μακροοικονομικη θεωρια

ΔΕΟ 34 Τόμοσ Β

1 Επιμέλεια Βουκελάτοσ Αντώνησ URL: http://economics.pblogs.gr 6973407449 mail: [email protected]

ΜΑΚΡΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ

ΓΔΟ 34

ΣΟΜΟ Β

Δπηκέιεηα

Βνπθειαηνο Αληωλεο

2008-2009



1 ΜΑΘΖΜΑ 1

ΜΑΚΡΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΑ ΤΠΟΓΔΗΓΜΑΣΑ

ΔΗΑΓΧΓΖ

Ζ κειέηε ηεο καθξννηθνλνκίαο γίλεηαη κέζσ ηεο αλάιπζεο νηθνλνκηθψλ ππνδεηγκάησλ

(νηθνλνκηθά κνληέια). Σα κνληέια απηά έρνπλ δπν εηδψλ κεηαβιεηέο: ηηο ελδνγελείο θαη ηηο

εμωγελείο. Οη ελδνγελείο κεηαβιεηέο είλαη απηέο νη νπνίεο πξνζπαζνχκε λα επεμεγήζνπκε ελψ νη

εμσγελείο είλαη νη κεηαβιεηέο πνπ καο δίλνληαη δεδνκέλεο. Ο ζθνπφο ηνπ κνληέινπ είλαη λα

εμεγήζεη ηηο κεηαβνιέο ησλ ελδνγελψλ κεηαβιεηψλ φηαλ αιιάδνπλ νη εμσγελείο κεηαβιεηέο, δειαδή

ην πφζν επεξεάδνπλ νη εμσγελείο ηηο ελδνγελείο κεηαβιεηέο. ην εηζαγσγηθφ απηφ ππφδεηγκα

ππνζέηνπκε φηη έρνπκε δπν νκάδεο αηφκσλ: ηνπο θαηαλαισηέο θαη ηνπο επελδπηέο. Οη θαηαλαισηέο

θαηαλαιψλνπλ ην δηαζέζηκν εηζφδεκα ηνπο ζχκθσλα κε ηελ ιεγφκελε εμίζωζε θαηαλάιωζεο:

C = α + βY α, β > 0 (1)

φπνπ C = θαηαλάισζε θαη Τ = ην εηζφδεκα

θαη νη επελδπηέο επελδχνπλ ζχκθσλα κε ηελ εμίζωζε επελδύζεωλ:

Η = Η0 (2)

φπνπ Η ην επίπεδν επελδχζεσλ κε δεδνκέλε ηηκή Η0

Οη αλσηέξσ εμηζψζεηο νλνκάδνληαη θαη εμηζώζεηο ζπκπεξηθνξάο αθνχ δείρλνπλ πσο

ζπκπεξηθέξνληαη νη δπν νκάδεο αηφκσλ πνπ αλαιχνπκε. χκθσλα ινηπφλ κε ηελ εμίζωζε

θαηαλάιωζεο ην επίπεδν ηεο θαηαλάισζεο (C) εμαξηάηαη απφ ην επίπεδν ηνπ εηζνδεκαηνο (Τ). ην

ζεκείν ηζνξξνπίαο ηνπ κνληέινπ απηνχ, ην ζπλνιηθφ εηζφδεκα (Τ) δαπαλάηαη επαθξηβψο ζηελ

θαηαλάισζε (C) θαη ζηελ επέλδπζε (Η), άξα:

Τ = C + I (3)

Αληηθαζηζηψληαο ηηο (1) θαη (2) ζηελ (3) έρνπκε:

Τ = α + βY + Η0 (4)

Λχλνληαο σο πξνο Τ πξνθχπηεη ε αθφινπζε εμίζωζε ηζνξξνπίαο ηνπ εηζνδεκαηνο (Τ):

Τ =

(5)

Αληηθαζηζηψληαο ηελ (5) ζηελ (1) πξνθύπηεη ε εμίζωζε ηζνξξνπίαο ηεο θαηαλάιωζεο (C):

C = α +

(6)



Όζν πεξηζζφηεξεο κεηαβιεηέο ρξεζηκνπνηεί έλα κνληέιν, ηφζν πεξηζζφηεξν αθξηβή απνηειέζκαηα

ζα έρνπκε. Ζ πξνζζήθε κεηαβιεηψλ γίλεηαη αλάινγα κε ην ηη ζέινπκε λα κεηξήζνπκε. Αλ γηα

παξάδεηγκα ζέινπκε λα εμεηάζνπκε ηελ ζπκπεξηθνξά ησλ επελδχζεσλ ζα πξέπεη λα εηζάγνπκε κηα

λέα εμσγελή κεηαβιεηή, ην επηηφθην (r):

Η = γ + δr0

Δπίζεο ζα κπνξνχζακε λα εηζάγνπκε κεηαβιεηέο φπσο νη εηζαγσγέο (Μ) θαη νη εμαγσγέο (Υ) γηα

λα κειεηήζνπκε ηελ επίδξαζε ηνπ δηεζλνχο εκπνξίνπ ζηελ εγρψξηα θαηαλάισζε:

Τ = C + I +M – X

Ή ζα κπνξνχζακε λα κειεηήζνπκε ηελ επίδξαζε ηεο δεκνζηνλνκηθήο πνιηηηθήο ζην πξαγκαηηθφ

εγρψξην εηζφδεκα εηζάγνληαο ηνπο θφξνπο (Σ) θαη ηηο θξαηηθέο δαπάλεο (G):

Τ = C + I +G –T

Όπσο βιέπνπκε ηα κνληέια κπνξνχλ λα πξνζαξκνζηνχλ ζηηο εθάζηνηε αλάγθεο ηνπ αλαιπηή αιιά

ζηελ πξαγκαηηθφηεηα επεμεγνχλ κφλν έλα κηθξφ θνκκάηη απφ ηελ ζπκπεξηθνξά ηεο νηθνλνκίαο

αθνχ ρξεηάδνληαη ζπλδπαζκνί πνιιψλ κνληέισλ (νηθνλνκηθψλ θαη κε) γηα λα επεμεγήζνπκε ηελ

πξαγκαηηθή νηθνλνκία.

ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΟ ΚΤΚΛΧΜΑ



ΑΚΑΘΑΡΗΣΟ ΔΓΥΧΡΗΟ ΠΡΟΨΟΝ

ΟΡΗΜΟ

Αθαζάξηζην εγρψξην πξντφλ (Α.Δ.Π) είλαη ε ζπλνιηθή αμία ζε ρξεκαηηθέο κνλάδεο ησλ ηειηθψλ

αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ πνπ παξάγνληαη ζε κηα ρψξα ζε έλα ζπγθεθξηκέλν έηνο. Ζ ρξεζηκνπνίεζε

ηνπ φξνπ ¨εγρψξην¨ έρεη ζεκαζία , γηαηί ε παξαγσγή ζα πξέπεη λα γίλεηαη κέζα ζηελ επηθξάηεηα ηεο

ρψξαο , αζρέησο αλ ν παξαγσγφο κπνξεί λα είλαη κφληκνο θάηνηθνο κηαο άιιεο ρψξαο. Γηα

παξάδεηγκα, αλ έλα εξγνζηάζην θαηαζθεπήο ςπγείσλ αλήθεη ζε Ηηαινχο επηρεηξεκαηίεο, παξάγεη

φκσο ζηε ρψξα καο , ε παξαγσγή ηνπ απνηειεί κέξνο ηνπ εγρψξηνπ πξντφληνο ηεο Διιάδαο.

ΣΟ Α.Δ.Π. Χ ΓΔΗΚΣΖ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΔΤΖΜΔΡΗΑ ΚΑΗ ΟΗ ΑΓΤΝΑΜΗΔ ΣΟΤ

Σν Α.Δ.Π. είλαη έλα κέγεζνο πνπ καο πιεξνθνξεί γηα ηελ νηθνλνκηθή επεκεξία κηαο ρψξαο. Σν

θαηά θεθαιήλ Α.Δ.Π. κεηξά ην βηνηηθό επίπεδν κηαο ρψξαο, ελψ ε κεηαβνιή ηνπ ΑΔΠ δείρλεη ηνλ

ξπζκό αλάπηπμεο κηαο νηθνλνκίαο. Όκσο παξά ηε ζπνπδαηφηεηα θαη ρξεζηκφηεηά ηνπ ην Α.Δ.Π.

παξνπζηάδεη αηέιεηεο θαη αδπλακίεο , νη νπνίεο νθείινληαη ζε πνιιέο αηηίεο. Οη ζπνπδαηφηεξεο είλαη

1ν. Σν Α.Δ.Π. δελ πεξηιακβάλεη ηελ αμία παξαγσγήο πνπ αθνξά ηελ ηδηνθαηαλάισζε, γηαηί απηή

δε γίλεηαη αληηθείκελν αγνξαπσιεζίαο

Γηα παξάδεηγκα, ην θαγεηφ πνπ καγεηξεχεη κηα λνηθνθπξά ζην ζπίηη δε δηαθέξεη θαζφινπ απφ ην

θαγεηφ ελφο εζηηαηνξίνπ. Καη φκσο , ε πξνζηηζέκελε αμία , κε ην καγείξεκα πνπ γίλεηαη ζην ζπίηη ,

δελ ππνινγίδεηαη ζην Α.Δ.Π.

2ν. Σν Α.Δ.Π. είλαη πνζνηηθφο θαη φρη πνηνηηθφο δείθηεο

Ζ βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο , φηαλ δελ εθθξάδεηαη ζηελ ηηκή , δελ θαηαγξάθεηαη ζην Α.Δ.Π. Ζ

πνηφηεηα φκσο , είλαη εμίζνπ ζεκαληηθφο παξάγνληαο κε ηελ πνζφηεηα. Δίλαη ζεκαληηθφ επίζεο λα

αλαθεξζεί φηη ε πνηφηεηα δσήο , πνπ πξνέξρεηαη, γηα παξάδεηγκα, απφ ηελ θαζαξή αηκφζθαηξα,

είλαη νπζηψδεο παξάγνληαο γηα ηελ πγεία θαη ηελ πηζαλή δηάξθεηα δσήο , δελ πεξηιακβάλεηαη φκσο ,

δπζηπρψο ζηνπο ππνινγηζκνχο ηνπ Α.Δ.Π.

3ν. Σν Α.Δ.Π. αγλνεί ηε ζχλζεζε θαη ηελ θαηαλνκή ηεο παξαγσγήο

Σν Α.Δ.Π. εθθξάδεη ην κέγεζνο παξαγσγήο αιιά φρη θαη ηε ζχλζεζε, δειαδή ην είδνο ησλ

αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ πνπ παξάγνληαη. Ζ επεκεξία φκσο κηαο νηθνλνκίαο ζίγνπξα επεξεάδεηαη, αλ

γηα παξάδεηγκα ην πνζνζηφ παξαγσγήο πνπ αληηπξνζσπεχεη πνιεκηθά αγαζά κεηαβιεζεί εηο βάξνο

ηεο ζρέζεο κε ηα θαηαλαισηηθά αγαζά.

Έλαο άιινο παξάγνληαο πνπ επεξεάδεη ηελ νηθνλνκηθή επεκεξία ησλ πνιηηψλ, αιιά δελ

ζπκπεξηιακβάλεηαη ζην Α.Δ.Π., είλαη ε θαηαλνκή ηεο παξαγσγήο (εηζνδήκαηνο) αλάκεζα ζηα κέιε

κηαο νηθνλνκίαο. Ζ θαηαλνκή απηή φκσο , αλ βειηηψλεηαη ή ρεηξνηεξεχεη, επεξεάδεη ζεηηθά ή

αξλεηηθά αληίζηνηρα ηε δσή ησλ πνιηηψλ. Όζν πην ηζνκεξήο είλαη ε θαηαλνκή ηνπ Α.Δ.Π. ηφζν πην



ςειφ ζεσξείηαη ην βηνηηθφ επίπεδν κηαο ρψξαο , γηαηί κηθξαίλεη ην ράζκα κεηαμχ πινπζίσλ θαη

θησρψλ.

4ν.Σν Α.Δ.Π. δελ ζπκπεξηιακβάλεη ηελ αμία ησλ αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ ηεο παξανηθνλνκίαο

Παξανηθνλνκία είλαη ην κέξνο ηεο νηθνλνκηθήο δξαζηεξηφηεηαο ην νπνίν απνθξχπηνπλ νη πνιίηεο

απφ ην θξάηνο , είηε επεηδή ζέινπλ λα απνθχγνπλ ηε θνξνιφγεζή ηεο είηε επεηδή είλαη παξάλνκε,

φπσο ιαζξεκπφξην, λαξθσηηθά θιπ.

Όιεο απηέο νη νηθνλνκηθέο δξαζηεξηφηεηεο δελ θαηαγξάθνληαη ζην Α.Δ.Π. ην ζεκείν απηφ

πξέπεη λα ηνληζηεί φηη νη αηέιεηεο απηέο ηνπ Α.Δ.Π. θάλνπλ πξνβιεκαηηθή θαη ηε ζχγθξηζε ηνπ

βηνηηθνχ επηπέδνπ κεηαμχ δηαθφξσλ ρσξψλ. Σν κέγεζνο ηεο παξανηθνλνκίαο , γηα παξάδεηγκα,

δηαθέξεη απφ ρψξα ζε ρψξα, άξα θαη νη ζπγθξίζεηο είλαη πξνβιεκαηηθέο.

ΠΡΟΣΗΘΔΜΔΝΖ ΑΞΗΑ

Μηα άιιε δηάθξηζε ησλ αγαζψλ είλαη ζε ηειηθά θαη ελδηάκεζα. Σειηθά είλαη απηά πνπ αγνξάδνληαη

γηα ηειηθή ρξήζε θαη φρη γηα παξαπέξα κεηαζρεκαηηζκφ. Δλδηάκεζα είλαη απηά πνπ αγνξάδνληαη γηα

πεξαηηέξσ επεμεξγαζία θαη φρη γηα ηειηθή ρξήζε. Σν Α.Δ.Π. πεξηιακβάλεη κφλν ηελ αμία ησλ

ηειηθψλ πξντφλησλ θαη ππεξεζηψλ. Ζ επηκνλή ζηε ρξήζε ηνπ φξνπ ηειηθά πξντφληα θαη ππεξεζίεο

γίλεηαη, γηα λα απνθχγνπκε λα ππνινγίδνπλε δχν ή πεξηζζφηεξεο θνξέο ηελ αμία ελφο αγαζνχ,

θαζψο ην κεηξάκε γηα ηε ζπκκεηνρή ηνπ ζην αθαζάξηζην εγρψξην πξντφλ.

Γηα παξάδεηγκα εάλ ζέινπκε λα ζπκπεξηιάβνπκε ηελ αμία ελφο ειεθηξηθνχ ςπγείνπ ζην Α.Δ.Π., δε

ζα πξέπεη λα πεξηιάβνπκε ρσξηζηά ηελ αμία ηνπ κνηέξ θαη ζηε ζπλέρεηα ηελ αμία ηνπ σο ηκήκα ηεο

ηειηθήο αμίαο ηνπ ςπγείνπ, γηαηί ζα έρνπκε δηπιφ ππνινγηζκφ. Σα ζπζηαηηθά κέξε ηνπ ςπγείνπ

κεηαμχ απηψλ θαη ην κνηέξ, πνπ πσινχληαη ζηηο βηνκεραλίεο ςπγείσλ είλαη ελδηάκεζα αγαζά θαη δελ

πεξηιακβάλνληαη ρσξηζηά ζην Α.Δ.Π., αιιά ζπλνιηθά ζηελ ηειηθή αμία ησλ ςπγείσλ.

Με ηνλ ίδην ηξφπν ην αιεχξη πνπ γίλεηαη ςσκί είλαη ελδηάκεζν πξντφλ θαη κεηξάκε κφλν ηελ αμία

ηνπ ςσκηνχ σο ηκήκα ηνπ Α.Δ.Π., ελψ δελ ππνινγίδνπλε ηελ αμία ηνπ αιεπξηνχ πνπ πσιήζεθε ζην

θνχξλαξε. Σν αιεχξη , φκσο , πνπ πσιήζεθε γηα ρξήζε ζε έλα λνηθνθπξηφ ππνινγίδεηαη σο ηειηθφ

πξντφλ θαη ζπκκεηέρεη ζην Α.Δ.Π., γηαηί έγηλε πψιεζε γηα ηειηθή ρξήζε.

Έλαο άιινο ηξφπνο απνθπγήο ιαζψλ θαηά ηνλ ππνινγηζκφ ηνπ Α.Δ.Π. είλαη ε ρξήζε ηεο κεζφδνπ

ηεο πξνζηηζέκελεο αμίαο. πλήζσο θάζε πξντφλ δέρεηαη επεμεξγαζία ζε δηάθνξα ζηάδηα παξαγσγήο

, πξηλ ιάβεη κνξθή ηειηθνχ πξντφληνο θαη δηαηεζεί ζηελ αγνξά.

ΑΔΠ Δ ΣΡΔΥΟΤΔ ΣΗΜΔ (ΑΔΠΣΣ)

Σν ΑΔΠΣΣ ή νλνκαζηηθφ ΑΔΠ είλαη ην ΑΔΠ ππνινγηδφκελν ζε ηηκέο ηνπ έηνπο πνπ κειεηάκε. Γελ

είλαη αληηθεηκεληθφ θξηηήξην γηαηί δελ ππνινγίδεη ηνλ πιεζσξηζκφ. Δλδεηθηηθά:

Σξέρνπζεο ηηκέο : Σηκέο πνπ ηζρχνπλ ζην έηνο παξαγσγήο.

Έηνο βάζεο : Σν έηνο ηνπ νπνίνπ νη ηηκέο επηιέγνληαη σο κέηξν ζχγθξηζεο



ΑΔΠΣΣ = P1 * Q1 + …+ Pn * Qn (Οηθνλνκηα κε n πξνηνληα νπνπ n ≥ 0)

ΑΔΠ Δ ΣΑΘΔΡΔ ΣΗΜΔ (ΑΔΠΣ)

Σν ΑΔΠΣ ή πξαγκαηηθφ ΑΔΠ είλαη ην ΑΔΠ πνπ ππνινγηδεηαη ζε ζρέζε κε ηηο ηηκέο ελφο έηνπο

θξηηεξίνπ (ή έηνο βάζεο) γηα λα είλαη νη ππνινγηζκνί καο ζηαζκηζκέλνη κε ηνλ πιεζσξηζκφ.

