I HC BCH KHOA TPHCM
PHNG PHP TNHI Sai s : Cng thc sai s tng i:
Sai s quy trn: vi s gn ng a c quy trn thnh a*
Sai s tuyt i ca a* so vi s ng A :
Lm trn lnBi ton c trng :
Bit A c gi tr gn ng l a vi sai s tng i l . S a c quy trn thnh s a*. Hi sai s tuyt i ca a* l bao nhiu?
Gii : : lm trn ln Sai s hm s : trng hp hm 2 bin
Lm trn ln
V d: Cho hm s
Bit . Tnh
Vi ta c . Lm trn ln Ch s ng tin: Ch s th k sau du phy ca s gn ng gi l ch s ng tin
Cng thc ph: (Vi l tr tuyt i phn nguyn ca s A)
V d: Nu vi
Ta c: . tng ch s ng tin ca a l 4 ch s. (Gm 3 ch s ng tin sau du phy).II Gii phng trnh gn ng:
Gii phng trnh
Khong cch li nghim: Phng trnh c khong cch li nghim l nu v n iu trn . Gi s phng trnh trn c nghim gn ng th ta c sai s:
Vi v Sai s lm trn ln
V d: Cho phng trnh c khong cch li nghim l c nghim gn ng l nh gi sai s ?
Ta c:
Xt
Vy hm s n iu trn
M
Suy ra:
Cch bm my o hm ti 1 im. Nhn
Mn hnh hin th: bm = l xong.Cc phng php gii gn ng phng trnh:1/ Phng php chia i:
Gi s phng trnh c nghim trong khong cch li nghim l . Tm nghim gn ng ca phng trnh trn.Phng php:V trc ta vi hai u mt l gi tr khong cch li nghim.
Chia i ly gi tr trung bnh l
Xt du ca (t du + hoc vo gi tr ca ) c hai u tri du th ly khong chia i tip tc nh th cho n khi yu cu bi tha mnSai s ca phng php chia i l:
Lm trn ln
V d: Tm nghim gn ng ca phng trnh theo phng php chia i: trong khong cch li nghim
Sai s: lm trn ln2/ Phng php lp n:
Trc tin tm theo cng thc: nu th p dng c phng php ny.( lm trn ln)
Phng php: a phng trnh v dng . Chn ty . Thc hin vng lp theo cng thc
Bm my: Cng thc sai s tin nghim :
Lm trn lnCng thc sai s hu nghim :
Lm trn lnNghim lm trn qu bn
Ch : Nu bit trc ta c th tnh trc s bc cn lp theo cng thc sai s tin nghim vi sai s cho trc theo cng thc:
Vi l phn nguyn ca s A
3/ Phng php lp Newton: (Ch : Hm s phi l hm n iu trn a,b. Nu tn ti 1 im c thuc khong cch li nghim th ta dng phng php chia i kh c ri mi dng Newton)Phng trnh lp l
Phng php lp ny ging nh trn Cng thc nh gi sai s:
Lm trn ln im Fourier: Mt im c gi l im Fourier ca hm nu
Quy c chn im l im Fourier trong phng php lp Newton l mt trong 2 u mt a hoc b.
Nu
V d: Cho phng trnh trong on . nh gi sai s nghim gn ng
Xt
im Fourier l 2. Chn
Vy
Dng phng php lp Newton ta c:
Sai s: III Gii gn ng h tuyn tnh:
1/ Phn tch ma trn tng qut (Phng php Doolittle)
Vi A l ma trn cp 3:
Ma trn L c dng sau :
Ma trn U c dng:
Dng my tnh nhp ma trn A v ma trn L. Gn ma trn A l MatA, L l MatB. Bm
Vi A l ma trn cp 2:
Ma trn L c dng sau: Tng qut A l ma trn cp n:
Th ma trn L c dng tng qut sau: V U tnh tng t nh trn.2/ Phng php phn tch Cholesky:
Phn tch tng t nh phng php Doolittle. Nhng A phi l ma trn i xng v xc nh dng. Vi
A l ma trn cp 3:
Th B c dng: Hoc c th theo cng thc gn hn:
vi cc phn t
i vi A l ma trn cp 2:
Th ma trn B s c dng
Cch tm tng cc phn t nhanh:
Gi s ma trn A c dng a A v ma trn bc thang nh sau:
Khi 3/ Chun vector:
Cho vector
Chun hng ca vector x l:
Chun ct ca vectorx l: Tnh cht: Chun vector lun lun dngChun vector bng 0 khi l vector 04/ Chun ma trn:
Cho l ma trn cp n th chun:
Hng: hay pht biu nh sau: Tng cc hng, hng no c tng ln hn th l chun hng
Ct: hay pht biu nh sau: Tng cc ct, ct no c tng ln hn th l chun ct
Tnh cht: , , S iu kin ca ma trn:
vi ty bi yu cuCch bm my chun hng ct: Nhp ma trn MatA l ma trn bi Tnh chun hng th nhp MatB nx1. Dng lnh: Abs(MatA).MatB th s tm c Tnh chun ct th nhp MatB 1xn. Dng lnh: MatB . Abs(MatA) th s tm c Vi Abs() bng cch SHIFT + huyp5/ Phng php lp Jacobi gii h phng trnh:Phng php:
a h v dng:
Kim tra iu kin (Hng hoc ct)
Ly l vector gi tr ban u bt kDy lp theo cng thc:
nh gi sai s:Tin nghim:
vi q ty theo sai s theo chun hang hay chun ct.Lm trn lnHu nghim:
vi q ty theo sai s theo chun hang hay chun ct.Lm trn lnQuy c ly cng mt loi chunV d: Gii gn ng h sau:
Dng phng php lp Jacobi ta c:
. D thy v
Chn
Tng t:
Sai s: Bm my:
Chng no xut hin D, X, Y th l gi tr ca vector
6/ Khi nim ma trn cho tri: A c gi l ma trn cho tri khi tng ca bt k mt hng tr phn t ca hng b hn .
7/ Phng php Gauss Seidel: Cc thnh phn ca va tnh c dung tnh trong bc tip theo
Ma trn lp Gauss Seidel :
Th ma trn lp s l vi
v Bm my:
Chng no xut hin D, X, Y th l gi tr ca vector Cch bm my khc:
Vi v d: Tnh vector vi vector ban u
Bm my:
Tng t A, B xut hin k ln l .[12]