JUNI 2011
MAANDBLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM
1
MAANDBLAD VOOR DE KATHOLIEKEN IN BENNEKOM
56-ste jaargang juni 2011
_______________________________________________________________________________
ALS PASEN EN PINKSTEREN OP ÉÉN DAG VALLEN
Het is een mooie uitdrukking in onze Nederlandse taal: ‘Dit zal pas gebeuren als Pasen en
Pinksteren op één dag vallen.’ En we bedoelen daarmee dat we verwachten dat iets nooit zal
gebeuren, want Pasen en Pinksteren vallen nu eenmaal niet op één dag. Pasen, het feest van de
Opstanding van Jezus Christus, vieren we altijd tussen eind maart en half april. Dit is al lang
geleden zo vastgelegd: Paaszondag is de eerste zondag ná de eerste volle maan in de lente. Oftewel,
op z’n vroegst vieren we Pasen één dag na 21 maart (denkt u maar aan vorig jaar) en op z’n laatst
komen er nog 28 + 6 dagen bij (dat hebben we dus zowat dit jaar). Pinksteren is een stuk later, op
de 50e dag om precies te zijn. En dus vieren we Pinksteren, het feest van de gave van de Heilige
Geest aan de apostelen, altijd 7 weken ná Pasen. En daarmee is het dus uitgesloten dat Pasen en
Pinksteren op één dag vallen.
Zoals u weet, zijn ruim een jaar geleden onze 11 geloofsgemeenschappen samengevoegd tot de ene
zalige Titus Brandsmaparochie. En wij allemaal hebben daar heel verschillende toekomstbeelden
bij: sommigen willen dat alles gewoon precies bij het oude blijft met 11 kleine parochietjes, anderen
dromen juist van één groot geheel. En hoewel ikzelf zeker niet geloof in die ene megaparochie en al
helemaal niet in één groot eenheidsdenken, denk ik wel dat er veel mogelijkheden liggen om met
elkaar samen te werken, gebruik te maken van elkaars ervaring en eigenheid en daarom een aantal
zaken bovenlokaal te initiëren. Dat vraagt maatwerk en het benutten van de kansen.
In die context moet ik vaak denken aan bovenstaande uitdrukking over Pasen en Pinksteren. Want
regelmatig hoor ik mensen om mij heen zeggen dat we werken aan een utopie, dat het nooit iets zal
worden tussen die 11 geloofsgemeenschappen, dat we nog niet eens intensief willen samenwerken
met onze directe buren, dat we niet voor niets ooit 11 aparte geloofsgemeenschappen zijn
geworden, dat ieders eigenheid voorop staat, dat de parochianen het niet zullen accepteren, dat de
geldelijke bijdragen zullen wegvallen, dat al die honderden vrijwilligers zullen afhaken, en dat
daarom de Titus Brandsmaparochie een onmogelijkheid is. Dat gaat dus nooit gebeuren.
Ja, als Pasen en Pinksteren op één dag vallen…..
Als Pasen en Pinksteren op één dag vallen, is dat eigenlijk echt nooit mogelijk? Laten we er gewoon
de Bijbel eens bijpakken. Het Nieuwe Testament, Johannes hoofdstuk 20, vers 19 en verder. Daar
lezen we dat de leerlingen op de avond van die ontzagwekkende Paasdag bij elkaar zijn, dat de
verrezen Jezus in hun midden komt staan en zegt: “Ik wens jullie vrede.” En zo staat er dan: ‘Na
deze woorden blies Jezus over hen heen en zei: “Ontvang de heilige Geest.”
Dus is het blijkbaar toch mogelijk, want volgens de Bijbel vallen de gebeurtenissen van Pasen en
Pinksteren wel degelijk op één dag! Nou, dan staat ons nog wat te wachten, dan is het haast
ondenkbare blijkbaar toch mogelijk, dan kan er nog heel wat gebeuren, en zijn onvermoede
verrassingen zeker niet uitgesloten. Ik ben er in deze dagen van Pasen naar Pinksteren in ieder geval
erg benieuwd naar.
Guido Dieteren
redactie
2
Agenda
jun 2/13 week nederlandse missionaris
5 vormsel, wageningen
5 parochiewandeling
18 een zomerse lieddag
19 high tea vrijwilligers
21 vergadering mvr bestuur
23 bijeenkomst kathokids
26 kerkenochtend bennekom
Redactie
Inleveren kopij volgend nummer
(juli/augustus) tot zondag 19 juni
e-mail:
Jos Jansen tel: 0317 415 624
Everlaan 8, 6705 DJ Wageningen
Bezorging
Wim Klunder tel: 0318 632 518
Advertenties
Klaas Postma tel: 0318 415 813
e-mail:
Inhoud
Als Pasen en Pinksteren op één dag vallen 1
Uit de parochie 3
Vieringen 3
Mededelingen 4
High tea vrijwilligers 4
Roosterwijzigingen in weekendvieringen 4
In memoriam Johan Hoogstede 5
Hallo Kathokids 5
Parochiewandeling 5 juni 6
Week Nederlandse Missionaris 6
Leerhuis Bennekom 2011 -2012 7
Nieuwe bestemming parochiereis: Cyprus 7
Studieavond met Henk Janssen OFM 8
Uit kerk en samenleving 9
Katholiek Vrouwengilde 9
Bedevaart naar Kevelaer 9
Een zomerse lieddag 2011 10
Forum 10
The making of a Saint 10
Religieuzen in oppositie 12
Jehova’s getuigen 13
Postzegelverzameling 13
Parochie informatie 14
Bezoek ook onze website: www.rkkerkbennekom.nl
Nu is daar te vinden:
- De 2e aankondiging van een studieavond over “Voor en met God leven wij zonder
God”. Spreker Henk Janssen; met een verrassend gedicht van de zeventiende eeuwse
dichter Jan Luiken;
- Nog steeds kunt u een virtueel bezoek brengen aan de Sixtijnse Kapel; - Preek van de week : Laatste toevoeging de overweging van Gilles Ampt “Wij allen zijn
geroepen” van 15 mei 2011;
- En de vaste rubrieken; - Neem eens de tijd om rond te kijken op aanbevolen sites, zoals van de
Mariënburgvereniging. Veel nieuws is daar te vinden, dat voor u misschien nieuwe
vergezichten opent.
Spoedig verschijnt de website in een nieuwe opmaak, zorg dat u het grote moment niet mist. En
laat dan eens horen wat u er van vindt.
De redactie van de website: Timo Harmsen, webmaster
e-mail: [email protected]
3
____________________________ UIT DE PAROCHIE _____________________________
Vieringen
Overzicht van de vieringen vanaf 5 juni t/m 3
juli in de MARIA VIRGO REGINA kerk in
Bennekom
zondag 5 juni, Toediening H. Vormsel
Vandaag is er geen viering in onze kerk. Wij
nodigen U allen uit voor de feestelijke
Eucharistieviering met toediening van het
H. Vormsel aan jongeren uit Bennekom,
Oosterbeek en Wageningen. De viering vindt
plaats in de Johannes de Doper kerk in
Wageningen en begint om 10.30 uur.
voorgangers: Mgr. Woorts en pastor Juri Saris
zondag 12 juni, Hoogfeest van Pinksteren
10.00 uur: Eucharistieviering mmv ARSIS
voorganger: pastor Peter Westerman
collecte: voor onze missionarissen, werkend
in de 3e wereldlanden, om tijdens
verblijf in eigen land te kunnen
bijtanken en uitrusten
zondag 19 juni, Zondag van de H. Drie-
eenheid
10.00 uur: woord – en communieviering
m.m.v. het kinderkoor
voorganger: Ruud van der Linden
intenties: pastor Toon Severt, Gijs Verkerk
collecte: voor de pastorale zorg
zondag 26 juni Sacramentsdag
10.00 uur: woord- en communieviering
m.m.v. de scola Gregoriana
voorganger: pastor Guido Dieteren
intenties: overleden familie Gommers-
Wagemakers, Frans Smits, Lien
Smits-Smulders
collecte: voor onze bijdrage aan de St.
Pieterspenning
Na afloop van de viering presentatie van de
11 Z. Titus Brandsma locaties in de kerk
zondag 3 juli 14e zondag door het jaar
10.00 uur: woord- en communieviering mmv
het gemengd koor
voorganger: pastor Jan Olimulder
collecte: voor de pastorale zorg
Kinderwoorddiensten
jun 12 Carla Grashof, Iti-Marije Woolthuis-
Smits
jul 3 vakantie
Crèche-diensten en Kom-in-de-kring vieringen =*
jun 5 geen creche/kom in de kring
12 kom in de kring.... Bernardine/Elke
19 creche ................................... Sylvie
26 kom in de kring...Miranda/Lisanne
Rij- en assistentiediensten
Coordinator Gerard Brummer, tel 0318 415 881
Nora Jansen, Johanniterlaan 6, Bennekom,
tel 0318 414 908
jun 05 Brummer
12 Nell
26 Kroes
Janine van Schaijk, Tarthorst 6, Wageningen,
tel 0317 421 285
jun 05 Beerepoot
12 Heestermans
26 Breteler
Mevrouw Snels de Laat, Halderhof, kamer 410,
tel 0318 492 142
jun 05 Schlepers
12 Brummer
26 Baks
Rooster vieringen Wageningen
(zie ook de website: www.rkwageningen.nl)
za.04.06 18.30 pastor yuri saris
zo.05.06 10.30 mgr. woorts + pastor yuri saris
za.11.06 18.30 pastoor henri ten have
zo.12.06 10.00 pastor jan olimulder
12.30 pastoor henri ten have
ma.13.06 09.00 pastoor henri ten have
za.18.06 18.30 parochievoorgangers
uit de parochie
4
zo.19.06 10.00 parochievoorgangers
za.25.06 18.30 pastor jan olimulder
zo.26.06 10.00 pastor jan olimulder
12.30 pastoor henri ten have
za.02.07 18.30 pastor adri van dijk
zo.03.07 10.00 pastor adri van dijk
Mededelingen
Ingeschreven in onze geloofsgemeenschap
− Joana en Wilbert Pellikaan, Weerkruislaan 93,
Bennekom, en hun dochters Carolina, Maria
en Joana
Gedoopt op 21 mei 2011
− Carolina Pellikaan
− Maria Pellikaan
− Joana Pellikaan
High tea vrijwilligers
Dagkapel en Parochiewacht
De dagkapel is van maandag t/m vrijdag
geopend van 10.30 – 11.30 uur.
De parochiewacht is gehuisvest in de Torenzaal
van onze kerk. Leden daarvan zijn aanwezig op
maandag t/m vrijdag van 10.30 – 11.30 uur. (tel.
0318 414 896) Op andere uren kunt u indien
nodig uw berichten inspreken op een antwoord-
apparaat, dat dagelijks wordt beluisterd door de
leden van de pastoraatsgroep. Voor noodge-
vallen kunt u het nummer dat op de band staat
bellen.
Na de vieringen
Na de vieringen op zondag kunnen we elkaar
ontmoeten in de Parochiezaal bij een kop koffie
of thee en als het moet bij een glaasje limonade.
Een vrijwillige bijdrage kunt u in de bus doen
op de balie.
Pastor van de week
In noodsituaties, bediening, handoplegging en
ziekenzegen, sterven, wanneer één van de nabij-
heidspastores voor onze parochie niet bereik-
baar is, beschikt de pastoraatsgroep over het
mobiele telefoonnummer van de pastor van de
week. U belt daarvoor het nummer van de paro-
chiewacht, vermeld op de pagina Parochie-
informatie.
Roosterwijzigingen in weekendvieringen
In 2010 hebben parochiebestuur en pastoraal
team voorstellen gedaan aan de locaties om tot
een liturgierooster te komen dat beter door het
dalend aantal leden van het pastoraal team kan
worden ingevuld. Na een heroverweging zijn
aan de locaties drie keuzes voorgelegd:
1. Men kiest voor de aanvangstijd van 9.30 uur
of 11.00 uur.
2. Men kiest voor één keer per maand een
viering op zaterdagavond in plaats van op
zondag (op zondag vervalt dan de viering).
3. Men kiest voor twee vieringen per maand
ingevuld door een parochieel voorganger.
Hierdoor kunnen teamleden meer in vieringen
voorgaan en zo een vertrouwd gezicht aan de
gemeenschappen laten zien. Bovendien kunnen
de Eucharistievieringen beter gespreid worden
en hoeven we minder vaak een beroep te doen
op (soms onbekende) voorgangers van buiten
het team en zo ook kosten besparen.
Het parochiebestuur heeft ook aangegeven de
veranderingen gefaseerd in te willen voeren. Dit
overleg heeft tot de volgende keuzen geleid:
1. In Oosterbeek en Heelsum blijven de
vieringen om 9.30 uur; in Doorwerth blijft
het ook 11.00 uur. In de Antoniuskerk van
Ede zijn de vieringen voortaan om 11.00
uur. Deze vier kerken kunnen dus een
voorganger hebben die twee vieringen
combineert.
2. Drie gemeenschappen (Bennekom, Goede
Herder in Ede en Renkum) hebben
aangegeven dat ze meer parochiële voor-
gangers willen inzetten; dat betekent dat ze
meer mensen hiervoor moeten werven en
opleiden. Daar wordt de komende tijd hard
aan gewerkt.
Aan alle vrijwilligers van de Maria Virgo
Regina geloofsgemeenschap
Hierbij nodigen we jullie uit voor een High
Tea op 19 juni van 15.00 tot 17.30 uur in de
parochiezaal en/of de tuin van de kerk. Op
deze manier willen we jullie bedanken voor
jullie inzet in het afgelopen jaar.
Wellicht ten overvloede, ALLE vrijwilligers,
dus iedereen die zich inzet voor onze kerk en
natuurlijk ook de leden van koren, zijn van
harte welkom!
Opgeven vooraf is niet nodig.
Iedereen is van harte welkom!
Het MVR bestuur
uit de parochie
5
3. Geen enkele locatie heeft gekozen voor eens
per maand een viering op zaterdag. In
Lunteren was dit reeds het geval en daar
gaat het gewoon door.
4. De geloofsgemeenschappen van Wage-
ningen, Rhenen en Veenendaal hebben de
gelegenheid om hun keuze nog even uit te
stellen.
In het liturgierooster vanaf 1 juli wordt hier al
zoveel mogelijk rekening mee gehouden. Er
zullen nog wat aanvullende voorzieningen
moeten worden getroffen om het effect zo groot
mogelijk te maken. Tegelijk zullen ook enkele
andere veranderingen worden doorgevoerd of
bestendigd. Er is voortaan alleen in Wageningen
op zaterdagavond een Eucharistieviering (18.30
uur). Daarnaast blijft de maandelijkse viering in
Lunteren bestaan. In de meeste gevallen gaat
pastoor ten Have voor. De zaterdagvieringen
van Renkum, Ede en Veenendaal zijn of komen
te vervallen. Ook de meeste vieringen van
tweede Kerstdag, tweede Paasdag, Hemelvaart
en tweede Pinksterdag komen te vervallen,
behalve in de kerk(en) waar pastoor ten Have
zal voorgaan in een Eucharistieviering. Bij al
deze vieringen was sprake van een steeds
kleiner wordend aantal deelnemers.
Het voorstel van 2010 kende ook een beperking
van het aantal vieringen in de Goede Week.
Daaraan is nog geen gevolg gegeven. Intussen
heeft het bisdom in zijn beleidsnotitie ook
kaders aangegeven. Wij zullen dit onderwerp
opnieuw en tijdig ter sprake brengen.
Het afgelopen jaar is het aantal bezoekers op
alle locaties vastgelegd en met het Parochieel
Liturgisch Beraad van de Titus Brandsma
Parochie is afgesproken om in september met
het beraad hierover te beginnen. Hier streven we
naar goed bezette vieringen van goede kwaliteit.
Jack Peerlings en Jan Olimulder, namens
parochiebestuur en pastoraal team
In memoriam Johan Hoogstede
Op 22 april, Goede Vrijdag ’s middags, is
overleden de heer Johannes Antonius Theodorus
Hoogstede. Hij woonde sinds 2 jaar met zijn
vrouw Greet aan de Vogelwikke 12 in
Bennekom.
In de viering ten afscheid heeft zijn zoon Eric
herinneringen aan pa opgehaald. Het waren er
vele. Al was pa zelf niet zo’n prater, de kinderen
konden zelf veel vertellen. Hij was trots op zijn
gezin en zijn 4 kleinkinderen. Hij had altijd het
goede met hen voor, niet met zoveel woorden,
maar hij uitte dat op een andere manier. Zorgen
dat ze niets te kort kwamen, met verjaardagen,
sinterklaas en vakantie.
In Wageningen, waar hij bijna zijn hele leven
gewoond heeft en zijn vrouw Greet heeft
ontmoet waren ze als gezin sterk op de kerk
betrokken. In 1987 overleed zijn zoon Hans op
21 jarige leeftijd. Hij praatte er niet veel over en
ieder verwerkte dat op zijn eigen manier. Hij
heeft gewerkt in de bouw en toen dat te zwaar
werd, als timmerman bij het bijenhuis. Daar is
ook zijn grootste hobby ontstaan: bijen houden.
Hij was op menige markt te vinden, met of
zonder zijn kinderen. Hij genoot van de
contacten met de imkers.
De laatste jaren kwam de rust weer terug. Hij
had met Greet alles goed voor elkaar. Het oude
huis in Wageningen weg om lekker rustig in
Bennekom te genieten van de kinderen,
kleinkinderen en op z'n gemak met de bijen
bezig te zijn. Helaas is het echte genieten nooit
gekomen door zijn ziekte. Greet heeft hem al
die tijd liefdevol thuis verzorgd.
Zoals Jan Olimulder het in de overweging zo
mooi verwoordde: Eens komt er een einde aan
alles wat je dwars zit. Eens mag je helemaal
opnieuw beginnen, bij God, die je verdriet kent
en heeft gezien. En dan is er een nieuwe plaats,
waar je verenigd wordt met wie je bent
kwijtgeraakt .Een plaats waar je samen mag zijn
met Hans, in het aangezicht van God, en waar je
mag wachten tot je verenigd zult zijn met allen.
Zonder angst en klaar voor de laatste tocht, zo
heeft Johan afscheid genomen. En zo mag hij
voortaan leven in Gods hand.
Hallo Kathokids
11 Mei was onze laatste bijeenkomst. Deze
stond in het teken van speuren en ontdekken.
We hebben eerst lekker gegeten en toen een
fotospeurtocht door het kerkgebouw gehouden.
Er viel best nog veel nieuws te ontdekken. Door
het mooie weer konden we afsluiten met
spelletjes in de tuin.
De volgende bijeenkomst zal zijn op donderdag
23 juni van 15.30 uur (meteen vanuit school) tot
18.30 uur. We verzamelen weer in de torenzaal.
Deze bijeenkomst zal gaan over afscheid en
welkom. We gaan dan namelijk afscheid nemen
van de kinderen uit groep 8 en voor de kersverse
uit de parochie
6
1e communicanten uit groep 4 zal dit de eerste
bijeenkomst zijn. Laat even weten of je ook van
de partij bent.
Groetjes,
Linda (0318 431 630), Gorgia (0318 419 061)
en José (0318 430 455)
Parochiewandeling 5 juni
In het kader van het jaarthema “Kennen en
gekend worden” van de Z. Titus Brandsma-
parochie gaan we op zondag 5 juni een
wandeling maken van Doorwerth naar Renkum.
De wandeling begint dit jaar bij de Kerk van
O.L. Vrouwe van Lourdes aan het Van der
Molenplein 1, 6865 HA in Doorwerth. Om
11.00 uur is hier een viering. We starten de
wandeling om 12.45 uur. We lopen langs de
bronnen van de Seelbeek naar de vroeg
Middeleeuwse burcht “Duno”, met een wijds
uitzicht over de Betuwe. Dan dalen we af naar
de Fonteinallee en lopen we langs kasteel
Doorwerth. We vervolgen onze wandeling over
de Noordberg en kruisen de Heelsumse beek. In
de Onze Lieve Vrouw Ten Hemelopneming te
Renkum, Utrechtseweg 153, sluiten we de
wandeling af met een korte gebedsdienst.
De totale afstand is ongeveer 8 km. Breng je
eigen lunchpakketje mee voor onderweg. Zorg
wel voor stevige schoenen, want we dalen van
de stuwwal af. Er is een mogelijkheid met de
bus terug te reizen naar het Van der Molenplein
in Doorwerth. Bus 51 van Connexxion vertrekt
13 en 48 minuten over het hele uur vanaf
Bellevue in Renkum (ca 750 m lopen van de
kerk) richting Arnhem.
Week Nederlandse Missionaris
De actieweek van de Week Nederlandse
Missionaris loopt van Hemelvaart tot en met
Pinksteren (2 t/m 13 juni 2011) en heeft dit jaar
als thema ‘Achter het masker van Brazilië’. In
alle parochies in ons land wordt voor de WNM
gecollecteerd voor het werk en welzijn van
Nederlandse missionarissen en missionair
werkers, ook voor hen die niet gebonden zijn
aan een orde of congregatie in Nederland. Een
onmisbare steun in de rug.
Samen sterk
Geïnspireerd door hun geloof zetten nog altijd
honderden missionarissen zich in Afrika, Azië
en Latijns-Amerika in voor mensenrechten,
onderwijs, gezondheidszorg en maatschap-
pelijke opbouw. De Week Nederlandse
Missionaris voert campagne voor het werk én
persoonlijk welzijn van deze krachtige mensen.
Vanuit dezelfde inspiratie zetten meer dan
dertig, door de Week Nederlandse Missionaris
uitgezonden lekenmissionarissen, zich momen-
teel in. De WNM hecht grote waarde aan het
betrekken van jonge mensen bij de missionaire
traditie. Zij verbinden zich aan groepen mensen
die zich niet neerleggen bij hun situatie, maar
actief werken aan een beter bestaan.
Voor deze mensen, die zich in vaak moeilijke
omstandigheden inzetten voor de armsten,
vraagt de WNM uw aandacht.
Eén van die lekenmissionarissen is Mark van
der Post afkomstig uit Bennekom. Mark werkt
weliswaar niet in Noord Brazilië waar WNM dit
jaar speciaal actie voor voert maar hij werkt en
woont met zijn gezin in Argentinië en elke
maand vertelt hij over zijn ervaringen in ons
parochieblad.
Achter het masker van Brazilië
De campagne vertelt dit jaar het verhaal van de
landloze boeren in het Noordoosten van
Brazilië. Het verhaal van de hardwerkende
vrouwen die onder erbarmelijke omstandig-
heden hun gezin proberen te onderhouden. En in
het bijzonder het verhaal van de missionarissen
en missionair werkers die, met steun van de
Week Nederlandse Missionaris, de lokale
bevolking bijstaan in hun strijd tegen armoede
en uitsluiting.
In het boekje ‘Ik doe mijn deel’ leest u over de
wereld die schuilgaat achter het masker. Een
wereld met door armoede getekende bewoners.
Missionarissen als Carlos Mesters en Jan
Rietveld werken in Brazilië al tientallen jaren
samen met mensen die ondanks alle misère de
hoop niet verliezen. Het levert een prachtig
boekje op. Door het te kopen raakt u niet alleen
geïnspireerd. U steunt ook de Week
Nederlandse Missionaris. Uw steun is hard
nodig. Want alleen met uw bijdrage, kan de
WNM het unieke werk van missionarissen en
missionair werkers in Afrika, Azië en Latijns-
Amerika mogelijk blijven maken.
U kunt de Week Nederlandse Missionaris
steunen: door een bijdrage over te maken op
rekening 676 t.n.v. Week Nederlandse
Missionaris te Den Haag; door een gift tijdens
de Pinkstercollecte, of door het WNM-boekje
2011 “Ik doe mijn deel” te bestellen voor € 15
uit de parochie
7
inclusief verzendkosten via de website www.
weeknederlandsemissionaris.nl. Op de website
kunt u ook verder lezen over Brazilië, het thema
en de campagne en zich aanmelden voor een
digitale nieuwsbrief.
Dankzij úw steun kan de Week Nederlandse
Missionaris er voor zorgen dat missionarissen
en missionair werkers dagelijks hulp kunnen
bieden aan mensen die dat het meest nodig
hebben.
MOV Bennekom
Leerhuis Bennekom 2011 -2012
“Het Leerhuis” startte al weer 11 jaar geleden
op eigen initiatief van een aantal deelnemers aan
toerustingcursussen. De avonden werden aan-
vankelijk verzorgd door de deelnemers zelf.
Sinds enkele jaren worden de avonden begeleid
door John Rademakers, liturgist, betrokken bij
bijbel en liturgie; als vrijwilliger seniorenpastor
in Elst en Sint Benedictusparochie (Over-
Betuwe).
Dit jaar is gekozen voor het onderwerp:
“Waar laat God zich vinden?”
Een centrale vraag is: Waar kunnen wij mensen
God vinden? Op welke wijze kunnen we dan zin
geven aan ons bestaan hier en nu? Welke
beelden van God hebben we? Wat betekent voor
ons “God in den Hoge, God daarginds”, het
beeld waarmee velen zijn opgegroeid. Met welk
beeld kan de hedendaagse mens wel leven, als
we in aanmerking nemen dat we weet hebben
van de evolutie en een eigen denkvermogen.
Het boekje van Jeroen Jeroense: “God is hier en
nu” vormt daarbij het vertrekpunt. Uitgeverij
Narratio Gorinchem, € 12,50, ISBN 978 90
5263 8140.
De eerste van de zes avonden besteden we met
behulp van een powerpoint-presentatie aan de
vele beelden die wij van God kunnen hebben,
met voorbeelden uit de natuur, de cultuur en
uiteraard de bijbel. Welke beelden spreken ons
(nog) aan?
In de vijf volgende avonden staan we stil bij de
verschillende mogelijkheden die we mogen
ontdekken om God te ontdekken als we kijken
naar wie wij zijn als mens, die mag ademen op
Gods adem.
Als we kijken naar ons alledaagse doen. In
hoeverre is Gods geestkracht daar ervaarbaar in
onze manier van eten en drinken. In hoe wij ons
kleden, onze huizen inrichten, in ons werk?
Als we kijken naar de natuur als plaats waar het
goddelijke wordt beleefd. De plaats waar je één
wordt met Gods schepping. Waar seizoenen ons
herinneren aan de reis door het leven. De natuur
die leven en dood in harmonie brengt.
De wijze waarop het lichaam vindplaats kan zijn
voor spirituele ervaring. Niet alleen het vol-
maakte: Gezondheid, kracht, sterkte, maar ook
de beperkingen door ziekte, en zelfs door de
dood.
En.. hoe wordt dit vertolkt in de kunst van de
muziek, de schilderkunst, de poëzie?
Tenslotte hoe worden we gedragen door de tijd?
Staande op de schouders van vorige generaties.
Welke plaats neem je zelf in en hoe wordt dit
ervaren, als kind, als volwassene, als oudere.
Zoekend naar waar je God kunt ontmoeten als
overrompelende liefde in de dialoog met de
natuur, je medemens en jezelf.
Leiding: John Rademakers
Data: maandagen: 12 sept, 10 okt, 14 nov,
12 dec 2011, 9 jan, 13 febr 2012
Tijd: 20.00 – 22.00 uur
Plaats: Torenzaal van de R.K. kerk in
Bennekom
Contactpersoon: Riet Kroes, Commandeursweg
42-A, Bennekom, tel.: 0318 418 002,
e-mail: [email protected].
Kosten: ca. € 20 per persoon voor de 6
avonden.
Aantal deelnemers: minimaal 10 à 12 personen.
Nieuwe bestemming parochiereis: Cyprus
Zoals u eerder in het parochieblad heeft kunnen
lezen zou er dit najaar vanuit de Titus
Brandsmaparochie een parochiereis naar Syrië
en Libanon georganiseerd worden. Echter, door
de aanhoudende gewelddadigheden en politieke
instabiliteit in Syrië is besloten dat deze
parochiereis niet kan doorgaan. Omdat veel
geïnteresseerden in een parochiereis mij
vroegen of het mogelijk is om een andere
bestemming te kiezen, kan ik u nu melden dat er
dit najaar een parochiereis wordt aangeboden
naar Cyprus!
Cyprus is misschien voor velen een wat
onbekender land, maar dit eiland herbergt
onvoorstelbaar veel culturele rijkdom en natuur-
lijke schoonheid. Cyprus is het meest oostelijk
uit de parochie
8
gelegen Europese eiland in de Middellandse
Zee. Het is een eiland met een prachtige natuur
en een zeer rijk cultureel erfgoed, met invloeden
uit de tijd van de Phoeniciërs, Assyriërs, Perzen,
Grieken en Romeinen. Overal vind je dan ook
prachtige kloosters, ruige kastelen, eeuwenoude
kerkjes en restanten van Grieks-Romeinse
vestingen. We rijden over schitterende
kustwegen, trekken dwars door het ruige
Troödosgebergte en bezoeken prachtige steden
als Larnaka, Nicosia, Famagusta, Kykkos,
Limassol en Pafos. Een bijzonder land dus,
waarheen ooit de apostelen Paulus en Barnabas
ons voorgingen. En wat deze reis heel speciaal
maakt, is dat er in het programma zelfs een
tweedaags bezoek aan Noord-Cyprus is
opgenomen!
Zo belooft ook de herziene parochiereis 2011
naar Cyprus een prachtige reis te worden voor
iedereen die van cultuur, religie en natuur houdt
en die op zoek is naar Bijbelse inspiratie en
interreligieuze ontmoetingen. En omdat Cyprus
een erg compact land is, betekent dit dat deze
reis veel minder vermoeiend zal zijn, omdat we
meerdere dagen achter elkaar in dezelfde hotels
kunnen verblijven en er geen lange busreizen
nodig zijn.
Het wordt het een 12-daagse volledig verzorgde
reis met een op maat gemaakt reisprogramma,
waarbij u zelf niets hoeft te regelen, maar
gewoon volop kunt genieten van het prachtige
programma, een overweldigende cultuur, goede
hotels en maaltijden en een vertrouwd reis-
gezelschap. En waarbij natuurlijk de nadruk ligt
op het reizen samen met elkaar vanuit een
bijbels-religieuze achtergrond. Kortom, het
wordt weer een parochiereis in de volle
betekenis van het woord. Deze reis zal
plaatsvinden van donderdag 6 oktober t/m
maandag 17 oktober 2011.
Mocht uw interesse gewekt zijn, komt u dan
geheel vrijblijvend naar de informatie-avond
over deze reis. Deze avond wordt gehouden op
donderdag 16 juni vanaf 20.00 uur in de Hal van
de Gedachteniskerk, Herenstraat 82 te Rhenen.
Uiteraard kunt u ook voor verdere informatie en
een compleet reisprogramma contact met mij
opnemen.
pastor Guido Dieteren, telefoon: 0317 619 198,
e-mail: [email protected]
Studieavond met Henk Janssen OFM
dinsdag 27 september 2011, 19.30 – 22.00 uur
parochiekerk Heelsumseweg 1, Bennekom
“Voor en met God leven wij zonder God,
Namen van God”
In onze moderne tijd is God ter sprake
brengen niet langer een vanzelfsprekende
zaak. Maar was het denken over God niet
altijd al in beweging?
