met kids
NIEUW
AFGIFTEKANTOOR: GENT X
V l e u g e l s v o o r j e v r i j e t i j d11November 2012
BiarritzBij de Basken
Cultuur
3 x Permeke
001 1112.indd 1 10/10/12 13:10
5 CampStory Jan uit Lier
8 Passage Kunstendag voor kids • Franse winter-
pret • 20 x Hasselt • Brugs Historium • Spiritueel reizen • Winterklaar Paradiski • Wandeling van het jaar • Capitool voor families • De smaak van thuis • Etiquette op reis • GR-wande-len in Antwerpen
20 Pasar gezin28 Buur natuur De Antwerpse fortengordel
39 Cultuur Het Stedelij k heropent in Amsterdam
46 Pasar outdoor
Rubrieken
68
40
6448 Pasar Meer aandacht voor recreatie en
toerisme in de provincies • Vakantie-
Idee op 8 en 9 december • Duinse
Polders voor een vriendenprij sje •
Kampkwestie: schade repareren aan
je caravan of camper
30
NIEUWE REEKS
14
57 Pasar kamperen67 Pasar buiten77 Pasar cultuur78 België Familieweekend aan de Semois
84 Pasar dichtbij94 Het laatste woord John Devliegher. Wandelen is genieten
6 PASAR NOVEMBER 2012
Oostenrijk Gps-trip naar
de stilte
Marokko Kids in een sprookje
In de volksmond Deel 1: Het spoor van de paling
CultuurPermekes expressionisme
BelgiëWandelfl irt aan de schreve
CoverFoto: Sylvie D’Hoore
006-007 1112.indd 6 10/10/12 13:14
November 2012 - jaargang 5
Reportages
68
22
86
40
58
E X T R A3FIETS- EN WANDELFICHES
Pasar: + 8 %Bij na 100.000 lezers namen het afgelopen jaar Pasar maandelij ks ter hand. Daarmee stij gt Pasar met liefst 8 %. Dat blij kt uit een onderzoek
van het CIM (Centrum voor Informatie over de Media), dat onderzoek verricht naar kranten, week-
bladen en maandmagazines, hun oplage en bereik aan lezers. Na de naamswij ziging in 2008 (Kreo werd Pasar) heeft het magazine duidelij k zij n plek ingenomen op de magazinemarkt en is Pasar nu stilaan wij d verspreid geraakt.
Pasar boert daarmee goed in vergelij king met andere toeristische magazines op de Vlaamse markt, die licht tot zwaar achteruit gaan. Uiteraard zij n er tal van redenen voor de achteruit-gang van vele magazines: minder mensen abonneren zich, groter switchgedrag, minder lidmaatschappen van een vereniging, de maatschappelij ke crisis, fi nanciële besparingen … De diversiteit aan redenen maakt het aartsmoeilij k om te overleven in de geschre-ven mediamarkt. Pasar wil elk lid voorop stellen en zoekt wegen om nieuwe doelgroepen aan te spreken. De stij ging van ons aantal lezers is een deugddoende bevestiging dat de wegen die dit magazine inslaat, gewaardeerd worden. Dank daarvoor!
Deze maand starten we met een nieuwe toeristisch-culinaire reeks: In de volksmond. Alle uitleg over dit project vind je op pagina 13. Journalist Gert Corremans en fotograaf Michaël Dehaspe zwierven doorheen België om die typische streekproducten, die gerechten van onze grootouders te onderzoeken en te zien wat ze voor een regio betekenen. En bovenal hoe en welke toeristi-sche initiatieven er daar ontstaan die het product en het gerecht mee in de kij ker plaatsen. Surfen op nostalgisch culinair genot in een hedendaags kleedje.
Veel leesplezier!
Gunther RitsmansHoofdredacteur Pasar
74
bladen en maandmagazines, hun oplage en bereik aan lezers. Na de naamswij ziging in 2008 (Kreo werd Pasar) heeft het magazine
Pasar nu stilaan wij d verspreid
van een vereniging, de maatschappelij ke crisis,
PASAR NOVEMBER 2012 7
FrankrijkBaskenland, pittig gepeperd
Interview Evi Hanssen
Langs de taalgrens
Deel 2: Van Walshoutem
naar Lembeek
FrankrijkParadij selij k Martinique
006-007 1112.indd 7 10/10/12 13:15
5 CampStory Jan uit Lier
8 Passage Kunstendag voor kids • Franse winter-
pret • 20 x Hasselt • Brugs Historium • Spiritueel reizen • Winterklaar Paradiski • Wandeling van het jaar • Capitool voor families • De smaak van thuis • Etiquette op reis • GR-wande-len in Antwerpen
20 Pasar gezin28 Buur natuur De Antwerpse fortengordel
39 Cultuur Het Stedelij k heropent in Amsterdam
46 Pasar outdoor
Rubrieken
68
40
6448 Pasar Meer aandacht voor recreatie en
toerisme in de provincies • Vakantie-
Idee op 8 en 9 december • Duinse
Polders voor een vriendenprij sje •
Kampkwestie: schade repareren aan
je caravan of camper
30
NIEUWE REEKS
14
57 Pasar kamperen67 Pasar buiten77 Pasar cultuur78 België Familieweekend aan de Semois
84 Pasar dichtbij94 Het laatste woord John Devliegher. Wandelen is genieten
6 PASAR NOVEMBER 2012
Oostenrijk Gps-trip naar
de stilte
Marokko Kids in een sprookje
In de volksmond Deel 1: Het spoor van de paling
CultuurPermekes expressionisme
BelgiëWandelfl irt aan de schreve
CoverFoto: Sylvie D’Hoore
006-007 1112.indd 6 10/10/12 13:14
November 2012 - jaargang 5
Reportages
68
22
86
40
58
E X T R A3FIETS- EN WANDELFICHES
Pasar: + 8 %Bij na 100.000 lezers namen het afgelopen jaar Pasar maandelij ks ter hand. Daarmee stij gt Pasar met liefst 8 %. Dat blij kt uit een onderzoek
van het CIM (Centrum voor Informatie over de Media), dat onderzoek verricht naar kranten, week-
bladen en maandmagazines, hun oplage en bereik aan lezers. Na de naamswij ziging in 2008 (Kreo werd Pasar) heeft het magazine duidelij k zij n plek ingenomen op de magazinemarkt en is Pasar nu stilaan wij d verspreid geraakt.
