SEXUSEXU--ERASOENETAGENEROERASOENETAGENERO--INDARKERIARENINDARKERIARENBIKTIMADIRENEMAKUMEENTZAKOARRETABIKTIMADIRENEMAKUMEENTZAKOARRETA
HOBETZEKOERAKUNDEENARTEKOII.HOBETZEKOERAKUNDEENARTEKOII.PROTOKOLOAPROTOKOLOA
LeioakoUdala
2
BILDUDIRA:
MariCarmenUrbieta,Leioakoalkateandrea
JavierAldekoa-ErandiokoErtzaintzakoburua
MªLuzMarquésGonzalez,OsakidetzakoUribeKostaeskualdekozuzendarikudeatzailea
3
ZIOENAZALPENA:ZIOENAZALPENA:
Forma desberdinak dituen emakumeen aurkako indarkeria emakumeen duintasunaren eta osotasun
fisiko nahiz moralaren aurkako eraso larria dugu eta, horrenbestez, giza eskubideen urraketa
nabarmenada.
Emakumeen aurkako indarkeriak emakumeek bizitzaren edozein ziklotan jasaten duten egiturazko
desberdintasun-egoeran ditu erroak. Desberdintasun horri, gizartean eta familian sexuaren arabera
egindako zereginen eta arduren banaketa tradizionalak eusten dio, esparru publikoan zein pribatuan
emakumeakgizonenazpitikjarriz.
Nazioarteko, estatu-mailako eta autonomia barruko hainbat erakundeekmodu zabalean aztertu dute
emakumeenaurkakoindarkeria.Batdatozindarkeriahorrenerroetanetaondorioetan,nahizetamodu
desberdinetan izendatzen duten. Emakumeen gizarte maila, familia-estatusa, adina, erlijioa eta
nazionalitatea edozein izanik ere indarkeria horrek emakumeengan eragina duela ondorioztatu dute
guztiek.
Emakumeen aurkako indarkeriak adierazpen desberdinak ditu eta herrialdearen arabera adierazpen
batzuk besteak baino nabariagoak dira (gizonak emakume bikotekidearen edo bikotekide ohiaren
aurka erabiltzen duen adierazpena da nabariena). Emakume baten eta gizon baten arteko lotura
afektiboan hanpadura jartzen duen tratu txarmota horrek, egungoa zein iraganekoa, bizikidetzarekin
zeinbizikidetzarikgabekoa,genero-indarkeriarendelitugisajasodalegerian.
Protokolohoneksexu-erasoenkasueiarretaematekoerakundeenartekojarduketakkoordinatukoditu,
nahizeta indarreandagoenZigorKodeak jasotzendituensexu-askatasunarenaurkakodelituenartean
genero-indarkeriarendelituarekinalderatutahorienintzidentzia-indizeatxikiagoaden.
Genero-indarkeriaren biktima diren emakumeen seme-alabak ere problematika horren biktima dira,
hortaz,beharrezkoadaarazoaribereosotasuneanheltzea.
Etorkizunean protokolo honen jarduera-eremua zabaltzeko aukerari kalterik egin gabe, orain sinatzen
dena genero-indarkeriaren eta sexu-erasoen kasuei aurre egiteko erakundeen arteko ekintzen
koordinazioazarduratukoda.
4
HONAKOHAUERABAKIDA:HONAKOHAUERABAKIDA:
LEHENENGOA:KoordinaziorakoTokikoProtokolobatsinatzea,Leioaudalerrianbizidirensexu-erasoen
etagenero-indarkeriarenbiktimeiematenzaienarretahobetzeko.
BIGARRENA: II. Protokoloaren edukia hedatzea koordinazio eraginkor bat lortzeko beharrezkoak diren
instantzien artean, sexu-erasoen eta genero-indarkeriaren biktimei arreta emateko eta horien
antzemateaerrazteko.
HIRUGARRENA:ProtokoloarenMahaiakhasitakojarduerari jarraipenaematea.ProtokoloarenMahaiak
protokolohorrenegikaritzearenerantzukizunaetajarraipenaegitekoarduraetaizangodu.
LAUGARRENA:Emakumeenaurkakoindarkeriamatxistarimoduestrukturaleanaurreegitea:iragarkien,
irudien eta hizkuntzaren erabilera zainduz eta protokoloa sinatzen duten erakundeen politiketan
genero-rolaketaestereotipoakezerreproduzitzekolaneginez.
BOSGARRENA: Emakumeen aurkako indarkeria matxista erantzukizun kolektiboko gizarte-egitatetzat
hartzea eta ez jotzea esku-hartzerik behar ez duen kontu pribatutzat, eta ikuspegi hori herritarren
arteanmoduaktiboanzabaltzea.
SEIGARRENA: Protokoloa sinatu duten erakundeen jarduketa bideratzea, I. atalean (Sexu-erasoen eta
genero-indarkeriarenbiktimadirenemakumeeilaguntzekoetaarretaematekoprintzipiozuzentzaileak)
jasotakojarduketa-printzipioenarabera.
ZAZPIGARRENA: Protokoloa sinatu duten erakundeen jarduketa burutu eta koordinatzea, protokolo
honenII.ataleangaratutakoprozedurenarabera.
5
I) SEXUI) SEXU--ERASOENETAGENEROERASOENETAGENERO--INDARKERIARENBIKTIMADIREN EMAKUMEEI LAGUNTZEKOINDARKERIARENBIKTIMADIREN EMAKUMEEI LAGUNTZEKOETAARRETAEMATEKOPRINTZIPIOZUZENTZAILEAKETAARRETAEMATEKOPRINTZIPIOZUZENTZAILEAK
• Lehentasuna. Sexu-erasoen eta genero-indarkeriaren biktima diren emakumeei lehentasunez
emango zaie arreta, kasu bakoitzean esku-hartzearen larritasuna baloratuz, ahal bezain azkar
erantzuteko.
• Arreta osoa eta pertsonalizatua. Protokolo honetan aipatutako indarkeriaren biktima diren
emakumeei eta horien menpekoak diren pertsonei ematen zaien arretak indarkeria-egoera
bakoitzaren ondorioz sortzen diren beharrak barne hartuko ditu eta, bai eta bizi duten egoeran
duten pertzepzio maila desberdinak ere. Horretarako, kasu bakoitzean gertatzen diren egoera
pertsonalenetasozialenaraberaegokienakdirenzerbitzuaketaprestazioakjarrikozaizkieeskura.
• Gertutasuna. Emakumeei hurbileko arreta ematen saiatuko da; izan ere hurbiltasun horrek
(geografikoa,emozionalaetakasuarenezagutzarena)esku-hartzehobeadakar.Kasuarenjarraipena,
koordinazioa eta eztabaida errazten du; halaber, erakundeen laguntzan konfiantza sortzen da.
Zerbitzudesberdinetako langileakemakumeadagoentokira joanahal izangodira,esku-hartzerako
baldintzak uneoro erraztuz. Segurtasun-kidegoek polizia-bereizgarririk gabe egin beharko dituzte
lekualdaketak, hala egitea posible den heinean, bai pertsonalak bai ibilgailuen bitartez, biktimen
estigmatizazioaekiditeko.
• Berdintasuna.Biktimaguztieiarretaeskaintzenzaielabermatubeharkoda,honakoezaugarriengatik
inor baztertu gabe: egoera zibila, sexu orientazioa, adina, sinesmena edo ideologia, gutxiengo
etnikoa,nazioaedohizkuntza,mailaekonomikoa,ezgaitasunfisikoa,psikikoaedosentsoriala,edota
beste edozein baldintza pertsonal edo sozial. Era berean, beharrezkoneurriak hartukodira beren
egoera pertsonal eta sozialaren ondorioz laguntza osoa jasotzeko zailtasunak dituzten biktimen
eskubideakmodueraginkorreanbermatzeko,berenegoeraadministratiboaedozeindelaere.