De ziele betracht de nabijheid Gods
Ik meende ook de Godheid woonde verre,
In enen troon, hoog boven maan en sterre,
En hefte menigmaal mijn oog
Met diep verzuchten naar omhoog;
Maar toen gij u beliefde t'openbaren,
Toen zag ik niets van boven nedervaren;
Maar in de grond van mijn gemoed,
Daar wierd het lieflijk ende zoet,
Daar kwaamt gij uit der diepten uitwaarts dringen
En, als een bron, mijn dorstig hart bespringen,
Zo dat ik u, o God! bevond
Te zijn de grond van mijnen grond!
Dies ben ik blij dat gij, mijn hoog beminde,
Mij nader zijt dan al mijn naaste vrinden.
Was nu alle ongelijkheid voort,
En 't herte rein gelijk het hoort.
Geen hoogte, noch geen diepte zou ons scheiden,
Ik smolt in God, mijn lief; wij wierden beiden
Eén geest, één hemels vlees en bloed,
De wezenheid van Gods gemoed.
Dat moet geschien. Och help, getrouwe Here,
Dat wij ons gans in uwen wille keren. Jan Luiken, 1649 - 1712
Om organisatorische redenen verzoeken wij
deelnemers zich aan te melden, telefonisch of
per e-mail. Ook voor verdere informatie kunt u
terecht bij een van de ondergetekenden. Na
afloop van de avond zal een vrijwillige bijdrage
in de kosten worden gevraagd. Volg de verdere
berichten hierover in het parochieblad en op de
website www.rkkerkbennekom.nl
Truus Appelman, tel: 0318 414 943;
e-mail: [email protected]
Frans Breteler, tel: 0317 415 588;
e-mail: [email protected]
Timo Harmsen, tel: 0318 418 405;
e-mail: [email protected]
Riet Kroes, tel 0318 418 002;
e-mail: [email protected]
Zie ook de aankondiging in dit blad van mei 2011.
9
_________________________UIT KERK EN SAMENLEVING _________________________
Katholiek Vrouwengilde
Wat er intussen gebeurde
Maandag 9 mei. Slotavond, georganiseerd door
de Melania werkgroep waarbij de opbrengsten
ten bate van projecten van Melania zijn; er
waren zo’n 42 dames. De mensen van de
werkgroep hebben een perfecte avond georgani-
seerd, waar we een introductie van Gerthild
Thijssen krijgen, vertegenwoordigster van het
landelijk bestuur van Melania. Ze is zelf naar
Sagai geweest, wel op eigen kosten natuurlijk.
Later op de avond zal zij een lezing geven. Na
de inleiding krijgen we een heerlijke maaltijd,
met keus uit verschillende zelfgemaakte soepen
en allerlei broodjes. Daarna kan iedereen in de
andere zaal uitgebreid inkopen doen op de
Hobbymarkt. Er liggen erg mooie zelfgemaakte
dingen. En zo zie je ook wat een creativiteit er
onder onze leden te vinden is. Er worden ook
loten verkocht en daarmee zijn twee mooie op
zijde geschilderde kunstwerken te winnen. We
krijgen koffie en thee en de uitslag van de loterij
wordt bekend gemaakt. De winnaressen mogen
met recht blij zijn met deze prachtige stukken.
De opbrengst van de avond is € 831. Bravo
Melania werkgroep! Gerthild gaat vertellen met
beelden erbij, door haarzelf gemaakt, over de
projecten in de Filippijnen, met name in de
provincie Camiguin, nog specifieker, het project
van de gemeente Sagay. Het is op een van de
vele eilanden waaruit de Filippijnen bestaat.
Sagay heeft 9.000 inwoners. In nov. 2005 werd
de Sagay Woman Association opgericht,
bestaande uit 15 vrouwen. Deze vrouwen
wilden graag een project opzetten, waarvoor
naaimachines nodig zijn. Ze gaan daarmee
producten voor de lokale markt maken en
verkopen. Er is weinig concurrentie en een
goede afzetmarkt. Er werd begonnen met
cursussen organiseren, waarin eerst werd
gekeken naar verwachtingen, angsten,
problemen, hoe die te overkomen en op te
lossen. Wat heb je nodig, wat heb je al? Aan
welke producten is behoefte? Basale econo-
mische principes worden onderzocht. Zo maken
deze vrouwen heden ten dage bijv. school-
uniformen, en kleding voor gemeente-
ambtenaren, spreien en vele andere producten
voor de lokale markt. Van Melania krijgen de
vrouwen geld om machines te kopen en
materialen. En het project KKBATAS zoals het
heet krijgt 3 jaar lang van Melania Bennekom
een vast bedrag van € 1400 per jaar. Niet
iedereen krijgt meteen een machine. Maar
degenen die er een hebben betalen deze, van
verkochte producten, af aan de gemeenschap en
zo komt er weer geld voor een machine voor
een andere vrouw. De burgemeester staat achter
deze ontwikkelingen en bekostigt cursussen
voor de vrouwen. En er zijn vrouwen die
tegenwoordig meedoen aan plaatselijke
verkiezingen voor de dorpsraad. De vrouwen
voelen zich gesteund door vrouwen aan de
andere kant van de wereld, hun zelfvertrouwen
groeit zienderogen. En dan te weten, dat er
vroeger een matriarchaat was, voordat de
Spanjaarden het Katholieke geloof brachten. Nu
staan de mannen na enig tegensputteren
gelukkig achter hun vrouwen, die zich
ontwikkelen en vangen dingen op in het gezin,
als de vrouw werkt. “Ontwikkel een man en je
ontwikkelt een gezin, help een vrouw bij haar
ontwikkeling en je ontwikkelt een hele
gemeenschap”.
Melania als landelijke organisatie steunt
verschillende projecten in de Filippijnen,
alsmede in andere ontwikkelingslanden
(www.melania.nl).
Wat er te gebeuren staat
Wij wensen u allen een heerlijke vakantietijd en
hopen u op maandag 3 september weer te zien
bij onze jaarvergadering.
Namens het bestuur,
Gea Kleipool, voorzitter K.V.G.
Bedevaart naar Kevelaer
Thema van dit seizoen: "Samen Verder"
Op zaterdag 1 oktober 2011 zal de Arnhemse
broederschap weer op bedevaart naar Kevelaer
gaan. Het programma voor de bedevaart voor
deze dag (onder voorbehoud) is:
11.30 uur Plechtige Hoogmis in de Maria-
basiliek van Kevelaer
13.15 uur Gezamenlijke warme maaltijd
uit kerk en samenleving
10
14.30 uur Kruisweg in het kruiswegpark
15.00 uur Kruisweg in Pax Christi (overdekt)
17.00 uur Plechtig sluitinglof met zieken-
zegening
18.00 uur Vertrek uit Kevelaer
Kijk voor verdere informatie, voor opgeven en
voor opstapplaatsen bij u in de buurt op de
website: www.arnhemsebroederschapkevelaer.
nl. Wij zijn ook nog op zoek naar koorzangers.
Heeft u tijd en zin om "ouderwets" Latijnse
gezangen en veel Marialiederen te zingen, geeft
u dan op voor het gelegenheidskoor. U kunt
hiervoor contact opnemen met Hans van den
Heuvel, tel.: 0263 219 175.
Een zomerse lieddag 2011
De Raad van Kerken Bennekom biedt u op
zaterdag 18 juni 2011 een heel bijzondere
Vesperviering aan, om 15.30 uur, in de Maria
Virgo Regina Kerk te Bennekom, Heelsum-
seweg 1. In navolging op het succes van de
Lieddag van 2010, georganiseerd door de Raad
van Kerken, als één van de interkerkelijke
activiteiten om de leden van de diverse kerken
van Bennekom en ook de mensen die niet
(meer) naar de kerk gaan samen te brengen en te
inspireren, wordt dit jaar de zomerse Lieddag
2011 georganiseerd.
