ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ

Τελευταία ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης των «15» και σε ακόμη χειρότερη θέση από χώρες που μπήκαν αργότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση των «27», όπως η Τσεχία, είναι η Ελλάδα στον τομέα της ανακύκλωσης. Το ποσοστό των απορριμμάτων που ανακυκλώνει «αγγίζει» μόλις το 18% με 20% επί των παραγόμενων σκουπιδιών, τη στιγμή που ο γενικότερος στόχος για την ανακύκλωση αστικών στερεών αποβλήτων είναι 50% έως το 2020. Ειδικότερα, σε δεκάδες δήμους της χώρας δεν λειτουργεί ακόμη και σήμερα κάποιο οργανωμένο και εγκεκριμένο πρόγραμμα ανακύκλωσης. Το επικρατέστερο σύστημα είναι εκείνο των μπλε κάδων της Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ) για τα υλικά συσκευασιών, από το οποίο απουσιάζουν 84 δήμοι σε σύνολο 325 και συμμετέχουν 241.

Επίσης, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της ΕΕΑΑ, δεν διαθέτουν μπλε κάδους μεγάλες πόλεις, όπως η Δράμα, η Τρίπολη, η Καβάλα και η Ξάνθη ενώ απουσιάζουν από το σύστημα ακόμη και ολόκληροι νομοί (περιφερειακές ενότητες), όπως εκείνοι της Αρκαδίας, της Δράμας, της Καβάλας, της Ξάνθης και της Χίου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί και η Ρόδος, ένας σημαντικός τουριστικός προορισμός, που παράγει ετησίως 120.000 τόνους απορρίμματα το χρόνο και διαθέτει μόνο κάποια σημεία συγκέντρωσης συσκευασιών που λειτουργούν από εθελοντές. Οι λόγοι της κατάστασης αυτής αναζητούνται ανάμεσα στον βαθμό ευαισθητοποίησης των πολιτών, την έλλειψη συστηματικότητας και οργάνωσης εκ μέρους των Δήμων και της Πολιτείας, τη μη επέκταση των όποιων προγραμμάτων εφαρμόστηκαν αλλά και τις επιλογές που προβάλλουν ισχυρά οικονομικά κέντρα.

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ

Στην Ιαπωνία οι αρχές έχουν θεσπίσει εδώ και περισσότερα από 10 χρόνια, ένα νόμο για τις οικιακές συσκευές, που υποχρεώνει όλους τους κατασκευαστές και τους καταναλωτές να αναλάβουν την ευθύνη για την ανακύκλωση των σπιτικών συσκευών. Για την ακρίβεια, όταν κάποιος θέλει να πετάξει μία παλιά συσκευή του, καταβάλλει το «τέλος ανακύκλωσης» (το οποίο εξαρτάται από το είδος και το μέγεθος της συσκευής). Στη συνέχεια, εταιρείες αναλαμβάνουν να τεμαχίσουν τις συσκευές σε μικρά κομμάτια για ανακύκλωση, ενώ η διαδικασία είναι ανοιχτή για να την παρακολουθήσει και το κοινό.

Βέλγιο Μία χώρα με ιστορία στην αυτοκινητοβιομηχανία, έχει επιτύχει ένα ποσοστό ανακύκλωσης στο 91% στη διάλυση αυτοκίνητων, χρησιμοποιώντας τεχνολογίες μετατεμαχισμού, ενώ σκοπεύει να φτάσει στο 95% μέχρι το 2015.

Σουηδία Η μέθοδος των Σουηδών είναι πραγματικά 2 σε 1: Οχι μόνο ξεφορτώνονται τα απορρίμματα, αλλά ζεσταίνουν τους κατοίκους των πόλεων. Συγκεκριμένα, τα σκουπίδια τους προσφέρουν θερμότητα και ηλεκτρική ενέργεια, που καλύπτει πλήρως τις ανάγκες περισσότερου από του 1/4 των σπιτιών της χώρας. Μάλιστα, η μέθοδος αυτή βοηθάει και τις γειτονικές χώρες, όπως τη Νορβηγία, αφού όταν η Σουηδία «ξεμένει» από σκουπίδια η γειτονική χώρα της πουλάει λίγα από τα δικά της.