• Prebentzioa. Jasotako jarraibide guztiak aplikatuko dira biktimen aurkako indarkeria-egoerarik
errepikatu ez dadin. Biktimatzat joko dira bai emakumeak bai beren kargu dauden umeak eta
nerabeakedoberaiekinbizidirenetamendekotasunadutenpertsonahelduak.
6
• Adingabeen interesendefentsa. II. jarduera-protokoloaaplikatzekogaraian,biktimekberenkargu
dituztenadingabeei arretaeskaintzekoetahoriekbabestekobeharrezkoakdirenneurriakhartuko
dira, adingabeen eskubideak, ongizatea eta garapen osoa bermatzeko. Edonola ere, umeen eta
nerabeeninteresgorenakontuanhartubeharkoda,haurreietanerabeeiarretaetababesaemateko
otsailaren18ko3/2005Legeakxedatzenduenarenarabera.
• Ahalduntzea eta normalizazioa. Indarkeria jasaten duten emakumeak ez dira subjektu pasiboak,
beren istorio partikularrean baliatu dituzten hainbat biziraute-estrategia eta -gaitasun garatu
dituzte. Indargune horiek kontuan hartzea garrantzitsua da, kasu bakoitzari egokitutako esku-
hartzearenartikulazioaproposaegindadin,indarkeriarenbiktimadirenemakumeekautonomiaeta
bizimodunormalizatuaizandezaten.
• Eraginkortasunaetaarintasuna.Protokolohonekbiltzendituenjarraibideakaplikatzeko,artikulazio
eraginkorra eta arina bermatu beharko da, horrelako egoeretan ohikoa izaten den urgentziak
eskatzenduenberehalakotasunarekinjokatzeko.
• Ahalik eta biktimizaziorik txikiena. Protokolo honetan aipatzen den indarkeria jasan duten
emakumeenbigarrenmailakobiktimizazioaahaldenneurriansaihestukoda,hortaz,profesionalen
etaerakundeenesku-hartzearenondoriozbiktimekjasatendituzteneragozpenakahalbezainbeste
murriztukodira.Emakumeeiarretaematekokoordinatubeharkodiraerakundeak;biktimekezdute
ardurahoriizanbehar.
• Segurtasuna eta babesa. Jarduera profesionaletik eratorritako betebehar juridikoak oinarrizko
konpromiso etikoak dira. Beraz, indarkeria egoerak bizi dituzten edo bizi izan dituzten
emakumeentzakobabes-etasegurtasun-printzipioagailentzekoesku-hartzeakbideratukodira.
7
PROPOSAMENTERMINOLOGIKOAPROPOSAMENTERMINOLOGIKOA
Hainbat gizarte-eragilek hartu dute parte emakumeen aurkako indarkeriaren gaineko eztabaida
terminologikoan. Emakumeen aurkako indarkeriak hartzen dituen forma eta adierazpen desberdinak
hobetoulertzeko,protokolohonetanterminologiahauerabilikoda:
Indarkeria matxista / Emakumeen aurkako indarkeria: Gizonen eta emakumeen arteko gizarte-
hierarkian oinarritutako kontrol-adierazpen eta boterearen erabilpen bortitz guztiak dira, bere forma
guztietan,hauda,"maskulinoa""femeninoa"rengainetikdagoenarenusteanoinarritzendirenjokabide
bortitzguztiak.
o Indarkeria fisikoa: apropos egiten den eta/edo biktimaren segurtasun fisikoa arriskuan
jartzen edo kaltetzen duen ekintza. Erasotzeko erabilitako arma objektu bat, arma bat,
substantzia arriskutsuak edo erasotzailearen beraren gorputza izan daitezke, eta kalteak
txikiakzeinhandiak izandaitezke.Tratu txar fisikoadagoenean tratu txarpsikologikoaere
badago.
o Indarkeriapsikologikoa:aproposegitendeneta/edoemakumeensegurtasunpsikologikoa
kaltetzen edo arriskuan jartzen duen ekintza. Hainbat forma ditu: irainak, umiliazioa,
mehatxuak, eta abar; batzuetan sotiltasunez adierazten dira. Jokabide baten forma har
dezake (jazarpen-jokaera, esaterako) edo hitzez adieraz daiteke. Kasu horietan, garrantzia
hartzendutebaiesatendenhorrekbaiesatekomoduak.
o Indarkeriaekonomikoa:baliabidematerialaketaekonomikoakkontrolatuz,emakumearen
bizitzarenalderdiengainekoerabakiak,jokabideaketaekintzakkontrolatzeahelburuduten
egintzaketaez-egiteakdira.Consistenenimpedirelaccesoalainformaciónoelmanejodel
dinero o de otros bienes económicos. Tratu txar ekonomikoa dagoenean tratu txar
psikologikoaerebadago.
o Sexu-indarkeria: emakume bat sexu-harreman behartuak izatera derrigortzen duten
ekintzak dira (larderiaz, indarkeriaz –xantaia edo mehatxua– edo borondate pertsonala
8
bertan behera uzten edo mugatzen duen beste edozein mekanismo erabiliz). Sexu-
indarkeriadagoeneantratutxarpsikologikoaerebadago.
Halaber,sexu-indarkeriakhonakoadierazpenhauekizanditzake:
o Sexu-erasoak: indarkeria edo larderia erabiliz beste pertsona baten sexu-askatasunari
erasotzendionedozeinjokaerada,indarkeriaindarfisikoarenedolarderiarenerabileradela
ulertuz, esaterako, biktimak edobere hurbilekorenbatek berehalakoa eta larria den gaitz
batsufritzekobeldurraedomehatxuaeragitendutenjokaerapsikologikoak.
Sexu-erasoaren adierazpenik ohikoena bortxaketa da. Bortxaketak baginatik, uzkitik zein
ahotik kopulatzean edota lehenengo bi bide horietako batetik gauzak edo gorputz-atalak
sartzeandatza.(ZigorKodearenVIII.Tituluaren178-180artikuluetantipifikatuak).
o Sexu-abusuak: larderiariketa indarkeriarikgabeegitendira.Barnehartzendiraborondate-
edo adimen-gaitasuna mugatuta izateagatik, baliozko ezaguerarik ezin utz dezaketen
emakumeengaineanegindakoabusuak.
o Sexu-jazarpena:irakaskuntza-edolan-harremanbatenedoantzekorenbatentestuinguruan
gertatzen diren eta nahi gabekoak diren ahozko, ez-ahozko edo sexu-izaerako portaerak.
Horien helburua edo ondorioa emakumearen duintasunari erasotzea eta/edo larderiazko
inguruneapalgarria,umiliagarriaedoiraingarriasortzeada.
Indarkeriasexistarenformadesberdinhoriekharreman-motadesberdinetangertadaitezke.Indarkeria
darabilenharremanarentestuinguruabereiztekoondorengodefinizioaerabilikoda:
ü Genero-indarkeria: 2004ko abenduaren 29an Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratutako
GeneroindarkeriarenaurkakobabesintegralarenneurrieiburuzkoLegeOrganikoarendefinizioa
aipatzen denean: “genero-indarkeriak indarkeria fisikoa eta psikologikoa batzen ditu, sexu-
askatasunaren aurkako erasoak,mehatxuak, derrigortzeak edo askatasun gabezia arbitrarioak
barne. Erasotzaileak senarrak, senarrak izandakoak, edo bestelako harreman afektiboko
bikotekideakizatendira,nahizetaelkarrekinbiziez”.
