KH¤NG Cã G× QUý H¥N §éC LËP, Tù DO !
Hå CHÝ MINH TOµN TËP XUÊT B¶N LÇN THø BA
THEO quyÕt ®Þnh cñA
BAN BÝ TH¦ TRUNG ¦¥NG
§¶NG CéNG S¶N VIÖT NAM
Sè 299-q®/TW, NGµY 6
TH¸NG 4 N¡M 2010.
Héi ®ång xuÊt b¶n
Tr−¬ng TÊn Sang Chñ tÞch Héi ®ång
T« Huy Røa Phã Chñ tÞch Héi ®ång
Phan DiÔn Uû viªn Héi ®ång
Lª V¨n Dòng Uû viªn Héi ®ång
Lª H÷u NghÜa Uû viªn Héi ®ång
§ç Hoµi Nam Uû viªn Héi ®ång
NguyÔn Duy Hïng Uû viªn Héi ®ång
Ban chØ ®¹o x©y dùng b¶n th¶o
Lª H÷u NghÜa Tr−ëng ban
Ph¹m Hång Ch−¬ng Phã Tr−ëng ban
NguyÔn Kh¸nh BËt Uû viªn
NguyÔn Duy Hïng Uû viªn
nhãm x©y dùng b¶n th¶o tËp 8
§Æng v¨n th¸i Tr−ëng nhãm
TrÞnh nhu Bïi ®×nh phong §inh Ngäc Quý
hå chÝ minh toµn tËp
XuÊt b¶n lÇn thø ba
8 1953 - 1954
Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia - Sù THËT Hµ Néi - 2011
VII
Lêi giíi thiÖu tËp 8
TËp 8 cña bé s¸ch Hå ChÝ Minh Toµn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø ba, gåm
231 t¸c phÈm, bµi nãi, bµi viÕt, th−, ®iÖn (gäi chung lµ t¸c phÈm) cña Chñ
tÞch Hå ChÝ Minh trong thêi gian tõ ngµy 1-1-1953 ®Õn ngµy 21-7-1954.
§©y lµ giai ®o¹n ®Êu tranh quyÕt liÖt vµ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh th¾ng
lîi cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p, vµ can thiÖp Mü cña d©n téc
ta; ®ång thêi, ®©y còng lµ thêi gian §¶ng ta quyÕt ®Þnh ®Èy m¹nh thùc
hiÖn nhiÖm vô d©n chñ, kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a nhiÖm vô chèng ®Õ quèc
víi gi¶i phãng giai cÊp n«ng d©n khái ¸ch thèng trÞ phong kiÕn.
C¸c t¸c phÈm giíi thiÖu trong tËp 8 ph¶n ¸nh nh÷ng ho¹t ®éng
phong phó, s«i næi vµ sù chØ ®¹o s¸t sao cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®èi víi
tõng vÊn ®Ò cña ®Êt n−íc nh»m thùc hiÖn thµnh c«ng c¸c nhiÖm vô quan
träng nãi trªn.
NhiÒu t¸c phÈm trong tËp 8 thÓ hiÖn tËp trung nh÷ng quan ®iÓm quan
träng cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vÒ cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p.
Trong DiÔn v¨n khai m¹c Héi nghÞ lÇn thø t− Ban ChÊp hµnh Trung
−¬ng §¶ng (khãa II) ngµy 25-1-1953, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh v¹ch râ ©m
m−u vµ hµnh ®éng hiÕu chiÕn cña thùc d©n Ph¸p trong t×nh thÕ thÊt b¹i
cña chóng. BÞ thÊt b¹i liªn tiÕp trªn chiÕn tr−êng, thùc d©n Ph¸p cÇu xin
Mü t¨ng thªm viÖn trî; ®Èy m¹nh cµn quÐt, b¾t lÝnh ®Ó thùc hiÖn ©m
m−u “dïng ng−êi ViÖt ®¸nh ng−êi ViÖt, lÊy chiÕn tranh nu«i chiÕn
tranh”. Ng−êi nh¾c nhë toµn §¶ng, toµn qu©n vµ toµn d©n ta: “tuy th¾ng
lîi nhiÒu, chóng ta quyÕt kh«ng ®−îc chñ quan, khinh ®Þch” (tr.27).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP
VIII
Ng−êi kh¼ng ®Þnh, “kh¸ng chiÕn cña ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi, nh−ng ph¶i
tr−êng kú vµ gian khæ. Vµ tõ nay cuéc chiÕn tranh gi÷a ta víi ®Þch sÏ gay
go, phøc t¹p h¬n” (tr.27).
Ng−êi ®Ò ra ph−¬ng h−íng chiÕn l−îc lµ: “Tr¸nh chç m¹nh, ®¸nh chç yÕu
®Ó ph©n t¸n lùc l−îng ®Þch vµ tiªu diÖt sinh lùc ®Þch, më réng vïng tù do”
(tr.28) vµ kh¼ng ®Þnh, ®Ó chiÕn th¾ng kÎ thï x©m l−îc, chóng ta “ph¶i cã mét
qu©n ®éi nh©n d©n thËt m¹nh vµ lu«n lu«n tiÕn bé” (tr.27); ph¶i “tiÕp tôc
chØnh qu©n ®Ó ph¸t triÓn vµ cñng cè nh÷ng tiÕn bé ®· thu ®−îc vµ söa ch÷a
nh÷ng khuyÕt ®iÓm” (tr.28). Cïng víi viÖc t¨ng c−êng bé ®éi chñ lùc vµ x©y
dùng bé ®éi ®Þa ph−¬ng, “cÇn ph¶i x©y dùng nh÷ng tæ chøc d©n qu©n, du
kÝch kh«ng tho¸t ly s¶n xuÊt. Nh÷ng tæ chøc d©n qu©n, du kÝch Êy ch¼ng
nh÷ng cã thÓ phô tr¸ch viÖc ®µn ¸p bän ph¶n c¸ch m¹ng, gi÷ g×n trÞ an trong
lµng x·, b¶o vÖ lîi Ých cña quÇn chóng, ®Êu tranh víi ®Þch vµ phèi hîp t¸c
chiÕn víi bé ®éi chñ lùc, mµ l¹i cã thÓ dïng ®Ó bæ sung bé ®éi chñ lùc” (tr.29).
Víi nh÷ng th¾ng lîi to lín cña qu©n d©n ta trªn c¸c chiÕn tr−êng, thÕ vµ
lùc cña ta ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ, cuèi n¨m 1953, §¶ng vµ Chñ tÞch
Hå ChÝ Minh chñ tr−¬ng më cuéc tiÕn c«ng chiÕn l−îc §«ng Xu©n 1953 - 1954
mµ ®Ønh ®iÓm lµ ChiÕn dÞch §iÖn Biªn Phñ. Ng−êi l·nh ®¹o vµ ®éng viªn toµn
§¶ng, toµn qu©n, toµn d©n tËp trung lùc l−îng, nªu cao ý chÝ quyÕt chiÕn,
quyÕt th¾ng, ph¸t huy thÕ m¹nh cña ta ®Ó giµnh th¾ng lîi trong trËn quyÕt
chiÕn chiÕn l−îc nµy.
Trong khi ph¸t huy cao ®é søc m¹nh ®oµn kÕt chiÕn ®Êu cña toµn d©n
téc, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh rÊt coi träng c«ng t¸c tuyªn truyÒn ®èi ngo¹i,
nh»m t¹o nªn sù ®ång t×nh, ñng hé cña nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh thÕ
giíi ®èi víi cuéc kh¸ng chiÕn chÝnh nghÜa cña nh©n d©n ta. Ng−êi t¸n
thµnh vµ ñng hé NghÞ quyÕt cña §¹i héi hßa b×nh thÕ giíi (11-1953) ®ßi
chÊm døt chiÕn tranh ë §«ng D−¬ng; c¶m ¬n §¹i héi c«ng ®oµn thÕ giíi
lÇn thø ba (10-1953) ®· quyÕt ®Þnh tæ chøc “Ngµy ®oµn kÕt víi nh©n d©n
ViÖt Nam anh hïng”. Th¸ng 10-1953, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh viÕt th− kªu
gäi thanh niªn Ph¸p s¸t c¸nh cïng nh©n d©n ViÖt Nam ®Êu tranh kiªn
quyÕt chèng kÎ thï chung lµ thùc d©n Ph¸p vµ can thiÖp Mü, v× lîi Ých
chung cña nh©n d©n hai n−íc lµ tù do, ®éc lËp, d©n chñ vµ hßa b×nh.
LêI GIíI THIÖU TËP 8
IX
Trong suèt qu¸ tr×nh l·nh ®¹o kh¸ng chiÕn, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh
lu«n chñ tr−¬ng gi¶i quyÕt cuéc chiÕn tranh b»ng th−¬ng l−îng hßa b×nh
trong ®iÒu kiÖn cã thÓ. Tr¶ lêi mét nhµ b¸o Thôy §iÓn ngµy 26-11-1953,
Ng−êi nªu râ: Cuéc chiÕn tranh ë ViÖt Nam lµ do ChÝnh phñ Ph¸p g©y ra,
nh©n d©n ViÖt Nam ph¶i chiÕn ®Êu chèng x©m l−îc ®Ó b¶o vÖ nÒn ®éc lËp
vµ quyÒn tù do ®−îc sèng hßa b×nh. NÕu thùc d©n Ph¸p cø tiÕp tôc cuéc
chiÕn tranh x©m l−îc th× nh©n d©n ViÖt Nam quyÕt chiÕn ®Êu ®Õn th¾ng
lîi cuèi cïng. VÒ kh¶ n¨ng ®µm ph¸n, Ng−êi kh¼ng ®Þnh: “nÕu ChÝnh phñ
Ph¸p ®· rót ®−îc bµi häc trong cuéc chiÕn tranh mÊy n¨m nay, muèn ®i
®Õn ®×nh chiÕn ë ViÖt Nam b»ng c¸ch th−¬ng l−îng vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
ViÖt Nam theo lèi hßa b×nh th× nh©n d©n vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n
chñ Céng hßa s½n sµng tiÕp ý muèn ®ã”; “...C¬ së cña viÖc ®×nh chiÕn ë
ViÖt Nam lµ ChÝnh phñ Ph¸p thËt thµ t«n träng nÒn ®éc lËp thËt sù cña
n−íc ViÖt Nam” (tr.340).
Tuy nhiªn, ®Ó tr¸nh khuynh h−íng ¶o t−ëng, chê ®îi, û l¹i vµo gi¶i
ph¸p ngo¹i giao, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh gi¶i thÝch râ chñ tr−¬ng nhÊt
qu¸n cña ta lµ hßa b×nh, nh−ng kinh nghiÖm cho thÊy: “ph¶i ®¸nh bao
giê cho ®Õ quèc qôy, nã biÕt kh«ng thÓ ®¸nh ®−îc n÷a, nã míi chÞu ®µm
ph¸n. §õng cã ¶o t−ëng m×nh muèn ®µm ph¸n lµ nã ®µm ph¸n”; “ph¶i
®¸nh cho Ph¸p qôy. Lóc Êy, cã ®µm ph¸n míi ®µm ph¸n, chø kh«ng ph¶i
®−a ®µm ph¸n ra lµ nã ®µm ph¸n ngay ®©u. §õng cã ¶o t−ëng. Môc ®Ých
cña nã lµ x©m l−îc. Nã mÊt 99% cßn hy väng 1%, nã vÉn ®¸nh. Ph¶i ®¸nh
nã qôy nã míi chÞu” (tr.198).
Tõ n¨m 1953, cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p b−íc vµo thêi
kú quyÕt liÖt, ®ßi hái huy ®éng søc ng−êi, søc cña ngµy cµng nhiÒu, v×
vËy ph¶i båi d−ìng søc d©n, nhÊt lµ n«ng d©n. §¶ng ta vµ Chñ tÞch
Hå ChÝ Minh quyÕt ®Þnh ph¸t ®éng quÇn chóng triÖt ®Ó gi¶m t«, tiÕn tíi
c¶i c¸ch ruéng ®Êt, thùc hiÖn khÈu hiÖu “Ng−êi cµy cã ruéng” ngay trong
kh¸ng chiÕn. NhiÒu t¸c phÈm trong tËp 8 thÓ hiÖn sù quan t©m chØ ®¹o
s¸t sao cña Ng−êi, nh»m thùc hiÖn thµnh c«ng chñ tr−¬ng nãi trªn.
Trong DiÔn v¨n khai m¹c Héi nghÞ lÇn thø t− Ban ChÊp hµnh Trung
−¬ng §¶ng (kho¸ II) ngµy 25-1-1953 vµ sau ®ã, trong B¸o c¸o tr−íc Quèc héi
Hå CHÝ MINH TOµN TËP
X
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa kho¸ I, kú häp thø ba (1-12-1953), Chñ
tÞch Hå ChÝ Minh tr×nh bµy râ môc ®Ých, ®−êng lèi, ph−¬ng ch©m c¶i c¸ch
ruéng ®Êt. Ng−êi ph©n tÝch: “NÒn t¶ng cña vÊn ®Ò d©n téc lµ vÊn ®Ò n«ng
d©n, v× n«ng d©n lµ tèi ®¹i ®a sè trong d©n téc. NÒn t¶ng cña c¸ch m¹ng d©n
chñ còng lµ vÊn ®Ò n«ng d©n, v× n«ng d©n lµ lùc l−îng c¸ch m¹ng ®«ng nhÊt
chèng phong kiÕn, chèng ®Õ quèc” (tr.31). Theo Ng−êi, môc ®Ých cña c¶i c¸ch
ruéng ®Êt lµ thñ tiªu chÕ ®é së h÷u ruéng ®Êt phong kiÕn, thùc hiÖn ng−êi
cµy cã ruéng, gi¶i phãng søc s¶n xuÊt ë n«ng th«n, ph¸t triÓn s¶n xuÊt, ®Èy
m¹nh kh¸ng chiÕn. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh chØ râ, mÊy n¨m tr−íc, v× hoµn
c¶nh ®Æc biÖt mµ ta chØ thi hµnh gi¶m t«, gi¶m tøc, nh− thÕ lµ ®óng. Nh−ng
ngµy nay, kh¸ng chiÕn ®· b¶y n¨m, ®ång bµo n«ng d©n hy sinh cho Tæ quèc,
®ãng gãp cho kh¸ng chiÕn ®· nhiÒu vµ vÉn s½n sµng hy sinh, ®ãng gãp n÷a.
Song, hä vÉn lµ líp ng−êi nghÌo khæ h¬n hÕt, v× thiÕu ruéng hoÆc kh«ng cã
ruéng cµy. §ã lµ mét ®iÒu rÊt kh«ng hîp lý. Cho nªn, “muèn kh¸ng chiÕn
hoµn toµn th¾ng lîi, d©n chñ nh©n d©n thËt thµ thùc hiÖn, th× ph¶i thiÕt
thùc n©ng cao quyÒn lîi kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cña n«ng d©n, ph¶i chia
ruéng ®Êt cho n«ng d©n” (tr.31). Ng−êi x¸c ®Þnh, ®−êng lèi c¶i c¸ch ruéng
®Êt cña §¶ng lµ: “dùa h¼n vµo bÇn cè n«ng, ®oµn kÕt chÆt chÏ víi trung
n«ng, liªn hiÖp víi phó n«ng, tiªu diÖt chÕ ®é bãc lét phong kiÕn tõng b−íc vµ
cã ph©n biÖt, ph¸t triÓn s¶n xuÊt, ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn” (tr.353). X¸c ®Þnh
c¶i c¸ch ruéng ®Êt lµ mét cuéc ®Êu tranh giai cÊp réng lín, phøc t¹p, gay go,
l¹i tiÕn hµnh vµo lóc cuéc kh¸ng chiÕn ®ang diÔn ra quyÕt liÖt, v× vËy, theo
Ng−êi, trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, cã thÓ x¶y ra nh÷ng sai lÇm, lÖch l¹c. §Ó
ng¨n ngõa nh÷ng sai lÇm, lÖch l¹c ®ã, Ng−êi yªu cÇu c¸n bé trong §¶ng vµ
ngoµi §¶ng “ph¶i n¾m v÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ, dùa
h¼n vµo quÇn chóng vµ ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng” (tr.356).
Theo dâi tiÕn tr×nh ph¸t ®éng quÇn chóng triÖt ®Ó gi¶m t« vµ c¶i c¸ch
ruéng ®Êt, trong nhiÒu bµi nãi, bµi viÕt thêi kú nµy nh−: Vµi −u ®iÓm vµ
khuyÕt ®iÓm trong viÖc ph¸t ®éng quÇn chóng (11-12-1953), Vµi khuyÕt
®iÓm trong viÖc ph¸t ®éng quÇn chóng (26-12-1953), Vµi −u ®iÓm vµ
khuyÕt ®iÓm cña c¸c ®éi ph¸t ®éng quÇn chóng (16-2-1954), Kinh nghiÖm
xÊu vµ kinh nghiÖm tèt (12-4-1954), ¦u ®iÓm vµ khuyÕt ®iÓm trong ph¸t
LêI GIíI THIÖU TËP 8
XI
®éng quÇn chóng gi¶m t« ®ît 4 (1-6-1954), Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· kÞp
thêi chØ ra nh÷ng −u ®iÓm, khuyÕt ®iÓm vµ sai lÇm t¶ khuynh vµ h÷u
khuynh, thùc hiÖn sai chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ; nh¾c nhë c¸c
®Þa ph−¬ng söa ch÷a nh÷ng sai lÇm ®ã.
Th¾ng lîi b−íc ®Çu cña c¶i c¸ch ruéng ®Êt ®· lµm cho quÇn chóng
n«ng d©n thªm phÊn khëi, dèc søc ng−êi, søc cña cho kh¸ng chiÕn, gãp
phÇn cïng víi c¸c chiÕn sÜ lµm nªn chiÕn th¾ng lÞch sö §iÖn Biªn Phñ,
buéc ®èi ph−¬ng ph¶i ký HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬, chÊm døt chiÕn tranh,
lËp l¹i hßa b×nh ë ViÖt Nam. Theo ®ã, nÒn ®éc lËp, chñ quyÒn, thèng
nhÊt vµ toµn vÑn l·nh thæ cña ViÖt Nam ®−îc c«ng nhËn. MiÒn B¾c
®−îc hoµn toµn gi¶i phãng, c¸ch m¹ng ViÖt Nam chuyÓn sang giai
®o¹n míi.
§Ó tiÕn hµnh th¾ng lîi c¸c nhiÖm vô nÆng nÒ, gian khæ vµ míi mÎ
trªn, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh kh¼ng ®Þnh: “§¶ng ph¶i thËt m¹nh mÏ, trong
s¹ch, s¸ng suèt, thèng nhÊt” (tr.274). Theo Ng−êi: “§èi víi vËn mÖnh cña
n−íc nhµ vµ d©n téc, §¶ng cã tr¸ch nhÖm v« cïng to lín. Cho nªn x©y
dùng §¶ng lµ mét nhiÖm vô cùc kú quan träng cña nh©n d©n ta” (tr.279).
V× vËy, Ng−êi lu«n dµnh sù quan t©m ®Æc biÖt tíi c«ng t¸c x©y dùng
§¶ng. NhiÒu t¸c phÈm cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· thÓ hiÖn râ ®iÒu ®ã.
Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®Æc biÖt coi trong c«ng t¸c t− t−ëng cña §¶ng
vµ yªu cÇu mäi c¸n bé, ®¶ng viªn ph¶i ra søc häc tËp ®Ó n©ng cao tr×nh ®é
lý luËn, chÝnh trÞ. Ng−êi c¨n dÆn: “nhÊt ®Þnh ph¶i häc tËp lý luËn M¸c -
Lªnin… Gi¸o dôc t− t−ëng vµ l·nh ®¹o t− t−ëng lµ viÖc quan träng nhÊt
cña §¶ng, ph¶i kiªn quyÕt chèng c¸i thãi xem nhÑ t− t−ëng” (tr.279).
Ng−êi ®· nªu tÊm g−¬ng s¸ng vÒ nh÷ng nç lùc kh«ng mÖt mái gãp phÇn
n©ng cao c«ng t¸c t− t−ëng, c«ng t¸c lý luËn cña §¶ng. N¨m 1953, ®Ó cung
cÊp tµi liÖu häc tËp cho c¸n bé, ®¶ng viªn, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh viÕt 50
bµi b¸o giíi thiÖu cã hÖ thèng nh÷ng kiÕn thøc chÝnh trÞ phæ th«ng,
nh÷ng ®¹o lý c¸ch m¹ng c¬ b¶n, trªn nhiÒu sè b¸o Cøu quèc vµ ®−îc xuÊt
b¶n thµnh s¸ch víi tiªu ®Ò Th−êng thøc chÝnh trÞ. Víi lêi lÏ gi¶n dÞ nh−ng
m¹ch l¹c, x¸c ®¸ng, cuèn s¸ch lý gi¶i thÊu ®¸o nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ
giai cÊp vµ c¸c chÕ ®é x· héi; vÒ ®¸nh gi¸ vai trß, vÞ trÝ cña c¸c giai cÊp
Hå CHÝ MINH TOµN TËP
XII
trong c¸ch m¹ng ViÖt Nam; vÒ chÕ ®é nhµ n−íc d©n chñ céng hßa vµ
chuyªn chÝnh d©n chñ nh©n d©n; vÒ §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam; v.v.. §Ó
gióp ng−êi ®äc hiÓu râ v× sao giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam víi sè l−îng Ýt
l¹i cã thÓ l·nh ®¹o ®−îc c¸ch m¹ng ViÖt Nam, Ng−êi viÕt: “L·nh ®¹o ®−îc
hay lµ kh«ng, lµ do ®Æc tÝnh c¸ch m¹ng, chø kh«ng ph¶i do sè ng−êi
nhiÒu Ýt cña giai cÊp” (tr.257). Theo Ng−êi, ®Æc tÝnh c¸ch m¹ng cña giai
cÊp c«ng nh©n lµ kiªn quyÕt, triÖt ®Ó, tËp thÓ, cã tæ chøc, cã kû luËt. Lµ
giai cÊp tiªn tiÕn nhÊt trong søc s¶n xuÊt, g¸nh tr¸ch nhiÖm ®¸nh ®æ chÕ
®é t− b¶n vµ ®Õ quèc ®Ó x©y dùng mét x· héi míi, giai cÊp c«ng nh©n cã
thÓ thÊm nhuÇn mét t− t−ëng c¸ch m¹ng nhÊt, tøc lµ chñ nghÜa M¸c -
Lªnin. §ång thêi, tinh thÇn ®Êu tranh cña hä ¶nh h−ëng vµ gi¸o dôc c¸c
tÇng líp kh¸c.
VÒ chÝnh trÞ, theo Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, “§¶ng ph¶i cã chÝnh c−¬ng
râ rÖt”, ph¶i ®Ò ra “khÈu hiÖu chÝnh trÞ ®óng” phï hîp víi mçi giai ®o¹n
c¸ch m¹ng ®Ó ®éng viªn vµ l·nh ®¹o nh©n d©n ®Êu tranh. Ng−êi ®Æc biÖt
nhÊn m¹nh: “VÒ ®−êng lèi chÝnh trÞ, §¶ng chèng khuynh h−íng “t¶” vµ
khuynh h−íng “h÷u””(tr.280).
VÒ tæ chøc, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh chØ râ, “§¶ng ph¶i cã kû luËt rÊt
nghiªm. Kiªn quyÕt chèng nh÷ng hiÖn t−îng phít kû luËt, phít tæ chøc.
§¶ng ph¶i gi÷ v÷ng chÕ ®é d©n chñ tËp trung. Ph¶i lu«n lu«n chØnh ®èn
tæ chøc, lo¹i bá nh÷ng phÇn tö xÊu ra khái §¶ng. Ph¶i båi d−ìng, lùa
chän vµ dïng c¸n bé mét c¸ch ®óng ®¾n” (tr.280).
Ng−êi nh¾c nhë, trong lóc th¾ng lîi, §¶ng cµng cÇn thÊy râ khuyÕt
®iÓm cña m×nh vµ ®iÒu ®ã chøng tá b¶n chÊt c¸ch m¹ng ch©n chÝnh cña
§¶ng. Ng−êi nhÊn m¹nh tÇm quan träng ®Æc biÖt cña sù ®oµn kÕt trong
§¶ng, nhÊt lµ ®oµn kÕt chÆt chÏ gi÷a c¸c ®ång chÝ c¸n bé l·nh ®¹o. Khèi
®oµn kÕt ®ã ®−îc x©y dùng trªn c¬ së thèng nhÊt vÒ t− t−ëng, më réng
d©n chñ néi bé. §ång thêi, cÇn tiÕn hµnh tù phª b×nh vµ phª b×nh mét
c¸ch réng r·i, nhÊt lµ cÇn tæ chøc cho nh©n d©n phª b×nh c¸n bé. “Ph¶i
thËt sù më réng d©n chñ trong c¬ quan. Ph¶i lu«n lu«n dïng c¸ch thËt
thµ tù phª b×nh vµ th¼ng th¾n phª b×nh, nhÊt lµ phª b×nh tõ d−íi lªn.
Ph¶i kiªn quyÕt chèng c¸i thãi “c¶ vó lÊp miÖng em” ng¨n c¶n quÇn chóng
LêI GIíI THIÖU TËP 8
XIII
phª b×nh. Mét ®¶ng viªn ë ®Þa vÞ cµng cao, th× cµng ph¶i gi÷ ®óng kû luËt
cña §¶ng, cµng ph¶i lµm g−¬ng d©n chñ” (tr.454).
Ng−êi ®Æc biÖt quan t©m tíi x©y dùng chi bé. Theo Ng−êi, “chi bé lµ
gèc rÔ cña §¶ng”; “chi bé lµ ®ån lòy cña §¶ng chiÕn ®Êu ë trong quÇn
chóng… T¸c dông cña chi bé lµ cùc kú quan träng, v× nã lµ sîi d©y chuyÒn
®Ó liªn hÖ §¶ng víi quÇn chóng”. Ng−êi x¸c ®Þnh, chi bé cã ba nhiÖm vô
chñ yÕu lµ:
“- Lu«n lu«n tuyªn truyÒn cho nh©n d©n vµ tæ chøc nh©n d©n, ®Ó thùc
hiÖn khÈu hiÖu vµ chÝnh s¸ch cña §¶ng.
- Lu«n lu«n chó ý ®Õn t− t−ëng vµ nhu cÇu cña nh©n d©n vµ kÞp thêi
b¸o c¸o cho cÊp trªn biÕt râ.
- Lu«n lu«n quan t©m ®Õn ®êi sèng kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ v¨n hãa cña
nh©n d©n, ®ång thêi gi¸o dôc nh©n d©n, tæ chøc nh©n d©n ®Ó gi¶i quyÕt
c¸c vÊn ®Ò cho nh©n d©n” (tr.288-289).
G¾n víi c«ng t¸c x©y dùng §¶ng, mét sè bµi viÕt, bµi nãi cña Chñ tÞch
Hå ChÝ Minh thÓ hiÖn râ quan ®iÓm cña Ng−êi vÒ x©y dùng ®¹o ®øc c¸ch
m¹ng; vÒ chèng chñ nghÜa c¸ nh©n; vÒ thùc hµnh tiÕt kiÖm, chèng tham «,
l·ng phÝ, quan liªu. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ph©n tÝch, “v× x· héi m×nh cßn
®−¬ng ë thêi kú qu¸ ®é. C¸i xÊu cò ch−a hÕt, c¸i míi ch−a ph¸t triÓn ®Çy
®ñ. V× thÕ cã tham «, l·ng phÝ” (tr.7). Ng−êi chØ râ: “Muèn x©y dùng x· héi
trong s¹ch mµ tù m×nh kh«ng kú röa ®Ó kh«ng tham «, l·ng phÝ, th× kh«ng
lµm ®−îc. Tù m×nh cßn bÈn th× x©y dùng x· héi trong s¹ch thÕ nµo ®−îc.
V× vËy ph¶i g©y mét phong trµo trong s¹ch. Muèn trong s¹ch th× ph¶i g©y
mét phong trµo chèng tham «, l·ng phÝ. Ph¸p luËt kh«ng trÞ hÕt ®−îc. Tù
m×nh ph¶i g©y ra c¸i ph¸p luËt ®Ó trÞ m×nh” (tr.7). Ng−êi kªu gäi ph¶i g©y
mét phong trµo trong s¹ch, chèng chñ nghÜa c¸ nh©n, chèng tham «, l·ng
phÝ, quan liªu. Ng−êi chØ râ: “Lªnin d¹y chóng ta ph¶i ra søc chèng quan
liªu, tham «, l·ng phÝ. Dï v« t×nh hay lµ cè ý, duy tr× ba bÖnh Êy tøc lµ
gióp søc cho kÎ ®Þch vµ lµm h¹i cho nh©n d©n, cho ChÝnh phñ, cho §¶ng”
(tr.13). Chñ tÞch Hå ChÝ Minh yªu cÇu mäi c¸n bé, ®¶ng viªn ph¶i lµm
®óng nh− môc ®Ých cña §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam lµ phông sù nh©n d©n
lao ®éng. Mçi ®¶ng viªn ph¶i chÝ c«ng v« t−, g−¬ng mÉu trong c«ng t¸c
kh¸ng chiÕn vµ kiÕn quèc nªu cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm tr−íc Tæ quèc,
Hå CHÝ MINH TOµN TËP
XIV
tr−íc nh©n d©n. Ng−êi chØ râ: “®−îc lµm ®¶ng viªn ®¶ng c¸ch m¹ng lµ mét
vinh dù cao quý nhÊt cña mçi ng−êi. VËy mçi ®¶ng viªn:
1- Ph¶i tuyÖt ®èi thËt thµ, trung thµnh víi §¶ng; quyÕt t©m trän ®êi
®Êu tranh cho sù nghiÖp cña §¶ng.
2- V« luËn ë hoµn c¶nh nµo, ®Þa vÞ nµo, còng ph¶i quyÕt t©m thùc
hiÖn cho kú ®−îc chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ. Ph¶i nghiªm
kh¾c gi÷ g×n kû luËt cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ.
3- Ph¶i hÕt lßng hÕt søc phôc vô nh©n d©n; ph¶i hiÓu thÊu r»ng lîi
Ých cña nh©n d©n tøc lµ lîi Ých cña §¶ng vµ ph¶i ®Æt lîi Ých cña nh©n
d©n vµ cña §¶ng lªn trªn hÕt, tr−íc hÕt.
4- §¶ng viªn ph¶i lu«n lu«n lµm g−¬ng mÉu trong c«ng viÖc chuyªn
m«n, trong viÖc häc tËp, trong t¨ng gia s¶n xuÊt, trong mäi viÖc.
5- Ph¶i thËt thµ thµnh khÈn tù phª b×nh vµ hoan nghªnh quÇn chóng
phª b×nh m×nh, ®Ó lu«n lu«n tiÕn bé.
6- Ph¶i n©ng cao gi¸c ngé giai cÊp cña m×nh vµ cña quÇn chóng.
Ph¶i tuyÖt ®èi vµ kiªn quyÕt gi÷ v÷ng sù thèng nhÊt t− t−ëng, thèng nhÊt
hµnh ®éng cña §¶ng” (tr.13).
Nh»m ph¸t huy −u ®iÓm, söa ch÷a khuyÕt ®iÓm, c¸n bé, ®¶ng viªn
cÇn ph¶i häc tËp lý luËn, trau dåi ®¹o ®øc, nhËn râ ®iÒu g× ph¶i th× cè
g¾ng lµm, ®iÒu g× tr¸i th× kiªn quyÕt tr¸nh, ph¶i cè g¾ng thùc hiÖn cho kú
®−îc cÇn, kiÖm, liªm, chÝnh, chÝ c«ng v« t−, thËt thµ tù phª b×nh vµ phª
b×nh. Ng−êi chØ râ: “Trong §¶ng, n¬i cã mét vò khÝ m¹nh nhÊt ®Ó kh¾c
phôc khã kh¨n lµ phª b×nh vµ tù phª b×nh. Nã lµ vò khÝ s¾c bÐn, dïng nã
th× ph¶i ®au khæ. Mµ ®au khæ th× sÏ ®i ®Õn thµnh c«ng. Mµ muèn thµnh
c«ng ph¶i tÝn t©m vµ quyÕt t©m” (tr.9).
§Ó tËp hîp réng r·i c¸c tÇng líp nh©n d©n, ph¸t huy cao nhÊt søc
m¹nh d©n téc thùc hiÖn th¾ng lîi c«ng cuéc kh¸ng chiÕn vµ kiÕn quèc,
nhiÒu bµi viÕt, bµi nãi cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh c«ng bè trong tËp 8 thÓ
hiÖn râ chñ tr−¬ng t¨ng c−êng, më réng khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n.
Ng−êi nhÊn m¹nh: “§¶ng ph¶i ra søc ®oµn kÕt toµn d©n ®Ó ®Èy m¹nh
kh¸ng chiÕn. §oµn kÕt c¸c ®¶ng b¹n, c¸c ®oµn thÓ trong MÆt trËn. Kh«ng
ph¶i ®oµn kÕt ngoµi miÖng, mµ ®oµn kÕt b»ng viÖc lµm, ®oµn kÕt b»ng
tinh thÇn, ®oµn kÕt thËt sù” (tr.78).
LêI GIíI THIÖU TËP 8
XV
Quan ®iÓm ®oµn kÕt d©n téc cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh lµ ®oµn kÕt
réng r·i, l©u dµi, ®oµn kÕt ®Ó ®Êu tranh cho thèng nhÊt vµ ®éc lËp cña Tæ
quèc vµ ®Ó x©y dùng n−íc nhµ. Ng−êi chØ râ, trong chÝnh s¸ch ®¹i ®oµn
kÕt, cÇn chèng hai khuynh h−íng sai lÇm lµ c« ®éc, hÑp hßi vµ ®oµn kÕt
v« nguyªn t¾c; ph¶i lÊy c«ng t¸c mµ cñng cè ®oµn kÕt, lÊy ®oµn kÕt mµ
®Èy m¹nh c«ng t¸c. Ng−êi kh¼ng ®Þnh: “§oµn kÕt lµ mét lùc l−îng v«
cïng m¹nh mÏ. Ngoµi th× ta ®oµn kÕt víi nh©n d©n Miªn, Lµo, Liªn X«,
Trung Quèc vµ c¸c n−íc b¹n kh¸c. Trong th× ®oµn kÕt toµn thÓ nh©n d©n
yªu n−íc, tøc lµ c«ng nh©n, n«ng d©n, tiÓu t− s¶n, t− s¶n d©n téc vµ
nh÷ng th©n sÜ kh¸ng chiÕn nghÜa lµ 99 phÇn tr¨m toµn d©n ta. §ã lµ mét
søc m¹nh v« ®Þch” (tr.272).
VÒ nh÷ng ®Þnh h−íng quan träng cña cuéc ®Êu tranh thèng nhÊt ®Êt
n−íc sau khi cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p kÕt thóc th¾ng lîi, trong B¸o
c¸o t¹i Héi nghÞ lÇn thø s¸u cña Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng (kho¸ II)
ngµy 15-7-1954, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ph©n tÝch nh÷ng biÕn chuyÓn cña
t×nh h×nh thÕ giíi, trong n−íc vµ ®i tíi nhËn ®Þnh: “Mü kh«ng nh÷ng lµ kÎ
thï cña nh©n d©n thÕ giíi, mµ Mü ®ang biÕn thµnh kÎ thï chÝnh vµ trùc
tiÕp cña nh©n d©n ViÖt, Miªn, Lµo” (tr.549).
Ng−êi x¸c ®Þnh: “HiÖn nay, t×nh h×nh ®· ®æi míi, nhiÖm vô cña ta do
®ã còng cã thay ®æi, chÝnh s¸ch vµ khÈu hiÖu còng ph¶i thay ®æi, cho hîp
víi t×nh h×nh míi” (tr.550-551). §Õ quèc Mü ®ang biÕn thµnh kÎ thï
chÝnh cña ta, do ®ã ph¶i chÜa mòi nhän ®Êu tranh vµo ®Õ quèc Mü. Ng−êi
kh¼ng ®Þnh: “Môc ®Ých bÊt di bÊt dÞch cña ta vÉn lµ hßa b×nh, thèng
nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ. Nguyªn t¾c cña ta th× ph¶i v÷ng ch¾c, nh−ng s¸ch
l−îc cña ta th× linh ho¹t. C¸c c«ng t¸c ph¶i phèi hîp vµ liªn hÖ víi nhau,
bé phËn phèi hîp víi toµn côc, v.v..” (tr.555).
Ng−êi chØ râ nh÷ng khã kh¨n, phøc t¹p do cã viÖc ®iÒu chØnh khu vùc
®ãng qu©n, v× vËy, cÇn ph¶i lµm tèt c«ng t¸c t− t−ëng, lµm cho ®ång bµo
ph©n biÖt ®−îc lîi Ých tr−íc m¾t vµ lîi Ých l©u dµi, lîi Ých bé phËn vµ lîi
Ých toµn bé ®Ó kh«ng bi quan, tiªu cùc. “NÕu ta kh«ng chuÈn bÞ s½n sµng,
kh«ng kÞp thêi l·nh ®¹o, th× t− t−ëng sÏ hçn lo¹n, hµnh ®éng sÏ hçn lo¹n”
(tr.553). Ng−êi còng dù kiÕn nh÷ng t− t−ëng sai lÇm t¶ khuynh vµ h÷u
khuynh cã thÓ x¶y ra ®Ó chñ ®éng gi¶i quyÕt. Ng−êi ®Ò ra ba nhiÖm vô vµ
Hå CHÝ MINH TOµN TËP
XVI
m−êi c«ng t¸c, bao qu¸t c¸c lÜnh vùc t− t−ëng, ®Êu tranh ngo¹i giao, t¨ng
c−êng lùc l−îng qu©n ®éi, tiÕp thu vïng míi gi¶i phãng, chuyÓn h−íng
c«ng t¸c trong vïng ®Þch t¹m ®ãng qu©n, tiÕp tôc cñng cè vïng tù do cò,
®Èy m¹nh viÖc thùc hiÖn c¶i c¸ch ruéng ®Êt, t¨ng c−êng c«ng t¸c kinh tÕ,
tµi chÝnh, cñng cè tæ chøc §¶ng trong vïng míi gi¶i phãng, tiÕp tôc gióp
®ì c¸ch m¹ng Lµo vµ Campuchia víi tinh thÇn: “Gióp nh©n d©n n−íc b¹n
tøc lµ m×nh tù gióp m×nh”.
Ngoµi nh÷ng vÊn ®Ò chñ yÕu nªu trªn, trong tËp 8 cßn cã nhiÒu t¸c
phÈm thÓ hiÖn nh÷ng luËn ®iÓm quan träng cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vÒ
c¸c lÜnh vùc chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa, gi¸o dôc, d©n téc, t«n gi¸o, v.v..
Hå ChÝ Minh Toµn tËp, tËp 8 xuÊt b¶n lÇn thø ba, ngoµi nh÷ng t¸c
phÈm cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· ®−îc c«ng bè trong lÇn xuÊt b¶n thø
hai, cßn ®−îc bæ sung thªm 118 t¸c phÈm míi s−u tÇm ®−îc.
Tuy ®· cã nhiÒu cè g¾ng, song lÇn xuÊt b¶n nµy vÉn kh«ng tr¸nh
khái thiÕu sãt, mong b¹n ®äc gãp ý ®Ó lÇn xuÊt b¶n sau ®−îc tèt h¬n.
HéI §åNG XUÊT B¶N Hå CHÝ MINH TOµN TËP lÇn thø ba
1
Th¬ chóc tÕt
Toµn thÓ chiÕn sÜ thi ®ua giÕt giÆc,
§ång bµo c¶ n−íc ®oµn kÕt mét lßng,
Tr−êng kú kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng lîi,
§éc lËp thèng nhÊt, nhÊt ®Þnh thµnh c«ng.
Ngµy 1 th¸ng 1 n¨m 1953
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 89,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 7-1-1953.
2
Bµi nãi chuyÖn trong dÞp häc tËp chèng tham «,
l·ng phÝ, quan liªu
Nh©n ®i c«ng t¸c, ghÐ vµo th¨m c¸c c«, c¸c chó.
C¸c c«, c¸c chó häc xong bµi mÊy råi?
Tinh thÇn kh¸ c¨ng th¼ng, gÆp c¸c c«, c¸c chó, nãi ®Ó khái biªn
chÐp vµ khái c¨ng th¼ng.
§Õn ®©y l¹i gÆp mét chó lªn kiÓm th¶o.
B©y giê nãi vÒ th¸i ®é häc tËp.
§¶ng tæ chøc líp häc. C¸c c«, c¸c chó ®Õn ®©y cã môc ®Ých g×?
§Õn ®©y ®Ó c¶i t¹o.
C¶i t¹o ®Ó lµm g×? C¶i t¹o ®Ó thµnh mét c¸n bé trong s¹ch,
thµnh thùc phôc vô nh©n d©n, phôc vô kh¸ng chiÕn, phôc vô
Tæ quèc.
§©y lµ mét môc ®Ých mµ §¶ng më ra líp nµy ®Ó c¸c c«, c¸c chó
®Õn ®©y.
Môc ®Ých cña ng−êi c¸ch m¹ng lµ ®Ó lµm ®Çy tí cho nh©n d©n,
mét ng−êi ®Çy tí xøng ®¸ng, trong s¹ch, trung thµnh chø kh«ng
ph¶i lµ môc ®Ých th¨ng quan ph¸t tµi.
C¸c chó ®· ®−îc nghe nãi v× sao ph¶i c¶i t¹o.
NÕu c¸i g× còng hay, còng giái, c¸i g× còng trung thµnh th×
kh«ng ph¶i c¶i t¹o.
V× kh«ng ®−îc nh− thÕ nªn ph¶i c¶i t¹o.
Bµi nãi chuyÖn trong dÞp häc tËp chèng tham «,... 3
C¸i g× th× ph¶i c¶i?
BÊt kú c¸i to, c¸i nhá.
Mµ muèn c¶i th× ph¶i tranh ®Êu, tranh ®Êu th× ph¶i gian khæ.
Kh«ng gian khæ th× kh«ng tranh ®Êu ®−îc.
C¸c c«, c¸c chó th−êng nhiÒu hay Ýt, réng hay hÑp, ë x· héi
hiÖn nay, ®Òu ph¶i c¶i. Nhí lµ c¶i c¸i viÖc kh«ng hîp lý, kh«ng
c«ng b»ng. Nãi chung hoÆc nhiÒu hay Ýt, c¸c c«, c¸c chó ®Òu cã môc ®Ých
c¶i t¹o x· héi. Tøc lµ c¶i c¸i xÊu; vun ®¾p, x©y c¸i tèt.
Muèn x©y ®¾p, c¶i t¹o x· héi tr−íc hÕt ph¶i c¶i t¹o m×nh.
M×nh lµm biÕng, b¶o ng−êi siªng n¨ng - v« lý.
M×nh tham «, b¶o ng−êi trong s¹ch - v« lý.
M×nh dèt, b¶o ng−êi th«ng minh - v« lý.
V× vËy, muèn c¶i t¹o x· héi th× ph¶i c¶i t¹o m×nh.
Muèn c¶i t¹o kh«ng ph¶i lµ chuyÖn dÔ mµ lµ chuyÖn khã.
1- QuyÕt t©m kh«ng sî gian khæ. Kh«ng sî gian khæ ®Ó tù m×nh
tranh ®Êu víi m×nh.
Mét thÝ dô nhá: Cã tËt ngñ tr−a, chèng l¹i c¸i ®ã còng lµ gian
khæ. Nh−ng quyÕt t©m tranh ®Êu lµ ®−îc.
2- Ph¶i cã tÝn t©m, tin lµ c¶i t¹o ®−îc.
Cã anh em gióp cho m×nh thªm nhÊt ®Þnh lµ c¶i t¹o ®−îc. NÕu
kh«ng cã tÝn t©m th× kh«ng quyÕt t©m ®−îc.
Cã tÝn t©m vµ quyÕt t©m th× m×nh tù c¶i t¹o ®−îc vµ viÖc g× khã còng lµm ®−îc.
QuyÕt t©m vµ tÝn t©m th× cã nhiÒu thÝ dô. DÔ thÊy lµ ë trong
qu©n ®éi. Nghe nãi chó La V¨n CÇu cã ®Õn ®©y nãi chuyÖn. Chó Êy
bÞ th−¬ng ë tay, nhê ng−êi ta chÆt ®Ó lµm nhiÖm vô. Chó Êy còng
lµ ng−êi chø cã ph¶i s¾t ®¸ ®©u. Chó Êy còng ®au, nh−ng vÉn cø
chÆt, v× chó Êy quyÕt t©m. V× cã quyÕt t©m vµ tÝn t©m nªn chó CÇu
tin lµ lµm trßn ®−îc nhiÖm vô. V× cã quyÕt t©m vµ tÝn t©m nªn chó
CÇu ®· lµm ®−îc. §ã còng lµ mét trong bao nhiªu chiÕn sÜ, anh hïng trong qu©n ®éi ta.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 4
Mét thÝ dô kh¸c: Trong ChiÕn dÞch Quang Trung1 cã mét
tiÓu ®éi tr−ëng gi÷ mét c¸i ®åi cïng víi mét tiÓu ®éi. Chó Êy bÞ
th−¬ng mét vµi lÇn råi nh−ng kh«ng chÞu xuèng. Sau mét qu¶
moãcchiª1) cña ®Þch b¾n g·y mÊt hai ch©n. Nh−ng chó Êy vÉn
n»m l¹i chØ huy vµ trËn ®ã ta th¾ng. §ã lµ v× cã tÝn t©m vµ
quyÕt t©m.
Nh− trong mÆt trËn T©y B¾c, lÊy viÖc ë Phó Thä chø kh«ng xa.
Mét ®¬n vÞ bè trÝ ë mét chç ®Þch kh«ng biÕt. Cã hai chiÕn sÜ ra dß
tung tÝch cña ®Þch. Hai chiÕn sÜ bÞ nã b¾t. Nã ®¸nh mét ng−êi chÕt
®i. Cßn mét ng−êi nã ®¸nh t−ëng lµ chÕt. Nã vøt ®i, sau sèng l¹i,
nh−ng vÉn kh«ng khai. Anh em tr«ng thÊy ®au ruét l¾m, nh−ng
cÊp trªn nãi lµ kh«ng ®−îc lµm g× ®Ó lé ra. Hä ph¶i c¾n r¨ng chÞu
kh«ng b¾n ra.
§Êy lµ v× chiÕn sÜ ta cã tÝn t©m vµ quyÕt t©m nªn trËn ®ã ta
th¾ng. V× cã quyÕt t©m, tÝn t©m nªn ®· lµm ®−îc nhiÒu viÖc kh«ng
t−ëng t−îng ®−îc. NÕu kh«ng cã quyÕt t©m vµ tÝn t©m th× kh«ng
c¶i t¹o ®−îc m×nh.
Mét thÝ dô nhá: H¸i mét c¸i l¸ c©y cä cã khã kh«ng? NÕu kh«ng
cã quyÕt t©m th× kh«ng chÞu ra søc bÎ nªn kh«ng bÎ ®−îc, kh«ng cã
tÝn t©m th× còng kh«ng bÎ ®−îc.
BÊt cø viÖc g× dï nhá mµ kh«ng cã tÝn t©m vµ quyÕt t©m th×
còng kh«ng lµm ®−îc. Cã tÝn t©m vµ quyÕt t©m th× viÖc dï to dï
nhá còng lµm ®−îc.
Cßn ®Êu tranh ë trong ng−êi th× nã ®©u khã. Trong ng−êi cã c¸i
thiÖn vµ c¸i ¸c. Anh ¸c t×m c¸c chuyÖn ®Ó lµm anh thiÖn hÕt tranh
®Êu ®i. NÕu ngõng tranh ®Êu th× thÊt b¹i. B−íc ®−êng v−ît lªn ®ã
ph¶i tranh ®Êu. Nã gièng nh− trÌo nói th× ph¶i rÊt khã nhäc,
nh−ng lªn ®Õn ®Ønh nói råi lóc ®ã míi th¶nh th¬i.
_______________
1) Moãcchiª: ®¹n sóng cèi (BT).
Bµi nãi chuyÖn trong dÞp häc tËp chèng tham «,... 5
Cßn nghe theo lßng ¸c, mÆt xÊu th× viÖc ®ã dÔ. Nh−ng dÔ nh−
lµ l¨n trªn nói xuèng, l¨n xuèng gÆp gèc c©y, hßn ®¸ th× dõng l¹i
kh«ng th× l¨n xuèng hè.
Cã quyÕt t©m, tÝn t©m th× tiÕn bé.
Ng−êi kÐm tranh ®Êu th× tho¸i bé.
Nãi tãm l¹i, B¸c ®· nãi vÒ môc ®Ých häc tËp, th¸i ®é häc tËp,
c¸ch tranh ®Êu, kÕt qu¶ tranh ®Êu lµ thÕ nµo. Nh−ng cã mét ®iÒu n÷a lµ trong lóc muèn tiÕn bé th× kh«ng nªn trßn, kh«ng nªn trèn.
V× trßn th× kh«ng cã ®«ng, t©y, nam, b¾c g× c¶. Trßn th× kh«ng cè
®Þnh vµo ®©u c¶. Ph¶i døt kho¸t:
- Ph¶i th× nãi ph¶i.
- Tr¸i th× nãi tr¸i.
- Cã th× nãi cã.
- Kh«ng th× nãi kh«ng.
- ThËt nãi thËt.
- Sai nãi sai.
Ph¶i døt kho¸t, chø th¸i ®é trßn, trèn nh− vËy kh«ng tiÕn
bé ®−îc.
C¸c chó ®ang häc chèng tham «, l·ng phÝ ph¶i kh«ng?
Ai còng biÕt tham « lµ xÊu. Tham « lµ g×? Lµ ¨n c¾p cña c«ng,
cña riªng cña ng−êi ta, hay cña nh©n d©n.
¡n c¾p th× ai còng biÕt lµ xÊu. Kh«ng ai khoe lµ ®· ¨n c¾p v×
biÕt nã lµ xÊu. Trong x· héi ®Õ quèc, t− b¶n, phong kiÕn, ng−êi kh«ng ¨n c¾p, tham « rÊt Ýt. Kh«ng nhiÒu th× Ýt ®Òu cã c¶.
CÇn ph¶i kiÓm ®iÓm l¹i m×nh. NÕu kh«ng kiÓm ®iÓm th×
kh«ng thÊy.
B©y giê lÊy mét thÝ dô: Mét ng−êi lµm viÖc ¨n l−¬ng cña
ChÝnh phñ, d©n ®−a tiÒn lªn ChÝnh phñ, ChÝnh phñ tr¶ l−¬ng cho
c¸n bé tøc lµ c¸n bé ¨n cña d©n kinh qua ChÝnh phñ. NÕu kh«ng
lµm trßn nhiÖm vô bÊt kú ë c«ng t¸c nµo, ë ®Þa vÞ nµo tøc lµ ¨n
c¾p cña nh©n d©n. V× d©n ®−a tiÒn cho ChÝnh phñ nu«i c¸n bé ®Ó c¸n bé lµm mét tr¸ch nhiÖm. Mét ng−êi c¸n bé ph¶i lµm sao cho
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 6
xøng ®¸ng víi 30 c©n1) cña d©n cho m×nh. NÕu kh«ng siªng n¨ng
lµm chØ xøng ®¸ng 25 c©n th«i, thÕ lµ ¨n c¾p cña d©n 5 c©n. V×
vËy, kh«ng tham « c¸ch nµy th× c¸ch kh¸c, kh«ng trùc tiÕp th×
gi¸n tiÕp.
Cø tù hái lÊy m×nh th× biÕt.
Cßn c¸i ¨n c¾p cña d©n, cña ChÝnh phñ th× râ rµng råi.
C¸i lÊy nh− trªn lµ ¨n c¾p gi¸n tiÕp. Cã ng−êi nãi: kh«ng gi÷ quü, kh«ng gi÷ tiÒn, kh«ng cã quyÒn
th× lµ kh«ng tham «.
C¸i n¾m tiÒn, c¸i cã quyÒn mµ ¨n c¾p lµ trùc tiÕp.
Cßn gi¸n tiÕp nh− trªn, sù thùc còng lµ tham «.
Cßn c¸i l·ng phÝ còng thÕ.
Kh«ng ph¶i lµ kh«ng n¾m tiÒn, n¾m quyÒn trong tay th× kh«ng
lµ phÝ, lµ l¹m. Nh−ng cã tiÒn trong tay th× trùc tiÕp l·ng phÝ vµ dÔ
thÊy. Mçi ng−êi ®Òu cã thÓ l·ng phÝ nhiÒu hay Ýt, trùc tiÕp hay
gi¸n tiÕp. Nh− ng−êi nÊu ¨n: Chøc vµ quyÒn chØ lµ nÊu ¨n, nh−ng
cã thÓ l·ng phÝ. Kh«ng khÐo bè trÝ, xÕp ®Æt nÊu n−íng lµ ®i ®Õn
l·ng phÝ. Nã trùc tiÕp ®i ®Õn ®©u? Ng−êi ¨n c¬m, sèng ë c¬ quan
®Êy bÞ thiÖt thßi. Cßn xa th× tiÒn ng−êi ®ã ®em ®i mua th× l·ng phÝ.
Mµ l·ng phÝ lµ l·ng phÝ cña nh©n d©n.
C¸c c« chó ®Òu phô tr¸ch mét viÖc. Nh− ®¸nh m¸y biÕt gi÷
m¸y s¹ch sÏ, gi÷ g×n giÊy m¸ lµ kh«ng l·ng phÝ. Tr¸i l¹i m¸y gi÷
kh«ng s¹ch sÏ ®Ó chãng háng, giÊy dïng lung tung lµ l·ng phÝ. Mµ ®ã lµ l·ng phÝ cña ChÝnh phñ, cña nh©n d©n. §Êy lµ l·ng phÝ nhá,
nh−ng céng l¹i c¶ mét c¬ quan, c¶ mét ngµnh, mäi n¬i th× lµ mét
c¸i l·ng phÝ rÊt to.
L·ng phÝ cña ai? Lµ cña d©n. Cã téi kh«ng? Cã téi. V× d©n ®·
lµm ®æ må h«i, n−íc m¾t mµ nép cho ChÝnh phñ.
C¸i l·ng phÝ to nh− chÞu tr¸ch nhiÖm lµm mét c¬ quan nµo
_______________
1) Trong kh¸ng chiÕn, c¸n bé cña ta ®−îc h−ëng phô cÊp b»ng g¹o (BT).
Bµi nãi chuyÖn trong dÞp häc tËp chèng tham «,... 7
®Êy, ®¸ng lÏ mét sè ng−êi nhá, mét sè tiÒn nhá nh−ng lµm víi mét
sè ng−êi to, mét sè tiÒn to, thÕ lµ l·ng phÝ tiÒn, søc, th× giê cña
nh©n d©n.
L·ng phÝ lµ mÊt ®i. §¸ng lÏ tiÒn vµ søc ®ã ®em vµo t¨ng gia
s¶n xuÊt, nay ®em vµo viÖc v« Ých lµ l·ng phÝ. Nh− giao th«ng c«ng
chÝnh söa mét con ®−êng tÝnh cho ®óng nhu cÇu mÊy th−íc, cÇn
100 d©n c«ng, 1 tÊn g¹o vµ trong 10 ngµy. Nh−ng v× tÝnh kh«ng ®óng nªn ph¶i dïng 200 d©n c«ng, 2 tÊn g¹o, 20 ngµy. §©y còng lµ
l·ng phÝ.
Anh tham « cã téi ®· ®µnh. Nh−ng l·ng phÝ th× ®©u cã kh¸c,
kh«ng cã lÊy bá tói ®Ó tiªu nh−ng kÕt qu¶ nh− nhau.
ThÝ dô nh− trªn:
Mét anh ¨n c¾p: 1 tÊn g¹o.
Mét anh l·ng phÝ v× tÝnh to¸n kh«ng ®óng: 1 tÊn g¹o.
Téi thÕ lµ nh− nhau.
V× sao cã nh÷ng c¸i ®ã? Tr−íc hÕt, lµ v× x· héi m×nh cßn ®−¬ng
ë thêi kú qu¸ ®é. C¸i xÊu cò ch−a hÕt, c¸i míi ch−a ph¸t triÓn ®Çy
®ñ. V× thÕ cã tham «, l·ng phÝ. §©y lµ mét cí.
C¸c c«, c¸c chó nghe c©u tôc ng÷ “Mét ng−êi lµm quan c¶ hä
®−îc nhê”. NÕu kh«ng tham «, lµm g× mµ c¶ hä ®−îc nhê! Giê ta
kh«ng ë x· héi Êy n÷a.
C¸c c«, c¸c chó lµ c¸n bé ®Ö nhÊt ®Ó x©y dùng x· héi trong
s¹ch. Muèn x©y dùng x· héi trong s¹ch mµ tù m×nh kh«ng kú röa ®Ó kh«ng tham «, l·ng phÝ, th× kh«ng lµm ®−îc. Tù m×nh cßn bÈn
th× x©y dùng x· héi trong s¹ch thÕ nµo ®−îc. V× vËy ph¶i g©y mét
phong trµo trong s¹ch. Muèn trong s¹ch th× ph¶i g©y mét phong
trµo chèng tham «, l·ng phÝ. Ph¸p luËt kh«ng trÞ hÕt ®−îc. Tù
m×nh ph¶i g©y ra c¸i ph¸p luËt ®Ó trÞ m×nh.
Cßn c¬ quan, ®oµn thÓ cã tham «, l·ng phÝ. §ã lµ mét phÇn do
x· héi cò. Nh−ng phÇn n÷a lµ do nh÷ng ng−êi ë c¬ quan ®ã phô
tr¸ch quan liªu. ThÝ dô, anh võa råi lªn b¸o c¸o: Hä lÊy mét Ýt vµng kh«ng ai biÕt v× anh phô tr¸ch kh«ng tra xÐt xem anh c¸n bé
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 8
®ã cã thÓ ¨n c¾p kh«ng? §ã lµ quan liªu, kh«ng tra xÐt xem viÖc
m×nh phô tr¸ch ra sao. ThÕ lµ kh«ng thùc tÕ. V× kh«ng s¸t c¸n bé,
kh«ng thùc tÕ th× lµ quan liªu. Do quan liªu nªn cè che cho chç
tham «, l·ng phÝ. V× vËy ph¶i g©y phong trµo chèng tham «, l·ng
phÝ, quan liªu.
Ph¶i thÊy ba c¸i ®ã lµ téi lçi víi kh¸ng chiÕn, víi nh©n d©n, víi
Tæ quèc. Cã g©y ®−îc mét tinh thÇn míi mÎ nh− vËy th× ta míi chèng
®−îc. Líp häc nµy kh«ng ph¶i lµ chç ®Ó x−ng téi hay tra kh¶o c¸c
c«, c¸c chó. Nh−ng trong bông c¸c c«, c¸c chó cã tßa ¸n l−¬ng t©m
trong ®ã. Nãi ra ®Ó söa ch÷a.
C¸ch nãi ra cã th¾c m¾c:
1- MÊt thÓ diÖn: ë ®©y th× víi anh em cïng häc, vÒ nhµ th× víi
anh em ë c¬ quan.
2- Sî nãi ra, ghi ra th× sau nµy ph¶i båi th−êng.
3- Sî ph¶i ph¹t.
Kh«ng nªn cã c¸i Êy. V× c¸c c«, c¸c chó ®Õn ®©y ®Ó c¶i t¹o. Cã
−u ®iÓm nãi ra ®Ó cïng nhau b¾t ch−íc. Cã c¸i khuyÕt ®iÓm th× nãi
ra ®Ó anh em gióp söa ch÷a. ThÊy anh chÞ em cã khuyÕt ®iÓm th×
®øng ë lËp tr−êng cÇu tiÕn bé mµ gióp ®ì. §õng sî mÊt thÓ diÖn v×
kh«ng giÊu ®−îc ai ®©u. Nãi ra th× trong ng−êi th¶nh th¬i. Cßn sî
båi th−êng, kh«ng ph¶i §¶ng më líp ra ®Ó lõa c¸c c«, c¸c chó, ®Ó
thanh to¸n nî cò, ®Ó trõng ph¹t. Ph¶i hiÓu nh− vËy. V× vËy, cã tham «, l·ng phÝ, quan liªu th× nãi ra ®Ó söa ch÷a.
Kinh nghiÖm ë Trung Quèc cã anh em nhÊt ®Þnh giÊu, vÒ nhµ
míi chÞu nãi. Nh−ng n¨m lÇn ®Þnh nãi mµ kh«ng d¸m nãi ra. Cuèi
cïng suèt ba th¸ng kh«ng ¨n ngon, ngñ yªn. ChÞ vî thÊy chång
kh«ng èm, nh−ng ng−êi cø gÇy gß ®i, chång lu«n th¾c m¾c vµ tÝnh
t×nh thay ®æi. ChÞ vî hái, nãi chÝnh s¸ch cña §¶ng, cña ChÝnh phñ
vµ khuyªn nÕu kh«ng nãi ra th× chØ ®au buån mµ chÕt th«i. Cuèi
cïng, nhê chÞ vî míi nãi ra ®−îc. Sau ®ã, anh ta viÕt lªn b¸o nhê §¶ng, nhê ChÝnh phñ, gi¸m ®èc cho anh ta söa ch÷a.
Bµi nãi chuyÖn trong dÞp häc tËp chèng tham «,... 9
§©y kh«ng ph¶i lµ dÔ ®©u. Nh−ng muèn söa ch÷a th× ph¶i
quyÕt t©m. Nãi ra th× ph¶i quyÕt t©m söa ch÷a. BiÕt lµ xÊu th× sÏ
söa ®−îc.
Trong §¶ng, n¬i cã mét vò khÝ m¹nh nhÊt ®Ó kh¾c phôc khã
kh¨n lµ phª b×nh vµ tù phª b×nh. Nã lµ vò khÝ s¾c bÐn, dïng nã th×
ph¶i ®au khæ. Mµ ®au khæ th× sÏ ®i ®Õn thµnh c«ng. Mµ muèn
thµnh c«ng ph¶i tÝn t©m vµ quyÕt t©m.
Nãi vµo kho¶ng n¨m 1952 - 1953.
Tµi liÖu l−u t¹i Côc L−u tr÷
V¨n phßng Trung −¬ng §¶ng.
10
Nh©n d©n B¾c Phi chèng thùc d©n Ph¸p
Vïng B¾c Phi gåm cã 3 n−íc: Tuynidi h¬n 2 triÖu d©n, Angiªri
5 triÖu r−ìi, vµ Marèc 9 triÖu.
Ba n−íc Êy bÞ Ph¸p chiÕm lµm thuéc ®Þa bÞ bãc lét tµn tÖ, còng
nh− ViÖt Nam ngµy tr−íc. Hä th−êng næi lªn ®Êu tranh. Tõ sau
ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, phong trµo d©n téc gi¶i phãng ë 3
n−íc ®ã cµng lªn m¹nh.
Thùc d©n Ph¸p dïng mäi thñ ®o¹n hung ¸c, ®ª hÌn ®Ó ®µn ¸p,
khñng bè, chia rÏ, lõa bÞp. Th−îng tuÇn th¸ng 12-1952, thùc d©n
Ph¸p ¸m s¸t ®ång chÝ Tæng Th− ký Tæng Liªn ®oµn Lao ®éng
Tuynidi. Nh©n d©n Tuynidi b·i c«ng ®Ó ph¶n ®èi. Nh©n d©n Marèc
còng næi lªn ph¶n ®èi Ph¸p vµ tá ®ång t×nh víi nh©n d©n Tuynidi.
Ph¸p dïng 1 v¹n lÝnh ®i ®µn ¸p, b¾t bí nhiÒu ng−êi, b¾n chÕt mét
sè. Tr−íc hµnh ®éng d· man cña Ph¸p, nh©n d©n c¶ n−íc Marèc
b·i thÞ, b·i khãa, b·i c«ng.
ë §¹i héi ®ång Liªn hîp quèc, 63 n−íc t¸n thµnh mêi ®¹i biÓu
Tuynidi ®Õn ®Ó tè c¸o téi ¸c thùc d©n Ph¸p. Nh−ng ®¹i biÓu Ph¸p
tr¸nh mÆt, kh«ng d¸m ra tr−íc §¹i héi ®ång. §Õ quèc Mü th× bªnh
vùc thùc d©n Ph¸p, chèng l¹i Tuynidi.
Nh©n d©n ta kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p vµ can thiÖp
Mü. Nh©n d©n B¾c Phi còng chèng thùc d©n Ph¸p vµ ®Õ quèc Mü.
Nh©n d©n b¾c phi chèng thùc d©n ph¸p 11
Nh©n d©n B¾c Phi ®Êu tranh, lµm cho thÕ lùc Ph¸p - Mü yÕu ®i
mét phÇn. V× môc ®Ých chung lµ gi¶i phãng d©n téc, v× chèng kÎ
thï chung lµ thùc d©n Ph¸p vµ ®Õ quèc Mü, nªn nh©n d©n ViÖt
Nam ta sèt s¾ng ®ång t×nh víi anh em B¾c Phi.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 90,
tõ ngµy 8 ®Õn ngµy 14-1-1953.
12
Kû niÖm Lªnin
§ång chÝ Lªnin ra ®êi ngµy 22-4-1870, mÊt ngµy 21-1-1924.
Thä 54 tuæi.
Suèt 25 n¨m, ®ång chÝ Lªnin lµ ng−êi tæ chøc vµ l·nh ®¹o
§¶ng Céng s¶n Nga, ®éi tiªn phong ®· ®−a giai cÊp v« s¶n Nga
®Õn c¸ch m¹ng th¾ng lîi, ®ång thêi còng lµ ng−êi l·nh ®¹o giai cÊp
lao ®éng vµ c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc toµn thÕ giíi. §ång chÝ Lªnin lµ ng−êi ®· ph¸t triÓn vµ ®· thùc hiÖn chñ
nghÜa M¸c vµ ¡ngghen, lµ ng−êi ®· d¹y b¶o chóng ta ®−êng lèi
c¸ch m¹ng ch¾c ch¾n th¾ng lîi. Trong bµi v¾n t¾t nµy, kh«ng thÓ
kÓ hÕt ®¹o ®øc vµ c«ng ¬n nh− trêi nh− bÓ cña ®ång chÝ Lªnin. ë ®©y chóng ta chØ cã thÓ nªu vµi ®iÓm chÝnh ®Ó mäi ng−êi ghi nhí,
häc tËp vµ thùc hµnh. §ång chÝ Lªnin d¹y chóng ta:
§èi víi nh©n d©n, ph¶i yªu kÝnh quÇn chóng, gÇn gòi quÇn
chóng, tin t−ëng lùc l−îng vÜ ®¹i vµ ®Çu ãc th«ng minh cña quÇn
chóng, häc hái quÇn chóng, ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng, ®Ó ®oµn
kÕt vµ l·nh ®¹o quÇn chóng.
§èi víi kÎ ®Þch (nh÷ng t− t−ëng sai lÇm, nh÷ng xu h−íng
thiªn lÖch, lµ kÎ ®Þch bªn trong; ®Õ quèc, phong kiÕn, cïng tÊt c¶
nh÷ng kÎ ph¶n c¸ch m¹ng lµ kÎ ®Þch bªn ngoµi), th× ph¶i kiªn
quyÕt, dòng c¶m chèng l¹i, nhÊt ®Þnh kh«ng nh−îng bé, kh«ng
tha thø.
§èi víi c«ng viÖc, ph¶i thÊy tr−íc, lo tr−íc, tÝnh tr−íc. Ph¶i
c©n nh¾c kü nh÷ng ®iÒu thuËn lîi vµ khã kh¨n, ®Ó kiªn quyÕt
Kû niÖm lªnin 13
v−ît qua mäi khã kh¨n, ph¸t triÓn mäi thuËn lîi. BÊt kú viÖc to
viÖc nhá, ®Òu ph¶i rÊt cÈn thËn, kh«ng hÊp tÊp, kh«ng rôt rÌ.
B¹i kh«ng n¶n, th¾ng kh«ng kiªu. TuyÖt ®èi tr¸nh chñ quan,
n«ng næi.
§èi víi §¶ng, ®−îc lµm ®¶ng viªn ®¶ng c¸ch m¹ng lµ mét vinh
dù cao quý nhÊt cña mçi ng−êi. VËy mçi ®¶ng viªn:
1- Ph¶i tuyÖt ®èi thËt thµ, trung thµnh víi §¶ng; quyÕt t©m
trän ®êi ®Êu tranh cho sù nghiÖp cña §¶ng.
2- V« luËn ë hoµn c¶nh nµo, ®Þa vÞ nµo, còng ph¶i quyÕt t©m
thùc hiÖn cho kú ®−îc chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ.
Ph¶i nghiªm kh¾c gi÷ g×n kû luËt cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ.
3- Ph¶i hÕt lßng hÕt søc phôc vô nh©n d©n; ph¶i hiÓu thÊu
r»ng lîi Ých cña nh©n d©n tøc lµ lîi Ých cña §¶ng vµ ph¶i ®Æt lîi Ých
cña nh©n d©n vµ cña §¶ng lªn trªn hÕt, tr−íc hÕt.
4- §¶ng viªn ph¶i lu«n lu«n lµm g−¬ng mÉu trong c«ng viÖc
chuyªn m«n, trong viÖc häc tËp, trong t¨ng gia s¶n xuÊt, trong
mäi viÖc.
5- Ph¶i thËt thµ thµnh khÈn tù phª b×nh vµ hoan nghªnh quÇn
chóng phª b×nh m×nh, ®Ó lu«n lu«n tiÕn bé.
6- Ph¶i n©ng cao gi¸c ngé giai cÊp cña m×nh vµ cña quÇn
chóng. Ph¶i tuyÖt ®èi vµ kiªn quyÕt gi÷ v÷ng sù thèng nhÊt t−
t−ëng, thèng nhÊt hµnh ®éng cña §¶ng.
Lªnin d¹y chóng ta ph¶i ra søc chèng quan liªu, tham «, l·ng
phÝ. Dï v« t×nh hay lµ cè ý, duy tr× ba bÖnh Êy tøc lµ gióp søc cho
kÎ ®Þch vµ lµm h¹i cho nh©n d©n, cho ChÝnh phñ, cho §¶ng.
§ång chÝ Xtalin lµ ng−êi thõa kÕ vµ ph¸t triÓn chñ nghÜa M¸c -
Lªnin. D−íi sù l·nh ®¹o cña ®ång chÝ Xtalin vµ §¶ng Céng s¶n,
nh©n d©n Liªn X« ®ang tiÕn m¹nh tõ chñ nghÜa x· héi ®Õn chñ
nghÜa céng s¶n, lµm cho Liªn X« trë nªn mét thµnh tr× v« cïng
v÷ng ch¾c cña nh©n d©n lao ®éng vµ c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc, cña phe
d©n chñ vµ hßa b×nh toµn thÕ giíi.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 14
Chóng ta kû niÖm ®ång chÝ Lªnin, th−¬ng nhí ®ång chÝ Lªnin
th× cµng ph¶i häc tËp vµ thùc hµnh chñ nghÜa M¸c - Lªnin. §ã lµ
con ®−êng duy nhÊt cho chóng ta ®−a kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi,
kiÕn quèc ®Õn thµnh c«ng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 91,
tõ ngµy 15 ®Õn ngµy 21-1-1953.
15
§¤NG THI Vµ T¢Y THI
Trong lÞch sö Trung Quèc, cã c« T©y Thi rÊt ®Ñp, vµ c« §«ng
Thi rÊt xÊu.
Tôc ng÷ nãi “xÊu hay lµm tèt”. ThÊy T©y Thi lµm g× th× §«ng
Thi còng b¾t ch−íc. ThÊy T©y Thi nh¨n mòi, cµng “nghiªng n−íc
nghiªng thµnh”, §«ng Thi còng b¾t ch−íc nh¨n mòi, th× trêi «i!
Kh«ng cã con có nµo xÊu ®Õn thÕ!
ThÊy ta thùc hµnh d©n chñ, tõ héi ®ång nh©n d©n vµ uû ban
kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh x· ®Õn Quèc héi vµ ChÝnh phñ Trung
−¬ng ®Òu do nh©n d©n bÇu cö lªn, th× bän ViÖt gian bï nh×n B¶o
§¹i vµ NguyÔn V¨n T©m còng muèn b¾t ch−íc. Môc ®Ých cña
chóng lµ ®Ó lõa bÞp ®ång bµo ta. Chóng s¾p më nh÷ng cuéc “bÇu
cö” tõ c¸c x· ®Õn c¸c thµnh phè trong vïng t¹m bÞ chiÕm, dÇn dÇn
®Õn “quèc héi”. Nh−ng chóng cµng gi¶ mÆt d©n chñ, th× cµng râ
mÆt thËt ViÖt gian ph¶n n−íc cña chóng ra, còng nh− §«ng Thi
cµng muèn b¾t ch−íc T©y Thi, th× cµng xÊu xÝ. §ång bµo vïng t¹m
bÞ chiÕm hái B¶o §¹i vµ NguyÔn V¨n T©m:
- Ai bÇu cö chóng mµy lªn, mµ chóng mµy b¶o d©n “bÇu cö”?
- Chóng mµy lµ do giÆc Ph¸p vµ bän can thiÖp Mü “bÇu cö” ra
®Ó bu«n d©n b¸n n−íc, th× cßn nãi g× ®Õn “d©n chñ” n÷a?
- Chóng mµy lµ con ch¸u §«ng Thi. Nh−ng §«ng Thi chØ lµm
xÊu mét m×nh nµng, cßn chóng mµy th× h¹i d©n h¹i n−íc, vµ lµm
xÊu ®Õn c¶ ch÷ d©n chñ vµ ch÷ bÇu cö...
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 16
Bï nh×n “bÇu cö” bï nh×n ¤ danh lµm thèi mu«n ngh×n dÆm xa!
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 91,
tõ ngµy 15 ®Õn ngµy 21-1-1953.
17
§IÖN GöI T¦íNG QU¢N KIM NHËT THµNH
KÝnh göi T−íng qu©n Kim NhËt Thµnh, Thñ t−íng Néi c¸c n−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn,
Nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø ba ngµy n−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn c«ng nhËn n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, thay mÆt nh©n d©n vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam vµ nh©n danh t«i, t«i kÝnh göi ®ång chÝ, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n anh dòng TriÒu Tiªn lêi chµo th©n ¸i vµ thµnh kÝnh.
T«i kÝnh chóc ChÝnh phñ, nh©n d©n vµ qu©n ®éi TriÒu Tiªn, víi sù gióp ®ì cña ChÝ nguyÖn qu©n Trung Quèc vµ sù ñng hé cña nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh thÕ giíi, mau chãng ®¸nh tan bän ®Õ quèc x©m l−îc, x©y dùng mét n−íc TriÒu Tiªn c−êng thÞnh.
Còng nh− nh©n d©n TriÒu Tiªn, nh©n d©n ViÖt Nam ®ang chiÕn ®Êu giµnh ®éc lËp vµ d©n chñ. Víi sù ñng hé cña nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh thÕ giíi, víi tinh thÇn h÷u nghÞ ngµy cµng bÒn chÆt gi÷a hai d©n téc TriÒu - ViÖt, nh©n d©n ViÖt Nam nhÊt ®Þnh ®¸nh tan thùc d©n Ph¸p vµ can thiÖp Mü, x©y dùng mét n−íc ViÖt Nam c−êng thÞnh, gãp phÇn vµo c«ng cuéc b¶o vÖ hßa b×nh ë §«ng Nam ¸ vµ trªn toµn thÕ giíi.
Chñ tÞch kiªm Thñ t−íng ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Cøu quèc,
sè 2254, ngµy 17-1-1953.
18
§IÖN GöI §åNG CHÝ CLªMEN Gètvan
KÝnh göi ®ång chÝ Clªmen Gètvan, Chñ tÞch n−íc Céng hßa Nh©n d©n TiÖp Kh¾c,
Nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø ba ngµy Liªn X« vÜ ®¹i, quý quèc vµ
c¸c n−íc d©n chñ nh©n d©n kh¸c c«ng nhËn n−íc ViÖt Nam D©n
chñ Céng hßa, thay mÆt nh©n d©n, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam vµ
nh©n danh t«i, t«i xin göi ®ång chÝ, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n TiÖp Kh¾c nh÷ng lêi chµo mõng huynh ®Ö.
Chóng t«i h»ng theo dâi víi mét tÊm lßng c¶m phôc cuéc ®Êu
tranh b¶o vÖ hßa b×nh vµ c«ng cuéc kiÕn thiÕt x· héi chñ nghÜa mµ
nh©n d©n vµ ChÝnh phñ TiÖp Kh¾c ®ang anh dòng thùc hiÖn d−íi
sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña ®ång chÝ vµ sù gióp ®ì cña Liªn X«.
T×nh h÷u nghÞ nång nhiÖt mµ nh©n d©n TiÖp Kh¾c lu«n lu«n tá râ
®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam lµ mét sù ñng hé quý b¸u ®èi víi chóng
t«i trong c«ng cuéc ®Êu tranh chèng ®Õ quèc x©m l−îc, giµnh ®éc
lËp quèc gia, gãp phÇn vµo c«ng cuéc b¶o vÖ hßa b×nh vµ d©n chñ
thÕ giíi.
Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
ViÕt ngµy 22-1-1953.
Tµi liÖu l−u t¹i
B¶o tµng Hå ChÝ Minh.
19
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø ba ngµy ®Æt quan hÖ ngo¹i giao
gi÷a ViÖt Nam vµ Liªn X«
KÝnh göi §¹i Nguyªn so¸i Xtalin,
Nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø ba ngµy Liªn bang Céng hßa x· héi chñ
nghÜa X«viÕt c«ng nhËn n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, mét ngµy
vinh quang cña lÞch sö ViÖt Nam, thay mÆt nh©n d©n vµ ChÝnh phñ
ViÖt Nam vµ nh©n danh t«i, t«i kÝnh göi ®Õn §¹i Nguyªn so¸i, ChÝnh
phñ vµ nh©n d©n Liªn X« vÜ ®¹i lêi chµo th©n ¸i vµ thµnh kÝnh.
D−íi sù l·nh ®¹o cña §¹i Nguyªn so¸i, t«i ch¾c r»ng nh©n d©n
Liªn X« vÜ ®¹i sÏ thµnh c«ng lín lao trong c«ng cuéc kiÕn thiÕt chñ
nghÜa céng s¶n vµ b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi. T«i còng tin ch¾c r»ng
víi sù ®ång t×nh vµ ñng hé cña nh©n d©n Liªn X« vÜ ®¹i, nh©n d©n
ViÖt Nam nhÊt ®Þnh thµnh c«ng trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng ®Õ
quèc x©m l−îc, giµnh l¹i tù do vµ ®éc lËp, gãp phÇn vµo c«ng cuéc
b¶o vÖ hßa b×nh ë §«ng Nam ¸ vµ thÕ giíi.
T«i kÝnh chóc §¹i Nguyªn so¸i lu«n lu«n m¹nh kháe.
T×nh h÷u nghÞ gi÷a hai d©n téc X« - ViÖt mu«n n¨m!
Chñ tÞch
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 92,
tõ ngµy 22 ®Õn ngµy 28-1-1953.
20
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø ba ngµy ®Æt quan hÖ ngo¹i giao gi÷a ViÖt Nam vµ Trung Quèc
KÝnh göi Chñ tÞch Mao Tr¹ch §«ng,
Chñ tÞch ChÝnh phñ Trung −¬ng
n−íc Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa,
Nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø ba ngµy n−íc Céng hßa Nh©n d©n
Trung Hoa c«ng nhËn n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, thay mÆt
nh©n d©n vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam vµ nh©n danh t«i, t«i kÝnh göi
Chñ tÞch, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Trung Quèc vÜ ®¹i lêi chµo th©n
¸i vµ thµnh kÝnh.
T«i kÝnh chóc ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Trung Quèc, d−íi sù
l·nh ®¹o cña Chñ tÞch, sÏ th¾ng lîi trong c«ng cuéc kiÕn thiÕt vÜ
®¹i, b−íc ®Çu lµ kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø nhÊt, trong phong trµo
kh¸ng Mü, viÖn TriÒu vµ trong c«ng cuéc b¶o vÖ hßa b×nh ë ch©u ¸ vµ trªn toµn thÕ giíi.
Víi sù ®ång t×nh vµ ñng hé cña nh©n d©n Trung Quèc, t«i
tin ch¾c r»ng nh©n d©n ViÖt Nam nhÊt ®Þnh thµnh c«ng trong
cuéc kh¸ng chiÕn chèng ®Õ quèc x©m l−îc ®Ó giµnh l¹i tù do vµ
®éc lËp, vµ gãp phÇn vµo c«ng cuéc b¶o vÖ hßa b×nh ë §«ng Nam ¸ vµ thÕ giíi.
®iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø ba... 21
T«i kÝnh chóc Chñ tÞch lu«n lu«n m¹nh khoÎ.
T×nh h÷u nghÞ gi÷a hai d©n téc Trung - ViÖt mu«n n¨m!
Chñ tÞch
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 92,
tõ ngµy 22 ®Õn ngµy 28-1-1953.
22
DiÔn v¨n khai m¹c héi nghÞ lÇn thø t− ban chÊp hµnh trung −¬ng §¶ng2
(Khãa II)
Khai m¹c cuéc Héi nghÞ nµy, lêi ®Çu tiªn lµ t«i thay mÆt toµn
thÓ Trung −¬ng ta th©n ¸i göi lêi chµo ®ång chÝ Xtalin vµ ®ång chÝ
Mao Tr¹ch §«ng.
XÐt l¹i trong n¨m 1952, trªn thÕ giíi cã nh÷ng viÖc quan träng
nh− sau:
VÒ phe ®Õ quèc:
§Õ quèc Mü ®i ®Õn b−íc ®−êng cïng, ®· dïng nh÷ng thñ ®o¹n
cùc kú d· man hung ¸c mµ bän ph¸t xÝt HÝtle còng kh«ng d¸m
dïng, tøc lµ Mü ®· dïng chiÕn tranh vi trïng giÕt h¹i nh©n d©n
TriÒu Tiªn. ViÖc ®ã ®· lµm cho nh©n d©n thÕ giíi kÞch liÖt chèng
l¹i ®Õ quèc Mü. Mü l¹i dïng mäi thñ ®o¹n, nhÊt lµ kh«ng chÞu th¶
hÕt tï binh chiÕn tranh, ®Ó ph¸ ho¹i cuéc ®µm ph¸n ®×nh chiÕn do
Liªn X« ®Ò ra. Ngoµi viÖc dèc hÕt lùc l−îng ®Ó chuÈn bÞ chiÕn tranh, lµm cho
kinh tÕ trong n−íc chóng cµng l©m vµo khñng ho¶ng vµ nh©n d©n
n−íc chóng cµng nghÌo nµn, phe Mü l¹i ra søc vò trang l¹i T©y §øc vµ NhËt B¶n, dïng lµm v©y c¸nh, hßng tiÕn c«ng Liªn X«,
Trung Quèc. Song kinh nghiÖm lÞch sö cho ta biÕt r»ng: chóng
“nu«i cäp, sÏ bÞ cäp c¾n”.
DiÔn v¨n khai m¹c héi nghÞ lÇn thø t−... 23
§Õ quèc Ph¸p th× v©ng lÖnh cña Mü mµ ra tay ®µn ¸p phong
trµo d©n téc d©n chñ ë Ph¸p vµ phong trµo d©n téc gi¶i phãng ë c¸c
n−íc thuéc ®Þa Ph¸p. Chóng kh«ng qu¶n chÕt nhiÒu ng−êi, h¹i
nhiÒu cña, vÉn cè sèng cè chÕt ®eo ®uæi chiÕn tranh x©m l−îc ë
ViÖt - Miªn - Lµo. Phong trµo cña nh©n d©n Ph¸p ®ßi ®éc lËp vµ
chèng chiÕn tranh ë ViÖt Nam ngµy cµng cao. T×nh h×nh kinh tÕ vµ
chÝnh trÞ khã kh¨n cña Ph¸p ®· khiÕn ChÝnh phñ ph¶n ®éng Ph¸p lËp lªn ®æ xuèng 18 lÇn tõ 1945 ®Õn nay.
VÒ phe d©n chñ:
Phong trµo d©n téc gi¶i phãng ë c¸c thuéc ®Þa vµ c¸c n−íc phô
thuéc ë ch©u Phi, CËn §«ng vµ §«ng Nam ¸ lªn ®Òu vµ m¹nh.
Phong trµo hßa b×nh d©n chñ ngµy cµng lan réng. Héi nghÞ hßa
b×nh ch©u ¸ vµ Th¸i B×nh D−¬ng3 ë B¾c Kinh (10-1952) vµ §¹i héi
nh©n d©n thÕ giíi b¶o vÖ hßa b×nh ë Viªn (12-1952) ®· thµnh c«ng
to lín. Héi nghÞ kinh tÕ thÕ giíi4 ë M¹c T− Khoa (4-1952) ®· ph¸
chÝnh s¸ch cña ®Õ quèc Mü bao v©y kinh tÕ Liªn X« vµ c¸c n−íc
d©n chñ míi.
C«ng viÖc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë c¸c n−íc d©n chñ míi
§«ng ¢u ®· cã kÕt qu¶ rùc rì.
Trung Quèc ®· th¾ng lîi lín trong nh÷ng cuéc vËn ®éng chèng
Mü, gióp TriÒu, ®µn ¸p ph¶n c¸ch m¹ng, chèng quan liªu, tham «,
l·ng phÝ vµ trÞ bän gian th−¬ng, chia ruéng ®Êt cho n«ng d©n. ViÖc chia ruéng ®Êt cho n«ng d©n ë Trung Quèc ®· thµnh c«ng
to lín. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 1952, h¬n 500 triÖu n«ng d©n1) ®· ®−îc
h−ëng h¬n 700 triÖu mÉu ruéng. Tr−íc kia, n«ng d©n mçi n¨m
ph¶i nép cho ®Þa chñ h¬n 30 triÖu tÊn thãc ®Þa t«, nay sè thãc Êy lµ
_______________
1) Trong bµi Ba c«ng viÖc to lín cña Trung Quèc trong n¨m nay, tr. 66, cã viÕt sè l−îng n«ng d©n cña Trung Quèc ®−îc chia ruéng lµ 300 triÖu. ë ®©y, chóng t«i gi÷ nguyªn sè liÖu theo b¶n gèc (BT).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 24
cña n«ng d©n. V× ®· tho¸t khái ¸ch ¸p bøc cña ®Þa chñ, n«ng d©n
®· rÊt h¨ng h¸i t¨ng gia s¶n xuÊt. KÕt qu¶ râ rÖt lµ so víi n¨m
1949, th× n¨m 1950 l−¬ng thùc t¨ng 20%, n¨m 1952 t¨ng 40%.
Thµnh phÇn x· héi trong n«ng th«n thay ®æi rÊt nhiÒu, tr−íc kia
trong lµng, trung n«ng chiÕm 20% nay t¨ng lªn 80%, bÇn n«ng tr−íc
kia h¬n 70% nay gi¶m xuèng chØ cã 10% ®Õn 20%. QuyÒn kinh tÕ ®·
®−îc n©ng cao th× quyÒn chÝnh trÞ còng ®−îc n©ng cao vµ ®−îc ®¶m b¶o: chØ tÝnh 4 khu Hoa Trung, Trung Nam, T©y Nam vµ T©y B¾c,
n«ng héi ®· cã h¬n 88 triÖu héi viªn, trong ®ã h¬n 30% lµ phô n÷,
60% ®Õn 80% n«ng d©n ®· tæ chøc thµnh nh÷ng héi ®æi c«ng, hîp t¸c
x·, v.v.. N«ng d©n lao ®éng ®· thµnh cét trô cña chÝnh quyÒn ë n«ng
th«n, do ®ã mµ nh©n d©n d©n chñ chuyªn chÝnh vµ c«ng n«ng liªn minh trë nªn v÷ng ch¾c. N«ng d©n ®· gióp ChÝnh phñ tiªu diÖt h¬n
2 triÖu thæ phØ. Hä ®· võa ®µo kªnh võa ®¾p ®ª ®−îc 1.700 triÖu
th−íc khèi ®Êt, ®· cøu ®−îc h¬n 660 v¹n mÉu ruéng khái n¹n lôt léi
vµ h¹n h¸n. Kh«ng bÞ ®Þa chñ ¸p bøc bãc lét n÷a, n«ng d©n tiªu dïng
dåi dµo; so víi n¨m 1949 th× n¨m 1952 søc mua hµng cña hä t¨ng
25%, do ®ã mµ c«ng nghÖ vµ th−¬ng nghiÖp mau ph¸t triÓn. V¨n hãa
còng lªn vïn vôt. H¬n 49 triÖu trÎ con n«ng d©n ®· vµo tr−êng tiÓu
häc. V× tr×nh ®é gi¸c ngé lªn cao, lßng yªu n−íc thªm nång nµn, cho
nªn trong phong trµo chèng quan liªu, tham «, l·ng phÝ vµ trong
c«ng cuéc chèng Mü, gióp TriÒu, n«ng d©n rÊt h¨ng h¸i.
Nh÷ng th¾ng lîi Êy ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho Trung Quèc n¨m nay lµm ba c«ng t¸c to lín vÒ chÝnh trÞ vµ kinh tÕ, tøc lµ: tiÕp tôc ®Èy
nhanh c«ng cuéc chèng Mü, gióp TriÒu, chuÈn bÞ bÇu cö Quèc héi,
vµ b¾t ®Çu kÕ ho¹ch 5 n¨m.
§¹i héi thø XIX cña §¶ng Céng s¶n Liªn X« (10-1952) ch¼ng
nh÷ng lµ mét th¾ng lîi lín cña nh©n d©n Liªn X« mµ còng lµ
th¾ng lîi chung cña c¶ giai cÊp c«ng nh©n, nh©n d©n lao ®éng vµ
c¸c d©n téc nh−îc tiÓu toµn thÕ giíi.
B¸o c¸o cña ®ång chÝ Malencèp ®äc tr−íc §¹i héi ®· nãi râ t×nh h×nh thÕ giíi hiÖn nay, v¹ch râ ©m m−u g©y chiÕn cña phe ®Õ quèc
DiÔn v¨n khai m¹c héi nghÞ lÇn thø t−... 25
do Mü cÇm ®Çu vµ nh÷ng m©u thuÉn s©u s¾c gi÷a c¸c ®Õ quèc; nãi
râ sù tiÕn bé cña phe d©n chñ do Liªn X« l·nh ®¹o vµ lùc l−îng to
lín cña Liªn X« ®ang tiÕn m¹nh ®Õn chñ nghÜa céng s¶n. B¸o c¸o
cña ®ång chÝ Malencèp l¹i d¹y chóng ta c¸ch thËt thµ tù phª b×nh
vµ phª b×nh ®Ó lu«n lu«n tiÕn bé.
B¸o c¸o cña ®ång chÝ Malencèp vµ nh÷ng b¸o c¸o kh¸c trong
§¹i héi ®Òu c¨n cø trªn nÒn t¶ng lý luËn cña quyÓn s¸ch do ®ång chÝ Xtalin míi viÕt, quyÓn Nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ cña chñ nghÜa x· héi ë Liªn X« vµ ®−a nh÷ng con sè, nh÷ng sù thËt ch¾c ch¾n ®Ó
chøng tá lý luËn Êy.
QuyÓn s¸ch Êy ph¸t triÓn vµ lµm thªm phong phó chñ nghÜa
M¸c - Lªnin. Trong mét quyÓn s¸ch chØ ®é 100 trang, ®ång chÝ
Xtalin ®· nªu ra vµ ®· gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh, nh−:
- Quy luËt kinh tÕ trong chÕ ®é x· héi chñ nghÜa,
- Sù s¶n xuÊt hµng hãa trong chÕ ®é x· héi chñ nghÜa,
- Quy luËt gi¸ trÞ trong chÕ ®é x· héi chñ nghÜa,
- C¸ch n©ng cao tµi s¶n cña n«ng tr−êng tËp thÓ lªn thµnh tµi
s¶n chung cña toµn d©n,
- Quy luËt kinh tÕ c¨n b¶n cña chñ nghÜa t− b¶n ngµy nay vµ
quy luËt kinh tÕ c¨n b¶n cña chñ nghÜa x· héi,
- Ba ®iÒu kiÖn cèt yÕu ®Ó tiÕn tõ chñ nghÜa x· héi ®Õn chñ
nghÜa céng s¶n,
- Sù xãa bá nh÷ng ph©n biÖt chÝnh gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n, gi÷a lao ®éng trÝ ãc vµ lao ®éng ch©n tay,
- ThÞ tr−êng thÕ giíi chia lµm hai thÞ tr−êng, vµ tæng khñng
ho¶ng cña chñ nghÜa t− b¶n thªm trÇm träng.
QuyÓn s¸ch Êy d¹y chóng ta xem xÐt thªm s¸ng suèt t−¬ng lai
cña thÕ giíi vµ lµm cho chóng ta cµng ch¾c ch¾n vÒ tiÒn ®å nhÊt
®Þnh th¾ng lîi cña chóng ta. C¸n bé trong §¶ng vµ ngoµi §¶ng cÇn
ph¶i nghiªn cøu nh÷ng tµi liÖu cña §¹i héi thø XIX, nhÊt lµ quyÓn
s¸ch míi cña ®ång chÝ Xtalin vµ ph¶i biÕt ¸p dông vµo hoµn c¶nh kh¸ng chiÕn, kiÕn quèc cña chóng ta.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 26
§ång chÝ Xtalin ®· chØ râ nhiÖm vô vµ môc ®Ých cña phong
trµo b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi hiÖn nay.
Phe ®Õ quèc vÉn chuÈn bÞ g©y chiÕn. N¹n chiÕn tranh vÉn ®e
däa thÕ giíi. Nh−ng phong trµo ñng hé hßa b×nh thÕ giíi ngµy cµng
m¹nh. Vµ gÇn ®©y, c©u tr¶ lêi cña ®ång chÝ Xtalin cho b¸o Mü l¹i
cµng tá râ thªm chÝnh s¸ch hßa b×nh cña Liªn X«. Cè nhiªn chÝnh
s¸ch Êy ®−îc nh©n d©n thÕ giíi nhiÖt liÖt ñng hé. Chóng ta cã thÓ ®o¸n r»ng: nÕu phe ®Õ quèc ®iªn rå ®Èy ®Õn thÕ giíi chiÕn tranh,
th× ThÕ giíi chiÕn tranh thø ba sÏ kÕt liÔu chÕ ®é t− b¶n trªn kh¾p
hoµn cÇu.
Trong §¹i héi thø XIX, ®ång chÝ Xtalin ®äc mét bµi diÔn v¨n
lÞch sö, chØ thÞ cho nh÷ng ng−êi céng s¶n vµ d©n chñ chóng ta ph¶i
kiªn quyÕt n©ng cao ngän cê d©n téc vµ d©n chñ ®Ó chiÕn th¾ng
bän ®Õ quèc x©m l−îc vµ lµm chóng ta thªm tin t−ëng vµo tiÒn ®å
vÎ vang cña chóng ta.
T×NH H×NH TRONG N¦íC
Tr−íc khi b¸o c¸o t×nh h×nh trong n−íc, t«i thay mÆt Trung
−¬ng vµ toµn §¶ng, th©n ¸i göi lêi c¶m ¬n vµ khen ngîi:
- Bé ®éi ta (vÖ quèc qu©n, bé ®éi ®Þa ph−¬ng, d©n qu©n du kÝch)
®· h¨ng h¸i thi ®ua giÕt giÆc lËp c«ng.
- §ång bµo ë vïng t¹m bÞ chiÕm còng nh− ®ång bµo ë vïng tù
do ®· h¨ng h¸i thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt, thi ®ua nép thuÕ n«ng
nghiÖp, thi ®ua ®i d©n c«ng gióp c¸c chiÕn dÞch.
VÒ phe ®Þch:
§Çu n¨m 1952, chóng thÊt b¹i to ë ChiÕn dÞch Hßa B×nh5. Cuèi
n¨m 1952, chóng thÊt b¹i to ë ChiÕn dÞch T©y B¾c6.
Cµng thÊt b¹i, chóng cµng ®iªn rå. Chóng th¼ng tay bãc lét, ¸p
bøc, cµn quÐt nh÷ng vïng du kÝch vµ vïng t¹m bÞ chiÕm, hßng
ph¸t triÓn ngôy qu©n, ngôy quyÒn, ®Ó thùc hiÖn ©m m−u dïng
DiÔn v¨n khai m¹c héi nghÞ lÇn thø t−... 27
ng−êi ViÖt ®¸nh ng−êi ViÖt, lÊy chiÕn tranh nu«i chiÕn tranh.
Chóng t×m mäi c¸ch ®Ó ph¸ ho¹i mïa mµng vµ giao th«ng cña ta.
Mét mÆt kh¸c, chóng l¹y lôc Mü, xin Mü viÖn trî thªm cho
chóng, dï Mü ®ang bÞ sa lÇy ë TriÒu Tiªn.
GÇn ®©y, ®Õ quèc Mü, Anh, Ph¸p l¹i ®Þnh lËp mét mÆt trËn
thèng nhÊt do Mü cÇm ®Çu, ®Ó chèng l¹i cuéc kh¸ng chiÕn TriÒu
Tiªn, ViÖt - Miªn - Lµo vµ M· Lai. §Þch cµng thÊt b¹i th× chóng cµng hung tµn. Nªn tuy th¾ng lîi
nhiÒu, chóng ta quyÕt kh«ng ®−îc chñ quan, khinh ®Þch. Tr¸i l¹i,
chóng ta ph¶i lu«n lu«n nhí r»ng x©m l−îc ®Êt ®ai, bãc lét nh©n
d©n c¸c n−íc hËu tiÕn lµ mét trong nh÷ng tÝnh chÊt c¨n b¶n cña t−
b¶n ®éc quyÒn. §Õ quèc Ph¸p, Mü rÊt thÌm muèn nguån nguyªn
liÖu phong phó cña n−íc ta (nh− g¹o, cao su, than, thiÕc...). Chóng
muèn chiÕm n−íc ta lµm mét c¨n cø qu©n sù ®Ó tiÕn c«ng Trung
Quèc. V× vËy mµ chóng cè sèng cè chÕt b¸m lÊy ViÖt - Miªn - Lµo.
Cho nªn kh¸ng chiÕn cña ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi, nh−ng ph¶i
tr−êng kú vµ gian khæ. Vµ tõ nay cuéc chiÕn tranh gi÷a ta víi ®Þch
sÏ gay go, phøc t¹p h¬n.
VÒ phÝa ta:
§Ó duy tr× kh¸ng chiÕn tr−êng kú vµ ®−a kh¸ng chiÕn ®Õn
th¾ng lîi hoµn toµn, chóng ta ph¶i lµm g×?
§©y t«i ®Æc biÖt nhÊn m¹nh vµo hai vÊn ®Ò chÝnh sau ®©y:
1. L·nh ®¹o kh¸ng chiÕn vµ chÝnh s¸ch qu©n sù
§Ó ®¸nh th¾ng thùc d©n Ph¸p, bän can thiÖp Mü vµ lò ViÖt
gian bï nh×n chã s¨n cña chóng, ta ph¶i cã mét qu©n ®éi nh©n d©n thËt m¹nh vµ lu«n lu«n tiÕn bé.
Sau nh÷ng líp chØnh huÊn, qu©n ®éi ta ®· tiÕn bé kh¸. §iÒu ®ã
®· ®−îc tá râ trong nh÷ng th¾ng lîi võa qua. Qu©n ®éi ta tiÕn bé
nhiÒu vÒ tinh thÇn, vÒ chiÕn thuËt còng nh− vÒ kü thuËt. Hä ®·
v−ît nhiÒu khã kh¨n gian khæ ®Ó lµm trßn nhiÖm vô. Du kÝch, vËn
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 28
®éng, c«ng kiªn, bé ®éi ta ®Òu ®¸nh kh¸. ë ®ång b»ng, trung du,
miÒn nói, hä ®Òu ®¸nh ®−îc. C¸n bé còng nh− chiÕn sÜ ®Òu tiÕn bé. ChiÕn sÜ tin t−ëng vµo c¸n bé. Toµn thÓ qu©n ®éi tuyÖt ®èi tin t−ëng vµo sù l·nh ®¹o s¸ng suèt
cña §¶ng vµ ChÝnh phñ, cã thÓ nãi r»ng ®ã lµ mét th¾ng lîi rÊt to. Tuy vËy, mét sè ®¬n vÞ cßn m¾c nh÷ng khuyÕt ®iÓm nh−: ham
®¸nh to, ¨n to, chñ quan khinh ®Þch, tù kiªu tù m·n, tæ chøc qu¸ kÒnh cµng, chÕ ®é tµi chÝnh kh«ng chÆt chÏ, ham chuéng h×nh thøc, c¸n bé ch−a biÕt th−¬ng yªu chiÕn sÜ nh− anh em ruét thÞt... Tõ nay qu©n ®éi ta ph¶i quyÕt t©m söa ®æi nh÷ng khuyÕt ®iÓm Êy.
N¨m nay chóng ta cø tiÕp tôc chØnh qu©n ®Ó ph¸t triÓn vµ cñng cè nh÷ng tiÕn bé ®· thu ®−îc vµ söa ch÷a nh÷ng khuyÕt ®iÓm.
VÒ mÆt chØ ®¹o kh¸ng chiÕn vµ chÝnh s¸ch qu©n sù th× chóng ta ph¶i lµm nh÷ng viÖc sau ®©y:
1- Tr¸nh chç m¹nh, ®¸nh chç yÕu ®Ó ph©n t¸n lùc l−îng ®Þch vµ tiªu diÖt sinh lùc ®Þch, më réng vïng tù do.
§ã lµ ph−¬ng h−íng chiÕn l−îc cña ta hiÖn nay. 2- Bé ®éi chñ lùc ë chiÕn tr−êng B¾c Bé th× ph¶i dïng vËn ®éng
chiÕn linh ho¹t, ®Ó tiªu diÖt tõng m¶ng sinh lùc ®Þch, lµm cho ®Þch yÕu ®i, phèi hîp víi c«ng kiªn chiÕn tõng bé phËn, ®Ó tranh lÊy nh÷ng cø ®iÓm vµ thÞ trÊn nhá ë ®ã ®Þch s¬ hë, yÕu ít. Lµm nh− vËy ®Ó ®¹t môc ®Ých ®¸nh ch¾c, ¨n ch¾c, më réng vïng tù do. §ång thêi cã thÓ dïng c«ng kiªn chiÕn hót lùc l−îng cña ®Þch ®Õn mµ ®¸nh, ph©n t¸n lùc l−îng ®Þch, lµm rèi lo¹n kÕ ho¹ch cña ®Þch vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho vËn ®éng chiÕn.
3- ChiÕn tr−êng sau l−ng ®Þch ph¶i më réng du kÝch chiÕn ®Ó tiªu diÖt vµ tiªu hao nh÷ng bé phËn nhá cña ®Þch; ®Ó chèng ®Þch cµn quÐt, b¶o vÖ tÝnh m¹ng, tµi s¶n cho d©n; ®Ó khuÊy rèi, ph¸ ho¹i, kiÒm chÕ ®Þch, tuyªn truyÒn vµ gi¸o dôc quÇn chóng nh÷ng vïng ®ã, thu hÑp nguån ngôy binh cña ®Þch, më réng vïng du kÝch vµ c¨n cø du kÝch cña ta, ®Æng thµnh lËp vµ cñng cè nh÷ng c¨n cø kh¸ng chiÕn sau l−ng ®Þch.
DiÔn v¨n khai m¹c héi nghÞ lÇn thø t−... 29
4- Ngoµi viÖc t¨ng c−êng bé ®éi chñ lùc vµ x©y dùng bé ®éi ®Þa
ph−¬ng, vïng tù do vµ nh÷ng c¨n cø du kÝch kh¸ to cÇn ph¶i x©y
dùng nh÷ng tæ chøc d©n qu©n, du kÝch kh«ng tho¸t ly s¶n xuÊt. Nh÷ng tæ chøc d©n qu©n, du kÝch Êy ch¼ng nh÷ng cã thÓ phô tr¸ch
viÖc ®µn ¸p bän ph¶n c¸ch m¹ng, gi÷ g×n trÞ an trong lµng x·, b¶o
vÖ lîi Ých cña quÇn chóng, ®Êu tranh víi ®Þch vµ phèi hîp t¸c chiÕn
víi bé ®éi chñ lùc, mµ l¹i cã thÓ dïng ®Ó bæ sung bé ®éi chñ lùc. 5- VÒ viÖc chØ ®¹o qu©n sù cÇn ph¶i kÕt hîp nh÷ng h×nh thøc
®Êu tranh nãi trªn mét c¸ch linh ho¹t, kh«n khÐo. Nh− thÕ, mét
mÆt lîi cho bé ®éi chñ lùc cã thÓ t×m nhiÒu c¬ héi ®Ó tiªu diÖt ®Þch;
mét mÆt kh¸c cã thÓ gióp bé ®éi du kÝch ho¹t ®éng vµ gióp c¨n cø
du kÝch cña ta sau l−ng ®Þch ph¸t triÓn vµ cñng cè.
6- Trong sù chØ ®¹o c¸c h×nh thøc ®Êu tranh nãi trªn, cÇn ph¶i
thiÕt thùc nhËn râ tÝnh chÊt tr−êng kú cña kh¸ng chiÕn. Cho nªn,
ph¶i rÊt chó ý gi÷ g×n søc chiÕn ®Êu nhÊt ®Þnh cña bé ®éi, kh«ng
nªn lµm cho bé ®éi hao mßn, mÖt mái qu¸. §ång thêi cÇn ph¶i yªu
cÇu bé ®éi chÞu khã, chÞu khæ, kiªn quyÕt, gan d¹ thi ®ua diÖt ®Þch
lËp c«ng. Hai ®iÒu ®ã kh«ng tr¸i nhau, mµ kÕt hîp víi nhau.
7- Ph¶i t¨ng c−êng c«ng t¸c chÝnh trÞ, lu«n lu«n n©ng cao tr×nh
®é chÝnh trÞ vµ gi¸c ngé giai cÊp cña bé ®éi ta; ph¶i b¶o ®¶m sù
chÊp hµnh chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ; ph¶i triÖt ®Ó gi÷
g×n kû luËt tù gi¸c vÒ mÆt qu©n sù vµ vÒ mÆt chÝnh trÞ. V× vËy, cÇn
ph¶i t¨ng c−êng sù l·nh ®¹o cña §¶ng trong qu©n ®éi vµ ph¶i thùc hiÖn d©n chñ trong bé ®éi.
8- Ph¶i t¨ng c−êng c«ng t¸c qu©n sù, tr−íc hÕt lµ ph¶i lu«n
lu«n xem träng viÖc huÊn luyÖn bé ®éi. Ph¶i ra søc båi d−ìng c¸n bé, ph¶i rÌn luyÖn t− t−ëng, n©ng cao tr×nh ®é gi¸c ngé chÝnh trÞ,
còng nh− tr×nh ®é chiÕn thuËt vµ kü thuËt cña c¸n bé. §ã lµ kh©u
chÝnh trong c¸c thø c«ng t¸c.
Ph¶i t¨ng c−êng c«ng t¸c cña Bé Tæng tham m−u vµ cña Tæng côc Cung cÊp. C«ng t¸c Bé Tæng tham m−u ph¶i t¨ng c−êng míi cã thÓ n©ng cao chiÕn thuËt vµ kü thuËt cña bé ®éi. C«ng t¸c cña
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 30
Tæng côc Cung cÊp ph¶i t¨ng c−êng th× míi cã thÓ b¶o ®¶m ®−îc
sù cung cÊp ®Çy ®ñ cho chiÕn tranh vµ n©ng cao søc chiÕn ®Êu
cña bé ®éi.
Nh−ng ph¶i kiªn quyÕt ph¶n ®èi xu h−íng sai lÇm lµm cho c¸c
c¬ quan ph×nh lªn.
9- Ph¶i cã kÕ ho¹ch chung vÒ viÖc x©y dùng vµ bæ sung bé ®éi. Ngoµi viÖc ®éng viªn thanh niªn ë vïng tù do tßng qu©n, cÇn ph¶i rÊt chó ý tranh thñ vµ c¶i t¹o ngôy binh ®· ®Çu hµng ta ®Ó bæ
sung cho bé ®éi ta. Tæ chøc bé ®éi míi th× kh«ng nªn hoµn toµn
dïng c¸n bé míi vµ binh sÜ míi, mµ nªn dïng c¸ch lÊy bé ®éi cò
lµm nÒn t¶ng ®Ó më réng bé ®éi míi. §ång thêi còng kh«ng nªn vÐt
s¹ch bé ®éi du kÝch ®Ó bæ sung cho bé ®éi chñ lùc.
10- CÇn ph¶i t¨ng c−êng vµ c¶i thiÖn dÇn dÇn viÖc trang bÞ cho
bé ®éi, nhÊt lµ x©y dùng ph¸o binh.
2. Ph¸t ®éng quÇn chóng n¨m nay triÖt ®Ó gi¶m t«, thùc hiÖn gi¶m tøc ®Ó tiÕn ®Õn c¶i c¸ch ruéng ®Êt
Ngay tõ khi C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m7 míi th¾ng lîi, chÝnh
quyÒn nh©n d©n thµnh lËp, ChÝnh phñ ®· ra lÖnh gi¶m t«. Nh−ng
cho ®Õn nay, n¬i th× gi¶m kh«ng ®óng møc, n¬i th× ch−a gi¶m.
Thµnh thö ®ång bµo n«ng d©n kh«ng ®−îc h−ëng quyÒn lîi chÝnh
®¸ng cña hä. Nh− thÕ th× cø nãi “båi d−ìng lùc l−îng nh©n d©n, lùc
l−îng kh¸ng chiÕn” còng chØ lµ nãi su«ng. N¨m nay, chóng ta ph¶i
kiªn quyÕt thùc hiÖn triÖt ®Ó gi¶m t«. Muèn vËy ph¶i ra søc ph¸t ®éng quÇn chóng n«ng d©n, lµm
cho quÇn chóng tù gi¸c tù nguyÖn ®øng ra ®Êu tranh triÖt ®Ó gi¶m
t«, thùc hiÖn gi¶m tøc vµ giµnh lÊy −u thÕ chÝnh trÞ ë n«ng th«n.
§¶ng vµ ChÝnh phñ ph¶i l·nh ®¹o, tæ chøc, gióp ®ì, kiÓm tra.
Sau khi gi¶m t«, gi¶m tøc, quÇn chóng ®· ®−îc ph¸t ®éng, tæ
chøc ®· v÷ng ch¾c, lùc l−îng ®· ®Çy ®ñ, −u thÕ chÝnh trÞ ®· vÒ tay
n«ng d©n lao ®éng, ®a sè n«ng d©n ®· yªu cÇu th× sÏ thùc hiÖn c¶i c¸ch ruéng ®Êt.
DiÔn v¨n khai m¹c héi nghÞ lÇn thø t−... 31
C¶i c¸ch ruéng ®Êt8
NÒn t¶ng cña vÊn ®Ò d©n téc lµ vÊn ®Ò n«ng d©n, v× n«ng d©n lµ tèi ®¹i ®a sè trong d©n téc.
NÒn t¶ng cña c¸ch m¹ng d©n chñ còng lµ vÊn ®Ò n«ng d©n, v× n«ng d©n lµ lùc l−îng c¸ch m¹ng ®«ng nhÊt chèng phong kiÕn, chèng ®Õ quèc.
Hoµn c¶nh n−íc ta hiÖn nay, bªn ®Þch th× giÆc Ph¸p dùa vµo ®Þa chñ phong kiÕn ph¶n ®éng do bï nh×n B¶o §¹i ®øng ®Çu ®Ó ph¸ ho¹i kh¸ng chiÕn, bªn ta th× vµo bé ®éi, s¶n xuÊt l−¬ng thùc, ®i d©n c«ng nhiÒu h¬n hÕt lµ n«ng d©n.
MÊy n¨m tr−íc, v× hoµn c¶nh ®Æc biÖt mµ ta chØ thi hµnh gi¶m t«, gi¶m tøc, nh− thÕ lµ ®óng.
Nh−ng ngµy nay, kh¸ng chiÕn ®· 7 n¨m, ®ång bµo n«ng d©n hy sinh cho Tæ quèc, ®ãng gãp cho kh¸ng chiÕn ®· nhiÒu vµ vÉn s½n sµng hy sinh, ®ãng gãp n÷a. Song hä vÉn lµ líp ng−êi nghÌo khæ h¬n hÕt, v× thiÕu ruéng hoÆc kh«ng cã ruéng cµy. §ã lµ mét ®iÒu rÊt kh«ng hîp lý.
Muèn kh¸ng chiÕn hoµn toµn th¾ng lîi, d©n chñ nh©n d©n thËt thµ thùc hiÖn, th× ph¶i thiÕt thùc n©ng cao quyÒn lîi kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cña n«ng d©n, ph¶i chia ruéng ®Êt cho n«ng d©n.
C¶i c¸ch ruéng ®Êt sÏ gióp ta gi¶i quyÕt nhiÒu vÊn ®Ò: VÒ qu©n sù, n«ng d©n sÏ cµng h¨ng h¸i tham gia bé ®éi, ®Ó gi÷
lµng gi÷ n−íc, gi÷ ruéng ®Êt cña m×nh. §ång thêi c¶i c¸ch ruéng ®Êt sÏ cã ¶nh h−ëng to lín gióp lµm tan r· ngôy qu©n.
VÒ kinh tÕ - tµi chÝnh, n«ng d©n ®ñ ¨n ®ñ mÆc, t¨ng gia s¶n xuÊt ®−îc nhiÒu, th× n«ng nghiÖp sÏ ph¸t triÓn. Hä cã tiÒn mua hµng hãa, th× thñ c«ng nghiÖp, th−¬ng nghiÖp vµ c«ng nghÖ cña giai cÊp tiÓu t− s¶n vµ t− s¶n d©n téc, còng nh− c«ng th−¬ng nghiÖp quèc doanh sÏ ®−îc ph¸t triÓn. N«ng d©n h¨ng h¸i ®ãng thuÕ n«ng nghiÖp th× tµi chÝnh cña Nhµ n−íc ®−îc dåi dµo.
VÒ chÝnh trÞ, khi n«ng d©n ®· n¾m −u thÕ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ trong lµng, nh©n d©n d©n chñ chuyªn chÝnh sÏ ®−îc thùc hiÖn réng kh¾p vµ ch¾c ch¾n.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 32
VÒ v¨n hãa, “cã thùc míi vùc ®−îc ®¹o”, kinh nghiÖm c¸c n−íc
b¹n cho chóng ta thÊy r»ng: khi n«ng d©n ®· cã ruéng cµy, ®· ®ñ
c¬m ¨n, ¸o mÆc th× v¨n hãa nh©n d©n ph¸t triÓn rÊt nhanh.
Cßn nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c, nh− c«ng an nh©n d©n, th−¬ng binh,
bÖnh binh, vÖ sinh nh©n d©n, v.v. ®Òu dùa vµo lùc l−îng quÇn
chóng n«ng d©n mµ dÔ dµng gi¶i quyÕt.
VÒ MÆt trËn Liªn - ViÖt9, sau khi c¶i c¸ch ruéng ®Êt, MÆt trËn sÏ ®−îc më réng h¬n, cñng cè h¬n, v× ®oµn kÕt ®−îc tÊt c¶ n«ng
d©n, tøc lµ ®oµn kÕt tèi ®¹i ®a sè ®ång bµo ta; c¬ së cña MÆt trËn lµ
c«ng n«ng liªn minh sÏ ®−îc v÷ng ch¾c h¬n.
Ph¸t ®éng quÇn chóng triÖt ®Ó gi¶m t«, thùc hiÖn gi¶m tøc
n¨m nay lµ mét viÖc rÊt to lín vµ quan träng. Nã sÏ lµm ®µ cho
c«ng viÖc c¶i c¸ch ruéng ®Êt sau nµy. §¶ng ph¶i ®Þnh ph−¬ng
ch©m, chÝnh s¸ch, ph¶i cã kÕ ho¹ch, ph¶i cã tæ chøc, l·nh ®¹o,
kiÓm tra. Tr−íc nhÊt lµ ph¶i ®¸nh th«ng t− t−ëng trong §¶ng, tõ
trªn xuèng d−íi, ph¶i ®¸nh th«ng t− t−ëng c¸c tÇng líp nh©n d©n,
tr−íc hÕt lµ n«ng d©n. Trung −¬ng ph¶i cã chØ thÞ râ rµng vÒ viÖc
nµy. Mong c¸c ®ång chÝ nghiªn cøu thËt kü vµ thªm ý kiÕn ®Çy ®ñ.
Kinh tÕ - tµi chÝnh
VÒ kinh tÕ - tµi chÝnh, sÏ cã b¸o c¸o riªng. ë ®©y t«i chØ nh¾c l¹i
r»ng: ta cã tiÕn bé nh−ng tiÕn bé Ýt. ThuÕ n«ng nghiÖp vÉn thu
chËm vµ kh«ng ®óng møc. ChÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ rÊt ®óng,
®ång bµo rÊt h¨ng h¸i ®ãng gãp, v× sao mµ thu chËm vµ kh«ng ®óng møc? V× nhiÒu c¸n bé nhÊt lµ ë cÊp d−íi, thµnh phÇn x· héi
kh«ng thuÇn khiÕt, hoÆc kh«ng n¾m v÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ
ChÝnh phñ, kh«ng ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng, kh«ng g−¬ng
mÉu, kÕt qu¶ lµ kh«ng lµm trßn nhiÖm vô.
ThuÕ n«ng nghiÖp nh− vËy, thuÕ c«ng th−¬ng nghiÖp, mËu
dÞch, d©n c«ng, còng ®Òu nh− vËy. N¨m nay, c¸n bé c¸c c¬ quan vµ
c¸c ®Þa ph−¬ng nhÊt ®Þnh ph¶i quyÕt t©m söa ch÷a nh÷ng khuyÕt
®iÓm ®ã ®Ó thùc hiÖn th¨ng b»ng thu vµ chi, b×nh æn vËt gi¸, ph¸t
DiÔn v¨n khai m¹c héi nghÞ lÇn thø t−... 33
triÓn giao th«ng, t¨ng gia s¶n xuÊt. Chóng ta ph¶i ra søc b¶o vÖ vµ
ph¸t triÓn viÖc s¶n xuÊt, ph¶i thùc hµnh tiÕt kiÖm, ph¶i nh»m vµo
gi¶m nhÑ sù ®ãng gãp cña nh©n d©n vµ c¶i thiÖn ®êi sèng cña nh©n
d©n. Ph¶i triÖt ®Ó chÊp hµnh chÝnh s¸ch thuÕ n«ng nghiÖp vµ c¸c
thø thuÕ kh¸c vµ chÝnh s¸ch mËu dÞch trong n−íc vµ mËu dÞch víi
ngoµi; thùc hiÖn triÖt ®Ó chÕ ®é thèng nhÊt qu¶n lý tµi chÝnh, chÊp
hµnh kû luËt tµi chÝnh mét c¸ch nghiªm chØnh vµ t¨ng c−êng c«ng t¸c ®Êu tranh kinh tÕ víi ®Þch.
N¨m nay, ngoµi hai vÊn ®Ò lín lµ chØ ®¹o kh¸ng chiÕn vµ ph¸t
®éng quÇn chóng, §¶ng vµ ChÝnh phñ vÉn ph¶i tiÕp tôc ®Èy m¹nh
ba nhiÖm vô lín vµ bèn c«ng t¸c chÝnh ®· b¾t ®Çu tõ n¨m ngo¸i.
Ba nhiÖm vô lín lµ: - Tiªu diÖt sinh lùc ®Þch,
- Ph¸ ©m m−u cña ®Þch dïng ng−êi ViÖt ®¸nh ng−êi ViÖt, lÊy
chiÕn tranh nu«i chiÕn tranh,
- Båi d−ìng lùc l−îng nh©n d©n, lùc l−îng kh¸ng chiÕn.
Bèn c«ng t¸c chÝnh lµ: - Thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm,
- §Èy m¹nh c«ng t¸c trong vïng sau l−ng ®Þch,
- ChØnh qu©n,
- ChØnh §¶ng.
Ba nhiÖm vô vµ bèn c«ng t¸c Êy ®Òu quan hÖ mËt thiÕt víi hai
vÊn ®Ò to nãi trªn. V× chØ cã thùc hµnh chÝnh s¸ch ruéng ®Êt mét c¸ch ®óng ®¾n vµ
triÖt ®Ó, th× míi cã thÓ ph¸t ®éng ®−îc quÇn chóng ®«ng ®¶o, míi cã
thÓ dùa vµo lùc l−îng n«ng d©n ®Ó duy tr× kh¸ng chiÕn tr−êng kú,
ph¸t triÓn vµ cñng cè bé ®éi, tranh lÊy th¾ng lîi hoµn toµn.
Cßn nh÷ng viÖc quan träng kh¸c mµ chóng ta ph¶i lµm lµ:
VÊn ®Ò d©n téc
Chóng ta ph¶i cè g¾ng ®µo t¹o c¸n bé d©n téc thiÓu sè vµ gi¸o
dôc ®ång bµo thiÓu sè, ®Ó chuÈn bÞ ®iÒu kiÖn cho viÖc lËp dÇn dÇn
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 34
nh÷ng vïng d©n téc tù trÞ. ViÖc nµy rÊt quan hÖ víi kh¸ng chiÕn.
§Þch dïng tù trÞ gi¶ ®Ó chia rÏ c¸c d©n téc, ®Ó ph¸ ho¹i søc kh¸ng
chiÕn. Ta ph¶i kÞp thêi dïng tù trÞ thËt ®Ó ®oµn kÕt c¸c d©n téc, ®Ó
®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn.
VÊn ®Ò ViÖt - Miªn - Lµo
Cho ®Õn nay, chóng ta gióp kh¸ng chiÕn Miªn - Lµo ch−a ®óng
møc. Tõ nay chóng ta ph¶i cè g¾ng gióp h¬n n÷a. Ta ph¶i nhËn râ
r»ng: hai d©n téc anh em Miªn, Lµo ®−îc gi¶i phãng, th× n−íc ta míi ®−îc gi¶i phãng thËt sù vµ hoµn toµn.
VÊn ®Ò liªn l¹c víi c¸c n−íc b¹n
N¨m ngo¸i, ta cã nh÷ng ®oµn ®¹i biÓu nh©n d©n ®i th¨m vµi
n−íc b¹n vµ ®i dù c¸c cuéc héi nghÞ quèc tÕ. Do ®ã mµ t×nh h÷u
nghÞ gi÷a ta vµ c¸c n−íc b¹n kh¨ng khÝt thªm. §ång thêi, ta l¹i
häc ®−îc nhiÒu kinh nghiÖm quý b¸u cña c¸c n−íc b¹n. N¨m nay,
chóng ta cè g¾ng ph¸t triÓn mèi quan hÖ th©n thiÖn Êy.
VÊn ®Ò ñng hé hßa b×nh thÕ giíi
MÊy n¨m nay chóng ta cã lµm, nh−ng ®· m¾c khuyÕt ®iÓm lµ
cã bÒ réng kh«ng cã bÒ s©u, h×nh thøc h¬n lµ thùc tÕ, v× th−êng chØ
kho¸n tr¾ng cho mét sè c¸n bé phô tr¸ch, cßn nh÷ng c¸n bé kh¸c
th× Ýt quan t©m ®Õn. N¨m nay chóng ta ph¶i lµm thiÕt thùc h¬n,
ph¶i lµm cho nh©n d©n ta hiÓu r»ng: ñng hé hßa b×nh thÕ giíi cã
quan hÖ mËt thiÕt víi ph¸t triÓn kh¸ng chiÕn cña ta.
C¸c ®ång chÝ,
§¶ng ta ®· ®−a cuéc kh¸ng chiÕn cøu n−íc tõ b−íc thÊp ®Õn
b−íc cao, tõ chç th¾ng nhá ®Õn chç th¾ng lín. Së dÜ ®−îc nh− thÕ lµ
v× §¶ng ta vµ chØ cã §¶ng ta thÊm nhuÇn chñ nghÜa M¸c - Lªnin.
§¶ng ta nhËn râ kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng lîi, nh−ng ph¶i
tr−êng kú vµ gian khæ. §¶ng ta quyÕt l·nh ®¹o qu©n ®éi vµ nh©n
DiÔn v¨n khai m¹c héi nghÞ lÇn thø t−... 35
d©n v−ît mäi khã kh¨n gian khæ - mµ cµng gÇn th¾ng lîi cµng
nhiÒu gian khæ khã kh¨n - ®Ó tranh lÊy th¾ng lîi hoµn toµn. Së dÜ
®−îc nh− thÕ lµ v× §¶ng ta vµ chØ cã §¶ng ta toµn t©m toµn lùc
phôc vô nh©n d©n, phông sù Tæ quèc.
§¶ng ta lµ mét ®¶ng tiªn phong anh dòng. §Ó lµm trßn nhiÖm
vô nÆng nÒ mµ vÎ vang cña §¶ng th× toµn thÓ c¸n bé vµ ®¶ng viªn,
tõ trªn ®Õn d−íi, bÊt kú ë ®Þa vÞ nµo, lµm c«ng viÖc g×, ®Òu ph¶i: - Kiªn quyÕt chÊp hµnh ®óng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ
ChÝnh phñ;
- §i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng;
- QuyÕt t©m thùc hiÖn ®¹o ®øc c¸ch m¹ng lµ cÇn kiÖm liªm
chÝnh, chÝ c«ng v« t−, quyÕt t©m tÈy bá cho kú hÕt bÖnh quan liªu,
tham «, l·ng phÝ;
- Lµm g−¬ng mÉu trong viÖc thi ®ua häc tËp, chiÕn ®Êu, t¨ng
gia s¶n xuÊt, v.v.;
- ThËt thµ tù phª b×nh vµ phª b×nh ®Ó lu«n lu«n tiÕn bé.
T«i ch¾c r»ng víi sù l·nh ®¹o, gi¸o dôc vµ kiÓm tra cña Trung
−¬ng, víi quyÕt t©m cña mçi c¸n bé, mçi ®¶ng viªn, víi sù gióp ®ì
cña c¸c ®¶ng b¹n, víi sù phª b×nh, kiÓm th¶o cña quÇn chóng, chóng
ta nhÊt ®Þnh lµm ®−îc nh− thÕ vµ chóng ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.
T«i xin tuyªn bè cuéc Héi nghÞ lÇn thø t− cña Trung −¬ng
khai m¹c.
§äc ngµy 25-1-1953.
Tµi liÖu l−u t¹i ViÖn LÞch sö §¶ng.
36
Bµi nãi t¹i héi nghÞ tæng kÕt chiÕn dÞch T©y b¾c
Trung −¬ng §¶ng, ChÝnh phñ vµ B¸c b»ng lßng c¸c chó lÇn
nµy ch−a ph¶i lµ hoµn toµn, nh−ng h¬n mäi lÇn tr−íc.
C¸c chó cã −u ®iÓm:
1- C¸n bé vµ chiÕn sÜ ®Òu tiÕn bé.
2- C¸c chó ®· thÊm nhuÇn quyÕt t©m cña Trung −¬ng §¶ng,
®· ®−a quyÕt t©m Êy lµm cho chiÕn sÜ thÊm nhuÇn vµ ra søc tiªu
diÖt nhiÒu sinh lùc ®Þch. C¸c chó ®· vui vÎ chÞu ®ùng gian khæ,
kh¾c phôc ®−îc nhiÒu khã kh¨n.
ThÝ dô:
- ThiÕu l−¬ng ®· tù ®éng ®i lÊy l−¬ng vÒ ¨n mµ ®¸nh ®uæi ®Þch.
- Cã nhiÒu ®¬n vÞ kh«ng qu¶n khã nhäc ®ãi rÐt qua s«ng trÌo
nói, gian khæ vÉn gi÷ v÷ng ®−îc quyÕt t©m giµnh lÊy th¾ng lîi.
- Cã bé ®éi ®ang ®¸nh ë T©y B¾c ®−îc lÖnh vÉn h¨ng h¸i quay
vÒ ®¸nh ®Þch ë Phó Thä.
3- C¸c chó ®· lµm ®óng chÝnh s¸ch cña Trung −¬ng §¶ng ®èi
víi ®ång bµo thiÓu sè. C¸c chó ®· biÕt gióp d©n, tuyªn truyÒn
chÝnh s¸ch cña §¶ng vµo trong nh©n d©n.
4- LÇn nµy c¸c mÆt trËn kh¸c còng tÝch cùc phèi hîp, ®¬n vÞ
nµo còng cã chiÕn th¾ng, c¶ chñ lùc, ®Þa ph−¬ng vµ d©n qu©n
du kÝch.
Bµi nãi t¹i héi nghÞ tæng kÕt... 37
Nh−ng c¸c chó cßn cã nh÷ng khuyÕt ®iÓm nh− sau:
1- C¸n bé th−¬ng yªu binh sÜ ch−a ®óng møc, cßn thiÕu sãt
nh− khi bé ®éi mÖt mái ®au yÕu, hay lµ ®èi víi th−¬ng binh.
2- §èi víi cña c«ng, c¸c chó ch−a thÊm nhuÇn chÝnh s¸ch. Mçi
viªn ®¹n, mçi khÈu sóng lµ må h«i n−íc m¾t cña ®ång bµo m×nh.
ChÝnh s¸ch chiÕn lîi phÈm cßn nhiÒu ®¬n vÞ lµm ch−a ®óng, sö
dông cßn bõa b·i kh«ng c«ng b»ng, d©n chñ, ®Ó cho bé ®éi th¾c
m¾c, tÞ n¹nh, ¶nh h−ëng xÊu ®Õn ®oµn kÕt.
3- Lµm viÖc cßn nhiÒu tÝnh chÊt quan liªu, ®¹i kh¸i, kÕ ho¹ch
s¬ suÊt, chñ quan khinh ®Þch v× ®¸nh th¾ng nhiÒu, nh÷ng c¸i Êy sÏ
®−a ®Õn thÊt b¹i. §Þch b¹i còng v× chñ quan, quan liªu.
Kh«ng nªn t¸ch riªng ChiÕn dÞch T©y B¾c mµ xem. Tõ biªn
giíi chuyÓn ®Õn ®ång b»ng, cã chó hoang mang, nh−ng Trung −¬ng
§¶ng b¶o ®¸nh th× c¸c chó ®¸nh ®−îc ®ång b»ng. §¸nh ®ång b»ng
quen mïi, kh«ng −ng lªn nói n÷a. Khi ®¸nh Hßa B×nh, Trung
−¬ng nãi: §Þch thß cæ ra cho ta bãp. Lªn T©y B¾c, Trung −¬ng nãi:
QuyÕt t©m th× ®¸nh ®−îc. ThÕ råi c¸c chó cã quyÕt t©m vµ ®¸nh
th¾ng, do ®ã, chiÕn sÜ tin t−ëng ë c¸n bé. TÊt c¶ bé ®éi tin t−ëng ë
Trung −¬ng §¶ng vµ ChÝnh phñ, nhê ®ã mµ th¾ng lîi lín. Nh− thÕ
lµ Trung −¬ng ®óng. Trung −¬ng nãi ®¸nh, c¸c chó quyÕt t©m
®¸nh cho nªn nhÊt ®Þnh th¾ng.
LÇn nµy 3081) ®−îc gi¶i th−ëng cña B¸c, 308 ph¶i lu«n lu«n gi÷
lÊy danh dù ®ã, quyÕt thi ®ua giÕt giÆc lËp c«ng nhiÒu h¬n, nh−ng
kh«ng ®−îc tù kiªu tù m·n. C¸c ®¬n vÞ kh¸c còng ph¶i cè g¾ng.
B¸c cßn nhiÒu gi¶i th−ëng n÷a.
LÇn nµy B¸c cho mçi trung ®oµn 25 c¸i huy hiÖu vÒ th−ëng cho
anh em cã c«ng. Th−ëng cho ai ph¶i b¸o c¸o cho B¸c biÕt.
_______________
1) §¹i ®oµn 308 (§¹i ®oµn Qu©n tiªn phong) lµ §¹i ®oµn chñ lùc ®Çu tiªn cña Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam, thµnh lËp ngµy 28-8-1949 (BT).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 38
Cßn viÖc n÷a B¸c dÆn:
C¸c chó vÒ ph¶i nhí cÊt nh¾c c¸c ®éi viªn vµ c¸n bé l©u n¨m.
Cã chiÕn sÜ 5, 6 n¨m kh«ng ®−îc cÊt nh¾c.
VÒ ®¬n vÞ c¸c chó chuyÓn lêi hái th¨m cña B¸c tíi c¸c c¸n bé vµ
chiÕn sÜ.
Nãi ngµy 29-1-1953.
In trong s¸ch Hå Chñ tÞch víi c¸c lùc l−îng vò trang nh©n d©n, Nxb. Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi, 1962,
tr.142-144.
39
QU¢N §éI Mü
ë TriÒu Tiªn, qu©n ®éi ®Õ quèc Mü ®· ph¹m nh÷ng téi ¸c tµy
trêi, còng nh− qu©n ®éi thùc d©n Ph¸p ë ViÖt Nam. Chóng m−în
cí lµ v× chiÕn tranh. Song qu©n ®éi Mü ®ãng ë Anh, ë Ph¸p, hoÆc ë
T©y §øc vµ ë NhËt B¶n, th× dï kh«ng ph¶i chiÕn tranh, chóng vÉn
ph¹m nhiÒu téi ¸c. Vµi thÝ dô:
- Theo b¸o c¸o cña Bé C«ng an NhËt, th× trong 4 th¸ng, tõ th¸ng 5 ®Õn th¸ng 9 n¨m 1952, qu©n ®éi Mü ë NhËt ®· ph¹m 1.008 vô ¸n, trong sè ®ã cã 90 vô c−íp, 142 vô trém, 222 vô ®¸nh
®Ëp ng−êi, 14 vô hiÕp d©m, v.v..
- Theo b¸o c¸o cña Bé C«ng an T©y §øc, th× tõ th¸ng 5 ®Õn
th¸ng 10 n¨m 1952, qu©n ®éi Mü ë T©y §øc ®· ph¹m 1.399 vô ¸n, trong sè ®ã cã 364 vô trém c−íp, 74 vô hiÕp d©m, ngoµi ra lµ téi
bu«n lËu, téi ®¸nh ®Ëp nh©n d©n §øc, v.v..
V× nh÷ng hµnh ®éng d· man nh− vËy, cho nªn nh©n d©n c¸c
n−íc, thËm chÝ c¶ ng−êi Anh lµ cïng gièng cïng nßi víi ng−êi Mü,
®Òu ghÐt cay ghÐt ®¾ng qu©n ®éi Mü. Vµ phong trµo chèng Mü s«i
næi kh¾p c¸c n−íc, ®Õn nçi b¸o chÝ ph¶n ®éng Mü, l©u nay quen thãi
b−ng bÝt sù thËt, còng ph¶i kªu lªn r»ng “uy tÝn” Mü ®ang suy sôp!
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 93,
tõ ngµy 29-1 ®Õn ngµy 5-2-1953.
40
TH¦ GöI CH¸U THANH
Th©n ¸i göi ch¸u Thanh,
B¸c c¶m ¬n ch¸u ®· göi lªn B¸c 10 v¹n ®ång ®Ó lµm gi¶i th−ëng vµ lµm quµ tÆng anh em bé ®éi vµ th−¬ng binh.
B¸c gi÷ l¹i 5 v¹n cña ch¸u, vµ B¸c thªm vµo 5 v¹n ®Ó lµm quµ
vµ lµm gi¶i th−ëng. B¸c göi l¹i cho ch¸u 5 v¹n ®Ó ch¸u lµm vèn mµ t¨ng gia.
B¸c mong ch¸u th−¬ng yªu vµ nghe lêi cha mÑ, cè g¾ng häc ®Ó
®äc th«ng viÕt tèt, vµ cè g¾ng t¨ng gia.
B¸c h«n ch¸u.
B¸c göi biÕu ch¸u 1 c¸i huy ch−¬ng.
Th¸ng 1 n¨m 1953
B¸c Hå
Tµi liÖu l−u t¹i
B¶o tµng Hå ChÝ Minh.
41
TH¦ GöI CH¸U B×NH
Th©n ¸i göi ch¸u B×nh,
B¸c c¶m ¬n ch¸u ®· göi lªn B¸c 2 v¹n ®ång ®Ó lµm quµ tÆng anh em th−¬ng binh.
B¸c gi÷ 1 v¹n cña ch¸u, vµ thªm vµo 1 v¹n cña B¸c ®Ó lµm quµ
cho c¸c anh th−¬ng binh. Cßn 1 v¹n, B¸c göi l¹i cho ch¸u, ®Ó ch¸u
lµm vèn mµ t¨ng gia. B¸c mong ch¸u lu«n lu«n ngoan, vµ cè g¾ng häc viÕt ch÷ cho
tèt h¬n.
B¸c göi biÕu ch¸u 1 c¸i huy ch−¬ng.
B¸c h«n ch¸u.
Th¸ng 1 n¨m 1953
B¸c Hå
Tµi liÖu l−u t¹i
B¶o tµng Hå ChÝ Minh.
42
Th− göi Héi nghÞ n«ng vËn vµ d©n vËn toµn quèc
Th©n ¸i göi Héi nghÞ n«ng vËn vµ d©n vËn, C¸c ®ång chÝ,
N«ng d©n lao ®éng lµ mét lùc l−îng rÊt to lín cña d©n téc, mét
®ång minh rÊt ch¾c ch¾n cña giai cÊp c«ng nh©n.
Muèn kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, kiÕn quèc thµnh c«ng ¾t ph¶i dùa vµo quÇn chóng n«ng d©n. Muèn dùa vµo n«ng d©n ¾t ph¶i båi d−ìng lùc l−îng cña hä. Muèn n«ng d©n cã lùc l−îng dåi dµo th×
ph¶i lµm cho hä cã ruéng cµy, cã c¬m ¨n, ¸o mÆc, nhµ ë.
§¶ng vµ ChÝnh phñ ®Ò ra chÝnh s¸ch ruéng ®Êt ®· l©u. Nh−ng
®Õn nay, chÝnh s¸ch Êy ch−a ®−îc thùc hiÖn triÖt ®Ó; n«ng d©n lao
®éng vÉn ch−a ®−îc h−ëng quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña hä.
KhuyÕt ®iÓm Êy, mét phÇn lµ do Trung −¬ng ®«n ®èc, kiÓm tra
kh«ng chÆt chÏ. Nh−ng phÇn lín lµ do c¸n bé:
- Kh«ng n¾m v÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ, - Kh«ng ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng,
- Kh«ng nhËn râ vai trß quan träng cña n«ng d©n,
- Kh«ng s¨n sãc ®Õn ®êi sèng cña n«ng d©n,
- Lµm viÖc th× quan liªu, mÖnh lÖnh, bao biÖn; kh«ng lµm g−¬ng
mÉu, thËm chÝ tù t− tù lîi, lµm tr¸i h¼n chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ
ChÝnh phñ.
V× c¸n bé ta m¾c nh÷ng khuyÕt ®iÓm Êy, cho nªn ®Þa chñ
phong kiÕn vÉn n¾m quyÒn kinh tÕ vµ chÝnh trÞ ë n«ng th«n, n«ng
Th− göi héi nghÞ n«ng vËn vµ d©n vËn toµn quèc 43
d©n vÉn bÞ ¸p bøc bãc lét vµ thuÕ n«ng nghiÖp, d©n c«ng, t¨ng gia
s¶n xuÊt ®Òu kh«ng ®−îc nh− møc ®· ®Þnh.
N¨m nay, chóng ta nhÊt ®Þnh ph¶i ph¸t ®éng quÇn chóng triÖt ®Ó gi¶m t«, thùc hiÖn gi¶m tøc vµ giµnh −u thÕ chÝnh trÞ cho n«ng d©n. §ã lµ mét c«ng t¸c trung t©m mµ §¶ng, ChÝnh phñ vµ toµn
d©n ph¶i thùc hiÖn cho kú ®−îc.
Ph¸t ®éng quÇn chóng lµ mét viÖc rÊt quan träng vµ còng rÊt phøc t¹p, cho nªn ph¶i chuÈn bÞ rÊt kü cµng, ph¶i cã ph−¬ng ch©m
râ rµng, kÕ ho¹ch ®Çy ®ñ, c¸ch lµm ch¾c ch¾n. Tr−íc nhÊt lµ: LËp
tr−êng giai cÊp cña c¸n bé ph¶i v÷ng ch¾c døt kho¸t, “®øng vÒ
phÝa nµo? phôc vô quyÒn lîi ai?”, t− t−ëng cña c¸n bé ph¶i ®¸nh
th«ng. Cã nh− thÕ, míi thi hµnh ®óng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ
ChÝnh phñ, míi ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng, míi ph¸t ®éng ®−îc
quÇn chóng n«ng d©n thùc hiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt.
Mong c¸c c«, c¸c chó nghiªn cøu kü l−ìng, bµn b¹c thÊu suèt,
¸p dông ®óng ®¾n nh÷ng chØ thÞ vµ tµi liÖu vÒ viÖc ph¸t ®éng
quÇn chóng.
Chóc c¸c ®¹i biÓu m¹nh kháe. Chóc Héi nghÞ thµnh c«ng.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Ngµy 5 th¸ng 2 n¨m 1953
Hå CHÝ MINH
B¶n chôp bøc th−
l−u t¹i ViÖn Hå ChÝ Minh.
44
Bµi nãi t¹i Héi nghÞ n«ng vËn vµ d©n vËn toµn quèc
N−íc ta ph¶i ®i ®Õn d©n chñ thùc sù. D©n chñ thùc sù lµ chèng
phong kiÕn ®Þa chñ vµ chèng ®Õ quèc.
Sau 80 n¨m n« lÖ, nh©n d©n ta næi lªn ®¸nh ®æ ®Õ quèc giµnh
l¹i ®éc lËp. Bän phong kiÕn ®Þa chñ l¹i m−u b¸n n−íc. Trong chÝnh
phñ bï nh×n lµ nh÷ng ai? B¶o §¹i vµ nh÷ng tªn ®Çu sá kh¸c ®Òu lµ
bän ®¹i ®Þa chñ phong kiÕn. §Õ quèc lîi dông phong kiÕn ®Þa chñ
®Ó c−íp n−íc ta. Phong kiÕn ®Þa chñ b¸m vµo ®Õ quèc ®Ó ¸p bøc bãc
lét nh©n d©n ta. V× thÕ, muèn kh¸ng chiÕn th¾ng lîi kh«ng nh÷ng
ph¶i ®¸nh ®æ ®Õ quèc mµ cßn ®¸nh ®æ c¶ phong kiÕn ®Þa chñ.
C¸c n−íc d©n chñ míi nh− Trung Quèc, TriÒu Tiªn vµ c¸c n−íc
d©n chñ §«ng ¢u ®Òu chia ruéng ®Êt cho d©n cµy. Néi dung c¸ch
m¹ng d©n chñ c¨n b¶n lµ gi¶i phãng cho n«ng d©n, chia ruéng ®Êt
cho n«ng d©n. Néi dung c¸ch m¹ng d©n téc còng lµ gi¶i phãng cho
n«ng d©n. Bao giê ë n«ng th«n n«ng d©n thËt sù n¾m chÝnh quyÒn,
n«ng d©n ®−îc gi¶i phãng th× míi lµ d©n chñ thùc sù. V× n−íc ta ë
trong hoµn c¶nh ®Æc biÖt, c¸ch m¹ng võa thµnh c«ng th× ph¶i
kh¸ng chiÕn ngay, cho nªn tõ ®ã ®Õn nay §¶ng vµ ChÝnh phñ ¸p
dông chÝnh s¸ch gi¶m t«, gi¶m tøc hîp víi ®iÒu kiÖn n−íc ta, nh−
thÕ lµ ®óng, nh−ng cã chç gi¶m ch−a ®óng, cã chç ch−a gi¶m,
chÝnh s¸ch gi¶m t« ch−a ®−îc thi hµnh triÖt ®Ó.
ChÝnh s¸ch cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ lµ ®óng, v× sao mµ
kh«ng thi hµnh ®−îc triÖt ®Ó?
Bµi nãi t¹i héi nghÞ n«ng vËn vµ d©n vËn toµn quèc 45
V× c¸n bé kh«ng n¾m chÝnh s¸ch, lËp tr−êng kh«ng v÷ng,
muèn ®−îc lßng n«ng d©n mµ còng muèn ®−îc lßng ®Þa chñ, cã khi
muèn ®−îc lßng ®Þa chñ h¬n, c¸n bé tù t− tù lîi; m×nh tuy ë trong
§¶ng nh−ng cßn c¸i ®u«i phong kiÕn ®Þa chñ thß ra. Ch−a gét röa
s¹ch t− t−ëng phong kiÕn ®Þa chñ, xui n«ng d©n xung phong mµ
m×nh kh«ng xung phong; thËm chÝ tham «, l·ng phÝ; c¸n bé tõ khu,
tØnh, huyÖn, x· hoÆc nhiÒu hoÆc Ýt ®Òu m¾c khuyÕt ®iÓm trªn. Nãi tãm l¹i, trong ®Çu ãc c¸n bé cßn rÊt nÆng nh÷ng t− t−ëng ®Þa chñ.
C¸c c«, c¸c chó cÇn ph¶i gét röa cho s¹ch t− t−ëng phong kiÕn
®Þa chñ.
§Þa chñ còng cã ®«i ng−êi lµm c¸ch m¹ng, n−íc ta còng nh−
c¸c n−íc kh¸c, ta còng cã vµi ®ång chÝ ®¹i ®Þa chñ mµ lµm c¸ch
m¹ng, håi bÝ mËt cã bao nhiªu tiÒn cña gióp cho §¶ng hÕt, cam
t©m chÞu tï ®µy. Hä tuy lµ ng−êi trong giai cÊp ®Þa chñ nh−ng lËp
tr−êng vµ t− t−ëng ®· ®øng vÒ phe v« s¶n, lµ ng−êi cña giai cÊp
c«ng nh©n.
Ch¾c c¸c c«, c¸c chó cã nghe nãi chuyÖn ®ång chÝ Bµnh B¸i ë
Trung Quèc, gia ®×nh ®ång chÝ Êy lµ ®¹i ®Þa chñ, ®¹i phong kiÕn,
nh−ng ®ång chÝ Êy ®· tæ chøc vµ l·nh ®¹o n«ng d©n ®Êu tranh rÊt
quyÕt liÖt chèng ®Þa chñ phong kiÕn.
VÊn ®Ò xuÊt th©n cã quan hÖ thËt nh−ng nÕu xuÊt th©n lµ ®Þa
chñ nh−ng ®øng h¼n vÒ phÝa n«ng d©n, th× kh«ng ph¶i lµ ®Þa chñ
n÷a. Trung Quèc gäi nh÷ng ®Þa chñ hoan nghªnh c¶i c¸ch ruéng ®Êt lµ “th©n sÜ khai minh”. Cho nªn, nÕu kiªn quyÕt röa s¹ch t−
t−ëng ®Þa chñ, th× dï xuÊt th©n lµ ®Þa chñ vÉn tham gia ®−îc
c¸ch m¹ng.
Nãi tãm l¹i: LËp tr−êng ph¶i cho v÷ng, t− t−ëng ph¶i døt kho¸t.
LËp tr−êng kh«ng v÷ng vµng, t− t−ëng kh«ng døt kho¸t, th× nghiªn cøu g× còng kh«ng thùc hµnh ®−îc c¸ch m¹ng ruéng ®Êt.
V× gi¶m t« ch−a thùc hiÖn ®−îc triÖt ®Ó, cho nªn n¨m nay
§¶ng vµ ChÝnh phñ ph¶i chñ tr−¬ng ph¸t ®éng quÇn chóng triÖt ®Ó gi¶m t«. Tõ n¨m 1949 ®· cã s¾c lÖnh gi¶m t«, ®Õn nay ®·
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 46
4 n¨m mµ vÉn ch−a thùc hiÖn triÖt ®Ó. Xem ®ã th× biÕt r»ng gi¶m
t« kh«ng ph¶i lµ mét vÊn ®Ò gi¶n ®¬n, nã lµ mét bé phËn cña giai
cÊp ®Êu tranh, giai cÊp n«ng d©n ®Êu tranh víi giai cÊp ®Þa chñ.
§©y còng lµ mét chiÕn dÞch, nh−ng chiÕn dÞch nµy to vµ réng h¬n
ChiÕn dÞch Hßa B×nh, T©y B¾c, v× nã më ra kh¾p c¶ n−íc. Nã cµng
khã h¬n ®¸nh giÆc, v× ®¸nh giÆc th× ®−a vò khÝ ra mµ ®¸nh, trong
chiÕn dÞch nµy n«ng d©n kh«ng ®−a sóng ®¹n ra ®¸nh víi ®Þch, nh−ng ph¶i dïng mét thø vò khÝ m¹nh h¬n, tøc lµ lùc l−îng tæ
chøc vµ lùc l−îng ®oµn kÕt cña hµng triÖu n«ng d©n. §¶ng vµ
ChÝnh phñ lµ Bé Tæng t− lÖnh, Bé Tæng tham m−u cña cuéc ®Êu
tranh nµy. Còng nh− mäi chiÕn dÞch kh¸c, nã ph¶i cã chÝnh s¸ch
râ rµng, ph−¬ng ch©m ®óng ®¾n, kÕ ho¹ch ®Çy ®ñ, cã tæ chøc, cã
l·nh ®¹o, chø kh«ng ph¶i nãi “phãng tay ph¸t ®éng” quÇn chóng
lµ phãng tay lung tung. Khi thi hµnh kh«ng ®−îc “t¶”, kh«ng ®−îc
“h÷u”. “T¶” vµ “h÷u” ®Òu thÊt b¹i. Ph¶i theo ®óng chÝnh s¸ch vµ
ph−¬ng ch©m. Còng nh− ®¸nh giÆc, ta ph¶i biÕt cã thÓ lµm ®−îc
g×, ch−a lµm ®−îc g×, lµm thÕ nµo, b−íc ®Çu nh− thÕ nµo, b−íc thø
hai, thø ba thÕ nµo? Muèn theo ®óng chÝnh s¸ch, ph−¬ng ph¸p, kÕ
ho¹ch, muèn l·nh ®¹o ®óng, th× lËp tr−êng ph¶i v÷ng, t− t−ëng ph¶i th«ng.
T− t−ëng vµ hµnh ®éng ph¶i nhÊt trÝ, lý luËn vµ thùc hµnh
ph¶i nhÊt trÝ, c¸n bé trªn d−íi ph¶i nhÊt trÝ, c¸n bé vµ n«ng d©n
ph¶i nhÊt trÝ, th× míi ch¾c thµnh c«ng. Mét ®iÓm n÷a lµ ph¶i tuyÖt ®èi tr¸nh chñ quan; kh«ng n¾m
träng ®iÓm mµ c¸i g× còng muèn n¾m hÕt, lµm hÕt, muèn cho mau,
t−ëng cã ph−¬ng ch©m, chÝnh s¸ch råi th× c¸i g× còng tr«i ch¶y.
Kinh nghiÖm chøng tá r»ng giai cÊp ®Þa chñ rÊt nhiÒu m−u mÑo,
rÊt x¶o quyÖt, rÊt hung ¸c. Nguyªn t¾c ®Êu tranh lµ: “Tri bØ tri kû”,
nghÜa lµ biÕt ®Þch biÕt ta. NÕu chØ biÕt m×nh mµ kh«ng biÕt ®Þch
hay lµ chØ biÕt ®Þch mµ kh«ng biÕt m×nh lµ chØ biÕt mét nöa vµ
kh«ng thÓ thµnh c«ng. Giai cÊp ®Þa chñ cã tr¨m ph−¬ng ngh×n kÕ, tõ mua chuéc c¸n bé, mêi c¸n bé ¨n, g¶ con cho c¸n bé ®i ®Õn chç
Bµi nãi t¹i héi nghÞ n«ng vËn vµ d©n vËn toµn quèc 47
ph¸ ho¹i mïa mµng, tæ chøc rèi lo¹n, ¸m s¸t c¸n bé vµ n«ng d©n.
§Þa chñ kh«ng tõ ©m m−u th©m ®éc nµo, ®èi phã víi chóng kh«ng
ph¶i lµ dÔ. Chóng cã kinh nghiÖm tõ mÊy ngh×n n¨m thèng trÞ,
nhiÒu m−u mÑo, nÕu ta khinh ®Þch th× sÏ thÊt b¹i.
Ph¸t ®éng quÇn chóng nh− thÕ nµo? Ph¸t ®éng ph¶i nh»m vµo
tæ chøc. BÊt cø lùc l−îng nµo nÕu kh«ng tæ chøc chÆt chÏ th× kh«ng
cã hiÖu qu¶. Khi tæ chøc råi ph¶i gi¸o dôc, lµm cho quÇn chóng tù gi¸c, tù ®éng, biÕt søc lùc cña hä, biÕt quyÒn lîi cña hä, lµm cho hä
m¹nh d¹n ®Êu tranh. Ph¸t ®éng quÇn chóng ph¶i tr¸nh bao biÖn,
ph¶i tr¸nh quan liªu mÖnh lÖnh, Ðp buéc, c¸n bé vÒ ®Þa ph−¬ng lµ
®Ó gióp n«ng d©n tæ chøc, gióp n«ng d©n gi¸c ngé, ®oµn kÕt ®Êu
tranh. Lµm thÕ nµo khi c¸n bé rót ®i råi, phong trµo vÉn cø tiÕp
tôc ph¸t triÓn kh«ng xÑp xuèng. Lóc c¸n bé vÒ lµng th× phong trµo
lªn, khi c¸n bé rót ®i th× phong trµo xuèng, ®ã lµ v× c¸n bé quan
liªu mÖnh lÖnh, kh«ng biÕt båi d−ìng cèt c¸n.
Ph¸t ®éng quÇn chóng kh«ng ph¶i nh− löa r¬m, ®èt ch¸y bïng
lªn råi t¾t ngay. Ph¶i lµm cho quÇn chóng gi¸c ngé, lµm cho phong
trµo ¨n s©u trong ®Þa ph−¬ng, tù quÇn chóng nªu vÊn ®Ò, tù hä gi¶i
quyÕt vÊn ®Ò, tù hä tranh ®Êu. Kh«ng ph¶i c¸n bé häc ®−îc g× råi th×
mang nãi cho n«ng d©n ngåi nghe. V× thÕ, tr−íc hÕt cÇn chó ý vÊn
®Ò tæ chøc. HiÖn nay cã n«ng héi chØ cã tªn kh«ng cã thùc, kh«ng cã
sinh ho¹t, thiÕu gi¸o dôc, v× nh÷ng phÇn tö xÊu n¾m quyÒn l·nh
®¹o. V× thÕ ph¶i chØnh ®èn tæ chøc, n¬i nµo ch−a cã n«ng héi th× ph¶i tæ chøc, n¬i nµo ®· cã th× ph¶i cñng cè råi ph¸t triÓn.
Kh«ng ph¶i tæ chøc n«ng héi råi lµ xong viÖc, v× vÊn ®Ò n«ng
d©n, vÊn ®Ò ruéng ®Êt rÊt phøc t¹p, cho nªn tæ chøc nã còng phøc
t¹p vµ nhiÒu h×nh thøc. ChØ tæ chøc n«ng héi ®Ó tranh ®Êu gi¶m t«
mµ th«i th× còng ch−a ®ñ. Khi tæ chøc tranh ®Êu gi¶m t« ®ång thêi
ph¶i tæ chøc t¨ng gia s¶n xuÊt. NÕu chØ tæ chøc tranh ®Êu gi¶m t«
vµ t¨ng gia s¶n xuÊt mµ th«i, còng ch−a ®ñ. T¨ng gia s¶n xuÊt ®Ó
c¶i thiÖn ®êi sèng cña nh©n d©n, cung cÊp cho bé ®éi, nh−ng cßn ph¶i tæ chøc c«ng an, d©n qu©n ®Þa ph−¬ng ®Ó ng¨n ngõa ®Þa chñ
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 48
ph¸ ho¹i, ®Ó gi÷ g×n nh÷ng kÕt qu¶ ®· tranh ®Êu ®−îc vµ t¨ng gia
s¶n xuÊt ®−îc.
Tæ chøc råi ph¶i gi¸o dôc huÊn luyÖn quÇn chóng. Ph¶i lÊy
thùc tÕ hµnh ®éng tranh ®Êu hµng ngµy ®Ó gi¸o dôc, lµm cho quÇn
chóng thÊy lùc l−îng cña hä, ph¸t huy s¸ng kiÕn, tù hä gi¶i quyÕt
vÊn ®Ò, tù hä n©ng cao ®Þa vÞ kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n hãa cña hä.
Muèn thùc hiÖn nh− thÕ, kh«ng ph¶i mÖnh lÖnh b¾t quÇn chóng ph¶i theo, mµ ph¶i lµm cho hä tù gi¸c tù ®éng. C¸n bé ph¶i n¾m
v÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng, cña ChÝnh phñ, ®i ®óng ®−êng lèi quÇn
chóng. QuÇn chóng rÊt nhiÒu s¸ng kiÕn, hä hiÓu biÕt rÊt mau,
nhÊt lµ nh÷ng c¸i thuéc vÒ quyÒn lîi cña hä. C¸n bé ph¶i t×m hiÓu
quÇn chóng, ph¶i häc hái quÇn chóng ®Ó l·nh ®¹o quÇn chóng.
C¸n bé ph¶i kiªn nhÉn, quyÕt t©m, ph¶i chÝ c«ng v« t−. NÕu tù t−
tù lîi, lËp tr−êng kh«ng v÷ng, t− t−ëng kh«ng th«ng, th× tµi giái g×
còng v« dông, v× quÇn chóng rÊt th«ng minh. Ai ra søc phôc vô, ai
tù t− tù lîi, hä biÕt ngay, kh«ng giÊu ®−îc hä.
Ph¸t ®éng quÇn chóng triÖt ®Ó gi¶m t« kh«ng ph¶i lµ viÖc gi¶n
®¬n dÔ dµng. Nh−ng cã ph¶i v× khã mµ sî kh«ng? Ta ph¶i thÊy râ
nh÷ng phøc t¹p, khã kh¨n ®Ó chuÈn bÞ kh¾c phôc nã. Muèn kh¾c
phôc nã th× ph¶i tæ chøc quÇn chóng, dùa vµo quÇn chóng, häc hái
quÇn chóng, ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng, viÖc g× còng bµn b¹c
víi quÇn chóng, th× dï vÊn ®Ò khã kh¨n mÊy còng sÏ gi¶i quyÕt
®−îc hÕt. §ã lµ mét chiÕn dÞch to lín, phøc t¹p, khã kh¨n, ph¶i thÊy râ
sù thùc nh− thÕ ®Ó quyÕt t©m kh¾c phôc. NhÊt ®Þnh ta lµm ®−îc,
v× ta cã §¶ng, cã chÝnh quyÒn, cã MÆt trËn, cã bé ®éi, cã kinh
nghiÖm quèc tÕ, ®ång thêi ta cã hµng triÖu chiÕn sÜ n«ng d©n, khi
®· gi¸c ngé th× hä lµ nh÷ng chiÕn sÜ quyÕt chiÕn quyÕt th¾ng.
Víi mét Bé Tæng t− lÖnh, Bé Tæng tham m−u m¹nh mÏ lµ
§¶ng, ChÝnh phñ, víi mét bé ®éi cã hµng triÖu ng−êi, víi sè c¸n bé
nh− c¸c c«, c¸c chó ë ®©y vµ hµng ngh×n hµng v¹n c¸n bé kh¸c th× kÎ ®Þch nµo ta còng ®¸nh tan ®−îc.
Bµi nãi t¹i héi nghÞ n«ng vËn vµ d©n vËn toµn quèc 49
B¸c nh¾c mÊy ®iÒu n÷a.
B¸c c¶m thÊy c¸c c«, c¸c chó ë ®Þa ph−¬ng ®Õn ®©y mang mét
bal« vÊn ®Ò muèn gi¶i quyÕt c¶ ë ®©y. Nh− thÕ lµ kh«ng ®óng. C¸c
c«, c¸c chó ph¶i biÕt r»ng khi vÒ ®Þa ph−¬ng th× t×nh h×nh cã thÓ
biÕn ®æi kh¸c, cho nªn chñ yÕu lµ c¸n bé n¾m v÷ng chÝnh s¸ch, ®i
®óng ®−êng lèi quÇn chóng vµ quyÕt t©m lµm trßn nhiÖm vô th× dï
gÆp thiªn biÕn v¹n hãa còng gi¶i quyÕt ®−îc. V× vËy c¸c c«, c¸c chó cè g¾ng n¾m vÊn ®Ò chÝnh mµ nghiªn cøu cho s©u, mµ ®¸nh th«ng
t− t−ëng vµ tù nh¾c nhñ m×nh dï khã kh¨n phøc t¹p mÊy nh−ng
quyÕt t©m quyÕt chÝ th× nhÊt ®Þnh lµm trßn ®−îc. §iÒu n÷a lµ ph¶i
hiÓu: §¶ng l·nh ®¹o n«ng d©n, kh«ng ph¶i n«ng d©n l·nh ®¹o
§¶ng; c¸c c«, c¸c chó ph¶i nhËn râ m×nh lµ giai cÊp c«ng nh©n
l·nh ®¹o n«ng d©n. C¸n bé nµo nãi “m×nh thay mÆt n«ng d©n”... lµ
nãi sai. M×nh lµ ®¶ng viªn ph¶i phôc vô n«ng d©n, l·nh ®¹o n«ng
d©n kh¸ng chiÕn kiÕn quèc, nh−ng kh«ng ph¶i lµ m×nh ®øng vµo
®Þa vÞ n«ng d©n.
Mong c¸c c«, c¸c chó cè g¾ng lµm cho Héi nghÞ thµnh c«ng.
Nãi ngµy 5-2-1953.
Tµi liÖu l−u t¹i ViÖn LÞch sö §¶ng.
50
Bµi nãi chuyÖn trong buæi khai m¹c líp chØnh huÊn c¸n bé §¶ng, d©n, chÝnh
ë c¬ quan trung −¬ng
Tr−íc hÕt t«i thay mÆt cho Trung −¬ng §¶ng hoan nghªnh ®¹i
biÓu ChÝnh phñ, Quèc héi ®Õn tham gia buæi khai m¹c nµy.
Thø hai t«i thay mÆt Trung −¬ng, c¸c c«, c¸c chó c¶m ¬n
c¸c anh chÞ em ®· x©y dùng thµnh nh÷ng tßa ngang tßa däc
nh− thÕ nµy.
B©y giê vµo ®Ò:
Chóng ta cã thÓ nãi mét c¸ch tù hµo lµ: §¶ng Lao ®éng ViÖt
Nam lµ thõa kÕ cña §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng, lµ mét §¶ng
anh hïng.
V× §¶ng ®· l·nh ®¹o nh©n d©n næi lªn lµm cuéc C¸ch m¹ng
Th¸ng T¸m thµnh c«ng, ®· l·nh ®¹o bé ®éi, nh©n d©n kh¸ng chiÕn
mÊy n¨m vµ cµng kh¸ng chiÕn cµng m¹nh.
NÕu §¶ng ®· thËp toµn thËp mü th× t¹i sao l¹i ph¶i chØnh? Lµ
v× cã sè ®«ng ®¶ng viªn g−¬ng mÉu, tËn t©m tËn lùc phôc vô c¸ch
m¹ng, nh©n d©n, giai cÊp, nh−ng cßn mét sè, kh«ng ph¶i lµ Ýt,
kh«ng lµm ®óng chÝnh s¸ch cña §¶ng, cña ChÝnh phñ, kh«ng ®i
®óng ®−êng lèi cña nh©n d©n, cßn tÕu.
Nh÷ng ®¶ng viªn Êy ch−a thùc ®óng ®¾n cho nªn ph¶i chØnh.
Lóc §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam ra ®êi cã tuyªn bè tr−íc nh©n
d©n, tr−íc thÕ giíi, tuyªn bè thÕ nµo?
Bµi nãi chuyÖn trong buæi khai m¹c... 51
“§¶ng Lao ®éng ViÖt Nam gåm cã nh÷ng c«ng nh©n, n«ng d©n,
lao ®éng trÝ ãc yªu n−íc nhÊt, hy sinh nhÊt, gåm nh÷ng ng−êi
phông sù nh©n d©n lao ®éng, chÝ c«ng v« t−, g−¬ng mÉu trong c«ng
t¸c kh¸ng chiÕn vµ kiÕn quèc”.
Nh−ng c¸c c«, c¸c chó c¸n bé, ®¶ng viªn thö hái m×nh xem ®·
lµm ®óng víi lêi §¶ng ®· tuyªn bè tr−íc nh©n d©n, tr−íc thÕ giíi
ch−a? Ch−a ®óng! ChØ lÊy mét ®iÒu mµ nãi: Trong §iÒu lÖ §¶ng cã nãi: ®¶ng viªn
ch¼ng nh÷ng ph¶i gi÷ kû luËt s¾t, kû luËt tù gi¸c cña §¶ng mµ cßn
ph¶i g×n gi÷ kû luËt chÝnh quyÒn, cña c¬ quan, ®oµn thÓ c¸ch
m¹ng, cña nh©n d©n.
Sù thùc nhiÒu ®¶ng viªn, c¸n bé ch¼ng lµm ®óng nh− thÕ, ®·
kh«ng gi÷ ®óng kû luËt cña chÝnh quyÒn, c¬ quan ®oµn thÓ, nh©n
d©n. ThËm chÝ cã khi phít c¶ thñ tr−ëng, bé tr−ëng, ®i kh«ng xin
phÐp, vÒ kh«ng b¸o c¸o, t−ëng lµ ®¶ng viªn th× muèn lµm trêi lµm
®Êt g× th× lµm.
C¸c ®¶ng viªn, c¸n bé ®ã kh«ng biÕt kû luËt cña chÝnh quyÒn,
cña ®oµn thÓ, nh©n d©n vµ §¶ng còng lµ mét.
Cßn ®¶ng viªn, c¸n bé kh«ng biÕt gi÷ ®oµn kÕt gi÷a trong vµ
ngoµi §¶ng thµnh ra lµm chia rÏ...
B©y giê nãi chung cho anh em ngoµi §¶ng còng nh− trong
§¶ng. Tôc ng÷ cã c©u: Th−¬ng con cho roi cho vät, ghÐt con cho
ngät cho ngµo. ë ®©y t«i nãi thËt hÕt, nãi nh− r×u chÐm ®¸, r¹ (dao rùa) chÐm ®Êt. Cã khuyÕt ®iÓm lµ nãi kú hÕt.
C¸c c¸n bé trong §¶ng cã c¸i tÕu nhÊt lµ phít kû luËt cña ®oµn
thÓ, c¬ quan, kh«ng ®oµn kÕt gi÷a trong ngoµi. §ã lµ khuyÕt ®iÓm
nhÊt. Do ®Êy sinh nhiÒu khuyÕt ®iÓm kh¸c.
Lµm nh− vËy tøc lµ kh«ng ®óng kû luËt cña §¶ng, kh«ng ®óng
chÝnh s¸ch, tuyªn ng«n cña §¶ng.
Cßn anh em ngoµi §¶ng thÕ nµo? Anh em ®ã ®· tr«ng §¶ng,
nh×n §¶ng qua nh÷ng c¸n bé, ®¶ng viªn Êy. Råi t−ëng §¶ng thiªn t−, thiªn lÖch.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 52
C¸c sù hiÓu lÇm Êy, §¶ng ph¶i phô tr¸ch mét phÇn, lµ v× sù
gi¸o dôc ®¶ng viªn nh− vËy ch−a ®Çy ®ñ, sù kiÓm so¸t ch−a ®Çy ®ñ.
Cßn anh em ngoµi §¶ng nghi ngê §¶ng th× cã mét phÇn.
KhuyÕt ®iÓm lµ: thÊy c©y nh−ng kh«ng thÊy rõng. ThÊy ®¶ng viªn
nh− vËy th× t−ëng §¶ng còng nh− vËy.
Anh em ngoµi §¶ng cho §¶ng lµ thiªn t−, thiªn vÞ.
Cã kh«ng? Cã. Nh−ng c¸i “thiªn” kh«ng ph¶i nh− anh em ngoµi §¶ng ®· t−ëng. C¸i “thiªn” ë ®Êy lµ:
ThÝ dô: Hai anh A lµ ng−êi trong §¶ng vµ B lµ ng−êi ngoµi
§¶ng, hai ng−êi còng lµm mét c¬ quan Êy, còng cã thµnh tÝch nh−
nhau th× anh A ®−îc khen th−ëng thÊp h¬n anh B.
Tr¸i l¹i hai anh A, B còng cã khuyÕt ®iÓm, còng mét khuyÕt
®iÓm Êy th× anh A ph¶i bÞ phª b×nh hay xö trÝ nÆng h¬n anh B.
Mét thÝ dô n÷a: Trong viÖc chØnh huÊn, tÊt c¶ c¸c ®¶ng viªn
®Òu ph¶i ®Õn chØnh huÊn, cßn c¸c anh em ngoµi nÕu tù nguyÖn tù
gi¸c tham gia th× §¶ng rÊt hoan nghªnh, kh«ng b¾t buéc ai.
Råi ®©y trong chØnh huÊn ph¶i cã kiÓm th¶o. TÊt c¶ c¸c ®¶ng
viªn b¾t buéc ph¶i ®µo cho ®Õn tËn gèc tËn rÔ nh÷ng sai lÇm;
kh«ng nh− thÕ lµ kh«ng ®−îc.
Cßn c¸c anh em ngoµi, t«i mong r»ng anh em tiÕn hµnh tù phª
b×nh vµ phª b×nh, nãi cho hÕt sai lÇm, §¶ng rÊt hoan nghªnh lßng
tù nguyÖn tù gi¸c ®ã.
§¶ng kh«ng cã bao bäc ®©u! NghÜ nh− thÕ lµ kh«ng ph¶i. Tuyªn ng«n ®· nãi: §¶ng lµ cña c«ng nh©n, n«ng d©n, lao ®éng
trÝ ãc. Nh− vËy, §¶ng kh«ng ph¶i lµ nhãm ®Ó tranh ®Þa vÞ, tranh
t−íc léc.
Nh−ng còng do nh÷ng hµnh ®éng, th¸i ®é cña ®¶ng viªn, c¸n
bé trong c¬ quan, ®oµn thÓ lµm anh em c¸n bé ngoµi §¶ng, nhÊt lµ
ë c¬ quan chÝnh quyÒn mµ ®a sè lµ trÝ thøc, cã mét thµnh kiÕn
kh«ng ®óng t−ëng §¶ng vµ ChÝnh phñ kh«ng träng trÝ thøc.
Mµ chÝnh anh em c¸n bé còng cã c¶m t−ëng nh− vËy. Sù thùc kh«ng ph¶i nh− thÕ.
Bµi nãi chuyÖn trong buæi khai m¹c... 53
ChÝnh lµ nh÷ng ®¶ng c¸ch m¹ng l¹i cµng träng trÝ thøc: v×
muèn ph¸t triÓn v¨n hãa th× ph¶i cÇn thÇy gi¸o, muèn ph¸t triÓn
søc kháe cña nh©n d©n th× ph¶i cÇn thÇy thuèc, muèn ph¸t triÓn
kü nghÖ ph¶i cÇn c¸c kü s−, v.v..
Tãm l¹i c¸ch m¹ng rÊt cÇn trÝ thøc vµ chÝnh ra chØ cã c¸ch m¹ng míi biÕt träng trÝ thøc.
Nh−ng träng trÝ thøc nh− thÕ nµo? Kh«ng ph¶i tÊt c¶ ®Òu lµ träng.
TrÝ thøc ®¸ng träng lµ trÝ thøc hÕt lßng phôc vô c¸ch m¹ng,
phôc vô nh©n d©n.
ThÝ dô rÊt râ rµng: LÇn ®Çu tiªn ta cã cuéc bÇu c¸c anh hïng,
chiÕn sÜ lao ®éng. Trong 7 anh hïng lao ®éng cã mét anh hïng lao
®éng trÝ ãc lµ chó NghÜa. Trong 150 chiÕn sÜ lao ®éng cã h¬n 10
chiÕn sÜ lao ®éng trÝ ãc.
Nãi réng h¬n n÷a, c¸c c«, c¸c chó xem, chØ cã trÝ thøc nh− ë
Liªn X« vµ c¸c n−íc d©n chñ míi míi ®−îc ph¸t triÓn, träng ®·i vµ
båi d−ìng.
ë c¸c n−íc t− b¶n kh«ng thÓ cã ®−îc.
VËy v× sao §¶ng vµ ChÝnh phñ ta l¹i träng trÝ thøc?
1- V× §¶ng vµ ChÝnh phñ muèn x©y dùng n−íc d©n chñ nh©n
d©n, nh− ph¸t triÓn v¨n hãa, gi÷ g×n søc kháe cho nh©n d©n, x©y
dùng kü nghÖ.
2- TrÝ thøc n−íc ta còng nh− trÝ thøc t¹i c¸c n−íc thuéc ®Þa, b¸n thuéc ®Þa hay c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc, kh¸c víi trÝ thøc c¸c n−íc
t− b¶n ®Õ quèc.
ë c¸c n−íc t− b¶n ®Õ quèc, trÝ thøc ®a sè lµ ë trong giai cÊp t−
s¶n mµ ra råi l¹i trë l¹i phôc vô cho t− b¶n.
ë n−íc ta th× kh¸c, dï lµ trÝ thøc mét sè kh¸ ®«ng thuéc thµnh
phÇn phó n«ng, ®Þa chñ, phong kiÕn, t− s¶n mµ ra nh−ng còng ®Òu
bÞ ®Õ quèc ¸p bøc.
ThÝ dô: Hai ng−êi cïng häc mét tr−êng, hai ng−êi cïng thi ®ç, trong khi häc th× ng−êi trÝ thøc ViÖt giái h¬n ng−êi Ph¸p. Nh−ng
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 54
lóc ra lµm viÖc th× ng−êi ViÖt l¹i ë d−íi ng−êi Ph¸p vµ ¨n l−¬ng
còng d−íi ng−êi Ph¸p.
Lµ v× ng−êi ViÖt ë trong d©n téc ViÖt Nam cho nªn bÞ ®Õ quèc
¸p bøc vµ ®Õ quèc ¸p bøc ®−îc lµ v× hä dùa vµo lùc l−îng phong
kiÕn ViÖt Nam. §Õ quèc dùa vµo phong kiÕn vµ tr¸i l¹i phong kiÕn
còng dùa vµo ®Õ quèc ®Ó ¸p bøc nh©n d©n ViÖt Nam.
V× vËy trÝ thøc ViÖt Nam cã ®Çu ãc d©n téc vµ ®Çu ãc c¸ch m¹ng.
V× còng cã ®Çu ãc d©n téc vµ v× cã häc thøc nªn xem ®−îc s¸ch,
biÕt ®−îc d©n chñ, biÕt ®−îc lÞch sö c¸ch m¹ng, nhÊt lµ lÞch sö c¸ch
m¹ng Ph¸p, nªn dÔ hÊp thô ®−îc tinh thÇn c¸ch m¹ng.
TrÝ thøc ViÖt Nam kh¸c víi trÝ thøc t− b¶n ®Õ quèc nh− vËy.
Còng v× vËy lóc ®· hiÓu biÕt, trÝ thøc ta dÔ theo c¸ch m¹ng, vµ v×
vËy §¶ng c¸ch m¹ng ph¶i d×u d¾t, gióp ®ì trÝ thøc cña ta dùa vµo
phe c¸ch m¹ng, phe c«ng n«ng.
Trong mÊy n¨m kh¸ng chiÕn, mét bé phËn lín trÝ thøc ViÖt Nam
®· chÞu khã chÞu khæ ®i víi kh¸ng chiÕn, phôc vô cho kh¸ng chiÕn.
ThÕ lµ trÝ thøc cña ta, trÝ thøc ViÖt Nam cã −u ®iÓm ®Êy.
Nh−ng kh«ng ph¶i nh− vËy lµ trÝ thøc cña ta mµ nãi chung lµ
giai cÊp tiÓu t− s¶n ViÖt Nam kh«ng cã khuyÕt ®iÓm.
TrÝ thøc ta cã khuyÕt ®iÓm nhiÒu chø kh«ng ph¶i lµ Ýt mµ
khuyÕt ®iÓm còng lµ do nÒn gi¸o dôc nhåi sä, chia rÏ, n« lÖ cña ®Õ
quèc phong kiÕn lµm cho anh chÞ em trÝ thøc cã khuyÕt ®iÓm Êy.
KhuyÕt ®iÓm Êy lµ g×?
C¸ nh©n chñ nghÜa: C¸i g× còng chØ biÕt cã m×nh vµ gia ®×nh
m×nh chø Ýt khi nghÜ ®Õn c¸i gia ®×nh lín lµ d©n téc, c¸i m×nh lín
h¬n lµ ph¶i hßa vµo víi d©n téc.
Do khuyÕt ®iÓm nµy nªn sinh ra khuyÕt ®iÓm kh¸c. KhuyÕt
®iÓm kh¸c lµ g×?
TÝnh kh«ng kiªn quyÕt: Lµm viÖc g× còng thiÕu kiªn quyÕt. Lóc
vui, høng lªn th× lµm. NÕu gÆp trë ng¹i hay thÊt b¹i lµ thôt lïi. V×
kh«ng kiªn quyÕt nªn dÔ lung lay.
Bµi nãi chuyÖn trong buæi khai m¹c... 55
Th¸i ®é chê ®îi bµng quan: Mét th¸i ®é gäi lµ ngoµi giai cÊp. Tøc lµ cho m×nh lµ trÝ thøc th× kh«ng ®øng ë phe nµo. Cho r»ng phe nµo còng cã c¸i hay c¸i dë. C¸ch m¹ng còng cã c¸i hay, ®Õ quèc còng cã c¸i hay. C«ng nh©n th× méc m¹c nh−ng th« tôc, ®Õ quèc cã c¸i “lÞch sù, v¨n minh”.
Mét ng−êi ®øng trong x· héi kh«ng thÓ ngoµi giai cÊp, “siªu giai cÊp” ®−îc.
§øng ngoµi tøc lµ bÞ kÑp, nh−: - C©y mÝa gi÷a m¸y Ðp. - Ngåi gi÷a hai ghÕ th× nhÊt ®Þnh sÏ ng·. ChØ cã thÓ ®øng vÒ mét phe th«i. §øng chç nµo lµ ph¶i ®øng
cho v÷ng, ®øng ch«ng chªnh trong khi x· héi cã giai cÊp ®−¬ng biÕn chuyÓn m¹nh lµ bÞ ®Ì bÑp, sÏ bÞ rêi ra mÊt.
TÝnh b¶o thñ: Tøc lµ kh«ng cã s¸ng kiÕn. Tr−íc thÕ nµo lµ sau cø lµm thÕ. Kh«ng cã chÞu nghÜ ra c¸i míi. NghÜ ®Õn c¸i míi lµ ng¹i, kh«ng muèn tiÕn bé.
X· héi b©y giê ngµy mét ph¸t triÓn. T− t−ëng hµnh ®éng còng ph¸t triÓn. NÕu cø gi÷ lÊy c¸i kÑp giÊy cò kh«ng thay ®æi lµ kh«ng ®i ®Õn ®©u c¶.
ãc lµm thuª: §Çu ãc: “¨n c¬m chóa móa tèi ngµy”. Kh«ng cã ®Çu ãc: cho m×nh còng lµ mét ng−êi quèc d©n th× lîi Ých cña quèc d©n m×nh ph¶i chÞu mét phÇn, ph¶i g¸nh mét phÇn. N−íc nhµ cã tiÕn bé ph¶i g¸nh v¸c mét phÇn, ph¶i ®−a d©n téc n−íc nhµ tiÕn bé lªn.
Th¸i ®é nh− trªn lµ th¸i ®é lµm sao ®Ó kh«ng ai chª tr¸ch m×nh lµ ®−îc, lµ kh«ng thÊy m×nh còng lµ mét bé phËn cña ng−êi chñ cña n−íc nhµ.
Còng tõ gèc c¸ nh©n chñ nghÜa nªn cã: §Þa vÞ: Kh«ng c¨n cø vµo c«ng viÖc cña m×nh, vµo n¨ng lùc cña
m×nh mµ cø so s¸nh anh nµy lµ tr−ëng phßng, chñ nhiÖm, anh kia lµ phã phßng, phã chñ nhiÖm.
Nãi tãm l¹i: Nh÷ng bÖnh trªn ®©y lµ bÖnh chung cña giai cÊp tiÓu t− s¶n vµ
anh chÞ em trÝ thøc bÞ v¨n hãa nhåi sä cña thùc d©n ®Ó l¹i.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 56
BÊt kú anh chÞ em ®¶ng viªn hay kh«ng ®¶ng viªn lµ ®Òu cã c¶.
V× cã khuyÕt ®iÓm Êy nªn nã ng¨n trë m×nh kh«ng cã ®−îc mét
chÝ khÝ cao th−îng, mét nhËn thøc m×nh lµ mét bé phËn lµm chñ
cña n−íc nhµ.
Tíi nay tÊt c¶ c¸c ®¶ng viªn vµ kh«ng ®¶ng viªn mµ ®¹i ®a sè
lµ trÝ thøc, lµ tiÓu t− s¶n, tù xÐt m×nh l¹i xem víi nh÷ng khuyÕt
®iÓm Êy. V× §¶ng vµ ChÝnh phñ biÕt lµ kh¸ng chiÕn vµ kiÕn quèc th×
ph¶i cÇn trong mäi ngµnh: kinh tÕ, tµi chÝnh, qu©n sù, v¨n hãa cã
nh÷ng ng−êi trÝ thøc ®Ó gióp vµo míi thµnh.
Do vËy §¶ng vµ ChÝnh phñ rÊt chó ý ®Õn viÖc gióp ®ì anh em
trÝ thøc cò tiÕn bé, c¶i t¹o t− t−ëng, ®ång thêi ®µo t¹o ra trÝ thøc míi tõ líp c«ng nh©n, n«ng d©n ra.
TrÝ thøc kh«ng cã bao giê thõa, chØ cã thiÕu trÝ thøc th«i.
Nh−ng mµ viÖc c¶i t¹o, viÖc gi¸o hãa trÝ thøc (bÊt kú lµ ®¶ng viªn
hay kh«ng ®¶ng viªn) cña §¶ng cßn rÊt Ýt nªn ¶nh h−ëng sù gi¸o
dôc ®Õ quèc cßn s©u, s©u l¾m.
C¸c c«, c¸c chó cÇn nhËn râ viÖc c¶i t¹o ®Êy lµ ph¶i tù nguyÖn
tù gi¸c, m×nh muèn gióp ®ì kh¸ng chiÕn, kiÕn quèc th× ph¶i tù
nguyÖn c¶i t¹o.
§ång thêi ph¶i biÕt lµ viÖc c¶i t¹o kh«ng dÔ ®©u! §ã lµ mét
cuéc c¸ch m¹ng trong ng−êi; nã l©u dµi vµ gian khæ.
Ai kh«ng hiÓu nh− thÕ lµ sai lÇm. ViÖc tranh ®Êu víi kÎ ®Þch ë tiÒn tuyÕn b»ng sóng, b»ng g−¬m
cßn dÔ, nh−ng viÖc tranh ®Êu víi kÎ ®Þch trong ng−êi, trong néi bé,
trong tinh thÇn, lµ mét khã kh¨n, ®au xãt.
Kh«ng ph¶i lµ viÖc dÔ, v× vËy ph¶i cã quyÕt t©m tranh ®Êu
míi ®−îc.
Mét thÝ dô: Anh em trÝ thøc kh«ng quen lao ®éng. B©y giê ra
lµm c«ng t¸c lao ®éng, cuèc ®Êt ng−êi sÏ mÖt mái, sÏ ng¹i. ViÖc ®ã
còng cÇn ph¶i quyÕt t©m vµ bÒn chÝ. Ng−êi mÖt mái, h«m sau muèn ngñ thªm mét giê n÷a.
Bµi nãi chuyÖn trong buæi khai m¹c... 57
§Êy lµ mét viÖc cÇn tranh ®Êu! Vµ kh«ng ph¶i lµ dÔ ®©u. Cßn
nãi vÒ tinh thÇn, th¸i ®é, thãi quen, th× cµng khã n÷a.
Nh− vËy thËt lµ mét cuéc tranh ®Êu tr−êng kú, gian khæ, ph¶i
cã quyÕt t©m míi ®−îc.
VËy nhiÖm vô cña §¶ng, cña ChÝnh phñ, nhÊt lµ c¸c ®¶ng
viªn, c¸n bé trong §¶ng còng nh− ngoµi §¶ng, ph¶i gióp ®ì nhau
cïng tranh ®Êu, cïng c¶i t¹o.
ViÖc c¶i t¹o ®i ®Õn ®©u?
C¸i g× còng ph¶i cã tõng b−íc, cã môc ®Ých. Nã ®i ®Õn môc
®Ých: trÝ thøc lao ®éng hãa, c«ng n«ng hãa.
§¶ng cã 2 chÝnh s¸ch:
- C«ng n«ng trÝ thøc hãa.
- TrÝ thøc c«ng n«ng hãa tøc lµ anh em trÝ thøc còng biÕt träng
lao ®éng, còng biÕt lµm lao ®éng, hîp thµnh mét khèi víi c«ng
n«ng, n©ng cao tr×nh ®é c«ng n«ng vÒ v¨n hãa lý luËn.
§Êy míi lµ thËt thµ ®oµn kÕt.
§ã kh«ng ph¶i lµ mét m¬ t−ëng. ë Liªn X« ®· ®i ®Õn råi.
Cã nhiÒu gi¸o s− ®i häc c¸c chiÕn sÜ c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp,
cã chiÕn sÜ c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp ®i vµo häc t¹i c¸c tr−êng
®¹i häc.
Lµm nh− trªn ®Ó nh»m vµo môc ®Ých: kh¸ng chiÕn th¾ng lîi,
kiÕn quèc thµnh c«ng.
V× vËy cho nªn trong c¸c cuéc chØnh huÊn, §¶ng rÊt hoan
nghªnh anh chÞ em ngoµi §¶ng, nh−ng kh«ng b¾t buéc ai, tù
nguyÖn tù gi¸c häc tËp, kiÓm th¶o ®Ó ®i ®Õn môc ®Ých c«ng n«ng trÝ
thøc kÕt thµnh mét khèi cïng nhau tiÕn bé.
Tr−íc hÕt lµ ph¶i c¶i t¹o t− t−ëng. V× cã c¶i t¹o t− t−ëng th×
sau ®ã anh chÞ em trÝ thøc míi ph¸t triÓn ®−îc hÕt s¸ng kiÕn, tinh
thÇn tr¸ch nhiÖm, ý thøc lao ®éng vµ trau dåi cho m×nh ý thøc
m×nh còng lµ mét bé phËn trong chñ nh©n cña d©n téc, cña kh¸ng
chiÕn, cña kiÕn quèc.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 58
Sau lóc kiÓm th¶o, tøc lµ b−íc ®Çu c¶i t¹o, m×nh ®· cã mét
lËp tr−êng, ®øng vµo phe nµo, lóc ®ã ph¶i nhÊt ®Þnh, kiªn quyÕt,
kiªn cè.
§øng vÒ phe bÞ ¸p bøc bãc lét tøc lµ phe c«ng nh©n, n«ng
d©n, hay phe ®i bãc lét th× ph¶i døt kho¸t, kh«ng thÓ ngåi trªn 2
ghÕ ®−îc.
N¨m nay, §¶ng ®Ò nghÞ vµ ChÝnh phñ quyÕt nghÞ: triÖt ®Ó
gi¶m t«. ChÝnh s¸ch nµy ®Ò ra mÊy n¨m nay xÐt l¹i ch−a lµm ®©u
vµo ®©u c¶.
N«ng d©n lµ nh÷ng ng−êi ®ãng gãp nhiÒu nhÊt cho kh¸ng
chiÕn, ®ãng gãp søc ng−êi, søc cña mµ nh÷ng ng−êi ®ã vÉn bÞ thiÖt
thßi, tr−íc hÕt lµ bÇn cè n«ng.
Bëi vËy n¨m nay ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh ph¶i triÖt ®Ó gi¶m t«,
®Ó n«ng d©n ®−îc h−ëng lîi Ých b−íc ®Çu cña hä, ®Ó n«ng d©n h¨ng
h¸i ®ãng gãp søc ng−êi, søc cña cho kh¸ng chiÕn.
B©y giê c¸c c¸n bé trong §¶ng, c¸c c¬ quan, c¸c ngµnh ®øng vÒ
phe nµo?
Ch¾c ch¾n ®i! Døt kho¸t ®i! §øng vÒ phe n«ng d©n hay ®Þa
chñ? Ch¾c c¸c chó, c¸c c« còng biÕt: ®Õ quèc dùa vµo lùc l−îng nµo?
ViÖt gian, phong kiÕn, ®Þa chñ.
MÊy tªn ViÖt gian lµ ai? §Òu lµ phong kiÕn ®Þa chñ, cã mét sè
lµ t− s¶n m¹i b¶n.
Søc kh¸ng chiÕn, sù hy sinh tr−íc mÆt trËn nhiÒu nhÊt lµ ai?
Lµ bÇn cè n«ng.
§øng vÒ phe nµo?
§øng vÒ phe hy sinh ng−êi, cña cho kh¸ng chiÕn hay ®øng vÒ
phe theo ®Õ quèc ph¶n kh¸ng chiÕn?
§øng vÒ phe t−¬ng lai, phe c¸ch m¹ng hay ®øng vÒ phe qu¸
khø, phe ph¶n ®éng?
§Êy lµ lËp tr−êng, ph¶i døt kho¸t, kh«ng ®−îc ®øng gi÷a. C¸c
c«, c¸c chó nghÜ cho kü.
Bµi nãi chuyÖn trong buæi khai m¹c... 59
Mét viÖc n÷a lµ: §¶ng vµ ChÝnh phñ rÊt mong muèn, rÊt cè
g¾ng mµ ®oµn kÕt víi tõng líp trÝ thøc, ®oµn kÕt l©u dµi trong
kh¸ng chiÕn, trong kiÕn quèc, thùc hµnh x· héi chñ nghÜa.
