Mededelingen Heemkring Haaltert 69 jaargang - Nr 1
Van de Redaktie
Heel wat leden hernieuwden reeds hun lidmaatschap, waarvoor
hartelijk dank.
Toch zijn er nog een aantal die het, wellicht door een kleine
vergetelheid, nog niet deden.
Doe het vandaag nog !
Stort het bedrag van 200,-fr. (gewone leden) of minimum
300,-frank (steunende leden) op rekeningnummer 439-5083061-63
van HEEMKRING Haaltert.
Zo mis je de volgende nummers van ons tijdschrift niet, met
o.m. een speciaal nummer over de St. Gorikskerk.
*** Zondag 1 1 mei - Vlasmis Tentoonstelling kerkschat van de St. Gorikskerk.
Een organisatie van Davidsfonds - Kerkfabriek en Heemkring.
Denderhoutem 1807 Langdurig dispuut om de plaats van grafmaker
In ons boek llDenderhoutem, de St.-Amandusparochie, vroeger
en nult staat heel kort het geval Kieckens-Van de Weghe vermeld.
Wij gaan nu uitvoerig op deze zaak in, aan de hand van de
correspondentie van pastoor Fransman die destijds de afgezette
Fieckens terzijde stond.
Ten tijde van de Franse heerschappij in onze gewesten - einde XVIIIO en begin XIXO eeuw - had Denderhoutem een grafmaker in dienst met name PETER KIECKENS. Hij vervulde zijn taak in
zijn buurt, toen "de Plaetsetl geheten, wa.nt het kerkhof bevond
zich dan helemaal rondom de kerk. Het moet zijn dat er met
onze man iets misgelopen was, want vanaf 1 januari 1807 werd
Kieckens door de toenmalige burgemeester ( = meier), Petrus-
Joannes Buyl, uit zijn ambt ontzet en voorlopig vervangen door
JUDOCUS (VAN ? ) DE WEGHE.
De meier deelde zijn beslissing op 2 januari 1807 per brief
mede aan de pastoor. Deze mededeling luidde als volgt :
II Denderhoutem, 2 january 1807
7 I Den Meier der commune van Denderhautem
I I Aen den heere pastor van de selve commune. 11 Mijn heer
l1 Den Grafmaecker deser Commune in sijne bedieninge ge-
n suspendeert synde door die het behoord, wordt provi-
l1 soirelyck geremplaceert door judocus van de weghe. 11 t t uwer informatie
11 Mijn heer groete U1
II (w.get.) p: j: buyl
re m
Die pastoor, toevallig heette hij FRAFJSMAN, kon die afzetting
niet, zo maar dulden en vroeg uitleg aan genoemde magistraat
Buyl.
De brief van de pastoor, in verstandhouding met zijn kerk-
meesters, bevatte kort samengevat het vclgende : (1)
1. grote verwondering om de afstelling van de grafmaker,
ambtenaar door de kerkmeesters "... Wettighlyck aengestelt". 2. er wordt in het schrijven van de meier met geen woord ge-
rept over de reden waarom Kieckens ontslagen werd!
3. de meier wordt ten spoedigste verzocht ; ll... t'expli-
queren ende te declareren DOOR WELKE AUTHORITYT ende
voor welkdaenige oorsaecke die suspensie is uytgesproeckenft.
Dit schrijven aan de magistraat werd besloten met de hand-
tekeningen van Fr. C. Fransman, I1pastor ende jen kerkmeester;
jacobus de pelsmaecker, kerckmeester,
joannes-amandus van malder, kerckmeester,
pieter-joannes D'hondt, kerckmeester.
Op 5 januari volgt een kort antwoord van Buyl aan de pastoor
waarin de mededeling staat dat heel de zaak naar Gent wordt
gezonden, naar de prefect van het Scheldedepartement. (2)
Vermits de burgemeester zich van de zaak ontmaakt en door-
schuift naar zijn "... superieure autorityten ..." doet de pastoor dat ook : hij geeft aan de bisschop, Mgr. de Broglie,
de hele affaire in een lange (latijnse) brief te kennen, en
vraagt de volle steun van Mgr. om Petrus Kieckens terug in
zijn ambt te helpen herstellen.
Om welke reden had Buyl grafmaker Kieckens dan eigenlijk ge-
schorst ? We krijgen het antwoord op deze vraag van pastoor
Fransman in zijn schrijven aan de Gentse bisschop.
------------ (l) Het archief van het bisdom te Gent bewaart de nota's
hieromtrent van pastoor Fransman. Deze nam zorgvuldig
kopie van de ganse briefwisseling.
(2) Zoals bekend hadden de Fransen ons land ingedeeld in
negen departementen; deze kwamen nagenoeg overeen met
onze provinciën, behalve de benaming. Oost-Vlaanderen
heette toen : Département de l.'Escautn.
Kieckens had een graf buiten de lijnen gedolven, nl. onder
het Calvariekruis dat aan de achterzijde van het koor aan
de muur was gehecht. Bij het Kruis stonden ook Maria en
Joannes, de Evangelist. ( 3 )
Het was - steeds volgens de pastoor - een aloud gebruik dat voorname ingezetenen, mits aanvraag bij de pastoor een be-
taling van een speciale retributie van 6 florijnen aan de
kerk, een graf kregen op die speciale plaats. De kleine
Judoca De Cock overlijdt in augustus 1806. Op haar sterfbed
had ze aan haar vader gevraagd haar laatste rustplaats te
krijgen onder het Calvariekruis. Vader De Cock, bekend met
de plaatselijke toestand, begeeft zich bij de grafmaker om
het verzoek van zijn dochter over te maken en in te doen
willigen. Maar grafmaker Kieckens wenst zekerheid en verwijst
De Cock naar de pastorie ... Hier krijgt vader De Cock van pastoor Fransman genoegdoening en mag zijn dochter daar aan de
aarde toevertrouwen. Pastoor Fransman was zich van geen
kwaad bewust, vermits dit steeds zonder voorafgaandelijke
kennisgeving aan de burgemeester was geschied ... Enige maanden later komt dan de reactie van burgemeester Buyl:
Petrus Kieckens wordt stante pede afgesteld en vervangen
door Judocus Van de Weghe. De reden wordt blootgelegd :
Kieckens had een graf gedolven buiten de gewone rijen !
In zijn schrijven aan de bisschop legt pastoor Fransman
ook de precaire finantiële situatie van Kieckens bloot :
drie kinderen met daarbij de inwonende ouders van zijn
vrouw. Bovendien is Kieckens een arm, maar braaf man !
Er komt blijkbaar niet veel schot in de kwestie want op 10
maart 1807 bericht de pastoor aan de bisschop dat hij een
schrijven heeft gestuurd aan de Heer Prefect te Gent om ten
gunste van de grafmaker tussen te komen.
