MARCLEVY
OUES-TU?
ROBERTLAFFONT
Seulsl’amouretl’amitié
comblentlasolitudedenos
jours.Lebonheurn’estpasle
droitdechacun,c’estuncom-
batdetouslesjours.Jecrois
qu’ilfautsavoirlevivrelors-
qu’ilseprésenteànous.
OrsonWELLES
Ilestnéle14septembre1974à8heuresdumatinpar15°30’delatitudenordet65°delongitudeouest,cequisituaitsonberceausurunepetiteîleaulargedescôteshonduriennes.Personnen’avaitprêtéattentionàcettenaissance,la734°inscritesurleregistre.Lesdeuxpremiersjoursdesavie,ilsedéveloppadanslaplusgrandeindifférence.Sesparamètresvitauxétaientstablesetnejustifiaientpasquel’onsepenchedefaçonparticulièresurlecoursdesonévolution.Ilsubitlemêmetraitementquetouslesnouveau-nésdesongenre;sesconstantesétaientrelevéestouteslessixheuresselonlaprocédureenusage.Maisle16septembreà14heureslesrésultatsdesanalysesattirèrentl’attentiond’uneéquipedescientifiquesguadeloupéens.Ons’interrogeasursacroissancequiparaissaitsortirdelanorme.Danslasoirée,leresponsabledel’équipechargéedesasurveillanceneputmasquersoninquiétudeetcontactaaussitôtsesconfrèresamé-
ricains.Quelquechosed’importantétaitentraindeseproduire,lamétamorphosedecebébénécessitaitquel’humanitéentières’enpréoccupe.
Fruitdel’uniondufroidetduchaud,sondangereuxcaractèrecommençaitàsemanifester.SisapetitesœurElaine,néeenavrildelamêmeannée,n’avaitvécuqueonzejours,neréussissantpasàacquérirsuffisammentdeforce,luigrandissaitaucontraireàunevitessealarmanteetatteignaitdéjà,àdeuxjours,unetailleinquiétante.Autroisièmesoirdesavie,ilcherchaàsemouvoirdanstouslessens.Iltournaitsurlui-même,montrantdeplusenplusdevitalité,nesemblantpassedécideràallerdansunedirectionprécise.
C’està2heuresdumatindanslanuitdu16
au17septembre,alorsqu’ilsurveillaitsonberceauàlaseulelumièred’unnéonquigrésillait,penchésurunetablerecouvertedefeuillesd’examens,decolonnesdechiffresetdetracésquiressemblaientàs’yméprendreàdesélectro-cardiogrammes,queleprofesseurHucdécidaquesonévolutionexigeaitqu’onlebaptiseauplusvite,commepourchasserlemalquisepréparait.Comptetenudesesmutationsstupéfiantes,ilyavaittrèspeudechancesqu’ilenrestelà.
Sonprénomavaitétéchoisiavantmêmesaconception:ils’appelleraitFifi.Ilentradansl’histoirele17septembre1974à8heuresdumatin,enfranchissantlavitessede120km/h.IlétaitalorsofficiellementqualifiéparlesmétéorologuesduCDO(Centredesouragans)dePointe-à-
Pitreetparleurscol-
lèguesduNHC(NationalHurricaneCenter)deMiamid’ouragande
classe1selonl’échelledeSaflîrSimpson.Aucoursdesjoursquisuivirent,ildevaitchangerdeclasse,passanttrèsrapidementensecondeaugranddésarroidetouslesprofesseursquil’étudiaient.A14heuresFifidéveloppaitdesventsde138km/h,lesoirmêmeilsfrisaientles150km/h.Maislaplusgrandeinquiétudeprovenaitdesapositionquiavaitdangereusementchangé,ilsesituaitdésormaispar16°30’delatitudenordet81°70’delongitudeouest.L’avisd’alertemaximumfutalorslancé.Le18septembreà2heuresdumatin,ils’approchaitdesrivagesduHonduras,balayantlacôteseptentrio-nalederafalesquisoufflaientàprèsde240km/h.
l.
AéroportdeNewark.Letaxivientdeladéposerlelongdutrottoirets’enfuitdansletumultedesvéhiculesquigravitentautourdessatellites;elleleregarde
disparaîtreauloin.Sonénormebaluchonvertdéposéàsespiedspèsepresquepluslourdqu’elle.Ellelesoulève,grimaceetlemaintientsursesépaules.Ellefranchitlesportesautomatiquesduterminall,traverselehalletdescendquelquesmarches.Àsadroiteunautreescaliers’élèveenspirale;malgrélefardeauquipèsesursondosellegrimpelesmarchesets’engaged’unpasdéterminédanslecouloir.Elles’immobiliselelongdeladevantured’unbarbaignéd’unelumièreorangéeetregardeautraversdelavitre.Accoudésaucomptoirenformicaunedizained’hommessirotentleursbièresencommentanthautetfortlesrésultatsdesmatchsquidéfilentsurl’écrand’unetélévisionaccrochéeau-dessusdeleurstêtes.Poussantlaporteenboisaulargeoculus,elleentre,regardebienau-delàdestablesrougesetvertes.
Ellelevoit,assisaufondcontrelaparoideverrequisurplombeletarmac.Unjournalpliésurlatable,ilaposésonmentonsursamaindroiteetlaisseerrerlagauchequidessineaucrayonunvisagesurlanappeenpapier.
Sesyeux,qu’ellenepeutencorevoir,sontperdusdanslevagued’unbitumestriédebandesjaunesoùlesavionsroulentaupas,allantchercherleurenvolunpeuplusloin.Ellehésite,empruntelatravéededroitequilaconduiraàluisansqu’ill’aperçoive.Elledépassel’armoireréfrigérantequironronne,s’approched’unpasvifqu’ellesaitgarderfeutré.Arrivéeàsahauteur,elleposeunemainsurlescheveuxdujeunehommequil’attendetlesébouriffetendrement.
Surlepapiernid-d’abeilles,c’estsonportraitqu’ilesquissait.
—Jet’aifaitattendre?demande-t-elle.
—Non,tuespresqueàl’heure,c’estmaintenantquetuvasmefaireattendre.
—Tueslàdepuislongtemps?
—Jen’enaipaslamoindreidée.Qu’est-cequetuesjolie!Assieds-toi.
Ellesouritetregardesamontre.
—Jedécolledansuneheure.
—Jevaistoutfairepourquetulerates,pourquetuneleprennesjamais!
—Alorsjedécolled’icidansdeuxminutes!
dit-elleens’asseyant.
—Bon,c’estpromis,j’arrête.Jet’aiapportéquelquechose.
Ìldéposeunepochetteenplastiquenoirqu’ilpousseverselleduboutdesonindex.Elleinclinelatête,safaçonàellededire:«Qu’est-cequec’est?»Etcommeilcomprendlamoindreexpressiondesonvisage,leseulmouvementdesesyeuxrépond:«Ouvre,tuverras.»C’estunpetitalbumdephotos.
Ilcommenceàtournerlespages.Surlapremière,ennoiretblanc,deuxbébésdedeuxansseregardentdebout,faceàface,ilssetiennentmutuellementparlesépaules.
—C’estlaplusvieillephotodenousdeuxquej’aiepuretrouver,dit-il.
Iltourneunfeuillet,poursuivantsoncommentaire:
—Celle-cic’esttoietmoi,unNoëldontj’aioubliéladate,maisnousn’avionspasencoredixans.Jecroisquec’estl’annéeoùjet’aidonnémamédailledebaptême.
Susanplongelamainentresesseinspourentirerlapetitechaîneetsonpendentifàl’eff1giedesainteThérèse,quinelaquittejamais.
Quelquespagesencore,ellel’interromptetdécritàsontour:
—Celle-cic’estnostreizeans,c’estdanslejardincheztesparents,jeviensdet’embrasser,c’estnotrepremierbaiser,tum’asdit:«C’estdégueulasse»quandj’aivoulumettremalangue;etcelle-cic’estdeuxansaprès,làc’estmoiquiaitrouvéçadégoûtantquandtuasvouluqu’ondonneensemble.
AuversoPhilipreprendlaparoleetpointeuneautreimage.
—Etunanplustardàlafindecettesoirée,sijem’ensouviensbien,tunetrouvaisplusçadégoûtantdutout.
Chaquefeuilletdecelluloïdmarqueuntempsdeleurenfancecomplice.Ellel’arrête.
—Tuassautésixmois,iln’yapasdephotodel’enterrementdemesparents‘?
Pourtantjecroisquec’estlàoùjet’aitrouvéleplussexy!
—Arrêteaveccethumourdébile,Susan!
—Jeneplaisantaispas.C’estlapremièrefoisquejet’aisentiplusfortquemoi,çamerassuraitvraiment.Tusais,jen’oublieraijamais...
—Arrêteavecça...
—quec’esttoiquiesallérechercherl’alliancedemamanpendantlaveillée...
—Bon,peut-onchangerdesujet?
—Jecroisquec’esttoiquimerappellestouslesansàleurmémoire,tuastoujoursététellementattentionné,présentetprévenantchaqueannée,pendantlasemaineanniversairedel’accident.
—Onpasseàautrechosemaintenant?
—Allez,continuedenousfairevieillir,tournelespages.
lllaregarde,immobile,ilyadel’ombredanssesyeux.Elleluiadresseunsourireetreprend:
—Jesavaisquec’étaitégoïstedemapartdetelaisserm’accompagneràcetavion.
—Susan,pourquoifais-tuça?
—Parceque<<ça»c’estallerauboutdemesrêves.Jeneveuxpasfinircommemesparents,Philip.Jelesaivuspasserleurexistenceàpayerdestraites,etpourquoi?Pourfinirtouslesdeuxcontreunarbre,danslabellebagnolequ’ilsvenaientd’acheter.Touteleurvieafaitdeuxsecondesauxinfosdusoir,quej’airegardéessurlabelletéléquin’étaitmêmepasencorepayée.
JenejugeriennipersonnePhilip,maismoijeveuxautrechose,etm’occuperdesautresestunevraieraisondemesentirenvie.
Illaregarde,perdu,admirantsadétermination.
Depuisl’accidentellen’estplustoutàfaitlamême,commesilesannées
s’étaientbousculéesauxportesdesréveillons,tellesdescartesàjouerquel’onjettepardeuxpourdistribuerplusvite.
Susanneparaissaitdéjàplussesvingtetunanssaufquandellesouriait,cequiluiarrivaittrèssouvent.SoncycledeJuniorCollègeachevé,etsondiplômed’AssociateofArtsenpoche,elles’étaitengagéedanslePeaceCorps,cetteassociationhumanitairequienvoyaitlesjeunesporterassistanceàl’étranger.
Dansmoinsd’uneheureellepartiradeuxlonguesannéesdurantpourleHonduras.À
quelquesmilliersdekilomètresdeNewYorkellepasseradel’autrecôtédumiroirdumonde.
DanslabaiedePuertoCastillacommedanscelledePuertoCortes,ceuxquiavaientdécidédedormiràlabelleétoileyrenoncèrent.Levents’étaitlevéenlind’après-midietsoufflaitdéjàfort.Ilsnes’alarmèrentpas.Cen’étaitnilapremièreniladernièrefoisqu’unetempêtetropicales’annonçait,lepaysétaithabituéauxpluies,fré-
quentesencettesaison.Lejoursemblasecoucherplustôt,lesoiseauxdécampèrentàtired’aile,signedemauvaisaugure.Versminuitlesablesesouleva,formantunnuageàquelquescentimètresdusol.Lesvaguessemirentàgonflertrèsrapidement,etdéjàlescrisquelançaientlesunsetlesautrespourquel’onrenforcelesamarresdesbateauxnes’entendaientplus.
Aurythmedeséclairsquilacéraientleciel,l’écumebouillonnanteàl’aplombdespontonslesfaisaitvacillerdangereusement.Bousculéesparlahoule,lesembarcationss’entrechoquaientdanslesraclementsdeleursbois.À2h15lecargoSanAndrea,longde35mètres,futprojetécontrelesrécifsetsombraenhuitminutes,sonflancdéchirésurtoutelalongueur.Aumêmemoment,àE1Golason,lepetitaéroportdeLaCeiba,leDC3grisargentéparquédevantunhangardécollasoudainementetatterritaussitôtaupieddecequifaisaitofficedetourdecontrôle;iln’yavaitaucunpiloteàbord.Lesdeuxhélicesseplièrentetl’empennagesebrisaendeux.Quelquesminutesplustardlecamion-citernesecouchasurlecôtéetcommençaàglisser,unegerbed’étin-cellesembrasalecarburant.
PhilipposasamainsurcelledeSusan,laretournaetencaressalapaume.
—Tuvastellementmemanquer,Susan.
—Toiaussi...drôlementtusais!
—Jesuisfierdetoi,mêmesijetedétestedemeplantericicommeça.
—Arrête-toilà,ons’estpromisqu’iln’yauraitpasdelarmes.
—Nedemandepasl’impossible!
Penchésl’unsurl’autreilspartageaientlatristessed’uneséparationetl’émotionheureused’unecomplicitédedix-neufans,cequirepré-
sentaitpresquetouteleurexistence.
—Tumedonnerasdesnouvelles?demandat-ilavecunairdepetitgarçon.
—Non!
—Tuvasm’écrire‘?
—Tucroisquejepeuxavoiruneglace?
Ilseretournaethélaleserveur.Lorsquecelui-cis’approcha,illuicommandadeuxboulesvanillerecouvertesdechocolatchaudsaupoudréd’amandeseffilées,letoutcopieusementarrosédecaramelliquide,c’estdanscetordonnancementprécisqu’elleaimaitcedessert,deloinsonfavori.
Susanlefixadroitdanslesyeux.
—Ettoi?
—Moijet’écriraidèsquej’auraitonadresselà-bas.
—Non,toituaschoisicequetuvasfaire?
—DeuxarméesàCooperUnion(Écoledesbeaux-artsàNewYork)etpuisje
tenteraidefairecarrièredansunegrandeagencedepublicité.
—Donctun’aspaschangéd’avis.Remarquec’estidiotcequejedis,tune
changesjamaisd’avis.
—Parcequetoiilt’arrived’enchanger?
—Philip,tuneseraispasvenuavecmoisijetel’avaisproposé,parcequecen’estpastavie.Etmoijenerestepasiciparcequecen’estpaslamienne,alorsarrêtedefairecettetête.
Susanléchaitsacuillèreavecgourmandise,detempsàautreellelaremplissaitpourl’approcherdelabouchedePhilipquiselaissaitfaire,docile.
Ellegrattalefonddumazagran,cherchantàycollecterlesdernièreseffilochesd’amandescolléesauxparoisdelacoupe.Lagrandehorlogeaccrochéeaumurd’enfacemarquaitles5heuresdecetaprès-midid’automne.S’ensuivituneminuted’unétrangesilence;elledécollasonnez,qu’elleavaitécrasésurlavitre,sepenchapar-dessuslatablepourpassersesdeuxbrasautourducoudePhilipetluisoufflaaucreuxdel’oreille:
—J’ailatrouilletusais.
Philiplarepoussaunpeupourmieuxlaregarder.
—Moiaussi.
À3heuresdumatin,àPuertoLempira,unepremièrevaguede9mètrespulvérisaladiguesursonpassage,charriantdestonnesdeterreetderochesversleportquifutlittéralementdéchiqueté.Lagruemétalliquesepliasouslaforceduvent,saflèchetombaensectionnantlepontduporte-conteneursRioPlatanoquis’er1fonçadansleseauxtourmentées.Saproueseulesurgissaitparinstants,entredeuxvagues,hérisséeversleciel;elledisparutplustarddanslanuitpournejamaisréapparaître.Danscetterégionoùilpleutchaqueannéeplusde3mètresd’eau,ceuxquiavaientsurvécuauxpremiersassautsdeFifietquitentèrentdeseréfugieràl’intérieurdesterresdisparurentemportésparlesrivièresdébordantesqui,réveilléesdanslanuit,quittèrentbrutalementleurlit,emportanttoutsurleurpassage.
Touteslesagglomérationsdelavalléedisparurent,noyéesparlesHotsbouillonnantschargésdesegmentsd’arbresauxpointestranchantes,dedébrisdeponts,deroutesetdemaisons.DanslarégiondeLimon,lesvillagesaccrochésauxmontagnesd’Amapala,dePiedraBlanca,deBis-cuampoGrande,deLa
JiguaetdeCapiroglissèrentaveclesterrainsquidévalèrentlesflancsverslesvalléesdéjàinondées.Lesquelquessurvivantsaccrochésauxarbresquiavaientrésistépérirentdanslesheuresquisuivirent.A2h25,latroisièmevaguefrappadepleinfouetledépartementaunomprémonitoired’Atlantida,sacôtefutfauchéeparunelamedontlahauteurdépassa11mètres.Desmillionsdetonnesd’eauseruèrentversLaCeibaetversTela,sefrayantunpassagedansleursruellesétroitesquienlesenserrantleurdonnaientplusdepuissanceencore.
Lesmaisonsauborddel’eaufurentlespremièresàvacilleravantdesedisloquer,leurssoubassementsdeterres’étaientrapidementdésagrégés.
Lestoitsdetôleonduléesesoulevaientavantd’êtrerabattusviolemmentausol,coupantendeuxlespremièresvictimesdecemassacrenaturel.
LesyeuxdePhilipavaientglisséverssesseinsenpommedontlesrondeursdevenaientprovo-cantes.Susanleremarqua,ouvritunboutondesonchemisieretenressortitlapetitemédailledorée.
—Maisjenerisquerien,j’aitonporte-bonheurquejenequittejamais.Ellem’adéjàsauvée,c’estgrâceàellequejenesuispasmontéedanslavoitureaveceux.
—Tumel’asditcentfoisSusan,neparlepasdeçajusteavantdeprendrecetavion,tuveuxbien?
—Entoutcas,dit-elleenreplaçantlamédaillesursapeau,avecelleriennepeutm’arriver.
C’étaituncadeaudecommunion.Unétéilsavaientvouludevenirfrèreetsœurdesang.Leprojetavaitfaitl’objetd’uneétudeapprofondie.
LivressurlesIndiensempruntésàlabibliothèqueetlusstudieusementsurlesbancsdelacourderécréation,laconclusiondeleursrecherchesnelaissaitaucundoutequantàlaméthodeàemployer.Ilfallaitéchangerdusang,doncsecouperquelquepart.Susanavaitsubtilisélecouteaudechassedesonpèredanssonbureauetilss’étaientcachéstouslesdeuxdanslacabanedePhilip.Ilavaittendusondoigtenessayantdefermerlesyeux,maisilavaitressentiunvertigeàl’approchedelalame.Commeellenesesentaitpastrèsàl’aisenonplus,ilss’étaienttousdeuxreplongésdanslesmanuels«apaches»pourytrouverunesolutionauproblèmeposé:
«L’0ffranded’unobjetsacrétémoignedel’attachementéterneldedeuxâmes»,assuraitlapage236durecueil.
Vérificationfaitedelasignificationdumot
<<offrande»,cettesecondeméthodefutpréférée,etadoptéed’uncommunaccord.Aucoursd’unecérémoniesolennelle,oùquelquespoèmesiro-quoisetsiouxfurentprononcés,PhilippassasamédailledebaptêmeautourducoudeSusan.Ellenelaquittaplusetnecédajamaisàsamèrequivoulaitqu’ellel’ôteaumoinspourdormir.
Susansourit,faisantsaillirsespommettes.
—Tupeuxportermonsac‘?llpèseunetonne,jevoudraisallermechanger,jevaiscreverdechaudenarrivantlà-bas.
—Maistuesenchemise!
Elles’étaitdéjàlevéeetl’entraînaitparlebras,indiquantd’ungesteaubarmandeleurgarderlatable.Cedernieracquiesçad’unhochementdelatête,lasalleétaitpresquevide.Philipdéposalebaluchonàlaportedessanitaires,Susansepostafaceàlui:
—Tuentres?Jet’aiditquec’étaitlourd.
—Jeveuxbien,maiscetendroitestenprin-ciperéservéauxfemmes?
—Etalors?Tuaspeurdevenirm’épierauxtoilettesmaintenant?Celatesemblepluscompliquéquedelacloisonvoisineaulycéeouplussubtilquedelalucarnedelasalledebainsdetamaison?Entre!
Elleletiraàelle,neluilaissantd’autrealter-nativequedelasuivre;ilfutsoulagéqu’iln’yaitqu’uneseulecabine.Ellepritappuisursonépaule,ôtasachaussuregaucheetvisal’ampouleaccrochéeauplafond.Elleatteignitsonbutaupremierlancer,lebulbeéclatad’unsonsec.Danslapénombrecontrariéeduseulnéonaccrochéau-dessusdumiroir,elles’adossaaulavabo,l’enlaçaetcollaseslèvresauxsiennes.Aupremiersouffled’unbaisersansrival,ellefitglissersaboucheaucreuxdesonoreille,lachaleurdesavoixchuchotanteyposaitd’indécisfrissonsquifinirentpardescendrelelongdesonéchine.
—Moi,j’avaistamédaillecolléecontremesseinsavantmêmequ’ilssemettentàpousser,jeveuxquetapeausoitlegardiendeleursouvenirpourplusdetempsencore.Jem’envaismaisjeveuxtehanterpendanttoutemonabsence,pourquetunesoisàaucuneautre.
—Tuescomplètementmégalo!
Lademi-luneverteduloquetviraaurouge.
—Tais-toietcontinue,dit-elle,jeveuxvoirsituasfaitdesprogrès.
Bienplustard,ilsressortirenttousdeuxpourregagnerlatablesouslesregardsinquisiteursdubarmanquiessuyaitsesverres.
PhiliprepritlamaindeSusandanslasienne,maisilluisemblaqu’elleétaitdéjàailleurs.
Plusaunord,àl’entréedelavalléedeSula,lesflotsdevenusépaispulvérisèrenttoutsurleurpassagedansungrondementassourdissant.Voitures,bétail,décombresapparaissaientsporadiquementaucœurdestourbillonsdebouesmouvantesd’oùsurgissaitparmomentsunhor-riblechaosdemembresdéchiquetés.Riennerésista,pylônesélectriques,camions,ponts,usinessesoulevaientdeterre,fatalemententraî-
nésparcemélangedeforcesirrésistibles.Enquelquesheures,lavalléefuttransforméeenlac.
Longtempsaprès,lesanciensdupaysraconteraientquec’étaitlabeautédupaysagequiavaitincitéFiüàresterdeuxjourssurplace;deuxjournéesquiprovoquèrentlamortdedixmillehommes,femmesetenfants,laissantprèsdesixcentmillepersonnessansabrietsansnourriture.
Enquarante-huitheurescepetitpaysgrandcommel’ÉtatdeNewYork,coincéentreleNicaragua,leGuatemalaetleSalvador,futravagéparuneforceéquivalenteacelledetroisbombesato-miques.
—Susan,tuvasrestercombiendetempslà-bas?
—Ilfautvraimentqu’onyaille,j’embarque,tupréfèresresterlà?
Ilselevasansrépondre,laissaundollarsurlatable.Ens’engageantdanslecouloirellecollasonvisageauhublotdelaporteetposasonregardsurleschaisesvidesoùilss’étaientassis.
Etdansuneultimeluttecontrel’émotiondel’instant,ellesemitàparleraussivitequ’ellelepouvait.
—Voilà,dansdeuxansquandjereviendrai,tum’attendrasici,nousnousyretrouveronsunpeucommeencachette.Jeteraconteraitoutcequej’aifaitettoiaussitumeraconterastoutcequetuasfait,etnousnousassiéronsàcettemêmetableparcequ’elleseraànous;etsijesuisdevenueuneFlorenceNightingaledestempsmodernesettoiungrandpeintre,ilsmettrontunjourunepetiteplaqueencuivreavecnosdeuxnoms.
Alaported’embarquementelleluiexpliquaqu’elleneseretourneraitpas,ellenevoulaitpasvoirsaminetristeetpréféraitemportersonsourire;ellenevoulaitpasnonpluspenseràl’absencedesesparents,c’estcequiavaitpousséceuxdePhilipànepasvenir'àl’aéroport.Illapritdanssesbrasetchuchota:«Prendssoindetoi.>>Elleécrasasatêtecontresontorsepourluivoleraussiunpeudesonodeuretluilaisserunpeuplusdelasienneencore.Elleremitsonbilletàl’hôtesse,embrassaPhilipunedernièrefois,inspiraàpleinspoumonsetgonflasesjouespourluilaissercommedernièreimagecettemimiquedeclown.Elledévalalesmarchesquiconduisaientàlapiste,courutlelongducheminbaliséparlesagentsausol,gravitl’échelleets’engouffradansl’appareil.
Philipretournaverslebaretrepritplaceàlamêmetable.Surl’airedestationnement,lesmoteursduDouglassemirentàtousser,crachantl’unaprèsl’autredesvolutesdefuméegrise.Lespalesdesdeuxhélicesexécutèrentuntourdansladirectionopposéeàcellesdesaiguillesd’unemontre,puisfirentdeuxlentesrotationsensensinverseavantdedevenirinvisibles.L’avionpivotapourremonterlapiste,qu’illongealentement.À
l’extrémitédutarmac,ils’arrêtaquelquesminutesets’alignapourledécollage.Lesrouesquirecouvraientlesmarquagesblancsausols’immobili·
sèrentdenouveau,faisantfléchirletraind’atterrissage.Surlesbas-côtés,lesherbeshautesquel’avionsemblaitsaluersecourbaient.Lavitredubarvibraàlamontéeenpuissancedesmoteurs,lesaileronstirentundernieraurevoirauxspectateursetlebimoteursemitàrouler.
Gagnantdelavitesse,ilpassabientôtàsahauteuretPhilipvitlaqueuesesoulever,puislesrouesquitterlesol.LeDC3s’élevarapidement,virasursonailedroiteetdisparutauloinderrièrelafinecouchedenuages.
Ilrestaquelquesinstantslesyeuxrivésversleciel,puisdétournasonregardpourleporterverslachaiseoùelles’étaitassisequelquesinstantsplustôt.Unimmensesentimentdesolitudel’envahit.Ilselevaetquittaleslieuxlesmainsdanslespoches.
2.25septembre1974,àborddecetavion...
MonPhilip,
Jecroisquejen’aipasréussiàtecachercettetrouillequimenouaitleventretoutàl’heure.Jeviensdevoirdisparaîtreleterraind’aviation.
J’aieulevertigejusqu’àcequelesnuagesmecachentlaterre,maintenantcelavabeaucoupmieux.Jesuisdéçue,nousn’avonspaspuvoirManhattan,maissousmoilecielvientdesedécouvriretjepeuxpresquecompterlescrêtesdesvagues,ellessonttoutespetites,ondiraitdesmoutons.J’aimêmesuiviungrosbateauquifaitrouteverstoi.Tuvasbientôtavoirdubeautemps.
Jenesaispassimonécritureestlisible,noussommestrèssecouésdanscettecabine.C’estunlongvoyagequim’attend,jeseraiàMiamidanssixheures,aprèsuneescaleàWashington,puisnouschangeronsd’appareilpourvolerversTegu·
cigalpa.Rienquelenomsemblemagique.Jepenseàtoi,tudoisêtreencheminverslamaison,·embrasseforttesparentspourmoi,jet’écriraipourteracontercepériple,toiaussiprendssoindetoimonPhilip...
Susan,
Jeviensderentrerpapaetmamannem’ontposéaucunequestion,jecroisqu’àmatêteilsontcompris.Jem’enveuxpourtoutàl’heure,j’auraisdûrespectertajoieettonenviedet’éloignerd’ici,c’esttoiquiasraison,jenesaispassij’auraiseulecouragedepartirsitumel’avaisproposé.
Maistunel’aspasfaitetjecroisquec’estmieuxainsi.Jenesaispasbiencequecettedernièrephraseveutdire.Lessoiréesserontlonguessanstoi.J’adresseraicettepremièrelettreaubureauduPeaceCorpsàWashington,quitelaferasuivre.
Tumemanquesdéjàbeaucouptrop.
Philip
…jereprendsmonpapieretmoncrayon,ilyaunelumièreincroyable,tun’asjamaisvucelaetmoinonplusd’ailleurs.Iciau-dessusdesnuagesjesuisentraind’assisteràunvraicoucherdesoleil,mais,vud’enhaut,c’estabsolumentdingue,j’encrèvequetunesoispaslàpourvoircequejevois,j’aioubliédetedirequelquechosedetrèsimportanttoutàl’heurejecroisquetuvasrudementmemanquer.
Susan
15octobre1974,Susan,
Déjàtroissemainesdepuistondépart,jen’aitoujourspasreçutapremièrelettre,j’imaginequ’ellevoyagequelquepartentretoietmoi.Nosprochesmedemandentsouventdetesnouvelles,sijenereçoisrientrèsvitejevaisdevoirinventer…
Ce15octobre,Philip,
L’arrivéeaétéchaotique.Noussommesrestésbloquésquatrejoursàl’escaledeMiami,nousattendionsdeuxconteneursdevivresetlaréouverturedel’aéroportdeLaCeibaoùnousdevionsfaireunehalte.Jevoulaisenprofiterpourallervisiterunpeulavillemaisj’aidûrêver:Aveclesautresmembresdemonunité,nousavonsétéparquésdansunhangarTroisrepasparjour;deuxdouchesetunlitdecamp,descoursintensü’sd’espagnoletdesecourisme,celaressemblaitàl’armée,maissanslesergent-major:LeDC3nousafinalementaccompagnésjusqu’àTegucigalpa,delàunhélicoptèredel’arméenousaconduitsàRamonVilleslaMorales,lepetitaerodromedeSanPedroSula.C’estincroyable,Philip,vuduciellepaysal’aird’avoirétébom-bardé.Deskilomètresdeterresentièrementdévastées,desdébrisdemaisons,despontsauxtabliersbrisésetdescimetièresdefortunepresquepartout.Envolantàbassealtitudenousavonsvudesbrastendusverslecielémergerd’océansdeboue,descarcassesd’animauxparcentaines,ventresàl’ait:Ilrègneuneodeurpes-tilentielle.Lesroutessontarrachées,ellesressemblentàdesrubansdéfaitssurdescartonséventrés.Lesarbresdéracinéssesontcouchéslesunssurlesautres.Rienn’apusurvivresouscesforêtsdeMikado.Despansdemontagnessesonttotalementeffondrés,rayantdescarteslesvillagesquiyétaientaccrochés.Personnenepourracompterlesmortsmaisilssontdesmilliers.Quiconnaîtra
lenombreréeldescadavresensevelis·?
Commentlesrescapéstrouveront-ilslaforcedesurvivreàtantdedésespoir?Nousdevrionsêtredescentainesàleurportersecoursetnousn’étionsqueseizedanscethélicoptère.
Dis-moiPhilip,dis-moipourquoinosgrandesnationsenvoientleshommesparlégionspourfairelaguerre,maisnesontpascapablesd’enenvoyerquelquespoignéespoursauverdesenfants?Combiendetempspassera-t-ilavantquenousapprenionscetteévidence?Philip,àtoijepeuxtémoignerdecetétrangesentiment,jesuislàaumilieudetouscesmorts,etjesenscommejamaisquejesuisenvie.Quelquechoseachangé,pourmoivivren’estplusundroit,c’estdevenuunprivilège.Jet’aimefortmonPhilip.
Susan
25octobre,Susan,
Desreportagesquirapportentl’horreuroùtutetrouvesontétépubliéscettesemainedanslapresse,aumomentmêmeoùjerecevaistapremièrelettre.Lesjournauxparlentdedixmillemorts.Jepenseàtoichaquesecondeenimagi-nantcequetuvis.Jeparledetoiàchacunettousmeparlentdetoi.DansleMontclairTimesd’hierunjournalisteafaitunpapiersurl’aidehumanitairequenotrepaysaenvoyéelà-bas,ilterminesonarticleentenommant,jel’aidécoupéetjelejoinsdanscetteenveloppe.Toutlemondemedemandedetesnouvelles,cequinefacilitepastonabsencepourmoi.Qu’est-cequetumemanques!Lescoursontrepris,jechercheunlogementàproximitédelafaculté,j’aiposéunecandidaturepourunatelierd’artisteàretaperdansunpetitimmeubledetroisétagessurBroomeStreet.Lequartieraussiestenpiteuxétat,maislestudioestgrandetlesloyersicisontvraimentabordables,etpuistuimagines,vivreàManhattan!Quandtureviendras,nousseronsàquelquesblocsseulementduFilmForum,tesouviens-tu?C’estàpeinecroyable,danslavitrinedubarenface,ilyaunpetitdrapeauhona'urien,·ent’attendantici,jepasseraitouslesjoursdevant,c’estunsigne.Faisattentionàtoi.Tumemanques.
Philip
LeslettresdeSusanluiparvenaientaurythmed’uneparsemaine,ilyrépondaitlesoirmême.
llarrivaitquedeuxcorrespondancessecroisent,etcertainesréponsesluiarrivaientavantmêmequelesquestionssoientposées.Souslevingtièmeparallèle,lespopulationss’étaientarméesdecourage,etlepaystentaitdeseréorganiserdansdesconditionscatastrophiques.Susanetsescompagnonsavaientétabliunpremiercampderéfugiés.
Hss’étaientinstallésdanslavalléedeSula,entrelesmontagnesdeSanIdelfonsoetdeCabacerasdeNaco.Lemoisdejanvierpréludaitàunevastecampagnedevaccination.Àl’aided’unantiquecamionSusanparcouraitlesroutes,enprofitantpourdistribuerdesvivres,dessacsdesemencesetdesmédicaments.Quandellen’étaitpasauvolantduvieuxDodge,elleconsacraitsontempsàl’organisationducampementdebase.Lepremierbaraquementqu’ilsédifièrentfitofficededispensaire,lesuivantdebureauadministratif.
Dixmaisonsdeterreetdebriquesabritaientdéjàtrentefamilles.Àlafindumoisdefévrier,lepetithameaudeSusan,distribuésurtroisrues,secom-posaitdedeuxbâtiments,vingtetunemasures,etdeuxcentshabitantsdontlesdeuxtiersavaientdenouveauuntoitsurlatête.Lesautresdormaientsousdestentes.Surcequiétaitdéjàrede-venulaplaceprincipale,lesfondationsd’uneécolecommençaientàs’élever.Chaquematinaprèsavoiravaléunegalettedemaïs,elleseren-,daitaudépôt,unhangarenboisachevéàNoël,chargeaitsoncamionetpartaitfairesatournée.
Lorsquelemoteurtoussaitsouslestoursdemani-velledeJuan,toutelacabinetremblait,illuifallaitlâcherlevolant,tantlesvibrationsluidémangeaientlesmains,etattendrequelescylindresseréchauffentpourquelespistonsacceptentdemonterenrégime.
Juann’avaitpastoutàfaitdix-huitans.llétaitnéàPuertoCorteset`nesesouvenaitplusduvisagedesesparents.Aneufansildébardaitsurleport,àonzeansetdemiilhissaitlesfiletssurunbateaudepêche.Atreize,ilétaitarrivéseuldanslavallée,oùdésormaistoutlemondeleconnaissait.L’adolescentauxalluresd’hommeavaitrepérécellequ’ilappelaitla«SeðoraBlanca»dèsqu’elleétaitdescendueducardeSula.Illuiavaitaussitôtemboîtélepas.Susanl’avaitd’abordprispourunmendiant,maisilétaitbientropfierpourcela.Juanvivaitdetrocs,échangeantquelquesmenuesbesognescontreunpeudenourritureouunabrilessoirsdegrandespluies.Ilavaitainsiréparédestoitures,repeintdesclôtures,bouchonnédeschevaux,escortédestroupeaux,transportétoutessortesdesacssursesépaules,vidédesgranges.Qu’ils’agisse
demettreenrouteleDodgebleupâle,d’ychargerdescaisses,degrimperàl’arrièrepourl’aiderdanssestournées,JuanguettaitlamimiquedeSusanquisignifierait«J’aibesoind’uncoupdemain».Depuislemoisdenovembre,ellepréparaitchaquematindeuxgalettesdemaisqu’ellecomplétaitparfoisd’unebarredechocolat,qu’ilspartageaientavantdeprendrelaroute.Mêmeenétantoptimiste,laterrenedonneraitpasdelégumesavantunesaisonpleine,etlesroutescoupéesnepermettaientplusquelesproduitsfraiscirculentàtraverslepays.IlfallaitsecontenterdesvivresditsdesubsistancequeleshabitantsdesvillagesconsidéraientcommedesfestinsdeDieu.Surlescheminsd’unecampagnedévastéelaprésencedeJuanallongésouslabâcheàl’arrièrerassuraitSusan,maislesilencerégnaitsurleurrouteauxcroisementstoujoursendeuil.
8janvier1975,Philip,
Premièrejind’annéeloindetoi,loindecheznous,loindetout.Unmomentétrangeoùtoutsemélangedansmatête.·unsentimentdesolitudequim’envahit,parfoisallégéparlajoiedevivretantdechosessingulières.Cemomentdeminuitquenouspassionsensembledepuisquelquesannéesànousoffrirdescadeaux,jel’aivécuaumilieudegensdémunisdetout.Lesenfantsd’icisebattraientjustepourlesembal-lages,unsimpleboutdeficelleasonusage.Etpourtanttuauraisdûvoirceparfumdefêtequienvahissaitlesrues.Leshommestiraientenl’airdevieillescartouchespourcélébrerl’espoirquilesfaitsurvivre.Lesfemmesontdansédanslarue,entraînantleursgaminsdansdesrondesdéli-rantesdebonheur;etmoij’étaisabasourdie.Jemesouviensdecettenostalgiequinousenvahissaitàl’approchedelajindel’année,jemesouviensdecesheuresquej’aipasséesàessayerdeterefilermescafards,parcequetoutnetournaitpastrèsrondautourdemonnombril.Iciilssonttousendeuil,veufsouorphelins,etilss’accrochentàlavieavecunedignitéhalluci-nante.Dieuquecepeupleestbeaudanssadétresse.MoncadeaudeNoëlc’estJuanquimel’afait,etquelcadeau!C’estmapremièremaison,elleseratrèsbelle,jevaispouvoiremmé-
nagerdansquelquessemaines.Juanattendlafindumois,lespluiescesserontetilm’aditqu’ilpourraitalorspeindrelafaçade.Ilfautquejeteladécrive.Ilamontélessoubassementsavecdelaterrequ’ilmélangeàdelapailleetàdescailloux,ilaensuiteélevélesmuretsavecdesbriques.Aveclesgensduvillagequil’aident,ilestallérécupérerdesfenêtresdansdesdécombres,pourenplacerunedechaquecôtéd’unebelleportebleue.Lesoldel’uniquepièceestencoreenterre.Àgaucheilyauraunecheminéeadosséeàl’undesmursavecà
côtéunebassineenpierre,voilàpourlecoincuisine.Pourladouche,ilmettrauneciternesurlatoitureplate.Entirantsurunechaînej’auraidel’eaufroideoutièdeselonlemomentdelajournée.
Décritecommecelamasalledebainsneparaîtpasterribleetmamaisonspartiate,maisjesaisqu’elleserapleinedevie.Jeferaimonbureaudanslecoinsalon,c’estlapartieoùJuanveutposerleplancherdèsqu’ilauratrouvédequoilefabriquer:Uneéchellegrimpeàlamezzanine,j’ymettraimonmatelas.Bonassez,àtoidem’écrire,raconte-moicommenttuaspassélesfêtes,commentvatavie.Tumemanquestoujours.Ilpleutdesbaisersau-dessusdetonlit.
TaSusan
29janvier1975,Susan,
Jen’aipasreçutesvœux!Enfinpasencore.
J’espèrequeledessinquejetejoinsnesouffrirapastropduvoyage.Tudoistedemandercequereprésentecetteperspectived’unerueaupetitmatin,ehbienj’aiunegrandenouvelleàt’annoncer;l’atelierdansBroomeStreet,çayest,j’ysuis,etjet’écrisenregardantlaruedésertedeSoHoparmafenêtre,c’estlavuequejet’aidessinée.Tunepeuxpassavoiràquelpointcelamechanged’avoirquittéMontclair;commesij’avaisperdumesrepèresetenmêmetempsjesaisquecelameferabeaucoupdebien.
JemelèvetôtetjeparsprendremonpetitdéjeuneraucaféReggio,c’estunpetitdétour;maisj’aimetellementlalumièrematinaledecesruellesauxgrospavésirréguliers,lestrottoirsdéformésavecleursgrandesplaquesdefonteincrustéesdebillesdeverre,lesfaçadesdente-léesd’escaliersmétalliques,etpuistuadorescetendroit.Tusais,jecroisquejet’écriraisn’importequoipourquedetempsentempstupensesàmoi,pourquetumerépondesetmeparlesdetoi.Jen’imaginaispasquetumemanqueraistantSusan,jem’accrocheàmescoursetjemedistouslesjoursqueletempssanstoiesttroplong,quejedevraissauterdansunavionetvenirterejoindre,mêmesijesaiscommetumel’asditsouventquecen’estpasmavie.Maisloindetoijemedemandecequec’est.mavie.
Voilà,sicettelettrenefinitpasdansmapoubellec’estquelebourbonquejeviensdesiffleraurafaitsoneffet,quejemeseraiinterditdemereliredemainmatinoubienquej’auraidèscette
.nuitéténourrirlaboîteauxlettresplantéeàl’angledemarue.Quandjeparsdechezmoiàl’aube,jelaregardeducoindel’œilentraversantcommesic’étaitellequimedélivreraitunelettredetoiunpeuplustarddanslajournée,uncourrierquejetrouveraisauretourdelafac.J’aiparfoisl’impressionqu’ellemesouritetqu’ellemenargue,flegmatique.Ilfaitunfroiddeloup.
Jet’embrasse.
Philip
27février1975,Philip,
Unecourtelettre.Pardondenepast’écrireplussouvent,jesuisdébordéedeboulotencemomentet,quandjerentre,jen’aipluslaforced’écrire,àpeinecelled’atteindremonmatelaspourdormirquelquesheures.Févriers’achève,troissemainessanspluie,celarelèvedumiracle.
Lespremièrespoussièressuccèdentàlaboue.
Nousavonspuenfinnousmettrevraimentàl’ouvrageetj’ail’impressiondevoirnospremierseffortsrécompensés.·laviereprendledessus.
C’estlapremièrefoisquejesuisassiseàmonbureau,j’aiaccrochétondessinau-dessusdelacheminée,commecelanousavonslamêmevue.
JesuisbiencontentequetuaiesemménagédansManhattan.Commentvatavieàl’université,tudoisêtreentouréd’étudiantesquisuccombentàtescharmes?Profitemonvieux,maisnelesrendspastropmalheureuses.Tendresbaisers.
Susan
4avril1975,Susan,
Leslumièresdesfêtessesontéteintesdepuislongtempsetlespagesdefévriersontdéjàderrièrenous.Ilyadeuxsemaineslaneigeesttombée,paralysantlavilletroisjoursdurant,dansunepaniqueindescriptible.Plusaucunevoituren’arrivaitàcirculerlestaxiszigzaguaientcommedeslugessurlaCinquième,lespompiersn’ontpuarrêterunincendiedansTriBeCa,l’eauavaitgelé.Etpuisl’horreur;troisclochardssontmortsdefroiddansCentralPark,dontunefemmedetrenteans.Onl’aretrouvéeassise,geléesurunbanc.Onneparleplusque
decela,auxjournauxtélévisésdusoiretdumatin.Personnenecomprendpourquoilamunicipalitén’ouvrepasdesabrisquandlesgrandsfroidsarrivent.Commentadmettrequ’onmeureencoreainsidenosjoursdanslesruesdeNewYork,c’estlamen-table!Alorstoiaussi,tuasemménagédansunènouvellemaison?Trèsdrôletatiradesurlesfillesdelafac,alorsàmontour.·quiestceJuanquis’occupesibiendetoi?Jebossecommeundingue,lesexamenssontdansquelquesmois.Est-cequejetemanquetoujoursunpeu?Écris-moivite.
Philip
25avril1975,Philip,
J’aireçutalettre,j’auraisdûyrépondredepuisdeuxsemainesmaisjenetrouvejamaisletemps,déjàlafinavril,ilfaitbeau,ettropchaud,l’odeurestparfoisdifficileàsupporterNoussommespartispendantdixjoursavecJuan,nousavonstraversétoutelavalléedeSulaetnousavonsgrimpélesroutesdumontCabacerasdeNaco.Lebutdenotreexpéditionétaitd’atteindreleshameauxdanslesmontagnes.
L’approcheaétédifficile.Dodge,c’estainsiquenousavonsbaptisénotrecamion,nousalâchésdeuxfois,maisJuanadesdoigtsdemagicien.
J’ailedosfourbu,tunesaispascequec’estquechangerunerouesurunenginpareil.Lespaysansnousontd’abordprispourdessandinistes,quieuxnousprennentsouventpourdesmilitairesencivil.S’ilspouvaientsemettred’accord,celafaciliteraitnotrejob.
Aupremierbarrage,jet’avouequemoncœurbattaitlachamade.Jen’avaisjamaisvudefusils-mitrailleurssiprèsdemonvisage.Nousavonsnégociénotresaufconduitcontrequelquessacsdebléetdouzecouvertures.Lavoiequigrimpaitàflancderocheétaitàpeinepraticable.
Nousavonsmisdeuxjourspournouséleverde1000mètres.Difficiledetedécrirecequenousavonstrouvélà-haut.Despopulationsfaméliquesauxquellespersonnen’avaitencoreportéassistance.Juanadûnégocierâprementpourgagnerlaconfiancedeshommesquigardaientlecol...
Ilsfurentaccueillisaveclaplusgrandeméfiance.Leronronnementdeleurmoteurlesavaitprécédésetleshabitantsduhameaus’étaientmasséslelongducheminpoursuivrelalenteprogressionduDodgedontlaboîtedevitesses
craquaitàchaquetournant.Quandilavaitdûpresques’in1mobiliserpournégocierleviragequiannonçaitleboutdelaroutedéserte,deuxhommesavaientjaillidesaccotements,sautantsurlesmarchepiedsenpointantleursmachettesversl’intérieurdel’habitacle.Surprise,Susanavaitfaituneembardée,écrasélefreinetmanquédepeularavine.
Ivred’uneragequiétouffasapeur,elleétaitsortiedelacabine.Enouvrantbrutalementsaportière,elleavaitprojetéundeshommesàterre.
Leregardnoiretlesdeuxmainssurleshanches,ellel’avaitalorscopieusementinsulté.Lepaysans’étaitrelevéébahi,necomprenantpasuntraîtremotdecequelafemmeàlapeauclaireluihurlaitauvisage,maislaSeñoraBlancaétaitincon-testablementencolère.Juanétaitdescenduàsontour,bienpluscalme,etavaitexpliquélesraisonsdeleurprésence.Aprèsquelquesmomentsd’hésitation,l’undesdeuxfermiersavaitlevélebrasgaucheetunedizainedevillageoiss’étaientavancés.Legroupeainsiformésemitàdiscuterpendantd’interminablesminutesetlaconversations’envenima.SusanescaladaalorslecapotdesoncamionetordonnafroidementàJuand’actionnerleklaxon.Ilsouritets’exécuta.Petitàpetitlesvoixcouvertesparlatrompeautimbreérailléducamionseturent.Toutel’assembléeseretournaversSusan.Elles’adressadanssonmeilleurespagnolàceluiquisemblaitêtreleurchef.
-J’aidescouvertures,desvivresetdesmédicaments.Soitvousm’aidezadécharger,soitjelâchelefreinàmainetjerentrechezmoiàpied!
Unefemmetraversalafoulesilencieuseetvintseposterdevantlacalandre,ellesesigna.Susancherchaitàdescendredesonperchoirsanssebriserunecheville,lafemmeluitenditunemain,relayéeaussitôtparunhomme.Toisantlafoule,SusanrejoignitJuanàl’arrière.Lesmontagnardss’éca1tèrentlentementsursonpassage.Juansautasurleplateau,etensembleilssoulevèrentlabâche.Toutlevillagerestaitsilencieuxetimmobile,ellesortitunlotdecouverturesqu’ellejetaausol.Personnenebougea.
—Maisqu’est-cequ’ilsont,bordel!
—Seðora,ditJuan,cequevousapportezn’apasdeprixpourcesgens-là,ilsattendentcequevousleurendemanderezetilssaventqu’ilsn’ontrienàvousdonnerenéchange.
—Ehbiendis-leurquelaseulechosequejeleurdemandec’estdenousaiderà
décharger!
—C’estunpeupluscompliquéquecela.
—Etpourfairesimple,onfaitcomment?
—MettezvotrebrassardduPeaceCorps,ramassezunedescouverturesquevousvenezdejeterparterreetallezlamettresurlesépaulesdecellequiafaitlesignedecroixtoutàl’heure.
Endéposantleplaidsurledosdelafemme,ellelaregardaaufonddesyeuxetditenespagnol:«Jesuisvenuevousremettrecequel’onauraitdûvousapporterdepuislongtemps,pardon-nez-moid’arriversitard.»
Teresalapritdanssesbrasetl’embrassasurlesjoues.Dansunmouvementdeliesseleshommesseruèrentverslecamionetlevidèrentdesoncontenu.JuanetSusanfurentconviésàdîneravectouslesgensduvillage.Lanuitétaittombée,ungrandfeuavaitétéalluméetunrepasfrugalfutservi.
Aucoursdelasoiréeunpetitgarçons’étaitapprochédanssondos.Susansentitsaprésence,elleseretournaetluisouritmaisils’enfuitaussitôt.Ilréapparutunpeuplustard,serapprochantunpeuplus.Nouveauclind’œiletils’enfuitencore.Lemanègesereproduisitplusieursfois,jusqu’àcequ’ilsoittoutprèsd’el1e.Elleleregardaimmobilesansluiparler.Sousl’épaissecrassequimaculaitsonvisageelledistingualabeautédesesyeuxauxprunellesnoirdejais.
Elleluitenditlamain,lapaumetournéeversleciel.Lesyeuxdel’enfanthésitaiententrelevisageetlamainetsesdoigtsvinrenttimidementagripperl’indexdeSusan.Illuifitsignedesetaireetellesentitlatractiondupetitbrasquivoulaitl’entraîner.Elleselevaetselaissaguiderautraversdespassagesétroitsquiséparaientlesmaisonslesunesdesautres.Ils’arrêtaderrièreuneIpalissadeetd’undoigtqu’ilposasursaboucheluiintimadenepasfairedebruit,desemettreàgenouxpourêtreàsahauteur.Ildésignauntroudanslescanissesoùilplaquasonœilpourluimontrerl’exemple.Dèsqu’ilrecula,elles’avançapourvoircequiavaitpupoussercepetitbonhommeàréunirtantdeforcespouraffrontersapeuretàlaconduirejusqu’ici.
…J’aidécouvertunepetitefilledecinqansentraindemourirtellementsajambeétaitgangre-née.Quandunepartiedesonvillagefutemportéeparun
fleuvedeboue,alorsqu’ildérivaitaccrochéàuntroncd’arbre,unhommecherchantdésespérémentsafillequiavaitdisparuavusonpetitbrasémergerdesflots.Réussissantàl’arracheràlamort,ilaserrélecorpsdel’enfantcontrelui.Ilsonttousdeuxdévalédeskilomètresdanslenoir;luttantpourgarderlatêteàl’airlibredanslevacarmeassourdissantdestourbillonsquilesentraînaientsansrelâche,jusqu’auboutdesesforces,jusqu’àenperdreconscience.
Auleverdujour;quandils’estéveillé,elleétaitàcôtédelui.Ilsétaientblessésmaisvivants,àundétailprès:cen’étaitpassafillequ’ilavaitsauvée.Iln’ajamaisretrouvélecorpsdesonpropreenfant.
Autermed’unenuitdepalabresilaacceptédenouslaconfier;jen’étaispascertainequ’ellesurvivraitautrajetmaislà-hautilneluirestaitquequelquesjoursàvivre.Jeluiaipromisquejereviendraisavecelledansunmoisoudeux,aveclecamionpleindevivres,alorsilaconsentiausacrqîce,pourlesautresjepense.Etmêmesimacauseétaitjustejemesuissentiesisaledanssonregard.JesuisderetouràSanPedro,lapetiteesttoujoursentrelavieetlamort,moijesuisvidée.PourtagouverneJuanestmonassistant,qu’est-cequec’estquecesous-entenduàlacon!JenesuispasencampdevacancesauCanada!!!Jet’embrassequandmême.
Susan
P-S..·Puisquenousnoussommesjurédetoujoursnousdirelavérité,ilfautquejet’avouequelquechose.·NewYorkettoi,vousmefaiteschieravecvotrehistoiredeclodos!
Lalettrequ’ellereçutdePhiliparrivabienaprès;ill’avaitpourtantécriteavantderecevoirlasienne.
10mai1975,Susan,
Moiaussij’aitardéàterépondre,j’aitravaillécommeundingue,jeviensdepassermespartiels.Lavillereprendsescouleursdemaietlevertluivabien.DimanchejesuisalléavecdesamismarcherdansCentralPark.Lespremièresétreintessurlespelousesannoncentenfinl’installationduprintemps.Jemontesurletoitdel’immeubleetjedessineenregardantlequartierquis’étendàmespieds.J’aimeraisquetusoislà.J’aidécrochéunstagecetétédansuneagencedepublicité.Parle-moidetesjournées,oùes-tu?
Écris-moivite,quandjerestelongtempssansnouvellesjemefaisdusouci.
Àtrèsvite,jet’aime.
Philip
Aufonddelavalléeellevitlespremièreslumièresdel’aubepercerl’obscuritédelanuit.
Bientôt,lesoleilfitbrillerlapiste.Elles’étendaitcommeunlongtrait,traversantlesimmensespacagesencorehumidesderosée.Quelquesoiseauxcommençaientàvoleterdanslecielpâle.
Elles’étira,lebasdesondosluifaisaitmaletellesoupira.Susandescenditl’échelleetmarchapiedsnusàmêmelaterreversl’évier.Elleréchauffasesmainsau-dessusdesquelquesbraisesquirougeoyaientencoredanslacheminée.Ellesaisituneboîteenboissurl’étagèrequeJuanavaitaccrochéeaumur,etversaunedosedecafédanslacafetièreenmétalémaillé;ellel’emplitd’eauetl’installaenéquilibreprécairesurlesbarrestorduesdelagrilleposéeaurasdescendres.
Pendantquelebreuvagechauffait,ellesebrossalesdentsetconsidérasonvisagedanslepetitmorceaudemiroirsommairementsuspenduàsonclou.
Ellegrimaçaencontemplantsonrefletetpassasamaindanssescheveuxébouriffés.Elleétirasontee-shirt,découvrantsonépaulepourexaminerlamorsured’unearaignée.«Quellesaloperie!»Elleremontaaussitôtsurlamezzanineetàquatrepattesentrepritderetournerénergiquementsacouchepourliquiderl’agresseur.Lesifflementdel’eaubouillantelafitrenonceretredescendre.Elleentouralapoignéeavecunchiffon,versaleliquidenoirdansunetasse,saisitunebananesurlatableetallaprendresonpetitdéjeunerdehors.Assisesurleperron,elleportalatasseàseslèvresetsonregardaussiloinquel’horizonleluipermettait.
Susancaressasonmolletetfutparcourued’unlégerfrisson.Sautantdurebordelleserenditàsonbureauetsaisitunstylobille.
Philip,
J’espèrequecepetitmotteparviendrarapidement,j’aiunserviceàte
demander:peux-tum’envoyerdelacrèmepourlecorpsetmonshampooing?l
Jecomptesurtoi,jeterembourseraiquandjepasseraitevoir:Baisers.
Susan
Lajournéedusamedis’achevait,lesruesétaientpleines,ils’installaàlaterrassed’uncafépourparfaireuneesquisse.Ilcommandauncaféfiltre,l’espresson’avaitpasencorefranchil’Atlantique.Ilsuivitduregardunejeunefemmeblondequitraversaitlarueendirectiondesciné-
mas.Ileutsoudainenvied’allervoirunfilm,réglasaconsommationetseleva.llressortitdelasalledeuxheuresplustard.Lemoisdejuinoffraitàlavillesesplusbeauxcouchersdesoleil.
Aucarrefour,fidèleàl’habitudequ’ilavaitprisecesderniersmois,ilsalualaboîteauxlettres,hésitaàrejoindredesamisquidînaientdansunbistrotdeMercerStreetetpréférarentrerchezlui.
Ilintroduisitlacléplatedanslaserrure,cherchalaseulepositionquipermettaitd’actionnerlepêneetrepoussalalourdeporteenboisdesonimmeuble.Dèsqu’ileutbasculél’interrupteur,l’étroitcouloirquimenaitàl’escaliers’éclairad’unjauneblafard.Uneenveloppebleuesortaitdelafentedesaboîteauxlettres.Ils’enemparaetgrimpalesmarchesentoutehâte.Lafeuilleétaitdéjàdépliéelorsqu’ilsejetasursoncanapé.
Philip,
Sicesmotsteparviennentdansunequinzainedejoursnousseronsalorsàlafindumoisd’aoûtetnousn’auronsplusqu’unanàpatienteravantdenousretrouver;enfinjeveuxdirequelamoitiéducheminserafaite.Jen’aipaseuletempsdeteracontermaisjevaispeut-êtreprendredugalon,onparled’établirunnouveaucampementdanslamontagneetlarumeurcirculequej’enseraipeut-êtrelaresponsable.Mercipourtoncolis,tusaismêmesimeslettressefontplusrarestumemanques,tuasdûvieillirdepuistoutcetemps!Donne-moidelesnouvelles.
Susan
10septembre1975,Susan,
Jenepourraiplusjamaisregarderinnocemmentlepetitbandeau«Unanplustard...»quiapparaîtparfoissurlesécransdecinéma.Jen’avaisjamaisprêtéattentionàl’émotiondiscrète,cachéederrièrelestroispetitspointsqueseulscom-prennentceuxquisaventcombienl’attentepeutengendrerdesolitude.Qu’ellessontlonguescesminutesquiserésumententredeuxguillemets!
L’étés’achève,monstageaussi,ilsm’ontoffertdem’engagerdèsquej’auraismondiplôme.Jenemeseraipasbaignéuneseulefois,j’aifaitlaconneried’allervoirunfilmsurungrandrequinblancquisèmelaterreursurnosplages,c’estdumêmeréalisateurqueDuel,qu’est-cequenousavionsaimécefilmtoietmoi,tesouviens-tuauFilmForum?Sij’avaissucejour-làensortantdelasallequequelquesannéesplustardjevivraisent’attendantdanslaruemêmedecebaroùnousétionsallés!Sij’avaisimaginéuninstantt’écrireà«l’autreboutdumonde».Aucoursd’unescèneeffrayante,unejeunefemmeassiseàcôtédemoiagénéreusementlacérédesesonglesmonbrasposésurl’accoudoir:C’étaitassezdrôle,elles’estconfondueenexcusespendanttoutlerestedelaprojection.Jen’aijamaisentenduautantde:
«Pardon»etde:«Jesuisdésolée»enuneheure.
Tunem’auraispasreconnu,moiquipeuxmettresixmoispourengagerlaconversationavecunejîllequimesouritdansunrestaurant,j’airéussiàluidire:i«Sivouscontinuezàparlercomme
·ça,ilsvontnousmettredehors,poursuivonstoutàl’heureautourd’unverre.»Elles’esttuejusqu’àlafindelaséanceetmoibiensûrjen’aiplusrienvudufilm.C’étaitstupidepuisquej’étaiscertainqu’elles’éclipseraitàladernièreimage.
Quandlalumièreestrevenue,ellem’asuividansl’alléeetjel’aientenduederrièremoimedemander.·«Oùva-t-ondîner?»NoussommesalléschezFanelli’s,elles’appelleMaryetelleestétudianteenjournalisme.Ilpleutdestrombesd’eaucettenuit,jevaisallermecoucher;c’estmieux,jeteraconteraisn’importequoipourterendrejalouse.Donne-moidetesnouvelles.
Philip
Unjourdenovembre1975,jenesaisplusbienLequel
MonPhilip,
Quelquessemainesdepuismadernièrelettre,maisletempsicines’écoulepasdelamêmefaçon.Tesouviens-tudelapetitefilledontjeteparlaisdansunedemesprécédenteslettres?Jel’aireconduiteauprèsdesonnouveaupapa.Sajamben’apaspuêtresauvée,j’appréhendaislaréactionqu’ilauraitenlaretrouvantainsi.NoussommesalléslachercheràPuertoCortes,Juanm’avaitaccompagnée.Àl’arrièredeDodgeilavaitdisposédessacsdefarinepourluifaireunesortedematelas.Enarrivantàl’hôpitalj’aivucetteenfantquiattendaitauboutducouloirallongéesurunecivière.Jemeforçaisàmeconcentrersursonvisageetànepasregarderlazoneamputée.Pourquoiprivilégiercequin’existeplusaudétrimentdetoutcequiestlà?
Pourquoidonnerplusd’importanceàcequinevapasaulieud’aimertoutcequiva?
Jenecessaisdemedemandercommentellevivraitavecsonhandicap.Juanacomprismonsilenceet,avantquejem’adresseàelle,ilamurmurédansmonoreille.·«Neluimontrepastapeine,tudevraisteréjouir;sadifférencecen’estpassajambecoupée,c’estsonhistoire,sasurvie.»
C’estluiquiaraison.Nousl’avonsinstalléesurlesballots,etnousavonsprislaroutedesmontagnes.Ilaveillésurellependanttoutletrajet,ilessayaitdeladistraireet,jecroisaussi,demedécrisperPouratteindresesfinsiln’arrê-
taitpasdesemoquerdemoi.Ilmesingeaitauvolantdecevéhiculebientroplourdetquisemblevouloirmeprouveràchaquekilomètrequ’ilestpluscostaudquemoi,commesisessepttonnesneluisuffisaientpas!Juansemettaitenpositionsemi-assise,brastendusversl’avantetilenchaînaitlesgrimaces,parodiantleseffortsquejedoisfaireàchaqueviragepourfairetournerladirection,agrémentantsesimitationsdecommentairesquemonespagnolnemepermetpasd’apprécieràleurjustevaleur:C’estautermedesixheuresderoutequecelas’estproduit.Jevenaisdecalerenrétrogradant,j’aijuréetdonnéducoupdepoingsurlevolant,monsalecaractèren’apasdisparu,tusais.PourJuanc’étaitpainbénit,ilaaussitôtenchaînéunebordéedejurons,faisantminedetapersurunecaissesupposéereprésentermonvolantettoutàcouplagamines’estmiseàsourire.
Cefutd’abordlesonclairdedeuxéclatsderire,uncourtmomentdepudeur;puisunautrejaillitdesagorge,ettoutàcoupl’irrésistibleinstant:lecamions’estemplidesesexclamations.
Jen’imaginaispasl’importancequepeutsoudainprendredansunevielesimplerired’unenfant.
Danslerétroviseurjelaregardaischerchersonsouffle.LefourireavaitaussiconquisJuan.Jecroisquej’aisanglotéplusencorequelejouroùtumeserraisdanstesbrassurlatombedemesparents,saufquecejour-làjepleuraisàl’intérieur:Ilyavaittoutàcouptantdevie,tantd’espoir;j’aitournélatêtepourlesregarder;aumilieudeleurséclatsderirej’aidistinguélesourirequeJuanm’adressait.Lesbarrièresdelalanguesesontlevées...Aufait,toiquilepratiquespresquecouramment,raconte-moi,en
espagnoldepréférence,lafindetondîneraprèslecinéma,çam’aideraàmeperfectionner…
Ilavaitreconnulecamiondèsqu’ils’étaitaccrochéauxpremiersviragesenbasdanslavallée.Ilavaitalorsrenoncéàtravailler,s’étaitassissurunepierreetnel’avaitplusquittéduregardpendantlescinqheuresdesalenteascension.
Rolandoattendaitdepuistreizelonguessemaines.
Iln’avaitcessédesedemandersilapetitefilleétaitenvie,sil’oiseauquivolaithautdanslecielprésageaitqu’ellen’avaitpassurvécu,ouaucontrairequ’ilfallaitespérer.Etpluslesjourspassaient,plusiltransformaitleschoseslesplussimplesdesavieensignes,seprêtantaujeuincontrôlabledesaugurespessimistesouoptimistesselon,leshumeursdumoment.
AchaquetournantSusanfaisaitretentirpartroisfoisleklaxonautimbreenroué.PourRolando,c’étaitunbonprésage,unsonlongauraitannoncélepire,maistroiscourts,c’étaitpeut-êtreunebonnenouvelle.D’unmouvementsecdubrasilütriperlepaquetmarrondePala-dinesau-dehorsdesamanche.EllesétaientbeaucouppluschèresquelesDoradosqu’ilfumaittoutaulongdelajournée.Decepaquet,iln’enprenaitd’ordinairequ’uneseuleparjour,aprèssondîner.Ilportalacigaretteàseslèvresetcraquauneallumette.Uneboufféeprofonde,etilemplitsespoumonsdel’airhumidequisentaitbonlaterreetleparfumdespins.Leboutincandescentrougitaugrésillementdutabac.Cetaprès-midilepaquetentierypasserait.Ilfaudraitêtrepatient,ilsfranchiraientlecolàlatombéedujour.
Touslescampesinosétaientvenussemasserlelongdesbas-côtésàl’entréeduhameau.Cettefois,personnen’osaescaladerlesmarchepieds.
Susanralentitetlapopulationseregroupaautourduvéhicule.Ellecoupalemoteuretdescendit,tournalatêtedegaucheàdroite,soutenantfièrementchacundeleursregards.Juansetenaitderrièreelleetfaisaitroulerlaterresoussonpied,cherchantàsedonnerunecontenance.Rolandoluifaisaitface.Iljetasonmégot.
SusaninspiraàfondetentrepritdefaireletourduDodge.Lafoulelasuivitdesyeux.Rolandos’approcha,riensursonvisagenetrahissaitsonémotion.D’ungesteénergiqueellesoulevalabâche,etJuanl’aidaaussitôtàabaisserlehayon,découvrantlapetitefillequ’elleramenaitauvillage.L’enfantn’avaitplusqu’uneseulejambe,maiselleouvritengranddeuxbrasàceluiquiluiavaitsauvélavie.Rolandogrimpasurleplateauarrièreetsoulevalapetitefille.Ilmurmuraquelquesmotsàsonoreillequilafirentsourire.
Quandilredescendit,illaposaàterre,s’age-nouillantàlahauteurdesonépaulepourlasoutenir.llyeutquelquessecondesdesilenceettousleshommeslancèrentleurchapeauenl’airenpoussantuncriquis’envolaversleshauteurs.
Susanbaissapudiquementlatêtepourqueper-sormenelaregardeencetinstantoùellesesentaitparticulièrementfragile.Juanlasaisitparlepoignet.«Laisse-moi»,dit-elle.Ilresserrasonétreinte:«Mercipoureux.>>Rolandoavaitconfiél’enfantàunefemmeets’étaitapprochéd’elle.Samainmontaverssonvisage,illuirelevalementonethélaJuanavecautorité:
—Commentl’appelle-t-on?
Juanscrutal’hommeàl’imposantestatureetattenditquelquesinstantsavantderépondre:
—Enbasdanslavallée,onl’appellelaSeñoraBlanca.
Rolandos’avançaversluid’unpasvolontaire;ilposaseslourdesmainssursesépaules.Lessillonsprofondsgravésauxcontoursdesesyeuxseplissèrent,sabouches’ouvritgénéreusement,dansunimmensesourirepartiellementédenté.
—DonaBlanca!s’exclama-t-il.C’estainsiqueRolandoAlvarezl’appellera.
LepaysanentraînaJuansurlasentedepierresquimenaitauvillage,cesoirilsboiraientduguajo.
Lespremiersjoursdumoisdejanvier1976
succédèrentàunsecondréveillonvécul’unsansl’autre.Susanavaitpassélesfêtesàtravaillersansrelâche.Philip,quisesentaitplusseulquejamais,luiécrivitcinqlettresentreThanksgivingetlanuitdunouvelan,iln’enp0St&aucune.
Danslanuitdu4février,uneffroyabletremblementsecouaitlaterreduGuatemala,tuantvingt-cinqmillepersonnes.Susanfittoutsonpossiblepourpartiryportersecours,maislesrouesédentéesdesmécanismesadministratifsrefusèrentdetournerdanslebonsens,etelledutserésigner.Le24mars,enArgentine,lerégimepéro-nisteétaitabattu,legénéralJorgeRafaëlVidelavenaitdefairearrêterIsabelPerôn;unautreespoirs’éteignaitdanscettepartiedumonde.AHollywood,unOscartombaitd’unniddecou-cousurlesépaulesdeJackNicholson.Le4juilletl’Amériqueenliessefêtaitsesdeuxcentsansd’i11dépendance.Quelquesjoursplustard,àdescentainesdemilliersdekilomètres,unVikingseposaitsurMarsetenvoyaitlespremièresimagesdelaplanèterougequelaterredécou-vrait.Le28juillet,unautreséismegrimpaitau-delàduhuitièmebarreaudel’échelledeRichter.A3h45précises,lavillechinoisedeTang-shanétaitrayéeduglobe,pourtantunmillionsixcentmillepersonnesyvivaient.Cettenuit-là,quarantemillemineursétaientensevelisaufondd’unemineausuddePékin.Danslesdécombresdelamégapole,sixmillionsd’habitantsdésormaissansabricampaientsousdespluiesdiluviennes.LaCl1ineallaitporterledeuildeseptcentcinquantemilleêtreshumains.Demain,l’aviondeSusanseposeraitàNewark.
Ilavaitquittél’agenceplustôt.Encheminils’étaitarrêtéunepremièrefois,pourchoisirdesrosesrougeset`deslysblancs,lesfleurspréfé-
réesdeSusan.Al’épicerieaucoindelarueilavaitfaitunesecondehalte.Ilavaitachetéunenappeentissu,dequoipréparerunbondîner,sixpetitesbouteillesdeCoca-Cola,parcequ’ellen’aimaitpaslesgrandes,etpleindesachetsdefriandises,surtoutceuxquicontenaientlesbon-bonsacidulésàlafraisequ’elledévoraittoujoursavecgourmandise.Lesbraschargésilavaitgravilesmarchesdel’escalier.Ilavaitpoussésonbureauaumilieudulivingetilavaitdressélatable,vérifiantmaintesfoisquelesassiettesétaientbienenfacel’unedel’autre,lescouvertsdisposéssymétriquementetlesverrescorrecte-mentalignés.Ilavaitvidélessacsdefriandisesdansunbolàpetitdéjeunerqu’ilavaitposésurlereborddelafenêtre.Ilavaitconsacrél’heuresuivanteàcouperles
tigesdesfleursetàaccommoderlesdeuxbouquets.Celuidesrosesrougestrouvasaplacedanslachambre,surlatabledenuitdedroite.Puisilavaitchangélesdrapsdulit.Ilavaitajoutéunsecondverreàdentssurl’étagèredelaminusculesalledebains,dontilavaitrécurésoigneusementlarobinetterie
—lavaboetdouche.Lanuitétaitbienavancéequandilavaitfaitplusieursfoisletourdeslieux
«pourtoutvérifier>>etcommetoutluiparaissaitunpeutroppropre,ilétudiaitconsciencieu-sementlafaçonderedisposerlesobjetspourdonnerplusdevieaulieu.Aprèsavoirgrignotéunpaquetdechipsau-dessusdelacorbeilleàpapier,ilavaitfaitsatoiletteàmêmel’évierdelacuisineets’étaitallongésurlecanapé.Lesommeilnevoulaitpasvenir,ilseréveillatouteslesheures.Auleverdujourils’habillaetpartitprendrelebusquil’amèneraitàl’aéroportdeNewark.
Ilétait9heurescematin-là,l’aviondeMiamiseposeraitdansdeuxheures.Avecl’espoirqu’elleaitchoisicepremiervol,ilétaitarrivétôt,avait«réservé»satableeninclinantledossierdelachaiseets’étaitinstalléaucomptoirpourluttercontresonimpatienceententantd’engagerunsemblantdeconversationaveclebarman.lln’étaitpasdeceshommesenlivréenoireoublanchequi,danslesgrandshôtels,ontpourhabitudederecueillirlesconfidencesdeleursclients,etneprêtaqu’uneoreilledistraireauxproposdePhilip.Entre10etllheures,ilavaithésitécentfoisàallerl’attendreàlaportemaislerendez-vousqu’elleluiavaitfixéétaitici,àcettetable.CedétailressemblaitbienàSusan,commeuneillustrationparfaitedesescontradic-tions;elleabhorraitlessituationsemphatiquesmaisexaltaitlessymboles.QuandleSuperConti-nentaldelaEasternAirlinessurvolaleterrain,lecœurdePhilipsemitàbattreplusviteetsabouches’assécha.Maisdèsquel’avionvints’immobiliser,ilsutqu’ellen’étaitpasdanscevol.Accoléàlavitre,ilpouvaitvoirlacarlingueseviderdesespassagers,illesregardasuivreausollalignejaunequilesguidaitjusqu’auterminal.Ellearriveraitsûrementparlevoldelafind’après-midi,«c’étaitbienpluslogique».Alorspoursedistraired’unelongueattenteilcommençaàdessiner.Uneheurepassa;aprèsavoircroquésurdesgrandesfeuillesàrayureslesseptclientsquiétaiententréspuisressortis,ilrefermasoncahieràspiraleets’approchaducomptoirpourquestionnerlebarman:
`—Jevaispeut-êtrevousparaîtreétrangemaisj’attendaisquelqu’unquidevaitdécollercematindeMiami,leprochainvoln’arrivantqu’à19heurescelamelaisseencoresixbonnesheuresàtueretjecroisquejen’aiplusdecartouches.
L’hommeleregarda,interrogatif,ilcontinuaitinlassablementdeséchersavaisselleetdelaremettreenplacesurl’étagèrederrièrelui.Philiprepritlecoursdesonmonologue.
—C’estlongparfoisuneheure!Ilyadesjournéesoùletempspassesivitequel’onapeineàtoutfaire,etd’autrescommecelle-cioùl’onregardesamontresanscesse,àcroirequ’el1es’estarrêtée.Est-cequejepourraisvousaideràessuyervotrevaisselleoujenesaispas,moi,àprendrelescommandesdevosclients,justepourpasserletemps?Jetourneenrondlà!
Lebarmanvenaitderemettreenplaceledernierverrepropre.Iljetaunregardcirculaireàlasalledéserteetd’untonnonchalantluidemandacequ’ildésiraitconsommertoutenluifaisantglisserunbest-sellerqu’ilavaitextraitdudessousdesoncomptoir.Philipendécouvritletitre:Willyoupleasebequiet...please!Ilremercialegarçonavantd’allerreprendresaplace.Àl’heuredudéjeunerlecaféétaitplein,ilseforçaàcommanderunplat,pluspoursatisfairelebarmanquesonestomacquineluiréclamaitrien.Ilgrignotaunclubsandwich,toutenpoursuivantsalecturedurecueildenouvellesdeRaymondCarver.À
14heures,alorsquelaserveusequivenaitdeprendresonserviceremplissaitsatassed’unénièmecafé,ilcommandaunepartdegâteauauchocolat,qu’ilnetouchapas,ilenétaittoujoursàlapremièrehistoire.A15heuresilremarquaqu’ilrelisaitlamêmepagedepuisdixminutes,à15h30lamêmeligne;ilrefermal’ouvrageetsoupira.
DansleBoeingquidécollaitdeMiamipourrejoindreNewark,Susanlesyeuxcloscomptaitdanssatêteleslampesorangesuspenduesau-dessusdubar,seremémoraitleparquetauxlattesvernies,laporteavecsonhublotbienplusgrosqueceluicontrelequelelles’assoupit.
Vers16heures,revenusuruntabouretdubar,ilessuyaitdesverresenécoutantlebarmanquiavaitremplacéceluidumatinluiconterquelquesépisodesdesavietumultueuse.Philip,envoûtéparsonaccentespagnol,l’avaitinterrogéàplusieursreprisessursesorigines,l’hommedevaitsanscesseluirappelerqu’ilvenaitduMexiqueetqu’iln’étaitjamaisalléauHonduras.A17heureslelieuseremplitànouveau,ilregagnasaplace.Touteslestablesétaientoccupéesquandlavieilledameaudosvoûtéentrasansquepersonneneluiprêteattention.Ilmitsoncahierdevantsesyeuxpournepascroisersonregard,quelquesinstantsseulement,letempsd’éprouveruncertainmalaisecoupable.Aprèsavoir
éparpillétoutessesaffaires,ilinclinaunenouvellefoissondossier,selevaetallalachercheraucomptoiroùellesetenaitpéniblementdebout.Lavieilledameleremerciasincèrementetlesuivitpourlentements’asseoirsurlachaisequ’illuioffrait.
Tropnerveuxpoursecontenir,Philip,aprèsavoirinsistépourqu’el1egardebienlaplace,allachercherlui-mêmelaconsommationaucomptoir.
Danslequartd’heuresuivant,elleessayad’entameruneconversationcourtoise,àlasecondetentativeill’invitapolimentmaisfermementàavalersaboisson.Trenteinterminablesminutesfinirentpars’écouler,quandelleselevaenfin!Ellelesaluaetillaregardaentreprendresalentemarcheverslasortie.
Legrondementsourddesmoteursau-dessusdeluil’arrachasoudainementàsespensées.Ilbaissapresquelatête,quandle727survolaletoitendépassantl’aérodr0me.Lecommandantdebordinclinal’appareilsurladroite,poursuivantsontourd’approche,parallèleàlapiste.Auloinlebimoteursepenchaànouveaupourseplacercettefoisperpendiculairementauterrain,presqueaussitôtilviraenfinale.Leslourdesrouesjaillirentsouslesmoteurs,lesfeuxavantencastrésdanslesailessemirentàscintiller.Quelquesinstantsplustardlegrosnezronddel’avionbasculaenarrière,laroulettedequeuevenaitdetoucherlesol.Lespalesdeshélicesdevinrentprogressivementvisibles.Àlahauteurdel’aérogarele727
pivota,avançantverssonairedestationnementsituéeaupieddubar.L’aviondeSusanvenaitdeseposer.Philipfitunsigneauserveurpourqu’ilviennenettoyerlatable,remitsalière,poi-vrieretsucrierenbonneplace,bienalignésdansl’axe.Quandlespremierspassagersdescendirentparl’échelleileutpeurquesoninstinctluiaitfaitdéfaut.
Elleportaitunechemised’hommedontlespansretombaientsursonjeandélavé.Elleavaitmaigrimaisellesemblaitenforme,sespommettesbiensaillantespartirentserehausserdequelquescentimètresquandellel’aperçutàl’étage,del’autrecôtédelavitre.Iliituneffortsurhumainpourrespectersavolontéetresteràtable.Dèsqu’elleentradansleterminal,dispa-raissantpouruntempsdesonchampdevision,ilseretournaetcommandadeuxboulesdeglaceàlavanillerecouvertesdechocolatchaudsaupoudréd’amandeseffilées,letoutcopieusementarrosédecaramelliquide.
Quelquesinstantsplustard,ellecollasonvisagecontrel’oculusenverreetluifitunegrimace.Ils’étaitlevédèsqu’elleétaitapparueàlaportedubar.Elleavaitsourienconstatantqu’ilavaitprisplaceàlamêmetable.Dansunevieoùellen’avaitplusbeaucoupderepères,cepetitcoind’intimitéaucreuxdecetaéroportanonymeavaitprisdel’importance.Ellesel’étaitavouéendébarquantdupetitaviondelapostequil’avaitconduitedePuertoCortesàTegucigalpa.
Quandelleavaitpoussélebattant,ils’étaitforcéànepasseprécipiterverselle,elleauraitdétestéça;maintenant,ellefaisaitexprèsdemarcherlentement.Alatroisièmerangéedetablesellelaissatombersongrossac,semitàcouriretplongeaenfindanssesbras.Lefrontposésursonépaule,ellehumaleparfumdesanuque.Ilpritsatêtedanssesdeuxmainspourcroisersonregard.Ilsrestèrentsilencieux.Leserveurtous-sotaderrièreeux,ironiqueildemandaàPhilip:
«Vousnevouliezpasquejerajouteunenoisettedechantillysurledessusparhasard?»
Ilsfinirentpars’asseoir,ellecontemplalacoupeglacée,plongeasonindexdedansetsuçalecaramelquil’enrobait.
—Tum’asrudementmanqué!dit-il.
—Pastoi!répondit-elle,sarcastique.Commentvas-tu?
—Ons’enfout,laisse-moiteregarder.
Elleavaitchangé,imperceptiblementpeut-êtreauxyeuxdesautres,maispasàceuxdePhilip.
Sesjouess’étaientcreuséesetsonsouriretrahissaitunedétressequ’iIressentaitsanspouvoirladécrypter.Commesichaquetragédiedontelleavaitétéletémoins’étaitincrustéedanssachair,dessinantlescontoursd’uneblessuredébordanted’humanitéetdedésarroi.
—Pourquoimeregardes-tucommeça,Philip?
-—Parcequetum’impressionnes.
L’éclatderiredeSusanenvahittoutlebar,deuxclientsattablésseretournèrent.Ellemitsamaindevantsabouche.
—Ooops,pardon!
—Net’excusesurtoutpas,tuestellementjoliequandturis,çat’estarrivédetempsentempslà-bas?
—Tusais,leplusincroyablec’estquelà-basçatesembleêtreleboutdumondeetc’esttoutàcôté.Maisparle-moidetoi,deNewYork.
IlétaitheureuxdevivreàManhattan.Ilvenaitdedécrocherunpremiertravailpouruneagencedepubquiluiavaitcommandéunstory—board.
Sesdessinsavaientpluetilplanchaitdéjàsurunautreprojet.Celaneluirapportaitpasbeaucoupd’argentmaisc’étaitduconcret.Quandelleluidemandas’ilétaitcontentdesavie,ilréponditd’unhaussementd’épaules.Ilvoulutsavoirsielleétaitsatisfaitedesonexpérience,sielleavaittrouvécequ’ellecherchait.Elleesquivalaquestionetcontinuadel’interroger.Ellevoulaitqu’illuidonnedesnouvellesdesesparents.IlspensaientvendrelamaisondeMontclairets’installersurlacôteouest.Philipnelesavaitpresquepasvusdel’année,saufàThanksgiving.Retournerdormirdanssachambreluiavaitprocuréunesensationdésagréable,ilsesentaits’éloignerd’euxetpourlapremièrefoislesvoyaitvieillir,commesiladistanceavaitrompulefildutemps,etdécoupélavieensuccessiond’imagesoùlesvisagessetransformentd’uneépreuveàl’autre,surunpapierdevenumordoré.Ilbrisalesilence.
—Quandonvitaucôtédesgensonneserendpasvraimentcomptequ’ilschangent,etc’estcommecelaqu’onfinitparlesperdre.
--C’estcequejet’aitoujoursditmonvieux,c’estpérilleuxdevivreàdeux,dit-elle.Tumetrouvesgrossie?
—Non,bienaucontraire,pourquoi?
—Àcausedecequetuviensdedire.Tutrouvesquej’aichangé?
—Tuasl’aircrevéeSusan,c’esttout.
—Donc,j’aichangé!
—Depuisquandtutesouciesdetonapparence?
-—Maischaquefoisquejetevois.V
Ellesuivaitduregardleseffilochesd’amandess’engluantdanslechocolatquisedéposaitaufonddelacoupeglacée.
—J’avaisenvied’unplatchaud!
—Qu’est-cequetuas,Susan?
—J’aidûoublierdeprendremespilulesàfourirecematin!
Ellel’avaitagacé.Elleregrettaitdéjàsonmouvementd’humeur,maiselleavaitcruqueleurcomplicitél’autorisaitàseconduirecommebonluisemblait.
—Tupourraisfaireunpetiteffortaumoins!
—Dequoituparles?
—Demelaissercroirequetuesheureusedemevoir.
Ellepassaundoigtsursajoue.
—Maisgrossepommeévidemmentquejesuisheureuse,celan’arienàvoiravectoi!
—Avecquoialors?
—C’estdifficilederevenirdansmonpays.
Toutmeparaîttellementloindelaviequejemène.Icitoutexiste,iciriennemanque,là-bastoutfaitdéfaut.
—Lajambecasséedetavoisinen’enlèverienàladouleurdetachevillefoulée.Situn’arrivesplusàrelativiserleschosesessaied’êtreunpeupluségoïste,celaferadetoiunemeilleurepersonne.
—Waouw,tudeviensphilosophemonvieux.
Philipselevabrusquementetremontal’alléejusqu’àlaporte.Ilsortitdanslacoursiveetrentraaussitôt,revenantd’unpasrapide.Ilsepenchaetl’embrassadanslecou.
—Bonjour,çamefaittellementplaisirdetevoir!
—Jepeuxsavoiràquoitujoues?
—Jenejouepasjustement!Jet’attendsdepuisdeuxans,jemesuisfaitdelacorneaupouceàforcedet’écrirepuisquec’étaitleseulmoyendepartagerlestrictminimumdetavie,jetrouvequenosretrouvaillescommencentdifféremmentdecequej’avaispuimaginer,jepré-
fèrereprendretoutaudébut!
Elleledévisageaquelquesinstantsetsonrireéclata.
—Tuestoujoursaussibarjomonvieux,toiaussitumemanques!
—Bien,tumeracontesmaintenant?
-—·Non,toid’abord,parle-moiencoredetavieiciàNewYork,jeveuxtoutsavoir.
—Quoicommeplatchaud?
—Dequoiparles-tu?
—Tuasditquetuvoulaisunplatchaud,qu’est-cequetuveuxmanger7
—Maisçac’étaitavant.Laglacec’étaitunetrèsjolieidée.
Tousdeuxéprouvaientuneétrangesensation,sansosersel’avouer,sansvouloirtropendire.
Letempsposaitdesjalonsd’intensitédifférentedanschacunedeleurvie,àdesrythmesquin’avaientplusdecommunemesure.Maislesentimentquilesliaitétaitintact,seulslesmotsleurfaisaientdéfaut.Peut-êtreaussiparcequelapro-fondeuretlasincéritédulientisséentreeuxsouf-fraientdéjàdetropd’absences,d’unedistancequines’exprimaitpasqu’enkilomètres.
—Alorsmange-laviteetallons-y,j’aiunesurprisepourtoi.
Ellebaissalesyeuxetmarquauntempsdesilence,quelquessecondesavantdereleverlatêtepourleregarder.
—Jen’auraipasletemps...Jeveuxdirequejenerestepas,j’aiacceptédereconduiremoncontrat,ilsontvraimentbesoindemoilà-bastusais.JesuisdésoléePhilip.
llsentitlaterresedérobersouslui,sentimentd’unétrangevertigequis’installeetvousrendplusimparfaitencorequandonvoudraitêtresiprésent.
—Nefaispascettetête-là,jet’enprie.
ElleposasamainsurcelledePhilip,etildétournaaussitôtsonregardpourqu’ellenepuisseyvoirlatristesseetledésarroiquivenaientenvahirsesyeux.Unsentimentdesolitudecomprimaitsoncœur.DesonpouceilcaressaledosdelamaindeSusan,sapeauavaitperdudesadouceur,desriduless’étaientformées,etilpensaànepaslesregarder.
—Jesais,dit-elle,c’estdifficile.Impossibledegarderdesmainsdejeunefille,tuasvumesongles,etjeneteparlepasdemesjambes.
Qu’est-cequetuvoulaism’emmenervoir?
IlvoulaitluimontrersonstudioàManhattan,maiscen’étaitpasgrave,ceseraitsûrementpourlaprochainefois.Illadévisageaetsonregardchangea.Ellefixaitsamontre.
—Etturestescombiendetemps‘?
—Deuxheures.
—Ah!
—Jesais,maistun’imaginespaslesembrouillesquej’aidûfairepourm’évaderetfairececrochet.
Ellesortitunpaquetemballédepapierkraftbrun,qu’elleposasurlatable.
—Ilfautabsolumentquetuaillesdéposercecolisàcetteadresse,c’estnosbureauxàNewYorketc’estunepartiedel’excusebidondontjemesuisserviepourvenirtevoir.
Ilneregardapaslepaquet.
—Jepensaisquetubossaispouruneassocia-tionhumanitaire,jenesavaispasquetuétaisencampdisciplinaire.
—Ehbienmaintenanttulesais!
—Raconte-moi!
Endeuxans,elleavaitdéjàbientracésaroute.
C’estellequ’onavaitconvoquéeàWashingtonpourjustifierlescréditsdemandés,ellequidevaitrevenirauplusviteavecdescaissesdemédicaments,dematérieletdeder1réesnonpérissables.
—Ettunepeuxmêmepasattendreicipendantqu’ilsemballentlescartonslà-bas?
—Jesuisvenuepourpréparerlescolismoi-même,c’estaussilebutdemonvoyage,jedoisrapportercedontnousavonsprécisémentbesoinetpaslestonnesdeconneriesqu’ilsrisquentdenousexpédier.
—Etc’estquoicedontvousavezprécisémentbesoin?
Ellefitsemblantdesortirunelistedesapocheetdelalire2
—Tuprendsl’alléedegauche,moijevaisverslesrayonsréfrigérésaufonddumagasinetonseretrouveraauxcaisses.Tutesouviendrasdetout?Ilnousfautdumatérielscolaire,troiscentscahiers,neufcentscrayons,sixtableauxnoirs,centboîtesdecraies,desmanuelsd’espagnol,toutcequetutrouverasenrayon,delavaisselleenplastique,environsixcentsassiettes,deuxmillecouteaux,autantdefourchettesetledoubledecuillères,neufcentscouvertures,millelanges,nulleserviettes,unecentainededrapspourledispensaire...·
—Moic’esttoidontj’aibesoin,Susan.
—sixmillecompresses,troiscentsmètresdefilàsutures,deséquipementsdestérilisation,desoutilsdentaires,desaiguilles,desdrainssté-
riles,deschampsopératoires,desécarteurs,desclamps,despinceschirurgicales,delapénicilline,del’aspirine,desantibiotiquesàspectrelarge,desanesthésiques...Pardonne-moi,jenesuispastrèsdrôle.
—Si,cen’étaitpassimal!JepeuxaumoinsveniravectoiàWashington?
—Làoùjedoismerendre,tun’auraispasledroitdemesuivre.Tusais,ilsnemedonnerontpaslevingtièmedecequ’ilnousfaut.
—Tudisdéjà«nous»enparlantdelà-bas?
—Jen’avaispasfaitattention.
—Quandreviens-tu?
—Jen’enaipaslamoindreidée,dansunanprobablement.
—Turesteraslaprochainefois‘?
—Philip,n’enfaispasundrame,sil’undenousdeuxétaitpartidansuneuniversitédel’autrecôtédupaysceseraitpareil,non?·
—Non,lesvacancesnedureraientpasdeuxheures.Bonjem’enfonce,jesuistristeetjen’arrivepasàtelecacher.Susan,tuvastetrouvertouteslesbonnesraisonsdelaterrepourquecelanet’a1rivejamais?
—Pourqu’ilnem’arrivejamaisquoi?
—Deprendrelerisquedeteperdretoient’attachantàquelqu’un.Arrêtederegardertamontre!
—C’estl’heuredechangerdesujet,Philip!
—Tuvasarrêterquand‘?
Elleretirasamain,sesyeuxseplissèrent.
—Ettoi?reprit-elle.
—Qu’est-cequetuveuxquej’arrête,moi‘?
—-Tagrandecarrière,tesmoyenscroquis,tapetitevie.
—-Là,tuesméchante!
—Non,jesuisjusteplusdirectequetoi,c’estunesimplequestiondevocabulaire.
—TumemanquesSusan,c’esttout,j’ailafaiblessedeteledire,maistun’aspasidéecommejesuisencolèreparfois.
—C’estpeut-êtremoiquidevraisressortirdubaretrefairemonentrée,jesuisvraimentdéso-lée,jetejurequejenepensaispascequejedisais.
—Maissitulepensais,différemmentpeut-
être,pourtantçarevientaumême.
-Jeneveuxpasarrêter,pasmaintenant.Philip,cequejevisestdur,parfoistrèsdur,maisj’ail’impressionquejesersvraimentàquelquechose.
—C’estcequimerendsijaloux,c’estçaquejetrouvesiabsurde.
—Jalouxdequoi?
—Denepassuffireàprovoquercesouffleentoi,demedirequeseuleladétresset’attire,celledesautres,commesiellet’aidaitàfuirlatienneaulieudel’affronter.
—Tum’emmerdes,Philip!
Ilhaussasoudainementleton,elleenfutsurpriseet,choserare,elleneputl’interrompre,mêmesicequ’ildisaitluidéplaisaitfortement.
Ilrefusaitsondiscourshumanitaire.PourluiSusansecachaitdansuneviequin’étaitpluslasiennedepuisletristeétédesesquatorzeans.Autraversdesviesqu’ellesecouraitc’étaitcellesdesesparentsqu’elleessayaitdesauver.Parcequ’ellesesentaitcoupabledenepasavoireu,cejour-là,lagrippecarabinéequilesauraitretenusàlamaison.
—N’essayepasdemecouperlaparole,poursuivit-il,autoritaire;jeconnaistoustesétatsd’âmeettoutestesparades,jepeuxdéchiffrerchacunedetesexpressions.Lavéritéc’estquetuaspeurdevivre,etc’estpoursurmontercettepeurquetuespartieassisterlesautres.Maistun’affrontesrien,Susan,cen’estpastaviequetudéfends,cesontlesleurs.Quelétrangedestinqued’ignorer
ceuxquit’aimentpourallerdonnerdel’amouràceuxquetuneconnaîtraspas!Jesaisquecelatenourrit,maistut’ignores.
—Parfoisj’oubliequetum’aimescommeça,etjemesenssicoupabledenepassavoirt’aimeraussibien.
Lesaiguillesdelapenduletournaientàunevitesseanormale,Philipserésigna,ilavaittantdechosesàluidire,illesluiécrirait.Ilseurentàpeineletempsdepartagerquelquesmomentsdesdeuxannéesqu’ilavaitpasséesàl’attendre.
Susanaccusaitunecertainefatigue,elletrouvaitquelevisagedePhilipavaitchangé,ilfaisaitplus
<<mec>>,ilpritcetteréflexioncommeuncompliment.Illatrouvaitencoreplusjolie.Tousdeuxserendaientcomptequececourtinstantneseraitpassuffisant.Quandlavoixcrépitanteduhaut-parleurannonçal’embarquementdesonvol,ilpréféraresterassisàlatable.Ellel’observa.
—Jenet’accompagneraiàlaportequequandturesterasplusdequatreheures,commecelatulesauraspourtaprochainevisite.
Ilseforçaàesquisserunsourire.
-Teslèvres,Philip!OndiraitCharlieBrown!
—Tum’envoisravi,c’esttaBDpréférée!
—Jefaislamaligne,maistusais...
Elles’étaitlevée,ilpritsamainetlaserradanslasienne.
—Jesais!Sauve-toi.
Ilposaunbaiseraucreuxdesapaume,ellesepenchapourl’embrasseràlacommissuredeslèvres;enreculant,ellecaressatendrementsajoue.
—Tuvoisquetuvieillis,tupiques!
—Toujours,dixheuresaprèsm’êtrerasé,file,tuvaslerater!
Elletournalestalonsets’enfuit.Quandellefutpresquearrivéeauboutdela
rangée,illuicriadeprendresoind’elle,·defaireattention.Elleneseretournapas,levasonbrasenl’airetsecoualamain.Laporteenboisbrunserefermalentement,avalantsasilhouette.Ilrestaainsiattabléuneheureencore,bienaprèsquesonavioneutdisparudansleciel.IlpritunbuspourrentreràManhattan,lanuitétaittombéeetilpréféramarcherdanslesruesdeSOHo.
DevantlavitrinedeFanelli’s,ilhésitaàentrer.
Auplafond,desgrosglobesrondsdiffusaientunelumièrejaunesurlesmurspatinés;derrièreleurcadreenbois,JoeFrazier,LuisRodriguez,SugarRayRobinson,RockyMarcianoetMuhammadAliveillaientsurlasalleoùleshommesriaientenengloutissantdeshamburgers,oùlesfemmespicoraientdesfritesduboutdesdoigts.Ilseravisa,iln’avaitpasfaimetilrentrachezlui.À
Washington,Susanentraitdanssachambred’hôtel.Aumêmemoment,danslasienne,Philipcontemplaitlelit.Ileffleural’oreillerdedroiteetretournadanslelivingdésert,ilnedébarrassapaslatablequ’ilregardalongtempsensilence,puisilallapasserlanuitcouchésurlecanapé.
Demainiliraitdéposerlepaquet.
3.10octobre1976,Susan,
J’auraisdût’écrirebienplustôtmaislesmotsjustesnemevenaientpas,etpuiscetteimpressiond’avoirconsommémonquotadeconneriesàtedirepourcetteannée,alorsj’aipréféréattendre,voilàtout.Est-cequel’ouraganquiafrappéleMexiquevousatouchés?Lapresserelatequ’ilyauraiteuprèsdedeuxmillecinqcentsmortsetquatorzemilleblessés.LeMexiquecen’estpassiloindetoi,etchaquemauvaisenouvelledesrégionsprochesd’outuvismefaitpeut:Jevoudraistellementquetuoubliesnotredispute,jen’avaispasledroitdetedireceschoses-là,jenevoulaispastejuger;jesuisdésolé.Jesaisqu’ilm’arrivedeteprovoquerbêtement.C’estmonopiniâtretéquiestimbécileetincontrôlable,commesimespropospouvaientt’inciteràrevenir;commesicequejepensaisouressentaisallaitchangerlecoursdetavie.Maisilparaîtquecertainesgrandeshistoiresd’amourcommencentparunnon-lieu.Écris-moivite.
Donne-moidetesnouvelles.
Tendresses.
Philip
11novembre,Philip,
J’aireçutalettre,et...tuavaisledroit.Tuavaistort,maistuavaisaussicedroit-làet,quandbienmêmetunelevoulaispas,tesmotsontprislaformed’unjugement.Jenelesoubliepas,aucontraire,j’yréfléchissouvent,sinonàquoiservait-ildelesprononcer?Lisa,c’estlenomqueportel’ouraganquit’inquiétait,nousaépargnés.Leschosessontassezdifficilescommecela,jecroisquej’auraisabandonné.Tusais,cepaysestsiparticulier:Lesangdesmortsadéjàséchésouslaterre.Surcescaillotsdemisère,lessurvivantsontreconstruitleursmaisons,recomposécequirestedeleursfamillesetdeleursvies.Jesuisvenueiciimbuedetoutesmescertitudesquimelaissaientcroirequej’étaisplusintelligente,pluséduquée,plussûredetout.
Chaquejourquej’aipasséauprèsd’eux,jelesaivusplusfortsquemoietmoi
plusfaiblequ’eux.
Est-celeurdignitéquileurdonnetantdebeauté?Cen’estpascommeportersecoursàdespopulationsbriséespardescombats.Ici,lasaleguerrec’estcelleduventetdelapluie.Iln’yanibonsniméchants,pasdepartinidecause,iln’yaquedel’humanitéaucœurd’unedétresseincroyable.Etseulleurcouragefaitrenaîtrelavieaumilieudescendresdel’impossibleespoirJecroisquec’estpourcelaquejelesaime,jesaisquec’estaussipourcelaquejelesadmire.J’étaisvenueicienlescroyantvictimes,ilsmemontrentàchaqueinstantqu’ilssontbienautrechoseetm’apportentaujourd’huibienplusquejeneleurdonne.ÀMontclairmavien’auraitpasdesens,jenesauraispasquoienfaire.Lasolituderendimpatient,c’estl’impatiencequituel’enfance.Neprendspasmalcequejeveuxtedire,maisj’aiétésiseuledanscetteadolescencequenousavonspartagéedumieuxquenouslepouvions.C’estvrai,j’aiététrèsimpétueuse,jelesuistoujours.Cebesoindebrûlerlesétapesmefaitvivreàunrythmequetunecomprendspas,parcequ’ilestdifférentdutien.
Jesuispartieenomettantdetedirequelquechosed’aussiessentielquetoutça.·tumemanquesbeaucoupPhilip,jefeuillettesouventlespagesdenotrealbumdephotosettoutescesimagesdenousdeuxsontprécieuses,cesmarquesdutempssontnotreenfance.Pardond’êtrecommejesuis,impossibleàvivrepourl’autre.
Susan
TimesSquare.Dansletumultedelafoulequis’estmasséesurlaplacecommeàchaqueréveillon,Philiparetrouvéungrouped’amisétudiants.Quatregrandschiffresviennentd’illuminerlafaçadedel’immeubleduNewYorkJïmes.
Ilestminuit,l’année1977vientdenaître.Unepluiedeconfettissemêleauxbaisersdespassants.Philipsesentseulaumilieudelamultitude.Commeilssontétrangescesjoursoùlajoiedevivreestprogramméedanslescalendriers.
Unejeunefemmelongeunebarrière,tentantdesefrayerunchemindanscettemaréehumaine.
Ellelebouscule,ledépasse,seretourneetluisourit.Illèvelebrasetagitelamain,elleluirépondd’unsignedetêtecommepours’excuserdenepaspouvoiravancerplusvite.Troispersonneslesséparentdéjà,ellesembleemportéeparlacrêted’unevague,quil’entraîneverslelarge.
Ilsefaufileentredeuxtouristesperdus.Parcourtsinstantssonvisagedisparaîtpourreveniràlasurfacequelquessecondesplustard,commepourypuiserdel’oxygène.Ilessaiedenepaslaperdredesyeux.Ladistanceseréduit,elleestpresqueàportéedevoixaumilieudecettefoulebruyante.
Underniercoupd’épaule,ilestprèsd’elleetsaisitsonpoignet.Elleseretourne,surprise,ilsouritetcrieplusqu’ilneluiparle:
—Bonneannée,Mary.Sivousmepromettezdenepasmegrifferlebrasjevousemmèneprendreunverreenattendantlamaréebasse!
Elleluirendsonsourireethurleàsontour:
—Pourquelqu’unquisedisaittimide,vousavezfaitdesprogrès!
—C’étaitilyaplusd’unan,j’aieuletemps!
—Vousavezbeaucouppratiqué?
—Encoredeuxquestionsdanscettefouleetjesuisaphone!Vousaccepteriezquel’onsedirigeversunendroitpluscalme?
—J’étaisavecdesamismaisjecroisquejelesaidéfinitivementperdus,nousdevionstousnousretrouverDowntown,vousvoulezvousjoindreànous?
Philipacquiesced’unsignedetête,etlesdeuxnaufragésselaissentporterverslebasdelaville.
Auboutdela7°AvenueilsdériventsurBlee-ckerStreet.Undernieraffluentlesmènesurla3°Rue.AuBlueNoteoùlesamisdeMaryl’attendent,unpianisteentraînesonpublicsurdesrythmesdejazzqu’aucuneépiphanieneviendradémoder.
Auxheuresglacialesdupremiermatin,surlespavésdésertésdeSoHolesbouteillesd’alcoolquidégorgentdespoubelleséparsestémoignentdesdéliresdelanuitdéjàconsommée.Toutelavilledort,lagueuleenbois.Seulslesbruitsdequelquesraresvoituresviennenttroublerlesilenceduquartierencoreembruméd’unvoiled’ivresse.Marypousselaportedel’immeubledePhilip.Unventfroidlasaisitaucou,ellefrissonne,seblottitdanssonmanteau.Elleremontelarue,lèvelebrasaucarrefour.Untaxijauneserangelelongdutrottoir.Ill’avale
etdisparaîtsurBroadway.Le2janvierdecetteannée-là,ErrolGarnerareferméleclavierdesonpianopourtoujours.Philipareprislescours.
Débutfévrier,SusanvientderecevoirunelettredeWashington.Desmotsdefélicitations,desvœuxtardifsdesessupérieursquil’invitentàétudierlapossibilitédedévelopperenfincenouveaucampementderéfugiés,danslamontagne.Elledevraétablirunbudgetetvenirpré-
senterlafaisabilitédeceprojetdèsqu’ellelepourra.Lespluiesn’ontpasencorecessé.Assisesousl’auventdesamaison,elleregarde1’eauquifileetravinelaterre.
Ellenecessedepenseràceuxquidanslamontagneassistentimpuissants,commechaquehiver,auxviolencesd’unenature_quisejouedutravailqu’ilsontachevéàlapeine,auxprémicesdeAl’été.Dansquelquessemainesilsrecommence-rontsansrenauder,unpeupluspauvresencorequelessaisonsd’avant.
Juanestsilencieux,ilallumeunecigarette,ellelaluiprendaussitôtdesdoigtsetlaporteàsesilèvres.L’incandescenceéclairelebasdeson1
visage,elleexhaleprofondément.
—C’estunbilletenpremièreclassesur«AirGanja»,cequetufumes?
Juansouritmalicieusement.
—Cen’estqu’unmélangedetabacblondetbrun,c’estcequidonnecegoût.
—Ondiraitdel’ambre,dit-elle.
—Jenesaispascequec’est.
—Quelquechosequimerappellemon
enfance,l’odeurdemamère,ellesentaitl’ambre.
—Votreenfancevousmanque?
—Certainsvisagesseulement,mesparents,Philip.
—Pourquoin’êtes-vouspasrestéeaveclui?
—Ilt’apayépourmeposercettequestion?
—Jeneleconnaispasetvousn’avezpasrépondu.
—Parcequejen’enaipasenvie.
—VousêtesétrangeDonaBlanca,qu’est-cequevousavezfuipourvenirvousperdrecheznous?
—C’estlecontrairesipoté(Jeunehomme,enhondurien),c’esticiquejemesuisretrouvée,etpuistum’emmerdesavectesquestions.Tucroisquel’oragevadurer?
Juanpointadudoigtlalumièresiparticulièrequinaissaitàl’horizonquandl’aguacero(Orage)s’éloignait.Dansuneheuretoutaupluslapluieauraitcessé.Uneodeurdeterremouilléeetdepinsenvahiraitlesmoindresrecoinsdesamodestecabane.Elleiraitenouvrirl’uniqueplacardpourquesonlinges’enimprègne.Quandelleenfilaitunechemisedecotonbaignéedeceparfum,uneondesensuellecouraitsursapeau.
Ellelançalemégotdel’autrecôtédelabalustrade,bonditsoudainementsursespiedsetfitungrandsourireàJuan.
—Sautedanslecamion,onyva!
—Oùça?
—Arrêtedeposertoutletempsdesquestions!
LeDodgetoussapardeuxfoisavantdedémarrer.Lesgrospneuspatinèrentdanslagadoueavantdepouvoirs’accrocheràquelquespierres,letrainarrièregodillapourfinirpars’alignersurlapiste.Desgerbesdebouevinrentmaculerlesilancsbâchés.Susancontinuaitd’accélérer.Leventlafrappaitauvisage,ellerayonnaitdebon-
'heuretpoussaunlongcri.Juansejoignitàelle.
Ilsfilaientverslesmontagnes.
—Oùva-t-on?
—Voirlapetite,ellememanque!
—Larouteestdétrempée,onnegrimperajamais.
—TusaiscequedisaitnotrePrésident?Ilyaceuxquivoientleschosestellesqu’ellessontetquisedemandentpourquoi.Moijelesvoistellesqu’ellespourraientêtreetjemedispourquoipas!CesoirnousdîneronsavecleSeüorRolandoAlvarez.
SiKennedyavaitconnulesrouteshonduriennesenhiver,ilauraitprobablementattenduleprintempspourénoncersonaphorisme.Sixheuresplustard,alorsqu’ilsétaientarrivésàmi-chemindescimes,lesessieuxembourbésnetrouvèrentpluslaforcedepropulserlecamion.
L’embrayagepatinaitetl’odeurâcrequisedéga-geaitforçaSusanàserendreàl’évidence.Immobiliséssurlarouteducol,ilsnepourraientpasparcourircesoirlesdixdernierslacetsquilesséparaientencoreduvillageoùvivaitunepetitefillequiavaitprisbeaucoupdeplacedanslecœurdeSusan.Juanpassaàl’arrièreetsortitquatrecouverturesd’unsacdejute.
—Onvadormirici,jepense,dit-il,laconique.
——Parfoisjesuistellementtêtedemulequejemesupportedifficilementmoi-même.
—Nevousinquiétezpas,iln’yapasquevousquiayezuncaractèredifficile.
-—N’exagèrepasquandmême.Cen’estpaslejourdelaSainte-Susan,onvaattendreunpeupourmefairemafête.
——Pourquoivouliez-vousvoirlapetite?
—Qu’est-cequ’onacommevivresà
l’arrière7J’aifaim,pastoi?
Juanfouillaunautresacetensortitunegrosseboîtedefrüoles(Haricots).Ilauraitvoululuipréparerun
casamiento(Plathondurien)maisilauraitfallupouvoirfaire
cuirelerizetilpleuvaitencorebeaucouptroppourallumerunfeu.Susantrempapresquetoutunpaquetdebiscuitsdansunpotdelaitconcentré,leslaissantfondreensuitesursalangue.L’eauruisselaitsurlepare—brise.Elleavaitinterrompuleballetdesessuie-glacespouréconomiserlabatterie.Àquoiservait-ilderegarderau-dehors!
—Vousavezl’airdetenirplusàellequ’auxenfantsdelavallée.
—C’estdégueulassecequetudis.çan’arienàvoir,elle,jenelavoispastouslesjours,c’estpourcelaqu’ellememanque.
—Philip,ilvousmanque?
—TumelâchesavecPhilip!Qu’est-cequetuas?
—Jen’airien,j’essaiedevouscomprendreunpeu.
—Maisiln’yarienàcomprendre.Oui,Philipmemanque.
—Pourquoin’êtes-vouspasaveclui?
—Parcequej’aichoisid’êtrelà.
—Lavied’uneSeðoraestauprèsdel’hommequ’elleaime!
—Taphraseeststupide.
—Jenevoispasenquoi.Unhommeaussidoitêtreprèsdelafemmequ’ilaime.
—Cen’estpastoujoursaussifacile.
—Pourquoiêtes-voussicompliqués,vouslesgringos?
—Parcequ’onaperdulesraisonsdelasim-plicité,c’estcequimefaitaussiaimerêtrechezvous.çanesuffitpasd’aimer,ilfautaussiêtrecompatible.
—Qu’est-cequeçaveutdire?
—Qu’ilfautaimerlaviequel’onvameneravecl’autre,partagerlesenvies,les
attentes,avoirlesmêmesobjectifs,lesmêmesdésirs.
—Commentpourrait-onsavoircelaavant?
C’estimpossible!Onnepeutpasconnaîtrel’autreaudébut,ilfautavoirdelapatiencepouraimer.
—Tum’asmentisurtonâge,toi?
—Cheznoussemarieravecquelqu’unquenousaimons,c’estuneraisond’êtreheureux.
—Cheznousaimer,cen’estpastoujourssuffisant,aussiabsurdequecelapuisseparaître.Jeteleconcède,noussommesparfoisbizarres,j’ensuisleparfaitexemple.
Unraidelumièreblanchedéchiraleciel,unebrutaleexplosioninterrompitleurconversation.
L’oragerevenaitverseux,ilavaitredoublédepuissance,intensifiantlesprécipitationsquis’abattaientsurlesflancsfragilesdumontCabacerasdeNaco.Trèsvite,lessolsgorgésd’eaunepurentplusabsorberlespluiestorrentiellesquidévalaientlelongdesparois,entraînantavecellesdespansentiersdelamontagne.Juann’écoutaitplusSusanetsonvisagefinitpartrahirune·
inquiétudecroissante.Iltentad’ouvrirsafenêtre,maisuneviolentebourrasquelefitaussitôtrenoncer.Ilsemitalorsàeffectuerdespetitsmouvementssaccadésdelatête,commeleferaitunprédateuràl’affût.
—Qu’est-cequetuas?demanda-t-elle.
—Taisez-vous!'
L’oreilledroitecolléeàlavitre,ilsemblaitguetterquelquechose,tandisqueleregarddeSusannecessaitdel’interroger.D’undoigtqu’ilportaàseslèvresilluifitcomprendredemaintenirlesilence.Ellen’enfitrien.
—Qu’est-cequetufais,Juan?
—ParlagrâcedeDieu,laissez-moiécouter!
—Maisquoibonsang?
—Cen’estvraimentpaslemomentdejurer,j’entendslaterrebouger.
—Quoi?
—Taisez-vous!
Uncraquementsourddéchiralesilence.À
grand—peine,Juanentrouvritsaportière.Unventviolentchargédelourdesgouttess’engouffrainstantanémentdansl’habitacle.Ilregardasouslesroues.UnefractureauparfaitmilieudelaE
sentelaissaitenvisagerlepire.IldonnaàSusanl’ordred’allumerlesphares.Elles’exécutasur-le-champ.Letraitdelumièrecoupalerideaudepluie.Aussiloinqu’ilportait,larouteétaitfen-dued’unecrevasse.
-Passezàl’arrière,ilfautquel’onparted’icitoutdesuite.
—Tuesdingue,tuasvucequitombedehors?
—C’estnousquiallonstomber,dépêchez-vous,nesortezpasdevotrecôté,faitescequejevousdis!
Àpeineeut-ilprononcécesmotsquelecamionpritdelagîte,commeunnavirequis’apprêteàsombrerparsonbâbord.Illasaisitparlebrasetlapropulsasurleplateauàl’arrière.Àlarecherchedesonéquilibre,elleenjambalessacsdevivres.Passantdevantelle,ilsoulevalabâcheau-dessusduhayonetlatirabrusquementparlamain,l’accompagnantdanssachute.Dèsqu’ilsroulèrentsurlesol,ill’entraînacontrelarocheetlaforçaàs’accroupir.Lesyeuxgrandsécarquillés,ellevitsoudainementlecamionglisseràreculonsetverserpar-delàleborddelafalaise.
Lacalandresedressacommedansunderniereffort,leslumièresdespharess’étirèrentverslecieletsonvieuxDodgedisparutdansleravin.
Lebruitdelapluieétaitassourdissant.Tétani-sée,Susann’entendaitplusrienautourd’elle,Juanduts’yreprendreàtroisfoisavantqu’elleréagisse.Illeurfallaitgrimperauplusvite,leremblaiquileurservaitderefugedonnaitdes
signesdefaiblesse.Elles’accrochaàluietilsescaladèrentquelquesmètres.Commedanssespirescauchemars,illuisemblaitquechaquepaslafaisaitreculerquandellecommandaitàtoutsoncorpsd’avancer.Cen’étaitpasunesensation,laterresedérobaitsousleurspieds,lesentraî-
nantversl’abîme.Ilhurladetenirbon,des’accrocheràsesjambes,maislesdoigtsengourdisdeSusann’arrivaientplusàretenirl’étoffedupantalondeJuanquiglissaitentresesdoigts.
Elleétaitplaquéecontrelaparoimeuble,lescouléesdebouecommençaientàlarecouvrir.Illuifallaitcracherdetoutessesforcesetl’airluimanquait.Lapénombres’illuminad’unvifscintillementd’étoilesdanssesyeux,elleperditconnaissance.Juanselaissaglissersurledosjusqu’àsahauteur.IlsoulevalatêteinertedeSusanqu’ilposasursontorse.Ilécartaaussitôtlaterrequiavaitencombrésabouche,lapenchasurlecôtéetplongeadeuxdoigtsaufonddesagorge.Saisied’unspasmeviolent,ellerégurgitaaussitôt.Juanlaserracontrelui,s’accrochantàuneracinequ’ilagrippaitdetoutessesforces.H
ignoraitcombiendetempsilpourraittenirainsi,maisilsavaitquec’étaitexactementceluiqu’illeurrestaitàvivre.
10février1977,Susan,
Oùes-tu?Jesuisinquiet.DesnouvellesduSalvadorrapportentquedesbandesarméesdeguérillerossemassentlelongdetesfrontières.
LeNewYorkTimesparled’incursionsenterritoirehondurienetdecombatssporadiques.
Envoie-moiaumoinsquelquesmotspourmedirequetuesenbonnesantéetàl’abri.Jet’ensuppliefaisattentionàtoietécris·moivite.
Philip
Ilsrésistaientdepuisdeuxheures.Uneaccalmieleuravaitpermisdegagnerquelquescentimètres,trouvantunappuiplusstable.Susanavaitreprisconnaissance.
—J’aifaillimenoyerdansunemontagne,personnenevoudrajamaismecroire.
—Gardezvosforces.
—çavadevenirunehabitudecheztoidemediredemetaire.
—Nousnesommespastirésd’affaire.D
—SitonDieuavaitvouludenous,ceseraitdéjàfait.
—Cen’estpasdeDieuquevientledanger,c’estdelamontagneetdel’aguacero,etilsontplusmauvaiscaractèrequevous!
—Jesuisfatiguée,Juan.
—Jesais,moiaussi.
—MerciJuan,mercipourcequetuviensdefaire.
—Sitouslesgensquevousavezsauvésdevaientvousdiremercionn’entendraitplusqueceladanslavalléedepuisquelquesmois!
—Jecroisquelapluiesecalme.
—Alorsc’estmaintenantqu’ilfautprierDieupourquecelacontinue.
—Ilvautmieuxquetulefassestoi,jecroisquej’aiquelqueséchéancesenretardaveclui.
—Lanuitvaencoreêtrelongue,reposez-vous.
Lesheuressilencieusess’égrenèrent,rythméesparlesseuleshumeursdel’oragequihésitaitencoreàs’enaller.Vers4heuresdumatinJuans’assoupit,ilrelâchasonemprise,etSusanglissaaussitôtenpoussantunhurlement.Sursautant,ilresserrasonétreinteetlahissaànouveauverslui.
—Pardonnez-moi,jemesuisendormi!
—Juan,ilfautquetugardestesforcespourtoi,àdeuxnousn’yarriveronsjamais.Situmelâches,tupeuxt’entirer.
—Sic’estpourdiredesbêtisesilvautmieuxquevousvoustaisiez.
——C’estuneobsessioncheztoi,quejelaboucle!
EllerésistaquelquesminutesetrompitlesilenceimposéparJuanpourluiparlerdelapeurqu’elleavaiteue.Luiaussiavaitbiencruleurdernièreheurevenue.Unautresilence,etelleluidemandaàquoiilpensait.Ilavaitpriésesparents.Ellesetut.Autremomentdecalmeoùellesemitàrirenerveusement.
—Qu’est-cequ’ilyadedrôle?
—Philipdoitêtredevantlatélé!
—Vouspensezàlui?
--Oubliecequejeviensdetedire.Tucroisquesinousypassons,ilsnousenterrerontenhéros?
—C’estimportantpourvous?
—Jenesaispas(ellehésitaquelquesinstants),peut-être(réfléchitdenouveau),nonfinalementjenecroispas,c’estjustequ’àdéfautd’unbeaumariagejecroisquej’aimeraisjustepouvoircomptersurunbelenterrement.V
Illeurfallaittenterdesehisserdequelquesmètresencore,mêmesiledélugeavaitcessé,laterrequilesretenaitpouvaitsedéliteràtoutmomentetlesentraînerversleravin.Illasuppliad’accepterunultimeeffortetentreprituneascensionpérilleuse.Elleduthurlerpourl’interrompre,sajambeétaitbloquée.Toutenlasoutenant,illacontournajusqu’àveniràsonavaletdégageaméticuleusementlepiedquis’étaitcoincédansquelquechosequelapénombrenelaissaitpasidentifier.Autermed’uneescaladeéreintante,ilspurentenfinrejoindrelereborddulacetsupérieurdelaroute.Ilslatraversèrentets’adossèrenttousdeuxàlaparoi.L’orageimpré-
visibleetmajestueuxchangeaunpeuplustarddecappourallermourirsurleshauteursdumontIgnacio,voisinde100kilomètres.Lecortègedesespluiestorrentielleslesuivit.
—Jesuisdésolé,ditJuan.
—Dequoi?
—Jevaisvouspriverdevotrebelenterrement,noussommessauvés!
—Oh!cen’estpasgrave,net’inquiètepas,j’aibiendeuxoutroiscopinesquineserontpasmariéesàtrenteans,alorsjepeuxattendrequelquesannéespourmesobsèquessanspourautantpasserpourunevieillefille!
Juann’appréciaitpasparticulièrementl’humourdeSusan,ilseredressapourmettreuntermeàlaconversation.Lejourn’étaitpasencorelevéetilfaudraitl’attendrepouravancerplusenamontsurlaroutequiconduisaitauvillage.Danslenoirchaquepasétaitbientropdangereux.Ilsétaienttousdeuxtrempésetellesemitàgrelotter,passimplementàcausedufroid,maisparcequeéchapperàsapropremortprovoquaitquelqueslégitimesfrissons.Illafrottaénergiquement.
Leursregardssecroisèrent.Lesdentsquicla-quaientetlavoixchevrotante,elleécartasonvisagedusien.
—Juan,tuestrèsbeaugarçon,maistuesunpeujeunepourmepeloterlesseins,peut-êtrepaspourtoi,jepeuxlecomprendre,maisdemonpointdevue,ilfaudraquetuattendesencorequelquesannées.
Ilnesupportapasletondesaremarque.Ellelevittoutdesuiteàlafaçondontsesyeuxseplissèrent.Siellen’avaitpasconnulalégendairequiétudedesoncompagnonderouteelleauraitredoutéqu’ilnelagifle.Juann’enfitrien,ilsecontentades’éloignerd’elle,sasilhouettedisparutsubitement.Ellel’appeladanslanuitquin’enfinissaitplus.
—Juan,jenevoulaispasteblesser!
Quelquesgrillons,poursécherleurscarapaces,avaientreprisleurgrésillementmonotone.
—Juan,nefaispaslamauvaisetête,reviensetparle-moi!
L’aubenetarderaitplus.Susans’assitcontreletroncd’unarbreenattendantlejour.
Elleétaitassoupie.Quandl’hommelasecouaparl’épaule,ellecrutd’abordquec’étaitJuan,pourtantlecampesinoaccroupifaceàelleneluiressemblaitpasdutout.Ilsourit.Sapeauétaitravinéeparlespluiesquiavaientmarquésavie.
Abasourdie,ellecontemplalepaysagedésolé.Encontrebaselleputidentifier,émergeantdelaterre,lasouchequil’avaitretenue,unpeuplusloinlebordduremblaiouilss’étaientréfugiés,enfinaufondduprécipicelacalandreduDodgepresqueenglouti.
-—TuasvuJuan?demanda-t-eHed’unevoixfaible.
—Nousn’avonspasencoreretrouvélegamin,.
maisnousnesommesquedeuxàêtrepartisàvotrerecherche.
Ilsavaiententendulecamion.Rolandoétaitcertaind’avoirvulespharesplongerdanslaravine,maisladémencedel’orageavaitinterdittoutetentativedeleurportersecours;iln’avaitpuconvaincrequiconquedel’accompagner.Dèsl’accalmie,ilavaitenvoyédeuxpaysansleschercheraveclacarrioletractéeparl’âneduvillage,convaincuqu’ilslesramèneraientblessésdanslemeilleurdescas.LeplusvieuxditàDonaBlancaqu’elledevaitêtreprotégéeparunangegardienpouravoirsurvécuàunetelletempête.
—llfautchercherJuan!
—lln’yapasàchercher,ilsuffitd’ouvrirlesyeux!Lamontagneesttoutepelée,iln’yapasâmequivivejusqu’enbasdanslavallée.Regardezàdroite,lacarcassedevotrecamionsortdelaterre.S’iln’estpasremontéparsespropresmoyensauvillage,ilestenterréquelquepartsouslaboue.Nousfabriqueronsunecroixetnousladéposeronslàoùvousavezglissédelaroute.
—C’estlaroutequiaglissé,pasnous!
Leplusjeunedesdeuxhommesfitclaquerunelanièredecuiretl’animalsemitenmarche.Pendantquel’ânepeinaitdansleslacets,Susans’inquiétaitdusortdesonprotégédevenu,pensa-t-elle,sonprotecteur.
Ilsarrivèrentàl’entréeduhameauuneheureplustard.Ellesautadel’attelageethurlalenomdeJuan.Aucuneréponseneluiparvint.C’estalorsseulementqu’ellepritconsciencedel’étrangesilencequirégnaitdansl’uniqueruelle.
Pluspersonnen’étaitadosséàlafaçaded’unemaisonpouryfumersacigarette,aucunefemmen’allaitsurlecheminquimenaitàlasource.Ellepensaaussitôtauxincidentsquidégénéraientparfoisencombatsarmésentrelesmontagnards
etlesbandesdeguérillerosquifuyaientleSalvador.Maislafrontièreétaitloinetiln’avaitjamaisencoreétésignaléd’incursionsdanscesrégionsdupays.Ellefutprisedepanique.Ellecriaunenouvellefoislenomdesonami,maisn’obtintpourseuleréponsequel’échodesavoix.
Juanapparutsousleporchedeladernièremaisonenhautdelaruelle.Sonvisagemaculédeterreséchéeetsestraitstiréslaissaientparaîtrelatristesse.Ils’approchad’elleàpaslents.Susanétaitfurieuse.
—C’étaitcomplètementdébiledemelaisser`
touteseulecommeça,jemesuisfaitunsangJ
d’encrepourtoi,nemerefaisjamaisuncoupJ
pareil,tun’aspasdixansquejesache!
Illasaisitparlebraset1’entraînasurleche-
—Suivez-moiettaisez-vous.A
Refusantd’avancer,ellelefixadroitdanslesiyeux.
—Tuvasarrêterdemediredemetairetoutletemps!
—Jevousenprie,nefaitespasdebruit,nousn’avonspasdetempsàperdre.
Illaconduisitverslamaisond’oùilétaitsortietilspénétrèrentdansl’uniquepiècedelabâtisse.
Desétoffesdecouleurobstruaientlesfenêtrespourempêcherlesoleild’entrer.IlfallutquelquessecondesàSusanpourquesavues’accommodeàlapénombre.EllereconnutledosdeRolandoAlvarez.Ilétaitagenouillé,serelevaetsetournaverselle,lesyeuxrougesdesang.
—C’estunmiraclequevoussoyezvenueDonaBlanca,ellen’acessédevousréclamer.
—Qu’est-cequisepasseici?Pourquoilevillageest-ildésert?
L’hommelapoussaverslefonddelasalle,ilécartaunetenturequicachaitune
coucheadosséeaumur.
Elledécouvritcellepourlaquelleelleavaitentrepriscetimprudentvoyage.Lapetitefilleétaitallongéeetinconsciente.Sonvisageblafardetruisselantdesueurdévoilaitl’originedelalièvrequilaterrassait.Susansoulevabrutalementledrap.Lepeudejambequiluirestaitétaitvio-let,tuméfiéparlagangrène.Ellesoulevalachemisepourconstaterquel’aineétaitatteinte.
L’infections’étaitrépanduedanstoutlecorps.
Danssondos,lavoixtremblantedeRolandoexpliquaqu’àcausedelatempêtequisévissaitdepuistroisjoursiln’avaitpaspuredescendrel’enfant.llavaitpriépourentendrelecamion,etdanslanuitilavaitcmsonvœuexaucé,etpuisilavaitvulesphareséclairerl’abîme.IlfallaitdéjàremercierDieuquelaDonasoitépargnée.
Detoutefaçonpoursafillec’étaittroptard,illepressentaitdepuisdeuxjours,eller1’avaitplusdeforces.Lesfemmesduvillages’étaientrelayéesàsonchevet,maisdepuislaveilleellen’ouvraitpluslesyeuxetnepouvaitpluss’alimenter.Ilvoulaitlasauverencoreunefois,ilauraitdonnésaproprejambesicelaétaitpossible.Susans’accroupitprèsdupetitcorpsinerte.
Ellepritlelingequitrempaitdansuneécuelled’eau,l’essoraetlepassadoucementsurlefrontquiperlait.Elleposaunbaisersurleslèvresetmurmuraàsonoreillelalitaniedesmotsquiluiéchappaient.
—C’estmoi,jesuisvenuepourteguérir,toutvaallermaintenant.J’étaisenbasdanslavalléeetj’aieuuneenviefolledetevoir,etmevoilà.
Quandtuirasmieuxjeteraconterai,c’étaitunesacréeaventured’arriverjusqu’ici...
Ellesecouchacontreelle,passasesdoigtsdansseslongscheveuxnoirspourlesdémêleretembrassasajouebrûlante.
—…Jevoulaistedirequejet’aime,etquetumemanquais.Enormément.Enbas,jepensaisàtoitoutletemps.Jevoulaisvenirplustôt,maisonnepouvaitpasàcausedelapluie.Juanestlà,luiaussiavaitenviedetevoir.Jesuisvenuetechercherpourquetupuissespasserquelquesjoursavecmoidanslavallée,j’aipleindechosesàtefairedécouvrir.Ilfaudraquejet’emmèneauborddela
mer,jet’apprendraiànageretnousironsnousbaignerdanslesvagues.Tun’asjamaisvuça,maisc’estsibeau.Quandlesoleilselèvesurl’eau,l’océanestcommeunmiroir.
Etpuisnousironsvoirlagrandeforêtquis’étendplusauloin,ilyadesanimauxmerveilleux.
Ellelaserracontresapoitrineetc’estainsiqu’ellesentitlesderniersbattementsdesoncœurs’éteindretoutcontrelesien.Enrecueillantsatêtedevenuesilourdecontresonsein,ellesemitàfredonneretcontinuaàlabercerjusqu’àlamortdujour.Lesoirvenu,Juans’approchaets’agenouillaprèsd’elle.
—llfautlalaisser,maintenant,etrecouvrirsonvisagepourqu’ellepuissemonterauciel.
Susanneparlaitplus.Lesyeuxvides,ellefixaitleplafond.Juandutlasouleveretlasoutenirparlesépaules.Illaconduisitau—dehors.Arrivéeàlaporteelleseretourna.Unefemmeavaitdéjàrecouvertlecorps.Susanselaissacoulerlelongdumur.Juans’assitprèsd’elle,ilallumaunecigarettequ’illuiglissaentreleslèvres.Ellesemitàtousseràlapremièrebouffée.Ilsrestèrentainsi,fixanttouslesdeuxlesétoilesdansleciel.
—Tucroisqu’elleestdéjàlà-haut?
—Oui.
—J’auraisdûvenirplustôt.
—Parcequevouscroyezquevousyêtespourquelquechose?VousnecomprenezrienàladéterminationdeDieu.PardeuxfoisIll’aappeléeàLui,etpardeuxfoisl’hommeadéfiéSavolonté:Alvarezquil’avaitsortiedutorrentdeboue,etpuisvousquil’avezramenéepourlafaireopérer.MaisSamainesttoujoursplusforte.
IllavoulaitprèsdeLui.
DegrosseslarmescoulaientlelongdesjouesdeSusan.Lacolèreetladouleurluiserraientleventre.RolandoAlvarezsortitdelamaisonetsedirigeaverseux.lls’assitprèsd’elle.Ellecachasatêteentresesdeuxgenouxetlaissaexplosersacolère:
—Dansquelleéglisefaudrait-ilallerprierpourquecesselasouffrancedesenfantset,s’ilsmeurent,alorsquisontlesinnocentssurcetteplanètedefous?
Alvarezserelevad’unbondettoisaSusan.
D’unevoixféroceetimpitoyableilluiditqueDieunepouvaitpasêtrepartout,qu’ilnepouvaitpassauvertoutlemonde.IlsemblaitàSusanqueceDieu-làavaitoubliédesepréoccuperduHondurasdepuisfortlongtemps.
—Levez-vousetcessezdevousapitoyersurvous-même,enchaîna-t-il.Ilyadescentainesdecorpsd’enfantsenterrésdanscesvallées.Cen’étaitqu’uneorphelinequiavaitperduunejambe.Elleestmieuxavecsesparentsqu’ici.Ilvousfaudraitplusd’humilitépourcomprendrecela.Cettepeinenevousappartientpasetnosterressonttropgorgéesd’eaupourquevousyajoutiezvoslarmes.Sivousn’arrivezpasàvouscontenir,rentrezchezvous!
L’hommeàlastatureimposantetournaaussitôtlestalonsetdisparutàl’angledelaruelle.
JuanabandonnaSusanàsonsilence.Empruntantlemêmecheminqu’Alvarez,iltrouval’hommeadosséàunmurdeterre.Ilpleurait.
Cefutunprintempsdedeuilquipassaaurythmedeslettresquisecroisaientquelquepartdanslecieldel’Amériquecentrale.
Enmars,PhiliplitpartàSusandesoninquié-
tude,lesjournauxnew—yorkaisrelataientdansleurscolonneslescausesetconséquencesdel’étatdesiègeinstauréauNicaragua,unefrontièrebientropproched’elleàsongoût.ElleluiréponditquelavalléedeSulaétaitloindetout.
ChaquelettredePhilips’achevaitparunephraseouunmotquiévoquaitsonabsenceetladouleurqu’elleluicausait;chaqueréponsedeSusancontournaitcesujet.PhiliptravaillaitpouruneagencedepublicitéimplantéesurMadisonAvenue.Touslesmatins,aprèsavoirtraverséSoHoàpied,ilgrimpaitdanssonbuspours’asseoirunedemi-heureplustardàsonbureau.Lafièvres’étaitemparéedetoutesonéquipedepuisqu’elleconcouraitpourlacampagnedepressedeRalphLauren.S’ilsgagnaient,sacarrièredémarreraitaussitôt,c’étaitsonpremieressaienqualitédecréatifetilrêvaitdéjà,au-dessusdesatableàdessin,aujouroùildirigeraitledépartement.
Commeàl’accoutumée,ilcroulaitsousletravailetdevaitrendresesesquissespresqueavantqu’ellesneluisoientcommandées.
Aprèss’êtreenfuiedechezluiàl’aubed’unlendemainderéveillon,Maryl’avaitappeléet,depuis,ilsseretrouvaientdeuxfoisparsemaineàl’angledePrinceetdeMercerStreet,pourdînerchezFanelli’soùlemenuétaitabordable.Sousleprétextedeluiraconterunbonsujetd’article,illuiparlaitsouventdeSusan,exagérantleshistoiresqu’elleluiracontaitdansseslettres.Lasoiréesepoursuivaitdansl’atmosphèreenfuméeetbruyantedulieu.Quandaumilieud’unephraseilvoyaitsespaupièresdevenirlourdes,ilréglaitlanoteetlaraccompagnaitàpied.
Depuislafindecemoisdemarslagênelessaisissaitautempsdesedireaurevoir.Leursdeuxtêtesserapprochaient,maisàl’instantconfusdelapromessed’unbaiser,Maryreculaitsubtilementpourdisparaître,happéeparl’entréelugubredesonimmeuble.Alors,Philipplongeaitlesmainsdanslespochesdesonmanteauetrentraitchezlui,s’interrogeantsurledesseindelarelationquisetissaitentrecettejournalistesta-giaireetundessinateurdepublicité.
Danslesrues,lestenuesdesfemmesannon-
çaientl’avènementduprintemps.Ilnevitnilesbourgeonsd’avril,nilesfeuillesdejuintantsontravaill’accaparait.Le14juillet,lafoudreavaitfrappélesdeuxcentralesélectriquesdeNewYork,plongeanttoutelavilledansl’obscuritépourvingt-quatreheures.Sila«grandepanne»,quifitlaunedesjournauxdumondeentier,bou-leversalesstatistiquesdenataliténeufmoisplustard,Philippassalanuitseulchezluiàdessineràlalumièredetroisbougiesposéessursonbureau.
Aumilieudumoisd’a0ût,àlaveilledecommencersapremièrejournéedepigisteàlarédactiondeCosmopolitan,MaryachevaitunesemainepasséechezdesamisdanslesHamptons.
L’aviondeSusanquittaitsonescaledeMiami.
ÀNewark,leterminalétaitentravaux.Philipétaitvenul’attendreàlapasserelle.Unefoisn’estpascoutume.Elleposasonsacàterreetplongeadanssesbras.Ilsrestèrentlongtempsainsiserrésl’uncontrel’autre.Ilpritsamain,saisitlebaluchonetl’entraînaverslebar.
—Etsinotretableestprise?
—J’aifaitlenécessaire!
—Arrête-toietlaisse-moiteregarder.Tuasvieilli!
—C’estgracieux,merci.
—Non,jetetrouvetrèsbeau.
Ellefitglissersesdoigtslelongdesesjoues,luisourit.tendrement,etl’entraînaverscelieudevenuleur.Ellerayonnaitmalgrélafatigue.Ill’interrogealonguementsurl’annéequivenaitdes’écouler,commepoureffacertoutetracedesdernièresminutesdeleurprécédenterencontre,elleneditriendesonhiver.Tandisqu’elleluidécrivaitsajournéetype,PhilipavaitsaisisoncrayonetdessinaitlevisagedeSusansurunefeuilledesoncahieràspirale.
—EttonJuan,commentva-t-il‘?
—Jemedemandaisquandtum’enparlerais.
Juanestparti.Dieuseulsaitsijelereverraiunjour.
—Vousvousêtesdisputés‘?
—Non,c’estpluscompliquéquecela.Nousavonsperduunepetitefille,etdepuiscen’étaitpluspareil;quelquechoses’estcasséetnousn’avonspassuleréparer.Onenvenaitàseregarderdesheuresenchiensdefaïence,commesinousétionscoupables.
--Qu’est-cequis’estpassécettenuit-là?
—Ilpleuvait,laroutes’estdécrochéedelaparoi,j’aifailliletuer.
Elleneluiracontariend’autre.Certainsrécitsn’appartiennentqu’auxvictimesetlapudeurdeceuxquileurontportésecoursenprotègelessecrets.Audébutdumoisdemai,Juanétaitpassélavoirchezelle,ungrandsacdetoilevertàl’épaule.Elleluidemandas’ilallaitquelquepart.
Leregarddroitetfier,illuiannonçaqu’ilpartait.Elleavaitaussitôtsuqu’illuimanquerait,commetousceuxqu’elleavaitaimésdeprèsoudeloinetquidisparaissaientsoudainement.Perchéesurleperrondesamodestemaison,les
mainssurleshanchescommepourmieuxmarquerlacolèrequilagagnait,ellel’avaitmalmené.
Juann’avaitpasréagi,alorselleavaitüniparsecalmer.Ellel’avaitserrédanssesbras,puiselleluiavaitserviàdîner.
Quandladernièreassiettefutrangéedansl’armoire,elleavaitessuyésesmainssursonpantalonets’étaitretournéeverslui.Ilsetenaitdéjàdeboutaumilieudel’uniquepièce,sonsacàsespieds,l’airpenaud.Elleavaitalorssourietpourfaciliterl’instantluiavaitsouhaitébonnerouteetbonnevie.Oubliantuninstantsapudeur,ils’étaitapprochéd’elle.Elleavaitprissonvisageentresesmainsetportéseslèvresjusqu’auxsienr1es..
Aupetitmatinils’enétaitallésurlesroutesdesonpaysversuneprochaineétapedesonexistence.LessemainessuivantesSusanavaitluttécontrelatristessed’uneportequines’ouvraitplusquesursasolitude.
—Iltemanque?
—C’estJuanquiaraison,ilnefautdépendrequedesoi-même;lesgenssontlibres,etl’attachementestuneabsurdité,uneincitationàladouleur.
—Donctunerestespas!Ouplutôt,combiend’heuresrestes-tucettefois-ci?
—Necommencepas,Philip!
—Pourquoi?Parcequejedevineàtonaircequetun’aspasencoredit,quedansuneheuretuserasrepartieetquejemettraialorsmavieentroispetitspointsdesuspensionjusqu’àl’annéeprochaine?Jesavaisquetuneresteraispas,bonDieucommejemesuispréparéàcequetumeledises.Tuvasattendred’avoirquelâgepourpenserànous,àtaviedefemme?
—J’aivingt-quatreans,j’ailetemps!
—Cequej’essaiedetedire,c’estquetutedonnesàpleindegensmaisquetuesseule,iln’yapersonnedanstaviequis’occupedetoi,quiteprotège,ouaumoinsquitefassel’amour.
—Maisqu’est-cequetuensais?C’estincroyableça,j’aiunetêtedepasbaiséedutoutouquoi?
SusanavaitcriéetPhilipsefigeainstantané-
ment.Leslèvrespincées,iltentadereprendrele·
fildelaconversation.
—Cen’estpascequejevoulaisdire,etcen’estpaslapeinedehurler,Susan.
—Jegueuleparcequetuessourd.Jenepeuxpasvivrepourunseulhomme,j’ennourristroiscentstouslesjours,jenepeuxpasavoirdesmômes,j’essaied’enfairesurvivrecentdixrienquedansmavallée.
—Ah!parcequetuenasdixdeplus?Ladernièrefoisilsn’étaientquecent!
-—Non,j’aieudix-huitenfantsdepluscettearmée,moinsleshuitquej’aienterrés,çafaittoujourscentdix,maisc’esthuitfoismoinsmar-rantmaintenant,hein!Jevisentouréed’orphelins,bordel!
—Etparcequ’ilsteressemblent,tuveuxrestercommeeux.L’idéed’êtreunemèreavantd’êtreuneorpheline,çanetetentepas?
--Tuversesdansl’analysepourmesortirdesconneriespareilles?Tupeuxcomprendrequelaviequejemèneesttropdangereuse?
Leserveurs’approchapourlesinviteràsecalmer.Iladressaunclind’œilàPhilipetdéposaunegrandecoupedeglacedevantSusan.S’exprimantenparfaitcastillan,illuiindiquaquec’étaitoffertparlamaisonetqu’ilyavaitbeaucoupd’amandeseffiléessouslechocolatliquide.Ens’éloignantdelatable,ilrefitdelatêteunsignecompliceàPhilipquifitmineden’avoirrienvu.
—Qu’est-cequ’ilmeveutcelui-lààmeparlerenespagnol?demanda-t-elle,médusée.
—Maisrien,ilneteveutriendutout,etparlemoinsfortbonsang!
Susansemitàchuchoterpourlenarguer.
—Jeneprendraipaslerisqued’unabandondeplus,jen’ainionclenitantepourmesuccé-
derencasdepépin.
—Arrêtédeconfondreprétextesetexcuses,tun’abusesquetoi!S’ilt’arrivaitunpépincommetudis,moijeseraistoujourslà.Tuaspeurdedépendresentimentalementdequelqu’un,Susan,aimercen’estpasrenonceràsaliberté,c’estluidonnerunsens.
Ilnevoulaitpasqueleurentrevues’achèvecommeladernière,maisilnetrouvaitpasd’autresujetdeconversation.Parcequesonespritrefusaitdesedélivrerdesmotsquil’encombraientetqu’iln’arrivaitpasàformuler.l
—Enplus,mamédailleteprotège.
—Tuaslamémoirebiensélectivequandçat’arrange.
Elleacceptadesourireetremarquasonregardquandelleplongealamainsoussonpull.Ellesortitlepetitmédaillon.
—Tuasenvied’allertechangerauxtoilettes?
demanda-t-elle,arrogante.Parle-moidetavied’homme?
Ilrougitd’avoirétésurprisàladésirer,illuiparladesaprogressionauseindel’agenceetsevantadesresponsabilitésquiluiétaientconfiées.
Sansquecelasoitencoretotalementofficielilétaitdéjààlatêted’unepetiteéquipe,quiavaitlachargedesixbudgets.Sicelacontinuaitàcerythme,dansdeuxansilseraitdirecteurdecréation.Pourleresteiln’avaitriendespécialàluiraconter.Elleneluilaisseraitpaslapartiesifacile.
—Ettacopineavecquituvasaucinéma,elletegriffeendehorsdelasalleousimplementpendantlesfilmsd’horreur?
—Cen’étaitpasunfilmd’horreurdutout!
—Raisondeplus,tunevaspasminauderquandmême,alorsoùtuenesavecelle?
—Maisnullepart!
—Écoutemonpetitcœur,àmoinsquetusoisdevenuasexué,ilsepassebienquelquechosedanstavie.
Illuiretournalecompliment.Ellen’avaitpasletempsdit-elle,elleavaitbienfailliacheverdanslesbrasd’unhommequelquessoiréescommencéesdansunbar,maisseulementpourytrouverunpeuduréconfortqu’ellecherchait.Ilinvoqualemêmeétatd’espritpoursejustifierdesoncéli-bat.Susanrevintàlacharge,plusdouce,etreposasaquestiondifféremment.IlévoqualesépisodescomplicesvécusavecMaryGautierThomson,journalisteàlarevueCosmopolitan,qu’ilraccompagnaittroisfoisparsemaineenbasdechezellesansquejamaisriennesepasse.
—Elledoitsedemandersitun’aspasunproblème.
—-Ellenonplusnetenterien!
—C’estlameilleurecelle-là,parcequemaintenantc’estànousdefairelepremierpas?
—Tuesentraindemepousserdanssesbras?
—J’ail’impressionqu’ilnefaudraitpastepoussertrèsfortpourquetutombes.
—çat’arrangerait‘?
—C’estétrange,taquestion.
—C’estledoutequironge,Susan.C’estsifacilequandquelqu’undécideàvotreplace.
—Maisdécidedequoi?
—Denepasnouslaisserd’espoir.
—çac’estunautresujetPhilip,pourunehistoireilfautlesbonnespersonnesauxbonsmoments.
—C’esttellementfaciledesedirequecen’estpaslebonmoment,c’estlàqueledestinnousobligeàfairelapartdeschoses.
—Tuveuxsavoirsitumemanques?Laréponseestoui.Souvent?Presquetoutletemps,enfindèsquej’ailetemps,etcelapeuttesemblerabsurdemaisjesaisaussiquejenesuispasprête.
Ellesaisitsamainetyposasajoue,ilselaissafaire.Ellefermalesyeuxetilluisemblaqu’elleallaits’assoupirdansladouceurdel’instant.Ilauraitvouluqu’ildurepluslongtemps,maislavoixdanslehaut-parleurannonçaitdéjàleurséparation.Ellelaissafilerlessecondes,commesiellen’avaitpasentendul’annonce.Lorsqu’illitungeste,elleluiditqu’ellesavait,qu’elleavaitentendu.Elledemeuraainsiquelquesminutes,lesyeuxclos,latêteposéesursonavant-bras,etd’ungestesoudainelleseredressa,écarquillantlesyeux.Ilsselevèrenttouslesdeuxetillapritsoussonépaule,portantlesacdesamainlibre.
Danslecouloirquilesconduisaitversl’avionellel’embrassasurlajoue.
—Tudevraisyalleravectacopinegrandreporterdemodeféminine!Enfin,sielletemérite.Entoutcas,toituneméritespasderesterseul.
—Maisjesuistrèsbientoutseul.
—Arrête,jeteconnaistrop,tuasunesaintehorreurdelasolitude.Philip,l’idéequetum’attendsestrassurantemaispartropégoïstepourquejel’assume.Jenesuisvraimentpassûred’avoirseulementl’envieunjourdevivreavecquelqu’un,etmêmesijesaissansaucundoutequedanscecascequelqu’unseraittoi,ceparisurl’avenirestinjuste.Tufiniraisparmedétester.
—Tuasfini?Tuvaslerater!
Ilssemirentàcourirverslaportequiserap-prochaittropvite.
—Etpuisunpetitflirt,çanepeutpastefairedemal!
-Etquiteditqueceneseraitqu’unflirt?
Elleagitasonpetitdoigtetprituneposemalicieuseenfixantsonongle:«Lui!»Elleluisautaaucou,l’embrassadanslanuqueets’enfuitverslapasserelle.ElleseretournaunedernièrefoisIpourluienvoyerunbaiser.Quandelledisparutilmurmura:«Troispetitspointsdesuspensionjusqu’àl’annéeprochaine.»
Enrentrantchezluiilrefusadecéderàlatristessedesjoursquisuivraientsondépart.Ildécrochasontéléphoneetdemandaàl’opératricedujournaldeluipasserlepostedeMaryGautierThomson.
Ilsseretrouvèrentàlatombéedelanuitaupieddugratte—ciel.LeslumièresétincelantesdonnaientauxpassantsdeTimesSquaredescouleursétranges.Danslasalledecinémaplongéedanslapénombred’Unefemmesousinfluence,ileffleurasonbras.Deuxheuresplustard,ilsremontaientàpiedla42°Rue.Entraversantla5°Avenueilpritsamainetl’entraînaavantquelefeulibèreleHotdesvoitures.UntaxijaunelesconduisitversSoHo.ChezFanelli’silspartagèrentunesaladeetuneconversationaniméesurlefilmdeCassavetes.Alaportedesonimmeubleils’approchad’elleetl’acco1adedesjouesglissaeneffleurementdelèvres,etenbattementsdecœur.
4.Lapluietombaitdepuisplusieursjourssansdiscontinuer.Chaquesoirlesbourrasquesdeventannonçaientlesoragesquiéclataientlanuitdanslavallée.Lesruesterreusessecrevassaientderigoles,l’eaudégoulinaitjusqu’aupieddesmaisons,laminantlesfondationsprécaires.Persis-tantes,lesaversesfinissaientpars’infiltrerparlestoitures,ruisselantsouslescombles.LescrisetlesriresdesenfantsquiappelaientSusan«Maestra»rythmaientlesmatinéespasséesàenseignerdanslagrangequileurtenaitlieud’école.
L’après-midielleempruntaitpresquetoujourslaJeep·Wagoneer,plusdocileetmaniablequesonvieuxDodgequ’elleregrettaitpourtant,etpartaitdanslavalléeporterdesmédicaments,delanourriture,parfoisdesdocumentsadministratifsqu’elleaidaitàremplir.Auxjouméeséreintantes,succédaientquelquessoiréesdefête.Elleserendaitalorsdansl’undesbarsoùleshommesvenaientboiredelacervezaetleurboissonlocalefavorite,leguajo.Pourrésisteràlasolitudedel’hiverhondurienquiarrivaitplustôtqueprévu,entraînantsoncortègedetristesseetdeluttecontreunenatureindocile,Susancomblaitparfoissanuitdanslesbrasd’unhomme,pastoujourslemême.
10novembre197ZSusan,
C’estavectoiquej’aienviedepartagercettenouvelle,mapremièregrandecampagnedepublicitévientd’êtreachetée.Dansquelquessemainesundemesprojetsseradevenuuneimmenseafficheplacardéedanstoutelaville.Ils’agissaitdepromouvoirlemuséed’Artmoderne.
Quandellesserontimprimées,jet’enenverraiune,ettupenserasunpeuàmoidetempsàautre,jet’adresseraiaussil’articlequiserapubliédansunerevueprofessionnelle,jeviensdesortirdel’interviewTeslettresmemanquent.Jesaisquetuesdébordée,maisjesaisbienquecen’estpaslaseuleraisondetonsilence.Tumemanquesvraiment,jenedevraisprobablementpasteledire,maisjenevaisquandmêmepasjoueravectoiaujeuidiotdu«Suis-moi,jetefuis;fuis-moi,jetesuis».
J’imaginaisvenirterendrevisiteauprintemps,jemesenscoupabledenepasl’avoirproposéplustôt.Jesuiscommetoutlemonde,égoïste.
Jeveuxvenirdécouvrirtonmondeàtoietcomprendrecequiteretientsiloindenotrevieetdetouteslesconfidencesdenotreenfance.Paradoxedel’omniprésencedetonabsence,jesorssouventaveccetteamiedontjet’aidéjàparlé,jesensbienchaquefoisquejelaraccompagnechezellequejemedérobe.Pourquoiest-cequejeteracontecela?Parcequej’aiencorelasensationabsurdedetrahirunespoirinavoué,ilfautquejemedébarrassedecesentiment.
Peut-êtreaussiquet’écrireestunefaçondemeréveiller:
Demain,peut-êtrequetureviendras,maiscommejevoudraisalorsnepast’avoirattendue,nepasentendretouslesmotsquetupourraismedireoupouvoirlesignoreraveclalégèretécommecontrepoidsdetonabsence.Jenevien-,draipastevoirauprintemps,c’étaitunemauvaiseidée,mêmesij’encrèved’envie,jecroisqu’ilfautquejeprennemesdistancesavectoi,etjedevinedansl’espacementdetesdernièresréponsesquec’estcequetufaistoiaussi.
Jet’embrasse.
Philip
R-S.:7heuresdumatin,enprenantmonpetitdéjeunerjereliscequejet’aiécrithier;jevaistelaisserlirecequed’ordinairejejetteàlapoubelle.
Commebeaucoupdechosesautourd’elle,Susanchangeait.Lehameauabritaitdeuxcentsfamillesetlesrythmesdetoutescesexistencesàpeinecicatriséesseconfondaientdéjàpeuàpeuavecceuxd’unvillage.Cethiver-là,leslettresdePhilipsefaisaientplusrares,lesréponsesplusdifficilesàécrire.SusanfêtasonréveillonauprèsdesonéquipeaugrandcompletdansunrestaurantdePuertoCortes.Ilfaisaitexceptionnel-lementbeauetlanuitéméchées’achevasurlajetéefaceàlamer.Àl’aubedelanouvellean11éelepaystoutentiersemblaitavoirretrouvésonallant.Leportavaitrenouéavecsonagitationetdepuisplusieurssemainesleballetdesgruesquitournoyaientau-dessusdesporte—conteneursétaitincessant.Dupetitmatinàlatombéedujourlecielétaitsillonnéparlesavionsquiassuraientlesliaisonsentrelesdifférentsaérodromes.Touslespontsn’avaientpasétéredressésmaislesscoriesdel’ouraganétaientdevenuespresqueinvisibles
—oubiens’yétait-onhabitué?Lesnuitsétoiléespromettaientunebelleannée
etleretouràdesrécoltesgénéreuses.Lacornedebrumed’uncargoannonçaitminuitetledépartd’unepleinecargaisondebananespourl’Europe.
LesoirduréveillonPhilippassachercherMarychezelle.Ilsdevaientserendreàunesoiréeorganiséeparsonjournalautrente-troisièmeétaged’unetourvoisinedecelleduNewYorkTimes.
Soussonmanteau,elleétaitvêtued’unelonguerobenoire,elleavaitposéuneétoledesoiesursesépaules.Ilsétaienttouslesdeuxdebonnehumeuretmêmes’ilsseretournaientdetempsàautrepourtenterdehéleruntaxi,ilssavaientqu’encesoirdefêteilleurfaudraitmarcherjusqu’àTimesSquare.Lanuitétaitétoiléeetdouce.MarysilencieusesouriaitetPhilipemportédanssadiatribeluidécrivaitlesaffresdelapublicité.Unfeulesretintaucroisementdelal5°Rue.
—Jeparletrop,n’est-cepas?
—J’ail’airdem’ennuyer?répondit-elle.
—Tuestroppoliepourça.Jesuisdésolé,maisjedébordedemotsretenustoutelasemaine,j’aitellementtravailléquejen’aipresquepasparlé.
Ilssefrayèrentuncheminaumilieudestroiscentspersonnesquis’étaientréuniesdanslesbureauxoùlafêtebattaitsonplein.Lesbuffets,avaientétéprisd’assautetunebrigadedeserveurss’évertuaitàlesapprovisionner.Pourlaplupart,cessoldatsenlivréeblanchedevaientfairedemi-tour,leursplateauxpillésavantd’avoiratteintleurbut.Separler,écouteretmêmedanserrelevaitdel’impossibletantlafouleétaitcom-pacte.DeuxheuresplustardMaryfitunsignedelamainàPhilipquidiscutaitàquelquesmètresd’elle.Lebrouhahal’empêchadedistinguerlemoindremot,maissonindexpointaitlaseuledirectionquil’intéressait,laportedesortie.D’unhochementdetêteilaccusaréceptiondumessageetentrepritdequitterlapièce.Quinzeminutesplustardilsseretrouvaientdevantlevestiaire.
Laporterefermée,lesilencequirégnaitsurlepalierdesascenseursétaitsaisissant.AlorsquePhilipappuyaitsurlebouton,setenantdevantlesdoublesportescentralesencuivre,Marys’éloignaetsedirigealentementverslesbaiesvitréesd’oùl’ondominaitlaville:
—Qu’est-cequitefaitpenserquec’estcelui-làquivaarriveretpasceluidegaucheoudedroite?
—Rien,justeunehabitude,etpuisenmemettantaucentrejesuisàlapluscourtedistancedesportesquis’ouvriront.
Àpeineeut-ilachevésaphrasequelapastilleverteau-dessusdesatêtes’illuminaaucarillond’unesonnette.
—Tuvois,j’avaisviséjuste!
Maryneréagitpas.Elleavaitcollésonfrontcontrelecarreau.Philiplaissafilerl’ascenseurversunautreétage,s’approchaàsontourdelavitreetsetintàcôtéd’elle.Maintenantsonregardpenchéverslarueelleglissasamaindanslasienne.
—Bonneannée,dit-elle.
—llyadéjàunedemi-heurequ’onsel’estsouhaitée!
—Jeneparlepasdecelle-là.C’estpresqueàcettemêmeheurequetum’asretrouvéeauder-11ierréveillon,nousnagionsdanslafouleenbasaulieud’êtreici,c’estàpeuprèslaseulediffé-
rence.Enfinjenepeuxpasmeplaindre,nousnoussommesquandmêmeélevésdetrente-troisétagesdepuis!
—Qu’est-cequetucherchesàdire?
—Philip,celafaitunanquenousdînonsensembletroisfoisparsemaine,unanquetumeracontesteshistoiresetmoilesmiennes,quatresaisonsquenoussillonnonslesruesdeSoHo,duVillage,deNoHo,noussommesmêmeallésjusqu’àTriBeCaundimanche.NousavonsdûusertouslesbancsdeWashingtonSquare,testerpresquetouslesbrunchsdubasdelaville,trin-querdanstouslesbars,etàchaquefindesoiréetumeraccompagneschezmoi,aveccesouriregênéquetum’abandonnespourlanuit.Etchaquefoisquetasilhouettedisparaîtaucoindelaruej’aileventrequiseserre.Jecroisquejeconnaisbienlecheminmaintenantetquetupeuxmelaisserrentrerseule.
—Tuneveuxplusquel’onsevoie?
—Philip,j’aidessentimentspourtoi,c’estpathétiquequetul’ignores!Quandvas-tucesserdenepenserqu’àtoi7C’étaitàtoidemettreuntermeànotre
relationsiellen’enestpasune,tunepeuxpasêtreaveugleàcepoint-là!
—Jet’aifaitdumal?
Maryinspiraàpleinspoumons,levantlatêteversleplafond,ellesoupiradoucement.
—Non,c’estmaintenantquetum’enfais,rap-.
pelle-moiceputaind’ascenseurs’ilteplaît!
Désemparé,ils’exécutaetlesportess’ouvrirentaussitôt.
—MerciSeigneur,soupira-t-elle,j’étaispresqueàcourtd’oxygène!
Elles’engouffradanslacabine,Philipbloquaitlafermeturedesportes,nesachantquedire.
—Laisse-moipartirPhilip,quandtuescrétinjet’adore,maislàtabêtisedevientcruelle.
Ellelerepoussaenarrièreetlesportesserefermèrent.Ilretournaàlafenêtre,commepouressayerdelavoirsortirdel’immeuble.Ils’assitsurlerebordetcontemplalafourmilièrequis’agitaitau-dessousdelui.
DepuisdeuxsemainesSusanentretenaituneliaisonavecleresponsabledudispensaireconstruitderrièreleport.Ellenelevoyaitqu’unjoursurtrois,àcausedeladistanceàparcourir,maisleurssoiréessuffisaientàréinventerlesfos-settesquidessinaientlescontoursdesabouchequandelleétaitheureuse.Venirenvillel’«oxygénait>>.Lebruitdescamions,lapoussière,lesklaxonsmêlésauxcrisdesgensdanslarue,lebruitdescaissesquel’onjetaitsurlesol,touscesexcèsdeviel’enivraientetlasortaientdelatorpeurd’unlongcauchemar.Àl’aubedefévrierelleabandonnasonlogisticienpourdesdînersencompagnied’unpilotedelaHondurianAirlinesquireliaitplusieursfoisparjourTegucigalpaàbordd’unbimoteur.Lesoir,quandils’enretournaitversSanPedro,ilsefaisaitunjeudesurvolersonvillageenrase-mottes.EllesautaitalorsdanssaJeeppours’élanceràlapoursuitedel’avion,relevantledéfiperdud’avanced’arriveravantlui.
Ill’attendaitàlagrilledupetitaérodromeà20kilomètresdelaville.Avecsa
barbeetsonblousondecuirilressemblaitàuneicônedesannéescinquante,cequin’étaitpaspourluidéplaire,pourellec’étaitparfoisbondeselaisseralleràvivrecommeaucinéma.
Aupetitmatinquandilpartaitreprendresonservice,elleroulaitàvivealluresurlapistequilaramenaitverslevillage.Fenêtresouvertes,elleaimaitsentirl’odeurdelaterrehumidequandellesemélangeaitauparfumdespins.Lesoleilselevaitderrièreelle,etquandelleseretournaitbrièvementpourcontemplerlatraînedepoussièresoulevéeparsesroues,ellesesentaitvivre.
Quandlesailesrougeetblancpassèrentpourlavingtièmefoisau-dessusdesontoit,alorsquel’appareiln’étaitdéjàplusqu’unepetitetacheàl’horizon,ellefitdemi-toursurlapisteetrentrachezelle.Lefilmétaitfini.
Philip,unbouquetàlamain,appuyasurleboutondel’interphone.Ilattenditquelquessecondes,lagâchegrésilla.Étonné,ilgravitlestroisétagesdelacaged’escalierdélabrée.Leplanchercraquaitsoussespieds.Quandilsonna,lavieilleportebleues’0uvritaussitôt.
—Tuattendaisquelqu’un?
—Non,pourquoi?
—Tun’asmêmepasdemandéquic’étaitquandj’aisonnéenbas.
—PersonnenesonneaussibrièvementquetoiàNewYork!
—Tuavaisraison!
—Dequoiparles-tu?
—Decequetum’asditl’autrejour,c’estvraiquejesuisuncon.Tuesunefemmegénéreuse,brillante,drôle,jolie,tumerendsheureuxetmoijesuisaveugleetsourd.
—Jen’enairienàfairedetescompliments,Philip!
—Cequejeveuxtedire,c’estquedenepasteparlerm’arendudingue,nepasdîneravectoim’acoupél’appétitetjeregardemontéléphonecommeunimbéciledepuisquinzejours.
—Parcequetuesunimbécile!
Ilallaitrétorquerquandellel’interrompit,posasabouchesurlasienne,etfîtglissersalangueentreseslèvres.Ilabandonnalesrosessurlepalierpourl’enlaceretfuthappéàl’intérieurdupetitappartement.
Bienplustarddanslanuit,lamaindeMarysefaufilaparlaporteentrebâilléeetsaisitlebouquetabandonnésurlepaillasson.
L’écolel’accaparaitdeplusenplus,saclassecomptaitdésormaisunemoyennejournalièredesoixante-troisélèves,aubonvouloirdupréposéauramassagescolaireetselonl’assiduitédesenfants.Ilsavaientdesixàtreizeansetilluifallaitcomposerunprogrammedesplusvariéspourlesinciteràrevenirlelendemain,etlejourd’après.Elledéjeunaitaudébutdel’après-midild’unegalettedemaïsencompagniedeSandra,unecollaboratricearrivéedepuisquelquesjours.
ElleétaitalléelachercheràSanPedro,priantpourqu’ellenedébarquepasd’unavionauxailesrougeetblanc.Dansledouteelleavaitattendulanouvellerecrueàl’intérieurdubaraquementquifaisaitofficedeterminal:lecommandantdebordredouténecoupaitausolqu’uneseuledeseshélicesetnequittaitjamaissoncockpit.
Sandraétaitjeuneetbelle.N’ayantpasdelogementelles’installachezSusan,letempsdequelquesjours,uneoudeuxsemainespeut-être...
Unmatin,alorsqu’ellespartageaientlepremiercafédupetitjourSusanladétailladehautenbasavecunecertaineinsistance.
-—Jeterecommanded’êtrepropresurtoi!
Aveclachaleuretl’humiditétuaurastôtfaitd’avoirlapeaurecouvertedeboutons.
—Jenetranspirepas!
—Oh!si,machérie!Tutranspirerascommetoutlemonde,tupeuxmefaireconfiance.Àcepropos,tuviensm’aideràchargerle4X4!Nousavonsquinzeballotsdefarineàdistribuercetaprès-midi.
Sandraessuyasesmainssursonpantalonetsedirigeaversledépôt.Susanluiemboîtalepas.
Quandellevitquelesgrandesportesétaientouvertes,elleaccéléraetladépassaencourant.
Elleentradanslagrangeetregardalesrayon-nages,ivredecolère.
—Merde,merdeetmerde!
—Qu’est-cequ’ilya?demandaSandra.
—Ons’estfaitvolerdessacs.
—Beaucoup?
—Jen’ensaisrien,vingt,trente,ilvafalloirfaireuninventaire.
—Àquoiçaservira,çanelesferapasrevenir.
—çaserviraparcequejeteledisetquelaresponsableicic’estmoi.Ilfautquejefasseunrapport.Ilnemanquaitplusqueça!
—Calme-toi,celanechangerarienquetut’énerves.
—TulabouclesSandra,icic’estmoiquicommande,alorsjusqu’ànouvelordretugardestescommentairespourtoi.
Sandralasaisitparlebrasetapprochasonvisagetoutcontrelesien.Uneveinebleuissaitentraversdesonfront.
—Jen’aimepaslafaçondonttumeparles,jen’aimepascequetues,jecroyaisquec’étaituneorganisationhumanitaireici,pasuncampmilitaire,alorssituteprendspourunpetitsoldat,vacomptertessacstouteseule.
ElletournalestalonsetSusaneutbeauluihurlerderevenirsur-le-champ,ellen’enfitrien.Auxquelquesvillageoisquis’étaientattroupés,ellelançasesmainsenavantcommepourleschasserdeslieux.Leshommessedispersèrentenhaussantlesépaulesetlesfemmesluiadressèrentdesregardsdemécontentement.Elleramassalesdeuxballotsquiétaientrestésàterreetles
replaçasuruneétagère.Puiselles’affairajusqu’àlatombéedelanuit,retenantlacolèreetleslarmesquiluivenaient.Quandellefutcalmée,elles’assitàl’extérieurdelabâtisse.Ledoscontrelaparoiellesentitlachaleurquelemuravaitabsorbéesedisperserverssesreins.Lasensationfutdouce.
Delapointedupiedelletraçadeslettressurlesol,ungrandPqu’ellecontemplaavantdel’effaceravecsasemellepuisungrandJetellemurmura:«Pourquoies-tupartiJuan?»Quandellerentrachezelle,Sandraavaitquittésamaison.
12février1978,Susan,
C’estledébutd’unebataillecommetun’enasjamaisvu,unebatailledeboulesdeneige.Jesaisquetutemoquesdenostempêtes,maiscellequis’estabattuesurnousilyatroisnuitsestincroyableetjesuisbloquédepuisàlamaison.
Lavilleestentièrementparalyséesousunmanteaublancétofféjusqu’autoitdesvoitures.Cematin,auxpremiersrayonsdusoleilrevenu,lespetits,lesgrandsetlestrèsgrandsontenvahilestrottoirs,d’oumapremièrephrase.Jecroisquejevaisprendredesrisquestoutàl’heurepourallermeravitaillerilfaitunfroiddeloup.
Qu’est—cequelavilleestbelleainsi!Teslettresmemanquent.Quandviens-tu?Peut-êtrepourrais-tucettefoisessayerderesterdeuxoutroisjours?L’années’annonceplutôtbonneetpleinedepromesses.Ladirectionestcontentedemontravail.Tunemereconnaîtraispas,jesorspresquetouslessoirsquandjenetravaillepasjusqu’aupetitmatin,cequim’arrivesouvent.
Celamefaitbizarredeteparlerdemonmétier;commesinousavionstoutàcoupbasculédanslemondedesadultes,sansmêmenousenrendrecompte.Unjournousparleronsdenosenfantsetnousréaliseronsquec’estnousquisommesdevenuslesparents.Necommencepasàfairetagrimace,jetevoisd’ici!Quandjedisnosenfants,c’estuneexpression,jeneveuxpasdirelestiensoulesmiens,c’estjusteuneimage,j’auraispuaussibienécrire«nospetits-enfants»,maistuauraispenséaussitôtquetunevivraisjamaisassezvieillepourêtregrand-mère.
Toiettescertitudespessimistes!Quoiqu’ilensoit,letempsfileiciàunevitessevertigineuseetjeguetteleprintempsquiannonceraavecbeaucoupd’optimismecettefoisquetonarrivéeserapproche.Jetelepromets,cetteannéeiln’yaurapasdepolémique,jeneferaiqu’écoutercequetuaurasàmeraconteretnous
partageronsvraimentcemomentprécieuxquej’attendschaquefoiscommeunNoëlenété.Enattendantcettesaison,ilpleutdesbaisers.
Philip
LejourdelaSaint-Valentin,PhilipconduisitMaryàlagareroutière.Hsprirentl’autocar33
quireliaitMontclairàManhattanenuneheureetdescendirentaucroisementdeGroveStreetetd’AlexanderAvenue.Traversantlavilleàpied,illuifitdécouvrirleslieuxdesonadolescence.
Quandilpassadevantsonanciennedemeureelleluidemandasisesparentsluimanquaientdepuisqu’ilsvivaientenCalifornie;ilneréponditpas.
Surlafaçadevoisine,ilremarquaquelafenêtredecequiétaitautrefoislachambredeSusanétaitallumée.Uneautrepetitefilleyétaitpeut-êtreentrainderévisersescours.
—C’étaitsamaison?demandaMary.
—Oui,commentas-tudeviné?
—Ilsuffisaitdesuivretonregard,tuétaispartitrèsloin.
—Parcequec’étaitilyalongtemps.
—Peut-êtrepastantquecela,Philip.
—Jesuisauprésentmaintenant...
—Votrepasséestsidensequ’ilm’empêcheparfoisd’entrevoirunfuturentrenous.Jenerêvepasd’unamourparfait,maisjeneveuxpasvivreauconditionneletencoremoinsàl’imparfait.
Pourmettreuntermeàcetteconversation,illuidemandasielleaimeraitvivreunjourici.Elleréponditd’ungrandéclatderirequ’enéchangededeuxenfantsminimumelleaccepteraitpeut-
êtredes’établirenprovince.Duhautdescollines,rétorquaPhilip,onvoyait
Manhattanquin’étaitqu’àunedemi-heuredevoiture.PourMary,voirlavilleetlavivreétaientdeuxchosestrèsdiffé-
rentes;ellen’avaitpasfaitdesétudesdejouma-lismepours’installerdansunepetitebourgadedel’Amérique,aussiprochedelagrossepommefûtelle.Detoutefaçon,ilsn’avaientnil’unnil’autrel’âged’uneretraite.
—Maisici,pourlemêmeloyer,tuvisdansunemaisonavecunjardin,turespireslebonairettupeuxquandmêmeallertravailleràNewYork.Tuastouslesavantages,reprit-il.
—Dequoiparles-tuexactement,Philip‘?'lï1
faisdesprojetsmaintenant,toil’inconditiom1eldel’instantané?
—Arrêtedetemoquerdemoi.
—Tumanquesd’humour,tum’amuses,c’esttout.Tun’asjamaisétécapabledemediresinousdînionsensemblelesoirmême,etlàtumedemandessijepourraisvenirm’installeravectoienprovince.Pardon,maisquelsautdanslevide!
—Iln’yaquelesimbécilesquinechangentjamaisd’avis.
Ilsredescendirentverslecentre-villeoùill’emmenadîner.Quandellefutassisefaceàluielleluipritlamain.
—Alorstupeuxchangerd’avis?questionnaMary.
—C’estunjourunpeuspécialaujourd’hui,c’estcenséêtreunefête,tuneveuxpaschangerdesujet?
—TuasraisonPhilip,c’estunjourtrèsparticulierettunousconduissouslafenêtredecellequihantetavie.
—C’estcequetupenses?
—NonPhilip,c’estcequetoitupenses!
--C’estavectoiquejesuiscesoir,pasavecelle.
—C’estauxdemainsoirquejesonge.
Àquinzejoursetquelquesmilliersdekilomètresdelàunautrehomme,uneautrefemmepartagentunautredîner.Levoldel’entrepôtn’avaittoujourspasétéélucidé.LesportesenétaientdésormaisferméesparunechaîneetuncadenasdontseuleSusanavaitlaclé,cequin’avaitpasétésansengendreruncertainmécontentementauseindesonéquipe.Sar1draluiétaitdeplusenplushostile,défiantsonautoritéaupointqueSusanavaitdûlamenacerd’envoyerunrapportàWashingtonpourlafairerapatrier.
Mélanie,unmédecinquitravaillaitàPuertoCortes,avaitréussiàapaiserlesespritsdesunsetdesautresetlaviedel’unitéhonduriemieduPeaceCorpsavaitreprispeuàpeusoncoursnormal.SaufpourSusan.Thomas,leresponsabledudispensaireavecquielleavaitentretenuunecourteliaison,luiavaitdemandédevenirlevoireninvoquantdesmotifsprofessionnels.
Elles’étaitrendueenvilleenfindejournéeetl’attendaitàl’extérieurdubâtiment.Ilsortitenfinetretirasablouseblanchequ’iljetaàl’arrièredu4X4.Ilavaitréservéunetableàlaterrassed’unpetitrestaurantduport.Ilss’yattablèrentetcommandèrentdeuxbièresavantdeconsulterlacarte.
—çasepassecommentpourvous?
demanda-t-elle.
—Commed’habitude,manquedematériel,manquedemoyenshumains,tropdetravail,l’équipeestépuisée,laroutine.Etpourtoi?
—Moi,j’ail’avantageoul’inconvénientquenoussoyonspeunombreuxlà-bas.
—Tuveuxquejet’envoiedumonde?
—Peucompatibleavectadernièrephrase.
—Tuasledroitd’enavoirmarre,Susan,tuasledroitd’êtrefatiguéeettuasaussiledroitd’arrêter.
—C’estpourmedébitercesconneriesquetum’invitesàdîner?
—D’abordjenet’aipasditquejet’invitais...
Toutlemondetrouvequetunevaspasbiendepuisquelquessemaines.Tuesagressiveetd’aprèsleséchosquimereviennenttacoteestenbaissedanstonvillage.Nousnesommespaslàpournousrendreimpopulaires,tudoistecontrôlermieuxqueça.
Leserveurapportadeuxassiettesdetamal,elledépiautalafeuilledebananeetétalalamousse-linequicontenaitlaviandedeporc.Toutenarro-santcopieusementsonassiettedesaucepiquante,ThomascommandadeuxautresbouteillesdeSalvaVida,unebièredupays.Lesoleilétaitcouchédepuisdeuxheuresetlalumièrequedispensaitlalunepresquepleineétaitétonnante.Elletoumalatêtepourcontemplerlesrefletsdesgrandesgruesquiondulaientsurl’eau.
—Avecvouslesmecs,onn’adoncvraimentaucundroitàl’erreur!
—Pasplusquelesmédecins,hommesoulfemmes!Tueslemaillond’unechaîne,mêmesic’esttoiquienassureslecommandement;situcassesc’esttoutelamécaniquequigrippe!
—Ilyaeuunvoletcelamefoutenl’air,jenepeuxpasadmettrequenoussoyonslààlesaideretqu’ilssepiquentdelabouffeentreeux.
—Susan,jen’aimepastafaçondedire
«eux».Cheznousaussiilyadelafauchedansleshôpitaux.Tucroisquejen’enaipas,audispensaire?
Ilpritsaserviettepours’essuyerlesdoigts.
Ellesaisitsonindex,leportaàsaboucheetleserradélicatemententresesdentsenluiadres-santunregardmalin.QuandledoigtdeThomasfutpropre,ellelelibéra.
—Arrêteavectaleçondemorale,lâche-moi,dit-elleensouriant.
—Tuesentraindechanger,Susan.
—Laisse-moidormircheztoicesoir,jen’aipasenviederentrerdenuit.
Ilréglal’additionetl’invitaàselever.Enmar-chantlelongduquaiellepassa
sonbrasautourdesatailleetposasatêtesursonépaule.
—Jesuisentraindemelaissersubmergerparlasolitude,etpourlapremièrefoisdemaviej’ail’impressiondenepluspouvoirlasurmonter.
—Rentrecheztoi.
—Tuneveuxpasquejereste?
—Jeneteparlepasdecesoir,maisdetavie,tudevraisretourneraupays.
—Jen’abandonneraipas.
—Partirn’estpastoujoursunabandon,c’estaussiunefaçondepréservercequiaétévécusil’onsaits’enalleravantqu’ilnesoittroptard.
Laisse-moilevolant,jevaisconduire.
Lemoteurcrachaunevolutedefuméenoireetsemitàtourner.Thomasallumalesphares,quibalayaientlesmursd’unraidelumièreblanche.
—Tudevraisfaireunevidange,ellevateclaquerentrelesdoigts.
—Net’inquiètepas,j’ail’habitudequ’onmeclaqueentrelesdoigts!
Susansevautradanssonfauteuilet,passantsesjambesparlafenêtre,posasespiedssurlerétroviseurextérieur.Hormislesbruitsmécaniques,l’habitacleétaitsilencieux.QuandThomasgaralaJeepdevantchezlui,Susanrestaimmobile.
—Tutesouviensdesrêvesquetufaisaisquandtuétaispetit?demanda-t-elle.
—J’aidéjàdumalavecceuxdelanuitdernière,réponditThomas.
—Non,jeteparledecequeturêvaisdedevenirquandtuseraisadulte.
—Oui,çajem’ensouviens,jevoulaisêtremédecin,jesuisdevenulogisticiendansundispensaire.Danslaciblecommeondit,maispasaucentre!
—Moi,jevoulaisêtrepeintre,pourdessinerlemondeencouleur,etPhilipvoulaitêtrepompierpoursauverlesgens.Ilestdevenucréatifdanslapublicitéetmoij’œuvredansl’humanitaire.Onadûsetromperquelqueparttousles
deux.
—Cen’estpasleseuldomaineoùvousvousêtestrompéstouslesdeux.
—Caveutdirequoiça?
—Tuparlesbeaucoupdelui,etchaquefoisquetuprononcessonnom,tavoixestnostal-gique,çalaissepeudeplaceaudoute.
—Àqueldoute?
—Auxtiens!Jecroisquetuaimescethommeetqueçateficheunepeurbleue.
—Viens,rentronscheztoi,jecommenceàavoirfroid.
—Commentfais-tupouravoirautantdecouragepourlesautresetsipeupourtoi?
Aupetitmatinellequittalelitsansfairedebruitets’éclipsasurlapointedespieds.
Lemoisdemarspassaàlavitessed’unéclair.
Touslessoirsquandilquittaitsonbureau,Pl1i-liprejoignaitMary.Endormantchezelleilséconomisaientdixprécieusesminuteschaquematin.
Àlalindelasemaineilschangeaientdelitpourpasserleweek-enddanssonatelierdeSoHoqu’ilsavaientrebaptisé«lamaisondecampagne».Lespremiersjoursdumoisd’avrilfris-sonnaientauxventsdunordquisoufflaientsansdiscontinuersurlaville.Lesbourgeonsdesarbresn’étaientpasencoreéclos,etseullecalendriertémoignaitdudébutduprintemps.
BientôtMaryfutnomméejournalisteauseindelarevuequil’employaitetelleconsidéraqu’i1
étaittempspoureuxdetrouverunnouveaulieuquiabriteraitleursmobiliersrespectifsetleurvie.
Elleplongeadanslesannoncesàlarecherched’unappartementdansMidtown.Lesloyersyseraientmoinschersetcelaseraitpluspratiquepourserendreàleur
travail.
SusanpassaitlaplupartdesontempsderrièrelevolantdelaJeep.Devillageenvillageelleassuraitladistributiondesemencesetdedenréespremières.Laroutel’emmenaitparfoistroploinpourqu’ellepuisserentrerlesoiretellepritl’habituded’entreprendredespériplesdeplusieursjours,parcourantlapistejusqu’auplusprofonddelavallée.Ellecroisapardeuxfoisdestroupessandinistesquisecachaientdanslesmontagnes.Ellenelesavaitjamaisvusvenirsiloindeleursfrontières.Lemoisd’avrilluisemblaitnedevoirjamaisfinir.Mêmesoncorpstrahissaitlafatiguedecettevie.Lesommeilenlafuyantlapoussaitàsortirtouslessoirs,etchaquematindevenaitpluspénible.Unjour,aprèsavoirchargéle4X4dedixsacsdefarinedemaïs,ellepritlaroutesouslesoleilauzénithpourrendrevisiteàAlvarez.Ellearrivaaumilieudel’après-midi.
Lavoitureunefoisvidéedesacargaison,ilsdînèrentdanssamaison.Illuitrouvamauvaisemineetluiproposadevenirsereposerquelquesjoursdanslesmontagnes.Ellepromitd’yréflé-
chir,etpritlecheminduretourendébutdesoirée,déclinantl’invitationdepasserlanuitauvillage.Incapabled’allersecoucher,elledépassasamaisonetserenditàlataverneencoreouverteàcetteheureavancée.
Enentrantdanslebarellefrottaénergiquementsonjeanetsonpull,soulevantunvoiledepoussièreetdeterreséchée.Ellecommandaundoubleverred’alcooldecanneàsucre.L’hommederrièrelecomptoirs’emparadelabouteillequ’ilposadevantelle.Illadévisageaetfitglisserungodetenétain.
—Jetelaisseteservir.Heureusementquetuasencoretesseinsettescheveuxlongs,sinononfiniraitparcroirequetuesdevenueunhomme.
—Quelestlesensdecetteremarqueprofonde?
Ilsepenchaversellepourluiparleràvoixbasse,sentencieuxmaissevoulantcomplice.
-Tuestropsouventencompagniedeshommesoupasassezlongtempsencompagniedumême,lesgensd’icicommencentàparleràtonsujet.
—Etqu’est-cequ’ilsdisentlesgensd’ici?
—NemeparlepassurcetonSeñoraBlanca!
C’estpourtoiquejemurmureàvoixhautecequelesautresclamentàvoixbasse.
—Biensûr,parcequequandvouspromenezvoscouillesauventvousêtesdestombeurs,maissionsortleboutd’unseinonestdesputes.Tusais,pourqu’unhommecoucheavecunefemme,ilfautqu’ilyaitunefemmejustement.
—Neblessepasaucœurcellesduvillage,c’esttoutcequejetedis!
—Pourbeaucoupd’entreelles,s’ilbatencore,leurcœur,c’estenpartiegrâceàmoi,alorsjelesemmerde!
—Aucund’entrenousnet’ademandélacha-rité,personnenet’aappeléeausecours.Situneveuxpasêtreici,rentrecheztoi.Regarde-toi,tuneressemblesplusàrien,quandjepensequec’esttoilaMaestraquienseigneauxenfants,jemedemandebiencequ’ilsapprennent.
Levieilhommeaccoudéautablierdeplombluifitunsignedelamainpourqu’ilsetaise,lesyeuxdeSusantémoignaientqu’ilétaitallétroploin.Lebarmanrepritlabouteilled’ungesteénergiquepourlarangersurl’étagère;ledostournéilannonçaqueleverreétaitpourlamaison.Levieillardesquissaunsourirecompatissantdetoutelagénérositédeseschicots,maisdéjàelleavaitfaitdemi-tourets’étaitenfuie.Dehors,elles’appuyaàlabalustradeetrégurgitatoutcequesonestomacpouvaitcontenir.Elles’accroupitpourreprendresonsouffle.Plustard,surlaroutequilamenaitchezelle,ellelevasonvisageversleciel,commepourycompterlesétoiles,maislatêteluitournaetelleduts’arrêterànouveau.Epuisée,ellesuivitsespiedsjusqu’auperrondesamaison.
10mai1978,Philip,
NousnenoussommespasbeaucoupécritcetHiver,ilyadespériodesplusdifficilesqued’autres.Jevoudraisavoirdetesnouvelles,savoircommentvatavie,situesheureux.Tonafficheestaccrochéeau-dessusdemonlit,j’aireconnulavuedeManhattanquenousallionscontemplerenhautdescollinesdeMontclair.Ilm’arrived’yplongermonregardjusqu’àimaginerqu’unedespetiteslumièresestcelledelafenêtredetachambre.Tuesentraind’ytravailleràundessin.Tupassestamaindanstescheveuxébouriffféscommetulefaisaistoujours,ettumâchestoncrayon,toitunechangesjamais.
Celametouchedevoirl’imaged’unmomentdenotreenfance.Jesuisvraimentquelqu’undebizarre.Tumemanquesetj’aitellementdemalàl’admettre.Tucroisqu’aimerpeutfairepeuraupointdepousseràfuir?J’ail’impressiond’avoirvieilli.
Lesbruitsdemamaisonmeréveillentlanuitetm’empêchentdemerendormir;j’aifroid,j’aichaudetjemelèvechaquematindansl’angoissedecequejen’aipasachevélaveille.Lasaisonestdouce,jepourraistedécriretouslespaysagesquim’entourent,teraconterchaqueminutedemesjournées,justepourcontinueràteparlerdemoi.Jeviendraitevoirplustôtcetteannée,jeserailààlami-juin,impatientedeteretrouver;ilfaudraquejetedisequelquechosedevraimenttrèsimportantquej’aimeraispartageravectoiaujourd’huietdemain.Enattendant,jet’envoiedelatendresseetdesbaisers,prendssoindetoi.
Susan
2juin,Susan,
Moi,c’esttavoixquimemanque.Est-cequetuchantestoujoursaussisouvent?Lamusiquedetalettreétaitcomposéedenotesunpeutristes.
L’étéestdéjàlàetlesterrassessontpleinesdemonde.Jevaisbientôtdéménager;jem’installeunpeuplushautdanslaville.Onycirculedeplusenplusmaletcelamerapprocherademonbureau.Tusaisici,unedemi-heureprendlavaleurd’unepierreprécieuse.Toutlemondeestsipresséqu’ilestdésormaisdevenupresqueimpossibledes’arrêtersuruntrottoiraurisquedesefaireécraserparlafouleenmouvement.
Jemedemandesouventoucourtcettemultitudequeriennesemblepouvoirarrêter;etsicen’estpastoiquiasraisondevivrelàoùl’airaencoreunparfum.Taviedoitêtrebelle,jesuisimpatientquetumelaracontes,moijesuisdébordédetravail,maisj’aidebonnesnouvellesàt’annonceràcesujet.Quelleestcettechosetrèsimportantedonttuparles?Jet’attendraicommed’habitude.Àtrèsvite.
Baisers.
Philip
5.LeBoeing727delaEastemAirlinesquittal’aéroportdeTegucigalpaà10heuresdumatinavecdeuxheuresderetardsurl’horaire,enraisond’unemétéodifficile.Dansleterminal,Susaninquièteregardaitlecielnoirquiavançaitverseux.Quandl’hôtesseouvritlaporteenverrequidonnaitsurletarmac,ellesuivitsouslapluielecortègedespassagersquisedirigeaientverslapasserelle.Alignépourledécollage,lecommandantdebordlançasesmoteursàpleinepuissance,pourcontrerleventdetraversquiledéviaitdelapiste.Lesrouesquittèrentlesoletl’avionsecabra,tentantdegrimperrapidementpourpercerlacouchedesnuages.Sangléeàsonfauteuil,Susanétaitsecouéepardeviolentesturbulences;ellen’étaitpasaussiviolemmentchahutéelorsqu’ellelançaitson4X4àpleinevitessesurlapiste.Capaunord-est,ilssurvolèrentlesmontagnes,etlatempêteredoubladeforce.Unéclairfrappalefuselage,laboîtenoireenregistraàl0h23lavoixducopilotequiannonçaitaucontrôleaérienl’arrêtdesonmoteurnumérodeux,ilsperdaientdel’altitude.Auvertigequil’avaitsaisie,Susansentits’ajouteruneindiciblenausée,elleposasesdeuxmainsaubasdesonventre,l’avioncontinuaitàdescendre.Ilfalluttroislonguesminutesàl’équipagepourremettreleréacteurenrouteetreprendredel’altitude.Leresteduvoyagesefitdanslesilencequirègnesouventaprèslapeur.
Àl’escaledeMiami,ellecourutpournepasratersacorrespondance.Lacavalcadedanslescouloirsétaitpénible,sonsacluipesaitetunnouveauvertigel’arrêtabrutalement.Ellerepritsonsouffleetsoncheminverslaported’embarquement,maisilétaittroptard.Elledutregardersonaviondécoller.
Philipregardaitparlafenêtredubusquileconduisaitàl’aéroportdeNewark.Ilavaitposésursesgenouxsoncahieràspirale.Lajeunefilleassiseàcôtédeluil’observaitesquisseraucrayonnoirlevisaged’unefemme.
Ellepritlevolsuivantdeuxheuresplustard.
Seulsubsistaitlemaldecœurpar-delàlesnuages;ellerepoussasonplateau-repasettentades’assoupir.
Lasalleétaitdésertecommepresquetoujoursenfindematinée,saufquandilyavaitdescongrèsoudesdépartsenvacances.Ils’installaàsatable.Bienaprès
ledéjeuner,lelieusevidaànouveauetleserveurdel’après-midiremplaçaceluidumatin.Legarçonlereconnuttoutdesuiteetlesalua.Philipvints’asseoirenfacedeluiet,toutenl’écoutant,ilesquissaunenouvelleperspectivedulieu,lasixièmequifiguraitsursoncahier,sanscomptercellequ’ilavaitaccrochéeaumurdesatabledetravaildanssonatelierdeManhattan.Quandledessinfutachevé,illemontraauserveurquiôtasavesteblancheetlaluitendit;Philipl’enfilaaussitôtd’unaircomplice.
Ilspermutèrentetlebarmanvints’installersuruntabouret,grillantavecdélectationunecigarettependantquePhilipluiracontaitl’annéeécoulée.
Duranttoutescesheures,deuxchaisesretournéesinterdisaientl’accèsàunetable,cellecolléecontrelabaievitrée.Susanarrivaparlevolde21heures.
—Commentfais-tupouravoircetteplacechaquefois?
—D’abordtumel’asdemandélejourdetonpremierdépart,etensuiteilyaletalent!Jet’attendaissurlevolprécédent.Celadit,aussiétrangequecelapuisseparaître,jenel’aijamaistrouvéeoccupée.
—Lesgenssaventqu’elleestànous.
—Oncommenceparlarevuededétailphysiqueoumorale?
—J’aitellementchangécetteaimée?
—Non,tuaslevisagedequelqu’unquivientdevoyager,c’esttout.
Leserveurdéposalaglacerituellesurlatable,Susansouritetl’éloignadiscrètementd’elle.
—Toi,tuasbonnemine,parle-moidetoi.
—Tunelamangespas?
—Jesuisbarbouillée,levolaétéinfernal,etpuisj’aieupeur,onaperduunmoteur.
—Etalors?demanda-t-il,inquiet.
—Bentuvois,jesuislà,onafiniparleretrouver.
—Tuveuxquelquechosed’autre?
—Non,rien,jen’aivraimentpasfaim.Tunem’aspasbeaucoupécritcetteannée.
—Toinonplus.
—Maismoij’aidesexcuses.
—Lesquelles?
—Jenesaispas,c’esttoiquim’astoujoursditquejelescultivais,ilfautbienquejem’enservedetempsentempsdetousceschampsJ
d’excuses.
—Prétextes,lemotquej’aiutiliséc’estpré-
textes!Qu’est-cequinevapas?Hfautquej’ailleàlapêcheauxmots.
—Rien,toutvabien.Ettonboulot?
—Autrainoùvontleschosesjeseraidirecteurassociédansunanauplus.Onavraimentfaitdetrèsbellescampagnescetteannée,etjevaispeut-êtreavoirunprix.J’aitroisdemescréationsdanslapresseféminineencemoment.J’aimêmeétéapprochéparunemaisondecouturefrançaise.Ilsneveulentdiscuterqu’avecmoi,cequimevautdeplusenplusdeconsidérationàl’agence.
—Bien,trèsbien,jesuisfièredetoi.Tuasl’airheureuxentoutcas.
—Toi,tuasl’airtrèslasseSusan,tun’espasmalade?
—Non,jetejurePhilip,mêmepasunepetiteamibe.Àcesujet,tuenasuneencemomentdepetite«amibe»?
—Necommencepas!Oui,etelles’appelleMary.
—Ah!ouic’estça,j’avaisoubliésonpré-
nom!
—Nefaispascettetêteméprisante.Jesuisbienavecelle.Nousavonslesmêmesgoûtspourleslivres,pourlanourriture,pourlesfilms,nouscommençonsànousfairedesamisencommun.
Susanesquissaunsourirenarquois.
—C’estpratiqueça,etpuisçacommenceàressembleràunevraiepetiterelationsocialementétablie,quelleexcitation!
Ellehaussalessourcilsetapprochasonvisagedusien,commepourmarqueruneattentionplussoutenueàsespropos,nonsansentretenirunecertaineironie.
—JesaisàquoitupensesSusan,çaneressemblepeut-êtrepasàlapassion,maisaumoinsçanefaitpasmal.Jen’aipaslecœurcomprimétoutelajouméeparlepoidsdesesabsences,parcequejesaisquejelaretrouverailesoir.Jeneregardepasletéléphonetoutl’après-midienmedemandantquidesdeuxaappeléladernièrefois.Jeneredoutepasdem’êtretrompédanslechoixdurestaurantoudansmafaçond’êtrehabillé,oudedirequelquechosequineluifasseporterunjugementdéfinitif.Avecellejen’aipasl’estomacquisenouelematinquandjemeréveilleàsescôtés,parcequeenouvrantlesyeuxjelaretrouveblottiecontremoi.Jenevispasdansl’attente,maisdansl’instant.Ellem’aime,telquejesuis.Cen’estpeut-êtrepasencoreunamourenflamméquinousunit,maisc’estunrapporthumain.Marymefaitpartagerlequotidiendesonexistence,etnotrerelationprendcorps,elleexiste.
—Etpan,prendsçadanslagueule,magrande!
—Cen’estpascontretoiquejedisaisça.
—Préviens-moilejouroùtumevises,parcequedéjàsanslefaireexprèstutedébrouillesbien,alorsjen’osepasimaginercequetuferaisavecunpeudebonnevolonté.Tuparlesrudementbiend’elle.Alorslasuite?
Parcequ’ilavaitbaissélesyeux,ilnevitpasl’humeurprofondequitraversaleregarddeSusanquandilannonçaqu’ilsongeaitàépouserMary.
Elleeffaçasatristessed’unreversdelamain.
—Jesuiscontentepourtoi,celamepinceunpeulecœurdedevoirtepartager,maisjesuissincèrementheureuse.
—Ettoi,quoideneufdanstavie?
—Rien,riendenouveau.Lemêmetrain-train,c’estunpeuleparadoxe.D’icitoutsembleexceptionnel,maisdechezmoitoutfaitdésormaispartieduquotidien.Entreunenaissanceetundécès,ilyadespopulationsànourrir,c’esttout.Ilfautquejemesauve.Tusais,jen’aipaspuprendrelevolquejevoulaisetceluiquipartpourWashingtondansunedemi-heureestledernier,j’yaienregistrémavalise.
—Nememenspas.Tunevoyagesjamaisqu’aveccesac,tuneveuxpasresterpourlanuit?
—Non,j’airendez-vousdemainmatinà7heureslà-bas.
Ilréglal’addition.Enselevant,ilcontemplalaglacequiavaitfondudanssacoupe.Lescouleurss’étaientmélangéesetlesamandesavaientsombré.Ilpassaunbrasautourdesesépaulesetilsmarchèrentverslaported’embarquement.
Aumomentdesedireaurevoir,illaregardadroitdanslesyeux.
—TuessûrequetuvasbienSusan?
—Maisoui,jesuisépuiséec’esttout,etpuisarrête,jevaispasserdeuxheuresàmeregarderdanslaglacepourtrouvercequicloche.
—Tunem’avaispasécritquetuvoulaismeparlerdequelquechosedetrèsimportant?
—Pasquejem’ensouviennePhilip,ouentoutcascelanedevaitpasêtresiimportantparcequelà,maintenant,j’aioubliédequoiils’agissait.
Elletenditsonbilletàl’hôtesse,seretournapourplongerdanssesbras.Elleposaseslèvressurlessiennes.Sansdireunmot,ellesedirigeaverslapasserelle.Philiplasuivitduregardetcria:
—Lastcall!(Dernierappel)
Elles’arrêtaaussitôt,etseretournatrèslentement.Unsourirearrogantéclairaitsonvisage.
Revenantsursespas,ellemarchalentementdanssadirection.Àquelquesmètresdeluiellel’apos·
tropha.
—Qu’est-cequetuveuxdireavecton«lastcall>>?
—Tul’astrèsbiencompris,Susan!
Ellefitunsigneautoritaireàl’hôtessequiavaiteuunmouvementpourluiinterdiredefranchiràcontresenslecomptoirquilesséparait.EllevintcollersonvisagecontreceluidePhilipet,d’unevoixivredecolère,luisouffla:
—Tusaiscequej’enfaisdeton«lastcall»
monvieux!C’esttoiquiprendsunrisque,pasmoi!Vatemarier,fais-luimêmeunmômesiçatechante.Maissijechangeaisdevie,sijedécidaisunjourdevenirtechercher,jetetrouverais,mêmedanslestoilettes,etc’esttoiquidivorcerais,pasmoi!
Ellelesaisitparlanuqueavecforce,l’embrassasurlabouche,jouanteffrontémentavecsalangue,puisellelerepoussasoudainementaveclamêmeviolenceetrepartitaussitôtverssonavionsansdireunmot.Duboutducorridorellehurla:«Lastcall!»
LepaysétaitsecouéparlesregainsdeviolenceduNicaraguavoisin.Àl’intérieurdesterreslesrumeurslaissaientcraindrequelarévoltedesgroupesarmésnedépasselesfrontières.Lepayslepluspauvredel’Amériquecentralenepourraitsupporterunnouveaucataclysme.Lapré-
sencedesPeaceCorpsrassuraitlapopulation.Siquelquechosedegravedevaitseproduire,Washingtonlesauraitrapatriés.Ledébutdel’hiverhonduriens’annonça,avecsonlotdedes-tructions.Cequin’avaitpasétéréparéouconso-lidédisparaissait,chasséparlesaversesetlesventsviolents.Susanluttaitcontreunefatiguephysiquequis’emparaitd’ellejouraprèsjour.
Sonbilandesantéétaitplusquenormaletsonmoralenpleinesaisondespluies.
Mi-novembre,PhilipemmenaMarypasserunweek-endsurl’îledeMartha’sVineyard.Unelonguemarcheaucrépusculelesconduisitauborddel’océan,àl’heuremêmeoùpassentaulargelesbaleines.Ilss’assirentsurlesableets’enlacèrentpourcontemplerlespectacle.Àlanuittombée,lesnuagesquis’accumulaientau-dessusdeleurstêteslesdécidèrenttousdeuxàrentrerprécipitammentàl’auberge.
Sousleséclairsetlescoupsdetonnerrequidéchiraientlecielau-dessusdesamaison,Susann’embrassaitpluspersonneetcherchaitdanssonlitunsommeilquinevenaitplus.
Troissemainesplustard,audébutdedécembre,l’étatdesiègefutlevéchezlesvoisinsnicaraguayensettoutlepaysrespiradenouveau.
ÀNoëlPhilipetMarypartirentenvacancesauBrésil.À10000mètresd’altitudeilcollasonvisageauhublotententantd’imaginerunecertainecôtequisedessinaitsousunvoiledenuages.Quelquepartsouslesailes,unpetittoitdetôleonduléeabritaitSusan,clouéeaulitpourlesoirduréveillonetlesvingtautresjournéesquisuivirent.
Lesoleilrevintaveclespremiersjoursdefévrier.Etlecieldeseshumeurss’étaitéclaircienmêmetemps.Susanétaitsurpieddepuishuitjoursetsoncorpsreprenaitvie.Sesjouesavaientretrouvéleurstonalités.Sa«maladiedefatigue»,commeondisaitauvillage,avaiteudubon.Lespaysanss’étaientoccupésdudépôt,quelquesfemmesavaientassurélapermanencedel’écoleetdel’infirmerieetlesjeuness’étaientrelayéspourladistributiondesvivresqueSusanassuraitd’ordinaire.Tousavaientététrèsprésentscesdernierstempsetleurslienss’étaientresserrés.
Ellemarchaitdanslarueprincipaleetpassaitdevantlanurseryquandlefacteurlacroisaets’approchad’elle.LalettreavaitétépostéedeManhattanle30janvier,elleavaitmispresquedeuxsemainesàluiparvenir.
29janvier1979,Susan,
JereviensdeRioetjesuispassépardeuxfoisau-dessusdetonpays.Jemesuisprisàimaginerquenoussurvolionstamaisonetquejepourraist’apercevoirsurlepasdetaporte.Commentsefait-ilquejenesoisjamaisvenu?Peut-êtresimplementparcequ’ilnefallaitpas,parcequetunevoulaispas,parcequejen’aijamaiseucecourage-là.Aussiloindemoiettoujoursaussiprès,etsi
étrangequecelapuisseteparaître,tueslapremièrepersonne(j’aifailliécriredemafamille)àquiilfautquej’écrivecesmots.JevaismemarierSusan,lesoirduréveillonjel’aidemandéàMary.
LacérémonieauralieuàMontclairle2juillet,viens,jet’enprie.C’estdanssixmois,tuasletempsdet’arranger,cettefois-cipasd’excusenideprétexte,sois-là,j’aibesoindetoiàmescôtés,tuescequej’aideplusprécieux,jecomptesurtoi.Jet’embrassecommejet’aime.
Philip
Ellerepliasoigneusementlafeuilleetlafitglisserdanslapochedesablouse.Ellelevasonvisageverslecieletseslèvresblanchirentd’êtresiserrées.Elleseremitenmarchedanslarueetelleentraàpaslentsdanslacrèche.
Unefoisencoreellebrassaitdanssonuniqueplacardchemisiersetjupespourchoisircequ’elleemporteraitàMontclair;c’étaitaumoinslevingtièmemodèledenœudpapillonquelevendeurprésentaitàPhilip.
Ellerefermaitderrièreellelaportedesamaison,derrièreluiserefermaitcelledutailleur;lesbraschargésd’unegrandeboîteencartonilemportaitsoncostumedemarié.
Unpaysanl’emmenaitversl’aérodromeoùelleprendraitlepetitavionpourTegucigalpa,etqu’importequesesailessoientrougeetblanc,tantd’eauavaitcoulésouslespontsduHonduras;c’étaitJonathan,soncollèguedetravailpromugarçond’honneur,quileconduisaitchezlecoiffeur.
Parlehublotelleregardaitscintillerunerivièreauloin;parlafenêtredelaBuickilregardaitlespassantsdéambulerdanslesruesdeMontclair.
Dansl’église,ilarpentaitlesalléesd’unpasnerveux,attendantquel’onvienneluiconfirmerquetoutétaitenordrepourlelendemain;dansleterminaldel’aéroportdeTegucigalpa,ellefaisaitlescentpas,attendantl’embarquementd’unBoeingquidécolleraitpourlaFlorideavecquatreheuresderetard.
Selonlatraditionilnepassaitpaslasoiréepré-
cédantlemariageencompagniedeMary,etJonathanledéposaitaugrandhôteloùsesparentsluiavaientréservéunesuite;elleavaitprisplaceàbord,et
l’appareilperçaitdéjàlacouchedesnuages.
Dansl’avion,elledînaitd’unplateau-repas;ilvoulaitsecouchertôtetdînaitfrugalementassissursonlit.
EllearrivaitàMiamiets’allongeaitsurlesbanquettesduterminalEasternAirlines,lamainenrouléedanslalanièredesongrossackaki;iléteignaitlalumièreettentaitdetrouversonsommeil.Ladernièrecorrespondanceétaitdéjàpartie,elles’endormait.
Aupetitmatin,elleentradanslestoilettesdel’aérogareetsepostadevantlegrandmiroir.Ellepassasonvisagesousl’eauettentaderecoiffersescheveux;ilsebrossalesdentsdevantlaglace,rinçasafigureetremitsescheveuxenordreensefrottantlecrâne.
Ellejetaundernierregardsursasilhouetteetquittaleslieuxenfaisantunemouedubitative;ilquittasachambreetmarchaverslesascenseurs.
Elleserenditàlacafétériaetcommandaungrandcafé;ilretrouvasesamisautourdubuffetdel’hôtel.
Ellechoisitunbeignetausucre;ilenremitundanssonassiette.
Aumilieudelamatinéeilremontadanssachambrepourcommenceràsepréparer;Susantenditsacarted’embarquementàl’hôtesse.
—Vousn’avezpasdesalondecoiffureàbord?
—Jevousdemandepardon?
—Regardez-moi:jevaisàunmariageendes-cendantdecetavion!Ilsvontmefaireentrerparlaportedeservice!
—Ilfaudraitquevousavanciezmademoiselle,vousralentissezlafile.
Ellehaussalesépaulesets’engageadanslapasserelle.Ilpritlecintredanslapenderieetenlevalahoussedeplastiquequiprotégeaitsonsmoking.D’uneboîteencartonblancilsortitsachemiseetladéplia;elles’assoupitdanssonfauteuil,levisagecolléauhublot.
Quandtouteslespiècesquicomposaientsonhabitfurentdisposéesenordresurlecouvre-lit,ilentradanslasalledebains;elleselevaetsedirigeaversl’arrièredel’appareil.
Ilcherchasonrasoir,étalaunebouledemoussesursonmenton,del’indexilredessinalecontourdesaboucheettiralalangueàsonrefletdanslemiroir;danslestoilettes,ellepassasondoigtsoussespaupières,ouvritsatrousseetsemaquilla.Dansunhaut-parleurlestewardannon-
çaitqueladescenteversNewarkavaitcommencé,elleregardasamontre,elleétaitenretard;escortédesestémoinsilmontaàborddelalimousinenoirequil’attendaitdevantl’hôtel.
Letapisàbagagesluirestituasongrossacdif-formedontellemitlalanièreàl’épaule.Ellemarchaitendirectiondelasortie;ilvenaitd’arriversurleparvisdel’égliseetserraitquelquesmainsengravissantlesmarches.
Ellepassadevantlebar,tournalatêteet,lesyeuxhumides,fixalapetitetablecolléecontrelavitre;ilfranchitleseuildesgrandesporteset,souslavoûteenpierre,contemplalanef.
Ils’engagead’unpaslentetlacherchadepartetd’autredel’alléecentraleparmilesinvitésquivenaientdeselever,maisilnelavitpas;ellejetasonbaluchonsurlabanquettearrièred’untaxiquivenaitdeserangerlelongdutrottoir.
Dansunquartd’heureelleseraitàMontclair.
Touslesconvivess’étaientretournésauxpremièresnotesdel’orgue.Maryétaitapparueaubrasdesonpèredanslalumièrediaphanedel’entrée.Elleavançaitverslechœur,sansquelestraitsdesonvisagenetrahissentd’émotion,ilssecontemplaientfixement,commesiunfilétaittenduentreleursdeuxregards.Leslourdesportesserefermèrent.QuandMaryarrivaàsescôtés,illançaunderniercoupd’œilàl’assistance,àlarecherched’unvisagequ’ilnetrouvaittoujourspas.
Letaxijaunevintsegarerdevantleparvisdésert.Existe-t-iluneformedemagiequividelestrottoirsautourdeslieuxdeculteletempsdesenterrementsetdesmariages?Appesantieparlafatigued’unbientroplongvoyage,elleavaitl’impressionquelesmarchessedérobaientsoussespas.Ellepoussadoucement
laportelatérale,pénétradansl’égliseetlaissaglissersonbaluchonaupiedd’unestatue.Saisieàlavuedesdeuxêtresquisetenaientdeboutfaceàl’autel,elleavançalentementparlatravéededroite,mar-quantuntempsd’arrêtàchaquepilier.Quandelleparvintaumilieudelacoursive,lechants’interrompitpourlaisserplaceàunlongsilencederecueillement.Interdite,elleobservait.L’hommedeDieurepritsaliturgie,etellesaprogression.
Elleavançajusqu’àladernièrecolonne.Delà,ellepouvaitentrevoirPhilipdeprofil.DeMaryellen’apercevaitquelacourbedudosetlatraînesoyeusedesarobe.Quandvintlemomentdel’union,lesyeuxdeSusans’emplirentdelarmes.
Silencieuse,ellereculaàpasfeutrés,seguidantdanssaretraitedelamaingauchequieffleuraitmaladroitementlesdossiersdesbancs.Ellerepritsonsacàl’angeGabrieletressortitsurleparvis,dévalalesmarchesets’engouffradansuntaxi.Elleenouvritlafenêtreetcontemplalesportesdel’église.Entredeuxsanglotscontenus,ellemurmuraàvoixbasseàl’unissonduprêtre:
<<Siquelqu’unauneraisonvalabledesopposeràcetteunion,qu’ilparlemaintenantousetaiseàjamais...»
Letaxidémarra.
Penchéesurlatablettedel’avionquilaramenaitchezelle,ellerédigeaunelettre.
2juillet1979,
MonPhilip,
Jesaiscombientudoism’envouloirdenepasavoirétélàlejourdetonmariage.Iln’yavaitniexcuse,niprétextecettefois-ci,jetelejure.
J’aitoutfaitpourvenir;maisauderniermomentunsaleoragem’aempêchéedeterejoindre.J’aiétéavectoiparlapenséependanttoutelacéré-
monie.Tudevaisêtresublimementbeaudanstonsmokingetjesuiscertainequetafemmeétaitrayonnanteelleaussi,quinel’auraitpasétéent’épousant?Lesyeuxfermésjet’aisuivipasàpasaucoursdecesinstantsmagiques.Jesaisquetuesheureuxdésormaisetquelquepartcebonheurmefaitdubienàmoiaussi.
J’aidécidéd’acceptercepostequel’onmeproposait.Jeparsvendredim’installerdanslesmontagnespourétablirunnouveaucentre.Nem’enveuxpasdemoinst’écrireaucoursdesprochainsmois,maisjeseraidésormaisàdeuxjoursdepistedecequiressemblaitdéjààpeineànotrecivilisationetposterunelettrerelèveradel’impossible,toutcommeenrecevoirTusais,jesuiscontentedecenouveaudéfi,j’emporterailanostalgiedesgensdemonvillage,decettemaisonqueJuanm’avaitconstruiteetdessouvenirsqu’ellecontenaitdéjà,·ilfaudrapresquetoutrecommenceràzéro,maisjetrouvedanslaconfiancequ’ilsm’accordentlareconnaissancedemespairs.
BonneviemonPhilip,au-delàdetoutesmesabsencesetdetousmesmanques,jet’aimefidè-
lementdepuistoujoursetaussipourtoujours.
Susan
P-S..N’oubliequandmêmepascequejet’avaisditàl’aéroport...
6.Lapluieruisselaitlelongdestuilesdebois.
Installésouslacharpente,s’éclairantàlalumièred’uneseulelampe,ilcorrigeaitsesdernièresesquisses.Commechaqueweek-end,Philiprécu-péraitlesretardsaccumulésdanssontravaildelasemaine.Ilavaitdécorésonbureauens’inspi-rantdustyleAdirondacks.Desbibliothèquesajouréesétaientapposéessurlemurdedroite.Surlagauche,deuxgrosfauteuilsencuirusé,sépa-résparunpetitguéridonenbouleauetunlam-padaireenferforgé,invitaientauconfort.Placéaujustemilieudelapièce,souslalucarnequidiffusaitunéclairagezénithal,sonplandetravailavaitlaformed’ungrandcubedeboisblanc.
Sixpersonnespouvaientaisémentprendreplaceautour.Detempsentemps,ilrelevaitlatêteetposaitsonregardsurlescarreauxdelafenêtrequivibraientsouslaforcedesbourrasquesdevent.
Avantdereplongerdanssesdessinsiljetauncoupd’œilàlaphotodeSusandanssonentre-deux-verressurl’unedesétagères.Tantdetempss’étaitécoulédepuislejourdesonmariage.Aumilieudelatabletrônaitaussilepetitcoffreancienquicontenaittoutesseslettres.Ilétaitcadenassé,maislaclérestaittoujourssurlecouvercle.Combiend’annéesavaientpassésansqu’ilsnes’écrivent?Sept,huit,neufpeut-être‘?
Dansl’angledelapièce,l’échelleconduisaitàl’étageinférieuroùleschambresàcouchers’effa-
çaientdéjàdanslapénombredecettejournéesanslumièrequitiraitàsalin.L’escalierenboisblancquifaisaitfaceàlaported’entréeséparaitlerez-de-chausséedelamaisonendeuxespacesdevie.Maryétaitrestéetoutl’après-midiassiseàlagrandetabledelacuisineaméricaineettournaitlentementlespagesd’unmagazine,laissanterrersespensées.Par-delàlaportecoulissante,elleregardaThomas,leurpetitgarçondecinqansabsorbédansunjeu,puiselletournasonregardverslapendulerondeaccrochéeau-dessusdelagazinière.Ilétait18heures,ellerefermasonjournal,seleva,fitletourducomptoiretcommençaàpréparerledîner.Philipdescenditdesonbureauunedemi-heureplustard,commechaquesoir,etilfinitdel’aideràdresserlatable.Aprèsl’avoir
embrassée,sesdeux«hommes»s’installèrentchacunàleurplace.Thomasfutleplusbavard,commentantsadernièrepartiecontrelesextraterrestresquitentaientd’envahirl’écrandetélé-
vision.
Àlafindurepas,Philipvoulutentreprendreunenouvellefoisdel’initierauxéchecs,maisThomastrouvaitidiotquelefounesedéplacequ’endiagonale,etpuisleseul«trucrigolo»
n’était-ilpasdefaireavancertouslespionsenmêmetempspourattaquerlestoursduchâteaufort?Latentativeseterminaenpartiedemisti-gri.Plustarddanslasoirée,lorsquelepetitgar-
çonseraitbordé,l’histoiredusoircontée,Philipredescendraitdirebonsoiràsafemmeetilretourneraitdanssonbureau.«J’aimemieuxtravaillerencoreetavoirdutempsavecvousdemain»
arguerait-ilausouriredeMary.Illaretrouverait
«plustard»,pourlarejoindredanslesommeiletlatendressedesesbras.
Lapluienes’étaitarrêtéequ’àl’aubeetlestrottoirsdétrempésluisaientencoredanslapâleurdumatin.Thomass’étaitlevéetdescendaitausalon.Maryavaitentenducraquerlesmarches.
Elleenfilalepeignoirdebainqu’elleavaitabandonnéaupieddesonlit.Lepetitgarçonétaitdéjàenbasdel’escalierlorsquelasonnettedelaported’entréeretentit.Ilposasamainsurlapoignéepourl’ouvrir.
—Tom,jet’aiditcentfoisdenepastoucheràlaporte!
L’enfantinterpelléseretournaetfixasamèreduregard.Elledescenditlerejoindre,fitpassersonfilsderrièreelleetouvrit.Unefemmehabilléed’untailleurbleumarinedontlesérieuxdétonnaitavecl’atmosphèredecedimanched’automnesetenaitsurleperron,aussidroitequ’unbâton.
Maryrelevasonsourcilgauche,ellecultivaitprécieusementcetteexpressionquidéclenchaitlesriresdesonenfantetlesouriredesonmari.Cettemimiqueétaitdevenueunefaçoncoutumièredemarquersonétonnement.
—JesuisbienchezM.Nolton?demandal’inconnue.
—EtchezMmeNoltonégalement!
—Ilfautquejevoievotremari,monnomest...
—Undimancheavantlepassagedulaitier,quoideplusnaturel!
Lafemmenecherchapasàfinirdeseprésenter,pasplusqu’às’excuserdesonintrusionmatinale.Elleinsista,elledevaitvoirPhilipauplustôt.Maryvoulutsavoircequijustifiaitqu’elleleréveilleleseuljourdelasemaineoùilpouvaitsereposer.«Jedoislevoir»n’étantpassuffisantàsesyeux,ellel’invitafroidementàreveniràuneheureplusdécente.
Lafemmeadressafurtivementunregardàlavoituregaréedevantlamaisonetréitérasademande.
—Jesaisqu’ilesttrèstôtchezvous,maisnousavonsvoyagétoutelanuit,etnotreavionvarepartirdansquelquesheures.Nousnepourronspasattendre.
Maryprêtaalorsattentionauvéhiculegarédevantchezelle.Unhommedefortecorpulencetenaitlevolant.Ilyavaituneautrefemmeàl’avant,latêtecolléeàlavitre.ElleétaittroploinpourqueMarydistinguesestraitsmêmeenplis-santlesyeux.Illuisemblapourtantqueleursregardss’affrontaient.Ilavaitsuffidecesquelquessecondesd’inattentionpourquel’intrusetentedeforcerlepassage.ElleavaitélevélavoixetappelaitPhilipàtue-tête.Maryluiclaquaaussitôtlaporteaunez.
—Qu’est-cequisepasse?
Philipétaitapparuenhautdel’escalier,Maryseretournaensursautant.
—Jen’ensaisrien,unefollequiteréclame,répondit-elleagacée,etquineveutcertainementpasm’avouerqu’elleestunedetesex,àmoinsquecenesoitsacopinequiattenddanslavoituregaréedevantcheznous!
—Jenecomprendsriendecequetudis.OùestThomas‘?demanda-t-il,embrumé,endescen-dantlesmarches.
—AuSénat,ildonneuneconférencecematin!
IlpassadevantMaryenbâillant,l’embrassasurlefrontetouvritlaporte.Lafemmen’avaitpasbougéd’uncentimètre.
—Pardond’avoirdûvousréveillerainsi,jedoisabsolumentvousparler.
—Jevousécoute,répondit-ilsèchement.
—Enprivé!ajouta-t-elle.
—C’estlecasdevantmafemme.
—J’aidesinstructionstrèsprécises.
—Àquelsujet‘?
—«Enprivé>>enfaitpartie.
PhilipadressaunregardinterrogateuràMary,elleluiretournal’undesesmouvementssingu-liersdesourcil,appelasonfilsàvenirprendresonpetitdéjeunerimmédiatementets’enalladanslacuisine.Ilfitentrerausalonladameenbleu,quirefermaderrièreellelesportescoulissantes,déboutonnasontailleuretpritplacedanslecanapé.
Philipn’avaittoujourspasréapparu.Marydébarrassaitlatabledupetitdéjeuner,surveillantd’unœillapendulequiégrenaitdetroplonguesminutes.Elleposasonboldansl’évieretsedirigeaversleliving-room,décidéeàinterromprecetentretienquin’enfinissaitplus.Lorsqu’ellepassadevantl’escalier,lesportesdusalons’ouvrirent.
Philipsortitlepremier,Maryvouluts’avancermaislegestequ’ilfitdelamainl’arrêta.Lafermmelasaluad’unsignedetêteetallaattendresousleporche.Ilmontalesmarchesencourantpourredescendrequelquesinstantsplustard,vêtud’unpantalondetoileetd’unpullàgrossesmailles.Ilpassadevantsafemmeéberluéesansmêmeluiadresserunregard.Apeinesorti,ilseretournaetluienjoignitdel’attendreàl’intérieur.
Ellenel’avaitjamaisconnuautoritaire.
Delapetitefenêtreàcôtédelaported’entrée,Marylevitsuivredansl’alléecellequiallaitperturberbeaucoupplusquelecoursdeleurdimanche.
Lafemmequiavaitattenduàladroiteduchauffeursortitdelavoiture.Philips’immobilisaetlafixalonguement.Ellefuitsonregard,ouvritlaportièrearrièreets’installasurlabanquette.
Aussitôtilcontournalevéhiculepourvenirprendreplaceàsescôtés.Unepluiefineseremitàtomber.Marynepouvaitdistinguercequisepassaitàl’intérieur,nisedéfairedel’anxiétéquilagagnait.
—Maisqu’est-cequ’ilsfoutentbonsang!
—Qui?réponditThomassansquitterdesyeuxl’écrandetélévision.
—Tonpère,murmura-t-elle.
Maisl’enfantabsorbéparsonjeuneprêtaitdéjàplusqu’uneattentiondistraiteàsamère.À
enjugerparlesmouvementsdesesbras,Philipétaittrèsagité.Lamystérieuseconversationn’enfinissaitplus,etMarysongeaitàremonterenfilerdesvêtementspourallerlesrejoindre,quandellelevitsoudainementréapparaître.Àdemimasquéparlavoiture,illuifitunsignedubrasquiressemblaitàunaurevoir.Incrédule,Marytrépignad’impatiencelorsqu’ellevitsonmariremonterdanslaChrysler.
—Tom,vamecherchertesjumellestoutdesuite!
ÀlavéhémencedesamèreThomascompritquelemomentn’étaitpasàladiscussion.Ilappuyasurlatouche«pause>>desamanettedejeuetgrimpa1’escalieràtoutesjambes.Ilplongeaenapnéedanssoncoffreàjouetsafind’enextrairel’objet,etégalementlesaccessoiresindis-pensablesauxquelssamèren’avaitpaspensé.
Quelquesminutesplustard,ayantenfilésoncasque,savestedecombatetsonpetitfiletdecamouflagevert,passélescartouchièresenban-doulière,agrémentésaceinturedesurvieducouteauencaoutchouc,delagourde,durevolveretdutalkie-walkiedesondéguisementdecombat,ilseprésentaderrièreMary,lasaluantdesonpetitbrasgauche.
—Jesuisprêt,dit-ilaugarde-à-vous.
Elleneprêtaaucuneattentionàlatenuedesonfilsetluiarrachadesmainsleslunettesbinocu-laires.Lefaiblegrossissementetlesmultiplesrayuressurlesverresn’améliorèrentpasgrande-mentsavision.Elledevinaitdifficilementsonmaridissimuléparl’autrepassagère.Ilétaitpenchéenavant,commes’ilallaitposerlatêtesursesgenoux.L’anxiétéeutraisondesapatience,ellesortitsurleperron,lesdeuxmainsposéessurleshanches.LemoteurvenaitdesemettreàronronneretMarysentitlesbattementsdesoncœurs’accélérer.Laportières’ouvritetPhilipréapparutsouslapluie;ellenedistinguaitquesatête,soncorpsétaittoujoursmasquéparlavoiture.Denouveauilfitungestetimidedelamaindroiteenreculantd’unpas,etlavoitures’éloignalentement.MaryobservaitPhilip,immobileaumilieudelaruedéserte,abandonnéauseulbruitdeséclatsdesgouttessurl’asphalte.
Ellenecomprenaitpascequ’ellevoyait.
LebrastendudePhilipseprolongeaitd’unemainlégèrecramponnéeàlasienne.Lebaluchonqu’elletenaitfermementdel’autrenedevaitpaspeserbienlourd.
C’estainsiqueMarylavitpourlapremièrefoisavecsonballonrouge,danscettelumièrepâleoùletempssefige.Sescheveuxnoirsendésordretombaientsursesépaules,lapluiedégoulinaitsursapeaumétissée.Elleparaissaitbienmalàl’aisedanssesvêtementsétroits.
Sousl’oragequisemitàgronder,ilsremontèrentlecheminàpaslents.Lorsqu’ilsarrivèrenttouslesdeuxsousl’auventMaryvoulutlequestionneraussitôt,maisilavaitdéjàbaissélatête,pourmieuxtenterdetairesatristesse.
—JeteprésenteLisa,lafilledeSusan.
Devantlaportedeleurmaison,unepetitefilledeneufansdévisageaitMary.
—Mamanestmorte.
7.Maryreculapourleslaisserentrerdanslamaison.Àleurpassage,Thomasseremitimmédiatementaugarde-à-vous.MarydévisageaitPhilip.
—J’aidûraterunépisode,maistuvasm’enfairelerésumé!
Lagorgeserrée,iln’essayapasdeparler.Illuiavaitsimplementtendul’enve1oppequ’iltenaitàlamain,et,sansplusattendre,montachangerl’enfant.Marylesvitdisparaîtredanslecouloiretcherchaundébutderéponsedanslalettrequ’ellevenaitdedéplier.
MonPhilip,
Situliscesmotsc’estquec’estmoiquiavaisraison.Avecmonsalecaractèrejen’aipassuteledireaujustemoment,maisj’avaisfinipart’écouteretaccepterd’avoircetteenfantdontjeneconnaispaslepère.Nemejugepas,lavieesticisidifférentedetoutcequetuaspuimagi-nez;etladuretédesjoursappelleparfoislebesoindeseréconforterauprèsd’hommesdepassage.Pourmesauverdeladétresse,del’abandondesoi-même,decettepeurdemourirquimehante,decetidiotdésespoird’êtreseule,ilfallaitquejesenteparfoismonterenmoilachaleurdeleurexistence,pourmesouveniraussiquej’étaisenvie.Fréquenterlamortauquotidien,c’estvivreuneprofondeetenvahissantesolitude,unecontagion.Jemesuisrépétécentfoisqu’onn’inventepaslavieaumilieudecetunivers,maisquandmonventres’estarrondi,jemesuispriseàvouloirtecroire.PorterLisaenmoiétaitcommetrouverdel’airaufonddel’eau,unbesoindevenuvital.Etpourtant,commetulevois,c’estlanaturequiatriomphédemesraisons.Tesouviens-tudetapromesseàNewark,que«s’ilm’arrivaitquelquechose»tuseraistoujourslà?MonPhilip,situlisceslignesc’estqu’ilm’estarrivéquelquechosed’assezdéfinitif!Jet’aicru,etj’aiacceptéLisaaveccettecertitudequesijenepouvaispluscontinuer;tuprendraisalorslerelaisdemaproprevie.Pardondetejouercesaletour:JeneconnaispasMary,maispartesmotsjesaisqu’elleauralagénérositédel’aimerLisaestunepetitefillesau-vage,lespremièresannéesdesavien’aurontpasétélesplusgaies.Apprivoise-la,offre-luicetamourquejenepeuxplusluidonnerdésormais,jetelaconfiemaintenant,dis-luiunjourquesamèrefutetresteradanstamémoire,jel’espère,tacompliced’ailleurs.Jepenseàvous,je
t’embrassemonPhilip.J’emporteavecmoilesmeilleurssouvenirsdemavie,leregarddeLisaetlesjournéesdenosadolescences.
Susan
Maryfroissalalettre,cherchantàenfermeraucreuxdelabouledepapierlesentimentderefusquis’installait.Ellecontemplasonfilsquiavaitconservésongarde-à-vous.Elles’efforçadesourire:«Repos!>>Thomaslitundemi-toursursestalonsetrompitsur-le-champ.
Elleétaitassiseàlatabledelacuisine.Sesyeuxallaientdelafenêtreàlalettrequ’elleserraitentresesphalanges.Philipredescenditseul.
—Jeluiaifaitprendreunbainetelleavoulusecoucher,ilsontvoyagétoutelanuitetelleneveutpasmanger,jecroisquecelanesertàriend’insister.Jel’aiinstalléedanslachambred’amis.
Ellerestasilencieuse.Ilseleva,ouvritleréfrigérateuretseservitunjusd’orange,cherchantàtraverscesgestessimplesàretrouverunecontenance.Marynedisaitrien,suivantsonmariduregard.
—Nousn’avonspaslechoix,jenepeuxpaslalaisserauxservicessociaux,jepensequ’elleaeusadosed’injusticeetd’abandon.
—Elleestabandonnée?répliqua-t-elled’untonsarcastique.
—Samèreestmorteetellen’apasdepère,tuvoisunedifférence?
—Etjesupposequetuteproposesd’êtreceluiquiferaladifférence?
—Avectoi,Mary!
—Pourquoipas?Jepassedesheures,desjournées,desweek-ends,dessoiréesàt’attendre.
J’aimiscommeuneconneuntermeàmacarrièredejournalistepourm’occuperdetamaisonetdetonfils.Jesuisdevenuelaparfaitefemmed’intérieurdetavie,pourquoim’arrêterais-jedanslabêtise?
—Parcequetutrouvesquetavien’estfaitequedesacrifices?
—Cen’estpaslesujet,jusque-làc’estencoremoiquil’aichoisiecettevie,maiscequetufaislà,c’estm’enlevercedernierprivilège.
—Jevoudraisseulementquenouspartagionscetteaventure.
—C’esttadéfinitiond’uneaventure?Moi,celafaitdeuxansquejetesuppliedevivreavecmoiuneautreaventure:unsecondenfant,ettoicelafaitdeuxansquetumerépondsquecen’estpaslemoment,quenousn’enavonspaslesmoyens,deuxlonguesarméesquetutefoustotalementdesavoircequejeressens.Cetterelationquiétaitsupposéeêtrelanôtreestdevenueaufildesanslatienne.C’estàmoiqu’ilrevientdepartagerteshoraires,tesenvies,tessoucis,tescontraintes,teshumeursetmaintenantl’enfantd’uneautre,etquelleautre!
Philipneréponditpas.Ilsetordaitlesdoigts,hochantlentementlatêteetfixantsafemmedanslesyeux.LestraitsdeMaryétaientcrispésetlespetitesridesquis’étaientforméesauxcoinsdesesyeux—augranddésespoirdeslongsmomentspassésdevantsaglaceàtenterdelesdissimuler—annonçaientl’arrivéeimminentedelarmesdecolère.Avantmêmequ’ellesapparaissent,ellepassalereversdesamainsursespaupières,commepourprévenirdescernes,inutilesetdommageables.
—Commentest-cearrivé?
—Elleestmortedanslamontagne,aucoursd’unouragan...
—Jem’enmoque,cen’estpascequejetedemande,commentas-tupufairecettepromesseabsurde?Commentas-tupunejamaism’enparler?Cen’estpasfauted’avoirentenduduSusanpar-ci,Susanpar-là;certainsjoursj’avaisl’impressionqu’enouvrantleplacarddelasalledebainsj’allaismetrouvernezànezavecelle.
Philipessayadeparlerd’untoncalmeetposé.
Cettepromesseremontaitàuneconversationvieillededixans.C’étaitunephrase«commeça»,pouravoirraisondansundébatstérile.Iln’enavaitjamaisparléparcequ’ilavaitoublié,etiln’auraitjamaispuimaginerqu’unetellesituationseproduirait,commeiln’avaitjamaissongéqueSusanfiniraitparavoirunenfant.Etpuiscesdernièresannéesleurslettress’étaientespacées,etSusann’avaitjamaisfaitlamoindreallusionàsafille.Maiscequ’ilavaitencoremoinsimaginé,c’étaitqu’elledisparaisse.
—Etqu’est-cequejesuiscenséedire?
demandaMarie.
—Àqui?
—Auxautres,enville,àmesamies?
—Tucroisquec’estvraimentlefondduproblème?
—Pourmoic’enestunparmitousceuxquiseposent!Tupeuxtefoutretotalementdenotreviesociale,maismoij’aimiscinqansàlaconstruire,etcen’estpasgrâceàtoi.
—Tuleurdirasqueçanesertàriend’alleràlamessetouslesdimanchessionn’apaslecœurassezgrandpourfairefaceàcetypedesituation.
—Maiscen’estpastoiquivast’enoccuper,toitucontinuerastessoiréesdetravaillà-haut,c’estmaviequivachangerdutoutautout!
—Pasplusquesinousavionseuunautreenfant.
—Pasunautreenfant,bonsang,notreenfant!
Maryselevad’unbond.
—Moiaussijevaismecoucher!hurla-t-elleenempruntantl’escalier.
—Maisilest9heuresdumatin?
—Etalors!Onenestàuntrucanormalprès,aujourd’hui?
Arrivéeàl’étage,ellemarchad’unpasferme,s’arrêtaaumilieuducouloir,fitdemi-tour,hésitante,etsedirigeaverslapièceoùLisadormait.
Elleentrebâillalaportesansfairedebruit.
L’enfantallongéesursonlittournalatêteetlafixasansdireunmot.Maryesquissaunsouriregênéetrefermalaporte.Elleentradanssachambreets’allongeasursonlit,fixantleplafondenserrantsespoingspourtenterdecontenirsacolère.Philiplarejoignit,ils’assitàsescôtésetluipritlamain.
—Jesuisdésolé,situsavaiscommejesuisdésolé.
—Maisnontunel’espas.Tun’asjamaispuavoirlamère,tuassafillemaintenant!C’estmoiquisuisdésolée,jen’aijamaisdésirénil’unenil’autre.
—Aujourd’huitun’aspasledroitdedireunechosepareille.
—Aujourd’huijenevoisvraimentpascequejepeuxm’interdirededire,Philip.Deuxansquetufaislamoue,quetucontourneslaquestion,quetut’éloignesdenotrecoupleavecmilleetunebonnesexcusespuisquecesontlestiennes.
TaSusant’envoiesafilleettouslesproblèmesvontseréglercommeparenchantement,àundétailprès:c’estunehistoirequisurgitdetaviemaispasdelamienne.
—SusanestmorteMary,jen’ysuispourrien,tupeuxignorertotalementmonchagrin,maispasuneenfant,bonsang,pasuneenfant!
Maryseredressa,etsavoixemportéeparlaragedel’impuissancesemitàtremblerquandellehurla:«EllemefaitchiertaSusan!»Philipfixaitlereborddelafenêtrepouréviterdecroiserlesyeuxdesafemme.«Maisregarde-moibonsang!Jevoudraisquetuaiesaumoinscecourage-là!»
DesachambreoùdessonsindistinctsluiparvenaientLisaseretournasouslacouetteetenfouitsatêtedanssonoreiller.Elleypressaitsonvisagesifortementquesescheveuxsemblaientsefondredanslataie.Lescrisétaientmoinsfortsquelesgrondementsdecertainsorages,maislapeurqu’ilsprovoquaientétaitlamême.Elleauraitvoulupouvoircesserderespirer,maisellesavaitquec’étaitimpossible,touteslestentativesdesdeuxprécédentessemainesavaientéchoué.Leventrenoué,ellemorditsalanguedeplusenplusfort,commesamèreluiavaitapprisàlefaire:«Quandtusenslegoûtdusangdanstabouche,c’estquetuesenvie,etquandtuesendanger,tunedoispenserqu’àuneseulechose,nepasabandonner,nepasrenoncer,resterenvie.>>Leliquidetièdes’écouladanssagorge,elleseconcentrasurcettesensationetfitlevideenelle.LesexhortationsdePhilipcontinuaientdeluiparvenirdufondducouloir,parfoisentrecoupéesdesilences.Àchaqueérup-tiondecolère,elleenfouissaitunpeuplussonvisagedansl’oreillercommesidescouléesdemotsallaientl’emporter,àchaqueeffervescenceellefermaitunpeupluslesyeux,aupointqueparfoisdesétoilesscintillaientsoussespaupières.
Elleentenditlaportedelachambred’àcôtéclaqueretlespasd’unhommequidescendaitl’escalier.
Philipserenditdanslesalon,ets’abandonnasurlecanapé,lescoudessurlesgenoux,latêteentrelesmains.Thomasattenditquelquesminutesavantderomprelesilence.
—Tufaisunepartieavecmoi?
—Pasmaintenantmongrand.
—Ellessontoùlesfilles?
—Chacunedansunechambre.
—Tuestriste?
Iln’yeutaucuneréponse.Assissurlamoquette,lepetitgarçonhaussalesépaulesetretournaàsonjeu.Lemondedesadultesestparfoisbienétrange.Philips’assitderrièreluietl’entouradesesbras.
—Toutvas’arranger,dit-ild’unevoixfeutrée.
Ilpritunedesdeuxmanettesdujeu.
—Aquoiveux-tuperdre?
AupremierviragelaLamborghinideThomasenvoyalaToyotadesonpèredanslefossé.
Maryredescenditversmidi.Sansdireunmotellealladanslacuisine,ouvritleréfrigérateuretcommençaàpréparerlerepas.Ilsdéjeunèrenttouslestrois.Lisaavaitfinipars’endormir.Thomassedécidaàparler:
—Ellevarester?Cen’estpasnormalsielledevientmagrandesœur,c’estmoiquiétaislàenpremier!
Marylaissaéchapperlesaladierqu’elleapportaitàtable.EllefoudroyaPhilipduregard,quineréponditpasàlaquestiondesonfils.Thomasamuséregardalasaladerépanduesurlecar-relageetcroquaàpleinesdentsdanssonépidemaïs.
Ilsetournaverssamère:
—Capeutêtrebien!dit-ilencore.
Philips’étaitlevépourramasserlesmorceauxdeverreéparpillés.
—Qu’est-cequetutrouvesbien?luidemanda—t-il.
—Jevoulaisbiend’unfrèreoud’unesœur,maisjenevoulaispasqu’ilmeréveillelanuitavecdescrisdebébé,etlescouchesçasentmauvais!Elleesttropvieillepourmepiquermesjouets...C’estjolisacouleurdepeau,àl’écoleilsvontêtrejaloux...
—Jecroisquenousavonscompristonpointdevue!repritMary,sanslelaisseracheversaphrase.
Lapluieavaitredoubléd’intensitéetnelaissaitpasentrevoirlapossibilitéd’unesortiedomi-nicale.SansriendireMarycomposaunsandwich.
Surunetranchedepaindemiequ’elletartinademayonnaise,elledéposadelasalade,puisunetranchedejambon,hésita,remplaçalejambonpardupoulet,hésitaànouveau,replaçalatranchedejambonsurlepouletetrecouvritletoutd’uneautretranchedepain.Elledéposasacompositionsurunesoucoupequ’elleprotégead’unefeuilledecellophaneetqu’ellerangeadansleréfrigérateur.
—Silapetiteafaimenseréveillant,ilyauneassiettepourelleaufrais,dit-elle.
—Tusors?questionnaThomas.
—Jevaispasser1’après—midichezmonamieJoanne,jereviendraipourtonbain,répondit-elle.
Ellemontaaussitôtsechanger.Ensortantdelamaisonelleembrassasonfils,dévisageantPhilipquisetenaitdansl’escalier.Lerestedelajournées’écoulacommepasseundimanched’automne,leslonguesminutesnesedistinguaientlesunesdesautresqueparlalumièredujourquifaiblissait.Ellerentravers17heuresets’occupadeThomas.Lisadormaitencorelorsqu’ilsseréinstallèrentautourdelatablepourdîner.
Elleprittoutsontempsdanslasalledebains,attendantvolontairementquePhilipsoitcouchépourlerejoindre.Elleavaitéteintlalumièreenentrantets’allongeaàl’extrémitédulit.Philiplaissapasserquelquesminutesetbrisalesilence.
—TuastoutracontéàJoanne‘?
—Oui,j’aividémonsacsic’estcequetuveuxsavoir.
—Etqu’est-cequ’ellet’adit?
—Qu’est-cequetuvoulaisqu’ellemedise?
Quec’estépouvantable!
—C’estlemot,c’estépouvantable.
—Elleparlaitdecequim’arrivePhilip,maintenantlaisse—moidormir.
PhilipavaitlaissélalumièreducouloiralluméepourqueLisatrouvesoncheminverslestoilettessielleseréveillait.A3heuresdumatinsesyeuxs’ouvrirentcommeceuxd’unepoupéequel’onredresse.Ellescrutalapièceplongéedanslapénombre,cherchantàcomprendreoùellesetrouvait.L’arbrequisepenchaitcontrelafenêtresecouaitfrénétiquementsesbranches,semblantagiterdesbrastroplongspourlui.Deshouppesdefeuillesfouettaientlescarreauxcommepourenchasserlesgrossesgouttesruisselantes.Elleseleva,sortitdanslecouloiretdescenditl’escalieràpasfeutrés.Danslacuisineelleouvritleréfrigérateur.Ellesortitl’assiette,soulevauncoindelafeuilledecellophane,humalesandwichetlareposaaussitôtsurlaclayette.
Elles’emparadupaquetdepaindemie,ensortitunetranche,pritdanslacoupedefruitsunebananequ’elleécrasaavecunefourchetteenlamélangeantavecdusucreroux.Elleétalasoigneusementsonmélangesurlepainetdévorasatartineavecunappétitvorace.Ellerangeaensuitechaquechoseàsaplace,ignoralelave—vaisselleetentrepritdenettoyersonassietteainsiquetoutcequirestaitdansl’évier.
Ensortant,ellejetaundernierregardverslacuisineet,toujoursdanslapénombre,rejoignitsonlit.
Huitjourss’écoulèrent,dessinantpourMarylescontoursd’uneviequibasculaitdansunurni-versquin’étaitpluslesien.Parcequ’elleavaitéténotifiéedèssanaissanceauconsulat,lanationalitéaméricainedeLisan’étaitpasremiseencause.LalettredeSusanquiindiquaitladona-tiondéfinitiveàPhilipdelapetiteLisa,néele29janvier1979à8h10,danslavalléedeSula,Honduras,deMlleSusanJensenetdepèreinconnu,avaitfiniparêtreenregistréeautermed’unelonguesériededémarchesfastidieuses.
BienquelescollèguesdeSusanaienteul’idéeprécieusedefaireauthentifierledocumentparunnotairedel’ambassadeaméricaineavantd’accompagnerl’enfantjusquedansleNewJer-sey,PhilipetLisapassèrentlajournéedulundiàdéambulerdanslesdédalesdel’administration.
llleuravaitfalluarpenterdescouloirs,gravirlegrandescalierenpierreblanchequiconduisaitversunimmensehallauxmursrecouvertsdebois,unpeucommeceuxdupalaisdelaprésidencedontSusanluiparlaitoccasionnellement.
Aucommencementelleavaiteuunpeupeur,samèreneluidisait-ellepastoujoursquelespalaisétaientdeslieuxdangereux,emplisdemilitairesetdepoliciers?Ellenevoulaitjamaisl’emmeneravecellequandelledevaits’yrendre.Lepré-
sidentquihabitaitcepalais-lànedevaitpasêtreunhommetrèsimportant,cariln’yavaitquedeuxsoldatsprèsduportiqueoùilfallaitdéposerlessacs,commeàl’aéroport.Pouréchapperàl’ennui,elleavaitcomptélesdallesdemarbreausol,ilyenavaitaumoinsmille,cinqcentsbrunesetcinqcentsblanches.Ellen’avaitpaspuacheversoncalcul,l’hommederrièrelecomptoiravaitfiniparindiqueràPhilipladirectionàprendre,celled’unautreescalieravecuntapisrougeetnoircelui-là.Ilsavaienterréd’unbureauàunautrepourcollecterdespapiersdecouleursdifférentesetpuisrefairelaqueuedevantd’autresguichets.«C’étaitunjeudepiste,géant,inventérienquepourlesgrands»,saufqu’àvoirleurminetriste,ceuxquiorganisaientledivertisse-mentn’avaientpasl’airdebeaucoups’amuser.
LorsquePhiliplivraitlesbonnesréponsessurl’imprimé,l’hommeoulafemmeassisderrièrelavitreletamponnaitetluisoumettaitunnouveauquestionnaireàrempliretàremettredansuneautresalle.Ilsreprenaientaussitôtunautrecorridor,parfoislemêmeensensinverse,celuiquiavaittrenteetunelampesaccrochéesauplafond,unetouslesdixcarreauxblancsetnoirsausol,leplus
longetlepluslarge,empruntaientunescalier,cherchaientlagrandepersonnequilesdirigeaitverslaprochaineétape.Philipluitendaittoujourslamain,maisLisas’obstinaitàmarcherquelquespasàcôtéoudevantlui.Elledétestaitl’idéequ’onlaretienne,samèren’avaitjamaisfaitunechosesemblable.Deretourdanslavoitureilavaitl’aird’êtrecontent,ilavaitgagné.Ilsrepartaientmunisd’unedernièrefeuillerosequifaisaitprovisoirementdeluisontuteurlégal.Danssixmois,ilfaudraitreveniretrencontrerunjugequioctroieraitlafiliationadoptivedéfinitive.Lisasejuradedemanderalorscequevoulaientdirelesmots«tuteur»et«filiationadoptive»,mais«plustard,pasmaintenant».ÀlamaisonMaryavaitencorel’aird’êtrecontrariée,elleavaittotalementignoréleurpapier.
«C’étaitparcequ’ellen’avaitriengagnéqu’ellefaisaitcettetête—là,maiscelan’étaitpasjustepuisqu’ellen’étaitpasvenuejoueraveceux.»
LemardifutconsacréàinscrireLisaàl’école.
Ellen’imaginaitpasqu’ilenexistaitd’aussigrandes.Susanluiavaitparlédel’université...
EllesedemandasiPhilipnesetrompaitpassursonâge.Lagrandecourétaitrevêtued’unsolquis’enfonçaitunpeusouslespieds.Dansunangleilyavaitdeséchellesdetouteslescouleurs,untourniquetetdeuxtoboggansqu’elleregardaavecinsistance.Uneclochetteretentitalorsqu’ilssedirigeaientverslefonddupréau.Rienàvoiraveccellequiordonnaitdeserendreàl’abriparcequel’ouraganapprochait.C’étaitunetoutepetitecla-rinedepresqueriendutout,quiessayaitbêtementdel’impressionnerentintantduplusfortqu’ellepouvait.Peineperdue,Lisaenavaitentendudebienplusvigoureuses.Quandlaclocheduvillagesonnaitlamesseoul’ordredeseregroupersurlaplace,desvibrationspéné-
traientsapoitrineetfaisaienttambourinersoncœursansqu’ellesachepourquoi.Àsamèrequilasermonnaitpourqu’elleapprenneàmaîtrisersapeur,elledisaitquec’étaitlesableensuspensiondansl’airquifaisaitmonterleslarmesdanssesyeux.Lorsquelaclochettesetutengrésillant,uneribambelled’enfantsseprécipitèrentau-dehors.Peut-êtreyavait-ilquandmêmeundanger.
Lerez-de—chausséedubâtimentétaitconstituéd’unpréauoùlesécolierss’abritaientlesjoursdepluie;chezelleonnepouvaitpastoujoursserendreà
l’écolequandilpleuvait.Ilsempruntèrentl’escaliercentral,aupremierétagelelongcouloirdonnaitsurlessallesdeclasseauxpupitresidentiques.Lisasedemandacommentilsavaientfaitpourentrouverautant!ElledutattendrederrièreuneportejaunetandisquePhilips’entretenaitavecladirectricedel’établisse-mentdanssonbureau.Elleluifutprésentéeunpeuplustard,c’étaitunefemmedegrandetaillequiavaitcoiffésescheveuxblancsenchignon.
Sonlargesourireneparvenaitpasàmasquersonautorité.Lamatinées’achevait,ilsquittèrentleslieux.Philips’arrêtadevantlesgrilles,ils’agenouillaàhauteurdelapetitefille.
—Lisa,ilfautqueturépondeslorsquelesgensteparlent.Jen’aipratiquementpasentendulesondetavoixdepuisdeuxjours.
L’enfanthaussalesépaulesetenfonçaunpeuplussatêtedanssoncou.
Àl’intérieurduMacDonald’soùPhilipl’emmenapourdéjeuner,ellefutfascinéeparlespictogrammespublicitairessuspendusau—dessusdescaissesenregistreuses.Lorsqu’ils’approchaducomptoirilluidemandacequ’ellevoulait,maiselletournalatête,nullementintéresséeparlanourriture.Seullegrandtobogganrougeàl’extérieurdubâtimentsemblaitretenirsonattention.Philipinsista,maisLisarestasilencieuse,leregardperdudel’autrecôtédelafenêtre.Ilsebaissaetdudoigtattiraversluisonmenton.
—Jevoudraisbienquetuenfasses,maisilpleut.
—Etalors?dit-elle.
—Tuvasêtretrempée.
—Chezmoiilpleuttoutletemps,etdespluiesbienplusgrosses,etsiondevaitarrêterdefairetoutcequ’onveutparcequ’onapeurd’êtremouillé,onfiniraitparêtremort.Cen’estpascommeçaquelapluietetue,tun’asriencompris,tunelaconnaispas,moisi!
Lacaissièreleurdemandadeserangersurlecôtés’ilsnepassaientpasleurcommande,d’autresclientss’impatientaient.Lisaavaitànouveautournélatête,contemplantlaglissièrecommeunprisonnierfixeraitlaligned’unhorizonimaginairepar-delàlesbarreauxdesacel-lule.
—Sijemelaissaisglisserdessus,peut-êtrequ’enarrivantenbasjeseraisdenouveauchezmoi.C’estcommeçadansmesrêves,jesuissûrequesij’ypensetrèsfort,çapeutmarcher!
Philips’excusaauprèsdelaserveuseetpritlamaindeLisa,ilssortirenttouslesdeux.Lapluieavaitredoubléd’intensitéetdéjàdegrandesflaquesseformaientsurleparking.Ilmarchad’unpasvolontairedanschacuned’entreelles,laissantparfoisl’eausubmergerseschaussures.
Aubasdel’échelle,illapritdanssesbrasetlaposasurletroisièmeéchelondutoboggan.
—Jesupposequ’ilseraitridiculedetediredefaireattention,là-bastunetombaisjamais.
—Si!
Ellegravitlesbarreauxunàun,neprêtantnulleattentionauxbourrasquesdevent.Illadevinaheureuse,ignorantedel’instantfutur,telunanimalquel’onauraitrenduàsonélémentnaturel.
Aubasd’ungrandtobogganrougeauxcouleursestompéesparlanoirceurduciel,unhommetrempé,brasgrandsouverts,attendaitunepetitefillequiglissaityeuxfermés,pourquesonrêvedevienneréalité.Etchaquefois,illarécu-pérait,laserranttoutcontrelui,etlareplaçaitsurletroisièmebarreaudel’échelle.
Ellefittroistentatives,puishaussalesépaulesenluiprenantlamain.
—çan’apasmarché,dit-elle,onpeutyaller!
—Tuveuxmanger?
Ellesecoualatêteetl’entraînaverslavoiture.
Enmontantàl’arrièreelles’approchadesonoreille.
—C’étaitbienquandmême!
L’aversen’étaitpascalmée.Lorsqu’ilsarrivèrentàlamaison,Maryétaitassisedanslesalon.Elleselevad’unbondetsemitentraversdel’escalier.
—Vousn’alleznullepartcommeça,lesmoquettesontdéjàéténettoyéeslasemainedernièreetcen’estpaslapeinederecommencertoutdesuite,etpuisilfaudraitquevousvousimbi-biezdedétergentpourêtreefficaces!Enlevezvoschaussuresetdéshabillez-vous,jemontevouschercherdesserviettes.
PhilipretirasachemiseetaidaLisaàfairedemême.Elletrouvaitcomplètementidiotdemettredestapispartoutsionnepouvaitpasmarcherdessus.Chezellec’étaitbienpluspratique,lesolétaitenboisetl’onpouvaityfairecequ’onvoulait,uncoupdeserpillièreettoutétaitpropre.
MaryfrottaitlescheveuxdePhilipquiséchaitceuxdeLisa.Elleleurdemandas’ilsétaientpassésparunlavagerapideenlaissantlacapoteouverte,etelle.leurordonnademontersechanger.Letempslesempêcheraitderessortir,etl’enfantpassasonaprès-midiadécouvrirleslieux.
Elleavaitgrimpélesmarchesjusqu’aubureaudePhilip,poussélaporte,etluiétaitapparue.Elles’étaitfaufiléederrièrelagrandetabled’oùelleleregardaitrehausserlescontoursd’uneesquisse;ellel’abandonnapourmieuxexaminerlapièce.Sesyeuxs’arrêtèrentsurlaphotographiedeSusanqu’ellecontemplalonguement.Ellen’avaitjamaisvusamèreaussijeuneetn’avaitjamaisconstatélaressemblancequisedessinaitaufildutemps.
—Tucroisqu’unjourjeseraiplusvieillequ’elle?
Philiplevalatêtedesondessin.
—Elleavaitvingtanssurcettephoto,jel’aipriseauparclaveilledesondépart.J’étaissonmeilleuramitusais.C’estmoiquiàtonâgeluiavaisoffertlamédaillequ’elleportaittoujoursautourducou,tupeuxladistinguersituregardesdeplusprès.Nousn’avionsaucunsecretl’unpourl’autre.
Arrogante,Lisaledévisagea.
—Tusavaisquej’étaisnée?
Etellesortitsansriendire.Philiprestalesyeuxrivésquelquesinstantssurl’embrasuredelaporteavantdedétournersonregardverslecoffretquicontenaitleslettresdeSusan.Ilposasamainsurlecouvercle,hésitaetrenonçaàl’ouvrir.Ilsourittristementaucadreperchésurl’étagèreetrepritsonfusain.
LisadescenditdanslasalledebainsetouvritleplacardquicontenaitlesproduitsdebeautédeMary.Ellesaisitleflacondeparfum,appuyasurlepulvérisateurethumadansl’airleseffluvesdevétiver.Ellefitlagrimace,reposalafioleetquittalapièce.LavisitesuivantefutpourlachambredeThomas,quineprésentaitaucunintérêt.Lecoffrenecontenaitquedesjouetsdegarçon.Lefusilaccrochéaumurlafitfrissonner,yavait-iliciaussidessoldatsquipouvaientvenirbrûlerlesmaisonsettuerceuxquiyvivaient?Quelétaitledangerdansunevilledontlesclôturesn’étaientpaspiétinées,dontlesmursnecompor-taientaucunetracedeballes?
Maryachevaitdepréparerledîneretilsétaientassisàlatabledelacuisine.Thomasquiavaitétéservienpremiertraçaitavecsafourchetteunerouteàdeuxvoiesdanssapurée.Ilavaitplacélespetitspoisdefaçonàformerunconvoiquiempruntaitlabretelled’accèsaugarageimaginésouslatranchedejambon.Unàunsescamionsvertscontournaientméthodiquementlecornichonquiensoutenaitlavoûte,ladifficultédel’exer-ciceconsistaitàéviterlaforêtd’épinards,lieudetouslesdangers.SursonsetdetableenpapierPhilipesquissaitlevisagedeMaryaufusain,surlesienLisacroquaitPhilipentraindedessiner.
Lemercrediill’emmenafairedescoursesausupermarché.Lisan’avaitjamaisrienconnudepareil.Ilyavaitdanscetteenceinteplusdenourriturequ’ellen’enavaitjamaisvudanssonvillage.
Touteslessortiesdelasemainefurentprétextesàdécouvrirlesoriginalitésdecetuniversquesamèreluidécrivaitparfoiscomme«lepaysd’avant»;Lisaenthousiaste,parfoisjalouseetapeurée,sedemandaitcommentellepourraitapporterdesmorceauxdecemondeàceuxqu’elleretrouveraitchezelle,danscesruellesdepoussièrequiluimanquaientterriblement.Encherchantlesommeilellelaissaitveniràelledesimagesquilaréconfortaient:lapetiteruedeterrequiséparaitsamaisondel’hospicequesamèreavaitfaitconstruireouencorelesregardschaleu-reuxdesvillageoisquilasaluaienttoujourssursonpassage.L’électricien,quinevoulaitjamaisaccepterd’argentdesamère,s’appelaitManuel.
Ellesesouvenaitdelavoixdelamaîtressequivenaitunefoisparsemaineleurfairel’écoleaudépôtalimentaire,laSenoraCazalès.Elleleurapportaittoujoursdesphotosd’animauxincroyables.Ellesombradanslesbrasd’Enrique,l’hommeàlacharrette,letransporteurcommetoutlemondeseplaisaità
l’appeler.
Danssonrêveelleentenditlessabotsdesonânefrapperlaterresèche,ellelesuivitjusqu’àlaferme,traversaleschampsdecolzadontleshautestigesjauneslaprotégeaientdusoleilbrû-
lant,ellearrivaainsijusqu’àl’église.Lesportesrestaiententrebâilléesdepuisqu’unepluieenavaitdistorduleschambranles.Elleavançaversl’autel,dechaquecôtélesvillageoislaregardaientensouriant.Aupremierrangsamèrelapritdanssesbrasetlaserracontreelle.Leparfumdesapeauoùàlasueursemêlaitl’odeurdusavonpénétrasesnarines.Lalumièrebaissaprogressivement,commesilejoursecouchaittropvite,leciels’obscurcitsoudainement.Nimbéd’uneclartéopaline,l’âneentradansl’église,avecmajestécontemplal’assemblée,l’airacca-blé.L’orageéclatabrutalement,faisantentrerlesmursdel’abbatialeenrésonance.Legrondementsourddel’eauquidévalaitdelamontagnesefitentendre,lespaysanss’agenouillèrent,têtebaissée,joignantleursmainspoursupplierencoreplusfort.Elleeutdumalàtournersonvisage,commesilepoidsdel’airretenaitsesmouvements.Lesdeuxbattantsdeboisvolèrentenéclatsetletorrentpénétradanslanef.L’ânefutsoulevédeterre,iltentadésespérémentdemaintenirsesnaseauxau-dessusdesflotsetpoussaunultimebraimentavantd’êtreenglouti.Lorsqu’elleouvritlesyeux,Philipétaitàcôtéd’elleetluitenaitlamain.Ilcaressaitsescheveux,luimur-muraitcesdoucesadmonestationsparlesquellesonvoudraitimposerlesilenceauxenfantsquandseulslescrispourraientleslibérerdeleurpeur.
Maisqueladultesesouvientdecesfrayeurs-là?
Elles’assitbrusquementdanssonlitetsefrottalefrontpourenôterlesperlesquis’yétaientformées.
—Pourquoimamann’est-ellepasrevenueavecmoi?Àquoiçasertmescauchemarssielleneseréveillepaselleaussi?
Philipvoulutlaprendredanssesbras,maiselles’yrefusa.
—Ilfautdutemps,dit-il,tuverras,justeunpeudetempsettoutiramieux.
Ilrestaauprèsd’ellejusqu’àcequ’elleseren-dorme.Enretournantdanssachambreiln’allumapaslalumièrepournepasréveillerMary.Ilcherchasonlitàtâtons,etseglissasouslesdraps.
—Qu’est-cequetufaisais?
—Arrête,Mary!
—Maisqu’est-cequej’aidit‘?
—Rienjustement!
Cesamediressemblaitàs’yméprendreaupré-
cédent,lapluielancinanteétaitrevenuefrapperauxvitresdelamaison.Philips’étaitenfermédanssonbureau.Danslesalon,Thomasexterminaitquelquesextraterrestresenformededemi-citrouillesquidescendaientlelongdel’écrandetélévision.Assisedanslacuisine,Marytournaitlespagesd’unmagazine.Elledirigeasonregardversl’escalierdontlesmarchesdisparaissaientdanslapénombredel’étage;autraversdesportescoulissantesdusalonelledevinaledosdesonfilspenchésursonjeu.EllecontemplaLisaquidessinaitenfaced’elle.Tournantsonvisageverslafenêtre,ellesesentitcernéeparlatristesseducieldanscetaprès-midimorneetsilencieux.LisarelevalatêteetsurpritlechagrinquicoulaitsurlesjouesdeMary.Ellelascrutaainsiquelquesinstantsetlacolèrequil’envahitvintdéformersonvisagedepetitefille.Ellesautaaussitôtdelachaiseoùelleétaitperchéeetsedirigead’unpasdéterminéversleréfrigérateurqu’elleouvritbrusquement.Ellepritdesœufs,unebouteilledelaitetclaqualebattant.Elles’emparad’unboldanslequelellecommençaàfouettersonmélangeavecunevigueurquiétonnaMary.Elleajoutadelamêmefaçonetsansaucunehésitation,sucre,farineetautresingré-
dientsqu’ellesaisissaitunàunsurlesétagères.
—Qu’est-cequetufais?
L’enfantfixaMarydroitdanslesyeux,salèvreinférieuretremblait.
—Dansmonpaysilpleut,maispasdespluiescommeici,desvraies,quitombentpendanttellementdejoursqu’onnepeutpluslescompter.
Etlapluiecheznous,elleestsifortequ’ellefinittoujourspartrouversoncheminpourentrersoustontoit,etellecouleàl’intérieurdetamaison.
Elleestintelligentelapluie,c’estmamanquimel’adit,toitunelesaispas,
maisilluienfautencoreplus,toujoursplus.
Lacolèredel’enfantgrandissaitàchaquemot.
Elleallumalegazetytitchaufferunepoêle.Ellecontinua,interrompueseulementd’unsoubresaut.
—Alors,ellecherchecommentallerplusloin,etsitunefaispastrèsattentionellefinitparatteindresonbut,elleseglissedanstatêtepourtenoyer,etquandellearéussi,elles’enfuitpartesyeuxpourallernoyerquelqu’und’autre.Nemenspas,jel’aivuelapluiedanstesyeux,tuaseubeauessayerdelaretenirentoi,c’étaittroptard,tul’aslaisséeentrer,tuasperdu!
Ettoutenpoursuivantsonmonologuederage,elledéposasapâteetlaregardadorersurlefeu.
—Elleestdangereusecettepluie-là,parcequedanstatêteelleenlèvedesboutsducerveau,tufinisparrenonceretc’estcommeçaquetumeurs.
Jelesaisbienquec’estvrai,jelesaivuslesgenschezmoiquisontmortsparcequ’ilsontabandonné,c’estEnriquequilestransporteensuitedanssacharrette.Maman,pournousprotégerdelapluie,pourl’empêcherdenousfairedumal,elleaunsecret...
Etdetoutessesforcesréuniesenungestesoudainellefitvirevolterlacrêpeenl’air.Dorée,elletournoyasurelle-même,s’élevantlentement,jusqu’àvenirsecollerauplafond,justeau-dessusdeLisaquilamontradudoigt.Lebrasaussitenduquelacorded’unarcprêteàrompre,ellehurlaàMary:
—C’estlesecretdemaman,ellefaisaitdessoleilssousletoit.Regarde,dit-elleenpointantdetoutessesforceslacrêpecolléeauplafond,maisregarde!Tulevoislesoleil?
Etsansattendrederéponseelleenfitrevenirunenouvellequ’elleenvoyaaussitôtrejoindrelapremière.Marynesavaitpascommentréagir.Achaquecrêpequiprenaitsonenvol,lapetitefilledressaitfièrementsonindexenl’airetcriait:
—Tulesvoislessoleils,alorstunedoispluspleurer,maintenant!
Attiréparl’odeur,Thomasprésentaleboutdesonnezàlaporte.Ilsefigeaetcontemplalascène,Lisad’abordquidanssonénervementluifaisaitpenseràunpersonnagedebandedessinéepuissamère.Déçu,ilnevitaucunecrêpe.
—Vousnem’enavezpaslaissé?
Lisatrempamalicieusementsondoigtdanslapâtesucréeetlefittournerdanssabouche.Ellelançaunbrefcoupd’œilau-dessusdelui.
—Tuvasenavoirunedansdeuxsecondes!
Nebougepas!
Lorsquelacrêperetombasurl’épauledupetitgarçon,ilsursauta.Ilregardaleplafond,etéclataimmédiatementderire,commesilemondeentierétaitvenulechatouiller.Lisasentitlaragequil’avaitsubmergéerefluerlentement,ellereposalapoêleetsourit.Elleauraitbienvoulucontenirlerirequilagagnaitaussi,maiselleneleputpas.Leséclatsdesdeuxenfantsrésonnèrentdanslapièce,etMarynetardapasàsejoindreaufourire.Philipvenaitd’entrerdanslacuisineoùlespectacleétaitdesplusinattendus.
Ilsentitleparfumdedouceurquiembaumaitlapièceetcherchaluiaussitoutautourdelui.
—Vousavezfaitdescrêpesetiln’yenapluspourmoi?
—Si,si,ditMary,lesyeuxhumides,nebougepas!
Adosséeauréfrigérateur,Lisariaitàgorgedéployée.Thomas,haletantetgémissant,s’étaitallongéparterre.
C’estleriredePhilipquiéveillal’attentiondeMary.Sesyeuxcheminèrentdesonfilsàlui,deluiàLisa,etpuisinversement.Ellelescontemplaittouslestrois,spectatriced’unecomplicitéaussisoudainequ’endiabléeetàlaquelleelleneparticipaitdéjàplustoutàfait.EllepritpleineconsciencedelamélodiejubilatoirequiavaitenvahisamaisonetsurpritlatendressedusouriredessinésurleslèvresdePhilipquiregardaitLisa.L’expressiondelapetitefilleétaitparfaitementsemblableàcelledelafemmedelaphotoposéesurl’étagèrelà-hautdanslebureaudesonmari.Hormislacouleurdesapeaumétissée,Lisaressemblaittraitpourtraitàsamère.Àlacroiséeduregardqu’elleéchangea
avecPhilip,Marycompritenuninstant…
Uneenfantqui«pourchasserlapluieaufonddesyeux»inventaitdessoleilssousletoitétaitarrivéedanssamaison,etellenelevoulaitpas.
Maiselleportaitenelletouteslesraisonsetdéraisonsdel’âmed’uneautrefemmequihantaitdepuistoujourslesémoisinterditsdel’hommequ’elleaimait.
Philiplaregardaàsontour,etsonsouriresemuaentendresse.Ilsortitdelacuisine,serenditdanslegarage,ypritl’escabeauqu’ilrapportasoussonbras,ledépliaetengravitlesmarches.
Perchésurladernièreildécollaunecrêpe:
—Pourrais-jeavoiruneassiette?Onnepeutpastousvenirmangerenhaut,iln’yaqu’uneseuleéchelle.Jenesaispaspourvousmaismoijecommenceàavoirfaim.
Ledîners’achevasurdeséchangescomplicesentreunpetitgarçonetsonpère,etindiscretsentreMaryetLisa.
Àlalind’unépisodedeMurphyBrown,ilsmontèrentsecoucher.Danslecouloirquilesconduisaitversleurssallesdebainsrespectives,MarydemandaàLisad’allersebrosserlesdents.
Quandelleseraitdanssonlit,elleviendraitluifaireuncâlin.S’ensuivituninstantdesilence,ellesentitqueLisan’avaitpasbougé.Danssondos,elleentenditlapetitefilledemander:
—C’estquoiuncâlin?
Maryseretournapourluifairefaceettentadedissimulersontrouble,maissavoixchancela.
—Commentça,c’estquoiuncâlin?
Lisaavaitposélesmainssurleshanches.
—Ehbienoui,c’estquoiuncâlin?
—Lisa,tudoislesavoir!Jevaisvenirtevoiretjeteferaiunbaiseravantquetut’endormes.
—Etpourquoitumeferasunbaiser?Jen’airienfaitdebienaujourd’hui!
Maryconsidéral’enfantdanssapostureimmobile,sonaplomblarendaitaussiforteetfragilequ’unpetitanimalquigonfleraitsoncorpspouressayerd’intimiderunprédateur.Elles’approchaetl’accompagnajusqu’aulavabo.PendantqueLisaselavaitlesdentselles’assitsurlereborddelabaignoireetexaminalevisagedelapetitefilledanslemiroir.
—Nebrossepastropfort,j’airemarquéquetusaignesdesgencivespendantlanuit,jet’emmèneraivoirundentiste.
—Etpourquoioniraitvoirledocteursionn’estpasmalade?
Lisaessuyaméticuleusementlescontoursdesaboucheetreposalaserviettesurleradiateur.
Maryluitenditlamain,ellel’ignoraetsortitdelasalledebains.Marylasuivitdanssachambreetattenditqu’ellesemettesoussesdrapspours’asseoiràcôtéd’elle,elleluipassalamaindanslescheveux,sepenchasursonfrontetydéposaunbaiserduboutdeslèvres.
—Dors,après-demaintucommencesl’écoleetilfautquetusoisenforme.
Lisaneréponditrien.Bienaprèsquelaportefutrefermée,ellerestalesyeuxgrandsouvertsàscruterlapénombre.
LapremièreannéescolairedeLisacommençadanslessilencesd’uneadulteencoreprisonnièrepourlongtempsdesoncorpsd’enfant.Personnen’entendaitsavoix,àpeinelesprofesseursquandilsluiposaientunequestion,cequiétaitrarepuisquepeud’entreeuxs’intéressaientàelle,convaincusqu’elleredoubleraitquoiqu’ilarrive.
Alamaisonelleneparlaitpasnonplusbeaucoup,répondaitpardessignesdetêteouquelquesborborygmesquisortaientdufonddesagorge.
Elleseseraitvouluepluspetitequelesfourmisqu’ellenourrissaitsurlereborddesafenêtre.Ellepassaitdessoiréesentièresretranchéedanssachambre,où
ellenefaisaitaufondqu’uneseuleetuniquechoseàlongueurdetemps:desavie
«d’avant»elleassemblaitdesimages,jusqu’àformerd’unlongtraitdesouvenirsunfilamentd’espoirsurlequelellesepromenait.Decetuniversquiétaitlesien,elleentendaitlecraquementdespierressouslesrouesdelaJeepquiannon-
çaitqueSusanétaitrevenue;surgissaitalorsduplusprofonddesamémoirecetteodeurenivrantedelaterrehumidequandellesemariaitàcelledesaiguillesdepinetpuisparfois,commeparmagie,lavoixdesamèrequ’elleentendaitauloindanslebruissementdesarbres.
Souventdanslasoiréec’étaitcelledeMaryquilaramenaitici-bas,dansunmondeétranger,avecpourseuleéchappatoireunregardverslapendulequiàforced’égrenerdesminutesfiniraitbienparfairepasserlesannées.
Noëlétaitarrivéetlestoitsdécorésdeguirlandessedécoupaientdanslanuit.Danslavoiture,deretourdeNewYorkoùelleaccompagnaitMaryvenuefairequelquesdernièrescourses,Lisaneputs’empêcherd’exprimersonpointdevue.
—Ondevraitenvoyerlamoitiédecesampoulesquineserventàrienchezmoi,commeçailyauraitdelalumièredanstoutesleshabitations.
—Cheztoi,rétorquaMary,c’estlàoùnoushabitons,dansunepetiteruedeMontclairoùtouteslesfamillesontdéjàdelalumière.Iln’yapasdemalàbienvivre,arrêtedepensertoutletempsàtoutcequimanquelàd’oùtuviens,etcessededirequecheztoic’estlà-bas,tun’espashondurienne,tuesaméricainequejesache,tonpaysc’estici.
—Quandjeseraimajeure,j’aurailedroitdechoisirmanationalité!
—Ilyadesgensquirisquentleurviepourvenirvivrecheznous,tudevraisêtreheureuse.
—C’estparcequ’ilsn’ontpasledroitdechoisir!
Lesmoissuivants,Philips’évertuaàrecomposerunefamille.Sontravaill’accaparaitdeplusenplusetiljonglaitavecchaqueminutededispo-nibilitépouressayerdecréerdesmomentsdedétenteetd’amusement.Levoyagede
PâquesàDisneyworldenfitpartieet,malgrélesalterca-tionsquasiquotidiemiesentreLisaetMary,lesvacanceslaissèrentl’empreinted’unpremierbonsouvenir.Illuisemblapourtantque,semaineaprèssemaine,deuxcoupless’accommodaientsouslemêmetoit,Lisaetluid’uncôté,safemmeetsonfilsde1’autre.
Audébutdecetété1989,ilemmenaLisaàl’autreboutdel’ÉtatdeNewYork.Autermed’unlongetsilencieuxvoyage,legardienàl’entréeducampementdepêchelesavaitescortésjusqu’àleurpetitchalet.Ilavaitadresséquelquesclinsd’œilcomplicesàLisaquiavaitfaitminedenerienremarquer.Surl’autrerivedulac,lacôteétaitcanadienne.Lanuitvenue,leslumièresdeTorontodiffuseraientunhaloorangéquiseréflé-
chiraitsurleventredesnuages.Aprèsledîner,ilss’installèrentsouslavérandaquisurplombaitl’eautranquille.Lisarompitlesilence:
—Àquoiçasertl’enfance?
—Pourquoimeposes-tucettequestion‘?
—Pourquoilesadultesrépondent-ilstoujoursparuneautrequestionquandilsneconnaissentpaslaréponseàcellequ’onvientdeleurposer?
Jevaismecoucher!
Elleseleva,illasaisitparlepoignet,lafor-
çantàserasseoir.
—Parcequecelapermetdegagnerunpeudetemps!Situcroisquec’estunequestionfacile!
—Etça,cen’esttoujourspasuneréponse!
—Parcequ’ilyatellementd’enfancesdiffé-
rentesquec’estduràformuler,accorde-moiunpeudetempsetprofites-enpourmedonnertadéfinition.
—C’estmoiquit’aiposélaquestion,reprit-elle.
—Monenfance,jel’aipasséetoutentièreavectamère.
—Cen’estpascequejetedemande.
—C’estsonenfancedonttuveuxquejeteparle!Elleyétaitàl’étroit,commetouslesenfantsquelaviefaitgrandirtropvite.Commetoi,elleétaitl’otagedesonapparenceetdecefoutusablierdontlesgrainsnes’écoulaientpasassezvite.Ellepassaitsajournéeàattendrelelendemainetsontempsàrêverdevieillir.
—Elleétaitmalheureuse?
—Impétueuse!C’estl’impatiencequituel’enfance.
—Alors?
—Alorsl’enfance,puisquec’étaittaquestion,devientunparcoursd’unelongueurinsupportable,commepourtoiencemoment,n’est-cepas?
—Alorspourquoinepeut-onpasdeveniradultetoutdesuite?
—Parcequel’enfanceasesvertus.Ellenoussertàconstruirelesfondationsdenosrêvesetdenosvies.C’estdanscettemémoirequetuviendraspuisertesforces,fouillertescolères,entretenirtespassions,etbiensouventrepousserlesfrontièresdetespeurs,etdeteslimites.
—Jen’aimeplusmonenfance.
—JelesaisLisa,etjeteprometsdetoutfairepourtelacoloriermaisilyauraquandmêmequelquesrèglesennoiretblanc.
Auleverdujour,ilss’étaientassistoutauboutduponton.Lecœurrésoluàlapatience,illasupplia,alorsqu’elleemmêlaitlemoulinetdesacannepourlaquatrièmefois,defaireaumoinssemblantdes’amuser;illuirappelaquec’étaitellequiavaitvouluunepartiedepêchepourcepetitvoyageentreeux.D’unclaquementsecdelalangueelleprononçaalorslesmots«Alamer!»etajoutaaussitôt«Passurunlac!>>Ellelaissasonfilflotterdansl’eauetcontemplalesvaguelettesquisemblaienttoutesvouloirconver-gerverslespiliers.
—Parle-moidelà-bas!ditPhilip.
—Qu’est-cequetuveuxquejetedise?
—Dis-moicommenttuvivaislà-bas?
Ellemarquauntempsavantdeluirépondredoucement:«Avecmaman.»Puisellesetut.
Philipmorditl’intérieurdesajoue.Ilposasacanne,vints’asseoirprèsd’ellepourlaprendresoussonbras.
—Cen’étaitpastrèsmalinmaquestion,jesuisdésoléLisa.
—Si,puisquetuvoulaisquejeteparled’elle!
Tuveuxsavoirsiellemeparlaitdetoi?Jamais!
Ellenem’ajamaisparlédetoi!
—Pourquoiest-cequetuesméchante?
—Jevoudraisrentrerchezmoi!Jenevousaimepasassez!
—Donne-nousunpeudetemps,justeunpeudetemps...
—Mamanditquel’amourc’estimmédiatouqueçan’estpas.
—Tamamanétaittrès,seule,avecsesidéesimmédiates!
Lelendemainelleferraunpoissonsigrosqu’ellefaillitbasculerenavant.SurexcitéPhilipl’entouradesesbraspour«sécuriser»laprise.
Autermed’unelutteacharnée,unimmensebouquetd’aLguesfutramenésurlaterreferme,Philiplecontempladésolé,puisaperçutlespommettesdeLisasehisser.Lepontons’embellitaussitôtd’unedesvertusdel’enfance:letimbred’unrirequijaillit.
Illuiarrivaitdefairedescauchemars.Illaprenaitalorsaucreuxdesesbrasetlaberçait;alorsqu’ilapaisaitsesnuits,ilpensaitàceuxquihan-teraientsavied’adulte.Certainesblessuresdel’enfancenecicatrisentpas,ellessefontoublier,letempsdenouslaissergrandir,pourmieuxresurgirplustard.
Àlafindelasemaineilsrentrèrentchezeux.
Thomasétaitcontentdelesretrouveretnelesquittaplus.DèsqueLisas’isolaitdanssachambreilvenaitlarejoindreets’asseyaitàmêmelesol,aupieddelafenêtre,devinantquesadiscrétionétaitlaconditiondesaprésence.Detempsentempselleluiadressaitunregardatten-drietreplongeaitaussitôtdanssespensées.
Quandelleétaitd’humeur,ellelelaissaitlarejoindredanssonlitetluiracontaitleshistoiresd’uneautreterreoùlesoragesfontpeur,oùleventsoulèveunepoussièrequisemélangeauxaiguillesdespins.
L’étépassa.Lisaredoublasaclasseetlarentréemarqualedébutd‘uneadolescenceobscure.
Ellenesemélangeaitpasoupeuàsescamaradestropjeunesàsongoût.Plongéepresqueenpermanencedansdeslivresqu’ellechoisissaitseule,ellenesentaitjamaissasolitude.
UnjourdedécembreThomasentenditunefilletraitersasœurde«saleétrangère»,illuiportaunterriblecoupdepiedautibia.S’ensuivitunecourse-poursuitedanslescouloirsetunplaquageausolluifenditlalèvresupérieure.Lesangenvahitsabouche.Lisaaccourutetquandellelevitainsiàterre,ellesaisitviolemmentparlescheveuxcellequil’avaitinsultée,larepoussaverslemurenluienvoyantuncoupdepoingd’uneforceincontrôlée.L’adolescentefituntoursurelle—mêmeets’affala,lenezsanguinolent.Thomassereleva,effrayé,ilnereconnutpaslevisagedeLisa.Elleproféraalorsunesériedemenacesenespagnol,enserrantlecoudesavictime.ThomasseruasurLisa,lasuppliantderelâchersonétreinte.Levisagetremblantdecolèreellefinitparabandonner,donnantunderniercoupdepiedavantdequitterleslieuxsansseretourner.Ellèfutrenvoyéequinzejoursdel’écoleetconsignéedanssachambre.SaporterestaferméeetellenelaissapasThomasyentrer,mêmequandilluiapportaitdesfruits.PourlapremièrefoiscefutMaryquiramenalapaixdanslamaison.Lajournalisteenellevintàboutdessilencesdesonfilsquiracontatoutel’histoire.Ellepritunrendez-vousdèslelendemainavecleproviseur,exigeantlaréintégrationimmédiatedesabelle-filleetdesexcusesdecellequil’avaitinvectivée.Lisaneditrienetregagnasaclasse.Pluspersonnenel’injuriaetThomaspromenafièrementsalèvregonfléeetbleuissantependantplusieursjours.
Elleavaitfêtésesonzeansàlafindumoisdejanvier.Seulesdeuxcamaradesdeclasseavaientréponduàl’appeldugoûterd’anniversairequ’avaitorganiséMary.Lesoir,lafamilledînadesrestesd’unbuffetquiavaitétéàpeineentamé.Lisanequittapassachambre.Aprèsavoirrangélacuisineetdécrochélesguirlandesdusalon,Maryl’yrejoignitavecuneassiette.
Assiseaupieddesonlit,elleluiexpliquaqu’illuifaudraitêtrepluscommunicativeàl’écolepouravoirdesamies.
Lespremiersjoursdeprintempsavaientattirélesoleil,maisl’airétaitencoreglaciallematin.
Encettefind’après-midi,JoanneetMarypartageaientdepuisuneheureunthédanslesalonquandLisarentradel’école.Elleclaqualaported’entrée,murmuraàpeineunbonsoiretmontadanssachambre.LavoixfermedeMaryl’arrêtaàlasixièmemarche.Elleseretourna,dévoilantunpantalonmaculédetaches,parfaitementassor-tiesàsesjouesrecouvertesdegadoue.L’étatdeseschaussuresnedétonnaitenrienavecceluidesesvêtements.
—Tutebaignesdanslesflaquesdebouepourrentrerpresquetouslesjoursdanscetétat?Jesuiscenséeracheterunelaveriepourassumertesjeux?demandaMaryhorsd’elle.
—Jemontaismechanger,réponditLisad’untonimpatient.
—C’estladernièrefoisquejeteledis,hurlaMaryquandLisadisparutaucoindel’escalierEtturedescendrastefaireunsandwich,j’enaiassezquetunemangesjamaisrien!'Iùm’asentendue?
Un«oui»indolentparvintdufondducouloir,suivid’unautreclaquementdeporte.Maryvintserasseoirauprèsdesonamie,poussantunprofondsoupir.Joanne,tiréeàquatreépingles,rayonnantedanssontailleurbeige,passadélicatementsamainsursescheveuxpourvérifierqu’aucunemèchen’étaitendésordre,etsouritavecbienveillance.
—çanedoitquandmêmepasêtrefaciletouslesjours,jeteplains,dit-elle.
—Oui,etquandj’enauraifiniavecelle,ceseraautourdeThomas,quin’auradecessedel’imiter.
—Avecelle,celadoitêtreparticulièrementcompliqué.
—Pourquoiça?
—Tusaistrèsbiencequejeveuxdire,nouslesavonstoutesenville,etnoussommestrèsadmiratives.
—Dequoiparles-tuJoanne?
—Uneadolescenteesttoujoursdifficilepourunemère,maisLisavientd’unautrepays,ellen’estpastoutàfaitcommelesautres.Ignorersesdifférencesetl’apprivoisercommetulefais,c’estadmirablementgénéreuxpourunebelle-mère.
LaremarquerésonnadanslatêtedeMarycommesiunmarteauavaitheurtésoncrâne.
—ParcequelesrelationsentreLisaetmoifontl‘objetdeconversationsenville?
—Nousenparlons,biensûr,tonhistoiren’estquandmêmepasbanale.Heureusementpournous!Pardonnecettedernièreréflexion,cen’étaitpasgentildemapart.Non,cequejeveuxdire,c’estquenouscompatissons,c’esttout.
L’irritationquiavaitgagnéMaryàlapremièreinflexiondeJoanneavaitévoluéenunecolèresourde.Ellefulminait.Elleapprochasonvisagedusien,devenantainsipresquemenaçante,etparodiantletonempruntédesoninvitée:
—Etoùcompatissez-vousdonc,machérie?
Chezlecoiffeur?danslasalled’attentedevotregynécologue,danscelledevosdiététiciensousurlesdivansdevospsy?Àmoinsquecenesoitsurlatabledemassagependantquetutefaispeloter?Dis-le-moi,jeveuxvraimentsavoir,quelssontlesmomentsoùvousvousemmerdezaupointdecompatiràmonsujet?Jesavaisquevosviesétaientchiantesàmourir,etquelesannéesn’arrangeraientpasleschosesmaisàcepoint-là,etsivite!
Joannerecula,s’enfonçantunpeuplusencoredanslecanapé.
—Maisnet’énervepascommeçaMary,c’estridicule,iln’yavaitriendemalin
danscequejet’aidit,tuprendstoutdetravers,aucontrairejetetémoignaisl’affectionquenousavonspourtoi.
MaryselevaetsaisitJoanneparlebras,lacontraignantàseleveràsontour.
—TusaisJoanne,tonaffectionaussim'emmerdeàmourir;d’ailleurspournerientecachervousm’emmerdeztoutesàmourir,ettoilaprésidentedetonclubdemal-baiséesenparticulier.Écoute-moibien,jevaistedonnerunpetitcoursdevocabulaire,situconcentresbienl’attentiondetontoutpetitcerveausurcequejevaistedire,tupourraspeut—êtremêmelerépéteràtescopinessanstetromper.C’estunanimalqu’onapprivoise,unenfantonl’élève!Ilestvraiquequandjevoislestiensdanslarue,jesuisconscientequetun’aspasbiensaisiladifférence,maisessaiequandmême,tuverras,tuvasbeaucoupmoinst’ennuyer.Maintenanttut’envasdechezmoi,parcequedansdeuxminutesjetesorsd’iciàcoupsdepiedaucul.
—Maistuascomplètementperdulatête?
—Oui,hurla-t—elle,c’estpourcelaquejesuismariéedepuissilongtemps,quej’élèvemesdeuxenfants,etqu’enplusjesuisheureuse.Dehors!
Fous-moilecamp!
ElleclaquaviolemmentlaportederrièreJoannequidévalaitl’allée.Pourreprendresonsouffleettenterdedissiperlamigrainequil’avaitsaisie,elleappuyasonfrontsurlemur.Ellecommen-
çaitàpeineàseremettredesesémotionsquandellesursautaenentendantlesmarchescraquerdanssondoselleseretourna.
Lisahabilléed’unjoggingimpeccableentraitdanslacuisine,elleensortitquelquesinstantsplustardtenantuneassiettedanslamain.Entrequatretranchesdepaindemierecouvertesdemayonnaise,elles’étaitcomposéunsandwichaujambonetaupoulet.Ilétaitsihautquepourlefairetenirelleavaitenfoncédedansunebaguettedutraiteurchinoisquilivraitdesplatsàdomi-cilequandMarynevoulaitpascuisiner.Enpleinmilieudel‘escalier,làoùelleavaitétéinterpelléetoutàl’heure,Lisaseretournaet,d’ungrandsourirefier,luidit:
—Maintenant,j’aifaim!
Puiselleretournadanssachambre.
Aumoisdejuillet,ilspartirenttouslesquatreenvacancesdanslesRocheuses.Lamontagne,oùLisaretrouvaitlesemblantdelibertéquiluimanquait,larapprochadeThomas.Qu’elleescalade,grimpeauxarbres,guettelesanimauxourecueillelesinsecteslesplusvariéssanssefairepiquer,elleallaittoujoursauboutdesesforces,etprovoquaitlagrandeadmirationdeceluiquilaconsidéraitchaquejourunpeupluscommesagrandesœur.Mary,sansosersel’avouer,souf-fraitdelacomplicitéquis’établissaitentrelesdeuxenfantsaudétrimentd’untempsd’ordinairepartagéavecsonfils.TôtlematinLisal’entraî-
naitpourunejournéed’aventures.Elletenaitlerôledelaresponsabled’uncampduPeaceCorpsetlepetitgarçonceluidesdifférentesvictimesd’unouragan.Depuiscesoird’orageoùill’avaitrassuréeunebonnepartiedelanuit,protégeantlesecretdestremblementsquil‘avaientsecouée,ilavaitétépromuaidedecamp.Lelendemain,àl’aube,alorsquelaterreétaitencoreimprégnéederosée,ellelamélangeaauxaiguillesdespinsethumaprofondémentleparfumquis’endéga-geait.AucoursdupetitdéjeunerelleapportasamixtionàPhilip,clamantavecfiertéetàlagrandeexaspérationdeMaryqueçasentaitunpeucommeçachezelle,maisenplusbon.
Lemoispassatrèsviteetderetourdanslaban-lieuedeNewYorklesdeuxenfantséprouvèrentunesensationdeconfinement,Larentréesefitdanslamonotoniedesjoursquiraccourcissent,quandlesrougesdel’automnenecompensentpluslagrisailled’uncielquines’éclairciraquedeIapromessed’unétéàrevenir.
ÀNoël,ellereçutunnécessaireàdessincomposédeplusieursboîtesdecrayons,fusains,pin-ceauxettubesdegouache.Elleentrepritaussitôt,surunenappeenpapierpunaiséeaumurdesachambre,lacompositiond’uneimmensefresque.
Letableau,quitémoignaitdesesqualitésartis-tiques,représentaitsonvillage.Elleyavaitpeintlaplaceprincipaleoùdominaitlapetiteéglise,laruellequiconduisaitàl’école,legrandentrepôtdontelleavaitlaissélesportesouvertes,aveclaJeepgaréedevantlafaçade.AupremierplanfiguraientManuel,laSenoraCazalès,etsonânedevantsonanciennemaisonauborddelafalaise.
«C’estnotrevillagedanslamontagne.Mamanestdanslamaison»,avait-elleajouté.
Marys’étaitforcéeàcontempler«l’œuvre»etavaitrépondudutacautacsousl‘œilcourroucédePhilip:«C’esttrèsbien,avecunpeudechancedansunevingtained’annéesjeseraidansletableau,ceseraplusdifficile,j’auraidesrides,maistuaurasplusd’expériencedanstoncoupdepinceau.Jesuissûrequequandtuenaurasenvie,tuyarriveras...Nousavonsletemps.»
Lel6janvier1991,àl9h14,lecœurdel’AmériquesemitàbattreaurythmedesobusquitombaientsurBagdad.Autermed’unulti-matumquiavaitexpirélaveilleàminuit,lesEtats-Unisassociésauxprincipalesforcesocci-dentalesentraientenguerrecontrel’IrakpourdélivrerleKoweït.DeuxjoursplustardlaEasternAirlinesfermaitsesportes,lacompagnieaériennen’achemineraitplussespassagersversMiami,niversaucuneautreescale.Centheuresaprèsledébutdeshostilitésterrestres,lesarméesalliéescessaientlecombat.Centquaranteetunsoldatsaméricains,dix-huitbritanniques,dixégyptiens,huitémiratisetdeuxfrançaisavaientététuésaufeu,laguerretechnologiqueavaitfaitpérircentmillemilitairesetcivilsirakiens.Finavril,LisadécoupaunarticleduNewYorkTîmesqu’e1leappritpresqueparcœuretqu’ellecolladansungrandalbum.Onpouvaitylirequ’uncyclones’étaitabattusurlescôtesduBangladesh,tuantvingt-cinqmillepersonnes.Alafinduprintemps,Lisafutreconduiteàlamaisonparunevoituredelapolicemunicipale,aprèsavoirétéinterpelléeentraindepeindreundrapeausurletroncd’unarbrederrièrelagare.Philipévitaqu’unrapportsoitadresséaujugeenprouvantauxpoliciers,dictionnaireàl’appui,qu’ils’agissaitdescouleurshonduriennesetnonpasira-kiennes.Ellefutconsignéetoutleweek-enddanssachambreetMaryconfisqualenécessaireàdessinpourunmois.
L’année1991s’enorgueillissaitdesespoirsdémocratiquesqu’ellevoyaitnaître:le17juin;enAfriqueduSudlesloissurl’apartheidétaientabolies,le15l’électiondeBorisEltsineàlapré-
sidencedelafédérationdeRussiesonnaitleglasdel’URSS.Aumoisdenovembre,lespremierscombatsmenésparlesseptcentsblindésyougo-slavesquiencerclaientVukovar,OsijeketWu-kovciannonçaientledébutd’uneautreguerrequisupplicieraitbientôtlecœurdelavieilleEurope.
L’année1992naquitparunhiverglacial.Dansquelquessemaines,Lisafêteraitsestreizeans.DuhautdescollinesdeMontclaironpouvaitvoirNewYorkdrapéed’unmanteaugrisetblanc.Philipavaitéteintlalumièredesonbureauetilétaitvenurejoindresafemmequidormait.Ilsecouchaprèsd’elleetpassa
timidementsamainsursondosavantdeseretourner.
—Tonregardmemanque,dit-elledanslenoir.(Ellemarquaunsilenceetselibéradanslaconfidencedecettenuitdejanvier.)Jevoisbiencommetesyeuxs’illuminentquandturegardesLisa.Siseulementjepouvaisrecevoirdetoilequartdecettelumière.DepuislamortdeSusantonregardversmois'estéteint,àl’intérieurdetoiilyaquelquechosequiestmortetquejenepeuxpasréanimer.
—Non,tutetrompes,jefaisdemonmieux,cen’estpastoujoursfacileetjenesuispasparfait.
—Jenepeuxpast’aiderPhilip,parcequelaporteestfermée.Lepassécompte-t-ilpourtoitellementplusqueleprésentetlefutur?C’estsifacilederenoncerparnostalgie,quelleformidabledouleurpassive,quelleadmirablemortlente,maisc’estunemortquandmême.Auxpremiersjoursdenotrerencontretumeracontaistesrêves,tesenvies,j’aicruquetum’appelais,jesuisvenueettoituesrestéprisonnierdetonimaginaire;etmoij’aieul’impressiond’êtrechasséedemaproprevie.JenetàienlevéàpersonnePhilip,tuétaisseulquandjet’airencontré,tesouviens-tu?
—Pourquoidis-tuça?
—Parcequetuabandonnes,etquejen’ensuispaslacause.
—Pourquoiterefuses-tuàapprocherLisa?
—Parcequ’ilfautêtredeux,etqu’ellenelesouhaitepasnonplus.Pourtoic’estfacile,laplacedupèreétaitlibre.
—Maisilyatoutelaplacedumondedanssoncœur.
—C’esttoiquidisça?Toiquin’aspassumalgrétoutmonamourenfaireautantdansletien!
—Jetefaisdelapeineàcepoint-là?
—BeaucoupplusPhilip.Iln’estdepiresolitudequecellequel’onéprouvequandonestdeux.J’aivoulupartiralorsquejet’aime,quelleincroyableincohérence,queloutrageàlavie.
Maisparcequejet’aime,jesuisencorelà,ettoitunemevoispas,tunevoisquetoi,tadouleur,tesdoutes,tesincertitudes.Ettun’esplusaimable,pourtantjet’aime.
—Tuasvoulumequitter?
—J’ypensechaquematinenmelevant,auxpremièresheuresdenosjournées,entevoyantavalertoncafédanslessilencesdetesrefuges,enteregardantquandtut’habillesdesolitude,quandtutelavesduparfumdemapeausousl’eauquicouletroplongtemps,quandjetesaissiloindenoussoustadouche,quandtutepré-
cipitesversletéléphonequisonne,commesituvenaisd’yentrevoirunefenêtreparoùt’évaderunpeuplusencore.Etmoijerestelà,lesbraslourdsd’unocéandebonheuroùjerêvaisdenousbaigner.
—Jesuisseulementunpeuperdu,plaida-t-ildoucement.
—Tun’asapprisaucuneleçonPhilip,jet’observequandtutevoisvieillir,lorsquetupassestesdoigtssurlesridesquiseformentsurtonvisage.Jet’aiaimévieuxaupremierjour,c’estcommecelaquejàisuquejevoulaisfairemavieavectoi,parcequel’idéed’unâgesanslimitesàtescôtésmerendaitheureuse,parcequepourlapremièrefoisdemaviejen’avaispluspeurdel’éternité,pasplusquedesaffrontsdutemps,parcequequandtuentraisenmoijesentaistesforcesettesfaiblessesetquej’aimaisleurdouxmariage.Maisjenepeuxpasinventernotrevietouteseule,personnenelepeut.Onn’inventepassaviemonamour,ilfautleseulcouragedelavivre.Jevaispartirquelquesjours.Àm’abandonnerentoijevaisfinirparmeperdre.
PhilippritlesmainsdeMarydanslessiennesetillesembrassa.
—C’estmonenfancequiestmorteavecelleetjen’arrivepasàenfaireledeuil.
—Susanestunprétexte,tonadolescenceaussi.Tupeuxprolongeréternellementcettepartiedetavie,toutlemondelepeut.Onrêved’unidéal,onleprie,onlàppelle,onleguette,etpuislejouroùilsedessine,ondécouvrelapeurdelevivre,celledenepasêtreàlahauteurdesespropresrêves,celleencoredelesmarieràuneréalitédontondevientresponsable.C’estsifacilederenonceràêtreadulte,sifaciled’oubliersesfautes,demettrel’erreuraucompted’unefata-litéquimasquenosparesses.Situsavaiscommejesuisfatiguéesoudain.J’aieu
cecourage-là,Philip,celuidet’aimerdanstavie,quiétaitsicompliquée,commetudisaisaudébut.Compliquéedequoi?Detestourments,detesinachevés?Parcequetucroyaisendétenirlemonopole?
—Tuesfatiguéedemoi?
-J’aipassétoutcetempsàt’entendre,pendantquetoitut’écoutais,maisl’idéedeterendreheureuxmecomblaitdebonheur,etjememoquaisbiendescontingencesduquotidien.Jen’aieupeurnidetabrosseàdentsdansmonverre,nidetesbruitslanuit,pasplusquedetonvisagefroisséaumatin,monrêvem’afaitvivrebienau-delàdeça.Moiaussiilm’afalluapprendreàluttercontremesmomentsdesolitude,contremesinstantsdevertige.Lesvoyais-tuseulement?Jet‘aidonnétouteslesraisonsdumondepouressayerd’admettrequetaterretournaitparfoisàl’envers,maisquetuleveuillesounonelletournedansunseulsens,etquetuleveuillesounonelleteporterasursondosettutournerascommeelle.
—Maisqu’est-cequis’estpassépourquetumedisestoutça?
—Rienjustement.Ilm’asuffidevoirtoncorpsquis’éloignaitunpeuplusdemoichaquenuit,d’ouvrirmesyeuxsurtondosquandavantjedécouvraistonvisageendormi,desentirtesmainsquiglissaientlâchementsurmapeau,Dieuquej’aihaïtes«merci»quandjet’embrassaisdanslecou.Pourquoin’as-tupastravailléplustardcesoir?J’auraistellementvoulurésisterencoreetnerientedire.
—Mais,tuesentraind’essayerdemedirequetunem’aimesplus.
Maryquittalelitetseretournapourleregarderensortantdelachambre.Ilvitlescourbesdesoncorpsdisparaîtredanslapénombreducouloir,attenditquelquesminutesetlarejoignit.Elles'étaitassiseenhautdel’escalieretfixaitlaportedèntréeencontrebas.Ils‘agenouilladerrièreelleetl’entouramaladroitementdesesbras.
—J’étaisentraindetedirelecontraire,dit-elle.
Elledescenditlesmarches,entradanslesalonetenrefermalesportesderrièreelle.
Difficilelendemaind’unenuitquiadélivrélesmotsqu’ondevinaitsansvouloir
lesentendre.
Blottiedanssonmanteaudecuir,Maryluttesurlepasdelaportecontrelefroidengourdissantdumatin.Lesvoixdesenfantsdansl’escalierserapprochent,ellecriequ’ellevalesattendredanslavoiture,qu’ilsdoiventsedépêcher,sinonilsserontencoreenretard.Philips’approche,ilposeunemainsursanuquequìlcaresse.
—Peut-êtrequejenetelemontrepascommetulevoudrais,maisjet’aimevraimentMary.
—Pasmaintenant,pasprèsdesenfantss’ilteplaît,ilestbientroptôtpourfairedescrêpes...
Ilposeunbaisersurseslèvres.Duhautdel’escalierThomassemetàchanteràtue-tête:
«Lesamoureux,lesamoureux,lesamoureux!»,Lisaluidonneuncoupd’épaule,etd’untonquiseveutaussiautoritairequ’arrogantdit:«Rassure-moi,Thomas,tuvaspasserlecapdesseptansunjour,tuneresteraspascormmeçatoutetavie!»Sansattendrederéponse,elledescendlesmarches.Ensortant,ellesubtiliselesclésdanslamaindeMaryetaumilieudel‘alléecrie:
«C’estmoiquivousattendsdanslavoiture,ajou-tantàvoixbassetoutengrimaçant:lesamoureux!»
Marydescenditl’allée,rangeasapetitevalisedanslecoffredu4>X4blanc,ets’installaderrièrelevolant.
—Tuparsenvoyage?demandaThomas.
—JevaispasserquelquesjoursavecmasœuràLosAngeles,papavas’occuperdevous.
Maryavaitgarésavoituredansleparkingetempruntélapasserellequiconduisaitauterminal.Destravauxvenaientdes’acheveretlapeintureluisaitencore.Sonavionnedécollaitquedanstroisheures,l’embarquementn’avaitpasencorecommencé.Elleétaitentréedanslebaretavaitprisplacesuruntabouretducomptoir.Delàellecontemplaitlespistes.Unbarmanàl’accentespagnolluiservituncaféaulait.Danslesilencedelasallevideellelaissaitdéfilerdevant
sesyeuxdestableauxdupassé:lemomentfortuitd’unepremièrerencontredansl’obscuritéd’unesalledecinéma,l‘inattendudespremiersmotsprononcésdanslarue,ladélica-tessedutroublequigrise,laconfusiondusentimentquandchacunreprendlecoursdesaviesurdesnuméroséchangés.L’attentequiairritél’espoir,desdétailsquirappellentceluiquel’onneconnaîtpasencore,l’émoidupremierappelquirendlejoursuivantsidifférent,puislesilencequis’installeànouveauetletempsquin’enfinitplusdeselaisserponctuerdepenséesquel’onneveutpasdeviner.Aumilieudelafoule,unregarduniquesurTimesSquareunsoirderéveillon,uneported’immeublequis’ouvresurlepetitmatinglaciald’uneruedésertedeSoHo,etdenouveaul’attente.L’intimiténaissantedesoiréesquis’achevaientderrièrelavitrinedeFanelli’s,unvieilescalierenboisdontchaquemarcheparaissaitplushautequelaprécédentequandilavaitdisparuaucoindelaruelle,desheurespasséesàobserverletéléphone.Aumilieuducortège,lessouvenirsdetouteslespremièresfois:unbouquetderosesrougesabandonnésursonpalier,lapudeurdesétreintesquisembledonnertantd’importanceauxgestesmalhabiles,unenuitfragileoùl’ounecesseradeseréveillerparpeurd’incommoderl’autre,etcecorpsquinetrouveplussapositiondesommeil,oucebrasquel’onnesaitpluscommentplacer.
Etlorsquel’onadevinéquel’attachementreconnuprendradanssavieuneplacequel’onnesoupçonnaitpas,lespremièrespeurs:quel’autres’enailleaumatin,qu’ilnerappellepas,peurdes’avouersimplementquesemettreàaimerc’estdevenirdépendantmêmepourlesplusindociles.Lesinstantsquideviennentlesmomentsoriginelsd’uncouple:lesdéjeunerscomplicesquisesuccèdent,lespremiersweek-ends,lesdimanchessoiroùl’autreresteraquandmême,acceptantderompreleshabitudesdesrythmessolitaires,lesbravadesindécentesoùl’onévoquedesprojets,guettantleregarddel’autre,àl’affûtsisensibled’unsourireoud’unsilence.
Uneviequis’installeàdeux,commeunedélivrancetantattendue.Ellelerevoitaufonddelanefdanscethabitdeparadequisymbolisel’uni-citédumoment,pourquoinesesont-ilspasmariésentenuedécontractée,c’estcommecelaqu’ilss’étaientpourtantpromisdes’unir?Ilsl’étaientquandill’avaitemmenéeàMontclair,visiterlamaisonoùilsétaientmaintenantinstallés.Là,dansl’intimitéd’unesalledebains,unelamelledepapierenchangeantdecouleurchangeacellesdeleurvie,lumièreetodeursd’unaprès-mididepeinturedanslachambreprochained’unbébéquipoussaitdanssonventre.Sonregardquis’échappaitparfoisdansunemémoirequiluirestaitinaccessible,l’amourqu’ellevoulaitluidonnerpourlerameneràelle.Ellesursautaquandleserveurlasortitdesa
rêverie.
—Vousvoulezunautrecafé,madame?Pardonnez-moi,jenevoulaispasvousfairepeur.
—Non,jevousremercie,répondit-elle,jevaisembarquer.
Elleavaitréglésonadditionetquittélasalle.
DevantlesguichetsdelaTWA,ellerepéraunerangéedecabinestéléphoniques,glissaunepiècedevingt-cinqcentsdanslafenteetcomposasonnumérodetéléphone.Philipdécrochadèslapre-`
mièresonnerie.
—Oùes-tu?
—Àl’aéroport.
—Àquelleheureesttonavion?
Laquestionavaitétéposéed’unevoixtristeetdouce,elleattenditquelquessecondespourluirépondre.
—Tueslibrecesoiràdîner?Appelleunebaby-sitteretréserve-nousunetablechezFanelli’s,jevaiséchangerunesemaineausoleilcontreunejournéedeshopping.Tut’habillerasd’unjeanetdetonpullàcolrond,lebleu,c’estcommeçaquejetetrouveleplussexy.Jet’attendraià20heures,àl’angledeMerceretPrince.
Ellereposalecombiné.Ensouriant,elleempruntalapasserellequiconduisaitversleparking.
Elleavaitpassélajournéeàprendresoind’elle.
Coiffure,manucure,pédicure,soinsduvisage,toutyétaitpassé.Ellesortitdesonsaclebilletd’avionqu’elleseferaitrembourser,envérifialeprix,ets’engageapourlesalutdesabonneconscienceànepasdépasserlasommequifiguraitdanslecoingauchedelasouche.Elles’offritunmanteau,unejupe,unchemisierencotonetachetaunpullpourThomas.
ChezFanelli’s,elleinsistapourêtreplacéedanslapremièresalle.Philipfutattentifpendanttoutledîner.Affrontantleventglacial,ilsmarchèrentensuitedanslesmespavéesdeleurancienquartieretsanss’enrendrecompteseretrouvèrentaupieddel’immeubleoùilsavaientvécu.Sousleporcheillapritdanssesbrasetlèmbrassa.
—Ilfautquenousrentrions,dit-elle,ilestdéjàtrèstardpourlababy-sitter.
—Jel’aiprisepourlanuit,elleaccompagneralesenfantsàl’écoledemain,ettoijeteconduisjusqu’àl’hôteloùjenousairéservéunechambre.
Danslacomplicitédesdrapsfroissésetavantquelesommeilnelesemporte,elleselovacontrePhilipetl’entouradesesdeuxbras.
—JesuiscontentedenepasêtrepartiepourLosAngeles.
—Moiaussijesuiscontent,répondit-il.Mary,j’aientenducequetum’asdithier,etjevoudraismoiaussitedemanderquelquechose.JevoudraisquetufassesuneffortavecLisa.
CinqsaisonspassaientetMaryessayaitdefairedesefforts.Philipaccompagnaitlesenfantslematinàl’école,Maryvenaitleschercherlesoir.
Thomasnequittaitplussagrandesœuràquiilsedévouait.ÀlabibliothèquedeMontclair,ilconsacraitsesmercredisaprès-midiàrechercherpourelletoutcequitouchaitauHonduras.Ilpho-tocopiaitdesarticlesdejournauxqu’ellecollaitdanssongrandcahier.Entrelespagesellefaisaitdesdessinstantôtaufusain,tantôtaucrayonnoir.Lisal’accompagnaitàsesmatchsdebase-ball,elles’asseyaitsurlesgradinsetquandThomastenaitlabatte,toutlemondes’étonnaitd’entendresavoixs’éleveraussifortensigned’encouragement.Aumoisd’août,ilspartirentencampdevacances.PhilipetMarylouèrentunepetitevillaauborddel’eau,danslesHamptons.
Unlongweek-endd‘hiverilsenvoyèrentlesenfantsenclassedeneigeetseréfugièrentenamoureuxdansunchaletaubordd’unlacgelédanslesAdirondacks.Lesbinômessedéfaisaientpeuàpeu,poursereconstitueraufildutemps:celuidesparentsd’uncôtéetceluidesenfantsdel’autre.Lisachangeaitaussi,elleabandonnaitsoncorpsdepetitefilleetprenaitdesemaineensemainel’apparenced’unejeunefille.
Ellecélébrasesquatorzeansàlafindumoisdejanvierdecetteannée1993ethuitcomplicesdeclassesejoignirentàlafête.Sapeauétaitdeplusenplusmétissée,etsespupillesdeplusenplusbrillantesd’indépendanceetdecaractère.
Marysesentaitparfoisdérangéeparl’émergencedelabeautédeLisa,particulièrementquandellesmarchaienttoutesdeuxdanslarue.Lesregardsdeconvoitisedesadolescentsetmoinsadolescentsluirappelaientqueletempsavaitpassé,etelleenressentaituneformedejalousiequ’ellerefusaitd’admettre.L’insolenceetlesrepartiesétaientsouventprétextesàdesdisputes,Lisasènfermaitalorsdanssachambreoùseulsonfrèreavaitdroitdeséjouretplongeaitdanssoncahiersecretqu’ellecachaitsoussonmatelas.
Elleneprêtaitquepeud’attentionàsascolarité,faisanttoujoursleminimumpourobtenirlamoyenne.AudésarroidePhilip,ellenes’ache-taitpasdedisques,pasdebandesdessinées,pasdemaquillageetn’allaitjamaisaucinéma.Elleéconomisaittoutsonargentdepocheetleconfiaitàunlapinenpeluchebleu,quifaisaitofficedetireliregrâceàladiscrètefermetureÉclairqu’ilavaitdansledos.Lisasemblaitnejamaiss’ennuyer,mêmequandellerestaitdesheuresentièresàcontemplerlevide.Ellevivaitdanssonmondeàelleetparépisodesseulementavecceuxquil’entouraient.Etpluslesjourspassaient,plussaplanèteétaitdistante.
Lavenuedel’étéannonçaitlalindescours.
Unbeaumoisdejuins’achevait,demainseraitunjourdefête:lepique·niquedel’école.DepuistroisjoursPhilip,MaryetThomass’yattelaient.
8.Thomasarrivaledernieràlatabledupetitdéjeuner.Lisan’avaitrienvoulumangeretMarydutrangerlacuisineentoutehâte.Lestartesemballéesdansleurpapiercellophaneétaientposéesbienàplatdanslecoffre.Philiplançaitdebrefscoupsdeklaxonpourquetoutlemondelerejoignedanslavoiture.Lemoteurronronnaitdéjàquandladernièreceinturefutbouclée.Ilfallaitàpeinedixminutespourarriveràl’écoleetMarynevoyaitpaslaraisond’unetelleimpatience.Surlaroute,illançaitdesregardsdanslerétroviseur.SonagacementétaitsiperceptiblequeMarydutluidemandercequ’ilavait;ilcontinttantbienquemalsonirritationets’adressaàLisa:
—Celafaitdeuxjoursquenoussommestoussurlepieddeguerrepourpréparertacérémoniedefind’annéeetlaseulequiavraimentl’airdes’enfoutretotalement,c’esttoi.
Égaréedanslacontemplationdesnuagesautraversdelafenêtre,Lisanedaignapasluirépondre.
—Tuasraisondetetaire,repritPhilip,iln’yavraimentpasdequoipavoiseravectesrésultats.J’espèrequetucomptest’investirunpeuplusl’annéeprochaine,sinonbeaucoupdemétiersteserontinaccessibles.
—Pourceluiquejeveuxfairemesnotesvonttrèsbien!
—Ehbienvoilàunebonnenouvelle,enfinundésirquetuexprimes,commequoiilnefallaitpasdésespérer!Vousentendez,tous?Enfinuneenvie!
—Qu’est-cequevousaveztouslesdeux,intervintMary,vousallezvouscalmer?
—Mercidetonsoutien.Alorsquelestcejobfabuleuxquit’attendlesbrasouvertsetpourlequelunescolaritémédiocresuffit,jebousd’impatiencedelesavoir?
D’unmurmure,elleréponditquelorsqu’elleauraitatteintsamajoritéelles’engageraitdanslePeaceCorpsetrepartiraitauHonduras,pouryfairelemêmemétierquesamère.Mary,dontl’estomacs’étaitimmédiatementnoué,détourna
sonvisageverslafenêtrepournelaisserfiltreraucuneémotion.Lavoitures’immobi1isasurlebas·côtédansuncrissementdepneus.Thomass’étaittasséaufonddesonfauteuil,lamaincrispéesurlasangledesaceinture.Philipseretourna,ivredecolère:
—Tuastrouvécetteidéetouteseule?C’estd’undévouementexemplaireànotreégardcequetuviensdedire,parcequetucroisquec’estçalavraiegénérosité?'Iùcroisquefuirsaproprevieestuneformedecourage?Tuvoisoùcelaconduit?C’estcemodèledeviequit’inspire?
Oùsontlestémoinsdubonheurqu’ellealaissésderrièreelle?Tunerepartirasjamaislà-bas,tum’entends?Tuveuxquejet’expliquecequisepassequandonrenonceàsaproprevie...
Maryserralepoignetdesonmari.
—Maistais-toi!Tun’asaucundroitdeluidiresdeschosespareilles!Cen'estpasàSusanquetuesentraindeparler,t’enrends-tuseulementcompte?
Philipsortitdelavoitureenclaquantlaportière.Marys’étaitretournéeversLisaetpassaitsamainsursonvisageauxyeuxrougispardeslarmesdepeur,d’unevoixdouceetfrancheellelaconsolait.
—Moijesuisfièredetoi.Cequetuveuxfairedetaviedemanderabeaucoupdecourage.Turessemblesdéjààtamèreettuastouteslesraisonsdumondedelevouloir,parcequec’étaitunefemmeremarquable.
Aprèsuncourtsilenceelleajouta:
—Tuasbeaucoupdechance,j’auraistellementvouluàtonâgeadmirermesparentsaupointdevouloirêtrecommeeux.
Maryklaxonnaavecinsistancejusqu’àcequePhilipreprennelevolant.Elleluidemandaaussitôtdedémarrer,letonqu’elleavaitemprunténelaissaitaucuneplaceàladiscussion.Elleposaànouveausonvisagecontrelavitre,unehumeursombretraversasesyeux.
Àl’école,Philipneparticipaàaucuneattrac-tion,refusades’asseoiraumomentdelaremisedesprixetneditmotaucoursdurepas,pasplusquependantlerestedel’après-midi.Iln’adressaaucunregardàLisa,refusantmêmelamain
qu’elleluitenditensignedepaixàlalindudéjeuner.Marytentadelefairesourireavecseshaussementsdesourcils,sanssuccès.Elletrouvaitsonattitudepuérile.ElleenfitlaremarqueàThomasetpassalerestedesontempsàs’occuperdeLisadontellesavaitquelajournéeétaitgâchée.Surlecheminduretourl’ambiancecontrastaitfortementaveccelledelafêtequivenaitdes’achever.
Enentrantdanslamaison,Philipmontaaussitôts’enfermerdanssonbureau.Marydînaencompagniedesenfantsdansuneatmosphèreétouffée.Aprèslesavoirbordés,elleallasecoucherseule,exhalantunprofondsoupirenremontantledrapsursesépaules.Aumatin,quandelleouvritlesyeux,lelitétaitvide.Surlatabledelacuisineelletrouvaunpetitmot,ilétaitpartitravailleraubureauetrentreraittardlesoir,ilnefallaitpasl’attendre.
Ellepréparalepetitdéjeunerets’apprêtaàaffronterunétrangeweek-end.Aumilieudel’après-midi,ellesortitpourallerfairequelquescourses,laissantlesdeuxenfantsregarderlatélé-
vision.
Danslesupermarchéellesentitmonterenelleunesensationdesolitude;ellerefusadeselaissergagnerparl’émotion,etfitrapidementl’inventairedesavie:ceuxqu’elleaimaitétaientenbonnesanté,elleavaituntoitsurlatête,etunmariquinesemettaitpresquejamaisencolère,pasdequoisombrerdansladéprimed’undecessatanésdimanches.
Elleserenditcomptequ’elleparlaittouteseulequandunevieilledamepassantprèsd’elleluidemandacequ’ellecherchait.Maryluiréponditensouriant:«Dequoifairedescrêpes.»Ellepoussasoncaddieetsedirigeaverslerayondessucresetfarines.Elleétaitrentréevers18heures,lesbrastroplourdementchargés,parcequ’ellerapiéçaitsouventd’unefrénésied’achatssesgriffuresaucœur.Elleavaitposélespaquetssurlatabledelacuisineets’étaitretournéeversThomasquijouaitdanslesalon.
—Vousavezétésages?
Lepetitgarçonacquiesçad’unmouvementdeLatête.Marycommençaàdéballersescourses.
—Lisaestdanssachambre?reprit-elle.
AbsorbédanssonjeuThomasneluiréponditpas.
—Jet’aiposéunequestion,aucasoùtunel’auraispasremarqué?
—Maisnon,elleestavectoi!
—Commentça,elleestavecmoi?
—Elleestsortie,ilyadeuxheures,etelleadit:Jevaisvoirmaman!
Marylâchaaussitôtlesfruitsqu’elletenaitdanssesmainsetsaisitsonfilsparlesépaules.
—Commenta-t-elleditcela?
—Tumefaismalmaman!Commejeviensdeledire,elleestjustesortieendisantqu’elleallaitterejoindre.
LavoixdeMarytrahissaitsoninquiétude.Ellerelâchalapressionqu‘elleexerçaitsurlui.
—Est-cequ’elleavaitunsacavecelle?
—Franchementjen’aipasregardé.Quèst-cequ’ilyamaman?
—Continueàjouer,jereviens!
Ellegravitlesmarchesdel’esca1ierentoutehâte,entradanslachambredeLisa,etcherchalelapin-tirelirequitrônaitd’ordinairesurl`éta-gèreenboisblanc.Vide,ilreposaitsurlebureau.
Semordantlalèvreinférieure,Maryseprécipitadanssachambre,plongeasurlelitpoursaisirletéléphoneetcomposaaussitôtlenumérodePhilipquineréponditpas.Ellesesouvintquec`étaitleweek-endetrecomposanerveusementlenumérodesalignedirecte;ildécrochaàlaquatrièmesonnerie.
—Ilfautqueturentrestoutdesuiteàlamaison,Lisaafaitunefugue,jetéléphoneaucom·
missariat.
PhilipsegaraderrièreunevoituredelapolicedeMontclair.Ilremontal’alléeencourant.Chezeux,iltrouvaMaryassisesurlecanapédusalonauprèsdel’officierMillerquiprenaitdesnotes.
Lepolicierluidemandas’ilétaitlepèredelapetite.PhilipadressaunregardàMaryetacquiesçad’unsignedetête.Ledétectivel’invitaàsejoindreàleurconversation.Pendantdixlonguesminutesillesinterrogeasurcequiàleursenspouvaitavoirétéàl’originedelafugue.
Avait-elleunpetitami,avait-ellerompurécemmentaveclui,yavait-ileudanssoncomporte-mentdessignesavant-coureursdecegeste?
ExaspéréPhilipseleva.Ilsn’allaientpasretrouversafilleenjouantaujeudesquestionsetdesréponses,ellen’étaitpascachéedanslesalonetilsavaientperduassezdetempscommecela.Ilclamaqu’aumoinsunepersonneallaitpartiràsarechercheetsortitenclaquantlaporte.
Lepolicierrestainterloqué.MaryluiracontaalorslasituationparticulièredeLisa,etconfiaquesonmariavaiteuunealtercationavecellelaveille,quec’étaitlapremièredepuisquel’enfantétaitarrivéedansleurvie.Ellenementionnapaslesproposqu’elleavaittenusàLisadanslavoiture.
Ellelesavaitvoulusapaisantsetredoutaitdésormaisqu’ilsn’aientprovoquéledépartdelàdo-Iescente.
L’inspecteurrangeasoncarnetetpritcongé,invitantMaryàpasseràsonbureau.Iltentadelarassurer:aupirelajeunefilledormiraitdehorsetreviendraitaupetitmatin,lesfuguessesol-daientgénéralementcommecela.
Lanuits‘annonçaitlongue.Philiprentrabre-douille,lavoixnouée,pourretrouversafemmeassiseàlatabledelacuisine.Ilpritsesmainsdanslessiennesenmurmurantsondésarroi.Ilposasatêtesursonépaule,l’embrassaetmontaseréfugierdanssonbureau.Marylesuivitduregard.Ellegrimpaàsontourlesescaliersetentrasansfrapper.
—Jesensbienquetun’arrivespasàmaîtrisercettesituation,etjepeuxlecomprendre.Maisilvabienfalloirquel’undenousdeuxensoitcapable.Tuvasresterici,tuferasdînerThomasetturépondrasautéléphone.S’ilsepassequoiquecesoit,tum’appellesimmédiatementsurlalignedelavoiture,jevaisallervoiroùilsensont.
Elleneluilaissapasletempsd’argumenter;delalucarnedesonbureauillavitredescendrel'alléeencourant,lavoituredisparutaucoindelarue.
LaminedeMillern’auguraitriendebon;assisefaceàlui,elleressentituneviolenteenviedefumerquandilallumasacigarette.Plusieurspatrouillesavaientinspectélesdifférentslieuxdelavilleoùlesjeunesavaientl’habitudedeseregrouper,lesquelquesamisdeLisaavaientétéinterrogés,etlapolicepensaitmaintenantqu’elleavaitprisuntrainouuncarpourrejoindreManhattan.L’inspecteurMilleravaitdéjàenvoyéunfaxaucentralduPortAuthoritydeNewYorkquiretransmettraitl’avisdefuguedanstouslesPreclnctsdelaville.
—Etensuite?demanda-t-elle.
—Madame,chaqueinspecteurdoitavoirenmoyenneunequarantainededossierssimilairessursonbureau.Laplupartdesadolescentsrentrentchezeuxauboutdetroisouquatrejours,ilfautprendrevotremalenpatience.NousallonscontinuernosrondesdansMontclair,maisNewYorkestendehorsdenotrejuridictionetnousn’avonsaucundroitd’intervenirlà-bas.
—Maismoijemefousdevosfrontièresadministratives.Quivaêtrepersonnellementenchargederetrouvermafille?
Millercomprenaitsadétresse,maisilnepouvaitrienfairedeplus.Laconversationétaitfinie,Maryétaitincapabledeseleverdesachaise.Millerhésitaquelquessecondes,ouvritsontiroiretenextirpaunecartedevisitequ’illuitendit.
—Allezvoirdemaincecollèguedemapart,ilestdétectiveauMidtownSouthSquad,jeluipasseraiunappeltéléphoniquepourleprévenir.
—Pourquoinelepassez-vouspasmaintenant?
Millerlaregardadroitdanslesyeuxetdécrochasontéléphone.C‘estunrépondeurquienregistralacommunication.Ils’apprêtaitàraccrocher,maisàl’insistancedeMary,illaissaunmessagequirésumaitlesmotifsdesonappel.
Elleleremerciachaleureusementetquittal’enceinteducommissariat.
Elleavaitrouléjusqu’ausommetdescollinesdeMontclair,delàonpouvaitvoirNewYorks’étendreàl’infini.Quelquepartaumilieudesmillionsdelumières
quiscintillaient,unejeunefilledequatorzeanssefondaitdansunenuitincertaine.Maryfittournerlaclédecontactetpritlechemindel’autoroutequiconduisaitàlaGrossePormme.
Auterminalcentraldesbus,elleprésentaàtoutlepersonnellaphotodeLisaqu’ellegardaitdanssonportefeuille.Personnen’identifial’adolescente.Ellesesouvintducentredecopiesoùelleavaitfaitrelierlesépreuvesdesathèsequandellehabitaitencorelamétropole.Ilétaitouverttoutelanuitetelles’yrenditaussitôt.Uneétudiantedevingtansàlachevelureboucléeétaitdepermanencedanslaboutiquedéserte.Maryluiexpliqual’objetdesademande;compatissante,lajeunefilleluioffrituncaféets’installaderrièreleclavierd’unordinateur.Ellecomposalamention«Disparue»,inscrivitau-dessoustouteslescoordonnéesqueMaryluiavaitindiquées.
Quandlafeuillefutimprimée,ellel’aidaàcollerlaphotopuisenfitcenttirages.Maryressortitdanslarue,etl’étudianteapposauneaffichettesurladevanturedelaboutique.
Ellerouladequartierenquartier,traversantlavilleàvitesseréduite.Chaquefoisqu’ellecroi-saitunevoituredepatrouille,ellel’arrêtaitpourconfieruneaffichetteauxpoliciersdontellesol-licitaitlavigilance.À7heuresdumatinelleseprésentaauseptièmePrecinct,ettenditaupolicierenuniformequitenaitl’accueillacartedevisitequeluiavaitremisel’officierMiller.Ilpritlebristol;illuifaudraitpatienterourevenirunpeuplustard,celieutenantneprenaitsonservicequ’à8heures.Elles’assitsurunbancetacceptavolontierslegobeletdecaféqu’illuiproposaunedemi-heureplustard.
L’officierdelapolicecriminelleavaitgarésonvéhiculesurleparkingetempruntél’entréesituéeàl’arrièredubâtiment.Ilapprochaitlacinquan-taineetsescheveuxépaiscommençaientàgri-sonner.Ilmontaàsonbureau,déposasavestesurledossierdesachaiseetrangeasonarmedansuntiroir.Levoyantlumineuxdesonrépondeurclignotait,ilappuyasurleboutonenmaugréant.Lepremiermessageprovenaitdesonlogeurquiréclamaitlepaiementdesonloyeretmenaçaitdeprévenirsonsupérieur,ledeuxièmedesamèrequiseplaignaitcommetouslesjoursdesavoisinedechambreàl’hôpital,letroisièmeetleseulquiéveillasonregardbourruémanaitd’uneanciennecollèguepartievivreàSanFranciscopeudetempsaprèsleurrupture,ouétait-ceparcequ’iln’avaitpasvoululasuivrequ’i1savaientrompu?Lequatrièmeetdernieravaitétélaisséparunedesesprochesconnaissances,l’officierMillerdelapolicedeMontclair.
Quandlabandeserembobina,ildescenditchercheruncaféaudistributeursituéaurez-de-chaussée:depuisquelquesmoisNathalian’étaitpluslàpourluienmonterunaveclesien.Marys’étaitassoupieetilluitapotal’épaule.Elleouvritlesyeuxetdécouvritunhommeàlamineassombrieparunebarbedeplusieursjours.
—JesuislelieutenantGeorgePilguez,votrevisitem’aétéannoncée.Vousn’avezpasperdudetemps,suivez-moi.(Marypritsonsacetlegobeletdecafé.)Vouspouvezlelaisserlà,onvavousenoffrirduchaud.
Pilguezdévisagealonguementlafemmequivenaitdes’asseoirenfacedelui.Ilremarquasestraitsfatigués.Ellenecherchapasàluiêtreaimable,cequiluiplutimmédiatement.Illalaissaracontersonhistoireetfitpivotersonsiège.
Surunearmoireilsaisitunetrentainedechemisesencartonetleslaissachoirsansménagementsursonbureau.
—Cesontlesmineursenfugue,uniquementceuxdelasemainedernière,expliquez-moipourquoijedevraisdonnerplusd’importanceàcettegaminequ’auxautres?
—-Parcequecettegamine,c’estmafille!dit-elled’unevoixdéterminée.
Ilbasculasonfauteuilenarrièreetfinitpardécrochercequipouvaitressembleràl’esquissed‘unsourire.
—Jesuisdebonnehumeur.Jevaisdiffuserl’avisderechercheàtouteslespatrouillesetpasserquelquescoupsdefildanslesautresPrecinctsdelaville.Rentrezchezvous,jevoustiendraiaucourants’ilyadunouveau.
—Jeresteenville,moiaussijelacherche.
—Dansl’étatdefatigueoùvousvoustrouvez,jedevraisvousretirervotrepermis;jevaisvousemmenerprendreunvraicafé,etnediscu-tezpas,jemerendraiscoupabledenon-assistanceàpersonneendanger,suivez-moi!
Ilssortirentducommissariat.Aucaféàl’angledelarue,ilss’attablèrentetelleluiracontal’histoired’unepetitefillequiétaitpartieduHonduraspourarriverdanssavieundimanchedepluie.
Quandelleeutfinisonrécit,ilsavaientpartagéDesœufsauplat.
—Etvotremaridanstoutça?
—Jecroisqu’ilestdébordéparlesévénements,ilculpabiliseàcausedel’altercationqu’ilsonteuedanslavoiture.
—Oui,enfinsionnepeutplusengueulersesmômes,àquoiçasertd’enavoir?
Elleleregarda,interloquée.
—J’essayaisjustedevousdétendre.
—Etvous,qu’est-cequivousamisdebonnehumeur?
—C’estvraiquejevousaiditçadansmonbureautoutàl’heure,vousêtestrèsattentive.
—Journalistedeformation!
—Toujoursenfonction?
—Non,deuxmômescommevousdites,ilfautsavoirfairedeschoixdanslavie.Vousn'avezpasréponduàmaquestion.
—Jesuisentraindemerendrecompteàquelpointjen’enpeuxplusdecetteville.
—Etçavousmetdebonnehumeur?
—Non,çam’arrange.Jem’avoueparfoisquequelqu’unmemanquebienplusquejenel’imaginais.
—Jenevoistoujourspasdequoiseréjouir!
—Moisi,jevaispeut-êtreréussiràprendreunedécisionavantqu’ilnesoittroptard.
—Laquelle?
—Mefairemuter!
—Làoùsetrouvecetteamiequivousmanque?
—Jecroyaisquevousn’exerciezplus?
—RetrouvezLisa,moinonplusjen’imaginaispasqu’ellememanqueraitàcepoint.
—Repassezmevoircesoirsivoustenezencoredebout,etfaitesattentionenconduisant.
Maryselevaetvoulutpayerlanote,maisilpritleticketdùngestebrefetluifitsigneensecouantsonautremaindesesauver.Elleleremerciaetsortitducafé.Ellearpentatoutelajournéelesavenuesdelaville.Quandellepassaaupieddel’immeubleduNewYorkTîmeselleeutcommeunpincementaucœur.Elleroulainstinctivementjusqu’àSoHoets’arrêtasouslesfenêtresdesonancienappartement.Lequartiernecessaitdechanger.Danslavitrined’unmagasinellecontemplasonrefletetfitunemoueagacée:«C‘estpourçaquecelamesemblesiloin».
maugréa-t-elle.UnappelpasséàPhilipluiconfirmaqu’iln’yavaitriendenouveauducôtédeMontclair.Prenantsoncourageàl’aided’unelongueinspiration,elleavalaunnouveaucaféchezFanelli’s,etsedirigeaverslequartierlatino-américaindelaville.
L’après-miditiraitàsafin,Lisaavaitdisparudepuisvingt-quatreheuresetMarysentaitl‘angoissecroîtredanssapoitrine.Lafatigueajoutaitàsatension.Elles’immobilisa,interditeaubeaumilieud’unpassagepiéton,encroisantunemèreetsafillequidevaitavoiràpeuprèsâgedeLisa.Lafemmelaconsidéragravementetpassasonchemin.Uneondedetristesselatraversa.Audébutdelasoiréeellepritladirectiondel’hôteldepoliceetenroutetéléphonaaulieutenantPilguez.
Illuiproposadelarejoindreaumêmebar.Ellearrivalapremière.Àl’intérieur,sesyeuxdurents’accommoderàlapénombredulieu.Dansundistributeurprèsdestoilettes,elleintroduisittoutelamonnaiequecontenaitsonsacpours’acheterunpaquetdeWinston.
Elles’assitaucomptoir,acceptalaflammequeluitendaitlebarmanetinspiraprofondémentlafumée.Satêtesemitàtourneraussitôt,elletoussaetvacillasursontabouret.
Leserveurinquietluidemandasiellesesentaitbien.Lesriressaccadésetnerveuxquisortirentdesagorgeérailléelelaissèrentperplexe.
LelieutenantPilguezpoussalaporte,ellelerejoignitdansunbox.Ilcommandaunebière,elle
.hésitaetpritlamêmechose.
—J’aipassépresquemajournéeentièresurledossierdevotrefille,ilnedoitplusyavoirunepatrouilledeNewYorkquinesoitaucourant.Jemesuisrendudanslequartierportori-cain,j’aiparléàtousmesindics,iln’yaaucunetracedevotrepetite.D’uncertaincôtéc’estplutôtunebonnenouvelle,celaveutdirequ’el1en’apasétérécupéréepardesindividusmalfaisantsetsiunetellechosevenaitàseproduirejeseraisprévenusur-le-champ;Lisabénéficiedemaprotectioncequidanscertainsmilieuxestpresquemieuxquesielleétaitéquipéed’unmouchard.
—Jenesaispascommentvousremercier,murmuraMary.
—Ehbiennelefaitespasalors!Écoutezcequejevaisvousdire.Ilfautquevousrentriezchezvousmaintenant,vousallezfinirparvousfoutreenl’airetcelaneserapastrèsutilequandonauraretrouvélagamine.Enattendantvouspouveznousaider.
Pilguezluirappelaquelespasdel’adolescenceempruntentdescheminsdifférentsdeceuxdesadultes.Lisaétaitpeut-êtrepartiesuruneimpul-sion,maisprobablementpasauhasard.Elledevaitsuivreuneroutequiavaitunelogique,lasienne.Latoilequiconduiraitàelleétaittisséedufildesamémoire,etilfallaitfouillerdanslessouvenirspourychercherceuxquiavaientunsensparticulier.Avait-elle,aucoursd’unepro-menadedansunparc,neserait-cequeremarquéunarbrequiluiauraitrappelésaterrenatale?Sitelétaitlecaselleseraitprobablemententraind’attendresoussesbranches.
—IlyacevoyagedanslesRocheuses,ditMary.
Samères’était-elleappropriéunlieudanssonenfance?MarysongeaauxcollinesdeMontclaird’oùl’onvoyaitlaville,maiselleyétaitdéjàallée.
-Ehbienretournez-y!ditPilguez.
Sesouvenait-elled’avoirvuundrapeauhondurien,aussipetitfût-il?Elleseraitlààlecontempler.Ilyavaitceluiquèlleavaitpeintsuruntronc.Yavait-ilunquelconqueendroitquiseraitpourellecommeunepasserelletendueentreicietlà-bas?MarysesouvintdutobogganrougeécaillédontPhilipluiavaitparlé,maisilyavaitsilongtemps,auxtoutpremiersjoursdesonarrivée.
—Ehbiensij’étaisvousjefonceraisvisitertousceslieux,elleestprobablementdansl’und’eux.(Pilguezsereprit.)Dansvotreétatnefon-cezquandmêmepastrop,téléphonez-moi,etpuisallezprendreunpeuderepos.
Maryselevaetleremercia,avantdequitterlatableelleposasamainsurl’épauleduflicbourru.
—Vousycroyezàlapistedutoboggan?
—Onn’estjamaisàl’abrid'uncoupdebol!
Filez!
Elleécartal’hypothèseangoissantedutrain,cemoyendelocomotionétantbientropcherpourlelapindeLisa.Elleretournaauterminalcentraldesbusetdemandaàêtrereçuecettefois-ciparunresponsable.Uneemployéelareconnutetlafitpatientersurunbanc.L’attentesemblainterminable.Unhommedefortecorpulencelafitenfinentrerdanssonbureau.Lapièceétaitglauque,maislepersonnageàlarespirationhale-anteaimableetdisposéàluivenirenaide.
ElleluiprésentalaphotodeLisaetvoulutsavoirs’ilétaitpossibledeserendreenAmé-
riquecentraleenautocar.«Noslignesverslesuds’arrêtentàMexico»,répondit-ilenessuyantlasueursursonfrontdureversdelamain.Troiscarsétaientpartisdepuisladisparitiondel‘enfant.
Selevantpéniblement,ilregardasamontreetlocalisadudoigtsurlagrandecarteplacardéeaumurlespositionsrespectivesdesautocars.Suruneétagère,ils’emparad’unénormeannuairedelacompagniepourtéléphonerauxétapesoùlespassagersiraientserestaurerlorsdesprochaineshaltes.Elledemandaqu’onpréviennelesconduc-teursdecontacterd’urgenceleterminaldeNewYork.Bienquecefûtmanifestementuneffortpourlui,illareconduisitjusquesurletrottoirdubâtiment.Quandelleleremercia,visiblementémue,avantde
disparaîtresurletrottoirduterminalilajoutaqu’ilnecroyaitpasunesecondequ’elleaitpu,àsonâge,monteràbordsanssefaireremarquerparleschauffeurs;ilajoutaque.
detoutefaçon,ellenepasseraitjamaislafrontière!
Pourluttercontrelesommeil,elleroulaitlafenêtreouverte,iln’étaitpasquestiondes’endormirmaintenant.Ilétait20h30etleparkingduMacDona1d’sétaitencoreplein,maislevieuxtobogganrougedormaitpaisiblement.ElleavaitparcourutouteslesalléesencriantlenomdeLisa,maisellen’avaitobtenuaucuneréponse.Al’intérieurdufast-foodaucundesemployésàquielleprésentalaphoton’avaitaperçulajeunefille.
Ellepritlaroutequimenaitverslehautdelaville,bifurquasurunchemindeterreetarrêtason4X4blancaudroitdelabarrièrequiluiinterdisaitdàllerplusloin.Ellepoursuivitlapenteàpiedetgrimpajusqu’ausommetdelacolline.Danslalumièrepâled’unefindejour,ellecontinuaitdehurlerlenomdeLisa,maismêmel’échoneluirépondaitpas.Elleeutenviedes’allongeràmêmelaterre.Quandvintlanuitnoire,ellesesentitàlalimitedel’épuisementet,résignée,sedécidaàrentrer.
Thomasétaitassisparterredanslesalon;elleluiadressaunmottendreetgrimpaaussitôtverssachambre.Enmontantl’escalier,Maryserenditcomptequelerez-de-chausséeétaitsilencieux.
Ellejetaunregardenarrièreetvitquel’écranétaitnoir.Thomascontemplaitunetélévisionéteinte.Elleredescenditlesmarches,s’agenouillaàcôtédeluietlepritsoussonépaule.
—Onnes’occupepasbeaucoupdetoiencemoment,mapetitegrenouille.
—Tucroisqu’ellevarevenir?demandalepetitgarçon.
—Jenecroispas,j’ensuiscertaine.
—C’estàcausedel’engueuladeavecpapaqu’elleestpartie?
—Non,c’estplutôtàcausedemoi.Jecroisquejeneluiaipasfaitunevietrèsfacile.
—Tul’aimes?
—Maisévidemment,commentpeux-tuposercettequestion?
—Parcequetuneledisjamais.
Maryaccusalecoup.
—Nerestepaslàcommeça,vanouspréparerdeuxsandwichs,jemontemechangeretjeredescendsdîneravectoi.Tusaisoùesttonpère?
—Ilestpartiaucommissariat,ilseralàdansuneheure.
-Alorsfais-entrois...non,quatre!
Ellegravitànouveaulesmarches,prenantappuisurlarampe,etcontinuaainsijusqu’aubureaudePhilip.
Lapièceétaitplongéedanslapénombre,elleeffleuralalampeposéesurlebureau,ilsuffisaitd’entoucherduboutdudoigtlastructuremétalliquepourl’allumer.
Ellesedirigeaversl’étagèreetpritlepetitcadrequ’elleapprochadesonvisage.SurleclichéSusanrayonnaitd’unsourirequiappartenaitaupassé.D’unevoixfeutrée,Marysemitàluiparler:
—J’aibesoindetoi.Thvois,jesuislàcommeuneconneaumilieudecettepièce,etjenemesuisjamaissentieaussiseuledemavie.Jesuisvenuetedemanderdel’aide.Parcequedelàoùtues,toitulavoissûrement.Tusais,jenepeuxpastoutfairetouteseule.Jecomprendsbiencequetudoispenser,maisilnefallaitpasmel’envoyersitunevoulaispasquejem’attacheautantàelle.Jetedemandejustedemelaisserledroitdecontinueràl’aimer.Aide-moisanscraintepuisquetuserastoujourssamère,jet’enfaisleserment.Envoie-moiunsigne,untoutpetitsignederiendutout,unpetitcoupdepouce,tupeuxbienfaireçanon?
Etleslarmesqu’elleavaitretenuesruisselèrentlelongdesesjoues.Assisedanslefauteuildesonmari,laphotodeSusancolléecontresapoitrine,elleposasonfrontsurlebureau.Quandellerelevalatête,ellecontemplasongeuselepetitcoffreenboisquirégnaitaumilieudelatable;lacléétaitjusteàcôté.Ellese
levad’unbondetdévalal’escalier.
Surlepasdelaported’entrée,elleditàThomas:
—Tunesorspasd’ici,tumangestonsandwichenregardantlatéléet,lorsquepaparentre,tuluidisquejeluitéléphoneraiunpeuplustard,etsurtouttun’ouvresàpersonne,tuascompris?
—Jepeuxsavoircequisepasse?
—Plustardchéri,làjen’aivraimentpasletemps,faissimplementcequejetedis,jeteprometsqu’onrattraperaletempsperdu.
Elleseprécipitadanssavoitureetinsérafébri-lementlaclédecontact;lemoteursemitàtourner.Elleroulaitàviveallure,dépassaittoutcequisetrouvaitdevantelle,tantôtparladroitetantôtparlagauche,provoquantderrièreelledeshuéesdeklaxonsdontellesemoquaitéperdu-ment.Danssapoitrineellesentaitsoncœurs’emballeràtoutrompre,etpluslessecondess'égrenaientpluselleaccélérait;ellefaillitfaireuneembardéemaisréussitàsemaintenirdansl’axedelasortien°47.Dixminutesplustardelleabandonnaitsavoiturelelongd’untrottoir.Elleneréponditpasaupolicierquil’interpellaitetseruaàl’intérieurdubâtiment.Ellecourutaussivitequepossible,gravithaletantelesmarchesd’unescalierencolimaçon.Auboutd’uncouloir,elles’arrêtadevantuneporte,autraversduhublotrondellecontemplalasalle,justeletempsdereprendresonsouffle,puislentement,ellepoussalebattant.
Aufonddubarduterminaln°1del’aéroportdeNewark,seuleàunetable,unejeunefilledequatorzeansregardaitparlabaievitréequidonnaitsurlespistes.
Maryremontalentementlatravéeets’assitfaceàelle.Lisaavaitsentisaprésence,maisellemaintenaitsesyeuxrivéssurlesavions.Sansdireunmot,Maryposaalorssamainsurlasienne,lalaissantàsonsilence,etsanssedétournerLisadit:
—Alorsc’estd’iciquemamanestpartie?
—Oui,chuchotaMary,c’estd’ici.Regarde-moi,justeuninstant,j’aiquelquechosed’importantàtedire.
LisatournalentementlatêteetplongeasesyeuxdansceuxdeMary.
—Quandjet’aivuelapremièrefoisdansteshabitstrempésettroppetitspourtoi,avectonsacettonballon,jen’imaginaispasqu’unesipetitefilleallaitprendreautantdeplacedansmoncœur.Jecroyaisn’avoirjamaiseuaussipeurdemavie,jusqu’àaujourd’hui.Jevoudraisquenouséchangionsunepromesse,unsecretentrenous.N’essaieplusdepartir,etlejourdetagra-duation,quandtuaurasdix-neufans,sice«là-
bas»esttoujourstonchez-toi,situveuxtoujoursrepartir,alorsc’estmoiquiteconduiraidanscetaéroport,jet’enfaisleserment.Tuétaisicitoutcetempssansquepersonneneteremarque?
LestraitsdeLisasedétendirentetunsouriretimidesedessinaàlacommissuredeseslèvres.
—Non.Onrentremaintenant?dit-elledesapetitevoix.
Ellesselevèrent,Maryabandonnaquelquesdol1arssurlatableetellessortirenttouteslesdeuxdubar.Enarrivantsurletrottoir,Maryjetapar-dessussonépaulelacontraventionqu’ellevenaitdetrouversursonpare-brise.Lisaluiposaunequestion:
—Tuesquipourmoi?
Maryhésitauninstantetrépondit:
—Jesuistonparadoxe.
—C’estquoileparadoxe?
—Cesoir,quandtuserascouchée,jet’expliquerai.Là,j’aiunpeupeurdemesyeuxettun’espaséquipéepourfairedescrêpesdanslavoiture!
Surlecombinéfixéautableaudebord,ellecomposalenumérodechezelle,Philipdécrochaaussitôt.
—Elleestavecmoi,nousrentronsàlamaisonjet’aime.
ElleappelaensuiteuninspecteurdepolicequidansquelquesjoursrempliraitsademandedemutationàlacriminelledeSanFrancisco;lavilleétaitvraimentbelle,disait-on,illesavaitd’unecertaineNathaliaquiytravaillaitdéjà.
Quandilsrentrèrentàlamaison,ThomasseprécipitasurLisa,elleleserradanssesbras,lesdeuxadulteslarejoignirentavecuneassiettedefruits.Ellen’avaitpasfaim,elleétaitfatiguéeetvoulaitdormir.
Danslachambre,Marys’assitauborddulitetluicaressalonguementlescheveux.Ellel’embrassasurlefrontetquandelles’apprêtaàsortirdelapièceellel’entenditluidemanderpourlasecondefoisdelajournée:
—C’estquoileparadoxe?
Lamainsurlapoignéedelaporte,Maryesquissaunsourirechargéd‘émotion.
—Leparadoxe,c’estquejeneseraijamaistamère,maistoituserastoujoursmafille.Dorsmaintenant,toutvabien.
9.Iln’yeutpasdecampdevacancescetété-là.
Philip,Mary,LisaetThomaslouèrentlamêmemaisondanslesHamptons.Lasaisonestivalerapprochatoutlemondeetdepartiesdebateauenbarbecues,lesriresetlajoiedevivreavaientenfinfleuridansleurviecommune.
Dèslarentrée,Lisaabordasascolaritéavecuneattitudenouvellequelebulletindeclassedelafindupremiersemestretraduiraitexplicite-ment.Thomasprenaitunpeuplusdedistanceavecsasœur,1’adolescencelesséparaitprovisoirement.
ÀNoëlMaryexpliquaàLisaquecequivenaitDeluiarriverétaitnormal,cesang-làn’étaitenrienceluid’uneluttedesoncorpscontreunequelconquepeur.Elleétaitsimplemententraindedevenirunefemme,etcelan’auraitriendesimple.
Enjanvier,MaryorganisaunegrandesoiréepourcélébrerlessweetsixteendeLisa,et,cettefois,toutesaclasseréponditàl’invitation.Auprintempssuivant,ellesoupçonnal’existenced’unflirtdanslaviedeLisa,etluifituneleçonapprofondiesurtouteslesparticularitésdelaféminité.Lisaaccordapeud’importanceauxdétailsphysiques,maiselletendituneoreilleattentiveàcequitouchaitauxcouleursdessentiments.L’artdelaséductionlafascinaitaupointdedonnerlieuàdemultiplesconversationsentreelles.Pourlapremièrefoisc’étaitLisaquilesprovoquait.Avided’explications,ellerecherchaitlacompagniedeMaryqui,réjouiedeceprétexte,distillaitsesréponsesavecparcimonie.
Auspleenquis’installaenelleàl’approchedesgrandesvacances,Marydevinaqu’unamouravaitdûpousserdanslecœurdelajeunefille.
Lesmoisd‘étésontdétestablesquandonaimeàcetâge,etlapromessedes’écrirenecomblepascevidequel’ondécouvrepourlapremièrefoisdesavie.
Elleétaitalléelachercheràl’écolepourpasseravecellelemercrediaprès-midiàManhattan.Attabléesdanslepetitjardinàl’arrièredubistrotPicassosituédansleVillage,ellespartageaientuneCaesar’ssaladagrémentéedefiletsde
pouletgrillés.
—Bon,iltemanquedéjàalorsquevousn’êtespasencoreséparés,c’estça?demandaMary.
—TuascoNNucetruc-là?
—Bientroplongtemps.
—Pourquoiçafaitmalcommeça?
—Parcequeaimerc’estavanttoutprendreunrisque.C’estdangereuxdes’abandonneràl’autre,d’ouvrircettepetiteportesurnotrecœur.Capeutprovoquerladouleurindescriptiblequeturessens.Capeutmêmeprendrelaformed’uneobsession.
—Jenepensequ’àça!
—Etiln’yaaucunmédicamentpourcegenredemaldecœur.C’estcommecelaquej’aicomprisqu’ons’étaitfourvoyésurlarelativitédutemps.Unejournéepeutêtrebienpluslonguequ’uneannéeentièrequandl’autrevousmanque,maiscèstaussiundesdélicesdelachose.Ilfautapprendreàapprivoisercesentiment.
—J’aitellementpeurdeleperdre,qu’ilrencontreuneautrefille.IlpartdansuncampdevacancesauCanada.
—Capeutarriver,jecomprendstatrouille.
C’estdétestable,maisàcetâge-làlesgarçonssontassezvolages.
—Etplustard?
—Cas’arrangepourcertainsd’entreeux,rares,maisilyena!
—S’ilmetrahissait,jenem’enremettraispas.
—Si,si,j’aitestépourtoi!Jesaisquedanstonétat,c’esttrèsdifficileàcroiremaisons’enremetquandmême!
—Qu’est-cequ’ilfautfairepourlesrendreamoureux?
—Aveclesgarçons,toutestdanslaréserve,ladistance,lapartdemystère.C’estcequilesrendfous!
—Ca,jàvaisremarqué!
—Commentça,tuavaisremarqué?
—C’estasseznaturelchezmoi,laréserve.
—Etpuisveilleàtaréputation,c’estimportantpourplustard,c’estunequestiond’équilibre.
—Jenecomprendspas!
—Jepensequetonpèrepourraitmetuers’ilm’entendaittediredeschosespareilles,maistufaistellementplusquetonâge.
—Vas-y!insistaLisaentrépignant.
—Situfuislacompagniedesgarçons,tupasseraspourunesainte-nitoucheettuneseraspasconsidéréepareux,maissituestropsouventaveceux,tupasseraspourunefillefacileetilsapprécieronttacompagniepourdemauvaisesraisons,cequin’estpasbonnonplus.
—çaaussij’aivu!MacopineJennyadûperdrel’équilibre!
—Ettoi,tuenesoù?
—Assisesurlefil,j’airéussiàmemaintenir.
—Lisa,lejouroùceschosesprendrontplusd’importanceencoredanstavie,jeveuxquetutesenteslibredemeposertouteslesquestionsquitetraverserontl’esprit.Jesuislàpourça.
—Ettoi,quit’aexpliquéquandtuavaismonâge?
—Personne,etc’estbeaucoupplusdifficiledanscesconditionsdenepasavoirlevertige.
—Àquelâgeas-tueutonpremierpetitami?
—Pasautienentoutcas,maisc’étaituneautreépoque.
—Jetrouveçaquandmêmeunpeueffrayant.
—Attendsencoreunpeuettuverrasàquelpointonchanged’avis!
Aprèslerepas,ellespoursuivirentleurconci-liabuledanslesruesduVillage,chambardantlesrayonsdesboutiquesàlamodeoùellesétaiententréesàlarecherchedelatenuefatalequi
«achèverait»lejeunehommeenquestion.
—Tucomprends,ditMary,onabeaudirequ’enamourl’apparencecen’estpascequicompte,enmatièredeséductionçajouedrôlementquandmême!Letoutc’estdebientrouversonlook.
QuandlavendeuseduBananaRepublicrappelaàuneLisahésitantesurunfuseaunoirqu’avecsasilhouetteellepouvaittoutporter,etlorsquepeuaprès,alorsqu’elleétaitdanslacabinedèssayage,lamêmevendeuseditàMaryquesatilleétaitabsolumentsublime,lesentimentquil’envahitneressemblaitenrienàdelajalousie,maisbienàdelafierté.
Ensortantsurletrottoir,lesbraschargésdepaquets,LisaembrassaMary,etmurmuraàsonoreillequ’ils’appelaitStephen.
—EhbienStephen,répliquaMaryàvoixhaute,c’estledébutdesemmerdes,tuvaspassertesvacancesàtemorfondre,nousallonsyveiller!
Pendantl’étéqu’ilspassaienttousànouveaudanslesHarnptons,LisaécrivaitensecretdeuxfoisparsemaineauprénomméStephen.Deslettresquicontenaientdequoiluiassurerqu’ellepensaitbeaucoupàlui,maisaussiqu’ilyavaitpleindegarçonssympas,qu’ellepassaitdesvacancesgénialesàfairebeaucoupdesport.Elleespéraitqu’ils’amusaitdanssoncampdevacances,etajoutaquelesdeuxmotsluisemblaientantagonistes.«Unpeudevocabulairenepeutpasfairedemal»,avaitréponduMaryàLisaquis’étaitrésolueàdemandersi«antagoniste»nefaisaitpasunpeupompeux.
Àlarentrée,LisaretrouvaStephendanssaclasseetdanssavie.
Aumoisdenovembre,lespleenrefitsurfaceetMaryappritqueStephenpartait
cettefoisenfamillefaireunstagedeskidansleColorado.
Sansconsulterpersonne,aucoursdudînersuivant,elledécidaqu’ilseraitformidablequeLisaapprenneenfinàbienskier.L’invitationdeCindy.
lasœurdeStephen,àpasserlesvacancesaveceuxtombaitàpointnommé.PourPhilipiln’étaitpasquestiondeséparerlafamillelejourdeNoël,maisMarytintfermementsapositionpuisqueledépartétaitprévupourle27.Pourleréveillon,onsetéléphonerait,ilfallaitbienapprendreàgrandir,non?
Sonmouvementdusourcilgaucheemportaprobablementl’adhésionfinale.
Ilsnereçurentqu’uneseulecartepostale,laveilledesonretour,etMarydutexpliquerquoti-diennementàPhilipqu’ilfallaits’enréjouir
—c’étaitplutôtsielleavaitécrittouslesjoursqu’ilauraitfallus’inquiéter.
IlspassèrentainsiNewYear’sEveàtrois,et,biendécidéeàassumercetteséparationdevantlesautres,Marypréparaunsomptueuxrepas.Atable,pourtant,lachaisevidelahantapendanttoutelasoirée.L’absencefrappaitàcettepetiteporteouvertedontelleavaitparléàLisaunaprès-midid’été.
Elleétaitrevenuebronzée,heureuseetdéco-réededeuxmédaillesgagnéessurlespistes.
MaryvitenfinlefameuxStephen,surlesphotographiesdegroupe,etunpeuplustard,danslachambredeLisaavantqu’ellesecouchesurleportraitphotomatonoùilssouriaienttouslesdeux.
Pendantlesdeuxmoisquisuivirent,l’idéederenoueravecsonpassédejournalisteeffleuraitdeplusenplussouventMary.Elleavaitcommencéparrédigerdeschroniques«justepoursonplaisir»,etparcuriositédéjeunaaveclenouveaurédacteurenchef'duMontclairTimesqu’elleavaitconnuàlafaculté.Àsagrandesurpriseill’avaitinvitéeàluiadresseruntexte.Illuifaudraitprobablementunpeudetempspour
«dégripper»saplume,maisilluilaissaitchoisirsonsujet.Avantdelaquitter,illuipromitdel’aiderdanslamesuredesesmoyenssiellesou-haitaitréellementreprendrelemétier.«Etpourquoipas?»s’était-elleditenrentrantchezelle.
Philipétaitassisàsatabledetravailetcontemplaitparlafenêtrelesoleilquidéclinaitencettefindejouméedemai.Àpeinerevenuedelabibliothèquemunicipale,Maryétaitmontéel’interrompredanssontravail.
Quandelleentra,illevalesyeuxetluisourit.
enattendantqu’elleparle.
—Tucroisqu’onpeutprendrepossessiondubonheuràquaranteans?
—Onpeutenprendreconscienceentoutcas.
—Est-cequeleschosespeuventchangersitarddanslavie,est-cequel’onpeutsoi-mêmeencorechanger?
—Onpeutaccepterdemûriretdevivreleschosesaulieudelescombattre.
—C’estlapremièrefoisdepuistoutcetempsquej’ail’impressiondetesentirauprèsdemoiPhilip,c’estcelaquimerendheureuse.
Enceprintempsdel’année1995,Marysavaitquelebonheurs’étaitinstallédanssamaison,etpourlongtemps.
EllerangeaitlachambredeLisaetcommeilfaisaitdéjàchaud,elledécidaderetournerlematelasducôtéété.C’estainsiqu’elletrouvalegrandcahieràlacouverturenoire.Ellehésita,s'installaaubureauetsemitàlefeuilleter.Surlapremièrepageuneaquarellereprésentaitledrapeauhondurien.Àchaquepagesagorgesenouaitdavantage.Touslesarticlesparusdanslapressesurlescyclonesquiavaienttouchélaplanèteaucoursdesdernièresannéesavaientétédécoupésetcollésdanscetalbumsecret,toutcequitrai-taitdeprèsoudeloinduHondurasrépertoriépardate.C`étaitcommelejournaldebordd’unmarinquiaquittésaterreetrêvelanuitdesjournéesoù,revenuchezlui,ilraconteraàsesprochessonincroyablevoyage.
Maryrefermalecahieretleremitàsaplace.
Lesjourssuivantsellegardasecrètecettedécouverteet,silafamillesentitquesonhumeuravaitchangé,personnenecompritqu’uncœurpeutsefanerenquelquessecondes.
Quatrefoisdéjàdepuisledébutdel’étéque,sansyprendregarde,elleavaitdemandéàPhilipcequ’ilconviendraitdefairepourfêtercommeilsedoitlesdix-neufansdeLisa.Quandilluirépondaitamuséqu’ilsavaientdeuxbonnesannéespouryréfléchir,ellerétorquait,agacée,queletempspassaitparfoissivitequel’onnes’enrendaitpascompte.
Cematinaprèslepetitdéjeuner,alorsqueLisaavaitaccompagnéThomasauterraindebase-ball.
elleabordaitencorecesujet.
—Qu’est-cequetuas,MarydemandaPhilip.
—Rien,jesuisunpeufatiguéec’esttout.
—Tun’esjamaisfatiguée.Ilyaquelquechosequetunemedispas?
—C’estl’âge,queveux-tu,ilfallaitbienquelafatiguearriveunjour.
—Dansunetrentaineouunequarantained’annéestontexteseracriantdevérité,làçanecollepas,parle-moi.
—Suis-moi,j’aiquelquechoseàtemontrer!
Ellel’entraînadanslachambredeLisaetplongeasamainsouslematelas.Àsontouriltournaméticuleusementlespagesdel’album.
—C’estrudementbienmisenpages,elleaunvraisensgraphique,jesuistrèsfier,elleadutalent.Tucroisquemontravaill’influence?
Maryserralesdentspourretenirleslarmesdecolèrequiluimontaientauxyeux.
—C’esttoutcequecelat’inspire?DespagesentièressurlesouragansetsurleHondurasettoitut’intéressesàsescompétencesdemaquet-tiste!
—Calme-toi,pourquoitemets-tudanscetétat?
-Tunevoispasqu’ellenepensequ’àça,qu’elleestobnubiléeparceputaindepaysetparcessaloperiesdetempêtes!Jecroyaisquej’avaisréussiàluiinspirerautrechose,jepensaisluiavoirdonnélegoûtd’uneautrevie.Cavapassersi
vite,moinsdetroisans.
—Maisdequoituparles?
Commeellenerépondaitpas,Philipsaisitsamainetlaforçaàs’asseoirsursesgenoux.Ill’enserradesesbrasetluiparlad’unevoixdouceetposée.Ensanglotant,elleposasatêteaucreuxdesoncou.
—Monamour,repritPhilip,sitamèreavaitétéassassinée,siceuxquiontpeuplétonenfanceavaientététuésparlemêmemeurtrier,tuneseraispasobsédéeparlesserialkillers?
—Jenevoispaslerapport.
—Lesouragans,cesonteuxlesassassinsquihantentsesnuits.Quimieuxquetoiconnaîtlebesoindechercher,delire,d’inventorierpourmieuxcomprendre,c’estcommecelaquetutejustifiaisquandtuétaisétudianteetquetudéclinaismesdînerspourrédigertespiges.Lescyclonesonttuésonenfance,alorsellelesrépertorie,ellelesdécoupeetlescollesurunalbum.
—Tudiscelapourmerassurer?
—N’abandonnepas,Mary,pasmaintenant,elleabesoindetoi.Lisaabouleversétavie.Tul’assuàlasecondeoùelleestapparuedanscettealléemaistunevoulaispasl’admettre.Tuasluttécontrecesentiment,etmêmesitudevinaislebonheuràvenir,ilperturbaittonordreétabliettulerejetais.Tut’eslaisséapprivoiserdevanttantd’évidence,tuluiasouverttoncœurettuasdécouvertjouraprèsjouràquelpointtul‘aimais.
cettepetitefille.Jesaisquecen’étaitpasfacileaudébut,qu’ilt’afallubeaucoupdecourage.
—Dequoiparles-tu?
—Detapatienceetdetonhumilité.Parcequel’humilitéc’estdecroireaussiensaproprevie.
Ilrefermalegrandcahierqu’illançasurlelit,puisilregardaMarydanslesyeuxetcommençaàdéboutonnersongilet.Ellefinitparsourirequandsamainseposasursesseinsdénu-dés.
—PasdanslachambredeLisa!
—Jecroyaisqu’elleétaitpresquemajeure?
C’estàcausedecetalbumquetuétaisobsédéeparl’anniversairedesesdix-neufans?
—Nonimbécile,dit-elleenhoquetant,c’estparcequej’avaispeurqueletraiteursoitfermécejour-là!
Plustarddanslajournéeellepartageaavecluiunepenséequ’ellen’auraitjamaissoupçonnéavoirunjour.
—Jecroisquej’aicompriscequetuasressentiquandSusanestpartie,c‘estterriblel’impuissancequandelleestconfrontéeàlaforcedessentiments.
Lelendemainmatin,delabibliothèqueoùelleavaitprisl’habitudedeserendrepourtravailler.
Maryécrivitunelettre.Ellecachetal’enveloppeetécrivitàlaplume:«NationalHurricaneCenter,PublicAffair,11691S.W.1l7thStreet.
Miami,33199Florida».Deuxjoursplustard,quandsondestinatairel’ouvrit,ilputlire:Montclait;N.Lle10juillet1995,·
MonsieurleDirecteurdesrelationsextérieuresduCentrenationalderecherchessurlesouragans,
Bienquejournalisteetayantl’intentiondepublierautrimestreprochaindansleMontclairTimesunarticlesurlesouragansetsurvotrecentre,c’estàtitrepersonnelquejesollicitedevotrepartuneprochaineentrevue.Pourquevouscompreniezlesensdemadémarche,ilmefautvousdécrireplusprécisémentlecontexteparticulierdanslequelelles’inscrit.[...]
LalettredecinqpagesétaitsignéeMaryNolton.
Laréponseétaitarrivéedixjoursplustard.
Madame,
Votrelettrearetenutoutemonattention,nousavonsprispossessiondepuislemoisdemaidenosnouvellesinstallationssituéessurlecampusdel'UniversitéinternationaledeFloride,etilmesemblequenouspourrionsêtreenmesuredevousrecevoirencompagniedevotrefilleLisaàpartirdumoisdeseptembre.Comptetenuducaractèrespécifiquedevotredemande,ilseraitpeut-êtresouhaitablequenouséchangionsnospointsdevuesurledéroulementdevotrevisite.
vouspouvezmecontacteràmonbureau.
Jevouspried’agréerMadame,l’expressiondemessentimentsdistingués.
P.Hebert
MIC(MeteorologistinCharge)
Lasemainesuivante,MaryinvitalerédacteurenchefduMontclairTimesàdéjeuner.Aprèsl’avoirquittésurleparvisdel’immeubledelarédaction,elleserenditàsonagencedevoyageetachetaunaller-retourpourMiami;sonvolpartaitlelendemainà6h35,elletéléphonaausecré-
tariatdeM.Hebertpourconfirmerqu'elleseprésenteraitbienàsonbureaulelendemainàmidi.Avecunpeudechanceetbeaucoupd’effi-cacitéellepourraitrevenirlesoirmême.
Aupetitmatin,elledescenditàpasdeloup.
prenantgardeàneréveillerpersonne.Ellesepré-
parauncafédanslacuisineenregardantlejourquiselevait,puisellerefermatoutdoucementlaportedelamaisonderrièreelle.Surl’autoroutequiconduisaitàNewark,l’airquientraitparlafenêtregrandeouverteétaitdéjàtiède,elletournaleboutondelaradioetsesurpritàchanteràtue-tête.
Lesrouesdel’avionavaienttouchélesoldel’aéroportinternationaldeMiamiàllheures.
Ellen’avaitpasdevaliseetsortitrapidementduterminal.Unefoissavoituredelocationrécupé-
rée,cartedépliéesurlesiègeavantdroit,elles’engageasurVirginiaGardens,tournaàgauchesurlavoierapide826,puisàdroitesurFlagamiWestMiami,etdenouveauàgauchedanslall7°Avenue.Lesindicationsquiluiavaientétéfourniesétaientjustes,lebâtimentduNHCapparutsursagauche.Aprèss’êtreprésentéeaugardienàl’entréeducampus,elleserangeasurleparkingetempruntal’alléequilongeaitlejardin.
I‘immeubleduNHCétaitenbétonblanchi,onauraitditunbunkermodernearchitecturalementstylisé.
—C’estexactementcequenousvoulions,chèremadame!BiensûrquandontravailleàMiamionrêveraitplutôtdefaçadesauxgrandesbaiesvitréespourprofiterdelamagnificencedupaysage.Maisaveccequenousobservonsetcequenoussavonsnouspréféronsquecebâtimentrésisteauxouragansquelsqu’ensoientlesdésa-grémentsarchitecturaux.C’estunchoixquenousassumonstoustrèsbienici.
—C’estsieffrayantquecela,unouragan?
—Autantqu’HiroshimaouNagasakiontpul`être.
LeprofesseurHebertétaitvenul’accueillirdanslehallprincipal,illaguidajusqu’àsonbureauquisesituaitdansl’aileopposée.Elleydéposasesaffairesetilluidemandadelesuivre:ilavaitquelquechoseàluimontreravantquecommenceleurdiscussion.L’absencedefenêtresluidonnaitl’impressiondesepromenerdanslescoursivesd’unnaviredeguerre,etellesedemandaitsionn’enavaitpasunpeurajouté.Ilouvritlaported’unegaleried’exposition.SurlagaucheleshautsmursblancsétaientrecouvertsdesprisesdevueréaliséesparlesavionsdereconnaissanceduNHC.Lesclichésdesouragansrévélaientcesmassesnuageusesaussiterrifiantesquemajestueuses,quis’enroulaientsurelles-mêmes,dévoilantenleurcentrecevidedecielbleuquecertainsappellentl’œildudiable.
—Quandonvoitunouraganainsiparenhaut.
onpeutpresquetrouvercelabeau,n’est-cepas.
Laphrased'Hebertavaitrésonnédanslagrandesallevide.L’inflexiondesavoixchangea.
devenuegraveellesemblaitpresquesenlencieuse.
—Lemurdedroiteremetlespiedssurterresijepuisdire,lesphotosmontrentcequis’estpasséendessous.Ellesrappellentàchacund’entrenousl’importancedenotremission.
Regardezcesimagesautantdetempsquenécessairepourcomprendredequoinousparlons.Chacunetémoignedelapuissancedévastatriceetmeurtrièredecesmonstres.Desmortsparcentaines,parmilliers,parfoisplusencore,desrégionssaccagées,desviesentièresanéanties,rui-nées.
Marys’étaitapprochéed’uncliché.
—Celuiquevousregardezs’appe1leFifi.
drôledesurnompouruntueurdecetteenvergure.
IlafrappéleHondurasen1974,ravageantpresquetoutlepays,laissantderrièreluiunedésolationinconcevableetdescentainesdemilliersdepersonnessansabri.Essayezuninstantdevousfigurerlavisioncauchemardesquequereprésententdixmillecadavresd’enfants,defemmesetd’hommes.Lespetitesphotographiesaveclesquellesnousentouronslesgrandesnesontquequelquestémoignagesdecequejevousdécris,nouslesavonstriéesmaisellesrestentinsoutenables.
Sansvoix,Marysedéplaçadequelquesmètres;Hebertpointadudoigtunautrepandumur.
—C’estl’année1989quevousregardez.Alli-son,Barry,Chantal,Dean,Erin,Felix,Gabrielle,Karen,Jerry,Irisfurentquelques-unsdestueursdecetteannée-là,sansoublierHugoquiapoussésesventsàplusde130nœudsenravageantChar-lestonetunegrandepartiedelaCarolineduSud.
C’estprobablementGilbertauquelvousfaitesréférencedansvotrelettre,ilasévitreizejoursen1988,ilapoussésesventsàplusde165nœudsetlespluiesquiontprécédésanaissanceontétémeurtrières;nousn’avonspasleschiffrespourleHonduras,j’aivérifié.Madame,sansvouloirmemêlerdecequinemeregardepas,êtes-voussûredesouhaiterquevotrefilledécouvrecesimages?
—CeGilbertoul’undesescousinsatuésavraiemère.Lisadéveloppedansle
plusgrandsecretunefascinationobsessionnellepourlesouragans.
—Voilàuneraisondepluspourquecetendroitluisoitinsupportable.
-C’estl’ignorancequiengendrelapeur.
C’estpourluttercontrelesmiennesquej’aivouludevenirjournaliste.Elleressentlebesoindecomprendresanssavoiroùchercher,alorsjevaisl’aideretjeseraiàcôtéd’ellepourpartagercesmoments,aussipéniblessoient-ils.
—Jecrainsdenepasapprouvervotrepointdevue.
—J’aibesoindevous,professeurHebert.Unepetitefillen’arrivepasàgrandir.Entendrelesondesavoixestdeplusenplusrare,aupointquelorsqu’ellesedécideàparler,ontendl’oreille.
Pluslesannéespassentetplusjelavoiss’enfermerdanslesilencedelapeur.Elletrembleàchaqueorage,elleredoutelapluie.Quandvouslarencontrerez,vousdécouvrirezcommeelleestpourtantcourageuse,fièredenouscachercetteterreurquinel’ajamaisquittée.Iln’estpasdesemaineoùjenedoiverentrerdanssachambrelanuitpourl’aideràsortird’uncauchemar.Jelaretrouveensueur,enfoncéedansunsommeilsitroublequejeneparviensmêmepasàlaréveiller.Illuiarriveparfoisdesemordrelalanguejusqu’ausangpourluttercontresesfrayeurs.Toutlemondel’ignore,elle-mêmenesaitpasquej’aicompriscesecretquilahante.
Ilfautqu’elleapprennequevousexistez,quenousnenégligeonspascesmonstresquiontemportélessiens,quevouslessurveillez,quevouslestraquez,quedesmoyenssontmisenœuvrepourquelasciencepuisseaideràproté-
gerlespopulationsdelafoliemeurtrièredelanature.Jeveuxqu’ellepuisseregarderlecielettrouverunjourquelesnuagespeuventêtrebeaux,jeveuxqu’ellefassedesrêveslanuit.
LeprofesseurHebertinvitaMaryàlesuivre,unsourireauxlèvres.Quandilouvritlaportedelasalled’exposition,ilseretournaverselle:
—Jenediraipasquenosmoyenssontconsidérables,maistoutdemêmeilsexistent.Venez,jevaisvousmontrerleresteduCentreetnousallonsréfléchirensembleàcequenouspouvonsfaire.
MarytéléphonaàPhilip,elleavaitquittéleNHCbientroptardpourrentrerlesoirmême.
Delafenêtredesachambred’hôtelàMiamiBeach,elleentendaitlesbruitsdel’agitationnoc-turmesoussesfenêtres.
—Tun’espastropfatiguée?demanda-t-il.
—Non,c’étaitriched’enseignements.Lesenfantsontdîné?
—Depuislongtemps,nousdiscutionstouslestroisdanslachambredeLisa.J’aiprisl’appeldanslanôtre.Tuasdîné,toi?
—Non,jevaisdescendremaintenant.
—Jedétestequetusoisdanscettevillesansmoi.C'esttruffédetypesàlamusculaturedestatue.
—Ellesbougentbeaucoupicilesstatues,etjenesuispasencoreentréedansunbar!Tumemanques.
—Toiaussi,énormément.Tuasunepetitevoix.
—C’étaitunejournéeétrangetusais.À
demain.Jet’aime.
Aupieddechaqueimmeuble,lesrestaurantsetlesbarsouvertssurOceanDrive,cetteavenuequilongelefrontdemer,diffusaientdesmusiquesendiabléessurlesquelleslescorpssedéhancheraientjusquetarddanslanuit.Tousleskilomètres,unpanneauindiquait:Pointderamassagepourletransportverslesabrisencasd’alerteouragan.Marypritlepremieravionlelendemainmatin.
Letéléphoneavaitsonnélesoirdullseptembre1995.Hebertavaitconseillédesetenirprêtàlapremièreheurelelendemain,ilrappel-leraitavantqueLisaparteencourspourconfirmerl’évolutiondecequin’étaitencorequ’uneanticipation.Puisilavaitraccroché,ilavaitàfaire.À7heuresdumatinMaryentenditsavoixdanslecombinéluidire:«Prenezlepremieravion,nouspensonsquelebaptêmeserapourcesoir,desbadgesvousattendrontàl’entrée,etjevousaccueilleraidèsvotrearrivée.»ElleentradanslachambredeLisaqui
s’habillait,ouvritsonplacardetcommençaàpréparerunepetitevalise.
—Qu’est-cequetufais?s’étonnaLisa.
—Tuvasratertescourscettesemaine,maistuprépareraspeutêtrelemeilleurexposédetoutel’histoiredel’école.
—Maisdequoituparles?
—Pasletempsmaintenant,foncetefaireunetartinedanslacuisine,nousavonsunaviondansuneheure,jet’expliqueraiencheminoùjetemmène.
Elleroulaitàvivealluresurl’autoroute,quandLisaluidemandaoùellesallaientetquellesétaientlesraisonsdecevoyageimprévu.Maryréponditqu’àcettevitesseellenepouvaitpasfairedeuxchosesàlafois.Letempsduvolleurdonneraittoutleloisird’endiscuter.
Ellestraversèrentlehalldel’aérogareencourantverslaported’embarquement.MarytiraitLisaparlamain,toujoursplusvite.Quandellespassèrentàlahauteurdel’escalierquiconduisaitàunbarperchéàl’étage,Lisaréitérasaquestion:
—Maisoùva-t-on?
—Del’autrecôtédelavitre!réponditMary.
Suis-moietfais-moiconfiance.
Lisacontemplaitparlehublotl’océandenuagesquelesaileseffleuraient,ladescenteversl’aéroportinternationaldeMiamiavaitcommencé.MaryavaitfeintdedormirpendanttoutlevoletLisanecomprenaittoujourspascequisepassaitetpourquoiilfallaitcourirensortantdel’avion.Aussitôtlesdeuxvalisesrécupéréessurletapisàbagages,ellesavaientsautédansuntaxiquiroulaitdéjàsurFlagamiWest.
—Jenemesouvienspasdel’endroitoùsetrouveleNHC,ditlechauffeur.
—Voustournerezàgauchesurlal17°etl’entréesera2kilomètresplusloin,réponditMary.
—C’estquoileNHC?TuesdéjàvenueiciquestionnaLisa.
—-Peut-être!
Trèsimpressionnéeparlebadgegravéàsonnomqu’onluiavaitremislorsqu’elless’étaientprésentéesàlaguérite,LisapatientaitdanslehallencompagniedeMaryquandleprofesseurHebertapparut.
—Bonjour,tudoisêtreLisa,jesuisheureuxdet’accueillirauCentrenationaldesouragans.
Noussommesunedestroisbranchesd’uneorganisationgouvernementalequis’appelleleCentredeprédictionstropicales.Notremissionestdesauverdesviesetdeprotégerlesbiensdespopulations,enétudianttouslesphénomènesmétéo-rologiqueshasardeuxquisedéveloppentdanslestropiques,nouslesanalysonsetémettonsdesavisdesurveillanceoudesalertesquandcelasejustifie.Lesdonnéesquenouscollectonssontdestinéesànotrepaysmaisaussiàlacommunautéinternationale.NousferonsunevisitecomplèteduCentreunpeuplustard,lesinformationscom-muniquéesàmidiparnosavionsdereconnaissanceconfirmentquevousnevousêtespasdéplacéespourrien.Dansquelquesinstants,vousdécouvrirezcequiestofficiellement,depuis14heures,laquinzièmedépressiontropicaledel‘annéedansl’Atlantique.Nouspensonsqu’ellepourraitdeveniravantlafindecettejournéeunetempêteetpeut-êtremêmedemainunouragan.
Toutenparlant,illesavaitentraînéesauboutd’unlongcouloir.Ilpoussalesdeuxportesbattantesquis’ouvrirentsurunesallesemblableàcelledelatourdecontrôled’ungrandaéroport.
Aucentredelapièce,unebatteried’imprimantescrachaitsansdiscontinuerdesvolutesdepapierqu’unhommedécoupaitetdistribuaitàd’autres,tousterriblementaffairés.Hebertlesfits’approcherdel`écrand’unradar.Sam,l’opérateurquiytravaillait,nelequittaitpasdesyeux,recopiantsurunefeuillelesdonnéesquis’affichaientdanslànglesupérieurgauche.Unelargetraînéesedéplaçaitcirculairementsurlecadran;quandellefutausud-estilpointadudoigtlamasseopaqueetorangéequisedétachaitnettementdufondvert.Lisas’assitsurlachaisequiluiétaitréservée.Lemétéorologueluiexpliquacommentinter-préterlesnombresquidéfilaientdevantelle.Lespremierscorrespondaientàladateàlaquelleladépressionétaitnée,lechiffreàcôtédelalettreMau
nombredejoursécoulésdepuis,ceuxdanslacase«SNBR»àl’immatriculationduphéno-mène.