9
II) SEXUII) SEXU--ERASO ETA/EDO GENEROERASO ETA/EDO GENERO--INDARKERIA KASUETAN EMAN BEHARREKO ARRETAINDARKERIA KASUETAN EMAN BEHARREKO ARRETA
KOORDINATZEKOPROZEDURAKKOORDINATZEKOPROZEDURAK
Lehentasunaren printzipioa kontuan hartuta, larrialdietako arretaren eta lehentasunezko arretaren
irizpideakkontuanhartutaegingodaarretaematekoprozedura.
II.1.II.1.--GENEROGENERO--INDARKERIAkasuetanlarrialdietakoetalehentasunezkoarretaematekoprozedurakINDARKERIAkasuetanlarrialdietakoetalehentasunezkoarretaematekoprozedurak
Urgentziazkoegoerak:urgentziazkoegoeratzatjokodiralehenbailehenerabakibathartzeaeskatzen
dutenegoerak:
a)Emakumeakagerikolesioakditu(bikotekidearenedobikotekideohiarentratutxarrenondoriozkoakdirelaaitortuzeinez).
b)EmakumeaksalaketabataurkeztuduErtzaintzan/Udaltzaingoan.
c)Emakumeaketxetikateratzekoerabakiaadierazidiozerbitzuari.
d)Ezduarriskuaantzematen,bainaarretaemandionteknikariakarrisku-adierazleakantzemanditu,berehalaedoetxeraitzultzeantopadezakeenlarrialdi-egoeraplanteatzeraeramandutenak.
• Larrialdietako egoerak gizarte-zerbitzuek, osasun-zerbitzuek, Ertzaintzak edo Udaltzaingoak
artatu ditzakete lehenengo instantzian. Zerbitzu horietako baten lehenengo esku-hartzeak
jarduketaetaesku-hartzeberriakeraginditzake(epaiketa,egonaldiluzezeinertainekoharrera
eskatzea, zerbitzuespezializatuakeskatzea, laguntzaekonomikoak izapidetzea,etaabar).Kasu
horietan esku-hartzeak jarraipen bat daukala ulertuko da, nahiz eta dagoeneko ez den
beharrezkoaberehalakoerabakiakhartzea.
• Kasu guztietan, emakumea beste zerbitzuren baten ohiko erabiltzailea ote den egiaztatu
ondoren,lehenengoinstantzianarretaemandiotenlangileenlanaizangodaemakumeariarreta
ematen dioten profesional desberdinen arteko ekintza koordinatuaren garrantziaren berri
emateaemakumeari.Horrenbestez,idatzizkobaimenaeskatukozaiogainerakoerakundeeibere
egoerarenetahartutakoneurrienberriemateko.
• Emakumeakekintzakoordinatuaburutzekobaimenaematenbadu,lehenengoinstantzianarreta
eman dion zerbitzua gainerako zerbitzuekin harremanetan jarriko da, aurretiko jarduerei
buruzkoinformazioabiltzekoetajarduerakkoordinatzeko.
• Emakumeakezbaduekintzakoordenatuaburutzekobaimenikematen,kontuanizanbehardugu
emakumeak urgentziazko babes-neurriak (abegi-etxea eta/edo salaketa) baztertu egin
10
ditzakeela, batetik, ez datorrelako bat arrisku-balorazioarekin, eta, bestetik, uste duelako
egoerari aurre egin diezaiokeela. Kasu horretan, teknikaria emakumearen segurtasuna ahal
bezainbestebermatzensaiatukoda,etahonelajokatukodu:
o Babes-neurriaketasegurtasun-planaeskainikodizkio.
o Ofiziozkoatestatuaegingodu.
o Kasuarenjarraipenaegingodu.
• Emakumeak hasiera batean aukeratutako zerbitzuak egingo dio beti prozesuan lagun egiteko
eskaintza,etaemakumeakberakerabakibeharkoduonartualaez.
• Biktimak babes-maila altuagoa behar badu, Ertzaintzaren eta Udaltzaingoaren artean
adostutako esku-hartze akordioaren arabera jokatuko da. Ertzaintzak BFAren abegi-etxera
lagundukoduemakumea.
Lehentasunezko egoerak: berehalako erabakirik hartzea eskatzen ez duten kasuak lehentasunezko
egoeratzathartukodira.Kasuhauetangertadaitekehori:emakumeakezbaduhasieratiksalaketarikjarri
nahi eta erabakia hartzeko denbora behar badu; erasoa ez bada berriki jazotakoa; erasotzen duen
bikotekidearekinduenharremanaeteteaedobanantzeaekardezakeenedozeinerabakihartuaurretik,
emakumeak zerbitzu espezifikoen laguntza jarraitua behar badu; edo langileei ohiko esku-hartze
prozesubatbehardelaondorioztatzekooinarriaematendienegoerarenbateanbadago.
Kasuguztietan,emakumearilehenengoinstantzianarretaematendionteknikariareneginkizunaizango
da emakumeari jakinaraztea Prozedura Kriminalaren Legeari jarraiki (259.1 eta 262.2 artikuluak)
gertatutakoaren berri emango diola Fiskaltzari, Auzitegi eskudunari, instrukzio-epaileari edo, ageriko
delituabaldinbada,hurbilendagoenpolizia-funtzionarioari.Hala,gainerakoerakundeeiemakumearen
egoerarenetaondoriozkoesku-hartzeenberriematealdera.
1ProzeduraKriminalarenLegea.259.artikulua.“Edozeindelitupublikorenegiteaikustenduenakberehalakoanhorrenberriemanbeharkodioinstrukzio-epaile,bake-epaile,eskualdekoepaileedoudal-epaileari,edo,berazeintokitanizanetatokihorietatikhurbilendagoenfuntzionariofiskalari;bestela,25pezetatik250pezetarainokoisunaezardakioke”.
2ProzeduraKriminalarenLegea.262.artikulua.“Norbaitzuek,eurenkargu,lanbideedoogibideakdirelamedio,delitupublikobatenberribaduteberehalahorrensalaketaeginbeharkodioteFiskaltzari,auzitegieskudunari,instrukzio-epaileari,eta,halakoaizanezean,tokitikhurbilendagoenudaltzainariedopoliziakofuntzionarioari,baldinetaageri-agerikodelituabada.Betebeharhoribetetzenezdutenei259.artikuluanaipatutakoisunaezarrikozaiediziplinabidez.Parterikemanezduenamedikuntza,kirurgiaedofarmaziakoirakasleabadaetapartehorrekberarenlan-jarduerekinzerikusiabadu,orduanisunaezinizangodaizan125pezetabainogutxiagokoa,ezta250pezetabainogehiagokoaere.Partehoriemanezduenaenplegatupublikoabada,aurrekoazgain,horrenberriemangozaiozuzeneangoragodagoenari,administrazio-arloangertadaitezkeenondoreetarako.Artikuluhonetanxedatutakoaulertukoda,ez-ematehorreklegeenaraberaerantzukizunasortzenezduenerako”.
11
Kasuhorietan,esku-hartzeanzeharlarrialdietakoesku-hartzeaeskatzendutenegoerakjazodaitezke.
Esku-hartzeprozesuarenamaiera:
Genero indarkeriaren ezaugarriak kontuan izanda, esku-hartzeek urgentziazko egoerei eta
lehentasunezkoegoerei erantzunbeharkodiete, bai etabiktimaketengabeko laguntzaeskatzeari edo
zerbitzuak utzi nahi izateari ere. Hori dela eta, esku-hartze prozesuak desberdinak izan daitezke,
zehatzakzeinepeluzekoak.
Esku-hartze bakoitzean, emakumeari berarentzako eta bere menpekoentzako (bereziki seme-
alabentzako) baliabideei buruzko informazioa emango zaio. Informazio hori idatziz emango da eta
emakumeakjasoduelaerregistratukoda,kasuarenjarraipenahobeaizandadin.
Nolanahi ere, kasuen jarraipena egitea gizarte-zerbitzuen ardura da, emakumea ohiko erabiltzailea
baldinbadaedozerbitzuhorieskatubadu;gizarte-zerbitzuetarajoezbadu,ordea,Ertzaintzakizangodu
ardurahori.
Jarraipenahonakoarrazoihauengatiketendaiteke:
• biktimak hala eskatu duelako ahoz zein isilbidez: indarkeria-zikloa hautsi delako, bikote-
harremana bukatu delako, bestelako laguntza-sarea daukalako, beste leku batean bizi delako
edobesteedozeinegoeradela-eta.
• jarraipenarenarduradunadenerakundearenjarduera-protokoloakhalaagintzenduelako.
II.2. GERTATU BERRI DIREN ETA GERTATU BERRIAK EZ DIREN SEXUII.2. GERTATU BERRI DIREN ETA GERTATU BERRIAK EZ DIREN SEXU--ERASOEI arreta ematekoERASOEI arreta emateko
prozedurakprozedurak
Gertatuberridirensexu-erasoak:Sexu-erasoagertatudenetikbiktimeklaguntzaeskezerbitzubaterajo
dutenarteedobestenorbaitekeramandituenarte72ordubainogutxiago igarobadira,urgentziazko
egoeratzat hartukoda. 72ordukoepeamalguada; batez ere froga fisikoakberreskuratu ahal izateko
zehaztenda.
Biktimaklarrialdietakoosasun-zerbitzuetarajotzenbadu,dagokionprotokoloarijarraitukozaio.
GERTATUBERRIDIRENSEXUERASOENAURREAN
12
ESKU-HARTZEKOOSASUN-PROTOKOLOA
ErtzaintzaUdaltzaingoa
GizarteZerbitzuak
sexu-erasoedosexu-abusubatenbiktima
<72ordu
Osasun-zentroa
OspitaleaForentsea
Delituarenlaginakjasotzea
LesioenparteaOfizioa-Epaitegira
bidaltzea
Arretaematekoesku-hartzea
Medikuarentxostena,jarraipenaegiteko
Gizarte-zerbitzuakedobestebatzuk
Guardiakoepaitegia-----------------------
Fiskaltza
PAZIENTEASexu-erasoedosexuabusubaten
biktima<72ordu
sexu-erasoedosexu-abusubatenbiktima
<72ordu
13
Gertatu berri den sexu-eraso baten biktimak gizarte-zerbitzuetara, Ertzaintzaren polizia-etxera edo
Udaltzaingoarenpolizia-etxerajotzenbadu,zerbitzubakoitzakdagokionprotokoloaaktibatukodu.
• Sexu-erasoaedo -abusuagertatuberriabada,GurutzetakoOspitaleko larrialdietako zerbitzura
bidalikodabiktima.Ahaldenneurrian,bereizgarririkgabekoibilgailuofizialbateaneramangoda
biktima. Biktimari esango zaio ez garbitzeko, arropak ez aldatzeko eta, aho bidezko erasoa
gertatubada,ezjatekoetaezedateko.
• Polizia-taldeak mediku forentsearen presentzia eskatu dela egiaztatuko du, mediku-azterketa
egin eta laginak jaso daitezen. Halaber, gertakariei buruz eskura dauden datu guztien berri
emangozaioforentseari.
• Baliabide horri aldez aurretik jakinaraziko zaio (telefono bidezko abisua) sexu-erasoen edo
genero-indarkeriaren biktima bat eramango dutela; emakumeari dauden baliabideen eta
zerbitzuenberriemangozaio,etaospitaleanutzikodutearretaemandiezaioten.
• Biktimari ez zaio aitorpenik eskatukopertsonal sanitarioakbiktima aztertzen ez duen arte eta
bere behar pertsonalak estaltzen ez diren arte. Biktima ospitaleratzen baldin badute,
lehenbailehenhartukozaioaitorpenaosasun-esparruarenbarruan.
• Kasuguztietan,emakumearilehenengoinstantzianarretaematendionteknikariareneginkizuna
izango da emakumeari jakinaraztea Prozedura Kriminalaren Legeari jarraiki (259. eta 262.
artikuluak) gertatutakoaren berri emango zaiola Fiskaltzari, Auzitegi eskudunari, instrukzio-
epaileari edo, ageriko delitua baldin bada, hurbilen dagoen polizia-funtzionarioari. Hala,
gainerako erakundeei emakumearen egoeraren eta ondoriozko esku-hartzeen berri emate
aldera.
• Erabiltzailearidagokionlesioenpartearenkopiaeskatzekoesangozaio,salaketaegiterakounean
aurkeztuahalizateko.
• Biktima informazioa jasotzeko moduan baldin badago, lehenengo instantzian arreta eman
dioten langileen lana izango da emakumea artatzen duten profesional desberdinen arteko
ekintza koordinatuaren garrantzia nabarmentzea. Horrenbestez, idatzizko baimena eskatuko
zaiogainerakoerakundeeibereegoerarenetahartutakoneurrienberriemateko.
• Emakumeakekintza koordinatuhori egitekobaimenik ematenez badu, lehenengo instantzian
arreta eman dion zerbitzuak jarraituko du kasuarekin, eta biktimaren egoerara ondoen
egokitzen diren baliabideak eskainiko dizkio. Esku-hartzearen garapenean zehar, emakumeari
besteerakundeenesku-hartzeagomendadiezaioke,bestelaguntzabatzuklortuahalizatekoeta
emakumearibereegoeratikirtetenlagundukodionbaliabide-sareazabaltzeko.
14
• Emakumeaadingabeabaldinbada, senideak edo tutore legalak jakinaren gainean jarrikodira
bai eta Bizkaiko Foru Aldundiko Umeen Zerbitzua (sexu-erasoen eta tratu txarren kasuetan
arreta psikologikoa emateko programa) ere, emakumeak kasuaren araberako orientazioa jaso
dezan.
Gertatuberriakezdirensexu-erasoak:Sexu-erasoagertatudenetikdagoenekofrogafisikoakjasotzeko
epea igarobada (erasoagertatudenetik72ordubainogehiago)etabeste tratamendubatenbarruan
detektatu baldin badira (ordura arte estalita egon den trauma azaleratu delako edota emakumeak
gertatutakoakontatzeaerabakiduelako),dagokionzerbitzuakemangodioarreta,etabeharrezkoabada
etaemakumeakbaimenaematenbadu,zerbitzuespezializatuetarabideratukodaemakumea.
• Nagusikihonakoerakundehauekartatuditzaketegertatuberriakezdirensexu-erasoak:Leioako
osasun-zentroaetaOinarrizkoGizarteZerbitzuak.
• Kasu guztietan, biktima informazioa jasotzeko moduan baldin badago, lehenengo instantzian
arretaemandiotenlangileenlanaizangodaemakumeaartatzendutenprofesionaldesberdinen
arteko ekintza koordinatuaren garrantzia nabarmentzea. Horrenbestez, idatzizko baimena
eskatukozaiogainerakoerakundeeibereegoerarenetahartutakoneurrienberriemateko.
• Emakumeak ekintza koordinatua egiteko baimena ematen badu, lehenengo instantzian arreta
eman dion zerbitzua gainerako zerbitzuekin harremanetan jarriko da, aurretiko jarduerei
buruzkoinformazioabiltzekoetajarduerakkoordinatzeko.
