Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Samen werken aan
goede zorgIn gesprek met de Inspectie voor de Gezondheidszorg
drs. A.M.M. (Anja) Jonkers, project Hoofdinspecteur
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Inspectie voor de Gezondheidszorg
Onderdeel van Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Onze missie - in het kort -
Zorgverleners en zorgaanbieders moeten zich houden aan de (wettelijke) normen voor verantwoorde zorg. De inspectie ziet hierop toe.
Zo dragen we als inspectie bij aan de goede Nederlandse gezondheidszorg.
Beoogde resultaten
• Minder risico’s in de zorg• Minder (voorkombare)
gezondheidsschade• Zorg passend bij leefwereld
patiënt/client
-> wensen en verlangens patiënt en cliënt steeds belangrijker!
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Onze kernwaarden
• Onafhankelijk• Onpartijdig• Transparant
-> We werken in het belang van de mensen in de samenleving
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Onze uitgangspunten
• Vertrouwen op motivatie die zorgverleners zelf hebben
• Toezicht is de balans tussen vertrouwen hebben dat mensen leren van fouten en maatregelen nemen als dat nodig is
• Per situatie aanpak kiezen die meest geschikt is
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Ons werk
We zien erop toe dat zorgprofessionals en -besturen:
• Professioneel handelen binnen de wet- en regelgeving
• Hun eigen normen respecteren
• Zich blijven inspannen voor verdere verbetering van de zorg
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Vormen van toezicht
• Incidententoezicht• Risicogestuurd toezicht
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Of de communicatie begrijpelijk is en aansluit bij wereld van patiënt/cliënt
Of er goed wordt samengewerktrondom één patiënt/cliënt
Waar we bijvoorbeeld op letten bij ons toezicht
Of zorgverlenerselkaar aanspreken
Of medische Apparatuurveilig is
Wij werken veel samen
• Koepels zorgaanbieders• Belangenverenigingen
patiënten/cliënten • Toezichtcollega’s (ook
internationaal)• Zorgverzekeraars
Effectiviteit toezicht stijgt Toezichtlast daalt
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Zorg en toezicht verandert
• Observeren • Lekentoezicht• Rol bestuurders
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Contact inspectie - cliëntenraad
Bezoeken niet meer aangekondigd.Wanneer nemen we contact op?
• Als we geen cliënten of familie hebben kunnen spreken
• Als er iets is verteld dat we willen controleren
• Soms maken we afspraak voordat we een gesprek voeren met raad van bestuur
• Als er een melding speelt en we onderzoek doen
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Landelijk Meldpunt Zorg (LMZ)
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Hoofdtaak Landelijk Meldpunt Zorg1. Adviseren en begeleiden van burgers met klachten over de
zorg. Ernstige klachten worden voorgelegd aan de inspectie
2. Zien erop toe dat klachten op tijd worden afgehandeld door zorgaanbieders
3. Maakt elk jaar een rapport met het beeld van de klachten en welke vragen zijn gesteld -> signalen voor inspectie
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wij gaan fuseren met Inspectie Jeugdzorg
DoelVersterken zorg aan en voor kinderen door integraal toezichtop zorg/hulp aan kinderen, Jeugd en ouders
1 januari 2017
Nieuwe naamInspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ)
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Hoe gaat gesprek met raad van bestuur?
• Hoe ziet agenda van een overleg met bestuur eruit?
• Zijn jullie sluitpost of start overleg?
• Wie bepaalt agenda? • Wanneer worden jullie
betrokken in besluitvorming?• Worden jullie als volwaardig
gesprekspartner gezien?• Moeilijk om leden te krijgen
voor cliëntenraad?• Praten jullie ook met de OR,
VAR of medische staf?Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Kleinschalige zorg en kwaliteit
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Definitie instelling1. Een instelling is een rechtspersoon die bedrijfsmatig zorg verleent, een
organisatorisch verband* van natuurlijke personen die bedrijfsmatig zorg verlenen of doen verlenen, alsmede een natuurlijk persoon die bedrijfsmatig zorg doet verlenen.
2. Verplichting voor zorgaanbieder: inschrijving in Handelsregister. Voor de IGZ is het noodzakelijk te weten waar u de zorg verleent, zodat de inspectie op al uw locaties toezicht kan houden.
De IGZ bezoekt alle zorgaanbieders of instellingen zoveel als kan en proactief.
*Van een organisatorisch verband is sprake indien er tenminste 2 zorgverleners nevengeschikt aan elkaar werken ten aanzien van een cliënt of cliëntgroep, bijv. 2 huisartsen of 2 begeleiders( voorbeeld: een arts met een assistent is geen organisatorisch verband.)
