Download pdf - Temel Bilgi Teknolojileri Unite09

8/4/2019 Temel Bilgi Teknolojileri Unite09

1/16

181

BLACK320 C

Anahtar Kavramlar

Piksel

Vektr

Piksel Tabanl Grsel

Vektr Tabanl Grsel

izim Program

Resim Program

Fotoraf Dzenlemek

izim Yapmak

Ara Kutusu

Tarayc ya da Kameradan

181

Resim veizim Programlar 9

Ara Kutusu

Renk Kutusu

Dndr/evir

Uzat/E

znitelikler

Donuk iz

Serbest fiekil Se

Fra

Pskrtme

Kvrm


2/16

Girifl

Daha nceki nitelerimizde yazlmlarla birlikte gelen hazr kk resimleri ince-

lemifltik. rnein, Kelime fllemciler ve Sunum Programlar nitelerinde bir metin

ve sunufla nasl kk resim (clipart) ekleyebileceimizi renmifltik.

Ancak, her zaman isteimiz zelliklere sahip hazr izim ya da resimler bula-

mayabiliriz. Kendimiz izmek ya da hazr bir izim veya resmi deifltirmek duru-

munda kalabiliriz.

Bu nite, sz edilen durumla karfl karflya kaldmzda bize yardmc olacak

bilgileri iermektedir. Baflka bir deyiflle bu nitede, bilgisayarda basit bir resmi ya

da flekli nasl izebileceimizi ve farkl yollarla elde edebileceimiz hazr resimleri

nasl kendi gereksinimlerimiz dorultusunda deitirebileceimizi inceleyeceiz.

Bu niteyi tamamladmzda afladaki yeterliklere sahip olacaz:

1. izim ve resim yazlmlarn kullanmann yararlarn aklayabileceiz.2. Verilen grselin trn belirleyebileceiz.

3. Basit bir flekil yaratmak ve hazr bir resim zerinde istenen deifliklikleri yap-

mak iin afllmas gereken ifllem basamaklarn sralayabileceiz.

izim Programlar182

AMALARIMIZ


3/16

BLGSAYARDA ZM VE RESM

izim ve resim yazlmlarn kullanmann yararlarn aklayabileceiz.

izim, resim, grafik gibi grseller, dflncelerimizi, duygularmz, bilgilerimizibaflkalarna aktarmada bize yardmc olur. Bazlarmz iin bir bilgiyi grsel biim-de sunmak, yazmaktan daha kolaydr. rnein; bir adrese nasl gidebileceiniuzun uzun yazmaktansa, genellikle, gidifl yolunu gsteren bir harita izmeyi tercihederiz. Benzer biimde, bazlarmz da bilgileri yaz yerine grsel biimde almaytercih ederler. rnein; ma boyunca takmmzn hangi gol pozisyonlarna girdi-ini gazetelerde okumaktansa, televizyonda tekrar tekrar izlemeyi tercih ederiz.

Aslnda, iletiflim kurmak iin yazy, yalnzca 5-6 bin yldr kullanyoruz. Oysaresim ve izimlerden, insanlk tarihinin ilk alarndan itibaren yararlanyoruz.

Maara duvarlarna izilen resimler bilinen ilk iletiflim arac olarak deerlendiril-mektedir. Televizyonun ortaya kfl ile birlikte radyolarn eskisi kadar ok din-lenmemesi de grsel mesajlara verdiimiz deeri gstermektedir.

Bilgisayarlarn geliflmesiyle birlikte, dflncelerimizi, duygularmz ve bilgileri-mizi baflkalaryla paylaflrken izim, resim, grafik gibi grsellerden yararlanmakkolaylaflmfltr. zellikle grnt kalitesindeki artfl, bilgisayarlarda izim ve resimyaratmaya ya da dzenlemeye yarayan birok yazlmn gelifltirilmesini salamfl-tr. Bylece, aktarmak istenenlerin daha ilgi ekici, kolay anlafllr ve somut biim-de sunulmasna olanak salanmfltr.

izim ve resim programlarn kullanarak, bilgisayarda dorudan bir izim yada resim yaratabiliriz. Ya da, farkl kaynaklardaki izim ya da resimleri (rnein;dergideki bir fotoraf, televizyon programnn bir karesi) bilgisayarn farkl evre

birimleri araclyla bilgisayar ortamna aktarabiliriz. Kendi fotorafnz, rnein,bir tarayc yardmyla saysallafltrarak bilgisayara ykleyebiliriz.

Bir izimi ya da resmi bilgisayara aktardktan sonra izim programlarn kulla-narak, zerinde istediimiz deifliklikleri yapabiliriz. Renkleri deifltirmek, yalnz-ca bir blmn alarak geriye kalanlar silmek, baflka bir resim ya da izimdenalnan paralarla birlefltirmek bilgisayardaki izim ve resimler zerinde yapabile-ceimiz deiflikliklerden bazlardr. rnein, sarfln bir insan esmerlefltirebilir yada byksz bir adama byk ve sakal takabiliriz.

