Të dhënat financiare për vitin 2003, janë marre nga bilancet e shoqërive të sigurimeve.
Publikuar nga Komisioni i Mbikëqyrjes së Sigurimeve.
Rr. Perlat Rexhepi, Pall. 10 katesh, Tirane
Tel/Fax: +355 4 250 686
e-mail: [email protected]
Tregoni burimin e informacionit nëse perdorni të dhëna nga ky botim.
Grafika: Studio Grafike Elsi KongoShtypi: PEGI
Përmbajtja
Tabela dhe GrafikeTabela 1: Tregues te pergjithshem qe lidhen me tregun e sigurimeve
Tabela 2: Volumi i primeve bruto per vitet : 1999,2000,2001,2002,2003
Tabela 3: Volumi i primeve bruto ne vitet 2002,2003
Tabela 4: Volumi i primeve bruto ne vitin 2003, sigurimi i detyrueshem e sigurimi vullnetar (jete, jo-jete)
Tabela 5: Volumi i primeve bruto ne vitet : 1999, 2000,2001,2002,2003
Tabele 6: Deme te paguara ne vitin 2003
Tabele 7: Deme te paguara ne vite
Tabele 8: Ecuria e primeve dhe demeve ne vite , ne milione leke
Tabela 9: Demet e paguara nga shoqerite e sigurimit ne vitet : 2002,2003
Tabela 10: Demet e paguara nga shoqerite e sigurimit ne Sigurimin Motorrik
Tabela 11: Demet e paguara nga shoqerite e sigurimit ne Sigurimin e Pasurise
Tabela 12: Demet e paguara nga shoqerite e sigurimit ne Sigurimin e Shendetit
Tabele 13: Pjesmarja e shoqerive ne tregun e sigurimit per vitin 2003
Tabele 14: Pjesemarrja e shoqerive ne tregun e sigurimeve ne vite
Tabele 15: Volumi i primeve te Sigurimit te Detyrueshem te arketuara ne vite
Tabela 16: Volumi i primeve te Sigurimit Vullnetar te arketuara ne vite
Tabele 17: Struktura e primeve sipas portofoleve ne vite
Tabela 18: Volumi i primeve bruto te arketuara sipas klasave te Sigurimeve Motorrike gjate vitit 2003
Tabela 19: Volumi i primeve te Sigurimit te Detyrueshem TPL te arketuara ne vitet 2000, 2001, 2002, 2003
Tabela 20: Volumi i primeve te Sigurimit te Detyrueshem, Kartoni Jeshil, te arketuara ne vite
Tabela 21: Klasat e Sigurimit te Pasurise ne vitin 2003
Tabela 22: Klasat e Sigurimit te Aksidenteve dhe Shendetit ne vitin 2003
Tabela 23: Klasat e Sigurimit te Jetes ne vitin 2003
Tabela 24: Klasat e Sigurimit te Jetes ne vite
Tabela 25: Tregues te rentabilitetit per vitin 2003 , ne perqindje
I. Komisioni i Mbikëqyrjes së Sigurimeve
II. Legjislacioni në fushën e sigurimeve
III. Ekonomia shqiptare në vitin 2003
IV. Tregu i Sigurimeve4.1 Primet
4.2 Ecuria vjetore e të ardhurave bruto nga primet
V. Ndarja e Tregut të Sigurimeve5.1 Sigurimi i detyrueshëm e sigurimi vullnetar (jete, jo-jete)
5.2 Dëmet
5.3 Ndarja e tregut të sigurimeve sipas shoqërive të sigurimit
8
11
13
1414
15
1616
17
21
Tabela 26: Treguesi i kufirit te fitimit per vitin 2003, ne perqindje
Tabela 27: Raporti deme / prime per vitin 2003, ne perqindje
Tabela 28: Treguesi fitimit per vitin 2003, ne perqindje
Tabela 29: Raporti i retensionit per vitin 2003
Tabela 30: Treguesi i kostos se marrjes ne sigurim per vitin 2003, ne perqindje
Tabela 31: Treguesi i shpenzimeve te pergjithshme per vitin 2003
Tabela 32: Treguesi i pozites paguese per vitin 2003, ne perqindje
Tabela 33: Rezervat teknike
Tabela 34: Prime te kaluara ne Risigurim gjate vitit 2003
Grafik 1: Ecuria e tregut te sigurimeve ne periudhen 1999-2003
Grafik 2: Ecuria e te ardhurave bruto te primeve gjate vitit 2003 e ndare sipas tremujoreve
Grafik 3: Tregu i sigurimeve gjate vitit 2003
Grafik 4: Shperndarja e demeve gjate vitit 2003
Grafik 5: Ecuria e primeve dhe demeve ne vite, ne milione leke
Grafik 6: Demet e paguara nga shoqerite e sigurimit ne vitet : 2002,2003
Grafik 7: Demet e paguara ne sigurimin motorrik nga shoqerite e sigurimit gjate viteve 2002, 2003
Grafik 8: Demet e paguara nga shoqerite e sigurimit ne Sigurimin e Pasurise gjate viteve 2002, 2003
Grafik 9: Demet e paguara nga shoqerite e sigurimit ne Sigurimin e Shendetit gjate viteve 2002, 2003
Grafik 10: Ecuria e te ardhurave bruto te primeve sipas shoqerive te sigurimit ne vite
Grafik 11: Raporti i Sigurimit Vullnetar dhe Sigurimit te Detyrueshem ne shoqerite e sigurimit
Grafik 12: Ndarja e tregut te sigurimit motorrik sipas portofoleve
Grafik 13: Ndarja e Tregut te Sigurimit te Pasurise sipas portofoleve ne vitin 2003
Grafik 14: Ndarja e tregut te sigurimit te aksidenteve dhe shendetit sipas portofoleve ne vitin 2003
Grafik 15: Ndarja sipas klasave te Sigurimit te Jetes
5.4 Ndarja e tregut të sigurimeve sipas portofoleve të sigurimit
5.4.1 Sigurimet motorrike
5.4.2 Sigurimi i pasurisë
5.4.3 Sigurimi i aksidenteve dhe shëndetit
5.4.4 Sigurimi i jetes
5.5 Disa tregues të gjendjes së tregut të sigurimeve
5.6 Rezervat teknike dhe risigurimet
5.6.1 Rezervat teknike
5.6.2 Risigurimet
VI. Bilanci i shoqërive të sigurimit për vitin 20036.1 Aktivi
6.2 Pasivi
6.3 Pasqyra e të ardhurave dhe shpenzimeve, viti 2003
Shoqeritë e sigurimit në tregun Shqiptar 2003
22
23
25
26
27
28
29
29
29
3132
33
34
35
Gëzim Agasi Kryetar
Teuta CaniNënkryetare
Shpëtim ShehuAnëtar
Genc Çifl iguAnëtar
Hysen ÇelaAnëtar
Adriatik IslamajAnëtar
Ko
mis
ion
i i
Mb
ikë
qy
rje
s së
Sig
uri
me
ve
Silvana BelloNënkryetare
Teuta Cani
Gëzim Agasi
Silvana Bello
Shpëtim ShehuHysen Çela
Genc Çifl igu Adriatik Islamaj
7
Komisioni i Mbikëqyrjes së Sigurimeve në vijim të përmirësimit të
vazhdueshëm të metodave te kontrollit dhe mbikëqyrjes, me qëllim
mbrojtjen e interesave të të siguruarve , rritjen e transparencës në
ndihmë të zhvillimit të industrisë së sigurimeve në Shqipëri, publikon
Raportin Vjetor të vitit 2003.
Ky raport jep një permbledhje të treguesve të tregut të sigurimeve
në Shqipëri, duke dhënë një panoramë të tij dhe ndikimit të këtij
tregu në zhvillimin e ekonomisë, duke shpresuar të jetë një publikim i
nevojshëm dhe praktik.
Megjithëse treguesit e tregut të sigurimeve per vitin 2003 janë
modestë, ato fl asin qartë per një treg në konsolidim, drejt perafrimit me
eksperiencat europiane.
Do të ishin në interesin tonë të përbashkët dhe veçanërisht të dobishme
opinionet dhe vleresimet kritike për këtë raport, me qëllim zhvillimin
e mëtejshëm të metodave të punës të Komisionit të Mbikëqyrjes së
Sigurimeve, për t’i dhene drejtimin e nevojshëm tregut te sigurimeve në
Shqipëri.
Gëzim Agasi
Kryetar
7
8
1. Komisioni i Mbikëqyrjes së Sigurimeve
Komisioni i Mbikëqyrjes së Sigurimeve
është autoriteti i vetem ligjor që licenson,
kontrollon dhe mbikëqyr shoqeritë e sigurimit
në mbrojtje të interesave të të siguruarve.
Komisioni i Mbikëqyrjes së Sigurimeve,
ushtron veprimtarinë e tij në përputhje me
ligjin 8081, date 07.03.1996 “Për veprimtaritë
e sigurimit dhe/ose risigurimit” dhe VKM
Nr 229, dt 28.04.1999 “Për mënyrën e
funksionimit dhe organizimit të KMS”.
Komisioni i Mbikëqyrjes së Sigurimeve
përbëhet nga Komisioni dhe Stafi Ekzektuiv.
KOMISIONI përbehet nga Kryetari, dy
nënkryetarë dhe 4 anëtarë.
Kryetari i KMS emërohet nga Keshilli i
Ministrave me propozim te Ministrit të
Financave, ndërsa nënkryetarët dhe katër
anëtarët emerohen nga ministri i Financave
me propozim te kryetarit te KMS-se.
Komisioni ështe organ kolegjial dhe në
permbushje të funksioneve të tij nxjerr
vendime, udhëzime dhe rregullore.
Veprimtaria e ketij institucioni, gjatë vitit
2003, u orientua në drejtimet e mëposhtme:
• Mbikëqyrje dhe kontroll i shoqërive
të sigurimit, vendimmarrje, nisma
legjislative, çështje administrative.
Duke iu referuar ndryshimeve qe po kalon
ekonomia shqiptare ne përgjithësi dhe tregu
i sigurimeve ne veçanti, vlen te theksojme
disa specifika te këtij tregu gjate vitit 2003 që
tregojnë qartë ecurine drejt modernizimit të
industrisë së sigurimeve në Shqipëri.
Në vijim të këtyre ndryshimeve, duke e parë si
nevoje të tregut si dhe bazuar në sygjerimet
dhe asistencën e Bankës Boterore, Qeveria
Shqiptare nëpermjet Ministrisë së Financave
dhe Komisionit të Mbikeqyrjes së Sigurimeve
ndërmori nismën për hartimin e projektligjit
”Mbi veprimtarinë e sigurimit, risigurimit dhe
ndërmjetesimit”, i cili mbeshtetet tërësisht në
praktikën e vendeve europiane.
