MEPCONTENT UPDATE
GEÏNTEGREERD BEREKENEN IN BIM
LEES DIT MAGAZINE ONLINEWWW.STABIPLAN.BE/SCRATCH
MAGAZ INE VAN STAB IPLAN – ONTWERPSOFTWARE VOOR DE INSTALLAT IESECTOR
PERFECT OP SCHEMA DANKZIJ BIM
NIEUWEFUNCTIONALITEIT
BIM IS EEN NIEUWE FASE
BM ENGINEERING
STABICAD AUTOROUTING, CODEERTOOL REVIT
PROJECT IN CHINA
11
EDIT
IEBE
LGIË
Ontdek het op www.stabiplan.be/bimlive
Een goede installatie start bij een ontwerpproces met de juiste tools. Onze software bewijst zich in de praktijk. Zo ook hier: prin cipe schema, 3D-design, berekening, werktekening en materiaal -rappor tage. Stabicad helpt u op het platform van uw keuze: Revit en CAD. In combinatie met de grafische artikel informatie van MEPcontent staat Stabicad aan de basis van veel aansprekende projecten. Uw projecten.
BIM LIVE met Stabicad
Leading in MEP design Gold Partner
PEFC/30-31-435
PEFC Certified
Dit product komt uit duurzaam beheerd bos, gecontroleerde
bronnen
www.pefcnederland.nl
SCRATCH
De Amsterdamse architect Thomas Rau heeft een economisch principe bedacht voor wat je zou kunnen
omschrijven als ‘het einde van bezit’. Je koopt geen koelkast maar je betaalt voor koeling. Een evolutie van
bezit naar gebruik of van ‘eigendom’ naar ‘eigenslim’. Zo gaan eigenslimme mensen verantwoord om met
grondstoffen. Een mooie gedachte die uitnodigt om verder over na te denken.
Betalen voor gebruik is ook de gedachte achter allerlei vormen van subscription (zoals MEPcontent
subscription of het abonnement van Autodesk). Maar eigenlijk is die gedachte niet nieuw als het
over software gaat: licenties geven een recht tot gebruik. Enjoy Stabicad!
Stabiplan team
Don’t own. Enjoy!
BM EngineeringBrouwerij op schemadankzij BIM
Berekenen in BIMmet Stabicadrekenmodules
4
16 MEPcontent subscription The complete BIM package!
Nieuw op MEPcontent 8Autodesk abonnement en onderhoudsplan 9Nieuw in Stabicad 10 10BCV Works plaatst ventilatie Kattendijkdoktorens 13Nieuwe MEPcontent functionaliteit 18Sprinklerinstallaties ontwerpen en berekenen 20Animalarium ontworpen met Stabicad 21EMCS 3.0: de volgende stap in uniforme content 26BIM-project in China 27Kort nieuws 30
AND LOTSMORE!SPECIFIC
PLSEXTRADATA
THECOMPLETEBIM PACKAGE!24
ColofonSTABIPLAN BVBA | DUBOISSTRAAT 39 | 2060 ANTWERPEN | WWW.STABIPLAN.BE | [email protected] | 03 289 01 01
3
SCRATCH
KLANT AAN HET WOORD
Dankzij BIM kunnen we proactief aan conflictbeheersing doen
4
KLANT AAN HET WOORD
Het multidisciplinaire ingenieursbureau uit Roeselare
zette acht jaar geleden de eerste stap richting BIM.
Toen schakelde de afdeling Stabiliteit over op Revit.
De voordelen waren niet de minste: foutenreductie,
automatisch genereren van meetstaten, sneller en
correcter uittekenen, et cetera. De keuze om ook de
andere afdelingen om te schakelen, was snel gemaakt.
Hun eerste grote BIM-project, de nieuwe Brouwerij Van
Honsebrouck, vroeg om een grondige samenwerking
tussen de verschillende bouwpartners – architect Dirk
Moerman, bouwheer Xavier Van Honsebrouck, de
aannemers en studiebureau BM Engineering.
Steven Beirinckx, bestuurder bij BM Engineering:
“Van een BIM-coördinator was er in dit project nog geen
sprake. Het was de afgevaardigde van de bouwheer die
de algemene coördinatie voor zijn rekening nam. De
coördinatie van alle uitgetekende technieken konden we
gemakkelijk zelf opnemen op basis van de aangeleverde
uitvoeringsplannen van de betrokken aannemers.
Dit project werd volledig in Revit uitgetekend; alle
technieken met Stabicad for Revit.”
Voor BM Engineering is BIM niets nieuws. Eén van de eerste projecten die ze volledig in Revit uittekenden, is de
nieuwe Brouwerij Van Honsebrouck in Emelgem (Izegem). Een complex project dat perfect op schema zit.
BM Engineering ontwerpt met Stabicad for Revit
Lees verder
BIM-project Brouwerij Van Honsebrouck
5
SCRATCH
KLANT AAN HET WOORD
Complexiteit van techniekenBM Engineering stapte graag mee in dit project, al waren de
eisen erg hoog. Op het vlak van hygiëne, technieken, energie-
en waterbehandeling bood de nieuwe brouwerij heel wat
uitdagingen. Wat betreft piping moest er onder meer rekening
worden gehouden met zowel drinkbare als technische
vloeistoffen.
Steven: “De coördinatie van de piping was zeer intens. Het
3D-modelleren maakte de complexiteit echter inzichtelijk
en zorgde in de ontwerpfase voor een enorme tijdswinst. De
uitgetekende plannen vormden bovendien een handig en
professioneel communicatiemiddel naar de bouwheer toe.
Finaal is er nu een overzicht van alle piping in het as-built
dossier. Zo kan het geheel optimaal beheerd en zorgvuldig
aanpast worden.”
Op energetisch vlak was het de keuze voor een bijna-
energieneutrale (BEN) brouwerij, die om heel wat expertise
vroeg. Steven: “In de brouwerij ontstaan tijdens het
productieproces veel restenergieën, die we volledig
gebruiken om de burelen te verwarmen en
te koelen. Er moet geen extra energie
geconsumeerd worden om
een goed klimaat te bekomen.
Door het brouwen komt er
warmte vrij, die enerzijds in de
sanitaire warmwaterbehoefte
voorziet en anderzijds de
burelen opwarmt.
