7/30/2011

1

GRADUATE SCHOOL OF PUBLIC ADMINISTRATION

BURAPHA UNIVERSITY

Source: ศรพงษ ลดาวลย ณ อยธยา, แนวความคดและทฤษฎรฐประศาสนศาสตร,

2551, เชยงใหม

MASTER OF PUBLIC ADMINISTRATION(PUBLIC AND PRIVATE MANAGEMENT)

355501 Public Administration TheoryClass 4

ความหมายของรฐประศาสนศาสตร Public Administration

Nicholas Henry ( Nicholas Henry, 1980 : 27 ) “รฐประศาสนศาสตร เปนวชาทมเอกลกษณโดยมความแตกตางจากวชารฐศาสตรในแงทว า ใหความสนใจในการศกษาถงโ ส ป ศ ส โครงสรางและพฤตกรรมของระบบราชการ รวมทงเปนศาสตรทมระเบยบและวธการศกษาเปนของตนเอง มความแตกตางจากศาสตรการบรหารในแงทวา เปนวชาทศกษาเรองขององคการของรฐทไมไดมงแสวงหากาไรเหมอนองคการธรกจเอกชนและเปนวชาทสนบสนนใหองคการของรฐมโครงสราง กลไกการต ดสน ใ จและพฤต ก ร รมของข า ร า ชก า ร ท เ ก อ ก ล ต อ ก า รใหบรการสาธารณะ”

ความหมายของรฐประศาสนศาสตร Public Administration

George S. Gordon ( George S. Gordon, 1975 : 8 )

“ รฐประศาสนศาสตร หมายถงกระบวนการ องคการ และบคคลทดารงตาแหนงทางราชการท งหลายและมสวนเกยวของกบการดารงตาแหนงทางราชการทงหลายและมสวนเกยวของกบการกาหนดและนาเอากฎหมาย ระเบยบ แบบแผนตาง ๆ ทออกโดยฝายนตบญญตฝายบรหาร และฝายตลาการออกไปปฏบต ”

7/30/2011

2

ความหมายของรฐประศาสนศาสตร Public Administration

James W. Fesler ( James W. Fesler, 1980 : 2-12 )

“ วชารฐประศาสนศาสตร คอการกาหนดและปฏบตตามนโยบายของระบบราชการ ซงตวระบบมขนาดใหญโตและมลษณะความเปนของระบบราชการ ซงตวระบบมขนาดใหญโตและมลษณะความเปนสาธารณะ ”

ความหมายของรฐประศาสนศาสตร Public Administration

Felex A. Nigro and Lloyd G. Nigro

( Felex A. Nigro and Lloyd G. Nigro , 1977 : 18 )

“ รฐประศาสนศาสตร ( Public Administration )

1 ป ป ใ ส1. เปนความพยายามของกลมทรวมมอกนปฏบตงานในหนวยงานสาธารณะ

2. มขอบเขตครอบคลมถงการปฏบตงานของทงสามฝาย คอ ฝายบรหาร ฝายนตบญญต และฝายตลาการ ตลอดจนความสมพนธทมระหวางกน

3. มบทบาทสาคญในการกาหนดนโยบายสาธารณะ จงถอไดวาเปนสวนหนงของกระบวนการทางการเมอง

4. มความแตกตางจากการบรหารงานของภาคธรกจเอกชนในประเดนทสาคญ ๆหลายประการ

5. มความเกยวพนอยางใกลชดกบกลมเอกชน และปจเจกชนจานวนมาก ในอนทจะจดหาบรการสาธารณะใหแกชมชน

ความหมายของรฐประศาสนศาสตร Public Administration

แบงการพจารณาออกเปน 2 นยยะ คอ

นยยะแรก เปนการพจารณาในแงของสาขาวชา ( Discipline ) หรอในแงของวชาการการศกษา ( Study ) ในภาษาองกฤษคอ “Public แงของวชาการการศกษา ( Study ) ในภาษาองกฤษคอ Public Administration” สวนในภาษาไทยจะใชคาวา “รฐประศาสนศาสตร” ซงเปนคาสมาสประกอบดวยคาวา รฐ + ประศาสนะ + ศาสตร (สรอยตระกล (ตวยานนท) อรรถมานะ, 2543: 8)

7/30/2011

3

ความหมายของรฐประศาสนศาสตร Public Administration

ดงนน วชารฐประศาสนศาสตร หรอ Public Administration จงหมายถง วชาทวาดวยการบรหารและการปกครองบานเมองสาขาหนง ทเนนในเรองของระบบราชการ หรอกจการงานทรฐเปนผ ป ป โ ป ปฏบตจดทาเพอประโยชนสาธารณะ หรอเปนวชาทศกษาเกยวกบการบรหารงานสาธารณะทงหลาย ศาสตรทางการบรหาร ( Science of Administration ) จงเปนวชาทเพงเกดใหมเมอปลายศตวรรษท 19 เปนคนละวชากบ ศาสตรทางการเมอง ( Science of Politics )ทเปนวชาทวาดวยการปกครองของรฐและมการศกษามายาวนานกวา 2,000 ปมาแลว

ความหมายของรฐประศาสนศาสตร Public Administration

นยยะท สอง เ ปนการพจารณาในแ งของกจกรรม ปกตในภาษาองกฤษจะใชคาวา “public administration” คอ เรยกเชนเดยวกบการแปลวา สาขาวชา แตเขยนตางกน สาหรบในภาษาไทย จะเรยกวา “การบรหารรฐกจ” หรอ “การบรหารราชการ” แตจะไมเรยกวา “รฐประศาสนศาสตร” (อทย เลาหวเชยร, 2533 : 10)

ความหมายของรฐประศาสนศาสตร Public Administration

ดงนน public administration ในฐานะทเปนกจกรรมจงเปนเรองเกยวกบการปฏบตการหรอดาเนนกจกรรมตาง ๆ ทเกยวของกบงานสาธารณะทงหลาย ซงในอดตผทรบผดชอบในการจดทาคอหนวยงานของรฐในส ไ ใสวนกลาง ไดแก กระทรวง ทบวง กรม กองตาง ๆ แทบทงหมดแตในปจจบน การจดทาบรการสาธารณะไดขยายหรอถายโอนไปยงองคกรปกครองสวนทองถน และชมชนซงกจการบางอยางไดมการมอบอานาจใหภาคเอกชนมารวมดาเนนการกบรฐ หรอจดทาแทนรฐนอกจากนยงมการจดต งหนวยงานประเภทอน ๆ เชน องคกรมหาชนอสระ องคกรอสระ องคกรสาธารณะกศล มลนธ สมาคม องคกรพฒนาเอกชน ฯลฯ

7/30/2011

4

ความหมายของรฐประศาสนศาสตร Public Administration

คาวา “งานสาธารณะ” จงเปนเรองทกลมคน ชมชน กลมตาง ๆ เขามารวมตวกนเพอทางานหรอดาเนนกจการอยางใดอยางหนงเพอประโยชนรวมกนของคนในสงคม ชมชน อาทเชน สมชชาคนจน สมชชาเชนเผา สมาพนธประชาธปไตย กลม NGOs เปนตน การบรหารสาธารณะจงเปนเรองเกยวกบประโยชนสวนรวม

