HAYAT VE HAYAL MÜZESİToplu Şiirler2001-2014
Bâki Ayhan T. 1969’da Adana’da doğdu. 1985’te üniversite okumak için İstan-bul ’a geldi. 1997-2004 yılları arasında şiir ağırlıklı edebiyat dergisi Budala’yı (27 sayı) çıkardı. Bu dergide “Soylu Yenilikçi Şiir” adıyla bir manifesto yayımladı. 2006-2011 yıllarında YKY Şiir Yıllığı’nı hazırladı. Düzyazılarında Bâki Asiltürk imzasını kullanıyor. Uzak Zamana Övgü kitabıyla Behçet Aysan Şiir Ödülü’nü ka-zandı. 2011-14 yıllarında yazdığı fütürist şiirleri Bilet Geçmez Gemisi adıyla ilk kez bu toplamda yer alıyor.Şiir kitapları: Hileli Anılar Terazisi, 2001; Uzak Zamana Övgü, 2003; Fırtınaya Hazırlık, 2006; Kopuk, 2011; Hayat ve Hayal Müzesi: Toplu Şiirler 2001-2014, 2015.
Bâki Ayhan T.’ninYKY’deki kitapları:
Fırtınaya Hazırlık (2006)Kopuk ve Beş Diyalog (2011)
Hayat ve Hayal Müzesi: Toplu Şiirler 2001-2014 (2015)
BÂKİ AYHAN T.
Hayat ve Hayal MüzesiToplu Şiirler
2001-2014
HİLELİ ANILAR TERAZİSİ
UZAK ZAMANA ÖVGÜ
FIRTINAYA HAZIRLIK
KOPUK VE BEŞ DİYALOG
BİLET GEÇMEZ GEMİSİ
Yapı Kredi Yayınları - 4312Şiir - 329
Hayat ve Hayal Müzesi - Toplu Şiirler: 2001-2014 / Bâki Ayhan T.
Kitap editörü: Murat YalçınDüzelti: Damla Şengül
Kapak tasarımı: Nahide DikelSayfa tasarımı: Mehmet Ulusel
Grafik uygulama: Gülçin Erol Kemahlıoğlu
Baskı ve Cilt: Ertem Basım Yayın Dağıtım San. ve Tic. Ltd. Şti.Başkent O.S.B. 22. Cad. No: 6 Malıköy / Ankara
Tel: (0312) 640 16 23Sertifika No: 26886
1. baskı: İstanbul, Şubat 2015ISBN 978-975-08-3137-9
© Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık Ticaret ve Sanayi A.Ş. 2015Sertifika No: 12334
Bütün yayın hakları saklıdır.Kaynak gösterilerek tanıtım için yapılacak kısa alıntılar dışında
yayıncının yazılı izni olmaksızın hiçbir yolla çoğaltılamaz.
Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık Ticaret ve Sanayi A.Ş.İstiklal Caddesi No: 142 Odakule İş Merkezi Kat: 3 Beyoğlu 34430 İstanbul
Telefon: (0 212) 252 47 00 (pbx) Faks: (0 212) 293 07 23http://www.ykykultur.com.tr
e-posta: [email protected]İnternet satış adresi: http://alisveris.yapikredi.com.tr
İçindekiler
Hileli Anılar Terazisi
Sonbahar bol bir yüzük gibi fırladı parmağımdan15 • Dehliz16 • Gürültülü Gemi17 • İn-tihar18 • Semiramis’in S’si19 • Bir Periyle Öpüşmenin Hazzı20 • Karanlığın Önünde21 • Korku Yalnızlığı22 • İlk Unutkanlık23 • Tersyüz Edilmiş Yaşam24 • Efsane
Harflerin sert geldiği bir geceyarısında27 • İnandığımız Hayat28 • Sevgilim, Çocukluğum29 • Erkek Berberi Kadın30 • Derin Gürültüsüzlük31 • Derinliğine Büyür Bahçeler32 • Üzgün Hayat Kurgusu33 • Bir Dağın Eteklerinin Havalanışı34 • Ölüm Yorumu35 • Örümcek36 • Kuşların Çizdiği Sınır
Sıkıcı bir konserdi güzden derlenmiş39 • Konser Bitti40 • Öncesi41 • Kuğu ve Örümcek42 • Güz Cinayeti43 • Hileli Anılar Terazisi44 • Toplantı
45 • Kısa Bir Düşte46 • Kalbim Şiirle Mühürlendi
Bir aşkın başlamasıruhla yontulması sert bir ağacın49 • Bir Aşkın Başlaması52 • Çıplak Yabancı Kadın İçin...54 • Düş Heykeli56 • İpekli Tragedya57 • Üç Sır58 • Geçiyor59 • Hiçliğin Derin Uykusu
Gülün üşümesi gibi geçiyor zaman63 • Geçiyor Zaman64 • Yanılsama65 • Tarih İkilikleri66 • Sır Kalsın67 • Fiction
Uzak Zamana Övgü
Küre, sele kapıldı: derinleşti gece ve uyku73 • Sele Kapılan Küre74 • Yıpranmış Anıtlara Taş75 • Eski Dünya Düzeni76 • Yer Dağınıklığı77 • Tan Kızıllığı78 • Her Şey Bittiğinde79 • Eski Levhalar80 • Madalyonun Üçüncü Yüzü81 • Korkuluk82 • Insomnia83 • Günlerin Düzeni84 • Sayısız Sızı85 • Uzak Zamana Övgü