πλνπηηθα:

Γείθηεο Σηκώλ (Οηθνλνκία κε έλα αγαζφ) : ΓΣt =

Γεηθηεο Σηκωλ (Οηθνλνκηα κε δπν αγαζα) : ΓΣt =

ΑΔΠΣ =

ΓΤΝΖΣΗΚΟ ΑΔΠ

Ωο δπλεηηθφ ΑΔΠ νξίδεηαη ε κέγηζηε ηηκή πνπ δχλαηαη λα πάξεη ην ΑΔΠ κηάο νηθνλνκίαο. Με

άιια ιφγηα δείρλεη ηελ παξαγσγηθή δπλαηφηεηα ηεο ελ’ ιφγσ νηθνλνκίαο. Ζ απφθιηζε ηνπ

πξαγκαηηθνχ ΑΔΠ κε ην δπλεηηθφ, νλνκάδεηαη παξαγωγηθό θελό ηεο νηθνλνκίαο θαη ζρεηίδεηαη κε

ηνλ δείθηε αλεξγίαο. .

ΚΑΣΑ ΚΔΦΑΛΖΝ ΟΝΟΜΑΣΗΚΟ/ΠΡΑΓΜΑΣΗΚΟ ΑΔΠ (ΑΔΠΚΚ)

Δηλαη ην κεζν πξνηνλ ηεο ρσξαο, απην πνπ αληηζηνηρεη ζην κεζν πνιηηε.

Ολνκαζηηθν ΑΔΠθθ (εηνπο t) =

Πξαγκαηηθν ΑΔΠθθ (εηνπο t) =

ΜΔΣΡΖΖ ΣΟΤ ΑΔΠ

ΜΔΘΟΓΟ ΣΔΛΗΚΖ ΓΑΠΑΝΖ

χκθσλα κε ηελ κέζνδν ηεο δαπάλεο, ην ΑΔΠ κπνξεί λα ππνινγηζηεί απφ ην άζξνηζκα ησλ

δαπαλψλ ηεο εγρψξηαο παξαγσγήο ηνπ ηξέρνληνο έηνπο. Οη θαηεγνξίεο ησλ ελ’ ιφγσ δαπαλψλ είλαη

νη εμήο:

(α) Ηδησηηθή Καηαλάισζε (C): Οη δαπάλεο επί θαηαλαισηηθψλ αγαζψλ.



(β) Αθαζάξηζηε Δπέλδπζε (Η): Οη δαπάλεο επί θεθαιαηνπρηθψλ αγαζψλ. Η = ΗΝ + D1

(γ) Καζαξή Δπέλδπζε (ΗN): Δίλαη ε επέλδπζε πνπ πξνθχπηεη αλ απφ ηελ αθαζάξηζηε

αθαηξέζνπκε ηελ απφζβεζε (ε ππνηίκεζε) ηνπ θεθαιαίνπ, (D), άξα ΗΝ = Η – D.

(δ) Κξαηηθέο Γαπάλεο (G): Γεκφζηεο δαπάλεο ηνπ ηξέρνληνο έηνπο.

(ε) Δμαγσγέο (Υ): Αλ εμεηάδνπκε αλνηρηή νηθνλνκία ηφηε ζπλππνινγίδνπκε ηηο εμαγσγέο, θαη

(δ) Δηζαγσγέο (Μ): Αθαηξνχκε ηηο εηζαγσγέο αθνχ απνηεινχλ εθξνή εγρψξηνπ ρξήκαηνο.

Αλάινγα κε ηελ πεξίπησζε πνπ εμεηάδνπκε πξνθχπηνπλ νη εμήο πεξηπηψζεηο:

(α) Κιεηζηή Οηθνλνκία: Δίλαη ε πεξίπησζε ζηελ νπνία ε νηθνλνκία δελ ζπλαιιάζζεηαη κε ην

εμσηεξηθφ ηεο θαη δελ έρεη νχηε εηζαγσγέο (Μ), νχηε εμαγσγέο (Υ).

ΑΔΠ ≡ C + I + G

(β) Κιεηζηή Οηθνλνκία ρσξίο θξαηηθή παξέκβαζε: Δίλαη κηα θιεηζηή νηθνλνκία ζηελ νπνία ν

θξαηηθφο ηνκέαο δελ παξεκβαίλεη άξα G = 0.

ΑΔΠ ≡ C + I

(γ) Αλνηρηή Οηθνλνκία: Δίλαη ε πεξίπησζε ηεο νηθνλνκίαο πνπ έρεη θξαηηθφ ηνκέα θαη

ζπλαιιάζζεηαη κε ην εμσηεξηθφ ηεο.

ΑΔΠ ≡ C + G + I + X – M

ΜΔΘΟΓΟ ΔΗΟΓΖΜΑΣΟ

χκθσλα κε ηελ κέζνδν ηνπ εηζνδεκαηνο, σο ΑΔΠ ινγίδεηαη ε ζπλνιηθή δαπάλε ησλ

παξαγσγηθψλ ζπληειεζηψλ γηα ηελ ηξέρνπζα παξαγσγηθή δηαδηθαζία ηεο νηθνλνκίαο. Οη δαπάλεο

απηέο είλαη νη εμήο:

(α) Ακνηβή Δξγαζίαο (w): κηζζνί, ζπληάμεηο θιπ

(β) Ακνηβή Γεο (R): ελνίθηα, ζπληήξεζε θιπ

(γ) Ακνηβή Κεθαιαίνπ (r): ηφθνη, ρξεκαηννηθνλνκηθά έζνδα θιπ

(δ) Ακνηβή Δπηρεηξεκαηηθφηεηαο (Κ): Αθαζάξηζηα θέξδε επηρεηξήζεσλ

(ε) Καζαξνί Φφξνη (TN): Καζαξνί θφξνη επί ηεο παξαγσγήο (Φφξνη – Δπηδνηήζεηο).

ΑΔΠ ≡ w + R + r + K + TN

1 ηελ βηβιηνγξαθία ν φξνο D ζπκβνιίδεηαη θαη Γinv.



ΜΔΘΟΓΟ ΠΡΟΣΗΘΔΜΔΝΖ ΑΞΗΑ

ΣΑΓΗΑ ΠΑΡΑΓΩΓΖ

ΑΡΣΟΤ

ΠΡΟΣΗΘΔΜΔ

ΝΖ ΑΞΗΑ

ΑΓΡΟΣΖ

ΠΡΟΣΗΘΔΜΔ

ΝΖ ΑΞΗΑ

ΜΤΛΟΤ

ΠΡΟΣΗΘΔΜΔ

ΝΖ ΑΞΗΑ

ΦΟΤΡΝΟΤ

ΤΝΟΛ

Ο

ΑΓΡΟΣΖ (ζηηάξη) 0,3 0,3

ΜΤΛΟ (αιεχξη) 0,3 0,5 0,8

ΦΟΤΡΝΟ (ςσκί) 0,3 0,5 0,7 1,5

ΚΑΣΑΝΑΛΩΣΖ 0,3 0,5 0,7 1,5

ΔΦΑΡΜΟΓΔ

ε κηα νηθνλνκία ιεηηνπξγνχλ ηξεηο επηρεηξήζεηο πνπ έρνπλ ηα εμήο δεδνκέλα:

Δπηρείξεζε Α Δπηρείξεζε Β Δπηρείξεζε Γ

(παξαγσγή ειαζηηθψλ) (παξαγσγή εξγαιεηνκεραλψλ) (παξαγσγή πνδειάησλ)

Να ππνινγίζεηε ην ΑΔΠ ηεο νηθνλνκίαο απηήο κε ηξείο ηξφπνπο,

δειαδή:

(α) Με ηε κέζνδν ηεο ηειηθήο δαπάλεο.

(β) Με ηελ εηζνδεκαηηθή κέζνδν.

(γ) Με ηε κέζνδν ηεο πξνζηηζεκέλεο αμίαο

ΑΠΑΝΣΖΖ

1. Μέθοδορ ηηρ Τελικήρ Δαπάνηρ.

Αζξνίδνπκε ηηο δαπάλεο γηα ηειηθά πξντφληα θαηαλάισζεο (C) θαη επέλδπζεο (I):

ΑΔΠ = C + I+ Υ-Μ , φπνπ I = ΓΚ + Γinv , δειαδή νη επελδχζεηο πεξηιακβάλνπλ ηνλ λέν πάγην

εμνπιηζκφ (ΓΚ) θαη ηε κεηαβνιή ησλ απνζεκάησλ (Γinv).

Πσιήζεηο 900

Μηζζνί 600

Απφζβεζε 50

Αγνξά

ειαζηηθψλ 200

Αγνξά

εξγαιεηνκεραλψλ 250

Απφζεκα

ειαζηηθψλ: αξρή

πεξηφδνπ

ηέινο πεξηφδνπ

200

300

Δμαγσγέο 90

Δηζαγσγέο 50


Μηζζνί 100

Δλνίθηα 50

Απφζβεζε 30

Σφθνη 10


Μηζζνί 100

Απφζβεζε 20

Σφθνη 20



Δδψ είλαη: C = 900 (πνδήιαηα πνπ πσιεί ε επηρείξεζε Γ ζηελ ηειηθή δήηεζε),

ΓΚ = 250 (εξγαιεηνκεραλέο πνπ πσιεί ε επηρείξεζε Β ζηε Γ),

Υ-Μ = 90-50 =40

Γinv = 100 (=300–200), κεηαβνιή απνζέκαηνο ειαζηηθψλ.

Άξα κε ηε κέζνδν απηή έρνπκε:

ΑΔΠ = 900 + (250 + 100)+ 40 , δει. ΑΔΠ =1290.

2. Μέζνδνο Πξνζηηζέκελεο Αμίαο.

Ζ πξνζηηζέκελε αμία (Π.Α.) θάζε επηρείξεζε είλαη ε δηαθνξά ηεο αμίαο ησλ εθξνψλ κηαο

επηρείξεζεο κείνλ ηελ αμία ησλ εηζξνψλ ηεο απφ άιιεο επηρεηξήζεηο. Δδψ είλαη:

Δπηρεηξήζεηο Α Β Γ ύλνιν

Αμία εθξνψλ (πσιήζεηο + ΓΚ + Γinv+Υ-Μ) 200 250 1290* 1740

μείον: Αμία εηζξνψλ απφ άιιεο επηρεηξήζεηο 0 0 450** -450

Πποζηιθέμενη αξία 200 250 840 1290

* Δθξνέο ηεο επηρείξεζεο Γ = 1290 = 900 (πσιήζεηο) + 250 (ΓΚ) + 100 (Γinv)+ 40 (Υ-Μ).

** Δηζξνέο ζηελ επηρείξεζε Γ = 450 = 200 απφ ηελ Α + 250 απφ ηε Β.

Έηζη, κε ηε κέζνδν απηή έρνπκε:

ΑΔΠ = (Π.Α.) = 200 + 250 + 840 , δει. ΑΔΠ = 1290.

3. Μέζνδνο Δηζνδεκαηνο.

Σα εηζνδήκαηα είλαη μιζθοί, ενοίκια, ηόκοι θαη κέπδη. Τπνινγίδνπκε ηα θέξδε:

Δπηρεηξήζεηο Α Β Γ

Αμία εθξνψλ (πσιήζεηο+ ΓΚ + Γinv+Υ-Μ) 200 250 1290

μείον: Αμία εηζξνψλ απφ άιιεο επηρεηξήζεηο 0 0 -450

Μηζζνί -100 -100 -600

Δλνίθηα - 50 0 0

Σφθνη -10 -20 0

Κέπδη (ζςνολικά) 40 130 240

μείον: Απφζβεζε (D) -30 -20 -50

Κέπδη διανεμόμενα 10 110 190



Δπνκέλσο, γηα ηα εηζνδήκαηα θαη ηνλ ππνινγηζκφ ηνπ ΑΔΠ απφ απηά έρνπκε:

Δπηρεηξήζεηο Α Β Γ χλνιν

Μηζζνί 100 100 600 800

Δλνίθηα 50 0 0 50

Σφθνη 10 20 0 30

Κέξδε 40 130 240 410

Σύνολο 200 250 840 1290 = ΑΔΠ



2 ΜΑΘΖΜΑ 2

ΔΘΝΗΚΟΛΟΓΗΣΗΚΖ ΣΑΤΣΟΣΖΣΑ

ΑΚΑΘΑΡΗΣΟ ΔΘΝΗΚΟ ΠΡΟΨΟΝ

Σν Αθαζάξηζην Δζληθφ Πξντφλ (ΑΔΘΠ) είλαη ε ζπλνιηθή αμία πξντφληνο πνπ ζπληειέζηεθε απφ

ηνπο ππεθφνπο κηαο ρψξαο, αλεμαξηήησο εάλ απηνί δξαζηεξηνπνηνχληαη εγρσξίσο ε ζην εμσηεξηθφ.

Όπσο γλσξίδνπκε ην ΑΔΠ ζπληειείηαη απ ην άζξνηζκα ηεο εγρψξηαο παξαγσγήο αλεμαξηήησο

ππεθνφηεηαο. Άξα:

ΑΔΠ = Δγρσξία Παξαγσγή Ξέλσλ + Δγρσξία Παξαγσγή Τπεθφσλ

ΑΔΘΠ = Παξαγσγή Τπεθφσλ ζην Δμσηεξηθφ + Δγρψξηα Παξαγσγή Τπεθφσλ

Απφ ηηο δπν αλσηέξσ εμηζψζεηο πξνθχπηεη φηη αλ ΑΔΠ = ΑΔΘΠ ηφηε:

Εγσωπία Παπαγωγή Ξένων = Παπαγωγή Υπηκόων ζηο Εξωηεπικό

Βιέπνπκε φηη φηαλ ην ΑΔΠ είλαη κεγαιχηεξν ηνπ ΑΔΘΠ, ε παξαγσγή ησλ μέλσλ ζηελ ρψξα είλαη

κεγαιπηεξε απ ηελ παξαγσγή ησλ ππεθφσλ ηεο ελ’ ινγσ ρψξαο ζην εμσηεξηθφ.

ΑΚΑΘΑΡΗΣΟ ΔΘΝΗΚΟ ΓΗΑΘΔΗΜΟ ΔΗΟΓΖΜΑ

Σν Αθαζάξηζην Δζληθφ Γηαζέζηκν Δηζφδεκα (ΑΔΓΔ) πξνθχπηεη αλ ζην ΑΔΘΠ πξνζζέζνπκε ηηο

κεηαβηβαζηηθέο εηζπξάμεηο απφ ην εμσηεξηθφ (επηρνξεγήζεηο, πιαίζηα ζηήξημεο θιπ) θαη

αθαηξέζνπκε ηηο κεηαβηβαζηηθέο πιεξσκέο πξνο ην εμσηεξηθφ (επηρνξεγήζεηο, νηθνλνκηθή βνήζεηα

θιπ). H δηαθνξά ησλ κεηαβηβαζηηθψλ εηζπξάμεσλ απφ ην εμσηεξηθφ NFR θαη ησλ κεηαβηβαζηηθψλ

πιεξσκψλ ζην εμσηεξηθφ NFP, νλνκάδεηαη θαζαξέο κεηαβηβαζηηθέο εηζπξάμεηο. Σν ΑΔΓΔ

ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα θαιχςεη ηηο νηθνλνκηθέο αλάγθεο κηαο ρψξαο. πγθεθξηκέλα:

(α) Γηα θαηαλάισζε (C)

(β) Γηα απνηακίεπζε (S)

(γ) Γηα πιεξσκή θαζαξψλ θφξσλ (Σ)

ΑΔΓΔ ≡ C + S + T

Μηα άιιε έθθξαζε ηνπ ΑΔΓΔ πξνθχπηεη απ ηνλ νξηζκφ ηεο έλλνηαο φπσο ππνγξακκίζηεθε

αλσηέξσ, δειαδή:

ΑΔΓΔ ≡ ΑΔΠ + NFR

Αλαιχνληαο ηελ άλσζελ ζρέζε πξνθχπηεη:



ΑΔΠ ≡ C + S + T – ΝFR ≡ C + S + T + NFP φπνπ NFR = M – X θαη NFP = X – M

Άξα NFP = - NFR

Γειαδή νη κεηαβηβαζηηθέο πιεξσκέο πξνο ην εμσηεξηθφ είλαη αληίζεηεο απφ ηηο κεηαβηβαζηηθέο

εηζπξάμεηο απφ ην εμσηεξηθφ.

ΔΘΝΗΚΟΛΟΓΗΣΗΚΖ ΣΑΤΣΟΣΖΣΑ

H Δζληθνινγηζηηθε ηαπηφηεηα δείρλεη ηηο πεγέο απ' φπνπ πεγάδεη ην εζληθφ εηζφδεκα θαη απφ πνηέο

ρξήζεηο απνξξνθάηαη. Έρεη πνιχ κεγάιε ζεκαζία δηφηη δείρλεη ην κέγεζνο ηεο αθαζάξηζηεο

επέλδπζεο θαη πσο απηή ρξεκαηνδνηείηαη.

Γλσξίδνπκε φηη ΑΔΠ = C + I + G + X – M

Καη φηη ΑΔΠ ≡ C + S + T + NFP

Άξα C + I + G + X –M ≡ C + S + T + NFP

Σν πξψην ζθέινο ηεο αλσηέξσ ηαπηφηεηαο καο δείρλεη ηηο πεγέο ηνπ εηζνδεκαηνο θαη ην δεχηεξν

ηηο ρξήζεηο ηνπ δηαζέζηκνπ εηζνδεκαηνο.

Λχλνληαο σο πξνο Η πξνθχπηεη ε Δζληθνινγηζηηθή Σαπηφηεηα:

I ≡ S + (T – G) + [(M – X) + NFP] (1)

Ζ Δζληθνινγηζηηθή Σαπηφηεηα δείρλεη φηη ην κέγεζνο ηεο ζπλνιηθήο αθαζάξηζηεο επέλδπζεο

πξνθχπηεη απ ηα αθφινπζα κεγέζε:

S: Ηδησηηθή απνηακίεπζε

(T – G): Γεκφζηα απνηακίεπζε

[(M – X) + NFP]: Απνηακίεπζε μέλσλ επελδπηψλ

Αο δνχκε ηψξα ηξείο πηζαλέο πεξηπηψζεηο πνπ πξνθχπηνπλ:

(α) Κιεηζηή νηθνλνκία (Υ = Μ = 0) ρσξίο θξαηηθφ ηνκέα (G = 0)

I ≡ S

(β) Κιεηζηή νηθνλνκία (Υ = Μ = 0) κε θξαηηθφ ηνκέα

I ≡ S + (T – G)

(γ) Αλνηρηή νηθνλνκία κε θξαηηθφ ηνκέα

I ≡ S + (T – G) + [(M – X) + NFP]



ΔΦΑΡΜΟΓΔ

ηνλ παξαθάησ πίλαθα παξνπζηάδνληαη ηα εμήο ζηνηρεία γηα κηα νηθνλνκία:

Έηνο 1 Έηνο 2 Έηνο 3

Δζληθό εηζόδεκα 500 600 700

Γεκόζηα Γαπάλε 200 250 200

Ηδηωηηθή

θαηαλάιωζε

250 300 250

Δπέλδπζε 50 200 200

Δθηηκήζηε ηελ θαηάζηαζε ηνπ εκπνξηθνχ ηζνδπγίνπ πνπ αληηκεησπίδεη ε νηθνλνκία γηα θάζε έλα απφ

ηα ηξία έηε

Απάληεζε

Με βάζε ηελ ηαπηφηεηα ηνπ εζληθνχ εηζνδήκαηνο έρνπκε:

Τ≡ C+I+G+NX, φπνπ = Ηδησηηθή θαηαλάισζε, C = επέλδπζε, G =δεκφζηα δαπάλε.

