1

2

Ôï Ýñãï óõã÷ñçìáôïäïôåßôáé áðü ôï Åõñùðáúêü Êïéíùíéêü Ôáìåßï êáé áðüÅèíéêïýò Ðüñïõò.

3

ÔÅÔÑÁÄÉÏ ÌÁÈÇÔÇ 9-12 ÅÔÙÍ

ÅÐÉÌÅËÅÉÁ: ÃÉÁÍÍÇÓ ÌÁÍÉÏÓÅÐÉÊÏÕÑÏÓ ÊÁÈÇÃÇÔÇÓ

×ÁÑÏÊÏÐÅÉÏÕ ÐÁÍÅÐÉÓÔÇÌÉÏÕ

ÁÈÇÍÁ 2008

4

Ôßôëïò èåìáôéêÞò: ÄéáôñïöÞ-ÄéáôñïöéêÝò ÓõíÞèåéåò

ÁíÜäï÷ïò: Inte*learn ÅÐÅ

Õðåýèõíïò ¸ñãïõ:

Ìáñßá ÊáñáâåëÜêç, MSc, Äéåõèýíïõóá Óýìâïõëïò Intelearn

Åðéóôçìïíéêüò õðåýèõíïò:

ÃéÜííçò Ìáíéüò, Õðåýèõíïò ÏìÜäáò ÓõããñáöÞò, Åðßêïõñïò ÊáèçãçôÞò ÄéáôñïöéêÞò ÁãùãÞò & Áîéïëüãçóçò, ÔìÞìá ÅðéóôÞìçò Äéáéôïëïãßáò-

ÄéáôñïöÞò, ×áñïêüðåéï ÐáíåðéóôÞìéï

ÓõããñáöéêÞ ïìÜäá:

ÃéÜííçò Ôïýíôáò, ÁíáðëçñùôÞò ÊáèçãçôÞò ÊïéíùíéêÞò ÉáôñéêÞò, ÉáôñéêÞ Ó÷ïëÞ, ÐáíåðéóôÞìéï Áèçíþí

Ìáñßá ËïõìÜêïõ, Áíáðëçñþôñéá ÊáèçãÞôñéá Øõ÷ïëïãßáò ôçò Õãåßáò, Ðáéäáãùãéêü ÔìÞìá ÄçìïôéêÞò Åêðáßäåõóçò, ÐáíåðéóôÞìéï Èåóóáëßáò

Íßêïò Åõóôáèßïõ, Åêðáéäåõôéêüò ÐñùôïâÜèìéáò Åêðáßäåõóçò, Õðåýèõíïò ÁãùãÞò Õãåßáò Á� Äéåýèõíóçò ÐñùôïâÜèìéáò Åêðáßäåõóçò Áèçíþí

ÐÝôñïò Áããåëüðïõëïò, Åêðáéäåõôéêüò ÐñùôïâÜèìéáò Åêðáßäåõóçò

Åýá ÃñáììáôéêÜêç, MSc, Äéáéôïëüãïò- Äéáôñïöïëüãïò Äçìüóéáò Õãåßáò

Êáôåñßíá ÊïíäÜêç, MSc, ÊáèçãÞôñéá ÖõóéêÞò ÁãùãÞò- Äéáôñïöïëüãïò

Õðåýèõíç ÓõëëïãÞò-Åðåîåñãáóßáò Õëéêïý:

ÁíÝôá Ëïýìïõ, MSc, Áíáëýôñéá Åêðáéäåõôéêþí ÓõóôçìÜôùí

ÖéëïëïãéêÞ åðéìÝëåéá:

Áíáóôáóßá Êïýêïõ, Öéëüëïãïò

ÌáêÝôá åîùöýëëïõ-Õðåýèõíïò ÅéêïíïãñÜöçóçò-ÐñïåêôõðùôéêÝò Åñãáóßåò:

Ìé÷Üëçò Äåëáâßíéáò, ÓêéôóïãñÜöïò-ÅéêïíïãñÜöïò

Åõ÷áñéóôßåò:

Åõ÷áñéóôïýìå ãéá ôçí ðïëýôéìç óõìâïëÞ ôçò óôçí ïëïêëÞñùóç êáé êáëýôåñç áðüäïóç ôùí ôìçìÜôùí ôïõ

õëéêïý ðïõ åìðßðôïõí óôï áíôéêåßìåíü ôçò, ôçí êá Óùôçñßá Ó÷ïñåôóáíßôç, MSc, Øõ÷ïëüãï ìå åéäßêåõóç

óôçí ÐñïáãùãÞ-ÁãùãÞ Õãåßáò.

Ç äçìéïõñãßá ôïõ ðáñüíôïò õëéêïý ÁãùãÞò Õãåßáò ìå ôßôëï “ ÄéáôñïöÞ - ÄéáôñïöéêÝò óõíÞèåéåò” Ýãéíå

ãéá ëïãáñéáóìü ôïõ Õðïõñãåßïõ Ðáéäåßáò óôá ðëáßóéá ôïõ Ã� Êïéíïôéêïý Ðëáéóßïõ ÓôÞñéîçò

ÁÎÏÍÁÓ ÐÑÏÔÅÑÁÉÏÔÇÔÁÓ Á2 "Ðñïþèçóç & Âåëôßùóç ôçò åêðáßäåõóçò êáé ôçò áñ÷éêÞò

åðáããåëìáôéêÞò êáôÜñôéóçò óôá ðëáßóéá ôçò äéá âßïõ ìÜèçóçò", ÌÝôñï 2.4. Åðáããåëìáôéêüò

ðñïóáíáôïëéóìüò & óýíäåóç ìå ôçí áãïñÜ åñãáóßáò, ÅíÝñãåéá 2.4.3. Êáôçãïñßá ðñÜîåùí á "ÐéëïôéêÜ

ÐñïãñÜììáôá Ó÷ïëåßùí (ÄçìïôéêÜ, ÃõìíÜóéá, Åíéáßá Ëýêåéá, ÔÅÅ)".