Voor de tweede maal zullen, onder leiding van
dirigent Marcus de Haard, liederen worden
ingestudeerd, welke aan het eind van de middag
om 15.30 uur ten gehore worden gebracht in de
aansluitende Vesper.
Deelname kost € 15 (inclusief bladmuziek,
koffie, thee, plakje cake/koek, exclusief lunch).
De Lieddag 2011 begint ’s morgens om 10.30
uur (ontvangst vanaf 10.00 uur) en wordt
afgesloten met de afsluitende Vesper ’s middags
om 15.30 uur, waarbij iedereen welkom is om te
komen luisteren naar een diversiteit aan
liederen, welke voor een groot publiek
toegankelijk is.
Opgave dient vóór 11 juni 2011 te gebeuren.
Betaling vooraf is noodzakelijk in verband met
het aantal te drukken partituren en de capaciteit
van de kerk.
Opgave: Janneke Postma, Selterskampweg 23,
6721 AR Bennekom of per e-mail:
[email protected]. Betaling: rek. nr.
309315972 op naam van Raad van Kerken
Bennekom, Edeseweg 107, 6721 JS Bennekom.
U staat pas na ontvangst van betaling op de
ontvangstlijst!
________________________________ FORUM_________________________________
The making of a Saint
de verbeelding voorbij
‘Santo subito’, ‘meteen heilig’, riep de menigte
op 8 april 2005 op het Sint Pietersplein in Rome
samengestroomd voor de begrafenis van paus
Johannes Paulus II. ‘Meteen heilig’, maar zo
gaat dat niet in onze kerk. Op de eerste plaats
gaat het volk daar niet over; op de tweede plaats
gaan die dingen niet zo snel. Hoewel, het kan
verkeren! Op zondag 1 mei 2011, slechts zes
jaren en een maand na diens overlijden,
verklaarde paus Benedictus XVI zijn voor-
ganger zalig. Je kunt je afvragen in hoeverre het
‘santo subito’ van zes jaar geleden toch zijn
invloed heeft gehad. Een prikkelende vraag als
je je realiseert dat de kerk doorgaans weinig
opheeft met en al even weinig vertrouwt op de
gave van de Geest aan iedere gelovige. Zij ziet
vooral zichzelf als de bemiddelaar tussen God
en Zijn volk. Sprekend over zalig- en heilig-
verklaringen was dat vroeger anders. Terwijl
thans het proces van heiligverklaring –
canonisatie – krachtens canon 1403 van het
Kerkelijk Wetboek geregeld wordt bij een
bijzondere pauselijke wet, werden in de vroeg-
christelijke kerk de heiligen publiek gekozen,
vaak door lokale gelovigen en priesters.
“Hoewel dit een op en top democratische weg is
om heiligen te erkennen, zijn sommige verhalen
onklaar, legendarisch en soms gewoonweg niet
naar waarheid. Geleidelijk namen bisschoppen
en later het Vaticaan de erkenning van heiligen
over. Dit proces is regulier vanaf de tiende
eeuw, toen paus Johannes XV een begin maakte
met ‘centrale’ heiligverklaringen” (www.isido
rusweb.nl).
Reeds op 11 april 2005 bericht het ANP
(www.volkskrant.nl) dat een ‘aanzienlijk aantal’
kardinalen een petitie getekend heeft waarin
wordt opgeroepen tot een snelle canonisatie.
Andere kardinalen dringen er juist op aan de
‘wijze regels’ van de kerk te respecteren. Die
schrijven voor dat iemand ten minste vijf jaar
dood moet zijn, voordat het proces van
forum
11
heiligverklaring kan beginnen. Maar zoals de
toenmalige woordvoerder van het Vaticaan zei,
is het aan de paus – als hoedanig onze huidige
paus Benedictus XVI op 19 april 2005 gekozen
zou worden - om over die kwestie te beslissen.
Binnen haar eigen organisatie huldigt de kerk
niet het principe van de trias politica. De paus is
als eenhoofdig bestuurder van de wereldkerk
wetgever, uitvoerder van wetten en rechter
tegelijk. Hij kan dus naar believen van de
wetten afwijken. Wat het afwijken van voor-
bedoelde vijfjaars termijn betreft kon
Benedictus zich beroepen op zijn voorganger,
die daarop een uitzondering maakte door in
1999 aan te dringen op het begin van de
procedure voor de heiligverklaring van Moeder
Teresa, reeds anderhalf jaar na haar dood. Zij
werd in 2003 zalig verklaard.
Een heiligverklaring, en zeker die van Johannes
Paulus II, dient naast religieuze onvermijdelijk
ook kerkpolitieke doelen. JPII was ongetwijfeld
een groot man en in het tijdsgewricht van zijn
26 jaar lange pontificaat van historische beteke-
nis, in het bijzonder door zijn politieke invloed
op de val van het communisme. Dat hij een Pool
was en uit dien hoofde bij de relatief traditionele
katholieke Poolse bevolking immens populair,
maakte dat aan zijn faam van heiligheid niet
getwijfeld hoefde worden en maakte het ‘santo
subito’ onvermijdelijk. Het overweldigende wit-
rood van de ontelbare Poolse vlaggen op het
Sint Pietersplein is alleszeggend. Het is een
speculatie, maar diende Benedictus met de
zaligverklaring van JPII niet ook zijn eigen
belang? Tijdens het pontificaat van zijn
voorganger verliet meer dan de helft van de
gelovigen in Europa de kerk, een proces dat
onder Benedictus’ beleid niet gekeerd wordt. De
huidige paus was onder meer als hoofd van de
congregatie voor de geloofsleer vele jaren de
rechterhand en voornaamste raadgever van JPII.
Door diens zaligverklaring sanctioneert hij als
het ware zijn eigen beleid en geeft hij zichzelf
alvast een aureool van heiligheid (vgl. NRC 23-
4-2011, Peter Nissen en Dirk Verhofstadt, “Paus
Johannes Paulus was geen heilige”).
Terwijl ik dit artikel aan het schrijven ben zet
pastor Jan Olimulder mij in zijn overweging van
8 mei 2011 op het spoor van de onlangs over-
leden feministische theologe Catherina Halkes
(zie ‘Prekenarchief’ op de website: www.rkkerk
bennekom.nl). Zij was, zoals Olimulder zei, een
voorvechtster van gelijkberechtiging van
mannen en vrouwen in de kerk en wilde niet de
kenmerken van man- en vrouw-zijn tot
uitgangspunt maken van macht, invloed en ambt
in de kerk.
Johannes Paulus II is nu zalig verklaard. Bij
’s pausen bezoek aan Nederland in mei 1985
mocht Halkes niet spreken. Het pauselijke
bezoek was bedoeld, zei kardinaal Simonis, om
de kerk te vieren, niet om te discussiëren. Een
tegenstem mocht niet worden gehoord. Maar die
tegenstem liet zich toch horen. Op de eerste
plaats was daar de dappere Hedwig Wasser, lid
van de Nederlandse Missieraad. Zij hield een
toespraak namens de gezamenlijke missie-
organisaties. Na de afgesproken inleiding zei
Wasser plotseling dat ze iets op persoonlijke
titel wilde toevoegen. Ze begon als volgt: “Gaan
we geloofwaardig om met de boodschap van het
Evangelie, als een opgestoken vingertje
gepredikt wordt in plaats van een toegestoken
hand? Als geen ruimte maar uitsluiting wordt
aangezegd aan ongehuwd samenwonenden,
gescheidenen, gehuwde priesters, homoseksue-
len en vrouwen?” Het was een mokerslag in het
gezicht van het vrome gezelschap in de
Jaarbeurs. De eerste reactie was een doodse
stilte, toen boegeroep, maar ook aarzelend
applaus (www.geschiedenis24.nl/geschiedenis/
andere-tijden/2002-2003/De-paus-in-Nederland
-1985.html).
