PROJEKT
WOLONTARIATU MIEJSKIEGO
w WARSZAWIE
„OCHOTNICY WARSZAWSCY”
w latach 2014 - 2020
2 | S t r o n a
Spis treści
1. Założenia projektu „Ochotnicy warszawscy” ................................................................... 3
1.1. Wizja i misja projektu ................................................................................................. 3
1.2. Definicja wolontariatu i wolontariusza ......................................................................... 5
1.3. Wolontariat miejski na świecie ................................................................................... 6
2. Ramy prawne dokumentu oraz powiązanie z innymi dokumentami ...............................10
3. Historia powstania dokumentu .......................................................................................12
4. Diagnoza .......................................................................................................................14
5. Cele projektu .................................................................................................................18
6. Obszary działań.............................................................................................................21
6.1. Promocja wolontariatu, edukacja i informacja o projekcie .........................................21
6.2. Portal internetowy - stworzenie internetowego serwisu ofert wolontariackich. ...........25
6.3. Opracowanie i wdrażanie standardów współpracy z wolontariuszami. ......................26
6.4. Rekrutacja uczestników projektu: wolontariuszy oraz organizacji i instytucji
współpracujących z wolontariuszami ................................................................................27
6.5. Praktyczne wsparcie projektu, system doceniania wolontariuszy ..............................28
6.6. Marka „Ochotnicy warszawscy” .................................................................................30
6.7. Wolontariat w strukturach Miasta i rola Miasta w projekcie ........................................32
6.9. Wskaźniki realizacji celów .........................................................................................36
7. Zarządzanie projektem i jego rozwój .............................................................................40
7.1. Planowanie ewaluacji i monitoringu projektu .............................................................44
7.2. Harmonogram realizacji etapu pilotażowego projektu ...............................................46
8. Finansowanie i tryb realizacji projektu ...........................................................................48
9. Korzyści płynące z rozwoju wolontariatu miejskiego w Warszawie ................................49
10. Biblioteka projektu .........................................................................................................50
3 | S t r o n a
1. Założenia projektu „Ochotnicy warszawscy”
1.1. Wizja i misja projektu
Zadaniem projektu wolontariatu miejskiego „Ochotnicy warszawscy” do roku 2020 jest
łączenie działań podejmowanych przez Urząd m.st. Warszawy, organizacje pozarządowe
i instytucje miejskie na rzecz wolontariuszy i organizatorów wolontariatu. Projekt wyznacza
kierunki polityki miasta dotyczące wolontariatu celem stworzenia optymalnych warunków
rozwoju dla wolontariatu oraz wszystkich podmiotów i jednostek zaangażowanych
w wolontariat.
Projekt „Ochotnicy warszawscy” rozumiemy jako spójne i długofalowe działanie na rzecz
rozwoju wolontariatu w Warszawie, realizowane przez samorząd, miejskie instytucje,
organizacje pozarządowe, uczelnie i partnerów biznesowych. Jest odpowiedzią na potrzeby
Miasta, wolontariuszy i organizatorów wolontariatu. Gwarantuje bieżące funkcjonowanie
miejskiego systemu wolontariatu i zapewnia jego stały rozwój.
Pragniemy, by Warszawa stała się miejscem świadomie rozwijającym wolontariat
i przyjaznym wolontariuszom, czyli:
Miastem, w którym stale wzrasta zaangażowanie warszawiaków w wolontariat.
Miastem, w którym docenia się potencjał drzemiący w rozwoju wolontariatu.
Miastem promującym ideę wolontariatu jako formę zaangażowania i rozwoju społecznego
swych mieszkańców.
Miastem, w którym wolontariusze i organizatorzy chcą działać społecznie na rzecz rozwoju
swojego miasta.
Miastem, w którym bierze się pod uwagę potrzeby wolontariuszy i organizatorów
wolontariatu.
Miastem, które dba o atrakcyjność ofert wolontariatu.
Miastem, w którym warszawiacy, niezależnie od wieku, kompetencji i doświadczenia, mają
nieskrępowany dostęp do różnorodnej oferty wolontariatu.
Miastem, w którym wolontariusz wie, w jaki sposób i gdzie może znaleźć interesującą go
ofertę wolontariatu w stolicy i wszystkie użyteczne informacje z nią związane.
Miastem, w którym organizatorzy wolontariatu mają dostęp do szerokiej bazy osób
angażujących się w wolontariat.
Miastem inwestującym w swoją przyszłość, kapitał ludzki i społeczny.
Wolontariat jest dla jednostki istotną szansą rozwoju osobistego, daje możliwość nabywania
kompetencji indywidualnych, społecznych oraz zawodowych, a zdobyte podczas działalności
4 | S t r o n a
wolontariackiej wiedza i doświadczenie znacząco zwiększają potencjał kreatywny,
intelektualny. Projekt „Ochotnicy warszawscy” jest okazją do rozwoju poprzez synergię
działań podmiotów funkcjonujących w obszarze wolontariatu zarówno obecnie, jak
w przyszłości. Warszawa ma szansę na większą integrację społeczności mieszkańców,
zapewnienie im możliwości wspólnego i ciekawego spędzania wolnego czasu, przy
jednoczesnej aktywnej edukacji obywatelskiej. Dzięki temu projekt może też przyczyniać się
do rozwiązywania niektórych problemów społecznych.
Wzrost zaangażowania społecznego warszawiaków zaowocuje wzmocnieniem poczucia
wspólnotowości i odpowiedzialności za najbliższe otoczenie i Warszawę. Warszawiacy
zyskają możliwość rozwoju swoich zainteresowań i pasji, a Miasto – mieszkańców
podnoszących konkurencyjność stolicy w skali lokalnej, regionalnej i globalnej.
Projekt określa obszary działań, w których systemowa współpraca między podmiotami
pozwoli skuteczniej wykorzystać potencjał mieszkańców i stworzyć dobre warunki do
włączania ich w wolontariat. Usprawni również nabór i angażowanie wolontariuszy przez
instytucje i organizacje w Warszawie.
Założeniem projektu jest wykorzystanie możliwości zaangażowania wolontariuszy w trakcie:
działań organizacji pozarządowych
instytucji samorządowych
akcyjnych i cyklicznych wydarzeń miejskich
różnorodnych działań w przestrzeni miejskiej, np: w ramach inicjatywy lokalnej
działań potencjalnych partnerów projektu np. urzędów administracji centralnej,
sektora biznesowego.
Wdrażanie projektu wolontariatu miejskiego wymaga zaangażowania wielu instytucji i osób,
ponieważ proces ten dotyczy zarówno działań o charakterze instytucjonalnym, jak i inicjatyw
oddolnych.
Założenia projektu mają na celu stworzenie systemowego rozwiązania, które byłoby w stanie
odpowiedzieć na rosnące potrzeby społeczne Warszawy i uzupełnić samorządowe oraz
pozarządowe działania o dodatkową siłę – mieszkańców Warszawy, aktywnych
i odpowiedzialnych za swoją przestrzeń i miejsce zamieszkania.
Naszą wizją jest stworzenie do 2020 roku stabilnego finansowo i organizacyjnie systemu,
który umożliwi mieszkańcom Warszawy i przebywającym w niej osobom dostęp do
5 | S t r o n a
różnorodnych form wolontariatu i aktywności społecznych. Działania projektu oparte zostaną
o sieć współpracujących ze sobą organizacji pozarządowych i dzielnicowych centrów
wolontariatu wspieranych przez społeczność lokalną. Nad prawidłową organizacją
i rozwojem projektu czuwać będzie rada powołana spośród przedstawicieli partnerów
realizujących projekt i biorących udział w tworzeniu dokumentu. Tak zbudowany system
pozwoli w kolejnych latach realizacji i rozwoju projektu na poszerzenie obszaru działań
i objęcie nimi nie tylko przestrzeni zamkniętej w granicach administracyjnych
m.st. Warszawy, ale całego obszaru metropolitarnego. Do roku 2017 będzie prowadzony
etap pilotażowy projektu.
1.2. Definicja wolontariatu i wolontariusza
Powszechnie przyjęto, iż wolontariat definiowany jest jako dobrowolna, bezpłatna i świadoma
działalność na rzecz innych ludzi czy instytucji. Status prawny wolontariusza i zasady jego
współpracy z podmiotami określa w Polsce ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 roku
o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, która definiuje wolontariusza jako
osobę fizyczną, która ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia na zasadach
określonych w ustawie. To ostatnie kryterium dotyczy m.in. art. 42 ust. 1 ustawy
określającego katalog podmiotów, na rzecz których swoje świadczenia mogą wykonywać
wolontariusze. Wymienia następujących „organizatorów wolontariatu”:
- organizacje pozarządowe (w zakresie ich działalności statutowej),
- osoby prawne i jednostki organizacyjne należące do kościoła katolickiego oraz innych
kościołów i związków wyznaniowych,
- stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego,
- spółdzielnie socjalne,
- spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
- kluby sportowe,
- organy administracji publicznej i jednostki organizacyjne podległe organom administracji
publicznej.
Działalność wolontariacka zgodna z założeniami ustawy określana jest mianem wolontariatu
formalnego. Wolontariat zdefiniowany w powyższy sposób nie obejmuje wolontariatu
nieformalnego, czyli szeregu spontanicznych działań związanych z osobistą,
niezinstytucjonalizowaną pomocą innym ludziom, nienależącym do rodziny lub grona
najbliższych przyjaciół. W myśl ustawy z wolontariatu została wyłączona także działalność,
która mogłaby wiązać się z zyskiem finansowym dla organizatora wolontariatu.
6 | S t r o n a
Zdefiniowanie w taki sposób wolontariusza i wolontariatu niesie ze sobą także pewne
trudności i zagrożenia. Ustawa wyklucza wolontariat w działaniach nastawionych na zysk,
dlatego wolontariusze nie mogą działać w organizacjach biznesowych. Jednocześnie
w sektorze biznesu drzemie ogromny potencjał do działań społecznych, czego dowodem są
zadania podejmowane w ramach społecznej odpowiedzialności biznesu i wolontariatu
pracowniczego. Ustawa otwiera się na działalność wolontariacką członków stowarzyszeń.
Jest to przepis umożliwiający włączenie w projekt osoby zrzeszone w klubach uczniowskich
i sportowych. Generuje jednak trudności związane z brakiem transparentności w podziale
działań realizowanych w ramach umów cywilno-prawnych i na zasadzie wolontariatu, a co za
tym idzie, uniemożliwia określenie skali wolontariatu realizowanego przez członków
stowarzyszeń.
Wolontariat w Warszawie rozumiany jest jako aktywność społeczna mieszkańców i osób
przebywających w stolicy, działających we współpracy z organizacjami pozarządowymi,
Urzędem m.st. Warszawy, instytucjami miejskimi oraz sektorem korporacyjnym na rzecz
społecznego rozwoju Warszawy.
1.3. Wolontariat miejski na świecie
Wolontariat miejski zajmuje istotne miejsce wśród projektów władz miejskich w metropoliach
na całym świecie. Do najbardziej znanych przykładów angażowania mieszkańców
i organizacji do działalności na rzecz miasta należą programy NYC Service, Team London
oraz VOLUNTARIUS 2000 (Barcelona).
NYC Service swoją działalnością zapoczątkował wspólne przedsięwzięcie wielu miast znane
jako Cities of Service (CoS). CoS to koalicja 162 miast1 w USA, które na podobnych
zasadach angażują mieszkańców w akcje ochotnicze. NYC Service jest rozbudowanym
programem miejskiego wolontariatu w Nowym Jorku. Program łączy w sobie elementy akcji
społecznej, kampanii informacyjnej, miejskiej strategii i koalicji władz miasta z organizacjami
pozarządowymi. W kwietniu 2009 r. burmistrz Michael Bloomberg zainaugurował powstanie
biura NYC Service Office. Działalność NYC Service opiera się głównie na pracy
wolontariuszy tworzących NYC Civic Corps – jest to ponad 200 wolontariuszy pracujących
w pełnym wymiarze godzin.
1 Stan na 07.05.2013
7 | S t r o n a
NYC Civic Corps to jednocześnie największa, stworzona od podstaw inicjatywa NYC
Service. Zabezpiecza ona zaplecze i możliwości działania prawie 60 publicznych
i pozarządowych organizacji współpracujących w ramach NYC Service, działa również przy
innych inicjatywach.
Większość inicjatyw NYC Service jest wynikiem współpracy władz miejskich i rozmaitych
partnerów. Są nimi właściwe dla danego obszaru jednostki organizacyjne władz miejskich,
instytucje publiczne, ale także organizacje pozarządowe czy partnerzy biznesowi.
Finansowanie programu zapewnia miasto oraz sponsorzy prywatni. Jednocześnie wiele
inicjatyw NYC Service jest rozwinięciem programów organizacji pozarządowych istniejących
już wcześniej.
NYC Service stawia przed sobą trzy główne cele:
Nowy Jork miastem najlepiej na świecie przygotowanym do wolontariatu swoich
mieszkańców,
nakierowanie wolontariuszy na takie obszary działania, w których są najbardziej
potrzebni,
wypromowanie działalności wolontarystycznej jako jednego z kluczowych obszarów
rozwoju najwspanialszego Miasta na świecie.
W ramach NYC Service wyznaczono 6 priorytetowych dla miasta obszarów: wzmacnianie
lokalnych społeczności, pomoc sąsiedzka, edukacja, zdrowie, ochrona środowiska,
przygotowanie do sytuacji kryzysowych. W ramach każdego z nich organizowane są
konkretne inicjatywy, np.:
1. Service in City Internships. Wszyscy stażyści pracujący w biurach i wydziałach
władz miejskich biorą udział w działaniach wolontarystycznych. Władze miasta
wierzą, że poprzez odejście od biurka, kontakt z mieszkańcami i ich problemami,
praca w instytucjach miejskich będzie jeszcze bardziej traktowana jako służba
(service), wzrośnie również postrzeganie wolontariatu jako realnej siły
w odpowiadaniu na potrzeby miasta.
2. Service in schools. Dyrektor każdej z 1500 publicznych szkół w Nowym Jorku jest
zobowiązany do przedstawienia planu promocji wolontariatu w swojej szkole
i włączania w działania wolontarystyczne uczniów i szkolnej wspólnoty. W roku
2009/2010 ponad 400 tys. uczniów wzięło udział w ok. 1700 projektach dotyczących
ochrony środowiska, zdrowia publicznego czy problemu głodu i niedożywienia.
8 | S t r o n a
W roku szkolnym 2010/2011 ponad 572 tys. uczniów działało w 7874 projektach na
terenie wszystkich nowojorskich dzielnic.
3. Summer of Service. We współpracy z organizacją, która od dłuższego czasu
organizuje młodym nowojorczykom (między 14 a 24 rokiem życia) możliwość
zatrudnienia i edukacji w okresie letnim, poszerzono tę ofertę o działalność
wolontarystyczną. Ponad 1000 młodych uczestników pracuje jako wolontariusze
i zdobywa w ramach pracy dodatkowe umiejętności przydatne w życiu zawodowym.
Nad wszystkimi możliwościami wolontariatu w Nowym Jorku pomaga zapanować
internetowy portal NYC Service ( www.nycservice.org)2.
Ciekawym programem, który powstał na potrzeby imprezy podobnej do UEFA EURO
2012™, jest inicjatywa VOLUNTARIUS 2000, powołana do życia w Barcelonie po
zakończeniu igrzysk olimpijskich w roku 1992. Przygotowania i obsługa igrzysk były idealną
okazją do uaktywnienia społecznego ogromnej rzeszy mieszkańców miasta.
Ogółem w kilkutygodniowej akcji wzięło udział 42 tys. wolontariuszy. Po igrzyskach ludzie ci
czuli dalszą potrzebę działania i bycia razem. Postanowili powołać do życia organizację,
która umożliwiałaby im dalszą aktywną działalność na rzecz miasta. Było to motorem dla
powołania Stowarzyszenia VOLONTARIUS 2000.
