คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

1

ค าชแจง

คมอการใชสอการสอนวชาชววทยา จดท าขนเพอเปนแนวทางส าหรบครในการใชประกอบการ

สอนวชาชววทยา คมอนไดระบจดประสงค ผลการเรยนรทคาดหวง เนอหาในสอและแนวทางการ

จดการเรยนร เพอใหครเขาใจเนอหาของเรองทสอน สามารถใชสอประกอบการสอนไดอยางม

ประสทธภาพ สามารถเตรยมตวและเตรยมแผนการสอนใหเหมาะสมกบนกเรยนในชน คมอนยงมสวน

ของภาคผนวกทประกอบดวยค าอธบายศพท และแหลงเรยนรเพมเตม จงหวงเปนอยางยงวาคมอนจะ

ชวยใหครสามารถสอนวชาชววทยาไดอยางมประสทธภาพและเปดโลกทศนในการเรยนรมากขน

รองศาสตราจารย ดร. ประคอง ตงประพฤทธกล ผจดท าคมอ

รองศาสตราจารย ดร. วทยา ยศยงยวด ผตรวจคมอ

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

2

สารบญ

หนา

จดประสงค 4

ผลการเรยนรทคาดหวง 4

สาระ 5

แนวทางในการจดการเรยนร

ภาคผนวก

ก. ค าอธบายศพท

ข. แหลงเรยนรเพมเตม

รายชอสอการสอนวชาชววทยาจ านวนทงหมด 92 ตอน

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

3

เรอง

ไต: หนวยไตและการผลตปสสาวะ

ไต : หนวยไตและการผลตปสสาวะ เปนตอนหนงของสอประกอบการสอน เรอง

ระบบหายใจ ซงมสอทงหมด 4 ตอน คอ

จดประสงค

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

4

เพอใหผเรยนสามารถบอกโครงสรางอวยวะแลกเปลยนแกสในสตวน าและสตวบก และอธบาย

กลไกการแลกเปลยนแกสในสตวน าและสตวบกบางชนด

ผลการเรยนรทคาดหวง

เมอผเรยนไดดสอประกอบการสอนตอนนแลวสามารถ

1. อธบายองคประกอบของโครงสรางเหงอกปลา

2. บอกความสมพนธระหวางโครงสรางเหงอกกบระบบหมนเวยน

3. บอกเหตผลวาท าไมการแลกเปลยนแบบ countercurrent (เคานเตอรเคอเรนท) จงเพม

ประสทธภาพในการแลกเปลยนแกสของเหงอกปลา

4. อธบายการแลกเปลยนแกสในแมลง

5. อธบายโครงสรางของระบบหายใจของนก

6. อธบายกลไกการหายใจเขา และหายใจออกในนก

สาระ

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

5

สตวทงหลายตองการออกซเจนเพอใชในการหายใจระดบเซลลเพอใหไดพลงงานในการ

ด ารงชวต สตวแตละชนดนอกจากจะอยในสงแวดลอมทแตกตางกนแลวยงตองการพลงงานในการ

ด ารงชวตในปรมาณทแตกตางกนดวย ดงนนสตวจงตองมวธการทจะน าออกซเจนเขาไปใหเพยงพอ

กบความตองการของรางกายเพอใหด ารงชวตอยได

การแลกเปลยนแกสของสตวน า

สตวน า

สตวน า ไมมปญหาเกยวกบการแพรของออกซเจนผานบรเวณแลกเปลยนแกสทเปยกชน

ตลอดเวลา แตจะมปญหาเกยวกบปรมาณออกซเจนในน า เนองจากออกซเจนละลายน าไดนอย ตาม