Οη θαζαξέο εμαγσγέο (ΝΥ) είλαη:

ΝΥ= Τ – (C+I+G).

Γηα ην έηνο 1,

ΝΥ = 500 – (200 +250 + 50) = 0

Έηζη, ζην έηνο 1 ην εκπνξηθφ ηζνδχγην είλαη κεδέλ.

Σν έηνο 2 νη θαζαξέο εμαγσγέο είλαη -150, δεκηνπξγψληαο έιιεηκκα ζην εκπνξηθφ ηζνδχγην.

Σν έηνο 3 νη θαζαξέο εμαγσγέο είλαη 50 , δεκηνπξγψληαο πιεφλαζκα ζην εκπνξηθφ ηζνδχγην.



3 ΜΑΘΖΜΑ 3

Ο ΠΡΟΓΗΟΡΗΜΟ ΣΟΤ ΔΗΟΓΖΜΑΣΟ

ΔΗΑΓΧΓΖ

Γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηνπ εηζνδεκαηνο ζα ρξεζηκνπνηήζνπκε ην απιφ ππφδεηγκα ηνπ Keynes, ην

ιεγφκελν θευλζηαλφ ππφδεηγκα πξνζδηνξηζκνχ ηνπ εηζνδεκαηνο. Σν φιν κνληέιν ζηεξίδεηαη ζηελ

αξρή ηεο ζπλνιηθήο δήηεζεο ηνπ Keynes. ζχκθσλα κε ηελ αξρή απηή, ε νηθνλνκία παξάγεη ηφζε

πνζφηεηα αγαζψλ φζε δεηείηαη απφ ηνπο θαηαλαισηέο.

Έζησ Y ην δηαζέζηκν εηζφδεκα. χκθσλα κε ην απιφ ππφδεηγκα, φιν ην εηζφδεκα δαπαλάηαη ζηελ

θαηαλάισζε (C) θαη ζηελ απνηακίεπζε (S):

Y = C + S

ΠΡΟΓΗΟΡΗΣΗΚΟΗ ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ

Σν κέγεζνο ηεο θαηαλάισζεο εμαξηάηαη απφ ηνπο εμήο παξάγνληεο:

(α) Δπηηόθην: Σν επηηφθην είλαη ην θφζηνο ηνπ ρξήκαηνο. Όζν κεγαιχηεξν είλαη ην επηηφθην

ηφζν πην «αθξηβν» είλαη ην ρξεκα, άξα ηφζν ιηγφηεξν ζα είλαη ζε θπθινθνξηα κε απνηέιεζκα λα

κεηψλεηαη θαη ην επίπεδν ηεο θαηαλάισζεο θαη λα απμάλεηαη ην επίπεδν ηεο απνηακίεπζεο..

(β) Πινύηνο: Ο πινπηνο ζπλδεεηαη κε ην εηζφδεκα αξεθηα αθνχ φζν πεξηζζφηεξν πινπην έρνπκε

ηφζν κεγαιχηεξν εηζφδεκα κπνξνχκε λα απνθνκηζνπκε, ελψ φζν πςεινηεξν εηζφδεκα έρνπκε ηφζν

κεγαιπηεξε θαη ε δπλαηφηεηα απνθηεζεο πινχηνπ. είλαη ζαθεο πσο φζν κεγαιχηεξν ην επίπεδν

πινχηνπ, ηφζν κεγαιπηεξε ζα είλαη θαη ε θαηαλάισζε.

(γ) Δηζόδεκα: Σν εηζφδεκα είλαη ν ζεκαληηθνηεξνο παξαγνληαο γηα ηνλ θαζνξηζκν ηεο

θαηαλάισζεο φπσο απηφ απνηππψλεηαη ζηελ ιεγφκελε ζπλάξηεζε θαηαλάιωζεο.

ΤΝΑΡΣΖΖ ΚΑΣΑΝΑΛΧΖ

Ζ ζπλάξηεζε θαηαλάισζεο ζπλδέεη ην επίπεδν ηεο θαηαλάισζεο κε ην επίπεδν ηνπ εηζνδεκαηνο:

C = α + βY

φπνπ α = ειάρηζηε θαηαλάισζε, β = ν ιφγνο κεηαβνιήο ηεο απνηακίεπζεο πξνο ηε κεηαβνιή ηνπ

εηζνδήκαηνο ΓC/ΓY. Ο ζπληειεζηήο β ηεο ελ ιφγσ ζπλάξηεζεο νλνκάδεηαη νξηαθή ξνπή πξνο

θαηαλάιωζε (MPC) θαη δείρλεη πφζν κεηαβάιιεηαη ε θαηαλάισζε φηαλ κεηαβιεζεί ην εηζφδεκα

θαηά κηα κνλάδα. Ζ κέζε ξνπή πξνο θαηαλάιωζε (APC) δίλεηαη απ ηνλ ιφγν C/Y. Αιγεβξηθά:

Οξηαθή Ρνπή πξνο Καηαλάιωζε: MPC =

β



Μέζε Ρνπή πξνο Καηαλάιωζε: APC =

+ β

ΤΝΑΡΣΖΖ ΑΠΟΣΑΜΗΔΤΖ

Ζ ζπλάξηεζε απνηακίεπζεο ζπλδέεη ην επίπεδν ηεο απνηακίεπζεο κε απηφ ηνπ εηζνδεκαηνο.

Αιγεβξηθά πξνθχπηεη σο εμήο:

C = α + βY

Y = α + βY + S S = -α + (1 – β )Y

Y = C + S

Ο ζπληειεζηήο ηνπ εηζνδεκαηνο (Τ), (1 – β), είλαη ε θιίζε ηεο θακπχιεο εηζνδεκαηνο θαη

νλνκάδεηαη νξηαθή ξνπή πξνο απνηακίεπζε (MPS). Μαο δείρλεη πφζν κεηαβάιιεηαη ε

απνηακίεπζε φηαλ ην εηζφδεκα κεηαβιεζεί θαηά κηα κνλάδα. Δπίζεο ε κέζε ξνπή πξνο

απνηακίεπζε (APS) καο δείρλεη ηη πνζνζηφ ηνπ εηζνδεκαηνο καο απνηακηεχνπκε θαηά κέζν φξν.

Οξηαθή Ρνπή πξνο Απνηακίεπζε: MPS =

= (1 – β)

Μέζε Ρνπή πξνο Απνηακίεπζε: APS =

+ (1 – β)

ΓΗΑΓΡΑΜΜΑΣΗΚΖ ΑΠΔΗΚΟΝΗΖ

ην δηάγξακκα πνπ αθνινπζεί βιέπνπκε ηελ θνηλή πνξεία πνπ αθνινπζνχλ νη θακπχιεο

θαηαλάισζεο (C) θαη απνηακίεπζεο (S) θαζψο απμάλεηαη ην εηζφδεκα (Y). Παξαηεξήζηε φηη ε

θάζεηε απφζηαζε ηεο (C) απφ ηελ επζεία ησλ 45 κνηξψλ δείρλεη ην κέγεζνο ηεο απνηακίεπζεο.

α

-α

45°

C, S

Y

C= α + βY

S== -α + (1 – β )Y



ΗΟΡΡΟΠΗΑ ΔΗΟΓΖΜΑΣΟ

ΔΠΔΝΓΤΖ ΚΑΗ ΚΑΣΑΝΑΛΧΖ

Όπσο αλαθέξζεθε ζηελ ελφηεηα 1.1, ην ζχλνιν ηνπ δηαζέζηκνπ εηζνδεκαηνο νη θαηαλαισηέο ην

ρξεζηκνπνηνχλ γηα λα θαηαλαιψζνπλ θαη λα απνηακηεχζνπλ, δειαδή Y = C + I. Πσο πξνθχπηεη

φκσο ην ζχλνιν ηνπ δηαζέζηκνπ εηζνδήκαηνο; Όζν ε πλνιηθή Εήηεζε (C + I) είλαη κεγαιπηεξε

απφ ην εηζφδεκα (Τ) ηφηε ε ππεξβάιινπζα δήηεζε ζα πξέπεη λα θαιπθζεί κε πεξηζζφηεξε

παξαγσγή άξα ζα απμεζεί ην εηζφδεκα. Σν ζεκείν ηζνξξνπίαο πξνθχπηεη φπνπ ηθαλνπνηείηαη ε

ζπλζήθε ηζνξξνπίαο Y = C + I. Γηαγξακκαηηθά βιέπνπκε πσο ε ηζνξξνπία επηηπγράλεηαη ζην

ζεκείν ηνκήο ηεο C+I κε ηελ επζεία ησλ 45 κνηξψλ.

ΔΠΔΝΓΤΖ ΚΑΗ ΑΠΟΣΑΜΗΔΤΖ

Αλ ε επέλδπζε είλαη κεγαιπηεξε ηεο απνηακίεπζεο ηφηε ε απμεκέλε παξαγσγή ζα δεκηνπξγήζεη

πιενλάζκαηα ζηελ αγνξά άξα ζα πξέπεη λα κεησζεί ην εηζφδεκα θαη αληίζηνηρα αλ ε απνηακίεπζε

είλαη κεγαιπηεξε ηφηε ην εηζφδεκα απμάλεηαη. Ηζνξξνπία επέξρεηαη ζην ζεκείν φπνπ S = I.

I, S C+I

Y

I

S

Ye

45°

C, C+I

Y

C

C + Ι

Ι

Ye



ΔΦΑΡΜΟΓΔ

Να ζπκπιεξσζεί ν παξαθάησ πίλαθαο:

Τ C APC MPC S APS MPS

A 200 150 0,70

B 400 0,2

Γ 400 0,75

Γ 600 0,60

Δ 500 0,3

Απάληεζε

Υξεζηκνπνηψληαο ηηο εμήο ζρέζεηο αληηθαζηζηνχκε ηα δεδνκέλα ζηηο αληίζηνηρεο εμηζψζεηο:

Y = C + S APS =

MPC =

APC =

MPS =

Έζησ κηα θιεηζηή νηθνλνκία ρσξίο δεκφζην ηνκέα ζηελ νπνία ε ζρέζε θαηαλάισζεο

(C)θαη εηζνδήκαηνο (Y) δίλνληαη απφ ηελ αθφινπζε ζρέζε: C = α + βΤ.

(α) Πνηα είλαη ε νξηαθή ξνπή γηα θαηαλάισζε;

(β) Πψο ζρεηίδεηαη ην επίπεδν ηεο απνηακίεπζεο κε ην εηζφδεκα ζε απηήλ ηελ νηθνλνκία;

Τπνζέζηε φηη α=400, β=0,75 θαη φηη ην επίπεδν επέλδπζεο είλαη 500.

(γ) ε πνην επίπεδν εζληθνχ εηζνδήκαηνο ε απνηακίεπζε ζα ήηαλ κεδέλ;

(δ) Πνην ζα ήηαλ ην επίπεδν ηζνξξνπίαο ηνπ εηζνδήκαηνο;

Απάληεζε

(α) Δίλαη ν ζπληειεζηήο β.

(β) Γεδνκέλνπ φηη S = Y –C ή S= Y –α-βΤ ή S= -α + (1-β)Τ

(γ) Με S = -400 + 0,25Y, αλ S =0 Τ=1600.

(δ) Έρνπκε C = 400+ 0,75Τ.

ηελ ηζνξξνπία Τ= C +Η ή Τ=400+ 0,75Τ+500 ή Τ=3.600.



Να βξεζεί ην εηζφδεκα ηζνξξνπίαο αλ ε ζπλάξηεζε απνηακίεπζεο είλαη S = -350 + 0,3Y θαη

ε επέλδπζε είλαη I = 800. Αλ ε νξηαθή ξνπή πξνο απνηακίεπζε γίλεη 0,5 πφζν πξέπεη λα απμεζεί ε

επέλδπζε ψζηε ην εηζφδεκα λα παξακείλεη ζηαζεξφ;

Απάληεζε

ην ζεκείν ηζνξξνπίαο ηζρχεη S = I. Άξα:

-350 + 0,3Y = 800 Y =3.833,33

Αλ ε νξηαθή ξνπή πξνο απνηακίεπζε γίλεη 0,5 ηφηε ε ζπλάξηεζε αιιάδεη ζε S = -350 + 0,5Y

Σν λέν ζεκείν ηζνξξνπίαο είλαη:

-350 + 0,5Y = 800 Y = 2.300

Σν επίπεδν ηεο επέλδπζεο πνπ πξέπεη λα επηηεπρζεί γηα λα κελ αιιάμεη ην εηζφδεκα είλαη:

Η = -350 + 0,5 x 3.833,33 I = 1.566,66



4 ΜΑΘΖΜΑ 4

ΤΝΑΡΣΖΖ ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ

ΔΠΔΝΓΤΖ

5 Ωο επέλδπζε, (Η), ζηα νηθνλνκηθά θαιείηαη ε νπνηαδήπνηε κεηαβνιή ηνπ θεθαιαίνπ, (ΓΚ),

δειαδή ε κεηαβνιή ησλ θεθαιαηνπρηθψλ αγαζψλ (εξγαιεία, κεραλήκαηα θιπ) ζε κηα νηθνλνκία:

Η = ΓΚ

ΠΡΟΓΗΟΡΗΜΟ ΒΔΛΣΗΣΖ ΔΠΔΝΓΤΖ

ΠΑΡΟΤΑ ΑΞΗΑ

Ζ παξνχζα αμία (PV) δειψλεη ην πφζν ηνπ θεθαιαίνπ πνπ πξέπεη λα επελδπζεί γηα λα πξνθχςεη κηα

πξνζδνθψκελε απφδνζε (R) δεδνκέλνπ ηνπ επηηνθίνπ ηεο αγνξάο (r):

PV =

φπνπ n ε δηάξθεηα ηνπ επελδπηηθνχ πιάλνπ.

ΟΡΗΑΚΖ ΑΠΟΓΟΣΗΚΟΣΖΣΑ

Ζ νξηαθή απνδνηηθφηεηα ηεο επέλδπζεο ππνινγίδεη ην κέγηζην επηηφθην (i) κε ην νπνίν αλ ε

παξνχζα αμία (PV) είλαη ηζε κε ηελ αμία ηεο επέλδπζεο, (V), δειαδή ην κέγηζην επηηφθην κε ην

νπνίν ε απφδνζε ηεο επέλδπζεο δελ ζα ήηαλ κηθξφηεξε απ ηελ πξνζδνθψκελε:

i =

- 1

Αλ i > r ηφηε ε απφδνζε είλαη ζπκθέξνπζα ελψ αλ i < r ηφηε ε απφδνζε δελ ζπκθέξεη.

ΔΦΑΡΜΟΓΔ

Αμηνινγήζηε ηα θάησζη επελδπηηθά πιάλα ρξεζηκνπνηψληαο ηηο κεζφδνπο ηεο παξνχζαο

αμίαο θαη ηεο νξηαθήο απνδνηηθφηεηαο:

ΠΛΑΝΑ ΑΞΗΑ ΔΠΔΝΓΤΖ

(V)

ΠΡΟΓΟΚΧΜΔΝΖ

ΑΠΟΓΟΖ (R)

ΔΠΗΣΟΚΗΟ (r)

Α 2000 2800 10

Β 2500 3200 12

Γ 3400 4000 20



Απάληεζε

(α) Μέζνδνο Παξνύζαο Αμίαο

PVA =

=

= 2545,45 PVA > VA άξα είλαη ζπκθέξνπζα

PVB =

=

= 2857,14 PVB > VB άξα είλαη ζπκθέξνπζα

PVΓ =

=

= 3333,33 PVΓ < VΓ άξα δελ είλαη ζπκθέξνπζα

(β) Μέζνδνο Οξηαθήο Απνδνηηθόηεηαο

iΑ =

- 1 =

- 1 = 0,4 ε 40% iΑ > rA άξα είλαη ζπκθέξνπζα

iΒ =

- 1 =

- 1 = 0,28 ε 28% iB > rB άξα είλαη ζπκθέξνπζα

iΓ =

- 1 =

- 1 = 0,17 ε 17% iΓ > rΓ άξα δελ είλαη ζπκθέξνπζα

ΤΝΑΡΣΖΖ ΔΠΔΝΓΤΖ

Ζ ζπλάξηεζε ηεο επέλδπζεο, (Η), δείρλεη ηελ ζρέζε ηνπ φγθνπ ησλ επελδχζεσλ ζε ζρέζε κε ην

επηηφθην, (r). Όζν ην επηηφθην απμάλεηαη κεγαιψλεη ην θφζηνο ηνπ δαλεηζκνχ άξα απνζαξξχλεηαη ε

επελδπηηθή δήηεζε. Ζ ζρέζε ινηπφλ

ηεο επέλδπζεο κε ην επηηφθην είλαη

αξλεηηθή2:

Η = Η0 + γr γ > 0

Όπνπ Io είλαη νη ζηαζεξέο απηόλνκεο

επελδχζεηο, δειαδή επελδχζεηο πνπ

δελ εμαξηψληαη απφ ην χςνο ηνπ

επηηνθίνπ, θαη γ ν ζπληειεζηήο πνπ

δειψλεη ηελ επίδξαζε ηνπ επηηνθίνπ

επί ησλ επελδχζεσλ.

ΠΟΛΛΑΠΛΑΗΑΣΖ

ΔΠΔΝΓΤΔΧΝ

2 Αξθεηέο θνξέο ζπγρέεηαη ν νξνο επέλδπζε κε ηελ επέλδπζε ζηηο θεθαιαηαγνξέο ζηηο νπνίεο θπζηθά φζν απμάλεηαη ην

επηηφθην απμάλεηαη θαη ν φγθνο ησλ επελδχζεσλ. Ο νξνο επέλδπζε εδψ δειψλεη ηηο δαπάλεο πξνο θεθαιαηνπρηθά αγαζά,

δειαδή αγαζά πνπ ζπληεινχλ ζηελ παξαγσγηθή δηαδηθαζία.

r

I

Ι = Ι0 + γr



6 Ο πνιιαπιαζηαζηήο επελδχζεσλ (k) δείρλεη ην πφζν κεηαβάιιεηαη ε επέλδπζε φηαλ

κεηαβιεζεί ην εηζφδεκα θαηά κηα κνλάδα.

k =

ΓΤ = kΓΗ

7 Άξα βιέπνπκε φηη ην εηζφδεκα απμάλεηαη φζν απμάλεηαη ν πνιιαπιαζηαζηήο θαη γεληθά φζν

απμάλεηαη ε επέλδπζε φπσο θαίλεηαη ζην παξαθάησ δηάγξακκα.