• Emakumeakekintzakoordinatuhoriegitekobaimenikematenezbadu,lehenengoinstantzian
arreta eman dion zerbitzuak jarraituko du kasuarekin, eta biktimaren egoerara ondoen
egokitzendirenbaliabideakeskainiko zaizkio. Esku-hartzearengarapenean zehar, emakumeari
besteerakundeenesku-hartzeagomendadiezaioke,bestelaguntzabatzuklortuahalizatekoeta
emakumearibereegoeratikirtetenlagundukodionbaliabide-sareazabaltzeko.
15
GERTATUBERRIAKEZDIRENSEXUERASOENAURREANESKU-HARTZEKOOSASUN-PROTOKOLOA
ErtzaintzaUdaltzaingoa
GizarteZerbitzuak
sexu-erasoedosexu-abusubatenbiktima
<72ordu
Osasun-zentroa
Ospitalea
LesioenparteaOfizioa-Epaitegira
bidaltzea
Medikuarentxostena,jarraipena
egiteko
Gizarte-zerbitzuakedobestebatzuk
Guardiakoepaitegia
PAZIENTEA
Sexu-erasoedosexu-abusubatenbiktima>72ordu
sexu-erasoedosexu-abusubatenbiktima
<72ordu
Arretaematekoesku-hartzea
16
II.3.BESTEBALIABIDEEKINGIZARTEZERBITZUENarretaematekoprozedurII.3.BESTEBALIABIDEEKINGIZARTEZERBITZUENarretaematekoprozedur akak
Honahemenerakundeenartekokoordinazio-prozesuangizarte-zerbitzuenesku-hartzea, indarkeriarenbiktimadirenemakumeeiematenzaienarretahobetzeko:
UDALTZAINGOAREKINETAERTZAINTZAREKINUDALTZAINGOAREKINETAERTZAINTZAREKIN
Polizia-koordinaziorako protokoloak arautzen du Udaltzaingoaren esku-hartzea eta Ertzaintzarekin
daukan koordinazioa. Ertzaintzak genero-indarkeriaren protokolo propioa dauka, bai eta datuak
partekatzekoemakumesalatzailearenadostasunajasotzekoagiripropioakere.
Leioako gizarte-zerbitzuek Erandioko Ertzaintzako erreferentziazko pertsonen kontaktua daukate
(telefono-zenbakia, fax-zenbakia, helbide elektronikoa). Halaber, koordinazio arina daukate udalerriko
Udaltzaingoarekin. Udaltzaingoak genero-indarkeriaren biktima diren emakumeak babesteko lanak
burutzenditueta,Ertzaintzakbezala,salaketakjasotzenditu.
Hona hemen Leioako udalerritik Ertzaintzarekin batera gaur egun egiten diren ekintzak: genero-
indarkeriarenbiktimakdirenemakumeakbabestea,arau-hausteeiburuzkotxostenakegiteaetaLeioako
Udaltzaingoangenero-indarkeriarenkasuakkudeatzea.
• Genero-indarkeria kasuak Leioako Udaltzaingoan: biktimaren batek salaketa bat jartzen
duenean Leioako Udaltzaingoaren bulegoan, hurrengo 48 orduetan, guardiako epaitegiari
diligentziak igortzeaz gain, alor horretan eskumenak dituen Ertzaintzaren sailari eta Leioako
GizarteZerbitzueikopiabanabidaltzenzaie.
• Gizarte Zerbitzuen eta Ertzaintzaren arteko koordinazioa: harremanetan jarri GI kasuen
(Ertzaintzakerabiltzenduenterminoaerabiltzenda) jarraipenaegitenduenagenteetakobatek
ahalbezainazkararretaemandiezaionemakumeari.
• Biktimak babestea: arriskuan dauden emakumeak babesten dira, aldez aurretik Ertzaintzak
berak hala sailkatu dituena. Biktima Leioan bizi bada, baina lana dela-eta edo beste edozein
egoeradela-eta,besteudalerribateanegitenbaldinbadubizitza,zonahorretakopolizia-etxeari
berezitasunaren berri emango zaio eta biktimak udalerri horretan jarraitzen duen bitartean
bestejarraipenbategingoda.
• Arau-hausteei buruzko txostena: erasotzaile batek ezarritako aginduanolabait urratzenbaldin
badu (adibidez: urruntzeko agindua, hizketazko komunikaziorik eza, telefono edo ordenagailu
bidezko komunikaziorik eza, eta abar), erreferentziazko epaitegiari txostena bidaliko zaio,
17
gaiaren berri emanez. Bi alderdiek urratu badituzte aginduak, horren berri emango zaio
epaitegiari,bidezkoirizpenaemandezan.
• Udaltzaingoak Ertzaintzaren Erandioko polizia-etxean eman behar du arau-haustearen berri:
Epaitegian arau-hausteen berri eman ostean jakinarazten zaizkio arau-hausteak Ertzaintzari.
Horrenbestez, gertatzen diren arau-hausteen gaineko atestatuaren kopia ahal bezain azkar
bidaltzekokonpromisoahartzenduUdaltzaingoak.
OSASUNOSASUN--ZENTROAREKINZENTROAREKIN
• Osasun-zerbitzuetanarretajasotzendutenemakumeenkasuan,etabetierebiktimarenbaimen
esplizituarekin, sexu-erasoen eta genero-indarkeriaren biktimei arreta ematen dien gizarte-
zerbitzuetakoerreferentziazkopertsonarekinjarrikodiraharremanetan.
• Emakumeak hasiera batean gizarte-zerbitzuetara jotzen duen kasuetan emakumeak osasun-
laguntzabeharbadu,erreferentziazkogizarte-langileak lagundukoduemakumea,beharrezkoa
bada.
• Erabiltzailearidagokionlesioenpartearenkopiaeskatzekoesangozaio,salaketaegiterakounean
aurkeztuahalizateko.
• Gizarte-zerbitzuetan arreta jasotzen ari den emakumeak babes-neurriak baldin baditu,
erreferentziazko gizarte-langileak, betiere emakumearen baimen esplizituarekin, egoeraren
berriemangodiemezuelektronikobatenbidezeta/edotelefonobidez lehenmailakoosasun-
zerbitzuei eta pediatriari (biktimak adingabeko seme-alabak baldin baditu) erasotzailearekin
topatzeaeragoztealdera.
• Emakumeaklehenengoinstantzianosasun-zentroanjasobaduarretaetaemakumeaospitalera
eraman behar baldin bada, larrialdi bat delako, osasun-zentroak 112 zenbakira deituko du
mekanismoguztiakaktibatzeko.
• Pertsonal sanitarioakesku-hartzeegokiaegindezan, funtsezkoadabiktimei laguntzaemateko
baliabideak ezagutzea. Horrenbestez, informazio-materiala (liburuxkak, kartelak…) izatea
bermatuko da, eta beharrezkoa izatekotan gizarte-zerbitzuekin batzartzeko eskatuko da,
emakumebiktimentzakodaudenbaliabideengainekoinformazioaeguneratzeko.
18
GizarteZerbitzuak
Espezialitateen
kontsulta
OsasunZentrua
EbaluazioaJarraipena
LesioenparteaOfizioa-Epaitegira
bidaltzea
PAZIENTEA
Tratutxarrenbiktimaposibleaagerikolesiofisikozeinpsikikoakuturikgabe
sexu-erasoedosexu-abusubatenbiktima
<72ordu
Historia-klinikoaSusmoaedozantzuak
ErtzaintzaUdaltzaingoa
GizarteZerbitzuak
OsasunZentrua
Ospitalea
EbaluazioaJarraipena
PAZIENTEA
sexu-erasoedosexu-abusubatenbiktima>72ordu
sexu-erasoedosexu-abusubatenbiktima
<72orduArretaematekoesku-
hartzeaLesioenpartea
Ofizioa-Epaitegirabidaltzea
Ofizioa-Epaitegira
GizarteZerbitzuakedobestebatzuk
19
ErtzaintzaUdaltzaingoa
GizarteZerbitzuak
OsasunZentrua
Ospitalea
Medikuarentxostena,jarraipenaegieko
PAZIENTEA
sexu-erasoedosexu-abusubatenbiktima<72ordu
sexu-erasoedosexu-abusubatenbiktima
<72ordu
Arretaematekoesku-hartzea
Lesioenpartea
Ofizioa-Epaitegirabidaltzea
Delituarenlaginakjasotzea GizarteZerbitzuakedo
bestebatzuk
Forentsea
Guardiakoepaitegia------------------------
Fiskaltza
20
IKASTETXEEKINIKASTETXEEKIN
• Gizarte-zerbitzuekartatzendituztenetababesneurriakdituztenemakumeenkasuetan,biktimak
adingabekoseme-alabakbaldinbaditu,erreferentziazkogizarte-langileak,betiereemakumearen
baimen esplizituarekin, ikastetxeari egoeraren berri ematekomodurik egokiena koordinatuko
duemakumearekinbatera,ikastetxeakbehardirenneurriakharditzan.
• Ahalik eta biktimizaziorik txikiena eragiteko printzipioa kontuan hartuta –hau da, erakundeek
emakumeeilaguntzekoelkarrenarteankoordinatubehardutela,etaezdirelaemakumeakizan
behar erakundeak koordinatuko dituztenak–, esku-hartzea zuzenean egin ahal izango da edo
biktimakberakegiteaegokiaotedenaztertukoda.
Ikastetxeguztiek“Ikastetxeetanberdinenartekotratutxarrakgertatzendireneanjardutekogida2011”
agirianjasotakojarraibideakbetekodituzte.
a) Tratu txarrak jasan dituen neska baten kasuan –egungo zein iraganeko harreman baten
testuinguruan–edobesteikaslerenbateneskutiksexu-indarkeriajasanduenean.
Bereziki, ikastetxeko zuzendaritzak, edo kasuaren jarraipena egiteko izendatuak izan diren pertsonek,
honakopausuhauekemangodituzte:
1. Informazioabatzea.
2. Kasuarenaldezaurrekoazterketaetalarrialdietakoesku-hartzeak.
3. Familieilehenengoaldizinformazioaematea.
4. Informazioaosatzea,egiaztatzeaetaaztertzea.
5. Berdinen arteko tratu txarren kasu bat den edo ez zehaztea, hezkuntza-ondorioetarako,
eskuratutakoinformazioakontuanhartuta.
6. HezkuntzakoIkuskatzailetzarigertakarienberriematea.
7. Jarduera-plana.
8. Jarduera-planeanproposatutakoneurriakinplikatutakofamilieijakinaraztea.
9. Hartutakoneurrienjarraipenaetaebaluazioaegitea.
21
b) Eskolako neskaren batek ikastetxeko langileren baten tratu txarrak edo sexu-indarkeria jasaten
duenaren susmoa. Ikastetxeko zuzendaritza-taldeari horren berri emango zaio, eta hark berehala
jakinaraziko dio Hezkuntza Ikuskatzailetzari. Hori guztia dagozkion diziplinazko neurriak eta neurri
judizialakaldebaterautzigabe.
c) Senitartekoren baten edo ikastetxez kanpoko pertsona baten tratu txarrak edo sexu-indarkeria
jasatenduenneska.Kasuhorretan,horrenberriemangozaieGizarteEkintzari,FiskaltzarietaHezkuntza
Ikuskatzailetzari.
d)Hezkuntza-erkidegokonorbaitekjakitenbaduedosusmoabaduikaslebatenamaetxekotratutxarren
edo sexu-indarkeriaren biktima dela, berehala ikastetxeko zuzendaritzari jakinaraziko dio, eta hark,
egoera aztertu ondoren delitu-aztarnak ikusten baditu,Gizarte Zerbitzuei, Fiskaltzari etaHezkuntzako
Ikuskatzailetzari jakinarazikodie(hori jasodasexu-indarkeriarenetaetxekotratutxarrenbiktimadiren
emakumeeiematenzaienarretahobetzekoerakundeenartekoII.Akordioan).
Aurrekoa),b),c)etad)ataletanadierazitakoarijarraiki,tratutxarrakgertatzendirelazehaztendenean,
biktimei, edo, behar izanez gero, familiari, jakinaraziko zaie biktima moduan hezkuntza-arloan zer-
nolakozerbitzuaketaprestazioakdituzten.
UDALEKO,ALDUNDIKOEDOAUTONOMIAKOZERBITZUESPEZIFIKOEKINUDALEKO,ALDUNDIKOEDOAUTONOMIAKOZERBITZUESPEZIFIKOEKIN
Laguntza eskatzera jotzeko emakumeenerreferentzia gizarte-zerbitzuak direnez, horien ardura izango
da udaleko, aldundiko eta/edo autonomiako zerbitzu espezifikoekin koordinatzea eta emakumea
zerbitzu horietara bideratzea (lege-laguntza, laguntza psikologikoa, adingabekoekin esku-hartzea,
telefonobidezkolaguntzaetainformazioa,etaAndrakemakumeenelkarteaksexu-erasoenetagenero-
indarkeriaren biktima diren emakumeei eskaintzen dien laguntza-zerbitzuari buruzko informazioa
ematea).
JARDUERA-FLUXUGRAMA:
22
SERVICIOSSOCIALES
AGRESIONESSEXUALES
VIOLENCIADEGÉNERO
PolicíaLocal Ertzaintza
Hospital
Lesiones
SI NO
Grave Leve
CentrodeSalud
Denuncia/orden
protección
Alojamientourgencia
SI NO
LlamadaErtzaintza
AsesoríaJurídica/psicológica
SI NO
Ayudaseconómicas
SI NO
PolicíaLocalacompañamiento
SI NO
Siexisteriesgoelevado,llamaryderivaralaErtzaintza
oPolicíaLocal.
Informacióndelosrecursosalasmujeres
DepartamentodeIgualdad
Jurídica
Psicosocial
Empoderamiento
Aseguraracompañamientoy
traslado
Ordenprotección
Ayudaseconómicas
Ertzaintza Juzgado
SEGUIMIENTODELCASO
GIZARTE-ZERBITZUAKArriskuhandiabaldinbadago,ErtzaintzariedoUdaltzaingoari
deituetabideratu
SEXU-ERASOAK
UDALTZAINGOA
OSPITALEA
LARRIA
BAI
ARINA
OSASUN-ZENTROA
Ertzaintzarideitu
Udaltzaingoarenlaguntza
BAI EZEmakumeentzakobaliabideengainekoinformazioa
GENERO-INDARKERIA
LESIOAK
EZ
Babestekoagindua/Salaketa
Larrialdietakoostatua
BAI EZ BAI EZ
Laguntzajuridikoa/psikologikoa
Laguntzaekonomikoa
BAI EZ
BerdintasunSailaLaguntzaetalekualdatzea
bermatzeaBabestekoagidua
Laguntzaekonomikoa
Juridikoa
Psikosoziala
Ahalduntzea
Epaitegia
KASUARENJARRAIPENA
23
III)TOKIKOPROTOKOLOARENKOORDINAZIOOROKORRAIII)TOKIKOPROTOKOLOARENKOORDINAZIOOROKORRA
Protokoloasinatudutenerakundeenartekokoordinazioahobetzealderaetaprotokolohonenedukien
egikaritzearenebaluazioaetajarraipenaegiteko,koordinazio-irudihaumantendukoda:Protokoloaren
KoordinaziorakoMahaiTeknikoa.