แหลงน าตางๆ มออกซเจนอยเพยงประมาณ 0.004% ในขณะทในอากาศมถง 21% นอกจากนการ

แพรของออกซเจนในน า กยงเปนอกปญหาหนงเพราะออกซเจนจะแพรในน าไดนอยกวาในอากาศถง

1000 เทา ยงในน าอน และน าเคม ปรมาณออกซเจนยงมนอยลงไปอก

สตวน ามวธไดรบออกซเจนจากน าดวยการท าใหน าไหลผานเหงอก ซงเปนอวยวะแลกเปลยน

แกสไดตลอดเวลา การท าใหน าผานเหงอกตลอดเวลา เพอดงออกซเจนจากน า กงจะใชระยางคพเศษ

พดโบกน าใหไหลผานเ หงอก สวนปลานอกจากจะขยบฝาปดเหงอกใหน าผานเหงอกแลว ยงมการ

เคลอนทและอาปากใหน าไหลผานชองปาก และออกทางชองเหงอกอกดวย(ดงภาพท 1)

ภาพท 1 แสดงทศทางการไหลของน าผานเหงอกปลา

ภายในเหงอกมการจดเรยงโครงสรางของซเหงอก และเซลลใหเพมพนทผวส าหรบแลกเปลยน

แกสไดมากเพยงพอ และมเซลลทมลกษณะเรยงเปนชนบางพอทจะแลกเปลยนแกสได

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

6

โครงสรางเหงอกของสตวน าสวนใหญจะมลกษณะคลายเหงอกปลา คอแตละแผนเหงอก (gill arch)จะ

ประกอบดวยซเหงอก (gill filaments) 2 แถว (ดงภาพท 2)

ภาพท 2 แสดงองคประกอบของเหงอกปลาประกอบดวยแผนเหงอก ซงแผนเหงอกแตละแผน

ประกอบดวยซเหงอก 2 แถว

ซเหงอกแตละซประกอบดวยแผน lamella (ลาเมลลา) ซงเปนเซลลเรยงกนเปนชนบางๆ ลอมรอบดวย

หลอดเลอดฝอย ทงชนดทมออกซเจนต า (deoxygenated blood) และทมออกซเจนสง (oxygenated

blood) (ดงภาพท 3)

ภาพท 3 แสดงแผน lamella ของซเหงอก และหลอดเลอดทลอมรอบและการไหลสวนทางกนของน า

และของเหลวในหลอดเลอด

นอกจากจะจดใหมโครงสรางเหมาะสมแลวยงมกลไกพเศษเพอเพมประสทธภาพในการ

แลกเปลยนแกส ดวยการจดการไหลของเลอดในหลอดเลอดฝอยทแผน lamella (ลาเมลลา) ของเหงอก

Gill arch

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

7

ใหสวนทางกบทศทางการไหลของน าทผานเขามา เรยกการไหลสวนทางกนนวา countercurrent

(เคาเตอรเคอเรนท ) ท าใหออกซเจนในน าสามารถแพรเขาสหลอดเลอดฝอยไดตลอดเสนทางทไหล

สวนทางกน วธการแลกเปลยนแบบนเรยกวา countercurrent exchange (เคาเตอรเคอเรนทเอกเชนจ )

ซงเปนวธการเพมประสทธภาพในการแลกเปลยนแกส (ดงภาพท 3)

วธการแลกเปลยนแบบ countercurrent ท าใหออกซเจนแพรจากน าเขาไปในหลอดเลอดไดถง

90% เมอเปรยบเทยบกบเมอเลอดและน าไหลไปในทศทางเดยวกน (concurrent) ซงไดแค 50%

(ดงภาพท 4)

ภาพท 4 แสดงการแลกเปลยนโดยวธแลกเปลยนแบบ countercurrent (ภาพซาย)

เมอเปรยบเทยบกบวธแลกเปลยนแบบ concurrent (ภาพขวา)

