8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
1/173
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
NGUYỄN DANH TÚ
GIẢI QUYẾT KHIẾU KIỆN HÀNH CHÍNHTRONG ĐIU KIỆN XÂY D!NG
NHÀ N"#C $H%$ QUYN & VIỆT NAM
LU'N %N TIẾN () LU'T HỌC
HÀ NỘI * +,-.
0
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
2/173
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
NGUYỄN DANH TÚ
GIẢI QUYẾT KHIẾU KIỆN HÀNH CHÍNH
TRONG ĐIU KIỆN XÂY D!NGNHÀ N"#C $H%$ QUYN & VIỆT NAM
Chuyên ngành / L012 H345 65745
Mã số / 8+9.:9+,9,-
LU'N %N TIẾN () LU'T HỌC
N; 5
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
3/173
LJI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận án này là công trình
nghiên cứu của mình và không trùng lặp vi !"t
cứ công trình nào của các tác gi# khác$ các %&
li'u đ()c %* +,ng trong Luận án c- ngu.n g&c
r/ ràng 9
T6 ;>
N;04 D45 T
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
4/173
MPC LPC
N> @04; T4;LJI M& ĐSU 1
C5
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
5/173
2.2.2. 9êu c:u c#$ hà n'3c 4há4 quyền 5ã h6i ch# ngh7$ !ối
v3i giải quyết khiếu kiện hành chính / -iệt $m
54
2.2.%. ; ngh7$ c#$ giải quyết khiếu kiện hành chính ty ?@ng hà n'3c 4há4 quyền 5ã h6i ch# ngh7$
58
TI^U KẾT CH"_NG + 64C5
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
6/173
&.1.2. Gả= !ảm yêu c:u 5>y ?@ng hà n'3c 4há4 quyền 5ã h6i
ch# ngh7$I cải cách hành chính nhà n'3c
110
&.1.%. Gả= !ảm yêu c:u cải cách t' 4há4 111&.1.&. Gả= !ảm tốt hHn quyền khiếu kiện c#$ cng ?>n 111&.1.). Gả= !ảm kế thL$ các quy !nh c#$ 4há4 8uBtI kinh
nghiệm giải quyết khiếu kiện hành chính hiện hànhN th$m khả= cO
chPn 8Pc kinh nghiệm c#$ n'3c ng=àiN t'Hng thích v3i các !iều '3c
quốc tế mà n'3c t$ 8à thành viên
112
v9+9 G>> l5l 4x4; 6 5>i0 g0 ;>> g0h2 B5>h0 B>i4 5345
65745 24; Z>]0 B>i4 mx @y4; N53 4
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
7/173
DANH MPC CH` C%I VIẾT T|T
GQKKHC Giải quyết khiếu kiện hành chínhTAND Tòa án nhân ânTANDTC Tòa án nhân ân t!i ca"VK(ND #iện ki$% &át nhân ânVK(NDTC #iện ki$% &át nhân ân t!i ca"$LTTGQCVAHC 'há( )ệnh th* t+c ,iải quyết các -+ án hành
chínhLTTHC .u/t t! t+n, hành chínhQĐHC uyết nh hành chínhHVHC ành -i hành chính
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
8/173
LJI M& ĐSU
-9 T745 6dl 25>h2 6o Đ] 23>
-9-9 0i'c x1y +2ng 3hà n(c pháp 4uy5n x6 h7i chủ ngh8a đ6 đặt ra các
yêu c9u đ&i vi :;t chiu th$ hiện -iệc th?n ân
chu t=ách nhiệ% t=c hà nc %à kh:n, c@ chiu n,Ac )BiC chính hà nc
cDn, (hải chu t=ách nhiệ% t=c n,;i ân< T="n, hà nc (há( quynE %!i
quan hệ ,ia hà nc -à c:n, ân )à %!i quan hệ qua )Bi hai chiu< hà nc
h"àn t"àn c@ th$ -à c@ n,uy cF c:n, ân c*a %Hnh khi kiện =a Tòa án nếu
các quyết nh c*a cF quan thIc hiện quyn hành (há(E hành -i c:n, -+ c*a
c:n, chJc Kâ% hBi ến quynE )Ai ích hA( (há( c*a c:n, ân<
LMn cBnh @E n@i ến hà nc (há( quyn )à n@i ến %>t hà nc %à
@E quyn c"n n,;iE quyn c:n, ân Ac ,hi nh/n t="n, iến (há( -à
(há( )u/t Nn, th;i Ac ả" ả% thIc hiện -à ả" -ệ t=Mn thIc tế On, các
chế nh (há( )P khác nhau< Qhi quyn c:n, ân t="n, hà nc (há( quyn Kâ% (hB% i cF quan hành chính thH %>t t="n, nhn, chế nh (há( )P ả"
-ệ quyn c:n, ân hiệu quả nhRt chính )à -iệc ,iải quyết khiếu kiện On, c"n
;n, Tòa án< h -/yE GQQS )à %>t chế nh (há( )P hn, ến %+c
ích cu!i cn, )à ả" -ệ quyn c"n n,;iE quyn c:n, ân t="n, hà nc
(há( quyn< ShUn, ta an, Kây In, hà nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWa
c*a nhân ânE " nhân ânE -H nhân ânE -H -/y -iệc n,hiMn cJu nhn, yMu c?u
c*a hà nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWa !i -i GQQS cDn, nh nân,
ca" -ai t=òE hiệu quả c*a GQQS tBi Tòa án )à c?n thiết<
-9+9 >ông cu7c c#i cách t( pháp đ6 đặt ra nhi'm v, ph#i n1ng cao hi'u
4u# :;i ch* n,hWa Xt i &I )Vnh B" c*a Yản,<
1
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
9/173
,h quyết &! 49Z[T\ n,ày 02 thán, 6 n]% 2005 c*a L> Shính t= -
Shiến )Ac cải cách t (há( ến n]% 2020 V ch^ =_C ` =>n, th% quyn Kbt
K c*a Tòa án !i -i các khiếu kiện hành chính< Ydi %i %Bnh %e th* t+c ,iải
quyết các khiếu kiện hành chính tBi Tòa ánf tB" iu kiện thu/n )Ai ch" n,;iân tha% ,ia t! t+n,E ả" ả% &I Hnh gn, ,ia c:n, ân -à cF quan c:n,
quyn t=c Tòa ánf ây In, cF chế ả" ả% %i ản án c*a Tòa án c@ hiệu
)Ic (há( )u/t (hải Ac thi hànhE các cF quan hành chính -i (hB% K )P thj"
(hán quyết c*a Tòa án (hải n,hiM% ch^nh chR( hànhf Td chJc hệ th!n, Tòa án
thj" th% quyn Kbt KE kh:n, (h+ thu>c -à" Fn - hành chính< #]n kiện YBi
h>i Bi i$u t"àn qu!c )?n thJ c*a Yản, cDn, khgn, nhC lYdi %i hệ
th!n, td chJc Tòa án thj" th% quyn Kbt KE % =>n, th% quyn Kbt K !i
-i các khiếu kiện hành chínhm 11E t=< 53Z54o< h -/yE các ,h quyết c*a
Yản, V Xt =a nhiệ% -+ hết &Jc quan t=n, ch" c:n, cu>c cải cách t (há(
t="n, @ c@ h"àn thiện -iệc GQQS tBi Tòa án nhO% á( Jn, các yMu c?u
c*a tiến t=Hnh cải cách t (há(<
-9.9 Dháp luật cEng nh( th2c tiFn hoBt đ7ng :;t cF quan >c)/(E -: t -à khách quan $ (hán quyết t=Mn cF & (há( )u/t< # (hía hà ncE
t=c yMu c?u chính án, c*a c:n, ânE )u:n Xt =a nhiệ% -+ (hải Kây In, hệ
th!n, (há( )u/tE tB" cF & $ ,iải quyết nhn, khiếu kiện @ c*a c:n, ân< Tuy
nhiMnE (há( )u/t cDn, nh thIc tirn ,iải quyết khiếu kiện c*a c:n, ân !i -i
2
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
10/173
nhn, YSE #S c*a cF quanE c:n, chJc nhà nc nc ta -sn còn
nhiu Rt c/(E hBn chế<
ThIc tirn c:n, tác quản )P nhà nc các cR(E các n,ành th;i ,ian qua ch"
thRyC cn, -i &I (hát t=i$n kh:n, n,n, c*a kinh tế Z KV h>i -à &I h>i nh/( kinhtế qu!c tế n,ày càn, &âu =>n, kb" thj" &I (hJc tB(E kh@ kh]n ch" cF quan hành
chính t="n, quản )P hành chính nhà nc< `>t t="n, nhn, i$u hiện c*a tHnh
t=Bn, này )à &! )An, các -+ khiếu nBiE khiếu kiện hành chính c*a c:n, ân kh:n,
n,n, ,ia t]n,E th/% chí c@ )UcE c@ nFiE c@ )Wnh -Ic tHnh t=Bn, khiếu nBiE khiếu
kiện V t= thành i$% n@n,< `Xc hàn, n]%E các cF quan chJc n]n, V ,iải
quyết %>t &! )An, )n các Fn th khiếu nBiE khiếu kiện c*a c:n, ân nhn,
c:n, tác ,iải quyết khiếu nBiE khiếu kiện hành chính -sn còn nhiu yếu kb%< YXc
iệtE (há( )u/t - -iệc GQQS On, c"n ;n, Tòa án V c@ nhn, &! )An,
-+ -iệc khiếu kiện hành chính Ac ,iải quyết tBi Tòa hành chính kh:n, nhiuE
chRt )An, ,iải quyết cha ca"E t="n, khi @E các cF quan ,iải quyết khiếu nBi
hành chính )u:n t="n, tHnh t=Bn, quá tải< iện tAn, t=Mn (hản ánh %>t thIc tế
c:n, tác GQQS c*a chUn, ta c?n Ac n,hiMn cJu $ tiế( t+c h"àn thiện<
#iệc nân, ca" chRt )An, GQQS nhO% ả" -ệ quyn c"n n,;iE
quyn c:n, ân t="n, iu kiện Kây In, hà nc (há( quyn KV h>i ch*
n,hWa c?n Ia t=Mn kết quả c*a -iệc n,hiMn cJu -Rn này cả a (hFn,
iệnC )P )u/nE (há( )u/t -à thIc tirn< uRt (hát t các )P " t=Mn âyE n,hiMn cJu
&inh )Ia chn tài .u/n án Tiến &C Xiải quyết khiếu kiện hành chính ty ?@ng hà n'3c 4há4 quyền / -iệt $m.
