Download pdf - undug sudalgaa

Transcript

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Өндгүүдээ шар цагаан уургаар нь тусад

нь болон хутган шарж харагдах байдал

болон амтаар нь судлууллаа.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Орос болон Монгол өндгийн уургуудыг хольж шарсан байдал

Хэмжээгээрээ адил 2 өндгийг шарж амтлуулахад :

Орос өндөг - шар уураг амтагдахгүй , амт сул, амтгүй

Монгол өндөг- өнгө гоѐ, амттай, чийглэг, зөөлөн байна гээдМонгол өндгийг сонгов.

орос өндөг монгол өндөг

Шар уургуудыг шарсан байдал

Амт сулавтар

Өнгө үзэмж сайн

Орос ОКИН өндөг бор

Бөхөг бор Орос НВЦ цагаан

Их жигүүр цагаан

Амт гайгүй

Аргуун

Үзэмж сайтай

Амттай

ЧийглэгӨнгө үзэмжтэй

Амт сул

Хуурай өндөг шиг

Аргуун

Өнгө үзэмж муу

Энэ 4 төрлийн шар уургуудад оноо өгөхөд “Их

Жигүүр” ХХК өндөгний шар уураг амттай байна гэж

судалгаанд оролцогчид дүгнэлээ.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Цагаан уургуудыг шарсан байдал

Амтгүй, усархаг

Резин шиг

Бөхөг /бор/Их жигүүр /цагаан/

Орос -НВЦ /цагаан/Орос -ОКИН /бор/

Амт сул

Өнгө дажгүй

Ээдэм шигширхэгтэй

Амттай

Зөөлөн чийглэг

Тосорхог

Амт сул

Хөвсгөр,бутарсан

Энэ 4 төрлийн цагаан уургуудад оноо өгөхөд мөн “Их

Жигүүр” ХХК өндөгний цагаан уураг амттай байна гэж

судалгаанд оролцогчид дүгнэлээ.

Нүдэлж шарсан бөднийн өндөг

Шар уураг нь чихэрлэг ч юм шиг эсвэл шорвог ч

юм шиг сонин хэлж мэдэхгүй амттай байна гэжбайлаа.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

6.Бөднө шувууны өндөг

Эдгээр өндгүүдийг чанаж судалгаа авсан

болно.

3.Их Жигүүр ХХК цагаанөндөг

1.Орос цагаан ОКИН өндөг

4.Түмэн шувуут ХХК борөндөг

5 .НВЦ ХХК цагаан өндөг

2.Орос бор ОКИН өндөг

Орос бор ОКИН өндөг

Өнгө нь шаргал , зүгээр

Шар уураг нь их , амт муу , зунгааралдсан

Цагаан уураг нь бас их , цэлцгэр, амт сул ,

Энэ өндөг нь амт муу , уургууд нь зууралдсан өндөг байна

гэж үзлээ.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Их Жигүүр ХХК цагаан өндөг

Харахад өнгө нь гөлгөр , зүгээр

Шар уураг нь тод гоѐ өнгөтэй, амттай

Цагаан уураг нь ч бас амттай гоѐ

Энэ өндөг нь амт сайн өнгө үзэмж, уургуудын харьцаа

таарсан өндөг байна гэж үзлээ.

Түмэн шувуут ХХК бор өндөг

Харахад гаднах нь өөтэй байгаа нь хальслахад хэцүүбайсан нь байх гэж хэрэглэгчид зөв хэлцгээж байлаа.

Шар уураг нь тод гоѐ өнгөтэй ч өмнөх өндгийг Их Жигүүрбодвол амт сул

Цагаан уураг нь шаргалдуу, нялцгар, усархаг, сул амттай

Өмнөх өндгийг гүйцэхгүй байна гэж байв.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Бөднө шувууны өндөг

Шар уураг нь том их , цагаан цайвар өнгөтэй,

нялуундуу амттай хоол хүнсэнд хэрэглэнэ гэвэл

зохимжгүй амттай санагдаж байна гэцгээж

байлаа.

Үүнээс дүгнэхэд Их Жигүүр ХХК-ийн өндөг амт болоод

чанасан , шарсан байхад өнгө үзэмжээрээ

хэрэглэгчдийн таашаалд хамгийн ихээр нийцэж байв.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Сурвалжлагын аргын дүгнэлт

Судалгааны зорилго нь:

Хэрэглэгчдийн өндөгний талаарх мэдэх мэдлэгийг шалган, мэдлэгт тус

хүргэх үүднээс хэрэглэгчдэд эрүүл мэнд танин мэдэхүйн талаас нь өндөгний ач

холбогдлыг таниулан тэдний өндөг худалдан авалтанд нөлөөлж хэрэглэгчдийн

тоог нэмэгдүүлэхэд оршино.

Бид сурвалжлагын аргаар судалгаагаа өндөгний талаарх 4 сонирхолтой асуулт

болон 1 хошин асуулттай асуун, оролцогчиддоо өндөгний ач холбогдлыг таниулах

бяцхан мэдээллийг урамшуулал болгон өгсөн болно.

Асуулт 1. Өндөгний өнгө яагаад өөр өөр байдаг вэ?

Хариулт 1. Өндөглөгч тахианы үүлдрээс ихэнхдээ шалтгаалдаг. Жишээ нь:

Цагаан өнгөтэй тахианы өндөг цагаан байхад, бор тахианы өндөг бор байдаг.

Асуулт 2. Тахианы өндөг яагаад том жижиг байдаг вэ?

Хариулт 2. Насаар залуу дөнгөж өндөглөж эхэлж байгаа тахиа жижиг, хөгшин

тахиа том өндөг гаргадаг.

Асуулт 3. Дэлгүүрт байгаа өндөг дэгдээхий болох уу?

Хариулт 3. Болохгүй. Учир нь азарган тахиагүй ч байсан тахиа өндөглөдөг.

Тахианы өндгийг зориулалтаар нь үржлийн болон хүнсний гэж 2 ангилдаг.

Дэгдээхий гарган авах зорилгоор азарган тахиатай сүргээс авсан үр тогтсон

өндгийг үржлийн өндөг гэдэг.

Асуулт 4. Өндөгний шар ,цагаан уургийн өнгө ямар байхаас чанар нь шалтгаалах

уу?

Хариулт4. Шалтгаалахгүй. Яагаад гэвэл өндөгний чанар бараг 100% тахианы

идэж буй тэжээлийн шимт чанараас хамаардаг.

Хошин асуулт. Азарган тахиа гурвалжин дээвэртэй байшингийн орой дээр

өндгөлжээ.Өндөг нь хаашаа өнхрөх вэ?

Хариулт. Азарган тахиа өндөглөхгүй.

Бид 100 хүнд эдгээр асуултыг тавихад 80аад хувь нь хангалтгүй хариуллаа.

Асуулт 1 ба 2т оролцогчид гайхан, урд нь энэ тухай огт бодож байгаагуй юм

байна, юунаас болоод ийм байдаг байж болох уу хэмээн бодоцгоож ихэнх нь

тахианы идэж буй хоол эсвэл монгол гадаад тахианаас шалтгаалдаг байх гэсэн

www.zaluu.comwww.zaluu.com

хариултанд хүрцгээж байлаа. Энэ талаар хэрэглэгчид сайн мэддэггүй нь харагдаж

байв.

Асуулт 3т Болохгүй гэсэн хариултыг өгч байсан боловч яагаад гэдэгт нь унаж

байлаа. 20иод хэрэглэгч гэрэл дулааныг нь тохируулаад өгвөл болох байх хэмээн

маш эргэлзэж байж хариулж байлаа.

Асуулт 4т бараг бүх хэрэглэгч өнгө нь шалтгаалалгүй яахав. Шар уураг нь тод шар

байх тусмаа илүү их уурагтай, монгол өндөг их уурагтай байдаг гэдэг шүү дээ гэж

үүндээ их итгэлтэйгээр шууд шууд хариулж байлаа. Зөв хариултыг хэлэхэд тэд

гайхан итгэхгүй шинжтэй ингэж л хүмүүс ярьдаг даа хэмээцгээж байлаа.

Хошин асуултын хувьд “Өндөг гаргадаггүй” гэж шууд өөртөө итгэлтэйгээр

зөв хариулж байхад бага зэрэг бодол хийснээ азарган тахиа өндөглөдөг билүү гэж

байгаад үгүй үгүй өндөг гарахгүй, өнхрөхгүй гэж хариулж байлаа.