VOLONTARIUS 2000 jest organizacją non profit, skupiającą stale ok. 8 tys. członków. Celem
stowarzyszenia jest:
pobudzanie miłości do miasta poprzez działalność woluntarystyczną,
propagowanie pracy w grupie wśród małych społeczności lokalnych,
udoskonalanie i uatrakcyjnianie działań wolontarystycznych.
Stowarzyszenie, pozostając w stałym kontakcie z instytucjami miejskimi oraz organizacjami
pozarządowymi, przygotowuje i publikuje kalendarz imprez organizowanych w Barcelonie,
w których mogą brać udział wolontariusze skupieni wokół stowarzyszenia.
Po wybraniu odpowiedniej dla siebie oferty i powiadomieniu o tym stowarzyszenia,
wolontariusz informowany jest o dacie szkolenia specjalistycznego, które ma go przygotować
do pracy. W każdej akcji, w której uczestniczą wolontariusze, sposób nadzorowania
i koordynowania działań wolontariuszy jest niemal identyczny. Spośród członków grupy
typowany jest koordynator odpowiedzialny za całość akcji. Podlegają mu bezpośrednio tzw.
grupowi, którzy z kolei mają pod swoją opieką grupy ok. 10 - 15 osobowe. Po zakończonej
2 Źródło: Przegląd programów wolontariatu miejskiego w Polsce i na świecie, Pracownia Badań i Innowacji
Społecznych „Stocznia” oraz strona internetowa: www.nycservice.org
9 | S t r o n a
akcji grupowi i wolontariusze wypełniają arkusz oceniający przygotowanie i przeprowadzenie
danej akcji.
Organizacja czerpie fundusze na swoją działalność ze składek członkowskich oraz dotacji ze
strony miasta. Miasto opłaca również etaty kadry kierującej organizacją oraz zwalnia
organizację z opłat za czynsz i energię elektryczną.
Team London jest to program miejskiego wolontariatu w Londynie. Opiera się on na
współpracy różnych partnerów: organizacji pozarządowych, instytucji i przedsiębiorców,
działających na terenie i na rzecz miasta.
Organizatorzy programu wyznaczyli za główne cele programu:
wskazanie priorytetów i standardów pracy z wolontariuszami,
nagradzanie i wsparcie wolontariuszy,
wolontariat szansą dla młodych ludzi,
wykorzystanie potencjału wolontariuszy, którzy wsparli organizację igrzysk
olimpijskich w 2012 roku w Londynie.
Celem programu Team London jest wzmacnianie połeczności lokalnych (na terenie dzielnic),
dbanie o środowisko, czystość oraz angażowanie się mieszkańców podczas imprez
kulturalnych i sportowych, tak by metropolia londyńska stała się miejscem przyjaznym.
Istotnym aspektem programu jest zwiększanie szans młodych ludzi na zdobycie
doświadczenia i umiejętności potrzebnych na rynku pracy. Inicjatorzy programu upatrują
w wolontariacie wielopłaszczyznową przestrzeń rozwoju zarówno indywidualnego,
społecznego oraz integralnej dla miasta i jakości życia.
Ciekawą inicjatywą są Ambasadorzy Londynu, którzy jako wolontariusze po igrzyskach
w 2012 roku stali się ambasadorami zarówno miasta, jak i aktywności wolontarystycznej.
Uruchomiony został program, w którym chętna szkoła zaprasza do siebie Ambasadora, aby
przeprowadzał rozmowy, warsztaty i gry związane z miastem i wolontariatem oraz dzielił się
swoim osobistym doświadczeniem wolontariackim z młodzieżą. Bardzo ważną rolę odgrywa
wizerunek władz Londynu, w tym samego burmistrza, który promuje program i wspiera
wolontariuszy londyńskich.
Program posiada i jest promowany m.in. przez narzędzie - portal internetowy
(http://volunteerteam.london.gov.uk), w którym istotną rolę odgrywa wyszukiwarka ofert
dla wolontariuszy oraz dedykowane programy integrujące mieszkańców Londynu.
10 | S t r o n a
Program dysponuje budżetem 4 milionów funtów, z czego 2 miliony pochodzą od prywatnej
fundacji - The Reuben Foundation, a część od innych prywatnych sponsorów
(przedsiębiorców) oraz z budżetu miasta3.
Programy wolontariatu miejskiego z definicji obejmują działania na terenach miejskich
i metropolitalnych. W ich organizacji władze miejskie odgrywają istotną rolę wychodzącą
poza samo finansowanie działań wolontariackich. Dotychczasowa praktyka tworzenia tego
rodzaju programów pokazuje podobny sposób ich konstruowania. W większości przypadków
programy istnieją w bardzo ścisłym powiązaniu z miejską/samorządową polityką
wolontariatu. Są operacyjnie powierzane organizacjom pozarządowym lub jednostkom
powiązanym z samorządem.
W wewnętrznej strukturze zarządzania takimi programami dużą rolę odgrywają
wolontariusze, którzy nierzadko sami tworzą główny zespół koordynacyjny.
Przykłady programów wolontariatu miejskiego ze świata pokazują, jaki kierunek może
przyjąć Warszawa.
2. Ramy prawne dokumentu oraz powiązanie z innymi dokumentami
Dokumenty krajowe
Projekt wolontariatu miejskiego jest nierozłącznie związany z zasadami i przepisami, które
reguluje Ustawa o Pożytku Publicznym i o Wolontariacie. Ustawa ta określiła zasady, kto
może korzystać z pomocy wolontariuszy. Wprowadziła również określony standard
współpracy z wolontariuszami (np. porozumienia, ubezpieczenia). Przestrzeganie przepisów
prawa w obszarze wolontariatu jest fundamentem projektu. Standardy przedstawione
w ustawie są uszczegółowiane i doprecyzowane w projekcie, co sprzyja ich rozwojowi
i upowszechnianiu.
Dokument ten jest również odpowiedzią na opublikowaną przez Ministerstwo Pracy i Polityki
Społecznej w 2011 roku Długofalową Politykę Rozwoju Wolontariatu w Polsce. Założenia
projektu odpowiadają na wiele z priorytetów i szczegółowych działań, które zostały wskazane
jako kierunki działań Długofalowej Polityki. Warto tu wspomnieć choćby Priorytet 2.1-2.3,
czyli Podnoszenie kompetencji organizatorów wolontariatu (2.1), Systemowe wsparcie
3 Źródło: Przegląd programów wolontariatu miejskiego w Polsce i na świecie, Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” oraz strona internetowa: http://volunteerteam.london.gov.uk
11 | S t r o n a
organizatorów wolontariatu (2.2) oraz Wspomaganie współpracy między organizatorami
wolontariatu (2.3).
Dokumenty miejskie
Pomimo, że sam wolontariat nie został ujęty w strategicznych dokumentach miejskich, tzn.
w Strategii rozwoju miasta stołecznego Warszawy do 2020 roku oraz w Społecznej strategii
Warszawy. Strategii rozwiązywania problemów społecznych na lata 2009 – 2020, to projekt
wolontariatu miejskiego „Ochotnicy warszawscy” jest spójny z założeniami i celami
Społecznej Strategii Warszawy (SSW) na lata 2009-2020. Stawiając sobie za cel
rozwijanie postaw prospołecznych, aktywności społecznej i samorealizacji mieszkańców
Warszawy, wpisuje się w główny cel SSW, czyli: Warszawa wybiera drogę rozwoju,
wykorzystując potencjał społeczny miasta, dając ludziom perspektywę dobrego życia
i samorealizacji. Drogę równego dostępu do możliwości, partnerstwa i aktywności
społecznej.
Projekt jest narzędziem do realizacji drugiego celu strategicznego SSW, którym jest Wzrost
potencjału społecznego, a w szczególności dwóch celów szczegółowych: Podniesienia
jakości i konkurencyjności kapitału ludzkiego Warszawy jako czynnika decydującego
o szansach rozwoju oraz Tworzenia policentrycznego ośrodka miejskiego poprzez
wzmocnienie poczucia wspólnoty mieszkańców miasta poprzez promowanie idei „obywatela
Warszawy”.
Doświadczenie i umiejętności zdobyte w wolontariacie przyczynią się do wzrostu
kompetencji społecznych oraz konkurencyjności warszawiaków na rynku pracy.
Rozwój marki „Ochotnicy warszawscy” zakłada wzmocnienie poczucia patriotyzmu
lokalnego, a także budowanie więzi między wolontariuszami na rzecz rozwoju
wspólnotowości i odpowiedzialności za najbliższe otoczenie.
Projekt wolontariatu miejskiego realizuje bezpośrednio także cele strategiczne Programu
Warszawa przyjazna seniorom 2013-2020 oraz tworzonego Programu Młoda Warszawa.
W pierwszym rozwój wolontariatu jest wskazywany jako narzędzie realizacji kilku priorytetów.
Przede wszystkim celu 1. Zwiększenie aktywności społecznej seniorów. W drugim
nawiązanie do wolontariatu jest bezpośrednie, tzn. cel II.5 brzmi Rozwój systemu
wolontariatu młodzieżowego. Rola i pozycja wolontariatu w obu dokumentach jest bardzo
istotna. Wolontariat, zarówno dla seniorów, jak i dla młodzieży, służy aktywizacji i integracji
obu grup z ogółem społeczności warszawskiej. Odnosi się także do Programu rozwoju
edukacji w Warszawie w latach 2013 – 2020, który w swoich zapisach ma m.in. promocję
idei wolontariatu.
12 | S t r o n a
Inne dokumentu
Cele projektu „Ochotnicy warszawscy” zgodne są z założeniami zapisanymi również w PAVE
(Policy Agenda for Volunteering in Europe – Agenda dla wolontariatu w Europie).
Dokument ten przygotowany dzięki szerokim konsultacjom i pracom warsztatowym,
zaakceptowany przez Komisję Europejką, kładzie nacisk między innymi na promocję działań
wolontariackich, budowanie świadomości wolontariatu i wzmacnianie go poprzez rozwój
i kontrolę nad wspólnymi standardami pracy wolontariuszy.
3. Historia powstania dokumentu
Projekt wolontariatu miejskiego powstał z inicjatywy Centrum Komunikacji Społecznej
Urzędu m. st. Warszawy, instytucji miejskich i organizacji pozarządowych zainteresowanych
systemowymi zmianami w organizacji wolontariatu w Warszawie. Do tej pory poszczególne
podmioty społeczne i instytucje miasta prowadziły niezależne działania promujące
wolontariat i budujące systemy rekrutacji i wsparcia dla osób chcących zaangażować się
w działania na rzecz innych. Sytuacja dojrzała do zintegrowania działań poszczególnych
podmiotów, co jest fundamentem skutecznego rozwoju idei wolontariatu.
Bezpośrednim impulsem do podjęcia tych działań był sukces projektu Wolontariat Miast
Gospodarzy UEFA EURO 2012™. Ujawnił on potężny potencjał społecznej aktywności
drzemiący w warszawiakach. Blisko 1600 osób pracujących z oddaniem w czasie turnieju
było świadectwem zaangażowania mieszkańców w życie stolicy i troski o jej wizerunek jako
miasta przyjaznego i otwartego zarówno dla gości, jak i dla mieszkańców. Stale rosnące
zainteresowanie wolontariatem wśród młodzieży i seniorów, duże zaangażowanie
w wolontariat podczas UEFA EURO 2012™ i gotowość wolontariuszy do udziału
w podobnych akcjach zainspirowały zdecydowane działania. Pracom nad treścią projektu
przyświecała koncepcja Warszawy jako miasta oferującego codzienny, otwarty dostęp do
atrakcyjnych i różnorodnych działań społecznych.
W ciągu minionych trzech lat w Warszawie odbywały się liczne imprezy, podczas których
zaangażowani byli wolontariusze. Organizacja wolontariatu w trakcie wydarzeń takich, jak:
Europejskie Letnie Igrzyska Olimpiad Specjalnych w 2010 r., działania związane
z sytuacjami kryzysowymi (np. zagrożenie powodziowe, tragedie narodowe itd.), UEFA
EURO 2012™, maratony i biegi długodystansowe czy 70. rocznica wybuchu powstania
w Getcie Warszawskim wskazały, iż instytucje miejskie, organizacje pozarządowe i Biura
Urzędu Miasta podejmują współpracę przy realizacji tych zadań. Za każdym razem
13 | S t r o n a
współpraca ta wyglądała inaczej, co z jednej strony wynika z charakteru organizowanego
wydarzenia, ale także z różnych standardów i doświadczeń, które posiadają te podmioty.
W celu usprawnienia i poszerzenia pola współpracy niezbędna jest koordynacja działań
związanych z wolontariatem oraz ustalenie wspólnych ram regulujących ową współpracę.
Sytuacja ta jest jednym z powodów przygotowania projektu wolontariatu miejskiego, który
integrowałby wszelkie działania związane bezpośrednio i pośrednio z wolontariatem
w Warszawie.
Projekt jest wynikiem kilkumiesięcznej pracy zespołu, który zidentyfikował potrzeby
w zakresie wolontariatu w Warszawie. Zespół składał się z przedstawicieli warszawskich
organizacji i instytucji zajmujących się wolontariatem. Zaproszenie do udziału w pracach tego
ciała zostało wystosowane do wielu organizacji i instytucji. Część z nich odpowiedziała na
nie i wydelegowała swoich przedstawicieli, którzy podjęli się pracy nad stworzeniem
dokumentu, a w konsekwencji projektu „Ochotnicy warszawscy”.
W spotkaniach brali udział przedstawiciele podmiotów, które cechuje różnorodność
doświadczeń i charakteru działalności. Były to zarówno instytucje, które współpracują na
co dzień z wolontariuszami, jak i te, które zajmują się badaniem zjawiska wolontariatu.
Zespół ds. wolontariatu miejskiego tworzyli:
1. Celińska-Spodar Ewa; Muzeum Historii Żydów Polskich 2. Dermańska Marta; Centrum Komunikacji Społecznej 3. Dudek Karolina; Centrum Komunikacji Społecznej 4. Flaszyńska Ewa; Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Bielany 5. Gortych Dagmara; Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” 6. Kapturkiewicz Barbara; Stowarzyszenie Harcerskie 7. Kowalczyk Rajmund; Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Ochota 8. Kukowska Marta; Muzeum Powstania Warszawskiego 9. Kulik-Cała Katarzyna; Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Bielany 10. Misztela Małgorzata; Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu 11. Ostrowska-Biernacka Katarzyna; Muzeum Powstania Warszawskiego 12. Pietrowski Dariusz; Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu 13. Rustecki Wojciech; Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” 14. Senk Michał; Centrum Myśli Jana Pawła II 15. Walas Anna; Centrum Myśli Jana Pawła II.
W spotkaniach Zespołu sporadycznie brali udział także przedstawiciele innych instytucji,
organizacji czy sektora biznesowego, dzieląc się swoimi opiniami i doświadczeniem.
Intencją uczestników spotkań, niezależnie od sposobu, w jaki ich organizacje i instytucje
zajmują się zjawiskiem wolontariatu, było opracowanie takiego mechanizmu współpracy,
który pozwoli Warszawie stać się miastem efektywnie wykorzystującym potencjał swoich
14 | S t r o n a
mieszkańców i ich gotowość do działalności wolontariackiej. Kluczowym zadaniem było
określenie konkretnych obszarów działań na rzecz rozwoju wolontariatu w Warszawie,
w których systemowa, międzysektorowa współpraca między bardzo różnymi podmiotami
pozwoli skuteczniej wykorzystać potencjał mieszkańców i stworzyć im dobre warunki do ich
włączania się i korzystania z pracy wolontariuszy.
Ze względu na wielość organizacji, które go tworzyły, niniejszy dokument pokazuje
koncepcję miejskiego wolontariatu oraz wskazuje kierunki jego rozwoju jako wspólnej
przestrzeni dla różnorodnych działań społecznych. Materiały, tworzone wspólnie
i poddawane dyskusji, zostały zaakceptowane przez wszystkich członków zespołu.