สตวบก

สตวบกไมมปญหาเกยวกบปรมาณออกซเจนในอากาศ เนองจากปรมาณออกซเจนในอากาศม

ถง 21% แตจะมปญหาเกยวกบการรกษาความชนในบรเวณแลกเปลยนแกส จงตองมโครงสราง

แลกเปลยนแกสอยภายในล าตวเพอลดการสญเสยความชนจากบรเวณแลกเปลยนแกส สตวบกแตละ

ชนดจะมวธการน าออกซเจนเขาไปใหเพยงพอกบกจกรรมในการด ารงชวตทแตกตางกน

แมลง

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

8

แมลงทกชนดใชระบบทอลม (tracheal system) ในการแลกเปลยนแกส โดยอากาศจาก

ภายนอกจะผานเขาทางรหายใจ (spiracle) สทอลม (tracheae) (ดงภาพท 5 ก.) แลวแตกแขนง

ออกเปนทอลมฝอย (tracheole) กระจายแทรกไปในเนอเยอทวรางกาย การแลกเปลยนแกสเกดขน

โดยตรงระหวางทอลมฝอยกบเซลลของเนอเยอ (ดงภาพท 5 ข.)

ก. ข.

ภาพท 5 ก. แสดงระบบทอลมในแมลง และ ข. บรเวณแลกเปลยนแกสระหวางทอลมฝอยและ

เซลลของรางกายแมลง

แมลงทบนได ขณะบนจะใชพลงงาน 10 – 200 เทา ของระยะพก ซงแมลงพวกนจะมถงลม

(air sac) (ดงภาพท 5 ข.) อยตดกบทอลมเพอส ารองอากาศในขณะบนและมทอลมฝอยไปสนสดท

กลามเนอทใชบนโดยตรง ขณะบนกลามเนอจะหดตวและพกสลบกนอยางรวดเรว ท าใหอากาศเขาไป

เรวขน เนองจากขณะบนตองการพลงงานสง ดงนนกลามเนอทใชบนจงมปรมาณไมโทคอนเดรยมาก

เปนพเศษ และอยตดกบทอลมฝอย (ดงภาพท 6) เพอใหไดออกซเจนเพยงพอในการสรางพลงงาน

ในการบน เปนการปรบโครงสรางใหเหมาะกบหนาท ซงเปนหลกการส าคญอยางหนงของสงมชวต

ทท าใหด ารงชวตอยได

e

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

9

ภาพท 6 แสดงเซลลกลามเนอทใชบนในแมลงทมปรมาณ mitochondria มากแสดงถงโครงสราง

เหมาะกบหนาท

ระบบหายใจของนก

นกหายใจเอาอากาศเขาผานจมกสทอลม ไปยงถงลม (air sac) และปอด (lung) โดยถงลมจะ

เชอมอยกบปอดทงดานหนา (anterior air sacs) และดานหลง (posterior air sacs) (ดงภาพท 7)

นกมถงลม 8 – 9 อน แทรกอยตามทอง อกและปก ถงลมไมไดท าหนาทแลกเปลยนแกส แตชวยใน

การหมนเวยนอากาศและสงอากาศเขาปอด และท าใหตวเบา เหมาะกบการบน

ภาพท 7 แสดงระบบหายใจของนก

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

10

ภายในปอดมแขนงหลอดลม ( parabronchi เปนพหพจนของ parabronchus) ซงเปนชอง

ปลายเปด (ดงภาพท 8) การแลกเปลยนแกสเกดขนทแขนงหลอดลมน ไมวานกจะหายใจเขาหรอ

หายใจออก อากาศจะไหลผานปอดไปในทศทางเดยว จงท าใหปอดนกแลกเปลยนแกสไดทงเวลา

หายใจเขาและหายใจออก

ภาพท 8 แสดงแขนงหลอดลมภายในปอดนก

การหายใจเขาและหายใจออกของนก

เมอนกหายใจเขารอบแรก (cycle 1) อากาศใหมภายนอกเขาสถงลมดานหลง เมอหายใจ

ออกอากาศจากถงลมดานหลงเขาปอด ในการหายใจเขาและออกรอบท 1 น อากาศทเขามาครงแรกจะ

ยงอยในปอด เมอหายใจเขารอบท 2 (cycle 2) อากาศใหมจากภายนอกเขาไปยงถงลมดานหลง ไล

อากาศเกาจากถงลมดานหลงไปยงปอดและอากาศจากปอดไปสถงลมดานหนา เมอหายใจออกอากาศ

ใหมจากถงลมดานหลงเขาปอด อากาศเกาจากถงลมดานหนาจงออกสภายนอก ดงนนอากาศ 1 ชด

จะเดนทางครบเสนทางหายใจของนก นกจะตองหายใจเขาออก 2 รอบ แตละรอบของการหายใจเขา

ออกจะมการแลกเปลยนแกสทปอด (ดงภาพท 9)