ความหมายของรฐประศาสนศาสตร Public Administrationสวนคาวา “สาธารณะ” หรอ “Public” มความหมายกวางมาก หากพจารณาในแงทเปนกจกรรมแลว ภารกจทเกยวของบงานสาธารณะนนอาจปรากฎในลกษณะตาง ๆ ไดดงน

1) ในลกษณะของการทางานของรฐทเปนภารกจทรฐจาเปนตองทาเอง ไมสามารถมอบหมายใหผอนทาแทนได ซงไดแก กจการหรอภารกจทเกยวของกบการรกษาความสงบเรยบรอย การรกษาความมนคงของรฐ การอานวยความยตธรรม เชนกจการทหาร ตารวจ ศาล กจการตางประเทศ ฯลฯ เปนตน

ความหมายของรฐประศาสนศาสตร Public Administration 2) ในลกษณะของการทางานรวมกน ระหวางภาครฐ กบภาคเอกชน ในเรองทเกยวกบผลประโยชนสาธารณะ หรออาจเรยกวา “ ภารกจสาธารณะ” หรอ “ Public Affairs ” เชน กจการเกยวกบบรการสาธารณะทางดานการศกษา สาธารณะสข การรกษาความสะอาด ฯลฯ เปนตนการศกษา สาธารณะสข การรกษาความสะอาด ฯลฯ เปนตน

3) ในลกษณะทรฐควรทาแตไมสามารถดาเนนการเองได เนองจากตองใชเงนลงทนสง ตองใชเทคโนโลยเฉพาะ รฐจงมอบหมายใหเอกชนเขามารวมดาเนนการ หรอ ดาเนนการแทน เชน กจการทางสาธารณปโภคตาง ๆ ไดแก กจการดานการสอสาร โทรคมนาคม เทคโนโลย สารสนเทศ โทรศพท รถไฟฟา เปนตน

7/30/2011

5

ความหมายของรฐประศาสนศาสตร Public Administration

4) งานทรฐมอบหมายใหชมชน องคกรทไมหวงผลกาไร ( Non- Profit Organization ) องคกรทไมใชหนวยงานภาครฐ ( Non- Government Organization : NGOs ) ซงหนวยงานเหลานนเปนองคกรทมปรชญาในการดาเนนงานเพอประโยชนสวนรวม โดยไมไดมงหวงผลกาไรเปนเปาหมายหลกในการมาเปนผดาเนนการ

5) การบรหารงานสาธารณะ ยงครอบคลมถงการบรหารงานองคกรระหวางประเทศดวยเชน องคการสหประชาชาต องคการแรงงานระหวางประเทศ องคการการคาโลกซงจะมรฐสมาชกสงตวแทนไปเขารวมประชม หรอ ทากจกรรมตาง ๆ ในนามของรฐจงถอวาเปนการบรหารสาธารณะทงสน

ความหมายของรฐประศาสนศาสตร Public Administrationสรป รฐประศาสนศาสตร หรอ Public Administration หมายถง1) ความพยายามของกลมคนทรวมกนปฏบตงานในหนวยงานตาง ๆ ให

บรรลผลโดยมงทประโยชนรวมกนของกลมคน หรอสงคมโดยรวม2) มขอบเขตครอบคลมถงการปฏบตงานและความสมพนธของทงสามฝายของรฐคอฝายนตบญญต ฝายบรหาร และฝายตลาการ3) มบทบาทตอการกาหนดนโยบายสาธารณะจงถอเปนสวนหนงของกระบวนการทางการเมอง และมบทบาทสาคญในการนานโยบายออกไปปฏบตใหบรรลผล

ความหมายของรฐประศาสนศาสตร Public Administration

4) มความแตกตางจากการบรหารงานของภาคธรกจเอกชน ในประเดนทสาคญ ๆ หลายประการ แตในขณะเดยวกนกมความใกลชดกบกลมเอกชนปจเจกบคคลอยางมาก เนองจากเปนผจดทาบรการ สาธารณะใหแกชมชนและสงคม

5) มความเกยวของกบการบรหารกจการระหวางประเทศดวย

7/30/2011

6

สถานภาพของรฐประศาสนศาสตรจาแนกสถานภาพของ Public Administration ออกเปน 2

ลกษณะใหญ ๆ คอ ( สมพงษ เกษมสน , 2517 : 6 – 15 )

1) Public Administration มลกษณะทเปนศาสตร ( Science ) อยางหนง ถาพจารณาวา รฐประศาสนศาสตรเปนสาขาวชาแขนงหนง ( Public Administration as a Field of Study )

2) Public Administration มฐานะเปนศลป ( Arts ) ชนดหนง ถาพจารณาวา รฐประศาสนศาสตรหรอ public administration เปนกจกรรมอยางหนง

สถานภาพของรฐประศาสนศาสตรประเดนแรก Public Administration มสถานภาพเปนศาสตร

( Science ) แขนงหนงจรงหรอ ?

คาวา “ศาสตร” ( Science ) หมายถง วทยาการหรอความรทไดมการจดระเบยบทเชอถอไดและสามารถทาการศกษาหาความจรงไดอยาง เ ปนระบบและมแบบแผน ศาสตรมหลายประเภท เ ชน วทยาศาสตรธรรมชาต ( Natural Science ) สงคมศาสตร ( Social Science )

สถานภาพของรฐประศาสนศาสตรวทยาศาสตร หมายถง ศาสตรบรสทธ ( Pure Science ) เปนวชาทมความชดเจน

( Precision ) และมอนภาพในการทานายได ( Predictability ) กฎเกณฑทางวทยาศาสตรจงมลกษณะแนนอนตายตว นนคอ สามารถนามาทดสอบไดทกครง เชน สตรทางเคม เมอนา ไฮโดรเจน 2 สวน มาผสมกบออกซเจน 1 สวน ( H2 + O ) จะกลายเปนนาทกครงไมวาจะทาทไหน เมอใดกตามจะไดออกมาเปนนาเสมอ

วธการศกษาศาสตรบรสทธ จะใชวธการแสวงหาขอเทจจรงเพอการคนพบวธการศกษาศาสตรบรสทธ จะใชวธการแสวงหาขอเทจจรงเพอการคนพบพสจนขอมลดวยการศกษาคนควา ทดลองเพอหาความจรง เพอสรางกฎเกณฑ สรางทฤษฎทถกตองขนมาใช ( Herbert A. Simon, 1966 : 34 ) เชน สตรทางคณตศาสตร ชวะ การคนพบ GMO ของพช หรอสตรตวยาตาง ๆ เพอนามาใชรกษาโรคแตละชนด ซงเมอสามารถทาการศกษาคนควา ทดลองจนเปนทแนนอนแลวกสามารถนาไปใชไดทกแหงทวโลก และสามารถทานายผลไดเหมอนๆ กนเสมอ คณลกษณะเชนนคอลกษณะของความเปนศาสตรบรสทธซงมคณสมบตทมความแนนอน ชดเจน ทานายได พสจนผลลพธไดจรงตามนนเสมอ

7/30/2011

7

สถานภาพของรฐประศาสนศาสตรรฐประศาสนศาสตร หรอ Public Administration มลกษณะ

เปนศาสตรบรสทธเหมอนวทยาศาสตร หรอไม ?

