United Nations Childrens' Fund (UNICEF)

Η UNICEF είναι οργάνωση των Η.Ε., αποκλειστικά αφιερωμένη στα παιδιά, και συνεργάζεται με άλλες κυβερνητικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις για την παροχη υπηρεσιών στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, τον επισιτισμό, τη βασική εκπαίδευση και την εξασφάλιση καθαρού νερού στον αναπτυσσόμενο κόσμο.

United Nations High Commissioner for Refugees Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες

Η παροχή βοήθειας στους πρόσφυγες είναι ο σκοπός του UNHCR που δημιουργήθηκε απο τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 1951.Αυτό το site περιέχει και υπηρεσία newswire.

Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (ΠΟΥ)

Ο στόχος της ΠΟΥ είναι η κατάκτηση του υψηλότερου δυνατού επιπέδου υγείας απο όλους τους λαούς. Η υγεία -όπως αυτή ορίζεται απο το Χάρτη της ΠΟΥ- είναι η κατάσταση πλήρους φυσικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλώς η απουσία αρρώστιας ή αναπηρίας.

Action Contre la Faim

Δράση Ενάντια στην Πείνα

Η "Δράση Ενάντια στην Πείνα" είναι μια μη κυβερνητική, μη πολιτική και μη δογματική οργάνωση που ιδρύθηκε το 1979. Σήμερα είναι μια απο τις μεγαλύτερες διεθνείς οργανώσεις που μάχονται εναντίον της πείνας.

Amnesty International Διεθνής Αμνηστία (ελληνικό τμήμα)

Διεθνής οργάνωση προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Handicap International Η Handicap International έχει ως σκοπό την ανάπτυξη προγραμμάτων για άτομα με ειδικές ανάγκες, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες και σε καταστάσεις κρίσεων.

International Committee of the Red Cross Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού

Η ICRC δρά για να προσφέρει βοήθεια σε όλα τα θύματα του πολέμου και της εσωτερικής βίας, επιχειρώντας να διασφαλίσει την τήρηση των ανθρωπιστικών κανόνων που περιορίζουν τη χρήση ένοπλης βίας.

United Nations High Commissioner for Refugees Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες

Η παροχή βοήθειας στους πρόσφυγες είναι ο σκοπός του UNHCR που δημιουργήθηκε απο τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 1951.

World Food Programme (WFP)

Το WFP είναι μια οργάνωση των ΗΕ που δρα στην πρώτη γραμμή και η αποστολή της συνίσταται στην παροχή

Τροφής για την ΕΠΙΒΙΩΣΗ προκειμένου να στηριχθούν τα θύματα ανθρώπινων και φυσικών καταστροφών

Τροφής για την ΑΝΑΠΤΥΞΗ για να βελτιωθεί η διατροφή και η ποιότητα ζωής των πιό ευάλωτων ατόμων σε κρίσιμες στιγμές στη ζωή τους

Τροφής για την ΕΡΓΑΣΙΑ για να φτιαχτεί υποδομή και να προωθηθεί η αυτάρκεια φτωχών πληθυσμών και κοινοτήτων, ιδιαίτερα μέσα απο εντατικά προγράμματα εργασίας.

World Health Organisation - Division of Control of Tropical Diseases

Το τμήμα ελέγχου λοιμωδών νοσημάτων της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας.

Centres for Disease Control and Prevention (CDC)

Αποστολή του Κέντρου για τον Ελεγχο και την Πρόληψη των Ασθενειών είναι να προωθεί τη συνεργασία με άλλα έθνη και διεθνείς οργανισμούς για την προώθηση υγιεινών τρόπων ζωής και για την αποφυγή της υπερβολικής νοσηρότητας, της αναπηρίας και των θανάτων.

Οικουμενική διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου, από τη Γενική Συνέλευση των

Ενωμένων ΕθνώνΗ Γενική Συνέλευση,

Με τη σκέψη ότι το θεμέλιο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο είναι η αναγνώριση της σύμφυτης σε όλους τους ανθρώπους αξιοπρέπειας, όπως και των δικαιωμάτων τους που είναι για όλους ίσα και αναφαίρετα.

Με τη σκέψη ότι η παραγνώριση και η περιφρόνηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου οδήγησαν σε βάρβαρες πράξεις, που έντονα αποκρούει η καθολική συνείδηση, και ότι, όπως έχει διακηρυχθεί, ανώτατη επιδίωξη του ανθρώπου είναι ο ερχομός ενός κόσμου, όπου, απαλλαγμένος από τον τρόμο και την αθλιότητα, θα μπορεί να εκφράζεται ελεύθερα,

Με τη σκέψη ότι είναι βασικό να προστατεύονται τα ανθρώπινα δικαιώματα από το δίκαιο των Κρατών με ρητές διατάξεις, ώστε να μη μένει στον άνθρωπο σαν μόνη λύση η επανάσταση κατά της τυραννίας και της καταπίεσης,

Με τη σκέψη ότι όλοι οι λαοί των Ενωμένων Εθνών με τον Καταστατικό τους Χάρτη διακήρυξαν και πάλι την πίστη τους στα θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου, στην αξία και στην αξιοπρέπεια της ανθρώπινης προσωπικότητας και στην ισότητα των δικαιωμάτων των δύο φύλων και ότι διαδήλωσαν πως είναι αποφασισμένοι να ευνοήσουν την κοινωνική πρόοδο και να δημιουργήσουν καλύτερες και ελεύθερες συνθήκες ζωής,

Με τη σκέψη ότι τα Κράτη, που είναι Μέλη του Οργανισμού των Ενωμένων Εθνών, έχουν αναλάβει την υποχρέωση να εξασφαλίσουν με τις διαδικασίες του Οργανισμού τον παγκόσμιο και πραγματικό σεβασμό των δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών του ανθρώπου και

Με τη σκέψη ότι για την πλήρη εκπλήρωση της υποχρέωσης αυτής έχει μεγάλη σημασία η κοινή και ομόφωνη αντίληψη για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες του ανθρώπου,Διακηρύσσειτην Οικουμενική αυτή Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σαν το κοινό ιδανικό που πρέπει να επιδιώκεται από όλους τους λαούς και όλα τα έθνη, με σκοπό όλα τα άτομα και όργανα της κοινωνίας, έχοντας πάντα στο νου τους αυτή τη διακήρυξη, να προσπαθούν με την παιδεία και τη διδασκαλία να καλλιερ-γούν το σεβασμό στα δικαιώματα και τις ελευθερίες του ανθρώπου και να εξασφαλίζουν με προοδευτικά μέτρα στα Έθνη και τον κόσμο ολόκληρο την αναγνώριση και την εφαρμογή τους με τρόπο γενικό και αποτελεσματικό, τόσο στους λαούς των Κρατών, που είναι μέλη του Οργανισμού, όσο και στους λαούς που ζουν σε εδάφη της δικαιοδοσίας τους.

Άρθρο 1Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι σε αξιοπρέπεια και δικαιώματα. Είναι προικισμένοι με λογική και έχουν την υποχρέωση να συμπεριφέρονται μεταξύ τους με πνεύμα αδελφοσύνης.Άρθρο 2Ο καθένας μπορεί να διεκδικεί όλα τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που περιέχονται στη Διακήρυξη αυτή, χωρίς καμιά διάκριση και ειδικότερα χωρίς διάκριση που να βασίζεται στη φυλή, το "χρώμα, το φύλο, τη γλώσσα, τη θρησκεία, την πολιτική ή κάθε άλλη γνώμη, την εθνική ή κοινωνική καταγωγή, ή την περιουσία, την προέλευση ή κάθε άλλη κατάσταση.Ακόμη καμιά διάκριση δε θα γίνεται, που να στηρίζεται στο πολιτικό καθεστώς, το νομικό ή το διεθνές, της Χώρας ή του εδάφους, όπου ανήκει ένα πρόσωπο, αδιάφορα αν η χώρα ή το έδαφος αυτό είναι ανεξάρτητα, βρίσκονται σε κηδεμονία, έχουν χάσει την αυτονομία τους ή στην κυριαρχία τους υπάρχει οποιοσδήποτε περιορισμός.Άρθρο 3Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να ζει, να είναι ελεύθερο και να απολαμβάνει την προσωπική ασφάλεια.Άρθρο 4Κανείς δε θα βρίσκεται σε δουλεία, ούτε σε δουλοπαροικία. Η δουλεία και η δουλεμπορία απαγορεύονται σε όλες τους τις μορφές.Άρθρο 5Κανείς δε θα υποβάλλεται σε βασανιστήρια, ούτε σε ποινές και μεταχειρίσεις σκληρές, απάνθρωπες και ταπεινωτικές.Άρθρο 6Ο καθένας έχει το δικαίωμα να αναγνωρίζεται η νομική του προσωπικότητα σε κάθε τόπο.Άρ,θρο 7Όλοι είναι ίσοι μπροστά στο νόμο και έχουν το δικαίωμα να προστατεύονται εξίσου και χωρίς διάκριση από το νόμο. Εξάλλου όλοι έχουν το δικαίωμα να βρίσκουν την ίδια προστασία απέναντι σε κάθε διάκριση που θα αποτελούσε παράβαση της διακήρυξης αυτής, και απέναντι σε κάθε πρόκληση για τέτοια διάκριση.Άρθρο 8Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να προσφεύγει αποτελεσματικά στα αρμόδια δικαστήρια της Πατρίδας του εναντίον των πράξεων που παραβιάζουν τα θεμελιώδη δικαιώματα του, που του αναγνωρίζονται από το Σύνταγμα και τους νόμους.

Άρθρο 9 Κανείς δεν μπορεί να φυλακιστεί, να κρατηθεί ή να εξοριστεί αυθαίρετα.Άρθρο 10Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα με πλήρη ισότητα να δικάζεται δίκαια και δημόσια από ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστήριο, που θα παίρνει απόφαση είτε για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του, είτε για το βάσιμο κάθε ποινικής κατηγορίας εναντίον του.Άρθρο 11Κάθε πρόσωπο, που κατηγορείται για αδίκημα, είναι κατά τεκμήριο αθώο, ως ότου αποδειχθεί νόμιμα η ενοχή του σε δίκη που θα τη χαρακτηρίζει η δημοσιότητα και που θα του εξασφαλίζει όλες τις αναγκαίες εγγυήσεις για την υπεράσπιση του.Κανείς δεν μπορεί να καταδικαστεί για πράξεις ή παραλείψεις, που δεν ήταν, σύμφωνα με το εθνικό και διεθνές δίκαιο, αδίκημα κατά το χρόνο που έγιναν, ούτε επιβάλλεται βαρύτερη ποινή από εκείνη που επιβαλλόταν τη στιγμή που διαπράχτηκε το αδίκημα.Άρθρο 12Ο άνθρωπος δεν μπορεί να είναι αντικείμενο αυθαίρετων επεμβάσεων στην ιδιωτική του ζωή, την οικογένεια του, την κατοικία του και την αλληλογραφία του, ούτε προσβολών της τιμής και της φήμης του. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να απολαμβάνει νομική προστασία από τέτοιες προσβολές.Άρθρο 131) Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να κυκλοφορεί ελεύθερα και να εκλέγει τη διαμονή του στο εσωτερικό του Κράτους που ζει.2) Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να εγκαταλείπει κάθε χώρα, μαζί και τη δική του, και να επανέρχεται στη χώρα του.Άρθρο 141) Σε περίπτωση διωγμού, κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να ζητήσει και να βρει άσυλο σε άλλες χώρες.2) Το δικαίωμα αυτό δεν προβάλλεται σε περίπτωση διώξεων για εγκλήματα του κοινού ποινικού δικαίου ή για ενέργειες αντίθετες προς τους σκοπούς και τις αρχές των Ενωμένων Εθνών.Άρθρο 151) Κάθε άτομο έχει το δικαίωμα της ιθαγένειας ενός τουλάχιστον Κράτους.2) Κανείς δεν μπορεί να στερηθεί την ιθαγένεια του ή το δικαίωμα να αλλάξει ιθαγένεια.Άρθρο 161) Ο άντρας και η γυναίκα μόλις φτάσουν σε ηλικία γάμου έχουν το δικαίωμα να κάνουν γάμο και να δημιουργούν οικογένεια χωρίς κανένα περιορισμό σχετικό με τη φυλή, την ιθαγένεια και τη θρησκεία τους. Τα δικαιώματα τους απέναντι στο γάμο είναι ίσα και κατά τη διάλυση του.2) Ο γάμος δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο με την αβίαστη και καθαρή συναίνεση των μελλονύμφων.3) Η οικογένεια είναι το φυσικό και θεμελιώδες στοιχείο της Κοινωνίας και πρέπει να προστατεύεται από την Κοινωνία και το Κράτος.Άρθρο 171) Κάθε πρόσωπο, ατομικά ή ομαδικά, έχει το δικαίωμα της ιδιοκτησίας.2) Από κανένα δεν αφαιρείται η περιουσία του αυθαίρετα.Άρθρο 18Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα ελευθερίας σκέψης, συνείδησης και θρησκείας. Το δικαίωμα αυτό έχει ως συνέπεια την ελεύθερη αλλαγή θρησκείας ή πεποιθήσεων, όπως και την ελευθερία εκδήλωσης της θρησκείας ή των πεποιθήσεων ατομικά ή συλλογικά, τόσο φανερά, όσο και κατιδίαν, με τη διδασκαλία, την άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων, τη λατρεία, και την τέλεση σχετικών λειτουργιών.Άρθρο 19Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα ελευθερίας γνώμης και έκφρασης. Αυτό έχει ως συνέπεια το δικαίωμα να μην ενοχλείται για τις απόψεις του και το δικαίωμα να ζητά, να παίρνει και να διαδίδει τις πληροφορίες και τις ιδέες του με οποιοδήποτε μέσο έκφρασης χωρίς περιορισμό.Άρθρο 201) Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα να μετέχει ελεύθερα σε ειρηνικές συγκεντρώσεις.2) Κανείς δεν μπορεί να εξαναγκασθεί να μετέχει σε Συνεταιρισμό.Άρθρο 211) Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να μετέχει στη διαχείριση των δημόσιων υποθέσεων της Χώρας του απευθείας ή με εκλεγμένους ελεύθερα αντιπροσώπους του.2) Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να γίνεται με ίσους όρους δεκτό στις δημόσιες υπηρεσίες της Χώρας του.3) Βάση της εξουσίας των δημόσιων αρχών είναι η λαϊκή θέληση. Η θέληση αυτή πρέπει να εκδηλώνεται με τίμιες εκλογές που θα γίνονται κατά διαστήματα. Η ψήφος πρέπει να είναι καθολική και ίση. Η ψηφοφορία πρέπει να γίνεται μυστικά ή με αντίστοιχη διαδικασία που θα της εξασφαλίζει την ελευθερία.Άρθρο 22Κάθε μέλος της κοινωνίας έχει το δικαίωμα της κοινωνικής ασφάλισης. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να πετύχει την ικανοποίηση των οικονομικών, κοινωνικών και εκπαιδευτικών (πολιτιστικών και μορφωτικών) δικαιωμάτων του, που είναι απαραίτητα για την αξιοπρέπεια και την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας του. Το δικαίωμα αυτό πρέπει να ικανοποιείται με την εθνική προσπάθεια και τη διεθνή συνεργασία και μέσα στα πλαίσια της οργάνωσης και της οικονομικής κατάστασης της χώρας.

Άρθρο 231) Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να εργάζεται με όρους δίκαιους και ικανοποιητικούς, να εκλέγει ελεύθερα την εργασία του και να προστατεύεται από την ανεργία.2) Όλοι, χωρίς διάκριση, έχουν το δικαίωμα να παίρνουν την ίδια αμοιβή για ίσης αξίας εργασία.3) Καθένας που εργάζεται έχει το δικαίωμα να αμείβεται δίκαια και ικανοποιητικά, ώστε από την εργασία του να εξασφαλίζεται σ' αυτόν και την οικογένεια του αξιοπρεπής διαβίωση, που θα συμπληρώνεται, όταν υπάρχει λόγος, από όλα τα άλλα μέσα κοινωνικής προστασίας.4) Ο καθένας έχει το δικαίωμα να ιδρύει με άλλους συνδικάτα και να γίνεται μέλος συνδικάτων για την υποστήριξη των συμφερόντων του.Άρθρο 24Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να αναπαύεται και να ψυχαγωγείται, όπως και το δικαίωμα να υπάρχει εύλογος περιορισμός της εργασίας του και να του χορηγείται περιοδικά άδεια με αποδοχές.Άρθρο 25Κάθε πρόσωπο έχει δικαίωμα να ζει μια τέτοια ζωή που θα του εξασφαλίζει την υγεία, την ατομική και οικογενειακή ευημερία και ιδιαίτερα τη διατροφή, το ντύσιμο, την κατοικία και την ιατρική περίθαλψη, όπως και τις αναγκαίες κοινωνικές υπηρεσίες. Έχει ακόμη το δικαίωμα να ασφαλίζεται για τις περιπτώσεις ανεργίας, ασθενείας, αναπηρίας, χηρείας, γερατειών ή και άλλες που, για λόγους ανεξάρτητους από τη θέληση του, δε θα έχει τα μέσα να συντηρηθεί.Άρθρο 261) Ο καθένας έχει το δικαίωμα να μορφωθεί. Η εκπαίδευση πρέπει να προσφέρεται δωρεάν τουλάχιστον στη στοιχειώδη και βασική βαθμίδα. Η στοιχειώδης εκπαίδευση είναι υποχρεωτική. Η τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση πρέπει να γενικευθεί. Η πρόσβαση σε ανώτερες σπουδές πρέπει να γενικευθεί και να είναι ελεύθερη με πλήρη ισότητα για όλους ανάλογα με την αξία τους.2) Σκοπός της εκπαίδευσης πρέπει να είναι η πλήρης ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου και η ενίσχυση του σεβασμού των δικαιωμάτων του και των θεμελιωδών ελευθεριών. Πρέπει η εκπαίδευση να προάγει την κατανόηση, την ανοχή κα* τη φιλία ανάμεσα σ' όλα τα έθνη και τις ομάδες, φυλετικές ή θρησκευτικές, όπως και την ανάπτυξη των ενεργειών των Ενωμένων Εθνών για τη διατήρηση της ειρήνης.3) Οι γονείς έχουν τον πρώτο λόγο στην εκλογή της εκπαίδευσης που θα δοθεί στα παιδιά* τους.Άρθρο 271) Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να μετέχει ελεύθερα στην πολιτιστική ζωή της κοινωνίας που ζει, να απολαμβάνει τα αγαθά των τεχνών και να συμμετέχει στην επιστημονική πρόοδο και τα αγαθά, που προέρχονται από αυτή.2) Καθένας έχει το δικαίωμα να προστατεύονται τα ηθικά και τα υλικά του συμφέροντα που προέρχονται από έργα επιστημονικά, φιλολογικά και καλλιτεχνικά, που είναι δημιουργός τους.Άρθρο 28Κάθε πρόσωπο έχει το δικαίωμα να θέλει να επικρατεί στο κοινωνικό του πεδίο και διεθνώς μια τάξη τέτοια, ώστε τα δικαιώματα και οι ελευθερίες που διακηρύσσονται με τη Διακήρυξη αυτή, να μπορούν να πραγματοποιηθούν.Άρθρο 291) Το άτομο έχει καθήκοντα απέναντι στην κοινωνία όπου μόνο είναι δυνατή η ελεύθερη και πλήρης ανάπτυξη της προσωπικότητας του.2) Κατά την άσκηση των δικαιωμάτων του και την απόλαυση των ελευθεριών του ο άνθρωπος δεν υποβάλλεται σε άλλους περιορισμούς, εκτός από εκείνους που θεσπίζονται αποκλειστικά με νόμους και αποσκοπούν στην εξασφάλιση και το σεβασμό των δικαιωμάτων και ελευθεριών του συνανθρώπου του και την ικανοποίηση των δίκαιων αξιώσεων της Ηθικής, της Δημόσιας Τάξης και γενικής ευημερίας μέσα σε Δημοκρατική Κοινότητα.3) Τα δικαιώματα και οι ελευθερίες που περιέχονται στη Διακήρυξη αυτή σε καμιά περίπτωση δεν είναι δυνατό να ασκηθούν με τρόπο αντίθετο προς τους σκοπούς και τις αρχές των Ενωμένων Εθνών.Άρθρο 30Καμιά διάταξη της Διακήρυξης αυτής δεν μπορεί να ερμηνευθεί ότι θεμελιώνει για οποιοδήποτε Κράτος ή ομάδα ή άτομο το δικαίωμα να αναπτύξει δραστηριότητα ή να εκτελέσει πράξεις, που αποβλέπουν στην καταστρατήγηση των δικαιωμάτων και ελευθεριών που αναγνωρίζονται από αυτή.Παρίσι, 1984 «ΕΥΘΥΝΗΣ, ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΜΕΘΟΡΙΟΥ 1»

Δικαιώματα του ανθρώπου και πραγματικότητα (δοκίμιο του ALDOUS HUXLEY)

Οι αυξανόμενες ανάγκες του πληθυσμού σε αγαθά και η απειλή -όπως και η αδιάκοπη προετοιμασία - ενός ολοκληρωτικού πολέμου, αποτελούν σήμερα τους τρομερούς εχθρούς της ελευθερίας.

Τα τρία τέταρτα περίπου από τα 2,2 δισ. των κατοίκων του πλανήτη μας υποσιτίζονται. Στο τέλος του αιώνα μας ο πληθυσμός του κόσμου θα έχει αυξηθεί (αν κατορθώσουμε να αποφύγουμε στο διάστημα αυτό την καταστροφή) σε 3,3 δισ. Στο μεταξύ, σε τεράστιες εκτάσεις της επιφάνειας της γης, η διάβρωση του εδάφους μειώνει γοργά τη γονιμότητα των 16 δισ. στρεμμάτων καλλιεργήσιμης γης. Κι ακόμα, στις χώρες εκείνες που η βιομηχανία είναι πιο προηγμένη, τα ορυκτά αποθέματα μειώνονται ή έχουν εντελώς εξαντληθεί, - κι αυτό τη στιγμή που ο αυξανόμενος πληθυσμός απαιτεί όλο και μεγαλύτερες ποσότητες καταναλωτικών αγαθών, και η βελτιωμένη τεχνολογία είναι σε θέση να ικανοποιεί αυτές τις απαιτήσεις.

Οι τεράστιες ανάγκες του πληθυσμού σε αγαθά απειλούν την ελευθερία με πολλούς τρόπους. Τα άτομα πρέπει να εργάζονται σκληρότερα και περισσότερο για να ζουν ακόμα πιο φτωχικά. Ταυτόχρονα, η οικονομική κατάσταση του κοινωνικού συνόλου είναι τόσο ασταθής ώστε μικρές αντιξοότητες, όπως δυσμενείς καιρικές συνθήκες, να έχουν σαν αποτέλεσμα σοβαρές καταστροφές. Ελάχιστη, αν όχι καμιά, προσωπική ελευθερία μπορεί να υπάρξει σ' ένα κοινωνικό χάος· και όταν το κοινωνικό χάος επανέρχεται στην τάξη με την παρέμβαση ενός δυνατού συγκεντρωτικού οργάνου, υπάρχει κίνδυνος ολοκληρωτισμού.

Επειδή οι ανάγκες του πληθυσμού αυξάνονται, ο εικοστός αιώνας έχει γίνει ο Χρυσός Αιώνας των συγκεντρωτικών κυβερνήσεων και των δικτατοριών, και έχει δει στις μέρες του την αναγέννηση της σκλαβιάς που έχει επιβληθεί στους πολιτικούς αιρετικούς, τους ηττημένους πληθυσμούς και τους αιχμαλώτους πολέμου.

Στο δέκατο ένατο αιώνα, ο Νέος Κόσμος προμήθευε φθηνά τρόφιμα στα πλήθη της γηραιάς ηπείρου και χάριζε γη στα θύματα της τυραννίας. Σήμερα ο Νέος Κόσμος έχει ένα μεγάλο και συνεχώς αυξανόμενο πληθυσμό, δεν υπάρχει γη διαθέσιμη και σε μεγάλες περιοχές το έδαφος χάνει τη γονιμότητα του από την υπερεκμετάλλευση. Ο Νέος Κόσμος εξακολουθεί να παράγει μεγάλα πλεονάσματα για εξαγωγή. Είναι αμφίβολο όμως, αν σε πενήντα χρόνια από σήμερα θα εξακολουθεί να έχει πλεονάσματα για να θρέψει τα τρία δισ. της γηραιάς ηπείρου.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι, ενώ ο πληθυσμός του πλανήτη μας στο σύνολο του αυξάνεται με ταχύ ρυθμό, ο πληθυσμός ορισμένων υπερπληθυσμένων περιοχών της Δυτικής Ευρώπης παραμένει σταθερός και σύντομα θ' αρχίσει να μειώνεται. Το γεγονός ότι, ως το 1970, η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία θα έχουν χάσει η καθεμιά περίπου τέσσερα εκατομμύρια κατοίκους, ενώ ο πληθυσμός της Ρωσίας θα έχει αυξηθεί κατά εβδομήντα πέντε εκατομμύρια ακόμα, θα δημιουργήσει ασφαλώς πολιτικά προβλήματα που θα απαιτήσουν μεγάλη πολιτική ικανότητα για να επιλυθούν. Δε θα προκύψουν, όμως, μόνο πολιτικά προβλήματα. Στη Δυτική Ευρώπη η μείωση του πληθυσμού φαίνεται καταδικασμένη να συνοδεύεται και από ποιοτικό εκφυλισμό, λόγω της στειρότητας των πιο προικισμένων μελών της κοινωνίας.

Με τα σημερινά δεδομένα, ο sir Cyril Burt προβλέπει πως ως το τέλος του αιώνα, ο μέσος όρος ευφυΐας του πληθυσμού της Βρετανίας θα έχει μειωθεί κατά πέντε βαθμούς iq. Απομένει να δούμε κατά πόσο η προσωπική ελευθερία, η ομαδική συνεργασία και η τοπική και επαγγελματική αυτοδιοίκηση - οι τρεις αυτοί παράγοντες που συνιστούν το κύριο χαρακτηριστικό κάθε γνήσιας δημοκρατίας - θα συμβιβαστούν με την ποιοτική φθορά του πληθυσμού.

Καταστρέφοντας τα μελλοντικά αποθέματα των πλουτοπαραγωγικών πηγών, ο ολοκληρωτικός πόλεμος έχει αυξήσει την πίεση του πληθυσμού σ' αυτές τις πηγές και έχει έτσι απότομα περιορίσει τις ελευθερίες ενός μεγάλου αριθμού ανθρώπων που ανήκουν, όχι μόνον στα ηττημένα κράτη, αλλά ακόμα και σ' εκείνα που υποτίθεται πως ήταν οι νικητές.

Συγχρόνως, ο φόβος και η αδιάκοπη προετοιμασία για έναν άλλον ολοκληρωτικό πόλεμο στο κοντινό μέλλον, έχει παντού σαν αποτέλεσμα την όλο και μεγαλύτερη συγκέντρωση πολιτικών και οικονομικών δυνά-μεων. Η πικρή εμπειρία μας έχει διδάξει πως σε κανένα άτομο ή ομάδα ανθρώπων δεν πρέπει να ανατίθενται μεγάλες εξουσίες για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Οι σοσιαλιστές ηγέτες των κρατών που έχουν κοινωνική ευημερία, μπορεί να φαντάζονται πως αυτοί και οι διάδοχοι τους θα μείνουν άτρωτοι στη φθοροποιό επίδραση των τεράστιων δυνάμεων που τους δίνουν ο ολοκληρωτικός πόλεμος και το πρόβλημα της αύξησης του πληθυσμού. Αλλά δυστυχώς, δεν έχουμε λόγους να πιστεύουμε ότι θα αποτελέσουν εξαίρεση στο γενικό κανόνα. Μπορούμε ν' αποφύγουμε την εκμετάλλευση της εξουσίας μόνο περιορίζοντας τη διάρκεια και τις δικαιοδοσίες που ανατίθενται σε κάποιο πρόσωπο, ομάδα ή τάξη.

Όσο όμως κινδυνεύουμε από τον ολοκληρωτικό πόλεμο και το πρόβλημα της αύξησης του πληθυσμού, είναι απίθανο να μπορέσουμε ν' αποφύγουμε τη σταθερά αυξανόμενη συγκέντρωση δυνάμεων στα χέρια των πολιτικών ηγετών και των γραφειοκρατών εκπροσώπων τους. Ταυτόχρονα, η στρατολόγηση ή στρατιωτική θητεία επιβάλλεται στους λαούς σχεδόν παντού. Αυτό θέλει να πει στην πραγματικότητα, ότι σε κάθε στιγμή είναι δυνατόν ο άνθρωπος να στερηθεί τις συνταγματικές του ελευθερίες και να υποταχθεί στο στρατιωτικό νόμο. Η πρόσφατη ιστορία έχει δείξει πως ακόμα και οι σοσιαλιστές ηγέτες δε διστάζουν να καταφύγουν σ' αυτό το σύστημα για να εξαναγκάσουν άτομα που μετέχουν σε ενοχλητικές απεργίες. Είναι σχεδόν βέβαιο πως σήμερα κανένα κράτος δεν επιθυμεί πραγματικά τον πόλεμο. Αλλά είναι εξίσου πιθανό ότι πολλά κράτη θα

δίσταζαν να εγκαταλείψουν τις πολεμικές τους προετοιμασίες, γιατί οι προετοιμασίες αυτές προσφέρουν τη δι-καιολογία να διατηρούν τη στράτευση σαν όργανο ελέγχου και εξαναγκασμού.

Μπορούμε ακόμα να προσθέσουμε πως ένας παγκόσμιος αφοπλισμός - αν ποτέ πραγματοποιηθεί - δε θα σημαίνει αναγκαστικά και το τέλος της στράτευσης. Η υποχρεωτική θητεία στο Κράτος είναι ενδεχόμενο να συνεχιστεί με διαφορετική μορφή από τη στρατιωτική, - σαν πρόγραμμα για την «εκπαίδευση της νεολαίας» λόγου χάρη, ή σαν «εργατική επιστράτευση». Για μια πολύ συγκεντρωτική Κυβέρνηση τα πλεονεκτήματα που προέρχονται από τη δυνατότητα να υποβάλλουν σε πειθαρχία και εξαναγκασμό τους υπηκόους, είναι πάρα πολλά για να θυσιαστούν εύκολα.

Ένα συνταγματικό καταστατικό δικαιωμάτων, που οι αρχές του εφαρμόζονται με συγκεκριμένη νομοθεσία, μπορεί ασφαλώς να προστατεύσει το λαό, τους συνηθισμένους μη προνομιούχους ανθρώπους, από τους λίγους που, είτε με τον πλούτο, είτε με την ιεραρχική τους θέση, ασκούν ουσιαστικά την εξουσία πάνω στους πολλούς. Όμως η πρόληψη είναι πάντα η καλύτερη θεραπεία.

Οι γραπτοί περιορισμοί μονάχα, σχεδιασμένοι για να αμβλύνουν την κατάχρηση της εξουσίας που έχει ήδη συγκεντρωθεί σε λιγοστά χέρια, δεν αποτελούν παρά μετριασμό ενός υπάρχοντος κακού. Η προσωπική ελευθερία μπορεί να διασφαλιστεί μόνο με την ολοκληρωτική κατάργηση του κακού. Η ΙΙηθδοο απασχολείται σήμερα μ' αυτό το έργο. Βρίσκεται όμως στην ευτυχή θέση να μπορεί να συνεχίσει την αποστολή της, εάν το επιθυμεί, στο ασύγκριτα μεγαλύτερο έργο της πρόληψης, της ριζικής εξάλειψης των σημερινών εμποδίων της ελευθερίας. Αυτό είναι κυρίως δουλειά του επιστημονικού τμήματος αυτής της Οργάνωσης.

Γιατί, ενώ το πρόβλημα να μετριασθούν οι ανάγκες του πληθυσμού σε αγαθά είναι βασικά ένα πρόβλημα της απλής και εφαρμοσμένης επιστήμης, το πρόβλημα του ολοκληρωτικού πολέμου είναι, μεταξύ άλλων βέβαια, ένα πρόβλημα ηθικών αξιών για τους επιστήμονες σαν άτομα και σαν μέλη επαγγελματικών οργανώσεων.

Για να εφοδιασθούν και τα 2,2 δισ. των σημερινών κατοίκων του πλανήτη μας με επαρκή τροφή, θα χρειαζόταν να διπλασιαστούν οι υπάρχουσες προμήθειες σε τρόφιμα. Με τις καθιερωμένες μεθόδους θα χρειάζονταν δέκα χρόνια να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, κι ώσπου να γίνει αυτό ο πληθυσμός δε θα είναι πια δύο δισ. αλλά τρία και περισσότερο, και ο υποσιτισμός θα είναι ξανά ένα πρόβλημα το ίδιο σοβαρό και εξαπλωμένο όπως και σήμερα.

Κάθε βιομηχανική χώρα δαπανά μεγάλα ποσά για την έρευνα μεθόδων μαζικής καταστροφής. Έτσι, δύο δισ. δολάρια δαπανήθηκαν για την κατασκευή της ατομικής βόμβας και πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια ακόμα ξοδεύονται σήμερα σε έρευνες για πυραύλους, αεριωθούμενα, τη διάδοση της πνευμονικής λοίμωξης και την ολοκληρωτική καταστροφή των φυτών που μας παρέχουν τροφή. Εάν ανάλογα χρηματικά ποσά και επιστημονική ικανότητα μπορούσαν να διατεθούν για την τεχνική παραγωγή τροφίμων, τότε είναι βέβαιο ότι γρήγορα θα βρισκόταν τρόπος για να τραφούν ικανοποιητικά τα εκατομμύρια των μισοπεθαμένων από την πείνα κατοίκων της Ασίας και της Ευρώπης. Η σύνθεση της χλωροφύλλης, για παράδειγμα, θα μπορούσε να ήταν για τα τέλη του εικοστού αιώνα ό,τι η εκμετάλλευση των παρθένων εκτάσεων του Νέου Κόσμου ήταν για το δέκατο ένατο αιώνα. Θα μείωνε την πίεση στ' αποθέματα των πλουτοπαραγωγικών πηγών και έτσι θα έπαυε να υπάρχει ένα από τα κύρια αίτια του συγκεντρωτικού και ολοκληρωτικού ελέγχου πάνω στα άτομα.

Η ευμάρεια μιας βιομηχανικής κοινωνίας είναι ανάλογη με την ταχύτητα που σπαταλά το αναντικατάστατο φυσικό της κεφάλαιο. Σε μεγάλες εκτάσεις του φλοιού της γης, τα ευκολοπρόσιτα αποθέματα χρήσιμων ορυκτών έχουν κιόλας εξαντληθεί, ή σχεδόν εξαντληθεί. Με την αύξηση του πληθυσμού και την προοδευτική βελτίωση της βιομηχανικής τεχνικής, η αφαίμαξη των υπόλοιπων πλουτοπαραγωγικών πηγών ασφαλώς θα επιταχυνθεί.

Τα χρήσιμα ορυκτά είναι πολύ άνισα κατανεμημένα. Μερικές χώρες είναι πλουσιότατες σε τέτοια φυσικά αποθέματα, ενώ άλλες δεν έχουν καθόλου. Όταν μια δυνατή χώρα κατέχει το φυσικό μονοπώλιο κάποιου απαραίτητου ορυκτού, μπορεί να αυξήσει την ήδη τρομακτική επιρροή της πάνω στους λιγότερο τυχερούς γείτονες της. Όταν κάποια αδύνατη χώρα ανακαλύπτει πως έχει την ευλογία, ή την κατάρα, να έχει κάποιο φυσικό μονοπώλιο, τότε οι δυνατότεροι γείτονες της μπαίνουν στον πειρασμό να επιτεθούν ή να «εισδύσουν ειρηνικά».

Οι επιστήμονες έχουν τη δυνατότητα να αναβάλουν την ημερομηνία χρεωκοπίας του πλανήτη μας και να μετριάσουν τους πολιτικούς κινδύνους που φέρνει μαζί της η ύπαρξη των φυσικών μονοπωλίων. Αυτό που χρειάζεται είναι ένα νέο Σχέδιο Μανχάταν, κάτω από διεθνή αιγίδα, για την ανάπτυξη υποκατάστατων που θα είναι διαθέσιμα διεθνώς και θα καλύπτουν τα άνισα κατανεμημένα ορυκτά (που θα έχουν γρήγορα εξαντληθεί) από τα οποία εξαρτάται και αυτή ακόμη η ύπαρξη του βιομηχανικού μας πολιτισμού. Π.χ. η ενέργεια των ανέμων, ή η ηλιακή ενέργεια ν' αντικαταστήσει την ενέργεια που παράγεται από το κάρβουνο, το πετρέλαιο και το πιο επικίνδυνο απ' όλα τα καύσιμα, το ουράνιο. Το γυαλί και το πλαστικό ν' αντικαταστήσουν όπου είναι δυνατό μέταλλα όπως ο χαλκός, ο κασσίτερος, το νικέλιο και ο τσίγκος.

Ένα τέτοιο σχέδιο θα ήταν πολλαπλά πολύτιμο. Θα έβαζε το βιομηχανικό μας πολιτισμό σε βάσεις πιο σταθερές από την επιταχυνόμενη εκμετάλλευση άχρηστων αγαθών που στηρίζεται σήμερα. Θα έσπαζε εκείνα τα φυσικά μονοπώλια που αποτελούν μια μόνιμη πρόκληση πολέμου και τέλος, θα πρόσφερε την αύξηση της ατομικής ελευθερίας και τη μείωση της ισχύος που ασκεί η κυρίαρχη μειονότητα.

