Laboratuar tetkikleri

LABORATUVAR TETKİKLERİ

PROF. DR. NESRİN DÜNDAR

RUTRUTİİN HEMATOLOJN HEMATOLOJİİK TETKK TETKİİKLERKLER

ERERİİTROSTROSİİTLERTLER

OO22COCO22

DokularDokular

Normal Normal

KK

EE

4,2 4,2 –– 5,4 5,4

4,6 – 6,2

HalsizlikHalsizlik, , solgunluksolgunluk,,KKüçüüçükk eforlaeforla yorulmayorulma,,SSııkk nefesnefes alma,alma,TaTaşşikardiikardi( ( AnemikAnemik hastalardahastalarda, , krkr. . kankan kaybkaybıı,,HemodiyalizHemodiyaliz yadayada radyasyonradyasyon, , ilailaçç, , ttüümmöörr inf. inf. babağğllıı kemikkemik iliiliğğii yetersizliyetersizliğğindeinde))

AnormalAnormal yyüükseklikkseklik

POLPOLİİSSİİTEMTEMİİ

HEMOGLOBHEMOGLOBİİN (N (HbHb))

KKıırmrmıızzıı kankan hhüücrelerinincrelerinin OO22 tataşışıyanyan komponentidirkomponentidir..HbHb miktarmiktarıı eritrositlerineritrositlerin dokularadokulara OO2 2 tataşışıyabilmeyabilme seviyesiniseviyesini verirverir..

EritrositinEritrositin katkatıı bbööllüümmüünnüünn yaklayaklaşışıkk 1/31/3 üü HbHb.. dir.dir.

Normal Normal KK

EE

12 12 –– 16 g/100 ml 16 g/100 ml

12,5 – 18 g/100 ml g/100 ml ANEMİANEMİ

HEMATOKRHEMATOKRİİT (T (HctHct))

EritrositlerinEritrositlerin hacmininhacminin ttüümm kankan hacminehacmine olanolan oranlaroranlarıınnıınn%% olarakolarak ifadesidirifadesidir. .

Normal Normal KK

EE

% 38 % 38 -- 47 47

% 40 - 54Y.D.Y.D. % 52 - 60

EritrositEritrositHbHb..HctHct..

•• AkutAkut veve kronikkronik kankan kaykayııplarplarıı•• EritrositEritrosit yapyapıımm bozukluklarbozukluklarıı•• EritrositEritrosit yyııkkıımmıınnıınn arttarttığıığı durumlardurumlar

•• SiyanozluSiyanozlu kalpkalp hastalhastalııklarklarıı•• KronikKronik A.C. A.C. HastalHastalııklarklarıı•• Renal Renal arterarter darldarlığıığı•• ÜÜreterreter ttııkanmaskanmasıı•• Uterus Uterus fibromufibromu•• DehidratasyonDehidratasyon, , didiüüretikretik tedted..

kusmakusma, , diyarediyare, , yanyanııkk, , terlemeterleme

ERERİİTROSTROSİİT SEDT SEDİİMENTASYONU ( MENTASYONU ( SedSed. Rate . Rate veyaveya ESR)ESR)

Pıhtılaşmamış kanda eritrosit çökme hızını gösterir

Normal Normal KK

EE

< 20 mm/< 20 mm/saatsaat

< 15 mm/< 15 mm/saatsaat

( Bu değerler 50 yaşınüzerinde % 50 oranındaartar)

•• AkutAkut veve krkr. . EnfEnf. . HastalHastalııklarklarıı•• RomatoidRomatoid artritartrit•• KollagenKollagen dokudoku hast.hast.•• AkutAkut romatizmalromatizmal ateateşş•• BakteriyelBakteriyel endokarditendokardit•• MultipilMultipil MyelomaMyeloma•• BBööbrekbrek ttüümmöörrüü•• AkutAkut myokardmyokard enfarktenfarktüüssüü•• SistemikSistemik Lupus Lupus EritamatozisEritamatozis•• HabisHabis ttüümmöörlerrler•• AplastikAplastik anemianemi•• Kr. Kr. AktifAktif hepatithepatit

•• PolisitemiPolisitemi

•• KalpKalp yetmezliyetmezliğğii

•• KaKaşşeksieksi

LLÖÖKOSKOSİİTLERTLER

KemikKemik iliiliğğii, , lenflenf bezibeziveve dalaktadalakta yapyapııllıırr..

