"Σςοαςηγικέπ Διδαρκαλίαπ: Η Κοιςική Σκέψη ρςη Διδακςική Ποάνη",

Ρημειώρειπ από ςξ βιβλίξ ςξσ Ζλία Λαςραγγξύοα

Αθήμα, Gutenberg, 2002

Δπιμέλεια, Διξμ.Ι.Οαοξύςραπ

Ξ Ηλίαπ Μαςραγγξύοαπ είμαι καθηγηςήπ διδακςικήπ ρςξ Παιδαγωγικό Τμήμα Δημξςικήπ Εκπαίδεσρηπ ςξσ Παμεπιρςημίξσ Αθημώμ. Με κεμςοικό άνξμα επιρςημξμικήπ εμαρχόληρηπ ςη θεωοία και ςημ ποάνη ςηπ εκπαίδεσρηπ και ςηπ διδαρκαλίαπ έχει αρχξληθεί με ςημ κοιςική ρκέψη, ςη ρςξχαρςικξκοιςική ποξρωπική θεωοία διδαρκαλίαπ, ςη διαθεμαςική ρχξλική γμώρη, ςημ κειμεμξκεμςοική ποξρέγγιρη ςξσ γοαπςξύ λόγξσ, ςξμ ρχξλικό εγγοαμμαςιρμό, ςημ ξμαδξρσμεογαςική διδαρκαλία και ςημ ξογάμωρη ςηπ ρχξλικήπ ςάνηπ. Διαςέλερε αμςιποόεδοξπ ςξσ Παιδαγωγικξύ Ιμρςιςξύςξσ και ποόεδοξπ ςξσ ςμήμαςξπ ποωςξβάθμιαπ εκπαίδεσρηπ καςά ςξ παοελθόμ, θέρη ρςημ ξπξία σπηοεςεί και καςά ςξ παοόμ διάρςημα. Σςα δημξριεύμαςά ςξσ ρσγκαςαλέγξμςαι και ςα παοακάςω βιβλία: - Η ρχξλική ςάνη (2001) - Ομαδξρσμεογαςική διδαρκαλία και μάθηρη (2000) - Θεωοία ςηπ διδαρκαλίαπ (1999) - Σςοαςηγικέπ διδαρκαλίαπ (2000) - Η ενέλινη ςηπ διδακςικήπ (επιμ.

1995).

Ζ ΙΠΘΘΙΖ ΡΙΔΦΖ

Α ΙΘΜΖΛΑΑ ΞΣ 20ξσ ΑΘΩΜΑ

ξ παοαδξριακϊ ρυξλείξ είυε ςα ενήπ υαοακςηοιρςικά: 1. Ρσγκεμςοχςιρμϊ – Ασςαουικϊςηςα 2. Υοήρη πξιμόμ – αμξιβόμ 3. Ρσρρόοεσρη γμόρεχμ 4. Τοξμιμαςιρςικϊ ποξραμαςξλιρμϊ

Ρε αμςιπαοάθερη με ασςϊ ήοθε ςξ κίμημα ςηπ ΜΔΑΡ ΑΓΩΓΖΡ ρςιπ αουέπ ςξσ 20ξσ αιόμα για μα σπάονει έμα μικοϊ πιρχγϋοιρμα ρςα 1970 με ςξ Back to Basics (3R), υχοίπ ϊμχπ θεχοηςικϊ σπϊβαθοξ, απλά ρσμςηοηςικέπ θέρειπ.

Δπειδή ςξ κίμημα είμαι νεκάοτχςξ, δημιξσογήθηκε επιρςημξμικά ςεκμηοιχμέμξ ςξ κίμημα ςηπ Απξςελερμαςικήπ Διδαρκαλίαπ ςξ ξπξίξ σπξρςηοίζει ϊςι ξ δάρκαλξπ έυει μεγάλα πεοιθόοια παοέμβαρηπ εμάμςια ρςημ κξιμχμική δσμαμική πξσ καθξοίζει ςξ πξια παιδιά θα ποξκϊφξσμ και πξια ϊυι. Ιϋοιξπ εκτοαρςήπ είμαι εδό ξ οιαλιαμϊπ, ένχ ξι Brookover, Martimor κλπ. Βγάζξσμ και πεοιξδικϊ «School of effectiveness and School of improvement».

Απϊ ςη ΜΔΑ ΑΓΩΓΖ, ποξέκσφαμ ξι ενήπ δϋξ θεχοίεπ:

α. Ξμαδξρσμεογαςική διδαρκαλία (Vygotsky) β. Ιοιςική Ρκέφη πξσ υχοίζεςαι ρε

1. Γεμική Οαιδεία 2. Διδικά μαθήμαςα γμχρςικόμ Δενιξςήςχμ

Για ςημ ξμαδξρσμεογαςική διδαρκαλία θα μιλήρξσμε παοακάςχ.

Ξ ΙΘΜΖΛΑ ΖΡ ΙΠΘΘΙΖΡ ΡΙΔΦΖΡ Οοχςαουική απξρςξλή ςξσ Ρυξλείξσ η αμάπςσνη ςηπ κοιςικήπ ρκέφηπ. ξμ ποϊςειμε ξ Deweyρςιπ αουέπ ςξσ αιόμα αλλά παοαμεοίρςηκε με ςημ επικοάςηρη ςξσ μπιυεβιξοιρμξϋ με απξςέλερμα μα αγμξηθεί η ερχςεοική ποξρπάθεια ςξσ μαθηςή. Λε ςημ επικοάςηρη ςηπ Γμχρςικήπ Φσυξλξγίαπ επαμήλθε ρςξ ποξρκήμιξ. Οαοάλληλα και με ςημ απξςσυία ςξσ “back to basics”, αμαπςϋυθηκε ςξ κίμημα ςηπ Ιοιςικήπ

Ρκέφηπ.

Α. Θρςξοική Αμαρκόπηρη

1. Ζ Ρκέφη χπ αμςικείμεμξ Τιλξρξτίαπ και Φσυξλξγίαπ Οοόςξπ ξ Οσθαγϊοαπ θεόοηρε ςξμ εγκέταλξ έδοα ςξσ μξσ. Αογϊςεοα αμαπςϋυθηκαμ ξι ρσλλξγιρςικέπ μέθξδξι με ςιπ «μαθημαςικέπ απξδείνειπ», ςημ «ειπ άςξπξμ απαγχγή» κλπ. Ξι ποξηγξϋμεμξι πξλιςιρμξί δεμ είυαμ ςέςξιεπ πξλσςέλειεπ (Αρρϋοιξι, Αιγϋπςιξι) Ξ Ολάςχμαπ με ςημ «Διαλεκςική» ςξσ ποξςείμει ςημ Λαιεσςική ςξσ Ρχκοάςη. έλξπ ξ Αοιρςξςέληπ ρςξ «Όογαμξμ» έθερε ςξσπ μϊμξσπ ςηπ Κξγικήπ και ρσμέδερε ςξ πεοιευϊμεμξ ςηπ εκπαίδεσρηπ με ςημ μξηςική αμάπςσνη. Ξι Πχμαίξι βάδιραμ ρςα ίυμη ςχμ Δλλήμχμ, εμό ρςξ Βσζάμςιξ, παο’ ϊλξ πξσ ξ Υοιρςιαμιρμϊπ αμςέςανε ςη Βξϋληρη απέμαμςι ρςη Κξγική, χπ ποαγμαςικά πμεσμαςικξί άμθοχπξι εθεχοξϋμςξ ξι μεςέυξμςεπ ςηπ Δλλημικήπ Οαιδείαπ. Ρςξμ Λεραίχμα η ίδια καςάρςαρη εμό ςξ μπαμ έγιμε με ςξμ Διατχςιρμϊπ, ςξμ Ιαοςέριξ και ςξμ Βάκχμα. Όςαμ ςξ 1850 αμαπςϋυθηκε η Φσυξλξγία, η Ρκέφη έγιμε αμςικείμεμξ μελέςηπ ρσρςημαςικήπ, εμό ρήμεοα η Φσυξλξγία αρυξλείςαι με ςξμ ςοϊπξσ πξσ αρκξϋμςαι ξι γμχρςικέπ λειςξσογίεπ για ςημ επιςέλερη ρκϊπιμχμ δοαρςηοιξςήςχμ, εμό η Τιλξρξτία με ςημ ξοθϊςηςα ςηπ ρκέφηπ καθόπ και με ςιπ κξιμχμικξ-ρσμαιρθημαςικέπ ρσμθήκεπ πξσ ςημ επηοεάζξσμ. Τιλξρξτία και Φσυξλξγία επιδοξϋμ άμερα ρςημ Οαιδαγχγική.

2. Ζ Ρκέφη ρςη Διδακςική

Αμςιμεςχπίζεςαι απϊ ςοειπ ρκξπιέπ:

α. Διδξλξγική: Ξ μξσπ δεμ είμαι εμιαίξπ, αλλά πξλσρϋμθεςξπ με ςξμείπ ϊπχπ η βξϋληρη, η λξγική, η

αμςίληφη κλπ. Ηέςει χπ ρςϊυξ ςηπ εκπαίδεσρηπ ςημ καςάλληλη επιλξγή μαθημάςχμ για ςημ αμάπςσνη ςξσ κάθε ςξμέα. ξ πεοιευϊμεμξ λξιπϊμ ςηπ διδαρκαλίαπ είμαι ςξ μέρξμ και ϊυι ξ ρκξπϊπ. Δκτοαρςέπ ξ Βξλςαίοξπ, και Ηεξλϊγξι αλλά και η δική μαπ Δεσςεοξβάθμια Δκπαίδεσρη.

β. Αμαπςσνιακή: Δνέλινη ςξσ ποξηγξϋμεμξσ μξμςέλξσ απϊ ςξμ Ιξμέμιξ, Πξσρρό και Οερςαλϊςζι. Έυει δϋξ ρσρςαςικά οεϋμαςα πξσ επηοεάζξσμ αμςίρςξιυξσπ ςξμείπ: ξ Μαςξσοαλιρςικό πξσ σπξρςηοίζει ϊςι η αμάπςσνη βαρίζεςαι ρε τσρικξϋπ μϊμξσπ και ςξ Πεαλιρςικό πξσ σπξρςηοίζει ϊςι ξι εμπειοίεπ διαμξοτόμξσμ ςξ άςξμξ. ξ ποόςξ οεϋμα καθξοίζει ςη μέθξδξ και ςξ δεϋςεοξ ςξ Αμαλσςικϊ ποϊγοαμμα. Ξι βαρικέπ θέρειπ ςξσ αμαπςσνιακξϋ μξμςέλξσ είμαι:

1. Ρημαρία ρςη διδαρκαλία με βάρη ςξ αμαπςσνιακϊ ρςάδιξ 2. Ρημαρία ρςημ εμπειοία και γι’ ασςϊ ειράγξμςαι η Τσρική και η Υειοξςευμία 3. Απαίςηρη αομξμίαπ μεςανϋ ρσμαιρθημάςχμ και μϊηρηπ 4. Αμάγκη μαθηςξκεμςοικήπ διδαρκαλίαπ 5. Δσμαςϊςηςα αμςιρςαθμιρςικήπ παοέμβαρηπ ςξσ ρυξλείξσ ρςημ κξιμχμία

γ. ξσ Διδακςικξϋ Σλιρμξϋ: Βαρίζεςαι ρςξσπ ρξτιρςέπ πξσ αμςίθεςα απϊ ςξμ Ρχκοάςη σπξρςήοιζαμ ςη διδαρκαλία υοήριμχμ ποαγμάςχμ. Όπχπ είπε και ξ Lock ξ μξσπ είμαι tabula rasaκαι δεμ είμαι ςίπξςε άλλξ παοά αμςιληπςικά ρςξιυεία πξσ λειςξσογξϋμ χπ «ποξρληπςική μάζα» Ζ αλληλεπίδοαρη ςχμ εμπειοιόμ μέρα απϊ ρσμειομικέπ ρσμδέρειπ ξδηγεί ρςη μέα μάθηρη. Ρημαρία εδό έυει μϊμξ ςξ πεοιευϊμεμξ ςηπ μέαπ γμόρηπ και ϊυι ξ ςοϊπξπ μεςάδξρήπ ςξσ.

Ασςέπ ξι ςοειπ θέρειπ έουξμςαι και επαμέουξμςαι και ξοιξθεςξϋμ ςξμ ςοϊπξ δϊμηρηπ ςηπ διδαρκαλίαπ ςηπ κοιςικήπ ρκέφηπ

Β. Ρυξλέπ και ςάρειπ ρςημ Ιοιςική Ρκέφη Λε βάρη ςιπ 3 παοαπάμχ θεχοηςικέπ καςεσθϋμρειπ έυξσμ αμαπςσυθεί και ςοία αμςίρςξιυα είδη ποξγοαμμάςχμ γμχρςικόμ ρςοαςηγικόμ.

α. α ποξγοάμμαςα Γεμικήπ Οαιδείαπ (content approach) με βάρη ςξμ ειδξλξγικϊ διδακςιρμϊ. Βαρίζξμςαι ρςημ κλαρρική παιδεία. Αμαπςϋρρξσμ ςημ κοιςική ρκέφη μέρα απϊ ςα καθιεοχμέμα μαθήμαςα. Οοχςαουική απξρςξλή ςξσ ρυξλείξσ η μξηςική αμάπςσνη. Ζ ρϋγυοξμη ςάρη σπξρςηοίζει ϊςι η κοιςική ρκέφη δεμ γεμικεσμέμη δενιϊςηςα, αλλά έυει πάμςα ρσγκεκοιμέμξ αμςικείμεμξ, ϊπχπ π.υ. ςα

μαθημαςικά. Ρςα μαθήμαςα ποέπει μα διδάρκεςαι και ςξ πξιξ είδξπ ρκέφειπ ξδηγεί ρςα ρσγκεκοιμέμα πξλιςιρμικά επιςεϋγμαςα. Δίμεςαι έμταρη ρςημ ξλιρςική ποξρέγγιρη και ςιπ Ι.Θ.

β. Οοξγοάμμαςα Άμερηπ Διδαρκαλίαπ (skills approach) Για μα αμαπςσυθεί η κοιςική ρκέφη, ποάγμα πξσ δεμ γιμϊςαμ με ςημ κλαρρική ποξρέγγιρη, αμαζηςήθηκαμ μέξι ςοϊπξι διδαρκαλίαπ ςηπ με βάρη ςιπ ενήπ παοαδξυέπ:

1. Ζ μϊηρη είμαι ρϋμθεςη λειςξσογία πξσ αμαπςϋρρεςαι ρε επιμέοξσπ λειςξσογίεπ 2. Ξι διαδικαρίεπ μϊηρηπ διατέοξσμ απϊ ςξ πεοιευϊμεμϊ ςηπ 3. Ξι διαδικαρίεπ μϊηρηπ είμαι διδάνιμεπ 4.

Για ςξ λϊγξ ασςϊ ποξςείμεςαι ειδικϊ μάθημα ενάρκηρηπ ςχμ γμχρςικόμ λειςξσογιόμ. Ρςη μεθξδξλξγία σπάουξσμ δϋξ οεϋμαςα: ξ φσυξλξγικό πξσ σπξρςηοίζει ϊςι η κοιςική ρκέφη είμαι η ικαμϊςηςα ςξσ ςϊμξσ μα αμςιλαμβάμεςαι ποξβλημαςικέπ καςαρςάρειπ και μα ςιπ επιλϋει και ςξ τιλξρξτικό πξσ επιυειοεί μα διδάνει διαδικαρίεπ αμάλσρηπ ςχμ επιυειοημάςχμ με ςη διαλεκςική μξοτή και ϊυι με ςημ εμπειοία, ϊπχπ η φσυξλξγική ςάρη.

γ. Οοξγοάμμαςα Γμχρςικώμ Ρςοαςηγικώμ (Fusion approach) ςα ξπξία απξδέυξμςαι ςημ αμάγκη άμερηπ διδαρκαλίαπ ςηπ ρκέφηπ, ϊυι ϊμχπ ρε ειδικά δξμημέμα γι’ ασςϊ ςξ λϊγξ μαθήμαςα. Έςρι επιμξήθηκαμ Αμαλσςικά Οοξγοάμμαςα πξσ εμιρυϋξσμ ςη λϋρη ποξβλημάςχμ, ςξσπ λξγικξϋπ ρσλλξγιρμξϋπ κλπ, υχοίπ ϊμχπ μα παοαθεχοεςίςαι η «θεχοηςική» διδαρκαλία ςχμ αμςικειμέμχμ. Ζ ςάρη ασςή λέει ϊςι ςξ δίλημμα «πεοιευϊμεμξ ή διαδικαρία» είμαι φεσδέπ. α μικςά ποξγοάμμαςα είμαι καλϋςεοα γιαςί:

1. Δεμ παίομξσμ όοεπ απϊ ςξ ποϊγοαμμα 2. Δεμ διδάρκξσμ αμεμεογέπ δενιϊςηςεπ 3. Δεμ δίμξσμ απλέπ πληοξτξοίεπ

Σπάουξσμ ρσμδσαρςικά ποξγοάμμαςα πξσ διδάρκξσμ ρσγκεκοιμέμξσπ ςοϊπξσπ ρκέφηπ πξσ έυξσμ εσοϋςεοη εταομξγή ρε ϊλα ςα μαθήμαςα και άλλα πξσ ενειδικεϋξμςαι ρςξ πόπ ποέπει μα εογάζεςαι ξ μαθηςήπ ρε κάθε μάθημα νευχοιρςά.

Γ. Γιαςί επιβλήθηκε η Ιοιςική Ρκέφη

α. Κϊγξι εκπαιδεσςικήπ ιδεξλξγίαπ

1. Αμάπςσνη ασςϊμξμηπ ποξρχπικϊςηςαπ 2. Απϊκςηρη έγκσοηπ γμόρηπ 3. Οοξεςξιμαρία για ςη ζχή. (Δπειδή ξ κϊρμξπ αλλάζει οαγδαία, ποέπει μα μάθξσμ μα ρκέτςξμςαι

για μα ςξμ αμςιμεςχπίρξσμ. Ξι γμόρειπ ασνάμξμςαι οαγδαία και απϊ ςη βαοιά βιξμηυαμία πεομάμε ρςημ παοξυή σπηοεριόμ)

β. Λαθηριακξί λϊγξι

1. Ζ επξικξδϊμηρη ςηπ γμόρηπ. Ζ κοιςική Ρκέφη είμαι απαοαίςηςη για μα ξικξδξμηθεί η μέα γμόρη ρςημ ποξωπάοξυσρα αλλά και μα καςαπξλεμηθεί η απάθεια και η πλήνη. Ακϊμα και ρςα μικοά παιδιά ποέπει μα διδάρκξμςια ξι μεςαγμχρςικέπ ςευμικέπ.

2. Ρεβαρμϊπ ρςξμ Λαθηςή. Δημξκοαςική Δκπαίδεσρη

γ. Ιξιμχμικξί λϊγξι

1. Δκδημξκοαςιρμϊπ ςξσ πξλίςη: Λε ςημ απξρςαριξπξίηρη απϊ ποξρχπικέπ πεπξιθήρειπ, αμαγμόοιρη εμαλλακςικόμ ςοϊπχμ ρκέφηπ, αμαθεόοηρη σπάουξσραπ μξξςοξπίαπ, αμςίρςαρη ρε ενχςεοικέπ πιέρειπ, φσυική ιρξοοξπία, αμάπςσνη σπεσθσμϊςηςαπ απέμαμςι ρςξσπ άλλξσπ

2. Δμίρυσρη ςξσ υαοακςήοα ςηπ εκπαίδεσρηπ χπ ποξπ ςα ςι θα «διαςηοηθεί» και ςξ ςι «θα αλλάνει»

ρςημ κξιμχμία.

Δ. Γεμικέπ Οαοαδξυέπ

I. Δκςϊπ απϊ ςη μεσοξτσριξλξγική σπξδξμή, ςξ ρυξλείξ έυει ςη δσμαςϊςηςα μα επηοεάρει ςη

γμχρςική σπξδξμή και ςιπ γμόρειπ II. Ξι γμχρςικέπ δενιϊςηςεπ είμαι διδάνιμεπ III. Ζ πξιϊςηςα ςηπ ρκέφηπ καθξοίζεςαι και απϊ ςιπ ένειπ και ςιπ γμχρςικέπ ςάρειπ. IV. Ζ εικϊμα ςηπ ποαγμαςικϊςηςαπ δεμ είμαι καθξλική αλλά διατέοει απϊ άςξμξ ρε άςξμξ. V. Δσμαςϊςηςα κοιςικήπ ρκέφειπ έυξσμ και ςα παιδιά VI. Ζ μάθηρη γίμεςαι επξικξδξμιρςικά και με βάρη ςιπ μέεπ θεχοίεπ μάθηρηπ

VII. Δεμ απαιςείςαι αλλαγή ςχμ Αμαλσςικόμ Οοξγοαμμάςχμ αλλά απλή αμαρσγκοϊςηρή ςξσπ και ποξρθήκη

ειδικόμ αρκήρεχμ.

Ζ ΙΠΘΘΙΖ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑ - ΔΜΑ ΟΠΞΔΘΜΞΛΔΜΞ ΟΠΞΓΠΑΛΛΑ

Θ. ΔΘΡΑΓΩΓΖ ξ ποϊγοαμμα αμήκει ρςημ ξμάδα ςχμ ρσμδσαρςικόμ (fusion) και ϊυι ςχμ γμχρςικόμ (cognitive) ή ςχμ ποξγοαμμάςχμ πξσ διδάρκξσμ απ’ εσθείαπ μξηςικέπ ρςοαςηγικέπ (thinking skills approach).

ΘΘ. Θ ΔΘΜΑΘ Ζ ΙΠΘΘΙΖ ΡΙΔΦΖ

α. Ζ ΜΞΖΡΖ: Ξ μξσπ είμαι πξλσρϋμθεςξπ και απξςελείςαι απϊ ςη μμήμη ςη ρκέφη, ςημ αμςίληφη, ςημ παοάρςαρη και ςη ταμςαρία. β. Ζ ΛΜΖΛΖ έυει μελεςηθεί απϊ ςημ φσυξλξγία και είμαι αιρθηςηοιακή, αμςιληπςική, βοαυσποϊθερμη, μακοξποϊθερμη.

Ζ κοιςική ρκέφη είμαι βαρική επιδίχνη ςηπ διδαρκαλίαπ. Ωπ Ιοιςική Ρκέφη εμμξξϋμε ςη μξηςικξ-ρσμαιρθημαςική λειςξσογία πξσ εμεογξπξιεί ςιπ γμχρςικέπ δενιϊςηςεπ και ςιπ μεςαγμχρςικέπ ρςοαςηγικέπ για ςημ επενεογαρία δεδξμέμχμ, και είμαι απαλλαγμέμη απϊ ποξκαςαλήφειπ και ποξρχπικέπ πεπξιθήρειπ.

ΘΘΘ. Α ΔΞΛΘΙΑ ΡΞΘΥΔΘΑ ΖΡ ΙΠΘΘΙΖΡ ΡΙΔΦΖΡ Σπάουξσμ 3 είδη λξγικόμ ρσλλξγιρμόμ πξσ εταομϊζει ξ άμθοχπξπ για ςημ επενεογαρία ςχμ ρςξιυείχμ και απξςελξϋμ ςη βάρη ςηπ αμθοόπιμηπ εστσΐαπ.

1. Ξ Δπαγχγικϊπ Ρσλλξγιρμϊπ (inductio). Όςαμ απϊ ςξ μεοικϊ ενάγξσμε ρσμπεοάρμαςα για ςξ ϊλξμ. Απαιςεί αμάλσρη, αταίοερη, ρϋγκοιρη και γεμίκεσρη. Ρςημ παιδαγχγική είμαι πξλϋ υοήριμξπ γιαςί

α. ρσμβάλει ρςη ρσρυέςιρη με ςημ παλιϊςεοη γμόρη β. διεσκξλϋμει ςη ρσρυέςιρη γμόρεχμ απϊ διάτξοα πεδία γ. ρσμδέει ςη βιχμαςική με ςημ επιρςημξμική γμόρη

2. Ξ Απαγχγικϊπ ή παοαγχγικϊπ Ρσλλξγιρμϊπ (diductio) Όςαμ απϊ ςη γεμική γμόρη ενάγξσμε ρσμπέοαρμα για ςξ μεοικϊ. Ηεχοήθηκε αμςιεπιρςημξμικϊπ ςοϊπξπ, εμςξϋςξιπ έυει παιδαγχγική ανία, παο’ ϊςι εμιρυϋει ςημ ρςείοα απξμμημϊμεσρη. Ζ εοόςηρη ςι θα ρσμέβαιμε αμ έπασε μα ιρυϋει ξ μϊμξπ ςηπ βαοϋςηςαπ αμαπςϋρρει ςημ κοιςική ρκέφη.

3. Ξ Αμαλξγικϊπ Ρσλλξγιρμϊπ Δίμαι μια αςελήπ Δπαγχγή. Απϊ ςξ μεοικϊ καςαλήγξσμε ρςξ μεοικϊ. Δίμαι πξλϋ υοήριμξ ρςημ καθημεοιμή ζχή, γιαςί με πεοιξοιρμέμεπ εμπειοίεπ επιςοέπει ςημ εναγχγή ρσμπεοαρμάςχμ. Δίμαι ξ βαρικϊςεοξπ ςοϊπξπ ρσλλξγιρμξϋ ρςξ ρυξλείξ πξσ ξ δάρκαλξπ μπξοεί μα υοηριμξπξιήρει με δϋξ ςοϊπξσπ:

α. Μα καλέρει ςξ μαθηςή μα υοηριμξπξιήρει ςημ σπάουξσρα γμόρη β. Μα ποξρτέοει γμόρη και μα καλέρει ςξμ μαθηςή μα γεμικεϋρει.

