Transcript
Page 1: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

1

Samen Betere Bibliotheken

Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse openbare

bibliotheken

11 december 200911 december 2009

CC Muze, Heusden - ZolderCC Muze, Heusden - Zolder

Page 2: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

2

Waarom

Samenwerken ?

Page 3: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

3

Page 4: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

4

Page 5: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

5

Page 6: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

6

Page 7: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

7

Samenwerkingin

Oost-Vlaanderen

Page 8: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

8

Streekgericht Bibliotheekbeleid

In den beginne was er niets …. (1980 - …)

Page 9: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

9

Streekgericht Bibliotheekbeleid

In den beginne was er niets …. (1980 - …)

• De meeste bibs werkten min of meer geïsoleerd

• COB Gent had goeddraaiende bovenlokale werking contactvergaderingen voor bibliothecarissen

• Geen regionale samenwerking

• Uitzondering : het Meetjesland

• meer dan 20 jaar samenwerking

• sinds 1983 2-tal bijeenkomsten per jaar

• op vrijwillige basis

• zonder extra middelen of ondersteuning

Page 10: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

10

En toen kwam Ovinob (1997 - ... )• start Ovinob-project (www.ovinob.be)

• bovenlokaal automatiseringsproject

• MAAR : gemeenschappelijke belangen en voordelen

• Organisatiestructuur

• Stuurgroep

• Werkgroepen

• Er ontstond een WIJ-gevoel

• Ovinob als katalysator voor bibliotheekvernieuwing en samenwerking

Streekgericht Bibliotheekbeleid

Page 11: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

11

Provinciaal bibliotheekbeleid in ontwikkeling (1998)

• provinciaal bibliotheekconsulent

• bevorderen van samenwerking en overleg

• door goede contacten met werkveld

• door mensen samen te brengen

• financiële ondersteuning projecten

• fundamenten

• Ovinob

• bovenlokale COB-werking

Streekgericht Bibliotheekbeleid

BASIS SBB OVL

Page 12: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

12

Streekgericht Bibliotheekbeleid

Vriendenclubs (1999 – 2000)• In verschillende regio’s kwamen initiatieven om samen te werken

• informeel

• vaak karakter van vriendenclubje

• uitwisselen van ervaringen stond centraal

• geringe betrokkenheid van gemeentebestuur

• geen extra middelen

• vrijblijvend

• bovenop gewone dagtaak

• vaak promotionele activiteiten met gedeelde facturen

Page 13: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

13

Streekgericht Bibliotheekbeleid

SBB in Oost-Vlaanderen (2001 - 2002)• Decreet lokaal cultuurbeleid maakt provincies verantwoordelijk voor SBB

• 1ste prioriteit OVL : oprichten en ondersteunen van regionale samenwerkingsverbanden

• Afbakening van regionale samenwerkingsverbanden

• in overleg met gemeenten en bibs

• rekening houdend met bestaande

8 regionale samenwerkings-verbanden

Page 14: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

14

Streekgericht Bibliotheekbeleid8 Regionale Samenwerkingsverbanden

Page 15: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

15

Streekgericht Bibliotheekbeleid

• bibliotheken Meetjesland

• bibliotheken regio Dendermonde

• BibArt (Bibliotheken van het Aalsters Regionale Team)

• Route 42 (Regio Zottegem)

• bibliotheken Vlaamse Ardennen

• ZOVLA (Regio Zuid-Oost-Vlaanderen)

• BiblioWaas (Regio Waasland)

• bibliotheken Regio Gent

8 Regionale Samenwerkingsverbanden

Page 16: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

16

• in sommige regio’s werd samenwerking gewoon verdergezet

• in andere kwam ze moeizaam van de grond

• men begon met concrete projecten m.b.t. promotie

• meestal succesvol

• toonden voordelen & beperkingen

• meer mogelijk door schaalvergroting

• efficiëntieverhogend

• moeilijk om extra budgetten vrij te maken

• verrekening van kosten is niet eenvoudig

Streekgericht BibliotheekbeleidMet vallen en opstaan

Page 17: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

17

Streekgericht Bibliotheekbeleid

• Provincie wou samenwerking impuls geven door

• samenwerking te formaliseren

• hen financiële armslag te geven

• samenwerking structureel onderdeel van bibwerk

• Keuze structuur : decreet intergemeentelijke samenwerking

• interlokale vereniging

• projectvereniging

• dienstverlenende vereniging

• opdrachtgevende vereniging

En toen werd het ernst … (2003)

Page 18: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

18

Streekgericht Bibliotheekbeleid

En toen werd het ernst … (2003)

Deelname RP Toetreding BO Boek-houding

Interlokale ver. Gemeenten - GR overeenkomst - Kasboek-houding

Projectver. Gemeenten, provincies

+ GR, PR akte - Vennoot-schap

Dienst-verlenende ver.

