I.Modeldebatyspołecznejwypracowanywprogramie„Autoportret.Debaty”II.Realizacjamodeludebatyspołecznejwprojekcie„Codalej?”III.Raportzdebaty„Codalej?”IV.WybraneprzykładykonsultacjispołecznychV.Załączniki:1)scenariuszwarsztatów2)ankieta3)planszezwystawy4)galeriazdjęć5)projektwmediach
>Autoportret,programMałopolskiegoInstytutuKultury,jestpoświęconyszerokorozumianejprzestrzeni.Zajmujemysięzarównoanaliząjejkondycji,jakiposzu-kiwaniemmożliwościpozytywnegokształtowanianaszegootoczenia.Opróczkwartalnika„Autoportret.Pismoodobrejprzestrzeni”realizujemydwaprojektypraktyczne:„Autoportret.Warsztaty”,poświęconyedukacjiprzestrzennej,oraz„Autoportret.Debaty”,dotyczącywpływumieszkańcówKrakowaiMałopolskinakształtichprzestrzenipublicznych.
Projekt„Autoportret.Debaty”wspierapartycypacjęspołecznąwdziedziniekształtowaniaprzestrzenipublicznej.Debata„Codalej?”,poświęconaterenowimiędzyNowohuckimCentrumKulturyaosiedlemCentrumEwNowejHucie,jestpilotażemtegoprojektu.Celeprojektu:
•przetestowaniemetodyotwartejdebatyspołecznej,•stworzenieraportunatematoczekiwańlokalnejspołecznościzwiązanychzprzy-
szłościątegoważnegodlawizerunkuNowejHutyterenu.Prezentowanymodeldebatyjestjednymzwielunarzędziumożliwiającychpar-tycypacjęspołeczną,którapowinnaprzebiegaćnaróżnychpoziomachzaanga-żowaniamieszkańców,organizacjispołecznychilokalnychsamorządów.
> SPIS TREŚCI
I. Model debaty społecznej wypracowany w programie „Autoportret. Debaty”
>Zaproponowanyprzeznasmodelspołecznejkonsultacjiuwzględniaprzedewszystkimpotrzebyimożliwościmieszkańcówterenu,któregodebatadotyczy.Opracowanynajejpodstawieraportmożebyćtraktowanyjakoudziałmieszkań-cówwprocesietworzeniamiejscowegoplanuzagospodarowaniaprzestrzen-nego.Proponujemyróżnesposobyzaangażowania–odpracyprzytworzeniuspołecznejkoncepcjizagospodarowaniaterenu,anastępniekonkretnychprojektów,powypełnienieanonimowejankiety.Udziałwtakrozumianejdebaciespołecznejjestszansądlaosób,którezróżnychprzyczynnieskorzystałybyzmożliwościzgłoszeniaswoichuwagwczasie,gdyrealizowanyjestpocząt-kowyetaptworzeniamiejscowegoplanuzagospodarowania–analizaterenuizbieraniewnioskówodinstytucji,organizacjiiosóbzainteresowanychplanem.Dlarealizatorówdebatyniemniejważneodostatecznegoefektudebaty,czyliraportu,sąedukacjaarchitektonicznamieszkańcóworazwypracowanienarzędzikomunikacjimiędzymieszkańcami,architektamiiwładzamisamorządowymi.
>Metodadebatspołecznychnadzagospodarowaniemprzestrzenipublicznejpozwala:
•mieszkańcom–współuczestniczyćwjejkreowaniuinaczejniżtylkopoprzezkrytykęprojektówniespełniającychoczekiwańzainteresowanych,
•architektom–nawiązaćdialogzbezpośrednimiodbiorcamiichpracy,•władzomsamorządowym–otrzymaćczytelnykomunikatooczekiwaniach
mieszkańcówwobecichnajbliższejprzestrzeni,zanimpodjętezostanąszczegó-łowedecyzjeoinwestycjach.
1. Wybór i rozpoznanie terenu, którego będzie dotyczyć debata, oraz stworze-nie grupy partnerskiej
>Wybierającmiejsce,któregobędziedotyczyćdebata,należymożliwienajdokład-niejpoznaćtenteren.Chodzitunietylkooanalizęprzestrzennąispołeczną.Należysiędowiedzieć,ktozarządzadanymterenem,dokogonależądziałkisą-siednie,czyjestdlategoobszarutworzonyplanzagospodarowaniaprzestrzen-negoinajakimetapiesąpracenadjegoprzygotowaniem.Słowem,istotnejestustalenie,jakiesązamierzenialokalnychwładzwzględemterenunaszegopro-jektu.Proponowanatudebatanajlepiejsprawdzasiędlaniewielkichprzestrzenidotychczasniezagospodarowanych.Niezastąpionainnychrozwiązańsystemo-wych,takichjaknegocjacjewwypadkukonfliktuinteresówczyplanowaniedlaobszarówoszczególnymcharakterze.