De restwarmte wordt gebufferd en via warmtewisselaars en
pomptechnologie omgezet naar warm water. Verder is er een
centrale koeling aanwezig, die nodig is voor het lageren van
het bier. De restkoude wordt aangewend voor koeling van de
kantoren en voor labotoepassingen.”
Het was niet evident om de technieken goed in te regelen. Te
grote condensaten, hoge vochtigheid en te lage temperaturen
moesten worden vermeden. Steven: “Ondanks de grote wisseling
van warmte- en koudebronnen in het gebouw hebben we ervoor
gezorgd dat de klimaatregeling perfect afgesteld kan worden.”
Proactieve conflictbeheersingEen groot voordeel van BIM is de mogelijkheid om
proactief aan conflictbeheersing te doen. Steven: “De
complexe piping en kanalisatie in combinatie
met de structuur van het gebouw kon enkel
dankzij 3D en clashdetectie tot een goed
einde worden gebracht. In het begin waren er
onnoemelijk veel clashes. Dankzij filtering en
samen coördineren zijn we echter snel door
de meeste problemen heen gekomen.
Finaal is er nu een overzicht van alle piping in het as-built dossier
6
SCRATCH
KLANT AAN HET WOORD
Conflicten werden tijdig aangepakt,
onvoorziene kosten vermeden en de
opleveringstermijnen nagekomen.
Clashdetectie is een win-win
voor alle partijen.”
In nieuwe projecten gaat BM
Engineering nog een stap verder.
Steven: “We nemen de coördinatie
van alle externe leveranciers
en alle bouwkundige zaken in
handen. In Navisworks voegen
we het geheel samen. Ook alle
technieken, uitgetekend met
Stabicad for Revit, worden mee in dit communicatiepakket
opgenomen. Er wordt continu aan clashdetectie gedaan,
zodat elk onderdeel op voorhand gecoördineerd is. Men kan
op zeer korte tijd gaan monteren zonder conflicten vast te
stellen. Om dit proces in goede banen te leiden, schrijven
we BIM-protocollen uit, met onder meer afspraken over
3D-software, aanleverings- en goedkeuringsprocedures.
We zoeken hierbij altijd naar een goed evenwicht tussen
het procedurele en het flexibele, en naar een akkoord met
alle bouwpartners.”
www.bmengineering.be
7
SCRATCH
SOO
RT B
EDRI
JF
TYPE WERK
START-UP
GEVESTIGDE ORDE
Terugkerende oflangdurige projecten
+ Autodesk onderhoudsplanAbonnement
AbonnementAbonnement
Kortlopende of incidentele projecten
DRIEMAANDELIJKS
JAARLIJKSMAANDELIJKS
DOORLOPENDE LICENTIE
Brandkleppen
Rf-TechnologiesHet leveringsprogramma van
Rf-Technologies is geüpdatet
met nieuwe waardes en
afmetingen. Diverse types
brandkleppen, zoals CR60, CR2
en CR120, kunnen nu ook als
Revit families met het type
catalog worden gedownload.
Roosters HC Barcol-Air Diverse varianten roosters van HC Barcol-Air zijn nu als
Revit family beschikbaar. In de families zijn meerdere types
geïntegreerd te selecteren met behulp
van het type catalog. Lees voor de
werking hiervan de FAQ’s
op MEPcontent.eu.
Aldes ventilatieproductenEen van de nieuwe fabrikanten
op MEPcontent is Aldes.
De ventilatieproducten van
Aldes, zoals de regelmodule
MR MODULO, wervelrooster
Twisted 850 en rooster
AC102D met of zonder plenum
zijn nu te downloaden voor het
gebruik in een BIM-project.
Oventrop thermostaatkranenHet productassortiment van Oven-
trop bestaat uit een breed scala aan
stranginregelventielen, inregelafslui-
ters en doorstroomregelaars. Nieuw
zijn diverse thermostaatkranen uit
de AV en QV serie, beschikbaar als
Revit families en 3D-dwg’s. Ook het
leveringsprogramma bevat
deze thermostaatkranen.
OBO Bettermann beugelsNieuwe beugels, zoals types TPD FS,
TPD FT, TPDG FS en TPDG FT zijn
toegevoegd aan de family-packs van
OBO Bettermann. De Revit families
zijn afzonderlijk te downloaden,
maar zijn ook geïntegreerd in de Revit
template met een instelling
voor Autorouting.
UITBREIDING
UITBREIDING
NIEUW
UITBREIDING
UITBREIDING
UITBREIDING
MEPCONTENT UPDATE
Victaulic European SeriesNieuw op MEPcontent zijn de BIM-bestanden
en 3D-dwg’s van de Victaulic 751 serie
terugslagklep. Deze klep voorkomt terugstroom
van water uit het leidingsysteem
op de watervoorziening. Ook de
Victaulic Firelock Zone Control
Module serie 747M en 247 zijn als
Revit family te downloaden.
8
SCRATCH
BEHEER HET AANTAL BESCHIKBARE LICENTIES OP BASIS VAN
DE BEHOEFTE EN MEDEWERKERS
SOO
RT B
EDRI
JF
TYPE WERK
START-UP
GEVESTIGDE ORDE
Terugkerende oflangdurige projecten
+ Autodesk onderhoudsplanAbonnement
AbonnementAbonnement
Kortlopende of incidentele projecten
DRIEMAANDELIJKS
JAARLIJKSMAANDELIJKS
DOORLOPENDE LICENTIE
AUTODESK UPDATE
Autodesk® abonnement en onderhoudsplan
De wereld verandert. Toegang tot producten
wordt steeds belangrijker dan bezit. Daarom biedt
Autodesk software aan op basis van abonnementen.
Abonnementen zorgen voor meer duidelijkheid,
lagere kosten vooraf en veel meer flexibiliteit. U
kiest een periode (maandelijks, driemaandelijks
of jaarlijks), die aansluit op uw gebruik van
de Autodesk-software. Klanten, die nog een
permanente licentie hebben in combinatie met een
onderhoudsplan, blijven ook in de toekomst van
dezelfde voordelen profiteren.