6 BÂKİ AYHAN T.
86 • Sırtlan Çağı 87 • Bağbozumu 88 • Kâğıt 89 • Kâğıt ve Maden 90 • Kapanık 91 • Karışıklık Ayini 92 • Aeterna Nocte 93 • Çoğul
Ömrünü yanılgılardenizinde geçirdin 97 • Düş 98 • Albatros 99 • Yanlış Pusula100 • Örümcek Fırtınası101 • Aynadaki Görüntüye Tepki102 • Mezarlıkta Islık103 • Sisli Kapılar104 • Güz Müziği105 • Çıplak Bakış106 • Yalnızlık Masum Değildir107 • Çığlık108 • Cehennemî109 • Ben ve Öteki110 • Fırtına Kapısı111 • Kışa Gidiyoruz112 • Batan Ayın Kenarına Satırlar113 • Zaman Aralığı114 • Geceyi Kötülemeyin115 • Sarkaç116 • Renk Sihirbazı117 • Budala
Bana çıkacaksın zamanın çatlağından121 • Çatlak Dudak122 • Severdim Aşka Siz Demeyi123 • Suç Ortağı: Aşk124 • Haz ve Ses Irmağı
125 • İki Kadının Birlikte Yaşandığı126 • Soğuk Oda127 • Yıldız Akışı128 • Hileli Zar129 • İpek ve Baharat130 • İnce Zehir131 • Karanlığıma Sızan132 • Hüzün Bükülüşü133 • Paralel Gövde134 • Soyunuk135 • Bir Kadını Astım136 • Anı ve Hile137 • Makas138 • Göçmeyen Kuşlar139 • Kitap ve Kadın140 • Uykusuz Bilge: Şair141 • Ten Gecesi
Fırtınaya Hazırlık145 • “Soylu Yenilikçi Şiir”156 • Hayatta Ben En Çok Kendimi Sevdim
Sen burda bir yabancısın, üstelik küstah161 • Küstah Yabancı162 • Basamaksız Merdiven163 • Karışık Zamanlar164 • Sonra Gidilecek Yer165 • Batık166 • Fırtınadan Süzülen Ses167 • Sonsuz Uçar168 • Hesaba Katılmayan169 • Ceza ve Suç170 • Uzun Tarih171 • Sis Çanları172 • Yaşam Boşluğu173 • Yalan174 • Düğüm
HAYAT VE HAYAL MÜZESİ 7
175 • Boşluğa Büyüyen176 • Duvar Saati177 • Hiç Çiçeklerinin Açtığı Yer178 • Gülüşleriyle Serseri
Duyulur süzülüşü parmaklarından sesin181 • vis carminum182 • Flâneur183 • Mürekkep Lekeleri184 • Fırtınaya Hazırlık185 • Zehir Töreni186 • Güz Süzülüyor187 • Kılıçtan İpeğe Sızı188 • Zamanyoluna Kurulan Salıncak189 • Yaprak Kımıldamıyor190 • Tekbaşınalık191 • Utanç ve Saldırı192 • Eski Lamba193 • Tahta At194 • Utanarak Değdiği195 • Bırakılan Bir Evin Dökülüşü196 • Kimseye Yetmeyen Kış197 • İntihar Çatısı198 • Bulut Geri Döndü
Çay renginden kırmız böceğine süzüldük aşka yazıldık birleşerek akışkanlıkta201 • Lüsiferin202 • Soyunma Saati203 • Tenbozumu204 • Haz205 • El Değmemiş Gemi206 • Gemi ve Rüzgâr207 • Bir Geminin Dipten Çıkarılışı208 • Geceye Düşen209 • Düşte Sarsıntı
210 • Ten211 • Geriyor Gecemi212 • Dar Kapı213 • Mutsuzluk Geni214 • Budala Harfler215 • Unutkan216 • Asma Bahçe217 • İki Yol
Kopuk ve Beş Diyalog221 • Fani Olmayan Bâki