§¶ng vµ ChÝnh phñ thµnh t©m gióp trÝ thøc tiÕn bé m·i lªn
trªn b−íc ®−êng vÎ vang ®ã, ®ång thêi ®µo t¹o trÝ thøc ë trong c«ng
n«ng ra. Kh«ng ph¶i lµ dïng c¸ch “®−a ¸o n©u lªn, ¸o tr¾ng
xuèng” hay “v¾t cam vøt x¸c”. TrÝ thøc c«ng n«ng hãa, trÝ thøc
phôc vô nh©n d©n b©y giê còng cÇn, kh¸ng chiÕn kiÕn quèc còng
cÇn, tiÕn lªn x· héi chñ nghÜa cµng cÇn, tiÕn lªn céng s¶n chñ
nghÜa l¹i cµng cÇn.
Bëi v× x· héi t−¬ng lai lµ mét x· héi kh«ng cã ph©n biÖt gi÷a
trÝ ãc vµ ch©n tay.
V× v¨n hãa ngµy cµng cao lªn, th× thãi quen cña trÝ thøc ngµy
cµng hîp víi lao ®éng.
C¸i ®ã anh em trÝ thøc cÇn ph¶i râ. Kh«ng ph¶i lµ ®oµn kÕt
nhÊt thêi. Trªn ®©y lµ th¸i ®é, môc ®Ých cña §¶ng víi anh chÞ em
trÝ thøc vµ khuyÕt ®iÓm cña c¸n bé, ®¶ng viªn ë c¸c c¬ quan ®oµn
thÓ vµ −u khuyÕt ®iÓm cña c¸c anh chÞ em ngoµi §¶ng.
Mét ®iÓm n÷a:
GÇn ®©y §¶ng cã thÓ c«ng khai triÖt ®Ó. Trõ mét sè viÖc thËt lµ
trong §¶ng kh«ng ®−a ra ngoµi. Cßn phÇn nhiÒu viÖc mµ hÇu hÕt
c¸c c¸n bé khi khai héi sÏ mêi anh em ngoµi tham gia, ph¸t biÓu,
phª b×nh, nh− vËy lµm cho ngoµi §¶ng cµng gÇn gòi §¶ng vµ ®ã
còng lµ mong muèn cña §¶ng.
Lµm nh− vËy th×:
- Mét mÆt trong cã §¶ng kiÓm tra ®«n ®èc.
- Mét mÆt cã anh em ngoµi kiÓm tra ®«n ®èc.
Nh− thÕ ®¶ng viªn vµ c¸n bé ngoµi §¶ng cïng ®−îc gi¸o dôc.
NÕu ®¶ng viªn kh«ng g−¬ng mÉu, ng−êi ngoµi §¶ng cã thÓ nãi
lµ kh«ng xøng ®¸ng. HoÆc anh em ngoµi g−¬ng mÉu th× cã thÓ ®Ò
nghÞ §¶ng c«ng nhËn lµ ®¶ng viªn.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 60
§¶ng sÏ thµnh mét §¶ng cña nh©n d©n quÇn chóng thùc sù.
Nh− thÕ th× khuyÕt ®iÓm míi söa ch÷a ®−îc, −u ®iÓm sÏ ph¸t
huy ®−îc.
Nh÷ng phÇn tö ®Çu c¬ vµo §¶ng cã sù ®«n ®èc kiÓm tra cña
§¶ng vµ nh©n d©n, sÏ bÞ lËt ra vµ §¶ng sÏ thµnh trong s¹ch, kiÓu
mÉu, thµnh t©m thµnh ý phông sù nh©n d©n, c¸ch m¹ng vµ tÊt c¶
c¸c ®¶ng viªn míi thµnh ng−êi kiÓu mÉu, ®oµn kÕt gióp ®ì ®−îc anh em ngoµi §¶ng.
§¶ng sÏ ®i ®Õn b−íc ®ã kh«ng xa n÷a.
Nh− ë ®©y, líp chØnh huÊn nµy lµ b−íc ®Çu ®i ®Õn ®Êy. C¸c c«,
c¸c chó trong ngoµi §¶ng nghiªn cøu thÊy, nhËn xÐt thÊy råi tù
nhËn xÐt phª b×nh, ®ã còng lµ b−íc ®Çu ®ã.
VËy ®¶ng viªn b¾t buéc, lóc kiÓm th¶o, phª b×nh, tù phª b×nh
ph¶i thËt thµnh khÈn, ®µo ®Õn tËn gèc rÔ −u khuyÕt ®iÓm, ph¶i nãi
cho hÕt.
Vµ c¸c anh em ngoµi §¶ng:
Cã g× ph¶i nãi hÕt. Cã hoµi nghi g× §¶ng ph¶i nãi hÕt. §èi víi ®¶ng viªn cïng c¬ quan cã g× ph¶i nãi hÕt. §Êy kh«ng ph¶i lµ nãi xÊu mµ lµ gióp cho §¶ng söa ch÷a.
RÊt hoan nghªnh vµ mong c¸c c«, c¸c chó lµm ®−îc.
Nãi th× ®øng vÒ tinh thÇn ®oµn kÕt th©n ¸i, cè nhiªn kh«ng
ph¶i lµ nãi chua nãi ch¸t, nãi c¹nh nãi khãe. Lµm nh− vËy lµ gióp cho §¶ng tiÕn bé.
Sau cïng, hiÖn nay ta ®ang kh¸ng chiÕn, bÞ thiÕu thèn, chiÕn
sÜ ngoµi mÆt trËn ph¶i chÞu cùc chÞu khæ.
Nh−ng §¶ng cè g¾ng tËp trung anh chÞ em ®Õn ®©y, vËy ph¶i
thi ®ua, th¸i ®é ph¶i thµnh thùc cÇu tiÕn bé, cÇn ph¶i ®oµn kÕt. Lóc kÕt thóc líp häc ph¶i thµnh mét ng−êi míi, tiÕn bé nhiÒu.
Tøc lµ mçi ng−êi thi ®ua häc tËp, tiÕn bé, kiÓm th¶o cho kÕt
qu¶. Häc xong trë vÒ c¬ quan gióp ®ì anh em nhê ®ã mµ tiÕn bé ®Ó gióp cho c«ng viÖc kh¸ng chiÕn, gióp cho c«ng viÖc kiÕn quèc.
Bµi nãi chuyÖn trong buæi khai m¹c... 61
C¸c c«, c¸c chó ph¶i cè g¾ng ®Ó kh«ng phô sù ch¨m sãc cè g¾ng
cña §¶ng, cña anh chÞ em c¬ quan ë nhµ.
C¸c c«, c¸c chó cã lµm ®−îc kh«ng?
Mong c¸c c«, c¸c chó lµm ®−îc.
Nãi ngµy 6-2-1953.
Tµi liÖu l−u t¹i ViÖn LÞch sö §¶ng.
62
Bï NH×N “BÇU Cö”
Cuèi th¸ng 1-1953, bï nh×n “bÇu cö” ë c¸c vïng vµ c¸c thµnh
phè t¹m bÞ chiÕm. NÕu xem ®ã chØ lµ mét trß hÒ, th× kh«ng ®óng.
V× ®ã lµ mét bé phËn trong ©m m−u cña lò giÆc c−íp n−íc vµ lò
giÆc ph¶n n−íc. ¢m m−u cña chóng lµ: c−íp bãc kinh tÕ, tiÕn c«ng
qu©n sù, vµ lõa bÞp chÝnh trÞ. Chóng dïng “d©n chñ” gi¶ hiÖu ®Ó t«
vÏ “®éc lËp” gi¶ hiÖu. C¸c b¸o chÝ ph¶n ®éng Ph¸p - Mü vµ b¸o ViÖt gian ®· ®¸nh
trèng thæi kÌn Çm Ü cho cuéc “bÇu cö” Êy. §iÒu ®ã cµng chøng râ
®Êy lµ ©m m−u chÝnh trÞ cña lò ®Õ quèc x©m l−îc.
Nh−ng sù thËt ®· ph¬i râ mÆt gi¶ dèi cña chóng. Tuy nh÷ng
con sè cña chóng lµ nh÷ng con sè l¸o toÐt, gian lËn, nh−ng ta cã
thÓ t¹m dïng nh÷ng con sè Êy ®Ó v¹ch mÆt n¹ chóng. “LÊy gËy
mµy, ®Ëp l−ng mµy”, th× chóng kh«ng chèi c·i ®−îc.
Chóng nãi r»ng trong vïng t¹m bÞ chiÕm cã 10 triÖu ng−êi,
song sè cö tri chØ cã 80 v¹n. ThÕ lµ trong 100 nh©n d©n, chØ cã 8
ng−êi ®−îc ®i bá phiÕu. Chóng l¹i nhËn r»ng trong sè 80 v¹n cö
tri, cã 3 phÇn 10 kh«ng ®i bá phiÕu. ThÕ lµ trong 10 triÖu ng−êi,
chØ cã 56 v¹n ng−êi ®i bá phiÕu, tøc lµ 95 phÇn tr¨m nh©n d©n vïng t¹m bÞ chiÕm kh«ng ®−îc tham gia bÇu cö.
V¸c mÆt ra “øng cö” ®Òu lµ nh÷ng tay bu«n lËu næi tiÕng,
nh÷ng tªn ViÖt gian ®· tõng liÕm gãt giµy cho giÆc NhËt, giÆc T©y,
nh÷ng bän ®· bÞ nh©n d©n phØ nhæ, nh− bÌ lò Mai V¨n Hµm,
Hoµng C¬ B×nh, v.v..
Bï nh×n “bÇu cö” 63
Tr−íc ngµy “bÇu cö” vµ trong ngµy “bÇu cö”, giÆc vµ bï nh×n
ph¶i ®éng viªn lÝnh Ph¸p vµ ngôy binh giíi nghiªm, v× chóng sî
nh©n d©n chèng l¹i cuéc “bÇu cö” gi¶ hiÖu Êy. §ång thêi, chóng ®·
b¾t bí lung tung. Chóng l¹i ®e däa: “Nh÷ng ng−êi cã quyÒn bÇu cö
kh«ng ®−îc v¾ng mÆt”. Khi bá phiÕu th× ng−êi cö tri ph¶i mét tay
cÇm l¸ phiÕu, mét tay cÇm thÎ c¨n c−íc. ë n¬i bá phiÕu, giÆc vµ bï
nh×n bè trÝ mËt th¸m rÊt ®«ng. Tuy vËy, vÉn cã nhiÒu ng−êi bá phiÕu tr¾ng, hoÆc viÕt nh÷ng c©u chöi rña bï nh×n vµ giÆc Ph¸p
trªn l¸ phiÕu.
Dï bÞ giÆc Ph¸p vµ bï nh×n Ðp buéc, nhiÒu ng−êi ®· t×m c¸ch
nµy c¸ch kh¸c tr¸nh ®i bá phiÕu. §µi ph¸t thanh ®Þch còng ph¶i
nhËn r»ng ë vïng t¹m bÞ chiÕm B¾c Bé, trong 100 cö tri, chØ cã
69 ng−êi ®i bá phiÕu. Cã n¬i, trong 100 cö tri, chØ cã 54 ng−êi ®i
bá phiÕu.
ViÖc tuyªn truyÒn lõa bÞp cña giÆc vµ bï nh×n l¹i kh«ng ¨n
khíp, ®Ó lßi ®u«i gi¶ dèi ra. Vµi thÝ dô:
B¸o Ph¸p viÕt: “Qu¶ng ®¹i quÇn chóng ®· tham gia bÇu cö”.
Nh−ng b¸o Mü viÕt: “Cuéc bÇu cö Êy chØ cã tÝnh chÊt t−îng tr−ng”.
Vµ b¸o Anh viÕt: “¶nh h−ëng cña cuéc bÇu cö kÐm sót
nhiÒu l¾m”.
ViÖt gian Lª V¨n Ho¹ch th× nãi sè ng−êi ®i bÇu lµ h¬n 80
phÇn tr¨m.
§µi ph¸t thanh cña ®Þch th× nãi lµ 75 phÇn tr¨m. B¸o ph¶n ®éng ë Ph¸p th× nãi lµ 70 phÇn tr¨m.
§ång bµo ë vïng t¹m bÞ chiÕm ®· so s¸nh cuéc “bÇu cö” gi¶
hiÖu Êy víi quang c¶nh rén rÞp, vui mõng cña cuéc tæng tuyÓn cö
thËt thµ d©n chñ cña ta n¨m 1946, vµ ®· cã c©u ca dao:
“TuyÓn cö d©n chñ, Cô Hå. “BÇu cö cña B¶o §¹i lµ ®å h«i tanh”.
Nãi tãm l¹i: Sù gi¶ dèi vµ gian lËn cña giÆc vµ bï nh×n rÊt râ
rµng, nh−ng chóng vÉn cè lõa bÞp mét sè ®ång bµo ta trong vïng t¹m bÞ chiÕm vµ mét sè ng−êi trªn thÕ giíi.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 64
VÒ chÝnh trÞ còng nh− vÒ qu©n sù, dï chóng thÊt b¹i nÆng, ta
còng chí nªn chñ quan khinh ®Þch. Chóng ta ph¶i lét trÇn mÆt n¹
cña chóng, ®Ó mäi ng−êi thÊy bé mÆt thËt xÊu xa, ®éc ¸c cña lò
Ph¸p - Mü vµ bän bï nh×n chã s¨n cña chóng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 94,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-2-1953.
65
Th¬ chóc TÕt Xu©n Quý Tþ, 1953
Mõng n¨m Th×n võa qua,
Mõng Xu©n Tþ ®· tíi.
Mõng ph¸t ®éng n«ng d©n,
Mõng hËu ph−¬ng phÊn khëi.
Mõng tiÒn tuyÕn toµn qu©n
Thi ®ua chiÕn th¾ng míi. Mõng toµn d©n kÕt ®oµn,
Mõng kh¸ng chiÕn th¾ng lîi.
Mõng n¨m míi, nhiÖm vô míi,
Lùc l−îng míi, thµnh c«ng míi.
Mõng toµn thÓ chiÕn sÜ vµ ®ång bµo,
Mõng phe d©n chñ hßa b×nh thÕ giíi.
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 95,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-2-1953.
66
Ba C¤NG VIÖC TO LíN CñA TRUNG QUèC TRONG N¡M NAY
Sau khi ®¸nh tan bän T−ëng Giíi Th¹ch, ®uæi s¹ch bän ®Õ
quèc Mü, chØ trong 3 n¨m, Trung Quèc ®· hoµn thµnh nh÷ng viÖc
to lín nh−: trõng trÞ lò ph¶n c¸ch m¹ng; kh«i phôc l¹i kinh tÕ;
th¨ng b»ng thu vµ chi; quÐt s¹ch n¹n quan liªu, tham « vµ l·ng
phÝ... NhÊt lµ ®· hoµn thµnh viÖc chia h¬n 700 triÖu mÉu ruéng
cho 300 triÖu n«ng d©n.
Do ®ã, n«ng d©n rÊt h¨ng h¸i thi ®ua s¶n xuÊt, lµm cho c«ng
nghiÖp vµ th−¬ng nghiÖp cña Nhµ n−íc vµ cña c¸c nhµ t− s¶n d©n téc
ph¸t triÓn mau chãng, vµ x©y nÒn t¶ng cho 3 c«ng viÖc to lín n¨m nay.
Mét lµ t¨ng c−êng gióp TriÒu chèng Mü. §Õ quèc Mü x©m l−îc
TriÒu Tiªn, môc ®Ých chÝnh lµ hßng tiÕn c«ng Trung Quèc. Trong
2 n¨m r−ìi gióp TriÒu chèng Mü, Qu©n chÝ nguyÖn Trung Quèc ®·
cïng Qu©n ®éi nh©n d©n TriÒu Tiªn tiªu diÖt h¬n 736.000 binh sÜ
®Þch, b¾n r¬i vµ b¾n bÞ th−¬ng h¬n 7.800 m¸y bay Mü.
Dï thÊt b¹i nÆng, Mü vÉn ®eo ®uæi chiÕn tranh ë TriÒu Tiªn
(còng nh− Ph¸p, dï thÊt b¹i nÆng, vÉn ®eo ®uæi chiÕn tranh ë ViÖt
Nam), cho nªn Trung Quèc ph¶i t¨ng c−êng viÖc gióp TriÒu chèng
Mü, cho ®Õn th¾ng lîi cuèi cïng.
Hai lµ b¾t ®Çu kÕ ho¹ch 5 n¨m. Nhê sù h¨ng h¸i cña nh©n
d©n, nhÊt lµ n«ng d©n ®Òu cã ruéng cµy, c«ng nh©n lµm chñ nhµ
m¸y, mµ trong 3 n¨m tr−íc, kinh tÕ ph¸t triÓn rÊt mau. So víi
n¨m 1949, th× kinh tÕ n¨m 1952 ®· t¨ng 165 phÇn tr¨m.
Ba c«ng viÖc to lín cña Trung quèc... 67
KÕ ho¹ch 5 n¨m bao gåm viÖc x©y dùng kinh tÕ, x©y dùng quèc
phßng, x©y dùng v¨n hãa, chñ yÕu lµ x©y dùng kinh tÕ. KÕ ho¹ch
Êy lµm xong, th× Trung Quèc sÏ tõ mét n−íc n«ng nghiÖp trë nªn
mét n−íc c«ng nghiÖp giµu m¹nh. Do toµn thÓ nh©n d©n kiªn quyÕt phÊn ®Êu vµ do sù gióp ®ì
kh«ng vô lîi cña Liªn X«, kÕ ho¹ch Êy nhÊt ®Þnh sÏ thµnh c«ng
tèt ®Ñp. Ba lµ tæng tuyÓn cö. N«ng d©n ®· cã ruéng cµy, nh©n d©n ®·
tr¶i qua nh÷ng cuéc c¶i c¸ch vÒ x· héi vµ chÝnh trÞ, tr×nh ®é cña
mäi ng−êi ®· ®−îc n©ng cao. §iÒu kiÖn ®· ®Çy ®ñ ®Ó nh©n d©n tù
chän lÊy chÝnh phñ cña m×nh b»ng c¸ch tæng tuyÓn cö. §ã sÏ lµ
mét cuéc tuyÓn cö khæng lå, to h¬n c¶ c¸c cuéc tuyÓn cö cña c¸c
n−íc ch©u ¢u céng l¹i, to b»ng 12 cuéc tæng tuyÓn cö cña Ph¸p
(Trung Quèc cã 475 triÖu nh©n d©n, ch©u ¢u 420 triÖu, Ph¸p 40
triÖu).
Cuéc tæng tuyÓn cö lµm cho chñ quyÒn cña nh©n d©n cµng
ph¸t triÓn, nh©n d©n cµng thªm h¨ng h¸i ®Èy m¹nh cuéc gióp
TriÒu chèng Mü, vµ hoµn thµnh kÕ ho¹ch 5 n¨m.
D−íi sù l·nh ®¹o cña Chñ tÞch Mao Tr¹ch §«ng vµ §¶ng Céng
s¶n, Trung Quèc ®· tõ chç tèi t¨m bÞ ®Õ quèc vµ phong kiÕn ®Þa
chñ thèng trÞ, b−íc lªn con ®−êng s¸ng sña, vÎ vang, tù do vµ d©n
chñ thùc sù.
Liªn X« giµu m¹nh, Trung Quèc giµu m¹nh, tøc lµ phe d©n chñ hßa b×nh thÕ giíi ch¾c ch¾n, v÷ng vµng. V× vËy, nh©n d©n ta
nhiÖt liÖt hoan h« 3 c«ng viÖc to lín n¨m nay cña Trung Quèc, vµ
chóc anh em Trung Quèc ®¹i thµnh c«ng.
N¨m nay, n−íc ta còng cã 2 c«ng t¸c lín lµm trung t©m cho
nh÷ng c«ng t¸c kh¸c:
Mét lµ ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn ®Ó tranh lÊy nhiÒu th¾ng lîi
h¬n n÷a.
Hai lµ ph¸t ®éng quÇn chóng n«ng d©n triÖt ®Ó gi¶m t«, thùc hiÖn gi¶m tøc.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 68
D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ ChÝnh phñ, víi quyÕt t©m vµ sù
tËn tôy cña c¸n bé, víi sù dòng c¶m cña bé ®éi vµ sù ®oµn kÕt chÆt
chÏ, phÊn ®Êu h¨ng h¸i cña n«ng d©n, 2 c«ng t¸c lín cña chóng ta
còng nhÊt ®Þnh thµnh c«ng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 95,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-2-1953.
69
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm ngµy Hång qu©n Liªn X«
KÝnh göi §¹i Nguyªn so¸i Xtalin,
Nh©n dÞp kû niÖm Ngµy Hång qu©n, thay mÆt ChÝnh phñ, qu©n ®éi vµ nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n danh t«i, t«i xin göi ®ång
chÝ lêi chóc mõng ch©n thµnh vµ kÝnh chóc Hång qu©n Liªn X«
ngµy cµng hïng m¹nh ®Ó b¶o vÖ Tæ quèc x· héi chñ nghÜa vµ hßa
b×nh thÕ giíi.
Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 96,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-2-1953.
70
Phãng tay ph¸t ®éng quÇn chóng
N¨m nay, ChÝnh phñ, §¶ng vµ MÆt trËn quyÕt ®Þnh phãng tay
ph¸t ®éng quÇn chóng triÖt ®Ó gi¶m t«, thùc hiÖn gi¶m tøc. §ã lµ
mét viÖc rÊt c«ng b»ng vµ rÊt hîp lý. V× sao?
V× tèi ®¹i ®a sè nh©n d©n ta lµ n«ng d©n. Trong vÖ quèc
qu©n, bé ®éi ®Þa ph−¬ng, d©n qu©n du kÝch, tèi ®¹i ®a sè chiÕn
sÜ lµ n«ng d©n. §i d©n c«ng gióp viÖc ChÝnh phñ vµ bé ®éi, tèi
®¹i ®a sè lµ n«ng d©n. §ãng thuÕ n«ng nghiÖp ®Ó nu«i bé ®éi vµ
c¸n bé, n«ng d©n còng h¨ng h¸i nhÊt. Thi ®ua t¨ng gia s¶n
xuÊt ®Ó c¶i thiÖn sinh ho¹t cho toµn d©n, n«ng d©n còng h¨ng
h¸i nhÊt. Nãi tãm l¹i: trong c«ng cuéc kh¸ng chiÕn kiÕn quèc,
n«ng d©n ®ãng gãp nhiÒu nhÊt, hy sinh nhiÒu nhÊt, c«ng lao
nhiÒu nhÊt. ThÕ mµ hä l¹i nghÌo khæ nhÊt, v× ®Þa t« qu¸ nÆng,
nî l·i qu¸ cao.
N«ng d©n ta cã c«ng víi Tæ quèc, th× triÖt ®Ó gi¶m t«, lµ bï ®¾p
l¹i mét phÇn nµo cho c«ng lao cña n«ng d©n.
TriÖt ®Ó gi¶m t« cã lîi cho mäi tõng líp nh©n d©n nh− thÕ nµo?
Cã lîi cho n«ng d©n, lµ sù ®· ®µnh.
Cã lîi cho nh÷ng nhµ c«ng nghiÖp, tiÓu c«ng nghÖ vµ th−¬ng
nghiÖp. V× n«ng d©n sinh ho¹t kh¸, th× sÏ mua nhiÒu hµng, c«ng
nghiÖp vµ th−¬ng nghiÖp sÏ cµng ph¸t triÓn.
Cã lîi cho nh÷ng ng−êi trÝ thøc, nhµ v¨n hãa. V× n«ng d©n
“bông no th× lo häc”, vµ v¨n hãa nh©n d©n ngµy thªm phong phó.
Phãng tay ph¸t ®éng quÇn chóng 71
Cã lîi cho qu©n ®éi ta. V× n«ng d©n “thùc tóc”, th× “binh
c−êng”, vµ n«ng d©n thanh niªn sÏ cµng h¨ng h¸i tßng qu©n.
Cã lîi cho MÆt trËn. V× sÏ ®oµn kÕt ®−îc chÆt chÏ ®¹i ®a sè
n«ng d©n, vµ cñng cè thªm c«ng n«ng liªn minh lµ nÒn t¶ng cña
MÆt trËn.
Vµ còng cã lîi cho nh÷ng ®Þa chñ yªu n−íc. V× ®ã lµ mét dÞp ®Ó
hä thùc hµnh viÖc “sÎ ¸o nh−êng c¬m”.
TriÖt ®Ó gi¶m t« lµ viÖc cã lîi chung cho c¶ n−íc, th× v× sao cÇn
ph¶i phãng tay ph¸t ®éng quÇn chóng?
V× bÊt kú viÖc g×, nÕu kh«ng ph¸t ®éng quÇn chóng, th× kh«ng
lµm ®−îc triÖt ®Ó. ChÝnh phñ ra s¾c lÖnh gi¶m t« ®· mÊy n¨m råi,
nh−ng ®Õn nay n¬i th× ch−a gi¶m, n¬i th× gi¶m ch−a triÖt ®Ó. §ã lµ
v× quÇn chóng ch−a ®−îc ph¸t ®éng.
Muèn gi¶m t« triÖt ®Ó, th× tr−íc nhÊt ph¶i ph¸t ®éng quÇn
chóng n«ng d©n, lµm cho n«ng d©n tù gi¸c tù ®éng, ®oµn kÕt chÆt
chÏ, tæ chøc v÷ng ch¾c, ®Êu tranh h¨ng h¸i, ®Ó tranh cho kú ®−îc
quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña m×nh.
Ph¶i ph¸t ®éng nh÷ng tõng líp nh©n d©n kh¸c, lµm cho ai
còng hiÓu râ r»ng triÖt ®Ó gi¶m t« th× hä cã lîi, ®Ó mäi ng−êi ®ång
t×nh vµ ñng hé n«ng d©n.
Còng cÇn gi¶i thÝch cho nh÷ng ng−êi ®Þa chñ thÊy râ lîi h¹i
®«i ®−êng.
§Ó phãng tay ph¸t ®éng quÇn chóng, th× tÊt c¶ c¸n bé cña
chÝnh quyÒn vµ ®oµn thÓ ®Òu ph¶i ®−îc ®¸nh th«ng t− t−ëng, ph¶i
gi÷ v÷ng lËp tr−êng, thÊm nhuÇn chÝnh s¸ch cña §¶ng, ChÝnh phñ
vµ MÆt trËn, theo ®óng ®−êng lèi quÇn chóng. Ph¶i chÝ c«ng v« t−,
toµn t©m toµn lùc phôc vô lîi Ých cña quÇn chóng n«ng d©n (tr−íc
hÕt lµ cè n«ng, bÇn n«ng vµ trung n«ng). Nh− thÕ, th× viÖc ph¸t
®éng quÇn chóng ®Ó triÖt ®Ó gi¶m t«, thùc hiÖn gi¶m tøc nhÊt ®Þnh
thµnh c«ng tèt ®Ñp.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 72
Muèn thiÕt thùc kû niÖm ngµy thµnh lËp §¶ng vµ ngµy thèng
nhÊt ViÖt Minh - Liªn ViÖt n¨m nay, c¸n bé vµ ®¶ng viªn cÇn tÝch
cùc chuÈn bÞ mäi mÆt, quyÕt triÖt ®Ó hoµn thµnh c«ng t¸c ph¸t
®éng quÇn chóng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 97,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-3-1953.
73
Em §Ýnh vµ em CÊp
Trong chiÕn th¾ng T©y B¾c, 87 c¸n bé vµ chiÕn sÜ ®· lËp c«ng
vµ ®−îc th−ëng hu©n ch−¬ng. Trong sè c¸c anh hïng Êy, cã 4 phô
n÷, 4 ®ång bµo thiÓu sè, 36 chiÕn sÜ kh«ng ph¶i ®¶ng viªn vµ 41
®¶ng viªn. §ã lµ nh÷ng con sè rÊt cã ý nghÜa. §©y t«i chØ nãi tãm
t¾t chuyÖn hai em §Ýnh vµ CÊp.
Em §Ýnh 16 tuæi, ng−êi MÌo1) tØnh Lai Ch©u. N¨m 1949, c¸n bé ta ®Õn bÝ mËt ho¹t ®éng ë vïng ®ã. Em §Ýnh lóc Êy míi 12
tuæi, mµ ®· ra søc tiÕp tÕ, ®−a tin, dÉn ®−êng gióp c¸n bé. N¨m
1950, bÞ giÆc b¾t, em t×m c¸ch trèn ®−îc. Råi tõ ®ã, em ®i theo du
kÝch bÝ mËt. C«ng viÖc dï khã nhäc, nguy hiÓm mÊy, em còng
quyÕt t©m lµm cho kú ®−îc. Trong ChiÕn dÞch T©y B¾c, em l¹i bÞ
giÆc b¾t. Chóng tra tÊn d· man, ®¸nh quÌ hai ch©n, nh−ng em
kh«ng chÞu khai g× c¶. GiÆc tøc giËn qu¸, bÌn treo cæ em lªn c©y
råi b¾n em chÕt.
Em CÊp lµ ng−êi M¸n2), 17 tuæi, tØnh S¬n La. N¨m 14 tuæi, em
®· tham gia ®éi du kÝch. N¨m 15 tuæi, em ®· giËt m×n lµm 5 tªn
giÆc bÞ th−¬ng vµ 5 tªn chÕt. Em rÊt gan d¹ vµ vui vÎ, th−êng mét
m×nh v−ît qua vßng v©y cña ®Þch ®Ó ®−a tin tøc cho bé ®éi ta. Cuèi
n¨m 1952, em CÊp ®· oanh liÖt hy sinh trong khi ®ang ho¹t ®éng ë
vïng ®Þch.
_______________
1) Nay gäi lµ d©n téc M«ng (BT). 2) Nay gäi lµ d©n téc Dao (BT).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 74
Em ng−êi M¸n, em ng−êi MÌo, §Òu lµ con ch¸u d©n cµy nghÌo. Tuy nghÌo, chÝ khÝ rÊt giµu Nªu g−¬ng oanh liÖt, ®êi sau dµi truyÒn.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 97,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-3-1953.
75
DiÔn v¨n khai m¹c cuéc häp kû niÖm ngµy 3-31)
Th−a c¸c cô, C¸c anh chÞ em vµ c¸c ch¸u,
T«i thay mÆt §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam vµ MÆt trËn Liªn - ViÖt
hoan nghªnh ®¹i biÓu nh©n d©n c¸c n−íc b¹n Cao Miªn vµ Lµo,
c¸c anh hïng vµ chiÕn sÜ thi ®ua ¸i quèc, ®¹i biÓu ®ång bµo miÒn
nói, vµ ®ång bµo ®Þa ph−¬ng. T«i cã lêi th©n ¸i hái th¨m qu©n ®éi
nh©n d©n ®ang anh dòng chiÕn ®Êu, hái th¨m ®ång bµo d©n c«ng
®ang thi ®ua phôc vô.
§©y t«i chØ nªu vµi ®iÓm rÊt quan träng vÒ t×nh h×nh thÕ giíi
vµ trong n−íc. Th¸ng 10-1952, cã mét viÖc quan träng nhÊt trong thÕ giíi lµ §¹i héi thø XIX cña §¶ng Céng s¶n Liªn X«. §¹i héi ®·
tæng kÕt nh÷ng th¾ng lîi to lín cña nh©n d©n Liªn X« vµ quyÕt
®Þnh kÕ ho¹ch tiÕn m¹nh ®Õn chñ nghÜa céng s¶n. C¸c ®¹i biÓu ta
®i dù §¹i héi nh©n d©n thÕ giíi b¶o vÖ hßa b×nh cã qua Liªn X«, th×
®· tr«ng thÊy sù tiÕn bé to lín ë Liªn X« vÒ mäi mÆt. Ai ®· tõng
thÊy sù ®Êu tranh gian khæ, kiªn quyÕt cña nh©n d©n Liªn X« sau
ThÕ giíi chiÕn tranh thø hai th× míi hiÓu râ sù thµnh c«ng hiÖn giê
to lín ®Õn møc nµo!
_______________
1) Ngµy 3-3-1951, §¹i héi thèng nhÊt hai mÆt trËn ViÖt Minh vµ Liªn ViÖt thµnh MÆt trËn Liªn - ViÖt khai m¹c. T¹i §¹i héi, §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam ®· ra m¾t quèc d©n (BT).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 76
Mét viÖc quan träng n÷a lµ ë Trung Quèc, c¸ch m¹ng thµnh
c«ng míi 3 n¨m, do §¶ng Céng s¶n vµ ChÝnh phñ Trung Quèc l·nh
®¹o, do nh©n d©n Trung Quèc kiªn quyÕt phÊn ®Êu, mµ n¨m nay ë
Trung Quèc ®ang lµm 3 c«ng viÖc rÊt lín cã ¶nh h−ëng ®Õn thÕ
giíi, nhÊt lµ ¶nh h−ëng ®Õn n−íc ta. ViÖc thø nhÊt lµ t¨ng c−êng
sù gióp TriÒu chèng Mü. ViÖc thø hai lµ n¨m nay, Trung Quèc sÏ
cã cuéc tæng tuyÓn cö, mét cuéc tæng tuyÓn cö to lín nhÊt trªn thÕ giíi vµ trong lÞch sö, trong ®ã cã ®é 300 triÖu ng−êi sÏ ®i bá phiÕu.
ViÖc thø ba lµ n¨m nay, Trung Quèc b¾t ®Çu kÕ ho¹ch 5 n¨m ®¹i
kiÕn thiÕt.
Mét viÖc n÷a cã ¶nh h−ëng, cã liªn quan ®Æc biÖt vÒ tinh thÇn
víi chóng ta lµ Qu©n ®éi nh©n d©n TriÒu Tiªn vµ Qu©n chÝ nguyÖn
Trung Quèc gÇn ®©y ®· th¾ng lîi nhiÒu trËn to.
Anh em ta m¹nh tøc lµ ta m¹nh. V× anh em ta m¹nh cµng
khuyÕn khÝch, gióp ®ì cho chóng ta m¹nh.
ë n−íc ta, do §¶ng cïng ChÝnh phñ l·nh ®¹o ®óng ®¾n vµ kiªn
quyÕt, do nh©n d©n vµ qu©n ®éi ta cè g¾ng, cho nªn so víi mÊy
n¨m tr−íc, th× vÒ qu©n sù còng nh− vÒ mäi mÆt ®Òu tiÕn bé kh¸.
Nh−ng chóng ta kh«ng nªn tù m·n, tù tóc. Tr¸i l¹i, chóng ta ph¶i
nhËn râ khuyÕt ®iÓm ®Ó söa ch÷a. Nh− hËu ph−¬ng tiÕn kh«ng kÞp
tiÒn ph−¬ng. Nh©n d©n t¨ng gia s¶n xuÊt kh«ng tiÕn kÞp b−íc tiÕn
cña bé ®éi. §iÒu Êy rÊt râ. V× sao? Nh©n d©n ta cã cè g¾ng kh«ng?
Cã. Nh− mäi ngµnh ®Òu cã hµng ngh×n, hµng v¹n chiÕn sÜ thi ®ua. Nh−ng v× sao viÖc s¶n xuÊt cña ta kh«ng tiÕn kÞp th¾ng lîi qu©n
sù? V× ®¹i ®a sè nh©n d©n ta lµ n«ng d©n, mµ n«ng d©n th× mét
phÇn ®«ng ch−a thËt thµ n¾m quyÒn chÝnh trÞ, ch−a thËt thµ ®−îc
gi¶i phãng vÒ kinh tÕ.
§Ó söa ch÷a khuyÕt ®iÓm Êy, ®Ó lµm cho hËu ph−¬ng còng
tiÕn bé nh− tiÒn ph−¬ng, nh©n d©n còng tiÕn bé nh− qu©n ®éi, ®Ó
båi d−ìng søc kh¸ng chiÕn cµng ngµy cµng m¹nh, §¶ng, ChÝnh
phñ vµ MÆt trËn n¨m nay kiªn quyÕt ph¸t ®éng quÇn chóng triÖt ®Ó gi¶m t«, thùc hiÖn gi¶m tøc. Tõ ®¶ng viªn cho ®Õn héi viªn
DiÔn v¨n khai m¹c cuéc häp kû niÖm ngµy 3-3 77
trong MÆt trËn, c¸n bé ®¶ng, qu©n, d©n, chÝnh sÏ ph¶i tham gia
phong trµo ph¸t ®éng quÇn chóng, toµn t©m toµn ý phôc vô
nh©n d©n.
Tõ ngµy nh©n d©n ta n¾m chÝnh quyÒn th× ChÝnh phñ ®· ra
th«ng t− gi¶m t«, gi¶m tøc. N¨m 1949, ChÝnh phñ l¹i ra s¾c lÖnh
gi¶m t«, gi¶m tøc. Nh−ng sù thùc th× thÕ nµo? Cã chç lµm kh¸, cã
chç lµm võa võa, cã chç kh«ng lµm. §ã, mét phÇn lµ v× §¶ng, MÆt trËn, ChÝnh phñ ®«n ®èc, kiÓm tra kh«ng chu ®¸o. KhuyÕt ®iÓm Êy
chóng ta ph¶i nhËn. Nh−ng mét phÇn n÷a lµ v× trong c¸n bé ®Þa
ph−¬ng cã mét sè kh¸ ®«ng kh«ng trong s¹ch, kh«ng hÕt lßng hÕt
søc thùc hiÖn chÝnh s¸ch cña §¶ng, cña ChÝnh phñ, cña MÆt trËn,
mét sè kh¸c th× tù t− tù lîi. Mét cí n÷a lµ v× chÝnh quyÒn ®Þa
ph−¬ng, nhÊt lµ ë c¸c x·, cßn n»m trong tay nh÷ng phÇn tö cò, nãi
râ lµ c−êng hµo, phong kiÕn. Nh−ng nguyªn nh©n thø nhÊt lµ v×
n«ng d©n ch−a ®−îc tæ chøc chÆt chÏ, ph¸t ®éng m¹nh mÏ ®Ó tù
gi¸c tù ®éng ®Êu tranh giµnh l¹i lîi quyÒn chÝnh ®¸ng cña m×nh.
V× vËy, n¨m nay, §¶ng, ChÝnh phñ, MÆt trËn ph¶i kiªn quyÕt ph¸t
®éng quÇn chóng, tæ chøc quÇn chóng, l·nh ®¹o quÇn chóng, ®Ó
tranh lÊy lîi quyÒn thiÕt thùc cña quÇn chóng, ®Ó båi d−ìng lùc
l−îng kh¸ng chiÕn, lùc l−îng s¶n xuÊt cña chóng ta.
Ph¸t ®éng quÇn chóng kh«ng ph¶i lµ viÖc hiÕu hØ. Ph¸t ®éng
quÇn chóng lµ ®Ó ®Êu tranh; mµ ®Êu tranh th× cã ®èi t−îng. §èi
t−îng ®Êu tranh lµ nh÷ng ng−êi kh«ng thËt thµ gi¶m t«, gi¶m tøc. Nghe nãi ®Êu tranh th× ch¾c cã ng−êi th¾c m¾c: Kh«ng biÕt
®Êu tranh ®Õn ®©u? §Êu tranh ra thÕ nµo? T«i cã thÓ tuyªn bè
r»ng ®èi t−îng ®Êu tranh cña quÇn chóng lµ nh÷ng ng−êi kh«ng
thùc hµnh chÝnh s¸ch cña §¶ng, cña ChÝnh phñ, cña MÆt trËn,
kh«ng gi¶m t«, gi¶m tøc. §èi víi ViÖt gian, ®èi víi c−êng hµo gian
¸c th× ChÝnh phñ vµ nh©n d©n sÏ th¼ng tay trõng trÞ. §èi víi
th©n sÜ yªu n−íc, thËt thµ kh¸ng chiÕn, thËt thµ lµm ®óng chÝnh
s¸ch cña MÆt trËn th× chóng ta nhÊt ®Þnh ph¶i ®oµn kÕt. ThÕ lµ râ rµng.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 78
B©y giê, t«i xin nãi qua c«ng viÖc cña §¶ng Lao ®éng ViÖt
Nam. Nh− trong Tuyªn ng«n cña §¶ng ®· nãi, §¶ng ph¶i ra søc
®oµn kÕt toµn d©n ®Ó ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn. §oµn kÕt c¸c ®¶ng
b¹n, c¸c ®oµn thÓ trong MÆt trËn. Kh«ng ph¶i ®oµn kÕt ngoµi
miÖng, mµ ®oµn kÕt b»ng viÖc lµm, ®oµn kÕt b»ng tinh thÇn, ®oµn
kÕt thËt sù. T«i xin nãi mét thÝ dô: §¶ng Lao ®éng cã më nh÷ng
líp chØnh huÊn. Trong nh÷ng líp Êy, còng hoan nghªnh ®¶ng viªn c¸c ®¶ng b¹n tham gia; còng hoan nghªnh c¸c c¸n bé kh«ng ®¶ng
ph¸i tham gia. §ã lµ mét chøng cí ®oµn kÕt thËt sù, cïng nhau
tiÕn bé. L¹i ®oµn kÕt víi nh©n d©n Miªn - Lµo, ®oµn kÕt víi nh©n
d©n Trung Quèc, ®oµn kÕt víi nh©n d©n c¸c n−íc b¹n kh¸c.
Víi lùc l−îng nh©n d©n ta, bé ®éi ta, víi tinh thÇn kiªn quyÕt
tõ trªn xuèng d−íi, tõ d−íi lªn trªn, víi lùc l−îng hßa b×nh thÕ
giíi, víi lùc l−îng ngµy cµng ph¸t triÓn, cµng m¹nh mÏ cña c¸c
n−íc b¹n, th× cuéc kh¸ng chiÕn cña ta ph¶i tr−êng kú, gian khæ,
nh−ng nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.
B¸o Nh©n d©n, sè 100,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-3-1953.
79
NH¢N NGµY QUèC TÕ PHô N÷
Ngµy 8-3-1909, c«ng nh©n phô n÷ Mü cã cuéc ®Êu tranh to.
N¨m 1910, §¹i héi phô n÷ quèc tÕ quyÕt ®Þnh lÊy ngµy 8-3 lµm
Ngµy quèc tÕ phô n÷. N¨m 1911, phô n÷ nhiÒu n−íc b¾t ®Çu kû niÖm ngµy 8-3.
N¨m 1917, phô n÷ Nga kû niÖm 8-3 rÊt to, vµ ®· ¶nh h−ëng
lín ®Õn cuéc C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi Nga. N¨m 1924, phô n÷ Trung Quèc b¾t ®Çu kû niÖm 8-3 ë
Qu¶ng Ch©u.
N¨m 1930, phô n÷ ViÖt Nam kû niÖm 8-3 ë nhiÒu n¬i.
Nh©n dÞp nµy, t«i xin nªu mét sè thµnh tÝch cña phô n÷, ®Æc
biÖt lµ cña chÞ em Liªn X«, Trung Quèc vµ ViÖt Nam ta.
ë Liªn X«, trong mäi ngµnh chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa, phô n÷
®Òu g¸nh mét phÇn nhiÖm vô quan träng, nh−:
X«viÕt tèi cao toµn Liªn X« cã 280 ®¹i biÓu phô n÷;
X«viÕt tèi cao c¸c n−íc céng hßa, 1.500 ®¹i biÓu phô n÷;
X«viÕt c¸c ®Þa ph−¬ng, 50 v¹n ®¹i biÓu phô n÷;
Trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp, 38 v¹n kü s− vµ
nh©n viªn chuyªn m«n phô n÷;
ChiÕn sÜ lao ®éng thi ®ua, 73 v¹n ng−êi;
Anh hïng lao ®éng, 2.170 ng−êi;
Gi¸o viªn, gi¸o s−, 1 triÖu ng−êi;
B¸c sÜ, y t¸, 1 triÖu ng−êi;
MÑ anh hïng (cã 10 con trë lªn), 35.000 ng−êi.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 80
ë Trung Quèc, tõ chñ tÞch ñy ban x·, ñy ban tØnh, ®Õn c¸c bé
tr−ëng vµ Phã Chñ tÞch ChÝnh phñ Trung −¬ng, ®Òu cã phô n÷.
Trong c¸c ñy ban qu©n sù còng cã phô n÷.
9 phÇn tr¨m chiÕn sÜ vµ anh hïng lao ®éng lµ phô n÷;
60 phÇn tr¨m phô n÷ n«ng d©n tham gia héi ®æi c«ng, hîp t¸c
x·, v.v.;
GÇn 27 triÖu phô n÷ n«ng d©n tham gia n«ng héi, v.v.. Trong Phong trµo b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi, phô n÷ còng gi÷
mét ®Þa vÞ quan träng. NhiÒu phô n÷ ®· ®−îc vinh dù nhËn Gi¶i th−ëng hßa b×nh quèc tÕ Xtalin, nh− bµ Tèng Kh¸nh Linh (Trung
Quèc), Ph¸c ChÝnh ¸i (TriÒu Tiªn), Phent«ng (Anh), C«t«ng
(Ph¸p), Br¨ngc« (Brªdin)1).
ë ViÖt Nam ta, trong phong trµo thi ®ua diÖt giÆc lËp c«ng,
t¨ng gia s¶n xuÊt, phôc vô chiÕn dÞch, b×nh d©n häc vô, n÷ du
kÝch, n÷ anh hïng, n÷ chiÕn sÜ, vµ n÷ thanh niªn xung phong ®· cã
nhiÒu thµnh tÝch vÎ vang. Chóng ta còng nhí c«ng ¬n c¸c bµ mÑ vµ
chÞ chiÕn sÜ.
N¨m nay, trong viÖc phãng tay ph¸t ®éng quÇn chóng ®Ó triÖt ®Ó gi¶m t«, thùc hiÖn gi¶m tøc, phô n÷ ta, tr−íc nhÊt lµ phô n÷
n«ng d©n, cÇn ph¶i h¨ng h¸i tham gia, thi ®ua thùc hiÖn chÝnh
s¸ch cña §¶ng, ChÝnh phñ, vµ MÆt trËn. Mong r»ng ngµy 8-3 n¨m
sau, phô n÷ ta sÏ cã quyÒn tù hµo mµ tuyªn bè tr−íc phô n÷ thÕ
giíi r»ng: “Chóng t«i ®· lµm trßn nhiÖm vô”.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 98,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-3-1953.
_______________
1) Tøc lµ n−íc Braxin (BT).
81
§iÖn göi §¶ng Céng s¶n vµ ChÝnh phñ Liªn X«
KÝnh göi Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n vµ ChÝnh phñ Liªn X«,
§−îc tin ®ång chÝ Xtalin, vÞ l·nh tô vÜ ®¹i, ng−êi thÇy yªu mÕn, ng−êi b¹n th©n thiÕt cña chóng ta, cña nh©n d©n lao ®éng toµn thÕ giíi, qua ®êi, toµn §¶ng vµ toµn d©n ViÖt Nam chóng t«i v« cïng ®au th−¬ng.
Thay mÆt §¶ng Lao ®éng, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, t«i kÝnh cÈn göi lêi chia buån víi §¶ng Céng s¶n Liªn X«, víi ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Liªn X«.
§èi víi nh©n d©n lao ®éng toµn thÕ giíi, ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam, c«ng ®øc cña ®ång chÝ Xtalin v« cïng to lín. §ång chÝ Xtalin mÊt lµ mét sù thiÖt thßi kh«ng bê bÕn cho toµn thÓ loµi ng−êi…
Chóng t«i xin thÒ lu«n lu«n ®oµn kÕt chÆt chÏ xung quanh Liªn X«; chóng t«i xin thÒ lu«n lu«n theo ®óng ®−êng lèi cña chñ nghÜa M¸c - ¡ngghen - Lªnin - Xtalin, quyÕt t©m kh¸ng chiÕn ®Ó giµnh cho kú ®−îc quyÒn thèng nhÊt vµ ®éc lËp cña Tæ quèc chóng t«i, ®Ó gãp phÇn vµo c«ng cuéc b¶o vÖ d©n chñ, hßa b×nh vµ x©y dùng chñ nghÜa x· héi.
V× ®−êng qu¸ xa, chóng t«i kh«ng kÞp ®Õn dù lÔ ®−a tang, xin c¸c ®ång chÝ biÕt cho.
Ngµy 6 th¸ng 3 n¨m 1953
Hå ChÝ Minh B¸o Nh©n d©n, sè 99,
ngµy 10-3-1953.
82
MéT §¶NG V¤ CïNG TO LíN, M¹NH MÏ
§ã lµ §¶ng Céng s¶n Liªn X«. N¨m 1898, chØ cã mÊy nhãm
ng−êi c¸ch m¹ng lÎ tÎ. Sau 19 n¨m ®Êu tranh gian khæ d−íi sù
l·nh ®¹o cña Lªnin vµ Xtalin, §¶ng ®· cã h¬n 240.000 ®¶ng viªn
vµ ®· l·nh ®¹o giai cÊp v« s¶n tranh ®−îc chÝnh quyÒn ë mét n−íc
h¬n 200 triÖu nh©n d©n. Sau ®©y lµ tãm t¾t sù ph¸t triÓn cña
§¶ng tõng thêi kú: §¹i héi thø I (1898): ChØ cã 9 ®¹i biÓu thay mÆt ®é 20 nhãm
c«ng nh©n. Sau §¹i héi, c¸c ®¹i biÓu ®Òu bÞ b¾t hÕt.
§¹i héi thø II (1903): 43 ®¹i biÓu thay mÆt 26 tæ chøc.
§¹i héi thø III (1905): 24 ®¹i biÓu thay mÆt 20 nhãm b«nsªvÝch.
§¹i héi thø IV (1906): 111 ®¹i biÓu thay mÆt 57 tæ chøc.
§¹i héi thø V (1907): 336 ®¹i biÓu thay mÆt 150.000 ®¶ng viªn.
§¹i héi thø VI (1917): 285 ®¹i biÓu thay mÆt 240.000 ®¶ng viªn.
§¹i héi thø VII (1918): 104 ®¹i biÓu thay mÆt 270.000 ®¶ng viªn.
§¹i héi thø VIII (1919): 303 ®¹i biÓu thay mÆt 313.766 ®¶ng viªn.
§¹i héi thø IX (1920): 716 ®¹i biÓu thay mÆt 611.978 ®¶ng viªn.
§¹i héi thø X (1921): 990 ®¹i biÓu thay mÆt 732.521 ®¶ng viªn.
§¹i héi nµy quyÕt ®Þnh “ChÝnh s¸ch kinh tÕ míi”10.
§¹i héi thø XI (1922): 487 ®¹i biÓu thay mÆt 532.000 ®¶ng viªn.
§¹i héi thø XII (1923): 825 ®¹i biÓu thay mÆt 386.000 ®¶ng viªn.
Sè ®¶ng viªn trong 2 n¨m nµy sôt xuèng, lµ v× ®ang thanh §¶ng. Nh÷ng ng−êi kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn lµm ®¶ng viªn, ®Òu ph¶i
®−a ra ngoµi §¶ng.
Mét ®¶ng v« cïng to lín, m¹nh mÏ 83
§¹i héi thø XIII (1924): 1.164 ®¹i biÓu thay mÆt 735.811 ®¶ng viªn.
Sau ngµy ®ång chÝ Lªnin mÊt, ®Ó tá quyÕt t©m ñng hé §¶ng,
giai cÊp c«ng nh©n ®· cö ra 25 v¹n ng−êi tèt nhÊt xin vµo §¶ng,
lÊy tªn lµ “Líp Lªnin”.
§¹i héi thø XIV (1925): 1.306 ®¹i biÓu thay mÆt 1.088.000
®¶ng viªn. §¹i héi nµy ®Þnh kÕ ho¹ch c«ng nghiÖp hãa cña Liªn X«.
§¹i héi thø XV (1927): 1.669 ®¹i biÓu thay mÆt 1.236.190 ®¶ng viªn. §¹i héi nµy quyÕt ®Þnh kÕ ho¹ch 5 n¨m thø nhÊt.
§¹i héi thø XVI (1930): 2.159 ®¹i biÓu thay mÆt 1.972.483
®¶ng viªn. §¹i héi nµy gäi lµ “chñ nghÜa x· héi tæng tÊn c«ng trªn
toµn mÆt trËn kinh tÕ”.
§¹i héi thø XVII (1934): 1.961 ®¹i biÓu thay mÆt 2.809.686
®¶ng viªn. §¹i héi th«ng qua kÕ ho¹ch 5 n¨m thø hai. §¹i héi thø XVIII (1939): 2.035 ®¹i biÓu thay mÆt 2.477.666
®¶ng viªn. §¹i héi th«ng qua kÕ ho¹ch 5 n¨m thø ba.
§¹i héi thø XIX (1952): 1.359 ®¹i biÓu thay mÆt 6.882.145 ®¶ng
viªn. §¹i héi ®Þnh kÕ ho¹ch tiÕn m¹nh ®Õn chñ nghÜa céng s¶n.
D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, cã §oµn Thanh niªn Céng s¶n víi
gÇn 16 triÖu ®oµn viªn.
§oµn kÕt xung quanh §¶ng, cã 50 ®¶ng céng s¶n, c«ng nh©n
vµ lao ®éng ë c¸c n−íc, víi ®é 30 triÖu ®¶ng viªn. §ã lµ ch−a kÓ
nh÷ng ®oµn thÓ d©n chñ vµ tiÕn bé trªn thÕ giíi ñng hé §¶ng Céng
s¶n Liªn X«. ThËt lµ mét ®¶ng v« cïng to lín, m¹nh mÏ!
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 99,
ngµy 10-3-1953.
84
NG¦êI KIÓM DUYÖT BÞ KIÓM DUYÖT
Tªn quan n¨m Vory, Chñ nhiÖm Ban KiÓm duyÖt cña qu©n ®éi
Mü x©m l−îc TriÒu Tiªn, võa bÞ kiÓm duyÖt vµ c¸ch chøc. V× sao?
V× h¾n ngøa nghÒ viÕt mét quyÓn s¸ch vÒ ChuyÖn tai nghe m¾t thÊy ë TriÒu Tiªn. Trong quyÓn ®ã, h¾n kÓ nhiÒu chuyÖn, thÝ dô:
“Ph¶i ch¨ng d©n xø nµy kh«ng cã quyÒn qua l¹i trªn ®−êng
cña hä, mµ kh«ng bÞ xe h¬i qu©n sù cña Mü c¸n chÕt, hoÆc kh«ng bÞ bän lÝnh l¸i xe Mü däa n¹t vµ chöi m¾ng?
H×nh nh− nh©n d©n TriÒu Tiªn kh«ng b»ng lßng qu©n ®éi Mü ë
®©y. V× trong qu©n ®éi Mü, cã nhiÒu bän du c«n, hung d÷, dèt n¸t,
vµ kiªu ng¹o. Chóng ®i ®Õn ®©u còng lµm cho ng−êi ta ghÐt Mü vµ
ghÐt bÊt kú c¸i g× lµ Mü. Chóng c−íp giËt, ®¸nh ®Ëp, giÕt chãc.
Chóng h·m hiÕp phô n÷. Chóng lu«n lu«n cã nh÷ng th¸i ®é vµ
hµnh vi b¹o ng−îc...”.
§ã lµ quan Mü kÓ chuyÖn qu©n Mü, chø kh«ng ph¶i ai tuyªn
truyÒn chèng Mü.
V× “nãi thËt mÊt lßng”, nªn Vory bÞ cÊp trªn cña h¾n c¸ch chøc.
Nh−ng sù thËt vÉn lµ sù thËt, vµ téi ¸c cña ®Õ quèc Mü kh«ng giÊu
®−îc ai.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 100,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-3-1953.
85
§iÖn mõng ®ång chÝ Malencèp
KÝnh göi ®ång chÝ Malencèp, Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng Liªn X«,
Thay mÆt nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ
Céng hßa vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, t«i kÝnh göi ®ång chÝ lêi chµo
mõng th©n ¸i vµ lßng tin t−ëng v« h¹n.
T«i tin r»ng kÕ tôc sù nghiÖp vÜ ®¹i cña Lªnin vµ Xtalin, vµ d−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña ®ång chÝ, §¶ng Céng s¶n, ChÝnh
phñ vµ nh©n d©n Liªn X« sÏ thu nhiÒu th¾ng lîi míi trong viÖc
kiÕn thiÕt chñ nghÜa céng s¶n vµ b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi.
Nh©n d©n, §¶ng Lao ®éng vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n
chñ Céng hßa chóng t«i nguyÖn th¾t chÆt h¬n n÷a t×nh ®oµn kÕt
xung quanh nh©n d©n, §¶ng Céng s¶n vµ ChÝnh phñ Liªn X«,
ng−êi l·nh ®¹o mÆt trËn d©n chñ vµ hßa b×nh thÕ giíi.
Ngµy 13 th¸ng 3 n¨m 1953 Chñ tÞch
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå chÝ minh
B¸o Nh©n d©n, sè 103,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 30-3-1953.
86
§iÖn chia buån vÒ viÖc ®ång chÝ Clªmen Gètvan tõ trÇn
KÝnh göi ®ång chÝ Dap«tètxki, Chñ tÞch Héi ®ång ChÝnh phñ n−íc Céng hßa TiÖp Kh¾c,
Thay mÆt nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, t«i kÝnh göi ®ång chÝ lêi chia buån tr−íc c¸i chÕt ®au ®ín cña ®ång chÝ Gètvan, vÞ Chñ tÞch kÝnh mÕn cña nh©n d©n TiÖp, vÞ l·nh tô th©n yªu cña phong trµo d©n chñ hßa b×nh thÕ giíi.
T«i tin ch¾c r»ng nh©n d©n TiÖp sÏ ®oµn kÕt chÆt chÏ h¬n n÷a xung quanh §¶ng Céng s¶n vµ ChÝnh phñ TiÖp, ®Æng tiÕp tôc sù nghiÖp vÜ ®¹i cña ®ång chÝ Gètvan, x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi d−íi sù l·nh ®¹o cña Liªn X«, theo ®óng ®−êng lèi cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin.
Ngµy 15 th¸ng 3 n¨m 1953 Chñ tÞch
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 102,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-3-1953.
87
CH¸U B¸C Hå Y£U MÕN Bé §éI Vµ TH¦¥NG BINH
§−îc B¸c vµ cha mÑ gi¸o dôc, c¸c em nhi ®ång rÊt th−¬ng yªu
c¸c anh bé ®éi vµ th−¬ng binh. §©y lµ mét thÝ dô c¶m ®éng:
Em Lª ThÞ Thanh, 12 tuæi, ë Phó Thä, võa göi lªn Hå Chñ tÞch
10 v¹n b¹c vµ mét bøc th− nh− sau:
“Th−a B¸c. N¨m ngo¸i, giÆc chiÕm ®ãng x· ch¸u. Ch¸u theo
cha mÑ t¶n c− ë Phó Thä. Cha mÑ ch¸u lµm b¸nh ch−ng, b¸n ®−îc 2 v¹n ®ång, ñng hé anh em th−¬ng binh. Ch¸u ®an tói bót m¸y,
b¸n ®−îc 1 v¹n, ch¸u còng ñng hé anh em th−¬ng binh. Khi bé ®éi
ta ®uæi giÆc ra khái x· ch¸u, cha mÑ ch¸u trë vÒ lµng, lµm b¸nh
ngät, b¸n ®−îc h¬n 5 v¹n, ®Ó ñng hé th−¬ng binh vµ bé ®éi.
“Ch¸u thÊy vËy, ch¸u ®æi ®«i khuyªn b¹c cña ch¸u lÊy gµ ®Ó nu«i,
råi b¸n gµ mua lîn nu«i, vµ trång ng«, khoai, s¾n. Võa råi, ch¸u b¸n
tÊt c¶ ®−îc 10 v¹n ®ång. Ch¸u xin göi lªn B¸c, ®Ó B¸c lµm gi¶i
th−ëng cho c¸c anh chiÕn sÜ vµ lµm quµ cho c¸c anh th−¬ng binh. “Ch¸u h«n B¸c nhiÒu”.
MÊy lêi méc m¹c ®ã ®ñ chøng tá lßng c¸c em nhi ®ång nång
nµn yªu n−íc, mÕn B¸c, th−¬ng bé ®éi vµ th−¬ng binh. C¸c em
thËt xøng ®¸ng lµ ch¸u yªu cña B¸c Hå.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 101,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-3-1953.
88
“MÌO §Î RA TRøNG”
GiÆc Ph¸p thua m·i, ngµy cµng luýnh quýnh. GÇn ®©y, bän
trïm thùc d©n, nµo Thèng chÕ, nµo Thñ t−íng, nµo Bé tr−ëng, nµo
®¹i biÓu Quèc héi, lò l−ît kÐo nhau ®Õn Sµi Gßn, Hµ Néi ®Ó nghiªn
cøu v× sao giÆc Ph¸p cø thua m·i. B¸o Nh©n ®¹o cña §¶ng Céng
s¶n Ph¸p (26-1-1953) ®¨ng mét bµi, ®¹i ý nãi:
Tõ tr−íc ®Õn nay, §¶ng Céng s¶n Ph¸p lu«n lu«n ñng hé cuéc kh¸ng chiÕn cña ViÖt Nam, v× bän t− b¶n ®Õ quèc lµ kÎ thï chung
cña nh©n d©n ViÖt vµ Ph¸p.
MÊy n¨m tr−íc, chØ cã nh©n d©n lao ®éng Ph¸p chèng chiÕn
tranh x©m l−îc ë ViÖt Nam. MÊy n¨m gÇn ®©y, mét sè ng−êi t−
b¶n Ph¸p còng chèng, v× hä ®· thÊy râ chiÕn tranh ë ViÖt Nam lµm
cho Ph¸p chÕt ng−êi h¹i cña rÊt nhiÒu, vµ kÕt côc sÏ thÊt b¹i.
ViÖc Mü can thiÖp, cµng lµm cho nh©n d©n Ph¸p thÊy r»ng
chiÕn tranh ë ViÖt Nam tr¸i h¼n víi quyÒn lîi cña n−íc Ph¸p.
Cô Hå ®· nhiÒu lÇn th¶ tï binh Ph¸p, cµng lµm cho nh©n d©n
Ph¸p thÊy lßng khoan hång nh©n ®¹o cña ChÝnh phñ vµ nh©n d©n
ViÖt Nam.
V× vËy, nh©n d©n Ph¸p cµng kiªn quyÕt ®Êu tranh, ®ßi chÊm
døt chiÕn tranh ë ViÖt Nam.
B¸o Nh©n ®¹o viÕt: “Tªn Xal¨ng nãi: Y sÏ th¾ng lîi nÕu nh©n
d©n ViÖt Nam ®ång t×nh víi y. ThËt lµ chuyÖn mÌo ®Î ra trøng.
Ngoµi lò chã s¨n ph¶n n−íc nh− bän B¶o §¹i, th× ng−êi ViÖt Nam
ai mµ ®ång t×nh víi bän thùc d©n c−íp n−íc nh− bän Xal¨ng?”.
“mÌo ®Î ra trøng” 89
MÌo ®©u ®Î trøng x−a nay? D©n ta ai ch¼ng ghÐt bÇy thùc d©n!
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 102,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-3-1953.
90
Cét d©y thÐp
T«i ®i c«ng t¸c qua lµng T.L., ®ång bµo ®ang khai héi, kiÓm ®iÓm c«ng t¸c thuÕ n«ng nghiÖp. T«i còng tham gia. §Õn môc phª b×nh vµ tù phª b×nh, d©n lµng ph¸t biÓu ý kiÕn rÊt s«i næi. Mét chÞ phô n÷ nãi: “GÇn lµng ta, cã mét cét d©y thÐp bÞ mèi ¨n, ng¶ xuèng ®· 4, 5 h«m, mµ c¸c anh c¸n bé vÉn ch−a cho thay cét kh¸c. ThÕ lµ kh«ng biÕt gi÷ g×n cña c«ng, nh− lêi B¸c d¹y...”. Chñ tÞch x· vµ bÝ th− chi bé ®Òu nhËn lçi, vµ høa s¸ng h«m sau nhÊt ®Þnh söa l¹i cét d©y thÐp.
TiÕp lêi, mÊy thanh niªn n«ng d©n nãi: “§ã lµ khuyÕt ®iÓm chung cña mäi ng−êi. S¸ng mai, thanh niªn nhÊt ®Þnh xung phong trång l¹i cét d©y thÐp”. Mäi ng−êi vç tay.
Mét cô phô l·o nãi: “B¶o vÖ cña c«ng, lµ bæn phËn cña mäi ng−êi c«ng d©n. T«i ®Ò nghÞ: Tõ nay, hÔ ai thÊy ®−êng háng hoÆc cét d©y thÐp xiªu ng¶, th× ph¶i lËp tøc b¸o c¸o, ®Ó ®éng viªn d©n lµng ®i ch÷a ngay”. Mäi ng−êi vç tay t¸n thµnh.
T«i mõng thÇm r»ng: Nh©n d©n, bé ®éi, c¸n bé ®Òu biÕt b¶o vÖ cña c«ng, ®ã lµ thªm mét b»ng chøng tá râ kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng lîi, kiÕn quèc nhÊt ®Þnh thµnh c«ng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 103,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 30-3-1953.
91
Th− Göi c¸c ®ång chÝ Nam Bé ®−îc bÇU lµ Anh hïng vµ chiÕn sÜ thi ®ua toµn quèc
Göi c¸c ®ång chÝ Nam Bé ®−îc bÇu lµ Anh hïng vµ ChiÕn sÜ thi ®ua toµn quèc,
1. T«i rÊt vui mõng thay mÆt §¶ng vµ ChÝnh phñ th©n ¸i göi lêi chóc mõng vµ khen ngîi c¸c ®ång chÝ ®· cè g¾ng thi ®ua trong mäi c«ng viÖc vµ ®· ®−îc bÇu lµ Anh hïng vµ ChiÕn sÜ thi ®ua toµn quèc. Hu©n ch−¬ng vµ b»ng cÊp sÏ göi sau.
2. T«i còng göi lêi nh¾c c¸c ®ång chÝ: Thµnh tÝch vµ vinh dù Êy còng lµ thµnh tÝch vµ vinh dù chung cña bé ®éi vµ nh©n d©n ta. VËy c¸c ®ång chÝ cÇn gi÷ th¸i ®é khiªm tèn, kh«ng tù kiªu, tù ®¹i.
§ång thêi cÇn ph¶i cè g¾ng lu«n lu«n lµm g−¬ng mÉu trong mäi c«ng viÖc, ®Æng tù m×nh tiÕn bé vµ gióp anh chÞ em tiÕn bé.
3. D©n téc ta lµ mét d©n téc anh hïng. BÊt kú ai, hÔ quyÕt t©m kh¸ng chiÕn, quyÕt t©m thi ®ua, ®Òu cã thÓ trë nªn Anh hïng vµ ChiÕn sÜ toµn quèc. VËy t«i mong r»ng toµn thÓ ®ång bµo vµ bé ®éi Nam Bé cè g¾ng ®Ó lÇn sau sÏ bÇu ®−îc nhiÒu h¬n n÷a Anh hïng vµ ChiÕn sÜ toµn quèc.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng Th¸ng 3 n¨m 1953
hå chÝ minh
Tµi liÖu l−u t¹i Côc L−u tr÷
V¨n phßng Trung −¬ng §¶ng.
92
Bµi nãi t¹i Héi nghÞ c¸n bé Liªn hiÖp phô n÷ toµn quèc vÒ vÊn ®Ò
ph¸t ®éng quÇn chóng n«ng d©n
Ai ph¸t, ai ®éng, ai lµ quÇn chóng?
Tr−íc khi ph¸t ph¶i thÕ nµo? Trong khi ph¸t ph¶i thÕ nµo?
Sau khi ph¸t ph¶i thÕ nµo? ThÕ nµo lµ ®éng? §éng råi ph¶i lµm g×? Chóng ta ph¶i tr¶ lêi râ nh÷ng c©u Êy.
Ai ph¸t? C¸n bé ph¶i ph¸t. Muèn ph¸t, th× c¸n bé ph¶i hiÓu râ chÝnh s¸ch cña §¶ng, cña ChÝnh phñ, ph¶i hiÓu quÇn chóng, ph¶i
gÇn gòi, häc hái quÇn chóng. Muèn gÇn gòi, häc hái quÇn chóng th× ph¶i lµm sao cho quÇn chóng yªu c¸n bé, tin c¸n bé. T− t−ëng c¸n
bé ph¶i th«ng, c¸ch lµm ph¶i d©n chñ, ph¶i chÝ c«ng v« t−, ®øng h¼n vÒ phÝa n«ng d©n. Tr−íc khi ph¸t th× ph¶i nghiªn cøu hiÓu râ n¬i m×nh ®Õn lµm viÖc: phong tôc tËp qu¸n, c¸ch lµm ¨n cña nh©n d©n,
®Þa chñ bãc lét c¸ch thÕ nµo? NguyÖn väng d©n ë ®ã thÕ nµo? v.v.. Ph¸t lµ thÕ nµo? Lµ ph¶i ®oµn kÕt bÇn, cè, trung n«ng; ph¶i tæ
chøc hä chÆt chÏ; ph¶i gi¸o dôc cho hä gi¸c ngé. Bao giê quÇn
chóng ®· tæ chøc h¼n hoi, chÝnh quyÒn ®· trong s¹ch, chi bé ®· chØnh ®èn, n«ng héi ®· v÷ng ch¾c ®· kÐo ®−îc 90% nh©n d©n tøc lµ
bÇn, cè, trung n«ng, th× lóc ®ã míi thËt ®éng ®−îc. C¸n bé ph¶i tr¸nh bao biÖn, ph¶i gi¸c ngé cho quÇn chóng tù
hä quyÕt t©m ®Êu tranh ®ßi quyÒn lîi cña m×nh, lóc ®ã hä míi ®éng lªn ®−îc. C¸n bé kh«ng thÓ lµm thay cho quÇn chóng, ban ¬n cho
quÇn chóng.
Bµi nãi t¹i héi nghÞ c¸n bé liªn hiÖp phô n÷... 93
§éng råi th× lµm g×? Ph¶i triÖt ®Ó gi¶m t« ®Ó c¶i thiÖn mét
chõng nµo ®êi sèng cho n«ng d©n, tøc lµ cho ®¹i ®a sè nh©n d©n.
Gi¶m t« kh«ng ph¶i chØ m−u lîi nhÊt thêi, vÝ dô: tr−íc ph¶i
nép cho ®Þa chñ mét t¹, nay gi¶m ®−îc 25 hoÆc 50 c©n th× ®−a vÒ
¨n mÊy h«m lµ hÕt: thÕ lµ chØ c¶i thiÖn ®−îc mÊy b÷a. Gi¶m t« råi
ph¶i thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt. T¨ng gia s¶n xuÊt ®Ó gióp ®Èy
m¹nh kh¸ng chiÕn. Gióp ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn thÕ nµo? Ph¶i gióp ®ì ChÝnh phñ, gióp ®ì bé ®éi b»ng c¸ch thi ®ua ®ãng thuÕ
n«ng nghiÖp ®Ó c¶i thiÖn ®êi sèng cho c«ng nh©n, cho bé ®éi, cho
c¸n bé... Muèn t¨ng gia s¶n xuÊt th× ph¶i tæ chøc héi ®æi c«ng.
§¸nh giÆc kh«ng ph¶i chØ bé ®éi ®¸nh mµ th«i, cßn cã d©n c«ng
n÷a. D©n c«ng tõ tr−íc l·ng phÝ nhiÒu. MÊy x· ë VÜnh Phóc, Phó
Thä d©n c«ng ®i cã tæ chøc, cã gi¸o dôc. Ng−êi ë nhµ cã tæ chøc
gióp ®ì ng−êi ®i. Ng−êi ®i thi ®ua víi ng−êi ë nhµ. Khi ®i cã hoan
tèng, khi vÒ cã hoan nghªnh. Nãi tãm l¹i d©n c«ng cã tæ chøc h¼n
hoi th× lµm viÖc ®−îc nhiÒu h¬n d©n c«ng kh«ng cã tæ chøc. KhÐo tæ
chøc d©n c«ng, kh«ng l·ng phÝ d©n c«ng, th× ¶nh h−ëng tèt ®Õn
viÖc t¨ng gia s¶n xuÊt.
ThÕ lµ ph¸t ®éng quÇn chóng gi¶m t« ph¶i ®i ®«i víi thi ®ua
t¨ng gia s¶n xuÊt, thi ®ua ®ãng thuÕ n«ng nghiÖp, ®i d©n c«ng, tæ
chøc héi ®æi c«ng.
Gi¶m t« th× ai cã lîi? N«ng d©n cã lîi. Ai bÞ thiÖt? §Þa chñ bÞ
thiÖt. Cho nªn kh«ng ph¶i ®Þa chñ nµo còng s½n sµng thi hµnh gi¶m t«. Cã bän ®Þa chñ t×m c¸ch chèng l¹i. Tõ chç nã ph¸ ho¹i,
®Õn chç nã liªn l¹c víi giÆc, víi bï nh×n. N«ng d©n ph¶i tæ chøc
d©n qu©n vµ c«ng an x·, ®Ó gi÷ lÊy quyÒn lîi cña m×nh, ®Ó ng¨n
ngõa ViÖt gian, gi¸n ®iÖp, kh«ng ®Ó chóng nã ph¸. ThÕ lµ xung
quanh vÊn ®Ò ph¸t ®éng quÇn chóng gi¶m t« cã nhiÒu vÊn ®Ò
kh¸c n÷a.
Cßn ph¶i ph¸t triÓn b×nh d©n häc vô, thanh to¸n n¹n mï ch÷.
ThÝ dô: N«ng d©n muèn häc tËp cµy cÊy, giång giät theo lèi míi, th× ph¶i biÕt ch÷ ®Ó xem s¸ch b¸o.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 94
ChÞ em phô n÷ cã con, muèn t¨ng gia s¶n xuÊt th× kh«ng thÓ
mçi ng−êi ngåi nhµ gi÷ con. Cho nªn cÇn tæ chøc chç göi trÎ.
Bé ®éi cÇn thªm ng−êi, khi gi¶m t« råi, n«ng d©n cã tæ chøc råi,
th× ph¶i gi¸o dôc thanh niªn h¨ng h¸i tßng qu©n ®Ó ®¸nh giÆc, ®Ó
gi¶i phãng d©n téc, ®Ó b¶o vÖ Tæ quèc.
ë Liªn X« lµm c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa, råi chia ruéng ®Êt
cho n«ng d©n ngay. ë Trung Quèc c¸ch m¹ng th¾ng lîi ®Õn ®©u
chia ruéng ®Êt ®Õn ®Êy.
ë n−íc ta, chÝnh s¸ch ruéng ®Êt ph¸t triÓn dÇn lªn. NÕu n«ng
d©n tæ chøc, gi¸c ngé kh¸ th× nã ph¸t triÓn nhanh; nÕu tæ chøc,
gi¸c ngé kÐm th× nã ph¸t triÓn chËm. V× vËy, chóng ta ph¶i ra søc
tæ chøc vµ gi¸o dôc n«ng d©n.
Tãm l¹i, c¸n bé ph¶i n¾m v÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng, cña
ChÝnh phñ, ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng, tuyÖt ®èi kh«ng bao
biÖn, lóc ph¸t ®éng n«ng d©n ph¶i ®oµn kÕt gi¸c ngé hä. C¸n bé
ph¶i nãi cho n«ng d©n râ: kh«ng ph¶i gi¶m t« råi lµ hÕt chuyÖn.
B©y giê nãi ®Õn ®Þa chñ:
Ph¸t ®éng quÇn chóng, lÏ dÜ nhiªn lµ chèng ®Þa chñ phong
kiÕn. Cã c¸n bé tù m×nh lµ ®Þa chñ, hoÆc bè mÑ, bµ con lµ ®Þa chñ,
nh÷ng c¸n bé Êy lÊy thÕ lµm hæ nhôc. Ph¶i hiÓu r»ng phong kiÕn
còng lµ mét b−íc tiÕn tÊt nhiªn cña x· héi. X· héi tõ chç ¨n l«ng ë
lç, tiÕn ®Õn x· héi n« lÖ, tiÕn ®Õn chÕ ®é phong kiÕn, tiÕn ®Õn x·
héi t− b¶n, råi tiÕn ®Õn x· héi chñ nghÜa. NÕu gia ®×nh lµ ®Þa chñ
còng kh«ng cã g× ®¸ng xÊu hæ. §¸ng xÊu hæ lµ khi nh©n d©n ®·
tiÕn bé, x· héi ®· tiÕn bé, mµ m×nh cø kh− kh− gi÷ lÊy t− t−ëng ®Þa
chñ, chØ biÕt lîi Ých riªng cña m×nh, kh«ng biÕt ®Õn quyÒn lîi d©n
téc, quyÒn lîi x· héi.
¡ngghen dï lµ con nhµ t− b¶n «ng ®· trë nªn mét ng−êi thÇy
d¹y chñ nghÜa céng s¶n cho chóng ta. ë n−íc ta cã vµi ®ång chÝ
xuÊt th©n lµ ®Þa chñ nh−ng hä tù nguyÖn hiÕn hÕt ruéng ®Êt ®Ó
chia cho n«ng d©n; nh− thÕ th× kh«ng cã g× ®¸ng xÊu hæ. Dï mäc ë
Bµi nãi t¹i héi nghÞ c¸n bé liªn hiÖp phô n÷... 95
bïn thèi lªn nh−ng hoa sen vÉn th¬m, ®Ñp. §Þa chñ mµ thËt thµ
tiÕn bé th× còng nh− hoa sen vËy.
C¸n bé: NÕu c¸n bé kh«ng n¾m v÷ng chÝnh s¸ch, kh«ng ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng, th× chÝnh s¸ch hay còng hãa dë, tèt
còng hãa xÊu.
ThÝ dô: ë Thanh Hãa chèng xa xØ phÈm, cã ®óng kh«ng?
§óng. Xa xØ phÈm cña ®Þch tung vµo vïng ta, thu lÊy tiÒn cña ta,
dïng tiÒn ®ã ®Ó ®óc sóng, ®óc ®¹n b¾n l¹i ta. Mua xa xØ phÈm lµ
gióp giÆc ®¸nh l¹i ta. ChÝnh phñ cÊm lµ ®óng. Nh−ng Thanh Hãa
thi hµnh thÕ nµo? Ng−êi ta ®i xe ®¹p, c¸n bé tÞch thu, ®em vÒ
m×nh dïng lµm cho d©n o¸n. L¹i nh− cÊm n−íc hoa, chÆn ng−êi ®i ®−êng l¹i ngöi ®Çu; thÊy th¬m th× dÊn ®Çu ng−êi ta vµo n−íc
®¸i! ThËt lµ d· man! Nh− viÖc vËn ®éng d©n giång b«ng, l¹c, ®ç.
Nh÷ng chç ng−êi ta ®· giång nhiÒu thuèc l¸, c¸n bé tù tiÖn nhæ
hÕt lªn. ThÕ lµ chÝnh s¸ch ®óng, nh−ng v× c¸n bé lµm sai, cho nªn
d©n o¸n, háng viÖc.
Phong trµo ®Êu: §Êu th× chØ ®Êu víi ®Þch, nh−ng cã n¬i th×
gÆp ai còng ®Êu, ®Êu c¶ víi cè, bÇn, trung n«ng. ThËm chÝ cã n¬i
dïng nhôc h×nh. ThÕ lµ d· man. §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· cã chØ
thÞ: tuyÖt ®èi cÊm nhôc h×nh, dï ®èi víi ng−êi cã téi còng kh«ng
®−îc ®¸nh ®Ëp, v× ®¸nh ®Ëp lµ hµnh ®éng cña ®Õ quèc vµ phong
kiÕn, lµ d· man. Ng−êi nµo cã téi, th× ®iÒu tra cho ra, råi cã
ph¸p luËt trõng trÞ. Lµm kh«ng ®óng ®Ó d©n hoang mang, d©n
o¸n, ®Þch lîi dông tuyªn truyÒn ph¸ ho¹i chÝnh s¸ch ruéng ®Êt.
§ã lµ v× c¸n bé tÕu, c¸n bé kh«ng trong s¹ch, c¸n bé khê d¹i,
m¾c m−u cña bän ph¶n ®éng khiªu khÝch. Bän ph¶n ®éng chui
vµo ®oµn thÓ cña quÇn chóng lîi dông lóc ®Êu, xui dïng nhôc h×nh. Cã khi chÝnh tay chóng ®¸nh chÕt ng−êi ®Ó ph¶n tuyªn
truyÒn. NÕu lµm sai chÝnh s¸ch, kh«ng nh÷ng d©n ghÐt c¸n bé,
mµ cßn o¸n ChÝnh phñ, o¸n §¶ng. Cho nªn c¸n bé ph¶i n¾m
v÷ng chÝnh s¸ch, ph¶i ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng, ®Ò phßng
bän ph¶n ®éng ph¸ ho¹i.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 96
Khi ®i ph¸t ®éng quÇn chóng, c¸n bé ph¶i hÕt søc chó ý nh÷ng
®iÒu ®ã. Sai mét li ®i mét dÆm, n¬i nµo d©n còng tèt, l−¬ng còng
nh− gi¸o; nh−ng v× cã nh÷ng c¸n bé kh«ng biÕt tæ chøc, kh«ng biÕt
gi¶i thÝch tuyªn truyÒn, l¹i tù t− tù lîi, kh«ng c¶nh gi¸c ®Ó cho bän
ph¶n ®éng chui vµo c¸c ®oµn thÓ råi ph¸ ho¹i.
BÊt kú viÖc to viÖc nhá, lËp tr−êng ph¶i v÷ng, chÝnh s¸ch ph¶i
hiÓu cho thÊu, lu«n lu«n gÇn gòi häc hái nh©n d©n, ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng, th× viÖc g× còng thµnh c«ng. Tr¸i l¹i th× thÊt b¹i.
Cã viÖc bÒ ngoµi tr«ng th× nh− thµnh c«ng. ThÝ dô: nh− thuÕ n«ng
nghiÖp. Cã n¬i, c¸n bé bÞ ®Þa chñ mua chuéc bæ ®Çu d©n nghÌo;
møc thu tuy ®ñ, nh−ng vÒ mÆt chÝnh trÞ lµ thÊt b¹i: trót c¶ g¸nh
nÆng cho d©n nghÌo, cßn bän ®Þa chñ kh«ng ph¶i ®ãng gãp. ThÕ lµ
bÒ ngoµi th× nh− thµnh c«ng, thùc ra th× thÊt b¹i.
Nãi ph¸t ®éng quÇn chóng, ph¶i nãi ®Õn ®ång bµo C«ng gi¸o.
Th−êng c¸n bé cã thµnh kiÕn r»ng ®ång bµo C«ng gi¸o lµ l¹c hËu,
lµ khã vËn ®éng. Nãi vËy lµ sai. Cha cè còng cã nh÷ng ng−êi kh¸ng
chiÕn nh− cô Trùc, cô Kû vµ nhiÒu vÞ kh¸c.
ë Thanh Hãa cã mét th«n C«ng gi¸o, ai còng nãi lµ khã vËn
®éng. §ång chÝ Lý An t×nh nguyÖn ®i. §Õn th«n, thÊy ®ång bµo lîp
nhµ, ®ång chÝ An liÒn lªn lîp nhµ gióp, võa lµm võa nãi chuyÖn.
Khi mêi ¨n, ®ång chÝ võa ¨n võa nãi chuyÖn. §ång chÝ An kh«ng
nãi m×nh lµ c¸n bé, kh«ng tuyªn truyÒn thuÕ, d©n c«ng g× c¶. §ång
chÝ Êy chØ nãi nh÷ng chuyÖn: bé ®éi chiÕn th¾ng thÕ nµo, nh©n d©n c¸c n¬i h¨ng h¸i ®i d©n c«ng vµ ®ãng thuÕ n«ng nghiÖp nh− thÕ
nµo. §ång bµo nghe chuyÖn thÝch, ®ßi ®ång chÝ Êy nãi chuyÖn nµy
råi chuyÖn kh¸c. KÕt qu¶ lµ hä tù ®éng xin ®ãng thuÕ, xin ®i d©n
c«ng. §ång chÝ An ë víi d©n, ¨n víi d©n, lµm viÖc víi d©n nh−
ng−êi trong nhµ; tuyªn truyÒn mµ kh«ng ra mÆt tuyªn truyÒn.
§ång bµo C«ng gi¸o rÊt yªu ®ång chÝ Êy. §Õn LÔ gi¸ng sinh, linh
môc ®Õn b¸o con chiªn söa so¹n nhµ thê ®Ó lµm lÔ. §ång bµo bËn
viÖc cµy cÊy, kh«ng muèn lµm. Linh môc ph¶i nhê ®ång chÝ An. §ång chÝ Êy ®i nãi chuyÖn tõng nhµ, bµy cho nh©n d©n s¾p xÕp
Bµi nãi t¹i héi nghÞ c¸n bé liªn hiÖp phô n÷... 97
c«ng viÖc vµ vËn ®éng hä trang hoµng nhµ thê ®Ó lµm lÔ. H«m LÔ
gi¸ng sinh, ®ång bµo mêi ®ång chÝ An lªn ngåi ngang víi cha, hä
nãi: “Cha lµ cha linh hån, anh An lµ cha vËt chÊt cña chóng t«i”.
ChuyÖn nµy chøng tá ®ång bµo C«ng gi¸o kh«ng l¹c hËu vµ khÐo
vËn ®éng nh− ®ång chÝ An th× nhÊt ®Þnh vËn ®éng ®−îc.
T¹i mét chç kh¸c, ë gi÷a lµ lµng C«ng gi¸o, chung quanh lµ
lµng l−¬ng, c¸c lµng chung quanh ®−îc gi¶m t«, ®−îc chia c«ng ®iÒn, t¨ng gia s¶n xuÊt, lµm ¨n thÞnh v−îng. §ång bµo C«ng gi¸o
thÊy vËy, tù ®éng ®i t×m c¸n bé, h¨ng h¸i tæ chøc vµ ®Êu tranh ®ßi
gi¶m t«, ®ßi chia c«ng ®iÒn.
Nãi tãm l¹i: ®ång bµo thiÓu sè hay lµ ®a sè, l−¬ng hay lµ gi¸o,
c¸n bé biÕt c¸ch lµm th× ®Òu vËn ®éng ®−îc.
C¸n bé phô n÷ ®i vËn ®éng, cã c« vËn ®éng khÐo, ®Õn ®©u d©n
lµm g×, m×nh lµm nÊy, th©n thiÕt nh− ng−êi nhµ, th× cã thµnh tÝch.
C« nµo kh«ng hßa lÉn ®−îc víi nh©n d©n, vÉn gi÷ thãi quen thµnh
phè, th× vËn ®éng kh«ng thµnh c«ng.
Ph¸t ®éng quÇn chóng thµnh c«ng th× n«ng d©n ®−îc ruéng
®Êt, ®−îc Êm no vµ phô n÷ ®−îc gi¶i phãng. Ph¸t ®éng quÇn chóng
th× båi d−ìng ®−îc n«ng d©n, ®Èy m¹nh mäi mÆt c«ng t¸c kh¸ng
chiÕn kiÕn quèc. C¸c c« cÇn häc tËp, rÌn luyÖn trong c«ng t¸c ph¸t
®éng quÇn chóng, kÕt hîp nã víi phong trµo phô n÷ vµ chØnh ®èn
tæ chøc phô n÷ ë n«ng th«n.
Nãi th¸ng 3-1953.
Tµi liÖu l−u t¹i Côc L−u tr÷
V¨n phßng Trung −¬ng §¶ng.
98
Bµi nãi t¹i líp chØnh §¶ng Trung −¬ng kho¸ 2
ThÕ giíi cã m©u thuÉn, cã hai phe.
Trong n−íc cã m©u thuÉn, cã hai phe.
Trong m×nh còng cã m©u thuÉn, cã hai phe.
C¸i ®ã rÊt dÔ hiÓu.
Trong m×nh cã hai phe: mét phe thiÖn vµ mét phe ¸c. Hai phe
cïng ®Êu tranh víi nhau. NÕu ®Êu tranh ®Ó phe thiÖn th¾ng, th× phe ¸c ph¶i b¹i.
NÕu kh«ng ®Êu tranh mµ ®Ó cho phe thiÖn b¹i, th× lµ háng.
C¶i t¹o thÕ giíi lµ viÖc to, ph¶i tr−êng kú gian khæ.
Kh¸ng chiÕn ®Ó c¶i t¹o n−íc nhµ còng ph¶i tr−êng kú vµ gian
khæ. Muèn c¶i t¹o m×nh, còng ph¶i tr−êng kú vµ gian khæ, chø
kh«ng ph¶i lµ dÔ ®©u.
NÕu chÝnh m×nh tham « b¶o ng−êi ta liªm khiÕt cã ®−îc
kh«ng? Kh«ng ®−îc. M×nh tr−íc hÕt ph¶i siªng n¨ng, trong s¹ch th× míi b¶o ng−êi ta trong s¹ch, siªng n¨ng ®−îc.
Ai còng thÊy siªng n¨ng, trong s¹ch lµ tèt. §iÒu ®ã kh«ng ai
chèi c·i ®−îc. ThÕ mµ v× sao vÉn kh«ng lµm hay kh«ng lµm ®−îc?
Ch¼ng nh÷ng kh«ng lµm ®−îc mµ cßn lµm tr¸i l¹i? §ã lµ v× c¸i t©m
m×nh kh«ng chÝnh.
Ph¶i thÊy kÎ ®Þch trong m×nh ta nã m¹nh l¾m. §Õ quèc bªn
ngoµi cã thÓ dïng sóng dïng ®¹n ®Ó ®¸nh ®−îc. KÎ ®Þch trong
ng−êi kh«ng thÓ dïng lùu ®¹n mµ nÐm vµo ®−îc; nã v« h×nh, v«
Bµi nãi t¹i líp chØnh ®¶ng trung −¬ng khãa 2 99
¶nh, kh«ng dµn ra thµnh trËn, lu«n lu«n lÈn lót trong m×nh ta. Nã
khã thÊy, khã biÕt, nªn khã tr¸nh. Nh−ng ®· biÕt viÖc ph¶i th×
kiªn quyÕt lµm.
Lµm kh«ng ph¶i chuyÖn dÔ. Nã khã nh− trÌo nói, rÊt gay go vµ
cã khi nguy hiÓm lµ ®»ng kh¸c.
Nh− håi tr−íc, lµm c¸ch m¹ng mÊt ®Çu lµ th−êng.
Nh−ng biÕt lµ ph¶i th× lµm. M×nh bÞ hy sinh th× ng−êi kh¸c sÏ
lµm. Ng−êi kh¸c bÞ hy sinh th× ng−êi kh¸c n÷a l¹i lµm.
Kiªn quyÕt lµm. ChÝnh t©m lµ nh− vËy.
*
* * B©y giê nãi ®Õn t×nh, ®Õn nghÜa:
Cã ng−êi nãi: ng−êi céng s¶n lµ v« t×nh, lµ bÊt hiÕu. Con lµm
c¸ch m¹ng cã khi ph¶i bá c¶ bè mÑ. C¸i ®ã cã kh«ng? Cã.
Ng−êi kiªn quyÕt c¸ch m¹ng nhÊt l¹i lµ ng−êi ®a t×nh, chÝ hiÕu
nhÊt. V× sao? NÕu kh«ng lµm c¸ch m¹ng th× ch¼ng nh÷ng bè mÑ
m×nh mµ hµng chôc triÖu bè mÑ ng−êi kh¸c còng bÞ ®Õ quèc phong kiÕn giµy vß.
M×nh kh«ng nh÷ng cøu bè mÑ m×nh mµ cßn cøu bè mÑ ng−êi
kh¸c, bè mÑ cña c¶ n−íc n÷a.
Ph¶i hiÓu ch÷ hiÕu cña c¸ch m¹ng réng r·i nh− vËy.
VÒ t×nh còng thÕ.
Con ng−êi dï lµ xÊu, tèt, v¨n minh hay d· man ®Òu cã t×nh.
Ng−êi c¸ch m¹ng hiÓu t×nh mét c¸ch kh¸c.
H·y c©n nh¾c: Bá thêi gian, c«ng t¸c ®Ó theo ®uæi mét ng−êi
con g¸i, hay bo bo muèn cho vî con thanh nhµn nh−ng kh«ng lo
viÖc nhµ viÖc n−íc. C¸i nµo nÆng, c¸i nµo nhÑ?
Gia ®×nh to (lµ c¶ n−íc) vµ gia ®×nh nhá: c¸i nµo nÆng, c¸i nµo
nhÑ? Ng−êi c¸ch m¹ng chän gia ®×nh to. V× ng−êi c¸ch m¹ng biÕt
nÕu gia ®×nh to bÞ ¸p bøc, bãc lét th× gia ®×nh nhá sÏ suy sôp,
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 100
kh«ng ph¸t triÓn ®−îc. V× vËy kh«ng thÓ bo bo gi÷ gia ®×nh nhá mµ
kh«ng nghÜ ®Õn gia ®×nh to.
§Êy lµ c¸ch hiÓu xa thÊy réng. Ph¶i hy sinh c¸i nhá cho c¸i lín.
Ph¶i hy sinh c¸i riªng cho c¸i chung.
Ch÷ t×nh, ch÷ hiÕu, còng ph¶i hiÓu mét c¸ch réng vµ hiÓu nh−
thÕ míi lµ ®óng. Gi÷a lîi Ých riªng vµ lîi Ých chung ph¶i chän lÊy
mét. Mµ ph¶i chän c¸i Ých chung.
§Õn chñ nghÜa x· héi hay chñ nghÜa céng s¶n, gia ®×nh chung
®· cã h¹nh phóc th× gia ®×nh riªng còng cã h¹nh phóc.
V× vËy trong lóc c¸ch m¹ng gay go ph¶i chän c¸i lín. NÕu ph¶i hy sinh gia ®×nh nhá cho gia ®×nh lín còng ph¶i lµm. Ph¶i døt
kho¸t, tuyÖt ®èi kh«ng ®−îc chän gia ®×nh nhá.
Cã mét sè c¸n bé kh«ng yªn t©m c«ng t¸c lµ v× kh«ng hiÓu c¸i
®ã. Ph¶i hy sinh c¸i riªng, c¸i nhá ®Ó phôc vô c¸i chung, c¸i to.
B©y giê trë l¹i phe thiÖn, phe ¸c trong m×nh. ThÝ dô: Phe thiÖn
lµm cho m×nh cùc khæ, gay go, nguy hiÓm nh− trÌo nói; cßn phe ¸c
th× nã nh− ®−a m×nh xuèng nói mét c¸ch ªm dÞu, nh−ng c¸i xuèng
®ã lµ xuèng hè.
V× vËy ph¶i ®Êu tranh.
NÕu ®Ó phe ¸c th¾ng th× g©y ra chøng bÖnh nãi chung lµ c¸ nh©n chñ nghÜa. Tõ ®ã g©y ra nhiÒu bÖnh kh¸c.
V× c¸ nh©n chñ nghÜa nªn ®Æt lîi Ých riªng lªn trªn lîi Ých
chung, råi sinh ra v« kû luËt, v« tæ chøc, tham ®Þa vÞ, tham danh
väng, bÌ ph¸i, tham «, l·ng phÝ, quan liªu, v.v..
Ph¶i ®Êu tranh ®Ó anh thiÖn th¾ng. NÕu anh thiÖn trong m×nh
th¾ng th× phe thiÖn trong n−íc, ngoµi n−íc sÏ m¹nh. Lµm sao ®Ó cho anh thiÖn th¾ng?
Ph¶i häc tËp, häc tËp trong viÖc lµm hµng ngµy, trong viÖc lín
còng nh− viÖc nhá, viÖc cao còng nh− viÖc thÊp. Ph¶i nghiªn cøu
chñ nghÜa M¸c - Lªnin vµ ¸p dông vµo c«ng t¸c hµng ngµy.
Ph¶i häc hái quÇn chóng.
Bµi nãi t¹i líp chØnh ®¶ng trung −¬ng khãa 2 101
Cã ng−êi cho lµ “d©n ngu khu ®en”. ThÕ lµ tÇm bËy. D©n rÊt
th«ng minh. QuÇn chóng kinh nghiÖm, s¸ng kiÕn rÊt nhiÒu. ChØ
cÇn m×nh cã biÕt häc hay biÕt lîi dông mµ th«i.
Mét c¸i gióp cho m×nh n÷a lµ phª b×nh vµ tù phª b×nh.
Trong n¨m nay, cã mét c¬ héi ®Ó cho tÊt c¶ c¸c c¸n bé trong
§¶ng vµ ngoµi §¶ng thö th¸ch t− t−ëng, lËp tr−êng, th¸i ®é. Tøc
lµ ph¸t ®éng quÇn chóng.
Cã mét c©u hái ph¶i tr¶ lêi døt kho¸t: Anh ®øng vÒ phe nµo?
C¸ch m¹ng ta lµ c¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ. C¸ch m¹ng d©n
téc d©n chñ tøc lµ c¸ch m¹ng d©n cµy (do v« s¶n l·nh ®¹o) mµ c¸ch
m¹ng d©n cµy lµ ph¶i cã chÝnh s¸ch ruéng ®Êt ®óng.
Kh¸ng chiÕn tøc lµ c¸ch m¹ng, muèn kh¸ng chiÕn th¾ng lîi th×
ph¶i cã chÝnh s¸ch ruéng ®Êt ®óng.
Ta cã t¸n thµnh kh¸ng chiÕn th¾ng lîi kh«ng?
§· t¸n thµnh kh¸ng chiÕn th¾ng lîi th× ph¶i t¸n thµnh chÝnh
s¸ch ruéng ®Êt. Kh«ng cã n−íc ®«i.
Ph¶i thùc hiÖn cho kú ®−îc chÝnh s¸ch ruéng ®Êt. Ph¶i døt
kho¸t. Kh«ng ®−îc ®øng ch«ng chªnh. Kh«ng cã phe thø ba. ThÕ
giíi cã hai phe. Trong n−íc cã hai phe. Trong m×nh còng cã hai
phe. Ph¶i râ rµng. Cã nh÷ng c¸n bé hoÆc lµ m×nh, hoÆc bè mÑ, anh
em, chó b¸c, cã ruéng. §èi víi anh em ®ã, viÖc døt kho¸t kh«ng
ph¶i dÔ. Nã khã nh− trÌo nói.
Nh−ng cã trÌo kh«ng? TrÌo th× ph¶i khã nhäc. Kh«ng ph¶i
kh«ng ai gióp anh, anh cã §¶ng, cã nh©n d©n bªn c¹nh. Cã trÌo th×
míi lªn ®−îc ®Ønh nói. VËy ph¶i cã quyÕt t©m.
Tãm l¹i, cã hai con ®−êng ë thÕ giíi, ë trong n−íc vµ ë trong m×nh.
Theo con ®−êng ¸c th× dÔ dµng, nh−ng l¨n xuèng hè.
Theo con ®−êng thiÖn th× khã nhäc, nh−ng vÎ vang.
QuyÕt t©m lµ lµm ®−îc.
C¸i g× khã b»ng lµm c¸ch m¹ng, b»ng ®¸nh T©y, b»ng c¶i t¹o
x· héi? ThÕ mµ ta lµm ®−îc.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 102
C¸n bé cã quyÕt t©m th× c¶i t¹o ®−îc m×nh, ®−îc n−íc nhµ,
®−îc x· héi.
C¸i bÝ quyÕt thµnh c«ng lµ cã quyÕt t©m.
C¸c c«, c¸c chó cã lµm ®−îc nh− vËy kh«ng?
Nãi vµo th¸ng 3-1953.
In trong s¸ch Ph¸t huy tinh thÇn cÇu häc, cÇu tiÕn bé, Nxb. Sù thËt,
Hµ Néi, 1960, tr.21-25.
103
CON VOI VíI CON MUçI
Mét tªn ®¹i biÓu Quèc héi Ph¸p sang th¨m nh÷ng vïng t¹m bÞ
chiÕm ë ViÖt Nam. Lóc vÒ Ph¸p, h¾n than phiÒn r»ng: “Ph¸p chÕt
nhiÒu ng−êi, h¹i nhiÒu cña ë ViÖt Nam. §ã lµ mét cuéc chiÕn tranh
gi÷a voi víi muçi...”.
Ch¾c ý h¾n nãi: GiÆc Ph¸p lµ voi, ViÖt Nam lµ muçi. Vµ khi nãi
vËy, ch¾c h¾n nhí ®Õn bµi th¬ cña La Ph«ngten (ng−êi Ph¸p) vÒ
cuéc ®¸nh nhau gi÷a con nhÆng vµ con s− tö. Bµi Êy ®¹i ý nãi:
NhÆng víi s− tö, hai bªn ®¸nh nhau,
S− tuy to lín, song nhÆng cao m−u,
Bay ®èt phÝa tr−íc, bay ®èt phÝa sau,
Khi róc vµo tai, khi c¾n vµo ®Çu.
S− tö tøc giËn, cÊu tai cÊu hÇu.
M×nh tù cÊu m×nh, cµng cÊu cµng ®au.
S− ®au s− chÕt, nhÆng th¾ng lîi to.
§Çu n¨m 1951, trong b¶n B¸o c¸o chÝnh trÞ ®äc tr−íc §¹i héi
§¶ng, Hå Chñ tÞch nãi: “Khi ta b¾t ®Çu kh¸ng chiÕn, cã ng−êi nhót
nh¸t cho r»ng: cuéc kh¸ng chiÕn cña ta lµ “ch©u chÊu ®¸ voi”.
Nh−ng chóng ta ®· c¶ quyÕt tr¶ lêi nh÷ng ng−êi lõng chõng vµ bi
quan kia r»ng:
“Nay tuy ch©u chÊu ®Êu voi,
Nh−ng mai voi sÏ bÞ lßi ruét ra”.
“Sù thËt ®· chøng tá r»ng “voi” thùc d©n ®· b¾t ®Çu lßi ruét...”.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 104
Nãi tãm l¹i, tªn ®¹i biÓu Quèc héi Ph¸p ph¶i thõa nhËn r»ng:
Dï lµ voi hay lµ s− tö, giÆc Ph¸p còng nhÊt ®Þnh sÏ thua, mµ kh¸ng chiÕn cña ta nhÊt ®Þnh sÏ toµn th¾ng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 104,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-4-1953.
105
Th− göi c¸c ®¬n vÞ bé ®éi ta cã nhiÖm vô t¸c chiÕn ë Th−îng Lµo11
Th©n ¸i göi toµn thÓ c¸n bé vµ chiÕn sÜ,
LÇn nµy lµ lÇn ®Çu tiªn, c¸c chó nhËn mét nhiÖm vô quan träng vµ vÎ vang nh− nhiÖm vô nµy, tøc lµ gióp nh©n d©n n−íc b¹n. Mµ gióp nh©n d©n n−íc b¹n tøc lµ m×nh tù gióp m×nh.
§Ó lµm trßn nhiÖm vô chiÕn ®Êu, tõ trªn xuèng d−íi c¸c chó cÇn ph¶i:
V−ît mäi khã kh¨n, thi ®ua diÖt ®Þch, chiÕn ®Êu anh dòng ë bªn ®ã còng nh− ë ta;
Nªu cao tinh thÇn quèc tÕ, t«n träng chñ quyÒn, t«n träng phong tôc tËp qu¸n, kÝnh yªu nh©n d©n cña n−íc b¹n;
TuyÖt ®èi gi÷ g×n kû luËt, gi÷ g×n danh tiÕng cña Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam;
TÊt c¶ ph¶i cã quyÕt t©m rÊt cao, rÊt bÒn, tranh nhiÒu th¾ng lîi. B¸c chê tin th¾ng lîi cña c¸c chó vµ ®ang chuÈn bÞ gi¶i th−ëng
cho nh÷ng ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n nµo cã thµnh tÝch nhÊt.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng Ngµy 3 th¸ng 4 n¨m 1953
Hå CHÝ MINH
B¸o Qu©n ®éi nh©n d©n, sè 83, ngµy 14-4-1953.
106
§iÖn mõng nh©n dÞp ngµy gi¶i phãng n−íc Céng hßa nh©n d©n Hunggari
KÝnh göi ®ång chÝ Rac«xi, Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng n−íc Céng hßa Nh©n d©n Hunggari,
Nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø t¸m ngµy nh©n d©n Hunggari ®−îc
gi¶i phãng khái ¸ch thèng trÞ cña bän ph¸t xÝt x©m l−îc HÝtle, t«i
kÝnh göi ®ång chÝ Chñ tÞch vµ ChÝnh phñ n−íc Céng hßa Nh©n d©n
Hunggari lêi chµo mõng nång nhiÖt vµ lêi chóc th¾ng lîi trong c«ng cuéc kiÕn thiÕt chñ nghÜa x· héi ë Hunggari.
Chóng t«i tin ch¾c r»ng t×nh h÷u ¸i huynh ®Ö gi÷a hai d©n téc
chóng ta ngµy cµng bÒn chÆt trong cuéc chiÕn ®Êu chung ®Ó b¶o vÖ
hßa b×nh vµ d©n chñ thÕ giíi, d−íi sù l·nh ®¹o cña Liªn X« vÜ ®¹i.
Ngµy 3 th¸ng 4 n¨m 1953 Chñ tÞch kiªm Thñ t−íng
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 105,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-4-1953.
107
Nh©n dÞp Héi nghÞ Quèc tÕ b¶o vÖ quyÒn lîi thanh niªn
§¹i biÓu thanh niªn cña 70 n−íc ®· häp xong héi nghÞ ë Viªn
(thñ ®« n−íc ¸o), bµn c¸ch gi÷ g×n quyÒn lîi cña thanh niªn. Nh©n
dÞp nµy, C.B. cã mÊy lêi cèng hiÕn cho thanh niªn ViÖt Nam ta:
HiÖn nay, quyÒn lîi chung cña d©n téc, vµ riªng cña thanh niªn
ta, ®ang bÞ bän ®Õ quèc Ph¸p - Mü vµ lò phong kiÕn bï nh×n x©m
ph¹m. §Ó tranh l¹i vµ ®Ó gi÷ g×n quyÒn lîi cña m×nh, thanh niªn ta: - CÇn ph¶i h¨ng h¸i tham gia kh¸ng chiÕn.
- CÇn ph¶i rÌn luyÖn m×nh thµnh nh÷ng chiÕn sÜ kiªn quyÕt vµ
gan gãc, kh«ng sî nguy hiÓm, kh«ng sî khã kh¨n.
- CÇn ph¶i yªu lao ®éng vµ kÝnh träng cña c«ng; chèng quan
liªu, tham «, l·ng phÝ.
- CÇn ph¶i tuyÖt ®èi yªu Tæ quèc, dòng c¶m hy sinh cho Tæ quèc.
- CÇn ph¶i g¾n chÆt lßng yªu n−íc ch©n chÝnh víi tinh thÇn
quèc tÕ ch©n chÝnh, thËt thµ trung thµnh víi nh©n d©n, víi §¶ng vµ ChÝnh phñ.
C.B. l¹i trÝch mét ®o¹n trong bµi h¸t cña 16 triÖu thanh niªn
céng s¶n Liªn X«, ®Ó tÆng thanh niªn ta:
“Chóng ta sÏ chiÕn th¾ng tÊt c¶ mäi khã kh¨n, ChiÕn th¾ng Nam cùc, B¾c cùc vµ ch©n trêi. Khi Tæ quèc b¶o chóng ta lµm viÖc g× to lín gay go mÊy, Chóng ta còng quyÕt t©m lµm ®−îc, kh«ng ngÇn ng¹i, kh«ng
kiªu c¨ng”.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 108
§ã còng lµ con ®−êng vÎ vang chung cña thanh niªn thÕ giíi,
vµ riªng cña thanh niªn ViÖt Nam ta.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 105,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-4-1953.
109
Bµi nãi chuyÖn ë líp chØnh §¶ng Trung −¬ng kho¸ 3
Trong khi rçi, B¸c th−êng ®äc s¸ch, s¸ch míi cã, cò cã. H«m
nay B¸c nãi mét c©u chuyÖn vÒ s¸ch cò.
Ngµy x−a Khæng Tö cã c©u: “¤n viÖc cò ®Ó biÕt viÖc míi” nghÜa
lµ ta ph¶i «n nh÷ng viÖc ®· qua ®Ó thÊy viÖc míi.
I- T×NH H×NH THÕ GiíI
Tr−íc C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi Nga12, bän ®Õ quèc chiÕm
hoµn toµn thÕ giíi. TÊt c¶ thÕ giíi thµnh mét khèi cña ®Õ quèc
chñ nghÜa. Nh−ng tõ C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi Nga thµnh c«ng
th× khèi ®ã bÞ mÊt mét m¶ng lín b»ng 1/6 qu¶ ®Þa cÇu. Tù nhiªn
thÕ giíi chia ra hai phe: phe x· héi chñ nghÜa vµ phe ®Õ quèc
chñ nghÜa. ThÕ lùc cña ®Õ quèc co hÑp l¹i, thÞ tr−êng do ®ã mµ
còng rót hÑp. Do thÞ tr−êng rót hÑp, bän t− b¶n thiÕu n¬i b¸n
hµng. V× vËy m©u thuÉn gi÷a chóng cµng s©u s¾c. Sau §¹i chiÕn
thø hai, 3 ®Õ quèc ph¸t xÝt §øc, ý, NhËt sôp ®æ, cßn l¹i 3 ®Õ quèc Mü, Anh, Ph¸p. Anh, Ph¸p sót kÐm v× §¹i chiÕn thø hai, cßn Mü
ë xa nªn thiÖt h¹i t−¬ng ®èi Ýt. Còng sau §¹i chiÕn thø hai ®·
xuÊt hiÖn nhiÒu n−íc d©n chñ nh©n d©n. TiÕp sau ®ã ®Õn c¸ch
m¹ng Trung Quèc th¾ng lîi, c¶ mét khèi to réng víi 800 triÖu
ng−êi tõ §«ng ¢u tíi ViÖt Nam, TriÒu Tiªn ®· t¸ch ra ngoµi
khèi ®Õ quèc chñ nghÜa. Lµm cho lùc l−îng phe x· héi chñ nghÜa
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 110
vµ d©n chñ nh©n d©n m¹nh lªn. Tr¸i l¹i, phe ®Õ quèc cµng ngµy
cµng suy sôp.
A. Phe ®Õ quèc cµng ngµy cµng yÕu:
Cã ng−êi t−ëng Mü m¹nh, nªn sî Mü, theo Mü vµ ®Çu hµng Mü.
Mü kh«ng m¹nh v×:
1- Mü ®· dùa trªn mét nÒn t¶ng kinh tÕ tæng khñng ho¶ng.
Võa råi Ngo¹i tr−ëng Chu ¢n Lai vµ t−íng Nam NhËt míi ®Ò
ra viÖc trao ®æi tï binh mµ c¸c b¸o ph¶n ®éng ®· hèt ho¶ng nãi:
“hßa b×nh víi Mü cßn khã chÞu h¬n chiÕn tranh”, v× kh«ng chiÕn
tranh th× Mü kh«ng b¸n ®−îc sóng ®¹n, nhµ m¸y ®ãng cöa, c«ng
nh©n thÊt nghiÖp, trËt tù x· héi sÏ rèi lo¹n.
2- Mü c« ®éc, kh«ng cã b¹n m¹nh, c¸c n−íc trong phe chóng
®Òu m©u thuÉn víi nhau.
3- ChÝnh s¸ch g©y chiÕn cña Mü tr¸i víi ý nguyÖn cña nh©n
d©n thÕ giíi nªn nh©n d©n thÕ giíi ph¶n ®èi, ch¸n ghÐt nã. 4- Qu©n ®éi Mü Ýt kinh nghiÖm. H¶i qu©n Mü kh«ng b»ng h¶i
qu©n Anh, cè nhiªn kh«ng thÓ so s¸nh víi h¶i qu©n Liªn X«. Lôc
qu©n Mü còng kh«ng b»ng Ph¸p, NhËt, §øc. ThÕ mµ mÆt trËn cña
Mü l¹i chç nµo còng cã, chç nµo cã tay sai cña Mü lµ cã mÆt trËn
Mü, lµm cho lùc l−îng dµn máng ra, nªn ph¶i yÕu ®i.
5- Mü gÆp lùc l−îng ®èi ®Þch l¹i chóng m¹nh qu¸ tøc lµ Liªn X«
vµ c¸c n−íc d©n chñ nh©n d©n.
Trong c¸c n−íc ®Õ quèc cã 3 m©u thuÉn, nhÊt lµ ë Mü cµng s©u s¾c:
a) M©u thuÉn gi÷a t− b¶n víi v« s¶n (c«ng nh©n).
b) M©u thuÉn gi÷a c¸c n−íc ®Õ quèc vµ phô thuéc.
c) M©u thuÉn gi÷a t− b¶n Mü vµ c¸c n−íc t− b¶n kh¸c.
V× vËy mµ míi trong 30 n¨m, lùc l−îng cña chóng sót kÐm nhiÒu.
B. Phe d©n chñ hßa b×nh m¹nh lªn:
1- D©n ®«ng, Liªn X« d©n 200 triÖu, Trung Quèc réng, d©n
Bµi nãi chuyÖn ë líp chØnh §¶ng... 111
®«ng gÇn 500 triÖu, gÇn b»ng 15 lÇn n−íc Ph¸p, ngoµi ra cßn c¸c
n−íc d©n chñ nh©n d©n kh¸c n÷a. §Êt réng l¹i ë vµo mét khèi suèt
tõ §«ng §øc tíi ViÖt Nam vµ TriÒu Tiªn.
2- T− t−ëng nhÊt trÝ, hµnh ®éng nhÊt trÝ, gi÷a Liªn X« víi c¸c
n−íc d©n chñ nh©n d©n.
3- Cã nh©n d©n lao ®éng tiÕn bé, cã hµng bao nhiªu triÖu ng−êi
ë c¸c n−íc trªn thÕ giíi, ngay trong phe ®Õ quèc còng cã. Cuéc tuyÓn cö ë Ph¸p cø 4 ng−êi d©n th× 1 ng−êi bá phiÕu cho §¶ng
Céng s¶n tøc lµ ®øng vÒ hµng ngò Liªn X«. C¸c n−íc kh¸c nh− ý
còng vËy. Cã 40 ®¶ng céng s¶n l·nh ®¹o phong trµo c¸c n−íc.
Trong khèi ta, th−êng nãi Liªn X« l·nh ®¹o. V× sao Liªn X«
l·nh ®¹o c¸c n−íc kh¸c? V×:
- Cã 24 triÖu c«ng nh©n cã tæ chøc vµ nhiÒu kinh nghiÖm
®Êu tranh.
- Cã §¶ng Céng s¶n Liªn X«, nhiÒu kinh nghiÖm l·nh ®¹o
nhÊt, trong s¹ch, m¹nh mÏ nhÊt.
Liªn X« ®· xung phong ph¸ vì thÞ tr−êng khèi ®Õ quèc chñ
nghÜa vµ x©y dùng x· héi chñ nghÜa ®Çu tiªn trªn thÕ giíi, x©y ®¾p
thµnh tr× c¸ch m¹ng thÕ giíi, l·nh ®¹o c¸c n−íc chèng chñ nghÜa
®Õ quèc vµ hiÖn ®ang ra søc gióp ®ì c¸c n−íc ®ã.
Liªn X« anh c¶ th× Trung Quèc anh hai, 2 n−íc ®ã hîp l¹i
thµnh mét lùc l−îng v« ®Þch.
C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi Nga thµnh c«ng lµm kiÓu mÉu cho c¸ch m¹ng c¸c n−íc t− b¶n thÕ giíi th× c¸ch m¹ng Trung Quèc
còng lµm kiÓu mÉu cho c¸c n−íc thuéc ®Þa vµ nöa thuéc ®Þa.
II- TRONG N¦íC
Liªn hÖ n−íc ta, cã 2 phe cã m©u thuÉn: mét phe kh¸ng chiÕn
gåm nh©n d©n, bé ®éi; mét phe ®Õ quèc x©m l−îc Ph¸p, Mü, ViÖt
gian, phong kiÕn, ®Þa chñ.
Mét ®»ng ®ang lªn, mét ®»ng ®ang xuèng.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 112
¤n l¹i ngµy b¾t ®Çu kh¸ng chiÕn, b¾t ®Çu tæ chøc c¨n cø du
kÝch ë Cao B»ng håi n¨m 1944. Håi ®ã ta cßn ph¶i mua sóng cña
Quèc d©n §¶ng Trung Quèc, mua rÊt khã kh¨n, nã b¸n sóng
kh«ng b¸n ®¹n. ThÕ mµ ta ®· lµm C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m thµnh
c«ng. Cè nhiªn còng do hoµn c¶nh bªn ngoµi thuËn tiÖn cho ta. Tõ
n¨m 1945 kh¸ng chiÕn Nam Bé13 råi kh¸ng chiÕn toµn quèc14. T¹i
sao ta d¸m kh¸ng chiÕn? V× ta tin ta nhÊt ®Þnh th¾ng: 1- Kh¸ng chiÕn cña ta lµ chÝnh nghÜa, hîp víi ý nguyÖn, ®−îc
nh©n d©n theo, nh©n d©n ñng hé.
2- Ta cã chñ nghÜa M¸c - Lªnin soi s¸ng, cã §¶ng l·nh ®¹o.
3- Cã Liªn X« thµnh tr× c¸ch m¹ng. Tuy lóc ®ã §¶ng Céng s¶n
Trung Quèc cßn ë Diªn An c¸ch xa ta nhiÒu, nh−ng ta biÕt tr−íc
r»ng c¸ch m¹ng Trung Quèc nhÊt ®Þnh thµnh c«ng, cho nªn ta
còng biÕt tr−íc r»ng kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.
Håi ®ã Ph¸p nãi chØ ®¸nh 3 th¸ng th× Hå ChÝ Minh ®æ. §Õn
nay Ph¸p chÕt bao nhiªu t−íng t¸, hao tæn bao nhiªu ng−êi, vò khÝ,
tiÒn b¹c, ChÝnh phñ Ph¸p ®æ 17 lÇn, thÕ mµ Hå ChÝ Minh kh«ng ®æ
mµ kh¸ng chiÕn ta l¹i cµng m¹nh.
Tr−íc ®©y hËu ph−¬ng ta thÕ nµo? B©y giê thÕ nµo? Nh− vËy cã
th¾ng kh«ng? Cã. Song, nh÷ng c¸i ®ã ch−a ®ñ. Ta cßn khuyÕt ®iÓm
trong viÖc thi hµnh chÝnh s¸ch ruéng ®Êt. Ai ®i bé ®éi nhiÒu nhÊt?
N«ng d©n. §ãng thuÕ ai h¨ng h¸i nhÊt? N«ng d©n. D©n c«ng, ai ®i
nhiÒu nhÊt? N«ng d©n. Tãm l¹i, ®¹i ®a sè n«ng d©n tham gia kh¸ng chiÕn. ThÕ mµ n«ng d©n vÉn bÞ ®ãi khæ, vÉn bÞ ®Þa chñ bãc
lét t« tøc.
Cho nªn n¨m nay §¶ng, ChÝnh phñ quyÕt t©m ph¸t ®éng quÇn
chóng triÖt ®Ó thi hµnh chÝnh s¸ch ruéng ®Êt. Ta ph¶i hiÓu r»ng
c¸ch m¹ng cña ta lµ d©n téc d©n chñ nh©n d©n, thùc chÊt lµ c¸ch
m¹ng n«ng d©n, mµ c¸ch m¹ng n«ng d©n tøc lµ c¸ch m¹ng ruéng
®Êt. Ba c¸i ®ã ®i víi nhau. Muèn kh¸ng chiÕn th¾ng lîi ph¶i thi
hµnh chÝnh s¸ch ruéng ®Êt. Tr¸i l¹i, kh«ng t¸n thµnh chÝnh s¸ch ruéng ®Êt tøc lµ kh«ng kh¸ng chiÕn, tøc lµ kh«ng t¸n thµnh c¸ch
Bµi nãi chuyÖn ë líp chØnh §¶ng... 113
m¹ng. T¸n thµnh ®©y kh«ng ph¶i t¸n thµnh miÖng mµ ph¶i thùc
sù tham gia thùc hiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt, ®¶ng viªn, c¸n bé
ph¶i g−¬ng mÉu.
III- C¸ NH¢N CHóNG TA
ThÕ giíi cã hai phe, trong n−íc cã hai phe cã m©u thuÉn, mçi
ng−êi chóng ta còng cã hai phe cã m©u thuÉn. Mét phe thiÖn vµ
mét phe ¸c. ThiÖn lµ g×? Lµ lµm ®óng chÝnh s¸ch cña §¶ng, phôc vô quyÒn
lîi ®¹i ®a sè nh©n d©n (c«ng n«ng), thùc hµnh cÇn kiÖm liªm
chÝnh, chÝ c«ng v« t−, ®Ó lîi Ých c¸ch m¹ng, nh©n d©n lªn trªn hÕt,
tr−íc hÕt; tr¸i l¹i lµ c¸i ¸c. Hai c¸i ®ã lu«n tranh ®Êu nhau.
Kh«ng Ýt c¸n bé, ®¶ng viªn ph¹m tham «, l·ng phÝ, quan liªu;
®ã lµ phe ¸c nã th¾ng phe thiÖn. NÕu mçi c¸n bé, ®¶ng viªn theo
®óng chÝnh s¸ch cña §¶ng, chÝ c«ng v« t−, thùc hµnh cÇn kiÖm
liªm chÝnh - cã nhiÒu c¸n bé trùc tiÕp viÕt th− cho B¸c høa kh«ng cã tham «, thùc hiÖn ®óng lêi høa ®ã vµ tù chØnh huÊn, röa s¹ch
®−îc c¸i bÖnh Êy - lµ phe d©n chñ hßa b×nh trong ng−êi c¸c chó
th¾ng lîi. NÕu kh«ng lµ phe ¸c th¾ng trong ng−êi c¸c chó.
Khæng Tö nãi: “M×nh ph¶i chÝnh t©m tu th©n” nghÜa lµ viÖc g×
còng ph¶i lµm kiÓu mÉu; cã thÕ míi “trÞ quèc b×nh thiªn h¹” ®−îc.
TrÞ quèc b×nh thiªn h¹ ®©y tøc lµ ta kh¸ng chiÕn ®¸nh Ph¸p, kiÕn
quèc x©y dùng x· héi chñ nghÜa, b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi. Muèn c¶i
t¹o x· héi th× lßng m×nh ph¶i c¶i t¹o. NÕu lßng m×nh kh«ng c¶i t¹o
th× ®õng nãi ®Õn c¶i t¹o x· héi. Lßng m×nh cßn tham «, l·ng phÝ,
muèn c¶i t¹o x· héi lµm sao ®−îc.
C¸c c«, c¸c chó ®Òu lµ ®¶ng viªn, c¸n bé tham gia g¸nh v¸c
nhiÖm vô c¶i t¹o x· héi, lµm cho n−íc nhµ tèt ®Ñp h¬n. §ã lµ mét
viÖc tr−êng kú gian khæ. Muèn lµm ®−îc th× tù m×nh ph¶i c¶i t¹o
m×nh tr−íc, söa ch÷a khuyÕt ®iÓm, ph¸t triÓn −u ®iÓm, thËt thµ
kiÓm th¶o, nhê anh em quÇn chóng phª b×nh. TÊt c¶ chóng ta ®Òu
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 114
sinh tr−ëng trong x· héi cò d−íi sù thèng trÞ cña ®Õ quèc phong
kiÕn. Mäi ng−êi chóng ta dï muèn hay kh«ng muèn ®Òu bÞ thãi
xÊu cña ®Õ quèc phong kiÕn truyÒn vµo ng−êi. V× vËy ai còng cã
khuyÕt ®iÓm, kh«ng nhiÒu th× Ýt. Song m×nh cã §¶ng, cã chñ nghÜa
M¸c - Lªnin, cã §¶ng b¹n gióp, biÕt c¸ch dïng phª b×nh, tù phª
b×nh ®Ó tiÕn bé. ChØ cÇn cã quyÕt t©m söa ch÷a khuyÕt ®iÓm, c¶i
t¹o m×nh, c¶i t¹o x· héi th× nhÊt ®Þnh lµm ®−îc.
Nãi ngµy 10-4-1953.
Tµi liÖu l−u t¹i
B¶o tµng C¸ch m¹ng ViÖt Nam.
115
LùC L¦îNG TO LíN CñA QUÇN CHóNG
Lùc l−îng quÇn chóng lµ v« cïng to lín. QuÇn chóng ®· tù gi¸c tù ®éng th× viÖc g× to mÊy, khã mÊy, còng lµm ®−îc.
§ång chÝ Xtalin d¹y chóng ta ph¶i lu«n lu«n gÇn gòi quÇn
chóng, tæ chøc quÇn chóng, häc hái quÇn chóng ®Ó l·nh ®¹o quÇn chóng. §ång chÝ Xtalin th−êng kÓ chuyÖn:
“N¨m 1898, lÇn ®Çu tiªn t«i nhËn viÖc l·nh ®¹o mét tæ c«ng nh©n xe löa. ChÝnh ë ®ã, gi÷a c¸c ®ång chÝ Êy, t«i häc bµi häc ®Çu
tiªn vÒ ®Êu tranh c¸ch m¹ng... C«ng nh©n xø TÝpph¬li (Tiflis) lµ
ng−êi thÇy d¹y ®Çu tiªn cña t«i...”.
“Hai n¨m c«ng t¸c c¸ch m¹ng gi÷a anh em c«ng nh©n má dÇu
Bacu ®· lµm cho t«i cøng r¾n, lµm cho t«i thµnh mét chiÕn sÜ thiÕt
thùc, mét c¸n bé thiÕt thùc... LÇn nµy lµ lÇn ®Çu tiªn mµ t«i häc
hiÓu viÖc l·nh ®¹o nh÷ng ®¸m quÇn chóng c«ng nh©n to lín. T«i
häc bµi häc thø hai cña t«i vÒ ®Êu tranh c¸ch m¹ng ë Bacu...”.
“1917, sau nh÷ng n¨m tï ®µy, §¶ng giao cho t«i c«ng viÖc ë
Lªningr¸t. ë gi÷a quÇn chóng c«ng nh©n Nga, ë c¹nh ng−êi thÇy
vÜ ®¹i cña v« s¶n toµn thÕ giíi lµ ®ång chÝ Lªnin, ë trong c¬n giã
b·o ®Êu tranh d÷ déi gi÷a giai cÊp v« s¶n vµ giai cÊp t− s¶n - lóc
®ã chiÕn tranh ®Õ quèc vÉn tiÕp tôc - lÇn ®Çu tiªn t«i häc hiÓu mét
ng−êi l·nh ®¹o cña §¶ng to lín cña v« s¶n ph¶i nh− thÕ nµo. ë gi÷a c«ng nh©n Nga - lµ ng−êi gi¶i phãng c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc vµ
ng−êi ®i ®Çu c¸ch m¹ng v« s¶n toµn thÕ giíi - t«i häc bµi häc thø
ba cña t«i vÒ ®Êu tranh c¸ch m¹ng...”.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 116
ThÕ lµ ®ång chÝ Xtalin suèt ®êi häc hái quÇn chóng ®Ó l·nh ®¹o quÇn chóng lµm c¸ch m¹ng thµnh c«ng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 107,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-4-1953.
117
TINH THÇN Y£U N¦íC
Nh©n dÞp kû niÖm 3-3, ®ång bµo tõ Nam ®Õn B¾c ®· göi lªn
Hå Chñ tÞch hµng v¹n bøc th−, tá lßng tin ch¾c kh¸ng chiÕn nhÊt
®Þnh th¾ng lîi, vµ kÓ nh÷ng thµnh tÝch thi ®ua. §©y lµ vµi thÝ dô:
Giµ - Cô Lª, ng−êi Qu¶ng TrÞ, viÕt: “T«i cã 4 con trai ®· hy sinh cho Tæ quèc. Cµng ®au th−¬ng, chóng t«i cµng c¨m thï giÆc
Ph¸p vµ lò ViÖt gian bï nh×n, cµng cè g¾ng tham gia kh¸ng chiÕn, lµm trßn nhiÖm vô §¶ng giao cho, ®Ó tr¶ thï cho con, ®Ó
®Òn ¬n Tæ quèc”.
TrÎ - C¸c em nhi ®ång ë x· M., Liªn khu III, viÕt: “B¸c d¹y:
Ng−êi lín kh¸ng chiÕn, trÎ con còng kh¸ng chiÕn. Trong th¸ng
1-1953, ®éi du kÝch nhi ®ång cña chóng ch¸u ®· ph¸ ®−îc cña giÆc
45 lÝt dÇu, 900 viªn ®¹n c¸c cì, 15 qu¶ lùu ®¹n, 63 bal« vµ bao t¶i.
Cµng nhí B¸c, c¸c ch¸u cµng cè g¾ng ®Ó d©ng lªn B¸c nhiÒu thµnh
tÝch h¬n n÷a”.
G¸i - ChÞ M., cøu th−¬ng ë mét ®¬n vÞ trong vïng sau l−ng
®Þch, viÕt: “Tõ ngµy anh ch¸u hy sinh cho Tæ quèc, ch¸u cµng c¨m
giÆc, cµng cè g¾ng thi ®ua. ë nhiÒu trËn ®Þch b¾n d÷ déi, ch¸u vÉn
theo s¸t bé ®éi ®Ó s¨n sãc anh em th−¬ng binh. NhiÒu khi ch¸u
xung phong c¸ng th−¬ng binh vÒ ®Õn tr¹m. Khi ®ãng qu©n trong
lµng, ch¸u ra søc gióp ®ì ®ång bµo lµm mäi viÖc, vµ kÓ nh÷ng tin
th¾ng trËn, gi¶i thÝch chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ cho
®ång bµo nghe. B¸c d¹y chóng ch¸u: thi ®ua lµ yªu n−íc, yªu n−íc
ph¶i thi ®ua. Cho nªn cµng yªu B¸c, chóng ch¸u cµng cè g¾ng...”.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 118
Trai - §ång chÝ Ngô, Trung ®éi phã ë §¹i ®oµn V., viÕt: “Nhí
¬n B¸c, nhí ¬n §¶ng, ch¸u lu«n lu«n cè g¾ng thi ®ua, ®Ó xøng
®¸ng lµ mét chiÕn sÜ cña nh©n d©n. Trong trËn Yªn B×nh, ch¸u diÖt
®−îc 1 tªn ®Þch vµ b¾t sèng 9 tªn. TrËn Cæ LÔ, cã b¾n chÕt ®Þch,
nh−ng kh«ng râ lµ mÊy tªn. TrËn An N«ng, ®¬n vÞ ch¸u suèt ngµy
®¸nh bËt 4 lÇn xung phong cña ®Þch, ch¸u ®· diÖt ®−îc 7 tªn ®Þch.
TrËn CÇu Gai, ch¸u bÞ th−¬ng nh−ng vÉn diÖt ®−îc 3 tªn ®Þch vµ b¾t sèng ®−îc 15 tªn. TrËn B×nh TrËt, ch¸u cïng 17 anh em ®·
tiªu diÖt h¬n 50 tªn ®Þch...”.
ThÕ lµ:
Giµ trÎ g¸i trai ®Òu kh¸ng chiÕn, Ta ngµy cµng th¾ng, giÆc cµng thua.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 108,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-4-1953.
119
K£NIA ANH DòNG
Kªnia (KÐnya) lµ mét thuéc ®Þa Anh, ë phÝa ®«ng ch©u Phi, trªn ven Ên §é D−¬ng, cã 5 triÖu d©n da ®en.
Tuy ë xø nãng, nh−ng nhiÒu n¬i ®Êt tèt, l¹i cã má vµng vµ ruéng muèi.
Thñ ®« lµ Nair«bi, cã 100.000 ng−êi, trong ®ã 11.000 ng−êi da tr¾ng.
Còng nh− thùc d©n Ph¸p ë ViÖt Nam, thùc d©n Anh ë Kªnia th«ng ®ång víi thÕ lùc phong kiÕn ®Þa chñ, vµ chiÕm hÕt ®Êt tèt, má vµng, ruéng muèi cña nh©n d©n.
Mét bé phËn nh©n d©n Kªnia, v× nghÌo khæ mµ ph¶i ®i lµm c«ng ë c¸c má vµng vµ ®ån ®iÒn cña thùc d©n Anh. Hä bÞ bãc lét vµ ¸p bøc tµn tÖ. §ång thêi, hä ®· thµnh mét giai cÊp c«ng nh©n gi¸c ngé. Cßn mét phÇn lín lµ bÇn n«ng vµ cè n«ng, sinh ho¹t rÊt cùc khæ. TÝnh trung b×nh, th× 200 ng−êi Kªnia chØ cã 1 ng−êi biÕt ch÷. Mét ®iÒu ®ã chøng tá thùc d©n Anh ¸p bøc bãc lét nh©n d©n Kªnia ®Õn chõng mùc nµo.
Sau ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, phong trµo gi¶i phãng d©n téc s«i næi kh¾p n¬i, vµ lan ®Õn Kªnia. C«ng nh©n, n«ng d©n vµ tiÓu t− s¶n Kªnia bÌn tæ chøc MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt, gäi lµ “Héi liªn hiÖp Kªnia ch©u Phi” d−íi sù l·nh ®¹o cña giai cÊp c«ng nh©n.
Tõ th¸ng 10 n¨m ngo¸i, nh©n d©n phÝa Nam Kªnia næi lªn ®Êu tranh kÞch liÖt. KhÈu hiÖu cña hä lµ:
“Giµnh l¹i ruéng ®Êt cña chóng ta!”, “Thùc d©n Anh, cót ®i!”.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 120
Theo tin tøc cña Anh, th× 3 phÇn 4 nh©n d©n Nam Kªnia tham
gia phong trµo Êy. Thùc d©n Anh ®éng viªn nhiÒu qu©n ®éi ®Õn
®µn ¸p, nh−ng phong trµo du kÝch ngµy cµng më réng. Ngoµi gi¸o
m¸c, gËy géc, hä ®· chÕ t¹o ®−îc nh÷ng vò khÝ th« s¬, nh− m×n,
lùu ®¹n, v.v..
So víi ViÖt Nam ta, th× hoµn c¶nh cña Kªnia rÊt khã kh¨n:
ng−êi Ýt, xung quanh ®Òu lµ thuéc ®Þa cña c¸c ®Õ quèc, tr×nh ®é v¨n hãa thÊp, kinh nghiÖm chiÕn ®Êu Ýt. Cã thÓ nãi, nh©n d©n chØ dùa
vµo tinh thÇn ®oµn kÕt, ®−êng lèi chÝnh trÞ, lùc l−îng toµn d©n ®Ó
bï l¹i sù thiÕu thèn vÒ mÆt qu©n sù. §iÒu ®ã cµng lµm næi bËt sù
dòng c¶m cña nh©n d©n Kªnia.
§Õ quèc Anh bÞ nh©n d©n Ir¨ng1) ®uæi, bÞ c¸c thuéc ®Þa cò nh−
óc, Cana®a, T©n T©y Lan2) bá r¬i, bÞ nh©n d©n M· Lai vµ Kªnia
®¸nh l¹i. §iÒu ®ã chøng tá ®Õ quèc Anh ngµy cµng suy sôp. Nh©n d©n Kªnia lµ mét d©n téc nhá yÕu, “l¹c hËu”, mµ còng ®·
næi dËy tranh l¹i ruéng ®Êt, tranh l¹i ®éc lËp, tù do. §iÒu ®ã cµng
chøng tá phong trµo c¸ch m¹ng ngµy cµng lan réng, lªn cao trªn thÕ giíi.
Dï ViÖt Nam vµ Kªnia c¸ch nhau rÊt xa, nh−ng hai d©n téc
®Òu nh»m mét môc ®Ých lµ chèng ®Õ quèc, chèng phong kiÕn. Cho
nªn nh©n d©n ViÖt Nam ta tá t×nh nång nµn ñng hé anh chÞ em
Kªnia ®ang ®Êu tranh anh dòng, vµ chóc kh¸ng chiÕn Kªnia th¾ng
lîi vÎ vang.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 108,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-4-1953.
_______________
1) Tøc lµ n−íc Iran (BT). 2) Tøc lµ n−íc Niu Dil©n (BT).
121
T×NH H×NH KHã KH¡N CñA PH¸P
N¨m 1947, Mü ®Æt kÕ ho¹ch M¸csan15 ®Ó “gióp” Ph¸p vµ c¸c
n−íc T©y ¢u. C¸c nhµ t− b¶n vµ c¸c b¸o ph¶n ®éng T©y ¢u hoan
nghªnh nhiÖt liÖt, dï c¸c ph¸i d©n chñ vµ c¸c ®oµn thÓ lao ®éng
ph¶n ®èi.
Ngµy nay, mét nhãm t− b¶n vµ mét sè b¸o ph¶n ®éng ë T©y
¢u, nhÊt lµ ë Ph¸p, ®· thÊy râ r»ng hä ®· m¾c lõa Mü. Hä ®· nªu nh÷ng viÖc sau nµy:
VÒ tµi chÝnh, ng©n s¸ch qu©n sù cña Ph¸p kh«ng do ChÝnh phñ
Ph¸p ®Þnh, mµ do “Tæ chøc B¾c §¹i T©y D−¬ng”16 ®Þnh, tøc lµ do
Mü ®Þnh.
Tõ n¨m 1948 ®Õn 1952, Mü cho Ph¸p vay 1.008 ngµn triÖu phr¨ng. Nh−ng chiÕn tranh ë ViÖt Nam ®· lµm cho Ph¸p hao tèn
1.500 ngµn triÖu. Vµ n¨m 1952, ng©n s¸ch qu©n sù cña Ph¸p t¨ng
®Õn 1.800 ngµn triÖu. Gi¸ ®ång b¹c cña Ph¸p còng do Mü ®Þnh. V× vËy mµ Ph¸p
ph¶i h¹ gi¸ ®ång b¹c vµ ph¶i l¹m ph¸t. N¨m 1947, Ph¸p chØ cã
761 ngµn triÖu giÊy b¹c l−u hµnh, mµ n¨m 1952, t¨ng ®Õn 2.041
ngµn triÖu.
VÒ bu«n b¸n, Ph¸p còng bÞ Mü h¹n chÕ. Mü nªu ra 313 thø
hµng hãa cÊm Ph¸p kh«ng ®−îc b¸n cho Liªn X« vµ c¸c n−íc d©n
chñ míi. V× vËy, viÖc bu«n b¸n cña Ph¸p thua hôt rÊt nhiÒu. N¨m
1947, Ph¸p chØ hôt 132 ngµn triÖu, mµ n¨m 1952, Ph¸p ®· hôt 298
ngµn triÖu trong 3 th¸ng ®Çu n¨m.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 122
Ai ®−îc h−ëng? Trong khi kinh tÕ cña n−íc Ph¸p sa sót, th× cã
55 c«ng ty ®¹i t− b¶n ph¸t tµi to. Sè tiÒn l·i cña hä t¨ng 11 ®Õn 14
lÇn. Vµ 19 c«ng ty thùc d©n th× do chiÕn tranh ë ViÖt Nam mµ ®−îc
l·i gÊp 45 lÇn!
Ai thiÖt thßi? Nh÷ng nhµ t− b¶n nhá, bÞ Mü c−íp mèi hµng, mµ
ph¸ s¶n. N«ng d©n còng bÞ thiÖt thßi. N¨m 1938, n«ng nghiÖp gãp
phÇn vµo kinh tÕ quèc d©n h¬n 23 phÇn tr¨m. N¨m 1951, sôt
xuèng chØ cßn 16 phÇn tr¨m.
N¨m 1952, tÝnh theo gi¸ sinh ho¹t th−êng, th× ®¹i ®a sè c«ng
nh©n vµ lao ®éng trÝ ãc thiÕu thèn ®Õn 1 phÇn 4 nh÷ng thøc ¨n
uèng tèi thiÓu (thÞt kÐm 25 phÇn tr¨m, s÷a kÐm 76 phÇn tr¨m, gi¸
b¸nh m× t¨ng 250 phÇn tr¨m, v.v.). Cùc khæ h¬n n÷a lµ ®êi sèng
cña 2 triÖu r−ìi ng−êi thÊt nghiÖp.
T×nh h×nh kinh tÕ Ph¸p lóng tóng nh− vËy, cßn t×nh h×nh
chÝnh trÞ th× còng rèi beng. Nh÷ng cöa bÓ, nhiÒu ®−êng xe löa
vµ nhiÒu thµnh thÞ Ph¸p bÞ qu©n ®éi Mü chiÕm gi÷. Mü l¹i ra
søc vò trang l¹i cho T©y §øc, tøc lµ ®Æt mét con dao g¨m kÒ cæ
n−íc Ph¸p.
Thªm vµo ®ã, qu©n ®éi cña giÆc Ph¸p ë ViÖt - Miªn - Lµo liªn
tiÕp bÞ qu©n vµ d©n ba n−íc ®¸nh b¹i.
BÞ Mü lõa g¹t, bÞ T©y §øc ®e däa, bÞ ViÖt - Miªn - Lµo ®¸nh
b¹i, kinh tÕ kÐm sót, tµi chÝnh khã kh¨n, nh÷ng ®iÒu ®ã ®· lµm
ChÝnh phñ ph¶n ®éng Ph¸p lËp lªn ®æ xuèng 17 lÇn trong 8 n¨m.
Mµ t×nh h×nh Êy ngµy thªm nghiªm träng. Nh©n d©n Ph¸p ®Êu
tranh còng ngµy cµng réng r·i. D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng
s¶n Ph¸p, hä ®ang ®Èy m¹nh cuéc ®Êu tranh ®Ó ph¸ tan ¸ch ¸p
bøc cña Mü, ®ßi chÊm døt cuéc chiÕn tranh bÈn thØu ë ViÖt Nam.
Uy tÝn cña §¶ng Céng s¶n còng ngµy cµng lan réng: trong c¸c
cuéc tuyÓn cö, cø 4 ng−êi cö tri th× cã 1 ng−êi bá phiÕu cho §¶ng
Céng s¶n.
T×nh h×nh khã kh¨n cña ph¸p 123
Nh©n d©n ViÖt - Miªn - Lµo th¾t chÆt ®oµn kÕt víi nh©n d©n
Ph¸p vµ nh©n d©n thÕ giíi yªu chuéng hßa b×nh, tiÕp tôc kiªn
quyÕt kh¸ng chiÕn, th× nhÊt ®Þnh sÏ toµn th¾ng vÎ vang.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 109,
tõ ngµy 26-4 ®Õn ngµy 1-5-1953.
124
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm Quèc kh¸nh n−íc Céng hßa TiÖp Kh¾c
KÝnh göi ®ång chÝ Dap«tètxki, Chñ tÞch n−íc Céng hßa TiÖp Kh¾c,
Nh©n danh nh©n d©n cïng ChÝnh phñ ViÖt Nam vµ c¸ nh©n
t«i, t«i xin ®ång chÝ Chñ tÞch nhËn vµ chuyÓn ®Õn nh©n d©n vµ
ChÝnh phñ TiÖp Kh¾c lêi chµo mõng nhiÖt thµnh cña chóng t«i,
nh©n dÞp Quèc kh¸nh cña n−íc TiÖp Kh¾c. Chóng t«i thµnh t©m chóc nh©n d©n TiÖp Kh¾c thu nhiÒu
th¾ng lîi rùc rì míi trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi,
b¶o vÖ hßa b×nh vµ d©n chñ thÕ giíi.
Chóng t«i tin ch¾c t×nh h÷u ¸i gi÷a hai d©n téc chóng ta ngµy
cµng bÒn chÆt d−íi sù l·nh ®¹o cña Liªn X« vÜ ®¹i.
Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 111,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-5-1953.
125
ANH HïNG TRIÒU TI£N
Qu¶ ®åi 854 bÞ giÆc Mü chiÕm. Chóng x©y 3 ph¸o ®µi, do 2 tiÓu
®oµn ®ãng gi÷, ch«n m×n vµ ch¨ng d©y thÐp gai kh¾p c¶ ®åi.
Khuya ngµy 22-9-1952, hai ®¹i ®éi TriÒu Tiªn ®−îc lÖnh ®¸nh
lÊy cho kú ®−îc ngän ®åi Êy. §Þch b¾n ra nh− m−a, th¶ ph¸o s¸ng
nh− ban ngµy. §åi th× träc lèc, kh«ng cã chç Èn nÊp.
Trung ®éi sè 1 xung phong, chiÕm ®−îc ph¸o ®µi thø nhÊt,
nh−ng chÕt vµ bÞ th−¬ng qu¸ nöa.
Mét trung ®éi kh¸c bß vµo c¸ch ph¸o ®µi thø hai ®é 20 th−íc,
th× kh«ng thÓ tiÕn lªn n÷a, v× ®Þch b¾n d÷ déi qu¸. §ång chÝ T«n
NghÞ TÕ xung phong bß lªn, 1 ch©n vµ 1 tay bÞ th−¬ng nÆng, ®ång
chÝ T«n lÊy r¨ng më nót lùu ®¹n nÐm vµo æ sóng m¸y cña ®Þch.
Lùu ®¹n hÕt, ®Þch vÉn b¾n ra. §ång chÝ T«n bß vµo, lÊy th©n
m×nh nhÐt vµo lç ch©u mai. Anh em tiÕn lªn, chiÕm ®−îc ph¸o ®µi
thø hai.
§ång chÝ B¹ch V−¬ng §×nh còng lÊy th©n m×nh nhÐt lç ch©u
mai, ®Ó cho bé ®éi tiÕn lªn lÊy ph¸o ®µi thø ba.
Trong nöa tiÕng ®ång hå, bé ®éi TriÒu Tiªn chÕt vµ bÞ th−¬ng
h¬n mét nöa, nh−ng ®· chiÕm l¹i ®−îc qu¶ ®åi.
§Þch t¨ng viÖn vµ liªn tiÕp tiÕn c«ng suèt 3 ngµy. Chóng thiÖt
h¹i 2.300 ng−êi, nh−ng kh«ng lÊy l¹i ®−îc qu¶ ®åi 854.
ë TriÒu Tiªn còng nh− ë n−íc ta, chØ cã qu©n ®éi nh©n d©n,
qu©n ®éi c¸ch m¹ng, míi cã nh÷ng chiÕn sÜ anh hïng oanh liÖt
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 126
nh− vËy. Vµ v× vËy, mµ kh¸ng chiÕn cña TriÒu Tiªn vµ cña ViÖt
Nam nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 111,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-5-1953.
127
Gióp Dë vµ gióp ®ì
Tõ n¨m 1948, Mü “gióp” c¸c n−íc T©y ¢u vµ bän bï nh×n ph¶n
®éng ë ch©u ¸. C¸ch gióp vµ kÕt qu¶ cña viÖc gióp Êy thÕ nµo? Mét
thÝ dô:
§Õn 1952, Mü ®· “gióp” Ph¸p 2.458 triÖu ®«la, trong ®ã chØ cã
411 triÖu lµ m¸y mãc, dông cô, ngoµi ra lµ m¸y bay, sóng ®¹n.
KÕt qu¶ cho Ph¸p: Ng©n s¸ch qu©n sù n¨m 1939 lµ 377 ngµn triÖu, n¨m 1952 t¨ng ®Õn 1.463 ngµn triÖu. ThuÕ n¨m 1947 lµ 347
ngµn triÖu, 1952 t¨ng ®Õn 1.784 ngµn triÖu. So víi n¨m 1938 th×
l−¬ng bæng thùc tÕ cña c«ng nh©n vµ c«ng chøc trong n¨m 1947 lµ
79 phÇn tr¨m, ®Õn n¨m 1952 sôt xuèng chØ b»ng 50 phÇn tr¨m.
Mü “gióp” Ph¸p vµ c¸c n−íc gièng nh− ng−êi ta chÊt vµng lªn
l−ng con lõa: Vµng cµng nhiÒu cµng nÆng th× lõa cµng khæ, ®Õn nçi
ph¶i qôy xuèng. ThÕ lµ gióp dë. Sau ThÕ giíi chiÕn tranh lÇn thø hai, Liªn X« võa ra søc x©y
dùng kinh tÕ cña m×nh, võa gióp c¸c n−íc d©n chñ míi. KÕt qu¶ sù
gióp ®ì Êy nh− sau: So víi tr−íc ngµy chiÕn tranh, n¨m 1952, c«ng
nghÖ cña
- Ba Lan t¨ng 2 lÇn r−ìi,
- TiÖp Kh¾c t¨ng 3 lÇn r−ìi,
- Hung t¨ng 2 lÇn r−ìi,
- Lç1) t¨ng 4 lÇn r−ìi,
_______________
1) Tøc lµ n−íc Rumani (BT).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 128
- B¶o1) t¨ng 7 lÇn,
- Anbani t¨ng 12 lÇn,
- Trung Quèc t¨ng 2 lÇn r−ìi. Nhê c¶i c¸ch ruéng ®Êt thµnh
c«ng, n¨m 1952, l−¬ng thùc ®· t¨ng 40 phÇn tr¨m.
§ã míi thËt lµ gióp ®ì. §ång chÝ Xtalin nãi: “Kinh nghiÖm
c«ng t¸c Êy chøng tá r»ng kh«ng cã n−íc t− b¶n nµo cã thÓ gióp c¸c
n−íc d©n chñ míi mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vµ víi mét kü thuËt tinh x¶o, nh− Liªn X« ®· gióp. V× sù gióp ®ì Êy ch¼ng nh÷ng gi¸ rÊt rÎ,
mµ kü thuËt l¹i lµ h¹ng nhÊt. Tr−íc hÕt lµ v× sù gióp ®ì Êy dùa
trªn nguyÖn väng thËt thµ gióp ®ì lÉn nhau, cïng nhau ph¸t triÓn
kinh tÕ chung. KÕt qu¶: chóng ta thÊy c«ng nghÖ ë c¸c n−íc Êy
ph¸t triÓn ®Òu vµ cao” (TrÝch trong quyÓn Nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ cña chñ nghÜa x· héi ë Liªn X«).
§Çu n¨m 1946, ®ång chÝ Xtalin nãi: §Ó lµm cho kinh tÕ Liªn X«
thËt v÷ng ch¾c, kh«ng e sî g× hÕt, th× Liªn X« cÇn ph¶i s¶n xuÊt
mçi n¨m 60 triÖu tÊn gang, v.v.. Vµ ®é 3 lÇn kÕ ho¹ch 5 n¨m n÷a
th× ®¹t møc Êy. Nh−ng n¨m 1952, Liªn X« ®· s¶n xuÊt 35 triÖu tÊn
gang, nghÜa lµ ®é 1 lÇn kÕ ho¹ch 5 n¨m n÷a th× ®¹t møc Êy.
Kinh tÕ n−íc ta tuy cßn l¹c hËu, nh−ng chóng ta cè g¾ng thùc
hiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt, vµ víi sù tiÕn bé chung cña c¸c n−íc b¹n, chóng ta nhÊt ®Þnh kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, kiÕn quèc thµnh
c«ng, vµ sÏ theo kÞp c¸c b¹n ta.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 112,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-5-1953.
_______________
1) Tøc lµ n−íc Bungari (BT).
129
§iÖn v¨n göi Chñ tÞch S¬n Ngäc Minh
KÝnh göi Chñ tÞch S¬n Ngäc Minh, Chñ tÞch ñy ban D©n téc gi¶i phãng Trung −¬ng Cao Miªn,
Nh©n dÞp kû niÖm Ngµy tuyªn bè ®éc lËp cña n−íc Cao Miªn tù do, thay mÆt ChÝnh phñ, nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, t«i tr©n träng göi Chñ tÞch, ñy ban D©n téc gi¶i phãng Trung −¬ng vµ nh©n d©n Miªn lêi chµo mõng th©n ¸i vµ nhiÖt liÖt.
D−íi sù l·nh ®¹o cña Chñ tÞch, cña ñy ban D©n téc gi¶i phãng Trung −¬ng, nh©n d©n Miªn ®· thu ®−îc nhiÒu th¾ng lîi vÎ vang trong c«ng cuéc kh¸ng chiÕn. Th¾ng lîi cña nh©n d©n Miªn còng lµ nh÷ng th¾ng lîi chung cña nh©n d©n ViÖt Nam vµ cña khèi liªn minh ViÖt - Miªn - Lµo ®oµn kÕt chiÕn ®Êu, ®¸nh ®uæi kÎ thï chung lµ thùc d©n Ph¸p vµ can thiÖp Mü.
Chóc Chñ tÞch m¹nh kháe.
Ngµy 18 th¸ng 5 n¨m 1953 Chñ tÞch
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 118,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-6-1953.
130
THÊT CöU Nh©n vÞ ngò tuÇn th−êng th¸n l·o, Ng· kim thÊt cöu chÝnh khang c−êng. Tù cung thanh ®¹m tinh thÇn s¶ng, Tè sù thung dung nhËt nguyÖt tr−êng.
1953 DÞch nghÜa:
B¶Y CHÝN1) Th−êng ng−êi ta ch−a ®Õn n¨m m−¬i tuæi ®· tù than giµ, M×nh nay s¸u m−¬i ba tuæi vÉn ®ang kháe m¹nh. Sèng c¸ch thanh ®¹m tinh thÇn s¸ng suèt, Lµm viÖc thong dong, ngµy th¸ng dµi.
1953 DÞch th¬:
S¸U M¦¥I BA TUæI Ch−a n¨m m−¬i ®· kªu giµ, S¸u ba, m×nh vÉn nghÜ lµ ®−¬ng trai. Sèng quen thanh ®¹m nhÑ ng−êi, ViÖc lµm th¸ng réng ngµy dµi ung dung2).
1953
ViÕt b»ng ch÷ H¸n.
In trong s¸ch Hå ChÝ Minh: TuyÓn tËp v¨n häc, Nxb. V¨n häc, Hµ Néi, 1995, t.3, tr.193-194.
_______________
1) B¶y nh©n chÝn b»ng s¸u m−¬i ba (BT). 2) B¶n dÞch cña Xu©n Thñy (BT).
131
Th− göi Héi nghÞ c¸n bé cña Tæng côc cung cÊp n¨m 19531)
Th©n ¸i göi Héi nghÞ c¸n bé cña Tæng côc Cung cÊp,
B¸c vui lßng nhËn ®−îc b¸o c¸o r»ng Héi nghÞ ®· cè g¾ng lµm
viÖc vµ cã kÕt qu¶ kh¸: t×m thÊy khuyÕt ®iÓm vµ c¸ch söa ch÷a
khuyÕt ®iÓm, thùc hiÖn biªn chÕ, chØnh ®èn tæ chøc, söa ®æi lÒ lèi
lµm viÖc...
B©y giê, d−íi sù l·nh ®¹o, ®«n ®èc, kiÓm tra cña Tæng côc, c¸c ngµnh ph¶i thi ®ua thùc hiÖn nh÷ng ®iÒu ®· quyÕt ®Þnh trong
Héi nghÞ.
Sau ®©y, B¸c cã mÊy ®iÓm cÇn dÆn c¸c chó:
- Ph¶i lu«n lu«n n©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm. Nh©n d©n hy sinh rÊt nhiÒu c«ng vµ cña ®Ó cung cÊp cho bé ®éi.
§¶ng vµ ChÝnh phñ lu«n lu«n s¨n sãc ®Õn bé ®éi. Nh©n d©n,
§¶ng vµ ChÝnh phñ tin c¸c chó, giao tr¸ch nhiÖm cho c¸c chó.
VËy tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé Tæng côc Cung cÊp tõ trªn ®Õn d−íi lµ toµn t©m toµn lùc phôc vô bé ®éi. Chí tham «, chí l·ng phÝ
mét ®ång tiÒn, mét b¸t g¹o, mét ngµy c«ng cña nh©n d©n ®ãng gãp
cho bé ®éi.
- Ph¶i thËt lßng th−¬ng yªu binh sÜ. Ph¶i s¨n sãc ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña binh sÜ, ph¶i
coi binh sÜ nh− anh em ruét thÞt cña m×nh. §èi víi c«ng nh©n c¸c
_______________
1) Héi nghÞ c¸n bé cña Tæng côc Cung cÊp häp ngµy 21-5-1953 (BT).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 132
nhµ m¸y, víi anh em l¸i xe, víi d©n c«ng phôc vô chiÕn dÞch, víi
anh em th−¬ng binh còng vËy.
§ã lµ quan ®iÓm quÇn chóng, ®ã lµ lËp tr−êng giai cÊp.
- Ph¶i chØnh ®èn tæ chøc vµ c«ng t¸c. Tæ chøc ph¶i gän gµng. NhiÖm vô cña mçi bé phËn, mçi ng−êi
ph¶i quy ®Þnh râ rµng. C¸c cÊp vµ c¸c c¸n bé l·nh ®¹o ph¶i gióp ®ì
vµ ®«n ®èc th−êng xuyªn, ph¶i kiÓm tra chÆt chÏ. Tæng côc Cung cÊp cã tr¸ch nhiÖm gióp x©y dùng qu©n ®éi.
C¸c ngµnh vµ c¸c c¸n bé nªn ký víi nhau nh÷ng giao −íc thi ®ua
®Ó mäi ng−êi ®Òu ra søc lµm trßn nhiÖm vô.
- Më réng d©n chñ. C¸c ®ît chØnh huÊn ®· thu ®−îc kÕt qu¶ kh¸. §Ó ph¸t triÓn vµ
cñng cè kÕt qu¶ Êy, cÇn ph¶i thùc hiÖn d©n chñ, më réng phong
trµo thËt thµ tù phª b×nh vµ phª b×nh tõ trªn xuèng, tõ d−íi lªn,
g©y phong trµo thiÕt thùc chèng quan liªu, tham «, l·ng phÝ. Nh−
vËy th× c«ng t¸c cña Tæng côc Cung cÊp sÏ tiÕn bé h¬n n÷a, tøc lµ
gãp mét phÇn to vµo nh÷ng th¾ng lîi to h¬n n÷a.
C¸c chó cã quyÕt t©m th× nhÊt ®Þnh lµm ®−îc.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Hå CHÝ MINH
T¹p chÝ HËu cÇn, sè 9,
th¸ng 6-1953, tr.24.
133
Ph¸t ®éng quÇn chóng
C¸c n¬i b¾t ®Çu häc tËp chÝnh s¸ch ph¸t ®éng quÇn chóng, v× nã quan hÖ ®Õn quyÒn lîi cña mäi ng−êi. Trong cuéc héi häp ë x· L., ng−êi ®Õn tham gia rÊt ®«ng, g¸i, trai, giµ, trÎ ®Òu cã. Anh B., c¸n bé n«ng héi, lµ mét bÇn n«ng, gi¶i thÝch chÝnh s¸ch nh− sau:
“- Ai ph¸t? - C¸n bé §¶ng vµ ChÝnh phñ ph¶i ph¸t. - Ai ®éng? - N«ng d©n lao ®éng ph¶i ®éng. - Ai lµ quÇn chóng? - BÇn n«ng, cè n«ng, trung n«ng lµ quÇn
chóng. - Ph¸t thÕ nµo? - Ph¶i ®oµn kÕt vµ tæ chøc n«ng d©n, lµm cho
n«ng d©n tù gi¸c, tù nguyÖn ®øng lªn ®Êu tranh ®ßi quyÒn lîi cña m×nh.
- §éng thÕ nµo? - Ph¶i theo thËt ®óng chÝnh s¸ch cña §¶ng, cña MÆt trËn, cña ChÝnh phñ mµ ®Êu tranh, kh«ng rôt rÌ, lay ®éng. Còng kh«ng hÊp tÊp véi vµng.
- §Êu ai? - §Êu c−êng hµo gian ¸c. §Êu ViÖt gian, ph¶n ®éng. §Êu nh÷ng ®Þa chñ kh«ng lµm ®óng chÝnh s¸ch ruéng ®Êt cña ChÝnh phñ.
- Muèn ph¸t ®éng ph¶i thÕ nµo? - Ph¶i chuÈn bÞ ®Çy ®ñ, tøc lµ: ®¹i ®a sè n«ng d©n ®· yªu cÇu; n«ng héi ®· tæ chøc chÆt chÏ; cã ®ñ c¸n bé ®Ó l·nh ®¹o; Trung −¬ng ®ång ý, míi ®−îc ph¸t ®éng.
- Ph¸t ®éng ®Ó lµm g×? - §Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt, ®−a quyÒn lîi kinh tÕ vµ chÝnh trÞ l¹i cho n«ng d©n, lµm cho n«ng d©n ®−îc gi¶m t«, gi¶m tøc, cã ruéng cµy, ®−îc thËt thµ n¾m chÝnh quyÒn ë lµng x·.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 134
- Sao n÷a? - §Ó gi÷ lÊy quyÒn lîi cña m×nh, n«ng d©n ph¶i tæ
chøc thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt. Ph¶i tæ chøc d©n qu©n du kÝch h¼n
hoi, ®Ó ®Ò phßng giÆc Ph¸p vµ ViÖt gian ph¸ ho¹i. Ph¶i thËt sù
chèng quan liªu, tham «, l·ng phÝ. Ph¶i h¨ng h¸i tham gia c«ng
viÖc kh¸ng chiÕn, ®Ó gi÷ nhµ, gi÷ lµng, gi÷ n−íc”.
Anh B. nãi mét c¸ch rÊt gi¶n ®¬n, nh−ng mäi ng−êi ®Òu hiÓu,
®Òu thÊm thÝa, vµ ®Òu t¸n thµnh. Khi anh B. døt lêi, mäi ng−êi vç tay nh− ph¸o næ.
NhiÒu ng−êi ph¸t biÓu ý kiÕn, trong sè ®ã mét anh thanh niªn
nãi: “Trong lµng ta, 99 ng−êi n«ng d©n míi cã 1 ®Þa chñ. Cã §¶ng
vµ ChÝnh phñ l·nh ®¹o, 99 ng−êi nhÊt ®Þnh th¾ng 1 ng−êi”.
T«i thÇm nghÜ: N«ng d©n ta ngµy nay kh«ng “d©n ngu khu
®en” n÷a; hä rÊt th«ng minh vµ kiªn quyÕt. Víi lùc l−îng to lín Êy,
chÝnh s¸ch ruéng ®Êt nhÊt ®Þnh thµnh c«ng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 113,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-5-1953.
135
18 lÇn råi!
H«m 22-5, ChÝnh phñ Mµyd¹i (Mayer) l¹i ®æ.
Tõ ngµy ThÕ giíi chiÕn tranh thø hai chÊm døt ®Õn nay, ChÝnh
phñ Ph¸p ®æ lÇn nµy lµ lÇn thø 18. V× sao ChÝnh phñ Ph¸p l¹i ®æ
nh− “qu¶ sung bÞ b·o”? V×:
VÒ qu©n sù - ChiÕn tranh x©m l−îc ë ViÖt Nam, chóng cø thua
m·i. Tõ tr−íc ®Õn nay, chóng chØ thua to ë ViÖt Nam. GÇn ®©y, chóng l¹i thua to ë Lµo. ChØ trong vßng 1 th¸ng, qu©n ®éi gi¶i
phãng Lµo ®· gi¶i phãng 1 phÇn 4 ®Êt n−íc.
GiÆc Ph¸p ë ViÖt Nam cã ®Õn 22 t−íng, h¬n 750 t¸. Mçi n¨m
tr−êng c¸n bé qu©n sù ë Ph¸p ®µo t¹o ®−îc bao nhiªu c¸n bé, ®Òu
bÞ tiªu diÖt hÕt ë chiÕn tr−êng ViÖt Nam. ThÕ mµ chóng cø ®eo
®uæi cuéc chiÕn tranh phi nghÜa. V× vËy mµ ¶nh h−ëng to ®Õn:
Kinh tÕ tµi chÝnh cña Ph¸p - Mçi n¨m Ph¸p tèn h¬n 600 ngµn
triÖu ®ång phr¨ng vµo cuéc chiÕn tranh. §ã lµ mét c¸i “hè kh«ng
cã ®¸y” nã lµm cho tµi chÝnh Ph¸p sèng dë, chÕt dë. C«ng nghÖ vµ
th−¬ng nghiÖp Ph¸p l¹i bÞ Mü lÊn Ðp, kh«ng ngãc ®Çu lªn ®−îc. Do
®ã, nh©n d©n Ph¸p ph¶i chÞu thuÕ khãa ngµy thªm nÆng, gi¸ sinh
ho¹t ngµy thªm ®¾t, n¹n thÊt nghiÖp ngµy thªm nhiÒu. V× vËy x· héi Ph¸p thªm hçn lo¹n, nh÷ng cuéc b·i c«ng ngµy lan réng vµ
¶nh h−ëng to ®Õn:
ChÝnh trÞ - Mü “gióp” Ph¸p tiÒn, vµ ®ßi Ph¸p hai ®iÒu chÝnh:
1- Thõa nhËn ®Ó T©y §øc lËp qu©n ®éi ph¸t xÝt. ViÖc nµy bÞ
nh©n d©n Ph¸p ph¶n ®èi kÞch liÖt.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 136
2- §µn ¸p §¶ng Céng s¶n - Nh−ng §¶ng Céng s¶n ngµy cµng
m¹nh. Trong cuéc tæng tuyÓn cö, 1 phÇn 4 nh©n d©n Ph¸p bá phiÕu
cho §¶ng Céng s¶n. Võa råi, trong cuéc tuyÓn cö héi ®ång nh©n d©n
kh¾p n−íc Ph¸p, §¶ng Céng s¶n l¹i th¾ng to, cã n¬i 45 phÇn tr¨m
nh©n d©n t¸n thµnh §¶ng Céng s¶n, tøc lµ ph¶n ®èi ChÝnh phñ
ph¶n ®éng Ph¸p.
Cã thÓ nãi r»ng: Kh¸ng chiÕn cña ta cµng th¾ng lîi, th× ChÝnh phñ ph¶n ®éng Ph¸p cµng th−êng trùc ®æ. Ch¾c Ýt l©u n÷a, ta sÏ
thÊy ChÝnh phñ Ph¸p ®æ lÇn thø 19.
ChÝnh phñ ®Þch th× lËp lªn ®æ xuèng liªn tiÕp. ChÝnh phñ
kh¸ng chiÕn ta th× v÷ng nh− nói Gi¨ng Mµn1), lùc l−îng ngµy cµng
m¹nh vµ uy tÝn ngµy cµng cao ë trong n−íc vµ trªn tr−êng quèc tÕ.
ChØ ®iÒu ®ã còng ®ñ râ: thÕ ®Þch yÕu, thÕ ta m¹nh.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 114,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 30-5-1953.
_______________
1) Mét d·y nói cao ë NghÖ TÜnh (TG).
137
Th− c¶m ¬n
Ngµy 19-5, t«i tiÕp ®−îc th− vµ ®iÖn mõng cña Quèc héi, ChÝnh phñ, MÆt trËn Liªn - ViÖt, Bé Tæng t− lÖnh Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam, §¶ng. §iÖn mõng vµ b¸o c¸o thµnh tÝch thi ®ua cña c¸c §oµn thÓ nh©n d©n, Bé ®éi, C¸c ®oµn d©n c«ng, C¸c anh hïng vµ chiÕn sÜ thi ®ua, KiÒu bµo ë n−íc ngoµi, C¸ nh©n ®ång bµo, C¸c ch¸u thanh niªn vµ nhi ®ång. NhiÒu bÇu b¹n n−íc ngoµi còng cã ®iÖn chóc thä t«i. T«i tr©n träng c¶m ¬n tÊt c¶. T«i xin b¸o c¸o r»ng t«i rÊt m¹nh
kháe vµ xin høa víi ®ång bµo, bé ®éi vµ c¸c b¹n r»ng: T«i quyÕt ®−a tÊt c¶ tinh thÇn vµ søc lùc ®Ó cïng ®ång bµo vµ bé ®éi ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi, kiÕn quèc ®Õn thµnh c«ng, ®Æng gãp phÇn vµo c«ng cuéc b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng Th¸ng 5 n¨m 1953
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 115, tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-6-1953.
138
Th− göi nhi ®ång trong n−íc vµ ngoµi n−íc nh©n ngµy 1-6
C¸c ch¸u nhi ®ång,
H«m nay, Ngµy nhi ®ång quèc tÕ, B¸c göi lêi th©n ¸i th¨m c¸c ch¸u nhi ®ång trong n−íc, nhi ®ång c¸c n−íc b¹n vµ nhi ®ång thÕ
giíi. B¸c chóc c¸c ch¸u vui vÎ, m¹nh kháe, ngoan ngo·n, tiÕn bé.
B¸c ®Æc biÖt göi lêi khen ngîi c¸c ch¸u trong vïng t¹m bÞ
chiÕm ®· h¨ng h¸i tham gia kh¸ng chiÕn.
B¸c göi c¸c ch¸u nhiÒu c¸i h«n.
Ngµy 1 th¸ng 6 n¨m 1953
B¸C Hå
B¸o Nh©n d©n, sè 115,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-6-1953.
139
chèng bÖnh quan liªu...
Tõ ngµy §¶ng vµ ChÝnh phñ më phong trµo chèng bÖnh quan
liªu, tham «, l·ng phÝ b»ng c¸ch gi¸o dôc, tù phª b×nh vµ phª b×nh,
quÇn chóng ®· biÕt phª b×nh, b¸o chÝ ®· ®¨ng nh÷ng lêi phª b×nh
cña quÇn chóng. §ã lµ mét tiÕn bé. Nh−ng b¸o chÝ ®¨ng råi mµ
kh«ng kiÓm tra, nh÷ng c¸n bé vµ nh÷ng c¬ quan bÞ phª b×nh th× cø
im lÆng. §ã lµ mét khuyÕt ®iÓm cÇn söa ch÷a. - C¸c b¸o chÝ th× cÇn nªu nh÷ng viÖc kiÓu mÉu, ph©n t¸ch râ
rµng, lµm cho mäi ng−êi nhËn râ: quan liªu, tham «, l·ng phÝ lµ téi
¸c. Vµ do ®ã mµ khuyÕn khÝch quÇn chóng, më réng phong trµo
phª b×nh tõ d−íi lªn trªn.
Khi nhËn ®−îc th− phª b×nh cña quÇn chóng, th× kh«ng nªn
véi ®¨ng, mµ ph¶i lùa chän, ®iÒu tra. Khi ph¶i tr¸i ®· râ rµng, míi
®¨ng lªn b¸o. Nh− vËy, phª b×nh míi cã kÕt qu¶ thiÕt thùc.
Ph¶i lµm cho quÇn chóng h¨ng h¸i phª b×nh, nh−ng ®ång thêi
ph¶i l·nh ®¹o viÖc phª b×nh cña quÇn chóng. Nh− vËy, th× mèi liªn
hÖ gi÷a b¸o chÝ víi quÇn chóng cµng thªm chÆt chÏ; vµ viÖc quÇn
chóng vµ b¸o chÝ gióp gi¸o dôc c¸n bé còng cã kÕt qu¶ thªm.
- C¸c c¬ quan vµ c¸c c¸n bé l·nh ®¹o th× cÇn liªn hÖ nh÷ng
viÖc kiÓu mÉu Êy víi c«ng t¸c cña ngµnh m×nh, vµ do ®ã mµ më
réng phong trµo phª b×nh tõ trªn xuèng d−íi. Kh«ng nªn v× viÖc
phª b×nh Êy kh«ng quan hÖ trùc tiÕp víi ngµnh m×nh mµ kh«ng
nghiªn cøu. Còng kh«ng nªn t¸ch rêi viÖc phª b×nh víi c«ng t¸c
hµng ngµy.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 140
Trong viÖc “3 chèng”, c¸c b¸o chÝ còng nh− c¸c c¬ quan, cÇn
nh»m vµo c¶i t¹o t− t−ëng. Quan liªu, tham «, l·ng phÝ còng nh−
mäi khuyÕt ®iÓm kh¸c, nguån gèc lµ v× t− t−ëng kh«ng ®óng. T−
t−ëng trong s¹ch, lËp tr−êng v÷ng, hÕt lßng hÕt søc phông sù nh©n
d©n, th× tr¸nh ®−îc nhiÒu khuyÕt ®iÓm.
- Nh÷ng ng−êi bÞ phª b×nh (c¸n bé hoÆc c¬ quan), th× ph¶i thËt
thµ tù kiÓm th¶o tr−íc quÇn chóng (®¨ng lªn b¸o), ph¶i quyÕt t©m söa ®æi. §Ì nÐn phª b×nh, hoÆc phít phª b×nh, còng lµ téi lçi.
Më réng d©n chñ phª b×nh trong c¬ quan vµ ngoµi quÇn chóng,
tõ trªn xuèng vµ tõ d−íi lªn. “Trªn ®e d−íi bóa” cña phª b×nh, th×
nhÊt ®Þnh tÈy ®−îc bÖnh quan liªu, tham «, l·ng phÝ.
KhÐo l·nh ®¹o, th× ®ã lµ mét c¸ch rÊt hay ®Ó c¶i t¹o t− t−ëng
c¸n bé, ®Ó x©y dùng ®¹o ®øc trong s¹ch, ®Ó ®Èy m¹nh c«ng viÖc
kh¸ng chiÕn vµ kiÕn quèc.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 116,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-6-1953.
141
H¹T §ç TR¾NG Vµ H¹T §ç §EN
§ång chÝ Nguyªn ®i dù líp chØnh huÊn vÒ, quyÕt t©m söa ch÷a sai lÇm, ph¸t triÓn −u ®iÓm.
Ngoµi nh÷ng cuéc tù phª b×nh vµ phª b×nh ë chi bé, ®ång chÝ Nguyªn dïng mét c¸ch tù kiÓm th¶o nh− sau:
§ång chÝ Êy s¾m 2 c¸i èng vµ 2 n¾m ®ç - 1 n¾m ®ç ®en, 1 n¾m ®ç tr¾ng. Mçi khi m¾c 1 khuyÕt ®iÓm, th× bá 1 h¹t ®ç ®en vµo èng A. Khi cã 1 −u ®iÓm, th× bá 1 h¹t ®ç tr¾ng vµo èng B. Cø 10 h«m th× ®−a 2 èng ®ç ra ®Õm 1 lÇn.
LÇn ®Çu tiªn, thÊy ®ç ®en nhiÒu h¬n ®ç tr¾ng. LÇn thø hai, hai thø ®ç b»ng nhau. LÇn thø ba, ®ç tr¾ng nhiÒu h¬n ®ç ®en. Cø nh− thÕ m·i, mçi lÇn ®ç tr¾ng cµng nhiÒu thªm, ®ç ®en
cµng Ýt ®i, cho ®Õn ngµy gÇn ®©y, ®ång chÝ Nguyªn thÊy kh«ng cßn ®ç ®en, chØ cã ®ç tr¾ng. Anh em còng ®Òu nhËn thÊy ®ång chÝ Nguyªn tiÕn bé nhiÒu.
Nh−ng ®ång chÝ Nguyªn th× võa mõng võa lo. Mõng v× ®· tiÕn bé, kh«ng phô c«ng ¬n §¶ng gi¸o dôc. Lo v× sî kh«ng khÐo th× sÏ m¾c ph¶i bÖnh tù kiªu, tù m·n, ®ç ®en sÏ l¹i mäc lªn.
C¸ch tù kiÓm th¶o Êy rÊt tèt. §Þch, b¹n râ rµng, ph¶i, tr¸i râ rµng, ®en, tr¾ng râ rµng, th× lËp tr−êng vµ t− t−ëng còng râ rµng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 116,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-6-1953.
142
Bµi nãi t¹i buæi bÕ m¹c líp chØnh huÊn c¸n bé §¶ng, d©n, chÝnh
c¸c c¬ quan trung −¬ng
Trong líp chØnh huÊn nµy ai còng cã tiÕn bé hoÆc nhiÒu hoÆc
Ýt. §ã lµ mét kÕt qu¶ tèt.
- Nhê chØnh huÊn mµ c¸n bé ngoµi §¶ng hiÓu §¶ng, gÇn §¶ng,
tin §¶ng h¬n tr−íc. C¸n bé trong §¶ng th× hiÓu râ h¬n nhiÖm vô
®èi víi c¸n bé ngoµi §¶ng lµ ph¶i kÝnh träng, gÇn gòi gióp ®ì, ®ång
thêi häc hái c¸n bé ngoµi §¶ng. Do ®ã mµ c¸n bé trong §¶ng vµ
ngoµi §¶ng ®oµn kÕt h¬n tr−íc. §ã lµ mét tiÕn bé.
- Nhê chØnh huÊn mäi ng−êi hiÓu muèn lµm ng−êi c¸n bé hoµn
toµn th× c¸n bé chuyªn m«n ph¶i hiÓu chÝnh trÞ, c¸n bé chÝnh trÞ
ph¶i hiÓu chuyªn m«n. NÕu chØ hiÓu mét bªn lµ c¸n bé quÌ. §ã lµ
mét tiÕn bé.
- Mäi ng−êi ®Òu biÕt râ ai lµ b¹n, ai lµ thï trªn thÕ giíi, trong
n−íc vµ trong m×nh. Muèn ®¸nh th¾ng chñ nghÜa ®Õ quèc lµ kÎ thï
trªn thÕ giíi, muèn ®¸nh th¾ng thùc d©n vµ phong kiÕn ®Þa chñ lµ
kÎ thï trong n−íc th× tr−íc hÕt ph¶i ®¸nh th¾ng lßng tµ lµ kÎ thï
trong m×nh. Ph¶i “chÝnh t©m tu th©n” míi cã thÓ “trÞ quèc b×nh
thiªn h¹”1). §ã lµ mét tiÕn bé.
_______________
1) Xem gi¶i thÝch cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vÒ c©u nµy ë tr.113 (BT).
Bµi nãi t¹i buæi bÕ m¹c líp chØnh huÊn... 143
- Mäi ng−êi nhËn râ lîi Ých chung cña d©n téc ph¸t triÓn vµ
cñng cè th× lîi Ých riªng cña c¸ nh©n míi cã thÓ ph¸t triÓn vµ cñng
cè. Cho nªn lîi Ých c¸ nh©n ¾t ph¶i phôc tïng lîi Ých cña d©n téc,
chø quyÕt kh«ng thÓ ®Æt lîi Ých c¸ nh©n trªn lîi Ých d©n téc. §ã lµ
mét tiÕn bé.
- Mäi ng−êi nhËn râ lËp tr−êng ph¶i v÷ng ch¾c, ph¶i ®øng h¼n
vÒ phe lao ®éng, phe c«ng n«ng, phe t−¬ng lai, phe tiÕn bé. Kh«ng thÓ cã lËp tr−êng thø ba. T− t−ëng ph¶i ®óng ®¾n, tøc lµ ph¶i
chèng t− t−ëng phong kiÕn ®Þa chñ vµ nh÷ng t− t−ëng tr¸i víi c¸ch
m¹ng, tr¸i víi sù tiÕn bé cña x· héi. Do ®ã mµ ph¶i kiªn quyÕt ñng
hé cuéc ph¸t ®éng quÇn chóng thùc hiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt, ®Ó
®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn chèng ®Õ quèc, chèng phong kiÕn ®Õn th¾ng
lîi. §ã lµ mét tiÕn bé.
Nh−ng ph¶i biÕt tiÕn bé Êy chØ lµ b−íc ®Çu trªn tiÒn ®å mu«n
dÆm, ph¶i tiÕp tôc ®Èy nã lªn m·i. X· héi ph¸t triÓn kh«ng ngõng,
tiÕn bé còng ph¶i kh«ng ngõng. NÕu h«m nay ngõng tiÕn bé tøc lµ
ngµy mai tho¸i bé.
Muèn tiÕn bé m·i th× ph¶i häc tËp. Häc trong s¸ch b¸o, häc
trong c«ng t¸c, häc víi anh em, häc hái quÇn chóng. Häc tËp ®Ó
ph¸t triÓn −u ®iÓm, söa ch÷a khuyÕt ®iÓm. Muèn ®¹t môc ®Ých Êy
th× ph¶i thùc hiÖn d©n chñ tù phª b×nh, phª b×nh tõ trªn xuèng
d−íi, tõ d−íi lªn trªn ë c¸c c¬ quan vµ ë tr−íc quÇn chóng. C¸n bé
l·nh ®¹o cÇn ph¶i lµm g−¬ng mÉu thùc hiÖn d©n chñ phª b×nh vµ tù phª b×nh. C¸c c¸n bé bÊt kú cÊp nµo cao hay thÊp cã quyÒn vµ cã nghÜa vô ®ßi hái thùc hiÖn d©n chñ. Chi bé vµ c«ng ®oµn ph¶i phô
tr¸ch tæ chøc vµ h−íng dÉn häc tËp thùc hiÖn d©n chñ phª b×nh, tù
phª b×nh, gióp ®ì cho mäi ng−êi tiÕn bé.
Trong líp chØnh huÊn nµy, lóc kiÓm th¶o c¸n bé m¾c nhiÒu
khuyÕt ®iÓm. C¸n bé cã nhiÒu khuyÕt ®iÓm, ®iÒu ®ã kh«ng cã g× l¹.
NÕu c¸n bé hoµn toµn kh«ng cã khuyÕt ®iÓm míi lµ ®iÒu l¹. V× sao?
V× ®· l©u, chóng ta sinh tr−ëng d−íi chÕ ®é n« lÖ cña thùc d©n vµ phong kiÕn, bÞ v¨n hãa gi¸o dôc thùc d©n phong kiÕn thÊm vµo
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 144
®· s©u. Nã ®· lµm cho nhiÒu ng−êi tª mª quªn c¶ nh©n d©n, quªn
c¶ Tæ quèc. Nã ®· lµm cho nh÷ng bÖnh thèi n¸t hñ b¹i (nh− chñ
nghÜa c¸ nh©n, tù t− tù lîi, tham «, l·ng phÝ...) ¨n s©u vµo con
ng−êi nh− nh÷ng bÖnh kinh niªn. V× vËy c¸n bé ta trong x· héi Êy
mµ ra nªn kh«ng khái nhiÒu hay Ýt cã thãi xÊu Êy.
Tõ C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m thµnh c«ng, chóng ta míi tho¸t
khái vßng tèi t¨m b−íc lªn ®−êng s¸ng sña. Nh−ng, tõ chç tèi b−íc sang chç s¸ng kh«ng khái cã ng−êi hoa m¾t, cho¸ng v¸ng. Tõ ®Þa
vÞ n« lÖ b−íc lªn ®Þa vÞ chñ nh©n kh«ng khái cã ng−êi ch−a quen
g¸nh v¸c, ch−a hiÓu m×nh lµ ng−êi chñ g¸nh v¸c tr¸ch nhiÖm,
thiÕu lßng tù tin. V¶ l¹i cho ®Õn nay sù gi¸o dôc cña §¶ng vµ
ChÝnh phñ cßn nhiÒu thiÕu sãt. V× nh÷ng lÏ ®ã mµ c¸n bé cßn m¾c
nhiÒu khuyÕt ®iÓm.
Nh−ng ngµy nay, §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· cè g¾ng gi¸o dôc, th×
c¸n bé cÇn ph¶i cè g¾ng c¶i t¹o vµ nhÊt ®Þnh c¶i t¹o ®−îc.
Mäi ng−êi cÇn nhËn râ: Ngµy nay chóng ta sèng trong mét thêi
®¹i to lín vÎ vang, mét thêi ®¹i toµn giai cÊp lao ®éng ®ang ®Êu
tranh anh dòng vµ tiÕn bé, toµn d©n téc ®ang ®Êu tranh anh dòng
vµ tiÕn bé, mét thêi ®¹i mµ ai cã quyÕt t©m c¶i t¹o th× ch¾c ch¾n
tiÕn bé kh«ng ngõng.
Chóng ta sèng trong mét thêi ®¹i mµ c¸n bé ®· cã vinh dù lµ
mét bé phËn cña nh©n d©n lµm chñ n−íc nhµ, l¹i cã vinh dù lµ ®µy
tí cña nh©n d©n. §ã lµ mét vinh dù v« cïng cao quý. Chóng ta sèng trong mét thêi ®¹i mµ c¸n bé ®−îc §¶ng, ChÝnh
phñ vµ nh©n d©n rÌn luyÖn, tin cËy vµ yªu mÕn nh− vèn liÕng quý
nhÊt cña n−íc nhµ, kh¸c h¼n víi bän thùc d©n vµ phong kiÕn
khinh rÎ c¸n bé, coi c¸n bé nh− nh÷ng ng−êi lµm thuª.
Chóng ta sèng trong mét thêi ®¹i mµ chñ nghÜa M¸c - Lªnin
soi s¸ng vµ d¹y dç mäi ng−êi, mäi c¸n bé trë nªn nh÷ng chiÕn sÜ
c¸ch m¹ng ch©n chÝnh.
Chóng ta sèng trong thêi ®¹i vÎ vang th× ph¶i sèng cho xøng ®¸ng.
Bµi nãi t¹i buæi bÕ m¹c líp chØnh huÊn... 145
Tr−íc kia, dï c¸n bé ®· ph¹m nhiÒu khuyÕt ®iÓm, nay ®· ®−îc
chØnh huÊn, ai cã quyÕt t©m th× nhÊt ®Þnh söa ch÷a ®−îc, nhÊt
®Þnh cã thÓ cëi lèt con ng−êi cò ®Ó trë nªn con ng−êi míi, víi lËp
tr−êng t− t−ëng vµ t¸c phong míi.
C¸c c«, c¸c chó ®· häc lµ cèt ®Ó hµnh. Tõ nay c¸n bé ta ph¶i
ghi nhí vµ ph¶i quyÕt t©m thùc hµnh nh÷ng ®iÒu ®· häc trong líp
chØnh huÊn, tøc lµ: - §oµn kÕt néi bé trong c¬ quan, gi÷ g×n kû luËt c¸ch m¹ng.
- Gi÷ v÷ng lËp tr−êng, dïi mµi t− t−ëng.
- N©ng cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, kiªn quyÕt v−ît mäi khã kh¨n.
- Toµn t©m toµn lùc phông sù nh©n d©n, phông sù kh¸ng chiÕn.
- Lu«n lu«n thËt thµ tù phª b×nh vµ phª b×nh, lu«n lu«n häc
tËp ®Ó tiÕn bé.
- G©y phong trµo chèng quan liªu, l·ng phÝ, tham «.
Kh¸ng chiÕn cßn l©u dµi vµ gian khæ, nh−ng chóng ta cµng
®¸nh cµng m¹nh, chóng ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi, v× §¶ng cã quyÕt
t©m, ChÝnh phñ cã quyÕt t©m, bé ®éi ta cã quyÕt t©m, nh©n d©n ta
cã quyÕt t©m. §Ó xøng ®¸ng víi lßng tin cËy cña §¶ng, cña ChÝnh
phñ, cña bé ®éi vµ cña nh©n d©n, c¸n bé ph¶i cã quyÕt t©m thi ®ua
lµm trßn nhiÖm vô, ®Ó gãp phÇn ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn ®Õn hoµn
toµn th¾ng lîi, kiÕn quèc ®Õn hoµn toµn thµnh c«ng.
C¸c c«, c¸c chó cã quyÕt t©m lµm ®−îc kh«ng?
Nãi ngµy 9-6-1953.
Tµi liÖu l−u t¹i
Trung t©m L−u tr÷ Quèc gia I.
146
CHèNG S¢U Bä, DIÖT GIÆC §ãI
S©u bä lµ mét loµi vËt tham «. Nã lµ b¹n ®ång minh cña ®Õ
quèc vµ ®Þa chñ phong kiÕn, v× nã ©m m−u ¨n h¹i cña d©n vµ ph¸
ho¹i mïa mµng, g©y ra ®ãi kÐm.
Ta cã quyÕt t©m, th× nhÊt ®Þnh tiªu diÖt ®−îc chóng nã. Vµi
kinh nghiÖm:
ë H−ng Yªn, bé ®éi ®Þa ph−¬ng ®· cïng ®ång bµo b¾t s©u, b¶o vÖ ®−îc mïa mµng.
ë Th¸i B×nh, häc sinh vµ nhi ®ång 2 x· trong 1 tuÇn lÔ (ngoµi
giê häc) ®· b¾t ®−îc 1 triÖu r−ìi con s©u ng«.
ë Phó Thä, n«ng héi c¸c x· Ng« QuyÒn vµ Liªn HiÖp ®Ò ra
khÈu hiÖu “B¾t s©u ng«”. Toµn thÓ ®ång bµo, g¸i, trai, giµ, trÎ ®Òu
tham gia, vµ ®· tiªu diÖt hÕt s©u ng« trong x·.
ë Nam §Þnh, chi bé x· L. ®éng viªn c¸c em nhi ®ång trong 15
®ªm ®· b¾t ®−îc 933 kil« s©u, cøu ®−îc 686 mÉu ng«.
ThÕ lµ:
Tiªu diÖt loµi s©u bä tham «, B¶o vÖ mïa mµng, lóa víi ng«. §ång t©m hiÖp lùc th× th¾ng lîi. ViÖc chi còng røa, khã chi m«!
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 117,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-6-1953.
147
ÝCH N¦íC, LîI NHµ
V× c¸n bé vµ ®ång bµo lµm ®óng chÝnh s¸ch t¨ng gia s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm cña ChÝnh phñ, mµ x· Xu©n Huy (Phó Thä) ®· thµnh
mét x· kiÓu mÉu. §ång bµo trong x· ®· quyÕt t©m v−ît mäi khã
kh¨n, c¶i tiÕn c¸ch trång trät, cho nªn ®· thu ®−îc kÕt qu¶ tèt ®Ñp
nh− sau:
Toµn x· thu ho¹ch ®−îc 30 phÇn tr¨m h¬n mïa tr−íc. 95 nhµ t¨ng h¬n 50 phÇn tr¨m.
13 nhµ t¨ng gÊp 2, hoÆc h¬n n÷a.
Nhµ t¨ng nhiÒu nhÊt, th× 1 sµo gÆt ®−îc 163 kil« lóa tÎ, 185
kil« lóa nÕp.
NhiÒu nhµ, riªng sè béi thu vÒ t¨ng n¨ng suÊt, ®· ®ñ ®ãng thuÕ n«ng nghiÖp.
¤ng NguyÔn Vò Miªn lµ mét chiÕn sÜ d©n c«ng, l¹i ®−îc
bÇu lµm chiÕn sÜ n«ng nghiÖp. ¤ng Miªn ®· t¨ng n¨ng suÊt
83 phÇn tr¨m.
