1
PALIMPSEST MAPS PROJEKT© 2009/ Agata Stanisz, Jarosław Solecki
PALIMPSEST MAPS:
odzyskane narracje o
Poznaniu©
Autorzy projektu: mgr Agata Stanisz, doktorantka w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej na
Wydziale Historycznym UAM w Poznaniu; mgr Jarosław Solecki, absolwent Akademii Sztuk Pięknych w
Poznaniu
2
PALIMPSEST MAPS PROJEKT© 2009/ Agata Stanisz, Jarosław Solecki
INDEX:
koncepcja i
deskrypcja................................................................................................................... ...............................
...................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ......................................
.......
cele i
założenia.................................................................................................................... ................................
...................................................................................................................................................................
...........................................................................................................
realizacja....................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ......................................
............................................................................................................................. .....................................
wizualizacja/sytylistyka..............................................................................................................................
............................................................................................................................. ......................................
............................................................................................................................................................... ....
......................................................................................................................
lokalizacja..................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ......................................
..................................................................................................................................................
koszty
realizacji............................................................................................................................. ........................
............................................................................................................................. ......................................
autorzy/cv..................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ......................................
...................................................................................................................................... .............................
...................................................................................................................................................................
kontakt:
tel. +48 609269599
3
PALIMPSEST MAPS PROJEKT© 2009/ Agata Stanisz, Jarosław Solecki
KONCEPCJA I DESKRYPCJA:
Pojęcia: mapa mentalna, antropologia zmysłów, antropologia miasta, antropologia przestrzeni, antropologia przedmiotu,
antropologia wizualna, przestrzeo dźwiękowa, przestrzeo miasta, centrum, sfera publiczna, sfera prywatna.
PALIMPSEST MAPS jest projektem internetowym. Odnosi się do sensualno-mentalnych
przestrzeni miasta Poznao, którymi zajmujemy się od 2004 roku w sposób regularny i
systematyczny. W zasadzie w jego skład wchodzą cztery już zrealizowane projekty (nie-
internetowe) odnoszące się do szeroko rozumianego subiektywnego mapowania, oznaczania
oraz wartościowania przestrzeni miejskiej. Projekty te o charakterze poznawczo-
dokumentacyjnym zostały zrealizowane pomiędzy 2004 a 2008 rokiem w Poznaniu
(dokładnie zaś w przestrzeni miejskiej). Były to realizacje:
- przeprowadzone przez Agatę Stanisz na użytek prac magisterskiej oraz powstającej
doktorskiej
- przeprowadzone przez Agatę Stanisz oraz studentów etnologii w ramach warsztatów z
antropologii miasta w IEiAK na UAM
Jest to propozycja cofnięcia się niejako w czasie oraz jednoczesnego zachowania i
uświadomienia tego, co już w pewnym sensie zaniknęło lub znajduje się w procesie
zanikania, to co jest nieczytelne na poziomie codzienności ze względu na nakładanie się na
siebie subiektywnych znaczeo i wartości. Proponujemy włączenie w Urban Project
dokumentacji naszych poszczególnych projektów i przeniesienie ich w przestrzeo
internetową. Chodzi nam o stworzenie czterech stron internetowych zintegrowanych przez
jedną główną. Strony te będą miały charakter interaktywnych map, na których znajdą się
miejsca, które zostały zarejestrowane, odwiedzone a przede wszystkim opowiedziane przez
mieszkaoców Poznania. Całośd opiera się nie na artystycznej impresji dotyczącej przestrzeni
4
PALIMPSEST MAPS PROJEKT© 2009/ Agata Stanisz, Jarosław Solecki
Poznania, lecz na materiale empirycznym, który został zebrany przy użyciu etnograficznej
metody badao terenowych. Chodzi nam o zwrócenie miasta i ich partykularnych,
subiektywnych oraz nakładających się na siebie (palimpsadowych) znaczeo ich autorom, to
jest mieszkaocom miasta Poznao, które stanowi dla nich scenę życia codziennego.
Mapy, którymi dysponujemy i które zostaną/zostały przetworzone na interaktywne strony
internetowe:
- mapa przestrzeni prywatnych (mapa przestrzeni domowych jednej z kamienic czynszowych
w centrum Poznania stworzona na podstawie dwuletniej współpracy z jej mieszkaocami +
subiektywne narracje odnoszące się do tej przestrzeni, do jej wizualnego, zapachowego,
dźwiękowego wymiaru); innymi słowy proponujemy wędrówkę po mieszkaniach (mapa
zawiera plany kamienicy, poszczególnych mieszkao, ich fotograficzną dokumentację
wzbogaconą narracjami ich domowników i twórców); prezentacja ta już istnieje i wymaga
jedynie normalizacji oraz uzupełnienia o elementy tekstowe;
- mapa przestrzeni podwórek: dokumentacja przestrzeni podwórek w centrum Poznania,
jako efekt akcji z kategorii urban driftingu w przestrzeni miejskiej pt. Alternative Walk vol.1:
podwórka wieczorne. Alternative Walk odbył się w czerwcu 2006 roku w Poznaniu. Był to
spacer po przestrzeniach podwórek kamienic w centrum miasta. Podwórek było
kilkadziesiąt, spacer trwał ponad trzy godziny. Turyści byli prowadzeni przez pięciu
przewodników Na wybranych podwórkach, lub pomiędzy nimi (zatem w przestrzeni
publicznej, otwartej) miały miejsce performensy (zrealizowane przez grupę teatralną
Fraktale oraz przez jeszcze nielegalnie działające Stowarzyszenie Środek Świata. Dlaczego
performansy? Po pierwsze, ich celem było uwrażliwienie turystów na to, co dzieje się w
przestrzeniach podwórkowych (performensy spowodowały, że turyści zaczęli fascynowad się
tym, kogo i co spotkali na podwórkach: działaniami, dźwiękami, estetyką). Po drugie,
performensy angażowały uwagę innych ludzi (mieszkaoców kamienic, przechodniów). Po
trzecie, były próbą użycia przestrzeni publicznej i sprawdzenia na ile można w niej działad w
swobodny i spontaniczny sposób, i czy rzeczywiście należy także do nas; do zaoferowania
mamy dokumentację odwiedzonych przestrzeni podwórkowych (z roku 2006 oraz 2009) oraz
5
PALIMPSEST MAPS PROJEKT© 2009/ Agata Stanisz, Jarosław Solecki
przebiegu samego spaceru (fotografie, video, tekst podsumowujący, odnoszący się do
procesu prywatyzowania przestrzeni publicznej).
- dźwiękowa mapa poznania: projekt z 2006 roku; posiada formę mapy fotograficzno-
dźwiękowej z wybranych miejsc w Poznaniu; ta mapa już istnieje, posiada formę
interaktywną, dysponujemy kilkunastoma klipami fotograficzno-dźwiękowymi (dźwięki
głównie z centrum Poznania, dźwięki codzienności: bawiące się dzieci, domofony, telefony,
wentylatory, budowy, samochody, samoloty, sklepy, podwórka, korytarze, uliczni grajkowie
etc.)
- przedmioty w przestrzeni miasta: mapa miejsc, w których zostały odnalezione przedmioty
porzucone, przedmioty-śmieci; jest to mapa śladów po pewnych działaniach (spożywaniu
jedzenia, alkoholu, nieczystości w przestrzeni miejskiej); innymi słowy jest to mapa
prezentująca świat marginalizowany i tabuiczny, ponieważ odnosi się do rzeczy oraz działao,
które kulturowo, społecznie oraz estetycznie uznajemy za nieczyste i nieistotne;
dysponujemy już interaktywną mapą, na którą składa się 12 videoclipów.
