Vacatureluurs
Emily Harmsen
VacatureluursOp zoek naar een nieuwe uitdaging?
De zoektocht IS de uitdaging!
D/2015/45/353 – 978 94 014 2895 8 – NUR 771/809
Foto omslag: Marloes de VriesVormgeving omslag: Nanja Toebak, ’s HertogenboschVormgeving binnenwerk: StudioLannoo, Tielt© Uitgeverij Lannoo nv, Tielt, 2015
Dit boek is een uitgave van Uitgeverij LannooCampus (Houten). LannooCampus maakt deel uit van Uitgeverij Lannoo nv.
Alle rechten voorbehouden. Behoudens de uitdrukkelijk bij de wet bepaalde uitzonderingen mag niets van deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, door middel van druk, fotokopie, microfilm, of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Uitgeverij LannooCampusp/a Papiermolen 14-243994 DK Houten (Nederland)Postbus 973990 DB Houten (Nederland)
www.lannoocampus.nl
INHOUD
Inleiding 9
Lexicon 10
1 Baanloosheid is het nieuwe werken 13
De arbeidsmarkt ‘anno nu’ 13
Er is meer werk dan banen alleen 14
2 Jobmarketing 17
Een betere zoektocht naar werk begint bij jezelf 17
Personal Branding 19
3 Je baan kwijtraken 23
De nummer 1-regel bij naderend ontslag 23
Contract wordt niet verlengd 24
Contract wordt tussentijds beëindigd (ontslag) 25
Zelf ontslag aanvragen 26
4 Jouw (financiële) situatie en een uitkering aanvragen 28
Twee redenen om je niet te schamen voor het aanvragen van een uitkering 28
Jouw (financiële) situatie 29
Financiële planning & budget 29
Maak een tijdplanning 32
5 Hoe vertel je je omgeving dat je baanloos bent geworden? 35
Feestjes 36
Meest gehoorde adviezen voor werkzoekenden 38
6 Het verwerken van je ontslag 41
De vijf stadia van rouwverwerking 42
Positief blijven, ondanks ontslag 48
5
6
7 Wat te doen tijdens baanloosheid? 52
Medevacatuurders vinden 52
Vrijwilligerswerk 53
Cursussen & trainingen 57
Bloggen 59
Oriëntatie: werk vinden (op nieuwe manieren) 61
8 Maak je eigen Plan van Baanpak! 63
Solliciteren – behoud overzicht & doe het samen 64
Netwerken 67
Zelfontwikkeling 69
Vrije tijd 70
9 Gericht solliciteren 75
De beste manier om een baan te vinden 75
Gericht solliciteren 76
Bedrijfsinformatie verzamelen 81
Het bedrijf bellen voordat je solliciteert 82
Creatieve sollicitaties 83
Solliciteren met veel werkervaring 85
Solliciteren met weinig ervaring 89
Solliciteren met een (arbeids)beperking 93
Carrièreswitch 95
Loopbaancoaches 96
10 Netwerken is (niet) eng 99
Netwerken met werkzoekenden 99
Netwerken in je vakgebied: concullega’s vinden 103
11 Waar vind ik vacatures? 106
Vacaturewebsites 106
Vacatures vinden bij een uitzendbureau 107
Vacatures vinden via een buurtonderzoek 109
Vacatures in traditionele media: kranten & tijdschriften 109
Vacatures vinden via je netwerk 109
Vacatures vinden via social media 110
Recruiters 111
12 Het curriculum vitae 113
Maak een Opper-cv 113
Creatief of juist een zakelijk ontwerp? 113
Wat moet er in je cv staan? 114
7
Talen, hobby’s, softwarekennis, nevenactiviteiten, referenties 118
Wat zet je niet op je cv? 120
Ga je voor een creatief cv of een standaard-ontwerp? 121
Standaard-cv 123
Creatief cv 123
Je cv bijhouden: ook als je een baan hebt 126
Video-cv 126
Cv-website 128
13 De motivatie- of sollicitatiebrief 130
14 Solliciteren met social media 136
LinkedIn 138
Twitter 148
Facebook 151
15 Het sollicitatiegesprek 155
Kleding en uiterlijke verzorging 155
Sterke en zwakke punten benoemen in je sollicitatiegesprek 156
De STAR(R)-methode 161
Na je sollicitatiegesprek: evalueren en ontspannen 162
16 Hoe ga je om met afwijzingen? 165
Verwerk de afwijzing – mentaal en in je administratie 165
Find your happy place 166
Bedrijven bellen na een afwijzing 167
Waarom je blij bent dat je van dat ene bedrijf een afwijzing ontvangt 168
17 Ondernemen 171
Crowdfunding 172
18 Geef nooit op! 174
Blijven lachen 176
Dankwoord 177
Netwerkorganisaties & netwerkbijeenkomsten 178
Handige websites voor werkzoekenden 179
U zoekt iemand zonder 9 tot 5 mentaliteit, daarom bel ik ook om 3:00 ‘s nachts!
