32
1 MARSHALL YARDIMLARI

Marshall plani

Embed Size (px)

Citation preview

MARSHALL YARDIMLARI

1

MARSHALL YARDIMLARI

Tam bamszlk ancak ekonomik bamszlk ile mmkndr. Atatrk

Bir milletin parasn kontrol eden, o milleti de kontrol eder. J. E. Garfield2

MARSHALL PLANIMarshall Plan, Souk Savan banda ABDnin zgrlk ve bamszlk sylemleri nda mali yardmlarla SSCB sosyalizminin nn kesmek amacyla uygulam olduu Bat Bloku meneli bir ekonomik silahtr.3

MARSHALL PLANISmrgeciliin kmesiyle birlikte dnyann her yerinden birok yeni ulus devletler ortaya km, smrge ve yar smrge kalan lkelerde de emperyalizme kar ulusal kurtulu hareketleri sosyalist ekonomilerin geliimini dnya apnda arttrmtr. 4

MARSHALL PLANI

Dier emperyalist lkelerin tersine ABD, 2. Dnya Savandan gl kan tek lke olmutur.

ABD savatan etkilenmemi, hatta ekonomik-askeri, teknolojik-bilimsel temelleri lsz olarak artm, zenginlemitir.5

MARSHALL PLANIABD, savatan sonra ngiltere, Fransa, Almanya, talya, Japonya gibi lkelerin ellerinden kan smrge ve pazarlarn ele geirmek iin, askeri alandaki gcn gelitirmeye balamtr.

Emperyalist-kapitalist dnyann patronluuna oynamaya balam, bu amacna hizmet etmek iin kapitalist lkelerin yardmna komutur.6

MARSHALL PLANITruman Doktrini uygulanm ancak bu kapsamda Yunanistan ve Trkiyeye askeri yardm ngrmtr.

Akdeniz de ilerlemek amacnda olan Sovyet gcne kar bu yardm ile set ekilmesi amalanmtr.

Not:Truman Doktrini, Souk Savan balangc ABDnin Sovyet dman politikasnn ilandr. Marshall Plan uygulamaya geene kadar ABDnin yardmlar iinde n hazrlk mahiyetinde uygulanmtr.

7

MARSHALL PLANIKt durumda olan Avrupa devletlerine ekonomik yardm paketleri balamnda 1947 de ABDkaynakl, antikomnisthedefleri olanbirekonomikyardm paketi uygulamasna karar verilmi ve Marshall Plan ad verilen paket 1948-51 yllar arasnda yrrlkte olmutur.8

MARSHALL PLANIDileri BakanGeorge Marshall tarafndan "5 Haziran1947deHarvard niversitesi'nde aklanmtr.

16lke (Trkiye dahil) bu plan uyarnca ABD'den ekonomik kalknma yardm almtr.9

MARSHALL PLANININ AMALARI

Souk Savaa neden olan kresel liderlik rekabeti ve iki kutuplu dnya yaps: ABD vs. SSCB

10

ABD& SSCB PAZAR- HAMMADDE REKABET

MARSHALL PLANI AMACI

11

MARSHALL PLANI AMACI

Sava sonras yerle bir olan Avrupa ekonomisinin toparlanmas, sz konusu lkelerin ekonomik ibirlii ve ekonomik olarak birbirlerinin eksikliklerini tamamlamalar.12

13

"Hava nasl olursa olsun birlikte hareket etmeliyiz"Dnemin birlik sylemi

MARSHALL PLANIABD yardmlar ve Bat Blokunun oluturduu rgtlenme Avrupa Birlii dncesinin temellerinin atlmasna sebep olmutur.

Ekonomik ibirlikleri serbest ticareti destekledii iin Avrupa Birlii fikri, Batnn hamisi ABD tarafndan da desteklemitir.14

MARSHALL PLANIABDde 3 Nisan 1948de D Yardm Kanunu

Kanuna dayanarak yrrle konulan Marshall Plan ile daha ilk ylnda ngiltere, Fransa, Belika, talya, Portekiz, rlanda, Yunanistan, Trkiye, Hollanda, Lksemburg, svire, zlanda, Avusturya, Norve, Danimarka ve svee 6 milyar dolarlk bir ekonomik yardm yapld. 15

Plan Kapsamndaki Yardm Miktarlar

16lke1948/49($ milyon)1949/50($ milyon)1950/51($ milyon)Kmlatif($ milyon)Avusturya23216670468Belika veLksemburg195222360777Danimarka10387195385Fransa10856915202296Almanya5104385001448Yunanistan17515645376zlanda6221543rlanda88450133talya veTrieste5944052051204Hollanda4713023551128Norve8290200372Portekiz007070sve3948260347svire00250250Trkiye285950137Birleik Krallk131692110603297Toplam4,9243,6524,15512,731

MARSHALL PLANIMarshall Plan, Sovyetler Birliini kapsamasna ramen, Dou Blou yeleri buna katlmak istememitir.17

MARSHALL PLANI & TRKYE

Avrupa Ekonomik birlii Konferans Toplantsna katlan Trkiye , hazrlam olduu ekonomik kalknma programn gerekletirebilmek iin ABDden 615 Milyon $ yardm yaplmasn ister.

