twitter.com/janrotmans
Zuidwestelijke Delta in Transitie: wat betekent dat voor veiligheid?
Rotterdam, 27 juni 2014
Risicosamenleving
We veronachtzamen de grote risico’s
maar willen de kleine risico’s beheersen
Ulrich Beck
• hoogste concentratie mensen en activiteiten
• kwetsbare Delta vanuit water en klimaat
• multi-modaal knooppunt van verbindingen
Zuidwestelijke Delta
• 1 meter gezakt [zeespiegelstijging en bodemdaling]
• watereconomie [meer activiteiten op water]
• biobased economie
• ondergrondse ontwikkeling
• intensiever gebruik verkeer over spoor, weg, water
Zuidwestelijke Delta in Toekomst
Zuidwestelijke Delta 2040drukste Delta ter wereld
10% meer mensen50% meer auto’s200% meer vliegtuigen20% meer huizen15% van bovengrond wordt gebruikt voor water
ontvolking van platteland door krimp, Randstad één stad
druk op bovengrondse ruimte neemt significant toe
komende 50 jaar gaat Zuidwestelijke Deltameer veranderen dan in afgelopen 250 jaar
Anticiperen op klimaatverandering
2005
1970
1900
Klimaatverandering
meer weersextremen[droogte, hitte, neerslag,
wateroverlast]
zeespiegelstijging[deels buitendijks gebied]
Risico Infrastructuur
2003: extreem droge en hete zomer
crisis: noodmaatregelen door kabinet
risico: elektriciteitsvoorziening, waterbeheer scheepvaart, landbouw, infrastructuur
Extreme Periode van Hitte & Droogte
1 keer in de 5-10 jaar in de nabije toekomst
Zuidwestelijke Delta is hierop niet voorbereid
Transitie naar Watereconomie
Waarom leven & werken op water?
- klimaatverandering dwingt ons tot aanpassing
huidige waterbeheer is niet duurzaam
watereconomie biedt unieke kansen
nieuwe vorm van gebiedsontwikkeling
levert financieel voordeel op
Wat is er anders op het water? - infrastructuur
bouwtechniek
energie- en materiaalgebruik
beprijzing van water
beleving is heel anders
Rijnhaven
14
waterrecreatie
ecologie:wetlands
technologie:drijvende fundering
energie: decentraal warmte/koude opslag
mobiliteit: drijvendesnelweg, watertaxi
Woon/werk-units
Transitie naar Biobased Economie
Fossiel Mausoleum
• transitie van fossiele haven naar biohaven
• transitie van olieraffinage naar bioraffinage
• transitie van koolstof naar biomassa als centrale grondstof
Rotterdam wordt Bio Haven
biomassa
planten, hout, algen, afval
fotosynthese
bioraffinage
biomaterialen
Transitie naar Bio-Economie
grootste haven Europa
chemische industrie
landbouw en agro-industrie
transport en logistiek
energieproductie
kennis & innovatie
Uitgangspunt Rotterdam ideaal
technologisch
aanpassing logistiek systeemnieuwe infrastructuur (nieuwe pijpleidingen)aangepaste havensmateriaalstromen veranderenandere agrarische ketens
maatschappelijkandere maatschappelijke verhoudingenaangepaste wet- en regelgeving
Omwenteling
http://www.agro-chemie.nl/assets/sites/3/Green-Chemistry-Campus-2.jpg
Green Chemistry Campus parel van de bio-economie
campus gecreëerd door petrochemisch bedrijf SABIC
SABIC opent haar laboratoria voor entrepreneurs
resulteert in biobased radicale innovaties
biopolymeren, biobased bouwmaterialen, bionatuurkleuren
onderinvestering in oude, fossiele infrastructuur
risico’s van nieuwe biochemische producten
bio-economie is kleinschalig met gespreid risico
Risico Infrastructuur
lokale energie vergt compleet nieuwe infrastructuur
nieuwe vormen van gas impliceren risico [LNG]
Risico Duurzame Energie
Transitie naar Ondergronds
Ruimtegebruik in 2040veel claims op de beperkte ruimte in de Delta
klimaatverandering zeespiegelstijging bodeminklinking
mobiliteit populatie
huizen bedrijventerreinen landbouw
vrije tijd natuur
krimp energie vergrijzing
onmogelijk om deze claims te honoreren zonder ondergrond te gebruiken
Bovengrond + Ondergrond
duurzame gebiedsontwikkeling zou integrale aanpak
van bovengrond + ondergrond moeten omvatten
Afwegingskader Bovengrond/Ondergrond
Risico Infrastructuur
• wordt heel veel drukker in de ondergrond
• lokale energie vergt nieuwe ondergrondinfrastructuur
• vraagt om beter georganiseerd overleg tussen partijen
• visie op de ondergrond is noodzakelijk
Multimodaal Transport
• verschillende snelheden [traag, gemiddeld, snel]
• verschillende dimensies [weg, water, ondergrond, lucht]
• tussen steden: lightrail en ondergronds
• mobiliteit vertaald in netwerken [software]
Multi-layered City
Ander Type Transport
• zelfsturend vervoer
• hybride vervoer [openbaar & privé]
• elektrisch vervoer [auto’s]
• waterstof vervoer [vrachtvervoer]
Meer Transport
• 3 keer zoveel vrachtauto’s
• 1.5 keer zoveel auto’s
• aanzienlijk meer treinverkeer
• aanzienlijk meer vervoer over het water
Wat betekent dit nu?
Urgentie
Zuidwestelijke Delta in transitie
veiligheid krijgt nieuwe dimensie
Strategie
niet het uitbannen van risico’s
inspelen en anticiperen op risico’s
Veerkracht
veerkrachtige Zuidwestelijke Deltapast zich continu aan aan
veranderingen
Aanpak
visie, strategie, actie
overheid, bedrijfsleven, kennisinstellingen
ook burgers erbij betrekken [koplopers]
Opdracht aan Bestuurders
start met verkenning van strategienaar veiligheid 3.0 in Zuidwestelijke
Delta