Ky draft ofron përkufizime mbi veprimtarinë
e sigurimeve dhe risigurimeve në përputhje
me direktivat e BE dhe parimet baze te IAIS
të cilat do të mundësojnë stabilizimin dhe
zhvillimin e mëtejshem të tregut shqiptar të
sigurimeve si një treg i stabilizuar, efiçent dhe
transparent.
Gjithashtu, me rritjen e tregut bëhet më
se i domosdoshëm licensimi i shoqërive
të ndermjetësimit, ky ligj jep kushtet dhe
rregullat për licensimin e tyre.
Po ashtu, në këtë ligj një vëmendje e vecante i
ështe kushtuar mbrojtjes së policëmbajtësve
dhe aprovimi i ketij ligji sigurisht do të
lehtesonte aktivitetin e tregut të sigurimeve
në të ardhmen.
STAFI EKZEKUTIV i Komisionit të Mbikeqyrjes
së Sigurimeve ushtron veprimtarinë e tij
me qellim realizimin e detyrave që dalin
ne zbatim të ligjeve, urdhrave dhe akteve
nënligjore në fuqi si dhe siguron zbatimin e
tyre me përpikmëri nga ana e shoqërive të
sigurimit dhe aktorëve të tjerë në tregun e
sigurimeve.
Stafi ekzekutiv i KMS
9
Projektligji mbi veprimtarinë e Komisionit
te Mbikëqyrjes së Sigurimeve është hartuar
duke marrë për bazë eksperiencën eurpiane
në këtë drejtim si dhe parimet e IAIS, te cilat,
për vete stadin e zhvillim të tregut do te mund
t’i japin Komisionit , autoritetin e vërtetë
te rregullatorit, mbrojtësit te interesave te
policëmbajtesve dhe inisiatorit për zhvillimin
e këtij tregu, gjithmonë në ngritje të
vazhdueshme profesionale.
Gjithashtu nëpermjet këtij projektligji
synohet të rritet transparenca gjatë procesit
të licensimit të shoqërive të sigurimit si
dhe të vendosen rregulla strikte me qëllim
mbikëqyrjen e aktivitetit të tyre.
Tregu shqiptar i sigurimeve gjatë vitit 2003
pësoi ndryshime rrënjesore për sa i përket
edhe infrastuktures së tij.
Për herë të parë rrjeti i shitjes së shoqerive
të sigurimit operon nëpërmjet agjentëve të
licensuar nga Komisioni i Mbikëqyrjes së
Sigurimeve.
Rreth 560 agjentë që kanë dhenë testimin
profesional dhe plotesojne kushtet e
kërkuara, operojnë tashmë në gjithë vendin.
Vlen të theksojmë se e një rëndësie të
veçantë është dhe hyrja në tregun shqiptar të
sigurimeve, për herë të parë në vitin 2003, e
institucioneve ndërkombetare fi nanciare.
Tashme partnerë të shoqërive shqiptare të
sigurimit janë institucione të rëndësishme
fi nanciare:
BERZH dhe IFC jane partneret e rinj të INSIG-
ut duke zotëruar 39%, ndersa FSHAN-ja(
Fondi Shqiptaro-Amerikan i Ndermarrjeve)
është partner i shoqërisë SIGAL me 12%.
Këto ndryshime rrënjësore tregojnë edhe
një herë evoluimin e tregut shqiptar të
sigurimeve drejt stabilitetit dhe zhvillimit.
Gjithashtu gjatë vitit 2003 Komisioni i
Mbikëqyrjes se Sigurimeve ka ndërmarrë
nisma për hartimin rregulloreve:
- Mbi licensimin e brokerave në sigurimeve,
një proces ky i domosdoshem për vetë
stadin ne te cilin ndodhet tregu shqiptar i
sigurimeve.
- Mbi parandalimin e pastrimit të parave në
aktivitetin e sigurimeve
- Mbi Standardet e Kontrollit
- Mbi Sistemin e Raportimit
Në Qershor të vitit 2003, në bashkëpunim
me Shoqatën e Siguruesve të Shqipërisë,
Komisioni i Mbikëqyrjes së Sigurimeve
organizoi Konferencën e Parë Rajonale
“Sigurimet - pjesë integrale e tregut fi nanciar
dhe faktor në zhvillimin e ekonomisë” në të
cilën morën pjesë aktorë të rëndësishëm të
tregut të sigurimeve nga Rajoni dhe Europa.
Komisioni i Mbikëqyrjes së Sigurimeve gjatë
ketij viti ka marrë inisiativa për organizimin
e seminareve të ndryshme me qëllim ngritjen
e nivelit teknik të stafi t të tij apo edhe
të shoqërive të sigurimit, siç ishte edhe
Seminari Aktuarial i organizuar në Tiranë me
pjesëmarrjen e Kompanive të sigurimit jo
vetem nga Shqipëria por edhe nga Kosova.
Konferenca Rajonale, Qershor 2003
Seminar aktuarial, Dhjetor 2003
10
Marrëdheniet me institucionetndërkombëtare
Në kuadër të koordinimit sa më të mirë
të punës ndermjet instancave shtetërore
të ngarkuara me ligj për kontrollin dhe
mbikeqyrjen e aktiviteteve të subjekteve
private, KMS gjatë vitit 2003 ndërmori
nisma për të hartuar, negociuar dhe
nënshkruar marrëveshje bashkëpunimi
dhe shkëmbimi informacionesh respektive
me disa institucione të lidhura me sektorin
e sigurimeve, dhe konkretisht KMS ka
nënshkruar marrëveshje dypalëshe
bashkëpunimi me:
• Drejtorinë e Përgjithshme të Tatimeve
• Ministrinë e Transporteve (DPSHTR)
Gjatë vitit 2004 kanë filluar procedura për
nënshkrimin e marrëveshjeve me Ministrine
e Rendit (Drejtorine e Pergjithshme te Poli-
cise), në kuadrin e kontrollit te zbatimit te
legjislacionit të sigurimit të detyrueshëm
të mbajtësve të mjeteve motorrike për
përgjegjësitë ndaj palëve të treta, me Bankën
e Shqipërise në kuadrin e bashkërendimit të
punës për kontrollin e sistemit financiarë-
Komisioni i Mbikëqyrjes së Sigurimeve është
anëtar me të drejta të plota në Shoqatën
Ndërkombëtare të Autoriteteve Mbikëqyrese
të Sigurimeve (IAIS). Anëtarësimi i KMS në
këtë organizëm i ka dhënë mundësinë stafit
të Komisionit të marrë pjesë në aktivitete
trajnuese dhe konferenca ndërkombëtare
të organizuara nga IAIS dhe organizata të
tjera gjate vitit 2003. Pjesëmarrja në këto
aktivitete është vlerësuar si tepër e frytshme
në funksion të përmirësimit të standardeve të
mbikeqyrjes dhe njohjes me të rejat në këtë
fushë.
Gjithashtu gjate vitit 2003 Komisioni
ka ndërrmarë inisiativen e fillimit të
bashkëpunimit me autoritetet mbikëqyrese të
sigurimeve në rajon ndërsa gjatë vitit 2004 do
të nënshkruhet memorandumi i mirëkuptimit
me Autoritetin Mbikeqyres te Kosovës si dhe
do të fillojnë negociatat për nënshkrimin e tij
me Autoritetet Mbikëqyrese të Sigurimeve të
Italisë, Greqisë, Maqedonisë. Ky dokument do
të hedhë formalisht bazat e bashkëpunimit
ndëinsitucional me këto autoritete, me
qëllim rritjen dhe përmirësimin e metodave
mbikëqyrese, përafrimin e tyre me standardet
europiane si dhe zhvillimin e mëtejshem të
industrisë së sigurimeve.
11
Veprimtaria e sigurimeve dhe risigurimeve në
Shqipëri bazohet dhe rregullohet nëpërmjet
akteve ligjore e nënligjore të mëposhtme:
• Kushtetuta e Republikes se Shqiperise
• Kodi Civil datë 1.11.1994.
• Ligji 8081, datë 7.03.2001 “Për
veprimtaritë e sigurimit dhe/ose
risigurimit” (i ndyrshuar), me anë të të
cilit përcaktohen parimet dhe rregullat
e përgjithshme lidhur me veprimtaritë
e sigurimit dhe/ose risigurimit si dhe
me mbikeqyrjen nga ana e shtetit të
shoqërive dhe enteve ligjore që marrin
përsipër e ushtrojnë veprimtari sigurimi
dhe ose risigurimi
• Ligji Nr 7641, datë 1.12.1992 “Për
miratimin me ndryshime të Dekretit Nr
295, datë 15.09.1992 “Për sigurimin e
detyrueshëm të mbajtësve të mjeteve
motorrike për përgjegjësinë ndaj
personave të tretë.”
• VKM Nr 626, datë 8.10.1998 “Për
kufi jtë minimalë të Fondit të garancisë
të shoqërive të sigurimeve dhe/ose
risigurimeve“
• VKM Nr. 229, datë 28.04.1999 “Për
mënyrën e funksionimit dhe organizimit të
KMS”
• VKM Nr.470,date 03.10.2002 ”Mbi kushtet
e dhenies se autorizimit zyrtar dhe
rregullat e ndërmjetësimit ne sigurime”
• Udhëzime dhe Urdhra të Ministrit të
Financave.
• Rregullore të KMS
Kuadri ligjor i mësipërm lejon:
- Krijimin e shoqërive private të
sigurimit.
- Veprimtaria e sigurimeve dhe ose
risigurimeve ushtrohet nga shoqëri
të themeluara në formën e shoqërive
anonime me kapital vendas ose
te huaj , ndërsa shoqëria e huaj e
sigurimit ose risigurimit mund të
ushtrojë veprimtari në territorin
e Republikës së Shqipërisë vetëm
nëpërmjet degës së saj të vendosur në
këtë territor.
- Një shoqëri sigurimi nuk mund të
ushtrojë në të njëjtën kohë veprimtari
sigurimi për jetën dhe jo-jeten.
- Shoqëritë e sigurimit dhe risigurimit
duhet të kenë një kapital themeltar,
pa përfshirë kontributet në natyrë,
qe varion nga 50-100 milion lekë,
në varësi të grupeve të sigurimit që
shoqëria do të ushtrojë në sigurimin
e dëmeve, dhe jo më të vogël se
120 milion lekë nëse shoqëria do të
ushtrojë veprimtari në sigurimin e
jetës.
- Shoqëritë që do të ushtrojnë
veprimtari sigurimi dhe/ose risigurimi
do të nisin veprimtarinë e tyre vetëm
pasi të kenë marrë autorizim zyrtar
nga Komisioni i Mbikeqyrjes së
Sigurimeve.
- Një shoqëri sigurimi vendase ose degë
e shoqerise se huaj mund të pajiset
me autorizim zyrtar nga Komisioni i
Mbikeqyrjes së Sigurimeve ne qofte
se përmbush kushte të tilla si:
- Të jetë themeluar në formën e
përcaktuar nga Ligji 8081, datë
7.03.1996
- Të ketë një program veprimtarie të
hartuar sipas kërkesave të Ligjit
8081, datë 7.03.1996
- Të zotërojë kufi jtë minimalë të fondit
të garancisë
- Drejtimi efektiv i shoqërisë t’u
jetë besuar personave fi zikë me
kualfi kim e përvojë profesionale të
mjaftueshme.