Madeni bir hayattan çıkıpkâğıdın içine girdim225 • Kopuk226 • Kentin Sinsi Konukları228 • Soysuz Zaman230 • Sert İklim231 • Sığır Çobanı232 • Dünya Kazası234 • Yabancı Yağmurun İçinde235 • Bir Evin İçten Yıkılışı236 • Melâl238 • Barbarların Saldırısı239 • Uçan Ayakkabılar241 • Virüs243 • Övgü245 • Çöplük246 • Av Zamanı248 • Sesler Dağılan249 • Çoğullar251 • Çiçek Sapını Kalbine Soktu253 • Gezici Yabancı Kadınlar254 • Elden Düşme Adamlar255 • İmge256 • Az Sonra257 • Yarınki Gazete
8 BÂKİ AYHAN T.
Ayakları eşit olmayan masalar gibi sendeler hayat: gürültüdür261 • Hayatın Arızalı Saatlerinde263 • Gök, Yüzüme İnmiştir265 • Cinayeti Gördüm266 • İyi Kaatiller267 • Yılışık Postacı268 • Yeisli Hayal Kumpanyası269 • Sirkeci İstasyonundaki Saaat270 • Ne İçin Gelmiştim?271 • Ötekilere Bakmak272 • Ölü Şair Yeryüzüne Bakıyor273 • Yanlış Anlaşıldığım Bir Şey Oldu274 • Eskiden Macaristan’da276 • Adınız Ünsüz Harfle Başlıyorsa277 • Satılık Ev279 • Arka Bahçelerin Telâşı280 • Ellerimin Kapanış Saati281 • Ortayaşta Ölmüş Bir Şaire Ödenen Borç283 • Ne Güzel Olur285 • İkili Sarmal286 • Ruh Gerdirme Töreni287 • Gürültülü Ev288 • İnsan Boşluğu289 • Yağmur Yağmurdur
Bu şarkıyı dinlediğimizden berisevgilimin dokunduğu her şey ölüyor293 • Sevgilimin Dokunduğu Şarkı294 • Kimse Yok296 • Solgun Hayalet297 • Eski Model Mikrofonda Çocukluk Anısı
298 • Kırmızı Saçlı Çocuk299 • Bisiklete Binen Yeni Evli Kadın300 • Haz ve Hız Denklemi301 • İstanbul Ülkesi303 • Odaya İnen Bulut304 • Üçüncü Yeni Şair305 • Tuhaf306 • Kardan Elleriyle307 • Acı Eşiği308 • Ruh Üşümesi310 • Sigara 69312 • İntihar Sonrası313 • Eter314 • Taşınma Sonrası315 • Düşüm316 • Gemlik, Sır317 • Travma318 • Güzel Uyum319 • Son Basamaktaki Paslı Çivi
321 • Beş Diyalog
Bilet Geçmez Gemisi331 • Yazmasam Fuzûli Yazdım Bâki333 • Duru Bakmalı Ölümsüzlüğe335 • Şairler Meclisi339 • Göçebe342 • Kalabalık ve Karga344 • Karga Zarif346 • Kendini Simurg Sanan Karga347 • Hane Tuhaf348 • Kalemime Kış Çektim350 • Karton Şaire352 • Meczuplar Mahallesi354 • Bir İngiliz Attan Düştü
HAYAT VE HAYAL MÜZESİ 9
355 • Parçalı Fil357 • Herkesi Sevmek de Neyin Nesi358 • Tuhaf Şey360 • Ceylan Kılıklı Tavşan362 • Züleyha ve Âşıkları364 • Böceklerle366 • Cenaze Gibi Bir Şey367 • Cenazede369 • Kim Wu371 • Bilet Geçmez Gemisi373 • Metrobüs375 • Saraka377 • Şey379 • Ev Telefonu381 • Dolores383 • Mezarlarınıza Tüküreceğim385 • Dünya Düzdür387 • Sarışın Kedi388 • Sigara İçen Yaşlı Kadınlar390 • Sır Kâtipsiz392 • Şaka394 • Kutuplara Gidebilseydim396 • Ruhbilimsel Arınma Estetiği398 • Rüzgâra Verdim Aklımı399 • Çizeleyen Yağmur401 • Laura Boss’a Dört Şiir