4. Diagnoza
Warszawa jest złożonym organizmem miejskim. Koncentrują się w nim największe inicjatywy
biznesowe, środowiska naukowe oraz zjawiska społeczne. Jednym z takich zjawisk jest
wolontariat i działalność społeczna. Warszawa jest jednocześnie miastem, w którym znaczną
część mieszkańców stanowią osoby napływowe, często przebywające tu tylko tymczasowo
w celach edukacyjnych lub zarobkowych. Rozwarstwienie społeczne, ekonomiczne
i demograficzne ma swoje konsekwencje również w organizacji życia społecznego
i gotowości mieszkańców do zaangażowania w sprawy publiczne i społeczne.
Zjawisku temu warto się przyjrzeć z punktu widzenia dwóch grup:
organizatorów wolontariatu: wszystkich tych podmiotów, które organizują
wolontariat w swych strukturach bądź działaniach. W tej grupie znajdują się
organizacje pozarządowe, instytucje i placówki publiczne, środowisko biznesu oraz
jednostki administracji rządowej i samorządowej, w tym Urząd m.st. Warszawy.
wolontariuszy (mieszkańców i osób przebywających czasowo w stolicy)
„Wolontariat w Warszawie” - badanie organizacji, instytucji i placówek publicznych
współpracujących z wolontariuszami wykonane w maju 2012 r.4 wskazało na kilka istotnych
faktów, które ograniczają wykorzystanie w pełni potencjału wolontariatu w Warszawie.
Za najistotniejsze uznano:
małą frekwencję wolontariuszy w organizacjach – spośród 44 organizacji
pozarządowych, które wzięły udział w badaniu, blisko 1/3 współpracuje z grupą
4 Badanie Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu, realizacja Puzzle Research; PRFP Consulting Sp. z o.o.
15 | S t r o n a
1-5 wolontariuszy. Wskazują przy tym, iż jest to liczba zbyt mała na ich potrzeby;
podwojenie ich liczby do ok. 10 rozwiązałoby problem;
wśród 61% badanych warszawskich organizacji wolontariusze pracują jedynie
18 godz. miesięcznie, czyli ok. ½ godz. dziennie, a w 29% placówek tylko 8 godz.
w miesiącu tj. 15 minut dziennie;
aż 30% organizacji korzysta z pomocy organizacji zewnętrznych przy szkoleniu
wolontariuszy – świadczy to o dużym zapotrzebowaniu na tego typu usługi w stolicy.
Ważną rolę we współpracy z wolontariuszami odgrywają koordynatorzy. Osoby te
można znaleźć w 85% miejsc – organizacji i instytucji współpracujących
z wolontariuszami, a 69% z nich zostało przedszkolnych przez organizacje
wspierające wolontariat m.in. Centrum Wolontariatu. Jest to dowód na potrzebę
prowadzenia i stałego rozwijania oferty edukacyjnej dla organizatorów wolontariatu w
Warszawie;
73% organizacji korzysta z oferty Stołecznego Centrum Współpracy Obywatelskiej
(SCWO), ale oczekuje większego wsparcia w zakresie szkoleń, konsultacji i promocji
wolontariatu;
34% placówek nie organizuje eventów i krótkich działań społecznych z powodu
braku współpracowników (wolontariuszy), 79% tych, które to robią, chciałoby je
promować i upubliczniać oraz pozyskiwać do ich przebiegu dodatkowych
ochotników;
zdecydowana większość organizacji (92%) chciałaby pozyskiwać wolontariuszy za
pośrednictwem internetowej warszawskiej bazy wolontariuszy, 89% widzi potrzebę
utworzenia warszawskiego forum wolontariatu, a 64% wskazuje na konieczność
ujednolicenia materiałów promocyjnych i informacyjnych zachęcających do
wolontariatu w Warszawie.
Druga grupa badanych to wolontariusze.
Według badań Wolontariat i filantropia Polaków5 z roku 2012 r. tylko 14,6 % dorosłych
obywateli angażuje się w wolontariat i aktywność społeczną. Odnosząc to do populacji
warszawskiej, jest to więc ok. 250 tys. mieszkańców stolicy. Pomimo funkcjonowania
w mieście największej per capita liczby organizacji pozarządowych, instytucji publicznych
(m.in. domy kultury, muzea, ośrodki pomocy społecznej) stopień zaangażowania
warszawiaków w wolontariat pozostaje na niezmiennym od lat poziomie.
Respondenci ww. kolejnych edycji tego badania, jako przyczyny niskiego zaangażowania
w działalność obywatelską wskazują:
5 Badania Stowarzyszenie Klon/Jawor, realizacja Millward Brown SMG/KRC
16 | S t r o n a
mało atrakcyjną ofertę wolontariatu (głównie prace pomocowe w biurze - mało
rozwijające);
niewystarczającą liczbę ofert wolontariatu w dziedzinach takich jak: kultura, sport,
imprezy masowe;
wielu warszawiakom wolontariat kojarzy się stereotypowo z pracą na rzecz hospicjów,
szpitali, osób niepełnosprawnych czy domów dziecka. Są to ważne i potrzebne, ale
zarazem trudne i wymagające formy działań, które wielu potencjalnych wolontariuszy
zniechęcają.;
21 % badanych nigdy nie poproszono o pomoc i nie przedstawiono oferty współpracy;
19% wskazało, że nigdy nie pomyślało o wolontariacie i o tym, by się zaangażować
w taką aktywność;
niezadowoleni z wolontariatu wskazują na niskie zaangażowanie we współpracę
z nimi osób odpowiedzialnych za ten proces lub wręcz brak koordynatorów
wolontariatu w placówkach.
Z uwagi na ograniczone badania traktujące o wolontariacie w Warszawie, powyższe wyniki
rysują jedynie ogólną sytuację dotyczące organizacji wolontariatu i zaangażowania
wolontariuszy. Dlatego też zespół pracujący nad projektem postanowił zebrać i przedstawić
opinie koordynatorów wolontariatu i samych wolontariuszy.
Z doświadczeń organizatorów wolontariatu wynika, iż pojawiają się opinie utożsamiające
wolontariat z wyzyskiem angażujących się i pracujących bez wynagrodzenia finansowego
osób. Głosy takie pojawiają się często w kontekście wolontariatu towarzyszącego organizacji
dużych, drogich i komercyjnych imprez oraz wydarzeń. Organizator wolontariatu postrzegany
jest jako podmiot angażujący wolontariuszy w celu uniknięcia kosztów zatrudnienia np. służb
informacyjnych. Zdarzają się także sytuacje, kiedy sami wolontariusze wspominają, iż byli
angażowani do prac, do których równocześnie zatrudnione zostały osoby wykonujące taką
samą pracę. Pojawianie się tego typu opinii jeszcze mocniej podkreśla potrzebę realizacji
projektu. Z jednej strony konieczne jest wprowadzanie standardów pracy z wolontariuszami
i edukowanie w tym zakresie organizatorów i wszystkich osób uczestniczących we
współpracy z wolontariuszami. Z drugiej strony, jest to wyraźna potrzeba prowadzenia
działań informacyjnych i kampanii społecznych przełamujących stereotypy dotyczące
motywów zaangażowania w wolontariat i wskazania jakie korzyści, poza finansowym,
odnoszą sami wolontariusze.
Zauważalna jest mała liczba jednostek i instytucji miejskich angażujących w swoje działania
wolontariuszy bądź rozwijających projekty wolontariatu pracowniczego. Jednostki te mają
17 | S t r o n a
potencjał przygotowania ciekawej oferty wolontariatu ze względu na możliwość działania
w przestrzeni publicznej miasta w miejscach i w formach, jakie często nie są dostępne innym
podmiotom. Otwarcie tych miejsc na zaangażowanie mieszkańców może przynieść obu
stronom, zarówno wolontariuszom jak i organizatorom wymierne korzyści.
Analiza działań promocyjnych w zakresie zachęcania do wolontariatu uwidacznia brak
w ostatnich latach efektywnych, zauważalnych i kojarzonych kampanii społecznych
zachęcających do tego typu działań. Ostatnia z nich, ogólnopolska kampania „Pomaganie
wzmacnia”, realizowana była w roku 2008 z udziałem Mariusza Pudzianowskiego. Brak
ambasadorów – rozpoznawalnych osób z życia publicznego, które wspierałyby i zachęcały
do wolontariatu – nie sprzyja popularności i wzrostowi prestiżu tego rodzaju aktywności.
Doświadczenia organizatorów wolontariatu wskazują także na szereg problemów
związanych z organizacją i prowadzeniem działań wolontariackich. Są to problemy, z którymi
spotykają się zarówno organizatorzy, jak i wolontariusze. Sytuacją zgłaszaną przez obie
grupy jest brak jednego, najbardziej popularnego miejsca umożliwiającego znalezienie
wolontariusza i oferty zaangażowania się. Wolontariusze zwracają także uwagę na często
niską jakość pojawiających się ofert oraz ich małe zróżnicowanie.
Istotnym ograniczeniem, wskazywanym głównie przez osoby pracujące i posiadające
rodziny, jest brak ofert wolontariatu, które zakładałyby stałe, ale mało czasochłonne
zaangażowanie. W tym przypadku odpowiedzią powinien być rozwój wolontariatu
pracowniczego i jego upowszechnianie bądź poszerzenie oferty wolontariatu o takie
propozycje, które mogą opierać się na sporadycznym zaangażowaniu, poza godzinami pracy
lub e-wolontariacie.
Z punktu widzenia Urzędu m.st. Warszawy jako organizatora wolontariatu pojawia się szereg
utrudnień instytucjonalnych. Brak jest sprawnego i szybkiego systemu angażowania
wolontariuszy oraz jasnych ustaleń regulujących kwestie pozyskiwania świadczeń
i organizację pracy dla wolontariuszy angażujących się w działania Urzędu. Jednym z zadań
realizowanych w ramach projektu przez Zespół ds. wolontariatu jest optymalizacja
koniecznych procedur. Brakuje też konkretnych ofert zaangażowania, które Urząd m.st.
Warszawy może zaproponować wolontariuszom kończącym pracę przy dużym wydarzeniu.
Powyższe trudności i oczekiwania wskazują na potrzebę opracowania i wdrożenia w stolicy
projektu, który zapewniłby kompleksową ofertę dla rozwoju wolontariatu w Warszawie. Tym
bardziej, że stolica dysponuje mocnymi podstawami do rozwoju zaangażowania społecznego
18 | S t r o n a
swych mieszkańców: koncentracja w stolicy biznesu, który rozwija programy wolontariatu
pracowniczego, funkcjonowanie w strukturach miasta Centrum Komunikacji Społecznej,
powołanie Komisji Dialogu Społecznego, nowatorski w skali kraju program: Stołeczne
Centrum Współpracy Obywatelskiej, działalność doświadczonych ogólnopolskich organizacji
infrastrukturalnych wspierających wolontariat. Jest to niepodważalny kapitał ludzki i kapitał
społeczny, który warto i należy wykorzystać dla społecznego rozwoju stolicy.
5. Cele projektu
Poprzez wolontariat miejski rozumie się 3 przestrzenie:
Warszawiacy, w tym wolontariusze
Organizatorzy wolontariatu
Otoczenie wolontariatu
Chcąc kreować rozwój wolontariatu miejskiego, należy wpływać na każdy z powyższych
obszarów. Cele główne projektu wyznaczone zostały przez zespół przygotowujący projekt
z myślą o powyższych obszarach. Zostały one określone na podstawie wiedzy
i doświadczenia członków Zespołu. Badania ilościowe i jakościowe dotyczące wolontariatu
w Warszawie nie stanowią wystarczającego źródła dla jednoznacznego wnioskowania
o potrzebach jednostek i podmiotów zaangażowanych w wolontariat. Poniższe cele są
jednak zgodne są z wynikami tychże badań.
Cel strategiczny
Zwiększenie liczby mieszkańców, osób pracujących, uczących się i przebywających
w Warszawie zaangażowanych w działania w obszarze wolontariatu, podniesienie jakości
współpracy organizatorów wolontariatu z wolontariuszami, dając tym drugim poczucie
bezpieczeństwa i wysoki poziom świadczeń oraz zwiększenie liczby i zakresu wsparcia
podmiotów–organizatorów wolontariatu, tworzących przyjazne otoczenie dla rozwoju
wolontariatu w mieście.
19 | S t r o n a
Tak sformułowany cel odnosi się do każdego, z trzech, głównych odbiorców projektu,
tj. warszawiaków, w tym wolontariuszy; organizatorów wolontariatu i otoczenia wolontariatu.
Cele główne i operacyjne
I. Zwiększenie świadomości i zaangażowania mieszkańców Warszawy w
wolontariat.
1) Podniesienie prestiżu wolontariatu wśród mieszkańców Warszawy.
2) Zwiększenie udziału różnych grup społecznych/wiekowych w działania
społeczne/wolontariat.
3) Ułatwienie dostępu do oferty wolontariatu na terenie obszaru metropolitarnego
Warszawy
4) Podniesienie świadomości o potencjalnych korzyściach płynących z udziału w
wolontariacie i organizacji wolontariatu.
5) Zwiększenie wiedzy w zakresie praw i obowiązków wolontariusza, a także możliwych
zagrożeń.
II. Zapewnienie przyjaznego i bezpiecznego środowiska zaangażowania
wolontariuszy.
1) Opracowanie i wdrożenie standardów współpracy organizatorów z wolontariuszami
oraz procedur ich kontroli.
2) Zwiększenie wiedzy w zakresie praw i obowiązków wolontariusza, a także możliwych
zagrożeń.
3) Umożliwienie wolontariuszom zgłaszania niewłaściwego zachowania organizatorów
w stosunku do wolontariuszy.
4) Stworzenie i rozwój systemu szkoleń dla wolontariuszy.
5) Stworzenie i rozwój systemu świadczeń dla wolontariuszy.
6) Wzmocnienie poczucia wspólnotowości wolontariuszy.
III. Podniesienie kompetencji i wzmocnienie podmiotów organizujących
wolontariat w Warszawie.
1) Edukacja i wsparcie rozwoju organizatorów wolontariatu.
2) Stworzenie przestrzeni do dialogu i wymiany informacji między organizatorami
wolontariatu.
3) Ułatwienie dostępu do informacji o sposobach pracy z wolontariuszami.
4) Zwiększenie różnorodności i jakości oferty skierowanej do wolontariuszy.
5) Zwiększenie czasu zaangażowania wolontariuszy w organizacjach/instytucjach.
20 | S t r o n a
6) Rozwój i upowszechnienie zasad wolontariatu pracowniczego.
7) Rozwój wolontariatu w strukturach Urzędu Miasta.
IV. Wsparcie rozwoju wolontariatu i otoczenia wolontariatu w systemie
wolontariatu miejskiego.
1) Stworzenie systemu zbierania wiedzy o potrzebach, problemach i zasobach
wolontariatu.
2) Rozwój idei wolontariatu w systemie edukacyjnym Warszawy.
3) Współpraca i partnerstwo z inicjatywami nieformalnymi.
4) Budowanie współpracy sektorem biznesowym w kontekście wolontariatu miejskiego
5) Budowanie przyjaznego i zachęcającego do działań społecznych otoczenia
wolontariatu w mieście.
Mieszkańcy – wolontariusze dzięki zaangażowaniu się w działania ochotnicze staną się
bardziej aktywni, otwarci na nowe doświadczenia i ludzi wokół siebie. Nauczą się działać
wspólnie na rzecz miejskiej przestrzeni. Wolontariat miejski dzięki różnorodnej ofercie da
mieszkańcom możliwość działania, zdobywania nowych kompetencji oraz rozwijania swoich
pasji i talentów. Uczestnictwo w działaniach wolontariackich wpłynie na lepsze
samopoczucie i zadowolenie z życia, wolontariusze będą mieli poczucie wpływu,
dokonywania realnej zmiany i bezpośredniego uczestnictwa w ważnych z ich punktu
widzenia działaniach.