VVüücuduncudun enfeksiyonlaraenfeksiyonlaraveve ddışış etkenlereetkenlere karkarşışıkorunmaskorunmasıınnıı sasağğlarlar

RENKSİZ ÇEKİRDEKLİHÜCRELER

RENKSİZ ÇEKİRDEKLİHÜCRELER

Normal : 4500 Normal : 4500 –– 10 000 h10 000 hüücre/mmcre/mm33

YaYaşş, , aaşışırrıı kaskas aktivitesiaktivitesi, , aaşışırrıı ssııcaklcaklııkkveve hamilelikhamilelik ileile NORMAL SINIRLAR NORMAL SINIRLAR İİÇÇİİNDE ARTAR. NDE ARTAR.

•• LLöösemisemi

•• PolisitemiPolisitemi

•• EnfeksiyEnfeksiyöözz hastalhastalııklarklar

•• KemikKemik iliiliğğii depresyonudepresyonu

•• AplastikAplastik anemianemi

•• MyelosupresifMyelosupresif ilailaççlarlar

•• Viral Viral hastalhastalııklarklar

DDİİFFERANSFFERANSİİYEL BEYAZ KAN HYEL BEYAZ KAN HÜÜCRESCRESİİ SAYIMI SAYIMI (DIFF)(DIFF)

PeriferPerifer kankan yaymasyaymasıındanda NNöötrofiltrofil, , LenfositLenfosit, , MonositMonosit, , EosinofilEosinofil veve BazofilBazofilsaysayıımmıı ileile yapyapııllıırr..

NNöötrofillertrofillerYYüükselmesikselmesi veyaveya baskbaskıılanmaslanmasıı kemikkemik iliiliğğininininüüretimiretimi ileile ilgiliilgili durumudurumu belirtirbelirtir. .

ŞŞeriterit

SegmentSegment% 2 % 2 –– 33% 50 % 50 -- 7070

NNöötrofillertrofiller

•• Malign Malign ttüümmöörlerrler•• LLöösemilersemiler•• AkutAkut enfeksiyonlarenfeksiyonlar•• İİlalaçç intoksikasyonlarintoksikasyonlarıı•• A.C. A.C. İİnfarktnfarktıı•• YanYanııkk, , kanamakanama, , travmatravma•• KollogenKollogen dokudoku hastalhastalııklarklarıı•• RomatoidRomatoid artritartrit

•• Malign Malign nnöötropenitropeni•• AgranAgranüülositozlositoz•• AplastikAplastik anemianemi•• LenfositikLenfositik llöösemisemi•• AnafilaktikAnafilaktik şşokok•• HipotroidiHipotroidi•• RadyoterapiRadyoterapi veve kemoterapikemoterapi•• TifoTifo, , paratifoparatifo, , hepatithepatit

LenfositlerLenfositler

LenfositlerLenfositler

1) 1) AkutAkut veve krkr. . enfeksiyonlarenfeksiyonlar

2) Kr. 2) Kr. LenfoidLenfoid llöösemisemi

3) 3) HipertroidiHipertroidi

4) Addison4) Addison

5) 5) MultilMultil MyelomaMyeloma

6) 6) HipopituitarizmHipopituitarizm

7) Viral 7) Viral enfeksiyonlarenfeksiyonlar

8) 8) EnfeksiyozEnfeksiyoz mononmononüükleoziskleozis

Normal : % 34Normal : % 34

1) 1) AplastikAplastik anemianemi

2) 2) ÜÜremiremi

3) Hodgkin Hast.3) Hodgkin Hast.

4) 4) İİmmmmüünn yetmezlikleryetmezlikler

5) 5) KortikosteroidKortikosteroid kullankullanıımmıı

6) 6) SistSist. Lupus . Lupus eritamatoziseritamatozis

7) 7) RadyoterapiRadyoterapi veve kemoterapikemoterapi

8) Cushing Hast.8) Cushing Hast.

9) 9) StresStres

MonositlerMonositler

MonositlerMonositler

1) 1) MonositikMonositik llöösemisemi

2) 2) TTüüberkberküülozloz

3) 3) BrusellozBruselloz

4) 4) TifoTifo

5) Hodgkin Hast.5) Hodgkin Hast.

6) SABE6) SABE

7) 7) SSııtmatma

8) 8) KollagenKollagen dokudoku hastalhastalııklarklarıı

Normal : % 4Normal : % 4

AplastikAplastik anemianemi

EosinofillerEosinofiller

EosinofillerEosinofiller

1) 1) AllerjiAllerji

2) 2) BronBronşşiyaliyal astmaastma

3) Addison3) Addison

4) Malign 4) Malign ttüümmöörlerrler

5) 5) EritemaEritema multiformemultiforme

6) 6) EosinofilikEosinofilik llöösemisemi

Normal : % 0 Normal : % 0 -- 55

1) 1) AplastikAplastik anemianemi

2) 2) StresStres


4) 4) SistSist. Lupus . Lupus EritamozisEritamozis

5) 5) KortikosteroidKortikosteroid, ,

adrenalin, adrenalin, insinsüülinlin kullankullanıımmıı

BazofillerBazofiller

BazofillerBazofiller1) 1) HemolitikHemolitik anemileranemiler

2) 2) HipotroidiHipotroidi

3) Kr. Myeloid 3) Kr. Myeloid llöösemisemi

4) 4) AAşışırrıı duyarlduyarlııllııkk reaksreaks..

Normal : % 0.3Normal : % 0.3

1) 1) AkutAkut anemianemi

2) 2) AllerjiAllerji

3) 3) DokuDoku nekrozunekrozu

4) 4) HipertroidiHipertroidi


6) 6) AkutAkut MyokardMyokard İİnfarnfar..

7) 7) KortikosteroidKortikosteroid kullankullanıımmıı

KAN KKAN KİİMYASI VE ELEKTROLMYASI VE ELEKTROLİİTLERTLERİİ

KanKanıınn ppııhthtıılalaşşmasmasıındanndan sonrasonra geriyegeriye kalankalan serumdaserumda saptanansaptanan maddelermaddelerkankanıınn kimyaskimyasıınnıı oluoluşştururturur. . BunlarBunlar: :

KALSİYUMNormal : 8.5 Normal : 8.5 -- 10.5 mg/dl10.5 mg/dl

ArttArttığıığı DurumlarDurumlar AzaldAzaldığıığı DurumlarDurumlar

HipertansiyonHipertansiyonKemiKemiğğinin metastatikmetastatik ttüümmöörlerirleriMultiple Multiple myelomamyelomaSarkoidozisSarkoidozisAkutAkut osteoporosteoporöözzHiperparatroidizmHiperparatroidizmPagetPaget

HipoparatroidizmHipoparatroidizmVitVit. D . D yetmezliyetmezliğğiiBBööbreekbreek yetmezliyetmezliğğiiMalabsorbsiyonMalabsorbsiyon

FOSFORNormal : 2.5 Normal : 2.5 -- 4.5 mg/dl4.5 mg/dl


Kr. Kr. BBööbrekbrek hast.hast.FraktFraktüürr iyileiyileşşmesimesiHipoparatroidizmHipoparatroidizmHipervitaminozHipervitaminoz DDHiperpituaterizmHiperpituaterizm

HiperparatroidizmHiperparatroidizmRicketsRicketsOsteomalasiaOsteomalasiaAntiasitAntiasit ilailaçç alalıımmıı

KAN GLÜKOZU (Açlık kan şekeri)Normal : 80 Normal : 80 -- 120 mg/dl120 mg/dl


Diabetes MellitusDiabetes MellitusCushing Hast.Cushing Hast.FeokromasitomaFeokromasitomaAkromegaliAkromegaliGigantizmGigantizmHiperadrenaalizmHiperadrenaalizmStresStresKortikosteroidKortikosteroid kullankullanıımmıı

K.C. K.C. hastalhastalığıığıHipoglisemiHipoglisemiHipoadrenalizmHipoadrenalizmFibrosarkomFibrosarkomAlkolizmAlkolizmPitPitüüiteriter hipofonksiyondahipofonksiyonda

ÜRİK ASİTNormal : 2 Normal : 2 -- 4.6 mg/dl (4.6 mg/dl ( KadKadıınn))

2.1 2.1 -- 7.8 mg/dl (7.8 mg/dl (ErkekErkek))


GutGutÜÜremiremiAsidozAsidozLLöösemisemiLenfomaLenfomaDiDiüüretikretik kullankullanıımmııAAççllııkkBBüüyyüükk zehirlenmelerzehirlenmelerKemoterapiKemoterapi