… Hallo? Bent u daar nog?
9
InleidingOp zoek naar een nieuwe uitdaging?
De zoektocht IS de uitdaging!
Geachte lezer,
Met de gedachte ‘je kunt werk vinden nu eenmaal niet leuker maken, maar we gaan het toch proberen’, ben ik vacatureluurs.com gestart en heb ik dit boek geschreven voor alle vacatuurders die het ‘helaas, uw profiel past niet bij deze functie’ zat zijn. Hopelijk biedt het je niet alleen creatieve tips voor je werkzoektocht, maar ook een glimlach op je gezicht. Iets waardoor je met een lach je volgende sollicitatie-gesprek in kunt gaan.
‘Vacatureluurs’ volgt je werkzoektocht vanaf horen dat je contract niet verlengd wordt tot aan het sollicitatiegesprek. Achterin vind je een lijst met links naar handige websites en een overzicht van net-werkorganisaties voor werkzoekenden.
Veel succes met je zoektocht naar werk en alvast van harte gesollici-teerd!
Emily Harmsen
10
LEXICON
In dit boek zul je wat woorden tegenkomen die misschien (nog) niet veel worden gebruikt. Bij deze uitleg van de meest gebruikte woorden.
BaanloosheidDe periode tussen 2 (betaalde) banen in. Wordt gebruikt om aan te geven hoe hard er gewerkt wordt aan het vinden van een nieuwe baan.
‘Hoe gaat het met je, wat doe jij tegenwoordig?’ ‘Ik werk momenteel hard aan mijn strijd tegen baanloosheid.’
Baanlozezie vacatuurder. Wordt wel eens onterecht verward met een werkloze.
‘Ben jij nog werkloos?’ ‘Ik heb geen baan, maar ik werk momenteel hard aan het vinden van nieuw werk!’
JobmarketingDoor werkgevers en recruiters gebruikt om een functie te ‘vermark-ten’ voor een bepaalde doelgroep, maar voor werkzoekenden bete-kent het zichzelf profileren op de arbeidsmarkt. In dit boek wordt jobmarketing vooral in de laatste betekenis gebruikt.
VacatureluursHet gevoel gek te worden van het zoeken naar werk. Vooral gebruikt om het aantal (ontbrekende) vacatures aan te geven of het aantal dubbele vacatures dat een werkzoekende tegenkomt op de duizen-den vacaturesites die er zijn.
‘Ik heb nu al zo vaak diezelfde vacature voorbij zien komen, ik word er vacatureluurs van!’
11
‘Ik heb ondertussen al zo veel afwijzingen ontvangen dat ik er vacatu-reluurs van word!’
Vacatuurder(s)Werkzoekende, turend naar vacatures.
WerkArbeid, activiteit. Dat wat men doet, of moet worden gedaan. Werk voegt waarde toe aan de maatschappij, de werkende of aan de werk-gever. Werk wordt gedaan om een bepaald doel te bereiken; een baan vinden kan een van deze doelen zijn.
WerklozeBaanloze die niets uitvoert, geen activiteiten onderneemt en al hele-maal geen interesse heeft in het vinden van nieuw werk. Zeer schaars in Nederland, ondanks de algemene opvatting dat er enkele hon-derdduizenden werklozen in Nederland zijn.
WWeemoedDe motivatie die een uitkeringsgerechtigde voelt om te solliciteren. Kan zowel negatief als positief opgevat worden.
‘Ik kreeg een vacature voor de functie van Vertaler Duits/Zweeds doorgestuurd van mijn werkcoach. Ik spreek géén van die talen. Toch ga ik maar met frisse WWeemoed solliciteren, je weet maar nooit!’
Hier is ‘frisse WWeemoed’ duidelijk sarcastisch bedoeld.
‘Wauw, wat een boel goeie tips kreeg ik tijdens het netwerkontbijt met mede-WW’ers en wat fijn dat ik weet dat ik niet de enige ben die in dit schuitje zit. Dat geeft een vacatuurder weer WWeemoed om door te gaan!’
… en als je dit taartdiagram bekijkt, kun je zien dat het werkzoekenden niets kan schelen
dat de werkloosheid 0,1% is gedaald!
13
1Baanloosheid is
het nieuwe werkenIk heb geen baan, maar zit wel
op de juiste weg
De arbeidsmarkt ‘anno nu’De arbeidsmarkt is de laatste jaren flink veranderd. Zo zijn er schom-melingen in het aantal contracten dat uitgedeeld wordt en is het per-centage werkloosheid gedaald (en weer gestegen. En weer gedaald). De statistieken van het CBS worden te allen tijde flink uitgekamd om er een betekenis uit te halen die er voor de betreffende partij het meest (on)gunstig uitziet.
Wat je als werkzoekende aan die statistieken hebt, zie je in deze statistiek:
vacatures
ww-uitkeringen
werkloosheid
mijn interesse in statistieken: ik heb nog steeds geen baan!
sep okt nov dec jan feb
Bron: CBS, Jobfeed, diverse werkzoekenden.
14
Trek je dus niets aan van wat de statistieken zeggen over de al-gemene situatie op de arbeids-markt. Het is maar net wie de grafiek maakt en hoe je cijfers
interpreteert of ze gunstig zijn of niet. Het is natuurlijk wel fijn om te weten dat er meer vacatures zijn gekomen, maar bekijk vooral de arbeidsmarkt vanuit jouw eigen kraampje: zijn er meer vacatures in mijn vakgebied/regio? Zijn er voor mij meer kansen te vinden als ik blijf zoeken op dezelfde plekken, of moet ik mijn zoektocht in een andere richting voortzetten? Op websites als www.werk.nl, www.uwv.nl en de website van het Centraal Bureau voor de Statistiek vind je actuele informatie over kansen op de arbeidsmarkt in jouw regio en vakgebied.
Er is meer werk dan banen alleenHet flexibele contract neemt toe in populariteit:
Tip: kijk naar kansen in jouw regio en vakgebied in plaats van naar sta-tistieken met algemene cijfers over de arbeidsmarkt.
Begin 2015 waren er ruim 1,8 miljoen werknemers met een flexibele arbeidsrelatie, bijna 90 duizend meer dan begin 2014. Het aantal werknemers met een flexibel contract neemt al sinds medio 2010 toe. De groei komt vooral voor rekening van uit-zendkrachten. Het aantal flexwerkers hangt samen met de con-juncturele ontwikkeling. Werknemers met een flexibel contract zijn vaak degenen die schommelingen moeten opvangen in de vraag naar goederen en diensten.
Ook het aantal zelfstandigen neemt toe. In het eerste kwartaal van 2015 waren er bijna 1,4 miljoen zelfstandigen, 37 duizend meer dan een jaar eerder. Sinds 2008 ligt dit aantal in elk kwar-taal hoger dan in hetzelfde kwartaal in het voorgaande jaar. De toename is in belangrijke mate toe te schrijven aan de zelfstan-digen zonder personeel.
Baanloosheid is het nieuwe werken 15
De toename in flexibele arbeidsrelaties betekent goed én slecht nieuws voor werkzoekenden.
Het slechte nieuws: vaste contracten zijn schaars, werknemers wis-selen vaker van baan en werkgevers bieden steeds vaker kortlopende projecten aan zzp’ers en flexwerkers. Dit maakt het moeilijker om een contract voor onbepaalde tijd te krijgen, je zult vaker moeten solliciteren naar nieuw werk en het geeft je minder zekerheid over de toekomst van je carrière.
Het goede nieuws: er worden steeds meer kortlopende contracten en projecten aangeboden aan werknemers, zzp’ers en flexwerkers. Werkzoekenden die actief hun netwerk onderhouden en niet bang zijn om korte projecten en contracten aan te nemen worden sneller uitgenodigd voor sollicitatiegesprekken en zijn ook meer geneigd iets terug te doen voor anderen in hun netwerk.
