LNG (ang. Liquefied Natural Gas)
• LNG to skroplony gaz ziemny. Następuje zmiana
stanu skupienia pod wpływem ciśnienia i bardzo
niskiej temperatury – ok. minus 160°C (-270°F).
• Skroplony gaz ziemny ma objętość mniejszą około
600 razy, niż w stanie gazowym (naturalnym) co
czyni go bardziej ekonomicznym w transporcie i
magazynowaniu.
• Na miejsce przeznaczenia LNG jest poddawany
procesowi regazyfikacji
Własności i przeliczniki
1 kg LNG 1,35 kg gazu
1 m3 LNG 600 Nm3 gazu
1 tona LNG 1,23 tony ropy naftowej
Gęstość cieczy 435 kg/m3
Zalety LNG
• elastyczność dostaw – dywersyfikacja dostaw może być regulowana w czasie wg potrzeb,• wydajność – po regazyfikacji ze 100 metrów sześciennych LNG otrzymujemy 60 tysięcy metrów sześciennych gazu ziemnego,• ekonomia – koszty transportu i magazynowania LNG są niższe niż gazu ziemnego. • ekologia – Skroplony gaz ziemny jest dodatkowo oczyszczany – 95 proc. metanu. • bezpieczeństwo – LNG odparowuje i rozcieńcza się w powietrzu
Rola LNG na rynku gazu
• Dywersyfikacja dostaw z importu Zaopatrywanie odbiorców końcowych w gaz ziemny. Jest alternatywą dla gazu dostarczanego tradycyjnymi rurociągami
• Do pre-gazyfikacji gmin ( konkurencja z LPG w
rejonach, które nie są zgazyfikowane ) (tzw. białe plamy).
Zaopatrywanie w gaz małych i średnich miejscowości, do których paliwo dostarczane jest z tzw. instalacji satelitarnych LNG
• Stałe dostawy gazu do średnich zakładów Zaopatrywanie w gaz odbiorców nieprzyłączonych do sieci przesyłowej (dystrybucyjnej) gazu
Rola LNG na rynku gazu (cd)
• Do napędu samochodów i autobusów
• Do napędu lokomotyw (w regionach, gdzie jest niski stopień elektryfikacji lub czułych ekologicznie)
• Pokrycie krótkoterminowego zapotrzebowania szczytowego na gaz w czasie od 3 do 4 tygodni w ciągu roku - Niemcy, Wielka Brytania, Holandia i Belgia
• Jako uzupełnienie szczytowe w rejonach, gdzie sieć jest zaazotowana –
• Zaopatrywanie w gaz odbiorców czasowo odciętych od dostaw gazu z rurociągów, na przykład w wyniku konieczności przeprowadzenia remontu lub konserwacji sieci przesyłowej.
Zastosowanie Źródło zimna - LNG bywa wykorzystywany do celów
chłodniczych i dla rozdzielania powietrza, lub w przemyśle rafineryjno-petrochemicznym w instalacjach niskotemperaturowego frakcjonowania gazów węglowodorowych. Często również zimno wydzielane w trakcie regazyfikacji LNG wykorzystywane jest w instalacjach niskotemperaturowych np. do produkcji tlenu przez rektyfikację skroplonego powietrza. W ten sposób działa m.in. instalacja w Fos-sur-Mer we Francji.
Zasilanie ogniw paliwowych wytwarzających energię elektryczną i/lub ciepło..
Video
• http://www.lngfacts.org/Media-
Center/Video.asp
• http://www.cheniere.com/environment_safe
ty/environment.shtml
Na koszt LNG składa się
• wydobycie i przesył gazu ziemnego do terminalu LNG (15-20 proc.)
• obróbka gazu, skraplanie, załadunek i magazynowanie (20–45 proc.),
• transport morski (20–30 proc.)
• terminal odbiorczy: wyładowanie, magazynowanie, regazyfikacja i dystrybucja (15–25 proc.)
•Obecnie łączne koszty 100–121,4 USD/1000 m sześc. W 90tych - przedziale 125-146 USD/1000 m sześc
5th March 2004, FLAME Amsterdam 5
Source: World Energy Investment Outlook 2003 Insights
Note: Standard configuration
Including Investment Remuneration
4.000 km shipping route
LNG chain costsLNG chain costs
Mid-1990s 2002 2010 2030
Liquefaction Shipping Regasification
Doll
ars
per t
on
ne o
f cap
acit
y
700
600
400
500
300
200
100
0
Źródła LNG
• Instalacje skraplania gazu naturalnego na
złożu
• Instalacje odazotowania gazu naturalnego
• /
Produkty z Odolanowa
• W wyniku kriogenicznego przetwarzania gazu zaazotowanego uzyskujemy takie produkty jak:- gaz wysokometanowy zasilający sieć przesyłu gazu- skroplony gaz ziemny LNG 10,5 mln m3w 2005
- gazowy i ciekły hel- ciekły azot.
• LNG z Odolanowa sprzedawany był w 2004 roku po ok. 650 zł za tonę bez kosztów transportu i załadunku.
• www.krio-odolanow.pl
Źródła dostaw
• Potencjalnymi kierunkami dostaw LNG do Polski
może być Afryka Północna, Bliski i Środkowy
Wschód oraz Norwegia ( i Rosja???)