ISBN: 978-960-7541-49-9

Copyright: Õðïõñãåßï ÅèíéêÞò Ðáéäåßáò êáé ÈñçóêåõìÜôùí/ Ä/íóç Óõìâïõëåõôéêïý Åðáããåëìáôéêïý

Ðñïóáíáôïëéóìïý êáé Åêðáéäåõôéêþí ÄñáóôçñéïôÞôùí

5

ÔÅÔÑÁÄÉÏ ÌÁÈÇÔÇ

9-12 ÅÔÙÍ

6

7

Ð Å Ñ É Å × ÏÌ Å Í Á

1ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Åãþ êáé ïé Üëëïé.......................................................................................................................óåë. 8

2ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Ãíùñéìßá ìå ôéò ïìÜäåò ôñïößìùí êáé ôçí Ðõñáìßäá ÄéáôñïöÞò ....................óåë. 9

3ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: ÕäáôÜíèñáêåò, ÐñùôåÀíåò êáé Ëßðç......óåë. 11

4ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: Âéôáìßíåò êáé ÌÝôáëëá...............................óåë. 15

5ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Ìáèáßíù íá äéáâÜæù ôéò åôéêÝôåò ôñïößìùí.............................................................óåë. 20

6ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Ðïéåò åßíáé ïé ðïëý êáëÝò êáé ðïéåò ïé ëéãüôåñï êáëÝò åðéëïãÝò áðü êÜèå ïìÜäá

ôñïößìùí...............................................................................................................................................................................óåë. 22

7ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Ôá ðÝíôå âáóéêÜ ãåýìáôá ôçò çìÝñáò - Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìéêñÜ ãåýìáôá

ôçò çìÝñáò...........................................................................................................................................................................óåë. 26

8ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìåãÜëá ãåýìáôá ôçò çìÝñáò.......................................óåë. 32

9ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù Ýíá åâäïìáäéáßï ðñüãñáììá äéáôñïöÞò...........................óåë.36

10ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Êáôáíïþ ôéò äéáöçìßóåéò ôñïößìùí.............................................................................óåë. 39

11ï Äéäáêôéêü 2ùñï: Åðßóêåøç óôï óïýðåñ-ìÜñêåô êáé óôï êõëéêåßï ôïõ ó÷ïëåßïõ ìïõ.................óåë. 41

12ï Äéäáêôéêü 2ùñï: ÁóöáëÞò ÷ñÞóç ôùí ôñïößìùí....................................................................................óåë. 44

ÐáñÜñôçìá.............................................................................................................................................................................óåë. 49

8

1ï Äéäáêôéêü 2ùñï-1.1 Ãíùñéìßá ìå ôïí åáõôü ìïõ êáé ôïõò Üëëïõò

Ìðïñåßò íá êáôáëÜâåéò ôá óõíáéóèÞìáôá ôùí ðáéäéþí óôéòðáñáêÜôù åéêüíåò; ÃñÜøå êÜôù áðü êÜèå åéêüíá ôïóõíáßóèçìá ðïõ èá åß÷åò åóý áí Þóïõí óôç èÝóç ôïõò. Ìåôç âïÞèåéá åíüò êáèñÝöôç äåò ôéò áëëáãÝò óôçí Ýêöñáóçôïõ ðñïóþðïõ óïõ üôáí íéþèåéò Ýôóé êáé óçìåßùóÝ ôéò ðÜíùóôç äåýôåñç ãñáììÞ.

9

2ï Äéäáêôéêü 2ùñï-2.1 Ãíùñéìßá ìå ôéò ïìÜäåò ôñïößìùí êáé ôçí Ðõñáìßäá ÄéáôñïöÞò

Ðñþôá ÷ñùìÜôéóå ôá ðáñáêÜôù ôñüöéìá êáéÝðåéôá ó÷åäßáóå ôï êáôÜëëçëï ãåùìåôñéêüó÷Þìá óå êáèÝíá áðü áõôÜ áíÜëïãá ìå ôçíïìÜäá ôñïößìùí óôçí ïðïßá áíÞêåé.

ZùãñÜöéóå Ýíáí êýêëï ãýñù áðü ôá ôñüöéìá ðïõ áíÞêïõí óôçí ïìÜäá ôùí äçìçôñéáêþí

øùìß øçôÞ ðáôÜôá ðïð êüñí æõìáñéêÜ äçìçôñéáêÜ ðñùéíïý óïêïëÜôá

êáñüôï óðáíÜêé óôáöýëéá æõìáñéêÜ ìðñüêïëï ôõñß

êáëáìðüêé ÷õìüò ðïñôïêÜëé ìÞëï ìðáíÜíá öñÜïõëåò êÝéê

ãÜëá 2% ãéáïýñôé áâãü ôõñß ìðéóêüôá ÷õìüò ðïñôïêáëéïý

öõóôßêéá áâãü öáóüëéá êïôüðïõëï ìðñéæüëá ôüíïò

ZùãñÜöéóå Ýíá ðáñáëëçëüãñáììï ãýñù áðü ôá ôñüöéìá ðïõ áíÞêïõí óôçí ïìÜäá ôùí ëá÷áíéêþí

