Jaargang 15 | nummer 4 | ok tober 2012
2012
4
LeesvoerHet beste voer
voor mijn biggen
U vindt alles over Leesvoer ook op internet. Ga naar
www.de-heus.nl
Op de cover
Ruth van der Haar zocht uit wat haar biggen echt nodig
hebben
2 De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012
12
16
20
In dit nummer
r u n d v e e
TopLac DroogstandsPlan 8
Meikuilen 2012 vooral veel massa 20
Goede resultaten met kalveropfok 23
v a r k e n s
Betere groei met minder luxe voer 4
Romelko brengt voeropname op gang 22
Contact met mensen is leuk 27
p l u i m v e e
Elektronisch ei vindt oorzaken van breuk 12
Goede resultaten door continue aandacht 14
Aandacht voor bijmengen van tarwe 24
a g r a - m a t i c
Wanneer geldt welk besluit? 19
Leghennen op akkerbouwbedrijf 18
Ombouw tot volièrestal 18
Vleesvarkensstal 18
a l g e m e e n
Grondstoffen structureel duurder 6
Goed bestellen, goed voeren 10
Aandacht voor drinkwater 16
De Heus online 26
Welkom 3
Ontmoet De Heus 11
4
'Meikuilen komen voederwaarde
tekort. Veel massa maar een lage
verteerbaarheid en VEM-waarde'
colofonLeesvoer is het huisorgaan van De Heus
Uitgever: De Heus Voeders B.V.
Redactieraad: Patrick van Vugt, Franko van
Lankvelt, Nico Woudenberg,
Augustine van Ree en Joost Belt
Redactieadres: Postbus 396 6710 BJ Ede,
telefoon 0318 – 675 497
e-mail [email protected]
Productie: Iris communicatie & reclame,
Lichtenvoorde
Druk: BDU Barneveld
Leesvoer 4 | oktober 2012
Welkom!
Leesvoer wordt gedrukt op FSC
gecertificeerd houtvrij silk mc papier.
Sprong voorwaartsNormaal gesproken gaan technische resultaten geleidelijk omhoog. Elke keer een klein stapje vooruit. Vaak ervaart u van dag tot dag nauwelijks verschil. Soms gaat het sneller. U verandert iets en u ziet direct het gevolg. Een snelle verbetering is prettig. In deze Leesvoer staan verhalen van veehouders die een sprong voorwaarts maakten met een andere aanpak. Vier vee-houders vertellen hoe zij problemen rond de droogstand overwonnen met het TopLac DroogstandsPlan. Varkens-houdster Ruth van der Haar zag haar biggen een spurt maken toen ze een nieuw voeradvies toepaste. Het is prettig om te ervaren dat het ineens beter gaat. Elke dag een klein stapje is mooi, maar af en toe een sprong geeft een kick.
Van de redactie
Augustine van Ree, Marketing & Communicatie
Zes tips voor uniforme rosékalverenEen goed saldo behaalt u vooral met uniforme koppels rosékalveren. Hierbij zes tips die van pas komen bij het streven naar uniforme rosékalveren.
1 Zorg voor uniforme nuka’s en selecteer ze al op jonge leeftijd.
2 Zet de lichtere dieren bij elkaar. Verwen ze door ze onder andere langer melkpoeder te geven.
3 Haal de echt mindere kalveren uit het koppel en separeer ze.
4 Zorg voor voldoende structuur in het rantsoen.
5 Laat de dierenarts een keer extra langskomen; twee zien meer dan één.
6 Analyseer de slachtgegevens. Hoe zwaar zijn de lichtste kalveren? Let ook op afgekeurde nieren en andere slachtafwijkingen.
Bekijk met uw specialist hoe u het beste deze zes punten op uw bedrijf kunt realiseren.
Andries SlingerlandRosé specialist
v a r k e n s
Biggen moeten de juiste hoeveelheid voedingsstoffen krijgen. om deze hoeveelheid
nauwkeurig te kunnen berekenen, ontwikkelde De Heus het rekenprogramma GPS Biggen.
Ruth van der Haar is één van de gebruikers van het eerste uur. Ze zag haar biggen beter
groeien met minder luxe voer.
m met de rekenmodule GPS Biggen een
goede berekening te maken, moeten we
de voeropname, de groei, de gebruikte
voeders, hun voedingswaarden en de overscha-
kelmomenten in het programma invoeren. Op het
bedrijf van Ruth van de Haar is ervoor gekozen om
elke dag de voergift van biggen te wegen en de
voeropname te noteren. Niet elke varkenshouder
zal er halsreikend naar uitzien, maar varkenshoud-
ster Ruth van der Haar deed het met plezier. ‘Naast
het rechttoe rechtaan varkens houden ben ik graag
met andere zaken bezig. Het uitzoeken of we de
voeding van de biggen konden verbeteren was een
leuke uitdaging. Ik moet zeggen dat het de tijdsin-
vestering dubbel en dwars waard is.’
Ruth heeft samen met haar man Jan een gesloten
varkensbedrijf met 245 zeugen in het Overijsselse
Collendoorn. Ze neemt het grootste deel van het
werk voor haar rekening, omdat Jan vier dagen per
week buitenshuis werkt. Ruth heeft een profes-
sionele aanpak met als kern een zeer strakke plan-
ning. ‘Daar voel ik me prettig bij.’
Specialist als sparringpartnerVaste sparringpartner van Ruth is specialist
Christian Nijland. Hij is kritisch op de details.
‘Sinds kort beschikken we binnen De Heus over
GPS Biggen. Dit is een rekenprogramma waarmee
we nauwkeurig de voederbehoefte van biggen
berekenen. Omdat bij Ruth op dit terrein winst was
te behalen, zette ik het onderwerp voeropname als
aandachtspunt op de jaarplanning. Het werd extra
o
Betere groei met minder luxe voer
Ruth van deR haaR ontdekte GPS BiGGen
christian nijland
Specialist Varkens
4 De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012
Voer wegen is belangrijk om de voer-
opname te achterhalen
Grafiek 1 De voerop-name bij zes koppels van 45 tot 80 biggen
1,0
0,9
0,8
0,7
0,6
0,5
0,4
0,3
0,2
0,1
0
Voeropname verloop biggen (vanaf 5 dagen voor tot 10 dagen spenen)
opna
me
per d
ag (k
g)
groep 2groep 1 groep 3 groep 4 groep 5 groep 6
d -5 d -4 d -3 d -2 d -1 d 0 d 1 d 2 d 3 d 4 d 5 d 6 d 7 d 8 d 9 d 10
Meer over Romelko
oranje op pagina 22
Verbluffend resultaatHet resultaat van de aanpassing was verbluffend.
De slingerziekte verdween en de uitval daalde van
1,3 naar 0,5 procent. Nog opmerkelijker is dat de
biggen minder luxe voer kregen, maar wel snel-
ler groeiden. Het aflevergewicht is bij dezelfde
leeftijd met 1,6 kg per big gestegen. ‘Wat voor mij
meespeelt, is dat de biggen zo gezond mogelijk
opgroeien’, zegt Ruth. ‘Wij mesten zelf de biggen
af. Biggen die gezond zijn en goed voer opnemen
doen het later als vleesvarkens ook goed.’ De winst
zit hem in het gewicht van de laatste biggen.
Enthousiast over biggenpapNa het behaalde succes experimenteerde Ruth
verder met de voeding van de biggen. Ze las in de
vakbladen over pap voor biggen. ‘Ik was aanvan-
kelijk niet zo positief over het voeren van pap in de
vorm van Romelko Oranje. Weer iets om ons aan
het werk te houden, dacht ik. Toch uitgeprobeerd
en ik werd enthousiast. Met Romelko Oranje kun
je de biggen rond het spenen goed aan het vreten
krijgen. Daar gaat het om: de voeropname is bepa-
lend voor het hele resultaat.’
Ruth is erg tevreden over de experimenten die op
haar bedrijf werden uitgevoerd. ‘Het is heel leerzaam
omdat je heel intensief met de voeding van je dieren
bezig bent. Zoals ik al zei, de tijd die je erin stopt,
verdien je dubbel en dwars terug en elke varkenshou-
der kan hier zo mee aan de gang. Meten is weten.’
actueel toen steeds meer biggen slingerziekte ble-
ken te krijgen, wat voor die tijd niet het geval was.
GPS Biggen vereist dat de voeropname van de
biggen na het spenen bekend moet zijn. Dit bete-
kende voor Ruth dat zij elke voergift moest gaan
wegen. ‘Dat was voor mij niet zo’n groot punt,
omdat we de biggen met de hand voeren’, zegt ze.
‘Een kwestie van één keer wegen hoeveel voer er
in een schep gaat en voor de rest tellen.’
Extreem hoge voeropnameDe biggen van Ruth bleken enorm veel voer op
te nemen, zelfs meer dan de maximale richtlijn.
Tegelijkertijd kregen ze ook behoorlijk rijke voeders
als Speen Delux en Groei Delux. Ruth koos voor
deze voeders omdat de biggen op de leeftijd van
acht weken het bedrijf verlaten en dus snel moeten
groeien. De biggen kregen te veel voedingsstoffen
binnen en er ontstonden daardoor darmproblemen
en slingerziekte. Christian: ‘De kunst is om biggen
naar hun behoefte te voeren. Het gaat dan niet
alleen om voeropname, maar ook om de opname
van voedingsstoffen. De opname is een combinatie
van gewicht en het gehalte aan nutriënten.’
Uit de analyse van GPS Biggen bleek dat de voeding
bij Ruth op verschillende manieren kon worden aan-
gepast. Beperking van de voergift is niet wenselijk bij
biggen, dus werd er gekozen voor andere voersoor-
ten en overgangsmomenten. Ze vertelt: ‘De biggen
krijgen nog maar drie in plaats van zeven dagen
Speen Delux en vervolgens Big Delux, een wat min-
der rijk voer dan Groei Delux dat ze gewend waren.’
in het kort Wie? Ruth en Jan van der Haar Wat? Gesloten varkensbedrijfWaar? collendoorn (overijssel) Hoeveel? 245 zeugen, 30 grootgebrachte
biggen per zeugWaarom? Voeding van de gespeende
biggen aangepastHoe? Meten van de voeropname
Meten is weten
De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012 5
Grafiek 2 De voeropna-me is in de eerste week na spenen zeer hoog
Grafiek 3 Door de hoge opname is het aanbod lysine groter dan de behoefte
2,5
2
1,5
1
0,5
0
6
5
4
3
2
1
0
1e 3 dagen 1e week
1 2 3 4 5 6 7
kg v
oer p
er b
igDV
lysi
ne (g
/dag
)
Voeropname vergeleken in GPS Biggen met zeer hoog gemiddelde
Aanbod en behoefte vandarmverteerbaar lysine
zeer hoog
behoefte
bedrijf
aanbod
a l g e m e e n
Jacques van der Hoek
inkoper
de vRaaG GRoeit, de weReldPRoductie Blijft achteR
De mengvoerprijs is gebaseerd op de prijzen
van grondstoffen. Bij De Heus is de voerprijs
direct gekoppeld aan de dagprijzen op de
wereldmarkt. Deze prijzen komen tot
stand via een complex handelsproces op
wereldschaal. Het weer is daarbij van grote
invloed.
veReniGde Staten
BRazilië
aRGentinië
zowel Brazilië als argentinië zijn
grote producenten en exporteurs
van sojabonen. het verloop van de
teelt in deze landen is van invloed op
de wereldmarktprijs. de oogst is in
februari-maart en daarmee een half
jaar later dan in de verenigde Staten.
de eu en china zijn grote afnemers.
de verenigde Staten zijn veruit de grootste producent
en exporteur van grondstoffen ter wereld. het land
produceert meer dan alle eu-landen samen. Soja en
granen zijn de belangrijkste producten. china is de
grootste sojaklant. de beschikbaarheid van granen is
sterk teruggelopen door de productie van biobrandstof.
Grondstoffen structureel duurder
vraagnaarbiobrandstofbeïnvloedtdegraanprijs
slechteoogstdoordroogtebeïnvloedtdemaïs-ensojaprijs
VS is rampgebied De VS is deze zomer vanwege de aanhoudende droogte uitgeroepen tot rampgebied. Meer dan dertig tot vijftig procent van de maïs en de soja is getroffen . Omdat deze gebieden de graanschuur zijn van de wereld, valt de wereldproductie lager uit. Het gebruik van maïs voor ethanol gaat overigens door.
mindermaïs-ensojaproductieindeVS
30 - 50%
6 De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012
Prijssprong maïsDe wereldvoorraden zijn klein. Dit geldt ook voor maïs. Bij de inzaai was men dit voorjaar optimis-tisch over de oogst totdat een enorme droogte toesloeg in de belangrijkste productiegebieden van de Verenigde Staten. Dit leidde in juni tot een nog nooit eerder vertoonde prijssprong van 50 procent in één maand. In het kielzog van de maïsprijs zijn ook de andere graanprijzen fors gestegen.
De sojaprijs is dit voorjaar gestegen door tegenval-lende oogsten in Brazilië en Argentinië. Gezien het weer ziet de productie er in de Verenigde Staten ook niet goed uit. De kans is reëel dat de sojaprijs hoog blijft tot de nieuwe Zuid-Amerikaanse oogst. Per saldo blijft de mengvoerprijs hoog en zal verder stijgen.
De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012 7
de vRaaG GRoeit, de weReldPRoductie Blijft achteR
euRoPa
china
vraag en aanbodZoals in elke markt bepalen vraag en aanbod de prijs. Voor de prijs van ons mengvoer kijken we naar de samenstelling: ruw-weg 50 procent graan, 30 procent eiwithoudende grondstoffen
en 20 procent overige waaronder vetten, oliën en toevoegingen. Graan en eiwit (soja) zijn door hun hoge percentage sterk bepalend
voor prijs. Als de productie van deze grondstoffen in het geding komt heeft dat direct invloed op de mengvoerprijs. De inkopers van grondstoffen krijgen
een niet aflatende stroom berichten over arealen, verwachtingen, weersverlopen en handelsstromen uit alle belangrijke productiegebieden ter wereld. Hieruit leiden
ze af wat de tendensen zijn en hoe de inkoopstrategie moet zijn voor zowel de korte als lange termijn.
= export soja
De vraag naar grondstoffen stijgt met het toenemen van de wereldbevol-king. Daarnaast groeide de vraag fors door biobrandstoffen. Het aanbod van grondstoffen is wisselend en wordt sterk bepaald door het weer. Door slecht weer kan de oogst kleiner uitvallen waardoor de prijzen stijgen. De teneur is dat de prijzen structureel stijgen. Dat komt door de almaar toenemende wereldbevolking en de achterblijvende groei van het landbouwareaal.
graan
eiwit (soja)
overig
Samenstelling mengvoer
30%
20%
50%
europa is zelfvoorzienend
wat betreft granen en een
grote importeur van soja
(eiwit). een deel van het
graan komt van buiten de
eu uit Rusland en oekraïne.
Grondstoffen structureel duurder china is de tweede
producent van granen
ter wereld. het land heeft
zich toegelegd op maïs,
tarwe, rijst en dergelijke
en laat de eiwitproductie
voor haar varkens en
pluimvee over aan noord-
en zuid-amerika. china
is de grootste importeur
van soja ter wereld.
mindermaïs-ensojaproductieindeVS
8 De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012
Goede ervaringen met het Toplac DroogstandsPlanHet Toplac DroogstandsPlan van De Heus voorziet in alles om uw koeien sterk en
gezond aan de volgende lactatie te laten beginnen. Voldoende drogestofopname,
het juiste krachtvoer en een goede verzorging. Deze veehouders hebben allen
uitstekende ervaringen met het droogstandsplan.
hoger eiwit bij de verse koeienSinds de zomer van 2011 past de familie Van de Hurk in Berg-hem het DroogstandsPlan toe bij haar droogstaande melkkoei-en. Deze dieren beschikken over twee ruime strohokken van twaalf vierkante meter per dier. Hierdoor blijven ze in bewe-ging. Hun rantsoen bestaat uit smakelijk gehakseld graszaad-hooi, gerstestro en kuilgras, aangevuld met 100 g Bestermine Vitaal voor een goede vitamine- en mineralenvoorziening. Het streven is een drogestofopname van 11 tot 12 kg per dag. De laatste tien tot veertien dagen krijgen de dieren iets minder van dit rantsoen met daarnaast dagelijks 15 kg verse maïs en 2 kg RVM Droogstand TopLac. De energieconcentratie stijgt naar circa 900 VEM om een negatieve energiebalans en slepende melkziekte tegen te gaan. ‘De koeien zijn actiever, hebben min-der nageboortenproblemen, betere vullingsgraad en nauwelijks leververvetting of lebmaagproblemen,’ zeggen Menko en Niels van de Hurk. ‘Ook is het melkeiwitpercentage bij de groep van nul tot zestig dagen in lactatie 0,2 procent hoger dan vorig jaar.’
aparte rantsoenen met de voermengwagen‘Met simpelweg een andere brok voeren krijg je geen goed opgestarte koe. Hiervoor heb je een compleet plan voor de droogstand nodig’, is de ervaring van Deeterink in Buurse. De veestapel bestaat uit zeventig zwartbonte koeien met een rollend jaargemiddelde van 9.400 liter, 4,3 procent vet en 3,49 procent eiwit. De maatschap had nogal eens problemen rond het afkalven. Leverver-vetting en melkziekte kwamen voor. Hierdoor verloor ze nogal eens ongewild een koe. ‘We werken nu met een voermengwagen. Hiermee kunnen we een goed droogstandsrantsoen maken dat de koeien ook werkelijk opnemen.’ Het rantsoen bestaat de eerste vier weken uit kuil, stro en maïs, aangevuld met droogstandsmineralen. Dit rantsoen is voor de droge koeien en oudere dragen-de vaarzen die samen in een groep gehuisvest zijn. De laatste veertien dagen voor het afkalven krijgen de droge koeien het basisrantsoen van de melk-koeien met maïs, gras en bierborstel, aangevuld met droogstandsbrok TopLac. ‘Op deze manier zijn bij ons de problemen rond het afkalven fors afgenomen.’
Sander Ittmann
Jan van Hoef
Jan-Willem Hakvoort
Tiny Hoefnagel
Specialisten Rundvee
r u n d v e e
Maatschap Deeterink
Menko en niels van de Hurk
Goede ervaringen met het Toplac DroogstandsPlanGezond afkalven met de juiste brokHet ruwvoer van hun eigen land is niet ideaal: kalkrijk en weinig ruw eiwit. De voormalige ak-kerbouwgrond levert namelijk weinig stikstof. Johan en Thea van Erkelens hebben samen met de vader van Thea een melkveebedrijf in Stel-lendam op Goeree-Overflakkee. De kalkrijke kuilen leidden de afgelopen winter tot veel pro-blemen rond het kalven: kalfziekte, baarmoe-derontsteking en slepende melkziekte. Vaak ellende in de stal. Johan ging daarom brok voeren die calcium in de bloedbaan bindt. Dit werkte echter averechts. Johan: ‘Ik heb vervol-gens een paar zakken TopLac brok geprobeerd.’ De eerste koe die daarna afkalfde, kreeg een tweeling. Ze had slechts drie dagen de nieuwe brok gehad. Thea: ‘We dachten, als dat maar goed gaat. Maar binnen zes uur waren de nageboorten eraf. Tot op heden kalft 95 procent zonder problemen. Een enorme stap vooruit met wat we gewend waren.’ Er is genoeg biest van prima kwaliteit voor de kalveren. ‘Voor ons is het TopLac DroogstandsPlan een uitkomst’, zegt Johan. ‘Het is duidelijk en het is simpel uit te voeren.’ Johan en Thea zijn blij met de gezondheidsverbetering. Ze hoeven niet meer bang te zijn allerlei ellende aan te treffen als ze de staldeuren opentrekken. De pasgekalfde koeien en de kalveren staan er prima bij.