2. Legjislacioni në fushën e sigurimeve
12
- Shoqëritë e autorizuara për të
ushtruar veprimtari sigurimi dhe
ose risigurimi në Republikën e
Shqiperisë mbikëqyren nga Komisioni
i Mbikëqyrjes së Sigurimeve, me
qëllim mbrojtjen e interesave të të
siguruarve.
- Shoqëritë e sigurimit që kryejnë
sigurime motorrike krijojnë Byronë
Motorike që i përfaqëson këto shoqëri
në tregun vendas dhe të huaj.
- Pjesëmarrja e kapitalit të huaj në një
shoqëri sigurimi vendase është e
pakufizuar.
- Shoqeritë e huaja të sigurimit dhe/
ose risigurimit të cilat kërkojnë të
ushtrojnë veprimtari sigurimi në
territorin e Republikës së Shqipërisë
nëpërmjet degëve të tyre duhet të
kenë një eksperiencë në fushën e
sigurimeve të paktën prej 5 vjetësh në
shtetin e origjinës.
- Kufijtë minimale të fondit të garancisë
të një shoqërie sigurimi dhe/ose
risigurimi variojnë nga 30 – 60 milionë
lekë në fillim të veprimtarisë dhe 50 –
90 milionë lekë në fund të vitit të dytë
financiar të veprimtarisë, në varësi të
grupeve të sigurimit që shoqëria do të
ushtrojë në sigurimin e dëmeve; nëse
shoqëria do të ushtrojë veprimtari në
sigurimin e jetës, 120 milione lekë në
fillim të veprimtarisë dhe 180 milionë
lekë në fund të vitit të dytë financiar
- Tarifat e primeve të sigurimit vullnetar
caktohen nga vetë shoqëria e
sigurimit, tarifat e primeve të sigurimit
të detyrueshëm caktohen nga Ministri
i Financave.
- Sigurimi i detyrueshëm përfshin
klasën e përgjegjësive civile nga
përdorimi i automjeteve, pra kontratën
e sigurimit të mbajtësve të mjeteve
motorrike për përgjegjësinë ndaj
paleve të treta brenda territorit të
vendit (TPL); kontratën e sigurimit të
mbajtësit të mjetit motorik që vihet në
qarkullim me targë të përkohshme;
kontratën e sigurimit të mbajtësit
të mjetit motorrik për përgjegjësitë
jashtë territorit të vendit (kartoni
jeshil); kontratën e sigurimit të
mbajtësit të mjetit motorik me targë
regjistrimi të huaj por që e ka lidhur
me një sigurues vendas (kontratën e
sigurimit kufitar).
- Të gjitha kontratat e sigurimit (dëme
dhe jetë) janë subjekt i TVSH prej
20%.
13
Burimi i Informacionit: Banka e Shqiperisë, Raporti Vjetor 2003
Rritja ekonomike ne Shqipëri per vitin 2003,
rezultoi në masën 6 për qind në krahasim
me 4.7 për qind regjistruar në 2002. Rritje
e aktivitetit ekonomik vihet re në të gjithë
sektorët e ekonomisë por vecanërisht në
sektorin e ndërtimit, të transportit dhe
të shërbimeve. Në këtë rritje kanë dhënë
kontributin e tyre edhe rritja e investimeve
duke arritur vleren e 22.3 për qind te PBB.
Investimet në sektorin privat që përbëjnë
rreth 75% të totalit të investimeve gjatë vitit
2003 gjetën një mbështetje të madhe edhe
nga sektori bankar.
Viti 2003 ka regjistruar një përmirësim të
lehtë në situatën e punësimit. Numri i të
punësuarve ka pësuar rritje ndërkohë që
faktorët kronikë të tranzicionit shqiptar:
emigrimi dhe informaliteti i ekonomisë
ndikojnë në uljen e forcave të punës gjithsej
dhe vështirësojnë shpjegimin e efektit
në punësim të politikave dhe zhvillimeve
ekonomike të vendit. Në fund të vitit 2003,
shkalla e papunësisë u ndal në nivelin 15 për
qind, krahasuar me 15.8 për qind që ishte në
fund të vitit 2002.
Viti 2003 u karakterizua nga një infl acion
i ulët, brenda objektivit të Bankës së
Shqipërisë. Vlera e infl acionit në muajin
dhjetor ishte 3.3 për qind, duke respektuar
objektivin e Bankës së Shqipërisë ndërkohë
që mesatarisht, gjatë vitit 2003, çmimet e
konsumit janë rritur me 2.37 për qind.
Pavarësisht faktorëve të ndryshëm që kanë
ndikuar, vlerësohet se ky infl acion i ulët ka
refl ektuar kontrollin e presioneve të kërkesës
së brendshme si pasojë e politikave të
shëndosha fi skale e monetare.
Ndryshe nga vitet e tjera, ky vit që sapo
lamë u karakterizua nga një shpërndarje më
racionale e shpenzimeve fi skale. Shpërndarja
e kërkesave të qeverisë për huamarrje ka
qenë më e njëtrajtshme gjatë vitit 2003,
duke shmangur përqendrimin e fi nancimit
të defi citit në muajin dhjetor. Gjithashtu,
zgjedhjet lokale të tetorit dhe klima e acaruar
politike gjatë gjysmës së dytë të vitit nuk janë
shoqëruar me përqendrime të shpenzimeve
buxhetore apo me komprometim të disiplinës
fi skale. Së bashku me kufi zimin e huamarrjes
së brendshme të qeverisë në nivelin 2.7 për
qind të PBB-së, kanë përbërë një kontribut
të çmuar të politikës fi skale për stabilitetin
makroekonomik në përgjithësi, dhe për atë
të çmimeve në veçanti. Megjithatë, duhet
theksuar se pika të dobëta mbeten realizimi
i të ardhurave në masën 93 për qind dhe
veçanërisht realizimi i shpenzimeve kapitale
në masën 62 për qind të planit.
Viti 2003 është karakterizuar nga një aktivitet
intensiv në sektorin e jashtëm të vendit, i
shprehur në rritjen e konsiderueshme të
të ardhurave dhe të shpenzimeve korente.
Defi citi i llogarisë korente vlerësohet të
ketë arritur në 6.7 për qind të PBB-së, duke
u ulur me 2 pikë përqindjeje krahasuar
me një vit më parë. Duhet theksuar se
defi citi tregtar në terma absolutë vazhdon
të thellohet. Ai refl ekton kryesisht rritjen
e konsumit të ekonomisë shqiptare dhe
nënvizon nevojën e rritjes së kapaciteteve
prodhuese dhe konkurruese të ekonomisë
shqiptare. Pavarësisht sa më sipër, pozicioni
i përgjithshëm i bilancit të pagesave është
pozitiv, duke bërë që rezervat valutore të
vendit të rriten vazhdimisht. Për herë të parë,
në muajin dhjetor, niveli i përgjithshëm i tyre
kaloi shifrën 1 miliard dollarë amerikanë, për
të regjistruar më saktësisht 1.026 miliardë
dollarë në fund të muajit Dhjetor 2003.
3. Ekonomia shqiptare ne vitin 2003
14
Që nga viti 1999 që daton liberalizimin e
tregut të sigurimeve në Shqipëri, ky treg ka
njohur ritme zhvillimi në të ardhurat bruto të
primeve.
Tabela 1: Tregues te pergjithshem qe lidhen me tregun e sigurimeve;
4.1 Primet
Volumi i primeve, për vitin 2003 u ul me 1.28
për qind, krahasuar me një vit më parë. Në
kater vitet e mëparshme ky aktivitet është
vlerësuar me rritje, ndërkohë që në vitin e
pestë pësoi një ulje të lehtë
Tabela 2: Volumi i primeve bruto per vitet : 1999,2000,2001,2002,2003.
Grafik 1: Ecuria e tregut të sigurimeve në periudhën 1999-2003
4. Tregu i sigurimeve
15
4.2 Ecuria vjetore e të ardhurave bruto nga primet
Fillimi i vitit 2003 dha sinjale pozitive të cilat
u ndjenë deri në muajin gusht por ngadalë
simi i theksuar në katërmujorin e fundit çoi
në uljen e të ardhurave në këtë sektor të
tregut fi nanciar.
Rënia e volumit të primeve për vitin 2003
krahasuar me një vit më parë ndjehet në
sigurimin vullnetar Jo-Jetë me 4.75 pë r qind ;
• Në sigurimin vullnetar Jo-Jetë peshën më
të madhe në të ardhurat nga primet e zë
Portofoli i sigurimit nga Zjarri dhe Forcat
e Natyres, ku vihet re se primi mesatar
në vitin 2003 ka ulje afërsisht 21 % në
krahasim me vitin 2002 ;
Grafi k 2: Ecuria e të ardhurave bruto të primeve gjatë vitit 2003 e ndarë sipas tremujorëve
Tabela 3: Volumi i primeve bruto në vitet 2002,2003;
16
5. Ndarja e Tregut të Sigurimeve
5.1 Sigurimi i detyrueshëm e sigurimi vullnetar (jetë – jo-jetë)
Në vitin 2003 volumi i primeve bruto të arkë-
tuara rezultoi 3,755.09 mlionë lekë , kundrejt
3,803.74 milionë lekë të arkë tuar në vitin
2002, ose 1.28% më të ulëta se nje vit më
parë.
Tregu i sigurimeve edhe në vitin 2003 u
orientua drejt sigurimit të detyrueshme.
Volumi i primeve bruto të arkëtuara nga
portofolet e Sigurimeve të detyrueshëm në
vitin 2003 rezultoi 7.12 për qind më i lartë
se ai i vitit 2002, duke zënë një pozicion me
rreth 76.31 për qind të totalit të primeve të
arkëtuara në vitin 2003.
Volumi i primeve bruto të arkëtuara nga
Tabela 4: Volumi i primeve bruto në vitin 2003, sigurimi i detyrueshëm e sigurimi vullnetar (jetë, jo – jetë)
Grafik 3: Tregu i sigurimeve gjatë vitit 2003
portofolet e Sigurimeve vullnetare rezultoi
21.17 për qind më i ulet se ai vitit 2002, duke
zënë një pozicion me rreth 23.69 për qind të
totalit të primeve të arkëtuara në vitin 2003.
Në vitin 2003 tregu shqiptar i sigurimeve
vullnetare mbeti i orientuar drejt sigurimeve
të jo – jetës. Volumi i primeve të arkëtuara
nga portofolet e sigurimit të jo – jetes në
vitin 2003, rezultoi 90.32 për qind të totalit
të primeve bruto të arkëtuara , ndërkohë
që volumi i primeve bruto të arkëtuara nga
portofolet e sigurimit të Jetës rezultoi në
masën 9.68 për qind të totalit të primeve
bruto të arkëtuara.
