Jaja Fabergé, zwane też jajami carskimi, to połączenie tradycji wielkanocnej z jubilerskim mistrzostwem.Można je porównać do luksusowej wersji współczesnego jajka-niespodzianki.
Jajka Fabergé, Nazwa pochodzi od nazwiska złotnika Petera Carla Fabergé.
To niezwykle precyzyjne filigranowe dzieła sztuki złotniczej z czasów Aleksandra III Romanowa. Były zrobione ze złota, inkrustowane drogimi kamieniami, kością słoniową oraz macicą perłową.
Wykonywane były w pracowni nadwornego jubilera Petera Faberge (1846 - 1920, właściwe nazwisko Karl Gustawowicz Faberge). na specjalne zamówienia arystokracji rosyjskiej i członków rodziny carskiej Aleksandra III Romanowa. Stały się w ówczesnych czasach modnym prezentem wielkanocnym.
Peter Faberge był nie tylko carskim jubilerem , prowadził też w Rosji wielką firmę jubilerską, przodującą w sztuce jubilerskiej na skalę światową. Działały też filie w Anglii, Francji i Szwajcarii. Wyprodukował około 60 prześlicznych jaj, z tego 47 (wg innych źródeł 42) zachowało się do dziś i znajduje się w różnych muzeach lub zbiorach prywatnych. Najdroższe z nich, Zima, zostało sprzedane za 13,5 mln dolarów.
Pierwszy egzemplarz powstał w 1884 roku na zamówienie Aleksandra III który chciał je podarować swojej małżonce Marii Fedorownej.
W 1900 roku jajka Fabergé wystawiono na Wystawie Światowej w Paryżu. Jajka zostały nagrodzone złotymi medalami, a Fabergé stał się sławny w całej Europie i otrzymał Legię Honorową. W czasie rewolucji Fabergé stracił majątek, zdołał jednak ujść z życiem, uciekając przez Finlandię i Niemcy do Szwajcarii, gdzie zmarł na zawał serca w 1920.
Jajo koronacyjne i jego zawartośćW 1897 car Mikołaj II podarował swojej żonie carycy Aleksandrze Fiodorownie ‚jajo koronacyjne'. Było to złote jajo pokryte żółtą emalią z motywami nawiązującymi do sukni koronacyjnej carycy ( ornament siatki . Kiedy się jajko otworzyło, można było wyjąć ze środka złoty model karocy koronacyjnej
Jajko koronacyjne i złota miniatura karety koronacyjnej, z siedzeniami z rubinu, szybkami z górskiego kryształu i koroną Romanowów na dachu.
‚Jajo konwaliowe' Przepięknie emaliowane jajo otoczone liśćmi konwalii, na tym złote szypułki z których zwisają kwiaty konwalii zrobione z pereł. Był to prezent ostatniego cara Mikołaja II dla carycy Aleksandry (tej od Rasputina) podarowany na Wielkanoc 1898 . Portreciki cara i córek - Olgi i Tatiany, pojawiały się dopiero po naciśnięciu odpowiedniej perełki.
Za najbardziej niezwykłe uchodzi jajko Azow.
28 listopada 2007
na aukcji w domu Christie's jajko z zegarem i kogutem
wykonane w 1902 roku dla rodziny Rotszyldów
zostało sprzedane za rekordową sumę 18,5 mln dolarów.
Z jajka co godzinę wyskakuje miniaturowy kogut,
który ruszając się jak kukułka sygnalizuje godzinę.
Spadkobiercy
Synowie Fabergé nie kontynuowali dzieła i w 1951 za 25 tys. dolarów sprzedali markę
i technologię rosyjskiemu emigrantowi Samowi Rubinowi, producentowi perfum
z USA. Prawa przechodziły potem z rąk do rąk, aż w 1989 za 1,5 mld dolarów kupił je koncern
Unilever. We współpracy koncernem jajka wyrabiał niemiecki jubiler Victor Mayer, który
wykonał m.in. jedyne jajko z bursztynu ofiarowane Gdańskowi.
W 2009 prawa zakupiła południowoafrykańska firma Pallinghurst Resours.
Jajko „Piotr Wielki“
Jajko wykonane z okazji otwarcia kolei transsyberyjskiej
Współczesne jajka Fabergé W ostatnich czasach powróciła moda na jajka Fabergé. Pierwszą współczesną wersją było tzw. jajko pokoju wykonane dla Gorbaczowa w 1991 roku. Znane jest jajko milenijne z 2000 roku. Ostatnim słynnym dziełem jest jajko faz Księżyca.
jokoretsinaFoto i tekst WEBMuzyka: F. Mendelssohn Bartholdy