voerautomaat maakt het gemakkelijkJan Piet en zijn zoon Erik Neijzings hebben een echt weidebedrijf. De 75 melkkoeien lopen ’s zomers dag en nacht buiten. De jaarproductie bedraagt 9.600 kg. Het jongvee en de droge koeien lopen in een frisse openfrontstal. De droge koeien krijgen hooiachtig kuilgras, aangevuld met snijmaïs. Sinds enkele jaren voeren de Neijzings’ aan de droge koeien de laatste weken voor het afkalven droogstandsbrok TopLac. Alle droge koeien lopen in één groep. Hoe voer je de dieren die over twee weken kalven de juiste brok? Vader en zoon kochten een krachtvoerbox en koppelden deze aan de kracht-voercomputer. De koeien krijgen 1,5 kg droogstandsbrok, oplopend naar 2,5 kg. Dit is te regelen vanachter de computer. Erik: ‘Dat werkt gemak-kelijk, waardoor wij de droogstandsbrok ook daadwerkelijk voeren.’ Omdat er weinig brok per koe wordt gevoerd, was het plaatsen van een silo niet interessant. De voorraadbak van de krachtvoerbox wordt met zakgoed gevuld. De droogstandsbrok TopLac doet zijn werk goed. Geen melkziekte, minder zuchtvorming en 5 à 6 kg biest na afkalveren. De koeien hebben een goede, melkziektevrije start van de lactatie. Ook de kalveren doen het beter. Jan Piet: ‘Sinds we droogstandsbrok TopLac gebruiken, is er geen kalf meer aan de diarree geweest.’
Jan Piet neijzings
Johan en Thea van Erkelens
10 De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012
Veiligheid voor uw gezin, voor uzelf en voor onze
chauffeur staat voorop. Het is daarom belangrijk
dat silo’s goed onderhouden zijn en op een stevige
betonplaat staan. Een losliggend manluik, rottende
of roestende silopoten en loszittende vulpijpen
leveren gevaar op.
Onze bulkwagenchauffeurs moeten goed bij de silo
kunnen. De afstand tussen de silo en de vrachtwa-
gen moet niet te groot zijn: extra bulkslangen ma-
ken de vultijd langer en leiden tot productschade.
Unieke silonummersElke silo op uw bedrijf behoort een uniek nummer
te hebben. Gebruik dus niet meermalen hetzelfde
silonummer, ook al
staan de
silo's bij verschillende stallen. Unieke nummers zor-
gen ervoor dat het juiste voer in de juiste silo komt.
BestellingOm uw bestelling goed uit te voeren hebben we de
volgende gegevens nodig: voernaam en code, hoe-
veelheid, silonummer en gewenste levertijd. U kunt
per telefoon, fax of via internet bestellen.
Vandaag voor 13.00 uur besteld…
morgen voer in de silo. Als u
deze stelregel hanteert, bent
u er altijd van verzekerd dat u
tijdig het voer op uw bedrijf
hebt. Bovendien kunnen wij
bij tijdig bestellen uw wensen
beter invullen.
U voorkomt proble-men als u de silo’s
voorziet van duidelijke, unieke nummers
om goed te kunnen voeren, moet u op het goede moment over het goede voer in de juiste silo
beschikken. Wij helpen u daar graag bij. Samen gaat dat lukken, daar zijn wij van overtuigd.
levensgevaarlijke silo Eén van onze chauffeurs vertelt. ‘Na het lossen stuurde ik de losbodems van de bulkwagen nog een keer open om er zeker van te zijn dat de vakken leeg waren. Ik stond met mijn rug naar de silo. Plotseling hoorde ik een gekraak. Ik keek achterom en zag de silo op mij afkomen. Ik dacht maar één ding: wegwe-zen. Gelukkig viel de silo zonder schade aan te brengen langs de bulkwagen. De eerste tien minuten heb ik naast de auto gezeten om van de schrik te bekomen. Later kwam de geschrokken klant en die zei: in het ergste geval had ik je hier pas vanavond gevonden. Toen realiseerde ik mij hoeveel geluk ik heb gehad.’
Bewust rijden‘Ik ben al heel wat jaren chauffeur, ik ken het klap-pen van de zweep inmiddels wel, dus wat kunnen ze mij nog leren?’ Deze opmerking horen we soms voor aanvang van de cursus ‘Bewust rijden en werken voor chauffeurs’ bij De Heus. De cursus besteedt aandacht aan de gevaren op en rond de boerderij. Het grootste gevaar is het doen van je werk op basis van routine. Oplettendheid blijft geboden. Altijd. Achteraf horen we regelmatig van onze chauffeurs dat de cursus erg leerzaam was.
Ons advies: kijk eens kritisch naar de silo’s op uw bedrijf.
Hoe is de staat van onderhoud? Zijn ze uniek en
goed leesbaar genummerd?
Gert Jan Schipper
Directeur Operationele zaken
Goed bestellen, goed voeren
a l g e m e e n
Meer onzekerheden Ondernemen is risico’s lopen. Voor iedereen met een eigen bedrijf is dit een gegeven. Als agrarisch onder-nemer bent u gewend aan de risico’s van prijsschom-melingen, veranderende weersomstandigheden en een overheid die u beperkingen oplegt. Maar er is op dit moment meer aan de hand. De onzekerheid rondom uw bedrijfsvoering neemt toe. Er spelen zaken waar u geen enkele invloed op heeft en die toch een enorme impact hebben op uw inkomen en bedrijfsontwikkeling.In het oog springend is de wereldwijde weerssituatie. U heeft ongetwijfeld gehoord van het dramatische oogst-jaar in de Verenigde Staten. De maïsoogsten zijn com-pleet mislukt en de sojaoogsten hebben ook een flinke knauw gehad. In deze Leesvoer wijden wij op pagina 6 en 7 een artikel aan de wereldhandel in grondstoffen. Dit jaar is de wereldopbrengst aan graan en soja drastisch kleiner en dat leidt tot recordprijzen bij veevoeders. Daardoor stijgen vooral in de intensieve veehouderij
de kosten, waardoor de verdiencapaciteit daalt.Daarnaast heeft u te maken met een slecht economisch klimaat. Dat kan ertoe leiden dat het bestedingspatroon
van consumenten een andere kant opgaat, wat weer gevolgen heeft voor uw afzetmogelijkheden.Dan hebben we ook nog de politiek. Als u dit leest, zijn de verkiezingen net achter de rug. De uitkomst kan zijn dat we een rechtsgeoriënteerde regering krijgen of een die bestaat uit linkse partijen. De vorige CDA-staatsse-cretaris Bleker droeg de landbouw een warm hart toe. Een linkse regering denkt anders. Die heeft niets met de landbouw in zijn huidige vorm. Dit betekent dat de ontwikkelmogelijkheden van de moderne veehouderij ernstig worden beperkt. Agrarisch ondernemer zijn: het is een vak, maar door dit alles lijkt het steeds meer een roeping.
Ad loos, Algemeen directeur De Heus} [email protected]
Ontmoet De Heus
Succes!
Welk dier blijft er over? Weet jij het? Mail je oplossing vóór
31 oktober naar [email protected] en maak kans op het
De Heus Promopakket. Vergeet niet om in je mail even je naam
en adres te vermelden.
Prijswinnaars Leesvoer nr. 3
Het was deze keer een moeilijke opgave waar je echt even goed naar moest kijken. Plaatje twee kwam overeen met de afgebeelde foto. De volgende winnaars hadden dit goed en ontvangen van ons een De Heus Promopakket: • christiaan Tessemaker Oene• Johan floor IJselstein• carlien van den Berg Vaassen De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012 11
SpreekwoordenpuzzelHieronder staan acht spreekwoorden. In elk spreekwoord
ontbreekt een woord. Vul met behulp van de plaatjes de spreekwoorden op de juiste manier aan.
Uiteindelijk blijft er één plaatje over.
Dat .................... zullen wij wel wassen .
Als één .................... over de dam is, volgen er meer.
De .................... in de pot vinden.
Ik heb honger als een .................... .
Hij lacht als een .................... met kiespijn .
Hij praat als een .................... zonder kop.
De .................... uit de boom kijken .
De .................... bij de horens vatten .
Dier dat overblijft: ...................................
kip hond schaap koe boer paard varken kat eend
12 De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012
Eieren die beschadigd bij de afnemer aankomen, kosten geld. Het is niet altijd
gemakkelijk om de oorzaak van breuken en haarscheuren op te sporen.
Een speurhond in de vorm van een elektronisch ei brengt uitkomst.
Elektronisch ei vindt oorzaken van eierbreuk
De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012 13
pecialist Legpluimvee Gerald Top is
vanmorgen onderweg naar een klant.
Een pluimveehouder heeft Gerald gebeld,
omdat hij volgens zijn eierhandelaar te veel
kneus- en breukeieren levert. Hij heeft geen idee
hoe dat komt, want de stal staat er al enkele jaren
en er zijn nog nooit problemen geweest met de
schaalkwaliteit. Om deze reden ligt achter in de auto
een koffer met een elektronisch ei. ‘Laat ik maar
voorzichtig rijden, want het is een duur koffertje’,
lacht hij. Met dit apparaatje gaan we kijken of de
oorzaak van de problemen te vinden is in de stal.
Elektronisch eiAls Gerald op het pluimveebedrijf arriveert,
overlegt hij eerst met de pluimveehouder.
Vervolgens slaat hij aan het meten. Gerald be-
schikt, net als zijn collega-specialisten Legpluimvee
van De Heus, over een elektronisch ei. Dat is een
doorzichtig ei met ingebouwde elektronica. Hij
schakelt het ei in en legt het in een legnest op het
transportsysteem. Daarna doorloopt het elektro-
nisch ei, net als de andere eieren, het traject van
legnest tot inpakmachine. Ondertussen registreert
de elektronica of het ei tijdens dat traject tikken
ondervindt. Elke tik wordt vastgelegd.
Als het elektronische ei het traject heeft doorlopen,
haalt Gerald het van de tray die op transport is
gezet. Hij sluit het ei aan op een handcomputer en
leest de gegevens uit die het heeft geregistreerd.
De tikken die het ei ondervond, worden weergege-
ven in een grafiek. Gerald ziet wanneer het ei een
tik heeft gekregen en hoe hard deze tik was.
‘Het klinkt allemaal vrij technisch, maar met een
beetje ervaring en boerenverstand kom je heel
ver met dit elektronische ei’, aldus Gerald.
Breuksterkte eierenBij de pluimveehouder blijkt uit de metingen van
het elektronisch ei dat één van de elevatoren de
eieren op de spijlenband als het ware lanceert.
De pluimveehouder pakt gereedschap en in een
mum van tijd is het probleem verholpen. Voor de
rest worden er geen ‘schokkende’ overbrengingen
gevonden. Een punt is wel dat de hennen wat
ouder zijn. De schaalkwaliteit wordt bij oudere
hennen altijd minder. ‘Vaak wordt het probleem van
slechte overbrengingen pas duidelijk als de eieren
ook slechter worden’, zegt Gerald. ‘Het voorkomen
van kapotte eieren hoeft niet veel te kosten. Vaak
is het een kwestie van afstellen en het plaatsen
van bijvoorbeeld schokbrekende materialen als
tuinslang of zachte strippen. Een kleine moeite met
een positief resultaat.’
s
veel kleine tikken maken een breukeiBedenk dat veel kleine tikken één grote maken. Een ei raakt dus ook beschadigd als het vaker een kleine tik krijgt. Onderschat het probleem niet. Reken eens uit wat 0,5 procent afkeur u op jaarbasis kost! Houd de schaalkwaliteit goed (overleg met uw specialist). Laat periodiek uw systeem met het elektronische ei checken, want het probleem kan op elk moment ontstaan.
Geïnteres-seerd in een
bedrijfscheck met het elektronische ei? Vraag uw specialist.
John Achterstraat
Sectorhoofd Legpluimvee
Gerald Top
Specialist Legpluimvee
Gerald Top leest uit welke tikken het elektronisch ei opliep
p l u i m v e e
14 De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012
Bert Heusinkveld (rechts) met zijn
medewerker
p l u i m v e e
et bedrijf van Maatschap Heusinkveld
maakt indruk. Vanaf de weg zie je een
lange, strakke oprijlaan met in het gelid
vijf stallen en een vriendelijk woonhuis, alles tot in
de puntjes verzorgd. Dit wekt de verwachting dat
we te doen hebben met een zeer ordelijke pluim-
veehouder, die serieus bezig is met zijn vak.
Bedrijf van zijn vaderVan jongs af aan weet Bert wat kuikens mesten
is: ‘Mijn vader had een bedrijf met varkens en
vleeskuikens. Wat op mij de meeste indruk maakte,
was dat hij pas boer werd toen hij midden veertig
was, dus zo’n beetje mijn leeftijd nu. Daarvoor had
hij een administratieve baan. Hij wilde altijd graag
boer worden en hij heeft zijn kans gegrepen.’
Berts vader begon met een bedrijf in Witharen bij
Ommen en kocht later een tweede bedrijf erbij
in de Vinkenbuurt, een paar kilometer verderop.
Ondertussen bezocht Bert de middelbare school.
‘Mijn vader vroeg vervolgens of ik bij hem op het
bedrijf wilde komen. Later is de belangstelling voor
de vleeskuikens gegroeid en sindsdien vind ik het
een schitterende sector.’
In het diepeIn 1991 begon Bert als bedrijfsleider op het bedrijf
in de Vinkenbuurt. ‘Mijn vader liet me volledig mijn
eigen gang gaan. Ik moest alles zelf uitzoeken en
als er wat was kon ik hem bellen. Aan het einde
van de eerste ronde werd ik afgerekend. Gelukkig
had ik een goede ronde gedraaid, beter dan de
vorige. Dus dat zat wel goed. De competitie tussen
hem en mij was leuk. Mijn vrouw en ik hebben in
1997 het bedrijf volledig overgenomen.’
Up-to-dateDe huisvesting is up-to-date. De stallen zijn de
afgelopen tien jaar nieuw gebouwd of volledig
gerenoveerd. Ze zijn voorzien van moderne voer-
en ventilatiesystemen, waardoor de voergift en het
klimaat uitstekend te beheersen zijn. Er is ook ge-
investeerd in het bijvoeren van tarwe. Daardoor zijn
de voerkosten iets lager geworden en kan Bert met
het aandeel tarwe de voeding sturen. De voer- en
wateropname worden dagelijks geregistreerd. Afwij-
kingen worden snel gesignaleerd, zodat Bert op tijd
maatregelen kan nemen. Alle stallen zijn goed met
elkaar te vergelijken omdat ze hetzelfde zijn. Nu
is het eigenlijk een competitie tussen de stallen in
plaats van tussen vader en zoon. Ook investeerde
Bert in erfverharding en een weegbrug. ‘Per ronde
komen ongeveer vijftig vrachtwagens iets brengen
of halen. Zo kan ik de aan- en afvoer goed in de
gaten houden’, zegt hij.
Bert Heusinkveld leerde het pluimveevak op het bedrijf van zijn vader. ondertussen
heeft hij de pluimveehouderij helemaal in de vingers. Dit laat hij jaar in jaar uit zien
met constant goede resultaten.
Constant goede resultaten door continue aandacht
H
BeRt heuSinkveld houdt 160.000 kuikenS ondeR contRole
'Ik vind het een schitterende
sector'
Henk Manting
Specialist Vleespluimvee
De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012 15
Het allerbelangrijkste is echter de pluimveehouder
zelf; zijn kennis en zijn feeling. ‘Ik hoef maar een
deur open te trekken en ik voel meteen of er iets
aan de hand is’, zegt Bert. ‘Dan weet ik direct of ik
moet ingrijpen of niet.’
Zonder problemenNog belangrijker dan ingrijpen is zorgen dat de
dieren zonder problemen groeien. De goede
huisvesting en apparatuur dragen daaraan bij.
Als Bert twijfelt over het klimaat neemt hij contact
op met de klimaatspecialist van De Heus, Henk
Rodenboog. ‘Cruciaal is de opvang van de jonge
kuikens’, vertelt Bert. ‘De slachtkuikens gaan altijd
op donderdag weg en dan maken we de stallen
leeg en schoon. We verwarmen daarna de lege
stallen tot 36 graden zodat ze droog en warm
worden. Maandag gaat de temperatuur naar
33 graden en brengen we houtkrullen in de stallen.
Als op donderdag de eendagskuikens komen,
zijn de stal en de vloer helemaal warm. Het gaat
erom dat de kuikens zo goed mogelijk starten
en snel aan het vreten komen. Daarom richt ik
picknickplekjes in, zodat de kuikens nog
gemakkelijker het voer vinden.’
Bert is in zijn werk een pietje precies. Hij werkt
strak volgens protocol, heeft alles tot in de puntjes
verzorgd, zorgt voor een goede opvang van de
kuikens en heeft veel feeling voor het vak. Hiermee
scoort Bert continu prima resultaten. Hij verwacht
van iedereen die met hem samenwerkt óók goed
werk, zoals de voerleverancier, de broederij en de
dierenarts.
Ruimschoots verwarmen‘Ik kan ruimschoots verwarmen en ventileren
omdat ik gebruikmaak van een houtkachel’, zegt
Bert. ‘Extra stoken kost weinig. Met de houtkachel
bespaar ik ongeveer 50.000 euro per jaar op stook-
kosten.’ In de stallen hangen Wesselmann-heaters.
Deze warmwaterheaters worden door de
houtkachel verwarmd. Dankzij de heaters voldoet
Bert aan de emissienormen voor ammoniak.
Verder denkenEen voordeel van vleeskuikens is de vrijheid, vindt
Bert. Hij heeft daarom de mogelijkheid om tijd aan
andere zaken te besteden. Medewerker Jos denkt
mee en kan ook zelfstandig het bedrijf runnen. Zo kan
het bedrijf in de vakantie gewoon doordraaien. Verder
doen we loonwerk voor andere bedrijven en ontvan-
gen we soms buitenlandse gasten.’ Een nieuw idee
is om aan de gevel een groot doek met een foto van
de binnenzijde van de stal te hangen. Hij wil burgers
laten zien hoe deze er van binnen uitziet. ‘Ik denk
dat we als producent moeten laten zien waarmee we
bezig zijn. Alle schakels in de sector hebben daarin
een belangrijke rol. Samen voor resultaat dus.’
Wesselmann-heaters verwarmen de stal en zorgen voor minder uitstoot van ammoniak
Bert besteedt veel aandacht aan voorbereiding voor de opleg
Constant goede resultaten door continue aandacht
16 De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012
Aandacht voor drinkwaterwateRhoeveelheid en wateRkwaliteit: veReiSten vooR oPtimale PRoductie
ater speelt een belangrijke rol bij
de stofwisseling. Het zorgt voor
het transport van voedingsstoffen
in het lichaam en speelt een belangrijke rol
bij de warmtehuishouding van dieren. Vlees,
eieren en melk worden voor een belangrijk
deel uit water opgebouwd. Voldoende aanbod
van water is daarom nodig om optimaal te
produceren.
Bij melkvee is de wateropname afhankelijk
van de melkproductie. Daarbij zien we dat de
waterbehoefte in liters meer toeneemt dan de
melkproductie in liters. Stelregel is dat de verhou-
ding tussen wateropname tot de melkproductie
minimaal 3,5 tot 1 moet zijn. Dit betekent dat
bij een melkproductie van 40 liter de opname
minimaal 140 liter water is.
Kraamzeugen nemen met gemak 25 liter water per
dag op. En vleesvarkens nemen afhankelijk van de
voeropname drie tot zeseneenhalve liter per dag
aan water op om optimaal te groeien.
Een vleeskuiken heeft voor de groei van één
kilogram vlees drie liter water nodig en drinkt
daarbij gemiddeld 1,75 meer in verhouding tot
de voeropname.