Public Administration เปนวชาทศกษาเกยวกบการบรหารกจการงานของรฐ หรอการบรหารงานสาธารณะ ซงตองมการกาหนดกฎเกณฑ ระเบยบ ขอบงคบ กฎหมายตลอกจนนโยบาย แผนงานตาง ๆ ขนมาใชเปนแนวทางในการดาเนนกจการงานตาง ๆ อยางเปนระบบ การศกษาวชา รฐประศาสนศาสตรจงมกรอบ เคาโครง องคความร แนวความคด ทฤษฎ กฎเกณฑเปนของตนเอง ผ ศกษาสามารถเรยนรได

สถานภาพของรฐประศาสนศาสตรแตศาสตรทางการบรหาร มลกษณะเปนศาสตรทางสงคม

( Social Science ) เนองจากเปนศาสตรทวาดวยสงคมมนษย มความเกยวของกบเรองของ คานยม ความเชอ พฤตกรรมของคน ตลอดจนปจจยแวดลอมทงทางดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง ภมหลงทาง

ประวตศาสตร วฒนธรรมของคนและชมชน ซงปจจยเหลานนมผลทาใหวชารฐประศาสนศาสตร ขาดลกษณะของความเปนศาสตรบรสทธทแทจรง ( Pure Science ) เหมอนวทยาศาสตร

สถานภาพของรฐประศาสนศาสตรตวอยางเชน หลกการบรหารแบบ POSDCORB ทนาเสนอโดย

Lulther H. Gulick และ Lyndall Urwick(1937) ทมความเชอวาหลกการบรหารนสามารถนาไปใชไดกบการบรหารทประเภท ทกขนาด ทกสถานการณ โดยไมมขอยกเวน แตในความเปนจรง การ

ไ ไ ใ บรหารทจะประสบความสาเรจไดไมใชอาศยหลกการบรหารเพยงอยางเดยว แตตองมปจจยอน ๆ เขามาเกยวของดวย เชน คานยม ความเชอ พฤตกรรมของคน วฒนธรรม ภมหลงทางประวตศาสตร ตลอดจนสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม การเมอง ลวนมอทธพลอยางมากตอความสาเรจหรอความลมเหลวในการบรหารงานทงสน

7/30/2011

8

สถานภาพของรฐประศาสนศาสตรPOSDCORB ของ Luther H. Gulick และ Lyndall Urwick (1937)หลกเกยวกบหนาทของหวหนาฝายบรหาร ( Chief Executive)

1. Planning - การวางแผน2 Organizing - การจดองคการ2. Organizing การจดองคการ3. Staffing - การบรรจ4. Directing - การสงการ5. Co-ordinating - การประสานงาน6. Reporting - การรายงาน7. Budgeting - งบประมาณ

สถานภาพของรฐประศาสนศาสตรดงนน Public Administration จงไมใชศาสตรบรสทธ เหมอนวทยาศาสตร

แตมลกษณะเปนศาสตรประยกต คอตองนามาประยกตใชใหไดอยางเหมาะสม ไมสามารถนามาใชไดตรง ๆ ไมสามารถยนยนผลลพธได จงอาจกลาวไดวา รฐประศาสตรมลกษณะเปนเพยงศาสตรประยกต ( Applied Science ) ไมใชศาสตรบรสทธ ( Pure Science )

แตเนองจาก วชารฐประศาสนศาสตรเปนวชาทมการนาองคความร แนวความคด จากสาขาวชาตาง ๆ ทเหนวาจะเปนประโยชนกบการบรหารมารวมไว โดยสาขาวชาสวนใหญจะนามาจากสาขาวชาในสายสงคมศาสตร ( Social Science ) เชน สาขาวชารฐศาสตร เศรษฐศาสตร สงคมวทยา จตวทยา ฯลฯ โดยมวตถประสงคเพอทจะนาองคความรในสาขาวชาตาง ๆ เหลานนมาประยกตใชในการดาเนนงานหรอแกไขปญหาตาง ๆ ทเกดขนในการบรหารจงทาใหวชารฐประศาสนศาสตรมลกษณะเปนสงคมศาสตรประยกต (Applied Social Science)

สถานภาพของรฐประศาสนศาสตร

ประเดนทสอง การบรหารเปนศลปหรอไม (Arts) หรอไม ?งานศลปคออะไรงานศลป ( Arts ) หมายถง การทางานทตองใชความรสก อารมณ จนตนาการและ

ความสามารถสวนบคคล ในการทจะสอดแทรกสงเหลานนลงไปในงานททาอยางเตมท ใ ไ ทงนเพอใหไดงานทดทสดออกมา เชน การแสดงละคร การรองเพลง การวาดภาพ ฯลฯ

การทจะพจารณาตดสนวาเปนผลงานทดหรอไม หรอผลงานของใครดกวากน การตดสนตองขนอยกบความคดเหน ความชอบ รสนยมวจารณญาณ ของผททาหนาทในการตดสนแตละคน อาจมการใชความรในหลกวชาการแขนงนนบางในบางสวน เชน การรองเพลง อาจตองใชหลกวชาการแตไมใชทงหมด เพราะการทผเรยนจะสามารถเปนนกรองทเกงหรอไม ยงตองขนอยกบปจจยอน ๆ เชนประสบการณ ความสามารถพเศษเฉพาะตวของแตละคนดวย

7/30/2011

9

สถานภาพของรฐประศาสนศาสตรการบรหาร ( Administration ) เปนเรองเกยวกบการจดการคน เงน

งาน วสดอปกรณ เทคโนโลยตาง ๆ ทมอย เพอนามาใชใหเกดผลสาเรจตามเปาหมายหรอวตถประสงคทกาหนดไวใหได ถามปญหา ผบรหารมหนาทตองเขาไปจดการหาวธการในการแกไข บางครงอาจตองใช ทกษะ หลกวชาการ ความรความสามารถพเศษ ประสบการณ ภาวะความเปนผนา ความยดหยน การรจกปรบตว ซงบางคนอาจมองวานคอลกษณะของการความยดหยน การรจกปรบตว ซงบางคนอาจมองวานคอลกษณะของการเปนงานศลป ตองมการสอดแทรกอารมณ ความรสกนกคด จนตนาการเขาไปในการกระทานนอยางเตมท เชน การรองเพลง การแสดงละคร ผรอง ผ แสดงตองสรางอารมณเพอใหสามารถเปลงน าเสยง สหนา ทาทางทสอดคลองกบทวงทานอง เพอใหผฟงเกดความรสกรวมใหได แตในการบรหาร ผบรหารไมสามารถใชอารมณและความรสกสวนตวมาใชเปนเกณฑการตดสนใจได

สถานภาพของรฐประศาสนศาสตรสรป การบรหารไมใชงานศลป แตในการบรหารงานผบรหารจะตองใช

ความสามารถในเชงศลปะดวยเมอรฐประศาสนศาสตรหรอการบรหารงานไมไดเปนศาสตรบรสทธแต

เปนเพยงศาสตรประยกต และไมไดเปนศลปะ ประเดนทนานามาพจารณาตอไป คอ

รฐปร ศาสนศาสตร ( P bli Ad i i t ti ) เปนวชาชพแขนงหนง รฐประศาสนศาสตร ( Public Administration ) เปนวชาชพแขนงหนง หรอไม ?

ความหมายของ คาวา “วชาชพ” หรอ “ Professional” คออะไร“วชาชพ” หรอ “Professional” หมายถง อาชพทผประกอบวชาชพนน

ตองมความรอบรเชยวชาญในงานนนๆ โดยตองผานการศกษาเรยนรในสาขาวชาชพนนมาแลว และเมอไปประกอบวชาชพนน ๆ กจะตองนาหลกวชาการ หรอองคความรเกยวกบเรองนน ๆ มาใชเปนหลกในการทางานโดยตรง

สถานภาพของรฐประศาสนศาสตรนอกจากน การทจะประกอบวชาชพแขนงใดได ตองผานการทดสอบ

ความร ความสามารถ ความชานาญในสาขาวชาการแขนงนนมาแลว และไดรบใบอนญาตใหเปนผประกอบวชาชพนนมาโดยตรงแลวเทานน เชน แพทย ทนายความ วศวกร สถาปนก ผตรวจสอบบญช ฯลฯ อกท งการประกอบวชา ชพแตละแขนง จะมการกาหนดให ม สถาบน และจรรยาบรรณแหงวชาชพนน ๆ ขนมาเพอใชเปนกลไกในการกากบดแลใหผ จรรยาบรรณแหงวชาชพนน ๆ ขนมาเพอใชเปนกลไกในการกากบดแลใหผประกอบวชาชพ ประพฤต ปฏบตอยในกรอบวชาชพนน ๆ อยางเครงครด

สาหรบการบรหารงาน ใครๆ กสามารถเปนผบรหารได โดยไมจาเปนตองผานการศกษาวชาการทางดานการบรหารมา เชน แพทยททางานในโรงพยาบาล อาจไดรบการแตงตงใหเปนผอานวยการโรงพยาบาลไดโดยไมเคยเรยน หรอแมแตผานการฝกอบรมวชาการทางการบรหารมากอนเลยกได

7/30/2011

10

ดงนน Public Administration หรอ รฐประศาสนศาสตรจงมลกษณะเปนวชาชพทแตกตางจากวชาชพแขนงอน ๆ แมจะไมตองผานการศกษาวชาการบรหาร ไมมการจดตงสถาบนและจรรยาบรรณทกาหนดขนมาใชบงคบโดยตรง แตผบรหารทจะประสบความสาเรจ

สถานภาพของรฐประศาสนศาสตร

ตองเปนผทมฝมอ ความรความสามารถ ทกษะในการทางาน มความเชยวชาญ มประสบการณ มคณธรรม จรยธรรม และจตสานกแหงการทจะทางานเพอประโยชนสวนรวมมากกวาผลประโยชนสวนตว ดงน นการบรหารจงอาจจดไดวา เปนเพยง กงวชาชพ ( Quasi Professional ) เทานน (พทยา บวรวฒนา, 2527 : 70)

ความสมพนธระหวางรฐประศาสนศาสตรกบสาขาวชาอน ๆ

เนองจากวชารฐประศาสนศาสตรมลกษณะเปนสงคมศาสตรประยกต เพราะเนอหาสาระสวนใหญนามาจากสาขาวชาตาง ๆ ในสายสงคมศาสตรเปนสวนใหญ เชน รฐศาสตร เศรษฐศาสตร ศาสตร

ใ การบรหาร พฤตกรรมศาสตร ฯลฯ แมในระยะหลงจะมการนาองคความรจากสาขาวชาตาง ๆ มาใช เชน คณตศาสตร สถต วทยาการจดการ คอมพวเตอร ซงเปนความรทางเทคนค เพอใชเปนเครองมอชวยใหนกบรหารสามารถทางานไดอยางมประสทธภาพมากขนนจงทาใหรฐประศาสนศาสตรมลกษณะเปนสหวทยาการ ( Interdisciplinary)

ความสมพนธระหวางรฐประศาสนศาสตรกบสาขาวชาอน ๆ

ทงนเพราะนกบรหารทด ตองมความรอบรในทกเรองจะไดเปนผทมโลกทศนทกวางไกล จะไดสามารถคด พจารณา ตดสนใจ กระทาสงตาง ๆ ไดอยางถกตอง สามารถแกไขปญหาทเกดขนได

ใ ป อยางดดวยเหตนจงทาใหเนอหาสาระของวชารฐประศาสนศาสตรมความเกยวพนกบสาขาวชาอน ๆ อยางมาก โดยเฉพาะกบสาขาวชารฐศาสตร ( Political Science ) และการบรหารธรกจ ( Business Administration ) จนทาใหเกดความรสกในระยะแรกวา วชารฐประศาสนศาสตรเปนสาขายอยของทงสองวชาน ( Nicholas Henry, 2004: 37-42 )

7/30/2011

11

ความสมพนธระหวางรฐประศาสนศาสตรกบสาขาวชาอน ๆ

ความสมพนธระหวางรฐประศาสนศาสตรและรฐศาสตร“การเมองกบการบรหารไมสามารถแยกออกจากกนได แตเปรยบเสมอน

กบเปนสงทอยคนละดานของเหรยญอนเดยวกน” ( Mashall and Gladys Dimock 1953 : 75 )( Mashall and Gladys. Dimock, 1953 : 75 )

ในชวง ค.ศ.1960s เปนทยอมรบกนในวงวชาการวาวชา รฐประศาสนศาสตรไมไดเปนสาขาวชายอยของวชารฐศาสตร แตกยอมรบกนวาท งสองสาขาวชามความเกยวของสมพนธกน ไมสามารถแยกออกจากกนไดอยางเดดขาด ท งนเพราะการศกษาของท งสองวชา ตางมความพยายามในการหาคาตอบสาหรบการใชในการจดการแกใขปญหาตาง ๆ ทเกดขนจากการปกครองและการบรหารกจการงานของบานเมอง ซงถอวามแนวทางเดยวกนจงทาใหการศกษาทงสองวชามจดสนใจรวมกน

ความสมพนธระหวางรฐประศาสนศาสตรกบสาขาวชาอน ๆ

ความสมพนธระหวางการบรหารราชการและการบรหารธรกจ

การบรหารกจการงานของรฐจะแระสบความสาเรจไดตองอาศยความรวมมอของหนวยงานและบคคลทงในภาครฐและเอกชน ดงนนการทจะขดเสนแบงวา อะไรคอภารกจของรฐทรฐตองเปนผปฏบตจดทา อะไรเปนภารกจของเอกชนเปนสงทจะทาฐ ฐ ฏไดยากขน เชน กจการไฟฟา นาประปา โทรศพท การขนสง โทรคมนาคม ตองเปนงานทรฐเปนผจดทา มการออกกฎหมายกาหนดใหรฐเทานนทเปนผมอานาจในการจดทา แตในชวงตงแต 1980s เปนตนมาหลาย ๆ ประเทศไดเรมมการถายโอนภารกจตาง ๆ เหลานนนมาใหเอกชนมสวนรวมในการปฏบตจดทา และกจการบางอยางกมการแปรรปกจการของรฐไปเปนของเอกชน ( Privatization )เพอเปนการลดภาระของรฐ และใหเอกชนมบทบาทมากขน ท งนเพอใหการจดทาบรการสาธารณะตาง ๆ สามารถตอบสนองความตองการของประชาชนไดอยางมคณภาพ นนเอง

