versie 2017-2018
Introductiebrochure spoedopname
Voor studenten en nieuwe personeelsleden
A Z S I N T - R E M B E R T
Pagina - 2 -
Inhoudstabel
Welkomstwoord 3
1. Voorstelling van de afdeling 4
1.1. Locatie en indeling 4
1.2. Plaats binnen de organisatie (management) 5
1.3. Multidisciplinair team 5
1.4. Specialismen 9
1.5. Afdelingsopdracht – werkinhoud – werkverdeling -takenpakket 9
1.5.1. Afdelingsopdrachten 9
1.5.2. Verpleegactiviteiten 9
1.5.3. Organisatie verpleegkundige zorg 11
1.5.4. Het spoedgevallendossier: Ecare 12
2. Een dag op de dienst spoedopname 13
3. Procedures, protocollen, standing orders, e.d. 14
3.1. Meest voorkomende medisch-verpleegkundige technieken 14
3.2. Klinische paden en standing orders 14
3.3. Meest voorkomende administratieve – organisatorische procedures 14
4. Patiëntenvoorlichting 14
5. Communicatie 15
5.1. Telefonie 15
5.2. Mondelinge communicatie 15
5.3. Schriftelijke communicatie 15
6. Personeelsinformatie 15
A Z S I N T - R E M B E R T
Pagina - 3 -
Welkom
Het team van de dienst spoedopname heet je van harte welkom.
Je bent als nieuwe collega of als student op onze afdeling terecht gekomen. Je zult snel
merken dat het werken op deze afdeling niet is zoals op een gewone afdeling. Deze
brochure biedt je daarom een eerste kennismaking met onze afdeling. Het is niet de
bedoeling dat je deze brochure memoriseert voor je start, maar ze is wel bedoeld als
naslagwerk. Iets waar je kunt op terugvallen. Een bron van informatie ….. die nooit
volledig af is. Technieken evolueren continu en we moeten altijd blijven bijleren.
Voor de stagiairs werken wij met mentoren die je zo veel mogelijk zullen begeleiden bij
je stage. De mentor is je aanspreekpunt. Maar iedereen op dienst zal je zeker elk op
zijn/haar gebied iets bijbrengen. Eigenlijk is iedereen ook een stukje mentor. Als je
vragen hebt, problemen met wie of wat dan ook, aarzel niet en spreek ons aan! Formele
en informele evaluaties dragen bij tot een gestructureerde opleiding. Zo kunnen we kort
op de bal spelen, bijsturen en vlug en concreet ingrijpen …… Heb je problemen die niet
direct op de dienst kunnen opgelost worden, neem dan gerust contact op met je mentor,
de hoofdverpleegkundige of zo nodig de intreder-begeleider Geert Sabbe (tel. 2040).
Voor de nieuwe personeelsleden is er een peter – meterschap. Deze personen zullen je
begeleiden bij het stappenplan dat je krijgt bij aanvang van je nieuwe uitdaging. Het
stappenplan zal een beeld geven van je evolutie op dienst. Er is een nulmeting; de
gevraagde stappen worden afgeparafeerd door “peter – meter” indien deze beheerst
worden. Zo zul je zien dat wij binnen 11 maanden tot een volledige integratie kunnen
komen. Op geregelde tijdstippen zal de intreder-begeleider van het ziekenhuis feedback
vragen aan “peter – meter” en uzelf. Voor problemen kun je gerust bij hem terecht. Na
11 maand wordt door jou een afspraak gemaakt om je afgewerkt stappenplan in te
dienen bij de intreder-begeleider (tel. : 2040). Is het vroeger afgewerkt, aarzel niet om
het vroeger in te dienen. Het afwerken ervan is in de eerste plaats jouw
verantwoordelijkheid.
Op de volgende pagina’s vind je een overzicht van de gebruiken, modaliteiten en
afspraken zodat je je op een vlotte en aangename manier kan inwerken op onze afdeling.