Vanaf dit jaar zijn de meeste abonnementen
ook beschikbaar voor meerdere gebruikers
(multi-user license) en niet alleen single-user. Ideaal
als de softwarelicenties door meerdere personen
moeten worden gedeeld. Vanaf 1 augustus 2016
kunt u de Autodesk Suites alleen nog maar kopen
via abonnement. Voor meer informatie neemt u
contact op met [email protected].
9
SCRATCH
NIEUW IN STABICAD 10
Stabicad Autorouting, codeertool op Revit en meerMet de nieuwste Stabicad 10 functionaliteit excelleert de installatie-engineer in BIM. Naast de rekenmodules,
zoals verder op pagina 16 en 17 te lezen, zijn er ook nieuwe engineeringsfuncties en -diensten ontwikkeld of uitgebreid.
Zo blijft Stabicad het complete BIM-ontwerpproces actief ondersteunen.
Elementcode monitor
Codeertool in Stabicad for RevitU kunt communicatie-, brandbeveiligings- en beveiligingssymbolen coderen.
De unieke codes worden automatisch opgehoogd wanneer er een nieuw
symbool gecodeerd wordt. U kunt een voorgedefinieerde codering kiezen
of een eigen codering aanmaken.
EMCS supportDe afgelopen periode is op MEPcontent.eu veel Revit content
beschikbaar gekomen die opgebouwd is volgens
de EMCS, onze Europese standaard
voor MEP families. Ook is er
hard gewerkt aan volledige
ondersteuning van de EMCS
vanuit Stabicad, zodat alle
content die met Stabicad in
een Revit model geplaatst
wordt, conform de EMCS is.
Het grote voordeel hiervan is dat
alle families op uniforme manier
opgebouwd zijn en de relevante
informatie bevatten die nodig is in een BIM-project.
De families die u vanaf MEPcontent downloadt,
kunnen naadloos samenwerken met de Stabicad families.
Met de elementcode monitor
wordt het eenvoudig om het
principeschema te koppelen aan
het model. De elementcodes
die gedefinieerd worden in
StabiBASE en toegekend worden
aan een symbool in het principeschema, kunnen ook in
het Revit model worden toegekend aan een appendage.
Met de monitor kan er eenvoudig worden gewisseld tussen
principeschema en model, zodat een appendage met een
bepaalde elementcode snel gevonden kan worden.
Versie 3.0Nu beschikbaar!
10
SCRATCH
NIEUW IN STABICAD 10Verbeterde weergave van pompen De pompen uit de module Technische Ruimten kunnen
nu beter worden gedimensioneerd.
Zo kan onder andere de hoek van
de besturingskast nauwkeuriger
worden bepaald. Ook worden
de pompen nu geplaatst met
slimme parametrische families
die eenvoudiger kunnen
worden aangepast.
Verdeler in Stabicad for Revit Vanuit het Verwarming/Koeling palette kan de verdeler
worden geplaatst. De verdeler kan nauwkeurig worden
geconfigureerd. Zo kan het aantal groepen worden
geconfigureerd, de positie van de pomp en de hart-op-hart
afstand van de aansluitingen.
StabiBASE Cloud StabiBASE is uitgegroeid tot een krachtige basis voor
documentbeheer met Revit, AutoCAD en alle relevante
projectdocumenten. Door vernieuwing van de functionaliteit
zijn de mogelijkheden van StabiBASE Cloud uitgebreid en
is de interface gemoderniseerd. Het grote voordeel hiervan
is dat StabiBASE Cloud nu browseronafhankelijk is. Ook op
tablets is deze goed te gebruiken. Daarnaast biedt StabiBASE
Cloud support voor DWFx bestanden. DWFx bestanden
kunnen direct vanuit een actieve Revit sessie gepubliceerd
worden in StabiBASE Cloud. Ten slotte kunnen DWFx
bestanden die maatvoering bevatten en in StabiBASE Cloud
staan, rechtstreeks geladen worden in een Revit project
tijdens het werken in dat project.
Stabicad AutoroutingStabicad Autorouting is een nieuwe manier om MEP-
systemen, zoals kanalen, leidingen en kabelgoten, te tekenen.
Specifieke en onbepaalde systemen worden met Stabicad
Autorouting dynamisch. Dit betekent dat als de afmetingen
van een systeem worden aangepast, ook de specifieke eigen-
schappen veranderen. Als bijvoorbeeld de diameter van een
systeem met Revit functionaliteit wordt aangepast van 100
naar 125 mm, zal o.a. het artikelnummer automatisch mee
veranderen. Hiermee sluit Stabicad Autorouting aan op de
standaard teken- en wijzigfuncties van Revit.
11
Leading in MEP design
MEPcontent.eu:• 500.000+ BIM-producten klaar voor gebruik • Platformonafhankelijk • Alles conform EMCS
• 10.000+ actieve gebruikers• Content van Europese fabrikanten• Inclusief RT parameters• 250+ fabrikanten• 15 jaar ervaring
Download nu BIM-content op www.mepcontent.euOpen and for free
Uniforme artikelinformatie nu beschikbaar!
Herkenningsafstand: 25m
Montagewijze: Plafondopbouw
Voedingssysteem: Decentraal
Opgenomen vermogen: 1,5 W / 3,7 VA
Brutoprijs: € 239,- Nettoprijs: € 215,-
Voorraad: 29Autonomie: 1 uur
GTIN: 8715774004698
Beschermingsgraad: IP40
Nominale bedrijfsduur: 1h
SCRATCH
Lees verder
KLANT AAN HET WOORD
BCV Works, gespecialiseerd in ventilatie en rookgasafvoer, plaatst momenteel de ventilatie-installaties in de
Westkaai-torens 4, 5 en 6 aan het Kattendijkdok in Antwerpen. Het is een groot referentieproject voor
het bedrijf, dat de ventilatieschema’s uittekent met Stabicad.
Individuele ventilatie Kattendijkdoktorens
13
SCRATCH
KLANT AAN HET WOORD
BCV Works plaatste in de drie laatste woontorens van het
Kattendijkdok-project 225 individuele balansventilatiesystemen
met warmterecuperatie. Het bedrijf koos voor de Sentinel Kinetic
van Vent-Axia, compacte toestellen met een hoog niveau van
warmteterugwinning. Akoestiek was daarbij erg belangrijk,
daarom startte BCV Works pas nadat het akoestisch studiebureau
zowel de theoretische berekening en de praktijkuitwerking in het
modelappartement had goedgekeurd. Het installeerde ook de
nodige dempers om geluidsoverlast te vermijden, een uitdaging
door de steeds kleinere technische ruimtes.