ความสมพนธระหวางรฐประศาสนศาสตรกบสาขาวชาอน ๆ

ความคลายคลงกนของการบรหารงานของทงสองภาค1) กระบวนการและเปาหมายในการบรหารงานของทงสองภาค ตาง

มเปาหมายสาคญคอ ทาใหผลการดาเนนงานประสบความสาเรจตามป ป ป โ เปาหมายและวตถประสงคอยางมประสทธภาพสงสดโดยผบรหาร การดาเนนงานของทงสองภาคแมจะมตวชวดความสาเรจทแตกตางกน แตการดาเนนกจการงานของทงในองคการภาครฐและเอกชนตางมกระบวนการในการบรหารเหมอนกนคอ เรมจากการวางแผน (Planning) จดองคการ(Organizing) การอานวยการ (Directing) การตรวจสอบควบคมและประเมนผลการทางาน(Controlling & Evaluation)

7/30/2011

12

ความสมพนธระหวางรฐประศาสนศาสตรกบสาขาวชาอน ๆ

2) แนวคดและหลกการทนามาใชในการดาเนนงานทงสองตางมแนวคดพนฐานทไมแตกตางกน เทคนคและหลกการบรหารหลาย ๆ อยางสามารถนามาปรบใชกนได ดงท Woodrow Wilson ๆกลาวไววาเมอแยกการบรหารออกจากการเมองแลว การบรหารงานของรฐกไมตางจากการบรหารงานธรกจเอกชน ดงนน การนาเทคนค การบรหารทดของภาคธรกจเอกชนมาปรบใชเปนสงททาได

ความสมพนธระหวางรฐประศาสนศาสตรกบสาขาวชาอน ๆ

อยางไรกตาม การบรหารงานภาครฐในชวง 2 ทศวรรษทผานมาไดพยายามนาแนวคดเกยวกบการจดการและการพฒนาคณภาพงาน ทถกพฒนาขนมาใชในองคการภาคธรกจเอชนมาปรบใชกบการ

ใ ใ บรหารงานในภาครฐอยางแพรหลาย เชน การใหความสาคญกบลกคา(ประชาชน) ผ มารบบรการ มการเนนเรองความโปรงใส (Transparency) ความสามารถตรวจสอบได ( Accountability ) การใหความสาคญกบกระบวนงานและการใหบรการทรวดเรว เสมอภาคเปนธรรมกบประชาชน มการประเมนผลงาน การจงใจคน การพฒนาคนอยางเปนระบบมหลกเกณฑทเปนธรรม

ความสมพนธระหวางรฐประศาสนศาสตรกบสาขาวชาอน ๆ

ความแตกตางระหวางการบรหารงานภาครฐและเอกชน1) การบรหารงานในภาครฐตองเผชญกบปญหาทภาคเอกชนไมตอง

เผชญ คอ การบรหารงานภาครฐตองเผชญกบความคาดหวงของประชาชนและกลมผลประโยชนตาง ๆ ในสงคม ตองรบผดชอบตอผายการเมอง ทงนและกลมผลประโยชนตาง ๆ ในสงคม ตองรบผดชอบตอผายการเมอง ทงนเพราะการบรหารราชการเปนเรองทมลกษณะความเปนสาธารณะ ดงนนผททางานในภาครฐตองมภาระความรบผดชอบตอการตรวจสอบได (Accountability) โดยเฉพาะในสงคมของประเทศทมการปกครองในระบอบประชาธปไตย มการคดคนใหมการตรวจสอบไดถง 3 มต คอ การตรวจสอบทางกฎหมาย (Legal Accountability) การตรวจสอบไดทางการเมอง (Political Accountability) และการตรวจสอบไดทางการเงน (Financial Accountability)

7/30/2011

13

ความสมพนธระหวางรฐประศาสนศาสตรกบสาขาวชาอน ๆ

2) การดาเนนงานในภาครฐตองเผชญกบขดจากดหลายอยางทภาคเอกชนไมตองเผชญ เชน การทางานในองคการภาครฐตองมการดาเนนการตาม กฎหมาย กฎระเบยบ ขอบงคบตาง ๆ สงผลใหการ

ใ ทางานในองคการภาครฐตองผานขนตอนกฎเกณฑตาง ๆ อยางเขมงวดจานวนมาก ทาใหเกดความลาชาในการทางาน นอกจากนการทางานในองคการภาครฐมกคานงถงทรพยากรบรหารตาง ๆ ทถกสงเขาไปเปนปจจยนาเขา (Inputs) และขนตอนกระบวนการทางานทมหลายขนตอน (Process) โดยไมคอยสนใจถงผลงาน (Outputs)ทออกมา

ความสมพนธระหวางรฐประศาสนศาสตรกบสาขาวชาอน ๆ

3) งานทภาครฐทาสวนมากเปนงานทเกยวของกบการจดทาบรการสาธารณะ หรอการแกไขปญหาตาง ๆ ใหกบประชาชนและสงคมทสวนใหญเปนปญหาทยากตอการแกไข และสวนใหญเปนญ ญ ญภารกจทภาคเอกชนจะเขามาปฏบตจดทาไมไดเพราะถกกาหนดใหเปนอานาจหนาทเฉพาะของรฐเทานน เชน การแกไขปญหาความยากจนของประชาชน ปญหายาเสพตด ปญหาอาชญากรรม ปญหาททากน ปญหาภยแลง นาทวม ปญหาเศรฐกจ การเงนการคลงของประเทศ ปญหาดานความมนคง ฯลฯ เปนตน

ความสมพนธระหวางรฐประศาสนศาสตรกบสาขาวชาอน ๆ

4) เปาหมาย วตถประสงค และประสทธภาพการดาเนนงาน ในการดาเนนงานภาครฐมเปาหมายและวตถประสงคเพอสาธารณประโยชน ยากตอการวดผลโดยการใชวธการคานวณตนทน-กาไรเหมอนการดาเนนงานในภาคธรกจเอกชน การวดประสทธภาพและผลสาเรจของงานไมสามารถในภาคธรกจเอกชน การวดประสทธภาพและผลสาเรจของงานไมสามารถวดไดดวยผลกาไรทไดรบจากการดาเนนงาน เพราะเปาหมายการดาเนนงานภาครฐคอ การขจดทกข บารงสขใหกบประชาชน แกไขปญหา พฒนาคณภาพชวตทดขนกบประชาชนโดยไมไดคานงถงผลกาไรทไดรบการวดผลสาเรจในการดาเนนงานหรอการบรหารของรฐจงตองวดดวยผลทางคณคา โดยพจารณาจากผลประโยชนทประชาชน สงคมไดรบเปนสาคญ

7/30/2011

14

ความสมพนธระหวางรฐประศาสนศาสตรกบสาขาวชาอน ๆ

5) ความเกยวพนกบการเมอง การบรหารงานในภาครฐจะมลกษณะทตองเกยวพนกบงานทางการเมองอยางหลกเลยงไมได เพราะในการปกครองบรหารประเทศ ฝายขาราชการประจาม