Bilgisayarda yaratlan ya da deifltirilen izim ve resimlerin bazlar basit, baz-lar da olduka ayrntl ve geree yakndr. Hatta bazen, bilgisayarda oluflturulanbir resmi gereinden ayrt etmek olduka gtr. Bilgisayarda yaratlan bir izim

ya da resmin geree yakn olmas onun tr ile dorudan ilgilidir.

Bilgisayarda izim ve Resim 183

1A M A

izim ve resim programlar,aktarmak istenenlerin dahailgi ekici, kolay anlafllr vesomut biimde sunulmasna

yardmc olur.

Bilgisayarlardayaratlan resimlerin

bazlarngereklerindenayrmak oldukagtr.

fiekil 9.1


4/16

Bilgisayarda yaratlmfl geree ok yakn bir izim grdnz m? Ne hissettiniz?

Bilgisayarda Yaratlan izim ya da Resim (Grsel) Trleri

Verilen grselin trn belirleyebileceiz.

Bilgisayarlarda izim ve resim yaratmak iin iki yaklaflm benimsenmektedir.

Bilgisayar Organizasyonu bafllkl nitede, ekranlarn piksel ad verilen ok k-

k noktalarn bir araya gelmesiyle olufltuunu renmifltik. Piksel tabanlbir

grsel de binlerce noktadan ya da pikselden oluflur. Her piksel hafzasnda farkl

bir gri tonu ya da bir rengi saklar. Bu renklerin bir araya gelmesiyle grsel olu-

flur. Bu tr grsellere, piksel tabanl grsel ya da bitmap ad verilir.

Piksel tabanl grsellerin yaratld yazlmlar, geree yakn grnt salaya-

bilirler. Bunun iin daha ok fotoraf gibi resimlerin dzenlenmesinde kullanlr-

lar. Bu nedenle, genellikle resim (paint) programlarya da grnt dzenleyici-

ler(image editors) adn alrlar.

Tarayc, saysal kamera ve televizyon kart gibi evre birimlerini kullanarak

bilgisayara aktardmz fotoraf, resim program araclyla istediimiz biimde

dzenleyebiliriz. rnein; uzun salarn seven bir arkadaflmza, askere gittiinde

ksa salar ve asker niformas ile nasl grnecei konusunda yardmc olabili-

riz. Bunun iin, arkadaflmzn fotorafn bilgisayara aktardktan sonra, resimprogram yardmyla yalnzca yzn fotoraftan seerek kopyalarz. Ardndan,

daha nce bilgisayara yklediimiz bir niformal asker fotorafnda uygun yere

arkadaflmzn yzn yapfltrrz. Bylece gereinden farksz bir fotoraf elde

etmifl oluruz.

Piksel tabanl grsel yaratmaya ve dzenlemeye yarayan resim programlar

arasnda en basit kullanma sahip olan Windows iflletim sistemleri ile birlikte da-

tlan Microsoft Paint programdr. Ancak piyasada bu amala kullanlan ok

sayda geliflmifl resim program bulunmaktadr. Bunlardan en yaygn kullanlan-

lararasnda Adobe Photoshop ve Corel Photo saylabilir.

Bilgisayarda izim ve Resim184

DfiNEL M

2A M A

fiekil 9.2

Herhangi birfotorafbilgisayardabytldnde,

fotoraf oluflturanpikseller grlebilir.

Resim programlar,bilgisayarlarda basit flekillerizmek ve zellikle fotorafgibi gerek resimleridzenlemek amacyla

kullanlan yazlmlardr.


5/16

te yandan, vektr tabanlbirgrsel ise izgiler, daireler, dikdrt-genler gibi farkl flekillerin bir arayagelmesiyle oluflur. Bu flekiller de, ek-randaki noktalarn izgiler ve erilerlebirlefltirilmesiyle ortaya kar. Bilgisa-yarda grntleri oluflturmak iin fark-l trde izgilerden yararlandklar iinbu tr yazlmlara izim programlarad verilir.

Vektr tabanl izim programlar,geree yakn izimler yaratmaya ola-nak salamaktadr. Bu nedenle dergi,kitap ve broflrlerde yer alan grseller

genellikle vektr tabanl izim prog-ramlar ile yaratlr. Benzer biimde,mhendislik ve animasyon alanlarnda boyutlu nesneler oluflturmak iin de i-zim programlar kullanlr.

Ancak vektr tabanl izim programlar fotoraf gibi gerek grntler zerin-de alflmaya resim programlar kadar uygun deildir.