Και ερχόμαστε τώρα στα ηθικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργάτες της επιστήμης σαν άτομα και σαν μέλη επαγγελματικών οργανώσεων. Όποιες και αν ήταν οι επιθυμίες των εφευρετών και των τεχνικών, η εφαρμοσμένη επιστήμη έχει στην πραγματικότητα σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία μονοπωλιακών

βιομηχανιών που ελέγχονται από άτομα - κεφαλαιοκράτες ή από συγκεντρωτικά εθνικά καθεστώτα. Αυτό οδήγησε στη συγκέντρωση οικονομικών δυνάμεων, στην ισχυροποίηση των ολίγων έναντι των πολλών και στην αύξηση της καταστρεπτικότητας του πολέμου. Η εφαρμοσμένη επιστήμη στην υπηρεσία των πολεμικών επιτελείων και της διπλωματίας γέννησε τα φλογοβόλα, τον πύραυλο, τους καταστροφικούς βομβαρδισμούς και τους θαλάμους αερίων, και τώρα τελειοποιεί τις μεθόδους για να ψήνει ολόκληρους πληθυσμούς με ατομικές εκρήξεις και να σκοτώνει αυτούς που επιζούν με «κατασκευασμένη» λευχαιμία και τεχνητή διάδοση επιδημιών.

Σίγουρα έφτασε η ώρα που οι εργάτες της επιστήμης πρέπει να αναλογιστούν, ο καθένας χωριστά και όλοι μαζί, το ηθικό πρόβλημα του «σωστού τρόπου εξάσκησης του επαγγέλματος τους». Ως ποιο σημείο μπορεί κανείς να δικαιώνεται εξασκώντας ένα επάγγελμα που, αν και δεν αποτελεί άμεσα αδίκημα, έχει εντούτοις σαν αποτέλεσμα κοινωνικές επιπτώσεις που είναι ολοφάνερα ανεπιθύμητες και αναμφισβήτητα κακές;

Ειδικότερα, ως ποιο σημείο είναι σωστό ο επιστήμονας ή ο τεχνολόγος, να προσφέρει τις υπηρεσίες του σε εργασίες που θα έχουν σαν αποτέλεσμα να αυξηθεί η συγκέντρωση της ισχύος στα χέρια της εξουσίας των ολίγων και να οπλίζονται οι στρατιώτες με όπλα για την ολοκληρωτική εξόντωση των πολιτών; Ως τώρα η εφαρμοσμένη επιστήμη ήταν, σε μεγάλη έκταση, στην υπηρεσία των μονοπωλίων, της ολιγαρχίας και του εθνικισμού. Αλλά δεν υπάρχει τίποτα στη φύση της επιστήμης ή της τεχνολογίας που να επιβάλλει αυτή την κατάσταση.

Από επαγγελματική άποψη, θα πρέπει να είναι το ίδιο εύκολο για τον εργάτη της επιστήμης να υπηρετεί τους σκοπούς της ειρήνης όπως και του πολέμου, της προσωπικής ελευθερίας, της εθελοντικής συνεργασίας και της αυτοδιοίκησης όπως και του μονοπωλιακού καθεστωτι-σμού ή καπιταλισμού, της στρατιωτικής πειθαρχίας και της δικτατορίας. Οι δυσκολίες δεν είναι τεχνικές. Ανήκουν στη σφαίρα της φιλοσοφίας και της ηθικής, στην αξιολόγηση των αποφάσεων και στη βούληση που ενεργεί πάνω σ' αυτές τις αποφάσεις.

Γιατί έχουν σημασία τα ανθρώπινα δικαιώματα

Μήνυμα από την Αϊρίν Χαν, Γ.Γ. της Διεθνούς Αμνηστίας

Στις 19 Αυγούστου 2003 ο Ύπατος Αρμοστής των Η.Ε. για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Σέρζιο Βιέιρα ντε Μέγιο, σκοτώθηκε σε βομβιστική επίθεση εναντίον του κτιρίου των Η.Ε. στη Βαγδάτη, σχεδόν 10 χρόνια αφότου ιδρύθηκε η Ύπατη Αρμοστεία για να υπερασπίζεται και να προάγει τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Την ώρα που ένας από τους πλέον εξέχοντες διεθνείς υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πέθαινε στα χαλάσματα, η υφήλιος είχε σπουδαίο λόγο να αναλογιστεί πώς η νομιμοποίηση και η αξιοπιστία των Η.Ε. μπόρεσαν να διαβρωθούν σε τόσο θανάσιμο βαθμό. Τα Ηνωμένα Έθνη, που παρακάμφθηκαν στον πόλεμο του Ιράκ και τέθηκαν στο περιθώριο μετά από αυτόν, που έχασαν την αξιοπιστία τους επειδή θεωρούνται ευάλωτα στις πιέσεις ισχυρών κρατών, φάνηκαν να έχουν ουσιαστικά παραλύσει στις προσπάθειές τους να κάνουν τα κράτη να λογοδοτούν όσον αφορά την τήρηση του διεθνούς δικαίου και τις επιδόσεις τους στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ήταν εύκολο εκείνη τη στιγμή να αναρωτηθεί κανείς μήπως τα γεγονότα του 2003 είχαν καταφέρει επίσης θανάσιμο πλήγμα στο όραμα της παγκόσμιας δικαιοσύνης και των οικουμενικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που υπήρξε η αρχική έμπνευση για τη δημιουργία παγκόσμιων θεσμών όπως τα Η.Ε. Αν τα ανθρώπινα δικαιώματα χρησιμοποιούνται από τις κυβερνήσεις ως μανδύας, τον οποίο φορούν ή αποβάλλουν ανάλογα με τις πολιτικές σκοπιμότητες, μπορεί άραγε να εμπιστευθεί κανείς τη διεθνή κοινότητα των κρατών να πραγματώσει εκείνο το όραμα; Και τι μπορεί να κάνει η διεθνής κοινότητα των πολιτών για να διασώσει τα ανθρώπινα δικαιώματα από τα χαλάσματα;

Η απάντηση ήρθε την ίδια εβδομάδα με τη βόμβα στα γραφεία των Η.Ε., όταν μια ομάδα γυναικών στο Μεξικό νίκησε στο πρώτο της βήμα στην πορεία για την επίτευξη δικαιοσύνης για τις δολοφονημένες κόρες τους. Περιθωριοποιημένες και φτωχές, αγωνίστηκαν επί 10 χρόνια για να φτάσουν εκεί, όμως τελικά ανάγκασαν τον Πρόεδρο του Μεξικό, Βισέντε Φοξ, και τις Ομοσπονδιακές αρχές να παρέμβουν. Ήμουν με τις μητέρες της Σιουδάδ Χουάρες όταν έφτασε η είδηση αυτής της επιτυχίας. Ποτέ δεν θα ξεχάσω τη χαρά στα πρόσωπα των γυναικών και την ευγνωμοσύνη τους προς τις χιλιάδες ανθρώπους ανά τον κόσμο, που οι προσπάθειές τους συνέβαλαν στην επίτευξη της αλλαγής. Κοιτώντας τις, είδα πόσα πράγματα μπορούν να επιτευχθούν για τα ανθρώπινα δικαιώματα μέσα από τον δυναμικό χώρο της παγκόσμιας κοινωνίας των πολιτών.

Οι προκλήσεις, που έχει μπροστά του το παγκόσμιο κίνημα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, είναι απόλυτες. Ως ακτιβιστές, πρέπει να αντιμετωπίσουμε την απειλή που αποτελούν οι ανάλγητες, σκληρές και εγκληματικές πράξεις ενόπλων ομάδων και ατόμων. Πρέπει να αντισταθούμε στον αντίκτυπο που δημιουργεί εναντίον των ανθρωπίνων δικαιωμάτων η μονομανής προσήλωση σε ένα δόγμα παγκόσμιας ασφάλειας που έχει διχάσει βαθύτατα τον κόσμο. Πρέπει να αγωνιστούμε για να επανορθώσουμε την αποτυχία των κυβερνήσεων και της διεθνούς κοινότητας να φέρουν αποτελέσματα από πλευράς κοινωνικής και οικονομικής δικαιοσύνης.

Η τραγωδία της Βαγδάτης ήταν σαφής υπενθύμιση (αν και σε καμία περίπτωση η μόνη) της παγκόσμιας απειλής που αποτελούν όσοι είναι έτοιμοι να χρησιμοποιήσουν οποιαδήποτε μέσα για να προωθήσουν τις πολιτικές τους επιδιώξεις. Καταδικάζουμε τις πράξεις τους απερίφραστα. Είναι ένοχοι καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και παραβίασης του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, μερικές φορές σε βαθμό εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και εγκλημάτων πολέμου. Πρέπει να προσαχθούν σε δίκη, σύμφωνα όμως (και εδώ χωρίζουν οι δρόμοι μας με κάποιες κυβερνήσεις) με τα πρότυπα του διεθνούς δικαίου. Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι για τους καλύτερους και τους χειρότερους ανάμεσά μας, για τους ενόχους όσο και για τους αθώους. Η άρνηση δίκαιης δίκης είναι καταπάτηση δικαιωμάτων και ενέχει τον κίνδυνο να μετατρέψει τους δράστες σε μάρτυρες. Αυτός είναι ο λόγος που ζητάμε ο Σαντάμ Χουσεΐν να δικαστεί σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. Αυτός είναι ο λόγος που αντιτασσόμαστε στα ειδικά στρατοδικεία (στρατιωτικές επιτροπές) για τους κρατουμένους στη ναυτική βάση των ΗΠΑ στον Κόλπο του Γουαντάναμο (Κούβα), στρατοδικεία που δεν ανταποκρίνονται στα διεθνή πρότυπα.

Δεν υπάρχει δρόμος προς τη βιώσιμη ασφάλεια, παρά μόνο μέσα από τον σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Το παγκόσμιο πρόγραμμα ασφάλειας που διαλαλεί η κυβέρνηση των ΗΠΑ είναι χρεοκοπημένο από πλευράς οράματος και στερείται αρχών. Θυσιάζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα στο όνομα της ασφάλειας, στο εσωτερικό, αποστρέφοντας το βλέμμα από τις καταπατήσεις, στο εξωτερικό, και χρησιμοποιώντας προκαταβολικά στρατιωτική βία όπου και όταν αυτή επιλέγει, δεν αύξησε την ασφάλεια, ούτε διασφάλισε την ελευθερία.

Δείτε τη μεγεθυνόμενη ανταρσία στο Ιράκ, την αυξανόμενη αναρχία στο Αφγανιστάν, τον ατέλειωτο φαύλο κύκλο της βίας στη Μέση Ανατολή, το κύμα βομβιστικών επιθέσεων αυτοκτονίας σε πολυάνθρωπες πόλεις ανά τον κόσμο. Σκεφτείτε τη συνεχιζόμενη καταπίεση σε βάρος των Ουιγούρων στην Κίνα και των Ισλαμιστών στην Αίγυπτο. Φανταστείτε το μέγεθος και το εύρος της ατιμωρησίας που χαρακτήρισε τις κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του ανθρωπιστικού δικαίου στις «ξεχασμένες» συγκρούσεις στην Τσετσενία, την Κολομβία, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και το Νεπάλ, δηλαδή, ξεχασμένες από όλους, εκτός από εκείνους που υφίστανται καθημερινά τις χείριστες επιπτώσεις τους.

Η διγλωσσία δίνει κακό όνομα στα ανθρώπινα δικαιώματα, όμως, δυστυχώς, είναι συνηθισμένο φαινόμενο. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους ισχυρίστηκαν ότι έκαναν τον πόλεμο στο Ιράκ για να προστατεύσουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, όμως υπονόμευσαν ανοικτά τα ανθρώπινα δικαιώματα για να νικήσουν στον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας». Ο πόλεμος στο Ιράκ κηρύχθηκε δήθεν για να μειωθεί η απειλή των όπλων μαζικής καταστροφής, κι όμως ο κόσμος είναι πλημμυρισμένος με όπλα μικρού διαμετρήματος και με συμβατικά όπλα, που σκοτώνουν περισσότερους από μισό εκατομμύριο ανθρώπους κάθε χρόνο. Ακόμα χειρότερα, στο όνομα της στράτευσης στον λεγόμενο «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», πολλές χώρες έχουν χαλαρώσει τους ελέγχους των εξαγωγών προς κυβερνήσεις γνωστές για τις φρικτές επιδόσεις τους στα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ των οποίων προς την Κολομβία, την Ινδονησία, το Ισραήλ και το Πακιστάν. Το ανεξέλεγκτο εμπόριο όπλων μας θέτει όλους σε μεγαλύτερο κίνδυνο σε καιρό ειρήνης όσο και σε καιρό πολέμου.

Το Ιράκ και ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» επισκίασαν τη μεγαλύτερη πρόκληση ανθρωπίνων δικαιωμάτων του καιρού μας. Σύμφωνα με ορισμένες πηγές, οι αναπτυσσόμενες χώρες δαπανούν περίπου 22 δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο για όπλα ενώ, με 10 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο, θα επιτύγχαναν πρωτοβάθμια εκπαίδευση για όλους. Αυτές οι στατιστικές υποκρύπτουν ένα τεράστιο σκάνδαλο: την αποτυχημένη υπόσχεση της καταπολέμησης της ακραίας φτώχειας και της αντιμετώπισης της κατάφωρης οικονομικής και κοινωνικής αδικίας.

Σύμφωνα με μερικούς αναλυτές, είναι πραγματικός ο κίνδυνος να μην επιτευχθούν οι Αναπτυξιακοί Στόχοι της Χιλιετηρίδας, των Η.Ε. (όπως η μείωση της παιδικής και μητρικής θνησιμότητας, η παρακολούθηση δημοτικού σχολείου από όλα τα παιδιά, ο υποδιπλασιασμός του αριθμού των ανθρώπων που δεν έχουν καθόλου πρόσβαση σε καθαρό νερό), επειδή η παγκόσμια προσοχή και οι πόροι έχουν διοχετευθεί στον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας».

Οι φτωχοί και οι περιθωριοποιημένοι είναι αυτοί που συνηθέστερα στερούνται τη δικαιοσύνη και που θα ωφελούνταν περισσότερο από τη δίκαιη εφαρμογή του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ωστόσο, παρότι γίνεται όλο και περισσότερος λόγος για το αδιαίρετο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην πραγματικότητα τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δικαιώματα αμελούνται, υποβιβάζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα σε ένα θεωρητικό κατασκεύασμα, στα μάτια της τεράστιας πλειονότητας του παγκόσμιου πληθυσμού. Δεν είναι απλή σύμπτωση ότι, στον πόλεμο του Ιράκ, φαίνεται ότι δόθηκε περισσότερη προσοχή στην προστασία των πετρελαιοπηγών απ΄ ό,τι στην προστασία των νοσοκομείων.

Ούτε εκπλήσσει το γεγονός ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν χωρίς συνέπειες, ή να επιλέγουν να μην κάνουν αυτά που οφείλουν ισχυριζόμενες ότι δεν υπέχουν σαφή νομική ευθύνη ή υποχρέωση λογοδοσίας για να ανθρώπινα δικαιώματα. Οι Κανόνες Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τις Επιχειρήσεις, που εγκρίθηκαν από τα Η.Ε. το 2003, είναι σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της λογοδοσίας των επιχειρήσεων αλλά, δυστυχώς, δέχονται ενορχηστρωμένη επίθεση από εταιρείες και κυβερνήσεις.

Απέναντι σε αυτό το φόντο καταπάτησης και ατιμωρησίας, υποκρισίας και διπλών μέτρων και σταθμών, τι μπορούμε να κάνουμε για να κάνουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα να έχουν σημασία;

Μπορούμε να δείξουμε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα προσφέρουν ένα ισχυρό και συναρπαστικό όραμα ενός καλύτερου και δικαιότερου κόσμου και ότι σχηματίζουν τη βάση ενός απτού σχεδίου για το πώς θα φτάσουμε εκεί. Φέρνουν ελπίδα σε γυναίκες όπως η Αμίνα Λαουάλ στη Νιγηρία, η θανατική καταδίκη της οποίας παραμερίστηκε ως αποτέλεσμα της μαζικής υποστήριξης που δημιούργησε η υπόθεσή της. Παρέχουν ένα εργαλείο σε υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως η Βαλδένια Παουλίνο για να δώσει τις μάχες της κατά της αστυνομικής κτηνωδίας στις φαβέλας του Σάο Πάολο στη Βραζιλία. Δίνουν φωνή στους ανίσχυρους: στον κρατούμενο συνείδησης, στον όμηρο της βίας, στον αιχμάλωτο της φτώχειας.

Σε καιρούς αβεβαιότητας ο κόσμος χρειάζεται, όχι μόνο να αγωνιστεί κατά των παγκόσμιων απειλών, αλλά να αγωνιστεί υπέρ της παγκόσμιας δικαιοσύνης. Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ένα λάβαρο για να κινητοποιηθούν οι άνθρωποι παγκοσμίως για την υπόθεση της δικαιοσύνης και της αλήθειας. Χάρη στο έργο χιλιάδων ακτιβιστών στη Λατινική Αμερική, το ρεύμα αρχίζει να στρέφεται ενάντια στην ατιμωρησία στην περιοχή αυτή. Παρά τη σταυροφορία των ΗΠΑ για να υπονομεύσουν τη διεθνή δικαιοσύνη και να διασφαλίσουν για τους πολίτες τους παγκόσμια ασυλία από ποινική δίωξη, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο όρισε τον εισαγγελέα του και άρχισε για τα καλά το έργο του. Σιγά-σιγά, τα δικαστήρια στις ΗΠΑ και στη

Βρετανία έχουν αρχίσει να εξετάζουν εξονυχιστικά τις κυβερνητικές απόπειρες περιορισμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον «πόλεμό τους κατά της τρομοκρατίας».

Τα ανθρώπινα δικαιώματα υπόσχονται τη βεβαιότητα ισότητας και ισοτιμίας σε εκατομμύρια γυναίκες ανά τον κόσμο. Οι πρόσφατες νομοθετικές αλλαγές στη νομική θέση των γυναικών στο Μαρόκο θα ανοίξουν ένα νέο κεφάλαιο στην ισότητα των φύλων στην περιοχή. Αναγνωρίζοντας τη δύναμη που έχουν τα ανθρώπινα δικαιώματα να καταστήσουν οικουμενικό τον αγώνα των γυναικών, τα μέλη της Διεθνούς Αμνηστίας δίνουν τα χέρια με τους ακτιβιστές των δικαιωμάτων των γυναικών και με πολλούς άλλους για να αγωνιστούν παγκοσμίως να σταματήσουν τη βία κατά των γυναικών. Καλούμε τους ηγέτες, τις οργανώσεις και τα άτομα να δεσμευτούν δημοσίως να αλλάξουν οι ίδιοι και να καταργήσουν νόμους, συστήματα και στάσεις που επιτρέπουν στη βία κατά των γυναικών να ανθεί.

Το νόημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι να αλλάξουμε τον κόσμο προς το καλύτερο. Αξιοποιώντας το ισχυρό μήνυμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η Διεθνής Αμνηστία ξεκίνησε εκστρατεία από κοινού με την Oxfam και το Διεθνές Δίκτυο Δράσης για τα Όπλα Μικρού Διαμετρήματος (International Action Network on Small Arms, IANSA) για να πετύχει τον παγκόσμιο έλεγχο των όπλων μικρού διαμετρήματος. Σε εκείνους που λένε ότι αυτό δεν θα φέρει αποτελέσματα, αντιτάσσουμε τις συμμαχίες που οδήγησαν στην απαγόρευση των ναρκών κατά προσωπικού και στη δημιουργία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Συνδυάζοντας δημόσια πίεση και κυβερνητική υποστήριξη, είμαστε αποφασισμένοι να επιφέρουμε την αλλαγή.

Σε αυτήν την έκθεση τιμάμε αυτά και άλλα επιτεύγματα, όμως δεν τους επιτρέπουμε να επισκιάσουν τις σκληρές πραγματικές προκλήσεις που συνεχίζουν να υφίστανται. Ζούμε σε έναν επικίνδυνο και διχασμένο κόσμο, όπου η ουσιαστική σημασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δοκιμάζεται καθημερινά, η νομιμοποίηση των ακτιβιστών αμφισβητείται, και το «χάσμα λογοδοσίας» κυβερνήσεων, διεθνών θεσμών, ενόπλων ομάδων και εταιρειών μεγαλώνει. Ακριβώς σε έναν τέτοιο κόσμο είναι που χρειαζόμαστε μια μεγαλύτερη ανθρωπιά που θα πει: «Αυτό πρέπει να σταματήσει. Τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν».

Δεν υπάρχει ισχυρότερη διεθνής κοινότητα από την παγκόσμια κοινωνία των πολιτών. Μέσα από τα μέλη και τους συμμάχους της στο κίνημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η Διεθνής Αμνηστία είναι δεσμευμένη να αναστήσει και να αναζωογονήσει το όραμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως ένα ισχυρό εργαλείο για χειροπιαστή αλλαγή. Μέσα από τις φωνές και τα οράματα εκατομμυρίων ανδρών και γυναικών, θα μεταδώσουμε ως σκυτάλη το μήνυμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ετήσια Έκθεση 2004: Πόλεμος κατά των οικουμενικών αξιών

Οι επιθέσεις ενόπλων ομάδων και κυβερνήσεων τροφοδοτούν καχυποψία, φόβο και διχασμό

Κυβερνήσεις και ένοπλες ομάδες έχουν εξαπολύσει πόλεμο κατά των οικουμενικών αξιών, καταστρέφοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα των απλών ανθρώπων, δήλωσε σήμερα η Διεθνής Αμνηστία δίνοντας στη δημοσιότητα την ετήσια καταγραφή της για τα ανθρώπινα δικαιώματα παγκοσμίως.

Παρουσιάζοντας την Ετήσια Έκθεση 2004, η Διεθνής Αμνηστία δήλωσε ότι η βία από ένοπλες ομάδες και οι αυξανόμενες παραβιάσεις από κυβερνήσεις συνδυάζονται και αποτελούν την πιο παρατεταμένη επίθεση εναντίον των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου τα τελευταία 50 χρόνια. Αυτή η κατάσταση οδηγεί σε έναν κόσμο με όλο και περισσότερη καχυποψία, φόβο και διχασμό.

«Οι ανάλγητες, σκληρές και εγκληματικές επιθέσεις από ένοπλες ομάδες όπως η Αλ-Κάιντα αποτελούν όντως πραγματική απειλή για την ασφάλεια των ανθρώπων όπου γης. Τις καταδικάζουμε με τον εντονότερο δυνατό τρόπο ως σοβαρά εγκλήματα με βάση το διεθνές και το κρατικό δίκαιο, που ορισμένες φορές ισοδυναμούν με εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας», δήλωσε η Αϊρίν Χαν, Γενική Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας.

Η Διεθνής Αμνηστία καταδίκασε έντονα τις ένοπλες ομάδες που ευθύνονται για θηριωδίες όπως η βομβιστική επίθεση της 11ης Μαρτίου στη Μαδρίτη και η βομβιστική επίθεση κατά του κτιρίου των Ηνωμένων Εθνών στο Ιράκ στις 19 Αυγούστου 2003, στην οποία έχασε τη ζωή του ο Ύπατος Αρμοστής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Σέρζιο Βιέιρα ντε Μέγιο.

Σύμφωνα με τη διεθνή οργάνωση, οι βίαιες επιθέσεις εναντίον αμάχων και θεσμών που δημιουργήθηκαν για να παράσχουν λύσεις στις συρράξεις και την ανασφάλεια όπως τα Ηνωμένα Έθνη και η Διεθνής Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού αντιπροσωπεύουν μια σημαντική νέα απειλή για τη διεθνή δικαιοσύνη.

«Είναι όμως επίσης τρομακτικό το γεγονός ότι οι αρχές του διεθνούς δικαίου και τα εργαλεία πολυμερούς δράσης, που θα μπορούσαν να μας προστατεύσουν από αυτές τις επιθέσεις, υπονομεύονται, περιθωριοποιούνται ή καταστρέφονται από ισχυρές κυβερνήσεις», δήλωσε η Αϊρίν Χαν.

«Οι κυβερνήσεις χάνουν την ηθική τους πυξίδα, θυσιάζοντας τις οικουμενικές αξίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε μια τυφλή επιδίωξη ασφάλειας. Αυτή η αποτυχία ηγεσίας αποτελεί επικίνδυνη παραχώρηση στις ένοπλες ομάδες».

«Το πρόγραμμα παγκόσμιας ασφάλειας που προωθεί η Κυβέρνηση των ΗΠΑ είναι χρεοκοπημένο από πλευράς οράματος και στερείται αρχών. Παραβιάζοντας τα δικαιώματα στο εσωτερικό, αποστρέφοντας το βλέμμα από τις καταπατήσεις στο εξωτερικό και χρησιμοποιώντας προκαταβολικά στρατιωτική βία όπου και όποτε αυτή επιλέγει, έχει βλάψει τη δικαιοσύνη και την ελευθερία και έχει κάνει τον κόσμο πιο επικίνδυνο».

Στην Έκθεση καταγράφονται λεπτομερώς παράνομοι φόνοι αμάχων από στρατεύματα του Συνασπισμού και από ένοπλες ομάδες στο Ιράκ. Οι αναφορές για βασανιστήρια και κακομεταχείριση υπογραμμίζουν την ευάλωτη θέση εκατοντάδων κρατουμένων, όχι μόνο στο Ιράκ, αλλά και στον Κόλπο του Γουαντάναμο, στο Αφγανιστάν και αλλού, που κρατούνται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους χωρίς απαγγελία κατηγορίας, δίκη, πρόσβαση σε δικηγόρους και την προστασία των Συνθηκών της Γενεύης.

«Παραλείποντας να προστατεύσουν τα δικαιώματα εκείνων που ενδέχεται να είναι ένοχοι, οι κυβερνήσεις διακυβεύουν τα δικαιώματα εκείνων που είναι αθώοι και μας θέτουν όλους σε κίνδυνο».

Ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» και ο πόλεμος στο Ιράκ έχουν ενθαρρύνει ένα νέο κύμα καταπατήσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και έχουν εκτρέψει την προσοχή από τις παλαιότερες. Στην Έκθεση 2004 τεκμηριώνονται υποφώσκουσες εσωτερικές συρράξεις, κρυμμένες από τα μάτια του κόσμου, σε μέρη όπως η Τσετσενία, η Κολομβία, η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, το Σουδάν και το Νεπάλ, οι οποίες έχουν γίνει εκκολαπτήριο μερικών από τις χειρότερες θηριωδίες. Η βία στο Ισραήλ και τα Κατεχόμενα Εδάφη βάθυνε, ενώ σε άλλες περιοχές του κόσμου πολλές κυβερνήσεις ανοικτά εφαρμόζουν καταπιεστικά προγράμματα.

«Ενώ οι κυβερνήσεις έχουν εμμονή με την απειλή των όπλων μαζικής καταστροφής στο Ιράκ, έχουν αφήσει ανενόχλητα τα πραγματικά όπλα μαζικής καταστροφής: την αδικία και την ατιμωρησία, τη φτώχεια, τις διακρίσεις και τον ρατσισμό, το ανεξέλεγκτο εμπόριο όπλων μικρού διαμετρήματος, τη βία κατά των γυναικών και την κακοποίηση των παιδιών», δήλωσε η Αϊρίν Χαν.

«Ο κόσμος βοά ζητώντας ηγεσία με αρχές, βασισμένη στις οικουμενικές αξίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Η Διεθνής Αμνηστία, ενώ υπογραμμίζει τις καταπατήσεις και την ατιμωρησία, την υποκρισία και τα διπλά μέτρα και σταθμά των κυβερνήσεων, τονίζει παράλληλά την ανερχόμενη δύναμη της κοινωνίας των πολιτών να αναστρέψει το ρεύμα προς όφελος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.Υπάρχουν αναντίρρητα σημάδια ενός κινήματος για παγκόσμια δικαιοσύνη: τα εκατομμύρια των πολιτών που κατέβηκαν στους δρόμους σε ολόκληρο τον κόσμο αλληλέγγυοι με τον Ιρακινό λαό, οι Ισπανοί που διαδήλωσαν στο όνομα της ανθρωπιάς μετά τις επιθέσεις στη Μαδρίτη, οι πολίτες του κόσμου που συγκεντρώθηκαν στο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ στη Βραζιλία.

«Οι κυβερνήσεις πρέπει να ακούσουν. Σε καιρούς αβεβαιότητας ο κόσμος χρειάζεται, όχι μόνο να αγωνιστεί κατά των παγκόσμιων απειλών, αλλά και να αγωνιστεί επίσης υπέρ της παγκόσμιας δικαιοσύνης», δήλωσε η Αϊρίν Χαν.

Παγκοσμίως, παρά τη σταυροφορία των Ηνωμένων Πολιτειών για να υπονομεύσει τη διεθνή δικαιοσύνη και να διασφαλίσει παγκόσμια ασυλία για τους πολίτες της, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο όρισε τον εισαγγελέα του και άρχισε για τα καλά το έργο του. Σιγά-σιγά τα δικαστήρια στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βρετανία έχουν αρχίσει να ελέγχουν εξονυχιστικά τις προσπάθειες της εκτελεστικής εξουσίας να περιορίσει τα ανθρώπινα δικαιώματα.

«Τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν σημασία επειδή προσφέρουν ένα ισχυρό και συναρπαστικό όραμα ενός καλύτερου και δικαιότερου κόσμου, καθώς και ένα χειροπιαστό σχέδιο για το πώς θα φτάσουμε εκεί. Αυτές οι οικουμενικές αξίες της δικαιοσύνης είναι ο αποτελεσματικότερος δρόμος προς την ασφάλεια και την ειρήνη», κατέληξε η Αϊρίν Χαν.

Διεκδικήστε τα ανθρώπινα δικαιώματα

Μέλη του Ιαπωνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας γράφουν εκκλήσεις

προς τις αρχές διαφόρων χωρών. © ΔΑ

Ανοίξτε μια εφημερίδα, την τηλεόραση ή το ραδιόφωνο και αμέσως θα αντιμετωπίσετε τη βαρβαρότητα που αγγίζει κάθε γωνιά του κόσμου. Σε κάποιες χώρες ομάδες φοβισμένων γυναικών, ανδρών και παιδιών γίνονται στόχοι σε ένοπλες συγκρούσεις. Σε άλλες χώρες θαρραλέοι άνθρωποι παραμένουν φυλακισμένοι απλώς και μόνο επειδή εξέφρασαν την άποψή τους.

Oποιοσδήποτε, οπουδήποτε κι αν ζει, μπορεί να κάνει κάτι για να προλάβει αυτές τις σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να τις σταματήσει.

Διεκδικήστε τα ανθρώπινα δικαιώματα. Απαιτήστε να σταματήσουν οι παραβιάσεις τους. Κάντε τη φωνή σας να ακουστεί με το να συμμετάσχετε στο παγκόσμιο δίκτυο του 1.7 εκατομμυρίου ακτιβιστών της Διεθνούς Αμνηστίας.

Έχετε τη δύναμη να αλλάξετε τα πράγματα

Με το να γίνετε μέλος της Διεθνούς Αμνηστίας, γίνεστε μέλος ενός παγκόσμιου κινήματος. Είτε ως μεμονωμένο μέλος, είτε ως μέλος μιας τοπικής Ομάδας Δράσης ή ενός εξειδικευμένου δικτύου, η φωνή σας θα ενώνεται με αμέτρητες άλλες για να πιέσει για αλλαγές.

Πάρτε μέρος σε μια συνομωσία ελπίδας

Ως μέλος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας μπορείτε να συμμετάσχετε στις Ομάδες Δράσης και να εργαστείτε εθελοντικά για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Θα ενημερώνεστε με το τριμηνιαίο δελτίο «Μαρτυρίες». Θα έχετε επίσης δικαίωμα

συμμετοχής στην ετήσια Γενική Συνέλευση.

Εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα

Μέλη του Τμήματος Τρινιδάδ της Διεθνούς Αμνηστίας συμμετέχουν σε

εργαστήρι για τις διακρίσεις που βασίζονται στην ταυτότητα, σε

συνεργασία με το Αγγλικό Τμήμα και τη Διεθνή Γραμματεία

© ΔΑ

H εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα είναι μια διαδικασία με την οποία οι άνθρωποι μαθαίνουν για τα δικαιώματά τους και τα δικαιώματα των άλλων, μέσα από τη συμμετοχή και την αλληλεπίδραση. Η εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα στοχεύει στην αλλαγή στάσεων και συμπεριφορών, την εκμάθηση νέων δεξιοτήτων και την προώθηση της ανταλλαγής γνώσης και πληροφοριών. Σε αντίθεση με την εκστρατειακή δράση, η εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα είναι μακροπρόθεσμη και επιδιώκει την κατανόηση των θεμάτων, προκειμένου να εξοπλίσει τους ανθρώπους με την ικανότητα να διατυπώνουν και να διεκδικούν τα δικαιώματά τους και να μεταφέρουν αυτή τη γνώση σε άλλους. Η δουλειά της Διεθνούς Αμνηστίας για την εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα προωθεί το πλήρες φάσμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως καθιερώνονται στην Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, τα Διεθνή Σύμφωνα και άλλες διεθνώς αποδεκτές συνθήκες, συμβάσεις και συμφωνίες, τονίζοντας την οικουμενικότητα, το αδιαίρετο και την αλληλεξάρτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στο ελληνικό τμήμα, ο Τομέας Εκπαίδευσης μεταφέρει στους μαθητές όλων των βαθμίδων τις ανησυχίες και επιδιώξεις σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλο τον κόσμο, με τη μορφή παρουσιάσεων, προσαρμοσμένων στην ωριμότητα και ευαισθησία των παιδιών.

Τομέας εκπαίδευσης: παρουσιάσεις στα σχολεία

Ο Τομέας Εκπαίδευσης χρόνια τώρα μεταφέρει στους μαθητές όλων των βαθμίδων τις ανησυχίες και επιδιώξεις σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα σε όλο τον κόσμο, με τη μορφή παρουσιάσεων, προσαρμοσμένων στην ωριμότητα και ευαισθησία των παιδιών. Αυτό γίνεται ως εξής: Χωρίζουμε τη δουλειά μας σε τρια μέρη, ανάλογα με τη βαθμίδα εκπαίδευσης, δηλ. δουλεύουμε με τρεις διαφορετικούς τρόπους.

1) Δημοτικά Σχολεία: κάνουμε παρουσιάσεις και ενημερώσεις για το έργο της Δ.Α.(Διεθνής Αμνηστία) στις δυο τελευταίες τάξεις. Κατ' αρχήν τους μιλάμε λίγο για τη Δ.Α. και τους ενημερώνουμε για το έργο της. Συζητάμε με τα παιδιά για όσα άκουσαν και στη συνέχεια τους κάνουμε την προβολή μιας ιστορίας παραβίασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία δεν είναι ομιλούσα ούτε έχει υπότιτλους. Η προβολή κρατάει δέκα λεπτά περίπου. Έχει και την ανάλογη μουσική επένδυση. Όταν τελειώσει η προβολή ζητάμε από τα παιδιά να μας πουν τι κατάλαβαν. Με το τέλος της προβολής έχουν κατανοήσει απόλυτα τι σημαίνει παραβίαση δικαιωμάτων και πως μπορεί κανείς να προστατευθεί απ' αυτή. Αυτό φαίνεται άλλωστε από τον τρόπο που αντιμετωπίζουν την παραβίαση που παρακολούθησαν λίγο πριν, μέσα από την ταινία. Στο τέλος τους ενημερώνουμε για μια συγκεκριμένη παραβίαση, η οποία αφορά παιδί και τους ζητάμε να γράψουν όλοι μαζί ένα γράμμα διαμαρτυρίας εκείνη τη στιγμή στον πίνακα. Κάποιο παιδί γράφει αυτό το γράμμα σε ένα χαρτί και την επομένη το ετοιμάζουν ως επιστολή διαμαρτυρίας. Όποια παιδιά θέλουν το υπογράφουν και το στέλνουν στον τόπο προορισμού του. Όλα αυτά, βέβαια, με τη βοήθεια των εκπαιδευτικών του συγκεκριμένου σχολείου, το οποίο μας έχει καλέσει. Η ενημέρωση που γίνεται στα παιδιά του δημοτικού είναι πολύ απαλή χωρίς να αναφερόμαστε ιδιαίτερα στις βιαιότητες που γίνονται ανά τον κόσμο. Τα παιδιά της έκτης τάξης που έχουν ήδη παρακολουθήσει, από την προηγούμενη χρονιά τη συγκεκριμένη ιστορία, έχουν τη δυνατότητα να δουν μια κασέτα στο video, στην οποία περιλαμβάνονται σε σκίτσα τα άρθρα της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ή μια ιστορία για την εκμετάλλευση μέσω της παιδικής εργασίας. Στα πλαίσια των προσπαθειών μας είναι να ετοιμάσουμε ανάλογο υλικό για τις μικρότερες τάξεις του Δημοτικού σχολείου, ενδεχομένως και για παιδιά προσχολικής ηλικίας, ώστε να επεκτείνουμε περισσότερο τη δουλειά μας, και ήδη προχωρούμε στην προσπάθειά μας αυτή.