De tweede tegenstem was die van het publiek.
Het bleef weg. Van de honderdduizenden die
werden verwacht bij de aankomst van de paus
op het vliegveld Walschap in Eindhoven, in
Utrecht en in Den Bosch kwamen slechts een
paar duizend mensen opdagen. Een broodjes-
verkoper in Den Bosch die vijftienduizend
broodjes had ingekocht, raakte er maar veertig
kwijt.
De jaren na het pausbezoek aan Nederland
hebben geen verbetering gebracht in de situatie
van de kerk in Nederland. De tegenstem laat
zich nog steeds horen. Tweederde van de
gelovigen stemden met de voeten en hebben de
kerk inmiddels verlaten. Van het overblijvende
derde deel blijft de helft in diepe bezorgdheid
om de toekomst van de kerk nauw betrokken bij
de officiële centralistische en hiërarchische kerk
van Rome; de andere helft leeft, vanuit
eenzelfde bezorgdheid en betrokkenheid om het
levend houden van de boodschap van het
forum
12
Evangelie, in een uit lokale geloofsgemeen-
schappen samengestelde kerk. Een kerk die er
niet voor zichzelf is maar om de wereld
menselijker te maken. Een kerk die niet uitgaat
van structuren, maar van mensen. Een kerk
waarin niet geleefd wordt vanuit een tekort aan
priesters, maar vanuit de zelfverantwoordelijk-
heid van de gelovigen. Een kerk waarin we
radicaal andersom durven te denken. Een kerk
waarin we elkaar met vertrouwen tegemoet
treden (www.schwabenverlag-online.de/pdf/
1475.pdf).
In onze verbeelding zien we de zalige Johannes
Paulus II, die al helemaal thuis is in de hemelse
sferen, als charmante gastheer Catherina Halkes
op haar gemak stellen. Ze zullen het er vast over
hebben dat zij in het ondermaanse elkaars
tegenpolen waren en zich nu in grote
verwondering realiseren dat ze hetzelfde
eindpunt hebben bereikt. Is dit de vervulling van
de droom van Halkes dat ze elkaar begroeten
met een kus?
Over "het wonder" zullen we het een andere
keer nog eens hebben.
Timo Harmsen, 11 mei 2011
Religieuzen in oppositie
De katholieke Kerk telt vele kloosterorden. Zo
zijn daar de Franciscanen, de Benedictijnen, de
Dominicanen en vele anderen. De orde van de
Jezuïeten neemt daarin echter een bijzondere
plaats in. Gesticht in 1540 door Ignatius van
Loyola , een ex-officier. Kort tevoren had met
het optreden van Luther de Reformatie plaats
gehad en onder andere als reactie daar op kwam
Ignatius tot de overtuiging dat er een organisatie
nodig was die de Kerk door deze crisis kon
leiden. Niet door zich af te keren van
maatschappelijke ontwikkelingen die toch niet
tegen te houden waren, zoals de Kerk deed,
maar door positief aan die ontwikkelingen deel
te nemen. Bijvoorbeeld door actief aan weten-
schappelijk onderzoek te doen. Zo hield de
jezuïet Christoforus Clavius zich bezig met
natuurkunde en astronomie en was een vriend
van Gallileï. Ook Kepler, Descartes en Leibnitz
zagen in Clavius een belangrijke inspiratie-
bron(17e eeuw). Eerder, in 1582 vernieuwde
Clavius ook de kerkelijke kalender; de
Gregoriaanse kalender verving de Juliaanse die
minder nauwkeurig was.
In de zestiende eeuw trok zijn leerling en
ordegenoot Matteo Ricci naar China waar hij
grote invloed kreeg bij de keizer omdat hij in
staat was om zonsverduisteringen te voor-
spellen. De keizer was hiervoor gevoelig omdat
wetenschappelijke kennis hem prestige verleen-
de en dat had hij ook nodig om zich te
handhaven. Vergelijk dat eens met de Kerk in
Europa die eerder met wantrouwen naar
wetenschappelijke ontdekkingen keek. Ricci
werkte volgens het principe van inculturatie. Hij
liep in Chinese kleren en sprak de taal. Hij deed
zelfs de examens voor Mandarijn.
In de zeventiende eeuw was het vooral
Athanasius Kircher die veel heeft gedaan voor
de ontwikkeling van de wetenschap. Hij was de
uitvinder van de megafoon en de toverlantaarn.
De methode die de jezuïeten volgden was het in
het leven roepen van colleges die later in
diverse steden zijn uitgegroeid tot universiteiten
en sterrenwachten.
Hoewel opgezet als een wapen tegen de
reformatie en onderdeel van de contrarefor-
matie, zijn er ook botsingen geweest met het
Vaticaan. Zoals bij de steun van Clavius aan
Gallileï. Van 1773 tot 1814 was de orde zelfs
geheel opgeheven. In verschillende landen was
ook daarna de orde verboden.
Opmerkelijk is ook de vrij recente veroordeling
(1950, Humani Generi) van de jezuïet Pierre
Teilhard de Chardin vanwege zijn opvattingen
over evolutie. Hij ontwikkelde een synthese
tussen de evolutietheorie en het christelijk
geloof. Hij werd verbannen naar Amerika en
kreeg een publicatieverbod.
Het bestaan van de kloosterorden in het
algemeen heeft in de Kerk altijd een gezond
dualisme doen ontstaan. Er zijn in de Kerk
namelijk twee hiërarchieën: die van de bis-
schoppen, de klerikale, en die van de kloosters,
de monastieke. De wereldheren van de klerikale
hiërarchie zijn meer bestuurlijk en formeel
ingesteld, terwijl de paters en broeders van de
verschillende kloosterorden nederigheid belang-
rijk vinden. Zij staan ook niet onder het gezag
van de bisschoppen. Ze deden ook veel aan
missiewerk. Dat geldt in bijzondere mate voor
de Jezuïeten. Zie wat hierboven omtrent China
is gezegd. Zij hadden ook geen hinder van de
wetenschappelijke struikelblokken waar de
klerikale Kerk mee worstelde. Ze werkten
forum
13
immers zelf mee aan allerlei wetenschappelijke
ontdekkingen. Ze hadden zich een open en
onderzoekende houding eigen gemaakt. Ze
zagen de Reformatie niet als iets wat door de
brandstapel moest worden uitgeroeid maar als
een uitdaging tot vernieuwing.
Koos van der Zalm
Bij het schrijven van dit artikel heb ik veel gehad aan het
boek: Het geloof dat inzicht zoekt. Religieuzen en de
wetenschap; door Joep van Gennip (redactie). Het
hoofdstuk over Jezuïeten: Harry Knipschild. Tevens dank
voor het commentaar van pater Hans Koenen.
Jehova’s getuigen
Kort geleden kwam ik Don Julio op straat tegen.
We hadden elkaar al een tijdje niet gezien en
bleven staan om te praten. Hij nodigde me uit
om weer eens op bezoek te komen. Vroeger,
toen zijn vrouw nog leefde, had ik een
regelmatig contact onderhouden, vooral in de
periode dat de vrouw ziek was. Na haar
overlijden was het contact enigszins verwaterd,
maar ik was al eerder opnieuw langsgegaan en
had toen kennis gemaakt met de nieuwe
levenspartner van Don Julio, Marta, een
buurvrouw.
Afgelopen maandagmiddag ging ik op bezoek.
Marta deed open en herkende me direct. “Kom
binnen,” zei ze, “we zijn aan het studeren, maar
je bent van harte welkom.” Ik begreep direct
wat ze bedoelde en aarzelde daarom even:
“Bijbelstudie, bedoelt u? Ik kan ook een andere
keer terugkomen.” Het was inderdaad Bijbel-
studie met enige Jehova’s getuigen, maar Marta
drong aan en ik dacht: ach, waarom niet?