Pasar boert daarmee goed in vergelij king met andere toeristische magazines op de Vlaamse markt, die licht tot zwaar achteruit gaan. Uiteraard zij n er tal van redenen voor de achteruit-gang van vele magazines: minder mensen abonneren zich, groter switchgedrag, minder lidmaatschappen van een vereniging, de maatschappelij ke crisis, fi nanciële besparingen … De diversiteit aan redenen maakt het aartsmoeilij k om te overleven in de geschre-ven mediamarkt. Pasar wil elk lid voorop stellen en zoekt wegen om nieuwe doelgroepen aan te spreken. De stij ging van ons aantal lezers is een deugddoende bevestiging dat de wegen die dit magazine inslaat, gewaardeerd worden. Dank daarvoor!
Deze maand starten we met een nieuwe toeristisch-culinaire reeks: In de volksmond. Alle uitleg over dit project vind je op pagina 13. Journalist Gert Corremans en fotograaf Michaël Dehaspe zwierven doorheen België om die typische streekproducten, die gerechten van onze grootouders te onderzoeken en te zien wat ze voor een regio betekenen. En bovenal hoe en welke toeristi-sche initiatieven er daar ontstaan die het product en het gerecht mee in de kij ker plaatsen. Surfen op nostalgisch culinair genot in een hedendaags kleedje.
Veel leesplezier!
Gunther RitsmansHoofdredacteur Pasar
74
bladen en maandmagazines, hun oplage en bereik aan lezers. Na de naamswij ziging in 2008 (Kreo werd Pasar) heeft het magazine
Pasar nu stilaan wij d verspreid
van een vereniging, de maatschappelij ke crisis,
PASAR NOVEMBER 2012 7
FrankrijkBaskenland, pittig gepeperd
Interview Evi Hanssen
Langs de taalgrens
Deel 2: Van Walshoutem
naar Lembeek
FrankrijkParadij selij k Martinique
006-007 1112.indd 7 10/10/12 13:15
14 PASAR novembeR 2012
| Deel 1 - Paling |
Tussen Berlare en Bornem kronkelt de Schelde als een paling. Alsof het landschap eetbaar is, gaat hier geen volksfeest voorbij zonder paling in het groen. De drie palinghandels die Vlaanderen nog telt, komen allemaal hiervandaan. De beste gids in het Scheldeland is dus een geheimzinnige gladde jongen.
OOSTENRIJK
KARINTHIË
TIROL
Kötsach-Mauthen
Mayrhofen
Wenen
Lembe
ek
Walsho
utem
2
VLAANDEREN
WALLONIË
Van Walshoutemnaar Lembeek
In devolksmond
PALING
2
BELGIË
BELGIË
Bouillon
1
FRANKRIJK
Parijs
FRANSBASKENLAND
BELGIË
DendermondeHeuvelland
de paling
Hetglibberige spoor
van
013-019 1112.indd 14 10/10/12 13:26
14 PASAR novembeR 2012
| Deel 1 - Paling |
Tussen Berlare en Bornem kronkelt de Schelde als een paling. Alsof het landschap eetbaar is, gaat hier geen volksfeest voorbij zonder paling in het groen. De drie palinghandels die Vlaanderen nog telt, komen allemaal hiervandaan. De beste gids in het Scheldeland is dus een geheimzinnige gladde jongen.
OOSTENRIJK
KARINTHIË
TIROL
Kötsach-Mauthen
Mayrhofen
Wenen
Lembe
ek
Walsho
utem
2
VLAANDEREN
WALLONIË
Van Walshoutemnaar Lembeek
In devolksmond
PALING
2
BELGIË
BELGIË
Bouillon
1
FRANKRIJK
Parijs
FRANSBASKENLAND
BELGIË
DendermondeHeuvelland
de paling
Hetglibberige spoor
van
013-019 1112.indd 14 10/10/12 13:26
PASAR novembeR 2012 15
guy Van Cauteren grapt: ‘Hij moet licht geven in het donker’. Zijn paling in het groen is de groenste die ik ooit heb ge-zien. Netjes gefileerd ook, de stukjes vis zien er hapklaar en beetgaar uit. Heel anders dan de vale, papperige brij die
me als kind deed huiveren op volksfeesten. Toen ik een uur geleden zag hoe paling gevild wordt, was mijn maag nog zo groot als een pingpongbal. ‘Mijn vader leverde vroeger bij een palinghuis aan het Donkmeer’, vertelt slagerszoon Guy. ‘Buiten zat er een manneke levende paling te stropen. De vis ingesmeerd met zand, zodat hij niet wegglipte. En dan, in twee snokken, de keel over en het vel eraf. Gruwelijk.’