2) Γυμνάσια: και σ' αυτή την περίπτωση κάνουμε μια εισαγωγή για να γνωρίσουν τα παιδιά τη Δ.Α. και κατόπιν συζητάμε μαζί τους. Στη συνεχεία τους κάνουμε μια προβολή κασέτας στο video. Η ιστορία αυτή τη φορά λέει τα πράγματα λίγο πιο καθαρά απ' ό,τι στο δημοτικό, τα παιδιά καταλαβαίνουν τι συμβαίνει στον κόσμο. Η προβολή κρατάει είκοσι λεπτά περίπου. Η εικόνα μιλάει μόνη της, τα λόγια είναι ελάχιστα. Στη συνέχεια μιλάμε και πάλι μαζί τους και στο τέλος τους ζητάμε να υπογράψουν, αν θέλουν, τα γράμματα

διαμαρτυρίας που έχουμε μαζί μας, τα οποία αφορούν παιδιά και τα οποία παίρνουμε όταν φεύγουμε από το σχολείο και αναλαμβάνουμε να τα ταχυδρομήσουμε εμείς. Τελειώνοντας τους ρωτάμε αν θέλουν να ενταχθούν στο μαθητικό δίκτυο. Αυτό σημαίνει ότι δυο με τρεις φορές το χρόνο τους στέλνουμε ένα περιοδικό που φτιάχνουμε εμείς, ως Τομέας Εκπαίδευσης, και στο οποίο αρθρογραφούν παιδιά απ' όλη την Ελλάδα που έχουν δηλώσει συμμετοχή στο δίκτυο. Μαζί με το περιοδικό ενημερώνονται για όλες τις καινούργιες παραβιάσεις που έχουν συμβεί εν τω μεταξύ και αφορούν παιδιά. Έτσι είναι διαρκώς, έμμεσα, σε επικοινωνία μαζί μας.

3) Λύκεια: Εδώ τα πράγματα αλλάζουν. Η παρουσίαση γίνεται όπως και στις άλλες δυο περιπτώσεις όμως η γλώσσα που χρησιμοποιείται και τα γεγονότα δίνονται ακριβώς όπως έχουν χωρίς να ομορφαίνουμε κάτι απ' ό,τι γίνεται στον κόσμο. Οι παραβιάσεις δίνονται με την αγριότητα που γίνονται και τα γεγονότα όπως ακριβώς συμβαίνουν. Κάνουμε μια προβολή σε video, η οποία κρατάει περίπου είκοσι με είκοσι πέντε λεπτά, και η οποία διακόπτεται, αν το θελήσουν οι μαθητές, και απαντάμε στις απορίες τους ή συζητάμε μαζί τους. Κάνουμε και εδώ μαθητικό δίκτυο και ζητάμε από τους μαθητές να υπογράψουν όπως ακριβώς και στο Γυμνάσιο. Μόνο στην τελευταία τάξη του Λυκείου δεν κάνουμε μαθητικό δίκτυο διότι τα παιδιά σε λίγο καιρό τελειώνουν το σχολείο και μπορούν, αν το θελήσουν, να έρθουν κοντά μας.

Για όλα τα παραπάνω έχουμε την έγκριση του Υπουργείου Παιδείας και του Παιδαγωγικού Ιστιντούτου με μία εγκύκλιο που μας επιτρέπει να πηγαίνουμε στα σχολεία κατόπιν προσκλήσεως κάποιου εκπαιδευτικού.

Η όλη παρουσίαση σε κάθε περίπτωση κρατάει μιάμιση ώρα. (Με τα ελληνικά δεδομένα των σχολείων δυο σχολικές ώρες).

Ακόμη φεύγοντας από το σχολείο δίνουμε στους εκπαιδευτικούς από ένα φάκελο με έντυπο υλικό της Δ.Α. για να ενημερωθούν καλύτερα και οι ίδιοι και ακόμα να τον χρησιμοποιήσουν στην τάξη και μετά το τέλος της δικής μας δουλειάς. Η επαφή με τα σχολεία δεν τελειώνει ποτέ, είμαστε πάντα στη διάθεση των εκπαιδευτικών για ο,τιδήποτε μας χρειασθούν.

Φρόσω ΜπούρδουΥπεύθυνη Παρουσιάσεων Τομέα Εκπ/σης της Ε.Ε.Δ.Α. για τα σχολεία.

Καμπότζη

Γιεμ Πάρα, από την Πνομ Πένχ, Καμπότζη

Η Γιεμ Πάρα δέχτηκε πυροβολισμούς από γνωστό της.

«Μια μέρα μαλώσαμε. Ήμουν με μερικούς άλλους, φυτεύαμε λαχανικά, κι εκείνος με πυροβόλησε στο πόδι -το αριστερό πόδι, εδώ, πάνω απ' το γόνατο. Έπειτα με πυροβόλησε στο στήθος, και η τρίτη σφαίρα πέρασε ξυστά απ' τα μαλλιά μου, τόσο κοντά πέρασε. Είχε ένα ΑΚ-47 [Καλάσνικοφ] κι ήταν μόλις 20 μέτρα μακριά, και μετά ήρθε πιο κοντά. Στην αρχή όλοι φοβήθηκαν να επέμβουν, αλλά όταν του τελείωσαν οι σφαίρες ήρθαν οι γείτονες και τον σταμάτησαν ενώ με χτυπούσε με τον υποκόπανο. Ακόμα με πονάνε οι πληγές μου. Τη λάμα από το πόδι μού την έβγαλαν μόλις πριν πέντε μήνες. Και τώρα πια μπορώ να κάνω μόνο τα μισά απ' ότι πριν. Προηγουμένως σήκωνα 50 κιλά ρύζι, τώρα όμως μπορώ να σηκώσω μόλις γύρω στα 10 κιλά».

Γιακ Γκαντέν Κοκ, από το Νιάλντιου στο νότιο Σουδάν, 2001

"Είδα σώματα ανθρώπων στο έδαφος καθώς έτρεχα με τα παιδιά μου. Τα πυροβόλα [των ελικοπτέρων] μας έριχναν, γι' αυτό δεν μπόρεσα να σταματήσω να δω αν ζούσαν. Τα ελικόπτερα επίσης έριξαν ρουκέτες που έβαλαν φωτιά στο χωριό.'"

Ουγκάντα

Τσαρλς Λόνγκουε, 46 ετών

Ο Τσαρλς Λόνγκουε, 46 ετών, από την Ουγκάντα, αγόραζε λίγα όπλα στο Σουδάν και τα πουλούσε στην Ουγκάντα. Σε μια διαδρομή αγόρασε 12 όπλα, τέσσερα για τον ίδιο και οκτώ για άλλους, και έβγαλε αρκετά χρήματα από την πώληση του φορτίου του.

«Είναι πολύ εύκολο. Οι [φυλές] Καραμοτζόνγκ και Ατσόλι παντρεύονται Σουδανούς και αντιστρόφως, οπότε πάντα υπάρχει κάποιος που έχει λόγους να πηγαινοέρχεται».

Αργότερα ο θείος και ο αδελφός του δέχτηκαν πυροβολισμούς σε ενέδρα, και ο αδελφός του έχασε το πόδι του. «Όταν είδα αυτούς, και άλλους, με τόσο φρικτά τραύματα σε ολόκληρο το σώμα, μου έφερε πολλή σκέψη και θλίψη, και κατάλαβα ότι δεν μπορούσα να εμπορευτώ ξανά όπλα».

Ο πολιτισμός είναι κάτι περισσότερο από τον εκσυγχρονισμό των αγορών ΤΟΥ ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΣΑΒΑΤΕΡ

Υποθέτω πως ένα από τα μεγαλύτερα δράματα της ανθρώπινης ζωής, τόσο σε προσωπικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, είναι το ότι οι σωστές αποφάσεις προέρχονται μόνο μέσα από καταστροφές και όχι ως αποτέλεσμα μιας ήρεμης λογικής σκέψης που πραγματικά αρμόζει στο δικό της συμφέρον.

Δύο τραγικοί παγκόσμιοι πόλεμοι που ξέσπασαν στη δική μας ήπειρο έχουν πείσει την πλειονότητα των Ευρωπαίων πως είναι αναγκαίο να βρεθούν τρόποι διεθνώς αναγνωρισμένοι για την πρόληψη, την αποφυγή και την επίλυση των συγκρούσεων ανάμεσα σε αντικρουόμενα συμφέροντα σε μία κλίμακα που ξεπερνά τα όρια των κρατών-εθνών. Πρόκειται για την πλανητική διαχείριση των πρώτων υλών, όπως το πετρέλαιο και το νερό, αλλά επίσης και για την προστασία των κοινωνικών αξιών, όπως είναι η εκπαίδευση, οι δημοκρατικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Χωρίς αμφιβολία, η ασφάλεια είναι μια βασική αρχή, όμως σήμερα καθίσταται σαφές πως ο κόσμος γίνεται πιο ασφαλής όταν αγωνίζεται όχι μόνο κατά της τρομοκρατίας αλλά κι εναντίον της φτώχειας, των ανισοτήτων και της αδικίας, τόσο της πολιτικής όσο και της οικονομικής. Το σημαντικό δεν είναι μόνο να έχεις δίκιο και να το υπερασπίζεσαι ή να το επιβάλεις με τα όπλα, αλλά να χρησιμοποιείς τη δύναμη που δίνει η κοινωνική ανάπτυξη για να εγκαταστήσεις τις αρχές ενός κοινού δικαίου στο οποίο όλοι οι άνθρωποι θα αισθάνονται συνεργοί και επωφελούμενοι.

Σε ένα τέτοιο πολιτιστικό σχέδιο η Ευρώπη δεν έχει ανταποκριθεί ικανοποιητικά, ωστόσο είναι απαραίτητο. Βεβαίως, μιλούμε για μια Ευρώπη ενωμένη όχι μόνο πάνω σε θέματα κοσμοπολίτικων ιδανικών αλλά και σε ζητήματα υπεράσπισης παλαιότερων κεκτημένων, όπως το ευ ζην, το λαϊκό αίσθημα της πολιτικής τάξης ή οι νομικές εγγυήσεις για όλους (πριν από λίγο καιρό ο Γάλλος φιλόσοφος Ζαν Πιερ Φε είπε την ωραία φράση πως «Ευρώπη είναι ο τόπος στον οποίο δεν ισχύει η θανατική ποινή»). Αυτή η ένωση χρειάζεται ένα Σύνταγμα που θα ορίζει με θεσμικό τρόπο τις ουσιαστικές αρχές και συγχρόνως μια κοινή φωνή στην εξωτερική πολιτική καθώς και μια στρατιωτική αποτρεπτική ικανότητα που θα εγγυάται την ασφάλεια της ηπείρου χωρίς να χρειάζεται να προσφεύγει στη συμφεροντολογική προστασία των άλλων δυνάμεων. Δεν πρόκειται για την προώθηση μιας Ευρωπαϊκής Ενωσης με τη μορφή κλειστού φρουρίου απέναντι σε κάποιους, αλλά μια Ευρώπη αρκετά δυνατή και συνεκτική, ώστε να παραμένει ανοικτή και εμπνευσμένα γενναιόδωρη απέναντι στις παγκόσμιες ανάγκες τις οποίες κανείς δεν μπορεί να απαγορεύσει.

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, τα κράτη μας έχουν ανάγκη από τον υπόλοιπο κόσμο, γιατί φοβερές απειλές μάς απέδειξαν πως ούτε οι πιο ισχυρές χώρες μπορούν να ζήσουν απομονωμένες. Αλλά είναι επίσης σίγουρο πως χρειάζονται αυτή την ευρωπαϊκή φωνή, αρμονική και καθαρή, μέσα από το χαρακτηριστικό της πλουραλισμό. Είναι ώρα οι Ευρωπαίοι πολίτες, όχι μόνο οι «προοδευτικοί», αλλά και οι «πολιτισμένοι», με την πιο υπεύθυνη έννοια του όρου, να απαιτήσουμε από τις κυβερνήσεις μας την υιοθέτηση των απαραίτητων μέτρων ώστε αυτή η προσπάθεια ενότητας να είναι αποτελεσματική. Ετσι θα αποδείξουμε τουλάχιστον ότι έχουμε εμπεδώσει προς όφελός μας τα μαθήματα της επικείμενης αβύσσου.

Η κυρία Διεθνής Αμνηστία

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΟΛΓΑ ΚΟΛΙΑΤΣΟΥ

Ισως ευκολότερα συναντάς έναν πρόεδρο Δημοκρατίας παρά την Ιρένε Καν. Η γ.γ. της Διεθνούς Αμνηστίας ταξιδεύει αδιάκοπα και ασχολείται με την αναμόρφωση της μεγαλύτερης και πλέον επιτυχημένης ιδιωτικής σύγχρονης οργάνωσης προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που έχει επισήμως 1,5 εκατ. μέλη, οπαδούς και χορηγούς, παραρτήματα σε 56 χώρες και περίπου 8.000 ομάδες στήριξης (φοιτητές, μαθητές ή επαγγελματίες) σε 100 χώρες.

Είναι δύσκολες εποχές για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και ιδιαίτερα για τους δυναμικούς υπέρμαχους. Προβλήματα δημιουργούν όχι μόνον οι «συνήθεις ύποπτοι», αλλά και οι «φιλελεύθερες» εκείνες Δημοκρατίες που μετά την 11η Σεπτεμβρίου εξυφαίνουν πολεμικές επιχειρήσεις στ' όνομα της διεθνούς ασφάλειας. Αλλά η Ιρ. Καν παραμένει αμετακίνητη.

Η Ιρένε Ζουμπαΐντα Καν ήταν μια ασυνήθιστη επιλογή στη 40χρονη ιστορία της Διεθνούς Αμνηστίας, ειδικά όσον αφορά φύλο, θρήσκευμα και καταγωγή από αναπτυσσόμενη χώρα (Μπανγκλαντές) κι επιπλέον μ' έντονες εμπειρίες από τον εμφύλιο της δεκαετίας του '70 - λιντσάρισμα ατόμων στους δρόμους, δολοφονίες λόγω «λάθος θρησκείας», στρατολόγηση γειτονόπουλων στον Απελευθερωτικό Στρατό, απειλές εναντίον του πατέρα της επειδή περιποιούνταν - ως γιατρός- ασθενείς ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων. Στα 14 οι γονείς της την έστειλαν σε φίλους στη Β. Ιρλανδία - όπου «οι ταραχές δε την πτόησαν, είχε δει πολύ χειρότερα» τονίζει η ίδια.

Αργότερα φοίτησε στη Νομική, Μάντσεστερ και Χάρβαρντ, και το 1979 άρχισε να εργάζεται στη Διεθνή Επιτροπή Νομικών στη Γενεύη. Ενα χρόνο αργότερα ξεκινά μια εντυπωσιακή καριέρα στην Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες κι επισκέπτεται πολλές χώρες της υφηλίου. Ενδιάμεσα βρήκε καιρό να παντρευτεί έναν Γερμανό, με τον οποίο απέκτησαν μία κόρη.

Στις προσωπικές της προτεραιότητες συγκαταλέγονται οι καταγγελίες για παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών.

Η οργάνωση ιδρύθηκε το 1961 από το Βρετανό δικηγόρο Πίτερ Μπένενσον κι αρχικώς υπήρξε στρατευμένη στην απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων που απεχθάνονταν τη βία, διεκδικώντας καλύτερες συνθήκες κράτησης και δίκαιες νομικές διαδικασίες και οργανώνοντας καμπάνιες εναντίον βασανιστηρίων και θανατικής ποινής. Μετά το '91 στο προσκήνιο του ενδιαφέροντος πέρασαν οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων άλλων ομάδων - προσφύγων, εθνικών μεινοτήτων, γυναικών. Μετά την ανάληψη των καθηκόντων της νέας γ.γ., η οπτική γωνία της οργάνωσης άλλαξε ξανά -στο ευρύτερο πλαίσιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταγράφονται και παραβιάσεις κατά οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων.

Βίλχελμ Ράιχ , Άκου Ανθρωπάκο

Για το λόγο αυτό σε φοβάμαι, Ανθρωπάκο, σε φοβάμαι θανάσιμα. Γιατί η μοίρα της ανθρωπότητας εξαρτάται από σένα. Σε φοβάμαι γιατί δεν υπάρχει τίποτα που να αποφεύγεις τόσο πολύ όσο αποφεύγεις τον εαυτό σου. Είσαι άρρωστος, πολύ άρρωστος, Ανθρωπάκο. Δεν είναι δικό σου λάθος. Μα φέρνεις την ευθύνη ν' απαλλαχτείς απ' αυτή την αρρώστια σου. Θα είχες από καιρό πετάξει απ' το σβέρκο σου τους καταπιεστές, αν δεν είχες δείξει ανεκτικότητα στην καταπίεση και αν, συχνά, δεν την είχες υποστηρίξει. Καμιά αστυνομική δύναμη στον κόσμο δε θα’ ταν αρκετά ισχυρή να σε καταπιέσει, αν στην καθημερινή σου ζωή διέθετες έστω και έναν απειροελάχιστο κόκκο αυτοσεβασμού και αν είχες κατανοήσει πολύ καλά ότι χωρίς εσένα η ζωή δε θα συνεχιζόταν ούτε μια ώρα. Σου τα’ πε αυτά ο «απελευθερωτής» σου; Όχι. Σε ονόμασε «Προλετάριο του Κόσμου», μα δε σου είπε ότι εσύ και μόνον εσύ είσαι υπεύθυνος για τη ζωή σου (και όχι υπεύθυνος για την «τιμή της πατρίδας»).

Πρέπει να συνειδητοποιήσεις ότι μετέτρεψες τα ανθρωπάκια σε δυνάστες σου και ότι έστειλες στο μαρτύριο τους πραγματικά μεγάλους άντρες· ότι τους σταύρωσες, τους λιθοβόλησες και τους άφησες να πεθάνουν απ' την πείνα· ότι ποτέ δεν τους σκέφτηκες, ούτε αυτούς, ούτε τους κόπους τους· ότι δεν έχεις την παραμικρή ιδέα σε ποιους χρωστάς ο,τιδήποτε καλά υπάρχουν στη ζωή σου.

Λες: «Πριν σ' εμπιστευθώ θέλω να ξέρω την κοσμοθεωρία σου». Όταν όμως ακούσεις την κοσμοθεωρία μου θα τρέξεις στον Εισαγγελέα, ή στην «Επιτροπή εναντίον αντι-Αμερικανικών Δραστηριοτήτων», ή στο ΡΒΙ, ή στη ΟΡΟ, ή στον «Κίτρινο Τύπο», ή στην Κου-Κλουξ-Κλαν, ή στους «Ηγέτες των Προλεταρίων όλου του κόσμου», ή, τέλος, απλώς θα τρέξεις.

Δεν είμαι ούτε Κόκκινος, ούτε Μαύρος, ούτε Λευκός, ούτε Κίτρινος.Δεν είμαι ούτε Χριστιανός, ούτε Εβραίος, ούτε Μωαμεθανός, ούτε Μορμόνος, ούτε Πολυγαμικός, ούτε

Ομοφυλόφιλος, ούτε Αναρχικός, ούτε Μπόερ.Αγκαλιάζω τη σύζυγο μου επειδή την αγαπώ και την επιθυμώ και όχι επειδή συμβαίνει να έχω

πιστοποιητικό γάμου ή επειδή είμαι σεξουαλικά πεινασμένος.Δε δέρνω τα παιδιά, δεν ψαρεύω και δεν κυνηγάω ελάφια και λαγούς. Είμαι όμως καλός σκοπευτής και

μ' αρέσει να χτυπάω στο κέντρο.Δεν παίζω μπριτζ και δε δίνω πάρτυ για να διαδώσω τις θεωρίες μου. Αν αυτές είναι σωστές τότε θα

διαδοθούν μόνες τους.Δεν υποβάλλω την εργασία μου σε κανένα υπάλληλο του υπουργείου Υγιεινής, εκτός κι αν εκείνος την

κατέχει καλύτερα από μένα. Και καθορίζω εγώ ποιος κατέχει την ουσία και τις επιπλοκές της ανακάλυψής μου.

Τηρώ αυστηρά όλους τους νόμους που είναι λογικοί, μα καταπολεμώ εκείνους που είναι άχρηστοι ή παράλογοι. (Μην τρέχεις στον Εισαγγελέα, Ανθρωπάκο, γιατί και κείνος το ίδιο θα κάνει, αν είναι έντιμος).

Θέλω τα παιδιά και οι έφηβοι να γεύονται την ευτυχία του σωματικού έρωτα και να την απολαμβάνουν χωρίς κίνδυνο.

Να ποιος είσαι, Ανθρωπάκο. Κάνεις μόνο για να ανακατεύεις το φαγητό και για να το σερβίρεις με την κουτάλα, μα δεν μπορείς να το δημιουργήσεις. Να γιατί είσαι αυτός που είσαι, όλη σου τη ζωή κλεισμένος σ' ένα βαρετό γραφείο, ή σκυμμένος στο τραπέζι σχεδίασης, ή περιορισμένος στο συζυγικό ζουρλομανδύα ή φυλακισμένος σε μια αίθουσα να μαθαίνεις γράμματα στα παιδιά που μισείς. Δεν πρόκειται να αναπτυχθείς και δεν έχεις καμιά δυνατότητα για καινούργιες σκέψεις, γιατί πάντα έπαιρνες, πάντα σέρβιρες με την κουτάλα το φαγητό που κάποιος άλλος σου το έφερνε έτοιμο μέσα σ' ασημένιο πιάτο.

Μήπως δεν καταλαβαίνεις γιατί τα πράγματα είναι έτσι, γιατί δεν μπορούν να είναι αλλοιώς; Θα σου το πω, Ανθρωπάκο, γιατί σε γνώρισα όταν ερχόσουνα σε μένα με την εσωτερική σου κενότητα, την ανικανότητά σου ή τη διανοητική σου διαταραχή. Ξέρεις μόνο να σερβίρεις και μόνο να παίρνεις, δεν μπορείς να δημιουργήσεις, δεν μπορείς να προσφέρεις γιατί το βασικό χαρακτηριστικό σου είναι να μένεις αμέτοχος και να φθονείς· γιατί σε πιάνει πανικός, όταν το αρχέγονο συναίσθημα της ΑΓΑΠΗΣ και της ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ αρχίζει ν' αναδύεται μέσα σου. Γι' αυτό φοβάσαι να προσφέρεις. Το γεγονός ότι παίρνεις, βασικά, έχει μόνο μια εξήγηση: αισθάνεσαι την ανάγκη να παραφουσκώσεις τον εαυτό σου με λεφτά, με φαγητό, με ευτυχία, με γνώσεις, γιατί νιώθεις άδειος, πεινασμένος, δυστυχής, ούτε κάτοχος της γνώσης, ούτε και με την επιθυμία να αποκτήσεις γνώση. Για τον ίδιο λόγο αποφεύγεις την αλήθεια, Ανθρωπάκο: γιατί μπορεί να απελευθερώσει το συναίσθημα της αγάπης μέσα σου. Αναπόφευκτα θα σου απόδειχνε αυτό που ανεπαρκώς προσπαθώ να αποδείξω εδώ. Αυτό δεν το θέλεις, Ανθρωπάκο. Θέλεις μόνο να είσαι καταναλωτής και πατριώτης.

«Τ' ακούσατε αυτό; Απορρίπτει τον πατριωτισμό, το υπόβαθρο του κράτους και το στήριγμα του κυττάρου του κράτους, της οικογένειας! Κάτι πρέπει να κάνουμε γι' αυτό!»

Έτσι κραυγάζεις, Ανθρωπάκο, όταν κάποιος σου υπενθυμίζει την ψυχική σου δυσκοιλιότητα. Δε θέλεις να τ' ακούσεις, δε θέλεις να το μάθεις, θέλεις να φωνάζεις, ζήτω!

Θέλεις την αλήθεια σ' ένα καθρέφτη, όπου δεν μπορείς να την αγγίξεις. Ο σωβινισμός σου πηγάζει απ' τη σωματική σου ακαμψία, την ψυχική σου δυσκοιλιότητα, Ανθρωπάκο. Δε στο λέω χλευαστικά, μα μόνο επειδή είμαι φίλος σου, έστω κι αν εσύ σκοτώνεις τους φίλους σου όταν σου λένε την αλήθεια. Ρίξε μια ματιά στους πατριώτες: δε βαδίζουν, παρελαύνουν. Δε μισούν τον εχθρό. Αντίθετα, έχουν «κληρονομικούς εχθρούς» που τους αλλάζουν κάθε δέκα χρόνια περίπου, κάνοντάς τους κληρονομικούς φίλους και ξανά πάλι

κληρονομικούς εχθρούς. Δεν τραγουδούν τραγούδια· κραυγάζουν πολεμικά άσματα. Δεν αγκαλιάζουν τις γυναίκες τους· τις «παίρνουν» και «το» κάνουν πολλές «φορές» τη νύχτα. Δεν υπάρχει τίποτα που να αντιτάξεις στην αλήθεια μου, Ανθρωπάκο. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να με σφάξεις, όπως έσφαξες τόσους άλλους πραγματικούς φίλους σου: Τον Ιησού, τον Ραθενώ, τον Καρλ Λίμπκνεχτ, τον Λίνκολν και πολλούς άλλους.

Ναι, Ανθρωπάκο, πάντα γραφόμουνα στην αστυνομία, πάντα τα χαρτιά μου ήταν εντάξει, πάντα πλήρωνα τους φόρους μου. Αυτό που σε στενοχωρεί δεν είναι το κράτος, ούτε η τιμή του έθνους. Τρέμεις από φόβο μήπως αποκαλύψω δημόσια τον εαυτό σου, όπως τον έχω δει στο ιατρείο μου. Γι' αυτό ψάχνεις να βρεις τρόπο να με καταδικάσεις για πολιτικό αδίκημα, ρίχνοντας με στη φυλακή για πολλά χρόνια. Σε ξέρω Ανθρωπάκο. Αν συμβαίνει να είσαι βοηθός Εισαγγελέα δεν ενδιαφέρεσαι να εφαρμόσεις το νόμο και να προστατέψεις τον πολίτη. Αυτό που ζητάς είναι μια «συνταρακτική» υπόθεση, που θα σε προωθήσει πιο γρήγορα στο πόστο του Εισαγγελέα. Αυτό θέλουν οι μικροί βοηθοί Εισαγγελέα. Το ίδιο έκαναν στον Σωκράτη. Όμως ποτέ δε διδάσκεσαι απ' την ιστορία. Δολοφόνησες τον Σωκράτη, κι επειδή ακόμα δεν έχεις καταλάβει τι έκανες, συνεχίζεις να παραμένεις στο βούρκο. Τον κατηγόρησες ότι υπονόμευε τα χρηστά ήθη σου. Ακόμη τα υπονομεύει, άθλιε Ανθρωπάκο! Δολοφόνησες το σώμα του μα δεν μπόρεσες να δολοφονήσεις το πνεύμα του. Συνεχίζεις να δολοφονείς στο όνομα του «νόμου και της τάξης». Όμως σκοτώνεις ύπουλα, δειλά. Δεν μπορού-σες να με κοιτάξεις κατά πρόσωπο όταν με κατηγορούσες δημόσια για ανηθικότητα. Γιατί ξέρεις ποιος από μας είναι ανήθικος, λάγνος και ασελγής. Κάποιος είπε κάποτε ότι μεταξύ των πολυάριθμων γνωστών του υπήρχε μόνο ένας που ποτέ δεν τον άκουσε να λέει βρώμικα ανέκδοτα. Εγώ ήμουν αυτός, Ανθρωπάκο. Ακόμα κι αν είσαι εισαγγελέας, δικαστής, αρχηγός αστυνομίας, ξέρω τα μικρά βρώμικα ανεκδοτάκια σου και ξέρω από πού πηγάζουν. Γι' αυτό ησύχασε. Εντάξει, μπορεί να αποδείξεις ότι ο φόρος εισοδήματός μου ήταν εκατό δολάρια λιγότερο· ή ότι οδηγούσα σ' ένα δημόσιο δρόμο με μια γυναίκα δίπλα μου- ή ότι μίλαγα με καλοσύνη μ' ένα παιδί στο δρόμο. Μόνο όμως στο στόμα σου κάθε μια απ' αυτές τις φράσεις παίρνει την ξεχωριστή χροιά, το γλοιώδες, διφορούμενο, κακό ήχο της αισχρής πράξης. Επειδή δεν ξέρεις τίποτ' άλλο, νομίζεις ότι κι εγώ είμαι σαν κι εσένα. Όχι, Ανθρωπάκο. Δεν είμαι σαν κι εσένα και ποτέ δεν ήμουν σαν κι εσένα σ' αυτά τα πράγματα. Δεν έχει σημασία αν το πιστεύεις ή όχι.

Είν' αλήθεια, κρατάς πιστόλι και κρατώ γνώσεις. Οι ρόλοι είναι μοιρασμένοι.

Σερίφηδες και αποβράσματα Νοέμβριος 04/2005

Racaille: αλήτες, καθάρματα, αποβράσματα, κατακάθια της κοινωνίας. Μια λέξη εντελώς γαλλική, ιδιαίτερα φορτισμένη, ένας χαρακτηρισμός που ξεχειλίζει από περιφρόνηση. Αντανακλά μίσος και ακόμη μεγαλύτερο μίσος προκαλεί.

Στη Γαλλία έχουν υπάρξει τρεις γενιές μεταναστών. Οι πρώτοι πήγαν για να δουλέψουν και να σπουδάσουν τα παιδιά τους. Οι δεύτεροι ενσωματώθηκαν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό στη γαλλική κοινωνία και σήμερα είναι Γάλλοι πολίτες που μιλούν καλά γαλλικά. Οι μετανάστες τρίτης γενιάς αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα -αν και για διαφορετικούς λόγους -μ' εκείνους στη Βρετανία: την γκετοποίηση. Πρώτα απ' όλα είναι στοιβαγμένοι σε άθλιες εργατικές πολυκατοικίες έξω από την πόλη, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να λάβουν μέρος στην κοινωνική ζωή. Αυτό δημιουργεί μια εσωτερική ιεραρχία που οδηγεί σε ασφυκτικό έλεγχο των κοριτσιών από τους αδελφούς τους και τους πατεράδες τους: πολλοί λένε ότι στην Τύνιδα και το Αλγέρι υπάρχει μεγαλύτερη ελευθερία απ' ό,τι στο Παρίσι. Κι ύστερα υπάρχει το μεγάλο πρόβλημα της ανεργίας, που δημιουργεί απογοητεύσεις, εντάσεις και ανταγωνισμούς.

Στο εκρηκτικό αυτό μείγμα, τον ρόλο της θρυαλλίδας τον έπαιξε ο Νικολά Σαρκοζί. Χρησιμοποιώντας απαξιωτικά τον χαρακτηρισμό «racaille» -λέει στη Ρεπούμπλικα ο κοινωνιολόγος Αλαίν Τουραίν -ο υπουργός Εσωτερικών ταύτισε το σύνολο των μεταναστών με τους εγκληματίες, τους εμπόρους ναρκωτικών και τους εξτρεμιστές ισλαμιστές. Όμως η ισοπέδωση δημιουργεί πόλωση. H αρνητική απεικόνιση μιας κοινότητας δημιουργεί αισθήματα αλληλεγγύης. Και, βέβαια, η συμπεριφορά της αστυνομίας οξύνει ακόμη περισσότερο τα πνεύματα. Στους Γάλλους αστυνομικούς αρέσει ιδιαίτερα να παίζουν τους σερίφηδες και να οργανώνουν θεαματικές επιχειρήσεις. Όταν αυτές οι επιχειρήσεις δεν έχουν αποτέλεσμα, ή όταν συνοδεύονται από «ατυχή» γεγονότα όπως ο θάνατος ενός νεαρού ή η ρίψη δακρυγόνων σ' ένα τζαμί, τότε ξεσπούν μοιραία ταραχές όπως αυτές που παρακολουθούμε τις τελευταίες ημέρες.

Ο Σαρκοζί είναι αδίστακτος -αλλά αυτή τη φορά ίσως να ξεπέρασε τα όρια. H υπόσχεσή του ότι θα «καθαρίσει» τις banlieues προκάλεσε αντιδράσεις ακόμη και στην ίδια την κυβέρνηση. «Εγώ χρησιμοποιώ το ρήμα "καθαρίζω" όταν αναφέρομαι στα παπούτσια μου ή στο αυτοκίνητό μου, όχι σε ολόκληρες γειτονιές» δήλωσε ο υπουργός Ίσων Ευκαιριών Αζούζ Μπεγκάγκ, το μοναδικό μέλος της κυβέρνησης που προέρχεται από τη Βόρεια Αφρική. «Πρέπει να προσέχουμε το λεξιλόγιό μας. Όταν έχεις αραβική φάτσα ή είσαι μαύρος, δεν είναι εύκολο να βρεις δουλειά, ακόμη κι αν διαθέτεις τα αναγκαία προσόντα». Ο Μπεγκάγκ επιφύλαξε σκληρά λόγια και για την Αριστερά, κατηγορώντας την ότι για πολλές δεκαετίες αρκείται σε μπλα - μπλα και αντιρατσιστικά συνθήματα, χωρίς να έχει εφαρμόσει μια αποτελεσματική πολιτική ενσωμάτωσης των μεταναστών.

Κάθε χώρα έχει ασφαλώς τις ιδιαιτερότητές της. Όπως γράφει όμως και ο Τίμοθυ Γκάρτον Ας στο τελευταίο του βιβλίο, η αντιμετώπιση των μεταναστών είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει σήμερα η Ευρώπη.

Ονοματεπώνυμο………………………………………………………………Τάξη Γ... Ομάδα Α

Διαγώνισμα α΄ τετραμήνου στην Έκθεση /11/2004 Ανθρώπινα δικαιώματα

Οι οικονομικοί μετανάστες και τα προβλήματά τους M.V. LLOSA

Είναι αλήθεια ότι τα εκατομμύρια των προσφύγων που περνούν τα σύνορα των πλουσίων χωρών αναζητώντας ένα καλύτερο αύριο παραβιάζουν τους νόμους. Ασκούν όμως ένα φυσικό και ηθικό δικαίωμα: το δικαίωμα στη ζωή, στην επιβίωση, το δικαίωμα να ξεφύγουν από την οδυνηρή κατάσταση στην οποία τους έχουν οδηγήσει οι βάρβαρες κυβερνήσεις τους. Aν οι ηθικοί λόγοι είχαν κάποια σημασία, τότε αυτοί οι ηρωικοί άνθρωποι, που διασχίζουν το στενό του Γιβραλτάρ ή τους ηλεκτροφόρους φράχτες της Τιχουάνας ψάχνοντας για δουλειά, θα έπρεπε να γίνονται δεκτοί με ανοικτές αγκάλες. Καθώς όμως τα επιχειρήματα που απευθύνονται στην ανθρώπινη αλληλεγγύη δε συγκινούν κανένα, ίσως ένα άλλο, πρακτικής φύσεως, είναι πιο αποτελεσματικό: είναι καλύτερο να δεχτούμε τη μετανάστευση, ακόμη και με βαριά καρδιά, τη στιγμή που δεν υπάρχει κανένας τρόπος για να την εμποδίσουμε.

Εκείνοι που δε συμφωνούν μαζί μου ας ρωτήσουν τη μεγαλύτερη δύναμη του πλανήτη μας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα τους πουν πόσο τους στοιχίζει η επιτήρηση των συνόρων της Καλιφόρνιας και του Τέξας. Η πολιτική κατά των μεταναστών είναι καταδικασμένη σε αποτυχία επειδή κανείς δεν μπορεί να τους σταματήσει. Αντιθέτως, δυναμιτίζει τους δημοκρατικούς θεσμούς των κρατών που την εφαρμόζουν, προσδίδει νομιμοφάνεια στην ξενοφοβία και στο ρατσισμό και ανοίγει τις πύλες στον αυταρχισμό.

Τους μετανάστες δεν μπορούν να τους σταματήσουν τα αστυνομικά μέτρα για έναν πολύ απλό λόγο: στις χώρες όπου θέλουν να πάνε τα στοιχεία που τους έλκουν είναι περισσότερα από τα εμπόδια με τα οποία προσπαθούν να τους σταματήσουν. Με άλλα λόγια υπάρχει δουλειά γι' αυτούς. Αν δεν υπήρχε δεν θα έρχονταν, γιατί μπορεί να είναι απόκληροι, αλλά δεν είναι ηλίθιοι: δε θα φύγουν από την πείνα για να πάνε να πεθάνουν από την πείνα σε μια άλλη χώρα. Έρχονται επειδή βρίσκουν τις δουλειές που κανένας άλλος δε δέχεται με το μισθό και τις συνθήκες εργασίας που οι ίδιοι αποδέχονται, φέρνοντας μαζί τους ενέργεια και δυναμισμό που ήταν πολύτιμος για τη βιομηχανική ανάπτυξη των χωρών της Δυτικής Ευρώπης.

Δεν υπάρχει άραγε κανένας τρόπος για να περιοριστεί το μεταναστευτικό ρεύμα; Όχι, δεν υπάρχει κανένας, εκτός και αν εξολοθρεύσει κανείς με ατομικές βόμβες τα τέσσερα πέμπτα του πλανήτη που ζουν στην αθλιότητα. Είναι εντελώς άχρηστο να ξοδεύουμε χρήματα για την επιτήρηση των συνόρων, γιατί με κανένα τρόπο δεν αποδεικνύεται η αποτελεσματικότητα μιας τέτοιας κατασταλτικής πολιτικής. Η μετανάστευση θα περιοριστεί όταν οι χώρες που την προσελκύουν θα σταματήσουν να είναι ελκυστικές, επειδή θα διέρχονται περίοδο κρίσης ή επειδή θα έχει κορεστεί η αγορά τους ή όταν οι χώρες προέλευσης των μεταναστών θα προσφέρουν στους πολίτες τους δουλειά ή δυνατότητες για να ζήσουν καλύτερα.

Α. Περίληψη Πώς θα γράφατε το άρθρο του M.V. LLOSA σε μια στήλη ενός περιοδικού για μετανάστες το οποίο σας παραχωρεί 100-120 λέξεις; (25 μονάδες) Β. Στην παράγραφο «Τους μετανάστες…Δυτικής Ευρώπης» υπάρχει ένας συλλογισμός. Να εντοπίσεις τις προκείμενες και το συμπέρασμά του και να τον αξιολογήσεις. (12,5 μονάδες)

Β1. «Εκείνοι…αυταρχισμό»: Ποια τεκμήρια και ποιους τρόπους πειθούς χρησιμοποιεί ο αρθρογράφος στην παράγραφο; Τεκµηριώστε την απάντησή σας µε την παράθεση συγκεκριµένων αναφορών από την παράγραφο. (12,5 μονάδες) Γ. Παραγωγή λόγουΩς μαθητής της Γ΄ τάξης Λυκείου να συντάξεις μια επιστολή στην οποία θα κάνεις έκκληση στους βουλευτές του ελληνικού κοινοβουλίου, πείθοντάς τους να αγκαλιάσει η χώρα μας ανθρώπους, οι οποίοι λόγω πολέμου ή ολοκληρωτικών καθεστώτων, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους. (400 λέξεις) (50 μονάδες)

ΑπαντήσειςΑ. Περίληψη

Καθίσταται επιτακτική ανάγκη η υποδοχή των προσφύγων , παρόλο που είναι παράνομοι, διότι προέχει η επιβίωσή τους, αλλά και γιατί είναι αδύνατη η παρεμπόδισή τους. Πολλά παραδείγματα το επιβεβαιώνουν, με αποτέλεσμα η πολιτική εναντίον των προσφύγων να βλάπτει και τα αστυνομικά μέτρα να μην αποδίδουν. Εξαιτίας μιας καλύτερης ζωής αποδέχονται οποιεσδήποτε εργασίες, με οποιονδήποτε μισθό, με απόρροια να τονώνουν τη βιομηχανική ανάπτυξη της Δ. Ευρώπης. Εκτός των άλλων η επιτήρηση των συνόρων είναι δαπανηρή, γι’ αυτό ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης δηλαδή να τους εξοντώσουμε με πολεμικά μέσα, εκτός από απάνθρωπο είναι και αδιανόητο. Γι’ αυτό εξάλειψη του προσφυγικού κύματος θα προκύψει μόνο αν ανέλθει το βιοτικό επίπεδο των χωρών τους ή αν κορεστούν οι χώρες υποδοχής. (25 μονάδες)

Β. α΄ προκείμενη: Αν δεν υπήρχε δουλειά δε θα έρχονταν οι μετανάστες. (2 μονάδες) β΄ προκείμενη: Οι μετανάστες έρχονται (2 μονάδες) Συμπέρασμα : Άρα, υπάρχει δουλειά. (2 μονάδες)Ο συλλογισμός είναι έγκυρος, διότι υπάρχει λογική συνάφεια. (2 μονάδες)Αληθής, διότι οι προκείμενες είναι αλήθειες. (2 μονάδες) Ορθός επειδή είναι έγκυρος και αληθής. (2,5 μονάδες)Β1. Τεκμήρια: Χρησιμοποιείται το παράδειγμα με τις ΗΠΑ. (4,5 μονάδες)

Επίκληση στη λογική: «Η πολιτική…σταματήσει» και επίκληση στην αυθεντία: ΗΠΑ (4 μονάδες) Επίκληση στο ήθος: Αντιθέτως, δυναμιτίζει τους δημοκρατικούς θεσμούς των κρατών που την

εφαρμόζουν, προσδίδει νομιμοφάνεια στην ξενοφοβία και στο ρατσισμό και ανοίγει τις πύλες στον αυταρχισμό. (4 μονάδες)

Γ. Αξιότιμα μέλη του ελληνικού κοινοβουλίου,Πήρα την πρωτοβουλία να συντάξω αυτή την επιστολή για να απευθύνω ένα κάλεσμα σ’ εσάς και να σας

προτρέψω να αγκαλιάσουμε όλους αυτούς τους ανθρώπους που εξαιτίας του πολέμου ή των ολοκληρωτικών καθεστώτων αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους, τον τόπο στον οποίο γεννήθηκαν και μεγάλωσαν και να ξεκινήσουν από το μηδέν τη ζωή τους, σε μια νέα πατρίδα.

Εμείς, οφείλουμε να τους συμπαρασταθούμε και να τους βοηθήσουμε και όχι να τους φέρουμε σε ακόμη δυσκολότερη θέση απ’ αυτήν που βρίσκονται. Αρχικά, σκεφθείτε πως η Ελλάδα έχει συμφωνήσει με τη Διακήρυξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων η οποία αναγνωρίζει σε όλα τα άτομα το δικαίωμα της ζωής, της εργασίας και της ελεύθερης ανάπτυξης δραστηριοτήτων. Δεν είναι λοιπόν δυνατόν να αναιρούμε όλα όσα έχουμε υποστηρίξει κατά καιρούς και να αρνούμαστε να συμβάλλουμε στο νέο ξεκίνημα της ζωής τους. Επίσης, στη χώρα μας «γεννήθηκε» το δημοκρατικό καθεστώς, το οποίο είναι το πολίτευμα που προσφέρει σε όλους ίσες ευκαιρίες, αναγνωρίζει σ’ όλους τους ανθρώπους διάφορα δικαιώματα, είναι αδιανόητο εμείς να καταργούμε με τις πράξεις μας το ίδιο το πολίτευμα που δημιούργησαν οι πρόγονοί μας.

Άλλωστε ας μην ξεχνάμε πως η χώρα μας κατά το παρελθόν υπέφερε από διάφορους πολέμους, γνώρισε τη βαρβαρότητα των ολοκληρωτικών καθεστώτων πράγμα που οδήγησε και τους δικούς μας ανθρώπους, τα αδέρφια μας να αναζητήσουν μια καλύτερη ζωή μακριά από την πατρίδα μας. Πώς θα μας φαινόταν άραγε αν οι Έλληνες δε γίνονταν αποδεκτοί σε κάποια άλλη χώρα; Προφανώς θα οργιζόμασταν θα θυμώναμε θα νιώθαμε απογοήτευση για τη σκληρότητα των άλλων λαών απέναντί μας. Εμείς γιατί λοιπόν να δείξουμε το «κακό μας πρόσωπο» απέναντί τους; Η ίδια η ζωή δεν τους επιφύλαξε πολλές δυσκολίες, δεν τους οδήγησε στη δυστυχία γιατί πρέπει και εμείς να τους απορρίψουμε και να τους θυμίσουμε τις άθλιες συνθήκες που επικρατούσαν στη χώρα τους;

Εξετάστε όμως και το εξής ενδεχόμενο: η κοινωνία μας έχει ανάγκη από την ξεχωριστή προσωπικότητα και την ιδιοσυγκρασία του καθενός. Γιατί λοιπόν να μη δεχτούμε στη χώρα μας άτομα με διαφορετικές ιδέες και αντιλήψεις από τις δικές μας, με διαφορετικό τρόπο ζωής και σκέψης; Γιατί να μην αξιοποιήσουμε τους ανθρώπους που ζητούν τη βοήθειά μας; Θα μπορούσαμε φερ’ ειπείν, με την ένταξή τους στην ελληνική κοινωνία μέσα από την εκπαίδευση, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και τη συναναστροφή μας μαζί τους να τους μεταλαμπαδεύσουμε την ελληνική παράδοση, τα ιδεώδη και τα ιδανικά μας, να επιδοθούμε δηλαδή σ’ έναν εποικοδομητικό διάλογο μεταξύ λαών όχι μόνο ατόμων κι έτσι να συμβάλλουμε στην αναδιάρθρωση των κοινωνικών δομών, να προάγουμε τη φιλία και τη συνεργασία μεταξύ των λαών. Αυτό όπως είναι φυσικό θα οδηγήσει στην ύπαρξη γαλήνης και ισορροπίας στη χώρα μας και όχι μόνο θα δημιουργήσει όλες εκείνες τις κατάλληλες συνθήκες που συνδράμουν στην ανάπτυξη του πολιτισμού, της παραγωγικής διαδικασίας και όλων των άλλων τομέων.

Με άλλα λόγια είναι φανερό πως η υποδοχή των κατατρεγμένων συνανθρώπων μας έχει πολλές θετικές επιπτώσεις τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Οι ίδιοι οι πολίτες θα αισθανθούν πολύ όμορφα, προσφέροντας απλόχερα τη βοήθειά τους, στους συνανθρώπους τους που τόσο πολύ τη χρειάζονται αλλά και η ίδια η πολιτεία, το κράτος θα αποκτήσει μια καλή εξωτερική εικόνα, θα αποτελέσει πρότυπο μίμησης για όλους τους υπόλοιπους.

Σε μια εποχή που οι ανθρώπινες σχέσεις περνούν κρίση, που οι άνθρωποι ταλανίζονται από διάφορα προβλήματα, είναι ανάγκη να αποκτήσουμε μια περισσότερο ανθρωποκεντρική αντίληψη. Μια ανθρωποκεντρική αντίληψη που θα αποδεικνύεται μέσα από τις πράξεις μας και όχι μόνο από τα λόγια.

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας. Είμαι σίγουρη πως θα επιδείξετε την πρέπουσα προσοχή και θα είστε συνεπείς στις υποχρεώσεις σας. Με τιμή

Ονοματεπώνυμο…………………………………………………………Τάξη Γ…. Ομάδα Β Διαγώνισμα α΄ τετραμήνου στην Έκθεση …../11/2005 Ανθρώπινα δικαιώματα

Παρά την αναντίρρητη πρόοδο που συντελέστηκε τα τελευταία 150 χρόνια, ένα παράδοξο ερώτηµα παραµένει και βασανίζει: βελτιώνεται ή χειροτερεύει ως σύνολο, η ανθρωπότητα στον τοµέα της προστασίας των δικαιωµάτων του ανθρώπου, των πολιτικών δικαιωµάτων, των οικονοµικών δικαιωµάτων, των κοινωνικών δικαιωµάτων; Ένας άνθρωπος µε αισιόδοξη προδιάθεση, όπως ο γράφοντας, θα απαντήσει οπωσδήποτε καταφατικά στο ερώτηµα. Ο αγώνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα ή θα συνεχιζόταν ή θα βίωνε η ανθρωπότητα ένα νέο μεσαίωνα. Αναµφισβήτητα είναι τα άλµατα της ανθρωπότητας στην εξασφάλιση των πολιτικών δικαιωµάτων, επειδή ο αγώνας συνεχίζεται: Η οριστική κατάργηση του θεσµού της δουλείας στο τελευταίο τρίτο του 19ου αιώνα, η αποσύνθεση πολυεθνικών αυτοκρατοριών όπως η Οθωµανική, η Αυστροουγγρική και η Βρετανική, ύστερα από τον Β' Παγκόσµιο Πόλεµο, η αποαποικιοποίηση που χάρισε το δικαίωµα της εθνικής και πολιτικής αυτοδιάθεσης σε πάνω από 1 δισεκατομμύριο ψυχές που κατoικoύν κυρίως στο λεγόµενο Tρίτo Κόσµο, δηλώνουν σαφέστατα ότι αποφύγαμε προς στιγμήν το νέο μεσαίωνα.

Και φυσικά, ο αγώνας για την εξασφάλιση ανθρώπινων δικαιωµάτων και ευκαιριών συνεχίσθηκε και εξακολουθεί ως τις µέρες µας. Στις ΗΠΑ, στη δεκαετία του '60, κάτω από τη φωτισµένη ηγεσία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, συντελείται µια κυριολεκτικά ειρηνική επανάσταση στο όνοµα της εξασφάλισης ίσων δικαιωµάτων και ευκαιριών για το µαύρο πληθυσµό.

Ο αγώνας διευρύνεται παράλληλα και αποτελεσµατικά -ιδίως στο βόρειο τµήµα του πλανήτη μας- στους τοµείς της προστασίας των δικαιωµάτων της γυναίκας και της προστασίας του περιβάλλοντος. Τα αιτήµατά τους προβάλλονται από εύρωστες και µαζικά κινητοποιηµένες φεµινιστικές και οικολογικές οργανώσεις αντίστοιχα. Χωρίς δουλεία, χωρίς αποικιοκρατία, µε σταδιακά µειωµένες προκαταλήψεις σε βάρος των γυναικών, των ανηλίκων και υπερηλίκων, µε µια εµφανιζόµενη υποχώρηση του αυταρχισµού (των πραιτοριανών καθεστώτων) στη Νότια Ευρώπη, Νότια Αµερική και στην Ανατολική Ασία, µπορεί να ισχυριστεί κανείς µε συγκρατηµένη αισιοδοξία ότι έχει ανοίξει οριστικά ο δρόµος για καλύτερες µέρες για τη μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων της γης µας.

∆υστυχώς όµως υπάρχει και η δυνατότητα ενός απαισιόδοξου απολογισµού µιας απαισιόδοξης απάντησης στο ερώτηµα αν βελτιώνεται ή χειροτερεύει η ανθρωπότητα στο θέµα της προστασίας των Ανθρωπίνων ∆ικαιωµάτων. Γιατί δίπλα στα άλµατα προόδου που αναφέρθηκαν είναι δυνατόν να επισηµανθούν και δείγµατα παρακµής που συσσωρεύουν τεράστιους κινδύνους για την επιβίωση του ανθρώπινου γένους στον πλανήτη. Ο πόλεµος, εµφύλιoς και διακρατικός, υπήρξε ένας µόνιµος σύντροφος της ανθρωπότητας από την αρχή της καταγραµµένης ιστορίας. Την 6η Αυγούστου 1945, όµως, τη μέρα της τροµακτικής πυρηνικής έκρηξης στη Χιροσίµα ο πόλεµος πήρε µια καινούργια και ολότελα εφιαλτική διάσταση. Η επιστημονική διάνοια του ανθρώπου κατόρθωσε να αυξήσει την καταστροφικότητα των πυρηνικών όπλων σε καταλυτικά επίπεδα. Όταν η καταστροφική ικανότητα των όπλων γίνεται τόσο γιγαντιαία, ώστε ο πόλεµος να οδηγεί σε ολοκληρωτική εξολόθρευση των εµπολέµων πληθυσµών, τότε παύει ο πόλεµος να διατηρεί ακόµη και τα ίχνη της λογικής του ως «προέκταση της πολιτικής» με την έννοια που δίνει ο Κλαούζεβιτς.

Έτσι φθάσαμε σε µια επικίνδυνη καµπή, όπου υπάρχουν σοβαρές και καλά τεκµηριωµένες επιστηµονικές µελέτες οι οποίες προβλέπουν την έκρηξη πυρηνικού πολέµου από λάθος, από ατύχηµα, ή από υπολογισµό κάποιου παρανοϊκού και φανατικού ηγέτη. Εκτός αν, στο µεταξύ, δηµιoυργηθούν αποτελεσµατικοί διεθνείς θεσμοί για τον έλεγχο των πυρηνικών εξοπλισµών και τη σταδιακή µείωσή τους. Πραγµατικά έχει φθάσει η ώρα µηδέν και υπάρχουν ελάχιστα περιθώρια χρόνου.

Ποια είναι όµως η δεύτερη πρόκληση που αντιµετωπίζει η ανθρωπότητα; Οι Κασσάνδρες της µελλοντολογίας υπενθυµίζουν ότι αν ο πλανήτης γλιτώσει την άµεση και ολική καταστροφή του πυρηνικού πολέµου, και εφόσον συνεχιστούν οι σηµερινοί ρυθµοί της ατµοσφαιρικής και θαλάσσιας ρύπανσης, ενεργειακής κατανάλωσης, πληθυσµιακής αύξησης και διεθνούς αποσυντονισµού, θα καταστραφεί σταδιακά αλλά σίγουρα µέχρι το έτος 2030 λόγω της καταστροφής που θα υποστεί το φυσικό περιβάλλον. Koυλoυµπής

Α. Ένα περιοδικό σας παραχωρεί 100-120 λέξεις για να παρουσιάσετε το άρθρο του «Θ.Κουλουμπή». Πώς

θα το συνοψίζατε χωρίς να αλλοιώσετε το νόημά του; Μονάδες 25 Β1. «Ο αγώνας…της γης μας»: Ποιους τρόπους πειθούς και ποια τεκμήρια χρησιμοποιεί ο αρθρογράφος; Τεκµηριώστε την απάντησή σας µε την παράθεση συγκεκριµένων αναφορών από την παράγραφο.

Μονάδες 12,5 Β2. «Παρά…μεσαίωνα»: Στην παράγραφο αυτή υπάρχει ένας συλλογισμός. Να εντοπίσετε τις

προκείμενες και το συμπέρασμά του και να τον αξιολογήσετε Μονάδες 12,5 Γ. Ο δήµος σας διοργανώνει µια ηµερίδα µε θέµα «Ανθρώπινα δικαιώµατα - Θεωρία και πράξη». Ως

εκπρόσωπος του σχολείου σας καλείστε να εκφωνήσετε µια οµιλία στην οποία θα πείθετε ότι η χώρα μας οφείλει να προστατεύσει τους πρόσφυγες. (400 λέξεις) Μονάδες 50

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣΑ. Ο συγγραφέας του κειµένου αναφέρεται στο θέµα της κατοχύρωσης των ανθρώπινων δικαιωµάτων αλλά

και των σηµαντικών προβληµάτων µε τα οποία θα βρίσκεται αντιµέτωπος ο σύγχρονος κόσµος. Αρχικά, θέτει ένα ερώτηµα αναφορικά µε την ύπαρξη προόδου στο θέµα της προστασίας τους και στη συνέχεια δίνει καταφατική απάντηση τεκµηριώνοντάς την µε την παράθεση µιας σειράς γεγονότων, που µε την πάροδο του χρόνου αποδεικνύουν τη διασφάλιση των πολιτικών και ατοµικών ελευθεριών στις περισσότερες χώρες του κόσµου. Τέλος, καταγράφει δύο σηµαντικούς κινδύνους που απειλούν µελλοντικά τις κατακτήσεις της ανθρωπότητας στη µεταβιοµηχανική εποχή: αυτόν του πυρηνικού πολέµου αλλά και αυτόν της οικολογικής καταστροφής. (25 μονάδες)

Β1. Τεκμήρια: Τεκμηριώνει με παράδειγμα: «στη Ν.Ευρώπη…Ασία» (4 μονάδες) Εμπειρικές αλήθειες: «Ο αγώνας διευρύνεται…αντίστοιχα» (4 μονάδες)Τρόποι πειθούς: Επίκληση στο συναίσθημα: Χωρίς δουλεία, χωρίς αποικιοκρατία, µε σταδιακά µειωµένες προκαταλήψεις σε βάρος των γυναικών, των ανηλίκων και υπερηλίκων, µε µια εµφανιζόµενη υποχώρηση του αυταρχισµού (των πραιτοριανών καθεστώτων) (4,5 μονάδες)

Β2. α΄ προκείμενη: Ο αγώνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα ή θα συνεχιζόταν ή θα βίωνε η ανθρωπότητα ένα νέο μεσαίωνα. (2 μονάδες) β΄ προκείμενη: ο αγώνας συνεχίζεται (2 μονάδες) Συμπέρασμα : αποφύγαμε προς στιγμήν το νέο μεσαίωνα. (2,5 μονάδες)Ο συλλογισμός είναι έγκυρος, διότι υπάρχει λογική συνάφεια μεταξύ προκειμένων και συμπεράσματος. (2 μονάδες) Αληθής, διότι οι προτάσεις περιλαμβάνουν αλήθειες. (2 μονάδες)Ορθός, επειδή είναι έγκυρος και αληθής. (2 μονάδες)

Γ. Αξιότιμοι συμπολίτεςτο φαινόμενο της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της εκμετάλλευσης όλων αυτών των

μεταναστών, που έρχονται στη χώρα μας, αναζητώντας ένα καλύτερο αύριο και προσπαθώντας να ξεφύγουν από το αδιέξοδο και από την καταπίεση που κυριαρχεί στις χώρες τους, λόγω πολέμου ή ύπαρξης ανελεύθερων καθεστώτων, έχει πάρει δραματικές διαστάσεις. Τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι η δυνατότητα που πρέπει να έχουν όλοι οι άνθρωποι ανεξαρτήτως φυλής, θρησκείας, χρώματος, να ζουν να εκφράζονται ελεύθερα, να δημιουργούν ανεπηρέαστοι από εξωτερικές πιέσεις. Οφείλουμε λοιπόν όλοι μας να στηρίξουμε ενωμένοι όλους αυτούς τους δυστυχισμένους που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη χώρα τους και χτυπούν την πόρτα μας ζητώντας απεγνωσμένα βοήθεια.

Κατά τη γνώμη μου η στήριξη όλων αυτών των καταπιεσμένων μπορεί να επέλθει με τη θέσπιση ισχυρότερων – αποτελεσματικότερων νόμων που θα εξασφαλίζουν την προστασία τους από κάθε είδους κοινωνικό αποκλεισμό ή κακομεταχείριση. Στις χώρες που φιλοξενούνται αντιμετωπίζονται ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας και ζουν υπό καθεστώς νομικής αφάνειας. Ανάγκη πάσα πλέον είναι η Διεθνής Κοινότητα να αναγνωρίσει το πρόβλημα, να ενισχύσει οικονομικά τις χώρες που έχουν τη μεγαλύτερη εισροή πολιτικών προσφύγων. Επίσης μη κυβερνητικές οργανώσεις είναι ανάγκη να κινητοποιηθούν για την ευαισθητοποίηση του κοινού για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Ιδιαίτερα η Διεθνής Αμνηστία είναι ανάγκη να πιέσει τις χώρες που διώκουν πολίτες για τα πολιτικά τους φρονήματα, να τις καταγγείλει διεθνώς, για να στερηθούν αυτές τα αγαθά που προσφέρει η διεθνής κοινότητα.

Πολύ περισσότερο στη σύγχρονη εποχή καλό θα ήταν να ερχόσασταν σε διακρατική συνεργασία με άλλες χώρες, η οποία επιβάλλεται να αποβλέπει τόσο στην κατάλυση ολοκληρωτικών, όσο και στην εγκαθίδρυση δημοκρατικών καθεστώτων και στη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας τους. Σε μια κοινωνία δημοκρατίας και δικαιοσύνης όλοι έχουν ίσα δικαιώματα, ίσιες ευκαιρίες. Είναι αδιανόητο λοιπόν να υπάρχουν άτομα στην κοινωνία μας που να στερούνται τα δικαιώματα της ιατρικής περίθαλψης, της ασφάλισης και της εργασίας.

Μην ξεχνάτε άλλωστε ότι σε δύσκολες περιόδους για τον ελληνισμό, πολλοί μη μπορώντας να αντεπεξέλθουν την πίεση και τα βασανιστήρια των ολοκληρωτικών καθεστώτων και των πολέμων, αναγκάστηκαν να αποδημήσουν σε άλλες χώρες προσπαθώντας να ξαναχτίσουν εκεί τη ζωή τους απ’ το μηδέν. Πώς μπορούμε λοιπόν εμείς να αρνούμαστε την προσφορά στήριξης σε όλους αυτούς τους πρόσφυγες, ενώ άλλοι σε παρόμοιες δύσκολες στιγμές για το λαό μας, μας την πρόσφεραν απλόχερα; Έχουμε την υποχρέωση λοιπόν σεβόμενοι την ιστορία μας, ως λαός της φιλοξενίας, και τα ανθρώπινα δικαιώματα να βοηθήσουμε όλους τους κατατρεγμένους που ζητούν τη βοήθειά μας. Οι άνθρωποι αυτοί δε ζητούν τη λύπη μας αλλά το σεβασμό και τη στήριξή μας.

Η ενεργοποίηση, επομένως, της πνευματικής ηγεσίας στον αγώνα ενάντια στην καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και στην κήρυξη ενός οικουμενικού ανθρωπισμού πρέπει να αποτελεί για σας,- ως πνευματικοί άνθρωποι-, το εφαλτήριο για μια κοινωνία που αποσκοπεί στη διαμόρφωση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων, οι οποίες θα εμφορούνται από τα ανθρωπιστικά ιδεώδη.

Σας ευχαριστώ που με ακούσατε

Ονοματεπώνυμο…………………………………………………………Τάξη Γ1 Ομάδα Α Διαγώνισμα α΄ τετραμήνου στην Έκθεση 8/11/2005 Ανθρώπινα δικαιώματα

Παρά την αναντίρρητη πρόοδο που συντελέστηκε τα τελευταία 150 χρόνια, ένα παράδοξο ερώτηµα παραµένει και βασανίζει: βελτιώνεται ή χειροτερεύει ως σύνολο, η ανθρωπότητα στον τοµέα της προστασίας των δικαιωµάτων του ανθρώπου, των πολιτικών δικαιωµάτων, των οικονοµικών δικαιωµάτων, των κοινωνικών δικαιωµάτων; Ένας άνθρωπος µε αισιόδοξη προδιάθεση, όπως ο γράφοντας, θα απαντήσει οπωσδήποτε καταφατικά στο ερώτηµα. Ο αγώνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα ή θα συνεχιζόταν ή θα βίωνε η ανθρωπότητα ένα νέο μεσαίωνα. Αναµφισβήτητα είναι τα άλµατα της ανθρωπότητας στην εξασφάλιση των πολιτικών δικαιωµάτων, επειδή ο αγώνας συνεχίζεται: Η οριστική κατάργηση του θεσµού της δουλείας στο τελευταίο τρίτο του 19ου αιώνα, η αποσύνθεση πολυεθνικών αυτοκρατοριών όπως η Οθωµανική, η Αυστροουγγρική και η Βρετανική, ύστερα από τον Β' Παγκόσµιο Πόλεµο, η αποαποικιοποίηση που χάρισε το δικαίωµα της εθνικής και πολιτικής αυτοδιάθεσης σε πάνω από 1 δισεκατομμύριο ψυχές που κατoικoύν κυρίως στο λεγόµενο Tρίτo Κόσµο, δηλώνουν σαφέστατα ότι αποφύγαμε προς στιγμήν το νέο μεσαίωνα.

Και φυσικά, ο αγώνας για την εξασφάλιση ανθρώπινων δικαιωµάτων και ευκαιριών συνεχίσθηκε και εξακολουθεί ως τις µέρες µας. Στις ΗΠΑ, στη δεκαετία του '60, κάτω από τη φωτισµένη ηγεσία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, συντελείται µια κυριολεκτικά ειρηνική επανάσταση στο όνοµα της εξασφάλισης ίσων δικαιωµάτων και ευκαιριών για το µαύρο πληθυσµό.

Ο αγώνας διευρύνεται παράλληλα και αποτελεσµατικά -ιδίως στο βόρειο τµήµα του πλανήτη μας- στους τοµείς της προστασίας των δικαιωµάτων της γυναίκας και της προστασίας του περιβάλλοντος. Τα αιτήµατά τους προβάλλονται από εύρωστες και µαζικά κινητοποιηµένες φεµινιστικές και οικολογικές οργανώσεις αντίστοιχα. Χωρίς δουλεία, χωρίς αποικιοκρατία, µε σταδιακά µειωµένες προκαταλήψεις σε βάρος των γυναικών, των ανηλίκων και υπερηλίκων, µε µια εµφανιζόµενη υποχώρηση του αυταρχισµού (των πραιτοριανών καθεστώτων) στη Νότια Ευρώπη, Νότια Αµερική και στην Ανατολική Ασία, µπορεί να ισχυριστεί κανείς µε συγκρατηµένη αισιοδοξία ότι έχει ανοίξει οριστικά ο δρόµος για καλύτερες µέρες για τη μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων της γης µας.

∆υστυχώς όµως υπάρχει και η δυνατότητα ενός απαισιόδοξου απολογισµού µιας απαισιόδοξης απάντησης στο ερώτηµα αν βελτιώνεται ή χειροτερεύει η ανθρωπότητα στο θέµα της προστασίας των Ανθρωπίνων ∆ικαιωµάτων. Γιατί δίπλα στα άλµατα προόδου που αναφέρθηκαν είναι δυνατόν να επισηµανθούν και δείγµατα παρακµής που συσσωρεύουν τεράστιους κινδύνους για την επιβίωση του ανθρώπινου γένους στον πλανήτη. Ο πόλεµος, εµφύλιoς και διακρατικός, υπήρξε ένας µόνιµος σύντροφος της ανθρωπότητας από την αρχή της καταγραµµένης ιστορίας. Την 6η Αυγούστου 1945, όµως, τη μέρα της τροµακτικής πυρηνικής έκρηξης στη Χιροσίµα ο πόλεµος πήρε µια καινούργια και ολότελα εφιαλτική διάσταση. Η επιστημονική διάνοια του ανθρώπου κατόρθωσε να αυξήσει την καταστροφικότητα των πυρηνικών όπλων σε καταλυτικά επίπεδα. Όταν η καταστροφική ικανότητα των όπλων γίνεται τόσο γιγαντιαία, ώστε ο πόλεµος να οδηγεί σε ολοκληρωτική εξολόθρευση των εµπολέµων πληθυσµών, τότε παύει ο πόλεµος να διατηρεί ακόµη και τα ίχνη της λογικής του ως «προέκταση της πολιτικής» με την έννοια που δίνει ο Κλαούζεβιτς.

Έτσι φθάσαμε σε µια επικίνδυνη καµπή, όπου υπάρχουν σοβαρές και καλά τεκµηριωµένες επιστηµονικές µελέτες οι οποίες προβλέπουν την έκρηξη πυρηνικού πολέµου από λάθος, από ατύχηµα, ή από υπολογισµό κάποιου παρανοϊκού και φανατικού ηγέτη. Εκτός αν, στο µεταξύ, δηµιoυργηθούν αποτελεσµατικοί διεθνείς θεσμοί για τον έλεγχο των πυρηνικών εξοπλισµών και τη σταδιακή µείωσή τους. Πραγµατικά έχει φθάσει η ώρα µηδέν και υπάρχουν ελάχιστα περιθώρια χρόνου.

Ποια είναι όµως η δεύτερη πρόκληση που αντιµετωπίζει η ανθρωπότητα; Οι Κασσάνδρες της µελλοντολογίας υπενθυµίζουν ότι αν ο πλανήτης γλιτώσει την άµεση και ολική καταστροφή του πυρηνικού πολέµου, και εφόσον συνεχιστούν οι σηµερινοί ρυθµοί της ατµοσφαιρικής και θαλάσσιας ρύπανσης, ενεργειακής κατανάλωσης, πληθυσµιακής αύξησης και διεθνούς αποσυντονισµού, θα καταστραφεί σταδιακά αλλά σίγουρα µέχρι το έτος 2030 λόγω της καταστροφής που θα υποστεί το φυσικό περιβάλλον. Koυλoυµπής

Α. Ένα περιοδικό σας παραχωρεί 100-120 λέξεις για να παρουσιάσετε το άρθρο του «Θ.Κουλουμπή». Πώς

θα το συνοψίζατε χωρίς να αλλοιώσετε το νόημά του; Μονάδες 25 Β1. «Ο αγώνας…της γης μας»: Ποιους τρόπους πειθούς και ποια τεκμήρια χρησιμοποιεί ο αρθρογράφος; Τεκµηριώστε την απάντησή σας µε την παράθεση συγκεκριµένων αναφορών από την παράγραφο. Μονάδες 12,5

Β2. «Παρά…μεσαίωνα»: Στην παράγραφο αυτή υπάρχει ένας συλλογισμός. Να εντοπίσετε τις προκείμενες και το συμπέρασμά του και να τον αξιολογήσετε

Μονάδες 12,5 Γ. Ο δήµος σας, στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας του Παιδιού, διοργανώνει ηµερίδα µε θέµα

«Ανθρώπινα δικαιώµατα – Δικαιώματα του παιδιού». Ως εκπρόσωπος του σχολείου σας καλείστε να εκφωνήσετε µια οµιλία στην οποία θα παρουσιάζετε τους φορείς οι οποίοι πρέπει να προστατεύσουν τα δικαιώματα του παιδιού. (400 λέξεις) Μονάδες 50

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣΑ. Ο συγγραφέας του κειµένου αναφέρεται στο θέµα της κατοχύρωσης των ανθρώπινων δικαιωµάτων αλλά

και των σηµαντικών προβληµάτων µε τα οποία θα βρίσκεται αντιµέτωπος ο σύγχρονος κόσµος. Αρχικά, θέτει ένα ερώτηµα αναφορικά µε την ύπαρξη προόδου στο θέµα της προστασίας τους και στη συνέχεια δίνει καταφατική απάντηση τεκµηριώνοντάς την µε την παράθεση µιας σειράς γεγονότων, που µε την πάροδο του χρόνου αποδεικνύουν τη διασφάλιση των πολιτικών και ατοµικών ελευθεριών στις περισσότερες χώρες του κόσµου. Τέλος, καταγράφει δύο σηµαντικούς κινδύνους που απειλούν µελλοντικά τις κατακτήσεις της ανθρωπότητας στη µεταβιοµηχανική εποχή: αυτόν του πυρηνικού πολέµου αλλά και αυτόν της οικολογικής καταστροφής. (25 μονάδες)

Β1. Τεκμήρια: Τεκμηριώνει με παράδειγμα: «στη Ν.Ευρώπη…Ασία» (4 μονάδες) Εμπειρικές αλήθειες: «Ο αγώνας διευρύνεται…αντίστοιχα» (4 μονάδες)Τρόποι πειθούς: Επίκληση στο συναίσθημα: Χωρίς δουλεία, χωρίς αποικιοκρατία, µε σταδιακά µειωµένες προκαταλήψεις σε βάρος των γυναικών, των ανηλίκων και υπερηλίκων, µε µια εµφανιζόµενη υποχώρηση του αυταρχισµού (των πραιτοριανών καθεστώτων) (4,5 μονάδες)

Β2. α΄ προκείμενη: Ο αγώνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα ή θα συνεχιζόταν ή θα βίωνε η ανθρωπότητα ένα νέο μεσαίωνα. (2 μονάδες) β΄ προκείμενη: ο αγώνας συνεχίζεται (2 μονάδες) Συμπέρασμα : αποφύγαμε προς στιγμήν το νέο μεσαίωνα. (2,5 μονάδες)Ο συλλογισμός είναι έγκυρος, διότι υπάρχει λογική συνάφεια μεταξύ προκειμένων και συμπεράσματος. (2 μονάδες) Αληθής, διότι οι προτάσεις περιλαμβάνουν αλήθειες. (2 μονάδες)Ορθός, επειδή είναι έγκυρος και αληθής. (2 μονάδες)

Γ. «Τα δικαιώματα του παιδιού» (50 μονάδες)Στοιχεία που αποκαλύπτονται με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας του Παιδιού οδηγούν στη θλιβερή διαπίστωση ότι ο σύγχρονος κόσμος κατακλύζεται από φαινόμενα παιδικής εργασίας, επαιτείας αλλά και πορνείας ανηλίκων. Τα φαινόμενα αυτά αποδεικνύουν περίτρανα πως μια από τις χειρότερες μορφές κοινωνικής παθογένειας, αυτής της παιδικής εκμετάλλευσης, εξακολουθεί να υφίσταται όχι μόνο στις υπανάπτυκτες αλλά και στις αναπτυγμένες χώρες. Η αδικία λοιπόν που διαπράττεται σε βάρος μερίδας των νεότερων μελών της κοινωνίας καθιστά επιτακτική ανάγκη τη λήψη μέτρων για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης αλλά και την αναβάθμιση της θέσης του παιδιού. Για την επίτευξη αυτού του στόχου καθοριστικό ρόλο καλούνται να διαδραματίσουν κυρίως οι φορείς που έχουν αναλάβει το έργο της διαπαιδαγώγησής του. Ειδικότερα: η οικογένεια οφείλει να καλύπτει τις βιοτικές ανάγκες των νεότερων μελών της, παράλληλα όμως και να

τους παρέχει τα πνευματικά και ψυχολογικά εφόδια εκείνα που συντελούν στη διαμόρφωση υγιών και συγκροτημένων προσωπικοτήτων.

το σχολείο καλείται να ολοκληρώσει το έργο της οικογένειας, συμβάλλοντας στην ομαλή κοινωνικοποίηση του ατόμου, στην πνευματική ωρίμανσή του κυρίως όμως στηρίζοντας ψυχολογικά, με την επιστράτευση ψυχολόγων ή κοινωνικών λειτουργών, τα παιδιά εκείνα που προέρχονται από ένα διαταραγμένο οικογενειακό περιβάλλον.

το κράτος έχει τη δυνατότητα να προβεί στη λήψη συγκεκριμένων μέτρων που θα συντελέσουν αποφασιστικά στην αναβάθμιση της θέσης του παιδιού στις σύγχρονες κοινωνίες. Τα μέτρα αυτά αφορούν την οικονομική στήριξη των αδύνατων κοινωνικών στρωμάτων (παροχή επιδομάτων, επαρκή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, δημιουργία θέσεων εργασίας), την καλύτερη οργάνωση και αποτελεσματικότερη λειτουργία των ιδρυμάτων εκείνων που αναλαμβάνουν τη διαπαιδαγώγηση παιδιών που η οικογένειά τους αδυνατεί να αναθρέψει και τέλος την επιβολή αυστηρών ποινικών κυρώσεων σε άτομα που προβαίνουν σε πράξεις εκμετάλλευσης και κακοποίησης ανηλίκων.

τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αλλά και οι εκπρόσωποι της πνευματικής ηγεσίας έχουν την υποχρέωση να αφυπνίζουν την κοινή γνώμη, αποκαλύπτοντας και στιγματίζοντας τα φαινόμενα παιδικής εκμετάλλευσης. Επιπλέον επιβάλλεται να καλλιεργούν την αντίληψη ότι τα δικαιώματα των παιδιών, που αποτελούν το πλέον ανυπεράσπιστο κομμάτι της κοινωνίας, πρέπει να γίνονται σεβαστά και να προασπίζονται.

δράση τέλος θα πρέπει να αναλάβουν και διεθνείς οργανισμοί οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να συμβάλλουν στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης τους με την παροχή έμπρακτης βοήθειας (αποστολή οικονομικής βοήθειας σε τριτοκοσμικές κοινωνίες) καθώς και στην εξάλειψη φαινομένων παιδικής εκμετάλλευσης σε παγκόσμιο επίπεδο με την επίκληση και εφαρμογή του διεθνούς δικαίου.

Η θέση που μια κοινωνία επιφυλάσσει για τα νεότερα μέλη της αποτελεί κριτήριο της πολιτισμικής της ανάπτυξης. Μια κοινωνία λοιπόν που επιθυμεί να χαρακτηρίζεται αναπτυγμένη οφείλει να προασπίζει τα δικαιώματα των παιδιών, τα οποία αποτελούν το πλέον ευαίσθητο αλλά και ταυτόχρονα ελπιδοφόρο κομμάτι της, και να στιγματίζει κάθε προσπάθεια εκμετάλλευσής τους.

Ονοματεπώνυμο………………………………………………………………Τάξη Γ1 Ομάδα Β

Διαγώνισμα α΄ τετραμήνου στην Έκθεση 8/11/2004 Ανθρώπινα δικαιώματα

Οι οικονομικοί μετανάστες και τα προβλήματά τους M.V. LLOSA

Είναι αλήθεια ότι τα εκατομμύρια των προσφύγων που περνούν τα σύνορα των πλουσίων χωρών αναζητώντας ένα καλύτερο αύριο παραβιάζουν τους νόμους. Ασκούν όμως ένα φυσικό και ηθικό δικαίωμα: το δικαίωμα στη ζωή, στην επιβίωση, το δικαίωμα να ξεφύγουν από την οδυνηρή κατάσταση στην οποία τους έχουν οδηγήσει οι βάρβαρες κυβερνήσεις τους. Aν οι ηθικοί λόγοι είχαν κάποια σημασία, τότε αυτοί οι ηρωικοί άνθρωποι, που διασχίζουν το στενό του Γιβραλτάρ ή τους ηλεκτροφόρους φράχτες της Τιχουάνας ψάχνοντας για δουλειά, θα έπρεπε να γίνονται δεκτοί με ανοικτές αγκάλες. Καθώς όμως τα επιχειρήματα που απευθύνονται στην ανθρώπινη αλληλεγγύη δε συγκινούν κανένα, ίσως ένα άλλο, πρακτικής φύσεως, είναι πιο αποτελεσματικό: είναι καλύτερο να δεχτούμε τη μετανάστευση, ακόμη και με βαριά καρδιά, τη στιγμή που δεν υπάρχει κανένας τρόπος για να την εμποδίσουμε.

Εκείνοι που δε συμφωνούν μαζί μου ας ρωτήσουν τη μεγαλύτερη δύναμη του πλανήτη μας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα τους πουν πόσο τους στοιχίζει η επιτήρηση των συνόρων της Καλιφόρνιας και του Τέξας. Η πολιτική κατά των μεταναστών είναι καταδικασμένη σε αποτυχία επειδή κανείς δεν μπορεί να τους σταματήσει. Αντιθέτως, δυναμιτίζει τους δημοκρατικούς θεσμούς των κρατών που την εφαρμόζουν, προσδίδει νομιμοφάνεια στην ξενοφοβία και στο ρατσισμό και ανοίγει τις πύλες στον αυταρχισμό.

Τους μετανάστες δεν μπορούν να τους σταματήσουν τα αστυνομικά μέτρα για έναν πολύ απλό λόγο: στις χώρες όπου θέλουν να πάνε τα στοιχεία που τους έλκουν είναι περισσότερα από τα εμπόδια με τα οποία προσπαθούν να τους σταματήσουν. Με άλλα λόγια υπάρχει δουλειά γι' αυτούς. Αν δεν υπήρχε δεν θα έρχονταν, γιατί μπορεί να είναι απόκληροι, αλλά δεν είναι ηλίθιοι: δε θα φύγουν από την πείνα για να πάνε να πεθάνουν από την πείνα σε μια άλλη χώρα. Έρχονται επειδή βρίσκουν τις δουλειές που κανένας άλλος δε δέχεται με το μισθό και τις συνθήκες εργασίας που οι ίδιοι αποδέχονται, φέρνοντας μαζί τους ενέργεια και δυναμισμό που ήταν πολύτιμος για τη βιομηχανική ανάπτυξη των χωρών της Δυτικής Ευρώπης.

Δεν υπάρχει άραγε κανένας τρόπος για να περιοριστεί το μεταναστευτικό ρεύμα; Όχι, δεν υπάρχει κανένας, εκτός και αν εξολοθρεύσει κανείς με ατομικές βόμβες τα τέσσερα πέμπτα του πλανήτη που ζουν στην αθλιότητα. Είναι εντελώς άχρηστο να ξοδεύουμε χρήματα για την επιτήρηση των συνόρων, γιατί με κανένα τρόπο δεν αποδεικνύεται η αποτελεσματικότητα μιας τέτοιας κατασταλτικής πολιτικής. Η μετανάστευση θα περιοριστεί όταν οι χώρες που την προσελκύουν θα σταματήσουν να είναι ελκυστικές, επειδή θα διέρχονται περίοδο κρίσης ή επειδή θα έχει κορεστεί η αγορά τους ή όταν οι χώρες προέλευσης των μεταναστών θα προσφέρουν στους πολίτες τους δουλειά ή δυνατότητες για να ζήσουν καλύτερα.

Α. Περίληψη Πώς θα γράφατε το άρθρο του M.V. LLOSA σε μια στήλη ενός περιοδικού για μετανάστες το οποίο σας παραχωρεί 100-120 λέξεις; (25 μονάδες) Β. Στην παράγραφο «Τους μετανάστες…Δυτικής Ευρώπης» υπάρχει ένας συλλογισμός. Να εντοπίσεις τις προκείμενες και το συμπέρασμά του και να τον αξιολογήσεις. (12,5 μονάδες)

Β1. «Εκείνοι…αυταρχισμό»: Ποια τεκμήρια και ποιους τρόπους πειθούς χρησιμοποιεί ο αρθρογράφος στην παράγραφο; Τεκµηριώστε την απάντησή σας µε την παράθεση συγκεκριµένων αναφορών από την παράγραφο. (12,5 μονάδες) Γ. Παραγωγή λόγουΩς μαθητής της Γ΄ τάξης Λυκείου να συντάξεις μια επιστολή στην οποία θα παρουσιάζεις, στους βουλευτές του ελληνικού κοινοβουλίου, τους φορείς οι οποίοι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην τήρηση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Παιδιού. (400 λέξεις) (50 μονάδες)

ΑπαντήσειςΑ. Περίληψη

Καθίσταται επιτακτική ανάγκη η υποδοχή των προσφύγων , παρόλο που είναι παράνομοι, διότι προέχει η επιβίωσή τους, αλλά και γιατί είναι αδύνατη η παρεμπόδισή τους. Πολλά παραδείγματα το επιβεβαιώνουν, με αποτέλεσμα η πολιτική εναντίον των προσφύγων να βλάπτει και τα αστυνομικά μέτρα να μην αποδίδουν. Εξαιτίας μιας καλύτερης ζωής αποδέχονται οποιεσδήποτε εργασίες, με οποιονδήποτε μισθό, με απόρροια να τονώνουν τη βιομηχανική ανάπτυξη της Δ. Ευρώπης. Εκτός των άλλων η επιτήρηση των συνόρων είναι δαπανηρή, γι’ αυτό ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης δηλαδή να τους εξοντώσουμε με πολεμικά μέσα, εκτός από απάνθρωπο είναι και αδιανόητο. Γι’ αυτό εξάλειψη του προσφυγικού κύματος θα προκύψει μόνο αν ανέλθει το βιοτικό επίπεδο των χωρών τους ή αν κορεστούν οι χώρες υποδοχής. (25 μονάδες)

Β. α΄ προκείμενη: Αν δεν υπήρχε δουλειά δε θα έρχονταν οι μετανάστες. (2 μονάδες) β΄ προκείμενη: Οι μετανάστες έρχονται (2 μονάδες) Συμπέρασμα : Άρα, υπάρχει δουλειά. (2 μονάδες)Ο συλλογισμός είναι έγκυρος, διότι υπάρχει λογική συνάφεια. (2 μονάδες)Αληθής, διότι οι προκείμενες είναι αλήθειες. (2 μονάδες) Ορθός επειδή είναι έγκυρος και αληθής. (2,5 μονάδες)

Β1. Τεκμήρια: Χρησιμοποιείται το παράδειγμα με τις ΗΠΑ. (4,5 μονάδες)Επίκληση στη λογική: «Η πολιτική…σταματήσει» και επίκληση στην αυθεντία: ΗΠΑ (4 μονάδες)

Επίκληση στο ήθος: Αντιθέτως, δυναμιτίζει τους δημοκρατικούς θεσμούς των κρατών που την εφαρμόζουν, προσδίδει νομιμοφάνεια στην ξενοφοβία και στο ρατσισμό και ανοίγει τις πύλες στον αυταρχισμό. (4 μονάδες)

Γ. «Τα δικαιώματα του παιδιού» (50 μονάδες)Στοιχεία που αποκαλύπτονται με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας του Παιδιού οδηγούν στη θλιβερή διαπίστωση ότι ο σύγχρονος κόσμος κατακλύζεται από φαινόμενα παιδικής εργασίας, επαιτείας αλλά και πορνείας ανηλίκων. Τα φαινόμενα αυτά αποδεικνύουν περίτρανα πως μια από τις χειρότερες μορφές κοινωνικής παθογένειας, αυτής της παιδικής εκμετάλλευσης, εξακολουθεί να υφίσταται όχι μόνο στις υπανάπτυκτες αλλά και στις αναπτυγμένες χώρες. Η αδικία λοιπόν που διαπράττεται σε βάρος μερίδας των νεότερων μελών της κοινωνίας καθιστά επιτακτική ανάγκη τη λήψη μέτρων για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης αλλά και την αναβάθμιση της θέσης του παιδιού. Για την επίτευξη αυτού του στόχου καθοριστικό ρόλο καλούνται να διαδραματίσουν κυρίως οι φορείς που έχουν αναλάβει το έργο της διαπαιδαγώγησής του. Ειδικότερα: η οικογένεια οφείλει να καλύπτει τις βιοτικές ανάγκες των νεότερων μελών της, παράλληλα όμως και να

τους παρέχει τα πνευματικά και ψυχολογικά εφόδια εκείνα που συντελούν στη διαμόρφωση υγιών και συγκροτημένων προσωπικοτήτων.

το σχολείο καλείται να ολοκληρώσει το έργο της οικογένειας, συμβάλλοντας στην ομαλή κοινωνικοποίηση του ατόμου, στην πνευματική ωρίμανσή του κυρίως όμως στηρίζοντας ψυχολογικά, με την επιστράτευση ψυχολόγων ή κοινωνικών λειτουργών, τα παιδιά εκείνα που προέρχονται από ένα διαταραγμένο οικογενειακό περιβάλλον.

το κράτος έχει τη δυνατότητα να προβεί στη λήψη συγκεκριμένων μέτρων που θα συντελέσουν αποφασιστικά στην αναβάθμιση της θέσης του παιδιού στις σύγχρονες κοινωνίες. Τα μέτρα αυτά αφορούν την οικονομική στήριξη των αδύνατων κοινωνικών στρωμάτων (παροχή επιδομάτων, επαρκή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, δημιουργία θέσεων εργασίας), την καλύτερη οργάνωση και αποτελεσματικότερη λειτουργία των ιδρυμάτων εκείνων που αναλαμβάνουν τη διαπαιδαγώγηση παιδιών που η οικογένειά τους αδυνατεί να αναθρέψει και τέλος την επιβολή αυστηρών ποινικών κυρώσεων σε άτομα που προβαίνουν σε πράξεις εκμετάλλευσης και κακοποίησης ανηλίκων.

τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αλλά και οι εκπρόσωποι της πνευματικής ηγεσίας έχουν την υποχρέωση να αφυπνίζουν την κοινή γνώμη, αποκαλύπτοντας και στιγματίζοντας τα φαινόμενα παιδικής εκμετάλλευσης. Επιπλέον επιβάλλεται να καλλιεργούν την αντίληψη ότι τα δικαιώματα των παιδιών, που αποτελούν το πλέον ανυπεράσπιστο κομμάτι της κοινωνίας, πρέπει να γίνονται σεβαστά και να προασπίζονται.

δράση τέλος θα πρέπει να αναλάβουν και διεθνείς οργανισμοί οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να συμβάλλουν στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης τους με την παροχή έμπρακτης βοήθειας (αποστολή οικονομικής βοήθειας σε τριτοκοσμικές κοινωνίες) καθώς και στην εξάλειψη φαινομένων παιδικής εκμετάλλευσης σε παγκόσμιο επίπεδο με την επίκληση και εφαρμογή του διεθνούς δικαίου.

Η θέση που μια κοινωνία επιφυλάσσει για τα νεότερα μέλη της αποτελεί κριτήριο της πολιτισμικής της ανάπτυξης. Μια κοινωνία λοιπόν που επιθυμεί να χαρακτηρίζεται αναπτυγμένη οφείλει να προασπίζει τα δικαιώματα των παιδιών, τα οποία αποτελούν το πλέον ευαίσθητο αλλά και ταυτόχρονα ελπιδοφόρο κομμάτι της, και να στιγματίζει κάθε προσπάθεια εκμετάλλευσής τους.

Παιδική εκμετάλλευση κάθε είδους… Τα παιδιά σήμερα αποτελούν εύκολη λεία για τους επιτήδειους. Πρόβατα επί σφαγή γίνονται συχνά αντικείμενα εκμετάλλευσης και ικανοποίησης των πιο άγριων και ανήθικων ενστίκτων επισωρεύοντας τραύματα στην εύπλαστη ψυχή τους. Στην παιδική ηλικία επιτίθενται πολλοί «αμέμπτου ηθικής» προκειμένου να ικανοποιήσουν ανομολόγητα πάθη τους καθώς εκμεταλλεύονται την ανωριμότητα της ηλικίας τους και το επιρρεπές του χαρακτήρα τους. Προσωπικότητες εν εξελίξει, ψυχές σε φάση διαμόρφωσης χρησιμοποιούνται βίαια και καταχρηστικά πληθαίνοντας τις εκατόμβες της ανθρώπινης σάρκας και της παιδικής αθωότητας.Φέτος η παγκόσμια ημέρα δια τα δικαιώματα του παιδιού που γιορτάζεται με ευλαβική συνέπεια στις 20 του Νοέμβρη ας αφιερωθεί:

στα παιδιά που πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης στη βαριά βιομηχανία στα παιδιά των φαναριών που υποφέρουν για ένα πιάτο φαγητό και δυο τριμμένα ρούχα στα παιδιά που πέφτουν θύματα βιασμού από ευυπόληπτους πολίτες ή κακοποιά στοιχεία στα παιδιά που ξυλοκοπούνται με μανία από τους γεννήτορές τους τα παιδιά που έντεχνα εισάγονται από τους επιτήδειους στον απατηλό κόσμο των ναρκωτικών στα παιδιά που για κοινωνικούς λόγους τους στερείται το δικαίωμα της παιδείας στα παιδιά που οι ιθύνοντες τους στερούν τη χαρά της αθλοπαιδιάς λόγω της τερατόμορφης δόμησης

των σύγχρονων πόλεων στα παιδιά που διακατέχονται από ένα άνευ προηγουμένου άγχος και μπαίνουν στη σκληρή

διαδικασία από μικρή ηλικία συγκέντρωσης αποδεικτικών γνώσεων από φόβο για το μέλλον στα παιδιά που καταδικάζονται σε περιθωριοποίηση επειδή παρουσιάζουν μια ιδιαιτερότητα

σωματική ή ψυχοπνευματική στην κατά τους τύπους πολιτεία των ίσων ευκαιριών για όλους και της ανεκτικότητας

στα παιδιά που ονειρεύονται έναν καλύτερο κόσμο παρά τις προσπάθειες όλων μας να μην ευοδωθούν τα όνειρα και οι επιθυμίες τους

στα παιδιά που πεθαίνουν κάθε δευτερόλεπτο στο σύγχρονο κόσμο μας από έλλειψη νερού και της στοιχειώδους τροφής

στα παιδιά που χάνονται καθημερινά στον τρίτο κόσμο χτυπημένα από επιδημίες και ανίατες αρρώστιες

στα παιδιά που γεμίζουν τα ιδρύματα από ανοησία και απρονοησία των γονιών τους στα παιδιά που κατέληξαν σε σωφρονιστικά ιδρύματα όντας θύματα μιας σκληρής συμπεριφοράς

των μεγάλων στα παιδιά, τέλος που κοσμούν την κοινωνία μας και μας κάνουν να ελπίζουμε για ένα καλύτερο

αύριο όταν θα διορθώσουν τα σφάλματα που εμείς διαπράξαμε και θα συμπληρώσουν τις ελλείψεις μας σε μια προσπάθεια εξασφάλισης της ευτυχίας που δικαιούνται μα δεν απέκτησαν.

Διονύσης Λεϊμονής

φιλόλογος

Ονοματεπώνυμο…………………………………………………………Τάξη Γ…. Ομάδα ΑΔιαγώνισμα α΄ τετραμήνου στην Έκθεση 22/10/2003 Ανθρώπινα δικαιώματα

Ανησυχίες της Ύπατης Αρμοστείας ΟΗΕ για το θεσμό του ασύλου

«Οχι στην Ευρώπη - φρούριο» Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΣΩΤΗΡΧΟΥ

Με σκεπτικισμό και κριτική διάθεση αντιμετωπίζονται οι διαθέσεις της Ε.Ε. για τους πρόσφυγες και το άσυλο, υπό συζήτηση θέμα στη σύνοδο κορυφής της Θεσσαλονίκης, η οποία συμπίπτει με την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων (20 Ιουνίου) που φέτος είναι αφιερωμένη στα παιδιά και τους έφηβους πρόσφυγες.

Η ευχή ότι το άσυλο δεν είναι χαμένη υπόθεση στην Ευρώπη, ακόμη τουλάχιστον, διατυπώθηκε σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, μαζί με την ελπίδα να υιοθετηθεί η οδηγία που εναρμονίζει τον τρόπο με τον οποίο οι ευρωπαϊκές χώρες θα εφαρμόζουν τον ορισμό του πρόσφυγα με σεβασμό στη διεθνή Σύμβαση της Γενεύης του 1951, κάτι που θα έπρεπε ήδη να έχει γίνει: η καθυστέρηση μόνο ανησυχίες γεννά καθώς οι επιφυλάξεις που προβάλλουν τα κράτη-μέλη συρρικνώνουν ολοένα την προστασία προς τους πρόσφυγες. Αντιρρήσεις εκφράστηκαν για το κείμενο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, βασισμένο σε προτάσεις της αγγλικής κυβέρνησης, που προβλέπει τη δημιουργία κέντρων εκτός Ε.Ε. όπου επίδοξοι αιτούντες άσυλο θα στέλνονται προκειμένου να εξεταστούν εκεί τα αιτήματά τους. Η Διεθνής Αμνηστία σε ανοιχτή επιστολή της προς τους ηγέτες της Ε.Ε., για την Κοινή Πολιτική Ασύλου, χαρακτηρίζει παράνομες και ανέφικτες αυτές τις προτάσεις για τους πρόσφυγες, καλεί τους ηγέτες να εξετάσουν τη νομιμότητά τους τόσο με βάση τη Σύμβαση του 1951 όσο και σε σχέση με όλο το φάσμα των διεθνών προτύπων για τα ανθρώπινα δικαιώματα που έχουν εφαρμογή και εντοπίζει τα καίρια νομικά ελαττώματα στην εξέταση των αιτήσεων ασύλου εκτός εδάφους της Ε.Ε. Ωστόσο η Ευρώπη δεν έχει λόγο να ορθώνει τείχη καθώς το 75% των προσφύγων φιλοξενούνται σε γειτονικές από την κρίση χώρες, Ασία και Αφρική, μόλις το 19% καταφεύγουν στην Ευρώπη, ενώ το υπόλοιπο 6% αναζητούν προστασία σε Αμερική και Ωκεανία. Μπορεί η Ελλάδα να κατέχει τη 19η θέση στις εθελοντικές εισφορές κρατών προς την Ύπατη Αρμοστεία, αλλά είναι η τελευταία χώρα στην Ε.Ε. στη χορήγηση προσφυγικού ασύλου με ποσοστό 1,6% για τους πρώτους μήνες του 2003, μακράν του κοινοτικού μέσου όρου που φτάνει το 18,4%. Κατά το 2002, τέλος, ζήτησαν άσυλο 247 ασυνόδευτα παιδιά, κυρίως ιρακινής και αφγανικής καταγωγής

Α. Να γράψετε την περίληψη (100 λέξεις). (25 μονάδες)Β.1. «Ωστόσο η Ευρώπη δεν έχει λόγο να ορθώνει τείχη». Να αναπτύξετε αυτήν την άποψη σε μια παράγραφο (50-80 λέξεις). (10 μονάδες) Β.2. «Αντιρρήσεις…της Ε.Ε.»Να αναφέρετε τους τρόπους πειθούς της παραγράφου. (5 μονάδες)Β.3. Να σχηματίσετε ολοκληρωμένες προτάσεις με τις έννοιες: υιοθετηθεί, εναρμονίζει, συρρικνώνουν, καταφεύγουν, εισφορές (10 μονάδες)Γ. Ως μαθητής της Γ΄ τάξης Λυκείου να συντάξεις μια επιστολή στην οποία θα κάνεις έκκληση στους βουλευτές του ελληνικού κοινοβουλίου, πείθοντάς τους να αγκαλιάσει η χώρα μας ανθρώπους, οι οποίοι λόγω πολέμου ή ολοκληρωτικών καθεστώτων, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους. (300-350 λέξεις). (50 μονάδες)

Παραγωγή λόγου: Αίτια καταπάτησης ανθρώπινων δικαιωμάτωνΟ δήµος σας διοργανώνει µια ηµερίδα µε θέµα «Ανθρώπινα δικαιώµατα - Θεωρία και πράξη». Ως εκπρόσωπος του σχολείου σας καλείστε να εκφωνήσετε µια οµιλία στην οποία θα παρουσιάζετε τα αίτια καταπάτησης των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Γ. Αξιότιµοι συµπολίτεςτόσο ο εικοστός αιώνας όσο και ο αιώνας που τώρα διανύουµε έχουν να αναδείξουν αλµατώδεις ρυθµούς ανάπτυξης και προόδου. Γίνεται, όµως, αντιληπτό ότι η πρόοδος αυτή συντελείται ως επί το πλείστον στον τεχνολογικό και επιστηµονικό τοµέα, αφήνοντας πίσω την ηθική πρόοδο της ανθρωπότητας. Απόδειξη της παραπάνω διαπίστωσης αποτελεί η κατάδηλη καταπάτηση των κατοχυρωµένων (!) ανθρώπινων δικαιωµάτων σε κράτη του υποανάπτυκτου αλλά και του λεγόµενου αναπτυγµένου κόσµου.Οι αιτίες αυτής της κατάφωρης καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωµάτων είναι πολλαπλές. Αναλυτικότερα ευθύνεται:. Το χρησιµοθηρικό πνεύµα της εποχής, το ανελέητο κυνηγητό του χρήµατος και γενικότερα η ύπαρξη οικονοµικών συµφερόντων προσδίδουν στις σχέσεις ατόµων και λαών χαρακτήρα επιβολής και διάθεσης για επικράτηση του ισχυρότερου. . Το χαµηλό µορφωτικό επίπεδο σε συνδυασµό µε την απουσία µιας ανθρωπιστικής παιδείας ευθύνονται για την αδυναία συνειδητοποίησης και διεκδίκησης των ατοµικών δικαιωµάτων και παράλληλα για την ηθική αποδυνάµωση και τη χαλαρή κοινωνική συνείδηση του σύγχρονου ανθρώπου. . Η αδιαφορία της πολιτικής εξουσίας για τα άµεσα κοινωνικά προβλήµατα και τη νοµική κατοχύρωση των δικαιωµάτων του ατόµου η οποία ενισχύεται από την ευρύτερη κρίση των δηοκρατικών θεσών και αρχών. . Η ύπαρξη µιας πληθώρας απολυταρχικών καθεστώτων σε ολόκληρο το σύγχρονο κόσµο, ο παραλογισµός και οι υπέρµετρες φιλοδοξίες των πολιτικών και θρησκευτικών ηγετών τους. . Η αδυναµία των διεθνών οργανισµών να προασπίσουν τα ανθρώπινα δικαιώµατα και να επιβάλλουν το ∆ιεθνές ∆ίκαιο. . Η άνιση κατανοµή υλικών αγαθών σε κοινωνικό και διακρατικό επίπεδο η οποία δηµιουργεί συνθήκες εύκολης εκµετάλλευσης των ασθενέστερων κοινωνικών τάξεων από τις οικονοµικά ισχυρές και ταυτόχρονα καθιστά εφικτή την πολιτική και πολιτιστική εξάρτηση των υποανάπτυκτων κρατών από τα αναπτυγµένα.. Απειλή νέας δουλείας αποτελούν και τα ηλεκτρονικά µέσα πληροφόρησης που αλλοτριώνουν τη βούληση του ατόµου και του στερούν την εσωτερική του ελευθερία. Όπως γίνεται αντιληπτό, πρόκειται για µια επονείδιστη για τον σύγχρονο, προοδευµένο κόσµο πραγµατικότητα, την οποία οφείλει σύσσωµη η ανθρωπότητα να ανατρέψει. Ευχαριστώ που με ακούσατε

Ανησυχίες της Ύπατης Αρμοστείας ΟΗΕ για το θεσμό του ασύλου

«Οχι στην Ευρώπη - φρούριο» Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΣΩΤΗΡΧΟΥ

Με σκεπτικισμό και κριτική διάθεση αντιμετωπίζονται οι διαθέσεις της Ε.Ε. για τους πρόσφυγες και το άσυλο, υπό συζήτηση θέμα στη σύνοδο κορυφής της Θεσσαλονίκης, η οποία συμπίπτει με την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων (20 Ιουνίου) που φέτος είναι αφιερωμένη στα παιδιά και τους έφηβους πρόσφυγες.

Η ευχή ότι το άσυλο δεν είναι χαμένη υπόθεση στην Ευρώπη, ακόμη τουλάχιστον, διατυπώθηκε σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, μαζί με την ελπίδα να υιοθετηθεί η οδηγία που εναρμονίζει τον τρόπο με τον οποίο οι ευρωπαϊκές χώρες θα εφαρμόζουν τον ορισμό του πρόσφυγα με σεβασμό στη διεθνή Σύμβαση της Γενεύης του 1951, κάτι που θα έπρεπε ήδη να έχει γίνει: η καθυστέρηση μόνο ανησυχίες γεννά καθώς οι επιφυλάξεις που προβάλλουν τα κράτη-μέλη συρρικνώνουν ολοένα την προστασία προς τους πρόσφυγες. Αντιρρήσεις εκφράστηκαν για το κείμενο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, βασισμένο σε προτάσεις της αγγλικής κυβέρνησης, που προβλέπει τη δημιουργία κέντρων εκτός Ε.Ε. όπου επίδοξοι αιτούντες άσυλο θα στέλνονται προκειμένου να εξεταστούν εκεί τα αιτήματά τους. Η Διεθνής Αμνηστία σε ανοιχτή επιστολή της προς τους ηγέτες της Ε.Ε., για την Κοινή Πολιτική Ασύλου, χαρακτηρίζει παράνομες και ανέφικτες αυτές τις προτάσεις για τους πρόσφυγες, καλεί τους ηγέτες να εξετάσουν τη νομιμότητά τους τόσο με βάση τη Σύμβαση του 1951 όσο και σε σχέση με όλο το φάσμα των διεθνών προτύπων για τα ανθρώπινα δικαιώματα που έχουν εφαρμογή και εντοπίζει τα καίρια νομικά ελαττώματα στην εξέταση των αιτήσεων ασύλου εκτός εδάφους της Ε.Ε. Ωστόσο η Ευρώπη δεν έχει λόγο να ορθώνει τείχη καθώς το 75% των προσφύγων φιλοξενούνται σε γειτονικές από την κρίση χώρες, Ασία και Αφρική, μόλις το 19% καταφεύγουν στην Ευρώπη, ενώ το υπόλοιπο 6% αναζητούν προστασία σε Αμερική και Ωκεανία. Μπορεί η Ελλάδα να κατέχει τη 19η θέση στις εθελοντικές εισφορές κρατών προς την Ύπατη Αρμοστεία, αλλά είναι η τελευταία χώρα στην Ε.Ε. στη χορήγηση προσφυγικού ασύλου με ποσοστό 1,6% για τους πρώτους μήνες του 2003, μακράν του κοινοτικού μέσου όρου που φτάνει το 18,4%. Κατά το 2002, τέλος, ζήτησαν άσυλο 247 ασυνόδευτα παιδιά, κυρίως ιρακινής και αφγανικής καταγωγής

Απαντήσεις ομάδας Α

περίληψη

Η συγγραφέας αναφέρει ότι στη σύνοδο κορυφής της Θεσ/νίκης αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό το θέμα για το άσυλο. Κατά τη συνέντευξη Τύπου δίνεται έμφαση στο γεγονός ότι η Ε.Ε. πρέπει να παρέχει άσυλο σε πρόσφυγες. Προβληματίζεται επίσης και για τις επιφυλάξεις που διατυπώνουν τα κράτη-μέλη σχετικά με την εφαρμογή των σχετικών νόμων. Εκτός αυτών οξεία αντιπαράθεση προκάλεσε το κείμενο - με υπόδειξη της Αγγλίας -, το οποίο συμβούλευε να εξετάζονται τα αιτήματα των προσφύγων εκτός Ε.Ε. Ενοχλημένη η Διεθνής Αμνηστία παρενέβη να καταστήσει σαφές ότι το κείμενο αντίκειται στις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Προς επίρρωση αυτών αναφέρθηκε ότι η Ευρώπη υποδέχεται συγκριτικά με τις άλλες ηπείρους λιγότερους πρόσφυγες και ιδιαίτερα η Ελλάδα.

Β.2 Η Διεθνής Αμνηστία επικαλείται τους νόμους που διέπουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και συγκεκριμένα τη σύμβαση του 1951. Χρησιμοποιεί επομένως τη λογική μέθοδο πειθούς.

Β.3 Να υιοθετήσω τις αντιλήψεις του είναι αδύνατο. Ο εκπρόσωπος του Ιράκ έχει εναρμονιστεί με τις υποδείξεις του Ο.Η.Ε. Τα οικονομικά μέτρα της κυβέρνησης συρρικνώνουν τα εισοδήματα των πολιτών. Επειδή δεν μπόρεσαν να τα βρουν μεταξύ τους καταφεύγουν στον προϊστάμενο. Οι εισφορές των ελλήνων του εξωτερικού κατά την επανάσταση του 1821 ήταν σημαντικές.

Εγκλήματα «τιμής» και άλλες αγριότητες

Χιλιάδες γυναίκες δολοφονούνται κάθε χρόνο στις μουσουλμανικές χώρες της Ασίας. Χιλιάδες δολοφονίες για λόγους «τιμής» ή δήθεν «τιμής» ή όπως αλλιώς θέλετε πείτε το. Αυτό το τρομακτικό σκάνδαλο γίνεται ακόμη πιο τρομακτικό και σκανδαλώδες , αφού τις δυστυχείς γυναίκες τις δολοφονούν οι ίδιες οι οικογένειες τους. Δηλαδή σκοτώνει ο πατέρας την κόρη του , ο αδερφός την αδερφή του , ο σύζυγος τη σύζυγο του.

Και βέβαια οι δολοφόνοι όχι μόνο μένουν ατιμώρητοι, αλλά το 'χουν... τιμή και καμάρι. Εξάλλου, αυτά τα εγκλήματα δεν θεωρούνται εγκλήματα. Είναι πράξεις σύμφωνες με τις εθνοτικές παραδόσεις και τα πατριαρχικά ήθη , πράξεις ,οι οποίες τελούνται σε αγαστή αρμονία - όπως λέμε «ήρθε και έδεσε»- με τα φονταμενταλιστικά ισλαμιστικά κινήματα.

Χιλιάδες δολοφονίες «τιμής» κάθε χρόνο στον ασιατικό μουσουλμανικό κόσμο με θύματα γυναίκες. Όμως θα σταματήσω ειδικά στο Πακιστάν, επειδή από όλες τις χώρες της περιοχής είναι εκείνη που βρίσκεται πραγματικά στην πρωτοπορία αυτής της βαρβαρότητας. Τουλάχιστον οκτακόσιες γυναίκες χάνουν τη ζωή τους στο Πακιστάν κατ' αυτόν τον τρόπο κάθε χρόνο (έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας, Ιούνιος 2000) και ο αριθμός βαίνει αυξανόμενος.

Μία από τις οκτακόσιες ήταν η Σάμια Σαρουάρ. Ήταν είκοσι οκτώ ετών και παντρεμένη ήδη δέκα χρόνια, μητέρα τριών παιδιών. Ο σύζυγος της την κακοποιούσε συστηματικά. Η Σάμια, μην αντέχοντας άλλο, πήρε την απόφαση να χωρίσει. Η οικογένεια της δεν το δέχτηκε. Όμως εκείνη δεν άλλαξε γνώμη. Ο θείος της, μπροστά στα μάτια των γονιών της, πυροβόλησε την ανιψιά του. Δυο σφαίρες στο κεφάλι και η Σάμια έπεσε νεκρή. Ένα ακόμα έγκλημα στη μακρά ιστορία βίας εναντίον των γυναικών στο Πακιστάν.

Στο Πακιστάν, χώρα με πληθυσμό 142 εκατομμύρια (το 97% μουσουλμάνοι, ιδιαίτερα «διαποτισμένοι» από τις παραδόσεις των φυλετικών ομάδων), η μάχη ανάμεσα στους εκφραστές των πατριαρχικών ηθών και στους υπερασπιστές μιας σύγχρονης φιλελεύθερης κοινωνίας είναι άνιση και διεξάγεται με αφάνταστη αγριότητα.Πάντως , πρέπει να μην ξεχνάμε ότι η φρικαλέα βαρβαρότητα εναντίον των γυναικών -στο Πακιστάν και στις λοιπές «αδερφές χώρες»- δεν προέκυψε από το Ισλάμ. Είναι προγενέστερη. Είναι προϊσλαμικής εποχής. Το Ισλάμ τη βρήκε , αλλά δεν την καταπολέμησε. Τη διατήρησε. Τις τελευταίες δεκαετίες, η άνοδος των ισλαμιστικών κινημάτων έφερε αυτά τα αποτρόπαια απάνθρωπα ήθη στην επιφάνεια. Και τώρα ο απολογισμός με τη γλώσσα των αριθμών . Η έρευνα στηρίχθηκε σε δημοσιεύματα είκοσι δύο εθνικών και τοπικών εφημερίδων του Πακιστάν. Το 2001, λοιπόν, καταγράφηκαν 753 εγκλήματα "Karo Kari", δηλαδή «Μαύρων Γυναικών», όπως αποκαλούνται τα θύματα. Από αυτά, τα 304 τα διέπραξαν οι σύζυγοι και τα 154 οι αδελφοί των θυμάτων. Το 75% των δολοφονημένων γυναικών ήταν παντρεμένες και το υπόλοιπο 25% ανύπαντρες κοπέλες. Επιπλέον , άλλες 223 γυναίκες, κάηκαν ζωντανές σε συνθήκες ακραίας οικογενειακής βίας, που όμως παρουσιάζονται ως δήθεν ατυχήματα (π.χ. λόγω έκρηξης στην κουζίνα). Ασφαλώς τα εγκλήματα «τιμής» στο Πακιστάν, είναι πολύ περισσότερα από αυτά που φτάνουν στις στήλες των εφημερίδων. Πάντως, έτσι ή αλλιώς, οι δράστες - επαναλαμβάνω , οι πιο κοντινοί και υποτίθεται αγαπημένοι- δεν τιμωρούνται. Γυναίκες στο Πακιστάν. Δε φτάνει που τις δολοφονούν . Δε φτάνει που τις καίνε ζωντανές. Τις παραμορφώνουν κιόλας, τις παραμορφώνουν ρίχνοντας τους βιτριόλι στο πρόσωπο. Όσες επιζήσουν, μένουν φριχτά σημαδεμένες δια βίου. Η βαρβαρότητα δεν έχει τέλος , έχει όμως ...ποικιλία.Τροποποιημένο κείμενο από τον Τύπο

ΘΕΜΑ 1°

Να αποδοθεί περιληπτικά το κείμενο σε 100-120 λέξεις.ΘΕΜΑ 2°

Με ποια συλλογιστική πορεία αναπτύσσει ο συγγραφέας το κείμενό του;

Να χαρακτηριστούν και να αξιολογηθούν τα τεκμήρια της προτελευταίας παραγράφουΘΕΜΑ 3°

Ποιοι τρόποι πειθούς χρησιμοποιούνται στο κείμενο; Να δώσετε παραδείγματα για κάθε περίπτωση.

Να αξιολογηθεί το επιχείρημα της 2ης παραγράφου.ΘΕΜΑ 4°Να βρεθεί σε ποιο κειμενικό είδος ανήκει το συγκεκριμένο κείμενο και να δικαιολογηθεί η επιλογή σας.Να αιτιολογηθεί η χρήση των εισαγωγικών στο κείμενο.ΘΕΜΑ 5°«Η βαρβαρότητα δεν έχει τέλος, έχεί όμως...ποικιλία» : Να παρουσιάσετε περιπτώσεις καταπάτησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη σύγχρονη εποχή , αναπτύσσοντας με τη μέθοδο των παραδειγμάτων το νόημα της παραπάνω φράσης (100-120 λέξεις).

ΘΕΜΑ 6°α) Να γράψετε από ένα συνώνυμο για τις λέξεις: 'σύμφωνες', 'αποτρόπαια', 'ακραίας'β)Να γράψετε από ένα αντώνυμο για τις λέξεις:"υπερασπιστές¨ 'αγριότητα,' 'συστηματικά¨.γ) 'φιλελεύθερες', 'πρωτοπορία' Να σχηματίσετε τέσσερις σύνθετες λέξεις χρησιμοποιώντας για κάθε μια από ένα συνθετικό (διαφορετικό κάθε φορά) των παραπάνω λέξεων.ΘΕΜΑ 7°Ως πρόεδροι του δεκαπενταμελούς του σχολείου σας συμμετέχετε σε μια ημερίδα που διοργανώνει ο Δήμος στον οποίο ανήκετε γράφοντας και εκφωνώντας μια εισήγηση με θέμα: Παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, π.χ. σε πολιτικούς πρόσφυγες, σε μετανάστες, σε παιδιά (π.χ. παράνομη παιδική εργασία, στρατολόγηση ανηλίκων κτλ), σε γυναίκες (π.χ. εμφανείς παραβιάσεις των δικαιωμάτων των γυναικών σε χώρες του Τρίτου Κόσμου, και συγκαλυμμένες παραβιάσεις σε χώρες της Δύσης).

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 1ου ΘΕΜΑΤΟΣ

Ο συγγραφέας του κειμένου αναφέρεται σε περιπτώσεις δολοφονίας γυναικών σε μουσουλμανικές χώρες

της Ασίας από τις ίδιες τις οικογένειες τους για λόγους , όπως θεωρούν, τιμής. Οι δολοφονίες αυτές όχι μόνο

δεν τιμωρούνται, αλλά και εναρμονίζονται με τα πατροπαράδοτα ήθη και τις ισλαμικές πεποιθήσεις. Γίνεται

ιδιαίτερη αναφορά στο Πακιστάν, καθώς πρωτοστατεί σε τέτοια περιστατικά φρικαλεότητας, με το

χαρακτηριστικό παράδειγμα της δολοφονίας μιας Πακιστανής από τους οικείους της. Επισημαίνεται , βέβαια,

ότι αυτή η βαναυσότητα προϋπήρξε του Ισλάμ, το οποίο όμως τη συντήρησε και την προώθησε. Τέλος, ο

συγγραφέας παραθέτει στατιστικά στοιχεία καταγεγραμμένων και μη εγκλημάτων τέτοιου τύπου και

γενικότερα βιαιοπραγίες κατά των γυναικών του Πακιστάν ως δηλωτικά μιας απέραντης αγριότητας.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 2ου ΘΕΜΑΤΟΣ

α. Ο συγγραφέας αναπτύσσει τις σκέψεις του με παραγωγική συλλογιστική πορεία. Αρχίζει με μια

γενικότερη αναφορά στις δολοφονίες γυναικών στις μουσουλμανικές χώρες και συνεχίζοντας επικεντρώνει το

ενδιαφέρον του σε ένα επιμέρους περιστατικό και περιορίζεται στη χώρα του Πακιστάν, η οποία θεωρεί ότι

έχει τα πρωτεία σε τέτοια γεγονότα. Ξεκινώντας δηλαδή από το γενικό, το όλον, καταλήγει στο ειδικό , το

επιμέρους.

β Στην προτελευταία παράγραφο ο συγγραφέας χρησιμοποιεί τεκμήρια προκειμένου να αποδείξει με

συγκεκριμένα στοιχεία όσα έχει προαναφέρει. Αρχικά χρησιμοποιεί ως τεκμήριο ένα δεδομένο- αποτέλεσμα

έρευνας- η έρευνα έχει στηριχθεί σε δημοσιεύματα είκοσι δύο εθνικών και τοπικών εφημερίδων του Πακιστάν

και φέρνει στο φως συγκεκριμένα περιστατικά εγκλημάτων «τιμής». Με στατιστικά στοιχεία αποδίδει τα

γνωρίσματα αυτών των γυναικών , ενώ με παράδειγμα παρουσιάζει συγκεκριμένο τρόπο εγκλήματος που

παρουσιάστηκε ως δήθεν ατύχημα.

Στην προκειμένη περίπτωση τα τεκμήρια αποτελούν ισχυρό αποδεικτικό στοιχείο , υποστηρικτικό της

επιχειρηματολογίας του συγγραφέα, καθώς η έρευνα έχει στηριχθεί σε πλήθος εφημερίδων και πρόκειται για

καταχωρημένα γεγονότα. Ωστόσο, τα τεκμήρια γενικά πρέπει πάντα να ελέγχονται με προσοχή, για να

διαπιστωθεί αν πρόκειται για εξακριβωμένα στοιχεία και αν έχει γίνει επιλεκτική ή όχι χρήση τους.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 3ου ΘΕΜΑΤΟΣα. Ποικίλοι τρόποι πειθούς χρησιμοποιούνται στο κείμενο προκειμένου να πείσει ο συγγραφέας ότι οι δολοφονίες γυναικών για λόγους «τιμής» αποτελούν μια φρικαλεότητα, που πρέπει ασφαλώς ως φαινόμενο να εκλείψει.Αρχικά κάνοντας επίκληση στη λογική του δέκτη προσπαθεί με επιχειρήματα (π.χ. β' παράγραφος: ενώ πρόκειται για εγκλήματα, δεν θεωρούνται εγκλήματα και οι δολοφόνοι μένουν ατιμώρητοι) και με τεκμήρια ( π.χ. δ' παράγραφος: το παράδειγμα της Σάμια Σαρουάρ) να δείξει το μέγεθος , την έκταση και το αποτρόπαιο του φαινομένου.Σε πολλά σημεία πραγματοποιείται επίκληση στο συναίσθημα προκειμένου να αγγίξει το θέμα τον δέκτη συγκινησιακά και να τον ευαισθητοποιήσει (π.χ. β' παράγραφος: χρήση ειρωνείας - «οι δολοφόνοι το 'χουν... τιμή και καμάρι», ή η περιγραφή των φρικαλεοτήτων εναντίον των γυναικών στην τελευταία παράγραφο).Τέλος, είναι φανερή και επίθεση στο ήθος του αντιπάλου (π.χ. β' παράγραφος: « τα εγκλήματα είναι σύμφωνα με τις εθνοτικές παραδόσεις και τελούνται σε αγαστή αρμονία με τα φονταμενταλιστικά ισλαμιστικά κινήματα»,

στ' παράγραφος: «το Ισλάμ διατήρησε αυτή τη βαρβαρότητα» ...) Ο συγγραφέας επιτίθεται γενικά στη νοοτροπία και την ιδεολογία των ισλαμιστικών κινημάτων, που συντηρεί και αναπαράγει τέτοιου είδους αποτρόπαιες πράξεις, πράξεις που αντίκεινται στα ανθρώπινα δικαιώματα και προσβάλλουν την ανθρώπινη κοινότητα.β. Αξιολόγηση επιχειρήματος:1η προκείμενη: Στις μουσουλμανικές χώρες όλες οι πράξεις που είναι σύμφωνες με τις εθνοτικές παραδόσεις και τα πατριαρχικά ήθη δεν θεωρούνται εγκλήματα και δεν τιμωρούνται2η προκείμενη: Τα εγκλήματα «τιμής» είναι σύμφωνα με τις εθνοτικές παραδόσεις και τα πατριαρχικά ήθη.Άρα: Τα εγκλήματα «τιμής» δεν θεωρούνται εγκλήματα και δεν τιμωρούνται• Στον κατηγορικό αυτό συλλογισμό υπάρχει μέσος όρος και γι’ αυτό από δύο λογικά συνδεδεμένες προτάσεις προκύπτει το συμπέρασμα. Άρα είναι έγκυρος.• Τα όσα αναφέρονται συμβαίνουν στην πραγματικότητα . Άρα είναι αληθής.• Εφόσον λοιπόν είναι έγκυρος και αληθής , είναι λογικά ορθός. Επίσης ο συλλογισμός είναι παραγωγικός, διότι αρχίζει με αυτό που συμβαίνει γενικά και καταλήγει σε αυτό που ισχύει στη συγκεκριμένη περίπτωση (εγκλήματα τιμής).Επομένως το συμπέρασμα είναι βέβαιο.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 4ου ΘΕΜΑΤΟΣα. Πρόκειται για άρθρο , αφού φέρει τα χαρακτηριστικά αυτού του κειμενικού είδους.Συγκεκριμένα πρόκειται για δημοσιογραφικό κείμενο κοινωνικοπολιτικού περιεχομένου που ερμηνεύει και σχολιάζει ένα ζήτημα της επικαιρότητας(δολοφονίες γυναικών σε συμφωνία με τα φονταμενταλιστικά ισλαμιστικά κινήματα). Ως κείμενο έχει ξεκάθαρο χαρακτήρα, καθώς κινείται στο χώρο της ερμηνευτικής δημοσιογραφίας και δεν έχει τον προσωπικό τόνο του δοκιμίου.Τέλος επικρατεί σε αυτό η αναφορική λειτουργία της γλώσσας, αφού ορισμένες και λίγες μόνο λέξεις είναι συγκινησιακά φορτισμένες.β. Στο κείμενο γίνεται εκτεταμένη χρήση των εισαγωγικών στο κείμενο για πολλούς λόγους.Συγκεκριμένα στην 1η παράγραφο στη φράση: για λόγους «τιμής» -* αποδίδονται με αυτά τα λόγια κάποιων άλλων, αλλά και δηλώνουν έντονα την ειρωνεία του γράφοντος.Στη 2η παράγραφο : «ήρθε κι έδεσε» -» αποδίδεται με αυτά μια παροιμιώδης φράση.Στην 5η παράγραφο : «διαποτισμένοι» - η λέξη χρησιμοποιείται μεταφορικάΣτη 6η παράγραφο: «αδερφές χώρες» -» ο όρος χρησιμοποιείται ειρωνικάΣτην 7 η παράγραφο: «karo kari» Πρόκειται για φράση ξενικής προέλευσης που μάλιστα αποτελεί και ονομασία- τίτλο των θυμάτωνΣτην 7η παράγραφο: «Μαύρων Γυναικών»: - Ονομασία-τίτλος των θυμάτων

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 5ΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣΗ βαρβαρότητα δεν έχει τέλος. Έχει όμως ποικιλία. Αμέτρητα παραδείγματα παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επιβεβαιώνουν καθημερινά την αγριότητα της ανθρώπινης φύσης. Πέρα από τα αποτρόπαια 'εγκλήματα τιμής' των μουσουλμανικών χωρών και οι 'προοδευτικές' χώρες της Δύσης έχουν να επιδείξουν περιπτώσεις πλήρους εξευτελισμού και κακοποίησης, όχι μόνο γυναικών, αλλά και παιδιών. Κακοποιήσεις, βασανιστήρια και κάθε είδος βάναυσης συμπεριφοράς υφίστανται επίσης οι πολιτικοί κρατούμενοι ολοκληρωτικών -τυπικά ή ουσιαστικά- καθεστώτων, οι πολιτικοί πρόσφυγες, οικονομικοί μετανάστες και πάσης φύσεως "διαφορετικοί5. Με ιδιαίτερο μένος εξάλλου εξαπολύονται από τις φονταμενταλιστικές οργανώσεις και οι Ιεροί πόλεμοι , με αποτέλεσμα τις εκατόμβες αμάχων τόσο των τρομοκρατικών όσο και των αντιτρομοκρατικών ενεργειών. Δυστυχώς από τον κατάλογο της ανθρώπινης βαρβαρότητας δε λείπει ούτε το ίδιο το φυσικό περιβάλλον. Και τα θύματα δεν τελειώνουν εδώ...

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 6ου ΘΕΜΑΤΟΣα) ΣΥΝΩΝΥΜΑ:Σύμφωνες: ταιριαστές, εναρμονισμένες Αποτρόπαια: ανατριχιαστικά, φρικιαστικά Ακραίας: υπερβολικήςβ) ΑΝΤΩΝΥΜΑ:Υπερασπιστές: πολέμιοιΑγριότητα: ηπιότηταΣυστηματικά: περιστασιακά, σπάνιαγ) ΣΥΝΘΕΤΑ:Φιλελεύθερος: φιλοχρήματος, ανελεύθερος Πρωτοπορία: πρωτοφανής, οδοιπορία

ΑΠΑΝΤΗΣΗ 7ου ΘΕΜΑΤΟΣ

Ως πρόεδροι του δεκαπενταμελούς του σχολείου σας συμμετέχετε σε μια ημερίδα που διοργανώνει ο Δήμος στον οποίο ανήκετε γράφοντας και εκφωνώντας μια εισήγηση με θέμα: Παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, π.χ. σε πολιτικούς πρόσφυγες, σε μετανάστες, σε παιδιά (π.χ. παράνομη παιδική εργασία, στρατολόγηση ανηλίκων κτλ), σε γυναίκες (π.χ. εμφανείς παραβιάσεις των δικαιωμάτων των γυναικών σε χώρες του Τρίτου Κόσμου, και συγκαλυμμένες παραβιάσεις σε χώρες της Δύσης).

Αξιότιμες κυρίες και αξιότιμοι κύριοι, σας ευχαριστώ για την πρόσκληση και το βήμα λόγου που μου προσφέρετε.

Μισός αιώνας και πλέον πέρασε από την Παγκόσμια Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του ανθρώπου. Ενώ θα περίμενε κανείς ότι η ύπαρξη αυτών των δικαιωμάτων γίνεται σεβαστή από όλες τις εξουσίες, στην πραγματικότητα, όμως, συμβαίνει το αντίθετο. Μάλλον τα δικαιώματα διάγουν βίο φαντάσματος μέσα στα κεφάλια των φιλοσόφων ή περισσότερο ευδοκιμούν στα χείλη των προπαγανδιστών, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Κονδύλης.

Δικαίωμα είναι εκείνο το οποίο σύμφωνα με το νόμο δικαιούται κάποιος, ό,τι του ανήκει σύμφωνα με το νόμο. Δικαίωμα, επίσης, είναι η αξίωση που στηρίζεται στον ορθό λόγο ή στο γραπτό νόμο. Τα δικαιώματα δεν μπορούν να τα επικαλεστούν και να απολαύσουν το περιεχόμενό τους οι ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.

Σ' αυτές τις ομάδες ανήκουν οι πολιτικοί πρόσφυγες. Έτσι ονομάζονται οι πολίτες που διώκονται από τα καθεστώτα των χωρών τους για τα πολιτικά τους φρονήματα και γι' αυτό ζητούν πολιτικό άσυλο σε άλλες χώρες πιο δημοκρατικές. Στις χώρες που φιλοξενούνται δεν αποκτούν εύκολα πολιτικό άσυλο και ζουν διαρκώς υπό καθεστώς απέλασης, γεγονός εξαιρετικά ψυχοφθόρο, αν αναλογιστεί κανείς ότι πιθανή επαναπροώθησή τους στις χώρες απ' όπου έφυγαν ισοδυναμεί με την φυσική τους εξόντωση.

Οι άνθρωποι αυτοί έχουν βασανιστεί από το κράτος από το οποίο απέδρασαν και είναι σίγουρο ότι έχουν κλονισμένη τη σωματική και την ψυχική τους υγεία. Δεν μπορούν να ζητήσουν βοήθεια από το κράτος που τους φιλοξενεί, επειδή επικρατεί σε βάρος τους καχυποψία. Για να αποδράσουν από τη χώρα τους, χρησιμοποιούν κυκλώματα σύγχρονων δουλεμπόρων που τους εκμεταλλεύονται οικονομικά, διαιωνίζοντας έτσι ένα φαύλο κύκλο εξάρτησης.

Στις χώρες που φιλοξενούνται αντιμετωπίζονται ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας και ζουν υπό καθεστώς νομικής αφάνειας. Ανάγκη πάσα πλέον είναι η Διεθνής Κοινότητα να αναγνωρίσει το πρόβλημα, να ενισχύσει οικονομικά τις χώρες που έχουν τη μεγαλύτερη εισροή πολιτικών προσφύγων. Επίσης μη κυβερνητικές οργανώσεις είναι ανάγκη να κινητοποιηθούν για την ευαισθητοποίηση του κοινού για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Ιδιαίτερα η Διεθνής Αμνηστία είναι ανάγκη να πιέσει τις χώρες που διώκουν πολίτες για τα πολιτικά τους φρονήματα, να τις καταγγείλει διεθνώς, για να στερηθούν αυτές τα αγαθά που προσφέρει η διεθνής κοινότητα.

Μια άλλη ευάλωτη κοινωνική ομάδα είναι οι μετανάστες που συνήθως για οικονομικούς λόγους εγκαταλείπουν τις πατρογονικές τους εστίες για την αναζήτηση καλύτερου μέλλοντος. Στις χώρες, όπου εγκαθίστανται ζουν υπό καθεστώς παρανομίας, εισπράττουν βία από τα όργανα της τάξεως, ενώ υφίστανται σκληρή εργασιακή εκμετάλλευση. Αντιμετωπίζονται από τους γηγενείς πληθυσμούς με προκατάληψη, ενώ δεν είναι λίγες φορές συναντώμενο το φαινόμενο ρατσιστικής βίας σε βάρος τους.

Ζουν υπό καθεστώς οικονομικής τυραννίας, εργάζονται ανασφάλιστοι σε δύσκολες εργασίες με υψηλά ποσοστά κινδύνου εργατικού ατυχήματος, δε συνδικαλίζονται και έχουν προβλήματα επιβίωσης. Είναι φανερό πως η νομιμοποίηση τους προβάλλει ως αναγκαιότητα, επειδή, αν ενσωματωθούν στον κοινωνικό κορμό, θα ενισχύσουν την κοινωνική συνοχή. Βέβαια οι οικονομικοί μετανάστες πρωτίστως στενάζουν στις χώρες, που γεννήθηκαν, συνήθως υπό συνθήκες πλήρους εξαθλίωσης και γι’ αυτό μαζικά αποχωρούν προς εύρεση καλύτερου μέλλοντος.

Είναι ανάγκη η Ύπατη Αρμοστεία για τους μετανάστες-πρόσφυγες να βοηθήσει οικονομικά τις χώρες υποδοχής, προκειμένου να τους εντάξουν στο μέτρο του δυνατού στο παραγωγικό δυναμικό τους. Επίσης, να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη και να στιγματίζει φαινόμενα ρατσιστικής βίας. Πάνω από όλα όμως είναι ανάγκη να κατανοηθεί από το σύγχρονο κόσμο ότι οι πληθυσμοί ολοένα και περισσότερο θα μετακινούνται και θα αλλάζει συνεχώς η ανθρωπογεωγραφία του πλανήτη. Εξάλλου, η μετακίνηση των πληθυσμών είναι ένα φαινόμενο συχνά συναντώμενο στην ιστορία και γι' αυτό δε θα πρέπει να φοβίζει κανένα.

Μια άλλη ευαίσθητη κατηγορία ανθρώπων είναι τα παιδιά. Λόγω της ηλικίας τους, της έλλειψης ωριμότητας και της φυσικής τους ευπιστίας, τα δικαιώματα τους εύκολα παραβιάζονται. Σ' αυτό το σημείο σκόπιμο θα ήταν να γίνει μια διάκριση μεταξύ των δικαιωμάτων των παιδιών που καταπατώνται στην Ανατολή και στη Δύση. Στην Ανατολή: τα παιδιά στρατεύονται από φονταμενταλιστικές οργανώσεις, εκπαιδεύονται, εξοπλίζονται και μετατρέπονται παρά την μικρή τους ηλικία σε μαχητές, που αναλαμβάνουν αρκετές φορές και αποστολές θανάτου. Επίσης, ιδιαίτερα σε χώρες της Ανατολής, συναντάται το φαινόμενο της εκμετάλλευσης της παιδικής εργασίας. Πιο συγκεκριμένα, παιδιά ηλικίας ακόμη και επτά χρόνων χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία εκτελώντας σύνθετες και επίπονες εργασίες. Αποτέλεσμα αυτών είναι τα συχνά ατυχήματα, ακόμη και η απώλεια της ζωής τους. Το βέβαιο είναι ότι η ένταξη παιδιών στην παραγωγική διαδικασία αποφέρει τεράστια κέρδη από την υπερεκμετάλλευση της παιδικής εργασίας στους κεφαλαιούχους και τις πολυεθνικές εταιρείες, που επενδύουν αρκετά κεφάλαια στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Συναφές με τα προηγούμενα είναι και η εκπόρνευση παιδιών που συμβαίνει κατά κόρον σε χώρες της Άπω Ανατολής. Τα παιδιά λόγω της οικονομικής εξαθλίωσης των οικογενειών τους εκδίδονται από οργανωμένα κυκλώματα, τα οποία πλουτίζουν σε βάρος της σωματικής και ψυχικής ακεραιότητας των παιδιών. Οι οικογένειες αυτών των παιδιών συγκατατίθενται στην εκπόρνευση τους, αφού έτσι εξασφαλίζουν χρήματα για την επιβίωση των άλλων μελών τους. Ο φαύλος κύκλος έτσι συνεχίζεται.

Αντίθετα στις δυτικές κοινωνίες τα προβλήματα των παιδιών είναι διαφορετικά, Κατ' αρχάς ο διαφημιστικός μηχανισμός τα βομβαρδίζει καθημερινά με διαφημίσεις, οδηγώντας τα λόγω της φυσικής του ευπιστίας στον υπερκαταναλωτισμό και στην απληστία. Οι διαφημίσεις υπερβάλλουν σε ό,τι αφορά τα οφέλη από την κατανάλωση ενός προϊόντος, δημιουργούν στα παιδιά δευτερεύουσες ανάγκες, τις οποίες με απαιτητικό τρόπο πιέζουν τους γονείς τους να καλύψουν, εκμεταλλεύονται την άγνοια των παιδιών σχετικά με τις οικονομικές σχέσεις, παρουσιάζουν παιχνίδια με τα οποία ο κάτοχος τους αποκτά υπερφυσικές ιδιότητες· οι διαφημίσεις, τέλος, ιδιαίτερα παιδικών παιχνιδιών δίνουν έμφαση σε πράξεις βίας, τις οποίες μέσω της μαγείας της εικόνας μετατρέπουν σε πράξεις δικαίου.

Η λειτουργία του διαφημιστικού μηχανισμού, λοιπόν, καταπατά δικαιώματα του παιδιού. Πιο συγκεκριμένα, καταπατά το δικαίωμα του παιδιού να ζει σε ένα περιβάλλον, που του εξασφαλίζει την αρμονική σωματική , νοητική και συναισθηματική ανάπτυξη.

Επίσης, η ενδοοικογενειακή βία αποτελεί μάστιγα για τις δυτικές κοινωνίες, εξαθλιωμένοι γονείς, απαξιωμένοι κοινωνικά και επαγγελματικά ξεσπούν πάνω στα παιδιά τους κακοποιώντας τα. Τα παιδικά τραύματα, ως γνωστόν, δεν επουλώνονται εύκολα και αποτελούν αφετηρίες για την εμφάνιση διαφόρων νοσημάτων κατά τη διάρκεια της ενηλικίωσης των παιδιών

Κατ’ ανάλογο τρόπο παρατηρείται και η καταπάτηση των δικαιωμάτων της γυναίκας. Στις χώρες του Τρίτου κόσμου, ιδιαίτερα σε αυτές που επικρατούν φονταμενταλιστικά καθεστώτα, οι γυναίκες ζουν χωρίς κανένα πολιτικό και κοινωνικό δικαίωμα. Τελούν υπό την πλήρη εξουσία των ανδρών, ενώ τα πολιτικά καθεστώτα στα οποία ζουν δεν τους αναγνωρίζουν κανένα απολύτως δικαίωμα. Παντρεύονται παρά τη θέληση τους, δεν απολαμβάνουν τα αγαθά της παιδείας, δεν μπορούν να σπουδάσουν, κακοποιούνται από τους συζύγους τους, χωρίς το νομικό σύστημα της χώρας τους να τιμωρεί αυτούς που τις κακοποιούν. Επίσης, δεν μπορούν να κυκλοφορήσουν στους δρόμους, χωρίς να έχουν καλυμμένο πλήρως το σώμα τους με τα χαρακτηριστικά ενδύματα που τους επιβάλλει η θρησκεία τους.

Στη Δύση αντίθετα οι γυναίκες απολαμβάνουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, αναγνωρίζονται σε αυτές εγγενή και απαράγραπτα δικαιώματα, τα οποία μπορούν να τα απαιτήσουν και να τα απολαύσουν. Υπάρχουν βέβαια περιπτώσεις κατά τις οποίες γυναίκες ακόμη και στο δυτικό κόσμο καταπιέζονται, αντιμετωπίζουν ρατσιστική προκατάληψη σε βάρος τους από τους άνδρες, σεξιστική βία, χωρίς να μπορούν να αντιδράσουν. Όμως θεσμοί και λειτουργίες δίνουν τη δυνατότητα αντίδρασης στις γυναίκες, χωρίς πολλές φορές όμως να το κάνουν από φόβο ή από άγνοια των δικαιωμάτων τους.

Αξιοσημείωτος, επίσης, είναι ο τρόπος με τον οποίο ο διαφημιστικός μηχανισμός προσβάλλει την αξιοπρέπεια των γυναικών. Συνήθως τις προβάλλει ως όντα με θηριώδεις καταναλωτικές πρακτικές, ως όντα ναρκισσιστικά, ωραιοπαθή. Η εικόνα της γυναίκας στη διαφήμιση πλήττει τη γενετήσια αξιοπρέπεια της και πολλές φορές τη νοημοσύνη της. Η διαφημιστική εικόνα δημιουργεί πρότυπα αρεστής γυναικείας συμπεριφοράς, τα οποία ασθμαίνοντας προσπαθεί η σύγχρονη γυναίκα να μιμηθεί, με αποτέλεσμα, τις περισσότερες φορές, να γελοιοποιείται, αφού στην πράξη μιμείται ένα πρότυπο ξένο και αλλότριο προς τις πραγματικές της ανάγκες.

Στη Δύση, επίσης, εμφανίζεται πιο έντονο το πρόβλημα της παραβίασης του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή. Τα μέσα των εκτεχνικευμένων κοινωνιών της Δύσης επιτρέπουν στο κράτος και σε ιδιωτικούς αστυνομικούς την παρακολούθηση των δραστηριοτήτων των ανθρώπων, συλλέγοντας σε ηλεκτρονικές τράπεζες πληροφοριών στοιχεία για την προσωπική τους ζωή, γεγονός που παραβιάζει το δικαίωμα του καθενός να προστατεύεται η σφαίρα της απολύτως προσωπικής του ζωής. Καταγράφονται παράνομα οι επισκέψεις τους σε καταστήματα, οι δραστηριότητές τους στο χώρο εργασίας τους, οι συναντήσεις τους με διάφορα πρόσωπα της αρεσκείας τους και οι καταναλωτικές τους συμπεριφορές. Τα στοιχεία αυτά τις περισσότερες φορές παρανόμως συλλέγονται και αποθηκεύονται σε τράπεζες πληροφοριών, γεγονός που τα καθιστά προσιτά και εκμεταλλεύσιμα από τον καθένα, που μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση σ' αυτές τις τράπεζες.

Τα ανθρώπινα δικαιώματα, τέλος, αμφισβητούνται είτε στη θεωρία είτε στην πράξη, είναι ανάγκη, λοιπόν, να γίνουν σεβαστά από όλους και να θεωρηθούν εγγενή σε όλους. Κατ' αυτόν τον τρόπο θα μπορούν να τα απολαύσουν όλοι και έτσι θα βελτιωθούν οι συνθήκες ζωής των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο. Ο σεβασμός των δικαιωμάτων δεν είναι ευχολόγιο, αλλά αναγκαιότητα που πρέπει να κατανοηθεί από όλους.

Εύχομαι κάθε επιτυχία στους στόχους της ημερίδας σας.

Ο πολιτισμός είναι κάτι περισσότερο από τον εκσυγχρονισμό των αγορών (Ευρ.Ένωση) ΤΟΥ ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΣΑΒΑΤΕΡ

Υποθέτω πως ένα από τα μεγαλύτερα δράματα της ανθρώπινης ζωής, τόσο σε προσωπικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, είναι το ότι οι σωστές αποφάσεις προέρχονται μόνο μέσα από καταστροφές και όχι ως αποτέλεσμα μιας ήρεμης λογικής σκέψης που πραγματικά αρμόζει στο δικό της συμφέρον.

Δύο τραγικοί παγκόσμιοι πόλεμοι που ξέσπασαν στη δική μας ήπειρο έχουν πείσει την πλειονότητα των Ευρωπαίων πως είναι αναγκαίο να βρεθούν τρόποι διεθνώς αναγνωρισμένοι για την πρόληψη, την αποφυγή και την επίλυση των συγκρούσεων ανάμεσα σε αντικρουόμενα συμφέροντα σε μία κλίμακα που ξεπερνά τα όρια των κρατών-εθνών. Πρόκειται για την πλανητική διαχείριση των πρώτων υλών, όπως το πετρέλαιο και το νερό, αλλά επίσης και για την προστασία των κοινωνικών αξιών, όπως είναι η εκπαίδευση, οι δημοκρατικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Χωρίς αμφιβολία, η ασφάλεια είναι μια βασική αρχή, όμως σήμερα καθίσταται σαφές πως ο κόσμος γίνεται πιο ασφαλής όταν αγωνίζεται όχι μόνο κατά της τρομοκρατίας αλλά κι εναντίον της φτώχειας, των ανισοτήτων και της αδικίας, τόσο της πολιτικής όσο και της οικονομικής. Το σημαντικό δεν είναι μόνο να έχεις δίκιο και να το υπερασπίζεσαι ή να το επιβάλεις με τα όπλα, αλλά να χρησιμοποιείς τη δύναμη που δίνει η κοινωνική ανάπτυξη για να εγκαταστήσεις τις αρχές ενός κοινού δικαίου στο οποίο όλοι οι άνθρωποι θα αισθάνονται συνεργοί και επωφελούμενοι.

Σε ένα τέτοιο πολιτιστικό σχέδιο η Ευρώπη δεν έχει ανταποκριθεί ικανοποιητικά, ωστόσο είναι απαραίτητο. Βεβαίως, μιλούμε για μια Ευρώπη ενωμένη όχι μόνο πάνω σε θέματα κοσμοπολίτικων ιδανικών αλλά και σε ζητήματα υπεράσπισης παλαιότερων κεκτημένων, όπως το ευ ζην, το λαϊκό αίσθημα της πολιτικής τάξης ή οι νομικές εγγυήσεις για όλους (πριν από λίγο καιρό ο Γάλλος φιλόσοφος Ζαν Πιερ Φε είπε την ωραία φράση πως «Ευρώπη είναι ο τόπος στον οποίο δεν ισχύει η θανατική ποινή»). Αυτή η ένωση χρειάζεται ένα Σύνταγμα που θα ορίζει με θεσμικό τρόπο τις ουσιαστικές αρχές και συγχρόνως μια κοινή φωνή στην εξωτερική πολιτική καθώς και μια στρατιωτική αποτρεπτική ικανότητα που θα εγγυάται την ασφάλεια της ηπείρου χωρίς να χρειάζεται να προσφεύγει στη συμφεροντολογική προστασία των άλλων δυνάμεων. Δεν πρόκειται για την προώθηση μιας Ευρωπαϊκής Ενωσης με τη μορφή κλειστού φρουρίου απέναντι σε κάποιους, αλλά μια Ευρώπη αρκετά δυνατή και συνεκτική, ώστε να παραμένει ανοικτή και εμπνευσμένα γενναιόδωρη απέναντι στις παγκόσμιες ανάγκες τις οποίες κανείς δεν μπορεί να απαγορεύσει.

Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, τα κράτη μας έχουν ανάγκη από τον υπόλοιπο κόσμο, γιατί φοβερές απειλές μάς απέδειξαν πως ούτε οι πιο ισχυρές χώρες μπορούν να ζήσουν απομονωμένες. Αλλά είναι επίσης σίγουρο πως χρειάζονται αυτή την ευρωπαϊκή φωνή, αρμονική και καθαρή, μέσα από το χαρακτηριστικό της πλουραλισμό. Είναι ώρα οι Ευρωπαίοι πολίτες, όχι μόνο οι «προοδευτικοί», αλλά και οι «πολιτισμένοι», με την πιο υπεύθυνη έννοια του όρου, να απαιτήσουμε από τις κυβερνήσεις μας την υιοθέτηση των απαραίτητων μέτρων ώστε αυτή η προσπάθεια ενότητας να είναι αποτελεσματική. Ετσι θα αποδείξουμε τουλάχιστον ότι έχουμε εμπεδώσει προς όφελός μας τα μαθήματα της επικείμενης αβύσσου.

Η κυρία Διεθνής Αμνηστία

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΟΛΓΑ ΚΟΛΙΑΤΣΟΥ

Ισως ευκολότερα συναντάς έναν πρόεδρο Δημοκρατίας παρά την Ιρένε Καν. Η γ.γ. της Διεθνούς Αμνηστίας ταξιδεύει αδιάκοπα και ασχολείται με την αναμόρφωση της μεγαλύτερης και πλέον επιτυχημένης ιδιωτικής σύγχρονης οργάνωσης προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που έχει επισήμως 1,5 εκατ. μέλη, οπαδούς και χορηγούς, παραρτήματα σε 56 χώρες και περίπου 8.000 ομάδες στήριξης (φοιτητές, μαθητές ή επαγγελματίες) σε 100 χώρες.

Είναι δύσκολες εποχές για τα ανθρώπινα δικαιώματα, και ιδιαίτερα για τους δυναμικούς υπέρμαχους. Προβλήματα δημιουργούν όχι μόνον οι «συνήθεις ύποπτοι», αλλά και οι «φιλελεύθερες» εκείνες Δημοκρατίες που μετά την 11η Σεπτεμβρίου εξυφαίνουν πολεμικές επιχειρήσεις στ' όνομα της διεθνούς ασφάλειας. Αλλά η Ιρ. Καν παραμένει αμετακίνητη.

Η Ιρένε Ζουμπαΐντα Καν ήταν μια ασυνήθιστη επιλογή στη 40χρονη ιστορία της Διεθνούς Αμνηστίας, ειδικά όσον αφορά φύλο, θρήσκευμα και καταγωγή από αναπτυσσόμενη χώρα (Μπανγκλαντές) κι επιπλέον μ' έντονες εμπειρίες από τον εμφύλιο της δεκαετίας του '70 - λιντσάρισμα ατόμων στους δρόμους, δολοφονίες λόγω «λάθος θρησκείας», στρατολόγηση γειτονόπουλων στον Απελευθερωτικό Στρατό, απειλές εναντίον του πατέρα της επειδή περιποιούνταν - ως γιατρός- ασθενείς ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων. Στα 14 οι γονείς της την έστειλαν σε φίλους στη Β. Ιρλανδία - όπου «οι ταραχές δε την πτόησαν, είχε δει πολύ χειρότερα» τονίζει η ίδια. Αργότερα φοίτησε στη Νομική, Μάντσεστερ και Χάρβαρντ, και το 1979 άρχισε να εργάζεται στη Διεθνή Επιτροπή Νομικών στη Γενεύη. Ενα χρόνο αργότερα ξεκινά μια εντυπωσιακή καριέρα στην Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες κι επισκέπτεται πολλές χώρες της υφηλίου. Ενδιάμεσα βρήκε καιρό να παντρευτεί έναν Γερμανό, με τον οποίο απέκτησαν μία κόρη.Στις προσωπικές της προτεραιότητες συγκαταλέγονται οι καταγγελίες για παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών.

Η οργάνωση ιδρύθηκε το 1961 από το Βρετανό δικηγόρο Πίτερ Μπένενσον κι αρχικώς υπήρξε στρατευμένη στην απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων που απεχθάνονταν τη βία, διεκδικώντας καλύτερες συνθήκες κράτησης και δίκαιες νομικές διαδικασίες και οργανώνοντας καμπάνιες εναντίον βασανιστηρίων και θανατικής ποινής. Μετά το '91 στο προσκήνιο του ενδιαφέροντος πέρασαν οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων άλλων ομάδων - προσφύγων, εθνικών μεινοτήτων, γυναικών. Μετά την ανάληψη των καθηκόντων της νέας γ.γ., η οπτική γωνία της οργάνωσης άλλαξε ξανά -στο ευρύτερο πλαίσιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταγράφονται και παραβιάσεις κατά οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων.

Βίλχελμ Ράιχ , Άκου Ανθρωπάκο

Για το λόγο αυτό σε φοβάμαι, Ανθρωπάκο, σε φοβάμαι θανάσιμα. Γιατί η μοίρα της ανθρωπότητας εξαρτάται από σένα. Σε φοβάμαι γιατί δεν υπάρχει τίποτα που να αποφεύγεις τόσο πολύ όσο αποφεύγεις τον εαυτό σου. Είσαι άρρωστος, πολύ άρρωστος, Ανθρωπάκο. Δεν είναι δικό σου λάθος. Μα φέρνεις την ευθύνη ν' απαλλαχτείς απ' αυτή την αρρώστια σου. Θα είχες από καιρό πετάξει απ' το σβέρκο σου τους καταπιεστές, αν δεν είχες δείξει ανεκτικότητα στην καταπίεση και αν, συχνά, δεν την είχες υποστηρίξει. Καμιά αστυνομική δύναμη στον κόσμο δε θα’ ταν αρκετά ισχυρή να σε καταπιέσει, αν στην καθημερινή σου ζωή διέθετες έστω και έναν απειροελάχιστο κόκκο αυτοσεβασμού και αν είχες κατανοήσει πολύ καλά ότι χωρίς εσένα η ζωή δε θα συνεχιζόταν ούτε μια ώρα. Σου τα’ πε αυτά ο «απελευθερωτής» σου; Όχι. Σε ονόμασε «Προλετάριο του Κόσμου», μα δε σου είπε ότι εσύ και μόνον εσύ είσαι υπεύθυνος για τη ζωή σου (και όχι υπεύθυνος για την «τιμή της πατρίδας»).

Πρέπει να συνειδητοποιήσεις ότι μετέτρεψες τα ανθρωπάκια σε δυνάστες σου και ότι έστειλες στο μαρτύριο τους πραγματικά μεγάλους άντρες· ότι τους σταύρωσες, τους λιθοβόλησες και τους άφησες να πεθάνουν απ' την πείνα· ότι ποτέ δεν τους σκέφτηκες, ούτε αυτούς, ούτε τους κόπους τους· ότι δεν έχεις την παραμικρή ιδέα σε ποιους χρωστάς ο,τιδήποτε καλά υπάρχουν στη ζωή σου.

Λες: «Πριν σ' εμπιστευθώ θέλω να ξέρω την κοσμοθεωρία σου». Όταν όμως ακούσεις την κοσμοθεωρία μου θα τρέξεις στον Εισαγγελέα, ή στην «Επιτροπή εναντίον αντι-Αμερικανικών Δραστηριοτήτων», ή στο ΡΒΙ, ή στη ΟΡΟ, ή στον «Κίτρινο Τύπο», ή στην Κου-Κλουξ-Κλαν, ή στους «Ηγέτες των Προλεταρίων όλου του κόσμου», ή, τέλος, απλώς θα τρέξεις.

Δεν είμαι ούτε Κόκκινος, ούτε Μαύρος, ούτε Λευκός, ούτε Κίτρινος.Δεν είμαι ούτε Χριστιανός, ούτε Εβραίος, ούτε Μωαμεθανός, ούτε Μορμόνος, ούτε Πολυγαμικός, ούτε

Ομοφυλόφιλος, ούτε Αναρχικός, ούτε Μπόερ.Αγκαλιάζω τη σύζυγο μου επειδή την αγαπώ και την επιθυμώ και όχι επειδή συμβαίνει να έχω

πιστοποιητικό γάμου ή επειδή είμαι σεξουαλικά πεινασμένος.Δε δέρνω τα παιδιά, δεν ψαρεύω και δεν κυνηγάω ελάφια και λαγούς. Είμαι όμως καλός σκοπευτής και

μ' αρέσει να χτυπάω στο κέντρο.Δεν παίζω μπριτζ και δε δίνω πάρτυ για να διαδώσω τις θεωρίες μου. Αν αυτές είναι σωστές τότε θα

διαδοθούν μόνες τους.Δεν υποβάλλω την εργασία μου σε κανένα υπάλληλο του υπουργείου Υγιεινής, εκτός κι αν εκείνος την

κατέχει καλύτερα από μένα. Και καθορίζω εγώ ποιος κατέχει την ουσία και τις επιπλοκές της ανακάλυψής μου.

Τηρώ αυστηρά όλους τους νόμους που είναι λογικοί, μα καταπολεμώ εκείνους που είναι άχρηστοι ή παράλογοι. (Μην τρέχεις στον Εισαγγελέα, Ανθρωπάκο, γιατί και κείνος το ίδιο θα κάνει, αν είναι έντιμος).

Θέλω τα παιδιά και οι έφηβοι να γεύονται την ευτυχία του σωματικού έρωτα και να την απολαμβάνουν χωρίς κίνδυνο.

Να ποιος είσαι, Ανθρωπάκο. Κάνεις μόνο για να ανακατεύεις το φαγητό και για να το σερβίρεις με την κουτάλα, μα δεν μπορείς να το δημιουργήσεις. Να γιατί είσαι αυτός που είσαι, όλη σου τη ζωή κλεισμένος σ' ένα βαρετό γραφείο, ή σκυμμένος στο τραπέζι σχεδίασης, ή περιορισμένος στο συζυγικό ζουρλομανδύα ή φυλακισμένος σε μια αίθουσα να μαθαίνεις γράμματα στα παιδιά που μισείς. Δεν πρόκειται να αναπτυχθείς και δεν έχεις καμιά δυνατότητα για καινούργιες σκέψεις, γιατί πάντα έπαιρνες, πάντα σέρβιρες με την κουτάλα το φαγητό που κάποιος άλλος σου το έφερνε έτοιμο μέσα σ' ασημένιο πιάτο.

Μήπως δεν καταλαβαίνεις γιατί τα πράγματα είναι έτσι, γιατί δεν μπορούν να είναι αλλοιώς; Θα σου το πω, Ανθρωπάκο, γιατί σε γνώρισα όταν ερχόσουνα σε μένα με την εσωτερική σου κενότητα, την ανικανότητά σου ή τη διανοητική σου διαταραχή. Ξέρεις μόνο να σερβίρεις και μόνο να παίρνεις, δεν μπορείς να δημιουργήσεις, δεν μπορείς να προσφέρεις γιατί το βασικό χαρακτηριστικό σου είναι να μένεις αμέτοχος και να φθονείς· γιατί σε πιάνει πανικός, όταν το αρχέγονο συναίσθημα της ΑΓΑΠΗΣ και της ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ αρχίζει ν' αναδύεται μέσα σου. Γι' αυτό φοβάσαι να προσφέρεις. Το γεγονός ότι παίρνεις, βασικά, έχει μόνο μια εξήγηση: αισθάνεσαι την ανάγκη να παραφουσκώσεις τον εαυτό σου με λεφτά, με φαγητό, με ευτυχία, με γνώσεις, γιατί νιώθεις άδειος, πεινασμένος, δυστυχής, ούτε κάτοχος της γνώσης, ούτε και με την επιθυμία να αποκτήσεις γνώση. Για τον ίδιο λόγο αποφεύγεις την αλήθεια, Ανθρωπάκο: γιατί μπορεί να απελευθερώσει το συναίσθημα της αγάπης μέσα σου. Αναπόφευκτα θα σου απόδειχνε αυτό που ανεπαρκώς προσπαθώ να αποδείξω εδώ. Αυτό δεν το θέλεις, Ανθρωπάκο. Θέλεις μόνο να είσαι καταναλωτής και πατριώτης.

«Τ' ακούσατε αυτό; Απορρίπτει τον πατριωτισμό, το υπόβαθρο του κράτους και το στήριγμα του κυττάρου του κράτους, της οικογένειας! Κάτι πρέπει να κάνουμε γι' αυτό!»

Έτσι κραυγάζεις, Ανθρωπάκο, όταν κάποιος σου υπενθυμίζει την ψυχική σου δυσκοιλιότητα. Δε θέλεις να τ' ακούσεις, δε θέλεις να το μάθεις, θέλεις να φωνάζεις, ζήτω!

Θέλεις την αλήθεια σ' ένα καθρέφτη, όπου δεν μπορείς να την αγγίξεις. Ο σωβινισμός σου πηγάζει απ' τη σωματική σου ακαμψία, την ψυχική σου δυσκοιλιότητα, Ανθρωπάκο. Δε στο λέω χλευαστικά, μα μόνο επειδή είμαι φίλος σου, έστω κι αν εσύ σκοτώνεις τους φίλους σου όταν σου λένε την αλήθεια. Ρίξε μια ματιά στους πατριώτες: δε βαδίζουν, παρελαύνουν. Δε μισούν τον εχθρό. Αντίθετα, έχουν «κληρονομικούς εχθρούς» που τους αλλάζουν κάθε δέκα χρόνια περίπου, κάνοντάς τους κληρονομικούς φίλους και ξανά πάλι

κληρονομικούς εχθρούς. Δεν τραγουδούν τραγούδια· κραυγάζουν πολεμικά άσματα. Δεν αγκαλιάζουν τις γυναίκες τους· τις «παίρνουν» και «το» κάνουν πολλές «φορές» τη νύχτα. Δεν υπάρχει τίποτα που να αντιτάξεις στην αλήθεια μου, Ανθρωπάκο. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να με σφάξεις, όπως έσφαξες τόσους άλλους πραγματικούς φίλους σου: Τον Ιησού, τον Ραθενώ, τον Καρλ Λίμπκνεχτ, τον Λίνκολν και πολλούς άλλους.

Ναι, Ανθρωπάκο, πάντα γραφόμουνα στην αστυνομία, πάντα τα χαρτιά μου ήταν εντάξει, πάντα πλήρωνα τους φόρους μου. Αυτό που σε στενοχωρεί δεν είναι το κράτος, ούτε η τιμή του έθνους. Τρέμεις από φόβο μήπως αποκαλύψω δημόσια τον εαυτό σου, όπως τον έχω δει στο ιατρείο μου. Γι' αυτό ψάχνεις να βρεις τρόπο να με καταδικάσεις για πολιτικό αδίκημα, ρίχνοντας με στη φυλακή για πολλά χρόνια. Σε ξέρω Ανθρωπάκο. Αν συμβαίνει να είσαι βοηθός Εισαγγελέα δεν ενδιαφέρεσαι να εφαρμόσεις το νόμο και να προστατέψεις τον πολίτη. Αυτό που ζητάς είναι μια «συνταρακτική» υπόθεση, που θα σε προωθήσει πιο γρήγορα στο πόστο του Εισαγγελέα. Αυτό θέλουν οι μικροί βοηθοί Εισαγγελέα. Το ίδιο έκαναν στον Σωκράτη. Όμως ποτέ δε διδάσκεσαι απ' την ιστορία. Δολοφόνησες τον Σωκράτη, κι επειδή ακόμα δεν έχεις καταλάβει τι έκανες, συνεχίζεις να παραμένεις στο βούρκο. Τον κατηγόρησες ότι υπονόμευε τα χρηστά ήθη σου. Ακόμη τα υπονομεύει, άθλιε Ανθρωπάκο! Δολοφόνησες το σώμα του μα δεν μπόρεσες να δολοφονήσεις το πνεύμα του. Συνεχίζεις να δολοφονείς στο όνομα του «νόμου και της τάξης». Όμως σκοτώνεις ύπουλα, δειλά. Δεν μπορού-σες να με κοιτάξεις κατά πρόσωπο όταν με κατηγορούσες δημόσια για ανηθικότητα. Γιατί ξέρεις ποιος από μας είναι ανήθικος, λάγνος και ασελγής. Κάποιος είπε κάποτε ότι μεταξύ των πολυάριθμων γνωστών του υπήρχε μόνο ένας που ποτέ δεν τον άκουσε να λέει βρώμικα ανέκδοτα. Εγώ ήμουν αυτός, Ανθρωπάκο. Ακόμα κι αν είσαι εισαγγελέας, δικαστής, αρχηγός αστυνομίας, ξέρω τα μικρά βρώμικα ανεκδοτάκια σου και ξέρω από πού πηγάζουν. Γι' αυτό ησύχασε. Εντάξει, μπορεί να αποδείξεις ότι ο φόρος εισοδήματός μου ήταν εκατό δολάρια λιγότερο· ή ότι οδηγούσα σ' ένα δημόσιο δρόμο με μια γυναίκα δίπλα μου- ή ότι μίλαγα με καλοσύνη μ' ένα παιδί στο δρόμο. Μόνο όμως στο στόμα σου κάθε μια απ' αυτές τις φράσεις παίρνει την ξεχωριστή χροιά, το γλοιώδες, διφορούμενο, κακό ήχο της αισχρής πράξης. Επειδή δεν ξέρεις τίποτ' άλλο, νομίζεις ότι κι εγώ είμαι σαν κι εσένα. Όχι, Ανθρωπάκο. Δεν είμαι σαν κι εσένα και ποτέ δεν ήμουν σαν κι εσένα σ' αυτά τα πράγματα. Δεν έχει σημασία αν το πιστεύεις ή όχι.

Είν' αλήθεια, κρατάς πιστόλι και κρατώ γνώσεις. Οι ρόλοι είναι μοιρασμένοι.

Πόσα είναι σήμερα τα εργαζόμενα παιδιά στον κόσμο; Οι ειδικοί του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας και της ίΤΚΚΕΡ κάνουν λόγο για ένα συνολικό αριθμώ 230 εκατομμυρίων παιδιών που υφίστανται εκμετάλλευση, αριθμός τρομακτικός, που μαρτυρά μια ισχυρή επιδείνωση της κατάστασης τα τελευταία 20 χρόνια, μια αύξηση που η δημογραφία από μόνη της δεν μπορεί να εξήγησα. Η έλλειψη κανονισμών και Μ ιοχοροί μηχανισμοί διάβρωσης τον δικαστικού και πολιτισμικού συστήματος προστασίας τον παιδιών βρίσκονται εδώ σε πλήρη δράση και εξηγούν αυτή την εξέλιξη. Η μεγάλη πλειονότητα των παιδιών ποτ* υφίστανται εκμετάλλευση ζοον σε χώρες τον Τρίτοι» Κόσμου και τα μισά «κ1 οντά στην Ασία. Μόνο στην Ινδία ο αριθμός ίσος ανέρχεται σε περισσότερα ΟΛΟ πενήντα εκατομμύρια. Ετην Αφρική είναι ακόμα περισσότερα, σε αναλογία, εφόσον το ένα παιδί στα τρία εργάζεται, ενώ το ποσοστό αντό νια την Ασία είναι ένα στα τέσσερα και για τη Λατινική Αμερική «να στα πέντε.Ωστόσο, αντό το φαινόμενο, βαθιά ριζωμένο στην ιστορία των βιομηχανικών χωρών, επανεμφανίζεται και ενισχύεται και σε αυτές, εδώ και μερικά χρόνια. Συναντάται κατ' αρχάς σε όλη την κεντρική και ανατολική Ευρώπη, εκεί όπου οι επιπτώσεις της εκπτώχεοσης σννδοάζονιαι με τις επιπτώσεις της γενικής αποδιοργάνωσης της οικονομίας. Επίσης, σε χώρες κσο μεριμνούν, θεωρητικά, για την προστασία των ασθενέστερων, όπως η Μεγάλη Βρετανία, η Ιταλία ή άλλες χώρες της Δοτικής Ευρώπης. Το Ηνωμένο Βασίλειο πληρώνει επίσης στο κεφαλαίο αβτό το τίμημα των χρόνων τοο ξέφρενου συντηρητισμού, της σοστημαακής απορύθμισης ποτ* προκάλεσαν την εξασθένιση της νομικής προστασίας: παίδια ποτ* κατά κύριο λόγο προέρχονται από κοινότητες μεταναστών απασχολούνται σε κομμωτήρια, σε εστιατόρια, σε καθαριστήρια, σε επιχειρήσεις καθαρισμού κ. λ. π. Πόσα είναι οντά; Μερικές δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες Κάθε προσπάθεια εκτίμησης παράμενα ριψοκίνδυνη, γιατί στη Μεγάλη Βρετανία όπως και σ* όλη την Ευρώπη η παι-οικη εργασία γίνεται λαθραία και ο ογΜχλίΜΜ&χαι.Δεν συμβαίνει κάτι λιγότερο στην Πορτογαλία, στην Ιταλία, στην Ελλάδα, στην Ισπανία, σας Η,Π.Α. . .. £τη Γαλλία, όπου πολλές χιλιάδες παιδιά δεν φοιτούν σε κανένα σχολείο, πολλά από αντά είναι αντικείμενο εκμετάλλευσης. Σ* αυτά πρέπα να προσθέσουμε και τα παιδιά που κάτω από το κάλυμμα της μαθητείας σε κάποια τέχνη βρίσκονται ήδη ουσιαστικά στον κόσμο της εργασίας «η της παραγωγής. Η πλήρης αδιαφάνεια όμως κυβερνά αυτή την πραγματικότητα.Ετις χώρες τον Τρίτον Κόσμο», όπου η εκμετάλλευση είναι κατά πολύ μαζικότερη, τα παιδιά δεν περιορίζονται σε μερικά είδη περιθωριακών δραστηριοτήτων. Αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του συστήματος παραγωγής, άτε πρόκα-ται για γεωργικές εργασίες για τη βιομηχανία, τη βιοτεχνία, τα χίλια η ένα μικροεπαγγέλματα του δρόμου, τη βιομηχανία ενδύματος, την επιδιόρθωση ... Ο κατάλογος είναι ατέλειωτος και η φαντασία των ενηλίκων δεν γνωρίζει όρια όταν πρόκειται να υποτάξουν ολόκληρους πληθοσμούς παιδιών σε μια σχεδόν σκλαβιά.Παιδιά αναβάτες σε καμήλες στις χώρες τοο Κόλπου, σκλάβοι σε ετήσια βάση σε εργοστάσια χαλιών, κροτίδων, πυροτεχνημάτων, σπίρτων, τσιγάρων (Ινδία), παιδιά ανθρακωρύχοι (Κολομβία, Βολιβία, Περούλ λειαντές πολύτιμων λίθων (Ινδία), αδαμαντωροχρι (πρώην Ζαΐρ), παιδιά «ου καθαρίζουν τις δεξαμενές των πετρελαιοφόρων (Πακιστάν), δουλεύουν στην υφαντουργία (Ινδία, Πακιστάν, Μπανγκλαντές^ συλλέγουν το γιασεμί το βράδυ (Αίγυπτος), κατασκευάζουν τούβλα από την ηλικία των πέντε ετών (Ινδία, Πακιστάν), ράβουν μπάλες ποδοσφαίρου (Πακιστάν), κάνουν ελεύθερη κατάδυση για να βρουν μαργαριτοφόρα στρείδια (Μαλαισία, Βιρμανία), βάζουν σε κουτιά γαρίδες και κατεψυγμένα ψάρια (Μαρόκο. Φιλιππίνες), Με λίγα λόγια, τα κάνουν όλα, συμπεριλαμβανομένου ενός τομέα σε πλήρη άνθηση, δηλαδή τις αναγκαστικές σεξουαλικές δραστηριότητες που σηχνό συνοδεύονται από ανείπωτες βιαιότητες, καψίματα από τσιγάρο, χτυπήματα κι ακόμη μετάδοση μολυσματικών ασθενειών, συχνά θανατηφόρων.ΕΡΩΤΗΣΕΙΣΑ. Το παραπάνω άρθρο δημοσιεύτηκε σε εφημερίδα. Στα πλαίσια μιας συζήτησης στην τάξη σας με θέμα την εκμετάλλευση των παιδιών να αποδώσετε τα βασικά σημεία του χωρίς προσωπικά σχόλια. (110 - 130 λέξεις)Β|. Αφού διαβάσετε προσεκτικά το κείμενο που σας δόθηκε να χαρακτηρίσετε τις πρότασης που ακολουθούν με την ένδοξη «Σωστό» ή «Λάθος». Η συντάκτρια του άρθρου υποστηρίζει ότι:α. Το δικαστικό και πολιτισμικό σύστημα δεν προστατεύει τα παιδιά από -την εκμετάλλευση των ενηλίκων. |. Το πρόβλημα της παιδικής εργασίας αφορά μόνο σας χώρες τοο Τρίτου Κόσμου και κυρίως στην Ινδία. γ. Το φαινόμενο παρουσιάζεται αμβλομμένο σας χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης. *, Στις βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες το φαινόμενο της παιδικής εργασίας ενισχύεται τα τελευταία χρόνια. *. Τα παιδιά περιορίζονται σε μερικά είδη περιθωριακών δραστηριοτήτων· δεν αποτελούν βασικό μέρος της παραγωγικής διαδικασίας.Μονάίις*Β» Να γράψετε δύο διαφορετικούς τίτλους, για να αποδώσετε την κεντρική ιδέα τοο κειμένου με ύφος: «. δραματικό ρ. ουδέτερο Β>Να γράψετε μία παράγραφο με τη μέθοδο σύγκριση / αντίθεση που θα αναφέρεται στη ζωή ίων παιδιών πλούσιων και φιω^ί» ν χωρών. Μβτάίβς 7Β* Να γράψετε ένα συνώνυμο η ένα αντώνυμο για κάθε μία από τις παρακάτω λέξεις: επιδείνωση, διάβρωση, λαθραίος, αδιαφάνεια. Μσν*»*ς 4Β£.Στις παρακάτω φράσεις να εντοπίσετε τη σημασ(« με την οποία χρησιμοποιούνται οι παρακάτω

υπογραμμισμένες λέξεις (δηλωτική, οονοηοσηληνκή) κη να σχηματίσετε μια χερίοδο για την καθεμία με την αντίθετη αημαοία: Φαινόμενο βαθιά «£ωιιένο κάλυμμα της μαΟητ«ίας Εξασθένιση νομικής προστασίαςΒ«.Να δηλώσετε αν τα παραδείγματα που παράθετα η αρθρογράφος εξυπηρετούν τον επικοινωνιακό στόχο τοο κειμένου.Γ. Με αφορμή τον επικείμενο εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας -κ» Παιδιού δημοσιεόματα εφημερίδων γνωστο-χοιαύν ατοιχρία ποο απο&ικνύουν την όφινοη των φαινομένων εκμετάλλευσης «χαδιών ο* ολόκληρο τον κόομο. Ευαισθητοποιημένοι από το γεγονός αποφασίστε να συντάξετε ένα άρθρο για την σχολική σας εφημερίδα στο οποίο καταθέτετε τις απόψεις σας αναφορικό: με την αναβάθμιση της θέσης των χαιδιών σης σύγχρονες κοινωνίες.ΑΠ ΑΝ Τ Η Ε Ε Ι £Α. Πριν από λίγες μέρες δημοσιεύτηκε στον Τόκο ένα άρθρο με θέμα την παιδική «μετάλλευση. Αρχικά, η αρθρογράφος παρέθετε στοιχεία που επεσήμαναν ότι ο αριθμός των παιδιών που υφίστανται εκμετάλλευση παρουσιάζει τα τελκοταία Είκοσι χρόνια σημαντική αύξηση και ιχέρριπτε ει>θ6νες για την εβδείνοκιη της «τώ<ηαοης <ττην έλ-λαψη βνός δικαοτικού και πολιτισμικού σοοτήματος ικανού να ^>οσΜ.τ86σα τα Μαβιά. Έ^εηο, σονέ^ζε μβ τη διαπίστωση όα, ενώ η σονφιπαιτήκλαονηφία των καώιών αυτών ζα σε Τριτοκοσμικές χώρβς, το φαινόμενο επανεμφανίζεται και ενισχύεται και σας Βιομηχανικές χώρες Στην πορεία τοβ άρθρο» καταγράφονταν οι μορφές εκμε-ταλλεοσης τον παιδιών τόσο σης Ευρωπαϊκές χώρες, η οποία σοχνά σογκαλύιαεται κάτω από το κάλαμμα της μαθητείας σε κάποια τέχνη, όσο και σας χώρες τον τρίτον κόσμου, όπου τα παιδιά αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της παραγωγής με αντίκτυπο στη σωματική και ψνχική τοος ογεία.Βι.α. Σ, ρ. Λ, γ. Λ, δ. Σ, «.ΛΒ» «. δραματικό: «Οι Όλιβερ Τοηστ , . . τοο σύγχρονου κόσμου».Ρ. ουδέτερο : «Εργαζόμενα παιδία: ένα αναπόσπαστο κομμάτι του παγκοσμίου συστήματος παραγωγής»,Β» Η θέση του παιδιού μέσα σε μια κοινωνία διαφοροποιείται ανάλογα με το βιοτικό επίπεδο και την πολιτισμική ανά· πτύξη της γεγονός που επηρεάζει και τη διαβίωση του μέσα σ' αυτήν. Έτσι, σας πλούσιες χώρες τα παιδιά καταλαμβάνουν ξεχωρκπή θέση μέσα στον κοινωνικό χώρο, αναγνωρίζεται η αυτονομία τους ως ανθρώπινες μονάδες, τους παρέχονται όλα εκείνα τα εφόδια (οικονομικά, ψυχολογικά, πνευματικά) προκείμενου να κοινωνικοποιηθούν ομαλά και να ωριμάσουν πνευματικά. Αντίθετα, σης φτωχές χώρες καταπατούνται τα δικαιώματα τους, εφόσον αντιμετωπίζονται ως μικρογραφία των μεγάλων, Συνήθως γίνονται αντικείμενα εκμετάλλευσης από τους μεγαλύτερους, κακοποιούνται, ενώ παράλληλα στερούνται βασικά είδη διατροφής, το δικαίωμα στη μόρφωση και τέλος ωθούνται σε φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας (παιδική εγκληματικότητα, πορνεία, αλκοολισμός κ.ά.Χ Αναμφισβήτητα λοιπόν, εντοπίζονται ουσιαστικές διαφορές στη ζωή των παιδιών που ζουν σε αναπτυγμένες χώρες και σε εκείνων που προσπαθούν να επιβιώσουν σας υποανάπτυκτες.Β* £«νώνβμα: επιδείνωση: χειροτέρευση Αντώνβμα: βελτίωσηδιάβρωση: αλλοίωση ακεραιότηταλαθραίος: μυστικός φανερόςαδιαφάνεια: ασάφεια διαφάνειαΒ$. Στητοκοδηλοτική - Το ψοτό αυτό είναι ριζωμένο ανάμεσα σε πέτρες.Συνυποδηλωτική - Το συγκεκριμένο ύφασμα χρησιμοποιείται ως κάλυμμα επίπλων. Συνυποδηλωηκή - Η εξασθένιση του οργανισμού του προήλθε από τη συνεχή σωματική κόπωση. Συνυποδηλωτική - Το βιβλίο του ήταν γεμάτο περιθωριακές σημειώσεις.Β*. Τα παραδείγματα παν χρηοιμοκχεί η αρθρογράφος έχ,οον αντληθεί από τη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα και αφορούν τη ζωή των εργαζόμενων παιδιών σε ολόκληρο τον κόσμο. Εξυπηρετούν λοιπόν ικανοποιητικά τον ε-πικοινωνιακό της στόχο εφόσον αυτός δεν είναι άλλος από το σαγματισμό της παιδικής εκμετάλλευσης και της αδιαφοράς που επιδεικνύουν προηγμένες και μη κοινωνίες για το φαινόμενο, καθώς και την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης για την αποτελεσματική αναμττώτασή χοο.Γ. «Τα ·«««φ«τ« ιν» παιίιου»Στοιχεία που αποκαλύπτονται με αφορμή τον εορτασμό της Παγκοσμίας Ημέρας τοο Παιδιού οδηγούν στη θλιβερή διαπίστωση ότι ο σύγχρονος κόσμος κατακλύζεται από φαινόμενα παιδικής εργασίας, επαιτείας αλλά και πορνϋας ανηλίκων. Τα φαινόμενα αυτά αποδεικνύουν περίτρανα πως μια από τις χειρότερες μορφές κοινωνικής παθογέ-ναας, αυτή της παιδικής εκμετάλλευσης, εξακολουθεί να υφίσταται όχι μόνο στις υποανάπτυκτες αλλά και σος αναπτυγμένες χώρες. Η αδικία λοιπόν που διαπράττεται οε βάρος μερίδας των νεότερων μελών της κοινωνίας καθιστά επιτακτική ανάγκη τη λήψη μέτρων για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης αλλά και την αναβάθμιση της θέσης τον παιδιού. Για την επίτευξη αυτού του στόχου καθοριστικό ρόλο καλούνται να διαδραματίσουν κυρίως οι φορείς που έχουν ανάλαβα το έργο της διαπαιδαγώγησης του. Ειδικότερα:4> η οικογένεια όφειλα να κάλυπτα τις βιοτικές ανάγκες των νεότερων μελών της, παράλληλα όμως και να τους παρέχει τα πνευματικά και ψυχολογικά εφόδια εκείνα ποτ· συντελούν στη διαμόρφωση υγιών και συγκροτημένων προσωπικοτήτων.4> το σχολείο καλείται να ολοκληρώσει το έργο της οικογένειας, συμβάλλοντας στην ομαλή κοινωνικοποίηση τοο ατόμου, στην πνευματική ωρίμανση του κυρίως όμως στηρίζοντας ψυχολογικά, με την επιστράτευση ψυχολόγων ή κοινωνικών λειτουργών, τα παιδιά εκείνα που προέρχονται από ένα διαταραγμένο οικογενειακό

περιβάλλον.% το κράτος έχει τη δυνατότητα να προβεί στη λήψη συγκεκριμένων μέτρων που θα συντελέσουν αποφασιστικά στην αναβάθμιση της θέσης του παιδιού σας σύγχρονες κοινωνίες. Τα μέτρα αυτά αφορούν την οικονομική στήριξη των αδύνατων κοινωνικών στρωμάτων (παροχή επιδομάτων, επαρκή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, δημιουργία θέσεων εργασίας), την καλύτερη οργάνωση και αποτελεσματικότερη λειτουργία των ιδρυμάτων εκείνων που αναλαμβάνουν τη οιατκαδαγώγηοη παιδιών που η οικογένεια τους αδυνατεί να αναθρέψει και τέλος την επιβολή αυστηρών ποινικών κυρώσεων σε άτομα που προβαίνουν σε πράξεις εκμετάλλευσης και κακοποίη-σης ανηλίκων.3> τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αλλά και οι εκπρόσωποι της πνευματικής ηγεσίας έχουν την υποχρέωση να αφυπνίζουν την κοινή γνώμη, αποκαλύπτοντας και στιγματίζοντας τα φαινόμενα παιδικής εκμετάλλευσης. Επιπλέον επφάλλεται να καλλιεργούν την αντίληψη όα τα δικαιώματα των παιδιών, που αποτελούν το πλέον ανυπεράσπιστο κομμάτι της κοινωνίας, κρέπα να γίνονται σεβαστά και να προασπίζονται.1> δράση τέλος θα πρέπα να αναλάβουν και διεθνείς οργανισμοί οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να συμβάλλουν στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης τους με την παροχή έμπρακτης βοήθειας (αποστολή οικονομικής βοήθειας σε τριτοκοσμικές κοινωνίες) καθώς και στην εξάλειψη φαινομένων παιδικής εκμετάλλευσης σε παγκόσμιο επίπεδο με την επίκληση και εφαρμογή του διεθνούς δικαίου.Η θέση που μια κοινωνία επιφύλασσα για τα νεότερα μέλη της αποτελεί κριτήριο της πολιτισμικής της ανάπτυξης. Μια κοινωνία λοιπόν που επιθυμεί να χαρακτηρίζεται αναπτυγμένη οφείλει να προασπίζει τα δικαιώματα των παιδιών, τα οποία αποτελούν το πλέον ευαίσθητο αλλά και ταυτόχρονα ελπιδοφόρο κομμάτι της, και να στιγματίζει κάθε προσπάθεια εκμετάλλευσης τους.

Τα δικαιώματα του ανθρώπου: Δυτικό ιδεολόγημα ή οικουμενικό ήθος; .. .Στο σύγχρονο, γεμάτο εντάσεις κόσμο, ο αγώνας για τα δικαιώματα τον ανθρώπου έχει δύο μέτωπα.Είναι αγώνας κατά της παραβίασης τους και για την κατοχύρωση και ιόν έμπρακτο σεβασμό τους. Παρά τις προόδους που έχουν συντελεσθεί στον χώρο αυτό, τηρά τις διακηρύξεις, τις διεθνείς συμβάσεις, παρά την προσπάθεια που καταβάλλει ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών και τα διάφορα κινήματα και οι οργανώσεις για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου, καρά τις δεσμεύσεις καν κρατών με την υπογραφή διεθνών συμβάσεων και με τη συνταγματική κατοχύρωση θεμελιωδών δικαιωμάτων, η κατάσταση των δικαιωμάτων τον ανθρώπου είναι σε πολλά μέρη της γης απογοητευτική. Παρόλο ποτυ σήμερα κανένα κράτος δεν μπορεί να απορρίψει ανοιχτά την ιδέα των δικαιωμάτων τον ανθρώπου, είναι βέβαιο ότι η φραστική αναγνώριση τους δύσκολα μπορεί να συγκαλύψει τις κεφαλαιώδεις παραβιάσεις τους. «Η φραστική αναγνώριση των δικαιωμάτων ίσο ανθρώπου από όλα τα κράτη εύκολα άμβλυνα τη ματιά για τις θεμελιώδεις παραβιάσεις τους. Τα δικαιώματα τον ανθρώπου δεν είναι αυτονόητα. Συνεχώς απειλείται η μετάπτωση στη βαρβαρότητα και στην περιφρόνηση των δικαιωμάτων τον ανθρώπου». Πάντως το χάσμα μεταξύ των διακηρύξεων των δικαιωμάτων τον ανθρώπου και της συγκεκριμένης πρακτικής πολλών κρατών είναι εμφανέστατο και η αντίφαση μεταξύ θεωρίας και πράξης απογοητευτική.Ο αγώνας για τα δικαιώματα του ανθρώπου είναι αγώνας εναντίον της παρανόησης και της διαστρέβλωσης του νοήματός τους, αγώνας για τη θεμελίωση τους και τον ορθό καθορισμό τον περιεχομένου και των ορίων τους. Τα δικαιώματα τον ανθρώπου υπήρξαν ανέκαθεν «σημείον αναλεγόμενον» και αποτελούν και σήμερα αντικείμενο έντονης αμφισβήτησης: «Σήμερα δεν υπάρχει σχεδόν καμία θεωρία για τα δικαιώματα τον ανθρώπου, το αντίθετο της οποίας να μην υποστηρίχτηκε κάπου». Οι κρίσεις για τα δικαιώματα του ανθρώπου ξεκινούν από «δοτική ιδεολογία» και «κενή ρητορεία» και φθάνουν μέχρι «οικουμενικό ήθος», «θεμέλιο της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης στον κόσμο». Βέβαια οι αντιφατικές εκτιμήσεις στηρίζονται και στο γεγονός ότι τα δικαιώματα τον ανθρώπου είναι ένα τόσο πολύπλοκο και πολύπλευρο φαινόμενο, ώστε ο καθείς να μπορεί να στηρίζει σε κάποια πτυχή της ιστορίας και των διακηρύξεων τους ακόμα και την πιο ακραία κρίση. Πραγματικά είναι δύσκολο να σχημάτισα κανείς μια σαφή εικόνα για το Ό ίσχυα σήμερα ως δικαίωμα τον ανθρώπου. Τα δικαιώματα τον ανθρώπου έγιναν θέμα συρμού, ρητορεία στα χείλη πολιτικών και ηθικολογούντων διανοουμένων. Κάθε ανθρώπινη επιδίωξη μπορεί να διεκδικεί τον τίτλο του δικαιώματος τον ανθρώπου. Αυτόκλητοι «κριτές της οικουμένης» ορίζουν «αλάθητα» τι σημαίνει δικαίωμα του ανθρώπου και χωρίς ενδοιασμούς προσθέτουν στα ήδη υπάρχοντα και νέα «ιδιωτικά» αιτήματα Πάντως τα σχετικά κείμενα παρουσιάζουν μια συγκεχυμένη Εικόνα για το τι Είναι τελικά δικαίωμα τον ανθρώπου και δε βοηθούνστην έξοδο από τη βαβυλωνιακή σύγχυση τον γλωσσών.Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα για την πορεία των δικαιωμάτων του ανθρώπου αποτελεί σήμερα η αμφισβήτηση τους από μη δυτικούς πολιτισμούς. Τα δικαιώματα του ανθρώπου βρίσκονται αντιμέτωπα με την υποψία ότι αποτελούν δυτικό ιδεολόγημα» έκφραση δυτικής ατομικιστικής εκδοχής και εμπειρίας της ελευθερίας. Διατυπώνεται η άποψη ότι η Δύση προσπαθεί να επιβάλει στο μη δυτικό κόσμο τις αξίες της με τη μορφή των δικαιωμάτων του ανθρώπου, ότι θέλει να εξαγάγει τα ιδανικά της όπως τα βιομηχανικά της προϊόντα Με την πρόταση της Δύσης, να θεωρούνται τα δικαιώματα του ανθρώπου «μέτρο του πολιτικού ανθρωπισμού», εκφράζεται ο δυτικός πολιτικός και πολιτισμικός ιμπεριαλισμός...Κώστας Δεληκωνσταντής, Τα δικαιώματα του ανθρώπου

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣΑ. £το πλαίσιο μιας συζήτησης πον γίνεται στην τάξη σας για τα ανθρώπινα δικαιώματα να παρουσιάσετε τοπεριεχόμενο τον παραπάνω καμένου. (100-120 λέξεις) Μονάδες 25Β.1 α) Με ποια συλλογιστική μέθοδο (παραγωγική - επαγωγική) αναπτύσσεται η τέταρτη παράγραφος («Τομεγαλύτερο... ιμπεριαλισμός») του κειμένου; Να τεκμηριώσετε την απάντηση σας.β) Πώς επιτυγχάνεται η συνοχή μεταξύ πρώτης («Στο σύγχρονο...μέτωπα») και δεύτερης («Είναι αγώνας ... απογοητευτική»·) παραγράφου; Μονάδες 5Β.2 Σε ποιο γραμματειακό είδος ανήκει το παραπάνω κείμενο; Να τεκμηριώσετε την απάντηση σας. Μονάδ*ς 5Β.3 κ>φ«λ«αώδης, αμβλύνω, συγκεχυμένος, εμφανέστατος, ενδΦναβμύς: Να γραφούν συνώνυμα και αντώνομα για •ας παραπάνω λέξεις. Μονάδες 5Β.4 «£ήμ«ρ« δεν νπάρχη καμιά βεαρί* για τα δικαιώματα τ«υ «νβρώχον, το αντΜνπ» της <κβίας να μην »πββτηρίχιηκ8 κοκ»».» Να αναπτύξετε την θεματική περίοδο σε μια παράγραφο 70 - 80 λέξεων με τη μέθοδο της αιτιολόγησης. Μονάδες 10

Γ. Ο δήμος σας διοργανώνει μια ημερίδα με θέμα «Ανθρώπινα δικαιώματα - Θεωρία και πράξη». Ως εκπρόσωπος του σχολείου σας καλείστε να εκφωνήσετε μια εισήγηση στην οποία, αφού παρουσιάσετε περιπτώσεις καταπάτησης των ανθρώπινων δικαιωμάτων στη σύγχρονη εποχή, θα επιχειρήσετε να υποδείξετε τρόπους για την ουσιαστική διασφάλιση τους. (500-600 λέξεις) Μονάδες 50

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣΑ. Διάβασα πρόσφατα ένα κείμενο του Κ. Δεληκωνσταντή, στο οποίο εξέθετε τους στόχους και τις δυσκολίες του αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα Αρχικά, παρουσίαζε τις δυο κατευθύνσεις του, δηλαδή κατά της καταπάτησης και όπερ της έμπρακτης κατοχύρωσης αυτών, και διαπίστωνε μια αντίφαση ανάμεσα στις διεθνείς συνθήκες και διακηρύξεις και στην πρακτική που ακολουθούν τα κράτη. Έπειτα, αφού επεσήμαινε ως στόχο το» αγώνα τον ακριβή προσδιορισμό τον περιεχομένου και των ορίων των δικαιωμάτων, τόνιζε 6η αποτελούν σημείο αμφισβήτησης και αντικρουόμενων απόψεων λόγω της πολυπλοκότητας τους. Επιπρόσθετα, υπογράμμιζε τη σύγχυση αναφορικά με το περιεχόμενό τους, καθώς οποιοδήποτε ανθρώπινο αίτημα μπορώ να διεκδικήσει αυτόν τον τίτλο ενώ ατομικές επιδιώξεις έχουν ήδη προστεθεί σ* αυτά. Τέλος, ως σημαντικότερο εμπόδιο για τη θεμελίωση των δικαιωμάτων τοο ανθρώπου κατέγραψε την αμφισβήτησή τους από τα μη δυτικά κράτη, καθώςθεωρούνται μέσο επιβολής και επέκτασης της Δύσης, Β.1 α) Η τέταρτη παράγραφος του κειμένου αναπτύσσεται με παραγωγική συλλογιστική πορεία. Στη θεματικήπρόταση («Το μεγαλύτερο...πολιτισμούς») αναφέρεται η γενική θέση περί αμφισβήτησης των ανθρώπινωνδικαιωμάτων από μη δοτικούς πολιτισμούς, ενώ παρακάτω («Τα δικαιώματα...ιμπεριαλισμός») αιτιολογείταιη διατύπωση της παραπάνω θέσης με επιμέρους σχόλια / λεπτομέρειες, β) Η συνοχή, δηλαδή η σύνδεση σε μορφοσυντακτικό επίπεδο, ανάμεσα στην πρώτη και στη δεύτερη παράγραφοεπιτυγχάνεται με την επανάληψη της λέξης «αγώνας».Β.2 Το κείμενο του Κώστα Δεληκωνσταντή ανήκει στο γραμματειακό είδος του δοκιμίου, και μάλιστα του αποδεικτικού δοκιμίου. Ο συγγραφέας προβληματίζεται στο ζήτημα της καταπάτησης των ανθρώπινων δικαιωμάτων καταβάλλοντος μια προσπάθεια να ερμήνευσα και να αποδείξει το φαινόμενο αυτό. επιστρατεύοντας την επίκληση στη λογική (επιχειρήματα - τεκμήρια) και κάνοντας χρήση της αναφορικής / κυριολεκτικής λειτουργίας της γλώσσας, Η σκοπιά απ* την οποία εξετάζει το φαινόμενο αυτό ο συγγραφέας είναι αντικειμενική, ενώ οι γνώσεις που μας παρέχει είναι φιλτραρισμένες από τη δική του προσωπικότητα.Β.3Λέξη Συνώνυμα Αντώνυμακεφαλαιώδης θεμελιώδης επουσιώδης αμβλύνω εξασθενίζω οξύνω συγκεχυμένος ασαφής σαφής Εμφανέστατος καταφανής αδιόρατος ενδοιασμός δισταγμός αποφασιστικότητα Β.4 Σήμερα δεν υπάρχει καμία θεωρία για τα δικαιώματα του ανθρώπου, το αντίθετο της οποίας να μην υποστηρίχτηκε κάπου. Μπορεί η διακήρυξη των ανθρώπινων δικαιωμάτων να αποτέλεσε πανηγυρική νίκη υπέρ της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, όμως κατά καιρούς διατυπώθηκαν απόψεις που αναστρατεύονταν την κατοχύρωση τους. Κάτι τέτοιο φαίνεται λογικό και αναμενόμενο, καθώς υπάρχουν ανά τον πλανήτη είτε μεμονωμένα άτομα είτε ομάδες που επωφελούνται από την ασύδοτη εκμετάλλευση των «μειονοτικών» ομάδων και εξακολουθούν να έχουν οικονομικά συμφέροντα που τους ωθούν να καταπατούν τα εργασιακά και άλλα δικαιώματα τους. Γιατί, αν τα σεβαστούν δεόντως, το χάσμα ανάμεσα σε ισχυρούς και αδύνατους θα περιοριστεί και έτσι θα κλονιστεί η απόλυτη εξουσία και υπεροχή τους.Γ. Αξιότιμοι συμπολίτες,τόσο ο εικοστός αιώνας όσο και ο αιώνας που τώρα διανύουμε έχουν ν' αναδείξουν αλματώδεις ρυθμούς ανάπτυξης και προόδου. Γίνεται, μεμιας, αντιληπτό ότι η πρόοδος αυτή συντελείται ως επί το πλείστον στον τεχνολογικό και επιστημονικό τομέα, αφήνοντας πίσω την ηθική πρόοδο της ανθρωπότητας. Απόδειξη της παραπάνω διαπίστωσης αποτελεί η κατάδηλη καταπάτηση των κατοχυρωμένων (!) ανθρώπινων δικαιωμάτων. Η καταπάτηση αυτή είναι εμφανής, αν συλλογιστούμε:> τη διεξαγωγή πολεμικών συγκρούσεων σε αρκετά σημεία του πλανήτη. Το γεγονός αυτό είναι πραγματικά δραματικό, καθώς ο πόλεμος καταργεί κάθε έννοια δικαιώματος.> την πείνα, τις στερήσεις και την εξαθλίωση που βιώνουν οι τριτοκοσμικές χώρες. Σύμφωνα με στατιστικές το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού ζβ κάτω από τα όρια της φτώχειας.> την ακουσία αξιοκρατίας και ίσων ευκαιριών στη μόρφωση, στην υγειονομική περίθαλψη, στην κοινωνική ασφάλιση, στην εργασία.> τις συχνές ρατσιστικές εκδηλώσεις και ας εκδηλώσεις βίας και τρομοκρατίας που πηγάζουν από κάθε λογής (εθνικιστικούς, θρησκευτικούς, κοινωνικούς κ,λπ.) φανατισμούς> την παραπληροφόρηση, τον αποπροσανατολισμό εκ μέρους των ΜΜΕ και την πολιτική προπαγάνδα, που υποσκάπτουν την ελεύθερη πολιτική βούληση και τη δημοκρατία.Όπως γίνεται αντιληπτό, πρόκειται για μια επονείδιστη για τον σύγχρονο, προοδευμένο κόσμο πραγματικότητα, την οποία οφείλει σύσσωμη η ανθρωπότητα να ανατρέψει. Και, καθώς το πρόβλημα είναι πολυσύνθετο, πολυσύνθετη θα είναι και η λύση του για την επιτυχία της οποίας χρειάζεται να γίνουν οι ακόλουθες ενέργειες:

• Ανάληψη δράσης από διεθνείς οργανισμούς (ΟΗΕ, UNESCO, Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Διεθνής Αμνηστία) για την εδραίωση της παγκόσμιας ειρήνης και την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων σε διεθνές επίπεδο.• Διακρατική συνεργασία, η οποία επιβάλλεται να αποβλέπει τόσο στην κατάλυση ολοκληρωτικών, όσο και στην Εγκαθίδρυση δημοκρατικών καθεστώτων και στη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας τους.

• Δραστηριοποίηση της πολιτείας για την καταπολέμηση της ανεργίας και των άλλων σοβαρών κοινωνικών προβλημάτων, θέσπιση νόμων που προστατεύουν τους κοινωνικούς θεσμούς και ταυτόχρονα συμβάλλουν στην κατάργηση φυλετικών και ταξικών διακρίσεων.

* Ενεργοποίηση της πνευματικής ηγεσίας στον αγώνα ενάντια στην καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και στην κήρυξη ενός οικουμενικού ανθρωπισμού.* Ελεύθερη πρόσβαση σε μια παιδεία που αποσκοπεί στη διαμόρφωση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων, οι οποίες γνωρίζουν και διεκδικούν τα δικαιώματα τους, ενώ ταυτόχρονα εμφορούνται από τα ανθρωπιστικά ιδεώδη* Ωστόσο, η βίωση των αρχύητ της δικαιο<Λνης και τοο <»ερ^σμου προς τον άνθρωπο εξ^το ίδιο το άτομο που οφείλει να καταβάλλα προσωπικό αγώνα, ώστε να υπερβεί το ατομικό του σομφέρονκαινα πλησιάσει το σονάνθρωπο.Μπορεί η παραπάνω δεοντολογία να φαντάζει χρμαιρική και πρακτικά ανεφάρμοστη, αν σολλογιστούμε το τεχνοκρατικό πνεύμα της εποχής μας και τα γιγάντια συμφέροντα ποη αντιστρατεύονται τα ανθρώπινα δικαιώματα. Όμως, προκύπτει αδήριτη η ανάγκη να σκύγοομε πάνω από τον άνθρωπο με σεβασμό και «πεοθονότητα, αν πράγματι θελοομε να αποκαταστήσουμε τη χαμένη τιμή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και ν' αχό καλούμαστε δίκαια προοδεομένη — ό£ μόνο τεχνολογικά, αλλά και ηθικά — ανθρωπότητα.

Ερχαριστώ για την προσοχή σας.

Πότε λάγνες Λολίτες που θαυµάζονται για την απελευθερωµένη οµορφιά τους, πότε αξιολύπητες κοπέλες που άδικη µοίρα τις έριξε στα χέρια εκµεταλλευτών, πότε διάσηµα µοντέλα που στα πόδια τους σφάζονται οι τηλεοπτικοί φακοί, πότε διάσηµες εκδιδόµενες για το χρήµα που τις εκµεταλλεύονται πονηρά κυκλώµατα, πότε χοροπηδηχτές παρουσιάστριες και γυµνάστριες που εκθέτουν όσο γίνεται µεγαλύτερη επιφάνεια του σωµατικού τους κάλλους, οι γυναίκες παραµένουν για το τηλεοπτικό πρόγραµµα προϊόν εµπορεύσιµο. Σωρεία αποκαλυπτικών ρεπορτάζ στις τηλεοράσεις τον τελευταίο καιρό αποδεικνύουν πως το γυναικείο κορµί παραµένει ένα αντικείµενο προς χρήση, ένα «προϊόν» που κυκλοφορεί στην αγορά και το µόνο που αλλάζει είναι η συσκευασία και η χώρα προέλευσης, ώστε αναλόγως να χαρακτηριστεί πολυτελές που θα απευθύνεται σε εκλεπτυσµένα γούστα ή ευρείας χρήσεως για πιο απλοϊκές απαιτήσεις.Πάει τόσος καιρός που ο δυτικός κόσµος άρχισε να δίνει τη µάχη της εξίσωσης των δύο φύλων, που θεωρείται πια παλαιωµένη υπόθεση η επιθετική διεκδίκηση από τις γυναίκες των δικαιωµάτων τους και κανείς δεν θα ήθελε να επιστρέψει εκείνη η εποχή µε τα επαναστατικά φλάµπουρα του φεµινισµού να διαµελίζουν τις σχέσεις των ζευγαριών. Είναι άδικη εξέλιξη όµως, µιας επανάστασης που παρά τις ακρότητές της είχε τον ιερό σκοπό να ισορροπήσει τα δύο µισά του κόσµου, για να βρουν την ευτυχία, αυτό που ζούµε στις µέρες µας µε το νοµιµοποιηµένο από την αγορά των µίντια εξευτελισµό των γυναικών. ∆εν πρόκειται, βέβαια, για καµιά µυστική συνωµοσία των αρσενικών για να ανακτήσουν την κυριαρχία. Τα πράγµατα είναι πολύ πιο άγρια και για τις δύο πλευρές, καθώς θύµατα είναι το ίδιο άνδρες και γυναίκες σε µια ασφυκτική αγορά, που αναπτύσσεται ραγδαία και δεν έχει το χρόνο να αναδιαµορφώσει τις στρατηγικές του µάρκετινγκ µε βάση καινούργια πρότυπα χαρακτήρων και συµπεριφορών. Το πρόβληµα είναι πως η χειραφέτηση έχει κάνει άνδρες και γυναίκες πλάσµατα απρόβλεπτα που αµφιταλαντεύονται ανάµεσα σε πολλές επιλογές. Αυτό ακριβώς είναι που δεν διευκολύνει διόλου τις εµπορικές εκστρατείες και η επιστροφή σε αντιλήψεις που, τουλάχιστον, είχαν σαφή τα όρια των «στρατοπέδων» φαίνεται ως µοναδική διέξοδος για την κατανάλωση. Πρόκειται, βέβαια, για αντιλήψεις που ταπεινώνουν τον ίδιο τον πολιτισµό, αλλά παραµένουν κυρίαρχες όσο ποτέ, διαµορφώνοντας ένα βολικό πνεύµα υποκρισίας, που διευκολύνει υπέροχα τη δηµιουργία «σκοτεινών χώρων» όπου βρίσκουν πρόσφορο έδαφος οι φαντασιώσεις. Επάνω σε αυτές, άλλωστε, χτίζεται η πρόκληση που χαρακτηρίζει το τηλεοπτικό θέαµα.Παρακολουθούµε κάθε τόσο τις αποκαλύψεις για παράνοµα κυκλώµατα πορνείας που εκµεταλλεύονται νεαρές κοπέλες από φτωχές γειτονιές του πλανήτη, ή ρεπορτάζ για τους χώρους της µόδας και της λάµψης, που εξωθούν τις νεαρές γυναίκες στο εµπόριο του εαυτού τους για να επιβιώσουν και την ίδια ώρα που η τρίχα ανασηκώνεται από την αποστροφή και την έκπληξη, το βλέµµα έχει ήδη παρακολουθήσει την πιο ταπεινωτική εκµετάλλευση του γυναικείου κορµιού από τον τηλεοπτικό φακό. Όλα τα ρεπορτάζ του είδους συνοδεύονται από άκρως γαργαλιστικά πλάνα ηµίγυµνων γυναικών, που εµφανίζουν το γυναικείο κορµί ως φρικιαστικό εµπόρευµα, το οποίο θα πουλήσει το περιεχόµενό τους. Ζούµε καθηµερινά την ακραία βαρβαρότητα, η αναφορά στην ύπαρξη µιας αλυσίδας εµπορίου γυναικείας σάρκας να αποτελεί την αφορµή για επί πλέον εκµετάλλευσή της από τον τηλεοπτικό φακό. Και δεν είναι µόνο αυτό. Η ασέβεια προς το γυναικείο κορµί και, άρα, την προσωπικότητα της γυναίκας διαπερνά ολόκληρο το οικοδόµηµα του τηλεοπτικού προγράµµατος, καθοδηγεί τον τηλεοπτικό φακό όταν «διαµελίζει» τα κορµιά των γυµναστριών στα πρωινάδικα σόου, για να σταθεί µε επιµονή στα πιο χαρακτηριστικά σηµεία του φύλου τους.Η διαφορά µεταξύ του υπόκοσµου που εµπορεύεται ανίσχυρες γυναίκες, και της κοινωνίας, που υποτίθεται πως ανατριχιάζει µε αυτές τις εγκληµατικές συµπεριφορές, είναι ότι η δεύτερη έχει το δικαίωµα να ασχολείται µε το σεξ µέσω της αθωωτικής διαδικασίας των µίντια. Οι καθηµερινές δόσεις είναι ελεγχόµενες, το θέµα αφορά πάντα άλλους, ταπεινούς παράνοµους ή διάσηµους παραστρατηµένους και ο διασυρµός της γυναίκας φαίνεται ανώδυνος και άριστα καλυµµένος µε την υποτιθέµενη αποκατάσταση της τάξης. Ένα κλίµα «σεξουαλικής ορθότητας» διευκολύνει τη διατήρηση ακραία συντηρητικών αντιλήψεων, χάρη στις οποίες δηµιουργείται η καθηµερινή θεαµατική ταλάντωση του τηλεοπτικού προγράµµατος από την πιο επονείδιστη χυδαιότητα στην πιο γελοία σεµνοτυφία. ∆ιαµορφώνονται έτσι οι κατάλληλες συνθήκες για το εµπόριο της σεξουαλικότητας, το οποίο ενισχύει την πορνογραφική αντίληψη που επιβάλλει το γυµνό ως το πλέον εµπορεύσιµο προϊόν. Εύκολα θύµατα, φυσικά, είναι οι αδύναµοι κρίκοι της αλυσίδας, οι γυναίκες και τα παιδιά. Και αλίµονο σ’ εκείνο τον πολιτισµό που µε το πρόσχηµα της προστασίας τους αναπαράγει τις συνθήκες προσβολής και εκµετάλλευσης τους.

ΘΕΜΑΤΑ Α. Να δοθεί η περίληψη του κειµένου σε 100 – 120 λέξεις [µον 25] Β1. Ποια είναι η συλλογιστική πορεία του κειµένου; [µον 5] Β2. Πώς αναπτύσσεται η τελευταία παράγραφος του κειµένου; [µον 5] Β3. Ποιο είναι το θέµα που απασχολεί τη συγγραφέα και ποια είναι η θέση της; [µον 5] Β4. Να δώσετε ένα τίτλο στο άρθρο [µον 5] Β5. σωρεία, παλαιωµένη, χειραφέτηση, αµφιταλαντεύονται, διασυρµός : Να δοθούν τα συνώνυµα των λέξεων και να σχηµατιστούν προτάσεις µε τις λέξεις που δίνονται [µον 5] Γ. Σε µια επιστολή που θα απευθύνετε στο Ραδιοτηλεοπτικό Συµβούλιο να εκφράσετε την αντίθεσή σας για την παραβίαση των δικαιωµάτων των γυναικών και άλλων οµάδων ατόµων που θεωρείτε ότι θίγονται απ’ τα Μέσα Ενηµέρωσης [µον 50]

ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ∆ΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Παρά την αναντίρρητη πρόοδο που συντελέστηκε τα τελευταία 150 χρόνια, ένα παράδοξο ερώτηµα παραµένει και βασανίζει: βελτιώνεται ή χειροτερεύει ως σύνολο, η ανθρωπότητα στον τοµέα της προστασίας των δικαιωµάτων του ανθρώπου, των πολιτικών δικαιωµάτων, των οικονοµικών δικαιωµάτων, των κοινωνικών δικαιωµάτων; Ένας άνθρωπος µε αισιόδοξη προδιάθεση, όπως ο γράφοντας, θα απαντήσει οπωσδήποτε καταφατικά στο ερώτηµα. Σαφώς βελτιώθηκε στο σύνολο ιδίως στην επαναστατική περίοδο του τελευταίου αιώνα. Αναµφισβήτητα είναι τα άλµατα της ανθρωπότητας στην εξασφάλιση των πολιτικών δικαιωµάτων: Η οριστική κατάργηση του θεσµού της δουλείας στο τελευταίο τρίτο του 19ου αιώνα, η αποσύνθεση πολυεθνικών αυτοκρατοριών όπως η Οθωµανική, η Αυστροουγγρική και η Βρετανική, ύστερα από τον Β' Παγκόσµιο Πόλεµο, η αποαποικιοποίηση που χάρισε το δικαίωµα της εθνικής και πολιτικής αυτοδιάθεσης σε πάνω από 1 δισεκατούριο ψυχές που κατoικoύν κυρίως στο λεγόµενο Tρίτo Κόσµο.

Και φυσικά, ο αγώνας για την εξασφάλιση ανθρώπινων δικαιωµάτων και ευκαιριών συνεχίσθηκε και εξακολουθεί ως τις µέρες µας. Στις ΗΠΑ, στη δεκαετία του '60, κάτω από τη φωτισµένη ηγεσία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, συντελείται µια κυριολεκτικά ειρηνική επανάσταση στο όνοµα της εξασφάλισης ίσων δικαιωµάτων και ευκαιριών για το µαύρο πληθυσµό.

Ο αγώνας διευρύνεται παράλληλα και αποτελεσµατικά -ιδίως στο βόρειο τµήµα του πλανήτη μας- στους τοµείς της προστασίας των δικαιωµάτων της γυναίκας και της προστασίας του περιβάλλοντος. Τα αιτήµατά τους προβάλλονται από εύρωστες και µαζικά κινητοποιηµένες φεµινιστικές και οικολογικές οργανώσεις αντίστοιχα. Χωρίς δουλεία, χωρίς αποικιοκρατία, µε σταδιακά µειωµένες προκαταλήψεις σε βάρος των γυναικών, των ανηλίκων και υπερηλίκων, µε µια εµφανιζόµενη υποχώρηση του αυταρχισµού (των πραιτοριανών καθεστώτων) στη Νότια Ευρώπη, Νότια Αµερική και στην Ανατολική Ασία, µπορεί να ισχυριστεί κανείς µε συγκρατηµένη αισιοδοξία ότι έχει ανοίξει οριστικά ο δρόµος για καλύτερες µέρες για τη μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων της γης µας.

∆υστυχώς όµως υπάρχει και η δυνατότητα ενός απαισιόδοξου απολογισµού µιας απαισιόδοξης απάντησης στο ερώτηµα αν βελτιώνεται ή χειροτερεύει η ανθρωπότητα στο θέµα της προστασίας των Ανθρωπίνων ∆ικαιωµάτων. Γιατί δίπλα στα άλµατα προόδου που αναφέρθηκαν είναι δυνατόν να επισηµανθούν και δείγµατα παρακµής που συσσωρεύουν τεράστιους κίνδυνους για την επιβίωση του ανθρώπινου γένους στον πλανήτη. Ο πόλεµος, εµφύλιoς και διακρατικός, υπήρξε ένας µόνιµος σύντροφος της ανθρωπότητας από την αρχή της καταγραµµένης ιστορίας. Την 6η Αυγούστου 1945, όµως, τη μέρα της τροµακτικής πυρηνικής έκρηξης στη Χιροσίµα ο πόλεµος πήρε µια καινούργια και ολότελα εφιαλτική διάσταση. Η επιστημονική διάνοια του ανθρώπου κατόρθωσε να αυξήσει την καταστροφικότητα των πυρηνικών όπλων σε καταλυτικά επίπεδα. Όταν η καταστροφική ικανότητα των όπλων γίνεται τόσο γιγαντιαία, ώστε ο πόλεµος να οδηγεί σε ολοκληρωτική εξολόθρευση των εµπολέµων πληθυσµών, τότε παύει ο πόλεµος να διατηρεί ακόµη και τα ίχνη της λογικής του ως «προέκταση της πολιτικής» με την έννοια που δίνει ο Κλαούζεβιτς.

Έτσι φθάσαμε σε µια επικίνδυνη καµπή, όπου υπάρχουν σοβαρές και καλά τεκµηριωµένες επιστηµονικές µελέτες οι οποίες προβλέπουν την έκρηξη πυρηνικού πολέµου από λάθος, από ατύχηµα, ή από υπολογισµό κάποιου παρανοϊκού και φανατικού ηγέτη. Εκτός αν, στο µεταξύ, δηµιoυργηθούν αποτελεσµατικοί διεθνείς θεσμοί για τον έλεγχο των πυρηνικών εξοπλισµών και τη σταδιακή µείωσή τους. Πραγµατικά έχει φθάσει η ώρα µηδέν και υπάρχουν ελάχιστα περιθώρια χρόνου. Είναι φανερό πως ήλθε ο καιρός όπου η ανθρωπότητα θα πρέπει να πάψει να στηρίζεται σε ατελείς «θεσµούς», όπως η «ισορροπία ισχύος», η «αµοιβαία αποτροπή», ο «περιορισµένος πυρηνικός πόλεµος» και η διαχείριση των ενδοκρατικών και διακρατικών συγκρούσεων από ένα τροχοπεδηµένο από το βέτο των µεγάλων δυνάµεων ΟHΕ.Ποια είναι όµως η δεύτερη πρόκληση που αντιµετωπίζει η ανθρωπότητα; Οι Κασσάνδρες της µελλοντολογίας υπενθυµίζουν ότι αν ο πλανήτης γλιτώσει την άµεση και ολική καταστροφή του πυρηνικού πολέµου, και εφόσον συνεχιστούν οι σηµερινοί ρυθµοί της ατµοσφαιρικής και θαλάσσιας ρύπανσης, ενεργειακής κατανάλωσης, πληθυσµιακής αύξησης και διεθνούς αποσυντονισµού, θα καταστραφεί σταδιακά αλλά σίγουρα µέχρι το έτος 2030. Στη λεγόµενη µεταβιοµηχανική εποχή γίνεται συνείδηση µια µεγάλη αλήθεια: Η ακατάσχετη ανάπτυξη και η αύξηση της παραγωγής και κατανάλωσης συνδέονται µε ορισµένα αρνητικά και επικίνδυνα υποπροϊόντα που απειλούν τις φυσικές ισορροπίες του οικοσυστήµατός µας. Πλησιάζει σταθερά η στιγµή που ο αέρας θα γίνει ακατάλληλος για να εισπνέεται και το νερό ακατάλληλο να πίνεται, η στιγµή που ο πετρελαιοκηλίδες και τα τοξικά χηµικά απόβλητα θα µετατρέψουν λίµνες, ποτάµια, και ακρογιαλιές σε τεράστιους και µολυσµένους βόθρους. Θ. Koυλoυµπής (Κείµενο ελαφρά διασκευασµένο ...)

ΑΣΚΗΣΕΙΣΑ. Να γράψετε περίληψη του κειµένου σε 100-120 λέξεις. Μονάδες 25Β. 1. Σε ποιο γραµµατειακό είδος ανήκει το κείµενο; Αιτιολογείστε την απάντησή σας. Μονάδες 52. Ποια είδη τεκµηρίων συναντάµε στο κείµενο; Τεκµηριώστε την απάντησή σας µε την παράθεση

συγκεκριµένων αναφορών από το κείµενο. Μονάδες 53. Να βρείτε τα συνώνυµα και τα αντώνυµα των παρακάτω λέξεων: «διευρύνεται», «ακατάσχετη»,

«εύρωστες», «εξολόθρευση», «τεκµηριωµένες». Μονάδες 5

4. «Και φυσικά, ο αγώνας για την εξασφάλιση ανθρώπινων δικαιωµάτων και ευκαιριών συνεχίσθηκε και εξακολουθεί ως τις µέρες µας.»: Να αναπτυχθεί η περίοδος σε ολοκληρωµένη παράγραφο χρησιµοποιώντας ως βασικό τρόπο πειθούς την επίκληση στη λογική. Μονάδες 10

Γ. Ο δήµος σας διοργανώνει µια ηµερίδα µε θέµα «Ανθρώπινα δικαιώµατα - Θεωρία και πράξη». Ως εκπρόσωπος του σχολείου σας καλείστε να εκφωνήσετε µια ο µ ιλία στην οποία, αφού παρουσιάσετε τις αιτίες που ωθούν στην κατάφωρη καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωάτων στη σύγχρονη εποχή, θα επιχειρήσετε να υποδείξετε τρόπους για την ουσιαστική διασφάλισή τους. (500-600 λέξεις) Μονάδες 50

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣΑ. Ο συγγραφέας του κειµένου αναφέρεται στο θέµα της κατοχύρωσης των ανθρώπινων δικαιωµάτων αλλά

και των σηµαντικών προβληµάτων µε τα οποία θα βρίσκεται αντιµέτωπος ο σύγχρονος κόσµος. Αρχικά, θέτει ένα ερώτηµα αναφορικά µε την ύπαρξη προόδου στο θέµα της προστασίας τους και στη συνέχεια δίνει καταφατική απάντηση τεκµηριώνοντάς την µε την παράθεση µιας σειράς γεγονότων, που µε την πάροδο του χρόνου αποδεικνύουν τη διασφάλιση των πολιτικών και ατοµικών ελευθεριών στις περισσότερες χώρες του κόσµου. Τέλος, καταγράφει δύο σηµαντικούς κινδύνους που απειλούν µελλοντικά τις κατακτήσεις της ανθρωπότητας στη µεταβιοµηχανική εποχή: αυτόν του πυρηνικού πολέµου αλλά και αυτόν της οικολογικής καταστροφής.

Β.1. Το παραπάνω κείµενο ανήκει στο γραµµατειακό είδος του άρθρου. Έχει επικαιρικό χαρακτήρα, καθώς

πραγ µ ατεύεται το θέ µ α της κατοχύρωσης των ανθρώπινων δικαιωµάτων στο σύγχρονο κόσµο, ενώ ταυτόχρονα επισηαίνει και τα ελλοντικά δεινά µε τα οποία θα βρεθεί αντιµέτωπη η ανθρωπότητα. Ο αρθρογράφος επιστρατεύει ως βασικό τρόπο πειθούς την επίκληση στη λογική και διαρθρώνει λογικά τις ιδέες του. Το κείµενο τέλος, έχει ευσύνοπτη έκταση και κυριαρχεί σ’ αυτό η αναφορική λειτουργία της γλώσσας.

2. Τα είδη τεκµηρίων που περιέχονται στο κείµενο είναι:α. Γεγονότα: π.χ. «Η οριστική κατάργηση του θεσµού της δουλείας στο τελευταίο τρίτο του 19ου αιώνα….

Στο λεγόµενο Tρίτo Κόσµο.» β. Γενικά αποδεκτή αλήθεια: π.χ. «Ο πόλε µ ος, εµφύλιoς και διακρατικός, υπήρξε ένας µόνιµος

σύντροφος της ανθρωπότητας από την αρχή της καταγραμμένης ιστορίας.» γ. Επιστηµονικά πορίσµατα: π.χ. «υπάρχουν σοβαρές και καλά τεκµηριωµένες επιστηµονικές µελέτες …..

κάποιου παρανοϊκού και φανατικού ηγέτη.» δ. Παραδείγ µατα: π.χ. « ο αέρας … µολυσµένους βόθρους.»Λέξεις Συνώνυµα Αντώνυµαδιευρύνεται επεκτείνεται περιορίζεταιακατάσχετη ασταµάτητη συγκρατηµένηεύρωστες ακµαίες αδύναµεςεξολόθρευση αφανισµός ενίσχυσητεκµηριωµένες αποδεδειγµένες ατεκµηρίωτες4. Και φυσικά, ο αγώνας για την εξασφάλιση ανθρώπινων δικαιωµάτων και ευκαιριών συνεχίσθηκε και

εξακολουθεί ως τις µέρες µας. Ο αγώνας αυτός προβάλλει ως επιτακτική ανάγκη, εφόσον στο σύγχρονο κόσ µ ο η κατάφωρη καταπάτηση των δικαιωµάτων του ανθρώπου αυτή είναι εµφανής, αν συλλογιστούµε για παράδειγα τη διεξαγωγή πολεµικών συγκρούσεων σε αρκετά σηµεία του πλανήτη, γεγονός πραγµατικά δραµατικό, καθώς ο πόλεµος καταργεί κάθε έννοια δικαιώ µ ατος. Επίσης, οι τριτοκοσµικές χώρες βιώνουν την πείνα, τις στερήσεις και την εξαθλίωση, καθώς σύµφωνα ε στατιστικές έρευνες το ένα τρίτο του παγκόσµιου πληθυσµού ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας. Αλλά και τα λεγόµενα αναπτυγµένα κράτη χαρακτηρίζονται από την απουσία αξιοκρατίας και ίσων ευκαιριών στη µόρφωση, στην υγειονοµική περίθαλψη, στην κοινωνική ασφάλιση και στην εργασία. Σε όλο το σύγχρονο κόσµο εµφανίζονται συχνά φαινόµενα ρατσισµού, καθώς και εκδηλώσεις βίας και τροµοκρατίας που πηγάζουν από κάθε λογής (εθνικιστικούς, θρησκευτικούς, κοινωνικούς κ.λ.π.) φανατισµούς. Τέλος, άλλο χαρακτηριστικό των αναπτυγµένων κοινωνιών είναι η παραπληροφόρηση, ο αποπροσανατολισµός και η πολιτική προπαγάνδα που ασκείται από τα ΜΜΕ, τα οποία υποσκάπτουν την ελεύθερη πολιτική βούληση και τη δηµοκρατία.

Γ. Αξιότιµοι συµπολίτες

τόσο ο εικοστός αιώνας όσο και ο αιώνας που τώρα διανύουµε έχουν να αναδείξουν αλµατώδεις ρυθµούς ανάπτυξης και προόδου. Γίνεται, όµως, αντιληπτό ότι η πρόοδος αυτή συντελείται ως επί το πλείστον στον τεχνολογικό και επιστηµονικό τοµέα, αφήνοντας πίσω την ηθική πρόοδο της ανθρωπότητας. Απόδειξη της παραπάνω διαπίστωσης αποτελεί η κατάδηλη καταπάτηση των κατοχυρωµένων (!) ανθρώπινων δικαιωµάτων σε κράτη του υποανάπτυκτου αλλά και του λεγόµενου αναπτυγµένου κόσµου.Οι αιτίες αυτής της κατάφωρης καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωµάτων είναι πολλαπλές. Αναλυτικότερα ευθύνεται:. Το χρησιµοθηρικό πνεύµα της εποχής, το ανελέητο κυνηγητό του χρήµατος και γενικότερα η ύπαρξη οικονοµικών συµφερόντων προσδίδουν στις σχέσεις ατόµων και λαών χαρακτήρα επιβολής και διάθεσης για επικράτηση του ισχυρότερου.

. Το χαµηλό µορφωτικό επίπεδο σε συνδυασµό µε την απουσία µιας ανθρωπιστικής παιδείας ευθύνονται για την αδυναία συνειδητοποίησης και διεκδίκησης των ατοµικών δικαιωµάτων και παράλληλα για την ηθική αποδυνάµωση και τη χαλαρή κοινωνική συνείδηση του σύγχρονου ανθρώπου. . Η αδιαφορία της πολιτικής εξουσίας για τα άµεσα κοινωνικά προβλήµατα και τη νοµική κατοχύρωση των δικαιωµάτων του ατόµου η οποία ενισχύεται από την ευρύτερη κρίση των δηοκρατικών θεσών και αρχών. . Η ύπαρξη µιας πληθώρας απολυταρχικών καθεστώτων σε ολόκληρο το σύγχρονο κόσµο, ο παραλογισµός και οι υπέρµετρες φιλοδοξίες των πολιτικών και θρησκευτικών ηγετών τους. . Η αδυναµία των διεθνών οργανισµών να προασπίσουν τα ανθρώπινα δικαιώµατα και να επιβάλλουν το ∆ιεθνές ∆ίκαιο. . Η άνιση κατανοµή υλικών αγαθών σε κοινωνικό και διακρατικό επίπεδο η οποία δηµιουργεί συνθήκες εύκολης εκµετάλλευσης των ασθενέστερων κοινωνικών τάξεων από τις οικονοµικά ισχυρές και ταυτόχρονα καθιστά εφικτή την πολιτική και πολιτιστική εξάρτηση των υποανάπτυκτων κρατών από τα αναπτυγµένα. . Απειλή νέα δουλείας αποτελούν και τα ηλεκτρονικά µέσα πληροφόρησης που αλλοτριώνουν τη βούληση του ατόµου και του στερούν την εσωτερική του ελευθερία. Όπως γίνεται αντιληπτό, πρόκειται για µια επονείδιστη για τον σύγχρονο, προοδευµένο κόσµο πραγµατικότητα, την οποία οφείλει σύσσωµη η ανθρωπότητα να ανατρέψει. Και, καθώς το πρόβληµα είναι πολυσύνθετο, πολυσύνθετη θα είναι και η λύση του για την επιτυχία της οποίας χρειάζεται να γίνουν οι ακόλουθες ενέργειες:• Ανάληψη δράσης από διεθνείς οργανισµούς (ΟΗΕ, UNESCO, ∆ιεθνές ∆ικαστήριο της Χάγης, ∆ιεθνής Αµνηστία) για την εδραίωση της παγκόσµιας ειρήνης και την προστασία των ανθρώπινων δικαιωµάτων σε διεθνές επίπεδο.• ∆ιακρατική συνεργασία, η οποία επιβάλλεται να αποβλέπει τόσο στην κατάλυση ολοκληρωτικών, όσο και στην εγκαθίδρυση δηµοκρατικών καθεστώτων και στη διασφάλιση της οµαλής λειτουργίας τους.• ∆ραστηριοποίηση της πολιτείας για την καταπολέµηση της ανεργίας και των άλλων σοβαρών κοινωνικών προβληµάτων, θέσπιση νόµων που προστατεύουν τους κοινωνικούς θεσµούς και ταυτόχρονα συµβάλλουν στην κατάργηση φυλετικών και ταξικών διακρίσεων.• Ενεργοποίηση της πνευµατικής ηγεσίας στον αγώνα ενάντια στην καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωµάτων και στην κήρυξη ενός πιο oυσιαστικού και ευρύ ανθρωπισµού.• Ελεύθερη πρόσβαση σε µια παιδεία που αποσκοπεί στη διαµόρφωση ολοκληρωµένων προσωπικοτήτων, οι οποίες γνωρίζουν και διεκδικούν τα δικαιώµατά τους, ενώ ταυτόχρονα εµφορούνται από τα ανθρωπιστικά ιδεώδη.• Ωστόσο, η βίωση των αρχών σας δικαιοσύνης και του σεβασµού σας τον άνθρωπο εξαρτάται πρωταρχικά από το ίδιο το άτοµο που οφείλει να καταβάλλει προσωπικό αγώνα, ώστε να υπερβεί το ατοµικό του συµφέρον και να πλησιάσει το συνάνθρωπο.

Μπορεί η παραπάνω δεοντολογία να φαντάζει χιµαιρική και πρακτικά ανεφάρµοστη, αν συλλογιστού µ ε το τεχνοκρατικό πνεύµα σας εποχής σας και τα γιγάντια συµφέροντα που αντιστρατεύονται τα ανθρώπινα δικαιώ µ ατα. Σας, προκύπτει αδήριτη η ανάγκη να σκύψουµε πάνω από τον άνθρωπο µε σεβασµό και υπευθυνότητα, αν πράγατι θέλουµε να αποκαταστήσουµε τη χαµένη τιµή σας ανθρώπινης αξιοπρέπειας και να αποκαλούµαστε δίκαια προοδευµένη - όχι µόνο τεχνολογικά, αλλά και ηθικά - ανθρωπότητα. Ευχαριστώ για την προσοχή σας.