Ξ αμαλξγικϊπ ρσλλξγιρμϊπ ρσμδέει ςημ κοιςική με ςη δημιξσογική ρκέφη. Δπίρηπ δξμικά ρςξιυεία ςηπ Ιοιςικήπ ρκέφηπ είμαι ξι 22 γμχρςικέπ δενιϊςηςεπ (Οαοαςήοηρη, Αμαγμόοιρη, Αμάκληρη, Αμάλσρη, Διάκοιρη Ρυέρεχμ, Λξςίβχμ και Γεγξμϊςχμ, Ρϋγκοιρη, Ιαςηγξοιξπξίηρη, Διάςανη, Θεοάουηρη, Δπενήγηρη, Οοϊβλεφη, Δπαλήθεσρη, Οεοίληφη, Ανιξλϊγηρη κλπ.) καθόπ και η Λεςαγμχρςικέπ Θκαμϊςηςεπ πξσ απαοςίζξμςαι απϊ: α) Γμόρη, β) Δενιϊςηςεπ και γ) Ρςάρειπ. Ζ Λεςαγμόρη

έυει 2 καςηγξοίεπ: ιπ ασςϊμαςεπ και απλέπ (π.υ. ασςξδιϊοθχρη) και ςιπ πξλϋπλξκεπ για ςιπ ξπξίεπ υοειαζϊμαρςε εκπαίδεσρη (π.υ. Δπίλσρη Οοξβλημάςχμ)

IV. ΟΩΡ ΑΜΑΟΣΡΡΔΑΘ Ζ ΙΠΘΘΙΖ ΡΙΔΦΖ

Α. ΦΣΥΞΙΞΘΜΩΜΘΙΖ ΗΔΩΠΘΑ ΞΣ VYGOTSKY Ξ Vygotsky σπξρςηοίζει ϊςι η ρκέφη και ξι ιδέεπ είμαι δημιξϋογημα ςηπ ρσλλξγικήπ δοάρηπ και ρσμείδηρηπ. Ζ εμρχμάςχρη ςχμ γμχρςικόμ ποξψϊμςχμ γίμεςαι με βάρη ςα αςξμικά υαοακςηοιρςικά. Δεϋςεοξπ βαρικϊπ άνξμαπ είμαι η λεγϊμεμη «Εόμη Δπικείμεμηπ Αμάπςσνηπ» Ασςή η ζόμη είμαι ςξ «ϊοιξ» ςηπ γμόρηπ πξσ μπξοεί μα καςακςήρει ξ μαθηςήπ, και καθξοίζεςαι απϊ ςξ επίπεδξ ρςξ ξπξίξ βοίρκεςαι ξ ίδιξπ και ςξ επίπεδξ ρςξ ξπξίξ μπξοεί μα τςάρει καθξδηγξϋμεμξπ απϊ ςξ δάρκαλξ. Όςαμ ςξ καςακςήρει θα έυει καλήφει ςη «ζόμη» και θα ποξυχοήρει παοαπέοα. Ζ θεχοία ςξσ Vygotsky θεχοεί ςξ δάρκαλξ «διαμερξλαβηςή» και ςξσ δίμει ρημαμςική ανία, εμό παοάλληλα (και αμςίθεςα απϊ ςξμ Piaget) πιρςεϋει ϊςι η μάθηρη είμαι ποξωπϊθερη για ςημ αμάπςσνη.

Β. Ζ ΓΜΩΡΘΞΑΜΑΟΣΝΘΑΙΖ ΗΔΩΠΘΑ ΞΣ PIAGET Ιϋοια θέρη είμαι ϊςι η γμόρη καςακςάςαι με ςιπ ερχςεοικέπ γμχρςικέπ ρσγκοξϋρειπ πξσ ποξέουξμςαι απϊ ςη υοήρη τσρικόμ αμςικειμέμχμ. Ξ εκπαιδεσςικϊπ μπξοεί μϊμξ μα δημιξσογήρει ςιπ «ρσγκοξσριακέπ ρσμθήκεπ». Ζ επξικξδξμιρςική ασςή θεχοία ποερβεϋει ϊςι η μάθηρη ρσμςελείςαι ϊςαμ ξ μαθηςήπ ρσρυεςίζει ςα μέα ρςξιυεία με ςα ήδη σπάουξμςα γμχρςικά ρυήμαςα. Ξ δάρκαλξπ είμαι απλϊπ διεσκξλσμςήπ και παίζει ελάρρξμα οϊλξ. Δμρχμαςόμει ςη θεχοία ςξσ Vygotsky σπξρςηοίζξμςαπ ϊςι ςξ κξιμχμικϊ πεοιβάλλξμ δημξσογεί ρσγκοξϋρειπ πξσ έυξσμ χπ απξςέλερμα ςημ αμαδιαμϊοτχρη ςχμ γμχρςικόμ ρυημάςχμ.

Ξι μεόςεοεπ θεχοίεπ ρσμδσάζξσμ ςιπ δϋξ θέρειπ, αμαγμχοίζξμςαπ ςημ αλληλεπίδοαρη μεςανϋ ςχμ αμθοόπχμ αλλά και ςημ ανία ςηπ «γμχρςικήπ ρϋγκοξσρηπ».

Ξ Λαςραγγξϋοαπ κλίμει πεοιρρϊςεοξ ποξπ ςξμ Vygotsky αμ και σιξθεςεί ςιπ ρσμδσαρςικέπ θεχοίεπ, διϊςι εκείμξπ ανιξπξιεί ςξ δάρκαλξ και ςιπ εοχςήρειπ ςξσ ρςημ διεναγχγή ςχμ ρςοαςηγικόμ διδαρκαλίαπ. Δμ ςξϋςξιπ ποξςείμει έμμξιεπ, γεμικεϋρειπ και ρυήμαςα, διϊςι αμαγμχοίζει ςημ επξικξδξμιρςική διάρςαρη ςηπ μάθηρηπ.

ΒΑΡΘΙΔΡ ΔΜΜΞΘΔΡ ΖΡ ΔΘΔΑΙΘΙΖΡ

Ζ Διδακςική, ϊπχπ και ϊλεπ ξι σπϊλξιπεπ επιρςήμεπ, υοηριμξπξιεί ενειδικεσμέμεπ έμμξεπ για μα ποξρεγγίρει και μα ξογαμόρει ςξ αμςικείμεμξ ςηπ. Λεςανϋ ςχμ ρπξσδαιϊςεοχμ εμμξιόμ ςηπ Διδακςικήπ είμαι ξι ρυεςικά ποϊρταςεπ έμμξιεπ «μξμςέλξ» και «ρςοαςηγική διδαρκαλίαπ» και ξι παοαδξριακέπ έμμξιεπ «πξοεία», «μέθξδξπ» και «μξοτή». α «μξμςέλα» υοηριμξπξιξϋμςαι άλλξςε για μα απξδόρξσμ παοαρςαςικά ςιπ διδακςικξ-μαθηριακέπ δοαρςηοιϊςηςεπ ςηπ χοιαίαπ διδαρκαλίαπ και άλλξςε με εσοϋςεοξ πεοιευϊμεμξ, για μα απξδόρξσμ ςη ρσμξλική ξογάμχρη και λειςξσογία ςξσ εκπαιδεσςικξϋ ρσρςήμαςξπ.

Ζ «ρςοαςηγική διδαρκαλίαπ», πξσ είμαι κεμςοική έμμξια ρςημ εογαρία μαπ, αματέοεςαι, ϊπχπ και ςξ μξμςέλξ ρςεμξϋ πεοιευξμέμξσ, ρςημ ξογαμχμέμη με ρατείπ αουέπ ρσμακξλξσθία ςχμ διδακςικξ-μαθηριακόμ δοαρςηοιξςήςχμ, πξσ ποξρτέοξμςαι για ςημ σλξπξίηρη ρσγκεκοιμέμχμ διδακςικόμ ρςϊυχμ.

Ζ «πξοεία διδαρκαλίαπ», απϊ ςιπ βαρικϊςεοεπ έμμξιεπ ςηπ παοαδξριακήπ Διδακςικήπ, αματέοεςαι ρςημ ξογάμχρη ςχμ επιμέοξσπ διδακςικξ-μαθηριακόμ δοαρςηοιξςήςχμ ρε τάρειπ ή βήμαςα, καθέμα απϊ ςα ξπξία επιςελεί ρσγκεκοιμέμη διδακςική λειςξσογία, και γι' ασςϊ ξογαμόμξμςαι με λξγική ρειοά και ακξλξσθία.

Ξ αοιθμϊπ, ςξ είδξπ και η ρειοά ςχμ τάρεχμ μιαπ διδαρκαλίαπ είμαι λίγξ-πξλϋ κξιμά ρε ϊλεπ ςιπ ρςοαςηγικέπ, διϊςι καθξοίζξμςαι απϊ γεμικήπ ιρυϋξπ παοάγξμςεπ, ϊπχπ είμαι η τσρική πξοεία μάθηρηπ, η φσυξλξγία και η διδακςική έοεσμα.

Διατέοει ϊμχπ απϊ ρςοαςηγική ρε ρςοαςηγική ςξ πεοιευϊμεμξ κάθε τάρηπ, διϊςι εναοςάςαι απϊ ςη τϋρη ςξσ διδακςικξϋ αμςικειμέμξσ, ςξσπ διδακςικξϋπ ρςϊυξσπ και ςιπ αουέπ κάθε ρςοαςηγικήπ.

Ζ «μέθξδξπ» αματέοεςαι άλλξςε μεμ ρςξμ ςοϊπξ επενεογαρίαπ και ρσρυέςιρηπ ςχμ δεδξμέμχμ, ξπϊςε

αματεοϊμαρςε ρε μέθξδξ επενεογαρίαπ, και άλλξςε καθιεοχμέμα και ρσγκοξςημέμα ρσρςήμαςα διδακςικήπ ποξρέγγιρηπ, ξπϊςε αματεοϊμαρςε ρε μέθξδξ διδαρκαλίαπ.

Ζ «μξοτή» διδαρκαλίαπ αματέοεςαι ρςξμ ςοϊπξ παοξσρίαρηπ ςξσ μαθήμαςξπ, ξ ξπξίξπ καθξοίζει ςιπ ρυέρειπ πξσ αμαπςϋρρξμςαι μεςανϋ ςχμ παοαγϊμςχμ ςξσ διδακςικξϋ ςοιγόμξσ. Βαρικά είδη απξςελξϋμ η μξμξλξγική, η διαλξγική, η διαλεκςική και η επιδεικςική μξοτή διδαρκαλίαπ.

έλξπ, «η κξιμχμική μξοτή» διδαρκαλίαπ αματέοεςαι ρςξμ ςοϊπξ ξογάμχρηπ ςξσ μαθηςικξϋ δσμαμικξϋ και ρσρυέςιρηπ ςχμ αςξμικόμ επιδιόνεχμ ςχμ μαθηςόμ ςηπ ςάνηπ. Βαρικέπ μξοτέπ κξιμχμικήπ ξογάμχρηπ είμαι η αμςαγχμιρςική, η ρσμεογαςική και η αςξμική.

Ρςιπ ρςοαςηγικέπ διακοίμξσμε ςημ πξοεία, ςη μέθξδξ ή ςιπ μεθϊδξσπ επενεογαρίαπ, ςη μξοτή παοξσρίαρηπ ςξσ διδακςικξϋ αμςικειμέμξσ και ςη μξοτή κξιμχμικήπ ξογάμχρηπ. ξ είδξπ ςχμ αουόμ κάθε ρςοαςηγικήπ ξοίζει πξια μέθξδξπ και πξια μξοτή ποξρτέοξμςαι για ςιπ επιδιόνειπ ςηπ και πξιεπ απξκλείξμςαι εν ξοιρμξϋ. Γι' ασςϊ θεχοξϋμε ςημ έμμξια ςηπ ρςοαςηγικήπ ευρύτερηαπϊ ςιπ λξιπέπ έμμξιεπ - εκςϊπ βέβαια απϊ ςημ έμμξια ςξσ μξμςέλξσ, πξσ ρςημ εσοϋςεοη ρημαρία ςξσ νεπεομά ςξ εμμξιξλξγικϊ εϋοξπ ςηπ ρςοαςηγικήπ.

ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΡ ΙΠΘΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

Θ. ΔΘΔΑΙΘΙΞΡ ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΡ

Α. ΔΜΜΞΘΑ ΙΑΘ ΡΟΞΣΔΑΘΞΖΑ Οοξγοαμμαςιρμϊπ είμαι ξι ποξδιδακςικέπ δοαρςηοιϊςηςεπ ςξσ εκπαιδεσςικξϋ πξσ έυξσμ ρςϊυξ ςημ ποαγμαςξπξίηρη ςχμ επιδιόνεχμ ςηπ εκπαίδεσρηπ με ξικξμξμία υοϊμξσ και ποξρπάθειαπ. Δίμαι ρημαμςικϊπ και δϋρκξλξπ διϊςι απαιςεί ςοειπ λειςξσογίεπ: ημ επιλξγή ςχμ ρςϊυχμ ςξσ αμαλσςικξϋ ποξγοάμμαςξπ, ςημ ποξθεόοηρη (visualization) , ςημ διδαρκαλία και ςημ διξογάμχρη οϊλχμ ςχμ μαθηςόμ. Ασςϊ κάμει ςξμ δάρκαλξ επιρςήμξμα. Ρςη δεκαεςία ςξσ 50-60 ξ ποξγοαμμαςιρμϊπ είυε: 1) ρςϊυξσπ, 2) μέρα, 3) διεναγχγή, 4) ανιξλϊγηρη. Λϊλιπ επικοάςηρε η Γμχρςική Φσυξλξγία, δϊθηκε έμταρη ρςιπ αμάγκεπ ςχμ μαθηςόμ. Ρήμεοα σπάουει η «οικολογική αμτίληψη» με ςημ ξπξία γίμεςαι ποξρπάθεια μα ρσμδσαρςεί ςξ πεοιευϊμεμξ (context) και η αλληλεπίδοαρή ςξσ με ςξσπ μαθηςέπ και ςξ δάρκαλξ.

Β. ΔΟΘΟΔΔΑ ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΣ

1. Λακοξποϊθερμξπ ποξγοαμμαςιρμϊπ 2. Λερξποϊθερμξπ ποξγοαμμαςιρμϊπ 3. Δβδξμαδιαίξπ ποξγοαμμαςιρμϊπ 4. Ωοιαίξπ ποξγοαμμαςιρμϊπ

Ξ Οοξγοαμμαςιρμϊπ είμαι επιρςημξμική ποάνη, δίμει ςξ πεοιθόοιξ μα εταομξρςξϋμ ξι ρςϊυξι ςξσ Α.Ο. αλλά και μα σπεοκεοαρθεί ασςϊ αμ κοιθεί απαοαίςηςξ. Δίμαι απαοαίςηςξπ διϊςι:

1. Δημιξσογεί αίρθηρη αρτάλειαπ 2. Οοξβλέπει ποξβλήμαςα 3. Οοξεςξιμάζει ςξ σλικϊ 4. Δνξικξμξμεί υοϊμξ και πμεσμαςική εμέογεια 5. Οαοέυει ασςξέλεγυξ και ρχρςή ανιξλϊγηρη 6. Απξκαλϋπςει ςημ ανία ςξσ διδακςέξσ κειμέμξσ

Ξ Οοξγοαμμαςιρμϊπ είμαι δσρκξλϊςεοξπ απϊ ςημ Διδαρκαλία!

ΘΘ. ΔΙΟΑΘΔΔΣΘΙΖ ΡΞΥΞΗΔΡΘΑ

Α. ΑΟΞ Α ΘΔΔΩΔΖ ΡΞΣΡ ΡΞΥΞΣΡ Ξι επιδιόνειπ ςηπ εκπαίδεσρηπ καθξοίζξμςαι:

1. απϊ ςημ κοαςξϋρα αμςίληφη 2. απϊ ςιπ αμάγκεπ ςηπ κξιμχμίαπ

3. απϊ ςιπ αμάγκεπ ςξσ αμαπςσρρϊμεμξσ αμθοόπξσ

Ξι επιδιόνειπ μεςενελίρρξμςαι ρε ιδεόδη πξσ διατέοξσμ απϊ επξυή ρε επξυή. Σπάουξσμ «αςξμικά» ιδεόδη πξσ ποξςάρρξσμ ςημ αμάπςσνη ςξσ αςϊμξσ και «κξιμχμικά» πξσ δίμξσμ έμταρη ρςιπ κξιμχμικέπ ανίεπ και δενιϊςηςεπ. ξ ρϋμςαγμα είμαι αρατέπ ϊςαμ λέει «ελεϋθεοξπ και σπεϋθσμξπ πξλίςηπ», ατξϋ μπξοεί μα εμμξεί και ςξμ μξμξςαγή και ςξμ οιζξρπάρςη. Οάμςχπ ξι μϊμξι για ςημ Οαιδεία δίμξσμ ςξ ρςίγμα ςηπ ενέλινηπ ςχμ κοαςόμ.

Ωπ εκπαιδεσςική ρκξπξθερία είμαι ςξ είδξπ ςηπ γμόρηπ, ςχμ δενιξςήςχμ και ςχμ ρςάρεχμ πξσ η πξλιςεία επιθσμεί μα καςακςήρξσμ ξι μαθηςέπ. Όςαμ σπάουξσμ ρσγκοξϋρειπ μεςανϋ ρκξπξθερίαπ και κξιμχμικόμ αμαγκόμ μιλάμε για κοίρη ρςημ εκπαίδεσρη.

Β΄ ΔΘΔΑΙΘΙΞΘ ΡΞΥΞΘ ΙΑΘ ΑΜΑΚΣΘΙΑ ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΑ α Αμαλσςικά Οοξγοάμμαςα είμαι είςε αμξιυςά ϊπξσ ξ δάρκαλξπ μπξοεί μα έυει κοιςικϊ πμεϋμα και μεγάλα πεοιθόοια παοέμβαρηπ και κλειρςά (teacher proof) ϊπξσ έυει ελάυιρςα πεοιθόοια. ξ δικϊ μαπ, με ςξ «βιβλίξ ςξσ δαρκάλξσ» ςείμει μα είμαι κλειρςϊ. Δπειδή ξι ποξβλέφειπ ςχμ Α.Ο. είαι ρσυμά «ανιακέπ» είμαι δϋρκξλξ για ςη Διδακςική μα ςιπ σπξβάλλει ρε επιρςημξμικϊ έλεγυξ. Δμ ςξϋςξιπ δίμει ςα ετϊδια μα κοιθεί αμ ασςέπ ρσμάδξσμ με ςα δημξκοαςικά ιδεόδη ςηπ πλξσοαλιρςικήπ κξιμχμίαπ.

ΘΘΘ Ξ ΟΠΞΒΚΖΛΑ ΔΘΑΣΟΩΡΖΡ ΡΙΞΟΩΜ ΙΑΘ ΡΞΥΩΜ

Α. ΛΞΜΔΚΞ ΑΜΘΙΔΘΛΔΜΘΙΩΜ ΡΞΥΩΜ 1960-1970. Οοξβλέπει ξοθξλξγική ξογάμχρη πξσ μα αματέοεςαι ρε μεςοήριμεπ ρσμπεοιτξοέπ με ανιξλξγξϋμεμα απξςελέρμαςα. Αμςικαθιρςά ςα οήμαςα «μαθαίμχ», «ρσμειδηςξπξιό» κλπ με οήμαςα ρσγκεκοιμέμχμ ποάνεχμ: «πεοιγοάτχ», «καςξμξμάζχ» κλπ.

Δίμαι καλϊ μξμςέλξ για διαςϋπχρη ςχμ απαιςξϋμεμχμ δενιξςήςχμ ϊυι ϊμχπ και για ϊλξσπ ςξσπ ρςϊυξσπ ςηπ εκπαίδεσρηπ. Δν άλλξσ η διδαρκαλία είμαι έμα είδξπ ςέυμηπ πξσ ρσμςελείςε σπϊ αποϊβλεπςεπ ρσμθήκεπ

ΑΜΘΙΔΘΛΔΜΘΙΞΘ ΡΞΥΞΘ

Β. ΛΞΜΔΚΞ ΓΔΜΘΙΔΣΛΔΜΩΜ ΡΞΥΩΜ

Αμςιςίθεςαι ρςξ ποξηγξϋμεμξ αλλά δεμ είμαι πξλϋ απξςελερμαςικϊ. Ιαθόπ λέει απλά «μα μάθξσμ ξι μαθηςέπ για ςξσπ μξυλξϋπ» και δεμ καθξοίζει μεθϊδξσπ ρσμθήκεπ, βαθμϊ γμόρηπ. Λε ςη γεμικϊςηςα ςηπ διαςϋπχρηπ ξ εκπαιδεσςικϊπ δεμ βξηθιέςαι μα επιλένει και μα ξογαμόρει ςξ πεοιευϊμεμξ αλλά και ςη διαδικαρία ςηπ διδαρκαλίαπ.

Γ. ΡΣΜΔΣΑΡΘΙΞ ΛΞΜΔΚΞ ΡΞΥΩΜ Ρσμδσάζει ςα ποξηγξϋμεμα: Κέει «ξι μαθηςέπ μα μάθξσμ, μα καςαμξήρξσμ, μα καςακςήρξσμ» και ρςη ρσμέυεια καθξοίζει αμαλσςικά ςξσπ επιμέοξσπ διδακςικξϋπ ρςϊυξσπ. Ασςϊ είμαι ςξ καλϋςεοξ διϊςι απαμςά ρςξ εοόςημα»κλειρϊς ή αμξιυςϊ ποϊγοαμμα» δίμει ςξσπ γμειμκξϋπ ρςϊυξσπ αλλά παοάλληλαατήμει ςημ ποχςξβξσλια ρςξμ εκπαιδεσικϊ. Δναρταλ΄ζξμςαπ, α) ςημ εμπλξκή ςξσ, β) ςημ μέθξδξ ανιξλϊγηρηπ και γ) ςημ δσμαςϊςηςα ποξραομξγήπ ςξσ Α.Ο.

Δ. ΔΘΑΔΘΙΑΡΘΙΞ ΛΞΜΔΚΞ Δεμ διαςσπόμει καθϊλξσ ρςϊυξσπ, αλλά ατήμει ςξμ μαθηςή μα επιλένει ςξ ςι θα μάθει αλλά και ρςξ δάρκαλξ μα κοίμει με βάρη ςξ επίπεδξ ςηπ ςάνηπ.

ΘV ΛΔΑΡΥΖΛΑΘΡΛΞΡ ΓΔΜΘΙΩΜ ΡΙΞΟΩΜ ΡΔ ΔΘΔΑΙΘΙΞΣΡ Για μα γίμει ξ μεςαρυημαςιρμϊπ ποξκϋπςξσμ ςα ενήπ ποξβλήμαςα

1. Λε πξια κοιςήοια καθξοίζξμςαι ξι ρςϊυξι 2. Αμ είμαι δσμαςϊ, ετ’ ΄ρξμ είμαι και αλληλξρσγκοξσϊμεμα μα μεςαρυημαςιρςξϋμ ρε

ρσγκοξςημέμξ ρϋρςημα ρκξπόμ 3. Οόπ μπξοξϋμ μα ποαγμαςξπξιηθξϋμ.

Αμ ρσμμεςείυαμ ξι εκπαιδεσςικξί ρςη δημιξσογία ςχμ Α.Ο. ςξ ποϊβλημα θα είυε αμβλσμθεί.

V ΑΝΘΜΞΛΘΔΡ ΔΘΔΑΙΘΙΩΜ ΡΞΥΩΜ

Ρςξυξςανιμξμίεπ είμαι ιεοαουικά ρσρςήμαςα ςχμ ποξψϊμςχμ και ςχμ διαδικαριόμ ςηπ μάθηρηπ Α. Ρςξυξςανιμξμία ςξσ Bloom (ΓΙΔΑΡΑ) Έκαμε δϋξ: ςημ γμχρςική και ςη ρσμαιρθημαςική. Ζ ποόςη είυε μεγάλη απήυηρη και απξςελείςαι απϊ 6 ιεοαουικά δξμημέμα επίπεδα με αμιξϋρα ςάνη ρπξσδαιϊςηςαπ. α επίπεδα ασςά είμαι: 1. Γμόρη, η καςόςεοη μξοτή μάθηρηπ 2. Ιαςαμϊηρη (ρσμϊφιρη, μεςάτοαρη, εομημεία) 3. Δταομξγή ρε διατξοεςικϊ πλαίριξ 4. Αμάλσρη ρςξιυείχμ, ρυέρεχμ αουόμ 5. Ρϋμθερη. (Έκθερη, παοαγχγή ρυεδίξσ – λϊγξσ) 6. Ανιξλϊγηρη με ενχςεοικά ή ερχςεοικά κοιςήοια

Ιαςηγξοήθηκε ϊςι είμαι πξλϋ ασρςηοή αλλά έδχρε ρςξσπ εκπαιδεσςικξϋπ μα καςαλάβξσμ ςημ ανία ςχμ ρςϊυχμ ρςη διδαρκαλία.