Hoan h« ®ång bµo x· Xu©n Huy!
X· Xu©n Huy lµm ®−îc, th× ch¾c c¸c x· kh¸c còng lµm ®−îc.
C¸c x· ®Òu lµm ®−îc nh− x· Xu©n Huy, th× ®ång bµo vµ bé ®éi tha
hå no Êm.
Mong r»ng c¸c c¬ quan vµ ®oµn thÓ phô tr¸ch huyÖn vµ tØnh,
tr−íc hÕt lµ n«ng héi, ra søc phæ biÕn kinh nghiÖm cña x· Xu©n
Huy kh¾p huyÖn vµ tØnh, ®Ó tranh lÊy th¾ng lîi réng h¬n vµ to
h¬n n÷a.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 148
Thi ®ua t¨ng gia, Ých n−íc, lîi nhµ. Xu©n Huy g−¬ng mÉu thËt lµ vÎ vang.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 118,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-6-1953.
149
C«ng t¸c cÇu ®−êng
CÇu ®−êng lµ m¹ch m¸u cña mét n−íc.
CÇu ®−êng tèt th× lîi cho kinh tÕ: hµng hãa dÔ l−u th«ng, sinh
ho¹t ®ì ®¾t ®á, nh©n d©n khái thiÕu thèn.
CÇu ®−êng tèt th× lîi cho qu©n sù: bé ®éi ta chuyÓn vËn nhanh,
®¸nh th¾ng nhiÒu.
CÇu ®−êng tèt th× lîi cho chÝnh trÞ: ý nguyÖn vµ t×nh h×nh cña nh©n d©n nhanh chãng lªn ®Õn §¶ng vµ ChÝnh phñ, chÝnh s¸ch vµ
chØ thÞ cña §¶ng vµ ChÝnh phñ mau chãng th«ng ®Õn nh©n d©n.
Nãi tãm l¹i, cÇu ®−êng tèt th× nhiÒu viÖc dÔ dµng vµ thuËn lîi
h¬n. V× vËy, lµm cÇu ®−êng còng nh− mét chiÕn dÞch. Ng−êi lµm
cÇu ®−êng còng lµ chiÕn sÜ. Cho nªn:
L·nh ®¹o vÒ chÝnh trÞ vµ kü thuËt ph¶i v÷ng ch¾c.
Tæ chøc tõ x· ®Õn c«ng tr−êng ph¶i chÆt chÏ.
KÕ ho¹ch ph¶i tØ mØ vµ ®Çy ®ñ, ®Ó tr¸nh l·ng phÝ d©n c«ng, vËt
liÖu vµ ngµy giê.
T− t−ëng ph¶i th«ng suèt tõ cÊp l·nh ®¹o ®Õn anh chÞ em
d©n c«ng.
T¸c phong ph¶i d©n chñ, dùa vµo lùc l−îng quÇn chóng, häc
hái s¸ng kiÕn cña quÇn chóng ®Ó l·nh ®¹o quÇn chóng.
C¸n bé ph¶i lµm g−¬ng mÉu, ®i s¸t víi quÇn chóng, viÖc tuyªn
truyÒn, cæ ®éng, ®«n ®èc, kiÓm tra, th−ëng ph¹t ph¶i ®óng mùc.
ViÖc lµm cÇu ®−êng ®· n¶y në nhiÒu chiÕn sÜ thi ®ua xuÊt
s¾c, nh−:
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 150
§ång chÝ Mao (n÷ thanh niªn) t¨ng n¨ng suÊt h¬n gÊp 5 møc
®· ®Þnh.
§ång chÝ Lý (n÷ thanh niªn) t¨ng n¨ng suÊt h¬n gÊp 3.
§ång chÝ Chum t¨ng n¨ng suÊt h¬n gÊp 4 r−ìi.
§ång chÝ Phóc t¨ng n¨ng suÊt h¬n gÊp 4.
§ång chÝ ChiÓu t¨ng n¨ng suÊt h¬n gÊp 3 r−ìi.
§ång chÝ §oan t¨ng n¨ng suÊt h¬n gÊp 3. Cßn nhiÒu chiÕn sÜ kh¸c. C¸c chiÕn sÜ cã thµnh tÝch xuÊt s¾c
cÇn ®−îc khen th−ëng. Nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u cÇn ®−îc phæ
biÕn mau chãng vµ réng kh¾p. Phong trµo thi ®ua cÇn ®−îc ®Èy
m¹nh vµ bÒn bØ. Nh− vËy, th× c«ng t¸c cÇu ®−êng nhÊt ®Þnh
th¾ng lîi.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 119,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-6-1953.
151
§IÖN göi ®ång chÝ KIM NHËT THµNH
KÝnh göi ®ång chÝ Kim NhËt Thµnh, Thñ t−íng Néi c¸c n−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn,
Nh©n dÞp ngµy kû niÖm TriÒu Tiªn kh¸ng chiÕn ®−îc 3 n¨m, t«i
xin nh©n danh ChÝnh phñ vµ nh©n d©n n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng
hßa vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, göi lêi nång nhiÖt chóc ChÝnh phñ vµ
nh©n d©n n−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn ®−îc nhiÒu
th¾ng lîi míi trong cuéc ®Êu tranh chèng ®Õ quèc x©m l−îc Mü.
Nh÷ng thµnh tÝch lín lao mµ nh©n d©n vµ qu©n ®éi TriÒu Tiªn
giµnh ®−îc tõ tr−íc tíi nay, d−íi sù l·nh ®¹o cña ®ång chÝ vµ §¶ng
Lao ®éng TriÒu Tiªn, víi sù gióp søc cña ChÝ nguyÖn qu©n Trung
Quèc vµ sù ®ång t×nh ñng hé cña nh©n d©n thÕ giíi, ®· cæ vâ nh©n d©n
ViÖt Nam thªm h¨ng h¸i tiªu diÖt x©m l−îc Ph¸p vµ can thiÖp Mü.
Toµn thÓ nh©n d©n hai n−íc chóng ta, ngµy cµng ®oµn kÕt chÆt
chÏ trong mÆt trËn hßa b×nh d©n chñ do Liªn X« l·nh ®¹o, nhÊt
®Þnh sÏ thµnh c«ng trong c«ng cuéc tranh ®Êu chèng kÎ thï chung,
®Ó b¶o vÖ ®éc lËp cña Tæ quèc vµ hßa b×nh thÕ giíi.
Ngµy 26-6-1953 Chñ tÞch kiªm Thñ t−íng ChÝnh phñ
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
Tµi liÖu l−u t¹i
B¶o tµng Hå ChÝ Minh.
152
C«ng nh©n Trung Quèc
Tõ ngµy c¸ch m¹ng thµnh c«ng, giai cÊp c«ng nh©n Trung
Quèc ph¸t triÓn rÊt nhanh chãng. VÒ sè l−îng, th× ®Çu n¨m nay,
Tæng C«ng ®oµn ®· cã h¬n 10 triÖu ®oµn viªn. VÒ chÊt l−îng, th×
c«ng nh©n rÊt tiÕn bé. Theo con sè ch−a ®Çy ®ñ, th× C«ng ®oµn cã:
32 tr−êng häc chÝnh trÞ,
64 tr−êng chÝnh trÞ d¹y ban ®ªm, 94 ban huÊn luyÖn chÝnh trÞ,
3 tr−êng ®¶ng d¹y ban ®ªm,
H¬n 146 v¹n c«ng nh©n ®· dù c¸c líp häc chÝnh trÞ,
45 v¹n c«ng nh©n lµ ®¶ng viªn §¶ng Céng s¶n,
65 v¹n c«ng nh©n lµ ®oµn viªn thanh niªn,
223.200 c«ng nh©n lµ anh hïng vµ chiÕn sÜ thi ®ua, trong ®ã
®¹i ®a sè lµ ®¶ng viªn vµ ®oµn viªn thanh niªn.
Trong nh÷ng c«ng viÖc lín nh−: c¶i c¸ch ruéng ®Êt; chèng Mü,
gióp TriÒu; ®µn ¸p ph¶n ®éng; chèng bän gian th−¬ng1); chèng
quan liªu, tham «, l·ng phÝ; thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m - c«ng nh©n
®Òu lµ ®éi xung phong. Do ®ã mµ liªn minh c«ng n«ng vµ d©n chñ
nh©n d©n cµng v÷ng ch¾c.
So víi Trung Quèc, th× n−íc ta nhá h¬n, giai cÊp c«ng nh©n ta
Ýt h¬n. Nh−ng dï nhiÒu hay lµ Ýt, giai cÊp c«ng nh©n vÉn lµ giai
_______________
1) Bän bu«n b¸n gian lËu (TG).
C«ng nh©n trung quèc 153
cÊp l·nh ®¹o. Vµ ®Ó xøng ®¸ng víi ®Þa vÞ l·nh ®¹o, th× c«ng nh©n
ta ph¶i xung phong lµm g−¬ng mÉu trong mäi c«ng viÖc kh¸ng
chiÕn vµ kiÕn quèc.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 120,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 30-6-1953.
154
Th− göi Héi nghÞ c¸n bé y tÕ toµn quèc n¨m 1953
(Nhê «ng Bé tr−ëng chuyÓn Héi nghÞ c¸n bé y tÕ)
Nh©n dÞp Héi nghÞ nµy, t«i göi lêi th©n ¸i chóc c¸c b¹n m¹nh
kháe vµ h¨ng h¸i c«ng t¸c ®Ó Héi nghÞ ®−îc nhiÒu kÕt qu¶ thiÕt
thùc vµ tèt ®Ñp. T«i nªu mÊy ý kiÕn sau ®©y ®Ó gióp c¸c b¹n
nghiªn cøu. Søc kháe cña c¸n bé vµ nh©n d©n ®−îc ®¶m b¶o th× tinh thÇn
cµng h¨ng h¸i. Tinh thÇn vµ søc kháe ®Çy ®ñ th× kh¸ng chiÕn cµng
nhiÒu th¾ng lîi, kiÕn quèc cµng mau thµnh c«ng. NhiÖm vô Êy cã hai phÇn:
Phßng bÖnh còng cÇn thiÕt nh− trÞ bÖnh, ®Ó lµm trßn nhiÖm vô
Êy c¸n bé y tÕ (b¸c sÜ, y t¸, nh÷ng ng−êi gióp viÖc) cÇn ph¶i:
Th−¬ng yªu ng−êi bÖnh nh− anh em ruét thÞt. CÇn ph¶i tËn t©m tËn lùc phông sù nh©n d©n. “L−¬ng y ph¶i kiªm tõ mÉu”. C¸n bé y tÕ nªn cè g¾ng thùc
hiÖn mÊy ®iÓm nµy:
VÒ chuyªn m«n: CÇn lu«n lu«n häc tËp nghiªn cøu ®Ó lu«n lu«n
tiÕn bé, nh−ng ph¶i chó träng c¸i g× thiÕt thùc vµ thÝch hîp víi
hoµn c¶nh kh¸ng chiÕn cña ta hiÖn nay.
VÒ chÝnh trÞ: CÇn trau dåi t− t−ëng vµ ®¹o ®øc cña ng−êi c¸n
bé trong chÕ ®é d©n chñ: yªu n−íc, yªu d©n, yªu nghÒ, ®oµn kÕt néi
bé, thi ®ua häc tËp, thi ®ua c«ng t¸c.
Th− göi héi nghÞ c¸n bé y tÕ toµn quèc n¨m 1953 155
VÒ tæ chøc: CÇn chØnh ®èn vµ kiÖn toµn bé m¸y tõ trªn xuèng
d−íi lµm cho nã gän gµng, hîp lý, Ýt tèn ng−êi tèn cña mµ lµm ®−îc
nhiÒu viÖc Ých lîi cho nh©n d©n.
VÒ c¸n bé: CÇn lùa chän vµ ®µo t¹o nhiÒu c¸n bé míi trong sè
thanh niªn nam n÷, d¹y cho hä nh÷ng c«ng t¸c cÇn thiÕt trong
nh©n d©n, trong d©n c«ng ë vïng t¹m chiÕm vµ vïng rõng nói.
Mét sè c¸n bé y tÕ ®· ®−îc chØnh huÊn, ®ã lµ mét viÖc rÊt tèt. Nªn xÕp ®Æt c«ng viÖc ®Ó cho mäi ng−êi ®Òu ®−îc chØnh huÊn, nh−
thÕ sÏ rÊt lîi cho c«ng t¸c chung cho Bé.
Chóc Héi nghÞ thµnh c«ng.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Hå CHÝ MINH
ViÕt kho¶ng th¸ng 6-1953.
Tµi liÖu l−u t¹i
Trung t©m L−u tr÷ Quèc gia I.
156
Th− göi c¸c líp chØnh huÊn c¬ quan
Th©n ¸i göi líp chØnh huÊn,
Nh©n dÞp më ®Çu líp chØnh huÊn, B¸c cã mÊy lêi gióp c¸c c«,
c¸c chó nghiªn cøu:
V× sao ph¶i chØnh huÊn?
V× c¸n bé ta lËp tr−êng ch−a v÷ng ch¾c, t− t−ëng ch−a th«ng
suèt. Do ®ã mµ m¾c nhiÒu khuyÕt ®iÓm nh−:
- Ch−a hiÓu râ ®−êng lèi c¸ch m¹ng d©n téc - d©n chñ; ch−a
n¾m ®−îc v÷ng chÝnh s¸ch tr−êng kú kh¸ng chiÕn, tù lùc c¸nh sinh.
- Ch−a ph©n biÖt râ rµng ai lµ thï, ai lµ b¹n (trªn thÕ giíi,
trong n−íc vµ trong b¶n th©n m×nh).
- V× vËy mµ m¾c nhiÒu bÖnh. Chñ nghÜa c¸ nh©n, ®Æt lîi Ých
riªng cña m×nh, cña gia ®×nh m×nh lªn trªn, lªn tr−íc lîi Ých chung
cña d©n téc. §ã lµ bÖnh chÝnh, bÖnh mÑ, do ®ã mµ sinh ra nhiÒu
chøng bÖnh kh¸c, nh−:
Tù t− tù lîi, sî khã, sî khæ;
Kh«ng yªn t©m c«ng t¸c. Ham ®Þa vÞ danh tiÕng;
L·ng phÝ, tham «. Quan liªu, mÖnh lÖnh, v.v..
ChØnh huÊn ph¶i thÕ nµo?
ChØnh huÊn lµ cèt ®Ó gióp c¸n bé n©ng cao t− t−ëng c¸ch
m¹ng, cñng cè lËp tr−êng, röa gét khuyÕt ®iÓm, ph¸t triÓn −u
®iÓm. Muèn cã kÕt qu¶ Êy th× ph¶i:
- Më réng d©n chñ: thËt thµ tù phª b×nh vµ thµnh khÈn phª b×nh.
Th− göi c¸c líp chØnh huÊn c¬ quan 157
- Chèng th¸i ®é rôt rÌ, nÓ n¶ gi÷a cÊp d−íi vµ cÊp trªn, gi÷a
c«ng n«ng vµ trÝ thøc, gi÷a c¸n bé ngoµi §¶ng vµ trong §¶ng.
NhiÖm vô cña mäi ng−êi: - C¸n bé phô tr¸ch c¸c c¬ quan ph¶i thËt thµ l·nh ®¹o viÖc
chØnh huÊn.
- Nh÷ng ng−êi dù líp chØnh huÊn th× ph¶i quyÕt t©m häc tËp,
quyÕt t©m c¶i t¹o; gióp nhau häc tËp, gióp nhau c¶i t¹o. C¸c c«, c¸c chó ®Òu lµ nh÷ng c¸n bé kh¸ng chiÕn, c¸n bé c¸ch
m¹ng, ®Òu lµ nh÷ng c¸n bé cã thÓ tiÕn bé vµ cã t−¬ng lai vÎ vang.
Mong c¸c c«, c¸c chó cè g¾ng häc tËp, ®Ó tiÕn bé m·i, ®Ó toµn t©m
toµn lùc phông sù kh¸ng chiÕn, phông sù nh©n d©n, ®Ó lµm trßn
nhiÖm vô (nhÊt lµ nhiÖm vô ph¸t ®éng quÇn chóng thùc hiÖn
chÝnh s¸ch ruéng ®Êt), ®Ó trë nªn nh÷ng c¸n bé g−¬ng mÉu.
Chóc c¸c c«, c¸c chó m¹nh kháe vµ chØnh huÊn thµnh c«ng.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Th¸ng 6 n¨m 1953
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 120,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 30-6-1953.
158
TØNH T¸O Vµ §Ò PHßNG
§ªm h«m 25-4, mét chiÕc m¸y bay bÝ mËt bay qua xø Ukraina.
Bé Néi vô Liªn X« liÒn nhËn ®−îc b¸o c¸o.
H«m sau, c«ng an vµ nh©n d©n Ukraina b¾t ®−îc 4 tªn ®Æc vô
Mü nh¶y dï xuèng.
Bèn tªn nµy mang theo sóng ®¹n, thuèc ®éc, m¸y v« tuyÕn
®iÖn, ®Ìn, ®Ó lµm dÊu hiÖu cho m¸y bay, truyÒn ®¬n “chèng céng”, giÊy th«ng hµnh gi¶, vµ tiÒn b¹c Liªn X«...
Chóng khai r»ng chóng lµ ng−êi Nga, ®¹i ®Þa chñ cò, trong
ThÕ giíi ®¹i chiÕn thø hai chóng ®· theo ph¸t xÝt §øc vµ ®· tµn
s¸t nhiÒu du kÝch, c¸n bé vµ nh©n d©n Liªn X«. Ph¸t xÝt §øc thÊt
b¹i, chóng ®i theo Mü, vµo líp huÊn luyÖn ®Æc vô ë T©y §øc. Trong
bän gi¸o viªn ®Æc vô, cã 2 ng−êi Mü lµ nh©n viªn cao cÊp ë sø qu¸n
Mü t¹i M¹c T− Khoa tõ n¨m 1946 ®Õn n¨m 1951.
Chóng khai thªm r»ng: Së §Æc vô Mü b¶o chóng ph¶i xoay cho
kú ®−îc giÊy th«ng hµnh thËt cña Liªn X«, dï cÇn giÕt ng−êi míi
xoay ®−îc, còng ph¶i lµm. NhiÖm vô cña chóng lµ: ph¸ ho¹i,
khñng bè, vµ dß tin tøc vÒ qu©n sù vµ kinh tÕ.
Tßa ¸n qu©n sù Liªn X« ®· lªn ¸n vµ xö tö chóng.
Ai còng biÕt r»ng: N¨m ngo¸i Mü c«ng khai trÝch 100 triÖu
®«la riªng cho viÖc huÊn luyÖn vµ ph¸i ®Æc vô lÐn vµo Liªn X« vµ
c¸c n−íc d©n chñ míi.
§Æc vô lµ mét chÝnh s¸ch quan träng cña Ph¸p, Mü, Anh vµ
c¸c ®Õ quèc kh¸c - còng nh− qu©n sù, kinh tÕ, ngo¹i giao, v.v..
tØnh t¸o vµ ®Ò phßng 159
ViÖc 4 tªn ®Æc vô cña Mü, ®· cho chóng ta mét bµi häc rÊt
quý b¸u:
- Bän ®Õ quèc dïng mäi thñ ®o¹n ®ª hÌn, mäi phÇn tö ph¶n
®éng, ®Ó ph¸ ho¹i c¸c n−íc yªu chuéng hßa b×nh vµ d©n chñ.
- Bän ®Þa chñ ph¶n ®éng lµ tay sai ®¾c lùc cña ®Õ quèc.
- C«ng an Liªn X« dùa vµo lùc l−îng nh©n d©n; nh©n d©n Liªn
X« ra søc gióp ®ì c«ng an; cho nªn bän ph¶n ®éng, bän ®Æc vô kh«ng tµi nµo tho¸t khái l−íi ph¸p luËt.
- Bé ®éi, c¸n bé vµ nh©n d©n ta ph¶i lu«n lu«n tØnh t¸o vµ ®Ò
phßng bän ®Æc vô gi¸n ®iÖp cña Ph¸p - Mü, vµ tay sai cña chóng lµ
bän ViÖt gian ph¶n ®éng, c−êng hµo gian ¸c vµ ®Þa chñ ngoan cè.
TÊt c¶ chóng ta ®Òu tØnh t¸o ®Ò phßng, th× chóng sÏ bÞ tiªu diÖt.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 121,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-7-1953.
160
Th− göi bé ®éi sau chiÕn dÞch mïa xu©n n¨m 1953
Th©n ¸i göi toµn thÓ bé ®éi,
Sau ChiÕn dÞch mïa Xu©n, ®èi víi c¸c ®¬n vÞ vµ c¸c chiÕn sÜ cã
thµnh tÝch ®Æc biÖt, B¸c muèn khen th−ëng mét c¸ch ®Ých ®¸ng vµ sèt
dÎo. Nh−ng c¸c ®¬n vÞ chän läc chËm, ®Õn nay ch−a b¸o c¸o ®Çy ®ñ. V×
vËy, B¸c göi th− nµy tr−íc, khen th−ëng sÏ ®Õn sau. Trong th− nµy,
B¸c khen ngîi: Trong ChiÕn dÞch mïa Xu©n, c¸c chó ®· nªu cao tinh thÇn
chÞu ®ùng gian khæ, v−ît qua khã kh¨n; hµnh qu©n th× nhanh
chãng, bÝ mËt, chiÕn ®Êu th× h¨ng h¸i dòng c¶m; biÕt lµm d©n vËn,
tranh thñ nh©n d©n.
Mét sè ®¬n vÞ tiÕn bé kh¸ vÒ ®¸nh vËn ®éng. Mét sè ®¬n vÞ tiÕn
bé kh¸ vÒ ®¸nh c«ng kiªn. Vïng sau l−ng ®Þch, th× du kÝch ®· thu
®−îc nhiÒu th¾ng lîi.
B¸c phª b×nh: Mét sè ®¬n vÞ cßn m¾c nh÷ng khuyÕt ®iÓm nh−:
QuyÕt t©m ch−a ®−îc v÷ng ch¾c, bÒn bØ ch−a thËt cao nh− B¸c
dÆn vµ nh− c¸c chó ®· høa víi B¸c.
C¸ch chØ huy cña c¸n bé nhiÒu khi cßn m¸y mãc, ch−a linh
®éng v× vËy mµ ®· bá lì nhiÒu dÞp tèt tiªu diÖt ®Þch.
B¸c nh¾c nhë: C¸c chó ph¶i ra søc söa ch÷a khuyÕt ®iÓm, ph¸t triÓn −u ®iÓm.
Chí tù kiªu tù m·n, chñ quan khinh ®Þch.
Th− göi bé ®éi sau chiÕn dÞch mïa xu©n n¨m 1953 161
Nh÷ng ®¬n vÞ vµ chiÕn sÜ ®· tiÕn bé nhiÒu, th× ph¶i tiÕp tôc
tiÕn bé h¬n n÷a. §¬n vÞ vµ chiÕn sÜ nµo tiÕn bé Ýt, th× ph¶i cè g¾ng
nhiÒu ®Ó tiÕn kÞp c¸c chiÕn sÜ vµ ®¬n vÞ b¹n.
B¸c chóc cho: C¸c chó vui vÎ, m¹nh kháe, h¨ng h¸i tham gia cuéc chØnh
qu©n chÝnh trÞ ®Ó cñng cè lËp tr−êng giai cÊp, thÊm nhuÇn t−
t−ëng ®Êu tranh vµ phông sù nh©n d©n lao ®éng, ®Ó kiªn quyÕt ñng hé n«ng d©n trong phong trµo ph¸t ®éng quÇn chóng thùc
hiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt.
Nh÷ng ®¬n vÞ nµo cã nhiÖm vô chiÕn ®Êu, th× thi ®ua thu
nhiÒu th¾ng lîi míi.
B¸c høa hÑn víi c¸c chó: Chê nhËn ®ñ b¸o c¸o vÒ thµnh tÝch,
B¸c sÏ göi gi¶i th−ëng cho nh÷ng chiÕn sÜ vµ ®¬n vÞ xuÊt s¾c nhÊt.
B¸c h«n c¸c chó
Hå CHÝ MINH
B¸o Qu©n ®éi nh©n d©n, sè 89, ngµy 6-7-1953.
162
SÏ §¦îC MÊY L¢U?
ChÝnh phñ Ph¸p míi lËp l¹i do Lanien (Laniel)1) lµm Thñ t−íng.
Nh−ng kh«ng ch¾c sèng ®−îc l©u. V× ChÝnh phñ míi tuy thµnh lËp,
nh−ng khã kh¨n cò vÉn cßn khã kh¨n chÝnh lµm cho ChÝnh phñ
Ph¸p ®æ nh− sung rông lµ: tµi chÝnh khñng ho¶ng, vÊn ®Ò T©y §øc,
vµ chiÕn tranh x©m l−îc ë ViÖt Nam nã rót x−¬ng tñy cña Ph¸p. Sau ®©y lµ mÊy con sè hay hay: Trong 8 n¨m vµ 8 th¸ng võa qua, Ph¸p ®· thay ®æi 19 chÝnh
phñ. Mét chÝnh phñ yÕu nhÊt, chØ sèng ®−îc 3 ngµy; 3 chÝnh phñ
thä nhÊt, sèng ®−îc ngoµi 10 th¸ng. TÝnh ®æ ®ång th× mçi chÝnh
phñ Ph¸p sèng ®−îc h¬n 5 th¸ng. Non 9 n¨m nay, cø 4 ngµy th×
Ph¸p cã 1 ngµy lo thay ®æi chÝnh phñ.
C¸c bé th× tïy mçi chÝnh phñ mµ thªm bít, ®Ó kÐo v©y c¸nh.
Cã chÝnh phñ gåm 22 bé, cã chÝnh phñ gåm 41 bé.
C¸c ghÕ bé tr−ëng, thø tr−ëng ®· “thay thÇy ®æi chñ” 572 lÇn,
154 chÝnh kh¸ch ®· thay phiªn nhau ngåi nh÷ng ghÕ Êy. Trong sè
®ã 48 ng−êi ®−îc ngåi 1 lÇn, 2 ng−êi ®−îc ngåi 14 lÇn. Ng−êi ta gäi
2 ng−êi ®ã lµ “bé tr−ëng chuyªn nghiÖp”.
12 ng−êi ®· lµm Thñ t−íng, trong ®ã 6 ng−êi lµm 2 lÇn.
ChÝnh phñ Ph¸p ®øng kh«ng v÷ng, v× d©n kh«ng tin vµ ph¶n
®èi. D©n kh«ng tin vµ ph¶n ®èi v× ChÝnh phñ Ph¸p ®· thÊt b¹i vÒ
qu©n sù, chÝnh trÞ, kinh tÕ, tµi chÝnh.
_______________
1) Thuéc §¶ng Céng hßa ®éc lËp (BT).
sÏ ®−îc mÊy l©u? 163
Kh¸c h¼n víi ChÝnh phñ ®Þch, ChÝnh phñ ta liªn hÖ chÆt chÏ víi
nh©n d©n; tõ viÖc thi ®ua s¶n xuÊt ®Õn c«ng cuéc kh¸ng chiÕn kiÕn
quèc. ChÝnh phñ ta chØ lo phÊn ®Êu cho lîi Ých cña nh©n d©n. Nhê
nh©n d©n ta h¨ng h¸i, mµ dï hoµn c¶nh khã kh¨n, qu©n sù, chÝnh
trÞ, kinh tÕ vµ tµi chÝnh ta vÉn tiÕn bé râ rÖt. V× vËy mµ nh©n d©n ta
hoµn toµn tin t−ëng vµ nhiÖt liÖt ñng hé ChÝnh phñ ta.
ChØ mét viÖc ®ã còng ®ñ ®¶m b¶o r»ng: ®Þch nhÊt ®Þnh thua, ta nhÊt ®Þnh th¾ng.
KÕt luËn:
§−îc lßng d©n, th× viÖc g× còng lµm ®−îc, Tr¸i ý d©n, th× ch¹y ng−îc ch¹y xu«i.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 122,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-7-1953.
164
LI£N KHU V ANH dòNG
Cuèi th¸ng 4 võa råi, Liªn khu V ®· më §¹i héi liªn hoan c«ng, n«ng, binh. Riªng bé ®éi chñ lùc, ®Þa ph−¬ng vµ du kÝch ®· bÇu 251 chiÕn sÜ ®i dù §¹i héi, trong sè ®ã 221 chiÕn sÜ lµ ®¶ng viªn §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam.
251 chiÕn sÜ Êy ®· ®¸nh tÊt c¶ 2.678 trËn to nhá, ®−îc khen th−ëng 1.049 lÇn. Nh÷ng chiÕn sÜ cã thµnh tÝch ®Æc biÖt lµ:
§¹i ®éi phã Liªm ®· ®¸nh 152 trËn. §ång chÝ Tu (22 tuæi) ®· ®¸nh 125 trËn. C¸c ®ång chÝ Phóc, Ty vµ T− th× tham gia ®¸nh giÆc tõ lóc cßn
lµ nhi ®ång. §ång chÝ Ch¾t ®¸nh 40 trËn tiªu diÖt h¬n 140 tªn giÆc. §ång chÝ MiÒn ®¸nh 12 trËn tiªu diÖt 124 tªn giÆc. §ång chÝ Lîi tù tay b¾t sèng 21 tªn giÆc. C¸c ®ång chÝ NhÊt, Hu©n vµ NhËt (tæ 3 ng−êi) ®· b¾t sèng 90
tªn giÆc. NhiÒu chiÕn sÜ ®· ®¸nh nhau víi giÆc 6, 7 lÇn trong mét ngµy. 29 chiÕn sÜ du kÝch ®· dïng m×n vµ lùu ®¹n tiªu diÖt ngãt 200
tªn giÆc vµ b¶o vÖ ®−îc tÝnh m¹ng vµ tµi s¶n ®ång bµo. Cã nh÷ng chiÕn sÜ d©n téc thiÓu sè tù ®éng rêi lµng 9 lÇn ®Ó
chèng giÆc. Cßn nhiÒu chiÕn sÜ d©n c«ng, c¸n bé g−¬ng mÉu vµ c¸c bµ mÑ
chiÕn sÜ ®· nªu cao tinh thÇn nång nµn yªu n−íc, ghÐt giÆc; tinh thÇn kiªn quyÕt chÞu ®ùng gian khæ, v−ît mäi khã kh¨n, ®Ó tham gia kh¸ng chiÕn, phôc vô nh©n d©n, gióp ®ì bé ®éi.
Liªn khu v anh dòng 165
§¹i héi ®· biÕt nªu lªn 3 ®iÓm chÝnh ®Ó cho c¸c chiÕn sÜ häc
tËp, thÊm nhuÇn vµ phæ biÕn s©u réng vµo bé ®éi vµ nh©n d©n:
- Thi ®ua diÖt giÆc lËp c«ng,
- QuyÕt t©m b¶o vÖ nh©n d©n,
- Kiªn quyÕt chÊp hµnh chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ.
Hoan h« tinh thÇn anh dòng cña ®ång bµo vµ chiÕn sÜ Liªn
khu V!
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 123,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-7-1953.
166
Ra søc gi÷ ®ª phßng lôt
Ngµy 20-4-53, ChÝnh phñ ®· cã lêi ®«n ®èc ®ång bµo vÒ viÖc
®¾p ®ª, hé ®ª (b¸o Nh©n d©n, ngµy 20-5-1953).
Mçi n¨m, mïa m−a ®Õn, th× giÆc lôt l¹i uy hiÕp.
GiÆc LôT lµ tiªn phong cña giÆc §ãI. Nã lµ ®ång minh cña
giÆc NGO¹I X¢M. Nã mong lµm cho d©n ta ®ãi kÐm, ®Ó gi¶m bít
søc kh¸ng chiÕn cña chóng ta. §¾p ®ª gi÷ ®ª lµ ®Ó chèng giÆc lôt vµ giÆc ®ãi, cho nªn còng
nh− mét chiÕn dÞch. V× nÕu “lôt th× lót c¶ lµng”, cho nªn cÇn ph¶i ®éng viªn tÊt c¶
®ång bµo ë vïng cã ®ª, h¨ng h¸i tham gia chiÕn dÞch ®¾p ®ª gi÷ ®ª.
Trong viÖc ®¾p ®ª gi÷ ®ª, kÕ ho¹ch ph¶i rÊt tØ mØ, ph©n c«ng
ph¶i rÊt rµnh m¹ch, chuÈn bÞ ph¶i rÊt chu ®¸o, l·nh ®¹o ph¶i rÊt
thèng nhÊt.
C¸n bé qu©n, d©n, chÝnh, ®¶ng, nh÷ng vïng Êy ph¶i xem viÖc
®¾p ®ª gi÷ ®ª lµ viÖc chÝnh. Phèi hîp ph¶i thËt chÆt chÏ. ChØ ®¹o
ph¶i thËt thiÕt thùc. Tæ chøc ph¶i thËt ®Çy ®ñ. TuyÖt ®èi chèng
c¸ch kho¸n tr¾ng, chèng quan liªu, mÖnh lÖnh.
§èi víi ®ång bµo d©n c«ng, ph¶i gi¶i thÝch, tuyªn truyÒn, cæ
®éng, tæ chøc ®Õn n¬i ®Õn chèn. Ph¶i lµm cho mäi ng−êi hiÓu râ:
®¾p ®ª gi÷ ®ª lµ lîi Ých chung cña ®Þa ph−¬ng, mµ còng lµ lîi Ých
thiÕt th©n cña mçi ng−êi. Ph¶i chó ý båi d−ìng tinh thÇn vµ vËt
chÊt cho d©n c«ng. Ph¶i hÕt søc tr¸nh l·ng phÝ ngµy giê, nh©n lùc
vµ vËt lùc cña ®ång bµo.
Ra søc gi÷ ®ª phßng lôt 167
ViÖc thi ®ua ph¶i tæ chøc chu ®¸o vµ bÒn bØ; ph¶i b¸o c¸o
tªn nh÷ng chiÕn sÜ hoÆc nh÷ng nhãm cã thµnh tÝch ®Æc biÖt, ®Ó
Hå Chñ tÞch vµ ChÝnh phñ khen th−ëng. §¾p ®ª gi÷ ®ª lµ c«ng
viÖc chÝnh. Nh−ng ®ång thêi, ph¶i xÕp ®Æt c¸c c«ng viÖc kh¸c
cho ¨n khíp, chø kh«ng ph¶i v× viÖc chÝnh mµ bá tr«i nh÷ng
c«ng viÖc kh¸c.
Lêi kªu gäi cña ChÝnh phñ nãi: “C«ng t¸c chèng lôt n¨m nay ph¶i ®Æt d−íi khÈu hiÖu: “§Ò phßng vµ ®Êu tranh””.
NghÜa lµ ph¶i tØnh t¸o ®Ò phßng vµ ®Êu tranh chèng ©m m−u
®Þch ph¸ ho¹i. §Ò phßng n¨m nay n−íc cã thÓ to h¬n mÊy n¨m tr−íc.
Tôc ng÷ nãi: “ThuËn vî thuËn chång, t¸t bÓ §«ng còng c¹n”.
Tõ kh¸ng chiÕn ®Õn nay, chóng ta ®· th¾ng giÆc lôt, ®· th¾ng giÆc
ngo¹i x©m, v× qu©n vµ d©n ta ®oµn kÕt mét lßng.
N¨m nay, ë nh÷ng vïng cã ®ª, c¸n bé vµ ®ång bµo ta nhÊt ®Þnh
ph¶i ®oµn kÕt mét lßng, ®−a toµn t©m toµn lùc vµo viÖc ®¾p ®ª gi÷
®ª, th× chóng ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 124,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-7-1953.
168
Bµi nãi t¹i LÔ khai m¹c líp chØnh huÊn c¸n bé D©n, chÝnh, §¶ng xung quanh
Trung ¦¬ng vµ c¸c liªn khu III, IV, ViÖt B¾c
Th−a c¸c cô, c¸c anh chÞ em,
T«i thay mÆt §¶ng vµ ChÝnh phñ Trung −¬ng hoan nghªnh
c¸c cô vµ c¸c anh chÞ em. PhÇn chÝnh thøc ®Õn ®©y lµ hÕt. B©y giê
nãi chuyÖn.
§èi víi c¸c cô, theo ý t«i c¸c cô kh«ng nªn tham dù. “L·o gi¶
yªn chi”1). Nh−ng c¸c cô xung phong ®· lµm g−¬ng mÉu cho anh
chÞ em kh¸c; c¸c cô lµ “l·o ®−¬ng Ých tr¸ng”2). ThÊy c¸c cô xung
phong t«i nghÜ ®Õn c¸c cô «ng, cô bµ ë Cao B»ng, VÜnh Phóc vµ ë
nh÷ng chç kh¸c còng xung phong lµm ®−êng. T«i cã gÆp mét cô bµ
72 tuæi vµ hái cô: “Cô nhiÒu tuæi råi sao kh«ng ë nhµ nghØ l¹i ®i
lµm”. Bµ cô tr¶ lêi: “Khi cßn trÎ ph¶i ®i phu, T©y ®¸nh khæ l¾m.
B©y giê nghe ChÝnh phñ lµm ®−êng ®¸nh T©y s−íng l¾m, c¸n bé
kh«ng cho ®i còng cø ®i”.
C¸c cô ngoµi 70 tuæi. Cã c¸c cô bµ thi ®ua lµm kÞp c¸c cô «ng.
C¸c cô tù x−ng lµ mÑ. Trong th©m t©m c¸c cô, c¸c cô lµm mÑ cña
Hå Chñ tÞch, cña bé ®éi, cña nh©n d©n. T«i rÊt c¶m ®éng.
_______________
1) L·o gi¶ yªn chi: Ng−êi giµ sèng yªn phËn, kh«ng ®Ó ý ®Õn viÖc ®êi (BT). 2) L·o ®−¬ng Ých tr¸ng: Cµng giµ, cµng dÎo dai (BT).
Bµi nãi t¹i lÔ khai m¹c líp chØnh huÊn c¸n bé... 169
T«i kÓ mét chuyÖn l·o du kÝch 62 tuæi, giÕt giÆc lËp c«ng kh¸ nhiÒu, bÞ T©y b¾t ®¸nh g·y hÕt r¨ng. §−îc vÒ cô vÉn bÝ mËt ho¹t ®éng. Do g−¬ng can ®¶m cña c¸c cô, nh©n d©n cè g¾ng noi g−¬ng ho¹t ®éng rÊt h¨ng.
Nhí l¹i lÞch sö n−íc ta ®êi TrÇn, t¹i Héi nghÞ Diªn Hång17 cã mÊy tr¨m cô ®Õn dù, kh¸ng chiÕn ®· th¾ng lîi. B©y giê ë n−íc ta cã hµng v¹n cô anh dòng nh− thÕ th× kh¸ng chiÕn n−íc ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.
B©y giê c¸c cô ë ®©y, t«i hái c¸c anh chÞ em. Khi nµo c¸c cô kháe, c¸c cô ®Õn khai héi, nghe th¶o luËn. Nh−ng khi nµo c¸c cô yÕu mÖt, c¸c cô ph¶i ë nhµ nghØ. ¡n uèng cña c¸c cô còng ph¶i kh¸c anh chÞ em. Cã t¸n thµnh kh«ng? (Toµn thÓ tr¶ lêi: T¸n thµnh). C¸c cô sè Ýt ph¶i theo sè nhiÒu. §©y lµ kû luËt.
C¸c cô: “T©m h÷u d−, lùc bÊt tóc”1). C¸c cô ph¶i xung phong b¸o c¸o: “T«i lµ cô ®©y, nÕu sinh ho¹t nh− anh chÞ em th× kh«ng chÞu næi”.
Lóc ®−îc mêi ®Õn tham dù Héi nghÞ h«m nay, t«i nhí l¹i mÊy c©u häc cô Khæng. Lóc Êy ®i häc ®¹o Khæng M¹nh kh«ng hiÓu g× còng ph¶i ®i. Tr−íc ®· häc «ng thÇy d¹y: §øc Th¸nh nãi r»ng, “Häc mµ buæi tËp ch¼ng vui vËy «i”. “Cã bÌ b¹n tõ ph−¬ng xa ®Õn ch¼ng vui vËy «i”.
Lóc Êy thÇy kh«ng hiÓu, mµ trß còng kh«ng hiÓu g×. C©u ®Çu sau khi tham gia ho¹t ®éng c¸ch m¹ng lóc ®ã míi
hiÓu. Theo c¸ch míi lµ lý luËn ph¶i ®i ®«i víi thùc hµnh. C©u thø hai h«m nay míi thÊm thÝa. Do bÇu b¹n tõ ph−¬ng xa
®Õn vui l¾m.
§èi víi c¸c cô vµ c¸c anh chÞ em, t«i bËn viÖc Ýt khi ®−îc gÆp.
Cã ng−êi mÊy chôc n¨m b©y giê míi ®−îc gÆp. Cã ng−êi mÊy n¨m, cã ng−êi b©y giê míi ®−îc gÆp. Trong anh chÞ em mçi ng−êi mét
ng¶, mçi ng−êi mét c«ng viÖc Ýt khi ®−îc gÆp nhau. B©y giê míi
®−îc gÆp. ThÕ lµ mu«n dÆm mét nhµ. Ng−êi thÊy mÆt ta vui lßng.
_______________
1) T©m h÷u d−, lùc bÊt tóc: T©m cã thõa nh−ng søc kh«ng ®ñ (BT).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 170
Mét ®iÒu n÷a, c¸c cô, c¸c anh chÞ em ë ph−¬ng xa ®Õn thÊy gÇn gòi §¶ng vµ ChÝnh phñ h¬n khi ch−a ®Õn, mµ §¶ng vµ ChÝnh phñ còng thÊy gÇn gòi anh chÞ em h¬n.
Mét ®iÒu vui n÷a lµ ë ®©y cã anh chÞ em trong §¶ng vµ ngoµi §¶ng, tr−íc ®©y Ýt khi gÆp nhau, b©y giê cã c¬ héi nµy ®Ó sinh ho¹t, trao ®æi ý kiÕn, ®oµn kÕt, c¶m t×nh t¨ng tiÕn h¬n.
NÕu sau nµy nghiªn cøu häc tËp, c¸c cô vµ anh chÞ em thÊy kÕt qu¶. §ã còng lµ mét c¸i vui n÷a.
§Ó tá râ c¸i vui Êy, chó Tó Mì ch¾c sÏ cã th¬. Chó Tó Mì chuÈn bÞ.
B©y giê xin nãi tãm t¾t t×nh h×nh thÕ giíi: Tr−íc hÕt, ai còng biÕt thÕ giíi chia ra hai phe: Phe ®Õ quèc do
Mü cÇm ®Çu th× thÕ nµo? Nãi tãm t¾t lµ tÊt c¶ mäi chÝnh s¸ch, ®−êng lèi cña phe Êy lµ bÞ ®éng. NÕu thÕ giíi lµ mét bµn cê mµ nãi, th× phe d©n chñ do Liªn X« l·nh ®¹o ®i mét n−íc, th× bªn kia lóng tóng, bÞ ®éng.
Hai lµ, phe cña Mü rÊt lñng cñng, lôc ®ôc. T− t−ëng kh«ng nhÊt trÝ, hµnh ®éng kh«ng nhÊt trÝ. ChØ ®èi víi c¸ch m¹ng lµ chóng nhÊt trÝ chèng l¹i. DÔ thÊy nhÊt lµ m©u thuÉn gi÷a Anh vµ Mü. Bé ®éi Mü ®ang ë ®Êt Anh, nh©n d©n Anh kh«ng b»ng lßng. Mü, Anh tranh quyÒn nhau ë §Þa Trung H¶i. §i xa h¬n n÷a ë Ai CËp, CËn §«ng, Mü t×m mäi c¸ch hÊt c¼ng Anh. DÇu löa lµ mét viÖc râ rÖt. §i xa n÷a ë ¸ §«ng, Anh, Mü ®èi víi Trung Quèc, TriÒu Tiªn còng rÊt lñng cñng. ë óc, T©n T©y Lan, Mü hÊt c¼ng Anh mét c¸ch râ rÖt. Tãm l¹i, khèi ®Õ quèc lîi quyÒn lñng cñng rÊt nhiÒu. Thanh thÕ Mü cµng ngµy cµng yÕu ®i, v× c¸c n−íc cµng ngµy cµng tá th¸i ®é chèng l¹i Mü. T¹i sao c¸c n−íc nµy cµng ngµy cµng tá ra chèng l¹i? Võa råi Tæng thèng Gia N· §¹i1) nãi: “Chóng ta rÊt th−¬ng yªu ng−êi b¹n quý b¸u lµ Mü, nh−ng chóng ta mong b¹n cña chóng ta nhËn r»ng chóng ta vÉn lµ Gia N· §¹i”.
_______________
1) Tøc lµ n−íc Cana®a (BT).
Bµi nãi t¹i lÔ khai m¹c líp chØnh huÊn c¸n bé... 171
Mét chÝnh kh¸ch Anh nãi: Mü vµ Anh ®ång v¨n, ®ång chñng,
®ång minh, nh−ng cã nhiÒu vÊn ®Ò kh«ng nhËn mÆt nhau. Cuèi
cïng nhiÒu vÊn ®Ò (Trung Quèc, TriÒu Tiªn…) Sícsin, Thñ t−íng
Anh gi¶ èm víi Mü. NÕu Sícsin kh«ng gi¶ èm th× Héi nghÞ
BÐcmuýt khã ¨n khã nãi, èm ®©y lµ èm ngo¹i giao.
CÇn nãi thªm mét ®iÓm, tr−íc ®©y kh«ng l©u phe g©y chiÕn rÊt
m¹nh. Nh−ng sau kinh nghiÖm TriÒu Tiªn, céng tÊt c¶ 20 n−íc ®¸nh nhau víi mét n−íc TriÒu Tiªn mµ thua. Mü l¹i bÞ chÕt nhiÒu
ng−êi h¬n trong cuéc ChiÕn tranh thø hai. Mü ph¶i ®µm ph¸n. Cßn
muèn ®¸nh Trung Quèc, Liªn X« hay Liªn X« céng víi Trung Quèc
th× kÕt qu¶ thÕ nµo dÔ thÊy. Nh−ng ®µm ph¸n ë TriÒu Tiªn hiÖn
giê kh«ng ph¶i lµ Mü thµnh thËt ®©u, v× thÕ nªn ®µm ph¸n d©y
d−a m·i.
Nãi tãm t¾t t×nh h×nh phe d©n chñ: ë ®©y cã mét vµi ng−êi ®· qua Trung Quèc, Liªn X«, ®· thùc
sù tai nghe m¾t thÊy sù tiÕn bé cña Trung Quèc, Liªn X« thÕ nµo.
Nãi chung, phe d©n chñ kh«ng cã m©u thuÉn lîi quyÒn, tr¸i l¹i ý
chÝ thèng nhÊt, hµnh ®éng thèng nhÊt, gióp ®ì nhau nh− anh em.
Ngoµi c¸c n−íc d©n chñ míi, ë c¸c n−íc ®Õ quèc phong trµo hßa
b×nh d©n chñ cµng ngµy cµng m¹nh. Râ rÖt nhÊt lµ ë Ph¸p, ë ý.
B¸o chÝ Mü, chÝnh kh¸ch Mü ph¶i phµn nµn Mü ®· gióp bao nhiªu
tiÒn cho ph¶n ®éng Ph¸p, thÕ mµ cø 4 cö tri cã 1 ng−êi bá phiÕu
cho §¶ng Céng s¶n. Cßn ë ý th× cø 100 ng−êi, 36 ng−êi bá cho §¶ng Céng s¶n. Mµ sè 1/4 ng−êi Ph¸p vµ 36% ng−êi ý nµy l¹i lµ
nh÷ng phÇn tö cã tæ chøc nhÊt, h¨ng h¸i ®Êu tranh nhÊt, nªn Mü
mÊt tiÒn toi. C¸i g× thiÖt cho phe ®Þch lµ lîi cho phe m×nh.
GÇn ®©y cã mét viÖc phe ®Õ quèc ph¶n tuyªn truyÒn rÊt d÷ mµ
anh chÞ em ch¾c còng cã ng−êi th¾c m¾c lµ viÖc Bªria.
ViÖc Bªria kh«ng g× lµ l¹. ë trong c¸c n−íc, ë c¸c ®¶ng céng
s¶n nh÷ng viÖc Êy kh«ng ph¶i b©y giê míi cã. Kh«ng ph¶i lµ viÖc
®Çu mµ còng kh«ng ph¶i lµ viÖc cuèi. V× ®ang cßn ®Õ quèc chñ nghÜa chèng nhau víi x· héi chñ nghÜa, nhÊt ®Þnh cßn cã nh÷ng
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 172
ng−êi tuy cã tµi nh−ng ®øc kh«ng ®ñ chui vµo §¶ng, vµo ChÝnh
phñ bÞ danh lîi mua chuéc, chóng nã ®øng kh«ng v÷ng, sa ch©n
xuèng hè mµ c¸ch m¹ng vÉn cø tiÕn. CÇn n¾m v÷ng nh÷ng nguyªn
t¾c Êy.
B©y giê nãi ®Õn t×nh h×nh trong n−íc: N−íc ta lµ mét thÕ giíi nhá. Còng cã hai phe. Mét bªn lµ phe
kh¸ng chiÕn, phe c¸ch m¹ng, phe d©n chñ. Phe bªn kia lµ thùc d©n Ph¸p, can thiÖp Mü, bï nh×n b¸n n−íc, ®Þa chñ phong kiÕn ®i víi
®Õ quèc.
ë ngoµi thÕ giíi, phe hßa b×nh d©n chñ ngµy cµng m¹nh, phe
®Õ quèc ph¶n ®éng ngµy cµng yÕu. ë n−íc ta còng nh− thÕ. T×nh
h×nh Ph¸p thÕ nµo? RÊt bèi rèi. B¸o t− s¶n Le Monde håi th¸ng 6
viÕt: “NÕu kh«ng cã thay ®æi g× c¨n b¶n th× Ýt th¸ng n÷a sÏ ®i ®Õn
ph¸ s¶n (banqueroute), vì nî (faillite), suy sôp (dÐcadence)”.
Ng−êi tæng b¸o c¸o kinh tÕ Ph¸p Bereyer nãi: “Nî nh− chóa
chæm, tói ChÝnh phñ kh«ng cã tiÒn, c¸c «ng lµm g× th× lµm”. C«ng
nghÖ Ph¸p sót kÐm, bu«n b¸n suy yÕu, tiªu dïng cµng ngµy cµng
nhiÒu; ®©y lµ t×nh h×nh Ph¸p. Mét ng−êi Ph¸p cã danh tiÕng nãi:
Ph¸p cã mÊy vÊn ®Ò khã xö:
1- VÊn ®Ò ®èi víi T©y §øc vâ trang.
2- VÊn ®Ò qu©n ®éi ¢u ch©u.
3- VÊn ®Ò chiÕn tranh ViÖt Nam.
Ph¸p mçi n¨m tiªu hao 10 v¹n thanh niªn, 500 ngµn triÖu phr¨ng. ThÕ mµ kh«ng cã kÕt qu¶ tiÕn bé nµo vÒ qu©n sù, kh«ng cã
ph¸t triÓn nµo vÒ chÝnh trÞ; Ph¸p thùc lµ v« hy väng. §©y lµ lêi nãi
cña mét b¸ t−íc Pari1) - mét tªn tèi ph¶n ®éng.
Ngoµi ra, v× cßn ®i theo Mü, rÊt ngoan, nªn Mü b¶o lµm g× th×
lµm ®Êy. Kh«ng lµm ®−îc l¹i bÞ nã m¾ng. VÒ qu©n ®éi ¢u ch©u tiªu
tèn 1.227 ngµn triÖu mét n¨m. Theo Mü ®Þnh cuèi n¨m ngo¸i ph¶i
_______________
1) Nguyªn b¶n: Comte de Paris (BT).
Bµi nãi t¹i lÔ khai m¹c líp chØnh huÊn c¸n bé... 173
cã 20 s− ®oµn bé binh vµ 57 ®éi m¸y bay. B©y giê míi tæ chøc ®−îc
10 s− ®oµn, 5 thùc sù vµ 5 trªn giÊy vµ 37 ®éi m¸y bay mét phÇn
lín do Mü cung cÊp. Võa råi cã mét ph¸i ®oµn kiÓm tra Mü thÊy
40% chiÕn cô Mü gióp Ph¸p kh«ng dïng ®−îc. Mü sá Ph¸p nh−ng
Ph¸p vÉn theo. B¸o Climats chñ bót lµ t−íng Berstein, cè vÊn
qu©n sù cho B¶o §¹i nãi: “Qu©n sù ViÖt Minh bÊy l©u nay gi÷ chñ
®éng. Trung Bé t×nh h×nh khã kh¨n v× ViÖt Minh cã bé ®éi kh¸ vµ d©n theo nã. B¾c Bé th× thËt lµ kh«ng tèt ®Ñp g× (franchement mauvais)”.
VÒ ta, so tõ khi b¾t ®Çu kh¸ng chiÕn ®Õn giê, t×nh h×nh qu©n
sù kh¸c rÊt nhiÒu. So cuèi n¨m 1950 ®Õn giê còng kh¸c rÊt nhiÒu.
So tõ n¨m ngo¸i ®Õn nay còng kh¸c rÊt nhiÒu. Cè nhiªn kh«ng
ph¶i nh− thÕ mµ chñ quan khinh ®Þch. Nã cßn lµm lung tung
nhiÒu n÷a. Cho nªn ta ph¶i gi÷ tinh thÇn tr−êng kú kh¸ng chiÕn,
tù lùc c¸nh sinh. §õng thÊy thÕ nã yÕu, ta m¹nh mµ chñ quan
khinh ®Þch.
Tõ kh¸ng chiÕn ®Õn nay, Ph¸p cã 18 chÝnh phñ thay ®æi, ta chØ
cã mét chÝnh phñ. Nh− thÕ ta m¹nh h¬n nã.
Ngoµi ra, ta cã chØnh qu©n, chØnh huÊn, chØnh §¶ng. H«m nay,
c¸c cô, c¸c anh chÞ em ®Õn ®©y lµ còng chøng tá ta th¾ng lîi. X−a
cã c©u th¬: “Ph−¬ng th«n tiªn cµn kh«n” (lßng m×nh lµ mét bÇu trêi
nhá). ThÕ giíi cã hai phe, trong n−íc cã hai phe, th× trong m×nh
còng cã hai phe. ThÝ dô: NÕu m×nh cÇn kiÖm liªm chÝnh, chÝ c«ng v« t−, hÕt lßng hÕt søc phôc vô nh©n d©n. §Êy lµ phe thiÖn. NÕu
tham «, hñ hãa, cÇu danh, cÇu lîi lµ phe ¸c. Phe thiÖn trong m×nh
mµ ®¸nh th¾ng ®−îc phe ¸c, th× ¶nh h−ëng ®Õn phe thiÖn trong
n−íc ®¸nh th¾ng ®−îc phe ¸c, phe thiÖn thÕ giíi ®¸nh th¾ng ®−îc
phe ¸c.
Ng−êi ®êi x−a cã c©u: “T©m chÝnh th©n tu, trÞ quèc b×nh
thiªn h¹”.
C¸c cô th× kh«ng d¸m. Cßn c¸c c«, c¸c chó cã d¸m ®éng viªn phe thiÖn ®¸nh th¾ng phe ¸c kh«ng? (Toµn thÓ tr¶ lêi: QuyÕt t©m).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 174
B©y giê nãi qua vÊn ®Ò trùc tiÕp h«m nay. C¸c c«, c¸c chó còng
nghe thÊy bän ph¶n ®éng tuyªn truyÒn §¶ng vµ ChÝnh phñ coi
khinh trÝ thøc. Chóng nãi ChÝnh phñ ViÖt Nam lµ ChÝnh phñ
chÝnh trÞ ph¹m (bagnard). Tuy nã nãi kh«ng ®óng nh−ng còng cã
¶nh h−ëng ®Õn mét sè ng−êi v× kh«ng chÞu khã xÐt sù thùc.
Trong ChÝnh phñ ta cã 3 b¸c sÜ, 3 luËt s− vµ c¸c gi¸o s−, c«ng
tr×nh s− kh¸c n÷a. Nh− thÕ tá ra ChÝnh phñ ViÖt Nam cã nhiÒu trÝ thøc. VÉn t«n träng trÝ thøc. Chøng cí trong cuéc Héi nghÞ chiÕn sÜ
thi ®ua 1 th¸ng 5 n¨m ngo¸i, trong sè 7 anh hïng cã 1 lµ trÝ thøc,
trong sè h¬n 100 chiÕn sÜ cã h¬n 20 lµ trÝ thøc. T«i hoan nghªnh
c¸c chiÕn sÜ Êy ë ®©y.
Cè nhiªn §¶ng vµ ChÝnh phñ rÊt quý träng trÝ thøc. Nh−ng
b©y giê thö hái quý träng trÝ thøc nµo? Quý trÝ thøc chÞu khã, chÞu
khæ kh¸ng chiÕn, hÕt lßng hÕt søc phôc vô nh©n d©n nh− c¸c cô,
c¸c anh chÞ em ë ®©y.
Nh−ng ®èi víi bän ®éi lèt trÝ thøc v× b¬ s÷a mµ quªn c¶ Tæ
quèc, nh©n d©n, lµm « danh trÝ thøc cã nªn coi träng kh«ng? §¶ng
vµ ChÝnh phñ cè nhiªn kh«ng coi träng bän ®éi lèt trÝ thøc theo
giÆc, cã téi víi nh©n d©n.
Mét ®iÓm n÷a, §¶ng vµ ChÝnh phñ cè g¾ng më réng líp trÝ
thøc nµy, sao cho nh©n d©n lao ®éng ViÖt Nam cµng ngµy tri thøc
cµng cao, nghÜa lµ thùc hiÖn khÈu hiÖu lao ®éng trÝ thøc hãa, trÝ
thøc lao ®éng hãa. N−íc ta toµn thÓ trÝ thøc, toµn thÓ lao ®éng lµ ng−êi míi ®Ó tiÕn lªn x· héi míi. Nãi tãm l¹i, §¶ng vµ ChÝnh phñ
rÊt quý träng trÝ thøc.
Anh chÞ em ®©y lµ trÝ thøc c¶, ®Òu chÞu khã, chÞu cùc theo cuéc
kh¸ng chiÕn. §ã lµ mét ®iÓm tèt. B©y giê t«i nãi thËt, anh chÞ em
chí mÊt lßng. Nãi thËt mÊt lßng, nh−ng thuèc ®¾ng d· tËt.
TÊt c¶ c¸c anh chÞ em trÝ thøc ®©y l©u n¨m sèng d−íi chÕ ®é
thùc d©n phong kiÕn. Ai d¹y dç anh chÞ em? Thùc d©n phong kiÕn.
Thùc d©n phong kiÕn ®· d¹y cho anh chÞ em v¨n hãa n« lÖ. Môc ®Ých cña nã lµ muèn anh chÞ em thµnh nh÷ng ng−êi ®µo t¹o ra n«
Bµi nãi t¹i lÔ khai m¹c líp chØnh huÊn c¸n bé... 175
lÖ. V× vËy näc ®éc cña thùc d©n phong kiÕn ¶nh h−ëng vµo anh chÞ
em rÊt s©u. Nh−ng näc ®éc thÊm s©u mµ vÉn theo ®uæi kh¸ng
chiÕn lµ näc ®éc kh«ng lµm h¹i toµn bé tinh thÇn anh chÞ em.
Thùc d©n Ph¸p d¹y anh chÞ em c¸i g×? Nã h−íng anh chÞ em
vµo n« lÖ. Nã muèn anh em: “v¹n ban giai h¹ phÈm” (mu«n tÇng
líp ®Òu lµ thÊp kÐm), “duy h÷u ®éc th− cao” (chØ cã ng−êi ®äc s¸ch
lµ cao h¬n hÕt). Nh− thÕ lµ nã ®−a trÝ thøc ra ngoµi x· héi, ra ngoµi d©n téc, ra ngoµi giai cÊp, nã c« lËp anh chÞ em.
N−íc cßn hay mÊt, d©n téc thÞnh hay suy, Tæ quèc h−ng hay
vong kh«ng biÕt, cø an t©m ®i lµm n« lÖ cho nã, chØ biÕt “duy h÷u
®éc th− cao”. Anh chÞ em trÝ thøc ph¶i xÐt m×nh cho kü, ®Ó tÈy cho
s¹ch näc ®éc cña thùc d©n vµ phong kiÕn.
LÇn nµy c¸c anh chÞ em ®Õn ®©y ch¾c lµ cã môc ®Ých häc tËp ®Ó
c¶i t¹o. Trong khi ë ®©y nh÷ng bµi ®−a cho anh chÞ em nghiªn cøu
kh«ng cã g× lµ mµu nhiÖm, cao siªu. Nã rÊt tÇm th−êng, thiÕt th©n.
NÕu anh chÞ em kh«ng biÕt tr−íc th× cã thÓ ng¹c nhiªn. C¸i rÊt
tÇm th−êng mµ lµ c¨n b¶n. VËy chí nªn xem khinh, nªn ®µo s©u
suy nghÜ kü liªn hÖ víi m×nh xem lËp tr−êng cã ®óng kh«ng? Quan
®iÓm cã ®óng kh«ng? C¸ch lµm viÖc tõ tr−íc cã ®óng kh«ng? T−
t−ëng cã ®óng kh«ng? ChÝnh c¸i dÔ Êy mµ khã ®Êy vµ ®èi víi nhiÒu
anh chÞ em lµ míi.
C¸c anh chÞ em ®¶ng viªn cã nhiÖm vô gÇn gòi th©n mËt
gióp ®ì häc hái anh chÞ em ngoµi §¶ng, lµm kiÓu mÉu cho anh chÞ em ngoµi.
VÒ häc tËp t«i xin nãi nèt kinh nghiÖm b¶n th©n. VÒ tµi liÖu
n¨m 1919 t«i cã nghe mét ®ång chÝ Ph¸p nãi chuyÖn. Lóc nµy t«i
ch−a biÕt §¶ng, biÕt c«ng héi lµ g×, chØ biÕt cã yªu n−íc ghÐt T©y
th«i. §ång chÝ Ph¸p nãi: “VÊn ®Ò d©n téc lµ vÊn ®Ò c¸ch m¹ng, vÊn
®Ò c¸ch m¹ng lµ vÊn ®Ò quèc tÕ, vÊn ®Ò quèc tÕ lµ vÊn ®Ò c«ng
nh©n, vËy anh ph¶i ®i víi c«ng nh©n, anh ph¶i hiÓu lý luËn”. §ång
chÝ Êy ®−a cho t«i mét quyÓn Tuyªn ng«n cña §¶ng Céng s¶n18 cã mÊy chôc trang mµ lóc nµo còng ph¶i xem ®i xem l¹i. Lý luËn c¸ch
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 176
m¹ng kh«ng ph¶i nhiÒu. ChØ cã mét c©u lµ ph¶i xem ®i xem l¹i.
L¹i nãi, míi ®©y cã quyÓn s¸ch cña ®ång chÝ Xtalin lµ: Nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ cña chñ nghÜa x· héi ë Liªn X« dµy ®é 100 trang. T«i ®äc
tõ th¸ng Giªng ®Õn nay lµ th¸ng 7 cµng xem cµng thÊy hay.
Mét ®iÓm n÷a lµ m×nh ph¶i ch©n thµnh. Anh chÞ em ®Õn ®©y lµ
®Ó c¶i t¹o. VËy:
Mét lµ, kh«ng nªn giÊu dèt. Hai lµ, ®õng sî mÊt sÜ diÖn.
Cã g× nãi cho anh chÞ em biÕt, gióp ®ì nhau nghiªn cøu häc
hái. ChÝnh trong c¬ héi nµy, anh em hiÓu thÊu c¸ch m¹ng lµ g× ®Ó
®oµn kÕt thªm víi nhau. C¸ch m¹ng ph¶i ®i víi ®oµn kÕt. Hai c¸i
®ã ®i ®«i víi nhau.
Tri chi dÜ vi tri. BÊt tri dÜ vi bÊt tri. ThÞ tri1). Trong khi nghiªn
cøu c¶i t¹o, thÊy nh÷ng ch÷ th−êng nghe nh−ng Ýt khi hiÓu s©u. LËp
tr−êng, quan ®iÓm, ph−¬ng ph¸p t− t−ëng lµ g×? B©y giê ph¶i hiÓu
cho s©u. Ph¶i liªn hÖ lý luËn víi thùc hµnh. Cã thÕ míi cã kÕt qu¶.
§iÓm cuèi cïng, chóng ta ®ang kh¸ng chiÕn. Mçi ng−êi, mçi
n¬i, mçi c¬ quan lµ ph¶i qu©n sù hãa.
1- Gi÷ kû luËt trong líp.
2- ¸o quÇn, s¸ch vë, ®å ®¹c, thu xÕp cho ng¨n n¾p, nghe kÎng 5
phót lµ rót lui ®−îc. Nghe b¸o ®éng lµ ph¶i xuèng hÇm.
Cuèi cïng chóc c¸c cô m¹nh kháe, anh chÞ em tiÕn bé.
Nãi ngµy 17-7-1953.
Tµi liÖu l−u t¹i Côc L−u tr÷
V¨n phßng Trung −¬ng §¶ng.
_______________
1) C©u nµy nghÜa lµ: BiÕt th× nãi lµ biÕt. Kh«ng biÕt th× nãi lµ kh«ng biÕt. Nh− thÕ míi lµ biÕt (BT).
177
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm Quèc kh¸nh n−íc Céng hßa nh©n d©n Ba Lan
KÝnh göi ®ång chÝ B«lÐtlav¬ Biªrót, Thñ t−íng n−íc Céng hßa Nh©n d©n Ba Lan,
Nh©n dÞp Ngµy quèc kh¸nh n−íc Céng hßa Nh©n d©n Ba Lan,
nh©n danh ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ViÖt Nam vµ c¸ nh©n t«i, t«i
xin göi tíi ®ång chÝ Chñ tÞch, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n Ba Lan lêi
chµo mõng th©n ¸i. Chóng t«i phÊn khëi theo dâi c«ng cuéc x©y dùng x· héi chñ
nghÜa cña nh©n d©n Ba Lan ®ang tÝch cùc tiÕn hµnh d−íi sù l·nh
®¹o s¸ng suèt cña ®ång chÝ vµ víi sù gióp ®ì cña Liªn X« vÜ ®¹i.
Chóng t«i chóc nh©n d©n Ba Lan ®¹t ®−îc nhiÒu thµnh tÝch to lín
h¬n n÷a ®Ó gãp phÇn gi÷ g×n hßa b×nh, d©n chñ vµ x· héi chñ
nghÜa trªn thÕ giíi.
Chñ tÞch kiªm Thñ t−íng n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 125,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-7-1953.
178
§· NHIÒU L¹I NHANH
ChÝnh phñ Liªn X« mçi n¨m ph¸t hµnh mét cuéc c«ng tr¸i,
môc ®Ých lµ ®Ó cho nh©n d©n cã dÞp tham gia c«ng t¸c tµi chÝnh.
Cuéc c«ng tr¸i ph¸t hµnh håi th¸ng 6 n¨m nay, nguyªn ®Þnh lµ
15.000 triÖu ®ång róp (1 róp b»ng ®é 2.000 ®ång b¹c Ng©n hµng
ViÖt Nam). ChØ trong vµi h«m, nh©n d©n Liªn X« ®· gãp ®Õn
15.343 triÖu, tøc lµ v−ît møc 343 triÖu. ChÝnh phñ ph¶i ra lÖnh khãa sæ.
Nh©n d©n Liªn X« mua c«ng tr¸i, ®· nhiÒu l¹i nhanh, lµ v× hä
nång nµn yªu n−íc; ai còng coi ®ã lµ mét viÖc vinh dù, mäi ng−êi
thi ®ua nhau mua.
Liªn hÖ viÖc Êy víi viÖc nép thuÕ ë n−íc ta, chóng ta thÊy:
N¨m ngo¸i, thuÕ n«ng nghiÖp b¾t ®Çu tõ 61 c©n thãc. N¨m nay
ChÝnh phñ ta gi¶m møc thuÕ - b¾t ®Çu tõ 81 c©n thãc.
ChÝnh phñ gi¶m møc thuÕ, mµ n¨m nay l¹i thu ®−îc nhiÒu h¬n
nhanh h¬n mäi n¨m. Cã tØnh ®· v−ît møc h¬n 20 phÇn tr¨m. V× sao?
- V× n«ng d©n ta thi ®ua s¶n xuÊt, cã kÕt qu¶ tèt.
- V× chÝnh s¸ch ruéng ®Êt ®· lµm cho n«ng d©n ta thÊy: §¶ng
vµ ChÝnh phñ lu«n lu«n s¨n sãc ®Õn lîi Ých cña n«ng d©n, do ®ã mµ
hä cµng thªm h¨ng h¸i.
- V× ®ång bµo n«ng d©n (lµ tèi ®¹i ®a sè trong nh©n d©n), ®Òu
nång nµn yªu n−íc; mäi ng−êi thi ®ua nép nhanh nép ®ñ, ®Ó cho
“thùc tóc binh c−êng”, ®Ó bé ®éi ¨n no ®¸nh m¹nh, tranh lÊy th¾ng
lîi to h¬n n÷a, nhiÒu h¬n n÷a.
®· nhiÒu l¹i nhanh 179
§iÒu kiÖn cña Liªn X« vµ cña n−íc ta tuy kh«ng gièng nhau,
song tinh thÇn yªu n−íc th× hai d©n téc X« - ViÖt kh«ng kh¸c g×
nhau. VËy cã th¬ r»ng:
ViÖt - X« hai n−íc tuy xa c¸ch, Tinh thÇn yªu n−íc, em nh− anh. ViÖc g× Ých lîi cho Tæ quèc, Th× d©n ra søc, nhiÒu l¹i nhanh.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 126,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 30-7-1953.
180
Göi cô Bé tr−ëng Bé Th−¬ng binh, cùu binh1)
Th−a Cô,
Nh©n dÞp Ngµy th−¬ng binh, t«i xin göi mét th¸ng l−¬ng cña t«i vµ 50 c¸i kh¨n tay do ®ång bµo phô n÷ Th¸i biÕu t«i, nhê Cô
chuyÓn cho anh em th−¬ng binh víi lêi chµo th©n ¸i cña t«i.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Th¸ng 7 n¨m 1953
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 126,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 30-7-1953.
_______________
1) Tøc b¸c sÜ Vò §×nh Tông (BT).
181
§iÖn göi Nguyªn so¸i Kim NhËt Thµnh
KÝnh göi Nguyªn so¸i Kim NhËt Thµnh, Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng n−íc Céng hßa Nh©n d©n TriÒu Tiªn,
Toµn thÓ nh©n d©n ViÖt Nam rÊt vui mõng ®−îc tin HiÖp ®Þnh
®×nh chiÕn ®· ký kÕt, chÊm døt chiÕn tranh ë TriÒu Tiªn.
§ã lµ mét th¾ng lîi lín cña nh©n d©n TriÒu Tiªn vµ cña ChÝ
nguyÖn qu©n Trung Quèc. §ã còng lµ mét th¾ng lîi lín cña mÆt trËn d©n chñ vµ hßa b×nh
thÕ giíi.
Nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
kÝnh chóc nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc Céng hßa Nh©n d©n TriÒu
Tiªn thu nhiÒu th¾ng lîi trong viÖc thùc hiÖn nÒn thèng nhÊt quèc
gia vµ kh«i phôc nÒn kinh tÕ quèc gia.
Ngµy 27 th¸ng 7 n¨m 1953 Chñ tÞch
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 127,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-8-1953.
182
§iÖn göi ®ång chÝ Mao Tr¹ch §«ng
KÝnh göi ®ång chÝ Mao Tr¹ch §«ng, Chñ tÞch ChÝnh phñ n−íc Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa,
Nh©n d©n ViÖt Nam rÊt vui mõng ®−îc tin HiÖp ®Þnh ®×nh
chiÕn ®· ký kÕt, chÊm døt chiÕn tranh ë TriÒu Tiªn.
§ã lµ th¾ng lîi lín cña nh©n d©n TriÒu Tiªn vµ Qu©n chÝ
nguyÖn Trung Quèc. §ã còng lµ mét th¾ng lîi lín cña mÆt trËn d©n chñ vµ hßa b×nh
thÕ giíi.
Thay mÆt nh©n d©n vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam, t«i xin kÝnh
mõng sù thµnh c«ng vÜ ®¹i cña nh©n d©n Trung Quèc trong c«ng
cuéc chèng Mü, gióp TriÒu, b¶o vÖ Tæ quèc vµ hßa b×nh thÕ giíi.
Ngµy 28 th¸ng 7 n¨m 1953 Chñ tÞch
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 127,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-8-1953.
183
Chóng t«i v÷ng tin vµo th¾ng lîi cuèi cïng cña m×nh1)
(Th− tõ ViÖt Nam)
Hµng n¨m, vµo cuèi th¸ng 6, chóng t«i th−êng ®iÓm l¹i nh÷ng
kÕt qu¶ cña s¸u th¸ng ®· qua vµ chuÈn bÞ kÕ ho¹ch cho s¸u th¸ng
s¾p tíi. Trong s¸u th¸ng ®Çu n¨m nay, song song víi viÖc tiÕp tôc
cuéc chiÕn tranh gi¶i phãng d©n téc, chóng t«i ®· b¾t ®Çu tiÕn
hµnh hai nhiÖm vô chñ yÕu: gi¸o dôc chÝnh trÞ cho c¸n bé vµ c¶i c¸ch ruéng ®Êt.
*
* *
Sau khi C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m n¨m 1945 th¾ng lîi, §¶ng cã
kho¶ng 5.000 ®¶ng viªn. PhÇn lín nh÷ng ®ång chÝ ®ã võa ra khái
c¸c nhµ tï cña Ph¸p ë C«n §¶o, Lao B¶o, S¬n La, v.v.. Trong sè Êy
cã ng−êi ®· ë tï 15 - 17 n¨m.
Tõ n¨m 1946, §¶ng ®· ph¸t triÓn nhanh cã khi qu¸ nhanh.
§Õn cuèi n¨m 1950, §¶ng ®· cã gÇn 700.000 ®¶ng viªn. Do kh«ng
®ång thêi tiÕn hµnh mét c«ng t¸c cã hÖ thèng ®èi víi c¸c ®¶ng viªn
míi, cho nªn viÖc t¨ng qu¸ nhanh sè ®¶ng viªn ®· lµm cho tr×nh ®é
gi¸c ngé chÝnh trÞ cña ®¶ng viªn bÞ gi¶m sót. V× vËy, Ban ChÊp hµnh
_______________
1) Bµi viÕt cho tuÇn b¸o V× mét nÒn hßa b×nh l©u dµi, v× mét nÒn d©n chñ nh©n d©n (BT).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 184
Trung −¬ng §¶ng ®· quyÕt ®Þnh ngõng kÕt n¹p ®¶ng viªn vµ tæ
chøc nh÷ng líp häc chÝnh trÞ ®Ó gi¸o dôc cho ®¶ng viªn nh÷ng kiÕn
thøc s¬ ®¼ng cña chñ nghÜa M¸c - Lªnin.
Do thiÕu kinh nghiÖm vµ rÊt thiÕu gi¶ng viªn cã chÊt l−îng
nªn ban ®Çu kÕt qu¶ kh«ng ®−îc hµi lßng l¾m.
Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng ®· cè g¾ng hÕt søc m×nh ®Ó vËn
dông kinh nghiÖm cña c¸c ®¶ng anh em, tr−íc hÕt lµ §¶ng Céng
s¶n Liªn X« vµ §¶ng Céng s¶n Trung Quèc, nh»m c¶i tiÕn c«ng t¸c
gi¸o dôc t− t−ëng. Tõ th¸ng 6-1952 ®Õn th¸ng 6-1953, Ban ChÊp
hµnh Trung −¬ng §¶ng ®· tæ chøc 3 líp häc, víi 800 häc viªn, tÊt
c¶ ®Òu lµ nh÷ng ng−êi phô tr¸ch c¸c c¬ quan trung −¬ng, tØnh vµ
khu cña §¶ng vµ ChÝnh phñ (còng cã c¶ nh÷ng ng−êi ngoµi §¶ng).
C¸c líp häc ®ã ®Òu do c¸c ®ång chÝ trong Ban ChÊp hµnh Trung
−¬ng §¶ng l·nh ®¹o.
C¸c ban chÊp hµnh khu vµ tØnh ®· tæ chøc c¸c líp häc cho c¸n
bé tØnh vµ huyÖn gåm 11.380 häc viªn.
Nh− vËy tæng céng ®· cã 12.180 ng−êi dù c¸c líp häc chÝnh trÞ.
Tïy theo c¸c ®iÒu kiÖn ®Þa ph−¬ng, c¸c líp häc ®ã kÐo dµi 2, 3 hoÆc
4 th¸ng. Ch−¬ng tr×nh häc tËp gåm c¸c chñ ®Ò sau: c¸ch m¹ng d©n
téc d©n chñ ViÖt Nam; cuéc chiÕn tranh yªu n−íc vµ sù nç lùc cña
d©n téc; chÝnh s¸ch MÆt trËn d©n téc, chÝnh s¸ch ruéng ®Êt, kinh
tÕ vµ tµi chÝnh cña ViÖt Nam; tæ chøc qu©n ®éi nh©n d©n; c«ng t¸c
trong c¸c vïng t¹m bÞ ®Þch chiÕm; nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó trë thµnh
®¶ng viªn.
ViÖc häc tËp nh÷ng vÊn ®Ò trªn ®−îc thùc hiÖn trªn c¬ së
nh÷ng t¸c phÈm cña M¸c, ¡ngghen, Lªnin, Xtalin vµ b¸o c¸o cña
®ång chÝ Malencèp t¹i §¹i héi lÇn thø XIX §¶ng Céng s¶n Liªn
X«, nh÷ng t¸c phÈm cña ®ång chÝ Mao Tr¹ch §«ng, nh÷ng bµi viÕt
cña ®ång chÝ Hå ChÝ Minh, nh÷ng v¨n kiÖn cña §¶ng.
Trong qu©n ®éi nh©n d©n, tÊt c¶ binh lÝnh vµ sÜ quan còng ®Òu
theo c¸c líp häc chÝnh trÞ. Ch−¬ng tr×nh häc tËp cña hä nhÑ h¬n.
Chóng t«i v÷ng tin vµo th¾ng lîi... 185
ViÖc häc tËp ®−îc g¾n liÒn víi viÖc phª b×nh nh÷ng khuyÕt ®iÓm
trong c«ng t¸c cña chóng t«i vµ víi viÖc tù phª b×nh. Cuèi khãa dµnh
mét hoÆc hai tuÇn lÔ ®Ó mçi häc viªn tæng kiÓm th¶o. KÕt qu¶ t−¬ng
®èi tèt. §iÒu ®ã thÓ hiÖn trong th¸i ®é thµnh thËt cña häc viªn khi
ph¬i bµy nh÷ng khuyÕt ®iÓm vµ nh−îc ®iÓm trong c«ng t¸c cña
m×nh còng nh− trong viÖc c¶i tiÕn c«ng t¸c hµng ngµy cña c¸c tæ
chøc §¶ng vµ c¸c c¬ quan ChÝnh phñ. Trong qu©n ®éi, kÕt qu¶ cßn næi bËt h¬n trong viÖc t¨ng c−êng kû luËt, sù gi¸c ngé chÝnh trÞ, lßng
dòng c¶m vµ chñ nghÜa anh hïng cña c¸c chiÕn sÜ. KÕt qu¶ chñ yÕu
lµ tr×nh ®é t− t−ëng chÝnh trÞ cña c¸n bé chóng t«i ®−îc n©ng cao.
Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®Çu tiªn ®ã, chóng t«i còng ®· cã
nhiÒu khuyÕt ®iÓm: thêi gian häc tËp qu¸ ng¾n, kh«ng ®ñ gi¸o viªn,
nghiªn cøu ch−a ®ñ s©u s¾c lý luËn chñ nghÜa M¸c - Lªnin, v.v..
KhuyÕt ®iÓm kh¸c lµ: trong sè 1.365 häc viªn ®ang gi÷ c¸c träng
tr¸ch, chØ cã 139 ng−êi lµ c«ng nh©n vµ 351 ng−êi lµ n«ng d©n lao
®éng. Do ®ã, §¶ng cßn cÇn ph¶i cè g¾ng c¶i thiÖn thµnh phÇn x·
héi c¸c c¸n bé cña m×nh.
MÆc dï cã nh÷ng khã kh¨n vµ khuyÕt ®iÓm, kinh nghiÖm ®·
chØ ra r»ng c«ng t¸c gi¸o dôc t− t−ëng ®ang ®i trªn con ®−êng ®óng
®¾n. Nã sÏ ngµy cµng ®−îc c¶i tiÕn ®Ó kh¾c phôc nh÷ng khuyÕt
®iÓm Êy.
*
* * Ngay tõ khi bän thùc d©n Ph¸p vµ ®Õ quèc NhËt bÞ ®uæi khái
®Êt n−íc, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®· ra s¾c
lÖnh vÒ c¸c biÖn ph¸p c¶i c¸ch ruéng ®Êt: chia ruéng ®Êt cña bän
®Õ quèc vµ bän ph¶n quèc cho n«ng d©n nghÌo, chia ruéng c«ng,
gi¶m 25% ®Þa t«, v.v.. Nh−ng c¸c ®Þa chñ lín ®· t×m mäi c¸ch ®Ó
trèn tr¸nh ph¸p luËt. Ýt ng−êi trong bän chóng ®· thµnh thùc thùc
hiÖn viÖc gi¶m ®Þa t«.
Th¸ng 12 n¨m ngo¸i, nh©n dÞp kû niÖm ngµy b¾t ®Çu cuéc chiÕn tranh yªu n−íc, trong lêi kªu gäi nh©n d©n, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 186
®· nãi: ChÝnh lµ n«ng d©n, d©n lao ®éng ®· cung cÊp phÇn lín c¸c
chiÕn sÜ cho qu©n ®éi chóng ta, ®· g¸nh v¸c phÇn lín c«ng viÖc ë
tiÒn tuyÕn vµ hËu ph−¬ng.
Nh−ng hä l¹i lµ nh÷ng ng−êi nghÌo nhÊt, bëi v× hä cã Ýt hoÆc
kh«ng cã ruéng ®Êt, vµ hä bÞ bãc lét nÆng nÒ bëi ®Þa t« vµ nî l·i
qu¸ cao. Tõ nay, ChÝnh phñ, §¶ng vµ MÆt trËn d©n téc cÇn ph¶i
kiªn quyÕt thi hµnh mét chÝnh s¸ch ruéng ®Êt míi nh»m c¶i thiÖn sè phËn cña n«ng d©n chóng ta vµ ®Èy m¹nh cuéc kh¸ng chiÕn cña
d©n téc...
HiÖu lÖnh ®· ®−îc ph¸t ra. D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ sau
khi chuÈn bÞ chu ®¸o, th¸ng 5 võa qua Héi N«ng d©n ®· më mét
cuéc héi nghÞ. H¬n 200 ®¹i biÓu ®· cã mÆt. Ng−êi ta ®· nghiªn cøu
kü c¸c chØ thÞ cña §¶ng vµ s¾c lÖnh cña ChÝnh phñ vÒ chÝnh s¸ch
ruéng ®Êt míi. Ng−êi ta ®· v¹ch ra mét ch−¬ng tr×nh c«ng t¸c ®Ó
thËt sù gi¶m t« vµ gi¶m tøc. Ng−êi ta ®· quyÕt ®Þnh b¾t ®Çu c«ng
viÖc trong mét sè vïng vµ dÇn dÇn më réng phong trµo theo “vÕt
dÇu loang”.
Héi nghÞ kÕt thóc, c¸c ®¹i biÓu ®−îc ph©n chia thµnh hai ®oµn,
®· ®i th¼ng vÒ n«ng th«n trong hai vïng kh¸c nhau. Mçi ®oµn
®−îc chia thµnh nhiÒu ®éi. Mçi ®éi cã kho¶ng 12 ®Õn 15 ng−êi vµ
phô tr¸ch mét lµng nhÊt ®Þnh. Mçi thµnh viªn trong ®éi ph¶i tu©n
thñ chÆt chÏ néi quy trong ®ã cã mét ®iÒu quy ®Þnh viÖc “ba cïng”:
1) ë trong nh÷ng nhµ n«ng d©n nghÌo; 2) Chia sÎ b÷a ¨n víi hä (cïng ¨n); 3) Gióp ®ì hä trong mäi c«ng viÖc.
C«ng t¸c cña c¸c ®éi ®−îc tiÕn hµnh theo tõng giai ®o¹n: ®Õn
th¨m n«ng d©n nghÌo vµ nãi chuyÖn víi hä, nghiªn cøu t×nh h×nh
trong lµng. Gi¶i thÝch cho nh÷ng n«ng d©n ®ã nguån gèc sù nghÌo
khæ cña hä vµ cïng hä bµn b¹c c¸ch ®Êu tranh chèng l¹i sù nghÌo
khæ ®ã. Gi¶i thÝch chÝnh s¸ch ruéng ®Êt cña §¶ng vµ ChÝnh phñ.
Lùa chän nh÷ng ng−êi tÝch cùc trong sè n«ng d©n. Trong c¸c cuéc
héi häp, khuyÕn khÝch n«ng d©n nãi lªn sù ¸p bøc vµ bãc lét mµ hä ph¶i chÞu ®ùng, thøc tØnh lßng c¨m thï cña hä ®èi víi bän ®Þa chñ.
Chóng t«i v÷ng tin vµo th¾ng lîi... 187
Thµnh lËp mét ñy ban l©m thêi cña Héi N«ng d©n bao gåm c¸c
thµnh viªn ®−îc lùa chän trong sè nh÷ng n«ng d©n tÝch cùc nhÊt.
ñy ban nµy sÏ l·nh ®¹o phong trµo ®Ó thi hµnh chÝnh s¸ch ruéng
®Êt míi.
Khi tÊt c¶ nh÷ng viÖc ®ã ®· lµm xong, ng−êi ta tæ chøc mét
cuéc mÝt tinh. Ng−êi ta dÉn nh÷ng ®Þa chñ cã téi víi n«ng d©n tíi.
N«ng d©n - nh÷ng n¹n nh©n cña chóng, víi chøng cí trong tay, ®· c«ng khai buéc téi chóng.
Cuèi cïng, tßa ¸n nh©n d©n xÐt xö vµ quyÕt ®Þnh. Nh÷ng kÎ
cã téi ®· buéc ph¶i tr¶ l¹i cho n«ng d©n nh÷ng sè tiÒn bÊt hîp
ph¸p do ph¸t canh thu ®−îc, sè tiÒn c«ng bÞ gi÷ l¹i mét c¸ch bÊt
hîp ph¸p, tr¶ l¹i nh÷ng ruéng ®Êt ®· bÞ chiÕm ®o¹t mét c¸ch gian
lËn, v.v..
Trong tr−êng hîp bÞ c¸o cßn ph¹m nh÷ng téi kh¸c nghiªm
träng h¬n, tßa ¸n nh©n d©n cã quyÒn kÕt ¸n ®Õn møc tö h×nh.
Cho ®Õn nay, ®· cã kho¶ng 20 lµng thi hµnh nh÷ng biÖn ph¸p
nµy. Kinh nghiÖm thu ®−îc kh¸ phong phó. §ã lµ mét cuéc ®Êu
tranh giai cÊp thËt sù ë n«ng th«n. Nh÷ng ng−êi lao ®éng mét khi
thøc tØnh, ®· tá ra cã tÝnh chiÕn ®Êu cao vµ cã ®Çu ãc thùc tiÔn.
PhÇn ®«ng c¸c ®Þa chñ ®Òu rÊt x¶o tr¸ vµ nham hiÓm. Cã
nh÷ng kÎ ®· ph¹m nh÷ng téi ¸c khñng khiÕp cho ®Õn nay vÉn che
giÊu ®−îc v× n«ng d©n kh«ng d¸m tè c¸o ra.
Trong nh÷ng lµng ®· thi hµnh chÝnh s¸ch ruéng ®Êt míi, chÝnh quyÒn cña bän ®Þa chñ phong kiÕn bÞ ®¸nh ®æ, n«ng d©n lao ®éng
trë thµnh nh÷ng ng−êi chñ. Trong 6 th¸ng cuèi n¨m, phong trµo
®· lan ra tíi h¬n 200 lµng. N«ng d©n rÊt phÊn khëi, v× phong trµo
®· ®¸p øng ®óng nguyÖn väng vµ lîi Ých cña hä.
*
* *
Trong nöa ®Çu n¨m nay, cuéc chiÕn tranh yªu n−íc ®· thu
®−îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 188
ë ®ång b»ng B¾c Bé, nh÷ng c¨n cø du kÝch míi ®· ®−îc thµnh
lËp vµ t¨ng c−êng, ®Æc biÖt lµ t¹i c¸c tØnh Th¸i B×nh, Hµ §«ng, Hµ
Nam, H−ng Yªn, H¶i D−¬ng. C¸i míi trong thêi kú nµy lµ c¸c chiÕn
sÜ du kÝch cña chóng t«i ®· tiÕn c«ng vµo c¶ trung t©m cña c¸c tØnh
nh− Nam §Þnh, Ninh B×nh, H¶i D−¬ng, KiÕn An. Trong tØnh sau
cïng nµy, c¸c chiÕn sÜ cña chóng t«i ®· ph¸ hñy hµng tr¨m tÊn bom
vµ ®¹n ®¹i b¸c vµ ®· ®èt ch¸y hµng chôc v¹n lÝt Ðtx¨ng. C¸c boongke ë Yªn VÜ, hÖ thèng dinh lòy mµ theo c¸c nhµ chøc
tr¸ch Ph¸p th× ®ã lµ “vinh quang” cña cè Thèng chÕ T¸txinhi, ®· bÞ
chiÕm vµ bÞ ph¸ hñy.
B¶n tæng kÕt t×nh h×nh 6 th¸ng ë ®ång b»ng B¾c Bé lµ nh−
sau: thiÖt h¹i vÒ ng−êi cña ®Þch lµ 17.000 tªn bÞ diÖt hoÆc bÞ b¾t
lµm tï binh. VÒ vËt chÊt: 4 tµu ®æ bé vµ 4 can« bÞ ®¸nh ch×m, hai
®oµn xe löa bÞ ph¸ hñy, 9 m¸y bay, 24 xe t¨ng vµ 680 xe vËn t¶i
vµ nhiÒu xe cã ®éng c¬ kh¸c ®· bÞ ph¸ hñy. Chóng t«i thu ®−îc:
3.800 sóng tr−êng, 820 sóng ®¹i liªn vµ tiÓu liªn, 15 bad«ca, 7 ®¹i
b¸c, v.v..
Theo nh÷ng b¸o c¸o ch−a ®Çy ®ñ, trªn tÊt c¶ c¸c mÆt trËn, chóng
t«i ®· tiªu diÖt 23.000 binh lÝnh ®Þch (bÞ giÕt, bÞ b¾t, mÊt tÝch).
Tõ th¸ng 12-1950 ®Õn th¸ng 5-1953, thi hµnh chÝnh s¸ch nh©n
®¹o, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®· tha cho vÒ
víi gia ®×nh h¬n 35.000 tï binh Ph¸p, lª d−¬ng vµ bï nh×n.
Nh− t«i ®· nªu ë trªn, viÖc gi¸o dôc chÝnh trÞ trong qu©n ®éi nh©n d©n ®· thu ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ tèt ®Ñp. Qu©n ®éi nh©n d©n
còng ®· ®¹t ®−îc nhiÒu tiÕn bé trong lÜnh vùc qu©n sù. ChÝnh ngay
kÎ ®Þch cña chóng t«i còng buéc ph¶i thõa nhËn ®iÒu ®ã. Xin dÉn
b¸o Le Monde: “... Ngµy nay hä ®· cã mét lùc l−îng bé binh mµ
trong lo¹i ho¹t ®éng qu©n sù Êy th× cã thÓ thuéc lo¹i −u tó nhÊt
thÕ giíi, Ýt tèn kÐm kh«ng thÓ t−ëng t−îng ®−îc, cùc kú c¬ ®éng,
trang bÞ chØ b»ng khÝ tµi nhÑ. Chèng l¹i thø bé binh khã t×m ra
tung tÝch Êy th× xe t¨ng, ®¹i b¸c, m¸y bay ®Òu kh«ng lµm g× ®−îc” (b¸o Le Monde, ngµy 21-5-1953). KÎ ®Þch thó nhËn r»ng cø mçi
Chóng t«i v÷ng tin vµo th¾ng lîi... 189
n¨m chiÕn tranh, xø §«ng D−¬ng l¹i ngèn mÊt cña nã 100.000
lÝnh, nuèt mÊt cña nã 500 tØ phr¨ng, tøc lµ mét sè tiÒn ngang gi¸
250.000 ng«i nhµ ë, nh−ng vÉn bÞ nh÷ng tæn thÊt to lín mµ kh«ng
c¶i thiÖn ®−îc vÒ mÆt chiÕn l−îc, kh«ng ®¹t kÕt qu¶ chÝnh trÞ,
kh«ng cã hy väng. Nã còng thó nhËn r»ng vµo n¨m 1953, t×nh h×nh
ë Trung Kú vÉn mong manh. “ViÖt Minh ®· cã nh÷ng s− ®oµn kh¸
tèt, ®Êt n−íc thuËn lîi ®èi víi hä, hä gi÷ quyÒn chñ ®éng. ë B¾c Kú, t×nh h×nh thËt sù lµ xÊu. Qu©n ®éi cña chóng ta (Ph¸p) ®· bÞ
sa lÇy ë §«ng D−¬ng” (b¸o Climats).
*
* *
Cßn chóng t«i, chóng t«i kh«ng say s−a víi th¾ng lîi vµ kh«ng
®¸nh gi¸ qu¸ thÊp kÎ ®Þch, nh−ng chóng t«i tù c¶m thÊy ngµy cµng
m¹nh lªn, ngµy cµng thªm v÷ng tin vµo th¾ng lîi cuèi cïng cña
chóng t«i, ngµy cµng quyÕt t©m ®uæi ra khái Tæ quèc m×nh bän thùc d©n Ph¸p vµ quan thÇy cña chóng lµ bän can thiÖp Mü, mÆc
dï chóng t«i vÉn kh«ng tõ bá th¸i ®é bÌ b¹n vµ h÷u nghÞ ®èi víi
nh©n d©n Ph¸p.
Th¸ng 7 n¨m 1953
DIN
TuÇn b¸o V× mét nÒn hßa b×nh l©u dµi, v× mét nÒn d©n chñ nh©n d©n,
b¶n tiÕng Ph¸p, sè 250, ngµy 21-8-1953.
190
NHI §åNG KH¸NG CHIÕN
Em N¨m, 14 tuæi, quª ë vïng sau l−ng ®Þch. Nhµ nghÌo, kh«ng
®−îc ®i häc. Em chØ biÕt mét ®iÒu: yªu Tæ quèc vµ yªu B¸c Hå, do
®ã mµ em trë nªn mét chiÕn sÜ anh dòng.
Thµ chÕt chø kh«ng nãi: GiÆc ®Õn cµn lµng. Em giÊu c¸n bé vµ
giÊu sóng xong råi em míi ch¹y trèn. GiÆc b¾n liªn thanh, nÐm lùu
®¹n, hun khãi xuèng hÇm. Em chÕt ngÊt ®i. Khi tØnh dËy, th× thÊy
giÆc å vµo ®Êm ®¸ em tói bôi. Mét tªn ViÖt gian ®Êm vµo mÆt em,
héc m¸u måm m¸u mòi. Em ng· l¨n ra, th× mÊy th»ng kh¸c nÖn
b¸ng sóng vµo ngùc vµ dÉm giµy ®inh lªn bông em. §øa nµy ®Ëp
em ng· xuèng, th× ®øa kh¸c x¸ch 2 ch©n em lªn quay vßng råi nÐm
xuèng s©n g¹ch. Em cø c¾n r¨ng kh«ng chÞu khai.
GiÆc nhèt em vµo mét c¸i bÓ ®Çy n−íc, råi ®Ëy kÝn l¹i. Em sÆc
n−íc, mª man. GiÆc l«i em ra cÇu ao, b¾n mét ph¸t sóng s−ît qua
mang tai. Råi chóng ®¹p em ng· xuèng ao, d×m em chÕt ngÊt d−íi
bïn. Em vÉn c¾n r¨ng kh«ng khai.
Dï chÕt còng cø nãi: Mét h«m giÆc Ph¸p vµ ViÖt gian b¶o em:
“Hái mét c©u, mµy tr¶ lêi ®óng, th× ®−îc tha ngay. ChÝnh phñ B¶o
§¹i tèt, hay lµ ChÝnh phñ Hå ChÝ Minh tèt?”.
Em nãi: “ChÝnh phñ nµo kh«ng c−íp cña giÕt ng−êi, kh«ng hµ
hiÕp d©n, th× chÝnh phñ Êy tèt”.
Chóng t¸t lu«n vµo mÆt em, l«i em ra quay ®iÖn, trãi ngãn tay
ngãn ch©n, treo em lªn xµ nhµ råi c¾t d©y. Em r¬i xuèng, chÕt ngÊt.
Nhi ®ång kh¸ng chiÕn 191
Mua chuéc còng kh«ng nãi: Tªn quan ba ®−a tiÒn, ®ång hå vµ
1 bé quÇn ¸o kaki ®Õn. Nã b¾t lÝnh mÆc ¸o vµ ®eo ®ång hå cho em
(em vøt ®−îc c¸i ®ång hå ®i). Nã ®−a em ®Õn tr¹i tËp trung. Nghi
em lµ ViÖt gian, ®ång bµo ®Òu cói mÆt xuèng... GiÆc ®−a em ®i
nhËn mÆt kh¾p l−ît. Em nãi: §©y kh«ng cã ai lµ ViÖt Minh c¶. Nã
l¹i l«i em ra quay ®iÖn, l¹i treo lªn xµ nhµ.
Lu«n lu«n tØnh t¸o, kh«ng m¾c m−u giÆc: Em ®ang ®au ®ín mª man th× thÊy mét chÞ mang s÷a vµ kÑo ®Õn, n¾n bãp cho em, võa
khãc võa nãi: “Khæ qu¸! Chóng nã ®¸nh em chÞ thÕ nµy ®©y...!”.
Sau thÊy chÞ ta dç em khai. BiÕt ngay nã lµ ViÖt gian, em m¾ng
vµo mÆt nã: “Lµm chã s¨n cho giÆc kh«ng biÕt nhôc, cßn dç dµnh ai
c¸i g×”. Em hÊt cèc s÷a vµ ®Üa kÑo vì tan. Nã ch¹y ra gäi giÆc. GiÆc
l¹i å vµo ®Êm ®¸ em.
N¨m h«m sau, mét tªn sÜ quan Ph¸p tr−íc lµ mét tï binh ®−îc
ChÝnh phñ ta th¶ vÒ, gióp em trèn tho¸t. Em bÞ ®au khæ, nh−ng 9
anh c¸n bé vµ 60 khÈu sóng ®−îc v« sù. Em l¹i ®−îc bÇu lµm
ChiÕn sÜ thi ®ua, ®−îc th−ëng hu©n ch−¬ng, em s−íng l¾m. Em
quyÕt t©m cè g¾ng h¬n n÷a.
KÕt luËn: Trªn ®©y lµ tãm t¾t c©u chuyÖn cña em N¨m. QuyÕt
t©m, s¸ng kiÕn, gan gãc, tØnh t¸o cña em lµ mét bµi häc cho mäi
ng−êi. N−íc ta cã nhiÒu nhi ®ång anh dòng nh− vËy, mét d©n téc
cã con ch¸u nh− vËy, th× kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng lîi, kiÕn
quèc nhÊt ®Þnh thµnh c«ng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 128,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-8-1953.
192
Bµi nãi chuyÖn ë líp chØnh huÊn c¸n bé trÝ thøc1)
H«m nay t«i ®Õn, thÊy c¸c cô, c¸c anh chÞ em vui vÎ, t«i còng
vui. Môc nãi chuyÖn cña t«i lµ gÆp ®©u nãi ®Êy.
T«i nghe nãi buæi chiÒu võa khai héi phª b×nh cho ®¶ng viªn.
Tãm t¾t nh÷ng sai lÇm cña ®¶ng viªn lµ xa c¸n bé ngoµi §¶ng; khi
nãi chuyÖn, bµn b¹c th× ra mÆt lµm thÇy; viÖc kh«ng biÕt l¹i giÊu
dèt; ®èi ®·i víi anh em th× kh¸ch s¸o, kh«ng ch©n thµnh thËt thµ. Theo t«i, mét sè c¸n bé, ®¶ng viªn ë c¬ quan vµ ®Þa ph−¬ng
nhËn nh÷ng lêi phª b×nh Êy, lµ ®óng.
Thø nhÊt, t«i thay mÆt §¶ng c¶m ¬n c¸c cô, c¸c anh chÞ em ®·
phª b×nh. Trong Tuyªn ng«n cña §¶ng cã yªu cÇu nh©n d©n vµ c¸c
®¶ng b¹n phª b×nh cho §¶ng.
Thø hai, anh em trong §¶ng th× ph¶i nhËn xÐt, tù kiÓm th¶o
phª b×nh; xem l¹i nh÷ng ®iÒu anh em ®· phª b×nh ®Ó söa ®æi, v×
khuyÕt ®iÓm Êy kh«ng ®óng víi sù gi¸o dôc cña §¶ng. §¶ng gi¸o dôc ®¶ng viªn ph¶i gÇn gòi nh©n d©n, c¸n bé ngoµi §¶ng; ph¶i
thËt thµ, kh«ng lªn mÆt, biÕt sao nãi vËy; kh«ng biÕt, ph¶i häc hái
quÇn chóng nh©n d©n, kh«ng giÊu dèt. §èi víi mäi ng−êi, ph¶i
thËt thµ ch©n thµnh, kh«ng kh¸ch s¸o, ngo¹i giao. Lµm nh− thÕ
th× c¸n bé trong §¶ng vµ ngoµi §¶ng tin nhau, ®oµn kÕt, häc hái
lÉn nhau ®Ó cïng tiÕn bé.
_______________
1) Tæ chøc tõ ngµy 15-7 ®Õn ngµy 26-9-1953 (BT).
Bµi nãi chuyÖn ë líp chØnh huÊn c¸n bé trÝ thøc 193
T«i cã xem l¹i nh÷ng c©u hái anh em ®Æt ra. §Æt nhiÒu c©u hái
nh− thÕ lµ rÊt tèt. Anh chÞ em ®Õn ®©y th¶o luËn, c¸i g× ch−a biÕt,
ch−a th«ng ®−a ra th¶o luËn, kh«ng ®Ó bông, kh«ng giÊu giÕm,
nh− thÕ rÊt tèt.
T«i cã mét sè ý kiÕn sau ®©y, ®óng hay kh«ng, anh em xem l¹i.
1. Nãi chung, ®¹i ®a sè c©u hái ®Æt ra ®Òu lÊy c¸i “t«i”, c¸i c¸
nh©n m×nh lµm chñ thÓ. ThÝ dô: D©n ®èi víi t«i thÕ nµo? §¶ng ®èi
víi t«i thÕ nµo? ChÝnh phñ ®èi víi t«i thÕ nµo? Anh em c¸n bé t«i
t−¬ng lai thÕ nµo? §Þa vÞ cña t«i thÕ nµo? Tãm l¹i lµ lÊy c¸i t«i, lÊy
c¸ nh©n m×nh lµm chñ thÓ, ®ßi quyÒn lîi cña c¸ nh©n m×nh mµ
kh«ng nãi g× ®Õn nghÜa vô cña m×nh. Ph¶i nãi: T«i ®èi víi d©n ph¶i
thÕ nµo? §èi víi §¶ng ph¶i thÕ nµo? §èi víi ChÝnh phñ ph¶i thÕ
nµo? Nãi réng ra lµ chØ ®ßi nh©n d©n phôc vô m×nh mµ kh«ng nãi
m×nh ph¶i phôc vô nh©n d©n thÕ nµo?
2. Tõ c¸i t«i ®i ®Õn c¸i “ta”. Nh−ng c¸i ta bÞ ®éng. ThÝ dô: Mü
m¹nh, can thiÖp vµo ViÖt Nam, ta thÕ nµo? Mü gióp Ph¸p m¹nh
h¬n, ta thÕ nµo? Gióp bï nh×n tæ chøc qu©n ®éi m¹nh h¬n, ta thÕ
nµo? T«i ch¾c lµ sau khi nghiªn cøu kü, ph¶i ®Æt ng−îc l¹i lµ: Ta
chñ ®éng, Mü ®Õn ta còng ®¸nh; Ph¸p m¹nh, ta còng ®¸nh; bï
nh×n tæ chøc thªm qu©n, ta còng ®¸nh.
Còng v× “t«i” vµ “ta” Êy, nªn nhiÒu vÊn ®Ò kh«ng gi¶i quyÕt
®−îc; nÕu chñ ®éng th× rÊt dÔ gi¶i quyÕt.
Mét ®iÓm n÷a. Nghe nãi c¸c ngµnh, c¸c c¸ nh©n «n l¹i, xÐt l¹i
nh÷ng viÖc m×nh ®· lµm trong håi Ph¸p thuéc, thÊy th»ng Ph¸p
xÊu xa vµ lµm nhôc m×nh.
§Æc biÖt anh em thÊy viÖc nã ®èi ®·i, gi¸o dôc m×nh lµ nhôc
nh· h¬n. Nh−ng thÊy thÕ vÉn ch−a triÖt ®Ó. ThÊy nhôc lµ mét
b−íc, ph¶i tiÕn lªn b−íc n÷a: thÊy téi cña m×nh. V× Ph¸p nhåi sä,
mua chuéc nªn m×nh ®· ®èi ®·i víi nh©n d©n nh− thÕ nµo, ®iÒu Êy
anh em chÞ em ch−a nghÜ tíi. ThÊy m×nh nhôc ®· ®µnh, cßn ph¶i
thÊy téi n÷a.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 194
Xin lçi cô Bïi1), (cã tiÕng cô Bïi: “Kh«ng d¸m, xin cô cø nãi”) vÝ
dô: Thêi tr−íc cô lµm thÇy gi¸o th× kh«ng cã g× lµ tham «, l·ng phÝ
cña nh©n d©n, v× d¹y bao nhiªu giê lÜnh bÊy nhiªu tiÒn. Nay xÐt l¹i
lóc ®ã d¹y th× d¹y g×, ®µo t¹o ng−êi th× ®µo t¹o cho ai? V× “t«n s−
träng ®¹o”, cô ë ®Þa vÞ «ng thÇy, nªn ®−îc líp trÝ thøc träng cô, d©n
còng träng cô. Nh−ng «ng thÇy lóc Êy nãi g×? Nãi chèng T©y th× nã
®¸ ®Ýt. Dï muèn hay kh«ng, còng ph¶i nãi ®Õ quèc, phong kiÕn lµ tèt. Nh− thÕ lµ cã thÓ cã téi víi nh©n d©n råi. T«i nghe ®©y cã 4 ®êi
lµ häc trß cô, nh− thÕ lµ tø ®¹i n« lÖ.
Tãm l¹i, c¸c ngµnh thÊy T©y ®èi ®·i víi m×nh lµ nhôc, nh−ng
ph¶i tiÕn lªn b−íc n÷a xÐt téi cña m×nh ®èi víi nh©n d©n. §Ó ®i
®Õn ®©u? §i ®Õn cµng c¨m thï ®Õ quèc, phong kiÕn. C¨m thï ®©y
kh«ng ph¶i lµ tiªu cùc, mµ ph¶i tÝch cùc lµm g× cho nh©n d©n ®Ó
chèng l¹i ®Õ quèc phong kiÕn. Cã lµm ®−îc kh«ng? NhÊt ®Þnh cã
thÓ lµm ®−îc.
*
* *
Cã mÊy vÊn ®Ò anh em th¶o luËn nhiÒu. VÊn ®Ò Mü th× hoÆc lµ
®· râ rÖt, hoÆc lµ ch−a râ rÖt chõng nµo. §¹i ý nãi Mü giái, Mü
m¹nh, råi ®i ®Õn sî Mü. VÊn ®Ò nµy, t«i nãi dµi mét chót.
Mü cã m¹nh kh«ng? ë Trung Quèc, sau khi ®¸nh ®æ bän
T−ëng Giíi Th¹ch ®−îc Mü hÕt søc gióp, ng−êi ta gäi Mü lµ con cäp
giÊy. Nãi thÕ cã qu¸ kh«ng? VÒ chiÕn tranh ë TriÒu Tiªn19, Mü cã khèi t− b¶n muèn hßa,
cã khèi muèn ®¸nh, tøc lµ bän lµm c«ng nghiÖp nÆng, tµu bay, xe
t¨ng. V× cã hai khèi tr¸i nhau, khèi kh«ng muèn ®¸nh t×m lý lÏ
chèng l¹i khèi muèn ®¸nh. Nghe ®Õ quèc Mü phª b×nh ®Õ quèc
Mü, nhiÒu ng−êi tin h¬n lµ ta phª b×nh nã. Chóng phª b×nh nhau
thÕ nµo?
_______________
1) Cô Bïi Kû (BT).
Bµi nãi chuyÖn ë líp chØnh huÊn c¸n bé trÝ thøc 195
Mét ng−êi cã ®Þa vÞ chÝnh trÞ ë Mü nãi: Mü cã m¹nh kh«ng?
NÕu Mü cø theo chÝnh s¸ch chiÕn tranh nh− ë TriÒu Tiªn th× sÏ ®i
®Õn sôp ®æ v× 5 cí:
1. Kinh tÕ Mü lµ kinh tÕ x©y dùng trªn chiÕn tranh, nghÜa lµ
trong cuéc ChiÕn tranh thø nhÊt vµ thø hai, Mü ph¸t tµi rÊt to.
NÕu hßa b×nh, kinh tÕ chiÕn tranh cña Mü sÏ sôp ®æ. ThÝ dô: Håi
®Çu th¸ng 6, nghe Liªn X«, Trung Quèc, TriÒu Tiªn b»ng lßng ®×nh chiÕn, thÞ tr−êng chøng kho¸n (bourse) sôt xuèng h¬n 4.000 triÖu
®«la, mÊy ngµy sau, vÉn tiÕp tôc sôt gi¸. ë Mü, ng−êi ta gäi lµ
khñng ho¶ng hßa b×nh.
2. ChÝnh trÞ th× Mü bÞ c« ®éc. Tr−íc ®©y 3, 4 n¨m, v× kÕ ho¹ch
M¸csan mµ tÊt c¶ c¸c n−íc T©y ¢u phôc tïng, ca tông Mü. B©y
giê, kÕt qu¶ lµ c¸c n−íc ®· t¨ng binh bÞ qu¸ søc nªn l©m vµo t×nh
tr¹ng kinh tÕ bÕ t¾c. H¬n n÷a, Mü cÊm c¸c n−íc ph−¬ng T©y nh−
Anh, Ph¸p, ý bu«n b¸n víi ph−¬ng §«ng, Liªn X« vµ c¸c n−íc d©n
chñ nh©n d©n. Hµng hãa c¸c n−íc ®−a sang Mü b¸n th× thuÕ quan
rÊt cao, mua hµng cña Mü gi¸ rÊt ®¾t, b¸n hµng cho Mü gi¸ rÊt rÎ.
V× thÕ, c¸c n−íc t×m c¸ch chèng l¹i Mü. N−íc nhá nhÊt ®Çu tiªn
chèng l¹i Mü lµ X©ylan1). Mü hái vÒ viÖc X©ylan b¸n cao su cho
Trung Quèc, X©ylan gi¶ lêi: “Cao su t«i b¸n ®−îc ®¾t, mua g¹o l¹i
gi¸ rÊt rÎ, nªn t«i lµm”. Mü còng ph¶i chÞu. Tõ cuèi n¨m ngo¸i ®Õn
giê, Anh, Ph¸p ®Òu lÇn l−ît göi ph¸i ®oµn sang Liªn X« vµ c¸c
n−íc d©n chñ nh©n d©n ®Ó ®iÒu ®×nh bu«n b¸n. GÇn ®©y, Anh cö c¶ viªn cùu Bé tr−ëng Bé Th−¬ng m¹i sang Liªn X«.
Cßn nhiÒu m©u thuÉn kh¸c n÷a. C¸ch ®©y vµi th¸ng, Thñ
t−íng Anh Sícsin (Churchill) nãi: “NÕu Mü kh«ng b»ng lßng ®iÒu
®×nh bu«n b¸n víi Liªn X« th× Sícsin sÏ tù sang gÆp Malencèp”.
Mét thñ t−íng mét n−íc nh− Anh mµ nãi c©u Êy th× ®ñ biÕt m©u
thuÉn thÕ nµo?
_______________
1) Tøc lµ n−íc Xri Lanca (BT).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 196
MÆt kh¸c, Mü mua chuéc chÝnh phñ c¸c n−íc ®Õ quèc ®Ó hßng
l«i kÐo nh©n d©n. B©y giê Mü phµn nµn mÊt tiÒn toi, v× nã gióp rÊt
nhiÒu mµ nh©n d©n c¸c n−íc Ph¸p, ý vÉn bá phiÕu cho §¶ng Céng
s¶n. L¹i nh− mét n−íc gÇn Mü vµ th©n Mü nhÊt lµ Cana®a. GÇn
®©y Thñ t−íng Cana®a còng nãi: “Chóng ta rÊt th−¬ng yªu ng−êi
b¹n quý b¸u lµ Mü, nh−ng chóng ta mong b¹n cña chóng ta nhËn
r»ng chóng ta lµ ng−êi Cana®a”. ë Ên §é b©y giê «ng Nªru ra mÆt chèng Mü.
3. ChÝnh s¸ch x©m l−îc cña Mü tr¸i víi chÝnh nghÜa. Ch¼ng
nh÷ng nh©n d©n thÕ giíi chèng mµ nh©n d©n Mü còng chèng. Cã
mét nhµ ®¹i t− b¶n nãi: Mü chç nµo còng muèn cã thÕ lùc, ë ¢u
còng nh− ¸. Mét ngµy kia, Mü sÏ ®i ®Õn Nam B¨ng D−¬ng hay B¾c
B¨ng D−¬ng ®Ó ®ång minh víi con chim “Panhgoanh”1). §ång minh
cña Mü nh− Quyrin« (Quirino) ë Phi LuËt T©n2), T−ëng Giíi Th¹ch
ë §µi Loan, B¶o §¹i ë ViÖt Nam bÞ nh©n d©n ghÐt, nªn hä ghÐt c¶
Mü n÷a.
4. Tµu bay Mü cã nhiÒu nh−ng kinh nghiÖm qu©n sù Mü kÐm
h¬n c¸c n−íc: h¶i qu©n kÐm Anh, lôc qu©n kÐm Ph¸p, §øc, NhËt.
B¸o Mü nãi: Mét ®oµn ®i thanh tra mÆt trËn thÊy cã nh÷ng ®éi
qu©n, ®¹i ®a sè lÝnh Mü trong ®¬n vÞ kh«ng chÞu b¾n, lµm g× th×
lµm. Mü lËp ñy ban Nghiªn cøu t©m lý lÝnh Mü, th× ñy ban nµy
kÕt luËn mét c©u rÊt mØa mai: “V× tr−êng häc Mü d¹y cho trÎ con
nhiÒu ®¹o ®øc nªn nã mÊt c¶ thiªn tÝnh giÕt ng−êi”. 5. Mü gÆp mét ®Þch nh©n cµng ngµy cµng m¹nh lµ Phong trµo
thÕ giíi b¶o vÖ hßa b×nh. Míi ®©y, cã mÊy nhµ khoa häc häp nhau l¹i
ë ¤xl« (Na Uy), sau l¹i häp tiÕp ë Pari (Ph¸p). M·i ®Õn n¨m kia,
n¨m ngo¸i míi thµnh phong trµo lÊy ch÷ ký “chèng chiÕn tranh b¶o
vÖ hßa b×nh”. ThÕ mµ cã lÇn 600, cã lÇn h¬n 600 triÖu ng−êi ký.
_______________
1) Tøc pingouin: loµi chim n−íc, ch©n nh− ch©n vÞt, c¸nh ng¾n, sèng chñ yÕu ë Nam Cùc (chim c¸nh côt) (BT).
2) Tøc lµ n−íc PhilÝppin (BT).
Bµi nãi chuyÖn ë líp chØnh huÊn c¸n bé trÝ thøc 197
Ngay nh− ë Mü lµ n¬i bän thèng trÞ cßn ph¸t xÝt h¬n HÝtle, cø hÔ nãi ®Õn hßa b×nh lµ cho lu«n lµ céng s¶n, thÕ mµ còng lÊy ®−îc h¬n 2 triÖu ch÷ ký. Ngoµi ra cßn cã nh÷ng tæ chøc cña c«ng nh©n, trÝ thøc ®Êu tranh cho hßa b×nh rÊt lín, ®ã lµ ThËp tù qu©n (croisade) b¶o vÖ hoµ b×nh.
Nãi tãm l¹i Mü cã 5 ®iÓm yÕu cña nã. Chøng cí râ rÖt: Mü vµ 18 n−íc ch− hÇu ®¸nh mét nöa n−íc
TriÒu Tiªn (B¾c TriÒu Tiªn) trong 3 n¨m mµ ph¶i ®×nh chiÕn. M−u m« cña Mü lµ ®¸nh lÊy TriÒu Tiªn ®Ó lµm bµn ®¹p tÊn c«ng Liªn X«, Trung Quèc. Nh− thÕ lµ b−íc ®Çu ®· thÊt b¹i.
Ngoµi thÊt b¹i qu©n sù nãi trªn, cßn mÊy sù thËt n÷a. §¹i chiÕn thø nhÊt20, Mü mÊt 33 v¹n 4.000 ng−êi vµ ®−îc g×?
Mü ®−îc ®Þa vÞ anh chÞ, tõ hµng thø ba, bèn, nh¶y lªn nhÊt, nh× trªn thÕ giíi vµ ®−îc rÊt nhiÒu tiÒn.
§¹i chiÕn thø hai21, Mü mÊt h¬n 18 v¹n ng−êi nh−ng vÒ kinh tÕ ®−îc ph¸t tµi lín, vÒ chÝnh trÞ v−ît c¶ Anh, lµm ®Çu sá phe ®Õ quèc.
§Õn chiÕn tranh TriÒu Tiªn, Mü mÊt h¬n 38 v¹n ng−êi, tiÒn xµi mÊt kh¸ nhiÒu, mµ kh«ng ®−îc g× c¶, chÝnh trÞ l¹i bÞ c« lËp.
V× vËy, ®×nh chiÕn ë TriÒu Tiªn lµ mét th¾ng lîi cña phe d©n chñ hßa b×nh thÕ giíi vµ lµ mét thÊt b¹i cho phe ®Õ quèc g©y chiÕn, nhÊt lµ Mü.
Cã anh em hái vÒ v¨n hãa Mü. Cã mÊy bµi cña ng−êi Mü vµ ng−êi Anh nãi vÒ v¨n hãa Mü ®¨ng b¸o Pour une Paix durable et pour une DÐmocratie populaire (V× mét nÒn hßa b×nh l©u dµi, v× mét nÒn d©n chñ nh©n d©n), nªn ®−a cho anh em xem. Mét c« gi¸o Mü nãi: “Trong 2.000 quyÓn s¸ch cña Mü cã ®é 200 quyÓn t−¬ng ®èi trong s¹ch, cßn toµn lµ d©m ®·ng, trém c−íp, khiÕn ng−êi xem khã chÞu”. Mét ng−êi Anh nãi: “Hai quyÓn s¸ch ë Mü b¸n ch¹y nhÊt, nÕu ®äc qua xem néi dung nãi g×, th× ta thÊt kinh”.
Kh«ng ph¶i nh− thÕ nãi Mü kh«ng cã v¨n hãa ®©u. MÊy tr¨m ng−êi v¨n hãa Mü ch©n chÝnh bÞ th¶i hÕt, s¸ch viÕt kh«ng cho in, c«ng viÖc kh«ng cho lµm.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 198
Bªn Mü b©y giê cã bÖnh thÇn kinh nhiÒu, v× tuyªn truyÒn
chiÕn tranh. Mét b¶n ®iÒu tra cña Quèc héi Mü vÒ téi ph¹m viÕt cã
h¬n 2 triÖu ng−êi ph¹m träng téi vµ cø 76 ng−êi d©n Mü th× cã mét
ng−êi ph¹m téi.
ë TriÒu Tiªn ®· ®×nh chiÕn nh−ng ch−a ®i ®Õn hßa b×nh v× ë Mü
cã bän ph¸. Nªn anh em Trung - TriÒu rÊt tØnh t¸o ®Ó ®Ò phßng.
Cã anh em liªn hÖ: TriÒu Tiªn ®×nh chiÕn ¶nh h−ëng ®Õn ViÖt Nam thÕ nµo?
Cã ¶nh h−ëng kh«ng? Cã, v×:
1. TriÒu Tiªn lµ mét bé phËn cña phe d©n chñ hßa b×nh, TriÒu
Tiªn th¾ng lîi lµ ta th¾ng lîi.
2. TriÒu Tiªn cho ta thÊy kinh nghiÖm lµ ph¶i ®¸nh bao giê cho
®Õ quèc qôy, nã biÕt kh«ng thÓ ®¸nh ®−îc n÷a, nã míi chÞu ®µm
ph¸n. §õng cã ¶o t−ëng m×nh muèn ®µm ph¸n lµ nã ®µm ph¸n.
§Çu n¨m, sau khi tróng cö, Tæng thèng Mü qua th¨m TriÒu
Tiªn nghiªn cøu ®Æt kÕ ho¹ch, mét lµ ®¸nh qua ¸p Lôc Giang, hai
lµ nÕu kh«ng ®¸nh ®−îc th× ®¸nh mét vè thËt m¹nh ®Ó bªn Trung -
TriÒu ph¶i xin hßa. Nh−ng c¶ hai kÕ ho¹ch ®Òu kh«ng ®−îc,
Aixenhao nãi muèn ®¸nh nh− thÕ ph¶i hy sinh 30 v¹n bé ®éi Mü.
NÕu hy sinh nh− thÕ th× thÕ nµo? Kh«ng cã ®−êng ra. V× thÕ, nã
míi chÞu ®µm ph¸n ®×nh chiÕn.
Ta còng ph¶i ®¸nh cho Ph¸p qôy. Lóc Êy, cã ®µm ph¸n míi
®µm ph¸n, chø kh«ng ph¶i ®−a ®µm ph¸n ra lµ nã ®µm ph¸n ngay ®©u. §õng cã ¶o t−ëng. Môc ®Ých cña nã lµ x©m l−îc. Nã mÊt 99%
cßn hy väng 1%, nã vÉn ®¸nh. Ph¶i ®¸nh nã qôy nã míi chÞu.
Cã nh÷ng ng−êi nãi Mü r¶nh tay gióp Ph¸p, th× ta thÕ nµo?
Th× còng thÕ, Mü vÉn gióp Ph¸p tõ tr−íc. Nay nã gióp h¬n, ta cã
khã kh¨n h¬n, ta cã ®¸nh kh«ng? Ta vÉn ®¸nh. Nã cã thua kh«ng?
Nã vÉn thua.
Nãi vÒ kh¸ng chiÕn cña ta, nãi vÒ Mü víi ta, ph¶i nhí l¹i 10
n¨m tr−íc. Lóc Êy cã qu©n ®éi NhËt, Ph¸p. Lóc Êy nãi ®¸nh NhËt, Ph¸p th× nhiÒu ng−êi cho lµ ch©u chÊu ®¸ voi. Nh−ng ta vÉn tæ
Bµi nãi chuyÖn ë líp chØnh huÊn c¸n bé trÝ thøc 199
chøc ®¸nh NhËt, ®¸nh Ph¸p ®Ó gi¶i phãng d©n téc. Lóc ®Çu, bé ®éi
du kÝch ta cã 12 ng−êi, trong ®ã cã hai phô n÷. Lµm thÕ lµ v× m×nh
xem vÒ t−¬ng lai, tin t−ëng ë th¾ng lîi, thÊy râ t×nh h×nh thÕ giíi
sÏ biÕn ®æi, NhËt, Ph¸p sÏ xung ®ét nhau. B©y giê ta cã 12 ng−êi,
sau sÏ cã 12 v¹n ng−êi. Ta quyÕt t©m, ta cã thÕ, nªn ta lµm ®−îc.
B©y giê cã ng−êi hái søc ta m¹nh h¬n hay Ph¸p m¹nh h¬n?
Nãi vÒ sóng, ®¹n, xe t¨ng, m¸y bay th× cã c¸i ta kh«ng cã. Nh−ng t¹i sao ta nãi ta m¹nh h¬n? V× thÕ cña ta m¹nh h¬n. Nãi vÒ ng−êi
lÝnh. Tinh thÇn anh lÝnh ®øng ®»ng sau khÈu ®¹i b¸c cña ®Þch rÊt
thÊp, nªn ®¹i b¸c chØ lµ mét côc s¾t. Cßn bé ®éi cña ta chØ cã tiÓu
liªn nh−ng biÕt v× ai mµ ®¸nh, ®¸nh nh− thÕ nµo, nªn tin ë kh¸ng
chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng lîi, tin vµo lùc l−îng tinh thÇn cña d©n ta,
c¸i g× lµm còng ®−îc.
§Õn c©u hái: Ta cã chÞu ®µm ph¸n kh«ng?
1. Tõ ®Çu ®Õn nay, ta chñ tr−¬ng hßa b×nh; v× Ph¸p x©m l−îc
ta nªn ta ph¶i ®¸nh.
2. Ta biÕt nÕu kh«ng ®¸nh cho giÆc qôy th× kh«ng bao giê nã
xin ®µm ph¸n, nªn ta ph¶i ®¸nh nã qôy; nã qôy, nã xin ®µm ph¸n
ta sÏ ®µm ph¸n. §iÒu kiÖn ®µm ph¸n rÊt ®¬n gi¶n:
a) Cót ®i.
b) ViÖt Nam hoµn toµn ®éc lËp.
Ch−a cã nh− thÕ th× ch−a ®µm ph¸n.
Tãm l¹i, ta cßn ph¶i tr¶i qua nhiÒu gian khæ, ph¶i ®¸nh m¹nh víi quyÕt t©m cña ta, víi tinh thÇn cña d©n ta. Mü ®Õn ta còng
®¸nh, ®¸nh cho ®Õn khi nµo ®éc lËp hoµn toµn.
B©y giê, ®Þch mét mÆt chuÈn bÞ ®¸nh ta, mét mÆt phãng ra tin
®iÒu ®×nh. Nã bµy ra trß ®iÒu ®×nh nh− th¶ mét c¸i måi, nÕu ta
nh− bÇy c¸ ®æ x« l¹i ®íp, quªn c¶ tØnh t¸o ®Ò phßng, nã sÏ dÔ ®¸nh
ta. M×nh ph¶i chñ ®éng, kiªn quyÕt ®èi phã víi mäi t×nh thÕ.
Trong nh÷ng c©u hái cña c¸c anh chÞ em, t«i thÊy mét phÇn v×
muèn hiÓu, nh−ng mÆt kh¸c biÓu lé Ýt nhiÒu t− t−ëng sî khã, sî khæ, sî Mü. §iÒu Êy kh«ng nªn. ChiÕn sÜ ra mÆt trËn, ®ång bµo ®i
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 200
d©n c«ng, hä kh«ng sî g× c¶. Hä quyÕt t©m v−ît ®−îc mäi khã
kh¨n. NÕu sî khã, sî khæ, sî Mü th× c¸i g× còng sî. Mµ ®· c¸i g×
còng sî th× kh«ng lµm ®−îc viÖc g×, chØ lµm n« lÖ.
*
* *
Cã anh em nãi chÝnh s¸ch cña §¶ng rÊt ®óng ®¾n, nh−ng
kh«ng biÕt cã quyÕt t©m lµm kh«ng vµ cã ®ñ c¸n bé ®Ó lµm kh«ng?
1. NhÊt ®Þnh §¶ng cã quyÕt t©m thùc hiÖn cho kú ®−îc chÝnh
s¸ch Êy. Anh em thÊy mét sè c¸n bé ®Þa ph−¬ng kh«ng g−¬ng mÉu
trong viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch. ChÝnh v× thÕ, §¶ng ph¶i chØnh
huÊn, lµm cho c¸n bé hiÓu thÊu vµ hÕt lßng hÕt søc thùc hiÖn
chÝnh s¸ch Êy.
2. H¬n n÷a, §¶ng ph¶i lµm sao cho c¸n bé ngoµi §¶ng vµ nh©n
d©n nhËn thÊy chÝnh s¸ch §¶ng lµ ®óng, cïng gióp §¶ng thùc
hiÖn chÝnh s¸ch Êy. Cho nªn §¶ng rÊt hoan nghªnh anh em phª b×nh §¶ng nh−
chiÒu nay.
*
* *
Cã anh em hái mét ng−êi C«ng gi¸o cã thÓ vµo §¶ng Lao ®éng
kh«ng? Cã. Ng−êi t«n gi¸o nµo vµo còng ®−îc, miÔn lµ trung
thµnh, h¨ng h¸i lµm nhiÖm vô, gi÷ ®óng kû luËt cña §¶ng. N−íc
ta kinh tÕ l¹c hËu, kü thuËt kÐm, t«n gi¸o lµ duy t©m, céng s¶n lµ
duy vËt, nh−ng trong ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i, ng−êi theo ®¹o vÉn vµo
§¶ng ®−îc.
Anh em l¹i hái: ë n−íc ta cã §¶ng Lao ®éng, l¹i cã §¶ng D©n
chñ22, §¶ng X· héi23. §¶ng Lao ®éng th× ®· râ. Cßn §¶ng D©n chñ,
§¶ng X· héi th× lµm g×? Cã cÇn n÷a kh«ng? CÇn l¾m. §¶ng X· héi
tæ chøc, gi¸o dôc anh em trÝ thøc. Trong anh em trÝ thøc, cã mét sè
®· vµo §¶ng Lao ®éng hoÆc gÇn §¶ng, cã mét sè ch−a hiÓu §¶ng.
Bµi nãi chuyÖn ë líp chØnh huÊn c¸n bé trÝ thøc 201
§¶ng X· héi tæ chøc, huÊn luyÖn cho anh em Êy gÇn c«ng n«ng.
§¶ng D©n chñ tæ chøc, huÊn luyÖn t− s¶n d©n téc, tiÓu th−¬ng,
tiÓu chñ. Mét sè nh÷ng ng−êi nµy ®· vµo §¶ng Lao ®éng. Nh−ng
cßn mét sè nãi: B©y giê c¸c anh chèng ®Þa chñ phong kiÕn, ngµy
mai sÏ ®Õn l−ît chóng t«i, nªn hä sî. §¶ng D©n chñ gi¸o dôc ®oµn
kÕt hä ®Ó kh¸ng chiÕn vµ sau nµy kiÕn quèc. Hai ®¶ng Êy cã nhiÖm
vô râ rµng, quan träng vµ cÇn thiÕt. C©u hái Êy cã thÓ cã mÊy ý nghÜa:
1. B©y giê ®· cã §¶ng Lao ®éng thêi nhËp l¹i lµm mét, cïng
lµm c¸ch m¹ng.
2. §¶ng Lao ®éng muèn hÊt m×nh ®©y.
NghÜ nh− thÕ ®Òu kh«ng ®óng. Bao giê §¶ng Lao ®éng còng cè
søc gióp ®ì c¸c ®¶ng anh em ®Ó cïng nhau tiÕn bé, kh¸ng chiÕn,
kiÕn quèc.
* * *
C¸c c« vµ c¸c chó lµ c¸n bé kh¸ng chiÕn, c¸ch m¹ng. BÊt kú ë
®Þa vÞ nµo, lµm nghÒ g×, ®Òu lµ ng−êi chñ trong nh÷ng ng−êi chñ
n−íc nhµ (chñ ®©y kh«ng ph¶i lµ ®Þa chñ). Ph¶i cã khÝ kh¸i nh− thÕ.
Cã c©u “tiªn thiªn h¹ −u, hËu thiªn h¹ l¹c”, nghÜa lµ lo tr−íc
d©n, vui sau d©n. Trong lóc khã kh¨n cña d©n téc, khÝ tiÕt cña
ng−êi c¸n bé lµ kh«ng sî g× hÕt, kh«ng sî kÎ ®Þch, kh«ng sî khã
kh¨n gian khæ. C¸i g× khã kh¨n, cùc khæ, c¸n bé ph¶i xung phong lµm tr−íc. Muèn cho xøng ®¸ng lµ ng−êi c¸n bé c¸ch m¹ng, mong
c¸c c«, c¸c chó ph¶i cã khÝ tiÕt Êy.
Nãi vµo tèi 7-8-1953.
In trong s¸ch Ph¸t huy tinh thÇn cÇu häc, cÇu tiÕn bé, Nxb. Sù thËt,
Hµ Néi, 1960, tr.38-49.
202
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm ngµy Quèc kh¸nh n−íc Céng hßa
D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn
KÝnh göi ®ång chÝ Kim NhËt Thµnh, Thñ t−íng Néi c¸c n−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn,
Nh©n dÞp Ngµy quèc kh¸nh n−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n
TriÒu Tiªn, thay mÆt nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n
chñ Céng hßa vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, t«i kÝnh göi ®ång chÝ vµ
nhê ®ång chÝ chuyÓn cho nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc Céng hßa
D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn lêi chµo mõng nång nhiÖt vµ th©n ¸i.
T«i kÝnh chóc nh©n d©n TriÒu Tiªn thµnh c«ng trong sù nghiÖp
thèng nhÊt quèc gia vµ mau chãng kh«i phôc l¹i nÒn kinh tÕ bÞ
chiÕn tranh tµn ph¸.
T«i tin r»ng d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Lao ®éng TriÒu Tiªn,
cña ®ång chÝ vµ nhê søc ñng hé nhiÖt liÖt cña mÆt trËn d©n chñ vµ
hßa b×nh thÕ giíi, nhÊt lµ cña nh©n d©n Liªn X« vµ Trung Quèc,
nh©n d©n TriÒu Tiªn sÏ th¾ng lîi vÎ vang.
Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 130, tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-8-1953.
203
ViÖc ®×nh chiÕn ë TriÒu Tiªn
§.B. lµ mét x· võa kÕt thóc cuéc ph¸t ®éng quÇn chóng. Ngoµi
viÖc t¨ng gia s¶n xuÊt vµ ñng hé kh¸ng chiÕn, ®ång bµo trong x·
l¹i rÊt ham häc chÝnh trÞ.
H«m nä, t«i ghÐ vµo x·, th× thÊy mét cuéc héi häp ®é 600
ng−êi, trai, g¸i, giµ, trÎ ®Òu cã, ®ang bµn b¹c viÖc ®×nh chiÕn ë
TriÒu Tiªn. Mäi ng−êi h¨ng h¸i ph¸t biÓu ý kiÕn. Cuèi cïng, ®ång
chÝ M. (bÝ th− chi bé x·) kÕt luËn, ®¹i kh¸i nh− sau:
- V× sao Mü vµ 18 n−íc phe Mü ph¶i ®×nh chiÕn?
- V× qu©n ®éi TriÒu - Trung ®¸nh m¹nh, th¾ng nhiÒu. V× Mü vµ
phe Mü thua to, chóng mÊt h¬n 12.000 chiÕc m¸y bay, chÕt vµ bÞ
th−¬ng h¬n 1 triÖu binh sÜ, trong sè ®ã 40 v¹n lµ binh sÜ Mü. NÕu
chóng kÐo dµi chiÕn tranh n÷a, th× chóng chÕt.
- Mü m¹nh hay lµ yÕu?
- §¸nh nhau víi mét n−íc nhá nh− TriÒu Tiªn, mµ Mü vµ 18
n−íc phe Mü ®· thÊt b¹i, th× m¹nh c¸i g×? Tr−íc kia, Mü lªn mÆt
cËy thÕ cã bom nguyªn tö vµ khinh khÝ. B©y giê Liªn X« còng cã
bom nguyªn tö vµ bom khinh khÝ; thÕ lµ Mü côt høng.
- TriÒu Tiªn ®· ®×nh chiÕn, Mü cã gióp thªm Ph¸p ®¸nh ta kh«ng?
- Tr−íc ®©y, Mü vÉn gióp Ph¸p, mµ ta vÉn th¾ng, Ph¸p vÉn
thua. Tõ nay vÒ sau, nÕu Mü gióp thªm Ph¸p, th× ta còng cø ®¸nh,
cø th¾ng, Ph¸p sÏ cø thua. Ta cã quyÕt t©m chÞu gian khæ, v−ît khã
kh¨n, th× 1 Ph¸p, 1 Mü, chø 10 Ph¸p, 10 Mü ta còng ®¸nh tuèt.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 204
- §×nh chiÕn ë TriÒu Tiªn ¶nh h−ëng ®Õn ta thÕ nµo? - Mü thua tøc lµ phe ®Õ quèc thua. Anh em TriÒu Tiªn th¾ng
còng nh− ta th¾ng. Tinh thÇn qu©n ®éi Ph¸p vµ bï nh×n sÏ lung
lay kÐm sót. Tinh thÇn qu©n vµ d©n ta sÏ h¨ng h¸i, lªn cao. §iÒu
®ã cã h¹i cho ®Þch, cã lîi cho ta. Nh−ng chóng ta ph¶i nhí lêi B¸c
d¹y: “Ph¶i quyÕt chiÕn quyÕt th¾ng, nh−ng chí chñ quan khinh
®Þch...”. Tinh thÇn h¨m hë vµ nh÷ng trµng vç tay ran lªn cña mäi
ng−êi chøng tá r»ng ai còng hiÓu râ. T«i thÇm nghÜ: Mét vÊn ®Ò
quèc tÕ to lín nh− thÕ, mµ mét c¸n bé x· biÕt gi¶i thÝch mét c¸ch
gi¶n ®¬n, ®óng ®¾n nh− thÕ - ®ã lµ mét b−íc tiÕn chÝnh trÞ rÊt dµi
cña chóng ta.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 130,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-8-1953.
205
C¸ch viÕt1)
H«m nay B¸c nãi vÒ c¸ch viÕt, ®Æc biÖt lµ viÕt ng¾n.
HiÖn nay tr×nh ®é cña ®¹i ®a sè ®ång bµo ta b©y giê kh«ng cho
phÐp ®äc dµi, ®iÒu kiÖn giÊy mùc cña ta kh«ng cho phÐp viÕt dµi vµ
in dµi, th× giê cña ta, ng−êi lÝnh ®¸nh giÆc, ng−êi d©n ®i lµm,
kh«ng cho phÐp xem l©u. V× vËy cho nªn viÕt ng¾n chõng nµo tèt
chõng Êy. Trong c¸c b¸o, cã nh÷ng bµi l»ng nh»ng dµi mÊy cét, nh− lµ
rau muèng kÐo d©y. §äc ®Õn khóc gi÷a th× kh«ng biÕt khóc ®Çu
nãi c¸i g×; ®äc ®Õn khóc ®u«i th× kh«ng biÕt khóc gi÷a nãi c¸i g×.
ThÕ lµ v« Ých.
- V× ai mµ m×nh viÕt? - Môc ®Ých viÕt lµm g×? Ph¶i ®Æt c©u hái: ViÕt cho ai?
- ViÕt cho ®¹i ®a sè: c«ng - n«ng - binh.
ViÕt ®Ó lµm g×? - §Ó gi¸o dôc, gi¶i thÝch, cæ ®éng, phª b×nh. §Ó phôc vô
quÇn chóng.
ThÕ th× viÕt c¸i g×? Trong vÊn ®Ò nµy còng ph¶i cã lËp tr−êng v÷ng vµng: ta, b¹n,
thï th× viÕt míi ®óng.
_______________
1) Bµi gi¶ng cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh t¹i líp chØnh §¶ng Trung −¬ng ngµy 17-8-1953 (BT).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 206
ViÕt ®Ó nªu nh÷ng c¸i hay, c¸i tèt cña d©n ta, cña bé ®éi ta,
cña c¸n bé ta, cña b¹n ta. §ång thêi ®Ó phª b×nh nh÷ng khuyÕt
®iÓm cña chóng ta, cña c¸n bé, cña nh©n d©n, cña bé ®éi. Kh«ng
nªn chØ viÕt c¸i tèt mµ giÊu c¸i xÊu. Nh−ng phª b×nh ph¶i ®óng
®¾n. Nªu c¸i hay, c¸i tèt, th× ph¶i cã chõng mùc, chí phãng ®¹i. Cã
thÕ nµo nãi thÕ Êy. Bé ®éi vµ nh©n d©n ta còng ®ñ nhiÒu c¸i hay ®Ó
nªu lªn, kh«ng cÇn ph¶i bÞa ®Æt ra. Phª b×nh th× ph¶i phª b×nh mét c¸ch thËt thµ, ch©n thµnh, ®óng
®¾n; chø kh«ng ph¶i ®Ó ®Þch lîi dông ®Ó nã ph¶n tuyªn truyÒn.
Cßn ®èi víi ®Þch th× thÕ nµo?
Th× nªu nh÷ng c¸i xÊu cña nã ®Ó cho bé ®éi ta, ®ång bµo ta biÕt
lµ chóng nã ®éc ¸c thÕ nµo, xÊu xa thÕ nµo, ®Ó g©y lßng c¨m thï
®èi víi qu©n ®Þch.
Sù hung ¸c, xÊu xa cña chóng nã rÊt nhiÒu, nÕu biÕt gom gãp
tµi liÖu th× tha hå mµ viÕt. Cã nh÷ng viÖc chóng nã lµm, bªn ngoµi
th× nh− lµ tèt, mµ bªn trong th× thËt lµ xÊu, ta ph¶i gi¶i thÝch cho
nh©n d©n ta hiÓu.
ThÝ dô: Trong vïng ®Þch, Ph¸p cã khi “ph¸t chÈn” hay lµ Mü
“gióp” ®Ó tuyªn truyÒn, ®Ó mua chuéc. Sù thùc lµ chóng ®· c−íp
chç nµy råi “gióp” chç kh¸c. Mét thÝ dô Êy ®ñ biÕt c¸i xÊu cña nã
râ rÖt råi. Nh−ng nÕu kh«ng biÕt xem xÐt th× t−ëng nã lµm nh−
thÕ lµ tèt.
LÊy tµi liÖu ®©u mµ viÕt? Muèn cã tµi liÖu th× ph¶i t×m, tøc lµ:
1. Nghe: l¾ng tai nghe c¸c c¸n bé, nghe c¸c chiÕn sÜ, nghe ®ång
bµo ®Ó lÊy tµi liÖu mµ viÕt.
2. Hái: hái nh÷ng ng−êi ®i xa vÒ, hái nh©n d©n, hái bé ®éi
nh÷ng viÖc, nh÷ng t×nh h×nh ë c¸c n¬i.
3. ThÊy: m×nh ph¶i ®i ®Õn, xem xÐt mµ thÊy.
4. Xem: xem b¸o chÝ, xem s¸ch vë. Xem b¸o chÝ trong n−íc,
xem b¸o chÝ n−íc ngoµi. 5. Ghi: nh÷ng c¸i g× ®· nghe, ®· thÊy, ®· hái ®−îc, ®· ®äc ®−îc
C¸ch viÕt 207
th× chÐp lÊy ®Ó dïng mµ viÕt. Cã khi xem mÊy tê b¸o mµ chØ ®−îc
mét tµi liÖu th«i. T×m tµi liÖu còng nh− nh÷ng c«ng t¸c kh¸c, ph¶i
chÞu khã.
Cã khi xem tê b¸o nµy cã vÊn ®Ò nµy, xem tê b¸o kh¸c cã vÊn
®Ò kh¸c, råi gãp 2, 3 vÊn ®Ò, 2, 3 con sè lµm thµnh mét tµi liÖu
mµ viÕt.
Muèn cã nhiÒu tµi liÖu th× ph¶i xem cho réng. Xem b¸o Trung Quèc, b¸o Liªn X«, b¸o Anh, b¸o Ph¸p... xem
®−îc nhiÒu thø b¸o chõng nµo th× lÊy ®−îc nhiÒu tµi liÖu chõng Êy.
Mét thÝ dô: Bªn Liªn X« cã nh÷ng thµnh c«ng vÒ c«ng nghÖ, vÒ
n«ng nghiÖp, chØ nãi thÕ th«i cã ®−îc kh«ng?
Cè nhiªn lµ ®−îc. Nh−ng nªn biÕt còng trong n¨m Êy, còng
trong mïa Êy, mµ møc c«ng nghÖ, n«ng nghiÖp ë Liªn X«, ë Trung Quèc, ë c¸c n−íc b¹n lªn nh− thÕ nµo, cßn ë Ph¸p, ë Mü, ë Anh sót
kÐm nh− thÕ nµo ®Ó mµ so s¸nh. Nh− thÕ th× ng−êi ®äc sÏ thÊy
ngay bªn nµo tiÕn, bªn nµo tho¸i.
C¸ch viÕt thÕ nµo? Tr−íc hÕt lµ cÇn ph¶i tr¸nh c¸i lèi viÕt “rau muèng” nghÜa lµ
l»ng nh»ng “tr−êng giang ®¹i h¶i”, lµm cho ng−êi xem nh− lµ “ch¾t
ch¾t vµo rõng xanh”. M×nh viÕt ra cèt lµ ®Ó gi¸o dôc, cæ ®éng; nÕu
ng−êi xem mµ kh«ng nhí ®−îc, kh«ng hiÓu ®−îc, lµ viÕt kh«ng
®óng, nh»m kh«ng ®óng môc ®Ých. Mµ muèn cho ng−êi xem hiÓu
®−îc, nhí ®−îc, lµm ®−îc, th× ph¶i viÕt cho ®óng tr×nh ®é cña ng−êi xem, viÕt râ rµng, gän gµng, chí dïng ch÷ nhiÒu. BÊt ®¾c dÜ
míi ph¶i dïng ch÷, thÝ dô: “®éc lËp”, “tù do”, “h¹nh phóc” lµ nh÷ng
ch÷ Trung Quèc, nh−ng ta kh«ng cã ch÷ g× dÞch, th× cè nhiªn ph¶i
dïng. NÕu qu¸ t¶ kh«ng m−în, kh«ng dïng, hoÆc lµ nãi: ViÖt Nam
“®øng mét” th× kh«ng ai hiÓu ®−îc.
Chí ham dïng ch÷ - c¸c «ng viÕt b¸o nhµ m×nh hay dïng ch÷
qu¸. Nh÷ng ch÷ tiÕng ta cã mµ kh«ng dïng, l¹i dïng cho ®−îc ch÷
kia. C¸n bé còng hay dïng ch÷ l¾m, dïng lung tung; nhiÒu khi kh«ng ®óng.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 208
Vµi thÝ dô: 3 th¸ng th× kh«ng nãi 3 th¸ng, l¹i nãi “tam c¸
nguyÖt”. §¸nh vµo s©u th× nãi “tung th©m”, xem xÐt th× nãi “quan
s¸t”, v.v..
Ph¶i viÕt gän gµng, râ rµng, v¾n t¾t. Nh−ng v¾n t¾t kh«ng
ph¶i lµ côt ®Çu, côt ®u«i, mµ ph¶i cã ®Çu, cã ®u«i.
Ph¶i häc c¸ch nãi, tiÕng nãi cña quÇn chóng. Cã nhµ th¬ nµo
nãi: “tãc c−êi, tay h¸t” th× thËt lµ “hoang vu”! Cã nhµ v¨n nãi: “cÆp m¾t «ng cô giµ dÜnh ngé” th× thËt lµ “ngé nghÜnh”!
Chí ham dïng ch÷. Nh÷ng ch÷ mµ kh«ng biÕt râ th× chí dïng.
Nh÷ng ch÷ mµ tiÕng ta cã, th× ph¶i dïng tiÕng ta.
ViÕt ph¶i thiÕt thùc, “nãi cã s¸ch, m¸ch cã chøng”, tøc lµ nãi c¸i
viÖc Êy ë ®©u, thÕ nµo, ngµy nµo, nã sinh ra thÕ nµo, ph¸t triÓn thÕ
nµo, kÕt qu¶ thÕ nµo?
Vµi thÝ dô: Chèng tham «, l·ng phÝ th× nªu râ ai tham «, ai
l·ng phÝ? C¬ quan nµo tham «? L·ng phÝ c¸ch thÕ nµo? Ngµy th¸ng
nµo? v.v.. Chí viÕt lung tung.
Nãi du kÝch ®¸nh th¾ng, ®¸nh th¾ng ngµy nµo? Th¾ng c¸ch thÕ
nµo? GiÕt ®−îc bao nhiªu ®Þch, b¾t bao nhiªu ®Þch, thu ®−îc bao
nhiªu sóng?... Ph¶i nãi râ rµng, ®ång thêi chí lé bÝ mËt. ViÕt råi ph¶i thÕ nµo? ViÕt råi th× ph¶i ®äc ®i, ®äc l¹i. ThÊy c¸i g× thõa, c©u nµo, ch÷
nµo thõa, th× bá bít ®i. §äc ®i ®äc l¹i 4, 5 lÇn ®· ®ñ ch−a? Ch−a
®ñ. §äc ®i ®äc l¹i, söa ®i söa l¹i. M×nh ®äc mÊy lÇn råi còng ch−a ®ñ. Ph¶i nhê mét sè ®ång chÝ c«ng, n«ng, binh, ®äc l¹i. Chç nµo
ngóc ng¾c, ch÷ nµo khã hiÓu, hä nãi ra cho th× ph¶i ch÷a l¹i.
C¸ch viÕt truyÒn ®¬n còng thÕ, viÕt b¸o còng thÕ, viÕt b¸o c¸o,
viÕt g× còng thÕ.
ViÕt chuyÖn cã nhiÒu ngãc ng¹nh th× ph¶i n¾m lÊy c¸i chÝnh,
kh«ng nªn kÓ con cµ con kª. Nh»m lÊy ®iÓm chÝnh mµ viÕt.
Ph¶i gi÷ bÝ mËt: Trong lóc viÕt, th× ph¶i chó ý gi÷ bÝ mËt. C¸c b¸o chÝ cña ta rÊt
kÐm gi÷ bÝ mËt.
C¸ch viÕt 209
Cã khi sè b¸o nµo còng cã lé bÝ mËt.
ThÝ dô: Nh− nãi thanh niªn du kÝch lÉn vµo mÊy bµ con ®i chî
cÇm ®ßn g¸nh, lóc gÆp lÝnh giÆc, th× mÊy thanh niªn quËt giÆc chÕt.
VÒ sau cø phiªn chî nµo cã thanh niªn lµ bÞ ®Þch ví.
Mét thÝ dô kh¸c: GiÆc vµo quÐt lµng, d©n ch¹y hÕt. Cã mét chÞ
phô n÷ gi¶ èm ë l¹i, mçi tèi chÞ Êy mang ch¸o cho anh th−¬ng binh
ë d−íi hÇm bÝ mËt. HÇm cã mét...1) ®Ó cho anh Êy thë vµ ®Ó chÞ Êy ®æ ch¸o xuèng.
§ã lµ mét viÖc oanh liÖt ®¸ng nªu lªn. Nh−ng v× viÕt kh«ng
khÐo, lµm lé bÝ mËt, vÒ sau T©y cø ®i t×m hÇm bÝ mËt, chç nµo cã...,
lµ nã nhÊt ®Þnh ®µo cho ®−îc.
ThÕ lµ viÕt mµ kh«ng biÕt gi÷ bÝ mËt. Chí cã nªu râ ®Þa ®iÓm,
tªn ng−êi, cho ®Þch biÕt.
ViÕt khÈu hiÖu: Cã nh÷ng khÈu hiÖu viÕt rÊt to, nh−ng Hå Chñ tÞch còng
kh«ng hiÓu v× viÕt t¾t c¶ mét ®èng. Kh«ng ai ®äc ®−îc, cã lÏ chØ cã
anh viÕt khÈu hiÖu Êy ®äc ®−îc th«i, Hå Chñ tÞch kh«ng hiÓu th×
ch¾c d©n còng Ýt ng−êi hiÓu.
L¹i cã c¸ch viÕt “hoa hße”, ch÷ U kh«ng ra ch÷ U, ch÷ N kh«ng
ra ch÷ N, ch÷ I kh«ng ra ch÷ I. Hä cho thÕ lµ mü thuËt. C¸ch viÕt
thÕ, c¸ch nãi còng thÕ. Nãi ph¶i cho gän gµng, cã ®Çu cã ®u«i, cã
néi dung. Nãi lung tung nh− nhiÒu ng−êi c¸n bé nãi ë c¸c mÝt tinh,
nãi råi kh«ng biÕt ®−êng nµo mµ ®i ra n÷a, th«i ®i th× còng dë, nãi n÷a th× kh«ng biÕt nãi g×! Nãi Ýt, nh−ng nãi cho thÊm thÝa, nãi cho
ch¾c ch¾n th× quÇn chóng thÝch h¬n.
Muèn nãi g× ph¶i chuÈn bÞ tr−íc.
C¸ch viÕt vµ c¸ch nãi ®¹i kh¸i nh− thÕ.
Kinh nghiÖm B¸c viÕt thÕ nµo? Sau ThÕ giíi chiÕn tranh lÇn thø nhÊt, B¸c ë Ph¸p. Muèn
_______________
1) Lç th«ng h¬i (BT).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 210
tuyªn truyÒn cho n−íc ta, nh−ng kh«ng viÕt ®−îc ch÷ Ph¸p. Lµm
thÕ nµo b©y giê?
NhÊt ®Þnh ph¶i häc viÕt cho kú ®−îc.
Cã mét ®ång chÝ lµm trong mét tê b¸o Sinh ho¹t c«ng nh©n1)
b¶o: “Cã tµi liÖu g×, anh cø viÕt, råi t«i ®¨ng cho”.
B¸c nãi: “Tµi liÖu th× cã, chØ téi t«i kh«ng viÕt ®−îc”. §ång chÝ
Êy nãi: “Anh cø viÕt 3 dßng, 5 dßng còng ®−îc. Cã thÕ nµo th× viÕt thÕ Êy. NÕu cã sai mÑo mùc th× t«i söa cho”.
ThÕ lµ tõ ®Êy trë ®i, m×nh häc viÕt b¸o. ViÕt 3, 4 dßng. Khi
viÕt råi, chÐp ra 2 miÕng, 1 miÕng göi cho nhµ b¸o, 1 miÕng
m×nh gi÷ l¹i.
LÇn ®Çu tiªn bµi m×nh ®−îc ®¨ng b¸o, cã thÓ nãi lµ s−íng nhÊt
trong ®êi ng−êi. M×nh ®em bµi b¸o ®· ®¨ng råi víi c¸i miÕng m×nh
®· gi÷ l¹i, so l¹i coi thö sai l¹c chç nµo, hä söa cho thÕ nµo.
C¸ch Ýt l©u, ®ång chÝ Êy nãi: “Anh viÕt ®−îc 3 dßng råi, b©y
giê kÐo dµi ra!”. M×nh cè g¾ng kÐo dµi m·i, cho ®Õn lóc viÕt ®−îc
10 dßng.
§ång chÝ Êy l¹i nãi: “Anh kÐo dµi n÷a ®i, cho tµi liÖu thµnh
mét bµi nhá!”. ThÕ lµ m×nh cø kÐo, ®ång chÝ cø söa, cø khuyÕn
khÝch m×nh.
C¸ch gi¸o dôc nh− thÕ thËt tèt. Cø kÐo, kÐo, kÐo ®Õn khi viÕt
hÕt mét cét, råi h¬n mét cét, råi mét cét r−ìi.
ThÕ råi ®ång chÝ Êy nãi: “µ, b©y giê anh viÕt ®−îc råi, anh nªn lµm mét c¸ch kh¸c. Rót ng¾n l¹i”.
ThËt lµ rÇy rµ! Tr−íc th× b¾t kÐo dµi, b©y giê l¹i b¾t rót ng¾n!
Nh−ng mµ ®ång chÝ Êy nãi: “Anh kÐo dµi ®−îc, th× b©y giê rót ng¾n
rót còng ®−îc. Tõ mét cét r−ìi, nay chØ viÕt mét cét th«i. ViÕt cho
thËt chÆt, xem ®i xem l¹i, nh÷ng c¸i g× l«i th«i, dµi dßng kh«ng cÇn
thiÕt th× bá nã ®i...”. ThÕ råi m×nh ph¶i ®Õm tõng ch÷. Mét dßng cã
_______________
1) La vie ouvriÌre (BT).
C¸ch viÕt 211
mÊy ch÷, mét cét th× cã mÊy dßng. Nã cã sè ch÷ cña nã råi, ®Õm
tõng ch÷ mµ viÕt còng khã chø kh«ng ph¶i dÔ. KÕt qu¶ lµ rót ®−îc.
C¸ch Ýt l©u, ®ång chÝ Êy l¹i nãi: “B©y giê rót n÷a ®i”. M×nh cø
ph¶i rót, lÇn nµy qua lÇn kh¸c, cho ®Õn lóc rót chØ cßn 10 dßng.
§ång chÝ nãi: “§−îc råi ®Êy, viÕt dµi ®−îc, viÕt ng¾n ®−îc, b©y
giê cã vÊn ®Ò g×, th× viÕt dµi hoÆc viÕt ng¾n tïy ý anh”.
§ång chÝ Êy th−êng nh¾c m×nh: “C©u kÐo th× ph¶i viÕt cho râ rµng, minh b¹ch, chí cã lñng cñng; ch÷ nµo kh«ng hiÓu mµ muèn
dïng th× hái anh em, chí cã dïng Èu”.
§Êy lµ ®ång chÝ Êy còng lµ mét ng−êi c«ng nh©n, tù häc viÕt
v¨n råi phô tr¸ch tê b¸o nµy.
M×nh viÕt ®−îc lµ nhê ®ång chÝ Êy chÞu khã d¹y b¶o, gióp ®ì.
Lóc viÕt ®−îc b¸o råi, l¹i cã mét ý muèn lµ viÕt truyÖn ng¾n.
§ã lµ mét sù c¶ gan!
D¸m viÕt thö, lµ v× cã mét h«m xem hai quyÓn truyÖn nhá, mét
quyÓn cña Anat«n Phr¨ngx¬, mét quyÓn n÷a lµ cña «ng T«nxt«i.
Xem thÊy c¸c «ng Êy viÕt gi¶n ®¬n l¾m, dÔ hiÓu l¾m.
Thö viÕt mét truyÖn ng¾n vÒ ®êi sèng cña c«ng nh©n Pari mµ
m×nh biÕt rÊt râ v× tù m×nh còng lµ c«ng nh©n. ViÕt xong ®−a ®Õn
Ban V¨n nghÖ cña b¸o §¶ng lµ b¸o Nh©n ®¹o24 vµ nãi víi c¸c ®ång
chÝ Êy: “§Êy, t«i thö viÕt bµi nµy, ®¨ng ®−îc th× c¸c ®ång chÝ cho
®¨ng, chç nµo cÇn ph¶i söa, th× nhê c¸c ®ång chÝ söa cho, t«i kh«ng
cã tÝnh tù ¸i ®©u, nhê c¸c ®ång chÝ söa ®Ó t«i häc thªm”. TruyÖn Êy ®−îc ®¨ng lªn b¸o. §ã lµ lÇn thø hai mµ m×nh thÊy
sung s−íng!
Råi m×nh chØ viÕt chuyÖn thËt ë n−íc ta vµ ë c¸c thuéc ®Þa
Ph¸p. C¸c ®ång chÝ còng thÝch lµ v× cã nh÷ng chuyÖn ë thuéc
®Þa mµ c¸c ®ång chÝ Êy kh«ng biÕt vµ nh÷ng ng−êi ®äc còng
kh«ng biÕt.
Cã thÓ nãi, tõ lóc b¾t ®Çu viÕt mÊy dßng cho ®Õn b©y giê, m×nh
chØ thÝch viÕt nh÷ng chuyÖn n−íc m×nh vµ c¸c thuéc ®Þa vµ chØ ®Ó ®Ëp thùc d©n Ph¸p.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 212
C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m thµnh c«ng, viÕt bµi Tuyªn ng«n ®éc lËp25 cña n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa. §ã lµ lÇn thø ba mµ
m×nh thÊy sung s−íng.
B©y giê, khi B¸c viÕt g× còng ®−a cho mét sè ®ång chÝ xem l¹i,
chç nµo khã hiÓu th× c¸c ®ång chÝ b¶o cho m×nh söa ch÷a.
Nãi tãm l¹i viÕt còng nh− mäi viÖc kh¸c, ph¶i cã chÝ, chí giÊu dèt, nhê tù phª b×nh vµ phª b×nh mµ tiÕn bé.
QuyÕt t©m th× viÖc g× khã mÊy còng lµm ®−îc.
In trong s¸ch C¸ch viÕt, Héi nh÷ng nhµ viÕt b¸o ViÖt Nam,
xuÊt b¶n lÇn thø hai, n¨m 1955.
213
T×NH H×NH N¦íC PH¸P RÊT NGHI£M TRäNG
Trung tuÇn th¸ng 8, h¬n 4 triÖu c«ng nh©n vµ c«ng chøc
Ph¸p ®· b·i c«ng. Tõ sau ChiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø hai ®Õn
nay, ë Ph¸p ch−a hÒ cã phong trµo b·i c«ng nµo to nh− vËy. C¸c
®−êng xe löa, c¸c h·ng xe h¬i, c¸c tr−êng bay, c¸c nhµ m¸y, c¸c lß
®iÖn, c¸c nhµ b¨ng, c¸c së d©y nãi, d©y thÐp, c¸c má than, v.v.
®Òu b·i c«ng... Nãi tãm l¹i: §êi sèng ë Ph¸p hÇu nh− ®×nh ®èn hÕt. Môc ®Ých
cña phong trµo b·i c«ng lµ:
- Chèng ChÝnh phñ ph¶n ®éng muèn dïng quyÒn ®Æc biÖt ®Ó
k×m h·m c«ng nh©n.
- §ßi t¨ng l−¬ng bæng, v× gi¸ sinh ho¹t qu¸ ®¾t ®á.
ChiÕn tranh x©m l−îc ë ViÖt Nam cã ¶nh h−ëng ®Õn phong
trµo nµy: v×, mçi n¨m, ChÝnh phñ ph¶n ®éng Ph¸p tiªu tèn vµo
chiÕn tranh ®ã h¬n 5 triÖu triÖu phr¨ng, tøc lµ nh©n d©n Ph¸p
ph¶i ®ãng thªm 5 triÖu triÖu phr¨ng thuÕ. ThuÕ khãa nÆng nÒ, th×
¨n uèng ®¾t ®á, c«ng nh©n c«ng chøc thªm cùc khæ thiÕu thèn.
V× lÏ ®ã, d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n, nh©n d©n lao
®éng Ph¸p h¨ng h¸i chèng chiÕn tranh ë ViÖt Nam. Ngµy nay,
phong trµo chèng chiÕn tranh ®· l«i cuèn mét bé phËn giai cÊp t−
s¶n Ph¸p vµ hÇu hÕt tÇng líp trÝ thøc Ph¸p.
H«m 20-7-1953, §¹i héi toµn quèc gåm ®¹i biÓu cña 1.580 gi¸o
viªn Ph¸p ®· th«ng qua mét quyÕt nghÞ ®ßi ChÝnh phñ Ph¸p “®µm
ph¸n víi ChÝnh phñ Hå ChÝ Minh. Vµ kh«ng ®Ó cho häc sinh bÞ
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 214
¶nh h−ëng cña nh÷ng luËn ®iÖu tuyªn truyÒn tiÕp tôc chiÕn tranh
ë ViÖt Nam”.
Nh©n d©n Ph¸p, nhÊt lµ nh©n d©n lao ®éng, ñng hé cuéc
kh¸ng chiÕn chÝnh nghÜa cña ta. Ta ®¸nh cµng m¹nh, th¾ng cµng
nhiÒu, th× phong trµo nh©n d©n Ph¸p cµng lªn cao, bän ph¶n ®éng
Ph¸p cµng bÞ c« lËp. Ta ®¸nh cho thùc d©n Ph¸p vµ can thiÖp Mü
qôy h¼n ®i, th× nh©n d©n ta vµ nh©n d©n Ph¸p sÏ cã dÞp b¾t tay nhau, cïng nhau gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 131,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-8-1953.
215
Bµi nãi chuyÖn t¹i líp chØnh huÊn c¸c c¬ quan Khu I
C¸c c«, c¸c chó häc tËp cã tiÕn bé kh«ng? NhiÒu hay Ýt, ch¾c ai
còng cã tiÕn bé c¶. §¸ng lÏ trong lóc c¸c c«, c¸c chó häc tËp, ngoµi
c¸c ®ång chÝ phô tr¸ch líp häc, c¸c ®ång chÝ Trung −¬ng còng ®Õn
th¨m hái nh−ng v× c«ng viÖc bËn l¾m. Nay B¸c thay mÆt Trung
−¬ng ®Õn th¨m c¸c c«, c¸c chó.
C¨n cø vµo b¸o c¸o cña c¸c c¬ quan vµ kinh nghiÖm cña c¸c n¬i kh¸c, B¸c nãi chuyÖn víi c¸c c«, c¸c chó mÊy ®iÓm sau ®©y:
1. C¸c c«, c¸c chó, ®¶ng viªn còng nh− kh«ng ®¶ng viªn, ®Òu
®· tham gia kh¸ng chiÕn mÊy n¨m nay, chÞu cùc chÞu khæ. C¸c c«,
c¸c chó nh− vËy ®· lµm trßn mét phÇn nhiÖm vô ®èi víi Tæ quèc,
®èi víi nh©n d©n, ®èi víi §¶ng, nh−ng chØ lµm trßn nhiÖm vô mét
phÇn th«i.
V× sao ph¶i chØnh huÊn? Môc ®Ých chØnh huÊn lµ g×?
V× sao ph¶i chØnh huÊn? V× mçi ng−êi hoÆc nhiÒu hoÆc Ýt, cã −u ®iÓm nh−ng còng cã khuyÕt ®iÓm. V× cã khuyÕt ®iÓm nªn ph¶i
chØnh huÊn ®Ó söa ch÷a, còng nh− ng−êi èm ph¶i ch÷a bÖnh. V×
vËy trong chØnh huÊn c¸c c«, c¸c chó ph¶i cè g¾ng häc tËp, ®µo s©u
suy nghÜ. Khi kiÓm th¶o, cã khuyÕt ®iÓm g× ph¶i nãi hÕt, kh«ng sî
§¶ng, ChÝnh phñ hay anh em coi th−êng, nh−ng ®Ó anh em vµ
§¶ng gióp cho söa ch÷a.
Ng−êi cã Ýt khuyÕt ®iÓm còng cÇn söa ch÷a, nÕu kh«ng th×
hãa nhiÒu. Ng−êi cã nhiÒu khuyÕt ®iÓm chí cã bi quan. §¶ng vµ
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 216
anh em gióp cho söa ch÷a, th× khuyÕt ®iÓm ®Õn mÊy còng söa
ch÷a ®−îc.
Môc ®Ých cña chØnh huÊn lµ g×? Ai còng cã khuyÕt ®iÓm, ai
còng cã −u ®iÓm. Môc ®Ých cña chØnh huÊn chØ lµ ®Ó söa c¸c
khuyÕt ®iÓm, ®Ó c¸c c«, c¸c chó thµnh nh÷ng c¸n bé xøng ®¸ng ®èi
víi §¶ng, ®èi víi nh©n d©n. Do ®ã, trong lóc häc, ph¶i cè g¾ng
kiÓm th¶o, cè g¾ng thùc thµ, cè g¾ng söa ch÷a. C¸c anh em gióp cho söa ch÷a, §¶ng gióp cho söa ch÷a ®Ó xøng ®¸ng ®èi víi §¶ng,
®èi víi d©n téc.
2. N−íc ta bÞ n« lÖ d−íi ¸ch thùc d©n vµ phong kiÕn rÊt l©u
n¨m, ®Õ quèc gÇn mét tr¨m n¨m, phong kiÕn hµng mÊy ngh×n
n¨m. Kh¸ng chiÕn ®Ó ®Ëp tan ¸ch ®Õ quèc, phong kiÕn, gi¶i phãng
d©n téc, lµm cho n−íc ViÖt Nam ®éc lËp, thèng nhÊt thùc sù, thùc
hiÖn chÕ ®é d©n chñ míi, tiÕn tíi chñ nghÜa x· héi vµ chñ nghÜa
céng s¶n. V× ¸ch n« lÖ l©u n¨m nªn ph¸ còng ph¶i l©u n¨m. ThÝ dô
nh− mét c©y to, muèn h¹ nã còng ph¶i l©u, kh«ng ph¶i vµi phót
®ång hå mµ ®½n ®−îc gèc rÔ cña nã. Do ®ã kh¸ng chiÕn ph¶i tr−êng
kú, gian khæ. NÕu muèn ®o¶n kú, kh«ng muèn gian khæ, kh«ng
®−îc, v× ®©y lµ cuéc chiÕn tranh lín, chèng mét ®Õ quèc m¹nh lµ
Ph¸p, cã Mü - Anh gióp søc. Trong gian khæ, sù chÞu ®ùng còng
kh«ng ®Òu nhau. C¸c c«, c¸c chó ë c¬ quan, chÞu ®ùng gian khæ
còng kh«ng ®Òu. Ng−êi lµm viÖc bµn giÊy kh«ng gian khæ b»ng
ng−êi giao th«ng ph¶i dÇm m−a d·i n¾ng. Dï ng−êi giao th«ng khæ nh−ng so víi chiÕn sÜ ngoµi mÆt trËn l¹i khæ h¬n. C¸c chiÕn sÜ cã
khi ph¶i nhÞn ®ãi ba ngµy mµ vÉn ph¶i b¸m s¸t qu©n ®Þch; ®−êng
®Ìo giêi m−a, ®i mét ®ªm 40 c©y sè ®Ó ®uæi theo giÆc. ChiÕn sÜ
kh«ng than phiÒn, cho ®ã lµ nhiÖm vô. C¸c c«, c¸c chó nªn lÊy ®ã
lµm g−¬ng. §¸nh giÆc ch¼ng nh÷ng gian khæ cßn ph¶i x«ng pha
tªn ®¹n. GiÆc chÕt vµ bÞ th−¬ng th× m×nh còng chÕt vµ bÞ th−¬ng.
ChiÕn sÜ ch¼ng nh÷ng gian khæ cßn hy sinh x−¬ng m¸u cho d©n
téc, cho §¶ng. Nh− vËy gian khæ cña m×nh ch−a thÊm vµo ®©u. Ph¶i biÕt vËy ®Ó chÞu ®ùng ®−îc.
Bµi nãi chuyÖn t¹i líp chØnh huÊn... 217
Cã ng−êi nãi: Gian khæ, tr−êng kú chÞu ®−îc nh−ng gia ®×nh
th× thÕ nµo? Cè nhiªn, t×nh gia ®×nh ai còng cã, kh«ng cã kh«ng
®−îc. Nh−ng m×nh lµ ng−êi c¸ch m¹ng, ng−êi kh¸ng chiÕn ®−îc
§¶ng gi¸o dôc ph¶i tr«ng xa thÊy réng h¬n. M×nh cã mÊy gia ®×nh,
gia ®×nh to nhÊt lµ giai cÊp. Giai cÊp kh«ng ph¶i chØ ë trong n−íc,
mµ cßn ë Liªn X«, Trung Quèc, c¸c n−íc b¹n. Êy lµ gia ®×nh cña
m×nh. NÕu giai cÊp ch−a ®−îc gi¶i phãng hoµn toµn, m×nh ch−a ®−îc gi¶i phãng hoµn toµn. ë ViÖt Nam ta, c¶ d©n téc lµ ®¹i gia
®×nh. D©n téc cã ®−îc gi¶i phãng th× gia ®×nh nhá cña m×nh míi
®−îc gi¶i phãng. NÕu gia ®×nh to ch−a ®−îc gi¶i phãng, gia ®×nh
m×nh còng ch−a ®−îc gi¶i phãng.
Ph¶i c©n nh¾c: Hy sinh lîi Ých gia ®×nh nhá cho gia ®×nh to,
hay hy sinh lîi Ých gia ®×nh to cho gia ®×nh nhá cña m×nh. C¸c c«,
c¸c chó tù c©n nh¾c lÊy. NÕu c©n nh¾c ®óng th× sÏ Ýt th¾c m¾c vÒ
tiÓu gia ®×nh cña m×nh. Ph¶i hy sinh lîi Ých riªng cho lîi Ých chung.
Lîi Ých chung cã th¾ng lîi th× lîi Ých riªng míi th¾ng lîi.
Ng−êi ta ai ch¼ng muèn cã gia ®×nh vµ th−¬ng gia ®×nh. Nh−ng
còng cã ng−êi hy sinh gia ®×nh nhá cho ®¹i gia ®×nh. ThÝ dô c¸c liÖt
sÜ n−íc ta. Còng cã ng−êi biÕt nh− thÕ kh«ng muèn cã tiÓu gia ®×nh
®Ó toµn t©m toµn ý cho ®¹i gia ®×nh.
3. Mét ®iÓm n÷a mµ c¸c líp chØnh §¶ng còng cã quan hÖ víi
®Þa chñ, víi bµ con, vî con ë trong thµnh. Cã c¸i khã: khi kh¸ng
chiÕn, m×nh muèn kh¸ng chiÕn, muèn trung thµnh. VÒ lý luËn muèn c¾t ®øt, nh−ng nÕu gia ®×nh göi cho bót m¸y, göi tiÒn th×
khã c¾t ®øt. Trªn lý luËn ph¶i cÊm tuyÖt. Thùc tÕ, ChÝnh phñ,
§¶ng kh«ng h¹ mÖnh lÖnh ph¶i c¾t ®øt ®i. §ã lµ c¸i khæ t©m, v×
thÊy c¸n bé cña m×nh lËp tr−êng ch−a v÷ng, ch−a thÊy c¸i h¹i cña
quan hÖ víi ®Þa chñ, víi bµ con trong vïng ®Þch. Gia ®×nh ë trong
thµnh cã quan hÖ víi vïng tù do. T©y nã biÕt hÕt vµ nã lîi dông
lµm trinh th¸m cho nã, bÊt kú ai, cã khi gia ®×nh kh«ng biÕt, c¸n
bé kh«ng biÕt nh−ng nã lîi dông v× ai ra vµo nã ph¶i biÕt. Nã ®Ó gia ®×nh ®i l¹i tù do nh− thÕ ®Ó nã lîi dông. Nã hái dß tin tøc, anh
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 218
Êy lµm ë ®©u, chÞ ®i ®Õn ®©u mµ gÆp anh Êy, råi dÇn dµ nã hái c¬
quan ë ®©u. Gia ®×nh kh«ng ®−îc gi¸o dôc bÞ nã lîi dông. Mét
ng−êi nh− vËy h¹i mét Ýt, hai ng−êi h¹i gÊp ®«i, cã khi nã l¹i ®i
theo c¸n bé ®Ó t×m biÕt c¬ quan. Cßn quan hÖ, cßn h¹i, gia ®×nh
lµm trinh th¸m cho T©y mµ kh«ng biÕt, ®Ó mang l¹i c¸i g×? C¸i
®ång hå, bót m¸y? §©y lµ h¹i chung, cßn cã h¹i riªng n÷a: cã hµng
mÊy chôc v¹n c¸n bé theo kh¸ng chiÕn. Cã ph¶i ai còng cã gia ®×nh ë trong thµnh ®©u. Sao hä sèng ®−îc. V× sao m×nh kh«ng c¾t ®øt
®−îc. V× kh«ng quyÕt t©m chÞu khæ, cßn cã t− t−ëng ¨n b¸m. Nh−
vËy h¹i chung cho kh¸ng chiÕn, h¹i riªng cho tinh thÇn trong s¹ch
cña c¸n bé Êy.
4. Mét ®iÓm n÷a: “TÊt c¶ ®Êu tranh cho c¸ch m¹ng”. Cã mét sè
b©y giê theo ®uæi kh¸ng chiÕn, cho kh¸ng chiÕn thµnh c«ng th× xin
vÒ nghØ. Nh− vËy kh«ng ®óng v× kh¸ng chiÕn thµnh c«ng míi chØ
cã mét b−íc th«i, v× kh¸ng chiÕn xong ph¶i kiÕn quèc, kiÕn quèc
còng khã nhäc cÇn ph¶i ®Êu tranh, vËy nÕu kh¸ng chiÕn thµnh
c«ng vÒ nghØ th× ai lµm? C¸c c«, c¸c chó ®Êu tranh l©u nhÊt ë ®©y
lµ ai? (Líp häc giíi thiÖu ®ång chÝ L−u ®Êu tranh cho c¸ch m¹ng tõ n¨m 1926).
Chó L−u ®Êu tranh nh− vËy ®Õn 30 n¨m mµ cßn ph¶i ®Êu
tranh. B¸c còng vËy, còng cßn ph¶i ®Êu tranh m·i. §Õn chñ nghÜa
céng s¶n vÉn ph¶i ®Êu tranh vµ ®Êu tranh mét c¸ch kh¸c, kh«ng
ph¶i ®Êu tranh víi ng−êi mµ ®Êu tranh víi thiªn nhiªn. ThÝ dô Liªn X« cã b·i c¸t mÊy triÖu mÉu, khai kªnh, giång c©y ®Ó biÕn
thµnh ®Êt tèt, giång lóa, b«ng ®Ó ng−êi céng s¶n sö dông.
Nh− vËy ®Õn chñ nghÜa céng s¶n còng vÉn ph¶i ®Êu tranh.
Nh− vËy cã mÊy b−íc: kh¸ng chiÕn, x©y dùng x· héi d©n chñ
míi, chñ nghÜa x· héi, chñ nghÜa céng s¶n. HÕt kh¸ng chiÕn míi
hÕt b−íc ®Çu mµ ®· xin vÒ nghØ, nh− vËy cã lý kh«ng? Nh− thÕ lµ
kh«ng cã chÝ khÝ.
5. NhiÒu c«, chó kh«ng an t©m c«ng t¸c. ThÝ dô: Chó coi ngùa sî coi ngùa th× bao giê tiÕn bé, chó nÊu bÕp sî nÊu c¬m th× bao giê
Bµi nãi chuyÖn t¹i líp chØnh huÊn... 219
tiÕn bé hay chó ®¸nh m¸y còng nghÜ nh− vËy, sî ®¸nh m¸y th× bao
giê tiÕn bé, v.v.. Kh«ng ®óng. C¸c c«, c¸c chó ph¶i biÕt: chung lµ c¶
x· héi, gÇn l¹i lµ c¶ mét n−íc, hÑp l¹i lµ c¶ mét chÝnh phñ, trong
Êy mçi c¬ quan lµ mét bé m¸y. ThÝ dô mét c¸i ®ång hå, c¸c c«, c¸c
chó thÊy d©y da ®eo tay, c¸i trôc m¸y, c¸i kÝnh, c¸i kim, c¸i ch÷ vµ
ë trong cã bé m¸y. Trong c¸i ®ång hå, cã c¸i ®øng, c¸i ch¹y, c¸i to,
c¸i nhá, tÊt c¶ lµm thµnh mét bé m¸y. ThiÕu mét c¸i ®inh nhá, kh«ng thµnh bé m¸y, bé m¸y háng. Trong ®ång hå, cã c¸i ch¹y, c¸i
kim ng¾n ch¹y l©u, c¸i kim dµi ch¹y chãng, c¸c ch÷ ®øng m·i mét
chç. C¸c c«, c¸c chó cã thÊy nhiÖm vô cña mçi bé phËn m¸y, hµnh
®éng cña mçi bé phËn m¸y kh¸c nhau kh«ng? ThÝ dô ®øng nói
nµy, tr«ng nói nä, c¸c ch÷ muèn ch¹y nh− kim, c¸c kim muèn
®øng mét chç nh− ch÷. Nh− vËy kh«ng thµnh bé m¸y. Mçi c¬ quan
còng thÕ, ë n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa to nhÊt lµ B¸c, thÊp
nhÊt lµ c¸c chó nÊu bÕp, cã ph¶i kh«ng? NÕu B¸c kh«ng cã chó nÊu
¨n, B¸c cã lµm ®−îc viÖc kh«ng? NÕu chó nÊu bÕp kh«ng lµm trßn
®−îc nhiÖm vô, ®Ó c¬m sèng, c¬m khª, canh thiu, B¸c còng kh«ng
lµm trßn ®−îc nhiÖm vô. Chó giao th«ng ch¹y th−, ®¸ng lÏ mét giê,
lµm trßn nhiÖm vô; nh−ng nghªnh ngang mÊt mÊy giê ®ång hå míi
®Õn n¬i råi l¹i mÊt mÊy giê ®ång hå míi trë vÒ. §¸ng lÏ mÊt hai giê
®ång hå thµnh mÊt mÊy giê ®ång hå, c«ng viÖc gi¶i quyÕt chËm
thµnh thÊt b¹i. Nh− vËy c«ng viÖc cña chó giao th«ng rÊt quan hÖ,
c«ng viÖc cña chó ®¸nh m¸y còng vËy. Nh− vËy, chóng ta tÊt c¶ mäi ng−êi, bÊt kú ë mét chøc vô nµo,
cao hay thÊp, to hay nhá, tÊt c¶ mäi ng−êi lµm thµnh mét bé m¸y.
ThiÕu mét ng−êi nµo hay cã mét ng−êi lµm kh«ng trßn nhiÖm vô lµ
háng c¶. Trong c«ng t¸c cã ng−êi lµm c«ng t¸c nµy, ng−êi lµm c«ng
t¸c kia nªn ®Þa vÞ kh¸c nhau, nhiÖm vô quan träng kh¸c nhau.
(B¸c nãi víi mét chÞ lµm ë ®iÖn ®µi). ThÝ dô b©y giê c« lµm Chñ tÞch, B¸c lµm ®iÖn ®µi cã ®−îc
kh«ng? Kh«ng ®−îc. NÕu B¸c kh«ng lµm trßn nhiÖm vô, B¸c cã téi víi §¶ng, víi nh©n d©n. C« kh«ng lµm trßn nhiÖm vô, c« còng cã
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 220
téi. NÕu B¸c kh«ng lµm trßn nhiÖm vô mµ c« lµm trßn nhiÖm vô,
thÕ lµ c« h¬n B¸c.
N¨m ngo¸i, mét trÝ thøc, chó TrÇn §¹i NghÜa gióp viÖc ®¾c lùc
cho kh¸ng chiÕn ®−îc bÇu lµm ChiÕn sÜ thi ®ua. Mét n«ng d©n
kh¸c còng ®−îc bÇu lµm anh hïng v× lµm trßn nhiÖm vô, mét c«ng
nh©n kh¸c còng ®−îc bÇu nh− vËy, v× lµm trßn nhiÖm vô. BÊt kú
ng−êi nµo, lµm bÊt kú mét viÖc g×, chÝnh trÞ hay chuyªn m«n, nÕu lµm trßn nhiÖm vô, th× ®Òu cã kÕt qu¶, ®Òu cã thÓ thµnh mét anh
hïng cña d©n téc. Trong sè h¬n tr¨m chiÕn sÜ ®−îc bÇu lªn, cã
ng−êi chØ nÊu ¨n, cã ng−êi chØ may ¸o cho bé ®éi.
Tãm l¹i, bÊt kú lµm viÖc g× còng cã Ých cho §¶ng, cho ChÝnh
phñ, cho d©n téc. VËy bÊt kú lµm viÖc g×, cè mµ thi ®ua, gióp anh
em thi ®ua ®Òu lµ anh hïng cña d©n téc, kh«ng nªn nghÜ chç nµy
th× tiÕn bé, chç kh¸c kh«ng tiÕn bé. BÊt kú lµm viÖc g× còng ph¶i cè
g¾ng, kiªn quyÕt an t©m c«ng t¸c, sÏ vÎ vang vµ cã thÓ trë nªn anh
hïng ®−îc.
Nãi ngµy 25-8-1953.
Tµi liÖu l−u t¹i Côc L−u tr÷
V¨n phßng Trung −¬ng §¶ng.
221
¶O MéNG CñA Mü
H«m 8-8-1953, b¸o ThÕ giíi (cña Mü) dïng h¹ng ch÷ rÊt to,
®¨ng mét bµi tõ Tæng bé qu©n ®éi Mü ë TriÒu Tiªn göi vÒ, ®Ò môc
lµ: “T×nh h×nh thÕ giíi thay ®æi råi, qu©n ®éi Trung Quèc ®· thµnh mét qu©n ®éi lín h¹ng nhÊt råi”.
Néi dung bµi Êy tãm t¾t nh− sau:
“Mét trong nh÷ng viÖc quan träng bËc nhÊt ngµy nay lµ: Tr¶i qua 2 n¨m trªn chiÕn tr−êng TriÒu Tiªn, qu©n ®éi Trung Quèc ®· ®−îc
rÌn luyÖn thµnh mét qu©n ®éi to lín hïng m¹nh bËc nhÊt. Qu©n ®éi
Êy ®· lµm cho t×nh h×nh thÕ giíi thay ®æi, khiÕn cho Mü ë vµo ®Þa vÞ
bÊt lîi: ë ch©u ¢u, th× c¸c n−íc ®ång minh cña Mü ®øng tr−íc 4 triÖu qu©n ®éi Liªn X«. ë ch©u ¸, th× c¸c n−íc ®ång minh cña Mü ®øng tr−íc 4 triÖu qu©n ®éi Trung Quèc... Tæng thèng Mü mong huÊn
luyÖn cho c¸c n−íc ®ång minh Mü ë ch©u ¸ ®Ó hä tù g¸nh v¸c lÊy viÖc
chiÕn tranh. Nh−ng nÕu lùc l−îng Trung Quèc to lín lªn, th× sù mong
muèn Êy chØ lµ mét giÊc chiªm bao tuyÖt väng...”.
Mét ¶o méng kh¸c cña Mü - MÊy n¨m tr−íc ®©y, Mü th−êng
®−a bom nguyªn tö ra ®e däa thiªn h¹. §Õn n¨m 1949, Tæng thèng
Mü tuyªn bè r»ng Liªn X« còng cã bom nguyªn tö råi. ThÕ lµ “¶o méng nguyªn tö” cña Mü còng tan.
TiÕp theo ®ã, Mü l¹i ®−a bom khinh khÝ ra ®e däa thiªn h¹.
§Çu th¸ng 8 nµy, tr−íc Héi nghÞ X«viÕt tèi cao Liªn X«, ®ång chÝ
Malencèp tuyªn bè r»ng Liªn X« còng cã bom khinh khÝ. ThÕ lµ “¶o méng khinh khÝ” cña Mü còng tan nèt.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 222
Thªm vµo ®ã, Mü vµ phe Mü ®· chÕt ng−êi tèn cña rÊt nhiÒu,
buéc ph¶i ®×nh chiÕn ë TriÒu Tiªn. C¸c n−íc trong phe Mü, th×
lôc ®ôc tîn, nhÊt lµ m©u thuÉn ngµy thªm s©u s¾c gi÷a Mü vµ
Anh. ThÕ lµ “¶o méng l·nh ®¹o” cña Mü ®èi víi phe ®Õ quèc
còng s¾p tan.
Nh©n d©n Trung Quèc gäi Mü lµ “con cäp b»ng giÊy”. Tªn Êy
rÊt ®óng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 132,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 31-8-1953.
223
Thµnh tÝch ®¾p ®ª gi÷ ®ª
Víi sù s¨n sãc cña Hå Chñ tÞch, cña §¶ng, cña ChÝnh phñ vµ MÆt trËn, ®ång bµo rÊt h¨ng h¸i ®Ò phßng giÆc lôt.
GiÆc Ph¸p lµ ®ång minh cña giÆc lôt. Chóng nÐm bom ph¸ ®ª ë Thanh Hãa, Hµ Nam, B¾c Ninh... Chóng khñng bè ®ång bµo ®i ®¾p ®ª söa ®ª ë Hµ §«ng, Th¸i B×nh, Ninh B×nh... Chóng muèn lµm cho ®ång bµo ta bÞ lôt, bÞ ®ãi.
§ång bµo ta ®· quyÕt t©m v−ît mäi khã kh¨n võa chèng giÆc Ph¸p võa chèng giÆc lôt.
Theo nh÷ng b¸o c¸o ®Çu tiªn, th× nh©n d©n ë 18 tØnh cã ®ª t¹i B¾c Bé vµ Trung Bé ®· gãp h¬n 133 v¹n ngµy c«ng, ®¾p ®−îc h¬n 77 v¹n th−íc khèi ®ª, bá ®−îc gÇn 2 v¹n th−íc khèi ®¸.
§¸ng chó ý lµ trong c«ng viÖc ®¾p ®ª gi÷ ®ª, nh©n d©n ®· tá tinh thÇn ®oµn kÕt rÊt cao: giµ, trÎ, g¸i, trai ®Òu h¨ng h¸i lµm viÖc. §ång bµo ®· s½n sµng gãp tiÒn, gãp thãc, gãp tre pheo vµ cuèc thuæng ®Ó gióp ®ì lÉn nhau. NhiÒu ng−êi xung phong, kh«ng qu¶n khã kh¨n mÖt nhäc.
NhiÒu n¬i ®ång bµo ®· lµm v−ît møc, nh− Qu¶ng Yªn, Phó Thä, B¾c Giang...
§ã lµ nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng khen. Nh−ng chóng ta kh«ng ®−îc chñ quan, tù m·n. Mïa lôt ch−a qua; giÆc cßn cã thÓ ph¸ ho¹i. Chóng ta ph¶i lu«n lu«n tØnh t¸o, lu«n lu«n cè g¾ng, ®Ó ®¸nh th¾ng ®Þch häa vµ thiªn tai.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 133,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-9-1953.
224
Lêi kªu gäi nh©n dÞp kû niÖm C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m vµ ngµy §éc lËp
Cïng toµn thÓ ®ång bµo,
Cïng toµn thÓ chiÕn sÜ vµ c¸n bé,
H«m nay chóng ta vui vÎ kû niÖm C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m vµ
Ngµy ®éc lËp.
§éc lËp nµy lµ do 80 n¨m phÊn ®Êu oanh liÖt cña nh©n d©n ta
mµ tranh ®−îc.
§éc lËp nµy lµ do 8 n¨m anh dòng kh¸ng chiÕn cña nh©n d©n
ta mµ gi÷ v÷ng.
Suèt gÇn mét thÕ kû, ®Õ quèc vµ phong kiÕn k×m h·m nh©n
d©n ta trong ®Þa ngôc n« lÖ. Chóng t−ëng ®· tiªu diÖt hÕt tinh
thÇn yªu n−íc cña nh©n d©n ta. Nh−ng chóng ®· lÇm to. Trong
th× nhê khèi ®oµn kÕt chÆt chÏ vµ ®Êu tranh anh dòng cña nh©n
d©n ta. Ngoµi th× nhê Liªn X« ®· ®¸nh th¾ng ®Õ quèc NhËt, nªn
C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m ®· thµnh c«ng, n−íc ta ®· thèng nhÊt vµ
®éc lËp.
Nh−ng bän ®Õ quèc c−íp n−íc vµ lò ViÖt gian b¸n n−íc “chÕt
mµ nÕt kh«ng chõa”, g©y ra chiÕn tranh, hßng ®Æt l¹i nÒn thèng trÞ
cña chóng ë n−íc ta.
Tr−íc hµnh ®éng x©m l−îc ®ã, §¶ng vµ ChÝnh phñ kiªn quyÕt
l·nh ®¹o vµ ®oµn kÕt nh©n d©n kh¸ng chiÕn ®Õn cïng, tiÕp tôc sù
Lêi kªu gäi nh©n dÞp kû niÖm... 225
nghiÖp vÎ vang cña C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m, gi÷ v÷ng thèng nhÊt
vµ ®éc lËp cña Tæ quèc.
*
* *
KiÓm ®iÓm l¹i mÊy n¨m kh¸ng chiÕn võa qua, chóng ta thÊy
râ: ThÕ ta ngµy cµng m¹nh, thÕ ®Þch ngµy cµng yÕu. VÒ ta - Khi b¾t ®Çu kh¸ng chiÕn, nh©n d©n ta tinh thÇn th× rÊt
h¨ng h¸i, nh−ng vËt chÊt th× rÊt thiÕu thèn. GiÆc th× µo ¹t tiÕn
c«ng. Ta th× ph¶i gi÷ thÕ thñ. Tuy hoµn c¶nh rÊt khã kh¨n, §¶ng
vµ ChÝnh phñ ®· tr«ng xa thÊy réng, ®· ®Ò ra khÈu hiÖu: Kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng lîi, nh−ng ph¶i tr−êng kú gian khæ, tù lùc c¸nh sinh.
Sù thËt ®· chøng tá chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ rÊt
®óng: Cµng tr¶i nhiÒu thö th¸ch th× tinh thÇn nh©n d©n vµ qu©n
®éi ta cµng m¹nh mÏ, lùc l−îng vËt chÊt ta ngµy cµng lín m¹nh.
Tõ cuèi n¨m 1950, ta ®· ®uæi ®Þch khái biªn giíi ViÖt - Hoa, ®· gi¶i
phãng T©y B¾c, ®· ®¸nh s©u vµo sau l−ng ®Þch, ®· th¾ng lîi nhiÒu
trËn vÎ vang. Bé ®éi ®Þa ph−¬ng vµ d©n qu©n du kÝch kh¾p n¬i
còng ph¸t triÓn vµ ho¹t ®éng m¹nh.
§ã lµ th¾ng lîi vÒ mÆt qu©n sù. VÒ c¸c ngµnh kh¸c, nh− kinh tÕ, tµi chÝnh, néi chÝnh, v¨n hãa, x· héi, ta còng tiÕn bé kh«ng
ngõng. ThÝ dô: Do chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ ®óng vµ do
®ång bµo h¨ng h¸i thi ®ua s¶n xuÊt, chóng ta ®· x©y dùng ®−îc
mét nÒn kinh tÕ, tµi chÝnh d©n chñ. Trong hoµn c¶nh khã kh¨n cña
thêi kú kh¸ng chiÕn, mµ ChÝnh phñ ®· gi¶m nhÑ thuÕ n«ng nghiÖp
cho n«ng d©n, ®ång thêi c¶i thiÖn mét b−íc ®êi sèng cho bé ®éi,
c«ng nh©n vµ c¸n bé. §ã lµ nh÷ng tiÕn bé râ rÖt cña nÒn kinh tÕ,
tµi chÝnh cña ta.
Nh÷ng kÕt qu¶ tèt cña nh÷ng cuéc chØnh §¶ng, chØnh qu©n, chØnh huÊn lµ mét th¾ng lîi chÝnh trÞ rÊt lín cña chóng ta.
Cuéc ph¸t ®éng quÇn chóng thùc hiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt cã
kÕ ho¹ch, tõng b−íc mét, cã trËt tù, cã l·nh ®¹o, sÏ c¶i thiÖn ®êi
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 226
sèng cho n«ng d©n, tiÕn tíi gi¶i phãng hµng chôc triÖu ®ång bµo
n«ng d©n khái ¸ch ®Þa chñ phong kiÕn, sÏ gióp cho sù ph¸t triÓn
kinh tÕ quèc d©n, sÏ më réng MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt, sÏ cñng
cè chÝnh quyÒn d©n chñ nh©n d©n, sÏ t¨ng c−êng qu©n ®éi nh©n
d©n vµ sÏ ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi hoµn toµn.
Ngµy b¾t ®Çu kh¸ng chiÕn, phong trµo d©n téc gi¶i phãng cña
Miªn, Lµo h·y cßn non yÕu. Ngµy nay, cuéc kh¸ng chiÕn cña Miªn vµ Lµo ®· thu ®−îc nhiÒu th¾ng lîi. Khèi ®oµn kÕt gi÷a ba d©n téc
anh em ViÖt - Miªn - Lµo ngµy thªm chÆt chÏ.
Ngµy b¾t ®Çu kh¸ng chiÕn, Liªn X« vµ c¸c n−íc d©n chñ míi
§«ng ¢u ®ang ph¶i ra søc hµn g¾n nh÷ng tæn thÊt nÆng nÒ do
ChiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø hai g©y ra; c¸ch m¹ng Trung Quèc
®ang gÆp khã kh¨n; phong trµo hßa b×nh thÕ giíi ch−a tæ chøc.
Ngµy nay, Liªn X« ®ang tiÕn m¹nh sang chÕ ®é céng s¶n, c¸c n−íc
d©n chñ §«ng ¢u ®ang ra søc x©y dùng chñ nghÜa x· héi, c¸ch
m¹ng Trung Quèc ®· thµnh c«ng vµ ®ang ra søc x©y dùng d©n chñ
míi. Ngµy nay phong trµo hßa b×nh thÕ giíi ph¸t triÓn rÊt m¹nh;
kh¸ng chiÕn TriÒu Tiªn th¾ng lîi. §ã lµ th¾ng lîi lín cña phe ta.
Th¾ng lîi cña anh em ta còng tøc lµ th¾ng lîi cña ta.
VÒ ®Þch - Ngµy b¾t ®Çu chiÕn tranh, giÆc Ph¸p hung h¨ng
t−ëng nuèt sèng chóng ta. Chóng rªu rao r»ng ®é 5, 6 tuÇn lÔ
chóng sÏ c−íp l¹i n−íc ta. Chóng ®· ®−a h¬n 1 phÇn 4 sè sÜ
quan, gÇn mét nöa sè h¹ sÜ quan, hµng chôc v¹n binh lÝnh Ph¸p sang x©m l−îc n−íc ta. Nh−ng mçi n¨m chóng ®· hao tæn hµng
mÊy v¹n ng−êi, hµng ngµn triÖu b¹c, mµ kÕt qu¶ lµ chóng ®·
thÊt b¹i liªn tiÕp.
ChiÕn tranh ë ViÖt Nam ®· lµm cho Ph¸p kinh tÕ ngµy cµng
khñng ho¶ng, tµi chÝnh ngµy cµng thiÕu hôt, thuÕ khãa ngµy cµng
nÆng nÒ, nh©n d©n ngµy cµng khæ cùc, chÝnh trÞ ngµy cµng bèi rèi,
qu©n sù ngµy cµng suy yÕu. ChiÕn tranh ë ViÖt Nam ®· lµm cho
Ph¸p ngµy cµng d©n cïng tµi tËn, ngµy cµng bÞ phô thuéc vµo ®Õ quèc Mü.
Lêi kªu gäi nh©n dÞp kû niÖm... 227
Ngµy nay thËm chÝ b¸o chÝ vµ chÝnh kh¸ch ph¶n ®éng Ph¸p
còng ph¶i thõa nhËn r»ng: Ch−a bao giê t×nh h×nh qu©n ®éi
Ph¸p ë ViÖt - Miªn - Lµo nguy ngËp nh− ngµy nay, thÊt b¹i tõ
trËn nµy ®Õn trËn kh¸c, ph¶i ch¹y dµi h¬n 500 c©y sè, tõ biªn
giíi Hoa - ViÖt ®Õn c¸nh ®ång Chum. Chóng ®· ph¶i thõa nhËn
r»ng chiÕn tranh ë ViÖt Nam ®· hót hÕt sinh lùc cña Ph¸p. Ph¸p
ch¼ng nh÷ng kh«ng cã hy väng th¾ng lîi mµ l¹i kh«ng tr¸nh khái thÊt b¹i.
Phe ®Õ quèc do Mü cÇm ®Çu, kinh tÕ ngµy cµng khñng ho¶ng,
gi÷a c¸c ®Õ quèc m©u thuÉn ngµy cµng s©u s¾c. Chóng ®· thÊt b¹i
nÆng nÒ ë Trung Quèc vµ TriÒu Tiªn, nh©n d©n lao ®éng trong
n−íc chóng ®Êu tranh ngµy cµng m¹nh chèng chÝnh s¸ch g©y chiÕn
cña ®Õ quèc. C¸c d©n téc thuéc ®Þa vµ phô thuéc ngµy cµng næi lªn
®Êu tranh chèng l¹i chóng. Dï Mü can thiÖp ngµy cµng m¹nh vµo
chiÕn tranh x©m l−îc ViÖt - Miªn - Lµo, nh−ng chóng nhÊt ®Þnh
kh«ng tr¸nh khái thÊt b¹i.
Nãi tãm l¹i, thÕ cña giÆc ngµy cµng yÕu, phe ®Õ quèc Ph¸p - Mü
còng ngµy cµng yÕu.
*
* *
Cuéc ®×nh chiÕn ë TriÒu Tiªn lµ mét th¾ng lîi to lín cña nh©n
d©n TriÒu Tiªn vµ Trung Quèc, mét th¾ng lîi to lín cña phe hßa
b×nh d©n chñ thÕ giíi; mµ còng lµ mét th¾ng lîi cña nh©n d©n ta. Tranh ®−îc th¾ng lîi Êy lµ v× qu©n vµ d©n TriÒu Tiªn ®oµn kÕt
mét lßng. V× qu©n ®éi gi¶i phãng TriÒu Tiªn vµ Qu©n chÝ nguyÖn
Trung Quèc chiÕn ®Êu anh dòng. V× cã phong trµo hßa b×nh thÕ
giíi ñng hé. Th¾ng lîi Êy do chiÕn ®Êu gian khæ, hy sinh rÊt nhiÒu
míi tranh ®−îc.
§Õ quèc Mü vµ phe Mü ph¶i nhËn ®×nh chiÕn v× chóng thÊt b¹i
®au ®ín, chóng kh«ng thÓ tiÕp tôc ®¸nh n÷a. Tuy vËy, tõ ®×nh
chiÕn ®Õn hßa b×nh cßn cã nhiÒu khã kh¨n, v× ®Õ quèc Mü cã thÓ t×m c¸ch ph¸ ho¹i. Cho nªn qu©n vµ d©n Trung - TriÒu cïng phe
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 228
hßa b×nh d©n chñ thÕ giíi cÇn ph¶i ®Êu tranh vµ tØnh t¸o ®Ò phßng
©m m−u ph¸ ho¹i cña ®Õ quèc vµ bän tay sai cña chóng.
Th¾ng lîi cña TriÒu Tiªn lµm cho qu©n ®éi vµ nh©n d©n ta
cµng tin t−ëng lùc l−îng cña phe ta rÊt m¹nh, cµng thÊy râ thÕ lùc
cña ®Õ quèc suy yÕu, cµng lµm cho qu©n vµ d©n ta thÊy râ ph¶i
chiÕn ®Êu cùc kú gian khæ míi tranh ®−îc th¾ng lîi vÎ vang.
ViÖc ®×nh chiÕn ë TriÒu Tiªn lµm cho nh©n d©n Ph¸p ®Èy m¹nh h¬n n÷a phong trµo ph¶n ®èi chiÕn tranh x©m l−îc ë ViÖt
Nam, lµm cho tinh thÇn binh lÝnh Ph¸p cµng lay ®éng, lµm cho
ngôy qu©n vµ ngôy quyÒn thªm hoang mang vµ sî sÖt. V× vËy thùc
d©n Ph¸p, can thiÖp Mü vµ bÌ lò bï nh×n, mét mÆt tung ra luËn
®iÖu hßa b×nh gi¶ dèi, ®éc lËp gi¶ hiÖu vµ nh÷ng c¶i c¸ch lõa bÞp,
hßng lµm gi¶m bít tinh thÇn quyÕt chiÕn cña nh©n d©n ta. MÆt
kh¸c chóng gÊp rót tËp trung, t¨ng thªm qu©n ®éi vµ vò khÝ ®Ó
®Èy m¹nh chiÕn tranh h¬n n÷a. VËy qu©n vµ d©n ta ph¶i lu«n lu«n
tØnh t¸o, lu«n lu«n chuÈn bÞ ®Ó ®¸nh tan ©m m−u cña chóng, ®¸nh
tan t− t−ëng sî Mü, t− t−ëng sî gian khæ, ¶o t−ëng hßa b×nh.
Chóng ta bao giê còng chñ tr−¬ng hßa b×nh. Nh−ng chóng ta
biÕt r»ng cuéc kh¸ng chiÕn tr−êng kú vµ gian khæ cã th¾ng lîi míi
tranh ®−îc hßa b×nh. ChØ cã thèng nhÊt vµ ®éc lËp thËt sù míi cã
hßa b×nh.
*
* * Nh©n dÞp Quèc kh¸nh, t«i thay mÆt nh©n d©n, qu©n ®éi vµ
ChÝnh phñ ta c¶m ¬n sù ñng hé cña nh©n d©n c¸c n−íc b¹n, nh©n
d©n Ph¸p vµ nh©n d©n thÕ giíi ®Êu tranh cho hßa b×nh.
T«i kÝnh cÈn nghiªng m×nh tr−íc linh hån c¸c liÖt sÜ ®· hy sinh
cho Tæ quèc.
T«i göi lêi th©n ¸i an ñi c¸c th−¬ng binh, bÖnh binh vµ gia
®×nh liÖt sÜ.
Khen ngîi: Toµn thÓ chiÕn sÜ vÖ quèc qu©n, bé ®éi ®Þa ph−¬ng, d©n qu©n du kÝch vµ c«ng an,
Lêi kªu gäi nh©n dÞp kû niÖm... 229
§ång bµo d©n c«ng,
ChiÕn sÜ thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt,
C¸n bé qu©n, d©n, chÝnh, ®¶ng,
C¸c cô phô l·o, c¸c ch¸u thanh niªn vµ nhi ®ång,
§ång bµo ë vïng t¹m bÞ chiÕm vµ kiÒu bµo ë n−íc ngoµi.
Nh©n dÞp nµy t«i kªu gäi nh÷ng ng−êi lÇm ®−êng theo ®Þch,
h·y gi¸c ngé vµ trë vÒ víi Tæ quèc. ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ta bao giê còng khoan hång víi nh÷ng ng−êi c¶i tµ quy chÝnh.
Tuy chóng ta ®· tranh ®−îc nhiÒu th¾ng lîi lín, nh−ng chóng
ta tuyÖt ®èi kh«ng chñ quan khinh ®Þch. §Ó tranh lÊy ®éc lËp vµ
thèng nhÊt thËt sù vµ gãp phÇn vµo viÖc gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi,
cuéc kh¸ng chiÕn cña ta vÉn cßn ph¶i tr−êng kú vµ gian khæ, qu©n
vµ d©n ta ph¶i quyÕt t©m v−ît mäi khã kh¨n, thùc hiÖn nh÷ng
nhiÖm vô sau ®©y:
- Qu©n ®éi ph¶i ra søc thi ®ua häc tËp chÝnh trÞ vµ qu©n sù,
n©ng cao chÝ khÝ chiÕn ®Êu, tiªu diÖt sinh lùc ®Þch nhiÒu h¬n n÷a,
ph¸ tan mäi ©m m−u tÊn c«ng cña ®Þch.
- Nh©n d©n ph¶i thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm, tham
gia kh¸ng chiÕn.
- §ång bµo sau l−ng ®Þch ph¶i ra søc ñng hé kh¸ng chiÕn, ®Êu
tranh chèng ®Þch cµn quÐt, b¾t lÝnh, ph¸ ho¹i s¶n xuÊt, ph¶i ra søc
gi÷ g×n tÝnh mÖnh, tµi s¶n cña m×nh.
- Mäi ng−êi h·y sèt s¾ng tham gia vµ ñng hé c«ng cuéc ph¸t ®éng quÇn chóng thùc hiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt.
- C¸n bé ph¶i ra søc häc tËp chØnh huÊn, ph¸t triÓn −u ®iÓm,
söa ch÷a khuyÕt ®iÓm, hÕt lßng hÕt d¹ phôc vô nh©n d©n, thùc
hiÖn ®óng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ, ®i ®óng ®−êng lèi
quÇn chóng.
§Ó lµm trßn nh÷ng nhiÖm vô nµy, qu©n ®éi, nh©n d©n vµ c¸n
bé ta ph¶i:
- N©ng cao t− t−ëng tr−êng kú kh¸ng chiÕn, tù lùc c¸nh sinh; ph¶i nhËn râ ta, b¹n, thï; ph¶i lu«n lu«n tØnh t¸o vµ ra søc ph¸
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 230
tan mäi ©m m−u cña ®Þch lõa bÞp vµ tiÕn c«ng, ®Ëp tan chÝnh
s¸ch “dïng ng−êi ViÖt ®¸nh ng−êi ViÖt, lÊy chiÕn tranh nu«i
chiÕn tranh”.
- Toµn d©n ®oµn kÕt v−ît mäi khã kh¨n, lµm trßn nhiÖm vô,
®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn, gi÷ v÷ng ®éc lËp.
Tr−êng kú kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng lîi!
§éc lËp thèng nhÊt, nhÊt ®Þnh thµnh c«ng!
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Ngµy 2 th¸ng 9 n¨m 1953
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 132,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 31-8-1953.
231
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm ngµy Quèc kh¸nh n−íc Céng hßa Nh©n d©n Bungari
KÝnh göi ®ång chÝ SÐcv¨ngcèp, Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng n−íc Céng hßa Nh©n d©n Bungari,
Nh©n dÞp Ngµy quèc kh¸nh gi¶i phãng Bungari, thay mÆt
nh©n d©n vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, t«i
h©n hoan göi tíi ®ång chÝ Chñ tÞch, nh©n d©n vµ ChÝnh phñ
Bungari, lêi chµo mõng nång nhiÖt.
Chóng t«i phÊn khëi theo dâi nh÷ng thµnh c«ng cña nh©n d©n
Bungari trong c«ng cuéc ®Êu tranh ®Ó x©y dùng chÕ ®é x· héi chñ
nghÜa, d−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña ®ång chÝ, cña §¶ng Céng
s¶n Bungari vµ víi sù gióp ®ì huynh ®Ö cña Liªn X« vÜ ®¹i. Chóng
t«i xin chóc nh©n d©n Bungari ®¹t ®−îc nhiÒu th¾ng lîi míi ®Ó gãp
phÇn b¶o vÖ hßa b×nh vµ d©n chñ thÕ giíi.
Chñ tÞch kiªm Thñ t−íng n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 134, tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-9-1953.
232
B¶O §¹I, TRïM BU¤N LËU
HiÖn nay, d− luËn ë Ph¸p rÊt x«n xao vÒ ®¸m bu«n lËu ®ång
b¹c §«ng D−¬ng, ®ång ®«la Mü, vµ ®ång phr¨ng Ph¸p. §¸m bu«n
lËu Êy ph¸t tµi hµng ngh×n triÖu, nh©n d©n Ph¸p th× thua thiÖt
hµng ngh×n triÖu. DÝnh liÒn víi ¸n bu«n lËu, lµ viÖc ChÝnh phñ
ph¶n ®éng Ph¸p ®¸nh sôt gi¸ ®ång b¹c §«ng D−¬ng tõ 17 phr¨ng
xuèng 10 phr¨ng. Còng lµ mét c¸ch gi¸n tiÕp gióp bän bu«n lËu. B¸o Ph¸p nãi: H«m 11-5, ChÝnh phñ Ph¸p c«ng bè viÖc ®¸nh
sôt gi¸ ®ång b¹c §«ng D−¬ng. Nh−ng h«m 9-5, th× bän trïm bu«n
lËu ®· biÕt råi, vµ chóng ®· cÊp tèc ®æi mét sè rÊt lín ®ång b¹c
§«ng D−¬ng ®Ó mua mét sè rÊt lín hµng hãa, do ®ã chóng ®·
ph¸t tµi to...
Ai lµ bän bu«n lËu ®Çu sá? C¸c b¸o Ph¸p vµ Mü ®· gäi tªn v¹ch mÆt chóng. §ã lµ Ng©n
hµng §«ng Ph¸p. §ã lµ B«lae, L¬tuècn«, Xal¨ng... §ã lµ vî chång B¶o §¹i.
H«m 17-2, t−íng R¬ve khai r»ng: Vî chång B¶o §¹i ph¸t tµi to
nhê bu«n lËu tiÒn b¹c.
B¸o Tin tøc (Ph¸p) viÕt: ChØ mét lÇn, håi th¸ng 2 n¨m 1949, vî
chång B¶o §¹i ®· göi sang Ph¸p 1.600 triÖu phr¨ng.
H«m 2-3-1953, b¸o N.Y.H. (Mü) viÕt: B¶o §¹i lµ ng−êi ph¸t tµi
nhÊt trong cuéc bu«n lËu. N¨m 1949, B¶o §¹i ®· göi sang Ph¸p
500.000 ®«la Mü. Mçi ®«la ®−îc l·i 500 phr¨ng. Tøc lµ c¶ l·i lÉn
vèn lµ 425 triÖu phr¨ng. Víi sè tiÒn Êy B¶o §¹i ®· mua nh÷ng
B¶o ®¹i, trïm bu«n lËu 233
ng«i nhµ sang träng ë thµnh phè Can (Ph¸p) vµ mua s¶n nghiÖp ë
C«ngg« lµ thuéc ®Þa BØ t¹i ch©u Phi.
C¸c b¸o Ph¸p nãi: ChÝnh bän bu«n lËu lµ bän chñ tr−¬ng kÐo
dµi chiÕn tranh ë ViÖt Nam, vµ chiÕn tranh cµng kÐo dµi th× chóng
ph¸t tµi cµng to.
D− luËn n−íc ngoµi cho r»ng B¶o §¹i bu«n lËu lµ mét viÖc rÊt
®ª tiÖn. Nh−ng sù thËt th× téi B¶o §¹i bu«n d©n b¸n n−íc cßn nÆng b»ng mÊy téi bu«n lËu. Téi nµy céng víi téi kh¸c, ngµy mai
B¶o §¹i sÏ ph¶i ®Òn téi tr−íc tßa ¸n nh©n d©n.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 134,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-9-1953.
234
B¸O CHÝ Mü M¾NG NHIÕC THùC D¢N PH¸P
Mü “gióp” Ph¸p theo ®uæi chiÕn tranh x©m l−îc ë ViÖt Nam, v×
2 môc ®Ých chÝnh: Mét lµ hßng dïng ViÖt Nam lµm c¨n cø ®Ó tiÕn
c«ng Trung Quèc. Hai lµ lµm cho Ph¸p yÕu h¬n T©y §øc, ®Ó Mü
cµng dÔ sai khiÕn T©y ¢u. Nh−ng th−êng th−êng b¸o chÝ Mü l¹i
“kÓ ¬n” víi Ph¸p vµ tr¸ch Ph¸p bÊt lùc.
Cuèi th¸ng 7 võa råi, b¸o Sinh ho¹t (mét t¹p chÝ to nhÊt ë Mü) ®· viÕt:
“VÒ qu©n sù, th× binh sÜ Ph¸p nh¸t gan. VÒ chÝnh trÞ, th×
ChÝnh phñ Ph¸p d¹i, kh«ng biÕt cho bï nh×n “®éc lËp” ®Ó mua
chuéc lßng d©n. PhÇn lín qu©n ®éi Ph¸p bÞ giam ch©n trong c¸c
®ån ë rõng nói, xe h¬i, xe t¨ng còng v« dông. SÜ quan Ph¸p th×
chØ lo ¨n ch¬i nhiÒu, lµm viÖc Ýt. Tinh thÇn mÖt mái rêi r¹c ë
hËu ph−¬ng còng nh− ë tr−íc mÆt trËn. Thãi hñ b¹i t×m c¸ch
xoay tiÒn ®· thay thÕ cho sù cè g¾ng ®¸nh trËn. 1 phÇn 3 ng©n
s¸ch cña thùc d©n Ph¸p vµ bï nh×n lµ nhê b¸n thuèc phiÖn vµ
thuÕ cê b¹c...”.
Nhôc qu¸, Bé Ngo¹i giao Ph¸p ®· viÕt th− cho ChÝnh phñ Mü,
than phiÒn vÒ bµi b¸o Êy. Cßn b¸o chÝ Ph¸p, nh− b¸o ChiÕn ®Êu, th× viÕt: “B©y giê nh©n d©n Ph¸p ng−êi nµo mï qu¸ng l¾m còng
tr«ng thÊy ©m m−u cña Mü: b¾t thanh niªn Ph¸p ®i chÕt ë ViÖt
Nam ®Ó lµm c¨n cø cho Mü tiÕn c«ng Trung Quèc; b¾t Ph¸p tiªu
tèn nhiÒu vÒ qu©n sù, lµm cho ®êi sèng cña nh©n d©n Ph¸p cµng
ngµy cµng kÐm sót...”.
B¸o chÝ mü m¾ng nhiÕc thùc d©n ph¸p 235
KÕt luËn: Bän can thiÖp Mü ®èi víi lò thùc d©n Ph¸p ®· “®−îc
ch¬i l¹i ®−îc chª”. Nh©n d©n Ph¸p ngµy cµng ghÐt Mü vµ chèng
chiÕn tranh x©m l−îc ë ViÖt Nam.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 135,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-9-1953.
236
Th− göi Héi nghÞ c¸n bé giao th«ng c«ng chÝnh
Th©n göi Héi nghÞ c¸n bé giao th«ng c«ng chÝnh,
Bé häp Héi nghÞ c¸n bé ®Ó kiÓm th¶o c«ng t¸c n¨m cò vµ bµn ®Þnh c«ng t¸c n¨m míi, thÕ lµ rÊt hîp thêi.
N¨m nay c«ng t¸c giao th«ng vËn t¶i, nhÊt lµ c«ng t¸c söa
ch÷a ®−êng cÇu, rÊt lµ quan träng. §−êng s¸ th«ng th× mäi viÖc
®Òu dÔ dµng.
V× vËy, t«i rÊt mong toµn thÓ c¸n bé ra søc thi ®ua ph¸t triÓn
s¸ng kiÕn, v−ît mäi khã kh¨n ®Ó lµm trßn nhiÖm vô.
T«i göi 7 huy hiÖu ®Ó Héi nghÞ tÆng cho c¸n bé nµo xuÊt s¾c nhÊt.
Chóc anh em m¹nh kháe. Chóc Héi nghÞ thµnh c«ng.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Ngµy 16 th¸ng 9 n¨m 1953
Hå CHÝ MINH
In trong s¸ch Nh÷ng lêi kªu gäi cña Hå Chñ tÞch, Nxb. Sù thËt,
Hµ Néi, 1960, t.II, tr.226.
237
Th− göi c¸n bé vµ ®ång bµo d©n c«ng cÇu ®−êng
Th©n göi c¸n bé vµ ®ång bµo d©n c«ng,
Nh©n dÞp ph¸i ®oµn cña ChÝnh phñ ®i kinh lý, B¸c th©n ¸i göi lêi chóc c¸c c«, c¸c chó vui vÎ, m¹nh kháe vµ cè g¾ng lµm viÖc.
C«ng viÖc cÇu ®−êng lµ rÊt quan träng. Nã còng lµ mét chiÕn dÞch mµ c¸c c«, c¸c chó lµ chiÕn sÜ.
B¸c cïng §¶ng vµ ChÝnh phñ lu«n lu«n theo dâi c«ng t¸c cña c¸c c«, c¸c chó.
B¸c rÊt vui lßng v× ®· cã nh÷ng chiÕn sÜ g−¬ng mÉu nh− c« M·o, c« Lý, chó Chum, chó ChiÓu vµ c¸c chiÕn sÜ kh¸c.
B¸c mong r»ng: Tõ nay c¸n bé vµ anh chÞ em d©n c«ng ph¶i ra søc thùc hiÖn kÕ ho¹ch thi ®ua, cã chuÈn bÞ, cã tæ chøc, thiÕt thùc vµ dÎo dai, ®Ó ®−a chiÕn dÞch cÇu ®−êng ®Õn hoµn toµn th¾ng lîi. §ã sÏ lµ chiÕn c«ng vÎ vang cña c¸c c«, c¸c chó.
ChÝnh phñ vµ B¸c s½n sµng khen th−ëng nh÷ng ®éi vµ nh÷ng chiÕn sÜ xuÊt s¾c nhÊt.
Mong c¸c c«, c¸c chó cè g¾ng thi ®ua ®Ó giËt gi¶i th−ëng.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng Ngµy 16 th¸ng 9 n¨m 1953
Hå CHÝ MINH
Tµi liÖu l−u t¹i
Trung t©m L−u tr÷ Quèc gia I.
238
Th¬ Trung thu göi c¸c ch¸u nhi ®ång
9 TÕt Trung thu,
8 n¨m kh¸ng chiÕn,
C¸c ch¸u kh«n lín,
B¸c rÊt vui lßng.
Thu nµy B¸c göi th¬ chung, B¸c h«n c¸c ch¸u kh¾p vïng gÇn xa,
Thu nµy h¬n nh÷ng thu qua,
Kh¸ng chiÕn th¾ng lîi gÊp ba, bèn lÇn.
Ph¸t ®éng n«ng d©n,
C¶i c¸ch ruéng ®Êt,
D©n ®ì chËt vËt,
H¨ng h¸i t¨ng gia.
Xãm gÇn cho ®Õn lµng xa,
No c¬m Êm ¸o, theo ®µ tiÕn lªn.
ChØnh huÊn, chØnh qu©n,
Bé ®éi cè g¾ng,
QuyÕt chiÕn quyÕt th¾ng,
DiÖt giÆc lËp c«ng.
Th¬ trung thu göi c¸c ch¸u nhi ®ång 239
Kh¾p n¬i Nam, B¾c, T©y, §«ng,
§−a tin th¾ng trËn cê hång tung bay.
C¸c ch¸u vui thay!
B¸c còng vui thay!
Thu sau so víi Thu nµy vui h¬n.
B¸C Hå
B¸o Nh©n d©n, sè 136,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-9-1953.
240
KÕT QU¶ B¦íC §ÇU CñA PH¸T §éNG QUÇN CHóNG
H¬n 100 c¸n bé ®−îc Trung −¬ng huÊn luyÖn h¬n 1 th¸ng, råi
®i thÝ nghiÖm ph¸t ®éng quÇn chóng trong 6 x· ë tØnh T.. Sau
h¬n 3 th¸ng c«ng t¸c, v× ®ît ®Çu cßn thiÕu kinh nghiÖm, kh«ng
khái sai lÇm nhiÒu Ýt, nh−ng ®· thu ®−îc kÕt qu¶ kh¸. Sau ®©y lµ
vµi thÝ dô:
VÒ kinh tÕ - Trong 6 x·, ®· chia h¬n 1.800 mÉu ruéng cho h¬n 940 gia ®×nh bÇn, cè, trung n«ng. Chia gÇn 604 tÊn thãc tho¸i t«
cho 1.740 gia ®×nh. Nhê vËy, mµ ®ång bµo n«ng d©n rÊt h¨ng h¸i
thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt, ®µo m−¬ng ®¾p ®Ëp, lËp héi ®æi c«ng,
gióp nhau tr©u bß, v.v..
VÒ chÝnh trÞ - N«ng d©n ®−îc gi¸o dôc, tr×nh ®é gi¸c ngé ®−îc
n©ng cao. Hä ®· g¹t bá ng−êi xÊu, bÇu cö ng−êi tèt ra phô tr¸ch
c¸c ®oµn thÓ ë x·, nh− ñy ban kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh, n«ng héi,
c«ng an, ®éi du kÝch, v.v.. N«ng héi ë 6 x· ®· cã 5.950 héi viªn. Nh÷ng héi viªn Êy ®Òu tr¶i qua héi nghÞ n«ng d©n chän läc. N«ng
d©n ®· trë nªn chñ nh©n ë n«ng th«n. VÒ v¨n hãa - Tr−íc kia chØ cã c¸c trÎ em ®i häc. Nay anh chÞ em
bÇn, cè, trung n«ng ®−îc cö ra g¸nh v¸c c«ng viÖc trong x·, kh«ng
biÕt ch÷ th× khã lµm viÖc, v× vËy ng−êi lín còng h¨ng h¸i ®i häc, v¨n hãa ®−îc ph¸t triÓn m¹nh.
C«ng viÖc kh¸ng chiÕn ®−îc ®Èy m¹nh. Nh− thuÕ n«ng nghiÖp,
®ång bµo n«ng d©n ®· thi ®ua ®ãng nhanh, ®ãng ®ñ, cã x· ®· ®ãng
KÕt qu¶ b−íc ®Çu cña ph¸t ®éng quÇn chóng 241
v−ît møc. C¸c ®éi du kÝch ®−îc tæ chøc ch¾c ch¾n. Thanh niªn
h¨ng h¸i xung phong vµo bé ®éi, nh− ë x· N., ®Þnh chän 30 t©n
binh, mµ 46 thanh niªn tranh nhau xin ®i.
Nãi tãm l¹i: KÕt qu¶ b−íc ®Çu lµ n«ng d©n ®· n¾m quyÒn kinh
tÕ vµ chÝnh trÞ ë n«ng th«n, mäi viÖc ®Òu cã tiÕn bé. §iÒu ®ã cµng
chøng tá r»ng: vÒ vÊn ®Ò ruéng ®Êt, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ cña
ChÝnh phñ ta rÊt ®óng. Trong nh÷ng ®ît ph¸t ®éng quÇn chóng sau nµy, c¸n bé ta
cÇn ph¶i:
- Lµm ®óng “ba cïng”, gi÷ v÷ng 8 ®iÒu kû luËt;
- §i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng, tuyÖt ®èi tr¸nh bÖnh quan
liªu, bao biÖn;
- N¾m v÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ, tøc lµ: dùa
vµo bÇn cè n«ng, ®oµn kÕt chÆt chÏ trung n«ng, liªn hiÖp víi
phó n«ng.
Cuéc ph¸t ®éng quÇn chóng thµnh c«ng lµ mét lùc l−îng v«
cïng to lín ®Ó ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi hoµn toµn.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 136,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-9-1953.
242
Th− göi c¸n bé, chiÕn sÜ vµ ®ång bµo Nam Bé
Nh©n dÞp kû niÖm Nam Bé kh¸ng chiÕn, t«i thay mÆt §¶ng vµ
ChÝnh phñ Trung −¬ng th©n ¸i göi lêi khen ngîi vµ khuyÕn khÝch
c¸n bé, chiÕn sÜ vµ ®ång bµo Nam Bé.
Suèt 8 n¨m kh¸ng chiÕn anh dòng, Nam Bé thËt xøng ®¸ng lµ
bøc t−êng ®ång cña Tæ quèc, bÒn bØ chèng cù bän thùc d©n Ph¸p,
can thiÖp Mü vµ bÌ lò ViÖt gian bu«n d©n b¸n n−íc. Cµng ®Êu tranh gian khæ, c¸n bé, chiÕn sÜ vµ ®ång bµo Nam Bé
l¹i cµng h¨ng h¸i kiªn quyÕt, cµng bÞ thö th¸ch, l¹i cµng tá râ ®øc
tÝnh kiªn c−êng bÊt khuÊt cña m×nh.
Cuéc kh¸ng chiÕn cña ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi, song ph¶i tr−êng
kú gian khæ, tù lùc c¸nh sinh.
§Þch cµng gÇn ngµy thÊt b¹i, chóng cµng ®éc ¸c hung h¨ng.
VËy t«i nh¾c nhë mÊy ®iÒu sau ®©y, mäi ng−êi ph¶i ghi nhí vµ
thùc hiÖn cho kú ®−îc: - §ång bµo ta ph¶i ®oµn kÕt chÆt chÏ, thi ®ua t¨ng gia s¶n
xuÊt, ra søc tham gia kh¸ng chiÕn.
- Bé ®éi ta ph¶i thi ®ua chØnh qu©n, tæ chøc l−íi du kÝch v÷ng
ch¾c vµ réng kh¾p c¸c vïng, ®Þch mß ®Õn ®©u th× tiªu hao vµ tiªu
diÖt chóng ®Õn ®ã.
- C¸n bé qu©n, d©n, chÝnh, ®¶ng th× ph¶i ®oµn kÕt chÆt chÏ, toµn
t©m toµn ý phôc vô nh©n d©n, phông sù kh¸ng chiÕn, ®i ®óng ®−êng
lèi quÇn chóng, lµm ®óng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ.
Th− göi c¸n bé, chiÕn sÜ vµ ®ång bµo nam bé 243
- §èi víi nh÷ng kÎ lÇm ®−êng theo giÆc, th× ta ph¶i thµnh
khÈn gi¶i thÝch vµ kªu gäi hä quay vÒ víi Tæ quèc; lµm cho hä tin
t−ëng r»ng ChÝnh phñ vµ ®ång bµo ta s½n sµng khoan hång víi
nh÷ng ng−êi con biÕt c¶i tµ quy chÝnh.
Víi t×nh h×nh thÕ giíi thuËn lîi cho ta, víi lßng nång nµn yªu
n−íc cña qu©n vµ d©n ta, víi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng vµ
ChÝnh phñ ta, chóng ta nhÊt ®Þnh v−ît ®−îc mäi khã kh¨n gian khæ, vµ tranh ®−îc th¾ng lîi hoµn toµn.
Tr−êng kú kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.
Thèng nhÊt, ®éc lËp, nhÊt ®Þnh thµnh c«ng.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 137,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-9-1953.
244
B¸o chÝ Ph¸p thõa nhËn giÆc Ph¸p thÊt b¹i
B¸o N−íc Ph¸p buæi chiÒu lµ mét tê b¸o rÊt ph¶n ®éng ë Ph¸p. Cuèi th¸ng 7 võa råi, b¸o Êy ®¨ng mét bµi, tãm t¾t nh− sau:
“Ch−a bao giê t×nh h×nh qu©n ®éi Ph¸p ë ViÖt Nam nguy ngËp nh− b©y giê. Tõ cuéc thÊt b¹i ë biªn giíi ViÖt - Hoa 1950, qu©n ®éi Ph¸p cø ch¹y dµi h¬n 500 c©y sè tõ Cao B»ng, L¹ng S¬n ®Õn ®ång Chum ë Th−îng Lµo.
“§¹i t−íng §êl¸t tuyªn bè r»ng Ph¸p sÏ kh«ng chÞu bá mét tÊc ®Êt nµo n÷a. Nh−ng tõ ®ã ®Õn nay, Ph¸p ®· bá T©y B¾c, råi bá Th−îng Lµo... Bé Tæng t− lÖnh Ph¸p giÊu giÕm sù thËt. Sù thËt lµ ®ång b»ng B¾c Bé ®· lät vµo tay ViÖt Minh; trõ nh÷ng thµnh phè vµ nh÷ng ®−êng giao th«ng lín. Cã nh÷ng ®ån Ph¸p chØ c¸ch Hµ Néi ®é 30 c©y sè, mµ bÞ v©y hµng th¸ng, ph¶i tiÕp tÕ b»ng m¸y bay...”.
§Çy hai trang, b¸o Êy kÓ lÓ nh÷ng chuyÖn bi quan nh− vËy, vµ kÕt luËn r»ng: “Kh¾p ViÖt - Miªn - Lµo, ë ®©u qu©n ®éi Ph¸p còng bÞ ®éng nh− vËy...”.
Sù thËt lµ giÆc Ph¸p rÊt lóng tóng. HiÖn nay t−íng giÆc Nava ®ang thay ®æi chiÕn thuËt, tËp trung bé ®éi, chuÈn bÞ ®¸nh ta, hßng giµnh l¹i chñ ®éng. VËy qu©n vµ d©n ta ph¶i rÊt tØnh t¸o, ph¶i lu«n lu«n chuÈn bÞ s½n sµng ®¸nh tan ©m m−u cña ®Þch, ®Ó giµnh nhiÒu th¾ng lîi h¬n n÷a.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 137,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-9-1953.
245
Th−êng thøc chÝnh trÞ26
Ký tªn §.X.
Chuyªn môc Th−êng thøc chÝnh trÞ,
b¸o Cøu quèc, tõ ngµy 16-1 ®Õn ngµy
23-9-1953.
In trong s¸ch Th−êng thøc chÝnh trÞ, Nxb. Sù thËt,
Hµ Néi, 1954.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 246
247
1- GIAI CÊP Lµ G×?
C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m ®· gi¶i phãng cho d©n téc ta khái ¸ch
n« lÖ cña thùc d©n Ph¸p. Mäi ng−êi ®Òu ®−îc b×nh ®¼ng, tù do. §Ó
lµm cho ®¹i ®a sè nh©n d©n, tøc lµ c«ng nh©n vµ n«ng d©n, ®−îc
sung s−íng h¬n, chóng ta ph¶i ra søc kh¸ng chiÕn cho ®Õn th¾ng
lîi hoµn toµn vµ thùc hiÖn d©n chñ míi.
TÊt c¶ cña c¶i vËt chÊt trong x· héi, ®Òu do c«ng nh©n vµ
n«ng d©n lµm ra. Nhê søc lao ®éng cña c«ng nh©n vµ n«ng d©n,
x· héi míi sèng cßn vµ ph¸t triÓn. Song nh÷ng ng−êi lao ®éng
th× suèt ®êi nghÌo khã, mµ cã mét sè ng−êi kh«ng lao ®éng th×
l¹i “ngåi m¸t ¨n b¸t vµng”. V× ®©u cã nçi ch¼ng c«ng b»ng nµy?
V× mét sè Ýt ng−êi ®· chiÕm lµm t− h÷u nh÷ng t− liÖu s¶n xuÊt
cña x· héi.
T− liÖu s¶n xuÊt tøc lµ ruéng ®Êt, hÇm má, c«ng cô vµ nguyªn
liÖu. Hä cã t− liÖu s¶n xuÊt nh−ng hä kh«ng lµm lông, hä b¾t buéc
ng−êi kh¸c lµm cho hä h−ëng. Do ®ã mµ cã giai cÊp.
Nh÷ng ng−êi chiÕm t− liÖu s¶n xuÊt kh«ng lµm mµ h−ëng, lµ
giai cÊp bãc lét. Nh÷ng ng−êi lao ®éng mµ kh«ng ®−îc h−ëng lµ
giai cÊp bÞ bãc lét.
2- CHÕ §é PHONG KIÕN Lµ G×?
Tõ mÊy ngh×n n¨m nay, x· héi ViÖt Nam bÞ chÕ ®é phong kiÕn
thèng trÞ.
ChÕ ®é phong kiÕn tøc lµ chÕ ®é ®Þa chñ bãc lét n«ng d©n.
§Þa chñ chiÕm t− liÖu s¶n xuÊt, tøc lµ ruéng ®Êt, n«ng cô, v©n
v©n, lµm cña riªng, nh−ng hä kh«ng cµy cÊy. N«ng d©n buéc ph¶i
m−ín ruéng ®Êt cña ®Þa chñ, ph¶i nép t« cho ®Þa chñ, l¹i cßn ph¶i
hÇu h¹ vµ lÔ l¹t ®Þa chñ. N«ng d©n kh«ng kh¸c g× n« lÖ.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 248
N«ng d©n quanh n¨m tay lÊm ch©n bïn, ®Çu t¾t mÆt tèi,
nh−ng vÉn nghÌo khæ. §Þa chñ th× kh«ng nh¾c ch©n ®éng tay, mµ
l¹i cöa cao nhµ réng, phó quý phong l−u. §ã lµ mét chÕ ®é cùc kú
kh«ng c«ng b»ng.
N«ng d©n v× nghÌo khã, kh«ng thÓ n©ng cao møc s¶n xuÊt. §Þa
chñ th× chØ lo lÊy ®Þa t«, kh«ng lo c¶i thiÖn sù s¶n xuÊt. V× vËy, s¶n xuÊt kh«ng thÓ n©ng cao.
§Æc ®iÓm cña chÕ ®é phong kiÕn lµ: n«ng d©n s¶n xuÊt mét
c¸ch rêi r¹c. §Þa chñ bãc lét mét c¸ch tµn tÖ.
Nhµ n−íc phong kiÕn lµ nhµ n−íc cña giai cÊp ®Þa chñ. Nã lÊy
vua chóa lµm trung t©m. Nã dïng må h«i n−íc m¾t cña n«ng d©n ®Ó
nu«i mét bÇy quan l¹i vµ qu©n lÝnh, ®Æng ¸p bøc bãc lét n«ng d©n.
Tr¶i mÊy ngh×n n¨m, n«ng d©n nhiÒu phen næi lªn chèng chÕ
®é phong kiÕn ®Þa chñ, nh−ng kÕt qu¶ thÊt b¹i, v× hä kh«ng biÕt tæ
chøc chÆt chÏ. N«ng d©n cÇn cã mét giai cÊp tiÒn tiÕn l·nh ®¹o -
tøc lµ giai cÊp c«ng nh©n, th× míi ch¾c ch¾n ®−îc gi¶i phãng.
Tõ ngµy kh¸ng chiÕn, n«ng d©n ta ®−îc chia ruéng ®Êt cña
thùc d©n Ph¸p vµ cña ViÖt gian, ®−îc gi¶m t« gi¶m tøc. Nh−ng ®ã
chØ míi lµ b−íc ®Çu. Muèn hoµn toµn gi¶i phãng, th× víi sù l·nh
®¹o cña giai cÊp c«ng nh©n, n«ng d©n ta ph¶i h¨ng h¸i vµ kiªn
quyÕt tiÕn lªn n÷a.
3- CHñ NGHÜA T¦ B¶N Lµ G×?
Chñ nghÜa t− b¶n lµ chÕ ®é mét bän Ýt ng−êi bãc lét vµ thèng
trÞ ®¹i ®a sè nh©n d©n. Song bän Êy lµ bän t− b¶n, chø kh«ng ph¶i
lµ bän phong kiÕn.
C¸ch ®©y vµi tr¨m n¨m, c¸c n−íc ph−¬ng T©y b¾t ®Çu cã m¸y
mãc, cã c«ng nghÖ vµ cã chÕ ®é t− b¶n.
D−íi chÕ ®é Êy, bän t− b¶n chiÕm c¸c t− liÖu s¶n xuÊt (nh− nhµ
m¸y, nguyªn liÖu...) lµm cña riªng. Nh−ng tù hä kh«ng lao ®éng,
mµ thuª c«ng nh©n s¶n xuÊt ®Ó bãc lét c«ng nh©n.
Th−êng thøc chÝnh trÞ 249
C«ng nh©n ph¶i b¸n søc lao ®éng míi cã ¨n. Ngoµi søc lao
®éng, hä kh«ng cã m¸y mãc vµ nguyªn liÖu g× c¶. Cho nªn c«ng
nh©n lµ giai cÊp v« s¶n.
C«ng nh©n s¶n xuÊt c¸c thø cña c¶i, song cña c¶i Êy ®Òu thµnh
cña c¶i cña nhµ t− b¶n. Bän t− b¶n chØ tr¶ cho c«ng nh©n mét sè
tiÒn c«ng rÊt Ýt. Nhµ t− b¶n thuª c«ng nh©n môc ®Ých lµ cèt kiÕm l·i. C«ng nh©n v× kh«ng cã t− liÖu s¶n xuÊt, mµ ph¶i chÞu bän t− b¶n bãc lét. V× vËy, ®Æc ®iÓm cña chñ nghÜa t− b¶n lµ:
1- M¸y mãc lµ chñ chèt cña t− liÖu s¶n xuÊt. Dïng m¸y mãc
ph¶i tËp trung ®«ng ng−êi. Do ®ã, ®Ó s¶n xuÊt, th× søc lao ®éng
hãa ra tËp thÓ.
2- Nhµ t− b¶n chiÕm hÕt mäi t− liÖu s¶n xuÊt, hä dïng chÕ ®é
tiÒn c«ng ®Ó bãc lét c«ng nh©n.
VÒ mÆt s¶n xuÊt, so víi chÕ ®é phong kiÕn th× chÕ ®é t− b¶n
lµ mét tiÕn bé to. Phong kiÕn, chØ nhê søc ng−êi vµ søc sóc vËt
mµ s¶n xuÊt. T− b¶n th× dïng m¸y mãc mµ s¶n xuÊt. Dïng
m¸y mãc t¸i s¶n xuÊt gÊp 10, gÊp 100, mµ ng−êi ta l¹i Ýt khã
nhäc h¬n.
T− b¶n s¶n xuÊt rÊt nhiÒu, song kh«ng ph¶i ®Ó cho mäi
ng−êi ®−îc h−ëng. V× c¸c t− liÖu s¶n xuÊt ®· bÞ nhµ t− b¶n
chiÕm lµm cña riªng. §ã lµ mét t×nh tr¹ng rÊt kh«ng hîp lý.
T×nh tr¹ng ®ã sinh ra nhiÒu khã kh¨n mµ nhµ t− b¶n kh«ng thÓ
gi¶i quyÕt: nhµ t− b¶n s¶n xuÊt lµ cèt ®Ó b¸n. ThÝ dô, hä s¶n xuÊt hµng v¹n ®«i giµy, kh«ng ph¶i ®Ó hä dïng, mµ ®Ó b¸n.
Trong x· héi t− b¶n, ®¹i ®a sè nh©n d©n ®· thµnh nghÌo khã,
th× b¸n cho ai? V× vËy, mµ th−êng cã khñng ho¶ng kinh tÕ, v×
s¶n xuÊt qu¸ nhiÒu.
Lao ®éng ®· tËp thÓ, th× c¸c t− liÖu s¶n xuÊt vµ nh÷ng thø s¶n
xuÊt ra, ph¶i lµ cña chung míi ®óng.
Nhµ t− b¶n ch¼ng nh÷ng bãc lét c«ng nh©n trong n−íc hä, mµ
cßn x©m l−îc vµ bãc lét c¸c n−íc kh¸c. Do ®ã, chñ nghÜa t− b¶n trë nªn chñ nghÜa ®Õ quèc.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 250
4- CHñ NGHÜA §Õ QUèC Lµ G×?
Muèn ph¸t triÓn c«ng nghÖ, nhµ t− b¶n cÇn cã rÊt nhiÒu tiÒn
vèn. PhÇn lín tiÒn vèn Êy lµ do hä bãc lét, c−íp giËt c¸c n−íc l¹c hËu. Hä kh«ng b¸n hÕt hµng hãa ë trong n−íc hä, hä ¸p bøc c¸c
n−íc l¹c hËu mua cña hä. Hä thiÕu nguyªn liÖu, th× hä lÊy nguyªn
liÖu cña n−íc l¹c hËu. Muèn cã nh©n c«ng rÊt rÎ, hä ¸p bøc nh©n
d©n c¸c n−íc l¹c hËu lµm c«ng cho hä. V× vËy, hä dïng vò lùc ®Ó
chiÕm c¸c n−íc l¹c hËu lµm thuéc ®Þa.
C¸c nhµ t− b¶n tranh giµnh nhau. C¸ lín nuèt c¸ bÐ. KÕt qu¶
lµ c¸c c«ng nghÖ tËp trung vµo trong tay mét sè nhµ t− b¶n to: Bän
nµy liªn kÕt víi nhau, bao biÖn tÊt c¶ c¸c c«ng nghÖ. ThÕ lµ t− b¶n ®éc quyÒn.
Bän nµy ®· n¾m quyÒn kinh tÕ, hä còng n¾m c¶ quyÒn chÝnh
trÞ, cho nªn chÝnh phñ c¸c n−íc t− b¶n ®Òu lµ tay sai cña bän t−
b¶n ®éc quyÒn. ThÕ lµ n−íc ®Õ quèc chñ nghÜa.
T− b¶n ®éc quyÒn ra søc tranh nhau nguyªn liÖu, tranh nhau
thÞ tr−êng, tranh nhau thuéc ®Þa. Do ®ã, c¸c n−íc ®Õ quèc chñ
nghÜa xung ®ét lÉn nhau, råi sinh ra chiÕn tranh.
BÞ bãc lét qu¸ tÖ, giai cÊp v« s¶n ë c¸c n−íc t− b¶n vµ c¸c d©n téc bÞ ¸p bøc næi lªn ®Êu tranh, næi lªn c¸ch mÖnh. Cuèi cïng lµ
chñ nghÜa ®Õ quèc bÞ ®¸nh tan.
5- §Õ QUèC PH¸P X¢M L¦îC N¦íC TA
H¬n 80 n¨m tr−íc, ®Õ quèc Ph¸p thÊy n−íc ta ng−êi ®«ng, cña nhiÒu, bÌn dïng vò lùc sang c−íp n−íc ta. Giai cÊp phong kiÕn
ViÖt Nam (vua, quan, ®¹i ®Þa chñ) th× hñ b¹i ®ª hÌn, chØ biÕt b¸n
n−íc, kh«ng d¸m chèng giÆc.
Khi ®· c−íp ®−îc n−íc ta, ®Õ quèc Ph¸p liÒn më nhµ m¸y vµ
hÇm má, ®Ó thu hót nguyªn liÖu cña ta vµ bãc lét c«ng nh©n ta.
Chóng lËp ra ng©n hµng ®Ó khèng chÕ kinh tÕ cña ta. Chóng më xe
Th−êng thøc chÝnh trÞ 251
löa vµ tµu thuû ®Ó chuyªn chë hµng hãa cña chóng vµ vËn t¶i qu©n
®éi cña chóng ®Æng ®µn ¸p nh©n d©n ta. Chóng më mét Ýt tr−êng
häc, ®Ó nhåi sä thanh niªn ta, biÕn hä thµnh nh÷ng ng−êi n« lÖ dÔ
sai khiÕn.
ThÕ lµ ®Õ quèc Ph¸p c−íp hÕt quyÒn kinh tÕ, chÝnh trÞ, qu©n sù, v¨n hãa cña n−íc ta vµ thu hót hÕt må h«i n−íc m¾t cña
nh©n d©n ta. §Õ quèc Ph¸p ra søc duy tr× chÕ ®é phong kiÕn ViÖt Nam ®Ó
lµm tay sai cho chóng, v× thÕ lùc phong kiÕn r¶i kh¾p c¶ n−íc vµ
thèng trÞ ®¹i ®a sè nh©n d©n lµ n«ng d©n. Giai cÊp phong kiÕn th×
dùa vµo thÕ lùc ®Õ quèc mµ sèng cßn.
Tõ ®ã, nh©n d©n ViÖt Nam võa bÞ ®Õ quèc võa bÞ phong kiÕn ¸p bøc bãc lét.
Song nh©n d©n ViÖt Nam lµ mét nh©n d©n anh hïng oanh liÖt,
trong lÞch sö ®· nhiÒu phen næi lªn ®¸nh ®æ ngo¹i x©m. LÇn nµy
nh©n d©n ta l¹i ®oµn kÕt mét lßng, kiªn quyÕt v−ît mäi khã kh¨n
gian khæ, ®Ó ®¸nh tan thùc d©n Ph¸p, bän can thiÖp Mü vµ lò ViÖt
gian bï nh×n; kiªn quyÕt tranh l¹i ®éc lËp vµ thèng nhÊt cho Tæ
quèc, tù do vµ h¹nh phóc cho ®ång bµo.
6- T¦ B¶N M¹I B¶N Lµ G×?
§Õ quèc quyÕt kh«ng ®Ó cho t− b¶n d©n téc ph¸t triÓn. V× nÕu
t− b¶n ViÖt Nam ph¸t triÓn, th× sÏ tranh mÊt mèi lîi cña chóng.
ChÕ ®é phong kiÕn còng ng¨n trë t− b¶n d©n téc ph¸t triÓn, v×
lÏ nµy: D−íi chÕ ®é phong kiÕn, bao nhiªu cña c¶i do n«ng nghiÖp
lµm ra, ®Òu lät vµo tay giai cÊp ®Þa chñ. §Þa chñ kh«ng lµm lông
mµ vÉn ®−îc h−ëng cña c¶i, cho nªn hä kh«ng muèn m¹o hiÓm bá
vèn vµo c«ng nghÖ. V¶ ch¨ng, c«ng nghÖ th× cÇn cã thÞ tr−êng ®Ó
bu«n b¸n; song ®¹i ®a sè nh©n d©n ta lµ n«ng d©n mµ n«ng d©n th×
bÞ ®Þa chñ bãc lét thËm tÖ, cßn tiÒn ®©u mµ mua. NÕu hä cã chót
®Ønh tiÒn, th× l¹i bÞ hµng hãa cña ®Õ quèc thu hót hÕt.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 252
ThÕ lµ v× ®Õ quèc ¸p bøc, v× phong kiÕn ng¨n trë mµ t− b¶n n−íc ta kh«ng ph¸t triÓn ®−îc.
Cã mét bän t− b¶n ViÖt Nam dùa vµo ®Õ quèc mµ lµm giµu. Hä
gióp viÖc c¸c hiÖu bu«n, ë nhµ b¨ng, nhµ m¸y cña ®Õ quèc. Hä gióp ®Õ
quèc bãc lét nh©n d©n ta, do ®ã hä ph¸t tµi. Råi hä còng më cöa hµng,
thËm chÝ më nhµ m¸y hoÆc nhµ b¨ng nho nhá. Nh÷ng doanh nghiÖp
Êy, tiÕng lµ cña ng−êi ViÖt Nam, kú thùc vÉn lµ thÕ lùc cña ®Õ quèc, nã nhê vµo ®Õ quèc mµ sèng, nã lµm theo mÖnh lÖnh cña ®Õ quèc. V×
vËy, nã còng lµ tay sai cña ®Õ quèc, chèng l¹i lîi Ých cña nh©n d©n.
§ã lµ t− b¶n m¹i b¶n.
7- KINH TÕ L¹C HËU Lµ THÕ NµO?
Kinh tÕ chñ yÕu gåm cã c«ng nghÖ vµ n«ng nghiÖp. C«ng nghÖ
gåm cã c«ng nghÖ nhÑ nh− nhµ m¸y dÖt v¶i, lµm diªm, xµ phßng,
vµ c«ng nghÖ nÆng nh− nhµ m¸y s¾t, gang, ®ãng tµu thuû, lµm xe
h¬i, v.v.. Mét n−íc ®éc lËp, ¾t ph¶i cã c«ng nghÖ nÆng. V× ®Õ quèc vµ
phong kiÕn ¸p bøc, mµ ViÖt Nam ta kh«ng ph¸t triÓn ®−îc c«ng
nghÖ vµ kh«ng cã c«ng nghÖ nÆng.
VÒ n«ng nghiÖp: §Êt ®ai ta rÊt réng, n«ng d©n ta rÊt siªng
n¨ng chÞu khã, nh−ng phÇn lín ®Êt ruéng ®Òu tËp trung trong tay
bän thùc d©n vµ ®Þa chñ phong kiÕn. N«ng d©n th× thiÕu ruéng
hoÆc kh«ng cã ruéng, thiÕu c¶ tr©u bß. V× vËy n«ng th«n ngµy cµng
sa sót.
Do ®ã kinh tÕ ViÖt Nam thµnh l¹c hËu vµ phô thuéc vµo kinh
tÕ cña ®Õ quèc Ph¸p. T×nh h×nh Êy khiÕn sè rÊt ®«ng nh©n d©n, tøc
lµ c«ng nh©n vµ n«ng d©n, cùc khæ, khã kh¨n.
8- V× SAO NH¢N D¢N VIÖT NAM CùC KHæ?
Phong kiÕn ®Þa chñ vµ t− s¶n m¹i b¶n, thµ chÞu kinh tÕ n−íc
Th−êng thøc chÝnh trÞ 253
nhµ phô thuéc vµo ®Õ quèc, chø kh«ng muèn gi¶i phãng n«ng d©n,
kh«ng muèn c«ng nghÖ n−íc ta ®−îc ph¸t triÓn.
Thªm vµo ®ã, tr−íc C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m, c«ng nh©n, n«ng
d©n, häc sinh, c«ng chøc vµ nh÷ng nhµ t− s¶n d©n téc ViÖt Nam
kh«ng cã quyÒn chÝnh trÞ, kh«ng cã quyÒn tù do.
So víi c«ng nh©n c¸c n−íc, th× c«ng nh©n ViÖt Nam rÊt khæ,
nhÊt lµ c«ng nh©n vïng t¹m bÞ chiÕm. Lµm nhiÒu giê tiÒn l−¬ng Ýt. L¹i thªm chÕ ®é ph¶i lÔ l¹t ®ót lãt cho bän cai lµ mét chÕ ®é bãc lét
cã tÝnh chÊt phong kiÕn. N¹n thÊt nghiÖp th−êng x¶y ra.
N«ng d©n th× nghÌo khæ ®· s½n, l¹i bÞ s−u cao thuÕ nÆng. §Þa
chñ lÊy ®Þa t« qu¸ nÆng, cho vay c¾t häng, lµm cho n«ng d©n
nhiÒu khi ph¶i b¸n vî ®î con. NÕu gÆp h¹n h¸n b·o lôt, lµ chÕt
®ãi ®Çy ®−êng.
So víi c«ng nh©n, n«ng d©n, th× giai cÊp tiÓu t− s¶n s−íng h¬n
nh−ng sinh ho¹t cña hä còng kh«ng ch¾c ch¾n:
Ng−êi cã tiÖm bu«n, ng−êi cã x−ëng thñ c«ng hoÆc x−ëng c«ng
nghÖ nhá th× bÞ hµng ngo¹i hãa ®Ì lªn, kh«ng ph¸t triÓn ®−îc. L¹i
bÞ thuÕ khãa nÆng nÒ vµ tiÒn l·i c¾t häng uy hiÕp.
Ng−êi lµm thÇy gi¸o, thÇy thuèc, v¨n nghÖ, v©n v©n, còng
kh«ng thÓ sung s−íng trong lóc c¶ n−íc bÇn cïng.
Nh÷ng nhµ t− s¶n d©n téc còng bÞ ®Õ quèc vµ phong kiÕn ®Ì
nÐn ng¨n trë, kh«ng cã ®−êng ra, doanh nghiÖp cña hä rÊt bÊp
bªnh vµ th−êng dÔ ph¸ s¶n. V× lÏ ®ã, muèn gi¶i phãng th× nh©n d©n, tøc lµ c«ng, n«ng, tiÓu
t− s¶n vµ t− s¶n d©n téc, ph¶i ®oµn kÕt ®Ó ®¸nh ®æ ®Õ quèc, ®¸nh
®æ phong kiÕn vµ t− s¶n m¹i b¶n.
9- CON §¦êNG GI¶I PHãNG
Kh«ng chÞu næi ®Õ quèc vµ phong kiÕn ¸p bøc bãc lét, nh©n d©n
ViÖt Nam nhiÒu lÇn næi lªn ®Êu tranh, song kÕt qu¶ thÊt b¹i, v× lóc
®ã ch−a cã giai cÊp c«ng nh©n l·nh ®¹o. Tõ ngµy C¸ch m¹ng Nga
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 254
thµnh c«ng, §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng thµnh lËp, th× nh©n d©n
ViÖt Nam tiÕn lªn con ®−êng gi¶i phãng ®óng ®¾n.
TÊt c¶ nh÷ng ng−êi lao ®éng trªn thÕ giíi ®Òu cã mét môc ®Ých
chung lµ tho¸t khái ¸p bøc bãc lét, ®−îc sèng sung s−íng tù do, tøc
lµ thùc hiÖn chÕ ®é céng s¶n. Nh−ng ®Ó ®i ®Õn môc ®Ých Êy, mçi
n−íc ph¶i tïy theo ®iÒu kiÖn thiÕt thùc cña m×nh mµ tiÕn dÇn.
TÝnh chÊt thuéc ®Þa vµ phong kiÕn cña x· héi cò ViÖt Nam khiÕn c¸ch m¹ng ViÖt Nam ph¶i chia lµm hai b−íc. B−íc thø nhÊt
lµ ®¸nh ®æ ®Õ quèc, ®¸nh ®æ phong kiÕn, thùc hiÖn “ng−êi cµy cã
ruéng”, x©y dùng chÝnh trÞ vµ kinh tÕ d©n chñ míi. Trong giai ®o¹n
nµy, ph¶i b¶o vÖ t− s¶n d©n téc, v× hä còng chèng ®Õ quèc, chèng
phong kiÕn vµ hä lµ mét lùc l−îng ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghÖ, n«ng
nghiÖp vµ th−¬ng nghiÖp. B−íc thø hai lµ tiÕn lªn chñ nghÜa x·
héi, tøc lµ giai ®o¹n ®Çu cña chñ nghÜa céng s¶n.
Thêi ®¹i míi khiÕn c¸ch m¹ng ViÖt Nam ph¶i lµ c¸ch m¹ng
d©n chñ míi (tøc lµ c¸ch m¹ng d©n téc - d©n chñ nh©n d©n hiÖn
nay). C¸ch m¹ng Nga thµnh c«ng, mÆt trËn ®Õ quèc vµ t− b¶n thÕ
giíi ®· tan vì mét phÇn s¸u trªn qu¶ ®Êt, ®ång thêi ®· lËp thµnh
mét chÕ ®é x· héi chñ nghÜa v÷ng ch¾c. TiÕp ®Õn c¸ch m¹ng c¸c
n−íc d©n chñ nh©n d©n Trung, §«ng ¢u thµnh c«ng, më réng
thªm chñ nghÜa x· héi. GÇn ®©y c¸ch m¹ng Trung Quèc thµnh
c«ng, x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn d©n chñ míi. Tõ ®ã mäi phong
trµo c¸ch m¹ng cña giai cÊp lao ®éng vµ cña nh©n d©n c¸c thuéc ®Þa ®Òu nh»m ®¸nh ®æ kÎ thï chung lµ ®Õ quèc vµ cã hai ng−êi b¹n
trung thµnh vµ to lín nhÊt lµ Liªn X« vµ Trung Quèc.
V× vËy, c¸ch m¹ng ViÖt Nam ph¶i lµ c¸ch m¹ng d©n chñ míi, chø kh«ng thÓ lµ d©n chñ cò.
10- “CANH GI¶ H÷U Kú §IÒN”
NghÜa lµ d©n cµy cã ruéng.
Ph¶i ch¨ng ®ã lµ mét chñ nghÜa céng s¶n, hoÆc chñ nghÜa x· héi?
Th−êng thøc chÝnh trÞ 255
Kh«ng ph¶i. Chñ nghÜa x· héi hoÆc céng s¶n lµ kh«ng cã chÕ ®é t− h÷u. Tr¸i l¹i “canh gi¶ h÷u kú ®iÒn” lµ lµm cho hµng chôc
triÖu d©n cµy thµnh t− h÷u, ®Òu cã ruéng, ®Òu cã quyÒn së h÷u
ruéng ®Êt.
C¸ch ®©y h¬n 150 n¨m, C¸ch m¹ng t− s¶n Ph¸p27 ®· chia
ruéng cho n«ng d©n. C¸ch ®©y ®é 50 n¨m, l·nh tô t− s¶n Trung
Quèc lµ cô T«n Trung S¬n ®· ®Ó l¹i khÈu hiÖu Êy. Ngµy nay, c¸c n−íc d©n chñ nh©n d©n ®Òu thùc hµnh chÝnh s¸ch Êy. Cã nh÷ng
n−íc kh«ng ph¶i d©n chñ, (thËm chÝ bän bï nh×n) còng nªu ra
khÈu hiÖu Êy.
D©n cµy cã ruéng chØ lµ mét chÝnh s¸ch d©n chñ. Ruéng ®Êt do
tay n«ng d©n khai khÈn vµ cµy cÊy. Phong kiÕn ®Þa chñ chiÕm ®o¹t
lµm cña hä, råi ¸p bøc bãc lét d©n cµy. L¹i do phong kiÕn ®Þa chñ
mµ c«ng nghÖ vµ th−¬ng nghiÖp cña giai cÊp t− s¶n kh«ng ph¸t triÓn ®−îc vµ n−íc nhµ l©m vµo kinh tÕ l¹c hËu.
VËy “canh gi¶ h÷u kú ®iÒn” lµ ruéng ®Êt cña d©n cµy l¹i tr¶ l¹i
cho d©n cµy. Song phong kiÕn ®Þa chñ “ngåi m¸t ¨n b¸t vµng” ®·
quen, ch¾c hä kh«ng tù nguyÖn tr¶ ®Êt ruéng l¹i cho d©n cµy. Cho
nªn d©n cµy cÇn ph¶i ®oµn kÕt chÆt chÏ, tæ chøc v÷ng vµng, h¨ng
h¸i ®Êu tranh, míi ®ßi l¹i ®−îc ruéng ®Êt cña m×nh.
11- §éNG LùC C¸CH M¹NG
C¸ch m¹ng tøc lµ giai cÊp tiÕn bé ®¸nh ®æ giai cÊp ph¶n tiÕn bé.
Nh÷ng giai cÊp ñng hé vµ tham gia c¸ch m¹ng tøc lµ ®éng lùc c¸ch m¹ng.
Theo tÝnh chÊt c¸ch m¹ng cña mçi n−íc mµ quyÕt ®Þnh ®éng
lùc c¸ch m¹ng bao gåm nh÷ng giai cÊp nµo. TÝnh chÊt c¸ch m¹ng
cña ta lµ c¸ch m¹ng d©n chñ míi, cho nªn ®éng lùc c¸ch m¹ng gåm
cã nh÷ng giai cÊp: c«ng nh©n, n«ng d©n, tiÓu t− s¶n. Trong mét thêi kú vµ mét tr×nh ®é nhÊt ®Þnh, giai cÊp t− s¶n
d©n téc còng lµ ®éng lùc c¸ch m¹ng.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 256
V× bÞ ®Õ quèc vµ phong kiÕn ¸p bøc bãc lét tµn tÖ, cho nªn giai
cÊp c«ng, n«ng, tiÓu t− s¶n nhiÖt liÖt mong muèn ®¸nh ®æ chóng.
T− s¶n d©n téc còng bÞ ®Õ quèc vµ phong kiÕn ¸p bøc ng¨n trë, cho
nªn hä còng cã thÓ ®øng vÒ phe c¸ch m¹ng. D−íi sù l·nh ®¹o cña
§¶ng Lao ®éng, bèn giai cÊp Êy ®oµn kÕt thµnh mÆt trËn thèng nhÊt, ®¸nh ®Õ quèc vµ phong kiÕn ®−a c¸ch m¹ng ViÖt Nam ®Õn
th¾ng lîi. Tuy vËy, trong c«ng viÖc s¶n xuÊt, ®Þa vÞ cña mçi giai cÊp kh¸c
nhau, cho nªn ®Æc tÝnh cña mçi giai cÊp còng kh¸c nhau. §Æc tÝnh
kh¸c nhau cho nªn vai trß c¸ch m¹ng còng kh¸c nhau.
12- V× SAO C¤NG NH¢N Lµ GIAI CÊP L·NH §¹O C¸CH M¹NG?
TÊt c¶ nh÷ng ng−êi kh«ng cã t− liÖu s¶n xuÊt, ph¶i b¸n søc lao
®éng mµ sèng, lµ c«ng nh©n. BÊt kú hä lao ®éng trong c«ng nghÖ
hay lµ trong n«ng nghiÖp, bÊt kú hä lµm nghÒ g×, còng ®Òu thuéc vÒ giai cÊp c«ng nh©n.
Chñ chèt cña giai cÊp Êy, lµ nh÷ng c«ng nh©n ë c¸c xÝ nghiÖp
nh−: nhµ m¸y, hÇm má, xe löa, v©n v©n... Nh÷ng c«ng nh©n thñ
c«ng nghÖ, nh÷ng ng−êi lµm thuª ë c¸c cöa hµng, nh÷ng cè n«ng,
v©n v©n..., còng thuéc vÒ giai cÊp c«ng nh©n. Nh−ng chØ c«ng
nh©n c«ng nghÖ lµ hoµn toµn ®¹i biÓu cho c¸i ®Æc tÝnh cña giai
cÊp c«ng nh©n.
§Æc tÝnh c¸ch m¹ng cña giai cÊp c«ng nh©n lµ: kiªn quyÕt,
triÖt ®Ó, tËp thÓ, cã tæ chøc, cã kû luËt. L¹i v× lµ giai cÊp tiÒn tiÕn
nhÊt trong søc s¶n xuÊt, g¸nh tr¸ch nhiÖm ®¸nh ®æ chÕ ®é t− b¶n
vµ ®Õ quèc, ®Ó x©y dùng mét x· héi míi, giai cÊp c«ng nh©n cã thÓ
thÊm nhuÇn mét t− t−ëng c¸ch m¹ng nhÊt, tøc lµ chñ nghÜa M¸c -
Lªnin. §ång thêi, tinh thÇn ®Êu tranh cña hä ¶nh h−ëng vµ gi¸o
dôc c¸c tÇng líp kh¸c. V× vËy, vÒ mÆt chÝnh trÞ, t− t−ëng, tæ chøc
vµ hµnh ®éng, giai cÊp c«ng nh©n ®Òu gi÷ vai trß l·nh ®¹o.
Th−êng thøc chÝnh trÞ 257
Cã ng−êi nãi: Giai cÊp c«ng nh©n ViÖt Nam sè ng−êi cßn Ýt,
kh«ng l·nh ®¹o ®−îc c¸ch m¹ng.
Nãi vËy kh«ng ®óng. L·nh ®¹o ®−îc hay lµ kh«ng, lµ do ®Æc tÝnh c¸ch m¹ng, chø kh«ng ph¶i do sè ng−êi nhiÒu Ýt cña giai cÊp.
Giai cÊp c«ng nh©n cã chñ nghÜa M¸c - Lªnin. Trªn nÒn t¶ng ®Êu
tranh, hä x©y dùng nªn §¶ng theo chñ nghÜa M¸c - Lªnin lµ §¶ng
Lao ®éng ViÖt Nam. §¶ng ®Ò ra chñ tr−¬ng, ®−êng lèi, khÈu hiÖu c¸ch m¹ng, l«i cuèn giai cÊp n«ng d©n vµ tiÓu t− s¶n vµo ®Êu
tranh, båi d−ìng hä thµnh nh÷ng phÇn tö tiªn tiÕn. L¹i cã nh÷ng
phÇn tö trÝ thøc tham gia c¸ch m¹ng vµ v« s¶n hãa. Thµnh thö ®éi
ngò chÝnh trÞ cña giai cÊp c«ng nh©n ngµy cµng ph¸t triÓn. Mai
sau, c«ng nghÖ cña ta ngµy cµng ph¸t triÓn, th× sè c«ng nh©n ngµy
cµng t¨ng thªm.
Tuy hiÖn nay ë n−íc ta giai cÊp c«ng nh©n cßn nhá, song ë thÕ
giíi th× giai cÊp c«ng nh©n rÊt to lín. Cho nªn quyÒn l·nh ®¹o c¸ch
m¹ng chØ do giai cÊp c«ng nh©n n¾m.
13- GIAI CÊP N¤NG D¢N
Giai cÊp n«ng d©n, chñ chèt lµ bÇn n«ng vµ trung n«ng lµ qu©n
®éi chñ lùc cña kh¸ng chiÕn vµ cña c¸ch m¹ng d©n chñ míi (cè n«ng thuéc vÒ giai cÊp c«ng nh©n).
ë n«ng th«n, bÇn n«ng lµ líp ng−êi ®«ng nhÊt, vµ nghÌo khæ
nhÊt. Hä ch©n bïn tay lÊm quanh n¨m, mµ vÉn suèt ®êi ®ãi r¸ch,
v× hä bÞ ®Þa chñ phong kiÕn bãc lét tµn tÖ. BÇn n«ng h¨ng h¸i
kh¸ng chiÕn, h¨ng h¸i c¸ch m¹ng vµ rÊt mong muèn thùc hiÖn
chÝnh s¸ch d©n cµy cã ruéng. V× vËy hä lµ ®ång minh ch¾c ch¾n
nhÊt cña giai cÊp c«ng nh©n.
Trung n«ng lµ líp ng−êi m×nh cµy ruéng cña m×nh, kh«ng bãc
lét ai, còng kh«ng ph¶i lµm thuª cho ai. Hä sinh sèng kh¸ h¬n bÇn
n«ng. Song gÆp mÊt mïa th× hä còng chËt vËt. V¶ l¹i hä còng bÞ
bän ®Þa chñ, bän cho vay nÆng l·i vµ bän ®Õ quèc ¸p bøc bãc lét.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 258
Thùc hiÖn chÝnh s¸ch “d©n cµy cã ruéng” th× hä còng cã lîi. Cho
nªn hä còng h¨ng h¸i kh¸ng chiÕn, h¨ng h¸i c¸ch m¹ng. V× vËy, hä
lµ ®ång minh ch¾c ch¾n cña giai cÊp c«ng nh©n.
C¸ch m¹ng ta hiÖn nay lµ chèng ®Õ quèc, chèng phong kiÕn.
N«ng d©n lµ líp ng−êi ®«ng nhÊt trong nh©n d©n, cho nªn hä lµ
qu©n chñ lùc cña c¸ch m¹ng.
Trong cuéc kh¸ng chiÕn cña ta, n«ng d©n ®ãng gãp nhiÒu nhÊt, hy sinh nhiÒu nhÊt. Trong qu©n ®éi ta, tèi ®¹i ®a sè lµ n«ng d©n.
Trong c«ng cuéc x©y dùng d©n chñ míi, muèn ph¸t triÓn c«ng
nghÖ vµ th−¬ng nghiÖp, ¾t ph¶i do n«ng d©n ®−îc gi¶i phãng, thi
®ua s¶n xuÊt, cung cÊp nguyªn liÖu vµ l−¬ng thùc, ®ång thêi tiªu
thô dåi dµo nh÷ng thø c«ng nghÖ s¶n xuÊt ra.
Nh−ng v× hoµn c¶nh kinh tÕ l¹c hËu, mµ n«ng d©n th−êng cã
tÝnh thñ cùu, rêi r¹c, t− h÷u. Cho nªn giai cÊp c«ng nh©n ph¶i
®oµn kÕt hä, gióp tæ chøc hä vµ l·nh ®¹o hä, th× hä lµ mét lùc
l−îng rÊt to lín v÷ng ch¾c. ThÕ lµ c«ng n«ng liªn minh.
14- GIAI CÊP TIÓU T¦ S¶N
Giai cÊp nµy gåm cã: phÇn tö trÝ thøc, c¸c nhµ c«ng nghÖ vµ
th−¬ng nghiÖp nhá, thñ c«ng nghÖ, nh÷ng ng−êi lµm nghÒ tù do
(nh− thÇy thuèc, luËt s−...), c«ng chøc.
§¹i ®a sè trÝ thøc vµ häc sinh thuéc giai cÊp tiÓu t− s¶n. Nãi
chung, th× hä còng bÞ ®Õ quèc vµ phong kiÕn ¸p bøc, th−êng bÞ thÊt
nghiÖp, thÊt häc.
Hä cã häc thøc, dÔ cã c¶m gi¸c chÝnh trÞ. Hä kh«ng trùc tiÕp
bãc lét lao ®éng. V× vËy, hä dÔ tiÕp thô sù gi¸o dôc c¸ch m¹ng vµ
cïng ®i víi c«ng n«ng.
Song trÝ thøc vµ häc sinh th−êng m¾c nh÷ng nh−îc ®iÓm rÊt
to, nh−: lý luËn kh«ng ®i ®«i víi thùc hµnh, xem khinh lao ®éng,
t− t−ëng m¬ hå, lËp tr−êng kh«ng v÷ng, khi hµnh ®éng th× hay
lung lay.
Th−êng thøc chÝnh trÞ 259
Nh÷ng líp tiÓu t− s¶n kh¸c (nh÷ng nhµ c«ng nghÖ vµ th−¬ng
nghiÖp nhá, nh÷ng ng−êi lµm nghÒ tù do, v.v.) còng bÞ ®Õ quèc vµ
phong kiÕn bãc lét. Kinh tÕ cña hä bÊp bªnh, th−êng bÞ thÊt
nghiÖp, ph¸ s¶n. Cho nªn sè ®«ng còng tham gia vµ ñng hé kh¸ng
chiÕn, c¸ch m¹ng. Hä còng lµ ®ång minh quan träng cña giai cÊp
c«ng nh©n.
Nãi chung lµ giai cÊp tiÓu t− s¶n cã nh÷ng nh−îc ®iÓm: tù t− tù lîi, rêi r¹c, kÐm kiªn quyÕt... Cho nªn ®èi víi hä, giai cÊp c«ng
nh©n cÇn ph¶i tuyªn truyÒn, tæ chøc hä, gióp hä ph¸t triÓn −u
®iÓm, söa ch÷a nh−îc ®iÓm, cÇn ph¶i kh«n khÐo l·nh ®¹o hä, lµm
cho hä quyÕt t©m phông sù nh©n d©n, c¶i t¹o t− t−ëng, cïng víi
c«ng n«ng kÕt thµnh mét khèi, th× hä míi trë nªn t¸c dông to lín
trong c«ng cuéc kh¸ng chiÕn, c¸ch m¹ng.
15- GIAI CÊP T¦ S¶N D¢N TéC
Lµ giai cÊp t− s¶n kh«ng dÝnh lÝu víi ®Õ quèc, hoÆc dÝnh lÝu rÊt Ýt. Mét mÆt th× hä bÞ ®Õ quèc vµ phong kiÕn ng¨n trë, cho nªn hä
còng muèn chèng ®Õ quèc vµ phong kiÕn. Nh−ng mÆt kh¸c, hä lµ
giai cÊp bãc lét, cho nªn hä còng sî giai cÊp bÞ bãc lét næi lªn ®Êu
tranh. V¶ l¹i vÒ mÆt kinh tÕ, hä cßn dÝnh lÝu Ýt nhiÒu víi ®Þa chñ
phong kiÕn, cho nªn ®èi víi viÖc c¶i c¸ch ruéng ®Êt, hä cßn do dù.
Do ®ã mµ t− s¶n d©n téc võa muèn c¸ch m¹ng võa muèn tháa
hiÖp. Bëi vËy, giai cÊp c«ng nh©n cÇn ph¶i võa ®oµn kÕt víi hä, võa
®Êu tranh víi hä ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cña c«ng nh©n. Cã nh− vËy,
giai cÊp t− s¶n d©n téc míi ph¸t triÓn ®−îc t¸c dông c¸ch m¹ng
cña hä, vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cña hä.
Dï ®Æc ®iÓm kh¸c nhau, t¸c dông kh¸c nhau, song trong
kh¸ng chiÕn, trong c¸ch m¹ng d©n chñ míi, c¸c giai cÊp c«ng,
n«ng, tiÓu t− s¶n vµ t− s¶n d©n téc, ®Òu cã lîi Ých chung, môc ®Ých
chung, cÇn ph¶i ®oµn kÕt l¹i thµnh MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt m¹nh mÏ, d−íi sù l·nh ®¹o cña giai cÊp c«ng nh©n vµ chÝnh ®¶ng
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 260
cña giai cÊp Êy tøc lµ §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam. Nh− thÕ, th×
kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng lîi, kiÕn quèc nhÊt ®Þnh thµnh c«ng.
16- C¸CH M¹NG Vµ KH¸NG CHIÕN
Tr−íc ®©y ViÖt Nam ta lµ mét n−íc thuéc ®Þa vµ phong kiÕn.
Cho nªn c¸ch m¹ng cña ta lµ c¸ch m¹ng d©n téc vµ d©n chñ míi,
tøc lµ chèng ®Õ quèc, chèng phong kiÕn. Råi tiÕn dÇn ®Õn chñ
nghÜa x· héi. C¸ch m¹ng ta ®· tr−êng kú vµ gian khæ, míi ®Õn thµnh c«ng.
N¨m 1917, C¸ch m¹ng Nga thµnh c«ng. Chñ nghÜa M¸c -
Lªnin dÇn dÇn truyÒn ®Õn n−íc ta. ChÝnh ®¶ng cña giai cÊp c«ng
nh©n lµ §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng thµnh lËp n¨m 1930. §¶ng ra
søc tuyªn truyÒn, tæ chøc. Phong trµo c«ng n«ng b¾t ®Çu tiÕn
m¹nh. C¸ch m¹ng Trung Quèc còng ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn c¸ch
m¹ng ta.
Tr¶i 15 n¨m ®Êu tranh gian khæ, bÞ ®Õ quèc vµ phong kiÕn khñng bè, giÕt chãc, tï ®µy, nh−ng §¶ng Céng s¶n ch¼ng nh÷ng
kh«ng bÞ tiªu diÖt, mµ l¹i ®−îc thö th¸ch dïi mµi, cµng ngµy cµng
ph¸t triÓn m¹nh mÏ.
N¨m 1939, ThÕ giíi chiÕn tranh lÇn thø hai næ bïng. N¨m
1945, Liªn X« ®¸nh th¾ng ph¸t xÝt §øc vµ NhËt. Nhê ®ã, nh©n
d©n ta, d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ MÆt trËn ViÖt Minh, næi lªn
c¸ch m¹ng, tranh lÊy chÝnh quyÒn, lËp thµnh Nhµ n−íc d©n chñ céng hßa.
Nh−ng ®Õ quèc Ph¸p - Mü muèn c−íp n−íc ta. §ång minh cña
chóng lµ ®Þa chñ phong kiÕn muèn b¸n n−íc ta. Cho nªn ta ph¶i
kh¸ng chiÕn cøu n−íc. N¨m 1945, §¶ng cßn nhá, ViÖt Minh cßn yÕu, song nhê søc
®oµn kÕt cña nh©n d©n, mµ c¸ch m¹ng ta th¾ng lîi.
Ngµy nay, ta cã chÝnh quyÒn nh©n d©n m¹nh mÏ, cã MÆt trËn
d©n téc v÷ng ch¾c, cã qu©n ®éi nh©n d©n hïng m¹nh. Cã §¶ng
Th−êng thøc chÝnh trÞ 261
Lao ®éng tiÕp tôc truyÒn thèng anh dòng cña §¶ng Céng s¶n
§«ng D−¬ng, theo chñ nghÜa M¸c - Lªnin, kinh qua nh÷ng cuéc
chØnh §¶ng, chØnh phong lµm cho tæ chøc vµ t− t−ëng cña §¶ng
thªm m¹nh mÏ vµ trong s¹ch. Nh©n d©n ta ngµy thªm ®oµn kÕt
chÆt chÏ. §ã lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn lµm cho kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh
th¾ng lîi.
17- CHÕ §é NHµ N¦íC D¢N CHñ CéNG hßa
N−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®· ®¸nh ®æ nÒn thèng trÞ tèi
t¨m cña ®Õ quèc vµ phong kiÕn, ®· ®−a nh©n d©n ta lªn con ®−êng
s¸ng sña, vÎ vang. Nhµ n−íc ta ®· thµnh nhµ n−íc cña nh©n d©n.
Nhµ n−íc lµ g×? Tr¶i mÊy mu«n n¨m, x· héi céng s¶n nguyªn thñy kh«ng cã chÕ ®é t− h÷u, kh«ng cã sù bãc lét, kh«ng cã giai
cÊp, th× kh«ng cã nhµ n−íc.
Tõ khi cã chÕ ®é t− h÷u, ng−êi giµu thµnh giai cÊp bãc lét,
ng−êi nghÌo thµnh giai cÊp bÞ bãc lét. Giai cÊp ng−êi giµu x©y dùng bé m¸y thèng trÞ gåm cã chÝnh phñ, qu©n ®éi, tßa ¸n, c¶nh
s¸t, v.v.. Bé m¸y Êy gäi lµ nhµ n−íc ®Ó thèng trÞ giai cÊp bÞ bãc lét.
Nhµ n−íc phong kiÕn lµ c«ng cô cña ®Þa chñ ®Ó thèng trÞ n«ng d©n.
Nhµ n−íc t− b¶n lµ c«ng cô cña giai cÊp t− s¶n ®Ó thèng trÞ giai
cÊp c«ng nh©n.
Song tõ C¸ch m¹ng Nga thµnh c«ng, mét x· héi míi ra ®êi,
nhµ n−íc ®· trë nªn c«ng cô thèng trÞ cña nh©n d©n lao ®éng.
Nhµ n−íc ta còng lµ nhµ n−íc cña ®¹i ®a sè nh©n d©n, ®Ó
thèng trÞ thiÓu sè ph¶n ®éng, ®Ó gi÷ g×n lîi Ých cña nh©n d©n, b»ng
c¸ch d©n chñ chuyªn chÝnh cña nh©n d©n.
18- NH¢N D¢N D¢N CHñ CHUY£N CHÝNH
Tr−íc kia ViÖt Nam ta vÉn cã Nhµ n−íc vµ ChÝnh phñ. Song ®ã
lµ c«ng cô cña ®Õ quèc vµ phong kiÕn ®Ó ¸p bøc nh©n d©n.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 262
C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m thµnh c«ng, ta lËp ra ChÝnh phñ míi,
qu©n ®éi, c«ng an, tßa ¸n, ph¸p luËt míi cña nh©n d©n ®Ó chèng kÎ
®Þch trong vµ ngoµi, vµ ®Ó gi÷ g×n quyÒn lîi cña nh©n d©n.
Nhµ n−íc míi cña ta vµ Nhµ n−íc cò, tÝnh chÊt kh¸c nhau. TÝnh chÊt cña mét nhµ n−íc lµ: trong nhµ n−íc Êy, giai cÊp nµo
thèng trÞ, giai cÊp nµo bÞ thèng trÞ. Nhµ n−íc Êy b¶o vÖ lîi Ých cña
giai cÊp nµo, ®µn ¸p giai cÊp nµo. Nhµ n−íc cò n»m trong tay ®Õ quèc vµ phong kiÕn, tÝnh chÊt
nã lµ ®Õ quèc vµ phong kiÕn, lµ ph¶n ®éng.
Nhµ n−íc ta ngµy nay lµ n»m trong tay nh©n d©n chèng ®Õ quèc
vµ phong kiÕn. TÝnh chÊt nã lµ nh©n d©n d©n chñ chuyªn chÝnh.
Nh©n d©n lµ: bèn giai cÊp c«ng, n«ng, tiÓu t− s¶n vµ t− s¶n
d©n téc. D−íi sù l·nh ®¹o cña giai cÊp c«ng nh©n vµ cña §¶ng,
c¸c giai cÊp Êy ®oµn kÕt l¹i, bÇu ra chÝnh phñ cña m×nh. §èi víi
néi bé nh©n d©n th× thùc hµnh d©n chñ. §èi víi ®Õ quèc, phong
kiÕn vµ lò ph¶n ®éng, th× thùc hµnh chuyªn chÝnh chèng l¹i
chóng, ®µn ¸p chóng.
Trong n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa cña chóng ta, tÊt c¶
mäi quyÒn lùc ®Òu lµ cña nh©n d©n, tøc lµ cña c¸c giai cÊp c«ng,
n«ng, tiÓu t− s¶n vµ t− s¶n d©n téc. Bèn giai cÊp Êy do giai cÊp
c«ng nh©n l·nh ®¹o, lÊy c«ng n«ng liªn minh lµm nÒn t¶ng, ®oµn
kÕt c¸c giai cÊp d©n chñ vµ c¸c d©n téc trong n−íc, ®Ó thùc hµnh
d©n chñ chuyªn chÝnh.
19- MÆT TRËN D¢N TéC THèNG NHÊT (LI£N - VIÖT)
Trong giai ®o¹n c¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ, bèn giai cÊp c«ng,
n«ng, tiÓu t− s¶n vµ t− s¶n d©n téc ®Òu lµ ®éng lùc cña c¸ch m¹ng.
D−íi sù l·nh ®¹o cña giai cÊp c«ng nh©n vµ cña §¶ng, bèn giai
cÊp ®oµn kÕt vµ tæ chøc thµnh mÆt trËn thèng nhÊt to lín m¹nh
mÏ. V× trong c«ng cuéc c¸ch m¹ng chèng ®Õ quèc, chèng phong
kiÕn, trong sù nghiÖp kiÕn quèc, ph¸t triÓn kinh tÕ, bèn giai cÊp Êy
Th−êng thøc chÝnh trÞ 263
®Òu cã lîi, cho nªn bèn giai cÊp Êy cÇn ph¶i ®oµn kÕt, cÇn ph¶i hîp
t¸c, cïng nhau x©y dùng nh©n d©n d©n chñ chuyªn chÝnh, ®Ó ®−a
kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi, kiÕn quèc ®Õn thµnh c«ng.
V× sao cÇn ph¶i lÊy c«ng n«ng liªn minh lµm nÒn t¶ng?
V× giai cÊp c«ng n«ng lµ ®«ng nhÊt, h¬n 9 phÇn 10 trong nh©n
d©n. V× trong cuéc ®Êu tranh c¸ch m¹ng, hai giai cÊp Êy lµ kiªn quyÕt nhÊt. Liªn minh cña hai giai cÊp Êy lµ nÒn t¶ng réng r·i vµ ch¾c ch¾n nhÊt cña d©n chñ chuyªn chÝnh. Trong cuéc kh¸ng chiÕn
cøu n−íc, hai giai cÊp Êy còng ®ãng gãp nhiÒu nhÊt, hy sinh to nhÊt, thµnh tÝch lín nhÊt. Giai cÊp c«ng n«ng lµ lùc l−îng chñ chèt
®Ó gi÷ g×n Tæ quèc, x©y dùng n−íc nhµ. V× vËy c«ng n«ng liªn minh
lµ nÒn t¶ng tù nhiªn cña MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt.
20- D¢N CHñ TËP TRUNG
ë n−íc ta chÝnh quyÒn lµ cña nh©n d©n, do nh©n d©n lµm chñ.
Nh©n d©n bÇu ra c¸c héi ®ång nh©n d©n, ñy ban kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh ®Þa ph−¬ng, vµ Quèc héi cïng ChÝnh phñ Trung −¬ng.
Trong c¸c cuéc bÇu cö, c«ng d©n ViÖt Nam tõ 18 tuæi trë lªn,
kh«ng ph©n biÖt g¸i trai, t«n gi¸o, møc tµi s¶n, tr×nh ®é v¨n
hãa, kh«ng ph©n biÖt nßi gièng ®Òu cã quyÒn tham gia. §ã lµ
mét c¸ch rÊt hîp lý, ®Ó nh©n d©n lao ®éng thùc hµnh quyÒn
thèng trÞ cña m×nh.
ChÕ ®é X«viÕt ë Liªn X« vµ chÕ ®é nh©n d©n ®¹i biÓu ®¹i héi ë c¸c n−íc d©n chñ míi ®¹i kh¸i còng nh− vËy. ë Liªn X« kh«ng
cã giai cÊp t− s¶n n÷a. X«viÕt tøc lµ ®¹i biÓu cho toµn thÓ nh©n
d©n: c«ng nh©n, n«ng d©n trong c¸c n«ng tr−êng tËp thÓ vµ tÇng
líp trÝ thøc.
ë Trung Quèc vµ ë n−íc ta, th× ngoµi liªn minh c«ng n«ng, cßn
cã giai cÊp tiÓu t− s¶n vµ t− s¶n d©n téc tham gia.
Nh©n d©n lµ «ng chñ n¾m chÝnh quyÒn. Nh©n d©n bÇu ra ®¹i
biÓu thay mÆt m×nh thi hµnh chÝnh quyÒn Êy. ThÕ lµ d©n chñ.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 264
C¸c c¬ quan chÝnh quyÒn lµ thèng nhÊt, tËp trung.
Tõ héi ®ång nh©n d©n vµ ñy ban kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh x·
®Õn Quèc héi vµ ChÝnh phñ Trung −¬ng, sè Ýt ph¶i phôc tïng sè
nhiÒu, cÊp d−íi ph¶i phôc tïng cÊp trªn, ®Þa ph−¬ng ph¶i phôc
tïng Trung −¬ng. ThÕ lµ võa d©n chñ võa tËp trung.
ChÕ ®é d©n chñ tËp trung khiÕn cho toµn thÓ nh©n d©n (c«ng,
n«ng, tiÓu t− s¶n, t− s¶n d©n téc) ®Òu trë nªn chñ nh©n ch©n chÝnh cña n−íc nhµ, ®Òu ®oµn kÕt ®Ó kh¸ng chiÕn kiÕn quèc.
21- QUYÒN LîI Vµ NGHÜA Vô CñA NH¢N D¢N
D−íi sù thèng trÞ cña ®Õ quèc vµ phong kiÕn, nh©n d©n chØ cã nghÜa vô, nh− nép s−u ®ãng thuÕ, ®i lÝnh ®i phu mµ kh«ng cã quyÒn lîi. C©u tôc ng÷ “d©n ngu khu ®en, ®Ëp ®i hß ®øng”, ®· nãi
râ t×nh tr¹ng Êy.
D−íi chÕ ®é d©n chñ céng hßa, th× kh¸c h¼n. Nh©n d©n cã
nghÜa vô, ®ång thêi cã quyÒn lîi. Nh©n d©n cã quyÒn tù do t− t−ëng, tù do tæ chøc, tù do tÝn ng−ìng, v.v. cã quyÒn øng cö vµ bÇu
cö. §µn bµ cã mäi quyÒn lîi nh− ®µn «ng. C¸c d©n téc trong n−íc
®Òu cã quyÒn lîi nh− nhau.
Nh©n d©n ®−îc h−ëng nh÷ng quyÒn lîi Êy, cho nªn mäi ng−êi
cÇn ph¶i h¨ng h¸i lµm trßn nghÜa vô cña m×nh trong mäi c«ng viÖc
kh¸ng chiÕn, cøu n−íc, x©y dùng n−íc nhµ.
Nh©n d©n vµ quèc d©n kh¸c nhau.
Nh©n d©n lµ bèn giai cÊp c«ng, n«ng, tiÓu t− s¶n, t− s¶n d©n
téc vµ nh÷ng phÇn tö kh¸c yªu n−íc. §ã lµ nÒn t¶ng cña quèc d©n.
Nh÷ng bän ph¶n ®éng ch−a ®Õn nçi bÞ xö tö, vÉn lµ quèc d©n.
Nh−ng chóng kh«ng ®−îc ë trong ®Þa vÞ nh©n d©n, kh«ng ®−îc
h−ëng quyÒn lîi nh− nh©n d©n. Chóng kh«ng cã quyÒn tuyÓn cö,
øng cö; kh«ng cã quyÒn tæ chøc tuyªn truyÒn, v.v.. Song chóng cÇn
ph¶i lµm trßn nghÜa vô, nh− phôc tïng trËt tù, tu©n theo ph¸p
luËt cña nh©n d©n.
Th−êng thøc chÝnh trÞ 265
§èi víi nh©n d©n, th× c«ng cô cña nhµ n−íc d©n chñ míi -
(ChÝnh phñ, ph¸p luËt, c«ng an, qu©n ®éi, v©n v©n) - lµ ®Ó gi÷ g×n
quyÒn lîi cña nh©n d©n.
§èi víi bän ph¶n ®éng, th× nh÷ng tæ chøc Êy lµ ®Ó b¾t buéc
chóng ph¶i lµm trßn mäi nghÜa vô.
22- NHIÖM Vô CñA NHµ N¦íC D¢N CHñ MíI
Môc ®Ých cña c¸ch m¹ng lµ x©y dùng mét n−íc ViÖt Nam ®éc
lËp, thèng nhÊt, tù do, giµu m¹nh. Lµm cho nh©n d©n ®−îc h−ëng
h¹nh phóc vµ x©y dùng mét x· héi sung s−íng, vÎ vang.
Muèn ®¹t môc ®Ých Êy, th× ph¶i ra søc kh¸ng chiÕn, ®¸nh tan
bän ®Õ quèc x©m l−îc vµ tiªu diÖt bän phong kiÕn ph¶n quèc.
§Ó kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, n−íc nhµ ph¶i x©y dùng nhiÒu mÆt:
- X©y dùng qu©n ®éi - Mét qu©n ®éi nh©n d©n thËt m¹nh, d−íi
sù l·nh ®¹o cña giai cÊp c«ng nh©n vµ cña §¶ng. Qu©n ®éi ta ph¶i
®−îc trang bÞ ®Çy ®ñ, ph¶i häc tËp nhiÒu ®Ó tiÕn bé m·i vÒ mÆt kü
thuËt. Ph¶i lu«n t¨ng c−êng c«ng t¸c chÝnh trÞ ®Ó b¶o ®¶m lµ qu©n
®éi c¸ch m¹ng, qu©n ®éi quyÕt chiÕn quyÕt th¾ng.
- X©y dùng chÝnh quyÒn - Ph¶i c¶i tiÕn c«ng t¸c trong c¸c c¬
quan chÝnh quyÒn, tÈy s¹ch bÖnh quan liªu, mÖnh lÖnh. Ph¶i liªn
hÖ chÆt chÏ víi nh©n d©n. Ph¶i gi¸o dôc nh©n d©n biÕt sö dông
quyÒn lîi cña m×nh vµ h¨ng h¸i lµm trßn nghÜa vô cña m×nh. Ph¶i
®µn ¸p nghiªm ngÆt bän ph¶n ®éng, ng¨n ngõa vµ trõng trÞ mäi
ho¹t ®éng ph¸ ho¹i.
- X©y dùng kinh tÕ - Ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, c«ng nghÖ, thñ
c«ng nghÖ, th−¬ng nghiÖp, giao th«ng vËn t¶i, ®Ó c¶i tiÕn kinh tÕ
vµ tµi chÝnh cña Nhµ n−íc, c¶i thiÖn ®êi sèng cña nh©n d©n.
- X©y dùng v¨n hãa - Ph¶i x©y dùng mét nÒn v¨n hãa d©n téc,
khoa häc, ®¹i chóng. Ph¶i n©ng cao tr×nh ®é v¨n hãa cña nh©n
d©n. Ph¶i ®Ò x−íng ®¹o ®øc c«ng d©n tøc lµ yªu Tæ quèc, yªu nh©n
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 266
d©n, yªu lao ®éng, yªu khoa häc, b¶o vÖ cña c«ng... Ph¶i chèng v¨n
hãa n« lÖ cña ®Õ quèc vµ phong kiÕn. Ph¶i t¨ng c−êng c«ng viÖc vÖ
sinh, ph¶i ph¸t triÓn b¸o chÝ...
Nh÷ng c«ng viÖc x©y dùng ®ã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, l¹i
quan hÖ mËt thiÕt víi cuéc ph¸t ®éng quÇn chóng triÖt ®Ó thi hµnh
chÝnh s¸ch ruéng ®Êt.
23- THµNH PHÇN KINH TÕ ë N¦íC TA (VïNG Tù DO)
HiÖn nay, kinh tÕ n−íc ta cã nh÷ng thµnh phÇn nh− sau:
- Kinh tÕ ®Þa chñ phong kiÕn bãc lét ®Þa t«.
- Kinh tÕ quèc doanh, cã tÝnh chÊt chñ nghÜa x· héi. V× tµi s¶n
c¸c xÝ nghiÖp Êy lµ cña chung cña nh©n d©n, cña Nhµ n−íc, chø
kh«ng ph¶i cña riªng. Trong c¸c xÝ nghiÖp quèc doanh th× x−ëng
tr−ëng, c«ng tr×nh s− vµ c«ng nh©n ®Òu cã quyÒn tham gia qu¶n lý,
®Òu lµ chñ nh©n. ViÖc s¶n xuÊt th× do sù l·nh ®¹o thèng nhÊt cña
ChÝnh phñ nh©n d©n.
- C¸c hîp t¸c x· tiªu thô vµ hîp t¸c x· cung cÊp, cã tÝnh chÊt
nöa chñ nghÜa x· héi. Nh©n d©n gãp nhau ®Ó mua nh÷ng thø
m×nh cÇn dïng, hoÆc ®Ó b¸n nh÷ng thø m×nh s¶n xuÊt kh«ng ph¶i
kinh qua c¸c ng−êi con bu«n, kh«ng bÞ hä bãc lét.
C¸c héi ®æi c«ng ë n«ng th«n, còng lµ mét lo¹i hîp t¸c x·.
- Kinh tÕ c¸ nh©n cña n«ng d©n vµ cña thñ c«ng nghÖ, hä
th−êng tù tóc, Ýt cã g× b¸n vµ còng Ýt khi mua g×. §ã lµ mét thø
kinh tÕ l¹c hËu.
- Kinh tÕ t− b¶n cña t− nh©n. Hä bãc lét c«ng nh©n, nh−ng
®ång thêi hä còng gãp phÇn vµo x©y dùng kinh tÕ.
- Kinh tÕ t− b¶n quèc gia lµ Nhµ n−íc hïn vèn víi t− nh©n ®Ó
kinh doanh vµ do Nhµ n−íc l·nh ®¹o. Trong lo¹i nµy, t− b¶n cña
t− nh©n lµ chñ nghÜa t− b¶n. T− b¶n cña Nhµ n−íc lµ chñ nghÜa
x· héi.
Th−êng thøc chÝnh trÞ 267
24- CHÝNH S¸CH KINH TÕ CñA §¶NG Vµ CHÝNH PHñ
Gåm cã mÊy ®iÒu:
1- C«ng t− ®Òu lîi. Kinh tÕ quèc doanh lµ c«ng. Nã lµ nÒn t¶ng
vµ søc l·nh ®¹o cña kinh tÕ d©n chñ míi. Cho nªn chóng ta ph¶i ra
søc ph¸t triÓn nã vµ nh©n d©n ta ph¶i ñng hé nã. §èi víi nh÷ng
ng−êi ph¸ ho¹i nã, trém c¾p cña c«ng, khai gian lËu thuÕ, th× ph¶i
trõng trÞ.
T− lµ nh÷ng nhµ t− b¶n d©n téc vµ kinh tÕ c¸ nh©n cña n«ng
d©n vµ thñ c«ng nghÖ. §ã còng lµ lùc l−îng cÇn thiÕt cho cuéc x©y
dùng kinh tÕ n−íc nhµ. Cho nªn ChÝnh phñ cÇn gióp hä ph¸t triÓn.
Nh−ng hä ph¶i phôc tïng sù l·nh ®¹o cña kinh tÕ quèc gia, ph¶i
hîp víi lîi Ých cña ®¹i ®a sè nh©n d©n.
2- Chñ thî ®Òu lîi. Nhµ t− b¶n th× kh«ng khái bãc lét. Nh−ng
ChÝnh phñ ng¨n cÊm hä bãc lét c«ng nh©n qu¸ tay. ChÝnh phñ
ph¶i b¶o vÖ lîi quyÒn cña c«ng nh©n. §ång thêi, v× lîi Ých l©u dµi,
anh chÞ em thî còng ®Ó cho chñ ®−îc sè lîi hîp lý, kh«ng yªu cÇu
qu¸ møc.
Chñ vµ thî ®Òu tù gi¸c tù ®éng, t¨ng gia s¶n xuÊt lîi c¶ ®«i bªn.
3- C«ng n«ng gióp nhau. C«ng nh©n ra søc s¶n xuÊt n«ng cô
vµ c¸c thø cÇn dïng kh¸c, ®Ó cung cÊp cho n«ng d©n. N«ng d©n th×
ra søc t¨ng gia s¶n xuÊt, ®Ó cung cÊp l−¬ng thùc vµ c¸c thø
nguyªn liÖu cho c«ng nh©n. Do ®ã mµ cµng th¾t chÆt liªn minh
gi÷a c«ng n«ng.
4- L−u th«ng trong ngoµi. Ta ra søc khai l©m thæ s¶n ®Ó b¸n
cho c¸c n−íc b¹n vµ ®Ó mua nh÷ng thø ta cÇn dïng. C¸c n−íc b¹n
mua nh÷ng thø ta ®−a ra vµ b¸n cho ta nh÷ng hµng hãa ta ch−a
chÕ t¹o ®−îc. §ã lµ chÝnh s¸ch mËu dÞch, gióp ®ì lÉn nhau rÊt cã
lîi cho kinh tÕ ta.
Bèn chÝnh s¸ch Êy lµ mÊu chèt ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ cña
n−íc ta.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 268
25- ¤N Cò Vµ BIÕT MíI
Chóng ta ®· nghiªn cøu nh÷ng môc: 1- Giai cÊp lµ g×? 2- Phong kiÕn lµ g×? 3- Chñ nghÜa t− b¶n lµ g×? 4- Chñ nghÜa ®Õ quèc lµ g×? 5- §Õ quèc Ph¸p x©m l−îc n−íc ta 6- T− s¶n m¹i b¶n lµ g×? 7- Kinh tÕ l¹c hËu lµ thÕ nµo? 8- V× sao nh©n d©n ViÖt Nam cùc khæ? 9- Con ®−êng gi¶i phãng 10- “Canh gi¶ h÷u kú ®iÒn” 11- §éng lùc c¸ch m¹ng 12- V× sao c«ng nh©n lµ giai cÊp l·nh ®¹o c¸ch m¹ng? 13- Giai cÊp n«ng d©n 14- Giai cÊp tiÓu t− s¶n 15- Giai cÊp t− s¶n d©n téc 16- C¸ch m¹ng vµ kh¸ng chiÕn 17- ChÕ ®é Nhµ n−íc D©n chñ Céng hßa 18- Nh©n d©n d©n chñ chuyªn chÝnh 19- MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt (Liªn - ViÖt) 20- D©n chñ tËp trung 21- QuyÒn lîi vµ nghÜa vô cña nh©n d©n 22- NhiÖm vô cña Nhµ n−íc d©n chñ míi 23- Thµnh phÇn kinh tÕ ë n−íc ta (vïng tù do) 24- ChÝnh s¸ch kinh tÕ cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ. Häc th× ph¶i «n c¸i cò vµ biÕt thªm c¸i míi. NÕu kh«ng «n l¹i
th× nh÷ng c¸i ®· häc ®−îc, sÏ quªn mÊt. VËy §.X. xin ®Ò nghÞ: a) C¸c ®ång chÝ «n l¹i nh÷ng bµi Êy, vµ liªn hÖ nh÷ng bµi Êy
víi c«ng t¸c cña m×nh. Cã chç nµo kh«ng hiÓu râ, hoÆc kh«ng ®ång ý xin c¸c ®ång chÝ göi th− cho b¸o.
Th−êng thøc chÝnh trÞ 269
b) Xin nh÷ng c¬ quan, bé ®éi, x−ëng m¸y, tr−êng häc vµ c¸
nh©n nµo ®· nghiªn cøu nh÷ng bµi Êy, viÕt th− cho b¸o, ®Ó b¸o
biÕt râ nh÷ng bµi Êy ®· gióp Ých ®−îc chõng mùc nµo. Råi chóng ta
sÏ tiÕp tôc nghiªn cøu thªm nh÷ng môc kh¸c.
26- THêI §¹I MíI
Thêi ®¹i cña chóng ta lµ thêi ®¹i míi, thêi ®¹i c¸ch m¹ng th¾ng lîi.
Tr−íc kia, t− b¶n ®¸nh ®æ phong kiÕn, ph¸t triÓn c«ng nghÖ;
lóc ®ã t− b¶n cã tÝnh tiÕn bé. Nh−ng ngµy nay t− b¶n ®· thµnh ®Õ
quèc chñ nghÜa, tøc lµ t− b¶n chñ nghÜa ®· môc n¸t vµ gÇn chÕt. V× sao mµ môc n¸t? V× ®Õ quèc chñ nghÜa tøc lµ t− b¶n ®éc
quyÒn. MÊy nhãm ®¹i t− b¶n cho¸n hÕt thÞ tr−êng; kh«ng ra søc
c¶i tiÕn kü thuËt, t¨ng gia s¶n xuÊt n÷a. V× ®¹i ®a sè nhµ t− b¶n
®· biÕn thµnh bän ®Çu c¬ vµ nhê vµo bãc lét c¸c thuéc ®Þa mµ sèng.
V× sao mµ gÇn chÕt? V× c¸ch s¶n xuÊt ®· x· héi hãa ®Õn møc rÊt cao (mét nhµ m¸y cã hµng v¹n c«ng nh©n), nã t¹o ®iÒu kiÖn cho
viÖc ®¸nh ®æ chñ nghÜa t− b¶n ®Ó x©y dùng chñ nghÜa x· héi. V×
m©u thuÉn gi÷a c¸c ®Õ quèc rÊt s©u s¾c nã t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc
®¸nh ®æ chñ nghÜa t− b¶n. Cã ba m©u thuÉn chÝnh lµ:
1- M©u thuÉn gi÷a giai cÊp t− b¶n vµ giai cÊp v« s¶n. V« s¶n
ngµy cµng cïng khæ, mµ gi¸c ngé ngµy cµng cao, cµng kiªn quyÕt
lµm c¸ch m¹ng ®Ó ®¸nh ®æ chñ nghÜa t− b¶n.
2- M©u thuÉn gi÷a ®Õ quèc vµ c¸c d©n téc thuéc ®Þa. §Õ quèc bãc
lét ngµy cµng tµn tÖ. Nh©n d©n c¸c thuéc ®Þa ngµy cµng ®au khæ,
cµng gi¸c ngé vµ cµng kiªn quyÕt lµm c¸ch m¹ng ®¸nh ®æ ®Õ quèc
chñ nghÜa. V« s¶n c¸c n−íc cïng víi d©n téc c¸c thuéc ®Þa kÕt thµnh
b¹n ®ång minh ®Ó ®¸nh ®æ kÎ thï chung lµ ®Õ quèc chñ nghÜa.
3- M©u thuÉn gi÷a c¸c nhãm t− b¶n ®éc quyÒn vµ gi÷a c¸c n−íc ®Õ quèc. V× chóng tranh nhau thÞ tr−êng, tranh nhau thuéc
®Þa, råi ®i ®Õn ®¸nh nhau.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 270
KÕt qu¶ ba m©u thuÉn Êy lµm cho c¸ch m¹ng v« s¶n vµ c¸ch m¹ng d©n téc næ bïng, vµ th¾ng lîi.
27- X· HéI MíI
N¨m 1914, ThÕ giíi chiÕn tranh lÇn thø nhÊt næ bïng. N¨m 1917, c¸ch m¹ng v« s¶n th¾ng lîi ë Nga, mét n−íc x· héi
chñ nghÜa ®Çu tiªn ®· thµnh lËp - tøc lµ Liªn X«. Tõ ®ã thÕ giíi chia lµm hai phe.
Tr−íc kia, toµn thÕ giíi ®Òu bÞ t− b¶n thèng trÞ. Nay, t− b¶n ®· bÞ ®¸nh ®æ ë mét n−íc rÊt to vµ v« s¶n trë nªn giai cÊp thèng trÞ.
Tr−íc kia, nhiÒu d©n téc bÞ ®Õ quèc Nga ¸p bøc. Nay nh÷ng d©n téc Êy hoµn toµn ®−îc gi¶i phãng.
V× vËy, c¸ch m¹ng Nga ®· khuyÕn khÝch giai cÊp v« s¶n vµ c¸c d©n téc thuéc ®Þa c¶ thÕ giíi næi lªn c¸ch m¹ng.
Sau C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi, ®Õ quèc Ph¸p, Anh, Mü cïng 11 n−íc kh¸c tiÕn c«ng Liªn X«. D−íi sù l·nh ®¹o cña Lªnin vµ Xtalin, qu©n vµ d©n Liªn X« ®· ®¸nh th¾ng bän ®Õ quèc vµ bÌ lò ph¶n ®éng trong n−íc. N¨m 1928, Liªn X« b¾t ®Çu kÕ ho¹ch 5 n¨m thø nhÊt, trong lóc c¸c n−íc t− b¶n ®ang l©m vµo kinh tÕ khñng ho¶ng. HiÖn nay, Liªn X« ®ang thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m thø n¨m, tiÕn m¹nh ®Õn chñ nghÜa céng s¶n.
N¨m 1940, ThÕ giíi chiÕn tranh thø hai bïng næ. KÕt qu¶ lµ: - §Õ quèc §øc, NhËt, ý sôp ®æ. §Õ quèc Ph¸p vµ Anh suy yÕu.
§Õ quèc Mü c« ®éc. VËy lµ thÕ lùc ®Õ quèc cµng thu hÑp. - C¸c n−íc TiÖp, Hung, B¶o, Lç, §«ng §øc, Ba Lan, Anbani,
B¾c TriÒu Tiªn ®· ®−îc qu©n ®éi Liªn X« gi¶i phãng vµ thµnh nh÷ng n−íc d©n chñ míi. Nhê Liªn X« th¾ng NhËt, mµ C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m ta thµnh c«ng, ViÖt Nam ta còng thµnh mét n−íc d©n chñ míi. N¨m 1949, c¸ch m¹ng Trung Quèc thµnh c«ng, 500 triÖu nh©n d©n Trung Quèc ®ang thùc hiÖn d©n chñ míi.
ThÕ lµ phe d©n chñ vµ chñ nghÜa x· héi, do Liªn X« l·nh ®¹o ngµy cµng m¹nh mÏ vÎ vang.
Th−êng thøc chÝnh trÞ 271
28- T×NH H×NH THÕ GiíI NGµY NAY
HiÖn nay, thÕ giíi chia thµnh hai phe râ rÖt. Phe ®Õ quèc do
Mü cÇm ®Çu. Phe d©n chñ do Liªn X« l·nh ®¹o.
§Õ quèc Mü - Trong hai cuéc thÕ giíi chiÕn tranh, Mü Ýt chÕt
ng−êi h¹i cña. Tr¸i l¹i, Mü b¸n ®−îc nhiÒu hµng hãa, cho¸n ®−îc
nhiÒu thÞ tr−êng, ph¸t tµi to. Do ®ã, Mü trë nªn ®Õ quèc sè 1. Nhê
chiÕn tranh mµ ph¸t tµi cho nªn Mü thµnh mét ®Õ quèc g©y chiÕn
bËc nhÊt. NÕu kh«ng b¸n ®−îc vò khÝ th× Mü sÏ l©m vµo kinh tÕ
khñng ho¶ng.
ChÝnh s¸ch cña Mü lµ “lÊy m¸u ng−êi, ph¸t tµi ta”. Song Mü sÏ
thÊt b¹i v×:
- N¹n kinh tÕ khñng ho¶ng lu«n lu«n ®e däa Mü.
- Mü c« ®éc, kh«ng cã mét ®ång minh m¹nh mÏ, mµ m©u thuÉn
trong phe Mü l¹i rÊt s©u s¾c.
- ChÝnh s¸ch x©m l−îc lµ tr¸i víi chÝnh nghÜa, nh©n d©n n−íc
nµo còng ghÐt.
- Qu©n ®éi Mü non nít, Ýt kinh nghiÖm.
Ng−êi ®Þch cña ®Õ quèc Mü, lµ phe d©n chñ hßa b×nh thÕ giíi,
rÊt to vµ ngµy cµng to.
Phe d©n chñ hßa b×nh - Liªn X« lµ mét phÇn s¸u qu¶ ®Êt víi
200 triÖu nh©n d©n, ngµy cµng giµu m¹nh. Qu©n ®éi hïng m¹nh
vµ nhiÒu kinh nghiÖm. Qu©n vµ d©n ®oµn kÕt nhÊt trÝ, tr×nh ®é
chÝnh trÞ rÊt cao.
Trung Quèc - §Êt ®ai réng b»ng c¶ ch©u ¢u. Nh©n d©n
®«ng gÊp ba Mü, gÊp 12 Ph¸p. Ng−êi ®«ng, ®Êt réng, cña nhiÒu,
®oµn kÕt.
Céng víi c¸c n−íc d©n chñ nh©n d©n kh¸c, céng víi nh©n d©n
yªu chuéng hßa b×nh ë kh¾p thÕ giíi, ®ã lµ mét lùc l−îng v« cïng
to lín, m¹nh h¬n phe ®Õ quèc, ®ñ ®¸nh tan ©m m−u ®Õ quèc vµ ®Èy
m¹nh thÕ giíi tiÕn lªn.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 272
29- T×NH H×NH TRONG N¦íC
N−íc ta ®ang kh¸ng chiÕn chèng ®Õ quèc x©m l−îc, ®Ó tranh
l¹i thèng nhÊt vµ ®éc lËp cho Tæ quèc, tù do vµ h¹nh phóc cho
nh©n d©n.
Thùc d©n Ph¸p yÕu dÇn, nh−ng v× chóng ®−îc phe ®Õ quèc
gióp søc nhÊt lµ ®Õ quèc Mü, cho nªn t¹m thêi ®Þch cßn m¹nh.
Tuy vËy, ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi. V× phe ta, phe d©n chñ ngµy cµng m¹nh. V× phe ®Þch nhiÒu m©u thuÉn, vµ ngµy cµng yÕu. V× ta
cã chÝnh nghÜa, mµ ®Þch lµ bän ®i c−íp n−íc. V× néi bé ®Þch lñng
cñng, mµ nh©n d©n ta th× ®oµn kÕt mét lßng.
§oµn kÕt lµ mét lùc l−îng v« cïng m¹nh mÏ. Ngoµi th× ta ®oµn
kÕt víi nh©n d©n Miªn, Lµo, Liªn X«, Trung Quèc vµ c¸c n−íc b¹n
kh¸c. Trong th× ®oµn kÕt toµn thÓ nh©n d©n yªu n−íc, tøc lµ c«ng
nh©n, n«ng d©n, tiÓu t− s¶n, t− s¶n d©n téc vµ nh÷ng th©n sÜ
kh¸ng chiÕn nghÜa lµ 99 phÇn tr¨m toµn d©n ta. §ã lµ mét søc
m¹nh v« ®Þch.
Tèi ®¹i ®a sè trong nh©n d©n lµ n«ng d©n. N«ng d©n h¨ng h¸i
tham gia lµ ®iÒu kiÖn chÝnh cho kh¸ng chiÕn th¾ng lîi. V× vËy,
§¶ng vµ ChÝnh phñ ph¸t ®éng quÇn chóng, thùc hµnh chÝnh s¸ch
ruéng ®Êt, ®Ó ®−a l¹i quyÒn lîi kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cho n«ng d©n.
Thùc hiÖn ®óng chÝnh s¸ch ruéng ®Êt, tøc lµ ®Èy kh¸ng chiÕn
®Õn th¾ng lîi hoµn toµn.
30- TINH THÇN Y£U N¦íC Vµ TINH THÇN QUèC TÕ
Tinh thÇn yªu n−íc lµ kiªn quyÕt gi÷ g×n quyÒn ®éc lËp, tù do
vµ ®Êt ®ai toµn vÑn cña n−íc m×nh.
Tinh thÇn quèc tÕ lµ ®oµn kÕt víi c¸c n−íc b¹n vµ nh©n d©n
c¸c n−íc kh¸c ®Ó gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi, chèng chÝnh s¸ch x©m
l−îc vµ chÝnh s¸ch chiÕn tranh cña ®Õ quèc. Tr−íc ®©y n−íc ta bÞ
®Õ quèc Ph¸p x©m chiÕm. Nhê nh©n d©n ta ®oµn kÕt, nhê Liªn X«
Th−êng thøc chÝnh trÞ 273
®¸nh th¾ng ®Õ quèc NhËt mµ C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m thµnh c«ng,
tõ ®ã d©n ta lµm chñ n−íc ta. Song kÎ thï lµ ®Õ quèc Ph¸p - Mü th«ng ®ång víi bän phong
kiÕn ®Þa chñ do bï nh×n B¶o §¹i ®øng ®Çu, mong c−íp n−íc ta mét lÇn n÷a.
§Ó gi÷ quyÒn tù do ®éc lËp cña Tæ quèc, chóng ta ph¶i kiªn quyÕt kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi hoµn toµn.
§¸nh ®uæi ®Õ quèc Ph¸p - Mü kh«ng nh÷ng lµ lîi Ých riªng cho n−íc ta, mµ còng lµm yÕu thÕ lùc ®Õ quèc gãp phÇn vµo gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi.
Mµ gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi tøc lµ gi÷ g×n lîi Ých cña n−íc ta. V× lîi Ých cña nh©n d©n lao ®éng kh¾p thÕ giíi lµ nhÊt trÝ. Hä ph¶i ®oµn kÕt ®Ó gi¶i phãng m×nh khái ¸ch ®Õ quèc. V× vËy c¸ch m¹ng n−íc nµo còng ph¶i cã nh©n d©n lao ®éng thÕ giíi ñng hé míi th¾ng lîi. Vµ khi ®· th¾ng lîi, ¾t ph¶i gióp ®ì c¸ch m¹ng cña nh©n d©n n−íc kh¸c.
§ã lµ lËp tr−êng quèc tÕ c¸ch m¹ng. Ngµy nay, thÕ giíi cã hai phe: Phe d©n chñ do Liªn X« l·nh ®¹o vµ Trung Quèc gióp søc. §øng vÒ phe nµy th× tranh ®−îc ®éc lËp vµ tù do. Phe ®Õ quèc do Mü cÇm ®Çu. §i theo phe nµy h¹i d©n mÊt n−íc. Ta ph¶i c−¬ng quyÕt ®øng vÒ mét phe, kh«ng thÓ ®øng ch«ng chªnh gi÷a hai phe. QuyÕt kh«ng cã con ®−êng thø ba.
Tinh thÇn yªu n−íc vµ tinh thÇn quèc tÕ liªn hÖ kh¨ng khÝt víi nhau. V× lÏ ®ã, ta võa ra søc kh¸ng chiÕn, võa tham gia phong trµo ñng hé hßa b×nh thÕ giíi.
31- §¶NG LAO §éNG VIÖT NAM L·NH §¹O KH¸NG CHIÕN Vµ KIÕN QUèC
Cã §¶ng l·nh ®¹o, c¸ch m¹ng vµ kh¸ng chiÕn míi th¾ng lîi, kiÕn quèc míi thµnh c«ng. V× sao?
Kinh nghiÖm thÕ giíi vµ trong n−íc chøng tá r»ng: Nh÷ng cuéc
®Êu tranh “tù ph¸t” cña nh©n d©n, th−êng kh«ng cã môc ®Ých râ
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 274
rµng, kÕ ho¹ch ®Çy ®ñ, tæ chøc ch¾c ch¾n. V× vËy mµ lùc l−îng rêi
r¹c n¬i nµy lªn th× n¬i kh¸c xÑp. KÕt qu¶ lµ thÊt b¹i.
Muèn th¾ng lîi, th× c¸ch m¹ng ph¶i cã mét ®¶ng l·nh ®¹o.
§¶ng ph¶i lµm cho quÇn chóng gi¸c ngé v× ®©u mµ hä bÞ ¸p bøc
bãc lét; ph¶i d¹y cho quÇn chóng hiÓu c¸c quy luËt ph¸t triÓn cña
x· héi, ®Ó hä nhËn râ v× môc ®Ých g× mµ ®Êu tranh; chØ râ con ®−êng gi¶i phãng cho quÇn chóng, cæ ®éng cho quÇn chóng kiªn quyÕt c¸ch m¹ng; lµm cho quÇn chóng tin ch¾c c¸ch m¹ng nhÊt
®Þnh th¾ng lîi.
C¸ch m¹ng lµ cuéc ®Êu tranh rÊt phøc t¹p. Muèn khái ®i l¹c
ph−¬ng h−íng, quÇn chóng ph¶i cã §¶ng l·nh ®¹o ®Ó nhËn râ t×nh h×nh, ®−êng lèi vµ ®Þnh ph−¬ng ch©m cho ®óng.
C¸ch m¹ng lµ cuéc ®Êu tranh rÊt gian khæ. Lùc l−îng kÎ ®Þch
rÊt m¹nh. Muèn th¾ng lîi th× quÇn chóng ph¶i tæ chøc rÊt chÆt chÏ; chÝ khÝ ph¶i kiªn quyÕt. V× vËy, ph¶i cã §¶ng ®Ó tæ chøc vµ
gi¸o dôc nh©n d©n thµnh mét ®éi qu©n thËt m¹nh, ®Ó ®¸nh ®æ kÎ
®Þch, tranh lÊy chÝnh quyÒn.
C¸ch m¹ng th¾ng lîi råi, quÇn chóng vÉn cÇn cã §¶ng l·nh
®¹o, v×:
- Dï nh©n d©n ®· n¾m chÝnh quyÒn, nh−ng giai cÊp ®Êu tranh
trong n−íc vµ m−u m« ®Õ quèc x©m l−îc vÉn cßn.
- V× ph¶i x©y dùng kinh tÕ, quèc phßng, v¨n hãa, x· héi cho
nªn §¶ng vÉn ph¶i tæ chøc, l·nh ®¹o, gi¸o dôc quÇn chóng, ®Ó ®−a nh©n d©n lao ®éng ®Õn th¾ng lîi hoµn toµn.
32 - §¶NG LAO §éNG VIÖT NAM
§Ó lµm trßn nhiÖm vô l·nh ®¹o nh©n d©n kh¸ng chiÕn vµ kiÕn
quèc, §¶ng ph¶i thËt m¹nh mÏ, trong s¹ch, s¸ng suèt, thèng nhÊt.
NÒn t¶ng tæ chøc cña §¶ng tãm t¾t gåm 6 ®iÒu:
1- §¶ng lµ bé ®éi tiÒn tiÕn cña nh©n d©n lao ®éng (c«ng nh©n,
n«ng d©n vµ lao ®éng trÝ ãc).
Th−êng thøc chÝnh trÞ 275
2- Mçi ®¶ng viªn nhÊt ®Þnh ph¶i phô tr¸ch mét c«ng t¸c cña
§¶ng. Toµn thÓ ®¶ng viªn ph¶i gi÷ v÷ng kû luËt cña §¶ng, ph¶i
phôc tïng sù l·nh ®¹o vµ chÊp hµnh nh÷ng nghÞ quyÕt cña §¶ng.
3- §¶ng ph¶i l·nh ®¹o tÊt c¶ nh÷ng tæ chøc kh¸c cña nh©n d©n
lao ®éng.
4- §¶ng ph¶i liªn l¹c thËt chÆt chÏ víi quÇn chóng.
5- §¶ng tæ chøc theo nguyªn t¾c d©n chñ tËp trung. NghÜa lµ: cã §¶ng ch−¬ng thèng nhÊt, kû luËt thèng nhÊt, c¬ quan l·nh ®¹o
thèng nhÊt. C¸ nh©n ph¶i phôc tïng ®oµn thÓ, sè Ýt ph¶i phôc
tïng sè nhiÒu, cÊp d−íi ph¶i phôc tïng cÊp trªn, ®Þa ph−¬ng ph¶i
phôc tïng Trung −¬ng.
6- Trong §¶ng, bÊt kú cÊp trªn hoÆc cÊp d−íi, ®¶ng viªn cò hoÆc
®¶ng viªn míi, ®Òu nhÊt ®Þnh ph¶i gi÷ kû luËt cña giai cÊp v« s¶n.
Chñ nghÜa cña §¶ng lµ chñ nghÜa M¸c - Lªnin, mçi ®¶ng viªn
®Òu ph¶i nghiªn cøu. Mçi ®¶ng viªn ph¶i thËt thµ tù phª b×nh vµ
phª b×nh ®Ó tiÕn bé m·i.
§¶ng viªn ph¶i toµn t©m toµn lùc phông sù lîi Ých cña nh©n
d©n, ph¶i lµm g−¬ng mÉu trong mäi c«ng t¸c kh¸ng chiÕn vµ
kiÕn quèc.
33- TÝNH CHÊT CñA §¶NG LAO §éNG VIÖT NAM
§¶ng Lao ®éng lµ tæ chøc cao nhÊt cña giai cÊp cÇn lao vµ ®¹i
biÓu cho lîi Ých cña c¶ d©n téc. V× nh÷ng ®iÒu sau nµy mµ quyÕt
®Þnh tÝnh chÊt Êy.
1- §¶ng kÕt hîp phong trµo c¸ch m¹ng ViÖt Nam víi chñ nghÜa
M¸c - Lªnin. §¶ng gi¸c ngé giai cÊp c«ng nh©n rµnh m¹ch, lËp tr−êng giai cÊp døt kho¸t, t¸c phong giai cÊp ®óng ®¾n.
T− t−ëng cña §¶ng lµ t− t−ëng cña giai cÊp c«ng nh©n, nã ®Êu
tranh cho lîi Ých cña toµn d©n. V× vËy, trong §¶ng kh«ng thÓ cã
nh÷ng t− t−ëng, lËp tr−êng vµ t¸c phong tr¸i víi t− t−ëng, lËp
tr−êng vµ t¸c phong cña giai cÊp c«ng nh©n.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 276
2- §¶ng cã chÝnh c−¬ng râ rÖt: HiÖn nay th× giai cÊp c«ng nh©n
l·nh ®¹o toµn d©n chèng ®Õ quèc vµ phong kiÕn, ®Ó gi¶i phãng d©n
téc vµ thùc hiÖn d©n chñ míi. Ngµy sau th× tiÕn ®Õn chñ nghÜa x·
héi, chñ nghÜa céng s¶n.
3- §¶ng cã kû luËt rÊt nghiªm kh¾c, tÊt c¶ ®¶ng viªn ®Òu ph¶i
tu©n theo. T− t−ëng, chÝnh trÞ vµ tæ chøc cña §¶ng ®Òu ph¶i thèng nhÊt. Trong §¶ng kh«ng thÓ cã nh÷ng phÇn tö l¹c hËu vµ ®Çu c¬.
4- TÊt c¶ ®¶ng viªn ph¶i kiªn quyÕt phôc tïng sù l·nh ®¹o tËp
trung cña §¶ng. Trong §¶ng kh«ng thÓ cã nh÷ng phÇn tö hÌn
nh¸t lung lay.
5- §¶ng ph¶i lu«n lu«n gi¸o dôc ®¶ng viªn vÒ lý luËn c¸ch
m¹ng. §èi víi nh÷ng ®¶ng viªn xuÊt th©n lµ trÝ thøc, tiÓu t− s¶n,
n«ng d©n th× §¶ng ph¶i ra søc c¶i t¹o t− t−ëng khiÕn cho nh÷ng
®ång chÝ Êy thµnh nh÷ng chiÕn sÜ cña giai cÊp c«ng nh©n.
§¶ng cã hµng chôc v¹n ®¶ng viªn. ë c¸c cÊp chÝnh quyÒn, ë
trong bé ®éi, ë c¸c xÝ nghiÖp, c¸c tr−êng häc, c¸c n«ng th«n, §¶ng
®Òu liªn hÖ chÆt chÏ víi quÇn chóng nh− ch©n tay ruét thÞt. ë Trung −¬ng §¶ng th× cã nh÷ng ®ång chÝ nhiÒu kinh nghiÖm, giµu
quyÕt t©m, mét lßng mét chÝ phông sù giai cÊp vµ nh©n d©n. V×
vËy, §¶ng lµ ®¶ng cña giai cÊp lao ®éng, mµ còng lµ ®¶ng cña
toµn d©n.
34- §¶NG LAO §éNG L·NH §¹O KH¸NG CHIÕN KIÕN QUèC (A)
§¶ng dïng c¸ch g× vµ lµm thÕ nµo ®Ó l·nh ®¹o?
1- §¶ng ®· truyÒn b¸ lý luËn M¸c - Lªnin vµo trong nh©n
d©n ta.
§èi víi c«ng viÖc kh¸ng chiÕn vµ kiÕn quèc, lý luËn lµ rÊt quan
träng. Kh«ng hiÓu lý luËn th× nh− ng−êi mï ®i ®ªm.
Lý luËn lµm cho quÇn chóng gi¸c ngé, bµy cho quÇn chóng tæ
chøc, ®éng viªn quÇn chóng ®Ó ®Êu tranh cho ®óng. Nhê lý luËn
Th−êng thøc chÝnh trÞ 277
mµ quÇn chóng hiÓu râ nguyªn nh©n v× sao mµ cùc khæ, thÊy râ
®−êng lèi ®Êu tranh ®Ó gi¶i phãng m×nh, hiÓu râ ph−¬ng ph¸p ®Êu
tranh víi ®Þch.
Cã lý luËn soi ®−êng th× quÇn chóng hµnh ®éng míi ®óng ®¾n,
míi ph¸t triÓn ®−îc tµi n¨ng vµ lùc l−îng v« cïng tËn cña m×nh.
§¶ng kÕt hîp lý luËn víi kinh nghiÖm vµ thùc hµnh cña c¸ch
m¹ng ViÖt Nam. §¶ng ¸p dông lËp tr−êng, quan ®iÓm vµ ph−¬ng ph¸p M¸c - Lªnin mµ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò thùc tÕ cña c¸ch m¹ng
ViÖt Nam.
Kh«ng ph¶i chØ häc thuéc lßng vµi bé s¸ch cña M¸c - Lªnin mµ
lµm ®−îc nh− vËy. §¶ng ph¶i cã tinh thÇn khoa häc vµ tinh thÇn
c¸ch m¹ng rÊt cao, ph¶i hiÓu râ lÞch sö x· héi, ph¶i quyÕt t©m
phÊn ®Êu cho giai cÊp vµ nh©n d©n, ph¶i tin t−ëng vµo lùc l−îng
vµ s¸ng kiÕn cña quÇn chóng, ph¶i gom gãp t− t−ëng, kinh
nghiÖm, s¸ng kiÕn vµ ý chÝ cña quÇn chóng, s¾p xÕp nã thµnh hÖ
thèng, råi l¹i ¸p dông vµo trong quÇn chóng.
§¶ng ph©n tÝch râ rµng t×nh h×nh trong n−íc vµ trªn thÕ giíi,
råi ¸p dông lý luËn vµo c¸c chÝnh s¸ch: chÝnh s¸ch ruéng ®Êt,
chÝnh s¸ch MÆt trËn d©n téc, chÝnh s¸ch kh¸ng chiÕn kiÕn quèc,
chÝnh s¸ch x©y dùng §¶ng...
V× §¶ng l·nh ®¹o ®óng, cho nªn lßng tù tin vµ søc chiÕn ®Êu
cña nh©n d©n ta ngµy cµng cao vµ lùc l−îng c¸ch m¹ng ngµy cµng
to lín.
35- §¶NG LAO §éNG L·NH §¹O KH¸NG CHIÕN KIÕN QUèC (B)
2- Trong mçi giai ®o¹n c¸ch m¹ng, §¶ng c¨n cø vµo t×nh h×nh
trong n−íc vµ trªn thÕ giíi, ®Ò ra nh÷ng khÈu hiÖu, môc ®Ých vµ kÕ
ho¹ch ®Êu tranh. §¶ng quy ®Þnh ë giai ®o¹n nµo th× ph¶i dùa vµo
lùc l−îng nµo, ®oµn kÕt lùc l−îng nµo, c« lËp vµ ph©n hãa lùc l−îng
nµo, ®Ó tiªu diÖt kÎ thï cña giai cÊp, cña nh©n d©n.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 278
KhÈu hiÖu chÝnh trÞ ®óng, th× toµn d©n thÊy râ ph−¬ng h−íng,
nhËn râ ai lµ b¹n, ai lµ thï, ®oµn kÕt chÆt chÏ xung quanh §¶ng,
®Ó ®¸nh th¾ng kÎ thï cña c¸ch m¹ng.
Cã khÈu hiÖu chung, còng ch−a ®ñ, §¶ng cßn ph¶i c¨n cø theo
lîi Ých cña nh©n d©n trong giai ®o¹n ®ã, ®Ò ra nh÷ng khÈu hiÖu míi, ®Ó ®éng viªn quÇn chóng, ®Ó lµm môc ®Ých vµ v¹ch ®−êng lèi
cho quÇn chóng ®Êu tranh; ®ång thêi ®Ó huÊn luyÖn, gi¸o dôc quÇn chóng. Thùc hiÖn nh÷ng khÈu hiÖu nµy, tøc lµ ®Èy c¸ch m¹ng tiÕn
tíi vµ gióp cho khÈu hiÖu chung thùc hiÖn. ThÝ dô: §Ó ®Èy m¹nh
kh¸ng chiÕn kiÕn quèc, §¶ng ®Ò ra khÈu hiÖu “Ph¸t ®éng quÇn
chóng thùc hiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt”, “Thi ®ua s¶n xuÊt”, v.v..
Nh÷ng khÈu hiÖu Êy lµm cho hµng triÖu nh©n d©n lao ®éng cµng
thªm h¨ng h¸i tham gia kh¸ng chiÕn kiÕn quèc.
Trong mçi giai ®o¹n quan träng, §¶ng ®Ò ra nh÷ng khÈu hiÖu
®óng ®Ó ®éng viªn vµ l·nh ®¹o nh©n d©n ®Êu tranh, cho nªn nh©n
d©n tranh ®−îc nhiÒu th¾ng lîi.
3- Kinh qua ®¶ng viªn vµ c¸c tæ chøc cña §¶ng, §¶ng liªn hÖ
chÆt chÏ víi quÇn chóng, tuyªn truyÒn, gi¸o dôc vµ tæ chøc quÇn
chóng, l·nh ®¹o c¸c ®oµn thÓ c¸ch m¹ng cña quÇn chóng.
§¶ng viªn vµ c¸n bé kh«ng thÓ chØ h« khÈu hiÖu vµ nãi lý
luËn su«ng.
§¶ng viªn vµ c¸n bé nhÊt ®Þnh ph¶i lµm cho quÇn chóng thÊm
nhuÇn t− t−ëng c¸ch m¹ng. NhÊt ®Þnh ph¶i theo nhu cÇu cña quÇn chóng mµ x©y dùng nh÷ng tæ chøc c¸ch m¹ng hîp víi tr×nh ®é cña
quÇn chóng. NhÊt ®Þnh ph¶i lµm g−¬ng mÉu trong mäi c«ng viÖc
kh¸ng chiÕn kiÕn quèc. NhÊt ®Þnh ph¶i vµo s©u trong quÇn chóng,
hÕt lßng hÕt søc phôc vô quÇn chóng, lµm cho quÇn chóng mÕn
§¶ng, tin §¶ng, ra søc ñng hé §¶ng vµ tù gi¸c tù nguyÖn chÞu
§¶ng l·nh ®¹o.
§¶ng ®ßi hái ®¶ng viªn vµ c¸n bé ph¶i: häc hiÓu lý luËn, chÝnh
s¸ch, t×nh h×nh trong n−íc vµ trªn thÕ giíi ®Ó gi¸o dôc cho quÇn chóng. Ph¶i häc hiÓu nghÒ nghiÖp chuyªn m«n mµ §¶ng vµ ChÝnh
Th−êng thøc chÝnh trÞ 279
phñ giao cho m×nh phô tr¸ch. Ph¶i cã tinh thÇn hy sinh cho c¸ch
m¹ng, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm ®Ó v−ît mäi khã kh¨n.
§¶ng viªn vµ c¸n bé ph¶i lµm cho d©n tin, d©n phôc, d©n yªu.
Ph¶i n¾m v÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ, ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng nh− thÕ míi xøng ®¸ng lµ ®¶ng viªn
vµ c¸n bé cña §¶ng, nh− thÕ míi l·nh ®¹o ®−îc quÇn chóng.
36- X¢Y DùNG §¶NG LAO §éNG VIÖT NAM
§¶ng l·nh ®¹o kh¸ng chiÕn vµ kiÕn quèc. §èi víi vËn mÖnh
cña n−íc nhµ vµ d©n téc, §¶ng cã tr¸ch nhiÖm v« cïng to lín. Cho
nªn x©y dùng §¶ng lµ mét nhiÖm vô cùc kú quan träng cña nh©n
d©n ta.
VÒ mÆt l·nh ®¹o, ®−êng lèi, c«ng t¸c, t− t−ëng, chÝnh trÞ, tæ
chøc, cã thÓ nãi §¶ng ®· cã tÝnh toµn quèc, tÝnh quÇn chóng. Trong
c«ng cuéc kh¸ng chiÕn, kiÕn quèc, §¶ng ®ang l·nh ®¹o nh©n d©n
®Êu tranh th¾ng lîi. Cã thÓ nãi: §¶ng lµ to lín, vÎ vang, ®øng ®¾n; n−íc ta x−a nay ch−a cã mét ®¶ng nµo nh− thÕ.
§¶ng cÇn ph¶i ph¸t triÓn vµ cñng cè. CÇn ph¶i ph¸t triÓn thªm
thµnh phÇn c«ng nh©n. CÇn ph¶i gi¸o dôc nh÷ng ®¶ng viªn míi.
CÇn ph¶i c¶i t¹o t− t−ëng cho ®¶ng viªn n«ng d©n vµ tiÓu t− s¶n
trÝ thøc.
X©y dùng §¶ng, cã ba mÆt: t− t−ëng, chÝnh trÞ vµ tæ chøc.
VÒ t− t−ëng, nhÊt ®Þnh ph¶i häc tËp lý luËn M¸c - Lªnin.
§ång chÝ Lªnin nãi: “ChØ cã lý luËn tiªn tiÕn, §¶ng míi cã thÓ
thùc hiÖn vai trß chiÕn sÜ tiªn tiÕn”.
§ång chÝ Xtalin nãi: “ChØ cã th«ng suèt lý luËn M¸c - Lªnin,
§¶ng míi ch¾c tiÕn lªn, míi l·nh ®¹o ®−îc giai cÊp c«ng nh©n
tiÕn lªn”.
V× vËy, gi¸o dôc t− t−ëng vµ l·nh ®¹o t− t−ëng lµ viÖc quan
träng nhÊt cña §¶ng, ph¶i kiªn quyÕt chèng c¸i thãi xem nhÑ
t− t−ëng.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 280
§¶ng ph¶i t¨ng c−êng t− t−ëng giai cÊp c«ng nh©n vµ röa gét
nh÷ng t− t−ëng tr¸i víi nã. N−íc ta ®· l©u ë d−íi chÕ ®é thùc d©n
vµ phong kiÕn, cho nªn nh÷ng t− t−ëng bÊt chÝnh cã thÓ ¶nh
h−ëng vµo trong §¶ng. Sè ®«ng ®¶ng viªn lµ n«ng d©n vµ tiÓu t−
s¶n trÝ thøc (®iÒu ®ã tuy lµ tèt vµ hîp lý), cho nªn còng mang vµo
§¶ng nh÷ng t− t−ëng “phi v« s¶n”. V× vËy §¶ng cÇn ph¶i gi¸o dôc
vµ yªu cÇu ®¶ng viªn ra søc häc tËp lý luËn, më réng tù phª b×nh vµ phª b×nh, ®Êu tranh víi nh÷ng t− t−ëng “phi v« s¶n”.
§¶ng ph¶i chèng c¸i thãi xem nhÑ häc tËp lý luËn. V× kh«ng
häc lý luËn th× chÝ khÝ kÐm kiªn quyÕt, kh«ng tr«ng xa thÊy réng,
trong lóc ®Êu tranh dÔ l¹c ph−¬ng h−íng, kÕt qu¶ lµ “mï chÝnh
trÞ”, thËm chÝ hñ hãa, xa rêi c¸ch m¹ng.
VÒ ®−êng lèi chÝnh trÞ, §¶ng chèng khuynh h−íng “t¶” vµ
khuynh h−íng “h÷u”.
37- Tù PH£ B×NH Vµ PH£ B×NH
§Ó n©ng cao tr×nh ®é lý luËn vµ chÝnh trÞ th× mçi ®¶ng viªn cÇn
ph¶i lu«n lu«n thùc hµnh thËt thµ tù phª b×nh vµ phª b×nh. §¶ng
th× dïng c¸ch chØnh §¶ng, chØnh huÊn ®Ó gi¸o dôc ®¶ng viªn.
N©ng cao tr×nh ®é lý luËn vµ chÝnh trÞ, c¶i t¹o m×nh lµ mét viÖc
tr−êng kú vµ gian khæ. Nh−ng ®ã lµ mét c«ng t¸c chñ chèt trong
viÖc x©y dùng §¶ng mµ mçi ®¶ng viªn ph¶i cè g¾ng.
VÒ mÆt tæ chøc: §¶ng ph¶i cã kû luËt rÊt nghiªm. Kiªn quyÕt
chèng nh÷ng hiÖn t−îng phít kû luËt, phít tæ chøc.
§¶ng ph¶i gi÷ v÷ng chÕ ®é d©n chñ tËp trung. Ph¶i lu«n lu«n
chØnh ®èn tæ chøc, lo¹i bá nh÷ng phÇn tö xÊu ra khái §¶ng. Ph¶i
båi d−ìng, lùa chän vµ dïng c¸n bé mét c¸ch ®óng ®¾n.
X©y dùng vÒ t− t−ëng, vÒ chÝnh trÞ, vÒ tæ chøc, ®ã lµ ®−êng lèi x©y dùng §¶ng.
§ã kh«ng nh÷ng lµ c«ng viÖc cña §¶ng vµ cña ®¶ng viªn mµ
còng lµ cña toµn d©n ta. Nh©n d©n gióp x©y dùng §¶ng b»ng c¸ch:
Th−êng thøc chÝnh trÞ 281
hiÓu râ §¶ng, ñng hé §¶ng, h−ëng øng nh÷ng lêi kªu gäi cña
§¶ng, ra søc cho §¶ng râ t×nh h×nh trong nh©n d©n, ®èi víi c«ng
t¸c cña §¶ng th× thËt thµ phª b×nh vµ nªu ý kiÕn cña m×nh.
§¶ng viªn th× ph¶i dùa vµo nh©n d©n mµ x©y dùng §¶ng. Tøc
lµ: hÕt lßng ra søc phông sù nh©n d©n, tin t−ëng vµo lùc l−îng cña
nh©n d©n, häc hái nh©n d©n, liªn hÖ chÆt chÏ víi nh©n d©n vµ
kh«ng mét phót nµo xa rêi nh©n d©n, cïng nh©n d©n kÕt thµnh mét khèi. Chèng bép chép, nãng n¶y, quan liªu, mÖnh lÖnh. Nh−
vËy th× nhÊt ®Þnh ®−îc nh©n d©n ñng hé vµ viÖc g× to mÊy, khã
mÊy lµm còng nªn.
Mét ®¶ng cã chñ nghÜa M¸c - Lªnin, cã kû luËt nghiªm kh¾c,
thËt thµ tù phª b×nh vµ phª b×nh, liªn hÖ chÆt chÏ víi nh©n d©n;
mét ®¶ng ®óng ®¾n vÒ t− t−ëng, vÒ chÝnh trÞ, vÒ tæ chøc nh− §¶ng
Lao ®éng ViÖt Nam, ®ã lµ ®¶m b¶o ch¾c ch¾n cho kh¸ng chiÕn
nhÊt ®Þnh th¾ng lîi, kiÕn quèc nhÊt ®Þnh thµnh c«ng.
38- Tæ CHøC CñA §¶NG LAO §éNG VIÖT NAM
§¶ng lµ gåm c¸c ®¶ng viªn mµ tæ chøc nªn. Mäi c«ng viÖc
§¶ng ®Òu do ®¶ng viªn lµm. Mäi nghÞ quyÕt §¶ng ®Òu do ®¶ng
viªn chÊp hµnh. Mäi chÝnh s¸ch cña §¶ng ®Òu do ®¶ng viªn mµ
thÊu ®Õn quÇn chóng. Mäi khÈu hiÖu, mäi kÕ ho¹ch cña §¶ng ®Òu
do ®¶ng viªn cè g¾ng thùc hiÖn. V× vËy, §¶ng cÇn ph¶i lµm cho
thµnh phÇn ®¶ng viªn trong s¹ch, ph¶i båi d−ìng vµ hÊp thô vµo
§¶ng nh÷ng ng−êi tèt trong giai cÊp lao ®éng. Ph¶i n©ng cao tr×nh
®é lý luËn vµ chÝnh trÞ cña ®¶ng viªn. Ph¶i t¨ng c−êng tÝnh tæ chøc
vµ tÝnh kû luËt cña ®¶ng viªn. Ph¶i ph¸t triÓn tÝnh h¨ng h¸i vµ
ho¹t ®éng chÝnh trÞ cña ®¶ng viªn.
V× nh÷ng lÏ Êy, mµ lùa chän ®¶ng viªn lµ nÒn t¶ng cña tæ chøc
§¶ng. Chóng ta lÇn l−ît nghiªn cøu 4 vÊn ®Ò: Ng−êi vµo §¶ng
ph¶i thÕ nµo? NghÜa vô vµ quyÒn lîi cña ®¶ng viªn. ChÕ ®é d©n
chñ tËp trung cña §¶ng. HÖ thèng tæ chøc cña §¶ng.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 282
Ng−êi vµo §¶ng ph¶i thõa nhËn §¶ng c−¬ng vµ §¶ng ch−¬ng.
Ph¶i tham gia c«ng t¸c trong mét tæ chøc cña §¶ng. Ph¶i tuyÖt ®èi
phôc tïng nghÞ quyÕt cña §¶ng. Ph¶i nép ®¶ng phÝ.
§¶ng c−¬ng lµ mét v¨n kiÖn nã quy ®Þnh: tÝnh chÊt cña §¶ng,
môc ®Ých ®Êu tranh vµ ®−êng lèi c¸ch m¹ng cña §¶ng, ph−¬ng
ph¸p l·nh ®¹o c¸ch m¹ng cña §¶ng. §¶ng c−¬ng lµ lý luËn nÒn
t¶ng, §¶ng dïng ®Ó l·nh ®¹o c¸ch m¹ng. Nã ®¶m b¶o cho chÝnh trÞ
thèng nhÊt, t− t−ëng thèng nhÊt cña §¶ng. V× vËy, mçi ®¶ng viªn
nhÊt ®Þnh ph¶i thõa nhËn vµ theo ®óng §¶ng c−¬ng. NÕu kh«ng
vËy, th× t− t−ëng sÏ rèi lo¹n, ý kiÕn sÏ lung tung, §¶ng sÏ yÕu ®uèi,
rêi r¹c, kh«ng lµm ®−îc g×.
§¶ng ch−¬ng lµ mét v¨n kiÖn quy ®Þnh: ph−¬ng ph¸p hµnh
®éng, h×nh thøc tæ chøc, khu«n phÐp sinh ho¹t néi bé cña §¶ng.
Nã ®¶m b¶o tæ chøc thèng nhÊt, hµnh ®éng thèng nhÊt cña §¶ng.
V× vËy, mçi ®¶ng viªn ph¶i tuyÖt ®èi thõa nhËn vµ lµm ®óng §¶ng
ch−¬ng. NÕu kh«ng vËy, nÕu ai muèn lµm sao th× lµm, th× kÕt qu¶
sÏ ®−a §¶ng ®Õn chç tan r·.
Trong §¶ng ch−¬ng cã quy ®Þnh: mçi ®¶ng viªn ph¶i tuyÖt ®èi
tu©n theo kû luËt cña §¶ng. Cã nh− vËy míi thµnh mét §¶ng ®oµn
kÕt chÆt chÏ, ý chÝ thèng nhÊt, hµnh ®éng nhÊt trÝ.
§¶ng c−¬ng vµ §¶ng ch−¬ng lµ ®Ó ®¶m b¶o sù thèng nhÊt cña
§¶ng vÒ chÝnh trÞ, vÒ t− t−ëng, vÒ tæ chøc, vÒ hµnh ®éng. §ã lµ c¸i
nguån gèc cña lùc l−îng §¶ng.
Thõa nhËn §¶ng c−¬ng, §¶ng ch−¬ng kh«ng ph¶i chØ thõa
nhËn b»ng lêi nãi, mµ ph¶i ®Êu tranh thùc sù. V× vËy, mçi ®¶ng
viªn nhÊt ®Þnh ph¶i tham gia mét tæ chøc cña §¶ng, ph¶i sinh
ho¹t chÝnh trÞ trong mét tæ chøc cña §¶ng vµ ph¶i ra søc c«ng t¸c
d−íi sù l·nh ®¹o cña tæ chøc §¶ng.
Nép ®¶ng phÝ lµ ®Ó gióp §¶ng vÒ kinh tÕ. §ã lµ tr¸ch nhiÖm
cña mçi ®¶ng viªn. §ång thêi còng ®Ó lµm cho mçi ®¶ng viªn lu«n
lu«n nhí ®Õn §¶ng.
Th−êng thøc chÝnh trÞ 283
39- TI£U CHUÈN §¶NG VI£N §¶NG LAO §éNG VIÖT NAM
L·nh ®¹o kh¸ng chiÕn vµ kiÕn quèc, gi¶i phãng giai cÊp vµ nh©n d©n, lµ sù nghiÖp rÊt vÎ vang nh−ng rÊt nÆng nÒ. §Ó hoµn
thµnh sù nghiÖp Êy, §¶ng ph¶i thËt trong s¹ch, thËt m¹nh mÏ. V×
vËy, ®¶ng viªn còng ph¶i thËt trong s¹ch, thËt m¹nh mÏ, tøc lµ
ph¶i ®óng nh÷ng tiªu chuÈn sau ®©y:
- Kh«ng bãc lét ng−êi - §¶ng chèng chÕ ®é “ng−êi bãc lét
ng−êi”. LÏ tù nhiªn, ai bãc lét ng−êi th× kh«ng thÓ lµm ®¶ng viªn.
- Suèt ®êi kiªn quyÕt ®Êu tranh cho nh©n d©n, cho chñ nghÜa.
- Lu«n lu«n rÌn luyÖn t− t−ëng cña giai cÊp c«ng nh©n. V× chØ
cã t− t−ëng Êy lµ t− t−ëng c¸ch m¹ng triÖt ®Ó.
- §Æt lîi Ých cña §¶ng, tøc lµ lîi Ých cña nh©n d©n, lªn trªn hÕt,
lªn tr−íc hÕt.
- Ph¶i tuyÖt ®èi chÊp hµnh nh÷ng nghÞ quyÕt cña §¶ng, gi÷
g×n kû luËt cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ.
- Ph¶i liªn hÖ chÆt chÏ víi quÇn chóng. NghÜa lµ: ph¶i toµn
t©m toµn lùc phông sù quÇn chóng; lu«n lu«n nghe ngãng nh÷ng
yªu cÇu vµ ý kiÕn cña quÇn chóng vµ b¸o c¸o cho §¶ng râ; ph¶i tuyªn truyÒn gi¶i thÝch cho quÇn chóng râ chÝnh s¸ch vµ nghÞ
quyÕt cña §¶ng, lµm cho quÇn chóng nhËn chÝnh s¸ch vµ nghÞ
quyÕt Êy lµ cña hä, ®Ó quÇn chóng vui vÎ vµ ra søc thi hµnh; ph¶i
phô tr¸ch tr−íc quÇn chóng; ph¶i tin t−ëng vµo lùc l−îng vµ s¸ng
kiÕn cña quÇn chóng; ph¶i häc hái quÇn chóng; ph¶i ®i ®óng
®−êng lèi quÇn chóng ®Ó l·nh ®¹o quÇn chóng.
- Ph¶i th−êng xuyªn thËt thµ tù phª b×nh, hoan nghªnh quÇn
chóng phª b×nh m×nh vµ thµnh khÈn phª b×nh anh em - ®Ó söa ch÷a khuyÕt ®iÓm, ph¸t triÓn −u ®iÓm. Ph¶i lu«n lu«n cè g¾ng häc
tËp ®Ó tiÕn bé m·i.
§èi víi nh÷ng ®¶ng viªn ®óng tiªu chuÈn, th× §¶ng ph¶i båi
d−ìng thªm.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 284
§èi víi nh÷ng ®¶ng viªn gÇn ®óng (vµ nh÷ng ®¶ng viªn xuÊt th©n tõ giai cÊp bãc lét), th× §¶ng ra søc gi¸o dôc, gióp ®ì ®Ó hä tiÕn ®óng tiªu chuÈn.
§èi víi nh÷ng ®¶ng viªn ®· ®−îc gi¸o dôc nhiÒu mµ vÉn kh«ng tiÕn ®óng tiªu chuÈn, th× §¶ng sÏ khuyªn hä rót lui, nh−ng vÉn gi÷ c¶m t×nh víi hä.
40- NGHÜA Vô CñA §¶NG VI£N
NghÜa vô cña ®¶ng viªn ®· nãi trong tiªu chuÈn tøc lµ: 1- Cè g¾ng häc tËp chñ nghÜa M¸c - Lªnin, n©ng cao tr×nh ®é
gi¸c ngé. V× nÕu kh«ng hiÓu chñ nghÜa, tr×nh ®é gi¸c ngé thÊp, th× nhÊt
®Þnh kh«ng thÓ h¨ng h¸i ®Êu tranh cho nh©n d©n, cho c¸ch m¹ng. Muèn hiÓu, muèn tiÕn th× ph¶i cè g¾ng häc hái. V× vËy, häc hái
lµ mét nghÜa vô cña ®¶ng viªn ®èi víi §¶ng, ®èi víi nh©n d©n. Cho nªn kh«ng g¾ng häc hái, tù kiªu, tù m·n, kh«ng cÇu tiÕn bé - tøc lµ kh«ng phô tr¸ch víi §¶ng.
2- Gi÷ g×n kû luËt cña §¶ng, h¨ng h¸i tham gia sinh ho¹t néi bé vµ c«ng t¸c c¸ch m¹ng, kiªn quyÕt chÊp hµnh chÝnh s¸ch vµ nghÞ quyÕt cña §¶ng, ®Êu tranh chèng nh÷ng hiÖn t−îng tr¸i víi lîi Ých cña §¶ng.
Nhê kû luËt mµ §¶ng ®oµn kÕt, nhÊt trÝ, m¹nh mÏ, ®Ó l·nh ®¹o nh©n d©n ®Õn th¾ng lîi. Sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña §¶ng do ®¶ng viªn mµ hoµn thµnh, cho nªn mäi ®¶ng viªn ph¶i thËt thµ chÊp hµnh chÝnh s¸ch vµ nghÞ quyÕt cña §¶ng. Lîi Ých cña §¶ng lµ lîi Ých chung, ®¶ng viªn ph¶i ra søc gi÷ g×n nã, c¸i g× tr¸i víi nã, th× ®¶ng viªn ph¶i kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng l¹i.
Kh«ng gi÷ v÷ng kû luËt cña §¶ng, kh«ng kiªn quyÕt chÊp hµnh chÝnh s¸ch vµ nghÞ quyÕt cña §¶ng, kh«ng thiÕt tha quan t©m ®Õn lîi Ých cña §¶ng - lµ tr¸i víi nghÜa vô cña ®¶ng viªn.
3- Ra søc phông sù nh©n d©n, cñng cè mèi liªn hÖ gi÷a nh©n
d©n víi §¶ng, kÞp thêi cho §¶ng biÕt nh÷ng nhu cÇu cña nh©n
Th−êng thøc chÝnh trÞ 285
d©n, gi¶i thÝch cho nh©n d©n thÊm nhuÇn vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch
cña §¶ng.
4- Gi÷ v÷ng kû luËt cña ChÝnh phñ vµ cña c¸c ®oµn thÓ c¸ch m¹ng, th«ng th¹o c«ng viÖc m×nh phô tr¸ch; lµm g−¬ng mÉu trong mäi c«ng viÖc c¸ch m¹ng.
Ph¶i lµm trßn nh÷ng nghÜa vô ®ã míi xøng ®¸ng lµ ng−êi
®¶ng viªn.
41- QUYÒN LîI CñA §¶NG VI£N
Mäi ®¶ng viªn cã nh÷ng quyÒn lîi nh− sau:
1- Cã quyÒn tù do vµ thiÕt thùc th¶o luËn c¸ch thi hµnh
chÝnh s¸ch cña §¶ng, trªn c¸c b¸o chÝ vµ trong c¸c cuéc héi nghÞ
cña §¶ng.
§Ó thi hµnh triÖt ®Ó chÝnh s¸ch vµ c«ng t¸c cña §¶ng, mäi
®¶ng viªn cã quyÒn tù do ph¸t biÓu ý kiÕn cña m×nh (trªn b¸o chÝ
vµ trong héi nghÞ cña §¶ng), dï ý kiÕn Êy kh«ng ®ång ý víi ý kiÕn cña ®¹i ®a sè, kh«ng ai ®−îc ng¨n cÊm.
2- Cã quyÒn tuyÓn cö vµ øng cö vµo c¸c c¬ quan l·nh ®¹o
cña §¶ng.
3- Cã quyÒn ®−a ra nh÷ng ®Ò nghÞ, nh÷ng thanh minh, nh÷ng
lêi kªu nµi tr−íc c¸c c¬ quan cña §¶ng, tõ chi bé ®Õn Trung −¬ng,
kh«ng ai ®−îc ng¨n trë.
4- Trong c¸c cuéc héi nghÞ cña §¶ng cã quyÒn phª b×nh ®¶ng
viªn vµ c¸n bé, phª b×nh c«ng t¸c cña c¸c c¬ quan §¶ng.
V× quyÒn phª b×nh Êy cã thÓ n©ng cao tÝnh h¨ng h¸i vµ tinh
thÇn phô tr¸ch cña c¸c ®¶ng viªn; cã thÓ ®¶m b¶o sù ®Êu tranh
cña ®¶ng viªn chèng nh÷ng c¸i g× cã h¹i ®Õn §¶ng; quyÒn phª
b×nh lµ mét vò khÝ chèng quan liªu, mÖnh lÖnh; nã c¶i thiÖn sù
quan hÖ gi÷a c¸n bé vµ ®¶ng viªn; nã gióp c¶i thiÖn c¸c c«ng
viÖc cña §¶ng.
V× vËy, mäi ng−êi ph¶i t«n träng quyÒn phª b×nh cña ®¶ng viªn.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 286
42- CHÕ §é D¢N CHñ TËP TRUNG CñA §¶NG
Tæ chøc gèc rÔ cña §¶ng lµ chi bé. Chi bé do chi ñy l·nh ®¹o;
c¸c ®¶ng viªn chÞu sù l·nh ®¹o cña chi ñy. Trªn chi ñy th× cã huyÖn
ñy, tØnh ñy, khu ñy lªn ®Õn Trung −¬ng. Toµn thÓ ®¶ng viªn, toµn
thÓ c¸c cÊp, tæ chøc thèng nhÊt l¹i theo mét nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh.
Nguyªn t¾c Êy tøc lµ d©n chñ tËp trung. NghÜa lµ:
A- TËp trung trªn nÒn t¶ng d©n chñ.
C¬ quan l·nh ®¹o cña §¶ng cã uy tÝn vµ quyÒn lùc ch©n chÝnh.
Nh÷ng ph−¬ng ch©m, chÝnh s¸ch, nghÞ quyÕt cña §¶ng, mäi ®¶ng
viªn nhÊt ®Þnh ph¶i chÊp hµnh. Kû luËt cña §¶ng, mäi ®¶ng viªn
ph¶i tu©n theo. ThÕ lµ tËp trung. Nh−ng tËp trung Êy kh«ng ph¶i
lµ c¸ nh©n chuyªn chÝnh; nã lµ x©y dùng trªn nÒn t¶ng d©n chñ.
NghÜa lµ:
1- C¸c c¬ quan l·nh ®¹o ®Òu do quÇn chóng ®¶ng viªn bÇu
cö lªn.
2- Ph−¬ng ch©m, chÝnh s¸ch, nghÞ quyÕt cña §¶ng ®Òu do
quÇn chóng ®¶ng viªn tËp trung kinh nghiÖm vµ ý kiÕn l¹i mµ
thµnh. Råi l¹i do c¸c cuéc héi nghÞ cña §¶ng th¶o luËn gi¶i quyÕt,
chø kh«ng ai ®−îc tù ý ®éc ®o¸n.
3- QuyÒn lùc cña c¬ quan l·nh ®¹o lµ do quÇn chóng ®¶ng viªn
giao phã cho, chø kh«ng ph¶i tù ai tranh giµnh ®−îc. V× vËy, ng−êi
l·nh ®¹o ph¶i gÇn gòi vµ häc hái quÇn chóng ®¶ng viªn, nghe
ngãng ý kiÕn cña hä. NÕu lªn mÆt víi quÇn chóng, l¹m dông quyÒn
lùc - thÕ lµ sai lÇm.
4- TrËt tù cña §¶ng lµ: c¸ nh©n ph¶i phôc tïng tæ chøc; sè Ýt
ph¶i phôc tïng sè nhiÒu; cÊp d−íi ph¶i phôc tïng cÊp trªn; c¸c ®Þa
ph−¬ng ph¶i phôc tïng Trung −¬ng.
B- D©n chñ d−íi sù chØ ®¹o tËp trung.
ë trong §¶ng, mäi ®¶ng viªn cã quyÒn nªu ý kiÕn, ®Æt ®Ò nghÞ, tham gia gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. Nh−ng quyÕt kh«ng ®−îc tr¸i sù l·nh
®¹o tËp trung cña §¶ng, tr¸i nghÞ quyÕt vµ tr¸i kû luËt cña §¶ng.
Th−êng thøc chÝnh trÞ 287
QuyÕt chèng: kh«ng xÐt thêi gian, ®Þa ®iÓm, ®iÒu kiÖn mµ nãi lung
tung; tù do hµnh ®éng; d©n chñ qu¸ trín.
1- ChØ cã c¬ quan l·nh ®¹o cã quyÒn khai c¸c cuéc héi nghÞ.
2- TÊt c¶ c¸c nghÞ quyÕt cña §¶ng ph¶i do c¬ quan l·nh ®¹o chuÈn bÞ kü cµng, råi giao cho c¸c cÊp th¶o luËn. Kh«ng ®−îc lµm
qua loa, s¬ sµi.
3- Khi bÇu cö c¸c c¬ quan l·nh ®¹o trong §¶ng, ph¶i xem xÐt rÊt kü l−ìng ®Ó lËp danh s¸ch nh÷ng ®¶ng viªn øng cö.
4- Toµn thÓ ®¶ng viªn ph¶i theo ®óng §¶ng ch−¬ng thèng
nhÊt, kû luËt thèng nhÊt cña §¶ng. Toµn thÓ ®¶ng viªn ph¶i theo
sù l·nh ®¹o thèng nhÊt cña Trung −¬ng.
Nãi tãm l¹i: §Ó lµm cho §¶ng m¹nh, th× ph¶i më réng d©n chñ
(thËt thµ tù phª b×nh vµ phª b×nh), thùc hµnh l·nh ®¹o tËp trung,
n©ng cao tÝnh tæ chøc vµ tÝnh kû luËt.
43- HÖ THèNG Tæ CHøC CñA §¶NG
C¬ quan l·nh ®¹o cao nhÊt cña §¶ng lµ Toµn quèc ®¹i biÓu ®¹i héi.
§¹i héi cã quyÒn:
1- Nghe, th¶o luËn vµ phª chuÈn c¸c b¸o c¸o cña Trung −¬ng.
2- QuyÕt ®Þnh vµ söa ®æi §¶ng c−¬ng, §¶ng ch−¬ng.
3- QuyÕt ®Þnh chÝnh s¸ch vµ ph−¬ng ch©m chÝnh cña §¶ng.
4- BÇu cö Trung −¬ng.
Trong kho¶ng tõ ®¹i héi nµy ®Õn ®¹i héi kh¸c, c¬ quan l·nh
®¹o cao nhÊt cña §¶ng lµ Trung −¬ng.
Trung −¬ng kh«ng thÓ ngµy ngµy khai héi. §Ó l·nh ®¹o mäi
c«ng t¸c, Trung −¬ng cö ra Bé ChÝnh trÞ vµ Ban BÝ th−. §Ó chØ ®¹o nh÷ng ®Þa ph−¬ng xa, Trung −¬ng cã thÓ ®Æt nh÷ng
Côc Trung −¬ng. Khi cÇn, Trung −¬ng cã thÓ häp Toµn quèc ®¹i biÓu héi nghÞ.
Héi nghÞ cã quyÒn:
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 288
1- QuyÕt ®Þnh chÝnh s¸ch tr−íc m¾t cña §¶ng.
2- Cö thªm mét sè ñy viªn Trung −¬ng míi, hoÆc cÊt chøc ñy
viªn nµo kh«ng lµm trßn nhiÖm vô.
Nh÷ng nghÞ quyÕt cña héi nghÞ ph¶i cã Trung −¬ng phª chuÈn
míi ®−îc thi hµnh.
C¸c cÊp x·, huyÖn, tØnh, khu còng cã ®¹i héi cña cÊp m×nh; do
®¹i héi cö ra chi ñy, huyÖn ñy, tØnh ñy, khu ñy. Trung −¬ng vµ c¸c cÊp cã thÓ häp nh÷ng cuéc héi nghÞ c¸n
bé vµ héi nghÞ nh÷ng phÇn tö ho¹t ®éng, ®Ó gi¶i thÝch vµ th¶o
luËn nh÷ng nghÞ quyÕt quan träng, s¾p xÕp c«ng t¸c vµ kiÓm tra
c«ng t¸c.
Trung −¬ng vµ c¸c cÊp cã thÓ lËp ra nh÷ng ban: qu¶n lý viÖc
§¶ng, tuyªn truyÒn, gi¸o dôc, d©n vËn, kinh tÕ, qu©n sù... Ban cña
cÊp nµo, do ñy viªn héi cÊp Êy l·nh ®¹o.
Chi bé lµ gèc rÔ cña §¶ng. Bµi sau chóng ta sÏ nãi kü vÒ chi bé.
44- CHI Bé
ë mçi x−ëng m¸y, hÇm má, xÝ nghiÖp, c¬ quan, tr−êng häc,
®−êng phè, n«ng th«n, ®¹i ®éi - cã 3 ®¶ng viªn trë lªn th× lËp mét
chi bé. Chi bé lµ ®ån lòy cña §¶ng chiÕn ®Êu ë trong quÇn chóng.
Mçi chi bé cã thÓ chia lµm mÊy tiÓu tæ, ®Ó c«ng t¸c cho dÔ.
Nh−ng kh«ng nªn chia nhiÒu tiÓu tæ qu¸.
N¬i nµo ®¶ng viªn qu¸ ®«ng (ë n«ng th«n qu¸ 50, ë nhµ m¸y,
c¬ quan, v.v., qu¸ 100 ®¶ng viªn) th× cã thÓ lËp tæng chi bé, d−íi
tæng chi bé, lËp mÊy ph©n chi bé.
T¸c dông cña chi bé lµ cùc kú quan träng, v× nã lµ sîi d©y
chuyÒn ®Ó liªn hÖ §¶ng víi quÇn chóng. NhiÖm vô cña chi bé lµ: - Lu«n lu«n tuyªn truyÒn cho nh©n d©n vµ tæ chøc nh©n d©n,
®Ó thùc hiÖn khÈu hiÖu vµ chÝnh s¸ch cña §¶ng.
- Lu«n lu«n chó ý ®Õn t− t−ëng vµ nhu cÇu cña nh©n d©n vµ
kÞp thêi b¸o c¸o cho cÊp trªn biÕt râ.
Th−êng thøc chÝnh trÞ 289
- Lu«n lu«n quan t©m ®Õn ®êi sèng kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ v¨n
hãa cña nh©n d©n, ®ång thêi gi¸o dôc nh©n d©n, tæ chøc nh©n d©n
®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cho nh©n d©n.
ChØ cã lµm ®Çy ®ñ nh÷ng c«ng viÖc Êy, th× §¶ng míi liªn hÖ
chÆt chÏ víi quÇn chóng.
- Chän läc ®¶ng viªn míi còng lµ mét nhiÖm vô quan träng. Chi
bé cÇn th−êng xuyªn gi¸o dôc quÇn chóng, båi d−ìng nh÷ng phÇn tö h¨ng h¸i, n©ng cao tr×nh ®é gi¸c ngé cña hä ®Õn tiªu chuÈn ®¶ng
viªn. Khi giíi thiÖu hä vµo §¶ng, th× ph¶i hÕt søc cÈn thËn. - Chi bé ph¶i hiÓu râ lý lÞch, mÆt mòi chÝnh trÞ, tr×nh ®é gi¸c
ngé, −u ®iÓm vµ khuyÕt ®iÓm cña mçi ®¶ng viªn cò. Ph¶i ®«n ®èc
hä häc tËp vµ tham gia mäi c«ng t¸c cña §¶ng.
§èi víi nh÷ng phÇn tö xÊu chui vµo trong §¶ng, chi bé ph¶i ®iÒu
tra nghiªn cøu cÈn thËn, cïng víi chÝnh quyÒn vµ quÇn chóng tÈy trõ
hä ra. Tr¸ch nhiÖm cña chi bé lµ chÊp hµnh kû luËt cña §¶ng.
C¸c chi bé m¹nh tøc lµ §¶ng m¹nh. C¸c chi ñy v÷ng tøc lµ chi
bé m¹nh.
45- CHñ NGHÜA X· HéI
Môc ®Ých cña §¶ng lµ l·nh ®¹o nh©n d©n kh¸ng chiÕn th¾ng
lîi, kiÕn quèc thµnh c«ng, thùc hiÖn d©n chñ míi, tiÕn ®Õn chñ
nghÜa x· héi, råi ®Õn chñ nghÜa céng s¶n.
Céng s¶n lµ g×? Lªnin ®· tr¶ lêi rÊt gi¶n ®¬n v¾n t¾t: Céng s¶n
lµ nhµ m¸y, ruéng ®Êt ®Òu lµ cña chung; lao ®éng còng chung cña
toµn d©n.
Céng s¶n lµ kh«ng cã chÕ ®é t− h÷u, kh«ng cã giai cÊp ¸p bøc
bãc lét. Lµ cña c¶i ®Òu lµ cña chung, søc s¶n xuÊt rÊt cao, nh©n
d©n lao ®éng hoµn toµn gi¶i phãng vµ sèng rÊt tù do, sung s−íng.
Céng s¶n cã hai giai ®o¹n. Giai ®o¹n thÊp, tøc lµ chñ nghÜa x· héi. Giai ®o¹n cao, tøc lµ
chñ nghÜa céng s¶n.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 290
Hai giai ®o¹n Êy gièng nhau ë n¬i: Søc s¶n xuÊt ®· ph¸t triÓn
cao; nÒn t¶ng kinh tÕ th× t− liÖu s¶n xuÊt ®Òu lµ cña chung; kh«ng
cã giai cÊp ¸p bøc bãc lét.
Hai giai ®o¹n Êy kh¸c nhau ë n¬i: Chñ nghÜa x· héi vÉn cßn
chót Ýt vÕt tÝch x· héi cò. X· héi céng s¶n th× hoµn toµn kh«ng cßn
vÕt tÝch x· héi cò.
ë Liªn X«, n¨m 1936 ®· tuyªn bè chñ nghÜa x· héi thµnh c«ng;
ngµy nay ®ang tiÕn m¹nh sang giai ®o¹n chñ nghÜa céng s¶n.
C¨n cø theo t×nh h×nh thùc tÕ ë Liªn X«, th× thÊy ®Æc ®iÓm cña
chñ nghÜa x· héi lµ:
1- C«ng cô s¶n xuÊt vµ t− liÖu s¶n xuÊt ®Òu lµ cña chung. ë n«ng th«n th× cã n«ng tr−êng chung. Ngoµi n«ng tr−êng, n«ng d©n
vÉn cã Ýt cña riªng nh−: nhµ ë, lîn gµ, v−ên trång rau, mét con bß
s÷a, nghÒ phô, v.v..
2- T− b¶n, ®Þa chñ, phó n«ng kh«ng cã n÷a.
ChØ cã c«ng nh©n vµ n«ng d©n. Kh«ng ai bãc lét hä; cè nhiªn hä
còng kh«ng bãc lét ai.
Khoa häc ngµy cµng ph¸t triÓn, m¸y mãc ngµy cµng nhiÒu, cho
nªn c«ng nh©n vµ n«ng d©n ngµy cµng ®ì khã nhäc.
3- Nguyªn t¾c sinh ho¹t lµ: “Ai kh«ng lµm th× kh«ng ®−îc ¨n”
vµ “lµm nhiÒu h−ëng nhiÒu, lµm Ýt h−ëng Ýt”.
4- Kinh tÕ cã kÕ ho¹ch. C¶ n−íc cã mét kÕ ho¹ch chung. Mçi
ngµnh theo kÕ ho¹ch chung ®ã mµ ®Æt kÕ ho¹ch riªng: s¶n xuÊt
thø g× vµ bao nhiªu. Môc ®Ých lµ n©ng cao ®êi sèng cña nh©n d©n
vµ cñng cè quèc phßng cña Tæ quèc. Do kinh tÕ cã kÕ ho¹ch, mµ
kh«ng cã n¹n khñng ho¶ng, kh«ng cã n¹n thÊt nghiÖp; mµ søc s¶n
xuÊt th× ph¸t triÓn mau chãng.
5- Kh«ng cã sù ®èi lËp gi÷a thµnh thÞ vµ th«n quª, gi÷a lao
®éng ch©n tay vµ lao ®éng trÝ ãc. V× th«n quª ngµy cµng v¨n minh,
c«ng n«ng ngµy cµng th«ng th¸i.
§Æc ®iÓm cña chñ nghÜa x· héi tãm t¾t lµ nh− vËy.
Th−êng thøc chÝnh trÞ 291
46- CHñ NGHÜA CéNG S¶N
Chñ nghÜa x· héi tiÕn lªn cao n÷a lµ chñ nghÜa céng s¶n.
§ång chÝ Xtalin nãi: Chñ nghÜa x· héi tiÕn sang chñ nghÜa
céng s¶n, cÇn cã ba ®iÒu:
1- Mäi ngµnh s¶n xuÊt ph¸t triÓn rÊt cao vµ kh«ng ngõng.
2- N«ng tr−êng c«ng céng biÕn dÇn thµnh cña chung c¶ nh©n d©n.
3- N©ng v¨n hãa lªn thËt cao (bít giê lµm viÖc, mçi ngµy chØ lµm
®é 5, 6 giê, ®Ó cho mäi ng−êi ®ñ th× giê häc v¨n hãa vµ kü thuËt).
§ång thêi ph¶i t¨ng l−¬ng bæng cho c«ng nh©n vµ c«ng chøc, tiÕp
tôc gi¶m gi¸ hµng, lu«n lu«n n©ng cao møc sinh ho¹t cña mäi ng−êi.
D−íi chÕ ®é céng s¶n, nguyªn t¾c lµ “Mäi ng−êi lµm hÕt tµi n¨ng; ai cÇn dïng g× cã nÊy”.
NghÜa lµ: Lóc ®ã mäi ng−êi ®Òu cã ®¹o ®øc; ®èi víi mäi viÖc, ai
còng xung phong. S¶n xuÊt thø g× còng phong phó. Cho nªn ai cÇn
g× cã nÊy. Cè nhiªn tiªu dïng hîp lý vµ ®óng mùc, chø kh«ng ph¶i
v× giµu mµ l·ng phÝ.
Liªn X« ®· chøng tá chñ nghÜa céng s¶n ®· thùc hiÖn dÇn
dÇn, chø kh«ng ph¶i lµ méng t−ëng. Vµi thÝ dô: HiÖn nay, gi¸o
dôc phæ th«ng ë Liªn X« lµ 10 n¨m, thµnh thö v¨n hãa cña nh©n
d©n rÊt cao.
ë M¹c T− Khoa cã nh÷ng nhµ m¸y tù ®éng, mét c«ng t¸c tr−íc
kia cÇn 58 ng−êi, nay chØ cÇn 2 ng−êi. Cã c«ng t¸c tr−íc kia cÇn 90
phót ®ång hå, nay chØ trong 3 phót th× lµm xong. Cã nh÷ng c«ng
t¸c tr−íc kia ph¶i mét th¸ng, nay chØ mét ®ªm ®· lµm råi. NghÜa lµ
kü thuËt rÊt cao. Tõ sau ThÕ giíi ®¹i chiÕn thø hai ®Õn nay, Liªn
X« ®· 6 lÇn gi¶m gi¸ hµng hãa, c¸i g× còng rÎ, cho nªn d©n rÊt
sung s−íng.
§Õn ngµy céng s¶n thùc hiÖn kh¾p thÕ giíi, th× sÏ kh«ng cßn
giai cÊp chèng nhau, d©n téc chèng nhau; sÏ hÕt ¸p bøc, hÕt chiÕn
tranh. Toµn thÕ giíi sÏ sèng nh− anh em. Mäi ng−êi ®Òu tù do,
b×nh ®¼ng, sung s−íng.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 292
Lóc ®ã, th× bé m¸y nhµ n−íc còng kh«ng cÇn n÷a. Song x· héi
vÉn cÇn cã nh÷ng c¬ quan ®Ó l·nh ®¹o c«ng viÖc kinh tÕ vµ v¨n
hãa; chø kh«ng ph¶i céng s¶n lµ hoµn toµn kh«ng tæ chøc, kh«ng
kû luËt.
47- CHñ NGHÜA CéNG S¶N NHÊT §ÞNH THµNH C¤NG
Tõ ®êi x−a ®Õn nay, chÕ ®é c«ng céng nguyªn thñy sôp ®æ do
chÕ ®é n« lÖ thay thÕ. ChÕ ®é n« lÖ sôp ®æ, do chÕ ®é phong kiÕn thay thÕ. ChÕ ®é
phong kiÕn sôp ®æ, do chÕ ®é t− b¶n thay thÕ. §ã lµ quy luËt nhÊt ®Þnh trong sù ph¸t triÓn cña x· héi.
LÞch sö loµi ng−êi lµ do ng−êi lao ®éng s¸ng t¹o ra. Ng−êi lao
®éng s¸ng t¹o ra cña c¶i, lu«n lu«n n©ng cao søc s¶n xuÊt. S¶n
xuÊt ph¸t triÓn tøc lµ x· héi ph¸t triÓn. ChÕ ®é nµo hîp víi søc s¶n
xuÊt th× ®øng v÷ng. NÕu kh«ng hîp th× giai cÊp ®¹i biÓu cña søc
s¶n xuÊt míi sÏ næi lªn c¸ch m¹ng lËt ®æ chÕ ®é cò. HiÖn nay, chÕ ®é t− b¶n cã nh÷ng m©u thuÉn to, nã kh«ng gi¶i
quyÕt ®−îc. Mét lµ nhµ t− b¶n s¶n xuÊt hµng hãa qu¸ nhiÒu, qu¸
mau, nh−ng kh«ng b¸n hÕt ®−îc; v× c«ng nh©n th× nghÌo khæ, líp
trung vµ tiÓu t− s¶n th× nhiÒu ng−êi ®· ph¸ s¶n. Hai lµ tÝnh chÊt
s¶n xuÊt lµ c«ng céng - hµng ngh×n hµng v¹n c«ng nh©n cïng lµm
ë mét nhµ m¸y. Mµ t− liÖu s¶n xuÊt th× l¹i n»m trong tay mét sè rÊt Ýt ng−êi. M©u thuÉn Êy g©y ra n¹n thÊt nghiÖp vµ n¹n kinh tÕ
khñng ho¶ng.
ChØ cã chÕ ®é x· héi chñ nghÜa (céng s¶n chñ nghÜa) míi gi¶i
quyÕt ®−îc m©u thuÉn Êy.
M¸c vµ Lªnin ®· v¹ch râ con ®−êng ®Ó gi¶i quyÕt: ph¶i kinh
qua giai cÊp c«ng nh©n tæ chøc, ®Êu tranh c¸ch m¹ng. Kinh qua
tr−êng kú x©y dùng, ®Ó thùc hiÖn chÕ ®é céng s¶n. Ngµy nay, Liªn X« ®ang tiÕn m¹nh ®Õn chñ nghÜa céng s¶n.
C¸c n−íc d©n chñ míi §«ng ¢u vµ Trung Quèc ®ang tiÕn m¹nh
Th−êng thøc chÝnh trÞ 293
®Õn chñ nghÜa x· héi. Ngay ë c¸c n−íc t− b¶n còng cã nh÷ng ®¶ng
céng s¶n vµ ®ang ®Êu tranh cho chñ nghÜa céng s¶n. ThÕ lµ chñ
nghÜa céng s¶n kh«ng chØ ë trong lý luËn mµ ®· thùc hiÖn dÇn dÇn
ë phÇn kh¸ lín trong thÕ giíi. Phong trµo c¸ch m¹ng ngµy cµng
cao, giai cÊp lao ®éng ®Êu tranh ngµy cµng h¨ng cho nªn chóng ta
cã thÓ ®o¸n ch¾c r»ng: chñ nghÜa céng s¶n nhÊt ®Þnh thµnh c«ng
kh¾p thÕ giíi.
48- D¢N CHñ MíI
Tõ céng s¶n nguyªn thñy ®Õn chÕ ®é n« lÖ, ®Õn chÕ ®é phong
kiÕn, ®Õn chÕ ®é t− b¶n, ®Õn chñ nghÜa x· héi (céng s¶n) - nãi
chung th× loµi ng−êi ph¸t triÓn theo quy luËt nhÊt ®Þnh nh− vËy.
Nh−ng tïy hoµn c¶nh, mµ c¸c d©n téc ph¸t triÓn theo con ®−êng kh¸c nhau.
Cã n−íc th× ®i th¼ng ®Õn chñ nghÜa x· héi (céng s¶n) nh− Liªn
X«. Cã n−íc th× ph¶i kinh qua chÕ ®é d©n chñ míi, råi tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi (céng s¶n) - nh− c¸c n−íc §«ng ¢u, Trung Quèc, ViÖt
Nam ta, v.v..
Nh÷ng ®Æc ®iÓm cña d©n chñ míi lµ g×?
1- D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ giai cÊp c«ng nh©n, nh©n d©n
®¸nh ®æ ®Õ quèc vµ phong kiÕn. Trªn nÒn t¶ng c«ng n«ng liªn
minh, nh©n d©n lao ®éng lµm chñ n−íc nhµ, x©y dùng nh©n d©n d©n chñ chuyªn chÝnh, nghÜa lµ d©n chñ víi nh©n d©n, chuyªn
chÝnh (trõng trÞ) bän ph¶n ®éng.
