Ενδεικτικά Θέματα για διαγωνίσματα Φυσικής Α' Γυμνασίου ΙΙ Θερμοκρασία, Θερμότητα, Θερμική ισορροπία,

ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΚΟΤΖΑΡΙΔΗΣ

Σχολικός σύμβουλος ΠΕ4

1

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΠΡΟΧΕΙΡΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ

ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΤΗΣ Α' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥΘερμοκρασία, Θερμότητα, Θερμική ισορροπία,

κύκλος του νερού, θέρμανση με ακτινοβολία

Η Μαρία προσπαθεί να διαβάσει την ένδειξη του θερμομέτρου στον τοίχο της τάξης σας. Να βάλετε σε κύκλο την σωστή θέση που πρέπει να έχει για να κάνει όσο το δυνατόν σωστότερη ανάγνωση της τιμής που δείχνει το θερμόμετρο.

Προσέξετε την πρώτη φωτογραφία στην οποία η Μαρία πιάνει το θερμόμετρο ενώ έχει πλησιάσει το κεφάλι της πολύ κοντά. Με αυτή της τη κίνηση έχει κάνει δύο λάθη που θα οδηγήσουν σε αλλαγή της ένδειξης του θερμόμετρου. Μπορείτε να τα αναγνωρίσετε;

____________________________________________________________________________________

Όταν θέλουμε να μετρήσουμε τη θερμοκρασία του σώματος μας "βάζουμε θερμόμετρο". Κάθε φορά η μαμά μας θυμίζει ότι πρέπει να το κρατήσουμε πάνω μας για ένα λεπτό τουλάχιστον. Για ποιο λόγο θα πρέπει να περιμένουμε ένα λεπτό ώσπου να διαβάσουμε τον πυρετό μας;

_____________________________________________________________________________________ Στο ποτήρι με το χλιαρό νερό θερμοκρασίας 400 ρίξαμε μερικά παγάκια από το ψυγείο. Στη συνέχεια καταγράφουμε τη θερμοκρασία του νερού ανά 7 λεπτά. Μπορείτε να οργανώσετε ένα πίνακα τιμών στον οποίο να γράψετε πέντε (5) τιμές θερμοκρασίας που θα μπορούσαν να προκύψουν από τις διαδοχικές σας μετρήσεις; Αν έχετε τη πληροφορία ότι το νερό στο ποτήρι "ζυγίζει περισσότερο" από τα παγάκια

μπορείτε να κάνετε μία πρόβλεψη για την τελική θερμοκρασία του μίγματος;_________________________________________________________________________________________

Το καλοκαίρι συνήθιζα να πίνω τσάι με λεμόνι με πολλά παγάκια μέσα. Παρατήρησα ότι το ποτήρι με το τσάι ..ίδρωνε. Μπορείτε να με βοηθήσετε ώστε να βρω μία εξήγηση σε αυτό το φαινόμενο;



2

Στις εικόνες φαίνονται διάφορα είδη θερμομέτρων. Να διαλέξετε το καταλληλότερο ή τα καταλληλότερα για:Να μετρήσετε τη θερμοκρασία του δωματίου.Τη θερμοκρασία ενός διαλύματος στο εργαστήριο.Τη θερμοκρασία της γαλοπούλας που ψήνεται στο φούρνο.Τη θερμοκρασία του σώματός σας.________________________________________________________________________________________Να σημειώσετε με Σ τις σωστές προτάσεις και με Λ τις λάθος.Μία κατσαρόλα με ζεστό νερό όταν τη φέρουμε μέσα σε ένα ψυχρότερο δωμάτιο θα ανεβάσει τη θερμοκρασία του δωματίου.Ένα κρύο κομμάτι μάρμαρο όταν το φέρουμε μέσα στο σπίτι θερμαίνεται.Όταν το φέρουμε ένα κρύο δέμα μέσα στο σπίτι, το σπίτι ζεσταίνεται.______________________________________________________________________________Στη καφετέρια ο Γιάννης παρήγγειλε ένα ζεστό καφέ και ο Γιώργος μία γρανίτα. Καθώς η συζήτησε έγινε ενδιαφέρουσα ξέχασαν τα ροφήματα και μετά από λίγο διαπίστωσαν ότι: Να σημειώσετε με Σ τις σωστές προτάσεις και με Λ τις λάθοςΗ γρανίτα έλειωσε.Ο καφές ζεστάθηκε.Ο καφές πήρε τη θερμοκρασία του χώρου.Ο καφές πήρε τη θερμοκρασία της γρανίτας.Καφές και γρανίτα απέκτησαν την ίδια θερμοκρασία τελικά η οποία έχει κάποια τιμή ανάμεσα στις αρχικές τους θερμοκρασίες.