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

11

ภาพท 9 แสดงการหมนเวยนอากาศจากภายนอกเขาสถงลมและปอดนก ในการหายใจเขา และหายใจ

ออกรอบท 1 และรอบท 2

ดวยเหตดงกลาว นกจงสามารถไดรบออกซเจนจากอากาศทผานปอด ไดดกวาคนเรา ซงเปน

สาเหตหนงทท าใหนกสามารถบนไดในทสง เชน นกอนทรยสามารถบนอยในทสงไดเปนเวลานานแมใน

บรรยากาศจะมปรมาณออกซเจนต า ในขณะทคนเราจะไดรบออกซเจนนอย เมอปนเขาหมาลย เพอ

ไปสยอดเขาเอเวอเรสตทสง 8,848 เมตร

สรป

สตวทกชนดตองการออกซเจนเพอใชในการหายใจระดบเซลลเพอใหไดพลงงานเพยงพอกบการ

ด ารงชวต สตวแตละชนดจงตองมการปรบโครงสรางและกลไกการแลกเปลยนแกส เพอใหไดออกซเจน

เพยงพอ การปรบโครงสรางใหเหมาะ กบหนาทเปนหลกการส าคญ อยางหนงทท าให สงมชวตด ารงชวต

อยได

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

12

แนวทางในการจดการเรยนร

สอประกอบการสอนเรอง การแลกเปลยนแกสของสตวน าและสตวบก เปนสอทเนนใหเหนวา

ทงสตวน าและสตวบกมโครงสรางของอวยวะแลกเปลยนแกสและวธการเพมประสทธภาพทจะน าเอา

แกสออกซเจนจากสงแวดลอม เขาไปในรางกายใหเพยงพอแกการด ารงชวต เชนวธ การแลกเปลยน

แบบ countercurrent ของเหงอกปลา และการหมนเวยนอากาศในปอดนก

เมอครสอนเรองอวยวะแลกเปลยนแกสในสตวชนดตางๆแลว ใหนกเรยนดสอประกอบการสอน

จากนนครใหนกเรยนอภปราย โดยใชค าถามและมแนวทางในการตอบดงน

1. ค าถาม : เหตใดปลาและกงจงตองมวธการพเศษทจะน าเอาออกซเจนเขาไปในรางกายให

เพยงพอ

ตอบ : เนองจากปรมาณออกซเจนในน ามเพยง 0.004% ขณะทในอากาศมถง 21% และ

ออกซเจนยงแพรในน าไดนอยกวาอากาศประมาณ 1,000 เทา นอกจากนออกซเจนยงละลาย

ไดนอยในน าอนและน าเคม ดงนนปลาจงใชวธขยบฝาปดเหงอกใหน าผานตลอดเวลา และอา

ปากใหน าไหลผานชองปากออกทางชองเหงอก (ดงภาพท 1) สวนกงใชรยางคพเศษพดโบกน า

ใหไหลผานเหงอก

2. ค าถาม : เหตใดวธการแลกเปลยนแบบ countercurrent จงเปนวธการเพมประสทธภาพใน

การแลกเปลยนแกสของเหงอกปลา

ตอบ : การแลกเปลยนแบบ countercurrent ทเหงอกปลาเปนการแลกเปลยนแกสออกซเจน

ในน าและในหลอดเลอดฝอย โดยการท าใหการไหลของน าซงมออกซเจนมากกวา สวนทางกบ

การไหลของเลอดในหลอดเลอดซงมออกซเจนต ากวา วธดงกลาวจะท าใหออกซเจนแพรจาก

น าเขาไปในหลอดเลอด ดกวา โดยจะไดถง 90% เมอเปรยบเทยบกบเมอเลอดและน าไหลไป

ในทศทางเดยวกน ซงไดประมาณ 50% (ดงภาพท 4)

