1
VUURPLEKKEN
We doen al enkele jaren ons best om met elkaar te “groeien in geloof”.
Nadat we, in het jaar van het CREDO, de inhoud van ons geloof hebben
verkend, wordt het nu tijd om te proeven hoe we Jezus’ liefde aan ons
kunnen laten gebeuren. In ons bisdom mogen we de komende twee
werkjaren de onvermoede schatten van de sacramenten (opnieuw)
ontdekken: in zijn sacramenten raakt God ons zodanig aan, dat wij
opnieuw geboren worden en geroepen om sacrament voor de wereld te
zijn.
Het gaat bij vuurplekken om ontmoeting; niet zo maar een
onbeduidende ontmoeting, wel een ontmoeting die verbondenheid
tussen God en mensen laat zien en verbondenheid tussen mensen
creëert of bevestigt. Deze ontmoetingen kunnen gebeuren met enkelen
of in een grote groep.
We denken daarbij aan:
� een toevallige samenkomst van mensen die geïnteresseerd ingaan
op een uitnodiging;
� mensen die regelmatig samenkomen in een geloofsgroep;
� een groepje catechisten of jongerenbegeleiders die aan verdieping
willen doen;
� een parochieteam dat aan het begin van een vergadering bewust
Gods woord wil laten klinken;
� enzovoort…
Vuurplekken zijn een uitgelezen kans om zo veel mogelijk mensen bij uw
geloofsactiviteit te betrekken. Iemand kan zorgen voor de aankleding van
de ruimte (tafels en stoelen goed geschikt, Bijbel met kaars en kruisbeeld
centraal, enz.). Een ander kan de beeldmeditatie of Bijbeltekst lezen. Nog
iemand kan de zang inzetten. Mensen kunnen gevraagd worden om het
gesprek bij de opdrachten te begeleiden…
2
Deze brochure wil u helpen om zulke vuurplekken te organiseren rond
het jaarthema “Opnieuw gebOren wOrden”.
Ze bestaat uit twee delen:
− hulpmiddelen om het verhaal van Nikodemus te ontdekken
− beeldmeditatie bij de affiche van het jaarthema, korte
opdrachten en gebedsmomenten om telkens één van de vijf rode
draden, die de sacramenten verbinden, te ontdekken.
Op de website http://www.kerknet.be/bisdomhasselt/ vind je bijkomend
materiaal.
Het parochievicariaat
September 2010
3
EVANGELIEGESPREK – GEBED: GEBOREN UIT WATER EN GEEST
Joh 3, 1-21
Ter Inleiding
WAAROM JOH 3, 1-21, HET GESPREK VAN JEZUS MET NIKODEMUS, ALS UITGANGSPUNT?
“Opnieuw geboren worden – leven vanuit de sacramenten”, zo luidt de
titel van de Verklaring van de bisschoppen van België met het oog op de
komende twee jaar.
Doorheen de sacramenten, een wonder samenspel van woorden en
gebaren, komt God de mens tegemoet. Daar gebeurt het geheim van
Gods liefde aan ons. Daar komt de gave van Christus’ Geest ons leven
vernieuwen. Daar gebeurt een tweede geboorte: een geboorte “uit water
en Geest” (Joh 3, 5) zoals Jezus het in de nacht aan Nikodemus
verduidelijkte. “Als je het échte geluk – het Rijk Gods – wil vinden”, zei
Jezus hem, “dan moet je opnieuw geboren worden” (Joh 3, 3).
Nikodemus begreep het niet meteen.
Begrijpen wij het? Hoe kunnen mensen opnieuw geboren worden?
En wat is daarbij het geheim van die heilige tekens die wij sacramenten
noemen?
Laten wij de rijkdom van het gesprek van Jezus met Nikodemus
ontdekken. Wellicht zal het ons brengen tot onderling gesprek en gebed.
EEN AANBOD VAN EVANGELIEGESPREK EN GEBED
Vuurplekken ontstaan daar waar wij Gods Woord delen en biddend
samen zijn. Uitgaande van het gesprek van Jezus met Nikodemus (Joh 3,
1-21) reiken wij aan:
− een leidraad voor evangeliegesprek � en gebed
− een gebedsviering �
4
I. LEIDRAAD VOOR EEN EVANGELIEGESPREK – JEZUS EN NIKODEMUS
− het evangelieboek ligt open op Joh 3, 1-21 �
− er is een kruisbeeld aanwezig
− er brandt een kaars
(Nikodemus gaat vanuit de nacht naar het licht)
◊ Wij beluisteren Joh 3, 1-21
Iedereen beschikt over de tekst.
Er zijn twee mogelijkheden:
− één persoon leest luidop de volledige evangelietekst of
− de evangelietekst wordt in dialoogvorm gelezen
(3 personen: verteller, Jezus, Nikodemus)
1 Er was onder de Farizeeën iemand die Nikodemus heette.
Hij behoorde tot de voornaamsten van de Joden.
2 Eens kwam deze in de nacht bij Jezus en zei: "Rabbi, wij weten dat Gij van
Godswege als leraar gekomen zijt, want niemand kan die tekenen doen
die Gij verricht als God niet met hem is."
3 Jezus gaf hem ten antwoord "Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: als iemand
niet wedergeboren wordt kan hij het Rijk Gods niet zien."
4 Nikodemus zei tot Hem: "Hoe kan een mens geboren worden als hij al oud
is? "Kan hij soms in de schoot van zijn moeder terugkeren en opnieuw
geboren worden?"
5 Jezus antwoordde: "Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: als iemand niet
geboren wordt uit water en geest kan hij het Rijk Gods niet binnengaan.
6 "Wat geboren is uit het vlees is vlees en wat geboren is uit de Geest is
geest.
7 "Verwonder u niet dat Ik u zei: gij moet opnieuw geboren worden.
8 "De wind blaast waarheen hij wil; gij hoort wel zijn gesuis maar weet niet
waar hij vandaan komt, en waar hij heen gaat; zo is het met ieder die
geboren is uit de Geest."
9 Nikodemus gaf Hem ten antwoord: "Hoe kan dat geschieden?"
10 Daarop zei Jezus weer: "Gij zijt een leraar van Israël en weet dat niet
eens?
11 "Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: Wij spreken over wat Wij weten, en Wij
5
getuigen van wat Wij gezien hebben maar onze getuigenis aanvaardt gij
niet.
12 "Wanneer ge zelfs niet gelooft als Ik u spreek over dingen die op aarde
reeds bekend zijn, hoe zult gij dan geloven als Ik u spreek over dingen die
nog in de hemel verborgen zijn?
13 "Nooit is er iemand naar de hemel opgeklommen, tenzij Hij die uit de
hemel is neergedaald, de Mensenzoon.
14 "En deze Mensenzoon moet omhoog worden geheven zoals Mozes eens
de slang omhoog hief in de woestijn,
15 opdat eenieder die gelooft in Hem eeuwig leven zal hebben."
16 "Zozeer heeft God de wereld lief gehad dat Hij zijn eniggeboren Zoon
heeft gegeven, opdat al wie in Hem gelooft niet verloren zal gaan maar
eeuwig leven zal hebben.
17 "God heeft zijn Zoon niet naar de wereld gezonden om de wereld te
oordelen, maar opdat de wereld door Hem zou worden gered.
18 "Wie in Hem gelooft wordt niet geoordeeld, maar wie niet gelooft is al
geoordeeld, omdat hij niet heeft geloofd in de Naam van de eniggeboren
Zoon Gods.
19 "Hierin bestaat het oordeel: het licht is in de wereld gekomen, maar de
mensen beminden de duisternis meer dan het licht, omdat hun daden
slecht waren.
20 "Ieder die slecht handelt, heeft een afschuw van het licht en gaat niet
naar het licht toe uit vrees dat zijn werken openbaar gemaakt worden.
21 "Maar wie de waarheid doet gaat naar het licht, opdat van zijn daden
moge blijken dat zij in God zijn gedaan."
◊ Toelichting – Persoonlijke reflectie – Gesprek
Stap na stap ontdekken wij de rijke inhoud van Joh 3, 1-21.
Na een korte inleiding waarin de opbouw van deze evangelietekst wordt
geschetst, volgen vijf tekstblokjes die ieder een belangrijk aspect ervan
belichten.
Deze inhoudelijke duidingen zijn van de hand van vic.-gen. Jaak Janssen.
Zij kunnen een belangrijke hulp zijn bij het “zien” van de bedoeling achter
Jezus’ woorden. Na elke toelichting voorzien we een moment van
persoonlijke reflectie om ten slotte te komen tot een onderling gesprek
over de rijkdom van dit evangelie en zijn band met onze beleving van de
6
sacramenten. Het korte gebedsmoment op het einde kan ook los van het
evangeliegesprek worden gebruikt.
Inleiding
Het verhaal: 3,1-21: v. 2 Nikodemus komt in de nacht
v. 21: Wie de waarheid doet, komt tot het licht
Twee delen: 3,1-10: dialoog: v. 2 wij weten dat u een leraar zijt
v. 10 u bent een leraar en dit weet u niet
3,11-21: monoloog: Wij – u: je hebt de indruk dat Jezus
niet meer tot Nikodemus spreekt,
maar tot de christelijke gemeenschap,
tot de lezer.
Een voortgang in het verhaal a.d.h.v. de formule:
“Voorwaar, voorwaar, ik zeg u”.
v. 3: “Voorwaar, voorwaar, ik zeg u: als iemand niet (opnieuw)
geboren wordt van omhoog…”: de nieuwe geboorte: hoe?
v. 5: “Voorwaar, voorwaar, ik zeg u: als iemand niet geboren wordt
uit water en geest…”: hoe?
v. 11: “Voorwaar, voorwaar, ik zeg u: wij spreken over wat wij weten
en wij getuigen van wat wij hebben gezien,…”: de
menswording: openbaring van Gods liefde, die redt (licht en
oordeel).
Telkens wordt de aandacht van de lezer (of de hoorder) gevraagd:
er volgt een belangrijke uitspraak.
1. ’s Nachts
De nacht heeft vele betekenissen:
− het tijdstip, waaraan de idee van het anonieme gekoppeld is;
− de paasnacht (cf. 2, 23: viering van het paasfeest);
en vele betekenisvelden:
− symbool voor duisternis, dood, verraad, onheil…
− doorgang (passage – pascha) naar licht: het verlangen naar licht.
Symbool voor “L’homme du désir”.
7
− rust en kalmte om het mysterie van God te bespreken en te
bemediteren. Tijdstip om de Schrift te bestuderen (Thora).
Nikodemus komt niet alleen ’s nachts, hij komt ook uit de nacht. Uit de
nacht komt hij naar het licht, dat Jezus is (cf. vv. 19-21). “Wat uit vlees
geboren is, is vlees en wat uit God geboren is, is geest” (v. 6). Hij
incarneert het verlangen naar leven, om eens alles te komen zeggen en
zo leeg geworden, zich te laten vullen door woorden van leven.
Uit de nacht treden naar het licht toe, lijkt een beslissende beweging te
zijn. Ze is continu nodig, ze vraagt openheid voor het licht en het zich
niet willen opsluiten in de nacht. De tragiek kondigt zich aan: de mens
laat zich vlug pakken door de krachten van de nacht (cf. het verraad van
Judas, Joh 13, 30).
2. Je moet “opnieuw / van omhoog” geboren worden (v. 3)
Nikodemus zegt: “We weten dat U als leraar van Godswege gekomen
bent. Geen mens kan die tekenen verrichten die U doet, wanneer God
niet met hem is”: connaître.
Jezus zegt zeer direct: “Alleen wie opnieuw / van omhoog geboren wordt,
kan het koninkrijk van God zien”: naître.
En dit is verrassend: “Il ne s’agit pas de connaître, mais de naître” (E.
Leclerc). Het Rijk Gods (v. 3!) is niet zozeer een kennis, maar een leven!
M.a.w. het is geen kwestie van weten, maar van opnieuw geboren
worden. Wat Nikodemus niet verstaat, is dat “anothen”, “opnieuw”, ook
betekent: van boven uit. Een mens moet vanuit God geboren worden,
dat is de nieuwe geboorte! Leven in en met God… .
De nieuwe geboorte sluimert in de mens en wordt zeer dikwijls wakker.
Mensen dromen van echt leven als ze jong en oud zijn (“Heb ik echt
geleefd?”) Jezus’ woord bevat wijsheid. Mensen vergeten vaak geboren
Tijd voor persoonlijke reflectie �
Wat treft je in deze toelichting?
� .......................................................................................................
� .......................................................................................................
� .......................................................................................................
8
te worden. Zij zijn dikwijls aan het sterven zonder ooit echt te zijn
geboren of omdat ze nooit echt geboren zijn. En Jezus laat aanvoelen: je
kunt het zelf niet bewerken. Je hebt God (omhoog) nodig…
“Van omhoog”: Hoe? Hoe kan dat? Vragen van Nikodemus (v. 4) én van
de mens.
3. Je moet geboren worden uit water en geest (v. 5)
Ook bij deze woorden klinken vele betekenissen door.
a Water en Geest verwijzen naar het scheppingsverhaal (Gn 1, 2): “De
Geest van God zweefde over de wateren”. De verwijzing hiernaar
roept op: een nieuwe schepping staat te gebeuren.
b Water en Geest verwijzen naar Ez 36, 25-37: “Ik zal u met zuiver
water besprenkelen en u zult rein worden… Ik zal u een nieuw hart
geven en een nieuwe geest in u uitstorten…” Opnieuw gaat het om
een nieuwe schepping, maar meer geïnterioriseerd: een nieuw hart,
een nieuw leven.
c Water is een element van leven, alhoewel ook destructief soms.
Maar de Geest is als de adem die doet leven. Hij maakt het water
vruchtbaar. Degene die de Geest beweegt is God. Maar zoals de
mens niet weet waar de wind vandaan komt (v. 8), zo is de wereld
van God waaruit de Geest komt ontoegankelijk voor de mens.
Beiden samen – water en Geest – roepen op dat de mens met een
hart van vlees geroepen is tot een geestelijk of goddelijk leven, een
leven vanuit en met God.
Tijd voor persoonlijke reflectie �
Wat treft je in deze toelichting?
� .......................................................................................................
� .......................................................................................................
� .......................................................................................................
9
d Water en Geest roepen heel duidelijk ook het doopwater op,
waardoor de mens nieuw leven ontvangt en een nieuwe mens
wordt.
In ieder sacrament komt in woorden en gebaren Gods liefde naar
ons toe. In ieder sacrament is het de Heer Jezus zelf die ons
tegemoet komt. In ieder sacrament is er de heilige Geest die de
ontvanger van het sacrament anders wil doen leven: vanuit de
Geest, vanuit God, in en met Jezus! In de sacramenten moeten wij
Christus’ liefde aan ons laten gebeuren. Wij mogen ons door de
sacramenten laten veranderen en vernieuwen, als bij een tweede
geboorte. In de sacramenten wordt de geboorte “uit water en
geest” in ons bezegeld.
Geboren worden uit water en Geest… Het is een geschenk van God.
Het is een uitnodiging zichzelf niet te nemen als de meester van zijn
bestemming, maar zijn bestemming uit de handen van God te
ontvangen. Hiermee zet Jezus zich in de lijn van de profeten (cf. de
verwijzing naar Ezechiël). Daarom kan hij zeggen: “We spreken over wat
wij weten en wij getuigen van wat wij gezien hebben” (v. 11).
Nikodemus verstaat het niet. “Hoe kan dit geschieden?” (v. 9). Met heel
zijn weten en heel zijn onderricht geraakt hij er niet. M.a.w. Jezus laat
aanvoelen dat Nikodemus de Schrift (de profeten) eigenlijk niet verstaat:
“We spreken over wat we weten en we getuigen van wat we hebben
gezien en toch nemen jullie ons getuigenis niet aan” (v. 11).
M.a.w. hier begint een nieuwe boodschap te klinken, hier begint een
nieuwe openbaring die over Nikodemus heen, niet alleen tot Israël is
gericht, maar tot elke lezer (de monoloog).
Tijd voor persoonlijke reflectie “
Wat treft je in deze toelichting?
� .......................................................................................................
� .......................................................................................................
� .......................................................................................................
10
4. Het geheim van de nieuwe geboorte (v. 13)
Het antwoord wordt gegeven in v. 13: “Alleen Hij die uit de hemel is
neergedaald, is naar de hemel opgestegen: de Mensenzoon”. Eigenlijk
zegt dit vers dat geen mens naar de hemel kan opstijgen. Niemand kan
op eigen kracht opklimmen naar God. Maar God kan wel tot de mens
komen. En daarin zit het geheim van de nieuwe geboorte: de geboorte
tot het nieuwe leven van omhoog gebeurt door de komst in de wereld
van het leven dat in de Vader is, m.a.w. door de incarnatie, de
menswording van Jezus Christus. De grenzeloze liefde van God heeft
gestalte gekregen in Jezus Christus. Hij is de incarnatie op aarde van
Gods liefde en leven. Daarmee begint de nieuwe geboorte van de mens.
“Zoveel immers heeft God van de wereld gehouden, dat Hij zijn
eniggeboren Zoon heeft weggeschonken, zodat al wie in Hem gelooft,
niet verloren gaat, maar eeuwig leven bezit” (v. 16). Dit is het
hoogtepunt van het gesprek. Aan het begin staat de mateloze liefde van
God voor de wereld. Die liefde is het startpunt. Uit die liefde komt de
zending van de Zoon voort: God wil zijn liefde en zijn leven aan de mens
doorgeven, aan elke mens. Maar die liefde en dat leven zijn puur aanbod.
Ze kunnen ontvangen worden. Dat is het antwoord van de mens: heb
geloof. Geloven in de Zoon is geloven in de liefde van God die van de
wereld houdt: het is zich ervoor openen, de liefde ontvangen, zich erdoor
laten “vullen” en “inspireren” (het werk van de Geest!) en de
levenwekkende kracht ervan ervaren: eeuwig leven.
Dit alles wordt mooi samengevat in v. 17: “Want God heeft zijn Zoon niet
naar de wereld gezonden om de wereld te (ver)oordelen, maar om door
Hem de wereld te redden” .
Een prachtige openbaring, een prachtige verkondiging!
− We hebben gezien: Jezus wordt bij God geplaatst: in de hemel
(vv. 11-12).
− Jezus is mens geworden (v. 13).
− Jezus is omhoog geheven op het kruis (v. 14).
− De kernzin: v. 16: “Zozeer heeft God… liefgehad…”
− Om te redden (v. 17).
11
M.a.w. Jezus komt van God. Hij is meer dan een leraar van Godswege
(v. 2), Hij is de “eniggeboren Zoon” (v. 16). Die Jezus vraagt “geloof”
(v. 18): ontmoeting met het mysterie van Jezus die het kan mogelijk
maken dat een mens opnieuw geboren wordt.
Besluit
Als lezer van Joh 3, 1-21 word je op de piste gezet van het geloof in de
mateloze en grenzeloze liefde van God, die zo ver gaat dat Hij niet
aarzelt zijn Zoon te geven tot op het kruis en in de dood. Geloven is geen
kwestie van weten (connaître), maar van naître: opnieuw en van boven
uit geboren worden tot een leven met (in ) Jezus.
De Vader bemint grenzeloos de mens. Jezus geeft zich tot op het kruis en
de Geest maakt een nieuw leven mogelijk, dit van een kind van God. Je
weet niet hoe het gebeurt en waar het vandaan komt… (v. 8).
Tijd voor persoonlijke reflectie �
Herken je de boodschap van Jezus aan Nikodemus in je eigen leven?
Misschien voelt iemand zich aangesproken om hierover te getuigen.
Hoe probeer ik te leven in en vanuit God? Nemen de sacramenten
die ik (heb) ontvang(en) hierbij een belangrijke plaats in?