Vektr tabanl grsel yaratmaya yarayan izim programlar arasnda en yaygnkullanlanlar CorelDraw, Adobe Illustration, Macromedia FreeHand, AutoCADprogramlardr.

Vektr tabanl grseller, piksel tabanl grsellere gre daha fazla tercih edil-mektedir. Bunun temel nedeni, vektr tabanl grsellerin bilgisayarn bellei ilesabit diskte daha az yer kaplamalar ve boyutlaryla oynandnda bozulmamala-rdr. Piksel tabanl grseller hem daha fazla yer kaplamakta hem de boyutlar ileoynandnda -zellikle bytldkle-rinde- grnt kayb ya da bozulmasoluflabilmektedir. Resimler bytld-nde, program kendiliinden pikselle-rin -dier bir deyiflle resmi oluflturanrenkli noktalarn- evresini benzer ya daayn renkte noktalarla doldurur. Bu du-rum, resimdeki netliin bozulmasna yolaar.

Ancak, herhangi bir izimi ya da res-

mi tarayc gibi evre birimlerini kullana-rak bilgisayara vektr tabanl bir grselbiiminde aktaramayz. evre birimleri ilesaysallafltrdmz grntler, piksel ta-banl grsel biiminde saklanr. Bu flekil-de bilgisayara aktarlmfl piksel tabanl birgrnt, vektr tabanl grsel biiminednfltrlebilir. Bu ifllem iin zel retilmifl dnfltrme yazlmlarna gereksinimvardr. Son yllarda gelifltirilen birok izim ve resim program bu tr dnfltrmeolanaklarna sahiptir. Ancak, bu dnfltrme ifllemi henz tam anlamyla gereklefl-tirilememekte ve sonuta baz grnt kayp ya da bozulmalar oluflabilmektedir.

Bilgisayarda izim ve Resim 185

Resim programlar

evre birimleraraclylabilgisayaraaktardmz

fotoraflaristediimiz gibideifltirmemizeolanak tanr.

Piksel tabanl grseldosyalar genellikle fluuzantlar alrlar: BMP, GIF,

JPEG, JPG, PNG, PICT, PCX,TIFF, PSD.

Vektr, bafllang ve bitiflnoktas belli, matematikselnicelik gsteren ynl doruparasdr.

izim programlar, bilgisa-yarlarda eflitli flekiller vegereki izimler yaratmak

ya da dzenlemek amacylakullanlan yazlmlardr.

izim programlarile sanatsalizimler

yaratlabilir;ancak, fotoraflarzerindedzenleme

yapmaya pekelveriflli deildir.

fiekil 9.4

fiekil 9.3


6/16

Ek olarak, vektr tabanl grseller, fotoraftaki gereklii yakalayamazlar. Bunedenle fotoraflarla alfllmak istendiinde piksel tabanl bir resim program ter-cih edilmelidir.

te yandan, piksel tabanl resim programlar da izim konusunda vektr ta-banl izim programlarna gre yeterince baflarl deildir. Basit izimler yapmayaolanak tanmasna karfln piksel tabanl resim programlarnda karmaflk ve gere-e yakn izimler yaratmak olduka gtr. Piksel tabanl grntler, vektr ta-banl grsel haline dnfltrlebildii gibi tam tersi de mmkndr. Ancak, budnfltrme ifllemi sonunda da grntde kayp ya da bozulma oluflabilmektedir.

Afladaki grsellerin hangileri piksel hangileri vektr tabanldr. Altlarnda ayrlan yere

yaznz.

a ve c piksel tabanl, b ve d vektr tabanl grsellerdir

BLGSAYARDA BAST ZM YARATMA VERESM DZENLEME

Basit bir flekil yaratmak ve hazr bir resim zerinde istenen de-

ifliklikleri yapmak iin afllmas gereken ifllem basamaklarn s-

ralayabileceiz.

Bilgisayarda izim yaratmaya ya da hazr bir resim zerinde dzenlemeler yapma-ya yardmc olan birok program bulunmaktadr. Bunlarn ou olduka geliflmiflzelliklere sahiptir ve ounlukla profesyonel grafik uzmanlar tarafndan kullanl-maktadr. Ancak, biz de zerlerinde biraz alfltmzda rahatlkla bu yazlmlarkullanabiliriz. Ancak unutmayalm, geree yakn bir izimi yaratmak ya da resmidzenlemek, izim ve resim programlarn kullanabilmenin yan sra estetik bilgive yeteneini de gerektirmektedir.

Bi lgisayarda Basit izim Yaratma ve Resim Dzenleme186

Vektr tabanl grseldosyalar genellikle fluuzantlardan birini alr: AI,CDR, CGM, DXF, WMF

SIRA S ZDE

a. b.

c.. d.

3A M A


7/16

te yandan, basit bir izim ya da resim yaratmak ya da dzenlemek isteyen-ler iin de yazlmlar bulunmaktadr. Bunlardan biri Windows iflletim sistemi ilebirlikte gelen Paint isimli yazlmdr. Aslnda piksel tabanl bir resim program olanPaint, eflitli izimler yaratmaya da olanak tanmaktadr.

Paint programn amak iin, masast penceresinde Bafllat dmesine tk-landktan sonra srasyla Programlar ve Donatlar seeneklerine tklanr. Orta-ya kan menden Paint komutu seilerek program alr.

Paint programn kullanarak bir izim yaratabilmek ya da resim dzenleyebil-mek iin ncelikle pencerede grlen, men, dme ve dier eleri tanyalm.

Paint Program MenleriPaint program da genelde, daha nce Bro Yazlmlarnda Ortak eler nitesin-de grdmz menleri ve bu menlerdekilere benzer komutlar iermektedir.Bu programa zg yalnzca Resim ve Renkler menleri bulunmaktadr. fiimdi, Pa-

int program menlerindeki Painte zg komutlar ve menleri inceleyelim.

Bu nitede yalnzca Painte zg men seenekleri tantlmaktadr. Daha nce aklanan

A, Kapat, Kes, Kopyala, Yapfltr tr komutlarn aklamalarna yer verilmemifltir.

Dosya mens iinde, dier programlardan farkl olarak Tarayc ya da Ka-meradan ve Bask nizleme komutlar bulunmaktadr. Tarayc ya da Kamera-dankomutuyla, bilgisayarmza bal bir tarayc ya da saysal kameray kullana-rak herhangi bir grnty Paint program iine aktarabiliriz. Bask nizlemeise,hazrladmz izimi ya da resmi kat zerine yazdrdmzda nasl grnecei-ni anlamamzda bize yardmc olur.

Bi lgisayarda Basit izim Yaratma ve Resim Dzenleme 187

fiekil 9.5

Paint programnnpenceresi, menler,alflma alan, arakutusu ve renk

paletinden oluflur.

Menler

AraKutusu

alflma Alan

Renk Paleti

SIRA S ZDE


8/16

Dzen mens iindeki komutlarn tamam daha nceki yazlmlarda da varolan ortak elerdir.

Grnm mens iindeki komutlar ekrandaki baz kutularn ve ubuklarngrnmesini ya da gizlenmesini salar. rnein; Ara Kutususeenei baflndaonay iflareti varken tklandnda, ara kutusu ekrandan kaybolur. Benzeri bir kul-lanm Renk Kutusu, Durum ubuuve Metin Ara ubuuiin de geerlidir.

Resim mens, Painte zg bir mendr. Mennn Dndr/evirseenei,izimi yatay ve dikey al olarak dndrmemizi salar. Uzat/Eseenei ise izi-mi yatay ve dikey uzantda hem uzatabilmemizi hem de derece derece eebilme-mize olanak verir. Fotoraflarn negatiflerini hemen hemen hepimiz grmflz-dr. Halk dilinde arap olarak da adlandrlan bu grnty Renkleri Ters evirse-enei ile gereklefltirebiliriz. zniteliklerseenei bize izimin ls, siyah be-yaz ya da renkli olufluna iliflkin bilgi verir. Ayn zamanda bu bilgilere mdahaleederek izimin yapsn da deifltirebiliriz. Resmi Temizleseenei ekrandaki izi-

mi ya da resmi silmemizi salar. Donuk izseenei izimi saydamlafltrma iflle-mi yapar. Bu mendeki, Resmi Temizle ve Renkleri Ters evir dflndaki tm ko-mutlar sz edilen ifllemleri kendileri ile ayn ismi taflyan iletiflim kutular aracl-yla gereklefltirmemizi salar.


fiekil 9.6

Resim ve Renkler menlerinde komutlar kendileri ile ayn ad taflyan iletiflim kutularnn almasnsalarlar.a. Dndr/evir letiflim Kutusub. Uzat/E letiflim Kutusuc. znitelikler letiflim Kutusud. Renkler Dzenle letiflim Kutusu

(a)(b)

(c) (d)


9/16

Renkler mens, Painte zg ikinci mendr. Bu men iinde yalnzcaRenkleri Dzenlekomutu vardr ve ayn isimli iletiflim kutusunun almasn sa-lar. Renkleri Dzenle iletiflim kutusunu kullanarak istediimiz nesnenin ya da ze-minin rengini deifltirebiliriz. Ayrca bu kutuda hazr renklere yeni renkler ekle-memize yardmc olan dmeler vardr.

