Rutin ve Yüksek Bağımlı Olgu
Dr. Atilla Uysal
Yedikule Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma HastanesiSigara Bırakma Polikliniği Sorumlusu
Olgu, AEK
• Erkek, 53 Y, Evli, 2 Çocuk Babası, Lise Mezunu, Klima teknisyeni, Kendi işi. • Ev telefonu, cep telefonu kaydedildi• Kendi isteği ile başvurdu• Geliş Tarihi: 12.09.2013
Hangi evre?
• A. Bırakmayı düşünmeyen• B. Bırakmayı düşünen• C. Bırakmaya hazırlanan• D. Bırakmayı deneyen• E. Bırakmayı sürdüren
Olgu
• Sigara içme süresi: 35 yıl• Günde içilen adet: 60• Evin içinde sigara içiyor• Eşi sigara içmiyor• Evde başka sigara içen yok• İşyerinde kapalı ortamda sigara içiliyor.
Ne elde ettik?
• Sigara içme süresi: 35 yıl• Günde içilen adet: 60• Evin içinde sigara içiyor• Eşi sigara içmiyor• Evde başka sigara içen yok• İşyerinde kapalı ortamda sigara içiliyor. • Anne sigara içmemiş (Sağ)• Baba sigara içmiş, KOAH 61 yaş ex.• Daha önce sigarayı bırakmayı denemiş
Ne elde ettik?
• Sigara içme süresi: 35 yıl• Günde içilen adet: 60• Evin içinde sigara içiyor• Eşi sigara içmiyor• Evde başka sigara içen yok• İşyerinde kapalı ortamda sigara içiliyor. • Anne sigara içmemiş (Sağ)• Baba sigara içmiş, KOAH 61 yaş ex.• Daha önce sigarayı bırakmayı denemiş
105 paket-yıl, riskler
İlişki, ödül
Engel
Tekrar
İlişki
5R
• Relevance (İlişki)• Risks (Riskler)• Rewards (Ödüller)• Roadblocks (Engeller) • Repetetion (Tekrar)
Olgu
• Sigaraya Başlama Nedeni: Özenti• Bırakma Nedenleri:• Kötü hastalık korkusu• Çevre baskısı• İşyeri baskısı• Çevreme verdiği zarar• Kokusu rahatsız ediyor• Çevresine iyi örnek olma• Utanç• Dr. önerisi
Olgu
• Sigaraya Başlama Nedeni: Özenti• Bırakma Nedenleri:• Kötü hastalık korkusu• Çevre baskısı• İşyeri baskısı• Çevreme verdiği zarar• Kokusu rahatsız ediyor• Çevresine iyi örnek olma• Utanç• Dr. önerisi
İlişki, ödül,
Olgu
• Geçmiş/ mevcut hastalık• Epilepisi: Yok.• İntihar girişimi: Yok• Kafa Travması: Var. (Araç içi trafik kazası. Çok kısa süre baygın
kalmış)• Beyin ameliyatı: Yok• Alkol Bağımlılığı: Haftada bir. Sosyal içici
Olgu
• Geçmiş/ mevcut hastalık• Epilepsi: Yok.• İntihar girişimi: Yok• Kafa Travması: Var. (Araç içi trafik kazası. Çok kısa süre baygın
kalmış)• Beyin ameliyatı: Yok• Alkol Bağımlılığı: Haftada bir. Sosyal içici
Olgu
• Sigara Bırakma deneme sayısı: 2• Yoksunluk bulguları:
• Sinirlilik• Aşırı sigara içme isteği• Huzursuzluk
• Sigara içme isteğini arttıran nedenler• Çay• Kahve• Yemek sonrası• İş hayatı
Olgu
• Sigara Bırakma deneme sayısı: 2• Yoksunluk bulguları:
• Sinirlilik• Aşırı sigara içme isteği• Huzursuzluk
• Sigara içme isteğini arttıran nedenler• Çay• Kahve• Yemek sonrası• İş hayatı
Engel
Fagerstrom Nikotin Bağımlılık Testi• 1. İlk sigaranızı sabah uyandıktan kaç dakika sonra içersiniz?
• İlk 5 dakika içinde (3 puan)
• 2. Sigara içmenin yasak olduğu terlerde sigara içmemekte zorlanıyor musunuz?• Evet (1 Puan)
• 3. En çok hangi sigaradan vazgeçmekte zorlanırsınız?• Sabah içilen ilk sigara (1 puan)
• 4. Her gün genellikle kaç adet sigara içersiniz?• 31 adet veya daha fazlası (3 puan)
• 5. Günün ilk saatlerinde sonraki saatlere göre daha mı sık içiyorsunuz?• Evet (1 puan)
• 6. Çok hasta olduğunuzda veya günün büyük bir bölümünü yatakta geçirdiğinizde sigara içermişiniz?• Hayır (0 Puan) Toplam Puan: 9CO: 13
Ne yaparsınız?
• Davranış tedavisi• Nikotin yerine koyma tedavisi• Nikotin bandı
• Doz?• Nikotin sakızı• Nikotin pastili
• Bupropion HCl• Varenicline
Olgu
• Hedeflenen sigara bırakma tarihi:• 25.09.2014
• Verilen tedavi• Varenicline
Kontrole ne zaman çağıralım?
• Hedeflenen sigara bırakma tarihi:• 25.09.2014
Kontrole ne zaman çağıralım?
• Hedeflenen sigara bırakma tarihi:• 25.09.2014
• Kontrole geliş tarihi: 03.10.2013• Sigara içme durumu: Hayır
• İlaçlarını düzenli kullandı mı: Evet• İlaç yan etkisi: Var. Ağız kuruluğu, Bulantı, Midede dolgunluk hissi
Ne yapalım?
• Hastaya soralım?• İlaca devam etsin, şikayetleri önemli değil.• İlacı keselim.• NYK tedavisi verelim
Olgu
• Hastaya soralım?• İlaca devam etsin.• Yemeklerden sonra alsın• Bol su içsin.• Saatlere dikkat etsin
• Kontrol?
Olgu
• Kontrol• 31 Ekim 2013• 25.09.2014 tarihinden itibaren sigara içmiyor.• Hafif bulantı şikayeti var. İlacı bitmek üzere.• Zaman zaman sigara içme ihtiyacı var.
Ne yapalım?
• Hastaya soralım?• İlaca devam etsin, şikayetleri önemli değil.• İlacı keselim.• NYK tedavisi verelim
Olgu
• Hastaya 2. kutu ilacı alması önerildi. Hasta kabul etti.• Kontrol?
Olgu
• Kontrol• 21 Kasım 2013• 25.09.2014 tarihinden itibaren sigara içmiyor.• İlaç yan etkisi yok. İlacı bitmek üzere.• Zaman zaman sigara içme ihtiyacı var.
Ne yapalım?
• İlaca devam etsin.• İlacı keselim.• NYK tedavisi verelim
Olgu
• Hastaya 3. kutu ilacı alması önerildi. Ancak hasta kontrol etmedi. • Davranış tedavisi ve Nikotin sakızı önerildi.