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
12
◊ Gebed
Na de uitwisseling komen we tot gebed. We reiken verschillende
mogelijkheden aan of een combinatie ervan.
− Wie het evangeliegesprek leidt, heeft zelf voor een afsluitend
gebed gezorgd.
− Wie wenst verwoordt een persoonlijke bede.
− Wij bidden samen het Onze Vader.
− Wij bidden onderstaand gebed.
Afwisselend (A) allen en voorganger(V)
A. God, open ons hart
opdat wij opnieuw worden geboren.
V. God,
Gij die Nikodemus kende,
Gij kent ook ons.
A. God, open ons hart
opdat wij opnieuw worden geboren.
V. Wij danken U
omdat Gij ons wilt ontmoeten
in Jezus Uw Zoon.
A. God, open ons hart
opdat wij opnieuw worden geboren.
V. Gij die één en al Liefde zijt,
maak dat wij meer en meer gelijken op Jezus, Uw Zoon.
A. God, open ons hart
opdat wij opnieuw worden geboren.
13
V. Opdat wij nog meer “van boven uit”,
“vanuit God” zouden leven.
A. God, open ons hart
opdat wij opnieuw worden geboren.
V. Opdat de Geest in ons mag waaien zoals de wind:
we weten niet vanwaar hij komt en waar hij heen gaat.
A. God, open ons hart
opdat wij opnieuw worden geboren.
V. Omdat wij nog meer willen leven vanuit “het hemelse”.
Omdat wij ons willen richten naar het licht dat Jezus Christus zelf is.
A. God, open ons hart
opdat wij opnieuw worden geboren. Amen.
14
II. GEBEDSVIERING – OPNIEUW GEBOREN WORDEN
�
Inleiding – Kruisteken
Naar het voorbeeld van Nikodemus gaan ook wij naar Jezus.
Zoals Nikodemus zijn wij zoekende mensen met vele vragen en een diep
verlangen naar echt geluk. Jezus wijst Nikodemus – maar ook ons – de
weg naar een leven in en met God: “Alleen wie opnieuw geboren wordt,
kan het koninkrijk van God zien” (Joh 3, 3).
Laten wij ons in dit moment van gebed toevertrouwen
aan de rijkdom van Gods Woord.
Laten wij Jezus’ woorden aan Nikodemus
dankbaar in ons hart ontvangen.
Daartoe willen wij samen zingen, danken en loven
in de naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest.
Amen.
Lied: “Here Jezus, om uw woord” ZJ 809
15
2 Ons gevoel en ons verstand
zijn o Heer zo zonder klaarheid,
als uw Geest de nacht niet bant,
ons niet stelt in ’t licht der waarheid.
’t Goede denken, doen en dichten
moet Gij zelf in ons verrichten.
3 O Gij, glans der heerlijkheid,
licht uit licht, uit God geboren,
maak ons voor uw heil bereid,
open hart en mond en oren,
dat ons bidden en ons zingen
tot de hemel door mag dringen.
16
Psalm 63, 2 -9 Wij bidden alternerend (V) voorganger, (A) allen.
Zoals Nikodemus is ook de psalmist in de nacht op zoek naar God.
Antifoon Als ik waak in de nacht, God, ben ik bezig met U.
Uw heerlijkheid wil ik aanschouwen.
V. U bent mijn God, ik zoek naar U,
mijn ziel heeft dorst naar U,
mijn lichaam smacht naar U,
dor als een land dat snakt naar water.
A Zo kijk ik naar U uit in uw heiligdom,
uw kracht en uw heerlijkheid wil ik aanschouwen.
V Uw liefde is mij liever dan leven,
mijn lippen zingen van U.
A Zo wil ik U prijzen mijn leven lang,
met geheven handen uw naam herhalen.
V. Dan heb ik de weelde die mijn hart begeert
en juichen mijn lippen van U.
A Zelfs op mijn bed moet ik aan U denken;
als ik waak in de nacht ben ik bezig met U.
V Want U bent altijd mijn helper geweest,
in de schaduw van uw vleugels was ik opgetogen.
A Mijn ziel hangt aan U, wil dicht bij U zijn,
Uw rechterhand zal mij blijven vasthouden.
V. U bent mijn God, ik zoek naar U,
mijn ziel heeft dorst naar U.
A Eer aan de Vader, de Zoon
en de heilige Geest.
17
V Zoals het was in het begin en nu en altijd
en in de eeuwen der eeuwen. Amen.
Antifoon Als ik waak in de nacht, God, ben ik bezig met U.
Uw heerlijkheid wil ik aanschouwen.
Evangelie: Het gesprek van Jezus met Nikodemus (Joh 3, 1–21)
Ter inleiding
Nikodemus is een vooraanstaande onder de farizeeën. Hij “weet” wie
Jezus is: een leraar gezonden van Godswege. Toch “kent” hij Jezus niet
van binnenuit. Nikodemus komt naar Jezus toe “in de nacht”: is hij
misschien een mens zoals wij allemaal, op zoek naar woorden van eeuwig
leven en leeft hij in de hoop dat Jezus hem die zal geven?
Zonder zelfs de kans te krijgen om zijn vraag te stellen, maakt Jezus hem
meteen duidelijk dat “alleen wie opnieuw geboren wordt, het Koninkrijk
Gods kan zien”. Geloven is immers niet zozeer een “kennis” maar een
“leven”. Het is geen kwestie van “weten” maar van “opnieuw” of beter
“van boven uit” geboren worden. Met heel zijn weten en onderricht
begrijpt Nikodemus niet dat “opnieuw” hier wil zeggen “vanuit God”
geboren worden, dat is de nieuwe geboorte! Een nieuw leven in en met
God!
Evangelielezing Joh 3, 1-21 Jezus en Nikodemus (zie blz. 4)
Er zijn twee mogelijkheden:
− één persoon leest luidop de volledige evangelietekst of
− de evangelietekst wordt in dialoogvorm gelezen (3
personen: verteller, Jezus, Nikodemus)
18
Acclamatie: “Uw woord is een lamp” ZJ 7d
Stilte – Ter overweging
Jezus heeft vandaag ook voor mij een belangrijke boodschap: door zijn
menswording is God volledig tot bij de mensen willen komen. Die
grenzeloze liefde van God voor de wereld staat helemaal aan het begin.
Uit die liefde komt de zending van zijn Zoon voort. Dit alles mogen wij
geloven. Geloven in de Zoon is geloven in de liefde van God die zozeer
van de mensen houdt dat Hij zijn eniggeboren Zoon heeft gegeven opdat
wij allen zouden “leven”. Voor die liefde mogen wij ons hart openen, wij
mogen ons erdoor laten inspireren en vullen. De heilige Geest zal ons
hiertoe zijn bezielende kracht schenken.
Jezus is veel meer dan “een leraar van Godswege”, zoals Nikodemus het
zo mooi verwoordde. Hij is één en al liefde en roept Nikodemus, maar
ook mij, op om Hem te volgen. Als christen mag ik de andere liefhebben
met diezelfde liefde die Jezus eigen is.
19
Geloof is geen kwestie van “weten” maar van “opnieuw” en dan wel “van
boven uit” geboren worden tot “een nieuw leven met en in Jezus”.
Elke christen wordt uitgedaagd om vanuit en voor God te leven.
Voorbede
V. God,
Gij die mateloze Liefde zijt,
Gij luistert naar ons gebed.
− Voor allen die, zoals Nikodemus,
op zoek zijn naar de zin van hun leven.
Voor de vele jongeren op zoek naar God
op de Wereldjongerendagen, in Taizé… .
Voor hen die niet meer kunnen geloven in een God die Liefde is.
God, open hun hart
opdat zij opnieuw worden geboren.
Antwoordrefrein
− Voor allen die zich voorbereiden
om een sacrament te ontvangen.
Dat zij ontvankelijk mogen worden voor God
die hen met zijn liefde wil tegemoet komen.
God, open hun hart
opdat zij opnieuw worden geboren.
20
Antwoordrefrein
− Voor ons, christenen vandaag,
dat wij, ondanks moeilijkheden en tegenstand,
blijven geloven in God die Liefde is.
God, open ons hart
opdat wij opnieuw worden geboren.
Antwoordrefrein
− Opdat ons hart meer en meer moge gelijken
op het liefdevolle hart van Jezus.
God, open ons hart
opdat wij opnieuw worden geboren.
Antwoordrefrein
− Gelegenheid tot het uitspreken van persoonlijke intenties
…
21
God, open ons hart
opdat wij opnieuw worden geboren.
Antwoordrefrein
V. Bidden wij, één van hart en geest,
het gebed dat Jezus zelf aan zijn leerlingen leerde.
Onze Vader ….
Gebed
V God,
hoezeer verlangen wij te leven vanuit en met U.
Uit liefde voor ons hebt Gij ons uw enige Zoon geschonken.
Ieder van ons roept Gij op om in zijn voetspoor te gaan.
Beziel ons met uw heilige Geest.
Houd ons wakker voor uw Woord.
Versterk in ons het geloof in het eeuwige leven.
A. Amen
Zending en zegen
V.: Jezus’ weg is geen lieflijk en gemakkelijk pad.
Soms is het een beproeving, een kruisweg.
Het is echter wel deze weg die ons brengt
tot een nieuw en vol leven
vanuit en in God.
22
Ik vraag mij wel eens af wat er achteraf met Nikodemus is gebeurd.
Het lijkt alsof de woorden van Jezus voor Hem een nieuwe wereld, een
nieuw leven openden. De evangelist Johannes vernoemt hem opnieuw bij
Jezus’ begrafenis: “Nikodemus, hij die indertijd ’s nachts naar Jezus
gekomen was, was ook daar. Hij had een mengsel meegebracht van mirre
en aloë”( Joh 19, 39).
Zou Nikodemus Jezus’ woorden van nieuw en eeuwig leven dan toch
hebben begrepen…?
En ik? Durf ik voluit leven vanuit de heilige Geest?