>Zaproszeniedowspółpracyarchitektów,lokalnychinstytucjiiorganizacjispo-łecznych,atakżeRadyDzielnicypozwalawielostronnieprzygotowaćsiędorealizacjipomysłu.Wzespoleprojektowymcennesąosobyznającepolitykęmiastadotyczącąplanowaniaprzestrzennego,architekciorazznawcymiejsco-wejhistoriiistosunkówspołecznych.
3. Opracowanie raportu dla władz samorządowych>Raport,wintencjiautorów,powinienbyćtraktowanyjakoopiniamieszkańców
natematprzyszłościichprzestrzenisąsiedzkiejibyćuwzględnionywprocesietworzeniamiejscowegoplanuzagospodarowania.Może,naprzykład,posłużyćdosformułowaniawarunkówkonkursunakonkretnyprojektdlategomiejsca.Ważnejest,abydostępdoraportumieliwszyscyzainteresowaniprojektem.Informacjaodostępnościdokumentu,np.nastronieinternetowej,powinnasięznaleźćwlokalnychmediach.
II. Realizacja modelu w debacie „Co dalej?”
1. Wybór i rozpoznanie terenu, którego będzie dotyczyć debata>DecydującsięnawybórterenuzielonegowNowejHuciejakoobszarupilota-
żowejdebatyspołecznej,organizatorzyzapoznalisięplanami,jakieMiastomawobectegoobszaru.KrakowskiZarządKomunalny,DziałDokumentacjiProjek-
Etap debaty Co jest do zrobienia Cel
a)Prezentacjarozwią-zańurbanistycznychpodobnychterenówwmiastacheuropej-skich.
1.Opracowanieprezentacji:wskazaneciekaweilustracjeidobrykomentarz.2.Wybórmiejscaprezentacji:możliwiebliskieterenupro-jektowego;przygotowanielogistyczne.3.Zaanonsowanieprezentacjijakopoczątkudebaty.
Zainteresowaniemieszkańcówprojektem,zaproszenieichdonastępnychjegoetapów,aleprzedewszystkim–uruchomie-niewyobraźniwmyśleniuootaczającejprzestrzeni.
b)Warsztatydlamieszkańcówpo-święconespołecznejkoncepcjizagospoda-rowaniaterenu.Sąpropozycjądlaosób,którechcązaangażo-waćsięwtworzeniekonkretnychpomy-słów.
1.Ustaleniedogodnegoterminuimiejscawarsztatów(jednolubwięcejspotkań,wskazanapracawdłuższychsesjach,np.sobotnich),miejsce:salawygodnadopracywgrupach,niedalekoterenuprojektowego.2.Stworzeniescenariuszawarsztatów.Należyuwzględ-nićliczebnośćgrup,relacjemiędzyuczestnikami,dobraćmetodypracy(przykładscenariusza–wzałączniku).3.Przygotowanieprezentacjizasobówmiejsca,którabędziewstępemdopracywarsztatowej.4.Przygotowaniemateriałówwarsztatowych(wskazanamakietaterenu,papier,plastelina,pisakiitp.).5.Ustalenierólprowadzącychwarsztaty:moderatorówiarchitektów.6.Zaproszeniemieszkańcówwedługkluczasąsiedztwalubgrupinteresów(np.młodzież,osobyniepełnospraw-ne).Ważnesąodpowiedniesposobyinformowaniaowar-sztatach,łatwysposóbrejestracjichętnychdoudziałuwwarsztatachidobórdogodnegoterminu.7.Realizacjawarsztatów.
Ustaleniespołecznychkryteriówzagospodarowaniaterenu,czylicech,którezgodniezoczekiwa-niamimieszkańcówpowinienonposiadaćwprzyszłości.
Wypracowaniekonkretnychpropozycjizagospodarowaniaterenu.
c)Wystawawypra-cowanychkoncepcjizagospodarowaniate-renuidebataotwarta.
1.Opracowaniekoncepcjiwizualnejwystawy:ustaleniezarchitektamisposobuwizualizacji,opracowaniegraficz-ne,redakcjatekstów.2.Opracowaniewersjicyfrowejwystawy.3.Wybórmiejscaekspozycji(uwzględnieniejegodostęp-ności,oświetleniaitp.)4.Opracowanieankietyorazinnychsposobówpozyskiwa-niaopiniirespondentów.5.Promocjawystawyjakodebatyotwartej.6.Dbanieojakośćekspozycjiwczasiejejtrwania.
Szerokadebataspołecznaumożliwiającazbadanieopiniimieszkańcówzapomocąankiettradycyjnych,elektronicznychorazwczasiebezpośrednichroz-mów,którebędąpodstawądlaopracowaniaraportudlawładzmiasta.
2. Przebieg debaty
towejwstosownympiśmieprzedstawiłprojekty,jakiedlategoterenupowstałyorazjakwyglądasprawaichrealizacji.
>Współpracującyz„Debatami”architekciprzygotowalianalizęterenu,uwzględ-niającątakżeaspektspołecznyihistoryczny.