โ ฝ ไปป ภาระหนาทตองรบนโยบายตาง ๆ จากฝายการเมองออกไปปฏบตจดทาใหสาเรจผลตามเปาหมายทกาหนดไว ในขณะเดยวกน ฝายการเมองกยงมอานาจหนาทในการกากบ ดแลใหมการดาเนนงานตามนโยบาย ดงนน ในการบรหารงานราชการ ยงเปนขาราชการระดบสงเทาใดกยงตองเขาไปเกยวของกบฝายการเมองมากยงขนเทานน

ขอบขายของรฐประศาสนศาสตร ( Scope of Public Administration )

อาจแยกพจารณาออกเปน 2 แงมม คอ ในแงวชาการและในแงของกจกรรม

ขอบขายในแงวชาการจาการทเรมมการศกษาวชา Public Administration โดยเรมจากการจาการทเรมมการศกษาวชา Public Administration โดยเรมจากการ

ตพมพและเผยแพรผลงานทางวชาการของ Woodrow Wilson ทชอวา “The Study of Administration” ในป ค.ศ. 1887 บทความนมผลทาใหเกดการศกษาวชานขนโดย Wilsonไดชใหเหนวา วชาเกยวกบการบรหารของรฐ (Science of Administration) มคณคาในการศกษา เปนศาสตรทมหลกการ แนวความคดทแตกตางจากศาสตรทางการเมอง (Science of Politics)

ขอบขายของรฐประศาสนศาสตร ( Scope of Public Administration )

อาจสรปถงขอบขายองคความร แนวความคด ทควรเปนพนฐานความรของวชานได ตามจดเนนและแนวทางการศกษาทเกดขนในแตละยคสมย โดยสรปไดดงน

ระยะแรกคอชวง ค.ศ. 1887-ค.ศ. 1937 การศกษาในชวงระยะเวลานถอวาเปนการวางพนฐานของการศกษาเกยวกบการบรหารงานของรฐ เนองจากมการเปนการวางพนฐานของการศกษาเกยวกบการบรหารงานของรฐ เนองจากมการสรางองคความร แนวความคด ทมเนอหาสาระและหลกการเกยวกบการบรหารทชดเจน มเอกลกษณเปนของตนเอง โดยการศกษาในชวงเวลานมงเนนท การคนหาหลกการบรหารทมกฎเกณฑทแนนอนชดเจน (The Principle of Administration)ขนมาเพอใชเปนแนวทางในการบรหารงานในองคการของรฐ ใหเกดประสทธภาพและประสทธผลสงสดทงนเพราะการบรหารงานของรฐทผานมามกประสบปญหาความไรประสทธภาพในการทางาน เนองจากขาดหลกการทด ทาใหนกวชาการในยคนพยายามศกษาคนหาหลกการบรหารทมกฎกณฑทแนนอนชดเจนขนมาใช

7/30/2011

15

ขอบขายของรฐประศาสนศาสตร ( Scope of Public Administration )

Woodrow Wilson ไดเสนอใหมการสรางระบบการบรหารจดการทด (Good Governance) ขนมาใชและใหมการแยกการบรหารออกจากการเมองอยางเดดขาด ตอมา

Frank J. Goodnow และ Leonard D. White ไดเสนอผลงานเนน ย าวาตองมการแยกการบรหารออกจากการเมองโดยการชใหเหนถง บทบาทของรฐวาม 2 ดาน คอ หนาททางการเมอง ซงเปนเรองของการกาหนดนโยบายทสามารถแสดงออกซงเจตนารมณของรฐ อกหนาทหนงคอ การบรหาร ซงเปนเรองทเกยวของกบการนานโยบายออกไปปฏบต โดยตองอาศยกลไกการทางานทชดเจน (Nicholas Henry, 2004 : 30 )

ขอบขายของรฐประศาสนศาสตร ( Scope of Public Administration )

ตอมาในป ค.ศ. 1911 Max Weber (1947) ไดเสนอแนวคดเกยวกบการจดองคการขนาดใหญทมรปแบบทเรยกวา “ระบบราชการ” หรอ “Bureaucracy” ขนมา

ค.ศ. 1933 Gulick & Urwick ไดเสนอหลกการบรหารจดการทมลกษณะเปนกระบวนการทรจกกนโดยทวไปวาหลก “POSDCORB” ขนมา (Lyndall Urwick, 1937 :49)

แนวทางการศกษาวชารฐประศาสนศาสตรเรมพบกบความทาทายภายหลงสงครามโลกครงท 2 คอ ชวงป ค.ศ. 1947 – ค.ศ. 1950 โดยมการเสนอผลงานของนกวชาการหลายทาน อาทเชน Chester I. Bernard, Herbert A. Simon, Paul H. Appleby ไดเสนอแนวคดทโตแยงหรอสวนทางกบความคดของนกวชาการยคแรก สงผลใหมการตงคาถามเกยวกบความนาเชอถอในองคความรของวชานอยางมาก จนทาใหมการนาเสนอแนวทางการศกษาวชารฐประศาสนศาสตรแนวทางใหมขนมาอยางนอย 2 แนวทาง

ขอบขายของรฐประศาสนศาสตร ( Scope of Public Administration )

ประการแรก ทาใหเ กดแนวคดเ กยวกบการบรหารแยกจากการเมองเปลยนไปจากเดมวา การบรหารแยกจากการเมอง (Political / Administration Dichotomy) มาเปนแนวความคดทวา การบรหารและการเมองไมสามารถแยกจากกนไดอยางเดดขาด ทงสองฝายตองมความเกยวของสมพนธกน

แนวความคดอกประการหนงทพฒนาขนมาในชวงเวลานคอ ความเชอทวา หลกการบรหารนนไมมอยจรง แทจรงแลว สงทกลาวอางวาเปนหลกการบรหารนน ความจรงเปนเพยงขอสรปทสามารถนามาใชในการวเคราะหเพอตดสนใจในการบรหารอยางมเหตผลเทานน (Nicholas Henry, 2004 : 34-35) จากความคดทแตกตางของนกวชาการในสองยคสมย สงผลใหเกดสงทเรยกวา “วกฤตการณทางดานเอกลกษณของสาขาวชารฐประศาสนศาสตร” ขนมาในชวงระยะเวลานน

7/30/2011

16

ขอบขายของรฐประศาสนศาสตร ( Scope of Public Administration )

ในชวงทศวรรษท 1960s วงการศกษารฐประศาสนศาสตรชาวอเมรกน ไดเรมมการพดถงเรองการปรบเปลยนทศทางในการศกษา วจยทางรฐประศาสนศาสตรใหม เพอใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสงคมอเมรกนในขณะนนจากความเจรญกาวหนาทางวทยาศาสตรเทคโนโลยและการขยายตวทางเศรษฐกจ สงคม แนวทางการศกษารฐประศาสนศาสตรทเกดขนในชวงระยะเวลาน ไดแก รฐประศาสนศาสตรในความหมายใหม (The New Public Administration) เปนแนวคดทเกดจากประชมสมมนาของนกรฐประศาสนศาสตรกลมคลนลกใหมทเรยกวา “The Minnow Brook Conference” เมอป ค.ศ. 1968 ผลสรปจากทประชมคอ ตองการใหมการปรบเปลยนวธการศกษาวจยทางรฐประศาสนศาสตรใหมเพอใหมความสอดคลองกบความตองการของสงคมอเมรกน คอ มงเนนใหความสนใจเรองความเปนธรรมในสงคม (Social Equity) การมสวนรวมของทกสวนในสงคม และการเปลยนแปลง แตผลการเคลอนไหวในครงน นกลบไมไดกอใหเกดการเปลยนแปลงตอวงการศกษาวชารฐประศาสนศาสตรตามทไดมการคาดหวงไว

ขอบขายของรฐประศาสนศาสตร ( Scope of Public Administration )

หลงทศวรรษท 1970s จดสนใจในการศกษาวชารฐประศาสนศาสตรมงเนนไปทการสนใจศกษาสาขาวชายอย ๆ ท เหนวา จะสามารถนามาใชเปนเครองมอในการแกไขปญหาทเกดขนจากการบรหาร เชน นโยบายสาธารณะ วทยาการจดการ ทฤษฎองคการ

โ ใ เทคนคการบรหาร ฯลฯ โดยการศกษาในแตละสาขาวชาดงกลาว จะมงเนนไปทเฉพาะจดทเหนวาจะนามาใชประโยชนตอการบรหารไดเทาน น โดยเฉพาะอยางยงในชวงปลายทศวรรษ 1960s และตนทศวรรษ 1070s แนวความคดเกยวกบการจดการมอทธพลอยางมากตอวงการศกษาวชารฐประศาสนศาสตร มการเสนอเกยวกบ “การจดการสาธารณะ” หรอ “Public Management” ใหเปนวชารองของการศกษาในสาขาวชารฐประศาสนศาสตร (Nicholas Henry, 2004 : 41-43)

ขอบขายของรฐประศาสนศาสตร ( Scope of Public Administration )

ตนทศวรรษท 1990s จนถงยางกาวเขามาสศตวรรษท 21 จากกระแสโลกาภวตนการลงทนขามชาต การศกษาวจยทางวชารฐประศาสนศาสตรยงคงมความหลากหลายในแนวคดและหาขอย ตไ มไดเ ชนเ ดม มท งการศกษาแบบเกา ๆ เ ชน หลกการบรหารแบบ “POSDCORB” แตมการเปลยนแปลงในรายละเอยดบางสวน เชน เนนเรองภาวะผนา เรองการประเมนผลงานแทนการใหความสาคญกบการสงการบงคบบญชา และการควบคมงาน ญ ญ ไปจนถงการศกษารฐประศาสนศาสตรทเนนกลไกการตลาดและการจดการเชงธรกจดวย นอกจากนการศกษายงมแนวโนมทจะลดการใหความสาคญกบวธการศกษากบวธการศกษาแบบวทยาศาสตรแนวปฏฐานนยมและประจกษนยมลง และหนมาใหความสนใจเรองของคณคาและจรยธรรมในการบรหารมากขน ทงนเพราะคนในวงการบรหารเรมมองมองเหนวา การบรหารไมใชเปนเรองของการใชเทคนควธการจดการ หรอเปนเรองของวชาชพเทานน แตเรองของคณธรรมจรยธรรมมความสาคญอยางมาก เนองจากการตดสนใจกระทาการตาง ๆ ของผบรหารงานรฐ อาจสงผลกระทบตอประชาชนในวงกวาง หรออาจทาใหคนบางกลมไดประโยชนหรอเสยประโยชน

7/30/2011

17

ขอบขายของรฐประศาสนศาสตร ( Scope of Public Administration )

ดงนนการตดสนใจในแตละครงของผบรหารจาเปนอยางยงทตองคานงถงความถกตอง ชอบธรรม เปนธรรม นนคอ นกบรหารงานของรฐในศตวรรษท 21 ตองเปนผทมความพรอมทงในดานความร ความสามารถทางดานการบรหาร ดานเทคนคการบรหาร มความเปนมออาชพสง และมคณธรรม จรยธรรมสงดวย แตสงทเรยกวาเปนจรรยาบรรณสาหรบนกบรหารงานของรฐ และเปนสงทตองใชกากบผ บรหารงานของรฐทเปนปญหา และขาดความชดเจนมาเปนเวลาชานานแลวน น จาเปนอยางมากทจะตองถกสรางขนมาในวงการของรฐประศาสนศาสตรและรฐศาสตร (ไชยรตน เจรญสนโอฬาร, 2547 : 19-25)

ขอบขายของรฐประศาสนศาสตร ( Scope of Public Administration )

ขอบขายในแงของกจกรรม

การบรหารงานภาครฐทเรยกวา “การบรหารรฐกจ” หรอ “การบรหารราชการ” นน มการเปลยนแปลงและขยายขอบขายออกไปมากขน โดยพจารณาจากเปาหมายและภารกจทสาคญของรฐคอ “การจดทาบรการสาธารณะ” โดยมวตถประสงคเ พอประโยชนสาธารณะและตอบสนองความตองการของประชาชน และถอเปนความรบรองความมอยของรฐและระบบการผลตงานในรฐโดยฝายปกครอง ภายใตการกากบ ดแลของรฐบาล (นนทวฒน บรมานนท, การจดทาบรการสาธารณะ.[ระบบออนไลน] แหลงทมา : http://www.pub-law.net, 10/4/2547) นอกจากน ขอบขายของภารกจและเปาหมายในการจดทาบรการสาธารณะของรฐยงมการปรบเปลยนไปเรอย ๆ ตามเหตการณ สถานการณ และสภาพแวดลอมทงในและตางประเทศ

ขอบขายของรฐประศาสนศาสตร ( Scope of Public Administration )

สามารถสรปขอบขายทางดานกจกรรมของการบรหารของรฐไดดงน

1) การรกษาเอกราชและความมนคงของชาต โดยการออกกฎหมาย กฎเกณฑ กตกาตาง ๆ มาใชเปนเครองมอในการจดระเบยบกฎหมาย กฎเกณฑ กตกาตาง ๆ มาใชเปนเครองมอในการจดระเบยบสงคม เชน การกาหนดถงสทธเสรภาพ ตลอดจนหนาทของประชาชน ในดานตาง เชน สทธและหนาทของประชาชนทเปนพลเมองของรฐ สทธของคนตางดาว ออกกฎหมายมากาหนดบทบาทและอานาจหนาทของหนวยงานและเจาหนาทรฐในการทาหนาท ปกปองคมครองรกษาเอกราชและความมนคงของรฐ

7/30/2011

18

ขอบขายของรฐประศาสนศาสตร ( Scope of Public Administration )

2) การรกษาความสงบเรยบรอยของสงคม โดยการจดทาบรการสาธารณะตาง ๆ เชนมการดาเนนกจการตารวจ โรงเรยน โรงพยาบาล เพอใหประชาชนสามารถดารงชวตอยในบานเมองไดอยางปกตสข มความรสกปลอดภยในชวต รางกาย ทรพยสน มอาชพการงานทด มโอกาสทางดานการศกษา การรกษาพยาบาล มกระบวนการยตธรรมทสมบรณและเปนธรรม เพอสรางความชอบธรรมเปนธรรมใหประชาชนอยางเสมอภาค เปนตนเพอสรางความชอบธรรมเปนธรรมใหประชาชนอยางเสมอภาค เปนตน