17
Tabela 5: Volumi i primeve bruto në vitet: 1999, 2000,2001,2002,2003.
5.2 Dëmet
Në vitin 2003 dëmet e paguara rezultuan
1,306 milionë leke ose 448 milionë lekë me
shumë se në vitin 2002.
Vlera më e madhe e dëmeve të paguara i
përket Sigurimit të detyrueshëm të cilat zënë
83.84 për qind të totalit të tyre.
Dëmet e paguara ne portofolet e sigurimit
vullnetar rezultuan 211 milionë lekë që
përbëjnë 16.16 për qind të totalit të dëmeve
të paguara. Përsa i përket ndarjes midis dy
aktiviteteve siguruese Dëme (jo-jete) dhe
Jete, dëmet e paguara në vitin 2003 i përkasin
84.07 për qind sigurimit te Dëmeve (jo-jete)).
Tabele 6: Dëme të paguara në vitin 2003.
Tabele 7: Dëme të paguara në vite.
18
Grafik 4: Shpërndarja e dëmeve gjatë vitit 2003.
Tabele 8: Ecuria e primeve dhe dëmeve në vite, në milionë lekë.
Grafik 5: Ecuria e primeve dhe dëmeve në vite , në milionë lekë;
Dëmet e paguara nga shoqëritë e sigurimit
në vitin 2003 evidentohen në vlerën 1,306.86
milionë lekë. Ndarja e dëmeve të paguara
sipas shoqërive të sigurimit për vitin 2003
pasqyron rritjen e ketyre vlerave të paguara
nga shoqeritë Insig, Sigma, Sigal, Intersig
dhe në menyrë me pak të ndjeshme nga
shoqëria Atlantik.
19
Tabela 9: Dëmet e paguara nga shoqëritë e sigurimit në vitet: 2002, 2003.
Grafi k 6: Dëmet e paguara nga shoqëritë e sigurimit në vitet: 2002, 2003.
Tabela 10: Dëmët e paguara nga shoqëritë e sigurimit në Sigurimin Motorrik.
Grafi k 7: Dëmet e paguara në Sigurimin Motorrik nga shoqërite e sigurimit gjatë viteve 2002, 2003.
20
Tabela 11: Dëmet e paguara nga shoqeritë e sigurimit në Sigurimin e Pasurisë.
Grafik 8: Dëmet e paguara nga shoqeritë e sigurimit në Sigurimin e Pasurisë gjate viteve 2002, 2003.
Tabela 12: Dëmet e paguara nga shoqeritë e sigurimit në Sigurimin e Shëndetit.
Grafik 9: Dëmet e paguara nga shoqeritë e sigurimit në Sigurimin e Shëndetit gjatë viteve 2002, 2003.
21
5.3 Ndarja e tregut te sigurimeve sipas shoqerive te sigurimit
Edhe gjatë vitit 2003 tregu Shqiptar i sigurimeve
u nda ndërmjet pesë shoqërive të sigurimeve :
Insig, Sigma, Sigal, Atlantik, Intersig.
Në këtë industri kapitali vendas është
mbizotërues, ndërsa kapitali i huaj
perfaqesohet me pjesëmarrje 39 % në
shoqërine Insig dhe 12 % ne shoqërine Sigal.
Në vitin 2003 në tregun e sigurimit dominojnë
tri shoqëritë Sigal, Sigma, Insig, megjithëse
edhe dy shoqëritë e tjera kanë një rritje
Tabelë 13: Pjesëmarja e shoqërive në tregun e sigurimit për vitin 2003.
Tabelë 14: Pjesëmarrja e shoqërive në tregun e sigurimeve në vite.
Grafi k 10: Ecuria e të ardhurave bruto të primeve sipas shoqërive të sigurimit në vite.
22
Tabele 15: Volumi i primeve të Sigurimit të Detyrueshëm të arketuara në vite.
Tabela 16: Volumi i primeve të Sigurimit Vullnetar të arkëtuara në vite (milion lekë).
Grafik 11: Raporti i Sigurimit Vullnetar dhe Sigurimit të Detyrueshëm në shoqeritë e sigurimit.
5.4 Ndarja e tregut të sigurimeve sipas portofoleve të sigurimit
Tabele 17: Struktura e primeve sipas portofoleve në vite.
23
5.4.1 Sigurimet motorrike
Në vitin 2003 të ardhurat e sigurimeve
motorrike zunë 79.85 për qind të të ardhurave
totale të aktivitetit sigurues, kundrejt 73.05
përqind që ishte në vitin 2002. Në vitin 2003
primet nga sigurimet motorrike rezultuan 7.90
për qind më shumë se në vitin 2002.
Peshën kryesore në të ardhurat e portofolit
motorrik e zunë të ardhurat nga TPL
ë brëndshme e automjeteve dhe Kartoni jeshil.
Të ardhurat nga primet e sigurimit TPL në vitin
2003 zunë 68.37 për qind të të ardhurave të
sigurimeve motorrike, nga 65.58 për qind në
vitin 2002, ndërsa të ardhurat e siguruara
nga kartoni jeshil zune 18.58 për qind të të
ardhurave të portofolit te sigurmit motorrik,
kundrejt 23.26 për qind të vitit 2002.
Nga shoqërite e sigurimit në vitin 2003 nga
aktiviteti i TPL u arkëtuan 2,049 milionë lekë
prime ose 227 milionë lekë më shumë se në
vitin 2002, ku u arkëtuan 1,822 milionë lekë
nga ky aktivitet .
Tabela 18: Volumi i primeve bruto te arketuara sipas klasave te Sigurimeve Motorrike gjate vitit 2003.
Grafi k 12: Ndarja e tregut të sigurimit motorrik sipas portofoleve.
Në rritjen e të ardhurave nga primet e
sigurimit TPL së brëndshme ka ndikuar:
• numri ne rritje i automjeteve ;
kjo shprehet me rritjen e numrit te kontratave
TPL, ku nga 149,999 kontrata të lidhura në
vitin 2002, ne vitin 2003 numri i tyre rezultoi
165,272, pra rreth 15,273 kontrata më shumë
se në vitin 2002.
Numri i mjeteve të transportit rrugor qe kanë
marrë taksën e regjistrimit dhe qe kanë
qarkulluar sipas DSHPTR per vitin 2003 eshtë
rreth 168,000 mjete.
Sipas statistikave të marra nga shoqërite e
sigurimit numri i kontratave është 146,959.
Të ardhurat nga Kartoni Jeshil në vitin 2003
rezultuan rreth 556.84 milionë lekë ose 89.38
milionë lekë me pak se në vitin 2002. Për
sa i përket numrit te kontratave të Kartonit
Jeshil në vitin 2002 u lidhën 35,276 kontrata,
24
Tabela 19: Volumi i primeve të Sigurimit të Detyrueshëm TPL të arkëtuara në vitet 2000, 2001, 2002, 2003.
Tabela 20: Volumi i primeve të Sigurimit të Detyrueshem Kartoni Jeshil të arketuara në vite.
ndërsa në vitin 2003 u lidhën 35,965 kontrata
ose 689 kontrata më shumë.
Të ardhurat nga primet e sigurimit Kufitar
në vitin 2003 shënuan një rritje në krahasim
me një vit me parë. Primet nga ky aktivitet
u rritën në masën 44.33 milionë lekë ose
rreth 24 për qind. Në qofte se në vitin 2002
u arketuan 184.27 milione lekë, në vitin
2003 u arkëtuan 228.60 milionë lekë. Numri
i kontratave të sigurimit Kufitar në vitin
2003 rezultoi 57,538 ose 17,325 kontrata
më shumë se në vitin 2002 ku ishin lidhur
40,213 kontrata për këtë lloj sigurimi të
detyrueshëm.
Raporti dëme/prime për Sigurimin Motorrik
në vitin 2003 rezultoi 39.91 për qind nga
28.25 për qind në vitin 2002.
Raporti dëme/prime për Sigurimin e
Detyrueshëm në vitin 2003 rezultoi 38.23 për
qind nga 26.59 për qind në vitin 2002.
Raporti dëme/prime për Portofolin e Kartonit
Jeshil në vitin 2003 rezultoi 92.73 përqind
nga 47.56 për qind në vitin 2002 dhe 41
përqind në vitin 2001:
Tregu shqiptar i sigurimeve për grupin e
sigurimeve Motorrike në vitin 2003 u nda
midis pesë shoqërive te sigurimit si më
poshtë:
25
Në vitin 2003 Sigurimet e Pasurisë zunë 14.48
për qind të të ardhurave të përgjithshme të
aktivitetit sigurues. Gjatë keitj viti të ardhurat
nga primet e sigurimit të Pasurisë rezultuan
14.19 për qind më të ulëta krahasuar me
vitin 2002. Peshën kryesore ne sigurimin e
Pasurisë e zuri sigurimi nga Zjarri dhe Forcat
e natyrës me rreth 37.79 për qind të totalit te
ketij portofoli.
Ndërsa në vitin 2002 nga portofoli i zjarrit u
arkëtuan 268.41 milionë lekë, në vitin 2003
u arkëtuan 205.55 milionë lekë. Pra portofoli
i zjarrit paraqet rënie në vitin 2003 në masën
62.86 milionë lekë ose rreth 23.42 për qind më
pak.
Primi mesatar në fund te vitit 2003 rezultoi
me rënie. Kështu nga 108,870 lekë nëfund të
vitit 2001, primi mesatar për portofolin nga
zjarri ra në masv n 80,968 lekë në vitin 2002
5.4.2 Sigurimi i Pasurisë
dhe në fund të vitit 2003 ra në 54,021 lekë .
Megjithëse të ardhurat nga Sigurimi nga Zjarri
zunë pjesën më tëmadhe të të ardhurave nga
primet në sigurimin e Prones , vihet re një
rënie e këtyre operacioneve përsa i përket
sigurimit të pronave të vogla private , shtëpive
apo dyqaneve qëpërbëjne një pjesë të mirë të
të ardhurave nëSIgurimin nga Zjarri
Raporti dëme /prime për sigurimet e Pasurisë
rezultoi në vitin 2003 në masën 10.67 për qind,
gjë qe shënoi rritje në krahasim me një vit më
parë ku ky raport rezultonte 5.01 për qind.
Viti 2003 nuk shënoi dëme nga katastrofat
natyrore.
Tregu shqiptar i sigurimeve për grupin e
sigurimeve të Pasurisë në vitin 2003 u nda
midis pesë shoqërive të sigurimit si më
Tabela 21: Klasat e Sigurimit të Pasurisë në vitin 2003.
26
5.4.3 Sigurimi i aksidenteve dhe shendetit
Gjatë vitit 2003 primet e arkëtuara nga
Sigurimi i aksidenteve dhe Shëndetit
përbenin 3.38 për qind të të ardhurave
totale të aktivitetit sigurues. Në vitin 2003 të
ardhurat nga primet e sigurimit të
Aksidenteve dhe Shëndetit arritën nivelin
e 126.91 milionë lekë ose 19.51 për qind me
shumë krahasuar me vitin 2002 duke shënuar
një rritje të të ardhurave të ketij portofoli.
Në vitin 2003 raporti dëme/prime në
sigurimin e aksidenteve personale dhe
shëndetit rezultoi 14.49 për qind kundrejt
27.31 përqind në vitin 2002.
Tregu shqiptar i sigurimeve për grupin e
sigurimeve të aksidenteve dhe shëndetit
në vitin 2003 u nda midis pesë shoqerive të
sigurimit si me poshtë:
Tabela 22: Klasat e Sigurimit të Aksidenteve dhe Shëndetit në vitin 2003;
Grafik 13: Ndarja e Tregut të sigurimit të Pasurisë sipas portofoleve në vitin 2003.
27
Grafi k 14: Ndarja e tregut të sigurimit të aksidenteve dhe shëndetit sipas portofoleve , 2003.
5.4.4 Sigurimi i jetes
Edhe gjatë vitit 2003 aktivitetin e Sigurimit të
jetës e ushtroi vetëm shoqeria e sigurimeve
INSIG e cila njekohësisht ushtron edhe
aktivitetin e jo-jetës.
Në vitin 2003 primet e arkëtuara nga Sigurimi
i Jetës perbenin vetem 2.29 për qind të të
ardhurave totale të aktivitetit sigurues kundrejt
Tabela 23: Klasat e Sigurimit të Jetës në vitin 2003.
Grafi k 15: Ndarja sipas klasave të Sigurimit të Jetës.
7.49 përqind që përbenin në vitin 2002.
Megjithëse gjatë vitit 2003 u bënë përpjekje
me qëllim përmirësimin e produkteve të
sigurimit të jetës në treg , këto produkte duhet
të përshtatën sa më mirë me tregun shqiptar
dhe të përputhen me mentalitetin e njerzve.
E rendësishme për këtë sektor mbetet sensibi-
lizimi i vazhdueshëm i klientëve për rëndësinë
e sigurimit të jetës dhe përfi timet që ai sjell.
28
Tabela 24: Klasat e Sigurimit të Jetës në vite.
5.5 Disa tregues të gjendjes së tregut të sigurimeve
Industria e sigurimeve rezulton me 3,34
miliardë lekë të ardhura neto duke zënë rreth
0.5 për qind te PBB-se.
Treguesi i ROA tregon aftësinë e shoqërisë
për të operuar me fitim, ndërsa ROE
mundësinë e rritjes së investimeve.
Tabela 25: Tregues të rentabilitetit për vitin 2003, në përqindje.
ROA – të ardhura nga investimet / totali aktiveveROE - fitimi i ushrimit / kapitalet e veta
Tabela 26: Treguesi i kufirit të fitimit për vitin 2003, në përqindje.
Treguesi fitimit - Kufiri fitimit / prime bruto
Tabela 27: Raporti dëme / prime për vitin 2003, në përqindje.
Raporti dëme / prime – dëme të ndodhura / prime të fituara.
Tabela 28: Treguesi fitimit për vitin 2003, në përqindje.
Treguesi fitimit shpreh nëse bisnesi ka qëne me përfitim.Raporti _ (Dëme të ndodhura +shpenzime të pergjithshme )/ Prime të fituara
/mln leke
29
Tabela 29: Raporti i retensionit për vitin 2003.
Tabela 30: Treguesi i kostos së marrjes në sigurim për vitin 2003, në përqindje.
Shpenzimet e marrjes në sigurim / prime të shkruara
Tabela 31: Treguesi i shpenzimeve të përgjithshme për vitin 2003.
Pjesa e primit të fi tuar që shërben për të mbuluar shpenzimet e përgjithshme.
Tabela 32: Treguesi i pozitës paguese për vitin 2003, në përqindje.
Prime neto / kapitalet e veta Ky është një raport që jep një induksion të parë të pozitës paguese të shoqërisë.
5.6 Rezervat teknike dhe risigurimet
5.6.1 Rezervat teknike
Në bazë të akteve ligjore e nënligjore në fuqi,
rezervat teknike të 31/12/2003 për shoqeritë
e sigurimit u ndanë në rezerva teknike të
primit të pafi tuar dhe të rrezikut të paskaduar,
rezerva teknike të dëmeve, rezerva teknike të
katastrofave dhe rezerva teknike të tjera.
Këto rezerva teknike u llogaritën duke u
bazuar në përgjëgjesitë e marra, si edhe në të
dhënat e dëmeve dhe primeve të shoqërive të
sigurimit.
Ne milione lekeTabela 33. Rezervat teknike
30
Aktiviteti sigurues është i lidhur ngushtë
edhe me risigurimin. Kjo pasi risigurimi i
lejon siguruesit të çlirojnë veten nga një pjesë
e riskut që kapërcen kapacitetin e tij mbajtës
ose të rreziqeve te cilat për një arsye ose një
tjetër nuk dëshiron t’i mbajë i vetëm.
Nëpërmjet risigurimeve bëhet e mundur:
• stabiliteti i tregut të sigurimeve;
• rritja e kapacitetit mbulues;
• rritja e gamës së produkteve në tregun e
sigurimeve;
• fuqizimi i potencialit financiar të
siguruesit.
Çdo sigurues duhet të arrije në një konkluzion
mbështetur në vendimet e tij në ç’masë duhet
të blihet risigurimi. Vendimi i tij final do të
varet nga vullneti për të marrë një rrezik,
fuqia financiare e shoqerisë, apo praktikat e
tregut. Megjithatë risigurmi mbetet përherë
një instrument i rëndësishëm që redukton
rrezikun e dështimit të kompanisë në
aktivitetin e saj sigurues.
Në Shqipëri nuk ekzistojnë shoqëri vendase
risiguruese apo siguruese që ushtrojnë
aktivitet risigurimi, pavarësisht se Ligji Nr
8081, datë 7.03.1996 “Për veprimtaritë e
Tabela 34: Prime të kaluara në Risigurim gjatë vitit 2003.
sigurimit dhe/ose risigurimit”, neni 9, ia njeh
këtë të drejtë edhe shoqërive vendase për
ushtrimin e një veprimtarie të tillë
Për përballimin e përgjegjësive të marra
prej shoqërive të sigurimit që operuan në
tregun shqiptar gjatë vitit 2003 u lidhën
marreveshje risigurimi, si fakultative për
përballimin e pergjegjësive të veçanta, ashtu
edhe marrëveshje risigurimi për perballimin e
portofoleve në tërësi.
Kështu për risigurimin e portofoleve në tërësi
u lidhen marrëveshje risigurimi si të tipit
Exess of Loss (Jo proporcionale), ashtu edhe
te tipit Quota Share (proporcionale).
Portofolet e risiguruara ishin ato të sigurimit
të Pasurisë(Pasuria, Cargo, CAR, EAR etj.),
të sigurimit Kartoni Jeshil, dhe të sigurimit të
Shëndetit në Udhëtim.
Shoqëritë shqiptare të sigurimeve në vitin
2003 kanë realizuar risigurime të suksesshme
pranë risiguruesve seriozë si: Swiss Re;
Hannover Re; Lloyd’s; Gothaer Re e të tjera.
Volumi i primeve të kaluara në risigurim në
vitin 2003 rezultoi ne 10.61 për qind të tregut
të sigurimeve.
5.6.2 Risigurimet
31
She
nim
: Ne
te d
hena
t e S
hoqe
rise
“ IN
SIG
sha
” ja
ne te
per
fshi
re a
ktiv
itet
i i Je
tes
dhe
Jo-j
etes
.
6. Bilanci i shoqërive të sigurimit për vitin 2003
00
0/le
ke0
00/
leke
32
6.1 Aktivi
Shënim: Në të dhënat e Shoqerisë “ INSIG sha” janë të perfshirë aktiviteti i Jetës dhe Jo-jetës.
31.12.2002 milion/leke
33
6.2 Pasivi
milion/leke 31.12.2003
Shenim: Në të dhënat e Shoqërisë “ INSIG sha” janë të përfshirë aktiviteti i Jetës dhe Jo-jetës.
34
Shenim: Në të dhënat e Shoqerise “ INSIG sha” jane te perfshire aktiviteti i Jetes dhe Jo-jetes.
6.3 Pasqyra e të ardhurave dhe shpenzimeve, viti 2003
Insig sh.a.Shoqëri sigurimi jete dhe dëmesh
Adresa: Rruga e Dibres, Nr 91, Tiranë
Tel: 234170, 234168 Fax: 234180
www.insig.com.al
Drejtor i Pergjithshëm: Z.Varuzhan Piranjani
Data e themelimit:
Themeluar me Ligjin Nr 7506, datë 31.07.1991
“Për Institutin e Sigurimeve”
Data e regjistrimit:
INSIG sh.a regjistruar në Gjykatën e rrethit
Tiranë, Nr Akti 21463, datë 8.06.1999.
Licensuar nga KMS me Autorizim zyrtar Nr 03,
datë 8.06.2000 dhe Nr.04, datë 8.06.2000
Sigal sh.a Shoqëri sigurimi dëmesh
Adresa: Bulevardi “Dëshmoret e Kombit”,
Pallati i Diplomatëve, nr 57, Tirane
Tel: 250220 ; Fax : 233308
E-mail: [email protected]
Drejtor i Pergjithshëm: Z. Avni Ponari
Data e regjistrimit: Regjistruar në Gjykatën
e rrethit Tiranë, Nr Akti 20863, datë
22.02.1999. Licensuar nga KMS me Autorizim
zyrtar Nr 2, datë 23.06.1999.
Sigma sh.a.Shoqëri sigurimi dëmesh
Adresa: Sheshi Wilson, Tiranë
Kutia postale 1714, Tiranë
Tel: 258254 ; Fax : 258253
E-mail: [email protected]
Drejtor i Pergjithshëm: Z.Qemal Disha
Data e regjistrimit: Regjistruar në Gjykatën e
rrethit Tiranë, Nr Akti 20487, datë 31.12.1998 .
Licensuar nga KMS me Autorizim zyrtar Nr 01,
datë 03.02.1999.
Intersig sh.a.Shoqëri sigurimi dëmesh
Adresa: Rr.”Ali Demi “ TIRANE
Tel: 344 718
Drejtor i pergjithshëm: Z. Vangjel Birbo
Data e regjistrimit: Regjistruar në Gjykaten e
rrethit Tiranë, Nr Akti 26103, datë 18.07.2001
Licensuar nga KMS me Autorizim zyrtar Nr 6,
datë 13.09.2001.