Individueel boven collectiefIndividuele systemen zijn beter geschikt voor grote
appartementsgebouwen dan collectieve D-ventilatie. Dat is
wat Jurgen Pannekoucke, verantwoordelijk voor Research and
Development bij BCV Works, zegt. “Projecten met collectieve
D-systemen brengen vaak een hoop problemen met zich mee. Vooral
de inregeling zorgt voor moeilijkheden. Bij een individueel systeem
kan elke bewoner ook zelf zijn ventilatie regelen. Bij een collectief
systeem is er altijd wel iemand ontevreden, dat leidt tot oneindige
discussies bij algemene vergaderingen. Ook het onderhoud is de
verantwoordelijkheid van de gebruikers, dus eventuele verhuurders
moeten geen rekening houden met andere bewoners.”
De Kattendijkdok-torens hebben 15 verdiepingen
en classificeren onder hoogbouw. Op het dak staan
daarom drukgestuurde hulpventilatoren om de
ventilatie-units te ondersteunen bij de toe- en de
afvoer. De aanzuig en uitblaas gebeurt boven op het
dak en in de centrale kokers van het gebouw komen
verbindingen per appartement voor de toe- en afvoer.
Omwille van de brandveiligheid wordt elke traphal
voorzien van een individuele overdrukinstallatie,
gevoed door een noodstroomgroep.
Uittekenen in 3D Voor BCV Works was de combinatie van de drie
torens een boeiend en groot project. De interne
studiedienst gebruikte Stabicad van Stabiplan om het hele
ventilatieschema uit te tekenen. “Omdat we vaak grote, complexe
projecten uitvoeren, gingen we op zoek naar een softwareproduct
om ons daarbij te helpen. Stabicad bleek de meeste oplossingen
te bieden voor HVAC-bedrijven die full service moeten aanbieden
en die ook los van een studiebureau grotere projecten zelf
moeten kunnen uitwerken. Het is een erg praktijkgericht
programma, je kan er allerlei materiaallijsten uit halen en het
kan de berekeningen maken die installateurs nodig hebben.
Aanpassingen uitvoeren aan bestaande tekeningen gaat trouwens
heel snel.”
Met Stabicad maken we een 3D-outprint waarop we het volledige aerologische schema kunnen zien
14
SCRATCH
KLANT AAN HET WOORD
Het voorontwerp voor dit project was ook al met Stabicad
gemaakt. BCV Works heeft veel van die plannen overgenomen,
maar het traject van de leidingen en debieten verder uitgewerkt.
“Als het nodig is, kunnen we er met Stabicad ook een 3D-outprint
van maken waarop we het volledige aerologische schema
kunnen zien,” zegt Pannekoucke. “Vooral in de kelder is dat
nodig, want door de aanwezigheid van kabelgoten en afvoeren
is het bijna niet mogelijk om rechthoekige kanalen uit te
tekenen zonder 3D. Het resultaat kunnen we makkelijk in één
overzichtelijk dwg-plan doorsturen naar onze leveranciers, in
plaats van steeds opnieuw te moeten communiceren over
afmetingen van diverse passtukken. We hebben ook zelf een
eigen databank met alle artikelen van onze leveranciers en we
hebben een aantal units volledig in 3D uitgewerkt waarbij de
functionaliteiten van Stabicad echt van pas kwamen.”
InregelingHet project zit voor BVC Works in een laatste fase, met de
inregeling van het ventilatiesysteem en de plaatsing van de
ventielen. In januari levert het bedrijf op. Pannekoucke: “En
dan hebben 225 woningen een gezond binnenklimaat met een
laag verbruik. Ondertussen zitten we wel niet stil en zijn we op
‘Nieuw Zuid’, ook in Antwerpen, een stadsvernieuwingsproject
gestart waar meer dan 2000 nieuwe woningen worden gebouwd.”
Reportage verschenen in Installatie & Bouw nr. 6 2015 in
samenwerking met BCV Works.
www.bcvworks.be
15
SCRATCH
Geïntegreerd berekenen in BIM
Goed ontwerpen betekent dat ook de berekeningen
van de installatie kloppen. Stabiplan laat de
installatie-engineer excelleren in BIM met de
nieuwste rekenfunctionaliteit. Het geïntegreerde
rekenen geeft een enorm snelheidsvoordeel en
maakt controleren van getekende systemen
gemakkelijk. De nieuwe rekenmodules voor
Verwarming, Tapwater en Riolering stellen u in staat
om basis scenario’s van systemen door te rekenen,
gebaseerd op Belgische en Europese standaarden
en normen. Daarbij hoort ook het genereren van
een rapport, een berekeningsoverzicht en export
functionaliteit naar diverse extensies.
BerekeningsoverzichtMet het nieuwe berekeningsoverzicht ziet u in uw Revit model
meteen rekenresultaten. In dit overzicht zijn de dimensies te
wijzigen en kunt u systemen doorrekenen zonder dat de nieuwe
waarden direct worden weggeschreven in het model.
Zo checkt u eenvoudig de resultaten en rekent u snel
alternatieve systemen door om met de voorkeurssituatie
verder te modelleren.
Nieuwe rekenmodules Verwarming, Tapwater en Riolering
BEREKENEN
16
SCRATCH
SprinklerberekeningIn de nieuwe sprinklermodule (zie ook pagina 20) rekent
u systemen door op basis van de EN12845 en de NFPA13
normeringen. U kunt het meest ongunstige en het meest gunstige
gebied aangeven en deze opnemen in de berekening. Ook is het
mogelijk een gevarenklasse toe te kennen. De ontwerpcondities
vormen de input van de berekeningen en als output genereert u
een uitgebreid rapport met de resultaten.
BEREKENEN
Generiek berekenen in RevitHet is mogelijk om met Stabicad for Revit te rekenen
met generieke elementen in een systeem. Hierdoor kunt
u starten met rekenen ook al is nog niet bekend welk
type verbruikers en opwekkers gebruikt zullen worden.
Voor verwarming- en koelingberekening zijn de volgende
elementen toegevoegd:
• Generieke verbruiker
• Generieke opwekker
• Zes-weg klep
• Verdeler
In deze elementen kunt u rekeneigenschappen
opgeven en een compleet leidingsysteem doorrekenen.