3. ค าถาม : ถงลม (air sac) ในแมลงมหนาทอะไร

ตอบ : ถงลมในแมลงมกพบในแมลงทบนได ถงลมจะตดกบทอลม (tracheae) เพอส ารอง

อากาศขณะบน และมทอลมฝอยไปสนสดทกลามเนอทใชบนโดยตรง กลามเนอทใชบน

ตองการพลงงานมาก จงตองมไมโทคอนเดรยมากเปนพเศษ (ดงภาพท 6) ซงเปนตวอยาง

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

13

หนงในการปรบโครงสรางใหเหมาะกบหนาท และการแลกเปลยนแกสในแมลงเกดขนระหวาง

ทอลมฝอยกบเซลลของเนอเยอโดยตรง โดยไมผานระบบไหลเวยน

4. ค าถาม : Parabronchi (พาราบรองไค) ในปอดนกคออะไร มหนาทอยางไร

ตอบ : Parabronchi (เปนพหพจน ของ parabronchus) เปนแขนงหลอดลมในปอดนก เปน

ชองปลายเปดใหอากาศผานไปในทศทางเดยว ท าหนาทแลกเปลยนแกสคลายกบถงลม

(alveolus) ในปอดคน การแลกเปลยนแกสท parabronchi น จะเกดขนทงในเวลานกหายใจ

เขาและหายใจออก ท าใหนกไดรบออกซเจนจากอากาศในปอดดกวาคน

5. ค าถาม : เหตใดนกจงไดรบปรมาณออกซเจนทผานปอดไดดกวาคน

ตอบ : ระบบหายใจของนก เรมจากอากาศภายนอกจะไหลเขาทางถงลมดานหลงของปอด

แลวเขาปอดและออกทางถงลมดานหนา แลวจง ออกสภายนอก อากาศจากภายนอกจะผาน

ปอดทงการหายใจเขาและหายใจออกรอบท 1 และรอบท 2 เมอหายใจออกรอบท 1 อากาศท

เขาไปรอบแรกจะอยในปอด และเมอหายใจออกรอบท 2 อากาศทเขาไปใหมจะอยในปอด (ดง

ภาพท 9) จงท าใหแตละรอบของการหายใจเขาและออกจะมการแลกเปลยนแกสเสมอ นกจง

ไดรบออกซเจนทผานปอดไดดกวาคน

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

14

ภาคผนวก

ก. ค าอธบายศพท การแลกเปลยนแบบ countercurrent เปนการแลกเปลยนสารระหวางของเหลวสอง

บรเวณทอยตดกน เพอใหมประสทธภาพสงสด

เชนการแลกเปลยนแกสออกซเจนและ

คารบอนไดออกไซดในหลอดเลอดทเหงอกปลา

กบในน าไหลสวนทาง

ถงลม (air sac) ในแมลง เปนถงทเชอมตดอยกบทอลมเพอ

ส ารองอากาศ พบในแมลงทบนได ในนก เปน

ถงลมทแทรกอยตามทอง อก และปกนก ชวย

ในการหมนเวยนอากาศในระบบหายใจของนก

และท าใหตวเบา เหมาะในการบน

ทอลม (trachea) ทอขนาดเลก ตอจากรหายใจ แตกแขนงเปน

ทอลมฝอยแทรกไปตามเซลลในเนอเยอ น า

อากาศเขาไปเพอการแลกเปลยนแกสในพวก

แมลง

ปอด (lung) อวยวะแลกเปลยนแกสในสตวบก อยภายใน

รางกาย พบในสตวมกระดกสนหลง หอย

ทากบก และแมงมม

ระบบทอลม (tracheal system) ระบบแลกเปลยนแกสในแมลงประกอบดวยทอ

ทแตกแขนงแทรกเขาไปในเนอเยอ เพอน า

อากาศเขาไปแลกเปลยนแกสกบเซลลของ

รางกายโดยตรง

รหายใจ (spiracle)