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wetgeving en regels: toezicht
Welke zorgaanbieders vallen onder het toezicht van de IGZ?
1. Alle zorgaanbieders zoals bedoeld in de Wkkgz (Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorgsector).
2. Een zorgaanbieder die naast ondersteuning uit de WMO, ook zorg vanuit de Wlz levert.
3. Solisten maar dan alleen naar aanleiding van meldingen of klachten.
Welke niet?De zorgaanbieders die alleen ondersteuning leveren vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning, en aanbieders onder de Jeugdwet.
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wetgeving en regels: toezicht
Als de instelling zorg in natura levert en verzekerde zorg op grond van de Zorgverzekeringswet en of Wet langdurige zorg wil leveren dan bent u op grond van de Wet toelating zorginstellingen verplicht om bij het CIBG een toelating aan te vragen om zorg te mogen verlenen.
Voor de aanvraag van een toelating gaat u naar de website www.wtzi.nl.
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wetgeving en regels: in&exclusie criteria
• Niet iedere zorginstelling kan elke vorm van problematiek aan. Problematiek van cliënt stelt eisen aan de instelling.
• De Inspectie voor de Gezondheidszorg verwacht daarom dat een zorginstelling (schriftelijk) beleid heeft opgesteld waaruit blijkt aan welke cliënten geen zorg kan worden verleend vanwege hun problematiek.
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wetgeving en regels: normenkaderHet personeel moet voldoen aan de eisen die aan de functie(s) worden gesteld en is waar nodig bekwaam en bevoegd om specifieke functie(s) uit te oefenen.
Zaken die met betrekking tot personeel geregeld dienen te zijn: - aanwezigheid van VOG’s (bij WLZ-zorg of GGZ-intramuraal); - een plan voor (bij)scholing gericht op de ondersteuningsvragen van de cliëntgroepen;- uitsluitingcriteria cliënten;- bevoegdheid van medewerkers :uitvoeren van voorbehouden- en risicovolle handelingen.
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wetgeving en regels: kwaliteitssysteem
Als hoofdaannemer bent u verantwoordelijk voor het verlenen van zorg. Bij gebruikmaking van onderaannemers of zzp’ers moet u afspraken over de kwaliteit van zorg schriftelijk vastleggen.
- Elke zorgaanbieder dient een kwaliteitssysteem te hebben opgesteld. - Vastleggen van beleid, procedures en protocollen -> Plan, Do, Check, Act-cyclus.
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wetgeving en regels: ZorgdossierHieronder wordt verstaan standaarddocumenten/formulieren die worden toegepast om een zorgdossier samen te stellen. Het zorgdossier bevat alle informatie die voor de zorgverlening relevant is.
- Persoonsgegevens cliënt. - Zorgovereenkomst.- Diagnose(s).- Zorgplan.- Naam en toestemming cliëntvertegenwoordiger voor uitvoering zorgplan (indien van toepassing); verslag evaluatiegesprekken; rapportage.
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wetgeving en regels: Zorgdossier (2)
-Verslaglegging ten behoeve van de continuïteit van de dagelijkse zorg en uitvoering van het zorgplan.
-Naam behandelend (huis)arts en eventueel andere behandelaars.
-Eventuele vrijheidsbeperkingen.
- Actueel medicatieoverzicht, indien zorgaanbieder (een deel van) het medicatieproces overneemt.
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wetgeving en regels: Zorgplan (3)
- Een, door de apotheker geleverd, actueel medicatieoverzicht met soort medicatie, dosering en tijdstippen van medicatie-verstrekking, naam voorschrijvend arts en leverend apotheker.
- Uitvoeringsverzoeken indien er sprake is van voorbehouden handelingen.
Wlz sluit zorgdossier uit voor PGB zorg: IGZ kijkt hier wel naar op grond professionele richtlijnen en veldnormen.
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wetgeving en regels: risico volle handelingen
Risicovolle handelingen zijn handelingen die bij de uitvoering van de handeling risico’s meebrengen voor de patiënt. Voorbehouden handelingen vormen een specifieke groep binnen de risicovolle handelingen. Het betreft handelingen die door de individuele professionals beroepsmatig worden verricht.
In de Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (Wet BIG) worden 14 risicovolle handelingen aangemerkt als voorbehouden handelingen. De bekwaamheid dient te worden onderhouden; op welke wijze toetst de organisatie deze bekwaamheid en draagt zij zorg voor scholing?
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wetgeving en regels: klachtenregeling
Op grond van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) is een zorgaanbieder verplicht om een effectieve en laagdrempelige klachtenregeling te treffen die o.a. voorziet in een onafhankelijke klachtenfunctionaris, een behandeltermijn van maximaal 6 weken en aansluiting bij een geschillencommissie.
Deze klachtenregeling dient onder de aandacht van cliënten en vertegenwoordigers van cliënten te worden gebracht.
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wetgeving en regels: wet BopzOnder ‘vrijheidsbeperking’ of ‘vrijheidsbeperkende maatregelen’ verstaat de inspectie o.a.:
Fixatie met (onrust)band, afzondering in daarvoor bestemde ruimte, afzondering in brede zin (uit woonkamer gezet, in slaapkamer), afsluiten woning, psychofarmaca, gedwongen vocht/voeding, diepe stoel, gebruik tafelblad voor rolstoel, fysieke fixatie (holding), bedhekken, slaapkamer (deur)sensor, chip in schoen/polsband, belmat/sensor, cameratoezicht, uitluistersysteem, sommige beschermende kleding/materialen, hansop, verpleegdeken, beperking omgang met anderen, beperken gebruik van telefoon/internet, beperken privacy of beperken bezoek. Ook als de organisatie geen vrijheidsbeperkende maatregelen toepast moet dit schriftelijk zijn vastgelegd en verwerkt zijn in de uitsluitingscriteria.
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wetgeving en regels: medicatie en klachten
Het medicatiebeleid van de instelling moet tenminste de beschrijving van de taken, verantwoordelijkheden en afspraken bevatten omtrent het gehele medicatieproces, ook voor die gevallen waarin er sprake is van “medicatie in eigen beheer” bij de cliënt. Het beleid moet in lijn zijn met de richtlijn: “veilige principes in de medicatieketen.
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wetgeving en regels: meldcode huiselijk geweld
Zorgaanbieders zijn verplicht een meldcode vast te stellen waarin stapsgewijs wordt aangegeven hoe met signalen van huiselijk geweld of kindermishandeling wordt omgegaan. De meldcode moet eraan bijdragen dat zo snel en adequaat mogelijk hulp kan worden geboden. Verder wordt er van zorgaanbieders verwacht dat zij de kennis en het gebruik van de meldcode bevorderen.
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wetgeving en regels: Meldcode huiselijk geweld (2)
Deze meldcode moet in ieder geval deze 5 stappen bevatten: - In kaart brengen van signalen.- Overleggen met een collega. En eventueel raadplegen van het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK), het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG) of een deskundige op het gebied van letselduiding. - Gesprek met de betrokkene(n).- Wegen van het huiselijk geweld of de kindermishandeling. En bij twijfel altijd het SHG of AMK raadplegen.- Beslissen over zelf hulp organiseren of melden.
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wetgeving en regels: medezeggenschap Een cliënt moet invloed/inspraak hebben op zijn dagelijkse leef/woon/werkomgeving.
Bij minder dan 10 cliënten zorgt de zorgaanbieder voor enige vorm van medezeggenschap bijv. in de vorm van huiskameroverleg. Voorwaarden zijn: er is sprake van een structureel karakter, er staat hiervan iets op schrift en voor cliënten moet duidelijk zijn waarover ze mogen mee praten.
Bij 10 tot 50 cliënten zorgt de zorgaanbieder voor een vorm van medezeggenschap waarin de cliënten kunnen meedenken over het beleid van de instelling. Voorwaarden zijn: er is sprake van een structureel karakter, er staat hiervan iets op schrift en voor cliënten moet duidelijk zijn waarover ze mogen mee praten.
Bij meer dan 50 cliënten heeft de zorgaanbieder een cliëntenraad of kan de zorgaanbieder een bewijs van inspanning overleggen.
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Wetgeving en regels:melden van incidenten
De organisatie stelt schriftelijk een interne procedure vast, waarin stapsgewijs wordt aangegeven hoe wordt omgegaan met signalen van incidenten. Op basis van een veilige meldcultuur worden incidenten systematisch verzameld en geanalyseerd, leidend tot verbeteracties (VIM of MIC systeem).
Op grond van de Wkkgz dient u calamiteiten te melden bij de IGZ: de Wkkgz omschrijft wat men onder een calamiteit verstaat. Meld u deze niet binnen 3 werkdagen dan zal er een boete worden opgelegd aan u.
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016
Vragen ?
Kwaliteit van zorg in kleine V&V-organisaties | april 2016