ID Từ Nghĩa Giải thích 1 Abatement cost Chi phí kiểm soát; chi phí chống (ô nhiễm) Chi phí làm giảm sự khó chịu như ô nhiễm hay tắc đường. 2 Ability and earnings Năng lực và thu nhập Thước đo về khả năng và trình độ (học vấn) có tương quan chặt chẽ với nhau, làm tăng khả năng là phần lớn lợi tức được ước tính do giáo dục trên thực tế cũng chính là lợi tức do năng lực 3 Ability to pay Khả năng chi trả. 4 Ability to pay theory Lý thuyết về khả năng chi trả Một lý thuyết về cách đánh thuế theo đó gánh nặng về thuế nên được phân bổ theo khả năng chi trả; và một hệ thống thuế kiểu luỹ tiến, tỷ lệ hay luỹ thoái, tuỳ thuộc vào thước đo được sử dụng và độ dốc giả định của đồ thị thoả dụng biên của thu nhập. 5 Abnormal profits Lợi nhuận dị thường Xem SUPER-NORMAL PROFITS 6 Abscissa Hoành độ Giá trị trên trục hoành (trục X) của một điểm trên đồ thị hai chiều. 7 Absenteeism Trốn việc, sự nghỉ làm không có lý do Sự nghỉ làm, mặc dù các điều khoản của hợp đồng lao động yêu cầu người lao động phải đi làm và hợp đồng vẫn còn giá trị. 8 Absentee landlord Địa chủ (chủ bất động sản) cách biệt Người chủ sở hữu đất hoặc nhà sống ở một nơi xa bất động sản của mình, thu tiền thuê và quản lý việc kinh doanh của mình thông qua trung gian hay người đại diện. 9 Absolute advantage Lợi thế tuyệt đối. Xem Comparative Advantage. 10 Absolute cost advantage Lợi thế nhờ phí tổn tuyệt đối. Một khái niệm đề cập tới những lợi thế của các hãng đã thiết lập, vì thế các hãng này có thể duy trì chi phí trung bình thấp hơn so với các hãng mới nhập ngành không phụ thuộc vào mức sản lượng. (Xem Barriers to entry) 11 Absolute income hypothesis Giả thuyết thu nhập tuyệt đối. Giả thuyết này cho rằng các chi phí cho tiêu dùng (C) là một hàm số của thu nhập khả dụng của cá nhân (Yd): C = C (Yd). 12 Absolute monopoly Độc quyền tuyệt đối. Xem Monopoly. 13 Absolute prices Giá tuyệt đối. Giá đo bằng tiền ngược với với giá tương đối. Đó là giá của các hàng hoá, dịch vụ được biểu diễn trực tiếp dưới dạng số lượng của đơn vị tiền tệ. Xem Price 14 Absolute scarcity Khan hiếm tuyệt đối . Xem Scarcity 15 Absolute value Giá trị tuyệt đối. Giá trị của một biến bỏ qua dấu của nó. 16 Absorption approach Phương pháp hấp thu. Phương pháp phân tích tác động của sự phá giá hoặc giảm tỷ giá hối đoái của một nước đối với cán cân thương mại. 17 Abstinence Nhịn chi tiêu. Một thuật ngữ miêu tả sự cần thiết giảm bớt tiêu dùng hiện tại để tích luỹ tư bản. 18 Accelerated depreciation Khấu hao nhanh, khấu hao gia tốc. Xem DEPRECIATION 19 Accelerating inflation Lạm phát gia tốc. Sự tăng vọt tỷ lệ lạm phát. Nếu chính phủ cố giữ tỷ lệ thất nghiệp dưới mức tỷ lệ thất nghiệp tự nhiên thì việc đó sẽ dẫn tới lạm phát gia tốc. 20 Accelerator Gia số Xem Accelerator principle. 21 Accelerator coefficient Hệ số gia tốc. Một bội số theo đó đầu tư mới sẽ tăng lên khi có sự thay đổi về sản lượng. 22 Accelerator effect Hiệu ứng gia tốc. 23 Accelerator principle Nguyên lý gia tốc. Nguyên lý cho rằng mức đầu tư ròng phụ thuộc vào mức thay đổi dự kiến về sản lượng. 24 Acceptance chấp nhận thanh toán. Hành vi chấp nhận một hối phiếu do cá nhân hay cơ quan nhận hối phiếu thực hiện, bao gồm ký hối phiếu và thường ký trên mặt hối phiếu. 25 Accepting house Ngân hàng nhận trả. Một trong số các NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI có trụ sở tại London, với mục đích thu tiền hoa hồng ngân hàng này nhận trả các hối phiếu, nghĩa là chấp nhận thanh toán chúng khi đáo hạn. 26 Accesion rate Tỷ lệ gia tăng lao động. Số lượng những người thuê mới mỗi tháng tính theo tỷ lệ phần trăm tổng số việc làm do Bộ lao động Mỹ thống kê. 27 Accesions tax Thuế quà tặng. Thuế đánh vào quà tặng và tài sản thừa kế. 28 Access/space trade - off model Mô hình đánh đổi không gian hay mô hình tiếp cận. Một mô hình lý thuyết được sử dụng (chủ yếu) trong phân tích địa điểm dân cư ở các vùng đô thị, giải thích các hình thái vị trí do đánh đổi giữa khả năng tiếp cận của một địa điểm tới trung tâm của vùng và không gian của địa điểm đó. 29 Accommodating monetary policy Chính sách tiền tệ điều tiết. Xem VALIDATED INFLATION 30 Accommodation transactions Các giao dịch điều tiết. Trong CÁN CÂN THANH TOÁN, một loại giao dịch tư bản do CÁC CƠ QUAN TIỀN TỆ áp dụng hoặc điều hành để làm đối trọng lại tình trạng tín dụng hoặc tình trạng nợ nần nảy sinh trong các GIAO DỊCH TỰ ĐỊNH. Page 1
1. ID T Ngha Gii thch 1 Abatement cost Chi ph kim sot; chi ph
chng ( nhim) Chi ph lm gim s kh chu nh nhim hay tc ng. 2 Ability
and earnings Nng lc v thu nhp Thc o v kh nng v trnh (hc vn) c tng
quan cht ch vi nhau, lm tng kh nng l phn ln li tc c c tnh do gio dc
trn thc t cng chnh l li tc do nng lc 3 Ability to pay Kh nng chi
tr. 4 Ability to pay theory L thuyt v kh nng chi tr Mt l thuyt v
cch nh thu theo gnh nng v thu nn c phn b theo kh nng chi tr; v mt h
thng thu kiu lu tin, t l hay lu thoi, tu thuc vo thc o c s dng v dc
gi nh ca th tho dng bin ca thu nhp. 5 Abnormal profits Li nhun d
thng Xem SUPER-NORMAL PROFITS 6 Abscissa Honh Gi tr trn trc honh
(trc X) ca mt im trn th hai chiu. 7 Absenteeism Trn vic, s ngh lm
khng c l do S ngh lm, mc d cc iu khon ca hp ng lao ng yu cu ngi lao
ng phi i lm v hp ng vn cn gi tr. 8 Absentee landlord a ch (ch bt ng
sn) cch bit Ngi ch s hu t hoc nh sng mt ni xa bt ng sn ca mnh, thu
tin thu v qun l vic kinh doanh ca mnh thng qua trung gian hay ngi i
din. 9 Absolute advantage Li th tuyt i. Xem Comparative Advantage.
10 Absolute cost advantage Li th nh ph tn tuyt i. Mt khi nim cp ti
nhng li th ca cc hng thit lp, v th cc hng ny c th duy tr chi ph
trung bnh thp hn so vi cc hng mi nhp ngnh khng ph thuc vo mc sn
lng. (Xem Barriers to entry) 11 Absolute income hypothesis Gi thuyt
thu nhp tuyt i. Gi thuyt ny cho rng cc chi ph cho tiu dng (C) l mt
hm s ca thu nhp kh dng ca c nhn (Yd): C = C (Yd). 12 Absolute
monopoly c quyn tuyt i. Xem Monopoly. 13 Absolute prices Gi tuyt i.
Gi o bng tin ngc vi vi gi tng i. l gi ca cc hng ho, dch v c biu din
trc tip di dng s lng ca n v tin t. Xem Price 14 Absolute scarcity
Khan him tuyt i . Xem Scarcity 15 Absolute value Gi tr tuyt i. Gi
tr ca mt bin b qua du ca n. 16 Absorption approach Phng php hp thu.
Phng php phn tch tc ng ca s ph gi hoc gim t gi hi oi ca mt nc i vi
cn cn thng mi. 17 Abstinence Nhn chi tiu. Mt thut ng miu t s cn
thit gim bt tiu dng hin ti tch lu t bn. 18 Accelerated depreciation
Khu hao nhanh, khu hao gia tc. Xem DEPRECIATION 19 Accelerating
inflation Lm pht gia tc. S tng vt t l lm pht. Nu chnh ph c gi t l
tht nghip di mc t l tht nghip t nhin th vic s dn ti lm pht gia tc.
20 Accelerator Gia s Xem Accelerator principle. 21 Accelerator
coefficient H s gia tc. Mt bi s theo u t mi s tng ln khi c s thay i
v sn lng. 22 Accelerator effect Hiu ng gia tc. 23 Accelerator
principle Nguyn l gia tc. Nguyn l cho rng mc u t rng ph thuc vo mc
thay i d kin v sn lng. 24 Acceptance chp nhn thanh ton. Hnh vi chp
nhn mt hi phiu do c nhn hay c quan nhn hi phiu thc hin, bao gm k hi
phiu v thng k trn mt hi phiu. 25 Accepting house Ngn hng nhn tr. Mt
trong s cc NGN HNG THNG MI c tr s ti London, vi mc ch thu tin hoa
hng ngn hng ny nhn tr cc hi phiu, ngha l chp nhn thanh ton chng khi
o hn. 26 Accesion rate T l gia tng lao ng. S lng nhng ngi thu mi mi
thng tnh theo t l phn trm tng s vic lm do B lao ng M thng k. 27
Accesions tax Thu qu tng. Thu nh vo qu tng v ti sn tha k. 28
Access/space trade - off model M hnh nh i khng gian hay m hnh tip
cn. Mt m hnh l thuyt c s dng (ch yu) trong phn tch a im dn c cc vng
th, gii thch cc hnh thi v tr do nh i gia kh nng tip cn ca mt a im
ti trung tm ca vng v khng gian ca a im . 29 Accommodating monetary
policy Chnh sch tin t iu tit. Xem VALIDATED INFLATION 30
Accommodation transactions Cc giao dch iu tit. Trong CN CN THANH
TON, mt loi giao dch t bn do CC C QUAN TIN T p dng hoc iu hnh lm i
trng li tnh trng tn dng hoc tnh trng n nn ny sinh trong cc GIAO DCH
T NH. Page 1
2. 31 Account Ti khon. 1.Mt ghi chp giao dch gia hai bn giao
dch c th l hai b phn ca mt doanh nghip v l yu t c bn trong tt c cc
h thng giao dch kinh doanh. 2.Cc giai on, thng l hai tun, theo nm
kinh doanh ca S CHNG KHON LONDON c chia ra v qua cc giai on ny, vic
thanh ton cc giao dch tr giao dch chng khon vin vng c tin hnh. 32
Accrued expenses Chi ph pht sinh (tnh trc). Thng mc trong ti khon
ca mt cng ty c ghi nh mt khon n ca cc dch v s dng nhng cha c thanh
ton. 33 Achieving Society, the. X hi thnh t. y l tiu ca mt cun sch
do gio s David C. Mc. Clelland ca trng i hc Harvard (Princeton, NJ,
1962) xut bn, trong ng nh ngha khi nim ng c thnh t o ngh tng tng v
mc ca cc tng mi m ng coi l nhn cch cn thit i vi cc CH DOANH NGHIP v
v vy c ngha i vi S PHT TRIN KINH T. 34 Across-the-board tariff
changes Thay i thu quan ng lot. Mt tnh hung khi tt c thu quan ca mt
nc c tng hoc gim theo t l phn trm ngang bng. 35 Action lag tr ca
hnh ng. Mc tr gia vic quyt nh mt chnh sch (c bit trong kinh t hc v
m) v vic thc hin chnh sch . 36 Active balance D nghch. Trong l
thuyt tin t, mt vi m hnh gi thit chia mt cung ng tin t thnh D
NGHCH, l tin d tr c a vo quay vng trong cc thi k c xc nh bi cc
khong thi gian gia cc k thanh ton, v NGHCH NHN RI l tin d tr khng c
s dng thanh ton thng xuyn. 37 Activity analysis Phn tch hot ng. Xem
LINEAR PROGRAMMING. 38 Activity rate T l lao ng. Xem LABOUR FORCE
PARTICIPATION RATE. 39 Adaptive expectation K vng thch nghi; k vng
phng theo S hnh thnh k vng v gi tr tng lai ca mt bin s ch da trn cc
gi tr trc ca bin lin quan. 40 Adding up problem Vn cng tng. Xem
EULER'S THEREM 41 Additional worker hypothesis Gi thuyt cng nhn thm
vo. Theo lp lun ny, thu nhp thc t ca gia nh gim trong thi k suy
thoi theo chu k s gy ra HIU NG THU NHP. 42 Addition rule Quy tc
cng. Mt quy tc xc nh O HM ca mt hm i vi mt bin s, trong hm ny bao
gm php cng tuyn tnh ca 2 hm ring bit hoc nhiu hn tr ln ca cc bin.