Shoqeritë e sigurimit në tregun Shqiptar 2003
Atlantik sh.a.Shoqëri sigurimi dëmesh
Adresa: Rr. Themistokli Germenji Nr.3/1
TIRANE
Tel: 230 506 ; Fax : 253 o71
Drejtor i pergjithshem: Z.Dritan Çelaj
Data e regjistrimit: Regjistruar në Gjykaten e
rrethit Tiranë, Nr Akti 25720, datë 02.05.2001.
Licensuar nga KMS me Autorizim zyrtar Nr 5,
datë 13.04.2001.
36
Contents
Tables and GraphsTable 1: General IndicatorsTable 2: Premiums in Years: 1999,2000,2001,2002,2003Table 3: Gross premiums 2002,2003Table 4: Gross Premiums in 2003, Compulsory and Voluntary Insurance (Life & Non-life)Table 5: Gross Premiums volume by year: 1999, 2000,2001,2002,2003;Table 6: Paid Claims in 2003.Table 7: Paid claims by yearTable 8: Premiums and Claims by year, in million leke.Table 9: Paid claims by Insurance company: 2002,2003 (in million lek)Table 10: Paid claims by Insurance company in Motor Insurance (in million lek)Table 11: Claims by Insurance company in Property Insurance (million lek)Table 12: Paid claims by Insurance company in Health InsuranceTable 13: Participation of the insurance companies in the market for 2003Table 14: Participation of the insurance companies in the market by yearTable 15: Premiums Volume of Compulsory Insurance by year (million lek):Table 16: Premiums Volume of Voluntary Insurance by year (million lek);Table 17: Premiums collected divided by portfolio (million lek);Table 18: Premiums by Motor Vehicle Insurance Classes in 2003Table 19: Motor insurance TPL Premiums by yearTable 20: Green Card written Premiums by yearTable 21: Property Insurance Classes in 2003Table 22: Health and Accident Insurance in 2003 Table 23: Life insurance classes for 2003;Table 24: Life insurance Classes in yearsTable 25: Indicators for 2003
I. Insurance Supervisory Commission
II. Legislation on Insurance Activity
III. Albanian Economy 2003
IV. Insurance Market4.1 Premiums.
4.2 Gross Written Premiums for 2003
V. Insurance market Share5.1 Compulsory and Voluntary Insurance (Life & Non-life)
5.2 Claims
5.3 Insurance Companies
8
11
13
1414
15
1616
17
21
Table 26: Profit Indicator in 2003 Table 27: Claims/Premiums ratio for 2003Table 28: Profit indicator for 2003Table 29: Retention Ratio for 2003Table 30: Underwriting cost indicator for 2003Table 31: General expenses indicator for 2003 Table 32: Indicator of payable position for 2003Table 33: Technical ReservesTable 34: Premiums ceded in reinsurance during 2003
Graph 1: Insurance market 1999-2003
Graph 2: Gross premiums 2003 by trimesters Graph 3: Insurance market 2003Graph 4: Claims by Insurance branch in 2003Graph 5: Premiums and Claims by year, in million leke.Graph 6: Paid claims by Insurance company: 2002,2003 (in million lek)Graph 7: Paid claims by Insurance company in Motor Insurance (in million lek) 2002,2003Graph 8: Paid claims by Insurance company in Property Insurance (million lek) 2002, 2003Graph 9: Paid claims by Insurance company in Health Insurance 2002,2003Graph 10: Gross Premiums collected by companiesGraph 11: Between Voluntary and Compulsory Insurance by CompanyGraph 12: Motor Vehicle Insurance by Portfolio Graph 13: Property Insurance Market in 2003Graph 14: Health and Accident Insurance Market by portfolio in 2003Graph 15: Life insurance by Classes
5.4 Insurance Market by Portfolio
5.4.1 Motor Vehicle Insurance
5.4.2 Property Insurance
5.4.3 Health and Accident Insurance
5.4.4 Life Insurance
5.5 Indicators of the Insurance Market
5.6 Technical Reserves and Reinsurance
5.6.1 Technical Reserves
5.6.2 Reinsurance
VI. Balance Sheet of Insurance Companies 20036.1 Active
6.2 Passive
6.3 Revenues and Expenses
Insurance Companies in Albanian Market for 2003
22
23
25
26
27
28
29
29
29
3132
33
34
35
Gëzim Agasi Chairman
Teuta CaniDeputy Chairwoman
Shpëtim ShehuMember
Genc Çifl iguMember
Hysen ÇelaMember
Adriatik IslamajMemberIn
sura
nce
Su
pe
rvis
ory
Co
mm
issi
on
Silvana BelloDeputy Chairwoman
Teuta Cani
77
The Insurance Supervisory Commission in light of continuous
improvement of the supervisory methods and control with the aim to
protect the insured interests, to increase the transparency, and to give
the real impact to the development of the insurance industry in Albania,
publishes the Annual Report on Insurance Market for 2003
This report tends to give a statistical overview of the insurance market
in Albania, and of the impact of it in the development of the economy,
hoping that will be a useful and practical publishing.
During the year 2003 the indicators of the Albanian insurance market
are very modest, but they speak clearly for a market in continuous
consolidation towards European experiences.
It would be in our interest and especially fruitful, the opinions and
suggestions on this report in order to increase the operational and
professional activity of the Insurance Supervisory Commission, to give
the right direction to insurance market in Albania.
Gezim Agasi
Chairman
8
1. Insurance Supervisory Commission
The Insurance Supervisory Commission is the
solely legal authority that licenses, audits
and supervises the insurance companies in
the protection of insured’s interest.
Albania’s Insurance Supervisory Commission
(ISC) exerts its activity in compliance with the
Law 8081, dated n 07.03. 1996 “On the Insur-
ance and Reinsurance Activity,” based on the
Council of Ministers Decision no 229, dated
on 28.04.1999 “On Functioning and Organiza-
tion of ISC”.
Albanian Insurance Supervisory Commis-
sion is composed by the Commission and the
Executive staff.
Executive staff of the Insurance Supervisory
Commission carries out its activity aiming at
realizing the obligations deriving from rel-
evant laws, orders and by-law acts in power,
assuring their implementation from the insur-
ance companies and other stakeholders of
the insurance market.
Over the course of this year, the activity of
this institution was directed in the following:
• Supervision, auditing of insurance compa-
nies, decision-making; Legislative initiatives;
Administrative Issues.
Referred to the changes the Albanian
economy is going through in general, and in-
surance market in particular it is necessary to
underline some specifics of this market dur-
ing 2003, that clearly show the modernization
of the Albanian Insurance industry.
In line of this changes, and based on sugges-
tions and assistance of the World Bank, the
Albanian Government through the Ministry of
finance and The insurance Supervisory Com-
mission undertook the initiative of drafting
two new laws, “On insurance, reinsurance
and intermediary activity” and “On organiza-
tion and functioning of Insurance Supervisory
commission” that heavily rely on European
practices.
This draft laws have been enriched with clear
definitions of insurance and reinsurance ac-
tivities consistent with EU directives and IAIS
standards that are crucial to its successful
implementation that will enable the establish-
ment of a stable, efficient and transparent
market.
ISC Commission is composed of the Chair-
man, two deputy Chairwoman and four
members. The Chairman is appointed for the
Council of Ministers with the proposal of the
Minster of Finance and the deputy chairwom-
en and the members of board are appointed
from the Minster of Finance with the proposal
of the Chairman of ISC.
Insurance Supervisory Commission is a col-
legial body, and in line with its functions it is-
sues decisions, instructions and regulations.
The executive staff of ISC
9
As the market grows the needs for the licens-
ing of intermediaries entities becomes quite
obvious. The draft law has provided the terms
and conditions, for the licensing of intermedi-
ary activity.
References to the protection of the policy-
holders, as important as it is in a growing
market with so many uncertainties are made
in the draft law for insurance activities, and
the enactment of this law would certainly fa-
cilitate the operation of the insurance market
in the future.
The draft law” On organizing and functioning
of Insurance Supervisory Commission” will
affect the increase of the supervisory and
regulatory level of the institution in helping
the development of the insurance market.
Another important thing are the changes in
the Albanian Insurance Market infrastructure
during 2003, it is the fi rst time that insurance
companies operate through insurance agent
licensed from the Insurance Supervisory
Commission, process, which shall increase
the level of control and supervision on the
insurance activity.
It is important to stress, the entry of new ac-
tors into the Albanian Insurance Market dur-
ing 2003. EBRD and IFC are shareholders of
Insig Company with 39% and American Alba-
nian Enterprise Fund has now 12%of shares in
Sigal insurance Company. These fundamental
changes show once again the big steps that
have made the Albanian Insurance industry
towards stability and development.
In 2003 the Insurance supervisory Commis-
sion undertook the initiative of drafting new
regulations on insurance activity:
On licensing the insurance brokers, an indis-
pensable process for the Albanian insurance
market;
On prevention of money-laundering in insur-
ance activity;
Controlling Standards on insurance compa-
nies;
On reporting systems from insurance com-
panies.
Also a lot of initiatives have been undertaken
in order to increase the level of commu-
nication between the ISC and insurance
companies, and to develop training courses
programs.
In June 2003 the Insurance supervisory com-
mission in collaboration with the Association
of the Albanian Insurers organized the I-st Re-
gional Conference “Insurance as an integral
part of the fi nancial market and an important
factor on the development of the economy”
with the participation of important actors of
the insurance market from region and Europe.
The Insurance Supervisory Commission
organized in December 2003 in cooperation
with the Insurance Supervisory Authority of
Sweden the Actuarial Seminar in Tirana, with
participants from ISC, and insurance Compa-
nies from Albania and Kosovo.
Regional Conference, June 2003
Actuarial seminar, December 2003
10
Relations with the InternationalInstitutions
In the light of a better coordination of the
work of our institution with the state struc-
tures charged by the law for auditing and
supervising the activity of private entities,
during 2003, ISC undertook initiatives to
draft, negotiate and sign co-operation
agreements on exchange of relevant informa-
tion with some institutions linked with the
supervising sector. More specifically, ISC has
signed co-operation agreements with:
• General Tax Directorate;
• Ministry of Transports;
During 2004 have started the procedures to
sign cooperation agreements with the Gen-
eral Directorate of Police, in order to better
implementation of the legislation in force on
obligatory insurance TPL, and with the Bank
of Albania.
ISC is a full right member of the International
Insurance Supervisory Association. ISC
membership in this institution enabled the
staff to take part in training activities and in
international conferences organized by IAIS
and other similar organizations during 2003.
Our participation in these organizations
has been assessed as very successful and
has helped in improvement of supervisory
standards and acquaintance with the new
things in this field.
During 2003 ISC undertook the initiative to
start cooperation with Insurance Supervisory
Authorities in the region,during 2004 will be
signed the Memorandum of Understanding
with Supervisory Authority of Kosovo, and
shall start the negotiations to sign this
memorandum also with the Supervisory
Authorities of Italy, FYROM, Greece.
This document shall formally set up the bases
of an institutional cooperation with these
authorities in order to increase and improve
the supervisory methods, and further develop
the insurance industry.