Paint Program DmeleriPaint programnda yer alan dmeler genellikle ekrann solunda yer alan

Ara Kutusu altnda toplanmfllardr. Ara kusunda 16 dme ya da baflka

bir deyiflle kullanma hazr ara bulunmaktadr.1. Serbest fiekil Se:

Kesilecek, taflna-cak, kopyalanacakya da silinecek olan

alann seilmesi iinkullanlr. mle, se-ilecek blgenin birkflesine konumlan-drlr. Farenin soltufluna basl tutula-rak seili alan iinealacak biimde ha-reket ettirilir. Sol tuflbrakldnda iki uarasnda kalan alanseilmifl olur. Bu fle-

kilde seilen alan,iine tklanp srk-lenerek taflnabilir.Ya da mende ilgili seenekler seilerek farkl biimler verilebilir.

2. Se: Serbest Biim Seme den farkl olarak yalnzca dikdrtgen bir alannseilmesine olanak tanr.

3. Silgi: Farenin tkland blgeleri artalan rengine dnfltrr.4. Renk Doldurma: zerine tklanlan nesnenin ve pikselin seili renge bo-

yanmasn salar. Boyanmak istenilen alan zerindeyken farenin sol tuflu-na tklandnda nesneyi seili nalan rengine boyar. Sa tufla tklandn-da ise nesne, artalan rengine boyanr.

5. Renk Seme: Herhangi bir resimde kullanlmfl ve zellikle renk paletinde yer

almayan rengi sememizi salar. Bu renge boyal piksel zerine gelinip tklan-dnda renk seilmifl olur. Daha sonra Boyama, Silgi, Kalem, gibi dier aralarkullanlarak seili bu renkle izimler ya da renk deifliklikleri gereklefltirilir.

6. Byte: izim ya da resmi daha yaknda grnmesini salar. Bir resim yada izim en fazla %800 orannda yaknlafltrlabilir. Yaknlafltrldka resmioluflturan pikseller rahat grlr.

7. Kalem: Fare yardmyla serbest izim yapmak iin kullanlr. Farenin tufluna ba-sl olduu srece, farenin bulunduu piksel seili olan nalan renge boyanr.

8. Fra: Kalem aracna benzer ifllevi yerine getirir, ancak daha fazla zellik-leri vardr. Kare, Daire ya da eik izgi biiminde ucu olan bir fra gibikullanlarak istenilen flekil yaratlabilir. Ularn seimi ve fra kalnlklar,Fra dmesinin seilmesiyle ara kutusunun alt ksmndaki seenekleralannda belirir. stediimiz fra ucu ve kalnln buradan seebiliriz.


Ara Kutusuiindeki dmeler

aslnda, bilgisayarkullanmadanizim yaparkenkullandmztrden aralarnbenzerleridir.

1

2

5

7

9

11

13

15

2

4

6

8

10

12

14

16

fiekil 9.7


10/16

9. Pskrtme: Farenin bulunduu yer merkez olmak zere, evreyi seilinalan renkten pskrterek boyar.

10. Metin: Metin arac, izimin iine metin yerlefltirmek iin kullanlr. Metin

dmesi tklandktan sonra, metnin yazlmak istendii yer, fareyle iflaretlen-melidir. flaretlendikten sonra Metin Ara ubuu yzer konumda grnr.Bu ubuk zerindeki seenekleri kullanarak karakter biimi ve tr gibidaha nce rendiimiz metin deifliklikleri yaplabilir. Ayrca metin d-mesi tklandnda ara kutusunun en alt blmndeki seenekler alanndaiki seenek belirir. Bunlardan steki seildiinde, metin alan zemin rengin-de oluflur. Alttaki seildiinde ise saydam bir yaz alan oluflur.

11. izgi: izgi izmek iin fare pencerenin bir noktasna tklanr ve braklma-dan taflnr. Farenin ilk pozisyonu ile tuflunun brakld pozisyon arasn-da bir doru belirir. Tklandnda seenek alannda ortaya farkl izgi ka-lnlklar kar. Bunlar kullanarak istediimiz kalnlkta izgi izebiliriz.

12. Kvrm: izgi dmesi ile ayn ifllevi grr, ancak kvrml izgiler izmeyeolanak tanr. Bunun iin nce izgi bir doru biiminde izilir. Daha sonrakrlmak istenen yerde fare tklanarak oynatlr. Bylece izgiye istenilenkvrm verilebilir.

13. Dikdrtgen: Dikdrtgen izmek iin fare kflelerden birinde tklanr ve b-rakmadan srklenir. Farenin ilk pozisyonu ile brakld pozisyon arasn-da bir dikdrtgen izilir. Bu ara seildiinde ara kutusunun altndaki se-enekler alannda seenek belirir. En stteki ilk seenek, yalnzca kenarizgilerden oluflan ama ii dolu olmayan bir dirtdrtgen izmeye yarar.kincisi hem artalan rengiyle dolu olan hem de nalan renginde kenar iz-gileri grnen bir dikdrtgen izmeyi salar. Son seenek ise, yalnzca na-lan rengiyle dolu olan ve kenar izgileri grnmeyen dikdrtgenler izme-ye yardmc olur. Bu seenekler, bundan sonraki aralar iin de benzer bi-imde alflr.

14. okgen: Birbiri ile balantl serbest izgiler izmek iin kullanlr. Fareninsol tuflu iflle iflleme bafllanr ve her yne izgiler izilir. Sol tuflun bir keztklanmas ifllemi bafllatr ve devam ettirir. fllemi bitirmek iin farenin soltufluna iki kez tklamak gerekmektedir. Bylece okgen flekiller elde edilir.

15. Elips: Elips arac, elips ya da daire izmek iin kullanlr. Farenin tkland- yer merkez olmak zere, tufl braklmadan srklenerek ember ya daelips izilir. Fare srklendii srece elipsin ald flekil kesikli yanp snenizgilerle grlr. Farenin tuflu brakld anda elips sabitleflir.

16. Yuvarlatlmfl Kfleli Dikdrtgen: Dikdrtgen arac ile ayn ifllevi g-rr. Aralarndaki tek fark, bu ara ile kfleleri yuvarlatlmfl dikdrtgenler

izilebilmesidir.

Dier Paint Penceresi eleriPaint program ilk aldnda karflmza genellikle belirli byklkte beyaz bir ze-min gelir. Bu bizim izim yaratmada kullanacamz alflma alanmzdr. alflmaalan, bir ressamn tuvaline benzetilebilir. Nasl bir ressam istedii byklkte birtuvalle alflabiliyorsa biz de bilgisayardaki tuvalimizin alflma alannn- byk-ln deifltirebiliriz. Bunun en kolay yolu, alflma alannn kflelerinde yer a-lan siyah noktalar zerindeyken tklayarak, basl konumda fareyi saa sola aflayukar hareket ettirmektir. stediimiz bykl bulunca fareyi brakrz. Byle-ce alflma alannn snrlarn belirlemifl oluruz.

Paint programnda sk kullanlan elerden biri de renk paletidir. Pencerenin

alt ksmnda yer alan renk paleti, Paint programnda kullanlabilecek renkleri ba-



11/16

rndrr. Paint program temelde, renkleri iki biimde kullanmamza olanak tanr.Herhangi bir rengi, izdiimiz flekillerin kenar izgilerinde ya da yazdmz met-nin karakter rengi olarak kullanmak istiyorsak o renk zerindeyken farenin sol tu-fluna tklarz. Bu renge nalan rengi ad verilir. Eer bir rengi flekillerin iini vemetin alanlarnn zeminini doldurmak iin kullanmak istiyorsak, o renk zerin-deyken farenin sa tufluna tklarz. Bu tr kullanlan renklere artalan rengi denir.Renk paletinin sol en baflnda bulunan st ste gelmifl iki kutu artalan rengi venalan rengi olarak seilen renkleri gsterir. steki kutu nalan rengini, alttaki iseartalan rengini belirtir.

Renk paletinde yaygn olarak kullanlan 16 standart renk bulunur. Bu renkler-den herhangi birini deifltirmek iin, rengin zerine ift tklamak gerekir. Alanrenk dzenleme iletiflim kutusunda renge iliflkin eflitli deerler grlr. Bu de-erler deifltirilerek farkl renkler oluflturulabilir.

fiekil YaratmakPaint, aslnda bir resim program olmasna ramen eflitli flekilller izmemize ola-nak tanr. rnein; hazrlamak istediimiz bir sunuflta, insann ruh halini (mutlu-luk, znt, kuflku, heyecan) yanstan yz mimiklerine iliflkin grntlere ihtiya-cmz olduunu dflnelim. Aradmz kk resim galerilerinde bu tr izimleribulamadmz farz edelim.

Paint, bu flekilleri basit biimde izmemize ve daha sonra kopyala yapfltryntemi ile bir sunum program iine aktarmamza yardmc olur. Bunun iin arakutusundaki aralardan yalnzca elips ve izgiyi kullanmak bile yeterli olabilir.