ชองขางล าตวแมลง เปนรใหอากาศเขาสทอลม

ผานทอลมฝอย ไปยงเนอเยอ

เหงอก (gill) อวยวะแลกเปลยนแกสของสตวน าทวไป สวน

ใหญอยดานนอกของรางกาย

Parabronchi (พาราบรองไค) เปนพหพจนของ parabronchus (พารา

บรองคส) เปนบรเวณแลกเปลยนแกสในปอด

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

15

นก โดยใหอากาศไหลผานไปในทศทางเดยว

ข. แหลงเรยนรเพมเตม 1. โครงการต าราวทยาศาสตรและคณตศาสตรมลนธ สอวน. 2547. ชววทยา สตววทยา 1.

2. Campbell, N.A. and Reece, J.B. 2002. Biology. 6th edition. Benjamin Cummings,

San Francisco.

3. Postlethwait, J.H., Hopson, J.L and Veres, R.C. 1991. Biology : Bringing Science

to Life. McGraw Hill, New York.

4. Reece, J.B., Urry, L.A., Cain, M.L., Wasserman, S.A., Minorsky, P.V. and Jackson,

R.B. 2011. Campbell Biology, 9th edition. Pearson Education, San Francisco.

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

16

รายชอสอการสอนวชาชววทยาจ านวนทงหมด 92 ตอน

ตอน

ท ชอตอน อาจารยผจดท าสอ

1 ชววทยาคออะไร รศ.ดร.ประคอง ตงประพฤทธกล

2 ชวจรยธรรม รศ.ดร.สจนดา มาลยวจตรนนท

3 การวางแผนการทดลอง และการตรวจสอบสมมตฐาน ผศ.ดร.พงชย หาญยทธนากร

4 ตวอยางการทดลองทางชววทยา ผศ.ดร.พงชย หาญยทธนากร

5 สวนประกอบและวธการใชกลองจลทรรศนแบบใชแสง อ.ดร.จรารช กตนะ

6 การเตรยมตวอยางเพอศกษาและประมาณขนาดดวยกลอง

จลทรรศนแบบใชแสง

อ.ดร.จรารช กตนะ

7 ปฎกรยา polymerization และ hydrolysis อ.ดร.จฑาพนธ พณสวสด

8 โปรตน ผศ.ดร.พงชย หาญยทธนากร

9 กรดนวคลอค ผศ.ดร.พงชย หาญยทธนากร

10 การด ารงชวตของเซลล ผศ.ดร.พงชย หาญยทธนากร

11 การสอสารระหวางเซลล; บทน า ผศ.ดร.อรวรรณ สตยาลย

12 การสอสารระหวางเซลล; การสอสารระยะใกลในพชและ

สตว

ผศ.ดร.อรวรรณ สตยาลย

13 การสอสารระยะไกลในสตว ผศ.ดร.อรวรรณ สตยาลย

14 องคประกอบของการสอสารระหวางเซลล ผศ.ดร.อรวรรณ สตยาลย

15 ทางเดนอาหารและกระบวนการยอยอาหารของสตวเคยว

เออง

ผศ.ดร.พชน สงหอาษา

16 การยอยและการดดซมสารอาหารในล าไสเลก ผศ.ดร.พชน สงหอาษา

17 ภาพรวมของการสลายอาหารระดบเซลล อ.ดร.จฑาพนธ พณสวสด

18 ลกโซหายใจ อ.ดร.จฑาพนธ พณสวสด

19 oxidative phosphorylation อ.ดร.จฑาพนธ พณสวสด

20 การแลกเปลยนแกสของสตวน าและสตวบก รศ.ดร.ประคอง ตงประพฤทธกล

ตอน ชอตอน อาจารยผจดท าสอ

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

17

ท

21 เรองกลไกการหายใจและศนยควบคมการหายใจในคน รศ.ดร.ประคอง ตงประพฤทธกล

22 ไต: หนวยไตและการผลตปสสาวะ รศ.ดร.ประคอง ตงประพฤทธกล

23 ระบบหมนเวยนเลอดแบบเปด (open circulatory system)