Үүнээс дүгнэхэд өндөг хэрэглэгчид өндөгний талаар тэр бүр сайн мэдлэг байдаггүй

нь харагдаж байна. Биднийг доорх өндөгний ач холбогдлийн мэдээллийг өгөхөд

мэдэхгүй зүйл их байдаг юм байна зүгээр л хоол хүнсэндээ хэрэглээд байдгаас

эрүүл мэнд юу юунд сайн болон саяны асуусан асуултыг ч хариулж мэдэхгүй юм

байна хэрэгтэй зүйл боллоо баярлалаа гэж байлаа.

Энэ мэтчилэн хэрэглэгчдэд ач холбогдол танин мэдэхүй талаас нь мэдээлэл өгч

сурталчилбал хэрэглэгчдийн тоог нэмж, мөн эрүүл мэнд талаасаа ач тусыг нь

мэдрэн хэрэглэж буй хэрэглэгчдэд маань ч хэрэгтэй байх болов уу.

Хэрэглэгчид өндгөнд уураг байдаг гэдгийг бүгд мэддэг шиг бусад уураг , амин дэм

эрдэс бодисийн эх үүсвэрүүд байдаг гэдгийг таниулах хэрэгтэй.

Өндөгний сав баглаа боодол дээр энэ тухай мэдээллийг сайн тавьж өгвөл

хэрэглэгчид хэрэгтэй мэдээллээ амархан олж авах болно.Энэ нь баяр ѐслол болон

хааяадаа хэрэглэдэг хэрэглэгчдийг байнгын хэрэглэгч болгоход тус дөхөмтэй байх

болно.

Бид дараах мэдээллийг судалгаанд оролцогчдод өгсөн болно.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Өндөг гайхамшгийг агуулдаг

Өндөг байдаг л нэг хүнс гэж үү? Тэгвэл тийм биш шүү.

Өндөг - уургийн эх үүсвэр

Уураг бие махбодийн эд эсийг нөхөн сэргээж бүрдүүлэх илч үүсгэх бодисын

солилцоог зохицуулж биохимийн урвалыг хурдасгаж өгдөг чухал үүргийг

гүйцэтгэнэ . Өндгөнд:

Лизин-кальцийн шимэгдэх явцыг эрчимжүүлж, хүүхдийн ясны бүрдэлт,

хэвийн өсөлт хөгжилд сайн. Насанд хүрэгчдийн азотын хэвийн солилцоог дэмжин

эд эсийн нөхөн сэргээлтэнд сайн.

Метионин - Элэг цусны хялгасан судсанд өөх тос хуримтлагдахаас

сэргийлж, хоол боловсруулах болон булчингийн үйл ажиллагаанд сайнаар

зогсохгүй бие махбодиос хүнд металлыг гадагшлуулж химийн гаралтай харшилт

өвчинг эдгээнэ.

Таурин- Судас хатуурах,зүрхний өвчин хавагнах,цүсны даралт ихсэхээс

сэргийлдэг. Мөн тос, холестерины түвшинг зохицуулж өгдөг.

Өндөг-амин дэмийн эх үүсвэр

Өндгөнд А,В1,В2,В6,А12,D,Е зэрэг C витаминаас бусад чухал амин дэмүүд

агуулагддаг.

Өндөг – эрдэсийн эх үүсвэр

Өндгөнд- кальци , цайр, фосфор,төмөр, натри, кали,магни байдаг.

Өндөгний хальс бол Кальци юм

Унгарын эмч Кромпехэр хэсэг эрдэмтдийн хамт 10 жилийн турш судалсны үр дүнд

өндөгний хальс бол кальцийн эх булаг гэдгийг нотолжээ.

Тахианы өндөгний хальс нь бүхэлдээ буюу 94 % нь карбонат кальциас тогтдог.

Тэрээр бие махбодид шаардлагатай бүх микро элементийг агуулдаг, зэс , фтор,

төмөр, марганец, молибден, фосфор, хүхэр, цайр, кремни гэх зэрэг 27 элемент

байдаг.

Хэрэглэхдээ нунтаглаж жижиглэн өдөрт цайны халбагаар 2 удаа идэж болно.

Хүүхдийг 1 настайгаас нь эхэлж өгвөл яс бүрэлдэх үйл явц эрчимтэй явагдана.

Харин хальстай нь идэх тохиолдолд долоо хоногт хоѐр өндгийг хальстай нь идэж

болно.Өдөрт нэг өндөг хэрэглэж заншицгаая.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Утсаар авсан судалгааны дүгнэлт

Судалгааны зорилго нь:

Судалгааны аргын нэг төрөл болох утсаар авах судалгаагаар судалгаанд

оролцогсод нийт 50-н хүнээс судалгаа авсан. Судаалгаанд оролцогсдод нэг асуулт

тавьсан.

Утсаар авах судалгаагаар “ тамхи “ гэхээр хүмүүст нөлөөлөх төсөөллийг гаргаж

ирэхийг зорьсон.

Асуулт:

Тамхиар дамжуулан танд юу төсөөлөгддөг вэ?

Дээрх асуултанд судалгаанд оролцогсдын дийлэнх нь буюу 87% нь хэрэглээ

үнэр нь төсөөлөгддөг байна. Эндээс үзэхэд хүний биологийн мэдрэмж буюу

үнэрлэх мэдрэхүй шууд нөлөөлж байгаа нь харагдаж байна.

Судалгаанд хамрагдсан цөөнх хэрэглэгчид буюу 8% нь хэлбэр дүрс харагдах

байдлыг тодорхойлсон. Өөрөөр хэлбэл гонзгой урт хэлбэр, хэмжээг дүрслэн

судалгаанд хариулсан.

Бусад үлдсэн хувь нь хор уршигийг нь төсөөлөн илэрхийлсэн байна.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

SWOT шинжилгээ

Монгол тахианы өндөг:

Давуу тал Сул тал

Стандартын машинаар

тээвэрлэлт хийгдэж гэмтэл

гологдол бага гардаг.

Нядалгааны хаягдлаар ясны

гурил хийж, зардлыг бага ч болов

нөхдөг.

Хүний биед ач тустай

Бүтээгдэхүүн бүр гарсан

даруйдаа зарагддаг учир чанар

өндөр байна.

Үнийн хувьд уян хатан бус

байдалтай

Зарим өндөгний хэмжээ хэт жижиг

болж байгаа

Шар уураг нь харилцан адилгүй

байдаг

Зарим өндөг гөлгөр гадрагагүй

учраас хальслахад бэрхшээлтэй

Боломж Аюул

Соѐлын хүчин зүйлийн өсөлт сайн

/ Өөрөөр хэлбэл гоо сайхан, гоѐл

чимэглэл.../

Хүн ам зүйн өсөлт нэмэгдсэнээр

худалдан авах хэрэглээ өснө

Ган зудаас болж үр тариа муудах

Тахианы өвчин томууны үед

өндөг хэрэглэх боломжгүй

www.zaluu.comwww.zaluu.com

SWOT шинжилгээ

Бөднө шувууны өндөг:

Давуу тал Сул тал

Бөднө шувуунаас өвчин

халддаггүй

Амин дэм ихтэй

Өвчин эмгэгийг эмчилдэг

Бөднийн өндөг нь ямар нэг эмийн

бодисгүй

хэрэглэгчдэд төдийлөн танигдаж

чадаагүй

Бөднө шувууны болон өндөгний

сайн талыг иргэд мэдэхгүй байгаа

Реклам, зар сурталчилгаа

хийгддэггүй

Бүх сүлжээ дэлгүүрт

борлогддоггүй

Боломж Аюул

Хотын төвийн болон том том

супермаркетад борлогддог

Хэрэглэж үзсэн хүмүүсийн хувьд

нэр хүнд сайтай

Хүн ам зүйн өсөлт нэмэгдсэнээр

худалдан авах хэрэглээ өснө

Бөднө шувуу ховор / Монголд

байхгүй /

www.zaluu.comwww.zaluu.com

Түүврийн оновчтой нэгжийг тооцох

1. Монгол өндөг болон бөднө шувууны өндөгний талаар судалгааг авах

түүврийн оновчтой нэгжийг тооцох:

Монгол улсын хүн ам, төрөлт, нас баралтын тоо дараах байдалтай байна.