Vier generaties Vandaag gaat het er diervriendelijker aan toe. Bij Palinghandel Borremans worden de vissen eerst ge-elektrocuteerd en gereinigd in een centrifuge voor ze geslacht worden. Want daar komt het op neer. Het bloed hangt overal. De gestes die Wim ge-bruikt, heeft hij geleerd van zijn vader Frans, en zo kunnen we vier generaties teruggaan. ‘Het duurt een half jaar voor je de techniek in de vingers hebt’, zegt Wim. ‘Zet je te veel druk, dan scheurt het vel. De ingewanden moet je er in één vlotte beweging uithalen.’ Zelfs post mortem blijft de paling nog urenlang spartelen.Slechts weinig mensen willen paling stropen. Het is moeilijk en fysiek belastend werk. Met twee zonen in de zaak heeft Frans Borremans geluk. ‘Ik ben er toevallig ingerold’, zegt Hans. ‘Maar eens in de paling, blijf je tot je dood valt.’ De vissen zit-ten in bakken in het Donkmeer en in betonnen bassins. ‘Ik ben zoals een boer met koeien. Op vakantie gaan is er nauwelijks bij. Levende dieren kun je niet in de steek laten.’ Al spreken palingen meer tot de verbeelding. Ze paaien in het midden van de Atlantische Oceaan en leggen de 5.000 ki-lometer naar de Schelde twee keer in hun leven af. Over de soort is weinig geweten. Wanneer Hans er twintig op een sorteertafel schept, springen ze over de randen. ‘In het water zijn ze rustig’, zegt hij. ‘Ze hangen wat te drijven, alsof ze op de uit-kijk zijn.’
De smaak van het meerEr zit intussen veel vis in de Schelde, ook paling. Maar hij is ongeschikt voor consumptie. ‘De pa-ling is de vuilnisman van de natuur’, vertelt Hans. ‘Hij ruimt kadavers op en leeft in de modder. Het Scheldewater is zuiver, maar de bodem zit vol zware metalen.’ De vervuiling heeft de familie
weggejaagd uit Mariekerke. Vóór de Tweede Wereldoorlog ving overgrootvader er nog paling, die hij rondbracht met de handkar. Een generatie later streek de familie neer aan het Donkmeer: een turfput, uitgegraven in een oude Scheldebocht.We moeten in de winter eens terugkomen, vindt Hans, als er op het meer geschaatst wordt terwijl hij de beunen uit het water haalt. In elke beun zit 300 kilo paling. Ze kuren een week in het meer. ‘In Europa is de palingvangst sterk ingeperkt. Daarom voeren we in uit de hele wereld. Canada, Amerika, Nieuw-Zeeland, Ierland. Vaak komen ze uit rivieren die 100 kilometer van de bewoonde wereld liggen. Zelfs dan hebben ze nog een grondsmaakje. In het Donkmeer zwemmen ze rond zonder de bodem te raken. Zo krijgen ze een fijne smaak.’
Letterlijke evergreenVoor wie niet ver van de Schelde opgroeide, was paling in het groen altijd een geliefde uitstap. Eten in een volks restaurantje en dan fietsen of wande-len – ook in het groen. Veel restaurants aan het Donkmeer die paling en côte à l’os afficheren, heb-ben schijnbaar hun beste tijd gehad. Omdat de pa-ling te duur is geworden? Dan proef ik hem liever
Links:Hans Borremans bij het waterbassin. De palingen kronkelen er wild op los zodra je ze uit het water haalt.
Hiernaast:Palingen paaien in het midden van de Atlantische Oceaan, 5.000 kilometer van de Schelde.
>
‘Eens in de paling, blijf je tot je dood valt’, zegt Hans Borremans. ‘Ik ben zoals een boer met koeien. Op vakantie gaan is er nauwelijks bij.’
013-019 1112.indd 15 10/10/12 13:26
40 PASAR novembeR 2012
Sprookje
SpanjePortugal
Mauritanië
Algerije
MAROKKOAtlantische
Oceaan
Marrakech
WestelijkeSahara
Ouarzazate
Erg Chigaga
AFRIKA
SpanjePortugal
Mauritanië
Algerije
MAROKKOAtlantische
Oceaan
Marrakech
WestelijkeSahara
Ouarzazate
Erg Chigaga
AFRIKA
Duizend-en-een-nachtvan
040-045 1112.indd 40 10/10/12 13:56
40 PASAR novembeR 2012
Sprookje
SpanjePortugal
Mauritanië
Algerije
MAROKKOAtlantische
Oceaan
Marrakech
WestelijkeSahara
Ouarzazate
Erg Chigaga
AFRIKA
SpanjePortugal
Mauritanië
Algerije
MAROKKOAtlantische
Oceaan
Marrakech
WestelijkeSahara
Ouarzazate
Erg Chigaga
AFRIKA
Duizend-en-een-nachtvan
040-045 1112.indd 40 10/10/12 13:56
PASAR novembeR 2012 41
>
W e worden wakker met het geluid van rinkelend glas. Berberjon-gens zijn al druk in de weer met de voorbereiding van ons ont-bijt. De geur van verse munt-
thee komt ons prikkelend tegemoet. Het was warm in onze tent gisterenavond, maar geleidelijk aan is de temperatuur vannacht toch wel een beet-je gezakt. De zon komt langzaam op en eigenlijk zouden we nu al op de top van de hoge woestijn-duin moeten zitten om te kijken naar de zonsop-gang. Maar niemand van ons lijkt veel aanstalten te maken. Het was de avond voordien net iets te leuk - en dus te laat - geweest. Met volle borst Tekst & foto’s: Sylvie D’Hoore
Slapen in de woestijn, couscous eten bij een
berberfamilie, geitjes aaien in de bergdorpen en verdwalen
in eeuwenoude kashba’s. Voor kinderen is Marokko een
droombestemming.