Moge God die één en al Liefde is
ons zijn Geest van kracht en bezieling schenken
om elke dag opnieuw vanuit en in God te leven.
Moge Hij ons daartoe zegenen
de Vader, de Zoon en de heilige Geest.
Amen.
Lied: “Jezus, U bent het Licht” - Taizé
23
24
V I JF RODE DRADEN VERBINDEN DE SACRAMENTEN
VIJF RODE DRADEN!
Wat Jezus in zijn leven deed (dopen, met mensen eten, zieken sterken…),
gebeurt vandaag ook nog, in het bijzonder in de sacramenten.
Wanneer we op onze levensweg een sacrament ontvangen, ontmoeten
we Jezus op een bijzondere wijze: Hij doet vandaag aan ons wat hij
vroeger aan de mensen in Israël deed. Elk sacrament toont dat op zijn
eigen wijze. Tegelijkertijd zien we dat al die sacramenten
gemeenschappelijke kenmerken hebben.
We herkennen vijf rode draden die de sacramenten met elkaar verbinden
namelijk:
− God wil ons ontmoeten.
− Christus’ liefde laten gebeuren.
− Broze gebaren en weerloze woorden.
− Opnieuw geboren worden, overgaan van dood naar leven.
− Het sacrament brengt "Sjaloom", het verandert de ontvanger.
Elk van deze rode draden kan op drie manieren verkend worden door:
− een beeldmeditatie bij de affiche van het Jaarthema. �
− getuigenissen, foto’s, opdrachten, enz. �
− te bidden met behulp van de Verklaring van de bisschoppen
van België. ����
HOE GEBRUIKEN?
Beeldmeditatie, opdrachten en gebedsmoment kun je apart of
gecombineerd gebruiken. Bijv. voor:
− een korte bezinning:
de beeldmeditatie of het gebedsmoment
− een uitgebreider gebedsmoment:
de beeldmeditatie én het gebedsmoment
− een geloofsavond:
de beeldmeditatie én opdrachten én het gebedsmoment
25
NODIGE MATERIALEN?
Op de website van de dienst parochieopbouw vind je de verschillende
materialen die je nodig hebt. De eenvoudigste wijze om daar te geraken:
http://www.kerknet.be/bisdomhasselt/, tik bij de zoekfunctie
“vuurplekken” in en volg de link.
26
I. SACRAMENTEN… GOD WIL ONS ONTMOETEN
God zond ons zijn Zoon
27
SACRAMENTEN… GOD WIL ONS ONTMOETEN
Beeldmeditatie
�
Het fresco op de jaarthema-affiche komt uit de Chorakerk in Istanbul.
Met de symboliek van de Oosterse kerken vertelt het ons over de
verrijzenis van Jezus.
Laten we de beelden van deze muurschildering rustig bekijken.
Centraal zien we Jezus in een wit gewaad.
Wit is voor schilders uit de oosterse traditie
de kleur van het licht,
de kleur van het goddelijke.
Zou de schilder willen zeggen:
“Doorheen Jezus zien we Gods licht, Gods heerlijkheid, schijnen.”?
Niet alleen Jezus’ gewaad is wit.
Hij is helemaal omgeven door een ovaal van stralend wit licht.
Het stralende witte licht van God omhult Jezus helemaal.
Opvallend is dat er nergens een schaduw te zien is op de schildering.
Dat hoeft ook niet! Want het goddelijke licht schijnt ons tegemoet “van
achter” het fresco. Het wil dus ook ons aanraken.
Doorheen Jezus schijnt dat licht tot bij ons.
We mogen ons erdoor laten verlichten.
Er zijn zoveel momenten dat we dat licht mogen ontvangen.
Zo vaak mogen we ons geraakt weten door Hem.
Denk maar aan het lezen van woorden uit het evangelie;
aan ontmoetingen met andere mensen;
aan de sacramenten die we mogen ontvangen.
Telkens weer schijnt Gods licht
doorheen Jezus tot ons.
Het laat ons zien waar het op aan komt.
Het brengt ons helderheid en helpt ons.
28
SACRAMENTEN... GOD WIL ONS ONTMOETEN
Een rode draad verkennen
� WAT?
Alle sacramenten tonen ons op één of andere wijze dat God ons wil
ontmoeten. Met een aantal stellingen, getuigenissen en fragmenten uit
de Verklaring van de bisschoppen van België ontdek je hoe deze rode
draad in elk van de sacramenten zichtbaar wordt.
MATERIAAL van de WEBSITE!
Op http://www.kerknet.be/bisdomhasselt/ tik je rechtsboven de
zoekterm “vuurplekken” in en volgt de link.
Je klikt de rode draad aan die je wilt verkennen. Het PDF-bestand print je
uit, één opdracht per blad.
HOE?
Midden op een tafel liggen de babbel- en de actiekaarten, de fragmenten
uit de Verklaring van de bisschoppen van België, de foto’s en/of
voorwerpen.
Beurtelings neemt een deelnemer één attribuut met bijpassende
opdrachtkaart en leest voor wat er moet gebeuren. Jullie voeren samen
de opdracht uit. Onderstaand kader vat de opdrachten kort samen.
Vraag/bedenking
Jezus, oersacrament
Bekijk de voorwerpen
God deed al het mogelijke om de mens te
ontmoeten. Hij zond zijn Zoon naar ons.
Doopsel
Uit de Verklaring van de
bisschoppen van België
Met welke woorden zeggen de bisschoppen van
België dat God ons wil ontmoeten?
29
Vormsel Actiekaart
Olie dringt overal in, tot in het centrum.
Olie maakt soepel, olie heelt, balsem ruikt
aangenaam.
God wil ons ontmoeten, diep in ons wezen.
Zijn Geest wil ons soepel maken, helen en
aangenaam doen ruiken.
God is als geurige olie!
Eucharistie
Een getuigenis
God roept in alle gewone dingen deze diaken
om Hem te ontmoeten in de liturgie.
Biecht
Bekijk het schilderij
Vele schilders beeldden Jezus uit die zijn leerling
de voeten waste. Hij buigt zich en veegt het stof
van de voeten van de leerling. Hij wast het vuil
weg met Zijn liefde. Dat deed Hij bij zijn
leerlingen, dat wil Hij ook bij ons doen.
Ziekenzalving
Foto’s
Bekijk deze foto’s rustig. Ze tonen wat
er gebeurt bij een ziekenzalving.
Hoe tonen deze woorden en gebaren jou dat
God ons wil ontmoeten?
Huwelijk
Uit de Verklaring van de
bisschoppen van België
Wat zeggen jou deze woorden van de
bisschoppen van België?
Wijding tot het ambt
Uit de Verklaring van de
bisschoppen van België
Hoe verwoorden de bisschoppen van België dat
God ons wil ontmoeten?
Wij, sacrament
Babbelkaart
Babbel samen over de stelling op de
babbelkaart.
30
SACRAMENTEN... GOD WIL ONS ONTMOETEN
Gebedsmoment
�
Dit werkjaar klinkt sterk door, hoe de sacramenten ons helpen groeien in
geloof. Ze tonen ons stuk voor stuk hoe God ons wil ontmoeten, met ons
wil op weg gaan.
In “Opnieuw geboren worden” vertellen de bisschoppen van België
hierover op allerlei wijzen. We beluisteren enkele fragmenten, nemen
een moment van stilte en loven en danken God voor zijn aanwezigheid in
ons leven met het lied “Heer, onze Heer” (ZJ 540).
Laten we ons in dit gebedsmoment openstellen voor onze God
die we noemen: + Vader, Zoon en heilige Geest.
Amen.
“Opnieuw geboren worden” nr. 4
“De filosoof werd geen christen door de aanvaarding van de christelijke
leer. Het volstond niet dat hij “ja” zei tegen de leer.
Jezus moest ook nog “ja” zeggen: tegen hem namelijk.
Jezus moest de kans krijgen om hem zijn liefde te schenken.”
STILTE - PERSOONLIJKE OVERDENKING
� Lied: ZJ 540 – 1
Heer, onze Heer, hoe zijt Gij aanwezig
en hoe onzegbaar ons nabij.
Gij zijt gestadig met ons bezig,
onder uw vleugels rusten wij.
31
“Opnieuw geboren worden” nr. 13
“… Van die liefde (van God) vormt Jezus het onderpand en de waarborg.
In profaan Latijn heet een waarborg: sacramentum. Dat is bij ons in het
Westen de benaming geworden. Garantie van Gods liefde in Jezus: dat
bieden ons de sacramenten.”
STILTE - PERSOONLIJKE OVERDENKING
� Lied: ZJ 540 – 2
Gij zijt niet ver van wie U aanbidden,
niet hoog en breed van ons vandaan.
Gij zijt zo mens’lijk in ons midden
dat Gij dit lied wel zult verstaan.
GEZAMENLIJK GEBED
Ik begaf me naar U op weg,
maar ik zag, dat U me reeds tegemoet kwam.
Ik wilde U zeggen: Ik heb U lief,
maar ik hoorde U reeds fluisteren: Je bent mijn geliefde.
� Melodie “Toi, tu nous aimes” (Taizé)
God, U bent liefde, bron van het leven (3x) -
Ik wilde U om vergeving vragen,
maar ik werd gewaar, dat U me reeds lang had vergeven.
Ik wilde U “Vader” noemen
maar ik hoorde U roepen: “Mijn kind!”
32
� God, U bent liefde, bron van het leven (3x)
Ik verlangde ernaar in U te leven,
maar ik ontdekte, dat U leeft in mij.
Mijn God, ik zal nooit de eerste zijn.
Ligt misschien daarin mijn geluk verborgen?
U gaat steeds voor mij uit, om ook achter mij aan te komen.
� God, U bent liefde, bron van het leven (3x)
God, U die liefde bent, wil ons zegenen,
U die we noemen
+ Vader, Zoon en heilige Geest.
Amen.