>Bliskodwuhektarowyteren,któregodotyczydebata,znajdujesięnaobszarzeobjętymLokalnymPlanemRewitalizacji.JestniezwykleważnydlawizerunkuNowejHuty,ponieważstanowiswoistąbramęmiędzyMiastem(unikatowązabudowąplacuCentralnego)aNaturą(użytkiemekologicznym,jakimsąŁąkiNowohuckie).Poprzednieprojektyzagospodarowaniategomiejscaniezostałyzróżnychprzyczynzrealizowane.
2. Przebieg debaty
• Prezentacja rozwiązań urbanistycznych podobnych terenów w miastach euro-pejskich, spotkanie otwarte, 5 listopada 2007
>Prezentacjęmultimedialnąpokazującąprzykładyzagospodarowaniaterenuprzy-gotowaliarchitekciwspółpracującyzprojektem.OdbyłasięonawNowohuckimCentrumKultury,wbezpośrednimsąsiedztwieterenuprojektowego.Uczestni-czyłowniejokoło40osób,którezaproszonozapośrednictwemrozdawanychwcześniejulotek,plakatówrozwieszonychwlokalnychinstytucjachkultury,sie-dzibiespółdzielnimieszkaniowejipobliskichsklepachorazogłoszeńwlokalnejprasie.Prezentacjabyłateżzaproszeniemdoudziałuwwarsztatach.
• Warsztaty poświęcone społecznej koncepcji zagospodarowania terenu dla mieszkańców Nowej Huty, 17 listopada 2007
>WarsztatyodbyłysięwsiedzibieMiejskiegoOśrodkaWspieraniaInicjatywSpołecznych,wcentrumNowejHuty.Trwały8godzin.Wzięłownichudział15mieszkańcóworazarchitekciimoderatorzy.Scenariuszwarsztatów(za-łączniknr1)powstałwkonsultacjizmediatoremspołecznymipracownikamiWydziałuArchitekturyPolitechnikiKrakowskiej.Pracaprzebiegaławdwóchmodułachpoprzedzonychprezentacjąanalizyterenu(wrazztłemspołecznymihistorycznym).
>Pierwszymodułtowspólnewypracowaniespołecznychkryteriówzagospodaro-waniaterenu.Uzgodniono,żepozagospodarowaniuterenpowinienbyć:wido-kowy,wyrazisty,dostępny,panoramiczny,niebanalny,harmonijny.Drugimodułpolegałnastworzeniukonkretnychpropozycji,które,zwizualizowaneprzezarchitektów,stałysiępunktemwyjściadoszerokiejdebatyprzyokazjiwystawytychprojektów.
>MieszkańcyNowejHutyzostalizaproszeninawarsztatyzapośrednictwemulotek,prasylokalnejorazlistmailingowychinstytucjiiorganizacjiwspółpracują-cychwprojekcie.
>Wczasiewarsztatówwykorzystanonastępującemateriałyipomoce:podkładywskali1:500,1:1000,1:2000orazwykonanąspecjalniemakietęterenuzwyj-mowanym,wykonanymzpleksi,elementemprzedstawiającymopracowywanyskwer.Dziękitemuuczestnicymoglitworzyćroboczemakiety,używająckoloro-wegopapieruiplasteliny(patrz:galeriafotografii).
• Wystawa wypracowanych koncepcji zagospodarowania terenu i debata otwar-ta, 25 stycznia–14 lutego 2008
>WystawęzaprezentowanowholuNowohuckiegoCentrumKultury.Wybórmiejscaekspozycjiniebyłprzypadkowy:Centrumznajdujesięwbezpośrednimsąsiedztwieomawianegoterenu.
>Nawystawiepokazano5plansz(110×200cm):planszęilustrującąprzebiegprojektui6wypracowanychnawarsztatachspołecznychkryteriówzagospo-darowaniaterenuoraz4konkretnepropozycjezagospodarowaniastworzoneprzezmieszkańcówiarchitektów.Wystawietowarzyszyłamakietaterenu.Zwie-dzającymogliwyrazićswojąopinięzarównonatematkryteriów,jakinatematproponowanychpomysłów,wypełniającankietylubwrozmowiezorganizato-
rami.Wystawamiałateżwersjęinternetową,codawałomożliwośćwypełnie-niaiwysłaniaankietydrogąelektroniczną.Arkuszeankiet(załączniknr2)byłydostępnenatereniewystawy(czynnejcodziennie,opróczniedziel,od10.00do18.00).Organizatorzyzaproponowalimieszkańcomdwaterminyspotkańwtygodniu(wtorekiczwartekod17.00do18.00),któreniecieszyłysięwiel-kimzainteresowaniem.Zapośrednictwemstronywww.autoportret.plmożnabyłozobaczyćwiększośćmateriałówdostępnychnawystawiewNowohuckimCentrumKultury.Papierowąankietęwypełniło65osób,zapośrednictwemInternetuopinięwyraziło49osób.
>Owystawiemieszkańcydowiedzielisięzplakatów,ulotekrozdawanychbezpośredniomieszkańcomprzezwolontariuszyidostępnychwokolicznychsklepach,atakżezapośrednictwemmailowychzaproszeńiartykułówwpra-siedzielnicowejiwkrakowskimdodatku„GazetyWyborczej”.Wpromocjiwy-stawypomogliteżradniDzielnicyXVIII.Napodstawieankietpowstałraportpokazującyoczekiwaniamieszkańcówwobecprzyszłościtegoterenu.