Er is dus in de huidige arbeidsmarkt meer werk dan er banen zijn. Dat vraagt om een open en toekomstgerichte blik van de werkzoe-kende, werkgever en van de overheid.
Tussen 2008 en 2015 nam het aantal personen met een grote deeltijdbaan (20 tot 35 uur per week) toe met ruim 230 dui-zend. Ook het aantal personen met een kleine deeltijdbaan (minder dan 20 uur per week) nam iets toe. Het aantal perso-nen dat voltijds (minstens 35 uur per week) werkt, is de laatste jaren juist afgenomen. Begin 2015 waren er ruim 300 duizend voltijders minder dan begin 2008.Bron: CBS
Wim nam ‘werken aan je personal branding’ misschien iets te letterlijk.
17
2Jobmarketing
Jouw kraampje op de arbeidsmarkt
Bestond jobmarketing vroeger nog uit het schrijven van een brief en het bijvoegen van je curriculum vitae, tegenwoordig zie je steeds meer andere vormen van solliciteren op de arbeidsmarkt. Er bestaan zelfs al diverse Tinder-achtige apps voor je mobiel waarmee je op vacatures kunt reageren! Jobmarketing 2.0 (of zelfs 3.0) vereist meer sociale interactie tussen bedrijven, werkgevers en (potentiële) werk-nemers. Netwerken, gebruikmaken van sociale media en nog eens netwerken: ruim 70% van de vacatures wordt via via vervuld! Dat maakt dat de relatief ‘koude’ sollicitatiebrief in deze tijd een ineffec-tieve manier is om een nieuwe baan te vinden.
Voor werkenden geldt eigenlijk hetzelfde als voor werkzoekenden: begin nog tijdens je werktijd met actief je netwerk te onderhouden en uit te breiden en met het publiceren van behaalde resultaten, pro-jecten waar je aan werkt en nieuwe connecties te maken met vak-genoten. Je zult hierdoor sneller in het vizier komen van potentiële werkgevers, opdrachtgevers en recruiters.
Een betere zoektocht naar werk begint bij jezelfJe bent op een feestje van vrienden van je vrouw. Behalve de jarige en je echtgenote ken je verder niemand in het gezelschap. Dan stapt Jan binnen, een oude vriend van vroeger. Je hebt hem al 15 jaar niet gezien, maar hij lijkt niks veranderd! Blij verrast stapt hij na het feliciteren van de jarige op je af. ‘Wat leuk je weer te zien!’, zegt hij ‘Wat doe jij tegenwoordig?’
18
Als je een baan hebt, beantwoord je die vraag met de door jou be-klede functie op dat moment: ‘Ik ben accountmanager bij Bedrijf X’ of ‘Ik ben docent geschiedenis op een middelbare school, en jij?’. We hebben de neiging om op de vraag ‘wat doe jij?’ te antwoorden wat of wie we zijn.
Heb je geen baan, dan heb je geen functie. Je voelt je letterlijk alsof je geen functie (taak) hebt. Het verliezen van je baan betekent overi-gens niet dat je geen waarde meer hebt: je kennis en ervaring houdt niet op te bestaan zonder een baan. Je kunt het werk doen waar je voor getraind hebt, je hebt alleen geen opdrachtgever of doel meer.
Wat daarom heel belangrijk is om te beseffen, is dit: al heb je geen functie (baan) meer, dan wil dat niet zeggen dat je geen functie (taak) meer hebt. Je bent nog steeds accountmanager of docent, je hebt alleen nog geen plaats gevonden waar je die werkzaamheden kunt uitvoeren.
Er zijn nog te veel werkzoekenden die vanaf het begin van hun baan-loosheid overal op solliciteren en zichzelf profileren als een ‘alles-kunner’.
Loopbaancoaches en vacatuurders die al enige tijd bezig zijn met werk vinden zullen je vertellen dat je zoektocht naar werk begint met drie vragen:
• Wie ben ik? • Wat wil ik? • Wat kan ik?
Door concreet antwoord te geven op deze vragen, kun je gerichter solliciteren en jezelf professioneel profileren.
Alvast de eerste tip voor je cv, sollicitatiebrief en social mediaprofie-len. Verwijder de volgende kernwoorden en zinnen uit je profieltekst: