Veiligheid en gezondheid in het laboratorium
Gevaren voor de gezondheiden opslag van chemicaliën
Hoorcollege 3Richard Kragten
• Giftige en schadelijke stoffen
• Kankerverwekkende stoffen
• Mutagene stoffen
• Reprotoxische stoffen
Chemicaliën
Giftige en schadelijke stoffen– Acute effecten
• Acuut lokaal effect
• Acuut systemisch effect
– Langetermijn effecten
• Langetermijn lokaal effect
• Langetermijn systemisch effect
Acute effecten treden op bij kortdurende piekblootstelling
Acuut lokaal: huid, oog, slijmvliezen
Acuut systemisch: bloedsomloop
Het kan soms 24 to 48 uur duren voordat je het effect merkt
LD50
De acute giftigheid van een vaste of vloeibare stof wordt aangegeven met een
LD50 (lethal dose) waarde
LD50 = hoeveelheid vaste of vloeibare stof (mg/kg l.g.) die bij 50% van een populatie proefdieren tot de dood leidt binnen een bepaalde tijd (meestal 24 uur)
LC50 = hoeveelheid van een stof in de lucht die bij 50% van een populatie proefdieren tot de dood leidt binnen een bepaalde tijd (1 tot 4 uur)
Propoxur
• Acuut LD50 oraal rat: 90-128 mg/kg l.g
• Acuut LD50 dermaal konijn 300 – 1000 mg/kg l.g
Kan effecten hebben op het zenuwstelsel. Blootstelling kan leiden tot ademhalingsfalen, stuiptrekkingen, bewusteloosheid en kan eventueel dodelijk zijn.
Botulinetoxine heeft een LD50 waarde van 0,005-0,05 µg/kg
• Elke dier reageert anders en de mens is geen rat, muis, aap of wat dan ook!
• Getallen zijn alleen indicatief voor de mate van giftigheid
betekent dat het middel erg giftig is. De LD50 is kleiner dan 50 mg/kg l.g.
betekent dat het middel schadelijk is. De LD50 ligt tussen de 50 en de 500 mg/kg l.g.
Giftige stoffen
– Acute effecten
• Acuut lokaal effect
• Acuut systemisch effect
– Langetermijn effecten
• Langetermijn lokaal effect
• Langetermijn systemisch effect
Langetermijn effecten (chronische):
• Is lastig om een blootstellingsgrens aan te geven
• Gaat niet alleen om dosis maar om tijdsduur
Langetermijn lokaal: contact-eczeem
Langetermijn systemisch: alcohol leidt tot cirrose (leverschade)
Langetermijn lokaal effect
Langetermijn systemisch
• Kankerverwekkend
• Mutageen
• Reprotoxisch
Langetermijn systemisch
Kankerverwekkend
Benzeen
Mutageen
Beschadigen het erfelijke materiaal en kunnen dus kanker veroorzaken
Reprotoxisch
• Schadelijk effect op de voortplanting van de mens
• Verminderde vruchtbaarheid of een effect op het ongeboren kind
• Bijvoorbeeld: inkt, verf, lijm
• Vruchtbaarheid kan terugkeren als je niet meer aan deze stoffen bent blootgesteld
Opslag van gevaarlijke stoffen
Sommige stoffen mogen niet in aanraking met elkaar komenEr ontstaat anders een gevaarlijke situatie
GEVAREN-CATEGORIE
OxiderendOntvlambare
vloeistofOntvlambare
vaste stofGiftig Corrosieve/ bijtende
stoffen
Oxiderend--- X X X X
Ontvlambare vloeistof X --- --- X X
Ontvlambare vaste stof X --- --- --- X
GiftigX X --- --- X
Corrosieve/bijtendestoffen
X X X X ---
PGS 15
• Richtlijn voor opslag van verpakte gevaarlijke stoffen
• Geeft ook regels voor maximale hoeveelheden in bepaalde type opslagplaatsen
• Brandwerend
• Geventileerd
• Lekbakken
Opslagplaats moet zijn:
• Blijf niet alleen bij een gemorste stof
• Vluchtige stoffen kunnen bedwelmend zijn
• Haal een deskundige erbij
• Pas op voor uitglijden
• Bescherm jezelf goed bij opruimen
Recommended