Ψυχολογικές επιπτώσεις των Μ.Δ. στους μαθητές, Στήριξη μαθητών

με Μ.Δ.

Παπαδοπούλου Κατερίνα – Ψυχολόγος, ΚΕΔΔΥ Καβάλας

Μύθοι σχετικοί με τις Μ.Δ.

Οι Μ.Δ. δεν αποτελούν πραγματική εκπαιδευτική ανάγκη: οι Μ.Δ. είναι πραγματικές κ δεν αποτελούν δημιούργημα των επιστημόνων. Η πρόσφατη έρευνα καταδεικνύει νευρολογικής φύσης διάφορες, τόσο στη δομή όσο και στη λειτουργία του εγκεφάλου.

οι μαθητές με Μ.Δ. έχουν χαμηλή νοημοσύνη: οι μαθητές με Μ.Δ. έχουν νοημοσύνη στο πλαίσιο του φυσιολογικού. Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι από αυτούς μπορεί να έχουν υψηλό δείκτη νοημοσύνης, ενώ άλλοι να έχουν δείκτη που κυμαίνεται στα κατώτερα όρια του φυσιολογικού.

οι μαθητές με Μ.Δ. δε μπορούν να μάθουν: οι μαθητές με Μ.Δ. μπορούν να μάθουν και να προχωρήσουν σε ακαδημαϊκές σπουδές. Απαιτείται όμως να παρακάμψουν τις δυσκολίες τους με εναλλακτικούς τρόπους διδασκαλίας κ αξιολόγησης που τους επιτρέπουν να προσεγγίσουν τη γνώση κ να επιδείξουν πρόοδο.

οι μαθητές με Μ.Δ. είναι απλά τεμπέληδες: οι μαθητές με Μ.Δ. χρειάζονται περισσότερο χρόνο να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους κ συχνά δεν τις ολοκληρώνουν. Αυτό μοιάζει με τεμπελιά, αλλά δεν είναι.

συνέχεια…....

οι Μ.Δ. ξεπερνιούνται με τον καιρό: οι Μ.Δ. δεν εξαφανίζονται με την πάροδο του χρόνου. Απλά εμφανίζονται με διαφορετικό τρόπο κ ένταση σε κάθε ηλικία. Για παράδειγμα, μπορεί να εκδηλώνονται με προβλήματα φωναχτής ανάγνωσης στην πρώτη σχολική ηλικία και με προβλήματα απομνημόνευσης στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

οι Μ.Δ. θεραπεύονται: οι Μ.Δ. αποτελούν διαρκή κ μόνιμη συνθήκη, η οποία βελτιώνεται, αλλά δύσκολα κ με πολύ προσπάθεια. Αυτή ακριβώς η εξαιρετική δυσκολία βελτίωσης κ η αντίσταση στη διδασκαλία αναδεικνύεται ως διαγνωστικό χαρακτηριστικό.

οι μαθητές με Μ.Δ. αντιμετωπίζουν πρόβλημα μόνο στα μαθήματα του σχολείου: τα σύγχρονα ερευνητικά δεδομένα αναδεικνύουν την ύπαρξη σημαντικών κοινωνικό-συναισθηματικών προβλημάτων στους μαθητές με Μ.Δ. Με αυτό το κομμάτι θα ασχοληθώ κυρίως στην εισήγηση μου, τις ψυχολογικές επιπτώσεις των Μ.Δ. στους μαθητές.

Όταν το παιδί με Μ.Δ. πηγαίνει στο σχολείο ξεκινάει ένας «φαύλος κύκλος»

προσμονή του παιδιού για το νέο περιβάλλον

προσδοκίες γονέων σχετικά με την επίδοση του

Εμφάνιση 1ης δυσκολίας

Το παιδί εντείνει τις προσπάθειες του

απογοήτευση γιατί αντιλαμβάνεται ότι ενώ οι προσπάθειες του είναι μεγαλύτερες των συμμαθητών του, τα αποτελέσματα είναι πολύ χαμηλότερα

Όσο περνάει ο καιρός ο μαθητής όλο και πιο πολύ απογοητεύεται.......

Δευτερογενή προβλήματα Μ.Δ.

Κάποια παιδιά γίνονται εσωστρεφή, κλειστά, λιγομίλητα

Άλλα, αγωνίζονται να βρουν έναν τρόπο να κερδίσουν τον έπαινο

Άλλα, επιδεικνύουν μια απροσδόκητα καλή συμπεριφορά, σχεδόν παθητική

Οι Μ.Δ. επηρεάζουν :

Αυτοαντίληψη: εικόνα, αντίληψη, πεποίθηση που έχει το άτομο για τον εαυτό του και η οποία διαμορφώνεται μέσα από τις προσωπικές εμπειρίες αλλά και τις αξιολογήσεις των σημαντικών άλλων

Σημαντικοί άλλοι: οικογένεια, εκπαιδευτικοί, φίλοι, ομάδα συνομηλίκων

Αυτοεκτίμηση: προσωπική κρίση του καθένα για το πόσο αξίζει.

αναφέρεται στη συναισθηματική πλευρά της

έννοιας του εαυτού

Έρευνες υποστηρίζουν

υψηλότερη σχολική επίδοση

Είναι περισσότερο «αγαπητοί»

Μαθητές με υψηλή αυτο-εκτίμηση

Φτωχοί αναγνώστες

Δυσλεξικοί μαθητές αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα ποσοστά άγχους

75% μαθητών με Μ.Δ. παρουσιάζουν προβλήματα στις κοινωνικές τους σχέσεις

Τα παιδιά με Μ.Δ. φάνηκε να μην έχουν τις προαπαιτούμενες κοινωνικές δεξιότητες

Αποδίδουν αποτυχία στον εαυτό τους και την επιτυχία

στην τύχη

Μαθητές με Μ.Δ. συσχετίζουν καλή αναγνωστική ικανότητα

με ευφυΐα

Υπάρχει και ένα μικρό ποσοστό

παιδιών & εφήβων με Μ.Δ.