+9 M}6 Z765s 45>ik \} 4;5>4 602.1. Mc !ích nghiên cRu
#iệc n,hiMn cJu Y tài .u/n án c*a tác ,iả nhO% @n, ,@( - %Xt )P )u/n
khi a =a khái niệ% - GQQS tBi Tòa ánE nhn, yMu c?u c*a hà nc (há(
quyn KV h>i ch* n,hWa !i -i -iệc GQQSE (hân tíchE ánh ,iá thIc tirn
3
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
11/173
GQQS t="n, th;i ,ian qua< YXt -Rn n,hiMn cJu t="n, iu kiện Kây In,
hà nc (há( quyn #iệt a% KV h>i ch* n,hWaE cải cách t (há(E .u/n án
KuRt quan i$%E ,iải (há( $ tiế( t+c h"àn thiện (há( )u/t cDn, nh nân, ca" hiệu
quả h"Bt >n, GQQS nhO% t]n, c;n, ả" -ệ quyn c"n n,;iE quyn c:n,ân t="n, iu kiện Kây In, hà nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWa<
2.2. hiệm v nghiên cRu
T=Mn cF & tiế( thu các kết quả n,hiMn cJu c*a các tác ,iả i t=cE .u/n
án c@ nhiệ% -+ n,hiMn cJu &au âyC
Thứ nh"t@ n,hiMn cJu a =a khái niệ% - GQQS tBi Tòa ánf các yMu
c?u c*a hà nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWa !i -i GQQS -i t cách
)à %>t (hFn, (há( ,@( (h?n t]n, c;n, ả" -ệ quyn c"n n,;iE quyn c:n,
ân t="n, iu kiện Kây In, hà nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWa<
Thứ hai@ ánh ,iá thIc t=Bn, các quy nh c*a (há( )u/t -à thIc t=Bn, h"Bt
>n, GQQS t n]% 1995E 1996 ến nay< T @ =Ut =a nhn, u i$% -à hBn
chế c*a các quy nh (há( )u/t -à h"Bt >n, GQQS qua các ,iai "Bn<
Thứ !a@ KuRt quan i$%E ,iải (há( nân, ca" chRt )An, GQQS tBi
Tòa ánE di %i %: hHnh td chJc Tòa hành chínhE td chJc thj" th% quyn Kbt
K<
.9 $5rk \> \3 Z~> 24 60
'hB% -i n,hiMn cJu c*a .u/n án )à )Wnh -Ic GQQS tBi Tòa án th$ hiện
(hFn, iện )P )u/nE (há( )u/t -à thIc tirn h"Bt >n, GQQS tBi Tòa án
#iệt a% t n]% 1995E 1996 ến nay -à Xc iệt t="n, ,iai "Bn Kây In, hà
nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWa -à cải cách t (há( hiện nay< LMn cBnh @E.u/n án c@ c/( ến (há( )u/t GQQS c*a %>t &! nc t=Mn thế ,ii $ t
@ =Ut =a %>t &! kinh n,hiệ% t=Mn cF & (h hA( -i iu kiện c*a nc ta<
Y!i tAn, n,hiMn cJu c*a .u/n án )à -iệc GQQS tBi Tòa án t="n,
iu kiện Kây In, hà nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWaE cải cách t (há(C
4
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
12/173
nhn, -Rn )P )u/nE thIc t=Bn, nhn, quy nh (há( )u/t -à thIc t=Bn, ,iải
quyết các -+ án hành chính tBi Tòa án $ t @ a =a các kiến n,hE ,iải (há(
nhO% nân, ca" hiệu quả ,iải quyết các khiếu kiện hành chính tBi Tòa án<
v9 $54 60 \3 665 2>hl 614T="n, quá t=Hnh n,hiMn cJuE .u/n án & +n, các (hFn, (há( n,hiMn
cJu &au âyC
Z #iệc n,hiMn cJu Ia t=Mn cF & hc thuyết `ác .M inE t tn, N
Shí `inh - hà ncE (há( )u/t n@i chun, -à h"Bt >n, quản )P hành chính
nhà nc n@i =iMn,E quan i$% c*a Yản, S>n, &ản #iệt a% - -Rn Kây
In, hà nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWa c*a nhân ânE " nhân ânE -H
nhân ânE - cải cách hành chính -à cải cách t (há( vShiến )Ac cải cách t
(há( ến n]% 2020w $ tiế( c/n -Rn GQQS< Yây )à cF & )P )u/nE )à
n,uyMn txc ch^ B" KuyMn &u!t t="n, quá t=Hnh n,hiMn cJu các -Rn )P )u/n
cDn, nh thIc tirn GQQS nc ta hiện nay -à cDn, )à cF & $ KuRt
(hFn, hn,E ,iải (há( h"àn thiện (há( )u/t t! t+n, hành chínhE nân, ca"
chRt )An,E hiệu quả h"Bt >n, GQQSE h"àn thiện %: hHnh -à th% quyn
GQQS c*a Tòa hành chính<
Z 'hFn, (há( uy -/t iện chJn, -à uy -/t )ch &C khi n,hiMn cJu các
quy nh c*a (há( .TTSE tác ,iả Xt quy nh @ t="n, &I -/n >n, (hát
t=i$nE t="n, !i cảnh quy nh @ Ac an hành $ t @ n,hiMn cJuE ánh ,iá<
#í +C khi n,hiMn cJu - th% quyn ,iải quyết các khiếu kiện hành chínhE tác
,iả nh/n thRy thj" '.TTGS#S n]% 1996E Tòa án c@ th% quyn ,iải
quyết 08 )"Bi khiếu kiện hành chính ến 'há( )ệnh &a diE d &un, %>t &!iu c*a '.TTGS#S n]% 1998E Tòa án c@ th% quyn ,iải quyết 10 )"Bi
khiếu kiện hành chính ến 'há( )ệnh &a diE d &un, %>t &! iu c*a
'.TTGS#S n]% 2006E Tòa án c@ th% quyn ,iải quyết 22 )"Bi khiếu
kiện hành chính -à ến .TTS n]% 2010E Tòa án c@ th% quyn ,iải quyết
5
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
13/173
!i -i hRu hết các )"Bi khiếu kiện hành chính vch^ t= %>t &! )Wnh -Icw< h
-/yE th% quyn ,iải quyết các khiếu kiện hành chính c*a Tòa án n,ày càn,
Ac % =>n,E n,ày càn, Ac h"àn thiện hFn< uRt (hát t n]n, )Ic ,iải
quyết các -+ án hành chính c*a Tòa án nMn th% quyn ,iải quyết các khiếukiện hành chính c*a Tòa án Ac % =>n, ?n qua tn, ,iai "Bn< ếu %
=>n, n,ay t ,iai "Bn ?uE t="n, khi Tòa hành chính %i Ac thành )/( thH &e
,ây quá tải ch" Tòa ánE Tòa án &e kh@ á( Jn, yMu c?u nhiệ% -+ Ac n,ay<
ShUn, ta n,hiMn cJu cF chế GQQS tBi Tòa hành chính c?n nh/n thRy cF
chế GQQS tBi Tòa hành chính V (hát t=i$n t cha ến c@E t ít h"àn thiện
ến n,ày càn, h"àn thiện hFn<
Z 'hFn, (há( kết hA( ,ia )P )u/n -à thIc tirnC khi n,hiMn cJu .u/n ánE
tác ,iả & +n, )P )u/n - hà ncE (há( )u/tE ân ch* KV h>i ch* n,hWa c*a
Sh* n,hWa `ác .M inE t tn, N Shí `inh $ n,hiMn cJuE (hân tích các
quy nh c*a (há( )u/t -à thIc tirn h"Bt >n, GQQS tBi Tòa án< T thIc
tirnE n,hiMn cJuE tdn, kếtE khái quát h@a $ =Ut =a nhn, ánh ,iáE kết )u/n< Qết
hA( ,ia )P )u/n -à thIc tirn $ n,hiMn cJuE ánh ,iá nhO% t @ a =a các
kiến n,hE KuRt<
Z 'hFn, (há( (hân tíchE tdn, hA(C .u/n án & +n, (hFn, (há( (hân tích
$ (hân tích các quy nh c+ th$ c*a (há( .TTSE (hân tích &! )An, cDn, nh
chRt )An, h"Bt >n, ,iải quyết các khiếu kiện hành chính tBi Tòa án< T @E tdn,
hA(E khái quát h@a $ =Ut =a u i$%E nhAc i$%E nhn, %Xt Ac -à nhn,
i$% còn hBn chếE Rt c/( c*a các quy nh (há( )u/t cDn, nh thIc t=Bn, h"Bt
>n, GQQS tBi Tòa án< T=Mn cF & @ tác ,iả a =a (hFn, hn,E ,iải (há(nhO% tiế( t+c h"àn thiện cF chế GQQS tBi Tòa án<
Z 'hFn, (há( &" &ánhC tác ,iả n,hiMn cJuE &" &ánh quy nh c*a (há(
)u/t -à thIc t=Bn, GQQS qua các ,iai "Bn khác nhau vt n]% 1995E 1996
ến n]% 2011 -à t n]% 2011 ến nayw $ t @ thRy c (hát t=i$n n,ày
6
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
14/173
càn, h"àn thiện hFn c*a các quy nh (há( )u/t cDn, nh cF chế GQQS tBi
Tòa án< Tác ,iả cDn, n,hiMn cJuE &" &ánh %: hHnh td chJc -à th% quyn c*a
cF quan tài (hán hành chính %>t &! nc t=Mn thế ,ii $ t @ =Ut =a %>t &!
kinh n,hiệ% t=Mn cF & (h hA( -i iu kiện c+ th$ c*a #iệt a%<Z # cách tiế( c/n c*a Y tàiC
z Tác ,iả n,hiMn cJu các Xc t=n, c*a hà nc (há( quyn KV h>i
ch* n,hWaE các yMu c?u c*a hà nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWa !i -i
GQQS tBi Tòa ánf
z Tác ,iả n,hiMn cJuE ánh ,iá thIc t=Bn, (há( )u/t cDn, nh h"Bt
>n, GQQS tBi Tòa án t n]% 1995E 1996 ến nay vt=Mn cF & chia )à% hai
,iai "BnC ,iai "Bn t n]% 1995E 1996 ến n]% 2011 -à t n]% 2011 khi
.TTS c@ hiệu )Ic ến naywf
z Tác ,iả KuRt quan i$% -à ,iải (há( nân, ca" chRt )An, GQQS
tBi Tòa ánE di %i %: hHnh td chJc -à th% quyn c*a Tòa hành chính<
€9 Đ4; ;l k?> \] B5 5E6 6o L014 4
T=Mn cF & hệ th!n, h@a nhn, kết quả V Bt Ac c*a kh"a hc (há( )P
nc ta - GQQSE .u/n án V Bt Ac %>t &! i$% %i &au âyC
Z Thứ nh"t@ .u/n án )à% =_ - %Xt )P )u/n khái niệ%E Xc i$% c*a
GQQSE Xc iệt Xt t="n, !i cảnh Kây In, hà nc (há( quyn KV h>i
ch* n,hWaE %>t hà nc %à quyn c"n n,;iE quyn c:n, ân Ac t:n t=n,
-à ả" -ệE hà nc %à %i t=anh chR( t="n, @ c@ t=anh chR( hành chính
Ac ,iải quyết khách quanE kh:n, thiMn - tBi Tòa án<
Z Thứ hai@ tác ,iả n,hiMn cJu a =a các yMu c?u c*a hà nc (há(quyn KV h>i ch* n,hWa !i -i -iệc GQQS #iệt a%<
Z Thứ !a@ .u/n án khgn, nh -Rn Kây In, nn hành chính t="n, &BchE
hiệu )IcE hiệu quả (h+ thu>c nhiu yếu t!E t="n, @ c@ -iệc h"Bt >n, quản )P
hành chính c*a cF quan hành chính nhà nc -à h"Bt >n, c:n, -+ c*a cán >E
7
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
15/173
c:n, chJc (hải Ac ki$% &"át i %>t hệ th!n, cF quan t (há(<
Z Thứ t(@ .u/n án tdn, kếtE ánh ,iá nhn, u i$%E hBn chế c*a (há(
)u/t -à h"Bt >n, GQQS t n]% 1996 ến n]% 2011 -à t n]% 2011 ến
nayE t=Mn cF & c/( nh/t nhn, th:n, tinE &! )iệu %i nhRt<Z Thứ nIm@ .u/n án a =a quan i$% -à ,iải (há( $ nân, ca" chRt )An,
GQQS tBi Tòa ánE t="n, @ c@ -iệc di %iE h"àn thiện %: hHnh td chJc -à
th% quyn c*a Tòa hành chính t="n, hệ th!n, T{<
89 b 4;5p ef e014 \3 25y6 2>4 6o L014 4
Z | n,hWa - )P )u/nC LOn, -iệc a =a nhn, kiến ,iải tFn, !i t"àn
iện t=Mn (hFn, iện )P )u/n - khiếu kiện hành chính -à GQQS Xt t="n,
!i cảnh Kây In, hà nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWaE cải cách t (há(E
.u/n án V c@ nhn, @n, ,@( nhRt nh - %Xt kh"a hcE ,@( (h?n Xt cF &
)P )u/n ch" -iệc n,hiMn cJu t"àn iệnE chuyMn &âu -Rn GQQS t="n, các
)Wnh -Ic c+ th$< YXc iệtE các ,iải (há( %à .u/n án a =a c@ P n,hWa quan
t=n, - %Xt )P )u/nE ,@( (h?n nân, ca" chRt )An, ,iải quyết các -+ án hành
chính t="n, thIc tirn<
Z | n,hWa - thIc tirnC LOn, -iệc a =a nhn, kiến ,iải )P )u/n - khiếu
kiện hành chính -à GQQSE (hân tích thIc t=Bn, (há( )u/tE thIc t=Bn, ,iải
quyết các -+ án hành chínhE .u/n án nh/n thRy tính cR( thiết (hải di %iE
nân, ca" hiệu quả GQQS nc ta hiện nay< YNn, th;i khgn, nhE
GQQS On, c"n ;n, Tòa hành chính )à (h hA( -i yMu c?u c*a hà
nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWa< T @E @n, ,@( -à" -iệc h"àn thiện (há(