Miasto wspierając wolontariat umacnia zarówno organizacje pozarządowe, instytucje
miejskie, jak i sektor biznesowy które są organizatorami wolontariatu i bezpośrednio
współpracują z wolontariuszami. Dzięki podniesieniu kompetencji organizatorów wolontariatu
zwiększy się i poprawi jakość usług i ofert edukacyjnych, kulturalnych oraz sportowo-
rekreacyjnych, które będą kierowane do mieszkańców. Poziom zadań proponowanych
wolontariuszom zależeć będzie od kompetentnych i otwartych organizacji/instytucji, które
potrafią zarządzać wolontariuszami, ich umiejętnościami i czasem. Dzięki organizatorom
wolontariatu możliwe będzie budowanie inspirującego środowiska współpracy, dającego
możliwość wymiany doświadczeń oraz nabywania nowych kompetencji przez wolontariuszy
i organizatorów.
Otoczeniem wolontariatu możemy nazwać wszystkie podmioty, które w sposób pośredni
biorą udział we współpracy z wolontariuszami, same nie będąc organizatorami wolontariatu.
Ich działania mogą wpływać na sytuację poszczególnych organizatorów, a także samych
21 | S t r o n a
wolontariuszy. Do otoczenia wolontariatu możemy zaliczyć np.: inicjatywy lokalne, formalne
lub nieformalne grupy działające społecznie, podmioty zaangażowane we współpracę
z organizatorami wolontariatu (np. sponsorów angażujących się w projekty związane
z wolontariatem). Między innymi w otoczeniu wolontariatu należy szukać potencjalnych
partnerów dla działań projektu.
Przy kreowaniu rozwiązań wspierających organizatorów wolontariatu należy mieć na
uwadze, że Miasto ma bezpośredni wpływ jedynie na nieliczne podmioty należące do tej
grupy. Ma bezpośrednie przełożenie na Biura Urzędu oraz jednostki im podległe, pośredni
wpływ wywiera zaś na urzędy dzielnic oraz instytucje jedynie częściowo z nim powiązane.
Zdecydowana większość organizatorów wolontariatu to jednostki nie podległe Miastu, a co
za tym idzie Urząd m.st. Warszawy może jedynie proponować i promować pewne
rozwiązania. Nie może ich wprowadzać bądź wymagać ich realizacji w zakresie działalności
tych podmiotów.
6. Obszary działań
Autorzy projektu wyznaczyli szereg działań, które zostaną zrealizowane. Podział działań
wynika ze struktury projektu i zostanie przypisany odpowiednim uczestnikom. Część
proponowanych działań łączy się, inne krzyżują się i wzajemnie uzupełniają, wpływając na
realizację różnych celów zdefiniowanych w projekcie. Dlatego też realizacja celów projektu
została przedstawiona poprzez realizację działań ułożonych w obszary tematyczne, które nie
zostały przypisane bezpośrednio do konkretnych celów.
6.1. Promocja wolontariatu, edukacja i informacja o projekcie
a) Przygotowanie i realizacja kampanii społecznej promującej wolontariat
Głównym celem kampanii powinna być zmiana postaw społecznych, opinii mieszkańców
i osób przebywających czasowo w Warszawie na temat wolontariatu. Kampania promuje
wartości, jakie dla wspólnoty miejskiej i jednostki niosą działania społeczne i obywatelskie.
Promocja i komunikowanie projektu jest szczególnie ważnym komponentem początkowych
działań jego realizacji. Działania promocyjne w początkowym etapie powinny koncentrować
się na zachęcaniu warszawiaków do wolontariatu, wywołaniu w mieszkańcach poczucia
solidarności i odpowiedzialności za miasto, w którym mieszkają, pracują lub uczą się oraz
przełamywaniu stereotypów dotyczących wolontariatu. Kampania powinna uwzględniać
22 | S t r o n a
różnorodność grup wiekowych i zawodowych osób, do których będzie kierowana oraz
pokazać różnorodność obszarów i typów wolontariatu. Jej realizację warto powierzyć
podmiotowi, który zapewni zróżnicowane, ale i optymalne kanały komunikacji, dostosowane
do profili odbiorców. Kampania musi „odczarowywać” wolontariat, często rozumiany jedynie
jako wspieranie osób wykluczonych lub zagrożonych wykluczeniem społecznym. Wolontariat
powinien zostać pokazany jako aktywność obywatelska możliwa we wszystkich sferach życia
społecznego oraz dostępna zarówno dla osób indywidualnych, jak i grup wolontariuszy
w każdym wieku i z różnym wykształceniem.
Adresatami tych działań poza warszawiakami równolegle powinny być organizacje
pozarządowe i placówki korzystające ze wsparcia wolontariuszy (zarówno obecnie, jak
i w przyszłości). Kampania powinna ukazywać korzyści płynące ze współpracy
z wolontariuszami oraz prezentować dobre praktyki w tym zakresie.
W ramach realizacji kampanii społecznej działania powinny być prowadzone w dwóch
etapach. Pierwszy z nich powinien pozwolić w jasny i intensywny sposób zaistnieć
w świadomości warszawiaków tematyce wolontariatu w ujęciu, o którym mowa powyżej.
Kolejne działania powinny być prowadzone z mniejszą intensywnością w trakcie całej
realizacji projektu i w sposób pośredni nawiązywać do elementów przewodnich
wykorzystanych w pierwszym etapie działań. Drugi etap kampanii ma na celu (poprzez
wykorzystanie innych metod i narzędzi komunikacji) utrzymanie obecności tematyki
związanej z wolontariatem jako widocznego aspektu życia mieszkańców Warszawy.
b) Działania informacyjne i promocja projektu
Działania informacyjne rozumiane są jako rozpowszechnianie rzetelnej wiedzy
o możliwościach udziału w pracy wolontariackiej. Powinna ona funkcjonować na równi
z ofertami działań kulturalnych i sportowych organizowanych w stolicy adresowanych do jej
mieszkańców.
System zbierania i dystrybucji rzetelnych i aktualnych informacji powinien uwzględniać
potrzeby wolontariuszy, jak i placówek korzystających z ich pomocy. Dystrybucja informacji
może odbywać się na przykład w systemie tygodniowym lub miesięcznym, podobnie jak
ogłoszenia stołecznych gazet zachęcających do udziału w wydarzeniach kulturalnych
i sportowych w stolicy, planowanych w ciągu najbliższych dni lub tygodni. Przykładowym
narzędziem dystrybucji takich informacji może być newsletter.
Jako podstawowy (ale nie jedyny) sposobów dystrybucji informacji rekomenduje się
utworzenie serwisu internetowego dla warszawskiego wolontariatu.
23 | S t r o n a
Serwis ten, jak wiele podobnych tego typu rozwiązań na świecie, działać powinien m.in. jako
platforma gromadząca i udostępniająca informacje o zasadach udziału i warunkach
korzystania z miejskiego wolontariatu. Treści adresowane będą przede wszystkim do
wolontariuszy, organizacji pozarządowych i placówek publicznych gotowych przyjąć
wolontariuszy. Zasoby zgromadzone w serwisie, dokumenty i publikacje ułatwią formalną
organizację wolontariatu, a kalendarium wydarzeń będzie informować o ofertach i akcjach
adresowanych dla wolontariuszy. Budowanie serwisu powinno uwzględniać projektowanie
funkcjonalności mających służyć jako narzędzia do realizacji działań projektu. Przykładem
takim może być, moduł umożliwiający wolontariuszom zgłaszanie wątpliwości
i nieprawidłowości wśród organizatorów wolontariatu. Zapewniałby on anonimowość
wolontariuszy, gromadził informacje w podziale na charakter uwag i organizacji lub instytucji,
których dotyczą i pozwalał administratorowi na ich weryfikację pod kątem przygotowania
informacji zwrotnej dla konkretnego organizatora.
Wdrożeniu serwisu powinna towarzyszyć kampania promocyjna narzędzia, która będzie
istotnym elementem promocji samego systemu wolontariatu miejskiego w Warszawie.
Kampania powinna pokazać poszczególne funkcjonalności i zapraszać zarówno organizacje,
jak i wolontariuszy do odwiedzania i korzystania z serwisu.
Wskazane jest przygotowanie serwisu również w języku angielskim dla cudzoziemców
mieszkających w Warszawie i osób odwiedzających stolicę, chcących włączyć się w ciekawe
działania społeczne.
Oficjalna prezentacja serwisu internetowego jest momentem rozpoczęcia intensywnej
promocji projektu wolontariatu miejskiego. Działania promocyjne powinny mieć na celu
prezentację serwisu, założeń projektu, zachęcenie do zaangażowania się i informowanie
o poszczególnych działaniach, realizowanych w ramach projektu. Do tego momentu musi
zostać opracowany system identyfikacji wizualnej dla projektu, możliwy do zaadaptowania
dla wszystkich elementów wykorzystywanych w działaniach promocyjnych.
Zarówno działania informacyjne jak i promocyjne powinny być prowadzone zarówno na
poziomie organizacji realizującej projekt i na poziomie Miasta, kierowane do konkretnych
odbiorców i z wykorzystaniem najbardziej odpowiednich i dostępnych dla każdej ze strony
narzędzi komunikacji. Dla realizatorów projektu rekomenduje się wykorzystanie w procesach
komunikacyjnych wykorzystania nowych narzędzi i mechanizmów, które oprócz efektów
promocyjnych mogą realizować także inne założenia, np. crowdsourcing – promocja,
zbieranie informacji, tworzenie wspólnoty i poczucia przynależności.
24 | S t r o n a
c) Edukacja
Zakres działań edukacyjnych musi zawierać udostępnianie wiedzy z zakresu
formalnoprawnych zasad organizacji wolontariatu, edukacji koordynatorów wolontariatu,
przygotowywania mieszkańców do pełnienia roli wolontariuszy i udziału w akcjach
społecznych.
Edukacja i wsparcie dla koordynatorów wolontariuszy i osób związanych z organizacją
wolontariatu.
Jednym z warunków efektywnej współpracy z wolontariuszami jest właściwa koordynacja
i organizacja ich działań. Osobami odpowiedzialnymi za ten proces są koordynatorzy
wolontariatu w organizacjach i instytucjach korzystających. Szkolenia dla nich powinny być
podzielone wg. stopnia zaawansowania i doświadczenia koordynatora.
Zróżnicowanie oferty edukacyjnej będzie obejmowało czas trwania i szczegółową tematykę.
Może to być np. roczny cykl szkoleniowy zakończony zdobyciem certyfikatu lub pojedyncze
bloki tematyczne odnoszące się do wybranych zagadnień.
Uruchomienie działań edukacyjnych i wspierających powinno zostać poprzedzone badaniami
potrzeb organizatorów. Badania te nie mogą opierać się jedynie na wskazaniu ogólnych
kierunków potencjalnych działań, ale powinny być prowadzone już w odniesieniu do
budowanego systemu i projektu.
Formami wzbogacającymi ofertę mogą być targi wolontariatu, seminaria, konferencje. Warto
nawiązać współpracę z organizatorami podobnych projektów w innych miastach
europejskich (np. w miastach partnerskich Warszawy). Dzięki takim relacjom można
organizować wizyty studyjne, staże dla koordynatorów wolontariatu czy wspólne projekty
integrujące mieszkańców różnych miast.
Powyższe działania mogą być uzupełnione spotkaniami klubowymi koordynatorów
zajmujących się wybraną dziedziną, np. wolontariatem sportowym, szkolnym, pracowniczym.
Działania te przybierałyby formę dyskusji na zadany temat lub spotkania z osobami
doświadczonymi dzielącymi się swoją wiedzą.
Ważnym segmentem działań edukacyjnych powinny być te adresowane do osób
odpowiedzialnych za wolontariat w instytucjach miejskich (placówki, urzędy), zachęcające
i przygotowujące (przełamujące obawy) do włączania wolontariuszy w codzienne
funkcjonowanie instytucji.
Działania edukacyjne prowadzone w tradycyjnej formie (warsztaty, spotkania) mogą być
uzupełnione o treści dostępne w systemie e-learningu i zamieszczone w serwisie
internetowym projektu.
25 | S t r o n a
Szkolenia dla wolontariuszy.
Równolegle do prowadzonych działań edukacyjnych dla koordynatorów i organizatorów
wolontariatu muszą być prowadzone działania dla wolontariuszy i kandydatów na
wolontariuszy.
Otwarte formy spotkań i warsztatów dla osób, które są chętne do włączenia się w wolontariat
(kandydatów) powinny być uzupełnione bardziej złożonymi formami uwzględniającymi
zróżnicowany poziom doświadczenia wolontariackiego oraz odpowiadającymi potrzebom
wolontariuszy (np. pogłębione treści dotyczące pracy w grupie, samorozwoju, itp.). Szkolenia
te powinny mieć także charakter ogólnorozwojowy i umożliwiać wolontariuszom zdobywanie
nowych umiejętności i wiedzy (niekoniecznie wprost powiązanej z charakterem działalności
wolontariackiej).
6.2. Portal internetowy - stworzenie internetowego serwisu ofert
wolontariackich.
Aplikacja będzie stanowić element omawianego wcześniej serwisu internetowego
warszawskiego wolontariatu. Jej podstawową funkcją będzie łączenie wolontariuszy
i placówek gotowych do podjęcia współpracy. Serwis umożliwi mieszkańcom Warszawy
zgłaszanie swoich pomysłów, autorskich projektów i inicjowanie akcji o charakterze
społecznym i wolontariackim, a także zapraszanie do udziału w nich osób zainteresowanych.
Portal działać będzie na zasadzie „serwisu kojarzeniowego i wyszukiwarki”. Zainteresowane
współpracą strony będą mogły zamieszczać w nim swoje oferty, a aplikacja umożliwi
wyszukiwanie partnerów gotowych do wspólnych działań.
Zadaniem realizatorów projektu oraz wszystkich zainteresowanych jego przebiegiem, będzie
dbanie o to, aby oferty dostępne w serwisie były m.in. aktualne, zróżnicowane pod względem
czasu trwania oraz obszaru działań, których dotyczą.
Wiele uwagi należy zwrócić na przygotowanie oferty wolontariatu dostosowanej do
możliwości czasowych osób w wieku średnim (aktywnych zawodowo, posiadających rodziny,
dzieci, żyjących w związkach małżeńskich i partnerskich). Propozycje tego rodzaju
zaangażowania muszą uwzględniać zarówno oferty wolontariatu stałego, jak również
akcyjnego i krótkookresowego. Doświadczenia krajów o bogatej tradycji wolontariackiej
pokazują, że w dobie „permanentnego braku czasu”, dużą popularnością wśród tych osób
cieszą się głównie działania weekendowe. Taki rodzaj wolontariatu jest mało popularny
w Polsce, stąd takie właśnie oferty działań ochotniczych dla warszawiaków powinny być
26 | S t r o n a
otoczone szczególnym wsparciem i popularyzowane w stolicy. Mogą one być również
atrakcyjne dla turystów odwiedzających stolicę, dzięki czemu włączając się w wolontariat
mogliby poznawać nasze miasto z perspektywy mieszkańców.
Poza systemem internetowego pośrednictwa wolontariatu, powinien istnieć równoległy
system stacjonarny dostępny dla osób, które mają ograniczone możliwości korzystania
z internetu. Oferty powinny być dostępne w siedzibie realizatora projektu oraz w punktach
znanych społecznościom lokalnym, np. kluby seniora, WOMy, biblioteki itd.
Narzędziami służącymi rekrutacji nowych organizacji powinny być m.in. bieżące działania
informacyjne i promocyjne, nawiązywanie kontaktu z lokalnymi (dzielnicowymi) instytucjami,
które współpracują z ww. organizacjami, obecność w mediach lokalnych; organizacja
spotkań informacyjnych itp.