Ιταλία Η γειτονική μας χώρα, έχει θεσπίσει πολύ αυστηρή νομοθεσία σχετικά με την ανακύκλωση και την καθαριότητα της πόλης. Συγκεκριμένα, στη Ρώμη ο νόμος υποχρεώνει τους πολίτες να διαχωρίζουν τα ανακυκλώσιμα από τα υπόλοιπα σκουπίδια και να έχουν σε απόσταση 500 μέτρων από την πόρτα τους έναν κάδο ανακύκλωσης, αλλιώς τα πρόστιμα μπορεί να φτάσουν και τα 619 ευρώ

ΟΛΛΑΝΔΙΑ Το 1994 επινοήθηκε ένα από τα πιο εκτεταμένα προγράμματα ανακύκλωσης στην Ολλανδία. Σκοπός του προγράμματος ήταν να εξεταστεί το ενδεχόμενο ανακύκλωσης και επισκευής χρησιμοποιημένων ηλεκτρονικών υπολογιστών αλλά και ηλεκτρονικών συσκευών.Εξαιρετικά ενδιαφέρον γεγονός αποτελεί το ότι 29 από τους 34 δήμους της περιοχής και σχεδόν όλοι οι κάτοικοι δεν έστρεψαν την πλάτη τους αλλά βοήθησαν ο καθένας με τον δικό του τρόπο.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ Στην Γερμανία κάθε χρόνο πετάγονται περίπου 2.000.000 τόνοι ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών. Γι' αυτό και το κράτος άρχισε να ανησυχεί και να μελετά νόμους για την προστασία του περιβάλλοντος από τα απορρίμματα αυτά.Αυτή την στιγμή 300 περίπου εταιρείες ασχολούνται με την επεξεργασία των χρησιμοποιημένων ηλεκτρικών συσκευών, την ανακύκλωση τους και την ανάκτηση των πολύτιμων μετάλλων. Υπάρχουν ειδικοί χώροι όπου οι πολίτες μπορούν να δώσουν την χαλασμένη συσκευή και να αγοράσουν μια ανακυκλωμένη.

ΒΡΕΤΑΝΙΑ

Οι Βρετανοί, τα τελευταία χρόνια, βλέποντας τη βλάβη που προκαλούν στο περιβάλλον οι αποσυρόμενοι υπολογιστές καθώς και το όφελος από την αξιοποίηση των πολύτιμων υλικών τους, ασχολήθηκαν με την ανακύκλωσή τους. Από το 1995 οι εταιρίες κατασκευής Η/Υ είναι υπεύθυνες για τη συλλογή και ανακύκλωσή τους ("ευθύνη του παραγωγού"). Πολλές μεγάλες εταιρείες συλλέγουν τους παλαιούς Η/Υ αναβαθμίζοντας τους, χρησιμοποιώντας ορισμένα μέρη για ανταλλακτικά, ή μεταπουλώντας τα αλουμινένια μέρη, ή χρήσιμα τσιπ κλπ.

Καναδάς

Ενας από τους πιο ενδιαφέροντες τρόπους με τον οποίο ο Καναδάς ανακυκλώνει τα υλικά, είναι το πώς μεταχειρίζονται τα παλιά λάστιχα: Επαναχρησιμοποιούνται σε κατασκευές για παιδικές χαρές ή αναμειγνύονται με την άσφαλτο για επανακατασκευή του οδοστρώματος. Επίσης, πρακτική λύση έχουν βρει και για τις γόπες, αφού στο Βανκούβερ ξεκίνησε πρόσφατα ένα πιλοτικό πρόγραμμα με ειδικούς κάδους για την ανακύκλωση των αποτσίγαρων, τα οποία θα συλλέγονται και θα μετατρέπονται σε διαφορετικά προϊόντα, όπως πλαστικές παλέτες.

Η.Π.Α.

Στις Η.Π.Α. πετιούνται κάθε χρόνο περισσότεροι από 10 εκατομμύρια παλιοί υπολογιστές,που προσθέτουν περίπου 300 εκατομμύρια κιλά απορριμμάτων και τοξικών αποβλήτων.Ως το 2005 είχαν καταλήξει στους χώρους απόρριψης απορριμμάτων 150.000.000 ηλεκτρονικοί υπολογιστές.Αρκετές εταιρείες κατασκευής Η/Υ προσπαθούν να ανακυκλώσουν τα προϊόντα τους.Υπάρχουν εταιρείες που δέχονται πίσω τους Η/Υ, τους εκτυπωτές, κ.λπ.. που έχουν κατασκευάσει και τους μεταπωλούν φθηνά, σε άλλες, λιγότερο αναπτυγμένες, χώρες.Πολύ συνηθισμένη είναι η δωρεά μεταχειρισμένων υπολογιστών σε σχολεία. Στην Καλιφόρνια λειτουργεί μη κερδοσκοπικός οργανισμός που ασχολείται με τη συλλογή Η/Υ και προγραμμάτων τα οποία, αφού επισκευαστούν, δωρίζονται στα σχολεία.

ΕΛΕΝΗ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΙΩΜΑΣ ΤΑΣΟΣ ΖΙΩΜΑΣ ΚΑΛΛΙΑ ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗ ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΜΑΥΡΟΥΔΗ