PIC UYGULAMALARI
Öğr.Gör.Bülent Çobanoğlu
STEP MOTOR UYGULAMLARI
Step motor• Adım motorları (Step Motors), girişlerine
uygulanan lojik sinyallere karşılık analog dönme hareketi yapan fırçasız, sabit mıknatıs kutuplu DC motorlardır. Sabit mıknatıslı kutuplar hareketli kısımda yer alır. DC gerilimin uygulandığı sargıların bulunduğu kısım “stator”, dönen kısım ise “rotor” olarak isimlendirilir.
• Step motor, bobinlere uygulanan darbenin her değişiminde bir adım atar. Zaten ismini de buradan alır. Her bir adımda motorun döneceği açı derecesi motorun üzerinde yazar. Örneğin 7.5 derecelik (360º/48) step motor, bir tam turda 48 adım atar.
ÇALIŞMA PRENSİBİ /Kullanım Yerleri
• Step motora giriş palsi uygulandığı zaman belli bir miktar döner ve durur. Bu dönme miktarı motorun yapısına göre belli bir açı ile sınırlandırılmıştır. Step motorda rotorun dönmesi girişe uygulanan pals adedine bağlı olarak değişir. Girişe tek bir pals verildiğinde rotor tek bir adım hareket eder ve durur. Daha fazla pals uygulanınca pals adedi kadar adım hareket eder. Bütün step motorlarının çalışma prensibi bu şekildedir.
• Kullanım yerleri: Bant sürücüler, imalat tezgahları, printer (yazıcı), disket sürücüleri, teyp sürücüleri, hafıza işlemlerinde, tıbbi cihazlarda, makine tezgahlarında, dikiş makinelerinde, kameralarda, taksimetrelerde, kart okuyucularında, ayar ve kontrol tekniğinde, uzaktan kumanda göstergelerinde kullanılır.
• Sonuç olarak step motorlar; her türlü kontrol edilmiş hareket veya pozisyon gerekli olan yerlerde, dijital bilgileri mekanik harekete çeviren bir transduser olarak görev yapar.
Step motorların sürülmesi
• Bir step motor, tek fazlı, 2 faz tam adımlı ve 2 faz yarım adımlı olmak üzere farklı şekillerde sürülebilir. Bazı kaynaklarda unipolar step motorlar tek fazlı, bipolar motorlar ise 2 fazlı olarak adlandırılabilir. Bipolar iki yönlü beslenen anlamına gelir ve Bipolar step motor, iki yönde de akım akabilen motor demektir.
Bipolar step motor
1 fazlı sürümABCD
1000
0100
0010
0001
2 fazlı TAM adımlı sürüm
ABCD
1100
0110
0011
1001
2 fazlı YARIM adımlı sürüm
ABCD
1000
1100
0100
0110
0010
0011
0001
1001
2 tur sola 4 tur sağa dönen step motor
Öğr.Gör.Bülent Çobanoğlu
LCD Uygulamaları
LCD (Liquid Crystal Display) göstergeli mikro denetleyici uygulamaları ile hayatımızın her alanında (cep telefonları, fotokopi makineleri, otomobiller, kameralar, oyuncaklar, güvenlik sistemleri gibi) karşılaşılmaktadır.
Karakter tabanlı dot matrix LCD (paralel/seri) ve grafik LCD olmak üzere iki çeşit LCD vardır.
LED gösterge ile sadece sayısal değerler ve sınırlı sayıdaki karakterler gösterilebilmektedir. Buna karşılık LCD göstergeler ile her türlü yazı ve sayısal değeri göstermek mümkündür. LCD’ler çeşitli firmalar tarafından üretilmesine rağmen kontrolleri standartlaşmıştır [3].
Tüm LCD göstergelerde yetki (Enable), oku yaz (R/W), ve kaydedici seçim (RS) uçları ile veri giriş hatları vardır. Bağlantı şekillerine göre LCD göstergeler seri ve paralel olarak sınıflandırılmaktadırlar. Paralel LCD’ler ucuz oluşları nedeniyle çok yaygın olarak kullanılmaktadır.
Öğr.Gör.Bülent Çobanoğlu
LCD Kontrol İşlemleriLCD göstergeye gönderilen veri ya bir komut kodu veya bir karakterdir. Şekil 3. de LCD göstergeye yazma işlemine ait zamanlama diyagramı görülmektedir. RS ucu düşük seviyeye çekilirse yapılacak işlem bir kontrol işlemidir. Eğer yüksek seviyede tutulursa gönderilen bir karakterdir. LCD’ye her 8 bitlik veri, önce yüksek değerlikli 4 - bit, sonra düşük değerlikli 4 - bit olmak üzere iki defada gönderilir. LCD ekrana veriler ASCII karakter kodları gönderilerek gösterilirler. Mesela ekrana 0 göstermek için, sıfırın ASCII kodu olan 48’i göndermek gerekir.