( 3 ) Bij onze studie over de "St. Amandusparochien hebben we
alleen in dit dossier melding gevonden van deze Calvarie.
Verdween die voorgoed met de werken aan de kerk in 1834
of 1898 ? In gemelde parochiegeschiedenis werd het jaar
van afzetting van Kieckens verkeerdelijk als 1804 gedrukt,
dit gebeurde in 1807.
De p a s t o o r h e e f t o o k d e s t e u n g e k r e g e n v a n d e v r e d e r e c h t e r
t e N i n o v e , M r . B l o n d e l . . D e z e h a d g o e d e h o o p g e g e v e n o p e e n
g o e d e a f l o o p .
Meer v o n d e n w e n i e t i n h e t d o s s i e r F r a n s m a n o v e r d e z a a k
K i e c k e n s . T o c h w e n s e n w e e e n p a a r f e i t e n a a n t e h a l e n d i e
o n s l a t e n v e r m o e d e n h o e d e z a a k m i s s c h i e n a f l i e p .
1 . Het o v e r l i j d e n s r e g i s t e r v a n D e n d e r h o u t e m v e r m e l d t
o p 7 m a a r t 1 8 4 0 d e o v e r l e d e n e JUDOCUS d e WEGHE, oud 7 6 j a a r ,
g e b o r e n t e N i n o v e ( o m s t r e e k s 1 7 6 4 ) ; w e r k m a n , w o o n a c h t i g i n d e
g e m e e n t e ( = D e n d e r h o u t e m ) ; z o o n v a n M i c h i e l d e Weghe.
Dat a l s b e r o e p u w e r k m a n l l a a n g e g e v e n i s z a l gewoon z i j n o m d a t
J u d o c u s o p d a t o g e n b l i k g e e n g r a f m a k e r m e e r was, w e l z i j n
z o o n . De twee a a n g e v e r s v a n d i t o v e r l i j d e n w a r e n t r o u w e n s :
J a c o b u s d e Weghe , 4 6 j a a r , z o o n v a n o v e r l e d e n e , g r a f m a k e r ,
e n d e g e b u u r F r a n s d e C l e r c q .
E n i g e j a r e n n a d i e n , o p 14 j a n u a r i 1 8 4 8 , o v e r l i j d t JACOBUS d e
WEGHE, " g r a e f m a e c k e r v a n b e r o e p f 1 , 53 j . i n z i j n w o n i n g o p d e
7 1 P l a e t s e 1 1 . H i j was d e man v a n J o a n n a - C a t h a r i n a Van R o s s e n e n
d e z o o n v a n JUDOCUS d e WEGHE e n A n n e - M a r i e Van d e r L i n d e n .
T i e n m a a n d e n l a t e r o v e r l i j d t t e D e n d e r h o u t e m ROSALIA d e WEGHE,
( o p 2 7 o k t o b e r 1 8 4 8 ) . Z i j was u h u y s v r o u w l l v a n P e t r u s N o y n a e r t ,
" g r a e f m a e c k e r t l , e n d o c h t e r v a n J a c o b u s d e Weghe.
Nu i s h e t g o e d g e w e t e n d a t z u l k e a m b t e n v a a k v a n v a d e r o p
z o o n ( e n h i e r z e l f s o p d e s c h o o n z o o n ! ) o v e r g i n g e n . We menen
d a n o o k t e mogen s t e l l e n d a t D e n d e r h o u t e m s i n d s j a n u a r i 1 8 0 7
a l s g r a f m a k e r h e e f t g e h a d : J u d o c u s ( V a n ) d e Weghe , n a hem
z i j n z o o n J a c o b u s ; d e z e t o t a a n z i j n d o o d . D a a r n a d e s c h o o n -
z o o n v a n J a c o b u s d e Weghe : P e t r u s N o y n a e r t .
We v o n d e n d e o v e r l i j d e n s a k t e v a n K i e c k e n s n i e t t e r u g .
E e n 2 e f e i t i s d a t h e t h o e g e n a a m d n i e t u i t t e s l u i t e n
i s d a t P a s t o o r F r a n s m a n , g e e n g e n o e g d o e n i n g k r i j g e n d e i n d e
z a a k K i e c k e n s , o f w e l z i j n o v e r p l a a t s i n g a a n g e v r a a g d h a d , o f w e l
d a t d e b i s s c h o p z e l f hem v e r p l a a t s t e . Hoe d a n o o k : w e z i e n
d e z e p a s t o o r d e p a r o c h i e v e r l a t e n v o o r d e 0 . L . V r o u w p a r o c h i e
t e D e n d e r m o n d e i n h e t v o o r j a a r v a n 1 8 0 8 , d u s k o r t n a d e f e i t e n .
De m o e i l i j k h e d e n o m t r e n t d e g r a f m a k e r w a r e n v o o r F r a n s m a n
i n e e n s v a n d e b a a n . K i e c k e n s h e e f t o . i . z i j n p l a a t s a a n d e ge-
m e e n t e n o o i t t e r u g g e k r e g e n ...
Wat met de dualiteit Terjoden - Terheiën CTrejenl
De lange zoektocht naar de oorsprong van de wijknaam
"Terjoden" hebben we beëindigd, maar nu blijkt dat vooral
lezers die slechts het laatste jaar met dit tijdschrift
vertrouwd zijn en dus onwetend betreffende datgene wat daar-
aan voorafging, toch enigszins in verwarring zijn gebracht,
zich afvragend; hoe zit het dan met Trèjen van ter heiden
of terheiën ? We herhalen : die uitleg blijft nog steeds
gelden. Anderzijds heeft de enigszins kritische lezer, die
van meet af aan de zoektocht op de voet volgde, zich hoogst-
waarschijnlijk toch reeds de vraag gesteld : hoe ontstond dan
die dualiteit ? Hoe komt het dat ltTerjoden" als officieel er-
kende en gebruikte naam gehanteerd wordt (ook in de volksmond
ter plaatse en in al de omringende gemeenten, "Trèjenfl), ter-
wijl de twee benamingen noch fonetisch noch in verklaring iets
met elkaar gemeen hebben ?
Het is ons opgevallen dat de door E.H. J. De Brouwer aangehaal-
de toponiemen met betrekking op heide, toegevoegd aan een vel-d, ----- dreef, of kerkhofkapel te Haaltert, toch uitsluitend voorkomen
in de nabijheid van het hof Ter Heiden, gestaan en gelegen
op het grondgebied van Haaltert, zij het vlak bij de grens met
Erembodegem. Dit is nog altijd een heel eind verwijderd van de
oude woonkern, Terjoden -Dries, terwi-j1 met het zo hardnekkig
gebruikte llTrèjenfv toch in hoofdzaak de Erembodegemse wijk be-
doeld wordt. We zochten naar een mogelijke verklaring.