405 • Hasta Ben ve Annem
Hileli Anılar Terazisi
Birinci Basım: Can Yay., 2001
Sonbahar bol bir yüzük gibifırladı parmağımdan
HAYAT VE HAYAL MÜZESİ 15
DEHLİZ
siziateşli bir uyku gibi uyudum öncerengini şaşırmışaşk kırmızısı bir gül penceremde
sonbaharbol bir yüzük gibi fırladı parmağımdançarptı bütün köşelerinebin köşeli aşk ikliminin
‘aşk imiş her ne var âlemde’aşkın bu âlemde yok pusulasıateşli bir uyku gibi uyurken sizitarihin dehlizlerinde
16 BÂKİ AYHAN T.
GÜRÜLTÜLÜ GEMİ
“meçhule giden...”
aşktan kaldı bu:yalnız bir gemi!
ıslanıncasallanamaz kâğıt mendiller,dökülen hayatın parçalarıbitişirbu ayrılıştagürültülü gemiye
gelmemiş demir atmak zamanıöpüşmeler darmadağınyalnızlığın geçilmez okyanusundagözyaşlarının tuzundaişte gürültülü gemi
kimse memnun değil yerindengemiden başkaböyle çalkantılı okyanusuylakimi çağırıyor aşkave tekbaşınalığa
artık itiraf edebilirimbu gürültülü gemi benimdirkimseden çalmadımhiçbir limana yanaştırmadım
aşktanve çocukluğumdan kaldı!
HAYAT VE HAYAL MÜZESİ 17
İNTİHAR
giyotinini paslanmaktan kurtarabilirsinçıkarabilirsin mahzenlerdenkendin içinçünkü çok soğudu ortaçağımız
ya da özgün bir ölüm düşünelim:F biçiminde bir tabancaZ biçiminde bir jiletJ biçiminde bir çengeleskidi çünkü yaşamın ayakizleri
üç isim yaz desem karanlığımaönce Fuad, kolay hatırlanır nasılsasonra Zweig, ardından Jozsefüçü de rozetsiz ve madalyasız
yazısız mezartaşlarını ısmarlayabilirsinbelki bir arp resmi iyi gelirsessiz gecelerde ürpereceğimiz
18 BÂKİ AYHAN T.
SEMİRAMİS’in S’si
sessizlikte s’si var semiramis’inartık çağlardan...sanki herşey yeni bitmişgüz camkırığı yapraklarını dökmüşaçılımlar içindetarih kendi yapraklarını
birbirini kullanırken mevsimlerkendini unutturan her masaldaanılmasa da o vardır birazsemiramis s’sini esirger herkestensusuzluğunu esirgediği gibi
uzaklaşıp giderken sesler birbirindenben seslerin tarihini yazıyorumbir de mezar kazıyorum sesime!semiramis kendi s’sineyer buluyor efsaneler içinde
HAYAT VE HAYAL MÜZESİ 19
BİR PERİYLE ÖPÜŞMENİN HAZZI
tam zamanıdır şimdi yasakevlere kapanmanınodalara, ıssız odalarasüresi dolmuş takvimlere bakıpbir anlam aramanınzamanı
kırgın bir hayat gibi kendini sallandırıp boşluğayalanları yalanların yüzüne vurupmor boşluklara sarılmanın zamanıbir periyle öpüşmenin hazzını, aşkın hızınıtatmanın zamanı
ne kadar uzak birbirinden söylenenlerolsun! bir odayı içimize kapatırkenyoktur hiçbir şeyin anlamı,büyük bedeller isteryalnızlığın keskinleştiği anlardaperiyle öpüşmenin hazzı