3) การจดการทรพยสนสาธารณะและกจกรรมทางดานการเงนการคลงของประเทศ เชน การจดระบบการจดการดแลและใชประโยชนทดน ปาไม แหลงน าสาธารณะและทรพยากระรรมชาตอน ๆ ทเปนของรฐ โดยการออกกฎหมายมากาหนดกฎเกณฑกตกาในการใชการครอบครอง หรอการแสวงหาผลประโยชนระหวางรฐกบเอกชน ประชาชนอยางเปนธรรมไมสงผลกระทบ หรอทาลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเหลานน ทงในดานการเกบภาษทเหมาะสมและเปนธรรม มการดาเนน การจดเกบรายไดหรอผลประโยชนตาง ๆ ของรฐอยางมประสทธภาพ มการจดทางบประมาณและระบบการตรวจสอบทด เปนตน

ขอบขายของรฐประศาสนศาสตร ( Scope of Public Administration )

4) การพฒนาเศรษฐกจของประเทศ เปนภารกจทสาคญทรฐตองดาเนนการ โดยการจดทากจกรรมตาง ๆ ทชวยสงเสรมดานการคาการลงทนของภาคเอกชน หรอนกลงทนทงจากภายในและภายนอกประเทศ การสงเสรมใหเกดระบบการคาเสร การจดตงสถาบนตาง ๆ ขนมาเพอทาหนาทในการกาหนดหลกเกณฑ กากบ ดแลการดาเนนงานของภาคธรกจเอกชนใหเปนไปอยางถกตอง เปนธรรมแกทกฝาย

5) การสรางและรกษาขดความสามารถในการแขงขนระหวางประเทศ ถอวาเปนภารกจทสาคญอยางมากสาหรบรฐในโลกยคโลกาภวตน ทงนเพราะ ปจจบน การคา การลงทนขามชาต การแขงขนระหวางประเทศเกดขนทวทกมมโลก และนบจะทวความรนแรงมากขน ดงนน ทกประเทศอาจเปนไดทงคแขง และพนธมตรหรอ ผรวมทนทตองการแสวงหาผลประโยชนรวมกน

ขอบขายของรฐประศาสนศาสตร ( Scope of Public Administration )

6) การสรางเสรภาพและความเสมอภาคใหเกดขนในสงคม ถอเปนจดมงหมายทสาคญของการปกครองบรหารบานเมองของรฐสมยใหม ภายใตสงคมรฐทมกระบวนการปกครองแบบประชาธปไตย ภารกจทสาคญของรฐคอการสรางเสถยรภาพ และความเสมอภาคใหเกดขนในสงคม แตในขณะเดยวกน

รฐตองสงเสรมสนบสนนใหเกดระบบเศรษฐกจแบบทนนยมเสร เพอความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศ ดงน น รฐตองกาหนดนโยบายและแนวทางททาให การเมองแบบเสรนยมและระบบเศรษฐกจแบบทนนยมสามารถเออประโยชนตอกนและกนได ไมใหสทธเสรภาพของประชาชนไดรบผลกระทบ แตในขณะเดยวกน กตองมมาตราการปองกนไมใหการใชสทธเสรภาพของประชาชนเปนปญหาตอการดาเนนมาตราการตาง ๆ ทเกยวกบการลงทน หรอการดาเนนโครงการพฒนาตาง ๆ ทรฐตองการทา

7/30/2011

19

พฒนาการของการศกษารฐประศาสนศาสตร (Development of the Study of Public Administration)

จดแบงชวงสมยของการพฒนาการศกษาวชารฐประศาสนศาสตร ออกเปน 4 ชวงสมย ดงน

1. ชวงสมยดงเดม หรอ ยคคลาสสก คอ ชวงระหวาง ค.ศ. 1887-ค.ศ.1944

2. ชวงสมยหลงสงครามโลกครงทสอง คอ ชวงระหวาง ค.ศ. 1945- ค.ศ.1959

3. ชวงสมยกาเนดการศกษารฐประศาสนศาสตรในแนวใหม คอ ชวง ค.ศ. 1960-ค.ศ. 1970

4. ชวงสมยตงแตทศวรรษ 1970s

พฒนาการของการศกษารฐประศาสนศาสตร (Development of the Study of Public Administration)

1. ชวงสมยดงเดม หรอ ยคคลาสสก (ค.ศ. 1887-ค.ศ. 1994)

คอ ชวงระยะเวลาทเรมมการศกษาวชารฐประศาสนศาสตร ขนตงแตป ค.ศ. 1887 จนถงป ค.ศ. 1944 ในชวงเวลานอาจถอไดวา เปนระยะของการวางพนฐานของการศกษาเกยวกบการบรหารงานของรฐในระยะเรมแรก ซงเปนชวงเวลากอน

โ ใ สงครามโลกครงทสอง การศกษาในชวงระยะเวลานนบวามแนวทางและจดมงหมายของการศกษาทชดเจน นนคอมงทจะศกษาคนควาหาหลกเกณฑการบรหารทมหลกการทแนนอนชดเจนขนมาไวใชเพอใหการบรหารงานของภาครฐประสบความสาเรจอยางมประสทธภาพสงสด ทงนเพราะการบรหารงานในอดตจะใชจารตประเพณการบรหารทสบทอดกนมาจากบรรพบรษเปนหลก ทาใหเกดปญหาอยางมากเมอสภาพแวดลอมเปลยนแปลงไป จงมความพยายามจากนกบรหารและนกวชาการทจะสรางหลกการบรหารทดขนมาใช แทนวธการบรหารแบบดงเดม

พฒนาการของการศกษารฐประศาสนศาสตร (Development of the Study of Public Administration)

เรมจากในป ค.ศ. 1887 Woodrow Wilson ไดเสนอและเผยแพรผลงานทางรฐประศาสนศาสตรชนแรกทชอวา “The Study of Administration” เปนการเนนย าใหเหนวา เรองเกยวกบการบรหารงานของรฐนนเปนสาขาวชาทศกษาเรยนรได และมคณคาตอการศกษา และเปนวชาทแยกออกจากศาสตรการเมองได โดย Wilson ไดเสนอใหมการแยกการบรหารออกจากการเมองอยางเดดขาด (The Politics / Administration Dichotomy)ใหมการปฏรประบบการบรหารงานของรฐอยางเปนรปธรรม โดยการสรางหลกการบรหารทด (Good Governance) ขนมาใชเปนแนวทาง ทางในการดาเนนงานของเจาหนาทรฐ และเมอแยกการบรหารออกจากการเมองแลวการบรหารจะมความเปนอสระจากการเมอง มความโปรงใส ตรวจสอบได ไมตางจากการบรหารธรกจ ดงนน จงเสนอใหมการนาเทคนคทางการบรหารธรกจทดมาปรบใช เพอใหการดาเนนงานของรฐมความรวดเรว คลองตวและมประสทธภาพมากขน (Woodrow Wilson, 1941 : 481-506)