2- Trong chÕ ®é d©n chñ míi, cã n¨m lo¹i kinh tÕ kh¸c nhau:
A- Kinh tÕ quèc doanh (thuéc chñ nghÜa x· héi, v× nã lµ cña
chung cña nh©n d©n).
B- C¸c hîp t¸c x· (nã lµ nöa chñ nghÜa x· héi, vµ sÏ tiÕn ®Õn
chñ nghÜa x· héi).
C- Kinh tÕ cña c¸ nh©n, n«ng d©n vµ thñ c«ng nghÖ (cã thÓ tiÕn
dÇn vµo hîp t¸c x·, tøc lµ nöa chñ nghÜa x· héi).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 294
D- T− b¶n cña t− nh©n.
E- T− b¶n cña Nhµ n−íc (nh− Nhµ n−íc hïn vèn víi t− b¶n t−
nh©n ®Ó kinh doanh).
Trong n¨m lo¹i Êy, lo¹i A lµ kinh tÕ l·nh ®¹o vµ ph¸t triÓn
mau h¬n c¶. Cho nªn kinh tÕ ta sÏ ph¸t triÓn theo h−íng chñ
nghÜa x· héi chø kh«ng theo h−íng chñ nghÜa t− b¶n.
3- T− t−ëng cña giai cÊp c«ng nh©n (t− t−ëng M¸c - Lªnin) lµ t− t−ëng l·nh ®¹o, ngµy cµng ph¸t triÓn vµ cñng cè.
4- §¶ng Lao ®éng kiªn quyÕt l·nh ®¹o giai cÊp c«ng nh©n vµ
nh©n d©n lao ®éng. (D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng, nh©n d©n cã ®oµn
thÓ c¸ch m¹ng ch¾c ch¾n cña nã nh−: c«ng ®oµn, n«ng héi, héi
thanh niªn, héi phô n÷...) thùc hiÖn d©n chñ míi vµ tiÕn dÇn ®Õn
chñ nghÜa x· héi (céng s¶n).
5- Trong n−íc th× nh©n d©n ta h¨ng h¸i kh¸ng chiÕn, thi ®ua
s¶n xuÊt; quyÕt t©m phÊn ®Êu, quyÕt t©m tiÕn lªn. Trªn thÕ giíi
th× cã phe d©n chñ hßa b×nh ñng hé ta. V× nh÷ng lÏ ®ã ta nhÊt ®Þnh
thµnh c«ng.
49- §ÊU TRANH §Ó THùC HIÖN CHñ NGHÜA CéNG S¶N
ChÕ ®é céng s¶n lµ ai còng no Êm, sung s−íng, tù do; ai còng
th«ng th¸i vµ cã ®¹o ®øc. §ã lµ mét x· héi tèt ®Ñp vÎ vang. Trõ
nh÷ng bän ph¶n ®éng qu¸ s¸, th× ch¾c ai còng t¸n thµnh chÕ ®é
céng s¶n.
HiÓu râ quy luËt ph¸t triÓn cña x· héi, ra søc ®Êu tranh ®Ó thùc
hiÖn chÕ ®é céng s¶n tøc lµ nh©n sinh quan cña ng−êi c¸ch m¹ng.
§Ó thùc hiÖn hoµn toµn d©n chñ míi (lµ b−íc ®Çu ®Ó tiÕn dÇn
®Õn chÕ ®é céng s¶n) th× mäi ng−êi, tr−íc hÕt lµ nh÷ng ng−êi ®¶ng
viªn ph¶i lµm kiÓu mÉu:
1- Ra søc ®oµn kÕt ®¸nh ®æ thùc d©n vµ phong kiÕn, kh¸ng
chiÕn ®Õn th¾ng lîi hoµn toµn, ra søc cñng cè chÝnh quyÒn
nh©n d©n.
Th−êng thøc chÝnh trÞ 295
2- Ra søc thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm, chèng quan
liªu, tham «, l·ng phÝ.
3- Ra søc n©ng cao tr×nh ®é v¨n hãa vµ gi¸c ngé chÝnh trÞ cña
nh©n d©n lao ®éng. Gióp ®ì anh em trÝ thøc c¶i t¹o t− t−ëng, c¶i
t¹o con ng−êi, thµnh ng−êi trÝ thøc cña c¸ch m¹ng.
4- Ra søc cñng cè §¶ng, lµm cho §¶ng ngµy cµng lín, cµng
m¹nh, ®Ó l·nh ®¹o nh©n d©n ®Êu tranh ®Õn th¾ng lîi hoµn toµn. Chóng ta cÇn ph¶i ®Êu tranh l©u dµi vµ gian khæ ®Ó ®¹t môc
®Ých Êy. Nh−ng chóng ta nhÊt ®Þnh ®¹t ®−îc, v× §¶ng ta kiªn
quyÕt, d©n ta h¨ng h¸i.
Liªn X« ®ang tiÕn m¹nh ®Õn chñ nghÜa céng s¶n. Trung Quèc
vµ c¸c n−íc §«ng ¢u ®ang nhanh chãng thùc hiÖn chñ nghÜa x·
héi. C¸c n−íc b¹n dÉn ®−êng ®i tr−íc cho chóng ta kinh nghiÖm vµ
ñng hé chóng ta. Chóng ta cã quyÕt t©m: quyÕt t©m häc tËp, quyÕt
t©m kh¸ng chiÕn, quyÕt t©m c«ng t¸c, quyÕt t©m v−ît mäi khã
kh¨n, th× chóng ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.
50- KÕT LUËN
Chóng ta ®· cïng nhau nghiªn cøu Th−êng thøc chÝnh trÞ 49
lÇn, h«m nay chóng ta kÕt thóc.
Chóng ta ®· nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh mµ mäi ng−êi
ph¶i biÕt nh−:
- Giai cÊp lµ g×?
- Phong kiÕn lµ g×?
- T− b¶n lµ g×?
- §Õ quèc chñ nghÜa lµ g×? v©n v©n... Vµ ®−êng lèi c¸ch m¹ng
vµ c¸c tæ chøc c¸ch m¹ng nh−:
- ChÝnh quyÒn nh©n d©n.
- MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt.
- §¶ng Lao ®éng.
Chóng ta còng ®· nghiªn cøu: chÕ ®é vµ c¸ch thùc hiÖn d©n
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 296
chñ míi, chñ nghÜa x· héi vµ céng s¶n. V× muèn cho nh÷ng bµi Êy
gi¶n ®¬n vµ tãm t¾t, dÔ hiÓu, dÔ nhí mµ kh«ng ®µo s©u vµo c¸c vÊn
®Ò. Nh−ng nÕu c¸c b¹n ®äc kü nhí suèt, vµ khÐo liªn hÖ víi c«ng
viÖc hµng ngµy cña m×nh, th× ch¾c r»ng, nh÷ng bµi Êy gióp Ých cho
c¸c b¹n kh¸ nhiÒu. Mong r»ng c¸c b¹n xem l¹i, «n l¹i cho kü. C¸i tinh thÇn nã xuyªn kh¾p c¸c bµi Êy lµ: quyÕt t©m vµ tin t−ëng. QuyÕt t©m söa ch÷a khuyÕt ®iÓm, ph¸t triÓn −u ®iÓm. QuyÕt
t©m v−ît khã kh¨n gian khæ, lµm trßn nhiÖm vô, bÊt kú ë ®Þa vÞ
nµo, hoµn c¶nh nµo, phô tr¸ch viÖc to viÖc nhá. QuyÕt t©m ®øng
h¼n vÒ phe lao ®éng, phe c¸ch m¹ng. QuyÕt t©m ®−a hÕt tinh thÇn,
lùc l−îng mµ phông sù kh¸ng chiÕn, phông sù Tæ quèc, phông sù
nh©n d©n.
Tin t−ëng vµo lùc l−îng v« cïng to lín cña giai cÊp, cña nh©n
d©n. Tin t−ëng vµo t−¬ng lai vÎ vang cña d©n téc, cña thÕ giíi lao
®éng. Tin t−ëng vµo kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng lîi, nh−ng ph¶i
tr−êng kú gian khæ, tù lùc c¸nh sinh. Tin t−ëng vµo chÝnh s¸ch
®óng ®¾n vµ l·nh ®¹o s¸ng suèt cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ ta.
Tin t−ëng vµo m×nh cè g¾ng th× nhÊt ®Þnh thµnh c«ng.
N¾m v÷ng tinh thÇn Êy, thÊm nhuÇn tinh thÇn Êy, lµ c¸i ch×a
khãa ®Ó hiÓu vµ ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò.
Chóng ta cã h¬n 25 triÖu ®ång chÝ trong c¸c ®¶ng céng s¶n vµ
®¶ng lao ®éng.
Chóng ta cã h¬n 800 triÖu anh em lµ nh©n d©n Liªn X«, Trung Quèc vµ c¸c n−íc d©n chñ míi kh¸c.
Chóng ta cã hµng tr¨m triÖu bÇu b¹n lµ c«ng, n«ng, lao ®éng
trÝ ãc kh¾p c¸c n−íc t− b¶n.
Søc ta rÊt to, thÕ ta rÊt m¹nh, thêi ®¹i ta rÊt oanh liÖt, tiÒn ®å
ta rÊt vÎ vang. Chñ nghÜa céng s¶n nhÊt ®Þnh sÏ thµnh c«ng kh¾p
thÕ giíi.
VËy, mçi mét ng−êi chóng ta cÇn ph¶i cè g¾ng cho xøng ®¸ng
lµ mét chiÕn sÜ c¸ch m¹ng, mét ng−êi thî x©y dùng x· héi míi, ®Çy h¹nh phóc vµ tù do.
297
Bµi nãi t¹i buæi lÔ bÕ m¹c líp chØnh huÊn c¸n bé trÝ thøc
H«m nay, chóng ta vui vÎ kÕt thóc líp nghiªn cøu. T«i thay
mÆt §¶ng vµ ChÝnh phñ tr−íc lµ c¶m ¬n c¸n bé cña líp vµ anh em
c«ng nh©n ®· cè g¾ng h−íng dÉn vÒ tinh thÇn vµ tiÕp tÕ vÒ vËt
chÊt ®Ó gióp c¸c cô vµ c¸c c«, c¸c chó vui kháe nghiªn cøu.
Thø hai lµ c¶m ¬n c¸c cô ®· kh«ng ng¹i tuæi giµ søc yÕu, cè
g¾ng xung phong nghiªn cøu, lµm g−¬ng mÉu cho anh em. §ã lµ mét ®iÒu ®¸ng quý träng.
Ba lµ t«i vui lßng tuyªn bè: c¸c c«, c¸c chó ®Òu cã tiÕn bé, hoÆc
Ýt hoÆc nhiÒu. Theo sù nhËn xÐt cña t«i, th× tiÕn bé Êy tá ra ë
nh÷ng ®iÓm sau ®©y:
a) Mäi ng−êi ®Òu nhËn râ r»ng: §¶ng, ChÝnh phñ vµ nh©n d©n
ta rÊt yªu quý trÝ thøc. Yªu quý nh÷ng trÝ thøc g¾n liÒn lý luËn víi
thùc hµnh, nh÷ng trÝ thøc thËt lßng thËt d¹ phông sù nh©n d©n,
phông sù kh¸ng chiÕn. Yªu quý nh÷ng trÝ thøc ®oµn kÕt thµnh mét khèi víi nh©n d©n, nh÷ng trÝ thøc cña nh©n d©n.
b) Mäi ng−êi nhËn râ r»ng tr−íc kia, thùc d©n vµ phong kiÕn
¸p bøc bãc lét tµn tÖ c«ng n«ng vÒ vËt chÊt. Nh−ng c«ng n«ng ®·
gi÷ v÷ng tinh thÇn giai cÊp vµ tinh thÇn d©n téc, gi÷ v÷ng chÝ
khÝ quËt c−êng bÊt khuÊt. Khi cã c¬ héi c¸ch m¹ng vµ kh¸ng
chiÕn th× c«ng n«ng h¨ng h¸i næi dËy, ®Æt lîi Ých chung trªn lîi
Ých riªng, hy sinh quªn m×nh chiÕn ®Êu anh dòng. Cßn ®èi víi
trÝ thøc th× tuy r»ng thùc d©n vµ phong kiÕn còng trùc tiÕp bãc
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 298
lét vÒ vËt chÊt, song chóng dµnh mét tÝ ti c¸i chóng ®· bãc lét
®−îc ®Ó mua chuéc trÝ thøc. Nh−ng chóng ¸p bøc bãc lét trÝ thøc tµn tÖ vÒ mÆt tinh thÇn. Chóng ®· lµm cho trÝ thøc xa rêi thùc
tÕ, xa rêi nh©n d©n. Chóng ®· lµm cho mét sè trÝ thøc m¬ mµng
®Õn nçi quªn n−íc m×nh bÞ n« lÖ, quªn tù m×nh lµ n« lÖ, kh«ng
ph©n biÖt ai lµ b¹n, ai lµ thï, kh«ng ph©n biÖt ®−îc thÕ nµo lµ
sai, lµ ®óng. §ã lµ mét thñ ®o¹n v« cïng th©m ®éc cña thùc d©n vµ phong kiÕn.
c) Mäi ng−êi nhËn râ r»ng: Muèn tho¸t ¸ch n« lÖ, muèn tù lËp
tù c−êng th× nhÊt ®Þnh ph¶i lµm c¸ch m¹ng, ph¶i kh¸ng chiÕn.
Kh¸ng chiÕn lµ tiÕp tôc c«ng viÖc c¸ch m¹ng ®Ó hoµn thµnh nhiÖm
vô c¸ch m¹ng. C¸ch m¹ng cña ta lµ c¸ch m¹ng d©n téc gi¶i phãng,
c¸ch m¹ng d©n chñ nh©n d©n, c¸ch m¹ng ph¶n ®Õ ph¶n phong -
c¨n b¶n lµ c¸ch m¹ng n«ng d©n, c¸ch m¹ng ruéng ®Êt.
Mäi ng−êi nhËn râ r»ng: Kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng lîi
nh−ng ph¶i tr−êng kú gian khæ, tù lùc c¸nh sinh. Tù lùc c¸nh sinh
®Ó v−ît mäi khã kh¨n, chÞu ®ùng gian khæ ®Ó chiÕn ®Êu tr−êng kú.
ChiÕn ®Êu ®−îc tr−êng kú lµ nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.
Tr−êng kú gian khæ, tù lùc c¸nh sinh lµ tr¸ch nhiÖm chung c¶
toµn d©n, còng lµ tr¸ch nhiÖm riªng cña mçi ng−êi, mµ c¸n bé trÝ
thøc th× cÇn ph¶i lµm g−¬ng, ph¶i “tiªn −u hËu l¹c”.
d) Mäi ng−êi nhËn râ r»ng: Muèn ®éc lËp thµnh c«ng, kh¸ng
chiÕn th¾ng lîi th× ph¶i ®¸nh qôy ®Õ quèc, ®¸nh qôy phong kiÕn. Vµ muèn ®¹t môc ®Ých Êy th× ph¶i cã mét lùc l−îng cùc kú to lín
m¹nh mÏ. Lùc l−îng Êy s½n cã ë nh©n d©n ta, mµ nh©n d©n ta
tuyÖt ®¹i ®a sè lµ n«ng d©n lao ®éng.
Muèn ®éng viªn lùc l−îng Êy, th× ph¶i ph¸t ®éng quÇn chóng
thùc hiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt. Ngoµi ra kh«ng cã c¸ch nµo kh¸c.
Trõ bän thùc d©n vµ bän phong kiÕn bï nh×n ViÖt gian ph¶n
®éng, th× ng−êi ViÖt Nam ai mµ kh«ng muèn kh¸ng chiÕn th¾ng
lîi, ®éc lËp thµnh c«ng. Cho nªn nh÷ng ng−êi yªu n−íc, tr−íc hÕt lµ c¸n bé, cÇn ph¶i cã mét lËp tr−êng døt kho¸t, ®øng h¼n vÒ phÝa
Bµi nãi t¹i buæi lÔ bÕ m¹c líp chØnh huÊn... 299
n«ng d©n, vÒ phÝa lùc l−îng chñ chèt, nã ®−a kh¸ng chiÕn ®Õn
th¾ng lîi, ®éc lËp ®Õn thµnh c«ng...
Nh÷ng ®iÓm t«i nãi trªn lµ mét tiÕn bé quan träng, v× nã xoay
chuyÓn t− t−ëng vµ lËp tr−êng tõ h−íng cò sang h−íng míi.
Nh−ng chóng ta ph¶i nhËn r»ng khuyÕt ®iÓm vÉn cßn nhiÒu vµ
tiÕn bé Êy chØ lµ mét b−íc ®Çu trong c¶ ®o¹n ®−êng c¶i t¹o ®Ó ®i
®Õn chç tÈy röa hÕt nh÷ng chøng bÖnh mµ thùc d©n vµ phong kiÕn
®· ®Çu ®éc vµo t− t−ëng vµ t¸c phong cña chóng ta.
Chóng ta ph¶i biÕt r»ng: Chóng ta cã vinh dù sèng trong mét
thêi ®¹i rÊt to lín, sù vËt thay ®æi vµ ph¸t triÓn rÊt mau chãng.
Trong kho¶ng mÊy m−¬i n¨m nay, chóng ta ®· thÊy bao nhiªu
ph¸t minh míi mÎ nh− v« tuyÕn ®iÖn, v« tuyÕn truyÒn h×nh, søc
nguyªn tö, v.v.. Ng−êi ®· chinh phôc nhiÒu lùc l−îng thiªn nhiªn
®Ó phôc vô cho loµi ng−êi. Nh−ng ph¸t minh vÜ ®¹i nhÊt vµ ph¸t
triÓn nhanh chãng nhÊt lµ chñ nghÜa M¸c - Lªnin.
Trong kho¶ng mÊy m−¬i n¨m, chñ nghÜa Êy ®· lan réng ¨n s©u
kh¾p thÕ giíi, ®· ®¸nh tan x· héi cò vµ x©y dùng x· héi míi trªn
mét phÇn ba qu¶ ®Þa cÇu.
Ba m−¬i s¸u n¨m tr−íc ®©y, toµn thÕ giíi lµ mét thÕ giíi cò
cña t− b¶n, ®Õ quèc vµ phong kiÕn. Ngµy nay, mét thÕ giíi míi,
réng mªnh m«ng nèi liÒn tõ §«ng §øc sang Liªn X«, sang Trung
Quèc ®Õn TriÒu Tiªn, 800 triÖu ng−êi ®· ®oµn kÕt thµnh mét khèi
nhÊt trÝ vÒ t− t−ëng, chÝnh trÞ, kinh tÕ vµ qu©n sù. Xung quanh
khèi ng−êi Êy l¹i cã hµng tr¨m triÖu nh©n d©n lao ®éng vµ d©n téc
bÞ ¸p bøc ®ang v−¬n m×nh lªn chèng ®Õ quèc, t− b¶n, phong kiÕn,
®ßi gi¶i phãng tù do.
§ã lµ phe d©n chñ hßa b×nh thÕ giíi do Liªn X« l·nh ®¹o. Cïng
®øng trong phe Êy, ViÖt Nam ta tiÕn bé thÕ nµo?
ChÝn n¨m tr−íc, tªn tuæi n−íc ta bÞ lu mê, kh«ng ai biÕt ®Õn.
Nay v× c¸ch m¹ng, v× kh¸ng chiÕn, tªn tuæi n−íc ta lÉy lõng kh¾p
thÕ giíi, ®Þch th× sî, b¹n th× yªu...
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 300
Sù tiÕn bé cña nh©n d©n ta tá râ nhÊt lµ qu©n ®éi ta. ChÝn n¨m
vÒ tr−íc, qu©n ®éi ta rÊt non yÕu vµ thiÕu thèn mäi bÒ. Nay qu©n
®éi ta ®· tr−ëng thµnh mau chãng; ®· tiÕn bé v−ît møc vÒ chÝnh
trÞ còng nh− vÒ chiÕn thuËt; ®· ®uæi giÆc ch¹y dµi ngãt 500 c©y sè
vµ ch¾c ch¾n sÏ quÐt s¹ch chóng ra khái ®Êt n−íc yªu quý cña
chóng ta.
ChÝn n¨m tr−íc ®©y, nh©n d©n ta gåm c¶ trÝ thøc ta, bÞ T©y khinh rÎ vµ gäi lµ “gièng bÈn thØu”. Ngµy nay, ta cã nh÷ng anh
hïng nh− Ng« Gia Kh¶m, Hoµng Hanh, TrÇn §¹i NghÜa, NguyÔn
ThÞ Chiªn, NguyÔn Quèc TrÞ vµ ®ang n¶y në hµng tr¨m chiÕn sÜ vµ
anh hïng trong phong trµo thi ®ua yªu n−íc.
Cho ®Õn nhi ®ång ta tr−íc kia chØ biÕt ch¬i ®ïa hoÆc ch¨n tr©u,
hoÆc bÞ bän thùc d©n b¾t liÕm ch¶o cho chóng xem trong nh÷ng
ngµy héi hÌ, kû niÖm. Ngµy nay, nhi ®ång cña chóng ta còng h¨ng
h¸i tham gia kh¸ng chiÕn, diÖt giÆc lËp c«ng nh− ch¸u Nam, ch¸u
Th− vµ nhiÒu ch¸u kh¸c kh«ng kÐm Anh hïng TrÇn Quèc To¶n
ngµy x−a.
Nãi tãm l¹i, chÝn n¨m tr−íc nh©n d©n ta bÞ lµm n« lÖ, ngµy nay
nh©n d©n ta lµ chñ nh©n «ng. KÕt qu¶ Êy còng v× cã chñ nghÜa
M¸c - Lªnin soi s¸ng con ®−êng c¸ch m¹ng cña chóng ta.
PhÊn ®Êu trong mét thêi ®¹i vÎ vang, lµm c¸n bé cña mét d©n
téc anh hïng, ®ã lµ mét vinh dù cña ng−êi trÝ thøc, ®ång thêi
còng lµ mét nhiÖm vô nÆng nÒ. Muèn lµm trßn nhiÖm vô th× ph¶i tiÕn kÞp phong trµo, tiÕn víi d©n téc; ph¶i c¶i t¹o t− t−ëng, gi÷
v÷ng lËp tr−êng.
Chóng ta ph¶i nhí c©u “chÝnh t©m tu th©n” ®Ó “trÞ quèc b×nh
thiªn h¹”. ChÝnh t©m tu th©n tøc lµ c¶i t¹o. C¶i t¹o còng ph¶i
tr−êng kú gian khæ, v× ®ã lµ mét cuéc c¸ch m¹ng trong b¶n th©n
cña mçi ng−êi. Båi d−ìng t− t−ëng míi ®Ó ®¸nh th¾ng t− t−ëng cò,
®o¹n tuyÖt víi con ng−êi cò ®Ó trë thµnh con ng−êi míi kh«ng ph¶i
lµ mét viÖc dÔ dµng, kh«ng ph¶i trong mét líp nghiªn cøu vµi th¸ng mµ hoµn toµn th¾ng lîi. Chóng ta ph¶i cè g¾ng n÷a, cè g¾ng
Bµi nãi t¹i buæi lÔ bÕ m¹c líp chØnh huÊn... 301
m·i. Dï khã kh¨n gian khæ, nh−ng muèn c¶i t¹o th× nhÊt ®Þnh
thµnh c«ng. Mét lµ tin t−ëng vµo §¶ng, ChÝnh phñ vµ quÇn chóng
cã thÓ gióp ®ì m×nh c¶i t¹o. Hai lµ tù m×nh ph¶i cã quyÕt t©m c¶i t¹o th× nhÊt ®Þnh c¶i t¹o ®−îc.
Cã hai thø vò khÝ rÊt s¾c bÐn ®Ó gióp chóng ta c¶i t¹o, tøc lµ cè
g¾ng häc tËp g¾n liÒn víi thùc hµnh vµ kh«ng e ng¹i, kh«ng che
giÊu, thËt thµ tù phª b×nh vµ hoan nghªnh quÇn chóng phª b×nh m×nh. QuyÕt t©m gi÷ v÷ng hai ®iÒu kiÖn Êy vµ lîi dông hai vò khÝ
Êy th× dï tr−íc ®· m¾c nhiÒu khuyÕt ®iÓm, thËm chÝ ®· ph¹m téi
lçi, còng nhÊt ®Þnh c¶i t¹o ®−îc, nhÊt ®Þnh tiÕn bé ®−îc.
T«i mong r»ng khi vÒ c¬ quan, vÒ ®Þa ph−¬ng, c¸c c«, c¸c chó
tiÕp tôc cè g¾ng häc tËp vµ c¶i t¹o ®Ó thµnh ng−êi c¸n bé trÝ thøc
míi cña thêi ®¹i míi, cña d©n téc míi mµ §¶ng, ChÝnh phñ vµ
nh©n d©n ®ang thiÕt tha mong chê n¬i c¸c c«, c¸c chó.
Nãi ngµy 26-9-1953.
B¸o Nh©n d©n, sè 142,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-10-1953.
302
§iÖn mõng Ngµy Quèc kh¸nh n−íc Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa
KÝnh göi ®ång chÝ Mao Tr¹ch §«ng, Chñ tÞch n−íc Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa,
Nh©n dÞp chóc mõng lÇn thø 4 ngµy thµnh lËp n−íc Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa, t«i xin thay mÆt nh©n d©n, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, t«i göi tíi ®ång chÝ Chñ tÞch, nh©n d©n vµ ChÝnh phñ Trung Quèc, lêi chµo mõng th©n ¸i vµ nhiÖt liÖt.
Nh©n d©n ViÖt Nam vui s−íng coi nh− lµ cña m×nh nh÷ng th¾ng lîi to lín cña nh©n d©n Trung Quèc anh em, trong sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa d©n chñ míi, vµ gi÷ g×n hßa b×nh ch©u ¸ vµ thÕ giíi. Nh÷ng th¾ng lîi Êy lµm cho nh©n d©n ViÖt Nam cµng thªm h¨ng h¸i kh¸ng chiÕn ®Ó ®¸nh th¾ng thùc d©n Ph¸p vµ can thiÖp Mü, cµng thªm ch¾c ch¾n th¾ng lîi giµnh ®−îc ®éc lËp vµ thèng nhÊt hoµn toµn.
Chóng t«i tin ch¾c r»ng: D−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña ®ång chÝ Chñ tÞch, cña §¶ng Céng s¶n vµ ChÝnh phñ, nh©n d©n Trung Quèc sÏ ®¹t ®−îc nhiÒu thµnh c«ng to lín vµ vÎ vang trong c«ng cuéc x©y dùng n−íc Trung Hoa míi.
KÝnh chóc ®ång chÝ m¹nh kháe, sèng l©u! T×nh h÷u nghÞ ViÖt - Hoa mu«n n¨m!
Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå ChÝ Minh
B¸o Nh©n d©n, sè 138, tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 30-9-1953.
303
Th− göi ®ång bµo, chiÕn sÜ vµ c¸n bé huyÖn Tiªn L·ng
T«i rÊt vui lßng r»ng: §ång bµo, chiÕn sÜ vµ c¸n bé huyÖn nhµ
l©u nay ®· ®oµn kÕt chÆt chÏ, kh¾c phôc khã kh¨n, liªn tôc chiÕn
®Êu, ®¸nh tan nh÷ng trËn cµn quÐt, tiªu diÖt nhiÒu sinh lùc ®Þch,
thu nhiÒu vò khÝ, b¶o vÖ ®−îc tÝnh m¹ng vµ tµi s¶n cña ®ång bµo,
gi÷ v÷ng c¬ së.
T«i th©n ¸i khen ngîi ®ång bµo, chiÕn sÜ vµ c¸n bé. T«i mong r»ng mäi ng−êi h¨ng h¸i ®oµn kÕt chiÕn ®Êu, kh«ng
chñ quan khinh ®Þch, lu«n lu«n tØnh t¸o ®Ò phßng, chuÈn bÞ ®¸nh
tan mäi ©m m−u th©m ®éc míi cña ®Þch, giµnh nhiÒu th¾ng lîi míi.
T«i thay mÆt ChÝnh phñ, tÆng th−ëng cho huyÖn Tiªn L·ng
Hu©n ch−¬ng Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Ngµy 29 th¸ng 9 n¨m 1953
Hå CHÝ MINH
Tµi liÖu l−u t¹i
B¶o tµng H¶i Phßng.
304
Th− khen c¸c Trung ®oµn 42, 50 cïng ®¬n vÞ bé ®éi vµ
d©n qu©n du kÝch T¶ Ng¹n
C¸c chó, c¸c c« ®· chiÕn ®Êu anh dòng, chèng cµn th¾ng lîi,
tiªu diÖt ®Þch, b¶o vÖ d©n. B¸c göi lêi khen c¸c chó, c¸c c«, nh¾c
tuyÖt ®èi kh«ng ®−îc chñ quan khinh ®Þch vµ ph¶i ra søc gióp d©n.
B¸c chóc c¸c chó, c¸c c« tiªu diÖt ®−îc nhiÒu ®Þch h¬n n÷a, thu
th¾ng lîi míi.
Ngµy 1 th¸ng 10 n¨m 1953
Hå CHÝ MINH
Tµi liÖu l−u t¹i
B¶o tµng H¶i Phßng.
305
ANH HïNG HäC TËP
C¸n bé cÇn ph¶i lu«n lu«n cè g¾ng häc tËp, th× t− t−ëng míi
n©ng cao, c«ng t¸c míi tiÕn bé. Cho nªn häc tËp lµ mét nhiÖm vô
rÊt quan träng cña c¸n bé.
§¶ng ta th−êng nh¾c nhñ chóng ta nh− vËy. Nh−ng cã nhiÒu
®ång chÝ m−în cí r»ng c«ng viÖc qu¸ nhiÒu, hä xem nhÑ viÖc häc
tËp. §ã lµ mét khuyÕt ®iÓm to. Cã quyÕt t©m th× nhÊt ®Þnh häc tËp
®−îc. Sau ®©y lµ mét kiÓu mÉu quyÕt t©m häc tËp:
§ång chÝ T¹ Giang §×nh lµ Côc tr−ëng Côc Th−¬ng binh trong
ñy ban tØnh Hå B¾c (Trung Quèc). Tõ lóc 16 tuæi (n¨m 1931), ®ång
chÝ T¹ tham gia c¸ch m¹ng, ®¸nh NhËt ®¸nh T−ëng, bÞ th−¬ng 9
lÇn. LÇn cuèi cïng, bÞ ®¹n mï c¶ hai m¾t. Nh−ng ®ång chÝ T¹ vÉn
tiÕp tôc c«ng t¸c. Tõ ngµy trong §¶ng cã phong trµo häc tËp nh÷ng
v¨n kiÖn cña §¹i héi thø XIX cña §¶ng Céng s¶n Liªn X«, ®ång
chÝ T¹ rÊt h¨ng h¸i tham gia, khæ nçi m¾t mï, kh«ng xem ®−îc
s¸ch! §ång chÝ T¹ nhê anh em ®äc cho nghe, ®äc 5, 6 lÇn, cã khi
®äc 9, 10 lÇn, cho ®Õn lóc ®ång chÝ T¹ n¾m ®−îc vÊn ®Ò.
Dï c«ng viÖc rÊt bËn, ®ång chÝ T¹ kh«ng hÒ bá qua mét buæi
häc vµ lu«n lu«n ®Õn líp tr−íc mäi ng−êi. ThÊy vËy, mäi ng−êi c¶m
®éng vµ ®Òu ®Õn líp ®óng giê.
Mçi ngµy lóc mäi ng−êi nghØ viÖc, ®ång chÝ T¹ lîi dông giê nghØ
®Ó nghe ®äc b¸o trung −¬ng vµ b¸o ®Þa ph−¬ng. Nhê vËy mµ biÕt râ
t×nh h×nh trong n−íc vµ t×nh h×nh thÕ giíi.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 306
Võa råi, c¸n bé c¸c c¬ quan tØnh b×nh nghÞ viÖc häc tËp, ®ång
chÝ T¹ ®−îc bÇu lµm c¸n bé g−¬ng mÉu, ®ång thêi Ty Néi chÝnh
bÇu ®ång chÝ T¹ lµm Chñ nhiÖm trong Ban Häc ñy.
§ång chÝ T¹ Giang §×nh thËt lµ mét anh hïng, anh hïng trong
chiÕn ®Êu, anh hïng trong häc tËp. Mï mµ quyÕt t©m häc, th× còng
nh− s¸ng. S¸ng mµ l−êi biÕng häc, th× kÐm c¶ ng−êi mï.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 139,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-10-1953.
307
§iÖn mõng ngµy thµnh lËp n−íc Céng hßa d©n chñ §øc
KÝnh göi Chñ tÞch Vinhem PÝch1), Chñ tÞch n−íc Céng hßa D©n chñ §øc,
Nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø 4 ngµy thµnh lËp n−íc Céng hßa
D©n chñ §øc, t«i xin thay mÆt nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt
Nam D©n chñ Céng hßa vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, göi tíi ®ång chÝ
Chñ tÞch, nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc Céng hßa D©n chñ §øc lêi chµo mõng nång nhiÖt.
Chóng t«i thµnh khÈn chóc nh©n d©n §øc, d−íi sù l·nh ®¹o
s¸ng suèt cña ®ång chÝ vµ cña §¶ng X· héi thèng nhÊt víi sù gióp
®ì huynh ®Ö cña Liªn X« vÜ ®¹i, sÏ ®¹t ®−îc nhiÒu th¾ng lîi míi
trong c«ng cuéc ®Êu tranh cho n−íc §øc ®−îc thèng nhÊt ®éc lËp,
c−êng thÞnh vµ HiÖp −íc hßa b×nh ë §øc chãng ®−îc ký kÕt, ®Ó gãp
phÇn b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi.
Chñ tÞch
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå ChÝ Minh
B¸o Nh©n d©n, sè 140,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-10-1953.
_______________
1) Nguyªn b¶n: Uyliªm PÝch (BT).
308
BOM KHINH KHÝ
Tõ n¨m 1945, Mü th−êng ®−a bom nguyªn tö ®e däa thiªn h¹,
nhÊt lµ ®e däa nh÷ng ng−êi cã bÖnh sî Mü.
N¨m 1949, Tæng thèng Mü ho¶ng hèt tuyªn bè: “¤i th«i! Liªn X«
còng cã bom nguyªn tö råi”. Tõ ®ã, Mü bít lªn mÆt nguyªn tö,
nh÷ng ng−êi cã bÖnh sî Mü còng hó vÝa.
C¸ch ®©y Ýt l©u, Mü l¹i ®−a bom khinh khÝ ®e däa thiªn h¹,
nhÊt lµ ®e däa nh÷ng ng−êi cã bÖnh sî Mü.
H«m mång 8 th¸ng 8 võa qua, Chñ tÞch Malencèp tuyªn bè
r»ng Liªn X« còng cã bom khinh khÝ m¹nh gÊp mÊy bom nguyªn
tö. Mü l¹i ho¶ng hèt, vµ nh÷ng ng−êi cã bÖnh sî Mü l¹i hó vÝa.
Nh−ng lÇn nµy cã mét ®iÒu míi lµ: C¸c ®Õ quèc T©y ¢u phe Mü
còng ho¶ng, chóng nãi: “T−ëng lµ Mü m¹nh, chóng ta míi theo
Mü, nay ®· thÕ nµy, theo Mü v« Ých”. Råi chóng b¾t ®Çu quay l−ng
víi Mü. C¸c b¸o chÝ T©y ¢u ®· thèt ra nh÷ng lêi: “NÕu ThÕ giíi
chiÕn tranh thø ba bïng næ cã lÏ Mü th¾ng lîi; nh−ng chóng ta
ng−êi T©y ¢u sÏ kh«ng sèng sãt mét mèng nµo ®Ó tr«ng thÊy th¾ng
lîi Êy!”.
Nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh thÕ giíi th× rÊt hoan nghªnh
viÖc Liªn X« cã bom nguyªn tö vµ bom khinh khÝ. V× chÝnh s¸ch
hßa b×nh cña Liªn X«, tõ tr−íc ®Õn nay ®· nhiÒu lÇn Liªn X« ®Ò
nghÞ: “C¸c n−íc ®Òu gi¶m bít qu©n ®éi, cÊm dïng bom nguyªn tö
vµ nh÷ng vò khÝ giÕt ng−êi ®¹i lo¹t”. Nh−ng Mü vµ phe Mü lu«n
lu«n b¸c bá ®Ò nghÞ Êy.
Bom khinh khÝ 309
Ngµy nay, Mü ®· mÊt ®éc quyÒn vÒ bom nguyªn tö vµ bom
khinh khÝ, th× hÕt lªn mÆt “iªng hïng”. Ta h·y chê xem Mü cã trß
hÒ g× kh¸c n÷a.
Dï sao, “vá quýt Mü dµy, th× mãng tay X« nhän, rÊt nhän”.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 140,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-10-1953.
310
500 TRIÖU NG¦êI CHóC VIÖT NAM KH¸NG CHIÕN TH¾NG LîI
H«m 1-10, lµ Ngµy quèc kh¸nh Trung Hoa, 500 triÖu nh©n d©n
Trung Quèc ®· nªu to khÈu hiÖu:
“Chóc mõng nh©n d©n ViÖt Nam anh dòng chiÕn ®Êu chèng ®Õ
quèc x©m l−îc ®Ó tranh l¹i ®éc lËp cña d©n téc!”.
“Chóc nh©n d©n ViÖt Nam tranh ®−îc nhiÒu th¾ng lîi to vµ
míi trong cuéc ®Êu tranh gi÷ g×n ®éc lËp vµ hßa b×nh!”. “Chèng ®Õ quèc Mü ©m m−u kÐo dµi vµ më réng chiÕn tranh ë
ViÖt Nam!”.
Qu©n vµ d©n ViÖt Nam rÊt c¶m ¬n anh em Trung Quèc, vµ høa
r»ng nhÊt ®Þnh kiªn quyÕt kh¸ng chiÕn ®Ó ®¸nh tan ®Õ quèc Ph¸p -
Mü vµ tranh lÊy th¾ng lîi hoµn toµn.
Ch¼ng nh÷ng nh©n d©n ViÖt Nam vµ Trung Quèc ch¾c nh−
vËy, mµ sè ®«ng ng−êi Ph¸p còng ch¾c nh− vËy.
ë n−íc Ph¸p, phong trµo chèng chiÕn tranh ngµy cµng lªn cao, vµ bao gåm c¸c tÇng líp nh©n d©n Ph¸p. Mét thÝ dô:
Trong tê b¸o DiÔn ®µn nh©n d©n (mét tê b¸o t− s¶n Ph¸p),
gi¸o s− ®¹i häc lµ «ng LavÐcnh¬ viÕt: “V× lý do g× mµ Ph¸p theo
®uæi cuéc chiÕn tranh ë ViÖt Nam? Râ rµng lµ qu©n ®éi Ph¸p chØ
lµ nh÷ng tªn lÝnh ®¸nh thuª cho Mü, Ph¸p ®· l©m vµo mét t×nh
tr¹ng ®ª hÌn - hÇu nh− b¸n rÎ sinh m¹ng cña binh sÜ Ph¸p cho
Mü, ®Ó lÊy mçi n¨m 3, 4 tr¨m triÖu ®«la!... Ph¸p theo ®uæi cuéc
chiÕn tranh tuyÖt väng nµy, lµ v× v©ng theo mÖnh lÖnh Mü, v×
500 triÖu ng−êi chóc ViÖt Nam... 311
Ph¸p ®· trë nªn mét ch− hÇu cña Mü, hµng th¸ng ph¶i ch×a tay
xin tiÒn Mü...”.
¤ng LavÐcnh¬ viÕt tiÕp: “Cuéc kh¸ng chiÕn cña ViÖt Nam lµ
mét cuéc chiÕn tranh cña tÊt c¶ nh÷ng ng−êi ViÖt Nam yªu n−íc
®Ó gi¶i phãng d©n téc”. Vµ «ng kÕt luËn: “Thùc d©n Ph¸p nhÊt ®Þnh
sÏ thÊt b¹i”, tøc lµ kh¸ng chiÕn cña ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi, nh− lêi
500 triÖu anh em Trung Quèc ®· chóc cho ta.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 141,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-10-1953.
312
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm ngµy tuyªn bè ®éc lËp vµ ngµy thµnh lËp
ChÝnh phñ kh¸ng chiÕn Lµo
KÝnh göi «ng Xuphanuv«ng, Thñ t−íng ChÝnh phñ PathÐt Lµo,
Nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø t¸m Ngµy tuyªn bè ®éc lËp cña PathÐt Lµo vµ Ngµy thµnh lËp ChÝnh phñ kh¸ng chiÕn Lµo, t«i xin thay mÆt nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, göi tíi Thñ t−íng, nh©n d©n vµ ChÝnh phñ PathÐt Lµo lêi chµo mõng th©n ¸i vµ nång nhiÖt.
D−íi sù l·nh ®¹o cña ChÝnh phñ kh¸ng chiÕn Lµo, bé ®éi vµ nh©n d©n Lµo ®· gi¶i phãng ®−îc mét phÇn l·nh thæ réng lín vµ ®ang tiÕp tôc th¾t chÆt khèi ®oµn kÕt toµn d©n vµ chiÕn ®Êu anh dòng chèng thùc d©n Ph¸p vµ bän bï nh×n ph¶n quèc.
T«i tin ch¾c r»ng trong c«ng cuéc ®Êu tranh chÝnh nghÜa ®¸nh ®uæi kÎ thï chung, ®Ó giµnh tù do vµ ®éc lËp, nh©n d©n PathÐt Lµo, nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n d©n Cao Miªn, ®oµn kÕt chÆt chÏ trong khèi liªn minh ViÖt - Miªn - Lµo, nhÊt ®Þnh sÏ th¾ng lîi hoµn toµn.
Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 141,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-10-1953.
313
§éI LèT T¤N GI¸O, LµM NGHÒ MËT TH¸M
Th¸ng 3 vµ th¸ng 5 võa råi, bµ con C«ng gi¸o Trung Quèc ®·
gióp c«ng an Th−îng H¶i b¾t ®−îc hai vô ®éi lèt t«n gi¸o ®Ó lµm
mËt th¸m cho ®Õ quèc.
Vô thø nhÊt cã 8 tªn, do 2 linh môc BØ lµ §ê TÐcvanh¬ vµ
R¬niken cÇm ®Çu.
Vô thø hai cã 13 tªn do ViÖn tr−ëng ViÖn ThÇn häc lµ M¸c
M¸cti (Mü) vµ Héi tr−ëng Héi Giat« lµ L¸cr¬ten (Ph¸p) cÇm ®Çu.
Tr−íc ngµy Trung Quèc ch−a gi¶i phãng, bän nµy lÊy tin tøc
cña c¸c ®éi du kÝch ®Ó ®−a cho ®Õ quèc vµ T−ëng Giíi Th¹ch. Tõ
ngµy Trung Quèc ®−îc gi¶i phãng, th× chóng ®¸nh c¾p t×nh b¸o vÒ
qu©n sù, kinh tÕ vµ chÝnh trÞ.
Chóng dïng c¸c nhµ thê ®Ó chøa bän ph¶n ®éng vµ bän ®Æc vô.
Trong khi c¶i c¸ch ruéng ®Êt, th× chóng gióp bän ®Þa chñ ph¶n
®éng s¬ t¸n cña c¶i. Chóng dô dç, mua chuéc vµ huÊn luyÖn thanh
niªn lµm mËt th¸m. Chóng phao ®ån tin nh¶m v.v..
Bµ con C«ng gi¸o ®· gióp c«ng an b¾t ®−îc tang chøng ®Çy ®ñ
nh− tiÒn Mü, th− tõ, ®iÖn ®µi, mËt m·, sóng ®¹n, ®Þa ®å qu©n sù,
cê T−ëng Giíi Th¹ch, nh÷ng giÊy tê chóng ®· ®¸nh c¾p ®−îc, v.v..
Nh©n d©n l−¬ng vµ gi¸o ë Th−îng H¶i vµ ë c¸c n¬i ®· yªu cÇu
ChÝnh phñ trõng trÞ bän Êy, vµ ®Òu ñng hé chÝnh s¸ch cña ChÝnh
phñ lµ: b¶o vÖ tù do tÝn ng−ìng, nh−ng kiªn quyÕt trõng trÞ nh÷ng
kÎ ®ét lèt t«n gi¸o ®· ph¶n Chóa, ph¶n n−íc.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 314
Ty C«ng an ®· tæ chøc cuéc tr−ng bµy nh÷ng tang chøng ®·
b¾t ®−îc. Hµng chôc v¹n nh©n d©n ®Õn xem, mäi ng−êi - nhÊt lµ
bµ con C«ng gi¸o, ®Òu tá lßng c¨m ghÐt bän ®ã, vµ høa hÑn tõ nay
vÒ sau cµng ph¶i tØnh t¸o ®Ò phßng h¬n n÷a.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 142,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-10-1953.
315
VµI SAI LÇM TRONG VIÖC PH¸T §éNG QUÇN CHóNG
Trong viÖc ph¸t ®éng quÇn chóng, nãi chung th× c¸n bé ta ®Òu
h¨ng h¸i, chÞu khã, lµm ®óng chÝnh s¸ch, cã kÕt qu¶ tèt.
Nh−ng vÉn cã mét vµi c¸n bé ph¹m sai lÇm, ¶nh h−ëng kh«ng
tèt ®Õn c«ng t¸c. Vµi thÝ dô:
Ba cïng lë dë. Cã c¸n bé lµm viÖc xãm nµy ¨n c¬m xãm kh¸c.
HoÆc ¨n t¹i nhµ bÇn n«ng, ngñ t¹i nhµ trung n«ng. HoÆc cïng ¨n, cïng ë, nh−ng kh«ng cïng lao ®éng víi n«ng d©n.
B¾t rÔ sai lÖch. HoÆc qu¸ kh¾t khe: nh− ë vïng X. cã h¬n 500
®¶ng viªn mµ chØ b¾t rÔ 48 ng−êi. HoÆc b¾t rÔ lu bï, kh«ng qua tè
khæ, nh− ë x· L. chØ trong mét ®ªm ®· cã 52 rÔ. HoÆc cã Ýt b¸o
nhiÒu, nh− ®éi Y.T. cã 16 rÔ mµ b¸o c¸o cã 119 rÔ!
Ph¸t triÓn lung tung. Nh− x· H., mét ®ªm kÕt n¹p vµo n«ng
héi 80 ng−êi, trong sè ®ã cã 15 ng−êi v¾ng mÆt! ë x· L., mét bµ cô
giµ lµm nghÒ chÌo thuyÒn, c¶ ®êi kh«ng cµy cÊy, mµ còng ®−îc cö vµo ban chÊp hµnh n«ng héi!
HuÊn luyÖn m¸y mãc. Trong c¸c líp huÊn luyÖn, c¸n bé kh«ng
g¾n liÒn c«ng t¸c thùc tÕ víi néi dung bµi häc, mµ d¹y theo c¸ch
“nhåi sä”. ThËm chÝ cã n¬i nh− x· L.P. ®· biÕn 229 ng−êi dù ®¹i héi
n«ng d©n thµnh líp häc cho bÇn cè n«ng, dï trong sè ®ã cã nh÷ng
ng−êi thuéc tÇng líp kh¸c vµ cã 2 ng−êi ®¸ng ngê!
Líp gi¶i thÝch cho ®Þa chñ ë M., ®Þa chñ L. cho vî lÏ ®Õn thay mÆt,
®Þa chñ N. cho ®øa con 13 tuæi ®Õn thay mÆt. Mµ ®éi vÉn ®Ó vËy.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 316
Quan liªu mÖnh lÖnh. ë x· K., mét trung n«ng ®−îc cö vµo ban
chÊp hµnh n«ng héi. §éi tr−ëng tù ý b¸c ®i, vµ ®−a mét bÇn n«ng
(kh«ng ®−îc cö) vµo thay thÕ.
§¶o lén chÝnh s¸ch. ChÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ lµ:
1) Dùa vµo bÇn cè n«ng; 2) §oµn kÕt chÆt chÏ víi trung n«ng, råi
míi ®Õn 3) Liªn hiÖp phó n«ng. Mét sè c¸n bé ®· lµm ng−îc h¼n
l¹i: tr−íc hÕt vµ ®Æc biÖt chó träng ®iÓm 3, mµ quªn b½ng hoÆc ®Ó ®iÓm 1 vµ 2 l¹i sau. KÕt qu¶ lµ ¶nh h−ëng kh«ng tèt.
Nh÷ng khuyÕt ®iÓm kh¸c. Nh− nãng tÝnh, bao biÖn, tù m·n,
®¹i kh¸i, kÐm ®iÒu tra nghiªn cøu, kÐm tØnh t¸o vµ kiªn quyÕt ®èi
phã víi nh÷ng hµnh ®éng tr¸i phÐp cña ®Þa chñ ph¶n ®éng, kÐm
chó ý ph¸t ®éng thanh niªn vµ phô n÷.
§Ó söa ch÷a nh÷ng khuyÕt ®iÓm trªn ®©y, tÊt c¶ c¸n bé ta cÇn
ph¶i: n¾m v÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ, ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 143,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-10-1953.
317
Thanh niªn Ph¸p chèng chiÕn tranh ë ViÖt Nam
Trong phong trµo nh©n d©n Ph¸p chèng chiÕn tranh ë ViÖt Nam,
thanh niªn Ph¸p rÊt ho¹t ®éng. V× vËy, anh H¨ngri M¸ctanh, chÞ
Raym«ng §iªng vµ nhiÒu thanh niªn kh¸c ®· bÞ tï (nhê nh©n d©n
Ph¸p ®Êu tranh m¹nh, nay ®· ®−îc tha).
T¹i §¹i héi liªn hoan thanh niªn thÕ giíi ë Thñ ®« n−íc
Rumani, håi th¸ng 8, cã 3.500 ®¹i biÓu thanh niªn Ph¸p, trong ®ã cã ®ñ c¸c tÇng líp vµ c¸c t«n gi¸o. Sau mét cuéc gÆp gì rÊt th©n
mËt víi ®oµn ®¹i biÓu thanh niªn ViÖt, ®oµn ®¹i biÓu thanh niªn
Ph¸p ®· th«ng qua mét quyÕt nghÞ, tãm t¾t nh− sau:
“Chóng t«i cã h©n h¹nh lín ®−îc gÆp thanh niªn ViÖt - Miªn -
Lµo. Trong lóc chóng t«i h«n nhau nh− anh em, th× chiÕn tranh
tµn nhÉn vÉn tiÕp tôc ë §«ng D−¬ng.
“Chóng t«i sung s−íng c¶m thÊy r»ng thanh niªn ViÖt - Ph¸p
rÊt gÇn gòi nhau, cã thÓ hiÓu biÕt nhau vµ lËp mèi quan hÖ th©n thiÕt l©u dµi víi nhau. V× vËy, cuéc gÆp gì nµy còng nh− mét
hµnh ®éng hßa b×nh, nh− mét sù khuyÕn khÝch thanh niªn Ph¸p
ph¸t triÓn ®Êu tranh cho hßa b×nh ë ViÖt Nam... Thanh niªn Ph¸p sÏ ®Êu tranh kh«ng ngõng, ®Ó ®ßi ChÝnh phñ Ph¸p ®µm ph¸n víi ChÝnh phñ Hå ChÝ Minh lµ ®¹i biÓu ch©n chÝnh cña nh©n d©n ViÖt Nam...
“Hoµ b×nh ë ViÖt Nam vµ nèi l¹i mèi quan hÖ kinh tÕ vµ v¨n
hãa víi ViÖt Nam, th× n−íc Ph¸p sÏ g©y ®−îc c¶m t×nh th©n thiÖn
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 318
víi mét d©n téc lín. Hßa b×nh ë ViÖt Nam th× n−íc Ph¸p cã thÓ
x©y dùng ®êi sèng cña m×nh víi sè tiÒn b¹c khæng lå mµ hiÖn nay
®ang hoang phÝ vµo chiÕn tranh. Hßa b×nh ë ViÖt Nam lµ lîi Ých
chung cña thanh niªn chóng ta, lµ lîi Ých chung cña hai Tæ quèc
chóng ta”.
ChiÕn tranh x©m l−îc mµ thùc d©n Ph¸p theo ®uæi ë ViÖt Nam
lµ mét cuéc chiÕn tranh phi nghÜa. Nh©n d©n thÕ giíi, nhÊt lµ nh©n d©n Ph¸p ®Òu ph¶n ®èi. Qu©n ®éi thùc d©n Ph¸p kh«ng cã
chç dùa. Tr¸i l¹i, cuéc kh¸ng chiÕn cña ta lµ toµn d©n kh¸ng chiÕn,
l¹i ®−îc nh©n d©n Ph¸p vµ nh©n d©n lao ®éng thÕ giíi ñng hé. V×
vËy, ®Þch nhÊt ®Þnh thua, ta nhÊt ®Þnh th¾ng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 144,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 31-10-1953.
319
CHIÕN SÜ CÇU §¦êNG
§ång chÝ Chum lµ mét chiÕn sÜ du kÝch kiÓu mÉu trong vïng t¹m bÞ chiÕm; còng lµ chiÕn sÜ kiÓu mÉu khi ®−îc cö ®i d©n c«ng lµm cÇu ®−êng ë vïng tù do.
Lµm tiÓu ®éi tr−ëng, ®ång chÝ Chum lu«n lu«n gÇn gòi vµ gióp ®ì anh chÞ em gi¶i quyÕt mäi vÊn ®Ò khi thiÕu cuèc xÎng, khi gÆp khã kh¨n, ®ång chÝ Chum ®Òu cã s¸ng kiÕn, bµn b¹c víi anh chÞ em gi¶i quyÕt ®−îc c¶.
§ång chÝ Chum l¹i khÐo lÐo tæ chøc thi ®ua, cho nªn n¨ng suÊt cø t¨ng m·i, tõ 6 th−íc khèi, ®Õn 8 th−íc, ®Õn 9 th−íc.
§ång chÝ Chum cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm rÊt cao. Mét h«m, ch©n ®au kh«ng ®i ®−îc, ®ång chÝ Chum nhê anh em d×u ®Õn chç lµm ®Ó h−íng dÉn tiÓu ®éi. MÆc dï ®au ch©n, ®ång chÝ vÉn cè g¾ng lµm ®−îc 6 th−íc ®Êt.
§ång chÝ Chum ®· ®−îc bÇu lµm chiÕn sÜ sè 1 cña c«ng tr−êng, cña huyÖn vµ tØnh.
H¬n n÷a ®ång chÝ Chum ®· ®−îc Hå Chñ tÞch khen th−ëng. §ång bµo d©n c«ng rÊt h¨ng h¸i, ®· cã hµng chôc ng−êi nh− ®ång
chÝ Chum, nÕu c¸n bé chÝnh trÞ vµ c¸n bé chuyªn m«n khÐo h−íng dÉn, khÐo s¾p xÕp c«ng viÖc, khÐo tæ chøc thi ®ua th× ch¾c r»ng sÏ cã hµng ngh×n hµng v¹n chiÕn sÜ cÇu ®−êng nh− ®ång chÝ Chum.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2457, ngµy 30-10-1953.
320
Bµi nãi t¹i Héi nghÞ c¸n bé vïng ®Þch hËu28
H«m nay B¸c thay mÆt cho §¶ng vµ ChÝnh phñ hoan nghªnh
c¸c c«, c¸c chó.
B¸c khen c¸c c«, c¸c chó ë ®©y, vµ khen ®ång bµo, c¸n bé, chiÕn
sÜ ë ®Þch hËu ®· cè g¾ng, ®· bÒn bØ chèng giÆc, tÝch cùc v−ît mäi
khã kh¨n, tiªu diÖt ®−îc nhiÒu giÆc. §ã lµ c«ng to cña tÊt c¶ c¸c c«,
c¸c chó, cña tÊt c¶ ®ång bµo vµ bé ®éi. Sau héi nghÞ n¨m ngo¸i, c¸c c«, c¸c chó ®· tiÕn bé nhiÒu; cã
chç thùc hiÖn ®óng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ. §ång thêi
c¸n bé vµ bé ®éi ®· quan t©m ®Õn ®êi sèng cña ®ång bµo. §ã lµ ®¸ng khen.
Nh−ng khuyÕt ®iÓm cßn nhiÒu. Nh÷ng khuyÕt ®iÓm ®ã cÇn
ph¶i söa, vµ nhÊt ®Þnh söa ®−îc.
Nh÷ng khuyÕt ®iÓm ®ã lµ g×?
1. PhÇn ®«ng ®¸nh h¨ng, nh−ng kh«ng thÊy râ, kh«ng biÕt tr−íc ©m m−u ®Þch. Trong chiÕn tranh, muèn th¾ng th× ph¶i biÕt ®Þch, biÕt m×nh. Ta ®¸nh nhau víi giÆc ®· 6 - 7 n¨m, nÕu chó ý
®iÒu tra nghiªn cøu, th× nhÊt ®Þnh biÕt ®−îc ©m m−u cña giÆc, t×m
®−îc s¬ hë nã mµ ®¸nh.
2. NhiÒu ®Þa ph−¬ng cßn kÐm vÒ chÝnh s¸ch ®oµn kÕt nh©n d©n
®Ó chèng l¹i giÆc.
V× kh«ng n¾m v÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng, cho nªn ®· hÊp tÊp
ph¸t ®éng quÇn chóng, kh«ng xin phÐp Trung −¬ng, kh«ng thØnh
Bµi nãi t¹i héi nghÞ c¸n bé vïng ®Þch hËu 321
thÞ b¸o c¸o, ®· ®Êu bËy. §Êu c¶ ®Þa chñ th−êng, c¶ phó n«ng, c¶
trung n«ng, cã khi ®Êu c¶ bÇn n«ng. ThÕ lµ ph¸ ho¹i chÝnh s¸ch
®oµn kÕt ®Ó ®¸nh giÆc. Giai cÊp ®Þa chñ lµ thï, nh−ng ®èi víi c¸
nh©n ®Þa chñ th× chÝnh s¸ch cña §¶ng cã ph©n biÖt ®èi ®·i. §èi víi
phó n«ng th× khÈu hiÖu cña §¶ng lµ liªn hiÖp víi phó n«ng ®óng
møc. Trung n«ng lµ b¹n ®ång minh l©u dµi cña chóng ta. ThÕ mµ
c¸c chó ®Êu tÊt c¶. Cã n¬i t¨ng tiÒn c«ng qu¸ ®¸ng, ®Þnh gi¸ 1 ngµy 60, 70 c©n
thãc, v× vËy mµ phó n«ng, ®Þa chñ kh«ng m−ín ng−êi lµm, anh em
bÇn cè n«ng bÞ thÊt nghiÖp.
§èi víi ®ång bµo C«ng gi¸o th× ch−a biÕt ra søc tranh thñ. Cã
n¬i vËn ®éng ®· cã kÕt qu¶, nh−ng råi l¹i kh«ng cè g¾ng liªn tôc.
§ång bµo C«ng gi¸o còng yªu n−íc. NÕu ta biÕt kiªn nhÉn thuyÕt
phôc gi¸c ngé, th× nhÊt ®Þnh tranh thñ ®−îc. Lµm ®−îc nh− vËy th×
ph¸ ®−îc mét phÇn ©m m−u cña ®Þch, vµ rÊt cã lîi cho viÖc ®oµn
kÕt nh©n d©n ®Ó kh¸ng chiÕn.
3. VÒ mÆt chØ ®¹o th× c¸c cÊp lµm viÖc ch−a ®−îc tËp thÓ, ch−a
®i s¸t víi quÇn chóng. Cã tØnh c¶ mét n¨m míi khai héi mét lÇn, cã
x· mét n¨m kh«ng thÊy mÆt ñy ban huyÖn.
L¹i nhiÒu giÊy tê h×nh thøc. §Ó c«ng ngåi viÕt hµng tr¨m tê
giÊy mµ kh«ng lo viÖc ®¸nh giÆc, ®i s¸t quÇn chóng. B¸o c¸o cèt ®Ó
gióp cÊp trªn chØ ®¹o, ph¶i nªu ®−îc vÊn ®Ò ®Ó cÊp trªn gióp söa
ch÷a khuyÕt ®iÓm, ®Ó phæ biÕn −u ®iÓm. B¸c hay ®äc b¸o c¸o, nh−ng b¸o c¸o dµi hµng tr¨m trang th× B¸c còng chÞu.
VËy ph¶i lµm thÕ nµo?
1. Ph¶i hiÓu râ t×nh h×nh cña ®Þch. NhÊt ®Þnh cã thÓ hiÓu ®−îc.
Ph¶i nhê lç tai, con m¾t cña d©n, dùa vµo d©n mµ lÊy t×nh h×nh vµ
ph©n t¸ch ©m m−u cña ®Þch.
2. Ph¶i n¾m v÷ng chÝnh s¸ch cña Trung −¬ng ®−a xuèng.
Trung −¬ng tæng kÕt, c©n nh¾c t×nh h×nh thÕ giíi vµ trong n−íc,
vïng tù do vµ ®Þch hËu mµ ®Þnh ra chÝnh s¸ch. NhÊt ®Þnh ph¶i n¾m cho v÷ng. N¾m v÷ng chÝnh s¸ch th× nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 322
Nh÷ng viÖc cô thÓ ph¶i lµm, ®©y cã Bé Tæng t− lÖnh chØ thÞ vµ
c¸c c«, c¸c chó sÏ th¶o luËn. B¸c chØ nãi tãm t¾t vµi ®iÓm:
a) C¸c c«, c¸c chó ph¶i ghi nhí vµ vÒ truyÒn l¹i cho anh em ë
®Þa ph−¬ng lµ ph¶i n©ng cao tinh thÇn ®Êu tranh bÒn bØ, v−ît mäi
gian khæ khã kh¨n, v× ®Þch cµng thÊt b¹i th× cµng hung tµn. §Þch
hung tµn kh«ng ph¶i tá ra nã m¹nh mµ v× nã yÕu. Chóng ta cã
§¶ng, cã ChÝnh phñ, cã toµn d©n, cã nh©n d©n tiÕn bé toµn thÕ giíi
ñng hé. C¸c c«, c¸c chó kiªn quyÕt kh¾c phôc khã kh¨n, lu«n lu«n
dùa vµo ®ång bµo, quan t©m ®Õn ®êi sèng ®ång bµo, ®i s¸t víi ®ång
bµo, lµm ®óng chÝnh s¸ch ®oµn kÕt, th× ta nhÊt ®Þnh th¾ng vµ sÏ
th¾ng hoµn toµn.
b) LÝnh T©y hiÖn rÊt Ýt. PhÇn lín bé ®éi ®Þch lµ ngôy binh.
Ngôy binh lµ ®ång bµo ta bÞ ®Þch mª hoÆc. NÕu ta vËn ®éng khÐo,
gi¸o dôc cho hä râ m−u m« cña giÆc “dïng ng−êi ViÖt ®¸nh ng−êi
ViÖt” th× ta cã thÓ lµm tan r· hµng ngò ngôy binh, ph¸ ©m m−u
cña ®Þch vµ thu nhiÒu th¾ng lîi.
c) Trong Héi nghÞ nµy, c¸c c«, c¸c chó ®· hiÓu râ thªm ®−êng
lèi, chÝnh s¸ch cña Trung −¬ng vµ ChÝnh phñ. B©y giê vÒ ph¶i ra
søc lµm, lµm cho ®óng: ra søc ®oµn kÕt nh©n d©n, ®Êu tranh víi
giÆc, chèng cµn quÐt, chèng b¾t lÝnh, chèng dån lµng; ra søc x©y
dùng lùc l−îng vò trang, chÊn chØnh c¬ së tæ chøc cña §¶ng, chÊn
chØnh sù chØ ®¹o. Lµm ®−îc nh− vËy th× chóng ta nhÊt ®Þnh ph¸
®−îc ©m m−u ®Þch vµ giµnh ®−îc nhiÒu th¾ng lîi míi.
d) Cuéc ®Êu tranh chèng giÆc sÏ gay go gian khæ, nh−ng nhÊt
®Þnh th¾ng lîi. C¸c c«, c¸c chó ph¶i lu«n lu«n n©ng cao tÝnh c¶nh
gi¸c ®èi víi ©m m−u ®Þch, lu«n lu«n lµm cho ®ång bµo vµ c¸n bé
h¨ng h¸i ®Êu tranh vµ tin t−ëng ë th¾ng lîi. Khi th¾ng, kh«ng
®−îc chñ quan khinh ®Þch; khi gÆp khã kh¨n t¹m thêi, kh«ng ®−îc
bi quan dao ®éng.
B©y giê B¸c hái c¸c c«, c¸c chó: tÝnh ®æ ®ång mçi ®éi viªn du
kÝch trong 3 th¸ng giÕt 1 tªn ®Þch, cã lµm ®−îc kh«ng?
Bµi nãi t¹i héi nghÞ c¸n bé vïng ®Þch hËu 323
Cè g¾ng lªn th× nhÊt ®Þnh lµm ®−îc. QuyÕt t©m th× nhÊt ®Þnh
lµm ®−îc.
B¸c nhê c¸c chó chuyÓn lêi B¸c th©n ¸i hái th¨m ®ång bµo, bé
®éi, c¸c cô phô l·o, c¸c ch¸u nhi ®ång, c¸c anh em th−¬ng binh.
Nãi vµo th¸ng 10-1953.
Tµi liÖu l−u t¹i
Trung t©m L−u tr÷ Quèc gia I.
324
Th− göi thanh niªn Ph¸p
Göi c¸c b¹n thanh niªn nam n÷ Ph¸p, C¸c b¹n th©n mÕn,
C¸c ch¸u thanh niªn ViÖt Nam ®i dù §¹i héi liªn hoan BucarÐt
vÒ ®· kÓ l¹i cho chóng t«i nghe nh÷ng cö chØ th©n ¸i thËt lµ c¶m
®éng gi÷a c¸c b¹n thanh niªn Ph¸p - ViÖt. Chóng t«i rÊt c¶m kÝch
víi tÊm lßng cña c¸c bµ mÑ vµ c¸c b¹n n÷ thanh niªn Ph¸p ®· göi cho c¸c bµ mÑ vµ c¸c ch¸u nhi ®ång ViÖt Nam nh÷ng mãn quµ xinh
vµ nh÷ng chiÕc ¶nh ®Ñp.
Chóng t«i l¹i biÕt r»ng c¸c b¹n lµ nh÷ng ng−êi thanh niªn
nam n÷ ®ang cïng toµn thÓ nh©n d©n anh dòng cña n−íc Ph¸p
can ®¶m ®Êu tranh chèng cuéc chiÕn tranh bÈn thØu ë ViÖt Nam.
§iÒu ®ã chøng tá mét lÇn n÷a r»ng nh©n d©n hai n−íc chóng ta
s½n mét lßng th−¬ng yªu nhau vµ th«ng c¶m víi nhau. ChØ cã bän
thùc d©n Ph¸p vµ bän can thiÖp Mü lµ nh÷ng kÎ duy nhÊt ph¶i
chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ cuéc chiÕn tranh phi chÝnh nghÜa nµy, nã ®·
g©y nªn bao nhiªu khæ cùc vµ tang tãc cho nh©n d©n Ph¸p còng
nh− nh©n d©n ViÖt Nam.
Cho nªn c¸c b¹n vµ chóng t«i, chóng ta ph¶i s¸t c¸nh cïng
nhau ®Êu tranh kiªn quyÕt ®Ó th¾ng kÎ thï chung cña chóng ta.
ChØ cã nh− thÕ chóng ta míi cã thÓ thùc hiÖn ®−îc môc ®Ých
chung cña chóng ta lµ céng t¸c th©n ¸i víi nhau trªn c¬ së ®éc
lËp, tù do vµ hßa b×nh, v× lîi Ých ch©n chÝnh cña c¶ hai n−íc
chóng ta.
Th− göi thanh niªn ph¸p 325
Hoan nghªnh c¸c b¹n thanh niªn Ph¸p ®ang ®Êu tranh cho
hßa b×nh vµ d©n chñ!
T×nh th©n ¸i gi÷a nh©n d©n hai n−íc ViÖt - Ph¸p mu«n n¨m!
H«n tÊt c¶ c¸c b¹n
Hå CHÝ MINH
ViÕt vµo th¸ng 10-1953.
B¸o Nh©n d©n, sè 147,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-11-1953.
326
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi
KÝnh göi ®ång chÝ V«r«silèp, Chñ tÞch §oµn Chñ tÞch X«viÕt tèi cao Liªn X«,
Nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø 36 §¹i c¸ch m¹ng Th¸ng M−êi,
thay mÆt nh©n d©n, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
vµ nh©n danh t«i, t«i kÝnh göi ®ång chÝ Chñ tÞch lêi chµo mõng
nång nhiÖt. Chóng t«i nhiÖt thµnh chóc nh©n d©n Liªn X« vÜ ®¹i thu ®−îc
nhiÒu th¾ng lîi míi trong c«ng cuéc kiÕn thiÕt chñ nghÜa céng s¶n
vµ b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi.
T×nh h÷u h¶o anh em lu«n lu«n th¾m thiÕt cña nh©n d©n
Liªn X« ®èi víi nh©n d©n ViÖt Nam lµ mét sù n©ng ®ì quý b¸u cho
nh©n d©n ViÖt Nam trong sù nghiÖp ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc.
Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 145,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-11-1953.
327
36 n¨m tõ ngµy C¸ch m¹ng th¸ng M−êi thµnh c«ng
C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi thµnh c«ng, kh«ng nh÷ng lµ th¾ng lîi
cña nh©n d©n Liªn X«, mµ còng lµ më ®−êng th¾ng lîi cho nh©n
d©n lao ®éng thÕ giíi. Tõ 36 n¨m nay, chóng ta thÊy:
- Mét bÇy “con trêi” bÞ ®¸nh ®æ, nh− vua Nga, vua §øc, vua ¸o,
vua B¶o, vua T©y Ban Nha, vµ nhiÒu “vua cá” kh¸c bÞ ®Ëp tan nh−
vá cua. - T− b¶n vµ phong kiÕn ë nhiÒu n−íc bÞ ®¸nh ®æ, nh− ë c¸c
n−íc d©n chñ míi.
- NhiÒu ®Õ quèc bÞ sôp n¸t hoÆc suy yÕu. Sôp n¸t nh− ®Õ quèc
§øc, ý, NhËt. Suy yÕu nh− ®Õ quèc Anh, Ph¸p. Tªn trïm ®Õ quèc
lµ Mü, còng bÞ thÊt b¹i nhôc nh· ë TriÒu Tiªn.
- Nh©n d©n nhiÒu n−íc ®−îc gi¶i phãng, nh− c¸c n−íc d©n chñ
ë §«ng ¢u, Trung Quèc, TriÒu Tiªn. Céng lµ 800 triÖu ng−êi, tøc lµ
non mét nöa nh©n d©n thÕ giíi ®· ®−îc gi¶i phãng. - Nh©n d©n nhiÒu n−íc næi lªn ®Êu tranh anh dòng chèng ®Õ
quèc vµ tranh lÊy ®éc lËp, tù do, nh− ViÖt Nam, M· Lai, Phi LuËt
T©n, v.v..
- Cã nhiÒu n−íc ®· tho¸t khái ¸ch ®Õ quèc mét phÇn nµo, nh−
Ên §é, DiÕn §iÖn, Nam D−¬ng...
- Cã nh÷ng d©n téc x−a nay ng−êi ta cho lµ rÊt l¹c hËu, nay
còng næi lªn chèng ®Õ quèc mét c¸ch oanh liÖt nh− nh©n d©n c¸c
thuéc ®Þa ë Trung Phi ch©u, ë Guyan...
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 328
- Phong trµo hßa b×nh vµ d©n chñ s«i næi kh¾p thÕ giíi.
Liªn X« l·nh ®¹o c¸ch m¹ng c¸c n−íc. C¸ch m¹ng c¸c n−íc l¹i
lµm cho lùc l−îng Liªn X« cµng thªm hïng m¹nh. Tr−íc kia, Liªn X«
mét m×nh mµ ®· ®¸nh tan ph¸t xÝt §øc, ý, NhËt. Ngµy nay, Liªn X«
céng víi Trung Quèc vµ c¸c n−íc d©n chñ míi kh¸c, lµ mét lùc
l−îng v« cïng to lín, nã sÏ ®¸nh bÑp bÊt cø ®Õ quèc nµo.
C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi thµnh c«ng, tr−íc th× dÑp tan lò bï nh×n vµ ®¸nh lui 14 ®Õ quèc can thiÖp, sau th× ®¸nh th¾ng ph¸t xÝt
§øc, ý, NhËt - mét nguyªn nh©n chÝnh lµ v× ®· triÖt ®Ó c¶i c¸ch ruéng ®Êt.
ViÖt Nam ta thùc hiÖn ph¸t ®éng quÇn chóng, c¶i c¸ch ruéng ®Êt, th× chóng ta còng sÏ ®¸nh th¾ng thùc d©n Ph¸p vµ can thiÖp
Mü, ®Ëp tan lò bï nh×n vµ ®−a kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi, kiÕn
quèc ®Õn thµnh c«ng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 145,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-11-1953.
329
THI §UA S¶N XUÊT, ÝCH N¦íC LîI NHµ
ChiÕn sÜ thi ®ua n«ng nghiÖp toµn quèc lµ cô BÕ V¨n Th¹ch
(huyÖn Na R× - B¾c C¹n), göi lªn Hå Chñ tÞch mét bøc th− nh− sau:
“T«i rÊt c¶m ¬n Hå Chñ tÞch vµ ChÝnh phñ ®· tÆng cho t«i
Hu©n ch−¬ng Kh¸ng chiÕn h¹ng Ba. T«i cã ba ng−êi con trai ®Òu
®i bé ®éi c¶. ë nhµ, tuy chØ cã hai vî chång giµ, mét con d©u vµ mét
ch¸u nhá, nh−ng chóng t«i vÉn cè g¾ng t¨ng gia s¶n xuÊt, cho nªn c¶ nhµ ®−îc c¬m no ¸o Êm, kh«ng ®ãi r¸ch nh− håi Ph¸p thuéc...
“T«i xin høa: VËn ®éng ®ång bµo ®Þa ph−¬ng t¨ng gia s¶n xuÊt
vµ tiÕt kiÖm, ®Ó d©n no, bé ®éi no, ®¸nh th¾ng nhiÒu. VËn ®éng
®ång bµo tham gia chØnh lý thuÕ n«ng nghiÖp, ®Ó ®ãng gãp ®−îc
hîp lý, c«ng b»ng, vµ phôc vô kh¸ng chiÕn.
“T«i ®· so s¸nh thuÕ nÆng nhÑ, cho bµ con râ:
“Håi Ph¸p thuéc, gia ®×nh t«i tuy lµ bÇn n«ng, ®· ph¶i ®ãng
s−u vµ thuÕ (kh«ng kÓ nh÷ng kho¶n tiÒn mÊt cho ch¸nh tæng, lý
tr−ëng), tÝnh ra thãc lµ 1.650 c©n. “Ngµy nay, chóng t«i lµ trung n«ng, mµ chØ ®ãng 400 c©n.
“Nép xong thuÕ, cßn ®ñ ¨n quanh n¨m, vµ thõa ®«i chót ®Ó
gióp nh÷ng bµ con thiÕu thèn...”.
ThÕ lµ håi n−íc ta ch−a ®−îc gi¶i phãng, d©n ta ph¶i ®ãng
thuÕ cho T©y, nhiÒu gÊp 4 lÇn ®Ó chóng hµnh h¹ ta vµ lµm giµu
cho chóng. ThuÕ ngµy nay chØ b»ng mét phÇn t−, mµ ®ãng ®Ó
kh¸ng chiÕn cøu n−íc, ®Ó lµm nh÷ng viÖc Ých lîi cho d©n. Vô
chiªm n¨m nay, nhiÒu tØnh ®ång bµo ®· ®ãng v−ît møc, tõ 5 ®Õn
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 330
27 phÇn tr¨m. Xem con sè nµy vµ bøc th− cô Th¹ch, th× thÊy râ
thuÕ n«ng nghiÖp kh«ng ph¶i lµ nÆng. Cã n¬i nÆng, lµ v× mét sè
c¸n bé ®Þa ph−¬ng tù t− tù lîi, kh«ng c«ng b»ng hîp lý. §ã lµ mét
®iÒu ph¶i chØnh ®èn ngay.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 146,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-11-1953.
331
§éi Thanh niªn xung phong
Thanh niªn ta rÊt h¨ng h¸i. Ta biÕt häp lßng h¨ng h¸i ®ã l¹i vµ
d×u d¾t ®óng ®¾n th× thanh niªn sÏ thµnh mét lùc l−îng rÊt m¹nh mÏ.
HiÖn nay ë c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa vµ d©n chñ nh©n d©n, thanh
niªn lµ mét lùc l−îng xung phong trong c«ng cuéc x©y dùng nhµ n−íc.
ë c¸c n−íc bÞ ®Õ quèc x©m l−îc, thanh niªn lµ lùc l−îng xung
phong chiÕn ®Êu ®Ó tranh lÊy tù do vµ ®éc lËp cho Tæ quèc m×nh.
Ngay ë c¸c n−íc ®Õ quèc, thanh niªn còng lµ nh÷ng ng−êi h¨ng
h¸i nhÊt trong cuéc ®Êu tranh cho hßa b×nh vµ tù do.
ë n−íc ta tõ ngµy C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m thµnh c«ng ®Õn nay,
thanh niªn ®· tÝch cùc tham gia trong mäi mÆt c«ng t¸c, tõ t¨ng gia
s¶n xuÊt ë hËu ph−¬ng ®Õn xung phong chiÕn ®Êu ngoµi mÆt trËn.
Ngoµi hai tæ chøc chung lµ Thanh niªn cøu quèc vµ §oµn Thanh
niªn ViÖt Nam, ta l¹i cã c¸c ®éi thanh niªn xung phong. C¸c ®éi ®· cã
nh÷ng thµnh tÝch vÒ phôc vô chiÕn dÞch vµ c«ng t¸c cÇu ®−êng.
Kh¸ng chiÕn cµng tiÕn tíi, c«ng viÖc ngµy cµng nhiÒu, chóng ta
cÇn cñng cè vµ ph¸t triÓn §éi Thanh niªn xung phong ®Ó ®¶m b¶o
thªm c«ng viÖc kh¸ng chiÕn vµ ®µo t¹o c¸n bé sau nµy.
NhiÖm vô cña §éi Thanh niªn xung phong lµ xung phong mäi
viÖc bÊt kú viÖc khã viÖc dÔ, vµ phôc vô cho ®Õn kh¸ng chiÕn thµnh
c«ng. §ã lµ nhiÖm vô rÊt vÎ vang cña thanh niªn ta.
Thµnh phÇn cña §éi gåm nh÷ng thanh niªn bÇn, cè vµ trung n«ng. Nh÷ng thanh niªn trÝ thøc quen lao ®éng. §éi cèt gi¸o dôc cho thanh niªn tinh thÇn quyÕt t©m xung phong trong mäi viÖc.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 332
RÌn luyÖn thµnh nh÷ng thanh niªn g−¬ng mÉu, nh÷ng chiÕn sÜ thi ®ua, ®Ó trë nªn nh÷ng c¸n bé tèt sau nµy cho §¶ng vµ ChÝnh phñ.
Trong c«ng t¸c th× ®éi viªn ph¶i thùc tÕ lao ®éng, lµm kiÓu mÉu. Ph¶i chÞu khã, chÞu khæ, kh¾c phôc khã kh¨n, chÊp hµnh mÖnh lÖnh, cè søc lµm viÖc víi tinh thÇn xung phong vµ thi ®ua. Lµm viÖc g× ph¶i häc chuyªn m«n viÖc Êy. Th−êng xuyªn tæ chøc häc tËp v¨n hãa. Qua tõng thêi gian c«ng t¸c sÏ lu©n chuyÓn vÒ chØnh huÊn chÝnh trÞ. Khi cÇn thiÕt th× §éi tæ chøc luyÖn tËp qu©n sù.
VÒ cung cÊp th× thanh niªn trong §éi ®−îc §¶ng vµ ChÝnh phñ −u ®·i nh− bé ®éi.
§ã lµ mét tr−êng ®µo t¹o thanh niªn b»ng nh÷ng c«ng viÖc thiÕt thùc.
HiÖn nay trong cuéc ph¸t ®éng quÇn chóng, thanh niªn n«ng d©n ®· gi¸c ngé thªm vÒ quyÒn lîi giai cÊp vµ hiÓu râ nhiÖm vô cña m×nh, nªn tinh thÇn lªn cao. ë nhiÒu n¬i sè thanh niªn xung phong tßng qu©n vµ ®i d©n c«ng, th−êng qu¸ møc dù ®Þnh. Cho nªn §éi Thanh niªn xung phong ®ang nh»m tuyÓn thªm ë nh÷ng x· ®· ph¸t ®éng quÇn chóng, lÊy nh÷ng thanh niªn h¨ng h¸i t×nh nguyÖn theo ®óng ®iÒu kiÖn cña §éi.
§iÒu kiÖn vµo §éi: TÊt c¶ nh÷ng nam thanh niªn tõ 18 ®Õn 25 tuæi, cã ®ñ søc kháe, thµnh phÇn vµ lý lÞch tèt, tù gi¸c tù nguyÖn phôc vô ®Õn ngµy kh¸ng chiÕn thµnh c«ng vµ c«ng nhËn néi quy cña §éi. Khi ®· ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn trªn, cßn ph¶i ®−îc ®oµn thanh niªn ë x· b×nh nghÞ cã xøng ®¸ng råi míi ®−îc c«ng nhËn vµo §éi.
V× vËy, ®−îc lùa chän vµo §éi lµ mét vinh dù lín cho thanh niªn ta.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 147,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-11-1953.
333
Bµ MÑ ANH HïNG
§ång bµo ta nhiÒu gia ®×nh cã 3 vµ 5 con ë bé ®éi, ®· ®−îc ChÝnh phñ tÆng th−ëng B¶ng vµng danh dù vµ Hu©n ch−¬ng Kh¸ng chiÕn.
Nh−ng bµ cô Hu©n ë ViÖt B¾c, lµ Bµ mÑ anh hïng bËc nhÊt. Bµ cô cã:
4 con trai, 3 con g¸i, 1 con d©u, 1 ch¸u néi.
TÊt c¶ lµ 9 ng−êi hoÆc ë bé ®éi chñ lùc, hoÆc ë bé ®éi ®Þa ph−¬ng. Trong 9 ng−êi, 1 chÞ lµm tæ tr−ëng du kÝch ®· oanh liÖt hy sinh, 3 ng−êi ®· lËp c«ng vµ ®−îc khen th−ëng.
Bµ cô tuy tuæi giµ søc yÕu, nh−ng vÉn ra søc gióp ®ì bé ®éi vµ c¸n bé, lµm g−¬ng mÉu trong mäi c«ng viÖc kh¸ng chiÕn.
Gia ®×nh bµ cô ®· ®−îc tÆng th−ëng B¶ng vµng danh dù vµ Hu©n ch−¬ng Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt. Võa råi l¹i ®−îc ChÝnh phñ ®Æc biÖt tÆng th−ëng Hu©n ch−¬ng §éc lËp h¹ng Ba. Gia ®×nh bµ cô Hu©n thËt lµ xøng ®¸ng:
C¶ nhµ kh¸ng chiÕn, Mu«n thuë r¹ng danh, Nªu g−¬ng d©n téc, ViÖt Nam quang vinh.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2466, ngµy 11-11-1953.
334
KÕ ho¹ch Nava29, ®Çu voi ®u«i chã
H«m 15 th¸ng M−êi,
GiÆc Nava gÇm thÐt,
H¾n më trËn MuÐt
Hßng ®¸nh chiÕm Nho Quan,
Ph¸i 20 tiÓu ®oµn
Hßng ®¸nh chiÕm Thanh Hãa.
H¾n tuyªn truyÒn bËy b¹:
“TrËn nµy cùc kú to,
“Kh«ng cã g× gay go,
“Ta quyÕt tranh chñ ®éng,
“QuyÕt lÊy vÒ chñ ®éng”.
Nh−ng
Qu©n d©n ta anh dòng
§¸nh cho giÆc ph¶i tan
§uæi chóng khái Nho Quan
Ng¨n chóng vµo Thanh Hãa
20 ngµy rßng r·
DiÖt chóng gÇn 4 ngµn,
KÕ ho¹ch Nava tan
Thµnh ®Çu voi ®u«i chã.
KÕ ho¹ch nava, ®Çu voi ®u«i chã 335
Tuy vËy
KÎ thï ®ang cßn ®ã,
Chã d¹i sÏ c¾n cµn
Chóng ta chí chñ quan
Chóng ta chí khinh ®Þch
GiÆc cã thÓ ®ét kÝch
Chóng ta ph¶i ®Ò phßng Qu©n d©n ®oµn kÕt mét lßng,
Kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, cê hång tung bay.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 148,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-11-1953.
336
Th− göi qu©n vµ d©n T©y B¾c
Th©n göi toµn thÓ ®ång bµo, bé ®éi vµ c¸n bé,
Nh©n dÞp ph¸i ®oµn ChÝnh phñ lªn T©y B¾c, t«i th©n ¸i göi lêi
hái th¨m toµn thÓ ®ång bµo, bé ®éi vµ c¸n bé.
Tr−íc kia, ®ång bµo, bé ®éi vµ c¸n bé ®· anh dòng tham gia
®¸nh ®uæi giÆc T©y. Ngµy nay ®· ®−îc gi¶i phãng, chóng ta cÇn
ph¶i ra søc cñng cè vµ ph¸t triÓn th¾ng lîi Êy.
VËy:
- §ång bµo ta ph¶i ®oµn kÕt chÆt chÏ, gióp ®ì lÉn nhau, t¨ng
gia s¶n xuÊt ®Ó mäi ng−êi ®−îc no c¬m Êm ¸o, vµ ph¶i ra søc tham
gia kh¸ng chiÕn.
- Bé ®éi ph¶i thi ®ua häc tËp gióp ®ì ®ång bµo, liªn hÖ chÆt
chÏ víi nh©n d©n ®Ó quÐt s¹ch thæ phØ vµ mËt th¸m; vµ ph¶i
lu«n s½n sµng xung phong diÖt giÆc lËp c«ng, khi ®−îc lÖnh th×
®i chiÕn ®Êu.
- C¸n bé ph¶i hÕt lßng hÕt søc ch¨m lo ®Õn ®êi sèng cña nh©n
d©n, ph¶i ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng, lµm ®óng chÝnh s¸ch cña
ChÝnh phñ; vµ ph¶i thùc hiÖn cÇn, kiÖm, liªm, chÝnh.
Kh¸ng chiÕn cña ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi, nh−ng ph¶i tr−êng kú
gian khæ, tù lùc c¸nh sinh. §ång bµo, bé ®éi vµ c¸n bé ta ë T©y B¾c
ph¶i h¨ng h¸i tham gia c«ng cuéc kh¸ng chiÕn ®Ó cïng ®ång bµo,
bé ®éi vµ c¸n bé toµn quèc ®¸nh ®uæi giÆc T©y, giÆc Mü, vµ tranh
l¹i ®éc lËp cho Tæ quèc, h¹nh phóc cho nh©n d©n.
Th− göi qu©n vµ d©n t©y b¾c 337
T«i riªng göi lêi th¨m c¸c cô phô l·o, c¸c ch¸u thanh niªn vµ
nhi ®ång.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 149,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-11-1953.
338
“Anh hïng” gi¶ vµ anh hïng thËt
- Anh hïng gi¶ lµ nh÷ng ng−êi cã ®é l−îng nhá bÐ, nh− c¸i vá
hÕn, mét giät n−íc còng ®ñ ®Çy trµn. Khi cã chót Ýt thµnh tÝch, th×
hä liÒn ra mÆt “anh hïng”.
Hä kh«ng hiÓu r»ng: Cã thµnh tÝch ®ã lµ nhê lùc l−îng cña
quÇn chóng, nhê chÝnh s¸ch cña ®oµn thÓ. Hä tù cao tù ®¹i, xa
rêi quÇn chóng, xa rêi thùc tÕ, kh«ng cÇu tiÕn bé n÷a. TiÕp ®Õn,
viÖc to hä kh«ng lµm ®−îc, viÖc nhá hä kh«ng muèn lµm. Råi hä
than phiÒn “®¹i tµi, tiÓu dông”, quÇn chóng quªn “¬n” hä, ®oµn
thÓ quªn “c«ng” hä. Hä ®©m ra uÊt øc, bÊt m·n. Hä kh«ng biÕt
r»ng: So víi thµnh tÝch cña toµn §¶ng, toµn d©n, toµn giai cÊp,
toµn thÕ giíi th× thµnh tÝch cña hä kh¸c nµo mét h¹t c¸t trªn b·i
bÓ §«ng.
- Anh hïng thËt lµ nh÷ng ng−êi bÊt cø viÖc to viÖc nhá, lu«n
lu«n cè g¾ng, v−ît qua khã kh¨n, lµm trßn nhiÖm vô.
Khi cã thµnh tÝch, hä cµng khiªm tèn, cµng cè g¾ng, cµng
gÇn gòi quÇn chóng - nh− c©y cµng to th× rÔ cµng ¨n s©u xuèng
®Êt. Hä kh«ng vÓnh mÆt lªn trêi. Hä kh«ng “kÓ ¬n” víi nh©n
d©n, víi ®oµn thÓ. Tr¸i l¹i, hä cµng lo lµm cho cã thµnh tÝch h¬n
n÷a, ®Æng ®Òn ¬n nh©n d©n vµ ®oµn thÓ ®· båi d−ìng vµ gióp ®ì
hä thµnh c«ng.
TiÒn ®å cña hä réng thªnh thang, hä tiÕn bé m·i. QuÇn chóng
vµ ®oµn thÓ quý träng hä m·i, tin cËy hä m·i.
“anh hïng” gi¶ vµ anh hïng thËt 339
Trong c«ng cuéc kh¸ng chiÕn kiÕn quèc kh¾p c¸c ngµnh c¸c
n¬i, chóng ta ®· cã nh÷ng anh hïng nh− vËy, vµ chóng ta cÇn
nhiÒu anh hïng nh− vËy. Ai mµ cã quyÕt t©m phông sù nh©n d©n,
phông sù kh¸ng chiÕn, th× ®Òu cã thÓ trë nªn anh hïng thËt.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 149,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-11-1953.
340
Tr¶ lêi mét nhµ b¸o Thôy §iÓn30
- Hái: Cuéc th¶o luËn ë Quèc héi Ph¸p ®· chøng tá r»ng mét sè lín ng−êi chÝnh trÞ Ph¸p muèn dµn xÕp mét c¸ch hßa b×nh vÊn ®Ò xung ®ét ë ViÖt Nam b»ng c¸ch th−¬ng l−îng trùc tiÕp víi ChÝnh phñ ViÖt Nam. ý nguyÖn Êy cµng réng kh¾p trong nh©n d©n Ph¸p. ThÕ th× Cô vµ quý ChÝnh phñ hoan nghªnh ý nguyÖn Êy hay kh«ng?
- Tr¶ lêi: Cuéc chiÕn tranh ë ViÖt Nam lµ do ChÝnh phñ Ph¸p
g©y ra. Nh©n d©n ViÖt Nam ph¶i cÇm vò khÝ anh dòng chiÕn ®Êu
b¶y, t¸m n¨m nay chèng kÎ x©m l−îc chÝnh ®Ó b¶o vÖ nÒn ®éc lËp
vµ quyÒn tù do ®−îc sèng hßa b×nh. HiÖn nay nÕu thùc d©n Ph¸p
tiÕp tôc cuéc chiÕn tranh x©m l−îc th× nh©n d©n ViÖt Nam quyÕt
t©m tiÕp tôc cuéc chiÕn tranh ¸i quèc ®Õn th¾ng lîi cuèi cïng.
Nh−ng nÕu ChÝnh phñ Ph¸p ®· rót ®−îc bµi häc trong cuéc chiÕn
tranh mÊy n¨m nay, muèn ®i ®Õn ®×nh chiÕn ë ViÖt Nam b»ng
c¸ch th−¬ng l−îng vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ViÖt Nam theo lèi hßa b×nh
th× nh©n d©n vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa s½n sµng
tiÕp ý muèn ®ã.
- Hái: Mét sù ngõng b¾n hoÆc mét cuéc ®×nh chiÕn cã thÓ cã ®−îc kh«ng? Vµ trªn c¨n b¶n nµo?
- Tr¶ lêi: MiÔn lµ ChÝnh phñ Ph¸p ®×nh chØ cuéc chiÕn tranh
x©m l−îc th× cuéc ®×nh chiÕn ë ViÖt Nam thùc hiÖn. C¬ së cña viÖc
®×nh chiÕn ë ViÖt Nam lµ ChÝnh phñ Ph¸p thËt thµ t«n träng nÒn
®éc lËp thËt sù cña n−íc ViÖt Nam.
Tr¶ lêi mét nhµ b¸o thôy ®iÓn 341
- Hái: NÕu mét n−íc trung lËp ®øng ra dµn xÕp ®Ó nh÷ng ®¹i biÓu cña t− lÖnh ®èi ph−¬ng ®−îc gÆp Cô th× Cô cã nhËn kh«ng? N−íc Thôy §iÓn cã thÓ ®øng ra lµm viÖc Êy hay kh«ng?
- Tr¶ lêi: NÕu cã nh÷ng n−íc trung lËp nµo muèn cè g¾ng ®Ó
xóc tiÕn viÖc chÊm døt cuéc chiÕn tranh ë ViÖt Nam b»ng c¸ch
th−¬ng l−îng, th× sÏ ®−îc hoan nghªnh, nh−ng viÖc th−¬ng l−îng
®×nh chiÕn chñ yÕu lµ mét viÖc gi÷a ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa víi ChÝnh phñ Ph¸p.
- Hái: Theo ý Cô, cã ph−¬ng ph¸p nµo kh¸c ®Ó chÊm døt cuéc chiÕn tranh kh«ng?
- Tr¶ lêi: Cuéc chiÕn tranh ë ViÖt Nam ®· ®em l¹i tai häa cho
nh©n d©n ViÖt Nam ®ång thêi còng lµm cho nh©n d©n Ph¸p ®au
khæ nhiÒu, cho nªn nh©n d©n Ph¸p ®Êu tranh chèng l¹i cuéc chiÕn
tranh ë ViÖt Nam.
§èi víi nh©n d©n Ph¸p vµ c¸c chiÕn sÜ hßa b×nh Ph¸p, t«i x−a
nay vÉn ®ång t×nh vµ tá lßng quý mÕn. HiÖn nay, ch¼ng nh÷ng nÒn
®éc lËp cña d©n téc ViÖt Nam bÞ x©m ph¹m nghiªm träng, mµ
chÝnh nÒn ®éc lËp cña n−íc Ph¸p còng bÞ uy hiÕp nÆng. §Õ quèc
Mü mét mÆt thóc ®Èy thùc d©n Ph¸p tiÕp tôc vµ më réng cuéc
chiÕn tranh x©m l−îc ViÖt Nam, lµm cho Ph¸p cµng ®¸nh cµng yÕu
®i, hßng thay thÕ ®Þa vÞ Ph¸p ë §«ng D−¬ng, mét mÆt kh¸c l¹i b¾t
buéc Ph¸p phª chuÈn b¶n ®iÒu −íc vÒ viÖc phßng thñ ë ch©u ¢u,
nghÜa lµ ®Ó cho chñ nghÜa qu©n phiÖt §øc sèng l¹i. V× thÕ cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n Ph¸p ®ßi ®éc lËp, d©n chñ,
hßa b×nh cho n−íc Ph¸p vµ ®ßi chÊm døt cuéc chiÕn tranh ë ViÖt Nam
lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ViÖt Nam
b»ng c¸ch hoµ b×nh.
Tr¶ lêi ngµy 26-11-1953.
B¸o Nh©n d©n, sè 152,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-12-1953.
342
TÝch cùc vµ nãng n¶y
- TÝnh cùc lµ bÊt kú lµm viÖc g× còng vui vÎ h¨ng h¸i, cã tinh
thÇn phô tr¸ch, v−ît mäi khã kh¨n, quyÕt lµm trßn nhiÖm vô. §èi
víi mäi viÖc ®Òu ®iÒu tra cÈn thËn, nghiªn cøu râ rµng, dùa theo
hoµn c¶nh thiÕt thùc, cã kÕ ho¹ch, cã tõng b−íc, tØnh t¸o, bÒn bØ,
kh«ng chñ quan.
ThÕ lµ tÝch cùc. Mµ nh− thÕ th× mäi viÖc ®Òu thµnh c«ng. - Nãng n¶y lµ viÖc g× còng chñ quan, kh«ng ®iÒu tra nghiªn
cøu kü l−ìng, véi vµng, muèn lµm cho mau, lµm Èu. ThiÕu kiªn
nhÉn, thiÕu tinh thÇn chÞu khã.
Nh− ng−êi n«ng d©n nä: muèn lóa mau cao mau tèt bÌn n¾m
lóa nhæ lªn!
Lµm viÖc mµ nãng n¶y, th× nhÊt ®Þnh thÊt b¹i.
Nãng n¶y lµ mét thø bÖnh “tiÓu t− s¶n”.
TÝch cùc lµ “g¾n liÒn khÝ kh¸i c¸ch m¹ng víi tinh thÇn thùc tÕ”.
Chóng ta ph¶i tr¸nh tÝnh nãng n¶y, ph¶i n©ng cao tinh thÇn
tÝch cùc.
TÝch cùc, th× sÏ thµnh c«ng, Nãng n¶y, kÕt qu¶ sÏ kh«ng ra g×.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 150,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 30-11-1953.
343
CHIÕN SÜ CÇU §¦êNG
BÊt kú c«ng viÖc g×, ë ngµnh nµo, quÇn chóng ®Òu cã nhiÒu kinh nghiÖm vµ nhiÒu s¸ng kiÕn quý b¸u. C¸n bé biÕt gÇn gòi quÇn chóng, häc hái quÇn chóng, ®Ó l·nh ®¹o quÇn chóng, th× c«ng viÖc to lín mÊy, khã kh¨n mÊy còng thµnh c«ng.
C«ng viÖc cÇu ®−êng còng vËy. Do s¸ng kiÕn cña ®ång bµo d©n c«ng, mµ nh÷ng ®ît ®Çu cã c¸c
chiÕn sÜ nh−: ®ång chÝ ChiÕn, n÷ ®ång chÝ Lý t¨ng n¨ng suÊt gÊp 3 lÇn, ®ång chÝ Chum t¨ng 4 lÇn r−ìi, n÷ ®ång chÝ Mao t¨ng 5 lÇn, nhê gom gãp kinh nghiÖm vµ phæ biÕn kinh nghiÖm mµ sè chiÕn sÜ ngµy cµng nhiÒu vµ n¨ng suÊt ngµy cµng t¨ng m·i.
Trong ®ît thi ®ua võa råi, ®ång chÝ L−¬ng V¨n Ng« 22 tuæi ®· t¨ng n¨ng suÊt gÊp 24 lÇn vµ ®−îc Hå Chñ tÞch khen th−ëng. Thµnh tÝch cña ®ång chÝ Ng« chøng tá r»ng:
- C¸n bé chuyªn m«n cßn nÆng vÒ kü thuËt cò, c¸ch lµm cò, ch−a tin t−ëng vµo s¸ng kiÕn n¨ng lùc cña quÇn chóng, v× vËy mµ ®¹t møc s¶n xuÊt qu¸ thÊp.
- S¸ng kiÕn vµ n¨ng lùc cña quÇn chóng lµ v« cïng tËn. NÕu khÐo l·nh ®¹o, khÐo tæ chøc th× nã ph¸t triÓn m·i.
- NÕu tÝnh ®æ ®ång mçi ng−êi t¨ng n¨ng suÊt gÊp 10 lÇn th× c«ng t¸c 10 ngµy cã thÓ lµm xong trong 1 ngµy. Nh− vËy th× sÏ gi¶m ®−îc rÊt nhiÒu thêi giê, tiÕt kiÖm rÊt nhiÒu d©n c«ng, rÊt cã lîi cho s¶n xuÊt, rÊt cã lîi cho kh¸ng chiÕn.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2479,
ngµy 30-11-1953.
344
Th− göi cô Hå V¨n Qu©n1)
KÝnh göi cô Hå V¨n Qu©n, x· Nghi ThuËn, huyÖn Nghi Léc (NghÖ An),
T«i rÊt vui lßng biÕt r»ng cô n¨m nay thä 120 tuæi, mµ vÉn
h¨ng h¸i lao ®éng vµ lµm g−¬ng mÉu cho con ch¸u trong cuéc ph¸t
®éng quÇn chóng triÖt ®Ó gi¶m t«.
T«i ch¾c r»ng ®Õn ngµy thùc hiÖn c¶i c¸ch ruéng ®Êt, ng−êi cµy cã ruéng, cô sÏ ®−îc sung s−íng thanh nhµn h¬n.
KÝnh chóc cô tr−êng thä vµ lu«n lu«n m¹nh kháe.
Nh©n dÞp nµy, t«i kÝnh biÕu cô mét c¸i ¸o vµ mét huy ch−¬ng
lµm kû niÖm, víi lßng yªu mÕn cña t«i.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 151,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-12-1953.
_______________
1) Mét l·o n«ng cèt c¸n trong cuéc ph¸t ®éng gi¶m t« ë tØnh NghÖ An (BT).
345
B¸o c¸o tr−íc Quèc héi n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, kho¸ I,
Kú häp thø ba31
Th−a c¸c vÞ ®¹i biÓu Quèc héi,
T«i xin thay mÆt ChÝnh phñ, vui mõng hoan nghªnh c¸c vÞ ®·
®Õn dù phiªn häp ®Æc biÖt cña Quèc héi lÇn nµy.
T«i xin göi lêi th©n ¸i hái th¨m c¸c ®¹i biÓu Quèc héi v× bËn
nhiÒu c«ng viÖc kh¸ng chiÕn, mµ kh«ng ®Õn häp ®−îc.
T«i thay mÆt ChÝnh phñ kÝnh cÈn nghiªng m×nh tr−íc linh hån
nh÷ng vÞ ®¹i biÓu Quèc héi ®· anh dòng hy sinh v× kh¸ng chiÕn, v×
Tæ quèc.
T«i còng xin thay mÆt ChÝnh phñ hoan nghªnh c¸c vÞ ®¹i biÓu
MÆt trËn ®· ®Õn chµo mõng Quèc héi.
Th−a c¸c ®¹i biÓu,
B¶y, t¸m n¨m nay, toµn d©n ta cã mét nhiÖm vô to nhÊt lµ
kh¸ng chiÕn.
Tõ nay, chóng ta cã mét nhiÖm vô trung t©m n÷a lµ c¶i c¸ch
ruéng ®Êt.
Ph¶i ra søc ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn ®Ó ®¶m b¶o c¶i c¸ch ruéng
®Êt thµnh c«ng.
Ph¶i ra søc thùc hiÖn c¶i c¸ch ruéng ®Êt ®Ó ®¶m b¶o kh¸ng
chiÕn hoµn toµn th¾ng lîi.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 346
Phiªn häp ®Æc biÖt nµy, Quèc héi sÏ nghe b¸o c¸o c«ng viÖc
kh¸ng chiÕn mÊy n¨m qua, vµ sÏ th¶o luËn chÝnh s¸ch c¶i c¸ch
ruéng ®Êt vµ th«ng qua LuËt c¶i c¸ch ruéng ®Êt.
N−íc ta lµ mét bé phËn cña thÕ giíi. T×nh h×nh cña n−íc ta cã
¶nh h−ëng ®Õn thÕ giíi, mµ t×nh h×nh thÕ giíi còng cã quan hÖ ®Õn
n−íc ta. Cho nªn tr−íc khi b¸o c¸o vÒ c«ng viÖc kh¸ng chiÕn vµ
chÝnh s¸ch c¶i c¸ch ruéng ®Êt, t«i xin b¸o c¸o tãm t¾t vÒ t×nh h×nh
thÕ giíi vµ t×nh h×nh trong n−íc.
T×NH H×NH THÕ GiíI
Chóng ta cã thÓ nãi ngay r»ng: phe ta ngµy cµng m¹nh, phe
®Þch ngµy cµng yÕu.
Liªn X«, thµnh tr× hßa b×nh vµ d©n chñ thÕ giíi, ®ang tiÕn
m¹nh tõ chñ nghÜa x· héi sang chñ nghÜa céng s¶n. Lßng mong
−íc h¹nh phóc tõ bao nhiªu thÕ kû cña loµi ng−êi ®ang dÇn dÇn
thùc hiÖn trªn mét phÇn s¸u thÕ giíi.
V× gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi, Liªn X« ®· cã bom nguyªn tö vµ
bom khinh khÝ, nh−ng lu«n lu«n ®Ò nghÞ víi c¸c n−íc cÊm dïng
nh÷ng vò khÝ Êy.
Víi sù gióp ®ì tËn t©m cña Liªn X«, c¸c n−íc d©n chñ nh©n
d©n ë §«ng ¢u ®ang ra søc x©y dùng chñ nghÜa x· héi.
Trung Quèc, ®· th¾ng lîi to trong cuéc chèng Mü, gióp TriÒu,
®· liªn tiÕp thu nhiÒu thµnh tÝch vÜ ®¹i trong viÖc x©y dùng n¨m
®Çu cña kÕ ho¹ch 5 n¨m, trong mäi c«ng viÖc x©y dùng.
Nh÷ng th¾ng lîi to lín cña hai §¶ng Céng s¶n ý vµ Ph¸p
trong c¸c cuéc tuyÓn cö, nh÷ng cuéc b·i c«ng khæng lå (th¸ng 8,
th¸ng 9-1953) ë hai n−íc Êy, nh÷ng cuéc ®Êu tranh cña giai cÊp lao
®éng c¸c n−íc vµ phong trµo d©n téc gi¶i phãng ë M· Lai, Phi LuËt
T©n, B¾c Phi, Trung Phi, Guyan... chøng tá r»ng phong trµo ®Êu
tranh cña nh©n d©n kh¾p thÕ giíi ngµy cµng ph¸t triÓn.
B¸o c¸o tr−íc quèc héi n−íc ViÖt Nam... 347
Héi nghÞ hßa b×nh ch©u ¸ vµ Th¸i B×nh D−¬ng (10-1952) vµ Héi nghÞ nh©n d©n thÕ giíi b¶o vÖ hßa b×nh (11-1952) ®· nªu râ lùc l−îng v« cïng to lín cña phe hßa b×nh d©n chñ thÕ giíi.
Trong thêi kú võa qua, th¾ng lîi to lín nhÊt cña phe hßa b×nh d©n chñ thÕ giíi lµ cuéc ®×nh chiÕn ë TriÒu Tiªn. Qu©n vµ d©n TriÒu Tiªn cïng Qu©n t×nh nguyÖn Trung Quèc ®· chiÕn ®Êu cùc kú anh dòng, ®· tiªu diÖt h¬n 1 triÖu binh sÜ cña Mü vµ phe Mü. Lùc l−îng d©n chñ hßa b×nh thÕ giíi cùc kú m¹nh. Hai lùc l−îng Êy kÕt hîp l¹i thµnh c¸i gäng k×m kÑp vµo cæ Mü vµ phe Mü, b¾t buéc chóng ph¶i chÞu ®×nh chiÕn ë TriÒu Tiªn.
Th¸ng 10 võa råi, §¹i héi c«ng ®oµn thÕ giíi lÇn thø III, thay mÆt cho h¬n 88 triÖu c«ng nh©n cña 79 n−íc, ®· quyÕt ®Þnh lÊy ngµy 19-12 n¨m nay lµm “Ngµy ®oµn kÕt víi nh©n d©n ViÖt Nam anh dòng vµ ®Êu tranh ®ßi chÊm døt chiÕn tranh x©m l−îc ViÖt Nam”. §ã lµ tinh thÇn quèc tÕ nång nµn, lµ t×nh nghÜa giai cÊp tÝch cùc, nã lµm cho nh©n d©n ta cµng thªm h¨ng h¸i kh¸ng chiÕn, cµng thªm tin ch¾c th¾ng lîi cuèi cïng.
§ã lµ tãm t¾t t×nh h×nh cña phe ta. T×nh h×nh phe ®Õ quèc do Mü cÇm ®Çu th× thÕ nµo? Mü vµ 16
n−íc phe Mü (trong ®ã gåm cã Anh vµ Ph¸p) ®· thÊt b¹i nhôc nh· ë TriÒu Tiªn. Tõ cuèi thÕ kû XIX ®Õn ngµy nay, Mü ®· nhiÒu lÇn nhê chiÕn tranh mµ lµm giµu vµ chiÕm ®−îc ®Þa vÞ anh chÞ. LÇn nµy lµ lÇn ®Çu tiªn (nh−ng ch−a ph¶i lµ lÇn cuèi cïng) mµ Mü thÊt b¹i to, ®· hao ng−êi (h¬n 390.500 binh sÜ Mü chÕt vµ bÞ th−¬ng), tèn cña (h¬n 20 ngh×n triÖu ®«la), l¹i mÊt mÆt víi c¸c n−íc. ThÕ Mü ngµy cµng yÕu ë Liªn hîp quèc32, phe Mü cµng thªm lñng cñng chia rÏ, kinh tÕ Mü ngµy cµng khñng ho¶ng thªm.
C¸c n−íc t− b¶n phô thuéc vµo Mü, nh− Anh, Ph¸p, v.v., ngµy cµng gÆp khã kh¨n vÒ kinh tÕ vµ chÝnh trÞ, bëi v× chÝnh s¸ch ch¹y ®ua binh bÞ, v× phong trµo nh©n d©n trong n−íc vµ phong trµo d©n téc gi¶i phãng ë c¸c thuéc ®Þa.
¢m m−u cña Mü hiÖn nay lµ: G©y chiÕn tranh ®Ó hßng lµm chñ thÕ giíi.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 348
ë ch©u ¸: Ph¸ ho¹i viÖc triÖu tËp héi nghÞ chÝnh trÞ, hßng g©y
l¹i chiÕn tranh ë TriÒu Tiªn. Vâ trang l¹i NhËt B¶n.
Ng¨n c¶n Trung Hoa tham gia Liªn hîp quèc.
Can thiÖp m¹nh h¬n n÷a vµo chiÕn tranh ë ViÖt - Miªn - Lµo.
ë ch©u ¢u: Ph¸ ho¹i viÖc thèng nhÊt n−íc §øc vµ vâ trang l¹i
T©y §øc lµm cét trô cho “qu©n ®éi ch©u ¢u”.
*
* *
Phe ta ngµy cµng m¹nh, cµng ®oµn kÕt nhÊt trÝ trong mÆt trËn
d©n chñ hßa b×nh do Liªn X« l·nh ®¹o.
Môc ®Ých chÝnh cña phe ta hiÖn nay lµ: lµm cho t×nh h×nh thÕ
giíi bít c¨ng th¼ng; chñ tr−¬ng gi¶i quyÕt c¸c cuéc tranh chÊp trªn
thÕ giíi b»ng c¸ch th−¬ng l−îng.
NhiÖm vô cña nh©n d©n thÕ giíi hiÖn nay lµ: cñng cè th¾ng lîi
®· thu ®−îc, tØnh t¸o ®Ò phßng ©m m−u cña Mü, ®Èy m¹nh phong
trµo hßa b×nh thÕ giíi.
T×nh h×nh thÕ giíi thuËn lîi cho ta. Chóng ta ñng hé phong
trµo hßa b×nh thÕ giíi. Nh−ng chóng ta tuyÖt ®èi chí cã ¶o t−ëng
r»ng hßa b×nh lµ mét viÖc dÔ dµng. Hßa b×nh ph¶i do ®Êu tranh
gian khæ míi giµnh ®−îc. Trong khi thùc d©n Ph¸p vµ can thiÖp
Mü vÉn ®eo ®uæi chiÕn tranh x©m l−îc n−íc ta, th× chóng ta ph¶i
v−ît mäi khã kh¨n, tù lùc c¸nh sinh, ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn ®Õn
hoµn toµn th¾ng lîi.
T×NH H×NH TRONG N¦íC
Bªn ®Þch:
Qu©n sù - Lùc l−îng ®Þch bÞ tiªu hao nhiÒu (tÝnh ®Õn th¸ng
11-1953, ®é 32 v¹n). Qu©n sè ¢u - Phi ngµy cµng thiÕu. Trªn chiÕn
tr−êng chÝnh, ®Þch cµng bÞ ®éng. Míi ®©y, ®Þch cè thäc ra vïng tù
B¸o c¸o tr−íc quèc héi n−íc ViÖt Nam... 349
do ë Liªn khu III vµ mét vµi n¬i bê biÓn Liªn khu IV, nh−ng thÕ
cña ®Þch c¨n b¶n vÉn lµ bÞ ®éng.
Tuy vËy, hiÖn nay lùc l−îng ®Þch vÉn cßn m¹nh. Ta kh«ng ®−îc
khinh ®Þch. ChÝnh trÞ - M©u thuÉn gi÷a Mü vµ Ph¸p, gi÷a Ph¸p vµ bï
nh×n, gi÷a bï nh×n th©n Ph¸p vµ th©n Mü, ngµy cµng s©u s¾c.
ë nh÷ng vïng t¹m bÞ chiÕm, chóng dïng chÝnh s¸ch lõa bÞp vµ
bãc lét, bÞ nh©n d©n ta kiªn quyÕt chèng l¹i.
ë Ph¸p, phong trµo chèng chiÕn tranh ngµy cµng lan réng.
Kinh tÕ tµi chÝnh - ChiÕn tranh lµm cho ®Þch hao tæn ngµy cµng
nhiÒu (tõ n¨m 1946 ®Õn nay, tæn h¬n 3.000 tØ phr¨ng).
Nh−ng chóng vÉn lÊy ®−îc cao su vµ than ®¸, xuÊt c¶ng mét sè lóa g¹o, thu thuÕ vµ c−íp cña ë nh÷ng vïng t¹m bÞ chiÕm, chóng
l¹i ®−îc Mü “gióp” thªm.
VÒ mÆt kh¸c, chóng ra søc ph¸ ho¹i s¶n xuÊt vµ giao th«ng
cña ta ë vïng tù do, ë c¸c c¨n cø du kÝch vµ vïng du kÝch.
V¨n hãa x· héi - Trong vïng t¹m bÞ chiÕm, chóng ra søc
truyÒn b¸ v¨n hãa trôy l¹c vµ l−u manh ®Ó ®Çu ®éc nh©n d©n ta,
nhÊt lµ thanh niªn ta. Chóng lîi dông t«n gi¸o ®Ó chia rÏ nh©n
d©n ta.
M−u m« chÝnh cña ®Þch lµ “dïng ng−êi ViÖt ®¸nh ng−êi ViÖt,
lÊy chiÕn tranh nu«i chiÕn tranh”.
*
* *
HiÖn nay, ®Þch ®ang lµm g× vµ dù ®Þnh lµm g×? Mü th× cµng can thiÖp vµo chiÕn tranh ë ViÖt - Miªn - Lµo,
cµng t¨ng thªm tiÒn b¹c vµ vâ trang cho Ph¸p vµ bï nh×n. Chóng
l«i kÐo bï nh×n ViÖt - Miªn - Lµo vµ ®Èy m¹nh viÖc tæ chøc ngôy qu©n. Mü buéc Ph¸p nh−îng bé cho bï nh×n, tøc lµ nh−îng bé cho
Mü, Mü cã kÕ ho¹ch thay thÕ Ph¸p tõng b−íc, nh−ng vÉn dïng
Ph¸p lµm tay sai thi hµnh chÝnh s¸ch chiÕn tranh cña Mü.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 350
Ngoµi chÝnh s¸ch bãc lét, c−íp giËt vÒ kinh tÕ, ®Õ quèc Ph¸p -
Mü dïng nh÷ng chÝnh s¸ch lõa bÞp vÒ chÝnh trÞ nh−:
Tuyªn bè “®éc lËp” vµ “d©n chñ” gi¶ hiÖu, tæ chøc nh÷ng cuéc
tuyÓn cö gian dèi.
Gi¶ “c¶i c¸ch ®iÒn ®Þa” ®Ó lõa bÞp n«ng d©n ë vïng t¹m bÞ chiÕm.
Tæ chøc nh÷ng c«ng héi “vµng” ®Ó lõa bÞp c«ng nh©n.
§−a ra luËn ®iÖu hßa b×nh hßng che m¾t nh©n d©n Ph¸p vµ
nh©n d©n thÕ giíi, vµ hßng lõa bÞp nh©n d©n ta.
Trong lóc chóng lµm nh÷ng viÖc ®ã, th× t−íng giÆc Nava r¸o
riÕt tËp trung qu©n c¬ ®éng ®Ó tÊn c«ng ta, quÊy rèi hËu ph−¬ng
ta, më réng ho¹t ®éng biÖt kÝch, ®Èy m¹nh chiÕn tranh gi¸n ®iÖp.
Nãi tãm l¹i, Ph¸p - Mü ®ang ra søc thùc hiÖn ©m m−u cña
chóng lµ: më réng chiÕn tranh b»ng c¸ch “dïng ng−êi ViÖt ®¸nh
ng−êi ViÖt, lÊy chiÕn tranh nu«i chiÕn tranh”.
Chóng ta kh«ng ®−îc chñ quan khinh ®Þch. Chóng ta ph¶i
lu«n lu«n tØnh t¸o ®Ò phßng, lu«n lu«n s½n sµng ph¸ tan ©m m−u
cña ®Þch. Nh−ng chóng ta cã thÓ nãi r»ng: Nh÷ng ho¹t ®éng cña
®Þch, kh«ng ph¶i chøng tá lµ chóng m¹nh, mµ chøng tá lµ chóng
yÕu thÕ. Chóng sî chÝnh s¸ch kh¸ng chiÕn tr−êng kú cña ta.
Chóng sî phong trµo hßa b×nh thÕ giíi.
§Ó ph¸ tan ©m m−u cña ®Þch, chóng ta ph¶i ra søc ®Èy m¹nh
kh¸ng chiÕn. §Ó ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn, chóng ta ph¶i thùc hiÖn
c¶i c¸ch ruéng ®Êt.
Bªn ta:
Qu©n sù - Tõ Thu §«ng n¨m 1950, ta ®· th¾ng to trong 7
chiÕn dÞch vµ ®· n¾m ®−îc chñ ®éng trªn chiÕn tr−êng chÝnh. Ta
®· gi¶i phãng phÇn lín vïng T©y B¾c to réng. Phong trµo du kÝch
lªn m¹nh kh¾p c¸c n¬i.
Nh÷ng ®ît chØnh qu©n vÒ chÝnh trÞ vµ kü thuËt cã kÕt qu¶ tèt.
Qu©n ®éi ta ®· tr−ëng thµnh nhanh chãng vÒ sè l−îng vµ chÊt l−îng.
B¸o c¸o tr−íc quèc héi n−íc ViÖt Nam... 351
NhiÒu bé ®éi chñ lùc, ®Þa ph−¬ng vµ du kÝch ®· lËp chiÕn c«ng
rÊt oanh liÖt, vÎ vang.
ChÝnh trÞ - Nh÷ng líp chØnh §¶ng, chØnh huÊn cho c¸n bé
trong §¶ng vµ ngoµi §¶ng cã kÕt qu¶ tèt (ngãt 15.800 c¸n bé tõ
Trung −¬ng ®Õn x· ®· ®−îc chØnh huÊn).
MÆt trËn Liªn - ViÖt ®−îc cñng cè vµ më réng.
Khèi liªn minh ViÖt - Miªn - Lµo ngµy thªm chÆt chÏ. Ho¹t ®éng ngo¹i giao cña ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ta ®−îc më
réng, tranh ®−îc sù ®ång t×nh vµ ñng hé cña nh©n d©n thÕ giíi,
nhÊt lµ cña nh©n d©n c¸c n−íc b¹n vµ nh©n d©n Ph¸p.
Kinh tÕ tµi chÝnh - Nh©n d©n ta ®· v−ît nhiÒu khã kh¨n, cè
g¾ng thi ®ua s¶n xuÊt, ®ãng gãp cho kh¸ng chiÕn nhiÒu søc cña vµ
søc ng−êi. Tµi chÝnh cña ta ®−îc æn ®Þnh dÇn dÇn. Ta ®· x©y dùng
mËu dÞch víi Trung Quèc, rÊt cã lîi cho nh©n d©n.
V¨n hãa x· héi - Nh©n d©n lao ®éng tham gia häc tËp ngµy
cµng nhiÒu. Sè tr−êng phæ th«ng vµ sè häc sinh t¨ng gÊp béi. ViÖc
®µo t¹o c¸n bé chuyªn m«n ®−îc chÊn chØnh vµ më réng dÇn dÇn.
So s¸nh mäi mÆt, th× thÊy râ thÕ ®Þch ngµy kÐm sót, thÕ ta
ngµy m¹nh thªm.
§ã lµ tãm t¾t nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng kÓ cña nh©n d©n ta, cña
ChÝnh phñ vµ cña §¶ng, nh−ng chóng ta vÉn cã khuyÕt ®iÓm nh−:
VÒ chÝnh s¸ch ruéng ®Êt, trong thêi kú tr−íc, chóng ta ®· nÆng vÒ
®oµn kÕt ®Þa chñ ®Ó kh¸ng chiÕn, mµ kh«ng xem träng ®Çy ®ñ vÊn ®Ò n«ng d©n vµ vÊn ®Ò ruéng ®Êt.
GÇn ®©y, ChÝnh phñ vµ §¶ng ®· söa ch÷a khuyÕt ®iÓm Êy, nay
®· tiÕn bé nhiÒu. Nh−ng cã n¬i ch−a chÊp hµnh hoµn toµn ®óng
chÝnh s¸ch cña Trung −¬ng. Cã mét sè c¸n bé th× t− t−ëng vµ hµnh
®éng tr¸i víi chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ vµ cña §¶ng, thiÕu tæ
chøc, kÐm kû luËt. Cã c¸n bé th× chØ thÊy chèng phong kiÕn mµ coi
nhÑ chèng ®Õ quèc...
Chóng ta cÇn ph¶i söa ch÷a nh÷ng khuyÕt ®iÓm Êy, cÇn ph¶i ng¨n ngõa nh÷ng lÖch l¹c t¶ hoÆc h÷u.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 352
C¶I C¸CH RUéNG §ÊT
VÒ vÊn ®Ò nµy, ®©y t«i chØ tãm t¾t nªu ra mét vµi ®iÓm:
ý nghÜa cña c¶i c¸ch ruéng ®Êt lµ: C¸ch m¹ng ta lµ c¸ch m¹ng d©n téc - d©n chñ nh©n d©n chèng
®Õ quèc x©m l−îc vµ chèng phong kiÕn, chç dùa cña ®Õ quèc.
KhÈu hiÖu cña ta trong thêi kú kh¸ng chiÕn lµ: “TÊt c¶ cho tiÒn
tuyÕn, tÊt c¶ ®Ó ®¸nh th¾ng”. Kh¸ng chiÕn cµng ph¸t triÓn th× ®ßi
hái søc ng−êi, søc cña ngµy cµng nhiÒu; n«ng d©n ®· cung cÊp søc
ng−êi, søc cña nhiÒu nhÊt cho kh¸ng chiÕn. Ph¶i gi¶i phãng n«ng
d©n khái ¸ch phong kiÕn, ph¶i båi d−ìng cho n«ng d©n th× míi
®éng viªn ®Çy ®ñ lùc l−îng to lín ®ã, dèc vµo kh¸ng chiÕn ®Ó tranh
th¾ng lîi.
Then chèt th¾ng lîi cña kh¸ng chiÕn lµ cñng cè vµ më réng MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt, cñng cè c«ng n«ng liªn minh, cñng cè
chÝnh quyÒn nh©n d©n, cñng cè vµ ph¸t triÓn qu©n ®éi, cñng cè
§¶ng vµ t¨ng c−êng sù l·nh ®¹o cña §¶ng vÒ mäi mÆt. ChØ cã ph¸t
®éng quÇn chóng c¶i c¸ch ruéng ®Êt, ta míi tiÕn hµnh nh÷ng c«ng
viÖc ®ã ®−îc thuËn lîi.
§Þch tÝch cùc dïng ng−êi ViÖt ®¸nh ng−êi ViÖt, lÊy chiÕn tranh
nu«i chiÕn tranh; chóng ra søc lõa bÞp chia rÏ vµ bãc lét nh©n d©n
ta. Ta c¶i c¸ch ruéng ®Êt th× sÏ ¶nh h−ëng vµ khuyÕn khÝch ®ång
bµo n«ng d©n ë sau l−ng ®Þch cµng thªm h¨ng h¸i ®Êu tranh chèng
giÆc, ®Ó tù gi¶i phãng m×nh vµ cµng h¨ng h¸i ñng hé ChÝnh phñ
kh¸ng chiÕn vµ d©n chñ; ®ång thêi ¶nh h−ëng vµ lµm tan r· ngôy
qu©n, v× ®¹i ®a sè lÝnh ngôy lµ n«ng d©n ë vïng t¹m bÞ chiÕm.
Tèi ®¹i ®a sè nh©n d©n ta lµ n«ng d©n. MÊy n¨m nay nhê lùc
l−îng n«ng d©n mµ kh¸ng chiÕn tranh ®−îc th¾ng lîi. Sau nµy
còng nhê lùc l−îng n«ng d©n mµ kh¸ng chiÕn ®−îc hoµn toµn
th¾ng lîi, kiÕn quèc ®i ®Õn thµnh c«ng.
N«ng d©n ta chiÕm gÇn 90 phÇn tr¨m d©n sè mµ chØ ®−îc ®é
3 phÇn 10 ruéng ®Êt, mµ quanh n¨m khã nhäc, suèt ®êi nghÌo nµn.
B¸o c¸o tr−íc quèc héi n−íc ViÖt Nam... 353
Giai cÊp ®Þa chñ phong kiÕn kh«ng ®Çy 5 phÇn tr¨m d©n sè,
mµ chóng vµ thùc d©n chiÕm hÕt ®é 7 phÇn 10 ruéng ®Êt, ngåi
m¸t ¨n b¸t vµng. T×nh tr¹ng Êy thËt lµ kh«ng c«ng b»ng. N−íc
ta bÞ x©m l−îc, d©n ta l¹c hËu vµ bÇn cïng còng v× ®ã. Trong
mÊy n¨m kh¸ng chiÕn, tuy ChÝnh phñ ®· thùc hiÖn chÝnh s¸ch
gi¶m t«, tho¸i t«, t¹m cÊp ruéng ®Êt cña Ph¸p vµ ViÖt gian, vµ
t¹m chia ruéng c«ng ®iÒn cho n«ng d©n ë vïng tù do, nh−ng vÊn ®Ò mÊu chèt lµ vÊn ®Ò quÇn chóng n«ng d©n kh«ng cã ruéng ®Êt
hoÆc thiÕu ruéng ®Êt vÉn ch−a gi¶i quyÕt. V× vËy mµ ¶nh h−ëng
®Õn lùc l−îng tham gia kh¸ng chiÕn vµ t¨ng gia s¶n xuÊt cña
n«ng d©n.
ChØ cã thùc hiÖn c¶i c¸ch ruéng ®Êt, ng−êi cµy cã ruéng, gi¶i
phãng søc s¶n xuÊt ë n«ng th«n khái ¸ch trãi buéc cña giai cÊp ®Þa
chñ phong kiÕn, míi cã thÓ chÊm døt t×nh tr¹ng bÇn cïng vµ l¹c
hËu cña n«ng d©n, míi cã thÓ ph¸t ®éng m¹nh mÏ lùc l−îng to lín
cña n«ng d©n ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn ®Õn
th¾ng lîi hoµn toµn.
Môc ®Ých c¶i c¸ch ruéng ®Êt lµ: tiªu diÖt chÕ ®é phong kiÕn
chiÕm h÷u ruéng ®Êt, thùc hiÖn ng−êi cµy cã ruéng, gi¶i phãng søc
s¶n xuÊt ë n«ng th«n, ph¸t triÓn s¶n xuÊt, ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn.
§−êng lèi chÝnh s¸ch chung lµ: dùa h¼n vµo bÇn cè n«ng, ®oµn
kÕt chÆt chÏ víi trung n«ng, liªn hiÖp víi phó n«ng, tiªu diÖt chÕ
®é bãc lét phong kiÕn tõng b−íc vµ cã ph©n biÖt, ph¸t triÓn s¶n xuÊt, ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn.
§Ó thÝch hîp víi ®Æc ®iÓm cña kh¸ng chiÕn vµ cña MÆt trËn
d©n téc thèng nhÊt lµ võa tháa m·n yªu cÇu cña n«ng d©n vÒ
ruéng ®Êt, võa cñng cè vµ ph¸t triÓn MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt;
lîi cho kh¸ng chiÕn vµ lîi cho s¶n xuÊt; trong khi thùc hiÖn c¶i
c¸ch ruéng ®Êt, ph¶i ph©n biÖt ®èi ®·i víi c¸c ®Þa chñ tïy th¸i ®é
chÝnh trÞ cña mçi ng−êi. NghÜa lµ dïng chÝnh s¸ch ph©n biÖt: tÞch
thu, tr−ng thu, tr−ng mua; mµ kh«ng dïng chÝnh s¸ch tÞch thu c¶ lo¹t hay tr−ng thu c¶ lo¹t.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 354
Ph−¬ng ch©m c¶i c¸ch ruéng ®Êt lµ: phãng tay ph¸t ®éng quÇn
chóng n«ng d©n, dùa vµo quÇn chóng, ®i ®óng ®−êng lèi quÇn
chóng, tæ chøc, gi¸o dôc vµ l·nh ®¹o quÇn chóng n«ng d©n ®Êu
tranh mét c¸ch cã kÕ ho¹ch, lµm tõng b−íc, cã trËt tù, cã l·nh ®¹o
chÆt chÏ.
Ruéng ®Êt mµ ®Þa chñ ®· ph©n t¸n tõ ngµy cã S¾c lÖnh gi¶m t«
(14-7-1949) ®Òu lµ kh«ng chÝnh ®¸ng (trõ nh÷ng t×nh h×nh ®Æc biÖt ®· nãi trong th«ng t− cña Thñ t−íng ChÝnh phñ ngµy 1-6-1953).
Nh÷ng ruéng ®Êt tÞch thu, tr−ng thu, tr−ng mua ®Òu chia h¼n cho nh÷ng n«ng d©n kh«ng cã ruéng ®Êt hoÆc thiÕu ruéng ®Êt. N«ng d©n cã quyÒn së h÷u ruéng ®Êt ®ã.
Nguyªn t¾c chia ruéng ®Êt lµ: lÊy x· lµm ®¬n vÞ, trªn c¬ së
nguyªn canh, theo sè l−îng, chÊt l−îng, vÞ trÝ gÇn hay xa cña
ruéng ®Êt, dïng c¸ch ®iÒu chØnh nhiÒu bï Ýt, tèt bï xÊu, gÇn bï xa
mµ chia; cÇn chiÕu cè nh÷ng n«ng d©n tr−íc ®· cµy nh÷ng ruéng
®Êt Êy.
Nh÷ng bän ngoan cè kiªn quyÕt ph¸ ho¹i viÖc c¶i c¸ch ruéng
®Êt vµ nh÷ng bän ViÖt gian, ph¶n ®éng, c−êng hµo gian ¸c, th×
nh÷ng tªn nµo bÞ ¸n tï trªn 5 n¨m, sÏ kh«ng ®−îc h−ëng phÇn
ruéng ®Êt.
*
* *
Nh÷ng cuéc ph¸t ®éng quÇn chóng n¨m nay lµ ®Ó thÝ nghiÖm vµ chuÈn bÞ cho viÖc c¶i c¸ch ruéng ®Êt n¨m sau. Trong nh÷ng
cuéc thÝ nghiÖm Êy, chóng ta ®· thu ®−îc mét sè kinh nghiÖm.
Nh÷ng n¬i n¾m v÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ, ®i ®óng
®−êng lèi quÇn chóng (dï mét sè c¸n bé ë mét vµi n¬i cßn sai lÇm,
lÖch l¹c) nãi chung ®· thu kÕt qu¶ tèt.
Cßn nh÷ng n¬i Trung −¬ng ch−a ®Þnh ph¸t ®éng, mµ ®Þa
ph−¬ng nãng n¶y, hÊp tÊp tù ph¸t, ®Òu bÞ thÊt b¹i.
C¶i c¸ch ruéng ®Êt lµ chÝnh s¸ch cho c¶ n−íc, nh−ng ph¶i lµm tõng b−íc, tïy ®iÒu kiÖn mµ n¬i th× lµm tr−íc, n¬i th× lµm sau.
B¸o c¸o tr−íc quèc héi n−íc ViÖt Nam... 355
Sau khi Quèc héi th«ng qua LuËt c¶i c¸ch ruéng ®Êt, sang n¨m
ChÝnh phñ sÏ chØ ®Þnh râ ®Þa ph−¬ng nµo ë vïng tù do vµ thêi h¹n
bao l©u, ®Ó thùc hiÖn c¶i c¸ch ruéng ®Êt.
Nh÷ng vïng ®ång bµo thiÓu sè, Liªn khu V, Nam Bé vµ nh÷ng
c¨n cø du kÝch, ChÝnh phñ sÏ ®Þnh sau.
Nh÷ng vïng du kÝch vµ nh÷ng vïng t¹m bÞ chiÕm khi nµo ®−îc
gi¶i phãng sÏ thi hµnh chÝnh s¸ch ruéng ®Êt. Nh÷ng n¬i ch−a ph¸t ®éng quÇn chóng triÖt ®Ó gi¶m t«, th×
nhÊt ®Þnh ph¶i kinh qua ph¸t ®éng quÇn chóng triÖt ®Ó gi¶m t«,
råi míi chuyÓn sang c¶i c¸ch ruéng ®Êt. Lµm nh− vËy lµ ®Ó tæ chøc
n«ng d©n, n©ng cao gi¸c ngé chÝnh trÞ cña n«ng d©n, x©y dùng −u
thÕ chÝnh trÞ cña n«ng d©n ë trong lµng x·, ®ång thêi ®Ó rÌn luyÖn
c¸n bé, chØnh ®èn tæ chøc, chuÈn bÞ ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ cho viÖc c¶i
c¸ch ruéng ®Êt.
Nh÷ng n¬i ch−a ®−îc ChÝnh phñ chØ ®Þnh ph¸t ®éng quÇn
chóng, th× tuyÖt ®èi kh«ng ®−îc tù ph¸t.
C¶i c¸ch ruéng ®Êt lµ mét cuéc c¸ch m¹ng n«ng d©n, mét cuéc
giai cÊp ®Êu tranh ë n«ng th«n, rÊt réng lín, gay go vµ phøc t¹p,
cho nªn chuÈn bÞ ph¶i thËt ®Çy ®ñ, kÕ ho¹ch ph¶i thËt râ rµng,
l·nh ®¹o ph¶i thËt chÆt chÏ, ®Þa ®iÓm ph¶i ®Þnh cÈn thËn, thêi h¹n
ph¶i n¾m ch¾c ch¾n, thi hµnh ph¶i thËt ®óng ®¾n. §ã lµ nh÷ng
®iÒu kiÖn ®Ó ®i ®Õn thµnh c«ng.
Kinh nghiÖm quèc tÕ cho chóng ta thÊy r»ng: C¶i c¸ch ruéng ®Êt thµnh c«ng sÏ gióp chóng ta kh¾c phôc ®−îc nhiÒu khã kh¨n,
gi¶i quyÕt ®−îc nhiÒu c«ng viÖc.
VÒ qu©n sù, ®ång bµo n«ng d©n sÏ thªm h¨ng h¸i tham gia
kh¸ng chiÕn, do ®ã mµ viÖc më réng qu©n ®éi vµ huy ®éng d©n
c«ng sÏ ®−îc dÔ dµng h¬n. Bé ®éi ta cµng yªn t©m ®èi víi gia ®×nh,
vµ ®¸nh giÆc cµng thªm h¨ng.
VÒ chÝnh trÞ, quyÒn chÝnh trÞ vµ kinh tÕ ë n«ng th«n sÏ do n«ng
d©n n¾m, nh©n d©n d©n chñ chuyªn chÝnh sÏ thËt thµ thùc hiÖn, khèi c«ng n«ng liªn minh sÏ cµng v÷ng ch¾c, MÆt trËn d©n téc
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 356
thèng nhÊt sÏ bao gåm h¬n 90 phÇn tr¨m nh©n d©n ë n«ng th«n vµ
trë nªn v« cïng réng lín, m¹nh mÏ.
VÒ kinh tÕ, ®−îc gi¶i phãng khái ¸ch ®Þa chñ phong kiÕn, n«ng
d©n sÏ vui vÎ t¨ng gia s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm, søc tiªu thô t¨ng
thªm, c«ng th−¬ng nghiÖp sÏ ph¸t triÓn, toµn bé kinh tÕ quèc d©n
®−îc më mang.
Nhê t¨ng gia s¶n xuÊt mµ ®êi sèng cña n«ng d©n, c«ng nh©n, bé ®éi, c¸n bé ®Òu ®−îc c¶i thiÖn mau h¬n.
VÒ v¨n hãa x· héi, ®¹i ®a sè nh©n d©n sÏ ®ñ ¨n ®ñ mÆc, “cã
thùc míi vùc ®−îc ®¹o”, sÏ h¨ng h¸i häc tËp h¬n vµ do ®ã sÏ ph¸t
triÓn mü tôc thuÇn phong. Kinh nghiÖm nh÷ng n¬i ®· ph¸t ®éng
quÇn chóng chøng tá r»ng: §ång bµo rÊt ham häc vµ c¸c nhµ trÝ
thøc sÏ cã nhiÒu c¬ héi ®Ó phôc vô nh©n d©n.
Nh− trªn ®· nãi, c¶i c¸ch ruéng ®Êt lµ mét cuéc ®Êu tranh giai
cÊp réng lín, phøc t¹p, gay go. Nã cµng phøc t¹p, gay go v× chóng
ta ®ang kh¸ng chiÕn. Nh−ng chÝnh v× ®Ó ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn
®Õn th¾ng lîi, mµ chóng ta ph¶i kiªn quyÕt lµm cho viÖc c¶i c¸ch
ruéng ®Êt thµnh c«ng.
Còng v× nã lµ mét cuéc ®Êu tranh phøc t¹p, gay go, cho nªn
trong t− t−ëng, trong hµnh ®éng vµ trong khi chÊp hµnh chÝnh
s¸ch, mét sè c¸n bé (trong §¶ng vµ ngoµi §¶ng) cã thÓ x¶y ra
sai lÇm lÖch l¹c. §Ó ng¨n ngõa vµ söa ch÷a nh÷ng khuyÕt ®iÓm,
sai lÇm Êy, chóng ta cÇn ph¶i n¾m v÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ, dùa h¼n vµo quÇn chóng vµ ®i ®óng ®−êng lèi
quÇn chóng.
ChÝnh phñ vµ §¶ng kªu gäi toµn thÓ c¸n bé vµ ®¶ng viªn:
ph¶i theo ®óng chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ vµ §¶ng, phôc tïng
kû luËt, ®øng h¼n vÒ phÝa n«ng d©n, l·nh ®¹o n«ng d©n ®Êu
tranh, gÆp lóc quyÒn lîi c¸ nh©n vµ gia ®×nh m©u thuÉn víi
quyÒn lîi cña kh¸ng chiÕn, cña quÇn chóng n«ng d©n th× ph¶i
hy sinh quyÒn lîi riªng cho quyÒn lîi chung cña kh¸ng chiÕn, cña quÇn chóng.
B¸o c¸o tr−íc quèc héi n−íc ViÖt Nam... 357
Chóng ta ph¶i ®éng viªn toµn §¶ng, toµn qu©n, toµn d©n ®Ó
®¶m b¶o thùc hiÖn c¶i c¸ch ruéng ®Êt, ®Ó lµm trßn nhiÖm vô to
lín Êy.
§èi víi ®¶ng viªn, c¸n bé c¸c ®¶ng ph¸i d©n chñ, c¸c nh©n sÜ
yªu n−íc, ®ã lµ mét cuéc thö th¸ch to lín. TÊt c¶ chóng ta ph¶i
th¾ng lîi trong cuéc thö th¸ch Êy, còng nh− chóng ta ®ang
th¾ng lîi trong cuéc thö th¸ch to lín lµ kh¸ng chiÕn chèng ®Õ quèc x©m l−îc.
VËy hai nhiÖm vô trung t©m cña chóng ta n¨m sau lµ: ra søc
®¸nh giÆc vµ thùc hiÖn c¶i c¸ch ruéng ®Êt.
Ra søc ®¸nh giÆc trªn c¸c chiÕn tr−êng, tiªu diÖt nhiÒu sinh
lùc ®Þch, ®Ëp tan ©m m−u qu©n sù míi cña ®Þch.
Ph¸t ®éng quÇn chóng thùc hiÖn c¶i c¸ch ruéng ®Êt ë nh÷ng
vïng ChÝnh phñ chØ ®Þnh.
C¶i c¸ch ruéng ®Êt ®Ó ®¶m b¶o cho kh¸ng chiÕn th¾ng lîi.
Ra søc ®¸nh giÆc, tiªu diÖt nhiÒu sinh lùc ®Þch ®Ó ®¶m b¶o cho
viÖc c¶i c¸ch ruéng ®Êt ®−îc thµnh c«ng.
Mäi c«ng t¸c kh¸c ®Òu ph¶i kÕt hîp xung quanh hai nhiÖm vô
trung t©m ®ã vµ phôc vô hai nhiÖm vô ®ã. Trong n¨m 1954, ph¶i
®Æc biÖt chó träng ba c«ng t¸c lín:
KÕt hîp t¨ng c−êng x©y dùng lùc l−îng vâ trang (chñ lùc, bé
®éi ®Þa ph−¬ng, d©n qu©n du kÝch) vÒ mäi mÆt: tæ chøc, huÊn
luyÖn, tiÕp tôc n©ng cao tr×nh ®é chÝnh trÞ, kü thuËt vµ søc chiÕn ®Êu cña bé ®éi.
KÕt hîp viÖc rÌn luyÖn, n©ng cao t− t−ëng cña c¸n bé, vµ viÖc
cÊt nh¾c ®iÒu chØnh c¸n bé, chØnh ®èn c¬ së §¶ng ë n«ng th«n.
KÕt hîp viÖc t¨ng gia s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ®¶m b¶o nhu cÇu
cho kh¸ng chiÕn vµ l−¬ng thùc cho nh©n d©n, lµm cho nÒn kinh tÕ
quèc d©n ho¹t ®éng m¹nh.
Thùc hiÖn ®Çy ®ñ hai nhiÖm vô trung t©m vµ ba c«ng t¸c lín
Êy th× cµng cã ®iÒu kiÖn thuËn tiÖn ®Ó thùc hiÖn nh÷ng c«ng t¸c kh¸c nh−: gi÷ v÷ng vµ ph¸t triÓn c«ng t¸c vµ ®Êu tranh trong vïng
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 358
sau l−ng ®Þch, cñng cè chÝnh quyÒn d©n chñ nh©n d©n ë x·, chÊn
chØnh c«ng t¸c c«ng an, ph¸t triÓn vµ cñng cè MÆt trËn d©n téc
thèng nhÊt, thu thuÕ n«ng nghiÖp, ph¸t triÓn kinh tÕ tµi chÝnh,
tuyªn truyÒn gi¸o dôc, v¨n hãa x· héi...
*
* *
Lùc l−îng cña chóng ta lµ hµng chôc triÖu ®ång bµo n«ng d©n lao ®éng, s½n sµng chê ChÝnh phñ vµ §¶ng tæ chøc vµ l·nh ®¹o, ®Ó
h¨ng h¸i v−¬n m×nh dËy ®¸nh tan ¸ch n« lÖ cña phong kiÕn vµ
thùc d©n. KhÐo tæ chøc, khÐo l·nh ®¹o, th× lùc l−îng Êy sÏ lµm
xoay trêi chuyÓn ®Êt, bao nhiªu thùc d©n vµ phong kiÕn còng sÏ bÞ
lùc l−îng to lín Êy ®¸nh tan. Chóng ta cã thÓ kÕt luËn r»ng d−íi
sù l·nh ®¹o ®óng ®¾n, ch¾c ch¾n cña ChÝnh phñ vµ cña §¶ng, víi
sù gióp ®ì tËn t©m cña Quèc héi vµ MÆt trËn, cuéc c¶i c¸ch ruéng
®Êt thµnh c«ng sÏ lµm cho chóng ta tiÕn mét b−íc rÊt dµi ®Õn kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, kiÕn quèc thµnh c«ng.
Nãi ngµy 1-12-1953.
B¸o Nh©n d©n, sè 156,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 31-12-1953.
359
Bµi nãi t¹i Quèc héi n−íc ViÖt Nam D©n chñ céng Hßa, Kho¸ I,
Kú häp thø ba
Th−a c¸c vÞ ®¹i biÓu,
C¸c vÞ ®· nghe b¸o c¸o cña Cô T«n, Phã Tr−ëng ban Th−êng
trùc Quèc héi, nghe b¸o c¸o cña Ban Th−êng trùc Quèc héi vµ
nghe b¸o c¸o cña t«i vÒ t×nh h×nh quèc tÕ, t×nh h×nh trong n−íc vµ
ý nghÜa c¶i c¸ch ruéng ®Êt.
C¸c vÞ ®· nghe b¶n b¸o c¸o cña Phã Thñ t−íng Ph¹m V¨n
§ång vÒ c¶i c¸ch ruéng ®Êt vµ thµnh tÝch cña nh©n d©n ta vÒ
viÖc thùc hiÖn c¶i c¸ch ruéng ®Êt. ChiÒu nay, c¸c vÞ sÏ nhËn
®−îc b¸o c¸o cña Phã Thñ t−íng Ph¹m V¨n §ång vµ ®Ò ¸n LuËt
c¶i c¸ch ruéng ®Êt. Mong c¸c vÞ nghiªn cøu kü träng t©m c¶i
c¸ch ruéng ®Êt.
Muèn nghiªn cøu kü, bµn b¹c kü, mong c¸c vÞ nghiªn cøu kü
®o¹n thø hai cña Phã Thñ t−íng h−íng dÉn tãm t¾t ý nghÜa, môc
®Ých, ph−¬ng ph¸p, ph−¬ng ch©m, ®−êng lèi c¶i c¸ch ruéng ®Êt.
C¸c vÞ liªn hÖ ®o¹n thø hai cña b¸o c¸o Phã Thñ t−íng vµ c¶i
luËt. T«i cã lÏ chñ quan mét phÇn, nh−ng cã thÓ còng ®óng mét
phÇn nµo. LuËt c¶i c¸ch ruéng ®Êt cña ta chÝ nh©n, chÝ nghÜa, hîp
t×nh hîp lý. Ch¼ng nh÷ng lµ lµm cho cè n«ng, bÇn n«ng, trung
n«ng ë d−íi cã ruéng cµy, nh−ng ®ång thêi chiÕu cè ®ång bµo phó
n«ng, ®ång thêi chiÕu cè ®Õn ®ång bµo ®Þa chñ. Ngoµi ra chóng ta
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 360
còng chiÕu cè ®Õn ®ång bµo c«ng th−¬ng nghiÖp, chiÕu cè c¸n bé,
c«ng nh©n, nh©n d©n lao ®éng kh¸c vµ ®ång bµo t¶n c−.
Chóng ta còng chiÕu cè c¸c chiÕn sÜ hy sinh x−¬ng m¸u ®Ó b¶o
vÖ ®Êt n−íc, chóng ta còng chiÕu cè chiÕn sÜ ®· hy sinh mét phÇn
x−¬ng m¸u hay tÝnh m¹ng cho Tæ quèc, ®ã lµ th−¬ng binh vµ gia
®×nh tö sÜ.
Tãm l¹i, LuËt c¶i c¸ch ruéng ®Êt Êy MÆt trËn ®· nghiªn cøu kü. Tr−íc hÕt §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam ®· nghiªn cøu kü, MÆt
trËn, c¸c ®¶ng ph¸i anh em d©n chñ ®· nghiªn cøu kü. ChÝnh phñ
còng ®· nghiªn cøu kü. B©y giê mong Quèc héi l¹i nghiªn cøu kü
mét lÇn n÷a, th«ng qua LuËt c¶i c¸ch ruéng ®Êt Êy.
Chóng ta kh«ng nh÷ng ®· th¾ng lîi vÒ ®¸nh giÆc mµ chóng ta
còng th¾ng lîi trong c¶i c¸ch ruéng ®Êt, chóng ta th¾ng lîi trong
c¸ch m¹ng ph¶n ®Õ ph¶n phong, thÕ lµ c¨n b¶n cña chóng ta, n−íc
ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, §éc lËp, Tù do, H¹nh phóc.
Nãi ngµy 2-12-1953.
Tµi liÖu l−u t¹i
Trung t©m L−u tr÷ Quèc gia I.
361
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm ngµy gi¶i phãng n−íc Céng hßa nh©n d©n
Anbani
KÝnh göi ®ång chÝ ¡ngve Hètgia, Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng n−íc Céng hßa Nh©n d©n Anbani,
Nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø 9 ngµy n−íc Anbani ®−îc gi¶i
phãng, thay mÆt nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ
Céng hßa vµ nh©n danh t«i, t«i h©n hoan göi tíi ®ång chÝ Chñ tÞch,
nh©n d©n vµ ChÝnh phñ Anbani lêi chµo mõng th¾m thiÕt.
Chóng t«i phÊn khëi theo dâi nh÷ng th¾ng lîi cña nh©n d©n
Anbani trong c«ng cuéc x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë Anbani, d−íi
sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña ®ång chÝ vµ cña §¶ng Lao ®éng Anbani,
víi sù gióp ®ì anh em cña Liªn X« vÜ ®¹i.
Chóng t«i nhiÖt thµnh chóc nh©n d©n Anbani tiÕn bé nhanh
chãng trong sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë Anbani; chóng
t«i tin ch¾c r»ng t×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai d©n téc chóng ta
sÏ ngµy cµng bÒn chÆt trong c«ng cuéc ®Êu tranh chung cho hßa
b×nh vµ d©n chñ thÕ giíi, d−íi sù l·nh ®¹o cña Liªn X« vÜ ®¹i.
Chñ tÞch kiªm Thñ t−íng
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 152, tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-12-1953.
362
“Héi nghÞ ®¹i biÓu toµn quèc” bï nh×n
GiÆc Ph¸p muèn dïng “d©n chñ” gi¶ hiÖu còng nh− “®éc lËp”
gi¶ hiÖu, ®Ó lõa bÞp nh©n d©n ta, nh©n d©n Ph¸p vµ nh©n d©n
thÕ giíi.
§ång thêi chóng muèn t« son ®iÓm phÊn cho bï nh×n, ®Ó n©ng
cao “danh gi¸” cña bï nh×n. V× lÏ ®ã, th¸ng 10 võa qua, chóng ®·
bµy trß hÒ “héi nghÞ ®¹i biÓu toµn quèc”. Bän hÒ Êy chØ tõ trong xã c¸c vïng t¹m bÞ chiÕm mµ róc lªn,
chóng ®· dïng lËu ch÷ “toµn quèc”.
Chóng (do bän ngôy quyÒn chØ ®Þnh) lµ nh÷ng tªn ®ª hÌn nhÊt
trong bän ®ª hÌn, chø ch¼ng “®¹i biÓu” cho ai hÕt.
Chóng ®· c¶ gan rªu rao lµ chóng “®¹i biÓu” cho nh©n d©n
ViÖt Nam.
Nh−ng “tr©u buéc ghÐt tr©u ¨n” (Trong hai ngµy, chóng chÐn
hÕt 2.700 c¸i b¸nh m× thÞt vµ 5.646 chai r−îu c¸c lo¹i).
Nh÷ng bän “tr©u buéc” lµ:
Héi PhËt gi¸o bï nh×n,
Phôc Quèc héi,
C«ng héi b¸o chÝ bï nh×n,
§¹i biÓu bï nh×n Trung Bé,
Héi ®ång Thµnh phè bï nh×n Sµi Gßn, Chî Lín, §µ L¹t, v.v..
Bän nµy ®· v¹ch mÆt bän “tr©u ¨n” nh− sau:
“ñy ban tæ chøc” lµ bän ®Çu c¬ chÝnh trÞ, v« liªm sØ, v« tæ quèc.
Nã kh«ng d¸m c«ng bè tªn tuæi nh÷ng tªn ViÖt gian ®Õn dù héi nghÞ.
“Héi nghÞ ®¹i biÓu toµn quèc” Bï nh×n 363
Tªn TrÇn V¨n Hy, “Phã Chñ tÞch” héi nghÞ ®· bÞ ng−êi kh¸c tè c¸o
vµ bÞ ®uæi ra khái héi nghÞ.
§¹i biÓu B¾c Bé ®Òu lµ bän §¹i ViÖt.
27 tªn “®¹i biÓu” Trung Bé ch¼ng ®¹i biÓu cho ai c¶.
Nh÷ng ®¹i biÓu chØ lµ nh÷ng ®¶ng ph¸i ma tr¬i, v.v..
Tuy lµ hÒ, chóng kh«ng d¸m tr¾ng trîn tuyªn bè ph¶n n−íc,
ph¶n d©n, mµ ®· miÔn c−ìng ®ßi: “ViÖt Nam kh«ng tham gia khèi Liªn hiÖp Ph¸p”. Nh−ng sau vµi tiÕng ®ång hå, chóng l¹i c¶i
chÝnh ngay.
Dï sao, viÖc ®ã ®· lµm cho thùc d©n Ph¸p næi giËn “tam bµnh”,
vµ bï nh×n B¶o §¹i mÐo mÆt.
Trß hÒ Êy lµm cho ®ång bµo tõ trong vïng t¹m bÞ chiÕm cµng
thÊy râ:
- Nh÷ng chÝnh s¸ch gi¶ dèi, lõa bÞp cña thùc d©n vµ bï nh×n.
- Nh÷ng m©u thuÉn gi÷a lò bï nh×n.
- Nh÷ng m©u thuÉn gi÷a bï nh×n vµ thùc d©n.
- ChØ cã Quèc héi ta lµ ®¹i biÓu thËt sù cho nh©n d©n, vµ chØ cã
kh¸ng chiÕn, ®¸nh ®uæi thùc d©n vµ bï nh×n, míi cã thèng nhÊt vµ
®éc lËp thËt sù.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 152,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-12-1953.
364
Mét phót ®ång hå
Ng−êi x−a cã c©u: “Mét phót ®ång hå, mét nÐn vµng”.
NghÜa lµ mét phót ®ång hå rÊt quý b¸u. ThËt vËy, mét phót
cña hµng triÖu ng−êi céng l¹i thµnh rÊt nhiÒu ngµy giê, vµ lµm
®−îc rÊt nhiÒu c«ng viÖc. ThÝ dô mét phót ë Liªn X«, c«ng nh©n cã
thÓ: ®µo 1.426 tÊn than ®¸, hoÆc ®óc 111 tÊn s¾t, hoÆc may 2.200
®«i giµy, hoÆc dÖt 3.200 th−íc v¶i, v.v.. Chóng ta th−êng than phiÒn kh«ng ®ñ thêi giê ®Ó lµm viÖc vµ
häc tËp. §ã lµ v× ch−a biÕt quý träng thêi giê, s¾p ®Æt thêi giê cho
hîp lý, cßn l·ng phÝ nhiÒu thêi giê. “N¹n 5 nhiÒu” còng do ®ã mµ
sinh ra.
Muèn tiÕt kiÖm thêi giê, th× mäi viÖc (häc tËp, c«ng t¸c, khai
héi, v.v.) ®Òu ph¶i chuÈn bÞ s½n sµng ®Çy ®ñ. Khi lµm viÖc, khi
häc tËp, khi bµn b¹c, ph¶i cã tinh thÇn phô tr¸ch, ph¶i gi÷ v÷ng
thêi giê ®· ®Þnh. Lµm ®−îc nh− vËy, th× khái hÊp tÊp véi v·, mµ
tinh thÇn khoan kho¸i, tiÕt kiÖm ®−îc thêi giê, c«ng viÖc sÏ rÊt
tr«i ch¶y.
Vµ quyÕt t©m lµm, th× nhÊt ®Þnh lµm ®−îc.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 153,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-12-1953.
365
VµI ¦U §IÓM Vµ KHUYÕT §IÓM TRONG VIÖC PH¸T §éNG QUÇN CHóNG
Trong ph¸t ®éng quÇn chóng ®ît 2, nhiÒu ®éi c«ng t¸c ®· biÕt
kÕt hîp c«ng viÖc ph¸t ®éng quÇn chóng víi nh÷ng c«ng viÖc kh¸c,
nh−: lËp tæ ®æi c«ng, ®µo m−¬ng ®¾p ®Ëp, thu thuÕ n«ng nghiÖp,
®µo hÇm tró Èn, b×nh d©n häc vô, v.v. ®Òu cã kÕt qu¶ tèt. Vµi s¸ng
kiÕn ®¸ng nªu, nh−:
- ë D.H., mét thuyÒn g¹o bÞ ®¾m, ®ång chÝ ®éi tr−ëng liÒn häp
nh©n d©n l¹i, vµ gi¶i thÝch: “G¹o Êy lµ cña ChÝnh phñ, tøc lµ cña
nh©n d©n”. V× vËy, quÇn chóng kh«ng nh÷ng h¨ng h¸i vít hÕt g¹o
mµ cßn tù ®éng ®−a g¹o −ít vÒ ¨n, ®ong g¹o míi cña m×nh tr¶ cho
ChÝnh phñ ®Ó bé ®éi ®−îc ¨n g¹o tèt.
- ë M.A., ®éi ®· gióp ®ång bµo b×nh nghÞ thuÕ c«ng th−¬ng
nghiÖp. Trong 3 h«m, ®· ®−îc 104 nhµ trong 125 nhµ tÝnh xong, vµ
v−ît møc 400 phÇn tr¨m.
§ã lµ nh÷ng −u ®iÓm. Nh−ng vÉn cßn nhiÒu n¬i ph¹m nh÷ng
khuyÕt ®iÓm nh−:
- BÖnh h×nh thøc - ë D.T., tuyªn truyÒn rÇm ré, mäi ng−êi ®eo
khÈu hiÖu trªn ngùc, nh−ng v× c¸n bé kh«ng gi¶i thÝch, nhiÒu
ng−êi kh«ng hiÓu khÈu hiÖu nãi g×.
- BÖnh bao biÖn - ë A.N., häp ®¹i héi phô n÷, nh−ng ban chÊp
hµnh phô n÷ kh«ng ®−îc hiÓu râ môc ®Ých, nhiÖm vô vµ c¸ch l·nh
®¹o héi nghÞ nªn thiÕu chñ ®éng, viÖc g× còng do ®éi b¶o nãi hÕt.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 366
- BÖnh quan liªu mÖnh lÖnh - ë H.L., quÇn chóng kh«ng t¸n
thµnh hai anh A vµ B vµo n«ng héi, nh−ng ®éi vÉn gß Ðp ®−a vµo
cho kú ®−îc. MÊy h«m sau, hai ng−êi ®ã ph¹m lçi, bÞ quÇn chóng
®uæi ra. ë A.N., quÇn chóng ®ßi tè khæ mét tªn c−êng hµo, nh−ng
®éi vÉn cø ®−a nã vµo n«ng héi, lÊy cí lµ trung n«ng.
- BÖnh chñ quan - Kh«ng kÕt hîp chÆt chÏ c«ng viÖc kh¸ng
chiÕn víi c«ng viÖc ph¸t ®éng quÇn chóng, kh«ng chuÈn bÞ s½n sµng kÕ ho¹ch ®Ò phßng ®Þch nªn khi x· bÞ uy hiÕp th× nh©n d©n
hoang mang, hoÆc chñ quan tÕu, thËm chÝ nh− ®éi T.T., khi x· bÞ
uy hiÕp, vÉn cø tËp trung chØnh huÊn.
- Kh«ng lµm ®óng chÝnh s¸ch - Cã vµi x· th× trong ñy ban,
n«ng héi, thµnh phÇn trung n«ng gÊp hai thµnh phÇn bÇn cè n«ng.
Cã ñy ban th× l¹i chØ cã mét trung n«ng. ë Liªn khu IV, th× trong
25 ñy ban, chØ 7 ñy ban cã phô n÷.
Nãi tãm l¹i, nh÷ng bÖnh trªn ®©y ®Òu do mét khuyÕt ®iÓm chÝnh mµ ra, tøc lµ: kh«ng nghiªn cøu kü chÝnh s¸ch vµ chØ thÞ cña
Trung −¬ng, kh«ng ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng.
C¸n bé ta ph¶i söa ch÷a khuyÕt ®iÓm, ph¸t triÓn −u ®iÓm, ®Ó
lµm cho ®ît 3 thµnh c«ng tèt, gän, nhanh h¬n.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 153,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-12-1953.
367
Th− göi ®ång bµo vµ c¸n bé Lai Ch©u
Th©n ¸i göi ®ång bµo vµ c¸n bé Lai Ch©u,
§· h¬n 80 n¨m nay, ®ång bµo tØnh nhµ bÞ thùc d©n Ph¸p vµ ViÖt gian ph¶n ®éng ¸p bøc, bãc lét, lõa bÞp; ch−a hÒ ®−îc h−ëng h¹nh phóc, ®éc lËp, tù do nh− ®ång bµo c¸c n¬i kh¸c. T«i vµ ChÝnh phñ lu«n lu«n th−¬ng xãt ®ång bµo.
Ngµy nay ®ång bµo ®· ®−îc bé ®éi ChÝnh phñ gi¶i phãng khái ¸ch thùc d©n vµ ph¶n ®éng; t«i thay mÆt ChÝnh phñ th©n ¸i göi lêi hái th¨m ®ång bµo vµ c¸n bé.
Sau ®©y t«i cã mÊy lêi dÆn ®ång bµo vµ c¸n bé ghi nhí vµ lµm cho ®óng:
1- §oµn kÕt th©n ¸i gióp ®ì lÉn nhau. 2- Gióp ®ì bé ®éi diÖt phØ, trõ gian, gi÷ g×n trËt tù. 3- Ra søc t¨ng gia s¶n xuÊt ®Ó mäi ng−êi ®−îc Êm no. 4- HÕt søc trung thµnh víi Tæ quèc vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n
chñ Céng hßa. Cßn ®èi víi nh÷ng ng−êi tr−íc ®©y ®· lÇm ®−êng theo giÆc nÕu trë vÒ víi Tæ quèc th× ChÝnh phñ sÏ khoan hång.
C¸n bé th× ph¶i thËt sù gÇn gòi gióp ®ì nh©n d©n, ®Æt lîi Ých cña nh©n d©n lªn trªn hÕt.
Chóc ®ång bµo vµ c¸n bé m¹nh kháe vµ cè g¾ng.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng Ngµy 12 th¸ng 12 n¨m 1953
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 155, tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-12-1953.
368
Lêi kªu gäi nh©n dÞp kû niÖm 7 n¨m toµn quèc kh¸ng chiÕn
B−íc sang n¨m thø 8 cña cuéc kh¸ng chiÕn toµn quèc, t«i rÊt
vui mõng b¸o c¸o víi toµn thÓ ®ång bµo vµ chiÕn sÜ mét th¾ng lîi
chÝnh trÞ rÊt to lín cña chóng ta: §Çu th¸ng 12 võa qua, Quèc héi
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®· nhÊt trÝ nhiÖt liÖt th«ng qua
LuËt c¶i c¸ch ruéng ®Êt, ®Ó thùc hiÖn ng−êi cµy cã ruéng. Tõ ngµy thùc d©n Ph¸p béi −íc g©y ra chiÕn tranh x©m l−îc
n−íc ta, vµ nh©n d©n ta kiªn quyÕt ®øng lªn kh¸ng chiÕn ®Ó gi÷
g×n ®éc lËp cña Tæ quèc, th× t×nh h×nh ®· thay ®æi nhiÒu: lóc ®Çu
t×nh h×nh thÕ giíi vµ t×nh h×nh trong n−íc ®Òu khã kh¨n cho ta.
Nh−ng t×nh h×nh thÕ giíi ph¸t triÓn ngµy cµng rÊt cã lîi cho cuéc
kh¸ng chiÕn cña ta. Lùc l−îng hßa b×nh d©n chñ thÕ giíi do Liªn X«
®øng ®Çu ngµy cµng v÷ng vµng vµ ph¸t triÓn, ®· m¹nh h¬n nhiÒu
lùc l−îng cña phe ®Õ quèc g©y chiÕn.
ë trong n−íc th× cuéc kh¸ng chiÕn anh dòng cña nh©n d©n ta ngµy cµng thªm m¹nh vµ ®· thu ®−îc nhiÒu th¾ng lîi vÎ vang vÒ
mäi mÆt: qu©n sù, chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa. Chóng ta ®· ®¸nh
cho ®Þch nh÷ng ®ßn nÆng nÒ, ®· lµm cho ®Þch thua thiÖt ®au ®ín.
7 n¨m qua, chóng ta ®· tiªu diÖt h¬n 32 v¹n qu©n ®Þch, ®· lµm cho
®Þch thiÕu hôt binh sÜ. §Ó cøu vít thÊt b¹i Êy, ®Þch ra søc thùc
hiÖn ©m m−u “dïng ng−êi ViÖt ®¸nh ng−êi ViÖt”, gÊp rót më réng
ngôy qu©n; song nh− thÕ th× kh¸c nµo uèng thuèc ®éc cho ®ì kh¸t.
7 n¨m qua, ®Þch ®· hao tæn 3 triÖu triÖu b¹c Ph¸p. V× vËy mµ kinh
Lêi kªu gäi nh©n dÞp kû niÖm... 369
tÕ tµi chÝnh cña ®Þch ®· kiÖt quÖ, chóng ph¶i quþ lôy, xin xá Mü,
ngµy cµng phô thuéc vµo Mü, ®Õ quèc Mü th× nh©n ®ã mµ n« dÞch
nh©n d©n Ph¸p, vµ trùc tiÕp can thiÖp vµo chiÕn tranh ViÖt - Miªn -
Lµo hßng thay thÕ ®Þa vÞ Ph¸p ë §«ng D−¬ng.
Nh÷ng sù thËt ®ã ®· chøng tá thÕ ®Þch ngµy cµng yÕu, thÕ ta ngµy cµng m¹nh.
V× cuéc kh¸ng chiÕn cña ta lµ chÝnh nghÜa, cho nªn nh©n d©n Ph¸p vµ nh©n d©n c¸c n−íc bÞ Ph¸p thèng trÞ cïng nh©n d©n yªu
chuéng hßa b×nh thÕ giíi ñng hé ta, vµ ®Êu tranh ngµy thªm m¹nh
chèng cuéc chiÕn tranh x©m l−îc ë ViÖt Nam.
Nh©n dÞp nµy, t«i thay mÆt nh©n d©n ViÖt Nam göi lêi th©n ¸i
chµo nh©n d©n Ph¸p vµ nh©n d©n c¸c n−íc bÞ Ph¸p thèng trÞ. T«i
c¶m ¬n giai cÊp c«ng nh©n thÕ giíi ®· lÊy ngµy h«m nay lµ “Ngµy
quèc tÕ tÝch cùc ®oµn kÕt víi nh©n d©n ViÖt Nam”, vµ c¶m ¬n nh©n
d©n yªu chuéng hßa b×nh thÕ giíi ®· h¨ng h¸i ñng hé cuéc kh¸ng
chiÕn cña ViÖt Nam.
V× ®éc lËp d©n téc vµ hßa b×nh thÕ giíi, mµ qu©n vµ d©n ta
kh¸ng chiÕn rÊt anh dòng vµ ®· thu nhiÒu th¾ng lîi to lín. Víi søc
®oµn kÕt kh¸ng chiÕn ngµy thªm m¹nh cña nh©n d©n ta, víi sù
ñng hé ngµy cµng thªm tÝch cùc cña nh©n d©n Ph¸p vµ nh©n d©n
yªu chuéng hßa b×nh thÕ giíi, cuéc kh¸ng chiÕn cña ta nhÊt ®Þnh
th¾ng lîi.
Bëi v× thùc d©n Ph¸p cø tiÕp tôc cuéc chiÕn tranh x©m l−îc, cho nªn nh©n d©n ViÖt Nam quyÕt ®¸nh m¹nh h¬n n÷a, tiªu diÖt
sinh lùc ®Þch nhiÒu h¬n n÷a, quyÕt kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi cuèi
cïng. Nh−ng nÕu ChÝnh phñ Ph¸p muèn ®i ®Õn ®×nh chiÕn ë ViÖt
Nam b»ng c¸ch th−¬ng l−îng, vµ muèn gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ViÖt
Nam theo lèi hßa b×nh, th× nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam
D©n chñ Céng hßa còng s½n sµng nãi chuyÖn.
VËy, ®Ó thùc hiÖn ®éc lËp thËt sù vµ hßa b×nh thËt sù, qu©n vµ
d©n ta ph¶i ra søc lµm trßn hai nhiÖm vô trung t©m lµ: ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn vµ c¶i c¸ch ruéng ®Êt. Hai nhiÖm vô Êy g¾n liÒn chÆt
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 370
chÏ víi nhau: Ph¶i c¶i c¸ch ruéng ®Êt ®Ó båi d−ìng lùc l−îng nh©n
d©n, ®¶m b¶o kh¸ng chiÕn th¾ng lîi. Ph¶i ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn
®Ó ®¶m b¶o c¶i c¸ch ruéng ®Êt thµnh c«ng.
Còng nh− c«ng viÖc kh¸ng chiÕn, c¶i c¸ch ruéng ®Êt lµ mét
cuéc ®Êu tranh to lín; cho nªn c«ng t¸c ph¸t ®éng quÇn chóng ph¶i
rÊt cÈn thËn, ph¶i cã kÕ ho¹ch ®Çy ®ñ, ph¶i cã l·nh ®¹o chÆt chÏ,
ph¶i tuyÖt ®èi tr¸nh tù ý ph¸t ®éng, th× c¶i c¸ch ruéng ®Êt sÏ ch¾c ch¾n thµnh c«ng.
Hìi ®ång bµo toµn quèc! Hìi toµn thÓ chiÕn sÜ vµ c¸n bé! Chóng ta h·y ra søc thi ®ua lµm trßn hai nhiÖm vô trung t©m
Êy, ®Ó thùc hiÖn ®éc lËp hoµn toµn cho Tæ quèc ta vµ hßa b×nh thËt
sù cho nh©n d©n ta.
Kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.
KiÕn quèc nhÊt ®Þnh thµnh c«ng.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 154,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-12-1953.
371
T×nh nghÜa quèc tÕ, ®oµn kÕt giai cÊp
Qu©n vµ d©n ta cµng ®oµn kÕt nhÊt trÝ, ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn, th× nh©n d©n Ph¸p vµ nh©n d©n c¸c thuéc ®Þa Ph¸p, nh©n d©n c¸c n−íc b¹n vµ nh©n d©n thÕ giíi cµng h¨ng h¸i ñng hé ta. Vµi vÝ dô thiÕt thùc:
Võa råi, Bé Quèc phßng Ph¸p muèn th¨m dß ý kiÕn nh©n d©n, bÌn ®Æt c©u hái: “Theo ý kiÕn b¹n, th× nªn lµm g× ë §«ng D−¬ng?”. Trong sè tr¶ lêi:
50 phÇn tr¨m nãi: Nªn chÊm døt ngay chiÕn tranh. 35 phÇn tr¨m nãi: Nªn dµn xÕp víi ChÝnh phñ kh¸ng chiÕn
ViÖt Nam. 15 phÇn tr¨m nãi: Nªn bá §«ng D−¬ng vµ rót qu©n ®éi Ph¸p
vÒ n−íc. Nh÷ng c©u tr¶ lêi Êy ®· chøng tá r»ng ®¹i ®a sè nh©n d©n
Ph¸p muèn hßa b×nh ë ViÖt Nam. Trung tuÇn th¸ng 11, Héi nghÞ toµn quèc Ph¸p, gåm ®ñ c¸c
®¶ng ph¸i, ®oµn thÓ vµ t«n gi¸o, ®ßi chÊm døt chiÕn tranh ë ViÖt Nam. Trong b¶n nghÞ quyÕt cña Héi nghÞ, cã nh÷ng ®iÒu sau ®©y:
§¹i ®a sè nh©n d©n Ph¸p muèn hßa b×nh ë §«ng D−¬ng. D− luËn Ph¸p vµ mét sè ®¹i biÓu Quèc héi Ph¸p ngµy cµng
nhËn râ r»ng: kh«ng thÓ nµo dïng gi¶i ph¸p qu©n sù ë §«ng D−¬ng; vµ ChÝnh phñ Ph¸p còng ph¶i nhËn r»ng: dï cã th¾ng lîi, th× Ph¸p vÉn sÏ bÞ g¹t ra khái §«ng D−¬ng.
ViÖc tiÕp tôc chiÕn tranh x©m l−îc ViÖt Nam lµm cho Ph¸p kh«ng thÓ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ, chÝnh trÞ vµ qu©n sù cña m×nh.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 372
CÇn ph¶i dµn xÕp gi÷a ChÝnh phñ Ph¸p vµ ChÝnh phñ Hå ChÝ Minh...
Héi nghÞ kªu gäi toµn thÓ nh©n d©n Ph¸p tæ chøc vµ ®Èy m¹nh cuéc vËn ®éng ®ßi chÊm døt chiÕn tranh ë ViÖt Nam...
Trung tuÇn th¸ng 10, §¹i héi lÇn thø III cña C«ng ®oµn thÕ giíi, cã 819 ®¹i biÓu thay mÆt cho h¬n 88 triÖu c«ng nh©n cña 79 n−íc, ®· th«ng qua nghÞ quyÕt:
“§¹i héi ®ßi chÊm døt cuéc chiÕn tranh mµ thùc d©n Ph¸p ®−îc ®Õ quèc Mü gióp ®ì, ®· tiÕn hµnh chèng n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa trong gÇn 8 n¨m nay.
“§¹i héi trÞnh träng tuyªn bè: Ngµy 19-12-1953 (ngµy kû niÖm kh¸ng chiÕn toµn quèc cña nh©n d©n ViÖt Nam) sÏ lµ ngµy quèc tÕ tÝch cùc ®oµn kÕt víi nh©n d©n ViÖt Nam vµ ®Êu tranh ®ßi chÊm døt cuéc chiÕn tranh x©m l−îc.
“§¹i héi kªu gäi tÊt c¶ nh÷ng ng−êi lao ®éng vµ c¸c c«ng ®oµn c¸c n−íc tæ chøc nh÷ng cuéc héi häp, mÝt tinh, biÓu t×nh, vµ nh÷ng h×nh thøc kh¸c, ®Ó tá râ ý kiÕn cña m×nh ®ßi chÊm døt cuéc chiÕn tranh téi ¸c...”.
Cuèi th¸ng 11, Héi nghÞ hßa b×nh thÕ giíi còng th«ng qua mét nghÞ quyÕt gièng nh− vËy.
C¸c c«ng ®oµn c¸c n−íc, ®Æc biÖt lµ ë Ph¸p, §¶ng Céng s¶n, Tæng C«ng ®oµn, c¸c ®oµn thÓ d©n chñ ®ang ra søc chuÈn bÞ lÊy ngµy 19-12 lµm mét ngµy ®Êu tranh rÇm ré.
Víi søc chiÕn ®Êu anh dòng cña qu©n vµ d©n ta, víi sù ñng hé nhiÖt liÖt cña nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh thÕ giíi - kh¸ng chiÕn cña ta ph¶i tr−êng kú gian khæ, nh−ng nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 154,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-12-1953.
373
Th− göi chiÕn sÜ vµ c¸n bé nh©n ngµy kû niÖm thµnh lËp
qu©n ®éi nh©n d©n
Göi toµn thÓ chiÕn sÜ vµ c¸n bé,
Nh©n ngµy kû niÖm thµnh lËp Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam33, B¸c cã lêi th©n ¸i chóc mõng toµn thÓ c¸n bé vµ chiÕn sÜ. Tõ ngµy thµnh lËp ®Õn nay, qu©n ®éi ta ®· tr−ëng thµnh mau chãng vÒ mäi mÆt, ®· lËp nhiÒu chiÕn c«ng oanh liÖt, ®· thu nhiÒu th¾ng lîi vÎ vang.
Tõ nay, ®Ó ®−a kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi, kiÕn quèc ®Õn thµnh c«ng, Qu©n ®éi nh©n d©n ta ph¶i:
- Ra søc thi ®ua diÖt giÆc lËp c«ng. - Ra søc gióp ®ì ®ång bµo n«ng d©n thùc hiÖn chÝnh s¸ch
ruéng ®Êt cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ. - Cè g¾ng häc tËp chÝnh trÞ vµ qu©n sù ®Ó tiÕn bé m·i, ®Ó xøng
®¸ng lµ qu©n ®éi c¸ch m¹ng cña nh©n d©n. Nh©n dÞp nµy B¸c cho mçi ®¹i ®oµn vµ mçi liªn khu mét l¸ cê
“QuyÕt chiÕn, quyÕt th¾ng” ®Ó lµm gi¶i th−ëng lu©n l−u. C¸c ®¬n vÞ h·y cè g¾ng thi ®ua ®Ó giËt gi¶i th−ëng vinh dù ®Æc biÖt nµy.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 155, tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-12-1953.
374
Th− göi ®ång bµo c«ng gi¸o nh©n dÞp lÔ N«en
Nh©n dÞp lÔ N«en, t«i th©n ¸i göi lêi chóc phóc ®ång bµo. Chóa C¬ ®èc hy sinh ®Ó cøu loµi ng−êi khái ¸ch n« lÖ, vµ ®−a
loµi ng−êi vÒ h¹nh phóc, b×nh ®¼ng, b¸c ¸i, tù do. Song bän thùc d©n Ph¸p vµ can thiÖp Mü m−u c−íp n−íc ta,
bän ViÖt gian bï nh×n m−u b¸n n−íc ta. Chóng muèn b¾t d©n ta lµm n« lÖ. Chóng ph¹m nhiÒu téi ¸c, nh− ®èt ph¸ t−îng th¸nh, nhµ thê, giÕt h¹i nh©n d©n l−¬ng vµ gi¸o. Chóng ®· b¹o ng−îc lµm tr¸i h¼n víi lêi Chóa.
Phóc ©m d¹y chóng ta r»ng: Chóa C¬ ®èc sinh ra lµm g−¬ng mäi gièng phóc ®øc nh−: hy sinh v× n−íc v× d©n, lµm g−¬ng lao ®éng, c«ng b»ng ruéng ®Êt, tin thê Chóa b»ng tinh thÇn.
Chóng ta kh¸ng chiÕn cøu n−íc, thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt vµ tiÕt kiÖm, c¶i c¸ch ruéng ®Êt lµm cho ng−êi cµy cã ruéng, tÝn ng−ìng tù do. Nh− thÕ lµ nh÷ng viÖc ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ta lµm, ®Òu hîp víi tinh thÇn Phóc ©m. Cho nªn t«i chóc ®ång bµo C«ng gi¸o lµm trän chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ còng lµ lµm trän tinh thÇn cña Chóa C¬ ®èc.
Chóng ta ph¶i kh¸ng chiÕn tr−êng kú vµ gian khæ, nh−ng chóng ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi vµ h−ëng h¹nh phóc thËt sù, nh− Chóa C¬ ®èc ®· høa víi chóng ta.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 155, tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-12-1953.
375
Mõng ngµy chóa gi¸ng sinh (1953)
C¸ch ®©y 1.953 n¨m, mét ng−êi b×nh d©n ra ®êi, tªn lµ Giªsu.
XÐt theo Kinh th¸nh, th× mÑ Ng−êi lµ mét cè n«ng, bÞ ®Þa chñ
bãc lét, øc hiÕp... Bµ ph¶i ë c÷ trong mét c¸i chuång bß, l¹nh lïng
hiu qu¹nh.
Tõ bÐ ®Õn lín, Ng−êi kh«ng cã tiÒn cña, ruéng n−¬ng, chØ lao
®éng mµ sèng. Suèt ®êi, Ng−êi ra søc chèng bän phong kiÕn ®Þa chñ, t− s¶n
m¹i b¶n.
Suèt ®êi, Ng−êi ra søc bªnh vùc d©n nghÌo, ®øng h¼n vÒ phÝa
giai cÊp lao ®éng.
Suèt ®êi, Ng−êi ra søc tuyªn truyÒn: yªu Tæ quèc, yªu chÝnh
nghÜa, yªu loµi ng−êi.
Kh«ng may, trong 12 c¸n bé tin cËy cña Ng−êi ®· lät vµo tªn
Giu®a. H¾n ®· tham mÊy ®ång xu mµ b¸n Ng−êi cho bän ph¶n
®éng; còng nh− bän Giu®a ngµy nay, ®éi lèt t«n gi¸o, mµ ph¶n
Chóa, ph¶n quèc, lµm tay sai cho ®Õ quèc thùc d©n.
Chóa Giªsu ®· hy sinh, bÞ ®ãng ®inh trªn gi¸ ch÷ thËp. Song
nh÷ng lêi Ng−êi d¹y vÒ yªu n−íc, b×nh ®¼ng, b¸c ¸i... th× soi s¸ng
mu«n ®êi. Cßn loµi Giu®a cò vµ míi, th× ®Òu bÞ nh©n d©n nguyÒn
rña, bªu xÊu mu«n ®êi.
§ång bµo ta, l−¬ng còng nh− gi¸o, ®oµn kÕt kh¸ng chiÕn, ñng
hé chÝnh s¸ch ruéng ®Êt, thùc hiÖn ng−êi cµy cã ruéng, tøc lµ lµm
®óng lêi d¹y cña Chóa Giªsu, tøc lµ thËt thµ t«n kÝnh Chóa Giªsu.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 376
Nh©n ngµy kû niÖm Chóa gi¸ng sinh, chóng ta hoan h« ®¹o
®øc ¸i quèc, b×nh ®¼ng, b¸c ¸i cña Chóa; vµ thµnh t©m chóc ®ång
bµo C«ng gi¸o nhiÒu phóc lµnh.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 155,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-12-1953.
377
VµI KHUYÕT §IÓM TRONG VIÖC PH¸T §éNG QUÇN CHóNG
§¶ng vµ ChÝnh phñ ®· ®Þnh râ rµng chÝnh s¸ch ®èi víi c¸c
tÇng líp trong n«ng th«n. Nh−ng cã mét sè c¸n bé ch−a thÊm
nhuÇn t− t−ëng vµ n¾m v÷ng chÝnh s¸ch, cho nªn:
Cã c¸n bé cho r»ng: Sau khi ph¸t ®éng, th× bÇn cè n«ng “lªn mÆt”.
Cã c¸n bé cho r»ng: Nh÷ng bÇn cè n«ng cã bu«n b¸n chót ®Ønh,
hoÆc ®i cñi, trång rau, lµ kh«ng ph¶i “n«ng d©n thuÇn tóy”. Cã c¸n bé cho r»ng: Phô n÷ ch−a cã chång con, míi lµ “®ñ ®iÒu
kiÖn” rÔ, chuçi.
Cã c¸n bé cho r»ng: Thanh niªn n«ng d©n “kh«ng cùc khæ”, cho
nªn kh«ng cÇn ph¸t ®éng thanh niªn.
Cã c¸n bé cho r»ng: §· ®Êu ®Þa chñ th× “®Êu tÊt”, cÇn g× ph¶i
ph©n biÖt ®èi ®·i.
Còng nh− nh÷ng sai lÇm kh¸c, nh÷ng sai lÇm kÓ trªn ®Òu v×
c¸n bé t− t−ëng ch−a ®−îc th«ng, ch−a n¾m v÷ng chÝnh s¸ch. Mµ ®· sai lÇm, th× “sai mét li, ®i mét dÆm”, ¶nh h−ëng lín ®Õn c«ng t¸c.
VËy toµn thÓ c¸n bé ta cÇn ph¶i nghiªn cøu thËt kü, thÊm
nhuÇn thËt s©u, thi hµnh thËt ®óng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ cña
ChÝnh phñ - ®ã lµ con ®−êng duy nhÊt ®Ó ®i ®Õn thµnh c«ng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 156,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 31-12-1953.
378
Th− göi c¸n bé vµ chiÕn sÜ mÆt trËn §iÖn Biªn Phñ
Th©n ¸i göi c¸n bé vµ chiÕn sÜ mÆt trËn §iÖn Biªn Phñ1),
Thu §«ng n¨m nay, c¸c chó l¹i cã nhiÖm vô tiÕn qu©n vµo §iÖn Biªn Phñ ®Ó tiªu diÖt thªm sinh lùc ®Þch, më réng thªm c¨n cø kh¸ng chiÕn, gi¶i phãng thªm ®ång bµo cßn bÞ giÆc ®Ì nÐn.
N¨m ngo¸i, c¸c chó ®· anh dòng chiÕn ®Êu, tiªu diÖt nhiÒu ®Þch, ®· th¾ng lîi to. B¸c rÊt vui lßng.
N¨m nay, sau nh÷ng cuéc chØnh huÊn chÝnh trÞ vµ qu©n sù, c¸c chó ®· tiÕn bé h¬n. C¸c chó ph¶i chiÕn ®Êu anh dòng h¬n, chÞu ®ùng gian khæ h¬n, ph¶i gi÷ v÷ng quyÕt t©m trong mäi hoµn c¶nh:
QuyÕt t©m tiªu diÖt ®Þch, QuyÕt t©m gi÷ v÷ng chÝnh s¸ch, QuyÕt t©m tranh nhiÒu th¾ng lîi. B¸c vµ ChÝnh phñ chê tin th¾ng lîi ®Ó khen th−ëng c¸c chó.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng Th¸ng 12 n¨m 1953
Hå CHÝ MINH
In trong s¸ch Hå Chñ tÞch víi c¸c lùc l−îng vò trang nh©n d©n, Nxb. Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi, 1962, tr.150.
_______________
1) Néi dung bøc th− nµy cßn ®−îc göi cho c¸n bé, chiÕn sÜ ë mét sè mÆt trËn kh¸c (BT).
379
Th− göi c¸n bé cung cÊp vµ ®ång bµo d©n c«ng
Thu §«ng n¨m nay, c¸c c«, c¸c chó l¹i ra tiÒn tuyÕn ®Ó cïng bé
®éi diÖt giÆc, ®Ó gi¶i phãng ®ång bµo ta.
B¸c gëi lêi th¨m c¸c c«, c¸c chó, vµ mong c¸c c«, c¸c chó ra søc
thi ®ua:
- ChÞu ®ùng gian khæ,
- V−ît mäi khã kh¨n, - Gióp søc bé ®éi, tranh nhiÒu th¾ng lîi,
- Hoµn thµnh nhiÖm vô v−ît møc.
§ång thêi c¸c c«, c¸c chó ph¶i gi÷ v÷ng chÝnh s¸ch cña §¶ng
vµ cña ChÝnh phñ.
B¸c chê thµnh tÝch cña c¸c c«, c¸c chó ®Ó khen th−ëng.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Hå CHÝ MINH
ViÕt vµo th¸ng 12-1953.
Tµi liÖu l−u t¹i
B¶o tµng C¸ch m¹ng ViÖt Nam.
380
Th− göi líp chØnh §¶ng Liªn khu V
Th©n ¸i göi líp chØnh §¶ng L.K.V,
Cuéc kh¸ng chiÕn cña ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi, song ph¶i tr−êng
kú vµ gian khæ.
Môc ®Ých chØnh §¶ng lµ ®Ó dïi mµi c¸n bé vµ ®¶ng viªn thµnh
nh÷ng chiÕn sÜ xøng ®¸ng lµ ng−êi ®µy tí cña nh©n d©n. VËy:
- LËp tr−êng giai cÊp v« s¶n ph¶i v÷ng ch¾c.
- Ph¶i lµm ®óng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ, vµ
theo ®óng ®−êng lèi quÇn chóng trong mäi viÖc.
- Ph¶i triÖt ®Ó chèng bÖnh quan liªu, h×nh thøc, tham «, l·ng phÝ.
- Ph¶i thËt sù thi hµnh d©n chñ trong §¶ng vµ trong quÇn chóng.
- Ph¶i thËt thµ tù phª b×nh vµ phª b×nh, ph¶i häc tËp chñ nghÜa
M¸c - Lªnin vµ thÊm nhuÇn chÝnh s¸ch cña §¶ng ®Ó lu«n lu«n tiÕn bé.
- Th¸i ®é häc tËp ph¶i nghiªm chØnh, tù kiÓm th¶o ph¶i thËt thµ.
Mong c¸c c«, c¸c chó quyÕt t©m thi ®ua thùc hiÖn nh÷ng ®iÒu
®ã, ®Ó trë nªn nh÷ng c¸n bé vµ ®¶ng viªn xøng ®¸ng.
B¸c thay mÆt Trung −¬ng gëi 3 gi¶i th−ëng cho toµn líp vµ 1
gi¶i th−ëng cho anh em n«ng d©n gióp viÖc cho líp.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng.
ViÕt vµo n¨m 1953.
B¶n th¶o bøc th− l−u t¹i Côc L−u tr÷
V¨n phßng Trung −¬ng §¶ng.
381
Vua ma tr¬i
Kh¸ng chiÕn cña ViÖt Nam “kh«ng ph¶i lµ mét cuéc phiÕn lo¹n, ®ã lµ mét cuéc c¸ch m¹ng mµ ng−êi Ph¸p muèn dËp t¾t nh−ng kh«ng dËp t¾t ®−îc”.
Thùc d©n Ph¸p “®ßi thªm viÖn binh, ®ßi dïng t©n binh Ph¸p. Quèc héi Ph¸p sÏ ph¶n ®èi sù d¹i dét Êy”.
“Nh©n d©n §«ng D−¬ng cã quyÒn chän chÕ ®é cña hä, Ph¸p kh«ng cã quyÒn Ðp buéc hä”.
“CÇn ph¶i ®¸nh ®æ c¸i chÝnh s¸ch ®iªn rå nã kÐo dµi chiÕn tranh ®· mÊy n¨m nay ®Ó ñng hé nÒn qu©n - chñ - ma - tr¬i vµ theo ®uæi mét cuéc chiÕn tranh v« hy väng”.
“NÕu cø theo ®uæi mét chÝnh s¸ch trong ®ã hy väng h·o huyÒn xen lÉn víi tham « thùc sù - th× c¸i bi kÞch ë §«ng D−¬ng sÏ ®−a ®Õn kÕt qu¶ tai h¹i cho n−íc Ph¸p”.