33
II. SACRAMENTEN… CHRISTUS’ LIEFDE LATEN GEBEUREN
Je laten vastgrijpen door Jezus
net als deze mens
34
SACRAMENTEN… CHRISTUS’ LIEFDE LATEN GEBEUREN
Beeldmeditatie
�
Het fresco op de jaarthema-affiche komt uit de Chorakerk in Istanbul.
Met de symboliek van de Oosterse kerken vertelt het ons over de
verrijzenis van Jezus.
Jezus staat op dit fresco niet als een onbewogen toeschouwer. Neen.
Hij richt zich naar de mensen die in het dodenrijk zijn.
Hij richt zich naar Adam en Eva
die nog met één voet in hun graf staan.
Hij grijpt hun uitgestoken hand
en trekt hen uit dood en duisternis
naar nieuw leven, in het volle licht.
Niet alleen Adam en Eva zijn de gelukkigen.
Ook wij mogen ons laten aanraken door de verrezen Heer;
ook wij mogen ons getrokken weten uit dood en ellende;
ook wij mogen opgaan naar nieuw leven in het volle licht met Hem;
ook wij mogen opnieuw geboren worden… uit water en Geest.
De schilder heeft dit duidelijk gemaakt in de kleur van de kleren van de
man en de vrouw.
Het valt op dat beiden een blauw onderkleed dragen.
In de oosterse schilderkunst staat blauw voor de kleur van het
menselijke.
Adam en Eva zijn niet alleen de eerste mensennamen die we in de Bijbel
tegenkomen, zij staan ook symbool voor wie wij zijn: mensen door God
geschapen. Het blauwe onderkleed geeft deze menselijkheid perfect aan.
Door de aanraking met Jezus krijgen ze een andere kleur bovenkleed.
Adam draagt een wit bovenkleed.
Door ons te laten raken door God
krijgen we een voile van goddelijk wit over ons heen.
We delen in het goddelijke licht.
De aanraking door Jezus verlicht ook ons.
35
Maar er gebeurt nog meer aan ons, dat zien we bij Eva.
Het bovenkleed van Eva is rood, de kleur van koningen en keizers.
Door ons in alle nederigheid door hem te laten aanraken,
delen we in zijn Koningschap.
Ons laten aanraken door Jezus brengt heel wat in beweging:
Onze menselijkheid krijgt een goddelijke voile.
We mogen zelfs delen in zijn Koningschap.
Dit wondere mysterie gebeurt aan ons,
telkens als we ons laten aanraken.
Heel bewust laten we ons raken wanneer we
het water van het doopsel ontvangen.
Heel bewust laten we ons raken wanneer we
gezalfd worden met chrisma bij het vormsel.
Heel bewust laten we ons raken wanneer we
brood en wijn ontvangen
telkens als we in zijn naam samen komen.
Heel bewust laten we ons raken wanneer we
in woord en gebaar mogen horen “uw zonden zijn u vergeven”.
Heel bewust laten we ons raken wanneer
Gods zegen over ons komt als we trouwen of gewijd worden.
Heel bewust laten we ons raken wanneer we
gezalfd worden als we ziek zijn.
36
SACRAMENTEN... CHRISTUS’ LIEFDE LATEN GEBEUREN
Een rode draad verkennen
�
WAT?
Alle sacramenten moedigen ons aan om Christus’ liefde aan ons te laten
gebeuren. Met een aantal stellingen, getuigenissen en fragmenten uit de
Verklaring van de bisschoppen van België ontdek je hoe deze rode draad
in elk van de sacramenten zichtbaar wordt.
MATERIAAL van de WEBSITE!
Op http://www.kerknet.be/bisdomhasselt/ tik je rechtsboven de
zoekterm “vuurplekken” in en volgt de link.
Je klikt de rode draad aan die je wilt verkennen. Het PDF-bestand print je
uit, één opdracht per blad.
HOE?
Midden op een tafel liggen de babbel- en de actiekaarten, de fragmenten
uit de Verklaring van de bisschoppen van België, de foto’s en/of
voorwerpen.
Beurtelings neemt een deelnemer één attribuut met bijpassende
opdrachtkaart en leest voor wat er moet gebeuren. Jullie voeren samen
de opdracht uit. Onderstaand kader vat de opdrachten kort samen.
Vraag/bedenking
Jezus, oersacrament
Getuigenis uit de Bijbel
In de tijd dat Jezus leefde, hebben velen
ervaren hoe deugddoend het was
Zijn liefde aan zich te laten gebeuren.
Doopsel Getuigenis
Ook jij bent gedoopt.
Wat vind je van de zienswijze
van deze persoon?
37
Vormsel
Uit de Verklaring van de
bisschoppen van België
Vormelingen laten Christus’ liefde aan zich
gebeuren. Hoe klinkt dat in dit fragment van de
Verklaring van de bisschoppen van België?
Eucharistie
Foto’s bekijken
Mensen openen hun handen om de heilige
communie te ontvangen. Zij willen Christus’
liefde laten gebeuren.
En jij?
Biecht
Actiekaart
Durf jij je laten dragen… ook door Christus’
liefde?
Ziekenzalving
Actiekaart
Wat betekent “gezalfd worden”? Kan het voor
jou uitdrukken dat Christus’ liefde aan je
gebeurt?
Huwelijk
Babbelkaart
Babbel samen over de stelling op de
babbelkaart.
Wijding tot het ambt
Getuigenis
Wat treft jou?
Wij, sacrament
Actiekaart
Laten wij samen de icoon van de vriendschap
vormen.
38
SACRAMENTEN... CHRISTUS’ LIEFDE LATEN GEBEUREN
Gebedsmoment
�
Laten we hier samen zijn in de naam van
+ de Vader, de Zoon en de heilige Geest.
Amen.
God wil ons zijn liefde schenken, Hij wil ons ontmoeten.
Daar mogen we heel blij om zijn.
Tegelijkertijd moeten we goed beseffen
dat we die liefde maar gewaar worden,
als we die liefde aan ons laten gebeuren.
We zullen Gods liefde pas ervaren, als we ervoor openstaan.
Laten we daarom zingen en bidden
dat we ons toevertrouwen aan de Heer,
want dat is goed (Bonum est confidere in Domino) (Taizé).
� Bonum est confidere in Domino,
bonum sperare in Domino.
“Opnieuw geboren worden” nr. 13
“In het Grieks noemt men geheimen “mysteria” en dat is tot op vandaag
de term waarmee onze Oosterse zusterkerken de sacramenten
benoemen. Terecht, want ze onthullen het geheim van Gods liefde en
laten het werkzaam worden.”
STILTE - PERSOONLIJKE OVERDENKING
39
� Bonum est confidere in Domino,
bonum sperare in Domino.
“Opnieuw geboren worden” nr. 9
“… Sacramenten laven ons met Gods liefde. Zij vormt de bron van ons
geloof. In het jaar van het credo verkenden wij de inhoud van dat geloof.
Maar dat is niet het einddoel. We moeten Christus’ liefde aan ons laten
gebeuren. Het eerste wat we te doen hebben, is deze gave te ontvangen.”
STILTE - PERSOONLIJKE OVERDENKING
� Bonum est confidere in Domino,
bonum sperare in Domino.
“Opnieuw geboren worden” nr. 24
“… Volgens de Schriften ontstaat zij waar de leerlingen geloof hechten
aan het evangelie van Jezus' verrijzenis. Daar laten wij de doorgang van
dood naar leven aan onszelf gebeuren. Daar komt Christus persoonlijk
aanwezig: door zijn kracht in de sacramenten.”
STILTE - PERSOONLIJKE OVERDENKING
� Bonum est confidere in Domino,
bonum sperare in Domino.
40
“Opnieuw geboren worden” nr. 33
“… De exodus van duister naar licht en van dood naar leven wil niet enkel
verteld worden in schriftlezingen. Hij wil niet enkel herkend worden in de
homilie. Hij wil niet enkel beaamd worden in gebed. Hij wil opnieuw aan
jou gebeuren en je – met zijn Zoon – en in de gemeenschap van zijn Kerk
ten leven wekken.”
STILTE - PERSOONLIJKE OVERDENKING
LAAT ONS TOT SLOT SAMEN BIDDEN
Open ons hart, Heer God,
voor de liefde die door Christus tot bij ons komt,
voor zijn hoop en verwachting
dat zijn liefde onder ons zal wonen.
Leer ons zien met ons hart, Heer God,
zodat wij ontdekken
hoe Jezus Christus ons tegemoet treedt.
Amen.
41
III. SACRAMENTEN… BROZE GEBAREN EN WEERLOZE WOORDEN
Jezus reikt mensen de hand - bevrijdt
42
SACRAMENTEN... BROZE GEBAREN EN WEERLOZE WOORDEN
Beeldmeditatie
�
Het fresco op de jaarthema-affiche komt uit de Chorakerk in Istanbul.
Met de symboliek van de Oosterse kerken vertelt het ons over de
verrijzenis van Jezus.
Jezus’ verrijzenis is een actief gebeuren in verschillende stappen,
zoals we ook bidden in het CREDO:
“Neergedaald ter helle,
de derde dag verrezen uit de doden”.
Het fresco beeldt Christus uit in zijn neerdaling ter helle.
Hij daalt af naar het donkere, naar het dodenrijk,
helemaal onderaan de schildering.
Dat dodenrijk is met sterke deuren vergrendeld.
Grote sloten en sleutels houden het dicht.
Jezus echter vertrappelt deze zware poorten.
Hij breekt de sloten. Ze liggen onder de poorten.
Ook de sleutels liggen kriskras onder de poorten.
Jezus vernietigt de poorten van het dodenrijk
en staat als overwinnaar bovenop die poorten.
Bij zijn verrijzenis doet Hij opnieuw
wat Hij gedurende heel zijn leven op aarde heeft gedaan.
Hij daalt af tot het dodenrijk.
Hij reikt de mensen de hand.
Hij tilt hen uit hun graf.
Zelfs de dode, helemaal omzwachteld, onderaan het fresco,
komt in beweging.
Jezus bevrijdt mensen.