)u/t - GQQSE nân, ca" chRt )An, c*a c:n, tác Kbt K các t=anh chR(hành chính tBi Tòa án nc ta<
‚9 Kh2 6d0 6o L014 4
,"ài (h?n ` ?uE Qết )u/nE {anh %+c tài )iệu tha% khả"E .u/n án c@
kết cRu 4 ShFn, nh &auC
8
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
16/173
Z ShFn, 1C Tdn, quan tHnh hHnh n,hiMn cJu )iMn quan ến tài .u/n án
Z ShFn, 2C hn, -Rn )P )u/n - GQQS t="n, iu kiện Kây In,
hà nc (há( quyn #iệt a%
Z ShFn, 3C ThIc t=Bn, GQQS t="n, iu kiện Kây In, hà nc (há( quyn #iệt a%
Z ShFn, 4C uan i$% -à ,iải (há( nân, ca" hiệu quả GQQS t="n,
iu kiện Kây In, hà nc (há( quyn #iệt a%<
C5
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
17/173
Ac th$ hiện các c:n, t=Hnh n,hiMn cJu V n,hiMn cJu các n>i un,E khía
cBnh khác nhau<
37i +ung thứ nh"t@ t/( t=un, n,hiMn cJu nhn, -Rn )P )u/n - hà
nc (há( quynE ,N% %>t &! c:n, t=Hnh -à ài -iết n,hiMn cJu &au âyCZ SF & )P )u/n -à thIc tirn - hà nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWa c*a
ânE " ânE -H ânE Y tài kh"a hc cR( hà nc %V &! QiE 2005f
Z `: hHnh td chJc -à h"Bt >n, c*a hà nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWa
c*a ânE " ânE -H ân t="n, ,iai "Bn 2001 2010E Y tài kh"a hc cR( hà
nc %V &! Qi ch* n,hWa c*a ânE
" ân -à -H ân nc taE G}< T}< #_ Qhánh #inhE TB( chí hà nc -à
'há( )u/tE &! 8[2003f
Z hà nc (há( quynE ả" -ệ quyn c"n n,;i -à tài (hán hành chínhE'G}< T}< ,uyrn h 'hátE t="n, &ách Tài (hán hành chính t="n, !i cảnh
Kây In, hà nc (há( quyn -à h>i nh/( qu!c tế #iệt a% hiện nayE
'G}< T}< ,uyrn h 'hát -à 'G}< T}< ,uyrn Th #iệt Fn, vNn, ch*
iMnwE K Qh"a hc KV h>iE à >iE 2010f
10
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
18/173
Z # ki$% &"át quyn )Ic hành (há( t="n, hệ th!n, quyn )Ic nhà nc #iệt
a% hiện nayE 'G}< T}< #D ThE TB( chí hà nc -à 'há( )u/tE &! 12[ 2006<
T="n, các c:n, t=Hnh n,hiMn cJu c*a %HnhE các tác ,iả V (hân tích cF &
)P )u/n -à thIc tirn - quyn )Ic nhà ncE - hà nc (há( quyn n@i chun,-à - hà nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWa #iệt a% n@i =iMn,E V ánh ,iá
-à (hân tích - nhn, yếu t! Xc t=n, c*a hà nc (há( quynE - %: hHnh
td chJc -à h"Bt >n, c*a %>t hà nc (há( quyn< T="n, các tác (h%
n,hiMn cJu nàyE các -Rn - quyn )Ic nhà ncE - quyn t (há(E - -ai
t=òE - t=í c*a Tòa án Z ch* th$ thIc hiện quyn t (há( t="n, hà nc (há(
quyn V Ac các nhà kh"a hcE các tác ,iả (hân tích thRu á"< ua @E tác
,iả nh/n thJc =_ hFn nhn, -Rn )P )u/n - td chJc -à h"Bt >n, c*a Tòa án
t="n, > %áy nhà nc c*a %>t &! nc t=Mn thế ,iiE - td chJc hệ th!n, Tòa
án t="n, > %áy nhà nc #iệt a% qua các th;i k•< Tuy nhiMnE các c:n, t=Hnh
này cha c/( &âu -à t"àn iện ến - t=íE -ai t=ò c*a Tòa hành chính t="n,
hà nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWa -i t cách )à %>t (hFn, thJc ả" -ệ
quyn c"n n,;iE quyn c:n, ân<
37i +ung thứ hai@ t/( t=un, -à" nhn, -Rn )iMn quan ến c:n, cu>c
cải cách t (há( hiện nay #iệt a% cDn, nh -iệc di %i td chJc -à h"Bt
>n, c*a hệ th!n, T{ á( Jn, yMu c?u cải cách t (há(E ,N% %>t &! c:n,
t=Hnh -à ài -iết n,hiMn cJu &au âyC
Z Sải cách các cF quan t (há(E h"àn thiện hệ th!n, các th* t+c t (há(
nân, ca" hiệu quả -à hiệu )Ic Kbt K c*a Tòa án t="n, hà nc (há( quyn
KV h>i ch* n,hWa c*a ân @ " ânE -H ânE Y tài kh"a hc cR( hà nc %V &!Q
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
19/173
Z Sải cách t (há( t="n, td chJc quyn )Ic nhà ncE G}< T}< ,uyrn
Y]n, {un,E TB( chí Qh"a hc YBi hc u!c ,ia à >iE &! 25[2009f
Z Sải cách t (há(C P n,hWaE %+c ích -à t=n, tâ%E G}< T}Q< Yà" T=í
~cE TB( chí hà nc -à 'há( )u/tE &! 2[2003fZ Tòa án -à -Rn cải cách t (há(E T}< 'hB% #]n n, @ TB( chí
,hiMn cJu )/( (há(E &! 135[2006<
Z Ydi %i td chJc -à h"Bt >n, c*a T{ nc ta t="n, ,iai "Bn hiện
nayE .u/n án Tiến & .u/t hc c*a .M Thành {Fn, @ #iện ,hiMn cJu hà
nc -à 'há( )u/tE 2002f
Z Làn - quản )P Th% (hán T{ các cR(E Y Gia ThE TB( chí
T{E 2005<
T="n, các c:n, t=Hnh -à ài -iết n,hiMn cJu nMu t=MnE các nhà kh"a hc -à
các tác ,iả V c@ nhn, (hân tích c+ th$ -à a =a nhn, ánh ,iá tdn, quát -
yMu c?u c*a quá t=Hnh cải cách t (há( hiện nay nc taE - %!i quan hệ ,ia
các cF quan t="n, hệ th!n, cF quan t (há(E - %!i quan hệ ,ia Tòa án -i
cF quan )/( (há( -à hành (há(E - cF chế ,iá% &át c*a cF quan Bi iện !i
-i h"Bt >n, c*a Tòa án các cR(< Sác nhà kh"a hcE các tác ,iả V (hân tích
-à a =a nhn, ánh ,iá - thIc t=Bn, td chJc -à h"Bt >n, c*a các Tòa án
#iệt a%f V )à% =_ %>t &! yếu t! tác >n, ến chRt )An, -à hiệu quả h"Bt
>n, c*a các Tòa hành chínhf V a =a %>t &! kiến n,h -à ,iải (há( di %i
td chJc hệ th!n, Tòa án #iệt a% t="n, quá t=Hnh cải cách t (há(< S@ th$
n@i =On,E nhn, c:n, t=Hnh kh"a hc -à nhn, ài -iết n,hiMn cJuE t=a" di nMu
t=Mn V )à% =_ %Jc > nhRt nh nhn, -Rn )P )u/n cF ản - t (há(E -quyn t (há(E - Tòa hành chínhf V ánh ,iá tFn, !i t"àn iện - hệ th!n,
các cF quan Tòa ánE khái quát Ac &I hHnh thành -à (hát t=i$n c*a các Tòa
hành chínhE cDn, nh ánh ,iá hiệu quả ,iải quyết khiếu khiện hành chínhf V
(hân tích nhn, yMu c?uE òi hpi khách quan c*a c:n, cu>c cải cách t (há(E
12
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
20/173
di %i td chJc -à h"Bt >n, c*a các Tòa hành chínhf V KuRt %>t &! kiến
n,h - di %i -à h"àn thiện các Tòa hành chính nc ta<
Tuy nhiMnE %>t &! c:n, t=Hnh V Ac thIc hiện t=c ây tFn, !i )âu
h"Xc Ac n,hiMn cJu t=c khi c@ ,h quyết &! 49Z[T\ n,ày 02 thán, 6n]% 2005 c*a L> Shính t= - Shiến )Ac cải cách t (há( ến n]% 2020E "
@ %>t &! kiến n,hE ,iải (há( Ac các tác ,iả a =a ến nay V Ac thIc
hiện h"Xc nếu cha Ac thIc hiện thH cDn, còn ít tính th;i &I< Sác c:n, t=Hnh
nMu t=Mn cha n,hiMn cJu - td chJc -à h"Bt >n, c*a Tòa hành chính cDn,
nh cF chế GQQS %>t cách chuyMn &âu -à ?y * nh %>t c:n, t=Hnh kh"a
hc t"àn iện t="n, !i cảnh cải cách t (há( #iệt a%< `>t &! KuRtE kiến
n,h di %i td chJc -à h"Bt >n, GQQS cha Ac t"àn iện -à t=iệt $<
37i +ung thứ !a@ n,hiMn cJu -iệc ,iải quyết khiếu nBi hành chính On,
th* t+c hành chính< S@ th$ k$ =a ây các c:n, t=Hnh tiMu i$u nhC
Z Th* t+c hành chính Z )P )u/n -à thIc tirnE ,uyrn #]n Thâ%E #_ Qi%
}FnE K Shính t= u!c ,iaE 2002f
Z Th* t+c hành chính t="n, )Wnh -Ic thIc hiện quyn c"n n,;i #iệt
a% hiện nayE .M Nn, }FnE .u/n án Tiến & )u/t hcE #iện hà nc -à 'há(
)u/tE 2004f
Z SF chế ,iải quyết khiếu nBi Z thIc t=Bn, -à ,iải (há(E #iện n,hiMn cJu chính
&ách (há( )u/t -à (hát t=i$nE "àn, ,c Gia"E K S:n, an nhân ânE 2009f
Z Giải quyết khiếu nBiE t! cá"E ,uyrn YJc Gia" vSh* iMnwE ,uyrn #]n
"anE ,uyrn Yxc LHnhE L> T (há(E 2000f
Z Ydi %i cF chế ,iải quyết khiếu nBiE khiếu kiện hành chính nc tahiện nayE Li uân YJcE TB( chí {ân ch* -à (há( )u/tE &! 5[2008f
Z Giá" t=Hnh thanh t=a -à ,iải quyết khiếu nBiE t! cá"E T=;n, YBi hc .u/t
à >iE T=?n `inh Fn, vSh* iMnwE K S:n, an nhân ânE à >iE 2009f
Z Qhiếu nBi -à ,iải quyết khiếu nBi i ,@c nhHn ân ch*E Li Th Yà"E
13
http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=18345&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=18345&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=6319&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=6319&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=16449&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=16449&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=20065&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=20065&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=18831&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=18345&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=18345&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=6319&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=6319&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=16449&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=16449&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=20065&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=20065&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=18831&VolumnID=0%20
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
21/173
TB( chí {ân ch* -à (há( )u/tE &! 11[2008f
Z "àn thiện (há( )u/t - khiếu nBiE khiếu kiện hành chính á( Jn, nhu
c?u h>i nh/(E T=;n, YBi hc .u/t à >iE Qh"a hành chính nhà ncE T=un,
tâ% n,hiMn cJu (há( )u/t - td chJc > %áy nhà ncE à >iE 2007fZ Sải cách th* t+c hành chính thIc hiện quyn -à n,hWa -+ c:n, ân hiện
nayE T}< #D Th -à Th}< .M Nn, }FnE K .a" >n,E à >iE 2000f‚
ƒ các %Jc > khác nhauE các c:n, t=Hnh t=Mn V nMu )Mn thIc t=Bn, c*a
-iệc khiếu nBi các YSE #S #iệt a% t="n, th;i ,ian ,?n ây< Yánh
,iá Ac thIc t=Bn, (há( )u/t cDn, nh thIc tirn ,iải quyết khiếu nBi c*a các
cF quan hành chính nhà nc c@ th% quyn< T @ =a các ,iải (há( nhO%
h"àn thiện th* t+cE cF chế ,iải quyết khiếu nBi On, c"n ;n, hành chính<
Giải quyết khiếu nBi V Ac các nhà kh"a hc n,hiMn cJu các (hFn, iện
khác nhaut n>i un,
c*a h"Bt >n, quản )P t="n, @ c@ khá nhiu c:n, t=Hnh ,xn -iệc ,iải quyết
khiếu nBi hành chính t="n, tdn, th$ c:n, cu>c cải cách hành chính #iệt a%
hiện nayc )/( -Rn ,iải quyết khiếu nBi nh %>t )"Bi
th* t+c hành chính h"Xc n,hiMn cJu %>t khía cBnh nà" @ c*a th* t+c ,iải
quyết khiếu nBi hành chính< Qhiếu nBi )à &I (hản Jn, c*a cá nhânE td chJc !i
-i h"Bt >n, quản )P hành chính c*a cF quan hành chính các cR(< Giải quyết
khiếu nBi )à nhiệ% -+ c*a các cF quan này< }"n, thIc tirn #iệt a% -à t=Mn thế
,ii ch" thRyE ,iải quyết khiếu nBi hành chính On, th* t+c hành chính ch^ )à
%>t t="n, nhiu cF chế ,iải quyết< Giải quyết khiếu nBi On, c"n ;n, hành
chính -sn >c )> nhn, hBn chế nhRt nh - tính khb( kínE tính khách quanE -:t khi cF quan ,iải quyết khiếu nBi cDn, chính )à cF quan khiếu nBi h"Xc cR(
t=Mn c*a cF quan khiếu nBi< Yiu nàyE kh:n, ch^ Ac chJn, %inh t=Mn cF &
)P )u/n %à còn c@ th$ chJn, %inh On, thIc tirn ,iải quyết khiếu nBi c*a cF
quan hành chính nhà nc -sn còn nhiu yếu kb%E &I (hản Jn, c*a n,;i ân
14
http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=16766&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=16766&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=16766&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=16766&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=16766&VolumnID=0%20http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=16766&VolumnID=0%20
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
22/173
!i -i các quyết nh ,iải quyết khiếu nBi< `Xc các c:n, t=Hnh t=Mn V ch^
=a các khía cBnh khác nhau nhn, cha ch^ =a t"àn iệnE ?y * -à thuyết
(h+c nhn, hBn chế c*a -iệc ,iải quyết khiếu nBi On, c"n ;n, hành chính<
"Xc c@ ch^ =a nhn, cha ch" thRy Mn cBnh -iệc ,iải quyết khiếu nBi On,c"n ;n, hành chính còn c@ %>t (hFn, thJc khác khá hu hiệu @ )à
(hFn, thJc GQQS tBi Tòa án<
37i +ung thứ t(@ n,hiMn cJu -iệc GQQS tJc )à ,iải quyết các t=anh
chR( ,ia cF quan hành chính nhà nc -à c:n, ân tBi Tòa án khi c@ YSE
#S ch" )à t=ái (há( )u/t Kâ% (hB% ến quynE )Ai ích hA( (há( c*a c:n,
ân< ƒ cR( > này c@ các c:n, t=Hnh n,hiMn cJu tiMu i$u &au âyC
Z `>t &! khía cBnh c*a -iệc nân, ca" hiệu &uRt h"Bt >n, c*a T"à hành
chính t="n, -iệc ,iải quyết các khiếu kiện hành chínhE T}< #D ThE TB( chí
hà nc -à (há( )u/tE &! 8[2003f
Z `>t &! -Rn - di %i cF chế GQQS #iệt a%E T}< ,uyrn
#]n ThanhE .G< Yinh #]n `inhE K T (há(E 2004f
Z Th% quyn Kbt K khiếu kiện hành chính c*a T"à ánE &I ả" ả% c:n,
)P t="n, quan hệ ,ia hà nc -à c:n, ânE ,uyrn Thanh LHnh E K T
(há(E à >iE 2009f
Z Giá" t=Hnh .TTS #iệt a%E T=;n, YBi hc .u/t à >iE "àn, #]n
}a"E ,uyrn 'hUc Thành vSh* iMnwE K S:n, an nhân ânE à >iE 2009f
Z }" &ánh '.TTGS#S V Ac &a diE d &un, n]% 1998 -à
'.TTGS#S V Ac &a diE d &un, n]% 2006E T"à án nhân ân t!i ca"E
#iện Qh"a hc Kbt KE K T (há(E à >iE 2006fZ Tin t! t+n, hành chính Z Th* t+c xt u>c t=c khi khi kiện hành
chínhE Th&< ,uyrn Th Thu„E TB( chí .u/t hcE T=;n, YBi hc .u/t à >iE
&! 10[2007f
Z T thIc tirn 12 n]% thIc hiện '.TTGS#SE "àn, `inhE TB( chí
15
http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=9954&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=9954&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=11944&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=11944&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=11945&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=11945&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=20072&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=20072&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=14297&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=14297&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=14297&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=15168&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=15168&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=17928&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=9954&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=9954&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=11944&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=11944&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=11945&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=11945&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=20072&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=20072&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=14297&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=14297&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=14297&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=15168&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=15168&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=17928&VolumnID=0
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
23/173
Qi$% &átE &! 19[2009f
Z }I c?n thiết h"àn thiện (há( )u/t t! t+n, hành chính t="n, ,iai "Bn hiện
nayE ,: #]n hBcE TB( chí T"à án nhân ânE &! 1[2009f
Z YSE #S Z !i tAn, Kbt K c*a Tòa ánE T}< 'hB% Nn, TháiE K Tdn, hA(E YNn, aiE 2001f
Z Sác %: hHnh tài (hán hành chính -à kinh n,hiệ% ch" #iệt a%E 'G}<
T}< #D ThE t="n, &ách Tài (hán hành chính t="n, !i cảnh Kây In, hà
nc (há( quyn -à h>i nh/( qu!c tế #iệt a% hiện nayE 'G}< T}< ,uyrn
h 'hát -à 'G}< T}< ,uyrn Th #iệt Fn, vNn, ch* iMnwE K Qh"a hc
KV h>iE à >iE 2010f
Z #Rn di %i hệ th!n, cF quan tài (hán hành chính #iệt a% hiện
nayE ,uyrn Su #iệtE t="n, &ách Tài (hán hành chính t="n, !i cảnh Kây
In, hà nc (há( quyn -à h>i nh/( qu!c tế #iệt a% hiện nayE 'G}< T}<
,uyrn h 'hát -à 'G}< T}< ,uyrn Th #iệt Fn, vNn, ch* iMnwE K
Qh"a hc KV h>iE à >iE 2010f
Z ThIc t=Bn, -à yMu c?u kiện t"àn >i n,D Th% (hán hành chính #iệt
a% hiện nayE ,uyrn #]n SFn,E ,uyrn u Fn,E t="n, &ách Tài (hán
hành chính t="n, !i cảnh Kây In, hà nc (há( quyn -à h>i nh/( qu!c tế
#iệt a% hiện nayE 'G}< T}< ,uyrn h 'hát -à 'G}< T}< ,uyrn Th
#iệt Fn, vNn, ch* iMnwE K Qh"a hc KV h>iE à >iE 2010f
Z Th* t+c t! t+n, hành chính #iệt a% hiện nayE Y Qhxc TuRnE t="n, &ách
Tài (hán hành chính t="n, !i cảnh Kây In, hà nc (há( quyn -à h>i nh/(
qu!c tế #iệt a% hiện nayE 'G}< T}< ,uyrn h 'hát -à 'G}< T}< ,uyrnTh #iệt Fn, vNn, ch* iMnwE K Qh"a hc KV h>iE à >iE 2010f
Z "Bt >n, Kbt K t=anh chR( hành chính t="n, hệ th!n, Tòa án #iệt a%C
hn, -n, %xc -à kiến n,hE ,uyrn Th "àn, LBch …ếnE t="n, &ách Tài
(hán hành chính t="n, !i cảnh Kây In, hà nc (há( quyn -à h>i nh/( qu!c
16
http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=17053&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=17053&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=17053&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=17053&VolumnID=0
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
24/173
tế #iệt a% hiện nayE 'G}< T}< ,uyrn h 'hát -à 'G}< T}< ,uyrn Th
#iệt Fn, vNn, ch* iMnwE K Qh"a hc KV h>iE à >iE 2010f
Z ThIc t=Bn, -à nhn, ,iải (há( cF ản nhO% nân, ca" -ai t=ò tài (hán
hành chính c*a T{E ,uyrn Sảnh A(E t="n, &ách Tài (hán hành chínht="n, !i cảnh Kây In, hà nc (há( quyn -à h>i nh/( qu!c tế #iệt
a% hiện nayE 'G}< T}< ,uyrn h 'hát -à 'G}< T}< ,uyrn Th #iệt
Fn, vNn, ch* iMnwE K Qh"a hc KV h>iE à >iE 2010f
Z hà nc (há( quynE ả" -ệ quyn c"n n,;i -à tài (hán hành chínhE
'G}< T}< ,uyrn h 'hátE t="n, &ách Tài (hán hành chính t="n, !i cảnh
Kây In, hà nc (há( quyn -à h>i nh/( qu!c tế #iệt a% hiện nayE
'G}< T}< ,uyrn h 'hát -à 'G}< T}< ,uyrn Th #iệt Fn, vNn, ch*
iMnwE K Qh"a hc KV h>iE à >iE 2010f
Z uá t=Hnh hHnh thành -à (hát t=i$n tài (hán hành chính nc taE T=?n
Th inE t="n, &ách Tài (hán hành chính t="n, !i cảnh Kây In, hà nc
(há( quyn -à h>i nh/( qu!c tế #iệt a% hiện nayE 'G}< T}< ,uyrn h
'hát -à 'G}< T}< ,uyrn Th #iệt Fn, vNn, ch* iMnwE K Qh"a hc KV
h>iE à >iE 2010f
Z SF chế GQQS #iệt a% hiện nayC Qhả n]n, -à &I )Ia chnE
T=Fn, Yxc .inhE t="n, &ách Tài (hán hành chính t="n, !i cảnh Kây In,
hà nc (há( quyn -à h>i nh/( qu!c tế #iệt a% hiện nayE 'G}< T}<
,uyrn h 'hát -à 'G}< T}< ,uyrn Th #iệt Fn, vNn, ch* iMnwE K
Qh"a hc KV h>iE à >iE 2010f
Z Tài (hán hành chính #iệt a%C ThIc t=Bn, -à nhu c?u di %iE Yinh#]n `inhE t="n, &ách Tài (hán hành chính t="n, !i cảnh Kây In, hà nc
(há( quyn -à h>i nh/( qu!c tế #iệt a% hiện nayE 'G}< T}< ,uyrn h
'hát -à 'G}< T}< ,uyrn Th #iệt Fn, vNn, ch* iMnwE K Qh"a hc KV
h>iE à >iE 2010f
17
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
25/173
Z }I hHnh thành -à (hát t=i$n c*a t (há( hành chính nc taE 'G}< T}<
#D ThE TB( chí ,hiMn cJu )/( (há(E &! 10[2005f
Z SF chế ả" ả% thi hành (hán quyết c*a Tòa án thj" quy nh c*a
.TTSE YXn, Thanh }FnE TB( chí {ân ch* -à 'há( )u/tE &! chuyMn C
.TTSE 2011f
Z Làn - %>t &! di %i cF chế GQQS tBi #iệt a% hiện nayE ,uyrn
Thxn, .AiE TB( chí {ân ch* -à 'há( )u/tE &! chuyMn C .TTSE 2011<
SF chế ,iải quyết các t=anh chR( hành chính tBi Tòa án V KuRt hiện nc
ta t n]% 1995 -i -iệc thành )/( Tòa hành chính t="n, T{ -à n]% 1996 -i
-iệc an hành '.TTGS#S< #Rn ,iải quyết t=anh chR( hành chính On,
t! t+n, hành chính V thu hUt &I quan tâ% c*a kh"a hc (há( )P< T -iệc n,hiMn
cJu cF & )P )u/n c*a khiếu kiện hành chínhE GQQSE các c:n, t=Hnh n,hiMn
cJu - cF chế GQQS V a =a khái niệ%E Xc i$% c*a lkhiếu kiện hành
chínhmE ltài (hán hành chínhmE‚ $ (hân iệt n@ -i khái niệ% )in k )à lkhiếu
nBi hành chínhm -à l,iải quyết khiếu nBi hành chínhm< Sác c:n, t=Hnh n,hiMn cJu
này V ánh ,iá -à ch^ =a nhn, Rt c/( c*a cF chếE (há( )u/t - ,iải quyết khiếu
nBi hành chính On, c"n ;n, hành chính -à chJn, %inh n@ On, thIc tirn ,iải
quyết khiếu nBi #iệt a%< T=Mn cF & @ khgn, nh -iệc ,iải quyết các t=anh
chR( hành chính On, c"n ;n, Tòa án th:n, qua th* t+c khiếu kiện hành
chính )à h"àn t"àn (h hA( -à )à cF chế hu hiệu $ n,;i ân ả" -ệ quyn -à
)Ai ích hA( (há( c*a %Hnh t=c &I Kâ% (hB% c*a các YSE #S< LMn cBnh
@E các c:n, t=Hnh này cDn, V (hân tích thIc t=Bn, (há( )u/tE thIc tế h"Bt >n,
GQQS tBi Tòa hành chính #iệt a% t khi =a ;i ến nay< hn, kết quản,hiMn cJu @ V @n, ,@( quan t=n, - %Xt )P )u/nE tB" cF & ch" -iệc tiế( t+c
h"àn thiện (há( )u/tE cF chế GQQS<
Tuy nhiMnE -sn còn nhiu -Rn )P )u/n -à thIc tirn %à các c:n, t=Hnh
này cha )P ,iải %>t cách thuyết (h+c< Shgn, hBnE t="n, !i cảnh hiện nayE cF
18
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
26/173
chế ,iải quyết khiếu nBi On, th* t+c hành chính tuy còn nhiu Rt c/( nhn,
&I tNn tBi c*a n@ -sn còn c?n thiết i ,@c > nà" @< ,Ac )BiE -iệc
GQQS - )P thuyết )à c?n thiết nhn, âu )à Xc i$% c*a GQQS
#iệt a%< iện nayE chUn, ta an, Kây In, hà nc (há( quyn KV h>i ch*n,hWa c*a nhân ânE " nhân ânE -H nhân ân -à tiến hành cải cách t (há(<
L!i cảnh này V Xt =a nhn, yMu c?u nh thế nà" !i -i GQQS< .TTS
%i Ac an hành -à c@ hiệu )Ic V khxc (h+c Ac nhiu hBn chế t="n, (há(
)u/t t! t+n, hành chính t=c ây nhn, .TTS cDn, Xt =a -Rn ,H c?n tiế(
t+c Ac h"àn thiện< LMn cBnh @E hiệu quả h"Bt >n, c*a Tòa hành chính cha
ca"E -sn còn nhiu hBn chế c?n Ac )P ,iải thuyết (h+c cả a (hFn, iệnC
)P )u/nE thIc tirn -à (há( )u/t<
37i +ung thứ nIm@ n,hiMn cJu &I kết hA( ,ia -iệc ,iải quyết khiếu nBi
hành chính On, c"n ;n, hành chính -à -iệc GQQS On, c"n ;n, Tòa
án< S@ th$ k$ %>t &! c:n, t=Hnh tiMu i$u &au âyC
Z .u/t ành chính #iệt a%E T=?n `inh Fn,E K S:n, an nhân ânE
à >iE 2007f
Z .u/t hành chính -à tài (hán hành chính #iệt a%E 'G}< T}< 'hB% Nn,
TháiE K Giá" +cE 2006f
Z SF chế ,iải quyết khiếu nBi hành chínhE Xc i$% -à nhn, -Rn an,
Xt =aE ,uyrn TuRn QhanhE Q„ yếu >i thả" kh"a hcC Tài (hán hành chính
t="n, !i cảnh Kây In, hà nc (há( quyn -à h>i nh/( qu!c tế #iệt a%
hiện nay " #iện hà nc -à 'há( )u/t -à #iện Q}} S.L YJc td chJcE
à >iE 2010fZ `>t &! -Rn - tài (hán hành chính #iệt a%E 'T}< .M LHnh #n,E
K Shính t= u!c ,iaE à >iE 1994f
Z .u/t ành chính -à tài (hán hành chính #iệt a%E 'G}< T}< Yinh #]n
`/uE K Giá" +cE à >iE 2006f
19
http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=4078&VolumnID=0http://lib.hlu.edu.vn/WShowDetail.aspx?intItemID=4078&VolumnID=0
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
27/173
Z Giá" t=Hnh .u/t ành chính #iệt a%E 'G}< T}< ,uyrn Su #iệt vSh*
iMnwE K YBi hc u!c ,ia à >iE à >iE 2006f
Z hn, yếu t! ảnh hn, ến hiệu quả ,iải quyết khiếu nBi hành chính
hiện nay nc taE T=?n YHnh }FnE t="n, &ách Tài (hán hành chính t="n, !icảnh Kây In, hà nc (há( quyn -à h>i nh/( qu!c tế #iệt a% hiện nayE
'G}< T}< ,uyrn h 'hát -à 'G}< T}< ,uyrn Th #iệt Fn, vNn, ch*
iMnwE K Qh"a hc KV h>iE à >iE 2010<
Sác c:n, t=Hnh n,hiMn cJu t=Mn V a =a khái niệ% tài (hán hành chính<
T="n, @ khgn, nhE tài (hán hành chính kh:n, (hải )à c+% t ch^ Xc quyn
c*a các cF quan t (há( %à a" ,N% h"Bt >n, (hán quyết c*a cF quan hành
chính< @i cách khác n,hiMn cJu tài (hán hành chính )à n,hiMn cJu tdn, hA( hai
cF chế ,iải quyết khiếu nBiE khiếu kiện hành chính On, c"n ;n, hành chính
-à c"n ;n, t (há(< T=Mn cF & n,hiMn cJu )P )u/n - khiếu nBiE ,iải quyết
khiếu nBi hành chínhE khiếu kiện -à GQQSE các n,hiMn cJu t=Mn V a =a
nhiu %: hHnhE (hFn, án nhO% ,iải quyết t!t khiếu nBi -à khiếu kiện hành
chính nc ta< Tuy nhiMnE các n,hiMn cJu này cha )P ,iải thuyết (h+c -Rn
t="n, iu kiện thIc tirn #iệt a% hiện nay -à tFn, )ai %: hHnh t!i u nhRt $
,iải quyết các t=anh chR( hành chính an, n,ày càn, nhiu -à (hJc tB(<
-9+9 T45 545 4;5>4 60 4;3> 4
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
28/173
hn, nc thj" %: hHnh )ˆn, hệ tài (hán vtJc )à a" ,N% hai hệ th!n,
tài (hánC tài (hán t (há( -à tài (hán hành chínhw td chJc hai hệ th!n, tài (hán
>c )/(< Tài (hán t (há( Kbt K nhn, -+ án - hHnh &IE ân &I< Sòn tài (hán
hành chính Kbt K nhn, -+ án - hành chính< ƒ nhn, nc nàyE hệ th!n, tài (hán hành chính )Bi c@ hai )"Bi hHnhC
K Jô hình =7i đ.ng nhà n(c va t( v"n pháp lM cho >hNnh phủ va là
cO 4uan tài phán hành chNnhP ƒ nhn, nc nàyE >i Nn, nhà nc -a )à cF
quan Kbt K các -+ án hành chính -a c@ thM% chJc n]n, t -Rn (há( )P< Yi$n
hHnh )à S>n, hòa 'há(< ƒ 'há(E t=c kia cF quan tài (hán hành chính ch^ c@ hai
cR(E t=un, Fn, )à >i Nn, nhà ncE cF & c@ các T"à án hành chính )iMn
t^nh< YXc i$% quan t=n, c*a cF quan tài (hán hành chính c*a 'há( -à các
nc thj" %: hHnh c*a 'há( )à cF quan tài (hán hành chính Ac ,ia" thM%
chJc n]n, t -Rn (há( )P< ShJc n]n, này th$ hiện =Rt =_ >i Nn, nhà nc<
Yến nay cF quan tài (hán hành chính c*a 'há( c@ a cR(C >i Nn, nhà ncf
T"à án hành chính (hUc th%f T"à án hành chính &F th% )iMn t^nh< Td chJc các
T"à án hành chính (hUc th%C S@ n]% T"à án hành chính (hUc th%< Qhác -i
>i Nn, nhà ncE T"à án hành chính (hUc th% h?u nh kh:n, c@ nhiệ% -+ t
-Rn (há( )P %à ch^ thIc hiện chJc n]n, tài (hán hành chính< Sác T"à án hành
chính &F th%C T"à án hành chính &F th% Ac td chJc )iMn t^nh v'há( c@ 96
t^nhwE c@ th% quyn &F th% tRt cả các -+ kiện hành chính t= nhn, -iệc thu>c
th% quyn &F th% c*a >i Nn, nhà nc< # Th% (hán hành chínhC Th%
(hán hành chính )à nhn, n,;i c@ chuyMn %:n &âu - quản )P c:n, -à )u/t
hành chính< `>t &! Ac tuy$n chn t c:n, chJc các cF quan hành chính nhànc V qua %>t &! n]% c:n, tác -à c@ On, Bi hc )iMn quan<
K Jô hình cO 4uan tài phán hành chNnh riêng !i'tP `>t &! nc c@ hệ
th!n, T"à án hành chính ch^ thIc hiện chJc n]n, Kbt K hành chính nhC S>n,
h"à )iMn an, YJcE Thu‰ Yi$nE 'h?n .anE‚S>n, h"à )iMn an, YJc cDn, nh
21
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
29/173
S>n, h"à 'há(E c@ hệ th!n, cF quan tài (hán hành chính h"àn t"àn >c )/( -i
các T"à án t (há(< hn, khác -i cF quan tài (hán hành chính 'há(E cF
quan tài (hán hành chính YJc kh:n, c@ thM% chJc n]n, t -Rn (há( )P< T="n,
hệ th!n, T"à án hành chính YJcE c@ 52 T"à án hành chính khu -IcE 16 T"à ánhành chính )iMn khu -Ic -à %>t T"à án hành chính )iMn an,< Sác th% (hán
hành chính c@ n,hWa -+ (hải n,hiMn cJu n>i un,E )à% =_ -iệc t=anh chR(< T"à án
kh:n, =àn, u>c i các On, chJn, -à ,iải t=Hnh c*a các Mn< LOn, n,uyMn
txc nàyE T"à án hành chính c@ th$ x( &I kh:n, cân On, ,ia c:n, ân -à cF
quan hành chính -à c@ th$ h t=A c:n, ân t="n, quá t=Hnh t! t+n,<
M hSnh nhZt hệ tài 4hán
hn, nc thj" %: hHnh nhRt hệ tài (hán thH t="n, > %áy nhà nc ch^
td chJc %>t hệ th!n, tài (hán< hn, nc thj" %: hHnh nhRt hệ tài (hán cDn,
c@ hai )"Bi hHnhC
K Jô hình Toà hành chNnh trong Toà án th(Hng QTCa án t( phápRP `>t &!
nc c@ ,iải (há( hn hA( )/( =a các (hân t"à hành chính t="n, T"à án t (há(
vT"à án th;n,w nhC T=un, u!cE n:nMKiaE nhn, -+ -iệc quan t=n,
22
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
30/173
t="n, (hB% -i (h+ t=ách c*a %Hnh< Tòa án ca" cR( c@ th% quyn Kbt K &F
th% !i -i các -+ -iệc Xc iệt quan t=n,< T{TS Kbt K &F th% !i -i
các -+ -iệc quan t=n, Xc iệt t="n, (hB% -i t"àn qu!c< Tuy -/yE )u/t (há(
T=un, u!c kh:n, Rn nh các tiMu chun c+ th$ ch" (hb( Kác nh tính chRtquan t=n, c*a tn, -+ -iệc< T=Mn thIc tếE T{TS -à Tòa án ca" cR( =Rt hiế%
khi Kbt K &F th%< ?u hết các -+ -iệc Ac a =a Kbt K &F th% tBi Tòa án
cR( cF & -à Tòa án t=un, cR(t &!
Xc i$% c*a -iệc GQQS tBi T"à án t (há( }in,a(" @ )àC ch^ c@ T"à
thAn, th% thu>c T"à án t!i ca" %i c@ th% quyn ,iải quyết các khiếu
kiện hành chínhE còn T"à &F cR( kh:n, Ac t=a" th% quyn nàyf c:n, ân
c@ quyn khiếu kiện t=Ic tiế( ến T"à án t (há(E kh:n, c?n (hải khiếu nBi
qua cF quan hành chính nhà ncf kh:n, c@ th* t+c h"à ,iải t="n, t! t+n,
!i -i -iệc ,iải quyết các khiếu kiện hành chính< Y$ ,iải quyết %>t &! -+
-iệc hành chính Xc iệtE }in,a(" c@ thành )/( các >i Nn, hành chính<
62o<
ShUn, ta c@ th$ thRy =On,E %Xc %: hHnh td chJc c@ khác nhau (h+
thu>c -à" )ch & hHnh thành cDn, nh Xc i$% c*a tn, nc vnhRt hệ tài (hán hay )ˆn, hệ tài (hánw nhn, nhHn chun, h"Bt >n, tài (hán hành chính
c@ nhn, i$% Xc thE chính -H -/y òi hpi (hải c@ %: hHnh -à cF chế thích
hA( %i c@ th$ ,iải quyết các t=anh chR( hành chính c@ hiệu quảE ,@( (h?n ả"
ả% &I h"Bt >n, th:n, &u!t c*a nn hành chínhE ả" -ệ quynE )Ai ích hA(
23
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
31/173
(há( c*a cá nhânE td chJc< hHn chun,E %>t &! kinh n,hiệ% =Ut =a khi n,hiMn
cJu %: hHnh td chJc -à h"Bt >n, c*a cF quan tài (hán hành chính %>t &!
nc )àC
z SF quan tài (hán hành chính Ac td chJc thj" khu -Ic<z ệ th!n, td chJc cF quan tài (hán hành chính Ac td chJc thj" cR(
Kbt K<
z Th% (hán hành chính Mn cBnh kiến thJc - (há( )u/t còn Ac à"
tB" - quản )P c:n,E quản )P hành chính nhà nc<
z Ty thu>c iu kiện c+ th$ c*a tn, nc %à (há( )u/t c*a nc @ c@
th$ quy nh th* t+c khiếu nBi ến cF quan hành chính t=c khi khi kiện =a cF
quan tài (hán hành chính )à xt u>c h"Xc kh:n, xt u>c vt= t=;n, hA( (há(
)u/t c@ quy nh khácw<
z T="n, t! t+n, hành chínhE cF quan hành chínhE n,;i c@ th% quyn t="n,
cF quan hành chính c@ n,hWa -+ chJn, %inh tính Un, xn c*a YSE #S<
z T="n, t! t+n, hành chínhE n,uyMn txc liu t=am Ac á( +n,<
z 'há( )u/t các nc c@ quy nh c+ th$ khác nhau nhn, nhHn chun,
u quy nh cF quan tài (hán hành chính c@ th$ tB% Hnh ch^ YS c*a cF
quan hành chính<
z 'há( )u/t t! t+n, hành chính c@ nhn, quy nh - -iệc thi hành ản
ánE quyết nh c*a cF quan tài (hán hành chínhE t="n, @ c@ th$ quy nh iện
(há( (hBt tin !i -i cF quan hành chính kh:n, thi hành ản ánE quyết nh
c*a cF quan tài (hán hành chính< LMn cBnh @E các quy nh - t=ách nhiệ%
c:n, -+ cDn, ả" ả% &I thi hành các ản ánE quyết nh c*a cF quan tài (hánhành chính< Thj" @E nếu %>t c:n, chJc kh:n, thi hành ản ánE quyết nh c*a
cF quan tài (hán hành chính thH n,;i này V -i (hB% t=ách nhiệ% c:n, -+ -à
iu @ c@ th$ sn ến -iệc (hải Ni th;n, thiệt hBi ch" Fn, &I< Qhi (hải
24
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
32/173
Ni th;n,E cF quan hành chính &e Jn, =a thanh t"ánE &au @ c:n, chJc n@i
t=Mn (hải Ni h"àn kh"ản V thanh t"án @<
T=Mn ây )à khái quát %: hHnh td chJc -à h"Bt >n, c*a cF quan tài (hán
hành chính %>t &! nc t=Mn thế ,ii< #iệc n,hiMn cJu kinh n,hiệ% c*a cácnc )à c?n thiết nhn, (hải t=Mn cF & -à (h hA( -i iu kiện c*a nc ta<
Z }ách tha% khả" hà nc (há( quynE iMn t/( ‡"&jŠ Thj&in,E K
Shính t= qu!c ,iaE à >iE 2002< Yây )à &ách tha% khả" t="n, quá t=Hnh n,hiMn
cJuE tH% hi$u nhn, -Rn )P )u/n -à thIc tirn - Kây In, hà nc (há(
quyn c*a %>t &! nc t=Mn thế ,ii< >i un, &ách " t/( th$ các nhà n,hiMn
cJu (há( )u/t c*a S>n, hòa .iMn an, YJc iMn &"Bn i &I iMn t/( )Bi c*a
tác ,iả ‡"&j= Thj&in,E V c/( nhiu n>i un, )iMn quan ến )P )u/n -à thIc
tirn Kây In, hà nc (há( quyn tBi nc YJc -à %>t &! nc c@ )iMn quanE
‚ }ách V c/( ến nhn, Xc i$% cF ản c*a chế > (há( t= Ac ,hi
t="n, iến (há( YJcE (há( t= -i t cách %>t n,uyMn txc hiến nhE tI " -à
Hnh gn, t=c (há( )u/tE tính hA( (há( t="n, hành (há(E t (há( -à -iệc ả"
h> (há( )u/tE4 60
h -/yE tHnh hHnh n,hiMn cJu t=Mn ch" thRyE -iệc GQQS V thu hUt Ac
&I quan tâ% Xc iệt c*a kh"a hc (há( )PE V c@ nhiu c:n, t=Hnh n,hiMn cJu -
các khía cBnh khác nhau c*a -Rn này -à V c@ @n, ,@( quan t=n, - )P )u/n
cDn, nh thIc tirn< Tuy nhiMnE các n,hiMn cJu t=Mn cha Xt -iệc GQQS t="n, !i cảnh Kây In, hà nc (há( quyn #iệt a% KV h>i ch* n,hWa c*a ânE "
ânE -H ânE t="n, tiến t=Hnh cải cách t (há( cDn, nh cha n,hiMn cJu nhn, yMu
c?u c*a hà nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWaE c*a c:n, cu>c cải cách t (há(
!i -i -iệc GQQS -à !i -i di %i td chJcE h"Bt >n, c*a Tòa hành chínhE
25
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
33/173
nhRt )à -iệc tiế( t+c n,hiMn cJuE h"àn thiện -iệc GQQS &au khi u!c h>i V
an hành .TTS< #H -/yE các n,hiMn cJu t=Mn cha )u/n ,iải =_ Ac %+c ích
c*a -iệc GQQS )à nhO% t]n, c;n, ả" ả% -à ả" -ệ quyn c"n n,;iE
quyn c:n, ân t="n, hà nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWa< LMn cBnh @E chaXt -Rn GQQS t="n, !i cảnh h>i nh/( -à nhu c?u h>i nh/( kinh tế qu!c tế
c*a #iệt a%< hn, c:n, t=Hnh n,hiMn cJu h"Xc nhn, ài -iết nMu t=Mn %i ch*
yếu n, )Bi -Rn ánh ,iá thIc t=Bn, tHnh hHnh h"Xc ,iải quyết -Rn tn,
%Xt nhRt nhE %>t th;i i$% nhRt nhE còn cha Ac t/( t=un, -à cha ?y
*E t"àn iện< #Rn )P )u/n - Kây In, >i n,D Th% (hánE nhRt )à >i n,D
Th% (hán hành chính nc ta cDn, cha Ac c/( nhiu<
T=c tHnh hHnh n,hiMn cJu nMu t=MnE tác ,iả hy -n, .u/n án c*a %Hnh c@
th$ n,hiMn cJu t"àn iệnE chuyMn &âu -Rn )P )u/n cF ản - GQQS t="n,
iu kiện Kây In, hà nc (há( quyn KV h>i ch* n,hWaE cải cách hành
chínhE cải cách t (há(E h>i nh/( kinh tế qu!c tế nc ta hiện nayf n,hiMn
cJu thIc t=Bn, hệ th!n, Tòa hành chínhE ánh ,iá kh"a hc các u i$% -à hBn
chế c*a td chJc -à h"Bt >n, c*a Tòa hành chính nc ta hiện nayf n,hiMn
cJu cF & )P )u/n kh"a hc c*a -iệc di %i %: hHnh td chJc -à h"Bt >n, c*a
hệ th!n, Tòa án n@i chun,E các Tòa hành chính n@i =iMn,< ua @E tác ,iả
KuRt ,iải (há( nân, ca" hiệu quả GQQSE di %i %: hHnh các Tòa hành
chínhE á( Jn, yMu c?u Kây In, hà nc (há( quyn #iệt a% KV h>i ch*
n,hWa c*a nhân ânE " nhân ânE -H nhân ân -à c:n, cu>c cải cách t (há(<
TI^U KẾT CH"_NG -
26
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
34/173
GQQS t="n, iu kiện Kây In, hà nc (há( quyn KV h>i ch*
n,hWa c*a nhân ânE " nhân ân -à -H nhân ân )à %>t -Rn quan t=n,< YV
c@ nhiu c:n, t=HnhE ài -iết n,hiMn cJu - khiếu kiện hành chính -à GQQS các ,@c > -à khía cBnh khác nhau< Sác c:n, t=HnhE ài -iết này V c@ nhiu
@n, ,@( - )P )u/n cDn, nh thIc tirnE ,@( (h?n h"àn thiện (há( )u/tE nân,
ca" hiệu quả h"Bt >n, GGQQS tBi Tòa án<
iện nayE t="n, iu kiện Kây In, hà nc (há( quyn KV h>i ch*
n,hWaE cải cách t (há(E cải cách hành chính -à thIc tirn h"Bt >n, GQQS
-sn còn nhn, hBn chế nhRt nh thH -Rn GQQS c?n thiết Ac n,hiMn
cJu t/( t=un,E t"àn iệnE nhRt )à t="n, iu kiện u!c h>i V an hành .TTS
n]% 2010E c@ hiệu )Ic thi hành t n,ày 01 thán, 7 n]% 2011< #H -/yE tác ,iả
)Ia chn Y tài .u/n án Tiến & )àC :i#i 4uyt khiu ki'n hành chNnh trong
đi5u ki'n x1y +2ng 3hà n(c pháp 4uy5n G 0i't 3am< T="n, quá t=Hnh n,hiMn
cJu Y tài .u/n ánE tác ,iả V kế tha nhn, kết quả c*a các nhà n,hiMn cJu i
t=c -à i &âu n,hiMn cJu nhn, -Rn c?n Ac tiế( t+c n,hiMn cJuE nhn,
-Rn thIc tirn hiện an, Xt =a< Tác ,iả hy -n, kết quả n,hiMn cJu c*a .u/n
án &e c@ nhn, @n, ,@( nhRt nh - )P )u/n cDn, nh thIc tirn c*a -Rn
GQQS tBi Tòa hành chính t="n, iu kiện Kây In, hà nc (há( quyn
KV h>i ch* n,hWa nc ta hiện nay<
C5
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
35/173
+9-9 N5c4; \d4 Z] ef e014 \] GQKKHC j V>i2 Nk
2.1.1. Khái niệm về khiếu kiện hành chính và X[KKFC
Qhiếu kiện hành chính -à GQQS Ia t=Mn quan i$% - tính chu
t=ách nhiệ% c*a cF quan nhà nc t=c c:n, ân< Sác cF quan nhà nc (hảichu t=ách nhiệ% - các YSE #S c*a %Hnh t=c các cá nhânE td chJc c@
)iMn quan< Qhi các cF quan nhà ncE cán >E c:n, chJc t="n, cF quan nhà
nc an hành YSE thIc hiện #S t=ái (há( )u/tE kh:n, Un, th%
quynE )B% quynE‚ ,ây thiệt hBi ến quynE )Ai ích hA( (há( c*a cá nhânE td
chJc t="n, KV h>i thH )à% nảy &inh khiếu nBiE khiếu kiện hành chínhE cF quan
nhà ncE cán >E c:n, chJc @ (hải chu t=ách nhiệ% hành chính< h -/yE )Uc
này V nảy &inh %>t t=anh chR( hành chính ,ia cF quan nhà ncE cán >E
c:n, chJc t="n, cF quan nhà nc -à cá nhânE td chJc c@ )iMn quan< Sác cá
nhânE td chJc c@ hai )Ia chnC h"Xc khiếu nBi thj" c"n ;n, hành chính h"Xc
khiếu kiện thj" c"n ;n, t (há(<
@ =0=>R
khi cho rZng 4uyt đVnh hoặc hành vi đ- là trái pháp luật@ x1m phBm 4uy5n@ l)i
Nch h)p pháp của mình đ[ đ5 nghV TCa án phán 4uyt v5 tNnh h)p pháp của
;W=>@ =0=> đ-?
Qhiếu kiện hành chính c@ i$% khác quan t=n, &" -i khiếu nBi< Qhiếu
nBi )à -iệc cá nhânE td chJc thj" quy nh c*a (há( )u/t n,h cF quanE tdchJcE cá nhân c@ th% quyn Kj% Kbt )Bi YSE #S c*a cF quan hành
chính nhà ncE c*a n,;i c@ th% quyn t="n, cF quan hành chính nhà nc
h"Xc quyết nh k„ )u/t cán >E c:n, chJc khi c@ c]n cJ ch" =On, quyết nh
h"Xc hành -i @ )à t=ái (há( )u/tE Kâ% (hB% quynE )Ai ích hA( (há( c*a %Hnh<
28
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
36/173
h -/yE khiếu kiện hành chính )à -iệc cá nhânE td chJc n,h Tòa án %>t
cF quan t (há(E ,iải quyết thj" th* t+c t! t+n, t (há( còn khiếu nBi )à -iệc cá
nhânE td chJc n,h cF quan hành chínhE n,;i c@ th% quyn t="n, cF quan
hành chính )à ch* th$ V an hành YSE thIc hiện #S h"Xc cR( t=Mn c*ach* th$ này ,iải quyết thj" t=Hnh tIE th* t+c hành chính< LMn cBnh @E - (hB%
-i khiếu nBi thH =>n, hFn &" -i (hB% -i khiếu kiện nh t="n, t=;n, hA( k„
)u/t cán >E c:n, chJcE thH khiếu kiện hành chính ch^ á( +n, !i -i quyết
nh k„ )u/t u>c th:i -iệc c:n, chJc ,i chJc -+ t Tdn, S+c t=n, -à
tFn, Fn, t= Ku!n,<
T! cá" )à -iệc c:n, ân thj" quy nh c*a (há( )u/t á" ch" cF quanE td
chJcE cá nhân c@ th% quyn iết - hành -i -i (hB% (há( )u/t c*a Rt cJ cF
quanE td chJcE cá nhân nà" ,ây thiệt hBi h"Xc j a ,ây thiệt hBi )Ai ích c*a
hà ncE quynE )Ai ích hA( (há( c*a c:n, ânE cF quanE td chJc< h -/yE
,ia khiếu kiện hành chính -à t! cá" cDn, c@ nhn, i$% khác iệt< Sh* th$
khiếu kiện hành chính c@ th$ )à cá nhân h"Xc td chJc còn ch* th$ t! cá" kh:n,
th$ )à td chJc< Sh* th$ c@ th% quyn ,iải quyết khiếu kiện hành chính ch^ )à
Tòa án còn ch* th$ c@ th% quyn ,iải quyết t! cá" c@ th$ )à các cF quan nhà
nc khác nhau ty thu>c n>i un, t! cá" -à n,;i t! cá"< Y!i -i khiếu
kiện hành chính thH cá nhânE td chJc khiếu kiện )à n,;i chu &I tác >n, c*a
YSE #S -à h ch" =On, quyết nh h"Xc hành -i @ )à t=ái (há( )u/tE
Kâ% (hB% quynE )Ai ích hA( (há( c*a %Hnh< Sòn !i -i t! cá" )à -iệc á"
ch" cF quan c@ th% quyn iết hành -i -i (hB% (há( )u/tE kh:n, (h+ thu>c
-à" -iệc hành -i -i (hB% (há( )u/t @ c@ tác >n, t=Ic tiế( ến n,;i t! cá"hay kh:n,<
# ản chRtE GQQS )à -iệc Kj% Kbt -à =a (hán quyết c@ ,iá t= (há( )P
nhO% ,iải quyết t=anh chR( )iMn quan ến %>t YS hay #S< Th:n,
th;n,E @ )à t=anh chR( ,ia %>t Mn )à cF quan hành chính nhà nc -i %>t
29
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
37/173
Mn )à !i tAn, tác >n, c*a YS hay #S vc:n, ân -à các td chJc c+
th$w< h -/yE c@ th$ hi$u GQQS )à h"Bt >n, ,iải quyết các t=anh chR(
hành chính hay các t=anh chR( nảy &inh t="n, quá t=Hnh iu hànhE quản )P c*a
các cF quan hành chính nhà ncE t="n, @ ch* yếu )à -iệc Kj% KbtE (hán quyết- tính Un, xn vtính hA( (há(w c*a các quyết nh hay hành -i quản )P c*a cF
quan hành chính nhà nc<
iện nayE #iệt a%E thu/t n, ‹GQQS‹ th;n, Ac hi$u thj" a
cáchC
Thứ nh"t E c"i GQQS ch^ )à h"Bt >n, Kbt K các t=anh chR( hành
chính (hát &inh ,ia các cF quan hành chính nhà nc -i các td chJcE c:n,
ân t="n, KV h>i " T{ thIc hiện thj" t=Hnh tI t! t+n,< Thj" cách hi$u này
thH ,iải quyết khếu kiện hành chính Nn, n,hWa -i Kbt K hành chính<
Thứ hai@ c"i GQQS )à t"àn > các h"Bt >n, (hán Kbt tính Un, xn c*a
các quyết nh h"Xc hành -i quản )P khi nảy &inh khiếu kiệnE t=anh chR(E a"
,N% ,iải quyết lkhiếum vkhiếu nBiw -à ,iải quyết lkiệnm vkhi kiệnw< h -/yE
GQQS &e a" ,N% Kbt K hành chính c*a T"à án -à các cF chế ,iải quyết
t=anh chR( hành chính khácE Xc iệt )à -iệc ,iải quyết c*a chính hệ th!n, các cF
quan hành chính nhà nc vnh cF chế ,iải quyết khiếu nBi hiện nayw<
Thứ !aE c"i GQQS )à -iệc ,iải quyết các khiếu nBi hành chính Ac
thIc hiện i cF quan chuyMn t=ách thu>c hệ th!n, hành (há( thj" t=Hnh tIE th*
t+c c@ tính chRt t (há(E (h hA( -i Xc i$% -à yMu c?u c*a -iệc ,iải quyết
các t=anh chR( hành chính vhành chính tài (hánw< 33E t=< 18Z19o<
Thj" 'G}< T}< T=?n Th inE GQQS thj" cách hi$u th:n, th;n,hiện nay )à h"Bt >n, (hán quyết " cF quan h"Bt >n, c@ tính chRt t (há(
thIc hiện< 17E t=< 83Z86o
#H nhiu )P " khác nhauE các YS h"Xc #S " các ch* th$ quản )P
hành chính thIc hiện c@ th$ t=ái (há( )u/tE Kâ% hBi ến quynE )Ai ích hA( (há(
30
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
38/173
c*a !i tAn, quản )P )à các cá nhânE td chJc h"Xc cDn, c@ th$ các !i tAn,
quản )P ch* quan ch" =On, %Hnh Kâ% hBi i các YSE #S< TRt cả
nhn, t=;n, hA( nh -/y u c@ th$ nảy &inh nhn, t=anh chR( ,ia ch* th$
quản )P hành chính nhà nc -i các !i tAn, quản )PE òi hpi (hải c@n,;i Jn, =a )à% t=n, tài $ (hán quyết - tính hA( (há( c*a các YSE
#S c*a các ch* th$ quản )PE a =a nhn, (hán quyết hA( (há( ả" -ệ
quyn -à )Ai ích c*a các Mn< Qh:n, ai khácE Tòa hành chính (hải )à n,;i c@
quyn -à t=ách nhiệ% Kj% Kbt - tính hA( (há( c*a các YSE #S c*a các
ch* th$ quản )P<
Sác t=anh chR( ,ia %>t Mn )à nhà nc %à Bi iện )à các ch* th$ thIc
hiện quyn hành (há( $ an hành các YS h"Xc thIc hiện #S %an,
tính %ệnh )ệnh Fn (hFn, !i -i các c:n, ânE td chJc )à !i tAn, quản
)P c@ n,hWa -+ (hải (h+c tn, các YSE #S @E Ac ,i )à các t=anh
chR( hành chính< #iệc ,iải quyết các t=anh chR( hành chính này On, -iệc a
=a (hán quyết - tính hA( (há( c*a YSE #S Nn, th;i quyết nh hHnh
thJc K )P thích hA( ch" tn, -+ -iệc t=anh chR( hành chính Ac hi$u )à h"Bt
>n, GQQS<
Thj" chUn, t:iE quan niệ% - GQQS -i n,hWa hŒ(E thj" @E :;
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
39/173
&inh t="n, quan hệ hành chính nhà ncE Ac ,iải quyết thj" c"n ;n, t
(há(< T=anh chR( này c@ th$ )à YS h"Xc #Sf
2< S@ %>t cF quan (hán quyết - tính hA( (há( hay Rt hA( (há( t="n,
t=anh chR( hành chính -i t cách )à cF quan t (há(E c+ th$ )à T{ Kbt K-+ án hành chính cn, -i các -+ án ân &I khácf
3< Th* t+c Ac á( +n, t="n, -iệc GQQS )à th* t+c t (há( vhay )à
th* t+c t! t+n,w< 61o
Sòn G}t Mn t="n, quan hệ t! t+n, t=c T"à án< T="n, @E
GQQS )à h"Bt >n, Kbt K thj" th* t+c t! t+n, t (há( !i -i các YS
-à #SE ,ây thiệt hBi t=Ic tiế( ti I "E quyn -à )Ai ích hA( (há( c*a c:n,
ânE td chJc<
Qhi n@i ến Xc i$% c*a GQQSE chUn, t:i t/( t=un, )à% =_ &I khác
iệt ,ia GQQS -i ,iải quyết khiếu nBi hành chính -à ,ia GQQS -i
,iải quyết khiếu kiện t (há( khác vhHnh &IE ân &IE kinh tếE )a" >n,w<
Z }I khác iệt ,ia GQQS -à ,iải quyết khiếu nBiC
h ta V iếtE ,iải quyết khiếu nBi hành chính )à h"Bt >n, c*a cF quan
hành chính ,iải quyết nhn, t=anh chR( (hát &inh t="n, -iệc thIc hiện h"Bt
>n, quản )P hành chính< GQQS )à ,iải quyết các t=anh chR( hành chính tBi
Tòa án vcF quan t (há(w< Y$ ả% ả" nn ân ch*E ả" ả% quyn cDn, nh
t=ách nhiệ% c*a hà ncE c?n nMu )Mn %>t n,uyMn txc )à (hân iệt -à tách
=iMn, hai )"Bi cF quan c:n, quynC hành (há( -à t (há(< Qh:n, th$ nh/( -àhòa )sn -à" nhau<
}I (hân c:n, =ành %Bch ,ia quyn hành (há( -à quyn t (há( c@ n,hWa
)à cF quan hành (há( kh:n, Ac can thiệ( -à" quyn >c )/( Kbt K c*a cF
quan t (há( -à n,Ac )BiE cF quan t (há( kh:n, )à% thay h"Bt >n, quản )P
32
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
40/173
hành chính c*a cF quan hành (há(‚ ƒ nc taE th% quyn Kbt K nhn, -i
(hB% (há( )u/t hành chính c*a các cF quan hành (há( thu>c - Tòa hành
chính<
h -/yE - ch* th$ thH GQQS )à Tòa án còn ,iải quyết khiếu nBi )à
cF quan hành chính nhà ncE n,;i c@ th% quyn t="n, cF quan hành chính
nhà nc< # th* t+c thH GQQS thj" th* t+c t! t+n, t (há( v(há( )u/t t!
t+n, hành chínhw còn ,iải quyết khiếu nBi thj" th* t+c hành chính v(há( )u/t
khiếu nBiw< # hệ quả (há( )P thH khi GQQS Tòa án &e an hành ản ánE
quyết nh còn ,iải quyết khiếu nBiE cF quan hành chính nhà nc h"Xc n,;i
c@ th% quyn t="n, cF quan hành chính nhà nc &e an hành quyết nh ,iảiquyết khiếu nBi< Y!i -i YSE #S t=ái (há( )u/t thH t="n, t=;n, hA(
GQQSE Tòa án an hành ản ánE quyết nh -à -iệc thi hành &e thj" cF chế
thi hành án !i -i ản ánE quyết nh c*a Tòa án t="n, -+ án hành chính còn
t="n, t=;n, hA( ,iải quyết khiếu nBi thH -iệc thi hành quyết nh ,iải quyết
khiếu nBi thj" cF chế thi hành quyết nh hành chính< Qhi GQQSE Tòa án
Kj% Kbt tính hA( (há( c*a YSE #S còn khi ,iải quyết khiếu nBiE cF
quan hành chính nhà ncE n,;i c@ th% quyn t="n, cF quan hành chính nhà
nc Mn cBnh -iệc Kj% Kbt tính hA( (há( còn c@ th$ Kj% Kbt tính hA( )P c*a
YSE #S<
Z }I khác iệt ,ia GQQS -i ,iải quyết khiếu kiện t (há( khác
vhHnh &IE ân &IE kinh tếE )a" >n,wC
ếu nh kết quả Kbt K c*a các T"à t (há( khác )à Kác nh các quyn
ân &I c*a c:n, ânE (há( nhân t="n, -+ kiện ân &I h"Xc Kác nh t=ách
nhiệ% hHnh &I c*a %>t cá nhân t="n, -+ án hHnh &IE thH kết quả Kbt K c*a T"à
hành chính )à (hán quyết - tính hA( (há( c*a YS h"Xc #S c*a cF
quan nhà nc h"Xc cán >E c:n, chJc nhà nc< ệ quả (hán quyết c*a T"à
hành chính )à Kác nh quyết nh h"Xc hành -i @ Un, hay &aif nếu &ai thH
33
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
41/173
(hải chR% JtE &a di hay hu„ p %>t (h?n h"Xc hu„ p t"àn >f V ,ây thiệt
hBi chaE nếu V ,ây thiệt hBi thH cF quan =a quyết nh (hải Ni th;n, ch"
c:n, ân<
h -/yE th:n, qua quá t=Hnh Kbt KE T"à hành chính kh:n, )à% nhiệ% -+
Kác nh t>i anh -à á( +n, khun, hHnh (hBtE kh:n, Kác nh quyn ân &IE
quyn & hu tài &ản c*a c:n, ân t="n, t=anh chR( ân &IE kh:n, Kác nh tính
hA( (há( c*a hA( Nn, kinh tế t="n, -+ kiện kinh tế‚ T"à hành chính ch^ Kác
nh tính hA( (há( hay Rt hA( (há( c*a YS h"Xc #S c*a cF quan nhà
nc h"Xc cán >E c:n, chJc nhà nc t="n, quá t=Hnh thIc thi quyn )Ic c:n,<
ếu nh !i tAn, chR( hành t="n, -+ án c*a các T"à án t (há( khác )àcá nhânE td chJc thH !i tAn, chR( hành các -+ án c*a T"à hành chính ch* yếu
)à cF quan nhà nc -à cán >E c:n, chJc nhà nc< {" @E -iệc td chJc thi
hành ản ánE quyết nh c*a T"à hành chính cDn, kh:n, th$ á( +n, nh các
T"à án t (há( khác<
h -/yE %>t &! Xc i$% c*a GQQS @ )àC
Thứ nh"t@ :;E c:n, chJc t="n, cF quan nhà ncE )à lMn
c@ quyn )Ic hành chínhE th;n, c@ u thế hFnm còn Mn khi kiện )à các cá
nhânE td chJcE th;n, )à Mn lyếu thế hFnm<
Thứ hai@ vi'c :;
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
42/173
ả" ả% quyn )Ai c*a hà ncE &I h"Bt >n, th:n, &u!tE dn nh c*a nn
hành chínhE hiệu )IcE hiệu quả c*a quản )P hành chính nhà nc -a (hải ả"
ả% quynE )Ai ích hA( (há( c*a cá nhânE td chJc<
Thứ !a@ ThSm phán hành chNnh ph#i là ng(Hi am hi[u pháp luật và amhi[u v5 4u#n lM hành chNnh nhà n(c? Qhiếu kiện hành chính )iMn quan ến
các YSE #SE thIc chRt )à )iMn quan ến h"Bt >n, quản )PE iu hành
c*a cF quan hành chính nhà nc< Shính -H -/yE khi GQQS òi hpi Th%
(hán kh:n, ch^ a% hi$u - (há( )u/t %à còn (hải a% hi$u - quản )P hành
chính nhà nc %à quản )P hành chính nhà nc )à %>t )Wnh -Ic =Rt =>n, -à
c@ nhiu t=;n, hA( còn òi hpi chuyMn %:n &âu vnhC )Wnh -Ic - thuếE &
hu t=í tuệE‚wf t=c khi =a (hán quyết (hải cân nhxc t"àn iện các khía cBnh
c*a -Rn <
Thứ t(@ m7t cO 4uan nh1n +anh 3hà n(c QTCa ánR c- th[ phán 4uyt !u7c
m7t cO 4uan 4u#n lM hành chNnh nhà n(c Ql^c này là m7t !ên trong v, án hành
chNnhR ph#i ch"p hành !#n án@ 4uyt đVnh của TCa án? 'hán quyết c*a Tòa án
t="n, -+ án hành chính t="n, t=;n, hA( n,;i khi kiện )à Mn thxn, kiện thH
