กรรมฐาน BUDDHIST

MEDITATION

โดย พระราชสิ�ทธิ�ม�น�

บทท�� ๒กรรมฐาน และบ�รพก�จของการปฏิ�บ�ติ�

กรรมฐาน

กรรมฐาน หมายถึ#งอะไร ???

กรรมฐาน หมายถึ#ง ท��ติ�%งแห&งการงาน อารมณ์(เป*นท��ติ�%งของการงานทางใจ หล�กการฝึ-กห�ดอบรมใจให.หล�ดพ.นจากอ/านาจของความท�กข( อ�บายว�ธิ�สิ/าหร�บฝึ-กห�ดอบรมใจ แบ&งออกเป*น ๒ ชน�ด ค2อ สิมถึกรรมฐาน และว�ป3สิสินากรรมฐาน

ค/าว&า อารมณ์(“ ” ในทางกรรมฐาน หมายถึ#ง เคร2�องย#ด

หน&วงของจ�ติใจ ซึ่#�งได.แก& ร5ปนาม ธิรรมารมณ์( ฯลฯ

สิมถึกรรมฐาน ค2ออะไร สิมถึกรรมฐาน กรรมฐานเป*นอ�บายท/าใจให.

สิงบ เป*นว�ธิ�ฝึ-กจ�ติให.เก�ดสิมาธิ� ม�อารมณ์( ๔๐ อย&าง ค2อ กสิ�ณ์ ๑๐ อสิ�ภะ ๑๐ อน�สิสิติ� ๑๐ พรหมว�หาร ๔ อร5ป ๔ จติ�ธิาติ�วว�ติถึาน ๑ อาหาเรปฏิ�ก5ลสิ�ญญา ๑

กสิ�ณ์ ๑๐ เช&น ปฐว�กสิ�ณ์ เอาด�นเป*นอารมณ์( ภาวนาว&า ปฐว� ปฐว� หร2อ ด�น ด�น เป*นติ.น

กสิ�ณ์ ๑๐ เช&น ปฐว�กสิ�ณ์ เอาด�นเป*นอารมณ์(

ภาวนาว&า ปฐว� ปฐว� หร2อ ด�น ด�น เป*นติ.น

ว�ป3สิสินากรรมฐาน ว�ป3สิสินากรรมฐาน แปลว&า กรรมฐานเป*น

อ�บายท/าใจให.เก�ดป3ญญาร5.แจ.ง เห<นจร�ง ติามความเป*นจร�ง ค2อเห<นป3จจ�บ�น ร5ป นาม พระไติรล�กษณ์( มรรค ผล น�พพาน

อารมณ์(ของว�ป3สิสินา ได.แก& ข�นธิ( ๕ อายตินะ๑๒ ธิาติ�๑๘ อ�นทร�ย(๒๒ อร�ยสิ�จจ(๔ ปฏิ�จจสิม�ปบาท ๑๒ ย&อให.สิ�%น ได.แก& ร5ป ก�บ นาม ค2อ กาย ก�บ ใจ น�%เอง

ทางไปสิ5&พระน�พพานม�อย5& ๒ ทาง

ทางโดยอ.อม• สิมถึยาน�กะ

ทางโดยติรง• ว�ป3สิสินายาน�กะ

สิมถึยาน�กะ ค2อ การเจร�ญสิมถึะกรรมฐาน ก&อน แล.วก<น.อมมาสิ5&ว�ป3สิสินาท�หล�ง

ว�ป3สิสินายาน�กเป*นการม�&งเข.าไปสิ5&น�พพานโดยติรงไม&ติ.องอ.อมมาเจร�ญสิมถึะก&อน

บ�รพก�จของการปฏิ�บ�ติ�กรรมฐาน

ติ�%งตินอย5&ในศี�ล

ติ�ดปล�โพธิ

แสิวงหาก�ลยาณ์ม�ติร

หาสิ�ปปายะ

ผ5.ปฏิ�บ�ติ�กรรมฐานติ.องช/าระศี�ลให.บร�สิ�ทธิ�Bเสิ�ยก&อน เพราะศี�ลเป*นพ2%นฐานของสิมาธิ� ได.แก& ศี�ล ๕, ศี�ล ๘, ศี�ล ๑๐ หร2อปาฏิ�โมกขสิ�งวรศี�ล (ศี�ล ๒๒๗) เป*นศี�ลของพระภ�กษ� และ ศี�ล ๓๑๑ เป*นศี�ลของภ�กษ�ณ์�

การติ�ดปล�โพธิ ความก�งวลท��ท/าให.จ�ติใจไม&สิงบ ม�ด�งน�%

อาวาโสิ จ ก�ล/ ลาโภ คโณ์ กมEมญฺEจ ปญฺEจม/

อทEธิาน/ าติ� อาพาโธิ คนEโถึ อ�ทEธิ�ติ� เติ ทสิ

๑. อาวาสิปล�โพธิ เคร2�องก�งวลค2อท��อย5&๒. ก�ลปล�โพธิ เคร2�องก�งวลค2อติระก5ล๓. ลาภปล�โพธิ� เคร2�องก�งวลค2อลาภสิ�กการะ๔. คณ์ปล�โพธิ เคร2�องก�งวลค2อหม5&คณ์ะ๕. ก�มมปล�โพธิ เคร2�องก�งวลค2อนวกรรม๖. อ�ทธิานปล�โพธิ เคร2�องก�งวลค2อการเด�นทาง๗. ญาติ�ปล�โพธิ เคร2�องก�งวลค2อญาติ�๘. อาพาธิปล�โพธิ เคร2�องก�งวลค2อโรคภ�ยไข.เจ<บ๙. ค�นถึปล�โพธิ เคร2�องก�งวลค2อการเล&าเร�ยน๑๐. อ�ทธิ�ปล�โพธิ เคร2�องก�งวล ค2อการแสิดง

อ�ทธิ�ฤทธิ�B

ล2มปKดเติาแกLสิร#เปล&า ?

ล2มล<อคประติ5ร#เปล&า

ล5กๆ อย5&ท��บ.านจะซึ่นร#เปล&า

งานท��ท/าจะเป*นอย&างไร

นอนซึ่�กง�บก<เข.าท&า

ก�ลยาณ์ม�ติร ค2อ ม�ติรท��ด�งาม เป*นบ�คคลท��ม�ความสิ/าค�ญมากในการปฏิ�บ�ติ�กรรมฐาน เพราะจะเป*นผ5.เก2%อก5ลช�%ทางผ�ดและทางถึ5ก ให.แก&ผ5.ปฏิ�บ�ติ�กรรมฐานได.เป*นอย&างด� ในค�มภ�ร(ว�สิ�ทธิ�มรรคกล&าวถึ#งค�ณ์ธิรรมของก�ลยาณ์ม�ติรไว.ว&า

ปKโย คร� ภาวน�โย วติEติา จ วจนกEขโมคมEภ�รญฺEจ กถึ/ กติEติา โน จฏฺOาเน น�โย

ชเย.

๑. ปKโย เป*นผ5.ม�ศี�ลเป*นท��ร�ก ๒. คร�เป*นผ5.ม�ใจหน�กแน&นน&าเคารพ ๓. ภาวน�โย เป*นผ5.ควรแก&การสิรรเสิร�ญเจร�ญใจ ๔. วติEติา จ เป*นผ5.ฉลาดในการพ5ดช�%แจงแสิดงแนวทางแห&งการ

ปฏิ�บ�ติ� ๕. วจนกEขโม เป*นผ5.ม�ความอดทนติ&อการสิอนศี�ษย(ไม&เข.าใจก<

พยายาม ช�%แจงให.เข.าใจแนวทางแห&งการปฏิ�บ�ติ�และยอมให.พ5ดให.ว&าได.

๖. คมEภ�รญฺEจ กถึ/ กติEติา เป*นผ5.สิามารถึกล&าวถึ.อยค/าท��ล#กซึ่#%งได. ๗. โน จฏฺOาเน น�โยชเย เป*นผ5.แนะน/าทางท��ถึ5กติ.องให.

ว�ดท��ไม&สิมควรแก&การท/าสิมาธิ�ภาวนา เป*นโทษแก&การปฏิ�บ�ติ�ธิรรม ๑๘ ประการ ม�ด�งน�%

ว�ดใหญ& ว�ดสิร.างใหม& ว�ดท��อ�งทางหลวง ว�ดม�สิระน/%า ว�ดท��ม�ใบไม.ใช.เป*นผ�ก ว�ดท��หาอาจารย(ผ5.ก�ลยาณ์ม�ติรไม&ได. ฯลฯ

สิ�ปปายะ แปลว&า สิ��งเป*นท��สิบายสิ/าหร�บบ�คคลผ5.ปฏิ�บ�ติ�ธิรรม ในว�สิ�ทธิ�มรรคได.แสิดงสิ�ปปายะไว. ๗ ประการ ค2อ

๑) อาวาสิสิ�ปปายะ ท��อย5&สิบาย ๒) โคจรสิ�ปปายะ ท��เท��ยวบ�ณ์ฑบาติท��เหมาะด� ๓) ภ�สิสิสิ�ปปายะ การพ5ดค�ยท��เหมาะก�น ๔) ป�คคลสิ�ปปายะ บ�คคลท��ถึ5กก�นเหมาะก�น ๕) อาหารสิ�ปปายะ ม�อาหารท��ด� ๖) อ�ติ�สิ�ปปายะ ฤด5กาลเป*นท��สิบาย ๗) อ�ร�ยาบถึสิ�ปปายะ อ�ร�ยาบถึสิบาย

หาสิ�ปปายะ

จร�ติ (อารมณ์(ท��ชอบท&องเท��ยวของจ�ติ) ๑. ราคจร�ติ จ�ติท&องเท��ยวไปในอารมณ์(ท��ร�กสิวยร�กงาม ๒. โทสิจร�ติ ม�อารมณ์(ม�กโกรธิ เป*นคนข�%โมโหโทโสิ ๓. โมหจร�ติ ม�อารมณ์(จ�ติล�&มหลง หน�กไปทางเขลา เหงาซึ่#ม

งมงาย ๔. สิ�ทธิาจร�ติ ม�จ�ติน.อมไปในความเช2�อเป*นอารมณ์(ประจ/าใจ ๕. พ�ทธิ�จร�ติ เป*นคนเจ.าป3ญญา ม�ความฉลาด ชอบค�ดพ�จารณ์า ๖. ว�ติกจร�ติ ม�อารมณ์(หน�กไปทางน#กค�ดจ�บจด ฟุ้� Sงซึ่&านง&าย

อารมณ์(กรรมฐานท��เหมาะก�บจร�ติ คนราคจร�ติ ย&อมเหมาะสิมแก& ก�มม�ฏิฐาน ๑๑ ค2อ อสิ�ภะ ๑๐, กายคติาสิติ� ๑

อารมณ์(กรรมฐานท��เหมาะก�บจร�ติ คนโทสิจร�ติ เหมาะสิมแก&กรรมฐาน ๘ ได.แก& พรหมว�หาร ๔, วรรณ์กสิ�ณ์ ๔

อารมณ์(กรรมฐานท��เหมาะก�บจร�ติ คนโมหจร�ติ อารมณ์(กรรมฐานท��เหมาะสิม ได.แก& อานาปานสิติ�กรรมฐาน ค2อ กรรมฐานประเภท

ก/าหนดลมหายใจเข.าออก

อารมณ์(กรรมฐานท��เหมาะก�บจร�ติ คนสิ�ทธิาจร�ติ อารมณ์(กรรมฐานท��เหมาะสิม ค2อ

อน�สิสิติ� ๖ ได.แก& พ�ทธิาน�สิสิติ� ๑

ธิ�มมาน�สิสิติ� ๑ สิ�งฆาน�สิสิติ� ๑ สิ�ลาน�สิสิติ� ๑ จาคาน�สิสิติ� ๑ เทวติาน�สิสิติ� ๑

อารมณ์(กรรมฐานท��เหมาะก�บจร�ติ คนพ�ทธิ�จร�ติ อารมณ์(กรรมฐานท��เหมาะสิม ค2อ

กรรมฐาน ๔ ได.แก& มรณ์สิติ� ๑

อ�ปสิมาน�สิสิติ� ๑จติ�ธิาติ�วว�ติถึาน ๑ อาหาเรปฏิ�ก5ลสิ�ญญา ๑

อารมณ์(กรรมฐานท��เหมาะก�บจร�ติ คนว�ติกจร�ติ อารมณ์(กรรมฐานท��เหมาะสิม ค2อ อานาปาน

สิติ� ก/าหนดลมหายใจเข.าออก จ�ติใจก<จะสิงบ หายฟุ้� Sงซึ่&าน

สิว�สิด�........

ติ�ดติามผลงานอ2�นๆ ของเราได.ท��

www.padvee.comEducation for all.