Jezus helpt mensen weg uit de macht van het kwaad,
van de dood,
om hen nieuw leven te schenken,
43
om hen opnieuw geboren te laten worden.
“Dode, dode, sta op…!”
Word nieuw!
Word nieuw geboren!
In elk sacrament zie je ook die beweging.
Jezus brengt mensen tot nieuw leven.
Doopsel Gods levenbrengende water stuwt ons voort
om te leven als christenen.
Vormsel Gods energie geeft kracht als olie
om te blijven kiezen voor Christus’ weg.
Eucharistieviering Brood en wijn om dagelijks te kunnen leven als
Jezus, de Christus.
Huwelijk Gezegend om als man en vrouw elke dag
nieuw te zijn voor elkaar, zoals Jezus het
bedoelt.
Wijding tot het ambt Gods overvloed aan olie om voor te gaan en te
bidden, te spreken en te horen,
als Gods hulp uitverkoren.
Biecht Woord en gebaar zeggen:
uw zonden zijn u vergeven, ga heen en zondig
niet meer.
Ziekenzalving Olie ten teken van liefde, voor allen die lijden,
ten dode toe strijden: dit teken van kracht, een
licht in de nacht.
Eenvoudige symbolen van water, zalf, brood en wijn,
eenvoudige symboolhandelingen als zegening, handoplegging,
tonen hoe Jezus naar ons reikt en ons een nieuw en vol leven wil
schenken.
Hij wil ons uit dood tot nieuw leven brengen.
44
SACRAMENTEN... BROZE GEBAREN EN WEERLOZE WOORDEN
Een rode draad verkennen
�
WAT?
Alle sacramenten tonen met broze gebaren en weerloze woorden hoe
God met ons begaan is. Met een aantal stellingen, getuigenissen en
fragmenten uit de Verklaring van de bisschoppen van België ontdek je
hoe deze rode draad in elk van de sacramenten zichtbaar wordt.
MATERIAAL van de WEBSITE!
Op http://www.kerknet.be/bisdomhasselt/ tik je rechtsboven de
zoekterm “vuurplekken” in en volgt de link.
Je klikt de rode draad aan die je wilt verkennen. Het PDF-bestand print je
uit, één opdracht per blad.
HOE?
Midden op een tafel liggen de babbel- en de actiekaarten, de fragmenten
uit de Verklaring van de bisschoppen van België, de foto’s en/of
voorwerpen.
Beurtelings neemt een deelnemer één attribuut met bijpassende
opdrachtkaart en leest voor wat er moet gebeuren. Jullie voeren samen
de opdracht uit. Onderstaand kader vat de opdrachten kort samen.
vraag/bedenking
Jezus, oersacrament
Getuigenis uit het evangelie
Jezus sprak en handelde. Op zich niets
bijzonders! En toch hadden zijn woorden en
daden groot effect. Misschien ken je nog zulke
verhalen uit het evangelie.
Doopsel Babbelkaart
Babbel samen over de stelling op de
babbelkaart.
45
Vormsel Getuigenis
Wat vertelt deze getuige jou?
Eucharistie Actiekaart
Een eenvoudig gebaar “brood delen” wil ons
iets over Jezus vertellen. Wat vertelt het jou?
Biecht Bekijk de foto’s
Bekijk deze foto’s rustig. Ze tonen wat er
gebeurt bij een biecht.
Hoe zijn, voor jou, deze woorden en gebaren
broos en weerloos?
Ziekenzalving
Uit de Verklaring van de
bisschoppen van België
Hier klinkt de eenvoud van woord en gebaar
door.
Wat is hier broos en weerloos volgens jou?
Huwelijk
Bekijk de foto’s
Bekijk deze foto’s rustig. Ze tonen wat
er gebeurt bij een huwelijkssluiting.
Hoe zijn, voor jou, deze woorden en gebaren
broos en weerloos?
Wijding tot het ambt
Uit de Verklaring van de
bisschoppen van België
Welke broze gebaren en weerloze woorden zie
je bij het sacrament van de wijding?
Wij, sacrament
Bekijk de foto’s
Deze foto’s laten christenen in actie zien. Hoe
tonen ze, volgens jou, dat mensen sacrament
zijn voor elkaar in alle broosheid en
weerloosheid?
46
SACRAMENTEN... BROZE GEBAREN EN WEERLOZE WOORDEN
Gebedsmoment
�
God heet ons welkom telkens weer, wie we ook zijn of hoe we ons ook
voelen. In Gods Huis zijn er zoveel tekenen van aandacht en liefde voor
ons, voor elk moment van ons leven, voor elke gebeurtenis. Het
belangrijkste is het besef dat God ons bemint! Om die liefde zichtbaar en
tastbaar te maken, heeft God fijne uitvindingen gedaan. Het zijn tekenen
van zijn liefde: sacramenten! De bisschoppen van België getuigen dat
sacramenten “doelen op het grote wonder dat God zich met zijn
schepping inlaat en haar doet delen in zijn genade”. Het zijn “broze
gebaren en weerloze woorden” die het “mysterie van Gods liefde”
onthullen.
Laten we mijmeren bij enkele fragmenten uit de Verklaring van de
bisschoppen van België en hierrond bidden in de stilte van ons hart
in de naam van + de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.
Amen.
Heer, ik ga even mijn ogen sluiten zodat ik U kan zien.
Ik ga het even stil maken zodat ik U kan horen.
Ik ga even mezelf vergeten zodat ik U kan liefhebben.
Ik wil zingen om U te ontdekken.
� Lied: ZJ 566
Hoe is uw naam, waar zijt Gij te vinden,
eeuwige God, wij willen U zien.
Geef ons vandaag een teken van liefde.
“Opnieuw geboren worden” nr. 2
“In het hart van het christelijke geloof staat de ontmoeting met de Heer.
Die verbondenheid hebben wij niet in de hand. … Voor Gods komst kun je
47
eigenmachtig niets bewerkstelligen. Er moet iets aan jou gedaan worden.
Dit gebeurt doorheen een wonder samenspel van woorden en gebaren
dat wij sacramenten noemen.”
PERSOONLIJKE OVERDENKING
� Lied: ZJ 566
Hoe is uw naam, waar zijt Gij te vinden,
eeuwige God, wij willen U zien.
Geef ons vandaag een teken van liefde.
“Opnieuw geboren worden” nr. 6
“In broze gebaren en weerloze woorden krijgen we “deel aan Gods eigen
wezen” (2 Pe 1, 4). … We zien dat het duidelijkst in doopsel, vormsel en
eucharistie. Daar worden wij herboren. In de verrezen Heer krijgen wij
deel aan Gods levensgeest en maken wij de overgang van duister naar
licht, van dood naar leven. We treden binnen in een nieuwe
gemeenschap. We krijgen een voorsmaak van Gods liefde, waar ooit de
hele schepping in zal delen. Op andere momenten van ons bestaan krijgt
de ontmoeting met God de vorm van herstel na zonde of bij ziekte: dan is
er het sacrament van de verzoening en de ziekenzalving. En tot slot zijn er
de sacramenten van het huwelijk en de wijding: zij maken het leven zelf
tot teken van Christus’ liefde en bouwen de Kerk op als zijn
gemeenschap.”
PERSOONLIJKE OVERDENKING
� Lied: ZJ 566
Hoe is uw naam, waar zijt Gij te vinden,
eeuwige God, wij willen U zien.
Geef ons vandaag een teken van liefde.
48
“Opnieuw geboren worden” nr. 14
“Jezus was Gods sacrament. De woorden die Jezus sprak en de daden die
Hij stelde, lieten mensen herboren worden. Bij Hem kon iedereen op elk
moment een nieuwe toekomst beginnen.”
PERSOONLIJKE OVERDENKING
� Lied: ZJ 566
Hoe is uw naam, waar zijt Gij te vinden,
eeuwige God, wij willen U zien.
Geef ons vandaag een teken van liefde.
“Opnieuw geboren worden” nr. 33
“Om je nog dieper te raken, concentreert Gods Woord zich tot een
gebaar. Zo is het ook in je relaties: je kunt niet alles in woorden vatten. Je
genegenheid stijgt erboven uit. Je hebt tekens nodig om zelf aanwezig te
komen. Bij God gaat dat niet anders.”
PERSOONLIJKE OVERDENKING
Wij bidden samen
Met een dankbaar hart mogen we zeggen:
God, in alle omstandigheden van het leven,
wilt Gij naar ons toekomen
en ons bemoedigen en sterken!
Gij hebt ons zo lief!
Daarom mogen we U loven en danken,
Gij die onze sterkte zijt
+ de Vader, de Zoon en de heilige Geest.
Amen.
49
IV. SACRAMENTEN… OPNIEUW GEBOREN WORDEN
Dank zij Jezus’ hulp stapt de mens van
dood naar leven, hier heel letterlijk,
uit het graf
50
SACRAMENTEN… OPNIEUW GEBOREN WORDEN
Beeldmeditatie
�
Het fresco op de jaarthema-affiche komt uit de Chorakerk in Istanbul.
Met de symboliek van de Oosterse kerken vertelt het ons over de
verrijzenis van Jezus.
Jezus daalde af in het dodenrijk.
Het dodenrijk is onderaan de muurschildering afgebeeld.
Je ziet de doodkisten links en rechts
en de met een lijkwade omzwachtelde doden helemaal onderaan in het
midden.
Jezus strekt beide armen uit en Hij helpt mensen opstaan uit hun graf.
Dankzij Hem komen ze recht. Ze worden als het ware opnieuw geboren.
Hij schenkt hun nieuw leven.
“Dode, dode, sta op…!” zo geeft Hij aan.
Word nieuw!
Word nieuw geboren!
In elk sacrament zie je ook die beweging: Jezus brengt mensen tot nieuw
leven. Ze veranderen wanneer ze een sacrament ontvangen.
Doopsel Gods levenbrengende water stuwt ons voort
om te leven als christenen.
Vormsel Gods energie geeft kracht als olie
om te blijven kiezen voor Christus’ weg.
Eucharistieviering Brood en wijn om dagelijks te kunnen leven
als Jezus, de Christus.