SprookjeDuizend-en-een-nacht
’s Middags nog volop in een zandstorm, tegen de avond schommelend op de rug van een dromeda-ris. Een dag om in te kaderen.
040-045 1112.indd 41 10/10/12 13:56
PASAR NOVEMBER 2012 9
Onder de Vlaamse Kunststeden geniet Antwerpen hoog aan-zien. Na Leuven slaat ze het meest aan bij jongeren en het is de stad die de meeste recreatie-ve verblijfstoeristen verwelkomt in ons land. Volgens de bezoe-kers onderscheidt Antwerpen zich van de andere kunststeden op het vlak van sfeer met onder meer de bekoorlijke terrasjes. De stad is volgens hen authen-tiek, vriendelijk, gastvrij en een echte shoppingmetropool. Info: www.visitantwerpen.be.
Vijf gemeenten werden bekroond als nieuwe Ambassadeurs van Vlaanderen Lekker Land: Overijse (voor zijn tafeldruif), aspergegemeente Kinrooi, Hoog-straten (aardbeien), Heuvelland (voor de wijnen!) en Oudenaarde (met zijn typische bruine bieren zoals Liefmans). Zij dragen die eretitel van Ambassadeur tot september 2014. Meer informa-tie over de laureaten op www.vlaanderenlekkerland.be/laureaten2012-2014.
Het Jubelparkmuseum in Brussel plaatst tot 3 maart Prinses Marie-José in de kijker. Zij was de dochter van koning Albert I en koningin Elisabeth. Marie-José was getrouwd met Umberto van Italië en 33 dagen koningin van dat land. Daarna moest ze het land verlaten en wijdde ze haar leven aan histori-sche publicaties. De expo schetst haar hele leven met bij-zondere aandacht voor de mode (haar hofmantels, avondjurken enz.). Info: www.kmkg.be.
In het Algemeen Rijksarchief aan de Ruisbroekstraat 2-6 in Brussel kun je tot 28 februari gratis de expo Beschadigd België bezoeken. Het oorlogsleed van weleer krijgt er aan de hand van duizenden foto’s een menselijk en herkenbaar gezicht. Diverse periodes komen aan bod: mei 1940 en de 18-daagse veldtocht, de bombardementen en opeisin-gen in 1943-44, terwijl de bevrij-ding en de eindoffensieven deze expo besluiten. Info: www.arch.be.
B O E K - Er zijn verschillende manieren om de wereld af te dweilen. Die van Susan Smit is er eentje van. Al zet ik me meteen schrap bij de dwingende titel en een foto van de auteur bij een stel zonbeschenen menhirs. Nog schrapper ga ik staan van de inge-steldheid die Smit de lezer al bij de inleiding wil opleggen. Los daarvan valt dit boek reuze mee. Smit vertelt met behoorlijke afstand. Nergens doet ze laatdun-
kend, geen plek of religie krijgt een voetje voor. Lourdes, Stonehenge of de Mayatempels van Chitzén Itzá, ze benadert ze als evenwaardig. En voor je je kof-fers pakt, van Mekka laat ze met-een weten dat je er als niet-moslim niet welkom bent. Smit schuwt ook de anekdote en de geschiedenis niet, smokkelt zelfs persoonlijke belevenissen in de tekst. Wat haar boek heel lees-baar maakt. De praktische infor-
matie omvat altijd de eventu-ele toegangs-prijs en een webstek. Zacht prijsje trouwens voor dit boek.100 spirituele plekken die je gezien moet hebbenAuteur: Susan Smit.Uitgegeven bij Prometheus – Amsterdam.Prijs: 5,95 euro.
Historium BruggeMet al je zintuigen op wandel door het Brugge van 1435, in de Gouden Eeuw. In het voetspoor van Jacob op zoek naar zijn geliefde Anna, door de haven, het schildersatelier van Van Eyck, een badhuis en in een magische vlucht boven de middeleeuwse stad. Zo ervaar je vanaf 25 november het leven in het mid-deleeuwse Brugge in de spiksplinternieuwe toeristi-sche belevingsattractie Historium Brugge. In een neogotisch pand op de Markt versmelten film, decor, muziek en speciale effecten in zeven themazalen tot één multimediale totaalervaring waarbij je het Brugge van 1435 ziet, hoort, ruikt, voelt en proeft.Bij de acteurs namen als Clara Cleymans (Van Eycks model Anna), Lander Gyselinck (leerjongen Jacob), Leslie De Gruyter (Jan Van Eyck), Michel Van Dousselaere en Peter Van Den Begin (kooplui). De muziek voor dit historisch gefundeerde verhaal werd geschreven door Nicholas Lens en vertolkt door het Brussels Philharmonic en het Vlaams Radiokoor.Om de 4 à 5 minuten start een filmvoorstelling, tel-kens voor maximaal 24 personen. Je wandelt door-heen de attractie met een volautomatische audiogids. De trip door het middeleeuwse Brugge duurt een half uur, terwijl je in het totaal 1 uur moet voorzien voor de attractie zelf en een bezoek aan de aftershow. In hetzelfde gebouw kun je immers bier proeven in het
Duvelorium (Grand Beer Café, met uitzicht op de Markt) en artisanale Belgische chocolade in de Chocolaterie. In het vrij toegankelijke gedeelte van het gebouw huist ook een infopunt van Toerisme Brugge.Een bezoek aan het innoverende Historium kun je ook combineren met het Groeningemuseum of de nieuwe, geleide Historiumwandeling (1 u.).