ZùãñÜöéóå Ýíá ôåôñÜãùíï ãýñù áðü ôá ôñüöéìá ðïõ áíÞêïõí óôçí ïìÜäá ôùí öñïýôùí

ZùãñÜöéóå Ýíá ôñßãùíï ãýñù áðü ôá ôñüöéìá ðïõ áíÞêïõí óôçí ïìÜäá ôùí ãáëáêôïêïìéêþí

ZùãñÜöéóå Ýíá ôñáðÝæéï ãýñù áðü ôá ôñüöéìá ðïõ áíÞêïõí óôçí ïìÜäá ôïõ êñÝáôïò

2ï Äéäáêôéêü 2ùñï-2.2 Ãíùñéìßá ìå ôéò ïìÜäåò ôñïößìùí êáé ôçí Ðõñáìßäá ÄéáôñïöÞò

Åßóôå êáëåóìÝíïé ó’ Ýíá ðÜñôé. Âñåßôå ôï óùóôüäñüìï ãéá íá öôÜóåôå óôï ðÜñôé þóôå íáöÝñåôå ìáæß óáò öñÝóêá öñïýôá êáé ëá÷áíéêÜ.ÐñïóðáèÞóôå í’ áðïöýãåôå ôéò ëéãüôåñï êáëÝòåðéëïãÝò ôñïößìùí, üðùò ôá ãëõêÜ.

10

3ï Äéäáêôéêü 2ùñï Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: ÕäáôÜíèñáêåò, ÐñùôåÀíåò êáé Ëßðç

11

Ôñþù äçìçôñéáêÜ ðëïýóéá óå åíÝñãåéáÐïõ ìå êÜíïõí äõíáôü, Ýîõðíï êáé ãñÞãïñï¸÷ïõí õäáôÜíèñáêåò ãéá æùÞ êáé äýíáìçÊé Ýôóé ëýíù óôï ëåðôü êÜèå ðñüâëçìáÜëõôï

Åãþ ôñþù üóðñéá, øÜñéá, áâãÜ, êïôüðïõëá,ÁñáéÜ êáé ðïý ìïó÷Üñé, ÷ïéñéíü ìá êáé áñíß,Ðáßñíù áð’ üëá ðñùôåÀíç, óßäçñï êáé äýíáìçÊé Ý÷ù Ýôóé äõíáìþóåé êáé óùóôÜ áíáðôõ÷èåß...

Åßìáéíüóôéìïðïëý,äßíùãåýóçêéÜñùìá,ÂÜëåìåìåòóôçóáëÜôá,óôïöáÀêáéóôáãëõêܼìùò ðñüóåîå êáëÜ, ãéáôß Üìá öáò ðïëý,Ôá ðïëëÜ ôá ëéðáñÜ èá ô’ áõîÞóïõí ôá êéëÜ!!

3ï Äéäáêôéêü 2ùñï-3.1 Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: ÕäáôÜíèñáêåò, ÐñùôåÀíåò êáé Ëßðç

×ñùìÜôéóå ôá ôñüöéìá ðïõ âëÝðåéò óôï ôñáðÝæé. ¸ðåéôáâÜëå óå êüêêéíï êýêëï ôá ôñüöéìá ðïõ åßíáé ðëïýóéá óåõäáôÜíèñáêåò, óå ðñÜóéíï ôñßãùíï áõôÜ ðïõ åßíáé ðëïýóéáóå ðñùôåÀíåò êáé óå ðïñôïêáëß ôåôñÜãùíï áõôÜ ðïõ åßíáéðëïýóéá óå ëßðïò.

12

3ï Äéäáêôéêü 2ùñï-3.2 Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: ÕäáôÜíèñáêåò, ÐñùôåÀíåò êáé Ëßðç

13

Ôï óþìá ìáò ÷ñåéÜæåôáé åíÝñãåéá ãéá íá êÜíåé ôéòêáèçìåñéíÝò ôïõ äñáóôçñéüôçôåò.

ÁõôÞôçí åíÝñãåéá ôçíðáßñíïõìåáðüôáôñüöéìáðïõôñþìå êáé óõãêåêñéìÝíá áðü ôïõò õäáôÜíèñáêåò, ôéòðñùôåÀíåòêáéôáëßðçðïõðåñéÝ÷ïíôáéó’áõôÜ.

Äåò óôïí ðßíáêá ðüóç åíÝñãåéá ðáßñíåéò üôáíêáôáíáëþóåéò Ýíá ãñáììÜñéï áð’ ôï êÜèå èñåðôéêüóõóôáôéêü!

3ï Äéäáêôéêü 2ùñï-3.2 Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: ÕäáôÜíèñáêåò, ÐñùôåÀíåò êáé Ëßðç

14

Õðïëüãéóå ðüóåò èåñìßäåòðåñéÝ÷ïíôáé óôá ôñüöéìá ðïõêáôáíáëþíåéò óõ÷íÜ!!!