43 Additive utility function Hm tho dng ph tr. Mt dng hm tho dng :
U=Ua +Ub+Uc . Trong U l tho dng a,b,c ;a hng ho thay th trong cc h
thng chi tiu tuyn tnh, cc nhm hng ho ny khng th thay th cho nhau.
44 Address principle Nguyn l a ch. Trong nn kinh t K HOCH HO nh Lin
X trc y, mi mc tiu chin lc u c mt t chc hoc "a ch" chu trch nhim
thc hin mc tiu 45 Adjustable peg regime Ch iu chnh hn ch. 46
Adjustable peg system H thng neo t gi hi oi c th iu chnh. H thng ny
c qu tin t quc t (IMF) a ra ti hi ngh Bretton Woods v cp n mt b T
GI HI OI C NH hay c "neo" m v c bn l c nh nhng cho php iu chnh hoc
thay i vi lng nh theo c 2 hng. 47 Adjustment cost Chi ph iu chnh sn
xut. 48 Adjustment lag tr iu chnh. Thi gian cn thit mt bin, v d nh
DUNG LNG VN, iu chnh theo nhng thay i trong cc yu t quyt nh ca n.
(Xem PARTIAL ADJUSTMENT, CAPITAL STOCK ADJUSTMENT PRINCIPLE). 49
Adjustment process Qu trnh iu chnh Thut ng chung ch cc c ch iu chnh
hot ng trong nn kinh t th gii nhm loi b nhng mt cn i trong thanh
ton vi nc ngoi. Nhng c ch lin quan n BN V VNG, CH BN V HI OI, THA S
NGOI THNG, T GI HI OI TH NI. 50 Administered prices Cc mc gi b qun
ch. Cc mc gi c hnh thnh do quyt nh c thc ca c nhn hay hng no ch
khng phi do cc yu t tc ng ca th trng. 51 Administrative lag tr do
hnh chnh Mt trong nhng tr v thi gian nh hng n hiu lc ca mt CHNH SCH
TIN T. l khong thi gian t lc cc c quan c thm quyn nhn thy cn c hnh
ng n khi tin hnh thc s hnh ng . 52 Advalorem tax Thu theo gi tr. Mt
loi thu da trn gi tr giao dch. thng l t l phn trm khi gi bn l, s,
hay qu trnh sn xut, v l dng ph bin ca THU DOANH THU. Page 2
3. 53 Advance Tin ng trc. Mt khon vay hoc da vo lung tin xc nh
hoc d kin. (Xem BANK LOAN). 54 Advance Corporation Tax (ACT) Thu
doanh nghip ng trc. L mt khon ng trc THU DOANH NGHIP v c ghi vo ti
khon bn n ca doanh nghip i vi loi thu ny. l mt phng tin c th thu
thu doanh nghip sm hn. 55 Advance refunding Hon tr trc. K THUT QUN
L CNG N mi c chnh ph lin bang, cc chnh quyn a phng v tiu bang ca M
s dng. 56 Advanced countries Cc nc pht trin, cc nc i u. 57 Adverse
balance Cn cn thm ht. THM HT CN CN THANH TON. 58 Adverse selection
La chn tri ; La chn theo hng bt li. Vn gp phi trong nghnh bo him.
59 Advertising Qung co. Hot ng ca mt hng nhm thc y vic bn sn phm ca
mnh, mc tiu chnh l tng s lng ngi tiu dng thch nhng sn phm ca hng hn
nhng hng khc. 60 Advertising - sale ratio T l doanh s-qung co. T l
chi ph qung co ca cc hng trn tng doanh thu bn hng. 61 AFL-CIO Xem
AMERICAN FEDERATION OF LABOR. 62 Age-earning profile Biu quan h thu
nhp theo tui Mi quan h gia thu nhp v tui. Biu din qu trnh thu nhp
theo tui n gin nht l mt ng nm ngang i t s 0 n tui ri trng hc, khong
cch ca cc bc c quyt nh bi trnh hc vn. 63 Agency for International
Development C quan pht trin quc t. Xem INTERNATIONAL DEVELOPMENT
CO-OPERATION AGENCY 64 Agency shop Nghip on. Yu cu cng nhn tham gia
tuyn dng khng phi gia nhp cng on nhng phi ng cng on ph. 65
Agglomeration economies Tnh kinh t nh kt khi. Cc khon tit kim chi
ph trong mt hot ng kinh t do cc x nghip hay cc hot ng gn v tr ca
nhau. 66 Aggregate concentration S tp trung gp. Biu chi tit v S LNG
CA SN PHM QUC GIA RNG c th c mua mi mc gi chung. 67 Adverse supply
shock C sc cung bt li. 68 Aggregate demand Cu gp; Tng cu 69
Aggregate demand curve ng cu gp; ng tng cu 70 Aggregate demand
shedule Biu cu gp; Biu tng cu 71 Aggregate expenditure Chi tiu gp.
L tng s chi tiu danh ngha cho hng ho v dch v trong mt nn kinh t. 72
Aggregate income Thu nhp gp; Tng thu nhp Xem INTERNATION INCOME 73
Aggregate output Sn lng gp. Xem INTERNATION INCOME 74 Aggregate
production function Hm sn xut gp. Mi quan h gia lu lng sn lng trong
ton nn kinh t (Y), tng lc lng lao ng (L) v tng lng vn (K), cc u vo
tham gia trc tip vo sn xut. Hm ny c th c m rng bao hm c T AI v CNG
NGH VI danh ngha l u vo. 75 Aggregate supply curve ng cung gp; ng
tng cung. 76 Aggregation problem Vn v php gp. Vn xc nh hnh vi kinh
t v m c th t d bo t hnh vi ca cc n v kinh t vi m ni bt. 77 Agrarian
revolution Cch mng nng nghip. Tnh hung trong sn lng nng nghip tng
ln r rt nh nhng thay i v t chc v k thut. 78 Agricultural earnings
Cc khon thu t nng nghp. Khon thu t nng nghip thng kh nh lng, c bit
trong nn nng nghip t tc hoc nhng ni thu nhp pc tr bng hin vt ngha l
nng sn. 79 Agricultural exports Nng sn xut khu Cc sn phm nng nghip
lm ra xut khu ch khng phi cho mc ch t cung t cp hay cho th trng
trong nc 80 Agricultural lag tr ca nng nghip L thi gian gia sn xut
nng nghip thc t v sn xut nng nghip tim nng CC NC ANG PHT TRIN. 81
Agricultural livies Thu nng nghip. Xem EC Agricultural levies. 82
Agricultural reform Ci cch nng nghip. Mt trong nhng hn ch i vi PHT
TRIN KINH T l vic s dng cc bin php s khai, khng hiu qu trong nng
nghip. Cc ngnh nng thn nhng nc km pht trin cung cp thc phm ngy ngy
cng tng cho dn c thnh ph. Cc phng php c, th s th km hiu qu , cn k
thut c gii ho hin i th khng thch hp. V vy mt dng ci cch l p dng loi
cng ngh nng nghip thch hp. Page 3
4. 83 Agricultural sector Khu vc nng nghip. Khu vc hoc mt b phn
dn s tham gia vo ngh nng, cung cp lng thc, nguyn liu th nh bng, g
cho tiu dng trong nc v xut khu. 84 Agricultural Stabilization and
Conservation Service ASCS - Nha n nh v bo tn nng nghip. C quan qun
l a phng ca CNG TY TN DNG HNG HO CA M 85 Agricultural subsidies
Khon tr cp nng nghip. Khon tin tr cho nng dn vi mc ch khuyn khch sn
xut lng thc thc phm v tr gip thu nhp ca nng dn. 86 Agricultural
Wage Boards Cc hi ng tin cng trong nng nghip. Cc c quan do php lut
quy nh mc lng ti thiu i vi nhng ngi lm nng nghip Anh, x Wales v
Scotland cng mt cch chnh thc nh cc hi ng tin cng. 87 Aid Vin tr Xem
FOREIGN AID. 88 Aitken estimator c lng s Aitken. Xem Generalized
Least Squares. 89 Alienation S tha ho Thut ng c C.MC s dng miu t
tnh trng tinh thn ca cng nhn trong mt x hi t bn. 90 Allais Maurice
(1911) Nh kinh t hc ngi Php c nhn gii thng Nobel v kinh t hc nm
1988. Allais l mt k s, bng cch t hc v kinh t ch yu trong thi k c xm
chim Php sut Chin tranh th gii th 2, khi ng t c tip cn vi cc n phm
nc ngoi. Mc d vy, ng thnh cng trong vic t xy dng c nhng nn tng to
ln v l thuyt CN BNG TNG TH HIN I v KINH T HC PHC LI. ng c coi l ngi
cha v ngi dn u tr tu ca trng phi bin hc Php, sn sinh ra nhiu nh
kinh t hc ni ting nh Debreu. Mc cho xu hng thin v l thuyt mnh m,
Allais vn cho rng cc m hnh l thuyt c xy dng tr li nhng cu hi thc
tin v nn c kim nghim qua thc t. Thnh tch ca ng c nhn gii Nobel ch
yu l thnh tu nghin cu s bn v kinh t hc v ng gp c bn ca ng l cc cng
thc ton hc v i v cn bng th trng v tnh cht hiu qu ca cc th trng.