De oude woonkern Dries breidde zich verder uit langsheen de
Driesstraat - nu Langdries -, de Binnenstraat (eertijds Loozen- weg en slechts een lfstretjenvf) en de Charlotteweg (eertijds
Moes- of Mozestraatje, ook een "stretjen") tot aan en langs-
heen de Ninovestraat, toen grens tussen Haaltert en Erembode-
gem. De Haaltertkant van de Ninovestraat heette toen nog Zwa.rt-
haar en ook daar gebeurde hetzelfde.
Waar eindigt en waar begint juist een wijk of gehucht ?
Dit is soms moeilijk te bepalen. Hoe dan ook, het was pot
één nat ; ze buurtten bij elkaar, dronken pint en borrel
met elkaar, vierden, twistten en kermisten met elkaar; ze
deelden elkaars vreugden en elkaars rouw, kortom het was
éénzelfde echte levensgemeenschap en de dorpsgrens bestond
slechts officieel. Aan de Erembodegemkant van de Ninove-
straat breidde die leefgemeenschap zich steeds verder uit
in de richting van het huidige centrum met kerk en school.
Na de aanleg van de spoorlijn Brussel-Kortrijk, gebeurde
net hetzelfde in een nu versneld tempo langsheen de steenweg
Aalst-Geraardsbergen. Richting Haaltert ging de uitbreiding
ongeveer tot aan het Rustoord St.- Elisabeth, gekend als
"De Made" - en zou daar gedurende verschillende jaren tot stilstand komen. Sprak men van die leefgemeenschap of het
nu het Haaltertgedeelte of het. Erembodegemgedeelte betrof,
men sprak van llTrèjenll. Men kwam van Trèjen, ging naar Trèjen
was van Trèjen. Het heette zowel llop Trèjen on de stousje
als 't Holjtert on de stousjel1. Administratief was en bleef
het Erembodegemgedeelte : Terjoden.
Gezien de gekende herkomst van de heide-toponiemen leek het
er eerder op dat l1~rèjenl1 wel eens van meer Haaltertse oor-
sprong kon zijn. Gezien het om eenzelfde leefgemeenschap ging,
gebruikt zowel voor die van Erembodegem als voor die van.
Haaltert. Wanneer omgekeerd hetzelfde gebeurde met de van
Erembodegemse oorsprong "Terjodenll, dan waren de beide be-
namingen als twee drijvende ijsscholen over elkaar geschoven,
één geworden, samen vergrijsd in de tijd en daardoor nog moei-
lijk van elkaar te onderscheiden.
Gedurende lange tijd scheen ons dit een aanvaardbare hypothese
doch op de lange duur toch ook niet bevredigend. Zowel het
Zwarthaar van toen als Terjoden-Dries, lijken ons toch te ver
verwijderd van het Eiland en voormalig hof Ter Heiden, om de
toponiem ~ r è j e n te verklaren die in hoofdzaak bedoeld blijft
om de vroegere Erembodegemse wijk aan te duiden die zich uit-
strekt tot aan de steenweg Aalst-Ninove en daar aanleunt bij
Aalst en Welle. Zoeken dus of we nog ergens anders aanwijzende
toponiemen konden vinden.
I n d e r e n t e b o e k e n v a n d e H . G e e s t v a n A a l s t , 1351 e n 1 3 8 0
h a d d e n we t e r l o o p s r e e d s g e n o t e e r d I f l a n t d a t men h e d e d e
h e i d e u - " e e n s t i c k e l a n d s o p d e h e i d e n , maar e e n a a n w i j -
z i n g waar d i e i n Erembodegem g e l e g e n w a r e n o n t b r a k . We
m a a k t e n d a n o o k d a n k b a a r g e b r u i k v a n h e t n o g n i e t z o l a n g
v e r s c h e n e n C u r e n - b o c c k v a n H e e r e n b o d e g e m , g e t r o c k e n e n d e
v e r n i e u w t u y t e e n e n o u d e n p a r c k e m y n e n ( p e r k a m e n t e n ) g e l y -
c k e n b o u c k , g e s c h r e v e n i n ' t j a e r o n s H e e r e n 1 5 9 0 , t e n
v e r s o u c k e v a n H e e r J a c o b v a n d* S m i s s e n , p a s t o r v a n H e e r e n -
bodegem g e w e e s t z y n d e , v a n i n ' t j a e r 1 5 5 6 , w e l c k e n b e k e n t
d e n s e l v e n g e s c h r e v e n t e s y n g e w e e s t by d e r h a n d t v a n h e e r
D a n i e l v a n d e r s t o c k t e n j a e r e 1 5 1 4 e n d e v o o r d e l e n u y t
h e e r j a n s t h a s e n b o u c k t e n j a e r e 1 5 1 3 g e w e s e n s u c c e s s i v e
p a s t o r s a l h i e r v a n h e e r e n b o d e g e m . . . l f ( 1 )
- We v i n d e n e e r s t " h e t s t u c k l a n d t i n t h y e b r o u c k o n d e r bou-
c h o u t b e r g h ... d e p a r t y e n l a n d e n o m l i g g e n d e v a n A f f l i g e m ..." G e z i e n d e l i g g i n g komt d i t n i e t i n a a n m e r k i n g ( B l z . 3 4 n r . 1 ) .
V e r d e r o p B l z . 5 4 - n r . 1 1
- I t e m n o c h e e n v e l d e k e n genaemd h e t e d e k e n s u y t o o s t d e n h e r -
wegh v a n g e e r a e r t s b e r g e n , n o o r d w e s t d e w a e t e r l e e v a n d e v e n n e n
( z i e k a a r t T e r j o d e n - F - 3 , t i j d s c h r i f t n r . 2 - j a a r g a n g 5 - 1 9 8 5 ) . Ede z o u d u i d e n o p a a n v a n k e l i j k o n b e b o u w d e g r o n d m e t
s t r u i k g e w a s e n h e i d e b e g r o e i d , l a t e r a f g e b r a n d om d e g r o n d e n
i n k u l t u u r t e b r e n g e n .
I t e m n o c h d e v e l d e k e n s g e n a e m t ' t c o r a e l v e l d e k e n ( n u K r e a l e -
v e l d ) e n ' t h o f t e r H e i j d e n v e l d e k e n . . . l 1 ( B l z . 6 0 n r . 5 ) .
We b e l - a n d e n t e r u g b i j h e t h o f t e r H e i d e n , h e t u i t g a n g s p u n t .
H e t b l i j f t s c h a a r s , we k u n n e n h e t m o e i l i j k a a n n e m e n . H e t g e k k e
i s d a t we n u n i e t l a n g e r e e n v r a a g t e k e n p l a a t s e n a c h t e r " T e r -
j o d e n f t maar o p n i e u w a c h t e r f f T r è j e n f f . En p l o t s , v a n waar komt
h e t , s c h i j n t e r l i c h t i n d e d u i s t e r n i s : D e n d e r h o u t e m , d e t u r f -
b o e r e n , h e i d e , V e n n e , W a t e r v e n n e , P r o v e n n e , d a a r m o e t h e t v e r -
k l a r e n d v e r b a n d i n s c h u i l e n ! ! !
B i j h e t v o o r m a l i g e h o f T e r H e i d e n v l o e i t d e B o n t e - o f Molen -
b e e k d o o r e e n smal d a l , a l s d o o r e e n g r o e v e , s l e c h t s e n k e l e
m e t e r s b r e e d a a n b e i d e z i j d e n . E r i s h i e r g e e n l a n g z a m e n a t u u r -
l i j k e h e l l i n g v a n w e i d e - e n a k k e r l a n d n a a r d e b e e k t o e ; d i t
i s a f g e g r a v e n , d e be rmen s t a a n e r a l s s t i l l e g e t u i g e n b i j .
Aan d e D e n d e r h o u t e m k a n t i s h e t g r o t e n i v e a u v e r s c h i l t u s s e n
d e s t r a a t e n d e d a a r l a n g s gebouwde w o n i n g e n o p d e berm
z e e r o p v a l l e n d . H i e r z i j n t u r f s t e k e r s a a n h e t werk g e w e e s t .
V66r d i e t i j d g r o e i d e b o v e n op d i e t u r f h e i d e , d e t o p o n i e m e n
v e r w i j z e n e r n a a r .
De V e n n e , d i t d u i d t o p v e e n . Veen i s e e n s p o n s a c h t i g e met
w a t e r v e r z a d i g d e g r o n d , b e s t a a n d e u i t e e n o p e e n h o g i n g v a n o r -
g a n i s c h m a t e r i a a l , v a n a f g e s t o r v e n e e n n o g o n v o l l e d i g e g e m i n e -
r a l i s e e r d e , d u i d e l i j k e r k e n b a r e r e s t e n v a n v r o e g e r e v e g e t a t i e .
Het i s h e t v o o r s t a d i u m v a n t u r f e n werd d e s t i j d s e v e n a l s t u r f
i n p l a g g e n a f g e s t o k e n om a l s b r a n d s t o f t e w o r d e n g e b r u i k t .
Op p l a a t s e n w a a r e r e e n d i k k e r e l a a g a a n w e z i g was o n t s t o n d e n
d a a r n a V e e n p o e l e n . Wie z i c h d e Venne w e e t t e h e r i n n e r e n z o a l s
z e e r u i t z a g v 6 6 r d e a a n l e g v a n d e a u t o s t r a d e e n d e gebouwen
v a n d e R e g i e d e r Wegen, w e e t n o g h o e d i e p d e m e e r s e n d a a r
g e l e g e n w a r e n , d e s t i j d s h e r f s t e n w i n t e r v o o r ee.n d e e l o n d e r
w a t e r o f i j s . V66r h e t a f s t e k e n v a n d e v e e n l a a g , moe t ook d a a r
h e i d e t o t d e a a n w e z i g e v e g e t a t i e h e b b e n b e h o o r d . De v e r k l a r i n g
v o o r d e t o p o n i e m -. E d e k e n , s l u i t d a a r b i j a a n . Ook nu nog v i n d t
men h e i d e o p d e v e e n g r o n d e n i n g e b i e d e n w a a r d i e voorkomen .
De P r o v e n n e ( v e r s t a v 6 6 r - v e n n e , i b i d e m , b l z . 57 - n r . 1 2 ) g e l e -
g e n a a n d e s t e e n w e g A a l s t - G e r a a r d s b e r g e n t u s s e n d e D r e e f s t r a a t
e n d e B e e k s t r a a t , m o e t d u i d e l i j k d e o v e r g a n g g e w e e s t z i j n n a a r
h e t u i t g e s p r o k e n v e e n g e b i e d met d a n o o k , m a a r d a n i n m i n d e r e
m a t e , r e e d s d e z e l f d e k e n m e r k e n d e v e g e t a t i e .
De W a t e r v e n n e , m i n d e r g e k e n d , i n h e t o o s t e l i j k e g e d e e l t e v a n
d e w i j k ( k a a r t , D e n E - 4 ) . Voor d e z e g e l d t d e z e l f d e u i t l e g
a l s VGor d e v o o r g a a n d e twee.
Zo g e z i e n w o r d t h e t p l o t s h e e l w 2 t a a n n e m e l i j k e r : h e i d e r e l i k -
t e n i n l a n g v e r v l o g e n t i j d e n , z o w e l i n h e t w e s t e l i j k e , n o o r d -
w e s t e l i j k e a l s i n h e t o o s t e i i j ~ e e n z u i d w e s t e l i j k e g e d e e l t e
v a n d e w i j k . T e r h e i ë n m o e t v o o r Erembodegem t o e n g e w e e s t z i j n
w a t b v . A s s e - T e r - H e i d e v c o r A s s e i s , Erembodegem-Terhe iën
v 6 6 r d a t h e t o o i t Erembodegem-Ter joden w e r d .
Aldus natuurhistorisch te verklaren is dit dank aan de over-
levering eeuwenlang bewaard gebleven, levendig alsof het pas
gisteren betrof. Vergelijken we de oudste schrijfwijze
ter heyen - waar de Y en de J eenzelfde funktie hadden - dan is het schijnbare dialect zelfs geschrevenoorspronkelijk.
Fonetisch verdwijnt alleen de E tussen de T en de R.
Het agrarische landschap werd door de eeuwen heen langzaam
maar grondig gewijzigd. Geen mens kon zich na verloop van
tijd nog voorstellen hoe het hier eertijds geweest was. Geen
mens was er zich dan ook nog van bewust waar de naam ffTrèjenff
vandaan kwam. Er was een Jozef De Brouwer nodig om ons dat
te vertellen. In die aangewezen richting hebben we gepoogd nog
meer materiaal te vinden.
Hoe dan ook, in de loop van tijd en historie vestigden zich
hier mensen, een beetje anders van voorkomen, met leefgewoon-
ten wellicht niet helemaal konform aan deze van de plaatselijke
bevolking. Het stigma dat kleefde aan hun ras- en familienaam
werkte zo sterk door, dat het niet alleen de naam werd voor
de kleine plaats waar ze woonden, maar weldra ook voor het
omliggende. De oude wijknaam - wellicht nooit zozeer gebonden aan een nauw omschreven wijk van één enkel dorp, maar eerder
aan een landschapstype - werd erdoor verdrongen. In officiële stukken verdween dan ook dit spoor, Voor Erembodegem werd het
"Ter jodenff.
Opnieuw gingen eeuwen voorbij, opnieuw vergat men waar ook die
uitzonderlijke opvallende naam zijn oorsprong had gevonden,
behalve hier en daar in de overlevering. Voor wie naar bewij-
zen zocht volstond dit niet. In bevoegde kringen wist men dat
de familienaam vanaf de 13e eeuw voorkwam, de ene wist niet
dat dit toen ook hier reeds het geval was, de andere was niet
vertrouwd met de welbepaalde plaats.
Er ontbraken altijd ergens schakels, de leemte werd opgevuld
met eigen hypothesen, zekerheid ontbrak. De eenvoudige volks-
mens die weinig of niets van geschiedenis afwist en met zijn
ongecompliceerde, schijnbaar naieve logika oordeelde, "Ter-
joden, dat moet toch een plaats zijn waar ooit eens Joden
hebben gewoond", die sloeg de spreekwoordelijke spijker op
de kop. Ook wij hebben sceptisch opgekeken toen we één enkele
maal vernamen "Het waren er twee". Doch eens te meer bleek
daar een grond van waarheid in te schuilen, Willem van der
Jode met zijn gezin die bleef, Jelus, Sust van der Joede
waarvan we niet weten of hij bleef, dat waren er twee. De twij-
fel betreffende die laatste verdwijnt misschien indien iemand
ons kan vertellen wie de moeder was van Simon De Mirabello en
met wie ze gehuwd was. Gezien Simon een bastaardzoon was van
Jan De Mirabello moet het iemand anders geweest zijn. Het zou
ons ten zeerste plezieren daar achter te komen. U merkt het,
wanneer een hond eenmaal een been vindt om aan te knagen kan
hij dit moeilijk loslaten.
We begrijpen nu hoe de wijk aan twee verschillende namen kwam :
de oudste en meest schilderachtige, gebonden aan een agrarisch
verleden, de andere aan een historisch verleden; ook geschie-
denis heeft recht. Hopelijk blijven beide in de toekomst ge-
konserveerd op dezelfde wijze als tot op heden. Het zou jammer
zijn dat niet de twee behouden zouden blijven, ze dekken elk
een andere lading, wekken een andere gevoelsgeladenheid, be-
reiken ons op een andere golflengte.
We beëindigen deze zoektocht opgelucht, met een gevoel van
voldoening. Het was niet tevergeefs.
Mevr. De Waegeneer-Temmerman
( 1 ) Het curen-bouck, soms ook memorieboek genoemd, werd door
de elkaar opvolgende pastoors van eenzelfde parochie bij-
gehouden. Ze schreven daarin op : al wat ze voor hun paro-
chie van belang vonden, o.a. de inkomsten waarop ze uit
hoofde van hun geestelijk ambt recht hadden, inkomsten, uit-
gaven, bezittingen, herstellingen van en aan kerk en pas-
torie, betwistingen en beslissingen dienaangaande vanwege
bisschop en hogere beslissingsraden, enz.
Twee vergeten honderdjarigen van Kerksken
V e l e n z u l l e n z i c h n o g d e v i e r i n g v a n d e h o n d e r d j a r i g e D e l p h i n e
De S c h r i j v e r ( P i n t j e s D e l l e k e n ) i n 1947 h e r i n n e r e n e n w e l l i c h t
h e b b e n z e ook n o g i e t s g e h o o r d o v e r d e e e u w e l i n g I ? P r i l f '
(Domien Meganck) d i e i n 1 9 1 3 werd g e h u l d i g d .
Maar i n 1887 was d e p a r o c h i e o a k i n f e e s t e n w e l v o o r J o a n n a
S c h o u p p e , d i e i n d a t j a a r d e k a a p v a n d e h o n d e r d had o m z e i l d .
E n k e l e j a r e n g e l e d e n werd o n s m e e g e d e e l d d a t e r i n d e f a m i l i e
D U Y M e e n h o n d e r d j a r i g e z o u g e w e e s t z i j n w a a r v a n d e f o t o n o g
bewaard werd d o o r M a u r i c e Duym ( z o o n P r o s p e r ) a a n d e D r i e h o e k -
s t r a a t .
Een v l u c h t i g o n d e r z o e k - t e v e e l t o e g e s p i t s t o p d e f a m i l i e n a a m
Duym - ( o n w e t e n d v a n d e naam v a n d e e e u w e l i n g e ) l e v e r d e n i e t s
o p . Ons m e d e b e s t u u r s l i d E d g a r d H u y l e b r o e k u i t D e n d e r h o u t e m
b r a c h t e c h t e r d e o p l o s s s i n g m e t h e t d o o d s p r e n t j e v a n J o a n n a
S c h o u p p e , e c h t g e n o t e v a n J a n B a p t i s t De S a d e l e e r , g e b o r e n t e
K e r k s k e n o p 11 a u g u s t u s 1787 e n e r o v e r l e d e n o p 29 november
1887 . M e t e e n werd h e t d u i d e l i j k d a t d e z e v rouw t o t d e v o o r o u -
d e r s v a n d e h u i d i g e f a m i l i e Duym b e h o o r d e e n n a a r d e naam v a n
h a a r man, ook I f T i s t j e S a o l e e r s V f o f gewoon " T i s t j e s ? ? w o r d t g e -
noemd.
J o a n n a S c h o u p p e was d e d o c h t e r v a n A n g e l u s S c h o u p p e e n v a n C a r o -
l i n a C a l l e b a u t . Ze was op 5 m a a r t 1816 t e K e r k s k e n gehuwd met
J a n B a p t i s t Be S a d e l e e r ( o o k w e l e e n s De S a d e l e i r g e s c h r e v e n )
d i e i n H a a l t e r t g e b o r e n was o p 2 november 1 7 8 4 , z o o n v a n
F r a n ç o i s e n v a n V i j v e r m a n M a r i e S u s a n n e .
H e t g e z i n h a d 5 k i n d e r e n w a a r v a n e r 2 v r o e g t i j d i g o v e r l e d e n z i j n .
( T h e r e s i a O2 a u g u s t u s 1771 e n P e t r u s O25 s e p t e m b e r 1 7 7 4 ,
I s a b e l l a O20 j a n u a r i 1 7 7 8 e n + O17 j a n u a r i 1 7 8 0 , D o m i n i c u s
O 8 f e b r u a r i 1781 e n + '19 j a n u a r i 1 7 8 9 ) .