และแบบปด (closed circulatory system)

รศ.ดร.วทยา ยศยงยวด

24 องคประกอบของเลอด หมเลอด และ การแขงตวของ

เลอด

รศ.ดร.วทยา ยศยงยวด

25 การปองกนตนเองของรางกาย และ ระบบภมคมกน รศ.ดร.วทยา ยศยงยวด

26 การเคลอนทของปลา รศ.วณา เมฆวชย

27 กลไกการหดตวของกลามเนอโครงราง รศ.ดร.ประคอง ตงประพฤทธกล

28 การท างานของเซลลประสาท อ.ดร.นพดล กตนะ

29 การถายทอดกระแสประสาทระหวางเซลลประสาท อ.ดร.นพดล กตนะ

30 เซลลรบความรสก รศ.ดร.ประคอง ตงประพฤทธกล

31 หและการไดยน รศ.ดร.ประคอง ตงประพฤทธกล

32 ฮอรโมนคออะไร รศ.ดร.สจนดา มาลยวจตรนนท

33 ชนดของฮอรโมนและชนดของเซลลเปาหมาย รศ.ดร.สจนดา มาลยวจตรนนท

34 การสบพนธระดบเซลล 1 วฏจกรเซลล อนเทอรเฟส และ

division phase

ผศ.ดร.อรวรรณ สตยาลย

35 การสบพนธระดบเซลล 2 วฏจกรเซลล division phase

mitosis

ผศ.ดร.อรวรรณ สตยาลย

36 การสบพนธระดบเซลล 3 วฏจกรเซลล; division phase;

meiosis

ผศ.ดร.อรวรรณ สตยาลย

37 เซลลพช ผศ.ดร.มานต คดอย

38 เนอเยอพช ผศ.ดร.มานต คดอย

39 ปากใบและการควบคมการเปด-ปดของปากใบ อ.ดร.อญชล ใจด

40 การล าเลยงน าของพช รศ.ดร.ปรดา บญ-หลง

41 พลงงานชวต รศ.ดร.ศภจตรา ชชวาลย

ตอน ชอตอน อาจารยผจดท าสอ

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

18

ท

42 ปฏกรยาแสง (Light reaction) รศ.ดร.ศภจตรา ชชวาลย

43 ปฏกรยาคารบอน (carbon reaction) – Calvin cycle ผศ.ดร.บญธดา โฆษตทรพย

44 กลไกการเพมความเขมขนของคารบอนไดออกไซดในพช

C4

ผศ.ดร.บญธดา โฆษตทรพย

45 กลไกการเพมความเขมขนของคารบอนไดออกไซดในพช

CAM

ผศ.ดร.บญธดา โฆษตทรพย

46 ปจจยจ ากดในการสงเคราะหดวยแสง รศ.ดร.ปรดา บญ-หลง

47 โครงสรางของดอก (Structure of Flower) ผศ.ดร.ตอศกด สลานนท

48 การปฏสนธในพชดอก ผศ.ดร.ชมพล คณวาส

49 การเกดและโครงสรางผล อ.ดร.สรอยนภา ญาณวฒน

50 การงอกของเมลด รศ.นนทนา องกนนทน

51 การวดการเจรญเตบโตของพช อ.ดร.อญชล ใจด

52 ออกซน ผศ.ดร.กนกวรรณ เสรภาพ

53 การใชสารควบคมการเจรญเตบโตของพชในการเกษตร ผศ.พชรา ลมปนะเวช

54 การเคลอนไหวของพช ผศ.ดร.กนกวรรณ เสรภาพ

55 ความนาจะเปนและกฎแหงการแยก ผศ. เรองวทย บรรจงรตน

56 กฎแหงการรวมกลมอยางอสระ ผศ. เรองวทย บรรจงรตน

57 มลตเปลแอลลล (Multiple alleles) อ.ดร.วราลกษณ เกษตรานนท

58 พอลยน (Polygene) อ.ดร.วราลกษณ เกษตรานนท

59 โครงสรางของดเอนเอ (DNA structure) อ.ดร.เพลนพศ โชคชยช านาญ

กจ

60 โครงสรางของโครโมโซม (Chromosome structure) อ.ดร.เพลนพศ โชคชยช านาญ

กจ

61 การถอดรหส (Transcription) อ.ดร.ธนะกาญจน มญชพาน

62 การแปลรหส (Translation)