51
Huwelijk Gezegend om als man en vrouw elke dag
nieuw te zijn voor elkaar, zoals Jezus het
bedoelt.
Wijding tot het ambt Gods overvloed aan olie om voor te gaan en
te bidden, te spreken en te horen,
als Gods hulp uitverkoren.
Biecht Woord en gebaar zeggen:
uw zonden zijn u vergeven,
ga heen en zondig niet meer.
Ziekenzalving Olie ten teken van liefde, voor allen die lijden,
ten dode toe strijden: dit teken van kracht,
een licht in de nacht.
Kortom, dit oude fresco vertelt ons een heel verhaal over wat Jezus met
ons doet.
Een ontmoeting met Hem verandert ons, brengt ons tot nieuw leven…
ook vandaag. De sacramenten laten het ons zien.
52
SACRAMENTEN… OPNIEUW GEBOREN WORDEN
Een rode draad verkennen
�
WAT?
Alle sacramenten helpen de mens over te gaan van dood naar leven, om
opnieuw geboren te worden. Met een aantal stellingen, getuigenissen en
fragmenten uit de Verklaring van de bisschoppen van België ontdek je
hoe deze rode draad in elk van de sacramenten zichtbaar wordt.
MATERIAAL van de WEBSITE!
Op http://www.kerknet.be/bisdomhasselt/ tik je rechtsboven de
zoekterm “vuurplekken” in en volgt de link.
Je klikt de rode draad aan die je wilt verkennen. Het PDF-bestand print je
uit, één opdracht per blad.
HOE?
Midden op een tafel liggen de babbel- en de actiekaarten, de fragmenten
uit de Verklaring van de bisschoppen van België, de foto’s en/of
voorwerpen.
Beurtelings neemt een deelnemer één attribuut met bijpassende
opdrachtkaart en leest voor wat er moet gebeuren. Jullie voeren samen
de opdracht uit. Onderstaand kader vat de opdrachten kort samen.
Vragen / bedenkingen
Jezus, oersacrament
Voorwerpen
Jezus helpt ons om het leven anders te zien, om
onze weg te vinden. Wellicht denk je aan
andere voorwerpen die vertellen hoe Jezus de
mens laat overgaan van dood naar leven.
Doopsel
Getuigenis
Bekijk deze foto’s rustig. Ze tonen wat er
gebeurt bij een doopsel.
Hoe tonen zij dat de mens opnieuw geboren
wordt?
53
Vormsel
Uit de Verklaring van de
bisschoppen van België
Hoe beschrijven de bisschoppen van België dat
mensen door sacramenten “opnieuw geboren”
worden?
Eucharistie Babbelkaart
Babbel samen over de stelling op de
babbelkaart.
Biecht Getuigenis
De dichter heeft het over de steen die breekt…
Zou een mens zich ook zo nieuw geboren
voelen na de biecht?
Ziekenzalving
Actiekaart
Huid die gezalfd is, ziet er weer mooi uit, voelt
weer fris en soepel.
Zou dat iets van “opnieuw geboren” kunnen
uitdrukken?
Huwelijk
Foto’s bekijken
Bekijk deze foto’s rustig. Ze tonen wat er
gebeurt bij een huwelijk.
Valt het jou ook op hoe deze mensen stralen nu
zij onder de zegen van God bij elkaar horen?
Wijding tot het ambt
Babbelkaart
Babbel samen over de stelling op de
babbelkaart.
Wij, sacrament
Getuigenis
Hoe werden deze christenen dankzij elkaar
“opnieuw geboren”?
54
SACRAMENTEN… OPNIEUW GEBOREN WORDEN
Gebedsmoment
�
Sacramenten hebben alles te maken met opnieuw geboren worden,
met nieuw en ander leven ontvangen. Zo word je bij het doopsel
christen. Zo word je méér lichaam van Christus door in de eucharistie
te delen. Je wordt gesterkt door de heilige Geest in het vormsel. Door
de wijding en door het huwelijk sta je anders in de wereld. Door de
biecht en de ziekenzalving word je geheeld. We mogen ervoor bidden
om telkens nieuw te worden.
Maken we het daarom stil in ons hart om samen te bidden.
(korte stilte)
Laten we hier samen zijn in Zijn naam
+ In naam van de Vader, en de Zoon en de heilige Geest.
Amen.
Heer onze God,
wij bidden U, vernieuw ons.
Maak dat wij door de sacramenten
bewuster in de voetsporen van uw Zoon treden.
Laat ons naar lijf en ziel herboren worden
telkens als we U ontmoeten in de sacramenten.
Amen.
De bisschoppen van België gaven hun brochure de titel “Opnieuw
geboren worden”. Het lied “Vernieuw Gij mij, o eeuwig licht” drukt
dit mooi uit. We zullen in dit gebedsmoment de eerste strofe zingen.
Daarna klinkt een fragment uit de Verklaring van de bisschoppen van
België. Enkele mensen werden gevraagd dit te lezen.
In een moment van persoonlijke overdenking overwegen we bij
onszelf wat deze woorden ons zeggen.
Voordat het volgende fragment gelezen wordt, zingen we opnieuw
de eerste strofe van “Vernieuw Gij mij, o eeuwig licht”.
55
� Lied: ZJ 610
Vernieuw Gij mij, o eeuwig licht.
God, laat mij voor uw aangezicht,
geheel vervuld en rein,
naar lijf en ziel herboren zijn.
“Opnieuw geboren worden” nr. 2
“… Sacramenten zijn vitaler dan we denken. … Daar komt de gave van
Christus’ Geest je leven vernieuwen. Daar wordt zijn liefde je deel. Daar
kom je thuis in de gemeenschap van Jezus' broeders en zusters. Daar gaan
je ogen open voor zijn verborgen aanwezigheid in heel de schepping.”
PERSOONLIJKE OVERDENKING
� Lied: ZJ 610
Vernieuw Gij mij, o eeuwig licht.
God laat mij voor uw aangezicht,
geheel vervuld en rein,
naar lijf en ziel herboren zijn.
“Opnieuw geboren worden” nr. 5
“Voelen wij de hunkering van veel mensen naar vernieuwing? Hoe kunnen
ze opnieuw geboren worden? Waar stromen de bronnen van vitaliteit? De
vragen klinken ook dringend binnen de Kerk. Hoe kunnen wij, christenen,
opnieuw geboren worden? Wat is het geheim van die heilige tekens die
wij sacramenten noemen? Hoe kunnen deze woorden en gebaren hun
kracht hervinden? Wat biedt de Heer ons daar aan en wat kan ons
antwoord zijn?”
56
PERSOONLIJKE OVERDENKING
� Lied: ZJ 610
Vernieuw Gij mij, o eeuwig licht.
God laat mij voor uw aangezicht,
geheel vervuld en rein,
naar lijf en ziel herboren zijn.
“Opnieuw geboren worden” nr. 9
“… Sacramenten laven ons met Gods liefde… We mogen ons erdoor laten
veranderen en vernieuwen, als bij een tweede geboorte.”
PERSOONLIJKE OVERDENKING
BIDDEN WE TOT SLOT SAMEN HET ONZEVADER
God, zoals een papieren vlieger in al zijn kleuren
de zwaartekracht overwint om te dansen met de wind,
zo roept Gij ons op om uit te stijgen boven onszelf,
de zwaartekracht van eigen egoïsme te overwinnen
en te leven in uw nabijheid.
Roep ons op, Heer,
vuur ons aan en laat ons dromen
van een verte die eeuwig is.
Amen.
57
V. SACRAMENTEN… OMMEKEER EN SJALOOM
Door de ontmoeting met Jezus
staat de mens op uit het graf
58
SACRAMENTEN… OMMEKEER EN SJALOOM
Beeldmeditatie
�
Het fresco op de jaarthema-affiche komt uit de Chorakerk in Istanbul.
Met de symboliek van de Oosterse kerken vertelt het ons over de
verrijzenis van Jezus.
Jezus’ verrijzenis is een actief gebeuren in verschillende stappen,
zoals we ook bidden in het credo:
“neergedaald ter helle,
de derde dag verrezen uit de doden”.
De schilder wilde Jezus afbeelden tijdens zijn neerdaling ter helle, in het
dodenrijk.
Hij is afgedaald naar het donkere helemaal onderaan de schildering: het
dodenrijk.
Links en rechts zie je doodskisten.
En helemaal onderaan – aan de voeten van Jezus – ligt een mens
gezwachteld in een lijkwade.
Dat dodenrijk is met sterke deuren vergrendeld:
grote sleutels en sloten houden het dicht.
Maar Jezus vertrappelt deze zware poorten.
Hij breekt de sloten, ze liggen onder de poorten.
Ook de sleutels van het dodenrijk liggen kriskras onder de poorten.
Hij vernietigt de poorten van het dodenrijk.
Jezus staat boven op die poorten, als overwinnaar.
Jezus strekt beide armen uit en Hij helpt mensen opstaan uit hun graf.
Dankzij Hem komen ze recht. Ze worden als het ware opnieuw geboren.
Hij schenkt hen nieuw leven
“Dode, dode, sta op…!”
Word nieuw!
Word nieuw geboren!
59
In elk sacrament zie je ook die beweging: Jezus brengt mensen tot nieuw
leven. Ze veranderen wanneer ze een sacrament ontvangen.
Doopsel Gods levenbrengende water stuwt voort om
te leven als christen.
Vormsel Gods energie als olie geeft kracht
om te blijven kiezen voor Christus’ weg.
Eucharistieviering Brood en wijn om dagelijks te kunnen leven
als Jezus, de Christus.
Huwelijk Gezegend om als man en vrouw elke dag
nieuw te zijn voor elkaar zoals Jezus het
bedoelt.
Wijding tot het ambt Gods overvloed aan olie om voor te gaan en
te bidden, te spreken en te horen,
als Gods hulp uitverkoren.
Biecht Woord en gebaar die zeggen:
je zonden zijn je vergeven, ga heen en zondig
niet meer.