8

9 Γεληθά ηζρχεη φηη:

10 k =

θαη αθνχ ΜPC = 1 – MPS k =

11 φπνπ MPS = νξηαθή ξνπή πξνο θαηαλάισζε θαη MPC = νξηαθή ξνπή πξνο απνηακίεπζε.

12

ΔΦΑΡΜΟΓΔ

Έζησ κηα θιεηζηή νηθνλνκία ρσξίο δεκφζην ηνκέα ζηελ νπνία ε ζρέζε θαηαλάισζεο

(C)θαη εηζνδήκαηνο (Y) δίλνληαη απφ ηελ αθφινπζε ζρέζε: C = α + βΤ.

(α) Πνηα είλαη ε νξηαθή ξνπή γηα θαηαλάισζε;

(β) Πψο ζρεηίδεηαη ην επίπεδν ηεο απνηακίεπζεο κε ην εηζφδεκα ζε απηήλ ηελ νηθνλνκία;

Τπνζέζηε φηη α=400, β=0,75 θαη φηη ην επίπεδν επέλδπζεο είλαη 500.

(γ) ε πνην επίπεδν εζληθνχ εηζνδήκαηνο ε απνηακίεπζε ζα ήηαλ κεδέλ;

(δ) Πνην ζα ήηαλ ην επίπεδν ηζνξξνπίαο ηνπ εηζνδήκαηνο;

Απάληεζε

(α) Δίλαη ν ζπληειεζηήο β.

45°

C+I

Y

C + Ι1

C + Ι2

Y1 Y2



(β) Γεδνκέλνπ φηη S = Y –C ή S= Y –α-βΤ ή S= -α + (1-β)Τ

(γ) Με S = -400 + 0,25Y, αλ S =0 Τ=1600.

(δ) Έρνπκε C = 400+ 0,75Τ.

ηελ ηζνξξνπία Τ= C +Η ή Τ=400+ 0,75Τ+500 ή Τ=3.600.

ε κηα νηθνλνκία ηζρχεη φηη C = 800 + 0.6Y θαη Η = 350. Να βξείηε ην εηζφδεκα ηζνξξνπίαο

ρξεζηκνπνηψληαο θαη ηηο δπν ζπλζήθεο.

Απάληεζε

Ζ πξψηε ζπλζήθε ηζνξξνπίαο είλαη ε Τ = C + I άξα Y = 800 + 0,6Τ + 350. Λχλνληαο ηελ εμίζσζε

απηή σο πξνο Τ έρνπκε:

Τ = 2.875

C = 1.475

H δεχηεξε ζπλζήθε ιέεη φηη S = I. Γλσξίδνπκε φηη S = -α + (1 – β )Y άξα S = -800 + 0.4Y. Οπφηε:

-800 + 0,4Τ = 350 Τ = 2.875



13 ΜΑΘΖΜΑ 5

ΓΖΜΟΗΟΝΟΜΗΚΖ ΠΟΛΗΣΗΚΖ

ΔΗΑΓΧΓΖ

Ζ θάζε θπβέξλεζε έξρεηαη αληηκέησπε κε πνιιέο θαη δηαθνξεηηθέο νηθνλνκηθέο απνθάζεηο φζνλ

αθνξά ηελ δηαηήξεζε ηεο επεκεξίαο. ηφρνο ηεο είλαη ε δηαηήξεζε ηεο αλεξγίαο ζε ρακειά επίπεδα

θαη ηαπηφρξνλα ε αληηκεηψπηζε ησλ πιεζσξηζηηθψλ πηέζεσλ. Γηα λα επηηχρεη απηνχο ηνπο ζηφρνπο

ζην νπινζηάζην ηεο έρεη ηελ δεκνζηνλνκηθή θαη ηελ λνκηζκαηηθή πνιηηηθή. Ζ δεκνζηνλνκηθή

πνιηηηθή ρξεζηκνπνηεί ηελ απμνκείσζε ηνπ επηπέδνπ ησλ θφξσλ θαη ησλ θξαηηθψλ δαπαλψλ γηα λα

ξπζκίζεη ηα επίπεδα ηεο αλεξγίαο θαη ηνπ πιεζσξηζκνχ.

ΦΟΡΟΗ

Ζ θπβέξλεζε κπνξεί λα επέκβεη ζην δηαζέζηκν εηζφδεκα κέζσ ηεο απμνκείσζεο ησλ θφξσλ. Αλ

επηβιεζεί θφξνο χςνπο (Σ), ηφηε ην νλνκαζηηθφ εηζφδεκα (Τ) κπνξεί λα παξακέλεη ην ίδην αιιά ην

πξαγκαηηθφ εηζφδεκα (ΤD) είλαη απνκέλεη κεηά ηελ πιεξσκή ησλ θφξσλ, άξα:

ΤD = Τ - Σ

Δίλαη θαλεξφ πσο φηαλ ππάξρνπλ θφξνη, ε ζπλάξηεζε θαηαλάισζεο θαη επέλδπζεο γίλνληαη:

C = α +β(Y-T) = α + βYD

S = -α +(1-β)(Τ-Σ) = -α + (1-β)YD

ΚΡΑΣΗΚΔ ΓΑΠΑΝΔ (G)

Οη θξαηηθέο δαπάλεο είλαη νη δαπάλεο ηεο θπβέξλεζεο γηα θξαηηθά έξγα. Όηαλ απμάλεηαη ε

θξαηηθή δαπάλε, δεκηνπξγνχληαη λέεο ζέζεηο εξγαζίαο άξα αχμεζε ηεο πξνζθνξάο ρξήκαηνο θαη ελ

ηέιεη ηεο θαηαλάισζεο. ην κνληέιν πνπ εμεηάδνπκε ην χςνο ησλ θξαηηθψλ δαπαλψλ ζεσξείηαη

ζηαζεξφ, φπσο θαίλεηαη ζην παξαθάησ δηάγξακκα, άξα δελ εμαξηάηαη απφ ην χςνο ηνπ εηζνδεκαηνο.

G

Y

G2

G1



ΔΦΑΡΜΟΓΔ

Δζησ C = 40 +0.65Y. Να θαηαζθεπαζηνπλ ζην ίδην δηάγξακκα νη θακπχιεο θαηαλάισζεο

θαη απνηακίεπζεο. Δζησ φηη εηζεξρεηαη θφξνο χςνπο 20€. Πσο ζα κεηαηνπηζηνπλ νη δπν θακπχιεο;

Απάληεζε

Μεηά ηελ επηβνιή ηεο θνξνινγίαο χςνπο Τ = 20 ε ζπλάξηεζε θαηαλάισζεο γίλεηαη

C = 40 + 0,65 (Τ-20) = 27 + 0,65Τ θαη ε ζπλάξηεζε απνηακίεπζεο γίλεηαη

S = - 40 + 0,35 (Υ- 20) = - 47 + 0,35Τ.

ην δηάγξακκα θαίλεηαη φηη θαη νη δχν ζπλαξηήζεηο κεηαηνπίδνληαη πξνο ηα θάησ. Απηφ νθείιεηαη

ζην φηη νη θφξνη κεηψλνπλ ην δηαζέζηκν εηζφδεκα θαη, ζπλεπψο, κεηψλεηαη θαη ε θαηαλάισζε θαη ε

απνηακίεπζε.

ΠΡΟΓΗΟΡΗΜΟ ΔΗΟΓΖΜΑΣΟ

ηελ κέρξη ηψξα ζπλζήθε ηζνξξνπίαο Y = C + I ζα πξέπεη λα πξνζζέζνπκε ηηο θξαηηθέο

δαπάλεο αθνχ ηψξα πιένλ απφ ηελ θαηαλάισζε θαη ηελ επέλδπζε, ην δηαζέζηκν θεθάιαην κηαο

ρψξαο ζα δαπαλεζεί θαη ζηηο θξαηηθέο δαπάλεο. Άξα:

Y = C + I +G



Σν εηζφδεκα απηφ κπνξεί λα θαηαλαισζεη απ ηνπο θαηαλαισηέο ζε θαηαλάισζε, απνηακίεπζε θαη

πιεξσκή θφξσλ. Άξα:

Y = C + S + T

ην ζεκείν ηζνξξνπίαο ηζρχεη:

C + S + T = C + I +G S + T = I + G

ΔΦΑΡΜΟΓΔ

Γίλνληαη ηα θάησζη δεδνκέλα

πλάξηεζε Καηαλάισζεο C=20+0.5YD

Δπέλδπζε I=40

Κξαηηθή Γαπάλε G=10

Γηαζέζηκν Δηζφδεκα YD=Y-NT

Καζαξνί Φφξνη NT=5

(α) Πξνζδηνξίζηε ην επίπεδν ηζνξξνπίαο ηνπ εηζνδήκαηνο (Τ) θαη ηα επίπεδα θαηαλάισζεο θαη

ηδησηηθήο απνηακίεπζεο.

(β) Τπνζέζηε ηψξα φηη νη επελδχζεηο απμάλνληαη ζε Η=60. Να βξείηε ην λέν ζεκείν ηζνξξνπίαο θαη

λα ζρνιηάζεηε ηελ δηαθνξά ηνπ απφ ην πξνεγνχκελν.

Απάληεζε

(α) Σν εηζφδεκα ηζνξξνπίαο δίλεηαη απφ ηε ζρέζε

Τ= C+I+G (1)

χκθσλα κε ηα δεδνκέλα:

C=20+0.5YD, φκσο Y

D=Y-NT θαη επεηδή NT=5, ζπλεπάγεηαη φηη Y

D=Y-5, άξα

C=20+0.5(Y-5) (2)

Γλσξίδνπκε επίζεο φηη I=40 θαη G=10.

I + G

S + T

S + T

S

I + G

I

Y1 Y2 Y3



Δπνκέλσο ε (1) γξάθεηαη

Y= 20+0.5(Y-5)+40+10→ Y=135, C=85, S=YD-C=45. Ζ απνηακίεπζε κπνξεί επίζεο λα

ππνινγηζηεί θαη απφ ηελ ζρέζε I+G=S+T=> S=I+G-T=40+10-5=45.

(β) Σν εηζφδεκα ηζνξξνπίαο δίλεηαη απφ ηε ζρέζε

Τ= C+I+G (3)

χκθσλα κε ηα δεδνκέλα:

C=20+0.5YD, φκσο Y

D=Y-NT θαη επεηδή NT=5, ζπλεπάγεηαη φηη Y

D=Y-5, άξα

C=20+0.5(Y-5) (4)

Γλσξίδνπκε επίζεο φηη I=60 θαη G=10.

Δπνκέλσο ε (3) γξάθεηαη

Y= 20+0.5(Y-5)+60+10→ Y=175, C=105, S=YD-C=65. Ζ απνηακίεπζε κπνξεί επίζεο λα

ππνινγηζηεί θαη απφ ηελ ζρέζε I+G=S+T=> S=I+G-T=60+10-5=65.

Tν εηζφδεκα ηζνξξνπίαο απμήζεθε θαηά 40 ρ.κ. (πεξηζζφηεξν απφ φηη ε αξρηθή επέλδπζε, ιφγσ ηεο

επίδξαζεο ηνπ πνιιαπιαζηαζηή), ε θαηαλάισζε θαηά 20 θαη ε ηδησηηθή απνηακίεπζε θαηά 20.



ΜΑΘΖΜΑ 6

ΑΓΟΡΑ ΥΡΖΜΑΣΟ

ΔΗΑΓΧΓΖ

ηελ νηθνλνκία ζαλ ρξεκα νξίδνπκε νηηδήπνηε έρεη αμία θαη γίλεηαη απνδεθηφ ζηηο νηθνλνκηθέο

ζπλαιιαγέο. Αλάινγα κε ηελ ξεπζηόηεηα ην ρξεκα έρεη δηαθνξεηηθέο νλνκαζίεο. Έηζη ζαλ Μ1

νξίδνληαη ηα ηξαπεδνγξακκάηηα, ηα θέξκαηα θαη νη θαηαζέζεηο ηακηεπηήξηνπ θαη φςεσο ηα νπνία

είλαη άκεζα ξεπζηνπνηήζηκα. αλ Μ2 νξίδνληαη ηα νκφινγα, νη θαηαζέζεηο πξνζεζκίαο θιπ, ηα

νπνία έρνπλ ιηγφηεξε ξεπζηφηεηα. Ζ ρξεζηκφηεηα ηνπ ρξήκαηνο θαη νη ιεηηνπξγίεο ηηο νπνίεο

επηηειεί είλαη:

α. Μέζν ζπλαιιαγήο.

β. Μέζν δηαηήξεζεο αμίαο.

γ. Μέζν κέηξεζεο αμίαο.

Σν ρξεκα είλαη θαη απηφ αγαζφ ζαλ φια ηα άιια. Άξα πξέπεη λα έρεη κηα ηηκή ε νπνία λα

ππνδειψλεη ηελ αμία ηνπ ρξήκαηνο. Ζ ηηκή ηνπ ρξήκαηνο είλαη ην πφζν έλαο θαηαλαισηήο ζα

πιήξσλε γηα λα απνθηήζεη ρξεκα. Δίλαη δειαδή ην θφζηνο δαλεηζκνχ, δειαδή ην επηηόθην.

ΕΖΣΖΖ ΥΡΖΜΑΣΟ

αλ δήηεζε ρξήκαηνο νξίδνπκε ην πφζν πνπ νη θαηαλαισηέο επηζπκνχλ λα έρνπλ γηα ηελ

νινθιήξσζε ησλ θαζεκεξηλψλ ηνπο ζπλαιιαγψλ. χκθσλα κε ηνλ Keynes νη παξάγνληεο πνπ

πξνζδηνξίδνπλ ηελ δήηεζε είλαη νη εμήο:

α. Σν θίλεηξν ησλ ζπλαιιαγψλ.

β. Σν θίλεηξν ηεο πξνθχιαμεο.

γ. Σν θίλεηξν ηεο θεξδνζθνπίαο.



ΔΦΑΡΜΟΓΔ

Καηαζθεπάζηε έλα δηάγξακκα πνπ λα απεηθνλίδεη ηε ζπλάξηεζε δήηεζεο ρξήκαηνο

Md = 200 + 0,3Τ- 10r φηαλ Τ= 100 θαη Τ = 200, θαη έλα δεχηεξν φηαλ r = 5% θαη r = 10%.

Απάληεζε

To Γηάγξακκα (α) απεηθνλίδεη ηε δήηεζε ρξήκαηνο γηα δηάθνξα επηηφθηα, φηαλ ην εηζφδεκα είλαη Υ= 100

θαη Υ = 200. To Γηάγξακκα (β) απεηθνλίδεη ηε δήηεζε ρξήκαηνο γηα δηάθνξα επίπεδα εηζνδήκαηνο φηαλ ην

επηηφθην είλαη r = 5 θαη r = 10.

Έλα νκφινγν έρεη νλνκαζηηθή αμία 200 επξψ θαη νηαζεξφ επηηφθην 6%, φηαλ ην επηηφθην ηεο

αγνξάο είλαη 6%. Βξείηε ηελ ηηκή ηνπ νκνιφγνπ αλ ην επηηφθην ηεο αγνξάο κεησζεί ζε 4% θαη αλ απμεζεί

ζε 10%.

Απάληεζε

Μείωςη επιτοκίου

Αύξηςη επιτοκίου

Πραγματικό Χρημα (ΜD)

Επιτόκιο (r)

MD



Ολνκαζηηθή αμία νκνιφγνπ 200 επξψ κε ζηαζεξφ επηηφθην 6%, ηφθνο = 12 επξψ εηεζίσο. Αλ ην επηηφθην ηεο

αγνξάο κεησζεί ζε 4%, ζα απμεζεί ε δήηεζε νκνιφγσλ, δηφηη έρνπλ κεγαιχηεξε απφδνζε, θαη έηζη ζα

απμεζεί ε ηηκή ηνπο. Έζησ φηη ε λέα ηηκή είλαη Ρ. Αλ θάπνηνο θαηαζέζεη ζηελ ηξάπεδα Ρ επξψ, ζην ηέινο ηνπ

ρξφλνπ ζα εηζπξάμεη 0,04Ρ. Αλ αγνξάζεη ην νκφινγν, ζα εηζπξάμεη ζην ηέινο ηνπ ρξφλνπ ηνλ ηφθν, πνπ είλαη

12 επξψ. Αλ, ινηπφλ, είλαη αδηάθνξνο σο πξνο ηελ ηνπνζέηεζε ησλ ρξεκάησλ ηνπ, ζα πξέπεη ε απφδνζε ηνπο

λα είλαη ίζε, δειαδή

0,04Ρ= 12 Ρ = 300

Αλ ε ηηκή ηνπ νκνιφγνπ είλαη θάησ ησλ 300 επξψ, ζπκθέξεη ε αγνξά νκνιφγνπ, αλ είλαη άλσ ησλ 300,

ζπκθέξεη ε θαηάζενε ζε ηξάπεδα.

Καηά ηνλ ίδην ηξφπν βξίζθνπκε φηη, αλ ην επηηφθην απμεζεί ζε 10%, ε ηηκή ηνπ νκνιφγνπ ζα κεησζεί ζε Ρ =

120 δηφηη

0,10Ρ=12 ή P = 120

Έλα άηνκν έρεη κηζζφ 900 επξψ κεληαίσο θαη πιεξψλεηαη ζηελ αξρή θάζε κήλα. Απφ ην πνζφ απηφ

δαπαλά 30 επξψ ηελ εκέξα θαη ην ππφινηπν ην θπιάζζεη ζην ζπξηάξη ηνπ γξαθείνπ ηνπ. Βξείηε ηελ

εκεξήζηα δήηεζε ρξήκαηνο γηα θάζε εκέξα ηνπ κήλα θαζψο θαη ηε κέζε κηληαηα δήηεζε.

Απάληεζε

Ζ δήηεζε ρξήκαηνο θαηά ηελ πξψηε εκέξα ηνπ κήλα είλαη 900 επξψ, ηε δεχηεξε 870, ηελ ηξίηε 840 θ.ν.θ.

Σελ ηειεπηαία εκέξα ζα είλαη κεδέλ. Ζ κέζε εκεξήζηα δήηεζε ζα είλαη

= 450

ΠΡΟΦΟΡΑ ΥΡΖΜΑΣΟ

Ζ πξνζθνξά ρξήκαηνο είλαη ε ζπλνιηθή πνζφηεηα ρξήκαηνο πνπ δηνρεηεχεηαη ζηελ αγνξά κέζσ

ηεο Κεληξηθήο Σξάπεδαο.