Uiteraard staan niet alle details in deze brochure. Als je nog vragen hebt of meer
informatie wenst, kun je altijd bij een mentor, de hoofdverpleegkundige of een andere
collega terecht. Aarzel niet en kom bij ons aankloppen voor raad of een luisterend oor,
want jouw opvang en begeleiding is voor ons een prioriteit.
Alvast veel werk- en leergenot gewenst.
Succes !!!
Het spoedteam.
© Sint-Rembertziekenhuis 2017
1. Voorstelling van de afdeling
A Z S I N T - R E M B E R T
Pagina - 4 -
1.1. Locatie en indeling
Indeling van de dienst
A Z S I N T - R E M B E R T
Pagina - 5 -
De vernieuwde spoedafdeling beschikt over twee reanimatieboxen en drie gewone boxen.
Verder is er een afzonderingskamer voorzien (wat wettelijk verplicht is). Er is een
tijdelijke hospitalisatie voorzien van vier bedden, een pediatrische box, een box voor
isolatie met sas, een box waar de kleine ingrepen zoals hechtingen kunnen doorgaan en
een gipskamer. We beschikken ook over een zitbox waar ambulante patiënten kunnen
plaatsnemen waarvan de pathologie het toelaat om te zitten.
Op spoedopname beschikken we ook over een triagelokaal. (zie verder in de bundel). We
hebben een ruime garage met drie uitritten. Eén uitrit voor de MUG, één uitrit voor de
112 ambulance en één uitrit voor de privéambulances en privévervoer.
1.2. Plaats binnen de organisatie (management)
De dienst spoedopname maakt deel uit van de zorgcluster “Medisch-technische
diensten”. De zorgcluster bestaat verder uit de volgende diensten; dienst medische
beeldvorming, labo, intensieve zorgen, nierdialyse, operatiekwartier en sterilisatie.
Management
Dhr. W. Allemeersch
Algemeen directeur
Mevr. Fr. Van Hoorebeke
Verpleegkundig en
paramedisch directeur
1.3. Multidisciplinair team
Medisch team
Dr. B. Hardy
Medisch Diensthoofd Dr. K. Tavernier Dr. F. Dewulf
A Z S I N T - R E M B E R T
Pagina - 6 -
Dr. V. Van Haevre Dr. E. Libbrecht Dr. E. Tratsaert Dr. P. Sinnaeve
Het geneeskundig team wordt ook nog aangevuld met HAIO’s (huisartsen in opleiding)
en stagiair artsen.
Psychologen & crisisteam
• mevr. Kelly Monteny
• mevr. Katrien Devidt
Andere specialiteiten kunnen ook indien nodig advies geven binnenin het multidiscplinair
gebeuren.
Verpleegkundig team
Hoofdverpleegkundige
Wim Van Belle
: 050/232301
Personeelsleden van de dienst op 1/8/2016
Wim Van Belle
Hoofdverpleegkundige
Kevin Kathleen Ellie Edwin
Katrien Siska Veroniek Isabelle Lien
A Z S I N T - R E M B E R T
Pagina - 7 -
Riet jonas Marleen Joke Hannah
Joris Maaike Sophie Koen Marlies
Jürgen Frederiek Sebastien
Bruno Johan Tine
Sara
A Z S I N T - R E M B E R T
Pagina - 8 -
verpleegkundigen
Stagementoren en meter-peter Kevin Constant (MUG)
Edwin De Vriese (MUG)
Marlies Vanacker (MUG)
Verpleegkundigen Ellie De Craemer
Katrien Gielen (MUG)
Siska Gobert (MUG)
Riet Lully (MUG)
Marleen Ryckewaert (MUG)
Hannah Sohier
Joris Tamsin (MUG)
Sophie Van der Linden (MUG)
Maaike Vyncke (MUG)
Frederiek Wybo
Jonas Himpens
Nachtverpleegkundigen Isabelle Laga (MUG)
Lien Lesage
Bruno Deceuninck (radiologie)
Joke Soenen (MUG)
Johan Logier (radiologie)
Koen Van Driessche (MUG)
Jürgen Verbrugghe (MUG)
Referentieverpleegkundigen spoedopname
ALS-reanimatoren Kevin Constant
Koen Van Driessche
Ergonomie Joke Soenen
Wim Van Belle
Externe en interne MUG Kevin Constant
Geriatrisch beleid Kevin Constant
Palliatieve verantwoordelijke Marleen Ryckewaert
Pediatrisch beleid Riet Lully
Marlies Vanacker
Joke Soenen
Rampenplanning Katrien Gielen
Wobra lesgevers Marleen Ryckewaert
Koen Van Driessche
Wondzorg Kathleen Bollaert
Administratie: Mevr. Tine Delameillieure.
Logistieke ondersteuning: Veroniek Huyghebaert
A Z S I N T - R E M B E R T
Pagina - 9 -
1.4. Specialismen
Op spoedopname is er een grote diversiteit aan disciplines.
Het kan gaan van mineure trauma’s tot polytrauma’s, reanimaties, en dergelijke. Alle
specialiteiten komen aan bod.
Ook de patiëntenpopulatie is zeer divers. We verplegen van jong tot oud!
De drukte op spoedopname varieert ook zeer sterk. Er kunnen dagen zijn dat er weinig
werk is, maar ook dagen die heel hectisch zijn op de spoedopname.
Onze spoedopname is ook verantwoordelijk voor interne als externe MUG-uitrukken en
het secundair vervoer naar gespecialiseerde centra’s.
1.5. Afdelingsopdracht - verpleegactiviteiten - werkverdeling - takenpakket
1.5.1. Afdelingsopdrachten
De dienst spoedopname staat in voor verschillende functies in het ziekenhuis:
De opvang, anamnese, diagnose en behandeling van de acute patiënt die zich aanmeldt
op spoedopname voor de diverse specialiteiten.
Externe MUG (Mobiele Urgentie Groep). Dit team bestaat uit spoedarts en
verpleegkundige die buiten het ziekenhuis ter plaatse gaan en zorgen voor de opvang
van desbetreffende patiënten.
Interne MUG: hier gaan arts en verpleegkundige binnen het ziekenhuis ter plaatse bij
patiënten die in acute nood zijn.
Opleiding aan studenten verpleegkunde, geneeskunde, ambulanciers en logistieke hulp
Opleiding en coördineren van noodprocedures in het ziekenhuis, opstellen van een
rampenplan
Opleiding geven aan de verpleegkundigen van de afdelingen in verband met reanimatie
.
1.5.2. Verpleegactiviteiten
MEEST VOORKOMENDE MEDISCH-VERPLEEGKUNDIGE TECHNIEKEN
ADEMHALINGSSTELSEL
Zuurstoftherapie met neusbril en masker
Gebruik van ambu bij reanimatie
Aërosol via perslucht
Aspiratie via mond/neus van de bovenste luchtwegen
Plaatsen van een mayocanule
Plaatsen en gebruik van een thoraxdrainagesysteem
Beademingstoestellen kennen
BLOEDSOMLOOPSTELSEL
Meten van glycemie via glucometer
Perifere bloedname/perfusie plaatsen
Hulp bij plaatsen van centrale- en arteriële katheter
A Z S I N T - R E M B E R T
Pagina - 10 -
Haemoculturen kunnen afnemen
Voorbereiding, toedienen van en toezicht op IV-perfusies en transfusies
Kennis hebben van parameters (bloeddruk, pols, EKG, saturatie)
Monitors kennen
CPR beheersen
SPIJSVERTERINGSSTELSEL
Lavement kunnen toedienen
Inbrengen van maagsonde
Kennis hebben van een PEG-sonde
Mobiliteit
Het fixatieprotocol kunnen uitvoeren
Urogenitaal stelsel
Voorbereiding, uitvoering blaassondage, blaasspoeling
Gebruik kunnen maken van een bladderscan en kunnen interpreteren
Bijhouden van het urinedebiet
Incontinentiemateriaal correct kunnen gebruiken
Huid, zintuigen en ledematen
Wondzorg correct kunnen toepassen
Voorbereiding, uitvoering en toezicht van hechtingen, wieken en drains
Decubituspreventie kunnen toepassen bij de patiënt
Hulp kunnen bieden bij chirurgische interventies onder lokale narcose
De technieken van gipsen beheersen
Medicamenteuze toediening / Voedsel- en vochttoediening
Voorbereiden en toedienen van medicatie via volgende toegangs-
wegen : oraal, subcutaan, via aerosol, rectaal, IV-medicatie, vaginaal, in
tra-musculair, oor- en oogindruppeling, via gastro-intestinale katheter,
dermaal.