Mahai hori ondokoek osatuko dute: Gizarte-zerbitzuak, Udaltzaingoa, Berdintasun Saila, Osakidetza,
ErtzaintzaetaHezkuntza.
LeioakoUdalekoBerdintasunSailaarduratukodaKoordinazioTaldeabileretaradeitzeaz;halaber,Leioa
udalerrian detektatutako sexu-erasoen eta genero-indarkeriaren kasuei buruzko datuak batu eta
aurkeztukoditu,aldezaurretikinstantziabakoitzakgizarte-zerbitzuetarabidalitakoak.
Ohiko bilerak urtean bi aldiz egingo dira; ez ohikoak, aldiz, mahaikide batek hala eskatzen duen
bakoitzean.
Eginkizunak:
1)Artatutakokasuetanburututakojarduerakaztertuetaebaluatzea.
2) Bilera batitik bestera emandako arretari buruzko estatistikak egitea, arreta jaso duten biztanleen
ezaugarrieiburuzkoetaudal-politikakhobetzekoerabilgarriaizandaitekeeninformazioanabarmenduz.
3)TokikoProtokoloanhobekuntzakproposatzea,biktimeiematenzaienarretarenkalitateahobetzeko.
24
IV)IV)UDALARENADIERUDALARENADIERAZPENAKETAEKINTZAPUBLIKOAKAZPENAKETAEKINTZAPUBLIKOAK
Leioako Udalaren eta bertako agintari eskudunen eginkizuna da emakumearen indarkeriaren
aurkakokulturasortzekojardueraegokiakburutzeaetaguregizartekoegiturazkoindarkeriamatxistari
aurre egitea. Horretarako, udalerriko indarkeria-egoera desberdinei erantzun egokia eta
proportzionatuaematensaiatukoda.
Jarraitubeharrekoekintzak:
• Sexu-askatasunarenaurkakoerasoetanedogenero-indarkeriakokasuetanjarraitubeharrekoprozedura:
1/ Genero-indarkeriaren eta/edo sexu-erasoen biktimei zuzenean babesa emango zaie, kasuaezagutzeraemandenean, salaketaegonzeinez.Beharrezkobabesaemangodaetaagintarienaldetikbiktimen eskaerei erantzuteko interesa dagoela jakinaraziko zaie; betiere emakumeen eta familiarenpribatutasunagordez.
2/ Udalak publikoki gaitzetsiko ditu sexu-erasoen eta/edo genero-indarkeriaren kasuak. Horienaurkako ekitaldietara edo babesa emateko ekitaldietara deituko ditu udalerriko herritarrak, betiereemakumeen eta familien pribatutasuna errespetatuz. Udalerriko indarkeria matxistaren kasuakgaitzesteko deialdia emakumeen elkarteek edo besteren batek egin badu, udalak deialdiarekin bategingodu.
3/ Udaleko agintariek indarkeria matxistaren aurkako kontzentrazio publiko bat egingo dute,azaroaren 25eko sentsibilizazio-jardunaldien testuinguruan. Halaber, udalak Leioako ikastetxeetanindarkeriamatxistariaurreahartzekotailerrakgaratukoditu,prebentzio-ekintzagisa.
• Genero-indarkeriaren edo sexu-askatasunaren aurkako beste edozein delituren ondoriozkoheriotzenkasuanjarraitubeharrekoprozedura:
1/Leioakoalkateakbozeramaileenbatzarradeitukodu,etaondorenosokobilkura,gaitzespenaadieraztekoerakunde-adierazpenaoneste-aldera;halaber,herritarrakdeitukodituegoki iriztendituenekitaldietanparte hartzera.Deialdia emakumeenelkarteek edobesterenbatek egin badu, udalak bategingodudeialdiarekin.
25
Udalaren erakunde-adierazpenetan publikoki aitortuko da indarkeria matxistarekin amaitzekoemakumearenborrokapertsonala.
2/ Udala biktimaren familiarekin harremanetan jarriko da beharrezko laguntza eskaintzeko,bereziki, hildakoaren seme-alabei dagokienez. Laguntza hau eskainiko da: laguntza legala; laguntzapsikologikoa; laguntza ekonomikoa, beharrekoa bada; gorpua aberriratu behar bada, gorpualekualdatzeko laguntza; gainerako senitartekoei informazioa ematea, bai estatuan bai kanpoan bizidirenei,etaabar.
3/ Udalak herri-akzioa erabiliko du indarkeria matxistaren ondoriozko udalerriko heriotza-kasuetan.
• Aurrekobikasuetan:
Udalakkomunikabideekinhitzeginbeharduenpertsonarenardurafinkatukodu,informaziozehatzaeta egokia ematen dela bereziki zainduz. Hala, komunikabide horien aurrean erantzuteko jarraibidebatzuk ezarriko dira, jasotzen edo ematen den informazioa prentsa- eta komunikazio-bulegoanzentralizatu dadin, betiere Berdintasun Sailarekin eta gizarte-zerbitzuekin koordinatuta. Gertatutakoaegiaztatuartekomunikabideenpresiopeanerantzuninprobisatuakemateasaihestukoda.
Nolanahi ere, Eudelek emakumeen aurkako indarkeria-kasuetan egin beharreko adierazpenpublikoeninguruanegindakogomendioakbetekodituudalakkomunikabideeierantzuterakoan.
26
1.ERANSKINA:II.PROTOKOLOAEGITEKOKONTUANHARTUDIRENLEGEGINTZA1.ERANSKINA:II.PROTOKOLOAEGITEKOKONTUANHARTUDIRENLEGEGINTZA --XEDAPENAKXEDAPENAK
Eskumenei buruzko lege-esparruan, hauek dira, sexu-indarkeria jasaten duten emakumeei laguntzeko
koordinazioahobetzekohelburueijarraiki,EAEkoboterepublikoenjarduerazehaztendutenlegegintza-
kidegonagusiak:
Emakumeenaurkakoindarkeriarenalorrean:
q 4/2005Legea,otsailaren18koa,EmakumeenetaGizonenBerdintasunerakoa.
q 1/2004 Lege Organikoa, abenduaren 28koa, Genero-indarkeriaren aurkako babes osorako
neurrieiburuzkoa.
q 27/2003 Legea, uztailaren 31koa, etxeko indarkeriaren biktimak babesteko Agindua
erregulatzenduena.
q 35/95 Legea, Indarkeriazko eta sexu-askatasunaren aurkako delituen biktimei laguntza eta
arretaemateariburuzkoa.
Adingabeakbabestekoalorrean:
q 3/2005Legea,otsailaren18koa,haurreietanerabeeiarretaetababesaemateariburuzkoa.
Eskumen-banaketarenalorrean:
q 7/1985Legea,apirilaren2koa,TokiAraubidearenOinarriakarautzendituena.
q 30/1992 Legea, azaroaren 26koa, Herri Administrazioen Araubide Juridikoarena eta
AdministrazioProzeduraErkidearena.
q 5/1996Legea,urriaren18koa,GizarteZerbitzueiburuzkoa.
q 155/2001Dekretua,uztailaren30eko,GizarteZerbitzuenalorrekoegitekoakzehaztendituena.
q 1/2004 Lege Organikoa, abenduaren 28koa, Genero-indarkeriaren aurkako babes osorako
neurriei buruzkoa, 19. artikulua, 7. puntua, berdintasun-erakundeen eskumenen alorrei
buruzkoa.