ΠΡΟΓΗΟΡΗΜΟ ΔΠΗΣΟΚΗΟΤ

Πραγματικό Χρημα (ΜS)


MS



Σν επηηφθην ηζνξξνπίαο πξνζδηνξίδεηαη ζην ζεκείν φπνπ MS = MD φπσο θαίλεηαη ζην

παξαθάησ δηάγξακκα.

ΔΦΑ

ΡΜΟ

ΓΔ

Έζησ φηη ε αγνξά ρξήκαηνο πεξηγξάθεηαη απφ ηηο εμήο ζπλαξηήζεηο:

Mt = 0,4Τ δήηεζε γηα ζπλαιιαγέο (θαη πξνθχιαμε)

Μsp = 100 - 20r δήηεζε γηα θεξδνζθνπία

Ms = 500 πξνζθνξά ρξήκαηνο

Γηα λα έρνπκε ηζνξξνπία ζηελ αγνξά, πξέπεη ε δήηεζε ρξήκαηνο λα ηζνχηαη πξνο ηελ πξνζθνξά,

δειαδή Md - Μ. Δλλνείηαη φηη Md = Mt + Μ . Αληηθαζηζηψληαο ηηο παξαπάλσ εμηζψζεηο ζηε

ζπλζήθε ηζνξξνπίαο έρνπκε

100 + 0,4Τ- 20r = 500

Δίλαη θαλεξφ φηη δελ κπνξνχκε λα βξνχκε ην επηηφθην αλ δελ γλσξίδνπκε ην επίπεδν ηνπ

εηζνδήκαηνο, ην νπνίν βέβαηα πξνζδηνξίδεηαη, φπσο έρνπκε δεη, ζηελ αγνξά πξντφληνο. Έζησ φηη Τ

= 2.000. Αληηθαζηζηψληαο ηελ ηηκή ηνπ Y έρνπκε

100 + 800 - 20r = 500

απφ ηελ νπνία βξίζθνπκε ηελ ηηκή ηνπ r = 20. Αλ απμεζεί ε πνζφηεηα ηνπ ρξήκαηνο ζε Ms = 600 θαη

επαλαιάβνπκε ηηο πξάμεηο, ζα βξνχκε φηη ην επηηφθην κεηψλεηαη ζε r = 15%. Αληίζεηα, αλ ε

πξνζθνξά ρξήκαηνο κεησζεί ζε Ms = 400, ην επηηφθην ζα απμεζεί ζε r = 25%.

Πραγματικό Χρημα (ΜD)

Επιτόκιο (r) MS

MD

Πλεόναςμα χρήματοσ. Αύξηςη αγοράσ ομολόγων. Πτώςη επιτοκίου.

Έλλειμμα χρήματοσ. Πώληςη ομολόγων. Αύξηςη επιτοκίου.

r0




Επένδυςη (Ι)

r1

r2

I1 I2

I(r)

IS

Ειςόδημα (Υ)


C + I

C + I

C + I’


ΜΑΘΖΜΑ 7

ΜΟΝΣΔΛΟ IS-LM

ΗΟΡΡΟΠΗΑ ΣΖΝ ΑΓΟΡΑ ΠΡΟΨΟΝΣΟ – ΚΑΜΠΤΛΖ IS

Ζ θακπχιε IS είλαη ν γεσκεηξηθφο ηφπνο ησλ ζεκείσλ φπνπ I = S (Δπέλδπζε = Απνηακίεπζε) θαη

επίζεο ησλ ζεκείσλ φπνπ Y = C + I, φπσο θαίλεηαη ζην παξαθάησ δηάγξακκα. Αλάινγα κε ηα

δεδνκέλα ηεο θάζε άζθεζεο πξνθχπηνπλ νη εμήο πεξηπηψζεηο:

Αλ G=T=0 ηφηε Τ = C + I

Αλ G=0, T≠0 ηφηε Τ = C + I θαη C = α + βΤD

Αλ G≠0, T=0 ηφηε Τ = C + I + G

Αλ G≠0, Σ≠0 ηφηε Τ = C + I + G θαη C = α + βΤD



ΜΔΣΑΣΟΠΗΖ ΣΖ IS

Ζ κεηαβνιή κφλν ηνπ επηηνθίνπ επηθέξεη μεηακίνηζη επί ηεο θακπχιεο IS, ελψ κηα κεηαβνιή ζε

νπνηαδήπνηε άιιε κεηαβιεηή (επέλδπζε θαη απνηακίεπζε) επηθέξεη μεηαηόπιζη ηεο θακπχιεο IS.

Μηα αχμεζε, γηα παξάδεηγκα, ησλ επελδχζεσλ (πνπ φκσο δελ έγηλε ινγσ ηεο πηψζεο ησλ επηηνθίσλ)

ζα κεηαηνπίζεη ηελ IS πξνο ηα δεμηά.

ΗΟΡΡΟΠΗΑ ΣΖΝ ΑΓΟΡΑ ΥΡΖΜΑΣΟ – ΚΑΜΠΤΛΖ LM

Ζ θακπχιε LM είλαη ν γεσκεηξηθφο ηφπνο ησλ ζεκείσλ φπνπ ε πξνζθνξά ρξήκαηνο MS ηζνχηαη κε

ηελ δήηεζε ρξήκαηνο MD, φπσο θαίλεηαη ζην παξαθάησ δηάγξακκα.

ΜΔΣΑΣΟΠΗΖ ΣΖ LM

Ζ κεηαβνιή κφλν ηνπ εζληθνχ εηζνδεκαηνο επηθέξεη μεηακίνηζη επί ηεο θακπχιεο LM, ελψ κηα

κεηαβνιή ζε νπνηαδήπνηε άιιε κεηαβιεηή (δήηεζε θαη πξνζθνξά ρξήκαηνο) επηθέξεη μεηαηόπιζη

ηεο θακπχιεο LM. Μηα αχμεζε, γηα παξάδεηγκα, ζηελ δήηεζε ρξήκαηνο (πνπ φκσο δελ έγηλε ινγσ

ηεο αχμεζεο ηνπ εηζνδεκαηνο) ζα κεηαηνπίζεη ηελ LM πξνο ηα δεμηά.

ΗΟΡΡΟΠΗΑ ΣΟ ΜΟΝΣΔΛΟ ISLM

Ζ ηζνξξνπία ζηηο αγνξέο ρξήκαηνο θαη πξντφληνο επέξρεηαη ζην ζεκείν φπνπ IS = LM φπσο

θαίλεηαη ζην παξαθάησ δηάγξακκα.


r1

r2

Ms LM



MD1

MD2


Y1 Y2



ΜΑΘΖΜΑ 8

ΑΓΟΡΑ ΔΡΓΑΗΑ

ΔΗΑΓΧΓΖ

Σν κέγεζνο ηεο ζπλνιηθήο αγνξάο εξγαζίαο κηαο νηθνλνκίαο εμαξηάηαη απφ ην χςνο ηνπ εζληθνχ

εηζνδεκαηνο ηεο νηθνλνκίαο απηήο. Όζν ην εηζφδεκα ηεο νηθνλνκίαο είλαη κεγάιν ηφηε ζπλεπάγεηαη

θαη κεγάινο αξηζκφο εξγαδνκέλσλ θαη ην αληίζεην (δεδνκέλνπ φηη νη άιινη παξαγσγηθνί

ζπληειεζηέο παξακέλνπλ ζηαζεξνί). Σν πψο εμαξηάηαη ην επίπεδν ηεο εξγαζίαο απφ ην επίπεδν ηνπ

εηζνδεκαηνο θαίλεηαη θαη ζην παξαθάησ δηάγξακκα. Σν εηζφδεκα ηζνξξνπίαο είλαη ην Τ1 φπνπ

απαηηεί L1 εξγάηεο. Αλ ην ζπλνιηθφ δπλακηθφ ηεο νηθνλνκίαο είλαη L* εξγάηεο ηφηε ν ιφγνο

δείρλεη ην πνζνζηφ αλεξγίαο.

LM



Y

IS

r



ΕΖΣΖΖ ΔΡΓΑΗΑ

Ζ δήηεζε ηεο εξγαζίαο LD δείρλεη ην πφζνπο εξγάηεο είλαη δηαηεζεηκέλε λα πξνζιάβεη κηα

επηρείξεζε. Σν χςνο ηνπ κηζζνχ πνπ είλαη πξφζπκε λα πιεξψζεη εμαξηάηαη απφ ην νξηαθφ πξντφλ

ηεο εξγαζίαο αθνχ δελ είλαη πξνο ην ζπκθέξνλ ηεο επηρεηξεζεο λα πιεξψλεη πεξηζζφηεξα ρξήκαηα

απ φζν πξνζθέξεη ν ηειεπηαίνο εξγάηεο. Σν νξηαθφ πξντφλ ηεο εξγαζίαο MPL δείρλεη ην πξντφλ πνπ

παξάρζεθε απφ ηνλ ηειεπηαίν εξγάηε. Γηα ηελ κεγηζηνπνίεζε ησλ θεξδψλ ζα πξέπεη ν νλνκαζηηθφο

κηζζφο πνπ θαηαβιήζεθε W λα ηζνχηαη κε ην έζνδν απφ ην πξντφλ ηνπ ηειεπηαίνπ εξγάηε, δειαδή

W = MPL x P W/P = MPL φπνπ W/P είλαη ν πξαγκαηηθφο κηζζφο θαη ζπκβνιίδεηαη κε w. Σν

παξαθάησ δηάγξακκα δείρλεη ηελ κεηαβνιή ηεο δήηεζεο εξγαζίαο πξνο ηελ κεηαβνιή ηνπ

νλνκαζηηθνχ κηζζνχ. H εμίζσζε ηεο δήηεζεο εξγαζίαο είλαη ηεο κνξθήο LD = α + βW φπνπ α>0 θαη

β≤0.

IS

LM

F(L)

L1 r

Y

Y

L

Y1

L*

Y*



ΠΡΟΦΟΡΑ ΔΡΓΑΗΑ

Ζ κειέηε ηεο πξνζθνξάο εξγαζίαο έγθεηηαη ζε δπν ζεσξίεο: ηελ Κιαζζηθή θαη ηελ κεηαγελέζηεξε

Κεπλζηαλε ζεσξία.

ΚΛΑΗΚΖ ΠΡΟΔΓΓΗΖ

χκθσλα κε ηελ θιαζζηθή ζεσξία, ν νλνκαζηηθφο κηζζφο πξνζαξκφδεηαη εχθνια ζηηο κεηαβνιέο

ηεο αγνξάο δειαδή δηακνξθψλεηαη δηαξθψο αλάινγα κε ην επίπεδν ησλ ηηκψλ θαη ηελ δήηεζε ηεο

εξγαζίαο.

ΚΔΤΝΗΑΝΖ ΠΡΟΔΓΓΗΖ

χκθσλα κε ηελ Κεπλζηαλε πξνζέγγηζε, ππάξρεη δπζθακςία ηνπ κηζζνχ άξα θαη αδπλακία

πξνζαξκνγήο ζηηο κεηαβνιέο ηεο αγνξάο. Απηή ε αθακςία ηνπ νλνκαζηηθνχ κηζζνχ ππάξρεη,

ζχκθσλα κε ηνλ Keynes γηα ηνπο εμήο ιφγνπο:

α) Ζ χπαξμε ζπιινγηθψλ ζπκβάζεσλ εξγαζίαο κε πξνθαζνξηζκέλν κηζζφ αδπλαηεί λα κεηαβιεζεί

αλάινγα κε ηελ πνξεία ηεο αγνξάο γηαηί είλαη θάηη πξνθαζνξηζκέλν.

W/P

LS

LS = α + βW

W

LD

LD = α + βW



β) Ζ δηαηάξαμε ηεο ζρεηηθήο ζέζεο ζηελ κηζζνινγηθή θιίκαθα πξνθαιεί δηαηαξάμεηο ζηελ αγνξά

εξγαζίαο θαη θαζηζηά δχζθνιε ηελ κεηαβνιή ησλ κηζζψλ αθνχ ζε ελδερφκελε κείσζε ζα ράζεη

δπλακηθφ ελψ ζε ελδερφκελε αχμεζε ζα πξνζειθχζεη δπλακηθφ.

γ) Ζ πνιηηηθή ησλ επηρεηξήζεσλ θαη ε δηαηήξεζε θαιψλ εξγαζηαθψλ ζρέζεσλ απνζαξξχλεη ηνπο

εξγνδφηεο λα κεηψζνπλ ην κηζζφ κε ηνλ θφβν φηη ζα ράζνπλ αμηφινγν αλζξψπηλν δπλακηθφ.

ΗΟΡΡΟΠΗΑ ΣΖΝ ΑΓΟΡΑ ΔΡΓΑΗΑ

Ζ ηζνξξνπία ζηελ αγνξά εξγαζίαο παξνπζηάδεηαη παξαθάησ ζχκθσλα κε ηηο δπν δηαθνξεηηθέο

αληηιήςεηο.

ΚΛΑΗΚΖ ΠΡΟΔΓΓΗΖ

χκθσλα κε ηελ Κιαζζηθή Θεσξία, ε επειημία ησλ νλνκαζηηθψλ κηζζψλ εμαζθαιίδεη ηζνξξνπία

ζηελ αγνξά εξγαζίαο θαη πιήξε απαζρφιεζε.

ΚΔΤΝΗΑΝΖ ΠΡΟΔΓΓΗΖ

χκθσλα κε ηελ Κεπλζηαλε Θεσξία, ε αθακςία ηνπ νλνκαζηηθνχ κηζζνχ δελ επηηξέπεη

πξνζαξκνγέο ζηελ αγνξά εξγαζίαο.

W/P

L

LD = α + βW

LS = α + βW

W/P

LS

LS = α + βW



ΔΦΑΡΜΟΓΔ

Μηα αγνξά εξγαζίαο πεξηγξάθεηαη απφ ηηο εμήο εμηζψζεηο:

Ld = 200 – 3W/P ζπλάξηεζε δήηεζεο εξγαζίαο

Ls = 100 + 2W/P ζπλάξηεζε πξνζθνξάο εξγαζίαο

Να βξείηε ηνλ πξαγκαηηθφ κηζζφ, ην επίπεδν απαζρφιεζεο θαη ηνλ νλνκαζηηθφ κηζζφ, αλ ην επίπεδν

ηηκψλ είλαη Ρ = 5. Τπνζέζηε ηψξα φηη μαθληθά ην επίπεδν ησλ ηηκψλ απμάλεηαη ζε Ρ = 10. Γείμηε

πψο ζα δηαηαξαρζεί ε αγνξά θαη πψο ζα επέιζεη εθ λένπ ηζνξξνπία. Καηαζθεπάζηε έλα δηάγξακκα

πνπ λα δείρλεη ηα παξαπάλσ.

ΜΑΘΖΜΑ 9

ΤΝΟΛΗΚΖ ΕΖΣΖΖ ΚΑΗ ΠΡΟΦΟΡΑ

W/P

L

LD = α + βW

LS = W/P



ΔΗΑΓΧΓΖ

Σν κνληέιν ηεο ζπλνιηθήο δήηεζεο θαη ζπλνιηθήο πξνζθνξάο δχλαηαη λα αλαιχζεη ηνλ κεραληζκφ

κε ηνλ νπνίν πξνζδηνξίδεηαη ην γεληθφ επίπεδν ηηκψλ ζε κηα νηθνλνκία.

ΤΝΟΛΗΚΖ ΕΖΣΖΖ AD

Ζ θακπχιε ζπλνιηθήο δήηεζεο3 δείρλεη ην κέγεζνο ηεο δήηεζεο ησλ λνηθνθπξηψλ ζε κηα νηθνλνκία

ζε ζρέζε κε ηηο επελδχζεηο ησλ επηρεηξήζεσλ θαη πξνθχπηεη απ ηελ αγνξά πξντφληνο θαη ηελ αγνξά

ρξήκαηνο.

ΠΑΡΑΓΔΗΓΜΑ

Με ην αξηζκεηηθφ παξάδεηγκα ζέινπκε λα δείμνπκε πψο εμάγεηαη ε θακπχιε ζπλνιηθήο δήηεζεο

απφ ηηο αγνξέο πξντφληνο θαη ρξήκαηνο φηαλ αιιάδεη ην επίπεδν ησλ ηηκψλ. Γηα επθνιία ζα ιάβνπκε

ππφςε κφλν ην απνηέιεζκα επί ηεο πξαγκαηηθήο πνζφηεηαο ηνπ ρξήκαηνο.

3 Πξνζνρή λα κελ ζπγρέεηαη κε ηελ θακπχιε δήηεζεο ελφο πξντφληνο ε νπνία πξνθχπηεη απ ηελ ζπλάξηεζε

ρξεζηκφηεηαο ηνπ αηφκνπ.



(1) C = 100 + 0,8Τ ζπλάξηεζε θαηαλάισζεο

(2) I = 400 - 5r ζπλάξηεζε επέλδπζεο

(3) Μt = 0,2Τ ζπλάξηεζε δήηεζεο ρξήκαηνο γηα ζπλαιιαγή

(4) Msp = 50 - 10r ζπλάξηεζε δήηεζεο ρξήκαηνο γηα θεξδνζθνπία

(5)

= 400 πξαγκαηηθή πξνζθνξά ρξήκαηνο

Ζ νηθνλνκία απηή είλαη αθξηβψο φπσο νη νηθνλνκίεο ησλ παξαδεηγκάησλ πνπ ήδε γλσξίδεηε απφ ηα

πξνεγνχκελα θεθάιαηα. To λέν ζηνηρείν είλαη ε είζνδνο ηνπ επηπέδνπ ησλ ηηκψλ Ρ σο δηαηξέηε ηεο

νλνκαζηηθήο πνζφηεηαο ηνπ ρξήκαηνο. ηα πξνεγνχκελα παξαδείγκαηα, επεηδή δελ ελδηέθεξε ε

κειέηε ηνπ επηπέδνπ ησλ ηηκψλ, είρακε θάλεη ηελ ππφζεζε φηη Ρ = 1 θαη φηη παξακέλεη ζηαζεξφ.

Άξα, πξαγκαηηθή θαη νλνκαζηηθή πνζφηεηα ηνπ ρξήκαηνο ήηαλ ην ίδην κέγεζνο Μ. To ίδην ίζρπε θαη

γηα ηηο άιιεο κεηαβιεηέο C, Τ θιπ. Σψξα εηζάγεηαη ην Ρ ρσξίο λα πξνζδηνξηζηεί ε ηηκή ηνπ, δηφηη

ζέινπκε λα βξνχκε ηε ζρέζε ηηκψλ (Ρ) θαη ζπλνιηθήο δήηεζεο πνπ ηαπηίδεηαη κε ην εηζφδεκα (Τ).