AkromegaliAkromegaliKortikosteroidKortikosteroidFenilbFenilbüütazontazonSalisilatSalisilat kullankullanıımmıı

KOLESTEROLNormal : 150 Normal : 150 -- 200 mg/dl200 mg/dl


AtherosklerozAtherosklerozHipotroidizmHipotroidizmHipoparatroidizmHipoparatroidizmKr. Kr. HepatitHepatitNefrozisNefrozisDiabetes MellitusDiabetes MellitusHamilelikHamilelik

AkutAkut enfeksiyonlarenfeksiyonlarAkutAkut hepatithepatitAnemiAnemiHemolitikHemolitik sarsarııllııkkMalnutrisyonMalnutrisyonHipertroidizmHipertroidizmAAççllııkk

TOTAL PROTEİN ( Albumin ve Globulin)Normal : 6 Normal : 6 -- 7.8 7.8 grgr/dl/dlAlbumin: 3.5 Albumin: 3.5 -- 5.5 5.5 grgr/dl /dl Globulin: 2.3 Globulin: 2.3 -- 3.5 3.5 grgr/dl/dlA/G A/G oranoranıı: 1.5 : 1 : 1.5 : 1 -- 2.5 : 12.5 : 1


DehidratasyonDehidratasyonMultiple Multiple MyelomaMyelomaKollagenKollagen hastalhastalııklarklarAkutAkut K.C. hast.K.C. hast.Lupus Lupus eritamatoziseritamatozisRomatoidRomatoid artritartrit

AzalmAzalmışış protprot. sent. K.C. hast.. sent. K.C. hast.MalabsorbsiyonMalabsorbsiyonDiareDiareYanYanııklarklarNefrozisNefrozis

( Bu ( Bu proteinlerproteinler koagkoagüülasyonlasyon veve ççeeşşitliitli hormonlarhormonlarıınn tataşışınmasnmasıındandarolrol oynaroynar))

BİLİRÜBİNNormal : 0.1 Normal : 0.1 -- 1.2 mg/dl1.2 mg/dl

ArttArttığıığı DurumlarDurumlar

HemolitikHemolitik anemianemiSafraSafra obstrobstrüüksiyonuksiyonuUzunUzun ssüürere aaçç kalanlardakalanlardaHepatitHepatit

( ( HemoglobininHemoglobinin yyııkkıımmıındanndan ortayaortaya ççııkaankaan birbir safrasafra pigmentidirpigmentidir. . BBööyleceylece serbestserbest hemoglobin hemoglobin doladolaşışımama girergirer veve albuminealbumine babağğllıı hale hale ddöönnüüşşüürr.).)

ALKALEN FOSFATAZNormal : 30 Normal : 30 -- 115115


PagetPagetOsteojenikOsteojenik ttüümmöörlerrlerOsteogenesisOsteogenesis imperfektaimperfektaOsteomalasiaOsteomalasiaObstObst. K.C. hast.. K.C. hast.HiperparatroidizmHiperparatroidizmObstObst. . sarsarııllııkk

HipofosfatazHipofosfatazHipotroidizmHipotroidizmSkorbSkorbüütt

μμ / L/ L

( ( KKüçüüçükk miktardamiktarda K.C. K.C. taraftarafıındanndan bbüüyyüükk miktardamiktarda osteoblastlarosteoblastlartaraftarafıındanndan yapyapıılanlan birbir enzimdirenzimdir. . KemikKemik oluoluşşumundaumunda aktifaktif rolrol oynaroynar. ). )

LAKTİK DEHİDROGENAZNormal : 71 Normal : 71 -- 207 207


MyokardMyokard İİnfarktnfarktüüssüüAkutAkut LLöösemisemiHemolitikHemolitik anemianemiPulmonerPulmoner dokudoku yyııkkıımmııMalign Malign neoplazineoplaziK.C. K.C. HastalHastalııklarklarııViral Viral enfeksiyonlarenfeksiyonlar

X X -- ışıışınnıınana maruzmaruz kalmakalma

μμ / L/ L

( ( KalpKalp, K.C., , K.C., iskeletiskelet kaskasıı veve beyindebeyinde de de izoenzimleriizoenzimleri olanolan birbir enzimdirenzimdir..HHüücrecre zedelenmesindenzedelenmesinden sonrasonra doladolaşışımdamda serbestlenirserbestlenir. ). )

SERUM GLUTAMİK OKSALOASETİK TRANSAMİNAZ ( SGOT)Normal : 8 Normal : 8 -- 33 33 üünitenite / ml./ ml.