อ.ดร.ธนะกาญจน มญชพาน

ตอน ชอตอน อาจารยผจดท าสอ

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

19

ท

63 แนะน าพนธวศวกรรม อ.ดร.ปฐมวด ญาณทศนยจต

64 ขนตอนของพนธวศวกรรม อ.ดร.ปฐมวด ญาณทศนยจต

65 สงมชวตดดแปลงพนธกรรม (Genetically modified

organisms: GMOs)

อ.ดร.รชนกร ธรรมโชต

66 ชารล ดารวน คอใคร ผศ.ดร.เจษฎา เดนดวงบรพนธ

67 หลกฐานการเกดววฒนาการ ผศ.ดร.เจษฎา เดนดวงบรพนธ

68 ทฤษฎววฒนาการของดารวน ผศ.ดร.เจษฎา เดนดวงบรพนธ

69 ววฒนาการของเชอดอยา ผศ.ดร.เจษฎา เดนดวงบรพนธ

70 ววฒนาการของมนษย ผศ.ดร.เจษฎา เดนดวงบรพนธ

71 อาณาจกรมอเนอรา ผศ.ดร.รสรน พลวฒน

72 อาณาจกรโพรทสตา ผศ.ดร.รสรน พลวฒน

73 อาณาจกรฟงไจ ผศ.ดร.จตรตรา เพยภเขยว

74 ความหลากหลายของสตวไมมกระดกสนหลง ผศ.ดร.อาจอง ประทตสนทรสาร

75 ความหลากหลายของสตวมกระดกสนหลง รศ.วณา เมฆวชย

76 กลไกของพฤตกรรม รศ.ดร.อษณย ยศยงยวด

77 พฤตกรรมการเรยนรแบบตาง ๆ รศ.ดร.อษณย ยศยงยวด

78 การสอสารระหวางสตว รศ.ดร.อษณย ยศยงยวด

79 แนวคดเกยวกบระบบนเวศ ผศ.ดร.อาจอง ประทตสนทรสาร

80 ไบโอมบนบก ผศ.ดร.อาจอง ประทตสนทรสาร

81 การส ารวจระบบนเวศบนบก ผศ.ดร.อาจอง ประทตสนทรสาร

82 ความสมพนธระหวางสงมชวตกบปจจยทางกายภาพ ผศ.ดร.วเชฎฐ คนซอ

83 ความสมพนธระหวางสงมชวตชนดตางๆ ในระบบนเวศ ผศ.ดร.วเชฎฐ คนซอ

84 โซอาหารและใยอาหาร ผศ.ดร.วเชฎฐ คนซอ

85 วฏจกรสาร ผศ.ดร.วเชฎฐ คนซอ

คมอสอการสอนวชา......ชววทยา.... โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

20

ตอน

ท ชอตอน อาจารยผจดท าสอ

86 ความหมายของค าวาประชากร(population) และประวต

การศกษาประชากร

รศ.ดร.ก าธร ธรคปต

87 วธการหาคาความหนาแนนของประชากรโดยวธการสม

ตวอยางแบบวางแปลง (quadrat sampling method) อ.ดร.ธงชย งามประเสรฐวงศ

88 การเพมขนาดของประชากร (population growth) อ.ดร.ธงชย งามประเสรฐวงศ

89 โครงสรางอาย (age structure) ของประชากร อ.ดร.ธงชย งามประเสรฐวงศ

90 ประเภทของทรพยากร อ.ดร.พงษชย ด ารงโรจนวฒนา

91 ปญหาทมตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม อ.ดร.พงษชย ด ารงโรจนวฒนา

92 หลกการอนรกษทรพยากรธรรมชาต อ.ดร.พงษชย ด ารงโรจนวฒนา