18

MARSHALL PLANI & TRKYE Marshall Plannn lkelerin kalknma programlarnn finansman iin deil savatan yklm olarak kan Avrupann kalknmas iin hazrland gerekesiyle Trkiyenin yardm talebi geri evrilir.

19

MARSHALL PLANI & TRKYEAmerikal uzmanlara gre, Trkiyenin altn ve dviz stoklaryla d ticaret dengesi dier 15 Avrupa lkesine gre daha iyi durumdayd. Bu sebeple Trkiyeye Marshall Plan erevesinde Avrupa lkelerine hammadde ihra etme grevi ykleniyordu. 20

MARSHALL PLANI & TRKYE

Tarm ve madencilik sektrnde kullanlacak aletler, elektrik malzemeleri, nakliye kamyonlar, petrol rnleri ve kereste biiminde, sadece 59 Milyon $lk yardm yaplmas ngrlnce hayal krkl ile Trkiye, dorudan doruya ABD ye bavurarak Marshall Planna dhil edilmesini istedi.

21

MARSHALL PLANI & TRKYEBu bavuruda ekonomik durumla askeri ve siyasal istikrar arasndaki ilikiyi vurgulad.

Trkiyenin bavurusu yeniden incelenip , Trkiye Plana dahil edildi.22

MARSHALL PLANI & TRKYE

Souk Savata Bat yanls tutum sergileyen Trkiye yardm alr.

23

MARSHALL PLANI & TRKYEMarshall Plan kapsamnda Trkiyeye destekler;24HBELERKREDLERTEKNK YARDIMLAR

MARSHALL PLANI & TRKYETrkiye, Marshall Yardmlar erevesinde 1948-1951 yllar arasnda, ABDden hibe olarak toplam 62 376 000 $ yardm almtr.

25

MARSHALL PLANI & TRKYE

Ayn dnemde, ABDnden dn olarak denmesine 1952 Temmuzundan itibaren balanacak yaklak 72 milyon dolar yardm almtr.26

MARSHALL PLANI & TRKYETeknik Yardmlar

ABDden getirtilecek teknik uzmanlarla, yardm gren lkeden staj, tetkik gezisi ve buna benzer nedenlerle darya gnderilen teknisyen, mhendis ve benzeri elemanlarn ve meslek erbabnn gittikleri lkelerdeki zaruri masraflar karlanmas.27

MARSHALL PLANITrkiyenin ekonomik bamll g kazanyor;Kapitalizme eklemlenme admlar hzlanyor

Cumhuriyet kurulduu yllardan beri uygulanan kapal, korumac, ie dnk devlet himayesindeki ekonomi anlayndan vazgeilmi, tm Avrupada uygulanan ekonomik yapya eklemlenilmitir.

28

MARSHALL PLANI & TRKYE

Truman Doktrininden sonra Marshall Yardm ile ABD Trkiye ilikileri kuvvetlenmitir.

Trkiye IMF ve Dnya Bankas yelii

29

EK 1.ktisadi yardmlarda, ABDnin karlk beklemeden yardm ettii ve ibirlii yapmak isteinde samimi olduu intibas oluturulmal. Elimizdeki btn propaganda imkanlaryla durmakszn, az gelimi lkelere yaplan Amerikan yardmnn karlksz bir yardm olduunu, ard niyet tamadn btn kafalara sokmal, bu konuda hibir masraftan ekinmemeliyiz. Bu arada ideolojik savaa ara vermemeliyiz. 30

EK 1.Bu lkelere yatrm yapan kapitalistlerimiz, teknik eksperlerimiz ve dier uzmanlarmz az gelimi lkelerin milli ekonomilerinin btn dallarna girmeli, onlar bizim karlarmza gre gelitirmelidir. Bu lkelerdeki politik bakmdan gvenilir yerli iadamlarnn ulusal abalar da tevik edilmelidir.Dnyann en zengin ailelerinden Nelson Rockefeller(ABD Bakan Eisenhowere mektup )31

KAYNAKLARhttps://tr.wikipedia.org/wiki/Marshall_Plan%C4%B1http://wowturkey.com/forum/viewtopic.php?t=101791http://www.maden.org.tr/resimler/ekler/4cdde86a4560c17_ek.pdf?tipi=23&turu=X&sube=0http://yazilarim.tr.gg/Marshall-Yard%26%23305%3Bm%26%23305%3B%26%238217%3B%3Byla-s.oe.m.ue.r.ue.ld.ue.k-.htmhttp://www.dunyabulteni.net/index.php?aType=haber&ArticleID=115088

32