3. Ewaluacja projektu
• Partnerstwo>Plusy:współpracującezprojektemliczneinstytucjeiorganizacjepomogływie-
lostronnieopracowaćzasobyterenuidotrzećdolicznejgrupyodbiorców(każdyzpartnerówwspomagałdziałaniapromocyjne).Niebezznaczeniabyłapomoclogistyczna:pomieszczenianaprezentację,warsztatyiwystawę.
>Minusy:podziałobowiązkówmiędzylicznychwykonawcówutrudniałzarzą-dzanieprojektem.Ponadtodlaniektórychuczestnikówniebyłojasne,ktojestautoremcałegoprzedsięwzięcia(zbytdługalistapartnerów).
• Promocja>Plusy:najskuteczniejszymnarzędziemokazałsięInternet–większośćuczest-
nikówdowiedziałasięoprojekciewłaśnietądrogą.Plakatyiulotkiznalazłysięwnowohuckichinstytucjachkultury,okolicznychsklepachispółdzielnimieszka-niowej.Dobrzeprzyjmowanebyłyulotkirozdawanenaosiedluprzezwolontariu-szy.Innymgodnympoleceniakanałempromocyjnymbyłaprezentacjaprojekturadnymdzielnicy.Okolejnychwydarzeniachinformowałmieszkańcówlokalnytygodnik„Głos.Tygodniknowohucki”orazkrakowskidodatek„GazetyWybor-czej”.Niewolnozapomniećokomunikacjisąsiedzkiej–jesttoważnenarzędziewtegotypuprzedsięwzięciach.Dużoankietnapłynęłopoukazaniusięnaporta-luwww.terazhuta.plinformacjioprojekcieilinkudowww.autoportret.pl.
>Minusy:niewszyscymieszkańcyrozumieli,cokryjesiępodpojęciemwarszta-tów,dałosięzauważyćpewnąnieufnośćwobectakzorganizowanejakcji(podej-rzewano,żejesttoinicjatywawładzmiasta,którechcązagospodarowaćterenwniekorzystnydlamieszkańcówsposób).
• Udział mieszkańców>Plusy:pierwszyetapdebaty–prezentacjarozwiązańurbanistycznychpodob-
nychterenówwmiastacheuropejskich–zgromadziłokoło40uczestników,cobyłozgodnezzałożeniami.Uczestnicywarsztatów(15osób–opołowęmniejniżplanowano)braliwnichudziałdokońcaspotkania(trwało8godzin).Udałosięstworzyćatmosferęwspółpracy,choćoczywiściezdarzałysięspory(tusprawdziłasięrolamoderatorawkażdejgrupie).Równieżodbiorcywystawydo-brzeoceniliprzedsięwzięcie(patrz:ankiety).Szczególniechwalonoczytelnedlalaikówwizualizacjepokazanenawystawie.Zwypowiedziuczestnikówprojektuwynika,żeważnybyłaspektintegracyjny–zwłaszczajeślichodzionajbliższychsąsiadówterenu.Liczbaosób(114),którewzięłyudziałwankiecie,byłazbliżo-nadoplanowanej.
>Minusy:wwarsztatachwzięłoudziałopołowęmniejosób,niżsięnaniezapisa-ło.Byłtoskutekbłęduorganizacyjnego–niezanotowanotelefonówchętnych,abypotwierdzićichudział.Promocjaniedotarładoważnejgrupyodbiorców
–mieszkańcówosiedlaLesisko.Możnabyłozaobserwowaćpewnąnieufnośćnajbliższychsąsiadówskweru(bardzoprzywiązanychdotegomiejsca)wobecuczestnikówwarsztatów,którzyniemieszkaliwnajbliższymsąsiedztwieterenuprojektowego.Pracującynawarsztatacharchitekcizwracaliuwagęnazbytmałoelementówedukacyjnychwprojekcie.Sugerowaliwwypadkutegotypupro-jektówkoniecznośćprzeprowadzaniakilkuspotkańwarsztatowychztąsamągrupąmieszkańców.Większąuwagęnależypoświęcićopracowaniuankiety:nie-którezpunktówwniejzawartychniebyłyjasnedlaosób,któreporazpierwszyspotkałysięzprojektemnawystawie.
•W warsztatach wzięli udział:
> Mieszkańcy:BożenaBarłowska,TeresaChrapała,RenataGoryl,KatarzynaIskrzycka,JakubJarzynka,KatarzynaKobylarczyk,MartaKurek,AnnaLepszy-Wierzchowska,MikołajNiementowski,HalinaOrdys-Skibińska,KingaPrzedzimirska,EdwardWurst,DanutaSzymońska,AnnaZabdyrska
>Architekci: AbsolwenciInstytutuProjektowaniaUrbanistycznegoWydziałuArchitekturyPolitechnikiKrakowskiej:JakubJałocha,MagdalenaKaczor,IlonaKocot,KarolKorycki,KatarzynaTylmanStudenciInstytutuArchitekturyKrajobrazuPolitechnikiKrakowskiej:AlicjaAdamczyk,JanKocieniewski,JustynaZaniewska,MiłoszZieliński
>Moderatorzy:AnnaMiodyńska,AnnaKomorowska,ElżbietaUrbańska-Kłapa,KatarzynaWiecha
>Konsultacja:drAgataKantarek,InstytutProjektowaniaUrbanistycznegoWydziałuArchitek-turyPolitechnikiKrakowskiejPawełWiecha,mediator,PolskieCentrumMediacji
>Wsparcie merytoryczne i organizacyjne projektu:OśrodekKulturyim.C.K.Norwida(pracowniaAnimacjiEkologicznej)MiejskiOśrodekWspieraniaInicjatywSpołecznych,WydziałSprawSpołecznychUrzęduMiastaNowohuckieCentrumKulturyStowarzyszenienaRzeczRozwojuNowejHuty
>Koordynator projektu:AnnaMiodyńska
>Współpraca przy tworzeniu wystawy:JoannaHajduk,DorotaLeśniak-Rychlak
>Opracowanie graficzne wystawy:AnnaZabdyrska
III. Raport z debaty „Co dalej?”
>WystawawholuNowohuckiegoCentrumKulturyprezentowałaefektywarszta-tów.Stanowiąje:
•pięćspołecznychkryteriówzagospodarowania,definiującychterenjako:a)widokowyb)wyrazistyc)dostępnyd)panoramicznye)niebanalnyf)harmonijny
•czterykoncepcjezagospodarowaniaterenuwypracowaneprzezmieszkańcówiarchitektów,zaprezentowanepodnazwami:a)„Brama”b)„BroszkaNowejHuty”c)„Widoknałąkę”d)„Zielonaprzystań”
> Ilustracje przedstawiające plansze wystawowe (załącznik nr 3)>Prawiewszyscyrespondenciopowiedzielisięzautrzymaniemparkowo-rekre-
acyjnegocharakteruomawianegoterenu.Takżewwiększościzgodzonosięnazaproponowanespołecznekryteriazagospodarowania,szczególnieceniącwalo-rywidokowemiejsca.AnkietowanidocenialiterenjakoobszargranicznymiędzynaturalnymśrodowiskiemŁąkNowohuckichazabudowąplacuCentralnego.Szczególniecenioneprzezankietowanychprzykładymałejarchitektury:tarasyimolo,jakosposobyłatwegodlaspacerowiczówibezpiecznegodlaprzyrodywejścianadzikiterenłąk,orazfontanny,jakoelementyparkowo-miejskiewielemówiąotęsknociezmęczonegomiastemczłowiekazabliskimidobrzeurządzo-nymogrodem.WarteuwagisąpewneróżniceoczekiwańpomiędzynajbliższymisąsiadamiskweruaosobamizinnychczęściNowejHutyimieszkańcamipozo-stałychdzielnicmiasta.Wielunajbliżejmieszkającychproponujezaledwiemini-malnezmianyobecnegostanu,zapewnewobawieprzedkłopotliwymsąsiedz-twemnieznanego.Zdrugiejstrony,towłaśnienajbliżsisąsiedzimająnajwięcejpomysłówinajczęściejbardzoszczegółowowypełnialiankietę.Osobydalejmieszkająceczęściejproponowałybardziejceloweurządzenietejprzestrzeni:naprzykładdlapotrzebkonkretnejaktywnościsportowejlubartystycznej.
Wykresy ilustrujące najciekawsze wnioski z ankiet
>Ponad60%respondentówtoosobywwiekuponiżej35lat.IchlicznyudziałmazwiązekzmożliwościąwypełnianiaankietyprzezInternet.
mężczyźni
50%kobiety
50%
PŁEĆ MIEJSCEZAMIESZKANIA(%RESPONDENTÓW)
poniżej25lat39%
25-35lat22%
36-45lat11%
46-55lat20%
powyżej55lat8%
WIEK(%RESPONDENTÓW)
wsąsiedztwie
pl.Centralnego
42%
winnejczęści
NowejHuty
25%
poza
NowąHutą
33%
>Żadnazproponowanychcechnieuzyskałaśredniejocenywyższejniż4w6-stop-niowejskali.Jednocześnienielicznirespondenciproponowaliwłasnekryteria.Nauwagęzasługujewyróżnieniedwóchbardzobliskoznacznychcech:widokowościipanoramiczności.Respondencizanajcenniejszywalorterenuuznalijegootwar-cienapanoramęPogórzaWielickiegoi,przydobrejwidoczności,Tatr.