Nghin cu ca ng v phn tch ng thi v m tin t v l thuyt ri ro cng rt ni
bt. Mi n khi kim tra thc nghim v hc thuyt tho dng k vng ca VON
NEUMANN-MORGENSTERN ng mi c ni ting, thc nghim c tiu l nghch l
Allais. ng ch ra rng s la chn ca cc c nhn khi c yu cu sp xp mt cp d
n ri ro u sp xp mt cch h thng v lp li (nh cc nghin cu khc la chn)
mu thun vi d on ti a ho tho dng d kin. Cc cng trnh ca ng l Nghin cu
v nguyn l Kinh t -1943 (sau cn c ti bn vi tiu X l Kinh t n
thun-1952) v Kinh t v li nhun(1947). 91 Allen , Sir roy George
Douglas(1906-1983) 1906-1983 ng dy trng kinh t London t nm 1928, lm
vic b Ti Chnh Anh v nm 1944 c phong l gio s thng k hc ti trng i hc
London. Cc n phm ch yu ca ng bao gm: Phn tch ton hc cho cc nh kinh
t hc(1938); Thng k hc cho cc nh kinh t hc(1949); Kinh t hc thuc ton
(1956); Hc thuyt kinh t v m - X l bng ton hc (1967). Nm 1934 ng c
ng gp to ln cho hc thuyt ngi tiu dng khi ng cho xut bn mt bi bo cng
vi J.R.HICKS, bng cch s dng cc ng bng quan, bi bo ch ra rng gii
thch s dc xung di ca ng cu s l vic gi nh y rng hng ho c th c phn
loi theo th t. 92 Allocate Phn b, n nh 93 Allocation funtion Chc
nng phn b Mt b phn ca chnh sch chi tiu v thu ca chnh ph lin quan ti
vic chi phi cung cp hng ho v dch trong mt nn kinh t. 94 Allocative
efficiency Hiu qu phn b. Vi sn xut ra t hp sn phm tt nht hay ti u
cc sn phm bng cc kt hp hiu qa nht cc u vo. 95 Allowances and
expences for corporation tax Khu tr v chi ph vi thu cng ty. Nhng
chi ph cho php nht nh khi c khu tr t doanh thu ca cng ty l phn thu
nhp b nh thu. 96 Allowances and expencess for income tax Khu tr v
chi ph vi thu thu nhp. H thng thu thu nhp bao gm h thng cc khon khu
tr v chi ph. Chng c tr t tng thu nhp xc nh chu thu. 97 Almon lag tr
Almon. Mt kiu tr phn phi trong trng s cc gi tr lin tc ca bin s tr
theo sau mt do mt a thc gy ra. 98 Alpha coeficient H s Alpha Xem
CAPITAL ASSET PRINCING MODEL. Page 4
5. 99 Alternative technology Cng ngh thay th. Thut ng dng ch
kiu cng ngh c mt vi hoc tt c thuc tnh sau: s dng ti thiu ti nguyn
khng ti to c, gy nhim thp nht i vi mi trng, t cp t tc theo vng hoc
theo a phng khng c s bc lt hoc c lp cc c nhn. (Xem INTERMEDIATE
TECHNOLOGY, APPROPIATE TECHNOLOGY, INTERMEDIATE TECHNOLOGY
DEVELOPMENT GROUP). 100 Altruism Lng v tha. S quan tm ti phc li ca
ngi khc. 101 Amalgamation S hp nht. Xem MERGER. 102 America
Depository Receipt ADR - Phiu gi tin M. Chng khon m mt ngn hng M
thng pht hnh cho cc c dn M, da vo vic c quan NM GI CC C PHIU thng
ca mt cng ty ngoi quc. Ngi gi ADR c quyn hng c tc ca cng ty ngoi
quc. Bn thn ADR c th trao i c. u im ca vic lm ny l TH TRNG VN c m
rng i vi cc cng ty khng phi ca M trong khi c th p ng c mong mun ca
ngi M v mt loi c phiu "nng" trao i. (Mt ADR c th c ng trn gi c quyn
vi nhiu chng khon thng). 103 America Federation of Labuor ALF - Lin
on lao ng M. c thnh lp trong thi k t nm 1881 n 1886, lin on ny tp
trung cc cng on ln M li vi nhau. 104 America selling price Gi bn
kiu M. y l mt h thng trong thu quan ca M i vi mt s mt hng nhp khu c
tnh trn c s gi tr ca mt hng thay th trong nc so vi gi tr ca hng nhp
khu. (Xem GENERAL AGREEMENT ON TARIFFS AND TRADE). 105 American
Stock Exchange S giao dch chng khon M (ASE hay AMEX). S GIAO DCH c
t chc ln th hai M, tin hnh mua bn gn 1/10 tng s c phiu c mua bn M.
S giao dch l c s vt cht cho cc giao dch CHNG KHON din ra. S giao
dch chng khon M c t lu v bt u t khi nhng ngi mi gii gp nhau ngoi ph
mua bn cc c phn chng khon. l ngun gc ca mt ci tn khc ca n :"S giao
dch l ng". Tn hiu bng tay c dng thng bo cho nhn vin giao dch. n tn
th k XX, S giao dch chng khon M mi chuyn vo phng.(Xem STOCK
MARKET). 106 Amortization Chi tr tng k. Phng thc thanh ton n trn c
s tr dn. Thnh thong chi tr tng k c s dng nh thut ng thay th cho khu
hao. 107 Amplitude Bin Thut ng s dng trong mt CHU K KINH DOANH miu
t khong cch gia im cc i v cc tiu ca bt k chu k no. 108 Amtorg C
quan mu dch thng tr ca Lin X. C quan ngoi thng ca Lin X trc y. C c
quan chi nhnh ti nhiu nc. 109 Analysis of variance ANOVA - Phn tch
phng sai Phn chia bin ng tng th trong mt bin s ph thuc (vi bin ng
tng th c nh ngha l tng ca bnh phng ca cc lch so vi trung bnh ca
bin) thnh cc cu thnh c tnh cho bin ng ca cc bin s ring hay NHM BIn
GII THCH v nhng bin khng c gii thch hay bin ng D/ 110 Anarchy Tnh
trng v chnh ph. Hc thuyt cho rng cc s kin chnh tr v x hi ca cc c
nhn khng nn b km hm bi bt c s can thip no ca chnh ph. l mt quan im
cc oan hn quan im ch ngha t do, vn cn cho php s dng quyn lc c ti iu
hnh cc hot ng m cc c nhn khng th t hon thnh mt cch c hiu qu c. 111
Allowance Phn tin tr cp. 113 Anchor argument Lun im v ci neo. Mt
trong cc vn lin quan n bin ng t do ca T GI HI OI l lun im cho rng t
gi hi oi t do s lm gim thm ht vi bn ngoi v v vy tc ot ca cc c quan
tin t ci neo (chnh tr) nhm hn ch tin t m rng. i lp vi lun im ny l
vic b chic neo tin t ca t gi hi oi c nh l mt vic tt v n ch cc tr
nhng nh hoch nh chnh sch mi c bu bng cch khng cho h hon ton t do vi
CHNH SCH TIN T. 114 Animal spirits Tinh thn by n; Tm l ha theo Mt
cch k gii cho U T phn bc cc m hnh ton hc v chng t tc dng. Thay vo l
phn tch u t bt ngun t thuc tnh lm theo ca cc ch doanh nghip. Cm
thut ng ny c J.M.Keynes s dng ln u tin trong L THUYT TNG QUT V VIC
LM, LI SUT V TIN (1936). Nhng t c Joan Robinson ph bin rng ri. 115
Analysis (stats) Phn tch. Risk analysis: phn tch ri ro. Scenario
analysis:Phn tch kch bn. Sensitivity analysis: Phn tch nhy. Page
5
6. 116 Annecy Round Vng m phn Annecy. Vng th hai (1949) ca cuc
m phn thng mi theo HIP C CHUNG V THU QUAN V MU DCH (GATT). 117
Annual allowances Min thu hng nm. Xem CAPITAL ALLOWANCE. 118 Annual
capital charge Chi ph vn hng nm. Mt k thut thm nh d n vn c s dng
chit khu v cng nhn rng vic s dng vn i hi tr tin li i vi lng vn s
dng v khu hao.119 Annuity Nin kim. Li ha tr mt khon no mi thi k
trong mt s cc thi k m khon tr cho mi thi k l c nh. 120 Annuity
market Th trng nin kim. 121 Anomaliess pay Tin tr cng bt thng. S
ngt qung trong mi lin kt chnh thc gia mc lng ca cc nhm thng lng khc
nhau nh p dng CHNH SCH THU NHP. 123 Anticipated inflation Lm pht c
d tnh. Xem EXPECTED INFLATION. 124 Anti-trust Chng lng on. Mt cm
thut ng ca M ch h thng php lut nhm kim sot s tng trng quyn lc i vi
th trng ca cc hng. Cm thut ng ny khng ch lin quan ti chnh sch chng
c quyn m c cc hot ng km hm ca cc hng ring l, cc nhm cng ty hp nht
(Trt) v nhm cc cng ty cng tc (Catel). 125 Appreciation S tng gi tr.
Tng v gi tr ca ti sn, i lp li l s mt gi tr. Mt ti sn c th tng gi tr
bi v gi ca n (v do gi th trng ca n) tng do lm pht hay thay i v cu
ti sn dn ti mc khan him. (Xem MONEY APPRECIATION). 126
Apprenticeship Hc vic. Xem GENERAL TRAINING. 127 Anti-export bias
Thin lch / nh kin chng xut khu. 128 Appropriate products Cc sn phm
thch hp. Ni chung c dng ch nhng sn phm thch hp cho s dng cc nc ang
pht trin. 129 Appropriate technology Cng ngh thch hp. Vic ng dng mt
cng ngh thch hp vi yu t sn c. (Xem ALTERNATIVE TECHNOLOGY.
INTERMEDIATE TECHNOLOGY, INTERMEDIATE TECHNOLOGY DEVELOPMENT
GROUP). 130 Appropriation account Ti khon phn phi li. Cc doanh
nghip duy tr cc ti khon ny cho thy li nhun sau khi tr thu c phn phi
hay s dng nh th no. (Xem ALLOWANCES AND EXPENSES CORPORATION TAX,
ALLOWANCES AND EXPENSES INCOME TAX, TAXABLE INCOME. 131 Approval
voting B phiu tn thnh; b phiu ph chun. Mt dng ra quyt nh trong mi c
nhn b phiu cho mt nhm phng n m ngi tn thnh. (Xem BORDA COUNT,
CONDORCET CRITERION, SOCIAL DECISION RULE. SOCIAL WELFARE
FUNCTION). 132 Apriori Tin nghim. Mt cm thut ng miu t qu trnh suy
lun phn on t gi thuyt ban u cho n kt lun. Phng php ny c th i lp vi
cch tip cn da trn nhng c liu rt ra t thc t quan st. 133 Aquinas St
Thomas (1225-1274) Mt hc gi ngi , ng l ngi c ng gp chnh vo t tng
kinh t ca hn lm vin. Xt v kinh t hc, ng tha nhn phn ln hc thuyt ca
Aristotle, bao gm khi nim v gi cng bng. ng cng phn bit GI C v GI
TR, i tng ca rt nhi cch din gii khc nhau. tng v gi tr hay gi cng
bng khng khc hn gi thng thng (cnh tranh) vn c mt mt hng v gi c a ra
vt qu mc gi ny l s vi phm quy tc o c. Thng mi vn xu xa nhng c bo
cha bi HNG HA CNG CNG. Tng t, ca ci ti sn v hnh ng ca chnh ph c bin
h bi hng ho cng cng. Cho vay nng li b ch trch l khon thu cho vic s
dng tin m khng c gi tr s dng. Nhng ng gp ch yu ca ng i vi lch s t
tng kinh t c bao qut trong cun SUMMA THEOLOGICA ca ng. 134
Arbitrage Kinh doanh da vo chnh lch gi; bun chng khon Mt nghip v
bao gm vic mua bn mt ti sn, v d mt hng ho hay tin t hai hay nhiu th
trng, gia chng c s khc nhau hay chnh lch v gi. 135 Arbitration Trng
ti S can thip ca mt bn th ba vo mt TRANH CHP V CNG NGHIP theo yu cu
ca cc bn tranh ci v a ra nhng gi cho vic gii quyt tranh chp, sau s
rng buc c hai bn (Xem CONCILI- ATION, FINAL OFFER ARBITRATION). 136
Arc elasticity of demand co gin hnh cung ca cu Xem ELASTICITY OF
DEMAND 137 ARCH Kim nghim ARCH. ch phng sai ca sai s thay i iu kin
t nhin gim, l mt trc nghim phn bit gia tng quan chui trong iu kin
xo trn v hiu ng ny sinh t s bin i ca xo ng c gi l hiu ng ARCH. Page
6
7. 138 ARCH effect Hiu ng ARCH. Xem ARCH. 139 Aristotle
(384-322 BC)-Aristotle (384- 322 trc cng nguyn) Nh trit hc HY LP,
cc cng trnh ca ng bao gm c cc vn kinh t v trong nhng bi vit ca ng c
th thy nhng phn tch v sn xut, phn phi v trao i. Trong phn tch v
trao i, ng phn bit gia gi tr s dng v gi tr trao i 140 Arithmetic
mean Trung bnh s hc. Xem MEAN. 141 Arithmetic progression Cp s cng.