1 2 3

4

5

67



3

__________________________________________________________________________________________

Να γράψετε πέντε (5) λέξεις που να έχουν σχέση με τη θερμοκρασία.

Να οργανώσετε πέντε (5) προτάσεις που να περιλαμβάνουν τις λέξεις που γράψατε στον πίνακα.

_______________________________________________________________________________

Να γράψετε πέντε (5) αντικείμενα που συνήθως τα έχουν υψηλή θερμοκρασία.


______________________________________________________________________________________

Να γράψετε πέντε (5) αντικείμενα που συνήθως τα έχουν χαμηλή θερμοκρασία.


______________________________________________________________________________________



4

Στο διπλανό διάγραμμα αποτυπώνεται η θερμοκρασία που είχε η αυλή του σχολείου στις 10-4-2013. Με βάση το διάγραμμα να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις:

1. Ποια είναι η μεγαλύτερη θερμοκρασία που σημειώθηκε εκείνη την ημέρα;

2. Ποια είναι η χαμηλότερη θερμοκρασία που σημειώθηκε εκείνη την ημέρα;

3.Ποια ώρα της ημέρας σημειώθηκε η υψηλότερη θερμοκρασία; Ποια ώρα η χαμηλότερη;

4. Ποια ήταν η θερμοκρασία στις 9 το πρωί; Ποια ήταν στις 9 το βράδυ;

5. Ποιο ήταν το εύρος διακύμανσης της θερμοκρασίας στην αυλή του σχολείου μας εκείνη την ημέρα;

6. Ανάμεσα σε ποιες ώρες έγινε η μεγαλύτερη μεταβολή στη θερμοκρασία της αυλής εκείνη την ημέρα; Γιατί πιστεύετε ότι έγινε εκείνες τις ώρες και όχι νωρίτερα;

____________________________________________________________________________________

Να συμπληρώσετε το πιο κάτω κείμενο διαλέγοντας τις κατάλληλες λέξεις που βρίσκονται στο πλαίσιο που ακολουθεί:

α) Χρησιμοποιούμε τη ……………………………… για να πούμε πόσο ζεστό ή κρύο είναι ένα σώμα.

β) Το όργανο που μετρά τη θερμοκρασία είναι ……………………………………..

γ) Η θερμότητα μεταφέρεται πάντα από ένα σώμα ………………………. θερμοκρασίας σε ένα σώμα ………………………θερμοκρασίας.

ε) Αν η θερμοκρασία δύο σωμάτων που έρχονται σε επαφή είναι ……………………….. τότε δεν μεταφέρεται …………………… από το ένα σώμα στο άλλο.

________________________________________________________________________________________

Σε κάποιο βιβλίο διαβάζουμε ότι: " Από τη θάλασσα, τις λίμνες και τα ποτάμια κάθε λεπτό εξατμίζεται μια ποσότητα 1.000 000 000 (ένα δισεκατομμύριο) κυβικών μέτρων νερού". Μπορείτε να αναφέρετε τη σειρά των φαινομένων που ακολουθούν την εξάτμιση του νερού μέχρι αυτό να ξαναβρεθεί στη θάλασσα;

_____________________________________________________________________Ξεχνώ το βούτυρο έξω από το ψυγείο . Λιώνει γιατί : Α. Απορροφά θερμότητα από το περιβάλλον μέχρι η θερμοκρασία του να εξισωθεί με την θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Β. Δίνει ψύχος στο περιβάλλον μέχρι το ψύχος που έχει μέσα του εξισωθεί με το ψύχος του περιβάλλον.