Οη παξαπάλσ εμηζψζεηο είλαη φιεο εθθξαζκέλεο ζε ζηαζεξέο ηηκέο, π.ρ. ην κέγεζνο ηνπ Mt είλαη ε

δήηεζε ρξήκαηνο γηα ζπλαιιαγέο ζε πξαγκαηηθέο αμίεο, φπσο θαη ην Τ. Μπνξνχκε λα δηαηξέζνπκε

θαη ηα δχν κε ην Ρ, αιιά απηφ δελ αιιάδεη ηελ εμίζσζε, δηφηη θαη ηα δχν ζθέιε δηαηξνχληαη κε ηνλ

ίδην αξηζκφ, δειαδή ην P. To Ms, πνπ κεηξάηαη κφλν ζε νλνκαζηηθέο κνλάδεο, π.ρ. ηφζα

εθαηνκκχξηα επξψ, δηαηξείηαη κε ην Ρ ψζηε λα πξνζδηνξίδεηαη ε πξαγκαηηθή πξνζθνξά ρξήκαηνο

θαη λα είλαη ζπγθξίζηκε κε ην Mt θαη ην Ms .

Αο βξνχκε ηηο ηηκέο ηζνξξνπίαο επηηνθίνπ θαη εηζνδήκαηνο ζέηνληαο Ρ = 1, φπσο έρνπκε θάλεη κέρξη

ηψξα. Απφ ηε ζπλζήθε ηζνξξνπίαο ηεο αγνξάο πξντφληνο Τ = C + I θαη ηελ αληηθαηάζηαζε ζε απηήλ

ηνπ C θαη ηνπ Η απφ ηηο ζπλαξηήζεηο (1) θαη (2) βξίζθνπκε ηελ θακπχιε IS:

Τ= 2.500 -25r ή r = 100 -

Τ (6)

Απφ ηε ζπλζήθε ηζνξξνπίαο ηεο αγνξάο ρξήκαηνο Mt + Μsp = Μs θαη ηελ αληηθαηάζηαζε ησλ

Mt, Msp θαη Ms απφ ηηο εμηζψζεηο (3), (4) θαη (5) βξίζθνπκε ηελ θακπχιε LM:

Τ = 1.750 + 50r ε r = - 35 +

Τ (7)

Λχλνληαο ηαπηφρξνλα γηα Τ θαη r απφ ηελ IS θαη ηελ LM βξίζθνπκε ηηο ηηκέο ηζνξξνπίαο

Τ = 2.250 θαη r = 10.

Αο γεληθεχζνπκε ηψξα ζέηνληαο ην Ρ ρσξίο ζπγθεθξηκέλε ηηκή. Ζ IS είλαη ε ίδηα, δεδνκέλνπ φηη φια

ηα κεγέζε είλαη εθθξαζκέλα ζε πξαγκαηηθέο ηηκέο. Ζ LM γξάθεηαη σο

0.2Y + 50 – 10r =

ή r = 5 + 0.02Y -

(8)

Αληηθαζηζηψληαο ηελ ηηκή ηνπ r ηεο λέαο LM (8) ζηελ IS έρνπκε

Υ = 2.500-25( 5 + 0,2Y -

) ή Y = 1583.3 +

(9)



Ζ εμίζσζε (9) είλαη ε θακπχιε ζπλνιηθήο δήηεζεο θαη ζπλδέεη ην επίπεδν ηεο ζπλνιηθήο δήηεζεο κε ην

επίπεδν ησλ ηηκψλ. Αλ ζηελ εμίζσζε (9) ζέζνπκε Ρ = 1, ηφηε έρνπκε Υ = 2.250, φπσο δειαδή έρνπκε ήδε

βξεη πην πάλσ. Αλ Ρ = 2, ηφηε Υ = 1.917 θαη, αλ Ρ = 1/2, ηφηε Υ= 2.917 θιπ.

ΤΝΟΛΗΚΖ ΠΡΟΦΟΡΑ AS

Ζ ζπλνιηθή πξνζθνξά πξνθχπηεη απφ ηελ αγνξά εξγαζίαο θαη γη απηφ ζα πξέπεη λα ηελ

πξνζεγγίζνπκε βάζεη ησλ αθφινπζσλ ζεσξηψλ.

ΚΛΑΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ

Καηά ηελ Κιαζζηθή Θεσξία, ε θακπχιε πλνιηθήο Πξνζθνξάο είλαη επζεία γξακκή θάζεηε ζηνλ

άμνλα ηεο παξαγσγήο ζην ζεκείν πνπ αληηζηνηρεί ζε πιήξε απαζρφιεζε. Απηφ ζπκβαίλεη γηα ηνλ

ιφγν ηεο ππφζεζεο πιήξνπο επειημίαο ησλ κηζζψλ άξα ην επίπεδν ησλ ηηκψλ δελ επεξεάδεη ηελ

παξαγσγή.

ΚΔΤΝΗΑΝΖ ΘΔΧΡΗΑ

Καηά ηελ Κευλζηαλή Θεσξία, φπνπ δελ ππάξρεη επειημία κηζζψλ, ην επίπεδν ηεο παξαγσγήο

επεξεάδεηαη απ ηηο δηαθπκάλζεηο ησλ ηηκψλ φπσο θαίλεηαη ζην παξαθάησ δηάγξακκα.



ΠΡΟΓΗΟΡΗΜΟ ΓΔΝΗΚΟΤ ΔΠΗΠΔΓΟΤ ΣΗΜΧΝ

ΚΛΑΗΚΖ ΘΔΧΡΗΑ

ΚΔΤΝΗΑΝΖ ΘΔΧΡΗΑ



ΔΦΑΡΜΟΓΔ

1. Έζησ ε αθφινπζε ππνζεηηθή νηθνλνκία: C = 300 + 0,6Τ θαηαλάισζε Η = 200 - 6r επέλδπζε Mt = 0,4Τ δήηεζε ρξήκαηνο γηα ζπλαιιαγέο Msp = 100 - 4r δήηεζε ρξήκαηνο γηα θεξδνζθνπία Ms = 400 νλνκαζηηθή πξνζθνξά ρξήκαηνο

Βξείηε δχν ζεκεία ηεο AD γηα Ρ1 = 1 θαη Ρ2 = 2 θαη θαηαζθεπάζηε ην ζρεηηθφ δηάγξακκα.

ΑΠΑΝΣΖΖ

ηελ νηθνλνκία απηή ε θακπχιε IS είλαη Υ

= 1.250 -15r θαη ε LM γηα Ρ = 1 είλαη Υ =

750 + 10r. Άξα, ζε ηαπηφρξνλε ηζνξξνπία

έρνπκε 1.250 -15Γ = 750 + 10r, απφ ηελ

νπνία έρνπκε r = 20 θαη άξα Υ = 950.

Έηζη, έρνπκε ην πξψην ζεκείν ηεο AD, (Ρ

= 1, Υ = 950). Αλ νη ηηκέο απμεζνχλ ζε Ρ

= 2, ε IS είλαη ε ίδηα θαη ε λέα LM είλαη

Y = 250 + 10r. Απφ ηελ ηαπηφρξνλε

ηζνξξνπία έρνπκε r = 40 θαη Υ = 650.

Έηζη, έρνπκε ην δεχηεξν ζεκείν ηεο AD,

(Ρ = 2, Υ = 650).

Μπνξνχκε λα βξνχκε ηελ AD ρσξίο λα αληηθαηαζηήζνπκε ηηο ζπγθεθξηκέλεο ηηκέο ηνπ Ρ. Ζ LM

είλαη ηψξα 0,4Y + 100 - 4r =400/P. Λχλνληαο σο πξνο r, έρνπκε r = 0,1Y + 25 – 100/P θαη

αληηθαζηζηψληαο ην r ζηελ IS έρνπκε Υ = 1.250 – 15r θαη, έηζη, βξίζθνπκε ηελ AD: Y = 350 + 650/P.

Αλ Ρ1 = 1, Υ = 950 θαη, αλ Ρ = 2, Y = 650, φπσο έρνπκε ήδε βξεη. ::::

:ΐ



2. Τπνζέζηε κηα νηθνλνκία ζηελ νπνία ε ζπλάξηεζε παξαγσγήο είλαη Τ = 20L – L2 θαη ηζρχεη

γηα L < 10. Ζ ζπλάξηεζε πξνζθνξάο εξγαζίαο είλαη Ls= 2W/P. Να βξείηε ηε ζέζε ηζνξξνπίαο ζηελ

αγνξά εξγαζίαο θαη ηελ θακπχιε ζπλνιηθήο πξνζθνξάο γηα δηάθνξα επίπεδα ηηκψλ, π.ρ. γηα Ρ = 10

θαη Ρ = 15.

ΑΠΑΝΣΖΖ

Απφ ηε ζπλάξηεζε παξαγσγήο

βξίζθνπκε ην νξηαθφ πξντφλ θαη ην

εμηζψλνπκε κε ηνλ πξαγκαηηθφ κηζζφ,

δηφηη απηή είλαη ε ζπλζήθε

κεγηζηνπνίεζεο ηνπ θέξδνπο ησλ

επηρεηξήζεσλ. Έρνπκε ινηπφλ

dY/dL = 20 – 2L νξηαθφ πξντφλ θαη

20 - 2L = W/P ζπλζήθε ηζνξξνπίαο

γηα κεγηζηνπνίεζε θεξδψλ θαη

ιχλνληαο σο πξνο L θαη γξάθνληάο ην

σο Ld, δηφηη δείρλεη ηε δεηνχκελε

πνζφηεηα εξγαζίαο,

Ld =10 – 0.5W/P (ζπλάξηεζε

δήηεζεο εξγαζίαο).

Ζ ζπλάξηεζε πξνζθνξάο εξγαζίαο

είλαη Ls = 2W/P. ε ηζνξξνπία έρνπκε

Ld = Ls ή 10 – 0.5W/P = 2W/P θαη

W/P = 4 πνπ είλαη ν πξαγκαηηθφο

κηζζφο.

Ζ απαζρφιεζε βξίζθεηαη απφ ηε

ζπλάξηεζε δήηεζεο ή ηε ζπλάξηεζε

πξνζθνξάο δηφηη ππάξρεη ηζνξξνπία

γηα W/P = 4 θαη είλαη Ld = Ls = 8.

Σψξα απφ ηε ζπλάξηεζε παξαγσγήο βξίζθνπκε ηε ζπλνιηθή παξαγσγή (θαη πξνζθνξά) γηα L = 8

θαη έρνπκε Τ = AS = 20x8-82 = 96. Αλ ην επίπεδν ηηκψλ είλαη Ρ = 10 θαη ν πξαγκαηηθφο κηζζφο

είλαη W/P = 4, ν νλνκαζηηθφο κηζζφο ζα είλαη W = 40 θαη ε παξαγσγή ζα είλαη Τ = 96. Αλ ην

επίπεδν ησλ ηηκψλ απμεζεί ζε Ρ = 15, ν πξαγκαηηθφο κηζζφο ζηελ αξρή ζα κεησζεί ζε 40/15 = 2,7,

αιιά ε αγνξά ζα ηζνξξνπήζεη ζην αξρηθφ ζεκείν κε ηνλ πξαγκαηηθφ κηζζφ λα πξνζαξκφδεηαη ζε

W/P = 4 θαη ηνλ νλνκαζηηθφ λα απμάλεη ζε W = 60. To πξντφλ ζα είλαη πάιη Τ = 96 θαη ε

απαζρφιεζε L = 8, φηαλ απνθαηαζηαζεί ε ηζνξξνπία. Σα δχν ζεκεία (Ρ = 10, Τ = 96) θαη (Ρ = 15, Τ

= 96) δίλνπλ ηε ζέζε ηεο θακπχιεο ζπλνιηθήο πξνζθνξάο.

ΜΑΘΖΜΑ 10



LM


Y3

IS1

r2

IS2

Y1 Y2

r1


ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΖ ΠΟΛΗΣΗΚΖ

ΓΖΜΟΗΟΝΟΜΗΚΖ ΠΟΛΗΣΗΚΖ

Ζ δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή αζθείηαη κε ηηο κεηαβνιέο ηνπ χςνπο ησλ θξαηηθψλ δαπαλψλ θαη ηεο

θνξνινγίαο γηα λα επηηεπρζεί πιεξεο απαζρφιεζε, ζηαζεξφηεηα ησλ ηηκψλ θαη νηθνλνκηθή

αλάπηπμε. Μηα ελδερφκελε αχμεζε ησλ θξαηηθψλ δαπαλψλ ζα δεκηνπξγήζεη αχμεζε ηεο ζπλνιηθήο

δήηεζεο θαη ελ ηέιεη αχμεζε ζην εζληθφ εηζφδεκα. Παξφκνην απνηέιεζκα4 ζα έρεη θαη κηα

ελδερφκελε κείσζε ησλ θφξσλ. πλνιηθά ε επεθηαηηθή δεκνζηνλνκηθή πνιηηηθή ζα έρεη ηα εμήο

απνηειέζκαηα:

α. Αχμεζε ζπλνιηθήο δήηεζεο AD θαη

κεηαηφπηζε ηεο IS δεμηά (IS2)

β. Αχμεζε εηζνδεκαηνο Τ ζε Y2.

γ. Μείσζε αλεξγίαο.

δ. Αχμεζε ζηελ δήηεζε ρξήκαηνο MD.

ε. Αχμεζε επηηνθίνπ r ζε r2.

ζη. Μείσζε επελδχζεσλ Η.

δ. Σειηθά ε αξρηθή αχμεζε ζην εηζφδεκα ζα πεξηνξηζηεί

ζε Τ3.


ε κηα ππνζεηηθή νηθνλνκία ε αγνξά πξντφληνο πεξηγξάθεηαη σο εμήο:

C = 40 + 0,8 ΤD θαηαλάισζε

I = 110-10r επέλδπζε

G = 150 θξαηηθέο δαπάλεο

Σ = 100 θφξνη

Ζ αγνξά ρξήκαηνο πεξηγξάθεηαη απφ ηελ LM: Τ = 220 + 30r. To εηζφδεκα πιήξνπο

απαζρφιεζεο είλαη YF = 650. Να βξείηε αλ ε νηθνλνκία βξίζθεηαη ζε ηζνξξνπία ζε πιήξε

απαζρφιεζε θαη, αλ φρη, πφζν πξέπεη λα κεηαβιεζνχλ νη θξαηηθέο δαπάλεο ή νη θφξνη ψζηε λα

επηηεπρζεί πιήξεο απαζρφιεζε.

Απάληεζε

1ν Βήκα: Βξίζθνπκε ηηο θακπχιεο IS θαη LM φπσο έρνπκε κάζεη θαη ππνινγίδνπκε ην εηζφδεκα

θαη επηηφθην ηζνξξνπίαο.

Τ = C+I+G Y=40+0.8(Y-T)+110-10r+G Y=1.100-50r.

4 Σν απνηέιεζκα ηεο κείσζεο θφξσλ ζα είλαη κηθξφηεξνπ κεγέζνπο απ απηφ ηεο αχμεζε θξαηηθψλ δαπαλψλ δηφηη ν

πνιιαπιαζηαζηήο θφξνπ είλαη κηθξφηεξνο απφ ηνλ πνιιαπιαζηαζηή θξαηηθήο δαπάλεο.



LM1


LM2

IS = LM 1.100-50r=220+30r r=11 θαη Τ=550.

2ν Βήκα: Απφ ηελ θακπχιε LM, ππνινγίδνπκε ην επηηφθην ηζνξξνπίαο γηα Τ = YF= 650.

650=220+30r r=14.33

3ν Βήκα: Απφ ηελ θακπχιε IS ππνινγίδνπκε ηελ θξαηηθή δαπάλε γηα εηζφδεκα Y = 650 θαη

επηηφθην r = 14.3

YF=C+I+G 650=40+0.8(650-100)+110-10r+G G=203.3

4ν Βήκα: Τπνινγίδνπκε ηελ λέα IS κε G=203,3

Τ=1.366,5-50r.

εκεηωζε1: Αλ δελ ζέινπκε λα απμήζνπκε ηελ δαπάλε αιιά λα κεηψζνπκε ην θφξν ζεσξνχκε

ην Τ=ΤF=650 θαη ην Σ άγλσζην θαη ιχλνπκε ηελ εμίζσζε σο πξνο Σ.

650=40+0,8(650-Σ)+110-10r+150 Σ=33,375

εκεηωζε2: Μπνξνχκε λα ιχζνπκε ηελ άζθεζε ρξεζηκνπνηψληαο ηνπο πνιιαπιαζηαζηέο σο

εμήο:

Πνιιαπιαζηαζηήο θξαηηθήο δαπάλεο =

β = 5 άξα κηα αχμεζε ηνπ G θαηά 53,3 ζα απμήζεη ην

εηζφδεκα θαηά 5x53,3=266,5 κνλάδεο φπσο βξήθακε ήδε.

Πνιιαπιαζηαζηήο θφξσλ = β

β = 4 άξα κηα κείσζε ησλ θφξσλ θαηά 66,625 ζα επηθέξεη

αχμεζε ζην εηζφδεκα θαηά 4x66,625 = 266,5 φπσο ππνινγίζακε ήδε.

ΝΟΜΗΜΑΣΗΚΖ ΠΟΛΗΣΗΚΖ

Ζ λνκηζκαηηθή πνιηηηθή αζθείηαη κε ηελ κεηαβνιή ηεο πξνζθνξάο ρξήκαηνο MS κε ζθνπφ ηελ

δηαηήξεζε ησλ ηηκψλ θαη ηελ επίηεπμε πιήξνπο απαζρφιεζεο. Μηα ελδερφκελε αχμεζε ηεο



πξνζθνξάο ρξήκαηνο ζα κεηαηνπίζεη ηελ θακπχιε LM πξνο ηα δεμηά κε απνηέιεζκα ηελ κείσζε ηνπ

επηηνθίνπ ζε r2. πλνπηηθά ε αχμεζε ηεο πνζνηεηαο ρξήκαηνο ζηελ αγνξά, ζα έρεη ηηο εμήο

ζπλέπεηεο:

α. Πηψζε επηηνθίνπ ζε r2.

β. Αχμεζε θαηαλάισζεο θαη επελδχζεσλ.

γ. Αχμεζε απαζρφιεζεο θαη εηζνδεκαηνο.

δ. Αχμεζε δήηεζεο ρξήκαηνο.

ε. Πεξηνξηζκφο ηνπ επηηνθίνπ ζε r3 ινγσ ηεο

αχμεζεο δήηεζεο ρξήκαηνο.