1. Áí óå Ýíá ðåñéÝ÷ïíôáé 8 ãñáììÜñéá ðñùôåÀíçò, ôüôå ðüóåò èåñìßäåò áðü ðñùôåÀíç Ý÷åé óõíïëéêÜ;8 ãñáììÜñéá ðñùôåÀíçò x 4 èåñìßäåò áíÜ ãñáììÜñéï ðñùôåÀíçò= èåñìßäåò áðü ðñùôåÀíç óåêÜèå ðïôÞñé ãÜëá

2. Áí óå 1 ðéÜôï ðåñéÝ÷ïíôáé 34 ãñáììÜñéá õäáôáíèñÜêùí, ôüôå ðüóåò èåñìßäåò áðü õäáôÜíèñáêåòÝ÷åé óõíïëéêÜ;34 ãñáììÜñéá õäáôÜíèñáêåò x 4 èåñìßäåò áíÜ ãñáììÜñéï õäáôáíèñÜêùí= èåñìßäåòáðüõäáôÜíèñáêåòóå êÜèå ðéÜôï ìáêáñüíéá

3. Áí óå ìéá ìéêñÞ ìåñßäá ðåñéÝ÷ïíôáé 22 ãñáììÜñéá ëßðïõò, ôüôå ðüóåò èåñìßäåò áðü ëßðïò Ý÷åé óõíïëéêÜ;22 ãñáììÜñéá ëßðïõò x 9 èåñìßäåò áíÜ ãñáììÜñéï ëßðïõò= èåñìßäåò áðü ëßðïò óå êÜèå ìåñßäáðáôÜôåò ôçãáíçôÝò

4ï Äéäáêôéêü 2ùñï-4.1 Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: Âéôáìßíåò , ÌÝôáëëá êáé ÖõôéêÝò ºíåò

Ôá ëá÷áíéêÜ ôñåëÜèçêáí êáé êñýöôçêáíóôïí ðáñáêÜôù ðßíáêá. Âñåò ôá ëá÷áíéêÜáëëÜ êáé ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ ðïõ áõôÜðåñéÝ÷ïõí óôï êñõðôüëåîï. Ìðïñåßò íá ôáâñåéò ïñéæïíôßùò, êáèÝôùò, äéáãþíéá ÞáíÜðïäá. Êýêëùóå êÜèå ëÝîç Þ öñÜóç.

ÐñÜóéíá ëá÷áíéêÜ -

Béôáìßíåò êáé äñïóéÜ

ÓÐÁÍÁÊÉ, ÌÁÑÏÕËÉ, ÑÁÄÉÊÉÁ, ÁÓÂÅÓÔÉÏ, ÉÍÅÓ, ÓÉÄÇÑÏÓ, ÂÉÔÁÌÉÍÇ Á, ÓÁËÁÔÁ

15

4ï Äéäáêôéêü 2ùñï-4.2 Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: Âéôáìßíåò , ÌÝôáëëá êáé ÖõôéêÝò ºíåò

ÏÑÉÆÏÍÔÉÁ

1. Ôï ãÜëá Ý÷åé ðïëý.3. Åßíáé Üóðñá êé õãéÞ üôáí ôñùò ðïëý ôõñß.4. Åßíáé äñïóåñü êáé íüóôéìï êáé ìðïñåßò íá ôï öáò ìå ìÝëé, ìå öñïýôá Þ êáé óêÝôï.5. Åßíáé êßôñéíï Þ ëåõêü êáé ðÜåé ðáíôïý. Óôçí ðßôóá, óôá æõìáñéêÜ, óôï ôïóô êáé

óôéò óáëÜôåò.

ÊÁÈÅÔÁ

2. ̧ íùóå ôéò ôåëßôóåò áðü ôï 1 Ýùò ôï 24 êáé äåò ôé åßíáé ãåñü üôáí êáôáíáëþíåéòãáëáêôïêïìéêÜ

6. Åßíáé êáëýôåñá íá åðéëÝãåéò ãáëáêôïêïìéêÜ ìå ÷áìçëÜ .

7. ÊÜðïéá ãáëáêôïêïìéêÜ ðåñéÝ÷ïõí êáé D.

ÖÜå ãáëáêôïêïìéêÜ ãéáðïëý ãåñÜ ïóôÜ!

16

4ï Äéäáêôéêü 2ùñï Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: Âéôáìßíåò , ÌÝôáëëá êáé ÖõôéêÝò ºíåò

Öñïýôá êáé Ëá÷áíéêÜÔñþù óå ÷ñþìáôá ðïëëÜ

ÊÜèå ÷ñþìá Ý÷åé Üëëç äñÜóçÊáé ìáæß êÜíïõíå èñáýóç

Âéôáìßíç Á êáé C êßôñéíá-ðïñôïêáëßÊüêêéíï ãåñÞ êáñäéÜ

êáé ç ìíÞìç … åëÝöáíôá!!!Ëßãá ðñÜóéíá, êáé íá!ºíåò êáé ðïëý äñïóéÜ!

ÂÜëå êé Üóðñï êé åßóáé ùñáßïò,Ìùâ Þ ìðëå êáé ìÝíåéò íÝïò

ÐÝíôå ÷ñþìáôá ôç ìÝñáÅßíáé óïýðåñ ç ðáñÝáÖñïýôá êáé ëá÷áíéêÜ

Ôñþù óå ÷ñþìáôá ðïëëÜ

17

4ï Äéäáêôéêü 2ùñï-4.3

18

Êüøå ôá öñïýôá êáé ôá ëá÷áíéêÜ ðïõõðÜñ÷ïõí óôï ðáñÜñôçìá êáé êüëëçóÝ ôá óôïóùóôü ðéÜôï áíÜëïãá ìå ôï ÷ñþìá ðïõ Ý÷ïõí.ÆùãñÜöéóå êé Üëëá öñïýôá êáé ëá÷áíéêÜ óôááíôßóôïé÷á ðéÜôá áíÜëïãá ìå ôï ÷ñþìá ôïõò.

Ãíùñéìßá ìå ôá èñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ: Âéôáìßíåò , ÌÝôáëëá êáé ÖõôéêÝò ºíåò

19

5ï Äéäáêôéêü 2ùñï-5.1 Ìáèáßíù íá äéáâÜæù ôéò åôéêÝôåò ôñïößìùí

Ðïéï èá åðÝëåãåò íá ðéåéò êáé ãéáôß;

20

5ï Äéäáêôéêü 2ùñï-5.2 Ìáèáßíù íá äéáâÜæù ôéò åôéêÝôåò ôñïößìùí

Óôçí ðáñáêÜôù åéêüíá âëÝðåéò ìéá åôéêÝôáôñïößìïõ. ÁðÜíôçóå óùóôÜóôéòðáñáêÜôùåñùôÞóåéò ìå âÜóç ôéò ðëçñïöïñßåò ðïõáíáãñÜöïíôáé ó’ áõôÞí.

1. Ðïéï óõóôáôéêü åßíáé óå ìåãáëýôåñç ðïóüôçôá óôï óõãêåêñéìÝíï ôñüöéìï;

2. Ðüóïõò õäáôÜíèñáêåò ðåñéÝ÷åé ôï óõãêåêñéìÝíï ôñüöéìï;

3. Ðüóï ëßðïò ðåñéÝ÷åôáé óôï óõãêåêñéìÝíï ôñüöéìï;

4. ÌÝ÷ñé ðüôå åßíáé áóöáëÝò íá êáôáíáëþóïõìå ôï óõãêåêñéìÝíï ôñüöéìï;

21

6ï Äéäáêôéêü 2ùñï

Åêôüò áðü ôïõò õäáôÜíèñáêåò, ôéòðñùôåÀíåò, ôáëßðç, ôéòâéôáìßíåòêáé ôáìÝôáëëá, êÜðïéá ôñüöéìá ðåñéÝ÷ïõíöõôéêÝò ßíåò, êÜðïéá Üëëá áëÜôé ÞæÜ÷áñç… ÎÝñåéò üìùò óå ðïéá ôñüöéìáðåñéÝ÷ïíôáé áõôÜ;

Ðïëý óùóôÜ! ÎÝñåéò üìùò üôé ïéöõôéêÝò ßíåò åßíáé ðïëý ùöÝëéìåò ãéáôïí ïñãáíéóìü óïõ; Ôñþãïíôáò ðïëëÜöñïýôá, ëá÷áíéêÜ êáé äçìçôñéáêÜïëéêÞò Üëåóçò âïçèÜò óôçí êáëÞëåéôïõñãßá ôïõ åíôÝñïõ óïõ.

Íáé! Ïé öõôéêÝò ßíåò ðåñéÝ÷ïíôáé óåêÜðïéáäçìçôñéáêÜ,óôáöñïýôáêáéóôáëá÷áíéêÜ! ÁëÜôé êáé æÜ÷áñç Ý÷ïõí ôáðåñéóóüôåñá ôñüöéìá, óå ìéêñüôåñåò Þìåãáëýôåñåò ðïóüôçôåò. ÌåãÜëåòðïóüôçôåò áëáôéïý êáé æÜ÷áñçò Ý÷ïõíóõíÞèùò ôá óõóêåõáóìÝíá ôñüöéìá.

22

Åðßóçò, êáëü åßíáé íá åðéëÝãïõìå ôñüöéìáìå ëßãç æÜ÷áñç êáé áëÜôé. ÌåãÜëçðïóüôçôá æÜ÷áñçò ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåéôåñçäüíá êáé íá ÷áëÜóïõí ôá äüíôéá ìáòåíþ ìåãÜëç ðïóüôçôá áëáôéïý äõóêïëåýåéôçí êáñäéÜ êáé ôá áããåßá .ìáò óôçíêáèçìåñéíÞ ôïõò ëåéôïõñãßá.

Ðïéåò åßíáé ïé ðïëý êáëÝò êáé ðïéåò ïé ëéãüôåñï êáëÝò åðéëïãÝò áðü êÜèå ïìÜäá ôñïößìùí

ÄçìçôñéáêÜ ðñùéíïý all bran

ÄçìçôñéáêÜ ìå óïêïëÜôá

¢óðñï øùìß

Øùìß ïëéêÞò Üëåóçò

ÁëìõñÜ êñÜêåñò

ÐáôÜôåò øçôÝò

ÐáôÜôåò ôçãáíçôÝò

27 32 0,258 3,32

33,96 3,2 0,613 3,2

5,75 4,3 0,53 4,1

5,57 6,9 0,53 4,2

0,38 3,0 1,3 11,8

0,85 1,5 0,05 0,1

0,2 3,5 0,198 18,43

16,73 0,062

0,38 0,002

2,09 0,009

0 0,015

16,56 0,080

15,31 0,204

10,61 0,124

28,73 0,911

25,39 1,246

Ìïó÷áñßóéá ìðñéæüëá

ÖáêÝò

ØÜñé øçôü

Öáóüëéá ãßãáíôåò

ÔçãáíçôÞ ÷ïéñéíÞ ìðñéæüëá

Ôçãáíçôü áõãü

Âñáóôü áõãü

ËïõêÜíéêï ÷ùñéÜôéêï

ÌïñôáäÝëá

(óå100g) (g) (g)

(óå100g) (g) (g) (g) (g)

23

6ï Äéäáêôéêü 2ùñï Ðïéåò åßíáé ïé ðïëý êáëÝò êáé ðïéåò ïé ëéãüôåñï êáëÝò åðéëïãÝò áðü êÜèå ïìÜäá ôñïößìùí

ÌðáíÜíá

ÐïñôïêÜëé

×õìüò áðü öñÝóêá öñïýôá

ÖñïõôïóáëÜôá ìå óáíôéãß

ÍÝêôáñ ðïñôïêáëéïý

ÖñÜïõëåò ìå æÜ÷áñç

ÑïäÜêéíï êïìðüóôá

Á÷ëÜäé

ÁðïîçñáìÝíá äáìÜóêçíá

Ãëõêü ôïõ êïõôáëéïý âýóóéíï

ÃÜëá Üóðñï 2% ëéðáñÜ

ÃÜëá óïêïëáôïý÷ï 2%ëéðáñÜ

Ãéáïýñôé 2% ëéðáñÜ ìåöñÝóêá öñïýôá

ÊñÝìá ãÜëáêôïò

Áíèüôõñï

ÖÝôá

ÃÜëá Üóðñï 4% ëéðáñÜ

Ãéáïýñôé óôñáããéóôü

Áããïýñé

Ìðñüêïëï

ÔçãáíçôÜ êïëïêõèÜêéá

ÂñáóôÜ êïëïêõèÜêéá

ÔçãáíçôÝò ìåëéôæÜíåò

ØçôÝò ìåëéôæÜíåò

Ìáñïýëé

24

12,23 2,6

9,14 2,4

8,40 0,2

19,5 1,5

1,00 0,1

20,0 6,8

18,64 1,3

9,8 3,1

25,0 3,1

15,5 0,7

0

0,35

19

0,05

10,74

0,23

0,30

2 9,55

2 9,55

2,32 7,04

37 0,11

7,91 0,31

21,28 4,09

4 5,26

10 8,2

(óå100g) (g) (g)

(óå100g) (g)

(óå100g) (g) (g)

6ï Äéäáêôéêü 2ùñï -6.1 Ðïéåò åßíáé ïé ðïëý êáëÝò êáé ðïéåò ïé ëéãüôåñï êáëÝò åðéëïãÝò áðü êÜèå ïìÜäá ôñïößìùí

ÃñÜøå óôï ðéíáêÜêé ôá áãáðçìÝíá óïõôñüöéìá êáé äéáâÜæïíôáò ôçí åôéêÝôá ôïõòóõìðëÞñùóå ôá óôïé÷åßá ðïõ áðáéôïýíôáé.¸ðåéôá, êïßôá îáíÜ ôá ôñüöéìá óôéò óåëßäåò23-24 êáé åðßëåîå áðü áõôÜ Ýíá ôñüöéìï ðïõèá ìðïñïýóå íá áíôéêáôáóôÞóåé áõôü ðïõÞäç êáôáíáëþíåéò.

25

(g) (g) (g) (g) (g) (g)

7ï Äéäáêôéêü 2ùñï

26

ÐÑÙÉÍÏ

ÄÅÊÁÔÉÁÍÏ

ÌÅÓÇÌ

Ôá ðÝíôå âáóéêÜ ãåýìáôá ôçò çìÝñáò- Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìéêñÜ ãåýìáôá ôçò çìÝñáò

27

ÅÑÉÁÍÏ

ÂÑÁÄÉÍÏ

ÁÐÏÃÅÕÌÁÔÉÍÏ

7ï Äéäáêôéêü 2ùñï-7.1 Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìéêñÜ ãåýìáôá ôçò çìÝñáò

Ï êáíüíáò ôùí ìéêñþí ãåõìÜôùí ëÝåé üôéóå êÜèå ìéêñü ãåýìá ôçò çìÝñáò ðñÝðåé íáåðéëÝãù ôïõëÜ÷éóôïí äýï ôñüöéìá áðü ôéòïìÜäåò ãáëáêôïêïìéêþí, äçìçôñéáêþí,öñïýôùí êáé ëá÷áíéêþí.ÂïÞèçóÝ ìå íá öôéÜîù ôá ìéêñÜ ãåýìáôáôçò çìÝñáò ìïõ. Åðßëåîå ôñüöéìá áðü ôçëßóôáêáé æùãñÜöéóÝ ôáóôïáíôßóôïé÷ï ðéÜôï.ÐñïóðÜèçóå íá Ý÷åéò üóï ôï äõíáôüíðåñéóóüôåñåò ðïëý êáëÝò åðéëïãÝò ôñïößìùí.

Ëßóôá ôñïößìùíÃÜëá ðëÞñåò Óïêïëáôïý÷ï ãÜëáÔõñß ìå ÷áìçëÜ ëéðáñÜÊïìðüóôá ñïäÜêéíïÊñïõáóÜíÐáôáôÜêéáØùìß ÜóðñïØùìß ïëéêÞò ÜëåóçòÃéáïýñôé 2%ËïõêÜíéêïÃáëïðïýëáÎçñïß êáñðïßÄçìçôñéáêÜ ðñùéíïýÃÜëá 2% ëéðáñÜÐïñôïêÜëéÌðáíÜíáÁíáøõêôéêü×õìüò áðü öñÝóêá öñïýôáÓÜíôïõéôò ìå ìáýñï øùìß êáé ôõñßÌÞëïÐßôóá

Ðñùéíü

Äåêáôéáíü

Áðïãåõìáôéíü 28

7ï Äéäáêôéêü 2ùñï-7.2 Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìéêñÜ ãåýìáôá ôçò çìÝñáò

ÃñÜøå ðïéá ôñüöéìá åðéëÝãåéò óôá ìéêñÜãåýìáôáôçòçìÝñáò óïõ êáé óå ðïéá ïìÜäáôñïößìùíáíÞêïõí.¸ëåãîåáíåöáñìüæåéòôïí êáíüíá ôùí ìéêñþí ãåõìÜôùí.

29

7ï Äéäáêôéêü 2ùñï-7.3

Ó×ÅÄÉÁÆÙ ÔÏ ÐÑÏÓÙÐÉÊÏ ÌÏÕÇÌÅÑÏËÏÃÉÏ ÄÉÁÔÑÏÖÇÓ

30

Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìéêñÜ ãåýìáôá ôçò çìÝñáò

ÂÜëå óôü÷ïõò êáé ðñïóðÜèçóå íá ôïõò ðåôý÷åéò. Áíäåí ôá êáôÜöåñåò, ôé åßíáé áõôü ðïõ ó’ åìðüäéóå; Ðþòìðïñåßò íá ôï îåðåñÜóåéò; ÆÞôçóå âïÞèåéá áðüáíèñþðïõòðïõìðïñïýííáóåâïçèÞóïõííáðåôý÷åéòôïõò óôü÷ïõò óïõ. ÐñïóðÜèçóå îáíÜ!Ìðïñåßò!

31

8ï Äéäáêôéêü 2ùñï-8.1 Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìåãÜëá ãåýìáôá ôçò çìÝñáò

Ï êáíüíáò ôùí ìåãÜëùí ãåõìÜôùí ëÝåé üôé óåêÜèå ìåãÜëï ãåýìá ôçò çìÝñáò ðñÝðåé íáêáôáíáëþíù Ýíá ôñüöéìï áðü êÜèå ïìÜäáôñïößìùí.ÂïÞèçóÝ ìå íáöôéÜîù ôá ìåãÜëá ãåýìáôá ôçòçìÝñáò ìïõ. Åðßëåîå ôñüöéìá áðü ôç ëßóôá êáéæùãñÜöéóÝôáóôïáíôßóôïé÷ïðéÜôï.ÐñïóðÜèçóå íá Ý÷åéò üóï ôï äõíáôüíðåñéóóüôåñåòðïëýêáëÝòåðéëïãÝòôñïößìùí.

Ëßóôá ôñïößìùí

Êïôüðïõëï óôÞèïòÐáôÜôåò ôçãáíçôÝòÔçãáíçôÞ ìðñéæüëáÍôïìÜôáÌáñïýëéÁíÜìéêôç óáëÜôáÐßôóáÖáêÝòÐáôÜôåò øçôÝòØùìß ìáýñïÌÞëïÁ÷ëÜäéÌðáêëáâÜòÔõñßÆõìáñéêÜ ìå êñÝìá ãÜëáêôïò,ìáíéôÜñéáêáéìðÝéêïí

Ìåóçìåñéáíü

Âñáäéíü32

8ï Äéäáêôéêü 2ùñï-8.2 Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìåãÜëá ãåýìáôá ôçò çìÝñáò

ÃñÜøå ðïéá ôñüöéìá åðéëÝãåéò óôá ìåãÜëáãåýìáôá ôçòçìÝñáòóïõêáé óå ðïéá ïìÜäáôñïößìùíáíÞêïõí.¸ëåãîåáíåöáñìüæåéòôïí êáíüíá ôùí ìåãÜëùí ãåõìÜôùí.

33

8ï Äéäáêôéêü 2ùñï-8.3

Ó×ÅÄÉÁÆÙ ÔÏ ÐÑÏÓÙÐÉÊÏ ÌÏÕÇÌÅÑÏËÏÃÉÏ ÄÉÁÔÑÏÖÇÓ

Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù ôá ìåãÜëá ãåýìáôá ôçò çìÝñáò

ÂÜëå óôü÷ïõò êáé ðñïóðÜèçóå íá ôïõò ðåôý÷åéò. Áíäåí ôá êáôáöÝñíåéò, ôé óå åìðïäßæåé; Ðþòìðïñåßò íáôï îåðåñÜóåéò; ÆÞôçóå âïÞèåéá áðü áíèñþðïõò ðïõìðïñïýííáóåâïçèÞóïõííáðåôý÷åéòôïõòóôü÷ïõòóïõ.ÐñïóðÜèçóåîáíÜ!Ìðïñåßò!

35

9ï Äéäáêôéêü 2ùñï-9.1

ÓÕÌÐËÇÑÙÍÙ ÔÏ ÐÑÏÓÙÐÉÊÏ ÌÏÕÇÌÅÑÏËÏÃÉÏ ÄÉÁÔÑÏÖÇÓ

36

Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù Ýíá åâäïìáäéáßï ðñüãñáììá äéáôñïöÞò

37

9ï Äéäáêôéêü 2ùñï-9.2 Ìáèáßíù íá ó÷åäéÜæù Ýíá åâäïìáäéáßï ðñüãñáììá äéáôñïöÞò

Ó÷åäßáóå ôá ìéêñÜ êáé ôá ìåãÜëá ãåýìáôá ôçòçìÝñáòóïõãéáìßáåâäïìÜäá.ÊÜèåìÝñááîéïëüãçóåôïõò óôü÷ïõò ðïõ Ý÷åéò âÜëåé. Áí äåí ðåôý÷åéòêÜðïéïí áðü áõôïýò, ðåñßãñáøå ôá åìðüäéá ðïõóõíÜíôçóåò êáé äåí ôá êáôÜöåñåò.

38

10ï Äéäáêôéêü 2ùñï-10.1 Êáôáíïþ ôéò äéáöçìßóåéò ôñïößìùí

ÕðÜñ÷ïõíáñêåôïß ðáñÜãïíôåò ðïõìáò åðçñåÜæïõí íá áãïñÜóïõìåÝíá óõãêåêñéìÝíï ôñüöéìï üðùò çôéìÞ ôïõ, ç ãíþìç ôùí ößëùí ìáòãéá áõôü, ôï ÜñùìÜ ôïõ êáé çóõóêåõáóßá ôïõ!

¼íïìá êáé ìÜñêá äéáöçìéæüìåíïõ ðñïúüíôïòÓå ðïéïõò áðåõèýíåôáé ç äéáöÞìéóç;Ðïéï åßíáé ôï êåíôñéêü óýíèçìá ôçò äéáöÞìéóçò(óëüãêáí);Ôé ðëçñïöïñßåò äßíïíôáé ãéá ôï ðñïúüí; (âÜñïò,êüóôïò, èåñìßäåò, ðïóüôçôá êëð)Ôé ðëçñïöïñßåò íïìßæåéò üôé äåí äßíïíôáé;Ðïéá åßíáé ç ãíþìç óïõ ãéá ôç óõãêåêñéìÝíçäéáöÞìéóç;

¼ìùò êáé ïé äéáöçìßóåéò ôñïößìùíìðïñåß íá ìáò åðçñåÜóïõí óôéòåðéëïãÝòðïõêÜíïõìå. ÓõìðëÞñùóåôïí ðáñáêÜôù ðßíáêá ãéá ìéáäéáöÞìéóç åíüò áðü ôá áãáðçìÝíáóïõôñüöéìá;

39

10ï Äéäáêôéêü 2ùñï-10.2 Êáôáíïþ ôéò äéáöçìßóåéò ôñïößìùí

ÃñÜøå ðïéï ðñïúüí èá äéÜëåãåò íááãïñÜóåéò áðü ôá äýï åßäçäçìçôñéáêþí ðñùéíïý ðïõ âëÝðåéòóôçí åéêüíá. Ãéá ðïéïõò ëüãïõò èáôá åðÝëåãåò;

40

11ï Äéäáêôéêü 2ùñï-11.1 Åðßóêåøç óôï óïýðåñ-ìÜñêåô êáé ó ôï êõëéêåßï ôïõ ó÷ïëåßïõ ìïõ

ÆùãñÜöéóå Þ êÜíå êïëëÜæ ôááãáðçìÝíá óïõ ôñüöéìá êáéáíôéóôïß÷éóÝ ôá ìå ôïõò ÷þñïõòðïõ ôá âñßóêåéò äéáèÝóéìá.

41

11ï Äéäáêôéêü 2ùñï-11.2

ÓêÝøïõ ðïéá ôñüöéìá íïìßæåéòüôéðñÝðåé íá õðÜñ÷ïõí äéáèÝóéìá óôïêõëéêåßï ôïõ ó÷ïëåßïõ óïõ êáéæùãñÜöéóå Þ êüëëçóÝ ôá óôáñÜöéá.

42

Åðßóêåøç óôï óïýðåñ-ìÜñêåô êáé óôï êõëéêåßï ôïõ ó÷ïëåßïõ ìïõ

43

12ï Äéäáêôéêü 2ùñï-12.1

ÓÞìåñá Ýêáíåò ìå ôïõò ãïíåßò óïõ ôá øþíéá ôçòåâäïìÜäáò êáé ìüëéò ôþñá ãõñßóáôå óðßôé. Äåò óôç ëßóôáôá ôñüöéìá ðïõ Ý÷åôå áãïñÜóåé êáé æùãñÜöéóÝ ôá óôïíêáôÜëëçëï ÷þñï ìÝóá óôçí êïõæßíá.

44

ÁóöáëÞò ÷ñÞóç ôùí ôñïößìùí

45

12ï Äéäáêôéêü 2ùñï-12.2

Âñåò ôá ëÜèç óôéò åéêüíåò!

46

ÁóöáëÞò ÷ñÞóç ôùí ôñïößìùí

47

12ï Äéäáêôéêü 2ùñï-12.3 ÁóöáëÞò ÷ñÞóç ôùí ôñïößìùí

ÐáñáôÞñçóå áí ôçñïýíôáé ïé êáíüíåò õãéåéíÞòóôï øõãåßï êáé ôçí êïõæßíá ôïõ óðéôéïý óïõ.ÃñÜøå ðïéïé êáíüíåò áóöÜëåéáò ôñïößìùíôçñïýíôáé êáé ðïéïé äåí ôçñïýíôáé.

Êáíüíåò áóöÜëåéáòôñïößìùí ðïõ ôçñïýíôáé

Êáíüíåò áóöÜëåéáòôñïößìùí ðïõ äåíôçñïýíôáé

48

49

ðáñÜñôçìá

ÐÁÑÁÑÔÇÌÁ

50

ÐáñÜñôçìá

51