4
Mestparadox
• Mest als grondstof heeft positieve waarde voor de afnemers
• Mest als afval en overvloedig aanwezig, zal nooit een positieve marktwaarde krijgen; • het minimaliseren van de kosten voor verwijdering
domineert het denken van de boer• het maximaal benutten van de gate fee domineert het
denken van de verwerker (en niet het maximaal benutten van de opbrengst van de producten uit mest)
• Regelgeving belemmert waardevolle toepassingen
5
Mestmarkt: huidige situatie
• 71 mln ton mest/jr, waarvan 18 mln ton afgevoerd• Verwijderingskosten ca € 300 miljoen per jaar• Groeiend overschot niet plaatsbare mest • Initiatieven om overschot te beheersen
• BMC Moerdijk: kippenmestverbranding• Export gehygieniseerde mest/digestaat• Pilots mineralenconcentraat• Vermindering fosfaat in voer
• Doorlopende discussie in parlement over beheersing mestoverschot
6
Bestaande mestmarkt
• Vele kleine spelers met sterk uiteenlopende belangen
• Geen partijen met marktmacht• Groot free riders probleem • Geen sturing op output/kwaliteit• Veel deeloplossingen die niet leiden tot
een totaaloplossing• Fraude loont
7
Mest als cascade van grondstoffen
•Biogas
•Groen gas
•Elektriciteit
•Warmte
•CO2
•Struviet
•Mineralenconcentraat
•Organische mestkorrels
• etc
• Biochar
• Water
• Vezels
• Eiwit (SCP)
• PHA (bioplastics)
• Cyanophycine
• Fumaarzuur
• Ureum
• etc
9
Mestverwerking mestverwaarding
• Markten stimuleren• Schaarste creeren, belemmeringen wegnemen
• Inspelen op wensen afnemers• Volume, kwaliteit, leveringszekerheid
• Cascade van grondstoffen• Energie, N,P,K, specialties
10
Waarde
door schaarste
Fonds-vorming
Verwerktegrondstof uit mest
Groen GasElectriciteit
CO2
MineralenBiochar
Water
MaterialenEiwitten
ChemieEnergie
LandbouwParticulier
Landbouw
PapierBouw
Voeding
GebruikersAfnemers
InterventieOverheid
ProductieCapaciteit +Know how
Wie investeert en neemt risico?
Verhandelde mest:18 mio tonCa. € 300 mio
Bestaande mestmarkt
Plaatsing eigen grond:53 mio ton
Cash driven
11
Opschaling en professionalisering
• Bundeling nodig van het sterk versnipperde aanbod
• Mestraffinage is geen agrarische activiteit op boerderijniveau, maar een industriële activiteit• Aard van het proces• Volume van de stromen• Eisen aan kwaliteit• Risicobeheersing
• Afnemers gaan niet investeren in mestraffinage
12
Interventies (1)
1. Aanscherpen en handhaven normen
2. Verplicht aanmelden en verwerken mestoverschot
3. Stimulering duurzame energie en recycling mineralen
4. Ontkoppelpunt dierlijke mest – mineralen
5. Mestverwijderingsbijdrage ketenpartijen en eindgebruikers
13
Interventies (2)
6. Bevorder kwaliteit aangeleverde mest
7. Duidelijke regelgeving lozing afvalwater
8. Overheidssteun voor efficiënte cascades en integrale oplossingen
9. Slimme groei markten en procesindustrie
10. Branche-instituut voor innovatie en kennisontwikkeling