Gemeenten, provincies

+ GR, PR akte - Vennoot-schap

Opdracht-houdende ver.

Gemeenten, provincies

+ GR, PR, RvB akte + Vennoot-schap

4 mogelijke juridische vormen :

Page 19: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

19

Subsidie voor ondersteuning samenwerkingsverbanden

• subsidie voor samenwerkingsverband : 0,3 EUR/inw.

• rechtstreeks op rekening van samenwerkingsverband

• voorwaarde : juridische structuur conform decreet IGS

MAAR : geen enkele OVL bib voldeed !!

• Overgangsregeling tot eind 2007

• samenwerkingsverbanden zonder juridische structuur

• 2/3 van de subsidie per inwoner

• rechtstreeks aan gemeente

Streekgericht BibliotheekbeleidEn toen werd het ernst … (2003)

Page 20: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

20

Streekgericht Bibliotheekbeleid

Subsidie voor ondersteuning samenwerkingsverbanden• inhoudelijke voorwaarden :

• collectieafspraken

• gemeenschappelijke promotie

• streven naar gemeenschappelijk reglement of tarieven

• opleiding personeel

• uitwisselen van ervaring

• leesbevordering

• initiatieven met andere culturele actoren

• jaarlijks één project organiseren

• bibliotheekconsulenten wonen vergaderingen bij

En toen werd het ernst … (2003)

Page 21: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

21

Streekgericht Bibliotheekbeleid

Projectsubsidies voor regionale samenwerking(aanpassing reglement projectsubsidies 1999)

• voor projecten van gemeentelijke openbare bibliotheken of samenwerkingsverbanden van openbare bibliotheken

• subsidie bedraagt maximum 75 % van de voor subsidiëring aanvaarde uitgaven

• mogelijkheid om een voorschot te ontvangen (op aanvraag)

En toen werd het ernst … (2003)

Page 22: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

22

Streekgericht BibliotheekbeleidStructuur in de chaos … (2004)

• Proces van formalisering samenwerking

• Oprichting van

• 1 project vereniging

• 4 interlokale verenigingen

• begeleiding door bibliotheekconsulenten voor opstellen statuten

Page 23: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

23

Streekgericht BibliotheekbeleidStructuur in de chaos … (2004 - 2005)

Voordelen van formalisering

• sterkere betrokkenheid politiek

• niet langer juridisch vacuüm

• grote pot werkingsmiddelen via prov. subsidie

• makkelijkere besteding middelen

• mogelijkheid om personeel aan te werven

• grotere regionale uitstraling en erkenning

Page 24: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

24

8 Samenwerkingsverbanden in Oost-Vlaanderen

• projectvereniging COMEET (CultuurOverleg Meetjesland) : werkgroep bibliotheken Meetjesland

• interlokale vereniging BibArt (Bibliotheken van het Aalsters Regionale Team)

Streekgericht BibliotheekbeleidHet huis staat er … (2006 - 2007)

Page 25: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

25

8 Samenwerkingsverbanden in Oost-Vlaanderen

• interlokale vereniging De Leesdijk (regio Dendermonde)

• interlokale vereniging Route 42 (regio Zottegem)

Streekgericht BibliotheekbeleidHet huis staat er … (2006 - 2007)

Page 26: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

26

8 Samenwerkingsverbanden in Oost-Vlaanderen

• interlokale vereniging ZOVLA (regio Zuid-Oost-Vlaanderen)

• interlokale vereniging Vlaamse Ardennen

Streekgericht BibliotheekbeleidHet huis staat er … (2006 - 2007)

Page 27: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

27

8 Samenwerkingsverbanden in Oost-Vlaanderen

• dienstverlenende vereniging Intergemeentelijk Samenwerkingsverband Land van Waas (ICW) : werkgroep BiblioWaas

• informeel samenwerkingsverband Groep ZES (regio Gent)

Streekgericht BibliotheekbeleidHet huis staat er … (2006 - 2007)

Page 28: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

28

Streekgericht BibliotheekbeleidHet huis staat er … (2006 – 2007)

Gevolgen van de formalisering

• hechtere band met gemeentebesturen : beheerscomité

• structurele financiële middelen

• grotere en duurzame projecten worden mogelijk

• Lang lezen de peuters (Born to read)

• computerklassen

• regionale lezingenreeksen : Vesalius voorbij

• uitbouw gemeenschappelijke website

• aanschaf wisselcollecties

• …

Page 29: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

29

Streekgericht BibliotheekbeleidDe eerste verbouwingen … (2008 - 2009)

Samenwerkingsverband Regio Gent• te groot verschil tussen klein en groot• spanning tussen grootstad - dorpen• geen “echte regio”

• oprichting interlokale vereniging De Vijf• erkenning Filiaalwerking Gent als apart samenwerkingsverband

9 regionale samenwerkings-verbanden

Page 30: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

30

Streekgericht BibliotheekbeleidDe eerste verbouwingen … (2008 - 2009)

Page 31: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

31

Hoe werkt het ?

Page 32: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

32

Streekgericht Bibliotheekbeleid

Hoe werkt het ?

Interlokale vereniging

• Beheerscomité : politieke vertegenwoordiger van elke gemeente

• Stuurgroep : de bibliothecarissen van elke gemeente

• Werkgroepen

• Werkgroep Jeugd (BibArt, BiblioWaas, Bibliotheken Meetjesland, De Leesdijk, De Vijf, Route 42)

• Werkgroep ICT (BiblioWaas)

• Werkgroep Beeld (BibArt)

Page 33: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

33

Streekgericht Bibliotheekbeleid

Hoe werkt het ?

2003 – 2004 : informele samenwerking

• Vooral rond promotie

• projecten van bepaalde duur

• Ervaringsuitwisseling heel belangrijk

• Samenwerken als er tijd voor is …

Page 34: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

34

Streekgericht BibliotheekbeleidHoe werkt het ?

2005 – 2007 : Formele samenwerking

• Promotie blijft belangrijk

• Geleidelijk ook meer structurele projecten

• Born to read-projecten

• Computerklassen

• ….

• De projecten worden groter (en duurder)

• Samenwerking maakt steeds meer deel uit van gewone bibliotheekwerking

• Meer gezamenlijke vorming voor personeel

Page 35: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

35

Streekgericht BibliotheekbeleidHoe werkt het ?

2007 - 2009 : Formele samenwerking

• Meer structurele samenwerking heeft ook beperkingen

• Langlopende projecten nemen steeds groter deel van budget in

• Sommige verbanden beginnen ook andere inkomsten te zoeken

• gezamenlijke boekenverkoop

• Andere subsidiekanalen

Page 36: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

36

Aandachtspunten :

• Samenwerking is zo sterk als zwakste schakel

• Medewerking gemeentebesturen

• Informele samenwerking botst op (administratieve) beperkingen

• Problematiek verschilt tussen grote, middelgrote en kleinere bibliotheken

Streekgericht Bibliotheekbeleid

Aan de slag (2009 - …)

Page 37: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

37

Kernwoorden :

• Betrokkenheid

• Beheersbaarheid

• Bereikbaarheid

Streekgericht Bibliotheekbeleid

Aan de slag … (2009 - …)

Page 38: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

38

Samen

Betere

Bibliotheken

Streekgericht Bibliotheekbeleid

Page 39: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

39

Samen Betere Bibliotheken :

over samenwerking tussen Oost-Vlaamse openbare bibliotheken

door Joris Eeraerts & Patrick Van Damme

In : Bibliotheek- & Archiefgids, n° 2, jg. 2006, p. 22 – 27.

Streekgericht Bibliotheekbeleid

Page 40: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

40

Streekgericht Bibliotheekbeleid

Team SBB Oost-Vlaanderen

Joris Eeraerts Patrick Van Damme

Bibliotheekconsulent [email protected] [email protected]

Page 41: Samen Betere Bibliotheken : Over samenwerking tussen Oost-Vlaamse Openbare Bibliotheken

41

Streekgericht Bibliotheekbeleid

Zijn er nog vragen ??Zijn er nog vragen ??

www.slideshare.net/sbbovl


Recommended