voor gezond en veilig werken
Leefstijl en de cultuur van een bedrijfstak
uitdagingen voor een sectoraanpak
Jan WarningSymposium De Gezonde Werkvloer, 2 oktober 2012
voor gezond en veilig werken De Gezonde Werkvloer 2-10-2012
1. Arbouw2. Leefstijl in de bouwnijverheid3. Communicatie over leefstijl4. Leefstijlinterventie bij het PAGO5. Aanpak in bedrijven
Inhoud
voor gezond en veilig werken
• Kennisinstituut voor arbeidsomstandigheden
• Organiseert de PAGO’s
• Arbocatalogus, onderzoek, voorlichting
• Paritair bestuur
• Gevestigd te Harderwijk
Arbouw
De Gezonde Werkvloer 2-10-2012
voor gezond en veilig werken De Gezonde Werkvloer 2-10-2012
Leefstijl in de bouw
UTA-personeelBouwplaatspersoneel
Verhoogd risico hart– en vaatziekten
Verhoogd cholesterol
Verhoogde bloeddruk
Bovenmatig drinken
Zware rokers
Rokers
Voldoet niet aan fitheidsnorm
Voldoet niet aan bewegingsnorm
Ernstig overgewicht
Overgewicht
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Bron: Arbouw 2012
voor gezond en veilig werken De Gezonde Werkvloer 2-10-2012
Een kleinschalige bedrijfstak …
Omvang Aantal bedrijven
%
2 tot 10 19.075 77,4
10 tot 20 2.770 11,2
20 tot 50 1.910 7,8
50 tot 100 540 2,1
> 100 365 1,5
Bron: CBS
Daarnaast zijn er 63.220 eenpersoonsbedrijven (zzp’ers)
voor gezond en veilig werken De Gezonde Werkvloer 2-10-2012
… waar veel gependeld wordt …
voor gezond en veilig werken De Gezonde Werkvloer 2-10-2012
… en waar hard wordt gewerkt.
aan het eind van de dag opgebrand
geestelijk inspannend werk
lichamelijk inspannend werk
langdurig geknield of gehurkt werken
in ongemakkelijke houding werken
zware lasten tillen, duwen, trekken
grote krachtinspaning uitoefenen
0 10 20 30 40 50 60 70 80
bouwplaatsuta
%
voor gezond en veilig werken De Gezonde Werkvloer 2-10-2012
Kun je van werknemers die al heel lange dagen maken, zwaar werk verrichten en blij zijn dat ze ‘s avonds op de bank kunnen zitten, verwachten dat ze ook nog eens aan beweging doen?
JA, maar
- Houd rekening met specifieke omstandigheden- Maak het niet belerend
Doelstelling
voor gezond en veilig werken De Gezonde Werkvloer 2-10-2012
Aandacht in de media
Bouwvakker moet van overgewicht afOm bouwvakkers langer gezond aan het werk te houden, gaat de sector het bovenmatig overgewicht onder het personeel aanpakken. Gemiddeld kampt 64 procent van de werknemers in de bouw met overgewicht, tegen circa de helft van de Nederlandse volwassenen. Bovendien heeft 15 procent van de bouwvakkers obesitas, terwijl het landelijk gemiddelde 10 procent bedraagt. Met deze cijfers kondigde de Stichting Arbouw, een samenwerkingsverband van werkgevers en vakbonden, op vier verschillende bouwplaatsen in het land aan dat het tijd wordt voor actie. Een gezonde leefstijl is volgens de sector nodig om met de vergrijzing de gemiddeld steeds oudere bouwvakkers in Nederland langer aan de slag te houden.
Arbouw probeerde maandag bouwvakkers die bezig waren in de Capelse nieuwbouwwijk Fascinatio, onder de rook van Rotterdam, te verleiden tot een gezonde lunch van kok Joop Braakhekke. Ook is het Academisch Medisch Centrum van de Universiteit van Amsterdam gevraagd te onderzoeken hoe de leefstijl in de bouw verbeterd kan worden. Komend voorjaar moeten uit dat onderzoek concrete maatregelen voortvloeien.
Acht op de tien bouwvakkers voldoet niet aan de zogeheten fitheidsnorm. Ze zouden gezonder kunnen gaan eten, maar ze blijken minder te roken dan de gemiddelde Nederlander en niet bovenmatig alcohol drinken. Bovendien hebben bouwvakkers al een fysiek zwaar beroep, maar de bewegingen tijdens het werk zijn vaak eenzijdig. Daardoor lopen ze risico op klachten aan het houdings- en bewegingsapparaat.
voor gezond en veilig werken De Gezonde Werkvloer 2-10-2012
Glossy ‘Henk’
voor gezond en veilig werken De Gezonde Werkvloer 2-10-2012
Film ‘Hotdog!’
voor gezond en veilig werken De Gezonde Werkvloer 2-10-2012
• 40.000 mensen in de bedrijfstak ondergaan jaarlijks een PAGO (periodiek arbeidsgezondheidkundig onderzoek)
• Vragenlijst, biometrisch onderzoek, gesprek met bedrijfsarts
• In 2009 is er een wetenschappelijk onderzoek naar leefstijl met behulp van ‘motivational interviewing’.
• Uit het onderzoek blijkt een significant verschil tussen de onderzoeksgroep en de controlegroep.
Leefstijladvies
voor gezond en veilig werken De Gezonde Werkvloer 2-10-2012
• Met ingang van 2013 wordt het leefstijladvies in de bouw ingevoerd.
• Beschikbaar voor werknemers van 40 jaar en ouder met een verhoogde kans op hartvaatziekten.
• 6 tot 8 sessies met motivational interviewing door speciaal daarvoor opgeleide adviseurs.
Leefstijladvies (2)
voor gezond en veilig werken De Gezonde Werkvloer 2-10-2012
• De Ter Steege Groep bestaat uit meer dan 30 werkmaatschappijen, onderverdeeld in vier divisies: vastgoed, bouw, handel en industrie. Hoofdvestiging in Rijssen.
• 30 juni 2009 ‘Ter Steege in Beweging’ met vier activiteiten:• Halve marathon hard lopen• 90 km mountainbiken• 80 km toerfietsen vanuit Lingen naar Rijssen • Wielrennen van Brussel naar Rijssen• Opbrengst € 40.000,- door personeel en sponsors voor het
goede doel
Aanpak in bedrijven: het voorbeeld van Ter Steege Groep
voor gezond en veilig werken De Gezonde Werkvloer 2-10-2012
Dit is dus ook de bouwnijverheid!
voor gezond en veilig werken De Gezonde Werkvloer 2-10-2012
Tot slot: een fragment uit Hotdog!