Download pdf - Wijzigingen aan het gemeentedecreet

WIJZIGINGEN AAN HET GEMEENTEDECREET

Decreet van 29 juni 2012 tot wijziging van het

gemeentedecreet van 15 juli 2005 (BS 8 augustus 2012)

Situering

10de wijziging

98 artikelen en 153 wijzigingen

Memorie van toelichting:

Niet tornen aan uitgangspunten en principes gemeentedcreet maar die

versterken

Nood aan bijsturingen om efficiëntie lokaal beleid te verbeteren

Tendens nauwere samenwerking gemeente-OCMW en juridische

belemmeringen voor samenwerking maximaal wegwerken

Beleidsmaatregelen

1.Versterking lokale democratie

- versterken gemeenteraad

- slagkrachtige uitvoerende mandatarissen

- procedure herstel bestuurbaarheid

2. Versterking lokaal beheer + management

- wegnemen drempels voor samenwerking gemeente + OCMW

- optimalisering beleids- en beheerscyclus

- efficiëntieverbeteringen in financieel + personeelsbeheer

3. Modernisering + wegwerken anomalieën

- modernisering relatie lokaal bestuur + Vlaamse overheid

- modernisering in lokaal bestuur

- wegwerken anomalieën

De gemeenteraad

Art 7 – Vl. Regering moet niet meer op de hoogte gebracht worden van de eedaflegging van de

gemeenteraadsleden.

Art 8 – Vl. Regering moet niet meer op de hoogte gebracht worden van de verkiezing van de

voorzitter van de raad.

- Opheffing tuchtmaatregelen (schorsen en afzetten) van voorzitter raad.

- Voorzitter tijdelijk afwezig (voor andere reden dan vervallenverklaring, verhindering,

overlijden en ontslag):

- kan bevoegdheid schriftelijk overdragen aan ander raadslid

- niet overgedragen – raadslid met meeste anciënniteit

- gelijke anciënniteit – lid met meeste naamstemmen bij laatste verkiezing

- niet kan vervangen, volgend raadslid met meeste anciënniteit

De gemeenteraad

Art 10 – Raadslid dat niet meer voldoet aan verkiesbaarheidsvoorwaarden:

- vervallen verklaard door raad (eerst horen), tenzij hij zelf ontslag neemt

- na vervallenverklaring mandaat blijven uitoefenen, ondanks kennis van de oorzaak,

strafbaar met gevangenisstraf van 8 dagen tot jaar en geldboete van 26 tot 500 euro.

Art 11- Onverenigbaarheden:

- bloed- en aanverwanten tot 2e graad wordt: bloedverwanten tot 2e graad + aanverwanten

tot 1e graad

(discriminatie tussen gehuwden en samenwonenden inperken)

- toegevoegd: personeelslid OCMW

Art 12 – Onverenigbaarheid tijdens mandaat: binnen 15 dagen na verzoek voorzitter geen einde

aan het mandaat: zelfde procedure als art. 10.

Art 13 – Raad voor Verkiezingsbetwistingen speelt geen rol meer in financiële procedures

De gemeenteraad

Art 16 – Vl. Regering niet meer in kennis stellen van de eedaflegging van de opvolger + einde

van de verhindering

Art 20 – Bijeenroeping raad

Nieuw: 1/5 raadsleden kan voorzitter vragen raad samen te roepen, als 6 weken na vorige

raad geen bijeenroeping is gebeurd – periode van zes weken geschorst tussen 11/7 en

15/8.

Art 21 - Huishoudelijk reglement moet bepalen dat dossier elektronisch ter beschikking gesteld

wordt als raadslid dat vraagt –niet meer verplaatsen naar gemeentehuis om dossier in te

zien.

Art 29 - Spoedeisende gevallen voor niet geagendeerd punt

Geschrapt: als het geringste uitstel gevaar zou kunnen opleveren

Niet meer motiveren dat spoedeisendheid gevaar kan opleveren

De gemeenteraad

Art 39 – Gemeenteraadscommissies

Nieuw: minstens 1 commissie verplicht voor bewaken afstemming gemeentelijk beleid op

het beleid van IGS en EVA’s - aparte commissie of integreren in bestaande

commissies

opdracht: voorbereiden bespreking in raad van beslissingen en terugkoppelmomenten

Art 43 – Niet aan college delegeerbare bevoegdheden

- Daden van beschikking , met uitzondering bevoegdheid college m.b.t. verhuring, concessie,

pacht, jacht- en visrechten – gemeenteraad is bevoegd voor het vaststellen van de

contractvoorwaarden

- Structurele onbestuurbaarheid

College van burgemeester en schepenen

Art 44 – Samenstelling college vanaf 2019:

- Max. aantal schepenen met 1 verminderd

- Min. aantal schepenen: 1 (ipv 2)

- Onverenigbaarheid bloed- en aanverwanten tot 2e graad vervangen door: bloedverwanten tot

2e graad + aanverwanten 1e graad

Art 46 – Vl. Regering niet meer op de hoogte brengen van eedaflegging schepenen

Art 47 bis – Nieuw: Structurele onbestuurbaarheid

- Gemeenteraad stelt bij volstrekte meerderheid onbestuurbaarheid vast

- Vl. Regering op de hoogte brengen

- Vl. Regering geeft gouverneur bemiddelingsopdracht

- Vl. Regering brengt gemeenteraad op de hoogte van mislukking

- Raad kan procedure starten aanstelling nieuw college


- Vl. Regering op de hoogte brengen – Vl. Regering ontslaat burgemeester

- Gezamenlijke akte van voordracht (aantal schepenen ongewijzigd) – geen gezamenlijke

akte – uittredende schepenen blijven in functie

- Gemeenteraad brengt raad maatschappelijk welzijn op de hoogte

- Raad maatschappelijk welzijn kan nieuwe (onder)voorzitter aanstellen

- Procedure: - niet in spoedeisende gevallen

- niet binnen 12 maanden voor volledige vernieuwing gemeenteraad

- slechts 1 x per bestuursperiode

Art 51 – Doorsturen notulen college: huishoudelijk reglement bepaalt dat notulen college ter

beschikking gesteld worden in elektronische vorm, als raadslid dat vraagt

Art 54 – College als tuchtoverheid- staking van stemmen = voorstel verworpen

(door verdaging komen termijnen in het gedrang)


Art 57 – bevoegdheden

- Bevoegd voor bepalen contractpartij voor huurovereenkomsten, concessie, pacht, jacht- en

visrechten

- Vertegenwoordiging in gerechtelijke en buitengerechtelijke gevallen + beslissingen over in

rechte treden namens gemeente, met behoud art. 193

Art 193:

- College vertegenwoordigt gemeente in gerechtelijke + buitengerechtelijke gevallen +

beslist om op te treden namens gemeente

- Raad kan bevoegdheid college uitoefenen, als lid college zich bevindt in geval van

onverenigbaarheid art 27,§1,1°

- College of raad kan college, personeelslid of advocaat aanwijzen om te verschijnen

Opgeheven: beslissing aan advies, machtiging of goedkeuring toezichthoudende overheid

onderworpen


College houdt bestand bij van:

- Alle EVA’s, statuten en overeenkomsten met gemeente

- Alle verenigingen, stichtingen en vennootschappen waarin gemeente deelneemt

- Alle IGS, statuten en overeenkomsten met gemeente

Min. 1 x jaar gemeenteraad op de hoogte brengen van geactualiseerd overzicht + toelichting

wijzigingen sinds vorige toelichting

Art 195, §1, 3e + 4e lid en art 227, derde lid opgeheven – stand bijhouden van alle EVA’s,

verenigingen + vennootschappen

Art 58 – Delegatie bevoegdheden college aan secretaris – niet voor contracten verhuring

Burgemeester

Art 59 – Nieuw – voorgedragen kandidaat-burgemeester die niet werd benoemd

kan tijdens zelfde bestuursperiode niet meer worden voorgedragen, tenzij

op basis van nieuwe feiten of gegevens

Art 60 – Bijkomende uitzondering op principe benoeming burgemeester voor 6 jaar –

structurele onbestuurbaarheid

RPR, tucht en aansprakelijkheid

Art 69 – Eretitels

- Vl. Regering voor burgemeester (blijft)

- Raad voor schepen onder de voorwaarden die de raad bepaalt (nieuw)

- OCMW-voorzitter kan kiezen (blijft)

- Vl. Regering bepaalt ambtskledij en onderscheidingstekens (blijft)

Art 70 – Nieuw – uittredingsvergoeding burgemeester en schepenen

- Vl. Regering bepaalt wijze van betaling, voorwaarden + duur binnen volgende grenzen:

- een maand per jaar met max. van 12 maanden

- niet bij verkiezing of benoeming tot o.a. voorzitter OCMW, lid deputatie, lid parlement,

minister, bezoldigd ambt in internationale of parastatale instelling

- vervalt bij verwerving van beroepsinkomen - eventueel verschil bijpassen als

uittredingsvergoeding hoger is

RPR, tucht en aansprakelijkheid

Art 71 – Voorzitter gemeenteraad wordt geschrapt uit tuchtregeling

Art 74bis – Nieuw: mandatendatabank

- Vl. Regering legt databank mandatarissen gemeente aan

- Gegevens publiek toegankelijk (met uitzondering van geboortedatum en rijksregisternummer)

- Vl. Regering regelt de nadere uitvoering

Gemeentelijke diensten

Art 76 – Functie secretaris of financieel beheerder door secretaris of financieel beheerder

OCMW- grens tot 20.000 inwoners opgeheven

- te regelen in beheersovereenkomst

- goed te keuren door raad OCMW met gewone meerderheid (i.p.v. 2/3 meerderheid)

- financieel beheerder – grens 5.000 inwoners voor gewestelijk ontvanger opgeheven (5.000

inwoners en gevallen bepaald door Vl. Regering wordt vervangen door: gevallen bepaald

door Vl. Regering)

Art 81 – vroeger onderscheid tussen waarnemer en plaatsvervanger (plaatsvervanger onder

verantwoordelijkheid titularis)

- nu: uniform waarnemer

- neemt volledig ambt waar

- zelfde verantwoordelijkheid

Gemeentelijke diensten

Art 94 – invordering fiscale + niet-fiscale ontvangsten: decretale basis voor aanrekenen

administratieve kosten voor aangetekende aanmaning ten laste van schuldenaar

Redelijk volgens toelichting amendement: 20 euro

Art 96 – Managementteam

nu: bepaald door organogram

toekomst: secretaris + financieel beheerder + alle andere leden die geen mandataris zijn +

waarvan deelname aan MT nuttig wordt geacht voor functioneren gemeente

Toelichting amendement: ook brandweercommandant + korpschef politie kunnen deel

uitmaken van MT

Gemeenschappelijk MT (gemeente/OCMW) wordt niet decretaal geregeld – wel mogelijk

Art 100 – Kasverrichtingen – toegevoegd: voorwaarden voor kasverrichtingen bepaald in interne

controlesysteem

Personeel

Art 104 – toegevoegd: personeel ter beschikking stellen + overdragen aan OCMW

- Naleven rechtspositieregeling

- Goedkeuring door OCMW-raad

- Vl. Regering bepaalt minimale voorwaarden

Art 115 – Evaluatie

- Ombudsman: gemeenteraadscommissie (staking stemmen = geacht te voldoen)

- Secretaris en fin. beheerder: evaluatiecomité = college + voorzitter gemeenteraad

- voorbereidend rapport door externe deskundige in personeelsbeleid

- rapport op basis van gesprek met functiehouder + onderzoek over functioneren bij

burgemeester, MT + voorzitter gemeenteraad

- evaluatiecomité stemt over evaluatieresultaat (gunstig of ongunstig)

- staking stemmen = gunstig

Personeel

Artikel 116 bis – Nieuw – Samenwerking inzake personeel

Gemeenten onderling of gemeente en OCMW zelfde gemeente kunnen

samenwerkingsovereenkomst sluiten voor gezamenlijke werving + selectie personeel +

aanleggen gemeenschappelijke wervingsreserves

= ruimer dan besluit Vl. Regering externe mobiliteit

Art 117 – opgeheven – mogelijkheid voor gouverneur om formatie of wijziging formatie te

schorsen op basis van financiële haalbaarheid

Art 141 – opgeheven – hervormingsrecht beroepscommissie tuchtzaken

Art 142 - Beroepscommissie meldt tuchtoverheid + indiener beroep ontvangst dossier

Beroepscommissie kan termijn 2 x verlengen met 60 dagen (vroeger 1 x)

Beroepscommissie kan tuchtoverheid binnen bepaalde termijn onwettigheid laten herstellen

Beroepscommissie deelt mee hoe beroep verder wordt behandeld

Beroep gegrond – vernietiging

Planning en financieel beheer

Art 147 – Meerjarenplan

Opgeheven: vanaf het voorlaatste boekjaar van de bestuursperiode beschrijft de financiële nota

de financiële consequenties voor ten minste 3 financiële boekjaren

Nieuw: de financiële nota beschrijft de financiële consequenties voor ten minste 3 en ten hoogste

6 financiële boekjaren

Termijn na bestuursperiode alleen voor de financiële nota, niet voor de strategische nota

Art 151 – Investeringsenveloppen

Nu: goedgekeurde investeringsenveloppe in budget blijft drie jaar geldig.

Toekomst: investeringsenveloppe geldig tot raad die enveloppe bij budget of budgetwijziging

annuleert of de rekening van de investeringsenveloppe vaststelt

Verduidelijking bij betrokkenheid verscheidene gemeenten bij uitgave : termijn van 30 dagen, die

ingaat op de derde dag die volgt op


Rol externe auditcommissie:

- Komt niet meer tussen in financiële verrichtingen – opgeheven in artikel 155, 157, 161, 163,

165, 166, 167, 168, 169, 170, 172, 175 en 178

- Krijgt rol bij evaluatie interne controlesysteem

Art 156 – Budgethouderschap

- Loskoppeling budgethouderschap en aangaan verbintenis

- Koppeling leidt tot versnippering budgethouderschap

- Focus budgethouderschap moet liggen op realiseren van de taakstelling

- Door loskoppeling mogelijkheden om personeelsleden te responsabiliseren

Art 160 – loskoppeling budgethouderschap en instellen overheidsopdrachten


Art 162 – geringe exploitatie-uitgaven en geringe dagontvangsten

- Secretaris kan na advies fin. beheerder provisie ter beschikking stellen

- Secretaris kan na advies fin. beheerder bepaalde personeelsleden belasten met inning

geringe dagontvangsten

- Opgeheven: verplichte minimale jaarlijkse controle door fin. beheerder

- Procedure voor controle op de kasprovisies grotendeels geschrapt – controle te regelen in

interne controle

- Blijft behouden: bepalen door de raad van de voorwaarden voor ter beschikking stellen

provisie + inning geringe dagontvangsten

Art 163 – betalingen en inning ontvangsten en beheer kasmiddelen

- opgeheven: aansprakelijkheid van secretaris + personeelsleden belast met kas


Art 170 - Geschrapt: afzonderlijke controle bij ambtsbeëindiging fin. beheerder, secretaris +

personeelsleden – gebeurt bij controle jaarrekening

Art 172 – Jaarrekening

- Inhoud en samenstelling jaarrekening waren nog niet bepaald

- Rekeningen in overeenstemming brengen met gegevens inventaris + samenvatten in

ontwerp jaarrekening

- Jaarrekening: beleidsnota, financiële nota + samenvatting van de algemene rekeningen

- beleidsnota: beleid gevoerd tijdens financieel boekjaar + toelichting financiële toestand

+ aansluiting met financiële nota

- financiële nota: exploitatierekening, investeringsrekening + liquiditeitenrekening

- samenvatting van de algemene rekeningen: balans + staat van opbrengsten en kosten


Art 173 – procedure jaarrekening wordt volledig herschreven

- Vaststellen door gemeenteraad tijdens eerste semester volgend boekjaar

- Als raad bezwaren heeft tegen bepaalde verrichtingen – advies formuleren over

aansprakelijkheid betrokken actoren

- Vastgestelde rekening (+ advies) naar provinciegouverneur

- Goedkeuring rekening door gouverneur (150 dagen)

- Geen besluit genomen door gouverneur – jaarrekening geacht goedgekeurd

- Niet-goedkeuring door gouverneur – beroep mogelijk bij Vl. Regering (30 dagen)

- Uitspraak Vl. Regering binnen 50 dagen

- Geen beslissing binnen 50 dagen – Vl. Regering geacht in te stemmen met besluit

gouverneur


Art 175 – aansprakelijkheid bepaalde verrichtingen

- Rol externe auditcommissie (§1 + 2) opgeheven

- Gouverneur bestempelt bepaalde verrichtingen als onregelmatig – beslist over

aansprakelijkheid betrokken actoren

- Geen beslissing gouverneur over rekening binnen 150 dagen – geacht te beslissen over

aansprakelijkheid overeenkomstig advies gemeenteraad

- Bezwaar raad aansprakelijkheid + geen beslissing gouverneur – gouverneur geacht beslist

overeenkomstig advies raad

- Actoren gevraagd bedrag te storten in gemeentekas

- Voor aansprakelijken is beroep mogelijk bij Vl. Regering – beroep schorst

- Definitieve afwijzing uitgaven – indiener beroep kan (mede) verantwoordelijken ter

verantwoording roepen in beroep bij Vl. Regering

- Beslissing Vl. Regering uitvoerbaar, zelfs bij beroep bij Raad van State


Art 176 + 177 – bijzondere bepalingen bestuurlijk toezicht meerjarenplan + budget + wijziging –

verduidelijking: derde dag die volgt op verzenden

Art 178bis – Nieuw: doorsturing in digitale vorm van meerjarenplan, budget + rekening aan Vl.

Regering

Gegevens te bepalen door Vl. Regering

Pas uitvoerbaar na digitale doorsturing (uitvoerbaarheid betekent niet dat er geen toezicht is)

Per kwartaal rapportering over verrichte transacties – voldoen aan Europese verplichtingen

Vl. Regering bepaalt welke gegevens + wijze aanlevering gegevens

Bepalingen over werking gemeente

Art 186 – Bekendmaking reglementen en verordeningen van raad, college + burgemeester

- nu: aanplakking

- Toekomst: gemeentelijke website met datum aanneming + bekendmaking op website

Art 192 – gemeentewegen – provinciewegen geschrapt (lokaal pact)

Art 193 + 194 – optreden in rechte

- art 193: zie bevoegdheden gemeenteraad

- art 194: als college + raad niet in rechte treden + daardoor schade aan leefmilieu – kunnen

inwoners in rechte treden, onder voorwaarde zekerheidsstelling aanbieden persoonlijk

kosten dragen + schade of boete wegens tergend en roekeloos geding of hoger beroep

Ook mogelijk voor rechtspersonen met maatschappelijke zetel in de gemeente

Bepalingen over werking gemeente

Geen dading door gemeente of afstand zonder instemming van degene die geding in naam van

gemeente heeft gevoerd

Ontvankelijkheid om namens gemeente in rechte te treden: voorafgaandelijke ingebrekestelling

college + na 10 dagen geen optreden in rechte van gemeente

Ontvankelijkheidsvoorwaarde geldt niet in geval van hoogdringendheid

Inwoners dienen gemeente gedinginleidende akte te bezorgen

Participatie van de burger

Art 203 – Verzoekschriften aan de organen van de gemeente :

- Gemeenteraad wordt vervangen door: gemeente

- Orgaan dat verzoekschrift ontvangt – antwoordt

Art 207 – Gemeentelijke volksraadpleging

- Vl. Regering stelt model van formulier vast voor verzoek tot volksraadpleging

Bestuurlijk toezicht + externe audit

Art 251: Verzendingen tussen gemeente + toezichthoudende overheid

Nu: aangetekende brief of afgifte tegen ontvangstbewijs

Toekomst : op de door de Vl. Regering bepaalde wijze – mogelijkheid om in te spelen op nieuwe

vormen van communicatie

Art 253 : Door te sturen besluiten gemeenteraad – geschrapt:

- 1° vaststelling + wijziging personeelsformatie

- 4° vaststelling dotatie politiezone

- 6° oprichting IVA

- 8° beheers- en samenwerkingsovereenkomst met EVA’s

- 10° deelname intergemeentelijke samenwerkingsverbanden

- 12° besluiten op basis rapport externe auditcommissie

Bestuurlijk toezicht + externe audit

Door te sturen door AGB – toegevoegd: meerjarenplan + budget

Art 255 – Stuiting toezichtstermijn

Nu: door verzending aangetekende brief door toezichthoudende overheid

Toekomst: opvraging op wijze bepaald door de Vl. Overheid

Art 264 – opgeheven: toepassing art 117 GD op personeelsformatie politiezone (schorsing op

basis van financiële haalbaarheid)

Externe audit – artikel 265, 266 en 267 – alleen opgeheven art 266 (jaarlijks rapport)

Slotbepalingen

- Hangende tuchtvorderingen afgehandeld overeenkomstig oude regeling

- Inwerkingtreding decreet 29.06.2012 – te bepalen door Vlaamse regering, met uitzondering

van:

- 1.1.2014 – elektronische terbeschikkingstelling dossiers

- 1.1.2019 – vermindering max. aantal schepenen

- 1.1.2014 – elektronische terbeschikkingstelling notulen college

- 31.12.2018 –uittredingsvergoeding

- 1.1.2014 – elektronische terbeschikkingstelling notulen AGB’s

- 1.1.2019 –vermindering aantal leden districtscollege