Proactief handelen: met de deur wagenwijd open
6 mei 2014
OPen bloot, inspiratiedag voor sociale diensten
Een kader voor lokaal proactief handelen in de strijd tegen onderbescherming
Proactief handelen:Met de deur wagenwijd open
Presentatie door Nancy Van Landegem, Chris Truyens
Proactief handelen
6 mei 2014
I. De sector Samenlevingsopbouw
II. Werken aan onderbescherming
III. Proactief handelen
IV. Project Lokaal Proactief Kader: 19 pilootgemeentes aan de slag
V. Case: OCMW Roeselare
Proactief handelenSector Samenlevingsopbouw
- Werken aan maatschappelijke achterstelling en sociale uitsluiting
- Prioritaire doelgroep: mensen in maatschappelijk kwetsbare posities
- 2 invalshoeken: 1) Grondrechten en 2)Werken in aandachtsgebieden
- Kernopdrachten: 1) versterken van mensen en 2) werken aan sociaal en participatief beleid
- Werkprincipes: 1) participatief, 2) autonoom en 3) samenwerken
Proactief handelenWerken aan onderbescherming Ontstaan van het project- Doelgroepbevraging nav Lokaal Sociaal
Beleid 2005 – 2007 - Wetenschappelijk onderzoek HIVA- Innovatieve praktijkontwikkeling:
Zuidoost-Vlaanderen- Sector Samenlevingsopbouw:
- Visietekst: Proactieve dienstverlening in de strijd tegen onderbescherming
- Project: Lokaal praoactief kader in de strijd tegen onderbescherming
Proactief handelen Waarom proactief handelen
DOEL: onderbescherming tegen gaanOnderbescherming :- Eng: Financiële onderbescherming - Ruim: Onvoldoende of geen realisatie
van sociale grondrechten (maximaal)- Project Lokaal Proactief Kader:
Onvoldoende of geen gebruik van publiek aanbod van diensten en hulp (tussen de twee)
Proactief handelenOorzaken onderbescherming - drempels
- Maatschappelijke context- Kwaliteit van de dienstverlening (5 b’s)- Invulling van activering- Beschermende statuut leefloon in
vraag- Leefloon onder de armoedegrens- Toegankelijkheid van de arbeidsmarkt- Variabiliteit van de hulp- en
dienstverlening- Administratieve formaliteiten- Gebrek aan laagdrempelige initiatieven
Maatschappelijke en persoonlijke componenten
Proactief handelenOorzaken onderbescherming - drempels
- Scharniermomenten in het leven- Administratieve formaliteiten- Vinden hun weg niet- Schaamte om te vragen- Angst om te vragen en angst voor
aanpak - Weten niet wat er allemaal bestaat –
complexiteit van regelgeving- Eerdere negatieve ervaringen met hulp-
en dienstverlening
Maatschappelijke en persoonlijke componenten
Proactief handelen Proactieve handelen: definitie
Proactief handelen als antwoord op onderbescherming
- ≠ responsief handelen: uitsluitend antwoord op een concrete vraag van de burger
- ≠ actief handelen: burger krijgt op zijn vraag meerdere alternatieven aangeboden + actieve informatie
- Proactief handelen: initiatiefnemer is niet de burger maar de dienstverlener
Proactief handelenProactieve dienstverlening: rechtencirkel
Proactief handelenProactieve dienstverlening
1. Geïntegreerde basisvoorzieningendorp, buurt, stad of categoriaal
2. Outreachend handelen3. Kwaliteitsverbetering van de hulp- en dienstverlening
rechtenverkenner, nazorg, automatische rechtentoekenning, …4. Participatief beleid
4 sporen
Proactief handelen Project Lokaal Proactief Kader
1. Context2. Doelstellingen3. Pilootgemeentes4. Fasering
Proactief handelenProject Lokaal Proactief Kader- VAPA- Vlaamse provincies: stimuleren dialoog,
netwerkvorming, stimuleren hulp- en dienstverleningsaanbod
- VVSG: inventaris goede praktijken voor OCMW’s
- Steunpunt AWW: kenniscentrum Reach Out
- Concrete praktijk binnen Samenlevingsopbouw, armenverenigingen, Uit De Marge, Minderhedenforum, …
Context
Proactief handelenProject Lokaal Proactief Kader
- Voldoende voedingsbodem voor realiseren van concrete praktijk en beleidsresultaten
- Kans op realiseren breed draagvlak
Samenwerkingsverband als middel om doelstellingen te bereiken
Context
Proactief handelenProject Lokaal Proactief kaderDoel- Netwerkvorming op Vlaams niveau mbt
practief handelen- Beleidsparticipatie van en
eerstelijnswerk met maatschappelijk kwetsbare groepen
- Realiseren van verbeteracties op lokaal niveau
- Vanuit gemeenschappelijke praktijktoepassing en expertise-ontwikkeling: - formuleren beleidsaanbevelingen
naar de verschillende beleidsniveaus - methodisch kader mbt proactieve
dienstverlening
Proactief handelen Project Lokaal proactief Kader PilootgemeentesCriteria:- Kritisch minimum lokale partners ifv
draagvlak- Voldoende lokale draagkracht van de
partners- Eerstelijnswerk met maatschappelijk
wketsbare groepen- Vorming lokale stuurgroep- Engagement OCMW- Aanwezigheid van werkingsmiddelen /
personeelsinzet
Proactief handelen Project Lokaal proactief Kader Pilootgemeentes- Avelgem - Gent- Kortrijk - Lokeren- Roeselare - Ronse- Halle - Zelzate- Leuven - Antwerpen- Overpelt - Boom- Aalter - Heist o/d Berg- Eeklo - Lier- Herentals - Turnhout / Beerse
Proactief handelenProject Lokaal Proactief KaderAan de slag met een draaiboek.
- Fase 1: 2012: voorbereiding- Fase 2: 2012 – 2013: Analyse
(rechtencirkel)- Fase 3: 2013: Dialoog- Fase 4: 2013 – 2014: Realisatie
verbeteracties- Fase 5: 2014: Beleidsaanbevelingen +
ontwikkeling methodisch kader
Fasering
Proactief handelenProject Lokaal Proactief Kader
Fase 6: 2014 en volgende: Resultaten bekend en zichtbaar maken!- Slotmoment: 28 november 2014- Uitrollen model over gans Vlaanderen en
Brussel
Fasering
Voor meer informatie:- Nancy Van Landegem,
[email protected] Chris Truyens,
[email protected] Steven Rommel,
Bedankt voor je aandacht.