De afstelling van het watersysteem moet zo zijn
dat voldoende water met de juiste druk bij de
dieren komt. Per diersoort zijn de toediening en de
opbrengst per minuut verschillend. Daarnaast kan
de behoefte aan water toenemen door verschil-
lende factoren. Bij hittestress bijvoorbeeld kan de
behoefte toenemen met een factor 1,2 tot 2.
WaterkwaliteitDe kwaliteit van water is belangrijk om de dieren
gezond te houden en te zorgen voor optimale
prestaties. De kwaliteit van het water kunnen
we op verschillende manieren beoordelen:
visueel/sensorisch, chemisch en microbiologisch.
Een visuele en sensorische beoordeling is een
snelle en eenvoudige manier om een eerste
indicatie te krijgen van de waterkwaliteit. Deze
beoordeling kan het beste gebeuren op de plaats
waar de dieren drinken, bij voorkeur aan het einde
van het drinksysteem. De kwaliteit van het water
aan de bron en die op de drinkplaats blijken
namelijk in de praktijk vaak te verschillen. Laat
het water na aftappen in een doorzichtig glas
enkele minuten rusten en kijk of er een neerslag
op de bodem ontstaat. Als het water een afwij-
kende geur, kleur of smaak heeft, dan is een
verder onderzoek van het drinkwater(systeem)
noodzakelijk.
Water is een belangrijke voedingsstof voor alle levende organismen. Voor goede prestaties
bij varkens en rund- en pluimvee zijn de beschikbaarheid en de kwaliteit van water
essentieel. Daarom moeten veehouders extra aandacht geven aan het drinkwater.
W
algemene tips Leg een goed waterleidingsysteem aan. Let daarbij op: • materiaalkeuze; • het strak aanleggen (niet doorhangen); • voldoende aftappunten om gemakkelijk te kunnen reinigen. Laat periodiek een professioneel bedrijf de waterinstallatie en
waterkwaliteit controleren. Controleer zelf regelmatig de waterkwaliteit aan de bron (microbiologisch, chemisch, temperatuur en smaak). Voorkom stilstaande of doodlopende stukken in de waterleiding. Gebruik bij de reiniging van het systeem de juiste dosering om een
teleurstellend resultaat te voorkomen. Spoel leidingen na het reinigen door; resten kunnen smaakafwijkingen
geven en vaccins inactiveren. Beperk toevoegingen via drinkwater om vervuiling te voorkomen.
a l g e m e e n
franko van lankvelt
Verkoopleider Varkens
René Knook
Productmanager Rundvee
Patrick van Vugt
Productmanager Pluimvee
De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012 17
Een chemische analyse geeft aan of het water
voldoet aan de normen voor de betreffende dieren.
Naast pH en hardheid bepaalt het gehalte aan
mineralen of het water geschikt is. Afwijkende
gehaltes kunnen de smaak negatief beïnvloeden.
Daarnaast kunnen te hoge gehaltes ervoor zorgen
dat afzettingen ontstaan in het systeem, waardoor
opbrengsten van watertoevoer dalen. Afzettingen
tasten nippels aan, waardoor die gaan lekken. Dit
leidt tot verspilling van water en bij vleeskuikens tot
ongewenste natte plekken in het strooisel.
Een microbiologische analyse geeft het aantal
kiemen weer op het moment van de monstername.
Bij een verhoogd gehalte is een uitgebreide analyse
gewenst om het type organisme te bepalen. Bij
afwijkende verhoogde gehaltes is het belangrijk
de oorzaak van de besmetting te achterhalen en
maatregelen te nemen. Vaak wordt een microbiolo-
gische besmetting gevormd na de bron. Voor een
oplossing moet daarom gezocht worden naar de
oorzaak in het leidingwatersysteem.
wateRhoeveelheid en wateRkwaliteit: veReiSten vooR oPtimale PRoductie
tips en aanbevelingen rundvee Optimale hoogte van drinkbakken is 60-90 cm. Er moet minimaal 20 cm water in de drinkbakken staan. Er moet minimaal 7 cm water in sneldrinkers staan. Zorg voor voldoende waterdruk bij met name sneldrinkers (4-5 bar). Zorg voor een gemakkelijk te reinigen drinkbak met schuine uitloop en stop. Controleer dagelijks en reinig wekelijks de drinkbakken. Plaats waterbakken na de melkstal en vlakbij het voerhek. Zorg per 15-20 koeien voor minimaal één waterbak.
tips en aan-bevelingen varkens Controleer altijd op wat de dieren
daadwerkelijk opnemen. Kies de diameter zodanig dat bij een druk
van 3-5 bar de opbrengst voldoende is. Vermijd drinkbakjes. Zorg voor voldoende drinkplaatsen. Check of alle nippels voldoende water ge-
ven, per nippel komen grote verschillen voor. Als nippels een poos niet gebruikt zijn
(bijvoorbeeld de nippels voor de biggen in de kraamstal), laat dan eerst het oude water (wat in het verticale deel van de leiding staat) weglopen.
Als de wateropname gemeten wordt, valt een terugloop van de wateropname eerder op dan de terugval in voeropname. Hierdoor kan sneller ingespeeld worden op die situatie.
180
150
120
90
60
30
0 0 10 28 40 45
melkgift in liters
liter
Wateropname melkvee
Lees verder op pagina 18
18 De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012
ontstaan van een biofilmAfzettingen van mineralen en organische resten in
waterleidingen zijn een uitstekende voedingsbodem
voor micro-organismen. Deze voedingsbodem met
micro-organismen zoals bacteriën, gisten en schim-
mels, noemen we een biofilm. In de biofilm kunnen
ziektekiemen, zoals salmonella en E. coli, overleven
en de dieren via het drinkwater besmetten.
MaatregelenHet is belangrijk om met regelmaat op verschillen-
de plaatsen in het systeem analyses uit te voeren,
zodat u weet wat de status is van de kwaliteit van
het drinkwater. Om microbiologische besmettin-
gen te voorkomen, moet u het drinkwatersysteem
regelmatig reinigen. Drinkwatertoevoegingen, zoals
vaccins, zuren en vitaminen, zijn in veel gevallen
gebaseerd op organische dragers, zoals suikers.
Deze dragers bevatten voedingsstoffen voor
bacteriën. Na het gebruik is doorspoelen van de
leidingen een vereiste. Als dit niet het gewenste
resultaat geeft, dan is het reinigen van de leidingen
met de geschikte middelen noodzakelijk
om de drinkwaterhygiëne te
garanderen.
Biologische leghennen op akkerbouwbedrijf Vleesvarkensstal
ombouw tot volièrestal
Jan en Petra Huizing hebben een akkerbouw-bedrijf van circa 70 ha. Een schoolopdracht van zoon Remco leidde tot het plan om een tweede tak te creëren, de opfok van 30.000 biologische leghennen. ‘Wij maakten hiervoor een uitloop- ruimte van drie hectare’, zegt Jan.
Agra-MaticadviseerdeJanenPetraoverderuimtelijkeordening,bouwenmilieu.
Arend en André van der Louw hadden uitbrei-dingsplannen voor het melkvee en de vleesvar-kens. De vleesvarkens waren het eerst aan de beurt: een stal voor 1.400 vleesvarkens, met veel aandacht voor dier-welzijn en luchtwassen.
Agra-MaticadviseerdeArendenAndréoverdebouwenhetmilieu.
Wim Legemaat en Gea Hulstein verbouwden een stal voor scharrelkippen tot een volièrestal met 40.000 hennen. De stal heeft een Meller-volièresysteem met een Dorset-droogtunnel. Ook houdt Legemaat 8.000 scharrelkippen.
Agra-MaticadviseerdeWimenGeaoverhetmilieu.
tips en aanbevelingen pluimvee Zorg voor horizontale nippellijnen om neerslaan van vuil te voorkomen. Reinig en ontsmet het watersysteem tijdens de leegstand. Houd er rekening mee dat jonge kuikens het gevoeligst zijn voor
slechte waterkwaliteit. Spoel kort voor de opzet van de eendagskuikens de leidingen. Overweeg een waterbehandeling tijdens de ronde. Bij leghennen en moederdieren is een eenmalige behandeling
tijdens de leegstand niet voldoende. Zorg dat de reinigingsmiddelen tot in de nippels komen.
350
300
250
200
150
100
50
0 1 7 13 19 25 31 37 43
wat
erop
nam
e in
ml/d
ier/
dag
Wateropname vleeskuiken
A D V I E S M I L I E U B O U W
Adviesbureau voor de veehouderij
Meer informatie opwww.agra-matic.nl
Wim Janssen
Adviseur
De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012 19
Suzanne van der Heijden
Adviseur
tipUiteraard gelden er voorwaarden en uit-zonderingen voor de wettelijke maatrege-len. Wat u ook besluit: Agra-Matic adviseert u graag en kijkt met u mee wat uw mogelijkheden zijn
Heel in het kort: in het Besluit huisvesting is de
maximale ammoniakemissie per diercategorie
vastgelegd, waarbij de gedoogregeling Actieplan
ammoniak van toepassing is. Het Activiteitenbesluit
gaat over milieuregels vanaf 2013 voor bedrijven
met minder dan 2.000 vleesvarkens, 750 zeugen
of 40.000 stuks pluimvee. Voor bedrijven die willen
afbouwen, is de stoppersregeling van toepassing.
En in het Varkensbesluit zijn de dierwelzijnseisen
geregeld.
Actieplan ammoniak en ActiviteitenbesluitVoor het Besluit huisvesting is een gedoogregeling
van toepassing, het zogenoemde Actieplan am-
moniak. Hierin worden data genoemd wanneer de
verschillende groepen bedrijven moeten voldoen
aan de maximale ammoniakemissie. Deze data zijn
regelmatig veranderd. De meest recente data zijn
als volgt: bedrijven met minder dan 2.000 vleesvar-
kens, 750 zeugen of 40.000 stuks pluimvee mogen
wachten met het toepassen van emissiearme tech-
nieken tot 2014. Ze vallen namelijk vanaf 2013 on-
der het Activiteitenbesluit. Dit betekent dat ze vanaf
2013 een melding kunnen doen bij de gemeente.
Ze doorlopen dan een eenvoudigere procedure
dan bij een aanvraag van een omgevingsvergun-
ning. Echter, u moet nog steeds gegevens over uw
bedrijf aanleveren zoals een geur- en fijnstofbere-
kening, akoestisch rapport, afvalstoffen enzovoort.
De gemeente dient uw melding te accepteren.
Als u uw bedrijf nog moet aanpassen om te vol-
doen aan het Besluit huisvesting door bijvoorbeeld
het plaatsen van een luchtwasser, moet u dit vóór
2014 doen. Dit geldt dus voor bedrijven met minder
dan 2.000 vleesvarkens, 750 zeugen of 40.000
stuks pluimvee. Let op: feitelijk geldt dit alleen voor
bedrijven die nog geen aanvraag voor de omge-
vingsvergunning hebben gedaan. Bedrijven die al
een nieuwe vergunning hebben moeten de aanpas-
singen eerder uitvoeren.
Stoppersregeling en kleine bedrijvenDe overheid biedt de mogelijkheid deel te nemen
aan een afbouwregeling oftewel de stoppersrege-
ling. Deze bedrijven moeten per 2013 aanpassingen
doorvoeren om de uitstoot van ammoniak te vermin-
deren. Er zijn verschillende maatregelen mogelijk. U
kunt bijvoorbeeld denken aan het draaien van min-
der rondes per jaar. U moet voor 2013 uw maatrege-
len bij de gemeente melden. Met deze maatregelen
kunt u uw bedrijf voortzetten tot 2020. Deze regeling
is ook van toepassing voor bedrijven met minder
dan 250 vleesvarkens of minder dan 100 zeugen.
In de tussentijd kunt u, onder voorwaarden, beslui-
ten uw bedrijf alsnog te ontwikkelen.
VarkensbesluitVoor alle bedrijven geldt dat u vanaf 2013 groeps-
huisvesting van zeugen moet toepassen. Dit is een
eis als gevolg van het Varkensbesluit. Dit moet u al-
tijd doen, ook als het Activiteitenbesluit voor u geldt
of als u deel gaat nemen aan de stoppersregeling.
Wanneer geldt welk besluit?Besluit huisvesting. Actieplan ammoniak. Activiteitenbesluit. Stoppersregeling. Varkensbesluit. 1 januari 2013 of
2014. Wat is nu op uw bedrijf en uw situatie van toepassing? In dit artikel proberen we duidelijkheid te scheppen.
nieuwS oveR wetGevinG vooR vaRkenS- en PluimveehoudeRS
wet plattelandswoningen van krachtIn Leesvoer van februari 2012 berichtten wij u over de plattelandswoning. De Eerste en Tweede Kamer hebben ingestemd met het wetsvoorstel hierover. Binnenkort treedt de Wet plattelandswoningen in werking. Hierdoor kunnen burgers wonen in voormalige agrarische bedrijfswoningen, zonder dat dit een belemmering vormt voor het agrarisch bedrijf. Deze woningen hoeven bijvoorbeeld niet meer te worden meegenomen in geluidsrapporta-ges. Voor het hanteren van de term plattelandswoning hebt u toestemming nodig van de gemeente. Veel gemeenten moeten nog beleid maken.
A D V I E S M I L I E U B O U W
Adviesbureau voor de veehouderij
Meer informatie opwww.agra-matic.nl
a g r a - m a t i c
20 De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012
René Knook
Productmanager Rundvee
ergeleken met 2011 (tabel 1) laten de voor-
jaarskuilen gemiddeld een lager ruw eiwit-
gehalte (19 g/kg ds), een hoger gehalte aan
ruwe celstof (30 g/kg ds), een lager suikergehalte
(46 g/kg ds) en een lagere verteringscoëfficiënt
(3,5 procent) zien. Hierdoor scoren de VEM, SDVE
en SOEB lager. De hoeveelheid glucose die een
koe per kilogram droge stof beschikbaar heeft
voor de productie van melk, ligt negen gram lager
(12 procent). Op basis van een dagrantsoen van vijf-
tien kilogram droge stof uit ruwvoer is er gemiddeld
135 gram glucose en 945 VEM minder beschikbaar.
Om de koeien deze winter goed te laten presteren,
moet het basisrantsoen sowieso gerepareerd
worden met globaal een kilogram droge stof extra
aan bijproduct, krachtvoer of krachtvoerachtige.
Door het natte voorjaar zijn de meeste graskuilen in mei gemaakt. Vergeleken met 2011 is
er volop massa geoogst, maar blijft de kwaliteit soms wel flink achter. Uitbalanceren en
op niveau brengen van het basisrantsoen is nodig.
>> 'Door de extreem grote massa per hectare is de verteringscoëfficiënt
van het gras laag'
Meikuilen 2012 vooral veel massa
r u n d v e e
Ruim 12 PRocent mindeR GlucoSe BeSchikBaaR
V
10% - 10% +
2012
2011
2010 2012 2012
Droge stof (g/kg) 440 486 444 525 373 Ruw eiwit (g/kg ds) 140 159 149 124 158 Ruwe celstof (g/kg ds) 266 236 232 280 252 Ruw as (g/kg ds) 111 98 99 113 114 Suiker (g/kg ds) 82 128 134 83 71 vc-OS (%) 75,6 79,1 79,4 70,7 79,4 VEM (kg ds) 873 936 937 791 935 GLV (g/kg) 74 83 82 70 77 SDVE (g/kg ds) 70 81 78 66 72 SOEB (g/kg ds) 23 31 26 7 42 SDVLys (g/kg ds) 4,33 4,93 4,88 4,06 4,43 SDVMet (g/kg ds) 1,56 1,76 1,73 1,48 1,58
Tabel 1 Kwaliteit van meikuilen 2012
ten opzichte van 2011 en 2010 en de
matige (10% -) en beste (10% +) van 2012
De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012 21
Matige meikuilen10 procent van de in mei geoogste kuilen is matig
van kwaliteit en bevat minder dan 800 VEM per kilo-
gram droge stof (tabel 1). De matige kwaliteit heeft
drie oorzaken: extreem hoge massa, laat maaien
vanwege natte percelen en de kwaliteit van het gras-
senbestand. Bij deze matige kuilen is het voeren van
flink wat extra energie en eiwit noodzakelijk. Verder
zullen organisch gebonden sporenelementen moeten
worden verstrekt vanwege het extreem hoge ijzerge-
halte. Met deze beter beschikbare sporenelementen
is prima in de behoefte van de koe te voorzien.
conservering goed geluktDe pH van de voorjaarskuilen is dit jaar iets lager
dan in 2010 en 2011. Dit betekent dat de conserve-
ring over het algemeen goed is gelukt. Zowel
het azijn- als het melkzuurgehalte is dit jaar hoger
(tabel 2). Het hogere azijnzuurgehalte verkleint
de kans op broei bij het openen van de kuil. Het
hogere melkzuurgehalte bevordert de smakelijkheid
en de opname van de graskuil. Let wel op: kuilen
met extreem veel melkzuur (meer dan 70 g/kg)
vragen een specifieke aanpak. In combinatie met
weinig azijnzuur zijn deze kuilen namelijk juist
gevoelig voor broei. Beperk na het openen de zuur-
stofindringing tot het minimum, door bijvoorbeeld
zand of vierkante balen op de kuil te leggen. Zon-
der broei blijft het melkzuur beschikbaar, is het een
prima energiebron voor de pensbacteriën en brengt
het snelheid in het rantsoen voor de melkkoeien.
Met behulp van de kuiluitslagen – rekening hou-
dend met uw specifieke bedrijfssituatie – is het
optimale rantsoen te berekenen en weet u exact
welke reparatie u moet uitvoeren. Specialisten en
handelaren van De Heus helpen u hier graag bij.
corrigeren met Rucom en Synchro Afhankelijk van de voederwaarde en de ver-houdingen tussen graskuil en snijmaïs is deze winterperiode een correctie met snelle bijpro-ducten als aardappelvezels en corngold aan te bevelen. Daarnaast zal het rantsoen zeker ge-corrigeerd moeten worden met correctiemelen zoals RUCOM 13, RUCOM 123 en RUCOM 163. Specifiek voor de winterperiode 2012-2013 ont-wikkelde De Heus RUCOM Winter: deze RUCOM corrigeert bij de ruwe celstofrijke meikuilen het gebrek aan eiwit en de behoefte aan snelheid. In rantsoenen met ongeveer 70 procent graskuil en 30 procent snijmaïs is Synchro Winter komend seizoen een uitstekende brok.
2012 2011 2010 norm
pH 5,0 5,1 5,1 Azijnzuur (g/kg) 10 8 8 Melkzuur (g/kg) 36 28 29 Broei gvh 81 81 81 > 80 Conservering 35 43 42 < 20
Tabel 2 pH, zuren, conservering en broeigevoeligheid van meikuilen 2012 ten opzichte van 2011 en 2010
'Meikuilen komen voederwaarde tekort. Veel massa maar een lage verteerbaarheid en VEM-waarde'
22 De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012
v a r k e n s
Elke zeugenhouder levert graag prachtige, gezonde, het liefst probleemloos
opgefokte en snel gegroeide biggen af. Een goede voeropname is cruciaal.
De basis voor een probleemloze biggenopfok is een
voldoende hoge opname van voer gedurende de
eerste dagen na het spenen. De norm bij De Heus
is dat een big in de eerste drie dagen minstens
0,5 kg voer opneemt. Biggen hebben rond het
spenen vooral energie nodig om de darmen gezond
te houden. Voor veel zeugenhouders is het niet
vanzelfsprekend dat ze de 0,5 kg in de eerste drie
dagen na het spenen halen. Als u die 0,5 kg per big
niet haalt, is het raadzaam om in de kraamstalperio-
de extra aandacht te schenken aan de voeropname
van de biggen. U kunt bijvoorbeeld een voerstrate-
gie uitstippelen om die 0,5 kg wel te halen.
