YOĞUN BAKIM VE ACİL HEMŞİRELERİNİN PULSE OKSİMETRE BİLGİSİ
Doç.Dr. Sevim ÇELİKHemş. Zeliha GÜRBÜZ
Hemş.Şirin EKRENHemş.Zerrin AK
Hemş.Özlem ÇELİK
Bülent Ecevit Üniversitesi, Zonguldak Sağlık Yüksekokulu
AMAÇ
yoğun bakım ve acil hemşirelerinin pulse oksimetre kullanımına ilişkin bilgi durumlarını ve demografik özellikleri ile pulse oksimetre kullanımı arasındaki farklılıkları saptamaktır.
GEREÇ VE YÖNTEM
Bu kesitsel tipte tanımlayıcı çalışma bir üniversite ve bir devlet hastanesinin yoğun bakım ve acil ünitelerinde çalışan 141 hemşire ile gerçekleştirildi.
araştırmaya katılmayı isteyen,18 yaşından büyük, iletişim problemi olmayan, Türkçe konuşup anlayan, görme ve yazma engeli olmayan
Acil birimden 31Yoğun bakım ünitelerinden 110 olmak üzere,
toplam 141 hemşire örneklem kapsamına alındı.
ÖRNEKLEM
VERİ TOPLAMA
Veriler Ocak-Haziran 2014 tarihleri arasında,sosyo-demografik özellikler formu (13 soru),pulse oksimetre bilgisi değerlendirme formu (38 soru) kullanılarak toplandı.
Veriler hemşireler ile yüz yüze görüşülerek toplandı.
Ortalama 15 dakika süren görüşmeler, mesai saatleri içerisinde her bir hastaneye gidilerek hemşirenin kendisi tarafından belirlenen uygun bir zamanda yapıldı.
VERİ ANALİZİ
Verilerin değerlendirilmesinde Tanımlayıcı istatistikler SayıYüzdeAritmetik ortalamaStandart Sapma
Bağımsız değişkenlerde t testiKruskal Wallis Testi
Mann Whitney U testiPearson Korelasyon Analizi kullanıldı.
BULGULAR
Tablo 1. Hemşirelerin Tanıtıcı Özellikleri
Yaş ortalaması 29.74± 5.81 olan hemşirelerin çoğunluğunun kadın (%78.7),lisans mezunu (%55.3) olduğu belirlendi.
Hemşirelerin çoğunun Devlet hastanesinde (%58.9),yoğun bakım ünitesinde (%78.0), haftada 40- 48 saat (%56.7) arasında çalıştığı, günde 3-4 hastaya (%39.7) bakım verdiği saptandı.
Tablo 2. Hemşirelerin Pulse Oksimetre Kullanımı Hakkında Bilgi Kaynakları
hemşirelerin çoğunluğunun pulse oksimetre kullanımına ilişkin hizmet içi eğitim almadıkları (%79.4), hastane dışında konferans ve seminere katılmadıkları (%89.4) ve sürekli yayınları takip etmedikleri (%55.3) saptandı.
Tablo 3. Hemşirelerin Anket Maddelerindeki Doğru Cevapları
Hemşirelerin ortalama bilgi puanı 27.70±3.23 idi.
Hemşirelerin
% 96.5’i pulse oksimetre arteriyel oksijenasyonu ölçmek için kullanılan non-invaziv bir yöntemdir olarak bildirdi.
% 94.3’ü pulse oksimetre hastanın oksijenasyon durumu göstermeye yardımcıdır şeklinde bildirdi.
% 93.6’ı pulse oksimetre hipoksemi durumunu hızlıca tespit etmek için kullanılır şeklinde bildirdi.
Tablo 3
Tablo 3. Hemşirelerin Anket Maddelerindeki Doğru Cevapları
Hemşirelerin% 89.4’ü Kötü periferik perfüzyonda doğru pulse oksimetre okuması elde edilmesi daha zordur şeklinde bildirdi.
% 86.5’i pulse oksimetre ciddi anemik hastalarda güvenilir olmayabilir şeklinde cevap verdi.
% 81.6’ı sinyal kalitesi kötü olduğunda pulse oksimetre okumaları etkilenir şeklinde cevap verdi.
Tablo 3
Tablo 3. Hemşirelerin Anket Maddelerindeki Doğru Cevapları
Hemşirelerin
%93.6’ı Oksijen desteği alan hastalarda pulse oksimetre kullanımı önerilir şeklinde cevap verdi
%93.6’ı SpO2 düşük ölçüldüğünde öncelikle işlemi bir kez daha tekrarlanır olarak bildirdi
%80.9’u Arteriyel kan gazı SpO2’nin ani düşüşü ve uzun süreli düşüşlerinde en öncelikli rol oynar şeklinde bildirdi.
Tablo 3
Tablo 4. Hemşirelerin Demografik Özellikleri ile Pulse Oksimetre Bilgi Puanlarının Karşılaştırılması
İstatistiksel anlamlı ilişki bulunmadı (p>0.05)
Alınan hizmet içi eğitim süresi ile bilgi puan ortalamaları arasında negatif yönde zayıf anlamlı ilişki saptandı (p=0.001).
Tablo 5.. Hemşirelerin Bilgi Kaynakları ile Pulse Oksimetre Bilgi Puanlarının Karşılaştırılması
SONUÇ
Çalışma,
yoğun bakım ve acil hemşirelerinin istendik düzeyde pulse oksimetre kullanımı bilgisine sahip olmadıkları,
pulse oksimetre kullanım bilgisine sahip olabilecekleri bilgi kaynaklarından yararlanmadıklarını
göstermiştir.