Download pdf - Kathopanishad 1-3

Transcript
Page 1: Kathopanishad 1-3

1-1-1-1-1- _ra ficUrkS lqÑrL; yksds xqgka izfo"VkS ijes ijk/ksZA_ra ficUrkS lqÑrL; yksds xqgka izfo"VkS ijes ijk/ksZA_ra ficUrkS lqÑrL; yksds xqgka izfo"VkS ijes ijk/ksZA_ra ficUrkS lqÑrL; yksds xqgka izfo"VkS ijes ijk/ksZA_ra ficUrkS lqÑrL; yksds xqgka izfo"VkS ijes ijk/ksZANk;krikS czãfonks onfUr iapkXu;ks ;s p f=.kkfpdsrk%AANk;krikS czãfonks onfUr iapkXu;ks ;s p f=.kkfpdsrk%AANk;krikS czãfonks onfUr iapkXu;ks ;s p f=.kkfpdsrk%AANk;krikS czãfonks onfUr iapkXu;ks ;s p f=.kkfpdsrk%AANk;krikS czãfonks onfUr iapkXu;ks ;s p f=.kkfpdsrk%AA

czãosÙkk yksx dgrs gSa fd 'kjhj esa cqf):i xqgk ds Hkhrj izd`"V czãLFkku esa izfo"Vgq, vius deZQy dks Hkksxusokys Nk;k vkSj ?kke ds leku ijLij foy{k.k nks rÙo gSaA;gh ckr ftUgksaus f=.kkfpdsr gS] os iapkfXudh mikluk djusokys Hkh dgrs gSA

2-2-2-2-2- ;% lsrqjhtkukuke~ v{kja czã ;Rije~A;% lsrqjhtkukuke~ v{kja czã ;Rije~A;% lsrqjhtkukuke~ v{kja czã ;Rije~A;% lsrqjhtkukuke~ v{kja czã ;Rije~A;% lsrqjhtkukuke~ v{kja czã ;Rije~AvHk;a frrh"kZrka ikja ukfpdsra 'kdsefgAAvHk;a frrh"kZrka ikja ukfpdsra 'kdsefgAAvHk;a frrh"kZrka ikja ukfpdsra 'kdsefgAAvHk;a frrh"kZrka ikja ukfpdsra 'kdsefgAAvHk;a frrh"kZrka ikja ukfpdsra 'kdsefgAA

tks ;tu djusokyksa ds fy;s lsrqds leku gS ml ukfpdsrkfXu dks rFkk tks Hk;'kwU;gS vkSj lalkj dks ikj djus ds bPNqd dk ije vkJ; gS ml v{kj czã dks tkuusesa geleFkZ gkssaA

3-3-3-3-3- vkRekua jfFkua fof) 'kjhja jFkeso rqAvkRekua jfFkua fof) 'kjhja jFkeso rqAvkRekua jfFkua fof) 'kjhja jFkeso rqAvkRekua jfFkua fof) 'kjhja jFkeso rqAvkRekua jfFkua fof) 'kjhja jFkeso rqAcqf)a rq lkjfFka fof) eu% izxzgeso rqAAcqf)a rq lkjfFka fof) eu% izxzgeso rqAAcqf)a rq lkjfFka fof) eu% izxzgeso rqAAcqf)a rq lkjfFka fof) eu% izxzgeso rqAAcqf)a rq lkjfFka fof) eu% izxzgeso rqAArw vkRek dks jFkh vkSj 'kjhj dks jFk tku] cqf) dks lkjFkh tku vkSj eu dks yxke le>A

4-4-4-4-4- bfUnz;kf.k g;kukgq% fo"k;ku~ rs"kq xkspjku~AbfUnz;kf.k g;kukgq% fo"k;ku~ rs"kq xkspjku~AbfUnz;kf.k g;kukgq% fo"k;ku~ rs"kq xkspjku~AbfUnz;kf.k g;kukgq% fo"k;ku~ rs"kq xkspjku~AbfUnz;kf.k g;kukgq% fo"k;ku~ rs"kq xkspjku~AvkResfUnz;euks;qDra HkksDrsR;kgqeZuhf"k.k%AAvkResfUnz;euks;qDra HkksDrsR;kgqeZuhf"k.k%AAvkResfUnz;euks;qDra HkksDrsR;kgqeZuhf"k.k%AAvkResfUnz;euks;qDra HkksDrsR;kgqeZuhf"k.k%AAvkResfUnz;euks;qDra HkksDrsR;kgqeZuhf"k.k%AA

foosdh iq#"k bfUnz;ksadks ?kksMs crykrs gSa rFkk muds ?kksMs:ils dYiuk fd;s tkusijfo"k;ksadks muds ekxZ crykrs gS vkSj 'kjhj]bfUnz; ,oa euls ;qä vkRekdks Hkksäk dgrs gSA

5-5-5-5-5- ;LRofoKkuoku~ Hkofr v;qDrsu eulk lnkA;LRofoKkuoku~ Hkofr v;qDrsu eulk lnkA;LRofoKkuoku~ Hkofr v;qDrsu eulk lnkA;LRofoKkuoku~ Hkofr v;qDrsu eulk lnkA;LRofoKkuoku~ Hkofr v;qDrsu eulk lnkArL;sfUnz;kf.k vo';kfu nq"Vk'ok bo lkjFks%AArL;sfUnz;kf.k vo';kfu nq"Vk'ok bo lkjFks%AArL;sfUnz;kf.k vo';kfu nq"Vk'ok bo lkjFks%AArL;sfUnz;kf.k vo';kfu nq"Vk'ok bo lkjFks%AArL;sfUnz;kf.k vo';kfu nq"Vk'ok bo lkjFks%AA

fdUrq tks cqf):i lkjFkh loZnk vfoosdh ,oa vla;rfpÙk ls ;qä gksrk gS mldsv/khu bfUnz;kWa blh izdkj ugh jgrha tSls lkjFkh ds v/khu nq"V ?kksMsAA

6-6-6-6-6- ;Lrq foKkuoku~ Hkofr ;qDrsu eulk lgA;Lrq foKkuoku~ Hkofr ;qDrsu eulk lgA;Lrq foKkuoku~ Hkofr ;qDrsu eulk lgA;Lrq foKkuoku~ Hkofr ;qDrsu eulk lgA;Lrq foKkuoku~ Hkofr ;qDrsu eulk lgArL;sfUnz;kf.k o';kfu ln'ok bo lkjFks%AArL;sfUnz;kf.k o';kfu ln'ok bo lkjFks%AArL;sfUnz;kf.k o';kfu ln'ok bo lkjFks%AArL;sfUnz;kf.k o';kfu ln'ok bo lkjFks%AArL;sfUnz;kf.k o';kfu ln'ok bo lkjFks%AA

ijUrq tks ¼cqf):i lkjFkh½ dq'ky vkSj loZnk lekfgrfpÙk jgrk gS mlds v/khubfUnz;kWa bl izdkj jgrh gSa tSls lkjFkh ds v/khu vPNs ?kksMsA

7-7-7-7-7- ;LRofoKkuoku~ Hkofr veuLd% lnk'kqfp%A;LRofoKkuoku~ Hkofr veuLd% lnk'kqfp%A;LRofoKkuoku~ Hkofr veuLd% lnk'kqfp%A;LRofoKkuoku~ Hkofr veuLd% lnk'kqfp%A;LRofoKkuoku~ Hkofr veuLd% lnk'kqfp%Au l rRinekIuksfr lalkja pkf/kxPNfrAAu l rRinekIuksfr lalkja pkf/kxPNfrAAu l rRinekIuksfr lalkja pkf/kxPNfrAAu l rRinekIuksfr lalkja pkf/kxPNfrAAu l rRinekIuksfr lalkja pkf/kxPNfrAA

fdUrq tks vfoKkuoku~] vfux`ghrfpÙk vkSj lnk vifo= jgusokyk gksrk gS og mlindks izkIr ugh dj ldrk]izR;qr lalkj dks gh izkIr gksrk gSA