Nh÷ng lêi ®ã kh«ng ph¶i lµ ng−êi lao ®éng Ph¸p nãi. Kh«ng ph¶i lµ ng−êi céng s¶n nãi. §ã lµ cùu Thñ t−íng Ph¸p tªn lµ §ala®iª (Daladier) viÕt trong b¸o Tin tøc ngµy 7-5-1953.
Lêi nãi ®ã chøng tá r»ng: Kh«ng nh÷ng nh©n d©n lao ®éng Ph¸p vµ §¶ng Céng s¶n Ph¸p chèng chiÕn tranh x©m l−îc ë ViÖt Nam vµ phØ nhæ vµo mÆt bän bï nh×n b¸n n−íc, mµ cã nh÷ng l·nh tô cña phe t− b¶n Ph¸p, nh− §ala®iª, còng vËy.
Lêi nãi ®ã cµng chøng tá r»ng: Cuéc kh¸ng chiÕn cña ta lµ chÝnh nghÜa. Mµ chÝnh nghÜa th× nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.
ViÕt kho¶ng n¨m 1953.
Tµi liÖu l−u t¹i B¶o tµng C¸ch m¹ng ViÖt Nam.
382
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm ngµy thµnh lËp n−íc Céng hßa Nh©n d©n
Rumani
KÝnh göi ®ång chÝ Ghªoãcghiu §ª, Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng n−íc Céng hßa Nh©n d©n Rumani,
Nh©n dÞp kû niÖm ngµy thµnh lËp n−íc Céng hßa Nh©n d©n
Rumani, thay mÆt nh©n d©n, ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ
Céng hßa vµ nh©n danh t«i, t«i kÝnh göi ®ång chÝ Chñ tÞch, nh©n
d©n vµ ChÝnh phñ Rumani lêi chóc mõng nång nhiÖt.
Chóng t«i phÊn khëi theo dâi nh÷ng th¾ng lîi cña nh©n d©n
Rumani ®· ®¹t ®−îc trong c«ng cuéc kiÕn thiÕt chñ nghÜa x· héi,
d−íi sù l·nh ®¹o s¸ng suèt cña ®ång chÝ, cña §¶ng C«ng nh©n
Rumani víi sù gióp ®ì anh em cña Liªn X« vÜ ®¹i.
Chóng t«i chóc nh©n d©n Rumani ®¹t ®−îc nhiÒu th¾ng lîi
míi rÊt to lín, ®Ó gãp phÇn b¶o vÖ hßa b×nh vµ d©n chñ thÕ giíi.
Chñ tÞch
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 157, tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-1-1954.
383
th¸ng 12-1953 so víi th¸ng 12-1946 cã g× ®æi míi?
12-1946
- Liªn X« - §ang ra søc hµn g¾n nh÷ng vÕt th−¬ng nÆng nÒ, do
ph¸t xÝt §øc g©y ra.
- Trung Quèc - C¸ch m¹ng ®ang gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, do
Mü gióp, ph¶n ®éng ®ang rÊt m¹nh.
- Mü - Thanh thÕ ®ang lªn. Gi÷ ®éc quyÒn bom nguyªn tö.
Kinh tÕ ch−a bÞ khñng ho¶ng.
- Anh - §ang gi÷ nguyªn vÑn c¸c thuéc ®Þa, ®ang hy väng trë
l¹i thÞnh v−îng.
- Phong trµo d©n chñ hßa b×nh thÕ giíi míi nhãm lªn. C«ng
®oµn thÕ giíi míi b¾t ®Çu tæ chøc. Phong trµo d©n téc gi¶i phãng ë
c¸c thuéc ®Þa cßn yÕu.
- Ph¸p - ChÝnh phñ míi thay ®æi 2 lÇn. Ph¸i “hïng binh m·nh
t−íng” sang §«ng D−¬ng, hßng mau chãng nuèt sèng ViÖt Nam.
Trong nh©n d©n ch−a cã phong trµo chèng chiÕn tranh x©m l−îc
ViÖt Nam.
- ViÖt Nam ta - B¾t ®Çu kh¸ng chiÕn, thiÕu thèn vÒ mäi mÆt. BÞ
kÑp gi÷a giÆc Ph¸p ë tr−íc mÆt, vµ T−ëng Giíi Th¹ch ë sau l−ng...
Ch−a ®−îc nh©n d©n thÕ giíi ñng hé.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 384
12-1953
- Liªn X« - KÕ ho¹ch 5 n¨m thø n¨m gÇn hoµn thµnh th¾ng lîi.
§ang tiÕn m¹nh tõ chñ nghÜa x· héi ®Õn chñ nghÜa céng s¶n.
- Trung Quèc - C¸ch m¹ng thµnh c«ng ®· 4 n¨m. Cuéc chèng
Mü, gióp TriÒu th¾ng lîi. B¾t ®Çu x©y dùng chñ nghÜa x· héi.
- Mü - ThÊt b¹i to ë TriÒu Tiªn. MÊt ®éc quyÒn bom nguyªn tö
vµ bom khinh khÝ, v× Liªn X« còng cã, mµ cßn tèt h¬n lµ kh¸c. V×
chÝnh s¸ch g©y chiÕn mµ kinh tÕ l©m vµo khñng ho¶ng.
- Anh - §· mÊt mét phÇn quyÒn lîi ë nh÷ng thuéc ®Þa to nhÊt,
giµu nhÊt, nh− Ên §é, DiÕn §iÖn... V× theo phe Mü, ch¹y ®ua binh
bÞ mµ kinh tÕ tµi chÝnh kiÖt quÖ.
- Phong trµo c¸ch m¹ng trªn thÕ giíi - C¸c ®¶ng céng s¶n vµ
c«ng nh©n cã h¬n 25 triÖu ®¶ng viªn. Phong trµo d©n chñ hßa
b×nh thÕ giíi cã hµng tr¨m triÖu chiÕn sÜ. C«ng ®oµn thÕ giíi cã
h¬n 88 triÖu ®oµn viªn... Phong trµo d©n téc gi¶i phãng lªn cao ë
ch©u Mü, ch©u Phi, ch©u ¸. Cuéc kh¸ng chiÕn ViÖt Nam ngµy
cµng th¾ng lîi.
- Ph¸p - ChÝnh phñ lËp lªn ®æ xuèng 19 lÇn. V× phô thuéc vµo
Mü mµ chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi ®Òu khñng ho¶ng. Liªn
tiÕp thua to ë ViÖt Nam vµ ë Lµo. Phong trµo nh©n d©n chèng
chiÕn tranh x©m l−îc ViÖt Nam lªn rÊt m¹nh.
- ViÖt Nam ta - TiÕn bé vÒ mäi mÆt. Cµng ®¸nh cµng th¾ng. §·
tiªu diÖt h¬n 32 v¹n binh sÜ Ph¸p, gi¶i phãng nhiÒu ®Êt ®ai. Cã
mét hËu ph−¬ng réng r·i, v÷ng ch¾c tõ ViÖt B¾c ®Õn §«ng §øc. §·
cã LuËt c¶i c¸ch ruéng ®Êt, lµm cho ng−êi cµy cã ruéng. Kh«ng
nh÷ng nh©n d©n c¸c n−íc b¹n, nh©n d©n Ph¸p vµ c¸c thuéc ®Þa
Ph¸p ñng hé ta, mµ nh©n d©n c¸c n−íc kh¸c nh− PhÇn Lan, Hy
L¹p, Thôy §iÓn, Ên §é, NhËt B¶n, Nam D−¬ng, v.v. ®Òu h¨ng h¸i
ñng hé cuéc kh¸ng chiÕn cña ta.
ChØ mÊy ®iÓm chÝnh trªn ®©y ®· ®ñ chøng tá: Phe ta vµ ta
ngµy cµng m¹nh, phe ®Þch vµ ®Þch ngµy cµng yÕu. L¹i chøng tá:
Th¸ng 12-1953 so víi th¸ng 12-1946 cã g× ®æi míi? 385
Chóng ta cè g¾ng lµm trän hai nhiÖm vô trung t©m lµ ®Èy m¹nh kh¸ng chiÕn vµ c¶i c¸ch ruéng ®Êt th× kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh
th¾ng lîi, kiÕn quèc nhÊt ®Þnh thµnh c«ng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 158,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-1-1954.
386
THANH NI£N N¤NG D¢N
ChiÕn sÜ trong qu©n ®éi ta (bé ®éi chñ lùc, bé ®éi ®Þa ph−¬ng,
d©n qu©n du kÝch) ®¹i ®a sè lµ thanh niªn n«ng d©n.
§ång bµo ®i d©n c«ng, ®¹i ®a sè lµ thanh niªn n«ng d©n.
Trong nh÷ng ®éi thanh niªn xung phong, ®¹i ®a sè còng lµ
thanh niªn n«ng d©n.
Mµ ®¹i ®a sè lµ thanh niªn n«ng d©n th× bÞ phong kiÕn ®Þa chñ ¸p bøc bãc lét tµn tÖ...
Nãi tãm l¹i, ®¹i ®a sè thanh niªn n«ng d©n, g¸i còng nh− trai,
®Òu bÞ ®ãi r¸ch nghÌo nµn, lÇm than cùc khæ; cho nªn chÝ khÝ ®Êu
tranh cña hä rÊt cao. §i ®¸nh giÆc, ®i d©n c«ng, tham gia ph¸t
®éng quÇn chóng thùc hiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt, thanh niªn ®Òu
rÊt h¨ng h¸i.
V× vËy, c¸c ®éi c«ng t¸c còng nh− c¸n bé phô tr¸ch ®Þa ph−¬ng
cÇn ph¶i chó träng viÖc ph¸t ®éng, tæ chøc, gi¸o dôc vµ cÊt nh¾c
thanh niªn n«ng d©n. Thanh niªn lµ mét c¸i nguån v« tËn, tõ
nguån Êy mµ chóng ta ®µo t¹o nh÷ng c¸n bé tèt cho hiÖn t¹i vµ
t−¬ng lai cña n−íc nhµ.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 159,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-1-1954.
387
§ÈY M¹NH PHONG TRµO DU KÝCH
Trong cuéc kh¸ng chiÕn toµn d©n, toµn diÖn cña ta, du kÝch lµ mét lùc l−îng to lín, vµ cã mét nhiÖm vô vÎ vang. Du kÝch m¹nh th× tiªu hao vµ tiªu diÖt nhiÒu giÆc, ph¸ ®−îc ngôy quyÒn, ngôy qu©n, b¶o vÖ ®−îc tÝnh mÖnh, tµi s¶n cña nh©n d©n sau l−ng ®Þch, phèi hîp ®Ó bé ®éi chñ lùc ta ®¸nh th¾ng to ë mÆt trËn chÝnh, ph¸ ®−îc ©m m−u giÆc “dïng ng−êi ViÖt ®¸nh ng−êi ViÖt, lÊy chiÕn tranh nu«i chiÕn tranh”...
MÊy n¨m nay, du kÝch ta ®· ph¸t triÓn kh¸ m¹nh, ®· th¾ng nhiÒu trËn vÎ vang. VÝ dô, trËn chèng cµn Nam H−ng Yªn vµ B¾c Th¸i B×nh håi th¸ng 9, th¸ng 10 võa råi, giÆc Ph¸p ®· dïng 6 trung ®oµn bé binh, 2 tiÓu ®oµn c¬ giíi, 8 tiÓu ®oµn ph¸o, víi nhiÒu m¸y bay, tµu thñy cµn quÐt 22 ngµy ®ªm. Nh−ng kÕt qu¶ giÆc ®· thÊt b¹i to: bÞ ta tiªu diÖt h¬n 3.500 tªn.
NÕu du kÝch ta m¹nh h¬n n÷a, ®Òu h¬n n÷a th× ch¾c ta cßn th¾ng to h¬n n÷a.
T«i xin giíi thiÖu vµi kinh nghiÖm thiÕt thùc cña vïng t«i, ®Ó gióp c¸c ®ång chÝ c¸c n¬i nghiªn cøu.
Nguyªn t¾c ®¸nh giÆc lµ: biÕt ®Þch, biÕt ta, tr¨m trËn tr¨m th¾ng. a) BiÕt ®Þch - GiÆc ®¸nh ta vÒ c¸c mÆt: chÝnh trÞ, qu©n sù, kinh
tÕ. Ta cÇn chèng giÆc vÒ nh÷ng mÆt ®ã. GiÆc cè g¾ng c¶ vËt chÊt lÉn tinh thÇn. GiÆc m¹nh h¬n ta vÒ trang bÞ vËt chÊt. Nh−ng vÒ tinh thÇn th× ta m¹nh h¬n ®Þch gÊp béi, v× ta cã chÝnh nghÜa.
VÒ qu©n sù, giÆc th−êng dïng nghi binh ®Ó lµm ta l¹c h−íng.
GiÆc dïng nhiÒu trinh th¸m ®Ó dß xÐt t×nh h×nh ta; dïng nhiÒu
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 388
m¸y bay, ®¹i b¸c ®Ó uy hiÕp tinh thÇn ta. GiÆc th−êng dïng nhiÒu
c¸nh qu©n bao v©y, råi tËp trung ®¸nh mét chç. Bé ®éi giÆc th−êng
di chuyÓn ®Ó tr¸nh ta phôc kÝch.
VÒ chÝnh trÞ, ®èi víi nh©n d©n ta, giÆc th−êng dïng c¸ch khñng
bè, mua chuéc, chia rÏ l−¬ng gi¸o, bé ®éi vµ nh©n d©n; l«i kÐo
c−êng hµo, ®Þa chñ ph¶n ®éng; tuyªn truyÒn bÞa ®Æt, hßng lµm cho
nh©n d©n ta hoang mang... VÒ kinh tÕ, giÆc chuyªn ¨n c−íp cña c¶i vµ l−¬ng thùc cña nh©n
d©n ta. Thø g× kh«ng lÊy ®−îc th× chóng ®èt s¹ch, ph¸ s¹ch.
§ã lµ “quy luËt” cña giÆc. Ta n¾m v÷ng th× ®èi phã ®−îc. §ång
thêi ta ph¶i biÕt râ nh÷ng chç yÕu cña giÆc. Chç yÕu nhÊt cña giÆc
lµ: nh©n d©n ta rÊt yªu n−íc, rÊt ghÐt giÆc; tinh thÇn binh sÜ giÆc
rÊt kÐm; giÆc tËp trung chç nµy, th× s¬ hë chç kh¸c. Ta nh»m ®óng
chç yÕu cña giÆc mµ ®¸nh, th× nhÊt ®Þnh th¾ng.
b) BiÕt ta - Nh÷ng n¬i vµ nh÷ng trËn ta ®· th¾ng to lµ do
nh÷ng ®iÒu sau ®©y:
Tr−íc nhÊt lµ tõ c¸n bé, chiÕn sÜ ®Õn nh©n d©n ph¶i:
T− t−ëng th«ng suèt: Mäi ng−êi ®Òu thÊm nhuÇn: kh¸ng chiÕn
ph¶i tr−êng kú gian khæ, song nhÊt ®Þnh th¾ng lîi. Mäi ng−êi ®Òu
quyÕt t©m ®¸nh giÆc, gi÷ lµng, gi÷ n−íc.
Cã kÕ ho¹ch tØ mØ: Ch¼ng nh÷ng kÕ ho¹ch qu©n sù, mµ c¶ kÕ
ho¹ch cho nh©n d©n s¶n xuÊt, cÊt giÊu, gi÷ g×n tÝnh mÖnh, tµi s¶n,
c¸ch tr¸nh m¸y bay, ®¹i b¸c, t¹m thêi t¶n c− khi giÆc ®Õn, gióp ®ì bé ®éi, v.v.. Nh÷ng viÖc ®ã ®Òu ph¶i chuÈn bÞ s½n sµng, kiÓm tra
cÈn thËn trong ngµy th−êng. Cho nªn ®Õn khi ®¸nh giÆc, ta gi÷
chñ ®éng vÒ mäi mÆt.
Cã tæ chøc chÆt chÏ: §Ó thùc hiÖn ®Çy ®ñ kÕ ho¹ch, qu©n, d©n,
chÝnh, ®¶ng thËt nhÊt trÝ. Ph©n c«ng râ rµng. L·nh ®¹o thèng
nhÊt. KiÓm tra chu ®¸o vµ th−êng xuyªn, kh«ng ®Ó chç nµo s¬ hë,
kh«ng ®Ó viÖc g× thiÕu sãt.
HuÊn luyÖn kü cµng: “Tr¨m hay kh«ng b»ng tay quen”. BÊt kú viÖc to, viÖc nhá, bé ®éi còng nh− nh©n d©n, ngµy th−êng cã huÊn
®Èy m¹nh phong trµo du kÝch 389
luyÖn tËp tµnh th× lóc thi hµnh míi nhanh chãng, khái lóng tóng.
HuÊn luyÖn ph¶i thiÕt thùc, hîp lý, hîp thêi; tr¸nh m¸y mãc,
tr¸nh h×nh thøc.
Trang bÞ ®Çy ®ñ: HiÖn nay, du kÝch ta lÊy ®−îc kh¸ nhiÒu sóng
èng cña ®Þch ®Ó trang bÞ cho m×nh. Tuy vËy, chóng t«i vÉn khuyÕn
khÝch nh÷ng thø vò khÝ th« s¬, dÔ lµm, mµ kÕt qu¶ tèt, nh− cung ná, ch«ng bÉy... Nh©n d©n th× “qu©n sù hãa” triÖt ®Ó, s½n sµng nh÷ng thø ®Ó hé th©n vµ cÇn thiÕt trong lóc ph¶i t¹m thêi t¶n c−.
c) §¸nh giÆc - ChuÈn bÞ vËt chÊt vµ tinh thÇn ®Çy ®ñ, khi giÆc
®Õn th× toµn thÓ c¸n bé, chiÕn sÜ vµ nh©n d©n ®Òu quyÕt t©m ®¸nh
giÆc. Do quyÕt t©m mµ n¶y ra nhiÒu s¸ng kiÕn. Khi ®¸nh giÆc th×
chóng t«i:
N¾m v÷ng t×nh h×nh cña ®Þch, liªn l¹c chÆt chÏ, th−êng xuyªn,
cÊp trªn theo dâi, gióp ®ì cÊp d−íi, cÊp d−íi b¸o c¸o mau chãng vµ
thËt thµ lªn cÊp trªn.
Hµnh ®éng kÝn ®¸o, nhanh chãng. Kh«ng ®Ó giÆc dß ®−îc tung
tÝch cña ta, mµ ta th× biÕt râ ph−¬ng h−íng vµ ®−êng lèi cña ®Þch,
tiÕn tho¸i rÊt mau chãng, bÝ mËt.
Lu«n lu«n gi÷ quyÒn chñ ®éng, tr¸nh chç m¹nh, ®¸nh chç yÕu.
T×m giÆc mµ ®¸nh kh«ng ®Ó giÆc ®¸nh ta tr−íc.
Phôc kÝch, ®ét kÝch lµ chÝnh. §¸nh bÊt th×nh l×nh lóc giÆc ®ang
hµnh qu©n lµ lóc chóng kÐm chuÈn bÞ. §¸nh lóc giÆc s¾p hoÆc míi
tró qu©n lµ lóc chóng ®· mÖt mái. Kh«ng tham ®¸nh to, ¨n to, nh−ng céng nhiÒu th¾ng nhá thµnh th¾ng lín.
Phèi hîp h−ëng øng lÉn nhau, khi bé phËn ta tõ trong ®¸nh ra
th× bé phËn ngoµi phèi hîp ®¸nh vµo. GiÆc tËp trung ®¸nh n¬i nµy
th× chóng s¬ hë n¬i kh¸c; ta ho¹t ®éng ë nh÷ng n¬i giÆc s¬ hë, võa
h−ëng øng gióp ®ì ®−îc n¬i ®ang bÞ cµn quÐt, võa tiªu diÖt ®−îc
sinh lùc giÆc n¬i chóng yÕu.
§¸nh nhanh, th¾ng nhanh, rót nhanh, ®¸nh tèp giÆc nµy
xong, “luån” nhanh ®¸nh ngay tèp kh¸c. Nh»m ®¸nh sau l−ng vµ ®¸nh ngang h«ng ®Þch, thÕ lµ ch¾c ¨n.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 390
Nãi tãm l¹i: Ta biÕt râ giÆc, giÆc kh«ng râ ta. §i nhÑ kh«ng t¨m, vÒ nÆng kh«ng tiÕng. TiÕn nhanh nh− giã, tho¸i kÝn nh− ®ªm. Phôc giÆc kh«ng biÕt, ®¸nh giÆc kh«ng ngê. V× vËy mµ chóng t«i ®· th¾ng. Nh−ng chóng t«i kh«ng chñ quan khinh ®Þch.
d) Th−¬ng d©n - Mét kinh nghiÖm rÊt quý b¸u n÷a. §ång bµo ta gi¸o còng nh− l−¬ng, giµ còng nh− trÎ, g¸i còng nh− trai, ®Òu rÊt anh dòng. Nhê vËy, mµ vïng chóng t«i tuy bÞ giÆc cµn quÐt d÷ déi nhiÒu lÇn, nh−ng du kÝch vÉn cñng cè vµ ph¸t triÓn. Cã nh÷ng th«n chiÕn ®Êu suèt 2 ngµy, chung quy giÆc kh«ng vµo ®−îc th«n, cã kÕt qu¶ tèt ®Ñp Êy lµ v× c¸n bé vµ chiÕn sÜ lµm ®óng chÝnh s¸ch cña §¶ng: lu«n lu«n ®i s¸t víi nh©n d©n, ch¨m lo ®Õn ®êi sèng cña nh©n d©n, khÐo tuyªn truyÒn tæ chøc, gi¸o dôc vµ l·nh ®¹o nh©n d©n trong mäi viÖc. C¸n bé, chiÕn sÜ vµ nh©n d©n ®oµn kÕt thµnh mét khèi, ®ång cam céng khæ, nh− anh em ruét thÞt. Cho nªn c¸c viÖc phßng gian, b¶o mËt, do th¸m ®Þch t×nh, s¨n sãc th−¬ng binh, cung cÊp l−¬ng thùc, v.v. ®ång bµo ®Òu h¨ng h¸i “bao” hÕt.
Trong vïng t¹m bÞ chiÕm, lùc l−îng to lín cña nh©n d©n vµ du kÝch ta gièng nh− kho thuèc sóng trong bông ®Þch. Ta khÐo cñng cè vµ ph¸t triÓn lùc l−îng Êy th× giÆc Ph¸p sÏ bÞ næ bông mµ chÕt.
ChÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ ta vÒ viÖc c¶i c¸ch ruéng ®Êt, lµm cho nh©n d©n cµng thªm h¨ng h¸i ®¸nh giÆc ®Ó gi¶i phãng m×nh; lµm cho t©m lý bän ngôy qu©n cµng thªm lung lay. Phong trµo d©n chñ hßa b×nh thÕ giíi vµ phong trµo nh©n d©n Ph¸p chèng chiÕn tranh x©m l−îc ViÖt Nam lµm cho binh sÜ Ph¸p cµng thªm hoang mang, n¶n chÝ. Nh©n dÞp ®ã chóng ta ph¸t triÓn lùc l−îng du kÝch m¹nh mÏ réng kh¾p, thµnh mét “thiªn la ®Þa vâng”, giÆc ®i ®Õn ®©u lµ bÞ tiªu diÖt ®Õn ®ã, th× giÆc nhÊt ®Þnh thua, ta nhÊt ®Þnh th¾ng.
NguyÔn Thao L−îc
B¸o Nh©n d©n, sè 160,
tõ ngµy 16 ®Õn 20-1-1954.
391
ANH HïNG Vµ CHIÕN SÜ G¦¥NG MÉU CñA QU¢N CHÝ NGUYÖN TRUNG QUèC
TÝnh ®Õn th¸ng 8 n¨m 1953, Qu©n chÝ nguyÖn Trung Quèc cã
6.100 ®¬n vÞ xuÊt s¾c nhÊt vµ 300.000 chiÕn sÜ g−¬ng mÉu, trong
®ã cã 282 anh hïng, 8 anh hïng ®−îc ChÝnh phñ nh©n d©n TriÒu
Tiªn tÆng danh hiÖu “Anh hïng cña n−íc Céng hßa TriÒu Tiªn”.
Mét trong 8 anh hïng lµ ®ång chÝ Hoµng KÕ Quang.
§ång chÝ Quang lµ mét bÇn n«ng ë tØnh Tø Xuyªn, lóc 20 tuæi tham gia Qu©n chÝ nguyÖn.
Th¸ng 10-1952, hai s− ®oµn Mü tiÕn c«ng mÆt trËn Sangcumsung.
Sau 6 h«m, Qu©n chÝ nguyÖn ph¶n c«ng. Mét tiÓu ®oµn ta ®−îc
lÖnh tranh l¹i cho kú ®−îc mám nói “597” do 2 tiÓu ®oµn Mü
chiÕm gi÷.
Nöa ®ªm, mét bé phËn tiÓu ®oµn ta tiÕn ®Õn nöa dèc nói.
§Þch tõ l«cèt trªn ®Ønh nói b¾n xuèng nh− m−a. GÇn s¸ng råi...
§ång chÝ Quang ®−a cho viªn chØ huy xem mét bøc th− cña mÑ m×nh, trong th− chØ cã 6 ch÷ “Con ph¶i tËn trung víi n−íc” - vµ
xin xung phong ph¸ l«cèt ®Þch. Hai chiÕn sÜ kh¸c còng xin xung
phong. Ba ng−êi bß lªn ®−îc mét ®o¹n, th× hai ng−êi ®· bÞ hy
sinh, ®ång chÝ Quang bÞ th−¬ng n¬i c¸nh tay, nh−ng vÉn cè bß
lªn. GÇn ®Õn l«cèt, ®ång chÝ Quang bÞ b¾n vµo ngùc, ng· gôc
xuèng, nh−ng l¹i cè vïng dËy nÐm lùu ®¹n. L«cèt ®Þch bÞ ph¸
toang. Bé ®éi ta µo lªn. BÊt th×nh l×nh sóng m¸y ®Þch l¹i tõ mét
lç ch©u mai b¾n ra d÷ déi.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 392
§ång chÝ Quang (bÞ th−¬ng nÆng vµ mäi ng−êi t−ëng ®· hy
sinh råi) l¹i vôt dËy lao m×nh vµo lç ch©u mai. §Þch kh«ng b¾n
®−îc n÷a. §ång chÝ hy sinh oanh liÖt, nh−ng qu©n ta giµnh ®−îc
mám nói, vµ tiªu diÖt h¬n 1.200 binh sÜ ®Þch trong trËn Êy.
Trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng ph¸t xÝt §øc, ®ång chÝ
Mat¬r«sèp trong qu©n ®éi Liªn X« còng hy sinh oanh liÖt nh− vËy.
Trong cuéc kh¸ng chiÕn cña ta, nhiÒu chiÕn sÜ còng oanh liÖt gièng nh− vËy. Nh÷ng hy sinh cao c¶ Êy ®· ®−a l¹i nh÷ng th¾ng
trËn vÎ vang.
ChØ cã qu©n ®éi c¸ch m¹ng cña nh©n d©n míi cã tinh thÇn
dòng c¶m v« cïng nh− vËy. Vµ nhê tinh thÇn Êy, mµ kh¸ng chiÕn
nhÊt ®Þnh th¾ng lîi hoµn toµn.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 160,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-1-1954.
393
L£NIN D¹Y
VÒ kh¸ng chiÕn - “Ph¶i cã mét qu©n ®éi ®¸nh giái vµ mét hËu ph−¬ng v÷ng ch¾c”.
“Mçi mét ng−êi c«ng nh©n, mçi mét ng−êi n«ng d©n ®Òu ph¶i biÕt ®¸nh giÆc”.
“TÊt c¶ cho tiÒn tuyÕn, tÊt c¶ ®Ó ®¸nh th¾ng”. VÒ phßng gian trõ gian - “Ph¶i dùa vµo lùc l−îng nh©n d©n mµ
ph¸t hiÖn vµ tiªu diÖt bän mËt th¸m, thæ phØ. TÊt c¶ mäi ngµnh c«ng t¸c ph¶i c¶nh gi¸c, ph¶i gi÷ bÝ mËt; nhÊt lµ qu©n ®éi ph¶i tuyÖt ®èi gi÷ g×n bÝ mËt qu©n sù”.
TÊt c¶ c«ng nh©n vµ n«ng d©n ph¶i tØnh t¸o, ph¶i lÊy m×nh lµm bøc t−êng ®Ó b¶o vÖ chÝnh quyÒn c«ng n«ng; ph¶i næi dËy chèng bän mËt th¸m, bän ph¶n ®éng. Mçi ng−êi ®Òu ph¶i gi÷ v÷ng c−¬ng vÞ m×nh, liªn l¹c chÆt chÏ, nh− lóc ®¸nh trËn, víi c¸c tæ chøc §¶ng, víi c«ng an nh©n d©n, víi nh÷ng ng−êi lao ®éng trung thµnh nhÊt vµ cã kinh nghiÖm nhÊt”.
VÒ du kÝch - “Kªu gäi thanh niªn víi häc sinh, nhÊt lµ víi c«ng nh©n, v.v. tæ chøc ngay kh¾p n¬i nh÷ng nhãm chiÕn ®Êu. Tæ chøc ngay nh÷ng nhãm 3 ng−êi ®Õn 10 ng−êi, 30 ng−êi vµ ®«ng h¬n n÷a. Hä ph¶i tù vâ trang ngay b»ng nh÷ng thø hä cã, ng−êi th× dïng sóng, ng−êi th× dïng dao, ng−êi th× dïng giÎ r¸ch thÊm dÇu lµm háa tiÔn, v.v.. C¸c nhãm ph¶i häc tËp ngay qu©n sù, häc trong chiÕn ®Êu. Ngay lËp tøc”.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 161,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-1-1954.
394
Mét ng−êi phô n÷ g−¬ng mÉu
§ång chÝ Lªpªxinxkaia n¨m nay 83 tuæi, lµ mét ®¶ng viªn giµ
nhÊt cña §¶ng Céng s¶n Liªn X«, lµ mét ng−êi khoa häc næi tiÕng
ë Liªn X« vµ kh¾p thÕ giíi.
Gia ®×nh ®ång chÝ Lª lµ ®¹i t− b¶n, chó ruét lµ Bé tr−ëng Bé
Néi vô cña Nga hoµng.
Lóc 18 tuæi, ®i th¨m mét má than, ®ång chÝ Lª c¶m thÊy r»ng:
§êi sèng phong l−u sung s−íng cña gia ®×nh m×nh ®· x©y dùng
trªn må h«i n−íc m¾t cña giai cÊp lao ®éng. Tõ ®ã, ®ång chÝ ®o¹n
tuyÖt víi gia ®×nh kh«ng trë vÒ nhµ n÷a. §Ó tiÕp tôc häc nghÒ
thuèc, ®ång chÝ b¸n hÕt ®å ®¹c, kÕ ®Õn ®i lµm thuª. V× thiÕu thèn
vµ khã nhäc, ®ång chÝ ®· m¾c bÖnh lao.
N¨m 1895, ®ång chÝ Lª tham gia “Héi ®Êu tranh ®Ó gi¶i phãng
giai cÊp c«ng nh©n” do Lªnin míi lËp ra, lóc ®ã chØ cã 3 héi viªn.
N¨m Êy, Lªnin vµ mét sè ®ång chÝ n÷a bÞ b¾t. §ång chÝ Lª gi¶
lµm vî cña ®ång chÝ Lªpªxinxki ®Ó phô tr¸ch liªn l¹c gi÷a c¸c ®¶ng
viªn. N¨m 1897, Lªnin víi nhiÒu ®ång chÝ kh¸c (trong ®ã cã c¶
®ång chÝ Lªpªxinxki) bÞ ®µy ®i Xibªri. §ång chÝ Lª còng theo ®i vµ
cïng ®ång chÝ Lªpªxinxki thµnh vî chång thËt.
§Çu n¨m 1900, c¸c ®ång chÝ bÞ tï ®−îc tha vÒ. Lªnin giao cho
mäi ng−êi vµ ®ång chÝ Lª nhiÖm vô phæ biÕn tê b¸o bÝ mËt (b¸o Tia
s¸ng34) cña §¶ng. C¸ch Ýt l©u, ®ång chÝ Lª sang n−íc Thôy SÜ, tiÕp
tôc häc thuèc, vµ gióp tæ chøc nh÷ng nhãm häc s¸ch M¸c.
Mét ng−êi phô n÷ g−¬ng mÉu 395
1903, §¹i héi §¶ng lÇn thø II võa xong, vî chång ®ång chÝ Lª
l¹i bÞ b¾t, l¹i bÞ ®µy ®Õn Xibªri. §¶ng giao cho ®ång chÝ Lª tæ chøc
cho chång v−ît ngôc; lµm trän nhiÖm vô, ®ång chÝ Lª bång con
(míi ®Î) ch¹y trèn. Sang ®Õn Thôy SÜ, Lªnin giao cho ®ång chÝ Lª
phô tr¸ch viÖc tiÕp tÕ cho 150 ®¶ng viªn l¸nh n¹n ë ®ã.
Sau C¸ch m¹ng 190535, Lªnin cïng c¸c ®ång chÝ trë vÒ Nga. V×
bÞ t×nh nghi chÝnh trÞ, vî chång ®ång chÝ Lª kh«ng t×m ®−îc viÖc lµm. §ång chÝ Lª võa thæi c¬m thuª cho häc sinh, võa häc thuèc.
N¨m 1912, nh©n cuéc biÓu t×nh ñng hé c«ng nh©n má Lªna, ®ång
chÝ Lª l¹i bÞ b¾t. M·i ®Õn 44 tuæi, ®ång chÝ Lª míi thi ®ç khãa
thuèc, 52 tuæi, sau C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi thµnh c«ng, míi cã dÞp
lµm c«ng t¸c khoa häc vÒ sinh vËt.
§ång chÝ Lª võa nghiªn cøu, võa tù m×nh thÝ nghiÖm. Tuy ®·
83 tuæi, ®ång chÝ Lª vÉn m¹nh kháe vµ h¨ng h¸i lµm viÖc nh−
th−êng. Håi 65 tuæi, ®ång chÝ Lª ®· thi ®−îc b»ng cÊp thÓ thao vµ
®−îc b»ng cÊp “Ng−êi b¾n sóng giái cña Liªn X«“.
§ång chÝ Lª lµ mét g−¬ng mÉu s¸ng suèt - ®èi víi gia ®×nh, ®èi
víi §¶ng, ®èi víi c¸ch m¹ng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 162,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 31-1-1954.
396
TH¦ GöI C¸N Bé NGµNH TH¦¥NG BINH, CùU BINH
Göi Héi nghÞ c¸n bé ngµnh th−¬ng binh, cùu binh,
Nh©n dÞp nµy, t«i gëi lêi th©n ¸i chóc c¸c ®¹i biÓu vµ tÊt c¶ c¸n bé cïng nh©n viªn trong ngµnh m¹nh kháe vµ cè g¾ng.
Trong c«ng t¸c, anh em ®Òu cã tiÕn bé. §ã lµ mét ®iÒu ®¸ng
khen. Nh−ng vÉn cßn nh÷ng khuyÕt ®iÓm cÇn ph¶i söa ch÷a.
KhuyÕt ®iÓm chÝnh vµ kh¸ phæ biÕn lµ: t− t−ëng ch−a th«ng.
Do ®ã mµ sinh ra nh÷ng sai lÇm kh¸c. ThÝ dô nh−:
- LÇm t−ëng r»ng §oµn thÓ vµ chÝnh quyÒn coi nhÑ ngµnh
th−¬ng binh, cùu binh.
- LÇm t−ëng r»ng c«ng t¸c ngµnh m×nh kh«ng cã gi¸ trÞ. Do ®ã mµ thiÕu phÊn khëi, thËm chÝ xÊu hæ, kh«ng d¸m nhËn r»ng m×nh
ë trong ngµnh th−¬ng binh, cùu binh.
- Lµm viÖc quan liªu, mÖnh lÖnh, thiÕu d©n chñ.
- Kh«ng quan t©m ®Çy ®ñ ®Õn ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn
cña anh em th−¬ng binh, bÖnh binh. ThËm chÝ cã c¸n bé d¸m
mang danh anh em th−¬ng binh, bÖnh binh! (Sai lÇm nµy lµm t«i
rÊt ®au lßng).
Chóng ta cÇn ph¶i hiÓu râ, hiÓu thËt râ rµng:
- Th−¬ng binh, bÖnh binh lµ nh÷ng chiÕn sÜ ®· hy sinh mét
phÇn x−¬ng m¸u, mét phÇn søc kháe v× kh¸ng chiÕn, v× Tæ quèc.
Chóng ta cÇn ph¶i s¨n sãc chu ®¸o c¸c anh em Êy.
Th− göi c¸n bé ngµnh th−¬ng binh, cùu binh 397
- C¸n bé vµ nh©n viªn trong ngµnh lµ thay mÆt vµ chÞu tr¸ch
nhiÖm tr−íc nh©n d©n vµ ChÝnh phñ ®Ó s¨n sãc ®êi sèng tinh thÇn
vµ vËt chÊt cho anh em th−¬ng binh, bÖnh binh.
- C«ng viÖc bÊt kú to nhá, bÊt kú ngµnh nµo, ®Þa vÞ bÊt kú cao
thÊp - ®Òu v× kh¸ng chiÕn, v× d©n téc. Cho nªn c«ng viÖc nµo còng
quan träng, còng cÇn thiÕt vµ nh÷ng ng−êi quyÕt t©m lµm trßn
nhiÖm vô ®Òu lµ chiÕn sÜ, anh hïng. - NhiÖm vô cña c¸n bé vµ nh©n viªn trong ngµnh lµ ph¶i hÕt
lßng quý mÕn, th−¬ng yªu, s¨n sãc anh em th−¬ng binh, bÖnh binh.
Ra søc lµm cho hä vui vÎ, lµnh m¹nh, tiÕn bé.
HiÓu râ nh− vËy, th× sÏ tr¸nh ®−îc nh÷ng khuyÕt ®iÓm kÓ trªn.
Mong r»ng Héi nghÞ sÏ bµn b¹c kü cµng, ®Æt kÕ ho¹ch thiÕt
thùc, ®Ó gióp mäi ng−êi söa ch÷a khuyÕt ®iÓm, ph¸t triÓn −u ®iÓm.
Mong r»ng c¸c c«, c¸c chó thËt thµ tù phª b×nh vµ phª b×nh vµ
cè g¾ng thi ®ua lµm trßn nhiÖm vô.
Chóc Héi nghÞ thµnh c«ng.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Th¸ng 1 n¨m 1954
Hå ChÝ Minh
Tµi liÖu l−u t¹i
B¶o tµng Hå ChÝ Minh
398
TÇM H÷U VÞ NGé
B¸ch lý* tÇm qu©n vÞ ngé qu©n,
M· ®Ò ®¹t to¸i lÜnh ®Çu v©n.
Quy lai ngÉu qu¸ s¬n mai thô,
Mçi ®ãa hoµng hoa nhÊt ®iÓm xu©n.
____________
* Thùc lôc thËp c«ng lý.
DÞch nghÜa:
T×M B¹N KH¤NG GÆP
Tr¨m dÆm t×m anh mµ ch¼ng gÆp anh,
Vã ngùa dÉm vì nh÷ng ¸ng m©y trªn ®Çu nói.
Trë vÒ, t×nh cê qua mét c©y mai rõng,
Mçi ®ãa hoa vµng lµ mét ®iÓm xu©n.
____________
* Thùc ra lµ s¸u m−¬i kil«mÐt.
TÇm h÷u vÞ ngé 399
DÞch th¬:
T×M B¹N KH¤NG GÆP
Tr¨m dÆm t×m kh«ng gÆp cè nh©n, M©y ®Ìo dÉm vì ngùa chån ch©n. §−êng vÒ chît gÆp c©y mai nói, Mçi ®ãa hoa vµng mét nÐt xu©n1).
ViÕt kho¶ng ®Çu n¨m 1954, b»ng ch÷ H¸n.
In trong s¸ch Hå ChÝ Minh: TuyÓn tËp v¨n häc, Nxb. V¨n häc, Hµ Néi, 1995,
t.3, tr.195-196.
_______________
1) B¶n dÞch cña Phan V¨n C¸c (BT).
400
Th¬ chóc TÕt
Ngµy Nguyªn ®¸n n¨m Gi¸p Ngä
N¨m míi, qu©n d©n ta cã hai nhiÖm vô rµnh rµnh:
- §Èy m¹nh kh¸ng chiÕn ®Ó giµnh ®éc lËp tù do,
- C¶i c¸ch ruéng ®Êt lµ c«ng viÖc rÊt to.
DÇn dÇn lµm cho ng−êi cµy cã ruéng, khái lo nghÌo nµn.
Qu©n vµ d©n ta nhÊt trÝ kÕt ®oµn, Kh¸ng chiÕn, kiÕn quèc nhÊt ®Þnh hoµn toµn thµnh c«ng.
Hßa b×nh d©n chñ thÕ giíi kh¾p Nam B¾c T©y §«ng,
N¨m míi, th¾ng lîi cµng míi, thµnh c«ng cµng nhiÒu.
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 163,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-2-1954.
401
Th− göi c¸c c¸n bé vµ chiÕn sÜ nh©n dÞp TÕt Nguyªn ®¸n n¨m Gi¸p Ngä
Nh©n dÞp TÕt n¨m Ngä, B¸c th©n ¸i göi lêi chóc c¸c chó: N¨m
míi, cè g¾ng míi, th¾ng lîi míi.
C¸c chó ®· lËp ®−îc nhiÒu chiÕn c«ng. H«m nay ngµy TÕt, c¸c
chó l¹i ®ang xung phong chiÕn ®Êu gian khæ, thi ®ua giÕt giÆc. B¸c
lu«n lu«n nhí c¸c chó.
B¸c mong c¸c chó nªu cao quyÕt t©m, chiÕn ®Êu bÒn bØ, thu nhiÒu th¾ng lîi h¬n n÷a, lµm cho mïa xu©n n¨m nay thµnh
mïa Xu©n ®¹i th¾ng lîi. B¸c chê tin th¾ng trËn c¸c chó göi vÒ mõng quµ TÕt cho B¸c.
B¸c chuÈn bÞ s½n gi¶i th−ëng cho ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n cã nhiÒu
chiÕn c«ng.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Hå CHÝ MINH
B¸o Qu©n ®éi nh©n d©n, xuÊt b¶n t¹i mÆt trËn,
sè 120, ngµy 1-2-1954.
402
Th− göi c¸n bé, chiÕn sÜ vµ thanh niªn nam n÷ vïng ®Þch t¹m chiÕm
Göi c¸n bé, chiÕn sÜ vµ thanh niªn nam n÷ ë vïng t¹m bÞ chiÕm,
Nh©n dÞp n¨m míi Gi¸p Ngä, B¸c th©n ¸i chóc c¸c c«, c¸c chó n¨m míi cè g¾ng míi, th¾ng lîi míi.
N¨m võa qua c¸c c«, c¸c chó ®· anh dòng ®¸nh du kÝch vµ b¶o vÖ tÝnh m¹ng, tµi s¶n cña ®ång bµo.
Sang n¨m míi, cuéc kh¸ng chiÕn cña ta sÏ gay go h¬n, nh−ng
sÏ thu nhiÒu th¾ng lîi h¬n. GiÆc cµng thÊt b¹i, chóng cµng r¸o riÕt dïng nh÷ng thñ ®o¹n hung ¸c ®Ó c−íp cña b¾t ng−êi, b¾t c¶ phô
n÷ ®i ngôy binh ®Ó chèng l¹i kh¸ng chiÕn, giÕt h¹i ®ång bµo vµ lµm bia ®ì ®¹n cho chóng.
§Ó ph¸ tan ©m m−u cña giÆc, B¸c kªu gäi: - C¸n bé vµ chiÕn sÜ ph¶i thi ®ua thùc hiÖn nh÷ng nghÞ quyÕt
cña Héi nghÞ du kÝch toµn quèc n¨m ngo¸i, tiªu diÖt thËt nhiÒu
giÆc ®Ó gi÷ n−íc gi÷ lµng. - Thanh niªn nam n÷ th× cïng ®ång bµo ra søc ®Êu tranh
chèng giÆc, quyÕt kh«ng ®i lÝnh cho giÆc, h¨ng h¸i tham gia du kÝch vµ bé ®éi cña ta.
- TÊt c¶ mäi ng−êi ra søc vËn ®éng ngôy binh quay vÒ víi
Tæ quèc. ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ta sÏ khoan hång ®èi víi hä. §Õn cuèi th¸ng 3 n¨m 1954, c¸c ®Þa ph−¬ng ph¶i b¸o c¸o lªn,
B¸c sÏ cã gi¶i th−ëng ®Æc biÖt cho nh÷ng ®¬n vÞ vµ nh÷ng c¸ nh©n lËp c«ng nhiÒu nhÊt.
Th− göi c¸n bé, chiÕn sÜ vµ thanh niªn... 403
B¸c nhê c¸c c«, c¸c chó chuyÓn lêi B¸c chóc n¨m míi cho c¸c
cô phô l·o vµ c¸c ch¸u nhi ®ång.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 163,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-2-1954.
404
Thªm mét téi ¸c cña giÆc Ph¸p vµ bï nh×n
L©u nay chóng b¾t Ðp thanh niªn ®i ngôy binh lµm bia ®ì ®¹n
cho chóng. Nay chóng b¾t Ðp c¶ phô n÷ lµm ngôy binh! T¹i mét sè x· ë Qu¶ng Yªn, chóng v©y b¾t mçi th«n 10 phô n÷
tõ 18 ®Õn 25 tuæi, dï ®· cã con, chóng còng cø b¾t. ChÞ em nµo
chèng l¹i, th× chóng ®¸nh ®Ëp tµn nhÉn, bá tï råi dô dç.
Mét sè bÞ chóng b¾t lµm viÖc nh− ngôy binh. ChÞ em nµo mÆt mòi s¸ng sña, th× bÞ ®−a lªn ®ån “hÇu h¹” giÆc.
Chóng l¹i b¾t chÞ em uèng thuèc ®Ó lµm cho kh«ng cã kinh,
kh«ng sinh ®Î. ChÞ nµo bÐo tèt, th× bÞ chóng lÊy m¸u ®Ó tiªm cho
th−¬ng binh giÆc.
¢m m−u nµy rÊt th©m ®éc. Trùc tiÕp lµ giµy vß phô n÷ ta, gi¸n
tiÕp lµ ph¸ ho¹i nßi gièng ta. Toµn thÓ nh©n d©n, tr−íc hÕt lµ phô
n÷, h·y kiªn quyÕt ®øng lªn, ®Ëp tan ©m m−u Êy. Dßng dâi bµ
Tr−ng, bµ TriÖu quyÕt kh«ng chÞu khuÊt phôc lò giÆc x©m l¨ng! §ång thêi ta ph¶i kªu gäi phô n÷ Ph¸p vµ phô n÷ quèc tÕ, gãp søc
chèng l¹i ©m m−u Êy.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2526,
ngµy 5-2-1954.
405
Lßng tr¸ch nhiÖm vµ chÝ cÇu tiÕn
Lßng tr¸ch nhiÖm vµ chÝ cÇu tiÕn lµ thÕ nµo? - Trong sù nghiÖp
kh¸ng chiÕn vµ kiÕn quèc, bÊt kú viÖc to viÖc nhá ®Òu trùc tiÕp
hoÆc gi¸n tiÕp phông sù nh©n d©n, phông sù Tæ quèc. Cho nªn viÖc
g× còng quý, viÖc g× còng cÇn. C«ng cuéc c¸ch m¹ng lµ do nhiÒu
viÖc nhá, nhiÒu bé phËn mµ x©y dùng nªn. NÕu kh«ng cã nh÷ng
viÖc nhá, nh÷ng bé phËn nhá céng l¹i, th× sÏ kh«ng thµnh viÖc lín. C«ng viÖc x· héi còng gièng nh− c¸i ®ång hå, nÕu thiÕu 1 c¸i ®inh
nhá còng sÏ ¶nh h−ëng ®Õn c¶ c¸i ®ång hå.
V× vËy, khi chóng ta phô tr¸ch mét c«ng viÖc g×, bÊt kú to
nhá, chóng ta còng ph¶i lu«n lu«n nhí ®Õn viÖc ®ã quan hÖ víi
c¸ch m¹ng, ¶nh h−ëng ®Õn c¸ch m¹ng. Chóng ta ph¶i ®−a toµn
t©m toµn lùc lµm cho thµnh c«ng, lµm trän nhiÖm vô. ChØ lµm
cho xong chuyÖn, lµm qua loa, tøc lµ cã h¹i cho c¸ch m¹ng, cã h¹i
®Õn nh©n d©n.
T− t−ëng ta th«ng nh− vËy, th× gÆp viÖc g× chóng ta còng
cÈn thËn, cè g¾ng, quyÕt t©m lµm cho v−ît møc. ThÕ lµ lßng tr¸ch nhiÖm.
X· héi ngµy cµng tiÕn, c«ng t¸c cña ta còng ph¶i ngµy cµng
tiÕn. Chóng ta ph¶i kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, ph¶i thùc hiÖn d©n
chñ míi, ph¶i tiÕn ®Õn chñ nghÜa x· héi, råi tiÕn lªn chñ nghÜa
céng s¶n. V× vËy, n¨ng lùc cña ta, s¸ng kiÕn cña ta, tiÕn bé cña ta
còng ph¶i lu«n lu«n ph¸t triÓn, tiÕn lªn kh«ng ngõng. Kh«ng
tiÕn, tøc lµ tho¸i.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 406
Chóng ta quyÕt t©m cÇu tiÕn bé, quyÕt t©m v−ît khã kh¨n, th×
dï c«ng viÖc to lín nh− c¶i t¹o x· héi, c¶i t¹o thiªn nhiªn, chóng ta
còng lµm ®−îc. Ng−êi Liªn X« ®· ®æi rõng hoang lµm thµnh phè,
biÕn b·i c¸t thµnh ruéng v−ên, còng v× cã chÝ cÇu tiÕn kh«ng ngõng. V× vËy, mçi ng−êi chóng ta ®Òu ph¶i cã lßng tr¸ch nhiÖm vµ chÝ cÇu tiÕn.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 164,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-2-1954.
407
V÷ng ch¾c vµ cè chÊp
LËp tr−êng ch¾c ch¾n vµ t− t−ëng cè chÊp, hai ®iÒu ®ã kh¸c
nhau, nh−ng cã ng−êi nhÇm lÉn cè chÊp víi ch¾c ch¾n. V× nhÇm
lÉn Êy, mµ t−ëng chØ cã ý kiÕn m×nh lµ “®óng”, ý kiÕn cña ng−êi
kh¸c lµ “sai”. Khi bµn b¹c viÖc g×, dï sai hay lµ ®óng, còng cø kh−
kh− gi÷ lÊy ý kiÕn cña m×nh, t−ëng nh− thÕ lµ “lËp tr−êng ch¾c
ch¾n”, “cã tÝnh nguyªn t¾c”. ThÕ lµ cè chÊp.
ThÕ nµo lµ lËp tr−êng v÷ng ch¾c?
- Tøc lµ ®øng h¼n vÒ lËp tr−êng giai cÊp c«ng nh©n. Kh«ng cã
chót tù t− tù lîi lµm mê tèi t− t−ëng vµ hiÓu biÕt cña m×nh. Lý
luËn ph¶i ch¨ng ®Òu do c«ng t¸c thùc tÕ thö th¸ch. ViÖc ®óng lµ
®óng, chø kh«ng ph¶i cø tù cho m×nh lµ ®óng. Khiªm tèn, cÈn
thËn, chø kh«ng ph¶i hµm hå, khinh ng−êi. Ng−êi kh¸c ®óng, th×
m×nh thËt thµ hoan nghªnh vµ s½n sµng häc tËp. Ng−êi kh¸c sai,
th× m×nh chÞu khã l¾ng nghe, bÒn lßng gi¶i thÝch. Dï sai lÇm cña
m×nh rÊt nhá, còng m¹nh d¹n thõa nhËn, kiªn quyÕt söa ch÷a. Dï
ý kiÕn cña ng−êi kh¸c chØ ®óng mét chót, m×nh còng phª ph¸n chç
sai, hoan nghªnh chç ®óng.
Ai mµ t− t−ëng cè chÊp, ch¾c ch¾n lµ ng−êi chñ quan. ChØ
nghe, chØ hiÓu mét chót, hoÆc chØ cã chót kinh nghiÖm, råi cø l¾p
nguyªn v¨n vµo tÊt c¶ mäi viÖc mét c¸ch m¸y mãc. KÕt qu¶ lµ ®Çu
ãc cøng ®ê, kh«ng biÕt biÕn hãa, tr¸i ng−îc víi th¸i ®é cña giai cÊp
c«ng nh©n, tr¸i h¼n víi khoa häc c¸ch m¹ng.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 408
V× vËy, chóng ta ph¶i häc tËp vµ rÌn luyÖn, lµm cho lËp tr−êng
v÷ng ch¾c; vµ ph¶i chèng t− t−ëng vµ th¸i ®é cè chÊp, chñ quan.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 165,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-2-1954.
409
VµI ¦U §IÓM Vµ KHUYÕT §IÓM CñA C¸C §éI PH¸T §éNG QUÇN CHóNG
Trong ®ît 3, c¸n bé ta cã kinh nghiÖm h¬n, tiÕn bé kh¸.
Nh−ng vÉn cßn m¾c nhiÒu khuyÕt ®iÓm kh¸ phæ biÕn, kh¸ nghiªm
träng, nh−:
- Xem th−êng viÖc chØnh ®èn chi bé - §ã lµ v× c¸n bé kh«ng
hiÓu ®óng tÇm quan träng viÖc l·nh ®¹o cña §¶ng ë n«ng th«n.
- KÐm ®i s©u, xÐt kü - §ã lµ v× tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cßn kÐm. - Bao biÖn, mÖnh lÖnh - §ã lµ v× ch−a tin t−ëng vµo lùc l−îng
cña quÇn chóng.
- L¹m quyÒn, phít ý kiÕn cña n«ng héi - §ã lµ kÐm tinh thÇn
d©n chñ.
Cã nh÷ng −u ®iÓm ®¸ng khen nh−:
X· Nç Lùc, trong lóc häc tËp vµ ®Êu tranh ®· khÐo kÕt hîp víi
t¨ng gia s¶n xuÊt. Do ®ã, ®ång bµo n«ng d©n ®· tù ®éng ®µo
m−¬ng, ®¾p bê, cÊy thªm lóa chiªm. GÆp lóc gµ toi, hä ®· thi nhau quÐt chuång, tÈy v«i, ch«n l«ng gµ, tan s−¬ng míi th¶ gµ... Nhê vËy
mµ gµ èm ®· khái, bÖnh toi còng hÕt. Nh÷ng gia ®×nh thiÕu tr©u,
thiÕu m¹, ®· ®−îc bµ con gióp cÊy hÕt ruéng. Hä tù ®Æt kÕ ho¹ch
rÊt thiÕt thùc. Mçi tèi hä cïng nhau kiÓm ®iÓm l¹i.
X· Minh Hßa, nhiÒu ng−êi èm. Nh©n d©n hoang mang. Bän
®Þa chñ nh©n dÞp ®ã, ph¶n tuyªn truyÒn, chóng nãi: “Trªn trÇn
gian n«ng d©n ®Êu ®Þa chñ, d−íi ©m phñ ®Þa chñ ®Êu n«ng d©n”.
§éi c«ng t¸c ®· cïng ®¶ng viªn vµ cèt c¸n trong x· xung phong
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 410
ch¨m nom ng−êi èm, ch«n cÊt ng−êi chÕt, ®Èy m¹nh vÖ sinh yªu
n−íc, gióp d©n quÐt dän nhµ cöa, ®µo thªm giÕng n−íc, gióp d©n
cµy cÊy. Do ®ã mµ chØ trong mÊy h«m, trong 105 ng−êi èm, 63
ng−êi ®· khái, vµ kh«ng ph¸t sinh bÖnh míi n÷a. Nhê vËy mµ
n«ng d©n bít mª tÝn, cµng thªm yªu chuéng c¸n bé, tin t−ëng vµo
§¶ng vµ ChÝnh phñ, cµng h¨ng h¸i häc tËp vµ ®Êu tranh.
Hai kinh nghiÖm tèt trªn ®©y chøng tá r»ng: §éi c«ng t¸c vµ chi bé x· cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ d©n chñ, ®i ®óng ®−êng lèi
quÇn chóng, th× viÖc khã kh¨n còng gi¶i quyÕt ®−îc.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 166,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-2-1954.
411
ChÝnh s¸ch d©n téc vµ th¸ng h÷u nghÞ ViÖt - Trung - X«
Kh¾p mäi n¬i vui vÎ tæ chøc Th¸ng h÷u nghÞ ViÖt - Trung - X«. Ngay ë vïng t¹m bÞ chiÕm còng cã nh÷ng cuéc héi häp bÝ mËt. Ai còng gäi TÕt Gi¸p Ngä lµ TÕt ViÖt - Trung - X«. ë nh÷ng x· gåm cã nhiÒu d©n téc, Th¸ng h÷u nghÞ ViÖt - Trung - X« ®· cã nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng mõng vµ c¶m ®éng:
Do ®Õ quèc vµ phong kiÕn xói giôc, chia rÏ, mµ c¸c d©n téc ë nh÷ng n¬i ®ã tõ tr−íc th−êng xÝch mÝch víi nhau. Trong khi ph¸t ®éng quÇn chóng, c¸c ®éi c«ng t¸c ®· gi¶i thÝch chÝnh s¸ch d©n téc cña §¶ng, ChÝnh phñ vµ MÆt trËn. Nh©n dÞp TÕt vµ Th¸ng h÷u nghÞ ViÖt - Trung - X«, hä ®· tæ chøc nh÷ng cuéc tr−ng bµy c¸c tranh ¶nh cña c¸c n−íc b¹n, nhµ ®ång bµo nµo cã c¸i g× ®Ñp còng ®−a ®Õn tr−ng bµy. §ång thêi cã nh÷ng cuéc liªn hoan vui nhén, ®ång bµo Kinh th× hß h¸t, ®ång bµo thiÓu sè th× nh¶y móa. TiÕp theo lµ tuÇn lÔ thi ®ua gióp nhau t¨ng gia s¶n xuÊt. Tõ ®ã, xÝch mÝch cò ®· biÕn thµnh ®oµn kÕt, ai ai còng h¨ng h¸i vui t−¬i.
ThÕ lµ chÝnh s¸ch d©n téc ®oµn kÕt mµ Lªnin vµ Xtalin d¹y chóng ta, ®· b¾t ®Çu thÊm nhuÇn vµ thùc hiÖn ®Õn nh÷ng lµng xa ngâ hÎm. ViÖc tuy cßn nhá, ý nghÜa rÊt to.
§ã lµ mét trong nh÷ng kÕt qu¶ tèt ®Ñp cña Th¸ng h÷u nghÞ ViÖt - Trung - X«, mµ chóng ta cÇn cñng cè vµ ph¸t triÓn thªm m·i.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2535,
ngµy 17-2-1954.
412
PH¶N §éNG PH¸P M¾NG THùC D¢N PH¸P
Ng−êi c¸ch m¹ng khi t¹m b¹i th× kh«ng n¶n, khi th¾ng lîi th×
kh«ng kiªu. Bän ®Õ quèc khi t¹m th¾ng th× huªnh hoang, khi thÊt
b¹i th× lôc ®ôc. Bëi v× giÆc Ph¸p thÊt b¹i liªn tiÕp, cho nªn b¸o chÝ
ph¶n ®éng Ph¸p hoang mang vµ c»n nh»n. Vµi thÝ dô:
B¸o L¬ Phigar« (22-1) viÕt: HiÖn nay, Ph¸p kh«ng cã hy väng
th¾ng lîi vÒ qu©n sù n÷a.
B¸o Thêi tiÕt (20-1) viÕt: Qu©n ®éi Ph¸p tËp trung vµo mÊy vÞ
trÝ, råi ch¾p tay l¹y trêi ®−a ViÖt Minh ®Õn cho hä ®¸nh. T¸txinhi
x©y dùng nh÷ng d·y ph¸o ®µi. Xal¨ng x©y dùng ®ån Nµ S¶n. Nava
x©y dùng cø ®iÓm §iÖn Biªn Phñ. ChiÕn thuËt Êy chØ lµm cho
Ph¸p hao ng−êi tèn cña, mµ kh«ng ng¨n c¶n ®−îc ViÖt Minh më
réng thªm vïng gi¶i phãng cña hä...
§ã lµ vÒ thÇy giÆc Ph¸p, cßn vÒ trß bï nh×n th× sao?
B¸o D©n chóng (4-2) viÕt: Trong bän bï nh×n kh«ng cã tinh
thÇn ®oµn kÕt, kh«ng cã ý kiÕn nhÊt trÝ, kh«ng cã liªn hÖ gi÷a B¶o
§¹i víi ChÝnh phñ (bï nh×n) vµ nh©n d©n. B¶o §¹i ®· thÊt b¹i râ
rµng. Y kh«ng kÐo ®−îc vÒ phÝa y Ýt ra còng mét nhãm ng−êi trong
s¹ch. Gi¸ trÞ cña y ngµy cµng gi¶m sót... Nãi chung, th× nh©n d©n
ViÖt Nam ®Òu ñng hé Hå ChÝ Minh, v× hä thÊy «ng ta suèt ®êi
phÊn ®Êu hy sinh cho d©n téc... Qu©n ®éi ViÖt Minh th× tin t−ëng
v÷ng ch¾c vÒ th¾ng lîi hoµn toµn.
Ph¶n ®éng ph¸p m¾ng thùc d©n ph¸p 413
ChØ ®èi chiÕu nh÷ng lêi b×nh luËn cña mÊy tê b¸o ph¶n ®éng
Ph¸p, th× bµ con ta còng cã thÓ ®o¸n ch¾c r»ng: Ta nhÊt ®Þnh
th¾ng, ®Þch nhÊt ®Þnh thua.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2538,
ngµy 22-2-1954.
414
THùC D¢N V¹CH MÆT Bï NH×N
B¸o N−íc Ph¸p buæi chiÒu lµ mét tê b¸o ®¹i ph¶n ®éng, nã chñ
tr−¬ng chiÕn tranh, ñng hé thùc d©n, t©ng bèc bï nh×n. Tuy vËy, håi
trung tuÇn th¸ng 12-1953, sù thËt ®· b¾t buéc b¸o Êy ph¶i viÕt:
“ChÕ ®é B¶o §¹i dùng trªn mét nÒn t¶ng rÊt bÊp bªnh, nã
ch¼ng cã g× lµ d©n chñ... §¹i ®a sè nh©n d©n ñng hé Hå ChÝ Minh.
Trong chÕ ®é cña nhµ vua cã ng−êi Ph¸p nhóng vµo. NhiÖm vô cña hä lµ tiÕp tôc chiÕn tranh vµ ñng hé ®ång b¹c §«ng D−¬ng. Ng−êi
Ph¸p lµ trô cét chÝnh cña l©u ®µi B¶o §¹i, nÕu kh«ng cã ng−êi
Ph¸p th× l©u ®µi Êy ®æ n¸t ngay lËp tøc...”.
T¹p chÝ Thêi ®¹i míi ë Ph¸p th× viÕt:
“Ng−êi ta th−êng so s¸nh B¶o §¹i víi T−ëng Giíi Th¹ch vµ Lý
Thõa V·n. So s¸nh nh− vËy lµ nhÇm, v× vinh dù qu¸ cho B¶o §¹i.
T−ëng vµ Lý Ýt ra cßn cã chèng NhËt, Ýt ra cßn cã chót thÕ lùc (dï
lµ thÕ lùc ph¶n ®éng). Cßn B¶o §¹i th× ch¼ng cã thÕ lùc g× c¶.
Tr−íc kia h¾n lµm t«i tí Ph¸p, råi lµm t«i tí NhËt, nay h¾n l¹i lµm
t«i tí Ph¸p - Mü. Gäi lµ B¶o d¹i th× ®óng h¬n lµ B¶o §¹i...”.
Ai ¬i xem mÊy c©u nµy, BÌ lò B¶o d¹i lµ bÇy chã s¨n.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2540,
ngµy 24-2-1954.
415
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm ngµy thµnh lËp qu©n ®éi Liªn X«
KÝnh göi ®ång chÝ K. V«r«silèp, Chñ tÞch Chñ tÞch ®oµn X«viÕt tèi cao Liªn X«,
Nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø 36 Ngµy thµnh lËp Qu©n ®éi Liªn X«, thay mÆt nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, t«i xin ®ång chÝ Chñ tÞch chuyÓn tíi Qu©n ®éi vµ nh©n d©n Liªn X« anh dòng lêi chóc mõng nhiÖt liÖt cña chóng t«i.
Nh©n d©n ViÖt Nam, còng nh− nh©n d©n toµn thÕ giíi tin t−ëng vµo lùc l−îng ngµy cµng lín m¹nh cña Qu©n ®éi Liªn X« lµ mét ®¶m b¶o v« cïng v÷ng ch¾c cho th¾ng lîi cuèi cïng cña c«ng cuéc ®Êu tranh b¶o vÖ hßa b×nh vµ d©n chñ thÕ giíi, d−íi sù l·nh ®¹o cña Liªn X« vÜ ®¹i.
KÝnh chóc ®ång chÝ m¹nh kháe.
Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 168,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 28-2-1954.
416
MéT c¸i CHU¤NG, HAI THø TIÕNG
Ngµy 3-2-1954, h·ng th«ng tin Mü cho biÕt r»ng: “Bµn vÒ t×nh
h×nh chiÕn tranh ë §«ng D−¬ng, Tæng thèng Mü nãi: T×nh h×nh
qu©n ®éi Ph¸p khã kh¨n ®· tõ l©u, cho nªn ngµy nay kh«ng thÓ
khã kh¨n h¬n n÷a. Mµ khã kh¨n nhÊt, lµ nh©n d©n §«ng D−¬ng
kh«ng h¨ng h¸i ®èi víi chiÕn tranh”.
Cïng ngµy Êy, cïng h·ng Êy, cho biÕt r»ng: “H«m nay, qu©n
céng s¶n ViÖt ®¸nh lÊy l¹i 5 cø ®iÓm cña Ph¸p ë Nam Bé. §ång
thêi qu©n céng s¶n Lµo tiÕn lªn “thÕ nh− chÎ tre”. Bëi vËy, Tæng t−
lÖnh Ph¸p kiÓm duyÖt g¾t gao kh«ng cho lé tin tøc Êy.
“ChØ trong mÊy h«m, vµ c¸ch Sµi Gßn chØ ®é 60 c©y sè, Ph¸p ®·
mÊt h¬n 40 vÞ trÝ, h¬n mét nöa lµ v× bé ®éi Ph¸p bá ch¹y, hoÆc
qu©n lÝnh ViÖt (ngôy) quay vÒ víi kh¸ng chiÕn. T×nh h×nh Êy lµm
cho tinh thÇn qu©n ®éi Ph¸p - ViÖt (ngôy) rÊt hoang mang”.
ThÕ lµ Tæng thèng Mü ®· ph¶i thõa nhËn ©m m−u Ph¸p - Mü
“dïng ng−êi ViÖt ®¸nh ng−êi ViÖt, lÊy chiÕn tranh nu«i chiÕn
tranh” ®· thÊt b¹i mét phÇn.
Nh−ng h¾n quªn nãi r»ng: Qu©n vµ d©n ViÖt - Miªn - Lµo th×
kh¸ng chiÕn cùc kú h¨ng; kh«ng h¨ng mµ chØ trong mÊy h«m vµ
chØ ë Nam Bé, ®· tiªu diÖt h¬n 40 vÞ trÝ cña giÆc Ph¸p µ?
Tr−íc ®©y, Mü th−êng khua chu«ng gâ mâ, ®Ó thæi phång giÆc
Ph¸p vµ bï nh×n.
Tõ nay, Mü sÏ cã nhiÒu dÞp gâ mâ khua chu«ng, ®Ó than phiÒn
Mét c¸i chu«ng, hai thø tiÕng 417
cho bï nh×n vµ giÆc Ph¸p. Cßn qu©n vµ d©n ta th× cø lÆng lÏ, m¹nh
mÏ, chÆt chÏ, vui vÎ tiÕn lªn, tiÕn lªn m·i cho ®Õn kh¸ng chiÕn
th¾ng lîi hoµn toµn.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2541,
ngµy 26-2-1954.
418
¡n c¬m míi, nãi chuyÖn cò
ChuyÖn cò, nh−ng ý nghÜa vÉn míi. §Çu th¸ng 10 n¨m ngo¸i: - Thñ t−íng Ph¸p nãi: Trong thêi gian v¾n t¾t gÇn ®©y, Ph¸p
kh«ng cã hy väng th¾ng lîi.
- B¸o ChiÕn ®Êu viÕt: Ch−a bao giê ChÝnh phñ Ph¸p cói ®Çu
v©ng lÖnh Mü mét c¸ch hÌn h¹ nh− ngµy nay.
- B¸o ThÕ giíi viÕt: ChÝnh phñ Ph¸p v©ng lÖnh Mü, tiÕp tôc chiÕn tranh. Mü xuÊt tiÒn, Ph¸p xuÊt lÝnh, qu©n ®éi Ph¸p thµnh
mét qu©n ®éi ®i ®¸nh thuª.
- Cùu Thñ t−íng Pinay nãi: Mçi n¨m Ph¸p tèn cho chiÕn tranh
ë ViÖt Nam 600 triÖu ®«la. Víi sè tiÒn Êy, cã thÓ x©y dùng thªm 12,
13 s− ®oµn ë Ph¸p.
- Phã Thñ t−íng Rªn« nãi: Nh©n d©n Ph¸p kh«ng muèn cã
chiÕn tranh ë ViÖt Nam n÷a. Phong trµo ph¶n chiÕn ®· lan kh¾p
c¸c tÇng líp nh©n d©n Ph¸p.
- B¸o Gi¶i phãng viÕt: Ph¸p ®· b¸n rÎ quyÒn lîi cña m×nh cho
Mü ®Ó lÊy 385 triÖu ®«la - tøc lµ quyÒn lîi th−¬ng l−îng ®Ó ®i ®Õn
hßa b×nh.
Gi÷a th¸ng 10 - §Þch tuyªn truyÒn Çm Ü cho trËn Nho Quan.
C¸c b¸o ®Þch viÕt: “TrËn nµy lµ trËn to nhÊt tõ n¨m 1946, Ph¸p ®·
®éng viªn tÊt c¶ h¶i, lôc, kh«ng qu©n. Môc ®Ých lµ ®Ó tiªu diÖt c¸c
®¹i ®oµn cña ViÖt Minh”.
Cuèi th¸ng 10 - B¸o ThÕ giíi viÕt: Qu©n ®éi Ph¸p cø tiÕp tôc
hy sinh trong mét cuéc chiÕn tranh tuyÖt väng. Ng−êi ta d¹i mµ
¨n c¬m míi, nãi chuyÖn cò 419
tuyªn truyÒn Çm Ü cho cuéc tiÕn c«ng võa råi... Mäi ng−êi trong
ChÝnh phñ Ph¸p biÕt r»ng tuyªn truyÒn kh«ng ®óng víi sù thËt,
mµ chØ ®Ó che m¾t thiªn h¹... Sù thËt lµ cuéc tiÕn c«ng Êy kh«ng
®¹t ®−îc môc ®Ých. Trong 20 h«m, Ph¸p ®· hao tèn nhiÒu binh sÜ,
nh÷ng viÖn binh míi ®Õn chØ ®ñ bï cho tæn thÊt Êy. Cßn bé ®éi ViÖt
Minh th× vÉn nguyªn vÑn... Dï sao, Ph¸p còng nªn ®Ëp bÑp c¸i ¶o
méng qu©n sù mµ ng−êi ta ®· thæi phång lªn. §Çu n¨m nay - Qu©n ®Þch ®· “th¾ng” ®Õn nçi mét bÇy bé
tr−ëng, thø tr−ëng vµ l·nh tô qu©n sù Ph¸p ph¶i hÊp tÊp ch¹y
sang ViÖt Nam, cïng víi mét bÇy quan thÇy Mü, ®Ó t×m c¸ch cøu
vít Nava ra khái “kÕ ho¹ch thÇn t×nh” cña h¾n!
¤ h«, Nava “Xan¬vapa”1) Th«i chí ba hoa, “Phótl¬c¨ng”2) vÒ n−íc Langxa3) cho råi!
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 168,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 28-2-1954.
_______________
1) TiÕng Ph¸p, nghÜa lµ: háng råi (TG). 2) TiÕng Ph¸p, nghÜa lµ: cót ®i (TG). 3) Langxa, nghÜa lµ: n−íc Ph¸p (TG).
420
R¦îU CåN Vµ D¢N PH¸P
Theo b¸o c¸o cña ñy ban Kinh tÕ Ph¸p vµ ñy ban Y tÕ thÕ giíi, th× ng−êi Ph¸p xµi mét phÇn m−êi tiÒn b¹c vµo uèng r−îu. Cø m−êi ng−êi Ph¸p th× cã mét ng−êi sèng nhê nghÒ lµm r−îu hoÆc nghÒ b¸n r−îu. Ba ng−êi th× mét ng−êi uèng r−îu qu¸ s¸. S¸u ng−êi th× mét ng−êi cã bÖnh nghiÖn r−îu.
TÝnh ®æ ®ång, th× mçi ng−êi Ph¸p (®µn «ng, ®µn bµ, trÎ con) mçi n¨m uèng 27 lÝt r−îu cån.
Cø ba ng−êi chÕt tõ 35 ®Õn 50 tuæi, th× mét ng−êi chÕt v× r−îu. ë Ph¸p cã 700.000 qu¸n b¸n r−îu, tøc lµ cø 34 ng−êi lín th× cã
mét qu¸n r−îu. Tuy vËy, ChÝnh phñ cßn trî cÊp cho ñy ban Tuyªn truyÒn uèng
r−îu mçi n¨m 50 triÖu phr¨ng. Trong khi ®ã, ñy ban Tuyªn truyÒn chèng r−îu chØ ®−îc trî cÊp 50 v¹n phr¨ng. ThËm chÝ trªn tê giÊy thÊm cña häc trß, ng−êi ta còng in khÈu hiÖu tuyªn truyÒn uèng r−îu: “Mçi lÝt r−îu vang bæ Ých b»ng 850 gam s÷a, 585 gam thÞt, v.v.”.
N¨m 1946, diÖn tÝch trång nho ®Ó lµm r−îu lµ 1.670.000 mÉu t©y. N¨m 1953 t¨ng lªn 1.766.000 mÉu.
ë Ph¸p nhiÒu cñ c¶i lµm ®−êng. Nh−ng d©n Ph¸p vµ B¾c Phi thiÕu ®−êng ¨n. V× ®Ó gi÷ gi¸ cho bän t− b¶n lµm ®−êng, mçi n¨m ChÝnh phñ mua 500 triÖu lÝt r−îu nÊu b»ng cñ c¶i, råi b¸n rÎ, chÞu lç vèn ®é 6, 7 ngh×n triÖu phr¨ng. H¬n n÷a, kh«ng s¶n xuÊt ®−êng vµ c¸c thø ngò cèc, mµ s¶n xuÊt nh÷ng thø ®Ó nÊu r−îu, tÝnh ra mçi n¨m tæn thÊt ®Õn 100 ngh×n triÖu.
R−îu cån vµ d©n ph¸p 421
ë Angiªri, thùc d©n Ph¸p chiÕm 250.000 mÉu t©y ruéng trång
nho mµ kh«ng trång ngò cèc. KÕt qu¶ lµ nh©n d©n Angiªri th−êng
bÞ ®ãi kÐm.
ë c¸c thuéc ®Þa ch©u Phi da ®en, thùc d©n Ph¸p b¸n r−îu cµng
ngµy cµng nhiÒu. KÕt qu¶ lµ sè ng−êi ë nh÷ng n¬i Êy kh«ng t¨ng
thªm, mµ gi¶m sót nhiÒu. VÝ dô: ë C«ngg«, trong 40 n¨m, sè ng−êi
gi¶m mÊt 30 phÇn tr¨m. ThÕ lµ t− b¶n vµ thùc d©n Ph¸p cèt cho ®Çy tói tham, dï cã h¹i
®Õn gièng nßi, h¹i ®Õn loµi ng−êi, chóng còng kh«ng ng¹i.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 169,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-3-1954.
422
LùC L¦îNG CéNG S¶N ë CH¢U ¢U
Thêi b¸o lµ mét tê b¸o t− s¶n to nhÊt ë n−íc Anh vµ ë T©y ¢u, võa råi më mét cuéc ®iÒu tra vÒ lùc l−îng céng s¶n ë ch©u ¢u (kh«ng kÓ nh÷ng n−íc d©n chñ míi). Sau cuéc ®iÒu tra, b¸o Êy viÕt:
Tæng sè nh©n d©n c¸c n−íc t− b¶n ch©u ¢u lµ 325 triÖu ng−êi, kÓ c¶ g¸i, trai, giµ, trÎ. Trong sè ®ã, cã 16 triÖu 50 v¹n ng−êi lµ céng s¶n vµ c¶m t×nh víi céng s¶n.
ThÕ lùc céng s¶n m¹nh nhÊt ë Ph¸p vµ ë ý. “ë hai n−íc Êy viÖc g× còng cã thÓ x¶y ra, nhÊt lµ nÕu gÆp kinh tÕ khñng ho¶ng”.
ThÕ lùc céng s¶n Ph¸p m¹nh, v× chØ cã hä lµ mét ®¶ng ch©n chÝnh v« s¶n, vµ v× hä ®Êu tranh cho hßa b×nh, chèng chiÕn tranh x©m l−îc ViÖt Nam, chèng ch¹y ®ua binh bÞ vµ chèng Mü.
ë ý còng vËy. N¨m 1946, ®¶ng céng s¶n cßn lµ thiÓu sè, mµ hiÖn nay hä ®· cã h¬n 250 v¹n ®¶ng viªn, 5 triÖu c«ng nh©n c¶m t×nh céng s¶n vµ 1 phÇn 4 c¸c ñy ban hµnh chÝnh ë n«ng th«n lµ céng s¶n.
ë c¸c n−íc kh¸c, nh− Hy L¹p, dï §¶ng Céng s¶n lµ bÝ mËt, nh−ng 10 phÇn tr¨m cö tri vÉn ñng hé céng s¶n. ë Bå §µo Nha vµ Thæ NhÜ Kú, §¶ng Céng s¶n còng bÞ cÊm, nh−ng hä vÉn cã 4 ®Õn 5.000 ®¶ng viªn bÝ mËt ho¹t ®éng rÊt h¨ng.
Xem ®ã th× thÊy r»ng: lùc l−îng céng s¶n ë c¸c n−íc t− b¶n ph¸t triÓn rÊt m¹nh.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2545,
ngµy 3-3-1954.
423
ChiÕn sÜ g−¬ng mÉu
Trong c«ng t¸c ph¸t ®éng quÇn chóng thùc hiÖn chÝnh s¸ch
ruéng ®Êt, sè ®«ng c¸n bé ®· cè g¾ng lµm trßn nhiÖm vô. Nh−ng
vÉn cã nh÷ng c¸n bé ph¹m sai lÇm nh−: chñ quan khinh ®Þch, sî
khã sî khæ, quan liªu bao biÖn... Cã mét sè (rÊt Ýt) hñ hãa. Cã mét
c¸n bé rÊt kú qu¸i - trong lóc “3 cïng” mµ dïng n−íc hoa!!!
Cuéc ph¸t ®éng quÇn chóng lµ mét tr−êng huÊn luyÖn réng lín, ®Ó rÌn luyÖn vµ c¶i t¹o c¸n bé cò, ®Ó ®µo t¹o vµ cÊt nh¾c c¸n
bé míi. §ã lµ mét cuéc thi ®ua ¸i quèc thiÕt thùc vµ dµi h¹n cho tÊt
c¶ c¸n bé cò vµ míi.
Chóng ta vui lßng nªu lªn nh÷ng chiÕn sÜ xuÊt s¾c sau ®©y (ë
Liªn khu IV). Nh÷ng chiÕn sÜ nµy ®·: chÞu khã chÞu khæ, ®i s©u
lµm kü, thùc hiÖn d©n chñ, gi÷ v÷ng ý thøc tæ chøc vµ kû luËt,
®oµn kÕt néi bé vµ quÇn chóng, lµm ®óng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ
ChÝnh phñ, theo ®óng ®−êng lèi cña nh©n d©n:
N÷ ®ång chÝ: §µo, ThiÒu, Nam, Bót (®ång bµo thiÓu sè); ®ång
chÝ: TØnh (C«ng gi¸o), Thi, Quang, TiÕp, Loan, Thóc, ThuÇn, Ph¸t,
Ban, Thu Giang, Th−¬ng (1 c¸n bé C«ng gi¸o ®· 60 tuæi).
(Mong c¸c ®oµn c«ng t¸c göi tªn chiÕn sÜ g−¬ng mÉu cho chóng
t«i ®Ó ®¨ng tiÕp).
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2546,
ngµy 5-3-1954.
424
Chèng n¹n giÊy tê
Tõ c¸c bé ë Trung −¬ng ®Õn c¬ quan c¸c x·, n¹n giÊy tê rÊt
nÆng, lµm h¹i rÊt nhiÒu. Nh−: Bé Néi vô: mét b¶n th«ng t− (biªn
chÕ) dµi 26 trang; mét biªn b¶n (héi nghÞ cñng cè x·) dµi h¬n 100
trang; v.v..
Bé Tµi chÝnh: Riªng Vô Ng©n s¸ch, mét th¸ng ®ßi hái h¬n 10
b¸o c¸o, cã b¸o c¸o dµi h¬n 10 trang; b¶n thèng kª dµi 53 cét; v.v.. Bé Canh n«ng: Lµ mét bé cã quan hÖ nhiÒu nhÊt víi n«ng d©n,
cho nªn chóng t«i cã nhiÒu thÝ dô h¬n:
- GiÊy tê qu¸ nhiÒu, qu¸ dµi: Bé ®· göi c«ng v¨n (vÒ viÖc më
tr−êng chuyªn nghiÖp) cho 38 c¬ quan, trong ®ã nhiÒu c¬ quan
kh«ng cÇn nhËn c«ng v¨n Êy. Mét biªn b¶n (tæng kÕt vô chiªm
1953) kÌm thªm tµi liÖu phô lôc dµi 120 trang. Mét c¬ quan canh
n«ng ®Þa ph−¬ng ®ßi hái ë x· cung cÊp mét thèng kª dµi 153 cét.
- Qu¸ chËm trÔ: ChØ thÞ cña Bé vÒ viÖc gi÷ g×n cho tr©u bß khái
rÐt: mïa rÐt ®· l©u råi, chØ thÞ míi ®Õn. Bé viÕt giÊy xin gièng nÊm,
Thø tr−ëng ký råi, sau mét th¸ng giÊy vÉn cßn n»m ë V¨n phßng
cña Bé.
- Kh«ng ®óng nguyªn t¾c: Cã nh÷ng c«ng v¨n göi lªn Ban Kinh
tÕ Trung −¬ng, mµ BÝ th− ký tªn; c«ng v¨n göi cho ñy ban c¸c liªn
khu, mµ Gi¸m ®èc ký tªn. Nh÷ng c«ng v¨n Êy ph¶i do Bé tr−ëng
hoÆc Thø tr−ëng ký tªn míi ®óng.
- C¸ch lµm luém thuém: Nh− ch−¬ng tr×nh s¶n xuÊt, ®¸nh m¸y
luém thuém, ®Õn nçi Quèc héi xem kh«ng ®−îc, ph¶i göi tr¶ l¹i.
Chèng n¹n giÊy tê 425
- KÐm gi÷ bÝ mËt: Bé dïng ®iÖn tho¹i ®¸nh ®iÖn, ph¶i kinh qua
nhiÒu tr¹m chuyÓn, mµ nãi c¶ nh÷ng ®iÒu cÇn gi÷ bÝ mËt.
Nguyªn nh©n: V× kh«ng s¸t thùc tÕ, kh«ng gÇn gòi quÇn
chóng. C¸n bé chØ lo viÕt cho nhiÒu chØ thÞ, th«ng t−... Nh−ng
kh«ng lo viÖc lµm ph¶i ¨n khíp víi lêi nãi, chØ thÞ ph¶i cã thÓ thùc
hµnh. C¸n bé nhÇm t−ëng r»ng cø göi nhiÒu th«ng t−, chØ thÞ, lµ
xong viÖc; mµ kh«ng theo dâi, ®«n ®èc, gióp ®ì ®Þa ph−¬ng, kh«ng kiÓm tra c«ng viÖc thùc tÕ.
C¸ch chèng n¹n: Mçi c¸n bé cÇn ph¶i thiÕt thùc phô tr¸ch c«ng
t¸c thùc tÕ, mäi viÖc ph¶i lµm cho cã kÕt qu¶ thiÕt thùc. Ph¶i gÇn
gòi quÇn chóng, häc tËp quÇn chóng, ®Ó h−íng dÉn vµ gióp ®ì quÇn
chóng, ph¶i rót bít thêi giê viÕt c«ng v¨n, thªm nhiÒu thêi giê c«ng
t¸c thùc tÕ. Ph¶i më réng d©n chñ, thùc hiÖn thËt thµ tù phª b×nh
vµ phª b×nh tõ trªn xuèng, tõ d−íi lªn, nhÊt lµ tõ d−íi lªn.
KÕt luËn: N¹n giÊy tê ®· lµm tèn cña hao c«ng cña nh©n d©n,
nã còng lµm háng t− t−ëng vµ t¸c phong cña c¸n bé. Nã lµ di tÝch
cña ®Õ quèc vµ phong kiÕn, lµ hiÖn t−îng tai h¹i cña n¹n quan
liªu. Mµ n¹n quan liªu lµ mÑ ®Î ra n¹n tham «, l·ng phÝ.
Nh©n d©n rÊt mong c¸c bé thi ®ua tiÔu trõ triÖt ®Ó bÖnh giÊy tê
vµ ®«n ®èc cÊp d−íi còng thi ®ua nh− vËy. §ã lµ mét c¸ch ®Ó thùc
hiÖn cÇn, kiÖm, liªm, chÝnh.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 170,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-3-1954.
426
Sù “GIóP §ì” CñA Mü
V× sao mµ Mü bá ra hµng tr¨m, hµng ngh×n triÖu tiÒn ®Ó “gióp”
c¸c chÝnh phñ ph¶n ®éng tæ chøc qu©n ®éi ph¶n ®éng?
Bëi v× Mü cã ©m m−u g©y chiÕn tranh ®Ó hßng lµm chñ thÕ
giíi. ChiÕn tranh th× ph¶i cã binh lÝnh. Mü kh«ng ®ñ binh lÝnh ®Ó
r¶i kh¾p mäi n¬i. Mü bÌn dïng c¸ch mua thanh niªn n−íc kh¸c
lµm bia ®ì ®¹n cho chóng, vµ mua víi mét gi¸ rÎ tiÒn: Mét s− ®oµn Mü mçi n¨m tèn ®Õn 250 triÖu ®«la, mµ 1 s− ®oµn
Ph¸p mçi n¨m chØ tèn 80 triÖu ®«la, 1 s− ®oµn Thæ NhÜ Kú 75 triÖu
®«la, 1 s− ®oµn Lý Thõa V·n 15 triÖu ®«la, 1 s− ®oµn T−ëng Giíi
Th¹ch 5 triÖu ®«la.
Mü khÐo tÝnh to¸n thËt, nh−ng Mü vÉn mÊt tiÒn toi: Mü gióp
T−ëng, T−ëng bÞ ®¸nh tan. Mü gióp Lý, Lý ®· thÊt b¹i. Mü gióp
Ph¸p ®¸nh nhau víi ta, Ph¸p ®ang thua trËn nµy ®Õn trËn kh¸c.
KÕt qu¶ kh¸c nµo Mü gióp d©y thõng cho bän ph¶n ®éng ®Ó chóng
tù th¾t cæ, råi th¾t cæ c¶ ®Õ quèc Mü.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2548,
ngµy 8-3-1954.
427
§iÖn mõng sinh nhËt Thñ t−íng n−íc céng hßa d©n chñ ®øc
KÝnh göi ®ång chÝ ètt« G¬rètt¬v«n, Thñ t−íng n−íc Céng hßa D©n chñ §øc,
Nh©n dÞp ngµy kh¸nh thä lôc tuÇn cña ®ång chÝ, thay mÆt
nh©n d©n vµ ChÝnh phñ ViÖt Nam vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, xin
göi ®ång chÝ lêi chµo mõng nång nhiÖt.
Xin chóc ®ång chÝ kháe m¹nh, sèng l©u vµ ®¹t ®−îc nhiÒu th¾ng lîi trong sù l·nh ®¹o nh©n d©n ®Êu tranh cho n−íc §øc ®−îc
thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ vµ phó c−êng.
Chñ tÞch
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå ChÝ Minh
B¸o Cøu quèc, sè 2550,
ngµy 10-3-1954.
428
Goatªmala
Goatªmala lµ mét n−íc nhá ë Trung Mü, c¸ch n−íc Hoa Kú (Mü)
3.000 c©y sè, cã 3 triÖu nh©n d©n, sèng vÒ n«ng nghiÖp, 7 phÇn 10
lµ mï ch÷.
N¨m 1951, MÆt trËn b×nh d©n Goa th¾ng lîi. Trong 56 ®¹i biÓu
Quèc héi, cã 4 ®¹i biÓu céng s¶n (§¶ng Céng s¶n cã 2.500 ®¶ng viªn).
Tõ ®ã, ChÝnh phñ b×nh d©n Goa ra søc më mang viÖc gi¸o dôc, t¨ng l−¬ng cho t¸ ®iÒn, tæ chøc c¸c c«ng ®oµn, thi hµnh c¶i c¸ch
ruéng ®Êt. (§Þa chñ Goa vµ Mü chiÕm 7 phÇn 10 toµn bé ruéng ®Êt).
ë Goa, cã mét c«ng ty ®ån ®iÒn Mü chiÕm 25 v¹n mÉu t©y, tøc
lµ 1 phÇn 10 ruéng ®Êt tèt. ChÝnh phñ Goa tr−ng thu 16 v¹n 7.000
mÉu ®Ó chia cho d©n cµy.
V× vËy, ChÝnh phñ vµ Quèc héi Mü, b¸o chÝ t− b¶n Mü ®Òu ã
lªn: “Goa Minh1) ®· céng s¶n hãa n−íc Goa råi! Céng s¶n Goa uy
hiÕp sù an toµn cña Mü råi!” (3 triÖu ng−êi Goa mµ uy hiÕp ®−îc
160 triÖu ng−êi Mü, thËt lµ ng−îc ®êi!).
ThÕ råi Mü xui bän ph¶n ®éng Goa næi lo¹n; ph¸i mét tªn qu©n
phiÖt Mü cïng víi tªn ph¸t xÝt ®éc tµi lµ Chñ tÞch n−íc Nicaragoa
(gi¸p giíi n−íc Goa) ©m m−u x©m l−îc n−íc Goa d©n chñ.
§ång thêi, nh©n cuéc héi nghÞ gi÷a 21 n−íc Trung vµ Nam Mü,
®Õ quèc Mü xui c¸c n−íc Êy can thiÖp vµo n−íc Goa.
_______________
1) Goa Minh còng nh− ViÖt Minh, lµ céng s¶n (BT).
Goatªmala 429
ViÖc nµy l¹i thªm mét chøng cí n÷a: BÊt kú n−íc nµo gÇn
hay lµ xa, lín hay lµ nhá, hÔ thi hµnh chÝnh s¸ch d©n chñ, th×
tøc thêi Mü cho lµ céng s¶n, lµ uy hiÕp Mü vµ Mü ra søc ph¸
ho¹i. Còng nh− Mü ®ang ra søc can thiÖp vµo cuéc chiÕn tranh ë
ViÖt - Miªn - Lµo.
Nh−ng ë Goa còng nh− ë ViÖt, ë TriÒu Tiªn, khi nh©n d©n ®·
®oµn kÕt ®Ó ®Êu tranh cho ®éc lËp vµ d©n chñ, th× bän can thiÖp Mü nhÊt ®Þnh thÊt b¹i, d©n téc gi¶i phãng nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2550,
ngµy 10-3-1954.
430
NH÷NG QU¶ BOM CHÝNH TRÞ
Cuèi n¨m ngo¸i, Hå Chñ tÞch tr¶ lêi mét nhµ b¸o Thôy §iÓn.
Trong ®ã cã c©u: “NÕu ChÝnh phñ Ph¸p thËt thµ t«n träng quyÒn
®éc lËp thËt sù cña ViÖt Nam, vµ muèn th−¬ng l−îng ®Ó chÊm døt
chiÕn tranh, th× nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ
Céng hßa còng s½n sµng nãi chuyÖn”.
Ngay sau ®ã, c¸c b¸o Ph¸p viÕt: C©u tr¶ lêi cña Cô Hå gièng nh− mét qu¶ bom r¬i vµo ®¸m bï nh×n, lµm cho chóng hoang
mang lo sî.
Võa råi, ë Héi nghÞ BÐclin36, do ®¹i biÓu Liªn X« ®Ò nghÞ, c¸c
®¹i biÓu Mü, Anh vµ Ph¸p ph¶i t¸n thµnh më mét cuéc héi nghÞ 5
n−íc (Liªn X«, Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa, Mü, Anh vµ Ph¸p)
ë Gi¬ne, thñ ®« Thôy SÜ ®Ó t×m c¸ch hßa gi¶i nh÷ng vÊn ®Ò ë ch©u ¸, c¶ vÊn ®Ò TriÒu Tiªn vµ ViÖt Nam.
C¸c b¸o Ph¸p l¹i viÕt: QuyÕt nghÞ Êy gièng nh− mét qu¶ bom
r¬i vµo ®¸m bï nh×n, lµm cho chóng hoang mang lo ng¹i.
N¨m kia, mét ph¸i ®oµn Quèc héi Ph¸p sang ViÖt Nam. Khi vÒ
Ph¸p, mét ®¹i biÓu viÕt: “Hå ChÝ Minh cã mét thø vò khÝ m¹nh
h¬n bom nguyªn tö - ®ã lµ nh÷ng c¶i c¸ch d©n chñ mµ ChÝnh phñ
Hå ChÝ Minh ®ang thi hµnh”. Råi chóng bµy cho bï nh×n còng “c¶i
c¸ch ®iÒn ®Þa”. Nh−ng chÝnh bï nh×n lµ bän ®¹i ®Þa chñ phong kiÕn
ph¶n ®éng, c¶i c¸ch qu¸i g× ®−îc.
Bï nh×n nhê Ph¸p, nhê Mü, nhê chiÕn tranh mµ sèng b»ng
x−¬ng m¸u cña ®ång bµo. ChØ nghe nãi ®Õn ®éc lËp thËt sù, d©n
Nh÷ng qu¶ bom chÝnh trÞ 431
chñ thùc sù, th× chóng ®· hån xiªu ph¸ch t¸n, nh− mét ®µn chuét
bÞ bom.
ThËt sù ®éc lËp, hßa b×nh, Lµ bom tiªu diÖt bï nh×n ViÖt gian.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 171,
tõ ngµy 11 ®Õn ngµy 15-3-1954.
432
“XEM NG¦êI Mµ NGÉM §ÕN TA”
HiÖn nay, tßa ¸n ë Ph¸p ®ang xö vô ¤bª.
¤bª lµ mét t−íng ph¸t xÝt §øc. MÊy n¨m Ph¸p bÞ §øc chiÕm
(trong thêi kú ThÕ giíi chiÕn tranh lÇn thø hai), ¤bª cïng bän
Ph¸p gian ®· b¾t ®i ®µy 20 v¹n ng−êi Ph¸p yªu n−íc. Trong sè ®ã,
nhiÒu ng−êi ®· bÞ tra tÊn d· man mµ chÕt.
B¶n kÓ téi ¤bª dµy 250 trang ®¸nh m¸y. Trong lóc ë Ph¸p xö vô ¤bª, th× ë vïng t¹m bÞ chiÕm n−íc ta
bän ¤bª Ph¸p b¾t bí, chÐm giÕt nh÷ng ng−êi kh¸ng chiÕn ViÖt
Nam, d· man h¬n ¤bª §øc ®· lµm ë Ph¸p.
Ngµy nay tßa ¸n Ph¸p xö ¤bª §øc thÕ nµo, th× sau nµy tßa ¸n
ViÖt còng xö bän ¤bª Ph¸p thÕ Êy. C«ng lý kh«ng ph©n biÖt ¸, ¢u.
KÓ téi ®éc ¸c bÊt nh©n, Ph¸t xÝt §øc t¸m l¹ng, thùc d©n Ph¸p nöa c©n - kÐm g×.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2553,
ngµy 15-3-1954.
433
Th− göi c¸n bé vµ chiÕn sÜ ë mÆt trËn §iÖn Biªn Phñ
Th©n ¸i göi toµn thÓ c¸n bé vµ chiÕn sÜ ë mÆt trËn,
C¸c chó s¾p ra mÆt trËn. NhiÖm vô c¸c chó lÇn nµy rÊt to lín, khã kh¨n, nh−ng rÊt vinh quang.
C¸c chó võa ®−îc chØnh qu©n chÝnh trÞ vµ chØnh huÊn qu©n sù
vµ ®· thu ®−îc nhiÒu th¾ng lîi vÒ t− t−ëng vµ chiÕn thuËt, kü
thuËt. NhiÒu ®¬n vÞ ®· ®¸nh th¾ng trªn c¸c mÆt trËn. B¸c tin ch¾c
r»ng c¸c chó sÏ ph¸t huy th¾ng lîi võa qua, quyÕt t©m v−ît mäi
khã kh¨n gian khæ ®Ó lµm trßn nhiÖm vô vÎ vang s¾p tíi.
B¸c chê c¸c chó b¸o c¸o thµnh tÝch ®Ó th−ëng nh÷ng ®¬n vÞ vµ
c¸ nh©n xuÊt s¾c nhÊt. Chóc c¸c chó th¾ng to.
B¸c h«n c¸c chó.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Th¸ng 3 n¨m 1954
Hå CHÝ MINH
B¸o Qu©n ®éi nh©n d©n, xuÊt b¶n t¹i mÆt trËn,
sè 131, ngµy 14-3-1954.
434
§iÖn cña Trung −¬ng §¶ng vµ cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh
göi c¸n bé vµ chiÕn sÜ ë mÆt trËn §iÖn Biªn Phñ
Th©n ¸i göi toµn thÓ c¸n bé vµ chiÕn sÜ ë mÆt trËn §iÖn Biªn Phñ,
B¸c vµ Trung −¬ng §¶ng ®−îc b¸o c¸o vÒ hai trËn th¾ng ®Çu
tiªn cña qu©n ®éi ta ë §iÖn Biªn Phñ. B¸c vµ Trung −¬ng §¶ng cã
lêi khen c¸c ®ång chÝ. ChiÕn dÞch nµy lµ mét chiÕn dÞch lÞch sö cña
qu©n ®éi ta, ta ®¸nh th¾ng chiÕn dÞch nµy cã ý nghÜa qu©n sù vµ
chÝnh trÞ quan träng.
§Þch sÏ ra søc ®èi phã, ta ph¶i cè g¾ng, chiÕn ®Êu dÎo dai, bÒn
bØ, chí chñ quan khinh ®Þch, giµnh toµn th¾ng cho chiÕn dÞch nµy.
Ngµy 15 th¸ng 3 n¨m 1954 BAN CHÊP HµNH TRUNG ¦¥NG
§¶NG LAO §éNG VIÖT NAM
B¸o Qu©n ®éi nh©n d©n, xuÊt b¶n t¹i mÆt trËn,
sè 133, ngµy 18-3-1954.
435
M· Lai anh dòng
N−íc M· Lai1) chØ cã 6 triÖu nh©n d©n. Qu©n gi¶i phãng M·
Lai chØ cã ®é 6.000 chiÕn sÜ. GÇn 6 n¨m nay, ®Õ quèc Anh ®· dèc
hÕt lùc l−îng ®Ó ®µn ¸p, nh−ng vÉn thÊt b¹i.
Ngoµi h¶i, lôc, kh«ng qu©n, ®Õ quèc Anh ®· ®éng viªn c¶ bé
m¸y khæng lå c¶nh s¸t vµ mËt th¸m. MËt th¸m th× xã nµo còng cã.
Theo b¸o Anh, th× cø ®é 2 ng−êi d©n th× cã 1 tªn c¶nh s¸t, 1 chiÕn sÜ c¸ch m¹ng th× cã 65 tªn c¶nh s¸t!
Chóng ®· dån lµng, lµm vµnh ®ai tr¾ng. H¬n nöa triÖu d©n ®·
bÞ tËp trung, lµng m¹c ruéng n−¬ng cña hä ®· bÞ triÖt h¹ s¹ch.
Nh−ng hä vÉn ñng hé kh¸ng chiÕn.
Tªn trïm ph¶n ®éng Mü lµ Stªvens¬n ®· nãi h¾n ®· ®Õn th¨m
mét vïng ë ®ã, h¬n 1.000 binh sÜ vµ c¶nh s¸t Anh ®· mÊt 5 th¸ng
míi quÐt ®−îc 50 ng−êi du kÝch. Cßn mét trung ®oµn kh¸c th× chÞu
tr¸ch nhiÖm quÐt mét ®éi du kÝch 15 ng−êi.
B¸o Mü nhËn r»ng: Dï chiÕn ®Êu rÊt khæ, hy sinh rÊt nhiÒu,
song thanh niªn nam n÷ tham gia du kÝch ngµy cµng nhiÒu. Hai
n¨m tr−íc, qu©n gi¶i phãng chØ cã 2.000 ng−êi. HiÖn nay hä cã h¬n
6.000 ng−êi.
B¹i t−íng B¬rÝch ph¶i nhËn r»ng: “Lùc l−îng c¸ch m¹ng cøng
cái nhÊt, lµ nh÷ng chi bé céng s¶n n»m s©u trong nh©n d©n”.
_______________
1) M· Lai lµ tªn gäi tr−íc ®©y cña Malaixia, khi ch−a s¸p nhËp thªm c¸c
bang ë miÒn B¾c ®¶o Borneo, tøc lµ phÇn Malaixia b¸n ®¶o (BT).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 436
Còng nh− giÆc Ph¸p ë ViÖt Nam, n¨m 1948, tªn cao ñy Anh lµ
M¾c §«nan tuyªn bè r»ng: “ChØ trong vµi th¸ng th× “b×nh ®Þnh”
xong M· Lai”. Nh−ng ®Õn 1950, h¾n ph¶i nhËn r»ng: “ChØ cã ng−êi
®iªn míi cho r»ng hiÖn nay t×nh h×nh ®· tiÕn bé”. Råi thùc d©n
Anh còng bµy nh÷ng trß hÒ “c¶i c¸ch”, “tuyÓn cö”, “d©n chñ” gi¶
hiÖu, gièng hÖt trß hÒ giÆc Ph¸p.
Song nh©n d©n vµ Qu©n gi¶i phãng M· Lai kh«ng m¾c lõa. Hä kiªn quyÕt kh¸ng chiÕn ®Ó ®uæi s¹ch thùc d©n Anh ra khái ®Êt
n−íc vµ ®· tranh lÊy ®éc lËp thËt sù.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 172,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-3-1954.
437
KÕ HO¹CH nava1)
Víi kÕ ho¹ch Êy, ®Þch mong th¾ng mét trËn to trong §«ng Xu©n
nµy. §Ó thùc hiÖn nã, Mü ®· “gióp” thªm nhiÒu tiÒn b¹c vµ vò khÝ,
giÆc Ph¸p ®· ph¸i thªm 9, 10 tiÓu ®oµn viÖn binh. Nh−ng kÕ ho¹ch
®ã ®· thÊt b¹i mét phÇn vµ nhÊt ®Þnh sÏ thÊt b¹i hoµn toµn.
Ngoµi viÖc k×m h·m hµng chôc tiÓu ®oµn ®Þch ë §iÖn Biªn
Phñ, ë Tuy Hßa, v.v., bé ®éi ta dïng c¸ch “®¸nh quÌ giÆc”, tøc lµ ®¸nh giao th«ng vËn t¶i cña chóng. Tõ 1-1 ®Õn 10-3-1954, ta ®·
thu ®−îc nh÷ng thµnh tÝch nh− sau:
- Ph¸ hñy 295 xe c¬ giíi. B¾c Bé ®¸nh 17 trËn ph¸ 282 xe. Khu V
1 trËn ph¸ 7 xe, Nam Bé 1 trËn ph¸ 6 xe.
- §¸nh ®¾m 12 tµu chiÕn, 23 can«. B¾c Bé 16 trËn, Khu V
1 trËn, Nam Bé 2 trËn. Ngoµi sè bÞ ®¸nh ®¾m, ta cßn ®¸nh bÞ
th−¬ng 9 tµu chiÕn vµ 13 can«. Trong nh÷ng trËn ®ã, ta tiªu diÖt
h¬n 14 ®¹i ®éi ®Þch.
- §¸nh ®æ nhiÒu xe löa. §ång b»ng 2 trËn, B×nh TrÞ Thiªn 6
trËn, Khu V 3 trËn, Nam Bé 2 trËn. Ta ®¸nh tan tÊt c¶ 12 ®Çu
m¸y, 76 toa xe vµ tiªu diÖt h¬n 800 ®Þch,
- §¸nh ph¸ 120 m¸y bay2). §å S¬n 5 chiÕc, Gia L©m 18 chiÕc,
C¸t Bi 60 chiÕc, VÜnh Yªn 1 chiÕc, H÷u Ng¹n 6 chiÕc, §iÖn Biªn
Phñ h¬n 40 chiÕc. §ång thêi ta ®èt ch¸y ®é 10 triÖu lÝt dÇu x¨ng.
_______________
1) Nguyªn b¶n viÕt ch÷ Nava lµ ∀∀∀∀Λ-∀∀∀∀N (BT). 2) Thùc tÕ lµ h¬n 130 m¸y bay. Chóng t«i gi÷ nguyªn theo b¶n gèc (BT).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 438
Ta l¹i ®¸nh vµo c¸c thÞ x· Nam §Þnh, H−ng Yªn, §å S¬n, Héi
An, Nha Trang, Phan ThiÕt, v.v. lµ nh÷ng sµo huyÖt cña giÆc, ta
gi¶i phãng thªm 2 tØnh Lai Ch©u vµ C«ng Tum.
Nãi tãm l¹i, ta ®· ®¸nh cho kÕ ho¹ch Nava quÌ hãa ra kÕ
ho¹ch ∀∀∀∀Λ-∀∀∀∀N.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 173,
tõ ngµy 21 ®Õn ngµy 25-3-1954.
439
TH¦ GöI ®ång chÝ ChÝnh1)
Th©n ¸i göi ®ång chÝ ChÝnh,
T«i chê ®ång chÝ mÊy h«m. Nh−ng n¬i kh¸c còng chê t«i ®· mÊy h«m. NÕu ®Ó hä chê l©u
n÷a th× kh«ng tiÖn. VËy t«i ph¶i ®i v¾ng.
Nh÷ng ®iÒu muèn nãi víi ®ång chÝ, t«i ®· dÆn kü ®ång chÝ
Tr−êng Chinh vµ ®ång chÝ Ph¹m V¨n §ång. VËy hai ®ång chÝ Êy sÏ
bµn mäi viÖc víi ®ång chÝ.
T«i ch¾c r»ng tinh thÇn vµ t− t−ëng cña chóng ta sÏ nhÊt trÝ,
vµ sÏ thu ®−îc th¾ng lîi.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Ngµy 22 th¸ng 3 n¨m 1954
Hå ChÝ Minh
Bót tÝch bøc th− l−u t¹i
B¶o tµng Hå ChÝ Minh.
_______________
1) BÝ danh cña Hoµng th©n Xuphanuv«ng (BT).
440
24 §¤LA, 19 M¹NG NG¦êI
Mü s¶n xuÊt qu¸ nhiÒu, bän t− b¶n b¸n kh«ng hÕt l−¬ng thùc
vµ b«ng sîi. N¨m võa råi ChÝnh phñ Mü ph¶i mua 4.500 triÖu ®«la
nh÷ng thø hµng Õ Êy mµ chøa vµo kho.
Trong lóc ®ã, gi¸ sinh ho¹t ngµy lªn cao, ng−êi thÊt nghiÖp
ngµy thªm nhiÒu, nh©n d©n ngµy thªm khæ. Tæng thèng Mü còng
ph¶i nhËn r»ng 1 phÇn 3 nh©n d©n Mü kh«ng ®ñ ¨n ®ñ mÆc,
kh«ng ®ñ nhµ ë. N÷u ¦íc lµ thµnh phè to nhÊt, giµu nhÊt ë Mü,
mçi ngµy cã hµng ngh×n c«ng nh©n n»m chê c¶ ngµy c¶ ®ªm ngoµi
®−êng, suèt tuÇn nµy ®Õn tuÇn kh¸c, tranh nhau vµo Phßng Lao
®éng ®Ó t×m viÖc lµm.
§Ó b¸n hµng Õ vµ ®Ó kÐo ChÝnh phñ §¹i Håi1) vµo phe Mü,
ChÝnh phñ Mü ®· “cho” §¹i Håi 100 v¹n tÊn thãc. Trong lóc ®ã, 53
v¹n c«ng nh©n thÊt nghiÖp Mü ë tØnh ViÕcgina xin 1 v¹n tÊn ®Ó
cøu vî con hä khái chÕt ®ãi, th× ChÝnh phñ kh«ng cho h¹t nµo.
Mét chuyÖn thª th¶m: ë Mü cã lÖ ai cøu ®−îc löa khái ch¸y
rõng, th× ®−îc th−ëng 24 ®«la. Anh Vinl« thî m¸y thÊt nghiÖp ë
tØnh Caliphoãcnia, tù tay bÝ mËt ®èt rõng, ®Ó tù tay ch÷a löa, mong
®−îc sè tiÒn 24 ®«la vÒ nu«i vî con. Kh«ng may löa ch¸y m¹nh qu¸.
Vinl«, vî vµ 3 ®øa con, cïng 14 ng−êi kh¸c ®Òu chÕt ch¸y.
_______________
1) Tøc lµ n−íc Pakixtan (BT).
24 §«la, 19 m¹ng ng−êi 441
Bän t− b¶n, Õ b¸n kh«ng hÕt. Nh©n d©n, thiÕu kh«ng cã ¨n.
ChÕ ®é t− b¶n lµ nh− thÕ ®ã.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2558,
ngµy 22-3-1954.
442
§êI SèNG CñA Mü
§Õ quèc Mü ®−a hµng chôc, hµng tr¨m triÖu tiÒn ®i “gióp” c¸c
n−íc phe Mü vµ tuyªn truyÒn “®êi sèng kiÓu Mü”. Nh−ng ngay ë
Mü th× ®êi sèng thÕ nµo?
Ngoµi mét sè nhµ giµu cã, nh©n d©n Mü sèng mét cuéc ®êi cùc
kú vÊt v¶. Lêi b¸o c¸o cña Ban An ninh x· héi Mü ®· chøng tá
®iÒu ®ã:
“Mçi n¨m, hµng v¹n trÎ con 10 ®Õn 18 tuæi ®· bÞ ®−a ra xö
tr−íc tßa ¸n. NhiÒu khi cã nh÷ng trÎ g¸i vµ trai ch−a ®Çy 10 tuæi.
Con trai th× th−êng ph¹m téi trém c¾p. Con g¸i th× th−êng ph¹m
téi b¸n d©m”.
“Theo biªn b¶n cña së c¶nh s¸t, n¨m 1951, h¬n 24 phÇn tr¨m
vô mÊt xe h¬i lµ do trÎ con lÊy trém”.
“Th−êng th−êng nh÷ng “vïng” trém c¾p vµ ph¹m téi lµ ë gÇn
kÒ nh÷ng trung t©m bu«n b¸n hoÆc trung t©m c«ng nghÖ, lµ nh÷ng
n¬i ®ãi khæ nghÌo nµn, nhµ xiªu v¸ch n¸t”.
“V× thÊt nghiÖp, èm ®au, tiÒn c«ng Ýt ái, vµ v× nh÷ng ®iÒu kiÖn
kh¸c, nhiÒu gia ®×nh kh«ng thÓ nu«i d¹y con m×nh. N¨m 1950, ®é
5, 6 triÖu trÎ con thuéc nh÷ng gia ®×nh ph¶i ¨n xin, ë nhê. Hµng
triÖu trÎ con sèng trong nh÷ng nhµ h«i h¸m d¬ bÈn, nhµ kh«ng
ra nhµ...”.
®êi sèng cña mü 443
Nh©n d©n Mü cùc khæ nh− vËy, mµ mçi n¨m ChÝnh phñ ph¶n
®éng Mü tiªu tèn hµng ngµn triÖu ®Ó chuÈn bÞ chiÕn tranh, vµ g©y
sù kh«ng an ninh x· héi trong thÕ giíi.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2560,
ngµy 24-3-1954.
444
BÖNH §I£N NGUY£N Tö
Mü hay ®−a bom nguyªn tö ®e däa thÕ gian. Mµ chÝnh ng−êi
Mü ®· m¾c bÖnh nguyªn tö.
Tõ th¸ng 9 n¨m ngo¸i, thµnh phè N÷u ¦íc b¾t ®Çu b¸o ®éng
gi¶. Nöa ®ªm gµ g¸y, mäi ng−êi cßn ®ang ngñ say, th× bÊt th×nh
l×nh tiÕng cßi ró lªn khñng khiÕp. Hµng triÖu ng−êi ho¶ng hèt
ch¹y róc xuèng hÇm tró Èn, t−ëng ®©u bom nguyªn tö ®· r¬i
xuèng ®Çu. Tõ ®ã, c¸c thµnh phè Mü ®Òu tËp b¸o ®éng.
C¸c b¸o chÝ Mü th× khuyªn c¸c nhµ m¸y vµ c¸c c¬ quan ®µo
hÇm s©u mµ lµm viÖc.
Bé Quèc phßng Mü th× tuyªn bè tªn 70 thµnh phè cã thÓ bÞ bom.
V× vËy, mäi ng−êi n¬m níp kh«ng biÕt sèng chÕt ngµy nµo.
KÕt qu¶ ®· ®i qu¸ môc ®Ých, cho nªn bän thèng trÞ Mü ph¶i
xoay chiÒu, nh−ng mçi ng−êi l¸i mét ng¶. ChÝnh Bé Quèc phßng
Mü l¹i tuyªn bè: “Nga kh«ng cã bom nguyªn tö, vµ kh«ng cã tµu
bay ®Ó th¶ bom”. Chñ tÞch “phßng kh«ng” th× tuyªn bè: “Nga cã
nhiÒu bom nguyªn tö, chiÕn tranh nguyªn tö ch¾c sÏ næ bïng”.
Tæng thèng Mü th× tuyªn bè nöa óp nöa më. Do ®ã, nh©n d©n Mü
cµng thªm hoang mang.
ThÊy vËy, b¸o chÝ ph¶n ®éng Mü ®· ph¶i nãi to¹c mãng heo:
ChÝnh phñ Mü nãi lung tung vÒ bom nguyªn tö, môc ®Ých lµ:
BÖnh ®iªn nguyªn tö 445
- §Ó cho nh©n d©n khái bµn t¸n vÒ kinh tÕ khñng ho¶ng.
- §Ó cho bän qu©n phiÖt tha hå më réng thªm binh bÞ. Vµ do ®ã
- §Ó cho c¸c nhµ ®¹i t− b¶n Mü cø tha hå ph¸t tµi to.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2561,
ngµy 26-3-1954.
446
LU¢N §¤N
Lu©n §«n lµ thñ ®« n−íc Anh cã h¬n 7 triÖu ng−êi, tøc lµ
1 phÇn 6 nh©n d©n toµn quèc. Nh÷ng phè x¸ sang träng tr−ng bµy
®Çy nh÷ng thø ¨n mÆc rÊt ®Ñp ®Ï. Song nh©n d©n lao ®éng chØ
nh×n cho ®ì thÌm, kh«ng cã tiÒn mµ mua. So víi tr−íc §¹i chiÕn
thø hai, gi¸ hµng hãa ®Òu t¨ng gÊp ®«i vµ gÊp 6 lÇn.
ChØ tÝnh trong 1 th¸ng, gia ®×nh c«ng nh©n ®· thiÕu 750 v¹n khÈu phÇn mì, 610 v¹n khÈu phÇn thÞt.
Mét ®¹i biÓu Quèc héi Anh ®· nãi: “Nhµ giµu ®· ¨n mÊt phÇn
thÞt cña trÎ con nhµ nghÌo!”.
C«ng ty b¸n ¸o ®· tuyªn bè: So víi n¨m 1951 th× n¨m 1952,
c«ng nh©n Lu©n §«n mua ¸o quÇn ®· kÐm 25 triÖu b¹c Anh (®é
75 ngh×n triÖu ®ång b¹c ViÖt Nam). Mµ n¨m 1953 th× cßn kÐm
h¬n n÷a.
Hai ®iÒu trªn chøng tá r»ng: c«ng nh©n Anh ®ãi rÐt. V× vËy mµ
®Çu th¸ng 12-1953, h¬n 2 triÖu r−ìi c«ng nh©n ®· b·i c«ng, ®Ó ®ßi
t¨ng l−¬ng.
Nh©n d©n Anh biÕt r»ng: V× ChÝnh phñ ph¶n ®éng Anh theo
Mü, ch¹y ®ua binh bÞ, bao nhiªu tiÒn b¹c ®Òu trót vµo ®ã, do ®ã mµ
thªm nghÌo nµn. Cho nªn phong trµo chèng Mü lan kh¾p nh©n
d©n. B¸o chÝ Mü ®· ph¶i nhËn r»ng: “V× bÖnh ®iªn cuång chèng
céng cña Mü, mµ ng−êi Anh cho lµ Mü uy hiÕp hßa b×nh thÕ giíi”.
Lu©n §«n cßn m¾c mét tai n¹n n÷a, lµ s−¬ng mï. S−¬ng mï
mê mÞt, ban ngµy còng tèi nh− ban ®ªm. Nã g©y ra hai thø tai häa:
Lu©n ®«n 447
Ng−êi ®i ®−êng bÞ ng· chÕt hoÆc bÞ xe c¸n chÕt, vµ bÖnh ng¹t thë.
Trong 1 tuÇn lÔ, v× s−¬ng mï mµ cã h¬n 4.000 ng−êi chÕt. C¸c nhµ
khoa häc ®Ò ra c¸ch chèng n¹n s−¬ng mï, nh−ng ChÝnh phñ Anh
kh«ng cho tiÒn ®Ó thùc hiÖn.
ThÕ lµ ®Õ quèc Anh:
Cã tiÒn chuÈn bÞ chiÕn tranh, Kh«ng tiÒn ®Ó cøu nh©n d©n nghÌo nµn.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 174,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 31-3-1954.
448
TH¦ GöI HéI NGHÞ GI¸O DôC TOµN QUèC (Nhê «ng Bé tr−ëng chuyÓn)
T«i gëi lêi th©n ¸i hái th¨m c¸c ®¹i biÓu, vµ chóc Héi nghÞ thu
®−îc kÕt qu¶ tèt ®Ñp.
Theo ý t«i, ®Ó thu kÕt qu¶ tèt ®Ñp th× Héi nghÞ cÇn ph¶i n¾m
v÷ng mÊy vÊn ®Ò chÝnh do Bé ®Ò ra, ®i s©u vµo viÖc ®iÒu tra
nghiªn cøu, tæng kÕt kinh nghiÖm. Mçi chñ tr−¬ng c«ng t¸c ®Òu ph¶i c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ, vµo kinh nghiÖm rÊt phong phó
cña quÇn chóng, cña c¸n bé, cña ®Þa ph−¬ng.
Tr−íc ®©y, mét thiÕu sãt trong c«ng t¸c gi¸o dôc lµ Ýt kÕt hîp
chñ tr−¬ng vµ chÝnh s¸ch cña Bé víi t×nh h×nh cô thÓ vµ kinh
nghiÖm quý b¸u cña c¸c ®Þa ph−¬ng.
T«i rÊt mong Héi nghÞ chó ý ®Õn ®iÒu ®ã.
Héi nghÞ cã chñ tr−¬ng cô thÓ, thiÕt thùc, ®óng ®¾n th× víi sù
cè g¾ng vµ lßng tËn tôy cña tÊt c¶ c¸n bé ta, c«ng t¸c gi¸o dôc nhÊt
®Þnh sÏ cã tiÕn bé míi.
Tr¸ch nhiÖm nÆng nÒ vµ vÎ vang cña ng−êi thÇy d¹y lµ: ch¨m
lo d¹y dç con em cña nh©n d©n thµnh ng−êi c«ng d©n tèt, ng−êi lao
®éng tèt, ng−êi chiÕn sÜ tèt, ng−êi c¸n bé tèt cña n−íc nhµ.
§Ó lµm trßn nhiÖm vô Êy, c¸n bé gi¸o dôc cÇn ph¶i lu«n lu«n
ra søc thi ®ua c«ng t¸c vµ häc tËp, thËt thµ tù phª b×nh vµ phª
b×nh ®Ó cïng nhau tiÕn bé m·i.
Ngoµi ra, nªn khÐo thu xÕp c«ng t¸c ®Ó tham gia ph¸t ®éng
quÇn chóng triÖt ®Ó gi¶m t« vµ ph¸t ®éng quÇn chóng c¶i c¸ch
Th− göi héi nghÞ gi¸o dôc toµn quèc 449
ruéng ®Êt. §ã lµ mét tr−êng häc rÊt réng, rÊt tèt ®Ó c¸n bé ta tù
rÌn luyÖn thªm.
Chóc c¸c c«, c¸c chó m¹nh kháe!
Chóc Héi nghÞ thµnh c«ng!
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Th¸ng 3 n¨m 1954
Hå CHÝ MINH
Tµi liÖu l−u t¹i
Trung t©m L−u tr÷ Quèc gia III.
450
V−¬ng Sïng Lu©n, anh hïng lao ®éng Trung Quèc
§ång chÝ Lu©n lµ mét c«ng nh©n ë nhµ m¸y Yªn S¬n.
§Çu n¨m 1953, nhµ m¸y chØ s¶n xuÊt ®−îc 8 phÇn 10 møc ®·
®Þnh, phÇn nhiÒu thø s¶n xuÊt l¹i vµo h¹ng nh×. §ång chÝ Lu©n ra
søc t×m tßi, söa ®æi m¸y mãc, söa ®æi c¸ch tæ chøc vµ c¸ch lµm
viÖc. §−îc chi bé vµ c«ng héi gióp ®ì, ®ång chÝ Lu©n ®· thu ®−îc
kÕt qu¶ ®Çu tiªn lµ: n¨ng suÊt t¨ng gÊp hai vµ c¸c thø s¶n xuÊt ®Òu tèt c¶.
Trong ®ît thi ®ua th¸ng 9-1953, ®ång chÝ Lu©n ®Æt ch−¬ng
tr×nh lµm xong trong 1 n¨m kÕ ho¹ch cña 3 n¨m. §Õn 8-12-1953 ®·
lµm xong kÕ ho¹ch cña 3 n¨m r−ìi.
Theo kinh nghiÖm ®ã, ®ång chÝ Lu©n t×m tßi thªm n÷a, ph¸t
minh thªm n÷a. HÕt n¨m 1953, ®ång chÝ Lu©n ®· lµm xong kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt 4 n¨m, 1 th¸ng vµ 17 ngµy, vµ tiÕt kiÖm cho ng©n
s¸ch cña ChÝnh phñ 637 triÖu ®ång. Kinh nghiÖm Êy truyÒn ra, c¸c c¬ quan vµ c¸c nhµ m¸y ®Òu
kiÓm ®iÓm l¹i t− t−ëng vµ c«ng t¸c cña m×nh, ®Òu häc tËp tinh
thÇn cè g¾ng vµ kinh nghiÖm thiÕt thùc cña ®ång chÝ Lu©n. KÕt
qu¶ lµ ®Òu t¨ng n¨ng suÊt, n¬i th× t¨ng gÊp 2, cã n¬i t¨ng gÊp 3.
Kinh nghiÖm V−¬ng Sïng Lu©n chøng tá r»ng: n¨ng lùc vµ
s¸ng kiÕn cña quÇn chóng lao ®éng lµ v« cïng v« tËn. ë ViÖt Nam
ta, c¸c chiÕn sÜ thi ®ua còng cã rÊt nhiÒu s¸ng kiÕn hay, quÇn
chóng còng rÊt h¨ng h¸i. Nh−ng chóng ta ch−a biÕt thùc hiÖn ®Çy
V−¬ng sïng lu©n, anh hïng lao ®éng trung quèc 451
®ñ nh÷ng ®Ò nghÞ hîp lý cña quÇn chóng, ch−a biÕt truyÒn b¸ réng
r·i nh÷ng kinh nghiÖm ®· thu ®−îc, ch−a biÕt båi d−ìng gióp ®ì
c¸c chiÕn sÜ thi ®ua. C¸c chi bé vµ c«ng héi, n«ng héi ta ch−a biÕt
l·nh ®¹o thiÕt thùc vµ chÆt chÏ. VËy chóng ta ph¶i cè g¾ng häc hái
kinh nghiÖm cña Trung Quèc, thi ®ua víi anh em Trung Quèc, th×
ch¾c r»ng chóng ta còng sÏ cã nh÷ng V−¬ng Sïng Lu©n ViÖt Nam.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 175,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-4-1954.
452
§iÖn mõng nh©n kû niÖm Ngµy gi¶i phãng n−íc Céng hßa nh©n d©n Hunggari
KÝnh göi ®ång chÝ §«bi Ýtvan, Chñ tÞch Chñ tÞch ®oµn Quèc héi n−íc Céng hßa Nh©n d©n Hunggari,
Nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø 9 ngµy n−íc Hunggari ®−îc Hång qu©n Liªn X« anh dòng gi¶i phãng, thay mÆt ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, t«i xin göi ®ång chÝ Chñ tÞch, nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc Céng hßa Nh©n d©n Hunggari lêi chµo mõng nång nhiÖt.
Nh©n d©n ViÖt Nam rÊt phÊn khëi theo dâi nh÷ng th¾ng lîi to lín vÒ mäi mÆt cña nh©n d©n Hunggari trong sù nghiÖp x©y dùng x· héi chñ nghÜa, d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Lao ®éng Hunggari, víi sù gióp ®ì tËn t©m cña Liªn X« vÜ ®¹i.
Chóng t«i xin chóc nh©n d©n Hunggari ®¹t ®−îc nhiÒu th¾ng lîi míi vµ tin ch¾c r»ng t×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai d©n téc Hunggari vµ ViÖt Nam ngµy cµng t¨ng c−êng, trong c«ng cuéc ®Êu tranh chung b¶o vÖ hßa b×nh vµ d©n chñ thÕ giíi do Liªn X« l·nh ®¹o.
Ngµy 4 th¸ng 4 n¨m 1954
Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 176, tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-4-1954.
453
NhiÖm vô cña chi bé ë c¸c c¬ quan
Chi bé ph¶i lµ ®éng lùc cña mçi c¬ quan. Bëi vËy, nhiÖm vô
cña chi bé lµ:
- Lµm sao cho toµn thÓ nh©n viªn ®Òu cè g¾ng thùc hiÖn ®Çy
®ñ chÝnh s¸ch cña §¶ng, cña ChÝnh phñ, vµ hÕt lßng hÕt søc phông
sù nh©n d©n.
- Lµm sao cho mäi ng−êi thùc hµnh cÇn, kiÖm, liªm, chÝnh. - Lµm sao ®Ó tÈy trõ nh÷ng bÖnh quan liªu, h×nh thøc, tham «,
l·ng phÝ, a dua, dèi tr¸, tr¸i luËt lÖ cña ChÝnh phñ, tr¸i kû luËt lao
®éng. V¹ch râ c¸c khuyÕt ®iÓm vµ ®Ò ra c¸ch söa ch÷a, kh«ng ®Ó
khuyÕt ®iÓm nhá chång chÊt thµnh khuyÕt ®iÓm to.
- XÐt kü ng©n s¸ch cña c¬ quan, n©ng cao n¨ng suÊt c«ng t¸c,
gi÷ g×n bÝ mËt cña n−íc nhµ, s¾p xÕp chu ®¸o vµ kiÓm tra ®Õn n¬i
®Õn chèn mäi c«ng viÖc.
- T¨ng c−êng gi¸o dôc chÝnh trÞ vµ häc tËp nghÒ nghiÖp cña
nh©n viªn. Ch¨m sãc gióp ®ì cho mçi mét ng−êi tiÕn bé.
- Gi¶i thÝch cho mäi ng−êi hiÓu thÊu chÝnh s¸ch cña §¶ng, cña
ChÝnh phñ, khuyÕn khÝch mäi ng−êi ®Ò nghÞ ý kiÕn ®Ó thùc hiÖn
®Çy ®ñ nh÷ng chÝnh s¸ch Êy. Lµm cho mäi ng−êi ®Òu hiÓu râ
nhiÖm vô vÎ vang cña m×nh, bÊt kú ë ®Þa vÞ nµo, lµm c«ng viÖc g×
®Òu v× nh©n d©n, v× Tæ quèc mµ ®Êu tranh, ®Òu thi ®ua lµm ®óng
nh÷ng nghÞ quyÕt vµ kÕ ho¹ch cña §¶ng, cña ChÝnh phñ.
Chi bé cÇn ph¶i lµm ®−îc nh− vËy. Mµ muèn lµm ®−îc nh−
vËy, th× mçi mét ®¶ng viªn ph¶i xung phong lµm g−¬ng mÉu
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 454
trong mäi viÖc, ®ång thêi ph¶i thËt thµ ®oµn kÕt vµ gióp ®ì anh em ngoµi §¶ng.
Ph¶i thËt sù më réng d©n chñ trong c¬ quan. Ph¶i lu«n lu«n
dïng c¸ch thËt thµ tù phª b×nh vµ th¼ng th¾n phª b×nh, nhÊt lµ phª b×nh tõ d−íi lªn. Ph¶i kiªn quyÕt chèng c¸i thãi “c¶ vó lÊp
miÖng em” ng¨n c¶n quÇn chóng phª b×nh. Mét ®¶ng viªn ë ®Þa vÞ
cµng cao, th× cµng ph¶i gi÷ ®óng kû luËt cña §¶ng, cµng ph¶i lµm g−¬ng d©n chñ.
CÇn chó ý: §Ó lµm nh÷ng viÖc trªn ®©y, chi bé ph¶i dïng c¸ch
chÝnh trÞ, gi¸o dôc, ®Ò nghÞ, gi¶i thÝch, khai héi bµn b¹c víi quÇn
chóng... Chø tuyÖt ®èi kh«ng ®−îc l¹m quyÒn, mÖnh lÖnh. Ph¶i
nhí r»ng: chi bé lµ mét tæ chøc l·nh ®¹o chÝnh trÞ, chø kh«ng ph¶i
lµ mét tæ chøc hµnh chÝnh.
C¸c chi bé bÊt kú ë c¬ quan to nhá, ®Òu nªn ®Æt kÕ ho¹ch thi
®ua thiÕt thùc, thi hµnh nh÷ng c«ng t¸c nãi trªn, ®Ó gãp søc lµm
trän hai nhiÖm vô trung t©m mµ §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· ®Ò ra: ®Èy
m¹nh kh¸ng chiÕn vµ c¶i c¸ch ruéng ®Êt.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 176,
tõ ngµy 6 ®Õn ngµy 10-4-1954.
455
NG¦êI TRÝ THøC ë PH¸P
Mçi n¨m, ChÝnh phñ ph¶n ®éng Ph¸p tèn hµng ngh×n triÖu
vµo viÖc ch¹y ®ua binh bÞ, hµng ngµn triÖu vµo chiÕn tranh x©m
l−îc ViÖt - Miªn - Lµo. Nh−ng ®èi víi viÖc v¨n hãa gi¸o dôc th×
chóng nãi kh«ng cã tiÒn.
Bëi vËy, ë Ph¸p thiÕu tr−êng, thiÕu thÇy. Mµ c¸c thÇy gi¸o lµ
h¹ng c«ng chøc ®−îc ®·i ngé kÐm h¬n hÕt. Th¸ng 11 n¨m ngo¸i,
c¸c gi¸o viªn Ph¸p ®· ph¶i tæng b·i c«ng ®Ó ®ßi c¶i thiÖn ®êi sèng
cña hä. Cuèi th¸ng 2 võa qua, c¶ thÇy vµ trß c¸c tr−êng ®¹i häc l¹i
b·i khãa lÇn n÷a.
Cßn häc sinh th× “b−íc ra cöa tr−êng, b−íc vµo thÊt nghiÖp”.
Mét thÝ dô:
ë Pari vµ ngo¹i « cã nh÷ng chç Èn nÊp, lµ nh÷ng ng«i nhµ
hoÆc nh÷ng c¸i kho ®ang bá hoang, tèi ®Õn, nh÷ng ng−êi b¬ v¬
kh«ng tiÒn, kh«ng nhµ, t¹m Èn nÊp vµo ®ã 1 ®ªm, cho khái chÕt rÐt
ë ®Çu ®−êng xã chî. Theo b¸o c¸o cña 1 chç Èn nÊp ë khu phè Xanh
M¸ctanh, th×: Trong 120 ng−êi vµo “Èn”, cã 98 c«ng nh©n nam vµ
n÷, 2 ng−êi c«ng tr×nh s−, 2 ng−êi ®ç khoa mü thuËt, 8 ng−êi tó
tµi, 10 ng−êi cã b»ng cÊp cao ®¼ng.
Trong lóc c«ng nh©n vµ trÝ thøc ®ªm ®«ng gi¸ rÐt, kh«ng cöa
kh«ng nhµ, th× bän t− b¶n ¨n ch¬i xa xØ, vÊt tiÒn hµng øc hµng
triÖu. ThËt lµ:
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 456
ChÕ ®é t− b¶n bÊt c«ng, KÎ xa xØ qu¸, ng−êi kh«ng cöa nhµ.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2572,
ngµy 9-4-1954.
457
KINH NGHIÖM XÊU Vµ KINH NGHIÖM TèT
Trong b−íc ®Çu kiÓm tra viÖc chØnh lý thuÕ n«ng nghiÖp
n¨m 1953, ta ®· thÊy nh÷ng kinh nghiÖm xÊu. V× c¸n bé m¾c
bÖnh quan liªu, hoÆc bÖnh tù t− tù lîi mµ cã nh÷ng khuyÕt ®iÓm
tai h¹i nh−:
ChØ ë trung du ViÖt B¾c ®· ®Ó lËu 1 v¹n 366 mÉu ruéng. ë t¶
ng¹n, cã huyÖn bá “quªn” 4, 5 tr¨m mÉu kh«ng khai. ë miÒn nói, nhiÒu c¸n bé ban thuÕ ®· Èn lËu, tÝnh ®æ ®ång, mçi c¸n bé lËu ®é 8
sµo. Sè ruéng ®Êt th× giÊu bít, sè ng−êi th× man khai thªm. C¶ hai
c¸ch ®Òu ®Ó lËu thuÕ. Nh− ë H¶i HËu cã ®Þa chñ man khai thªm 8
ng−êi, ë Th¹ch Bi cã ®Þa chñ man khai thªm 11 ng−êi, v©n v©n...
Kinh nghiÖm tèt - Khi hiÓu râ chÝnh s¸ch, th× nh©n d©n rÊt
h¨ng h¸i. Ch¼ng nh÷ng kh«ng man khai, Èn lËu mµ cßn thi ®ua
nép nhanh, nép ®ñ, cã n¬i nép v−ît møc. VÝ dô:
Th«n Xu©n Liªm, chØ trong 1 tiÕng r−ìi ®ång hå nép ®ñ 62 t¹.
Råi ®ång bµo cßn tù ®éng ®i g¸nh gióp c¸c th«n kh¸c. Th«n Liªn
§«i chØ trong 2 tiÕng ®ång hå nép xong 74 t¹.
X· H¶i Ch©u, chØ trong 1 ngµy r−ìi nép xong 1.150 t¹, v−ît
møc 32 t¹. C¸n bé l¹i thanh to¸n xong nî ChÝnh phñ m¾c cña d©n,
miÔn thuÕ vµ gi¶m thuÕ ®óng møc cho d©n nghÌo. Thµnh thö thuÕ
thu nhanh chãng, v−ît møc, nh©n d©n l¹i phÊn khëi, vui vÎ t¨ng
gia s¶n xuÊt vµ h¨ng h¸i lµm c«ng viÖc kh¸ng chiÕn.
KÕt luËn: Nh©n d©n ë ®©u vµ lóc nµo còng h¨ng h¸i, chÝnh
s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ bao giê còng ®óng ®¾n. NÕu c¸n bé
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 458
tÈy trõ s¹ch bÖnh quan liªu vµ Ých kû, lµm ®óng chÝnh s¸ch cña
§¶ng vµ ChÝnh phñ, ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng, th× viÖc g× to
mÊy, khã mÊy còng thµnh c«ng.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2573,
ngµy 12-4-1954.
459
C¸CH NãI CñA QUÇN CHóNG
Phô n÷ x· T.T. häp, mét cèt c¸n lµ chÞ N©u h−íng dÉn. ChÞ
N©u nãi: H«m nay chÞ em ta häp ®Ó bµn c¸ch chia ruéng ®Êt thÕ
nµo. VÝ dô, nay chÞ em ta h¸i ®−îc mét buång chuèi, cã n¶i to n¶i
nhá, th× chia thÕ nµo cho ®Òu ®−îc?
Mét chÞ nãi: “5 ngãn tay cã ngãn dµi ngãn ng¾n. ChÞ em ta ph¶i
th−¬ng yªu nhau, nh−êng nhau, chø thÕ nµo n¶i to, n¶i nhá còng cã chªnh lÖch mét tÝ”.
ChÞ N©u nãi: “ThÕ th× ruéng ®Êt c¾t ra thËt ®Òu mµ chia cã
®−îc kh«ng?”.
Mét chÞ kh¸c nãi: “Kh«ng, ta ph¶i nh©n nh−îng nhau chø?”.
ChÞ N©u l¹i nãi: “H¸i ®−îc buång chuèi, t«i gi÷ n¶i to l¹i nhiÒu
qu¶, chÞ em th× gi÷ n¶i nhá, nh− vËy cã nªn kh«ng?”.
C¸c chÞ em ®Òu nãi: “Kh«ng nªn, chuèi lµ cña chung, mét ng−êi gi÷
nhiÒu qu¸ ®Ó chÞ em kh¸c kh«ng cã thÕ lµ kh«ng th−¬ng yªu nhau”.
ChÞ N©u nãi tiÕp: “ThÕ th× ruéng ®Êt chóng ta ®Êu tranh ®−îc,
ng−êi nhËn ®−îc nhiÒu cã nªn rót bít chia cho ng−êi kh¸c kh«ng?”.
Mäi ng−êi ®Òu t¸n thµnh rót bít. ChÞ N©u kÕt luËn: “ThÕ th× chóng
ta ph¶i ®oµn kÕt th−¬ng yªu nhau ®Ó chia ruéng ®Êt. Ng−êi nhËn
nhiÒu ruéng ph¶i nh−êng bít ®Ó chia cho ng−êi thiÕu hoÆc kh«ng
cã ruéng ®Êt”. TÊt c¶ chÞ em vui vÎ t¸n thµnh.
Trong cuéc khai héi, ai còng cã ý kiÕn, còng tham gia bµn b¹c.
Råi ai còng hiÓu chÝnh s¸ch vµ t¸n thµnh chÝnh s¸ch. Cuéc häp ®·
vui vÎ, l¹i kh«ng tèn nhiÒu th× giê.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 460
§ã lµ c¸ch khai héi, c¸ch bµn b¹c cña quÇn chóng, vµ kÕt qu¶
tèt cña nã.
§ã lµ ®iÒu mµ c¸n bé ta nªn häc tËp ®Ó tr¸nh nh÷ng “kh¸ch
quan chñ quan, tÝch cùc tiªu cùc, sù thùc cÇu thÞ, d©y muèng d©y
cµ...” mµ kÕt qu¶ lµ kÐo dµi thêi giê, quÇn chóng Ýt hiÓu.
C¸ch nãi kh«ng mÊt tiÒn mua, Gi¶n ®¬n, dÔ hiÓu, th× võa tai d©n.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2574,
ngµy 14-4-1954.
461
ChiÕn tranh x©m l−îc ViÖt Nam lµm cho ng−êi Ph¸p chÕt
ë ViÖt Nam ta, rÐt 10 ®é trªn 0, th× ®· lµ rÐt l¾m. Mïa ®«ng ë Ph¸p th−êng rÐt ®Õn h¬n 20 ®é d−íi 0. Theo c¸c b¸o Ph¸p, cã ®ªm h¬n 30 ng−êi chÕt rÐt, ë nh÷ng thµnh phè xa hoa nh− Pari, cã hµng ngh×n ng−êi kh«ng nhµ kh«ng cöa, ph¶i ngñ ®−êng ngñ chî, ®ªm nµo còng cã ng−êi chÕt rÐt.
§ã lµ v× n¹n thiÕu nhµ. Mµ thiÕu nhµ lµ v× thiÕu tiÒn. ThiÕu tiÒn lµ v× mçi n¨m ChÝnh phñ ph¶n ®éng Ph¸p tiªu tèn
420 ngh×n triÖu vµo chiÕn tranh x©m l−îc ViÖt Nam mµ chØ tiªu 52 ngh×n triÖu vµo viÖc x©y dùng nhµ cöa.
NhiÒu b¸o Ph¸p ®· than phiÒn: “Mçi qu¶ bom Ph¸p nÐm ë ViÖt Nam ®· lµm mÊt mét bøc t−êng nhµ ë Ph¸p. Mçi b¨ng ®¹n Ph¸p b¾n ë ViÖt Nam ®· lµm nh©n d©n lao ®éng Ph¸p mÊt mét Ýt ¸nh s¸ng, mét Ýt kh«ng khÝ, mét Ýt søc kháe...”.
Ng−êi ta tÝnh r»ng: Víi sè tiÒn hao tèn trong mét n¨m vµo chiÕn tranh x©m l−îc ViÖt Nam, ®· ®ñ lµm nhµ ë cho h¬n 3 triÖu ng−êi Ph¸p.
ThÕ lµ thùc d©n Ph¸p kh«ng nh÷ng giÕt h¹i ng−êi ViÖt Nam mµ cßn giÕt h¹i c¶ ng−êi Ph¸p. V× hiÓu nh− vËy, cho nªn phong trµo nh©n d©n Ph¸p chèng chiÕn tranh ngµy cµng lªn cao.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 178,
tõ ngµy 16 ®Õn ngµy 20-4-1954.
462
Nh÷ng tr−êng häc lín vµ tèt
§Ó kh¸ng chiÕn th¾ng lîi, kiÕn quèc thµnh c«ng, ta cÇn mét sè
c¸n bé thËt nhiÒu vµ thËt tèt, toµn t©m toµn lùc phông sù Tæ quèc,
phông sù nh©n d©n.
HiÖn nay cã ba tr−êng häc rÊt lín vµ rÊt tèt ®Ó ®µo t¹o sè c¸n
bé Êy:
- Qu©n ®éi nh©n d©n, - Thanh niªn xung phong, vµ
- §éi ph¸t ®éng quÇn chóng (triÖt ®Ó gi¶m t« vµ c¶i c¸ch
ruéng ®Êt).
Nh÷ng tr−êng Êy cã hµng øc, hµng triÖu quÇn chóng lµm
gi¸o viªn.
ChiÕn sÜ vµ c¸n bé ®−îc rÌn luyÖn nh÷ng tÝnh tèt nh−: quyÕt
t©m, gan d¹, kiªn quyÕt, kh«ng sî khã, kh«ng sî khæ. §−îc båi
d−ìng tÝnh tæ chøc, tÝnh kû luËt. Do quÇn chóng th¼ng th¾n phª
b×nh, mµ c¸n bé tÈy röa ®−îc nh÷ng tÝnh xÊu nh−: quan liªu,
mÖnh lÖnh, tham «, l·ng phÝ, v.v.. ë nh÷ng tr−êng Êy, miÖng nãi
tay lµm, lý luËn g¾n liÒn víi thùc hµnh. Nã lµm cho c¸n bé t−
t−ëng thªm th«ng, lËp tr−êng thªm v÷ng, lÒ lèi lµm viÖc thªm
d©n chñ.
Nh÷ng tr−êng Êy võa huÊn luyÖn võa thö th¸ch c¸n bé.
NÕu ai kh«ng chÞu næi thö th¸ch, tr−íc sù kiÓm tra nghiªm
kh¾c mµ c«ng b»ng cña quÇn chóng, th× ng−êi Êy chØ cã thÓ
m×nh tù tr¸ch m×nh. NÕu th¾ng lîi trong cuéc thö th¸ch, th×
Nh÷ng tr−êng häc lín vµ tèt 463
ch¾c ch¾n thµnh ng−êi c¸n bé tèt, cÇn cho kh¸ng chiÕn th¾ng
lîi, kiÕn quèc thµnh c«ng.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 180,
tõ ngµy 26 ®Õn ngµy 30-4-1954.
464
MÊy khuyÕt ®iÓm cña b¸o chÝ ta
So víi mÊy n¨m tr−íc, th× nay b¸o chÝ ta cã tiÕn bé, nh−ng vÉn
cßn nhiÒu khuyÕt ®iÓm cÇn ph¶i söa ch÷a. Vµi thÝ dô:
§èi víi c¸c ngµnh ho¹t ®éng, nªu c¸c thµnh tÝch - thÕ lµ ®óng;
nh−ng rÊt Ýt phª b×nh c¸c khuyÕt ®iÓm - thÕ lµ kh«ng ®óng. Cã
khi phª b×nh, th× còng “®¸nh trèng bá dïi”, kh«ng ®i s©u xÐt kü
tËn gèc rÔ v× sao cã khuyÕt ®iÓm Êy? Vµ sau khi phª b×nh, nh÷ng c¬ quan hoÆc nh÷ng ng−êi bÞ phª b×nh ®· thËt thµ tù kiÓm th¶o
vµ söa ®æi ch−a?
VÒ thi ®ua t¨ng gia s¶n xuÊt th× c¸c b¸o chÝ ta ch−a lµm trän
nhiÖm vô, nh−: nghiªn cøu tØ mØ, nªu lªn râ rµng, vµ bµy c¸ch ¸p
dông réng r·i nh÷ng kinh nghiÖm tèt. Ch−a l¾ng nghe nh÷ng lêi
phª b×nh vµ nh÷ng ®iÒu ®Ò nghÞ cña anh em lao ®éng trong c¸c
ngµnh. Ch−a phª b×nh nghiªm kh¾c nh÷ng c¸ch lµm viÖc thñ cùu
vµ nh÷ng c¸i g× nã ng¨n trë b−íc tiÕn trong c¸c c«ng t¸c. Ch−a
khen ngîi mét c¸ch ®óng møc (kh«ng thæi phång) nh÷ng thµnh
tÝch ®· thu ®−îc, ®ång thêi nh¾c nhë nh÷ng viÖc cßn ph¶i lµm ®Ó
tiÕn bé h¬n n÷a...
L¹i thÝ dô nh− c¸c héi ®æi c«ng ë n«ng th«n, c¸c b¸o chÝ ta chØ
nªu nh÷ng con sè ph¸t triÓn, nh−ng kh«ng nghiªn cøu kü cµng
nh÷ng héi Êy cã −u ®iÓm g×, ®Ó gióp hä ph¸t triÓn; cã khuyÕt ®iÓm
g×, ®Ó gióp hä söa ®æi; nh÷ng khã kh¨n g×, ®Ó gióp hä gi¶i quyÕt.
Nãi tãm l¹i: §Ó lµm trän nhiÖm vô tuyªn truyÒn, tæ chøc, h−íng dÉn, th× c¸c b¸o chÝ ta cÇn ph¶i gÇn gôi quÇn chóng h¬n
MÊy khuyÕt ®iÓm cña b¸o chÝ ta 465
n÷a, ®i s©u vµo c«ng viÖc thùc tÕ h¬n n÷a, c¸ch lµm viÖc cña c¸c
b¸o chÝ ph¶i c¶i thiÖn h¬n n÷a.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 181,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 5-5-1954.
466
Th− khen ngîi bé ®éi, d©n c«ng, thanh niªn xung phong
vµ ®ång bµo T©y B¾c ®· chiÕn th¾ng vÎ vang ë §iÖn Biªn Phñ
Qu©n ta ®· gi¶i phãng §iÖn Biªn Phñ37. B¸c vµ ChÝnh phñ th©n ¸i göi lêi khen ngîi c¸n bé, chiÕn sÜ, d©n c«ng, thanh niªn xung phong vµ ®ång bµo ®Þa ph−¬ng ®· lµm trßn nhiÖm vô mét c¸ch vÎ vang.
Th¾ng lîi tuy lín nh−ng míi lµ b¾t ®Çu. Chóng ta kh«ng nªn v× th¾ng mµ kiªu, kh«ng nªn chñ quan khinh ®Þch. Chóng ta kiªn quyÕt kh¸ng chiÕn ®Ó tranh l¹i ®éc lËp, thèng nhÊt, d©n chñ, hßa b×nh. BÊt kú ®Êu tranh vÒ qu©n sù hay ngo¹i giao còng ®Òu ph¶i ®Êu tranh tr−êng kú gian khæ míi ®i ®Õn th¾ng lîi hoµn toµn.
B¸c vµ ChÝnh phñ sÏ khen th−ëng nh÷ng c¸n bé, chiÕn sÜ, d©n c«ng, thanh niªn xung phong vµ ®ång bµo ®Þa ph−¬ng cã c«ng tr¹ng ®Æc biÖt.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng Ngµy 8 th¸ng 5 n¨m 1954
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 187, tõ ngµy 22 ®Õn ngµy 24-5-1954.
467
Gi¸o dôc chi bé vµ cèt c¸n ë n«ng th«n
Sau ph¸t ®éng quÇn chóng, gi¸o dôc chi bé vµ cèt c¸n ë n«ng
th«n lµ mét viÖc rÊt quan träng vµ cÇn kÝp.
Cã ®ång chÝ nãi: n«ng th«n bËn viÖc nhiÒu, khã häc tËp.
- ChÝnh v× c«ng viÖc nhiÒu mµ cµng cÇn ph¶i häc tËp, ®Ó lµm
cho ®¶ng viªn vµ cèt c¸n t− t−ëng th«ng, lËp tr−êng v÷ng, lµm
®óng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ, ®i ®óng ®−êng lèi quÇn chóng. Häc tËp cµng kh¸, th× gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cµng dÔ
dµng, c«ng viÖc cµng tr«i ch¶y.
Cã ng−êi nãi: tr×nh ®é c¸n bé huyÖn vµ x· cßn kÐm, kh«ng
d¹y næi.
- Trung −¬ng, khu vµ tØnh ra søc l·nh ®¹o, gióp ®ì, ®«n ®èc,
kiÓm tra viÖc gi¸o dôc. D¹y dÇn dÇn tõ Ýt ®Õn nhiÒu, tõ dÔ ®Õn khã,
tõ thÊp ®Õn cao. Kh«ng tham nhiÒu, kh«ng nhåi sä. D¹y mét c¸ch
thiÕt thùc. Lý luËn g¾n chÆt víi thùc hµnh. C¸n bé huyÖn vµ x· th×
võa häc võa d¹y. Gi¸o dôc theo c¸ch Êy, th× nhÊt ®Þnh lµm ®−îc.
- V¶ l¹i ®¶ng viªn vµ cèt c¸n ®Òu −íc ao häc tËp ®Ó hiÓu biÕt
thªm, n©ng cao thªm tr×nh ®é cña m×nh. Cho nªn dï khã kh¨n
ch¨ng n÷a, hä còng cè g¾ng häc tËp ®−îc.
§èi víi cèt c¸n, ®ång chÝ Xtalin d¹y chóng ta r»ng: Hä tin cËy
vµ qu©y quÇn xung quanh §¶ng..., hä g¾n liÒn §¶ng víi quÇn
chóng ngoµi §¶ng. Cho nªn, cèt c¸n kh«ng nh÷ng lµ c¸i kh©u liªn
hÖ, mµ l¹i lµ c¸i kho dåi dµo cho §¶ng lÊy thªm lùc l−îng míi. NÕu
cèt c¸n ®−îc ph¸t triÓn vµ cñng cè, th× §¶ng sÏ ph¸t triÓn vµ cñng
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 468
cè. NÕu kh«ng cã cèt c¸n, th× §¶ng sÏ kh« hÐo. Lêi Êy cµng chøng
tá r»ng gi¸o dôc cèt c¸n lµ viÖc rÊt quan träng vµ cÇn kÝp. Mong
r»ng c¸c cÊp ñy vµ c¸c ban tuyªn huÊn cã kÕ ho¹ch thiÕt thùc ®Ó
thùc hiÖn viÖc gi¸o dôc cho hä.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 183,
tõ ngµy 9 ®Õn ngµy 11-5-1954.
469
§iÖn mõng nh©n kû niÖm Ngµy gi¶i phãng n−íc Céng hßa Nh©n d©n TiÖp Kh¾c
KÝnh göi ®ång chÝ Dap«tètxki, Chñ tÞch n−íc Céng hßa Nh©n d©n TiÖp Kh¾c,
Nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø 9 ngµy n−íc TiÖp Kh¾c ®−îc Hång
qu©n Liªn X« anh dòng gi¶i phãng, thay mÆt ChÝnh phñ vµ nh©n
d©n ViÖt Nam vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, t«i xin göi ®ång chÝ Chñ
tÞch, nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc Céng hßa Nh©n d©n TiÖp Kh¾c
lêi chµo mõng nång nhiÖt.
Nh©n d©n ViÖt Nam rÊt phÊn khëi theo dâi nh÷ng th¾ng lîi to
lín vÒ mäi mÆt cña nh©n d©n TiÖp Kh¾c trong sù nghiÖp x©y dùng
x· héi chñ nghÜa, d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n TiÖp Kh¾c,
víi sù gióp ®ì tËn t©m cña Liªn X« vÜ ®¹i.
Chóng t«i xin chóc nh©n d©n TiÖp Kh¾c ®¹t ®−îc nhiÒu th¾ng
lîi míi vµ tin ch¾c r»ng t×nh h÷u nghÞ anh em gi÷a hai d©n téc
chóng ta ngµy cµng t¨ng c−êng, trong c«ng cuéc ®Êu tranh chung
b¶o vÖ hßa b×nh vµ d©n chñ thÕ giíi do Liªn X« l·nh ®¹o.
Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 183, tõ ngµy 9 ®Õn ngµy 11-5-1954.
470
Th− göi toµn thÓ c¸n bé vµ chiÕn sÜ ë mÆt trËn §iÖn Biªn Phñ
Tr−íc hÕt B¸c göi lêi th©n ¸i th¨m c¸c chó th−¬ng binh.
Toµn thÓ c¸c chó còng nh− c¸n bé vµ chiÕn sÜ ë toµn quèc ®·
quyÕt t©m tranh ®−îc th¾ng lîi lín ®Ó chóc thä B¸c.
B¸c quyÕt ®Þnh khao c¸c chó. Khao thÕ nµo tïy theo ®iÒu kiÖn,
nh−ng nhÊt ®Þnh khao.
ThÕ lµ B¸c ch¸u ta cïng vui. Vui ®Ó cè g¾ng míi, ®Ó kh¾c phôc
khã kh¨n míi vµ ®Ó tranh th¾ng lîi míi.
B¸c vµ ChÝnh phñ ®Þnh th−ëng cho tÊt c¶ c¸c chó huy hiÖu
“ChiÕn sÜ §iÖn Biªn Phñ”. C¸c chó t¸n thµnh kh«ng?
B¸c dÆn c¸c chó mét lÇn n÷a:
Chí v× th¾ng mµ kiªu, chí chñ quan khinh ®Þch, ph¶i lu«n lu«n
s½n sµng lµm trän nhiÖm vô §¶ng vµ ChÝnh phñ giao cho c¸c chó.
B¸c h«n c¸c chó
B¸c
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 184,
tõ ngµy 12 ®Õn ngµy 15-5-1954.
471
Qu©n ta toµn th¾ng ë §iÖn Biªn Phñ
20 th¸ng 11 n¨m cò,
GiÆc Ph¸p nh¶y dï §iÖn Biªn Phñ.
H¨m mèt tiÓu ®oµn tinh nhuÖ nhÊt,
Xe t¨ng, sóng lín ®Çy chång chÊt.
Chóng khoe r»ng: “KÕ ho¹ch Nava,
ThËt lµ m¹nh d¹n vµ tµi hoa.
Phen nµy ViÖt Minh ph¶i biÕt tay,
Quan thÇy Mü th× vui lßng thay!”
C¸c b¸o ph¶n ®éng kh¾p thÕ giíi
Inh ái t©ng bèc Nava tíi.
*
* *
Bªn ta th×:
Bé ®éi, d©n c«ng quyÕt mét lßng,
XÎ non, ®¾p suèi, v−ît qua s«ng,
Kh¾c phôc khã kh¨n vµ hiÓm trë,
§¸nh cho giÆc tan míi h¶ d¹.
LÆng lÏ chuÈn bÞ suèt th¸ng ngµy,
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 472
Kh«ng qu¶n gian khæ vµ ®¾ng cay,
QuyÕt t©m lµm cho trßn nhiÖm vô,
§· høa víi B¸c, §¶ng, ChÝnh phñ.
* * *
13 th¸ng 3 ta tÊn c«ng,
GiÆc cßn ë trong giÊc m¬ nång:
“M×nh cã thÇy Mü lo cung cÊp,
M¸y bay cao cao, xe t¨ng thÊp,
L¹i cã Nava cïng C«nhi,
Nh÷ng tay t−íng giái n¾m chØ huy.
Chóng m×nh chuyÕn nµy nhÊt ®Þnh th¾ng,
ViÖt Minh ¾t thua ch¹y quýnh c¼ng”.
* * *
H¬n 50 ngµy, ta ®¸nh ®ån,
Ta chiÕm mét ®ån, l¹i mét ®ån,
Qu©n giÆc chèng cù tuy rÊt h¨ng,
Qu©n ta anh dòng Ýt ai b»ng.
Nava, C«nhi ®Òu mÐo mÆt,
Qu©n giÆc tan hoang ta v©y chÆt.
GiÆc kÐo tõng lo¹t ra hµng ta.
Qu©n ta vui h¸t “kh¶i hoµn ca”.
M−êi ba quan n¨m ®Òu hµng nèt,
Tªn t−íng chØ huy còng bÞ nhèt.
Mét v¹n s¸u ngµn tªn giÆc T©y,
§Òu lµ tï binh hoÆc bá th©y.
* * *
Qu©n ta toµn th¾ng ë ®iÖn biªn phñ 473
ThÕ lµ qu©n ta ®· toµn th¾ng
Toµn th¾ng lµ v× rÊt cè g¾ng.
ChiÕn sÜ viÕt th− d©ng Cô Hå:
“Xin B¸c vui lßng mµ nhËn cho
Mãn quµ chóc thä sinh nhËt B¸c,
Chóng ch¸u cè g¾ng ®· s¾m ®−îc”.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 184,
tõ ngµy 12 ®Õn ngµy 15-5-1954.
474
Tr¶ lêi nh÷ng c©u hái cña H·ng Th«ng tÊn Nam D−¬ng Antara
- Hái: Môc ®Ých chiÕn ®Êu cña nh©n d©n ViÖt Nam lµ g×? - Tr¶ lêi: Nh©n d©n ViÖt Nam anh dòng chiÕn ®Êu môc ®Ých lµ
thùc hiÖn mét n−íc hßa b×nh, ®éc lËp, thèng nhÊt, d©n chñ, tù do.
- Hái: Nh©n d©n ViÖt Nam cã thÓ theo con ®−êng nµo ®Ó ®Êu tranh th¾ng lîi?
- Tr¶ lêi: Nh©n d©n ViÖt Nam lu«n lu«n muèn giµnh ®éc lËp vµ gi¶i phãng n−íc ViÖt Nam b»ng con ®−êng hßa b×nh.
V× vËy cho nªn n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®· ký víi
Ph¸p HiÖp −íc Ph¸p - ViÖt trong n¨m 194638. ChØ sau khi thùc d©n
Ph¸p ®· ph¶n béi HiÖp −íc vµ g©y chiÕn víi nh©n d©n ViÖt Nam,
nh©n d©n ViÖt Nam míi ph¶i ®øng lªn cÇm vò khÝ ®Ó kh¸ng chiÕn.
Ngµy nay nh©n d©n ViÖt Nam vÉn chñ tr−¬ng gi¶i quyÕt vÊn
®Ò ViÖt Nam b»ng c¸ch hßa b×nh.
- Hái: §èi víi viÖc Mü viÖn trî qu©n sù cho Ph¸p ë §«ng D−¬ng, ý kiÕn cña Cô thÕ nµo?
- Tr¶ lêi: Giíi thèng trÞ Mü ®ang cè ph¸ ho¹i viÖc gi¶i quyÕt
vÊn ®Ò §«ng D−¬ng mét c¸ch hßa b×nh, ®ang tÝch cùc can thiÖp vµo
chiÕn tranh §«ng D−¬ng vµ lµm cho chiÕn tranh lan réng ®Ó biÕn
§«ng D−¬ng thµnh mét thuéc ®Þa cña Mü, ®Ó b¾t nh©n d©n §«ng
D−¬ng lµm n« lÖ vµ ®Ó ph¸ ho¹i hßa b×nh ë ViÔn §«ng vµ thÕ giíi.
Nh©n d©n ViÖt Nam kiªn quyÕt chèng l¹i nh÷ng hµnh ®éng vµ
nh÷ng ©m m−u x©m l−îc cña giíi thèng trÞ Mü.
Tr¶ lêi nh÷ng c©u hái... 475
- Hái: §iÒu kiÖn g× lµ ®iÒu kiÖn c¨n b¶n ®Ó th−¬ng thuyÕt víi Ph¸p?
- Tr¶ lêi: LËp tr−êng cña chóng t«i ®Ó th−¬ng thuyÕt víi Ph¸p
®Æng ngõng b¾n, ®×nh chiÕn vµ lËp l¹i hßa b×nh ë §«ng D−¬ng lµ:
thËt sù ®éc lËp, thèng nhÊt vµ d©n chñ tù do.
- Hái: Theo ý Cô, ®Ó thùc hiÖn thÕ giíi hßa b×nh l©u dµi th× ph¶i cã nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt g×?
- Tr¶ lêi: ThÕ giíi hßa b×nh cã thÓ thùc hiÖn nÕu c¸c n−íc trªn
thÕ giíi, nhÊt lµ nh÷ng n−íc lín, ®Òu s½n sµng gi¶i quyÕt nh÷ng
xÝch mÝch gi÷a c¸c n−íc b»ng c¸ch th−¬ng l−îng vµ nÕu nh©n d©n
thÕ giíi kh«ng chÞu ®Ó bän g©y chiÕn lõa phØnh, mµ tù nhËn lÊy
tr¸ch nhiÖm b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi.
- Hái: Cô cã nghÜ r»ng Héi nghÞ Gi¬nev¬39 cã thÓ thµnh c«ng trong viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng xung ®ét ë §«ng D−¬ng vµ TriÒu Tiªn b»ng mét c¸ch th−¬ng l−îng hßa b×nh hay kh«ng?
- Tr¶ lêi: T«i thµnh thËt mong cho Héi nghÞ Gi¬nev¬ cã thÓ ®i
®Õn gi¶i quyÕt hßa b×nh vÊn ®Ò §«ng D−¬ng vµ TriÒu Tiªn, hoÆc
gióp cho viÖc gi¶i quyÕt Êy.
- Hái: Theo ý kiÕn Cô, Nam D−¬ng cã thÓ lµm g× ®Ó gióp cho chiÕn tranh §«ng D−¬ng chÊm døt sím?
- Tr¶ lêi: Mäi cè g¾ng cña nh©n d©n Nam D−¬ng ®Ó ®Êu tranh
cho hßa b×nh ë ViÔn §«ng vµ thÕ giíi tøc lµ gióp ®Ó gi¶i quyÕt vÊn
®Ò §«ng D−¬ng. Theo ý kiÕn t«i, nh©n d©n Nam D−¬ng kiªn quyÕt chèng ©m m−u cña Mü thµnh lËp nh÷ng liªn minh qu©n sù
ë ch©u ¸ vµ ®Èy m¹nh cuéc ®oµn kÕt, hßa b×nh chung sèng gi÷a
c¸c n−íc ch©u ¸ tøc lµ cã t¸c dông lín ®Õn viÖc lËp l¹i hßa b×nh ë
§«ng D−¬ng.
- Hái: §èi víi chÝnh s¸ch ngo¹i giao tÝch cùc vµ ®éc lËp cña c¸c chÝnh phñ Ên §é, Nam D−¬ng vµ DiÕn §iÖn, ý kiÕn Cô thÕ nµo?
- Tr¶ lêi: Chóng t«i hoan nghªnh chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ
Ên §é, Nam D−¬ng vµ DiÕn §iÖn ®eo ®uæi ®Ó chèng l¹i viÖc më réng chiÕn tranh x©m l−îc vµ bªnh vùc c¸ch gi¶i quyÕt hßa b×nh
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 476
vÊn ®Ò §«ng D−¬ng vµ TriÒu Tiªn. ChÝnh s¸ch Êy sÏ gióp cho nÒn
hßa b×nh ViÔn §«ng vµ thÕ giíi. TÊt c¶ c¸c n−íc ¸ ch©u ®· bÞ hoÆc
®ang bÞ ngo¹i quèc n« dÞch vµ biÕn thµnh thuéc ®Þa ph¶i cïng
nhau ®oµn kÕt ®Ó ®Êu tranh chèng l¹i chÝnh s¸ch n« lÖ vµ x©m
l−îc Êy.
- Hái: VÒ ®Ò nghÞ cña Thñ t−íng Nam D−¬ng häp cuéc héi nghÞ gi÷a c¸c n−íc ¸ ch©u vµ Phi ch©u, ý kiÕn cña Cô thÕ nµo?
- Tr¶ lêi: Chóng t«i hoan nghªnh mét cuéc héi nghÞ quèc tÕ
gióp cho viÖc x©y dùng hßa b×nh ë ViÔn §«ng vµ thÕ giíi.
- Hái: VÒ ©m m−u cña Mü thµnh lËp nh÷ng liªn minh qu©n sù ë ¸ ch©u vµ Th¸i B×nh D−¬ng, ý kiÕn cña Cô thÕ nµo?
- Tr¶ lêi: ViÖc bän g©y chiÕn Mü cè g¾ng tæ chøc liªn minh
qu©n sù ë §«ng Nam ¸ vµ vïng T©y Th¸i B×nh D−¬ng lµ mét
hµnh ®éng ®Çy téi ¸c ®Ó më réng chiÕn tranh x©m l−îc ë ¸ ch©u
®Æng ph¸ ho¹i hßa b×nh ¸ ch©u vµ b¾t nh©n d©n ¸ ch©u lµm n«
lÖ. Ch¾c r»ng toµn thÓ nh©n d©n ¸ ch©u sÏ kiªn quyÕt chèng l¹i
hµnh ®éng Êy.
- Hái: VÒ viÖc nh©n d©n Nam D−¬ng ®ßi l¹i T©y Irian v× ®Êy lµ miÕng ®Êt cña n−íc Céng hßa Nam D−¬ng, ý kiÕn cña Cô thÕ nµo?
- Tr¶ lêi: Nh©n d©n Nam D−¬ng ®ßi l¹i T©y Irian40 v× ®Êy lµ
m¶nh ®Êt cña n−íc Céng hßa Nam D−¬ng, lµ ®óng. Chóng t«i ñng
hé viÖc ®ßi hái Êy cña nh©n d©n Nam D−¬ng.
Tr¶ lêi ngµy 14-5-1954.
In trong s¸ch Hå ChÝ Minh:
Con ®−êng hßa b×nh, Nxb. Sù thËt, Hµ Néi, 1955, tr.16-18.
477
MËt Th¸m Mü
1
M¸c®ini lµ mét c¸n bé cao cÊp cña Bé MËt th¸m Trung −¬ng Mü. N¨m 1946 v× ý kiÕn chÝnh trÞ, y tõ chøc. Sau ®ã y bÞ b¾t bá tï
3 n¨m. Khi ®−îc tha vÒ, n¨m 1952 y viÕt mét quyÓn s¸ch tªn lµ
Sù thËt vÒ ChiÕn tranh l¹nh - Y nh¾c l¹i nh÷ng ®iÒu tai nghe m¾t
thÊy vµ nh÷ng tµi liÖu y thu gãp ®−îc trong nh÷ng n¨m y lµm
mËt th¸m.
T−íng Gêr« lµ mét vâ quan Mü ë §¹i sø qu¸n Mü t¹i Liªn X«.
§ång thêi lµ mét ®Çu sá mËt th¸m. Cuèi n¨m 1951, y ®Õn BÐclanh
®Ó khai héi cïng c¸c ®Çu sá mËt th¸m Mü ë ch©u ¢u. Y mÊt mét
quyÓn sæ tay. QuyÓn sæ tay Êy lät vµo tay mét ng−êi ký gi¶ Anh.
Ký gi¶ nµy ®−a néi dung quyÓn Êy ®¨ng lªn c¸c b¸o vµ in thµnh
mét quyÓn s¸ch. ViÖc ®ã lµm cho d− luËn thÕ giíi rÊt x«n xao vµ
t−íng Gêr« bÞ c¸ch chøc.
Hai quyÓn Êy ®Òu chøng tá Mü ©m m−u g©y chiÕn thÕ nµo,
chøng cí râ rµng kh«ng sao chèi ®−îc.
NÕu bµ con muèn biÕt néi dung hai quyÓn Êy, xin tiÕp tôc xem
nh÷ng kú b¸o sau.
2
M¸c®ini viÕt: Trong mét thÕ giíi chia rÏ, mét cuéc ch¹y thi
binh bÞ khæng lå, gåm c¶ nh÷ng vò khÝ khñng khiÕp nh− bom
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 478
nguyªn tö vµ bom vi trïng. Tranh giµnh thuéc ®Þa, xói giôc néi
chiÕn, ®Êu tranh kinh tÕ, tuyªn truyÒn chiÕn tranh. §ã lµ nh÷ng
viÖc ®· lµm cho t×nh h×nh thÕ giíi c¨ng th¼ng.
Ng−êi ta ®æ lçi cho Liªn X« phô tr¸ch nh÷ng viÖc Êy.
Nh−ng ChÝnh phñ Mü thõa biÕt Liªn X« kh«ng cã ý muèn
chiÕn tranh vµ chÝnh nh÷ng ng−êi cÇm quyÒn Mü còng kh«ng
tin nh÷ng lêi tuyªn truyÒn ghª tëm mµ Mü ®· ®Æt bÞa ra. Chøng cí lµ:
10-6-1946 - Bé tr−ëng Quèc phßng Mü ghi trong nhËt ký r»ng:
Y hoµn toµn tin r»ng Liªn X« sÏ kh«ng cã hµnh ®éng qu©n sù.
16-7-1946 - Tæng t− lÖnh Mü ë §øc nãi víi Bé tr−ëng kia: Nga
kh«ng muèn chiÕn tranh.
Cßn nhiÒu bé tr−ëng Mü còng ®Òu nãi...
Hä nãi thÕ nµo kú sau sÏ tiÕp.
3
15-10-1946 - Cùu §¹i sø Mü ë Liªn X« lµ Hariman b¸o c¸o víi
Bé tr−ëng Quèc phßng Mü r»ng: Y kh«ng tin r»ng Nga sÏ g©y
chiÕn nay mai.
3-8-1948 - §¹i sø Mü ë Liªn X« lµ Smith b¸o c¸o tr−íc ñy ban
Qu©n sù Mü r»ng: Y kh«ng hÒ thÊy mét chót g× ®Ó chøng minh
r»ng Liªn X« chuÈn bÞ chiÕn tranh.
N¨m 1950 - §¹i sø Mü ë Liªn X« lµ Kªnan, cùu §¹i sø Mü ë
Liªn X« lµ §« ®èc KiÕc ®Òu nãi nh− vËy. T−íng Aixenhao còng
nghÜ nh− vËy...
BÝ mËt ë néi bé Mü th× nh− vËy. Song khi nãi c«ng khai th×
nh÷ng ng−êi Mü l¹i to måm vu cho Liªn X« uy hiÕp Mü vµ c¸c
n−íc kh¸c. Bëi vËy chÝnh bän chóng lµ nh÷ng kÎ g©y ra ChiÕn
tranh l¹nh.
N¨m 1943 - Anbeca lµ mét cè vÊn tèi cao cña Tæng thèng Mü,
®· ghi trong nhËt ký cña y... Xin xem kú sau.
MËt th¸m mü 479
4
Anbeca viÕt: Trong nh÷ng cuéc chuyÖn trß riªng c¸c quan l¹i cao cÊp Mü vµ Anh th−êng b¶o nhau r»ng: hä ch¾c r»ng sau cuéc ThÕ giíi ®¹i chiÕn thø hai nµy, Mü vµ Anh sÏ l«i th«i víi Nga. Hä cho r»ng Tæng thèng Rud¬ven ®· sai lÇm mµ ®ßi qu©n ph¸t xÝt §øc ®Çu hµng kh«ng ®iÒu kiÖn. Nhãm ng−êi Êy kh«ng muèn tiªu diÖt qu©n ®éi §øc, ®Ó ngµy sau dïng nã chèng l¹i Nga.
§Çu n¨m 1945, trong cuéc héi nghÞ ë Yanta41 gi÷a ba n−íc X«, Anh, Mü, ®Ó ký hiÖp ®Þnh gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi sau nµy. Ngay sau ®ã c¸c chÝnh kh¸ch ph¶n ®éng Anh, Mü ®· m−u ph¸ ho¹i hiÖp ®Þnh Êy.
Ngay trong lóc chiÕn tranh chèng ph¸t xÝt §øc ®ang tiÕn hµnh, th× ph¶n ®éng Anh, Mü ®· chuÈn bÞ mét cuéc chiÕn tranh kh¸c ®Ó chèng Liªn X«. ¤ng Anbeca viÕt:
Nh÷ng nhãm ng−êi Mü cã thÕ lùc ®ang t×m c¸ch khiªu khÝch Liªn X«. Hä ©m m−u trong mét thêi kú gÇn ®©y sÏ tuyÖt giao vµ g©y chiÕn víi Liªn X«. Bé Tham m−u cña Tæng thèng lµ mét bé phËn trong nhãm ®ã.
M¸c®ini viÕt: Håi th¸ng 8, th¸ng 9 n¨m 1945, sau nh÷ng cuéc thö bom nguyªn tö, th× Mü quyÕt ®Þnh thùc hiÖn ChiÕn tranh l¹nh. C¸c chÝnh kh¸ch Mü, tr−íc hÕt lµ Tæng thèng Truman ch¾c r»ng kh«ng n−íc nµo kh¸c cã bom nguyªn tö. Do ®ã mµ hä cµng tr¾ng trîn. Truman nãi: Ta ®· s½n cã trong tay mét thø vò khÝ ch¾c ch¾n ®Ó chèng l¹i Nga. Mét viªn t−íng Mü lµ ¸tn«n, ®· nãi víi nh÷ng l·nh tô qu©n sù n−íc Anh: ng−êi ®Þch thø hai cña chóng ta lµ Nga. Vµ c¸c t−íng lÜnh Anh còng ®ång ý nh− vËy.
5
Mü ®· dïng kÕ ho¹ch M¸csan khèi B¾c §¹i T©y D−¬ng, chÝnh s¸ch T¬ruman42, v.v. ®Ó che giÊu ©m m−u g©y chiÕn cña chóng. Hä ra søc tuyªn truyÒn r»ng: Mü vµ X« kh«ng thÓ cßn sèng chung.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 480
T−íng Gêr« ®· tr¾ng trîn viÕt r»ng: chiÕn tranh bïng næ cµng
sím cµng tèt. Bïng næ ngay lËp tøc cµng tèt n÷a.
Trong ch−¬ng thø ba, M¸c®ini ®· kÓ râ nh÷ng mãn tiÒn l·i
khæng lå mµ ®¹i t− b¶n Mü ®· thu ®−îc trong cuéc chiÕn tranh
x©m l−îc TriÒu Tiªn. M¸c®ini còng kÓ râ nh÷ng thèng khæ vÒ tinh
thÇn vµ vËt chÊt mµ nh©n d©n Mü ®· ph¶i chÞu ®ùng. §ång thêi
ChiÕn tranh l¹nh ®· lµm cho nh©n d©n thÕ giíi nghi ngê Mü vµ o¸n ghÐt Mü.
Nh−ng phe hßa b×nh d©n chñ thÕ giíi ngµy cµng m¹nh. ¢m
m−u g©y chiÕn ®· thÊt b¹i nhiÒu lÇn, bän g©y chiÕn kh«ng thùc
hiÖn ®−îc tÊt c¶ nh÷ng kÕ ho¹ch cña chóng. Tæng thèng cò lµ
Truman ®· thÊt b¹i. Tæng thèng míi lµ Aixenhao høa hÑn rÊt
nhiÒu; nh−ng vÉn tiÕp tôc ChiÕn tranh l¹nh.
Môc ®Ých ChiÕn tranh l¹nh lµ g©y chuyÖn víi Liªn X« vµ phe
d©n chñ hßa b×nh thÕ giíi. H¬n n÷a, mçi mét khi Liªn X« cã s¸ng
kiÕn ®Ò ra nh÷ng ph−¬ng ph¸p nh»m lµm cho t×nh h×nh thÕ giíi
bít c¨ng th¼ng th× ph¶n ®éng Mü l¹i cè t×m mäi c¸ch ph¸ ho¹i hßa
b×nh. ThÝ dô nh− cuéc khiªu khÝch ë BÐclanh ngµy 17-6-1953 vµ
nh÷ng lêi lÏ vµ hµnh ®éng tr¾ng trîn cña Lý Thõa V·n ë TriÒu
Tiªn ®Òu lµ nh÷ng bé phËn trong kÕ ho¹ch cña Mü.
ChÝnh phñ Mü ®· dïng 100 triÖu ®«la vµ ®ang chuÈn bÞ
t¨ng ®Õn 500 triÖu vµo viÖc tæ chøc nh÷ng bän ph¶n ®éng, mËt
th¸m, ph¸ ho¹i, biÖt kÝch, v.v. vµ bÝ mËt th¶ chóng vµo Liªn X« vµ c¸c n−íc d©n chñ míi... M¸c®ini kÕt luËn: Nh©n d©n Mü
ph¶i ®oµn kÕt l¹i ®Ó ®Êu tranh cho hßa b×nh thÕ giíi vµ tù do
d©n chñ cho b¶n th©n m×nh (Kú sau: NhËt ký cña t−íng Mü
mËt th¸m Gêr«).
6
Håi th¸ng 8-1951, mét ký gi¶ Anh vµ mét ký gi¶ Mü gÆp
nhau t¹i mét qu¸n r−îu ë BÐclanh. Lóc ®ã thÕ giíi ®ang bµn t¸n
MËt th¸m mü 481
nhiÒu vÒ bøc th− th©n thiÖn cña Quèc héi Mü võa göi cho Quèc
héi Liªn X«.
Ký gi¶ Anh hái ký gi¶ Mü: ChuyÖn nµy nhãm thèng trÞ Mü cã
vÎ dÞu dµng nhØ.
Ký gi¶ Mü ngËp ngõng mét lóc, råi tr¶ lêi: Bøc th− Êy chØ cã
tiÕng mµ kh«ng cã miÕng. Sù thùc lµ... ®©y nµy.
Døt lêi, ký gi¶ Mü trao cho ký gi¶ Anh mét cuén giÊy vµ nãi khÏ: “§©y lµ mét b¶n sæ tay cña t−íng Gêr«, néi dung hay l¾m.
NÕu t«i c«ng bè nã ra th× t«i sÏ bÞ, v× t«i lµ ng−êi Mü. NÕu kh«ng
c«ng bè ra th× tiÕc qu¸. VËy t«i trao cho anh, anh muèn dïng thÕ
nµo tïy ý anh”.
VÒ ®Õn nhµ ký gi¶ Anh véi vµng më b¶n sæ tay Êy ra xem... th×
trêi ¬i! VËn mÖnh cña mét nhµ n−íc, mét d©n téc to lín nh− Mü
mµ n»m trong tay mét bän ng−êi nh− t−íng Gêr« th× thËt lµ nguy
hiÓm qu¸.
Trong b¶n sæ tay nãi nh÷ng g×? (Kú sau tiÕp theo).
7
Trong b¶n sæ tay, t−íng Gêr« viÕt: Khi tiÕn c«ng chóng ta
ph¶i nh»m vµo chç yÕu cña Nga. Chóng ta ph¶i nhí r»ng chiÕn
tranh nµy lµ chiÕn tranh toµn diÖn, ph¶i dïng tÊt c¶ c¸c thø vò
khÝ (nghÜa lµ c¶ bom nguyªn tö, bom vi trïng). Trong chiÕn
tranh nµy, dïng nh÷ng thñ ®o¹n kh«ng chÝnh ®¸ng tøc lµ rÊt
chÝnh ®¸ng.
26-2-1951 - Gêr« viÕt: H«m nay ®· göi mét sè th− vÒ t×nh b¸o.
NhËn ®−îc th− cña K., y ®· ®−a th− cña t«i cho S. xem. (S. lµ
Smith, tr−íc lµm §¹i sø Mü ë Liªn X«, sau lµm Côc tr−ëng MËt
th¸m Mü, nay lµ Phã Bé tr−ëng Ngo¹i giao). S. rÊt thÝch. M×nh
giôc hä chuÈn bÞ nhanh. K. nãi r»ng S. rÊt thÝch nh−ng ch−a
hµnh ®éng g×. S. còng nhËn r»ng n¨m nay lµ mét n¨m t×nh h×nh
rÊt nguy cÊp...
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 482
8
T−íng mËt th¸m Gêr« kh«ng ph¶i lµ mét c¸n bé b×nh th−êng.
Y lµ mét nh©n vËt quan träng trong nhãm thèng trÞ cña Mü. H¾n gi÷ chøc vâ quan ë §¹i sø qu¸n Mü, quan hÖ mËt thiÕt víi C¬ quan
MËt th¸m Trung −¬ng Mü vµ cã liªn l¹c víi c¶ Phñ Tæng thèng Mü.
V× vËy, ý kiÕn vµ hµnh ®éng cña h¾n lµ ý kiÕn vµ hµnh ®éng cña
ChÝnh phñ Mü.
23-2-1951 - Gêr« viÕt: Th− B. cho biÕt tÊt c¶ tin tøc t×nh b¸o
cña m×nh ®Òu ®· ®−a ®Õn c¸c ngµnh quan träng vµ ®−a ®Õn tËn
Tæng thèng.
Sau ®©y lµ mét ®o¹n trÝch trong nhËt ký cña Gêr« vµo
n¨m 1951.
8-1 - T«i ngåi xe ®i vÒ phÝa nam M¸txc¬va, muèn dß xem
nh÷ng n¬i ®Æt cao x¹ ph¸o nh−ng kh«ng thÊy g×.
12-1 - C¶ buæi chiÒu t«i cïng L. vµ A. ®i dß xÐt nh÷ng ®−êng
phè míi - vÉn kh«ng thÊy n¬i ®Æt cao x¹ ph¸o. Nh−ng ®−îc mét Ýt
tµi liÖu cã quan hÖ vÒ n¬i dù ®Þnh phßng thñ.
20-1 - B. vµ t«i ngåi xe ®i vÒ phÝa ®«ng vµ ®«ng nam. TuyÕt xuèng
nhiÒu qu¸, suèt 3 tiÕng ®ång hå t×m thÊy 3 n¬i ®Æt cao x¹ ph¸o. 21-1 - TuyÕt xuèng dµy ®Æc. ChØ c¸ch vµi th−íc tr−íc mÆt còng
nh×n kh«ng thÊy râ. V× vËy, h«m nay kh«ng t×m thÊy g×... Nh÷ng
bøc th− vÒ vÊn ®Ò cao x¹ ph¸o, t«i võa göi theo vali th¬ ngo¹i giao
cña §¹i sø qu¸n.
28-1 - ¡n xong c¬m s¸ng, ®i xe sang vïng §¹i häc F.. §i loanh
quanh m·i, kh«ng thÊy g×, chØ thÊy mÊy n¬i nu«i ngùa.
15-2 - T. vµ t«i ®iÒu tra kü khu vùc c«ng nghÖ phÝa b¾c. Kh«ng
thÊy n¬i ®Æt cao x¹ ph¸o. 24-3 - T. l¹i cïng t«i dß t×m n¬i ®Æt cao x¹ ph¸o. ChØ thÊy hai
n¬i cò, nay hä s¾p lËp mét nhµ m¸y ë ®ã...
NhËt ký cña Gêr« cßn nhiÒu n÷a. Nh−ng bÊy nhiªu còng ®ñ
thÊy vÞ quan ngo¹i giao Mü ho¹t ®éng thÕ nµo.
MËt th¸m mü 483
9
Kh«ng nh÷ng quan ngo¹i giao Mü lµm mËt th¸m, mµ Mü cßn
mua chuéc quan ngo¹i giao n−íc kh¸c lµm mËt th¸m cho Mü. Vµi
thÝ dô trong b¶n nhËt ký Gêr« viÕt:
18-1 - P. ®Õn th¨m t«i. Y kiªn quyÕt nãi t«i kh«ng t×m ra ®−îc
n¬i ®Æt cao x¹ ph¸o. T«i lµm thinh. Sù thËt lµ t«i ®· t×m thÊy 4 n¬i,
mµ y kh«ng biÕt.
14-3 - P. ®Õn th¨m. Cïng t«i nãi chuyÖn håi l©u, −íc l−îng thùc
lùc qu©n sù cña Liªn X«.
21-3 - P. ®Õn th¨m. Y cho t«i biÕt mét Ýt t×nh b¸o vÒ cao x¹
ph¸o ë Lªningr¸t, ®óng víi tµi liÖu t«i ®· ®iÒu tra. Tr−a - t«i viÕt
b¸o c¸o vÒ t×nh h×nh mét nhµ m¸y mµ t«i ®· chó ý ®iÒu tra suèt 6
th¸ng nay.
P. lµ mét quan ngo¹i giao cña Anh ë M¸txc¬va.
10
Ch¼ng nh÷ng quan ngo¹i giao cña n−íc Anh mµ quan ngo¹i
giao cña nhiÒu n−íc ®Õ quèc kh¸c còng lµm mËt th¸m cho Mü.
Gêr« ghi trong nhËt ký:
2-3 - Viªn quan n¨m H. ë §¹i sø qu¸n Cana®a ®· b¸o c¸o víi
t«i: y ®· ®i ®Õn Q. dß xÐt h¬n 2 tiÕng ®ång hå. Nh−ng kh«ng thÊy
ho¹t ®éng qu©n sù g× ë ®ã.
26-1 - S. quan ngo¹i giao n−íc Hy L¹p rÊt mong cã chiÕn
tranh. S. lµ mét chiÕn sÜ h¨ng h¸i ë ch©u ¢u...
15-3 - S. ®Õn ¨n c¬m víi t«i. Nãi chuyÖn rÊt ý hîp t©m ®Çu. S.
tá vÎ nãng ruét, v× Mü cßn ch−a quyÕt ®Þnh. T«i còng vËy. Hai
chóng t«i ®Òu tin r»ng nÕu Mü quyÕt ®o¸n, th× c¸c n−íc T©y ¢u
®Òu theo chóng ta...
Ngoµi nh÷ng ng−êi kÓ trªn, cßn cã nhiÒu quan ngo¹i giao cña
®¹i sø qu¸n n−íc kh¸c “gióp viÖc” Gêr« n÷a.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 484
11
Gêr« viÕt tiÕp: 16-4 - T«i ®· ghi ®−îc nh÷ng phï hiÖu cña tµu bay qu©n sù vµ
xem thÊy vµi c«ng viÖc phßng kh«ng... Trong nh÷ng ®o¹n nhËt ký sau, Gêr« ®· kÓ râ y vµ nh÷ng ng−êi
gióp viÖc y ®· dß xÐt t×nh h×nh nh÷ng khu vùc kh¸c ë Liªn X« vµ ®· b¸o c¸o kÕt qu¶ nh÷ng cuéc dß xÐt cña hä cho y biÕt. Vµ Gêr« viÕt tiÕp:
Trong th¸ng 5-1951 h¬i thÊt väng, v× kh«ng dß xÐt ®−îc nh÷ng ®iÒu quan hÖ vÒ qu©n sù. ChØ cã mét chiÕc cÇu ®¸ng chó ý, v× nã lµ mét môc tiªu tèt.
12-5 - ë X. cã nhµ m¸y ®iÖn to, gÇn ®ã cã mét vïng ®Êt thã, lµ mét môc tiªu tèt.
23-5 - Gêrèttèp lµ mét thµnh thÞ ®Ñp, ë bê t©y b¾c s«ng §«ng. Môc tiªu tèt. ë ®ã cã mét chiÕc cÇu. NÕu ph¸ ho¹i ®−îc th× ®−êng giao th«ng sÏ bÞ chÆt ®øt.
12
Gêr« viÕt tiÕp: 27-5 - T«i vµ V. ®Õn thµnh phè T. ®· 3 h«m. S¸ng nay, 9 giê ¨n
c¬m xong chóng t«i ®i dß xÐt. Chóng t«i ngåi xe ®i vÒ phÝa t©y b¾c, chóng t«i nghi ë ®©y cã tr−êng xe t¨ng.
Nãi tãm l¹i, Gêr« vµ bän cña h¾n lîi dông ®Þa vÞ quan ngo¹i giao mµ lµm viÖc mËt th¸m. Ngoµi viÖc mËt th¸m th× bän chóng ®¸nh bµi. ThÝ dô, trong nhËt ký h¾n ®· ghi:
29-1 - Chóng t«i ®¸nh bµi tõ 7 giê tèi tíi 1 giê s¸ng... NhËt ký cña Gêr« l¹i cho chóng ta biÕt trong ®¸m ngo¹i giao
Mü th−êng cã xÝch mÝch víi nhau v× lîi quyÒn c¸ nh©n. ThÝ dô: VÞ §¹i sø Mü cho Gêr« nh÷ng phßng ë nhá h¬n phßng cña nh÷ng quan ngo¹i giao kh¸c, mµ Gêr« ®· hËm hùc bÊt m·n.
Cã mét lÇn §¹i sø Mü phª b×nh Gêr«, h¾n còng tøc m×nh.
Trong nhËt ký, h¾n mØa mai b¸o thï §¹i sø Mü. Nh− h¾n ®· viÕt:
MËt th¸m mü 485
14-4-1951 - H×nh nh− vî chång §¹i sø kh«ng biÕt c¸ch lµm
ng−êi, còng kh«ng biÕt l·nh ®¹o sø qu¸n.
Tuy Gêr« trong lßng th× khinh §¹i sø Mü lµ cÊp trªn cña h¾n.
Nh−ng khi nµo §¹i sø Mü khen h¾n th× h¾n còng lÊy lµm ®¾c ý,
thÝ dô: TiÕp kú sau.
13
NhËt ký cña Gêr« ghi r»ng: 27-3-1951 - §¹i sø xem xong b¸o c¸o cña t«i. B¸o c¸o Êy ®o¸n
ch¾c r»ng trong n¨m nay hoÆc tr−íc th¸ng 7-1952 ch¾c sÏ cã hµnh
®éng chiÕn tranh, bao gåm c¶ chiÕn tranh ë ch©u ¢u. Lêi quyÕt
®o¸n Êy lµm cho §¹i sø rÊt chÊn ®éng. §¹i sø cho r»ng b¶n b¸o c¸o
cña t«i rÊt ®¸ng chó ý.
Gêr« say mª vÒ c«ng viÖc mËt th¸m, nh−ng ch−a hµi lßng víi
®Þa vÞ thiÕu t−íng cña h¾n. NhËt ký cña h¾n ghi:
4-1 - T«i mong r»ng kh«ng ph¶i ë ®©y m·i, v× qu©n ®éi Mü më réng th× ch¾c t«i sÏ ®−îc mét ®Þa vÞ tèt h¬n.
4-6-1951 - Gêr« sang §øc khai héi nghÞ víi bän ®Çu sá mËt
th¸m Mü ë ¢u ch©u. Nh©n dÞp ®ã y kh«ng bá lì c¬ héi, t×m c¸ch
ph¸t tµi. Trong nhËt ký y ®· ghi:
12-6 - T«i ®· nhê M. ®Æt mét sè hµng, t«i mong r»ng sè hµng
Êy sÏ ®−îc l·i kh¸.
2-7 - Mua thªm mét sè hµng míi.
Cïng ngµy t«i ®· göi ®i 10 hßm ¸o quÇn.
Xem ®ã th× thÊy r»ng bän quan ngo¹i giao Mü cã 3 h¹ng ho¹t
®éng: mËt th¸m, ®¸nh b¹c, bu«n chî ®en.
14
Gêr« vµ tÊt c¶ bän ph¶n ®éng Mü chØ −íc ao mét ®iÒu - lµ
chiÕn tranh.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 486
8-1-1951 - Gêr« ghi vµo nhËt ký: N¨m nay cã thÓ lµ n¨m mµ
chóng ta tr«ng mong, nghÜa lµ n¨m nay cã thÓ cã chiÕn tranh.
29-3 - Theo ý t«i, hiÖn nay thêi c¬ ®¸nh nhau ®· chÝn muåi.
5-2 - Trong héi nghÞ bän ®Çu sá mËt th¸m, Gêr« hèng h¸ch nãi:
Chóng ta cÇn mét lêi kªu gäi kiªn quyÕt, ®anh thÐp l·nh ®¹o
chóng ta: cÇn ph¶i tiªu diÖt chñ nghÜa céng s¶n.
Trong cuéc héi nghÞ mËt th¸m ë §øc ®· tæ chøc nh÷ng ñy ban phô tr¸ch vÒ viÖc sö dông bom nguyªn tö vµ bom vi trïng, v.v..
L¹i cã mét ñy ban phô tr¸ch nghiªn cøu chiÕn thuËt ph¸ ho¹i.
Chóng ®· bµn ®Þnh nh÷ng kÕ ho¹ch m¬ mµng, nh− Gêr« ®· ghi
trong nhËt ký. ThÝ dô: “Sau khi chÝnh quyÒn X«viÕt ®· bÞ ®¸nh
®æ, Mü cÇn ph¶i lµm nh÷ng viÖc g×? Ph¶i chuÈn bÞ s½n sµng ®Ó
lËp chÝnh phñ bï nh×n thay thÕ...”. Héi nghÞ Êy ®Ò nghÞ... TiÕp
theo kú sau.
15
Héi nghÞ Êy ®Ò nghÞ vÒ qu©n sù “dïng tÊt c¶ c¸c thø vò khÝ”.
VÒ chÝnh trÞ, “dïng tÊt c¶ mäi c¸ch kh«ng chÝnh ®¸ng”.
Héi nghÞ Êy ph©n c«ng cho c¸c nhãm mËt th¸m Mü: “C¸c c¬
quan mËt th¸m Mü ph¶i lu«n lu«n cè g¾ng, t×m ra chç yÕu vµ chç
m¹nh vµ b¸o c¸o lªn cÊp trªn. Chóng ta dïng bÊt kú ph−¬ng ph¸p
g× ®Ó ph¸ ho¹i lßng tin cËy cña nh©n d©n Liªn X« ®èi víi ChÝnh
phñ hä. Chóng ta ph¶i t×m hÕt c¸ch lµm cho hä mÊt sù tÝn nhiÖm
®èi víi §¶ng Céng s¶n”.
Gêr« nhÊn m¹nh r»ng: “Dïng bÊt kú c¸ch g× nãi thËt hay nãi
dèi, cèt sao cho ®Çu ®éc ®−îc t©m lý mäi ng−êi”.
Nh−ng chÝnh s¸ch ®óng ®¾n cña Liªn X« lµm cho bän mËt
th¸m nh− Gêr« còng ph¶i thõa nhËn r»ng: “Chóng ta chí chñ
quan r»ng nh©n d©n Liªn X« o¸n ghÐt ChÝnh phñ hä... Nh©n d©n
Liªn X« sÏ ñng hé ChÝnh phñ hä...”. Cuèi cïng Gêr« nãi mét c¸ch
tøc tèi: “Chóng ta quyÕt kh«ng nªn m¾c sai lÇm t−ëng r»ng ®êi
MËt th¸m mü 487
sèng cña nh©n d©n Liªn X« tóng thiÕu... v× ®êi sèng cña hä ngµy
cµng ®−îc c¶i thiÖn...”.
Xem nh÷ng ®o¹n trÝch trong hai quyÓn s¸ch vµ quyÓn nhËt ký
cña hai ng−êi mËt th¸m Mü, th× chóng ta thÊy râ:
- §Õ quèc Mü lu«n lu«n ©m m−u g©y chiÕn.
- Liªn X« lu«n lu«n cè g¾ng gi÷ g×n hßa b×nh thÕ giíi.
- Phong trµo hßa b×nh thÕ giíi ngµy cµng m¹nh, ®· lµm cho ©m m−u g©y chiÕn cña ®Õ quèc Mü thÊt b¹i.
- Nh©n d©n thÕ giíi ph¶i lu«n lu«n tØnh t¸o, ph¶i kiªn quyÕt
®Êu tranh th× nhÊt ®Þnh gi÷ g×n ®−îc hßa b×nh thÕ giíi.
§.X.
B¸o Cøu quèc, tõ sè 2578, ngµy 19-4
®Õn sè 2601, ngµy 21-5-1954.
488
PHILATèP
Philatèp lµ mét c¸ch ch÷a bÖnh rÊt hay, do thÇy thuèc Liªn X«
lµ b¸c sÜ Philatèp ph¸t minh.
MÊy th¸ng nay, thÇy thuèc ta ®· dïng c¸ch ®ã, ®· tiªm hµng
ngh×n èng. Kinh nghiÖm trong Th¸ng h÷u nghÞ ViÖt - Trung - X«
®· cã nh÷ng kÕt qu¶ ®Çu tiªn sau ®©y:
- NhiÒu ng−êi bÞ sèt rÐt l©u n¨m, ®· ch÷a khái.
- NhiÒu ng−êi lë, h¾c lµo, thèi ch©n, còng ®· ch÷a ®−îc.
- BÖnh tª thÊp, ®au d¹ dµy, ®au tim, ch÷a còng ®ì nhiÒu.
- Mét «ng cô h¬n 70 tuæi, mê m¾t vµ nhøc m¾t, sau khi tiªm
thuèc Philatèp m¾t mê ®· râ h¬n vµ hÕt h¼n nhøc m¾t.
- Mét ng−êi ngoµi 50 tuæi, ®au tim, gan, thËn rÊt nÆng, sau khi
tiªm còng ®ì nhiÒu.
Nh÷ng ng−êi tiªm Philatèp ®Òu ¨n ®−îc, ngñ ®−îc. Thuèc nµy
rÎ h¬n vµ hay h¬n nh÷ng thuèc bæ ®¾t tiÒn kh¸c.
Bé Y tÕ ta ®· s¶n xuÊt nhiÒu thuèc tiªm Philatèp b»ng nhau
®µn bµ ®Î vµ b»ng ãc, l¸ l¸ch, tim, gan, thËn, h¹ch cña tr©u, bß, dª.
Nhê khoa häc Liªn X« vµ c«ng nghiªn cøu cña thÇy thuèc ta,
nh©n d©n ta ®−îc h−ëng mét c¸ch ch÷a bÖnh võa rÊt gi¶n ®¬n, võa
hay võa rÎ.
Nh−ng anh em thÇy thuèc ta cßn ph¶i cè g¾ng nhiÒu h¬n n÷a,
®Ó phæ biÕn réng r·i c¸ch dïng Philatèp vµo nh©n d©n, vµ ph¸t
triÓn Philatèp ch÷a ®−îc nhiÒu thø bÖnh kh¸c.
Philatèp 489
Thuèc Philatèp gièng thuèc tiªn, Ch÷a ®−îc nhiÒu bÖnh, l¹i rÎ tiÒn, Ta ph¶i nghiªn cøu, ph¸t triÓn n÷a, §Ó cho nh©n d©n ®−îc h−ëng liÒn.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 186,
tõ ngµy 19 ®Õn ngµy 21-5-1954.
490
Tuyªn truyÒn
Anh T¨ng, häc trß cô Khæng, lµ mét ng−êi rÊt ®¹o ®øc, ®−îc
mäi ng−êi kÝnh yªu. Mét h«m, T¨ng ®i ®èn cñi, qu¸ tr−a mµ ch−a
vÒ. Mét ng−êi bµ con ®Õn nãi víi mÑ T¨ng: “Nghe nãi T¨ng võa
ph¹m téi giÕt ng−êi...”.
MÑ T¨ng yªn lÆng nãi: “Ch¾c lµ hä ®ån nh¶m. Con t«i hiÒn
lµnh l¾m, ch¾c nã kh«ng bao giê giÕt ng−êi”.
L¸t sau, mét ng−êi kh¸c l¹i nãi: “Nghe nãi T¨ng bÞ b¾t råi...”.
Bµ cô T¨ng b¾t ®Çu lo sî, nh−ng vÉn b×nh tÜnh.
Vµi phót sau, mét ng−êi kh¸c l¹i nãi: “Nghe nãi T¨ng bÞ gi¶i
lªn huyÖn råi...”.
Bµ cô T¨ng vÊt c¶ c«ng viÖc vµ ch¹y cuèng cuång.
Kh«ng ai hiÒn lµnh b»ng anh T¨ng. Kh«ng ai tin t−ëng anh
T¨ng b»ng mÑ anh. ThÕ mµ v× ng−êi ®ån qua, kÎ ®ån l¹i, dï kh«ng
®óng sù thËt, mÑ T¨ng còng ®©m ra lo ng¹i, hoang mang.
¶nh h−ëng tuyªn truyÒn lµ nh− thÕ.
*
* *
§Õ quèc Ph¸p - Mü kh«ng nh÷ng chiÕn tranh x©m l−îc b»ng
qu©n sù, chóng cßn chiÕn tranh b»ng tuyªn truyÒn.
Chóng dïng b¸o chÝ vµ ph¸t thanh hµng ngµy, tranh ¶nh vµ
s¸ch vë in rÊt ®Ñp, c¸c nhµ h¸t, c¸c tr−êng häc, c¸c lÔ cóng b¸i ë
nhµ thê vµ chïa chiÒn, c¸c cuéc héi häp, v.v. - ®Ó tuyªn truyÒn.
Tuyªn truyÒn 491
Chóng lîi dông t«n gi¸o, phong tôc tËp qu¸n; chóng bÞa ®Æt
nh÷ng c©u sÊm vµ nh÷ng tin ®ån nh¶m - ®Ó tuyªn truyÒn.
Mçi th¸ng chóng r¶i hµng chôc triÖu truyÒn ®¬n - ®Ó tuyªn
truyÒn.
NhÊt lµ chóng lîi dông nh÷ng sai lÇm khuyÕt ®iÓm cña c¸n bé
ta - ®Ó tuyªn truyÒn.
Nãi tãm l¹i, chóng dïng ®ñ mäi c¸ch, mäi dÞp ®Ó tuyªn truyÒn, ®Ó hßng ph¸ ho¹i t©m lý vµ tinh thÇn cña nh©n d©n ta; còng nh−
chóng dïng bom ®¹n ®Ó ph¸ ho¹i mïa mµng vµ giao th«ng cña ta.
ThÕ mµ cã nhiÒu c¸n bé ta xem khinh viÖc tuyªn truyÒn cña ®Þch. C¸c ®ång chÝ Êy nãi: “Ai ch¼ng biÕt ®Õ quèc Ph¸p - Mü lµ ®éc
¸c, ViÖt gian bï nh×n lµ xÊu xa. Ai ch¼ng biÕt §¶ng ta, ChÝnh phñ
ta, Cô Hå ta mét lßng v× d©n v× n−íc; vµ kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh
th¾ng lîi. Cho nªn dï ®Þch tuyªn truyÒn mÊy còng ch¼ng ai nghe”.
NghÜ nh− vËy lµ lÇm to, lµ chñ quan khinh ®Þch, lµ rÊt nguy
hiÓm, lµ ®Ó mét thø vò khÝ rÊt s¾c bÐn cho ®Þch chèng l¹i ta. Nh©n d©n ta tèt thËt. Nh−ng ta nªn ghi nhí c©u chuyÖn anh
T¨ng. §Þch tuyªn truyÒn x¶o quyÖt vµ bÒn bØ, ngµy nµy ®Õn ngµy
kh¸c, n¨m nµy ®Õn n¨m kh¸c. “Giät n−íc rá l©u, ®¸ còng mßn”.
Cho nªn kh«ng khái cã mét sè ®ång bµo bÞ ®Þch tuyªn truyÒn m·i
mµ hoang mang.
Tr¸ch nhiÖm cña mçi c¸n bé, cña mçi ng−êi yªu n−íc, lµ t×m
mäi c¬ héi, dïng mäi h×nh thøc, ®Ó ®Ëp tan tuyªn truyÒn gi¶ dèi vµ th©m ®éc cña ®Þch.
Chóng ta ph¶i ®¸nh th¾ng ®Þch vÒ mÆt tuyªn truyÒn, còng nh− bé ®éi ta ®· ®¸nh th¾ng ®Þch vÒ mÆt qu©n sù!
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 188,
tõ ngµy 25 ®Õn ngµy 27-5-1954.
492
Th− göi nhi ®ång toµn quèc nh©n ngµy 1-6-1954
Göi c¸c ch¸u nhi ®ång,
Nh©n dÞp TÕt quèc tÕ cña c¸c ch¸u nhi ®ång, B¸c th©n ¸i chóc c¸c ch¸u ngoan ngo·n, m¹nh kháe, vui vÎ, tiÕn bé. B¸c h«n c¸c ch¸u.
B¸c còng thay mÆt c¸c ch¸u göi nhi ®ång c¸c n−íc b¹n vµ thÕ
giíi nhiÒu c¸i h«n.
B¸C Hå
B¸o Nh©n d©n, sè 190,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 3-6-1954.
493
¦u ®iÓm vµ khuyÕt ®iÓm trong ph¸t ®éng quÇn chóng gi¶m t«
®ît 4
Trong ®ît 4, nãi chung th× c¸n bé ta tiÕn bé nhiÒu. Cã nh÷ng ®éi
®· khÐo kÕt hîp c«ng viÖc ph¸t ®éng víi c«ng viÖc t¨ng gia s¶n xuÊt
vµ phôc vô kh¸ng chiÕn. Cã nh÷ng ®éi ®· khÐo dïng lùc l−îng quÇn
chóng mµ chØnh ®èn chi bé vµ c¸c tæ chøc ë x·. Cã nh÷ng c¸n bé ®·
¨n cñ mµi, nhÞn c¬m cho trÎ em èm, lµm cho ®ång bµo rÊt c¶m ®éng
vµ cµng thÊm thÝa ®¹o ®øc c¸ch m¹ng vµ tinh thÇn ®oµn kÕt.
Nh−ng mét sè c¸n bé cßn m¾c nh÷ng khuyÕt ®iÓm nÆng. Vµi
thÝ dô:
- Sî khæ - Cã nh÷ng c¸n bé kh«ng thùc hµnh “ba cïng”. ThËm
chÝ cã ®éi nhê chi bé s¾p xÕp chç ¨n chç ë s½n, tr−íc khi ®éi vÒ x·.
ThÕ lµ ®· tr¸i víi 10 ®iÒu kû luËt. - Ng¹i khã - Do ®ã mµ kh«ng ®i s©u, t×m hiÓu; nãng ruét muèn
lµm mau cho xong chuyÖn; tè thay cho khæ chñ, giËt d©y chñ tÞch
®oµn trong buæi ®Êu; kh«ng cÈn thËn lóc lùa chän vµ kiÓm tra rÔ
vµ chuçi; nhÊt lµ dùa vµo tæ chøc cò (ch−a ®−îc chØnh ®èn) mµ b¾t
rÔ x©u chuçi, thµnh thö bÞ ®Þch lõa bÞp, lµm háng c«ng viÖc. KÕt qu¶ lµ muèn mau mµ thµnh chËm.
- Tù m·n - Mét sè c¸n bé tù cho m×nh cã nhiÒu kinh nghiÖm,
lªn mÆt “ta ®©y”. Råi kh«ng nghiªn cøu chØ thÞ cÊp trªn, kh«ng bµn
b¹c víi anh chÞ em trong ®éi. Do ®ã mµ quan liªu mÖnh lÖnh, chñ
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 494
quan khinh ®Þch. Còng do ®ã mµ thiÕu ®oµn kÕt, thiÕu d©n chñ,
thiÕu tù phª b×nh vµ phª b×nh. KÕt qu¶ lµ háng viÖc. - LËp tr−êng kh«ng v÷ng - Kh«ng dùa h¼n vµo bÇn cè n«ng. V×
vËy mµ khi th× t¶, khi th× h÷u. Cã ®éi ®· dïng c¸ch ®¸nh ®Ëp ®Ó
truy ®Þa chñ - nh− 10 x· ë Tuyªn Quang (Trung −¬ng vµ ChÝnh phñ ®· nghiªm cÊm dïng nhôc h×nh). Cã ®éi th× tá th¸i ®é kh«ng
kiªn quyÕt ®èi víi ®Þa chñ, m¬n trín ®Þa chñ. ThËm chÝ cã c¸n bé nghe lêi ®Þa chñ mµ kh«ng tin n«ng d©n (L¹ng S¬n, Phó Thä,
Tuyªn Quang). ThÕ lµ lµm sai chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ ChÝnh phñ, ®i sai ®−êng lèi quÇn chóng.
- L·nh ®¹o thiÕu sãt - Cßn xem nhÑ trung n«ng, phô n÷ vµ c¸n
bé d©n téc thiÓu sè. Kh«ng ra søc båi d−ìng cèt c¸n, chØ dïng hä
mµ kh«ng huÊn luyÖn hä.
Kh«ng ®Ó ®ång bµo thiÓu sè nãi tiÕng cña hä trong lóc tè khæ.
Khai héi qu¸ nhiÒu, qu¸ kÐo dµi, ¶nh h−ëng ®Õn c«ng viÖc
s¶n xuÊt.
Cã ®oµn (L¹ng S¬n) suèt c¶ ®ît kh«ng hÒ b¸o c¸o lªn Trung −¬ng.
Néi san bµi qu¸ dµi (18 trang) vµ dïng qu¸ nhiÒu ch÷ nho
(Thanh Hãa); hoÆc in lÌm nhÌm kh«ng râ vµ ë ®Çu Néi san bá quªn
c¶ ch÷ “ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc”
(VÜnh Phóc).
§ã lµ tãm t¾t nh÷ng khuyÕt ®iÓm chÝnh. Mong toµn thÓ c¸n bé
thi ®ua söa ch÷a, ®Ó tiÕn bé h¬n n÷a vµ ®Ó lµm trän nhiÖm vô mét c¸ch vÎ vang.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 190,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 3-6-1954.
495
MÈu chuyÖn vÒ §iÖn Biªn Phñ
I “NãI L¸O TR£N TRêI D¦íI §ÊT NGHE”
Nh÷ng mÈu chuyÖn anh dòng cña qu©n vµ d©n ta c¸c b¸o ®·
kÓ nhiÒu. §©y t«i chØ kÓ vµi mÈu chuyÖn kh«ng anh dòng cña ®Þch. Tr−íc hÕt lµ bän ChÝnh phñ ph¶n ®éng Ph¸p rÊt th¹o nghÒ nãi l¸o.
Vµi thÝ dô:
- Th¸ng 5-1947, Bé tr−ëng Quèc phßng lµ Cèt Ph«rª nãi: “Qu©n
®éi Ph¸p chiÕm ®ãng tÊt c¶ c¸c thµnh thÞ vµ ®−êng giao th«ng. VËy
ë §«ng D−¬ng kh«ng cã vÊn ®Ò qu©n sù n÷a”.
- Th¸ng 3-1949, Cèt Ph«rª l¹i nãi: “T«i sÏ lµm trßn phËn sù, t«i
sÏ kh«ng ®Ó chiÕn tranh tª liÖt”.
- Th¸ng 10-1950, sau khi Ph¸p thÊt b¹i ë biªn giíi, Bé tr−ëng
Quèc phßng míi lµ Plªven nãi: “Tõ nay, Ph¸p sÏ b¾t Ðp qu©n ®éi
ViÖt Minh rêi xa c¨n cø cña hä, Ph¸p sÏ chän nh÷ng mÆt trËn cã
lîi cho m×nh ®Ó tr¶ thï cho nh÷ng binh sÜ Ph¸p ®· hy sinh ë Cao
B»ng vµ L¹ng S¬n”.
- Th¸ng 11-1950, Bé tr−ëng “Khèi liªn minh Ph¸p”, lµ
L¬tuècn« nãi: “Ph¸p rót lui khái biªn giíi ®Ó tËp trung thªm qu©n
dù bÞ. §ång thêi ®Ó b¾t Ðp ViÖt Minh ph¶i kÐo dµi ®−êng giao
th«ng cña hä, do ®ã mµ lµm cho ®Þch yÕu thªm”.
- Th¸ng 12-1951, Plªven l¹i nãi: “KÕ ho¹ch cña Ph¸p hiÖn nay
sÏ ®−a ®Õn th¾ng lîi trong 15 hoÆc 18 th¸ng”.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 496
- Th¸ng 10-1953, Thñ t−íng Lanien nãi: “KÕ ho¹ch Nava sÏ
t¨ng c−êng bé ®éi c¬ ®éng Ph¸p, sÏ b×nh ®Þnh xong ®ång b»ng B¾c
Bé vµ sÏ chñ ®éng trong nh÷ng cuéc tiÕn c«ng lín... Lùc l−îng
Ph¸p ngµy cµng t¨ng, vÒ bé ®éi còng nh− vÒ vò trang”.
- Th¸ng 2-1954, khi sang §«ng D−¬ng, Plªven nãi: “T«i sang
®©y ®Ó gióp Nava chuÈn bÞ kÕ ho¹ch tiÕn c«ng”. Khi trë vÒ Ph¸p,
Plªven nãi: “T−íng Nava ®o¸n ch¾c r»ng ChiÕn dÞch §iÖn Biªn Phñ sÏ kh«ng ®−a l¹i kÕt qu¶ g× cho ViÖt Minh”.
Th¾ng lîi cña ta ë §iÖn Biªn Phñ ®· chøng tá r»ng: Bän chóng
chñ quan vµ nãi l¸o mÊt mïa.
II NéI Bé PH¸P LñNG CñNG
Khi thÊt b¹i, th× bän chÝnh trÞ Ph¸p ®æ lçi cho bän qu©n sù.
Bän qu©n sù c·i l¹i.
Ngµy 29-4, tê b¸o t− s¶n Ph¸p Ng−êi xem xÐt ®¨ng nh÷ng ý kiÕn cña mét sè l·nh tô qu©n sù Ph¸p, tãm t¾t nh− sau:
- Khi ®· ph¶i rót khái Lai Ch©u vµ Nµ S¶n, mµ Ph¸p l¹i ®−a
gÇn 2 v¹n qu©n Ph¸p vµo thung lòng §iÖn Biªn, ®ã lµ mét téi ¸c
chÝnh trÞ... §Õn mïa m−a, th× qu©n ®éi Ph¸p hoÆc chÕt ®uèi hÕt,
hoÆc lµ ®Çu hµng.
- HÇu hÕt nh÷ng tiÓu ®oµn tinh nhuÖ Ph¸p ®· ®−a ®Õn §iÖn
Biªn Phñ. Nh÷ng cuéc ®¸nh nhau ë ®ång b»ng, nhÊt lµ trªn ®−êng
sè 5, ngµy thªm d÷ ®éi. §iÒu ®ã lµm cho Ph¸p rÊt lo ng¹i... C¸c
l·nh tô qu©n sù Ph¸p ®Òu cho r»ng B¾c Bé nh− ®· mÊt råi. ë Sµi
Gßn ng−êi ta b¾t ®Çu lo sî.
- Qu©n ®éi B¶o §¹i kh«ng ®−îc 5 v¹n ng−êi cã søc chiÕn ®Êu.
PhÇn ®«ng chØ chê dÞp ®Ó chuån. Qu©n ®éi kh¸ng chiÕn, dï lµ bé
®éi ®Þa ph−¬ng, còng kh«ng kÐm qu©n ®éi Ph¸p.
- MÆc dÇu nh÷ng thÊt b¹i ë Hßa B×nh vµ §iÖn Biªn Phñ, tinh
thÇn sÜ quan Ph¸p vÉn kh¸ v÷ng. Nh−ng khi hä hiÓu r»ng hä ph¶i
MÈu chuyÖn vÒ ®iÖn biªn phñ 497
hy sinh cho lîi Ých cña Mü vµ cña B¶o §¹i (tªn vua cá mµ c¶ qu©n
®éi Ph¸p ®Òu khinh rÎ) - th× hä rÊt tøc tèi.
- M¸y bay Mü déi ®¹n löa kh¾p xung quanh §iÖn Biªn Phñ
kh«ng lµm nóng qu©n ®éi kh¸ng chiÕn, mµ chØ tµn ph¸ nh÷ng lµng
m¹c ®«ng d©n. Sù can thiÖp cña Mü ®èi víi ¶nh h−ëng chÝnh trÞ th×
rÊt tai h¹i, ®èi víi kÕt qu¶ qu©n sù th× kh«ng ¨n thua.
- Nãi tãm l¹i: C¸c l·nh tô qu©n sù ®Òu nhÊt trÝ r»ng Ph¸p kh«ng thÓ gi÷ B¾c Bé n÷a. Vµ nÕu thÊt b¹i ë §iÖn Biªn Phñ th×
t×nh h×nh Ph¸p sÏ cµng khã kh¨n.
Trªn ®©y lµ ý kiÕn cña mét nhãm l·nh tô qu©n sù Ph¸p.
Nh−ng chóng ta chí v× nh÷ng ý kiÕn Êy mµ chñ quan khinh ®Þch.
III PH¸P Vì §ÇU, Mü CµNG MÐO MÆT
§iÖn Biªn Phñ lµ mét thÊt b¹i ®au ®ín cho thùc d©n Ph¸p,
cµng lµ mét thÊt b¹i nhôc nh· cho bän can thiÖp Mü. V× Mü ®· ®Þnh ra kÕ ho¹ch Nava, ®· gióp tiÒn b¹c vµ vò khÝ ®Ó thùc hiÖn kÕ
ho¹ch Êy.
Håi th¸ng 10-1953, c¸c b¸o t− s¶n Ph¸p ®· viÕt: ChÝnh phñ
Ph¸p v©ng lÖnh Mü mµ kÐo dµi chiÕn tranh. Mü xuÊt tiÒn, Ph¸p
th× xuÊt x−¬ng m¸u. Binh sÜ Ph¸p ®· thµnh mét qu©n ®éi ®¸nh
giÆc thuª (B¸o ThÕ giíi). Mü sî Ph¸p ®µm ph¸n vµ b¾t Ðp Ph¸p b¬i theo cuéc chiÕn
tranh thÊt väng (B¸o ChiÕn ®Êu).
Trong trËn §iÖn Biªn Phñ, Bé tr−ëng Ngo¹i giao Mü ®· nãi:
Mü sÏ hÕt søc gióp cho Ph¸p giµnh lÊy th¾ng lîi.
Tæng thèng Mü ®· viÕt th− khuyÕn khÝch bé ®éi Ph¸p ë §iÖn
Biªn Phñ. §Õn khi Ph¸p thÊt b¹i, Tæng thèng Mü l¹i göi ®iÖn vuèt
®u«i: “T«i tá lßng kÝnh träng qu©n ®éi Ph¸p anh dòng... ThÊt b¹i
t¹m thêi còng kh«ng thÓ lµm gi¶m bít lÞch sö vÎ vang cña qu©n
®éi Ph¸p”.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 498
Th¸ng 2-1954, ®oµn ®¹i biÓu Quèc héi Mü sang xem xÐt §«ng
D−¬ng. Khi trë vÒ Mü, hä b¸o c¸o r»ng:
“VÒ qu©n sù, 8 n¨m nay ViÖt Minh ®· giµnh ®−îc nhiÒu th¾ng
lîi. 18 th¸ng nay, Ph¸p dïng chiÕn thuËt tiÕn c«ng, nh−ng kh«ng
cã kÕt qu¶, dï qu©n Ph¸p cã 50 v¹n ng−êi chèng l¹i 30 v¹n ng−êi
cña qu©n ViÖt Minh. Dï sao, Mü còng cÇn tiÕp tôc gióp Ph¸p, nÕu
kh«ng th× Ph¸p kh«ng thÓ chiÕn tranh n÷a”. ThÕ lµ Mü dÇn dÇn trë nªn kÎ ®Þch chÝnh cña qu©n ®éi vµ nh©n
d©n ta.
IV TRêI §ÊT VIÖT KH¤NG DUNG GIÆC PH¸P
§Þch cËy r»ng chóng ®· ®−a phÇn lín qu©n ®éi tinh nhuÖ ®Õn
§iÖn Biªn Phñ, cho nªn chóng rÊt ch¾c ¨n.
H«m 21-1, bän chØ huy Ph¸p th¸ch: “Vâ Nguyªn Gi¸p cã giái
th× ®Õn ®¸nh §iÖn Biªn Phñ!”. 9-3, Nava nãi: “ViÖt Minh sÏ bÞ ®¸nh tan ë §iÖn Biªn Phñ”.
13-3, ta tÊn c«ng ®ît 1, Ph¸p thÊt b¹i. Nh−ng h«m 15-3, Nava
vµ C«nhi vÉn móa mÐp: “Ch¾c r»ng Ph¸p sÏ th¾ng”.
Bän chØ huy Ph¸p huªnh hoang nh− vËy, nh−ng tinh thÇn binh
sÜ Ph¸p th× thÕ nµo?
Ngay sau h«m ta tÊn c«ng ®ît 1, tªn quan n¨m chØ huy ph¸o
binh ®Þch tù tö; tªn quan n¨m tham m−u tr−ëng bÞ ®uæi vÒ Hµ Néi.
B¸o ThÕ giíi (22-4) viÕt: “Qu©n nh¶y dï Ph¸p ch¼ng cßn tinh
thÇn g× mµ nãi... MÆt ng−êi nµo còng t¸i mÐt. Hä viÕt “di chóc” ®Ó
l¹i. Dèc hÕt cèc r−îu cuèi cïng, hä b¾t tay nhau, im lÆng kh«ng nãi
mét lêi, b−íc lªn m¸y bay. Råi hä phã mÆc trêi. Hä biÕt r»ng nÕu
nh¶y sai mét chót, th× may phóc l¾m lµ trän ®êi lµm tï binh cña
ViÖt Minh”.
B¸o Êy viÕt tiÕp: “Mét quan n¨m chØ huy ®éi m¸y bay mÆt mµy
hèc h¸c, nãi mét c¸ch mØa mai: “Chóng ta cã nhiÒu m¸y bay; chøng
MÈu chuyÖn vÒ ®iÖn biªn phñ 499
cí lµ ngµy nµo ViÖt Minh còng b¾n r¬i mÊy chiÕc. Phi c«ng th×
ng−êi nµo còng mÖt nhõ. ChÝnh t«i ®©y, h«m nay t«i ®· bay suèt
17 tiÕng ®ång hå. NÕu t«i ph¶i bay mét lÇn n÷a, th× t«i kh«ng ®¶m
b¶o m¸y bay cña t«i sÏ ra sao!”“.
B¸o Êy viÕt thªm: “TÝnh ®Õn 22-4, Bé T− lÖnh Ph¸p nhËn ®·
mÊt 23 chiÕc m¸y bay. Kú thËt ®· mÊt 55 chiÕc ë §iÖn Biªn Phñ”.
§Þch th¶ dï viÖn binh vµ tiÕp tÕ xuèng §iÖn Biªn Phñ, phÇn lín dï ®· lät vµo tay ta. Nh−: ngµy 4-5, chóng th¶ 234 dï, th× 222
chiÕc bÞ ta tãm ®−îc.
Tèi 4-5, chóng th¶ 280 dï, th× 200 chiÕc bÞ ta tãm ®−îc.
H«m 5-5, chóng th¶ 759 dï, th× 337 chiÕc bÞ ta tãm ®−îc.
V QUAN BINH PH¸P KH¤NG TH¦¥NG TH¦¥NG BINH PH¸P
H«m 3-5, Tæng chØ huy ®Þch ë §iÖn Biªn Phñ lµ §ê C¸t dâng
d¹c tuyªn bè: “Chóng t«i quyÕt gi÷ §iÖn Biªn Phñ cho ®Õn ng−êi cuèi cïng! Chóng t«i quyÕt kh«ng chÞu hµng!”.
Nh−ng 4 h«m sau, ®Õn trËn cuèi cïng, cê ®á sao vµng cña ta
tung bay ®Õn ®©u th× cê tr¾ng xin hµng cña ®Þch l« nh« ®Õn ®ã. C¶
quan lÉn lÝnh ®Þch kÐo nhau tõng ®µn ra hµng. N¨m chiÕn sÜ ta lµ
c¸c ®ång chÝ LuËt, Lam, Hiªn vµ hai ®ång chÝ n÷a ®¸nh thèc vµo
Bé T− lÖnh ®Þch. T−íng §ê C¸t víi 4 tªn quan n¨m, 6 tªn quan t−
vµ 10 tªn sÜ quan n÷a gi¬ tay xin hµng.
ThÕ lµ ta ®· toµn th¾ng trong ChiÕn dÞch §iÖn Biªn Phñ. Ta tiªu diÖt vµ b¾t sèng h¬n 16.000 binh sÜ Ph¸p, trong ®ã cã
®é 1.000 th−¬ng binh. Kh¾p thÕ giíi ®Òu biÕt chÝnh s¸ch nh©n ®¹o
cña ta ®èi víi th−¬ng binh (vµ tï binh) ®Þch. Nh−ng chÝnh bän chØ
huy ®Þch ®· ®èi víi th−¬ng binh Ph¸p thÕ nµo? H·ng th«ng tÊn
U.P Mü (7-5) viÕt: “H¬n 1.000 th−¬ng binh qu»n qu¹i d−íi hÇm tèi
®en vµ ng¹t thë, bªn c¹nh së chØ huy Ph¸p... §Õn phót cuèi cïng,
t−íng §ê C¸t ®· ra lÖnh cho sóng lín b¾n vµo së chØ huy...”.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 500
VI Tõ BI£N GiíI §ÕN §IÖN BI£N PHñ
Th¸ng 10-1950, trong trËn gi¶i phãng biªn giíi43, ta tiªu diÖt vµ b¾t sèng h¬n 4.500 ®Þch, trong ®ã cã 3 tªn quan n¨m. TrËn Êy
®· lµm cho c¶ n−íc Ph¸p x«n xao. C¸c b¸o Ph¸p ®· nãi: “§ã lµ thÊt
b¹i to nhÊt trong lÞch sö thùc d©n Ph¸p”.
TiÕp ®Õn nh÷ng trËn Hßa B×nh, Phñ Nho Quan, v©n v©n, Ph¸p
còng thÊt b¹i.
§Õn §iÖn Biªn Phñ th× lµm cho c¶ thÕ giíi x«n xao. B¹n ta vµ
nh©n d©n c¶ ch©u ¸ th× vui mõng. Phe ®Õ quèc, nhÊt lµ Ph¸p - Mü
th× ng¬ ng¸c. Mét mÆt v× tõ tr−íc chóng tuyªn truyÒn qu¸ huªnh
hoang. (Cuèi th¸ng 4, Tæng thèng Mü cßn móa måm nãi: Ph¸p ch¾c
th¾ng lîi ë §iÖn Biªn Phñ - Eisenhower predicts §iªn Biªn Phu
victory). MÆt kh¸c, chóng thÊt b¹i còng nÆng thËt: mÊt 25 tiÓu ®oµn
tinh nhuÖ nhÊt, gÇn 20 tªn quan n¨m vµ 1 tªn thiÕu t−íng...
B¸o chÝ ph¶n ®éng Ph¸p - Mü ®· ph¶i nhËn r»ng: “§iÖn Biªn
Phñ lµ cuéc thÊt b¹i to nhÊt tõ ngµy Ph¸p ®Çu hµng §øc (1940).
Qu©n viÔn chinh Ph¸p ®· bÞ chÆt mÊt ®Çu”.
Tin §iÖn Biªn Phñ thÊt b¹i vÒ ®Õn Ph¸p ®óng vµo ngµy c¶ n−íc Ph¸p ®ang t−ng bõng s¾m söa ¨n mõng “th¾ng” §øc (1945).
Thµnh thö cuéc ¨n mõng côt høng mµ hãa ra cuéc truy ®iÖu.
¶nh h−ëng cña §iÖn Biªn Phñ: HiÖn nay, kiÒu d©n Ph¸p ë Hµ
Néi, H¶i Phßng, v©n v©n, ®Òu chuÈn bÞ cuèn gãi chuån. C¸c nhµ
t− b¶n Ph¸p ë vïng t¹m bÞ chiÕm th× rót lui vèn liÕng cã trËt tù,
mét ®ång b¹c Mü tr−íc kia ®æi 34 ®ång §«ng D−¬ng, nay ®æi 100
®ång. Tinh thÇn binh sÜ Ph¸p rÊt ch¸n n¶n. Ngôy binh rÊt hoang
mang, ®· cã nh÷ng nhãm v¸c sóng ch¹y theo ta. Thùc d©n Ph¸p th× tr¸ch Mü kh«ng hÕt søc, kh«ng kÞp thêi cøu v·n. §Õ quèc Mü
th× tr¸ch Ph¸p hÌn h¹, bÊt tµi. Néi bé ChÝnh phñ Ph¸p lôc ®ôc,
tªn nµy ®æ lçi cho tªn kia. B¹i t−íng Nava bÞ c¸ch chøc. Tªn
t−íng Ely sang thay...
MÈu chuyÖn vÒ ®iÖn biªn phñ 501
Cµng thÊt b¹i th× ®Þch cµng hung d÷, cµng gÇn th¾ng lîi th× ta
cµng gÆp nhiÒu khã kh¨n. ThËt vËy, hiÖn nay ë Héi nghÞ Gi¬nev¬,
ngoµi måm th× ®Þch nãi muèn th−¬ng l−îng, nh−ng sù thËt th×
chóng ®ang gÊp rót ®iÒu binh khiÓn t−íng ®Ó tiÕp tôc chiÕn tranh.
§Ó tranh lÊy th¾ng lîi míi, chóng ta ph¶i ra søc v−ît khã
kh¨n míi; qu©n, d©n vµ c¸n bé ta, mçi ng−êi ph¶i ra søc thi ®ua
lµm trßn nhiÖm vô, tuyÖt ®èi chí khinh ®Þch, chí chñ quan. NhiÒu §iÖn Biªn Phñ kh¸c ®ang chê ®îi chóng ta.
§.X.
B¸o Cøu quèc, c¸c sè:
2605, ngµy 26-5-1954;
2606, ngµy 28-5-1954;
2608, ngµy 31-5-1954;
2610, ngµy 2-6-1954;
2611, ngµy 4-6-1954;
2613, ngµy 7-6-1954.
502
§oµn thanh niªn xung phong
Nhê lùa chän cÈn thËn vµ gi¸o dôc chu ®¸o, l¹i ®−îc §¶ng s¨n
sãc, cho nªn §oµn Thanh niªn xung phong tuy míi x©y dùng,
nh−ng ®· cã thµnh tÝch kh¸.
Trong lêi khen ngîi th¾ng lîi §iÖn Biªn Phñ, Hå Chñ tÞch vµ
§¹i t−íng Vâ Nguyªn Gi¸p, còng nh¾c ®Õn thanh niªn xung
phong. §ã lµ mét vinh dù lín, mµ còng lµ mét tr¸ch nhiÖm to; anh em ph¶i cè g¾ng h¬n n÷a ®Ó tiÕn bé h¬n n÷a.
Muèn tiÕn bé th× ph¶i söa ch÷a khuyÕt ®iÓm. HiÖn giê, §oµn
Thanh niªn xung phong cã mÊy khuyÕt ®iÓm nh− sau:
- Mét sè anh em vµo §oµn v× muèn thµnh c¸n bé ngay, ®Ó ®−îc
®i “du lÞch” c¸c n−íc b¹n.
- Mét sè anh em thÝch thay ®æi c«ng viÖc. ThÝch lµm nh÷ng viÖc
g× “oai”, cßn c«ng viÖc cÇu ®−êng, c«ng viÖc ë c¸c c¬ quan lµ “tÇm
th−êng qu¸”. ThËm chÝ khi lµm nh÷ng viÖc Êy th× sî xÊu!
- Mét sè ®oµn viªn khi lµm xong c«ng viÖc mét ®ît, th× muèn
nghØ ng¬i ®Ó “chØnh huÊn”.
Nh÷ng t− t−ëng Êy ®Òu lµ sai lÇm, kh«ng ®óng víi tinh thÇn xung phong.
- Cã c¸n bé ch−a thËt sù “ba cïng” víi anh em, ch−a tËn t©m
s¨n sãc ®Õn ®êi sèng vµ viÖc häc tËp cña anh em. ThËm chÝ cã mét
vµi c¸n bé kh«ng hÕt lßng ch¨m nom nh÷ng anh em ®au èm.
- Cã c¸n bé ch−a biÕt gi¸o dôc anh em quý träng cña c«ng, quý
träng cña d©n. Do ®ã mµ cã l·ng phÝ: c«ng cô chãng háng, ¸o mµn
chãng r¸ch, v.v..
®oµn thanh niªn xung phong 503
Thanh niªn s½n cã chÝ khÝ v÷ng ch¾c vµ mét t−¬ng lai vÎ vang.
VËy mäi ng−êi ®Òu ph¶i cè g¾ng söa ch÷a khuyÕt ®iÓm vµ ph¸t
triÓn −u ®iÓm. Mäi ng−êi ph¶i thi ®ua trau dåi ®¹o ®øc c¸ch m¹ng,
häc tËp vµ c«ng t¸c, ®Ó trë nªn nh÷ng c¸n bé kiÓu mÉu mai sau.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 192,
tõ ngµy 7 ®Õn ngµy 9-6-1954.
504
“Hµ Néi, mét thµnh phè bÞ bao v©y”
D−íi ®Çu ®Ò Êy, tê b¸o ®¹i ph¶n ®éng Ph¸p lµ L¬ Phigar« ®· ®¨ng mét bµi vÒ t×nh h×nh Hµ Néi. Sau ®©y lµ mÊy ®o¹n trÝch trong bµi Êy:
“HiÖn nay, Hµ Néi sèng ngµy nµo hay ngµy Êy, mét ®êi sèng ®Çy “¸c méng”... TiÕng m¸y bay cña cÇu “hµng kh«ng” lµm cho Hµ Néi sèng l¹i nh÷ng ngµy ho¶ng sî nh− mÊy n¨m 1946, 1950... §é 3.000 kiÒu d©n Ph¸p ë Hµ Néi sèng ®Çy lo ng¹i...”.
“Ngoµi nh÷ng chuyÕn m¸y bay, th× Hµ Néi ®· c¸ch biÖt víi thÕ giíi bªn ngoµi...”.
“Ngµy nµo kh«ng x¶y ra chuyÖn g×, th× ®Õn tr−a xe h¬i ®i xuèng H¶i Phßng... Nh−ng ngµy nµo còng cã xe h¬i vµ xe löa bÞ m×n næ tung...”.
“§ªm nµo còng cã tiÕng sóng to, c¸ch Hµ Néi ®é m−¬i c©y sè. Ngoµi kia lµ vïng ViÖt Minh. Kh¾p n¬i ®Òu cã ViÖt Minh, Hµ Néi còng lµ vïng ViÖt Minh. §¹i ®a sè nh©n d©n Hµ Néi c¶m t×nh víi ViÖt Minh. Hä nãi: nÕu cã tuyÓn cö tù do th× 95% sÏ bá phiÕu cho Hå ChÝ Minh”.
“Nh÷ng ng−êi ®Èy xe xÝch l« rÊt cã thÓ lµ chiÕn sÜ bÝ mËt cña ViÖt Minh”.
“Nh÷ng g¸i nh¶y ®Çm xinh ®Ñp, rÊt cã thÓ lµ ng−êi do th¸m cña ViÖt Minh. V× ch¾c cã ng−êi th©n thÝch cña hä - cha hay lµ chång, anh em hay lµ ng−êi yªu - ë trong bé ®éi ViÖt Minh”.
“Thanh niªn häc sinh kh«ng giÊu giÕm r»ng hä c¶m t×nh víi ViÖt Minh”.
“Hµ Néi, mét thµnh phè bÞ bao v©y” 505
“H«m 30-4, Héi ®ång thµnh phè Hµ Néi tæ chøc mét cuéc biÓu
t×nh “khæng lå”, cã ®é 5.000 ng−êi dù. Cuéc biÓu t×nh ®· kÕt thóc
trong mét bÇu kh«ng khÝ nh¹t nhÏo”.
“ë tr¹i Cét Cê cã ®é 4.000 binh sÜ, xung quanh ®Çy nh÷ng hÇm
hè vµ d©y thÐp gai. C¸c quan binh ë ®ã ®ang nh×n b¶n ®å ®ång
b»ng B¾c Bé ®Çy nh÷ng vÕt ®á tøc lµ vïng ViÖt Minh”.
“TiÕc thay, mét ®iÒu ch¾c lµ: hiÖn nay, ViÖt Minh vÉn n¾m quyÒn chñ ®éng. Cho nªn, cã thÓ nãi r»ng: Hµ Néi, H¶i Phßng vµ nh÷ng ®«
thÞ kh¸c ®Òu lµ nh÷ng thµnh phè bÞ bao v©y - mét cuéc bao v©y gian
hiÓm vµ chËm r·i, dï kh«ng ¸c liÖt nh− §iÖn Biªn Phñ”.
Bµi b¸o Êy ®· chøng tá tinh thÇn cña ®Þch hoang mang.
Nh−ng chóng ta kh«ng v× thÕ mµ chñ quan khinh ®Þch. Tr¸i
l¹i, chóng ta cµng ph¶i tØnh t¸o, cµng ph¶i ®Èy m¹nh c«ng t¸c d©n
vËn, ngôy vËn, ®Þch vËn - ®Ó më réng th¾ng lîi cña ChiÕn dÞch §«ng Xu©n.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2615,
ngµy 9-6-1954.
506
ý KIÕN CñA NG¦êI Mü
- Ph¸i ®oµn Quèc héi Mü ®i ®iÒu tra t×nh h×nh ch©u ¸ vÒ b¸o c¸o (1-2-1954):
“Khã kh¨n cña Mü lµ nh÷ng chÝnh phñ ch©u ¸ ®−îc Mü ñng hé ®Òu lµ nh÷ng chÝnh phñ ®éc tµi ®éc ®o¸n, kh«ng d©n chñ vµ bÞ nh©n d©n hä khinh rΔ.
- ¤ng Mangphen, ®¹i biÓu Quèc héi Mü, sang ViÖt Nam vÒ b¸o c¸o (14-4-1954):
“Mét sè l·nh tô ViÖt Nam (bï nh×n) kh«ng ®¹i biÓu cho ý nguyÖn cña nh©n d©n. Hä chØ lo lµm giµu, sung s−íng, ¨n ch¬i”.
- ¤ng §uyg¬la, quan tßa tèi cao Ph¸p viÖn Mü sang ViÔn §«ng vÒ nãi víi c¸c b¸o (5-1954):
“§¹i ®a sè ng−êi ViÖt Nam ñng hé Hå ChÝ Minh, kh«ng ph¶i v× «ng ta céng s¶n hay kh«ng céng s¶n, nh−ng v× «ng ta suèt ®êi chèng thùc d©n Ph¸p vµ ®Êu tranh cho ®éc lËp gi¶i phãng. ¤ng Hå lµ ng−êi sè 1, kh«ng ai tranh næi uy tÝn cña «ng ta...”.
- Bän ChÝnh phñ Mü th× cø ©m m−u kÐo dµi chiÕn tranh ë §«ng D−¬ng. Nh−ng Phã Tæng thèng Mü ®· nãi: “Mü ph¶i dïng mäi c¸ch ®Ó ng¨n trë kh«ng cho Ph¸p ®µm ph¸n víi ViÖt Minh” (11-1953).
V× vËy, ®Õ quèc Mü lµ téi nh©n g©y chiÕn, ph¸ ho¹i hßa b×nh.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 193,
tõ ngµy 10 ®Õn ngµy 12-6-1954.
507
Chí kiªu ng¹o, ph¶i khiªm tèn
BÖnh c¸ nh©n chñ nghÜa ®Î ra bÖnh kiªu ng¹o.
Kiªu ng¹o lµ: Khi c«ng t¸c cã Ýt nhiÒu thµnh tÝch, Ýt nhiÒu
th¾ng lîi, th× lªn mÆt anh chÞ, lªn mÆt c«ng thÇn. Råi ®èi víi viÖc
häc tËp th× l−êi biÕng, kh«ng ra søc n©ng cao tr×nh ®é cña m×nh.
Trong c«ng t¸c th× xem th−êng nh©n d©n, xa rêi quÇn chóng. ë trong §¶ng th× kh«ng thùc hiÖn chÕ ®é d©n chñ tËp trung, kh«ng tu©n theo nguyªn t¾c tËp thÓ l·nh ®¹o. Phít kû luËt vµ chÝnh s¸ch
cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ. Khinh rÎ ý kiÕn cña cÊp d−íi. Xem
th−êng chØ thÞ cña cÊp trªn. Kh«ng muèn chÞu kiÓm tra, kh«ng
muèn nghe phª b×nh. Th©n víi nh÷ng kÎ xu nÞnh t©ng bèc m×nh.
Xa tr¸nh nh÷ng ng−êi tÝnh trùc nãi th¼ng...
KÕt qu¶ cña bÖnh kiªu ng¹o lµ: tho¸i bé, xuèng dèc, råi ®i ®Õn bÊt m·n, hñ hãa.
Sù nghiÖp c¸ch m¹ng lµ sù nghiÖp cña toµn §¶ng, cña nh©n
d©n lao ®éng, chø kh«ng ph¶i cña anh hïng c¸ nh©n. C«ng viÖc
kh¸ng chiÕn kiÕn quèc ngµy cµng nhiÒu, cµng to, cµng míi. §¹i ®a
sè chóng ta th× tr×nh ®é cßn thÊp, kinh nghiÖm cßn Ýt. Chóng ta
ph¶i cè g¾ng lµm, cè g¾ng häc, cè g¾ng tiÕn bé m·i. Cã nh− thÕ míi
lµm trän nhiÖm vô mµ nh©n d©n giao phã cho chóng ta.
Chóng ta ph¶i tuyÖt ®èi chèng bÖnh kiªu ng¹o, ph¶i lu«n lu«n khiªm tèn. Mäi c«ng t¸c ph¶i dùa h¼n vµo quÇn chóng, hoan
nghªnh quÇn chóng ®«n ®èc vµ kiÓm tra. Trong ®oµn thÓ th× ph¶i
gi÷ v÷ng d©n chñ tËp trung, tËp thÓ l·nh ®¹o, ph¶i më réng tù phª
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 508
b×nh vµ phª b×nh, nhÊt lµ phª b×nh tõ d−íi lªn trªn. Cã nh− vËy
míi tiÕn bé chung, tiÕn bé m·i.
ThÕ lµ khiªm tèn. Khiªm tèn lµ mét ®¹o ®øc mµ mäi ng−êi c¸ch
m¹ng ph¶i lu«n lu«n trau dåi.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 194,
tõ ngµy 13 ®Õn ngµy 15-6-1954.
509
§åNG B»NG ANH DòNG
Suèt 8 n¨m tr−êng, vïng ®ång b»ng (còng nh− B×nh TrÞ Thiªn
vµ Nam Bé) hµng ngµy bÞ ®Þch cµn quÐt, c−íp ph¸, giÕt h¹i. Suèt 8
n¨m tr−êng, ngoµi mét sè ViÖt gian ph¶n quèc, th× ®ång bµo ë ®ång
b»ng kh«ng ph©n biÖt giµ trÎ, g¸i trai, l−¬ng gi¸o, ®Òu ®oµn kÕt
chÆt chÏ, chiÕn ®Êu kh«ng ngõng. Qu©n vµ d©n ®ång b»ng ®· nªu
cao tinh thÇn yªu n−íc, thËt xøng ®¸ng lµ con L¹c ch¸u Hång! Mét ®iÒu n÷a lµm cho thÕ giíi kÝnh phôc, kÎ ®Þch ho¶ng sî, lµ
qu©n vµ d©n ë ®ång b»ng cµng gian khæ l¹i cµng h¨ng thªm, cµng
chiÕn ®Êu l¹i cµng m¹nh mÏ.
Trong 5 th¸ng võa qua, ®Ó phèi hîp víi chiÕn dÞch chÝnh, qu©n
vµ d©n ta ë ®ång b»ng ®· liªn tiÕp ®¸nh giÆc vµ th¾ng giÆc nhiÒu
trËn. XuÊt s¾c nhÊt lµ nh÷ng trËn ®¸nh tr−êng bay §å S¬n, Gia
L©m, C¸t Bi ph¸ h¬n 70 chiÕc m¸y bay vµ ®èt hµng triÖu lÝt x¨ng
cña ®Þch. Vµ nh÷ng trËn ®¸nh liªn tiÕp ®−êng sè 5, ph¸ 25 chuyÕn
xe löa Hµ Néi - H¶i Phßng.
Trong lóc qu©n ta toµn th¾ng ë §iÖn Biªn Phñ th× qu©n vµ d©n
ta ë ®ång b»ng còng th¾ng lîi kh¸ to: tiªu diÖt 4 v¹n tªn ®Þch, 140
vÞ trÝ, 60 tµu chiÕn vµ can«, 890 xe c¬ giíi. Thu ®−îc 6.700 khÈu
sóng c¸c cì. Gi¶i phãng 450 c©y sè vu«ng vµ 30 v¹n ®ång bµo.
Nh−ng qu©n vµ d©n ta ë ®ång b»ng kh«ng v× nh÷ng thµnh tÝch
Êy mµ chñ quan tù m·n. Chóng ta biÕt r»ng, ®Þch cµng thua ®au,
chóng cµng hung d÷. Cho nªn ë nh÷ng vïng t¹m bÞ chiÕm, nh÷ng
c¨n cø du kÝch vµ khu du kÝch, tõ nay qu©n vµ d©n ta cµng ph¶i cè
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 510
g¾ng. Võa ra søc ®¸nh giÆc, chèng cµn, chèng giÆc b¾t lÝnh, võa
ph¶i ra søc vËn ®éng ngôy binh vµ t¨ng gia s¶n xuÊt. Ph¶i cñng cè
th¾ng lîi cò vµ ph¸t triÓn th¾ng lîi míi.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2621,
ngµy 18-6-1954.
511
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm ngµy ®éc lËp cña n−íc tù do Kh¬me
KÝnh göi «ng S¬n Ngäc Minh, Chñ tÞch ChÝnh phñ kh¸ng chiÕn Kh¬me,
Nh©n dÞp kû niÖm Ngµy ®éc lËp cña n−íc tù do Kh¬me, thay mÆt ChÝnh phñ vµ nh©n d©n ViÖt Nam vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, t«i tr©n träng göi ®ång chÝ Chñ tÞch, nh©n d©n vµ ChÝnh phñ Kh¬me lêi chµo mõng th©n ¸i vµ nhiÖt liÖt.
D−íi sù l·nh ®¹o cña Chñ tÞch, nh©n d©n Kh¬me ®· thu ®−îc nhiÒu th¾ng lîi vÎ vang trong c«ng cuéc kh¸ng chiÕn. Th¾ng lîi cña nh©n d©n Kh¬me còng lµ nh÷ng th¾ng lîi chung cña nh©n d©n ViÖt Nam, cña khèi liªn minh nh©n d©n Kh¬me - ViÖt Nam - PathÐt Lµo ®oµn kÕt chiÕn ®Êu, ®Ó tranh l¹i tù do ®éc lËp cña ba d©n téc anh em.
KÝnh chóc Chñ tÞch m¹nh kháe.
Ngµy 19 th¸ng 6 n¨m 1954 Chñ tÞch
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 196,
tõ ngµy 19 ®Õn ngµy 21-6-1954.
512
TH¦ GöI B¸C SÜ §Æng v¨n NG÷
Göi b¸c sÜ Ng÷,
Võa ®−îc tin thÝm Ng÷ mÊt, B¸c th©n ¸i gëi chó lêi chia buån thµnh khÈn.
ë líp huÊn luyÖn n¨m ngo¸i, B¸c thÊy thÝm Ng÷ ch¨m chØ,
thµnh thËt vµ tiÕn bé. VÒ sau, B¸c th−êng hái th¨m, th× nghe nãi
thÝm Ng÷ c«ng t¸c rÊt h¨ng h¸i, hay gióp anh chÞ em, vµ còng kh¸
m¹nh kháe. B¸c mõng r»ng thÝm Ng÷ sÏ thµnh mét c¸n bé ®¾c lùc.
Bçng nghe tin thÝm Ng÷ mÊt, B¸c c¶m thÊy buån. Nh−ng sinh
tö lµ lÏ th−êng cña t¹o hãa, B¸c khuyªn chó chí qu¸ buån rÇu, lÊy
c«ng t¸c mµ khu©y kháa.
VÒ viÖc ch¸u bÐ, B¸c ®· dÆn chó B¶y; cã dÞp th× s¾p xÕp cho
ch¸u ®i häc cïng c¸c anh nã; chó kh«ng ph¶i lo.
Chóc chó m¹nh kháe.
Chµo th©n ¸i.
Ngµy 20 th¸ng 6 n¨m 1954
Hå ChÝ Minh
Bót tÝch l−u t¹i
B¶o tµng Hå ChÝ Minh.
513
CH÷ §¹I TH£M MéT CHÊM
GÇn ®©y, c¸c b¸o t− s¶n Ph¸p - Mü tr¸ch B¶o §¹i: “ë ViÖt Nam ng−êi ta ®¸nh nhau d÷ tîn. ë Gi¬nev¬, ng−êi ta lo ngo¹i giao. Cßn B¶o §¹i th× cø n»m × ë Can (n¬i nghØ m¸t ë Ph¸p), chØ lo ¨n ch¬i cê b¹c. Nh− thÕ, kh«ng xøng ®¸ng lµ mét ng−êi “quèc tr−ëng””.
Th¸ng 6-1953, ph¸i ®oµn Quèc héi Ph¸p sang ViÖt Nam. Lóc vÒ Ph¸p, hä b¸o c¸o: “B¶o §¹i kh«ng nªn d¸ng, y lµm cho mäi ng−êi thÊt väng. Y kh«ng ®¹i biÓu ®−îc ai hÕt, thËm chÝ còng kh«ng ®¹i biÓu ®−îc gia ®×nh cña y. Ng−êi ViÖt Nam kh«ng nãi c«ng khai, song lóc nãi chuyÖn riªng, th× hä nãi th¼ng r»ng B¶o §¹i lµ mét thø xa xØ phÈm v« Ých”.
Nãi ®Õn ®©y, t«i l¹i nhí ®Õn mét chuyÖn cña c¸c cô nhµ nho ta ë tØnh §. (Khu III).
Mét h«m, Ph¸p vµ ngôy b¾t d©n ®i biÓu t×nh ñng hé B¶o §¹i ph¶i cã biÓu ng÷, khÈu hiÖu... C¸c cô nh©n dÞp Êy, viÕt mÊy khÈu hiÖu b»ng ch÷ nho: “B¶o §¹i v¹n tuÕ”. C¸c cô thªm mét c¸i chÊm vÒ phÝa tay mÆt trªn ch÷ §¹i. Cã tªn bï nh×n biÕt lâm bâm vµi ch÷ nho, nã ®äc lªn “B¶o KhuyÓn v¹n tuÕ”. Chóng bÌn truy c¸c cô. Nh−ng c¸c cô nãi: “Chóng t«i giµ c¶, nhí ch÷ ®−îc ch÷ mÊt, nhí sao viÕt vËy th«i...”. Kú thùc, ®ã còng lµ mét c¸ch cña c¸c cô ®Êu tranh chèng ViÖt gian bï nh×n mét c¸ch hãm hØnh, ®Þch tuy biÕt, nh−ng kh«ng lµm g× ®−îc c¸c cô nhµ nho ta.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2623,
ngµy 21-6-1954.
514
CÇn ph¶i xem b¸o §¶ng
§¶ng ta m¹nh v× §¶ng ta t− t−ëng nhÊt trÝ, hµnh ®éng nhÊt
trÝ, suèt tõ trªn xuèng d−íi. Tê b¸o cña §¶ng cã nhiÖm vô lµm cho
t− t−ëng vµ hµnh ®éng th«ng suèt vµ thèng nhÊt. Trong b¸o §¶ng
cã nh÷ng môc gi¶i thÝch vÒ:
Lý luËn M¸c - Lªnin.
T×nh h×nh thÕ giíi vµ trong n−íc. §−êng lèi, chÝnh s¸ch ®èi néi vµ ®èi ngo¹i cña §¶ng vµ cña
ChÝnh phñ.
Ch−¬ng tr×nh vµ kÕ ho¹ch cña nh÷ng c«ng t¸c cÊp thiÕt.
§êi sèng vµ ý nguyÖn cña nh©n d©n.
Nh÷ng kinh nghiÖm tèt vµ xÊu cña c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph−¬ng.
C¸ch häc tËp, c«ng t¸c, tù phª b×nh vµ phª b×nh, v.v..
Tê b¸o §¶ng lµ nh− nh÷ng líp huÊn luyÖn gi¶n ®¬n, thiÕt thùc
vµ réng kh¾p. Nã d¹y b¶o chóng ta nh÷ng ®iÒu cÇn biÕt lµm vÒ
tuyªn truyÒn, tæ chøc, l·nh ®¹o vµ c«ng t¸c. Hµng ngµy nã gióp
n©ng cao tr×nh ®é chÝnh trÞ vµ n¨ng suÊt c«ng t¸c cña chóng ta.
NÕu cø c¾m ®Çu lµm viÖc, mµ kh«ng xem, kh«ng nghiªn cøu
b¸o §¶ng, th× kh¸c nµo nh¾m m¾t ®i ®ªm; nhÊt ®Þnh sÏ lóng tóng,
vÊp v¸p, háng viÖc.
V× vËy, c¸n bé trong §¶ng vµ ngoµi §¶ng, toµn thÓ ®¶ng viªn
vµ cèt c¸n, cÇn ph¶i xem b¸o §¶ng.
Cã nh÷ng ®ång chÝ m−în cí qu¸ bËn viÖc, hoÆc cí nµy cí kh¸c
mµ kh«ng chó ý xem b¸o §¶ng. §ã lµ che giÊu bÖnh l−êi, ®ã lµ mét
CÇn ph¶i xem b¸o ®¶ng 515
khuyÕt ®iÓm to, cÇn ph¶i söa ch÷a ngay. V« luËn c«ng viÖc bËn
®Õn thÕ nµo, nÕu khÐo s¾p xÕp th× nhÊt ®Þnh cã thêi giê xem b¸o.
Hå Chñ tÞch vµ nhiÒu ®ång chÝ Trung −¬ng còng bËn viÖc kh«ng
kÐm c¸c c¸n bé kh¸c, nh−ng ngµy nµo còng xem ®−îc s¸ch vµ
nhiÒu thø b¸o. §ã lµ mét ®iÒu chóng ta ph¶i häc tËp.
Hai vÊn ®Ò n÷a: 1) Sè b¸o ta cã h¹n mµ ng−êi cÇn xem b¸o th×
nhiÒu; 2) NhiÒu ng−êi kh«ng s½n tiÒn mua b¸o. §Ó gi¶i quyÕt hai khã kh¨n Êy, c¸c chi bé, c¬ quan, ®¬n vÞ, nhµ m¸y, v.v. nªn tæ chøc
gãp nhau mua b¸o, cïng nhau ®äc b¸o. Khi xem b¸o thÊy nh÷ng
vÊn ®Ò quan träng, th× nªn cïng nhau th¶o luËn. GÆp vÊn ®Ò g×
khã hiÓu, th× nªn viÕt th− hái nhµ b¸o.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 197,
tõ ngµy 22 ®Õn ngµy 24-6-1954.
516
Bï NH×N D¦íI CON M¾T NG¦êI PH¸P
ChÝnh phñ bï nh×n - B¸o Ng−êi xem xÐt (3-6) viÕt: “5 n¨m nay,
Ph¸p dïng ChÝnh phñ bï nh×n thay thÕ cho chÕ ®é “b¶o hé”, b»ng
mÊy c¸ch:
1- Giao mét sè c¬ quan kh«ng träng yÕu cho bän tay sai, ®Ó
khái ph¶i giao nh÷ng c¬ quan träng yÕu.
2- Giao c«ng viÖc cho nh÷ng ng−êi mµ Ph¸p n¾m chÆt trong
tay - nh÷ng ng−êi ViÖt bÊt lùc vµ ngµy tr−íc lµ bé h¹ cña ng−êi
Ph¸p, hoÆc nh÷ng ng−êi ®· ph¹m téi lçi, sî bÞ Ph¸p nªu ra.
3- Ph¸p ®Æt nh÷ng ®iÒu kiÖn qu¸ cao, lµm cho ng−êi ViÖt
kh«ng víi ®Õn. HoÆc giao c¬ quan, nh−ng khu©n hÕt tµi liÖu, lµm
cho ng−êi ViÖt kh«ng thÓ c«ng t¸c, l¹i ph¶i nhê ng−êi Ph¸p.
4- C¬ quan nµo còng ®Æt “cè vÊn” Ph¸p ®Ó n¾m hÕt quyÒn hµnh.
Tr−íc nh− vËy, nay còng nh− vËy. N¨m 1949 lµ B¶o §¹i. N¨m
1954 còng lµ B¶o §¹i Êy. Nh©n d©n ViÖt Nam kh«ng ai tin nh÷ng
chÝnh kh¸ch gian gi¶o chØ biÕt phông sù chÕ ®é thùc d©n”.
B¸o ThÕ giíi (13-3) viÕt: “Trong chÕ ®é −¬n hÌn (cña B¶o §¹i)
“®éc lËp” chØ lµ mét m¶nh giÊy lo¹i”.
B¸o Tin tøc (1-6) viÕt: “ChÝnh phñ B¶o §¹i chØ lµ mét ChÝnh
phñ bï nh×n”.
B¸o ChiÕn ®Êu (18-5) viÕt: “Nh÷ng ng−êi mµ Ph¸p ®· −u ®·i
mét c¸ch qu¸ ®¸ng, ®Òu lµ nh÷ng con bï nh×n, nh÷ng tÊm b×nh
phong, chóng kh«ng ®−îc ai tin cËy”.
Bï nh×n d−íi con m¾t ng−êi ph¸p 517
Qu©n ®éi bï nh×n - B¸o ThÕ giíi (31-5) viÕt: “Bé ®éi ViÖt Nam
(bï nh×n) hoµn toµn bÊt lùc, kh«ng thÓ thay thÕ cho bé ®éi Ph¸p;
nÕu bé ®éi Ph¸p bu«ng ra, th× nã sÏ tan r·. Bé ChØ huy Ph¸p lo nã
sÏ tan r· tõng c¶ ®¬n vÞ. Cßn c¸n bé cña nã th× thÕ nµo? Mét vÞ cè
vÊn Ph¸p ®· nãi th¼ng: Tinh thÇn cña hä lµ 0”.
B¸o Êy viÕt thªm: “B¶o §¹i võa ra lÖnh ®éng viªn thanh niªn
20 ®Õn 25 tuæi, th× lËp tøc cã mét phong trµo trèn lÝnh. 50 phÇn tr¨m thanh niªn ch¹y vµo vïng ViÖt Minh, mét sè thanh niªn th×
lÈn trèn lµng nµy sang lµng kh¸c. Nh÷ng thanh niªn cã tiÒn th×
®ót lãt ®Ó ®−îc miÔn ®i lÝnh...”.
Cho ®Õn Nava còng ph¶i than phiÒn (7-6): “Binh lÝnh cña B¶o
§¹i thiÕu h¼n tinh thÇn “yªu n−íc” vµ chÝ khÝ chiÕn ®Êu...”.
Xin bµ con biÕt r»ng nh÷ng b¸o trªn ®©y ®Òu lµ b¸o ph¶n ®éng,
chø kh«ng ph¶i b¸o d©n chñ hay lµ b¸o céng s¶n.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2625,
ngµy 23-6-1954.
518
MéT §O¹N LÞCH Sö PH¸P
Håi thÕ kû thø XV, Ph¸p bÞ Anh x©m l−îc. Mét g¸i trÎ n«ng
d©n, tªn lµ c« Gian®¾c, c¨m thï bän ngo¹i x©m, phÊt cao cê khëi
nghÜa. §−îc n«ng d©n ñng hé, lùc l−îng ph¸t triÓn dÇn.
Th¸ng 5 n¨m 1429, Gian gi¶i phãng tØnh Oãclª¨ng.
Th¸ng 5 n¨m 1430, Gian bÞ ®Þch vµ Ph¸p gian b¾t lµm tï binh.
Th¸ng 5 n¨m 1431, Gian bÞ ®−a ra xö. Chñ tÞch phiªn häp tßa ¸n bï nh×n lµ mét gi¸m môc Ph¸p tªn lµ C«x«ng. Chóng vu cho
Gian lµ yªu tµ, chèng ®¹o Chóa, chèng l¹i n−íc “b¶o hé” lµ n−íc
Anh. Chóng xö Gian ph¶i ®èt sèng ngay lËp tøc!
Nh©n d©n Ph¸p th−¬ng tiÕc Gian chõng nµo, th× hä nguyÒn
rña bän Ph¸p gian chõng Êy, nhÊt lµ nguyÒn rña C«x«ng.
§o¹n lÞch sö nµy cho chóng ta thÊy:
- N÷ anh hïng cña ViÖt Nam lµ Hai Bµ Tr−ng, ra ®êi gÇn
1.500 n¨m tr−íc n÷ anh hïng Ph¸p lµ c« Gian. Cã thÓ nãi r»ng:
tinh thÇn yªu n−íc cña nh©n d©n ta ®· n¶y në sím h¬n ë Ph¸p.
- Tõ tr−íc ®· cã bän ®éi lèt thÇy tu mµ b¸n n−íc, ph¶n
Chóa. §Çu tiªn lµ tªn Giu®a. Råi ®Õn bän C«x«ng. Trong thêi kú
Ph¸p bÞ §øc chiÕm (1940 - 1945), mét sè gi¸m môc Ph¸p ®· theo
HÝtle... Ch¼ng riªng g× ë Ph¸p ë n−íc ta còng cã con ch¸u Giu®a
vµ C«x«ng, nh− bän Lª H÷u Tõ ®· b¸n n−íc, theo giÆc, lµm h¹i
®ång bµo.
- Tuy vËy, kÕt côc cña bän C«x«ng - tõ lµ mang tiÕng xÊu mu«n
®êi, song chóng kh«ng sao ng¨n trë ®−îc sù nghiÖp gi¶i phãng cña
Mét ®o¹n lÞch sö ph¸p 519
d©n téc, còng kh«ng lµm nhôt ®−îc tinh thÇn ®oµn kÕt kh¸ng
chiÕn cña nh÷ng ng−êi C«ng gi¸o ch©n chÝnh.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2627,
ngµy 26-6-1954.
520
Th− göi c¸c chiÕn sÜ vµ c¸n bé Liªn khu V
C¸c chó ho¹t ®éng cã thµnh tÝch kh¸. B¸c vui lßng thay mÆt
ChÝnh phñ khen ngîi c¸c chó, vµ:
- Th−ëng cho tiÓu ®oµn X. võa th¾ng kh¸ ë An Khª, Hu©n
ch−¬ng Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt.
- B¸c khuyªn dÆn toµn thÓ chiÕn sÜ vµ c¸n bé cÇn ph¶i cè g¾ng:
n¾m v÷ng t×nh h×nh ®Þch, thi ®ua giÕt giÆc lËp c«ng, ra søc d©n vËn, ngôy vËn.
Chí nªn v× th¾ng mµ kiªu, chñ quan khinh ®Þch; ra søc tranh
lÊy thµnh tÝch to h¬n n÷a.
B¸c chê nhiÒu tin th¾ng lîi cña c¸c chó vµ th©n ¸i hái th¨m
®ång bµo trong ®ã.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Ngµy 28 th¸ng 6 n¨m 1954
B¸C
B¸o Qu©n ®éi nh©n d©n, sè 130, ngµy 10-7-1954.
521
N−íc Goatªmala anh dòng
Goatªmala lµ mét n−íc n«ng nghiÖp nhá, h¬n 3 triÖu nh©n
d©n, ë ch©u Trung Mü. Tr−íc kia, ®Þa chñ chØ chiÕm 3 phÇn tr¨m
nh©n khÈu mµ cho¸n hÕt 50 phÇn tr¨m ®Êt ruéng. Mét ®ån ®iÒn
Mü cho¸n hµng mÊy v¹n mÉu ruéng.
N«ng d©n t¸ ®iÒn ph¶i nép cho ®Þa chñ h¬n 60 phÇn tr¨m sè
thu ho¹ch, l¹i cßn ph¶i lµm c«ng kh«ng cho chóng. C«ng nh©n ®ån
®iÒn mçi ngµy chØ ®−îc 25 xu.
N¨m 1951, trong cuéc tæng tuyÓn cö, §¶ng D©n chñ do «ng
Gótman (39 tuæi) l·nh ®¹o, ®−îc 3 phÇn 4 sè phiÕu, lªn tæ chøc
ChÝnh phñ.
ChÝnh phñ nµy thi hµnh nh÷ng c¶i c¸ch d©n chñ: t¨ng l−¬ng
c«ng nh©n ®ån ®iÒn lªn 120 xu. Tr−ng mua ruéng ®Êt cña ®Þa chñ
®Ó chia cho n«ng d©n. §Õn nay, 122.800 n«ng hé ®· ®−îc chia ruéng.
Nh÷ng c¶i c¸ch d©n chñ Êy ®· ¶nh h−ëng lín ®Õn c«ng nh©n
vµ n«ng d©n c¸c n−íc xung quanh.
V× ®ông ®Õn chñ ®ån ®iÒn Mü, cho nªn ®Õ quèc Mü ®· t×m mäi
c¸ch can thiÖp vµ ph¸ ho¹i ChÝnh phñ Goa: b¶o ChÝnh phñ Goa lµ
céng s¶n, lµ “Goa Minh” uy hiÕp an ninh ch©u Mü (!). §ßi ChÝnh
phñ Goa båi th−êng cho ®ån ®iÒn Mü 15 triÖu ®«la. Bao v©y kinh tÕ
Goa vµ ng¨n c¶n ChÝnh phñ Goa mua s¾m vò trang ®Ó tù vÖ. HiÖn
nay, ®Õ quèc Mü ®ang gióp cho bän phong kiÕn ®Þa chñ Goa vµ hai
chÝnh phñ ph¶n ®éng H«n®ur¸t vµ Nicaragoa tÊn c«ng n−íc Goa.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 522
Song nh©n d©n Goa, tr−íc hÕt lµ c«ng nh©n vµ n«ng d©n, kiªn
quyÕt chèng l¹i. Thªm mét lÇn n÷a, viÖc nµy tá râ r»ng:
- BÊt kú n−íc nµo thi hµnh chÕ ®é d©n chñ, th× ®Õ quèc Mü ®Òu
cho lµ céng s¶n, vµ ®−a luËn ®iÖu vu c¸o céng s¶n ra vu c¸o c¸c
n−íc ®ã.
- Mü ®· tù lét mÆt n¹ “d©n chñ” gi¶ hiÖu, vµ lßi c¸i mÆt thËt lµ
®Õ quèc x©m l−îc.
- Nh©n d©n Goa chØ cã h¬n 3 triÖu ng−êi mµ d¸m chèng cù l¹i
®¹i ®Õ quèc Mü cã 150 triÖu ng−êi cïng nh÷ng chÝnh phñ vµ qu©n
®éi bï nh×n cña Mü!
Hoan h« tinh thÇn anh dòng cña nh©n d©n Goa!
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 199,
tõ ngµy 29 ®Õn ngµy 31-6-1954.
523
CHUYÖN CON TÊM, CON C¸M
TÊm hái C¸m: S¸ch Tam tù kinh cã c©u: “Ngäc bÊt tr¸c, bÊt
thµnh khÝ”. NghÜa lµ g×, em cã hiÓu kh«ng?
C¸m: - Gím! Ai ch¼ng hiÓu, chÞ cßn thö em! NghÜa lµ: Viªn
ngäc ph¶i ®−îc ®Ïo dòa, nã míi thµnh nh÷ng c¸i xinh ®Ñp.
TÊm: - Êy, thÕ mµ trong viÖc ph¸t ®éng quÇn chóng, nhiÒu c¸n
bé kh«ng hiÓu ®Êy, em ¹! Khi b¾t rÔ x©u chuçi, hä muèn rÔ tèt vÒ mäi mÆt, chø hä kh«ng chÞu khã “tr¸c”.
C¸m: - Kh«ng ph¶i ai còng lµm nh− vËy ®©u. Em kÓ chuyÖn
chÞ Thu (c¸n bé ViÖt B¾c) cho chÞ nghe nh¸.
ChÞ Thu ®Õn x· th× gÆp bµ cô A h¬n 50 tuæi. C¸n bé x· nãi: Bµ
Êy lµ trung n«ng, ngoan ®¹o, lõng khõng, ®Õn khai héi th× cø ngñ
gËt, kh«ng hÒ nãi ph« g× c¶. Nãi tãm l¹i: Bµ A lµ mét ng−êi “l¹c
hËu vÒ mäi mÆt”.
ChÞ Thu võa gióp ®ì bµ A. lµm viÖc nhµ, võa hái han tØ mØ. Th×
ra bµ A lµ bÇn n«ng, bÞ ®Þnh nhÇm vµo trung n«ng. ChÞ Thu chÞu
khã khªu gîi: Bµ A. kÓ l¹i mét c¸ch rÊt m¹ch l¹c cuéc ®êi cùc khæ
tõ bÐ ®Õn giµ, råi nãi: “Nhµ nghÌo, cha cô kh«ng thÌm nh×n ®Õn.
¸o r¸ch, ng−êi ta kh«ng cho vµo nhµ thê cóng Chóa. Khæ th× ®µnh
chÞu, nãi ra còng ch¼ng ai gióp m×nh!”.
ChÞ Thu cø chÞu khã gi¸o dôc båi d−ìng. KÕt qu¶ lµ bµ A tè
khæ rÊt h¨ng, dÇn dÇn thµnh mét c¸n bé rÊt tèt, vµ ®−îc cö vµo
ban chÊp hµnh n«ng héi.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 524
TÊm: - ThÕ lµ c¸n bé chÞu khã “tr¸c”, th× ngäc rÔ míi thµnh
khÝ. VËy, chÞ h¸t cho em nghe nh¸:
Bèng bèng bång bång, C¸n bé ba cïng, Båi d−ìng rÔ chuçi. Ph¸t ®éng quÇn chóng míi thµnh c«ng hoµn toµn. Bèng bèng bång bång, BÇn, cè, trung n«ng, §oµn kÕt mét lßng. ChÝnh s¸ch ruéng ®Êt míi thµnh c«ng hoµn toµn.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2630,
ngµy 30-6-1954.
525
§IÖN göi §¹i héi liªn hoan chiÕn sÜ thi ®ua Nam Bé
Nh©n dÞp c¸c chiÕn sÜ thi ®ua Nam Bé häp §¹i héi liªn hoan,
t«i th©n ¸i chóc c¸c ®¹i biÓu vui vÎ, m¹nh kháe, vµ lµm viÖc cã kÕt
qu¶ tèt.
Sau ®©y lµ vµi ý kiÕn tãm t¾t ®Ó gióp §¹i héi nghiªn cøu:
- Môc ®Ých thi ®ua cña mäi ng−êi, mäi ngµnh vµ mäi c¬ quan
lµ: söa ch÷a khuyÕt ®iÓm, ph¸t triÓn −u ®iÓm, tiÕt kiÖm søc ng−êi
søc cña, n©ng cao møc s¶n xuÊt - ®Ó c¶i thiÖn ®êi sèng cña bé ®éi,
cña nh©n d©n vµ cña c¸n bé; ®Ó ®Èy m¹nh c«ng viÖc kh¸ng chiÕn,
kiÕn quèc.
- C¸ch thøc thi ®ua - KÕ ho¹ch ph¶i thiÕt thùc. Tæ chøc ph¶i
h¼n hoi. L·nh ®¹o ph¶i chÆt chÏ. Ph©n c«ng ph¶i râ rµng. Mäi viÖc
ph¶i d©n chñ. Thi ®ua ph¶i bÒn bØ.
- QuÇn chóng thi ®ua - Thi ®ua ph¶i lµ mét phong trµo quÇn
chóng réng r·i. C¸c chiÕn sÜ ph¶i lµ ng−êi kiÓu mÉu, lµ nh÷ng ®Çu
tµu ®Ó gióp ®ì vµ l«i kÐo nh÷ng ng−êi kh¸c cïng thi ®ua, cïng tiÕn
lªn. Hµng v¹n ng−êi ®Òu t¨ng n¨ng suÊt 10%, th× kÕt qu¶ chung sÏ
to h¬n vµi tr¨m chiÕn sÜ v−ît møc 1.000%.
- Kinh nghiÖm thi ®ua - C¸c c¬ quan l·nh ®¹o ph¶i thiÕt thùc
gióp ®ì vµ båi d−ìng c¸c chiÕn sÜ. Ph¶i phæ biÕn nh÷ng kinh
nghiÖm vµ s¸ng kiÕn hay. Ph¶i thiÕt thùc gióp ®ì ®«n ®èc nh÷ng
ng−êi hËu tiÕn theo kÞp nh÷ng chiÕn sÜ tiªn tiÕn.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 526
- §¸nh th«ng t− t−ëng - Muèn thi ®ua trë nªn mét phong trµo
s©u réng, mäi ng−êi ®Òu h¨ng h¸i tham gia, th× cÇn ®¸nh th«ng t−
t−ëng cña mäi ng−êi. Ph¶i lµm cho mäi ng−êi ®Òu hiÓu râ thi ®ua
lµ Ých n−íc lîi nhµ, thi ®ua lµ yªu n−íc, yªu n−íc th× ph¶i thi ®ua.
§¹i héi nªn chän läc kü l−ìng, bÇu cö d©n chñ nh÷ng chiÕn sÜ
vµ nh÷ng ®¬n vÞ xuÊt s¾c nhÊt trong c¸c ngµnh, tr×nh lªn ChÝnh
phñ, ChÝnh phñ sÏ khen th−ëng. Chóc §¹i héi thµnh c«ng.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng Th¸ng 6 n¨m 1954
Hå ChÝ Minh
Tµi liÖu l−u t¹i
B¶o tµng Hå ChÝ Minh.
527
Nh÷ng viÖc v« lý
B¸o t− s¶n Ph¸p ThÕ giíi sè ra ngµy 5-6-1954 kÓ chuyÖn nh−
sau: Trong phßng ¨n cña c¸c sÜ quan ®Þch ë Hµ Néi, tr−íc mÆt ®«ng
ng−êi, mét tªn quan mét tøc tèi nãi: “ChiÕn tranh nµy ngµy cµng
v« lý. Ng−êi ta b¾t chóng m×nh lµm nh÷ng viÖc v« lý. Chóng m×nh
®i chÕt mét c¸ch v« lý. CÊp chØ huy tæ chøc trËn §iÖn Biªn Phñ,
mµ mét anh cai h¹ng bÐt còng thÊy râ nã lµ v« lý. Nay mai hä sÏ
b¾t chóng m×nh ®¸nh nhau ë ®ång b»ng còng v« lý nh− ë §iÖn
Biªn Phñ!”.
Tªn quan n¨m nghe thÊy khã chÞu, ng¾t lêi h¾n vµ b¶o h¾n ra
khái phßng ¨n. Nh−ng mét l¸t sau th× chÝnh tªn quan n¨m Êy còng
than phiÒn víi nhµ b¸o nh− vËy.
T¹p chÝ Ph¸p Phª b×nh míi trong sè th¸ng 3-1954 trÝch ®¨ng
mét ®o¹n nhËt ký cña mét tªn sÜ quan Ph¸p:
4-10-1952 - Lóc ra ®i, 4 ®¹i ®éi chóng t«i ®−îc mÖnh lÖnh cÊp
trªn: “§èt s¹ch nhµ cöa, diÖt s¹ch tr©u bß, ph¸ s¹ch mïa mµng vµ
l−¬ng thùc. Cè mµ giÕt chÕt hoÆc b¾t sèng ViÖt Minh”.
10-10-1952 - TiÓu ®oµn chóng t«i tiÕn ®Õn ®©u, nhµ cöa ch¸y
tan ®Õn ®ã. NhiÒu ng−êi ®µn bµ hèc h¸c r¸ch r−íi, l¨n nhµo vµo
c¸c nhµ ch¸y, ®Ó cøu con nhá cña hä ra...
C¶ quyÓn nhËt ký ®Çy nh÷ng viÖc tµn ¸c cña qu©n ®Þch nh−
vËy. Råi tªn sÜ quan nµy còng kÕt luËn r»ng: Cuéc chiÕn tranh nµy
thËt lµ v« lý.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 528
V× v« lý v« nghÜa, cho nªn nã ®· ®−a thùc d©n Ph¸p ®Õn §iÖn
Biªn Phñ vµ sÏ ®−a chóng ®Õn nhiÒu §iÖn Biªn Phñ kh¸c n÷a.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 200,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 3-7-1954.
529
Bï nh×n “Võa ¨n trém, võa la lµng”
V©ng lÖnh bän hiÕu chiÕn Ph¸p vµ bän can thiÖp Mü, bï nh×n
t×m mäi c¸ch ®Ó kÐo dµi chiÕn tranh, ph¸ ho¹i hßa b×nh; v× nÕu hÕt
chiÕn tranh th× thÇy trß chóng hÕt chç v¬ vÐt c−íp giËt.
Vµo trung tuÇn th¸ng 6, bï nh×n Böu Léc bÞ ®uæi, bï nh×n Ng«
§×nh DiÖm vµo thay, bï nh×n B¶o §¹i “gi¸ng chiÕu” kªu gäi nh©n
d©n. Nã c«ng kÝch Héi nghÞ Gi¬nev¬, nã vu cho ChÝnh phñ ta chñ tr−¬ng “chia rÏ ®Êt n−íc”. Sù thËt lµ thÕ nµo?
LËp tr−êng nhÊt ®Þnh cña nh©n d©n vµ ChÝnh phñ ta lµ: thËt sù thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ, hßa b×nh. Chóng ta kiªn quyÕt
kh¸ng chiÕn ®Ó ®¹t môc ®Ých Êy. Chóng ta chñ tr−¬ng hßa b×nh
còng ®Ó ®¹t môc ®Ých Êy. C¸ch lµm kh¸c nhau, nh−ng môc ®Ých
lµ mét.
Muèn ®éc lËp thËt sù, th× qu©n ®éi Ph¸p ph¶i rót dÇn ra khái
n−íc ta.
Muèn thèng nhÊt thËt sù, th× ph¶i cã cuéc toµn d©n tù do
tuyÓn cö.
Muèn d©n chñ thËt sù, th× thùc hiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt vµ
nh÷ng c¶i c¸ch d©n chñ kh¸c.
Muèn hßa b×nh thËt sù, th× tr−íc hÕt hai bªn ®Þch vµ ta ph¶i
ngõng b¾n nhau. Muèn ngõng b¾n, th× qu©n ®éi ®«i bªn ph¶i
tËp trung vµo nh÷ng khu vùc riªng biÖt, cã ph©n giíi t¹m thêi
vµ râ rµng ®Ó khái l¹i sinh ra xung ®ét gi÷a bé ®éi hai bªn. §iÒu
®ã rÊt râ rµng, trÎ em nµo còng hiÓu ®−îc, nh−ng bï nh×n gi¶ vê
kh«ng hiÓu.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 530
Bï nh×n rªu rao “thèng nhÊt” gi¶ hiÖu còng nh− chóng rªu rao
“®éc lËp” gi¶ hiÖu. Tr−íc C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m, thùc d©n Ph¸p
®· ch¼ng chia n−íc ta lµm ba m¶nh víi ba chÕ ®é thèng trÞ kh¸c
nhau ®ã −? Ph¶i ch¨ng thÕ lµ “thèng nhÊt”? V× sao suèt 20 n¨m
B¶o §¹i ngËm c©m, kh«ng ®ßi thèng nhÊt?
Nay bï nh×n ®ßi “thèng nhÊt” gi¶ hiÖu, môc ®Ých lµ ®Ó hßng
®−a c¶ n−íc ta vµo trßng n« lÖ cña ®Õ quèc Mü. Bï nh×n lµm theo kÕ ho¹ch cña quan thÇy Mü: “Võa ¨n trém, võa la lµng”. Song
nh©n d©n ta vµ nh©n d©n thÕ giíi ®Òu thÊy râ ©m m−u ®ª hÌn Êy,
ch¼ng ai m¾c lõa ®©u!
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 200,
tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 3-7-1954.
531
“Kh«ng biÕt!”
Nh©n d©n ta, mçi ng−êi tïy theo n¨ng lùc cña m×nh mµ ai
còng tham gia kh¸ng chiÕn. Ng−êi th× cÇm sóng giÕt giÆc. Ng−êi
th× ®i d©n c«ng. Ng−êi th× lo t¨ng gia s¶n xuÊt ®Ó cung cÊp cho bé
®éi. Ng−êi th× lµm viÖc cæ ®éng tuyªn truyÒn, v©n v©n. ViÖc lµm
kh¸c nhau nh−ng ®Òu phông sù Tæ quèc, phông sù kh¸ng chiÕn.
Còng cã ng−êi chØ nãi hai tiÕng “kh«ng biÕt”, mµ còng cã c«ng
nh− tham gia ®¸nh giÆc, cã c«ng víi n−íc víi d©n:
Cuèi n¨m ngo¸i, giÆc cµn quÐt ë Hµ Nam. Khi chóng ®Õn
lµng A., nh©n d©n ®· t¶n c−, bé ®éi ®· mai phôc hÕt. ChØ cßn c¸c
cô giµ ë l¹i.
GiÆc b¾t c¸c cô ra hái: “ViÖt Minh ë ®©u?”. Cô nµo còng l¾c ®Çu
nãi “kh«ng biÕt !”.
GiÆc tra tÊn. C¸c cô còng cø nãi “kh«ng biÕt!”.
§Ó khñng bè tinh thÇn, giÆc chäc tiÕt mét cô, råi l¹i hái. C¸c cô
kh¸c vÉn cø nãi “kh«ng biÕt!”.
GiÆc giÕt mÊy cô n÷a. Nh÷ng cô kia vÉn b×nh tÜnh nãi “kh«ng
biÕt!”.
GiÆc giÕt hÕt 25 cô. Mét cô cßn l¹i thÐt lªn “tao kh«ng biÕt!” råi
chöi vµo mÆt chóng.
Tuy rÊt v¾n t¾t, hai tiÕng “kh«ng biÕt” Êy ®· tá râ tÊm lßng
nång nµn yªu n−íc vµ gan vµng d¹ s¾t cña c¸c cô. Nã l¹i ®¹i biÓu
cho tinh thÇn quËt c−êng bÊt khuÊt cña d©n téc ViÖt Nam.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 532
Hai tiÕng “kh«ng biÕt” Êy ®· lµm cho “trêi ®Êt ph¶i kinh, quû
thÇn ph¶i khãc”. Nã ®· cøu sèng nhiÒu chiÕn sÜ ta, vµ ®· ®−a nhiÒu
giÆc ®Õn chç chÕt.
LiÒn sau ®ã th× giÆc bÞ ta ®¸nh óp vµ thÊt b¹i to.
Hai tiÕng “kh«ng biÕt” Êy cßn nªu cao c¸i g−¬ng hy sinh anh
dòng ®Ó gi÷ bÝ mËt cho c¸n bé vµ bé ®éi ta - c¸i g−¬ng gi÷ bÝ mËt
mµ mäi ng−êi ViÖt Nam yªu n−íc ph¶i noi theo. §Ó l−u truyÒn c¸i tinh thÇn bÊt diÖt cña 26 vÞ l·o liÖt sÜ,
Hå Chñ tÞch vµ ChÝnh phñ ®· kÝnh cÈn truy tÆng Hu©n ch−¬ng
Kh¸ng chiÕn cho linh hån c¸c cô Êy.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2631,
ngµy 2-7-1954.
533
Th− göi ®ång bµo, chiÕn sÜ vµ c¸n bé vïng míi gi¶i phãng
ë ®ång b»ng B¾c Bé
Cïng ®ång bµo, chiÕn sÜ vµ c¸n bé th©n mÕn,
Tõ khi b¾t ®Çu kh¸ng chiÕn ®Õn nay ®· tr¶i qua 8 n¨m. Trong
8 n¨m ®ã, d−íi ¸ch cña giÆc, ®ång bµo ph¶i chÞu ®au khæ v« cïng.
Nh−ng tinh thÇn yªu n−íc, chÝ khÝ chiÕn ®Êu cña ®ång bµo ngµy
cµng m¹nh mÏ. KÕt qu¶ lµ ngµy nay ®ång bµo ®· ®−îc gi¶i phãng,
trë vÒ víi Tæ quèc th©n yªu. T«i thay mÆt ChÝnh phñ th©n ¸i göi
lêi th¨m hái ®ång bµo, chiÕn sÜ vµ c¸n bé.
HiÖn giê ®ång bµo cÇn ph¶i lµm g×?
Mäi ng−êi ph¶i:
1- §oµn kÕt nhÊt trÝ, yªu mÕn vµ gióp ®ì lÉn nhau.
2- H¨ng h¸i t¨ng gia s¶n xuÊt, lµm ¨n, bu«n b¸n ®Ó c¶i thiÖn
sinh ho¹t.
3- H¨ng h¸i tham gia vµ ñng hé kh¸ng chiÕn.
4- Lu«n lu«n tØnh t¸o, kh«ng nªn chñ quan khinh ®Þch.
§ång bµo C«ng gi¸o nh÷ng vïng míi gi¶i phãng, ngoµi viÖc thùc
hiÖn nh÷ng ®iÒu nãi trªn, cÇn tin t−ëng ë chÝnh s¸ch tù do tÝn ng−ìng
cña ChÝnh phñ, chí nghe nh÷ng lêi bÞa ®Æt, chí ®Ó ®Þch lîi dông. C¸n bé vµ chiÕn sÜ ph¶i nh· nhÆn ®èi víi d©n, gÇn gòi vµ gióp
®ì d©n, thi hµnh ®óng chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ vµ gi÷ v÷ng nÒn
nÕp liªm khiÕt, gi¶n dÞ.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 534
Nh÷ng viªn chøc cò, nh÷ng sÜ quan, binh lÝnh cña thùc d©n
Ph¸p vµ bï nh×n, ai c¶i tµ quy chÝnh ®Òu ®−îc ChÝnh phñ vµ nh©n
d©n ta ®èi ®·i khoan hång.
Sau cïng t«i göi lêi th©n ¸i chµo c¸c cô phô l·o vµ h«n c¸c
ch¸u nhi ®ång.
Chµo th©n ¸i vµ quyÕt th¾ng
Ngµy 3 th¸ng 7 n¨m 1954
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 202,
tõ ngµy 7 ®Õn ngµy 9-7-1954.
535
“Ng− môc hçn ch©u”
NghÜa lµ nhËp nh»ng m¾t c¸ ngäc trai. M¾t c¸ còng trßn còng trong nh− ngäc trai, do ®ã nh÷ng kÎ gian dèi th−êng dïng m¾t c¸ lÉn lén víi ngäc trai ®Ó lõa bÞp nh÷ng ng−êi hí hªnh. §Õ quèc Ph¸p - Mü vµ bï nh×n tay sai cña chóng còng dïng thñ ®o¹n Êy.
C¸c b¸o chÝ Ph¸p vµ Thôy SÜ (6-1954) ®¨ng nh÷ng tin nh− sau: VÒ tæng tuyÓn cö - Bé tr−ëng Ngo¹i giao Mü nãi: Tr×nh ®é
chÝnh trÞ cña nh©n d©n §«ng D−¬ng cßn kÐm, cho nªn Mü kh«ng t¸n thµnh tæng tuyÓn cö.
VÒ ®éc lËp - H¾n nãi: B¶o §¹i vµ phe B¶o §¹i ®· nãi víi h¾n r»ng hä kh«ng muèn hoµn toµn ®éc lËp, v× hä e r»ng nÕu qu©n Ph¸p rót ®i, th× trong hai tuÇn lÔ, “®éc lËp” cña hä sÏ tiªu tan.
Khi Thø tr−ëng Ngo¹i giao thÕ cho Bé tr−ëng Ngo¹i giao Mü ë Héi nghÞ Gi¬nev¬, B¶o §¹i l¹i viÕt th− cho Thø tr−ëng Mü nãi r»ng: Héi nghÞ Gi¬nev¬ lµm cho t×nh h×nh ViÖt Nam thªm nghiªm träng. Mü cÇn ph¶i lªn tiÕng ®e däa th× häa may Héi nghÞ Êy míi ®i ®Õn mét sù quyÕt ®Þnh. B¶o §¹i nh¾c l¹i r»ng kh«ng nªn cã tæng tuyÓn cö ë ViÖt Nam.
Nh÷ng tin tøc trªn nµy cµng chøng tá r»ng “®éc lËp” vµ “d©n chñ” mµ ®Õ quèc Ph¸p - Mü vµ bï nh×n th−êng rªu rao, ®Òu lµ thø “ngäc trai” m¾t c¸. Nh−ng chóng kh«ng lõa bÞp ®−îc nh©n d©n ta.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 201,
tõ ngµy 4 ®Õn ngµy 6-7-1954.
536
§éi du kÝch C«ng gi¸o
ë trong vïng t¹m bÞ chiÕm, ®ång bµo gi¸o còng nh− ®ång bµo l−¬ng ®Òu bÞ giÆc bãc lét, hµnh h¹, giÕt chãc. §ång bµo gi¸o còng nh− l−¬ng ®Òu c¨m thï giÆc, thÒ kh«ng ®éi trêi chung. H¬n n÷a, mçi khi thÊy nhµ thê bÞ giÆc tµn ph¸, t−îng th¸nh bÞ giÆc ®Ëp tan, ®ång bµo C«ng gi¸o l¹i thªm mét mèi c¨m thï bän giÆc. Cho nªn, dï cã mét bän ®éi lèt thÇy tu, b¸n n−íc, theo giÆc, nh−ng sè ®«ng nh©n d©n gi¸o ®Òu ®oµn kÕt chÆt chÏ víi nh©n d©n l−¬ng ®Ó chèng giÆc, gi÷ lµng. ThÝ dô nh− §éi du kÝch C«ng gi¸o th«n Q.N. ë Nam §Þnh.
Toµn th«n Q.N. lµ C«ng gi¸o. §éi du kÝch còng toµn lµ n«ng d©n lao ®éng C«ng gi¸o. Lóc ®Çu chØ cã 4 ng−êi. DÇn dÇn ph¸t triÓn thµnh mÊy tiÓu ®éi.
Th¸ng 8-1953, §éi du kÝch Q.N. chèng cµn, ®¸nh trËn ®Çu tiªn diÖt 20 tªn giÆc, b¾n bÞ th−¬ng 30 tªn, trõ ®−îc mét tªn ViÖt gian hung ¸c, cøu tho¸t ®−îc 30 thanh niªn bÞ giÆc b¾t.
TrËn thø hai, ®¸nh m×n vµ ch«ng, diÖt 10 tªn giÆc. Tõ ®ã, víi sóng ®¹n c−íp ®−îc cña giÆc, víi kinh nghiÖm dåi
dµo, l¹i ®−îc nh©n d©n ra søc ñng hé, §éi du kÝch C«ng gi¸o Q.N. cµng tiÕn bé. §éi l¹i khÐo vËn ®éng ngôy binh, ®· kÐo ®−îc h¬n 30 ng−êi bá giÆc mµ vÒ víi kh¸ng chiÕn. Nhê ®éi du kÝch m¹nh, bän tÒ bän dâng kh«ng d¸m ®ãng ë lµng, nh©n d©n ®−îc lµm ¨n yªn æn.
Hoan h« c¸c ®éi du kÝch C«ng gi¸o!
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2633,
ngµy 5-7-1954.
537
Tr¶ lêi pháng vÊn cña ViÖt Nam Th«ng tÊn x·
- Hái: Th−a Chñ tÞch, ®èi víi sù tiÕn triÓn cña Héi nghÞ Gi¬nev¬ vÒ vÊn ®Ò lËp l¹i hßa b×nh ë §«ng D−¬ng vµ tiÒn ®å cña Héi nghÞ ®ã, Chñ tÞch nhËn xÐt nh− thÕ nµo?
- Tr¶ lêi: Héi nghÞ Gi¬nev¬ th¶o luËn vÊn ®Ò lËp l¹i hßa b×nh ë
§«ng D−¬ng tiÕn triÓn tuy chËm, nh−ng víi nh÷ng vÊn ®Ò ®· tháa
thuËn, Héi nghÞ còng ®· më ®−êng cho viÖc lËp l¹i hßa b×nh ë §«ng D−¬ng. Trªn c¬ së ®ã, nÕu ®èi ph−¬ng còng thµnh thËt muèn ®µm
ph¸n nh− chóng ta mµ còng cè g¾ng ®Ó lËp l¹i hßa b×nh ë §«ng
D−¬ng, th× hßa b×nh §«ng D−¬ng cã thÓ thùc hiÖn. Theo ®óng lËp
tr−êng cña ta tõ tr−íc ®Õn nay, n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
sÏ tiÕp tôc cè g¾ng ®Êu tranh cho hßa b×nh, ®éc lËp, thèng nhÊt,
d©n chñ cña Tæ quèc. §ång thêi chóng ta ph¶i cã tinh thÇn c¶nh
gi¸c rÊt cao ®èi víi ©m m−u cña ®Õ quèc Mü ®Þnh c¶n trë hai bªn ®i
®Õn hiÖp ®Þnh ®×nh chiÕn vµ m−u m« lËp khèi liªn minh qu©n sù cã tÝnh chÊt x©m l−îc, chia ch©u ¸ thµnh nh÷ng tËp ®oµn ®èi lËp ®Ó
dÔ x©m l−îc vµ khèng chÕ §«ng D−¬ng cïng §«ng Nam ¸.
- Hái: Xin Chñ tÞch cho biÕt ý nghÜa cña nh÷ng lêi tuyªn bè chung gÇn ®©y cña Thñ t−íng hai n−íc Trung - Ên vµ Thñ t−íng hai n−íc Trung - DiÕn?
- Tr¶ lêi: B¶n tuyªn bè chung mµ Thñ t−íng hai n−íc Trung -
Ên vµ Thñ t−íng hai n−íc Trung - DiÕn võa ph¸t biÓu rÊt quan
träng. Hai b¶n tuyªn bè chung ®ã phï hîp víi nguyÖn väng hßa
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 538
b×nh cña nh©n d©n thÕ giíi, nhÊt lµ nh©n d©n ch©u ¸. N¨m
nguyªn t¾c träng yÕu ®Ò ra trong b¶n tuyªn bè chung cña Thñ
t−íng hai n−íc Trung - Ên vµ Thñ t−íng hai n−íc Trung - DiÕn lµ:
cïng t«n träng chñ quyÒn vµ l·nh thæ cña nhau, kh«ng x©m ph¹m
lÉn nhau, kh«ng can thiÖp vµo néi chÝnh cña nhau, b×nh ®¼ng vµ
hai bªn cïng cã lîi, cïng sèng chung trong hßa b×nh. Nh÷ng
nguyªn t¾c Êy còng thÝch hîp cho viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò §«ng D−¬ng. Nh©n d©n ViÖt Nam nhiÖt liÖt hoan nghªnh hai b¶n tuyªn
bè chung ®ã. T«i tin r»ng hai b¶n tuyªn bè chung ®ã nhÊt ®Þnh cã
lîi cho hßa b×nh ch©u ¸ vµ thÕ giíi.
- Hái: Ngµy 17-6, trong bµi diÔn v¨n nhËm chøc cña Thñ t−íng Ph¸p M¨ng®Ðt Phr¨ngx¬ ®äc tr−íc Quèc héi Ph¸p, khi nãi ®Õn vÊn ®Ò §«ng D−¬ng, «ng ta nãi viÖc ngõng b¾n ë §«ng D−¬ng ph¶i thùc hiÖn mau chãng. ý kiÕn cña Chñ tÞch ®èi víi nh÷ng lêi tuyªn bè ®ã cña «ng M¨ng®Ðt Phr¨ngx¬ nh− thÕ nµo?
- Tr¶ lêi: Chóng ta hoan nghªnh nguyÖn väng cña «ng
M¨ng®Ðt Phr¨ngx¬, nh−ng ph¶i bµi trõ chÝnh s¸ch cña ®Õ quèc Mü
ng¨n c¶n vµ ph¸ ho¹i Héi nghÞ Gi¬nev¬, míi cã thÓ thùc hiÖn
nhanh chãng ngõng b¾n ë §«ng D−¬ng ®−îc.
B¶n tin ViÖt Nam Th«ng tÊn x·
ngµy 6-7-1954.
In trong s¸ch Hå ChÝ Minh:
Con ®−êng hßa b×nh, Nxb. Sù thËt,
Hµ Néi, 1955, tr.21-23.
539
Nh÷ng ng−êi trung thµnh víi §¹o Chóa
§øc Chóa d¹y: Gióp ®ì nh÷ng ng−êi nghÌo khã, chèng nh÷ng
kÎ bãc lét lµm giµu.
§øc Chóa d¹y: Gi÷ g×n hßa b×nh cho loµi ng−êi, chèng mäi
chiÕn tranh x©m l−îc.
§Õ quèc Mü tù x−ng lµ träng ®¹o, nh−ng chóng ®· ra søc
tuyªn truyÒn chiÕn tranh, ®èt nh÷ng s¸ch vë nãi vÒ hßa b×nh vµ
khñng bè nh÷ng ng−êi ®Êu tranh cho hßa b×nh.
Trong lóc Mü lµm nh− thÕ, th× mçi n¨m mét lÇn Liªn X« tÆng
gi¶i th−ëng cho 10 chiÕn sÜ hßa b×nh xuÊt s¾c nhÊt, kh«ng ph©n
biÖt ®µn «ng ®µn bµ, kh«ng ph©n biÖt ng−êi n−íc nµo. Mçi gi¶i
th−ëng gåm cã mét hu©n ch−¬ng b»ng vµng vµ 10 v¹n ®ång róp
(108 triÖu ®ång Ng©n hµng ViÖt Nam).
Trong nh÷ng ng−êi ®· ®−îc gi¶i th−ëng vinh dù Êy, cã mét
ng−êi da ®en (Mü). Cã nh÷ng ng−êi khoa häc næi tiÕng nh− «ng
Quyri. Cã nh÷ng n÷ chiÕn sÜ nh− bµ Tèng Kh¸nh Linh (Trung
Quèc), bµ C«t«ng (Ph¸p), bµ Ph¸c ChÝnh ¸i (TriÒu Tiªn), v.v..
Cã 3 vÞ l·nh tô t«n gi¸o nh− Gi¸o chñ Gi«nx«ng gÇn 80 tuæi
(Anh), Gi¸o chñ An®¬rª¸t (Gia N· §¹i), vµ vÞ linh môc trÎ tuæi lµ
cha Gagiªr« (ý).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 540
MÆc dï Tßa th¸nh ng¨n cÊm vµ ChÝnh phñ ph¶n ®éng ý ®e
däa, linh môc Gagiªr« vÉn gan d¹ ®Êu tranh theo lêi Chóa: chèng
mäi chiÕn tranh x©m l−îc, gi÷ g×n hßa b×nh cho loµi ng−êi.
§.X.
B¸o Cøu quèc, sè 2635,
ngµy 7-7-1954.
541
C«ng gi¸o Ph¸p chèng chiÕn tranh x©m l−îc ViÖt Nam
Nh©n d©n Ph¸p, gi¸o còng nh− l−¬ng, ®Òu chèng chiÕn tranh ë §«ng D−¬ng. Cuèi th¸ng 5, mét nhãm l·nh tô C«ng gi¸o Ph¸p, trong ®ã cã c¶ phô n÷ vµ nhiÒu vÞ linh môc, l¹i lªn tiÕng ®ßi chÊm døt chiÕn tranh ë §«ng D−¬ng. Lêi kªu gäi nãi:
- Hai bªn cÇn trùc tiÕp th−¬ng l−îng ®Ó chÊm døt ngay chiÕn tranh. - Kiªn quyÕt chèng bÊt kú ai lîi dông danh nghÜa b¶o vÖ ®¹o
Chóa trong cuéc xung ®ét ë §«ng Nam ¸. Ng−êi C«ng gi¸o Ph¸p kiªn quyÕt chèng:
a) Mäi chiÕn tranh x©m l−îc; b) Dïng nh÷ng vò khÝ ghª gím, nh− ®¹n napan, v.v.. - Ng−êi C«ng gi¸o Ph¸p quyÕt kh«ng tham dù vµo nh÷ng ho¹t
®éng lµm cho d− luËn c¨ng th¼ng. Tê b¸o to nhÊt cña C«ng gi¸o Ph¸p lµ B»ng chøng C«ng gi¸o
còng h¨ng h¸i chèng chiÕn tranh ë §«ng D−¬ng. Tr−íc th¸i ®é ®óng ®¾n cña nh÷ng ng−êi C«ng gi¸o Ph¸p, th×
nh÷ng ng−êi C«ng gi¸o ViÖt Nam ai ®· lÇm ®−êng theo giÆc, ph¶n n−íc ph¶n Chóa, cÇn ph¶i mau mau hèi c¶i, mau mau quay vÒ víi chÝnh nghÜa, víi Tæ quèc yªu mÕn cña chóng ta.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 202, tõ ngµy 7 ®Õn ngµy 9-7-1954.
542
Göi b¸o c¸o vµ xin chØ thÞ
V× sao §¶ng ta ph¶i gi÷ v÷ng chÕ ®é Êy?
V× cã nh− vËy, cÊp trªn míi kÞp thêi hiÓu râ t×nh h×nh, nªu lªn
nhiÖm vô, ®Þnh ra kÕ ho¹ch, ®éng viªn quÇn chóng, ®Ó thùc hiÖn
chÝnh s¸ch cña §¶ng. CÊp d−íi míi thÊy râ ®−êng lèi, thÊm nhuÇn
chÝnh s¸ch tr¸nh khái sai lÇm, lµm trän nhiÖm vô. §ång thêi, kinh
nghiÖm cña n¬i nµy cã thÓ phæ biÕn vµ gióp ®ì n¬i kh¸c. NÕu cÊp d−íi kh«ng b¸o c¸o kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ, th× cÊp trªn
kh«ng hiÓu râ t×nh h×nh thùc tÕ, kh«ng gióp ®ì ®−îc cÊp d−íi. Vµ
cÊp d−íi sÏ gÆp nhiÒu lóng tóng, sai lÇm.
- Ai ph¶i phô tr¸ch viÖc thØnh thÞ, b¸o c¸o? Vµ b¸o c¸o nªn
thÕ nµo?
BÝ th− c¸c cÊp ph¶i phô tr¸ch, kh«ng thÓ giao viÖc Êy cho mét
c¸n bé kh¸c. ViÕt b¸o c¸o, th× c¸c tµi liÖu ph¶i nghiªn cøu kü, xÐt
l¹i kü, ph¶i ®óng sù thËt. Ph¶i toµn diÖn, ph¶i n¾m kh©u chÝnh.
Ph¶i n¾m t×nh h×nh lóc ®ã vµ n¬i ®ã thi hµnh chÝnh s¸ch cña §¶ng
thÕ nµo; t− t−ëng cña c¸n bé vµ quÇn chóng thÕ nµo? Ph¶i cã ph©n
tÝch vµ kÕt luËn. Ph¶i nªu c¶ −u ®iÓm vµ khuyÕt ®iÓm.
TuyÖt ®èi kh«ng nªn b¸o c¸o mét c¸ch m¬ hå, gi¶ dèi, chØ nãi
c¸i tèt mµ giÊu giÕm c¸i xÊu.
Mçi viÖc quan träng, th× tr−íc khi lµm ph¶i b¸o c¸o râ kÕ
ho¹ch vµ thêi h¹n c«ng t¸c. Trong khi lµm th× b¸o c¸o râ c«ng
viÖc ph¸t triÓn thÕ nµo? Khi lµm xong th× ph¶i b¸o c¸o tæng kÕt
kinh nghiÖm.
Göi b¸o c¸o vµ xin chØ thÞ 543
Cã nh− vËy, trong §¶ng ý chÝ míi nhÊt trÝ, l·nh ®¹o míi thèng
nhÊt, ®oµn kÕt míi chÆt chÏ, kinh nghiÖm míi dåi dµo, mäi viÖc
míi kÞp thêi vµ thµnh c«ng.
HiÖn nay, cã mét vµi cÊp ñy ®Þa ph−¬ng kh«ng chó ý hoÆc
kh«ng kÞp thêi b¸o c¸o vµ thØnh thÞ. ThÕ lµ xem th−êng cÊp
trªn, ph¸ ho¹i nguyªn t¾c cña §¶ng. KÕt qu¶ tai h¹i lµ th−êng
háng viÖc! C¸n bé c¸c cÊp ph¶i hiÓu râ r»ng: ChÕ ®é thØnh thÞ vµ b¸o c¸o
lµ rÊt quan träng, vµ mçi c¸n bé phô tr¸ch ph¶i kiªn quyÕt lµm ®óng chÕ ®é Êy.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 203,
tõ ngµy 10 ®Õn ngµy 12-7-1954.
544
§iÖn mõng ngµy Quèc kh¸nh n−íc Céng hßa Nh©n d©n M«ng Cæ
KÝnh göi ®ång chÝ Xª®enban, Thñ t−íng n−íc Céng hßa Nh©n d©n M«ng Cæ,
Nh©n dÞp Ngµy quèc kh¸nh cña n−íc Céng hßa Nh©n d©n M«ng Cæ, thay mÆt ChÝnh phñ vµ nh©n d©n n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ nh©n danh c¸ nh©n t«i, t«i xin göi ®ång chÝ, nh©n d©n vµ ChÝnh phñ n−íc Céng hßa Nh©n d©n M«ng Cæ lêi chµo mõng nhiÖt liÖt.
Chóng t«i rÊt phÊn khëi tr−íc nh÷ng thµnh tÝch x©y dùng to lín cña nh©n d©n M«ng Cæ d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Nh©n d©n c¸ch m¹ng M«ng Cæ vµ cña ®ång chÝ. Chóng t«i chóc nh©n d©n M«ng Cæ ®¹t ®−îc nhiÒu thµnh c«ng míi.
Ngµy 11 th¸ng 7 n¨m 1954 Chñ tÞch kiªm Thñ t−íng
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
Hå CHÝ MINH
B¸o Nh©n d©n, sè 203,
tõ ngµy 10 ®Õn ngµy 12-7-1954.
545
Mü tÝnh to¸n
Mét ®¹i biÓu Quèc héi Mü tÝnh to¸n: Ch©u ¸ cã h¬n 1.200 triÖu
nh©n d©n, trong ®ã:
- Thuéc phe céng s¶n 475 triÖu ng−êi (sù thùc th× Trung Quèc
®· h¬n 600 triÖu ng−êi).
- Thuéc phe trung lËp 470 triÖu ng−êi.
- Thuéc phe chèng céng s¶n 260 triÖu ng−êi (Mü tÝnh c¶ §«ng D−¬ng).
Y kÕt luËn: Mü cÇn ph¶i n¾m phe chèng céng ®Ó thùc hiÖn chÝnh
s¸ch nåi da nÊu thÞt: “dïng ng−êi ch©u ¸ ®¸nh ng−êi ch©u ¸”.
§¹i t−íng Mü lµ Van PhêlÝt tÝnh to¸n: Mét tªn lÝnh Mü mét ngµy
tèn 5 ®«la, mét tªn lÝnh Nam TriÒu Tiªn chØ tèn 4 hµo. Mçi n¨m 4 s−
®oµn Mü tèn 1.000 triÖu ®«la, mµ víi sè tiÒn ®ã cã thÓ cung cÊp 100
s− ®oµn bï nh×n, ®· rÎ tiÒn l¹i khái ®−a lÝnh Mü ®i chÕt.
Ph¶n ®éng Mü khÐo tÝnh to¸n thËt! Nh−ng chóng quªn mét
®iÒu lµ ngoµi bän B¶o §¹i, Lý Thõa V·n vµ T−ëng Giíi Th¹ch - th×
®¹i ®a sè ng−êi ch©u ¸ kh«ng ai d¹i ®i lµm bia ®ì ®¹n, chÕt thay
cho ®Õ quèc Mü.
C.B.
B¸o Nh©n d©n, sè 204,
tõ ngµy 13 ®Õn ngµy 15-7-1954.
546
B¸o c¸o t¹i Héi nghÞ lÇn thø s¸u cña Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng44
(Kho¸ II)
Héi nghÞ Trung −¬ng lÇn thø s¸u më réng cho mét sè c¸n bé cao cÊp bµn vÒ t×nh h×nh vµ nhiÖm vô míi.
T«i thay mÆt Trung −¬ng th©n ¸i hái th¨m chiÕn sÜ vµ c¸n bé ë c¸c mÆt trËn, khuyÕn khÝch ®ång bµo vïng tù do vµ vïng míi gi¶i phãng, an ñi ®ång bµo vïng ch−a gi¶i phãng.
T«i thay mÆt Trung −¬ng c¶m ¬n c¸c ®¶ng anh em vµ nh©n d©n c¸c n−íc b¹n ®· gióp ®ì ta kh¸ng chiÕn vµ tranh thñ hßa b×nh, c¶m ¬n nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh thÕ giíi ®· ñng hé ta.
B©y giê t«i b¸o c¸o tr−íc Héi nghÞ vÒ t×nh h×nh míi vµ nhiÖm vô míi.
I- T×NH H×NH MíI
1. T×nh h×nh thÕ giíi
V× Liªn X«, Trung Quèc vµ c¸c n−íc d©n chñ nh©n d©n ph¸t triÓn, cñng cè vµ tiÕn bé vÒ mäi mÆt, phong trµo hßa b×nh d©n chñ thÕ giíi ngµy cµng lín m¹nh. V× ngo¹i giao cña Liªn X« ®óng ®¾n vµ kh«n khÐo nªn ®· buéc c¸c ®Õ quèc, tr−íc hÕt lµ ®Õ quèc Mü ph¶i häp Héi nghÞ BÐclin vµ Héi nghÞ Gi¬nev¬. ChØ viÖc häp hai héi nghÞ nµy ®· lµ mét th¾ng lîi cña phe ta vµ thÊt b¹i cña phe ®Õ quèc.
B¸o c¸o t¹i héi nghÞ lÇn thø s¸u... 547
Néi bé cña phe ®Õ quèc do Mü cÇm ®Çu m©u thuÉn ngµy cµng
s©u s¾c vµ më réng, thÝ dô:
M©u thuÉn Anh - Mü: Giµnh nhau quyÒn lîi ë §Þa Trung H¶i,
Trung §«ng vµ CËn §«ng. Mü kÐo Pakixtan, T©n T©y Lan vµ óc lµ
ba n−íc tr−íc ®©y thuéc phe Anh. ë ViÔn §«ng th× chÝnh s¸ch cña
Anh, Mü ®èi víi Trung Quèc vµ NhËt B¶n m©u thuÉn víi nhau, v.v..
M©u thuÉn Mü - Ph¸p: Ngoµi mÆt th× Mü gióp Ph¸p, nh−ng gióp ®ì ®Ó b¾t chÑt Ph¸p. Mü cè Ðp Ph¸p ký HiÖp −íc §øc - Ph¸p
vµ HiÖp −íc qu©n ®éi ch©u ¢u. NÕu Ph¸p ký nh÷ng hiÖp −íc ®ã th×
kh¸c nµo Ph¸p tù th¾t cæ. ë §«ng D−¬ng, ®èi víi kh¸ng chiÕn cña
ta th× Mü vµ Ph¸p h×nh nh− lµ thèng nhÊt, nh−ng sù thËt th× Mü
muèn n¾m bï nh×n ®Ó hÊt Ph¸p; Mü ®· ®−a Ng« §×nh DiÖm lµ tay
sai ®¾c lùc cña Mü lªn n¾m chÝnh phñ bï nh×n.
ChÝnh s¸ch cña Mü vÒ HiÖp −íc qu©n ®éi ch©u ¢u lµm cho c¸c
n−íc T©y ¢u vµ néi bé c¸c n−íc ®ã chia rÏ. Nh©n d©n c¸c n−íc Êy
th× chèng c¸c chÝnh phñ th©n Mü, gi÷a bän t− b¶n th©n Mü vµ
kh«ng th©n Mü còng m©u thuÉn lÉn nhau. §èi víi ch©u ¸ th× Mü
muèn lËp “Khèi phßng thñ §«ng Nam ¸” hßng dïng ng−êi ch©u ¸ ®¸nh ng−êi ch©u ¸. ChÝnh s¸ch cña Mü rÊt ph¶n ®éng nh−ng Mü
gÆp nhiÒu thÊt b¹i. §Õ quèc Mü dïng “chÝnh s¸ch b¹o lùc”, dïng
bom nguyªn tö vµ bom khinh khÝ ®Ó däa c¸c n−íc. Nh−ng phong
trµo hßa b×nh thÕ giíi chèng chÝnh s¸ch vò lùc cña Mü, chèng bom
nguyªn tö vµ bom khinh khÝ ngµy cµng m¹nh; thËm chÝ Gi¸o hoµng còng ph¶i chèng chÝnh s¸ch bom nguyªn tö vµ bom khinh
khÝ. ThÕ lµ phong trµo hßa b×nh ®· kÐo ®−îc ®¹i ®a sè nh©n d©n
c¸c n−íc, kÐo ®−îc sè ®«ng ng−êi trong giai cÊp t− s¶n c¸c n−íc vµ
kÐo ®−îc c¶ Gi¸o hoµng.
Tr−íc Héi nghÞ Gi¬nev¬ vµ tr−íc th¾ng lîi cña ta ë §iÖn Biªn
Phñ, Mü ®Þnh ra Tuyªn bè chung gi÷a Mü, Ph¸p, Anh vµ mét sè
n−íc kh¸c ®e däa Trung Quèc, ®æ cho Trung Quèc can thiÖp vµo
chiÕn tranh §«ng D−¬ng. Nh−ng Mü thÊt b¹i trong ©m m−u ®ã v× Anh ph¶n ®èi vµ c¸c n−íc kh¸c còng kh«ng theo Mü; Mü l¹i chñ
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 548
tr−¬ng “liªn hiÖp hµnh ®éng” ®Ó cøu Ph¸p ë §iÖn Biªn Phñ, nh−ng
Anh kh«ng chÞu vµ c¸c n−íc kh¸c còng kh«ng chÞu, Mü l¹i thÊt
b¹i. Mü t×m hÕt c¸ch ®Ó ph¸ Héi nghÞ Gi¬nev¬ tøc lµ ph¸ hßa b×nh.
Bé tr−ëng Ngo¹i giao Mü häp mÊy ngµy råi chuån. Nh−ng c¸c ®¹i
biÓu kh¸c cø tiÕp tôc häp nh− th−êng vµ ®· ®−a Héi nghÞ Gi¬nev¬
®Õn mét sè kÕt qu¶.
Tuy thÊt b¹i, nh−ng Mü vÉn ch−a chÞu, vÉn ngoan cè. Mü ®ang ®Èy tíi viÖc lËp “Khèi phßng thñ §«ng Nam ¸”. ThÊt b¹i cña ®Õ
quèc Mü tøc lµ th¾ng lîi cña phe ta. Mü lµ kÎ thï chÝnh cña hßa b×nh thÕ giíi, ta ph¶i tËp trung lùc l−îng chèng ®Õ quèc Mü.
2. T×nh h×nh trong n−íc
Nh©n d©n ba n−íc ViÖt - Miªn - Lµo ®oµn kÕt, cuéc kh¸ng
chiÕn cña nh©n d©n ba n−íc ngµy cµng ph¸t triÓn. Lùc l−îng du
kÝch cña ta ë Nam, Trung, B¾c ch¼ng nh÷ng ®øng v÷ng mµ ngµy
cµng ph¸t triÓn m¹nh. Qu©n ®éi chñ lùc cña ta th× tiÕp tôc th¾ng lîi tõ ChiÕn dÞch Biªn giíi ®Õn ChiÕn dÞch Hßa B×nh, T©y B¾c, v.v..
Nh÷ng th¾ng lîi tr−íc céng víi th¾ng lîi to lín ë §iÖn Biªn Phñ
lµm cho t×nh h×nh biÕn ®æi mét c¸ch quan träng. Ta ph¸ tan kÕ
ho¹ch Nava lµm cho ChÝnh phñ Lanien - Bi®«n ®æ, qu©n ®éi Ph¸p
ph¶i thu hÑp ph¹m vi chiÕm ®ãng.
Ta th¾ng lîi v× chÝnh s¸ch cña §¶ng, cña ChÝnh phñ ®óng, v×
bé ®éi vµ nh©n d©n ta anh dòng, v× ta cã nh©n d©n c¸c n−íc b¹n vµ
nh©n d©n thÕ giíi ñng hé. Th¾ng lîi cña ta còng lµ th¾ng lîi chung cña phong trµo hßa b×nh d©n chñ thÕ giíi.
Bªn c¹nh th¾ng lîi qu©n sù, ta còng thu ®−îc nh÷ng th¾ng lîi
b−íc ®Çu ë mÆt trËn chèng phong kiÕn. Th¾ng lîi qu©n sù cã ¶nh
h−ëng ®Õn cuéc ph¸t ®éng quÇn chóng thùc hiÖn chÝnh s¸ch ruéng
®Êt. Th¾ng lîi cña mÆt trËn chèng phong kiÕn l¹i ¶nh h−ëng ®Õn
mÆt trËn chèng ®Õ quèc. Nh÷ng th¾ng lîi cña ta lµm cho nh©n d©n
ta vµ nh©n d©n thÕ giíi phÊn khëi, lµm cho ®Þa vÞ ngo¹i giao cña ta
ë Gi¬nev¬ v÷ng ch¾c, nh÷ng th¾ng lîi cña ta buéc ®Þch ph¶i nãi
B¸o c¸o t¹i héi nghÞ lÇn thø s¸u... 549
chuyÖn víi ta. So víi nh÷ng ®iÒu mµ B«lae ®−a ra håi n¨m 1947,
th× th¸i ®é cña Ph¸p ngµy nay thay ®æi kh¸ lín. ThÕ lµ tõ ngµy
kh¸ng chiÕn ®Õn nay, thÕ ta ngµy cµng m¹nh, thÕ ®Þch ngµy cµng
yÕu. Nh−ng chóng ta cÇn hÕt søc chó ý: thÕ m¹nh vµ yÕu Êy lµ
t−¬ng ®èi, kh«ng ph¶i tuyÖt ®èi. Ta chí chñ quan khinh ®Þch.
Th¾ng lîi cña ta lµm cho ®Õ quèc Mü tØnh dËy.
Sau ChiÕn dÞch §iÖn Biªn Phñ, ©m m−u vµ kÕ ho¹ch can thiÖp cña Mü còng thay ®æi ®Ó kÐo dµi chiÕn tranh §«ng D−¬ng, quèc tÕ
hãa chiÕn tranh §«ng D−¬ng, ph¸ ho¹i Héi nghÞ Gi¬nev¬, t×m hÕt
c¸ch hÊt c¼ng Ph¸p ®Ó chiÕm ba n−íc ViÖt, Miªn, Lµo, biÕn nh©n
d©n ViÖt, Miªn, Lµo thµnh n« lÖ cña Mü vµ g©y thªm t×nh h×nh
c¨ng th¼ng trªn thÕ giíi.
ThÕ lµ: Mü kh«ng nh÷ng lµ kÎ thï cña nh©n d©n thÕ giíi, mµ
Mü ®ang biÕn thµnh kÎ thï chÝnh vµ trùc tiÕp cña nh©n d©n ViÖt, Miªn, Lµo.
V× t×nh h×nh thÕ giíi vµ trong n−íc cã biÕn ®æi nh− trªn cho
nªn míi cã Héi nghÞ Gi¬nev¬. Qua Héi nghÞ Gi¬nev¬, m©u thuÉn
cña c¸c ®Õ quèc cµng râ rÖt; Ph¸p th× muèn nãi chuyÖn, Anh th×
nhËp nh»ng, Mü th× ph¸ ho¹i. §Õn nay Mü cµng bÞ c« lËp.
ViÖt - Trung - X« th× rÊt ®oµn kÕt. V× m©u thuÉn gi÷a ®Õ quèc
vµ v× cè g¾ng cña ta vµ phe ta, chóng ta ®· tranh ®−îc mét vµi
hiÖp ®Þnh kh¸ quan träng. HiÖn nay ChÝnh phñ Ph¸p do phe chñ
hßa n¾m, viÖc chÊm døt chiÕn tranh §«ng D−¬ng cã nhiÒu kh¶ n¨ng h¬n.
Trong khi Héi nghÞ Gi¬nev¬ t¹m nghØ, c¸c tr−ëng ®oµn ®¹i
biÓu vÒ n−íc, c«ng viÖc giao l¹i cho c¸c phã tr−ëng ®oµn. Nh©n lóc
Êy, Thñ t−íng n−íc Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa lµ ®ång chÝ
Chu ¢n Lai tõ Gi¬nev¬ sang th¨m Ên §é vµ DiÕn §iÖn. §ång chÝ
Chu ®· cïng Thñ t−íng Ên §é vµ Thñ t−íng DiÕn §iÖn ra lêi
tuyªn bè hßa b×nh. N¨m nguyªn t¾c45 trong lêi tuyªn bè ®ã tuy v¾n
t¾t nh−ng rÊt râ rµng ®óng ®¾n, ®−îc nh©n d©n thÕ giíi nhÊt lµ nh©n d©n ch©u ¸ hoan nghªnh, ®ång thêi ®¸nh tan ®−îc ©m m−u
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 550
cña Mü ph¸ ho¹i sù ®oµn kÕt cña nh©n d©n ch©u ¸. N¨m nguyªn
t¾c Êy lµ:
1- T«n träng chñ quyÒn l·nh thæ cña nhau;
2- Kh«ng x©m ph¹m nhau;
3- Kh«ng can thiÖp néi chÝnh cña nhau;
4- §èi ®·i nhau b×nh ®¼ng th©n thiÖn;
5- ¡n ë hßa b×nh víi nhau. Cuéc gÆp gì cña ®ång chÝ Chu víi t«i còng mang l¹i nh÷ng
kÕt qu¶ tèt1). Nh÷ng cuéc gÆp gì th©n mËt gi÷a ®ång chÝ Chu ¢n
Lai vµ c¸c ®¹i biÓu ba n−íc Ên, DiÕn, ViÖt ®· lµm cho t×nh ®oµn
kÕt cña nh©n d©n ch©u ¸ thªm chÆt chÏ. §ã lµ mét th¾ng lîi cña
phe ta.
T×nh h×nh thÕ giíi, t×nh h×nh ch©u ¸ vµ t×nh h×nh trong n−íc
hiÖn nay lµm cho n−íc ta cã thÓ ®i ®Õn hßa b×nh. Nh−ng ®Õ quèc
Mü cè ph¸ ho¹i, ë Ph¸p vÉn cßn phe hiÕu chiÕn, bän bï nh×n th©n
Mü còng cè ph¸ ho¹i cho nªn kh¶ n¨ng tiÕp tôc chiÕn tranh vÉn
cßn. §ã lµ ®Æc ®iÓm cña t×nh h×nh míi ë n−íc ta.
II- NHIÖM Vô MíI
T×nh h×nh míi ®· ®Æt ra nh÷ng nhiÖm vô míi, ph−¬ng ch©m
míi, s¸ch l−îc míi. Trong t¸m, chÝn n¨m kh¸ng chiÕn, §¶ng vµ
ChÝnh phñ ta l·nh ®¹o nh©n d©n vµ qu©n ®éi kh¾c phôc khã kh¨n,
chiÕn ®Êu anh dòng, ®· thu ®−îc nh÷ng th¾ng lîi vÎ vang. Lùc
l−îng cña ta ®Òu tiÕn bé vÒ mäi mÆt. Nhê chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ
ChÝnh phñ ®óng, cho nªn ®· thu ®−îc kÕt qu¶ tèt. HiÖn nay, t×nh
_______________
1) Tõ ngµy 3 ®Õn ngµy 5-7-1954, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vµ Thñ t−íng n−íc Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa Chu ¢n Lai ®· gÆp gì ë biªn giíi ViÖt - Trung. Hai bªn ®· trao ®æi ý kiÕn vÒ t×nh h×nh tiÕn triÓn cña Héi nghÞ Gi¬nev¬, vÒ viÖc lËp l¹i hßa b×nh ë §«ng D−¬ng vµ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn Héi nghÞ Gi¬nev¬ (BT).
B¸o c¸o t¹i héi nghÞ lÇn thø s¸u... 551
h×nh ®· ®æi míi, nhiÖm vô cña ta do ®ã còng cã thay ®æi, chÝnh
s¸ch vµ khÈu hiÖu còng ph¶i thay ®æi, cho hîp víi t×nh h×nh míi.
Cho ®Õn b©y giê ta tËp trung lùc l−îng ®Ó tiªu diÖt lùc l−îng ®Õ
quèc x©m l−îc Ph¸p. B©y giê Ph¸p th× ®ang nãi chuyÖn víi ta, ®Õ
quèc Mü th× ®ang biÕn thµnh kÎ thï chÝnh vµ trùc tiÕp, mòi nhän
cña ta ph¶i chÜa vµo ®Õ quèc Mü. Tõ nay ®Õn khi thùc hiÖn hßa
b×nh, ta vÉn tiÕp tôc ®¸nh Ph¸p. Nh−ng mòi nhän cña ta còng nh− mòi nhän cña thÕ giíi ®Òu chÜa vµo Mü. ChÝnh s¸ch cña Mü lµ më
réng vµ quèc tÕ hãa chiÕn tranh §«ng D−¬ng. ChÝnh s¸ch cña ta lµ
tranh thñ hßa b×nh ®Ó chèng l¹i chÝnh s¸ch chiÕn tranh cña Mü.
T¸m, chÝn n¨m nay C−¬ng lÜnh cña §¶ng nªu râ: ViÖt - Miªn - Lµo
hoµn toµn ®éc lËp, tho¸t ly Ph¸p, kh«ng thõa nhËn Liªn hiÖp
Ph¸p46, ®uæi h¼n bé ®éi Ph¸p ra khái §«ng D−¬ng, tiªu diÖt ngôy
quyÒn vµ ngôy qu©n, tÞch thu tµi s¶n cña ®Õ quèc vµ ViÖt gian, g©y
phong trµo gi¶m t« gi¶m tøc ®Ó ®i ®Õn c¶i c¸ch ruéng ®Êt, thùc
hiÖn d©n chñ ë toµn quèc, kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi cuèi cïng.
C−¬ng lÜnh Êy ®· thu ®−îc nhiÒu th¾ng lîi. C−¬ng lÜnh ®ã lµ ®óng.
Nh−ng tr−íc t×nh h×nh míi hiÖn nay, ta kh«ng thÓ gi÷ c−¬ng
lÜnh cò. Tr−íc kia khÈu hiÖu cña ta lµ: “Kh¸ng chiÕn ®Õn cïng”.
Nay v× t×nh h×nh míi, ta cÇn nªu khÈu hiÖu míi lµ “Hoµ b×nh,
thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ”. §Ó chèng ®Õ quèc Mü trùc tiÕp can
thiÖp, kÐo dµi vµ më réng chiÕn tranh §«ng D−¬ng, ta ph¶i n¾m
v÷ng l¸ cê hßa b×nh, chÝnh s¸ch cña ta cã thay ®æi: tr−íc ta tÞch thu tµi s¶n cña ®Õ quèc Ph¸p, nay ®· ®µm ph¸n th× cã thÓ theo
nguyªn t¾c b×nh ®¼ng, hai bªn cïng cã lîi, mµ gi÷ lîi Ých kinh tÕ
vµ v¨n hãa cña Ph¸p ë §«ng D−¬ng. Dïng lèi nãi chuyÖn th× ph¶i
nh©n nh−îng nhau ®óng møc. Tr−íc nãi: ®¸nh ®uæi vµ tiªu diÖt
hÕt qu©n Ph¸p; nay ®· nãi chuyÖn, ta ®· ®ßi vµ Ph¸p ®· b»ng
lßng ®Þnh kú rót qu©n. Tr−íc kia ta kh«ng ®Õm xØa ®Õn Liªn hiÖp
Ph¸p, nay ta nhËn bµn viÖc tham gia Liªn hiÖp Ph¸p mét c¸ch
b×nh ®¼ng vµ tù nguyÖn. Tr−íc kia ta chñ tr−¬ng tiªu diÖt ngôy qu©n, ngôy quyÒn ®Ó thèng nhÊt, b©y giê ta dïng chÝnh s¸ch
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 552
khoan ®·i, dïng c¸ch toµn quèc tuyÓn cö ®Ó ®i ®Õn thùc hiÖn
thèng nhÊt toµn quèc.
Muèn hßa b×nh th× ph¶i chÊm døt chiÕn tranh, muèn chÊm døt
chiÕn tranh th× ph¶i ngõng b¾n. Muèn ngõng b¾n th× ph¶i ®iÒu chØnh khu vùc, nghÜa lµ qu©n ®éi ®Þch ph¶i t¹m tËp trung vµo mét
vïng ®Ó rót dÇn, qu©n ®éi ta còng tËp trung vµo mét vïng. Ta
ph¶i cã vïng réng lín, ®ñ nh÷ng ph−¬ng tiÖn ®Ó x©y dùng, ®Ó cñng cè vµ ph¸t triÓn lùc l−îng cña ta ®Ó ¶nh h−ëng ®Õn c¸c vïng kh¸c,
do ®ã ®Ó ®i ®Õn thèng nhÊt. §iÒu chØnh khu vùc kh«ng ph¶i lµ chia c¾t, ®ã lµ viÖc t¹m thêi ®Ó ®i tíi thèng nhÊt. Khi ®iÒu chØnh vµ trao
®æi khu vùc, vïng x−a nay tù do mµ nay ®Þch sÏ ®Õn t¹m ®ãng th×
®ång bµo vïng Êy th¾c m¾c, cã ng−êi sÏ bi quan thÊt väng, dÔ bÞ
®Þch lîi dông. Ta ph¶i nãi cho ®ång bµo biÕt râ: v× lîi Ých toµn quèc,
lîi Ých l©u dµi mµ t¹m thêi ph¶i chÞu ®ùng, ®ã lµ mét ®iÒu vÎ vang,
toµn quèc ®Òu biÕt ¬n. Ta ph¶i lµm cho mäi ng−êi kh«ng bi quan
tiªu cùc, mµ tiÕp tôc h¨ng h¸i ®Êu tranh ®ßi Ph¸p rót qu©n ®Ó ®i
®Õn ®éc lËp.
Dïng ®iÒu chØnh khu vùc ®ãng qu©n ®Ó ®i ®Õn hßa b×nh, dïng
c¸ch toµn quèc tuyÓn cö ®Ó ®i ®Õn thèng nhÊt, ®ã lµ chñ tr−¬ng
cña ta. Ta kh¸ng chiÕn ®Ó ®éc lËp, thèng nhÊt, d©n chñ, hßa b×nh.
Ngay thùc hiÖn hßa b×nh còng lµ ®Ó tranh thèng nhÊt, ®éc lËp,
d©n chñ. T×nh h×nh míi, ph¶i cã chñ tr−¬ng míi ®Ó tranh lÊy
th¾ng lîi míi. BÊt kú hßa b×nh hoÆc chiÕn tranh, ta còng ph¶i n¾m v÷ng chñ
®éng, ph¶i thÊy tr−íc, chuÈn bÞ tr−íc.
Tranh lÊy hßa b×nh kh«ng ph¶i lµ mét viÖc dÔ, nã lµ cuéc ®Êu
tranh tr−êng kú gian khæ, phøc t¹p, nã cã nh÷ng ®iÒu kiÖn cã lîi,
còng cã nh÷ng khã kh¨n. Nh÷ng ®iÒu kiÖn lîi cho ta lµ: c¸c n−íc
b¹n ñng hé ta, nh©n d©n thÕ giíi còng ñng hé ta, nh©n d©n ta h¨ng
h¸i vµ tin t−ëng vµo §¶ng vµ ChÝnh phñ ta. §¶ng vµ ChÝnh phñ ta
l·nh ®¹o khÐo th× nh©n d©n ta nhÊt ®Þnh ®oµn kÕt ®Êu tranh trong hßa b×nh còng nh− trong kh¸ng chiÕn. Nh÷ng ®iÒu khã kh¨n lµ: Mü
B¸o c¸o t¹i héi nghÞ lÇn thø s¸u... 553
ra søc ph¸ ho¹i viÖc lËp l¹i hßa b×nh ë §«ng D−¬ng, phe chñ hßa
Ph¸p th× vÉn ch−a døt khái ¶nh h−ëng cña Mü.
TÝnh chÊt cña t×nh h×nh míi kh«ng nh÷ng khã kh¨n mµ cßn
phøc t¹p, thÝ dô: Ta ph¶i cã chÝnh s¸ch kh¸c nhau ®èi víi vïng
gi¶i phãng míi vµ vïng tù do cò, chÝnh s¸ch kh¸c nhau ®èi víi
vïng tù do cña ta vµ vïng ®Þch t¹m ®ãng qu©n; tr−íc ®©y ta chØ
c«ng t¸c ë n«ng th«n, b©y giê ph¶i cã chÝnh s¸ch thµnh thÞ. ChÝnh s¸ch ®èi víi Ph¸p tr−íc ®©y vµ b©y giê còng kh¸c nhau; ®èi víi bän
ViÖt gian th©n Mü vµ th©n Ph¸p chÝnh s¸ch còng kh¸c nhau.
Tr−íc ta chØ lo néi chÝnh vµ ngo¹i giao víi c¸c n−íc b¹n, b©y giê
ph¶i ngo¹i giao víi c¸c n−íc kh¸c, v.v..
Ta ph¶i ph©n biÖt lîi Ých tr−íc m¾t vµ lîi Ých t−¬ng lai, lîi Ých
bé phËn vµ lîi Ých toµn bé. T×nh h×nh ®ang ë lóc chuyÓn biÕn lín,
l¹i nhiÒu khã kh¨n vµ phøc t¹p, cho nªn t− t−ëng cña nh©n d©n vµ
c¸n bé còng cã chuyÓn biÕn. NÕu ta kh«ng chuÈn bÞ s½n sµng,
kh«ng kÞp thêi l·nh ®¹o, th× t− t−ëng sÏ hçn lo¹n, hµnh ®éng sÏ
hçn lo¹n.
Nh÷ng t− t−ëng sai lÇm cã thÓ n¶y ra nh− sau: “T¶” khuynh,
cã ng−êi thÊy th¾ng lu«n, muèn ®¸nh bõa, ®¸nh ®Õn cïng, hä chØ
thÊy c©y kh«ng thÊy rõng, chØ thÊy Ph¸p rót mµ kh«ng thÊy ©m
m−u cña chóng; chØ thÊy Ph¸p kh«ng thÊy Mü; thiªn vÒ t¸c chiÕn,
xem khinh ngo¹i giao. Hä kh«ng biÕt r»ng ë chiÕn tr−êng ta còng
®Êu tranh, ë héi nghÞ quèc tÕ ta còng ®Êu tranh ®Ó ®i ®Õn môc ®Ých chung. §èi víi nh÷ng khÈu hiÖu míi hä sÏ chèng l¹i, cho lµ h÷u,
cho lµ nh−îng bé qu¸. Hä ®Ò ra nh÷ng ®iÒu kiÖn qu¸ cao, ®Þch
kh«ng thÓ nhËn ®−îc. ViÖc g× hä còng muèn mau, kh«ng biÕt ®Êu
tranh cho hßa b×nh lµ gian khæ vµ phøc t¹p. “T¶” khuynh th× sÏ bÞ
c« lËp, sÏ xa rêi nh©n d©n ta vµ nh©n d©n thÕ giíi vµ sÏ thÊt b¹i.
H÷u khuynh th× bi quan tiªu cùc, nh©n nh−îng v« nguyªn t¾c.
Kh«ng tin t−ëng vµo lùc l−îng cña nh©n d©n, lµm nhôt tinh thÇn
phÊn ®Êu cña nh©n d©n. Quªn t¸c phong gian khæ; chØ mong muèn mét ®êi sèng yªn æn dÔ dµng.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 554
Khuynh h−íng “t¶” còng nh− h÷u ®Òu lµ sai lÇm, ®Òu sÏ bÞ
®Þch lîi dông, ®Òu cã h¹i cho ta mµ lîi cho ®Þch.
NhiÖm vô vµ c«ng t¸c: T×nh h×nh míi ®Þnh ra ba nhiÖm vô míi lµ:
1- Tranh thñ vµ cñng cè hßa b×nh, thùc hiÖn thèng nhÊt, hoµn
thµnh ®éc lËp, d©n chñ trong toµn quèc.
2- T¨ng c−êng lùc l−îng qu©n ®éi nh©n d©n, x©y dùng mét qu©n ®éi nh©n d©n m¹nh mÏ vµ thÝch hîp víi yªu cÇu cña t×nh
thÕ míi.
3- TiÕp tôc thùc hiÖn ng−êi cµy cã ruéng; ra søc phôc håi s¶n
xuÊt, chuÈn bÞ ®iÒu kiÖn kiÕn thiÕt n−íc nhµ.
Ba nhiÖm vô ®ã ®Þnh ra 10 c«ng t¸c:
1- Thèng nhÊt t− t−ëng trong toµn §¶ng, toµn d©n vÒ t×nh
h×nh vµ nhiÖm vô míi.
2- T¨ng c−êng l·nh ®¹o ®Êu tranh ngo¹i giao.
3- Ra søc t¨ng c−êng lùc l−îng cña qu©n ®éi nh©n d©n.
4- TiÕp thu vïng míi gi¶i phãng, ®Æc biÖt lµ tiÕp thu vµ qu¶n
lý c¸c thµnh thÞ.
5- ChuyÓn h−íng c«ng t¸c trong vïng ®Þch t¹m ®ãng qu©n.
6- TiÕp tôc cñng cè vïng tù do cò.
7- §Èy m¹nh ph¸t ®éng quÇn chóng thùc hiÖn c¶i c¸ch
ruéng ®Êt.
8- T¨ng c−êng c«ng t¸c kinh tÕ tµi chÝnh vµ chuÈn bÞ ®iÒu kiÖn ®Ó kiÕn quèc.
9- Gióp ®ì PathÐt Lµo vµ Kh¬me.
10- TiÕp tôc chØnh §¶ng vµ c¶i t¹o §¶ng trong vïng míi
gi¶i phãng.
Toµn bé 10 c«ng t¸c nµy do Trung −¬ng l·nh ®¹o. Mçi ®Þa
ph−¬ng vµ mçi ngµnh th× cã nh÷ng c«ng t¸c nhÊt ®Þnh, chø kh«ng
ph¶i ë ®©u còng cã 10 c«ng t¸c.
Trong 10 c«ng t¸c trªn th× c«ng t¸c l·nh ®¹o t− t−ëng lµ quan träng nhÊt. Trong §¶ng vµ ngoµi §¶ng cã nhËn râ t×nh h×nh míi,
B¸o c¸o t¹i héi nghÞ lÇn thø s¸u... 555
hiÓu râ nhiÖm vô míi, th× t− t−ëng míi thèng nhÊt, t− t−ëng thèng
nhÊt th× hµnh ®éng míi thèng nhÊt. NÕu trong §¶ng vµ ngoµi
§¶ng tõ trªn xuèng d−íi, tõ trong ®Õn ngoµi ®Òu t− t−ëng thèng
nhÊt vµ hµnh ®éng thèng nhÊt th× nhiÖm vô tuy nÆng nÒ, c«ng viÖc
tuy khã kh¨n phøc t¹p, ta còng nhÊt ®Þnh th¾ng lîi.
HiÖn nay ®Õ quèc Mü lµ kÎ thï chÝnh cña nh©n d©n thÕ giíi,
vµ nã ®ang trë thµnh kÎ thï chÝnh vµ trùc tiÕp cña nh©n d©n §«ng D−¬ng, cho nªn mäi viÖc cña ta ®Òu nh»m chèng ®Õ quèc
Mü. BÊt kú ng−êi nµo, n−íc nµo kh«ng th©n Mü ®Òu cã thÓ lµm
mÆt trËn thèng nhÊt (dï lµ t¹m thêi) víi ta. Môc ®Ých bÊt di bÊt
dÞch cña ta vÉn lµ hßa b×nh, thèng nhÊt, ®éc lËp, d©n chñ. Nguyªn t¾c cña ta th× ph¶i v÷ng ch¾c, nh−ng s¸ch l−îc cña ta th× linh
ho¹t. C¸c c«ng t¸c ph¶i phèi hîp vµ liªn hÖ víi nhau, bé phËn
phèi hîp víi toµn côc, v.v.. Mçi c«ng t¸c ph¶i hîp víi tõng n¬i,
tõng lóc, tõng hoµn c¶nh.
Víi sù l·nh ®¹o ®óng ®¾n cña §¶ng vµ cña ChÝnh phñ, víi sù
®oµn kÕt vµ cè g¾ng cña toµn thÓ c¸n bé vµ nh©n d©n, víi sù ®ång
t×nh cña nh©n d©n c¸c n−íc b¹n vµ nh©n d©n yªu chuéng hßa b×nh
thÕ giíi, chóng ta nhÊt ®Þnh th¾ng lîi trong ba nhiÖm vô vµ 10
c«ng t¸c nãi trªn.
B¸o c¸o ngµy 15-7-1954.
Tµi liÖu l−u t¹i ViÖn LÞch sö §¶ng.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 556
557
PHô LôC
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 558
559
DANH MôC c¸c S¾C LÖNH Vµ QUYÕT §ÞNH DO CHñ TÞCH Hå CHÝ MINH Ký
Tõ ngµy 1-1-1953 §ÕN ngµy 30-7-1954
N¨m 1953
- S¾c lÖnh sè 131-SL, ngµy 16-1-1953, bæ nhiÖm Gi¸m ®èc vµ Phã Gi¸m ®èc Së Kho thãc thuéc Bé Tµi chÝnh.
- QuyÕt ®Þnh sè 132-Q§ vµ QuyÕt ®Þnh sè 133B-Q§, ngµy 17-1-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m ¸n cña ba ph¹m nh©n.
- S¾c lÖnh sè 133-SL, ngµy 20-1-1953, vÒ viÖc trõng trÞ c¸c lo¹i ViÖt gian, ph¶n ®éng vµ xÐt xö nh÷ng phÇn tö cã ©m m−u vµ hµnh ®éng ph¶n quèc.
- S¾c lÖnh sè 134-SL, ngµy 28-1-1953, thµnh lËp Khu T©y B¾c gåm c¸c tØnh Lµo Cai, Yªn B¸i, S¬n La vµ Lai Ch©u.
- QuyÕt ®Þnh sè 135-Q§, ngµy 28-1-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m ¸n cña ph¹m nh©n.
- S¾c lÖnh sè 136-SL, ngµy 31-1-1953, chØ ®Þnh «ng Ph¹m H÷u LÇu, nguyªn Chñ tÞch ñy ban Kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh Sa §Ðc, lµm ñy viªn ñy ban Kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh Nam Bé.
- QuyÕt ®Þnh sè 137-Q§, ngµy 31-1-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m ¸n cña ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 138-Q§, ngµy 31-1-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m ¸n cña ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 139-Q§, ngµy 31-1-1953, ©n gi¶m ¸n tö h×nh xuèng khæ sai chung th©n cho mét ph¹m nh©n.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 560
- QuyÕt ®Þnh sè 140-Q§, ngµy 31-1-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña ph¹m nh©n.
- S¾c lÖnh sè 141-SL, ngµy 16-2-1953, ®æi Nha C«ng an thuéc Bé
Néi vô thµnh Thø Bé C«ng an do mét Thø tr−ëng phô tr¸ch.
- QuyÕt ®Þnh sè 142-Q§, ngµy 16-2-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 143-Q§, ngµy 13-3-1953, ©n gi¶m ¸n tö h×nh xuèng 20 n¨m khæ sai chung th©n cho mét ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 144-Q§, ngµy 15-3-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 145-Q§, ngµy 15-3-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 146-Q§, ngµy 15-3-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña ph¹m nh©n vµ ©n gi¶m ¸n tö h×nh xuèng khæ sai chung
th©n cho mét ph¹m nh©n.
- S¾c lÖnh sè 147-SL, ngµy 15-3-1953, thµnh lËp Doanh nghiÖp
Quèc gia chiÕu bãng vµ chôp ¶nh ViÖt Nam.
- QuyÕt ®Þnh ngµy 30-3-1953, th¶ 200 tï binh B¾c Phi ®· bÞ
qu©n vµ d©n ta b¾t trªn c¸c chiÕn tr−êng.
- QuyÕt ®Þnh sè 148-Q§, ngµy 6-4-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña ph¹m nh©n.
- S¾c lÖnh sè 149-SL, ngµy 12-4-1953, vÒ chÝnh s¸ch ruéng ®Êt.
- S¾c lÖnh sè 150-SL, ngµy 12-4-1953, vÒ viÖc lËp Toµ ¸n nh©n d©n ®Æc biÖt.
- S¾c lÖnh sè 151-SL, ngµy 12-4-1953, vÒ viÖc trõng trÞ nh÷ng
®Þa chñ chèng ph¸p luËt.
- QuyÕt ®Þnh sè 152-Q§, ngµy 21-4-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 153-Q§, ngµy 21-4-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 154-Q§, ngµy 21-4-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m ¸n cña ph¹m nh©n.
danh môc c¸c s¾c lÖnh vµ quyÕt ®Þnh... 561
- S¾c lÖnh sè 156-SL, ngµy 30-4-1953, gi¶i thÓ Nha C«ng chÝnh
háa xa vµ thµnh lËp mét c¬ quan míi lµ Nha C«ng chÝnh trùc
thuéc Bé Giao th«ng c«ng chÝnh, lµm nhiÖm vô chØ ®¹o c«ng t¸c
thñy n«ng, ®ª ®iÒu, vËn t¶i vµ c¸c c«ng t¸c c«ng chÝnh kh¸c.
- S¾c lÖnh sè 157-SL, ngµy 30-4-1953, bæ nhiÖm chøc Gi¸m ®èc
Vô Qu¶n lý xuÊt nhËp khÈu thuéc Bé C«ng th−¬ng.
- S¾c lÖnh sè 158-SL, ngµy 1-5-1953, truy tÆng Hu©n ch−¬ng
Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt cho liÖt sÜ NguyÔn V¨n Lu©n - hy sinh
ngµy 10-9-1952, liÖt sÜ §µo M¹nh Vy (tøc ThÕ An) - hy sinh ngµy 5-
12-1951; th−ëng Hu©n ch−¬ng Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt cho ®ång
bµo MÌo x· Tó LÖ, huyÖn V¨n ChÊn, tØnh Yªn B¸i.
- QuyÕt ®Þnh sè 160-Q§, ngµy 16-5-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña ph¹m nh©n.
- S¾c lÖnh sè 161-SL, ngµy 19-5-1953, th−ëng Hu©n ch−¬ng
Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt cho bé ®éi KiÕn An.
- S¾c lÖnh sè 162-SL, ngµy 20-5-1953, vÒ viÖc lÊy ®ång b¹c
Ng©n hµng Quèc gia ViÖt Nam lµm ®¬n vÞ tiÒn tÖ trong toµn quèc
kÓ tõ ngµy 1-6-1953.
- QuyÕt ®Þnh sè 164-Q§, ngµy 22-5-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 165-Q§, ngµy 22-5-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 166-Q§, ngµy 30-6-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n tö h×nh cña b¶y ph¹m nh©n can téi lµm tay sai cho Ph¸p vµ ©n
gi¶m ¸n tö h×nh xuèng khæ sai chung th©n cho mét ph¹m nh©n.
- S¾c lÖnh sè 169-SL, ngµy 18-7-1953, bæ nhiÖm c¸c chøc vô:
Ch¸nh V¨n phßng Bé C«ng an, Gi¸m ®èc Vô B¶o vÖ chÝnh trÞ,
Gi¸m ®èc vµ Phã Gi¸m ®èc Vô TrÞ an - Hµnh chÝnh, Phã Gi¸m ®èc
Vô ChÊp ph¸p vµ Côc phã Côc C¶nh vÖ.
- S¾c lÖnh sè 170-SL, ngµy 18-7-1953, bæ nhiÖm «ng Lª Thµnh
gi÷ chøc Phã Chñ tÞch ñy ban Kh¸ng chiÕn Liªn khu III.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 562
- S¾c lÖnh sè 171-SL, ngµy 18-7-1953, chÊp nhËn ®¬n xin tõ
chøc cña «ng §inh V¨n §øc, ñy viªn ñy ban Kh¸ng chiÕn hµnh
chÝnh Liªn khu IV.
- S¾c lÖnh sè 172-SL, ngµy 28-7-1953, chØ ®Þnh ng−êi bæ sung
vµo ñy ban Kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh Liªn khu ViÖt B¾c.
- QuyÕt ®Þnh sè 173-Q§ vµ QuyÕt ®Þnh sè 174-Q§, b¸c ®¬n xin
©n gi¶m ¸n cña ph¹m nh©n.
- S¾c lÖnh sè 176-SL, ngµy 18-8-1953, söa ®æi §iÒu 12 vµ §iÒu
26 b¶n §iÒu lÖ t¹m thêi thuÕ n«ng nghiÖp ®Ó gi¶m nhÑ sù ®ãng gãp
cña nh©n d©n, nhÊt lµ nh©n d©n nghÌo.
- QuyÕt ®Þnh sè 177-Q§, ngµy 18-8-1953, ©n gi¶m ¸n tö h×nh
xuèng 20 n¨m tï cho mét ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 178-Q§, ngµy 18-8-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña ph¹m nh©n vµ ©n gi¶m ¸n cho mét sè ph¹m nh©n.
- S¾c lÖnh sè 179-SL, ngµy 18-8-1953, cho phÐp «ng Nghiªm
Tö Tr×nh ®−îc tõ chøc ñy viªn ñy ban Kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh
Hµ Néi.
- QuyÕt ®Þnh sè 180-Q§, ngµy 18-8-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña mét ph¹m nh©n.
- S¾c lÖnh cuèi th¸ng 8-1953, tÆng th−ëng Hu©n ch−¬ng Kh¸ng
chiÕn h¹ng NhÊt, 4 Hu©n ch−¬ng Kh¸ng chiÕn h¹ng Nh×, 27 Hu©n
ch−¬ng Kh¸ng chiÕn h¹ng Ba vµ 9 b»ng khen cho c¸c ®¬n vÞ vµ c¸
nh©n cã nhiÒu thµnh tÝch trong s¶n xuÊt vµ chiÕn ®Êu.
- S¾c lÖnh sè 182A-SL, ngµy 2-9-1953, th−ëng Hu©n ch−¬ng
Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt cho nhiÒu c¸ nh©n vµ mét ®¬n vÞ cã nhiÒu
thµnh tÝch xuÊt s¾c trong s¶n xuÊt vµ chiÕn ®Êu.
- S¾c lÖnh sè 182B-SL, ngµy 2-9-1953, th−ëng Hu©n ch−¬ng
Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt cho c¸c chuyªn gia Trung Quèc cã nhiÒu
®ãng gãp cho ViÖt Nam.
- S¾c lÖnh sè 184-SL, ngµy 6-9-1953, bæ nhiÖm Phã Gi¸m ®èc
Vô Tæ chøc vµ c¸n bé thuéc Bé Néi vô.
danh môc c¸c s¾c lÖnh vµ quyÕt ®Þnh... 563
- S¾c lÖnh sè 185-SL, ngµy 6-9-1953, bæ nhiÖm Gi¸m ®èc Nha
C«ng chÝnh.
- QuyÕt ®Þnh sè 186-Q§, ngµy 6-9-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña mét ph¹m nh©n.
- S¾c lÖnh sè 187-SL, ngµy 18-9-1953, chØ ®Þnh «ng Lª Trung
To¶n lµm ñy viªn ñy ban Kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh Hµ Néi thay
«ng Nghiªm Tö Tr×nh ®· ®−îc phÐp tõ chøc. - QuyÕt ®Þnh sè 188-Q§, ngµy 18-9-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m ¸n
cña mét ph¹m nh©n can téi cÇm ®Çu tæ chøc l−u manh trém c−íp.
- QuyÕt ®Þnh sè 189-Q§, ngµy 18-9-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña ba ph¹m nh©n can téi cÇm ®Çu mét tæ chøc lµm tay sai
cho giÆc.
- QuyÕt ®Þnh sè 190-Q§, ngµy 15-10-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña mét ph¹m nh©n can téi lµm néi gi¸n.
- S¾c lÖnh sè 191-SL, ngµy 12-11-1953, cho phÐp «ng NguyÔn
Xu©n Ngäc tõ chøc Th− ký Ban Kinh tÕ - Tµi chÝnh cña ChÝnh phñ
tõ ngµy 1-11-1953.
- S¾c lÖnh sè 193-SL, ngµy 15-11-1953, th−ëng Hu©n ch−¬ng
Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt cho 17 ®¬n vÞ.
- S¾c lÖnh sè 194-SL, ngµy 15-11-1953, th−ëng Hu©n ch−¬ng
Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt cho cô Hµ §×nh Th©n, x· T©n D©n, huyÖn
Yªn Dòng, tØnh B¾c Giang cã chÝn con tßng qu©n.
- QuyÕt ®Þnh ngµy 21-11-1953, tÆng Hu©n ch−¬ng Kh¸ng chiÕn h¹ng Nh× cho nh©n d©n vµ c¸c ®¬n vÞ d©n c«ng x· H−ng Kh¸nh,
huyÖn TrÊn Yªn, tØnh Yªn B¸i vµ 3 Hu©n ch−¬ng Kh¸ng chiÕn
h¹ng Ba cho ba c¸ nh©n ®· lËp nhiÒu thµnh tÝch xuÊt s¾c trong
c«ng t¸c cÇu ®−êng.
- QuyÕt ®Þnh sè 195-Q§, ngµy 10-12-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m
¸n cña hai ph¹m nh©n can téi lµm tay sai cho giÆc vµ ©n gi¶m ¸n
tö h×nh xuèng tï chung th©n cho mét ph¹m nh©n kh¸c.
- QuyÕt ®Þnh sè 196-Q§, ngµy 10-12-1953, b¸c ®¬n xin ©n gi¶m ¸n cña b¶y ph¹m nh©n can téi lµm tay sai cho giÆc vµ ©n gi¶m ¸n
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 564
tö h×nh xuèng tï chung th©n cho mét ph¹m nh©n, xuèng 20 n¨m
tï cho ba ph¹m nh©n.
- S¾c lÖnh sè 197-SL, ngµy 19-12-1953, c«ng bè thi hµnh LuËt
c¶i c¸ch ruéng ®Êt do Quèc héi n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa
khãa I, kú häp thø ba th«ng qua ngµy 4-12-1953.
- S¾c lÖnh sè 198-SL, ngµy 20-12-1953, chØ ®Þnh «ng TrÇn Kiªn (tøc
Ch©u) lµm ñy viªn ñy ban Kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh Khu T¶ ng¹n.
N¨m 1954
- S¾c lÖnh sè 199-SL, ngµy 4-1-1954, th−ëng Hu©n ch−¬ng
Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt cho cô §Æng §øc Hµm, x· Minh Phó,
huyÖn Nam Trùc, tØnh Nam §Þnh cã s¸u con tßng qu©n.
- S¾c lÖnh sè 200-SL, ngµy 15-2-1954, tÆng th−ëng Hu©n
ch−¬ng Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt cho «ng M· §¹t VÖ, Cè vÊn qu©n
sù Trung Quèc t¹i §¹i ®oµn 351.
- S¾c lÖnh sè 201-SL, ngµy 15-2-1954, tÆng th−ëng Hu©n ch−¬ng Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt cho ®ång bµo vµ c¸n bé Khu T©y
B¾c; «ng TrÇn X−¬ng, chiÕn sÜ qu©n ®éi Liªn khu V; «ng Bïi
H−¬ng ChÊt (truy tÆng), ñy viªn ñy ban Kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh
Khu T¶ ng¹n.
- QuyÕt ®Þnh sè 202-Q§, ngµy 12-2-1954, b¸c ®¬n xin ©n x¸ téi
cña hai ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 203-Q§, ngµy 1-4-1954, b¸c ®¬n xin ©n x¸ téi
cña mét ph¹m nh©n vµ ©n gi¶m ¸n tö h×nh cho mét ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 204-Q§, ngµy 26-4-1954, b¸c ®¬n xin ©n x¸ téi
cña mét ph¹m nh©n.
- S¾c lÖnh sè 205-SL, ngµy 24-4-1954, chØ ®Þnh Chñ tÞch vµ c¸c
ñy viªn ñy ban Kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh Khu T©y B¾c.
- QuyÕt ®Þnh sè 206-Q§, ngµy 28-4-1954, b¸c ®¬n xin ©n x¸
téi cña ba ph¹m nh©n vµ ©n gi¶m ¸n xuèng 20 n¨m tï cho mét
ph¹m nh©n.
danh môc c¸c s¾c lÖnh vµ quyÕt ®Þnh... 565
- S¾c lÖnh sè 207B-SL, ngµy 1-5-1954, th−ëng Hu©n ch−¬ng
Kh¸ng chiÕn h¹ng NhÊt cho «ng NguyÔn ChiÕn M·, Côc tr−ëng
Côc Nghiªn cøu thuéc Tæng côc ChÝnh trÞ, Bé Quèc phßng.
- QuyÕt ®Þnh sè 208-Q§, ngµy 20-6-1954, ©n gi¶m ¸n tö h×nh
xuèng tï chung th©n cho mét ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 209-Q§, ngµy 20-6-1954, ©n gi¶m ¸n tö h×nh
xuèng tï chung th©n cho mét ph¹m nh©n. - S¾c lÖnh sè 210-SL, ngµy 20-6-1954, quy ®Þnh viÖc th−ëng B¶ng
vµng danh dù vµ B¶ng gia ®×nh vÎ vang cho bé ®éi ®Þa ph−¬ng.
- QuyÕt ®Þnh sè 211-Q§, ngµy 10-7-1954, b¸c ®¬n xin ©n x¸ téi
cho mét ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 212-Q§, ngµy 10-7-1954, ©n gi¶m ¸n xuèng 15
n¨m tï cho mét ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 213-Q§, ngµy 10-7-1954, b¸c ®¬n xin ©n x¸ téi
cña b¶y ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 214-Q§ vµ QuyÕt ®Þnh sè 215-Q§, ngµy 10-7-
1954, ©n gi¶m ¸n xuèng tï chung th©n cho ba ph¹m nh©n.
- QuyÕt ®Þnh sè 216-Q§, ngµy 10-7-1954, b¸c ®¬n xin ©n x¸ téi
cña mét ph¹m nh©n.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 566
567
CHó THÝCH Vµ
B¶N CHØ DÉN T£N NG¦êI
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 568
569
CHó THÝCH
1. ChiÕn dÞch Quang Trung (ChiÕn dÞch Hµ Nam Ninh): TiÕn hµnh
tõ ngµy 28-5 ®Õn ngµy 20-6-1951, do Bé Tæng t− lÖnh Qu©n ®éi nh©n d©n
ViÖt Nam trùc tiÕp chØ huy, nh»m ph¸ vì phßng tuyÕn s«ng §¸y cña thùc
d©n Ph¸p ë mÆt trËn Hµ Nam Ninh thuéc ®Þa bµn ba tØnh Hµ Nam, Nam
§Þnh, Ninh B×nh ngµy nay. Tham gia chiÕn dÞch nµy cã ba ®¹i ®oµn (308,
304, 320) cïng n¨m ®¹i ®éi s¬n ph¸o, mét trung ®oµn c«ng binh vµ lùc
l−îng vò trang ®Þa ph−¬ng. KÕt qu¶, Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam ®·
lo¹i khái vßng chiÕn ®Êu kho¶ng 4.000 qu©n ®Þch, gi¶i phãng vµ x©y dùng
®Þa bµn ho¹t ®éng ë mét sè ®Þa ph−¬ng nh− B×nh Lôc, Lý Nh©n, Hµ Nam,
®Èy m¹nh chiÕn tranh du kÝch ë ®ång b»ng B¾c Bé. Tr.4.
2. Héi nghÞ lÇn thø t− Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng (kho¸ II):
Häp tõ ngµy 25 ®Õn ngµy 30-1-1953. Héi nghÞ ®· th¶o luËn vµ hoµn toµn
nhÊt trÝ víi b¶n b¸o c¸o cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vµ b¶n b¸o c¸o cña
®ång chÝ Tr−êng Chinh vÒ t×nh h×nh, nhiÖm vô vµ c«ng t¸c trong n¨m
1953. Héi nghÞ ®· kiÓm ®iÓm viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt cña
§¶ng vµ quyÕt ®Þnh chñ tr−¬ng ph¸t ®éng quÇn chóng triÖt ®Ó gi¶m t«,
gi¶m tøc, tiÕn tíi thùc hiÖn c¶i c¸ch ruéng ®Êt ngay trong kh¸ng chiÕn.
Héi nghÞ còng ®· ra nghÞ quyÕt vÒ c¸c mÆt qu©n sù, kinh tÕ, tµi chÝnh,
c«ng t¸c vïng sau l−ng ®Þch vµ mét sè vÊn ®Ò vÒ tæ chøc, x©y dùng §¶ng.
Héi nghÞ lÇn thø t− cña Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng (khãa II)
®¸nh dÊu mét b−íc chuyÓn biÕn quan träng trong viÖc kÕt hîp chÆt chÏ
hai nhiÖm vô c¸ch m¹ng ph¶n ®Õ vµ ph¶n phong cña §¶ng trong kh¸ng
chiÕn. Tr.22.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 570
3. Héi nghÞ hßa b×nh ch©u ¸ vµ Th¸i B×nh D−¬ng: Häp tõ ngµy 2-10
®Õn ngµy 13-10-1952 t¹i B¾c Kinh (Trung Quèc). Dù Héi nghÞ cã 429 ®¹i
biÓu nh©n d©n c¸c n−íc ch©u ¸, ch©u óc, B¾c Mü, Trung Mü, Nam Mü,
®¹i biÓu cña n¨m tæ chøc quèc tÕ vµ mét sè nh©n sÜ c¸c n−íc ®−îc mêi.
Héi nghÞ ®−îc tæ chøc nh»m t¨ng c−êng t×nh ®oµn kÕt gi÷a nh©n
d©n c¸c n−íc ch©u ¸ vµ Th¸i B×nh D−¬ng, ®Èy m¹nh phong trµo b¶o vÖ
hßa b×nh ë khu vùc nµy, c« lËp bän ®Õ quèc g©y chiÕn mµ ®øng ®Çu lµ ®Õ
quèc Mü.
VÊn ®Ò träng t©m mµ Héi nghÞ th¶o luËn lµ vÊn ®Ò ®éc lËp d©n téc
vµ b¶o vÖ hßa b×nh. Héi nghÞ kh¼ng ®Þnh: §Êu tranh cho ®éc lËp d©n
téc vµ ®Êu tranh cho hßa b×nh thÕ giíi lµ mét. Héi nghÞ ®· v¹ch ra
ch−¬ng tr×nh ho¹t ®éng cô thÓ nh»m ®oµn kÕt vµ ®Èy m¹nh h¬n n÷a
phong trµo hßa b×nh cña c¸c d©n téc ch©u ¸ vµ Th¸i B×nh D−¬ng. Héi
nghÞ ®ßi chÊm døt chiÕn tranh ë TriÒu Tiªn, ViÖt Nam, Lµo, Campuchia,
M· Lai, v.v.. Tr.23.
4. Héi nghÞ kinh tÕ thÕ giíi: Häp tõ ngµy 3-4 ®Õn ngµy 12-4-1952 t¹i
M¸txc¬va, gåm ®¹i diÖn c¸c nhãm kinh doanh, c¸c nhµ kinh tÕ, c¸c nhµ
ho¹t ®éng c«ng ®oµn vµ hîp t¸c x· cña 49 n−íc. Héi nghÞ ®· ra th«ng
c¸o kh¼ng ®Þnh r»ng, sù kh¸c nhau gi÷a c¸c chÕ ®é kinh tÕ vµ x· héi
kh«ng ph¶i lµ nh÷ng trë ng¹i cho viÖc më réng sù hîp t¸c quèc tÕ vÒ
mÆt kinh tÕ, dùa trªn c¬ së b×nh ®¼ng vµ cïng cã lîi.
Héi nghÞ còng th«ng qua b¶n hiÖu triÖu göi §¹i héi ®ång Liªn
hîp quèc; ®Ò nghÞ triÖu tËp mét héi nghÞ ®¹i biÓu c¸c chÝnh phñ cã sù
tham gia cña c¸c nhãm kinh doanh vµ c¸c ®oµn thÓ nh©n d©n cña tÊt
c¶ c¸c n−íc, nh»m xóc tiÕn më réng th−¬ng m¹i quèc tÕ. Héi nghÞ
kinh tÕ thÕ giíi ®· thµnh lËp ñy ban Xóc tiÕn ph¸t triÓn th−¬ng m¹i
quèc tÕ. Tr.23.
5. ChiÕn dÞch Hßa B×nh: Trung tuÇn th¸ng 11-1951, thùc hiÖn kÕ
ho¹ch §ê L¸t ®ê T¸txinhi, thùc d©n Ph¸p ®· më cuéc cµn quÐt lªn vïng
Hßa B×nh, ©m m−u lËp l¹i hµnh lang §«ng - T©y, chÆn ®−êng tiÕp tÕ cña
ta, lËp “xø M−êng tù trÞ” hßng chia rÏ c¸c d©n téc thiÓu sè, tiªu diÖt bé
®éi chñ lùc cña ta vµ giµnh l¹i thÕ chñ ®éng trªn chiÕn tr−êng B¾c Bé.
Chó thÝch 571
Lùc l−îng ®−îc chóng huy ®éng cho cuéc hµnh qu©n nµy gåm 20 tiÓu
®oµn tinh nhuÖ, lóc cao nhÊt lªn tíi 29 tiÓu ®oµn, cã kh«ng qu©n, ph¸o
binh vµ c¬ giíi yÓm trî.
N¾m v÷ng ©m m−u vµ thñ ®o¹n cña ®Þch, ngµy 24-11-1951, Trung
−¬ng §¶ng ra ChØ thÞ vÒ nhiÖm vô ph¸ cuéc tÊn c«ng Hßa B×nh cña ®Þch.
ChØ thÞ v¹ch râ, nhiÖm vô cña ta trong chiÕn dÞch nµy lµ tiªu diÖt ®Þch ë
mÆt trËn chÝnh diÖn, ®Èy m¹nh chiÕn tranh du kÝch ë vïng sau l−ng ®Þch,
më réng c¸c khu c¨n cø du kÝch.
Thùc hiÖn ChØ thÞ cña Trung −¬ng §¶ng, c¸c lùc l−îng vò trang vµ
nh©n d©n ta ®· chiÕn ®Êu dòng c¶m trªn c¸c mÆt trËn. ë mÆt trËn
chÝnh diÖn, qu©n ta ®¸nh ®Þch trªn c¶ ba ph©n khu: Chî BÕn, s«ng §µ
vµ Hßa B×nh, víi c¸c chiÕn th¾ng vang déi ë Tu Vò, ®−êng sè 6, s«ng
§µ, v.v.. ë mÆt trËn sau l−ng ®Þch, chiÕn tranh du kÝch ph¸t triÓn rÊt
m¹nh ë VÜnh Yªn, B¾c Ninh, Ninh B×nh, v.v.. Tr−íc sù tiÕn c«ng cña ta
ë c¶ hai mÆt trËn, ngµy 23-2-1952, qu©n ®Þch ph¶i rót ch¹y khái Hßa
B×nh. Tæng kÕt chiÕn dÞch, qu©n ta ®· lo¹i khái vßng chiÕn ®Êu 22.000
tªn ®Þch (riªng ë mÆt trËn Hßa B×nh, sè ®Þch bÞ tiªu diÖt lµ h¬n 6.000
tªn), b¾n r¬i 13 m¸y bay, b¾n ch¸y 23 tµu chiÕn vµ can«, ph¸ huû 17 xe
t¨ng vµ xe bäc thÐp, thu nhiÒu ®å dïng qu©n sù. H¬n 2 triÖu d©n vµ mét
vïng ®Êt ®ai réng lín ®−îc gi¶i phãng. Tr.26.
6. ChiÕn dÞch T©y B¾c: Thùc hiÖn ph−¬ng ch©m t¸c chiÕn tr¸nh chç
m¹nh, ®¸nh vµo nh÷ng h−íng quan träng vÒ chiÕn l−îc mµ ®Þch t−¬ng ®èi
yÕu, nh»m vµo chç s¬ hë cña ®Þch mµ ®¸nh ®Þch, ®Çu th¸ng 9-1952,
Bé ChÝnh trÞ Trung −¬ng §¶ng quyÕt ®Þnh më ChiÕn dÞch T©y B¾c nh»m
tiªu diÖt mét bé phËn quan träng sinh lùc ®Þch, gi¶i phãng mét phÇn l·nh
thæ vµ nh©n d©n c¸c d©n téc ë ®©y, ph¸ tan m−u ®å lËp “xø Th¸i tù trÞ”
cña ®Þch. ChiÕn dÞch më ®Çu b»ng trËn tiÕn c«ng cña bé ®éi ta vµo ph©n
khu NghÜa Lé, ngµy 14-10-1952.
Ho¶ng sî tr−íc søc tiÕn c«ng cña qu©n ta, ngµy 29-10-1952, thùc d©n
Ph¸p huy ®éng lùc l−îng ë ®ång b»ng më cuéc hµnh qu©n Loren lªn cµn
quÐt vïng Phó Thä hßng ph¸ rèi hËu ph−¬ng, hót bít chñ lùc cña ta ®Ó
®ì ®ßn ë T©y B¾c.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 572
Víi quyÕt t©m cao ®é, qu©n vµ d©n ta kh«ng nh÷ng liªn tiÕp tiÕn c«ng
c¸c cø ®iÓm cña ®Þch ë T©y B¾c, ®uæi chóng tíi s¸t biªn giíi ViÖt - Lµo, mµ
cßn bÎ g·y cuéc hµnh qu©n Loren, b¶o vÖ v÷ng ch¾c hËu ph−¬ng cña ta.
Sau h¬n hai th¸ng chiÕn ®Êu, qu©n ta ®· lo¹i khái vßng chiÕn ®Êu
h¬n 6.000 tªn ®Þch, thu nhiÒu vò khÝ vµ ®å dïng qu©n sù. Mét vïng l·nh
thæ réng 28.500 km2, víi 25 v¹n d©n ®−îc gi¶i phãng, c¨n cø ®Þa kh¸ng
chiÕn ®−îc cñng cè vµ më réng, ©m m−u lËp “xø Th¸i tù trÞ” cña ®Þch bÞ
®Ëp tan. Tr.26.
7. C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m: Cuéc c¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n
d©n ë ViÖt Nam, diÔn ra vµ th¾ng lîi vµo th¸ng 8-1945.
Th¸ng 8-1945, khi ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai s¾p kÕt thóc, thùc
hiÖn chñ tr−¬ng Tæng khëi nghÜa cña Trung −¬ng §¶ng vµ LÖnh Tæng
khëi nghÜa cña Tæng bé ViÖt Minh, h−ëng øng Th− kªu gäi Tæng khëi
nghÜa cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, nh©n d©n c¶ n−íc tõ Nam ®Õn B¾c
nhÊt tÒ ®øng lªn khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn.
Tõ ngµy 14-8 ®Õn ngµy 18-8, nhiÒu x·, huyÖn ë hÇu hÕt c¸c tØnh miÒn
B¾c vµ Thanh Hãa, NghÖ An, Hµ TÜnh, Qu¶ng Ng·i, Kh¸nh Hßa, Mü
Tho, Sa §Ðc ®· næi dËy giµnh chÝnh quyÒn. Ngµy 18-8, c¸c tØnh B¾c
Giang, H¶i D−¬ng, Hµ TÜnh, Qu¶ng Nam giµnh chÝnh quyÒn ë tØnh lþ.
Ngµy 19-8, Tæng khëi nghÜa ®· giµnh ®−îc th¾ng lîi ë Thñ ®« Hµ Néi.
§Õn ngµy 28-8, Tæng khëi nghÜa th¾ng lîi trong c¶ n−íc. Ngµy 2-9-1945,
t¹i cuéc mÝt tinh lín ë v−ên hoa Ba §×nh, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· long
träng tuyªn bè tr−íc nh©n d©n ViÖt Nam vµ thÕ giíi: N−íc ViÖt Nam D©n
chñ Céng hßa ra ®êi.
C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m ë ViÖt Nam lµ cuéc c¸ch m¹ng d©n téc d©n
chñ nh©n d©n ®iÓn h×nh ë mét n−íc thuéc ®Þa nöa phong kiÕn, do giai cÊp
c«ng nh©n l·nh ®¹o. Th¾ng lîi cña C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m ®· ®−a d©n
téc ViÖt Nam b−íc vµo kû nguyªn míi: kû nguyªn ®éc lËp tù do vµ chñ
nghÜa x· héi. §ã lµ th¾ng lîi cña ®−êng lèi gi−¬ng cao ngän cê ®éc lËp d©n
téc, d©n chñ cña giai cÊp c«ng nh©n, kÕt hîp chÆt chÏ hai nhiÖm vô chèng
®Õ quèc vµ chèng phong kiÕn. §ã lµ th¾ng lîi cña ®−êng lèi ®oµn kÕt toµn
d©n, sö dông b¹o lùc c¸ch m¹ng ®Ó lËt ®æ ¸ch thèng trÞ cña ®Õ quèc vµ
Chó thÝch 573
phong kiÕn. §ã lµ sù tµi t×nh, s¸ng t¹o cña §¶ng ta trong viÖc t¹o thêi c¬,
n¾m v÷ng thêi c¬, tiÕn hµnh khëi nghÜa giµnh chÝnh quyÒn trong c¶ n−íc.
Thµnh c«ng cña C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m ë ViÖt Nam ®· t¹o thêi c¬
cho nh©n d©n Lµo lµm C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m ë Lµo th¾ng lîi, nh©n d©n
Campuchia cã thªm ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn phong trµo c¸ch
m¹ng. §ã còng lµ th¾ng lîi cña c¸c lùc l−îng c¸ch m¹ng, d©n chñ vµ tiÕn
bé trªn thÕ giíi trong cuéc ®Êu tranh chèng chñ nghÜa ®Õ quèc, v× hßa
b×nh, ®éc lËp d©n téc, d©n chñ vµ chñ nghÜa x· héi. Tr.30.
8. C¶i c¸ch ruéng ®Êt: Lµ mét nhiÖm vô vµ néi dung c¬ b¶n cña c¸ch
m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n d©n, nh»m môc ®Ých xãa bá chÕ ®é ruéng ®Êt
phong kiÕn, ®Þa chñ, thùc hiÖn khÈu hiÖu “Ng−êi cµy cã ruéng”, ®−îc tiÕn
hµnh tõ th¸ng 11-1953 ®Õn th¸ng 7-1956.
Thùc hiÖn c¶i c¸ch ruéng ®Êt, §¶ng vµ ChÝnh phñ ®· ph¸t ®éng quÇn
chóng thùc hiÖn víi c¸c h×nh thøc kh¸c nhau nh−: hiÕn ruéng ®Êt, tÞch
thu, tr−ng thu, tr−ng mua, tïy theo th¸i ®é chÝnh trÞ cña tõng ng−êi vµ
®em ruéng ®Êt chia cho tÇng líp cè n«ng, bÇn n«ng vµ trung n«ng líp
d−íi. C¶i c¸ch ruéng ®Êt ®· t¹o ra chuyÓn biÕn to lín vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ
vµ x· héi; quan hÖ s¶n xuÊt ë n«ng th«n ®−îc ®æi míi, søc s¶n xuÊt to lín
cña n«ng th«n ®−îc gi¶i phãng, t¹o ®iÒu kiÖn b−íc sang mét giai ®o¹n
míi trong ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi ë n«ng th«n; gãp phÇn quan
träng vµo th¾ng lîi cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p vµ vµo viÖc cñng cè
miÒn B¾c sau khi miÒn B¾c ®−îc hoµn toµn gi¶i phãng. Song, qu¸ tr×nh
thùc hiÖn c¶i c¸ch ruéng ®Êt ®· cã mét sè sai lÇm nghiªm träng. T¹i Héi
nghÞ lÇn thø 10 Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng (kho¸ II), §¶ng ®· tæng kÕt
c¶i c¸ch ruéng ®Êt vµ c«ng khai tù phª b×nh tr−íc nh©n d©n vÒ nh÷ng sai
lÇm trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn vµ kÞp thêi ®−a ra chñ tr−¬ng söa ch÷a sai
lÇm. Tr.31.
9. MÆt trËn Liªn - ViÖt: Thµnh lËp vµo th¸ng 3-1951 trªn c¬ së thèng
nhÊt hai tæ chøc mÆt trËn: ViÖt Nam ®éc lËp ®ång minh (ViÖt Minh) vµ
Héi Liªn hiÖp quèc d©n ViÖt Nam (Liªn ViÖt) nh»m cñng cè vµ më réng
khèi ®¹i ®oµn kÕt toµn d©n, ®¸p øng yªu cÇu míi cña cuéc kh¸ng chiÕn
chèng thùc d©n Ph¸p ®ang b−íc vµo thêi kú quyÕt liÖt.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 574
MÆt trËn Liªn - ViÖt gåm cã c¸c thµnh viªn lµ: §¶ng Lao ®éng ViÖt
Nam, c¸c ®oµn thÓ, t«n gi¸o vµ c¸c ®¶ng ph¸i, nh©n sÜ yªu n−íc cïng
®oµn kÕt ®Êu tranh cho môc ®Ých chung lµ tiªu diÖt thùc d©n Ph¸p,
®¸nh b¹i can thiÖp Mü, ®−a sù nghiÖp kh¸ng chiÕn, kiÕn quèc ®Õn
th¾ng lîi.
Sau th¾ng lîi cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, tr−íc t×nh h×nh míi
cña sù nghiÖp ®Êu tranh giµnh ®éc lËp vµ thèng nhÊt ®Êt n−íc, thùc hiÖn
NghÞ quyÕt Trung −¬ng 8 (kho¸ II), nh»m më réng h¬n n÷a khèi ®¹i ®oµn
kÕt toµn d©n, th¸ng 9-1955, MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam ®−îc thµnh lËp,
tiÕp tôc sù nghiÖp cña MÆt trËn Liªn - ViÖt. Tr.32.
10. ChÝnh s¸ch kinh tÕ míi (NEP): ChÝnh s¸ch kinh tÕ cña n−íc
Nga X«viÕt do V.I. Lªnin ®Ò x−íng vµo th¸ng 3-1921 víi néi dung:
lÊy th−¬ng nghiÖp lµm kh©u trung t©m ®Ó kh«i phôc kinh tÕ, thay
thÕ chÕ ®é tr−ng thu l−¬ng thùc b»ng thuÕ l−¬ng thùc, thùc hiÖn chÕ
®é n«ng d©n ®−îc tù do trao ®æi n«ng s¶n; ®Æt c¸c xÝ nghiÖp nhµ n−íc
trªn c¬ së h¹ch to¸n kinh tÕ, sö dông chñ nghÜa t− b¶n nhµ n−íc vµ
t« nh−îng cho t− b¶n ngo¹i quèc nh»m phôc vô lîi Ých x©y dùng chñ
nghÜa x· héi... §©y lµ chÝnh s¸ch x©y dùng nÒn kinh tÕ hµng hãa vËn
®éng theo c¬ chÕ thÞ tr−êng tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi trong mét thêi
kú dµi. Tr.82.