V o l g e n s h e t " R e g i s t e r d e r B e v o l k i n g e n v o o r h e t g e e s t e l i j k
B e s t u u r d e r P a r o c h i ë n o f S t a t u s Animarumff v a n d e p a r o c h i e ,
r o n d 1845 o p g e s t e l d , woonde J o a n n a met h a a r g e z i n o p d e D r i e -
h o e k , w a a r P r o s p e r Duym e n z i j n b r o e r s A l f o n s e n A r t h u r woonden
e n t h a n s ook n o g d e b o e r d e r i j v a n M a u r i c e g e v e s t i g d i s .
In voornoemde llStatusw worden 2 kinderen van Joanna vermeld :
Nathalie, geboren in 1822 en Franciscus in 1830.
Het ligt niet in onze bedoeling hier de samenstelling van deze
familie verder uit te werken. Alleen nog even de band aandui-
den met de huidige afstammelingen.
Nathalie, dochter van Joanna, huwde met Duym Donatus, geboren
op 1 maart 1822, een wever uit een kroostrijk gezin (zoon van
Joannes-Baptisten Judoca Moock) dat op het Dorp te Kerksken
woonde.
Een zoon van deze echtgenoten, Duym Judocus Leander, geboren
te Kerksken op 27 juli 1850, was de vader van Frans, Prosper
Alfons en Arthur Duym, waarvan sommige afstammelingen nog in
Kerksken wonen.
In 1887 werd Joanna Schouppe 100 jaar. De Parochiegemeenschap
heeft haar gehuldigd en waarschijnlijk bij deze gelegenheid de
foto genomen die Maurice Duym bewaart.
P a s t o o r P a u w e l s , d i e i n 1887 d e o v e r l e d e n p a s t o o r Van Hoey-
m i s s e n o p v o l g d e , t e k e n d e i n h e t o v e r l i j d e n s r e g i s t e r v a n d e
p a r o c h i e h e t v o l g e n d e o p ( v e r t a a l d u i t h e t l a t i j n ) : o p 29
november ( 1 8 8 7 ) i s o v e r l e d e n J o a n n a M a r i a S c h o u p p e v a n h i e r ,
weduwe v a n J o a n n e s B a p t i s t De S a d e l e e r , d o c h t e r v a n A n g e l i s
e n v a n C a r o l i n a C a l l e b a u t i n d e l e e f t i j d v a n h o n d e r d j a a r e n
d r i e e n e e n h a l v e maand.
Z i j was e e n s t e r k e v r o u w , g o d s v r u c h t i g e n o p g e w e k t v a n gemoed.
A l l e r v r i e n d e l i j k s t had z i j a a n o n d e r g e t e k e n d e p a s t o o r , b i j
z i j n p e c h t i g e e e r s t e i n t o c h t i n d e p a r o c h i e ( i n h u l d i g i n g v a n
p a s t o o r P a u w e l s ) e e n r u i k e r b loemen o v e r h a n d i g d .
Op h a a r h o n d e r s t e v e r j a a r d a g werd t e r h a r e e e r e e n f e e s t d a g
g e h o u d e n e n i n d e k e r k werd e e n m i s o p g e d r a g e n met z e e r g r o t e
v o l k s t o e l o o p . V6br h e t k o o r h i n g e e n j a a r s c h r i f t : " A c h t b a r e - p a r o c h l a n e , g o e d e - J o a n n a , g & J J e s u s L i e v e L i n g e , Wees W e l k o ~ l ~ .
Zo w o i d t o n s o p k e r n a c h t i g e w i j z e e e n vrouw g e s c h e t s t d i e
h a a r h o n d e r s t e v e r j a a r d a g n a u w e l i j k s d r i e maanden o v e r l e e f d e
e n o p 29 november 1887 i n h a a r w o n i n g o v e r l e e d .
Een a n d e r e v r o u w , t e K e r k s k e n g e b o r e n , d i e h e t g e l u k h a d
h o n d e r d t e w o r d e n was B e r l i n d i s De S a d e l e e r .
G e b o r e n t e K e r k s k e n o n d e r h e t F r a n s Regime o p 2 2 d e c e m b e r 1 8 0 4 ,
i s h a a r g e b o o r t e a k t e i n h e t F r a n s o p g e s t e l d . V o l g e n s d e t o e n
i n v o e g e z i j n d e R e p u b l i k e i n s e K a l e n d e r v i e l h a a r g e b o o r t e d a g
o p 1 n i n o s e v a n h e t j a a r 1 3 , e e r s t e j a a r v a n h e t K e i z e r r i j k .
B e r l i n d i s was d e d o c h t e r v a n D o m i n i q u e , l a n d b o u w e r , e n v a n
J e a n n e De S a d e l e e r , s p i n s t e r . H a a r v ô d e r was a f k o m s t i g v a n Mere
e n h a a r moeder v a n A a l s t ( S c h a a r b e e k ) .
Met h a a r v a d e r t r a d e n a l s g e t u i g e n b i j d e a a n g i f t e v a n d e g e -
b o o r t e o p : J e a - n - B a p t i s t G ie l s I 1 é c r i v a i n v u i t S i n t - L i e v e n s -
Houtem e n H e n r i R i n g o t l l a c c o u c h e u r J u r é " u i t K e r k s k e n .
H e t g e z i n woonde i n d e B o e k e n t e n we v o n d e n v o l g e n d e k i n d e r e n :
J e a n ~ n d r é O6 mei 1 8 0 7 , J e a n F r a n ç o i s O6 o k t o b e r 1809 e n
C h a r l e s O16 m a a r t 1 9 1 2 .
W a a r s c h i j n l i j k i s h e t g e z i n v e r h u i s d w a n t i n d e r e e d s h o g e r
g e c i t e e r d e l t S t a t u s Animarum" v a n 1845 i s e r g e e n s p o o r meer
van te vinden.
Berlindis De Sadeleer woonde uiteindelijk bij haar neef
Victor De Sadeleer, die pastoor was in Kluizen in 1891
tot 1917. ( 1 )
Het is in Kluizen dat haar honderdjarig jubelfeest werd
gevierd op 22 december 1904. De honderdjarige werd langs
de met denneboompjes en groen versierde straten naar de
kerk gebracht, waar een plechtige dankmis werd opgedragen.(2)
el feest
, , E. I
+ DEN
r f~nddm mt orn Hem t< n gctegc~?~ . . ,-.
LEER embr 1804 <SC t1
leef, den woont]
k iDO-42
ren
aan Ji~ïvrouw
YDIS DE SAD =*hmn *t) Kerkxken, den 22 DCCEI..,.. . -
EB QEï.BGelffFi1~ VAN HAAI
%DJi%Ef@ JBBE EtTICRD T E CLG'PCE:
DEN 22 DEC1
( 1 ) Zie meer over deze priester op Blz, 115 en 108 (foto)
van flDenderhoutem De Sint Amandusparochie vroeger en nu1'.