11
The activity of insurances and reinsurances
in Albania is based and regulated by the
following law and by-law acts:
• Constitution of the Republic of Albania
• The Civil Code of the Republic of Albania
• The Law no 8081, dated on 7.03.1996
“On the insurance and/or reinsurance
activity”(amended), which defi nes
the principles and general regulations
connected with the insurance and/or
reinsurance activity and with the state
supervision of legal associations and
enterprises that undertake to carry out
insurance and reinsurance activities.
• The law no 7641, dated on 1.12.1992 “On
the approval and changes to the Decree
no 259, dated on 15.09.1992 “On the
compulsory insurance of the possessors
of motoric vehicles for third party
liability”
• Council of Ministers Decision no 626,
dated on 8.10.1998 “ On the minimum
boundaries of the guarantee for insurance
and/or reinsurance companies“.
• Council of Ministers Decision no 229,
dated on 28.04.1999 “ On ISC functioning
and organization”.
• Council of Ministers Decision no 470,
dated on 03.10.2002 “On conditions of
issuance of the offi cial authorization and
the regulations in insurance intermediary
activity”
• Instructions and Orders from the Minister
of Finance.
• ISC Regulations
• The above-listed legal framework
allows:
– Establishment of private insurance
companies.
– Insurance and/or reinsurance
activity is carried out by companies,
established in the form of joint-
stock company with foreign or
domestic capital, while the foreign
companies can exert insurance and/or
reinsurance activities in the Republic
of Albania only through their branches
in Albania.
– An insurance company that operates
in the life insurance cannot exert
insurance activities for non-life.
– The Insurance and/or reinsurance
companies should have a fundamental
calendar, without including the
contributions varying from 50-
100 million lek, depending on the
insurance groups the society will pay
in insurance of damages, and not
less than 120 mln if the company will
operate in life insurance activities.
– The insurance and/or reinsurance
companies will start their activity
only after they receive the formal
authorization from the ISC.
– A local or foreign branch insurance
company can be equipped with an
offi cial authorization from the ISC if
they meet similar criteria as:
– It should be founded in the way
defi ned by Law 9081, dated on 7.03.
1996.
– It should have a business plan
drafted according to the demands of
this Law.
– It should possess the minimum
guarantee funds.
– The effective management of
the company should be trusted to
physically sound and professionally
capable individuals.
– The companies authorized to
operate in the fi eld of insurances and/
or reinsurances should be supervised
2. Legislation on Insurance Activity
12
by the ISC, aiming at protecting the
costumer’s interests.
– Insurance companies exercising
motor insurance business should
establish the Motoric Bureau, which
represents these companies to the
domestic and foreign market.
– Foreign capital in an insurance
company according to Albanian Law is
unlimited.
– Foreign insurance and/or
reinsurance companies that want to
extend their activity in the territory of
the Republic of Albania through their
branches should have an experience
of at least 5 years in the country of
origin.
– The minimum limits of the guarantee
fund for an insurance and/or
reinsurance company should vary from
30 to 60 million lek at the beginning of
the activity, and from 50 to 90 mln lek
at the end of the second financial year,
depending on the insurance classes
that the company shall exercise in
non-life business; if the company will
operate in the field of life insurance it
should have a minimum of 120 million
lek at the beginning of the first year
and 180 million at the end of the
second financial year;
– Premiums of voluntary insurance
should be defined by the company
itself; premiums of compulsory
insurance should be defined by the
Minister of Finances.
– The compulsory insurance includes
the class of civil responsibilities
from usage of vehicles, that is the
insurance contract of owners of
motoric vehicles for third party
liabilities within the country’s territory
(TPL); the insurance contract of
an owner of a motoric vehicle that
has a temporary number plate; the
insurance contract for using the
motoric vehicle outside the country’s
territory (green card); insurance
contract of an owner of a motoric
vehicle that has a foreign license plate
but who has an insurance contract
with a domestic insurer (border
insurance contract).
– All the insurance contracts are
subject of the VAT in the amount of
20%
13
Source of information: Bank of Albania, Annual Report 2003
The economic growth in Albania for
2003, resulted 6% compared with 4.7%
registered in 2002.The development of the
economic activity is evident in all sectors
of the economy, especially in construction,
transport and services. The increase of
investments that resulted in 22.3% of GDP
has its contribution on the economic growth
for 2003.
As a result of a big support from the banking
sector, investments in private sector
represented 75% of the total of investments
for 2003.
Year 2003 marked a slight improvement
of the labor market. During this year there
is a increase in the number of employed
people, but the chronic factors of the
Albanian transition: emigration and informal
economy, effect in the decrease of the labor
forces, and make diffi cult to explain the
effects of economic development policies on
employment.
At the end of 2003 the level of unemployment
stopped at 15%, compared with 15.8% at the
end of 2002.
Year 2003 was characterized by a low
infl ation, within the objectives of the Bank
of Albania. The Infl ation norm in December
2003 was 3.3 %, respecting the BoA
objectives, and the consume prices increased
by 2.37% during 2003.
Regardless the various factors that have
affected this infl ation, it is considered that
it has refl ected the controlling of internal
demand pressures as a result of healthy fi scal
and monetary policies.
This year was characterized also by a rational
distribution of the fi scal expenditures.
Although, it must be underlined that the weak
points remain the revenues that reached
93% and especially capital expenditures that
marked 62% of the plan for 2003.
Year 2003 is characterized from an intense
activity in foreign sector, expressed in the
considerable increase of the revenues and of
current expenditures.
The defi cit of the current account has reached
6.7 % of GDP, decreased by 2 percent points,
compared with the previous year.
It must be stressed that the commercial
defi cit keep on deepening, refl ecting mainly
the increase of the Albanian economy
consumption and underlines the need to
improve the productive and competitive
capacities of the Albanian Economy. The
payments balance sheet’s general position is
positive. For the fi rst time in December 2003
its general level exceeded 1 billion USD, or
more precisely registered 1.026 billion USD at
the end of December2003.
3. Albanian Economy 2003
14
Since 1999, year that dated the liberalization
of the insurance market in Albania, this
market has done real steps towards
development in its gross premiums revenues.
Table 1: General Indicators
4.1 Premiums
Premium volume for 2003 decreased by 1.28
percent compared with 2002. With the growth
indicators that this activity has shown during
the last four years, this year, it registered for
the first time very slight signs of decrease.
Table 2: Premiums in Years: 1999,2000,2001,2002,2003.
Graph 1: Insurance market 1999-2003
4. Insurance Market
15
4.2 Gross Written Premiums for 2003
The beginning of year 2003 showed positive
signs of growth that affected the market,
up to August 2003, but the decrease of the
revenues in the last months of the year, made
the market, register less revenues, compared
with 2002.
The decrease in Premium volume for 2003,
compared with the previous year has its
effect on Non-Life Voluntary Insurance by
4.75 per cent.
On this branch of the insurance business
for 2003, Fire and Natural forces Portfolio
represented the main part of the revenues,
were the indicators show the average
premium has decreased by 21% compared
with year 2002.
Graph 2: Gross premiums 2003 by trimesters
Table 3: Gross premiums 2002,2003
16
5. Insurance Market Share
5.1 Compulsory and Voluntary Insurance (Life & Non-life)
In 2003 the Gross Premium volume resulted
3,755.09 million leke compared with 3,803.74
million leke collected in 2002, or marked a
decrease by 1.28% .
The insurance market in 2003 was oriented
towards compulsory insurance.
Gross Premiums volume collected from
Compulsory insurance in 2003 resulted 7.12
per cent higher than the volume collected in
2002, representing 76.31 percent of the total
Gross Premiums volume collected in 2003.
Gross Premiums volume collected from
Voluntary insurance in 2003 marked a
Table 4: Gross Premiums in 2003, Compulsory and Voluntary Insurance (Life & Non-life)
Graph 3: Insurance market 2003
decreased by 21.17 per cent compared with
2002, representing 23.69 percent of the Total
Gross Premiums volume collected in 2003.
Albanian Voluntary Insurance Market
remained oriented towards non-life business
also for 2003.
The premium volume collected from non-life
insurance activity in 2003 represented 90.32
per cent of the Total Gross Premiums volume
collected in 2003, compared with 9.68
collected from Life insurance, that still remain
in very low levels also during 2003.
17
Table 5: Gross Premiums volume by year : 1999, 2000,2001,2002,2003;
5.2 Claims
During 2003 paid claims amounted 1,306
million leke or 448 million leke more,
compared with the total amount that
insurance companies paid during 2002.
Paid Claims related with Compulsory
Insurance for 2003 represented 83.84 per
cent of the total amount this year.
Paid Claims in Voluntary Insurance Portfolios
resulted 211 million leke , representing 16.16
percent of the total amount paid by insurance
companies.
During this year in the Albanian insurance
market 84.07 per cent of the paid claims was
related with non- life insurance.
Table 6: Paid Claims in 2003.
Table 7: Paid claims by year
18
Graph 4: Claims by Insurance branch in 2003
Table 8: Premiums and Claims by year , in million leke.
Graph 5: Premiums and Claims by year, in million leke.
The ratio Paid Claims/Written Premiums for
2003 resulted 25.55% compared with 22.57%
in 2002. This ratio in compulsory insurance
resulted 38.22 per cent compared with 26.59
per cent in 2002, while in voluntary insurance
resulted 23.73 per cent compared with 13.05
per cent in 2002.
19
Table 9: Paid claims by Insurance company: 2002,2003 (in million lek)
Graph 6: Paid claims by Insurance company: 2002,2003 (in million lek)
Table 10: : Paid claims by Insurance company in Motor Insurance (in million lek)
Graph 7: Paid claims by Insurance company in Motor Insurance (in million lek) 2002,2003
20
Table 11: Paid claims by Insurance company in Property Insurance (million lek)
Graph 8: Paid claims by Insurance company in Property Insurance (million lek) 2002, 2003
Table 12: Paid claims by Insurance company in Health Insurance
Graph 9: Paid claims by Insurance company in Health Insurance 2002, 2003
21
5.3 Insurance Companies
Insig, Sigma, Sigal, Atlantik, Intersig are the
companies that exercised their activity in the
Albanian Insurance Market for 2003.
Albanian insurance activity is mainly
represented by domestic capital, while foreign
capital is represented only with 39% of shares
in INSIG insurance company and 12 % in
Sigal insurance company.
In 2003 the fi rst three insurance companies
dominated the insurance market, representing
82.44 per cent of the premiums volume.
Although, the other two companies showed
progress compared with the previous year.
Table 13: Participation of the insurance companies in the market for 2003
Table 14: Participation of the insurance companies in the market by year
Graph 10: Gross Premiums collected by companies
22
Table 15: Premiums Volume of Compulsory Insurance by year (million lek):
Table 16: Premiums Volume of Voluntary Insurance by year (million lek);
Graph 11: Between Voluntary and Compulsory Insurance by Company
5.4 Insurance Market by Portfolio
Table 17: Premiums collected divided by portfolio(million lek);
23
5.4.1 Motor Vehicle Insurance
The growth tendency in motor insurance is
more evident during these years than in other
insurance portfolios.