11. ChiÕn dÞch Th−îng Lµo: Tõ ngµy 8-4 ®Õn ngµy 3-5-1953, Qu©n
®éi nh©n d©n ViÖt Nam phèi hîp cïng qu©n gi¶i phãng PathÐt Lµo më
chiÕn dÞch Th−îng Lµo, tiÕn c«ng qu©n Ph¸p ë SÇm N−a.
Sau khi thÊt b¹i ë T©y B¾c, ®Þch t¨ng c−êng phßng thñ Th−îng Lµo,
x©y dùng thÞ x· SÇm N−a thµnh mét tËp ®oµn cø ®iÓm cã ba tiÓu ®oµn
®ãng gi÷. Liªn qu©n c¸ch m¹ng Lµo - ViÖt ®· tiÕn c«ng tiªu diÖt 3 tiÓu
®oµn vµ 10 ®¹i ®éi ®Þch. Toµn bé tØnh SÇm N−a, mét phÇn tØnh Xiªng
Kho¶ng vµ tØnh Ph«ngxal× víi 30 v¹n d©n ®· ®−îc gi¶i phãng. C¨n cø
kh¸ng chiÕn cña Lµo ®−îc më réng nèi liÒn víi vïng T©y B¾c cña ViÖt
Nam, t¹o thµnh thÕ uy hiÕp ®èi víi thùc d©n Ph¸p, ®Èy chóng lón s©u
vµo thÕ bÞ ®éng vµ ph©n t¸n binh lùc; ®ång thêi më ra mét h−íng míi cho
Chó thÝch 575
sù phèi hîp trªn chiÕn tr−êng ba n−íc §«ng D−¬ng, më ra côc diÖn míi
cho cuéc ®Êu tranh gi¶i phãng cña nh©n d©n Lµo.
Th¾ng lîi cña ChiÕn dÞch Th−îng Lµo lµ th¾ng lîi to lín cña tinh
thÇn quèc tÕ v« s¶n, th¾ng lîi cña t×nh ®oµn kÕt chiÕn ®Êu gi÷a hai d©n
téc ViÖt - Lµo. Tr.105.
12. C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi Nga: Cuéc c¸ch m¹ng v« s¶n th¾ng lîi
®Çu tiªn trªn thÕ giíi. Ngµy 7-11-1917 (tøc ngµy 25-10, theo lÞch Nga),
d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng B«nsªvÝch Nga, ®øng ®Çu lµ V.I. Lªnin, giai
cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng Nga ®· vïng dËy lËt ®æ chÝnh
quyÒn cña giai cÊp t− s¶n, thµnh lËp ChÝnh phñ X«viÕt do V.I.Lªnin
lµm Chñ tÞch. C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi Nga th¾ng lîi ®· ®Ëp tan bé
m¸y thèng trÞ cña c¸c giai cÊp bãc lét, lËp nªn nhµ n−íc kiÓu míi -
chÝnh quyÒn X«viÕt, mét h×nh thøc cña chuyªn chÝnh v« s¶n. Tõ ®ã,
n−íc Nga X«viÕt v÷ng b−íc tiÕn lªn vµ trë thµnh mét n−íc x· héi chñ
nghÜa hïng m¹nh.
C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi Nga th¾ng lîi ®· më ®Çu mét thêi ®¹i míi -
thêi ®¹i qu¸ ®é tõ chñ nghÜa t− b¶n lªn chñ nghÜa x· héi. C¸ch m¹ng
Th¸ng M−êi ®· thøc tØnh giai cÊp c«ng nh©n vµ toµn thÓ nh©n d©n bÞ ¸p
bøc, soi s¸ng con ®−êng cho c¸c d©n téc bÞ n« dÞch ®i tíi c¸ch m¹ng gi¶i
phãng vµ tiÕn lªn chñ nghÜa x· héi. Tr.109.
13. Nam Bé kh¸ng chiÕn: Ngµy 23-9-1945, thùc d©n Ph¸p ®−îc qu©n
®éi Anh gióp søc ®· næ sóng ®¸nh chiÕm mét sè trô së cña ta ë Sµi Gßn -
Chî Lín.
Ngay chiÒu h«m ®ã, d−íi sù l·nh ®¹o cña Xø ñy Nam Bé vµ ñy ban
kh¸ng chiÕn Nam Bé, nh©n d©n Sµi Gßn - Chî Lín ®· tæng ®×nh c«ng,
kh«ng hîp t¸c víi giÆc Ph¸p. Mét v¹n r−ìi tù vÖ cïng nh©n d©n lËp
ch−íng ng¹i vËt trªn ®−êng phè, ®¸nh tr¶ quyÕt liÖt qu©n x©m l−îc, më
®Çu cuéc kh¸ng chiÕn cña ®ång bµo Nam Bé chèng thùc d©n Ph¸p. Ngµy
23-9 trë thµnh ngµy truyÒn thèng lÞch sö - Ngµy Nam Bé kh¸ng chiÕn.
Tr.112.
14. Kh¸ng chiÕn toµn quèc: Sau C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m n¨m 1945,
nh©n d©n ta cÇn hßa b×nh ®Ó x©y dùng ®Êt n−íc vµ cñng cè lùc l−îng vÒ
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 576
mäi mÆt. Chóng ta ®· nh©n nh−îng vµ ký víi ChÝnh phñ Ph¸p HiÖp ®Þnh
s¬ bé ngµy 6-3-1946 vµ T¹m −íc ngµy 14-9-1946. Nh−ng “ta cµng nh©n
nh−îng, thùc d©n Ph¸p cµng lÊn tíi, v× chóng quyÕt chiÕm n−íc ta mét
lÇn n÷a”. Tr−íc nh÷ng hµnh ®éng x©m l−îc tr¾ng trîn cña thùc d©n
Ph¸p, ®ªm ngµy 19-12-1946, cuéc kh¸ng chiÕn toµn quèc bïng næ.
Tõ ®ã, ngµy 19-12 h»ng n¨m trë thµnh ngµy kû niÖm lín cña d©n téc
ta - Ngµy toµn quèc kh¸ng chiÕn. Tr.112.
15. KÕ ho¹ch M¸csan: KÕ ho¹ch viÖn trî kinh tÕ cña Mü cho c¸c n−íc
t− b¶n ch©u ¢u sau ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, do M¸csan, Bé tr−ëng
Ngo¹i giao Mü, ®Ò ra ngµy 5-6-1947.
Thùc chÊt cña kÕ ho¹ch M¸csan lµ thùc hiÖn m−u ®å cña ®Õ quèc Mü
nh»m khèng chÕ kinh tÕ, qu©n sù vµ can thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña
c¸c n−íc kh¸c. C¸c n−íc tiÕp nhËn kÕ ho¹ch M¸csan ph¶i dµnh cho
Mü nh÷ng ®Æc quyÒn cã tÝnh chÊt mét chiÒu; ph¶i ngõng bu«n b¸n víi
Liªn X« vµ c¸c n−íc d©n chñ nh©n d©n. PhÇn lín sè tiÒn mµ c¸c n−íc
nhËn ®−îc tõ kÕ ho¹ch M¸csan, do søc Ðp cña Mü, ®Òu chi vµo môc ®Ých
qu©n sù. Ngoµi ra, ®Õ quèc Mü cßn ®−îc phÐp x©y dùng nhiÒu c¨n cø
qu©n sù t¹i nh÷ng n−íc nµy. Tr.121.
16. Tæ chøc B¾c §¹i T©y D−¬ng: Tøc Tæ chøc HiÖp −íc B¾c §¹i T©y
D−¬ng hay Liªn minh B¾c §¹i T©y D−¬ng (viÕt t¾t lµ NATO), lµ khèi liªn
minh qu©n sù - chÝnh trÞ lín nhÊt cña c¸c n−íc ph−¬ng T©y tõ sau ChiÕn
tranh thÕ giíi thø hai do Mü cÇm ®Çu, ®−îc thµnh lËp trªn c¬ së HiÖp −íc
B¾c §¹i T©y D−¬ng ký t¹i Oasinht¬n ngµy 4-4-1949. HiÖp −íc quy ®Þnh:
Trong tr−êng hîp “cã cuéc tiÕn c«ng vò trang” vµo mét hoÆc mét sè n−íc
thµnh viªn th× c¸c n−íc kh¸c ph¶i nhanh chãng gióp ®ì, kÓ c¶ sö dông
lùc l−îng vò trang. Ngoµi lùc l−îng vò trang riªng cña tõng n−íc, Tæ
chøc HiÖp −íc B¾c §¹i T©y D−¬ng cã lùc l−îng thèng nhÊt d−íi sù chØ
huy cña Bé Tæng chØ huy Liªn minh khu vùc.
Tõ ngµy thµnh lËp, Tæ chøc HiÖp −íc B¾c §¹i T©y D−¬ng lu«n thùc
hiÖn chÝnh s¸ch ®Èy m¹nh ch¹y ®ua vò trang, ®Æc biÖt lµ viÖc t¨ng c−êng
søc m¹nh h¹t nh©n, t¹o nªn t×nh h×nh c¨ng th¼ng th−êng xuyªn ë ch©u
¢u vµ trªn thÕ giíi. Sau khi Tæ chøc HiÖp −íc V¸cxava gi¶i thÓ (1991), Tæ
Chó thÝch 577
chøc HiÖp −íc B¾c §¹i T©y D−¬ng vÉn kh¼ng ®Þnh sù tiÕp tôc tån t¹i cña
m×nh, ®ång thêi tiÕn hµnh c¶i tæ c¬ cÊu, më réng thµnh viªn, ®−a tæng sè
thµnh viªn lªn 26 n−íc nh»m t¨ng c−êng vai trß ë khu vùc vµ trªn thÕ
giíi. Tr.121.
17. Héi nghÞ Diªn Hång: Cuéc häp mÆt cña Th−îng hoµng TrÇn
Th¸nh T«ng víi ®¹i biÓu c¸c b« l·o trong n−íc t¹i ®iÖn Diªn Hång d−íi
triÒu nhµ TrÇn.
Th¸ng Ch¹p n¨m Gi¸p Th©n, niªn hiÖu ThiÖu B¶o thø s¸u (tõ ngµy
7-1 ®Õn ngµy 5-2-1285), Th−îng hoµng TrÇn Th¸nh T«ng ®· “cho gäi c¸c
phô l·o trong n−íc” vÒ kinh ®« Th¨ng Long, ®Æt tiÖc ë thÒm ®iÖn Diªn
Hång ®Ó hái kÕ ®¸nh giÆc. Tr¶ lêi cho c©u hái cña vua TrÇn “nªn hßa hay
nªn ®¸nh?”, c¸c phô l·o ®· ®ång thanh h« “®¸nh”, “v¹n ng−êi cïng nãi
nh− tõ mét miÖng”.
C¸c b« l·o ®· mang tíi vua TrÇn ý chÝ vµ c©u tr¶ lêi quyÕt chiÕn
cña nh©n d©n ë c¸c lé trong c¶ n−íc vµ còng mang tõ Th¨ng Long vÒ
kh¾p c¸c ®Þa ph−¬ng trong n−íc kh«ng khÝ quyÕt t©m chèng giÆc, gi÷
n−íc cña Héi nghÞ Diªn Hång, cña triÒu ®×nh, cæ vò mäi ng−êi tham
gia kh¸ng chiÕn.
Héi nghÞ Diªn Hång lµ mét cuéc häp mÆt ®¹i biÓu réng r·i nhÊt cña
toµn d©n téc trong lÞch sö phong kiÕn ViÖt Nam. Tr.169.
18. Tuyªn ng«n cña §¶ng Céng s¶n: T¸c phÈm do C. M¸c vµ
Ph. ¡ngghen viÕt tõ th¸ng 12-1847 ®Õn th¸ng 1-1848; ®−îc xuÊt b¶n lÇn
®Çu tiªn vµo th¸ng 2-1848 ë Lu©n §«n; sau ®ã ®−îc dÞch ra nhiÒu thø
tiÕng vµ xuÊt b¶n ë nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi.
Trong Tuyªn ng«n cña §¶ng Céng s¶n, C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen ®·
ph©n tÝch mét c¸ch khoa häc tÝnh tÊt yÕu lÞch sö cña c¸ch m¹ng v« s¶n vµ
vai trß lÞch sö lµ ng−êi ®µo må ch«n chñ nghÜa t− b¶n, s¸ng t¹o x· héi
míi - x· héi céng s¶n chñ nghÜa cña giai cÊp v« s¶n. Muèn vËy, giai cÊp
v« s¶n ph¶i x©y dùng chÝnh ®¶ng cña m×nh, thùc hiÖn c¸ch m¹ng v« s¶n,
thiÕt lËp chuyªn chÝnh v« s¶n, tiÕn hµnh x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ
chñ nghÜa céng s¶n.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 578
Tuyªn ng«n cña §¶ng Céng s¶n ®¸nh dÊu sù ra ®êi cña chñ nghÜa
céng s¶n khoa häc, tr×nh bµy mét c¸ch hoµn chØnh vµ cã hÖ thèng häc
thuyÕt vÒ chñ nghÜa x· héi khoa häc cña C. M¸c, lµ c−¬ng lÜnh chiÕn ®Êu
cña giai cÊp v« s¶n thÕ giíi.
Thùc tiÔn cña c¸ch m¹ng thÕ giíi h¬n nöa thÕ kû qua ®· chøng minh
sù ®óng ®¾n cña nh÷ng luËn ®iÓm c¬ b¶n trong Tuyªn ng«n cña §¶ng
Céng s¶n. Nã ®· thùc sù trë thµnh mét ngän ®uèc soi ®−êng cho giai cÊp
c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng n−íc ta trong sù nghiÖp ®Êu tranh giµnh
®éc lËp d©n téc vµ ®i lªn chñ nghÜa x· héi. Tr.175.
19. ChiÕn tranh ë TriÒu Tiªn: Cuéc chiÕn tranh kÐo dµi tõ n¨m 1950
®Õn n¨m 1953 trªn b¸n ®¶o TriÒu Tiªn. Tr−íc sù khiªu khÝch ë giíi tuyÕn
qu©n sù cña chÝnh quyÒn Nam TriÒu Tiªn, ngµy 25-6-1950, qu©n ®éi B¾c
TriÒu Tiªn ®· tiÕn vµo Nam TriÒu Tiªn ®Ó gi¸ng tr¶. LÊy cí ®ã, Liªn hîp
quèc do Mü thao tóng ®· chÊp thuËn nghÞ quyÕt sai tr¸i cho phÐp “Qu©n
®éi Liªn hîp quèc” do Mü vµ c¸c ®ång minh cña Mü vµo chiÕm ®ãng miÒn
B¾c TriÒu Tiªn.
Th¸ng 9-1950, qu©n ®éi Mü vµ lùc l−îng liªn quan ®· ®æ bé lªn b¸n
®¶o TriÒu Tiªn. Ch¼ng bao l©u, phÇn lín l·nh thæ ë B¾c TriÒu Tiªn ®· r¬i
vµo tay lùc l−îng can thiÖp vµ c¸c lùc l−îng B¾c TriÒu Tiªn ph¶i lïi tíi
s¸t biªn giíi Trung Quèc. Trong t×nh thÕ ®ã, ChÝnh phñ n−íc Céng hßa
Nh©n d©n Trung Hoa quyÕt ®Þnh göi Qu©n t×nh nguyÖn gióp n−íc Céng
hßa D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn. Ngµy 25-10-1950, Qu©n ®éi TriÒu
Tiªn vµ Qu©n t×nh nguyÖn Trung Quèc ®· lµm tiªu hao ®Þch vµ chuyÓn
sang ph¶n c«ng, tõng b−íc ®¸nh bËt qu©n Mü vµ c¸c n−íc phe Mü vÒ phÝa
nam vÜ tuyÕn 38.
Khi ®Õ quèc Mü x©m l−îc TriÒu Tiªn, Liªn X«, c¸c n−íc x· héi chñ
nghÜa vµ c¸c lùc l−îng tiÕn bé trªn thÕ giíi ®· ®Êu tranh ®ßi chÊm døt
chiÕn tranh vµ gi¶i quyÕt hßa b×nh vÊn ®Ò TriÒu Tiªn.
Tr−íc sù ®Êu tranh kiªn tr× cña Liªn X« vµ c¸c n−íc x· héi chñ
nghÜa, th¸ng 7-1953, ®Õ quèc Mü vµ c¸c lùc l−îng liªn qu©n ph¶i chÊp
nhËn viÖc ngõng b¾n vµ ký HiÖp ®Þnh ®×nh chiÕn ë TriÒu Tiªn. Tr.194.
Chó thÝch 579
20. §¹i chiÕn thø nhÊt: ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt (1914 - 1918),
b¾t ®Çu bïng næ ë ch©u ¢u tõ th¸ng 8-1914. Cuéc chiÕn tranh nµy nhanh
chãng lan réng kh¾p thÕ giíi, l«i cuèn nhiÒu n−íc ®Õ quèc vµ c¶ c¸c n−íc
thuéc ®Þa vµ phô thuéc. Thùc chÊt ®©y lµ mét cuéc xung ®ét ¸c liÖt gi÷a
c¸c n−íc ®Õ quèc lín ®Ó giµnh giËt quyÒn lîi, chia l¹i thÞ tr−êng thÕ giíi.
§Ó che ®Ëy ý ®å xÊu xa ®ã vµ lõa bÞp nh©n d©n c¸c n−íc t− b¶n còng nh−
c¸c n−íc thuéc ®Þa, bän ®Õ quèc ®· gäi cuéc chiÕn tranh nµy lµ “v× nh©n ®¹o”,
“v× c«ng lý”. ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt kÕt thóc vµo th¸ng 11-1918.
ChiÕn tranh thÕ giíi thø nhÊt l«i kÐo nhiÒu n−íc tham gia nh−ng
kh«ng gi¶i quyÕt ®−îc m©u thuÉn gi÷a c¸c n−íc ®Õ quèc mµ cßn ®Ó l¹i cho
ch©u ¢u nhiÒu hËu qu¶ chÝnh trÞ, kinh tÕ vµ nhiÒu nguy c¬ tiÒm Èn.
Tr.197.
21. §¹i chiÕn thø hai: ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai (1939 - 1945), lµ
cuéc chiÕn tranh do ph¸t xÝt §øc, ý, NhËt B¶n g©y ra víi ©m m−u chia l¹i
thÞ tr−êng thÕ giíi vµ tiªu diÖt n−íc Nga X«viÕt. Do tÝnh chÊt cña cuéc
chiÕn tranh vµ ©m m−u cña c¸c thÕ lùc ph¸t xÝt, cuéc chiÕn tranh næ ra ë
tõng vïng vµ cã tÝnh chÊt kh¸c nhau: lóc ®Çu mang tÝnh chÊt chiÕn tranh
®Õ quèc, sau ®ã trë thµnh chiÕn tranh chèng ph¸t xÝt cña phe §ång minh
(Liªn X«, Anh, Ph¸p, Mü,...) chèng phe Trôc ph¸t xÝt (§øc, ý, NhËt).
Víi quy m« vµ sù ¸c liÖt cña nã, ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai ®· cuèn
hót 72 n−íc víi 1.700 triÖu ng−êi vµo vßng chiÕn. Tæng sè qu©n tham
chiÕn lµ 110 triÖu ng−êi. GÇn 55 triÖu ng−êi bÞ chÕt vµ mét khèi l−îng
cña c¶i vËt chÊt khæng lå bÞ chiÕn tranh tiªu hñy.
KÕt qu¶ cña cuéc chiÕn tranh lµ sù th¾ng lîi cña lùc l−îng c¸c n−íc
§ång minh nh−: Liªn X«, Mü, Anh, v.v., trong ®ã Liªn X« ®ãng vai trß
quyÕt ®Þnh. C¸c lùc l−îng ph¸t xÝt ®· bÞ tiªu diÖt. Liªn X« kh«ng nh÷ng
®· giµnh th¾ng lîi vÎ vang trong cuéc chiÕn tranh gi÷ n−íc vÜ ®¹i (1941 -
1945) mµ cßn trùc tiÕp gi¶i phãng nhiÒu n−íc ch©u ¢u khái tai häa ph¸t xÝt.
Th¾ng lîi Êy t¹o ®iÒu kiÖn cho nhiÒu n−íc ch©u ¸ giµnh ®−îc thµnh
c«ng trong sù nghiÖp gi¶i phãng d©n téc. Tr.197.
22. §¶ng D©n chñ ViÖt Nam: Tæ chøc chÝnh trÞ cña mét bé phËn t−
s¶n d©n téc vµ thanh niªn trÝ thøc, sinh viªn ViÖt Nam yªu n−íc, tiÕn bé,
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 580
®−îc thµnh lËp ngµy 30-6-1944. Môc ®Ých, t«n chØ cña §¶ng D©n chñ
ViÖt Nam lµ ®Êu tranh cho ®éc lËp d©n téc, tù do, d©n chñ, d©n sinh
h¹nh phóc. Ngay sau khi thµnh lËp, §¶ng D©n chñ ViÖt Nam tù nguyÖn
®øng vµo hµng ngò MÆt trËn ViÖt Minh, tÝch cùc vËn ®éng trÝ thøc, c«ng
chøc vµ c¸c tÇng líp nh©n d©n kh¸c ë ®« thÞ, gãp phÇn cïng toµn d©n
®−a cuéc C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m n¨m 1945 ®Õn thµnh c«ng. Lµ mét
thµnh viªn tÝch cùc cña MÆt trËn Liªn ViÖt, cña MÆt trËn Tæ quèc ViÖt
Nam trong sù nghiÖp x©y dùng khèi ®oµn kÕt d©n téc, §¶ng D©n chñ
ViÖt Nam ®· gãp phÇn ®−a hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p vµ chèng
Mü ®Õn th¾ng lîi, më ®−êng ®−a c¶ n−íc tiÕn lªn theo ®Þnh h−íng x·
héi chñ nghÜa.
Sau khi c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc th¾ng lîi, ®Êt n−íc thèng nhÊt,
§¹i héi ®¹i biÓu §¶ng D©n chñ ViÖt Nam häp tõ ngµy 18-10 ®Õn ngµy 20-
10-1988 t¹i Hµ Néi ®· tæng kÕt qu¸ tr×nh lÞch sö, cèng hiÕn cña §¶ng ®èi
víi c¸ch m¹ng ViÖt Nam vµ tuyªn bè §¶ng kÕt thóc ho¹t ®éng. Tr.200.
23. §¶ng X· héi ViÖt Nam: Tæ chøc chÝnh trÞ cña bé phËn trÝ thøc
ViÖt Nam yªu n−íc, tiÕn bé vµ tÇng líp trÝ thøc thÕ hÖ C¸ch m¹ng Th¸ng
T¸m, ®−îc thµnh lËp ngµy 22-7-1946. Môc ®Ých, t«n chØ cña §¶ng X· héi
ViÖt Nam lµ ®Êu tranh v× ®éc lËp, thèng nhÊt cña Tæ quèc, v× chñ nghÜa
x· héi.
ViÖc thµnh lËp §¶ng X· héi ViÖt Nam ®· gãp phÇn më réng MÆt trËn
d©n téc thèng nhÊt, b¶o vÖ vµ cñng cè chÝnh quyÒn c¸ch m¹ng cßn non
trÎ, lµm thÊt b¹i ©m m−u l«i kÐo vµ chia rÏ trÝ thøc ViÖt Nam cña ®Õ quèc
vµ tay sai. Trong 42 n¨m ho¹t ®éng, §¶ng X· héi ViÖt Nam ®· ®em hÕt
søc m×nh ®ãng gãp vµo c«ng cuéc kh¸ng chiÕn vµ x©y dùng ®Êt n−íc, s¸t
c¸nh cïng toµn thÓ trÝ thøc vµ toµn d©n, hoµn thµnh c¸ch m¹ng d©n téc
d©n chñ nh©n d©n, më ®−êng ®−a c¶ n−íc tiÕn lªn theo ®Þnh h−íng x· héi
chñ nghÜa. §¹i héi ®¹i biÓu §¶ng X· héi ViÖt Nam häp trong hai ngµy 21
vµ 22-7-1988 ®· tæng kÕt qu¸ tr×nh lÞch sö, cèng hiÕn cña §¶ng ®èi víi
c¸ch m¹ng ViÖt Nam vµ tuyªn bè §¶ng kÕt thóc ho¹t ®éng. Tr.200.
24. B¸o Nh©n ®¹o (L'HumanitÐ): Tê b¸o h»ng ngµy cña §¶ng X· héi
Ph¸p do Gi¨ng Gi«rÐt s¸ng lËp n¨m 1904. Sau §¹i héi lÇn thø XVIII (§¹i
Chó thÝch 581
héi Tua) n¨m 1920, §¶ng Céng s¶n Ph¸p ®−îc thµnh lËp, b¸o Nh©n ®¹o
trë thµnh c¬ quan ng«n luËn chÝnh thøc cña §¶ng Céng s¶n Ph¸p.
Trong nh÷ng n¨m ho¹t ®éng ë n−íc ngoµi, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®·
viÕt nhiÒu bµi ®¨ng trªn b¸o Nh©n ®¹o, tè c¸o téi ¸c cña thùc d©n Ph¸p ë
c¸c thuéc ®Þa vµ kªu gäi nh©n d©n bÞ ¸p bøc ë c¸c thuéc ®Þa ®Êu tranh
giµnh ®éc lËp, tù do. Nhê nh÷ng ho¹t ®éng tÝch cùc cña Ng−êi, trong
nh÷ng n¨m 20 cña thÕ kû XX, b¸o Nh©n ®¹o th−êng xuyªn më môc ®¨ng
®Òu ®Æn c¸c bµi tuyªn truyÒn vÒ vÊn ®Ò thuéc ®Þa, gi¸o dôc giai cÊp c«ng
nh©n Ph¸p nhËn thøc ®óng vÊn ®Ò thuéc ®Þa vµ ñng hé phong trµo gi¶i
phãng d©n téc ë c¸c n−íc thuéc ®Þa vµ phô thuéc; kªu gäi ®oµn kÕt quèc
tÕ. Tr. 211.
25. Tuyªn ng«n ®éc lËp: V¨n kiÖn tuyªn bè thµnh lËp n−íc ViÖt Nam
D©n chñ Céng hßa do Chñ tÞch Hå ChÝ Minh - Chñ tÞch ChÝnh phñ l©m
thêi, so¹n th¶o vµ ®äc t¹i qu¶ng tr−êng Ba §×nh, Hµ Néi, ngµy 2-9-1945.
Tuyªn ng«n kh¼ng ®Þnh mét ch©n lý c¬ b¶n: “TÊt c¶ c¸c d©n téc trªn thÕ
giíi ®Òu sinh ra b×nh ®¼ng; d©n téc nµo còng cã quyÒn sèng, quyÒn sung
s−íng vµ quyÒn tù do”. Tuyªn ng«n ®· lªn ¸n chÝnh s¸ch x©m l−îc vµ
thèng trÞ tµn b¹o cña thùc d©n Ph¸p, ®iÓm l¹i qu¸ tr×nh ®Êu tranh c¸ch
m¹ng cña nh©n d©n ViÖt Nam cho ®Õn C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m n¨m 1945.
Nh©n d©n ViÖt Nam ®¸nh ®æ xiÒng xÝch thùc d©n, dùng lªn n−íc ViÖt
Nam ®éc lËp vµ ®¸nh ®æ chÕ ®é qu©n chñ chuyªn chÕ hµng chôc thÕ kû,
lËp nªn chÕ ®é céng hßa. D©n téc ViÖt Nam ®· gan gãc chèng l¹i ¸ch n« lÖ
cña thùc d©n Ph¸p h¬n 80 n¨m, ®· cïng ®øng vÒ phe §ång minh chèng
ph¸t xÝt, ph¶i ®−îc tù do, ph¶i ®−îc ®éc lËp. “N−íc ViÖt Nam cã quyÒn
h−ëng tù do vµ ®éc lËp, vµ sù thùc ®· thµnh mét n−íc tù do vµ ®éc lËp.
Toµn thÓ d©n téc ViÖt Nam quyÕt ®em tÊt c¶ tinh thÇn vµ lùc l−îng, tÝnh
m¹ng vµ cña c¶i ®Ó gi÷ v÷ng quyÒn tù do, ®éc lËp Êy”.
Tuyªn ng«n ®éc lËp n¨m 1945 lµ mét v¨n kiÖn cã tÝnh ph¸p lý kh¼ng
®Þnh quyÒn d©n téc c¬ b¶n cña nh©n d©n ViÖt Nam, mét quyÒn bÊt kh¶
x©m ph¹m lµ ®éc lËp, tù do. §©y lµ mét cét mèc ®¸nh dÊu lÞch sö d©n téc
ViÖt Nam ®· b−íc vµo mét kû nguyªn míi - kû nguyªn ®éc lËp, tù do.
Tr.212.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 582
26. Th−êng thøc chÝnh trÞ: T¸c phÈm tËp hîp 50 bµi viÕt cña Chñ tÞch
Hå ChÝ Minh, ký bót danh §.X., ®¨ng trong chuyªn môc Th−êng thøc
chÝnh trÞ, b¸o Cøu quèc tõ sè 2253, ngµy 16-1 ®Õn sè 2430, ngµy 23-9-
1953. N¨m 1954, c¸c bµi viÕt nµy ®−îc Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt (nay lµ Nhµ
xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - Sù thËt) tËp hîp l¹i vµ xuÊt b¶n thµnh cuèn
s¸ch Th−êng thøc chÝnh trÞ.
Th−êng thøc chÝnh trÞ cung cÊp nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n, cÇn thiÕt vÒ
chñ nghÜa M¸c - Lªnin vµ ®−êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng nh»m x©y dùng
lý t−ëng vµ niÒm tin ®Ó c¸n bé vµ nh©n d©n v−ît qua gian khæ, hy sinh,
®−a cuéc kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi hoµn toµn. T¸c phÈm lý gi¶i nh÷ng
vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ giai cÊp vµ c¸c chÕ ®é x· héi, vÒ ®¸nh gi¸ vai trß, vÞ trÝ
cña c¸c giai cÊp trong c¸ch m¹ng ViÖt Nam, vÒ chÕ ®é nhµ n−íc d©n chñ
céng hßa vµ chuyªn chÝnh d©n chñ nh©n d©n, vÒ §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam,
vÒ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ trong chÕ ®é d©n chñ nh©n d©n ë n−íc ta, v.v..
Tr.245.
27. C¸ch m¹ng t− s¶n Ph¸p: Cuéc c¸ch m¹ng tiªu diÖt chÕ ®é phong
kiÕn chuyªn chÕ, dän ®−êng cho sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t− b¶n ë
Ph¸p vµ mét sè n−íc kh¸c ë ch©u ¢u (1789 - 1794).
Do nh÷ng m©u thuÉn x· héi hÕt søc gay g¾t vµ sù suy yÕu cña chÕ ®é
phong kiÕn ë Ph¸p, ngµy 14-7-1789, quÇn chóng nh©n d©n Pari ®· næi
dËy khëi nghÜa, ph¸ ngôc Baxti, n¬i t−îng tr−ng cho chÕ ®é chuyªn chÕ
®éc tµi, ®¸nh dÊu sù sôp ®æ cña chÕ ®é chuyªn chÕ phong kiÕn ë Ph¸p.
Sau nh÷ng cuéc ®Êu tranh quyÕt liÖt trong néi bé, ®−îc sù ñng hé
cña nh©n d©n, Héi nghÞ quèc −íc (Quèc héi) do bÇu cö ra ®· ®−îc triÖu
tËp vµ ph¸i Giac«banh do M. R«bexpie ®øng ®Çu, ®· lªn n¾m chÝnh
quyÒn (6-1793), thiÕt lËp nÒn chuyªn chÝnh d©n chñ c¸ch m¹ng. Nh÷ng
ng−êi Giac«banh ®· l·nh ®¹o nh©n d©n ®Ëp tan nh÷ng cuéc næi lo¹n
ph¶n c¸ch m¹ng; ®¸nh b¹i cuéc chiÕn tranh can thiÖp cña bän ph¶n ®éng
¸o, Phæ ®−îc sù ñng hé cña Anh, Hµ Lan vµ T©y Ban Nha; tiÕn hµnh
nh÷ng c¶i c¸ch d©n chñ, chia ruéng ®Êt cho n«ng d©n, th«ng qua HiÕn
ph¸p míi vµ tuyªn bè n−íc Ph¸p lµ mét n−íc céng hßa.
Chó thÝch 583
Nh−ng cuèi cïng, nÒn chuyªn chÝnh Giac«banh ®· kh«ng tån t¹i ®−îc
l©u. Giai cÊp ®¹i t− s¶n ®· c−íp ®o¹t thµnh qu¶ cña cuéc c¸ch m¹ng, lËt
®æ nh÷ng ng−êi Giac«banh.
C¸ch m¹ng 1789 - 1794 ë Ph¸p lµ cuéc c¸ch m¹ng t− s¶n ®iÓn h×nh ë
ch©u ¢u mµ nh©n d©n lµ ®éng lùc chñ yÕu. Cuéc c¸ch m¹ng ®ã ®· thñ
tiªu chÕ ®é phong kiÕn, ph¸t huy ¶nh h−ëng to lín ®èi víi c¸c n−íc ch©u
¢u, thóc ®Èy nh©n d©n c¸c n−íc næi dËy lËt ®æ chÕ ®é phong kiÕn chuyªn
chÕ lçi thêi. Tr.255.
28. Héi nghÞ c¸n bé vïng ®Þch hËu: Häp th¸ng 10-1953, ®Ó kiÓm ®iÓm
c«ng t¸c vïng sau l−ng ®Þch, v¹ch râ ©m m−u míi cña ®Þch ë ®ång b»ng
B¾c Bé, ®Ò ra nhiÖm vô vµ ph−¬ng ch©m c«ng t¸c tr−íc m¾t ®Ó ®Èy m¹nh
cuéc ®Êu tranh vïng sau l−ng ®Þch. Tr.320.
29. KÕ ho¹ch Nava: KÕ ho¹ch chiÕn l−îc qu©n sù trong hai n¨m
1953 - 1954 ®Ó “uèn n¾n l¹i t×nh h×nh” chiÕn tranh x©m l−îc ViÖt Nam,
nh»m kÕt thóc chiÕn tranh cã lîi cho Ph¸p, do t−íng Ph¸p Nava ®Ò xuÊt
vµ Héi ®ång Quèc phßng Ph¸p duyÖt ngµy 24-7-1953. Nh÷ng néi dung
chÝnh cña kÕ ho¹ch Nava lµ: VÒ chÝnh trÞ, x¸c ®Þnh râ môc tiªu chiÕn
tranh lµ b¶o vÖ quyÒn lîi cña Ph¸p ë §«ng D−¬ng, gióp c¸c quèc gia ë
§«ng D−¬ng ®¸nh b¹i ViÖt Minh; cïng Mü chèng ph¸ lµn sãng céng s¶n ë
§«ng Nam ¸. VÒ qu©n sù, thµnh lËp gÊp lùc l−îng c¬ ®éng chiÕn l−îc
(kho¶ng 7 binh ®oµn) ®Ó dÇn tho¸t khái thÕ phßng ngù bÞ ®éng vµ tiÕn tíi
giµnh quyÒn chñ ®éng chiÕn l−îc, t¹m chia §«ng D−¬ng thµnh hai khu
vùc B¾c vµ Nam (vÜ tuyÕn 18) vµ v¹ch kÕ ho¹ch t¸c chiÕn gåm hai b−íc:
B−íc 1, tõ thu ®«ng 1953 xu©n 1954, gi÷ thÕ phßng ngù ë phÝa b¾c vÜ
tuyÕn 18 vµ tr¸nh ®−¬ng ®Çu víi chñ lùc ®èi ph−¬ng ®Ó thùc hiÖn tiÕn
c«ng vµ b×nh ®Þnh phÝa nam §«ng D−¬ng, t×m c¸ch xãa bá vïng tù do
Liªn khu V. B−íc 2, tõ mïa thu 1954 khi ®· cã −u thÕ vÒ lùc l−îng c¬
®éng, chuyÓn sang tiÕn c«ng ë phÝa b¾c nh»m t¹o mét th¾ng lîi qu©n sù
cho phÐp thùc hiÖn mét gi¶i ph¸p chÝnh trÞ cho cuéc xung ®ét.
§Ó triÓn khai kÕ ho¹ch, Nava ®· huy ®éng mét lùc l−îng c¬ ®éng lªn
®Õn 84 tiÓu ®oµn trªn toµn chiÕn tr−êng §«ng D−¬ng, trong ®ã ë ®ång
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 584
b»ng B¾c Bé cã 44 tiÓu ®oµn; tiÕn hµnh nh÷ng cuéc cµn quÐt, b×nh ®Þnh
vµ më nh÷ng cuéc tiÕn c«ng lín vµo Ninh B×nh, Thanh Hãa.
ChiÕn cuéc §«ng Xu©n 1953 - 1954 mµ ®Ønh ®iÓm lµ chiÕn th¾ng
§iÖn Biªn Phñ cña Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam ®· lµm kÕ ho¹ch Nava
ph¸ s¶n hoµn toµn. Tr.334.
30. Tr¶ lêi mét nhµ b¸o Thôy §iÓn: §Çu th¸ng 11-1953, chñ bót b¸o
Expressen (Thôy §iÓn) göi ®iÖn pháng vÊn Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vÒ triÓn
väng gi¶i quyÕt hßa b×nh vÊn ®Ò chiÕn tranh ë ViÖt Nam.
Ngµy 26-11-1953, trong nh÷ng c©u tr¶ lêi, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®·
nªu râ nguyªn nh©n vµ t×nh h×nh cuéc chiÕn tranh ë ViÖt Nam; tuyªn bè
lËp tr−êng cña ChÝnh phñ ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vÒ viÖc gi¶i quyÕt
hßa b×nh vÊn ®Ò ViÖt Nam.
Nh÷ng c©u tr¶ lêi cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· cã tiÕng vang lín ë
trong n−íc vµ trªn thÕ giíi, më h−íng ®i tíi cuéc th−¬ng l−îng hßa b×nh ë
Héi nghÞ Gi¬nev¬ n¨m 1954. Tr.340.
31. Kú häp thø ba, Quèc héi kho¸ I: Häp tõ ngµy 1 ®Õn ngµy 4-12-
1953. T¹i kú häp, Quèc héi ®· nghe vµ th¶o luËn B¸o c¸o vÒ t×nh h×nh
tr−íc m¾t vµ nhiÖm vô c¶i c¸ch ruéng ®Êt do Chñ tÞch Hå ChÝ Minh tr×nh
bµy; B¸o c¸o c«ng t¸c ChÝnh phñ trong 7 n¨m kh¸ng chiÕn vµ tr×nh Quèc
héi b¶n dù ¸n LuËt c¶i c¸ch ruéng ®Êt do ®ång chÝ Ph¹m V¨n §ång tr×nh
bµy. Ngµy 4-12-1953, Quèc héi ®· nhÊt trÝ th«ng qua LuËt c¶i c¸ch ruéng
®Êt gåm 5 ch−¬ng:
Ch−¬ng I: Môc ®Ých, ý nghÜa c¶i c¸ch ruéng ®Êt.
Ch−¬ng II: TÞch thu, tr−ng thu, tr−ng mua ruéng ®Êt.
Ch−¬ng III: C¸ch chia ruéng ®Êt.
Ch−¬ng IV: C¬ quan chÊp hµnh vµ ph−¬ng ph¸p thùc hiÖn c¶i c¸ch
ruéng ®Êt.
Ch−¬ng V: §iÒu kho¶n thi hµnh.
Ngµy 19-12-1953, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· ký S¾c lÖnh ban bè LuËt
c¶i c¸ch ruéng ®Êt. LuËt c¶i c¸ch ruéng ®Êt ra ®êi lµ c¬ së ph¸p lý cho cuéc
®Êu tranh gi¶i phãng n«ng d©n tho¸t khái ¸ch ¸p bøc, bãc lét cña giai cÊp
®Þa chñ phong kiÕn, thùc hiÖn khÈu hiÖu “Ng−êi cµy cã ruéng”. Tr.345.
Chó thÝch 585
32. Liªn hîp quèc: Tæ chøc quèc tÕ thµnh lËp t¹i Héi nghÞ häp ë
Xan Phranxixc« (Mü) tõ ngµy 25-4 ®Õn ngµy 26-6-1945. §¹i diÖn cña
50 n−íc tham gia ®· ký HiÕn ch−¬ng Liªn hîp quèc. HiÕn ch−¬ng b¾t
®Çu cã hiÖu lùc tõ ngµy 24-10-1945. V× vËy, ngµy 24-10 h»ng n¨m ®−îc
gäi lµ Ngµy Liªn hîp quèc. HiÕn ch−¬ng Liªn hîp quèc nªu râ: Môc
®Ých thµnh lËp tæ chøc quèc tÕ nµy lµ ®Ó ng¨n ngõa vµ lo¹i trõ nh÷ng
mèi ®e däa ®èi víi hßa b×nh, ph¸t triÓn quan hÖ th©n thiÖn gi÷a c¸c
d©n téc vµ thùc hiÖn sù hîp t¸c gi÷a c¸c n−íc ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn
®Ò quèc tÕ; t«n träng c¸c quyÒn tù do c¨n b¶n cña con ng−êi, kh«ng
ph©n biÖt chñng téc, nam n÷, tÝn ng−ìng vµ tiÕng nãi. TÊt c¶ c¸c n−íc
héi viªn ®Òu b×nh ®¼ng, kh«ng mét n−íc nµo cã quyÒn can thiÖp vµo
c¸c viÖc néi bé cña n−íc kh¸c. Trô së Liªn hîp quèc ®ãng t¹i thµnh
phè Niu Oãc (Mü).
N¨m 1977, n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam gia nhËp Liªn
hîp quèc. §Õn n¨m 2010, tæ chøc nµy cã 192 n−íc thµnh viªn. Tr.347.
33. Ngµy thµnh lËp Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam: N¨m 1944, t×nh
h×nh thÕ giíi vµ trong n−íc cã nhiÒu biÕn chuyÓn thuËn lîi, cuéc c¸ch
m¹ng gi¶i phãng d©n téc cã kh¶ n¨ng bïng næ vµ thµnh c«ng, Chñ tÞch
Hå ChÝ Minh ®· ra ChØ thÞ thµnh lËp §éi ViÖt Nam Tuyªn truyÒn gi¶i
phãng qu©n.
Theo chñ tr−¬ng cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, ngµy 22-12-1944, §éi
ViÖt Nam Tuyªn truyÒn Gi¶i phãng qu©n gåm 34 chiÕn sÜ, do ®ång chÝ
Vâ Nguyªn Gi¸p chØ huy, ®−îc thµnh lËp t¹i khu rõng n»m gi÷a tæng
TrÇn H−ng §¹o vµ tæng Hoµng Hoa Th¸m, ch©u Nguyªn B×nh, Cao B»ng.
D−íi l¸ cê ®á sao vµng, toµn ®éi ®· ®äc 10 lêi thÒ danh dù. Ngay sau
khi thµnh lËp, ®éi qu©n c¸ch m¹ng nµy ®· ®¸nh th¾ng hai trËn ®Çu tiªn ë
Phai Kh¾t vµ Nµ NgÇn (Cao B»ng) trong hai ngµy 24 vµ 25-12-1944.
ChiÕn th¾ng ®Çu tiªn nµy ®· cæ vò phong trµo ®¸nh ®uæi thùc d©n Ph¸p,
më ®−êng cho nh÷ng th¾ng lîi tiÕp theo.
§éi ViÖt Nam Tuyªn truyÒn Gi¶i phãng qu©n lµ tiÒn th©n cña Qu©n
®éi nh©n d©n ViÖt Nam. Ngµy 22-12 trë thµnh ngµy truyÒn thèng - Ngµy
thµnh lËp Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam. Tr.373.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 586
34. B¸o Tia s¸ng: Hay cßn gäi lµ b¸o Tia löa, tê b¸o m¸cxÝt bÊt hîp
ph¸p ®Çu tiªn cho toµn n−íc Nga do V.I. Lªnin s¸ng lËp vµo n¨m 1900.
B¸o Tia löa ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc thµnh lËp ®¶ng m¸cxÝt
c¸ch m¹ng cña giai cÊp c«ng nh©n Nga. Tr.394.
35. C¸ch m¹ng 1905 ë Nga: Cuéc c¸ch m¹ng d©n chñ t− s¶n ®Çu tiªn
ë Nga, kÐo dµi tõ n¨m 1905 ®Õn n¨m 1907. KhÈu hiÖu cña c¸ch m¹ng lµ
lËt ®æ chÕ ®é Nga hoµng, thµnh lËp n−íc céng hßa d©n chñ, tÞch thu
ruéng ®Êt cña ®Þa chñ chia cho d©n cµy, ngµy lµm viÖc 8 giê, thùc hiÖn c¸c
quyÒn tù do, d©n chñ, v.v.. Khëi ®Çu lµ sù kiÖn c«ng nh©n PªtÐcbua
(Peterburg) bÞ tµn s¸t d· man (9-1-1905), sau ®ã diÔn ra c¸c cuéc biÓu
t×nh, b·i c«ng vµ binh biÕn. §Ønh cao cña c¸ch m¹ng lµ cuéc khëi nghÜa
vò trang (12-1905) cña c«ng nh©n M¸txc¬va vµ nhiÒu thµnh phè kh¸c.
ChÝnh phñ Nga hoµng ®µn ¸p khèc liÖt. N¨m 1906, c¸ch m¹ng tho¸i trµo
vµ chÊm døt vµo n¨m 1907. Trong tiÕn tr×nh cña c¸ch m¹ng, c¸c X«viÕt
®· ra ®êi, ®¹i biÓu cho c«ng nh©n, n«ng d©n vµ binh lÝnh. Cuéc c¸ch m¹ng
nµy cã ý nghÜa lÞch sö quan träng, ®−îc xem nh− “cuéc tæng diÔn tËp thø
nhÊt” cña C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa Th¸ng M−êi n¨m 1917. Tr.395.
36. Héi nghÞ BÐclin: Héi nghÞ ngo¹i tr−ëng bèn n−íc Liªn X«, Anh,
Ph¸p vµ Mü häp tõ ngµy 25-1 ®Õn ngµy 18-2-1954 t¹i BÐclin (§øc).
Ch−¬ng tr×nh nghÞ sù cña Héi nghÞ do ®oµn ®¹i biÓu Liªn X« ®Ò ra,
gåm ba vÊn ®Ò: 1- BiÖn ph¸p lµm dÞu t×nh h×nh c¨ng th¼ng trong quan hÖ
quèc tÕ vµ viÖc triÖu tËp Héi nghÞ c¸c ngo¹i tr−ëng Liªn X«, Anh, Ph¸p,
Mü vµ Trung Quèc; 2- VÊn ®Ò n−íc §øc vµ nhiÖm vô b¶o ®¶m an ninh
cña ch©u ¢u; 3- HiÖp −íc vÒ viÖc thèng nhÊt n−íc ¸o.
Do lËp tr−êng cña c¸c n−íc tham gia kh«ng gièng nhau nªn vÊn ®Ò
thø hai vµ vÊn ®Ò thø ba ®−îc nªu ra trong Héi nghÞ kh«ng ®i ®Õn nghÞ
quyÕt g×.
C¸c ®¹i biÓu tham dù Héi nghÞ còng ®· th¶o luËn viÖc triÖu tËp Héi
nghÞ Gi¬nev¬ bµn vÒ vÊn ®Ò TriÒu Tiªn vµ viÖc lËp l¹i hßa b×nh ë §«ng
D−¬ng. Tr. 430.
37. ChiÕn th¾ng §iÖn Biªn Phñ: Th¾ng lîi lín nhÊt, cã ý nghÜa chiÕn
l−îc cña nh©n d©n ta trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p.
Chó thÝch 587
Sau nh÷ng thÊt b¹i liªn tiÕp trªn chiÕn tr−êng §«ng D−¬ng, thùc
d©n Ph¸p vµ can thiÖp Mü v¹ch ra kÕ ho¹ch Nava víi ©m m−u më réng
vµ kÐo dµi chiÕn tranh hßng cøu v·n t×nh thÕ thÊt b¹i cña chóng ®ang cã
nguy c¬ bÞ ph¸ s¶n.
Th¸ng 11-1953, ®−îc ®Õ quèc Mü gióp søc, thùc d©n Ph¸p cho qu©n
nh¶y dï xuèng §iÖn Biªn Phñ vµ x©y dùng ë ®©y mét tËp ®oµn cø ®iÓm
m¹nh nhÊt §«ng D−¬ng, nh»m giµnh thÕ ®øng ch©n ë vïng T©y B¾c vµ
Th−îng Lµo, thùc hiÖn ©m m−u kÐo qu©n chñ lùc cña ta lªn ®©y ®Ó tiªu
diÖt, t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc b×nh ®Þnh ë ®ång b»ng vµ trung du, hßng lµm
thay ®æi côc diÖn chiÕn tr−êng §«ng D−¬ng. §iÖn Biªn Phñ ®· trë thµnh
trung t©m cña kÕ ho¹ch Nava vµ lµ ®iÓm quyÕt chiÕn chiÕn l−îc trªn
chiÕn tr−êng §«ng D−¬ng.
Ngµy 6-12-1953, Bé ChÝnh trÞ Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng häp
d−íi sù chñ täa cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, ®· nhËn ®Þnh t×nh h×nh vµ
quyÕt ®Þnh më ChiÕn dÞch §iÖn Biªn Phñ. ChiÕn dÞch më mµn vµo ngµy
13-3-1954. Sau 55 ngµy ®ªm chiÕn ®Êu gian khæ vµ anh dòng, ngµy 7-5-
1954, qu©n ta toµn th¾ng ë §iÖn Biªn Phñ, ta ®· diÖt vµ b¾t sèng h¬n
16.000 tªn ®Þch, b¾n r¬i vµ ph¸ huû 62 m¸y bay, thu toµn bé vò khÝ,
trang bÞ qu©n sù cña ®Þch. Cuéc tiÕn c«ng chiÕn l−îc §«ng Xu©n 1953 -
1954 mµ ®Ønh ®iÓm lµ chiÕn th¾ng lÞch sö §iÖn Biªn Phñ cña qu©n vµ
d©n ta ®· ®Ëp tan kÕ ho¹ch Nava.
ChiÕn th¾ng §iÖn Biªn Phñ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc ký kÕt
HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬, chÊm døt chiÕn tranh, lËp l¹i hßa b×nh ë ViÖt Nam vµ
§«ng D−¬ng. Tr.466.
38. HiÖp −íc Ph¸p - ViÖt trong n¨m 1946: V¨n kiÖn ®−îc ký kÕt gi÷a
®¹i diÖn ChÝnh phñ Ph¸p vµ ChÝnh phñ n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng
hßa vµo ngµy 6-3-1946 (HiÖp ®Þnh s¬ bé).
Thùc hiÖn chñ tr−¬ng cña §¶ng t¹m thêi hßa ho·n víi thùc d©n Ph¸p
®Ó ®uæi qu©n T−ëng ra khái miÒn B¾c ViÖt Nam, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh
thay mÆt ChÝnh phñ ta ®· ký víi Xanht¬ni, ®¹i diÖn ChÝnh phñ Ph¸p,
b¶n HiÖp ®Þnh s¬ bé vµo ngµy 6-3-1946 t¹i Hµ Néi.
Néi dung c¬ b¶n cña HiÖp ®Þnh s¬ bé lµ: ChÝnh phñ Ph¸p c«ng nhËn
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 588
n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa lµ mét quèc gia tù do n»m trong khèi
Liªn hiÖp Ph¸p. N−íc ViÖt Nam cã ChÝnh phñ, nghÞ viÖn, qu©n ®éi vµ cã
tµi chÝnh riªng. Sù thèng nhÊt ®Êt n−íc sÏ do tr−ng cÇu d©n ý quyÕt ®Þnh.
ChÝnh phñ ta ®ång ý cho 15.000 qu©n Ph¸p ®−îc vµo thay thÕ qu©n
T−ëng rót vÒ n−íc. Sè qu©n Ph¸p ph¶i ®ãng ë nh÷ng n¬i quy ®Þnh vµ
ph¶i rót khái ViÖt Nam trong 5 n¨m, mçi n¨m rót 1/5 sè qu©n. Qu©n ®éi
hai bªn ngõng b¾n vµ ë nguyªn vÞ trÝ ®ãng qu©n.
Trong hoµn c¶nh lÞch sö lóc ®ã, viÖc ký kÕt HiÖp ®Þnh s¬ bé lµ mét
biÖn ph¸p ®óng ®¾n vµ s¸ng t¹o. Nhê ®ã, chóng ta ®· ®uæi nhanh qu©n
T−ëng vÒ n−íc, giµnh thªm thêi gian hßa b×nh ®Ó x©y dùng vµ cñng cè lùc
l−îng vÒ mäi mÆt, chuÈn bÞ cho cuéc kh¸ng chiÕn l©u dµi. §ång bµo Nam
Bé ®· khÐo lîi dông ®iÒu kiÖn ®ã ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn lùc l−îng
kh¸ng chiÕn. Tr.474.
39. Héi nghÞ Gi¬nev¬ vÒ §«ng D−¬ng: Häp t¹i Gi¬nev¬ (Thôy SÜ) tõ
ngµy 8-5 ®Õn ngµy 21-7-1954, gi÷a bé tr−ëng ngo¹i giao c¸c n−íc Liªn X«,
Trung Quèc, Anh, Mü, Ph¸p, ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa, V−¬ng quèc
Campuchia, V−¬ng quèc Lµo vµ chÝnh quyÒn B¶o §¹i, nh»m bµn vÒ vÊn
®Ò chÊm døt chiÕn tranh, lËp l¹i hßa b×nh ë §«ng D−¬ng. Ngµy 10-5, ViÖt
Nam D©n chñ Céng hßa ®· tr×nh bµy lËp tr−êng cña m×nh vÒ viÖc chÊm
døt chiÕn tranh ë §«ng D−¬ng trªn c¬ së Ph¸p c«ng nhËn chñ quyÒn, ®éc
lËp vµ toµn vÑn l·nh thæ cña ViÖt Nam, Lµo, Campuchia. Tõ ngµy 17-5,
Héi nghÞ ®i vµo häp kÝn; ngµy 22-5, c¸c bªn ®· ®ång ý mét ch−¬ng tr×nh
nghÞ sù gåm n¨m ®iÓm vÒ ViÖt Nam; ngµy 29-5, ®ång ý ®Ó ®¹i diÖn qu©n
sù ViÖt Nam vµ Ph¸p häp bµn vÒ vÊn ®Ò ®×nh chiÕn. Ngµy 16-6, phÝa
Trung Quèc ph¸t biÓu ý kiÕn ®ång ý ®µm ph¸n riªng vÒ chÊm døt chiÕn
sù ë Lµo vµ Campuchia, qu©n ®éi n−íc ngoµi sÏ rót khái Lµo vµ
Campuchia; ®ång ý ®Ó c¸c chÝnh phñ V−¬ng quèc Lµo vµ Campuchia ®−îc
phÐp nhËp vò khÝ, ®¹n d−îc tõ bªn ngoµi vµo v× yªu cÇu tù vÖ. Thñ t−íng
M¨ng®Ðt Phr¨ngx¬ lªn cÇm quyÒn ë Ph¸p tõ ngµy 18-6-1954, høa sÏ ký
HiÖp ®Þnh, chËm nhÊt lµ ngµy 20-7-1954. Cïng ngµy 18-6-1954, Mü buéc
Ph¸p ph¶i cö Ng« §×nh DiÖm lµm Thñ t−íng ChÝnh phñ bï nh×n, t¹o
®iÒu kiÖn ®Ó sau nµy tiÕn tíi hÊt c¼ng Ph¸p. §· cã nh÷ng cuéc ®µm ph¸n
Chó thÝch 589
gay go vµ kÐo dµi tõ th¸ng 6-1954 vÒ ranh giíi t¹m thêi gi÷a miÒn B¾c vµ
miÒn Nam ViÖt Nam vµ thêi h¹n tæng tuyÓn cö.
§oµn ®¹i biÓu ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa ®· tÝch cùc ®Êu tranh ®Ó b¶o
vÖ quyÒn lîi chÝnh trÞ cña c¸c lùc l−îng kh¸ng chiÕn ë Lµo vµ Campuchia,
®Æc biÖt lµ ®Êu tranh cho c¸c lùc l−îng nµy ®−îc c«ng nhËn cã nh÷ng vïng
gi¶i phãng riªng biÖt. Nh−ng Héi nghÞ chØ chÊp nhËn cho c¸c lùc l−îng
kh¸ng chiÕn Lµo cã vïng tËp kÕt t¹i hai tØnh SÇm N−a vµ Phongxal×.
HiÖp ®Þnh ®×nh chØ chiÕn sù ë ViÖt Nam ®−îc ký ngµy 20-7-1954 gi÷a
ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa (Thø tr−ëng Bé Quèc phßng T¹ Quang Böu,
thay mÆt Tæng t− lÖnh Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam) vµ Ph¸p (ThiÕu
t−íng §ent©y, thay mÆt Tæng t− lÖnh Qu©n ®éi Liªn hiÖp Ph¸p ë §«ng
D−¬ng). Héi nghÞ còng th«ng qua b¶n Tuyªn bè cuèi cïng vÒ vÊn ®Ò lËp
l¹i hßa b×nh ë §«ng D−¬ng. §¹i biÓu Mü kh«ng ký vµo Tuyªn bè cuèi
cïng, nh−ng chÝnh thøc cam kÕt t«n träng HiÖp ®Þnh. Tr.475.
40. T©y Irian: Tøc lµ T©y Papua, lµ l·nh thæ cña In®«nªxia ë phÇn
phÝa T©y kinh tuyÕn 171 ®é §«ng cña ®¶o Niu Ghinª. Tr−íc n¨m 1969,
l·nh thæ nµy n»m d−íi sù kiÓm so¸t cña Hµ Lan; tõ n¨m 1969, chÝnh
thøc s¸p nhËp vµo In®«nªxia vµ thµnh tØnh Papua cña n−íc nµy. N¨m
2001, Papua ®−îc h−ëng quy chÕ l·nh thæ ®Æc biÖt. N¨m 2006, thµnh lËp
tØnh T©y Irian Jaya tõ mét phÇn cña tØnh Papua vµ ®Õn ngµy 7-2-2007
th× ®−îc ®æi tªn thµnh tØnh Papua Bar¸t (T©y Papua). Tr.476.
41. Héi nghÞ ë Yanta: Cuéc häp gi÷a nh÷ng ng−êi ®øng ®Çu ba n−íc
Liªn X«, Mü, Anh lµ Xtalin, Rud¬ven vµ Sícsin t¹i Yanta tõ ngµy 4-2
®Õn ngµy 11-2-1945. Héi nghÞ ®· xem xÐt vµ quyÕt ®Þnh kÕ ho¹ch qu©n
sù cña ba c−êng quèc §ång minh nh»m ®¸nh b¹i ph¸t xÝt §øc. Tháa
thuËn vÒ viÖc ®Çu hµng kh«ng ®iÒu kiÖn cña §øc, vÒ quy chÕ cña n−íc
§øc sau chiÕn tranh, ph©n chia khu chiÕm ®ãng §øc cña bèn n−íc §ång
minh Liªn X«, Mü, Anh, Ph¸p sau ngµy §øc ®Çu hµng, nh÷ng nguyªn
t¾c buéc n−íc §øc båi th−êng chiÕn tranh. Thèng nhÊt môc ®Ých tiªu
diÖt chñ nghÜa qu©n phiÖt vµ chñ nghÜa ph¸t xÝt §øc, thiÕt lËp nh÷ng
b¶o ®¶m thËt sù nh»m lµm cho §øc kh«ng cßn kh¶ n¨ng g©y chiÕn
tranh. Tháa thuËn vµ xóc tiÕn viÖc thµnh lËp Liªn hîp quèc trªn nÒn
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 590
t¶ng nguyªn t¾c nhÊt trÝ gi÷a n¨m c−êng quèc: Liªn X«, Mü, Anh, Ph¸p,
Trung Quèc. Tháa thuËn tõ hai ®Õn ba th¸ng sau khi kÕt thóc chiÕn
tranh ë ch©u ¢u, Liªn X« sÏ tham gia chiÕn tranh chèng NhËt víi ®iÒu
kiÖn gi÷ nguyªn tr¹ng n−íc Céng hßa Nh©n d©n M«ng Cæ vµ kh«i phôc
nh÷ng quyÒn lîi cña n−íc Nga ®· mÊt tõ n¨m 1904. Héi nghÞ ®· ký b¶n
Tuyªn bè vÒ ch©u ¢u gi¶i phãng, nªu râ nh÷ng chÝnh s¸ch tháa thuËn
trong viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh trÞ, kinh tÕ cña ch©u ¢u gi¶i
phãng. Tr.479.
42. ChÝnh s¸ch T¬ruman: Tøc lµ Häc thuyÕt T¬ruman, lµ ch−¬ng
tr×nh ho¹t ®éng ®èi ngo¹i cña Mü do Tæng thèng T¬ruman ®Ò ra ngµy
12-3-1947 t¹i phiªn häp hai viÖn cña Quèc héi Mü. ViÖn cí nguy c¬ cña
chñ nghÜa céng s¶n ®ang ®e däa Hy L¹p vµ Thæ NhÜ Kú, T¬ruman kªu
gäi Quèc héi v× lîi Ých an ninh cña Mü cÇn viÖn trî khÈn cÊp 400 triÖu
®«la “gióp ®ì” cho hai n−íc nµy. Dùa vµo nh÷ng hiÖp −íc viÖn trî ký víi
Hy L¹p (20-6-1947) vµ Thæ NhÜ Kú (12-7-1947), Mü ®· can thiÖp vµo
c«ng viÖc néi bé hai n−íc, sö dông l·nh thæ hai n−íc lµm bµn ®¹p chiÕn
l−îc chèng Liªn X« vµ c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa kh¸c, x©m nhËp vµo
c¸c vïng CËn §«ng vµ §«ng §Þa Trung H¶i. Häc thuyÕt T¬ruman nh−
mét trong nh÷ng b−íc ®i ®Çu tiªn cña “ChiÕn tranh l¹nh” - c¬ së cña
®−êng lèi ®èi ngo¹i cña Mü. Tr.479.
43. ChiÕn dÞch Biªn giíi Thu §«ng n¨m 1950: Cßn gäi lµ ChiÕn dÞch
Cao - B¾c - L¹ng, hay ChiÕn dÞch Lª Hång Phong II, ®−îc tiÕn hµnh tõ
ngµy 16-9 ®Õn ngµy 17-10-1950 theo quyÕt ®Þnh håi th¸ng 6-1950 cña
Ban Th−êng vô Trung −¬ng §¶ng vµ cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh.
Môc ®Ých cña chiÕn dÞch lµ tiªu diÖt mét bé phËn quan träng sinh lùc
®Þch, më réng vµ cñng cè c¨n cø ®Þa ViÖt B¾c, ph¸ tan vßng v©y cña chñ
nghÜa ®Õ quèc ®èi víi ta.
§Çu th¸ng 9-1950, Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ®· lªn ®−êng ra mÆt trËn.
S¸ng ngµy 16-9-1950, chiÕn dÞch b¾t ®Çu. Bé ®éi ta ®¸nh chiÕm §«ng
Khª, mét c¨n cø quan träng cña ®Þch trªn tuyÕn phßng ngù ®−êng sè 4,
n»m gi÷a L¹ng S¬n vµ Cao B»ng. BÞ mÊt §«ng Khª, qu©n ®éi Ph¸p quyÕt
®Þnh rót binh ®oµn S¸ct«ng khái Cao B»ng; ®ång thêi ®−a binh ®oµn
Chó thÝch 591
L¬ Pagi¬ lªn tiÕp viÖn. S¸ng ngµy 7-10-1950, qu©n ta tiªu diÖt toµn bé
binh ®oµn L¬ Pagi¬ t¹i Cèc X¸. ChiÒu ngµy 7-10-1950, qu©n ta l¹i tiªu
diÖt gän binh ®oµn S¸ct«ng t¹i ®iÓm cao 477 ë gÇn Cèc X¸. Binh ®oµn tõ
ThÊt Khª lªn øng cøu còng bá ch¹y. T¹i Th¸i Nguyªn, qu©n ®Þch bÞ qu©n
ta chÆn ®¸nh d÷ déi, ®· ph¶i th¸o ch¹y. Trong 13 ngµy (tõ ngµy 10 ®Õn
ngµy 23-10-1950), ®Þch liªn tiÕp bá c¸c vÞ trÝ ThÊt Khª, Na SÇm, §ång
§¨ng, L¹ng S¬n, §×nh LËp, An Ch©u rót vÒ Tiªn Yªn. HÖ thèng phßng
tuyÕn ®−êng sè 4 cña ®Þch bÞ ph¸ vì.
ChiÕn dÞch Biªn giíi th¾ng lîi, qu©n ta ®· tiªu diÖt vµ b¾t sèng h¬n
8.000 tªn ®Þch vµ thu nhiÒu vò khÝ; gi¶i phãng 5 thÞ x·, 13 thÞ trÊn, nhiÒu
vïng ®Êt ®ai quan träng, c¶ mét d¶i biªn giíi dµi 750 km, bao gåm 35 v¹n
d©n. C¨n cø ®Þa ViÖt B¾c ®−îc më réng vµ cñng cè. C¸ch m¹ng n−íc ta
lÇn ®Çu tiªn ®· ph¸ tan vßng v©y cña chñ nghÜa ®Õ quèc.
ChiÕn dÞch Biªn giíi lµ chiÕn dÞch tiÕn c«ng quy m« lín ®Çu tiªn cña
qu©n vµ d©n ta, mét chiÕn dÞch ®¸nh vËn ®éng, ®¸nh tiªu diÖt xuÊt s¾c,
®¹t hiÖu suÊt chiÕn ®Êu cao, ®¸nh dÊu b−íc ph¸t triÓn míi vÒ quyÒn chñ
®éng cña qu©n ®éi ta trªn chiÕn tr−êng chÝnh. Tr.500.
44. Héi nghÞ lÇn thø s¸u cña Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng
(kho¸ II): Häp tõ ngµy 15 ®Õn ngµy 17-7-1954. Héi nghÞ ®· nghe vµ th¶o
luËn hai b¸o c¸o chÝnh vÒ T×nh h×nh míi vµ nhiÖm vô míi cña Chñ tÞch
Hå ChÝ Minh vµ §Ó hoµn thµnh nhiÖm vô vµ ®Èy m¹nh c«ng t¸c tr−íc
m¾t cña ®ång chÝ Tr−êng Chinh.
Trªn c¬ së ®¸nh gi¸ sù lín m¹nh cña ta trong cuéc kh¸ng chiÕn, th¸i
®é cña ChÝnh phñ Ph¸p vµ ®Æc biÖt lµ ©m m−u can thiÖp vµ x©m l−îc
§«ng D−¬ng cña ®Õ quèc Mü, Héi nghÞ ®i tíi kh¼ng ®Þnh: §Õ quèc Mü
®ang trë thµnh kÎ thï chÝnh vµ trùc tiÕp cña c¸ch m¹ng §«ng D−¬ng. Héi
nghÞ chØ râ nh÷ng nhiÖm vô tr−íc m¾t cña toµn §¶ng, toµn qu©n vµ toµn
d©n ta lóc nµy lµ t¨ng c−êng lùc l−îng qu©n sù, x©y dùng qu©n ®éi nh©n
d©n hïng m¹nh, phï hîp víi yªu cÇu cña t×nh h×nh míi; tiÕp tôc thùc
hiÖn chÝnh s¸ch ruéng ®Êt; phôc håi vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, chuÈn bÞ ®iÒu
kiÖn x©y dùng ®Êt n−íc. §Ó thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô ®ã, Héi nghÞ ®· ®Ò
ra 10 c«ng t¸c tr−íc m¾t.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 592
Héi nghÞ lÇn thø s¸u Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng (khãa II) cã ý
nghÜa rÊt quan träng, ®· x¸c ®Þnh kÎ thï chÝnh cña nh©n d©n ta vµ v¹ch ra
nh÷ng nhiÖm vô c¸ch m¹ng trong giai ®o¹n míi. Tr.546.
45. N¨m nguyªn t¾c cïng tån t¹i hßa b×nh: Lµ nh÷ng nguyªn t¾c øng
xö quèc tÕ ®−îc ®Ò ra lÇn ®Çu trong HiÖp ®Þnh gi÷a Ên §é vµ Céng hßa
Nh©n d©n Trung Hoa vÒ bu«n b¸n vµ quan hÖ cña T©y T¹ng (thuéc
Trung Quèc) víi Ên §é (4-1954) gåm:
1- T«n träng l·nh thæ toµn vÑn vµ chñ quyÒn cña nhau;
2- Kh«ng tÊn c«ng nhau;
3- Kh«ng can thiÖp vµo c«ng viÖc cña nhau;
4- B×nh ®¼ng vµ cïng cã lîi;
5- Cïng tån t¹i hßa b×nh.
T¹i Héi nghÞ B¨ng®ung n¨m 1955, nh÷ng nguyªn t¾c nµy ®−îc
kh¼ng ®Þnh l¹i. Tr.549.
46. Liªn hiÖp Ph¸p: Do Ph¸p lËp ra ®Çu n¨m 1946 nh»m tËp hîp vµ
duy tr× ¶nh h−ëng cña Ph¸p ë c¸c thuéc ®Þa cò. Liªn hiÖp Ph¸p bao gåm
n−íc Ph¸p, ®Êt thuéc Ph¸p ë h¶i ngo¹i vµ c¸c quèc gia liªn kÕt víi Ph¸p.
§Ó tá thiÖn chÝ, ®Çu n¨m 1946, chóng ta ®ång ý tham gia Liªn hiÖp
Ph¸p trªn c¬ së Ph¸p c«ng nhËn nÒn ®éc lËp vµ thèng nhÊt cña ViÖt Nam.
LËp tr−êng cña chóng ta trong vÊn ®Ò nµy lµ: víi t− c¸ch mét n−íc liªn
kÕt trong khèi, ViÖt Nam chÞu sù rµng buéc theo quy −íc chø kh«ng ph¶i
theo HiÕn ph¸p, kh«ng cÇn ph¶i cã ®¹i biÓu trong Héi ®ång Liªn bang
nh−ng ph¶i cã ®Æc sø ë Ph¸p; ViÖt Nam cã thÓ nhËn cè vÊn Ph¸p, nh−ng
kh«ng thÓ bÞ b¾t buéc nhËn hä ë tÊt c¶ c¸c ngµnh ho¹t ®éng quèc gia; ViÖt
Nam cã quyÒn göi th¼ng sø thÇn ra n−íc ngoµi, còng cã thÓ nhê Ph¸p
thay mÆt ngo¹i giao víi mét sè n−íc nhÊt ®Þnh, cã quyÒn gia nhËp Liªn
hîp quèc, ký kÕt nh÷ng hiÖp −íc liªn minh víi c¸c n−íc miÔn lµ kh«ng
nh»m môc ®Ých chèng l¹i Ph¸p; vÒ kinh tÕ, ViÖt Nam tiªu thô hµng hãa
cña Ph¸p, cung cÊp nguyªn liÖu cho Ph¸p, ®ång thêi Ph¸p ph¶i cung cÊp
m¸y mãc, dông cô, gióp ®ì ph¸t triÓn kü nghÖ cho ViÖt Nam, v.v..
N−íc Ph¸p ®· kh«ng chÊp nhËn ViÖt Nam tham gia khèi Liªn hiÖp
Ph¸p. §Õn n¨m 1958, tæ chøc nµy kh«ng cßn tån t¹i n÷a. Tr.551.
593
B¶n chØ dÉn tªn ng−êi
A
AIXENHAO, §uait¬ §ªvÝt (1890 - 1969): Tæng thèng thø 34 cña n−íc Mü
(1953 - 1961), ®¶ng viªn §¶ng Céng hßa; Tæng t− lÖnh lùc l−îng §ång
minh ë B¾c Phi (1942 - 1944) vµ T©y ¢u (1944 - 1945) trong ChiÕn
tranh thÕ giíi thø thø hai; Tæng t− lÖnh c¸c lùc l−îng vò trang cña Tæ
chøc HiÖp −íc B¾c §¹i T©y D−¬ng (1950 - 1952). ChÝnh phñ Aixenhao
theo ®uæi ®−êng lèi ®èi ngo¹i dùa trªn nh÷ng nguyªn t¾c cña “chÝnh
s¸ch thùc lùc”. §Çu n¨m 1957, Aixenhao ®Ò ra Häc thuyÕt Aixenhao -
§alÐt, nh»m chèng l¹i phong trµo c¸ch m¹ng ë c¸c n−íc Trung CËn
§«ng vµ Häc thuyÕt §«min« më ®Çu sù can thiÖp trùc tiÕp cña Mü vµo
miÒn Nam ViÖt Nam.
¡NGGHEN, Phri®rÝch (1820 - 1895): Ng−êi thÇy vÜ ®¹i cña giai cÊp
v« s¶n, ng−êi b¹n chiÕn ®Êu th©n thiÕt cña C. M¸c. Cïng víi C. M¸c,
Ph. ¡ngghen ®· x©y dùng lý luËn chñ nghÜa céng s¶n khoa häc vµ ®Êu
tranh cho sù nghiÖp gi¶i phãng giai cÊp c«ng nh©n.
Ph. ¡ngghen kh«ng nh÷ng lµ mét nhµ c¸ch m¹ng vÜ ®¹i, mµ cßn lµ
mét nhµ triÕt häc, nhµ kinh tÕ häc, nhµ sö häc, nhµ khoa häc tù nhiªn
vµ khoa häc qu©n sù; nhµ v¨n, nhµ ng«n ng÷ häc, v.v..
Ph. ¡ngghen ®· kÕt hîp sù l·nh ®¹o thùc tiÔn phong trµo c¸ch m¹ng
thÕ giíi víi c«ng t¸c lý luËn s©u s¾c. Sau khi C. M¸c mÊt, «ng tiÕp tôc
hoµn thµnh vµ xuÊt b¶n c¸c c«ng tr×nh lý luËn cña C. M¸c; lµm cè vÊn
vµ lµ ng−êi l·nh ®¹o cña nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa ch©u ¢u.
Ph. ¡ngghen ®· tiÕn hµnh cuéc ®Êu tranh kh«ng khoan nh−îng
chèng chñ nghÜa c¬ héi trong c¸c ®¶ng c«ng nh©n, v¹ch trÇn vµ phª
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 594
ph¸n kÞch liÖt nh÷ng khuyÕt ®iÓm cña nh÷ng ®¶ng ®ã, gióp c¸c ®¶ng
®ã cã mét ph−¬ng h−íng c¸ch m¹ng ®óng ®¾n.
B B¶o §¹i (1913 - 1997): Tªn thËt lµ NguyÔn Phóc VÜnh Thôy (cßn cã
tªn lµ NguyÔn Phóc ThiÓn, tôc danh MÖ V÷ng), «ng vua cuèi cïng cña triÒu ®×nh phong kiÕn nhµ NguyÔn; lªn ng«i n¨m 1926, tho¸i vÞ vµo th¸ng 8-1945. Tõ th¸ng 9-1945, ®−îc Chñ tÞch Hå ChÝ Minh mêi lµm Cè vÊn cña ChÝnh phñ l©m thêi n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa. Th¸ng 3-1946, ®−îc cö sang Trïng Kh¸nh thùc hiÖn chÝnh s¸ch ngo¹i giao hßa h¶o cña ChÝnh phñ ta víi chÝnh quyÒn T−ëng Giíi Th¹ch. Sau chuyÕn ®i nµy, «ng kh«ng vÒ n−íc mµ ®Õn C«n Minh, råi sang Hång C«ng. N¨m 1949, B¶o §¹i ®−îc thùc d©n Ph¸p ®−a vÒ ViÖt Nam lµm Quèc tr−ëng bï nh×n. Th¸ng 10-1955, b»ng “tr−ng cÇu d©n ý”, Mü ®· phÕ truÊt B¶o §¹i vµ ®−a Ng« §×nh DiÖm lªn thay.
BI§¤N, Gioãcgi¬ (1899 - 1983): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p. Thµnh
viªn cña phong trµo kh¸ng chiÕn chèng ph¸t xÝt §øc (1940 - 1944).
N¨m 1943, lµ Chñ tÞch Héi ®ång D©n téc kh¸ng chiÕn. Mét trong
nh÷ng ng−êi s¸ng lËp vµ l·nh ®¹o Phong trµo céng hßa nh©n d©n
(MRP). N¨m 1946, lµ Chñ tÞch ChÝnh phñ l©m thêi. N¨m 1949, lµ Thñ
t−íng Ph¸p. NhiÒu lÇn lµm Bé tr−ëng Ngo¹i giao d−íi nÒn Céng hßa IV.
Tr−ëng ®oµn ®¹i biÓu ChÝnh phñ Ph¸p t¹i Héi nghÞ Gi¬nev¬ n¨m 1954
vÒ §«ng D−¬ng (tõ ngµy 8-5 ®Õn ngµy 12-6-1954). Tõ n¨m 1958, ng¶
sang phe ®èi lËp chèng chÝnh s¸ch cña §ê G«n ®èi víi Angiªri. N¨m
1962, sèng l−u vong ë n−íc ngoµi; n¨m 1968, trë vÒ Ph¸p.
BI£RóT, B«lexl¸p (1892 - 1956): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ba Lan, ®¶ng
viªn §¶ng Céng s¶n Ba Lan tõ n¨m 1918. Trong thêi kú Ba Lan bÞ
ph¸t xÝt §øc chiÕm ®ãng, «ng ho¹t ®éng bÝ mËt vµ lµ mét trong nh÷ng
ng−êi l·nh ®¹o §¶ng C«ng nh©n, lµ Chñ tÞch Héi ®ång nh©n d©n tèi
cao tõ th¸ng 1-1944.
Sau khi Ba Lan ®−îc gi¶i phãng, «ng ®−îc §¶ng vµ Nhµ n−íc
Ba Lan cö gi÷ nhiÒu chøc vô quan träng nh−: Chñ tÞch n−íc Céng hßa
B¶n chØ dÉn tªn ng−êi 595
Ba Lan (1947 - 1952); Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng Ba Lan (1952 - 1954);
Chñ tÞch §¶ng C«ng nh©n thèng nhÊt Ba Lan (tõ th¸ng 9-1949).
Tõ th¸ng 3-1954, «ng lµ BÝ th− thø nhÊt Ban ChÊp hµnh Trung
−¬ng §¶ng vµ Chñ tÞch Ban ChÊp hµnh toµn quèc MÆt trËn d©n téc
Ba Lan.
Blum, Lª«ng (1872 - 1950): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ, thñ lÜnh cña §¶ng
X· héi Ph¸p. N¨m 1919, lµ h¹ nghÞ sÜ. T¹i §¹i héi Tua (1920), Blum
thuéc ph¸i thiÓu sè chèng l¹i nh÷ng ng−êi céng s¶n; ®øng ®Çu ChÝnh
phñ cña MÆt trËn B×nh d©n Ph¸p (tõ th¸ng 6-1936 ®Õn th¸ng 6-1937);
tÝch cùc ®Êu tranh chèng chñ nghÜa ph¸t xÝt, b¶o vÖ quyÒn d©n chñ,
nh−ng dao ®éng trong viÖc g×n gi÷ nh÷ng thµnh qu¶ cña MÆt trËn b×nh
d©n. Sau ®ã, bÞ ChÝnh phñ Visy (Vichy) b¾t, ®µy sang §øc (1942 - 1945).
Sau ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, trë vÒ Ph¸p. Tõ th¸ng 12-1946 ®Õn
th¸ng 1-1947, lµ Thñ t−íng ChÝnh phñ, chñ tr−¬ng kh«i phôc quyÒn lîi
cña Ph¸p ë §«ng D−¬ng.
B¤LAE, Emin: Mét chÝnh kh¸ch thùc d©n Ph¸p. N¨m 1947 ®−îc cö lµm
Cao ñy Ph¸p ë §«ng D−¬ng, ®Ó xóc tiÕn cuéc chiÕn tranh x©m l−îc cña
thùc d©n Ph¸p ë §«ng D−¬ng. Th¸ng 9-1947, B«lae tuyªn bè kh«ng
c«ng nhËn n−íc ViÖt Nam ®éc lËp vµ ®−a ra nh÷ng quy ®Þnh nh»m
thiÕt lËp l¹i chÕ ®é thùc d©n kiÓu cò cña Ph¸p ë §«ng D−¬ng. Th¸ng
10-1947, theo lÖnh cña B«lae, qu©n ®éi thùc d©n Ph¸p ®· më cuéc tÊn
c«ng lªn ViÖt B¾c nh»m tiªu diÖt bé ®éi chñ lùc vµ c¸c c¬ quan ®Çu n·o
kh¸ng chiÕn cña ta, hßng kÕt thóc chiÕn tranh theo chiÕn l−îc “®¸nh
nhanh th¾ng nhanh”.
Th¾ng lîi cña qu©n vµ d©n ta t¹i ViÖt B¾c Thu §«ng n¨m 1947 ®·
lµm thÊt b¹i hoµn toµn chiÕn l−îc “®¸nh nhanh th¾ng nhanh” cña thùc
d©n Ph¸p, buéc chóng ph¶i ®i vµo thÕ ®¸nh l©u dµi. Th¸ng 10-1948,
B«lae bÞ gäi vÒ Ph¸p.
BïI B»NG §OµN (1889 - 1955): Nh©n sÜ yªu n−íc, quª øng Hßa, Hµ
§«ng (nay thuéc Hµ Néi), ®ç cö nh©n n¨m 1906. N¨m 1911, lµm Tri
huyÖn råi lµm TuÇn phñ Ninh B×nh. N¨m 1933, lµm Th−îng th− Bé
h×nh. Th¸ng 3-1945, NhËt ®¶o chÝnh Ph¸p, «ng vÒ sèng Èn dËt ë Hµ
§«ng. Sau C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m, lµ thµnh viªn trong Ban Cè vÊn
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 596
cho Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, ®¹i biÓu Quèc héi kho¸ I. ¤ng ®−îc cö vµo
Ban Th−êng trùc Quèc héi, lµm Phã Tr−ëng ban råi Tr−ëng ban
Th−êng trùc Quèc héi cho ®Õn khi qua ®êi.
BïI Kû (1888 - 1960): Nh©n sÜ yªu n−íc, quª lµng Ch©u CÇu, phñ Lý
nh©n, tØnh Hµ Nam (nay thuéc thµnh phè Phñ Lý, tØnh Hµ Nam).
N¨m 1909, ®Ëu cö nh©n; n¨m 1910, ®Ëu phã b¶ng; n¨m 1912, sang
Ph¸p du häc; n¨m 1914, vÒ n−íc, lµm viÖc trong ngµnh gi¸o dôc, viÕt
s¸ch, lµm b¸o. Sau C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m, «ng ®−îc mêi tham gia ñy
ban kh¸ng chiÕn hµnh chÝnh Liªn khu III, lµm Chñ tÞch Héi V¨n hãa
kh¸ng chiÕn Liªn khu III, ñy viªn Héi Liªn ViÖt Liªn khu III. Hßa
b×nh lËp l¹i, «ng ®−îc cö lµm Chñ tÞch Héi H÷u nghÞ ViÖt - Trung. ¤ng
mÊt ngµy 19-5-1960 t¹i Hµ Néi. ¤ng ®Ó l¹i nhiÒu t¸c phÈm kh¶o cøu
v¨n häc vµ dÞch thuËt cã gi¸ trÞ.
C
CHU ¢N LAI (1898 - 1976): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ, nhµ ngo¹i giao
Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa. ¤ng lµ mét trong nh÷ng ng−êi
thµnh lËp Tæ chøc Thanh niªn C¸ch m¹ng Trung Quèc t¹i Ph¸p; lµ
®¶ng viªn §¶ng Céng s¶n Trung Quèc (tõ n¨m 1921); ñy viªn Ban
ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n Trung Quèc (1927); ñy viªn
Th−êng trùc Bé ChÝnh trÞ kiªm BÝ th− Qu©n ñy Trung −¬ng (1928).
Tõ n¨m 1949 ®Õn n¨m 1976, lµ Thñ t−íng ChÝnh phñ, ®· tõng kiªm
Bé tr−ëng Ngo¹i giao (1949 - 1958); Chñ tÞch ñy ban toµn quèc Héi
nghÞ chÝnh trÞ hiÖp th−¬ng Trung Quèc, Phã Chñ tÞch Trung −¬ng
§¶ng, Phã Chñ tÞch Qu©n ñy Trung −¬ng. ¤ng cïng víi Thñ t−íng
Ên §é Nªru ®Ò xuÊt n¨m nguyªn t¾c cïng tån t¹i hßa b×nh lµm
chuÈn mùc cho viÖc thiÕt lËp vµ cñng cè quan hÖ gi÷a c¸c n−íc. ¤ng
dÉn ®Çu ®oµn ®¹i biÓu ChÝnh phñ Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa dù
Héi nghÞ Gi¬nev¬ n¨m 1954 vÒ §«ng D−¬ng. Trong ngo¹i giao, «ng
®Ò x−íng ph−¬ng ch©m “cÇu ®ång tån dÞ” (t×m nh÷ng ®iÓm gièng
nhau, b¶o l−u nh÷ng ®iÓm bÊt ®ång) ®Ó chØ ®¹o vµ lµ biÖn ph¸p c¬
b¶n gi¶i quyÕt c¸c lo¹i m©u thuÉn.
B¶n chØ dÉn tªn ng−êi 597
D
DAP¤TèTXKI, Ant«nin (1884 - 1957): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ TiÖp
Kh¾c, ®¶ng viªn §¶ng Céng s¶n TiÖp Kh¾c tõ n¨m 1921; BÝ th− Trung
−¬ng §¶ng (1922 - 1929); Tæng Th− ký c¸c c«ng ®oµn c¸ch m¹ng TiÖp
Kh¾c (1929 - 1939); ñy viªn Ban ChÊp hµnh Liªn hiÖp C«ng ®oµn thÕ
giíi vµ Chñ tÞch Héi ®ång Trung −¬ng c¸c c«ng ®oµn TiÖp Kh¾c (1945 -
1949); Phã Thñ t−íng (1948), Thñ t−íng ChÝnh phñ (1948 - 1953); Chñ
tÞch n−íc Céng hßa Nh©n d©n TiÖp Kh¾c (1953 - 1957).
DAV¸TXKI, AlÕchx¨ng®¬ (1899 - 1964): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ba
Lan, ®¶ng viªn §¶ng Céng s¶n Ba Lan tõ n¨m 1923. Trong ChiÕn
tranh thÕ giíi thø hai, «ng lµ Tæng tham m−u tr−ëng qu©n du kÝch
Ba Lan, Phã T− lÖnh qu©n ®éi Ba Lan ë Liªn X«. Nh÷ng n¨m 1949 -
1952, lµ Phã Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng Ba Lan. N¨m 1952, «ng lµ
Chñ tÞch Héi ®ång Nhµ n−íc n−íc Céng hßa Nh©n d©n Ba Lan. T¹i
Héi nghÞ Trung −¬ng lÇn thø t¸m (10-1956) vµ §¹i héi lÇn thø III, «ng
®−îc bÇu lµm ñy viªn Bé ChÝnh trÞ Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng
C«ng nh©n thèng nhÊt Ba Lan.
§
§ÆNG V¡N NG÷ (1910 - 1967): Quª lµng An Cùu, ngo¹i thµnh cè ®«
HuÕ, tØnh Thõa Thiªn HuÕ. N¨m 1937, «ng tèt nghiÖp b¸c sÜ y khoa,
t¹i Tr−êng ®¹i häc Y khoa Hµ Néi. N¨m 1942, «ng lµ Tr−ëng Labo
(phßng thÝ nghiÖm) Ký sinh trïng vµ ®· hoµn thµnh 19 c«ng tr×nh
nghiªn cøu khoa häc næi tiÕng.
N¨m 1943, «ng du häc t¹i NhËt B¶n. N¨m 1945, «ng lµ Héi tr−ëng
Héi ViÖt kiÒu yªu n−íc t¹i NhËt B¶n. N¨m 1949, «ng vÒ n−íc tham gia
kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, lµ Chñ nhiÖm Bé m«n Ký sinh trïng,
Tr−êng ®¹i häc Y khoa. Trong thêi gian tham gia kh¸ng chiÕn chèng
Ph¸p t¹i chiÕn khu ViÖt B¾c, «ng ®· nghiªn cøu thµnh c«ng c¸ch s¶n
xuÊt ra thuèc kh¸ng sinh Penicillin, gãp phÇn rÊt lín trong ®iÒu trÞ
chèng nhiÔm khuÈn cho th−¬ng binh vµ nh©n d©n.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 598
N¨m 1955, «ng s¸ng lËp ViÖn Sèt rÐt - Ký sinh trïng vµ c«n trïng
ViÖt Nam vµ lµm ViÖn tr−ëng ®Çu tiªn. Trong kh¸ng chiÕn chèng Mü,
«ng tËp trung nghiªn cøu phßng chèng vµ ®iÒu trÞ c¨n bÖnh sèt rÐt t¹i
ViÖt Nam. Ngµy 1-4-1967, «ng hy sinh t¹i chiÕn tr−êng miÒn Nam khi
®ang nghiªn cøu viÖc chèng bÖnh sèt rÐt cho c¸n bé, chiÕn sÜ ta. ¤ng
®−îc truy tÆng Gi¶i th−ëng Hå ChÝ Minh vÒ y häc.
§IMIT¥RèP, Ghªoãcghi (1882 - 1949): Nhµ ho¹t ®éng næi tiÕng cña
phong trµo céng s¶n vµ c«ng nh©n quèc tÕ, l·nh tô cña §¶ng Céng s¶n
vµ Nhµ n−íc Bungari. Lµ ®¶ng viªn §¶ng X· héi d©n chñ Bungari tõ
n¨m 1902; ñy viªn Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng n¨m 1909. N¨m
1923, tham gia l·nh ®¹o cuéc khëi nghÜa cña c«ng nh©n vµ n«ng d©n
Bungari. Sau khi khëi nghÜa thÊt b¹i, «ng ph¶i rêi ®Êt n−íc, tiÕp tôc
ho¹t ®éng trong Quèc tÕ Céng s¶n. Trong nh÷ng n¨m 1935 - 1943, lµ
Tæng BÝ th− Ban ChÊp hµnh Quèc tÕ Céng s¶n. Tõ n¨m 1942, «ng
l·nh ®¹o MÆt trËn Tæ quèc ®oµn kÕt tÊt c¶ c¸c lùc l−îng chèng ph¸t xÝt
ë Bungari. Sau khi Bungari ®−îc gi¶i phãng, ®−îc bÇu lµm Chñ tÞch
Héi ®ång Bé tr−ëng, Tæng BÝ th− §¶ng Céng s¶n vµ lµ ng−êi l·nh ®¹o
MÆt trËn Tæ quèc Bungari.
§ê CAXT¥RI, C. M. P. (1902 - 1991): T−íng lÜnh trong qu©n ®éi Ph¸p.
Tham gia ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, bÞ ph¸t xÝt §øc b¾t, sau ®ã
trèn tho¸t (1941). Ba lÇn sang §«ng D−¬ng tham gia chiÕn tranh x©m
l−îc ViÖt Nam cña Ph¸p (1946, 1951 vµ 1953). Th¸ng 11-1953, lµm
ChØ huy tr−ëng TËp ®oµn cø ®iÓm §iÖn Biªn Phñ; sau ®ã ®−îc phong
hµm ThiÕu t−íng. Ngµy 7-5-1954, §ê Caxt¬ri cïng toµn bé Bé ChØ huy
Ph¸p ®Çu hµng qu©n ®éi ViÖt Nam trong ChiÕn dÞch §iÖn Biªn Phñ.
§ê L¸T §ê T¸TXINHI, J. M. G. (1889 - 1952): T−íng lÜnh trong qu©n
®éi Ph¸p. Trong ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, T¸txinhi lµm S− ®oµn
tr−ëng, Tham m−u tr−ëng TËp ®oµn qu©n (1939 - 1940); Tæng chØ huy
qu©n Ph¸p ë Tuynidi sau khi Ph¸p ®Çu hµng §øc; Tæng t− lÖnh qu©n
®éi cña “n−íc Ph¸p chiÕn ®Êu” (tõ n¨m 1943); chØ huy TËp ®oµn qu©n 1
Ph¸p (tõ n¨m 1944); thay mÆt n−íc Ph¸p ký HiÖp −íc §ång minh tiÕp
nhËn sù ®Çu hµng cña ph¸t xÝt §øc (1945).
B¶n chØ dÉn tªn ng−êi 599
Sau ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, T¸txinhi gi÷ chøc Tæng thanh
tra qu©n ®éi Ph¸p (1945 - 1946); T− lÖnh lôc qu©n khèi T©y ¢u (tõ
n¨m 1948); ngµy 6-12-1950, tham gia chiÕn tranh §«ng D−¬ng, lµm
Cao ñy kiªm Tæng chØ huy qu©n ®éi viÔn chinh Ph¸p ë §«ng D−¬ng
(1950 - 1952); tæ chøc qu©n ®éi B¶o §¹i ë §«ng D−¬ng vµ lµ ng−êi tæ
chøc cuéc hµnh binh lín ra vïng Hßa B×nh (1952), lËp “phßng tuyÕn
T¸txinhi” nh»m giµnh quyÒn chñ ®éng chiÕn l−îc trong chiÕn tranh
x©m l−îc ViÖt Nam nh−ng bÞ thÊt b¹i.
G
GH£OãCGHIU §£, Gioãc (1901 - 1965): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ
Rumani, gia nhËp §¶ng Céng s¶n Rumani n¨m 1930; lµ ñy viªn Ban
ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng (1935), Tæng BÝ th− Ban ChÊp hµnh
Trung −¬ng §¶ng (tõ n¨m 1945); BÝ th− thø nhÊt Ban ChÊp hµnh
Trung −¬ng §¶ng (tõ n¨m 1955); Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng (1952 -
1955); Chñ tÞch Héi ®ång Nhµ n−íc n−íc Céng hßa Nh©n d©n Rumani
(1961 - 1965).
GèTVAN, Clªmen (1896 - 1953): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ TiÖp Kh¾c.
Tham gia phong trµo c«ng nh©n (tõ n¨m 1912); tham gia §¶ng
Céng s¶n TiÖp Kh¾c (tõ n¨m 1921). Lµ ñy viªn Ban ChÊp hµnh
Trung −¬ng (1925); Tæng BÝ th− §¶ng Céng s¶n TiÖp Kh¾c (1929 -
1935); ñy viªn Ban ChÊp hµnh råi BÝ th− Ban ChÊp hµnh Quèc tÕ
Céng s¶n (1935 - 1943). Trong thêi gian ChiÕn tranh thÕ giíi thø
hai, «ng ®øng ®Çu c¬ quan h¶i ngo¹i cña §¶ng Céng s¶n TiÖp
Kh¾c t¹i Liªn X«, tham gia chØ ®¹o vµ tæ chøc cuéc ®Êu tranh
chèng ph¸t xÝt §øc.
Sau khi TiÖp Kh¾c ®−îc gi¶i phãng, Gètvan lµ Chñ tÞch Ban ChÊp
hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n TiÖp Kh¾c vµ lµ Phã Chñ tÞch ChÝnh
phñ MÆt trËn d©n téc SÐc vµ Xl«vakia (1945 - 1946); Chñ tÞch ChÝnh
phñ TiÖp Kh¾c (1946 - 1948); Thñ t−íng ChÝnh phñ (tõ n¨m 1946). Tõ
th¸ng 6-1948, lµ Chñ tÞch n−íc Céng hßa TiÖp Kh¾c.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 600
H
HAI Bµ TR¦NG (Tr−ng Tr¾c, Tr−ng NhÞ): Hai chÞ em, l·nh tô cuéc khëi
nghÜa cña nh©n d©n ta chèng ¸ch thèng trÞ cña nhµ §«ng H¸n, ®Çu
C«ng nguyªn.
D−íi sù l·nh ®¹o cña Hai Bµ Tr−ng, nh©n d©n ta ®· giµnh ®−îc
nÒn ®éc lËp tõ tay nhµ H¸n, Tr−ng Tr¾c ®−îc t«n lµm vua (Tr−ng
V−¬ng) ®ãng ®« ë Mª Linh (nay thuéc ngo¹i thµnh Hµ Néi).
Sau ®ã hai n¨m, nhµ H¸n l¹i ®em qu©n x©m l−îc n−íc ta. Hai Bµ
Tr−ng ®· l·nh ®¹o nh©n d©n chiÕn ®Êu anh dòng gÇn mét n¨m.
Nh−ng v× søc yÕu, qu©n ta ®· bÞ tan vì, Hai Bµ Tr−ng trÉm m×nh ë
cöa s«ng H¸t (th¸ng 5-43).
HÝTLE, A®«npho (1889 - 1945): CÇm ®Çu §¶ng Quèc x· §øc (®¶ng
ph¸t xÝt), Quèc tr−ëng, Tæng t− lÖnh c¸c lùc l−îng vò trang cña n−íc
§øc ph¸t xÝt; kÎ g©y ra cuéc ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai. Tõ th¸ng
1-1933, lµ Thñ t−íng §øc; n¨m 1934, n¾m lu«n c¶ chøc Tæng thèng vµ
tù x−ng lµ Quèc tr−ëng. HÝtle thùc hiÖn chÕ ®é ®éc tµi ph¸t xÝt, gi¶i t¸n
c¸c chÝnh ®¶ng vµ c¸c tæ chøc nh©n d©n chØ ®Ó l¹i §¶ng Quèc x· vµ
nh÷ng tæ chøc ph¸t xÝt do chóng lËp ra; thùc hiÖn chÝnh s¸ch chèng
céng vµ bµi Do Th¸i. Trong thêi gian cÇm quyÒn, HÝtle thùc hiÖn chÝnh
s¸ch ®èi ngo¹i cùc kú ph¶n ®éng, cïng víi ý, NhËt B¶n, n−íc §øc ph¸t
xÝt lËp ra trôc BÐclin - R«ma - T«ky« vµ g©y ra ChiÕn tranh thÕ giíi thø
hai (9-1939). Ngµy 30-4-1945, qu©n ®éi Liªn X« ®¸nh b¹i qu©n ®éi §øc
ph¸t xÝt, HÝtle tù s¸t.
HèTGIA, ¡ngve (1908 - 1985): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ cña §¶ng vµ Nhµ
n−íc Anbani. ¤ng lµ mét trong nh÷ng ng−êi tÝch cùc ho¹t ®éng cho viÖc
thµnh lËp §¶ng Céng s¶n Anbani (tõ n¨m 1948 ®æi tªn thµnh §¶ng Lao
®éng Anbani) vµ tham gia phong trµo gi¶i phãng d©n téc chèng sù chiÕm
®ãng cña ph¸t xÝt ý, bÞ tßa ¸n ph¸t xÝt kÕt ¸n tö h×nh v¾ng mÆt; lµ ®¶ng
viªn §¶ng Céng s¶n Anbani råi ñy viªn Trung −¬ng §¶ng tõ n¨m 1941.
Khi n−íc Céng hßa Nh©n d©n Anbani ra ®êi, «ng liªn tôc ®−îc cö
gi÷ nh÷ng chøc vô quan träng cña §¶ng vµ Nhµ n−íc: Bé tr−ëng
Ngo¹i giao (1946 - 1952), Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng (1946 - 1954),
B¶n chØ dÉn tªn ng−êi 601
Tæng BÝ th− §¶ng Céng s¶n Anbani (1948) vµ BÝ th− thø nhÊt §¶ng
Lao ®éng Anbani (1948 - 1985). Tõ n¨m 1957, «ng lµ Tæng t− lÖnh lùc
l−îng vò trang vµ Chñ tÞch Héi ®ång Quèc phßng Anbani.
K
KHæNG Tö (551 - 479 Tr.CN): Tªn thËt lµ Khæng Kh©u, tù lµ Träng Ni;
nhµ triÕt häc, nhµ chÝnh trÞ, nhµ gi¸o dôc næi tiÕng thêi cæ ®¹i ë Trung
Quèc. ¤ng ®· hÖ thèng hãa t− t−ëng cña c¸c nho gia tr−íc Xu©n Thu
lËp nªn häc thuyÕt Nho gi¸o vµo cuèi thêi Xu©n Thu. Khæng Tö lµ
ng−êi san ®Þnh c¸c Kinh Thi, Th−, DÞch, LÔ, biªn so¹n Kinh Xu©n
Thu. Nh÷ng lêi d¹y cña Khæng Tö ®−îc c¸c häc trß cña «ng ghi chÐp
l¹i, lµm thµnh s¸ch LuËn Ng÷. ¤ng chñ tr−¬ng x©y dùng x· héi Trung
Quèc vÒ chÝnh trÞ, x· héi, ®¹o ®øc theo Tam c−¬ng (qu©n - thÇn, phu -
phô, phô - tö) vµ Ngò th−êng (nh©n, lÔ, nghÜa, trÝ, tÝn), vua lµ ph¶i
“minh qu©n”, cßn bÒ t«i ph¶i phÊn ®Êu theo ®¹o “tu th©n, tÒ gia, trÞ
quèc, b×nh thiªn h¹” ®Ó trë thµnh ng−êi qu©n tö.
Sau khi Khæng Tö mÊt, t− t−ëng cña «ng vµ Nho gi¸o trë thµnh
nÒn t¶ng t− t−ëng chÝnh thèng cña chÕ ®é phong kiÕn Trung Quèc vµ
cã ¶nh h−ëng s©u réng trong nhiÒu n−íc ch©u ¸.
KIM NHËT THµNH (1912 - 1994): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ, l·nh tô cña
§¶ng Céng s¶n vµ Nhµ n−íc n−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n TriÒu
Tiªn. Lµ ®¶ng viªn §¶ng Céng s¶n TriÒu Tiªn tõ n¨m 1931. N¨m
1934, tæ chøc c¸c ®éi du kÝch TriÒu Tiªn t¹i M·n Ch©u (Trung Quèc),
sau ®ã lµ ng−êi chØ huy Qu©n ®éi c¸ch m¹ng TriÒu Tiªn, tham gia cuéc
chiÕn tranh gi¶i phãng ®Êt n−íc khái ¸ch chiÕm ®ãng cña ph¸t xÝt
NhËt. Tõ n¨m 1946, ®−îc bÇu lµm BÝ th− thø nhÊt Bé Tæ chøc Ban
ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n TriÒu Tiªn vµ lµ Chñ tÞch ñy
ban nh©n d©n l©m thêi B¾c TriÒu Tiªn, sau ®ã lµm Thñ t−íng ChÝnh
phñ n−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn, Chñ tÞch Ban ChÊp
hµnh Trung −¬ng §¶ng Lao ®éng TriÒu Tiªn. Trong nh÷ng n¨m chèng
Mü (1950 - 1953), ®−îc cö lµm Chñ tÞch ñy ban Qu©n sù, Tæng t− lÖnh
Qu©n ®éi nh©n d©n TriÒu Tiªn.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 602
L
LANIEN, Gi«seph¬ (1889 - 1975): Thñ t−íng n−íc Ph¸p (1953 - 1954),
nguyªn NghÞ sÜ Quèc héi Ph¸p vµ nhiÒu lÇn lµm Bé tr−ëng Bé B−u
®iÖn vµ Bé Tµi chÝnh.
Sau khi lªn lµm Thñ t−íng n−íc Ph¸p (6-1953), ChÝnh phñ Lanien
®−îc giao “toµn quyÒn hµnh ®éng” trong cuéc chiÕn tranh x©m l−îc
§«ng D−¬ng. Dùa vµo viÖn trî Mü, ChÝnh phñ Lanien ®· ©m m−u
giµnh l¹i quyÒn chñ ®éng ®· mÊt trªn chiÕn tr−êng §«ng D−¬ng vµ
rót ra khái cuéc chiÕn tranh trong “danh dù”. Tuy nhiªn, nh÷ng chiÕn
th¾ng cña qu©n vµ d©n ta trong cuéc tiÕn c«ng chiÕn l−îc §«ng Xu©n
1953 - 1954, ®Æc biÖt lµ chiÕn th¾ng lÞch sö §iÖn Biªn Phñ ®· lµm ©m
m−u cña ChÝnh phñ Lanien hoµn toµn ph¸ s¶n. ChÝnh phñ Lanien bÞ
lËt ®æ khi thùc d©n Ph¸p thÊt b¹i ë §iÖn Biªn Phñ (6-1954).
LA Ph¤NGTEN (1621 - 1695): Nhµ ngô ng«n, ViÖn sÜ ViÖn Hµn l©m
Ph¸p. La Ph«ngten viÕt nhiÒu thÓ lo¹i: th¬, tiÓu thuyÕt, kÞch, truyÖn,
ngô ng«n. TËp th¬ Ngô ng«n cña La Ph«ngten lµ “mét vë kÞch cã tr¨m
håi kh¸c nhau”, víi nh÷ng ý nghÜa s©u s¾c, nh÷ng lêi r¨n ý nhÞ, nh÷ng
®èi tho¹i tuyÖt diÖu, t©m lý nh©n vËt tinh tÕ. §ã lµ nh÷ng truyÖn nhá
víi nh÷ng t×nh tiÕt hÊp dÉn, giäng kÓ vui, dÝ dám, nh÷ng bi kÞch, hµi
kÞch, nh÷ng b¶n anh hïng ca, t×nh ca rÐo r¾t, ®Çy chÊt th¬. Cã nh÷ng
ngô ng«n r¨n d¹y lu©n lý, cã nh÷ng ngô ng«n ch©m biÕm. Cµng vÒ
sau, ngô ng«n La Ph«ngten cµng cã ý nghÜa nh− nh÷ng bøc tranh x·
héi, chÝnh trÞ réng lín. Tõ nh÷ng n¨m 20 cña thÕ kû XX, ngô ng«n
La Ph«ngten ®−îc dÞch ra tiÕng ViÖt vµ ®−îc c«ng chóng rÊt yªu thÝch.
LA V¡N CÇU (sinh n¨m 1932): Anh hïng Lùc l−îng vò trang nh©n d©n;
ng−êi d©n téc Tµy, quª Cao B»ng. Gia nhËp bé ®éi tõ n¨m 1948, ®¶ng
viªn §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam tõ n¨m 1950. Trong trËn B«ng Lau
(1949), La V¨n CÇu nh¶y lªn xe t¨ng c−íp sóng, diÖt ®Þch. Trong trËn
§«ng Khª (ChiÕn dÞch Biªn giíi n¨m 1950), bÞ th−¬ng n¸t tay ph¶i, La
V¨n CÇu nhê ®ång ®éi chÆt ®øt ®Ó khái v−íng, råi tiÕp tôc ®¸nh béc ph¸
më ®−êng cho ®¬n vÞ xung phong. TÊm g−¬ng chiÕn ®Êu cña La V¨n
CÇu ®· cæ vò phong trµo thi ®ua giÕt giÆc lËp c«ng trong toµn qu©n vµ
trë thµnh l¸ cê ®Çu trong phong trµo thi ®ua sö dông béc ph¸ c«ng ®ån,
B¶n chØ dÉn tªn ng−êi 603
mét h×nh thøc chiÕn thuËt míi cña qu©n ®éi ta ®−îc më ra tõ sau ChiÕn
dÞch Biªn giíi. Víi nh÷ng chiÕn c«ng cña m×nh, La V¨n CÇu ®−îc tÆng
th−ëng Hu©n ch−¬ng Qu©n c«ng h¹ng Ba (1950), Hu©n ch−¬ng Kh¸ng
chiÕn h¹ng NhÊt vµ ®−îc phong tÆng Anh hïng Lùc l−îng vò trang
nh©n d©n ®ît ®Çu (1952).
L£NIN, Vla®imia IlÝch (1870 - 1924): L·nh tô thiªn tµi cña giai cÊp v«
s¶n vµ nh©n d©n lao ®éng toµn thÕ giíi, ng−êi s¸ng lËp ra §¶ng Céng
s¶n Liªn X« vµ Nhµ n−íc x· héi chñ nghÜa ®Çu tiªn trong lÞch sö loµi
ng−êi, «ng còng lµ ng−êi s¸ng lËp ra Quèc tÕ Céng s¶n. KÕ tôc sù
nghiÖp cña C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen, V.I. Lªnin ®· ®Êu tranh kiªn
quyÕt ®Ó b¶o vÖ chñ nghÜa M¸c, chèng l¹i mäi sù xuyªn t¹c cña bän c¬
héi chñ nghÜa vµ ph¸t triÓn thiªn tµi c¶ ba bé phËn hîp thµnh chñ
nghÜa M¸c (triÕt häc m¸cxÝt, kinh tÕ chÝnh trÞ häc m¸cxÝt vµ chñ nghÜa
x· héi khoa häc), gi¶i quyÕt ®óng ®¾n vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn c¸c vÊn
®Ò ®Æt ra cho c¸ch m¹ng v« s¶n trong thêi ®¹i ®Õ quèc chñ nghÜa.
V.I. Lªnin ®Æc biÖt quan t©m vµ ®· ®−a ra nhiÒu luËn ®iÓm quan
träng vÒ phong trµo ®Êu tranh gi¶i phãng d©n téc ë c¸c n−íc thuéc ®Þa
vµ phô thuéc. Trong b¶n S¬ th¶o lÇn thø nhÊt nh÷ng luËn c−¬ng vÒ
vÊn ®Ò d©n téc vµ vÊn ®Ò thuéc ®Þa ®−îc tr×nh bµy t¹i §¹i héi II cña
Quèc tÕ Céng s¶n (1920), V.I. Lªnin ®· nªu ra nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n
cña phong trµo gi¶i phãng d©n téc.
L£ H÷U Tõ (1896 - 1967): Sinh t¹i DÞ Loan, Qu¶ng TrÞ. Tõ th¸ng 11-1945,
lµ Gi¸m môc ®Þa phËn Bïi Chu - Ph¸t DiÖm. Sau C¸ch m¹ng Th¸ng
T¸m (1945), ®−îc cö vµo Ban Cè vÊn ChÝnh phñ. Lîi dông danh nghÜa
®ã, Lª H÷u Tõ ®· vËn ®éng gi¸o d©n lËp Gi¸o khu tù trÞ Bïi Chu - Ph¸t
DiÖm. Theo yªu cÇu cña Lª H÷u Tõ, ngµy 16-10-1949, qu©n Ph¸p nh¶y
dï xuèng Ph¸t DiÖm vµ ®æ bé lªn Bïi Chu, chiÕm ®ãng trung t©m C«ng
gi¸o ë ®ång b»ng B¾c Bé. N¨m 1954, Lª H÷u Tõ di c− vµo Nam vµ tiÕp
tôc ho¹t ®éng chèng ph¸ c¸ch m¹ng.
Lý THõA V·N (1875 - 1965): Lµ Tæng thèng ®Çu tiªn cña §¹i Hµn d©n
quèc. Du häc ë Mü tõ n¨m 1904 ®Õn n¨m 1910. N¨m 1945, sau khi
NhËt B¶n ®Çu hµng phe §ång minh, tõ Mü trë vÒ X¬un, «ng lµm NghÞ
tr−ëng NghÞ viÖn d©n chñ vµ Chñ tÞch Quèc héi trong khu vùc do qu©n
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 604
®éi Mü chiÕm ®ãng. Th¸ng 8-1948, Lý Thõa V·n giµnh th¾ng lîi trong
cuéc bÇu cö ë khu vùc Nam b¸n ®¶o TriÒu Tiªn, trë thµnh Tæng thèng
®Çu tiªn cña Hµn Quèc vµ gi÷ c−¬ng vÞ nµy cho tíi n¨m 1960.
M
M¸C ¸CT¥, §©ugl¸t (1880 - 1964): Nhµ qu©n sù Mü; tèt nghiÖp ViÖn
Hµn l©m Qu©n sù Oet Poin (1903). Trong ChiÕn tranh thÕ giíi thø
nhÊt (1914 - 1918), lµ ThiÕu t−íng; nh÷ng n¨m 1930 - 1935 lµ S−
®oµn tr−ëng, Tham m−u tr−ëng lôc qu©n Hoa Kú. N¨m 1942, lµ Tæng
t− lÖnh qu©n §ång minh ë T©y Nam Th¸i B×nh D−¬ng. N¨m 1945, lµ
Tæng t− lÖnh c¸c lùc l−îng §ång minh chiÕm ®ãng NhËt. Nh÷ng n¨m
1950 - 1951, chØ huy qu©n ®éi Hoa Kú vµ qu©n ®éi 15 n−íc kh¸c trong
chiÕn tranh TriÒu Tiªn. Tõ th¸ng 4-1951, bÞ c¸ch chøc do thÊt b¹i
trong chiÕn tranh TriÒu Tiªn, g©y nguy c¬ lµm lan réng cuéc chiÕn mµ
Tæng thèng T¬ruman ®¸nh gi¸ lµ qu¸ nguy hiÓm vµ lËp tøc cö t−íng
Ritu©y thay thÕ.
M¸C, C¸c (1818 - 1883): L·nh tô thiªn tµi, nhµ t− t−ëng vÜ ®¹i cña giai
cÊp c«ng nh©n thÕ giíi; ng−êi cïng Ph. ¡ngghen s¸ng lËp nÒn triÕt häc
míi - triÕt häc duy vËt biÖn chøng vµ duy vËt lÞch sö, kinh tÕ chÝnh trÞ
häc vµ chñ nghÜa x· héi khoa häc. Ba bé phËn nµy cã quan hÖ h÷u c¬
víi nhau, cÊu thµnh häc thuyÕt M¸c, trë thµnh hÖ t− t−ëng, thÕ giíi
quan, lý luËn vÒ chiÕn l−îc vµ s¸ch l−îc cña giai cÊp v« s¶n trong cuéc
®Êu tranh xãa bá chñ nghÜa t− b¶n, x©y dùng chñ nghÜa x· héi vµ chñ
nghÜa céng s¶n.
C. M¸c kh«ng chØ lµ nhµ lý luËn thiªn tµi mµ tr−íc hÕt C. M¸c lµ
nhµ c¸ch m¹ng vÜ ®¹i. N¨m 1847, C. M¸c vµ Ph. ¡ngghen tham gia
s¸ng lËp Liªn ®oµn nh÷ng ng−êi céng s¶n. N¨m 1864, C. M¸c s¸ng lËp
vµ lµ linh hån cña Quèc tÕ thø nhÊt; ®· ®Êu tranh kh«ng khoan nh−îng
víi mäi thø chñ nghÜa c¬ héi vµ chñ nghÜa v« chÝnh phñ trong phong
trµo céng s¶n vµ c«ng nh©n quèc tÕ. ¤ng ®· hiÕn d©ng c¶ ®êi m×nh cho
sù nghiÖp gi¶i phãng giai cÊp c«ng nh©n vµ toµn thÓ loµi ng−êi.
B¶n chØ dÉn tªn ng−êi 605
M¸CSAN, Gioãcgi¬ (1880 - 1959): Tham m−u tr−ëng Lôc qu©n Mü
(1939); Tæng tham m−u tr−ëng qu©n ®éi Mü trong ChiÕn tranh thÕ
giíi thø hai; §¹i t−íng Mü (1944); Bé tr−ëng Ngo¹i giao Mü (1947 -
1948); t¸c gi¶ cña “KÕ ho¹ch M¸csan”. Trong thêi gian lµ Quèc vô
khanh (1950 - 1951), M¸csan lµ mét trong nh÷ng ng−êi tÝch cùc thi
hµnh chiÕn l−îc “ChiÕn tranh l¹nh” chèng Liªn X« vµ c¸c n−íc x· héi
chñ nghÜa. M¸csan lµ mét trong nh÷ng ng−êi ®Ò x−íng viÖc thµnh lËp
Tæ chøc HiÖp −íc B¾c §¹i T©y D−¬ng (NATO).
M¹NH Tö (372 - 289 Tr.CN): Tªn thËt lµ M¹nh Kha, tù lµ Tö D−, nhµ
triÕt häc Trung Quèc cæ ®¹i, ng−êi ®· ph¸t triÓn t− t−ëng cña Khæng
Tö nh−ng kh«ng tuyÖt ®èi hãa vai trß cña vua nh− Khæng Tö. ¤ng chñ
tr−¬ng “d©n vi quý, x· t¾c thø chi, qu©n vi khinh” (d©n tr−íc hÕt, sau
®ã lµ nhµ n−íc, vua lµ kh«ng ®¸ng kÓ). ¤ng còng lµ ng−êi ®−a ra
thuyÕt tÝnh thiÖn cña con ng−êi, cho r»ng con ng−êi sinh ra ®· lµ thiÖn
råi (nh©n chi s¬ tÝnh b¶n thiÖn), t− t−ëng nµy ®èi lËp víi thuyÕt tÝnh
¸c cña Tu©n Tö (nh©n chi s¬ tÝnh b¶n ¸c). Häc thuyÕt cña «ng gãi gäi
trong c¸c ch÷ NghÜa, TrÝ, LÔ, TÝn. ¤ng ®em häc thuyÕt cña m×nh ®i
truyÒn b¸ ®Õn vua chóa c¸c n−íc ch− hÇu, nh−ng kh«ng ®−îc ¸p dông.
VÒ cuèi ®êi, «ng d¹y häc vµ viÕt s¸ch. S¸ch M¹nh Tö cña «ng lµ mét
trong nh÷ng cuèn s¸ch quan träng cña Nho gi¸o. ¤ng ®−îc xem lµ «ng
tæ thø hai cña Nho gi¸o vµ ®−îc hËu thÕ t«n lµm “¸ th¸nh M¹nh Tö”.
MAO TR¹CH §¤NG (1893 - 1976): Ng−êi tØnh Hå Nam, nhµ ho¹t ®éng
c¸ch m¹ng næi tiÕng Trung Quèc.
Sau C¸ch m¹ng T©n Hîi (1911), «ng tham gia qu©n ®éi c¸ch m¹ng
ë Hå Nam. N¨m 1921, «ng tham gia §¹i héi thµnh lËp §¶ng Céng s¶n
Trung Quèc; ñy viªn Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng (1923); ñy
viªn Bé ChÝnh trÞ Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng (1933); lµ mét
trong nh÷ng ng−êi l·nh ®¹o cuéc V¹n lý tr−êng chinh. T¹i Héi nghÞ
§¶ng ë Tu©n NghÜa (1-1935), «ng ®−îc bÇu vµo Th−êng vô Bé ChÝnh
trÞ, sau ®ã lµ Chñ tÞch ñy ban qu©n sù Trung −¬ng. ¤ng lµ Chñ tÞch
Bé ChÝnh trÞ vµ Chñ tÞch §¶ng Céng s¶n Trung Quèc (1943 - 1976).
¤ng lµ ng−êi chñ tr−¬ng hîp t¸c víi Quèc d©n §¶ng ®Ó thµnh
lËp MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt vµ ®−a kh¸ng chiÕn ®Õn th¾ng lîi
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 606
(1937 -1945). Trong thêi kú néi chiÕn (1946 - 1949), «ng cïng §¶ng
Céng s¶n l·nh ®¹o nh©n d©n vµ Qu©n gi¶i phãng nh©n d©n Trung
Quèc chiÕn th¾ng c¸c lùc l−îng Quèc d©n §¶ng, buéc hä ph¶i ch¹y
ra §µi Loan.
Th¸ng 10-1949, «ng tuyªn bè thµnh lËp n−íc Céng hßa Nh©n d©n
Trung Hoa vµ ®−îc cö lµm Chñ tÞch Héi ®ång ChÝnh phñ nh©n d©n
Trung −¬ng, sau ®ã lµ Chñ tÞch n−íc Céng hßa Nh©n d©n Trung Hoa
cho ®Õn khi mÊt (1976).
C«ng lao vµ cèng hiÕn cña Mao Tr¹ch §«ng ®èi víi c¸ch m¹ng
Trung Quèc lµ rÊt to lín, nh−ng nh÷ng sai lÇm trong c¸c quan ®iÓm
cña «ng vÒ x©y dùng kinh tÕ cuèi nh÷ng n¨m 50 vµ §¹i c¸ch m¹ng v¨n
hãa v« s¶n trong nh÷ng n¨m 60 cña thÕ kû XX còng g©y nhiÒu t¸c h¹i.
N
NAVA, H¨ngri (1898 - 1983): T−íng lÜnh trong qu©n ®éi Ph¸p; tèt
nghiÖp Tr−êng Xanh Xyr¬ (1917), Tr−êng SÜ quan tham m−u (1926).
Tham gia ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai (1939 - 1945), phô tr¸ch t×nh
b¸o trong lùc l−îng kh¸ng chiÕn §ê G«n; Trung ®oµn tr−ëng Trung
®oµn C¬ giíi trinh s¸t (1944). Sau ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, lµm
viÖc trong Bé Tham m−u Ph¸p ë §øc, S− ®oµn tr−ëng S− ®oµn ThiÕt
gi¸p 5, Tham m−u tr−ëng Bé T− lÖnh lôc qu©n Trung ¢u khèi
NATO. Tõ th¸ng 5-1953, lµ Tæng chØ huy qu©n ®éi Ph¸p ë §«ng
D−¬ng, t¸c gi¶ “KÕ ho¹ch Nava”; n¨m 1954, Nava bÞ triÖu håi vÒ
n−íc; n¨m 1956, viÕt s¸ch §«ng D−¬ng hÊp hèi ®Ó tù bµo ch÷a cho
thÊt b¹i ë §«ng D−¬ng.
N£RU, Giaooah¸clan (1889 - 1964): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ên §é, lµ
häc trß vµ ng−êi kÕ tôc sù nghiÖp cña G¨ng®i. N¨m 1929, ®−îc bÇu lµ
Tæng th− ký §¶ng Quèc ®¹i; trong nh÷ng n¨m 1929 - 1930, 1936,
1937, 1946, 1951 - 1954, lµ Chñ tÞch §¶ng Quèc ®¹i. N¨m 1946, lµ Phã
Thñ t−íng kiªm Bé tr−ëng Ngo¹i giao ChÝnh phñ l©m thêi Ên §é.
Nh÷ng n¨m 1947 - 1964, lµ Thñ t−íng Ên §é. G. Nªru lµ ng−êi cã
nhiÒu ®ãng gãp vµo sù nghiÖp hßa b×nh thÕ giíi, lµ mét trong nh÷ng
B¶n chØ dÉn tªn ng−êi 607
ng−êi ®Ò x−íng n¨m nguyªn t¾c chung sèng hßa b×nh vµ lµ mét trong
nh÷ng ng−êi s¸ng lËp Phong trµo kh«ng liªn kÕt.
NG¤ §×NH DIÖM (1901 - 1963): Tæng thèng chÝnh quyÒn Sµi Gßn (1955 -
1963), quª lµng §¹i Phong, x· Phong Thñy huyÖn LÖ Thñy, tØnh
Qu¶ng B×nh. Ng« §×nh DiÖm lµm quan tõ n¨m 1920; n¨m 1933, lµ
Th−îng th− Bé L¹i; n¨m 1934, tõ quan do m©u thuÉn víi Ph¹m
Quúnh. N¨m 1950, sang Mü. N¨m 1954, ®−îc Mü ®−a vÒ lµm Thñ
t−íng chÝnh quyÒn bï nh×n thay Böu Léc. Sau khi lªn cÇm quyÒn, Ng«
§×nh DiÖm víi sù gióp søc cña Mü, ®· lËt ®æ B¶o §¹i. Tõ ®ã, Ng« §×nh
DiÖm d−íi sù ®iÒu khiÓn cña Mü ®· tiÕn hµnh ®µn ¸p nh©n d©n vµ
chèng ph¸ c¸ch m¹ng quyÕt liÖt. Ngµy 2-11-1963, Ng« §×nh DiÖm bÞ
giÕt trong cuéc ®¶o chÝnh cña lùc l−îng chèng ®èi do Mü dµn dùng.
NG¤ GIA KH¶M (1912 - 1990): Anh hïng Lao ®éng (1952); quª x· Liªn
S¬n, huyÖn Tõ S¬n, tØnh B¾c Ninh. Ho¹t ®éng c¸ch m¹ng tõ n¨m
1928, ®¶ng viªn §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam tõ n¨m 1936. N¨m 1941, bÞ
Ph¸p b¾t giam ë S¬n La, ®· nªu cao khÝ tiÕt ®Êu tranh buéc ®Þch ph¶i
tr¶ tù do. Ra tï tiÕp tôc ho¹t ®éng chèng Ph¸p. N¨m 1944, lµ mét
trong nh÷ng ng−êi ®Çu tiªn x©y dùng vµ lµ qu¶n ®èc X−ëng Qu©n giíi
ë chiÕn khu ViÖt B¾c. Trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, x©y dùng x−ëng
hãa chÊt ®Çu tiªn ë ViÖt B¾c, chÕ t¹o thuèc næ lµm m×n, lùu ®¹n, ®¹n.
Ba lÇn bÞ th−¬ng khi s¶n xuÊt. ¤ng ®−îc Nhµ n−íc tÆng Hu©n ch−¬ng
Hå ChÝ Minh vµ nhiÒu hu©n ch−¬ng kh¸c.
NGUYÔN THÞ CHI£N (sinh n¨m 1930): N÷ anh hïng ®Çu tiªn cña Qu©n
®éi nh©n d©n ViÖt Nam (1952); quª x· T¸n ThuËt, huyÖn KiÕn X−¬ng,
tØnh Th¸i B×nh. §¶ng viªn §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam tõ n¨m 1948.
Tham gia bé ®éi tõ n¨m 1952. Trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, x©y
dùng vµ chØ huy §éi n÷ du kÝch T¸n ThuËt (Th¸i B×nh) ®¸nh ®Þch trªn
®−êng 39. Khi dÉn ®−êng cho c¸n bé, bÞ ®Þch b¾t, tra tÊn, bÞt m¾t, däa
b¾n, chÞ vÉn nªu cao khÝ tiÕt, khiÕn ®Þch ph¶i tr¶ tù do, trë vÒ tiÕp tôc
chØ huy ®éi du kÝch chiÕn ®Êu. NguyÔn ThÞ Chiªn ®−îc Nhµ n−íc tÆng
Hu©n ch−¬ng Qu©n c«ng h¹ng Ba, Hu©n ch−¬ng Kh¸ng chiÕn h¹ng
NhÊt, Hu©n ch−¬ng ChiÕn c«ng h¹ng NhÊt.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 608
P
PÝCH, Vinhem (1876 - 1960): Nhµ ho¹t ®éng trong phong trµo céng s¶n
§øc vµ quèc tÕ, mét trong nh÷ng ng−êi thµnh lËp §¶ng Céng s¶n §øc
(1918) vµ §¶ng X· héi thèng nhÊt §øc (1946); Chñ tÞch ®Çu tiªn cña
n−íc Céng hßa D©n chñ §øc. Tõ n¨m 1895 ®Õn n¨m 1918, ®¶ng viªn
§¶ng X· héi chñ nghÜa §øc, ®øng vÒ ph¸i t¶ d−íi sù l·nh ®¹o cña
K. LÝpnÕch vµ R. Luxembua. Lµ mét trong nh÷ng ng−êi tæ chøc Liªn
minh Xp¸ct¸c vµ tham gia cuéc c¸ch m¹ng th¸ng 11-1918 ë §øc. T¹i
§¹i héi thµnh lËp §¶ng Céng s¶n §øc, ®−îc bÇu lµm ñy viªn ñy ban
Trung −¬ng (12-1918); tõ n¨m 1935, lµ Chñ tÞch ñy ban Trung −¬ng.
§¹i biÓu Quèc héi §øc (1918 - 1933), ñy viªn Ban ChÊp hµnh Quèc tÕ
Céng s¶n (1928 - 1943). Trong thêi kú ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai,
tham gia Ban L·nh ®¹o ñy ban Toµn quèc “n−íc §øc tù do”. Tõ n¨m
1946 ®Õn n¨m 1954, lµ mét trong hai chñ tÞch cña §¶ng X· héi thèng
nhÊt §øc.
PH¹M V¡N §åNG (1906 - 2000): Nhµ ho¹t ®éng xuÊt s¾c cña §¶ng vµ
Nhµ n−íc ViÖt Nam, quª x· §øc T©n, huyÖn Mé §øc, tØnh Qu¶ng Ng·i.
¤ng dù líp huÊn luyÖn c¸n bé ë Qu¶ng Ch©u; gia nhËp Héi ViÖt Nam
C¸ch m¹ng Thanh niªn (1926). Cuèi n¨m 1927 vÒ n−íc, tham gia ho¹t
®éng c¸ch m¹ng ë Sµi Gßn; ®−îc cö vµo Kú bé Thanh niªn Nam Kú;
sau ®ã, vµo Tæng bé Héi ViÖt Nam C¸ch m¹ng Thanh niªn (1929).
Th¸ng 5-1929, ®i H−¬ng C¶ng dù §¹i héi cña Héi ViÖt Nam C¸ch
m¹ng Thanh niªn, vÒ Sµi Gßn ho¹t ®éng c¸ch m¹ng; bÞ ®Þch b¾t ®µy ra
C«n §¶o tõ th¸ng 7-1929 ®Õn th¸ng 7-1936. Th¸ng 5-1940, «ng sang
Trung Quèc gÆp l·nh tô NguyÔn ¸i Quèc; vÒ n−íc tham gia x©y dùng
c¨n cø c¸ch m¹ng ë Cao B»ng, B¾c K¹n, L¹ng S¬n. Dù Quèc d©n §¹i
héi T©n Trµo, ñy viªn ñy ban D©n téc gi¶i phãng ViÖt Nam (8-1945);
Bé tr−ëng Bé Tµi chÝnh ChÝnh phñ l©m thêi n−íc ViÖt Nam D©n chñ
Céng hßa (1945). Tr−ëng ph¸i ®oµn ChÝnh phñ t¹i Héi nghÞ
Ph«ngtenn¬bl« (5-1946). §¹i diÖn cña §¶ng vµ ChÝnh phñ t¹i Nam
Trung Bé. Phã Thñ t−íng ChÝnh phñ, Phã Chñ tÞch Héi ®ång Quèc
phßng (8-1949), kiªm Bé tr−ëng Bé Ngo¹i giao (5-1954). Tr−ëng ph¸i
B¶n chØ dÉn tªn ng−êi 609
®oµn ChÝnh phñ ViÖt Nam t¹i Héi nghÞ Gi¬nev¬ vÒ §«ng D−¬ng (1954).
Thñ t−íng ChÝnh phñ (1955 - 1981), Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng
(1981 - 1987). ñy viªn dù khuyÕt Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng
Céng s¶n §«ng D−¬ng (1947), ñy viªn chÝnh thøc (1949). ñy viªn Bé
ChÝnh trÞ tõ kho¸ II ®Õn khãa V (2-1951 ®Õn 1986). Cè vÊn Ban ChÊp
hµnh Trung −¬ng §¶ng (12-1986 ®Õn n¨m 1997). §¹i biÓu Quèc héi tõ
kho¸ I ®Õn khãa VII (1946 - 1987). ¤ng ®−îc §¶ng vµ Nhµ n−íc tÆng
th−ëng Hu©n ch−¬ng Sao Vµng vµ nhiÒu hu©n ch−¬ng cao quý kh¸c.
PHR¡NGX¥, Anat«n (1844 - 1924): Tªn thËt lµ Anat«n Tib«; nhµ v¨n
hiÖn thùc vµ nh©n ®¹o chñ nghÜa Ph¸p, ®o¹t gi¶i th−ëng N«ben vÒ
v¨n häc n¨m 1921. T¸c gi¶ cña nhiÒu tiÓu thuyÕt næi tiÕng. C¸c t¸c
phÈm cña Anat«n Phr¨ngx¬ thÊm nhuÇn chñ nghÜa nh©n ®¹o cao
quý, ®Æt ra nh÷ng vÊn ®Ò x· héi vµ chÝnh trÞ to lín cña ®Çu thÕ kû
XX. V¨n phong cña «ng trong s¸ng, nhÑ nhµng vµ giÔu cît s©u s¾c.
Phr¨ngx¬, M¨ng®Ðt (1907 - 1982): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Ph¸p.
§Çu nh÷ng n¨m 30 cña thÕ kû XX, tham gia §¶ng X· héi cÊp tiÕn.
Trong ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, tham gia tæ chøc “N−íc Ph¸p
chiÕn ®Êu”. Bé tr−ëng Kinh tÕ quèc d©n (9-1944 ®Õn 4-1945) trong
ChÝnh phñ l©m thêi §ê G«n. Thñ t−íng ChÝnh phñ kiªm Bé tr−ëng
Ngo¹i giao (6-1954 ®Õn 2-1955), ký HiÖp ®Þnh Gi¬nev¬ n¨m 1954 vÒ
§«ng D−¬ng. Quèc vô khanh trong ChÝnh phñ M«lª (1956). Lµ ng−êi
®iÒu hµnh Quü TiÒn tÖ quèc tÕ (1947 - 1958); Phã Chñ tÞch Ng©n hµng
Kh«i phôc vµ ph¸t triÓn (1946 - 1958); Phã Chñ tÞch §¶ng X· héi cÊp
tiÕn (1955 - 1957). N¨m 1959, ra khái §¶ng vµ sau ®ã gia nhËp §¶ng
X· héi thèng nhÊt.
PL£VEN, R¬nª: NghÞ sÜ Quèc héi, hai lÇn lµm Thñ t−íng n−íc Ph¸p
(7-1950 ®Õn 2-1951 vµ 8-1951 ®Õn 1-1952), tõng lµm Bé tr−ëng nhiÒu
bé trong ChÝnh phñ Ph¸p nh−: Bé Tµi chÝnh (1944), Bé Kinh tÕ (1945),
Bé Quèc phßng (1949 vµ 1952 - 1954), Bé Ngo¹i giao (1958).
Víi chÝnh s¸ch thùc d©n ph¶n ®éng, Plªven trùc tiÕp chØ ®¹o Nava
trong thêi kú cuèi cña cuéc chiÕn tranh §«ng D−¬ng. Sù ph¸ s¶n cña
kÕ ho¹ch Nava còng lµ sù thÊt b¹i th¶m h¹i cña Plªven.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 610
S
S¥N NGäC MINH (1920 - 1972): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ Campuchia.
Tham gia ho¹t ®éng trong phong trµo Kh¬me Ixar¾c (1945 - 1946).
Th¸ng 3-1948, «ng thµnh lËp ñy ban D©n téc gi¶i phãng T©y Nam.
Th¸ng 4-1950, «ng ®−îc bÇu lµm Chñ tÞch MÆt trËn D©n téc thèng
nhÊt toµn quèc vµ ñy ban D©n téc gi¶i phãng Trung −¬ng l©m thêi.
¤ng lµ ng−êi ®äc b¶n Tuyªn ng«n ®éc lËp cña Cao Miªn tù do. N¨m
1951, cïng Tuxa Mót l·nh ®¹o Ban VËn ®éng, thµnh lËp §¶ng Nh©n
d©n c¸ch m¹ng Kh¬me. MÊt t¹i Trung Quèc th¸ng 12-1972.
SíCSIN, Uynx¬n (1874 - 1965): Hai lÇn lµm Thñ t−íng n−íc Anh (1940 -
1945 vµ 1951 - 1955). Lµ Bé tr−ëng Bé ChiÕn tranh tõ n¨m 1918 ®Õn
n¨m 1922, Sícsin cÇm ®Çu viÖc tæ chøc cuéc can thiÖp cña c¸c n−íc ®Õ
quèc chèng n−íc Nga X«viÕt (1918 - 1920).
Trong nh÷ng n¨m ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai (1939 - 1945), lµ
ng−êi ®øng ®Çu ChÝnh phñ b¶o thñ Anh, Sícsin ®· tham gia Héi
nghÞ c¸c nhµ l·nh ®¹o ba n−íc §ång minh (Liªn X«, Mü, Anh) vµ
cïng víi Mü thi hµnh chÝnh s¸ch hai mÆt, võa n»m trong §ång minh
chèng ph¸t xÝt, võa ngÊm ngÇm chèng l¹i Liªn X«. BiÓu hiÖn cô thÓ
cña ©m m−u nµy lµ viÖc tr× ho·n viÖc më mÆt trËn thø hai ë T©y ¢u
vµ g©y nhiÒu khã kh¨n, tæn thÊt lín cho Liªn X« trong cuéc chiÕn
tranh gi÷ n−íc vÜ ®¹i (1941 - 1945) vµ trong viÖc tiªu diÖt chñ nghÜa
ph¸t xÝt sau ®ã.
Trong thêi gian n¾m quyÒn, ChÝnh phñ Sícsin lµ thµnh viªn tÝch
cùc trong Tæ chøc HiÖp −íc B¾c §¹i T©y D−¬ng (NATO).
T
T¤N §øC TH¾NG (1888 - 1980): Nhµ ho¹t ®éng xuÊt s¾c cña §¶ng vµ
Nhµ n−íc ViÖt Nam; quª x· Mü Hßa H−ng, tØnh Long Xuyªn (nay thuéc
tØnh An Giang). N¨m 1919, «ng tham gia cuéc binh biÕn cña c«ng nh©n
vµ thñy thñ Ph¸p t¹i BiÓn §en nh»m chèng l¹i cuéc chiÕn tranh can
B¶n chØ dÉn tªn ng−êi 611
thiÖp ph¶n c¸ch m¹ng cña nhiÒu n−íc ®Õ quèc vµo n−íc Nga X«viÕt.
N¨m 1920, «ng trë vÒ n−íc, x©y dùng c«ng héi bÝ mËt t¹i Sµi Gßn - Chî
Lín vµ l·nh ®¹o cuéc b·i c«ng cña c«ng nh©n Ba Son (8-1925). N¨m
1927, «ng tham gia Héi ViÖt Nam C¸ch m¹ng Thanh niªn, ñy viªn Ban
ChÊp hµnh Kú bé Nam Kú, bÞ thùc d©n Ph¸p b¾t ë Sµi Gßn (1928), kÕt
¸n 20 n¨m tï khæ sai, ®µy ra C«n §¶o. Sau C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m
n¨m 1945, «ng ®−îc tho¸t khái Nhµ tï C«n §¶o vµ trë vÒ Nam Bé tham
gia kh¸ng chiÕn, gi÷ chøc BÝ th− Xø ñy Nam Bé (1945). ¤ng lµ Phã ban
Th−êng trùc Quèc héi (1946 - 1955); quyÒn Tr−ëng ban (1948 - 1955);
Tr−ëng ban Th−êng trùc Quèc héi (1955 - 1960), t−¬ng ®−¬ng Chñ tÞch
Quèc héi sau nµy. ¤ng lµ §¹i biÓu Quèc héi liªn tôc tõ khãa I ®Õn
khãa VI. ¤ng lµ Bé tr−ëng Bé Néi vô (5-1947 ®Õn 11-1947); Thanh tra
®Æc biÖt toµn quèc (8-1947), Phã Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng
hßa (1960 - 1969), Chñ tÞch n−íc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa vµ sau
nµy lµ Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam (1969 - 1980). ¤ng lµ ñy
viªn Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam tõ n¨m
1947 vµ tõ khãa II ®Õn khãa IV. «ng lµ Phã héi tr−ëng Héi Liªn hiÖp
Quèc d©n ViÖt Nam (1946 - 1951); Chñ tÞch ñy ban toµn quèc MÆt trËn
Liªn - ViÖt (1951 - 1955); Chñ tÞch §oµn Chñ tÞch ñy ban Trung −¬ng
MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam (1955 - 1977); Chñ tÞch danh dù MÆt trËn
Tæ quèc ViÖt Nam (1977 - 1981). ¤ng ®−îc §¶ng vµ Nhµ n−íc tÆng
th−ëng Hu©n ch−¬ng Sao Vµng vµ nhiÒu hu©n ch−¬ng cao quý kh¸c.
T¤N TRUNG S¥N (1866 - 1925): Tøc T«n DËt Tiªn, cßn cã tªn lµ T«n
V¨n, ng−êi Trung S¬n, Qu¶ng §«ng. ¤ng lµ nhµ c¸ch m¹ng d©n
chñ vÜ ®¹i cña Trung Quèc.
N¨m 1905 «ng thµnh lËp Trung Quèc §ång minh Héi, ®−îc bÇu
lµm Tæng lý, ®Ò xuÊt chñ nghÜa Tam d©n (d©n téc ®éc lËp, d©n quyÒn
tù do, d©n sinh h¹nh phóc). Sau khi thµnh lËp §ång minh Héi, T«n
Trung S¬n ®· l·nh ®¹o nhiÒu cuéc khëi nghÜa vò trang. C¸ch m¹ng
T©n Hîi (1911) th¾ng lîi, nÒn thèng trÞ chuyªn chÕ phong kiÕn Trung
Quèc bÞ lËt ®æ, n−íc Trung Hoa d©n quèc thµnh lËp, «ng ®−îc bÇu lµm
L©m thêi §¹i Tæng thèng, ®Þnh ra L©m thêi −íc ph¸p.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 612
N¨m 1914, t¹i NhËt B¶n, «ng l¹i tæ chøc ra Trung Hoa C¸ch m¹ng
§¶ng. Do ¶nh h−ëng cña C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi Nga, tiÕp thu ®Ò
nghÞ cña §¶ng Céng s¶n Trung Quèc, «ng c¶i tæ Quèc d©n §¶ng, cïng
víi §¶ng Céng s¶n Trung Quèc thµnh lËp MÆt trËn thèng nhÊt, x¸c
lËp ba chÝnh s¸ch lín: liªn Nga, liªn Céng, gióp ®ì c«ng n«ng (1923),
®Êu tranh quyÕt liÖt víi nh÷ng ng−êi thiªn h÷u trong Quèc d©n §¶ng
vµ chñ tr−¬ng xãa bá c¸c hiÖp −íc bÊt b×nh ®¼ng víi c¸c n−íc ®Õ quèc.
Nh÷ng ho¹t ®éng vµ quan ®iÓm cña «ng ®· ¶nh h−ëng s©u s¾c ®Õn t−
t−ëng vµ ho¹t ®éng cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh.
T¤NXT¤I, LÐp Nik«laiªvÝts¬ (1828 - 1910): Nhµ viÕt kÞch, nhµ v¨n
Nga. ViÖn sÜ th«ng tÊn (1873), ViÖn sÜ danh dù ViÖn Hµn l©m Khoa
häc PªtÐcpua (1900). ¤ng xuÊt th©n trong mét gia ®×nh quý téc, sèng
nhiÒu n¨m ë n«ng th«n; tõng lµ sÜ quan, tham gia chiÕn ®Êu b¶o vÖ
Xªvaxt«p«n (1853 - 1856). T¸c gi¶ c¸c bé tiÓu thuyÕt næi tiÕng: ChiÕn
tranh vµ hoµ b×nh (1863 - 1869) - b¶n anh hïng ca hoµnh tr¸ng vÒ
tinh thÇn yªu n−íc cña nh©n d©n Nga trong ChiÕn tranh gi÷ n−íc
n¨m 1812; Anna Karªnina (1873 - 1877) - phª ph¸n x· héi Nga nh÷ng
n¨m 70 cña thÕ kû XIX, ®Ò cËp nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña thêi ®¹i nh−:
sè phËn phô n÷, gia ®×nh, h«n nh©n, h¹nh phóc, quan hÖ gi÷a ®Þa chñ
vµ n«ng d©n. T«nxt«i cã ¶nh h−ëng lín ®Õn v¨n häc Nga vµ thÕ giíi;
t¸c phÈm cña «ng ph¶n ¸nh nh÷ng m©u thuÉn trong x· héi Nga thêi
kú 1861 - 1905, lµ “tÊm g−¬ng ph¶n chiÕu c¸ch m¹ng Nga”.
TèNG KH¸NH LINH (1893 - 1981): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ - x· héi
Trung Quèc. N¨m 1908, häc ë Mü. Th¸ng 10-1915, kÕt h«n víi T«n
Trung S¬n ë NhËt B¶n. Sau n¨m 1925, kÕ thõa t− t−ëng cña chång, bµ
tiÕp tôc hîp t¸c víi §¶ng Céng s¶n. N¨m 1948, lµ Chñ tÞch danh dù
ñy ban C¸ch m¹ng Quèc d©n §¶ng Trung Quèc. Sau khi Trung Quèc
gi¶i phãng (1949), bµ ë l¹i B¾c Kinh lµm Phã Chñ tÞch Héi nghÞ chÝnh
trÞ hiÖp th−¬ng, Phã Chñ tÞch n−íc, Chñ tÞch danh dù n−íc Céng hßa
Nh©n d©n Trung Hoa.
T¥RUMAN, Hary S. (1884 - 1972): Th−îng nghÞ sÜ §¶ng D©n chñ; Tæng
thèng Mü (1945 - 1953). T¬ruman lµ ng−êi ra lÖnh nÐm hai qu¶ bom
nguyªn tö xuèng NhËt B¶n (1945). Chñ tr−¬ng tiÕn hµnh chÝnh s¸ch
B¶n chØ dÉn tªn ng−êi 613
“ChiÕn tranh l¹nh”, “Häc thuyÕt T¬ruman”, thµnh lËp khèi NATO, thi
hµnh chÝnh s¸ch viÖn trî M¸csan ®èi víi c¸c n−íc T©y ¢u, chèng Liªn
X« vµ c¸c n−íc x· héi chñ nghÜa. ChÝnh phñ T¬ruman ®iÒu qu©n tham
chiÕn ë TriÒu Tiªn (1950 - 1953); can thiÖp ngµy cµng s©u vµ t¨ng c−êng
viÖn trî qu©n sù cho Ph¸p trong cuéc chiÕn tranh x©m l−îc §«ng D−¬ng
(1946 - 1954); thùc hiÖn truy n· §¶ng Céng s¶n vµ c¸c tæ chøc d©n chñ
trong n−íc.
TRÇN §¹I NGHÜA (1913 - 1997): Tªn thËt lµ Ph¹m Quang LÔ; quª
huyÖn Tam B×nh, tØnh VÜnh Long. ¤ng lµ mét trong sè trÝ thøc yªu
n−íc ë Ph¸p theo Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vÒ n−íc n¨m 1946; Anh hïng
Lao ®éng (1952); kü s− qu©n giíi ®Çu tiªn cña ViÖt Nam; Côc tr−ëng
Côc Qu©n giíi ®Çu tiªn (1947), kiªm Côc tr−ëng Côc Ph¸o binh
(1949), ThiÕu t−íng Qu©n ®éi nh©n d©n ViÖt Nam (1948). ¤ng lµ
ng−êi cã c«ng lín trong viÖc x©y dùng ngµnh qu©n giíi ViÖt Nam.
Trong kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p, mÆc dï kinh tÕ ®Êt n−íc cßn l¹c hËu,
kh«ng cã c¬ së khoa häc - kü thuËt, «ng ®· nghiªn cøu, thiÕt kÕ vµ tæ
chøc s¶n xuÊt thµnh c«ng nhiÒu lo¹i vò khÝ: m×n, ®¹n, lùu ®¹n, bom
phãng, sóng baz«ka, sóng SKZ. ¤ng lµ HiÖu tr−ëng ®Çu tiªn cña
Tr−êng ®¹i häc B¸ch khoa Hµ Néi (1956). N¨m 1964, Chñ nhiÖm ñy
ban KiÕn thiÕt c¬ b¶n Nhµ n−íc; Chñ nhiÖm ñy ban Khoa häc - kü
thuËt Nhµ n−íc (1965 - 1972), ViÖn sÜ ViÖn Hµn l©m khoa häc Liªn X«
(1966); ViÖn tr−ëng ViÖn Khoa häc ViÖt Nam (1975 - 1983), Phã Chñ
nhiÖm Tæng côc HËu cÇn (1973 - 1974) vµ Tæng côc Kü thuËt Bé Quèc
phßng (1974 - 1977), Chñ tÞch Liªn hiÖp c¸c héi khoa häc vµ kü thuËt
ViÖt Nam (1983 - 1988), ®¹i biÓu Quèc héi kho¸ II, III. ¤ng ®−îc tÆng
th−ëng Hu©n ch−¬ng Hå ChÝ Minh, Gi¶i th−ëng Hå ChÝ Minh (1996).
TRÇN QUèC TO¶N (1267 - 1285): Ng−êi trong hoµng téc nhµ TrÇn.
Trong cuéc kh¸ng chiÕn cña nh©n d©n §¹i ViÖt chèng qu©n x©m l−îc
Nguyªn M«ng ë thÕ kû XIII, míi 15 tuæi, víi lßng yªu n−íc nång nµn
vµ ý chÝ chiÕn ®Êu ngoan c−êng chèng giÆc ngo¹i x©m, tuy kh«ng
®−îc dù héi nghÞ c¸c v−¬ng hÇu bµn kÕ chèng giÆc, TrÇn Quèc To¶n
®· tù tæ chøc mét ®éi nghÜa binh tham gia ®¸nh giÆc Nguyªn, b¶o vÖ
Tæ quèc.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 614
Tr−êng chinh (1907 - 1988): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ, nhµ b¸o, nhµ
th¬; tªn thËt lµ §Æng Xu©n Khu (bót danh Sãng Hång); quª ë x· Xu©n
Hång, huyÖn Xu©n Tr−êng, tØnh Nam §Þnh. Tham gia ho¹t ®éng c¸ch
m¹ng (tõ n¨m 1925), gia nhËp Héi ViÖt Nam C¸ch m¹ng Thanh niªn
(1927); bÞ ®Þch b¾t giam cÇm t¹i c¸c nhµ tï Háa Lß, S¬n La (1930 -
1936). Tõ n¨m 1936 ®Õn n¨m 1939, lµ ñy viªn Xø ñy B¾c Kú; Tæng BÝ
th− §¶ng Céng s¶n §«ng D−¬ng (1941 - 1951); Tæng BÝ th− §¶ng Lao
®éng ViÖt Nam (1951 - 1956); lµ Phã Thñ t−íng ChÝnh phñ kiªm Chñ
tÞch ñy ban Khoa häc Nhµ n−íc (1958). T¹i §¹i héi III (1960), §¹i héi
IV (1976) vµ §¹i héi V (1982), ®−îc bÇu l¹i vµo Ban ChÊp hµnh Trung
−¬ng §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, lµ ñy viªn Bé ChÝnh trÞ. Tõ n¨m 1960
®Õn n¨m 1981, lµ Chñ tÞch ñy ban Th−êng vô Quèc héi. N¨m 1981,
®−îc bÇu lµm Chñ tÞch Héi ®ång Nhµ n−íc n−íc Céng hßa x· héi chñ
nghÜa ViÖt Nam. Tõ th¸ng 7-1986 ®Õn tr−íc §¹i héi VI cña §¶ng, «ng lµ
Tæng BÝ th− §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. Th¸ng 12-1986, lµ Cè vÊn Ban
ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng. ¤ng cßn ®¶m nhËn rÊt nhiÒu chøc vô
kh¸c do §¶ng vµ Nhµ n−íc giao phã.
Tr−êng Chinh lµ ng−êi l·nh ®¹o xuÊt s¾c, mÉu mùc; «ng ®· gãp
phÇn rÊt quan träng vµo sù l·nh ®¹o cña §¶ng, ®−a c¸ch m¹ng ®i ®Õn
th¾ng lîi. ¤ng ®−îc §¶ng vµ Nhµ n−íc tÆng th−ëng Hu©n ch−¬ng Sao
Vµng vµ nhiÒu hu©n ch−¬ng cao quý kh¸c.
T¦ëNG GIíI TH¹CH (1887 - 1975): Ng−êi tØnh ChiÕt Giang, Trung
Quèc. N¨m 1923, gi÷ chøc Tham m−u tr−ëng Tæng hµnh dinh ChÝnh
phñ qu©n sù Qu¶ng §«ng. N¨m 1924, ®−îc T«n Trung S¬n cö ®i kh¶o
s¸t vÒ qu©n sù ë Liªn X« råi vÒ n−íc gi÷ chøc HiÖu tr−ëng Tr−êng
qu©n sù Hoµng Phè.
Sau khi T«n Trung S¬n mÊt, T−ëng Giíi Th¹ch gi÷ chøc Chñ tÞch
Ban Th−êng vô Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng Quèc d©n §¶ng, Tæng
t− lÖnh qu©n c¸ch m¹ng Quèc d©n. N¨m 1943, t¸i nhiÖm chøc Chñ
tÞch ChÝnh phñ Quèc d©n §¶ng. N¨m 1948, gi÷ chøc Tæng thèng.
Th¸ng 1-1949, T−ëng Giíi Th¹ch tõ chøc; rót ra §µi Loan, tiÕp tôc
gi÷ chøc Tæng tµi Quèc d©n §¶ng vµ Tæng thèng Trung Hoa d©n
quèc ë §µi Loan.
B¶n chØ dÉn tªn ng−êi 615
V
vâ nguyªn gi¸p (sinh n¨m 1911): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ, qu©n sù
ViÖt Nam, quª lµng An X¸, x· Léc Thñy, huyÖn LÖ Ninh, tØnh Qu¶ng
B×nh. Sím tham gia phong trµo yªu n−íc vµ gia nhËp T©n ViÖt C¸ch
m¹ng §¶ng. Thêi kú 1936 - 1939, ho¹t ®éng c«ng khai t¹i Hµ Néi.
N¨m 1940, sang Trung Quèc, ®−îc gÆp l·nh tô NguyÔn ¸i Quèc, sau
®ã cïng Ng−êi trë vÒ tham gia x©y dùng c¨n cø ®Þa t¹i Cao - B¾c -
L¹ng. T¹i Héi nghÞ toµn quèc cña §¶ng n¨m 1945 ë T©n Trµo, ®−îc bæ
sung vµo Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng.
Sau C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m n¨m 1945, «ng ®−îc cö gi÷ nhiÒu
träng tr¸ch trong bé m¸y nhµ n−íc: Bé tr−ëng Bé Néi vô, Chñ tÞch
Qu©n sù ñy viªn Héi, Phã Tr−ëng ®oµn ®¹i biÓu ChÝnh phñ ta t¹i Héi
nghÞ trï bÞ §µ L¹t. N¨m 1948, ®−îc phong qu©n hµm §¹i t−íng, Bé
tr−ëng Bé Quèc phßng kiªm Tæng T− lÖnh c¸c lùc l−îng vò trang nh©n
d©n ViÖt Nam. Tõ §¹i héi II (1951) ®Õn §¹i héi V (1982) liªn tôc ®−îc
bÇu vµo Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng, lµ ñy viªn Bé ChÝnh trÞ
c¸c khãa II, III, IV; BÝ th− Qu©n ñy Trung −¬ng, liªn tôc lµ ®¹i biÓu
Quèc héi tõ khãa I ®Õn khãa VII. Tõ n¨m 1955, «ng ®−îc cö lµm Phã
Thñ t−íng ChÝnh phñ, sau nµy lµ Phã Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng
liªn tôc cho ®Õn n¨m 1991.
Vâ Nguyªn Gi¸p lµ cßn t¸c gi¶ cña nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu lý
luËn, lÞch sö qu©n sù vµ t− t−ëng Hå ChÝ Minh. ¤ng ®−îc §¶ng vµ
Nhµ n−íc tÆng th−ëng Hu©n ch−¬ng Sao Vµng vµ nhiÒu hu©n ch−¬ng
cao quý kh¸c.
V¤R¤SILèP, Kliment¬ Eph¬ªm«vÝch (1881 - 1969): Nhµ ho¹t ®éng
chÝnh trÞ, Nguyªn so¸i Liªn X«. Lµ ñy viªn Bé ChÝnh trÞ Trung −¬ng
§¶ng Céng s¶n Liªn X« (tõ n¨m 1926); ñy viªn §oµn Chñ tÞch Ban
ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng (tõ n¨m 1952); Uû viªn nh©n d©n phô
tr¸ch qu©n sù vµ h¶i qu©n (1925); ñy viªn nh©n d©n quèc phßng Liªn
X« (1934 -1940); ñy viªn Héi ®ång Quèc phßng Nhµ n−íc (1941 -
1945); Phã Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng (1946); Chñ tÞch §oµn Chñ
tÞch X«viÕt tèi cao Liªn X« (1953 - 1960).
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 616
X
XAL¡NG, Raun (1899 - 1984): §¹i t−íng, Tæng chØ huy c¸c lùc l−îng
viÔn chinh Ph¸p ë §«ng D−¬ng (1-1952 ®Õn 3-1953). Nh÷ng n¨m 1924 -
1953, Xal¨ng ®· n¨m lÇn sang ViÖt Nam chØ huy qu©n ®éi viÔn chinh
Ph¸p. Am hiÓu v¨n hãa ViÖt Nam, lÊy vî ng−êi ViÖt, sö dông ®−îc c¸c
ng«n ng÷ nh−: tiÕng ViÖt, tiÕng Lµo, tiÕng Qu¶ng §«ng, ch÷ H¸n.
N¨m 1946, th¸p tïng Chñ tÞch Hå ChÝ Minh trong chuyÕn ®i th¨m
Ph¸p. Nh÷ng n¨m 1947 - 1953, gi÷ c¸c chøc vô: T− lÖnh qu©n ®éi viÔn
chinh Ph¸p ë B¾c §«ng D−¬ng, ViÔn §«ng, §«ng D−¬ng; Cao ñy B¾c
ViÖt. Lµ ng−êi v¹ch ra vµ tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch tiÕn c«ng c¨n cø
®Þa ViÖt B¾c n¨m 1947; chñ tr−¬ng phßng ngù chiÕn l−îc b»ng tËp
®oµn cø ®iÓm Nµ S¶n sau thÊt b¹i trong ChiÕn dÞch T©y B¾c (1952).
T¸c gi¶ cuèn s¸ch §«ng D−¬ng ®á, xuÊt b¶n 1975.
X£§ENBAN, I.U. (1916 - 1991): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ cña §¶ng vµ
Nhµ n−íc M«ng Cæ; Nguyªn so¸i (1979). Gia nhËp §¶ng Nh©n d©n c¸ch
m¹ng M«ng Cæ (tõ n¨m 1939). Tæng BÝ th− Ban ChÊp hµnh Trung
−¬ng §¶ng Nh©n d©n c¸ch m¹ng M«ng Cæ (1940 - 1954 vµ 1981 - 1984);
BÝ th− thø nhÊt Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng (1958 - 1981); Chñ
tÞch Héi ®ång Bé tr−ëng n−íc Céng hßa Nh©n d©n M«ng Cæ (1952 - 1974);
Chñ tÞch §oµn Chñ tÞch Quèc héi (1974 - 1984). ¤ng ®−îc Nhµ n−íc
ViÖt Nam trao tÆng Hu©n ch−¬ng Sao Vµng.
XTALIN, I«xÝp VÝchxari«n«vÝch (1879 - 1953): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh
trÞ, nhµ l·nh ®¹o §¶ng Céng s¶n vµ Nhµ n−íc Liªn X«, Tæng BÝ th−
§¶ng Céng s¶n Liªn X« (1922 - 1953). N¨m 1898, gia nhËp §¶ng C«ng
nh©n d©n chñ - x· héi Nga råi trë thµnh ®¶ng viªn b«nsªvÝch sau §¹i
héi lÇn thø II cña §¶ng. Thêi kú chuÈn bÞ tiÕn hµnh C¸ch m¹ng
Th¸ng M−êi Nga, lµ ñy viªn Trung t©m Qu©n sù c¸ch m¹ng. Thêi kú
n−íc ngoµi vò trang can thiÖp vµ néi chiÕn, lµ ñy viªn Héi ®ång Qu©n
sù c¸ch m¹ng. N¨m 1922, lµ Tæng BÝ th− Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng
§¶ng Céng s¶n (b) Nga.
Trong ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai, gi÷ chøc Tæng t− lÖnh c¸c lùc
l−îng vò trang Liªn X« vµ Chñ tÞch ñy ban Quèc phßng Nhµ n−íc;
B¶n chØ dÉn tªn ng−êi 617
Nguyªn so¸i (1943); §¹i nguyªn so¸i (1945). D−íi sù l·nh ®¹o cña
Xtalin vµ §¶ng Céng s¶n Liªn X«, nh©n d©n Liªn X« ®· giµnh th¾ng
lîi trong cuéc ChiÕn tranh gi÷ n−íc vÜ ®¹i chèng ph¸t xÝt §øc (1941 -
1945), gi¶i phãng nhiÒu n−íc ë Trung vµ §«ng ¢u dÉn tíi sù thµnh lËp
hÖ thèng x· héi chñ nghÜa.
Sau chiÕn tranh, §¶ng Céng s¶n Liªn X« do Xtalin ®øng ®Çu ®·
l·nh ®¹o nh©n d©n kh«i phôc kinh tÕ, x· héi, chÕ t¹o thµnh c«ng bom
nguyªn tö vµ bom khinh khÝ, ®−a Liªn X« lªn ®Þa vÞ lµ mét c−êng quèc
x· héi chñ nghÜa ®−¬ng ®Çu víi Mü trong ChiÕn tranh l¹nh. Xtalin
®−îc ghi nhËn cã nh÷ng cèng hiÕn to lín vµo sù nghiÖp x©y dùng vµ
b¶o vÖ Nhµ n−íc Liªn X«, ®ång thêi còng bÞ phª ph¸n vÒ mét sè sai
lÇm vµ tÖ sïng b¸i c¸ nh©n.
XUPHANUV¤NG (1909 - 1995): Nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ, nguyªn ñy
viªn Bé ChÝnh trÞ Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Nh©n d©n c¸ch
m¹ng Lµo, Chñ tÞch n−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n Lµo, Chñ tÞch
MÆt trËn Lµo x©y dùng ®Êt n−íc (Neo Lµo Xangx¹t).
Trong hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p vµ chèng Mü,
Xuphanuv«ng ®· gi÷ nhiÒu träng tr¸ch: Thñ t−íng ChÝnh phñ kh¸ng
chiÕn Lµo, Chñ tÞch MÆt trËn Lµo yªu n−íc (Neo Lµo H¾cx¹t). ¤ng lµ
®¹i biÓu c¸c lùc l−îng c¸ch m¹ng Lµo tham gia c¸c ChÝnh phñ liªn
hiÖp Lµo lÇn thø nhÊt (1957 - 1958), lÇn thø hai (1962 - 1964) vµ lÇn
thø ba (1974 - 1975). Th¸ng 2-1972, «ng ®−îc bÇu vµo Bé ChÝnh trÞ
§¶ng Nh©n d©n c¸ch m¹ng Lµo. Theo tinh thÇn Héi nghÞ Viªng Ch¨n
(3-1973), Xuphanuv«ng ®−îc cö lµm Chñ tÞch Héi ®ång Quèc gia chÝnh
trÞ liªn hiÖp. Ngµy 2-12-1975, n−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n Lµo
thµnh lËp, Hoµng th©n Xuphanuv«ng ®−îc bÇu lµm Chñ tÞch n−íc vµ
Chñ tÞch Héi ®ång Nh©n d©n tèi cao. Tõ n¨m 1991, v× søc yÕu, «ng gi÷
chøc cè vÊn Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng Nh©n d©n c¸ch m¹ng
Lµo cho ®Õn khi qua ®êi.
¤ng lµ ng−êi cã nhiÒu cèng hiÕn to lín vµo viÖc x©y dùng vµ cñng cè
quan hÖ ®Æc biÖt Lµo - ViÖt Nam vµ ®−îc §¶ng vµ Nhµ n−íc ta trao
tÆng Hu©n ch−¬ng Sao Vµng.
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 618
619
MôC LôC
Trang
Lêi giíi thiÖu TËp 8 VII
Th¬ chóc TÕt 1-1-1953 1
Bµi nãi chuyÖn trong dÞp häc tËp chèng tham «,
l·ng phÝ, quan liªu
1952-1953
2
Nh©n d©n B¾c Phi chèng thùc d©n Ph¸p 8-1-1953 10
Kû niÖm Lªnin 15-1-1953 12
§«ng Thi vµ T©y Thi 15-1-1953 15
§iÖn göi T−íng qu©n Kim NhËt Thµnh 17-1-1953 17
§iÖn göi ®ång chÝ Clªmen Gètvan 22-1-1953 18
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø ba ngµy ®Æt
quan hÖ ngo¹i giao gi÷a ViÖt Nam vµ Liªn X«
22-1-1953
19
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø ba ngµy ®Æt
quan hÖ ngo¹i giao gi÷a ViÖt Nam vµ Trung Quèc
22-1-1953
20
DiÔn v¨n khai m¹c Héi nghÞ lÇn thø t− Ban ChÊp
hµnh Trung −¬ng §¶ng (khãa II)
25-1-1953
22
Bµi nãi t¹i Héi nghÞ tæng kÕt ChiÕn dÞch T©y B¾c 29-1-1953 36
Qu©n ®éi Mü 29-1-1953 39
Th− göi ch¸u Thanh 1-1953 40
Th− göi ch¸u B×nh 1-1953 41
Th− göi Héi nghÞ n«ng vËn vµ d©n vËn toµn quèc 5-2-1953 42
Bµi nãi t¹i Héi nghÞ n«ng vËn vµ d©n vËn toµn quèc 5-2-1953 44
Bµi nãi chuyÖn trong buæi khai m¹c líp chØnh huÊn
c¸n bé ®¶ng, d©n, chÝnh ë c¬ quan Trung −¬ng
6-2-1953
50
Bï nh×n “bÇu cö” 6-2-1953 62
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 620
Th¬ chóc TÕt Xu©n Quý Tþ, 1953 11-2-1953 65
Ba c«ng viÖc to lín cña Trung Quèc trong n¨m nay 11-2-1953 66
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm ngµy Hång qu©n
Liªn X«
21-2-1953
69
Phãng tay ph¸t ®éng quÇn chóng 1-3-1953 70
Em §Ýnh vµ em CÊp 1-3-1953 73
DiÔn v¨n khai m¹c cuéc häp kû niÖm ngµy 3-3 3-3-1953 75
Nh©n Ngµy quèc tÕ phô n÷ 6-3-1953 79
§iÖn göi §¶ng Céng s¶n vµ ChÝnh phñ Liªn X« 6-3-1953 81
Mét §¶ng v« cïng to lín, m¹nh mÏ 10-3-1953 82
Ng−êi kiÓm duyÖt bÞ kiÓm duyÖt 11-3-1953 84
§iÖn mõng ®ång chÝ Malencèp 13-3-1953 85
§iÖn chia buån vÒ viÖc ®ång chÝ Clªmen Gètvan
tõ trÇn
15-3-1953
86
Ch¸u B¸c Hå yªu mÕn bé ®éi vµ th−¬ng binh 16-3-1953 87
“MÌo ®Î ra trøng” 21-3-1953 88
Cét d©y thÐp 26-3-1953 90
Th− göi c¸c ®ång chÝ Nam Bé ®−îc bÇu lµ Anh hïng
vµ ChiÕn sÜ thi ®ua toµn quèc
3-1953
91
Bµi nãi t¹i Héi nghÞ c¸n bé Liªn hiÖp phô n÷ toµn
quèc vÒ vÊn ®Ò ph¸t ®éng quÇn chóng n«ng d©n
3-1953
92
Bµi nãi t¹i líp chØnh §¶ng Trung −¬ng kho¸ 2 3-1953 98
Con voi víi con muçi 1-4-1953 103
Th− göi c¸c ®¬n vÞ bé ®éi ta cã nhiÖm vô t¸c chiÕn
ë Th−îng Lµo
3-4-1953
105
§iÖn mõng nh©n dÞp Ngµy gi¶i phãng n−íc
Céng hßa nh©n d©n Hunggari
3-4-1953
106
Nh©n dÞp Héi nghÞ quèc tÕ b¶o vÖ quyÒn lîi
thanh niªn
6-4-1953
107
Bµi nãi chuyÖn ë líp chØnh §¶ng Trung −¬ng
kho¸ 3
10-4-1953
109
Lùc l−îng to lín cña quÇn chóng 16-4-1953 115
Tinh thÇn yªu n−íc 21-4-1953 117
Môc lôc 621
Kªnia anh dòng 21-4-1953 119
T×nh h×nh khã kh¨n cña Ph¸p 26-4-1953 121
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm Quèc kh¸nh n−íc
Céng hßa TiÖp Kh¾c
11-5-1953
124
Anh hïng TriÒu Tiªn 11-5-1953 125
Gióp dë vµ gióp ®ì 16-5-1953 127
§iÖn v¨n göi Chñ tÞch S¬n Ngäc Minh 18-5-1953 129
ThÊt cöu - S¸u m−¬i ba tuæi 1953 130
Th− göi Héi nghÞ c¸n bé cña Tæng côc Cung cÊp
n¨m 1953
21-5-1953
131
Ph¸t ®éng quÇn chóng 21-5-1953 133
18 lÇn råi! 26-5-1953 135
Th− c¶m ¬n 5-1953 137
Th− göi nhi ®ång trong n−íc vµ ngoµi n−íc nh©n
ngµy 1-6
1-6-1953
138
Chèng bÖnh quan liªu... 6-6-1953 139
H¹t ®ç tr¾ng vµ h¹t ®ç ®en 6-6-1953 141
Bµi nãi t¹i buæi bÕ m¹c líp chØnh huÊn c¸n bé
®¶ng, d©n, chÝnh c¸c c¬ quan trung −¬ng
9-6-1953
142
Chèng s©u bä, diÖt giÆc ®ãi 11-6-1953 146
Ých n−íc, lîi nhµ 16-6-1953 147
C«ng t¸c cÇu ®−êng 21-6-1953 149
§iÖn göi ®ång chÝ Kim NhËt Thµnh 26-6-1953 151
C«ng nh©n Trung Quèc 26-6-1953 152
Th− göi Héi nghÞ c¸n bé y tÕ toµn quèc n¨m 1953 6-1953 154
Th− göi c¸c líp chØnh huÊn c¬ quan 6-1953 156
TØnh t¸o vµ ®Ò phßng 1-7-1953 158
Th− göi bé ®éi sau ChiÕn dÞch mïa Xu©n n¨m 1953 6-7-1953 160
SÏ ®−îc mÊy l©u? 6-7-1953 162
Liªn khu V anh dòng 11-7-1953 164
Ra søc gi÷ ®ª phßng lôt 16-7-1953 166
Bµi nãi t¹i lÔ khai m¹c líp chØnh huÊn c¸n bé
d©n, chÝnh, ®¶ng xung quanh Trung −¬ng vµ
c¸c Liªn khu III, IV, ViÖt B¾c
17-7-1953
168
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 622
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm Quèc kh¸nh n−íc
Céng hßa Nh©n d©n Ba Lan
21-7-1953
177
§· nhiÒu l¹i nhanh 26-7-1953 178
Göi cô Bé tr−ëng Bé Th−¬ng binh, cùu binh 7-1953 180
§iÖn göi Nguyªn so¸i Kim NhËt Thµnh 27-7-1953 181
§iÖn göi ®ång chÝ Mao Tr¹ch §«ng 28-7-1953 182
Chóng t«i v÷ng tin vµo th¾ng lîi cuèi cïng
cña m×nh
7-1953
183
Nhi ®ång kh¸ng chiÕn 6-8-1953 190
Bµi nãi chuyÖn ë líp chØnh huÊn c¸n bé trÝ thøc 7-8-1953 192
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm Ngµy quèc kh¸nh
n−íc Céng hßa D©n chñ Nh©n d©n TriÒu Tiªn
16-8-1953
202
ViÖc ®×nh chiÕn ë TriÒu Tiªn 16-8-1953 203
C¸ch viÕt 17-8-1953 205
T×nh h×nh n−íc Ph¸p rÊt nghiªm träng 21-8-1953 213
Bµi nãi chuyÖn t¹i líp chØnh huÊn c¸c c¬ quan
Khu I
25-8-1953
215
¶o méng cña Mü 26-8-1953 221
Thµnh tÝch ®¾p ®ª gi÷ ®ª 1-9-1953 223
Lêi kªu gäi nh©n dÞp kû niÖm C¸ch m¹ng
Th¸ng T¸m vµ Ngµy ®éc lËp
2-9-1953
224
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm Ngµy quèc kh¸nh
n−íc Céng hßa Nh©n d©n Bungari
6-9-1953
231
B¶o §¹i, trïm bu«n lËu 6-9-1953 232
B¸o chÝ Mü m¾ng nhiÕc thùc d©n Ph¸p 11-9-1953 234
Th− göi Héi nghÞ c¸n bé giao th«ng c«ng chÝnh 16-9-1953 236
Th− göi c¸n bé vµ ®ång bµo d©n c«ng cÇu ®−êng 16-9-1953 237
Th¬ Trung thu göi c¸c ch¸u nhi ®ång 16-9-1953 238
KÕt qu¶ b−íc ®Çu cña ph¸t ®éng quÇn chóng 16-9-1953 240
Th− göi c¸n bé, chiÕn sÜ vµ ®ång bµo Nam Bé 21-9-1953 242
B¸o chÝ Ph¸p thõa nhËn giÆc Ph¸p thÊt b¹i 21-9-1953 244
Th−êng thøc chÝnh trÞ
1- Giai cÊp lµ g×?
23-9-1953 245
247
Môc lôc 623
2- ChÕ ®é phong kiÕn lµ g×?
3- Chñ nghÜa t− b¶n lµ g×?
4- Chñ nghÜa ®Õ quèc lµ g×?
5- §Õ quèc Ph¸p x©m l−îc n−íc ta
6- T− b¶n m¹i b¶n lµ g×?
7- Kinh tÕ l¹c hËu lµ thÕ nµo?
8- V× sao nh©n d©n ViÖt Nam cùc khæ?
9- Con ®−êng gi¶i phãng
10- “Canh gi¶ h÷u kú ®iÒn”
11- §éng lùc c¸ch m¹ng
12- V× sao c«ng nh©n lµ giai cÊp l·nh ®¹o
c¸ch m¹ng?
13- Giai cÊp n«ng d©n
14- Giai cÊp tiÓu t− s¶n
15- Giai cÊp t− s¶n d©n téc
16- C¸ch m¹ng vµ kh¸ng chiÕn
17- ChÕ ®é Nhµ n−íc d©n chñ céng hßa
18- Nh©n d©n d©n chñ chuyªn chÝnh
19- MÆt trËn d©n téc thèng nhÊt (Liªn - ViÖt)
20- D©n chñ tËp trung
21- QuyÒn lîi vµ nghÜa vô cña nh©n d©n
22- NhiÖm vô cña Nhµ n−íc d©n chñ míi
23- Thµnh phÇn kinh tÕ ë n−íc ta (vïng tù do)
24- ChÝnh s¸ch kinh tÕ cña §¶ng vµ ChÝnh phñ
25- ¤n cò vµ biÕt míi
26- Thêi ®¹i míi
27- X· héi míi
28- T×nh h×nh thÕ giíi ngµy nay
29- T×nh h×nh trong n−íc
30- Tinh thÇn yªu n−íc vµ tinh thÇn quèc tÕ
31- §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam l·nh ®¹o
kh¸ng chiÕn vµ kiÕn quèc
32- §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam
247
248
250
250
251
252
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
272
273
274
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 624
33- TÝnh chÊt cña §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam
34- §¶ng Lao ®éng l·nh ®¹o kh¸ng chiÕn
kiÕn quèc (A)
35- §¶ng Lao ®éng l·nh ®¹o kh¸ng chiÕn
kiÕn quèc (B)
36- X©y dùng §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam
37- Tù phª b×nh vµ phª b×nh
38- Tæ chøc cña §¶ng Lao ®éng ViÖt Nam
39- Tiªu chuÈn ®¶ng viªn §¶ng Lao ®éng
ViÖt Nam
40- NghÜa vô cña ®¶ng viªn
41- QuyÒn lîi cña ®¶ng viªn
42- ChÕ ®é d©n chñ tËp trung cña §¶ng
43- HÖ thèng tæ chøc cña §¶ng
44- Chi bé
45- Chñ nghÜa x· héi
46- Chñ nghÜa céng s¶n
47- Chñ nghÜa céng s¶n nhÊt ®Þnh thµnh c«ng
48- D©n chñ míi
49- §Êu tranh ®Ó thùc hiÖn chñ nghÜa céng s¶n
50- KÕt luËn
275
276
277
279
280
281
283
284
285
286
287
288
289
291
292
293
294
295
Bµi nãi t¹i buæi lÔ bÕ m¹c líp chØnh huÊn c¸n bé
trÝ thøc
26-9-1953
297
§iÖn mõng Ngµy quèc kh¸nh n−íc Céng hßa
Nh©n d©n Trung Hoa
26-9-1953
302
Th− göi ®ång bµo, chiÕn sÜ vµ c¸n bé huyÖn
Tiªn L·ng
29-9-1953
303
Th− khen c¸c Trung ®oµn 42, 50 cïng ®¬n vÞ bé
®éi vµ d©n qu©n du kÝch T¶ ng¹n
1-10-1953
304
Anh hïng häc tËp 1-10-1953 305
§iÖn mõng Ngµy thµnh lËp n−íc Céng hßa
D©n chñ §øc
6-10-1953
307
Bom khinh khÝ 6-10-1953 308
Môc lôc 625
500 triÖu ng−êi chóc ViÖt Nam kh¸ng chiÕn
th¾ng lîi
11-10-1953
310
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm Ngµy tuyªn bè ®éc
lËp vµ Ngµy thµnh lËp ChÝnh phñ kh¸ng
chiÕn Lµo
11-10-1953
312
§éi lèt t«n gi¸o, lµm nghÒ mËt th¸m 16-10-1953 313
Vµi sai lÇm trong viÖc ph¸t ®éng quÇn chóng 21-10-1953 315
Thanh niªn Ph¸p chèng chiÕn tranh ë ViÖt Nam 26-10-1953 317
ChiÕn sÜ cÇu ®−êng 30-10-1953 319
Bµi nãi t¹i Héi nghÞ c¸n bé vïng ®Þch hËu 10-1953 320
Th− göi thanh niªn Ph¸p 10-1953 324
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm C¸ch m¹ng
Th¸ng M−êi
1-11-1953
326
36 n¨m tõ ngµy C¸ch m¹ng Th¸ng M−êi thµnh c«ng 1-11-1953 327
Thi ®ua s¶n xuÊt, Ých n−íc lîi nhµ 6-11-1953 329
§éi Thanh niªn xung phong 11-11-1953 331
Bµ mÑ anh hïng 11-11-1953 333
KÕ ho¹ch Nava, ®Çu voi ®u«i chã 16-11-1953 334
Th− göi qu©n vµ d©n T©y B¾c 21-11-1953 336
“Anh hïng” gi¶ vµ anh hïng thËt 21-11-1953 338
Tr¶ lêi mét nhµ b¸o Thôy §iÓn 26-11-1953 340
TÝch cùc vµ nãng n¶y 26-11-1953 342
ChiÕn sÜ cÇu ®−êng 30-11-1953 343
Th− göi cô Hå V¨n Qu©n 1-12-1953 344
B¸o c¸o tr−íc Quèc héi n−íc ViÖt Nam D©n chñ
Céng hßa, kho¸ I, kú häp thø ba
1-12-1953
345
Bµi nãi t¹i Quèc héi n−íc ViÖt Nam D©n chñ
Céng hßa, kho¸ I, kú häp thø ba
2-12-1953
359
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm Ngµy gi¶i phãng
n−íc Céng hßa Nh©n d©n Anbani
6-12-1953
361
“Héi nghÞ ®¹i biÓu toµn quèc” bï nh×n 6-12-1953 362
Mét phót ®ång hå 11-12-1953 364
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 626
Vµi −u ®iÓm vµ khuyÕt ®iÓm trong viÖc ph¸t ®éng
quÇn chóng
11-12-1953
365
Th− göi ®ång bµo vµ c¸n bé Lai Ch©u 12-12-1953 367
Lêi kªu gäi nh©n dÞp kû niÖm 7 n¨m toµn quèc
kh¸ng chiÕn
16-12-1953
368
T×nh nghÜa quèc tÕ, ®oµn kÕt giai cÊp 16-12-1953 371
Th− göi chiÕn sÜ vµ c¸n bé nh©n ngµy kû niÖm
thµnh lËp Qu©n ®éi nh©n d©n
21-12-1953
373
Th− göi ®ång bµo C«ng gi¸o nh©n dÞp lÔ N«en 21-12-1953 374
Mõng ngµy Chóa gi¸ng sinh (1953) 21-12-1853 375
Vµi khuyÕt ®iÓm trong viÖc ph¸t ®éng quÇn chóng 26-12-1953 377
Th− göi c¸n bé vµ chiÕn sÜ mÆt trËn §iÖn Biªn Phñ 12-1953 378
Th− göi c¸n bé cung cÊp vµ ®ång bµo d©n c«ng 12-1953 379
Th− göi líp chØnh §¶ng Liªn khu V 1953 380
Vua ma tr¬i 1953 381
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm ngµy thµnh lËp
n−íc Céng hßa Nh©n d©n Rumani
1-1-1954
382
Th¸ng 12-1953 so víi th¸ng 12-1946 cã g× ®æi míi? 6-1-1954 383
Thanh niªn n«ng d©n 11-1-1954 386
§Èy m¹nh phong trµo du kÝch 16-1-1954 387
Anh hïng vµ chiÕn sÜ g−¬ng mÉu cña Qu©n chÝ
nguyÖn Trung Quèc
16-1-1954
391
Lªnin d¹y 21-1-1954 393
Mét ng−êi phô n÷ g−¬ng mÉu 26-1-1954 394
Th− göi c¸n bé ngµnh th−¬ng binh, cùu binh 1-1954 396
TÇm h÷u vÞ ngé - T×m b¹n kh«ng gÆp 1954 398
Th¬ chóc TÕt 1-2-1954 400
Th− göi c¸c c¸n bé vµ chiÕn sÜ nh©n dÞp TÕt
Nguyªn ®¸n n¨m Gi¸p Ngä
1-2-1954
401
Th− göi c¸n bé, chiÕn sÜ vµ thanh niªn nam n÷
vïng ®Þch t¹m chiÕm
1-2-1954
402
Thªm mét téi ¸c cña giÆc Ph¸p vµ bï nh×n 5-2-1954 404
Lßng tr¸ch nhiÖm vµ chÝ cÇu tiÕn 6-2-1954 405
Môc lôc 627
V÷ng ch¾c vµ cè chÊp 11-2-1954 407
Vµi −u ®iÓm vµ khuyÕt ®iÓm cña c¸c ®éi ph¸t ®éng
quÇn chóng
16-2-1954
409
ChÝnh s¸ch d©n téc vµ Th¸ng h÷u nghÞ ViÖt -
Trung - X«
17-2-1954
411
Ph¶n ®éng Ph¸p m¾ng thùc d©n Ph¸p 22-2-1954 412
Thùc d©n v¹ch mÆt bï nh×n 24-2-1954 414
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm Ngµy thµnh lËp
qu©n ®éi Liªn X«
26-2-1954
415
Mét c¸i chu«ng, hai thø tiÕng 26-2-1954 416
¡n c¬m míi, nãi chuyÖn cò 26-2-1954 418
R−îu cån vµ d©n Ph¸p 1-3-1954 420
Lùc l−îng céng s¶n ë ch©u ¢u 3-3-1954 422
ChiÕn sÜ g−¬ng mÉu 5-3-1954 423
Chèng n¹n giÊy tê 6-3-1954 424
Sù “gióp ®ì” cña Mü 8-3-1954 426
§iÖn mõng sinh nhËt Thñ t−íng n−íc Céng hßa
D©n chñ §øc
10-3-1954
427
Goatªmala 10-3-1954 428
Nh÷ng qu¶ bom chÝnh trÞ 11-3-1954 430
“Xem ng−êi mµ ngÉm ®Õn ta” 15-3-1954 432
Th− göi c¸n bé vµ chiÕn sÜ ë mÆt trËn §iÖn Biªn Phñ 3-1954 433
§iÖn cña Trung −¬ng §¶ng vµ cña Chñ tÞch
Hå ChÝ Minh göi c¸n bé vµ chiÕn sÜ ë mÆt
trËn §iÖn Biªn Phñ
15-3-1954
434
M· Lai anh dòng 16-3-1954 435
KÕ ho¹ch Nava 21-3-1954 437
Th− göi ®ång chÝ ChÝnh 22-3-1954 439
24 ®«la, 19 m¹ng ng−êi 22-3-1954 440
§êi sèng cña Mü 24-3-1954 442
BÖnh ®iªn nguyªn tö 26-3-1954 444
Lu©n §«n 26-3-1954 446
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 628
Th− göi Héi nghÞ gi¸o dôc toµn quèc 3-1954 448
V−¬ng Sïng Lu©n, Anh hïng Lao ®éng Trung Quèc 1-4-1954 450
§iÖn mõng nh©n kû niÖm Ngµy gi¶i phãng n−íc
Céng hßa Nh©n d©n Hunggari
4-4-1954
452
NhiÖm vô cña chi bé ë c¸c c¬ quan 6-4-1954 453
Ng−êi trÝ thøc ë Ph¸p 9-4-1954 455
Kinh nghiÖm xÊu vµ kinh nghiÖm tèt 12-4-1954 457
C¸ch nãi cña quÇn chóng 14-4-1954 459
ChiÕn tranh x©m l−îc ViÖt Nam lµm cho ng−êi
Ph¸p chÕt
16-4-1954
461
Nh÷ng tr−êng häc lín vµ tèt 26-4-1954 462
MÊy khuyÕt ®iÓm cña b¸o chÝ ta 1-5-1954 464
Th− khen ngîi bé ®éi, d©n c«ng, thanh niªn xung
phong vµ ®ång bµo T©y B¾c ®· chiÕn th¾ng vÎ
vang ë §iÖn Biªn Phñ
8-5-1954
466
Gi¸o dôc chi bé vµ cèt c¸n ë n«ng th«n 9-5-1954 467
§iÖn mõng nh©n kû niÖm Ngµy gi¶i phãng n−íc
Céng hßa Nh©n d©n TiÖp Kh¾c
9-5-1954
469
Th− göi toµn thÓ c¸n bé vµ chiÕn sÜ ë mÆt trËn
§iÖn Biªn Phñ
12-5-1954
470
Qu©n ta toµn th¾ng ë §iÖn Biªn Phñ 12-5-1954 471
Tr¶ lêi nh÷ng c©u hái cña H·ng Th«ng tÊn
Nam D−¬ng Antara
14-5-1954
474
MËt th¸m Mü 21-5-1954 477
Philatèp 19-5-1954 488
Tuyªn truyÒn 25-5-1954 490
Th− göi nhi ®ång toµn quèc nh©n ngµy 1-6-1954 1-6-1954 492
¦u ®iÓm vµ khuyÕt ®iÓm trong ph¸t ®éng quÇn
chóng gi¶m t« ®ît 4
1-6-1954
493
MÈu chuyÖn vÒ §iÖn Biªn Phñ 7-6-1954 495
§oµn Thanh niªn xung phong 7-6-1954 502
“Hµ Néi, mét thµnh phè bÞ bao v©y” 9-6-1954 504
Môc lôc 629
ý kiÕn cña ng−êi Mü 10-6-1954 506
Chí kiªu ng¹o, ph¶i khiªm tèn 13-6-1954 507
§ång b»ng anh dòng 18-6-1954 509
§iÖn mõng nh©n dÞp kû niÖm Ngµy ®éc lËp cña
n−íc tù do Kh¬me
19-6-1954
511
Th− göi b¸c sÜ §Æng V¨n Ng÷ 20-6-1954 512
Ch÷ ®¹i thªm mét chÊm 21-6-1954 513
CÇn ph¶i xem b¸o §¶ng 22-6-1954 514
Bï nh×n d−íi con m¾t ng−êi Ph¸p 23-6-1954 516
Mét ®o¹n lÞch sö Ph¸p 26-6-1954 518
Th− göi c¸c chiÕn sÜ vµ c¸n bé Liªn khu V 28-6-1954 520
N−íc Goatªmala anh dòng 29-6-1954 521
ChuyÖn con TÊm, con C¸m 30-6-1954 523
§iÖn göi §¹i héi liªn hoan chiÕn sÜ thi ®ua Nam Bé 6-1954 525
Nh÷ng viÖc v« lý 1-7-1954 527
Bï nh×n “võa ¨n trém, võa la lµng” 1-7-1954 529
“Kh«ng biÕt!” 2-7-1954 531
Th− göi ®ång bµo, chiÕn sÜ vµ c¸n bé vïng míi
gi¶i phãng ë ®ång b»ng B¾c Bé
3-7-1954
533
“Ng− môc hçn ch©u” 4-7-1954 535
§éi du kÝch C«ng gi¸o 5-7-1954 536
Tr¶ lêi pháng vÊn cña ViÖt Nam Th«ng tÊn x· 6-7-1954 537
Nh÷ng ng−êi trung thµnh víi ®¹o Chóa 7-7-1954 539
C«ng gi¸o Ph¸p chèng chiÕn tranh x©m l−îc
ViÖt Nam
7-7-1954
541
Göi b¸o c¸o vµ xin chØ thÞ 10-7-1954 542
§iÖn mõng Ngµy quèc kh¸nh n−íc Céng hßa
Nh©n d©n M«ng Cæ
11-7-1954
544
Mü tÝnh to¸n 13-7-1954 545
B¸o c¸o t¹i Héi nghÞ lÇn thø s¸u cña Ban ChÊp
hµnh Trung −¬ng §¶ng (kho¸ II)
15-7-1954
546
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 630
Phô lôc 557
Danh môc s¾c lÖnh vµ quyÕt ®Þnh do Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ký tõ ngµy 1-1-1953 ®Õn ngµy 30-7-1954
559
Chó thÝch vµ b¶n chØ dÉn tªn ng−êi 567
Chó thÝch 569
B¶n chØ dÉn tªn ng−êi 593
631
ChÞu tr¸ch nhiÖm xuÊt b¶n
TS. NguyÔn Duy Hïng ChÞu tr¸ch nhiÖm néi dung
PGS. TS. Lª V¨n yªn
Biªn tËp néi dung: TS. vò träng l©m
Vâ tó oanh NguyÔn ThÞ Trang Tr×nh bµy b×a: minh trang
ChÕ b¶n vi tÝnh: nguyÔn thu th¶o
Söa b¶n in, ®äc s¸ch mÉu: Trang - oanh
M· sè: 3K5H
CTQG - 2011
Hå CHÝ MINH TOµN TËP 632
In 3.000 cuèn, khæ 16x24 cm
Sè ®¨ng ký kÕ ho¹ch xuÊt b¶n:
QuyÕt ®Þnh xuÊt b¶n sè:
In xong vµ nép l−u chiÓu th¸ng 1 n¨m 2011.