Үзүүлэлт 2005 он 2006 он 2007 он 2008 он

Хүн ам 2562379 259792 2635169 2683416

Төрөлт 45171 47361 55774 63262

Нас баралт 15469 15665 15510 15015

Дээрх үзүүлэлтээс харахад 2005 – 2008 он хүртэл Монгол улсын хүн амын

түвшин нэмэгдсэн ба төрөлтийн байдал мөн адил нэмэгдсээр байна. Үүнээс авч

үзвэл хэрэглэгчдийн өндгөн бүтээгдэхүүнийг худалдан авах хэрэглээ өссөөр

байна.

Нас баралтын байдлыг харвал 2008 оны түшинг бусад онтой харьцуулахад

багассан байгаа нь харагдаж байна.

Ийнхүү түүвэр судалгааны дундаж болон харьцангуй хэмжигдэхүүн ерөнхий

нийдмийн зохих хэмжигдэхүүнээс 5 хувиас хэтрэхгүй зөрүүтэй ба хүлээн

зөвшөөрөгдөх түвшин 95% - ийн магадлалтай байна. Энэ үед түүврийн оновчтой

нэгжийг 1,111 гэж тодорхойлж байна. / Тооцооллыг хавсралтаас харна уу /.

Судалгааны түүврийн оновчтой хэмжээ:

n = 1111

2. Хүн амын өндгөн бүтээгдэхүүн хэрэглэх судалгааны сэтгэл ханамжтай

түүврийн оновчтой нэгжийг тодорхойлох

УБ хотын нийт айл өрх 234,9 гэж үзвэл тэдгээрийн сэтгэл ханамжийг

тодорхойлох түүвэр судалгааны дундаж болон харьцангуй хэмжигдэхүүн ерөнхий

нийдмийн зохих хэмжигдэхүүнээс 5 хувиас хэтрэхгүй зөрүүтэй ба хүлээн

зөвшөөрөгдөх түвшин 95% - ийн магадлалтай үед түүврийн оновчтой нэгжийг 400

гэж тодорхойлж байна. / Тооцооллыг хавсралтаас харна уу /.

УБ хотын айл өрхийн сэтгэл ханамжийн судалгааны түүврийн оновчтой хэмжээ:

n = 400

www.zaluu.comwww.zaluu.com

ХАВСРАЛТ

Түүврийн оновчтой хэмжээг тооцох

Sample size for ±3%, ±5%, ±7% and ±10% Precision Levels Where Confidence Level is 95% and P=.5.

Size of Sample Size (n) for Precision (e) of:

Population ±3% ±5% ±7% ±10%

500 a 222 145 83

600 a 240 152 86

700 a 255 158 88

800 a 267 163 89

900 a 277 166 90

1,000 a 286 169 91

2,000 714 333 185 95

3,000 811 353 191 97

4,000 870 364 194 98

5,000 909 370 196 98

6,000 938 375 197 98

7,000 959 378 198 99

8,000 976 381 199 99

9,000 989 383 200 99

10,000 1,000 385 200 99

15,000 1,034 390 201 99

20,000 1,053 392 204 100

25,000 1,064 394 204 100

50,000 1,087 397 204 100

100,000 1,099 398 204 100

>100,000 1,111 400 204 100

a = Assumption of normal population is poor (Yamane, 1967). The entire population should be sampled.

Footnotes 1. This document is PEOD6, one of a series of the Agricultural Education and Communication Department, Florida Cooperative Extension Service, Institute of Food and Agricultural Sciences, University of Florida. Original publication date November 1992. Reviewed April 2009. Visit the EDIS Web Site at http://edis.ifas.ufl.edu. 2. Glenn D. Israel, associate professor, Department of Agricultural Education and Communication, and extension specialist, Program Evaluation and Organizational Development, Institute of Food and Agricultural Sciences (IFAS), University of Florida, Gainesville 32611. The Institute of Food and Agricultural Sciences (IFAS) is an Equal Opportunity Institution authorized to provide research, educational information and other services only to individuals and institutions that function with non-discrimination with respect to race, creed, color, religion, age, disability, sex, sexual orientation, marital status, national origin, political opinions or affiliations. For more information on obtaining other extension publications, contact your county Cooperative Extension service. U.S. Department of Agriculture, Cooperative Extension Service, University of Florida, IFAS, Florida A. & M. University Cooperative Extension Program, and Boards of County Commissioners Cooperating. Millie Ferrer, Interim Dean.

www.zaluu.comwww.zaluu.com