The revenues form motor insurance activity
represented 79.85percent of the total revenues
collected from insurance activity during 2003
resulting 7.90percent higher, compared with
2002.
The main part of the revenues from this
portfolio was represented by MTPL and Green
Card.
Revenues from the TPL in 2003 represented
68.37percent of incomes collected
from Motor Insurance Portfolio compared with
65.58percent in 2002, while the
revenues from Green Card represented
18.58percent compared with
23.26percent collected in 2002.
The domestic third party liability (TPL)
premiums collected during 2003 have
reached the amount of 2,049 million lek
Table 18: Premiums by Motor Vehicle Insurance Classes in 2003
Graph 12: Motor Vehicle Insurance by Portfolio
compared with 1,822 million lek collected
during the previous year.
The continuous growth of the number of
vehicles during 2003 had its impact in
the growth of the premium income in this
portfolio, this is indicated also with the
growing number of TPL contracts that during
2003 resulted 165,272 or 15,273 contracts
more than in 2002.
Number of vehicles registered during 2003
has reached the amount of 168.000 vehicles.
According to the statistical data taken
from insurance companies the number of
TPL contracts has reached the amount of
146.959.
The revenues from Green Card in 2003
resulted 556.84million lek with a decrease of
89.38million lek compared with the previous
year. During 2003 were concluded 689 Green
Card policies more than in 2002, the number
of this contracts for 2003 was 35,965.
24
Table 19: Motor insurance TPL Premiums by year (million leke)
Table 20: Green Card written Premiums by year (million leke)
During 2003 the premium income from of the
Border Insurance increased compared with
the year 2002.
Premiums from this activity increased by
44.33million lek or 24 percent. The number
of Border Insurance contracts during 2003
reached the amount of 57,538, collecting
228.60 million lek.
The Claims/Premiums ratio for 2003 in Motor
Insurance resulted 39.91percent, this marked
an increase compared with 28.25 percent in
2002.
The Claims/Premiums ratio for 2003 in
Compulsory Insurance resulted 38.23
percent, this marked an increase compared
with 26.59 percent in 2002..
The Claims/Premiums ratio for 2003 in Green
Card portfolio resulted 92.73 percent, this
marked an increase compared with 47.56
percent in 2002.
The participation of the companies in the
Albanian Motor Vehicle Insurance Market for
2003 is shown in the graph below.
25
Property insurance in 2003 represented,
14.48 % of the insurance market with a
decrease of 14.19 % compared with 2002.
Even during 2003, Fire and Natural Disasters
insurance had the main share in Property
Insurance with 37.79%.
In spite of a harsh competition, during 2003
the Fire Insurance premium income reached
the amount of 205.55 million leke registering
a decrease of 23.42 compared with the year
2002.
The average premium at the end year 2003
reached the amount of 54.021 leke registering
a decrease compared with 108,870 leke at the
end of 2001.
The Claims/Premiums ratio for 2003 in
5.4.2 Property Insurance
Property Insurance resulted 10.67percent,
this marked an increase compared with 5.01
percent in 2002.
During the year 2003 there were not
registered any important damage from
natural catastrophes.
The participation of the companies in the
Albanian Property Insurance Market for 2003
is shown in the graph below.
Table 21: Property Insurance Classes in 2003
26
5.4.3 Health and Accident Insurance
During 2003 the premium income of Health
and Accident insurance represented 3.38
percent of the total insurance premium
income. Year 2003 marked positive results
in premium income of Health and Accident
Insurance reaching the amount of 126.91
million leke or 19.51 percent higher than in the
previous year.
The Claims/Premiums ratio for 2003 in
Health and Accident Insurance resulted
14.49percent, compared with 27.31 percent in
2002.
During the year 2003 there were not
registered any important damage from
natural catastrophes.
The participation of the companies in the
Albanian Health and Accident Insurance
Market for 2003 is shown in the graph below.
Table 22: Health and Accident Insurance in 2003
Graph 13: Property Insurance Market in 2003
27
5.4.4 Life Insurance
Also during 2003 the activity of life insurance
was exerted only by INSIG insurance
company, which exercised simultaneously
non-life insurance.
The amount of premiums collected in life
insurance represented only 2.29 percent of
the total premium income for 2003 compared
with 7.49 percent that it represented in 2002.
An important component on this sector still re-
mains the continuous sensitization of the clients
for the importance and benefi ts of life insurance.
Table 23: Life insurance classes for 2003;
Graph 15: Life insurance by Classes
The insurance companies made efforts during
2003 in order to improve the existing products
of life insurance in the market, which is a
priority for increasing the revenues on this
insurance branch. These products should meet
the needs of Albanian market and should be
in compliance with people’s mentality.
During 2003 claims / premiums ratio, resulted
to be 39.08 percent compared to 4.47 percent
that was in 2002.
28
Table 24: Life insurance Classes in years
5.5 Indicators of the Insurance Market
The financial situation of the insurance sector
for the ending year 2003 is considered positive.
The revenues of this system result 3,34 milliard
lek representing 0.5 percent of GDP.
ROA indicator shows the ability of the
company to operate efficiently, while ROE
shows the investment growth possibility
Table 25: Indicators for 2003
ROA – revenues from Investments / Active totalROE - Net Profit /Individual Capital
Table 26: Profit Indicator in 2003
Profit Indicator – Net profit / Gross premiums
Table 27: Claims/Premiums ratio for 2003
Ratio Claims / premiums : Occurred Claims /Net premiums .
Table 28: Profit indicator for 2003
This indicator shows if the business is operating with profitabilityRatio (Occurred claims +general expenses/ Net premiums
/mln leke
29
Table 29: Retention Ratio for 2003
Table 30: Underwriting cost indicator for 2003
Underwriting expenses / Written premiums
Table 31: General expenses indicator for 2003
That part of premium that cover the general expenses.
Table 32: Indicator of payable position for 2003
Net premiums / Individual capital
5.6 Technical reserves and reinsurance
5.6.1 Technical Reserves
Based in the legal frame work in force,
and in by law acts, technical reserves of
the insurance companies in 31/12/2003
were broken down in technical reserves
of unearned premium, claims technical
reserves, unexpired risk technical reserve,
catastrophes technical reserves and other
technical reserves.
These technical reserves were estimated
based in the liabilities taken from the insur-
ance companies and also based in premiums
and claims dates of the insurance companies.
in million LekTable 33. Technical Reserves
30
The insurance activity is closely linked with
the reinsurance. This because the reinsurance
allows the insurers to free them selves from
a part of a risk that exceeds their capacity or
from the risks that they do not wish to bear
alone.
Reinsurance offers:
• insurance market stability;
• increases coverage capacities;
• a wide range of products in insurance
market;
• strengthening of the financial potentials
of the insurers.
Every direct insurer must arrive at a
conclusion as part of his decision-making,
of how much reinsurance to buy. His final
decision will depend on factors such as his
willingness to take on a risk, company’s
financial strength, and market practice.
However reinsurance is merely an instrument
that can help the company to reduce the risk
in its insurance activity.
Table 34: Premiums ceded in reinsurance during 2003
There are no domestic companies in Albania,
which operate in the field of reinsurance,
although Law no 8081 dated on 7. 03. 1996
“On the insurance and/or reinsurance
activity”, Articles 9, gives this right even to
the local companies.
The Albanian insurance companies have
concluded during 2003 facultative and treaty
reinsurance agreements.
The reinsured portfolios during 2003 were
mainly, Property Insurance (Property, Cargo,
CAR, EAR.), Green Card and Travel Health
Insurance.
Albanian Insurance Companies have realized
successful reinsurances close to serious
reinsurance companies such as: Swiss Re;
Hannover Re; Lloyd’s; Gothaer Re e te tjera.
Total premium amount ceded in reinsurance
for 2003 represented 10.61 percent of the
insurance market.
5.6.2 Reinsurance
31
Not
e: D
ata
for I
NS
IG in
clud
es a
ctiv
itie
s of
life
and
non
-lif
e bu
sine
ss
6. Balance Sheet
00
0/le
k0
00/
lek
32
6.1 Active
Shenim: Ne te dhenat e Shoqerise “ INSIG sha” jane te perfshire aktiviteti i Jetes dhe Jo-jetes.
31.12.2002 million/lek
33
6.2 Passive
million/lek 31.12.2003
Note: Data for INSIG includes activities of life and non-life business
34
Note: Data for INSIG includes activities of life and non-life business
6.3 Revenues and Expenses
Insig sh.a.Life and Non-life Insurance Company
Address: Rruga e Dibres, Nr 91, Tiranë
Tel: 234170, 234168 Fax: 234180
www.insig.com.al
General Manager: Mr.Varuzhan Piranjan
Founded date:
Funded based on Law Nr 7506, 31.07.1991 “On
Insurance Institute ”
Registration date:
INSIG sh.a registered in Tirana Court,
Nr.21463, dated 8.06.1999. Licensed from
ISC with Offi cial Authorization Nr 03, dated
8.06.2000 and Nr.04, dated 8.06.2000
Sigal sh.a Non-life Insurance Company
Address: Bulevardi “Dëshmoret e Kombit”,
Pallati i Diplomatëve, nr 57, TIRANE
Tel: 250220 ; Fax : 233308
E-mail: [email protected]
General Manager: Mr. Avni Ponari
Registration date:
Sigal sh.a registered in Tirana Court,
Nr.20863, dated 22.02.1999. Licensed from
ISC with Offi cial Authorization Nr 02, dated
23.06.1999
Sigma sh.a.Non-life Insurance Company
Address: Sheshi Wilson, Tirane
P.O. Box 1714, Tiranë
Tel: 258254 ; Fax : 258253
E-mail: [email protected]
General Manager: Mr.Qemal Disha
Registration date:
Sigma sh.a registered in Tirana Court,
Nr.20487, dated 31.12.1998. Licensed from
ISC with Offi cial Authorization Nr 01, dated
03.02.1999
Intersig sh.a.Non-life Insurance Company
Address: Rr.”Ali Demi “ TIRANE
Tel: 344 718
General Manager: Mr. Vangjel Birbo
Registration date:
Intersig sh.a registered in Tirana Court,
Nr.26103, dated 18.07.2001. Licensed from
ISC with Offi cial Authorization Nr 06, dated
13.09.2001
Insurance Companies in Albanian Market for 2003
Atlantik sh.a.Non-life Insurance Company Address: Rr. Themistokli Germenji Nr.3/1
TIRANE
Tel: 230 506 ; Fax : 253 o71
General Manager: Mr.Dritan Celaj
Registration date:
Atlantik sh.a registered in Tirana Court,
Nr.25720, dated 02.05.2001. Licensed from
ISC with Offi cial Authorization Nr 05, dated
13.04.2001
36