Voerstrategie rond het spenenDe meeste zeugenhouders geven de biggen nog
voor het spenen speenvoer. Vaak verstrekken zij
eerst een prestarter en schakelen daarna over op
speenvoer. U kunt in deze fase effectief Romelko
Oranje toepassen. Romelko Oranje is een hoog-
waardige prestarter in meelvorm, die u vloeibaar
kunt verstrekken. De biggen nemen de vloeibare
vorm heel gemakkelijk op.
Als de biggen gewend zijn aan Romelko Oranje in
vloeibare vorm, gaat u over op het verstrekken in
droge vorm, eventueel al gemengd met het speen-
voer. Door het mengen blijft de smaak grotendeels
behouden. De overschakeling naar speenvoer
verloopt nu soepeler.
Een groot voordeel van vroegtijdig verstrekken van
Romelko Oranje is dat u de biggen op jonge leeftijd
laat wennen aan vast voer en aan plantaardige grond-
stoffen. Met deze aanpak zult u vervolgens in veel
gevallen de 0,5 kg voer in de eerste drie dagen na het
spenen wel halen. Mocht dit niet het geval zijn, dan
kunt u Romelko Oranje tot na het spenen doorvoeren,
zowel vloeibaar (in kommetjes) als droog (gemengd
met speenvoer). De opname zal verder stijgen.
Extra arbeidEen vraag is: wilt u bij een voeropname minder dan
0,5 kg extra arbeid inzetten om Romelko Oranje
in de kraamstal in vloeibare vorm te voeren? Een
andere vraag: is het nodig en rendabel? Ja, want
met het voeren van Romelko Oranje kunt u het
rendement verbeteren. Een gezonde big is immers
meer waard. Met het probleemloos opfokken en
gezond afleveren van de biggen worden de extra
uren goed beloond.
Vloeibare Romelko brengt voeropname op gang
Goed vReten houdt BiGGen Gezond
Gezonde darmen Een goede voeropname rond het spenen houdt de darmen gezond. De darmvlokken sterven minder snel af en blijven op lengte. Gezonde, lange darmvlokken kunnen meer voedingsstoffen absorberen. Een te geringe voeropname leidt tot een verkleining van de oppervlakte van de darmvlokken en er kunnen zelfs darmlekken ontstaan. Deze lekken vormen ingangen voor ziekmakers als bijvoorbeeld streptokokken. De visie van De Heus is daarom: een goede voeropname van de biggen rond het spenen is een belangrijke basis voor een probleemloze biggenopfok.
Zo de voer-opname na
spenen bepalen
Doe 0,5 kg per big in de voerbak en kijk
of die na drie dagen opgenomen is. Zo niet, dan is het extra stimu-
leren van de voerop-name noodzakelijk
Ad Heijneman
Specialist Varkens
} [email protected] >> 'Als u kleine beetjes voer in het kraamhok verstrekt, houdt u de biggen nieuwsgierig. Ze eten iedere keer
wel wat'
De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012 23
Theo van der Weiden
Specialist Rundvee
Als we Roel Assies in Zeewolde vragen naar de
succesfactor van zijn jongveeopfok, komt het
antwoord snel: ‘Ik werk consequent en zorg dat
de groeipotentie van de kalveren maximaal wordt
benut.’ Roel kent de theorie van de vier fases van
het kalveropfokprogramma niet uit zijn hoofd, maar
past op een praktische manier wel alle belangrijke
punten van het Kaliber Jongvee Plan toe. Het
resultaat is een gezonde koppel melkkoeien met
vaarzen van kaliber, die op jonge leeftijd aan een
duurzame productie beginnen. De lactatiewaarde
van de vaarzen op het bedrijf van Assies is 110.
Vervetting voorkomen‘In het verleden werd het jongvee te vet’, vertelt
Roel. ‘Ook was de groei per dag onvoldoende. De
variatie in afkalfleeftijd was hierdoor te groot en de
melkproductie kon beter.’ Dit waren voor Roel vol-
doende redenen om met Gerard Polinder, rundvee-
specialist bij De Heus, een plan voor het jongvee op
te stellen. Volgens het plan krijgen de kalveren in de
startfase na de geboorte zo snel mogelijk biest. Na
drie dagen gaan ze over op kalvermelk Fokkamel
Plus. De dieren krijgen maximaal vijf liter kalvermelk
per dag. Roel voert een iets hogere concentratie
dan is aangegeven. Daarmee komen de dieren wel
aan de voorgeschreven hoeveelheid melkpoeder.
Op een leeftijd van tien weken gaan de kalveren van
de melk af. Op dat moment krijgen de kalveren Euro
Opfok als krachtvoer met volop smakelijk hooi.
Na de startfase gaan de kalveren op een leeftijd van
20 weken over in de Jeugdfase. Ze krijgen een rant-
soen bestaande uit hooi, beperkt snijmaïs en twee
kg Euro Opfok per kalf per dag. Soms moet het ruw
eiwit worden aangevuld tot de norm van 17 procent.
Dit gebeurt met sojaschroot. Kalveren hebben na-
melijk voldoende eiwit nodig voor groei van skelet
en spierweefsel. Daarnaast voorkomt voldoende
eiwit vervetting van karkas en uierweefsel.
op voerhekhoogteIn de Puberfase – van acht tot veertien maanden –
krijgen de dieren hetzelfde rantsoen als in de Jeugd-
fase. Op een leeftijd van dertien tot veertien maanden
zijn ze voldoende ontwikkeld, om geïnsemineerd te
worden. De dieren zijn dan 1,40 meter hoog (voerhek-
hoogte). Deze richtlijn leidt tot gezonde en krachtige
vaarzen die op 23 maanden afkalven. In de dracht-
fase krijgen de dieren kuilgras en – als het nodig is
om de norm van 15 procent ruw eiwit te halen – soja.
Simpel‘Houd het simpel’, zegt Roel over de manier waarop
hij de normen en richtlijnen van het Kaliber Jongvee
Plan optimaal benut. Er wordt geïnvesteerd in
gezonde en duurzame vaarzen, die vervolgens
persistent produceren. De dieren groeien uit tot de
mooie, productieve melkkoeien die op het prach-
tige bedrijf aan de Kluutweg in Zeewolde lopen.
Door het Kaliber Jongvee Plan op eenvoudige wijze
uit te voeren benut Roel de jeugdgroei optimaal.
Eenvoudig en doeltreffendHoud het simpel, maar doe het wel goed.
Dat is het motto van Roel Assies. Hij fokt
zijn jongvee consequent en volgens de
normen van het Kaliber Jongvee Plan op.
Het resultaat mag er zijn.
familie aSSieS Boekt Goede ReSultaten met kalveRoPfok
Gemiddelde afkalf-leeftijd 24 maandenVolgens het monitoringsprogramma van De Heus realiseren klanten van De Heus sinds maart 2011 een gemiddelde afkalfleeftijd van 24 maanden bij de vaarzen. Een prestatie van formaat, omdat het landelijk gemiddelde twee maanden ouder is.
r u n d v e e
Jeandré, Roel, Mathilde en Anneke Assies gaan met plezier op hun doel af!
Bron: Dairy Compass
'Krachtige vaarzen die op 23 maanden afkalven'
Gemiddelde De Heus Assies
AlVA 26 mnd AlVA 24 mnd AlVA 22,5 mnd AlVA 23 mnd Productie per afg. koe 32149 32755 34561 26449 305 dg prod. vaarzen 7097 7391 7587 7692 Jongvee/10mk 7,96 7,71 7,21 6,0
24 De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012
>> De variatie van de gehalten, het ras, de opslag en de gevoerde hoeveelheid maken dat de resultaten van het bijmengen van tarwe niet altijd voorspelbaar zijn
Baktarwe Voertarwe
Eiwitgehalte 14% of hoger circa 11%
Valgetal meer dan 220 minder dan 200 Zetmeel hoog (57%) lager Hectoliter gewicht tussen 77 en 80 tussen 72 en 75
p l u i m v e e
Hele tarwe toevoegen aan het vleeskuikenrantsoen is positief voor de diergezondheid
en de resultaten. Maar… wanneer de kwaliteit onder de maat is, er onverhoopt
baktarwekwaliteit wordt gevoerd of de tarwegift te hoog is, kan de groei averij oplopen.
et bijvoeren van hele tarwekorrels is gun-
stig voor de gezondheid van uw kuikens.
Hele tarwe geeft namelijk structuur aan
het voer, waardoor de vertering beter verloopt.
De korrels laten de krop optimaal functioneren en
stimuleren de werking van de spiermaag en daar-
mee de voorvertering. De voedselbrij wordt goed
gekneed en gemengd met de spijsverteringssap-
pen. Een goed functionerende krop en spiermaag
vormen daarnaast ook nog eens een prima eerste
barrière voor ziekteverwekkers. De extra zuurpro-
ductie doodt bacteriën via een natuurlijke weg.
Aandacht kwaliteit tarweHele tarwekorrels kunnen door De Heus worden
bijgemengd, maar in de praktijk zijn het vaak de
pluimveehouders zelf die ze aan het rantsoen
toevoegen. Zelf bijmengen verdient wel aandacht.
Wanneer de kwaliteit van de tarwe onder de maat
is, heeft dat direct gevolgen voor de gezondheid
van uw kuikens en daarmee voor de technische
resultaten. De Heus analyseert de kwaliteit van de
tarwe heel goed. Voor u als vleeskuikenhouder is
een goede analyse veel moeilijker uit te voeren.
Om een eerste indruk van de kwaliteit van de tarwe
te krijgen, moet u kijken en ruiken. Tarwekorrels
moeten vol zijn: niet verschrompeld, een beetje op-
geblazen. Ruikt de tarwe muf, dan is de kans groot
dat er schimmels in het spel zijn. Kleurafwijkingen,
zoals een roodroze gloed in combinatie met rode
puntjes, kunnen ook wijzen op schimmels. Schim-
mels in tarwe zijn ongewenst, omdat ze myco-
toxinen zoals zearalenone produceren. Algemeen
wordt aangenomen dat mycotoxinen de dierge-
zondheid en de technische resultaten negatief
beïnvloeden. De effecten zijn niet altijd duidelijk.
