1

ปฏิบัติการพยาธิวิทยา ครัง้ท่ี 4

เรื่อง ระบบตอมไรทอ (Endocrine System)

- Adenomatous Goiter

- Follicular Adenoma

Thyroid gland

Adenomatous Goiter

• Adenomatous goiter หรือ Multinodular goiter หรือ nontoxic nodular goiter หรือ โรคคอพอก

• สวนใหญเกิดจากการขาดธาตุไอโอดีน ทําใหมีการสราง Thyroxinehormone ลดลง สงผลให pituitary gland หล่ัง Thyroid stimulating hormone (TSH) มากขึ้น ไปกระตุนให Follicular cell ของ Thyroid gland เพิ่มจํานวนมากขึ้นและขนาดใหญขึ้น มองเห็นเปนลักษณะ nodule ขนาดตาง ๆ กัน

Adenomatous Goiter

Gross pathology

• ตอม Thyroid จะมีขนาดใหญขึ้น นํ้าหนักมากขึ้น• พื้นผิวภายนอกจะเห็นเปนกอนตะปุมตะปา เมื่อดูพื้นหนาตัดจะเปนเปน

กอน nodule ขอบเขตชัดเจน ขนาดแตกตางกันจํานวนมาก• ภายในแตละ nodule สามารถพบ

– สาร Colloid ลักษณะคลายวุนสีนํ้าตาล ใส – สาร Colloid ลักษณะเปนวุนสีนํ้าตาลเขม เนื่องจากมีเลือดออกผสมอยูใน Colloid

– ลักษณะเปนสีขาวทึบ เนื่องจากมี Follicular cell มากใน nodule

Thyroid glandNodule ขนาดตาง ๆ กัน

Nodule ขนาดตาง ๆ กัน

2

Adenomatous Goiter

Microscopic pathology

• Thyroid follicle มีขนาดใหญขึ้น และอยูรวมกันเปน nodule

• แตละ nodule สวนใหญ จะไมมี fibrous capsule หุมรอบ

• พบ Colloid ยอมติดสีชมพูอยูตรงกลาง ของแตละ Follicle

• อาจพบเม็ดเลือดแดง อยูปะปนกับ Colloid แสดงถึงการมีเลือดออก อยูภายใน follicle

Adenomatous Goiter

Colloid substance

Follicular cells

Follicular Adenoma• เปนมะเร็งของ Thyroid gland ท่ี Follicle cells มีการเพิ่มจํานวนมากขึ้น

เรียงตัวเปน Follicle อัดกันแนนอยูในกอนท่ีมีขอบเขตชัดเจน

• ลักษณะจะเปนกอนเดี่ยว พบมี fibrous capsule หุมรอบขอบเขตชัดเจน เนื้อแนนสีขาวเทา อาจพบจุดเลือดออกเปนสีนํ้าตาลเขมอยูภายในกอน

• เมื่อดูดวยกลองจุลทรรศน จะเห็น follicular cell ขนาดเล็กใกลเคียงกันจํานวนมากอยูเบียดกันภายในกอน ลอมรอบดวย fibrous capsuleนิวเคลียสมีลักษณะกลม ติดสีเขมอยูภายในเซลล หากสังเกตเห็นการลุกลามของ tumor cell ออกนอก capsule แสดงลักษณะของ Follicular carcinoma (malignant tumor)

Follicular cells

Fibrous capsule

3

Follicular adenoma

Follicular cells

Reference• อนุพงศ นิติเรืองจรัส, ผูชวยศาสตราจารย นายแพทย., “พยาธิวิทยา

พ้ืนฐานของโรคที่พบบอย.”, โอ เอส พริ้นติ้งเฮาส, กรุงเทพมหานคร,2546, หนา 138-139, 146-147.