Datuakbabestekoalorrean:
q 15/1999LegeOrganikoa,abenduaren13koa,DatuPertsonalakbabesteariburuzkoa.
27
2.ERANSKINA:BALIABIDEEIBURUZKOINFORMAZIOA2.ERANSKINA:BALIABIDEEIBURUZKOINFORMAZIOA
Leioaudalerria
• LeioakoOinarrizkoGizarteZerbitzuak-944801336-Inaurratzaga,1(Leioa)
• Leioakoarretapsikologikoaetajuridikoaematekozerbitzua-944801336
• Andrakelkartea-668805766
• LeioakoUdaltzaingoa-944008021
• Leioakoosasun-zentroa-946007001
• Leioakobake-epaitegia-944637522/944637951
• Larrialdietakozerbitzua112(Ertzaintza)
Garrantzitsuadaemakumeeijakinaraztea112zenbakiamotaguztietakolarrialdieierantzutekozerbitzua
dela eta ez dela informazioa eskatzeko zerbitzu bat; beraz, arriskuan daudenean aktibatu dezakete.
Halaber, 1 zenbakia telefono mugikorreko markatze azkarrean jartzeko gomenda daiteke. Ahoz
komunikatzekozailtasunakdituztenekSMSmezubatbidaldezakete600123112zenbakira,berendatu
pertsonalak,kokalekuaadierazizetaGeneroIndarkeriaidatziz.
• 24ordukotelefonobidezkoarretazerbitzua(SATEVI):112/900840111
Estalduraautonomikoaduendoanekozerbitzuada.Urtekoegunguztietaneta24orduzdagoerabilgarri.
Horrez gain, zerbitzu horrek aholkularitza eta informazioa eskaintzen die profesionalei, senitartekoei
edoahaideei,edozeinzalantzaedokontuargitzeko.
Aldibereko interpretazio-zerbitzua eskaintzen du hainbat hizkuntzetan eta entzuteko desgaitasuna
dutenentzako irisgarriada.Eremuseguruadelaerenabarmendubeharda,deiaezbaita telefonoaren
fakturanagertzen.
28
• Biktimariarretaematekozerbitzua/900400028(doan)JustiziaJauregia- IbañezdeBilbao,3-5(Bilbo)
Zigor Betearazpenaren Zuzendaritzak biktimen esku jartzen dituen legelariez, gizarte-langileez eta
psikologoezeratutakodiziplinaanitzekotaldeekosatzendute.
Justizia SailarenetaHerriAdministrazioareneskudago, etadoako zerbitzuada, halanahi izanez geroeskuradaitekeena.
• Emakumearen aurkako Indarkeriaren arloko 1. eta 2. Epaitegiak, 94 4016502/ 94 4016520 -BuenosAireskalea,6,4.solairua-Bilbo
• LehenAuzialdikoEpaitegia-BarroetaAldamarkalea,10,Bilbo-944016672
• Fiskaltza(Getxo)946023966
• Fiskaltza(familiaetaadingabeak),Bilbo944016659
29
3.ERANSKINA:INFORMAZIOAPARTEKATZEKOADOSTASUN3.ERANSKINA:INFORMAZIOAPARTEKATZEKOADOSTASUN--AKTAAKTA
Nik,__________________________________________________________________________andreak/jaunak,
NAN/Pasaportea/Egoitza-baimena/Bestelakoidentifikazio-agiria:____________________________________________________________________________________,
aktahonenbidez,
honakohaujakinaraztendut:
§ aurkeztutakodatupertsonalak,argazkiaketa/edobideoakpolizia-kidegodesberdineneskujarriahal izango
dira, hala behar izanez gero, esklusiboki polizia-esparruaren barruan erabiliak izan daitezen eta ezar
daitezkeenbabes-neurriakburutuahalizateko.
Etabaimenaematendut:
§ beharrezkoinformazioahonakohaueneskujartzeko:
cgizarte-langilea
cfamilia-medikua
cpediatra
ceskolakozuzendaria
c________________
Eguna:Sinadura:
30
4.ERANSKINA:
ERTZAINTZA
IZAERAPERTSONALEKODATUAKERABILTZEKOBAIMEN-ETAINFORMAZIO-AKTA
EI/GIespedientea:____________________________
Nik,_________________________________________________________________________andreak/jaunak,
NANa / Pasaportea / Egoitza-baimena / Bestelako identifikazio-agiria:
_________________________________________________________________________________,
izaera pertsonaleko datuen babesari dagokion arloan indarrean dagoen legeriak babesten dituen datuaklagatzekokasueietaaurreikuspeneikalterikegingabe,aktahonenbidez:
1. jakinaraztendutespedientehoniloturikoinformazioaetadatupertsonalak:
§ polizia-kidego desberdinen esku jarri ahal izango direla, hala behar izanez gero,esklusiboki polizia-esparruaren barruan erabil daitezen eta ezar daitezkeen babes-neurriakburutuahalizateko.
2. Halaber,pertsonahorrekbaimenaematendubeharrezkoinformazioaetadatuak
§ genero-indarkeriaren emakume biktimei telefono bidezko arreta zerbitzuaren (SATEVI)etaEnpleguetaGizartePolitiketakoSailareneskujartzeko(gogobetetasun-inkestakeginahal izango dira, biktimei aitortutako eskubideen betearazpen egokiaren jarraipenarierantzuna emateko), bai eta gizarte-laguntzaren eta -babesaren esparruko lanagaratzeko informazioa eskatzen duten erakundeen esku jartzeko ere; hori guztia,genero-indarkeriaren biktimentzako arretaren kudeaketa integralari erantzuneraginkorraemateko.
BaicEzc
(dagokionamarkatu)
Eguna:Sinadura:
31
5.ERANSKINA:IZAERAPERTSONALEKODATUAKJASOTZEKOBAIMENAEMATEA5.ERANSKINA:IZAERAPERTSONALEKODATUAKJASOTZEKOBAIMENAEMATEA
Nik,...................................................................andreak
NANa/Pasaportea/Egoitza-baimena/Bestelakoidentifikazio-agiria:................................
AKTAhonenbidez,honakohauberen-beregiidatzizjasotauztendut:
.....................................................(e)koUdalekolangileekjakinarazididate
emandakodatupertsonalak...................................TOKIKOPROTOKOLOAizenekofitxategibateansartukodirela,
...............................(e)koUdalaren/Mankomunitatearentitulartasunekoadena.Horrenhelburuadanirietaniremende
daudenpertsoneiahaliketaarretarikosoenaeskaintzeajarduketaexistitzendirenzerbitzuekinkoordinatuz.
Eraberean,hauxeazaldudidate:
informaziohorrekdatuobjektiboetanoinarritutakopolitikapublikoakegitekolaguntzaeskainikoduela,etaaldiberean
estatistikaketaazterlanakegitekoerabiliahalizangodela.
baimenhauezematekoeskubideosoaedopartzialadudala.
ez-ematehorrekizanditzakeenondorioak.
............................................(e)koUdaleandatuakikusteko,zuzentzeko,ezeztatzekoetahorrenaurkaegitekoeskubidea
erabiliahalizangodudala.
Horrekinguztiarekinbatetorriz,askatasunosoznirebaimenaematendutDatuPertsonalakBabestekoabenduaren13ko
15/1999LegeOrganikoarekinbatetorriz.
Eguna:Sinadura:
Nirealabak14urtebainogutxiagoditu,etaama,aitaedotutoreanaizenaldetik,datuakematekonirebaimenaematen
dut.