Μηα νηθνλνκία ηεο νπνίαο ε θακπχιε IS είλαη Y=1.000-20r, πεξηγξάθεηαη απφ ηηο εμήο ζρέζεηο:

MT = 0.2Y δήηεζε ρξήκαηνο γηα ζπλαιιαγέο

MSP = 400 – 5r δήηεζε ρξήκαηνο γηα θεξδνζθνπία

MS = 510 πξνζθνξά ρξήκαηνο

Να ππνινγηζηνχλ:

α. Σν επίπεδν ηζνξξνπίαο εηζνδεκαηνο θαη επηηνθίνπ.

β. Σηο επηπηψζεηο ηεο λνκηζκαηηθήο πνιηηηθήο φηαλ απμεζεί ε πξνζθνξά ρξήκαηνο ζε 537

γ. Πνηα πνζφηεηα ρξήκαηνο πξέπεη λα πξνζθέξεη ε Κεληξηθή Σξάπεδα ψζηε λα επηηεπρζεί ην

εηζφδεκα πιήξνπο απαζρφιεζεο YF = 920.

Απάληεζε

α. Απφ ηε ζπλζήθε ηζνξξνπίαο ηεο αγνξάο ρξήκαηνο, πνπ είλαη ΜT + ΜSP = Md = Ms = 0.2Y + 400 –

5r = 510, βξίζθνπκε ηελ LM: Τ = 550 + 25r. Απφ ηελ LM θαη ηελ IS κπνξνχκε λα βξνχκε ην

επηηφθην θαη ην εηζφδεκα ηζνξξνπίαο, πνπ είλαη r = 10 θαη Τ = 800, φπσο θαίλεηαη ζην ζεκείν A ηνπ

Γηαγξάκκαηνο.

(β) Αλ ε πνζφηεηα ηνπ ρξήκαηνο απμεζεί ζε MS = 537, ε λέα LM είλαη Τ = 685 + 25r θαη είλαη ε

LM1 ζην παξαθάησ

δηάγξακκα. Ζ λέα LM κε

ηελ αξρηθή IS κάο δίλνπλ ην

ζεκείν ηζνξξνπίαο Β, ζην

νπνίν r = 7 θαη Τ = 860.

(γ) Αλ ην εηζφδεκα πιήξνπο

απαζρφιεζεο είλαη ΤF =

920, ηφηε κπνξνχκε ακέζσο

λα βξνχκε απφ ηελ IS, ε



νπνία δελ επεξεάδεηαη απφ ηελ LM, φηη γηα ηζνξξνπία κε εηζφδεκα Τ = 920 ην επηηφθην πξέπεη λα

είλαη r = 4. To ζεκείν Γ είλαη ζεκείν ηεο IS. Άξα, ζε ηζνξξνπία πξέπεη λα είλαη θαη ζεκείν ηεο LM.

H δεηνχκελε πνζφηεηα ρξήκαηνο πνπ αληηζηνηρεί ζ' απηφ ην ζεκείν είλαη Μ = 0,2 x 920 = 184 γηα

ζπλαιιαγέο θαη MSP = 400 - 5 x 4 = 380 γηα θεξδνζθνπία. Ζ ζπλνιηθή δήηεζε είλαη MΣ + MSP =

564 θαη ζε ηζνξξνπία ηφζε πξέπεη λα είλαη θαη ε πξνζθνξά. Άξα MS = 564. Με απηή ηελ πξνζθνξά

ε LM είλαη ζηε ζέζε LM2.



ΜΑΘΖΜΑ 11

ΗΟΕΤΓΗΟ ΠΛΖΡΧΜΧΝ

ΔΗΑΓΧΓΖ

Σν ηζνδχγην πιεξσκψλ είλαη έλαο ινγαξηαζκφο ζηνλ νπνίν ηεξνχληαη φιεο νη εμσηεξηθέο

ζπλαιιαγέο κηαο ρψξαο ζε κηα νηθνλνκηθή πεξίνδν, θαη είλαη πάληα ηζνζθειηζκέλν απφ ινγηζηηθή

άπνςε (πηζηψζεηο = ρξεψζεηο). Γηα ηελ ηήξεζε ηνπ ρσξίδεηαη ζηνπο παξαθάησ ινγαξηαζκνχο.

ΔΜΠΟΡΗΚΟ ΗΟΕΤΓΗΟ

Σν εκπνξηθφ ηζνδχγην πεξηιακβάλεη ηηο ζπλαιιαγέο πξντφλησλ κε άιιεο ρψξεο. Οη εηζαγσγέο

πξνθαινχλ εθξνή ρξεκάησλ πξνο ην εμσηεξηθφ θαη θαηαρσξνχληαη ζαλ ρξεψζεηο (-), ελψ νη

εμαγσγέο απνθέξνπλ εηζξνή ρξήκαηνο θαη θαηαρσξνχληαη ζαλ πηζηψζεηο (+).

ΗΟΕΤΓΗΟ ΑΓΖΛΧΝ ΤΝΑΛΛΑΓΧΝ

Σν ηζνδχγην άδεισλ ζπλαιιαγψλ πεξηιακβάλεη ηηο ζπλαιιαγέο ζε ππεξεζίεο κε ην εμσηεξηθφ ζε κηα

νηθνλνκηθή πεξίνδν. πγθεθξηκέλα πεξηιακβάλεη:

πλαιιαγέο ππεξεζησλ (ηνπξηζκνο, λαπηηιηα, εθπαηδεπζε θιπ) Ηζνδύγην Τπεξεζηωλ

Μεηαθνξεο εηζνδεκαησλ (κηζζνί, ηφθνη, κεξηζκαηα θιπ) Ηζνδύγην Δηζνδεκαηωλ

Μεηαβηβαζεηο (εκβαζκαηα, αλζξσπηζηηθε βνήζεηα θιπ) Ηζνδύγην Μεηαβηβαζεωλ

ΗΟΕΤΓΗΟ ΣΡΔΥΟΤΧΝ ΤΝΑΛΛΑΓΧΝ

Σν ηζνδχγην ηξερνπζψλ ζπλαιιαγψλ είλαη ην άζξνηζκα ηνπ εκπνξηθνχ θαη ηνπ ηζνδπγίνπ άδεισλ

ζπλαιιαγψλ.

ΗΟΕΤΓΗΟ ΚΗΝΖΖ ΚΔΦΑΛΑΗΧΝ

Σν ηζνδχγην θίλεζεο θεθαιαίσλ πεξηιακβάλεη φιεο ηηο εηζξνέο θαη εθξνέο ηδησηηθψλ θαη δεκνζίσλ

θεθαιαίσλ, ζε κηα νηθνλνκία, γηα επελδπηηθνχο θαη ρξεκαηννηθνλνκηθνχο ζθνπνχο. Σν απνηέιεζκα

ηνπ ηζνδπγίνπ δίλεη ηελ θαζαξή επελδπηηθή ζέζε ηεο ρψξαο ζην νηθνλνκηθφ γίγλεζζαη θαη γη απηφ

ηνλ ιφγν αλαθέξεηαη θαη σο καθαπή ξένη επένδςζη.

ΛΟΓΑΡΗΑΜΟ ΤΝΑΛΛΑΓΜΑΣΟ

Ο ινγαξηαζκφο ζπλαιιάγκαηνο δείρλεη ηηο κεηαβνιέο ζην δηαζέζηκν ζπλαιιαγκαηηθφ απφζεκα ηεο

θάζε ρψξαο, δειαδή:

Σα απνζεκαηα ρξπζνπ.

Σηο απαηηεζεηο ζε μελν λνκηζκα εθηφο επξσδσλεο.

Σελ ζπλαιιαγκαηηθε ζεζε ηεο ρψξαο ζην Γηεζλεο Ννκηζκαηηθν Σακείν.

Σα SDR (Special Drawing Rights) ηα νπνία ρξεζηκνπνηνχλ νη ρσξεο ζηηο δηεζλεηο πιεξσκέο.



ηνλ ινγαξηαζκφ ζπλαιιάγκαηνο νη πηζηψζεηο απμάλνπλ ηηο απαηηήζεηο ησλ μέλσλ επί ησλ

εγρψξησλ ζπλαιιαγκαηηθψλ δηαζεζίκσλ, άξα κεηψλνπλ ην δηαζέζηκν ππφινηπν μέλνπ λνκίζκαηνο,

ελψ νη ρξεψζεηο απμάλνπλ ηηο εγρψξηεο απαηηήζεηο ζε ζπλάιιαγκα, άξα απμάλνπλ ηα

ζπλαιιαγκαηηθά δηαζέζηκα.

ΗΟΕΤΓΗΟ ΥΡΖΜΑΣΟΟΗΚΟΝΟΜΗΚΧΝ ΤΝΑΛΛΑΓΧΝ

Σν ηζνδχγην ρξεκαηννηθνλνκηθψλ ζπλαιιαγψλ πεξηιακβάλεη ην ηζνδχγην θίλεζεο θεθαιαίσλ θαη

ηνλ ινγαξηαζκφ ζπλαιιάγκαηνο.

ΤΝΟΦΖ ΗΟΕΤΓΗΟΤ ΠΛΖΡΧΜΧΝ

CA + CAT + (NFI - ΓFR) + SD = 0 (1)

CA = Ηζνδχγην Σξερνπζψλ πλαιιαγψλ (Current Account)

CAT = Ηζνδχγην Κεθαιαηαθψλ Μεηαβηβάζεσλ (Capital Transfers)

NFI = Καζαξή Κίλεζε Κεθαιαίσλ (ή θαζαξή μέλε επέλδπζε ζηε ρψξα) (Net Foreign

Investment)

Δ FR = Μεηαβνιή πλαιιαγκαηηθψλ Γηαζεζίκσλ ( Foreign Reserves)

SD = Σαθηνπνηεηέα ηνηρεία (Statistical Discrepancy)

Av, γηα ιφγνπο απινχζηεπζεο, ζπκβνιίζνπκε ην άζξνηζκα ηος Ηζνδπγίνπ Σξερνπζψλ πλαιιαγψλ

θαη ηνπ Ηζνδπγίνπ Κεθαιαηαθψλ Μεηαβηβάζεσλ κε NX (Net exports)

NX = CA + CAT (2)

θαη ζεσξήζνπκε ηα Σαθηνπνηεηέα ηνηρεία ίζα κε ην κεδέλ (SD = 0), ε παξαπάλσ ηαπηφηεηα

γίλεηαη

ΝΥ +(NFI-ΓFR) ≡ 0 (3)

Ζ ζρέζε απνηειεί ηε ινγηζηηθή ηαπηφηεηα ηνπ Ηζνδπγίνπ Πιεξσκψλ. Δπηπιένλ, αλ νξίζνπκε:

X = εμαγσγέο αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ (eXports)

Μ = εηζαγσγέο αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ (iMports)

BI = Ηζνδχγην Δηζνδεκάησλ (Balance of Incomes)

CUT = Ηζνδχγην Σξερνπζψλ Μεηαβηβάζεσλ (CUrrent Transfers)

ηφηε απφ ηελ πξνεγνχκελε αλάιπζε ησλ επηκέξνπο ηζνδπγίσλ γλσξίδνπκε φηη Φ-Μ = άζξνηζκα

εκπνξηθνχ ηζνδπγίνπ θαη ηζνδπγίνπ ππεξεζηψλ θαη

CA ≡ (X - Μ) + BI + CUT (4)



ΗΟΕΤΓΗΟ ΠΛΖΡΧΜΧΝ ΚΑΗ ΔΘΝΗΚΟΛΟΓΗΣΗΚΖ ΣΑΤΣΟΣΖΣΑ

Y=C + I + G + (X-M) (5)

Υ = αθαζάξηζην εγρψξην πξντφλ (ΑΔΠ)

C = ηδησηηθή θαηαλάισζε

Η = αθαζάξηζηε επέλδπζε (δειαδή πεξηιακβάλεη απνζβέζεηο)

G= θξαηηθέο δαπάλεο

X = εμαγσγέο αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ

Μ = εηζαγσγέο αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ

Απφ ηηο ζρέζεηο (4) θαη (5) ζπλεπάγεηαη:

Y=C + I+ G + (CA-BI- CUT) (6)

Πξνζζαθαηξψληαο ηηο θαζαξέο θεθαιαηαθέο κεηαβηβάζεηο CAT ζηε δεμηά πιεπξά ηεο ζρέζεο (6) θαη

ιακβάλνληαο ππφςε φηη

NFR = ΒΗ + CUT + CAT = - NFP

δειαδή ην ζχλνιν ησλ θαζαξψλ εηζνδεκαηηθψλ θαη κεηαβηβαζηηθψλ εηζπξάμεσλ απφ ην εμσηεξηθφ

(NFR - Net Foreign Receipts) ή ην αληίζεην ησλ θαζαξψλ εηζνδεκαηηθψλ θαη κεηαβηβαζηηθψλ

πιεξσκψλ ζην εμσηεξηθφ (NFP - Net Foreign Payments) είλαη ην άζξνηζκα ησλ θαζαξψλ

εηζνδεκάησλ απφ ην εμσηεξηθφ (ΒΗ), ησλ θαζαξψλ ηξερνπζψλ κεηαβηβαζηηθψλ εηζπξάμεσλ (CUT)

θαη ησλ θαζαξψλ θεθαιαηαθψλ κεηαβηβαζηηθψλ εηζπξάμεσλ (CAT), παίξλνπκε

Y=C + I + G + (CA + CAT- NFR) = C + I + G + (NX + NFP) (7)

φπνπ NX = CA + CAT

Γλσξίδνπκε επίζεο φηη:

Y = C + Sp +T + NFP

Άξα:

C + I+G + (NX + NFP) = C + Sp + T + NFP

I = Sp + (T-G)-NX

Η = Sp +(Σ-G) + (-NX)

S = T-G (δεκφζηα απνηακίεπζε)

Sn= Sp + Sg (εζληθή απνηακίεπζε)

Sf = -NX (μέλε απνηακίεπζε)



ΜΑΘΖΜΑ 12

ΤΝΑΛΛΑΓΜΑΣΗΚΖ ΗΟΣΗΜΗΑ

ΕΖΣΖΖ ΤΝΑΛΛΑΓΜΑΣΟ

Ζ δήηεζε ζπλαιιάγκαηνο πξνθχπηεη απ ηηο εγρψξηεο αλάγθεο γηα ζπλάιιαγκα. Ο βαζηθφηεξνο

πξνζδηνξηζηηθφο παξαγνληαο ηεο δήηεζεο γηα μέλν λφκηζκα είλαη απιά ε ηηκή ηνπ. Όζν κεγαιπηεξε

ε ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία, ηφζν κηθξφηεξε θαη ε δεηνχκελε πνζφηεηα γηα μέλν λφκηζκα.

ΠΡΟΦΟΡΑ ΤΝΑΛΛΑΓΜΑΣΟ

Ζ πξνζθνξά ζπλαιιάγκαηνο πξνθχπηεη απ ηελ δήηεζε γηα εγρψξην λφκηζκα απ ην εμσηεξηθφ. Ο

βαζηθφηεξνο πξνζδηνξηζηηθφο παξαγνληαο είλαη νη εμαγσγέο ησλ αγαζψλ νη νπνίεο εμαξηψληαη απ

ηελ ηηκή ησλ εγρψξησλ αγαζψλ ζε μέλν λφκηζκα.

Ιςοτιμία

€/$

Συνάλλαγμα $

Ιςοτιμία

€/$

D

S




ΗΟΡΡΟΠΗΑ ΤΝΑΛΛΑΓΜΑΣΟ

Ζ ηζνξξνπία πξνθχπηεη ζην ζεκείν φπνπ ε δήηεζε θαη ε πξνζθνξά ζπλαιιάγκαηνο είλαη ίζεο. Ζ

ηζνηηκία ηζνξξνπίαο (e*) δείρλεη ηελ ηηκή κηαο κνλάδαο μέλνπ λνκίζκαηνο ζε κνλάδεο εγρψξηνπ θαη

νλνκάδεηαη νλνκαζηηθή ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία. Ζ πξαγκαηηθή ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία

πξνθχπηεη απ ηελ ζρέζε:

ε =

φπνπ Ρ ε ηηκή ζε εγρψξην λφκηζκα θαη Ρ* ε ηηκή ζε μέλν λφκηζκα

ΑΝΗΟΡΡΟΠΗΑ ΗΟΕΤΓΗΟΤ

Όηαλ ε ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία είλαη κεγαιπηεξε απ ην ζεκείν ηζνξξνπίαο, ηφηε

δεκηνπξγείηαη ζπλαιιαγκαηηθφ πιεφλαζκα θαη ην εγρψξην λφκηζκα έρεη ηάζεηο αλαηίκεζεο (εκείν

Α), ελψ φηαλ ε ηζνηηκία είλαη κηθξφηεξε απ ηελ ηζνξξνπία ηφηε δεκηνπξγείηαη ζπλαιιαγκαηηθφ

έιιεηκκα θαη ην εγρψξην λφκηζκα δείρλεη ηάζεηο ππνηίκεζεο (εκείν Β).

e*

D

S


Ιςοτιμία

€/$

Ιςοτιμία

€/$

e*

D

S

Συνάλλαγμα

Ονομαςτική Ιςοτιμία

(e)

ΕΛΛΕΙΜΜΑ

ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ

Α

Β



ΔΧΣΔΡΗΚΖ ΚΑΗ ΔΞΧΣΔΡΗΚΖ ΗΟΡΡΟΠΗΑ

ΚΤΜΑΗΝΟΜΔΝΖ ΗΟΣΗΜΗΑ

Ζ ηζνξξνπία ησλ εζσηεξηθψλ αγνξψλ επηηπγράλεηαη ζην ζπλδπαζκφ εηζνδήκαηνο (Τ) θαη επηηνθίνπ

(r) πνπ εμαζθαιίδεη ηζνξξνπία ηφζν ζηελ αγνξά αγαζψλ φζν θαη ζηελ αγνξά ρξήκαηνο. Απηφ

ζπκβαίλεη ζην ζεκείν ηνκήο ησλ θακππιψλ IS θαη LM όπωρ θαίλεηαη ζην Γηάγξακκα (ζεκείν Ε). Αλ

ν γεσκεηξηθφο ηφπνο ησλ ζεκείσλ ηζνξξνπίαο ηνπ Ηζνδπγίνπ Πιεξσκψλ δίλεηαη από ηε γξακκή ΒΡ,

ηφηε κε εηζφδεκα Υe θαη επηηφθην re ζα

ππάξρεη πιεφλαζκα ζην Ηζνδχγην. Με

ειεχζεξα θπκαηλφκελε ηζνηηκία, ην

πιεφλαζκα ζην ΗΠ ζα νδεγήζεη ζε

αχμεζε ηεο πξνζθνξάο

ζπλαιιάγκαηνο θαη αλαηίκεζε ηνπ

εγρψξηνπ λνκίζκαηνο, ε νπνία ζα

κεηαηνπίζεη ηελ θακπχιε IS ζηε ζέζε

IS' θαη ηελ θακπχιε ΒΡ ζηε ζέζε ΒΡ'.