LCD ekrana veri yazmak için aşağıdaki adımlar izlenir ;•Veri, veri yoluna konulur ,•RS ucu lojik 1 yapılarak, yazma işleminin komut olmadığı
belirtilir ,•RW ucu lojik 0 yapılır ,•E ucuna lojik “1–0” şeklinde bir saat (clock) darbesi verilir .
LCD ekrana komut yazmak için ise aşağıdaki adımlar izlenir ;
•Komut, veri yoluna konulur ,•RS ucu lojik 0 yapılarak, yazma işleminin komut olduğu
bildirilir ,•RW ucu lojik 0 yapılır ,•E ucuna lojik “1–0” şeklinde bir saat (clock) darbesi verilir.
Öğr.Gör.Bülent Çobanoğlu
LCD Bacak Bağlantıları
Pin NoADFonksiyonAçıklama
1VssToprak/ŞaseGND
2VddKaynak / Power +5 V
3VeeKontrast /Parlaklık-(2 )0 - 5 V
4RSKomut/Veri Seçici0 :Komut, 1: Veri
5R/WOku/Yaz0:LCD’ye yaz, 1: LCD den oku
6EEnable /Etkinleştirme
LCD’ye veri gönderme için aktif yapılır. E bacağının lojik 1 den lojik
0 ’a geçişi ile LCD’ye veri transfer olur. Bacağın lojik
0’dan lojik 1’e geçmesi ile LCD’den
durum okunabilir .7D0I/OData LSB
8D1I/OData
9D2I/OData
10D3I/OData
11D4I/OData
12D5I/OData
13D6I/OData
14D7I/OData MSB
LCD dış dünyaya 14 pinlik bir konnektör ile bağlanır. Tablo’da LCD nin pin (bacak) numaraları ve her pinin görevi verilmiştir.
Öğr.Gör.Bülent Çobanoğlu
Karakter gösterimi
Öğr.Gör.Bülent Çobanoğlu
Karakter LCD’lerin oluşturabileceği her bir karakter ise karakter LCD’nin özel CGROM hafızasına kaydedilmişlerdir. ASCII karakter uyumu olan karakterlerin listesi şekil-’de görülebilmektedir.
Şekil-40’da da görüleceği üzere CGROM’un ilk 8 karakterlik
(0x00..0x0F) kısmı boştur ve yazılabilirdir. Bu kullanıcıya tabloda olmayan karakterleri (CGRAM ile)
kendisinin tanımlamasına imkan tanır.
1. Ekranı temizle /Kursoru başa getir: MOVLW 0x01
2. Fonksiyon seti ayarlarını yapI. DL: Kaç bitlik bağlantı: 0 ise 4 bit 1 ise 8 bit
II. N:Ekranda kaç satır görülecek: 0 ise 1 satır 1 ise 2 satır
III. F:Karakter fontu:0 ise 5*7 , 1 ise 5*10 karakter fontu
RS R/W DB7 DB6 DB5 DB4 DB3 DB2 DB1 DB0
=== === === === === === === === === ===
0 0 0 0 1 DL N F * *
3. Ekranı aç/kapa
0 0 0 0 1 D C B I. D: Ekranı aç/kapa: 1 ise ekranı açar, 0 ise kapatır
II. C: Kürsoru aç/kapa: 1 ise kursor görüntülenir, 0 ise görüntülenmez
III. B: Kürsoru yanıp/söndürme: 1 ise yanıp söner, 0 ise sabit kalır
4. Giriş Modu ayarları
0 0 0 0 0 1 I/D S I. I/D: Kursorun hareket yönünü belirle: 1 ise artan 0 ise azalan yönde
II. S: 1 ise kayar (eğer I/D=0 ise sola, I/D=1 ise sağa), 0 ise kaymaz
LCD nin kullanıma hazır hale getirilmesi
Öğr.Gör.Bülent Çobanoğlu
PIC- Program: 8 bitlik LCD ye yazı yazmakLIST P=16F84INCLUDE "P16F84.INC«