In de kamer aan de tafel zat een betrekkelijk
jong stel. Ze stelden zich voor als Jonathan en
Abigail. Don Julio schonk mate, Argentijnse
thee. We maakten kennis, Marta schoof voor
mij een stoel aan en ging op haar plaats zitten.
Daar lagen al een Bijbel en een boekje klaar. Ze
stonden op het punt om te beginnen. Jonathan
legde me uit wat ze gingen doen. Ze lazen
iedere maandagmiddag een uurtje uit het boek,
dat heette: ‘De ware betekenis van de Bijbel’.
Daarin stond de leer van de Jehova´s getuigen
samengevat.
Het was niet voor het eerst dat ik over hun
doctrines hoorde. Het valt mij nooit mee om met
Jehova’s getuigen te praten, want een echt
gesprek over het geloof is niet mogelijk. Voor
mij is geloof een open venster met een steeds
weer verrassend uitzicht. Voor hen is geloof een
kostbare schat, die hen in staat stelt de wereld
de rug toe te keren. Zij zijn dus, om het maar zo
te zeggen, juist niet geïnteresseerd in het
uitzicht. Maar Jonathan en Avigail waren
aardige en voorkomende mensen. Ze hoorden
dat ik katholiek was en zochten geen discussie
met mij. Ze concentreerden zich geheel op het
onderrichten van Marta, want zij met name was
de studente. Don Julio schonk mate en luisterde
slechts. De toon van het gesprek was
gemoedelijk. De vragen waren eenvoudig en de
antwoorden geruststellend, en dat was geloof ik
ook precies hun functie. De chaos en de
boosheid van buiten- en binnenwereld worden
tot hanteerbare proporties teruggebracht en het
heil komt binnen handbereid. Zo kan geloof ook
functioneren, dacht ik. Marta en Julio hebben
geen eenvoudig leven gehad en zij vinden hierin
troost en bevestiging.
Maar die gedachte bevredigt me toch niet
geheel. Waarom is het nodig om je zo van de
wereld af te keren om troost te vinden? Daar
kan ik met de Jehova’s getuigen niet
gemakkelijk over spreken en dat moet ik ook
maar accepteren. Gelukkig konden we elkaar na
afloop van het uur vriendelijk goedendag
zeggen, in alle oprechtheid, want het was geen
onprettige ontmoeting geweest.
Ik bleef nog wat langer bij Marta en Julio, en zij
waren erg blij met mijn bezoek, ik geloof ook
met mijn aanwezigheid bij de Bijbelstudie,
hoewel ik de uitnodiging van Jonathan om de
maandag erop terug te komen had afgeslagen.
Er blijft naast de verschillen nog veel over om te
delen met elkaar, en dat is wat ik als een troost
ervaar. Marc van der Post
Postzegelverzameling
Verzoek vanuit parochiële diaconie
Wij zoeken een goede bestemming voor een
omvangrijke postzegelverzameling. Er
wordt gedacht aan iemand die b.v. beperkt
mobiel is of anderszins aan huis gebonden is
en in het verzamelen van postzegels een
fijne tijdsbesteding vindt. Wanneer u
belangstelling heeft of iemand weet die
daarvoor in aanmerking zou willen komen,
wil ik dat graag van u horen.
Dick Mastebroek, Elterse Hof 38, 6721 ZZ
Bennekom, tel.: 0318 417 068, e-mail:
14
__________________________ PAROCHIE INFORMATIE ___________________________
Parochie Titus Brandsma
De Maria Virgo Regina geloofsgemeenschap is RK
en is onderdeel van de Titus Brandsma parochie.
Voor informatie over de Titus Brandsma parochie
zie de website: www.ztitusbrandsmaparochie.nl.
Pastoraal team en profielering
Diaconie: J.A.T.M.(Hans) Lucassen
J.H.M. (Hans) Lammers
Catechese: H.W.M. (Henri) ten Have, pastoor
C.J.M.(Toos) Jurrius-Kunnen
Liturgie: J.G.M.(Jan) Olimulder
Kerkopbouw: G.H.J.V.(Guido) Dieteren
Y.J.(Yuri) Saris
Zie verder de website van de parochie.
Maria Virgo Regina kerk
adres: Heelsumseweg 1, 6721 GP Bennekom
internet: www.rkkerkbennekom.nl
Parochiewacht
Maandag t/m vrijdag 10.30-11.30 uur
Torenzaal, Heelsumseweg 1, tel. 0318 414 896
Daarbuiten informatie via antwoordapparaat.
Pastoraatsgroep
− Marian Bolscher, tel. 0318 417 237
− Ruud van der Linden, tel. 0318 419 340
− Marianne Thie, tel. 0318 414558
− Marialda Kuin, tel. 0318 610 078
Bestuur
− Hans Wilmink (voorzitter), tel. 0318 413 049
− Rita van Doesum-Karsten (secretaris)
e-mail: [email protected]
tel. 0318 418 025
− Herman v.d. Akker, (penningmeester)
tel. 0318 415 137
− Ineke Ammerlaan, tel. 0318 414 936
− José van der Meulen, tel. 0318 430 455
− Truus Appelman, tel. 0318 414 943
− Miranda Meuwissen, tel. 0318 420 497
Commissie van financiën en beheer Herman van den Akker (penningmeester)
Commandeursweg 103, tel. 0318 415 137
Bankrek. algemeen: 30.70.22.250; Bankrek.
kerkbijdragen: 15.34.62.043, t.n.v. Par. Z. Titus
Brandsma, t.b.v. Maria Virgo Regina Bennekom.
Ledenadministratie
Klaas van der Meulen,
Korenlaan 32A, tel. 0318 430 455
Koster Ceremoniaris
Riet van der Linden
Groenestraat 27, tel. 0318 416 846
Contact nabestaanden Nettie Oegema, Bereklauw 73; tel.: 0318 419 227
Contactpersoon dopen
Marian Bolscher, Berkenlaan 18; tel 0318 417 237
Wijkvertegenwoordiging
Marian Bolscher, Berkenlaan 18, tel. 0318 417 237
Caritas
Dominique de Voort
Breehoven 13, tel. 0318 416 265
Contact Kerk, Milieu en Samenleving
Truus Appelman, tel. 0318 414 943
Contact Raad van Kerken
Janneke Postma, Hans Westendorp
Agenda torenzaal en kerkzaal
Ton Gommers-Smits,
Honingklaver 2, tel. 0318 414 374
Koren
− Gemengd Koor: Antoon Appelman
Vossenweg 57, tel. 0318 414 943
− ARSIS: Peter Wijngaard
Hof van Putten 11, tel. 0318 417 670
− Kinderkoor: Gertie Savelkoul
Julianalaan 10, tel. 0318 575 965
− Dameskoor: Nardie Breteler-klein Breteler
Grintweg 303, tel. 0317 415 588
− Schola cantorum: Klaas Postma,
Selterskampweg 23, tel. 0318 415 813
Werkgroep peuter en kleuter/kerk
Miranda Gielen-Meuwissen
Heelsumseweg 2, tel. 0318 420 497
Werkgroep kinderwoorddienst
Carla Grashof, Schuurhoven 23, tel. 0318 413 525
Werkgroep gezinsviering Arno de Bruin, Boerenbond 22, tel. 0318 414 097
Werkgroep 1e communie
Christianne Marcelis-van Acker
Vossenweg 37, tel 0318 418 347
Werkgroep jongerencatechese Hermine Wilmink, Harnsesteeg 3, tel. 0318 413 049
Bezoekgroep Bets Oostrom, Haldereng 17, tel. 0318 416 118
Basisschool St. Alexander
Acacialaan 32a, tel. 0318 430 340
In verband met het op de school geldende
toelatingsbeleid kinderen erg vroeg opgeven
Katholiek Vrouwen Gilde
Gea Kleipool-van de Goor
Bosmeesterskamp 2B, tel. 0318 431 810