3,9
2,9
3,7
3,2 3,13,4
3
4
5
TEREN PO JEGO ZAGOSPODAROWANIU POWINIEN BY(W SKALI OD 0 DO 5)
0
1
2
ŚR
ED
NIA
OCE
NTERENPOZAGOSPODAROWANIUPOWINIENBYĆ
(WSKALIOD0DO5)
widoko
wy
wyraz
isty
dost
ępny
pano
ram
iczny
nieba
nalny
harm
onijny
ŚR
ED
NIA
OCE
N
wsąsiedztwieplacuCentralnego
winnejczęściNowejHuty
pozaNowąHutą
widoko
wy
wyraz
isty
dost
ępny
pano
ram
iczny
nieba
nalny
harm
onijny
TERENPOZAGOSPODAROWANIUPOWINIENBYĆ(WZALEŻNOŚCIODMIEJSCAZAMIESZKANIAWSKALIOD0DO5)
widoko
wy
wyraz
isty
dost
ępny
pano
ram
iczny
nieba
nalny
harm
onijny
PR
OCE
NT
OCE
N 5
4
3
2
1
0
TERENPOZAGOSPODAROWANIUPOWINIENBYĆ(WSKALIOD0DO5)
>Zdecydowanienajbardziejpodobałysiękoncepcje:„Zielonaprzystań”i„Widoknałąkę”.Jedynietaostatniazyskałazdecydowanąprzychylnośćnajbliższychsąsiadów.Tam,gdziewproponowanychprojektachpojawiałysięelementynie-typowedlatradycyjnierozumianegoterenuzielonego,widaćwiększepoparciemieszkańcówinnychniżokoliceplacuCentralnegoczęściNowejHuty.
>Najwięcejwysokichocenotrzymałydwakryteria:widokowościidostępności.Wwy-padkuprzymiotników„wyrazisty”i„niebanalny”widaćwahanierespondentów:teokreśleniaokazałysięzbytmałoprecyzyjnedlawypełniającychankietę,chociażdlauczestnikówwarsztatów–którzytecechyzaproponowali–byływpełnizrozumiałe.
>Najbliżsisąsiedziterenunajniżejocenilizaproponowaneimkryteria,pozakryteriumwidokowości.ZdecydowanymientuzjastamiwypracowanychnawarsztatachcechokazalisięmieszkańcyinnychniżokoliceplacuCentralnegoterenówNowejHuty.
WYBRANAKONCEPCJA
PR
OCE
NT
WS
KA
ZA
ń
wsąsiedztwieplacuCentralnego
winnejczęściNowejHuty
pozaNowąHutą
BRAKODPOWIEDZI
WYBRANAKONCEPCJAWZALEŻNOŚCIODMIEJSCAZAMIESZKANIA
PR
OCE
NT
WS
KA
ZA
ń
>Większośćrespondentówniemiaławłasnychsugestii,jeślichodzioza-gospodarowanieterenu.Możnatotłumaczyćbrakiemprzemyśleńnatentematoraznieobecnościąedukacjiarchitektonicznejwnaszymżyciu.Ciekawejest,żewszystkiesugestie,abyniczegoniezmieniaćnatymterenie,pochodziłyodnajbliższychsąsiadów.Czyli:jeślizmiany,azwłasz-czaeksperymenty,lepiej,żebynieodbywałysięwpobliżu.Skłonnośćdo
wsąsiedztwieplacuCentralnego
winnejczęściNowejHuty
pozaNowąHutą
SZCZEGÓŁOWEROZWIĄZANIA
INNESUGESTIEZAGOSPODAROWANIATERENU
INNESUGESTIEZAGOSPODAROWANIATERENU(WZALEŻNOŚCIODMIEJSCAZAMIESZKANIA)
PR
OCE
NT
WS
KA
ZA
ńP
RO
CEN
TW
SK
AZ
Ań
PR
OCE
NT
WS
KA
ZA
ń
INN
E (Z
ABU
DO
WA
ITD
.)
INN
E (Z
ABU
DO
WA
ITD
.)IN
NE
(US
ŁUG
I ITD
.)
niekonwencjonalnychrozwiązańwykazywaligłówniemieszkańcyinnychczęściNowejHuty.Zrozwiązańkonkretnychnajczęściejproponowanodobreoświetlenieterenuizałożenietamogrodumiejskiego.Spośródpropozycjimałejarchitekturynajczęściejwybieranokonstrukcjewodne(fontanna,kaskada)imolowychodzącenaŁąkiNowohuckie.
IV. Inspiracje (wybrane przykłady partycypacji społecznej w kreowaniu przestrzeni publicznej)
>Strona internetowa projektu Partycypacja Społeczna w Planowaniu Przestrzennym w Europie (Participatory Spatial Planning in Europe – PSPE)Nastroniedostępnyporadnik(wformaciepdf)zawierającym.in.informa-cjeoprawnychpodstawachpartycypacjiwplanowaniuprzestrzennym.http://www.gridw.pl/pspe
>Gdański Program Rewitalizacji. KonsultacjeRaportzmiejskichkonsultacjispołecznych.Jesttoprzykładsystemowe-gopotraktowaniadebatspołecznychwprocesierewitalizacji.http://www.brg.gda.pl/rewitalizacja/konsultacje.htm
> Participation Tools. Activating Environmental Consciousness Museum of Finnish Architecture, Helsinki 2002PublikacjawydanawramachprojektuFuturopa,realizowanegojakojedenzmodułówprogramuGAUDI(2002-2004).PokazujekonkretneprzykładypracyzmieszkańcamiLondynu,Brukseli,GlasgowiHelsineknadpolepszeniemjakościprzestrzeniwichsąsiedztwie.