που δεν απορρίπτονται κοινωνικά, αλλά αντιθέτως

έχουν καλές σχέσεις με τους συνομηλίκους τους και χαίρουν αποδοχής στο

σχολικό και εξωσχολικό χώρο.

Στο σχ. περιβάλλον αιτίες άγχους για τους μαθητές με Μ.Δ.

Έλλειψη κατάλληλης βοήθειας από τους εκπαιδευτικούς

Η έλλειψη επαρκούς για εκείνους χρόνου για την ολοκλήρωση των καθηκόντων τους

Η διάσταση ανάμεσα στις προσπάθειες τους και στην τελική, μη ικανοποιητική τους επίδοση

Σε μεγαλύτερες τάξεις

η προοπτική των εξετάσεων αποτελεί ένα ιδιαίτερα έντονο ψυχοπιεστικό παράγοντα για τους μαθητές με Μ.Δ.

Συμπτώματα παρατεταμένου άγχους που δεν πρέπει να παραβλέπονται από

γονείς & εκπαιδευτικούς

Σωματικοί πόνοι, ζαλάδες

Παλινδρόμηση σε πιο ανώριμες συμπεριφορές

Απόσυρση

Δυσκολίες συγκέντρωσης

Ευδιάκριτες αλλαγές στη συμπεριφορά

Ευερεθιστότητα

...συνέχεια

Χαμηλή αυτοεκτίμηση

Κακή επίδοση

Αυξημένες πιθανότητες εκδήλωσης κατάθλιψης

Χαμηλή αυτοεκτίμηση & αυτοεικόνα

επηρεάζουν την ενήλικη ζωή των μαθητών με Μ.Δ.

Έτσι, έρευνες έδειξαν ότι δυσλεξικοί ενήλικες παρουσίαζαν μεγαλύτερα επίπεδα αρνητικής αυτο-αντίληψης από ότι μη δυσλεξικοί ενήλικες και

εμφάνιζαν μεγαλύτερα επίπεδα άγχους σε διάφορες καταστάσεις τις ζώης τους. Οι περισσότεροι από αυτούς συνεχίζουν να “ντρέπονται” για την

αδυναμία τους στην ορθογραφία, η οποία δύσκολα κρύβεται. Πολλοί από αυτούς δήλωσαν ότι ένιωσαν λύτρωση όταν γνωστοποιήθηκε η διάγνωση

για ΜΔ. Ένιωσαν ότι δεν έφταιγαν οι ίδιοι για τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν, ένιωσαν ότι πλέον μπορούσαν να αποδείξουν ότι δεν είναι

τεμπέληδες………

Πρόγραμμα παρέμβασης

Άμβλυνση των μαθησιακών δυσκολιών

Πρόληψη & απάλειψη των συναισθηματικών ή ψυχολογικών προβλημάτων

Η αναστροφή των αρνητικών συναισθημάτων που βιώνει ένα παιδί με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, είναι μια δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία που απαιτεί την συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων προσώπων, με σκοπό, ουσιαστικά, την αντιστροφή της αντίληψης που έχει το ίδιο το παιδί για τον εαυτό του

Η πιο αποτελεσματική μέθοδος

Το παιδί επιτυγχάνει μικρούς μαθησιακούς στόχους,

προκειμένου να κερδίζει έναν πραγματικό έπαινο

Η ανάγκη να επιστρατευτεί ο εκπαιδευτικός κρίνεται ως ιδιαίτερα σημαντική επειδή αυτός

Μπορεί:

Να κρίνει

Να εκτιμήσει &

Να καταγράψει

τους παράγοντες που

δημιουργούν προβλήματα στις

σχέσεις & στην επικοινωνία

μεταξύ μαθητών με Μ.Δ. και

μαθητών χωρίς Μ.Δ.

Σημαντική κρίνεται

η στάση που θα κρατήσουν:

Οι γονείς - οικογένεια

Οι εκπαιδευτικοί – σχολείο

Η συνεργασία μεταξύ των δύο

Οι εκπαιδευτικοί:

Βοηθήστε το παιδί να νιώσει ενεργό μέλος της ομάδας & να ενσωματωθεί στην τάξη

Συνεργαστείτε με τον εκπαιδευτικό του Τ.Ε.

Ανακαλύψτε που τα καταφέρνει καλύτερα & βρείτε την κατάλληλη στιγμή για να το επαινέσετε

Βάλτε το μαθητή με Μ.Δ. στα πρώτα θρανία

Χρησιμοποιήστε οπτικοποιημένα προγράμματα

...συνέχεια

Δώστε του πρωτοβουλίες μέσα στην τάξη

Βρείτε χρόνο να μιλήσετε με το παιδί

Δώστε του περισσότερο χρόνο για να εκφραστεί ή για να τελειώσει κάποιο τεστ

Συνεργαστείτε με τους γονείς του παιδιού

Μη διστάσετε να ζητείστε βοήθεια από τον εκπαιδευτικό του Τ.Ε. ή το ΚΕΔΔΥ

...συνέχεια

Αφιερώστε χρόνο να μιλήσετε με την τάξη προκειμένου να καταλάβουν τι είναι οι Μ.Δ., να καταλάβουν γιατί δεν πρέπει να απομονώνουν τους μαθητές με Μ.Δ.

Ενισχύστε το πνεύμα συνεργασίας μεταξύ των μαθητών

σας ευχαριστώ