—QueveutdirelemotXING?demandaLisa.
—C'estl’abréviationde«crossing»etlezéroàcôtésignifiequeladépressionn’apastraversélesfrontièresaméricaines,pasencoreentoutcas.Sicechiffreestautre,c’estqu’i1yaeupénétrationsurnotreterritoire.
—EtlechiffreaprèslestroisSquisesuivent?
—C‘estnotreclassementofficiel.L’intensitédestremblementsdeterresemesuresurl’échelledeRichteretlesouragansdepuis1899surcelledeSaffîrSimpson.Situvoisdanslesheuresquiviennentlechiffre1s’afficherdevantlamentionSSS,c’estqueladépressiontropicaleseradevenueunouraganminimal.
—Etsilechiffreest5?
—Àpartirde3onappelledéjàcelaunecatas-trophe!réponditSam.
PendanttoutelavisiteguidéeduCentre,Marynequittapassafilledesyeux.Danslelongcorridorquilesreconduisaitàlasalledesopérations.
Lisapritsamainetmurmura:«C’estincroyable.»
EllesavaientdînéàlacafétériaduCentreetLisavoulaitrevenirprèsdesécrans,voircommentle«bébé»évoluait.Toutel’équipeétaitréunieauprèsd’Hebertquipritlaparolequandellesentrèrentdanslapièce.
—-Messieurs,ilest0h10entempsuniversel(UTC),soit22h10heurelocaledeMiami.Alalecturedesinformationsadresséesilyaquelquesinstantsparlesavionsdel’USAirForce,nousclassonsofficiellementladépressionn°15entempêtetropicale,sapositionactuelleestde11°8’nordet52°7’ouest,sapressionestde1004millibarsetlesventssoufflentlà-basdéjààplusde35nœuds.Jevouspried’émettreimmé-
diatementunavisdesurveillancegénérale.
Heberts’adressaàLisaenpointantlatachedevenuerougequisedécoupait
lentementsurlegrandécranincrustéaumilieudumurprincipal.
—Lisa,tuviensd’assisteràunbaptêmed’ungenreparticulier,jeteprésenteMarilyn.Tupourrasassisteràtouteslesopérationsquivontsedérouler,nousallonsdésormaislatraquerjusqu’àsamortquejesouhaitelaplusrapidepossible.
Nousavonsréservéunepièceoùvouspourrezvousreposerquandvousserezfatiguéestamèreettoi.
Unpeuplustard,elless’étaientretiréesdanscequileurserviraitdechambreaucoursdesprochainsjours.Lisaneditpasunmot,necessantd’adresserdesregardsinterrogatifsàMaryquiluisouriait.
Lelendemain,le13septembre1995,enentrantdanslagrandesalleaprèssonpetitdéjeuner,ellevints'asseoirauprèsdeSam.Illuisemblaqueleshommesetlesfemmesquitravaillaienticilatraitaientcommesiellefaisaitpartiedeleuréquipe.Onluidemandaplusieursfoisd’allercollecterlesrapportsquisortaientdesimprimantesetdelesdistribuer;unpeuplustardelledutmêmeenfaireunelectureàvoixhautependantqueplusieursmétéorologuesrecopiaientleschiffresqu’elleénonçait.Aprèsledéjeuner,elleputlirel’inquiétudesurleursvisages.
-—Qu’est-cequisepasse?demanda-t-elleàSam,
—Regardeleschiffressurl’écran,lesventssoufflentmaintenantà60nœuds,maislepirec’estlapression,cen’estpasbonsigne.
—Jenecomprendspas.
—Ladépressionaugmente,etpluslatempêteestdéprimée,pluselleamplifiesacolère,j’aibienpeurquedansquelquesheuresonnediseplusellemaislui!
À17h45,SamtéléphonaàHebertetluidemandadelerejoindreimmédiatement.Ilentrad'unpasvifetsedirigeaaussitôtversl’écran.
Lisafitroulersachaisesurlecôtépourqu’ilpuisses’approcher.
—Quedisentlesavions?demanda-t-il.
Unevoixréponditàl’extrémitédelasalle:
—Ilsontrepérélaformationdumurdel’œil.
—Lapositionactuelleestde13°nordpar57°7’ouest,elleremonteaunord-ouest,verslepassageducanaldesSaintes,ellevaheurterlesAntillesfrançaises,sapressionchuteencore,elleesttombéeà988millibarsetlesventsdépassentles65nœuds,ajoutaunmétéorologueassisfaceauterminald’unordinateur.
QuandHebertsedirigeaverslesimprimantes,ellevitsurl’écranradardeSamlechiffre1s’afficheretclignoter,justeàlasuitedestroislettresS.Ilétait18heuresetMarilynvenaitdedevenirunouragandepremièrecatégorie.
Sursachaise,Maryremplissaitdespagesdenotes,surveillantsafilleenpermanenceducoindel’œil.Parinstants,ellereposaitsonstyloetscrutait,inquiète,levisagedeLisaquinecessaitdeseraidiraufildesminutes.Danslagrandesalle,seuleslesmachinesbrisaientlesilencedeshommes,devenuaussipesantqu’uncieldòrage.
QuandLisafituncauchemaraumilieudelanuit,Maryvintsecoucherdanssonlitetlaserracontreelle.Elleépongeasonfront,laberçaencaressantsescheveuxjusqu’àcequesestraitssedétendent.Elleimploralecieldenepasavoirprovoquélecontrairedecequ’elleavaittantespéréenaccompagnantLisaici.Elleneretrouvapaslesommeiletlaveillaainsijusqu’aumatin.
Lisarejoignitlasalledèssonréveil,ellen’avaitpasvouluaccompagnerMaryàlacafétéria.Enentrant,elleseprécipitasurSam.Ilétait7h45
àMiami,llh45entempsuniversel.
—Commentest-ilcematin?dit-elled’unevoixferme.
—Encolère,ils’approchedelaMartinique,ilsedéplaceverslenord-ouest,lapressionchuteencore,
—J’aivu,dit-ellesèchement,ilesttoujoursencatégorie1.
—Pluspourlongtempssituveuxmonavis.
Hebertvenaitd’entrer.IlsaluaLisaetfitpivotersachaiseverslegrandécranaucentredumur.
—Nousallonsrecevoirparsatellitelesimagesfilméesparlesavionsdel’USAirForce.Tupeuxsortirsitunesouhaitespaslesvoir.
—Jeveuxrester!
Lavoixdupilotesemitàrésonnerdanslasalle.
—USAirForce985aucentredecommandementduNHC.
—NousvousrecevonsUAF985,réponditHebertdanslemicroposédevantlui.
—Nousvenonsdesurvolerlecentredel’œil,sondiamètreestde25miles,nousallonsvoustransmettrelesimages.
L’écrans’illuminaetlespremièresimagesapparurent.Lisaretintsarespiration.Lapetitefillequisurterreavaittantredoutécemonstrelevitainsiducielpourlapremièrefoisdesavie.Iltournoyaitmajestueusement;impérieux,irrésistiblementpuissant,ilenroulaitautourdesonœilsonimposantetraîneblanche.Dansleshaut·parleurs,onpouvaitentendrelesouffleducommandantdebord.Lisaserrasesdoigtssurlesaccoudoirsdesonfauteuil.Maryarrivaitàsontour,elleportaitunetassedechocolatchaud.Ellelevalatêteetécarquillalesyeux,saisieparcequ’el1evoyait.
—MonDieu,dit-elleàvoixbasse.
—C’estplutôtlediablequevousavezsouslesyeux,réponditHebert.
Lisaseruasurlui,s’agrippantfermementàsonpoignet.Maryseprécipitaaussitôtettentadelacalmer.
—Vousallezledétruire?hurlaitLisa.
-—Nousn’enavonspaslepouvoir.
—Maispourquoilesavionsneluilarguent-ilspasunebombedansl’œil,ilfautlefaireexplosertantqu’i1estenmer!
Ilselibérad’elleetlapritparlesépaules.
—Celaneserviraitàrien,Lisa,nousnedis-posonsd’aucuneforcecapablede
l’arrêter.Unjournouslepourrons,jetelepromets,c’estpourcelaquenoustravaillonstousicisansrelâche.Jedirigececentredepuistrente-cinqans,j’aiconsacrétoutemavieàtraquercestueurs.Nousavonsfaitbeaucoupdeprogrèsdepuisdixans.Ilfautquetutecalmesmaintenant,j’aibesoindetoietpourquetusoisefficace,tudoisgardertonsang-froid.Tuvasm’aider,nousallonsprévenirtouteslespopulationsqu’ilpourraitapprocher,suffisammentàl’avancepourquetoutlemondepuissesemettreàl’abri.
Lepiloteindiquaqu’ils’apprêtaitàdescendreplusprèsducentredel’œil.HebertfitasseoirLisaàsescôtésetrepritlemicro.«Soyezprudents.»
Lesimagesparfoissaccadéesétaientdeplusenplussaisissantes.Lescamérasembarquéesfil-maientl’incroyablecirquedenuagesdeprèsde35kilomètresdediamètre,dontlesparoiss’éle-valentsurplusieurscentainesdemètres.Quelquesminutesplustardlesilencefutrompu,l’avionannonçaitqu’ilrentraitàlabase.L’écrans’éteignitaussitôt.Ilétaitllheuresdumatin.Samvenaitd’apporterunesériederelevésqu’Hebertlutaussitôt.IlreposalafeuilleetpritlamaindeLisa,de1’autreilenclenchaleboutondumicro-phone.
—IcilecommandementduNHC,ceciestunavisdàlerte.L’ouraganMarilyndontlapositionactuelleestl4°2’nordpar58°8’ouestestentraindesedirigerverslesîlesviergesaméricaines.IlatteindralaMartiniqueetlaGuadeloupedanslasoirée.Touteslesmesuresd’évacuationdespopulationsverslesabrisdoiventêtremisesenœuvredèsàprésent.LesnaviresquelquesoitleurtonnagecroisantdanslesAntillesfrançaisesdoiventrejoindreimmédiatementleportleplusproche.Lesventssontactuellementde70nœuds.
IlseretournaversSametluidemandadecomparerleursdonnéesaveccellesdeséquipesduCDOdelaMartinique.PuisilinstallaLisadevantunposteémetteur,rédigeaunmessaged’alerteenlettrescapitalesetluimontracommentchangerlesfréquencesradioentournantlamolette.
—Jeveux,Lisa,quetudiffusescemessagesurtouteslesfréquencesradiodecetteliste,quandtuarriverasauboutturecommencerasaudébut,etainsidesuite.C’estcommecelaquenousallonsl’empêcherdenuireetsauverdesvies.Dèsquetuserasfatiguée,tamèreterem-placera,tuascompris?
—Oui,réponditLisad’unevoixferme.
Ellepassaainsilerestedesajournéeàrépé-
tersansrelâchel’avisd’alertequiluiavaitétéconfié.AssiseàsescôtésMarytournaitleboutondelaradio,etchaquefoisqueLisadiffusaitsonmessagesurlesondes,ellesesentaitcommelibéréed’unmal,ellesavaitqu’elleprenaitenfinsarevanchesurlesouragans.
MarilyntraversalaMartiniqueetlaGuadeloupeaudébutdelasoirée.Quandlechiffre3
s’affichadevantlestroisS,Lisarefusadefaireunepauseetaccéléraladiffusiondesesmessages.Marynelaquittapasuneseuleminute,etacceptadeprendresarelèvequandelledutlaissersonpostepourquelquesinstants.
MaryseretournaversHebert,lesyeuxrougisparlafatigue.
—C’estépuisant,vousn’avezpasunsystèmequienvoieautomatiquementcesmessages?
demanda-t-elleàSam.
—Biensûrquesi!réponditleprofesseurensouriant.
Trenteetuneheuresaprèslapremièrealerte,l‘ouraganpassaau-dessusdeSt.CroixetdeSt.Thomas,le16septembreilsedirigeaversPuertoRico.Àchacundesesmouvements,Lisachangeaitsafréquenceradio,prévenantdudangerdeplusenplusloin,deplusenplusenvite.Le17ilatteignitsadépressionmaximaleà949millibars,sesventssoufflaientalorsàplusde100nœuds,ilretournaversl’Atlantique.Alafindelajournéelesventsquiavaientatteint121nœudschutèrentquandlapressionremontade20millibars.Lemurprimairedel’œilsedés-intégraau-dessusdel’océandixheuresplustard.
Marilynmourutdanslanuitdu21au22septembre.
DeretouràNewark,Lisaappritquel’ouragann’avaitfaitquehuitvictimes,cinqàSt.Thomas,uneàSt.Croix,uneàSt.JohnetuneseulePuertoRico.Quandelleprésentasonexposéàl’écoleellefitunerequêtequesonprofesseurdegéographieacceptaaussitôt.Chaquematin,touslesélèvesdesaclassesetinrentdeboutpouruneminutedesilence...etcependanthuitjours.
10.Lisacontinuaitderecevoirchaquetrimestrelebulletind’informationduNHC,toujoursaccompagnéd’unpetitmotd’Hebert,quiprendraitsaretraiteaumoisdejuillet.AvecSam,elleentretenaitunecorrespondancerégulière;ilétaitmêmevenuleurrendrevisitel`hiverdernier.IlluiappritaucoursdesonséjourquelesmétéorologuesduCentredemandaientrégulièrementdesesnouvelles.MarypubliadansleMontclairTimesauprintemps1996unarticletrèsremarquésurlesouragans,laprestigieuserevueNationalGeographicluioffritaussitôtl’opportunitédedévelopperundossiercompletsurlesujetquiparutenoctobre.
Elleytravaillatoutl’été,assistéedanssatâcheparLisa,quis’occupaitpourelledetouteslesrecherchesdocumentaires,rédigeantdessyn-thèses.
Presquetouslesjours,ellesserendaientàManhattanetaprèsundéjeunerdanslepetitjardinduPicasso,ellesallaients’enfermeràlaBibliothèquenationalesurlaV°Avenue.ThomaspartitavecsonmeilleuramidansuncampdevacancesauCanadaetPhilipseconsacraauxtravauxderénovationdupetitappartementqu'ilsavaientachetécommeplacementdansl’EastVillage,oupeut-êtresanstropsel’avouerpourLisasielledécidaitunjourdepoursuivresesétudesàl’universitédeNewYork.Saluéepourlaqualitédel`étudepubliéedanslarevueNationalGeographic,Marysevitconfieraudébutdel’année1997deuxcolonneshebdomadairespourunechroniquelibredansl’éditiondudimancheduMomtclairTimes.Lisasuivitsespasetobtintsatribunedanslemensueldulycée.Peuàpeuelles’autorisaàs’écarterdesthèmesmétéorolo-giques.
Lisafêtasesdix-neufansaudébutdel’annéesuivanteetThomassesquinzeansle21mars.Lemoisdejuinfutricheenévénements.LapréparationdelaPromjustifiadeuxjournéesentièresderecherchesvestimentairesdanslesruesduvillage.StephenvintchercherLisachezelleetquandPhilipluifitsesrecommandations,Maryd’unregardincendiaireinvitasonépouxàéviterdevieillirprématurément.PourlapremièrefoisLisarentraaupetitmatin.Cemoisannonçaitaussilafindesoncycled’étudesenHighSchoolet,diplômeenpoche,sonentréeprochaineàl'université.Elleétaitdevenueuneravissantejeunefemme,sabouches’étaitélargie,dessinantunsourireplusnaturel.Seslongscheveuxtombaientsursapeaumétissée,rayonnantedebeautéelleavaitbiendumalàmaintenirl’«équilibre».
Delapetitefillequiétaitarrivéeunjourdepluie,ilnerestaitplusaujourd’huiqu’unregard,unelumièreintenseettroublanteaufonddesyeux.
Àl’approchedelafêtequicélébreraitlagra-duationdeLisa,Marynepouvaits’empêcherdesesentirfragile;Lesouvenirdùnsermentfaitunjourderetrouvaillescinqansplustôt,àlatabled’unbardansunaéroport,venaitsouventtroublersesnuits,mêmesiriendanslecomportementdesafillenelaissaitprésagerqu’ilfailletenirlapromesse.
Thomasarrivaledernieràlatabledupetitdéjeuner.LisaavaitfinidemangersespancakesetMarydutrangerlacuisineentoutehâte.Philiplançaitdebrefscoupsdeklaxonpourquetoutlemondelerejoignedanslavoiture.Lemoteurronronnaitdéjàquandladernièreceinturefutbouclée.IlfallaitàpeinedixminutespourarriveraulycéeetMarynevoyaitpaslaraisond’unetelleimpatience.Surlaroute,iljetaitdesregardsdanslerétroviseurqueLisaluiretournaitaussitôt.Maryessayaitdeseconcentrersurlepro-grarnrnedelajournée,qu’elleabandonna,lireenroulantluidonnaitmalaucœur.Lavoituregaréesurleparking,ilsallèrentsaluerlesprofesseurs.
Philipétaitnerveuxcommeunepuce.AvantqueLisanes’éloignepourrejoindresescamaradesdepromotion,Marylarassura,ilétaittoujourscommecelaquandilyavaitunecérémonieuntantsoitpeuofficielle.PhilipinsistaauprèsdeThomasetdeMarypourqu’ilsviennenttousdeuxprendreplacesurlesgradinsdisposésdevantl’estradeoùauraitlieularemisedesdiplômes.Maryfitsonmouvementdesourciltapotantdudoigtlecadrandesamontre.Lacéré-
moniecommençaitdansuneheure,iln’yavaitpasdequois’alarmeretelleallaitenprofiterpourfairequelquespasdansleparc.
Quandellerevint,Philipétaitdéjàassisaupre-rnierrang,ilavaitposéchacunedeseschaussuressurlesdeuxchaisesmitoyennespourlesréserver.Ens’asseyant,Maryluirenditsonmocas-sin.
—Tuasuneimaginationdébordantequandils’agitderéserveruneplace!Tuessûrquetuvasbien?
—Lescérémoniesmerendentnerveux,c’esttout.
—Ellel’asondiplôme,Philip!C’étaitavant,pendantqu’onrévisaitlesexamensqu’i1fallaitt’énerver.
—Jenesaispascommenttufaispourgardertoncalme,regarde,elleestdéjàsurl’estrade,ellevaprononcersondiscours!
—…quenousavonsapprisparcœurdepuisunmois,etjet’enprie,tunevaspasgesticulertoutletempscommecela.
—Maisjenegesticulepas!
—Si,ettachaisegrince.Situveuxécoutertafille,essaieaumoinsderesterunpeuenplace.
Thomaslesinterrompit:aprèslajeunefillequisaluait,ceseraitletourdeLisa.Philipétaitcertestendu,maisavanttouttrèsfier,etilseretournapourcompterlenombredepersonnesquiassis-taientàlacérémonie.Ilyavaitdouzerangéesdetrentesièges,celafaisaittroiscentsoixantespectateurs.
Est-cequelquechosed’indistinctquiattirasonregardoubiencetéternelinstinctquilefitseretournerencoreunefois?Aufonddel’assemblée,assiseaudernierrang,unefemmefixaitLisaquiavançaitverslepupitre.
Nileslunettesdesoleilqu’elleportait,nilacapelégèredanslaquelleelles’étaitenroulée,pasplusquelesmarquesqueletempsavaitlaisséessursonvisagenel’empêchèrentdereconnaîtreSusan.
Maryluipinçalegenou:
—Àmoinsquetun’aiesvuunfantôme,situveuxassisteràlaremisedudiplômedetafilleretourne-toi,parcequec’estmaintenant.
PendanttoutletempsoùLisasaluaitsesprofesseurs,lamaingauchedePhilipdevenuemoites‘étaitmiseàtrembler.Marylapritdanslasienneetserrafortlesdoigts.QuandLisaremerciasolennellementsesparentspourleuramouretleurpatience,Maryressentitunurgentbesoindecrêpesausucre.
Elleeffleurasapaupièredudoigtpourchasserl’émotionpassagèrequitraversaitsesyeux,etabandonnalamaindePhilip.
—Qu’est-cequetuas?dit-elle.
—Jesuisému.
—Tucroisquenousavonsétédesbonsparentspourelle?demanda-t-elled’unevoixdouce.
Ilrepritsonsouffleetneputs’empêcherdetournerunefoisencorelatête.LàoùilavaitcruentrevoirSusan,lachaiseétaitvide.Ilbalayaduregardlesalentours,maisilnelavitnullepart.
MaryleramenaàLisaquisaluaitsouslesaccla-mations,iljoignitsesdeuxmainsetapplauditaussifortqu’ilpouvait.
Ilfutauxaguetstoutlerestede1’après-midi.
DixfoisMaryluidemandacequ’ilcherchait,etdixfoisilréponditqu’ilnesesentaitpastrèsbien,quecen’étaitquelecontrecoupdel’émotion.Ils’enexcusatendrement,ellesentitqu’ilvalaitmieuxlelaisserseulets’occuperdeThomasetdeLisa,tantqu’elleétaitlà.Philipdéam-bulaitdansleparcdulycée,faisaitparfoisletourd’unarbre,saluaitrapidementlesgensqu’ilcroi-sait,mais...Susann’étaitnullepart.Àlafindelajournéeilserésolutàconsidérerl’hypothèsequ’ilavaiteuunevision.Sansmêmesel’avouer,ilpriaitpourquecesoitlecas.Ilétait17heuresetilsmarchaienttouslesquatreversleparking.C’estens’approchantdesavoiturequ’illevit,toutsimplementcoincéentrelesdeuxportières,untoutpetitboutdepapierblancpliéenquatre,quelqueslignessûrementquiluicoupaientdéjàlesoufflealorsqu’ilhésitaitàleslire.
Ilgardalesecretcachéaucreuxdesamainpendanttoutletrajetduretour,etMaryneprononçapasuneparole.Quandilsegaradevantlamaisonilprétenditavoirdesaffairesàrécupérerdanslecoffreetlaissasafamilleremonterl’allée.
Unefoisseul,ildéplialepetitmot,quiserésumaitàunchiffreaccompagnédedeuxlettres:7a.m.Illerangeadanssapocheetremontaverslamaison.
Aucoursdudîner,LisanecomprenaitpaslaraisondusilencequeseulesquelquesphrasescourtesetforcéesdeMaryvenaientinterrompreparmoments.Ledessertn'étaitpasencoresurlatablelorsqueThomasdéclaraqu’ilpréférait,comptetenude«l’atmosphèrehilarante»,allerdanssachambre.LisaregardatouràtourPhilipetMary.
—Qu’est-cequevousaveztouslesdeuxàtirercettetêted’enterrement,vousvousêtesdisputés?
—Paslemoinsdumonde,ditMary,tonpèreestfatigué,c’esttout,onn’estpasobligéd’êtretoujoursenpleineforme.
—C’estsupercommeambiancelaveilledemondépart,repritLisa,jevaisvouslaisser,jemontefairemonsac,aprèsjevaisàlasoiréedeCindy.
—Tonavionestà6heuresdusoir,tuasletempsdelepréparerdemain,tesaffairesvontêtrefroissées,rétorquaPhilip.
—C’estlegrandchiclesplisnaturels,lesfringuesbienrepassées,lecôtétrèspropresursoi,jevousleslaisse,vousaussijevouslaisse.
Ellegrimpal’escalieretentradanslachambredesonfrère.
—Qu’est-cequ’i1sont?
—ÀtonavisLisa?C’estparcequetut’envasdemain,çafaitunesemainequemamantourneenronddanslamaison.Avant-hierelleestrentréeaumoinscinqfoisdanstachambre,uncoupelleremettaitlesrideauxenplace,unautreelledéplaçaitunlivresurtesétagères,untroisièmeelletiraitlesdraps.Jepassaisdanslecouloiretjel’aivueprendretonoreillerdanssesbrasetlemettresursonvisage!
—MaisjeneparsquedeuxmoisauCanada:qu’est-cequeçavaêtrelejouroùjevaism’installerseule!
—C’estmoiquiseraiseullejouroùtupartiras,tuvasmemanquercetété.
—Maisjevaist’écriremaguimauve,etpuisl’étéprochaintut’inscrirasdansmoncampdevacances,commeçaonlepasseraensemble.
—Pourt’avoircommemonitrice,jamais!
Allez,vafairetavalise,lâcheuse!
Philipessuyaitlamêmeassiettedepuiscinqbonnesminutes.Maryterminaitdedesservirlatable,enleregardantfaire.Elleluiadressasoninimitablemouvementdesourcil.Ilneréagitpas.
—Philip,tuveuxqu’onenparle?
—Maistunedoispastìnquiéter,répondit-ilensursautant,toutvatrèsbiensepasserpourelleauCanada.
—Jeneparlepasdeça,Philip.
—Alorsdequoiparles-tu?
—Decequiteplongedanscetétatdepuislacérémonie.
Ildéposal’assiettesurl’évierets’approchad’elle,enl’invitantàs’asseoir.
—Mary,ilyaquelquechosequejeveuxtedire,quelquechosequej’auraisdéjàdûtedire.
Elleledévisagea,inquiète.
—Faisattentionavectesrévélationsfou-droyantes!Qu’est-cequetuveuxmedire?
Illaregardadroitdanslesyeuxetcaressasonvisage.Elledevinal’émotiondanssonregardet,parcequ’ils’étaittu,commesilesmotsqu’ilcherchaitàprononcersenoyaientaufonddesagorge,elleréitérasaquestion:
—Qu’est-cequetucherchesàmedire?
—Mary,depuislejouroùLisaestarrivéedansnotreviej’aicomprischaquematinenmelevant,àchacundetessoufflesquandjeteregardedormir,chaquefoisquetonregardcroiselemienouquetamainestaucreuxdelamiennecommemaintenant,pourquoietàquelpointjetàime.Etdetoutescesforcesquetum’asdonnées,detescombats,detessourires,detoustesdoutesquetudépassais,detouslesmiensquetueffaçaisdetesconfiances,detespartages,detespatiences,etpuisdetoutescesjournéespasséesensemble,l’unprèsdel’autre,tum’asinventéleplusbeaucadeaudumonde:combiend’hommespourrontconnaîtrecetincroyableprivilègequed’aimeretd’êtreaiméautant?
Elleposasatêtesursapoitrine,commepourmieuxentendrelesbattementsdesoncœur,peut-
êtreaussiparcequ’e11eavaitpassétantdetempsàguettercesmots.
Elleentourasoncoudesesdeuxbras:
—Philip,ilfaudraquetuyailles,moijenepourraipas,jenedoispas,tuluiexpliqueras.
—Où?
—-Tulesaistrèsbien.CommeLisaluiressemble,c’étaitfrappant!Etpuis,jedevinebienoùellet’afixérendez-voussurceboutdepapierquetuascachédanstamainpendanttoutleretour.
-Jen’iraipas.
—Maissituiras,paspourtoimaispourLisa.
Plustard,quandilsfurentdansleurchambre.
ilsparlèrentlongtemps,blottisdanslesbrasl’undel’autre,d’eux,deThomasetdeLisa.
Ilsn’avaientpasvraimentdormi.Ilss’étaientlevésàl’aube,Maryétaitdescendueaussitôtdanslacuisinepréparerunpetitdéjeuneràlahâte.Philips`habilla,etentradanslachambredeLisa.Ils’approchadulitetpassasamainsursajouepourlaréveillerendouceur.Elleouvritlesyeuxetluisourit.
—Quelleheureest-il?
—Dépêche-toimonpetitbout,habille-toietrejoins-nousenbas.
Elleconsultasonréveiletrefermaaussitôtlesyeux.
—C’està6heuresdusoirquemonaviondécolle!Papa,jeneparsquedeuxmois,ilfautvraimentquevousvousdétendieztouslesdeux.
Jepeuxmerendormirmaintenant?Jesuisrentréetard!
—Tuvasprobablementprendreunautreavion.Lève-toimoncœuretneperdspasdetemps,nousn’enavonspasbeaucoup.Jet’expliqueraitoutenroute.
Illèmbrassasurlefront,s’emparadubaluchonposésurlebureauetsortitdelachambre.
Lisasefrottalevisage,elleseleva,enfilaunpantalon,passaunechemisesursesépaulesetnouaseslacetsàlahâte.Elledescenditquelquesinstantsplustard,lesyeuxencoreensommeillés.
Philipattendaitdevantlaported’entrée,illuiannonçaqu’ilavançaitverslavoitureetrefermalaportederrièrelui.
Marysortitdelacuisine,setenantàquelquesmètresd’elle.
—J’avaispréparéunpetitdéjeuner,maisjecroisquevousn’avezplusletemps.
—Maisqu’est-cequisepasse,demandaLisainquiète,pourquoiest-cequejeparsaussitôt?
—Papateraconteratoutdanslavoiture.
—Mais...jen’aimêmepasditaurevoiràThomas.
—Ildort,net’inquiètepas,jeluidiraipourtoi.Tum’écriras,n’est-cepas?
—Qu’est-cequevousmecachez?
Marys’approchaetserraLisadanssesbras,jusqu’àluiencouperlesouffle,elleapprochaleslèvresdesonoreille.
—Jenepeuxpasallertoutauboutdelapromesse,maisj’auraifaitdemonmieux.
—Maisdequoiparles-tu?
—Lisa,quoiquetufassesetàchaqueétapedetavie,n’oubliejamaisàquelpointjet’aime.
Ellelalibéradesonétreinte,ouvritaussitôtlaported’entréeetlapoussatendrementversPhilipquil’attendaitsousl’auvent.Hésitanteetinquiète,Lisarestaimmobilequelquessecondes,fixantMaryduregard,cherchantàcomprendreladouleurqu’elledevinaitdanssesyeux.Sonpèrelapritpar1’épauleetl’entraîna.
Ilpleuvaitcematin-là.LebrastendudePhilipseprolongeaitd’unemainqui
avaitgrandi,etquiétaitcramponnéeàlasienne.Lebaluchonqu’elletenaitfermementdel’autrepesaitmaintenantbeaucouppluslourd.
C’estainsiqueMarylavitrepartir,danscettelumièrepâleoùletempssefigeaitànouveau.Sescheveuxnoirsendésordretombaientsursesépaules,lapluiedégoulinaitsursapeaumétissée.Maintenant,ellesemblaitàsonaisedanssesvêtements.Ilsdescendirentlecheminàpaslents.
Sousl’auventMaryauraitvouludirequelquechosedeplus,maiscelaneserviraitplusàrien.
Lesportièresdelavoitureserefermèrent,Lisaluiadressaunderniersignedelamainetilsdisparurentaucoindelarue.
Surlaroute,Lisanecessaitd’interrogerPhilipquinerépondaitàaucunedesesquestions,parcequ’ilnetrouvaitpasencorelesmotsjustes.
Ilsempruntèrentlabretellequidesservaitlesdifférentsterminauxdel’aéroport,etilralentit.Lisaressentitcemélangetroublantdepeuretdecolèredeplusenplusfort,décidéedésormaisànepasdescendredelavoituretantqu’ilneluiauraitpasfournilesraisonsdecedépartprécipité.
—Maisqu’est-cequivousprend?çavousperturbeàcepoint-làtouslesdeuxmondépart?
Papa,tuvasm’expliquercequisepasseàlafin?
—Jevaistedéposerdevantleterminaletj’iraigarerlavoitureauparking.
—PourquoiMaryn’est-ellepasvenueavecnous?
Philipserangealelongdutrottoir.Ilregardasafilleaufonddesyeux,prenantsesdeuxmainsdanslessiennes.
—Lisa,écoute-moi,enentrantdansleterminal,tuvasprendrel’escalatorsurladroite,puistulongeraslecouloirettuentrerasdanslebar...
Levisagedelajeunefillesecrispe;àl’intenseattitudedesonpère,Lisacomprendqu’unvoileinattenduselèvesursonpassé.
—…Tuavancerasjusqu’aufonddelasalle.
Àlatableaccoléeàlavitre,quelqu’unt’attend.
LeslèvresdeLisasemirentàtrembloter,toutsoncorpsfutsecouéd’unimmensesanglotetsesyeuxs’emplirentd’unflotdelarmes,ceuxdePhilipaussi.
—Tutesouviensduvieuxtobogganrouge?
dit-ild’unevoixémue.
—Vousnem’avezpasfaitça,dis-moiquecen’estpasvrai,papa!
Et,sansattendrederéponse,elleempoignasonsacàl’arrièreetsortitdelavoitureenclaquantviolemmentlaportière.
AéroportdeNewark,lavoiturevientdeladéposerlelongdutrottoirets’enfuitdansletumultedesvéhiculesquigravitentautourdessatellites;autraversd’unvoiledelarmes,ellelaregardedisparaîtreauloin.Sonénormebaluchonvertdéposéàsespiedspèsepresquepluslourdqu’elle.Ellegrimaceetlemaintientsursesépaules.Ellesèchesesyeux,franchitlesportesautomatiquesduterminallettraverselehallencourant.Àsadroitel’escaliermécaniques’élèveverslepremierétage;malgrélefardeauquipèsesursondosellegrimpelesmarchesets’engaged’unpasdéterminédanslecouloir.Elles’immobiliselelongdeladevantured’unbarbaignéd’unelumièreorangée,elleregardeautraversdelavitre.Encetteheurematinale,iln’yapersonneaucomptoir.Desrésultatssportifsdéfilentsurl’écrand’unetélévisionaccrochéeau-dessusdelatêted’unvieuxbarmanquiessuiesesverres.Poussantlaporteenboisaulargeoculus,elleentre,regardebienau-delàdestablesrougesetvertes.
C’estainsiqu’ellelarevit,assisetoutaufond,contrelaparoideverrequisurplombeletarmac.
Unjournalpliésurlatable,Susanaposésonmentonsursamaindroiteetlaisseerrerlagauchequijoueduboutdesdoigtsavecunmédaillonaccrochéautourdesoncou.Sesyeux,queLisanepeutencorevoir,sontperdusdanslevaguedùnbitumestriédebandesjaunesoùlesavionsroulentaupas.Susanseretourne,ellemetsamaindevantsabouchecommepourretenirl`émotionquis’enéchappeaumurmured’un
«MonDieu>>;elleselève.Lisahésite,empruntelatravéedegauche,s’approched’unpasqu’ellesaitgarderfeutré.Ellessecontemplentfaceàface,lesyeuxrougis,sanssavoircequ’ilfaudrasedire.SusanvoitlegrossacquetraîneLisa.
Souslatable,lesienestidentique.AlorsSusansourit.
—Tuestellementjolie!
Immobileetsilencieuse,Lisaladévisageetsanslaquitterduregard,elleprendplace,lentementSusanfaitdemême.EllevoudraitcaresserlajouedesafillemaisLisareculebrusquement.
—Nemetouchepas!
—Lisa,siseulementtusavaiscombientum’asmanqué.
—Ettoi,sais-tuseulementquetamortahabillémaviedecauchemars?
—Ilfautquetumelaissest’expliquer.
—Qu’estcequipeutexpliquercequetum’asfait?Maistoitupeuxpeut-êtrem’expliquercequejet’avaisfaitpourquetum’oublies?
—Jenet’aijamaisoubliée,cen’estpasàcausedetoiLisa,c’estàcausedemoi,demonamourpourtoi.
—C’esttadéfinitiond’aimerdem'avoirabandonnée?
—Tun’aspasledroitdemejugersanssavoirLisa.
—Parcequetoi,tuavaisledroitdecemensonge-là?
—I]fautaumoinsquetum’écoutesLisa!
—Maistoi,tum’entendaisquandjet’appelaislanuitdansmescauchemars?
—Oui,jecrois.
—Alors,pourquoitun’espasvenuemechercher?
—Parcequ’ilétaitdéjàtroptard.
—Troptardpourquoi?Celaexiste«troptard»entreunemèreetsafille.
—Iln’yaquetoiLisa,quipeuxdéciderdecelamaintenant.
—Mamanestmorte!
—Arrêtededireça,jet’enprie.
—Pourtantc’estunephrasequim’amarquée.
c’estlapremièrequej’aiprononcéeenAmérique.
—Situpréfèresjevaistelaisser,maisquetuleveuillesounon,jet’aimeraitoujours...
—Jet’interdisdemedireçaaujourd’hui.
C’estbientropfacile.Alorsvas-y«maman»,dis-moiquejemetrompe,dis-moicomment.Etjetesupplied’êtreconvaincante.
—Nousavionsreçuunavisdetempêtetropicaleetlamontagneétaittropdangereusepourunepetitefilledetonâge.Tutesouviens,jet’avaisracontéquej’avaisfailliymouriraucoursd’unorage?Alorsjesuisdescenduedanslavalléeteconfieràl’équipeducampdeSula,pourtemettreàl’abridudanger.Jenepouvaispaslaisserlesgensduhameauseuls.
—Maismoitulepouvais!
—Maistun’étaispasseule!
Lisasemitàhurler.
—Si!Sanstoij’étaisbienplusqueseule,commedanslepiredescauchemars,àencreverparcequetoncœurvaexploserdanstapoitrine.
—Mapetitefille,jet‘aiprisedansmesbras,jet‘aiembrasséeetjesuisremontée.AumilieudelanuitRolandoestvenumeréveiller.Despluiesdiluvienness’abattaientsurnousetlesmaî-
sonscommençaientdéjààvaciller.TutesouviensdeRolandoAlvarez,lechefduvillage?
—Jemesuissouvenuedel’odeurdelaterre,dechaquetroncd’arbre,delacouleurdetouteslesportesdesmaisonsparcequelamoindrepar-celledecessouvenirsétaittoutcequimerestaitdetoi,tupeuxlecomprendrecela,çapeutt’aideràdevinerl’ampleurdecevidequetuaslaissé?
—Nousavonsconduitlesvillageoisjusqu’ausommet,sousunepluiebattante.Aucoursduvoyage,dansl’obscurité,Rolandoaglissélelongdelaparoi,jemesuisjetéeàterrepourleretenir,etjemesuiscassélacheville.I1s’estagrippeàmoi,maissonpoidsétaittropimportant.
—Moiaussij’étaistroplourdeàporterpourtoi?Situsavaiscommejet’enveux!
—Danslalumièred’unéclairjel’aivusourire,«Occupe-toid’euxdona,jecomptesurtoi»
ontétésesderniersmots.Ilalâchémamainpournepasm’entraîneravecluidansleravin.
—TonbelAlvareznet’avaîtpasdemandédet’occuperuntoutpetitpeudetaproprefilledanstoutecettesublimedévotion,pourqu’elleaussipuisseunpeucomptersurtoi?
LetondeSusanmontabrutalement.
—IlétaitcommemonpèreLisa,commeceluiquemaviem’aenlevé!
—C’esttoiquiosesmedireunechosepareille?Tunemanquespasd’air!C’estàmoiquetuasfaitpayerl’additiondetonenfance.
Maisqu’estcequejet’avaisfaitmaman?Apartt’aimer,dis-moibonsangcequejet’avaisfait'?
—Aupetitmatin,larouteavaitdisparuavecleflancdelamontagne.J’aisurvécuplusdedeuxsemainessansaucunecommunicationpossibleaveclemondeextérieur.Lesdébrisquelacouléedeboueavaitcharriésjusquedanslavalléenousavaienttouslaisséspourmortsauprèsdesautoritésquin’ontenvoyé
aucunsecours.Alorsjemesuisoccupéedetousceuxquiontpeuplétonenfance,j’aigérél’urgence,celledesblessés,desfemmesetdesenfantsauborddel’épuisementetqu’ilfallaitaideràsurvivre.
—Maisplusjamaisdetapetitefillequit’attendaitterroriséedanslavallée.
—Dèsquej’aipuredescendre,jesuispartieimmédiatementàtarecherche,ilm’afallucinqjoursdepluspourarriver.Quandj’aienfinatteintlecampement,tuétaisdéjàpartie.J’avaislaissédesinstructionsprécisesàlafemmedeThomas,quigéraitledispensairedelaCeiba.S’ilmàrrivaitquelquechose,ilsdevaientteconduireauprèsdePhilip.Enarrivant,j’aiapprisquetuétaisencoreàTegucigalpa,quetunepartiraisquelesoirpourMiami.
—Alors,pourquoitun’espasvenuemechercher?criaLisa,redoublantdeviolence.
—Maisjel’aifait!J’aiaussitôtsautédansuncar.Etpuisenchemin,j’aipenséauvoyagequetuallaisentreprendre,àsadestination,àladestinéetoutcourtLisa.Tut’envolaisversunemaisondonttupartiraislematinpourétudierdansunevraieécoleaveclapromessed’unvraifutur.Ledestinm’ademandédechoisirimmé-
diatementpourtoi,parcequesansquejel’aieprovoqué,tuétaisenroutepouruneautreenfance,dontlespaysagesneseraientplusceuxdelamort,delasolitudeetdelamisère.
—Lamisèrepourmoic’étaitquemamèren’étaitpluslàpourmeprendredanssesbrasquandj'avaisbesoind’elle;lasolitude,tun’aspasidéedecellequej’aivécuelespremièresannéespasséessanstoi;lamortc’étaitlapeurd’oubliertonodeur;dèsqu’ilpleuvaitjesortaisencachettepourramasserdelaterrehumideetlasentir,pourmesouvenirdesodeursde«là-
bas»,j’avaistellementpeurd’oubliercelledetapeau.
—Jet’ailaisséepartirpourunevienouvelleauseind’unevraiefamille,dansunevilleoùunecrised’appendicitenerisquaitpasdetetuerparcequel’hôpitalseraittroploin,oùtupourraisapprendredansdeslivres,t’habillerd’autrechosequedevêtementsrapiécéspourmieuxlesagran-diraufuretàmesurequetupoussais,oùilyauraitdesréponsesàtouteslesquestionsquetumeposais,oùtun’auraisplusjamaispeurdelapluiequandelletombelanuit,etmoiqu’unorage
t’emportepourtoujours.
—Maistuavaisoubliélaplusgrandepeurdetoutes,celled’êtresanstoi,j’avaisneufansmaman!Jemesuistantdefoismordulalangue.
—C’étaittachanceàtoi,monamour,paslamienne,etmonseulremordsétaitdelaisserderrièretoiunemèrequin’ajamaisvraimentpu,ouvraimentsuenêtreune.
—C’étaitdem’aimerdonttuavaissipeurmaman?
—Situsavaiscommecechoixaétédifficile.
—Pourtoioupourmoi?
SusanreculapourregarderLisadontlacolèresemuaitentristesse.Lapluiequiétaitentréedanssatêteruisselaitabondammentsursesjoues.
—Pournousdeuxjesuppose.TucomprendrasplustardLisa,maisentedécouvrantsurcetteprestigieuseestrade,sibelledanstarobedecérémonie,envoyantceuxquisontdésormaistafamilleassisaupremierrang,j’aicomprisquepourmoi,lapaixetlatristessepouvaientêtresœurs,aumoinsl’instantd’uneréponsequej’aienfintrouvée.
—PapaetMarysavaientquetuétaisenvie?
—Non,pasjusqu’àhier.Jen’auraispasdûvenir,jen’enavaisprobablementplusledroit,maisj`étaislà,commechaquearméepourt’apercevoirderrièrelesgrillesdetonécole,quelquesminutesseulement,sansquetunelesachesjamais,justepourtevoir.
—Moi,jen’aipaseuceprivilègedesavoir,pourquelquessecondesaumoins,quetuétaisenvie.Qu’enastufaitdecetteviemaman?
—JeneregrettepasLisa,ellen’apasétéfacile,maisjel’aivécueetjènsuisfière,latienneseradifférente.Jàicommismeserreurs,maisjelesassume.
LebarmanmexicainvintdéposerdevantSusanunecoupequicontenaitdeuxboulesdeglaceàlavanille,recouvertesdechocolatchaudsaupoudréd’amandeseffilées,letoutcopieusementarrosédecaramelliquide.
—Jel’avaiscommandéavantquetun'entres.
I1fautquetugoûtesça,ditSusan,c’estlemeilleurdessertdumonde!
—Jen’aipasfaim.
Danslehallduterminal,Philipn’enfinissaitplusdefairelescentpas.Rongéparl’inquiétude,ilressortaitparfoissurletrottoir,restanttoujoursdansl’axedesportesautomatiques.Trempéparlapluie,ilrevenaitalorsauprèsdugrandescalator,taquinantlespremièresmarchesd’uneinces-santeronded’impatience.
SusanetLisacommençaientàs’entendre.Ellescontinuèrentainsi,plongeantàcoupsdegriffesdanslepassé,dansl’intimitéd’unlongmomenthorsdutempsoùleschagrinsdeLisaetdeSusansefondaientdanslemêmeespoirinavouéquetoutneseraitpeut-êtrepastroptard.SusancommandaunenouvelleglacequeLisafinitpargoû-
ter.
—Tuvoulaisquejereparteavectoi?C’estpourcelaqu’ilsm’ontamenéeici?
—C’estàPhilipquej’avaisdonnérendez-vous!
—Etselontoi,qu’est-cequejedoisfaire?
—Commemoiàtonâge:tespropreschoix!
—Jet’aimanqué?
—Touslesjours.
—Luiaussiiltemanquait?
—Ca,c’estmonhistoire.
—Tuveuxsavoirsituluiasmanqué?
—ça,c’estsonhistoire.
SusandécrochalachaîneautourdesoncouetlaprésentaàLisa.
—C’estuncadeaupourtoi.
Lisacontemplalepetitmédaillon,etrefermadélicatementdessuslesdoigtsdesamère.
—C’esttoiquecettemédailleprotègedepuistoujours,moijevisici,j’aimafamillepourça.
—Prends-laquand-même,çameferaittantplaisir.
Dansunéland’unamourinfini,SusansepenchaversLisaetlapritdanssesbras.Aucreuxdùnedélicieuseétreinteellemurmuraàsonoreille:«Jesuistellementfièredetoi.»LevisagedeLisas’éclairad’unsourirefragile.
—Jàiunpetitami.Peut·êtrequel’annéeprochaineonsìnstalleraàManhattan,prèsdelafac.
—Lisa,quelsquesoientteschoix,jet’aimeraitoujours,àmafaçon,mêmesicen’étaitpascelled'unemaman.
LisaposasamainsurcelledeSusanet,dansunsouriredetendresseincontrôlable,finitparluidire:
—Tusaisquelestmonparadoxe?Jen'aipeut-êtrepasététafille,maistoituserastoujoursmamère.
Ellessepromirentd’essayeraumoinsd’échangerquelqueslettres.Peut-êtremêmequ’unbeaujour,siellevenaitàledésirer,Lisairaitlavoir.
Etpuiselleseleva,fitletourdelatableetpritsamèredanssesbras.Elleposasatêtesursonépauleethumaleparfumd’unsavonquiréveillaittantdesouvenirs.
—Ilfautquej’yaillemaintenant,jeparspourleCanada,ditLisa.Tuveuxredescendreavecmoi?
—Non,iln’apasvoulumonter,etjecroisquecèstbienainsi.
—Tuveuxquejeluidisequelquechose?
—Non,réponditSusan.
Elleselevaetsedirigeaverslasortie.QuandellearrivaprèsdelaporteSusanl’appela:
—Tuasoubliélamédaillesurlatable!
Lisaseretournaetluisourit:
—Non,jet’assure,jen’airienoublié,maman.
Etlaporteaugroshublotserefermaderrièreelle.
LetempsperdaitsesmarquesetPhilipsoncalme.Unsentimentdepaniqueétaitvenuàboutdesapatience,ils’engageasurl’escalierroulant.
Ilvitsafilleàl’endroitoùlesdeuxrampessecroisaient,luimontait,elledescendaitetluisouriait.
—C’estmoiquit’attendsenbasoutoiquim’attendsenhaut?demandaLisaàportéedevoix.
—Nebougeplus,jefaisletouretjeteretrouvetoutdesuite.
—Cen’estpasmoiquibouge,c’esttoi!
—Attends-moienbas,c’esttout!J’arrive!
Lerythmedesoncœurs’accéléra,ilbousculaquelquespassagerspoursefrayeruncheminalorsquelemouvementdel’escaliermécaniqueleséloignaitencorel’undel’autre.Àl’endroitoùlesmarchess’aplatissentpourdisparaîtresouslaglissière,ilrelevalatête.Surlepalierd’étage,ilsetrouvaitfaceàSusan.
—Jet’aifaitattendre?demanda-t-elle,unsourireémuaulèvre.
—Non.
—Tueslàdepuislongtemps?
—Jen’enaipluslamoindreidée.
—TuasvieilliPhilip.
—Cèstgracieux,jeteremercie.
—Non,jetetrouvetrèsbeau.
—Toiaussi.
—Jesais,moiaussij’aivieilli,c’étaitinévitable.
—Non,jevoulaisdirequetoiaussituétaistrèsbelle.
—C’estsurtoutLisaquiestmerveilleusementbelle.
—Oui,c’estvrai.
—C’estétrangedeseretrouverici,ditSusan.
Philipjetaunregardinquietendirectiondubar.
—Tuveuxque...
—Jenecroispasquecesoitunetrèsbonneidée.Etpuislatablerisqued’êtreprise,reprit-elleenesquissantunnouveausourire.
—Commentensommes-nousarrivéslà,Susan?
—Lisat’expliquerapeut-être,oupeut-êtrepas!JesuisdésoléePhilip.
—Nontunel’espas!
—Cèstvrai,tuasprobablementraison.Maissincèrementjenevoulaispasquetumevoieshier.
—Commelejourdemonmariage?
—Tuassuquej’étaisvenue?
—AlasecondemêmeoùtuesentréedansL’église,commej’aicomptéchaquepasquetufaisaisenarrière.
—Philip,iln’yajamaiseudemensongeentrenous.
-Jesais,justequelquesexcusesetquelquesprétextesquiseconfondaiententreeux.
—Ladernièrefoisquenousnoussommesvusici,cettechosesiimportantedontjet’avaisparlédansmalettre—elleinspiraprofondément—,cequej’étaisvenuetedirecejour-là,c’estquej’étaisenceintedeLisaet...
Lehaut-parleurquirésonnadanslehallrecou-vraitlalindesaphrase.
—Et?reprit-il.
Unehôtesseannonçaitletoutdernierappelpourl’embarquementduvoldeMiami.
—C’estmonavion,ditSusan,«LastCall»...
Tutesouviens?
Philipfermalesyeux.LamaindeSusaneffleurasajoue.
—TuasgardétonsourireàlaCharlieBrown.
Descendsvite,valarejoindre,tuenmeursd’envie,etmoijevaisleratersiturestesplantédevantmoi.
PhilippritSusandanssesbrasetdéposaunbaisersursajoue.
—PrendssoindetoiSusan.
—Net’inquiètepas,j’aidumétier!Allez!
Sauve-toi!
Ils’engageasurlapremièremarche.Ellel’appelaunedernièrefois.
—Philip?
Ilseretourna.
—Susan?
—Merci!
Sestraitssedétendirent.
—Cen’estpasmoiqu’ilfautremercier,c’estMary.
Etavantqu’ilnedisparaissedesonchampdevision,ellegonflaexagérémentsesjouespourluisoufflerunbaiseraucreuxdelamain,luilaissantpourdernièreimagecettemimiquedeclown.
Danslehalldel’aéroport,quelquesvoyageursétonnésregardaientunejeunefilleauxbrasgrandsouverts,quiattendaitunhommetrempé,aubasd’ungrandescaliermécanique,dontlescouleurss’estompaientdanslamémoirecommuned’unvieuxtobogganrouge.
Illaserratoutcontrelui.
—Tuestoutmouillé,ilpleuvaittantqueçadehors?dit-elle.
—Unouragan!Qu’est-cequetuveuxfaire?
—Finalement,monavionnepartquecesoir!
Ramène-moiàlamaison!
LisapritlamaindePhilipetl’entraînaverslaporte.
Duhautdelapasserelle,levisagedeSusans’embellitdetendresseenlesvoyanttousdeuxquitterlènceinteduterminal.
Surlecombinéfixéautableaudeborddelavoiture,Philipcomposalenumérodelamaison,Marydécrochaaussitôt.
—Elleestavecmoi,nousrentrons,jet’aime.
Le22octobre,SamprévintlenouveaudirecteurduNHCqu’unedépressionsuspecteseformaitenmerdesCaraibes.Quatrejoursplustard,lechiffre5s’inscrivitsursonécrandevantlestroisfameuseslettresS.
Lepluspuissantdesouragansdusiècle,largede280kilomètres,poussaitsesventsàplusde360km/hendirectiondel’Amériquecentrale.
Susanétaitrepartiedepuisquatremois.Thomasétaitentréaulycée,LisaetStephenvivaientleurspremièressemainesàl’université.ElleemménageraitbientôtdanslepetitstudiodeManhattan.PhilipetMaryparlaientparfoisdequitterMontclairpourrevenirs’installeràNewYork.
Mitchabordalescôteshonduriennesle30octobreàlatombéedujour.Danslanuit,lesdeuxtiersdupaysfurentdétruits,quatorzemillequatrecentspersonnestrouvèrentlamort...
Encettemêmenuit,àquelquesmilliersdekilomètresdelà,«del’autrecôtédumonde»
danslebard’unaéroport,unbarmanmexicainquifinissaitsonservicepassaitunderniercoupd’épongesurunetableaccoléeàlavitre.
Merci,
pourleurprésenceouleursconseils,àBemardBarrault,KamelBerkanc,AntoineCaro,GuillaumeGallienne,PaulineGuéna,Phi-lippeGuez,KatrinHodapp,LisaetEmily,DanièleetRaymondLevy,LorraineLevy,Rose-line,JennyLicos,ColettePerier,AlineSouliers,etàSusarmaLeaetAntoineAudouard,pourleurgénéreuseaidedocumentaire,àDanyJucaud,audétectiveLucasMillerduNYPD,àM.Hucetàtoutel’équipeduCentredesouragans(CDO).