Info: Historium Brugge, Markt 1 - Brugge, tel. 050-27 03 11, www.historium.be. Vanaf 25 november. Tickets (met audiogids): 11/9/5,50 euro. Combitickets Historium/Groeningemuseum of Historium/wandeling: 15 euro.
Spiritueel reizen
één multimediale totaalervaring waarbij je het Brugge van 1435 ziet, hoort, ruikt, voelt en proeft.Bij de acteurs namen als Clara Cleymans (Van Eycks model Anna), Lander Gyselinck (leerjongen Jacob), Leslie De Gruyter (Jan Van Eyck), Michel Van Dousselaere en Peter Van Den Begin (kooplui). De muziek voor dit historisch gefundeerde verhaal werd geschreven door Nicholas Lens en vertolkt door het Brussels Philharmonic en het Vlaams Radiokoor.Om de 4 à 5 minuten start een filmvoorstelling, tel-kens voor maximaal 24 personen. Je wandelt door-heen de attractie met een volautomatische audiogids. De trip door het middeleeuwse Brugge duurt een half uur, terwijl je in het totaal 1 uur moet voorzien voor de attractie zelf en een bezoek aan de aftershow. In aftershow. In aftershowhetzelfde gebouw kun je immers bier proeven in het
tel. 050-27 03 11, www.historium.be. Vanaf tel. 050-27 03 11, www.historium.be. Vanaf 25 november. Tickets (met audiogids): 25 november. Tickets (met audiogids): 11/9/5,50 euro. Combitickets Historium/11/9/5,50 euro. Combitickets Historium/Groeningemuseum of Historium/wandeling: 15 euro.
HIS
TORI
UM B
RUGG
E/GF
008-011 1112.indd 9 10/10/12 13:21
outdooroutdoor
46 PASAR NOVEMBER 2012
Warm en lichtVoor deze winter lanceert het Franse
Lafuma onder meer dit Warm’n light
jacket. Een lichtgewichtje dat je in een
handomdraai compact wegmoffelt in een
meegeleverd zakje. De aansluitende jas is
gewatteerd en heeft Pertex als bovenstof.
Dat weefsel maakt hem goed winddicht
en waterafstotend, niet helemaal water-
dicht. Het jacket is verkrijgbaar in de
kleuren zwart, antic moss, rock ridge en
chili pepper.
Prijs: 135 euro.
www.lafuma.com
Bij The North Face soigneren ze ook deze winter buitensporters die geen schrik hebben
om een flink koudefront te trotseren. Of je nu door de sneeuw gaat lopen, gaat skiën of
aan een trekking op raketten begint, met een onderlaag van meri-
nowol blijf je comfortabel aan de gang. De Hybrid Merino
L/S Crew Neck is een nauw aansluitend shirt met lange
mouwen, de Hybrid Merino Tights een dito onderbroek.
Deze baselayers zijn isolerend, vochtafdrijvend en snel-
drogend. Naadloos geweven ook, om schuren te ver-
mijden. De stof is ook
geweven volgens
de lichaamszones
die meer of minder
warmte dan wel ventilatie behoeven. Ze bestaan
zowel in een passend vrouwen- als mannenmodel.
Prijzen: broek 80 euro. shirt 90 euro.
www.eu.thenorthface.com
Deze winter introduceert Jack Wolfskin naast nieu-
we kleuren ook nieuwe materialen voor zijn kleding.
Zo ziet een nieuw ontwikkelde fleecestof er als een
traditionele wollen pullover uit, ook al is dit
Nanuk 200 bipolar jersey van volbloed poly-
ester. Ze kreeg meteen een toepassing in de
Caribou-serie. Lijkt de buitenkant van wol,
vanbinnen zorgt het hoogpolige jersey voor
meer warmte ondanks minder gewicht.
Makkelijk te onderhouden, goed ademend
en het stofje voert vocht sneller af dan
traditioneel fleece. De Caribou Lodge
Women op de foto kreeg nog twee
heupzakken en een zakje op de boven-
arm mee.
Prijs: 119,95 euro.
www.jack-wolfskin.be
Twee dagen uitvoerig getest en goed
bevonden. De nieuwe Rangeland Mid X-LT
van Regatta beweegt soepel en past zich
perfect aan je voetvorm aan. Hij wandelt
uitermate comfortabel, ook zonder vooraf
te zijn ingelopen. Luchtig bovendien met
een ademende bovenschoen en mem-
braanvoering met getapete naden. Het
EVA-comfort voetbed beweegt mee en
zorgt samen met de rubberen stootran-
den bij hiel en teen voor een stevige
ondersteuning. De wandelschoenen zijn
licht, absorberen schokken ideaal, zijn
waterdicht – slechts beperkt getest – en
de gevoerde randen van schacht en
schoentong bieden extra comfort. Ideaal
voor (lange) wandelingen op vlak of gol-
vend terrein. Bestaat als mannen- en
vrouwenmodel.