6.3. Opracowanie i wdrażanie standardów współpracy z wolontariuszami.
Funkcjonowanie projektu musi opierać się na ujednoliconych zasadach angażowania
i współpracy z wolontariuszami. Konieczne jest opracowanie i wdrażanie wspólnych
standardów, które zapewnią wolontariuszom i organizatorom bezpieczeństwo i odpowiedni
poziom współpracy. Standardy obejmować powinny m.in. zasady komunikacji, promocji,
udzielania informacji, organizacji pracy wolontariuszy i jakość zadań, które są im powierzane.
Za opracowanie i wdrożenie standardów projektu odpowiedzialny powinien być zespół
ekspertów utworzony z członków zespołu realizującego projekt oraz z ekspertów z zewnątrz.
W proces ten powinni być zaangażowani także organizatorzy wolontariatu działający na
terenie m.st. Warszawy, aby umożliwić jak najbardziej transparentne i uwspólnione
wypracowanie standardów. Taka struktura zespołu pozwoli łatwo wprowadzać standardy
pośród organizatorów, dzięki włączeniu ich w proces podstawowych ustaleń.
Wprowadzane standardy powinny podlegać ewaluacji zarówno w trakcie realizacji projektu,
jak i pod koniec etapu pilotażowego.
Autorzy projektu spisali listę proponowanych standardów, które mogą być wykorzystane jako
punkt wyjścia w dyskusji na temat ich ostatecznego kształtu. Lista standardów znajduje się
z Załączniku nr 1.
Obszary, w których powinny zostać opracowane standardy obejmują:
Zasady organizacji działań wolontariuszy, których praca służy Warszawie, poprawia
codzienne życie miasta, organizacji, instytucji, mieszkańców oraz osób odwiedzających
stolicę.
27 | S t r o n a
Znajomość i stosowanie obowiązującego prawa w zakresie organizacji wolontariatu
(organizacja działa zgodnie z prawem, posiada dokumentację).
Wyznaczenie osoby i przygotowanie jej do pełnienia funkcji koordynatora
wolontariuszy.
Merytoryczne i organizacyjne przygotowanie organizatora wolontariatu do współpracy
z wolontariuszami.
Współpracę pomiędzy podmiotami biorącymi udział w projekcie warszawskiego
wolontariatu (zasady wymiany informacji, dzielenie się pomysłami, dbanie o jakość
i rozwój projektu).
Opracowywane standardy mogą także dotyczyć aspektów współpracy leżących po stronie
wolontariuszy i ich zachowań w stosunku do organizatorów.
Działanie to, w perspektywie do 2020 roku, doprowadzi do upowszechnienia się standardu
współpracy między organizatorami a wolontariuszami. Ta swoista karta zasad stanowić
będzie jeden z elementów budujących markę warszawskiego wolontariatu.
6.4. Rekrutacja uczestników projektu: wolontariuszy oraz organizacji i instytucji
współpracujących z wolontariuszami
Rekrutacja wolontariuszy do projektu
Wolontariusze to najważniejsi odbiorcy i pośredni realizatorzy projektu, dla których
uczestnictwo w wolontariacie miejskim powinno być ogólnodostępne.
Wolontariusz będzie miał dwie możliwości włączenia się w wolontariat miejski:
1. Za pośrednictwem organizacji pozarządowej lub innego podmiotu organizującego
wolontariat. W tym przypadku to koordynator wolontariatu w danej instytucji powinien
wprowadzić wolontariusza do elektronicznej bazy projektu.
2. Indywidualnie, za pośrednictwem portalu internetowego projektu. Każdy wolontariusz
będzie mógł samodzielnie zarejestrować się w elektronicznej bazie wolontariuszy.
W ten sposób powstanie zbiorcza baza teleadresowa łącząca wolontariuszy i organizatorów
wolontariatu z całej Warszawy, umożliwiająca przepływ oferty wolontariatu, wolontariuszy
pomiędzy organizatorami.
28 | S t r o n a
Pozyskiwanie organizacji i instytucji do udziału w projekcie
Nieustannym wysiłkiem realizatorów powinno być pozyskiwanie nowych organizacji
i instytucji uczestniczących w projekcie. Należy przedstawić potencjalnym kandydatom
(różnorodnym podmiotom współpracującym w wolontariuszami lub mogącym taką
współpracę prowadzić) ofertę zaangażowania, na którą mogą składać się m.in. cykl szkoleń,
konsultacje w zakresie organizacji wolontariatu, udział w cyklicznych wydarzeniach
dedykowanych organizacjom, możliwość uzyskania certyfikatu organizacji dobrze
współpracującej z wolontariuszami (sposób certyfikacji zostanie ustalony przez realizatora
projektu w porozumieniu z Zespołem Doradczym).
Rolą realizatorów projektu musi być także opracowanie zasad współpracy i ewentualnego
włączania do projektu nieformalnych działań wolontariackich (inicjatyw lokalnych)
podejmowanych przez grupy osób nieskupione przy żadnej organizacji. Wolontariat miejski
powinien dysponować ofertą, która pozwoli tego rodzaju inicjatywom rozwinąć swoją
działalność w formie wolontariatu formalnego.
Zapewnienie różnorodności grup społecznych i organizacji biorących udział
w projekcie
Zadaniem operatora projektu będzie także zapewnienie jak największej różnorodności jego
uczestników. Dotyczy to zarówno wolontariuszy jak i organizatorów i instytucje. Projekt ma
zapewniać możliwość udziału w wolontariacie miejskim reprezentantom różnych grup
społecznych, w tym wiekowych – seniorom i młodzieży (przez młodzież rozumiemy także
młodzież szkolną i rozwój wolontariatu w szkołach). Różnorodność organizatorów to zarówno
możliwy różny charakter działalności poszczególnych podmiotów, a także ich stopień
„zaawansowania” we współpracę w wolontariuszami. Do udziału w projekcie powinny być
zapraszane zarówno organizacje posiadające wystandaryzowane systemy pracy
z wolontariuszami jak i te dopiero uczące się sposobów angażowania wolontariuszy.
6.5. Praktyczne wsparcie projektu, system doceniania wolontariuszy
a. Zorganizowane i skoordynowane wydarzenia budujące i integrujące wspólnotę
wolontariuszy
Wydarzenia mogą być organizowane w formie cyklicznych lub okresowych happeningów,
festiwali wolontariatu, flash mobów itp., których celem będzie integracja wolontariuszy
działających w wybranym obszarze, np. osób w podobnym wieku lub pracujących w tej
samej dzielnicy, mieszkających na tym samym osiedlu itp. Działania te powinny być
rozłożone równomiernie w ciągu roku, a ich zróżnicowana forma musi pozwalać włączyć się
29 | S t r o n a
do udziału każdemu zainteresowanemu wolontariuszowi. W miarę rozwoju projektu warto
zadbać o organizację konkursu o miano wolontariusza Warszawy, tytuł organizacji przyjaznej
wolontariuszom, akcje społeczną roku itp. Roczne działania wolontariuszy należy
podsumować wydarzeniem, do którego zaproszeni zostaną wszyscy wolontariusze
warszawscy – spotkanie z władzami miasta, ambasadorami wolontariatu.
Na wstępnym etapie realizacji tego działania powinien powstać plan takich akcji i wydarzeń,
który pozwoli na ich koordynację.
b. Program lojalnościowy/benefitowy dla wolontariuszy.
Projekt zakłada opracowanie zasad premiowania wolontariuszy różnego rodzaju nagrodami
lub przywilejami w zależności od np. liczby przepracowanych godzin wolontariackich.
Działanie to ma na celu podtrzymanie relacji z wolontariuszami i zachęcenie do kolejnych
aktywności. Program lojalnościowy jest także elementem budowania wizerunku projektu, jak
i partnerów biorących w nim udział. Narzędziem w programie lojalnościowym może być np.
karta wolontariusza. Posiadacze kart wolontariusza honorowani będą zniżkami i gratisami
w miejscach publicznych, sklepach itp., które chciałyby włączyć się do wspierania
wolontariatu warszawskiego. Tym samym program byłby także narzędziem dla
przyciągnięcia sektora prywatnego i biznesu do włączania się w różnym charakterze
w działania wolontariatu miejskiego. Program lojalnościowy powinien posiadać
scentralizowany system gromadzenia informacji o aktywności wolontariuszy, dzięki któremu
można precyzyjnie i według ustalonych zasad przyznawać punkty wolontariuszom. Plan
organizacji systemu zniżek i benefitów powinien uwzględniać podział wolontariuszy na
kategorie w zależności od liczby zdobytych punktów. Podział powinien przekładać się na
przysługujące zniżki i benefity. Taka organizacja stanowić będzie także podstawę do gradacji
partnerów programu. Pozwoli na rekrutację różnorodnych partnerów oferujących inne
zakresy i rodzaje benefitów. W tym ujęciu pozyskiwanie partnerów biznesowych do udziału
w programie lojalnościowym powinno być prowadzone równolegle i na takich samych
zasadach, jak pozyskiwanie partnerów dla projektu. Program powinien być tworzony we
współpracy różnych partnerów ze względu na formalno-finansowe uwarunkowania
pozyskania świadczeń i usług, które mogą zostać zaproponowane wolontariuszom.
Pierwszy, trzyletni pilotażowy etap projektu wolontariatu miejskiego powinien zakończyć się
przygotowanym przez Miasto planem wdrożenia programu, uwzględniającym: analizę kwestii
formalno-prawnych budowania i wdrażania programu; przykłady wstępnej oferty benefitów;
zaplanowanym i zrealizowanym testowaniem podstawowych rozwiązań przeprowadzonym
w ramach miejskiej akcji angażującej wolontariuszy; plan pozyskania partnerów. Powinny
zostać uzgodnione także kwestie ewentualnego połączenia systemu z mechanizmem Karty
30 | S t r o n a
Warszawiaka oraz to, któremu z partnerów-realizatorów projektu powinno zostać powierzone
wydawanie kart wolontariusza, prowadzenie bazy danych, obsługa organizacyjna programu.
Decyzje te powinny zostać podjęte na podstawie wzajemnych ustaleń, analizy dobrych
praktyk, uwarunkowań formalno-prawnych oraz wniosków z testowania programu.
Szczególną uwagę powinno się zwrócić na analizę ryzyk oraz na przygotowanie regulaminu
dla programu, jasno określającego warunki uczestnictwa. Kolejny etap realizacji projektu
wolontariatu miejskiego powinien uwzględniać już wdrożenie programu lojalnościowego.
Program benefitowy może także opierać się na przyznawaniu nagród, umożliwieniu
wycieczek lub spotkań, które poprzez swoją atrakcyjność i trudniejszą dostępność na co
dzień będą swojego rodzaju nagrodą dla wybranych wolontariuszy. Ten element systemu
benefitów może być opracowany i wprowadzony już w trakcie realizacji pilotażowego etapu
projektu.
c. Pozyskanie i zaangażowanie ambasadorów wolontariatu miejskiego
Ambasadorami powinny być osoby publiczne, szczególnie identyfikowane z Warszawą
i aktywnością na rzecz stolicy np. aktorzy, sportowcy, działacze społeczni. Ambasadorzy
mogą być kojarzeni z wybraną dziedziną wolontariatu np. wolontariat kulturalny, sportowy,
socjalny. Mogą tworzyć grupę i pozyskiwać kolejne osoby do współpracy. Poza funkcją
wizerunkową powinni również mieć do wykonania konkretne zadania na rzecz projektu.
6.6. Marka „Ochotnicy warszawscy”
Działania zapisane w dokumencie, realizowane systematycznie w wyznaczonych obszarach,
z dobrze funkcjonującego, stale rozwijanego, promowanego i w zaplanowany sposób
komunikowanego projektu stworzą rozpoznawalny produkt – system wolontariatu miejskiego
utożsamiany bezpośrednio z Warszawą i posiadający swoją własną markę.
Poprzez markę wolontariatu miejskiego rozumie się symbol, który jest kluczowym elementem
tworzenia wizerunku projektu, nośnikiem ideologii związanej z wolontariatem, wyznacznikiem
przynależności do danej grupy – społeczności wolontariuszy i poprzez to staje się
elementem budującym tożsamość. Marka „Ochotnicy warszawscy” posiada także swoją
identyfikację wizualną.
Powinna ona tworzyć jasne skojarzenia zarówno z istotą wolontariatu, ale także ze
zjawiskiem typowym dla Warszawy i pozytywnie utożsamianym przez jej mieszkańców.
W tym ujęciu marka wolontariatu miejskiego jest czynnikiem sprzyjającym integracji
mieszkańców. Jej promocja i komunikacja w bezpośredni sposób wpływa także na wizerunek
miasta.
31 | S t r o n a
Kreowanie marki i zarządzanie nią powinno być procesem zaplanowanym, zintegrowanym
i komplementarnym z innymi działaniami projektu. Za proces ten powinni odpowiadać
wszyscy realizatorzy i partnerzy projektu, a kluczowe w tym obszarze decyzje powinny być
podejmowane przez zarząd projektu i Zespół Doradczy.
Dzięki swoim specyficznym i bardzo różnorodnym właściwościom marka może być
wykorzystywana do realizacji różnego rodzaju celów i zadań. Dwa główne obszary w rozwoju
projektu, dla których stanie się przydatnym narzędziem, to sfera organizacyjna i społeczna.
Organizacja i rozwój projektu będą wymagać prowadzenia działań komunikacyjnych
i promocyjnych, mogą one zarówno budować markę jak i ją wykorzystywać. Marka stanowi
także o wartości promocyjnej i wizerunkowej projektu (która może być nawet konkretnie
wyceniana). W tym kontekście może być wykorzystywana jako czynnik zachęcający do
przystąpienia do projektu potencjalnych partnerów biznesowych lub instytucjonalnych.
Angażowanie partnerów otwiera kolejne możliwości działań komunikacyjnych oparte
o mechanizmy aliansów marketingowych w działaniach komunikacyjnych i promocyjnych
zarówno partnera jak i „Ochotników warszawskich”. Należy jednak zwrócić uwagę, iż dla
odpowiedniego budowania marki konieczny jest także rozważny i dobrze zaplanowany dobór
partnerów, gdyż ich wizerunek i marka może mieć znaczący wpływ na markę wolontariatu
miejskiego.
Marka „Ochotników warszawskich” powinna być również wykorzystywana do osiągania
celów związanych z rozwojem aktywności społecznej. Jest nośnikiem wartości, przekonań,
poparcia dla określonych zachowań. Dzięki temu może być narzędziem promocji działalności
wolontariackiej oraz postaw otwartych na bezinteresowność, aktywność, pomoc innym lub
działanie na rzecz np. swojego otoczenia. Stanie się także jednym z działań w mieście, które
zarówno pośrednio jak i bezpośrednio wpływać będą na integrację mieszkańców miasta.
Marka może być także postrzegana jako powszechnie funkcjonująca opinia na temat danego
zjawiska, produktu, itp. Z tego punktu widzenia, mając na uwadze osiągnięcie celów
wyznaczonych w projekcie, kluczowy jest świadomy i systematyczny rozwój marki na
każdym z etapów działań.
32 | S t r o n a
6.7. Wolontariat w strukturach Miasta i rola Miasta w projekcie
Rozwój wolontariatu miejskiego w Warszawie to także aktywność budowana w ramach
struktur Miasta, czyli wolontariat pracowniczy urzędników, wolontariat w biurach i urzędach
dzielnic, podczas imprez miejskich oraz organizacja wolontariatu w sytuacjach kryzysowych.