Ara Kutusuiindeki aralarntamamnkullanmadan okbasit ancakifllevsel izimlergereklefltirilebilir.

fiekil 9.8


12/16

Fotoraf DzenlemekPaint programnda izim yapmak kadar hazr resimler zellikle fotoraflar zerin-de deifliklikler yapmak da olduka elencelidir. rnein; bir arkadaflmza flakayapmak istediimizi dflnelim. Paint programn kullanarak yapabileceimiz birflaka iin flu admlar izlemeliyiz:

1. Arkadaflmzn herhangi bir fotorafn tarayc ile bilgisayara aktardktansonra Paint programnda bu resmi aalm.

2. Serbest fiekil Se aracn kullanarak arkadaflmzn yalnzca bafl ksmn se-elim.

3. Dzenle mensndeki Kopyala komutunu kullanarak bu resmi kopyalaya-lm.

4. Daha nce bilgisayarmzda var olan bir baflka fotoraf (rnein ouk res-mini) aalm. Bu arada arkadaflmzn fotorafn ieren dosya kapanacaktr.

5. Bu yeni dosyaya arkadaflmzn resmini yapfltralm.6. Arkadaflmzn resmi zerine tklayarak, farenin tuflu basl durumda dier

resimde uygun yere (rnein, ocuun bafl yerine) yerlefltirelim.Yeni bir fotoraf elde ettiniz. Artk bu fotoraf renkli kt alabileceiz bir ya-

zcdan kada dkebilirsiniz.

Paint programnda, bir fotorafn zerine yaz yazabilir misiniz? Yapmanz gerekenleri

sralaynz.

Bir fotorafa yaz ekleyebilmek iin flu admlar izleriz:

1. Fotoraf aarz.

2. Metin aracna tklayarak ara kutusunun altnda yer alan seeneklerden alttakini seeriz. By-

lece yaz alannn fotoraf kapatmadan zerine yazmasn salayabiliriz.

3. Yaz yazmak istediimiz blgeye metin alan aarz.

4. Metin kutusundan karakter trn ve biimini belirleriz.

5. Metin alanna yazy klavyeden yazarz.


fiekil 9.9

Paint fotoraflarzerindedeifliklikler

yaparak farkluygulamalar

yapmamzaolanak tanr.

SIRA S ZDE


13/16

193zet

zetizim ve resim yazlmlarn kullanmann yarar-

larn aklayabileceiz. izim ve resim programlarn kullanarak, bilgisa-

yarda dorudan bir izim ya da resim yaratabiliriz.

Ya da, farkl kaynaklardaki izim ya da resimleri

bilgisayarn farkl evre birimleri araclyla bilgi-

sayar ortamna aktararak bunlar zerinde deiflik-

likler, dzenlemeler yapabiliriz.

izim ve resim programlar, aktarmak istenenlerin

daha ilgi ekici, kolay anlafllr ve somut biimde

sunulmasna yardmc olur.

Verilen grselin trn belirleyebileceiz.

Piksel tabanl grsel, binlerce noktadan ya da pik-selden oluflan, her pikselin hafzasnda farkl bir

gri tonu ya da bir rengi saklad grnt trdr.

rnein, bilgisayarda fotoraflar genellikle piksel

tabanl grsel olarak saklanr.

Resim programlar, bilgisayarlarda basit flekiller iz-

mek ve zellikle fotoraf gibi gerek resimleri d-

zenlemek amacyla kullanlan yazlmlardr. Daha

ok piksel tabanl grsellerle alflmada kullanlrlar.

Ancak basit izimler yaplmasna da izin verirler.

Vektr tabanl grsel, izgiler, daireler, dikdrtgen-

ler gibi farkl flekillerin bir araya gelmesiyle olufl-

mufl grnt trdr. Bilgisayarda grntleri olufl-

turmak iin farkl trde izgilerden yararlandklar

iin bu tr yazlmlara izim programlar ad verilir.

izim programlar, bilgisayarlarda eflitli flekiller ve

gereki izimler yaratmak ya da dzenlemek ama-

cyla kullanlan yazlmlardr.

Piksel tabanl grseller, vektr tabanl grsellere

gre bilgisayar belleinde daha fazla yer tutarlar.

Ayrca boyutlar ile oynandnda piksel tabanl

grseller bozulabilmektedir. Bu nedenle genelde

vektr tabanl grseller tercih edilir.

Vektr tabanl grseller taraycdan bilgisayara

aktarlamaz. Yaratlmalar gerekir. Ya da pikseltabanl olarak aktarldktan sonra vektr tabanl

grsele dnfltrlebilir. Ancak grnt kaypla-

r olabilir.

Basit bir flekil yaratmak ve hazr bir resim zerin-

de istenen deifliklikleri yapmak iin afllmas gere-

ken ifllem basamaklarn sralayabileceiz.

Paint programna zg yalnzca Resim ve Renklermenleri bulunur. Resim mens, bir grselde ba-

sit deifliklikler yapmamza yarayan Dndr/evir,

Uzat/E, Renkleri Ters evir, znitelikler, Resmi

Temizle, Donuk iz komutlarn ierir. Renkler me-

ns ise Renk Paletinde deifliklikler yapmamz

salar.

Paint programnda yer alan dmeler genellikle

ekrann solunda yer alan Ara Kutusu altnda top-

lanmfllardr. Ara kusunda 16 dme ya da baflka

bir deyiflle kullanma hazr ara bulunmaktadr.

Bunlar: Serbest fiekil Se, Se, Silgi, Renkle Doldur,

Renk Se, Bytme, Kalem, Fra, Pskrtme, Me-

tin, izgi, Kvrm, Dikdrtgen, okgen, Elips ve

Yuvarlatlmfl Kfleli Dikdrtgendir.

Paint program ilk aldnda karflmza genel-likle belirli byklkte beyaz bir zemin gelir. Bu

bizim izim yaratmada kullanacamz alflma

alanmzdr.

Renk paleti, Paint programnda kullanlabilecek

renkleri barndrr. Paint, nalan renkleri ve artalan

renkleri ile alflmaya izin verir.

1

A M A

2

A M A

3A M A


14/16

194 Kendimizi Snayalm

Kendimizi Snayalm1. Ka eflit izim program vardr?

a. 1

b. 2

c. 3

d. 4

e. 5

2. Bir fotorafta deifliklik yapmak istendiinde aflada-kilerden hangisi kullanlmaldr?

a. Piksel tabanl

b. Vektr tabanl

c. Fotoraf tabanl

d. izim program

e. Grsel program

3. Paint ne tr bir programdr?a. Piksel tabanl

b. Vektr tabanl

c. Fotoraf tabanl

d. izim program

e. Grsel program

4. Bitmap tabanl grsellerin en nemlizelliklerindenbiri afladakilerden hangisidir?

a. Piksel byklklerib. Geree daha yakn olmalar

c. Bellekte daha az yer kaplamalar

d. Matematik formllerinden oluflmas

e. Bytldklerinde kayba uramamalar

5. Bitmap tabanl grsellerin en nemlisnrllklarndanbiri afladakilerden hangisidir?

a. Piksel byklkleri

b. Bellekte fazla yer kaplamalar

c. Geree daha yakn olmalar

d. Matematik formllerinden oluflmas

e. izgi, dikdrtgen, elips gibi flekillerden oluflmalar

6. Vektr tabanl grsellerin en nemlizelliklerindenbiri afladakilerden hangisidir?

a. Geree en yakn grsellerdir

b. znrlkten bamszdrlar

c. Bellekte daha fazla yer kaplarlar

d. Skfltrldklarnda bozulurlar

e. Matematik formllerden bamszdrlar

7. Vektr tabanl grsellerin, piksel tabanl grsellere gredaha fazla tercih edilme nedeni afladakilerden hangisidir?

a. Geree daha yakn olmalar.

b. Matematik formllerden bamsz olmalar.

c. Bellekte daha az yer kaplamalar.

d. Bellekte daha fazla yer kaplamalar.

e. Rahatlkla yaratlabilmeleri.

8. Afladakilerden hangisi Paint program ara kutusun-dabulunmaz?

a. Silgi

b. Kalem

c. Boyama

d. Kaydetme

e. Pskrtme

9. Afladaki aralardan hangisiyle dz bir izgi izmekdierlerine gre daha zordur?

a. izgi

b. Elips

c. Kalem

d. Dikdrtgen

e. Kfleleri Yuvarlatlmfl Dikdrtgen

10. Paint programnda grnty dndrmek iin hangimen kullanlmaldr?

a. Dosya

b. Dzen

c. Grnm

d. Renke. Resim


15/16

195

Yant Anahtar1. b Cevabnz doru deilse ltfen Bilgisayarda Yara-

tlan izim ya da Resim (Grsel) Trleri konusunu

tekrar okuyun

2. a Cevabnz doru deilse ltfen Bilgisayarda Yara-


tekrar okuyun.

3. a Cevabnz doru deilse ltfen Bilgisayarda Basit

izim Yaratma ve Resim Dzenleme konusunu

tekrar okuyun

4. b Cevabnz doru deilse ltfen Bilgisayarda Yara-


tekrar okuyun.

5. b Cevabnz doru deilse ltfene Bilgisayarda Ya-

ratlan izim ya da Resim (Grsel) Trlerikonusunu tekrar okuyun.

6. b Cevabnz doru deilse ltfen Bilgisayarda Yara-


tekrar okuyun.

7. c Cevabnz doru deilse ltfen Bilgisayarda Yara-


tekrar okuyun.

8. d Cevabnz doru deilse ltfen Paint Program

Dmeleri konusunu tekrar okuyun.

9. c Cevabnz doru deilse ltfen Paint Program

Dmeleri konusunu tekrar okuyun.

10. e Cevabnz doru deilse ltfen Paint ProgramMenleri konusunu tekrar okuyun.

Yant Anahtar


16/16