AkutAkut myokardmyokard infarktinfarktüüssüüAkutAkut hepatithepatitSirozSirozKonjestifKonjestif kalpkalp yetmezliyetmezliğğiiRadyasyonRadyasyon

DiyalizDiyaliz hastalarhastalarıı

( Bu ( Bu enzimenzim primer primer olarakolarak kalpkalp veve K.C. de K.C. de bulunurbulunur. . SSııklklııklakla hhüücrecreiiççindedirindedir veve zedelenmedenzedelenmeden sonrasonra salsalıınnıırr. ). )

KAN ÜRE AZOTU ( NİTROJENİ )Normal : 8 Normal : 8 -- 18 mg/dl18 mg/dl


AkutAkut veve krkr. . bbööbrekbrek yetmazliyetmazliğğiiKonjestifKonjestif kalpkalp yetmezliyetmezliğğiiÜÜrinerriner ttııkanmalarkanmalarŞŞokok

İİlerlemilerlemişş K.C. K.C. hastalhastalığıığındanda

SERUM KREATİNİNİ: Normal : 0.7 Normal : 0.7 -- 1.4 mg/dl1.4 mg/dl

ArttArttığıığı DurumlarDurumlar

BBööbrekbrek hast.hast.akromegaliakromegaliGigantizmGigantizm

( Protein ( Protein metabolizmasmetabolizmasıınnıınn birbir son son üürrüünnüüddüürr..BBööbrekbrek glomerglomerüüllerindenllerinden ssüüzzüüllüürr. ) . )

ELEKTROLELEKTROLİİTLER TLER

SODYUM ( Na): SODYUM ( Na): AsitAsit -- bazbaz dengesidengesi veve osmotikosmotik basbasııncncıı sasağğlayanlayan en en

öönemlinemli elementtirelementtir. . HHüücrecre iiççii ssııvvıılarlar, , hhüücrecre ddışıışı ssııvvıılarlar veve kemiktekemikte bulunurbulunur..

KaslarKaslarıınn normal normal uyaruyarıılmaslmasıınnıı sasağğlarlar

HHüücrecre permeabilitesinipermeabilitesini dengelerdengeler

OrganizmayOrganizmayıı susu kaybkaybıındanndan korurkorur

Normal : Normal : SerumdaSerumda 135 135 -- 146 146 mmolmmol / L/ L

•• DehidratasyonDehidratasyon•• AAşışırrıı Na Na alalıımmıı•• KafaKafa yaralanmalaryaralanmalarıı•• Steroid Steroid tedavisitedavisi

•• KusmaKusma, , terter, , diyarediyare ileile Na Na kaybkaybıı•• BarsakBarsak ttııkanmaskanmasıı•• Addison hast.Addison hast.•• DiabetikDiabetik ketoasidozketoasidoz•• KongenitalKongenital adrenal adrenal hiperplazihiperplazi

POTASYUM: POTASYUM: Kan Kan veve dokudoku hhüücrelerindecrelerinde bulunanbulunan, , vvüücuduncudun normal normal susu

metabolizmasmetabolizmasıınnıı veve asitasit -- bazbaz dengesinidengesini ddüüzenleyenzenleyen birbir elementtirelementtir. .

Normal : Normal : SerumdaSerumda 16 16 -- 20 mg / dl20 mg / dl

•• MetabolikMetabolik asidozasidoz•• AAğığırr dokudoku harabiyetiharabiyeti•• Addison hast.Addison hast.•• BBööbrekbrek yetmyetm..•• DiabetikDiabetik ketoasidozketoasidoz

•• GIS GIS ttııkanmaskanmasıı•• KusmaKusma, , diyarediyare barsakbarsak fistfistüüllüü•• Cushing hast.Cushing hast.•• K.C. hast.K.C. hast.•• KonjestifKonjestif kalpkalp yetmezliyetmezliğğii•• DiDiüüretikretik kullankullanıımmıı

TEŞEKKÜRLER...TETEŞŞEKKEKKÜÜRLER...RLER...

Economy & Finance

Laboratuar tetkikleri