Pas op met baktarweEssentieel is dat uw vleeskuikens voertarwe krijgen
en geen baktarwe of voertarwe van baktarwekwali-
H
Aandacht voor bijmengen hele tarwe
kwaliteit taRwe BelanGRijk
Patrick van Vugt
Productmanager Vleespluimvee
De kwaliteit van tarwe wordt be-oordeeld op on-
der andere droge stof, schimmels
en verontreinigin-gen. Daarnaast
zijn het zetmeel-gehalte, het ei-
witgehalte en de beschikbaarheid
van nutriënten van belang
De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012 25
voertarwetips Beoordeel de kwaliteit van de tarwe eerst optisch Analyseer regelmatig op voederwaarde Voorkom verdunning van nutriënten door het tarweschema te volgen Voeg voor verteringsondersteuning extra enzymen toe
>> De variatie van de gehalten, het ras, de opslag en de gevoerde hoeveelheid maken dat de resultaten van het bijmengen van tarwe niet altijd voorspelbaar zijn
tarwekorrel in. Dit leidt tot een stroperige darminhoud.
Risico hiervan is een verhoogde wateropname en een
verstoorde vertering, met als gevolg natter strooisel.
VerdunningNaast het voeren van kwalitatief mindere tarwe en
tarwe van bakkwaliteit ligt er nog een risico op de loer
bij het zelf bijmengen van losse tarwe. Wordt (te) veel
tarwe boven het geadviseerde tarweschema gevoerd,
dan kunnen de kuikens te weinig concentraat opne-
men. Het dier krijgt dan te weinig eiwit, energie en es-
sentiële componenten zoals coccidiostatica binnen en
presteert minder goed. Voert u desondanks meer tarwe
dan geadviseerd, voeg dan extra enzymen toe. Het
tekort aan nutriënten is hiermee echter niet verholpen.
Sinds de introductie van het Pluimvee Prestatie
Plan van De Heus zijn de nieuwe inzichten voor het
bijvoeren van tarwe verwerkt in het tarweschema.
Vraag uw pluimveespecialist hiernaar.
teit. Voertarwe heeft een zetmeelgehalte van circa 57
procent en relatief gezien weinig eiwit (circa 11 pro-
cent). Daarmee is deze tarwe prima te verteren voor
vleeskuikens. Baktarwe of voertarwe van baktar-
wekwaliteit heeft een lager zetmeelgehalte en meer
eiwit dan voertarwe (14 procent of hoger). Samen
vormen ze een sterk glutennetwerk, essentieel voor
het bakken van kwaliteitsbrood. Dit sterke glutennet-
werk zorgt ervoor dat voedingsstoffen minder goed
beschikbaar zijn. Hierdoor neemt de vertering af.
Of u voertarwekwaliteit of baktarwekwaliteit geleverd
hebt gekregen, laat het valgetal zien. Het valgetal is
de tijd waarmee een bepaald gewicht door het deeg
van een vaste hoeveelheid tarwe zakt. De maalin-
dustrie geeft de voorkeur aan een valgetal dat hoger
is dan 250. Voertarwe heeft een gemiddeld valgetal
van minder dan 200. Wanneer u tarwe voert met een
hoog valgetal en een goede kwaliteit eiwit, dan kan
deze combinatie verteringsproblemen opleveren voor
het kuiken. Verteringssappen werken slecht op de
Tarwekorrels moeten 'vol' zijn en niet muf ruiken
Te veel tarwe voeren leidt tot verdunning waardoor de voorzie-ning van eiwit en mineralen in het gedrang komt
26 De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012
a l g e m e e n
De bekendste social media zijn Twitter, LinkedIn
en Facebook. Met Twitter delen we korte berichten
met mensen die De Heus volgen en alle anderen
die in ons geïnteresserd zijn. Twitter is een populair
medium waar berichten razendsnel verspreid
kunnen worden. LinkedIn is een medium voor
professionals. Personen en bedrijven kunnen een
uitgebreid visitekaartje plaatsen en contacten leg-
gen. Facebook is een wereldwijd populair medium
waar honderden miljoenen mensen aan deelnemen
en ook steeds meer bedrijven. Facebook biedt veel
mogelijkheden om berichten, reacties, foto’s en
films te plaatsen. Op de afbeelding ziet u onze
Facebookpagina, waar ook berichten van Twitter
en van onze website voor het werven van mede-
werkers op verschijnen.
De digitale wereld biedt steeds meer
mogelijkheden. E-mail en websites zijn
niet meer weg te denken uit ons dagelijks
leven. Social media zijn de nieuwste
generatie toepassingen, waar ook
De Heus intensief gebruik van maakt.
De Heus onlineAugustine van Ree
Medewerker Marketing
>> 'Met nieuwe media houden we snel veel mensen op
de hoogte'
De Heus · Leesvoer 4 | ok tober 2012 27
franko van lankvelt
Verkoopleider Varkens
Veel mensen weten weinig van de varkenshouderij.
Ze stellen vragen als: ‘Hoe vaak laat u uw varkens
uit?’ en: ‘In welke winkel koopt u het eten voor de
varkens?’ Het doel van de stichting Varkens in Zicht
is mensen beter te informeren over de varkenshou-
derij. Daarom nodigde de stichting begin septem-
ber iedereen uit om een kijkje in de stal te nemen.
Ook varkenshouders Sjannie en Eddy Leeyen in
Vinkel hebben tijdens de open dagen van Varkens in
Zicht hun bedrijf opengesteld. Zij nemen graag de tijd
om de vragen van de bezoekers te beantwoorden.
Verkoop van bruidstaartenSinds tien jaar hebben Eddy en Sjannie naast de
varkenshouderij diverse andere activiteiten op
hun boerderij ‘Op de Nieuwekampen’. Ze maken
boerderij-ijs en bruidstaarten en verkopen vers var-
kensvlees, aardappelen, eieren, appels, enzovoort.
‘Behalve het verkopen van producten organiseren
wij ook kinderfeestjes, excursies en educatieve
uitstapjes voor schoolklassen’, zegt Sjannie.
Eddy en Sjannie komen veel in contact met mensen.
‘Dat vinden wij leuk’, zegt Eddy. ‘Daarom nemen we
deel aan de open dagen van de stichting Varkens in
Zicht en informeren wij met plezier bezoekers over
onze bedrijfstak. Gewoon uitleggen wat er op een
boerderij allemaal gaande is. Transparant zijn.’
In een aparte ruimte ligt altijd een zeug met zogende
biggen in het zicht van de bezoekers. ‘Die zeug is
voor veel mensen aanleiding tot het stellen van de
meest uiteenlopende vragen,’ vervolgt Sjannie. ‘Voor-
al kinderen kunnen uren bij die zeug blijven zitten.’
Biggen knuffelen‘Op de Nieuwekampen’ doet sinds vorig jaar mee
met Varkens in Zicht. Het eerste jaar was met
duizend bezoekers zeer succesvol. ‘Ook dit jaar
hebben we weer tal van activiteiten georganiseerd,
zoals het knuffelen van biggen en een kussen-
gevecht’, zegt Sjannie. In samenspraak met een
collega varkenshouder hebben zij ook een wandel-
en fietsroute uitgezet, ‘De Biggetjesroute’. De open
dagen trokken 1.500 bezoekers. ‘Wij zijn trots op
ons bedrijf en wij vertellen er graag over.’ Op deze
manier leveren Eddy en Sjannie een belangrijke bij-
drage aan een beter imago van de varkenssector.
‘De Heus houdt rekening met de openingstijden
van ‘Op de Nieuwekampen’ door op werkdagen
tussen tien en vijf uur geen voer te lossen’, zegt
varkensspecialist Antoine Dijkhoff. ‘Op deze manier
dragen wij ook een klein steentje bij aan het imago
van de varkenssector.’
Elk jaar geeft de stichting Varkens in Zicht burgers de gelegenheid om een kijkje te nemen
op varkensbedrijven. Eddy en Sjannie leeyen stellen hun bedrijf in Vinkel graag open.
Contact met mensen is leuk
eddy en Sjannie leeyen doen mee met vaRkenS in zicht
'Mensen willen graag zien en horen dat de dieren een goed leven hebben'
Kijk voor meer informatie op
www.stapindestal.nlwww.varkensinzicht.nl
Voorkomen is beter dan genezen De Heus introduceert OmniGen • Draagt bij aan een gezonde koe • Voor een optimaal werkend immuunsysteem • Resulteert in een verbeterde melkproductie • Gunstig effect op terugdringen antibioticagebruik
Samen voor resultaatDe Heus Voeders B.V. Postbus 396 6710 BJ Ede Tel. 0318 - 675 430 KvK 14626985 [email protected] www.de-heus.nl
Voorkomen is beter dan genezen De Heus introduceert OmniGen • Draagt bij aan een gezonde koe • Voor een optimaal werkend immuunsysteem • Resulteert in een verbeterde melkproductie • Gunstig effect op terugdringen antibioticagebruik
Samen voor resultaatDe Heus Voeders B.V. Postbus 396 6710 BJ Ede Tel. 0318 - 675 430 KvK 14626985 [email protected] www.de-heus.nl
In drie
stappen naar beter
resultaatDe Heus biedt een verrassend effectief
voerconcept: Fit! Voer op maat. Elk
bedrijf zijn eigen voer. In drie stappen
behaalt u betere resultaten.
Inventarisatie
Fit!-analyse
Toepassing van voeders op maat
De kwaliteit van het voer is doorslaggevend
voor maximale resultaten op uw bedrijf.
Daarom Fit! Voer op maat.
www.de-heus.nl
De Heus Voeders B.V.Postbus 396 6710 BJ Ede Tel. 0318 - 675 430 KvK 14626985 [email protected] www.de-heus.nl een onderneming van Koninklijke De Heus
Samen voor resultaat
Recommended