8-8-8-8-8- ;LRofoKkuoku~ Hkofr leuLd% lnk 'kqfp%A;LRofoKkuoku~ Hkofr leuLd% lnk 'kqfp%A;LRofoKkuoku~ Hkofr leuLd% lnk 'kqfp%A;LRofoKkuoku~ Hkofr leuLd% lnk 'kqfp%A;LRofoKkuoku~ Hkofr leuLd% lnk 'kqfp%Al rq rRinekIuksfr ;Lekn~Hkw;ks u tk;rsAAl rq rRinekIuksfr ;Lekn~Hkw;ks u tk;rsAAl rq rRinekIuksfr ;Lekn~Hkw;ks u tk;rsAAl rq rRinekIuksfr ;Lekn~Hkw;ks u tk;rsAAl rq rRinekIuksfr ;Lekn~Hkw;ks u tk;rsAA

fdUrq tks foKkuoku] la;rfpÙk vkSj lnk ifo= jgusokyk gksrk gS og rks ml in dks izkIrdj ysrk gS tgkWa ls og fQj mRié ugha gksrkA

9-9-9-9-9- foKkulkjfFk;ZLrq eu% izxzgoku~ uj%AfoKkulkjfFk;ZLrq eu% izxzgoku~ uj%AfoKkulkjfFk;ZLrq eu% izxzgoku~ uj%AfoKkulkjfFk;ZLrq eu% izxzgoku~ uj%AfoKkulkjfFk;ZLrq eu% izxzgoku~ uj%Alks·/ou% ikjekIuksfr rf}".kks% ijea ine~AAlks·/ou% ikjekIuksfr rf}".kks% ijea ine~AAlks·/ou% ikjekIuksfr rf}".kks% ijea ine~AAlks·/ou% ikjekIuksfr rf}".kks% ijea ine~AAlks·/ou% ikjekIuksfr rf}".kks% ijea ine~AA

tks euq"; foosdh cqf);qDr lkjFkh vkSj eu dks o'k esa j[kusokyk gksrk gS og

lalkjekxZ ls ikj gksdj ml fo".kq ¼O;kid ijekRek½ ds ijein dks izkIr dj ysrk gSA

dBksifu"kn~dBksifu"kn~dBksifu"kn~dBksifu"kn~dBksifu"kn~vkse~ lgukoorqA lg ukS HkquDrqA lg oh;Za djokogSA

rstfLo uko/khreLrqA ek fof}"kkogSAAvkse~ 'kkfUr% 'kkfUr% 'kkfUr%AA

izFke v/;k; @ r`rh;k oYyhizFke v/;k; @ r`rh;k oYyhizFke v/;k; @ r`rh;k oYyhizFke v/;k; @ r`rh;k oYyhizFke v/;k; @ r`rh;k oYyh

1

Page 2: Kathopanishad 1-3

10-10-10-10-10- bfUnz;sH; ijk áFkkZ% vFksZH;'p ija eu%AbfUnz;sH; ijk áFkkZ% vFksZH;'p ija eu%AbfUnz;sH; ijk áFkkZ% vFksZH;'p ija eu%AbfUnz;sH; ijk áFkkZ% vFksZH;'p ija eu%AbfUnz;sH; ijk áFkkZ% vFksZH;'p ija eu%AeulLrq ijk cq)s% cq)sjkRek egkUij%AAeulLrq ijk cq)s% cq)sjkRek egkUij%AAeulLrq ijk cq)s% cq)sjkRek egkUij%AAeulLrq ijk cq)s% cq)sjkRek egkUij%AAeulLrq ijk cq)s% cq)sjkRek egkUij%AA

bfUnz;ksadh vis{kk muds fo"k; Js"B gSa] fo"k;ksals eu mRd`"V gS] euls cqf) ij gS

vkSj cqf)ls Hkh egku~ vkRek¼egÙkÙo½ mRd`"V gSA

11-11-11-11-11- egr% ijeO;Dre~ vO;DrkRiegr% ijeO;Dre~ vO;DrkRiegr% ijeO;Dre~ vO;DrkRiegr% ijeO;Dre~ vO;DrkRiegr% ijeO;Dre~ vO;DrkRiqqqqq#####"k% ij%A"k% ij%A"k% ij%A"k% ij%A"k% ij%Aiq#"kké ija fdafpr~ lk dk"Bk lk ijkxfr%AAiq#"kké ija fdafpr~ lk dk"Bk lk ijkxfr%AAiq#"kké ija fdafpr~ lk dk"Bk lk ijkxfr%AAiq#"kké ija fdafpr~ lk dk"Bk lk ijkxfr%AAiq#"kké ija fdafpr~ lk dk"Bk lk ijkxfr%AA

egÙkÙo ls vO;ä¼ewyizd`fr½ ij gS vkSj vO;ä ls Hkh iq#"k ij gSA iq#"k ls ij

dqN ugh gSA ogh ¼lw{eRodh½ ijkdk"Bk gS] ogh mRd`"V xfr gSA

12-12-12-12-12- ,"k losZ"kq Hkwrs"kq xw<ksRek u izdk'krsA,"k losZ"kq Hkwrs"kq xw<ksRek u izdk'krsA,"k losZ"kq Hkwrs"kq xw<ksRek u izdk'krsA,"k losZ"kq Hkwrs"kq xw<ksRek u izdk'krsA,"k losZ"kq Hkwrs"kq xw<ksRek u izdk'krsAn`';rs Roxz;;k cq)~;k lw{e;k lw{enf'kZfHk%AAn`';rs Roxz;;k cq)~;k lw{e;k lw{enf'kZfHk%AAn`';rs Roxz;;k cq)~;k lw{e;k lw{enf'kZfHk%AAn`';rs Roxz;;k cq)~;k lw{e;k lw{enf'kZfHk%AAn`';rs Roxz;;k cq)~;k lw{e;k lw{enf'kZfHk%AA

lEiw.kZ Hkwrksa es fNik gqvk ;g vkRek izdk'keku ugha gksrkA ;g rks lw{en'khZ iq#"kksa}kjk viuh rhoz vkSj lw{ecqf)ls gh ns[kk tkrk gSA

13-13-13-13-13- ;PNs}kd~ eulh izkK%;PNs}kd~ eulh izkK%;PNs}kd~ eulh izkK%;PNs}kd~ eulh izkK%;PNs}kd~ eulh izkK% r|PNsTKku vkRefuAr|PNsTKku vkRefuAr|PNsTKku vkRefuAr|PNsTKku vkRefuAr|PNsTKku vkRefuAKkuekRefu egfr fu;PNsr~ r|PNsPNkUr vkRefuAAKkuekRefu egfr fu;PNsr~ r|PNsPNkUr vkRefuAAKkuekRefu egfr fu;PNsr~ r|PNsPNkUr vkRefuAAKkuekRefu egfr fu;PNsr~ r|PNsPNkUr vkRefuAAKkuekRefu egfr fu;PNsr~ r|PNsPNkUr vkRefuAA

foosdh iq#"k okd~&bfUnz;dk euesa milagkj djs] mldk izdk'kLo:i cqf)es y;

djs] cqf)dks egÙkÙoeas yhu djs vkSj egÙkÙodks 'kkUr vkRekesa fu;qä djsA

14-14-14-14-14- mfÙk"Br tkxzr izkI; ojkfécks/krAmfÙk"Br tkxzr izkI; ojkfécks/krAmfÙk"Br tkxzr izkI; ojkfécks/krAmfÙk"Br tkxzr izkI; ojkfécks/krAmfÙk"Br tkxzr izkI; ojkfécks/krA{kqjL; /kkjk fuf'krk nqjR;;k nqxZa iFkLrRdo;ks onfUrAA{kqjL; /kkjk fuf'krk nqjR;;k nqxZa iFkLrRdo;ks onfUrAA{kqjL; /kkjk fuf'krk nqjR;;k nqxZa iFkLrRdo;ks onfUrAA{kqjL; /kkjk fuf'krk nqjR;;k nqxZa iFkLrRdo;ks onfUrAA{kqjL; /kkjk fuf'krk nqjR;;k nqxZa iFkLrRdo;ks onfUrAA

mBks] ¼vKku&funzkls½ tkxks] vkSj Js"B iq#"kksa ds lehi tkdj Kku izkIr djksA ftlizdkj Nqjs dh /kkj rh{.k vkSj nqLrj gksrh gS] rÙoKkuh yksx ml ekxZ dks oSlk gh nqxZe

crykrs gSA

15-15-15-15-15- v'kCneLi'kZe:ieO;;av'kCneLi'kZe:ieO;;av'kCneLi'kZe:ieO;;av'kCneLi'kZe:ieO;;av'kCneLi'kZe:ieO;;a rFkkjla fuR;exU/koPp rr~ArFkkjla fuR;exU/koPp rr~ArFkkjla fuR;exU/koPp rr~ArFkkjla fuR;exU/koPp rr~ArFkkjla fuR;exU/koPp rr~Avuk|uUra egr% ija /kzqoa fupk; rUe`R;qeq[kkRizeqP;rsAAvuk|uUra egr% ija /kzqoa fupk; rUe`R;qeq[kkRizeqP;rsAAvuk|uUra egr% ija /kzqoa fupk; rUe`R;qeq[kkRizeqP;rsAAvuk|uUra egr% ija /kzqoa fupk; rUe`R;qeq[kkRizeqP;rsAAvuk|uUra egr% ija /kzqoa fupk; rUe`R;qeq[kkRizeqP;rsAA

tks v'kCn] vLi'kZ] v:i] vO;; rFkk vjl] fuR; vkSj xU/kjfgr gS( tks vukfn]vuUr] egÙkÙo ls Hkh ij vkSj /kzqo ¼fu'py½ gS ml vkRerÙo dks tkudj iq#"k e`R;q dseq[k ls NwV tkrk gSA

16-16-16-16-16- ukfpdsreqik[;kua e`R;qizksDra lukrue~Aukfpdsreqik[;kua e`R;qizksDra lukrue~Aukfpdsreqik[;kua e`R;qizksDra lukrue~Aukfpdsreqik[;kua e`R;qizksDra lukrue~Aukfpdsreqik[;kua e`R;qizksDra lukrue~AmDRok JqRok p es/kkoh czãyksds egh;rsAAmDRok JqRok p es/kkoh czãyksds egh;rsAAmDRok JqRok p es/kkoh czãyksds egh;rsAAmDRok JqRok p es/kkoh czãyksds egh;rsAAmDRok JqRok p es/kkoh czãyksds egh;rsAA

ufpdsrk }kjk izkIr rFkk e`R;qds dgs gq, bl lukru foKkudks dg vkSj lqudjcqf)eku iq#"k czãyksdesa efgekfUor gskrk gSA

17-17-17-17-17- ; bea ijea xqáa Jko;sn~ czãlalfnA; bea ijea xqáa Jko;sn~ czãlalfnA; bea ijea xqáa Jko;sn~ czãlalfnA; bea ijea xqáa Jko;sn~ czãlalfnA; bea ijea xqáa Jko;sn~ czãlalfnAiz;r% Jk)dkys ok rnkuUR;k; dYirsA rnkuUR;k; dYir bfrAAiz;r% Jk)dkys ok rnkuUR;k; dYirsA rnkuUR;k; dYir bfrAAiz;r% Jk)dkys ok rnkuUR;k; dYirsA rnkuUR;k; dYir bfrAAiz;r% Jk)dkys ok rnkuUR;k; dYirsA rnkuUR;k; dYir bfrAAiz;r% Jk)dkys ok rnkuUR;k; dYirsA rnkuUR;k; dYir bfrAA

tks dskbZ iq#"k bl ije&izd`"V vkSj xqg~;&xksiuh; xzUFk dks ifo= gksdj czkã.kksadh lHkk esa vFkok Jk)dky esa&Hkkstu djus ds fy;s cSBs gq, czkã.kkssa ds izfr dsoy ikBek=;k vFkZ djrs gq, lqukrk gS mldk og Jk) vuUr Qyokyk gksrk gSA ;gkWa v/;k; dhlekfIr ds fy;s ^rnkuUR;k; dYirs* ;g okD; nks ckj dgk x;k gSAA

2

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

International Vedanta Mission

www.vmission.org.in


Recommended