Prijs: 75 euro.
www.regatta.com
We houden het warm in deze koelere
outdoortijden. Avonturiers dubben nogal
eens over de aanschaf van een kook-
stelletje. Gewicht speelt een rol, maar ook
de brandstof. Gasblikjes vind je niet over-
al, op een lange trekking ben je beter af
met een compacte fles benzine. Ook een
extreem warm of koud klimaat bepalen
mee je keuze voor of tegen gas. MSR
heeft zijn populaire Whisperlite helemaal
omgebouwd tot een exemplaar dat ben-
zine, wasbenzine, kerosine en vloeibaar
gas slikt. Je krijgt er zelfs een standaardje
voor omgekeerde gasblikjes bij. Kwestie
van dat laatste restje gas te benutten. De
Whisperlite Universal weegt – afhankelijk
van de brandstoftank – tussen 430 en
549 gram.
Prijs: 150 euro (inclusief brandstoffles).
www.msrgear.com
Winterfleece
Soepele stapper
aan een trekking op raketten begint, met een onderlaag van meri-
nowol blijf je comfortabel aan de gang. De
L/S Crew Neck
mouwen, de
Deze baselayers zijn isolerend, vochtafdrijvend en snel-
drogend. Naadloos geweven ook, om schuren te ver-
warmte dan wel ventilatie behoeven. Ze bestaan
zowel in een passend vrouwen- als mannenmodel.
Prijzen: broek 80 euro. shirt 90 euro.
Het signaleren van nieuwe producten wil niet noodzakelijk zeggen dat ze door de redactie zijn getest of worden aanbevolen.
Brander
Loopgerief
Deze winter introduceert Jack Wolfskin naast nieu-
we kleuren ook nieuwe materialen voor zijn kleding.
Zo ziet een nieuw ontwikkelde fleecestof er als een
traditionele wollen pullover uit, ook al is dit
van volbloed poly-
ester. Ze kreeg meteen een toepassing in de
vanbinnen zorgt het hoogpolige jersey voor
www.jack-wolfskin.be
Brander
Deze winter introduceert Jack Wolfskin naast nieu-
we kleuren ook nieuwe materialen voor zijn kleding.
Zo ziet een nieuw ontwikkelde fleecestof er als een
traditionele wollen pullover uit, ook al is dit
Nanuk 200 bipolar jersey
ester. Ze kreeg meteen een toepassing in de
Caribou-serie. Lijkt de buitenkant van wol,
vanbinnen zorgt het hoogpolige jersey voor
meer warmte ondanks minder gewicht.
Makkelijk te onderhouden, goed ademend
en het stofje voert vocht sneller af dan
WinterWinter
Soepele
is een nauw aansluitend shirt met lange
een dito onderbroek.
Deze baselayers zijn isolerend, vochtafdrijvend en snel-
drogend. Naadloos geweven ook, om schuren te ver-
mijden. De stof is ook
Het signaleren van nieuwe producten wil niet noodzakelijk zeggen dat ze door de redactie zijn getest of worden aanbevolen.
046 1112.indd 46 10/10/12 14:02
PASAR NOVEMBER 2012 9
Onder de Vlaamse Kunststeden geniet Antwerpen hoog aan-zien. Na Leuven slaat ze het meest aan bij jongeren en het is de stad die de meeste recreatie-ve verblijfstoeristen verwelkomt in ons land. Volgens de bezoe-kers onderscheidt Antwerpen zich van de andere kunststeden op het vlak van sfeer met onder meer de bekoorlijke terrasjes. De stad is volgens hen authen-tiek, vriendelijk, gastvrij en een echte shoppingmetropool. Info: www.visitantwerpen.be.
Vijf gemeenten werden bekroond als nieuwe Ambassadeurs van Vlaanderen Lekker Land: Overijse (voor zijn tafeldruif), aspergegemeente Kinrooi, Hoog-straten (aardbeien), Heuvelland (voor de wijnen!) en Oudenaarde (met zijn typische bruine bieren zoals Liefmans). Zij dragen die eretitel van Ambassadeur tot september 2014. Meer informa-tie over de laureaten op www.vlaanderenlekkerland.be/laureaten2012-2014.
Het Jubelparkmuseum in Brussel plaatst tot 3 maart Prinses Marie-José in de kijker. Zij was de dochter van koning Albert I en koningin Elisabeth. Marie-José was getrouwd met Umberto van Italië en 33 dagen koningin van dat land. Daarna moest ze het land verlaten en wijdde ze haar leven aan histori-sche publicaties. De expo schetst haar hele leven met bij-zondere aandacht voor de mode (haar hofmantels, avondjurken enz.). Info: www.kmkg.be.
In het Algemeen Rijksarchief aan de Ruisbroekstraat 2-6 in Brussel kun je tot 28 februari gratis de expo Beschadigd België bezoeken. Het oorlogsleed van weleer krijgt er aan de hand van duizenden foto’s een menselijk en herkenbaar gezicht. Diverse periodes komen aan bod: mei 1940 en de 18-daagse veldtocht, de bombardementen en opeisin-gen in 1943-44, terwijl de bevrij-ding en de eindoffensieven deze expo besluiten. Info: www.arch.be.