CBLOCK H'0C'SAY1,SAY2ENDC
CLRF PORTBBSF STATUS,5CLRF TRISACLRF TRISBBCF STATUS,5
BASLAMOVLW 0X01; DISPLAY TEMIZLECALL KOMUTYAZMOVLW 0X30 ;8 BITLIK BAGLANTI, 1 SATIRCALL KOMUTYAZMOVLW 0X0C ;EKRANI AÇ,KURSORU KAPAT,
YANIP SONME YOKCALL KOMUTYAZCALL SATIRYAZ
DURGOTO DUR
KOMUTYAZBCF PORTA,1 ;RS=0 İLE KOMUT YAZMOVWF PORTBBSF PORTA,0 ;E=1CALL BEKLEBCF PORTA,0 ;E=0RETURN
DATAYAZBSF PORTA,1 ;RS=1 İLE VERI YAZMOVWF PORTBBSF PORTA,0 ;E=1CALL BEKLEBCF PORTA,0 ;E=0RETURN
SATIRYAZMOVLW 'B'CALL DATAYAZMOVLW 'U'CALL DATAYAZMOVLW 'L'CALL DATAYAZMOVLW 'E'CALL DATAYAZMOVLW 'N'CALL DATAYAZMOVLW 'T'CALL DATAYAZRETURN
BEKLEMOVLW H'FF'MOVWF SAY1
DON1MOVLW H'FF'MOVWF SAY2
DON2DECFSZ SAY2,FGOTO DON2DECFSZ SAY1,FGOTO DON1RETURNEND
Öğr.Gör.Bülent Çobanoğlu
Devre Şeması
Öğr.Gör.Bülent Çobanoğlu
Kayan Yazı: Kursör ve Ekran Kaydırma
Öğr.Gör.Bülent Çobanoğlu
DDRAM içeriğini değiştirmeden imleci hareket ettirir ve displayi kaydırı
RS R/W DB7 DB6 DB5 DB4 DB3 DB2 DB1 DB0 === === === === === === === === === ===
0 0 0 0 0 1 S/C R/L * *
S/C R/L 0 0 0 0 1 0
1 1
İmleci sol kaydırır
İmleci sağa kaydırır
Ekranı sola kaydırır
Ekranı sağa kaydırı
Örneğin, 18h,19h,1Ah,1Bh ekranı sola döndürürken1Ch,1Dh,1Eh,1Fh ise ekranı sağa döndürür.
MOVLW 0X01 ; DISPLAY TEMIZLE
CALL KOMUTYAZMOVLW h'30' ;8 BITLIK BAGLANTI, 1 SATIR
CALL KOMUTYAZMOVLW h'0C‘ ;EKRANI AÇ,KURSORU KAPAT, YANIP
SONME YOK
CALL KOMUTYAZBASLA
MOVLW b'00011100' ;ekranı sağa kaydır
CALL KOMUTYAZCALL SATIRYAZGOTO BASLA
8 bitlik LCD ye 2 satırlık yazı
Öğr.Gör.Bülent Çobanoğlu
LIST P=16F84INCLUDE "P16F84.INC«CBLOCK H'0C'SAY1,SAY2ENDC
CLRF PORTBBSF STATUS,5CLRF TRISACLRF TRISBBCF STATUS,5
BASLAMOVLW 0X01; DISPLAY TEMIZLECALL KOMUTYAZMOVLW 0X38 ;8 BITLIK BAGLANTI, 2 SATIRCALL KOMUTYAZMOVLW 0X0C ;EKRANI AÇ,KURSORU KAPAT, CALL KOMUTYAZMOVLW 0X83 ;1. SATIR , 4. SUTUNA YAZCALL KOMUTYAZCALL SATIRYAZ1CALL BEKLECALL SATIRYAZ2
DURGOTO DUR
KOMUTYAZBCF PORTA,1 ;RS=0 İLE KOMUT YAZMOVWF PORTBBSF PORTA,0 ;E=1CALL BEKLEBCF PORTA,0 ;E=0RETURN
DATAYAZBSF PORTA,1 ;RS=1 İLE VERI YAZMOVWF PORTBBSF PORTA,0 ;E=1CALL BEKLEBCF PORTA,0 ;E=0RETURN
SATIRYAZ1MOVLW 'B'CALL DATAYAZMOVLW 'U'CALL DATAYAZMOVLW 'L'CALL DATAYAZMOVLW 'E'CALL DATAYAZMOVLW 'N'CALL DATAYAZMOVLW 'T'CALL DATAYAZRETURN
SATIRYAZ2MOVLW 0XC4 ;2. SATIR , 5. SUTUNA YAZCALL KOMUTYAZMOVLW ‘C'CALL DATAYAZMOVLW ‘O'CALL DATAYAZMOVLW ‘B'CALL DATAYAZMOVLW ‘A'CALL DATAYAZMOVLW 'N'CALL DATAYAZ
BEKLEMOVLW H'FF'MOVWF SAY1
DON1MOVLW H'FF'MOVWF SAY2
DON2DECFSZ SAY2,FGOTO DON2DECFSZ SAY1,FGOTO DON1RETURNEND
Recommended