Młodzi ludzie wskazują, iż wolontariat w jednostkach administracji publicznej jest dla nich
wyjątkowo atrakcyjny, bowiem prócz zdobywanego doświadczenia umożliwia im poznanie
funkcjonowania urzędu. Praca wolontariuszy kojarzona jest przede wszystkim
z organizacjami pozarządowymi. Nawiązanie współpracy z wolontariuszami pomogłoby
urzędom, jednostkom i instytucjom miejskim wyjść do mieszkańców i otworzyć się na ich
potrzeby. Rozwój wolontariatu w ramach struktur miasta powinien zostać powierzony
Zespołowi ds. wolontariatu ze strony Miasta. Zespół będzie odpowiadać m.in. za
opracowanie koncepcji i sporządzenie projektu wolontariatu w Urzędzie Miasta. Zadanie to
zostanie powierzone urzędnikowi, ponieważ osoba ta powinna znać realia pracy i zasady
obowiązujące w urzędzie. Projekt rozwoju wolontariatu w ramach struktur miasta powinien
uwzględniać wszelkie standardy i rekomendacje ujęte w treści projektu wolontariatu
miejskiego. Zespół ds. wolontariatu ze strony Miasta będzie ściśle współpracował
z realizatorami projektu „Ochotnicy warszawscy”.
Realizacja projektu „Ochotnicy warszawscy” będzie odbywać się dwutorowo, zgodnie
z podziałem zadań:
33 | S t r o n a
- przypisanych koalicji organizacji pozarządowych wyłonionych na drodze otwartego
konkursu ofert
- Miasta, za których koordynację będzie odpowiadać Centrum Komunikacji Społecznej.
Do bezpośrednich zadań realizowanych w strukturach miejskich będą należeć:
1. Przygotowanie i ogłoszenie otwartego konkursu ofert na wybór koalicji organizacji
pozarządowych – operatora głównych działań w projekcie.
2. Powołanie Zespołu ds. wolontariatu ze strony Miasta i udział w strukturach
zarządzających realizacją projektu.
3. Rozwój wolontariatu w Urzędzie m.st. Warszawy, jednostkach i instytucjach
miejskich, w tym:
- organizacja i rozwój wolontariatu pracowniczego,
- organizacja wolontariatu w trakcie imprez i wydarzeń miejskich,
- usprawnienie/stworzenie procedur pozwalających na sprawną rekrutację i formalne
angażowanie wolontariuszy,
- przygotowanie i edukacja jednostek i instytucji miejskich w zakresie współpracy
z wolontariuszami,
- promocja wolontariatu w jednostkach i instytucjach miejskich,
- prowadzenie doradztwa i monitoringu dotyczącego możliwości i sposobów
angażowania wolontariuszy w działalność w instytucjach miejskich,
- stworzenie przestrzeni dla jednostek i instytucji miejskich do współpracy, wymiany
wiedzy, doświadczeń i prezentacji dobrych praktyk związanych ze współpracą
z wolontariuszami.
4. Przygotowanie i ogłoszenie otwartego konkursu ofert na realizację pierwszego,
pilotażowego etapu projektu oraz ustalenie i wdrożenie dalszej drogi realizacji
projektu.
6.8. Realizacja działań
Lp. Zadanie/działanie Cel Realizator Potencjalny Partner
1. Promocja wolontariatu, edukacja i informacja o projekcie
1.1 Przygotowanie i realizacja pierwszego etapu kampanii społecznej
I.1 I.4 I.5
Koalicja NGO Partner biznesowy
1.2 Przygotowanie i realizacja dalszych działań z zakresu kampanii społecznej
I.1 I.4 I.5
Koalicja NGO Partner biznesowy
1.3
Działania informacyjne i promocyjne projektu prowadzone przez koalicję organizacji pozarządowych
I.1 I.4 I.5
Koalicja NGO NGO, instytucje miejskie, Dzielnice
34 | S t r o n a
1.4 Działania informacyjne i promocyjne projektu prowadzone przez Zespół ds. wolontariatu
I.4 Miasto (Zespół ds. wolontariatu)
Dzielnice
1.5 Badania potrzeb organizatorów wolontariatu w zakresie edukacji i wsparcia koordynatorów
III.1 Koalicja NGO Partner biznesowy
1.6 Edukacja i wsparcie dla koordynatorów i osób związanych z organizacją wolontariatu
III.1 III.2
Koalicja NGO, Miasto
1.7 Edukacja i wsparcie rozwoju wolontariuszy
II.1 II.2 II.4 II.5
Koalicja NGO Partner biznesowy, NGO, instytucje miejskie
2. Portal internetowy – stworzenie internetowego serwisu ofert wolontariackich
2.1 Przygotowanie podstawowych założeń i szczegółowe opisanie funkcjonalności portalu
III.2 III.3
Koalicja NGO, Miasto
Partner biznesowy, NGO
2.2 Opracowanie i zatwierdzenie systemu identyfikacji wizualnej dla projektu.
Koalicja NGO, Miasto
2.3 Produkcja portalu Koalicja NGO Partner biznesowy
2.4 Promocja portalu Koalicja NGO,
Miasto Dzielnice. NGO, instytucje miejskie
2.5 Administracja i zarządzanie portalem
Koalicja NGO
2.6 Ewaluacja funkcjonalności portalu Koalicja NGO
3. Opracowanie i wdrażanie standardów współpracy z wolontariuszami
3.1 Opracowanie standardów współpracy wolontariackiej
II.1 IV.4
Koalicja NGO, Miasto
NGO
3.2 Wprowadzenie standardów wśród organizatorów, realizatorów projektu i wolontariuszy
II.3 III.1
Koalicja NGO
3.3
Opracowanie systemu weryfikacji standardów i systemu zgłaszania odstępstw od standardów przez wolontariuszy – na poziomie organizacji
II.3 IV.1
Koalicja NGO
3.4 Ewaluacja i weryfikacja ustalonych standardów
IV.1 Koalicja NGO, Miasto
NGO, instytucje miejskiej
4. Rekrutacja uczestników programu – wolontariuszy oraz organizacji i instytucji współpracujących z wolontariuszami
4.1 Pozyskiwanie organizacji i instytucji do udziału w projekcie
III.4 Koalicja NGO, Miasto
4.2 Pozyskiwanie wolontariuszy do udziału w projekcie
I.2 IV.2
Miasto, koalicja NGO
Partner biznesowy, dzielnice, jednostki i instytucje miejskie
5. Praktyczne wsparcie projektu, system doceniania wolontariuszy
5.1
Przygotowanie i realizacja planu skoordynowanych działań budujących i integrujących wspólnotę wolontariuszy
II.5 II.6
Koalicja NGO, Miasto
Partner biznesowy, instytucje miejskie
5.2 Program lojalnościowy/benefitowy dla wolontariuszy – różnorodne działania
II.5 Koalicja NGO, Miasto
35 | S t r o n a
5.3
Program lojalnościowy/benefitowy dla wolontariuszy – przygotowanie i pilotaż systemu opartego o mechanizm zbierania punktów
II.5 Koalicja NGO, Miasto
Partner biznesowy, instytucje miejskie
5.4 Pozyskanie i zaangażowanie ambasadorów wolontariatu miejskiego
I.1 Koalicja NGO, Miasto
6. Marka „Ochotnicy warszawscy”
6.1 Przygotowanie planu budowy, rozwoju i zarządzania marką
IV.4 Koalicja NGO, Miasto
6.2 Budowanie, kreowanie, zarządzanie i komunikowanie marki
IV.4 Koalicja NGO, Miasto
7. Wolontariat w strukturach miasta
7.1 Przygotowanie i zatwierdzenie programu rozwoju wolontariatu w strukturach miejskich
III.7 IV.3
Miasto, Dzielnice, instytucje miejskie
NGO
7.2
Rozwój wolontariatu w Urzędzie m.st. Warszawy, jednostkach i instytucjach miejskich – realizacja programu
III.4 III.6 III.7 IV.2
Miasto, Dzielnice, instytucje miejskie
Przygotowanie otoczenia organizacyjnego dla realizacji projektu:
Przygotowanie i ogłoszenie otwartego konkursu ofert na wybór koalicji organizacji
pozarządowych - operatora głównych działań w projekcie
Powołanie Zespołu ds. wolontariatu w Mieście i jego udział w strukturach zarządzających
realizacją projektu
Przygotowanie i zatwierdzenie przez Dyrektora Centrum Komunikacji Społecznej
regulaminu pracy Zespołu Koordynującego realizację projektu
36 | S t r o n a
6.9. Wskaźniki realizacji celów
Wskaźniki projektu, celów i rezultatów zostaną szczegółowo określone na etapie
przygotowania do realizacji projektu. Poniżej przedstawione wskaźniki są propozycją
minimum wskazaną przez zespół opracowujący projekt. Zdajemy sobie sprawę z tego, że są
one niedoskonałe, jednak spowodowane jest to głównie brakiem dostępnych danych
dotyczących poziomu zaangażowania społecznego-wolontariackiego mieszkańców
Warszawy. Poniżej przedstawione propozycje należy opracować szczegółowo w planie
ewaluacji w oparciu o diagnozę z różnych dostępnych badań.
Lp. Cel Wskaźniki Opis wskaźnika / Uwagi / Uszczegółowienie
I. Zwiększenie zaangażowania mieszkańców Warszawy w wolontariat
% warszawiaków zaangażowanych społecznie w wolontariat
Podział na grupy wiekowe: - poniżej 25 lat, - 26 – 35 lat, - 36 – 45 lat, - 46 – 55 lat, - powyżej 55 lat Podział na grupy wiekowe – jak w badaniach wolontariatu Klon/Jawor. Źródło danych: pytania dotyczące wolontariatu można dopisać do badania „Barometr”. Cykl badania – V, X. Zmianę wskaźnika możemy zakładać jedynie posiadając dane wyjściowe i odpowiedni horyzont czasowy. Przy uwzględnieniu wskaźnika należy brać pod uwagę inne programy (np. wolontariat WOŚP), które mogą na niego wpływać. UWAGA: sondaż nie jest najlepszym źródłem pozyskania danej informacji, chyba że projekt będzie realizowany bardzo szeroko i będzie projektem długofalowym. Przy spełnieniu tych warunków monitoring musi być realizowany w sposób ciągły.
1.1 Podniesienie prestiżu wolontariatu wśród mieszkańców Warszawy
% mieszkańców Warszawy uważających, że wolontariat jest zajęciem, z którego można być dumnym
Badanie tego wskaźnika nie jest priorytetowe w pierwszych dwóch latach projektu. Źródło danych: pytania dotyczące wolontariatu można dopisać do badania „Barometr”. Cykl badania – V, X. Zmianę wskaźnika możemy zakładać jedynie posiadając dane wyjściowe i odpowiedni horyzont czasowy.
37 | S t r o n a
Przy uwzględnieniu wskaźnika należy brać pod uwagę inne programy (np. wolontariat WOŚP), które mogą na niego wpływać.
1.2 Zwiększenie udziału różnych grup społecznych/wiekowych w działania społeczne i wolontariat
minimalny poziom zaangażowania wśród różnych grup wiekowych, zdefiniowanych przez przynależność do jednej z kategorii wiekowych
Kategorie wiekowe jak w pkt. 1. Dane wyjściowe: zaangażowanie poszczególnych grup wiekowych z badania Klon/Jawor 2012. W pierwszym roku dokonamy pomiaru zaangażowania poszczególnych grup wiekowych. Na podstawie tego pomiaru i badań Klon/Jawor dla kolejnego (drugiego) roku projektu określony zostanie minimalny poziom zaangażowania poszczególnych grup wiekowych.
I.3 Ułatwienie dostępu do oferty wolontariatu na terenie obszaru metropolitarnego Warszawy
Korzystanie z informacji o możliwościach zaangażowania Uruchomienie portalu internetowego projektu
- wejścia na stronę, rozdane ulotki, liczba zgłoszeń chętnych do pozyskania wolontariuszy, zasięg terytorialny - ewent. wskaźnik rezultatu: dostępność informacji o możliwościach zaangażowania się w wolontariat (miejsca, liczba ofert, zasięg)
II.1 Opracowanie i wdrożenie standardów współpracy organizatorów z wolontariuszami oraz procedur ich kontroli.
Badanie opinii wolontariuszy nt. jakości współpracy przez organizatorów Wyniki ewaluacji poszczególnych projektów wolontariatów przedstawione przez organizatorów wolontariatu
Konieczność wpisania do standardów współpracy z wolontariuszami przeprowadzenie ewaluacji projektu wolontariatu
II.3 Umożliwienie wolontariuszom zgłaszania niewłaściwego zachowania organizatorów w stosunku do wolontariuszy.
Powstanie narzędzia umożliwiającego wolontariuszom zgłaszania niewłaściwego zachowania organizatorów w stosunku do wolontariuszy.
II.4 Stworzenie i rozwój systemu szkoleń dla wolontariuszy.
Uruchomienie systemu szkoleń. % nowych szkoleń względem stanu początkowego % wolontariuszy korzystających z oferty szkoleniowej % organizatorów wolontariatu, którzy
Moment uruchomienia oferty szkoleniowej, poprzedzony badaniem potrzeb. Dane prowadzone przez administratora portalu. Dane wyjściowe zostaną zebrane po pierwszym etapie uruchomienia systemu szkoleń. Jw.
38 | S t r o n a
wprowadzili program szkoleń dla wolontariuszy
II.5 Stworzenie i rozwój systemu świadczeń dla wolontariuszy.
Program lojalnościowy. % organizacji posiadających i realizujących standard zapewniania pakietu świadczeń dla wolontariuszy.
Konieczność wpisania do standardów współpracy z wolontariuszami zapewnienie odpowiedniego pakietu świadczeń. Brak danych wyjściowych.
II.6 Wzmocnienie poczucia wspólnotowości wolontariuszy
Liczba działań skierowanych do ogółu wolontariuszy, mających na celu integrację. % wolontariuszy podejmujący: - wolontariat długoterminowy (rozumiany jako długoterminowe zaangażowanie w jednej organizacji), - wolontariat wielokrotny, czy cykliczny (rozumiany jako powtarzalne np.: akcyjne zaangażowanie w jednej lub rożnych organizacjach, % wolontariuszy znających inne osoby, które są wolontariuszami, wolontariuszy, % wolontariuszy, którzy czują, że przynależą do zbiorowości wolontariuszy, % wolontariuszy, którzy angażują się w wolontariat grupowy (zachęcają znajomych)
Badanie ankietowe wolontariuszy będących w projekcie „Ochotnicy warszawscy”. Do rozstrzygnięcia czy ankieta rozsyłana będzie automatycznie przez portal, czy odpowiedzialność za to badanie scedowane będzie na organizatorów wolontariatu.
III. Podniesienie kompetencji i wzmocnienie podmiotów organizujących wolontariat w Warszawie
Jakość ofert wolontariatu % organizacji posiadających certyfikat organizacji przyjaznej wolontariuszom
Sposób mierzenia – uszczegółowić np.: % wolontariuszy, którzy „wracają” do danej organizacji, % wolontariuszy zadowolonych (wypowiadających się) dobrze o danej akcji, zaangażowaniu, % wolontariuszy, którzy angażują swoich znajomych w wolontariat
III.2 Stworzenie przestrzeni do dialogu i wymianu informacji między organizatorami wolontariatu
% koordynatorów wolontariatu/organizacji uczestniczących korzystających z forum wymiany opinii
Ustalenie wskaźnika zależy od działań zaproponowanych w obszarze wymiana informacji.
39 | S t r o n a
III.4 Zwiększenie różnorodności i jakości oferty skierowanej do wolontariuszy
Jakość ofert wolontariatu
jw. Badanie w pierwszym roku pozwoli nam na określenie, jakie są dziedziny/obszary, w których wolontariusze mogą działać. Badanie ofert wolontariatu określi przekrój zadań dla wolontariuszy przygotowanych przez organizacje i instytucje. Badanie będzie dotyczyło jakości ofert wolontariatu, czyli co dana instytucja/organizacja oferuje wolontariuszowi?