>Strona internetowa Royal Town Planning InstituteZawieramiędzyinnymiciekawecasestudies,scenariuszedziałańparty-cypacyjnychorazzasadyplanowaniaspołecznego–dozastosowaniawewszystkichdebatachspołecznych.http://www.communityplanning.net
>Strona internetowa Commission for Architecture and the BuiltSzczególniepolecamydostępnątampublikację:It’s our space. A guide for community groups working for improve public space. http://www.cabe.org.uk/AssetLibrary/9462.pdf
>European Handbook for Citizens’ Participation –publikacjabędącajednymzproduktówprojektu„PartecipandoNetwork”realizowanegowramachprogramuURBACT2002-2006.Dostępnana:http://urbact.eu/projects/partecipando/home.html
>Strona internetowa Association of Community Organizations for Reform NowAmerykańskiedoświadczenieworganizowaniusięwspólnotmieszkań-cównarzeczrozwiązywaniaproblemów,takżezwiązanychzzagospoda-rowaniemprzestrzenipublicznej.http://www.acorn.org
>Załącznik 1: scenariusz warsztatów
Scenariusz warsztatów poświęconych opracowaniu społecznych kryte-riów zagospodarowania terenu i wypracowaniu konkretnych pomysłów na to zagospodarowanie. Nowa Huta, Miejski Ośrodek Wspierania Inicjatyw Lokalnych, 17 listopada 2007
9.00 sala plenarna • Rozpoczęcie.Przedstawiamysię,podajemyszczegółyorganizacyjne,
wyjaśniamynaczympolegająwarsztatyijakimającel.• Prezentacja architekta.Pomagającsobiemateriałamiwizualnymipre-
zentujemyzasobymiejsca,czyliwszystko,comusimywiedziećoterenie,zanimprzestąpimydopracy.
10.00 sale robocze• Podział na grupy robocze.Prowadzącydzieliobecnychna3grupy,pook.
15osób.Dlaułatwieniapodziałprzemyślanyjestjużwcześniej,listyzna-zwiskamiznajdująsięnadrzwiachsal,wktórychgrupybędąpracowały.Chodziozróżnicowaniewiekoweirozdzielenierodzinigrupzaprzyjaźnio-nych.
• Określenie oczekiwanych funkcji (cech) terenu.Wgrupachzapisujemynaflipczartachcechy, jakimi powinien charakteryzować się teren po jego zagospodarowaniu,wpostaciprzymiotnikówiprzysłówków.Mode-ratorzypowinnipodaćprzykłady.Zapisujemywyłączniecechywyrażonenieprzezzaprzeczenie,tzn.:„kolorowo”,„zielono”,alenie:„nieszaro”.
10.30 sala plenarna• Spisanie funkcji zaproponowanych przez wszystkie grupy.Zbieramysię
wsaliplenarnej,tamz3listspisujemyproponowanefunkcjenajednąlistę(eliminującpowtórzeniaiokreślenianiejasne).Robitojednaosoba.
• Określenie funkcji popieranych, negowanych i obszarów niezgody.Każdyuczestnikdostajedodyspozycji3zielone„cenki”(kolorowenalepkiużywanewsklepachdozapisywaniacen)zielone–na„tak”i3czerwone„cenki”na„nie”.Majewedługwolirozdysponować,doklejającdookreśleń,zktórymisięzgadzalubnie.Możenaprzykładwszystkieczerwoneumieś-cićprzyjednymhaśle,jeślidanącechęuważazaszczególnieniewskazaną.Wtensposóbpokażąnamsięfunkcje popierane, negowane i obszary niezgody–tam,gdziebędąnajgęściejprzylepione„cenki”obukolorów.Negowanewykreślamy,popieranewykorzystamy.Jeślijednakpojawiąsięobszaryniezgody,czylicechyterenuszczególniegęstoirównomiernieoklejonenazielonoiczerwono–wybieramykilka(niezawiele!)takichfunkcji.
• Obrona funkcji niezgody.Prezentujemyzebranymnastępnećwiczenie(któreodbędziesiępokawie)polegającenaobronieprzeciwnychdowłas-negopunktówwidzenia.Zapraszamypo3osoby,którebyłynajbardziej„natak”i3najbardziej„nanie”wobeckażdejztychfunkcji.Prosimyje,żebywczulisięwrolęprzeciwną(np.nienawidzącypsichkupmabronićotwartościmiejscadlapsów).Toćwiczeniepomagawyjśćpozaswojepo-czuciekomfortuispojrzećnaprzestrzeńjakorzeczywiściewspólną.Przykawieosoby,którezgodziłysięwystąpićjako„adwokacidiabła”majączasprzemyślećargumenty.Możesięteżtakzdarzyć,żewogóleniebędzieobszarówniezgody.Wtedybezboleśnieprzechodzimydoustalaniapriorytetówwatmosferzeogólnejzgody.