E. Huylebroek
Kluizen behoort thans tot de fusiegemeente Evergem.
(2) Inlichtingen van E.H. Pastoor Strobbe te Kluizen.
Op 7 september 1907 is Berlindis te Kluizen overleden. Zij was ruim 103 jaar oud geworden? Wij vinden haar grafmonument
terug op het kerkhof te Kluizen in de schaduw van de parochie-
kerk, waar ze samen met haar neef pastoor Victor De Sadeleer
begraven werd.
P. Temmerman
Bronnen : Register burgerlijke stand Kerksken en Haaltert.
Gemeentearchief - Haaltert Parochieregisters Kerksken A.R.A. Gent
Status Animarum - parochiearchief St. Marinusparochie Kerksken.
Aanstelling van een koster te Heldergem In 1768 heeft de abt van de Sint Adrianusabdij van
Geraardsbergen het ambt van koster te Heldergem toegewezen
aan Simeon Schouppe als opvolger van de overleden Cornelis
Schouppe.
Simeon was aanbevolen door de meier, de burgemeester en de
schepenen van Heldergem en een onderzoek had uitgewezen dat
de betrokkene bekwaam, geleerd en gemanierd genoeg werd be-
vonden om het kosterschap uit te oefenen.
Het kosterschap was een functie waaraan bepaalde voordelen
verbonden waren, die de titularis moest waardig zijn, der-
halve verantwoordt de abt zijn aanstelling.
Dit alles staat te lezen in een archiefstuk van de abdij van
Geraardsbergen, wa.arvan de tekst volgt.
"Sy kenbaer aen Alle degene die sullen insien dat wij,
Ildefonsus Van Hoorde, Abt der Abdije van den H. Martelaer
Adrianus, van het Orden van den H. Benedictus, Diocese van
Mechelen, de sursuivance Der Costerije van Helderghem toe-
behoorende aen onse Collatie, provisie ende Dispositie,
naer behoorelijck ondersoeck, ende naementlijck gheledt
op de Recommandatie van Meijer, borgemeester ende schepenen
der voors. prochie van Helderghem, over de bequaemheyt, ge-
leertheyt ende gemaniertheydt van SIMEON SCHOUPPE, aen den
selven hebben gegeven met alle de vrughten, profijten ende
rechten deselve Costerije aengaende naer de doodt van
Cornelius Schouppe dat hij de gehoorsaemheyt ende eerbie-
dinghe, die hij ter oorsaecke van sijne officie aen ons,
onse naervolghers ende aen den Eerweerdighen Heere Pastor
schuldigh is, sonder uytstel ende murmuratie promptelijck
volbrenghe, daerom bidden ende versoecken wij van den ghenen
die het eenighsins is Raeckende, dat hij den geseyder
SIMEON SCHOUPPE de lasten sijnder Costerije wel bedienende
soude laeten vredelijck ende profijten, hem daartoe oock
helpende, sonder noghtans ons Recht, ofte jemants anders te
h i n d e r e n . T o t w e l c k e r s g e l o o f e n d e k r a c h t w i j d e s e n met
o n s e n Naem e n d e s e g h e l h e b b e n b e v e s t i g h t . I 1
d e s e n 3 0 Mey 1768
e n d e was o n d e r t e e c k e n t
ILDEFONSUS A b t v a n S t . A d r i a e n
B r o n : R i j k s a r c h i e f t e R o n s e
U i t h e t " L i b e r O b ~ e r v a t i o n u m ~ ~ S i n t - A d r i a e n s A b d i j t e G e r a a r d s b e r g e n
De T r o y e r R o g e r
- - -ooo---
Kinderspelen uit vroeger dagen
C . Twee- o f M e e r m a n s s p e l e n
R i e j e p e n : was d e v e l g v a n e e n f i e t s w i e l ( I 1 b a n d f 1 ) r o l l e n d
v o o r z i c h u i t s t o t e n o f u i s l a a n : s t o t e n d o o r e e n d u n n e s t o k
i n d e g l e u f t e l a t e n g l i j d e n , s l a a n d o o r met e e n d i t o o p d e
b u i t e n r a n d t e m e p p e n . Het k o n z o w e l l o u t e r o n t s p a n n e n d a l s
c o m p e t i t i e f (om ' t e e r s t a a n e e n a f g e s p r o k e n d o e l ) w o r d e n
g e s p e e l d .
Op z a t e r d a g n a m i d d a g w e r d e n s o m s massale t o c h t e n n a a r a f g e l e -
g e n w i j k e n g e o r g a n i s e e r d , o n d e r h e l s g e d e n d e r o p d e s t r a a t -
s t e n e n e n h e t e r b i j h o r e n d e g e k l o p e n g e j o e l .
Wie n i e t e e n v e l g o p d e k o p k o n t i k k e n d e e d h e t d a n maar
met e e n w i e l t j e v a n e e n a f g e d a n k t e k i n d e r v o i t u u r o f v a n
d e s e i n i n s t a l l a t i e l a n g s d e s p o o r w e g ( w a a r m e e men o v e r g i g e n s
o o k p r i m i t i e v e t r o t i n e t t e n m a a k t e ) , E e n l a n g e i j z e r d r a a d d o o r
d e n a a f was h i e r h e t d r i j f - e n s t u u r m i d d e l .
M e e t j e s s c h i e t e n : v a n o p e e n b e p a a l d e a f s t a n d e e n l o d e n " p l a k - ---------------- k e r " ( r o n d e s c h i j f ) om h e t d i c h t s t b i j e e n , i n d e a a r d e g e -
t r o k k e n , s t r e e p g o o i e n . Wie won k r e e g v a n d e a n d e r e n d e o v e r -
e e n g e k o m e n p r e m i e ( k n i k k e r s , k e r s e p i t t e n ) .
O u d e r e n s p e e l d e n v o o r g e l d , met a l s I 1 p l a k k e r f f e e n m u n t s t u k
v a n 2 c e n t i e m . Wie o p d e meet g o o i d e was u i t e r a a r d d e w i n n a a r ,
t e n z i j i e m a n d n a hem h e t z e l f d e d e e d . Die m o c h t d a n d e m u n t j e s
v a n d e v e r l i e z e r s b i n n e n r i j v e n .
E e n a n d e r e m a n i e r v a n f f m e e t j e s s c h i e t e n f f : b e i d e u i t e i n d e n
v a n d e meet w e r d e n a a n w e e r s z i j d e n met e e n c i r k e l - b o o g v e r b o n -
d e n . Het a c h t e r s t e s e g m e n t w a s d e
f f o v e r f f , h e t v o o r s t e " d l n d e z e n f f . Na
o n d e r l i n g e a f s p r a a k m o e s t n a a r é é n
v a n b e i d e w o r d e n g e m i k t . Wie n i e t i n
h e t a a n g e d u i d e v a k t e r e c h t kwam was
a l b i j v o o r b a a t v e r l o r e n . Voor d e
a n d e r e n g o l d e n d e z e l f d e r e g e l s a l s
b i j h e t v o o r g a a n d e s p e l .