20 BÂKİ AYHAN T.
KARANLIĞIN ÖNÜNDE
yağmurun önünde buluştuğumuzda karanlıktınefis bir sessizlik duyuluyordu sokaktanne için seveceğimize karar vermeye çalışıyordukhayatı
kanlarımızda yeni damarların açıldığı saatlerdeanlaşılırhiçbir işin aslında öyle olmadığı!
tuhaf bir zamandır bumutluluk bu mu yoksa diye düşünüldüğüaralıktan zorlukla geçmiş güzlerin düştüğü!
geceyi dikine kestiğimizdedoğrudursaat onikiden sonra bütün içkilerin şarap olduğu
HAYAT VE HAYAL MÜZESİ 21
KORKU YALNIZLIĞI
yeni korkular edindiğimiz tekbaşınalıknereye ekleyecek ayak sürümelerimizi
durmadan, dinlenmedenhayat budur! diyoruz derin ırmaklardaderin soluklarla uyanırken tekbaşınalığasaldırırken sözlerin yakasına eski kitaplardadurmadan, dinlemeden karanlığıses vermedenunutmaya çalıştığımız korkulara
yeni yanılgılar edindiğimiz bu yalnızlıktadurmadan yanılmaktır hayat dediğimiz şeyinsanlar hakkında
kime sürsek kendimizi tedirgin okşamalarlaonu da çekiyoruz cehennemin dibinebirisi kapımızda dursabirisi de bizi dinlese bu tekbaşınalıktaevet, hayat budur! nerede durursa saatister masanın, ister gecenin ortasında
22 BÂKİ AYHAN T.
İLK UNUTKANLIK
birşey unuttunuz geçmişe gittiğiniz misafirlikte:
kırdığınız ilk yürekten söz etmeyecektiniz haniacemi gençkızlar gibi!bırakacaktınız cam parçalarını yerli yerindebunu unuttunuz!
birşey unuttunuz geçmişe gittiğiniz trende:
tanıdığınız ilk istasyonda inmeyecektiniz haniacemi serüvenciler gibi!yırtacaktınız dönüş biletini indiğinizdebunu unuttunuz!
birşey unuttunuz geçmişe gönderdiğiniz şiirde:
bulduğunuz ilk imgeye sarılmayacaktınız haniacemi şairler gibi!bırakacaktınız sözcükleri incindiğinizdebunu unuttunuz!
HAYAT VE HAYAL MÜZESİ 23
TERSYÜZ EDİLMİŞ YAŞAM
Işakağımı bir tabancaya dayamıştımolmamıştı:açıktı son sayfası bakışlarının
jileti bileğimle derinden çizmiştimolmamıştı:akvaryumda çırpınıyordu o güzel balık
kalbimi pırıl pırıl bir hançere saplamıştıolmamıştı:kendini arıyordu uzaklarda bir fener
IIharflerin karmakarışık olduğu bir alfabedeyitirilmiş günlerin izindeolacak:ödeyeceğim gerçeğin gölgesini
kesilmiş ağaçların hüznüyle bakarken sanaolacak:ormanlar yeşerteceğim içinde
galiba denizin en derin yerinikendime atacağım bir sabah:olacak!
24 BÂKİ AYHAN T.
EFSANE
Iutancı kısalınca yitik kıtalarınmevsim kayboluyor ellerimin boşluğunda eski bulutta alışılmamış bir kuğuefsane okuyan çocukların korktuğuböyle bir anda baktım dünyaya
kaçıncı sevişmesindeydi eski tanrı kimbilirbekâreti bir türlü bozulmayan sevgilisiyleyoksa kırılıyor muydu kılıcı bu düellodakızlığına dokunulmamış bir kıtakendini uyarıyordu bembeyaz elleriyle
IIdilimin ucunda bir efsane geziniyordoğduğumdan beri geziniyor, korkuyorumsöylemeye! bozulacak büyü büyük bir kuş çizmeliyim efsane yerine
siz de ava gidenlerdensiniz efsane dinlemek yerine!