ZER DE INFORMATIKA?
INFORMATIKAREN HISTORIOA
ZER DA ORDENAGAILU BAT? Hardware?Sotware?
DISPOSITIBO BATZUEN EZAUGARRIAK ADIERAZI:
INFORMAZIOAREN KUDEAKETA
UNITATE ZENTRALA
ERABILITAKO MATERIALA,BIDEO ETA WEB ORRIAK
Informatika informazioaren tratamendu automatikoa
aztertzen duen zientzia da eta
horretarako ordenagailu bat erabili behar da.
Lehenengoz informatika hitza zer den azalduko dizuet.
Informatika hitza bi hitzetan bananduta dago;INFOR eta
MATIKA."Infor" hitza informazio esan nahi du,eta
"matika",automatikoa esan nahi du.Informatika
ordenagaiuekin zerikusia duen guztia ikertzeaz eta
irakazteaz arduratzen den zientziari ere deritzo.
Back
Sistema eragileak: ordenagailua martxan jartzean
abiarazten dena da, aplikazio guztien exekuzioa
kontrolatzen duena.
Aplikazioak: Funtzio konkretu bat exekutatzen duten
programak dira.
Liburutegiak: Oinarrizko funtzioak izaten dituzten
fitxategiak dira, aplikazioek egiten dute beraien
erabilpena, eta ez erabiltzaileak zuzenean.
Firmwareak: gailu konkretu bat (inprimagailua, CD/DVD
unitatea,...) kontrolatzen duen programa da.
NEXT
Adibideak Antibirus
Posta-bezeroa
Fitxategiak elkarbanatzea (P2P)
Konpresioa
Bitmapa irudi editorea
Irudi bektorialen Irudi editorea (Inkscape)
Enkriptatzea
Informazio Pertsonalaren Kudeatzailea
Bat-bateko mezularitza
Web nabigatzailea
Datuen berreskurapena
Erreproduktorea
Sistema eragilea
Datu-baseak kudeatzeko sistemak
Bideoa editatzeko softwarea
Software matematikoa
Bulegotika-suitea
Musika softwarea
NEXT
• Pixel: Unitate minimoa monitore batean representa
daitekeena. Monitoreak pixel hilak edo trabatutak.
Nabariak dira txurian agertzen direlako. Portatiletan
komunagoak dira.
• Area baliagarria: pantailaren tamaina ez du koinziditzen
datuak presentatzeko erabiltzen den arearekin.
• Ikuste angelua: monitorea ikus daitekeen angelu
maximoa da (irudia degradatu gabe). Graduetan neurtu
egiten da.
• Luminantzia: Luminositate neurria da, "Candeletan"
neurtuta.
NEXT
• Erantzun denbora: Latenzia bezala ere ezagutua. Pixel bati aktibotik
(zuria) inaktibora (beltza) eta berriz aktibora pasatzea kostatzen zaion
denbora tartea da.
• Kontrastea: Monitorea erreproduzitzeko disdira proportzioa da pixel beltz
batetik zuri batera dagoen arteko distantzian. Monitorea zenbat disdira tonu
dituen da gutxi gora behera.
• Irudi kontrastearen koefizientea: Disdira proportzioaren arabera koloreak
zein punturaino biziak erresultatzen duten. Koefizientea handiagoa denean,
koloreen intsentitatea handiagoa izango da. (30000:1 koloretsuagoa izango
lirateke 50000:1 baino).
• Kontsumoa: Monitoreak kontsumitutako energia kopurua da,"Vatioetan"
neurtzen da.
• Banda-zabalera: Monitorea soportatzeko gai den frekuentzia maximoa.
• laren linea guztiak marrazteko.
NEXT
•HZ (bertikala): 2 balore dira zeinetan monitorea gai da pantailan irudi egonkorrak
erakusteko.
•HZ (horizontala): Aurrekoaren antzekoa baina horizontalean, pantailaren linea
guztiak marrazteko.
•Blindatzea: Monitore bat blindatua egon daiteke edo ez interferentzia elektriko
extremen aurrean, eta izan daiteke sentikorragoa edo gutxiagoa haien aurrean.
Blindatuta egonez gero, plantxa metaliko bat eramango du (lurrerekin edo masarekin
kontaktuan) hodi osoa inguratzen.
•Monitore mora: CRTetan mi mora existitu daitezke, itzal maskara edo rejilia
irekidura.
•Tentsio lerroak: Lerro horizontal batzuk dira, irekidura rejiliak dituztenak koloreak
erakusten dituzten lerroak ondo aliniatutak egoteko; 19 pulgadetan normalena da 2
egotea, baina baita era badaude 3 lerroekin, zenbait
NEXT
Disko gogorra ( hard disk, HD edo HDD akronimoekin
laburtu ohi dena) Ordenagailu baten informazio
iraunkorra gordetzen duen gailua da. Disko gogorrek
datu kopurua handiak gordetzeko gaitasuna izaten dute
eta azkarrak dira datuak bilatu, ezabatu eta
idazterakoan.
NEXT
Aldea, edukiera. DVD bat CD batek baino ahalmen gehiago du, 6 eta 7 gehiago .
Hori desberdintasun bakarra da, zuk edozein bietan informazio mota gorde ahal
izango delako.
DVD:Argazkiak,irudiak,peliculak…
Next
MODEM-A ROUTER-A
DISP. BAT KONECTATUTA DISP.ASKO
KONEKTATUTA
ERRAZA ZAILA
INTERNETA HARTU INTERNETA
BIDALI(mugikorrak,portatila
k)
NEXT
ELIKATZE ITURRIA
OINARRIZKO PLAKA
PROZESADOREA
TXARTEL GRAFIKOA
SOINU TXARTELA
ERABILITAKO MATERIALA
Elikatze-iturria ordenagailuaren zirkuituelektroniko bat
da, elektrizitate sareko220Vko korronte alternoa, 5 eta
12V artekokorronte zuzenean transformatzen
duena(hain zuzen ordenagailuarentzat egokiadena).
Elikatze-iturriek bero handia sortzen dute, horregatik eta
Beroa-gutxitzeko haizagailu batizaten dute. Elikatze-iturri
berriek haizagailu isilak izaten dituzte, diametro
handiagoarekin bainaerreboluzio gutxiagorekin
haizeztatze berdina lortzen dutenak.
Txartel nagusia, ama plaka edo plaka nagusia
ordenagailua bezalako sistema elektroniko konplexu bat
osatzen duen plaka da. Ordenagailu barneko hardwarea
elkar lotzen dituen plaka da.
Ohiko ordenagailu bat eraikitzeko mikroprozesagailua,
memoria eta beste oinarrizko osagai batzuk txertatzen
dira ama plakan.
NEXT
Prozesadorea edo mikroprozesadorea ordenagailu
baten prozesatzeko unitate zentrala da, zati
garrantzitsuena, ordenagailuaren burua dela esaten da,
honen CPUa (Central Process Unit).
VIDEO:https://www.youtube.com/watch?v=IRa7nRrLnL4
Prozesadorea ordenagailuan programak ejekutatzeaz
arduratzen da, gure ordenagailuaren sistemaz hasirik,
nahi ditugun beste programetara arte. Gauza
simpleenak egiteko kapaz da soilik, besteak beste
gehiketak, kenketak eta logika binarioak ulertu.
Kapsula: Beste osagaiak inguratzen dituen zatia da, hauekbabesteko golpeez oxidazioaz etb.
Memoria cache: Memoria ikaragarri azkar bat da hainbatfuntzioetartako akzioak gordetzen dituena, akzio hauek ohikoak eta nahiko erabiliak izaten dira eta honi esker ziztu bizian egin ditzakeordenagailuak.
Prozesatzaile matematikoa: Hau kalkulo matematikoetaz arduratzenda, eta horain mikroprozesadorearen barruan egon arren lehenbeste txip batean ekoten zen.
Registroak: Memoria txikiak dira, prozesadoreak funtzio berezibatzuk betetzeko gordetzen direnak. Hainbat ezberdin daude eta guztira hogeita hamabi dira.
Memoria: Programentzako intrukzioak eta datuak gordetzen dituenlekua da. Programak funtzionatzen izan ahal izateko honek lekuaizan behar du eta beraz handiagoa bada gauza gehiago egindaitezke batera.(Ordenagailuen beste zenbait piezek ere jasan badezakete)NEXT
Txartel grafikoa base plakako edo oinarrizko plakakozirrikituetako batean konektatzen den barruko osagaiada. Bere helburu nagusia CPU-k bidaltzen dituen datuakmonitoreari azaltzea da, modu ulergarri eta antzezgarribatean.
Txartel mota asko daude: Hercules, CGA, EGA, VGA … baina gaur egun Super VGA dira erabilienak.
-GPU-Memoria RAM grafikoa-RAMDAC-Irteerak-Oinmarrizko plakarekin interfazeak-Dispositibo errefrigeratzaileak-Elikagailua
NEXT
Asko zabaldu zen lehenengo soinu txartela AdLib izan zen FMsintesia erabiltzen zuena. Musika eta jokoen efektuak berregitekobaino ez zuen balio.
Gero Sound Blaster txartela agertu egin zen, FM sintesiaz gain, audio digitala grabatu eta berregiteko aukera ematen zuela ( 8 bitetan ). Horrela, errealitateko soinuak erabil zitezkeen ( zaratak, ahotsa.. ) eta honi esker, asko zabaldu zen txartel hau
.
Kolorea Funtzioa Arrosa Mikrofono sarrera analogikoa.
Urdina "Line-In" sarrera analogikoa.
Berdea Estereo seinale nagusiarentzako irteera analogikoaBeltza Atzeko bozgorailuentzako irteera analogikoa.
Laranja S/PDIF irteera digitala (batzuetan erdikobozgorailuentzako irteera analogiko bezala erabiltzen da)
NEXT