thIc chRt @ )à Tòa án yMu c?u cF quan quản )P nhà ncE cán >E c:n, chJc
t="n, cF quan nhà nc (hải chR( hành quyết nh c*a Tòa án< Yây )à %>t Xc
i$% t="n, GQQS< YXc i$% này òi hpi c?n c@ cF chế Xc th $ ả" ả%
thi hành ản ánE quyết nh c*a Tòa án t="n, t=;n, hA( này<
Thứ nIm@ :;
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
43/173
quyn khác c*a cá nhânE td chJc t="n, KV h>i<
2.1.%. Ch# th" X[KKFC
#iệc ,iải quyết các -+ án hành chính Ac thIc hiện Ia t=Mn nhn,
n,uyMn txc c*a h"Bt >n, t! t+n, hành chính " ch* th$ )à Tòa án vTòa hànhchínhw thIc hiện< Qhi Kbt K các -+ án hành chínhE Tòa án ch^ c]n cJ -à" (há(
)u/t -à ánh ,iá tính hA( (há( c*a YS hay #S kiệnE t=Mn cF & @ =a
các ản ánE quyết nh< ShJc n]n, Kbt K hành chính Ac quy nh t="n, chJc
n]n, c*a hệ th!n, T{< ệ th!n, T"à án c@ chJc n]n, Kbt K các -+ án hành
chính a" ,N%C T"à án nhân ân t!i ca" vT"à hành chínhwf T"à án nhân ân cR(
t^nh vT"à hành chínhwf T"à án nhân ân cR( huyện c@ Th% (hán Kbt K án
hành chính<
Qhi ,iải quyết %>t -+ án hành chính c+ th$ thH ch* th$ t=Ic tiế( ,iải quyết -+
án hành chính )à >i Nn, Kbt K c*a T{< Thành -iMn >i Nn, Kbt K vTh%
(hánE >i th% nhân ânw )à nhn, n,;i thj" n,uyMn txc iến nh )à ‹khi Kbt
K i Nn, Kbt K kh:n, )iMn quan ,H ến quá
t=Hnh an hành YSE #S kiệnE - n,uyMn txc -à )P thuyết )à >c )/( -i
cF quan hành chính -à kh:n, c@ quyn )Ai thIc chRt nà" )iMn quan ti kết quả c*a
-+ -iệc nMn &e ả" ả% tính khách quanE c:n, On, khi (hán quyếtE th$ hiện u
i$% &" -i ,iải quyết khiếu nBi On, c"n ;n, hành chính<
2.1.&. Đối t'(ng X[KKFC
Y!i tAn, c*a GQQS )à YS -à #S< Tuy nhiMnE kh:n, (hải tRtcả các khiếu kiện YSE #S )à !i tAn, ,iải quyết các -+ án hành chính<
Thj" .TTS n]% 2010 thH các YSE #S thu>c (hB% -i í %/t nhà nc
t="n, các )Wnh -Ic qu!c (hòn,E an ninhE n,"Bi ,ia" thj" anh %+c " Shính
(h* quy nh -à các YSE #S %an, tính n>i > c*a cF quanE td chJc
36
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
44/173
kh:n, )à !i tAn, GQQSE Tòa án kh:n, c@ th% quyn ,iải quyết các
khiếu kiện này<
_?`??`? ;uan ni'm v5 ;W=>
YS )à hHnh thJc th$ hiện P chí quyn )Ic Fn (hFn, c*a cF quanhành chính nhà nc h"Xc cán >E c:n, chJc nhà nc c@ th% quyn -à c*a
td chJc khác khi Ac *y quynE Ac an hành t=Mn cF & (há( )u/t -à nhO%
thIc hiện (há( )u/t thj" t=Hnh tI -à hHnh thJc thj" quy nh c*a (há( )u/t<
YS )à %>t )"Bi quyết nh nhà ncE -H -/y n@ c@ nhn, tính chRt nhRt
nhC
Z J7t là@ )à &I th$ hiện P chí c*a các cF quan hành chính nhà nc c@
th% quynE n,;i c@ th% quyn t="n, cF quan hành chính nhà ncE thIc
hiện nhân anh quyn )Ic nhà nc $ =a quyết nh<
Z =ai là@ n>i un, c*a YS (hải (h hA( -i (há( )u/t -à các -]n ản
c*a cF quan nhà nc cR( t=MnE Ac an hành thj" t=Hnh tIE th* t+c -à hHnh
thJc " (há( )u/t quy nh<
Z ba là@ c@ tính (há( )PE u>c các !i tAn, tác >n, c*a YS (hải
chR( hànhE nếu kh:n, chR( hành thH !i tAn, tác >n, c*a YS c@ th$
(hải chu cˆn, chế hành chính<
b&n là@ th$ hiện P chí Fn (hFn, c*a ch* th$ c@ th% quyn thIc hiện
quyn hành (há(E n,hWa )à khi quyết nhE - n,uyMn txcE n@ kh:n, (h+ thu>c
-à" &I Nn, P hay kh:n, Nn, P c*a !i tAn, tác >n, t="n, YS @<
Tuy nhiMnE iu này kh:n, c@ n,hWaE ch* th$ c@ th% quyn %u!n quyết nh
thế nà" thH ty PE %à (hải Ac Ia -à" nhn, c]n cJE iu kiện nhRt nh " (há( )u/t quy nh t=c< 21E t=< 173o<
3Im là@ tính chR( hành n,ayE tJc )à -iệc khiếu nBiE khiếu kiện vnếu c@w
kh:n, )à% n,n, t=ệ hiệu )Ic thi hành c*a quyết nh V Ac an hànhE t=
t=;n, hA( (há( )u/t c@ quy nh khác<
37
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
45/173
dáu làE YS Ac á( +n, %>t )?n -à khi YS @ V Ac thIc hiện
thH n@ %Xc nhiMn chR% Jt hiệu )Ic %à kh:n, (hải c@ %>t YS khác thay
thếE Hnh ch^E Vi p n@<
b#y là@ YS c@ ,iá t= (há( )P !i -i %>t h"Xc %>t &! !i tAn, c+th$ - %>t -Rn c+ th$E n,hWa )à n@ ch^ c@ ,iá t= !i -i !i tAn,E -Rn V
Ac Kác nh c+ th$ t="n, YS @< Yiu này th$ hiện hệ quả tác >n,
t=Ic tiế(E cá iệt h@a -à" KV h>i<
Tám là@ YS " nhiu cF quan nhà ncE cá nhân c@ th% quyn an
hànhE t="n, @E (h?n )n " cF quan hành chínhE cá nhân c@ th% quyn t="n,
cF quan hành chính an hành<
T="n, khi - (hFn, iện )P )u/nE các nhà kh"a hc V a =a nhn, khái
niệ% - nhn, quyết nh Ac an hành t="n, quá t=Hnh thIc hiện quyn hành
(há( vch" còn c@ nhn, P kiến khác nhauwE thH - (hFn, iện (há( )u/t
thIc nh c*a #iệt a% hiện nayE khái niệ% ‹YS‹ Ac a =a t="n,
'.TTGS#S n]% 1996E &au @ Ac & +n, t="n, .u/t Qhiếu nBiE t! cá"
n]% 1998 -à .TTS n]% 2010E .u/t Qhiếu nBi n]% 2011<
Thj" quy nh tBi kh"ản 1 Yiu 3 .TTS thHC lYS )à -]n ản " cF
quan hành chính nhà ncE cF quanE td chJc khác h"Xc n,;i c@ th% quyn
t="n, các cF quanE td chJc @ an hànhE quyết nh - %>t -Rn c+ th$ t="n,
h"Bt >n, quản )P hành chính Ac á( +n, %>t )?n !i -i %>t h"Xc %>t &!
!i tAn, c+ th$m 42o<
_?`??_? ;uan ni'm v5 =0=>
S@ th$ quan niệ% #S )à %>t )"Bi hành -i c:n, -+ nhà ncE Ac thIchiện t="n, quản )P hành chính nhà nc i các ch* th$ c@ th% quyn thj"
quy nh c*a (há( )u/t<
T="n, (há( )u/t thIc nhE khái niệ% #S Ac & +n, t="n,
'.TTGS#S n]% 1996E &au @ Ac quy nh t="n, .u/t Qhiếu nBiE t!
38
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
46/173
cá" n]% 1998 -à .TTS n]% 2010E .u/t Qhiếu nBi n]% 2011<
Thj" kh"ản 2 Yiu 3 .TTS thHC l#S )à hành -i c*a cF quan hành
chính nhà ncE cF quanE td chJc khác h"Xc c*a n,;i c@ th% quyn t="n, cF
quanE td chJc @ thIc hiện h"Xc kh:n, thIc hiện nhiệ% -+E c:n, -+ thj" quynh c*a (há( )u/tm 42o<
LMn cBnh nhn, Xc i$% chun, c*a hành -i c:n, -+ nhà nc vnhC "
cF quan nhà ncE cán >E c:n, chJc nhà nc thIc hiệnf th$ hiện quyn )Ic
nhà ncf c@ tính xt u>c chR( hànhf -H )Ai ích chun,fn, GQQS )à Tòa hành chính (hán
quyết tính hA( (há( c*a YS -à #S<
TNnh h)p pháp c*a YSE #S Ac th$ hiện t="n, các yMu c?u &au
âyC
Z >i un,E %+c ích c*a YSE #S (hải (h hA( -i iến (há(E
)u/t -à các -]n ản c*a cF quan nhà nc c@ th% quyn< S@ n,hWa )à cácYS E #S (hải c@ cF & (há( )PE Ia t=Mn nn tản, c*a iến (há(E )u/t -à
-]n ản c*a cF quan nhà nc c@ th% quyn nhO% t=i$n khai thIc hiện các
-]n ản này< h -/yE các YSE #S kh:n, Ac -i hiếnE -i )u/tE t=ái -i
-]n ản c*a cF quan nhà nc c@ th% quynf
39
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
47/173
Z Sác YS (hải Ac an hànhE các #S (hải Ac thIc hiện t="n,
(hB% -i th% quyn c*a cF quan nhà nc h"Xc cán >E c:n, chJc t="n, cF
quan nhà nc< …Mu c?u này òi hòi %i cF quan ch^ c@ quyn hBn an hành
YSE thIc hiện #S $ ,iải quyết các -Rn nhRt nh " (há( )u/t ,ia"ch"E kh:n, )B% quyn -à )n t=ánh t=ách nhiệ% vkh:n, -i quynw< #iệc (hân
nh =_ th% quyn c*a %i cF quan nhà ncE ả" ả% ch" các cF quan thIc
hiện %>t cách ch* >n,E ch!n, &I can thiệ( t=ái th% quyn -à" quyn hBn c*a
cF quan khácE t=ánh tHnh t=Bn, )B% quynE )n t=ánh t=ách nhiệ%E )à% %Rt t=/t tI
quản )P hành chính nhà nc )à =Rt c?n thiết<
Z YS (hải Ac an hànhE #S (hải Ac thIc hiện KuRt (hát t
nhn, )P " Kác thIc< …Mu c?u này c@ n,hWa )àE ch^ khi nà" t="n, ;i &!n, quản
)P nhà nc -à ;i &!n, c:n, ânE KuRt hiện các nhu c?uE các &I kiện Ac
(há( )u/t quy nh c?n (hải an hành YSE thIc hiện #S thH cF quan
hành chính nhà ncE cán >E c:n, chJc c@ th% quyn %i =a các quyết nhE
thIc hiện các hành -i nhO% á( +n, (há( )u/t -à" các t=;n, hA( c+ th$<
Z YS (hải Ac an hànhE #S (hải Ac thIc hiện Un, hHnh thJc
-à t=Hnh tIE th* t+c " (há( )u/t quy nh< # hHnh thJcE các YS (hải Un,
hHnh thJc th$ hiệnE tMn ,iE th$ thJcC tiMu E &!E kP hiệuE n,ày thán, n]% an
hành -à hiệu )IcE ch kPE c"n Ru‚f các #S (hải th$ hiện Un, quy nh<
# t=Hnh tIE th* t+cE các YSE #S (hải ả" ả% tuân th* Un, các t=Hnh
tIE th* t+c xt u>c -à các yMu c?u ả" ả% ân ch*E khách quanE kh"a hc< #i
(hB% hHnh thJcE t=Hnh tIE th* t+c an hành YSE thIc hiện #S &e )à% ảnh
hn, ến hiệu )IcE hiệu quả c*a YSE #S<05 tNnh h)p lM c*a YSE #SE t="n, quản )P hành chính nhà ncE khi
an hành các YSE thIc hiện các #S thH các cF quan hành chính nhà
nc Mn cBnh (hải ả" ả% tính hA( (há( còn (hải ả" ả% tính hA( )P khi
các YS Ac an hànhE #S Ac thIc hiện< Yây )à yMu c?u c*a thIc
40
8/16/2019 Giải Quyết Khiếu Kiện Hành Chính Trong Điều Kiện Xây Dựng Nhà Nước Pháp Quyền ở Việt Nam
48/173
tirnE ả% ả" hiệu )Ic cDn, nh tính khả thi c*a các quyết nhE hành -i nàyE
t=ánh (hát &inh các khiếu nBiE khiếu kiện< Tính hA( )P c*a YSE #S KuRt
(hát t nhu c?u khách quan c*a quản )P hành chính nhà nc< `>t YSE
#S Ac c"i )à hA( )P khi á( Jn, các yMu c?u &au âyCZ YSE #S (hải ả" ả% hài hòa )Ai ích hà ncE t/( th$ -à cá
nhân< …Mu c?u này òi hpi &I cân !i hA( )P )Ai ích ,ia hà nc -à KV h>iE
c"i )Ai ích hà nc -à )Ai ích chun, c*a c:n, ân )à% tiMu chí $ ánh ,iá
tính hA( )P c*a YSE #Sf
Z YSE #S (hải (h hA( -i tn, -Rn E -i các !i tAn, thIc
hiện< uyết nh c?n ch^ c+ th$ các nhiệ% -+E th;i ,ianE ch* th$E (hFn, tiện
thIc hiện< #H -/yE c?n (hải (hân iệt =_ nhu c?uE Xc i$% c*a !i tAn, quản
)P %à =a quyết nhE thIc hiện hành -i (h hA(< YXc iệtE t="n, ả" ả% tính
chRt (h hA( c*a quyết nhE hành -iE c?n )u P ti tính c?n thiếtf
Z YSE #S (hải ả" ả% tính t"àn iện<
`>t YSE #S ch^ th/t &I (hát huy hiệu )IcE hiệu quả t!t nhRt khi
quyết nhE hành -i @ ả" ả% cả tính hA( (há( -à tính hA( )P<
2.1.). *h+m