B O E K - Er zijn verschillende manieren om de wereld af te dweilen. Die van Susan Smit is er eentje van. Al zet ik me meteen schrap bij de dwingende titel en een foto van de auteur bij een stel zonbeschenen menhirs. Nog schrapper ga ik staan van de inge-steldheid die Smit de lezer al bij de inleiding wil opleggen. Los daarvan valt dit boek reuze mee. Smit vertelt met behoorlijke afstand. Nergens doet ze laatdun-
kend, geen plek of religie krijgt een voetje voor. Lourdes, Stonehenge of de Mayatempels van Chitzén Itzá, ze benadert ze als evenwaardig. En voor je je kof-fers pakt, van Mekka laat ze met-een weten dat je er als niet-moslim niet welkom bent. Smit schuwt ook de anekdote en de geschiedenis niet, smokkelt zelfs persoonlijke belevenissen in de tekst. Wat haar boek heel lees-baar maakt. De praktische infor-
matie omvat altijd de eventu-ele toegangs-prijs en een webstek. Zacht prijsje trouwens voor dit boek.100 spirituele plekken die je gezien moet hebbenAuteur: Susan Smit.Uitgegeven bij Prometheus – Amsterdam.Prijs: 5,95 euro.
Historium BruggeMet al je zintuigen op wandel door het Brugge van 1435, in de Gouden Eeuw. In het voetspoor van Jacob op zoek naar zijn geliefde Anna, door de haven, het schildersatelier van Van Eyck, een badhuis en in een magische vlucht boven de middeleeuwse stad. Zo ervaar je vanaf 25 november het leven in het mid-deleeuwse Brugge in de spiksplinternieuwe toeristi-sche belevingsattractie Historium Brugge. In een neogotisch pand op de Markt versmelten film, decor, muziek en speciale effecten in zeven themazalen tot één multimediale totaalervaring waarbij je het Brugge van 1435 ziet, hoort, ruikt, voelt en proeft.Bij de acteurs namen als Clara Cleymans (Van Eycks model Anna), Lander Gyselinck (leerjongen Jacob), Leslie De Gruyter (Jan Van Eyck), Michel Van Dousselaere en Peter Van Den Begin (kooplui). De muziek voor dit historisch gefundeerde verhaal werd geschreven door Nicholas Lens en vertolkt door het Brussels Philharmonic en het Vlaams Radiokoor.Om de 4 à 5 minuten start een filmvoorstelling, tel-kens voor maximaal 24 personen. Je wandelt door-heen de attractie met een volautomatische audiogids. De trip door het middeleeuwse Brugge duurt een half uur, terwijl je in het totaal 1 uur moet voorzien voor de attractie zelf en een bezoek aan de aftershow. In hetzelfde gebouw kun je immers bier proeven in het
Duvelorium (Grand Beer Café, met uitzicht op de Markt) en artisanale Belgische chocolade in de Chocolaterie. In het vrij toegankelijke gedeelte van het gebouw huist ook een infopunt van Toerisme Brugge.Een bezoek aan het innoverende Historium kun je ook combineren met het Groeningemuseum of de nieuwe, geleide Historiumwandeling (1 u.).
Info: Historium Brugge, Markt 1 - Brugge, tel. 050-27 03 11, www.historium.be. Vanaf 25 november. Tickets (met audiogids): 11/9/5,50 euro. Combitickets Historium/Groeningemuseum of Historium/wandeling: 15 euro.
Spiritueel reizen
één multimediale totaalervaring waarbij je het Brugge van 1435 ziet, hoort, ruikt, voelt en proeft.Bij de acteurs namen als Clara Cleymans (Van Eycks model Anna), Lander Gyselinck (leerjongen Jacob), Leslie De Gruyter (Jan Van Eyck), Michel Van Dousselaere en Peter Van Den Begin (kooplui). De muziek voor dit historisch gefundeerde verhaal werd geschreven door Nicholas Lens en vertolkt door het Brussels Philharmonic en het Vlaams Radiokoor.Om de 4 à 5 minuten start een filmvoorstelling, tel-kens voor maximaal 24 personen. Je wandelt door-heen de attractie met een volautomatische audiogids. De trip door het middeleeuwse Brugge duurt een half uur, terwijl je in het totaal 1 uur moet voorzien voor de attractie zelf en een bezoek aan de aftershow. In aftershow. In aftershowhetzelfde gebouw kun je immers bier proeven in het
tel. 050-27 03 11, www.historium.be. Vanaf tel. 050-27 03 11, www.historium.be. Vanaf 25 november. Tickets (met audiogids): 25 november. Tickets (met audiogids): 11/9/5,50 euro. Combitickets Historium/11/9/5,50 euro. Combitickets Historium/Groeningemuseum of Historium/wandeling: 15 euro.
HIS
TORI
UM B
RUGG
E/GF
008-011 1112.indd 9 10/10/12 13:21
Langs de taalgrens
OOSTENRIJK
KARINTHIË
TIROL
Kötsach-Mauthen
Mayrhofen
Wenen
Lembe
ek
Walsho
utem
2
VLAANDEREN
WALLONIË
Van Walshoutemnaar Lembeek
In devolksmond
PALING
2
BELGIË
BELGIË
Bouillon
1
FRANKRIJK
Parijs
FRANSBASKENLAND
BELGIË
DendermondeHeuvelland
Van Walshoutem naar Lembeek
Precies vijftig jaar geleden werd in ons land de taalgrens vastgelegd. Wettelijk en definitief, om een einde te maken aan de taalstrijd die begon vanaf het moment dat het woord België op de Europese kaart verscheen. Wij verkenden die felbevochten scheidingslijn tussen Vlaanderen en Wallonië en fietsten in acht dagen van Voeren naar Komen. La guerre ? Die is voor de Brusselse Wetstraat. Onder de kerktoren lossen we dat anders op: on se débrouille/we slaan er ons doorheen!