Parenterale voeding
Hulp bij vocht- en voedseltoediening / balans bijhouden
Assistentie bij medische handelingen
Assistentie kunnen geven bij een intubatie, plaatsen van jugulariskathe-
ter, lumbaalpunctie
Hygiëne
Isolatiemaatregelen kunnen nemen (MRSA, MRSE,…)
Lijktooi kunnen uitvoeren
Kennis
Kennis hebben van de meest voorkomende onderzoeken : bloednames,
radiologie, NMR, lumbale punctie, EEG, EKG, CT, echo, duplex, …
Goed kunnen observeren en rapporteren zowel in dossier als op briefing.
A Z S I N T - R E M B E R T
Pagina - 11 -
Parameterscontrole, bloeddruk, saturatie, ademhaling, temperatuur. Verder :
pijncontrole, Glascow Coma Scale (bewustzijnsschaal), glycemie
1.5.3. Organisatie van verpleegkundige zorg
→De minimale bezetting
Elke dag wordt er gewerkt met 3 vroegdiensten, 1 dagdienst en 3 laatdiensten.
’s Nachts wordt er gewerkt met 3 nachtdiensten, waarvan 1 verpleegkundige
verantwoordelijk is voor radiologie.
→Werkverdeling
Zoneverdeling
Er wordt op spoedopname gewerkt met zones. Eén verpleegkundige is
verantwoordelijk voor de patiënten die in de boxen liggen, (“de voorkant”), één
verpleegkundige is verantwoordelijk voor de patiënten die in de tijdelijke
hospitalisatie liggen. (“de achterkant”). De MUG-verpleegkundige doet triage tot
er een dagdienst toekomt. De dagdienst doet meestal de triage.
Als de dagdienst de triage overneemt dat zal de MUG-verpleegkundige helpen met
de verpleegkundigen in de zones waar nodig.
• Triageverpleegkundige
Triage is essentieel voor onze dienst om de werking in goede banen te leiden.
Onze dienst beschikt over een zelf ontwikkeld triagemodel.
Eén verpleegkundige zit aan de balie en trieert. Dit houdt in dat die
verpleegkundige alle patiënten opvangt. Deze verpleegkundige voert normaal
gezien tijdens die shift geen andere taken uit dan triage.
De triageverpleegkundige moet minimum 2 jaar op spoed tewerkgesteld zijn.
Deze verpleegkundige schat de ernst van de aandoening in , en bepaalt wat
dringend is. De verpleegkundige bepaalt vervolgens waar de patiënt kan
plaatsnemen. De triage gebeurt a.d.h.v. een gevalideerd triagemodel: ESI.
Is er geen secretaresse beschikbaar, dan schrijft de triageverpleegkundige ook de
patiënten in. De triageverpleegkundige verwittigt de urgentiearts over elke nieuw
aangekomen patiënt.
• MUG-verpleegkundige
Deze verpleegkundige staat in voor de externe MUG-uitruk.
Iedere morgen wordt er een checklist overlopen door de MUG-verpleegkundige
van dienst. De MUG-verpleegkundige rijdt ook zelf met de MUG, met de
urgentiearts bij zich.
De MUG-verpleegkundige voert de opvang, anamnese en behandeling uit bij de
patiënt buiten het ziekenhuis.
Wanneer de patiënt in het ziekenhuis toekomt, dan geeft de MUG-
verpleegkundige zo vlug mogelijk overdracht aan de zoneverpleegkundigen,
A Z S I N T - R E M B E R T
Pagina - 12 -
verantwoordelijk voor de patiënt.
De MUG-verpleegkundige brengt de MUG-auto en de papieren in orde, en helpt
dan weer mee met de zoneverpleegkundigen of doet triage.
De MUG-verpleegkundige neemt nooit eindverantwoordelijkheid voor een patiënt
op de spoedopname, omdat hij altijd de kans heeft om opgeroepen te worden. De
eindverantwoordelijkheid voor de patiënten ligt bij de verpleegkundige
verantwoordelijk voor de desbetreffende zone.
De interne MUG wordt uitgevoerd door de verpleegkundigen die niet
verantwoordelijk zijn voor de externe MUG. Indien de werkdrukte het toelaat
wordt er met twee verpleegkundigen naar de interventieplaats in het ziekenhuis
gelopen. De verpleegkundige wordt altijd bijgestaan door een arts. Als de
urgentiearts beschikbaar is, dan is dit die arts. Is hij of zij weg met de MUG, dan
komt de intensieve zorgenarts ter plaatse. Die moet in het ziekenhuis aanwezig
zijn.
• Opvang en begeleiding van studenten
Derdejaarsstudenten en studenten die op stage komen om hun BBT-titel te
behalen worden zoveel mogelijk begeleid door de vier stagementoren.
Er wordt ook geprobeerd om de studenten zoveel mogelijk met één van de
mentoren te laten samenwerken.
De studenten krijgen de mogelijkheid om mee te gaan met de MUG als de
schoolverzekering dit toelaat. Ook is er als regel gesteld dat er niet wordt
meegegaan met de MUG in de eerste stageweek, én dat de student niet meegaat
zolang er geen eerste evaluatie van de student is geweest.
(Deze evaluatie wordt zo vlug mogelijk uitgevoerd door de stagementoren op de
afdeling).
Er wordt wel de mogelijkheid gegeven om mee te gaan met de interne MUG.
De eerste dag wordt er zoveel mogelijk geprobeerd om een student samen te
zetten met een stagementor. De eerste dag is een introductiedag voor de student.
1.5.4. Het spoedgevallendossier: ECare
Op de dienst spoedgevallen wordt er gewerkt met een elektronisch spoeddossier (ECare).
Hierin staan volgende gegevens:
- Administratieve gegevens + contactgegevens
- Eventueel gegevens over besmette patiënten
- Opname- en ontslaggegevens
- Parameters
- Medicatie- en therapieplanning
- Geneesmiddelenvoorschrift
- Anamnese
- Eventueel DNR-code
- ………
A Z S I N T - R E M B E R T
Pagina - 13 -
2. Een dag op de dienst spoedopname
→Vroegdienst (6u25 tot 14u01)
- Overdracht
- Er wordt bepaald welke verpleegkundige welke zone doet (dit wordt onderling
onder de verpleging beslist)
- De MUG-verpleegkundige is degene die het minst aantal ritten heeft gehad
- Checklist spoed en MUG uitvoeren
- Apotheekbladen naar apotheek brengen
- Post wegbrengen
- Opnamedocumenten wegbrengen
- Nieuwe steriele wondnaadsets gaan halen naar sterilisatie
- Verzorging van patiënten die al op spoedopname opgenomen zijn
- Opvang, anamnese, diagnose en behandeling van nieuwe patiënten
→ Laatdienst (13u39-21u45)
- Overdracht
- Er wordt bepaald welke verpleegkundige welke zone doet (dit wordt onderling
onder de verpleging beslist)
- De MUG-verpleegkundige is degene die het minst aantal ritten heeft gehad
- Verzorging van patiënten die al op spoedopname opgenomen zijn
- Opvang, anamnese, diagnose en behandeling van nieuwe patiënten
- Als de drukte het toelaat, wordt er 30 minuten pauze genomen om te eten
→ Nachtdienst (21u30-6u30)
- Overdracht
- Checklist spoed uitvoeren
- Apotheek afhalen en in de medicatiekast steken
- Verzorgingskarren aanvullen, vuilnis- en urinezakken vernieuwen waar nodig
- Verzorging van patiënten die al op spoed opgenomen zijn
- Opvang, anamnese, diagnose en behandeling van nieuwe patiënten
→ Dagdienst (9u-17u06): Triage
→ Bezoekuren
Spoedopname is altijd toegankelijk. Patiënten mogen bezoek krijgen, maar we proberen
dit te beperken omwille van de privacy van de andere patiënten.