ενέργειας, υψηλότερης, θερμοκρασία, θερμόμετρο, ίδια,

χαμηλότερης,0C, θερμίδες, θερμότητα



5

Γ. Απορροφά θερμότητα από το περιβάλλον μέχρι η θερμότητα του να εξισωθεί με την θερμότητα του περιβάλλοντος.

_______________________________________________________________Μετρήσαμε την θερμοκρασία δύο σωμάτων Α και Β και τα φέραμε σε επαφή. Το διπλανό διάγραμμα δείχνει την εξέλιξη της θερμοκρασίας κάθε σώματος.Α) Ποια ήταν η αρχική θερμοκρασία του σώματος Α ; ……………………..Β) Ποια ήταν η αρχική θερμοκρασία του σώματος Β ; ……………………..Γ) Από ποιο σώμα μεταφέρεται θερμότητα σε ποιο ; ………………………………..Δ)Για πόσο χρόνο έχουμε μεταφορά θερμότητας ; ……………………………….Ε)Πότε είχαν μεγαλύτερη θερμική ενέργεια τα μόρια του σώματος Α , στην αρχή ή στο τέλος του πειράματος;

_________________________________Για να σκεπάσουμε το κέικ μας με σοκολάτα λιώνουμε την κουβερτούρα σε μπέν μαρί . Δηλαδή:

Κόβουμε τη σοκολάτα σε μικρά κομμάτια και τα ρίχνουμε σε ένα μικρό ανοξείδωτο μπολ.

Παίρνουμε μια μικρή κατσαρόλα της οποίας το άνοιγμα να ταιριάζει με το μέγεθος του μπολ, ώστε το μπολ να εφαρμόζει χωρίς να πέφτει μέσα στη κατσαρόλα, και ρίχνουμε μέσα νερό.

Βάζουμε τη κατσαρόλα στη φωτιά και τοποθετούμε από πάνω το μπολ με τη σοκολάτα.

Ανακατεύουμε κατά διαστήματα με ένα κουτάλι και βλέπουμε ότι σιγά σιγά η σοκολάτα λιώνει.

Να συμπληρώσεις τα κενά με τις κατάλληλες λέξεις.Μόλις ανάψουμε το μάτι …………………………….μεταφέρεται από …………………….(το μάτι / την κατσαρόλα ) προς ………………….( το μάτι / την κατσαρόλα) και έτσι η ……………………………….του νερού

αυξάνεται μέχρι αυτό να αρχίσει να βράζει και η θερμοκρασία του να γίνει ……………………βαθμούς …………… Τώρα τα μόρια του νερού κινούνται πιο ………………………………..(αργά/γρήγορα) και λέμε ότι αυξάνεται η…………………………………….. ……………………..ενέργεια τους .Μόλις η κουβερτούρα στο μικρό κατσαρολάκι λιώσει τη ρίχνουμε πάνω στο κέικ μας και αυτή στερεοποιείται . Αυτό γίνεται γιατί ………………………………..μεταφέρθηκε από ……………………………(κουβερτούρα/ αέρα ) προς ………………………….(κουβερτούρα /αέρα)

___________________________________________________________________________



6

Στο εργαστήριο κάναμε διαγράμματα θερμοκρασίας – χρόνου, δηλαδή μελετούσαμε πως μεταβάλλεται η θερμοκρασία του νερού καθώς περνάει ο χρόνος, σημειώναμε τα σημεία στο διάγραμμα και στη συνέχεια ενώναμε με μια γραμμή τα σημεία. Να κάνετε το ίδιο για τις παρακάτω 10 τιμές θερμοκρασίες αν οι μετρήσεις γινόντουσαν ανά ένα λεπτό:

0οC , 0oC , 5oC , 10oC , 15oC , 20oC , 25oC , 30oC , 35oC , 40oC

_______________________________________________

Στο ποτήρι με την πορτοκαλάδα υπάρχουν δύο παγάκια που επιπλέουν. Συζητώντας με τους φίλους σου κάποιος υποστηρίζει ότι αν στο ποτήρι έριχναν αντί για ολόκληρα παγάκια, θρυμματισμένο πάγο, αυτός δεν θα επέπλεε. Συμφωνείς με αυτή την άποψη; Δικαιολόγησε με λίγα λόγια την άποψή σου.

______________________________________________________________________________________

Στο σχήμα βλέπετε ένα πείραμα που ετοιμάστηκε να γίνει σε κάποιο εργαστήριο. Το ένα θερμόμετρο έχει βαφεί με μαύρο χρώμα και το δεύτερο με άσπρο, όπως φαίνεται στο σχήμα. Να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις:1. Τα δύο θερμόμετρα δείχνουν την ίδια ένδειξη πριν ανάψει η λάμπα. ΝΑΙ ΟΧΙΔικαιολογείστε την επιλογή

σας .....................................................................................................................................................................................................................................................................................................2. Οι μαθητές που ετοίμασαν το πείραμα άναψαν τη λάμπα και αφού περίμεναν 5 λεπτά, διάβασαν τις ενδείξεις των δύο θερμομέτρων.α) και τα δύο θερμόμετρα έδειχναν την ίδια ένδειξη.β) το "μαύρο" θερμόμετρο έδειχνε μεγαλύτερη ένδειξη.γ) Το "άσπρο" θερμόμετρο έδειχνε μεγαλύτερη ένδειξη.Δικαιολογείστε την επιλογή σας .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

3. Κάποια άλλη μέρα, οι ίδιοι μαθητές, επανέλαβαν το πείραμα και ανάμεσα στη λάμπα και τα δύο θερμόμετρα τοποθέτησαν ένα τετράδιο, έτσι ώστε να μην "πέφτει" το φως της λάμπας στα θερμόμετρα τότε:

10 cm



7

α) και τα δύο θερμόμετρα έδειχναν την ίδια ένδειξη.β) το "μαύρο" θερμόμετρο έδειχνε μεγαλύτερη ένδειξη.γ) Το "άσπρο" θερμόμετρο έδειχνε μεγαλύτερη ένδειξη.Δικαιολογείστε την επιλογή σας .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Να δημιουργήσετε ένα διάγραμμα τιμών χρόνου- θερμοκρασίας για τα δύο θερμόμετρα. Τα στοιχεία που σας δίνονται είναι α) η αρχική θερμοκρασία των δύο θερμομέτρων είναι 200C β) οι ενδείξεις των θερμομέτρων καταγράφονται κάθε 5 λεπτά γ) στα πρώτα 5 λεπτά οι τιμές των θερμοκρασιών ήταν: άσπρο θερμόμετρο 210C μαύρο θερμόμετρο 230C.γ) η θερμοκρασία των δύο θερμομέτρων συνεχίζει να αυξάνεται με τον ίδιο ρυθμό.

_________________________________________________________________________

Να αντιστοιχήσεις το κάθε υγρό της πρώτης στήλης με το θερμόμετρο που δείχνει περίπου την θερμοκρασία του

1. α.

2. β.

3. γ.



8

4. δ.

_____________________________________________________________________________________

Ένα χειμωνιάτικο βράδυ ο Μπάμπης απολαμβάνει το μπάνιο του όπως φαίνεται στην διπλανή εικόνα

Α. Να δείξετε στο σχήμα με ένα βέλος αν η θερμότητα μεταφέρεται από το νερό προς τον

Μπάμπη ή από τον Μπάμπη προς το νερό;

Β. Να βάλετε Σ στις σωστές και Λ στις λάθος προτάσεις

i) Μετά από μισή ώρα η θερμοκρασία του νερού θα έχει μειωθεί

ii) Όσο περνάει η ώρα η θερμοκρασία του Μπάμπη αυξάνεται

iii) Μεταφέρετει ψύχος απ’τον Μπάμπη προς το νερό

iv)Όταν επέλθει θερμική ισορροπία ο Μπάμπης θα έχει θερμοκρασία περίπου 37ο C

Education

Ενδεικτικά Θέματα για διαγωνίσματα Φυσικής Α' Γυμνασίου ΙΙ Θερμοκρασία, Θερμότητα, Θερμική ισορροπία,