• Katar ma być w 2012 największym eksporterem
LNG na świecie – 77 mln t/r
z tego 1/3 eksportowana do Azji(Japonia i Korea Płd), 1/3
do Europy (UK,hiszpania,Włochy) i reszta do USA
Terminale LNG
• Pod koniec 2005 roku na całym świecie
funkcjonowało ok. 50 terminali
importowych (regazyfikujących) LNG
Zdecydowanym liderem wśród państw
posiadających terminale jest Japonia (26
terminali) podczas, gdy w Europie
zbudowano do tej pory 11 (Plus 1) tego
typu instalacji.
The Spanish case: main players
Technical System Operator(TSO):
Enagas, S.A.
Transmission Operators:
Enagas, S.A.
BBG, S.L.
REGANOSA
Saggas, S.A.
Gasoducto Al Andalus, S.A.
Gasoducto de Extremadura, S.A.
Sociedad de Gas Euskadi, S.A.
Distributors
Traders:
BP GAS ESPAÑA, S.A.
CEPSA GAS COMERCIALIZADORA,S.A.
COMERCIALIZACIÓN DE ENERGÍA NATURAL, S.A.
ELECTRABEL ESPAÑA, S.A.
ENDESA ENERGÍA, S.A.
ENI ESPAÑA COMERIALIZADORA DE GAS, S.A.
GAS NATURAL COMERCIALIZADORA, S.A.
GAS NATURAL SERVICIOS SDG, S.A.
GAZ DE FRANCE COMERCIALIZADORA, S.A.
IBERDROLA GAS, S.A.
INCOGAS,S.A.
NATURGAS COMERCIALIZADORA, S.A.
REPSOL COMERCIALIZADORA DE GAS, S.A.
RWE TRADING GMBH
SHELL ESPAÑA, S.A.
UNIÓN FENOSA COMERCIAL, S.L.
UNIÓN FENOSA GAS COMERCIALIZADORA, S.A.
Liquefaction plants
• There are 17 sites of liquefaction plants
in the world. The ultimate capacity of
these liquefaction plants amounts to
about 384 106 m3 of LNG per year or
175.3 106 tons of LNG per year for 76
liquefaction trains
Rozwiązania transportu LNG
• . Flota światowa tankowców na koniec 2005
wynosiła 191 statków
• Rozważane jest kilka rozwiązań transportu
LNG do Polski, m.in. statkami własnymi,
poprzez czarter, zawiązanie spółki
żeglugowej z armatorem, statkami z
regazyfikatorem lub zakupy na zasadzie ex
ship.
5th March 2004, FLAME Amsterdam 10
The Directive 2003/55/EC on LNG
“LNG facility” means a terminal used for liquefaction of natural gas or the importation,
offloading and regasification of LNG, and shall include ancillary services and temporary
services necessary for the regasification process and subsequent delivery to the
transmission system, but shall not include any part of LNG terminals used for storage.
• Tariffs or methodologies approved by the National Authority
• Transparency and non-discrimination in access (TPA)
• Accounting unbundling (LNG and services)
• Motivated refusal of access
• New infrastructures TPA exemptions
EU Commission on EU Commission on
LNG regulationLNG regulation
Potrzebne stabilne warunki
• Regulacje dot LNG w Prawie
Energetycznym
• Krajowe przepisy BHP i normy techniczne
• Program szkoleń w zakresie LNG
• Akcja informacyjna i marketingowa –
władze lokalne i ochrona srodowiska
Techniczne i kontraktowe możliwości importu a prognozy
zapotrzebowania na gaz ziemny
11,312,6 11,8 12,7 13,7
19,8
24,4
15
0
5
10
15
20
25
30
2000 2001 2002 2003 2004 2005p. 2010p. 2015p.
Zapotrzebowanie Możliwości importu + wydobycie krajowe
mld m3
• Założenia:
2000-2004 dane
PGNiG
2005-2015 „Polityka
energetyczna”
Ministerstwo
Gospodarki
Wydobycie krajowe
na poziomie 5,5 mld
m3
Magazynowanie
• LNG ciekłe paliwo jest składowane w
specjalnych zbiornikach kriogenicznych.
Mogą one być metalowe, żelbetowe lub
podziemne – w zamrożonym gruncie lub
kawernach podziemnych
• PMG Kossakowo
Feasibility study czyli sprawdzenie
opłacalności budowy terminala
• studium wykonalności i założeń techniczno-ekonomicznych importu skroplonego gazu – LNG do Polski ( wykonał PWC )
• Zakres: analiza zapotrzebowania na gaz, możliwości pozyskania LNG, opcji transportowych, lokalizacji terminala na terenie Polski, koncepcje techniczne terminala, część ekonomiczną w postaci rozbudowanego modelu finansowego, analizy organizacyjne oraz społeczno-ekonomiczne.
Konkurencja nie śpi
• 20 grudnia 2006 CP Energia,, podpisała z Gazexportem umowę sprzedaży ponad 1,3 mln m sześc. gazu lub 1 tys. ton LNG. Producentem gazu jest firma Kriogaz z Petersburga –
• 2006 - 12 mln m3
• 2007 - 50 mln m3
CP Energia
• 50/50 PL Energia /Capital Partners 2005
• Podstawową działalnością CP Energia jest obrót i dystrybucja gazu ziemnego i zarządzanie sieciami gazowymi. Spółka posiada koncesję na obrót i dystrybucję paliw gazowych oraz na obrót gazem ziemnym z zagranicą.
• dysponuje siecią 100 km
• dostarcza gaz od operatora sieciowego lub gaz skroplony.