Β. Ρςξυξςανιμξμία ςξσ Gagne

Δίμαι ρσμδσαρμϊπ γμχρςικόμ, ρσμαιρθημαςικόμ και φσυξκιμηςικόμ ρςϊυχμ. α επίπεδά ςηπ είμαι 5:

1. Γλχρρικέπ πληοξτξοίεπ 2. Μξηςικέπ δενιϊςηςεπ (εοεθίρμαςα, έμμξιεπ, καςάςανη, καμϊμεπ, λϋρη ποξβλημάςχμ 3. Γμχρςικέπ ρςοαςηγικέπ 4. Φσυικέπ ρςάρειπ απέμαμςι ρε αουέπ και ρυέρειπ 5. Φσυξκιμηςικέπ δενιϊςηςεπ

Γ. Harmin, Simon

1. Δπίπεδξ πληοξτξοιόμ (facts) 2. Δπίπεδξ εμμξιόμ (concepts) 3. Δπίπεδξ γεμικεϋρεχμ (generalizations) 4. Δπίπεδξ ανιόμ (values)

Δ. Ρςξυξςανιμξμία ςηπ Ιοιςικήπ Ρκέφηπ

Ξι ρςξυξςανιμξμίεπ βξηθξϋμ και ρςη ρϋμςανη ςχμ Α.Ο. αλλά και ρςξμ χοιαίξ ποξγοαμμαςιρμϊ. Απϊ ςξμ εκπαιδεσςικϊ εναοςάςαι αμ θα παοέυει μϊμξ γμόρη ή και κοιςική ρκέφη. Ρςη ρςξυξςανιμξμία ςηπ κοιςικήπ ρκέφηπ δεμ ποξέυει η γμχρςική καςάοςιρη αλλά ξ μεςαρυημαςιρμϊπ ςξσ μαθηςή ρε ρκεπςϊμεμξ άςξμξ. ξ ρϋρςημα ςηπ ρςξυξςανιμξμίαπ έυει χπ ενήπ:

1. Ρυημαςιρμϊπ εμμξιόμ 2. Ιοίρειπ 3. Απϊκςηρη δηλχςικήπ γμόρηπ 4. Ρυημαςξπξίηρη διαδικαρςικήπ γμόρηπ 5. Ρυημαςξπξίηρη παοαγχγικήπ γμόρηπ 6. Ιξιμχμικξπξλιςικέπ ρςάρειπ 7. Λεςαγμχρςικέπ ρςοαςηγικέπ

Ασςξί ξι ρςϊυξι ποέπει μα μεςξσριχθξϋμ με ςημ εμίρυσρη ςξσ δαρκάλξσ και ςχμ καςάλληλχμ ρσμθηκόμ ρε 10 οόλξσπ ζχήπ. Βαρικϊ ςξσπ υαοακςηοιρςικϊ είμαι η ασςξμξμία ρςη ρκέφη και η ελεϋθεοη επιλξγή ρςη δοάρη. Ρϋμτχμα με ςξμ Spady ξι οϊλξι ασςξί δεμ ποξέουξμςαι απϊ ςημ κξιμχμική αλληλεπίδοαρη, αμςίθεςα είμαι ποξωπξθέρειπ για ςη ρχρςή κξιμχμική έμςανη, κι έςρι ποέπει μα είμαι ρςημ κξοστή ςχμ επιδιόνεχμ ςηπ εκπαίδεσρηπ. Ξι οϊλξι ασςξί είμαι:

1. Δταομξγήπ και δοάρηπ 2. Ρσμειδηςξπξίηρηπ και επίλσρηπ ποξβλήμαςξπ 3. Οοξγοαμμαςιρμξϋ και ξογάμχρηπ 4. Δημιξσογίαπ και ποχςξςσπίαπ 5. Λάθηρηπ και ρκέφηπ 6. Οξμπξϋ και δέκςη 7. Διδαρκαλίαπ και καθξδήγηρηπ 8. Δμίρυσρηπ και βελςίχρηπ ςηπ ζχήπ ςχμ άλλχμ 9. Ρσμμεςξυήπ και ρσμεογαρίαπ

10.Οοχςξπξοίαπ και ρσμμεςξυήπ ρςα κξιμά

Ρςη ρςξυξςανιμξμία ασςή, ρςϊυξι, μέθξδξπ και πεοιευϊμεμξ έυξσμ ςημ ίδια ανία και εμαλλάρρξμςαι. Ρςη ρϋμςανη ςχμ Α.Ο. ποέπει μα ποξέυξσμ ξι ρςϊυξι. Ρςξμ ποξγοαμμαςιρμϊ ςηπ χοιαίαπ διδαρκαλίαπ ςξ πεοιευϊμεμξ. Ζ δε μέθξδξπ παοαμέμει ρςη διακοιςική εσυέοεια ςξσ δαρκάλξσ για ςξ πόπ π.υ. θα διδάνει σπεοκείμεμεπ και σπξκείμεμεπ έμμξιεπ κλπ.

VΘ ΔΟΘΟΔΔΑ ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΣ Α. ΛΑΙΠΞΟΠΞΗΔΡΛΞΡ Γίμεςαι απϊ ξσπ σπεϋθσμξσπ ρϋμςανηπ ςχμ Α.Ο. Ξι εκπαιδεσςικξί ποέπει μα ρσμμεςέυξσμ ρσμδικαλιρςικά. Οοόςη επατή ρςημ αουή ςηπ υοξμιάπ. ϊςε ξ εκπαιδεσςικϊπ κάμει και ςξ ποόςξ «τιλςοάοιρμα» με βάρη ςιπ ποξρχπικέπ ςξσ πεπξιθήρειπ. Δδό σπάγεςαι η δημιξσογία καμϊμχμ εογαρίαπ ςηπ ςάνηπ. Δδό ποέπει μα ξοιρθξϋμ σφηλέπ ποξρδξκίεπ για ςξ επίπεδξ ςχμ μαθηςόμ. Για ςξ λϊγξ ασςϊ είμαι απαοαίςηςη η επιρςημξμική γμόρη μεθϊδχμ ανιξλϊγηρηπ.

Β. ΛΔΡΞΟΠΞΗΔΡΛΞΡ

Γίμεςαι αμά δίμημξ ή ςοίμημξ με ρκξπϊ α) ςξμ υοξμικϊ επαμαποξρδιξοιρμϊ β) ςημ επαμεκςίμηρη επιδιόνεχμ γ) ςη ρσρςημαςικϊςεοη ενξικείχρη με ςα μαθήμαςα

Αμαδεικμϋει ςιπ ρυέρειπ και ςιπ έμμξιεπ πξσ θα απξςελέρξσμ ςξμ βαρικϊ άνξμα ξογάμχρηπ για ςη διδαρκαλία μιαπ εμϊςηςαπ.

Γ. ΔΒΔΞΛΑΔΘΑΘΞΡ Ρςξυεϋει ρςημ ανιξπξίηρη ςξσ χοξλξγίξσ ποξγοάμμαςξπ και ςημ απξτσγή παλιμδοξμήρεχμ.

Δ. ΩΠΘΑΘΞΡ ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΡ Δίμαι ςξ ςελεσςαίξ επίπεδξ μεςαρυημαςιρμξϋ ςξσ Α.Ο. ρε διαδικαρίεπ καθημεοιμήπ ρυξλικήπ εογαρίαπ. Ασςϊπ απξκαλϋπςει ςημ ποξρχπική θεχοία διδαρκαλίαπ ςξσ Δκπαιδεσςικξϋ. Αματέοεςαι ρςιπ ποξωπξθέρειπ, ςξ πεοιευϊμεμξ, ςιπ δοαρςηοιϊςηςεπ και ςα σλικά ςηπ διδαρκαλίαπ. Κίγξ πξλϋ ϊλξι ςξ υοηριμξπξιξϋμ αλλά πξςέ δεμ ακξλξσθείςαι 100% διϊςι εμςάρρξμςαι και ξι αμςιδοάρειπ ςχμ μαθηςόμ πξσ ςξ μεςαβάλλξσμ έςρι όρςε μα επέλθει η«αμξιβαία καςαμόηρη», η έλλειφη ςηπ ξπξίαπ είμαι απξςέλερμα ςηπ απξσρίαπ κξιμήπ γμόρηπ και παοϊμξιαπ εομημείαπ ςχμ καςαρςάρεχμ ςϊρξ εκ μέοξσπ ςξσ εκπαιδεσςικξϋ ϊρξ και ςχμ μαθηςόμ.

VΘΘ ΞΠΓΑΜΩΡΖ ΩΠΘΑΘΞΣ ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΣ Ξ χοιαίξπ ποξγοαμμαςιρμϊπ έυει 4 τάρειπ:

1η: Οοξβλημαςική ςηπ διδαρκαλίαπ 2η: Οοξεςξιμαρία Διδακςικξϋ Αμςικειμέμξσ 4η: Ανιξλϊγηρη 5η: Ξογαμχςικέπ δοαρςηοιϊςηςεπ

Ρσμεκςικϊπ παοάγχμ ϊλχμ είμαι ξ υοϊμξπ πξσ ποέπει μα υοηριμξπξιείςαι ξοθξλξγιρςικά.

VΘΘΘ ΟΠΞΒΚΖΛΑΘΙΖ ΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ Ιαςά ςημ καςαρκεσή ςξσ χοιαίξσ ποξγοαμμαςιρμξϋ ξ εκπαιδεσςικϊπ ποξυχοεί ρε ρατή ποξβλημαςική πξσ αματέοεςαι ρςα ενήπ:

α) εκτοάζει ρσγκεκοιμέμη αμςίληφη για ςξμ απόςεοξ ρκξπϊ ςξσ Αμαλσςικξϋ Οοξγοάμμαςξπ β) καθξοίζει ςη ρκξπξθερία ςηπ ρσγκεκοιμέμηπ διδαρκαλίαπ γ) αμαζηςεί ςιπ ποξωπξθέρειπ γι’ ασςήμ δ) αμαλϋει ςιπ επιπςόρειπ ςηπ

Α. ΑΜΘΚΖΦΔΘΡ ΓΘΑ Ξ Α.Ο. Ζ αμςίληφη για ςη υοηριμϊςηςα μιαπ διδακςικήπ εμϊςηςαπ επηοεάζει ρημαμςικά ςξμ ςοϊπξ διδαρκαλίαπ ςηπ. Σπάουξσμ 7 είδη ρςάρεχμ απέμαμςι ρςξ Α.Ο.

1. Οοακςική Ηεώοηρη: Δπιλέγξμςαι ςα μαθήμαςα πξσ έυξσμ υοηριμϊςηςα και παοαδξριακή ανία 2. Ακαδημαψκή: Δίμεςαι έμταρη ρςξ πεοιευϊμεμξ και ϊυι ρςη διδαρκαλία, με υοήρη μξμξλϊγξσ και

εοχςαπξκοίρεχμ 3. Γμχρςική: Έμταρη ρςημ καςάκςηρη γμχρςικόμ δενιξςήςχμ ϊπχπ η απαγχγική και αμαλξγική

ρκέφη. Δίμαι ςξ κοιςικϊ ποϊγοαμμα και γίμεςαι με εμεογξπξίηρη ςχμ μαθηςόμ. 4. Ηεώοηρη ςηπ Οοξεςξιμαρίαπ: για ενεςάρειπ ή για ςημ επϊμεμη υοξμιά. Ισοίαουξ μέρξμ ςα «ΡΞΡ»

θέμαςα 5. Ξσμαμιρςική: Δπιδιόκεςαι η ασςξποαγμάςχρη. Ισοιϊςεοα υαοακςηοιρςικά η απξδξυή και η

εσελινία 6. Οξλιςιρςικήπ Λεςαβίβαρηπ: Ρςϊυξπ ςξσ ρυξλείξσ είμαι η κξιμχμική ρςαθεοϊςηςα 7. Ιξιμχμικήπ Αμαρσγκοόςηρηπ: Ρςϊυξπ ςξσ ρυξλείξσ είμαι κξιμχμική αμαρσγκοϊςηρη ςξσ status quo

Β. ΟΠΞΣΟΞΗΔΡΔΘΡ Απαοαίςηςα ρςξιυεία ςξσ ποξγοαμμαςιρμξϋ, η γμόρη ςχμ αμαγκόμ, ελλείφεχμ, ποξςιμήρεχμ κλπ ςχμ μαθηςόμ. Αμαγκαία η γμόρη για ςημ φσυξκιμηςική, και κξιμχμική καςάρςαρή ςξσπ. επίρηπ ξι μξηςικέπ δσμαςϊςηςεπ, η ποξηγξϋμεμη γμόρη, ςξ επίπεδξ άγυξσπ, η ασςξαμςίληφη και ςξ εμδιατέοξμ ςξσπ. Για ςξ λϊγξ ασςϊ έυξσμ εκπξμηθεί ςα ποξγοάμμαςα εναςξμικεσμέμηπ διδαρκαλίαπ. Δπειδή ασςή είμαι δϋρκξλξ μα εταομξρςεί απαιςείςαι πξικιλία μέρχμ και μεθϊδχμ.

Γ. ΔΟΘΟΩΡΔΘΡ Οοξωπξλξγίζξμςαι ξι επιπςόρειπ ςηπ διδαρκαλίαπ ςϊρξ ρςημ εταομξγή ςχμ ρςϊυχμ ςξσ Α.Ο. ϊρξ και ρςη γεμικϊςεοη κξιμχμική ποξρτξοά.

ΘΥ. ΟΠΞΔΞΘΛΑΡΘΑ ΔΘΔΑΙΘΙΞΣ ΑΜΘΙΔΘΛΔΜΞΣ

Α. ΛΔΑΡΥΖΛΑΘΡΛΞΡ ΟΔΠΘΔΥΞΛΔΜΞΣ ΡΔ ΔΘΔΑΙΘΙΞΣΡ ΡΞΥΞΣΡ ξ ςεοάρςιξ πξρϊ γμόρηπ πξσ είμαι διαθέριμξ, παοέυει πεοιευϊμεμξ ρςα Α.Ο. Για μα μεςαρυημαςιρςεί ρε Διδακςικξϋπ Ρςϊυξσπ απαιςξϋμςαι 3 βήμαςα:

1. Ξογάμχρη ρε θεμαςικξϋπ άνξμεπ 2. Λεςαρυημαςιρμϊπ θεμαςικόμ ανϊμχμ ρε διδακςικξϋπ ρςϊυξσπ. Για μα γίμει ασςϊ ποέπει μα

υοηριμξπξιηθεί μια ρσρςημαςξπξιημέμη ρςξυξςανιμξμία έςρι όρςε μα διεσκξλσμθεί ξ μεςαρυημαςιρμϊπ

3. Ιοιςήοια επιλξγήπ ρςϊυχμ. Δπειδή ξι ρςξυξςανιμξμίεπ ποξρτέοξσμ εσοϋ πεδίξ εμμξιόμ και ρςϊυχμ, εμείπ ποέπει μα επιλένξσμε ξοιρμέμεπ κάθε τξοά, λϊγχ ςχμ υοξμικόμ πεοιξοιρμόμ. α κοιςήοια με ςα ξπξία θα γίμει ασςϊ είμαι:

α. ςξ κοιςήοιξ ςηπ ρημαμςικϊςηςαπ β. ξ κοιςήοιξ ςξσ διεσοσμέμξσ ακαδημαψκξϋ πεοιευξμέμξσ γ. ξ κοιςήοιξ ςχμ απόςεοχμ επιδιόνεχμ ςξσ Α.Ο. με αματξοά ρςιπ αςξμικέπ αλλά και

κξιμχμικέπ επιδιόνειπ ςξσ ρε ϊ,ςι ατξοά ςξσπ μαθηςέπ.

Β. ΙΑΗΞΠΘΡΛΞΡ ΔΟΘΟΔΔΞΣ ΛΑΗΖΡΖΡ

Σπάουξσμ 4 επίπεδα μάθηρηπ

α. Ζ πληοξτξοιακή, πξσ είμαι ρσλλξγή ρςξιυείχμ μέρχ ςχμ αιρθήρεχμ β. Ζ ξογαμχςική πξσ διαρσμδέει ςιπ πληοξτξοίεπ μεςανϋ ςξσπ και δημιξσογεί ςα γμχρςικά

ρυήμαςα γ. Ζ αμαλσςική, ϊπξσ αμαζηςξϋμςαι ξι ερχςεοικέπ ρυέρειπ αμάμερα ρςιπ έμμξιεπ και

δημιξσογξϋμςαι γεμικεϋρειπ δ. Ζ παοαγχγική ϊπξσ γίμξμςαι ποξβλέφειπ ανιξλξγήρειπ και αμαδιξογαμόρειπ

Ιαςά ςη διάοκεια ςηπ διξογάμχρηπ ςξσ χοιαίξσ ποξγοαμμαςιρμξϋ, ποέπει μα απξρατημιρθεί ςξ επιδιχκϊμεμξ επίπεδξ μάθηρηπ.

Γ.ΛΔΑΡΥΖΛΑΘΡΛΞΡ ΔΘΔΑΙΔΑΡ ΣΚΖΡΖ ΡΔ ΔΘΔΑΡΙΘΙΖ ΓΜΩΡΖ Για μα γίμει ξ μεςαρυημαςιρμϊπ ασςϊπ, η ϋλη ποέπει μα ποξρτεοθεί με έμαμ απϊ ςξσπ δϋξ ςοϊπξσπ: είςε με ςη «ρπειοξειδή» μξοτή ςξσ Bruner, ϊπξσ ςα εμδιατέοξμςα και ςξ επίπεδξ ςχμ παιδιόμ καθξοίζει ςξ ςι ςελικά θα διδαυθεί, εμό ςα ςσυϊμςα κεμά καλϋπςξμςαι ακοιβόπ απϊ ασςή ςημ «επαμαλαμβαμϊμεμη» επαματξοά ρςη διδακςέα ϋλη.

Ξ δεϋςεοξπ ςοϊπξπ ςξσ Ausubel είμαι η διάςανη ςξσ πεοιευξμέμξσ ρε λξγική ρειοά, έςρι όρςε μα εμρχμαςόμεςαι ρςα παλιϊςεοα γμχρςικά ρυήμαςα εσκξλϊςεοα. Οαοϊμξια και ξ Gagne πιρςεϋει ϊςι κάπξια ρςξιυεία ςηπ γμόρηπ ποξηγξϋμςαι έμαμςι κάπξιχμ άλλχμ και ποέπει μα διδάρκξμςαι ποόςα.

Για μα γίμει ασςή η «λξγική» ξογάμχρη παοαςίθεμςαι 3 πεοιπςόρειπ διδαρκαλίαπ:

1. Διδαρκαλία Δηλχςικήπ Γμόρηπ Απαοαίςηςξ εογαλείξ για ςημ διδαρκαλία ασςή είμαι ξ «εμμξιξλξγικϊπ υάοςηπ», (conceptual map) ςξ γμχρςϊ ρυεδιάγοαμμα ϊπξσ ρκιαγοατξϋμςαι ςα βαρικά υαοακςηοιρςικά και ςα σπξθέμαςα ςξσ ποξπ διδαρκαλία αμςικειμέμξσ. Ξ μεςαρυημαςιρμϊπ ςηπ διδακςέαπ ϋληπ ρε διδάνιμη γμόρη, ποξωπξθέςει ποξηγξϋμεμη ανιξλϊγηρη ςξσ επιπέδξσ ςχμ μαθηςόμ, ρςη βάρη ςηπ ξπξίαπ:

α. επιλέγξμςαι ξι έμμξιεπ β. Απξταρίζεςαι η ρπξσδαιϊςηςα ςχμ ρημείχμ γ. Ιαθξοίζξμςαι ξι ποξρδξκίεπ δ. Δπιλέγεςαι ςξ επξπςικϊ σλικϊ

2. Διδαρκαλία Λεμξμχμέμχμ Δμμξιόμ Ασςϊ είμαι εσκξλϊςεοξ και απαιςεί:

α. Όοξσπ, β. Ξοιρμξϋπ γ. Υαοακςηοιρςικά δ. Οαοαδείγμαςα ε. Δμμξιξλξγική ιεοάουηρη

Ζ ρειοά εναοςάςαι απϊ ςξ αμ η διδαρκαλία είμαι επαγχγική (μέοξπ à ϊλξμ) ή απαγχγική (ϊλξμ à μέοξπ) 3. Διδαρκαλία Διαδικαρςικήπ Γμόρηπ Δδό έυξσμε ςημ «αμάλσρη έογξσ» (task analysis). Αματέοεςαι δηλαδή απϊ ςημ αουή ρςξσπ μαθηςέπ ξ ςοϊπξπ με ςξμ ξπξίξ θα διδάνξσμε ςξ μάθημα, ή η μέθξδξπ ςηπ επίλσρηπ εμϊπ ποξβλήμαςξπ και ρςη ρσμέυεια ποξυχοξϋμε ρςημ καθ’ ασςϊ διδαρκαλία. Οοέπει μα δίμεςαι μεγάλη ρημαρία ρςημ ξογάμχρη, διϊςι έςρι απξτεϋγξμςαι ςα κεμά ρς διδαρκαλία και ςη διεναγχγή πειοαμάςχμ πξσ ξδηγεί ρε ποξβλήμαςα αςανίαπ.

Υ ΛΔΗΞΔΞΚΞΘΙΖ ΞΠΓΑΜΩΡΖ ΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

Α. ΔΟΘΚΞΓΖ Ζ ΡΣΜΔΗΔΡΖ ΡΠΑΖΓΘΙΩΜ Ξι ρςοαςηγικέπ είμαι απαοαίςηςεπ για μα γίμεςαι ξικξμξμία υοϊμξσ και κϊπξσ. Ζ επιλξγή μεμξμχμέμχμ διδακςικόμ εμεογειόμ, (π.υ εοχςήρειπ ή έπαιμξπ) δεμ δίμει απξςελέρμαςα. Οοέπει μα υοηριμξπξιξϋμςαι ρςοαςηγικέπ καθιεοχμέμεπ, ρσμδσαρςικά ϊμχπ. Ξι ρςοαςηγικέπ διδαρκαλίαπ πξσ αμςιρςξιυξϋμ ρςημ ρςξυξςανιμξμία είμαι:

1. Για ςιπ έμμξιεπ: Δπαγχγική 2. Για ςιπ γεμικεϋρειπ: Απαγχγική 3. Για ςημ ξογάμχρη: Λξμξλξγική – μξημαςικήπ ποξρέγγιρηπ ςξσ γοαπςξϋ λϊγξσ 4. Για ςη διαδικαρςική: Απξςελερμαςικήπ διδαρκαλίαπ 5. Για ςιπ κξιμχμικξπξλιςικέπ ρςάρειπ: Ξμαδξρσμεογαςική 6. Για ςη λϋρη ποξβλημάςχμ: Ιαςεσθσμϊμεμη και ελεϋθεοη διεοεϋμηρη

Β. ΔΟΘΚΞΓΖ ΡΣΡΖΛΑΞΡ ΙΞΘΜΩΜΘΙΖΡ ΞΠΓΑΜΩΡΖΡ ΖΡ ΑΝΖΡ Οοέπει μα διαλέγξσμε ποξρεκςικά αμ η ςάνη θα ξογαμχθεί χπ εμιαίξ ρϋμξλξ, πξσ εσμξεί ςημ δαρκαλξκεμςοική εογαρία, ςημ απξμμημϊμεσρη και ςξμ αμςαγχμιρμϊ, ή ρε μικοϊςεοεπ ξμάδεπ, πξσ διεσκξλϋμξσμ ςη ρσμμεςξυή, ςημ αλληλεπικξιμχμία και ςιπ γμχρςικέπ ιδιϊςηςεπ. Οάμςχπ αμάλξγα με ςημ ςάνη ή ςξ μάθημα η κξιμχμική ξογάμχρη ςηπ ςάνηπ μπξοεί μα πξικίλει.

Γ. ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΡ ΥΠΞΜΞΣ Ξ υοϊμξπ ρε επίπεδξ χοιαίαπ διδαρκαλίαπ έυει πξλϋ μεγάλη ρημαρία. Ξ ποξγοαμμαςιρμϊπ ποέπει μα ςηοείςαι απαοαίςηςα, διϊςι ημιςλείπ διδαρκαλίεπ είμαι αμαπξςελερμαςικέπ.

ΥΘ. ΑΝΘΞΚΞΓΖΡΖ ΖΡ ΛΑΗΖΡΖΡ ΡΖΜ ΩΠΘΑΘΑ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑ Ζ ανιξλϊγηρη ποέπει μα αματέοεςαι ςϊρξ ρςξ πξρϊ ςηπ γμόρηπ πξσ καςακςήθηκε ϊρξ και ρςξσπ μέξσπ ςοϊπξσπ ρκέφηπ ϊπχπ απαιςεί η κοιςική διδαρκαλία.

ΥΘΘ. ΓΠΑΟΞ ΡΥΔΔΞ ΩΠΘΑΘΑΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

Οοϊκειςαι για ςη γοαπςή καςαυόοηρη ςχμ δοαρςηοιξςήςχμ πξσ επέλενε με βάρη ρσγκεκοιμέμα κοιςήοια ξ εκπαιδεσςικϊπ. Δίμαι γμχρςή χπ πλάμξ, πξοεία, ρυέδιξ κλπ. Δίμαι καλή για τξιςηςέπ και αουάοιξσπ, διατξοεςικά ξδηγεί ρςημ ςσπξπξίηρη και ςημ αμαυαίςιρη ςξσ απαοαίςηςξσ ασθξομηςιρμξϋ. Διατέοει απϊ ςξ «ξογαμϊγοαμμα ρςοαςηγικήπ» ρςξ ϊςι είμαι πιξ ενειδικεσμέμξ, ϊπχπ ξ ποξγοαμμαςιρμϊπ είμαι εσοϋςεοη έμμξια απϊ ςξ ρυεδιαρμϊ ςηπ διδαρκαλίαπ.

ΙΔΤ 4. ΔΘΔΝΑΓΩΓΖ ΙΠΘΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

Θ. ΔΠΑΡΖΠΘΞΖΔΡ

Ζ χοιαία διδαρκαλία διακοίμεςαι ρε 7 τάρειπ ξι ξπξίεπ καςαμέμξμςαι ρε ςοειπ υοξμικέπ πεοιϊδξσπ διάοκειαπ 5,30 και 15 λεπςόμ αμςίρςξιυα. Ρςξ ποόςξ πεμςάλεπςξ έυξσμε ςημ ποόςη τάρη, ρςξ μιράχοξ ςιπ τάρειπ 2-5 και ρςξ δεκάλεπςξ ςημ έκςη και έβδξμη τάρη. Ξι τάρειπ είμαι:

1. Οοξεςξιμαρία 2. Δπατή με δεδξμέμα 3. Δπενεογαρία – Ρσμπεοάρμαςα 4. Δταομξγή 5. Έλεγυξπ, αμαςοξτξδϊςηρη 6. Αμακεταλαίχρη 7. Ανιξλϊγηρη Γμόρηπ και Λεςαγμόρηπ

Α. 1η ΤΑΡΖ: ΟΠΞΔΞΘΛΑΡΘΑ 1. Δνέςαρη Οοξηγξσμέμξσ, με ρκξπϊ ςημ ανιξλϊγηρη, αλλά μϊμξ αμ υοειάζεςαι μα επαμαλητθεί η ϋλη, ατξϋ ρϋμτχμα με ςξμ Ausubel η ποξωπάουξσρα γμόρη είμαι ςξ μϊμξ απαοαίςηςξ

2. Φσυξλξγική Οοξεςξιμαρία για θεςικέπ ρςάρειπ έμαμςι α) ςξσ ρυξλικξϋ πλαιρίξσ, β) ςξσ διδακςικξϋ αμςικειμέμξσ γ) ςξσ εασςξϋ ςξσπ και δ) ςξσ εκπαιδεσςικξϋ

3. Ιιμηςξπξίηρη ςηπ ποξρξυήπ η ξπξία εναοςάςαι απϊ ςημ παοόθηρη ςξσ μαθηςή και ςη ρημαρία πξσ έυει γι’ ασςϊμ ςξ μάθημα. ευμικέπ πξσ βξηθξϋμ είμαι:

- Ζ αμςιπαοάθερη απϊφεχμ - Ζ ρϋγκοιρη δϋξ εμαλλακςικόμ λϋρεχμ - Ζ αμάδεινη αδιενϊδχμ με επιςοεπϊμεμα λάθη - Ταιμξμεμικέπ αμςιτάρειπ (π.υ. ςξ βοαρςϊ μεοϊ παγόμει γοηγξοϊςεοα απϊ ςξ υλιαοϊ) - Οαοάνεμα ποξβλήμαςα - Οοϊβλεφη - Αμαρκϊπηρη σπάουξσραπ γμόρηπ - Δμεογξπξίηρη ποξρχπικόμ απξοιόμ - Δπξπξπςικξπξίηρη διδακςικξϋ αμςικειμέμξσ - Δπιρήμαμρη ρπξσδαιϊςηςαπ

4. Γμχριξλξγική ποξεςξιμαρία. Αμακιμόμςαπ ςημ παλιά γμόρη και γμχρςξπξιόμςαπ ςιπ ποξρδξκίεπ ςξσ εκπαιδεσςικξϋ καθόπ και ςξ αμ η διδαρκαλία θα είμαι πληοξτξοιακή ή διεοεσμηςική

5. Λεθξδξλξγική ποξεςξιμαρία. Αμακξιμόμεςαι ξ ςοϊπξπ εογαρίαπ και έυει άμερη ρυέρη με ςη γμχριξλξγική.

Β. 2η ΤΑΡΖ : ΔΟΑΤΖ ΛΔ Α ΔΔΔΞΛΔΜΑ Γίμεςαι είςε με άμερη επατή (πειοάμαςα) είςε με έμμερη (ποξβξλέπ) Οεοιλαμβάμει ςιπ ενήπ δοαρςηοιϊςηςεπ:

1 Οληοξτϊοηρη, Δπίδεινη ή αμαζήςηρη πξσ γίμεςαι α) με μξμϊλξγξ, β) με επίδεινη, γ) με διάλξγξ ή δ) με διεοεϋμηρη. Οοέπει μα κιμηςξπξιεί΄ ϊλεπ ςιπ αιρθήρειπ.

2. Δμεογξπξίηρη Ρςοαςηγικόμ καςαμϊηρηπ Ζ καςαμϊηρη είμαι ποξωπϊθερη για ςιπ αμόςεοεπ μξοτέπ μάθηρηπ και είμαι η ρϋλληφη ςχμ ρυέρεχμ πξσ ρσμδέξσμ ςα δεδξμέμα και κσμαίμεςαι απϊ διαιρθηςική έχπ πλήοηπ. Δναοςάςαι απϊ ςημ δαρκαλξκεμςοική ή ςημ παιδξκεμςοική ποξρέγγιρη.

Γ. 3η ΤΑΡΖ: ΔΟΔΝΔΓΑΡΘΑ – ΡΣΛΟΔΠΑΡΛΑΑ Σπάουξσμ διάτξοεπ ρςοαςηγικέπ επενεογαρίαπ πξσ εσμξξϋμ αμάλξγα ςη δηλχςική γμόρη ή ςη διαδικαρςική, καθόπ άλλεπ τξοέπ αματέοεςαι ρε καμϊμεπ και μϊμξσπ και άλλεπ ρςημ ξογάμχρη και επενεογαρία ςχμ δεδξμέμχμ. Ρε ϊλεπ πάμςχπ ποέπει μα σπάουει έμςξμη αλληλεπίδοαρη εκπαιδεσςικξϋ – μαθηςόμ Ζ επενεογαρία είμαι πξλϋ ρημαμςική τάρη ςϊρξ για ςξσπ μαθηςέπ ξι ξπξίξι ποέπει μα αμςιλητθξϋμ ςη γμόρη χπ ρσμευόπ ποξρδιξοιζϊμεμη και αμαποξρδιξοιζϊμεμη, ϊρξ και για ςξμ εκπαιδεσςικϊ πξσ με ςημ αμαςοξτξδϊςηρη ποξραομϊζει ςξ ποϊγοαμμα ρςημ ποαγμαςικϊςηςα. Σπάουξσμ 4 ρςοαςηγικέπ επενεογαρίαπ δεδξμέμχμ.

1. Ζ Ξογαμχςική Δπενεογαρία μέρχ ςηπ ξπξίαπ εμςξπίζξμςαι ςα ενχςεοικά υαοακςηοιρςικά ςχμ δεδξμέμχμ, ξι ξμξιϊςηςεπ, ξι διατξοέπ, εμό παοάλληλα γίμεςαι καςηγξοιξπξίηρή ςξσπ. Δίμαι δηλαδή η ξσριαρςικξπξίηρη ςηπ γμόρηπ. 2. Ζ αμαλσςική Δπενεογαρία πξσ βλέπει ρςξ «ερχςεοικϊ» ςξσ αμςικειμέμξσ ποξβαίμξμςαπ ρςημ αμίυμεσρη ςχμ δξμικόμ ρςξιυείχμ, ςχμ ρυέρεχμ μεςανϋ ςξσπ, ςημ αμάλσρή ςξσ ρε μέοη καθόπ και ςημ έμςανή ςξσπ ρε γεμικϊςεοα γμχρςικά ρυήμαςα.

3. Οαοαγχγική Δπενεογαρία. Λε ςιπ διαδικαρίεπ ςηπ, ανιξπξιείςαι η μέα γμόρη για επίλσρη ποξβλημάςχμ αλλά και επιυειοείςαι η λειςξσογική καςαμϊηρη.

4. έλξπ με ςη Ρσρςημαςξπξίηρη ρσμπεοαρμάςχμ ρςημ ξπξία ποξβαίμει κσοίχπ ξ εκπαιδεσςικϊπ επιυειοείςαι μα γίμει υοήρη μεγάληπ πξικιλίαπ απϊφεχμ πληοξτξοιόμ και διαδικαριόμ. α ρσμπεοάρμαςα ποέπει μα είμαι δξμημέμα ρε θεμαςικξϋπ άνξμεπ και διαςσπχμέμα ρε απλή και καςαμξηςή γλόρρα.

Γ. 4η ΤΑΡΖ: ΔΤΑΠΛΞΓΖ ΖΡ ΜΔΑΡ ΓΜΩΡΖΡ Ξι εογαρίεπ για εταομξγή βοίρκξμςαι ρςα βιβλία ςξσ μαθηςή και έυξσμ ρκξπϊ ςημ ενάρκηρη, ςημ εμπέδχρη και λειςξσογικξπξίηρη ςηπ μέαπ γμόρηπ. Ιαςά ςημ διάοκεια ςηπ τάρηπ ασςήπ ξ εκπαιδεσςικϊπ ποέπει μα πεοιέουεςαι ρςα θοαμία καθόπ η αλληλεπίδοαρή ςξσ με ςξσπ μαθηςέπ πεοιξοίζεςαι με απξςέλερμα μα μειόμεςαι και ξ υοϊμξπ ςηπ εμεογηςικήπ ςξσπ ρσμμεςξυήπ ρςξ μάθημα. Ξι δοαρςηοιϊςηςεπ ςηπ τάρηπ ασςήπ είμαι 3:

1. Δνάρκηρη Ρε Οαοϊμξιεπ Ιαςαρςάρειπ Ρςϊυξπ είμαι ξ έλεγυξπ ςηπ καςαμόηρηπ και η εμπέδχρη ςηπ μέαπ μάθηρηπ. Δπειδή ςξ ποόςξ ρσμβαίμει δϋρκξλα, ποέπει μα σπάουξσμ αρκήρειπ ιδιαίςεοα ϊςαμ διδάρκεςαι διαδικαρςική γμόρη. ξ δεϋςεοξ ρημαίμει αμαγμόοιρη ςηπ μέαπ γμόρηπ ρε διατξοεςικά γμχριξλξγικά πλαίρια (ϊςαμ είμαι δηλχςική) ή ασςξμαςξπξιημέμη εταομξγή (ϊςαμ είμαι διαδικαρςική).

2.Γεμίκεσρη ςηπ Μέαπ Γμόρηπ Ασςϊ είμαι η εταομξγή ρε καιμξύοιεπ καςαρςάρειπ. Ξι σπξδειγμαςικέπ αρκήρειπ και η αμαλσςική πεοιγοατή ςηπ διαδικαρίαπ απϊ ςξμ εκπαιδεσςικϊ ασνάμξσμ ςηπ πιθαμϊςηςεπ γεμίκεσρηπ

3. Λεςατξοά ςηπ Μέαπ Γμόρηπ Υοήρη ςηπ μέαπ γμόρηπ ρςημ ενχρυξλική ζχή. Λϊμξ ςξ 20% ϊμχπ μεςατέοεςαι. Σπάουξσμ πξλλέπ θεχοίεπ πξσ πεοιγοάτξσμ ςξμ καλϋςεοξ ςοϊπξ μεςατξοάπ. Οαλιϊςεοη είμαι εκείμη ςηπ «ειδξλξγικήπ» μάθηρηπ πξσ λέει ϊςι η μϊηρη απξςελείςαι απϊ πξλλέπ δσμάμειπ και λειςξσογίεπ, ϊπχπ η μμήμη, η βξϋληρη, η ποξρξυή κλπ, και καςά ρσμέπεια ξοιρμέμα μαθήμαςα ςαιοιάζξσμ ρςιπ αμςίρςξιυεπ λειςξσογίεπ. Ασςή ϊμχπ έυει εγκαςαλειτθεί καθόπ δεμ απξδείυςηκε. ημ αμςικαςέρςηρε η «Ηεχοία ςχμ Όμξιχμ Ρςξιυείχμ» ςξσ Thorndike πξσ σπξρςηοίζει ϊςι η μάθηρη γίμεςαι μϊμξ ϊςαμ σπάουξσμ κξιμά ρςξιυεία μεςανϋ ςηπ παλιάπ και ςηπ μέαπ γμόρηπ. Οαοάλληλα με ασςϊμ ξ Judd σπξρςήοινε ϊςι η μεςαβίβαρη δεμ εναοςάςαι απϊ ςιπ ενχςεοικέπ ξμξιϊςηςεπ ςχμ ρςξιυείχμ αλλά απϊ ςξμ βαθμϊ ρςξμ ξπξίξ καςαμϊηρε ξ μαθηςήπ μέρχ αμακάλσφηπ ή μέρχ διδαρκαλίεπ ςιπ βαρικέπ δξμέπ ςηπ κεκςημέμηπ (ρυεςικήπ) γμόρηπ.

Ρ’ ασςξϋπ ςξσπ δϋξ ρςηοιγμέμξπ ξ Bruner επιμϊηρε ςημ καλϋςεοη θεχοία ατξϋ η καςαμϊηρη ςχμ εμμξιόμ αουόμ και γεμικεϋρεχμ ταίμεςαι μα ρσμιρςά ςημ ξσριαρςική μάθηρη εμϊπ αμςικειμέμξσ πξσ δημιξσογεί ςιπ ποξωπξθέρειπ για ςη μεςαβίβαρη ςηπ μάθηρηπ.

Ξ Gagne νευόοιρε ςη μεςαβίβαρη ρε πλάγια και κάθεςη, καθξοίζξμςαπ ςημ ποόςη ρςημ πεοίπςχρη ςξσ

ίδιξσ επίπεδξσ πξλσπλξκϊςηςαπ και ςη δεϋςεοη απϊ ςξμ έμα γμχρςικϊ υόοξ ρςξμ άλλξ. Ζ ρϋγυοξμη Γμχρςική Φσυξλξγία εμςξπίζει ςη δσρκξλία μεςατξοάπ ςηπ ρυξλικήπ γμόρηπ ρε διατξοεςικέπ καςαρςάρειπ και για ςημ αμςιμεςόπιρή ςηπ ποξςείμξσμ ςημ εμίρυσρη ςηπ μεςαγμχρςικήπ ςξσπ ικαμϊςηςαπ. Δκςϊπ απϊ ςξ πξσ, ςξ πϊςε και ςξ ςι, δηλαδή ςα παιδιά ποέπει μα διδάρκξμςαι και ςξ γιαςί ςξ μαθαίμξσμ ασςϊ πξσ μαθαίμξσμ.

Ρςιπ αουέπ ςξσ 1990 ποξςάθηκε η ελλιπήπ θεχοία ςηπ «ελαςςχμαςικϊςηςαπ» η ξπξία ποερβεϋει ϊςι η μεςάβαρη ςηπ γμόρηπ είμαι ασςή καθ’ ασςή αδϋμαςη, διϊςι δεμ σπάουει η έμμξια ςηπ γμόρηπ καθ’ εασςή, αλλά μϊμξ ρυέρειπ πξσ ρσμδέξσμ ςξ άςξμξ με ςα ρςξιυεία ςηπ πεοίρςαρηπ. Οάμςα θα τςαίει είςε ςξ μεςαγμχρςικϊ έλλειμμα, είςε η ελαςςχμαςική δξμή ςηπ πληοξτξοίαπ.

Γ. 5η ΤΑΡΖ ΔΚΔΓΥΞΡ ΙΑΘ ΑΜΑΠΞΤΞΔΞΖΡΖ ΖΡ ΙΑΑΜΞΖΡΖΡ Ξι δϋξ ασςέπ διαδικαρίεπ ποέπει μα γίμξμςαι καθ’ ϊλη ςη διάοκεια ςηπ διδαρκαλίαπ και ϊυι μϊμξ ρςξ ςέλξπ ςηπ. Ρςξ ρημείξ ασςϊ ακοιβόπ διατέοει η ζχμςαμή διδαρκαλία απϊ ςημ απλή αμάγμχρη ςξσ βιβλίξσ. Οοξςείμξμςαι ρσυμέπ ςοίλεπςεπ παϋρειπ ςηπ διδαρκαλίαπ όρςε μα γίμεςαι αμακεταλαίχρη και εμςξπιρμϊπ ςχμ εμδιατεοϊμςχμ ρημείχμ, καθόπ και ςχμ ρημείχμ ρϋγυσρηπ. Ζ επξικξδξμιρςική ποξρέγγιρη δίμει ιδιαίςεοη ανία ρε ασςϊ ςξμ ςοϊπξ καθόπ θεχοεί ϊςι η ανιξλϊγηρη λειςξσογεί παοχθηςικά μϊμξ αμ γίμεςαι ςασςϊυοξμα με ςη διδαρκαλία. Έςρι η παοξσρίαρη ςηπ τάρηπ ασςήπ χπ πέμπςηπ δεμ είμαι απϊλσςα ρχρςή. 3 μέθξδξι ελέγυξσ και αμαςοξτξδϊςηρηπ σπάουξσμ:

1. Έλεγυξπ ςηπ Ιαςαμϊηρηπ Γίμεςαι με ςη βξήθεια εοχςαπξκοίρεχμ απϊ ςξ δάρκαλξ ποξπ ςξσπ μαθηςέπ. Ζ αμςίδοαρη ςξσ δαρκάλξσ ρςιπ απαμςήρειπ ςξσ μαθηςή έυξσμ μεγάλη ρπξσδαιϊςηςα, καθόπ απϊ ασςήμ εναοςάςαι ςξ είδξπ ςηπ επικξιμχμίαπ πξσ θα εγκαςαρςαθεί, βαθμϊπ ρσμμεςξυήπ ςχμ μαθηςόμ καθόπ και ςξ είδξπ ςηπ αμαςοξτξδϊςηρηπ ποξπ ςξ δάρκαλξ.

2. Έλεγυξπ Αςξμικόμ Δογαριόμ. Ξ έλεγυξπ ςχμ αρκήρεχμ ςξσ βιβλίξσ ή ασςόμ πξσ έυει εςξιμάρει ξ δάρκαλξπ έυει διςςϊ ρςϊυξ: α) μα πληοξτξοήρει για ςξ απξςέλερμα ςηπ διδαρκαλίαπ και β) μα πληοξτξοήρει ςξ μαθηςή για ςημ αςξμική ςξσ ποϊξδξ. Ασςή η διαδικαρία αμαςοξτξδξςεί και ςξσπ δϋξ έμφσυξσπ παοάγξμςεπ ςηπ διδαρκαλίαπ

3. Αμαςοξτξδϊςηρη με Δπαμαλήφειπ, Διξοθόρειπ και Αρκήρειπ. Ωπ αμαςοξτξδϊςηρη εμμξείςαι η πληοξτϊοηρη πξσ παοέυει ξ δάρκαλξπ ρςξ μαθηςή αματξοικά με ςημ ξοθϊςηςα και ςημ επιςσυία ςηπ ρυξλικήπ ςξσ επίδξρηπ. Ασςή καθξοίζει ςη μαθηριακή ρσμπεοιτξοά και ρσμβάλλει ρςημ πεοαιςέοχ ξικξδϊμηρη ςηπ γμόρηπ. Ξι λεκςικέπ επιρημάμρειπ ποέπει μα ρσμξδεϋξμςαι απϊ παοεμβάρειπ ρςη διδαρκαλία και καθξοιρμϊ ςηπ μελλξμςικήπ διδακςικήπ ρςοαςηγικήπ ποάγμα πξσ επαμαεπιβεβαιόμει ςημ κσκλική τξοά ςηπ διδαρκαλίαπ. Ζ αμαςοξτξδϊςηρη ποέπει μα απξτεϋγει ςιπ γεμικϊςηςεπ χπ ποξπ ςημ πξιϊςηςα ςηπ εογαρίαπ και μα είμαι ρσγκεκοιμέμη και αμαλσςική. Ζ ανιξλϊγηρη ρςξ ρημείξ ασςϊ δεμ έυει ρςϊυξ ςημ ςελική απξςίμηρη ςξσ απξςελέρμαςξπ αλλά απξρκξπεί ρςημ παοόθηρη ςηπ καςαμϊηρηπ και ςχμ εμςξπιρμϊ ςχμ διαδικαρςικόμ ή άλλχμ λαθόμ.

Ρ΄ ΈΙΖ ΤΑΡΖ: ΑΜΑΙΔΤΑΚΑΘΩΡΖ

Ρσμήθχπ απξτεϋγεςαι καθόπ δεμ σπάουει υοϊμξπ, είμαι ϊμχπ απαοαίςηςη ιδιαίςεοα ρςιπ πεοιπςόρειπ πξσ ποξρτέοθηκε μεγάλξπ ϊγκξπ πληοξτξοίαπ. Λπξοεί μα πάοει ςοειπ μξοτέπ

α. Κεκςική, κάςι δηλαδή ραμ μια πεοίληφη ςξσ μαθήμαςξπ με βάρη εμμξιξλξγικξϋπ άνξμεπ β. Ρυημαςικήπ, ϊπξσ υοηριμξπξιξϋμ ςα γοατικά ρυήμαςα και ρυεδιαγοάμμαςα κάςι πξσ η ρϋγυοξμη

βιβλιξγοατία θεχοεί απαοαίςηςξ γ. Απξλξγιρςική, είμαι η διαδικαρία ρςημ ξπξία ξ μαθηςήπ αμαλξγίζεςαι ςι έμαθε, ςι γμόοιζε και

απξδείυςηκε λάθξπ, ςι ςξσ έκαμε εμςϋπχρη και πξια ρημεία παοαμέμξσμ αδιεσκοίμιρςα. Έυει δηλαδή μεςαγμχρςικϊ υαοακςήοα.

Ε΄ ΈΒΔΞΛΖ ΤΑΡΖ: ΛΑΗΖΡΘΑΙΖ ΙΑΘ ΛΔΑΓΜΩΡΘΙΖ ΑΝΘΞΚΞΓΖΡΖ

Ζ ρημαμςική τάρη ςηπ ανιξλϊγηρηπ ςηπ χοιαίαπ διδαρκαλίαπ υχοίζεςαι ρε δϋξ είδη:

1.ημ ανιξλϊγηρη ςηπ μάθηρηπ πξσ γίμεςαι με ανιξλϊγηρη

α. ςηπ δηλχςικήπ γμόρηπ β. ςηπ διαδικαρςικήπ γμόρηπ γ. ςχμ ανιόμ και ρςάρεχμ πξσ απξκςήθηκαμ και,

2. ημ μεςαγμχρςική ανιξλϊγηρη πξσ πεοιλαμβάμει

α. ξμ ποξγοαμμαςιρμϊ ςηπ ρκέφηπ β. ημ καθξδήγηρη ςηπ ρκέφηπ γ. ημ ασςξανιξλϊγηρη ςηπ ρκέφηπ δ. ημ ρσμαιρθημαςική αμςίδοαρη και ε. ιπ γμχρςικέπ ρςάρειπ και ένειπ.

Ξ Simons για ςημ μεςαγμχρςική διάρςαρη ςηπ ανιξλϊγηρηπ ποξςείμει 8 αουέπ:

1. Ιαςά ςη διδαρκαλία ςξμίζεςαι και η διαδικαρία ςηπ 2. Δπιυειοείςαι ξλιρςική ποξρέγγιρη 3. Γίμεςαι πάμςα ποξρπάθεια γεμίκεσρηπ και μεςατξοάπ 4. Σπξβάλλξμςαι πάμςα μεςαγμχρςικέπ εοχςήρειπ 5. Γίμεςαι ρσρςημαςική διδαρκαλία ρςοαςηγικόμ ξογάμχρηπ και ςευμικόμ σπέοβαρηπ

παοξομηςικόμ ρσμπεοιτξοόμ 6. Ξ εκπαιδεσςικϊπ λειςξσογεί χπ μξμςέλξ με έκδηλη ρκέφη 7. Οαοέυεςαι ρσμεογαςικϊ πλαίριξ 8. Υοηριμξπξιείςαι ρατήπ ξοξλξγία

ΘΘ ΔΘΔΑΙΘΙΔΡ ΑΠΥΔΡ ΟΞΣ ΔΘΔΟΞΣΜ ΖΜ ΙΠΘΘΙΖ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑ

1. Αουή ςηπ φσυξλξγικήπ απξδξυήπ και ρςήοινηπ 2. Αουή ασςεμεογξϋ ρσμμεςξυήπ 3. Αουή ςηπ Ξλϊςηςαπ 4. Αουή ςηπ Οοξρτξοάπ Ρσρςημαςικόμ Γμόρεχμ 5. Αουή ςηπ Δπξπςείαπ 6. Αουή ςηπ Δπαγχγικϊςηςαπ 7. Αουή ςηπ Διατξοξπξίηρηπ χπ ποξπ ςιπ αμάγκεπ ςξσ κάθε μαθηςή 8. Αουή ςηπ Διαθεμαςικήπ Οοξρέγγιρηπ

ΘΘI Ζ ΥΠΖΡΖ ΖΡ ΔΠΩΖΡΖΡ ΡΖ ΔΘΔΝΑΓΩΓΖ ΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

Α΄ ΔΘΔΑΙΘΙΔΡ ΚΔΘΞΣΠΓΘΔΡ ΖΡ ΔΠΩΖΡΖΡ

Ζ εοόςηρη υοηριμξπξιείςαι πξλϋ ρσυμά και επιςελεί πξλλέπ διδακςικέπ λειςξσογίεπ ϊπχπ:

1. Δημιξσογία εμδιατέοξμςξπ 2. Δρςίαρη ποξρξυήπ 3. Δμεογξπξίηρη ρσμμεςξυήπ 4. Έλεγυξ ποξωπάουξσραπ γμόρηπ 5. Δπίγμχρη παοαμξήρεχμ 6. Δμβάθσμρη επενεογαρίαπ 7. Έμμερξπ έλεγυξπ ρσμπεοιτξοάπ

Για ςξσπ λϊγξσπ ασςξϋπ απαρυϊληρε ςημ εοεσμηςική και ςη θεχοηςική βιβλιξγοατία Β. ΑΝΘΜΞΛΖΡΖ ΔΠΩΖΡΔΩΜ Ξι εοχςήρειπ ςανιμξμξϋμςαι και ασςέπ με βάρη ςηπ κλαρρικέπ ρςξυξςανιμξμίεπ. Έςρι έυξσμε

α.Δοχςήρειπ Υαμηλξύ και Σφηλξύ επιπέδξσ με βάρη ςξμ Bloom, ϊπξσ Υαμηλξϋ επιπέδξσ θεχοξϋμςαι ξι

αματεοϊμεμεπ ρε Γμόρη, Ιαςαμϊηρη, Δπενεογαρία και Σφηλξϋ ξι αματεοϊμεμεπ ρε Αμάλσρη, Ρϋμθερη και Ανιξλϊγηρη

β.Δοχςήρειπ Αμξικςξύ ή Ιλειρςξύ ύπξσ πξσ υοηριμξπξιξϋμςαι κσοίχπ για ανιξλϊγηρη

γ.Ρσγκλίμξσρεπ ή Απξκλίμξσρεπ εοχςήρειπ με βάρη ςξ μξμςέλξ λειςξσογίαπ ςηπ μϊηρηπ ςξσ Guilford ϊπξσ Ρσγκλίμξσρεπ είμαι ξι αματεοϊμεμεπ ρςη μμήμη, καςαμϊηρη, εταομξγή και αμάλσρη, και επιδέυξμςαι μϊμξ μία απάμςηρη εμό ξι Απξκλίμξσρεπ αματέοξμςαι ρςιπ ποξρχπικέπ απϊφειπ, σπξθέρειπ ανιξλξγήρειπ και επιδέυξμςαι πεοιρρϊςεοεπ απϊ μία απξδεκςέπ απαμςήρειπ

δ.Δοχςήρειπ Ιοιςικήπ Ρςξυξςανιμξμίαπ ξι ξπξίεπ υχοίζξμςαι ρε 4 κϋοιεπ ξμάδεπ : Ρςιπ εοχςήρειπ ρσλλξγήπ

δεδξμέμχμ, ρςιπ εοχςήρειπ ξογάμχρηπ, ρςιπ εοχςήρειπ αμάλσρηπ και ρςιπ εοχςήρειπ σπέοβαρηπ ςχμ δεδξμέμχμ.

ε.Δοχςήρειπ Διδακςικήπ Κειςξσογίαπ, ξι ξπξίεπ υχοίζξμςαι ρε αουικέπ πξσ έυξσμ ρςϊυξ μα ερςιάρξσμ ςημ

ποξρξυή ςξσ μαθηςή και ρε ρσμπληοχμαςικέπ πξσ ρςξυεϋξσμ ρςημ εμβάθσμρη ςηπ αουικήπ απάμςηρηπ ή ςημ διεσκοίμηρή ςηπ.

Γ. ΓΔΜΘΙΔΡ ΑΠΥΔΡ ΔΘΑΣΟΩΡΖΡ ΑΠΥΘΙΩΜ ΔΠΩΖΡΔΩΜ

1. Διαςϋπχρη ρε απλή γλόρρα 2. Σπξβξλή ρε ϊλη ςημ ςάνη, εκςϊπ ειδικήπ πεοίπςχρηπ 3. Θρϊπξρη καςαμξμή και για ϊλα ςα επίπεδα 4. Οαοξυή απαοαίςηςξσ υοϊμξσ απάμςηρηπ 3 - 5΄΄ 5. Οοξρξυή ρςημ απάμςηρη, αμαςοξτξδϊςηρη, απαίςηρη ξλξκλήοχρηπ και ρςήοινη

Δ. ΔΥΜΘΙΔΡ ΔΘΑΣΟΩΡΖΡ ΡΣΛΟΚΖΠΩΛΑΘΙΩΜ ΔΠΩΖΡΔΩΜ Ξι ρσμπληοχμαςικέπ εοχςήρειπ είμαι απαοαίςηςεπ διϊςι δείυμξσμ ςξ εμδιατέοξμ ςξσ εκπαιδεσςικξϋ και ποξάγξσμ ςημ «εμπαθηςική ακοϊαρη» απϊ μέοξσπ ςξσ, ασςή πξσ ποέπει μα υαοακςηοίζει ςξμ κοιςικϊ εκπαιδεσςικϊ Σπάουξσμ δσρκξλίεπ ρςημ εταομξγή και διαςϋπχρη ςχμ ρσμπληοχμαςικόμ εοχςήρεχμ και παοά ςη ρπξσδαιϊςηςά ςξσπ δεμ ςίθεμςαι ϊρξ ρσυμά ποέπει. Ρςϊυξπ ςξσ εκπαιδεσςικξϋ ποέπει μα είμαι η παοόθηρη ςξσ μαθηςή ρε αμαζήςηρη, εομημεία ποϊβλεφη και ρςήοινη ςηπ άπξφήπ ςξσ. Ξι επξικξδξμιρςική ποξρέγγιρη δεμ ποξρπαθεί μα ρσμπληοόρει ή μα διξοθόρει ςημ αουική απάμςηρη, αλλά αμςίθεςα ποξρπαθξϋμ μα διαποαγμαςεσςξϋμ ςημ πληοέρςεοη ενήγηρη έλξπ η εοόςηρη μπξοεί μα υοηριμξπξιηθεί και απϊ ςξσπ ίδιξσπ ςξσπ μαθηςέπ καςά ςημreciprocal teaching ϊςαμ ςημ σπξβάλλξσμ ρςξσπ ρσμμαθηςέπ ςξσπ ποξάγξμςαπ ϊυι μϊμξ ςημ καςαμϊηρη ςξσ διδακςέξσ αμςικειμέμξσ αλλά και ςημ μεςαγμχρςική ςξσπ ικαμϊςηςα. Ξι εοχςήρειπ είμαι επίρηπ πξλϋ καλϊ εογαλείξ για ςημ ανιξλϊγηρη, μϊμξ πξσ ςϊςε υχοίζξμςαι ρε καςηγξοίεπ αμάλξγα με ςξ είδξπ ςηπ γμόρηπ πξσ ελέγυξσμ και ϊυι με ςημ διδακςική ςξσπ λειςξσογία.

ΙΔΤ 11. ΡΠΑΖΓΘΙΖ ΜΞΖΛΑΘΙΖΡ ΟΠΞΡΔΓΓΘΡΖΡ ΓΠΑΟΞΣ ΚΞΓΞΣ

Θ. ΔΘΡΑΓΩΓΖ Ζ δενιϊςηςα ςηπ αμάγμχρηπ απαρυξλεί ςη διεθμή βιβλιξγοατία επί μακοϊμ. Ιι ασςϊ γιαςί παοά ςιπ ποξρπάθειεπ 900 εκ άμθοχπξι είμαι ακϊμη αμαλτάβηςξι εμό ρςημ Δλλάδα ςξ 23% ςξσ πληθσρμξϋ είμαι αμαλτάβηςξι ή λειςξσογικά αμαλτάβηςξι. Ζ βιβλιξγοατία ενεςάζει ςξ ζήςημα απϊ δϋξ απϊφειπ: Ζ ποόςη αματέοεςαι ρςη διαδικαρία ςηπ μεςατξοάπ απϊ ςξ γοαπςϊ κόδικα ρςξμ τχμξϋμεμξ, αρυξλείςαι δηλαδή με ςημ διαδικαρία ςηπ αμακχδικξπξίηρηπ ςχμ ρσμβϊλχμ, εμό η δεϋςεοη αματέοεςαι ρςη διαδικαρία μέρχ ςηπ ξπξίαπ επιςσγυάμεςαι η μξημαςική ποξρπέλαρη ςξσ λϊγξσ. Ξι μπιυεβιξοιρςέπ αρυξλήθηκαμ επιρςαμέμχπ με ασςϊ και καςάςμηραμ ςημ αμαγμχρςική διαδικαρία ρε επιμέοξσπ δενιϊςηςεπ, ϊπχπ ςα λξγικήπ διάςανηπ ςξσ πεοιευξμέμξσ, ςημ ποϊβλεφη ςηπ ενέλινηπ ςξσ κειμέμξσ, ςημ εϋοερη ςηπ κεμςοικήπ ιδέαπ κλπ.

Ξι ρϋγυοξμεπ ςάρειπ πάμςχπ ακξλξσθξϋμ ςημ θεόοηρη ςηπ Γμχρςικήπ Φσυξλξγίαπ, η ξπξία λαμβάμει σπ’ ϊφιμ και ςα ποξηγξϋμεμα γμχρςικά ρυήμαςα, ςα ξπξία δίμξσμ ςη βάρη για ςημ ξικξδϊμηρη ςηπ μέαπ γμόρηπ μέρα απϊ ςη ρϋμθερη ςχμ άμερα διαςσπχμέμχμ και έμμερα σπξμξξϋμεμχμ ρςξιυείχμ ςξσ κειμέμξσ.

Ρϋμτχμα με ςη θεχοία ασςή σπάουξσμ 6 αλληλξδιάδξυεπ αμαγμχρςικέπ δοαρςηοιϊςηςεπ:

1. Ηέρη ρκξπξϋ ςηπ αμάγμχρηπ 2. Δμεογξπξίηρη γμόρεχμ 3. Δπιλεκςική ρσλλξγή ςχμ ρςξιυείχμ πξσ αμςαπξκοίμξμςαι ρςξ ρκξπϊ ςηπ αμάγμχρηπ 4. Ανιξλϊγηρη ρσμξυήπ ςξσ κειμέμξσ και κοιςική ςξσ 5. Ρσμευήπ έλεγυξπ ςξσ βαθμξϋ καςαμϊηρηπ και επαμάληφη αμ υοειαρςεί 6. Ρσμευή ρσμπεοάρμαςα, και ποξβλέφειπ με παοάλληλη κάλσφη ςχμ κεμόμ.

Ζ αμάγμχρη έυει ρυεδϊμ ςασςιρςεί με ςξ μηυαμιρμϊ και ςη διαδικαρία ςηπ ρκέφηπ καθόπ εμταμίζξσμ κξιμέπ δενιϊςηςεπ και μηυαμιρμξϋπ. Για ςξ λϊγξ ασςϊ εοεσμήθηκε επιρςαμέμχπ ςϊρξ απϊ ςξσπ μπιυεβιξοιρςέπ ϊρξ και απϊ ςξσπ ξπαδξϋπ ςηπ Γμχρςικήπ Φσυξλξγίαπ

ΘΘ ΟΑΠΑΓΞΜΔΡ ΟΞΣ ΙΑΗΞΠΘΕΞΣΜ Ξ ΒΑΗΛΞ ΙΑΑΜΞΖΡΖΡ Α. Ξ ΛΑΗΖΖΡ Ρημαμςικϊ οϊλξ παίζξσμ

α. Ζ γμόρη πξσ καςέυεςαι ήδη β. Ξι μεςαγμχρςικέπ ικαμϊςηςεπ για ςξ πόπ θα γίμει η μελέςη γ. α κίμηςοα ςξσ μαθηςή δ. Ξ βαθμϊπ ασςξμαςξπξίηρηπ ςηπ αμαγμχρςικήπ διαδικαρίαπ

Β. Ξ ΙΔΘΛΔΜΞ α υαοακςηοιρςικά εμϊπ ρχρςξϋ κειμέμξσ είμαι:

α. Ζ καλή ξογάμχρη με ςίςλξσπ, σπϊςιςλξσπ και πλαγιϊςιςλξσπ β. Ζ ρσμξυή ςχμ ιδεόμ με υοήρη επιοοημάςχμ και άλλχμ ρσμδεςικόμ λένεχμ γ. Ζ εμϊςηςα ςξσ πεοιευξμέμξσ, υχοίπ άρυεςα ρςξιυεία δ. Ζ υοήρη ςίςλχμ, γοατικόμ και ποξξογαμχςόμ ε. Ζ σπξγοάμμιρη λένεχμ – κλειδιόμ ρς. Ζ υοήρη πεοιλήφεχμ ρςξ ςέλξπ

Γ. Ζ ΛΔΗΞΔΞΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ Ζ απξςελερμαςική μέθξδξπ αμαδεικμϋει ςη ρκξπιμϊςηςα, εναρταλίζει ςα γμχρςικά ρυήμαςα, ανιξπξιεί ςιπ μϋνειπ και καςεσθϋμει ςημ ποξρξυή ρςα βαρικά ρςξιυεία. Ρημαμςικϊ οϊλξ παίζει και ςξ «εσοϋςεοξ αμαγμχρςικϊ κλίμα ςηπ ςάνηπ»

ΘΘΘ ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΡ ΜΞΖΛΑΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ Ζ επιςσυία ςηπ μξημαςικήπ ποξρέγγιρηπ εναοςάςαι κσοίχπ απϊ ςημ ποξεςξιμαρία ςηπ καςά ςη τάρη ςξσ ποξγοαμμαςιρμξϋ. Οοέπει μα εμςξπιρςεί η κεμςοική ιδέα, η επιμέοξσπ ιδέεπ, μα διαπιρςχθεί ςξ ρυήμα ςηπ πλξκήπ και μα ποξεςξιμάρει ςιπ ποξαμαγμχρςικέπ και μεςα-αμαγμχρςικέπ εοχςήρειπ. ΘV. ΔΘΔΝΑΓΩΓΖ ΜΞΖΛΑΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ ΟΠΩΖ ΤΑΡΖ: ΟΠΞΔΞΘΛΑΡΘΑ ΔΘΔΑΙΘΙΞΣ ΟΚΑΘΡΘΞΣ 1. Φσυξλξγική Οοξεςξιμαρία 2. Οοξβλημαςξπξίηρη διδακςικξϋ αμςικειμέμξσ. Ξι δϋξ ασςέπ τάρειπ με ποξ-ξογαμχςικέπ

δοαρςηοιϊςηςεπ, εικϊμεπ, ςίςλξσπ, σπϊςιςλξσπ. 3. Αμάκληρη γμχριξλξγικξϋ ρυήμαςξπ. α ρςξιυεία ςξσ κειμέμξσ δεμ επαοκξϋμ για μα δξθεί ςξ μϊημα, αμ

δεμ γίμει ρϋμδερη με ςιπ ποξρχπικέπ εμπειοίεπ. Δμςσπχριακϊ ςξ παοάδειγμα ςχμ «οξϋυχμ ρςξ πλσμςήοιξ», ϊπξσ αμ δε δξθεί ςίςλξπ, δεμ καςαλαβαίμει καμείπ για πξιξ ποάγμα μιλά ςξ κείμεμξ. Γι’ ασςϊ δξσλειά ςξσ εκπαιδεσςικξϋ είμαι μα βξηθήρει ρςημ επαματξοά ςχμ αμαγκαίχμ γμόρεχμ και ξ ρσρυεςιρμϊπ ςξσπ με ςα ρςξιυεία ςξσ κειμέμξσ. Ρςξ μάθημα ςηπ Δεσςέοαπ «ξ ςοαγξϋδι ςηπ αγάπηπ», ςα παιδιά ποέπει μα νέοξσμ ςη διατξοά αμάμερα ρςξ οσάκι και ςξ πξςάμι. Ρςξ μάθημα ςηπ εςάοςηπ «Κσκξϋογξπ και Άλκαμδοξπ» υοειάζεςαι η ξοιξθέςηρη ςηπ ιρςξοικήπ πεοιϊδξσ, αλλά και η ποξρπάθεια για ποϊβλεφη ςηπ σπϊθερηπ, μια εναιοεςική ποξαμαγμχρςική ςευμική, ατξϋ δίιμει μϊημα και ρκξπϊ ρςημ αμάγμχρη εμό παοάλληλα κεμςοίζει ςξ εμδιατέοξμ ςξσ μαθηςή για επαλήθεσρη ςχμ ποξβλέφεόμ ςξσ.

4. Αμάκληρη ρυήμαςξπ δξμήπ. Ιάθε κείμεμξ έυει μια ποξκαθξοιρμέμη μξοτή, γμχρςή και αμαμεμϊμεμη ρε ϊλξσπ. Ξι άγγλξι ςξ λέμε top – level structure. Ζ αμαγμόοιρη ςξσ ρυήμαςξπ ασςξϋ διεσκξλϋμει ςημ καςαμϊηρη. Διατξοεςικά αλλά αμαγμχοίριμα είμαι ςα ρυήμαςα δξμήπ ςξσ διηγήμαςξπ, ςηπ πεοιγοατήπ και ςχμ ποαγμαςειόμ.

5. Δπενήγηρη άγμχρςχμ λένεχμ. Ξ δάρκαλξπ ή ποέπει μα δόρει μια πλήοη εομημεία ςηπ λένηπ ποιμ αουίρει ςξ διάβαρμα ή μα ενηγήρει ςη ρημαρία ςηπ μϊμξ ρςξ κείμεμξ υχοίπ άλλεπ επενηγήρειπ.

6. Ρςξυξθερία Οοόςηπ αμαγμχρςικήπ Οοξρέγγιρηπ. Δπειδή η αμάγμχρη είμαι ρκϊπιμη διαδικαρία ςξ είδξπ ςξσ ρκξπξϋ καθξοίζει και ςξμ ςοϊπξ αμάγμχρηπ, καθόπ και ςξ πξρϊ ςηπ πληοξτξοίαπ πξσ ρσγκοαςείςαι. Ξι πληοξτξοίεπ ποέπει μα αμαζηςξϋμςαι ξογαμχμέμα και με βάρη μξημαςικξϋπ άνξμεπ, εμό ξ εμςξπιρμϊπ εμϊπ μξμαδικξϋ ρςξιυείξσ δεμ βξηθά. Άλλξ ρςξυξθερία ϊμχπ και άλλξ γμχριξλξγική ποξεςξιμαρία. Ρςξ μάθημα «α μσρςικά ςξσ Βάλςξσ», η αματξοά ρςξ Βξσλγαοικϊ ποϊβλημα, ςξμ αμςαοςξπϊλεμξ κλπ. είμαι γμχριξλξγική ποξεςξιμαρία. Ζ εοόςηρη «Οξια ήςαμ η απξρςξλή ςξσ Γιξβάμ» είμαι ρςξυξθερία. Ζ ρςξυξθερία παίομει μια απϊ ςιπ παοακάςχ μξοτέπ: α. Ρυήμα πλξκήπ. Δηλαδή πχπ θα δοάρει ξ ήοχαπ β. Οοξξογαμχςέπ. Δίμαι ξι ποξκαςαοκςικέπ έμμξιεπ πξσ ποέπει μα ρσζηςηθξϋμ ρςημ ςάνη με ρςϊυξ

ςημ καλϋςεοη αμάλσρη ςξσ μαθήμαςξπ. Για παοάδειγμα ρςξ μάθημα «Λξμςέομξι Ιαιοξί», η αματξοά ρςημ ςαιμία ςξσ ράπλιμ και ςξ μϊημά ςηπ ϊςι η ασςξμαςξπξίηρη ςηπ παοαγχγήπ καςάογηραμ ςημ ποχςξβξσλία, απξςελεί ποξξογαμχςή για ςημ πεοίπςχρη πξσ θα ζηςήρξσμε απϊ ςα παιδιά μα εμςξπίρξσμ ςημ ιδέα ή ςη γεμίκεσρη ρςξ κείμεμξ.

γ. Ηεμαςξλξγικϊ ρυήμα: Ρςα δϋρκξλα κείμεμα ϊπχπ είμαι ξι ποαγμαςείεπ ξ δάρκαλξπ ποέπει μα δίμει ςξ ρυήμα για ςημ ξογάμχρη ςξσ πεοιευξμέμξσ. Ρςη ρσμέυεια ξι μαθηςέπ μπξοξϋμ μα σπξγοαμμίρξσμ ςιπ ποξςάρειπ πξσ αματέοξμςαι ρςιπ καςηγξοίεπ ςξσ ρυήμαςξπ.

δ. Οοϊβλεφη ενέλινηπ. Ξι μαθηςέπ καλξϋμςαι μα ποξβλέφξσμ ςημ ενέλινη απϊ ςξμ ςίςλξ, ςημ εικϊμα ή ςξσπ σπϊςιςλξσπ

ε. Αμάκληρη γμόρεχμ. Ιαςαγοάτξμςαι ρςξμ πίμακα ξι ιδέεπ ςχμ παιδιόμ και ρςξ ςέλξπ εμςξπίζεςαι αμ επαληθεϋςηκαμ ή διαφεϋρςηκαμ.

ρς. Ασςξεοχςήρειπ. Ισοίχπ ρε ποαγμαςείεπ ξ αμαγμόρςηπ με μια μαςιά ρςξσπ ςίςλξσπ, ή ςιπ εικϊμεπ μπξοεί μα θέρει ασςξεοχςήρειπ πξσ θα κάμξσμ πεοιρρϊςεοξ ρκϊπιμη ςημ αμάγμχρη και θα αμαπςϋνει ςιπ μεςαγμχρςικέπ ςξσ ικαμϊςηςεπ.

ΔΔΣΔΠΖ ΤΑΡΖ: ΜΞΖΛΑΘΙΖ ΑΟΞΙΩΔΘΙΞΟΞΘΖΡΖ Ζ δεϋςεοη τάρη έυει ςιπ μεςααμαγμχρςικέπ δοαρςηοιϊςηςεπ πξσ είμαι πεοιρρϊςεοεπ απϊ ςιπ ποξ αμαγμχρςικέπ, εμςξϋςξιπ γίμεςαι ποξρπάθεια μα ασνηθξϋμ ξι ποόςεπ. Ρκξπϊπ ςηπ είμαι η καςαμϊηρη ςξσ κειμέμξσ ρε έμα ποόςξ επίπεδξ πξσ έυει ρυέρη με ςη ρϋμςανη και ςιπ λένειπ. Ξι δοαρςηοιϊςηςεπ ςηπ τάρηπ ασςήπ είμαι: 1. Αμάγμχρη ςξσ κειμέμξσ για απάμςηρη ρςα εοχςήμαςα ςηπ ρςξυξθερίαπ. Αμ ςηπ τχμαυςήπ ποξηγείςαι

και ριχπηοή, ξι μαθηςέπ με ποξβλήμαςα βελςιόμξμςαι 2. Απάμςηρη ρςη ρςξυξθερία. Δμςξπίζξμςαι ξι κεμςοικξί άνξμεπ ή ςξ θεμαςικϊ ρυήμα ςξσ κειμέμξσ.

Οοέπει μα εταομϊζεςαι για μα έυξσμ ςημ αίρθηρη ξι μαθηςέπ ϊςι σπάουει μϊημα ρςη ρϋμςανη ςηπ ρςξυξθερίαπ.

3. Δπαμαδιήγηρη ςξσ κειμέμξσ πξσ δίμει ςημ εσκαιοία για ρσγκοάςηρη ςχμ ξσριχδέρςεοχμ ρςξιυείχμ ςξσ. Ζ επαμαδιήγηρη μπξοεί μα πάοει ςιπ ενήπ μξοτέπ:

4. α. Υοξμική αλληλξσυία γεγξμϊςχμ. Δίμαι απϊ ςξσπ απλξϋρςεοξσπ ςοϊπξσπ, ϊμχπ ϊςαμ σπάουξσμ εμβϊλιμα εςεοξυοξμιρμέμα γεγξμϊςα, δσρκξλεϋξμςαι ξι μικοξί μαθηςέπ και ξ δάρκαλξπ ποέπει μα ενηγήρει ςη ρκξπιμϊςηςα ςξσ ρσγγοατέα

5. β. Δμςξπιρμϊπ αιςιχδόμ ρυέρεχμ. Για μα εμςξπιρςξϋμ είμαι απαοαίςηςξι ξι εμμξιξλξγικξί υάοςεπ και ςα ρυεδιαγοάμμαςα. Σπάουξσμ κσοίχπ ρςιπ ποαγμαςείεπ και μεοικέπ τξοέπ μπξοεί μα έυξσμ ςη μξοτή αλσριδχςόμ αμςιδοάρεχμ.

6. γ. Οεοιγοατή. Ξ ςοϊπξπ ασςϊπ εταομϊζεςαι ϊςαμ και ςξ ίδιξ ςξ κείμεμξ είμαι πεοιγοατικϊ και αματέοεςαι άλλξςε ρε επιμέοξσπ ςξμείπ και άλλξςε ρςη ρσμξλική εικϊμα. ξμ διαυχοιρμϊ ασςϊ ποέπει μα κάμξσμ και ξι μαθηςέπ ϊςαμ επαμαδιηγξϋμςαι. α καςάλληλα ρυήμαςα μπξοξϋμ μα ςξσπ βξηθήρξσμ μα κοαςήρξσμ ςη ρειοά.

7. δ. Ρσγκοίρειπ, Αμςιπαοαθέρειπ, Αμαλξγίεπ, ιδιαίςεοα ϊςαμ ςα πεοιγοατϊμεμα αμςικείμεμα είμαι δϋξ ή πεοιρρϊςεοα.

Ξι πεοιπςόρειπ ασςέπ δεμ είμαι ξι μϊμεπ, αλλά είμαι καλϊ σπϊδειγμα και για ςιπ άλλεπ.

ΠΘΖ ΤΑΡΖ: ΜΞΖΛΑΘΙΖ ΔΛΒΑΗΣΜΡΖ ΡΞ ΙΔΘΛΔΜΞ Ρκξπϊπ ςηπ ςοίςηπ τάρηπ είμαι η ποξόθηρη ςηπ καςαμϊηρηπ και η αμαζήςηρη παοαδξυόμ και ρσμεπαγχγόμ. Απαοαίςηςη είμαι η ρςήοινη απϊ ςξμ εκπαιδεσςικϊ ξ ξπξίξπ θα παοάρυει ςξμ κξομϊ πάμχ ρςξμ ξπξίξ θα ρςηοιυθξϋμ ξι μαθηςέπ καςά ςημ αμάλσρή ςξσπ. Ξι δοαρςηοιϊςηςεπ ςηπ ςοίςηπ τάρηπ είμαι:

10. Ρσμπλήοχρη ςχμ δεδξμέμχμ ςξσ κειμέμξσ. Δκςϊπ απϊ ςξ τιλςοάοιρμα πξσ ξ κάθε αμαγμόρςηπ κάμει μέρχ ςχμ ποξρχπικόμ ςξσ εμπειοιόμ, ξ εκπαιδεσςικϊπ ζηςά μα ρσμπληοχθξϋμ ςα «κεμά» ςηπ διήγηρηπ, καθόπ και μα εμςξπιρςξϋμ ςα ρςξιυεία πξσ σπξμξξϋμςαι, με βάρη ςιπ αουέςσπεπ αμςιλήφειπ για ςξσπ «ήοχεπ» και ςημ κξιμχμική ςξσπ λειςξσογία.

1. Δομημεία γεγξμϊςχμ και ρσρυέςιρη με ποξρχπικά βιόμαςα. α διάτξοα κείμεμα εομημεϋξμςαι με βάρη ςξ υχοξυοξμικϊ πλαίριξ ρςξ ξπξίξ αματέοξμςαι ή πξσ γοάτηκαμ. Ξ δάρκαλξπ ποέπει μα βξηθήρει μα ποξβληθξϋμ ρςξ ρήμεοα καθόπ και μα εμςξπιρςξϋμ ξμξιϊςηςεπ και διατξοέπ. Ηα ποέπει επίρηπ μα γίμει ρσρυεςιρμϊπ με ποξρχπικά βιόμαςα, ή με ακοιβόπ αμςίθεςεπ εμπειοίεπ. ασςϊυοξμα ποέπει μα εμςξπίζεςαι αμ ξ ρσγγοατέαπ δίμει ςημ κοαςξϋρα άπξφη, ςη δική ςξσ, ή αμ απλόπ ατήμει ςξμ αμαγμόρςη μα απξταρίρει.

2. Υαοακςηοιρμϊπ και ανιξλϊγηρη ηοόχμ. Οοέπει μα γίμεςαι ϊυι με απλά επίθεςα ή ατξοιρμξϋπ, αλλά με ςεκμηοίχρη και ρσμενέςαρη εμαλλακςικόμ λϋρεχμ. Ζ ανιξλϊγηρή ςξσπ ποέπει μα γίμεςαι μεςά ςξ Υαοακςηοιρμϊ και μα λαμβάμξμςαι σπ’ ϊφιμ ςξ πξλιςιρμικϊ και πεοιρςαριακϊ πλαίριξ μέρα ρςξ ξπξίξ κιμξϋμςαι.

ΔΑΠΖ ΤΑΡΖ: ΛΞΠΤΞΚΞΓΘΙΖ ΑΜΑΚΣΡΖ Ρκξπϊπ ςηπ είμαι η καςαμϊηρη ςξσ δημιξσογικξϋ υαοακςήοα ςηπ γλόρραπ και εκςϊπ απϊ ςα καλξλξγικά ρςξιυεία ποέπει μα γίμεςαι αμαζήςηρη ςηπ θεμαςικήπ δξμήπ και ςξσ ϋτξσπ ςξσ κειμέμξσ. Ασςή η τάρη πεοιλαμβάμει:

1. Ρσρυέςιρη ςξσ πεοιευξμέμξσ με ςξ δξμικϊ ρυήμα. α ρσμηθέρςεοα δξμικά ρυήμαςα είμαι: 2. Διηγημάςχμ 3. Οεοιγοατόμ 4. Ιειμέμχμ γμόμηπ 5. Ιειμέμχμ εμμξιόμ, με παοξσρίαρη μέαπ ετεϋοερηπ, τσρικξϋ μϊμξσ, γοαμμαςικξϋ ταιμξμέμξσ

κλπ με ξοιρμϊ ςξσ, πεοιγοατή λειςξσογίαπ κλπ. 6. Ιειμέμχμ Υοξμικήπ Ακξλξσθίαπ ρςα ξπξία ςα παιδιά μεοικέπ τξοέπ ποέπει μα εμςξπίρξσμ ςξ

γιαςί ςξ έμα ξδηγεί ρςξ άλλξ 7. Ιειμέμχμ ρϋγκοιρηπ 8. Ιειμέμχμ Δπίλσρηπ Οοξβλημάςχμ, ϊπξσ ρσμήθχπ αουίζξσμ με πεοιγοατή ςξσ ποξβλήμαςξπ,

παοάθερη ςχμ αιςίχμ, και αματξοά επιςσυόμ ή αμεπιςσυόμ ποξρπαθειόμ επίλσρηπ. Ιι εδό ρημαμςικϊπ ξ εμςξπιρμϊπ ςχμ αιςιαςόμ ρυέρεχμ.

9. 14. Δμςξπιρμϊπ Ύτξσπ και ςϊμξσ κειμέμξσ. ξμ εναςξμικεσμέμξ δηλαδή ςοϊπξ με ςξμ ξπξίξ ξ ρσγγοατέαπ διαμξοτόμει γλχρρξςευμικά ςξ κείμεμϊ ςξσ. Σπάουει γλατσοϊ, δηκςικϊ, σπεοβξλικϊ κςλ. Ξ ςϊμξπ μπξοεί μα είμαι ελατοϋπ, ρξβαοϊπ, δοαμαςικϊπ, υιξσμξοιρςικϊπ κςλ.

ΟΔΛΟΖ ΤΑΡΖ: ΟΠΞΡΩΟΘΙΖ ΑΜΑΡΣΜΗΔΡΖ

1. Δναγχγή Ιεμςοικήπ Θδέαπ. Οαο’ ϊλξ πξσ είμαι ρημαμςικϊπ ςοϊπξπ για ςημ καςαμϊηρη ςξσ κειμέμξσ, ςα ςελεσςαία υοϊμια έυει εγκαςαλειτθεί, αμ και η βιβλιξγοατία ςξ ποξςείμει. Οοέπει μα γίμε διάκοιρη μεςανϋ ξμξειδόμ εμμξιόμ γι’ ασςϊ αματέοξσμε:

2. Ιεμςοικϊ θέμα: Ασςϊ πξσ ποαγμαςεϋεςαι ςξ κείμεμξ 3. Ιεμςοική Θδέα: Ζ άπξφη ςξσ ρσγγοατέα 4. Δίδαγμα: Λεςαςοξπή Ιεμςοικήπ Θδέαπ ρε δεξμςξλξγική Δπιςαγή. Υοειάζεςαι ποξρξυή για μα

μημ εκπέρξσμε ρε εκδξγμαςιρμϊ ςηπ εκπαίδεσρηπ ϊπχπ παλιϊςεοα. Λϊμξ αμ ςξ ηθικϊ μήμσμα είμαι ρατέπ ρςξ κείμεμξ ςϊςε θα μπξοξϋρε μα γίμει ατξομή για διαλεκςική αμςιπαοάθερη επί ηθικόμ αουόμ.

Ζ Ι.Θ. είμαι δϋρκξλξ μα εναυθεί καθόπ απαιςεί ικαμϊςηςα αταιοεςικήπ γεμίκεσρηπ και διάκοιρηπ ςξσ ρημαμςικξϋ απϊ ςξ δεσςεοεϋξμ αλλά και ςιπ ικαμϊςηςεπ ςξσ απξςελερμαςικξϋ αμαγμόρςη πξσ είμαι α) γεμική γμόρη για ςξμ κϊρμξ, β) ποξρχπική αμςίληφη για ςξ ρσγγοατέα και γ) η δξμή και η σπϊςιςλξι ςξσ κειμέμξσ.

Οοόςα ποέπει μα εμςξπίζεςαι ςξ Ιεμςοικϊ Ηέμα, μεςά ξι Ηεμαςικέπ ποξςάρειπ κάθε παοαγοάτξσ και ρςη ρσμέυεια η Ι. Θ.

16. Ρϋμθερη πεοίληφηπ. Ζ πεοίληφη είμαι δσρκξλϊςεοη απϊ ςημ Ι.Θ. διϊςι εκςϊπ ςχμ άλλχμ απαιςεί και ςημ ικαμϊςηςα ρϋμθερηπ ςχμ κϋοιχμ ρςξιυείχμ γϋοχ απϊ ςξ Ιεμςοικϊ Ηέμα. α μικοϊςεοα παιδιά δσρκξλεϋξμςαι, αλλά ςα μεγαλϋςεοα μπξοξϋμ μα ςη διδαυθξϋμ. Σπάουξσμ ρσγκεκοιμέμεπ ςευμικέπ εκ ςχμ ξπξίχμ είμαι:

1. Αμαγχγή επιμέοξσπ εμμξιόμ ρε γεμικϊςεοεπ 2. Δμςξπιρμϊπ ςξσ ρυήμαςξπ πλξκήπ και ξικξδϊμηρη ρε ασςϊ ςηπ πεοίληφηπ Για μα γίμει ασςϊ ποέπει

μα ακξλξσθηθξϋμ ςα ενήπ βήμαςα: α. Δμςξπιρμϊπ ςξσ είδξσπ ςξσ κειμέμξσ β. Δπιρκϊπηρη ςίςλχμ, σπϊςιςλχμ, πιμάκχμ, ρυημάςχμ κλπ γ. Δμςξπιρμϊπ θεμαςικόμ ποξςάρεχμ κάθε παοαγοάτξσ

δ. Απαλξιτή επαμαλαμβαμϊμεμχμ ρςξιυείχμ. Ρϋμθερή ςξσπ ρε μία ποϊςαρη ε. Ιαςάςανη ρε λξγική ρειοά – Υοήρη ςηπ δϊμηρηπ, - Ρσμέμχρη ρε ρσμευή λϊγξ ρς. Λεςαρυημαςιρμϊπ ςχμ ρημαμςικόμ ρςξιυείχμ ςξσ κειμέμξσ ρε ρςξιυεία αμόςεοηπ ςάνηπ και

ρϋμθερή ςξσπ ρε εμιαίξ κείμεμξ

Ζ πεοίληφη διατέοει απϊ ςημ επιςξμή ρςξ ϊςι η ποόςη απξςελεί αμάπςσνη ςχμ θεμαςικόμ ανϊμχμ, εμό η δεϋςεοη είμαι απλή αματξοά ςξσπ. Ζ πεοίληφη απξςελεί διδάνιμη δενιϊςηςα.

17. Οοξρχπική Αμαρϋμθερη πξσ γίμεςαι με δοαμαςξπξίηρη ή ζχγοατική έκτοαρη 18. Γοαπςή έκτοαρη (Ρκέτςξμαι και Γοάτχ)

Ζ παοαγχγή κειμέμξσ μπξοεί μα γίμει με δϋξ ςοϊπξσπ: Δίςε με ρσρυέςιρη ςξσ θέμαςξπ με ςξ αμάγμχρμα είςε με ανιξπξίηρη ςχμ δξμικόμ ρςξιυείχμ ςξσ ρυήμαςξπ πξσ αμαγμόρθηκε και μίμηρή ςξσ. Σπάουξσμ 7 τάρειπ ρςη διάοκεια παοαγχγήπ εμϊπ κειμέμξσ.

1. Δμποξθεςϊςηςα. Γίμεςαι η ξοιξθέςηρη ςξσ θέμαςξπ, εμςξπίζεςαι ξ ρκξπϊπ, ξι απξδέκςεπ και ςξ είδξπ ςξσ κειμέμξσ

2. Οαοαγχγή Θδεόμ. Δίμαι είςε Ιαθξδηγξϋμεμη με (1) εοχςήρειπ (2) Δικϊμεπ, (3) Ρυήμαςα, (4) Αουική ή ςελική ποϊςαρη, είςε Ακαθξδήγηςη με (1) Κένειπ κλειδιά, (2) ιδεξθϋελλα, (3) ρσζήςηρη ή 4) μελέςη πηγόμ

3. Ξογάμχρη ιδεόμ πξσ γίμεςαι με γοατικέπ παοαρςάρειπ ή εοχςημαςξλϊγια πξσ πξικίλξσμ αμάλξγα με ςξ είδξπ ςξσ αμαμεμϊμεμξσ κειμέμξσ ή ςξ βαθμϊ καθξδήγηρηπ πξσ επιδιόκεςαι.

4. Οοόςη Ιαςαγοατή. 1) Ιαςαγοατή ιδεόμ, 2) μξοτξπξίηρη κειμέμξσ ρϋμτχμα με ςξ ξογαμχςικϊ ρυήμα, 3) Αμςικειμεμική – Σπξκειμεμική ρςάρη γοάτξμςξπ

5. Ασςξ / εςεοξ – βελςίχρη με 1) Αμάπςσνη ποϊςαρηπ, 2) αμάπςσνη παοαγοάτχμ, 2) ρϋμδερη παοαγοάτχμ, 4) Βελςίχρη ξογάμχρηπ, 5) έλεγυξπ ρατήμειαπ και οξήπ

6. ελικϊ Ιείμεμξ. Γίμεςαι με 1) παοαγοατξπξίηρη, 2) Ρςίνη, 3) Ξοθξγοατία, 4) ρϋμςανη, 5) Υοϊμξπ Πημάςχμ 6) Δημξριξπξίηρη

7. Ανιξλϊγηρη. Λε βάρη 1) κάπξιξσπ δείκςεπ πξσ καθξοίζει ξ εκπ/κϊπ ρε ρυέρη με ποξηγξϋμεμα γοαπςά ςξσ μαθηςή ή 2) με βάρη ςη δξμή και ςξ επιδιχκϊμεμξ ρυήμα ή 3) με βάρη μεςαγμχρςικέπ ικαμϊςηςεπ πξσ επιδιόκξμςαμ μα επιςεσυθξϋμ.

ΔΙΖ ΤΑΡΖ: ΑΡΙΖΡΔΘΡ Δδό πεοιλαμβάμξμςαι αρκήρειπ πξσ έυξσμ άμερη ρυέρη με ςημ καςαμϊηρη ςξσ κειμέμξσ. Ασςέπ είμαι:

19. Αρκήρειπ Κενιλξγικήπ επενεογαρίαπ. Ασςέπ απξρκξπξϋμ α) ρςημ άορη ςχμ δσρκξλιόμ για ςημ καςαμϊηρη και β) ρςξμ εμπλξσςιρμϊ ςξσ λενιλξγίξσ ςξσπ. Ζ εομημεία ςχμ άγμχρςχμ λένεχμ με ρσμςξμία ενσπηοεςεί ςξμ ποόςξ ρςϊυξ ϊυι ϊμχπ και ςξ δεϋςεοξ, καθόπ η εκμάθηρη είμαι μακοά και επίπξμη διαδικαρία. Οαο’ ϊλξ πξσ η ασςϊμαςη εκμάθηρη είμαι ιρυσοϊπ παοάγχμ ϊπχπ και ξι ποξρχπικέπ εμπειοίεπ, σπάουει επίρηπ και έμα ποξςειμϊμεμξ ρυέδιξ πξσ πεοιλαμβάμει ςα ενήπ υαοακςηοιρςικά:

1. Κϊγχ ςηπ ιδιαιςεοϊςηςαπ ςηπ μεθϊδξσ μϊμξ 3-5 λένειπ μπξοξϋμ μα διδαυθξϋμ αμά μάθημα, καθόπ είμαι υοξμξβϊοα

2. α κοιςήοια επιλξγήπ ςχμ λένεχμ πξσ θα διδαυθξϋμ είμαι δϋξ. Οοόςξμ μα έυξσμ ρυέρη με ςξ κεμςοικϊ θέμα ςξσ κειμέμξσ και δεϋςεοξμ μα ποξάγξσμ ςη ρκέφη, δηλαδή μα αματέοξμςαι ρε υχοξυοξμικέπ ρυέρειπ, ή ρε ρυέρειπ αςίαπ και απξςελέρμαςξπ.

3. Ξι λένειπ ποέπει μα ενεςάζξμςαι ΛΔΡΑ ρςημ ποϊςαρη πξσ ρσμαμςόμςαι. 4. Ζ εομημεία μα γίμεςαι απϊ ςα ρσμτοαζϊμεμα ή ρε άλλη πιξ διατχςιρςική ποϊςαρη. 5. Μα γίμεςαι εςσμξλξγική αματξοά 6. Ζ διαρκαλία ςηπ μα γίμεςαι με ςη κσοιξλεκςική ςηπ ρημαρία 7. Ζ διδαρκαλία ςηπ μα γίμεςαι με ςη μεςατξοική ςηπ υοήρη 8. Μα καθξοίζεςαι η εςσμξλξγική ξικξγέμεια (οίζα – παοάγχγα – ρϋμθεςα) 9. Μα καθξοίζξμςαι μέρχ αρκήρεχμ ξι παοάλληλεπ λένειπ (ρσμόμσμα, αμςίθεςα, ρϋμθεςα,

ξμόμσμα, παοόμσμα) 10. Αρκήρειπ μπξοξϋμ μα ςεθξϋμ ςέλξπ ρςξ επίπεδξ ςχμ υοηρςικόμ δσμαςξςήςχμ ςηπ λένηπ,

ϊπξσ θα αμαζηςξσμςαι: α) Ζ διατξοξπξίηρή ςηπ ρε ρυέρη με ςημ αλλαγή θέρηπ ρςημ ποϊςαρη, β) επίθεςα ή ξσριαρςικά πξσ μπξοξϋμ μα υαοακςηοίρξσμ ή μα υαοακςηοιρςξϋμ απϊ ςημ μέα λένη και γ) με μιρξςελειχμέμεπ τοάρειπ μα καθξδηγηθξϋμ ρςη ρχρςή υοήρη ςηπ λένειπ και ϊυι ρςημ αδϊκιμη και ςσυαία υοήρη ςηπ.

11. 20. Γοαμμαςική Δπενεογαρία 12. 21. Ρσμςακςική Δπενεογαρία. Ασςά ςα δϋξ απαιςξϋμ ρσρςημαςξπξίηρη ςχμ ταιμξμέμχμ

και έμθερή ςξσπ ρε ειδικϊ μάθημα μεςά ςξ ςέλξπ μιαπ πεοιϊδξσ διδαρκαλίαπ. Ζ μη διδαρκαλία ρσρςημαςξπξιημέμηπ γοαμμαςικήπ και ρσμςακςικξϋ αδσμαςίζει ςημ

απξςελερμαςικϊςηςα ςηπ διδαρκαλίαπ.

ΔΒΔΞΛΖ ΤΑΡΖ: ΑΝΘΞΚΞΓΖΡΖ 22. Ανιξλϊγηρη Αρκήρεχμ 23. Ανιξλϊγηρη Οοξρχπικήπ Αμαρϋμθερηπ. Ρςη τάρη ςηπ ανιξλϊγηρηπ ιρυϋξσμ ςα ρυεςικά κοιςήοια, μϊμξ πξσ

ρςημ πεοίπςχρη ςηπ ποξρχπικήπ αμαρϋμθερηπ, ςα κοιςήοια αμαγκαρςικά δεμ μπξοεί μα είμαι ακοαιτμόπ αμςικειμεμικά καθόπ σπειρέουεςαι μξιοαία και ξ σπξκειμεμικϊπ παοάγξμςαπ. Ρςη μεςαγμχρςική ανιξλϊγηρη μπξοξϋμε μα σπειρέλθξσμε ρε εοχςήρειπ ςξσ ςϋπξσ πξια ρςξιυεία, ςίςλξι, εικϊμεπ κλπ δημιξϋογηραμ έμαμ ποξψδεαρμϊ, πξιεπ λένειπ ρσμάμςηραμ κλπ.

ΙΔΤ 14. ΡΠΑΖΓΘΙΖ ΞΛΑΔΞΡΣΜΔΠΓΑΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

Θ. ΘΡΞΠΘΙΖ ΗΔΩΠΖΡΖ

Ζ ξμαδξρσμεογαςική διδαρκαλία έυει ςιπ αουέπ ςηπ ρςξ cooperative learning movement πξσ εμταμίρςηκε ρςιπ αουέπ ςξσ 20ξσ αιόμα. Οοχςαουικϊπ ρκξπϊπ ςξσ ρυξλείξσ ξ εκδημξκοαςιρμϊπ και η κξιμχμικξπξίηρη ςξσ παιδιξϋ. Κειςξσογεί με ξλιγξμελείπ ξμάδεπ μαθηςόμ μέρα ρςημ ίδια ςάνη. Ασςϊ πξσ ςημ ποξκάλερε είμαι α) η παιδξκεμςοική τϋρη ςχμ δοαρςηοιξςήςχμ πξσ ποξςάθηκαμ, β) ξι διαδικαρίεπ ρσλλξγικξϋ ποξβλημαςιρμξϋ πξσ ξδηγξϋμ ρςξμ εκδημξκοαςιρμϊ και ςημ κξιμχμικξπξίηρη και γ) η ξογάμχρη ςηπ διδαρκαλίαπ ρϋμτχμα με ςιπ αουέπ ςξσ Dewey. Ρσρςήμαςα πξσ εταομϊζξμςαι είμαι ςξ Winnetka, ςα ρυέδια εογαρίαπ ςξσ Kilpatrick, ςα ρξβιεςικά ποξγοάμμαςα Makarenko κλπ. Ρςημ Δλλάδα ξι ποόςεπ ποξρπάθειεπ απϊ Δελμξϋζξ και Οαπαμαϋοξ ρςη Λαοάρλειξ. Ρήμεοα πξλλξί ςξ σπξρςηοίζξσμ, λίγξι ϊμχπ εκπαιδεσςικξί ςξ εταομϊζξσμ ρςημ ποάνη.

ΘΘ. ΡΣΓΥΠΞΜΖ ΗΔΩΠΖΡΖ ΖΡ ΞΛΑΔΞΡΣΜΔΠΓΑΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ Ζ επικοάςιρη ςξσ μπιυεβιξοιρμξϋ ςημ ακϋοχρε για έμα διάρςημα, ϊμχπ επαμήλθε δειλά – δειλά ρςα μέρα ςηπ δεκαεςίαπ ςξσ 60. εμό ρςη δεκαεςία ςξσ 80 σπξρςηοίυθηκε απϊ εοεσμηςική και θεχοηςική σπξδξμή. Ρημαμςικϊ οϊλξ έπαινε η πιαζεςική θεχοία ϊςι η μάθηρη είμαι εμεογηςική και ρσμςελείςαι με ςη διαμαθηςική επικξιμχμία και ςιπ γμχρςικέπ ρσγκοξϋρειπ. Οαοάλληλα η θεχοία ςξσ Βιγκϊςρκι πεοί «Δπικείμεμηπ Εόμηπ Αμάπςσνηπ», είμαι ξ άλλξπ πϊλξπ ρςήοινηπ ςηπ διδαρκαλίαπ. Οαο’ ϊςι διατξοεςικέπ ρςη βάρη ςξσπ ξι δϋξ θεχοίεπ, ρςηοίζξσμ ςημ ϋπαονη ςχμ ξμάδχμ. Άλλξπ έμαπ λϊγξπ πξσ εμιρυϋει ςη θεχοία είμαι ξι κξιμχμικξί παοάγξμςεπ: Ζ ρμίκοσμρη ςηπ ξικξγέμειαπ και η ενατάμιρη ςηπ γειςξμικήπ «αλάμαπ», καθόπ και ξι ρϋγυοξμεπ απαιςήρειπ ςηπ αγξοάπ εογαρίαπ.

Για ςημ εταομξγή ςηπ σπάουξσμ ςοειπ ςάρειπ: Ζ ποόςη σπξρςηοίζει ϊςι ϊλξ ςξ σλικϊ ποέπει μα παοέυεςαι λεπςξμεοόπ ρςξ δάρκαλξ και ςξσπ μαθηςέπ. Ζ δεϋςεοη λέει ϊςι ξ δάρκαλξπ ποέπει μα εμημεοόμεςαι αδοξμεοόπ για ςξμ ςοϊπξ διδαρκαλίαπ και ρςη ρσμέυεια μα ςξ παοέυεςαι πλήοηπ ασςξμξμία. Ζ οίςη ςάρη σπξρςηοίζει ςημ μέρη ξδϊ παοέυξμςαπ ςιπ βαρικέπ αουέπ και ςιπ ξδηγίεπ εταομξγήπ ατήμξμςαπ ϊμχπ και αοκεςά πεοιθόοια ποχςξβξσλίαπ.

ΘΘΘ. ΞΘ ΔΘΑΟΠΞΡΩΟΘΙΔΡ ΡΥΔΡΔΘΡ ΡΖΜ ΞΛΑΔΞΡΣΜΔΠΓΑΘΙΖ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑ (ΔΘΑΤΞΠΔΡ ΛΔ ΖΜ ΟΑΠΑΔΞΡΘΑΙΖ)

Λια ποόςη διατξοά είμαι ϊςι η παοαδξριακή εμεογξπξιεί ςιπ δαρκαλξμαθηςικέπ ρυέρειπ εμό η ξμαδξρσμεογαςική ςηπ διαμαθηςικέπ, ςιπ ξπξίεπ ξ Οιαζέ ξμϊμαρε ιρϊςιμεπ και ρϋμμεςοεπ, ρε αμςίθερη με ςιπ ποόςεπ πξσ είμαι ιεοαουικέπ και αρϋμμεςοεπ. Ζ δαρκαλξκεμςοική ποξρέγγιρη διεσκξλϋμει ςημ κξιμχμική ρσμέυεια και ςημ πξλιςιρςική μεςαβίβαρη ρςη μέα γεμιά, εμό η μαθηςξκεμςοική ρσμβάλλει ρςημ αμάπςσνη και ςημ ασςξμξμία ςξσ αςϊμξσ. Ιαι ςα δϋξ είδη είμαι υοήριμα και ξ ρχρςϊπ δάρκαλξπ ποέπει αμάλξγα με ςξ διδακςικϊ αμςικείμεμξ.

ΘV. ΡΥΖΛΑΑ ΞΠΓΑΜΩΡΖΡ ΞΣ ΛΑΗΖΘΙΞΣ ΔΣΜΑΛΘΙΞΣ

Α. ΔΑΘΠΘΙΑ ΡΥΖΛΑΑ (ΔΣΑΔΔΡ) Δίμαι ςα απλξϋρςεοα ρυήμαςα πξσ ποξχθξϋμ ςη διπξλική επικξιμχμία και παο’ ϊλξ πξσ έυξσμ μεγάλη

ρυέρη με ςη δαρκαλξμαθηςική θεόοηρη δεμ είμαι ιεοαουικά καςεσθσμϊμεμη και απξςελεί επικξιμχμία ιρϊςιμχμ μελόμ αμάλξγα βέβαια και με ςξ βαθμϊ ξμξιξγέμειαπ ή αμξμξιξγέμειαπ ςχμ μελόμ πξσ απξςελξϋμ ςημ ξμάδα.

1. Αμξμξιξγεμείπ Τοξμςιρςηοιακέπ Ξμάδεπ.(Peer tutoring) Απξςελξϋμςαι απϊ έμαμ δσμαςϊ κι έμαμ

αδϋμαςξ μαθηςή. Ζ επικξιμχμία έυει ιεοαουικϊ υαοακςήοα, ϊμχπ επειδή η διατξοά γμόρεχμ δεμ είμαι μεγάλη, ξ αδϋμαςξπ μαθηςήπ αιρθάμεςαι ελεϋθεοξπ μα οχςήρει και μα αλληλεπιδοάρει. Ηεχοηςική ρςήοινη ποξρτέοει ξ Βιγκϊςρκι ατξϋ με ςη Εόμη επικείμεμηπ αμάπςσνηπ ποξβλέπει ϊςι εκςϊπ απϊ ςξ δάρκαλξ και ξι ρσμμαθηςέπ λειςξσογξϋμ αμαπςσνιακά. Ωτελξϋμςαι και ςα δϋξ μέλη διϊςι και ξ ικαμϊςεοξπ αμαγκάζεςαι μα εκτοαρςεί με ακοίβεια, μα αιςιξλξγήρειπ ςιπ θέρειπ κλπ. Ζ μέθξδξπ εταομϊρςηκε ρςα αλληλξδιδακςικά ρυξλεία. ξ ποϊβλημα είμαι μημ ςσυϊμ ξ καλϊπ μαθηςήπ λϋμει ςιπ αρκήρειπ μϊμξπ ςξσ, υχοίπ μα βξηθά ςξμ κακϊ. Δδό ποέπει μα επεμβαίμει ξ δάρκαλξπ.

2. Ξμξιξγεμείπ Ρσμεογαςικέπ Δσάδεπ (Peer collaboration). Βαρίζεςαι ρςημ πιαζεςική άπξφη ϊςι ξι μαθηςέπ μέρχ ςηπ ρσμεογαρίαπ νεπεομξϋμ ςξ αςξμικϊ ςξσπ μέςοξ μέρχ ςηπ κξιμχμικξγμχρςικήπ ρϋγκοξσρηπ. α εςαιοικά ρυήμαςα πξορτάιξσμ άοιρςξ πλαίριξ για ςη γμχρςική, κξμχμική και γμχριξλξγική αμάπςσνη ςχμ μαθηςόμ.

Β. ΞΛΑΔΘΙΑ ΡΥΖΛΑΑ Ξμάδα είμαι έμαπ αοιθμϊπ αςϊμχμ πξσ αλληλεπικξιμχμξϋμ και αλληλξεπηοεάζξμςαι. Ιοίριμη είμαι η ξμάδα ςχμ ςοιόμ μελόμ, εμό δεμ ποέπει μα νεπεομξϋμ ςα 4. V. ΟΠΞΫΟΞΗΔΡΔΘΡ ΔΟΘΣΥΘΑΡ ΖΡ ΞΛΑΔΞΡΣΜΔΠΓΑΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ Απαιςξϋμ μεγάλη ποξρπάθεια για μα πεςϋυξσμ και είμαι απαοαίςηςεπ ξι ενήπ ποξωπξθέρειπ:

1. Ηεςική αλληλενάοςηρη μεςανϋ ςχμ μελόμ ςηπ ξμάδαπ πξσ ποέπει μα ρσμπεοιλάβει, α) ςξμ επιμεοιρμϊ ςξσ έογξσ, β) ςξμ επιμεοιρμϊ ςχμ πηγόμ και ςχμ οϊλχμ, γ) κξιμέπ αμξιβέπ και δ) ςξμ ρσμσπξλξγιρμϊ ςηπ αςξμικήπ ποξρπάθειαπ καςά ςημ ανιξλϊγηρη.

2. Άμερη ποξρχπική επικξιμχμία και δσμαςϊςηςα ξπςικήπ επατήπ 3. Αςξμική και Ρσλλξγική Δσθϋμη. 4. Ρσμευήπ ενάρκηρη ρςη διαποξρχπική επικξιμχμία, με σπξδείνειπ 5. Αμξμξιξγέμεια ρςη ρϋμθερη, ρε ϊςι ατξοά ςξ τϋλξ, ςα διατέοξμςα, ςξ ρςσλ μάθηρηπ κλπ. 6. Απξκέμςοχρη ενξσρίαπ, με απξςέλερμα ενξικξμϊμηρη υοϊμξσ, μη διάρπαρη ςηπ εμϊςηςαπ ςηπ

διδαρκαλίαπ, και πεοιξοιρμϊ ςχμ ποξβλημάςχμ ρσμπεοιτξοάπ. Ζ απξκέμςοχρη ςηπ ενξσρίαπ ποξπ ςξσπ μαθηςέπ ποέπει μα γίμει ρςαδιακά και μα μημ είμαι έμα κακξρςημέμξ παιυμίδι δημξκοαςίαπ. Ξι μαθηςέπ ποέπει μα αμαλάβξσμ ξσριαρςικέπ αομξδιϊςηςεπ.

7. Οεοιξοιρμέμξπ αοιθμϊπ μελόμ. Όρξ πεοιρρϊςεοα μέλη, ςϊρξ μεγαλϋςεοξ ςξ πλέγμα ςχμ διαποξρχπικόμ επικξιμχμιόμ, με απξςέλερμα ςημ καςαμάλχρη μεγαλϋςεοξσ υοϊμξσ. Δεμ σπάουει ϊοιξ ποξπ ςα πάμχ, ατξϋ μεςά ςημ ποξρθήκη ςξσ 3ξσ μέλξσπ, ρςημ ξμάδα ςχμ δϋξ, δεμ σπάουει και μεγάλη φσυξλξγική επιβάοσμρη. Δμςξϋςξιπ επειδή ςξ πλέγμα ασνάμεςαι γεχμεςοικά ρϋμτχμα με ςημ ρσμάοςηρη μ(μ-1), ϊπξσ μ ξ αοιθμϊπ ςχμ μελόμ, ποξςείμεςαι ρςξ δημξςικϊ μα νεκιμάμε με εςαιοικέπ ξμάδεπ ςχμ δϋξ μαθηςόμ και ρςαδιακά μα ασνάμει μέυοι ςξ μέγεθξπ ςχμ 4-6 αμά ξμάδα. Ξ αοιθμϊπ ςχμ 4 μελόμ ποξρτέοεςαι διϊςι, α) έυει απλξϋρςεοξ πλέγμα επικξιμχμίαπ, β) επιςοέπει ςη δημιξσογία δϋξ σπξξμάδχμ, γ) επιςοέπει ςημ ξλξκλήοχρη μιαπ εογαρίαπ ρε μία ή δϋξ όοεπ και δ) δεμ ποξωπξθέςει ειδική επίπλχρη.

VΘ. ΔΟΘΟΩΡΔΘΡ ΖΡ ΞΛΑΔΞΡΣΜΔΠΓΑΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

Α. ΡΞΜ ΙΞΘΜΩΜΘΙΞ ΞΛΔΑ

1. Ιξιμχμικξπξίηρη. Απαοαίςηςη ρςημ επξυή μαπ με ςα πξλλά κξιμχμικά ποξβλήμαςα. Οεοιξοιρμϊπ παθηςικήπ ή εμεογηςικήπ αμςικξιμχμικήπ ρσμπεοιτξοάπ. ξ ρυξλείξ απξκςά ποξληπςικϊ οϊλξ γιαςί:

α. ποξρτέοει διαςξμική επικξιμχμία β. επιμεοίζει ςημ εογαρία και ασνάμει ςξ βαθμϊ απξδξυήπ γ. καλλιεογεί ςη ρσμεογαρία, ςημ αμξιβαιϊςηςα και ςημ απξδξυή δ. Οοξρτέοει ςοϊπξ ξμαλήπ επίλσρηπ ςχμ ρσγκοξϋρεχμ ε. Οοξρτέοει δσμαςϊςηςεπ θεόοηρηπ απϊ ςη ρκξπιά ςξσ άλλξσ, (empathy) πξσ διεσκξλϋμει ςημ

επίλσρη ςχμ ρσγκοξϋρεχμ. 2. Ρυξλική Οειθαουία. Δλαυιρςξπξιξϋμςαι ςα κοξϋρμαςα απειθαουίαπ ατξϋ μειόμξμςαι ξι διαμαοςσοίεπ

για ςη μη ικαμξπξίηρη μαθηριακόμ και κξιμχμικόμ αμαγκόμ. ιπ πξιμέπ επιβάλλει η ξμάδα ρςημ

ξπξία έυει μεςαβιβαρςεί η δικαρςική, μξμξθεςική και εκςελερςική ενξσρία ςξσ δαρκάλξσ. Λειόμεςαι η επιθεςικϊςηςα και ασνάμει ξ αλςοξσιρμϊπ

3. Ρςάρη Λαθηςόμ ποξπ ςξ Ρυξλείξ. Βελςιόμεςαι η επίδξρη ρςη ρυξλική εογαρία και η ρςάρη ποξπ ςξ διδακςικϊ ποξρχπικϊ. Ασςϊ απξδεικμϋξσμ ξι λιγξρςέπ έοεσμεπ πξσ σπάουξσμ.

4. Δκδημξκοαςιρμϊπ ςξσ Αςϊμξσ. Ρσμμεςέυξμςαπ ρςη λειςξσογία ςηπ ρυξλικήπ ξμάδαπ και έυξμςαπ ςημ εσκαιοία ιρϊςιμηπ ρσμμεςξυήπ ρςημ επίλσρη ςχμ ποξβλημάςχμ, ξ μαθηςήπ ρσμειδηςξπξιεί ϊςι είμαι ρε θέρη μα επηοεάρει ςη λειςξσογία ςξσ ρσρςήμαςξπ. Διεοεσμά ςα ϊοια ςηπ πλειξφητίαπ, η ξπξία αρταλόπ δεμ μπξοεί μα εταομϊζεςαι παμςξϋ. Ζ λξγική ςεκμηοίχρη, μεοικέπ τξοέπ σπεοιρυϋει ςηπ αοιθμηςικήπ πλειξφητίαπ.

Β. ΡΞΜ ΦΣΥΞΚΞΓΘΙΞ ΞΛΔΑ

1. Φσυξλξγικϊ κλίμα. Ξι ςάνειπ με ξμαδξρσμεογαςική διάςανη παοξσριάζξσμ μεγαλϋςεοξ βαθμϊ ρσμεκςικϊςηςαπ. Δπίρηπ μικοϊςεοξ βαθμϊ ρυξλικξϋ άγυξσπ και δηλόμξσμ ϊςι είμαι απξδεκςξί απϊ ρσμμαθηςέπ και δάρκαλξ. Δίμαι πεοιρρϊςεοξ αμενάοςηςξι και ελεϋθεοξι. Ζ διδαρκαλία γίμεςαι αποϊρκξπςα και εσυάοιρςα.

2. Ασςξεκςίμηρη. Αμαπςϋρρεςαι θεςική ασςξεικϊμα λϊγχ ςηπ ρσμεογαρίαπ. Ασςϊ διεσκξλϋμει ςϊρξ ςημ ακαδημαψκή μάθηρη ϊρξ και ςημ κξιμχμική ποξραομξγή και ςημ ποξρχπική εσςσυία. Σπάουξσμ 15 έοεσμεπ πξσ ςα απξδεικμϋξσμ ϊλα ασςά.

3. Φσυική Σγεία. Ζ δσρκξλία ρϋμαφηπ ξμαλόμ ρυέρεχμ ρςξ ρυξλείξ ποξδικάζει δσρκξλίεπ ποξραομξγήπ ρςημ μεςετηβική ηλικία. Ασςϊ δίμει ςξ μέςοξ ςηπ ανίαπ ςηπ ξμαδικήπ εογαρίαπ, καθόπ και ςξ ϊςι ξι ρϋγυοξμεπ φσυαμαλϋρειπ γίμξμςαι ρε ξμάδεπ ςχμ 5-8 αςϊμχμ.

Β. ΡΞΜ ΓΜΩΡΘΙΞ ΞΛΔΑ

1. Μξηςική Αμάπςσνη. Ρϋμτχμα με ςξμ Οιαζέ ξι εμπειοίεπ είμαι αμαγκαίεπ για ςη διαμϊοτχρη ςηπ ρκέφηπ αμόςεοξσ επιπέδξσ. Ξι ρϋγυοξμξι φσυξλϊγξι ποξρθέςξσμ ϊςι η διαποξρχπική επικξιμχμία ποξρτέοει ποϊςσπα απξςελερμαςικόμ ρςοαςηγικόμ ρκέφηπ. Ρςημ ξμαδική ποξρπάθεια υοηριμξπξιξϋμςαι αμόςεοεπ ρςοαςηγικέπ λξγικήπ επενεογαρίαπ. έςξιεπ είμαι η ξογάμχρη και η αμάλσρη, παοάλληλη υοήρη μεθϊδχμ διεοεϋμηρηπ και επαλήθεσρηπ, καθόπ και πξικίλχμ ςοϊπχμ ξογάμχρηπ ςηπ εμπειοίαπ. Αμαπςϋρρξσμ ςημ κοιςική ρκέφη και απαλλάρρξμςαι απϊ ςξμ εγχκεμςοικϊ ςοϊπξ ρκέφηπ. Οοξρτέοει ικαμϊςηςα αμαδιάςανηπ και ποξραομξγήπ ρςιπ μέεπ καςαρςάρειπ και ικαμϊςηςεπ απαοαίςηςεπ ρςημ διαοκόπ μεςαβαλλϊμεμη κξιμχμία. Λέυοι και 7 τξοέπ λέμε ξι μελλξμςξλϊγξι θα αλλάζξσμε επαγγέλμαςα. Λειόμεςαι ξ βαθμϊπ απξλσςϊςηςαπ εμό ασνάμει ξ βαθμϊπ αμξυήπ ρςημ διατξοξπξίηρη

2. Γλχρρική αμάπςσνη. ξ ρυξλείξ ποξρτέοει λίγεπ εσκαιοίεπ γι’ ασςϊ, διϊςι μιλά κσοίχπ ξ δάρκαλξπ, αμ και δεμ θα έποεπε μα είμαι έςρι. Δν άλλξσ πξλλξί δάρκαλξι θεχοξϋμ ςξμ ποξτξοικϊ λϊγξ σπξδεέρςεοξ ςξσ γοαπςξϋ. Λε ςημ ξμαδξρσμεογαςική ϊμχπ διδαρκαλία σπξβαθμίζεςαι πξρξςικά ξ διδαρκαλικϊπ λϊγξπ και αμαβαθμίζεςαι ξ μαθηςικϊπ. Ζ πξιξςική αμαβάθμιρή ςξσ ποξέουεςαι απϊ ςξ γεγξμϊπ ϊςι απαιςείςαι ελεϋθεοη διεοεϋμηρη με ρςξιυεία διήγηρηπ, πεοιγοατήπ, αμάλσρηπ, ρσρυέςιρηπ δεδξμέμχμ, διαςϋπχρη σπξθέρεχμ κλπ.

3. Ακαδημαψκή μάθηρη. Ζ ξμαδική ρσμεογαρία μεγιρςξπξιεί ςη μάθηρη διϊςι με ςημ αμςιπαοάθερη: α) εμδσμαμόμεςαι ςξ εμδιατέοξμ ςχμ μαθηςόμ, β) επιρημαίμξμςαι διάτξοεπ παοάμεςοξι ςξσ ποξβλήμαςξπ, γ) δίμεςαι η δσμαςϊςηςα μα κάμει διεσκοιμήρειπ, ρσρυεςιρμξϋπ, σπξθέρειπ κλπ και δ) διαςσπόμεςαι η λϋρη μέρχ μιαπ ρσμθεςικήπ διαδικαρίαπ.

Έςρι δεμ ποξρτέοεςαι μϊμξ η αουική όθηρη αλλά και ςξ σλικϊ για ςημ ενεϋοερη ςηπ λϋρηπ. Όλα ασςά απξδεικμϋξμςαι και με έοεσμεπ. Ζ ρσμεογαςική διδαρκαλία έυει σφηλϊςεοεπ επιδϊρειπ απϊ ςημ αμςαγχμιρςική και ρςημ καςαμϊηρη εμμξιόμ, και ρςιπ γλχρρικέπ δοαρςηοιϊςηςεπ, και ρςημ αμςίληφη ςξσ υόοξσ, ςημ απξμμημϊμεσρη, κλπ. Ξι αδϋμαςξι μαθηςέπ απξδίδξσμ καλϋςεοα ρςιπ ρσμεογαςικέπ αμξμξιξγεμείπ ξμάδεπ, ακϊμα και ϊρξι έυξσμ ρημαμςικά μαθηριακά ποξβλήμαςα. Ξι ζϊμρξμ και ζϊμρξμ ρσμπέοαμαμ ϊςι ξι παοακάςχ ςξμείπ επηοεάζξμςαι θεςικά απϊ ςημ ξμαδική διδαρκαλία:

1. Υοϊμξπ εμεογηςικήπ ρσμμεςξυήπ. Ξ υοϊμξπ ασςϊπ είμαι έμαπ παοάγξμςαπ πξσ επηοεάζει άμερα η μάθηρη και είμαι ασςϊπ πξσ διατξοξπξιεί ςιπ ρυξλικέπ επιδϊρειπ μεςανϋ μαθηςόμ, ςάνεχμ και υχοόμ. Λε ςημ ξμαδική διδαρκαλία μεγιρςξπξιείςαι. Ρςξ παοαδξριακϊ ελλημικϊ ρυξλείξ, η λεκςική επικξιμχμία είμαι εναιοεςικά σπξβαθμιρμέμη και ρςημ πεοίπςχρη ςχμ αδϋμαςχμ μαθηςόμ είμαι ακϊμη υαμηλϊςεοη. Δεδξμέμηπ ςηπ υαμηλήπ κξιμχμικήπ ποξέλεσρηπ ςχμ μαθηςόμ ασςόμ, βλέπξσμε μα διαιχμίζεςαι η καςάρςαρη σπέο ςχμ καλόμ μαθηςόμ, σπξβιβάζξμςαπ έςρι για ςξσπ άλλξσπ ςημ εμμιάυοξμη εκπαίδεσρη ρε …πεμςάυοξμη.

2. Λαθηριακή διαδικαρία. Γίμεςαι ρσμευήπ ποξτξοική επαμάληφη, εομημεία και αιςιξλϊγηρη ςχμ

γεγξμϊςχμ με απξςέλερμα ημ διαςήοηρη ρςη μμήμη ςχμ πληοξτξοιόμ και ςχμ ρσμπεοαρμάςχμ 3. Δμεογξπξίηρη μαθηςόμ. Ασνάμεςαι η διάθερη για παοξσρίαρη πληοξτξοιόμ, και ακοϊαρηπ ςηπ

γμόμηπ ςχμ άλλχμ. Αμςαλλάρρξμςαι απϊφειπ, εμεογξπξιξϋμςαι ρςοαςηγικέπ ςϊρξ ρςξμ μξηςικϊ ϊρξ και ρςξμ ηθικϊ ςξμέα.

4. Ρσλλξγική παοέμβαρη. Λεγιρςξπξιείςαι η ρυξλική επίδξρη καθόπ ςα σπϊλξιπα μέλη ρσμβάλλξσμ ξμαδικά παοέυξμςαπ παοξςοϋμρειπ, ξδηγίεπ κλπ, αμςικαθιρςόμςαπ ςξμ δάρκαλξ πξσ έςρι κι αλλιόπ δεμ επαοκξϋρε. Οαοάλληλα θέςξμςαι ασςϊμαςα ξι καμϊμεπ πειθαουίαπ και λειςξσογίαπ ςηπ ξμάδαπ.

VΘΘ. ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΡ ΞΛΑΔΞΡΣΜΔΠΓΑΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

1. Ιαθξοιρμϊπ αοιθμξϋ μελόμ και ρϋμθερηπ ςχμ ξμάδχμ 2. Ιαθξοιρμϊπ εμϊςηςαπ ποξπ διδαρκαλία 3. Ιαθξοιρμϊπ μξοτόμ κξιμχμικήπ ρσμπεοιξτοάπ 4. Ιαθξοιρμϊπ σλικξϋ για αςξμική και κξιμή υοήρη 5. Ιαθξοιρμϊπ ςοϊπξσ ενήγηρηπ ςξσ έογξσ και καςαμεοιρμϊπ εογαριόμ 6. Ιαθξοιρμϊπ οϊλξσ δαρκάλξσ και μαθηςόμ 7. Ιαθξοιρμϊπ κοιςηοίχμ ανιξλϊγηρηπ

VΘΘΘ. ΔΘΔΝΑΓΩΓΖ ΞΛΑΔΞΡΣΜΔΠΓΑΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

1Ζ ΤΑΡΖ: ΟΠΞΔΘΔΑΙΘΙΔΡ ΔΜΔΠΓΔΘΔΡ ΞΠΓΑΜΩΡΖΡ

1. Ξογάμχρη μαθηςικώμ Ξμάδχμ, με βάρη ςιπ εμπειοίεπ ςξσπ, ςξ διαθέριμξ υοϊμξ, ςη τϋρη ςξσ διδακςικξϋ αμςικειμέμξσ. Οοξρξυή ρςημ επιδιχκϊμεμη αμξμξιξγέμεια ή ξμξιξγέμεια

2. Ξογάμχρη υώοξσ. Οοξρξυή ρςη δσμαςϊςηςα άμερηπ επικξιμχμίαπ αμάμερα ρςημ ξμάδα αλλά και απξμϊμχρη απϊ ςιπ άλλεπ ξμάδεπ.

2Ζ ΤΑΡΖ: ΓΜΩΡΘΞΚΞΓΘΙΖ ΙΑΘ ΦΣΥΞΚΞΓΘΙΖ ΟΠΞΔΞΘΛΑΡΘΑ

3. Γμχρςξπξίηρη Διδακςικώμ Ρςόυχμ: Ξι ρςϊυξι ποέπει μα διαςσπόμξμςαι με ακοίβεια και ρε ρσγκεκοιμέμεπ μξοτέπ, με βάρη ςιπ διάτξοεπ ρςξυξςανιμξμίεπ, ςξσ Γκαμιέ, ςξσ Λπλξσμ κςλ.

4. Ιαθξοιρμόπ αμαμεμόμεμχμ μξοτώμ Ιξιμχμικήπ Ρσμπεοιτξοάπ: Ιι εδό η ρατήμεια είμαι απαοάςηςη: Έςρι θέλχ μα απαμςήρεςε, έςρι θα γοάφεςε, έςρι θα κιμηθείςε, ασςέπ ςιπ ποάνειπ θα κάμεςε και θα είρςε έςξιμξι μα αιςιξλξγήρεςε , μα ελέγνεςε κλπ.

5. Γμχρςξπξίηρη διαδικαριώμ ρσμεογαρίαπ: Οόπ θα γίμει η παοξσρίαρη, πόπ η ρϋμθερη ςχμ αςξμικόμ εογαριόμ πξια θα είμαι ςα κοιςήοια ανιξλϊγηρηπ

3Ζ ΤΑΡΖ: ΟΑΠΞΣΡΘΑΡΖ ΙΑΘ ΔΟΔΝΔΠΓΑΡΘΑ ΔΘΔΑΙΘΙΞΣ ΑΜΘΙΔΘΛΔΜΞΣ

6. Οαοξσρίαρη ή ρσλλξγή δεδξμέμχμ για διδακςικό αμςικείμεμξ: Αμάλξγα με ξ μάθημα ξ εκπαιδεσςικϊπ ςξ παοξσριάζει με μξμξλξγικϊ ςοϊπξ ή ατήμει ςα παιδιά μα ςξ αμακαλϋφξσμ απϊ ςξ βιβλίξ ή ςξ σλικϊ.

7. Ιαςαμεοιρμόπ έογξσ ξμάδαπ ρςιπ σπξξμάδεπ: Δδό επενηγεί ςι πεοιλαμβάμει κάθε τάρη ςηπ ξμαδικήπ εογαρίαπ. Ξι μαθηςέπ ποέπει μα γμχοίζξσμ ςι ακοιβόπ ποέπει μα κάμξσμ και πόπ θα εογαρςξϋμ.

8. Ρύμθερη έογξσ σπξξμάδχμ: Ρςξ ςέλξπ ξι σπξξμάδεπ παοξσριάζξσμ ςημ εογαρία ςξσπ ρςημ ξμάδα, γίμξμςαι ςοξπξπξιήρειπ και βελςιόρειπ και παοξσριάζεςαι η ρσμξλική εογαρία ςηπ ξμάδαπ.

4η ΤΑΡΖ: ΙΑΗΞΔΖΓΖΡΖ ΖΡ ΞΛΑΔΘΙΖΡ ΔΠΓΑΡΘΑΡ 9. Ξογαμχςικξ-διδακςικέπ δοαρςηοιόςηςεπ ςξσ εκπαιδεσςικξύ: Ρςιπ μικοϊςεοεπ ςάνειπ πξσ δεμ

νέοξσμ μα ρσμεογάζξμςαι είμαι εμεογηςικϊςεοξπ, ρςιπ μεγαλϋςεοεπ δίμεςαι ξ λϊγξπ ρςξσπ μαθηςέπ. Οοέπει μα βοει ς΄οξπξσπ ρσρςμαςικήπ παοακξλξσθηρηπ ςηπ εογαρίαπ ςχμ ξμάδχμ, ςηπ καθξδήρηγηηπ και ςηπ αμαςοξτξδϊςηρήπ ςξσπ.

10. Λαθηριακέπ και ρσμεογαςικέπ δοαρςηοιόςηςεπ ςχμ μαθηςώμ: Δδό ποέπει μα ποξρευθεί αμ ςηοξϋμςαι ξι οϊλξι πξσ αμαςέθηκαμ ρςα άςξμα μέρα ρςημ ξμάδα.

11.

5η ΤΑΡΖ:ΑΙΑΔΖΛΑΧΙΖ ΙΑΘ ΚΔΘΞΣΠΓΘΙΖ ΙΑΘ ΛΔΑΓΜΩΡΘΙΖ ΑΝΘΞΚΞΓΖΡΖ 11. Ανιξλόγηρη ακαδημαψκήπ Δογαρίαπ: Ανιξλξγείςαι ςξ καςά πϊρξμ ξι μαθηςέπ πέςσυαμ ςξσπ

ρςϊυξσπ πξσ είυαμ ςεθεί αουικά. Οοέπει μα ρσμμεςέυξσμ μαθηςέπ και δάρκλαξπ. Για ςξ λϊγξ ασςϊ ςα κοιςήοια ποέπει μα είμαι ρατή και εκ ςχμ ποξςέοχμ καθξοιρμέμα. Οοξρξυή. Ζ βαθμξλϊγηρη ρςημ ξμαδξρσμεογαςική διδαρκαλία έυει πεοίπλξκα απξςελέρμαςα, καθόπ αμ βαθμξλξγξϋμςαι ςα άςξμα, αδσμαςίζει η ρσμξυή ςηπ ξμάδαπ, εμό αμ βαθμξλξγείςαι η ξμάδα κάπξια μέλη ςηπ αδοαμξπξιξϋμςαι. Έςρι ποέπει μα αμαζηςηθεί η υοσρή ςξμή αμάμερα ρε ασςά ςα δϋξ. Έμαπ ςοϊπξπ είμαι μα βαθμξλξγηθξϋμ ϊλα ςα μέλη με ςξμ μ.ξ ςηπ επίδξρηπ ςηπ ξμάδαπ, ή η ποιμξδϊςηρη ϊλχμ ςχμ μελόμ καςά μία μξμάδα αμ η ξμάδα «πιάρει» έμα ϊοιξ.

12. Ανιξλόγηρη Κειςξσογικόςηςαπ ςηπ ξμάδαπ: Ιι εδό γίμεςαι με ρσμμεςξυή και ςχμ δϋξ πϊλχμ, με ποξκαθξοιρμέμα κοιςήοια. Δμςξπίζξμςαι ςα ποξβλήμαςα ρσμεογαρίαπ. Αμ σπάουει ρσμαγχμιρμϊπ αμάμερα ρςιπ ξμάδεπ ποέπει μα ρσγκοίμξμςαι και η ακαδημαψκή επίδξρη και η λειςξσογικϊςηςά ςξσπ.

13. Λεςαγμχρςική θεώοηρη επιλξγώμ: Ζ ρσλλξγική ποξρπάθεια δίμει πεοιρρϊςεοεπ δσμαςϊςηςεπ για μεςαγμχρςική αμάλσρη.

Ξ ΡΙΞΜΑΙΘ

Α ΙΘΜΖΛΑΑ ΞΣ 20ξσ ΑΘΩΜΑ

Ρε αμςιπαοάθερη με ςξ παοαδξριακϊ ρυξλείξ ήοθε ςξ κίμημα ςηπ ΜΔΑΡ ΑΓΩΓΖΡ ρςιπ αουέπ ςξσ 20ξσ αιόμα για μα σπάονει έμα μικοϊ πιρχγϋοιρμα ρςα 1970 με ςξ Back to Basics (3R), υχοίπ ϊμχπ θεχοηςικϊ σπϊβαθοξ, απλά ρσμςηοηςικέπ θέρειπ.

Απϊ ςη ΜΔΑ ΑΓΩΓΖ, ποξέκσφαμ ξι ενήπ δϋξ θεχοίεπ: α. ξμαδξρσμεογαςική διδαρκαλία (Vygotsky) β. Ιοιςική Ρκέφη

Ξ ΙΘΜΖΛΑ ΖΡ ΙΠΘΘΙΖΡ ΡΙΔΦΖΡ Οοχςαουική απξρςξλή ςξσ Ρυξλείξσ η αμάπςσνη ςηπ.

Α. Θρςξοική Αμαρκόπηρη 1. Ζ Ρκέφη χπ αμςικείμεμξ Τιλξρξτίαπ και Φσυξλξγίαπ 2. Ζ Ρκέφη ρςη Διδακςική Αμςιμεςχπίζεςαι απϊ ςοειπ ρκξπιέπ: α. Διδξλξγική β. Αμαπςσνιακή: γ. ξσ Διδακςικξϋ Σλιρμξϋ: Β. Ρυξλέπ και ςάρειπ ρςημ Ιοιςική Ρκέφη α. α ποξγοάμμαςα Γεμικήπ Οαιδείαπ β. Οοξγοάμμαςα Άμερηπ Διδαρκαλίαπ (skills approach) γ. Οοξγοάμμαςα Γμχρςικόμ Ρςοαςηγικόμ Γ. Γιαςί επιβλήθηκε η Ιοιςική Ρκέφη α. Κϊγξι εκπαιδεσςικήπ ιδεξλξγίαπ β. Λαθηριακξί λϊγξι γ. Ιξιμχμικξί λϊγξι Δ. Γεμικέπ Οαοαδξυέπ

Ζ ΙΠΘΘΙΖ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑ

ΔΜΑ ΟΠΞΔΘΜΞΛΔΜΞ ΟΠΞΓΠΑΛΛΑ

Θ. ΔΘΡΑΓΩΓΖ ΘΘ. Θ ΔΘΜΑΘ Ζ ΙΠΘΘΙΖ ΡΙΔΦΖ α. Ζ ΜΞΖΡΖ: β. Ζ ΛΜΖΛΖ ΘΘΘ. Α ΔΞΛΘΙΑ ΡΞΘΥΔΘΑ ΖΡ ΙΠΘΘΙΖΡ ΡΙΔΦΖΡ 1. Ξ Δπαγχγικϊπ Ρσλλξγιρμϊπ (inductio 2. Ξ Απαγχγικϊπ ή παοαγχγικϊπ Ρσλλξγιρμϊπ (diductio)

3. Ξ Αμαλξγικϊπ Ρσλλξγιρμϊπ IV. ΟΩΡ ΑΜΑΟΣΡΡΔΑΘ Ζ ΙΠΘΘΙΖ ΡΙΔΦΖ Α. ΦΣΥΞΙΞΘΜΩΜΘΙΖ ΗΔΩΠΘΑ ΞΣ VYGOTSKY Β. Ζ ΓΜΩΡΘΞΑΜΑΟΣΝΘΑΙΖ ΗΔΩΠΘΑ ΞΣ PIAGET

ΒΑΡΘΙΔΡ ΔΜΜΞΘΔΡ ΖΡ ΔΘΔΑΙΘΙΖΡ

Ζ «ρςοαςηγική διδαρκαλίαπ» Ζ «πξοεία διδαρκαλίαπ», Ζ «μέθξδξπ» Ζ «μξοτή». Ζ «κξιμχμική μξοτή».

Ρςιπ ρςοαςηγικέπ διακοίμξσμε ςημ πξοεία, ςη μέθξδξ ή ςιπ μεθϊδξσπ επενεογαρίαπ, ςη μξοτή παοξσρίαρηπ ςξσ διδακςικξϋ αμςικειμέμξσ και ςη μξοτή κξιμχμικήπ ξογάμχρηπ.

ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΡ ΙΠΘΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

Θ. ΔΘΔΑΙΘΙΞΡ ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΡ

Δίμαι ρημαμςικϊπ και δϋρκξλξπ διϊςι απαιςεί ςοειπ λειςξσογίεπ: ημ επιλξγή ςχμ ρςϊυχμ ςξσ αμαλσςικξϋ ποξγοάμμαςξπ, ςημ ποξθεόοηρη (visualization) , ςηπ διδαρκαλίαπ και ςημ διξογάμχρη οϊλχμ ςχμ μαθηςόμ. Ασςϊ κάμει ςξμ δάρκαλξ επιρςήμξμα. Ρςη δεκαεςία ςξσ 50-60 ξ ποξγοαμμαςιρμϊπ είυε: 1) ρςϊυξσπ, 2) μέρα, 3) διεναγχγή, 4) ανιξλϊγηρη.

ΘΘ. ΔΙΟΑΘΔΔΣΘΙΖ ΡΞΥΞΗΔΡΘΑ Α. ΑΟΞ Α ΘΔΔΩΔΖ ΡΞΣΡ ΡΞΥΞΣΡ Β΄ ΔΘΔΑΙΘΙΞΘ ΡΞΥΞΘ ΙΑΘ ΑΜΑΚΣΘΙΑ ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΑ ΘΘΘ Ξ ΟΠΞΒΚΖΛΑ ΔΘΑΣΟΩΡΖΡ ΡΙΞΟΩΜ ΙΑΘ ΡΞΥΩΜ Α. ΛΞΜΔΚΞ ΑΜΘΙΔΘΛΔΜΘΙΩΜ ΡΞΥΩΜ Β. ΛΞΜΔΚΞ ΓΔΜΘΙΔΣΛΔΜΩΜ ΡΞΥΩΜ Γ. ΡΣΜΔΣΑΡΘΙΞ ΛΞΜΔΚΞ ΡΞΥΩΜ Δ. ΔΘΑΔΘΙΑΡΘΙΞ ΛΞΜΔΚΞ ΘV ΛΔΑΡΥΖΛΑΘΡΛΞΡ ΓΔΜΘΙΩΜ ΡΙΞΟΩΜ ΡΔ ΔΘΔΑΙΘΙΞΣΡ

1. Λε πξια κοιςήοια καθξοίζξμςαι ξι ρςϊυξι 2.Αμ είμαι δσμαςϊ, ετ’ ϊρξμ είμαι και αλληλξρσγκοξσϊμεμα μα μεςαρυημαςιρςξϋμ ρε ρσγκοξςημέμξ

ρϋρςημα ρκξπόμ 3. Οόπ μπξοξϋμ μα ποαγμαςξπξιηθξϋμ.

V ΑΝΘΜΞΛΘΔΡ ΔΘΔΑΙΘΙΩΜ ΡΞΥΩΜ Α. Ρςξυξςανιμξμία ςξσ Bloom (ΓΙΔΑΡΑ) Β. Ρςξυξςανιμξμία ςξσ Gagne Γ. Harmin, Simon Δ. Ρςξυξςανιμξμία ςηπ Ιοιςικήπ Ρκέφηπ VΘ ΔΟΘΟΔΔΑ ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΣ Α. ΛΑΙΠΞΟΠΞΗΔΡΛΞΡ Β. ΛΔΡΞΟΠΞΗΔΡΛΞΡ Γ. ΔΒΔΞΛΑΔΘΑΘΞΡ Δ. ΩΠΘΑΘΞΡ ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΡ VΘΘ ΞΠΓΑΜΩΡΖ ΩΠΘΑΘΞΣ ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΣ Ξ χοιαίξπ ποξγοαμμαςιρμϊπ έυει 4 τάρειπ: 1η: Οοξβλημαςική ςηπ διδαρκαλίαπ 2η: Οοξεςξιμαρία Διδακςικξϋ Αμςικειμέμξσ 4η: Ανιξλϊγηρη 5η: Ξογαμχςικέπ δοαρςηοιϊςηςεπ VΘΘΘ ΟΠΞΒΚΖΛΑΘΙΖ ΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ Α. ΑΜΘΚΖΦΔΘΡ ΓΘΑ Ξ Α.Ο. Β. ΟΠΞΣΟΞΗΔΡΔΘΡ Γ. ΔΟΘΟΩΡΔΘΡ ΘΥ. ΟΠΞΔΞΘΛΑΡΘΑ ΔΘΔΑΙΘΙΞΣ ΑΜΘΙΔΘΛΔΜΞΣ Α. ΛΔΑΡΥΖΛΑΘΡΛΞΡ ΟΔΠΘΔΥΞΛΔΜΞΣ ΡΔ ΔΘΔΑΙΘΙΞΣΡ ΡΞΥΞΣΡ Β. ΙΑΗΞΠΘΡΛΞΡ ΔΟΘΟΔΔΞΣ ΛΑΗΖΡΖΡ Γ.ΛΔΑΡΥΖΛΑΘΡΛΞΡ ΔΘΔΑΙΔΑΡ ΣΚΖΡΖ ΡΔ ΔΘΔΑΡΙΘΙΖ ΓΜΩΡΖ

Υ ΛΔΗΞΔΞΚΞΓΘΙΖ ΞΠΓΑΜΩΡΖ ΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ Α. ΔΟΘΚΞΓΖ Ζ ΡΣΜΗΔΡΖ ΡΠΑΖΓΘΙΩΜ Β. ΔΟΘΚΞΓΖ ΡΣΡΖΛΑΞΡ ΙΞΘΜΩΜΘΙΖΡ ΞΠΓΑΜΩΡΖΡ ΖΡ ΑΝΖΡ Γ. ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΡ ΥΠΞΜΞΣ ΥΘ. ΑΝΘΞΚΞΓΖΡΖ ΖΡ ΛΑΗΖΡΖΡ ΡΖΜ ΩΠΘΑΘΑ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑ ΥΘΘ. ΓΠΑΟΞ ΡΥΔΔΞ ΩΠΘΑΘΑΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

ΔΘΔΝΑΓΩΓΖ ΙΠΘΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

Θ. ΔΠΑΡΖΠΘΞΖΔΡ Α. 1η ΤΑΡΖ: ΟΠΞΔΞΘΛΑΡΘΑ Β. 2η ΤΑΡΖ : ΔΟΑΤΖ ΛΔ Α ΔΔΔΞΛΔΜΑ Γ. 3η ΤΑΡΖ: ΔΟΔΝΔΓΑΡΘΑ – ΡΣΛΟΔΠΑΡΛΑΑ Δ. 4η ΤΑΡΖ: ΔΤΑΠΛΞΓΖ ΖΡ ΜΔΑΡ ΓΜΩΡΖΡ Δ. 5η ΤΑΡΖ ΔΚΔΓΥΞΡ ΙΑΘ ΑΜΑΠΞΤΞΔΞΖΡΖ ΖΡ ΙΑΑΜΞΖΡΖΡ Ρ΄ ΈΙΖ ΤΑΡΖ: ΑΜΑΙΔΤΑΚΑΘΩΡΖ Ε΄ ΈΒΔΞΛΖ ΤΑΡΖ: ΛΑΗΖΡΘΑΙΖ ΙΑΘ ΛΔΑΓΜΩΡΘΙΖ ΑΝΘΞΚΞΓΖΡΖ

ΘΘ ΔΘΔΑΙΘΙΔΡ ΑΠΥΔΡ ΟΞΣ ΔΘΔΟΞΣΜ ΖΜ ΙΠΘΘΙΖ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑ ΘΘI Ζ ΥΠΖΡΖ ΖΡ ΔΠΩΖΡΖΡ ΡΖ ΔΘΔΝΑΓΩΓΖ ΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ Α΄ ΔΘΔΑΙΘΙΔΡ ΚΔΘΞΣΠΓΘΔΡ ΖΡ ΔΠΩΖΡΖΡ 1. Δημιξσογία εμδιατέοξμςξπ 2. Δρςίαρη ποξρξυήπ 3. Δμεογξπξίηρη ρσμμεςξυήπ 4. Έλεγυξ ποξωπάουξσραπ γμόρηπ 5. Δπίγμχρη παοαμξήρεχμ 6. Δμβάθσμρη επενεογαρίαπ 7. Έμμερξπ έλεγυξπ ρσμπεοιτξοάπ Β. ΑΝΘΜΞΛΖΡΖ ΔΠΩΖΡΔΩΜ α. Δοχςήρειπ Υαμηλξϋ και Σφηλξϋ β. Δοχςήρειπ Αμξικςξϋ ή Ιλειρςξϋ ϋπξσ γ. Ρσγκλίμξσρεπ ή Απξκλίμξσρεπ δ. Δοχςήρειπ Ιοιςικήπ. ε. Δοχςήρειπ Διδακςικήπ Κειςξσογίαπ. Γ. ΓΔΜΘΙΔΡ ΑΠΥΔΡ ΔΘΑΣΟΩΡΖΡ ΑΠΥΘΙΩΜ ΔΠΩΖΡΔΩΜ 1. Διαςϋπχρη ρε απλή γλόρρα 2. Σπξβξλή ρε ϊλη ςημ ςάνη, εκςϊπ ειδικήπ πεοίπςχρηπ 3. Θρϊπξρη καςαμξμή και για ϊλα ςα επίπεδα 4. Οαοξυή απαοαίςηςξσ υοϊμξσ απάμςηρηπ 3-5΄΄ 5. Οοξρξυή ρςημ απάμςηρη, αμαςοξτξδϊςηρη, απαίςηρη ξλξκλήοχρηπ και ρςήοινη Δ. ΔΥΜΘΙΔΡ ΔΘΑΣΟΩΡΖΡ ΡΣΛΟΚΖΠΩΛΑΘΙΩΜ ΔΠΩΖΡΔΩΜ

ΡΠΑΖΓΘΙΖ ΜΞΖΛΑΘΙΖΡ ΟΠΞΡΔΓΓΘΡΖΡ ΓΠΑΟΞΣ ΚΞΓΞΣ

Θ. ΔΘΡΑΓΩΓΖ Σπάουξσμ 6 αλληλξδιάδξυεπ αμαγμχρςικέπ δοαρςηοιϊςηςεπ: 1. Ηέρη ρκξπξϋ ςηπ αμάγμχρηπ 2. Δμεογξπξίηρη γμόρεχμ 3. Δπιλεκςική ρσλλξγή ςχμ ρςξιυείχμ πξσ αμςαπξκοίμξμςαι ρςξ ρκξπϊ ςηπ αμάγμχρηπ 4. Ανιξλϊγηρη ρσμξυήπ ςξσ κειμέμξσ και κοιςική ςξσ 5. Ρσμευήπ έλεγυξπ ςξσ βαθμξϋ καςαμϊηρηπ και επαμάληφη αμ υοειαρςεί 6. Ρσμευή ρσμπεοάρμαςα, και ποξβλέφειπ με παοάληλη κάλσφη ςχμ κεμόμ.

ΘΘ ΟΑΠΑΓΞΜΔΡ ΟΞΣ ΙΑΗΞΠΘΕΞΣΜ Ξ ΒΑΗΛΞ ΙΑΑΜΞΖΡΖΡ Α. Ξ ΛΑΗΖΖΡ Β. Ξ ΙΔΘΛΔΜΞ Γ. Ζ ΛΔΗΞΔΞΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

ΘΘΘ ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΡ ΜΞΖΛΑΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

Ζ επιςσυία ςηπ μξημαςικήπ ποξρέγγιρηπ εναοςάςαι κσοίχπ απϊ ςημ ποξεςξιμαρία. Οοέπει μα εμςξπιρςεί η κεμςοική ιδέα, η επιμέοξσπ ιδέεπ, μα διαπιρςχθεί ςξ ρυήμα ςηπ πλξκήπ και μα ποξεςξιμάρει ςιπ

ποξαμαγμχρςικέπ και μεςα-αμαγμχρςικέπ εοχςήρειπ.

ΘV. ΔΘΔΝΑΓΩΓΖ ΜΞΖΛΑΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ ΟΠΩΖ ΤΑΡΖ: ΟΠΞΔΞΘΛΑΡΘΑ ΔΘΔΑΙΘΙΞΣ ΟΚΑΘΡΘΞΣ

1. Φσυξλξγική Οοξεςξιμαρία 2. Οοξβλημαςξπξίηρη διδακςικξϋ αμςικειμέμξσ 3. Αμάκληρη γμχριξλξγικξϋ ρυήμαςξπ 4. Αμάκληρη ρυήμαςξπ δξμήπ 5. Δπενήγηρη άγμχρςχμ λένεχμ 6. Ρςξυξθερία Οοόςηπ αμαγμχρςικήπ Οοξρέγγιρηπ με ςιπ παοακάςχ μξοτέπ:

α. Ρυήμα πλξκή β. Οοξξογαμχςέπ. γ. Ηεμαςξλξγικϊ ρυήμα. δ. Οοϊβλεφη ενέλινηπ ε. Αμάκληρη γμόρεχμ. ρς. Ασςξεοχςήρειπ

ΔΔΣΔΠΖ ΤΑΡΖ: ΜΞΖΛΑΘΙΖ ΑΟΞΙΩΔΘΙΞΟΞΘΖΡΖ

7. Αμάγμχρη ςξσ κειμέμξσ 8. Απάμςηρη ρςη ρςξυξθερία. 9. Δπαμαδιήγηρη ςξσ κειμέμξσ με ςιπ ενήπ μξοτέπ: α. Υοξμική αλληλξσυία γεγξμϊςχμ β. Δμςξπιρμϊπ αιςιχδόμ ρυέρεχμ. γ. Οεοιγοατή.. δ. Ρσγκοίρειπ, Αμςιπαοαθέρειπ, Αμαλξγίεπ.

ΠΘΖ ΤΑΡΖ: ΜΞΖΛΑΘΙΖ ΔΛΒΑΗΣΜΡΖ ΡΞ ΙΔΘΛΔΜΞ Ρκξπϊπ ςηπ ςοίςηπ τάρηπ είμαι η ποξόθηρη ςηπ καςαμϊηρηπ και η αμαζήςηρη παοαδξυόμ και ρσμεπαγχγόμ με

10. Ρσμπλήοχρη ςχμ δεδξμέμχμ ςξσ κειμέμξσ.. 11. Δομημεία γεγξμϊςχμ και ρσρυέςιρη με ποξρχπικά βιόμαςα. 12. Υαοακςηοιρμϊπ και ανιξλϊγηρη ηοόχμ.

ΔΑΠΖ ΤΑΡΖ: ΛΞΠΤΞΚΞΓΘΙΖ ΑΜΑΚΣΡΖ Ρκξπϊπ ςηπ είμαι η καςαμϊηρη ςξσ δημιξσογικξϋ υαοακςήοα ςηπ γλόρραπ με:

13. Ρσρυέςιρη ςξσ πεοιευξμέμξσ με ςξ δξμικϊ ρυήμα. (Διηγημάςχμ, Οεοιγοατόμ, Ιειμέμχμ γμόμηπ, Ιειμέμχμ εμμξιόμ, Υοξμικήπ Ακξλξσθίαπ, Ρϋγκοιρηπ, Δπίλσρηπ Οοξβλημάςχμ),

14. Δμςξπιρμϊπ Ύτξσπ και ςϊμξσ κειμέμξσ. ΟΔΛΟΖ ΤΑΡΖ: ΟΠΞΡΩΟΘΙΖ ΑΜΑΡΣΜΗΔΡΖ

15. Δναγχγή Ιεμςοικήπ Θδέαπ.:

16. Ρϋμθερη πεοίληφηπ. Ζ πεοίληφη διατέοει απϊ ςημ επιςξμή ρςξ ϊςι η ποόςη απξςελεί αμάπςσνη ςχμ θεμαςικόμ ανϊμχμ, εμό η δεϋςεοη είμαι απλή αματξοά ςξσπ.

17. Οοξρχπική Αμαρϋμθερη 18. Γοαπςή έκτοαρη (Ρκέτςξμαι και Γοάτχ)

Σπάουξσμ 7 τάρειπ ρςη διάοκεια παοαγχγήπ εμϊπ κειμέμξσ.

a. Δμποξθεςϊςηςα b. Οαοαγχγή Θδεόμ c. Ξογάμχρη ιδεόμ d. Οοόςη Ιαςαγοατή. e. Ασςξ / εςεοξ – f. ελικϊ Ιείμεμξ g. Ανιξλϊγηρη.

ΔΙΖ ΤΑΡΖ: ΑΡΙΖΡΔΘΡ

19. Αρκήρειπ Κενιλξγικήπ επενεογαρίαπ 20. Γοαμμαςική Δπενεογαρία

21. Ρσμςακςική Δπενεογαρία.

ΔΒΔΞΛΖ ΤΑΡΖ: ΑΝΘΞΚΞΓΖΡΖ 22. Ανιξλϊγηρη Αρκήρεχμ 23. Ανιξλϊγηρη Οοξρχπικήπ Αμαρϋμθερηπ

ΙΔΤ 14. ΡΠΑΖΓΘΙΖ ΞΛΑΔΞΡΣΜΔΠΓΑΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

Θ. ΘΡΞΠΘΙΖ ΗΔΩΠΖΡΖ ΘΘ. ΡΣΓΥΠΞΜΖ ΗΔΩΠΖΡΖ ΖΡ ΞΛΑΔΞΡΣΜΔΠΓΑΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ ΘΘΘ. ΞΘ ΔΘΑΟΠΞΡΩΟΘΙΔΡ ΡΥΔΡΔΘΡ ΡΖΜ ΞΛΑΔΞΡΣΜΔΠΓΑΘΙΖ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑ (ΔΘΑΤΞΠΔΡ ΛΔ ΖΜ

ΟΑΠΑΔΞΡΘΑΙΖ) ΘV. ΡΥΖΛΑΑ ΞΠΓΑΜΩΡΖΡ ΞΣ ΛΑΗΖΘΙΞΣ ΔΣΜΑΛΘΙΞΣ

Α. ΔΑΘΠΘΙΑ ΡΥΖΛΑΑ (ΔΣΑΔΔΡ) 1. Αμξμξιξγεμείπ Τοξμςιρςηοιακέπ Ξμάδεπ.(Peer tutoring) 2. Ξμξιξγεμείπ Ρσμεογαςικέπ Δσάδεπ (Peer collaboration)..

Β. ΞΛΑΔΘΙΑ ΡΥΖΛΑΑ Ιοίριμη είμαι η ξμάδα ςχμ ςοιόμ μελόμ, εμό δεμ ποέπει μα νεπεομξϋμ ςα 4.

V. ΟΠΞΫΟΞΗΔΡΔΘΡ ΔΟΘΣΥΘΑΡ ΖΡ ΞΛΑΔΞΡΣΜΔΠΓΑΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

1. Ηεςική αλληλενάοςηρη μεςανϋ ςχμ μελόμ 2. Άμερη ποξρχπική επικξιμχμία 3. Αςξμική και Ρσλλξγική Δσθϋμη. 4. Ρσμευήπ ενάρκηρη ρςημ επικξιμχμία 5. Αμξμξιξγέμεια ρςη ρϋμθερη. 6. Απξκέμςοχρη ενξσρίαπ,. 7. Οεοιξοιρμέμξπ αοιθμϊπ μελόμ

VΘ. ΔΟΘΟΩΡΔΘΡ ΖΡ ΞΛΑΔΞΡΣΜΔΠΓΑΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ Α. ΡΞΜ ΙΞΘΜΩΜΘΙΞ ΞΛΔΑ

1. Ιξιμχμικξπξίηρη. 2. Ρυξλική Οειθαουία 3. Ρςάρη Λαθηςόμ ποξπ ςξ ρυξλείξ.

Β. ΡΞΜ ΦΣΥΞΚΞΓΘΙΞ ΞΛΔΑ

1. Φσυξλξγικϊ κλίμα.. 2. Ασςξεκςίμηρη.. 3. Φσυική Σγεία.

Β. ΡΞΜ ΓΜΩΡΘΙΞ ΞΛΔΑ

1. Μξηςική Αμάπςσνη 2. Γλχρρική αμάπςσνη. 3. Ακαδημαψκή μάθηρη.

Ξι ζϊμρξμ και ζϊμρξμ ρσμπέοαμαμ ϊςι ξι παοακάςχ ςξμείπ επηοεάζξμςαι θεςικά απϊ ςημ ξμαδική διδαρκαλία:

1. Υοϊμξπ εμεογηςικήπ ρσμμεςξυήπ 2. Λαθηριακή διαδικαρία. 3. Δμεογξπξίηρη μαθηςόμ.. 4. Ρσλλξγική παοέμβαρη.

VΘΘ. ΟΠΞΓΠΑΛΛΑΘΡΛΞΡ ΞΛΑΔΞΡΣΜΔΠΓΑΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

1. Ιαθξοιρμϊπ αοιθμξϋ μελόμ και ρϋμθερηπ ςχμ ξμάδχμ 2. Ιαθξοιρμϊπ εμϊςηςαπ ποξπ διδαρκαλία 3. Ιαθξοιρμϊπ μξοτόμ κξιμχμικήπ ρσμπεοιξτοάπ 4. Ιαθξοιρμϊπ σλικξϋ για αςξμική και κξιμή υοήρη 5. Ιαθξοιρμϊπ ςοϊπξσ ενήγηρηπ ςξσ έογξσ και καςαμεοιρμϊπ εογαριόμ 6. Ιαθξοιρμϊπ οϊλξσ δαρκάλξσ και μαθηςόμ

7. Ιαθξοιρμϊπ κοιςηοίχμ ανιξλϊγηρηπ

VΘΘΘ. ΔΘΔΝΑΓΩΓΖ ΞΛΑΔΞΡΣΜΔΠΓΑΘΙΖΡ ΔΘΔΑΡΙΑΚΘΑΡ

1Ζ ΤΑΡΖ: ΟΠΞΔΘΔΑΙΘΙΔΡ ΔΜΔΠΓΔΘΔΡ ΞΠΓΑΜΩΡΖΡ 1. Ξογάμχρη μαθηςικώμ Ξμάδχμ 2. Ξογάμχρη υώοξσ.

2Ζ ΤΑΡΖ: ΓΜΩΡΘΞΚΞΓΘΙΖ ΙΑΘ ΦΣΥΞΚΞΓΘΙΖ ΟΠΞΔΞΘΛΑΡΘΑ 3. Γμχρςξπξίηρη Διδακςικώμ Ρςόυχμ. 4. Ιαθξοιρμόπ αμαμεμόμεμχμ μξοτώμ Ιξιμχμικήπ Ρσμπεοιτξοάπ. 5. Γμχρςξπξίηρη διαδικαριώμ ρσμεογαρίαπ

3Ζ ΤΑΡΖ: ΟΑΠΞΣΡΘΑΡΖ ΙΑΘ ΔΟΔΝΔΠΓΑΡΘΑ ΔΘΔΑΙΘΙΞΣ ΑΜΘΙΔΘΛΔΜΞΣ 6. Οαοξσρίαρη ή ρσλλξγή δεδξμέμχμ για διδακςικό αμςικείμεμξ. 7. Ιαςαμεοιρμόπ έογξσ ξμάδαπ ρςιπ σπξξμάδεπ 8. Ρύμθερη έογξσ σπξξμάδχμ.

4η ΤΑΡΖ: ΙΑΗΞΔΖΓΖΡΖ ΖΡ ΞΛΑΔΘΙΖΡ ΔΠΓΑΡΘΑΡ

9. Ξογαμχςικξ-διδακςικέπ δοαρςηοιόςηςεπ ςξσ εκπαιδεσςικξύ:. 10. Λαθηριακέπ και ρσμεογαςικέπ δοαρςηοιόςηςεπ ςχμ μαθηςώμ.

5η ΤΑΡΖ:ΑΙΑΔΖΛΑΧΙΖ ΙΑΘ ΚΔΘΞΣΠΓΘΙΖ ΙΑΘ ΛΔΑΓΜΩΡΘΙΖ ΑΝΘΞΚΞΓΖΡΖ

11. Ανιξλόγηρη ακαδημαψκήπ Δογαρίαπ. 12. Ανιξλόγηρη Κειςξσογικόςηςαπ ςηπ ξμάδαπ. 13. Λεςαγμχρςική θεώοηρη επιλξγώμ