V e r - s p r i n g e n : z o n d e r a a n l o o p ( s t a a n d s v o e t s ) , met d e t o p p e n
v a n d e k l o m p e n a a n d e meet , n a v e e l v o o r a f g a a n d e l i j k a r m g e -
z w a a i , om h e t v e r s t e s p r i n g e n .
Werd o o k wel e e n s g e d a a n om d e r o l l e n i n e e n a n d e r s p e l t e
v e r d e l . e n .
K a l l e k e w e r p e n : E e n 5 c m - l a n g s t u k j e v a n e e n l i n i a a l ( o f
z e l f g e s n e d e n ) , d e l a n g e v l a k k e n g e m e r k t met e e n X , r e s p e c t i e -
v e l i j k d e nummers I , I1 e n 111.
I n e e n c i r k e l t j e w e r d d e a f g e s p r o k e n i n z e t ( k n i k k e r s , k e r s e -
p i t t e n ) v a n a l l e d e e l n e m e r s b i j e e n g e b r a c h t .
B i j b e u r t e l i n g s o p g o o i e n w a r e n d e nummers
I e n I11 g o e d v o o r e v e n v e e l k n i k k e r s
( k e r s e p i t t e n ) u i t d e p o t , g i n g X met a l l e s
l o p e n , t e r w i j l e e n I1 d e o n f o r t u i n l i j k e
g o o i e r v e r p l i c h t t e h e t d u b b e l v a n d e n o g
v o o r h a n d e n z i j n d e i n z e t b i j t e p a s s e n .
E v e n t u e e l b i j h e t l u i d e n v a n d e s c h o o l b e l s t o r t t e h e e l d e b e n d e
( o o k n i e t - d e e l n e m e r s ) z i c h o p d e n o g r e s t e r e n d e p o t . Of w a t
d a c h t je ?
K n i k k e r e n ( m e r b o l l e n ) : k e n d e m e e r d e r e d i s c i p l i n e s .
E r wa.s v o o r e e r s t h e t m e e s t b e o e f e n d e l t p u t j e s s c h i e t e n l l :
men m o e s t om ' t e e r s t v i j f p u t j e s i n d e a a r d e t r a c h t e n t e
t e h a l e n , é é n o p i e d e r v a n d e v i e r h o e k e n
v a n e e n i n g e b e e l d v i e r k a n t , p l u s é é n ( h e t
e i n d d o e l . ) i n h e t m i d d e n . De t e g e n s t r e v e r s
m o c h t e n j e d a a r b i j h i n d e r e n met j e k n i k k e r
v a n d e b e o o g d e p u n t weg t e s c h i e t e n , i n t u s -
s e n t r a c h t e n d z e l f d e r e e k s a f t e maken .
H e t k o n o o k m e t s l e c h t s t w e e d e e l n e m e r s a a n
d e s t a r t . I e t s a n d e r s was d a n w e e r " k o t j e s -
s c h i e t e n f t . I n e e n c i r k e l t j e ( k o t ) z e t t e i e d e r e s p e l e r é é n o f
m e e r k n i k k e r s i n . Met e e n d i k k e r e ( d o o r g a a n s v a n g l a s : d e
l 1 s c h i e t e r U ) t r a c h t t e men om b e u r t e n d a a r v a n z o v e e l m o g e l i j k
b u i t e n h e t c i r k e l t j e t e k n i k k e r e n . B e s t n i e t t e s l o k o p p i g ,
w a n t a l s d e l t s c h i e t e r l l i n h e t c i r k e l t j e b l e e f h a p e r e n s t o n d
men T f d o o d t l , e n m o e s t d e v e r w o r v e n b u i t w o r d e n t e r u g g e l e g d .
Wie r e e d s m e t b u i t o p z a k l i e p " h a d e r o p " e n k o n d o o r e e n
t e g e n s p e l e r w o r d e n I t a f g e s t o t e n t 1 w a a r d o o r h i j a l l e s a a n d e
l t a f s c h i e t e r l l a f m o e s t s t a a n . O m b u i t e n s c h o t t e b l i j v e n w e r k t e
h i j z i j n t t s c h i e t e r t t b e s t - o v e r d e s t r e e p wat e c h t e r v o o r s l e c h t s
é é n b e u r t was t o e g e s t a a n . T r a c h t t e h i j z o v e i l i g m o g e l i j k b u i t e n
b e r e i k t e b l i j v e n d a n m o e s t h i j n a 3 b e u r t e n w e e r z i j n k a n s
wagen e n d o o r h e t c i r k e l t j e p a s s e r e n .
l l A c h t e r e e n s c h i e t e n l l was d a n weer e e n s t e e k s p e l t u s s e n 2 o f m e e r
d e e l n e m e r s e n n i e t a a n e e n p l a a t s g e b o n d e n . Men t r a c h t t e gewoon
d e k n i k k e r v a n d e t e g e n s t r e v e r t e r a k e n , wat d u b b e l . z o v e e l o p -
b r a c h t a l s hem b i n n e n g r e e p a f s t a n d t e b e r e i k e n . G r e e p a f s t a n d :
n a t e h e b b e n g e r o e p e n " r e k k e r s ! l t m o c h t men d e v i n g e r s u i t r e k k e n
o f d e a n d e r e h a n d m e d e g e b r u i k e n om d e n o d i g e g r e e p w i j d t e tee b e -
komen. A l s men v o o r d e t e g e n s t r e v e r s l t v e r h o g e r k e s ! l T r i e p , m o c h t
men h e t d o e l v a n o p d e k l o m p t r a c h t e n t e t r e f f e n . Na e e n m i s s e r
kwam d e a n d e r e ( o f d e v o l g e n d e ) a a n d e b e u r t .
E r w e r d o o k g e k n i k k e r d t u s s e n d e 1 . i j n e n v a n e e n , o p d e g r o n d g e -
t e k e n d e s p i r a a l . V e r t r e k k e n d v a n i n h e t c e n t r u m m o e s t men om
' t e e r s t d e u i t g a n g t r a c h t e n t e b e r e i k e n z o n d e r d e l i j n e n t e
o v e r s c h r i j d e n o f e r z e l f s maar o p " d o o d t 1 t e s t a a n . D o o r e e n t e -
g e n s t r e v e r o v e r d e l i j n g e s c h o t e n , m o e s t men w e e r v a n v o o r a f
a a n b e g i n n e n . ---oOo--- ( v e r v o l g t )
G . R e d a n t