Ζ ηειηθή ηζνξξνπία ζα είλαη ζην

ζεκείν Ε' κε ρακειφηεξν επηηφθην θαη

εηζφδεκα θαη ηαπηφρξνλε ηζνξξνπία

ζηηο αγνξέο αγαζψλ θαη ρξήκαηνο,

αιιά θαη ζην Ηζνδχγην Πιεξσκψλ,

εθφζνλ ν ζπλδπαζκφο (re’, Υe’)

βξίζθεηαη πάνω ζηε γξακκή ΒΡ'

ΣΑΘΔΡΖ ΗΟΣΗΜΗΑ

Αλ ε ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία παξακέλεη ζηαζεξή κε παξεκβάζεηο ηεο Κεληξηθήο Σξάπεδαο ζηελ

αγνξά ζπλαιιάγκαηνο, ηφηε κηα

εζσηεξηθή ηζνξξνπία πνπ

δεκηνπξγεί πιεφλαζκα ζην

Ηζνδχγην Πιεξσκψλ ζα

ζπλνδεχεηαη απφ αχμεζε ηεο

πνζφηεηαο ρξήκαηνο θαη

κεηαηφπηζε ηεο θακπχιεο LM

πξνο ηα δεμηά. Απηφ θαίλεηαη ζην

Γηάγξακκα 11.6, φπνπ ε

εζσηεξηθή ηζνξξνπία ζην ζεκείν

Ε αληηζηνηρεί ζε πιεφλαζκα ηον

Ηζνδπγίνπ Πιεξσκψλ (ζεκείν

πάλσ) απφ ηελ θακπχιε ΒΡ). Ζ

επαθφινπζε ππεξβάιινπζα

πξνζθνξά ζπλαιιάγκαηνο ζα

απνξξνθεζεί απφ ηελ Κεληξηθή

Σξάπεδα γηα λα κελ αλαηηκεζεί ρν

εγρψξην λφκηζκα, κε απνηέιεζκα

λα απμεζεί ε πνζφηεηα ρξήκαηνο

θαη λα κεηαηνπηζηεί ε θακπχιε LM ζηε ζέζε LM'. Ζ θαηλνχξηα ηζνξξνπία ζα είλαη ζην ζεκείν Ε' κε

Ιςοτιμία

€/$



ρακειφηεξν επηηφθην (r ') θαη πςειφηεξν εηζφδεκα (Υ'). ην ζεκείν απηφ ζα έρνπκε ηζνξξνπία θαη

ζην Ηζνδχγην Πιεξσκψλ, αθνχ ην Ε' είλαη πάλσ ζηε γξακκή ΒΡ. Πξνζέμηε φηη ε θακπχιε IS δελ

κεηαηνπίδεηαη ζε απηή ηελ πεξίπησζε, δηφηη δελ κεηαβάιιεηαη ε ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία.

ΔΦΑΡΜΟΓΔ

1. Έζησ φηη κηα αλνηθηή νηθνλνκία ραξαθηεξίδεηαη απφ ηηο αθφινπζεο ζρέζεηο:

C = 80 + 0,8(/-ε Καηαλάισζε

Η = 500-1.000r Δπέλδπζε

G = 100 Κξαηηθέο δαπάλεο

Τ = 50 Φφξνη

X = 200+ 100ε Δμαγσγέο (ε = πξαγκαηηθή ηζνηηκία)

M = 40+ 0,2Y-50ε Δηζαγσγέο

Md = 100+ 0,4Y-2.000r Εήηεζε ρξήκαηνο

Ms = 200 Πξνζθνξά ρξήκαηνο

NFI = -300,3+1.515,15/· Καζαξή μέλε επέλδπζε

ηελ νηθνλνκία απηή δελ ππάξρνπλ δηεζλείο κεηαθνξέο εηζνδεκάησλ νχηε δηεζλείο κεηαβηβαζηηθέο

πιεξσκέο ή εηζπξάμεηο, θαη ε πξαγκαηηθή ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία είλαη ε = 0,4.

Να πξνζδηνξηζηνχλ νη θακπχιεο IS, LM θαη ΒΡ θαη λα δηεξεπλεζεί αλ ε νηθνλνκία βξίζθεηαη ζε ηαπηφρξνλε

εζσηεξηθή θαη εμσηεξηθή ηζνξξνπία.

ΑΠΑΝΣΖΖ

Ζ ζπλζήθε ηζνξξνπίαο ζηελ αγνξά αγαζψλ είλαη

Y = C + I + G + (X-M) νπφηε αληηθαζηζηψληαο απφ ηα δεδνκέλα ηεο άζθεζεο παίξλνπκε (γηα ε =

0,4)

Υ = 80 + 0,8(Τ- 50) +500-1.000r + 100 + (200 +100ε - 40 - 0,2Τ + 50ε) =>

Υ = 2.000 - 2.500r + 375ε =>

Υ = 2.150 - 2.500r (θακπχιε IS)

Ζ ζπλζήθε ηζνξξνπίαο ζηελ αγνξά ρξήκαηνο είλαη

Md

= M

s =100 + 0.4Y-2000r = 200 Υ = 250 + 5.000r (θακπχιε LM)

ΔΕΟ 34 – Μακροοικονομική Θεωρία [Τόμοσ Β]


Λχλνληαο ην ζχζηεκα ησλ ζρέζεσλ IS θαη LM σο πξνο Υ θαη Γ, παίξλνπκε Υ = 1.515 θαη r = 0,253.

Ο ζπλδπαζκφο απηφο δίλεη ηαπηφρξνλε ηζνξξνπία ησλ αγνξψλ αγαζψλ θαη ρξήκαηνο (εζσηεξηθή

ηζνξξνπία) δηφηη ηθαλνπνηεί ηηο ζρέζεηο IS θαη LM.

To Ηζνδχγην Πιεξσκψλ ζα βξίζθεηαη ζε ηζνξξνπία φηαλ X-Μ + NFI = 0 (αθνχ δελ ππάξρνπλ

κεηαθνξέο εηζνδεκάησλ θαη κεηαβηβάζεηο) θαη αληηθαζηζηψληαο γηα ηα X, Μ θαη NFI απφ ηηο

δεδνκέλεο ζρέζεηο παίξλνπκε (γηα ε = 0,4)

X- Μ + NFI = 0 => 200 + 100ε - 40 - 0,2Y + 50ε - 300,3 + 1.515,15r = 0 => r = 0,053 + 0,000132Y

(θακπχιε ΒΡ)

Αληηθαζηζηψληαο ην ζπλδπαζκφ Υ = 1.515 θαη r = 0,253 ζηε ζρέζε ηεο θακπχιεο BΡ, βιέπνπκε φηη

απηή ηθαλνπνηείηαη θαη, επνκέλσο, ν ζπλδπαζκφο πνπ αληηζηνηρεί ζηελ εζσηεξηθή ηζνξξνπία

εμαζθαιίδεη θαη εμσηεξηθή ηζνξξνπία, δειαδή ηζνξξνπία ηνπ Ηζνδπγίνπ Πιεξσκψλ.

2. Υξεζηκνπνηψληαο ηα δεδνκέλα ηεο πξνεγνπκελεο άζθενεο θαη ππνζέηνληαο θπκαηλφκελε

ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία, λα πξνζδηνξίζεηε ηα παξαθάησ κεηά απφ κηα αχμεζε ησλ θξαηηθψλ

δαπαλψλ ζε G = 150:

(α) Πνηα είλαη ε λέα εζσηεξηθή ηζνξξνπία κεηά ηελ αχμενε ησλ θξαηηθψλ δαπαλψλ;

(β) Θα παξνπζηαζηεί έιιεηκκα ή πιεφλαζκα ζην Ηζνδχγην Πιεξσκψλ κεηά ηελ αχμεζε ησλ

θξαηηθψλ δαπαλψλ θαη πφζν;

(γ) Πνηα είλαη ε λέαηειηθή εζσηεξηθή θαη εμσηεξηθή ηζνξξνπία;

(δ) Πψο θαη πφζν κεηαβάιιεηαη ε πξαγκζπθή ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία ε;

ΑΠΑΝΣΖΖ

(α) ηελ Άζθεζε 1 πξνζδηνξίζακε ηελ αξρηθή εζσηεξηθή θαη εμσηεξηθή ηζνξξνπία ζην ζεκείν Τ =

1.515 θαη r = 0,253

Μεηά ηελ αχμεζε ησλ θξαηηθψλ δαπαλψλ ζε G = 150, ε. ζρέζε ηεο θακπχιεο IS πξνζδηνξίδεηαη κε

αληηθαηάζηαζε ησλ ζρεηηθψλ ζπλαξηήζεσλ ζηε ζπλζήθε ηζνξξνπίαο ηεο αγνξάο αγαζψλ

Y=C + I + G + (X-M)

απ' φπνπ πξνθχπηεη

Τ = 2.125 - 2.500Λ + 375ε (ζρέζε λέαο θακπχιεο IS') (1)

θαη γηα ε = 0,4 παίξλνπκε

Τ =2.275-2.500r (2)

Δπίζεο, ζηελ Άζθεζε 1 πξνζδηνξίζακε ηελ θακπχιε LM σο

Τ = 250 + 5.000r (ζρέζε θακπχιεο LM) (3)



Λχλνληαο ηηο ζρέζεηο σο πξνο Τ θαη r βξίζθνπκε Τ = 1.600 θαη r = 0,27. Ο ζπλδπαζκφο απηφο

απνηειεί ηε λέα εζσηεξηθή ηζνξξνπία κεηά ηελ αχμεζε ησλ θξαηηθψλ δαπαλψλ.

(β)Σν Ηζνδχγην Πιεξσκψλ είλαη Υ-Μ + NFI = - 140,3 + 150ε - 0,2Τ + 1.515,15r θαη

αληηθαζηζηψληαο ηηο ηηκέο Τ = 1.600, r = 0,27 θαη ε = 0,4 βξίζθνπκε Υ-Μ + NFI = 8,79. Δπνκέλσο,

κεηά ηελ αχμεζε ησλ θξαηηθψλ δαπαλψλ απφ 100 ζε 150 ην Ηζνδχγην Πιεξσκψλ ζα παξνπζηάζεη

πιεφλαζκα ίζν κε 8,79.

(γ) Πα λα βξνχκε ηε λέα ηαπηφρξνλε εζσηεξηθή θαη εμσηεξηθή ηζνξξνπία, αξθεί λα βξνχκε ηηο λέεο

θακπχιεο IS' θαη ΒΡ' θαη λα ιχζνπκε ην ζχζηεκα ησλ ζρέζεσλ IS', ΒΡ' θαη LM σο πξνο Y θαη r.

Απφ ηε ζπλζήθε ηζνξξνπίαο ηνπ Ηζνδπγίνπ Πιεξσκψλ πξνθχπηεη φηη ε ζρέζε ηεο θα-κπχιεο ΒΡ

είλαη

X-M+NFI = 0 -140,3 + 150ε - 0,2Y + 1.515,15r = 0 (ζρέζε θακπχιεο ΒΡ') (4)

Οη ζρέζεηο (1), (3) θαη (4) αληηζηνηρνχλ ζηηο θακπχιεο IS', ΒΡ' θαη LM θαη ζπληζηνχλ έλα ζχζηεκα

ηξηψλ εμηζψζεσλ κε ηξεηο αγλψζηνπο (Τ, r, ε). πλεπψο, αλ ιχζνπκε ηε ζρέζε ηεο λέαο IS' σο πξνο

ε θαη αληηθαηαζηήζνπκε ζηε ζρέζε (4), παίξλνπκε

Τ = 4.951,5- 12.575.75r (5)

Λχλνληαο ηψξα ην ζχζηεκα ησλ ζρέζεσλ (3) θαη (5) σο πξνο ην εηζφδεκα θαη ην επηηφθην βξίζθνπκε

Τ = 1.587,5 θαη r = 0,2675. 0 ζπλδπαζκφο απηφο δίλεη ηε λέα εζσηεξηθή θαη εμσηεξηθή ηζνξξνπία

ηεο νηθνλνκίαο.

(δ) Γηα λα βξνχκε ηε λέα πξαγκαηηθή ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία ζην λέν ζεκείν εζσηεξηθήο θαη

εμσηεξηθήο ηζνξξνπίαο, αληηθαζηζηνχκε ην λέν ζπλδπαζκφ ηζνξξνπίαο Τ = 1.587,5 θαη r = 0,2675

είηε ζηε ζρέζε ηεο λέαο θακπχιεο IS' (1) είηε ζηε ζρέζε ηεο θακπχιεο ΒΡ' (4) θαη ιχλνπκε σο πξνο

ε. Βξίζθνπκε ε = 0,35, δειαδή ε ηζνηηκία κεηψζεθε απφ ηελ αξρηθή ηηκή 0,4, δειαδή ην εγρψξην

λφκηζκα αλαηηκήζεθε.

3. Υξεζηκνπνηψληαο ηα δεδνκέλα ηεο Άζθεζεο 1 θαη ππνζέηνληαο θπκαηλφκελε

ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία, λα πξνζδηνξίζεηε ηα παξαθάησ κεηά απφ κηα αχμεζε ηεο πνζφηεηαο

ρξήκαηνο ζε Ms - 260:

(α) Πνηα είλαη ε λέα εζσηεξηθή ηζνξξνπία κεηά ηελ αχμεζε πνζφηεηαο ρξήκαηνο;

(β) Θα παξνπζηαζηεί έιιεηκκα ή πιεφλαζκα ζην Ηζνδχγην Πιεξσκψλ κεηά ηελ αχμεζε ηεο

πνζφηεηαο ρξήκαηνο θαη πφζν;

(γ) Πνηα είλαη ε λέα ηειηθή εζσηεξηθή θαη εμσηεξηθή ηζνξξνπία;

(δ) Πψο θαη πφζν κεηαβάιιεηαη ε πξαγκαηηθή ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία ε;

ΑΠΑΝΣΖΖ

(α) ηελ Άζθεζε 1 πξνζδηνξίζακε ηελ αξρηθή εζσηεξηθή θαη εμσηεξηθή ηζνξξνπία ζην ζεκείν Υ =

1.515 θαη r = 0,253. Μεηά ηελ αχμεζε ηεο πνζφηεηαο ρξήκαηνο ζε Ms = 260, ε ζρέζε ηεο θακπχιεο

LM' πξνζδηνξίδεηαη κε αληηθαηάζηαζε ησλ ζρεηηθψλ ζπλαξηήζεσλ (L,Μ$) ζηε ζπλζήθε ηζνξξνπίαο

ηεο αγνξάο ρξήκαηνο Md = Ms απ' φπνπ πξνθχπηεη:

http://12.575.75r/



Τ = 400 + 5.000r (ζρέζε λέαο θακπχιεο LM') (1)

Δπηπιένλ, ζηελ Άζθεζε 1πξνζδηνξίζακε ηε γεληθή ζρέζε ηεο θακπχιεο IS σο

Υ = 2.000 - 2.500r + 375ε (2)

θαη γηα ε = 0,4 πξνθχπηεη

Υ = 2.150 - 2.500r (ζρέζε θακπχιεο IS) (3)

Λχλνληαο ηηο ζρέζεηο (1) θαη (3) σο πξνο Υ θαη r, βξίζθνπκε Υ = 1.565 θαη r = 0,233. Ο ζπλδπαζκφο

απηφο απνηειεί ηε λέα εζσηεξηθή ηζνξξνπία κεηά ηελ αχμεζε ηεο πνζφηεηαο ρξήκαηνο.

(β)Σν Ηζνδχγην Πιεξσκψλ είλαη Υ - M + NFI = -140,3 + 150ε -0,2Y+ 1.515,15r θαη

αληηθαζηζηψληαο ηηο ηηκέο Υ = 1.565, r = 0,233 θαη ε = 0,4 βξίζθνπκε X- Μ + NFI = - 40,27.

Δπνκέλσο, κεηά ηελ αχμεζε ηεο πνζφηεηαο ρξήκαηνο απφ 200 ζε 260, ην Ηζνδχγην Πιεξσκψλ ζα

παξνπζηάζεη έιιεηκκα ίζν κε 40,27.

(γ) Γηα λα βξνχκε ηε λέα ηαπηφρξνλε εζσηεξηθή θαη εμσηεξηθή ηζνξξνπία, πξέπεη λα βξνχκε ηηο

ζρέζεηο ηεο θακπχιεο IS', ΒΡ' θαη λα ιχζνπκε ην ζχζηεκα ησλ ζρέζεσλ IS', ΒΡ' θαη LM' σο πξνο Υ

θαη r.

Απφ ηε ζπλζήθε ηζνξξνπίαο ηνπ Ηζνδπγίνπ Πιεξσκψλ πξνθχπηεη φηη ε ζρέζε ηεο θακπχιεο ΒΡ'

είλαη

X-M+NFI = 0 -140,3 + 150ε-0,2Τ + 1.515,15r= 0 (ζρέζε θακπχιεο ΒΡ') (4)

Οη ζρέζεηο (1), (2) θαη (4) αληηζηνηρνχλ ζηηο θακπχιεο LM', IS' θαη ΒΡ' θαη ζπληζηνχλ έλα ζχζηεκα

ηξηψλ εμηζψζεσλ κε ηξεηο αγλψζηνπο (Υ, r, ε). πλεπψο, αλ ιχζνπκε ηε ζρέζε ηεο λέαο IS' (2) σο

πξνο ε θαη αληηθαηαζηήζνπκε ζηε ζρέζε (4), παίξλνπκε

Υ= 4.701,5- 12.575,75r (5)

Λχλνληαο ην ζχζηεκα ησλ ζρέζεσλ (1) θαη (5) σο πξνο ην εηζφδεκα θαη ην επηηφθην, βξίζθνπκε Υ =

1.623,5 θαη r = 0,2447. Ο ζπλδπαζκφο απηφο δίλεη ηε λέα εζσηεξηθή θαη εμσηεξηθή ηζνξξνπία ηεο

νηθνλνκίαο.

(δ) Γηα λα βξνχκε ηε λέα ζπλαιιαγκαηηθή ηζνηηκία ζην λέν ζεκείν εζσηεξηθήο θαη εμσηεξηθήο

ηζνξξνπίαο αληηθαζηζηνχκε ην λέν ζπλδπαζκφ ηζνξξνπίαο Υ = 1.623,5 θαη r = 0,2447 ζηε ζρέζε ηεο

θακπχιεο ΒΡ (4) θαη ιχλνπκε σο πξνο ε. Βξίζθνπκε ε = 0,63, δειαδή ε ηζνηηκία απμήζεθε απφ ηελ

αξρηθή ηηκή 0,4 θαη ην εγρψξην λφκηζκα ππνηηκήζεθε.

Economy & Finance

μακροοικονομικη θεωρια