Een generieke verbruiker dient koelvermogen en/of
warmteafgifte vermogen te bevatten. Door deze
werkwijze is het mogelijk om bijvoorbeeld een radiator-,
betonkernactivering- of vloerverwarming vermogen op
te nemen in een berekening.
Met het plaatsen van een opwekker is het ook mogelijk
om aanvoer- en retourtemperaturen op te geven. De
generieke opwekker kan doorgaan voor een koeler,
verwarmingsketel of combiketel.
Door middel van de zes-weg klep en verdeler in het systeem
te integreren kunnen geavanceerde scenario’s gemodelleerd
en doorgerekend worden. Naast de generieke elementen
worden ook de overige, in Stabicad aanwezige verbruikers,
zoals specifieke radiatoren, in een berekening ondersteund.
Deze generieke rekenmethode wordt ook toegepast op
het doorrekenen van leidingsystemen voor tapwater
en riolering.
17
SCRATCH
Nieuw voor gebruikers
NIEUW OP MEPCONTENT
DownloadgeschiedenisNaast uw profiel en downloadlijst, kunt u nu ook uw
downloadgeschiedenis bekijken. Deze vindt u via de
inlogknop rechtsboven op elke pagina op MEPcontent.eu.
In deze lijst worden de artikelen getoond die u
heeft gedownload.
Web-based content browserIn plaats van een aparte interface voor de MEPcontent
browser, wordt de MEPcontent.eu webpagina in een venster in
Revit of AutoCAD getoond. Hierdoor kunt u zoeken en filters
gebruiken zoals u in uw webbrowser gewend bent en boven-
dien de artikelen direct plaatsen of laden in het project.
Binnenkort: plug-in voor webbrowserMet de nieuwe plug-in opent u RFA- en DWG-bestanden eenvoudig van uw webbrowser rechtstreeks in Revit of
AutoCAD. Na het installeren van de plug-in ziet u een nieuwe knop verschijnen in het veld waar u bestanden
kunt selecteren. Een klik op deze knop zorgt er voor dat het aangegeven bestand direct wordt geopend in Revit
of AutoCAD.
De manier waarop we installaties ontwerpen verandert. Het 3D-model wordt steeds belangrijker in het ontwerp-, bestel- en
installatieproces. Ook de gebruikte content bevat steeds meer informatie. Stabiplan biedt die content aan via de grafische
bibliotheek MEPcontent.eu. Om het gebruikersgemak van de engineer verder te vergroten wordt de functionaliteit op
MEPcontent.eu regelmatig uitgebreid. Ontdek hier de nieuwste features!
18
SCRATCH
NIEUW OP MEPCONTENT
Een greep uit de fabrikanten op MEPcontent.eu
19
SCRATCH
SPRINKLER
Sprinklerinstallaties ontwerpen en berekenenDe nieuwe Stabicad for Revit sprinklermodule is samen met
gebruikers ontwikkeld en bevat datgene waar in de praktijk
vraag naar is: van het meervoudig plaatsen van sprinklers
met elke gewenste aansluiting tot het doorrekenen van
getekende systemen.
Met de sprinklermodule modelleert u sprinklerinstallaties eenvoudig
van de alarmklep tot en met de sprinklerkop, voor overige compo-
nenten kunt u gebruik maken van de module Technische Ruimten.
U profiteert van productiesnelheid: het geïntegreerde rekenen geeft
een enorm snelheidsvoordeel en maakt controleren van getekende
systemen gemakkelijk (zie pagina 16). Met deze nieuwe module is
ook de sprinklertechniek klaar om BIM LIVE te gaan!
Slimme user interfaceDe user interface voor deze module is helemaal nieuw en volledig
ingericht met behulp van sprinkler engineers. In het scherm ‘selec-
teren sprinklerset’ kiest u elke gewenste optie; de maatschetsen
passen zich automatisch aan met de oplossingstypes die u kiest.
Ook passen bijvoorbeeld de opties voor verbindingstype zich aan
met het type sprinklerkop dat u heeft gekozen.
Meervoudig en enkelvoudig plaatsen
Plaatsing van de sprinklerinstallaties kan enkelvoudig of meer-
voudig in Stabicad. Bij meervoudig plaatsen heeft u keuze uit een
verdeling over een vaste afstand, a2a of a-a verdeling.
Verbindingen
Bij het selecteren van een type verbinding heeft u de keuze uit alle
veelgebruikte connectietypen. Denk aan sprinkler T-stukken, flexi-
bele slangen, standaard fittingwerk en telescoopleidingen.
Hoge kwaliteit
Revit families
Naast de families in de software, vindt u op
MEPcontent.eu ook Revit families van hoge
kwaliteit, gecontroleerd door de fabrikant en
voorzien van alle nodige informatie. Zo kunt u
bijvoorbeeld de alarmklep die is afgebeeld
direct in uw model plaatsen via de
MEPcontent browser zodat deze
kan worden opgenomen in een
project met de sprinklermodule.
Meer weten? Check
stabiplan.be/sprinkler.
20
SCRATCH
Project Universiteit Antwerpen volgens cleanroom principes
KLANT AAN HET WOORD
Lees verder
Jonas Cleirbaut, projectvoorbereider CSB: “Zowel bij Building
Group Jansen als bij CSB streven we ernaar om de klant een
totaalpakket aan te bieden met volledige in-house expertise. Zo
zijn we bij CSB geëvolueerd van een bouwkundige partner naar
een volledig algemeen aannemer voor cleanrooms, doordat
we de installatietechnieken ook mee aanbieden en integreren.
We stellen vast dat het werken met eigen mensen en vaste part-
ners enorm veel voordelen biedt op het gebied van coördinatie
Familiebedrijf Building Group Jansen uit Meeuwen-Gruitrode is vanuit de binnenafwerking uitgegroeid naar een
gespecialiseerd algemeen aannemer. Dit geeft hen een stap voor in totaalprojecten. Ze bestaan uit zeven bedrijven met elk
hun eigen expertise. Het is dochteronderneming Cleanroom Systems Belgium, expert in levering en plaatsing van cleanrooms,
die het project van Universiteit Antwerpen van A tot Z heeft uitgewerkt. Een project dat door zijn unieke karakter heel wat
uitdagingen biedt op het vlak van luchtbehandeling.
SPRINKLER
21
SCRATCH
KLANT AAN HET WOORD
en communicatie. Hierdoor valt ook de eeuwige discussie rond
verantwoordelijkheid weg, gezien alle verantwoordelijkheid bij
één partij ligt. Duidelijkheid troef, vooral naar de eindklant toe.”
Animalarium Universiteit Antwerpen Het animalarium van de universiteit is het centrum waar men
testen uitvoert op proefdieren. Aanvankelijk was er in Antwer-
pen enkel een SPF ruimte (Specific Pathogen Free) voor gezonde
muizen. De pathogene afdeling – dit is de afdeling waar dieren
bewust besmet worden met een virus of ziekte – was gevestigd in
Frankrijk. In het groeiplan van de universiteit was voorzien om
beide zones te concentreren in Antwerpen.
Jonas: “Gezien het kritieke belang van de installatie voor de
cleanrooms hebben we een volledig nieuwe stand-alone
installatie voorzien: een centrale warmte- en koude productie,
stoombevochtiging, luchtbehandelingsinstallatie, elektriciteit,
databekabeling, automatisering en koppeling op het bestaand
gebouwbeheerssysteem.”
De luchtdrukhuishouding en het in stand houden van deze druk-
barrières tussen de verschillende lokalen zijn uiterst belangrijk.
Zo hebben alle lokalen in de SPF ieder hun specifieke overdruk
om contaminatie van de buitenwereld naar de cleanroom toe
te vermijden. De pathogene zone is net het tegenovergestelde,
alle lokalen worden in overdruk gehouden ten opzichte van de
naastliggende zone, om contaminatie naar de buitenwereld toe te
vermijden. Deze drukcascade wordt in stand gehouden door mid-
del van een dynamische drukregeling.
Totaalpartner samen met StabicadJonas: “In overleg met de klant stelt CSB in het begin van het
project steeds een URS op. Deze User Requirement Specifications
worden vastgelegd in een document waarin zowel de bouwkun-
dige als luchttechnische ontwerpparameters van het volledige
cleanroomproject worden overeengekomen:
• De ISO klasse van de verschillende lokalen conform ISO14644-1
• Ontwerpparameters van de HVAC-installatie
- Temperatuur
- Relatieve vochtigheid
- Drukgradiënten
• De afwerkingsdetails en materiaalkeuzes
- Type wandbekleding
- Type vloerbekleding
- Detaillering van de afrondigen
- Meubilair
22
SCRATCH
KLANT AAN HET WOORD
Op basis van dit document wordt een P&ID (Piping And
instrumentation Diagram) opgesteld. Dit geeft een technische
samenvatting van het ontwerp en is de basis voor de verdere uit-
voering van de HVAC-installatie.”
Door de eigenheid van onze projecten, die vaak op heel korte
termijn lopen en scherpe deadlines hebben, is het werken met
een in-house voorbereider noodzakelijk. Door die noodzaak
zijn wij zelf enkele jaren geleden op zoek gegaan naar degelijke
3D-ontwerpsoftware en bij Stabicad terechtgekomen. We hoorden
over Stabicad positieve feedback van diverse HVAC-bedrijven en
na een demonstratie van een Nederlands bedrijf, dat met de soft-
ware werkte, waren we meer dan overtuigd. De communicatie met
een externe tekenaar is niet evident; alles in-house werkt duidelijk
beter. Ik teken zelf de HVAC-technieken uit voor onze projecten.
Het plan voor Universiteit Antwerpen heb ik bovendien volledig in
3D uitgewerkt. We zijn hier ook verantwoordelijk voor alle aanlig-
gende technieken, waardoor het 3D-ontwerp geen overbodige luxe
was. Ook om nadien juiste materiaallijsten en isolatierapporten
te genereren. Dankzij 3D heb je minder of geen problemen op de
werkvloer; je kan op voorhand clashes detecteren en alles perfect
inpassen in de kleine beschikbare ruimte. Stabicad is voor mij een
noodzakelijke schakel van ontwerp tot uitvoering en onderhoud.”
www.groupjansen.com
23
SCRATCH
Stabiplan introduceert een nieuw abonnement: MEPcontent
subscription. Dit als antwoord op de vraag naar content,
die alle informatie bevat die nodig is voor coördinatie,
clashdetectie, montage en oplevering.
Met MEPcontent subscription abonneert u zich op
fabrikantspecifieke content en daarbij horende functionaliteit
in de software. De toegevoegde waarde voor u als gebruiker
ligt precies daar, op het snijvlak van content en software-
functionaliteit. Met die combinatie wordt de hele MEP
design flow (van generiek via specifiek naar gedetailleerd)
volledig ondersteund.
Via StabiBASE heeft u met MEPcontent subscription onbeperkt
toegang tot iedere gewenste Product Line Sheet (PLS): een bestand
met daarin alle gegevens van een volledig leveringsprogramma van
een bepaalde fabrikant, zoals van Dyka PVC, Legrand kabelgoten,
Wilo pompen of Radson radiatoren. Deze PLS-en worden
voortdurend verrijkt met informatie en zijn altijd up-to-date.
Dit betekent dat de kwaliteit en de bruikbaarheid van uw
modellen toeneemt. Wij garanderen dat alle content door de
fabrikant gecontroleerd, up-to-date en uniform volgens de
European MEPcontent Standard (EMCS) is.
MEPcontent subscription:
The complete BIM package!
Generiek versus specifiekOntwerpt u met specifieke content, dan werkt u met
leverbare artikelen van echte fabrikanten. Zo plaatst u
bijvoorbeeld een maatvaste weergave van een specifieke
Intergas CV-ketel in uw Revit model of CAD-tekening. Dit
model bevat dan alle informatie, die voor coördinatie, clash-
detectie, montage en oplevering nodig is. Generieke content
daarentegen, is onbepaald, heeft geen leverbare artikelen,
kun je niet bestellen en bevat geen productinformatie.
MEPCONTENT SUBSCRIPTION
24
AND LOTSMORE!
SPECIFIC
PLSEXTRADATA
THE
COMPLETE
BIM
PACKAGE!
MEPcontent subscriptionStandard
Generieke (onbepaalde) PLS-en voor systemen en appendages
Generieke (onbepaalde) PLS-en voor systemenen appendages
€10,-PER MONTH
ONLYONLY
FREE
Fabrikantspecifieke PLS-en voor systemen en appendages
Volledige ondersteuning van de MEP design flow: generiek – specifiek – detail
Stabicad Autorouting voor het snel tekenen van specifieke systemen
Toegang tot extra data zoals handels-, reken- en technische data
Deeplinks naar productdocumentatie van fabrikanten
Aansturing bestelproces vanuit model / tekening
Productselectie op basis van hardlopers (runners)
Update notificaties van PLS-bestandenUpdate notificaties van PLS-bestanden
SCRATCH
Daarnaast krijgt u met MEPcontent subscription toegang tot
functionaliteit die het tekenen en rekenen in Revit of AutoCAD
met specifieke content mogelijk maakt. Een voorbeeld daarvan
is Stabicad Autorouting, een nieuwe manier om specifieke
systemen, zoals kanalen, leidingen en kabelgoten, snel te
tekenen. Specifieke systemen worden met Stabicad Autorouting
dynamisch. Dit betekent dat als de afmetingen van een systeem
worden aangepast, ook de specifieke eigenschappen zoals het
artikelnummer veranderen. Uw producten selecteert u voortaan
snel en gemakkelijk doordat hardlopers (runners) inzichtelijk zijn.
Met MEPcontent subscription kunt u op zeer efficiënte manier
technisch juiste modellen en tekeningen opleveren. Meer weten?
Kijk op www.stabiplan.be/content.
MEPCONTENT SUBSCRIPTION
PLSDe meerwaarde van data in een fabrikant
specifieke PLS:
• Correcte maatvoeringen en artikelnummers van
de artikelen;
• ETIM/GTIN classificaties;
• Deeplink naar de technische artikelinformatie;
• Technische artikelinformatie geschikt
voor Prefab;
• Up-to-date artikelen die te bestellen zijn.
25
EMCS 3.0
SCRATCH
Anderhalf jaar na de introductie van de European MEPcontent
Standard (EMCS) is inmiddels versie 3.0 beschikbaar. Al bij de
introductie hebben we aangegeven dat de EMCS geen statisch
document is, maar een document dat we up-to-date houden
aan de hand van feedback uit de dagelijkse praktijk van onze
klanten. Versie 3.0 laat wat dat betreft mooie dingen zien.
Content voldoet aan RVB BIM normZo bevat de EMCS 3.0 een beschrijving van de regels voor families
om te kunnen voldoen aan de RVB BIM norm. Vanaf versie 10.09
bevatten Stabicad families de Nl-SfB code in het formaat zoals
in de RVB BIM norm is voorgeschreven, inclusief de bijbehorende
omschrijving. We doen dit in een IFC parameter, zodat dit binnen
Solibri/Navisworks gebruikt kan worden om elementen te kunnen
classificeren volgens Nl-SfB.
Native Revit rekenfunctionaliteitOm de standaard rekenfunctionaliteit in Revit te
kunnen gebruiken moeten bepaalde parameters
gevuld worden. De richtlijnen hiervoor staan in
EMCS 3.0. Het betreft met name het juist invullen
van parameters voor drukverlies en flow in
connectoren.
Naamgevingswijzigingen en aansluiting op ETIM RTZowel gebruikers als fabrikanten hebben geholpen om EMCS nog
beter op de praktijk te laten aansluiten. Zo is er een extra infoveld
gedefinieerd waarin onderscheid gemaakt kan worden tussen
twee families van hetzelfde product (detail family en gegenereerde
family). Tenslotte zijn enkele maatschetsen (met bijbehorende
invulling van family parameters) als voorbeeld toegevoegd,
evenals voorbeelden van de koppeling/mapping van EMCS klassen
en parameters naar andere standaarden en afspraken, zoals IFC,
Cobie en ETIM RT.
Al met al reden genoeg om de nieuwe EMCS te downloaden:
www.mepcontent.eu/emcs. Zoals altijd: laat het ons weten
wanneer u waardevolle aanvullingen of suggesties hebt
EMCS 3.0: de open standaard voor uniforme content
26
EMCS 3.0
SCRATCH
Chinese wolkenkrabbers ontwerpen met Stabicad
PROJECT IN BEELD
Lees verder
Zo is er het project Golden Stone Center C9 in Bejing. Hier is
Tekenbureau M. Kragten verantwoordelijk voor alle 345 instal-
latietechnische werktekeningen. Stabicad en StabiBASE zijn
voor Michel onmisbaar wat betreft het ontwerp-, project- en
tekeningbeheer. In de loop van het BIM-project in China kwam hij
tot de vaststelling dat AutoCAD tekenvaardigheden vandaag de
dag niet meer in ieder groot project voldoende zijn. Daarom heeft
hij na Golden Stone Center C9 het roer omgegooid en de overstap
gemaakt naar modelleren in Revit. Vanaf nu is Stabicad for Revit
de standaard.
Michel Kragten, eigenaar van het Nederlandse Tekenbureau M. Kragten in Amersfoort zit niet om werk verlegen. Zijn werk
houdt niet op bij de grens. Naast de projecten dicht bij huis is Michel nauw betrokken bij verschillende projecten in China.
INSTALLATIETECHNIEK
C
27
SCRATCH
PROJECT IN BEELD
Let’s go BIM LIVE!Michel: “In China gebruikten we geen Revit, maar we tekenden wel alles
in 3D met AutoCAD, zodat de Chinese werknemers een goed beeld hadden
van hoe ze alles moesten installeren. Toch kunnen we hier spreken over
een BIM-project. BIM is namelijk vooral een manier van werken, waarbij
informatie aan tekeningen wordt toegekend. In die optiek, ‘bim’ ik al jaren.
De mogelijkheden van AutoCAD zijn echter te beperkt en omdat ik toch
verder wilde komen met BIM, ben ik overgestapt naar Revit. De mogelijk-
heden voor het toekennen van informatie in Revit zijn veel uitgebreider.
Ik wist dat wat we met AutoCAD al gedeeltelijk deden, nog beter kon met
Revit. Revit en BIM zie ik als een nieuwe fase. Eerst gingen we van teken-
plank naar de pc en nu zie je een verschuiving van AutoCAD naar Revit.
Al met al is het steeds makkelijker geworden om zo realistisch mogelijk
te tekenen.”
Van Autocad naar Revit“Het heeft even geduurd vooraleer ik de stap heb gezet naar Stabicad
for Revit. Omdat de bouwmarkt weer aantrok en er steeds meer vraag
kwam naar projecten in Revit, heb ik dan halverwege 2015 toch de knoop
doorgehakt en Stabicad for Revit aangeschaft.” Om goed te kunnen werken
met Revit, heeft een consultant van Stabiplan Michel ondersteund bij de
implementatie. “Groot voordeel van consultancy ten opzichte van een
groepstraining is het 1-op-1 advies met een vlotte, goede uitleg afgestemd
op mijn behoeften. Na een dag consultancy kon ik al aan de slag met
Stabicad for Revit!”
Golden Stone Center C9
‘C9’ is een prestigieus complex voor 25.000 kantoorwerkers en voor huurders zoals Chinese en internationale ondernemingen.
Het complex telt drie gebouwen van elk 22 verdiepingen. BHCS, een bedrijf dat in China actief is op het gebied van IVAV klimaat-
systemen, gaf Tekenbureau M. Kragten de eindverantwoordelijkheid voor het definitieve ontwerp en alle installatietechnische
werktekeningen. Alle tekeningen zijn in Michels kantoor in Amersfoort geprint op scheurvast en water- en oliebestendig papier.
28
SCRATCH
PROJECT IN BEELD
Feiten- Hoogte: 100 meter
- Ondergrondse verdiepingen: 4
- Oppervlakte: 250.000m2
- Luchtbehandelingsinstallaties: 13
- Totale aanvoer van verse lucht: 1.040.000 m3/h
- IVAV-klimaatsysteem
- Totaal afvoerlucht: 900.000 m3/h
- Capaciteit verwarmingssysteem: 3.800 KW
- Geïnstalleerde koelcapaciteit: 12.800 KW
- Aantal datapunten: 66.834
- Oplevering: 2015
29
SCRATCH
Stabiplan BVBA is groter en gemakkelijker te bereiken! Na
de verhuizing van het Franse kantoor in Parijs, was het
nu onze beurt. In januari zijn we verhuisd van Antwerpen
Zuid naar Antwerpen Noord. Ons nieuw kantoor is
uitgerust met een nieuw modern trainingscentrum
compleet ingericht om onze Stabicad en BIM-trainingen
optimaal te geven. Gezien de groei van het Belgische
team was een verhuis noodzakelijk geworden.
Koen Van Riet, manager Stabiplan: “Afgelopen jaar
hebben we vijf nieuwe werknemers aangenomen en we
zijn nog niet klaar met uitbreiden. We merken een grote
markt voor onze BIM-oplossingen in België en zien ons
daarom genoodzaakt gestaag uit te breiden. Het pand
Stabiplanis verhuisd!
KO
RT
NIE
UW
S
Xperience CenterIn het nieuwe kantoor heeft Stabiplan haar eigen Xpercience Center. We geven hier
regelmatig events specifiek gericht op een bepaalde doelgroep van onze klanten.
De afgelopen twee events waren alvast een succes!
in de Duboisstraat is een mooie weerspiegeling van onze
ambities. We hebben hier bovendien een Xperience Center,
waar we op regelmatige basis events zullen organiseren.
Wij kijken er naar uit onze klanten en partners in ons
nieuwe pand te verwelkomen!”
30
BIM LIVE OnderwijsHet is belangrijk dat studenten in technische richtingen
de kans krijgen om te leren werken met moderne BIM-
software. Zo zijn ze beter gewapend voor de arbeidsmarkt.
De vraag naar goede engineers en tekenaars is groot, ook de
vraag naar geschoolde Revit-ontwerpers en BIM-consultants.
Stabiplan reikt graag de hand naar het onderwijs om hen bij
te staan om de nodige kennis en praxis van BIM over te dragen
aan de studenten, de ontwerpers van morgen. Begin maart
hielden we een informatiesessie voor professionelen uit het
onderwijs om de meerwaarde van Stabicad toe te lichten.
Zowel docenten van technische scholen als van hogescholen
en universiteiten namen deel aan het event. Ze kregen een
uitgebreide live demonstratie van Stabicad, onze BIM-software
voor installatietechnieken. Wilco Griffioen, coördinator training
& education Stabiplan, gaf meer uitleg over het belang van
Stabicad voor het onderwijs. In Nederland is Stabicad in het
onderwijs een evidentie, in België moet nog een inhaalbeweging
worden gemaakt. Verder kwam Jo Maes, senior projectmanager
Spie-Devis, zijn ervaringen uit de praktijk delen.
SCRATCH
Volg ons
EVENTS
AirExpo
18 april
Hangar 43 -
Dendermonde
BIM LIVE BerekenenMidden maart nodigden we studiebureaus en installateurs
uit voor een speciale sessie rond de berekenmodules van
Stabicad for Revit. Tijdens deze interactieve uiteenzetting
stelden onze collega’s Rene en Thijs niet alleen de gekende
Luchtkanaal- en Gasleidingberekeningen voor, maar ook
de nieuwe berekeningsfunctionaliteit voor Verwarming,
Tapwater en Riolering. Tot slot kwam ook de nieuwe module
Sprinkler ontwerp & leidingberekening uitgebreid ter sprake.
Dat het geïntegreerd berekenen in BIM een ‘hot topic’ is,
bleek uit de grote opkomst. Een dertigtal geïnteresseerde
engineers nam deel aan het event. Achteraf werd uitgebreid
nagekaart tijdens een netwerkdrink.
31
Pinned from social
SCRATCH
XXXXXXXXXXX
“If you can’t explain it simply,
you don’t understand it well enough.”
- Albert Einstein
Einstein had gelijk (en hij kon het weten): wil je iets goed kunnen uitleggen, dan moet je het
heel goed snappen. Maar als je het zo goed snapt, dan laat je anderen er ook van profiteren.
Juist dáárom publiceren we de European MEPcontent Standard. Download hem vandaag nog
via www.mepcontent.eu/emcs.
De open standaard voor hoogwaardige en uniforme content
Versie 3.0
Nu beschikbaar!
The BIM library for MEP engineers