A Z S I N T - R E M B E R T
Pagina - 14 -
3. Procedures, protocollen, standing orders, e.d.
3.1. Meest voorkomende medisch-verpleegkundige technieken
o Parametercontrole
o Bloedonderzoeken
o Zuurstoftoediening via masker of zuurstofbril: via muuraansluiting
o Intraveneuze perfusies en –transfusies
o Maagsonde met aspiratie
o Blaassondage
o Wondverzorging
o Infuustherapie via diverse wegen in functie van de toe te dienen
vloeistoffen
o Parenterale voeding
o Pijnbestrijding via diverse toegangswegen
3.2. Klinische paden en standing orders
• Klinisch pad CVA
• Staand order: 1) Pijnprotocol pediatrie (S02.001)
2) Koorts pediatrie (S02.002)
3) RX kleine traumata (S02.003 - S02.012)
4) Bloedafname (S02.013)
3.3. Meest voorkomende administratieve- organisatorische procedures
Patiënten worden ingeschreven in het programma AS400 en ze worden vervolgens
gelinkt aan ECare. ECare is een digitaal spoedgevallendossier. Heel wat zaken dienen te
worden bevraagd een aangeklikt te worden in Ecare zoals allergieën, anamnese,
pijnbeleving, … . Alles wat ingegeven is wordt nagezien door de spoedarts. Ook de
radiologische aanvragen worden digitaal verwerkt. De parameters en uitgevoerde
opdrachten worden in ECare genoteerd. De meeste parameters worden vanuit de
monitor gelinkt aan ECare mits een verpleegkundige validatie.
Als student kan je ook ECare gebruiken onder de naam van je mentor. De aanwezige
patiënten op de dienst spoedgevallen wordt weergegeven op een groot scherm in het
verpleeglokaal.
4. Patiëntenvoorlichting
Volgende patiëntenbrochures zijn ter beschikking op dienst en kunnen met de patiënt
meegegeven worden. Alle brochures zijn ook terug te vinden op de website van het
ziekenhuis;
- Ontslag tegen medisch advies
- Psychologische begeleiding
- Stroke-unit
- Met een litteken naar huis
- Intensieve zorgen
A Z S I N T - R E M B E R T
Pagina - 15 -
- Lumbale punctie
- RSV
- Rotavirus
- Actimove sling
- Blauwe draagdoek
- CO-vergiftiging
- Gipsverband
- Hechting
- Hersenschudding
- Neusbloeding
- Tekenbeet
5. Communicatie
5.1. Telefonie
Telefoonnummers voor de dienst spoedopname
Hoofdverpleegkundige 2301
Bureel verpleging 2311
Zorgmanager 2595
5.2. Mondelinge communicatie
Op dienstniveau
• Er is drie maal per dag patiëntenoverdracht
• Er is drie maal per jaar dienstvergadering
• Er zijn bijscholingen door verpleegkundigen, artsen en firma’s, ...
• Er is dagelijks overleg met de spoedartsen
• Overleg met de opnamecoördinator
Op ziekenhuisniveau
• Overleg met de zorgmanager
• Maandelijkse clustervergadering medisch- technische diensten
• Vergadering hoofdverpleegkundigen
• Participatie in diverse werkgroepen (door hoofdverpleegkundige)
5.3. Schriftelijke communicatie
Wij hebben ons magneetbord, waar dienstnota’s en directe info terug te vinden zijn
(keuken) en ons kwaliteitsbord.
6. Personeelsinformatie
Op intranet vind je:
• algemene personeelsinformatie
• verschillende malen per jaar verschijnt er een nieuwsbrief
A Z S I N T - R E M B E R T
Pagina - 16 -
• Een groot deel van deze informatie vind je ook in de infomap die je
ontvangt bij je aanwerving.
De opgehangen info aan het magneetbord wordt bijgehouden in de map dienstnota’s.