Mt dy s hay nhng biu thc i s trong mi thn phn mang mt mi lin h cng
thm i vi mi thnh phn ng trc v sau n. 142 Arrow.KennethJ (1921-). Nh
kinh t hc ngi M ng gii Nobel v kinh t hc vi hun tc John Hicks nm
1972. ng c bit n nhiu nht do cng trnh v cc h thng CN BNG TNG QUT v
trnh by v cc iu kin ton hc cn thit cho mt h thng nh vy c nghim c
ngha v kinh t. ng cng c cng trnh tin phong v vic ra quyt nh trong
nhng iu kin khng chc chn. Trong cun S LA CHN X HI V CC GI TR C NHN
(1951), ng trnh by kinh t hc phc li vi mt tnh trng tin thoi lng
nan, khi da trn c s nhng gi nh m bo s t ch ca ngi tiu dng cng thm s
hp l, ng chng minh rng khng th xc nh c s xp hng x hi v cc phng n la
chn tng ng vi s xp hng ca cc c nhn, v nh vy cng khng th a ra c CHC
NNG PHC LI X HI . Chc nng ny lin quan mt cch tch cc ti la chn c
nhn, x hi khng th quyt nh n mun g. Arrow cng c cng trong vic a vo
hc thuyt tng trng gi thuyt hc qua hnh vi t cch l mt ngun tng nng
sut. Cc n phm chnh ca ng l : Nghin cu trong l thuyt ton hc v d tr v
sn xut (1958); S la chn x hi v cc gi tr c nhn (1951); Cc tiu lun v
l thuyt chu ri ro (1970); Phn tch da trn tng hp (vi F.H.Hahn)
(1971). 143 "A" shares C phiu "A".(C phiu hng li sau). Xem
FINANCIAL CAPITAL. 144 Asiab Development Bank Ngn hng pht trin chu
. U ban kinh t chu v Vin ng ca Lin hp quc khuyn co thnh lp ngn hng
ny khuyn khch tng trng kinh t v hp tc chu v Vin ng, thc y kinh t cc
nc ang pht trin trong vng. Ngn hng pht trin chu c thnh lp nm 1966.
Ngun vn ban u l nh ng gp ca cc nc trong khu vc vi s gip ca M, CHLB
c, Anh v Canada. 145 Assessable Income or profit Thu nhp hoc li
nhun chu thu. Xem TAXABLE INCOME, ALLOWANCES AND EXPENSES FOR
CORPORATION TAX, ALLOWANCES AND EXPENSES FOR INCOME TAX. 146
Assessable profit Li nhun chu thu. Xem TAXABLE INCOME. 147 Asset Ti
sn. Mt thc th c gi tr th trng hoc gi tr trao i, v l b phn cu thnh
CA CI hay ti sn ca ch s hu. 148 Asset stripping Tc ot ti sn. Vic mt
cng ty thn tnh bn nhng ti sn ca CNG TY NN NHN sau khi thu mua. iu
ny c th thc hin c mc li nhun ng k khi ti sn b nh gi thp S GIAO DCH
CHNG KHON. 149 Assignment problem Bi ton kt ni. Tn c t cho cu hi
liu vic kt ni mt bin chnh sch, v d CHNH SCH TIN T mt cch duy nht t
c mt mc tiu chnh sch, v d cn cn thanh ton quc t di cc ch v t gi HI
OI c th c hay khng. Kt lun l khng th lm c nh vy. 150 Assisted areas
Cc vng c h tr Cc vng trong nc m hot ng kinh t hot ng kinh t c h tr
bi chnh sch chi tiu v thu ca chnh ph. Xem DEPRESSED AREAS, REGIONAL
EMPLOYMENT PREMIUM, REGIONAL DEVELOPMENT GRANT. 152 Association of
International Bond Dealers Hip hi nhng ngi bun bn tri khon quc t. C
quan thnh lp nm 1969, thu thp v cho nim yt li nhun v bo gi th trng
hin hnh vi cc loi pht hnh ca TRI KHON CHU U. 153 Association of
South East Asian Nations (ASEAN) Hip hi cc nc ng nam . Hip hi c cc
B trng ngoi giao Indonesia, Malaysia, Phillipines, Singapore v Thi
Lan thnh lp nm 1967. Mc ch chung ca hip hi l thc y tng trng kinh t,
tin b x hi v pht trin vn ho khu vc ng Nam . 154 Assurance Bo him xc
nh Mt loi bo him lin quan n tnh hung trong bo him cho s kin khng th
trnh khi. iu ny c th do hp ng lin quan ti vic tr mt khon xc nh vo
mt ngy no hoc l v "ci cht" ca ngi c bo him. Page 7
8. 155 Asset stocks and services flows D tr ti sn v lung dch v.
156 Asymmetric infornation Thng tin bt i xng; Thng tin khng tng
xng. S khc nhau v thng tin m cc bn tham gia giao dch trn th trng c
c. Xem INSIDER - OUTSIDER MODELS. 157 Asymptote ng tim cn. Gi tr m
bin ph thuc ca mt hm tin n khi bin t do tr nn rt ln hoc rt nh. 158
Asymptotic distribution Phn phi tim cn. PHN PHI XC XUT m mt bin
THNG K hng ti khi kch thc ca mu tin ti v cng. Khi nim rt hu ch
trong nh gi cc c th ca chn mu trong kinh t lng. 159 Atomistic
competition Cnh tranh c lp. Mt c cu th trng trong s lng cc hng rt
ln, do mi hng cnh tranh mt cch c lp. (Xem PERFECT COMPETITION). 160
Attribute Thuc tnh. Mt nt c trng hay thuc tnh ca hng ho. Xem
CHARACTERISICS THEORY. 161 Auctioneer Ngi bn u gi. Mt thut ng chung
ch nhn vin bn u gi, ti nhng ngi mua tng lai u vi nhau bng cch t gi,
vt u gi s thuc v ngi no t gi cao nht. 162 Auction markets Cc th
trng u gi. Mt th trng c t chc ti gi c c iu chnh lin tc theo bin i
ca cung v cu. Nt c trng c bn ca cc th trng u gi l cc hng mc hng ho
c chun ho, mua bn v danh v s lng m bo hnh vi cnh tranh. 163
Auctions u gi. Mt kiu th trng trong ngi mua tim tng t gi cho hng ho
ch khng phi n thun tr theo. 164 Augmented Dickey Fuller test ADF -
Kim nh Dickey Fuller b sung. Kim nh ny l mt phin bn ca kim nh
Dickey Fuller i vi mt n v gc khi tiu thc xo ng l tng quan theo chui
sau khi xem xt s khc nhau trong qu trnh tnh khc (DSP). 165
Augmented Phillips curve ng Phillips b sung. Vic a bin gi c vo ng
Phillips gc dch chuyn hc thuyt mt cc hiu qu t mt gii thch v tin cng
bng tin thnh cch gii thch theo ngha thc t. 166 Austrian school Trng
phi kinh t o. Tn trng phi ny c s dng ch cc nh kinh t hc t Menger,
Wieser v Bohm-Bawerk tr i, h phn ln nghin cu Vin v theo mt kiu phn
tch ring bit. 167 Autarky T cung t cp. Tnh trng trong mt nc t tch
khi thng mi quc t bng nhng hn ch nh thu quan nhm t tc, thng do
nguyn nhn lm vic hoc chnh tr. 168 Autarky economy Nn kinh t t cung
t cp 169 Autocorrelation S t tng quan. Xem SERIAL CORRELATION. 170
Automatic stabilizers Cc bin php n nh t ng. Cc mi quan h lm gim bin
ca bin ng chu k trong mt nn kinh t m khng cn hnh ng trc tip ca chnh
ph. 171 Automation T ng ho. Trong khi c s dng theo nhiu cch, cm
thut ng "t ng ho" ni chung c coi l ng ngha vi vic thay th lao ng
bng qu trnh t ng. 172 Autonomous expenditure Khon chi tiu t nh. Cc
khon chi tiu c coi l c lp vi mc thu nhp. 173 Induced expenditure
Khon chi tiu ph thuc (vo mc thu nhp). 174 Autonomous consumption
Tiu dng t nh. 175 Autonomous investment u t t nh. 176 Autonomous
investment demand Nhu cu u t t nh. 177 Autonomous transactions Giao
dch t nh Cm thut ng ny c dng trong hc thuyt v CN CN THANH TON xc nh
nhng loi giao dch din ra t pht v l do li nhun t pha cc hng hoc tho
dng c tng t pha cc c nhn . 178 Autonomous variables Cc bin t nh Xem
EXOGENOUS VARIABLES. 179 Autoregression T hi quy. S HI QUY ca mt
bin s trn gi tr hay cc gi tr tr ca n. Xem SERIAL CORRELATION AND
ARIMA. 180 Availability effects Cc hiu ng ca s sn c. Cc tc ng ca
nhng thay i v s lng tn dng c sn, ch khng phi tc ng thng qua gi,
ngha l li sut. 181 Average S trung bnh. Xem MEAN. 182 Average cost
Chi ph bnh qun. Chi ph trn mt n v sn lng trong bao gm chi ph ca tt
c u vo (cc yu t sn xut). 183 Average cost pricing nh gi theo chi ph
bnh qun. Quy tc nh gi cng nhn rng cc hng cng chi ph kh bin vo chi
ph trung bnh trang tri tng chi ph trung bnh ca n. Page 8
9. 184 Average expected income Thu nhp k vng bnh qun; Thu nhp
bnh qun d kin. Xem PERMANENT INCOME. 185 Average fixed costs Chi ph
c nh bnh qun. Chi ph c nh trn mi n v sn lng. 186 Average product Sn
phm bnh qun. Tng sn lng c c t vic s dng mt tp hp u vo chia cho s
lng ca bt c mt loi u vo no c dng. 187 Average productivity Nng sut
bnh qun. Xem PRODUCTIVITY. 188 Average propensity to consume Khuynh
hng tiu dng bnh qun. Phn ca tng thu nhp Y c chi cho tiu dng hng ho
hoc dch v C, thay v u t I. 189 Average propensity to save Khuynh
hng tit kim bnh qun. Phn ca tng thu nhp Y c a vo tit kim S, tc khng
c s dng cho mc ch tiu dng. Khuynh hng tit kim bnh qun bng S/Y. Xem
SAVING FUNCTION, MARGINAL PROPENSITY TO SAVE. 190 Average rate of
tax Sut thu bnh qun (sut thu thc t). c s dng khi ni v THU THU NHP C
NHN nhng cng c th p dng vi cc loi thu khc. Thng c dng ch tng thu
thu nhp di dng mt phn ca thu nhp. 191 Average revenue Doanh thu bnh
qun. Doanh thu trn mt n v sn lng. 192 Average revenue product Sn
phm doanh thu bnh qun. Sn phm doanh thu trung bnh ca mt u vo (yu t
sn xut) nhn vi doanh thu bnh qun. 193 Average total cost Tng chi ph
bnh qun Xem AVERAGE COST. 194 Average variable cost AVC-Chi ph kh
bin bnh qun. CHI PH KH BN trn mt n v sn lng. 195 Averch-Johnson
Effect Hiu ng Averch-Johnson. ch s phn ng ti a ho li nhun ca cc hng
b kim sot, khi phi t c t l li tc xc nh v vn c ng lc la chn kt hp u
vo nng v vn hn c th khng c s dng khi khng phi t t l li tc xc nh .
196 Axiom of completeness Tin v tnh y . Xem AXIOMS OF PREFERENCE.
197 Axiom of continuity Tin v tnh lin tc. Xem AXIOMS OF PREFERENCE.
198 Axiom of convexity Tin v tnh li. Xem AXIOMS OF PREFERENCE. 199
Axiom of dominance Tin v tnh thch nhiu hn thch t. Xem AXIOMS OF
PREFERENCE. 200 Axiom of Tin v s la chn. Xem AXIOMS OF PREFERENCE.
201 Axiom of prefence Tin v s thch. Trong l thuyt CU CA NGI TIU
DNG, cc c nhn c gi nh l tun th cc nguyn tc v hnh vi duy l v cc tin
khc v hnh vi. 202 Backdoor fancing Cp tin qua ca sau. L tp qun theo
c quan chnh ph M vay b Ti chnh M ch khng yu cu biu quyt ngn sch ca
quc hi. 203 Back-haul rates Cc vn ti ngc. Cc ph hay vn chuyn thp hn
i vi vn chuyn theo mt hng ny so vi hng khc. 204 Backstop technology
Cng ngh chng cui. Mt cng ngh thay th tr nn kh thi v mt kinh t khi
gi ca ti nguyn THIN NHIN KHNG TH TI TO tng n mt mc no do s khai thc
tng dn. 205 Backward bending supply curve of labour ng cung lao ng
cong v pha sau. Quan h gia cung lao ng, bt lun c xc nh bng cch no,
v tin lng lao ng. 206 Backward intergration Lin hp thng ngun. Xem
VERTICAL INTERGRATION. 207 Backward linkage Lin kt thng ngun. Mi
lin h gia mt nghnh hay mt hng vi nhng nh cung cp u vo ca h. 208
Backwash effects Hiu ng ngc. Hiu ng ngc xy ra khi tng trng kinh t
mt vng ca mt nn kinh t c nhng tc ng ngc ti tng trng ca cc vng khc.
209 Bad Hng xu. Mt mt hng hay sn phm gy ra PHN THO DNG i vi ngi tiu
dng. (Xem EXTERNALITY). 210 Bad money drive out good "ng tin xu ui
ng tin tt". Xem GRESHAM'S LAW. 211 Bagehot, Walter (1826-1877). L
bin tp vin v ng bin tp vin ca t The Economist t 1860-1877. ng l nh
bnh lun c nh hng ln ng thi v tc phm ca ng hin vn c trch dn rng ri.
Tc phm ni ting nht ca ng l Ph Lombard: Miu t v th trng tin t(1873).
212 Balanced budget Ngn sch cn i. Thu nhp hin ti ng bng chi tiu hin
ti ca CHNH PH. 213 Balanced-budget multiplier S nhn ngn sch cn i. T
s bin ng thu nhp ca thu nhp thc t so vi bin ng chi tiu chnh ph khi
chi tiu ca chnh ph thu t thu thay i mt lng bng nhau. 214 Balanced
economic development Pht trin kinh t cn i. Quan nim cho rng tt c cc
thnh phn ca nn kinh t nn c pht trin mt cch ng thi t c mt dng pht
trin cn i. Xem BALANCED GROWTH, BIG PUSH. Page 9
10. 215 Balanced growth Tng trng cn i. Trong HC THUYT TNG TRNG,
iu kin nng ng ca nn kinh t trong tt c cc bin thc t tng ln lin tc
cng mt t l (c th bng 0, hay m). Xem STAEDY GROWTH. 216 Balance of
payment Cn cn thanh ton. Cm thut ng ny c s dng vi hn mt ngha, hai
cch din gii ph bin nht l: "Cn cn thanh ton th trng" v "Cn cn thanh
ton k ton". 217 Balance of trade Cn cn thng mi. Thng ch cn cn mu
dch "hu hnh", l bun bn hng ho trong mt giai on nht nh. Trn thc t cn
cn mu dch ch l mt yu t, cc yu t khc l v hnh trong "Cn cn thanh ton
vng lai" m n ch l mt phn ca ton b CN CN THANH TON ca mt nc. 218
Balance principle Nguyn l cn i. Mt phng php c bn ca k hoch X Vit l
k ton s kp bng gi c hay vt cht.Mc ch ca cn i l m bo s ng b trong cc
k hoch. Cc cn i ny t phc tp hn trong bng cn i LIN NGNH thc hin vai
tr tng t trong lp k k hoch. V ngha ring xem MATERIALS BALANCE
PRINCIPLE. 219 Balance sheet Bng cn i ti sn. Mt bng bo co ti sn ca
mt thng nhn hoc mt cng ty vo mt ngy nht nh. 220 Bancor ng tin
bancor (ng tin quc t). Mt ci tn c Keynes a ra ch tin t quc t m ng
cho rng nn c to bi mt ngn hng quc t, c s dng thanh ton cc khon n
quc t v mt phn to nn nng lc chuyn ho quc t nhng b phn i. 221
Balanced GDP GDP c cn i 223 Bandwagon effect Hiu ng on tu Hiu ng nh
khi gi c hng ho gim v cu ca mt vi b phn hay cc c nhn trong cng ng
tng, cc c nhn hoc b phn "bt chc" cch phn ng ny v cng tng cu ca h.
224 Bank Ngn hng Mt trung gian ti chnh huy ng qu gc v c bn thng qua
nhng khon tin c th hon tr theo yu cu hay trong thi gian ngn v dng
ng trc bng khu chi v cc khon vay v bng cc hi phiu chit khu, nn gi
cc khon khc ch yu l tch ti sn ti chnh nh chng khon khng bun bn c.
Mt chc nng quan trng ca ngn hng l duy tr h thng chuyn i tin bng cch
chp nhn tin gi vo ti khon vng lai v iu hnh h thng chuyn qu bng
chuyn sc, chuyn khon hay chuyn tin in t.Xem COMPETITION AND CREDIT
CNTL, RETAIL BANKING, WHOLE SALE BANKING. 225 Bank advance Khon vay
ngn hng. Mt cm thut ng chung dng cho bt k mt loi vay ngn hng no.
Xem BANK LOAN. 226 Bank bill Hi phiu ngn hng. Theo truyn thng, trn
th trng hi phiu London, mt HI PHIU c chp nhn bi mt NGN HNG NHN
THANH TON, MT NGN HNG THANH TON B TR hay mt nhm cc ngn hng ca Anh
hoc cc ngn hng Dominions hp thnh, thay mt khch hng m tn dng chp
nhn. Xem ACCEPTANCE, DISCOUNT HOUSE. 227 Bank Charter Act o lut Ngn
hng. Thng ch o lut ngn hng nm 1844 do chnh quyn ca hun tc Robert
Peel thng qua. 228 Bank credit Tn dng ngn hng. Vic cho vay t h thng
ngn hng bng bt k phng thc no:TIN CHO VAY CA NGN HNG, HI PHIU CHIT
KHU hay chng khon mua. Xem MONEY MULTIPLIER, MONEY SUPPLY, "NEW
VIEW". 229 Bank deposite Tin gi ngn hng. Theo ngi gin n, l cc khon
tin gi trong ti khon ngn hng. Trong thc t chng n gin l nhng ghi chp
v tnh trng n ca mt ngn hng i vi nhng ngi gi, v chng ny sinh t tnh
cht ca ngn hng vi vai tr l TRUNG GIAN TI CHNH. 230 Bank for
international Settlements Ngn hng thanh ton quc t. Mt nh ch ti chnh
lin chnh ph thnh lp u tin vo nm 1930 h tr v iu phi vic chuyn khon
thanh ton bi thng chin tranh th gii th nht gia cc ngn hng quc gia
trung ng. Ngn hng ny cng tp hp v ph bin thng tin v cc ch kinh t v m
v cc vn tin t quc t. 231 Banking panic Cn hong lon ngn hng. Mt tnh
hung trong c s mt t tin ca mt hay nhiu ngn hng gy nn s " x" bt ng v
lan rng ca cng chng ti cc ngn hng ni chung rt tin gi hoc vo nhng lc
khi pht hnh lnh phiu t nhn l ph bin yu cu thanh ton cc hi phiu ny
bng phng tin khc. 232 Banking school Trng phi ngn hng Mt tp hp cc
kin lin quan n cuc tranh lun v quy tc iu tit pht hnh giy bc ca ngn
hng Anh trong na u th k XIX. Page 10
11. 233 Bank loan Khon vay ngn hng. ch bt c khon ng trc no ca
ngn hng, nhung c s phn bit trong vic cho vay ca ngn hng gia iu kin
MC THU CHI v iu kin cho vay. 234 Bank note Giy bc ca ngn hng. Mt
dng tin t pht hnh bi mt ngn hng v v bn cht lm bng chng "c th thng
lng" (ngha l c th chuyn i n gin bng cp pht) v tnh trng n ca ngn hng
i vi mnh gi ca giy bc. Giy bc ca ngn hng c pht trin t HI PHIU, v v
nguyn tc l hi phiu c th tr "trc tip" (theo yu cu) bng phng tin khc.
235 Bank of England Ngn hng Anh L ngn hng TRUNG NG ca Anh. Do thng
nhn London xng nh mt ngn hng thng mi v c thnh lp theo o lut ca Quc
hi nm 1694. 236 Bank of United State Ngn hng Hoa K. T nm 1791-1811
v t nm 1816-1836 mt s chc nng ngn hng trung ng M c ln lt do ngn hng
th nht th hai thc hin. Trong mt thi gian khong 30 nm (n khi c o lut
ngn hng quc gia nm 1864) hu nh khng c chc nng ngn hng trung ng M.
Trn thc t, phi n lc c o lut d tr lin bang nm 1913 m mi c mt ngn hng
trung ng thc s. 237 Bank rate T l chit khu chnh thc ca ngn hng ANH.
Xem COMPETITION AND CREDIT CONTROL, MONETARY POLICY. 238 Bankruptcy
S ph sn. Mt th tc php l trong ti sn ca con n khng tr c n b tch thu
v li ch ca cc ch n ni chung. 239 Bargaining tariff Thu quan mc c;
Thu quan thng lng. Thu c p t bi mt nc cng c v tr ca n trong m phn
thng mi vi cc nc khc, khi cc nc ny s dng li ha chit khu thu t c s
nhng b trong thng mi. 240 Bargaining theory of wages L thuyt thng
lng v tin cng; L thuyt mc c v tin cng. Tin cng c c nh trong mt qu
trnh thng lng tp th, mt s dn xp v mt c ch so vi qu trnh iu chnh
cung cu chnh thng. L thuyt thng lng v tin cng ch nhng m hnh ca qu
trnh thng lng p dng cho mi quan h ca s qun l ca cng on vt ra ngoi m
hnh C QUYN SONG PHNG, trong kt qu cui cng ca thng lng vn cn m h, rt
ra mt gii php r rng.Xem STRIKES, WAGE THEORY. 241 Bargaining unit n
v thng lng; n v mc c. Mt n v i din cho quyn li ca ngi lao ng trong
thng lng v qun l lao ng M. Cc n v ny c th l rt nh, l cc nhn vin c
tuyn trong mt hng n l hay rt ln, tt c nhng ngi c tuyn dng trong mt
ngnh trn khp t nc. Cc n v thng lng khc nhau v quy m v c cu. 242
Banks' cash-deposit ratio T s gia tin mt v tin gi ca ngn hng. 243
Barlow Report Bo co Barlow. Nhng kt qu phn tch ca mt u ban hong gia
Anh v s phn b a l ca ngnh cng nghip Anh v c nh hng mnh m n s pht
trin ca chnh sch khu vc hu cng nghip Chin tranh Anh. 244 Barometric
price leadership S ch o theo k p gi c. Xem PRICE LEADERSHIP. 245
Barriers to entry Ro cn nhp ngnh Cc yu t y nhng ngi mi nhp ngnh vo
mt mc gi khng thun li so vi cc hng thit lp trong mt ngnh. Chng no
cc hng thit lp t gi mt mc di im ti thiu ca chi ph trung bnh di hn
ca hng tim tng hiu qu nht, cc hng thit lp c th t c mc siu li nhun v
lu di m khng phi lo s v s gia nhp ngnh mi.246 Barter Hng i hng.
Phng php trao i hng ho v dch v trc tip ly cc hng ho v dch v khc,
khng s dng mt n v k ton hay phng tin trao i no c. 247 Barter
agreements Hip nh trao i hng. Hip nh gia cc quc gia, thng gp kh khn
v CN CN THANH TON, id vi vic trao i trc tip cc lng hng ho 248
Barter economy Nn kinh t hng i hng Nn kinh t m hng ho v dch v c thc
hin thng qua vic I HNG, iu dn ti rt t chuyn mn ho hoc phn cng lc
lng lao ng do yu cu ca s trng lp mun. 249 Base period Giai on gc.