Ziekenzalving Olie ten teken van liefde; voor allen die lijden,
ten dode toe strijden: dit teken van kracht,
een licht in de nacht.
Dit oude Fresco vertelt ons een heel verhaal
over wat Jezus met ons doet.
Een ontmoeting met Hem verandert ons,
brengt ons tot nieuw leven… ook vandaag.
De sacramenten laten het ons zien.
60
SACRAMENTEN… OMMEKEER EN SJALOOM
Een rode draad verkennen
�
WAT?
Sacramenten veranderen het leven van de ontvanger, brengen hem/haar
een diepe intense vrede. Met een aantal stellingen, getuigenissen en
fragmenten uit de Verklaring van de bisschoppen van België ontdek je
hoe deze rode draad in elk van de sacramenten zichtbaar wordt.
MATERIAAL van de WEBSITE!
Op http://www.kerknet.be/bisdomhasselt/ tik je rechtsboven de
zoekterm “vuurplekken” in en volgt de link.
Je klikt de rode draad aan die je wilt verkennen. Het PDF-bestand print je
uit, één opdracht per blad.
HOE?
Midden op een tafel liggen de babbel- en de actiekaarten, de fragmenten
uit de Verklaring van de bisschoppen van België, de foto’s en/of
voorwerpen.
Beurtelings neemt een deelnemer één attribuut met bijpassende
opdrachtkaart en leest voor wat er moet gebeuren. Jullie voeren samen
de opdracht uit. Onderstaand kader vat de opdrachten kort samen.
Vragen/bedenkingen
Jezus, oersacrament
Uit de Verklaring van de
bisschoppen van België
Jezus ontmoet mensen. Ze veranderen. Welke
voorbeelden kun je hiervan geven? De
Verklaring van de bisschoppen van België kan je
daarbij zeker helpen.
Doopsel Getuigenis
Wat treft jou in dit getuigenis?
61
Vormsel Actiekaart
Hoe heb jij die handoplegging ervaren?
In hoeverre kan zo een handoplegging Gods
sjaloom uitdrukken?
Eucharistie
Uit de Verklaring van de
bisschoppen van België
In de eucharistie worden wij lichaam van
Christus. Hoe verandert dit jou telkens als jij de
heilige communie ontvangt?
Biecht Babbelkaart
Babbel samen over de stelling op de
babbelkaart.
Ziekenzalving
Babbelkaart
Babbel samen over de stelling op de
babbelkaart.
Huwelijk
foto’s bekijken
Door het sacrament van het huwelijk
veranderen de partners én de mensen rondom
hen.
Hoe heb jij dat al ervaren?
Wijding tot het ambt
Actiekaart
Vanuit Bijbelverhalen (s)preken tot mensen, dat
verandert een mens!
Wij, sacrament
Uit de Verklaring van de
bisschoppen van België
Herlees deze tekst enkele malen.
Welke gedachten komen bij jou op bij het lezen
van deze tekst?
62
SACRAMENTEN... OMMEKEER EN SJALOOM
Gebedsmoment
�
Laten we hier samen zijn in de naam van + de Vader, de Zoon en de
Heilige Geest. Amen.
Wanneer we een sacrament ontvangen, willen we dat God zich op een
bijzondere wijze met ons bezig houdt. Dat vragen we, daarvoor bidden
we. Later ontdekken we dat we inderdaad aangeraakt zijn door God: we
staan anders in het leven. Het is als een licht, een vuur dat in ons begint
te branden en dat ons intens blij en vredevol maakt.
In de Verklaring van de bisschoppen van België komt dit meermaals ter
sprake. Luisteren we naar enkele fragmenten. Na een moment van stilte
kunnen we, al zingend, God vragen om ons te blijven verlichten, om zijn
vreugde in ons te laten groeien.
“Opnieuw geboren worden” nr. 4
“De filosoof werd geen christen door de aanvaarding van de christelijke
leer. Het volstond niet dat hij “ja” zei tegen de leer. God moest ook nog
“ja” zeggen: tegen hem namelijk. God moest de kans krijgen om hem zijn
liefde te schenken. Die ontmoeting met de levende Heer heeft de filosoof
grondig veranderd. Hij stelde zich open voor Gods woord in de Schriften
en ging erop antwoorden in het gebed. Hij liet zich als catechumeen
inwijden in het geloof.”
PERSOONLIJKE OVERDENKING
63
� Lied: ZJ 818
Dat het licht in ons mag blijven branden,
't laaiend vuur, het dove niet.
God draagt ieder mensenkind op handen,
loof zijn naam met een vreugdelied.
“Opnieuw geboren worden” nr. 36
“… De eucharistie heeft een veelzeggende naam. Wanneer we gedenken
wat God in zijn volk en vooral in zijn Zoon heeft gedaan en wat Hij nog
steeds doet, worden we anders. Onze geslotenheid, onze
oppervlakkigheid en ondankbaarheid (in het Grieks: a-charistia)
veranderen in hoop en dankbaarheid (eucharistia).”
PERSOONLIJKE OVERDENKING
� Lied: ZJ 818
Dat het licht in ons mag blijven branden,
't laaiend vuur, het dove niet.
God draagt ieder mensenkind op handen,
loof zijn naam met een vreugdelied.
“Opnieuw geboren worden” nr. 40
“De wondere vereniging met Christus in de eucharistie ontstaat uiteraard
niet uit eigen kracht. Ze is maar mogelijk in de kracht van de Geest. …
Alleen Hij kan ons herscheppen zodat wij echt herboren worden. Dit is een
fundamentele verandering. Christenen worden dan zelf gebroken brood,
net als Christus.”
64
PERSOONLIJKE OVERDENKING
� Lied: ZJ 818
Dat het licht in ons mag blijven branden,
't laaiend vuur, het dove niet.
God draagt ieder mensenkind op handen,
loof zijn naam met een vreugdelied.
“Opnieuw geboren worden” nr. 43
“Sacramenten geven niet louter een andere interpretatie over de wereld;
ze veranderen de wereld. De jonge Kerk stond erom bekend. … Alleen
vanuit dit wonder van breken en delen kunnen wij de snelle verspreiding
van het christelijke geloof verklaren.”
PERSOONLIJKE OVERDENKING
� Lied: ZJ 818
Dat het licht in ons mag blijven branden,
't laaiend vuur, het dove niet.
God draagt ieder mensenkind op handen,
loof zijn naam met een vreugdelied.
In de sacramenten mogen we Jezus ontmoeten op een bijzondere wijze.
Dankzij deze ontmoeting veranderen we: we zijn sterke en vreugdevolle
mensen. Laten we God hiervoor danken.
Heer God,
mijn doopsel en de herinnering hieraan
telkens als ik een kruisje met wijwater maak,
65
doen me beseffen dat U mij graag ziet.
Dank daarvoor.
���� Melodie: “El Senyor” (Taizé)
In de Heer vind ik heel mijn sterkte,
in mijn God de vreugdezang.
Gij die mijn bevrijding bewerkt,
op U vertrouw ik en 'k ken geen angst,
op U vertrouw ik en 'k ken geen angst.
Heer God,
iedere keer als ik de eucharistie vier,
besef ik dat U bij mij wilt zijn
en mij wilt sterken om in uw voetspoor te treden.
Dank daarvoor.
���� Melodie: “El Senyor” (Taizé)
In de Heer vind ik heel mijn sterkte,
in mijn God de vreugdezang.
Gij die mijn bevrijding bewerkt,
op U vertrouw ik en 'k ken geen angst,
op U vertrouw ik en 'k ken geen angst.
Heer God,
telkens bij de biecht ontdek ik,
dat U mij nieuwe kansen geeft.
Dank daarvoor.
66
���� Melodie: “El Senyor” (Taizé)
In de Heer vind ik heel mijn sterkte,
in mijn God de vreugdezang.
Gij die mijn bevrijding bewerkt,
op U vertrouw ik en 'k ken geen angst,
op U vertrouw ik en 'k ken geen angst.
Heer God,
Bij elk sacrament laat U weten
dat U bij ons bent.
Dank daarvoor.
���� Melodie: “El Senyor” (Taizé)
In de Heer vind ik heel mijn sterkte,
in mijn God de vreugdezang.
Gij die mijn bevrijding bewerkt,
op U vertrouw ik en 'k ken geen angst,
op U vertrouw ik en 'k ken geen angst.
Blijf bij ons, Heer,
+ als Vader, Zoon en Heilige Geest.
Amen.
67
68
INHOUDSOPGAVE
Vuurplekken......................................................................................................1
Evangeliegesprek – gebed: Geboren uit water en Geest...................................3
I. Leidraad voor een evangeliegesprek – Jezus en Nikodemus ................4
◊ Wij beluisteren Joh 3, 1-21 ................................................................4
◊ Toelichting – Persoonlijke reflectie – Gesprek...................................5
◊ Gebed ..............................................................................................12
II. Gebedsviering – Opnieuw geboren worden .......................................14
Vijf rode draden verbinden de sacramenten...................................................24
I. Sacramenten… God wil ons ontmoeten .............................................26
Beeldmeditatie ...................................................................................27
Een rode draad verkennen .................................................................28
Gebedsmoment..................................................................................30
II. Sacramenten… Christus’ liefde laten gebeuren .................................33
Beeldmeditatie ...................................................................................34
Een rode draad verkennen .................................................................36
Gebedsmoment..................................................................................38
III. Sacramenten… Broze gebaren en weerloze woorden ........................41
Beeldmeditatie ...................................................................................42
Een rode draad verkennen .................................................................44
Gebedsmoment..................................................................................46
IV. Sacramenten… Opnieuw geboren worden ........................................49
Beeldmeditatie ...................................................................................50
Een rode draad verkennen .................................................................52
Gebedsmoment..................................................................................54
V. Sacramenten… Ommekeer en sjaloom...............................................57
Beeldmeditatie ...................................................................................58
Een rode draad verkennen .................................................................60
Gebedsmoment..................................................................................62
Inhoudsopgave................................................................................................68