11.00–11.15 kawa
11.15 sala plenarna• Obrona w rolach.Jejcelemjestzobaczenieróżnychpunktówwidzenia,
uświadomieniesobiekoniecznościszukaniakompromisu.Niejestcelemprzekonanieoponenta,choćmożesięzdarzyć,żektośzadeklaruje,żezostałprzekonany.Powysłuchaniuargumentówuczestnicydecydują,czyobszarniezgodyjestnatyleważny,bywpisaćgonalistępriorytetów(np.terendostępnydlapsówiniedostępny).
• Podsumowanie tego ćwiczenia.Napodstawiecech„ocenkowanych”nazielonoorazobronionychlubpostrzeganychjakoważne(czyliobficie„ocenkowynch”obomakolorami),leczcodoktórychnieosiągniętoporo-zumienia–spisujemylistępriorytetów.Powinnoichbyć4do7.Propozy-cjetychpriorytetówzapisujeprowadzącyćwiczenieipoddajeostateczne-muzatwierdzeniuprzezuczestników.
12.00 sale robocze>Uzgodniwszypriorytety,uczestnicyrozchodząsiędo5pomieszczeń,
abypracowaćwgrupach.Listyuczestnikówwywieszonesąnadrzwiachposzczególnychsal.
• Burza mózgów.Wgrupach5-,6-osobowychprowadzimyburzemózgównatemattego,jakzgodniezpriorytetamizagospodarowaćtenteren.Powinnytobyćhasłowepropozycje,bezszczegółowychrozwinięć,np.dzikiparkzsadzawką.
>Ztychpomysłów,zpomocąarchitekta,każdagrupamusi wybrać jeden.Byćmożejakaśosobazgrupyzdecydowaniesięnatenpomysłniezgo-dzi.Pomysły,którepolunchubędązamienianenaszkicprojektu,zostaną wywieszone w widocznym miejscu w czasie lunchu,będzietoszansadlatych,którzyzwerdyktemswojejgrupysięniezgadzają–mogądołączyćdoinnejgrupylubiśćdodomu.
13.00–13.30 lunch
13.30–14.45 sale robocze• Dopracowywanie pomysłu.W5grupachprecyzujemy,jakkonkretnie
miałbybyćzrealizowanynaszpomysł.Tuważnajestosobaarchitekta–pozaszkicowaniem,marolęnawigatorapomysłów.Całyczaspamięta-myopriorytetachizasobachterenu.Pracapoleganamoderowanejprzezarchitektadyskusjinatematszczegółów.
14.45–15.30 sala plenarna• Prezentacja pomysłów przez grupy robocze i profesjonalny komentarz
architektów.
4. Czy zaproponowane w czasie debaty określenia powinny charakteryzować ten teren po jego zagospodarowaniu? (Prosimy o zaproponowanie oceny w skali od 0 do 5)
Teren pomiędzy Centrum E a NCK powinien być:widokowywyrazistydostępnypanoramicznyniebanalnyharmonijnie zorganizowanyCzy ma Pan/Pani własną propozycję? ..............................................................................................................................................................................................................................................................................................5. Która z przedstawionych koncepcji zagospodarowania terenu jest najbardziej
zgodna z Pana/Pani oczekiwaniami?„Brama”„Broszka Nowej Huty”„Widok na łąkꔄZielona przystań”żadna
6. Które ze szczegółowych rozwiązań (np. fontanna, taras widokowy itp.) zaproponowa-nych przez autorów koncepcji jest szczególnie, Pana/Pani zdaniem, najciekawsze?
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................7. Inne sugestie:
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
Dziękujemy za czas poświęcony na wypełnienie ankiety. Jej wyniki zostaną opracowanei dołączone do raportu z debaty, który przekażemy Władzom Miasta.
PROSIMY O WYPEŁNIENIE ANKIETY
1. Płeć K M
3. Miejsce zamieszkaniaw najbliższym sąsiedztwie
placu Centralnegow innej części Nowej Hutypoza Nową Hutą
2. Wiekponiżej 25 lat25-35 lat35-45 lat45-55 latpowyżej 55 lat
>Załącznik 2: ankieta
>Załącznik 3: plansze z wystawy
>Załącznik 3: plansze z wystawy
>Załącznik 3: plansze z wystawy
>Załącznik 3: plansze z wystawy
>Załącznik 3: plansze z wystawy
>Załącznik 4: galeria zdjęć
>Załącznik 5: projekt w mediach
> „Gazeta Wyborcza” Kraków,26.01.2008
> Głos Nowej Huty,nr4,25.01.2008
> Głos Nowej Huty,nr6,08.02.2008
> „Głos Nowej Huty”,nr51,21.12.2007
http://forum.gazeta.pl/forum/72,2.html?f=410&w=71512345&v=2&s=0http://miasta.gazeta.pl/krakow/1,57820,4641642.htmlhttp://www.budowlany.pl/pl//przeglad_prasy_i_informacje_ma.php?artid=12224&
> „Gazeta Wyborcza” Kraków,05.11.2007
> „Gazeta Wyborcza” Kraków,20.11.2007