58 PASAR novembeR 2012
058-063 1112.indd 58 10/10/12 14:20
PASAR novembeR 2012 59
>
In 1993 sneed de vierde staatsher vorming de provincie Bra bant op bestuursniveau horizontaal doormidden en loste het probleem Brussel op in een Hoofdstedelijk Gewest. Landschappelijk zouden ook enkele verticale scheidingslijnen niet misstaan. Zigzaggen langs de Brabantse taalgrens biedt ons vergezichten over eindeloze akkers, de beklimming van enkele pittige heuvels en een doortocht in donkere loofwouden. Nergens is de grens dunner dan tussen Vlaams- en Waals Brabant.
Van Walshoutem naar LembeekTaaltellingen bestonden in België al in 1846. Veldwachters gingen om de tien jaar van deur tot deur en noteerden de voertaal van het huisgezin.
Tekst: Suzanne AntonisFoto’s: Michaël Dehaspe
Boven:De Leeuw van Waterloo trekt jaarlijks tienduizen-den bezoekers.
Onder:Met de fiets langs de taalgrens. Deze keer nemen we Brabant onder de wielen.
OOSTENRIJK
KARINTHIË
TIROL
Kötsach-Mauthen
Mayrhofen
Wenen
Lembe
ek
Walsho
utem
2
VLAANDEREN
WALLONIË
Van Walshoutemnaar Lembeek
In devolksmond
PALING
2
BELGIË
BELGIË
Bouillon
1
FRANKRIJK
Parijs
FRANSBASKENLAND
BELGIË
DendermondeHeuvelland
058-063 1112.indd 59 10/10/12 14:20
Langs de taalgrens
OOSTENRIJK
KARINTHIË
TIROL
Kötsach-Mauthen
Mayrhofen
Wenen
Lembe
ek
Walsho
utem
2
VLAANDEREN
WALLONIË
Van Walshoutemnaar Lembeek
In devolksmond
PALING
2
BELGIË
BELGIË
Bouillon
1
FRANKRIJK
Parijs
FRANSBASKENLAND
BELGIË
DendermondeHeuvelland
Van Walshoutem naar Lembeek
Precies vijftig jaar geleden werd in ons land de taalgrens vastgelegd. Wettelijk en definitief, om een einde te maken aan de taalstrijd die begon vanaf het moment dat het woord België op de Europese kaart verscheen. Wij verkenden die felbevochten scheidingslijn tussen Vlaanderen en Wallonië en fietsten in acht dagen van Voeren naar Komen. La guerre ? Die is voor de Brusselse Wetstraat. Onder de kerktoren lossen we dat anders op: on se débrouille/we slaan er ons doorheen!
58 PASAR novembeR 2012
058-063 1112.indd 58 10/10/12 14:20
PASAR novembeR 2012 59
>
In 1993 sneed de vierde staatsher vorming de provincie Bra bant op bestuursniveau horizontaal doormidden en loste het probleem Brussel op in een Hoofdstedelijk Gewest. Landschappelijk zouden ook enkele verticale scheidingslijnen niet misstaan. Zigzaggen langs de Brabantse taalgrens biedt ons vergezichten over eindeloze akkers, de beklimming van enkele pittige heuvels en een doortocht in donkere loofwouden. Nergens is de grens dunner dan tussen Vlaams- en Waals Brabant.
Van Walshoutem naar LembeekTaaltellingen bestonden in België al in 1846. Veldwachters gingen om de tien jaar van deur tot deur en noteerden de voertaal van het huisgezin.
Tekst: Suzanne AntonisFoto’s: Michaël Dehaspe
Boven:De Leeuw van Waterloo trekt jaarlijks tienduizen-den bezoekers.
Onder:Met de fiets langs de taalgrens. Deze keer nemen we Brabant onder de wielen.
OOSTENRIJK
KARINTHIË
TIROL
Kötsach-Mauthen
Mayrhofen
Wenen
Lembe
ek
Walsho
utem
2
VLAANDEREN
WALLONIË
Van Walshoutemnaar Lembeek
In devolksmond
PALING
2
BELGIË
BELGIË
Bouillon
1
FRANKRIJK
Parijs
FRANSBASKENLAND
BELGIË
DendermondeHeuvelland
058-063 1112.indd 59 10/10/12 14:20
verschijnt op 30 novemberDe volgende
www.pasar.be
Frankrijk
Fietsen langs
het Canal du Midi
GC
VB
MD
nieuw-Zeeland
Met de MotorhoMe
italiëFirenZe Met de
CinqueCento
duitsland
reiZen Met handiCap
oostenrijkskiën
in het stubaital
GH
GH
Wil je meer lezen? Word lid van Pasar
en ontvang elke maand het Pasar-magazine boordevol interessante reportages, tips voor uitstapjes dichtbij
en een waaier aan toeristische informatie.
Schrijf je hier in.
Recommended