III.5 Zwiększenie czasu zaangażowania wolontariuszy w organizacjach/instytucjach
Średni czas zaangażowania wolontariuszy/zmiana czasu zaangażowania wolontariuszy
Badanie podstawowe pozwoli określić, ile czasu średnio angażują się wolontariusze. Dane te zostaną zestawione z innymi dostępnymi danymi dot. czasu zaangażowania w wolontariat. Badanie będzie dotyczyło zmiany czasu zaangażowania wolontariuszy
III.6 Rozwój i upowszechnianie zasad wolontariatu pracowniczego
% firm/organizacji/instytucji zaangażowanych w organizację wolontariatu pracowniczego Jakość programów wolontariatu pracowniczego
Dane początkowe: badania Centrum Wolontariatu
III.7 Rozwój wolontariatu w strukturach miasta
opracowany program rozwoju wolontariatu w strukturach miasta powołany Zespół ds. wolontariatu w strukturach miasta liczba działań podjętych w ramach wolontariatu miejskiego w strukturach miasta
Weryfikacja na podstawie monitoringu wewnętrznego.
IV. Wsparcie rozwoju wolontariatu i otoczenia wolontariatu w systemie wolontariatu miejskiego
% organizacji pozarządowych/ instytucji współpracujących z wolontariuszami % wzrost liczby wolontariuszy w danej organizacji % wzrost szkół, inicjatyw nieformalnych, instytucji, osób prawnych współpracujących w projekcie wolontariatu miejskiego
Źródło: badania KLON/JAWOR
IV.1 Obszar badań - Opracowany narzędzia/
40 | S t r o n a
Stworzenie systemu zbierania wiedzy o potrzebach, problemach i zasobach wolontariatu
systemu zbierania informacji o potrzebach, problemach i zasobach wolontariatu
IV.2 Obszar edukacji - Rozwój idei wolontariatu w systemie edukacyjnym Warszawy
% szkół, które wprowadziły do programu zajęć tematykę wolontariatu % szkół angażujących się w akcje wolontariatu w Warszawie
UWAGA: brak wartości bazowej. Jeśli nie zostanie przeprowadzone badanie wstępne, to wskaźnik będzie trudny do weryfikacji.
IV.3 Współpraca i partnerstwo z inicjatywami nieformalnymi
% inicjatyw nieformalnych (zgodnie z UoDPPioW) w Warszawie Liczba wspólnych działań skierowanych do ogółu wolontariuszy i ochotników.
UWAGA: wskaźnik dotyczy tylko współpracy z Miastem, czyli nie uwzględniamy większości inicjatyw nieformalnych. Można próbować mierzyć także inicjatywy nieformalne, na podstawie inspiracji portalem, skryptami czy ofertami wolontariatu
IV.5 Budowanie przyjaznego i zachęcającego do działań społecznych otoczenia wolontariatu w mieście
% organizacji pozarządowych współpracujących z wolontariuszami korzystanie organizacji z platformy powstałej w ramach projektu, produktów produktach, opinie na ich temat.
Źródło: badania KLON/JAWOR
7. Zarządzanie projektem i jego rozwój
Projekt wolontariatu miejskiego musi mieć solidne fundamenty i wsparcie w strukturze
Miasta, jak i zakorzenienie w podmiotach, które angażują wolontariuszy, czyli
w organizacjach pozarządowych. Zdaniem twórców projektu, a także opierając się na
analizie podobnych zagranicznych programów wolontariatu metropolitarnego, zarządzaniem
programem nie powinna zajmować się tylko jedna wybrana w drodze konkursu organizacja,
ale koalicja organizacji, które będą uzupełniać się wiedzą, doświadczeniem i podzielą się
między sobą poszczególnymi obszarami działań w projekcie. Struktura projektu powinna
opierać się o szeroką koalicję, w skład której powinny wchodzić: przedstawiciele miasta,
w tym: Pełnomocnik Prezydenta ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi,
przedstawiciele Centrum Komunikacji Społecznej (biuro administrujące programem)
tworzący Zespół ds. wolontariatu w mieście, organizacje i instytucje miejskie, w których
realizowany jest wolontariat, oraz organizacje pozarządowe, posiadające doświadczenie
w realizacji programów systemowych wolontariatu, które zdecydują się realizować projekt
w Warszawie.
41 | S t r o n a
Koalicja powinna posiadać twardy rdzeń organizacji, którym zostanie powierzone
zarządzanie i rozwój projektu. Powinna również być otwarta (co najmniej w charakterze
doradczym) na dołączanie „partnerów wspierających”, czyli np: jednostek miejskich,
organizacji pozarządowych aktywnych w danym obszarze wolontariatu, uczelni wyższych
etc., w zależności od aktualnych zdiagnozowanych potrzeb miasta czy projektu.
Organizacje pozarządowe tworzące koalicję powinny posiadać doświadczenie w obszarze
wolontariatu, a przede wszystkim w realizacji projektów systemowych wolontariatu.
Organizacje te powinny w swoich działaniach przewidywać i zapewnić na późniejszym etapie
współpracę z biznesem, z którym to w dłuższej perspektywie można tworzyć partnerstwa
strategiczne.
Miasto:
przedstawiciele Centrum Komunikacji Społecznej w Zespole Koordynującym
Pełnomocnik ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi w Zespole Doradczym
Centrum Komunikacji Społecznej - jednostka koordynująca realizację projektu
w strukturach miasta
Centrum Komunikacji Społecznej pełniłoby rolę Partnera zarządzającego, a także „łącznika”
projektu z miastem i jednostkami miasta. Niezbędne jest, aby Centrum Komunikacji
Społecznej w swojej strukturze posiadało dedykowany zespół, który nie tylko doradzałby
liderowi projektu, ale także na bieżąco angażowałby poszczególne miejskie jednostki
w rozwój projektu, oraz wykorzystywał projekt do realizacji różnych celów strategicznych
Miasta. Zespół ds. wolontariatu wskazywany jest przez Dyrektora Centrum Komunikacji
Społecznej. Do zadań Zespołu ds. wolontariatu należy m.in. przygotowanie projektu
rozbudowy wolontariatu pracowniczego w Urzędzie, wolontariatu podczas imprez miejskich
oraz koordynacja tych działań. W Zespole Koordynującym Zespół ds. wolontariatu
reprezentuje Miasto i przekazuje informacje na temat projektu, który tworzy i realizuje. Do
wsparcia i realizacji projektu na swoim terenie i poprzez swoje działania będą zachęcane
także poszczególne urzędy dzielnic.
Szczególnie istotnymi podmiotami i instytucjami, którym zaproponowana zostanie
współpraca przy realizacji projektu wolontariatu miejskiego będą:
1. Biuro Kadr i Szkoleń Urzędu m.st. Warszawy
2. Biuro Edukacji Urzędu m.st. Warszawy
3. Biuro Sportu i Rekreacji Urzędu m.st. Warszawy
42 | S t r o n a
4. Biuro Pomocy i Projektów Społecznych Urzędu m.st. Warszawy
5. Ośrodki Pomocy Społecznej
6. Instytucje kultury, sportu i rekreacji i pomocy społecznej
7. Placówki wychowania pozaszkolnego
8. Szkoły
9. Biblioteki
10. Organizacje pozarządowe
11. Uczelnie wyższe
12. Stołeczne Centrum Współpracy Obywatelskiej
13. Urzędy dzielnic
14. Partnerzy biznesowi
15. Sektor biznesowy
Struktura zarządzania projektem
Zespół Koordynujący – przedstawiciele organizacji pozarządowych, które zostały
wyłonione w konkursie ofert na realizację zadania oraz Zespół ds. wolontariatu ze strony
Miasta. Funkcjonowanie Zespołu Koordynującego i zależności pomiędzy jego członkami
powinny zostaną określone na wstępnym etapie przygotowania realizacji projektu
43 | S t r o n a
i zatwierdzone przez dyrektora Centrum Komunikacji Społecznej. Zespół Koordynujący
odpowiada za realizację projektu w zakresie wskazanym w ogłoszeniu konkursowym. Do
realizacji wybranych działań na poziomie dzielnicowym i miejskim Zespół Koordynujący
może zaangażować inne podmioty współpracujące z wolontariuszami bądź działające na ich
rzecz (Partnerów). Zespół Koordynujący posiłkuje się przy podejmowaniu strategicznych
decyzji opinią Zespołu Doradczego.
Zespół ds. wolontariatu ze strony Miasta – przedstawiciele Urzędu m.st. Warszawy
wskazywani przez Dyrektora Centrum Komunikacji Społecznej. Do zadań Zespołu należy
m.in. przygotowanie projektu rozbudowy wolontariatu pracowniczego w urzędzie oraz
wolontariatu w instytucjach miejskich, wolontariatu podczas imprez miejskich, planu
angażowania wolontariuszy w sytuacjach kryzysowych oraz koordynacja tych działań.
W Zespole Koordynującym reprezentuje Miasto i przekazuje informacje na temat projektu,
który tworzy i realizuje.
Zespół Doradczy – podmiot doradczy skupiający przedstawicieli Zespołu Koordynującego,
Pełnomocnika Prezydenta ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi, przedstawicieli
mieszkańców Warszawy - wolontariuszy, przedstawicieli Komisji Dialogu Społecznego
(Komisja Dialogu Społecznego ds. Organizacji Wspierających) i ekspertów wspierających.
Zespół Doradczy powoływany jest przez Pełnomocnika Prezydenta ds. współpracy
z organizacjami pozarządowymi i działa zgodnie z ustalonym regulaminem. Regulamin pracy
Zespołu Doradczego ustanawia Zespół, a zatwierdza go Pełnomocnik Prezydenta
ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi. Do zadań Zespołu należy przede wszystkim
opiniowanie działań i projektów Zespołu Koordynującego, a także proponowanie zmian
i kierunków działań zgodnych z projektem wolontariatu miejskiego.
Eksperci – osoby/instytucje zapraszane do współpracy z Zespołem Doradczym lub
Zespołem Koordynującym przy realizacji projektu wolontariatu miejskiego. Mogą doradzać
zarówno w zakresie merytoryki projektu, jak i dziedzin związanych z jego realizacją,
np. zarządzaniem, promocją, współpraca ze sponsorami, strategicznym planowaniem
działań, monitoringiem i ewaluacją itd. Do ich zadań należy przede wszystkim wspieranie
Zespołu Koordynującego poprzez udzielanie opinii i rad.
Partnerzy (wsparcie wybranych zadań) – podmioty, które mogą zostać zaproszone do
współpracy przy realizacji bądź opiniowaniu projektu. Partnerzy są wybierani przez członków
Zespołu Koordynującego projektu bądź Zespół Doradczy. Wyjątek stanowi Centrum
Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy, które zleca zadanie realizacji projektu
koalicji organizacji pozarządowych w formie konkursu.
Partner biznesowy – podmiot działający komercyjnie, kładący w swojej działalności nacisk
na społeczną odpowiedzialność. Powinien mieć funkcje doradcze w projekcie (np. eksperci,
wolontariat kompetencyjny), wspierające (finansowanie projektu), czy rozwojowe (innowacje,
44 | S t r o n a
nowe pola do zagospodarowania, rozwiązywanie problemów społecznych przez wolontariat).
Podmiot ten wspierać będzie realizację projektu bez ponoszenia korzyści finansowych.
Wyklucza się udział wolontariatu miejskiego w firmowych, komercyjnych przedsięwzięciach
podmiotów biznesowych. Współpraca ta winna mieć charakter transparentny, nie budzący
wątpliwości co do zasadności jej podejmowania.
7.1. Planowanie ewaluacji i monitoringu projektu
Działania w obszarze monitoringu i projektu zostały podzielone na dwa etapy: pierwszy –
przedwdrożeniowy, powinien zostać wykonany na etapie przygotowania do realizacji
projektu, bądź na samym początku realizacji oraz drugi – mający miejsce przez cały okres
trwania projektu.
Przed wdrożeniem projektu należy przeprowadzić proces planowania ewaluacji
i monitoringu. Dlatego konieczne jest dokładne zaplanowanie działań projektu,
spodziewanych rezultatów, celów, a także oddziaływań. Dobrze przeprowadzony proces
planowania ewaluacji i monitoringu pozwoli określić najważniejsze elementy projektu,
tzw. teorię projektu. Teoria projektu poza ułożeniem sekwencyjnym działań, rezultatów,
wyników, wpływu, jest miejscem referencyjnym dla każdej zmiany w projekcie. Definiuje ona
nie tylko to, do czego dany projekt dąży, ale mówi również, jak chce osiągnąć swoje cele
(działania, sposoby), weryfikuje słuszność ich założeń, a także określa wskaźniki ich
realizacji.
Proces planowania ewaluacji powinien odbywać się z udziałem wszystkich interesariuszy
projektu: przedstawicieli miasta, organizacji pozarządowych (również niebędących członkami
koalicji prowadzącej projekt), instytucji miejskich, wolontariuszy i ekspertów. Każda z tych
grup osób posiada własne, unikalne spojrzenie na projekt i jego cele. Wiedza zebrana
podczas tego procesu pozwoli nie tylko na opracowanie teorii projektu, ale również
zaprojektowanie/zaproponowanie narzędzi ewaluacyjnych, które będą wykorzystane do
bieżącego monitoringu, ewaluacji mid-term oraz końcowej projektu. Wyniki monitoringu
i ewaluacja mid-term powinny być wykorzystane do modyfikacji projektu w kolejnych latach
jego funkcjonowania oraz do planowania kolejnych edycji.
Pilotażowy charakter projektu wymusza bieżący monitoring realizacji poszczególnych jego
celów, weryfikacji założeń co do jego działania i spodziewanych efektów.
Najważniejszymi elementami dotyczącymi funkcjonowania projektu, które będą
monitorowane są:
ocena założeń, zbieżności z celami projektu
poziom zadowolenia wolontariuszy z oferty projektu
45 | S t r o n a
skuteczność podejmowanych działań (np. kampanii informacyjnej)
świadomość marki „Ochotnicy warszawscy”
liczba podmiotów, instytucji korzystających (w podziale na organizacje
pozarządowe oraz instytucje miejskie)
spełnianie standardów wyznaczonych przez projekt
liczba wolontariuszy biorących udział w projekcie
liczba, skala i poziom jakościowy ofert dla wolontariuszy (w podziale na
organizacje pozarządowe i instytucje)
Ponadto ewaluacja zawierać będzie elementy:
pomiaru satysfakcji wolontariuszy z wolontariatu i projektu
identyfikacji czynników, które wpływają na skalę/dynamikę rozwoju projektu na
poziomie dzielnic, instytucji, miasta
pomiar skuteczności narzędzi do promocji idei wolontariatu i poszczególnych ofert
pomiaru korzyści dla organizatorów wolontariatu (instytucji i organizacji
korzystających, działających z wolontariuszami)
wpływu na polityki miejskie i strategię społeczną Miasta
Wstępna wersja narzędzi do monitoringu i ewaluacji zostanie zaplanowana w pierwszym
etapie – planowania ewaluacji. Bieżącą autoewaluacją i monitoringiem w projekcie zajmować
się będzie specjalista ds. ewaluacji, członek zespołu realizującego projekt. Część ewaluacji,
dotycząca oceny jakości i skuteczności projektu, a także jego poszczególnych
komponentów, zostanie zlecona firmie zewnętrznej.
46 | S t r o n a
7.2. Harmonogram realizacji etapu pilotażowego projektu
W harmonogramie zostały zastosowane dwa natężenia barw. Barwa ciemniejsza oznacza
większą intensywność podejmowanych działań. Barwa jaśniejsza oznacza mniejszą
intensywność działań i/lub ich kontynuację. Działania przedstawione w harmonogramie ujęte
zostały w obszary tematyczne.
Lp. Obszar działania /zadanie / kamienie
milowe
PILOTAŻ PROJEKTU WOLONTARIATU
MIEJSKIEGO
2014 2015 2016 2017
I II III IV I II III IV I II III IV I II
1. Promocja wolontariatu, edukacja
i informacja o projekcie
1.1 Przygotowanie i realizacja pierwszego etapu kampanii
społecznej
1.2 Przygotowanie i realizacja dalszych działań z zakresu
kampanii społecznej
1.3 Działania informacyjne i promocyjne projektu
prowadzone przez koalicję organizacji pozarządowych
1.4 Działania informacyjne i promocyjne projektu
prowadzone przez Zespół ds. wolontariatu
1.5 Badania potrzeb organizatorów wolontariatu w
zakresie edukacji i wsparcia koordynatorów
1.6 Edukacja i wsparcie dla koordynatorów i osób
związanych z organizacją wolontariatu
1.7 Edukacja i wsparcie rozwoju wolontariuszy
2.