Istotne jest rozmnożenie stron internetowych ( w sumie będzie ich pięd: jedna główna oraz
cztery interaktywne mapy). Chodzi nam o zmultiplikowane wrażenia podróży przy użyciu
stworzonych przez nas map oraz o podkreślenie niejednoznaczności oraz różnorodności,
które charakteryzują przestrzeo miejską. Dodatkowym działaniem ma byd akcja informująca
o zaistnieniu tychże map w przestrzeni internetowej. Akcja ta ma przyjąd formę
„vlepkowania” w określonych powyższymi mapami miejscach na terenie Poznania.
6
PALIMPSEST MAPS PROJEKT© 2009/ Agata Stanisz, Jarosław Solecki
CELE I ZAŁOŻENIA:
Po pierwsze, przyjmujemy, że Palimpsest Maps wpisują się w projekt Urban Legends, który
ma zaowocowad także stroną internetową. Po drugie, chodzi nam o promocję
marginalizowanych znaczeniowo przestrzeni Poznania. Po trzecie, wsparcie dla obecności
miasta Poznao w przestrzeni internetowej. Po czwarte, zaś o uwypuklenie potrzeby
interdyscyplinarności projektów społecznych, kulturalnych jakie pojawiają się w kontekście
przestrzeni miejskiej.
Mapy ilustrują głównie ścisłe centrum Poznania. Dlaczego centrum? Wszystkie projekty
odnosiły się do przestrzeni niewidocznych społecznie, przełamujących ogólnodyskursywną
ideę pojęcia centrum miasta traktowanego jako sfera publiczna, agora, intensyfikująca
najistotniejsze symbole społeczno-kulturowe. Tymczasem projekty, których dokumentacją
dysponujemy wprowadzają wahnięcie w takie konceptualizowanie centrum, które na
poziomie dyskursów dominujących pozbawiane są czynnika ludzkiego, pomijając
mieszkaoców, zwłaszcza zasiedziałych w miejscach mianowanych jako centralne (politycznie,
historycznie, kulturalnie, konsumpcyjnie). Chcemy pokazad, że zasiedziałośd, życie prywatne,
sfera dźwiękowa, miejsca, działania i przedmioty tabuiczne, odrzucane także posiadają swoje
znaczenie i współtworzą narracje o mieście.
REALIZACJA:
a) Dokooczenie projektu Alternative Walk vol.1: dokumentacja fotograficzna miejsc,
które w 2006 roku znalazły się na mapie podróży; jest to bardzo ważne, ponieważ
większośd tych miejsc nie istnieje już w takiej formie jak w 2006 roku (nie istnieją
fizycznie, zostały sprywatyzowane, wyludnione, zrewitalizowane)
b) Stworzenie głównej strony www ( trzy z mapami są gotowymi prezentacjami
opracowanymi w technologii flash); opracowanie materiału z Alternative walk vol. 1;
7
PALIMPSEST MAPS PROJEKT© 2009/ Agata Stanisz, Jarosław Solecki
c) Normalizacja materiału wizualnego do wymagao internetowych (praca z plikami
video oraz tekstem)
d) Wzbogacenie map o warstwę tekstualną oraz dźwiękową (dogranie czytanych przez
lektora narracji, jakie uzyskaliśmy od mieszkaoców Poznania)
e) Zaprojektowanie, wydrukowanie i rozlepienie vlepek informujących o internetowych
mapach fragmentów Poznania
WIZUALIZACJA/STYLISTYKA:
Strony z mapami będą posiadały bardzo oszczędną grafikę (konwencja czarno-biała z
czerwonymi elementami nawigacyjnymi: oszczędnośd wynika z różnorodności materiału
wizualnego: fotografie oraz video są wielobarwne, posiadają różną jakośd). Vlepki, które
mają spopularyzowad internetowe wersje map będą utrzymane w przyjetej konwencji, mają
na nich widnied adresy internetowe map oraz fragmenty narracji mieszkaoców Poznania, z
którymi pracowaliśmy przy realizacji badao etnograficznych. Każda strona będzie
skonstruowana na podobnej zasadzie: będziemy mieli do czynienia z mapą, dla której
stworzona będzie nawigacja wprowadzająca odwiedzającego coraz bardziej w głąb mapy. Na
mapach będą wyraźnie wyszczególnione zarejestrowane miejsca. Po kliknięciu na miejsca lub
ikony powiązane z tymi miejscami będzie można oglądad filmy, fotografie, słuchad dźwięków,
przeczytad teksty. Strona główna będzie miała charakter opisowy i tekstualny.
Poniżej screeny z już istniejących prezentacji:
8
PALIMPSEST MAPS PROJEKT© 2009/ Agata Stanisz, Jarosław Solecki
Mapa dźwiękowa
9
PALIMPSEST MAPS PROJEKT© 2009/ Agata Stanisz, Jarosław Solecki
Mapa nieczystości
10
PALIMPSEST MAPS PROJEKT© 2009/ Agata Stanisz, Jarosław Solecki
Mapa przestrzeni prywatnych
11
PALIMPSEST MAPS PROJEKT© 2009/ Agata Stanisz, Jarosław Solecki
LOKALIZACJA:
Przestrzeo internetowa. Nie dysponujemy jeszcze adresami stron. Strony powstaną przy
użyciu darmowego hostingu. To jaki wybierzemy zależy od wielkości plików składających się
na poszczególne mapy.
KOSZTY REALIZACJI:
200 - 300 zł na vlepki, które mają spopularyzowad internetowe wersje map; vlepki będą
utrzymane w konwencji map internetowych, mają na nich widnied adresy internetowe map
oraz fragmenty narracji mieszkaoców Poznania, z którymi pracowaliśmy przy realizacji badao
etnograficznych.
AUTORZY:
1. mgr Agata Stanisz: rocznik 1980, doktorantka w IEiAK na UAM w Poznaniu
Wykształcenie:
Aktualnie: IV rok Studiów Doktoranckich na Wydziale Historycznym Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu; rozprawa doktorska pod kierunkiem prof. dr. hab. M. Buchowskiego: Przestrzeo bezpieczeostwa, emocji i pamięci, czyli funkcjonowanie rodziny. Na podstawie badao antropologicznych w Poznaniu i Jelen iej Górze;
2000-2005: studia magisterskie w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu; praca magisterska pod kierunkiem prof. dr. hab. M. Buchowskiego: O sprzątaniu i przedmiotach, czyli jak zrobid dom. Na podstawie badao antropologicznych; praca licencjacka pod kierunkiem dr. A. Pomiecioskiego: Amsterdamskie coffeeshopy w perspektywie antropologicznej;
1995-1999: Nauka w Publicznym Pierwszym Liceum Ogólnokształcącym im. S. Żeromskiego w Jeleniej Górze;
12
PALIMPSEST MAPS PROJEKT© 2009/ Agata Stanisz, Jarosław Solecki
Projekty badawcze: 2006-2008: autorskie badania dotyczące zagadnienia rodziny na użytek rozprawy doktorskiej (Poznao, Jelenia Góra); badania i dokumentacja przestrzeni wizualnej oraz dźwiękowej miasta (Poznao); 2005-2005: realizacja badao etnograficznych oraz ilościowych w ramach projektu Kinship and Social Security koordynowanego przez Max Planck Institute, kierowanego przez prof. M. Buchowskiego (Poznao); 2005: badania dotyczące środowiska poznaoskich złomiarzy na użytek wystąpienia na konferencji „Wizualnośd miasta”. Wytwarzanie miejskiej ikonosfery (Poznao); 2004-2005: stacjonarne badania w jednej z kamienic czynszowych w Poznaniu prowadzone na użytek pracy magisterskiej2003: badania dotyczące zjawiska coffeeshopów w Amsterdamie
Konferencje:
2009: Udział w studencko-doktoranckiej konferencji ‘Między Słowami’ w Poznaniu na której zaprezentowany został Alternative Walk vol.2: przestrzeo dźwiękowa
2008: SAID Spotkania z Antropologii - Interdyscyplinarne dyskusje pt. Teren: miasto (Łódź) XI edycja Festiwalu Nauki i Sztuki w Poznaniu
Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa pt. Rodzina-Tożsamośd-Pamięd zorganizowana przez Wyższą Szkołę Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu oraz Instytut Historii UAM (Poznao)
Spotkanie panelowe pt. Specyfika wiedzy antropologicznej zorganizowane przez IEiAK UAM (Poznao)
Sympozjum Sekcji Antropologii Społecznej PTS pt. Podróż, czyli tam i (niekoniecznie) z powrotem. Perspektywa antropologiczna (Hel)
2005: interdyscyplinarna konferencja Wizualnośd miasta. Wytwarzanie miejskiej ikonosfery zorganizowanej przez Pracownię Socjologii Wizualnej oraz Koło Naukowe Studentów Socjologii UAM w Poznaniu;
Działalnośd dydaktyczna:
2008/2009: zajęcia fakultatywne pt. Idealny model rodziny
2007/2008: zajęcia fakultatywne pt. Projekt Miasto 2 oraz Antropologia rodziny. Praktykowanie pokrewieostwa
2005/2006: realizacja autorskiego warsztatu pt. Projekt Miasto w ramach zajęd fakultatywnych w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM;
Art działalnośd:
2009: internetowa wystawa jednego video reworkedversion na www.myspace.com; pokaz autorskich filmów video w ramach BF w Sopocie
2008: pokazy autorskich filmów video w ramach projektu Microkino w Warszawie
2007: udział w wystawie zbiorowej Nie ma problemu zorganizowanej przez Stowarzyszenie Starter (Poznao)
2006: współpraca z antropologicznym czasopismem op.cit wydawanym przez Stowarzyszenie Etnografów i Antropologów Kultury „Pasaż Antropologiczny”; współpraca ze Stowarzyszeniem „Środek Świata” zajmującym się animacją kultury; organizacja antropologicznej wyprawy pt. Alternative Walk (Poznao); współpraca z grupą teatralną Fraktale; organizacja wystąpieo gościnnych w ramach zajęd fakultatywnych Projekt Miasto (gościnnie wystąpili: pani Barbara Prądzyoska – reżyser teatralny, pan Sławomir Seidler – fotoreporter Głosu Wielkopolskiego oraz pan Maciej Kurak wykładowca na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu); udział w festiwalach performance „Bios” w Brzeźnie k/Kostrzyna Wlkp; udział w wystawie zbiorowej Biurowec 24h w ramach projektu Sztuka w przerwie (Poznao)
13
PALIMPSEST MAPS PROJEKT© 2009/ Agata Stanisz, Jarosław Solecki
2004-2009: gromadzenie dokumentacji zjawisk występujących w przestrzeni miasta (zgromadzania, manifestacje, parady, jarmarki, zawłaszczanie przestrzeni itp.);
2003: realizacja antropologiczno-artystycznego projektu MÓW i KOCHAM WAS mającego na celu wychwycenie dynamiki i zmienności szaty informacyjnej miasta (Stare Miasto w Poznaniu)
2001: udział w I Międzynarodowych Targach Sztuki w Jeleniej Górze 1998: indywidualna wystawa malarstwa „Płed” w Galerii Pod Brązowym Jeleniem w Jeleniej Górze; wykonanie scenografii do spektaklu „Miłośd” teatru Bom-Baż w Jeleniej Górze 1997: indywidualna wystawa malarstwa „Rigpo” w Galerii Pod Brązowym Jeleniem w Jeleniej Górze 1997-1999: pomoc w prowadzeniu galerii malarstwa Atelier w Jeleniej Górze
www
www.dailymotion.com/Booksuk
www.booksuk.blog.onet.pl
www.projektmiasto2.blox.pl
2. mgr Jarosław Solecki: rocznik 1976
Absolwent ASP w Poznaniu. Prace z pogranicza antropologii i sztuki oparte i inspirowane kontaktami z ludźmi nierzadko wykluczonymi. Obecnie i przedsiębiorca i performer i autor opowiadao erotycznych.
www.leczo.republika.pl
www.myspace.com/snob_bob
www.snobbob.pl