Mt thi im c dng tham kho khi so snh vi giai on sau. 250 Base rate
Li sut gc. Sau khi bi b nhng hip nh v tin gi v tin vay nm 1971, CC
NGN HNG THANH TON B TR CA ANH p dng tp qun xc nh v thng bo "li sut
gc".Xem COMPETITION AND CREDIT CONTROL. 251 Basic activities Cc hot
ng c bn. Xem ECONOMIC BASE. Page 11
12. 252 Basic exports Hng xut khu c bn Tn gi ca cc hng xut khu
s ch ca cc nc km pht trin. 253 Basic industries Nhng ngnh c bn. Xem
ECONOMIC BASE. 254 Basic need philosophy Trit l nhu cu c bn. L chin
lc pht trin c tho lun nhiu trong nhng nm gn y. Khc vi cc l thuyt
tch lu c in, n nhn mnh rng c mt s mc cn phi u tin. l (1) cung cp cc
hng tiu dng c bn nh thc n, qun o v ch , (2) cc dch v cn thit nh nc,
gio dc, y t, (3) quyn c vic lm vi thu nhp m bo cc nhu cu c bn, (4)
c s h tng p ng cho nhu cu c bn v hng ho v dch v v (5) tham gia vo
qu trnh ra quyt nh. Chin lc ny hng vo sn xut. Trit l ny c c cc trit
gia bo th v cc trit gia cp tin ng h. N cng vp phi cc ch trch l khng
y v khng c g thc s l mi m. 255 Basic wage rates Mc tin cng c bn; mc
lng c bn. Xem Wage Rate. 256 Basing-point system H thng im nh v c
s. Mt cch nh gi trong nhng ngi bn hng khc nhau trong mt th trng
thng nht rng mc gi i vi mt hng ho s c tnh bng tng gi c nh v mc ph
vn chuyn c thng nht lin quan n khong cch gia ngi tiu dng v im gn
nht trong mt s cc a im c tho thun gi l "cc im nh v c s". 257
Bayesian techniques K thut Bayes. Cc phng php phn tch thng k (bao
gm C LNG v SUY LUN THNG K) trong thng tin trc y c kt hp vi s liu mu
a ra nhng c tnh hay cc gi thuyt kim nghim. 258 Bearer bonds Tri
khon khng ghi tn. Mt loi tri khon khng yu cu c chng th chuyn nhng v
ngi gi c quyn s hu hp php. 259 Bears Ngi u c gi xung. Nhng c nhn
tin rng gi chng khon hoc tri khon s gim v do bn nhng chng khon hy
vng rng c th mua li mc gi thp hn. 260 Beggar-my neighbour policies
Chnh sch lm ngho nc lng ging Nhng bin php kinh t m mt nc thc hin
nhm ci thin tnh hnh trong nc, thng l gim tht nghip v c nhng tc ng
bt li vi cc nn kinh t khc. 261 Behavioural equation Phng trnh v hnh
vi Mt mi quan h ton hc trong mt m hnh kinh t hay kinh t lng, phn nh
s phn ng ca mt c nhn hay mt tp hp cc c nhn i vi cc khuyn khch kinh
t (v d HM TIU DNG). 262 Behavioural expectations K vng da trn hnh
vi. Mt quan im v s hnh thnh cc k vng da trn cc yu t tm l v x hi.
263 Behavioural theories of the firm Cc l thuyt da trn hnh vi v
hng; l thuyt v hng da trn hnh vi. Mt nhm cc l thuyt coi hng nh mt
lin minh ca cc phn nhm m mc ch ca chng vn d mu thun nhau. Xem
XEFFICIENCY. 264 Base year Nm gc, nm c s. 265 Benefit-cost ratio T
s chi ph-li ch. Xem COST-BENEFIT ANALYSIS. 266 Benefit-cost
analysis Phn tch li ch chi ph. Xem COST-BENEFIT ANALYSIS. 267
Benefit principle Nguyn tc nh thu theo li ch. Mt l thuyt truyn thng
v NH THU cho rng gnh nng v thu nn c phn b gia nhng ngi tr thu theo
li ch m h nhn c t vic cung cp hng ho cng cng. 268 Benelux Economic
Union Lin minh kinh t Benelux. Mt lin minh v hi quan ban u c thit
lp do cng c vo nm 1932 gia chnh ph B,Luch Xm Bua v H Lan. T chc hin
ti c thnh lp theo hip nh lin minh kinh t Benelux vo nm 1958. 269
Bentham,Jeremy 1748-1832 Mt nh khoa hc x hi ngi anh 270 Bergsonnian
Social Walfare Funtion Hm phc li x hi Bergson HM PHC LI X HI
Bergson l mt hm gi tr thc m bin s ca n bao gm cc i lng th hin cc mt
khc nhau ca tnh trng x hi, thng l o tho dng ca mi c nhn hay mi h
gia nh. 271 Bernoulli Hypothesis Gi thuyt Bernoulli. Daniel
Bernoulli l mt nh ton hc th k XIX a ra mt li gii cho mt nghch l c
ca ngi. Bi ton ny l mt trong s cc bi ton gii thch ti sao cc c nhn s
khng tr mt khon cc ln chi tr chi xp nga ca mt ng xu. 272 Bertrand's
duopoly Model M hnh lng quyn ca Bertrand. M hnh v mt th trng c hai
hng do J.Bertrand a ra nm 1883. 273 Best Linear Unbiased Estimator
(BLUE)-on s trng tuyn tnh p nht; (c lng tuyn tnh khng chch tt nht)
ON S (C LNG S) ny c PHNG SAI nh nht trong tt c cc c lng TUYN TNH v
cng khng chch (ngha l gi tr k vng ca n bng vi gi tr tham s thc).
Xem GAUSS-MARKOV THEOREM, ORDINARY LEAST SQUARES. 274 Beta Ch s
Beta Ch s tnh s bin ng li tc ca mt c phiu cng vi s bin ng li tc ca
ton b th trng chng khon. Page 12
13. 275 Beveridge Report Bo co Beveridge. Bn bo co v chnh sch x
hi ca Anh c nhan "Bo him x hi v cc dch v lin kt" do Hun tc William
Beveridge chun b cho chnh quyn lin minh thi chin nm 1942. 276 Bias
lch. Mc m gi tr k vng ca mt ON S (C LNG S) khc so vi gi tr tham s
thc ca n. Xem (BEST LINEAR UNBIASED ESTIMATOR). 277 Bid u thu. Mt
ngh tr m mt c nhn hay t chc a ra s hu hoc kim sot ti sn, cc u vo,
hng ho hay dch v. 278 Bid-rent function Hm gi thu thu t. Mi quan h
ch ra khon tin m mt gia nh hoc hng c th tr s dng mt mnh t nht nh vi
cc khong khc nhau so vi trung tm ca mt vng th trong khi vn duy tr
mc khng i THO DNG hay L NHUN. 279 Bifurcation Hypothesis Gi thuyt
lng cc. Gi thuyt cho rng trong khi mc di do v chi ph TI CHNH NGOI
HI l yu t quyt nh quan trng ti u t trong thi k bng n tng trng, cn
thu nhp gi vai tr quan trng nht khi suy thoi. 280 Big bang V o ln
ln. Mt cm thut ng ph bin dng miu t nhng thay i v cc quy ch London-
trung tm ti chnh ca Anh vo thng 10/1986. 281 Big push C y mnh. mt
ng gp vo cuc tranh lun din ra vo thp k 1950 v 1960 v vic tng trng
cn i hay khng cn i l ph hp nht cho cc nc ang pht trin. 282
Bilateral assistance Tr gip song phng. S tr gip hay vin tr da trn
mt tho thun trc tip gia hai nc; khc vi vin tr a phng n t mt nhm cc
nc hay t mt t chc quc t. Xem FOREING AID, TIED AID. 283 Bilateral
monopoly c quyn song phng. Th trng trong mt ngi mua n c i mt vi ngi
bn n c.284 Bilateral trade Mu dch song phng Mu dch, thng l cc ch m
phn chnh ph gia hai nc, bng cch mt nc xut khu mt lng hay gi tr hng
ho nht nh sang cc nc i tc i ly mt lng hay gi tr hng nhp khu tho
thun t nc i tc. 285 Bill Hi phiu. Cng c ngn hn di dng lnh tr yu cu
ngi b k 286 Bill broker Ngi mi gii hi phiu. Ngi chuyn chp ni ngi
mua v ngi bn hi phiu li vi nhau ly tin hoa hng. Xem DISCUONT HOUSE.
287 Bill of exchange Hi phiu i ngoi. Hi phiu c rt cp tin cho giao
dch ngoi thng. 288 Bills only Ch c nghip v hi phiu. Ch thuyt thnh
hnh M nhng nm 1950, cho rng khi tham gia vo CC NGHIP V TH TRNG M, H
THNG D TR LIN BANG ch tin hnh cc nghip v mua bn hi phiu. iu ny da
trn quan im rng bng cc tp trung vo th trng vn ngn hn, nhng nghip v
ny s t c nh hng d tnh trc i vi kh nng chuyn hon ca ngn hng vi t xo
trn nht i vi th trng ti chnh ni chung. ng thi nhng thay i din ra vi
li sut ngn hn s nh hng n cc th trng khc thng qua phng tin "thng
thng" ca cc iu chnh danh mc u t ca ngi nc ngoi nm gi. 289 Binary
variable Bin nh phn. Mt bin s ch c th c 2 gi tr (v d 0 v 1), thng s
dng xc nh nhng nh hng mang tnh nh tnh hay nh lng trong phn tch HI
QUY. Xem DUMMY VARIABLE. 290 Biological interest rate Li sut sinh
hc. Mt gi tr cho li sut trong thuyt tng trng, trong gia tt c ng TNG
TRNG CN I, th TIU DNG theo u ngi co nht t c v duy tr c bng mt ng
trn nng sut vn bin (bng T L LI NHUN trong CNH TRANH HON HO) bng t l
tng trng khng i ca lc lng lao ng c xc nh bng cch ngoi sinh. Xem
GOLDEN RULE OF ACCUMULATION. 291 Birth rate T sut sinh c nh ngha l
s ngi sinh sng st trung bnh trn 1000 dn mi nm. 292 BIS Ngn hng
thanh ton quc t Xem BANK FOR INTERNATIONAL SETTLEMENTS 293
Bivariate analysis Phn tch hai bin s Phn tch ch lin quan n hai bin
s 294 Black market Ch en Bt c th trng bt hp php no c thnh lp trong
mt hon cnh m thng c chnh ph c nh gi mc ti a hoc ti thiu. 295 Bliss
point im cc mn; im hon ton tho mn Thng ch CN BNG TIU DNG trong ngi
tiu dng hon ton tho mn i vi hng ho c tiu dng v im ny nm trong GII
HN NGN SCH ca anh ta. 296 Block grant Tr cp c gi Ni chung l mt khon
tr cp khng t cc ca chnh ph cp cho chnh quyn a phng 297 Blue chip C
phn xanh Mt cm thut ng ch C PHN hng nht c t ri ro v mt vn. Page
13
14. 298 Blue Book Sch xanh Mt ci tn quen thuc cho n phm ca Cc
thng k trung ng bao gm ng ti nhng ti khon chi tiu v thu nhp quc dn
hng nm ca Anh. 299 Blue-collar workers Cng nhn c xanh Ngi lao ng
tham gia vo cng vic no m v bn cht l lao ng chn tay, v cng khc vi
cng nhn c trng.(Xem MANUAL WORKERS) 300 BLUS residuals S d BLUS Cc
s d khng chch, tuyn tnh, tt nht v vi mt ma trn hip phng sai v hng
301 Bohm-Bawerk, Eugen Von (1851-1914) Mt nh kinh t hc v chnh khch
ngi o. ng l ngi c hoan nghnh nht trong trng phi o. ng b sung mt phn
nh hc thuyt ca Menger v Wieser v gi tr v gi c, nhng ng pht trin ton
din din bin kinh t trong cng trnh ca mnh v vn v tin li, t tc phm ny
ng c ngi ta gi l "nh t sn C.Mc". Trong cng trnh ny ng ng thi xc nh
lng hng ho, giai on sn xut, tin lng v tin li. S quan tm c tp trung
ch yu vo vn v li. ng gii thch rng, li sut l s tng tc gia S A THCH
THEO THI GIAN v HIU SUT U T VT CHT. ng a ra 2 l do: mi ngi mong mun
c kh gi hn trong tng lai v h cng nh gi qu thp nhng nhu cu trong tng
lai. C hai iu trn lm gim tho dng bin ca hng ho tng lai.Bohm-Bawerk
gii thch hiu sut u t vt cht di dng tnh u vit ca phng php sn xut vng
trn, v d bt c th dng cn cu hu hiu hn l bt trc tip bng tay. ng cho
rng, S VNG VO l hiu qa nhng phi chu mc li tc gim dn. S vng vo c m
rng n khi nng sut bin t s ko di cho php cui cng ca qu trnh sn xut
bng li phi tr t c cc khon cho hng ho lng ca ngi lao ng ko di qu
trnh sn xut. Khi nin s vnh vo l c tnh ca hc thuyt trng phi o v vn,
chu rt nhiu tranh ci, v khng c thc o no r rng v n. 302 Bond Tri
khon Mc d n c mt s ngha hp hn v chnh xc hn v mt php l, cm thut ng
ny c dng chung hn v lng lo hn ch bt c chng khon li sut c nh (n) no,
v d: chng khon VIN VNG hay TRI KHON CNG TY. 303 Bond market Th trng
tri phiu Cm thut ng ny miu t bt c ni no hoc s giao dch no, trong bt
k loi tri khon no c chuyn qua tay: v d r nht l S GIAO DCH CHNG KHON
304 Bonus issue C phiu thng ch c phiu pht hnh bi mt cng ty cho cc c
ng hin ti khng phi dui dng mua vn mi m l VN HO d tr. 305 Book value
Gi tr trn s sch Cm thut ng ny dng trong k ton. xc nh gi tr trn s
sch ca mt c phiu, tt c tqi sn ca cng ty c cng li, tt c cng n v n c
tr i, bao gm gi pht mi ca c phiu u i 306 Boom S bng n tng trng GIAI
ON M RNG ca CHU K KINH DOANH. Cm thut ng ny ch p dng vi tc i hng i
ln nhanh chng no so vi CHIU HNG TRNG K. 307 Borda Count Con tnh
Borda Mt h thng v s LA CHN TP TH trong mi c tri xp hng tng v tr
trong nhm.(Xem APPROVAL VOTING, CONDORCET CRITERION, SOCIAL
DECISION RULE, SOCIAL WELFARE FUNCTION) 308 Boulwarism Ch ngha
Boulware Qu trnh thng lng tp th v cc iu khon v iu kin tuyn dng thng
l tho hip v nhng b. 309 Bounded rationality Tnh duy l b hn ch. Mt
khi nim c H.A.SIMON a ra cho rng mc du cc c nhn c x theo l tr theo
s sp t s thch cho d l hon chnh, nht qun v kn k, nhng kh nng thu nhp
v x l thng tin ca h li b hn ch, ngha l n b gii hn bi kh nng tnh ton
ca tr c con ngi. 310 Bourgeoisie Tng lp trng gi; Tng lp t sn Cm
thut ng ny c s dng ch mt b phn ca x hi cng nghip thng th trong cuc
cch mng Cng nghip nh ch hng v cc nh chuyn mn. 311 Box-Jenkins Phng
php Box-Jenkins. Mt phng php d bo da trn m hnh CHUI THI GIAN ARIMA.
312 Brain drain (Hin tng) chy mu cht xm S di c ca nhng ngui lao ng
c trnh v tay ngh t cc nc ngho sang cc nc giu hn. 313 Branch banking
Nhip v ngn hng chi nhnh Vic cung cp cc dch v ngn hng thng qua mng
li ngn hng chi nhnh s hu bi mt cng ty ngn hng. Page 14
15. 314 Brand loyalty S trung thnh vi nhn hiu S trung thnh v tm
l i vi s kt hp biu tng ca mt sn phm c nhn hiu. 315 Break-even
analysis Phn tch im ho vn Chi ph sn xut mt hng ho c th chia thnh
hai phn chnh: CHI PH C NH v CHI PH KH BIN. t quan im ca ngi k ton v
chi ph, s lng doanh thu ti im ho vn l s lng m bo rng tt c chi ph c
nh v kh bin u c trang tri mc gi bn c th. 316 Break-even level of
income Mc ho vn ca thu nhp Mt im ti chi tiu cho tiu dng ng bng thu
nhp nh c minh ho ti im m HM TIU DNG ct ng 45 trong M HNH THU NHP
CHI TIU. (Xem CONSUMPTION FUNCTION) 317 Bretton Woods Khu du lch
New Hampshire M, ti y Hi ngh ti chnh ca Lin hp quc c t chc vo nm
1944 tho lun vn thanh ton quc t sau chin tranh. 318 Bretton Woods
system H thng Bretton Woods. Xem INTERNATIONAL MONETARY FUND. 319
Brooker Ngi mi gii. mt ngha hp l ngi trung gian chp ni ngi bn v ngi
mua vi nhau, hoc ngi hot ng nh mt i in cho ngi ny hay cho ngi kia,
tin hnh mt giao dch mua bn v nhn tin th lao hoa hng hay mi gii. Tuy
nhin, my s trng phi khi nim ny ch ngi mua hoc ngi bn gc, d cch dng
ny xut pht t giai on ban u ca ngi mi gii thc s. 320 Brokerage Hoa
hng mi gii. Mt khon tin c yu cu bi mt ngi mi gii v thc hin vic mua
bn thay mt mt khch hng. 321 Brookings model M hnh Brookings M hnh
ny c s dng phn tch cu trc ca CHU K KINH DOANH v cho nh gi CHNH SCH
TIN T, TI CHNH v TNG TRNG KINH T. M hnh nh du mt bc quan trng trong
vic thng nht nhiu thnh phn khc nhau ca nn kinh t thnh mt quy m ln
nhng qun l c, y l mt ct mc trong vic pht trin cc m hnh kinh t lng.
322 Brussels, Treaty of Hip c Brussels Mt hip c h tr ln nhau gia
Anh, php v cc nc Benelux k nm 1948. Hip c c xem nh mt bc tin trong
nh hng hi nhp ca chu U i trc Hip nh Roma (1957) v s khi u ca CNG NG
KINH T CHU U (EEC), ngy nay l cng ng CHU U (EC). 323 Brussels,
Treaty of Hip c Brussels (c bit n nh hip c B sung) Xem EUROPEAN
ECONOMIC COMMUNITY 324 Brussels conference Hi ngh Brussels. Hi ngh
tin t quc t c t chc Brussel nm 1920 di s bo tr ca cc nc ng minh, nu
ln vn n nh ngoi hi. Xem GENEVA CONFERENCE. 325 Brussels Tariff
Nomenclature Biu thu quan theo Hip nh Brussels S phn loi tiu chun
hng ho, c chp nhn bi a s cc nc trn th gii, v nhng mc ch v thu quan.
326 Buchanan, James M. (1919-) Nh kinh t hc ngi M t gii Nobel v
kinh t hc nm 1986 v nhng ng gp ca ng i vi l thuyt ra quyt nh chnh
tr v S LA CHN CNG CNG. Trong khi l thuyt kinh t truyn thng c th l
gia cch thc NHNG NGI TIU DNG v cc nh sn xut ra quyt nh v mua hng ho
v CC YU T SN XUT,l thuyt ny li khng cp ti vic a ra quyt nh kinh t
trong KHU VC CNG CNG. B nh hng bi M HNH TRAO I T NGUYN CA WICKSELL,
Buchanan coi din bin chnh tr nh mt phng tin hp tc t c nhng li th c
i c li. ng thi v kt qu ca qu trnh ny s ph thuc vo "lut chi", do
Buchanan nhn mnh tm quan trng ca s la chn nhng quy tc t chc ny: Kt
qu c th ca cc chnh sch u c th on c v c nh trc bi chnh cc quy tc
trn. Buchanan c hn 20 cun sch v 300 bi bo c xut bn. 327 Budget Ngn
sch. Mt ngn sch c 3 b phn l B PHN PHN B, B PHN PHN PHI v B PHN T N
NH. Chng c kt thnh mt ngn sch v nhng l do v phng din qun l. Mi b
phn i hi c phng php qun l ring ca n. 328 Budget deficit Thm ht ngn
sch. Chi tiu hin ti vt thu nhp hin ti. Thng c s dng nhiu nht c miu
t tnh trng trong thu nhp ca chnh ph, thu t thu khng trang tri chi
tiu ca chnh ph. 329 Budget line ng ngn sch Mt ng trong Khng gian
hng ho ch ra nhng t hp m ngi tiu dng c th mua c mc thu nhp nht nh.
Page 15
16. 330 Budget surplus Thng d ngn sch. Thu nhp hin ti vt chi
tiu hin ti. Thng c s dng nhiu nht c miu t tnh trng trong thu nhp ca
chnh ph, thu t thu vt chi tiu ca chnh ph. 331 Budgetary control Kim
sot ngn sch Mt h thng qua kim tra c tin hnh i vi cc ngun thu v chi
cho cc mc tiu c nh ra trong ngn sch. Mc ch l khm ph xem kt qu chch
hng mc tiu mc no c nhng hnh ng vo thi gian thch hp nhm a cc lung ph
hp vi mc tiu mong mun. 332 Budget shares T phn ngn sch. 333 Buffer
stocks Kho m, d tr bnh n Cc lng hng ho c d tr khc phc bin ng gi c i
vi cc mt hng c bn. 334 Building society Ngn hng pht trin gia c Mt
nh ch ti cnh chp nhn cc qu di dng "c phn" v tin gi cho ch s hu vay
li hu nh ton b mua nh hoc cn h. 335 Built-in stabililizers Cc chnh
sch, cng c n nh ni to. Xem AUTOMATIC STABILIZERS 336 Bullion Thoi
Kim loi qu nh vng hoc bc c gi vi s lng ln di dng thi hay thanh.
Thoi vng c dng giao dch tin t gia cc quc t gia cc ngn hng v chnh
ph. 337 Bulls Ngi u c gi ln. Cc c nhn tin rng chng khon hoc tri
khon s tng gi v do mua chng v hy vng c th bn vi gi cao hn sau . Ngi
u c gi xung gi l NGI BN KHNG. 338 Bureaucracy, economic theory of L
thuyt kinh t v h thng cng chc. M hnh ny gi nh rng cc c quan nh nc s
c x nh nhng tc nhn ti a ho ngn sch. Ngn sch ln hn cho php cc cng
chc tho mn thch ca mnh v lng, chc tc, bo m vic lm v nhng li ch phi
tin t nh quyn lc, danh ting v c hi phn b cc hp ng. 339 Bureaux Vn
phng Trong HC THUYT KINH T V S QUAN LIU, nhng t chc phi li nhun c
ti tr, t nht mt phn t tr cp nh k v cung ng mt tng sn lng i ly mt
ngn sch ch khng phi nhng n v sn phm theo gi. 340 Business cycle Chu
k kinh doanh. Xem TRADE CYCLE. 341 Business performance Kt qu kinh
doanh. Mc ti mt nghnh t c kt qu hay mc tiu m cc hng thnh vin theo
ui. Xem STRUCTURE - CONDUCT - PERFORMANCE - FRAMEWORK). 342
Business risk Ri ro kinh doanh Xem CORPORATE RISK. 343 Buyer
concertration S tp trung ngi mua. ch mc m tng giao dch trn mt th
trng b thng tr bi mt vi ngi mua ln nht. 344 Buyers' market Th trng
ca ngi mua. Mt th trng c c trng l d cung, trong ngi bn v vy phi gp
kh khn khi bn tt c sn phm ca h theo gi d kin. 345 Caculus Gii tch.
Mt php tnh ca nghnh ton hc lin quan n vic tnh ton cc o hm hay tch
phn. 346 Call money Khon vay khng k hn. Cc khon tin m cc NGN HNG
CHIT KHU vay t cc ngn hng thanh ton b tr v ngn hng khc London v
chng c s dng gi cc danh mc u t ti sn. Rt nhiu khon tin gi ca cc ng
tin Chu u cng dng ny. 347 Call option Hp ng mua trc. Mt hp ng cho
php la chn mua c phiu vo mt ngy trong tng lai gii hn c nh trc. Xem
PUT OPTION, OPTION. 348 Cambridge Equation Phng trnh Cambridge Xem
QUANTITY THEORY OF MONEY. 349 Cambridge school of Economics Trng
phi kinh t hc Cambridge Mt nhm cc nh kinh t hc b nh hng ca nhng bi
vit v mi lin h vi A.MARSHALL. 350 Cambridge theory of Money L thuyt
tin t ca trng phi Cambridge. Xem QUANTITY THEORY OF MONEY. 351 CAP
Xem COMMON AGRICULTURAL POLICY. 352 Capacity model M hnh cng nng. M
hnh gii thch s t l u t c quan h mt thit vi m hnh GIA TC v c bit vi
m hnh IU CHNH LNG VN. 353 Capacity untilization Mc s dng cng nng L
t l sn lng thc t so vi sn lng tin nng. Xem EXCESS CAPACITY. 354
Capital T bn/ vn. 1)Mt t dng ch mt yu t sn xut do h thng kinh t to
ra. 2)Mt t cng c s dng lm thut ng ch cc ti sn TI CHNH. Xem
FINANCIAL CAPITAL, CAPITAL CONTROVERSY, FINANCE. 355 Capital
account Ti khon vn. Xem BALANCE OF PAYMENT. 356 Capital
accumulation Tch l vn. Qu trnh tch lu vn qua u t rng dng. Xem
GOLDEN RULE OF ACCUMULATION 357 Capital allowances Cc khon min thu
cho vn. Min thu i vi thu cng ty lin quan n chi tiu cho vn ca hng.
Page 16
17. 358 Capital asset Ti sn vn. Mt ti sn khng c mua bn nh mt
phn ca cng vic kinh doanh hng ngy. V d: nh xng, my mc, t ai hoc
chng khon. 359 Capital asset pricing model M hnh nh gi Ti sn vn. M
hnh ra i vo nhng nm 1960 v a ra mt dng c th ca khi nim chung v s nh
i gia ri ro v li tc. 360 Capital budgeting Phn b vn ngn sch. Qu
trnh phn b vn c th u t cho cc vn d n. 361 Capital charges Cc ph tn
cho vn Cc chi ph m cc cng ty v c nhn a vo ti khon ca h tr li vn
vay, khu hao ti sn v tr n vay. Xem ANNUAL CAPITAL CHARGE. 362
Capital coefficients Cc h s vn. Xem CAPITAL - OUTPUT RATIO 363
Capital Consumption Allowance Khon khu tr cho s dng t bn. Mc chnh
lch gia tng sn phm quc dn (GNP) v sn phm quc dn rng trong khun kh
hch ton thu nhp quc dn M. Xem NATION IMCOME 364 Capital Controversy
Tranh ci v yu t vn. Mt cuc tranh lun gia trng phi Cambridge (c
trung tm ti trng i hc Cambridge, Anh ) v trng phi tn c in ca vin
Cng ngh Massachusetts (MIT), Cambridge v tnh xc ng ca cc quan im tn
c in v kinh t hc. 365 Capital deepening Tng cng vn. Qu trnh tch lu
vn vi tc nhanh hn so vi mc tng trng ca lc lng lao ng. Xem CAPITAL
WIDENING. 366 Capital equipment Thit b sn xut, thit b vn. Xem
CAPITAL 367 Capital expenditure Chi tiu cho vn. Chi tiu cho t liu
sn xut ca cc hng, chnh ph, cc c quan chnh ph hay h gia nh, nhm mc
ch thay th vn khu hao hay to vn mi. Xem CAPITAL INVESTMENT. 368
Capital information (capital formation?) S hnh thnh vn. Lng b sung
vo DUNG LNG VN sau khi khu hao. Xem INVESMENT. 369 Capital gain
Khon li vn. Chnh lc gia gi mua mt ti sn v gi bn li vo mt ngy no m
chnh lch ny l dng. 370 Capital gains tax Thu li vn. Thu nh vo s tng
thm ca ti sn 371 Capital gearing T trng vn vay Xem GEARING. 372
Capital goods T liu sn xut, hng t liu sn xut. Xem CAPITAL. 373
Capital intensity Cng vn. T s vn so vi lao ng c s dng trong qu trnh
sn xut. Xem PRODUCTION FUNCTION. 374 Capital - intensive (ngnh) da
nhiu vo vn; s dng nhiu vn. Mt k thut sn xut A c coi l s dng nhiu vn
hn so vi k thut tng ng B nu t s vn so vi CC YU T SN XUT khc ca A ln
hn B. 375 Capital - intensive economy Nn kinh t da nhiu vo vn. Mt
nn kinh t trong a s cc k thut sn xut l s dng NHIU VN.(Xem CAPITAL
INTENSITY) 376 Capital-intensive sector Ngnh bao hm nhiu vn Mt ngnh
kinh t trong cc k thut sn xut ch yu BAO HM NHIU VN (Xem CAPITAL
INTENSITY, CAPITAL INTENSIVE TECHNIQUES, APPROPRIATE TECHNOLOGY).
377 Capital-intensive techniques Cc k thut da nhiu vo vn Mt phng
php sn xut c t trng VN cao hn bt c yu t sn xut no khc. (Xem
CAPITAL, FACTORS OF PRODUC-TION). 378 Capital, marginal efficiency
of Vn, hiu qu bin ca Xem MARGINAL EFFICIENCY OF CAPITAL 379
Capitalism Ch ngha t bn Mt h thng chnh tr, x hi v kinh t, trong phn
ln l ti sn bao gm ti sn vn c s hu v kim sot bi cc c nhn.(Xem MARKET
ECONOMY, MIXED MARKET ECONOMY AND FREE ENTERPRISE). 380
Capitalization T bn ho, vn ha Tng s v c cu VN c phiu ca mt cng ty
381 Capitalization issue C phiu khng mt tin Xem BONUS ISSUE 382
Capitalization rates T l vn ho Mt khi nim lin quan n t trng ca mi
loi c phiu hay vn n trong mt cng ty so vi tng VN C PHN trn th trng
ca n. 383 Capitalized value Gi tr c vn ho Tr gi c nh cho mt ti sn
theo mc li nhun hin ti v li sut th trng hin hnh. 384 Capital-labour
ratio T s vn/ lao ng T s m LAO NG v VN c kt hp trong qu trnh sn
xut.(Xem INVESTMENT). 385 Capital loss Khon l vn Xem CAPITAL GAIN
386 Capital market Th trng vn L th trng, hay ng hn l mt nhm cc th
trng lin quan ti nhau, trong , vn dng ti chnh (tin t) c em cho vay,
vay hoc "huy ng" vi cc iu kin khc nhau v trong thi hn khc nhau.(Xem
TERM STRUCTURE OF INTEREST RATES). 387 Capital movements Cc lung di
chuyn vn Cc lung vn quc t c th c c nhn hay chnh ph tin hnh Page
17
18. 388 Capital-output ratio T s vn-sn lng T l ca lng vn trn sn
lng m vn to ra. (Xem INCREMENTAL CAPITAL- OUTPUT RATIO). 389
Capital rationing nh mc vn c dng xc nh mt tnh hung, trong s hn hp
ngn sch v lng tin sn c cho u t v cc d n trn mc rng buc th trng thng
thng c quyt nh bi mi lin h gia chi ph vn v li tc d kin. 390 Capital
requirements Cc yu cu v vn Vic c tnh cc yu cu v vn l cn thit xc nh
T S VN GIA TNG SN LNG, tc l mi lin h gia u t v tng thu nhp nh u t .
391 Capital- reversing Thay i k thut sn xut Vic p dng mt phng php
sn xut khi gi tr ca lng vn lin quan v t sut li nhun cng tng ln. 392
Capital services Cc dch v vn Lung dch v qua thi gian bt ngun t dung
lng vn thit b (Xem CAPITAL). 393 Capital stock Dung lng vn Tng s T
LIU SN XUT trong mt nn kinh t.(Xem CAPITAL CONTROVERSY) 394 Capital
Stock Adjustment Principle Nguyn l iu chnh dung lng vn Mt l thuyt
cho rng mc U T RNG l mt phn chnh lch gia DUNG LNG VN mong mun v
dung lng vn thc t, n phn nh kh nng iu chnh khng hon ho ti mt mc ti
u trong bt c khong thi gian c hn no . (Xem ACCELERATOR PRINCIPLE).
395 Capital structure Cu trc vn Thnh phn VN ca mt cng ty (Xem COST
OF CAPITAL) 396 Captital tax Thu vn Xem WEALTH TAX 397 Capital
theoretic approach Phng php l thuyt qui v vn Mt cch tip cn kinh t
hc xem tt c cc ngun lc nh VN , ngha l gi tr hin ti rng ca lung thu
nhp tng lai ca chng. 398 Capital theory L thuyt v vn Xem CAPITAL
CONTROVERSY 399 Capital transfer tax Thu chuyn giao vn Thu nh vo
vic chuyn giao TI SN p dng Anh t nm 1974 thay th THU BT NG SN v c t
tn li l thu tha k nm 1986.Thu chuyn giao vn bao gm thu qu tng cho
sut i v thu tha k. 400 Capital turnover criterion Tiu chun quay vng
vn Mt tiu chun u t c xut t lu s dng CC NC ANG PHT TRIN. xut ny cho
rng cc d n c la chn ph hp vi T S VN GIA TNG - SN LNG ca chng v nhng
d n c t s thp nht s c u tin. 401 Capital widening u t chiu rng (m
rng vn) Qu trnh tch lu VN tng cng vi tc gia tng LC LNG LAO NG T S
VN- LAO NG khng i (Xem CAPITAL DEEPENING) 402 Capitation tax Thu
thn Xem POOL TAX. 403 Capture theory L thuyt nm gi. L thuyt v iu
tit do Geogre Stigler a ra. V c bn, mt ngnh b iu tit c th thu li t
s iu tit bng cch "nm gi" c quan iu tit c lin quan. 404 Captive
buyer Ngi / Ngn hng b buc phi mua mt s chng khon va pht hnh. (Nh nc
quy nh). 405 Carbon tax Thu Carbon Thu nh vo cc nhin liu ho thch
nhm gim lng thi CO2 gim s nng ln ca ton cu. Xem EXTERNALITIES,
INTERNALIZATION.406 Cardinalism Trng phi im ho; trng phi chia .
Trng phi cho rng THO DNG c th o lng c bng cc n v s m. Xem CARDINAL
UNTILITY. 407 Cardinal utility tho dng im ho; tho dng, khong cch
gia cc mc tho dng. C th phn bit hai ngha ca cm thut ng ny.1)t c s
dng hn l tho dng gn vi mt nhm hng ho c th o c mt cch tuyt i bng n v
nh 'util' (mt thut ng c Jevons dng trong thuyt kinh t chnh tr ca ng
nm 1871). 2)c s dng rng ri hn, lin quan ch n khong cch gia cc mc
tho dng. 408 Cartel Cartel Tho thun chnh thc gia cc hng trong mt th
trng c quyn nhm kt hp cc th tc c thng nht v cc bin nh gi c v sn
lng. Xem OLIGOPOLY. 409 Cartel sanctions S trng pht ca Cartel Cc
hnh pht p t bi cc thnh vin ca Cartel nhm t c s kt dnh vi mc tiu
chung ca c nhm. 410 Cash Tin mt. Theo ngha chung nht, thut ng ch
tin bao gm TIN MT v TIN GI NGN HNG. 411 Cash balance approach Cch
tip cn tn qu. (S d tin mt). Xem QUANTITY THEORY OF MONEY. Page
18
19. 412 Cash crops Nng sn thng mi; Hoa mu hng ho/ hoa mu thng
mi. Cm thut ng ny ch cc loi hoa mu c nng dn trng bn trn th trng ch
khng phi tiu dng trc tip CHO CC MC CH T CUNG T CP. 413 Cash
drainage Tht thot / ht tin mt. 414 Cash flow Lung tin, ngn lu, dng
kim lu. Tng thu nhp gi li v khon khu hao cn li ca mt hng. 415 Cash
flow statement Bn bo co lung tin / ngn lu. 416 Cash limit Hn mc chi
tiu, hn mc tin mt. Mt dng kim sot CHI TIU CNG CNG thc hin Anh. 417
Cash ratio T sut tin mt. T s m cc ngn hng duy tr gia s tin mt v tng
s tin gi ca chng, v thnh thong c gi l t l d tr tin mt. 418 Casual
employment Cng vic tm thi. Tnh trng c vic lm tm thi m khng c gi lm
u dn hay hp ng lng. 419 Categorical Tr cp chn lc. Xem GRANT 420
Causality Phng php nhn qu. Mt khi nim ny sinh t vic xem xt cc gi nh
ni bt ca m hnh kinh t lng c lng t s hiu chui thi gian m1