Portal internetowy – stworzenie
internetowego serwisu ofert
wolontariackich
2.1 Przygotowanie podstawowych założeń i szczegółowe
opisanie funkcjonalności portalu
2.2 Opracowanie i zatwierdzenie systemu identyfikacji
wizualnej dla projektu.
2.3 Produkcja portalu
2.4 Promocja portalu
2.5 Administracja i zarządzanie portalem
2.6 Ewaluacja funkcjonalności portalu
3. Opracowanie i wdrażanie standardów
współpracy z wolontariuszami
3.1 Opracowanie standardów współpracy wolontariackiej
47 | S t r o n a
3.2 Wprowadzenie standardów wśród organizatorów,
realizatorów projektu i wolontariuszy
3.3
Opracowanie systemu weryfikacji standardów i
systemu zgłaszania odstępstw od standardów przez
wolontariuszy – na poziomie organizacji
3.4 Ewaluacja i weryfikacja ustalonych standardów
4.
Rekrutacja uczestników programu –
wolontariuszy oraz
organizacji i instytucji współpracujących
z wolontariuszami
4.1 Pozyskiwanie organizacji i instytucji do udziału w
projekcie
4.2 Pozyskiwanie organizacji i instytucji do portalu *
4.3 Pozyskiwanie wolontariuszy do udziału w projekcie
4.4 Pozyskiwanie wolontariuszy do portalu **
5. Praktyczne wsparcie projektu, system
doceniania wolontariuszy
5.1
Przygotowanie i realizacja planu skoordynowanych
działań budujących i integrujących wspólnotę
wolontariuszy
5.2 Program lojalnościowy/benefitowy dla wolontariuszy –
różnorodne działania
5.3
Program lojalnościowy/benefitowy dla wolontariuszy –
przygotowanie i pilotaż systemu opartego o
mechanizm zbierania punktów
5.4 Pozyskanie i zaangażowanie ambasadorów
wolontariatu miejskiego
6. Marka „Ochotnicy warszawscy”
6.1 Przygotowanie planu budowy, rozwoju i zarządzania
marką
6.2 Budowanie, kreowanie, zarządzanie i komunikowanie
marki
7. Ewaluacja i monitoring projektu
7.1 Planowanie ewaluacji i monitoringu
7.2 Realizacja zaplanowanych działań związanych
z ewaluacją i monitoringiem
7.3 Ewaluacja pilotażowego etapu projektu
8. Wolontariat w strukturach miasta
48 | S t r o n a
8.1 Przygotowanie i zatwierdzenie programu rozwoju
wolontariatu w strukturach miejskich
8.2
Rozwój wolontariatu w Urzędzie m.st. Warszawy,
jednostkach i instytucjach miejskich – realizacja
programu ***
* - pozyskanie organizacji i instytucji do portalu rozumiane jest jako posiadanie zarejestrowanych
użytkowników – organizatorów wolontariatu w portalu w momencie jego oficjalnego uruchomienia
i upublicznienia. W tym momencie portal powinien ofertować już pierwsze możliwości zaangażowania
się.
** - pozyskanie wolontariuszy do portalu oznacza posiadanie zarejestrowanych użytkowników –
wolontariuszy. Wolontariusze mogą zostać zarejestrowani przez swoje organizacje lub instytucje
jeszcze przed oficjalnym uruchomieniem portalu.
*** - ważnym wydarzeniem w kontekście rozwoju wolontariatu w strukturach Urzędu m.st. Warszawy
i wolontariatu organizowanego przez Urząd będą obchody 70. Rocznicy Powstania Warszawskiego
i organizowany w związku z tym wolontariat.
Przygotowanie otoczenia organizacyjnego dla realizacji projektu:
Przygotowanie i ogłoszenie otwartego konkursu ofert na wybór koalicji organizacji
pozarządowych – operatora głównych działań w projekcie – I kwartał 2014 r.
Powołanie Zespołu ds. wolontariatu w Mieście i jego udział w strukturach
zarządzających realizacją projektu – II kwartał 2014 r.
Przygotowanie i zatwierdzenie przez Dyrektora Centrum Komunikacji Społecznej
regulaminu pracy Zespołu Koordynującego realizację projektu – II kwartał 2014 r.
Na etapie wdrożenia możemy wyróżnić:
1. Pilotaż projektu – zaplanowany na lata 2014-2017
2. Planowanie ewaluacji projektu – 2014 r.
3. Ewaluacja końcowa – weryfikacja założeń projektu – IV kwartał 2016 r.
4. Określenie nowych wytycznych realizacji projektu – I kwartał 2017 r.
8. Finansowanie i tryb realizacji projektu
Finansowanie i tryb realizacji projektu będzie odbywać się dwutorowo, zgodnie z realizacją
zadań:
- przypisanych koalicji organizacji pozarządowych wyłonionych na drodze otwartego
konkursu ofert
- Miasta, za których koordynację będzie odpowiadać Centrum Komunikacji Społecznej.
49 | S t r o n a
Środki finansowe przeznaczone dla koalicji NGO (wyłonionej w drodze otwartego konkursu
ofert) na realizację pilotażowej części projektu w latach 2014-2017 zostaną zabezpieczone
w budżecie Centrum Komunikacji Społecznej, zgodnie z poniższym podziałem:
2014 r. – 250 tys. PLN
2015 r. – 400 tys. PLN
2016 r. – 400 tys. PLN
2017 r. – 150 tys. PLN
Finansowanie nie jest równomiernie rozłożone w latach, ponieważ zakłada się pozyskanie
przez realizatorów projektu środków finansowych pochodzących ze źródeł zewnętrznych
(granty, partnerstwa, sponsoring). Udział tych środków powinien wzrastać tak, by po
pilotażowej fazie realizacji projektu stanowił większą część budżetu.
W ramach realizacji zadań Miasta związanych z rozwojem wolontariatu w strukturach
miejskich, będą ponoszone poniższe kategorie kosztów:
- koszty zatrudnienia osób delegowanych do pracy w Zespole ds. wolontariatu
- koszty organizacji wolontariatu akcyjnego w trakcie imprez i wydarzeń miejskich (specyfika
tych działań uniemożliwia szacowania kosztów na obecnym etapie)
- koszty generowane przez wprowadzenie programu rozwoju wolontariatu w strukturach
miasta (budżet zostanie określony podczas szczegółowych prac nad programem).
Koszty wdrażania projektu i mechanizm finansowania na lata późniejsze zostaną określone
w roku 2016, po przeprowadzeniu ewaluacji pierwszego etapu realizacji projektu i weryfikacji
jego założeń.
9. Korzyści płynące z rozwoju wolontariatu miejskiego w Warszawie
Uruchomienie w Warszawie projektu miejskiego wolontariatu łączy się z konkretnymi
korzyściami, zarówno dla pojedynczego mieszkańca, jak i dla całego miasta. Wolontariat jest
praktycznym wymiarem patriotyzmu lokalnego, przyczyniającym się bezpośrednio do
integracji społecznej mieszkańców oraz budowania wspólnoty obywateli. Miasto, inwestując
w struktury wolontariatu, wzmacnia kluczowy dla rozwoju i przyszłości, kapitał społeczny
w Warszawie.
Wolontariusze już dziś aktywnie wspierają różne sfery życia społecznego Warszawy poprzez
współpracę z organizacjami pozarządowymi i instytucjami miejskimi typu: muzea, biblioteki,
50 | S t r o n a
domy kultury, szpitale, hospicja, ośrodki pomocy społecznej itp. Dzięki wsparciu
systemowemu wolontariatu w mieście Warszawa wzmocni różne obszary życia
mieszkańców, takie jak: bezpieczeństwo, pomoc społeczna, profilaktyka, edukacja, kultura,
sport, turystyka.
Dzięki rozwojowi działań wolontariackich stolica zyska aktywnych i zaangażowanych
mieszkańców, gotowych do współpracy i działań na rzecz innych i otoczenia. Wolontariat
przyczyni się do poprawy jakości życia w mieście, wzajemnego zaufania i bezpieczeństwa
oraz wzmocni pozytywny obraz miasta.
Wdrożenie projektu wolontariatu przyniesie jednostkom miejskim i dzielnicom konkretne
zyski nie tylko w ujęciu społecznym, ale także i finansowym. W załączniku nr 2 do projektu
przedstawione zostały przykładowe obszary działań wolontariuszy w Warszawie oraz
zaproponowany został przelicznik godzin pracy6.
10. Biblioteka projektu
Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
Kancelaria Sejmu RP
http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20030960873
Długofalowa polityka rozwoju wolontariatu w Polsce
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
http://www.mpips.gov.pl/bip/projekty-aktow-prawnych/projekty-programow-i-
inne/ugofalowapolitykarozwojuwolontariatuwolsce/
Policy Agenda for Volunteering in Europe
Komisja Europejska
http://www.eyv2011.eu/images/stories/pdf/EYV2011Alliance_PAVE_copyfriendly.pdf
Europejskie Partnerstwo dla Wolontariatu. Koncepcja kampanii mającej na celu
podniesienie poziomu wiedzy i zwiększenie zainteresowania wolontariatem wśród
kręgów opiniotwórczych w związku z polską Prezydencją w Radzie UE.
Ekspertyza Instytutu Spraw Publicznych na zlecenie Ministerstwa Spraw
Zagranicznych
6 Sposób kalkulacji godziny pracy wolontariusza: Wg. GUS najniższe krajowe wynagrodzenie w roku
2013 wynosi 1600 PLN. Miesięczny czas pracy – 168 godz. A zatem 1600 PLN / 168 godz. = 9,5 PLN/godz.)
51 | S t r o n a
http://www.isp.org.pl/uploads/pdf/1726605307.pdf
Wolontariat w organizacjach i inne formy pracy niezarobkowej poza gospodarstwem
domowym – 2011
Główny Urząd Statystyczny
http://www.stat.gov.pl/gus/5840_13928_PLK_HTML.htm
Zaangażowanie społeczne Polaków w roku 2010: wolontariat, filantropia, 1%. Raport
z badań.
Stowarzyszenie Klon/Jawor
http://civicpedia.ngo.pl/files/civicpedia.pl/public/raporty/zaangazowanie2010.pdf
II Ogólnopolskie Badania Wolontariatu Pracowniczego. Wolontariat pracowniczy
w największych firmach w Polsce
Stowarzyszenie Centrum Wolontariatu
http://bibliotekawolontariatu.pl/wpcontent/uploads/II_badania_wolontariatu_pracownic
zego.pdf
Czy Polacy mają predyspozycje do pracy społecznej na rzecz swojej społeczności?
Centrum Badania Opinii Społecznej
http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2008/K_014_08.PDF
Wolontariat w Warszawie – diagnoza, Centrum Wolontariatu, wykonanie badań
Puzzle Research; PRFP Consulting Sp. z o.o.
http://bibliotekawolontariatu.pl/wp-content/uploads/Diagnoza_RAPORT_pelny.pdf
52 | S t r o n a
Załącznik nr 1
Proponowane standardy współpracy z wolontariuszami
I. Praca wolontariuszy służy Warszawie: poprawia jakość codziennego życia miasta,
organizacji, instytucji, jego mieszkańców i osób odwiedzających Warszawę.
II. Organizacja zna i stosuje obowiązujące prawo w zakresie współpracy
z wolontariuszami
Organizacja działa zgodnie z prawem. Posiada dokumentację, regulującą współpracę
z wolontariuszami.
III. W organizacji jest wyznaczony koordynator odpowiedzialny za wolontariuszy.
Koordynator wolontariatu ma sprecyzowany zakres kompetencji i zadań.
IV. Organizacja jest przygotowana do współpracy z wolontariuszami
Organizacja posiada pomysł i plan na współpracę z wolontariuszami wynikający z analizy
potrzeb organizacji/instytucji i problemów, na które chce odpowiadać.
Organizacja posiada wystandaryzowaną ofertę zaangażowania wolontariuszy w ramach
wolontariatu miejskiego.
Organizacja dba o współpracę z wolontariuszami: przygotowuje do pracy, motywuje,
wspiera, zapewnia niezbędne świadczenia, nagradza i nie zapomina o podziękowaniu za
współpracę.
V. Organizacja prowadzi ewaluację swojej współpracy z wolontariuszami, dzieli się
jej wynikami i korzysta z płynącej z niej wniosków.
VI. Organizacja biorąca udział w programie wolontariatu warszawskiego gotowa jest
do współpracy z innymi uczestnikami programu, wymiany informacji, dzielenia się
pomysłami i dbania o jakość i rozwój programu.
Szczegółowe informacje zostaną umieszczone w regulaminie.
53 | S t r o n a
Załącznik nr 2
Lp Nazwa
organizacji/ instytucji
Projekt Wolontariatu Liczba
wolontariuszy Przepracowane
godziny kwota
Pomoc społeczna
1 Ośrodek Pomocy
Społecznej (Bielany)
Wolontariat stały w 2012 roku
57 4560 43 320,00
2 Fundacja im. M. Grzegorzewskiej
Aktywuj swoją Wolę, 2012
10 20 190,00
3 „Piknik integracyjny”,
2012 10 50 475,00
Kultura
4 Muzeum
Powstania Warszawskiego
Wolontariat stały w 2012 roku
18 357 174 395,30
5 Muzeum Historii Żydów Polskich
Akcja „Żonkile” (obchody 70. Rocznicy wybuchu
Powstania w Getcie warszawskim, 2013
500 104,5 52 250,00
6 Fundacji AVE Międzynarodowe
Juwenalia III Wieku, 2012
28 336 3 192,00
Edukacja
7
Fundacja Ave
Białołęcki Uniwersytet Dzieci, 2012
18 225 2137,50
8 powstańcze spływy "Wisłą przez Miasto
Nieujarzmione", 2012 16 352 3 344,00
Sport
9 Stowarzyszenie
Olimpiad Specjalnych
Europejskie Letnie Igrzyska Olimpiad
Specjalnych Warszawa 2010 (ELIOS) oraz
Europejski Turniej Piłki Nożnej Zunifikowanej Olimpiad Specjalnych
2013 (ETPNZOS)
2590 122700 1165,650
10
Centrum Komunikacji Społecznej
Urzędu m.st. Warszawy
UEFA EURO 2012™
820 48 000 456 000,00
Wsparcie organizacji pozarządowych
11 Fundacji im. M.
Grzegorzewskiej Wolontariat stały w 2012
roku 8 600 5 700,00
12 Stowarzyszenia Harcerskiego
Akcja Letnia 2013 55 44 000,00
Sposób kalkulacji godziny pracy wolontariusza: Wg. GUS najniższe krajowe wynagrodzenie w roku 2013 wynosi 1600 PLN.
Miesięczny czas pracy – 168 godz. A zatem 1600 PLN / 168 godz. = 9,5 PLN/godz.)
Powyższe kalkulacje służą zobrazowaniu rzędu wielkości minimalnej wartości pracy
wolontariuszy, które organizacje i instytucje zyskują dzięki ich zaangażowaniu. Pieniądze te
54 | S t r o n a
nie stanowią przychodu do budżetu tych podmiotów, ale nie stanowią także kosztów bieżącej
pracy.
Powyższe zestawienie ma charakter przykładowy.
Korzyści płynące z funkcjonowania i rozwoju wolontariatu miejskiego mają charakter
uniwersalny. Jest to zarówno rozwój społeczny, przejawiający się włączaniem mieszkańców
w codzienne życie i „budowanie” swojego miasta, jak i konkretne korzyści, które mogą być
przedstawiane nawet w wymiarze finansowym.
55 | S t r o n a