، شبکه آموزشی پژوهشی دانشجویان مادسیجایران

Madsg.com

!!مادسیج یعنی دهکده علم و دانش ایران

روش تحقيق پيشرفته

عيسي ابراهيم زادهebrahimz@pnu.ac.ir

I. Ebrahimzadeh 3

روش تحقيق پيشرفته

:منابع درسي- چگونه تحقيق كنيم؟ ترجمه ابراهيم 1

زاده، فراهاني وسرمدي )كل كتاب(- روشهاي تحقيق در علوم رفتاري تأليف 2

سرمد، بازرگان و حجازي )فصل چهارم( واحد 1واحد نظري و 2 )3تعدادواحد:

عملي(

I. Ebrahimzadeh 4

فصل اولتحقيق چيست؟

I. Ebrahimzadeh 5

برداشت شما از تحقيق چيست؟

چگونه به تحقيق نگاه ميكنيد؟ چه تعريفي از تحقيق در نظر

داريد؟ اين جمله را حد اكثر با بيست

كلمه تكميل كنيد.:تحقيق عبارتست از

I. Ebrahimzadeh 6

تعريف تحقيق

تحقيق فرايندي است برنامه ريزي شده، هوشيارانه،

و قابل (systematic)نظام مند اعتماد براي يافتن حقايق

.يا فهم عميق مسايل

I. Ebrahimzadeh 7

ده نكته در مورد تحقيق .تحقيق خيلي وقت گير است

تحقيق يك پديدة ذهني است تحقيق خسته كننده و كسالت آور

است اما ممكن است جالب و سرگرم كننده هم باشد.

تحقيق ممكن است در طول زندگيمحقق تداوم داشته باشد.

فرايند تحقيق ممكن است بسيارجالبتر از نتايج آن باشد.

I. Ebrahimzadeh 8

ده نكته در مورد تحقيق

.تحقيق نوعي فضولي كردن است تحقيق را مي توان به راههای گوناگوني انجام

داد..تحقيق ممكن است وارد روياهای شما شود تحقيق ممكن است شمارا به راههای دور از

انتظار هدايت كند. درتحقيق از همان مهارت روزمرة محقق

استفاده می شود.

I. Ebrahimzadeh 9

از انواع تحقيق)ديدگاههاي مختلف(

( تحقيق نظريpure(كاربردي ،)applied (.strategic( و راهبردي)

(توصيفيdescriptive تبييني ،)(explanatory(وارزيابي )evaluation.)

( تحقيق آزادmarket research ) academicوتحقيق آكادميك)

research.)

I. Ebrahimzadeh 10

از ديدگاههاي انواع تحقيق)

(مختلف(تحقيق اكتشافيexploratory)

(experimental or testing outآزمايشي) (.problem solving حل مشكل)

(تحقيق پنهاني يا ناآشكارcovert ،) ( ومبتني بر adversarialرقابتي)

(.collaborativeهمكاري )(تحقيق بنياديbasic ) ،كاربردي ،

ابزاري، مشاركتي و عملياتي

I. Ebrahimzadeh 11

تقسيم بندی انواع تحقيق

:برحسب هدفکه هدف آن آزمون نظريه بنيادی

ها, تبيين روابط و پديده ها ونظريه پردازی, وباالخره توليد

دانش و بررسی نظريه تحول تاريخ است.

I. Ebrahimzadeh 12

تقسيم بندی انواع تحقيق

که هدف آن کاربرد عملی کاربردی دانش درزندگی است.

که هدف آن تشخيص توسعه ای ,مناسب بودن يک دانش, روش,

ارزش و... برای هدفی خاص ويا تهيه و تدوين برنامه ها, طرحها و

.پروژه های توسعه ای است

I. Ebrahimzadeh 13

تقسيم بندی انواع تحقيق

بر حسب نحوه گرد آوری اطالعات يا طرحتحقيق

توصيف شرايط, اشياء, امور توصيفی(وپديده ها به منظور شناخت بيشتر آنها(.

)كه هدف آن پس رويدادي ) عل�ي-مقايسه اي شناسايي معلول به منظوركشف علل

احتمالي آن ويا مطالعة متغير وابسته به منظور يافتن متغير مستقل

I. Ebrahimzadeh 14

تقسيم بندی انواع تحقيق

:تحليل رابطه ميان متغيرها بر اساس همبستگی هدف تحقيق:

مطالعه همبستگی دو متغيری تحليل رگرسيون با هدف پيش بينی تغييرات يک يا چند

متغير وابسته با توجه به تغييرات متغيرهای مستقل تحليل ماتريس همبستگی با هدف بررسی مجموعه ای

از همبستگيهای دو متغيری در جدولی بنام ماتريس.

I. Ebrahimzadeh 15

تقسيم بندی انواع تحقيق

تحقيق در عمليات يا اقدام پژوهيبه منظور مشخص كردن موقعيت

معين و رفع مشكل، آشنائي با روشهاي نو و اشاعة نو آوري.

انتخاب و مطا لعة مطالعةموردينظام با حد و مرز يك مورد يا واد يا

(holistic) مشخص به صورت كل گرايانه

I. Ebrahimzadeh 16

تقسيم بندی انواع تحقيق

با استفاده از تحقيق تجربي يا آزمايشي شبوه هاي زير:

انتساب تصادفي)اختصاص هرآزمودني باشانس مساوي به گروه آزمايشي يا گواه(

همتا كردن تصادفي) همانندي آزمودنيهايانتخاب شده از نظر متغير ناخواسته(

انتخاب همگن ) بكسان كردن ميانگينمتغيري كه بايد كنترل شود در گروه هاي

مورد نظر(

I. Ebrahimzadeh 17

تقسيم بندی انواع تحقيق

مطالعة فصل دوم از بخش تحقيق تاريخي( سوم جلد دوم روشهاي تحقيق تأليف دكتر

ساروخاني را توصيه مي كنيم(براي تحقيقات مردم شناسي از قوم نگاري

طريق ثبت وقايع و پديده ها در شرايط طبيعي وقوع

مطالعة فصل ) روشهاي تحليل محتويچهارم از بخش سوم جلد دوم روشهاي تحقيق

تأليف دكتر ساروخاني را توصيه مي كنيم(

I. Ebrahimzadeh 18

تقسیم بندی انواع تحقیق

براي مطالعة ماهيت يا پيمايشيويژگيهاي اشياء، امور و پديده

ها، شرايط و روابط موجود ميان آنها ويا چگونگي وضعيت موجود و همچنين سنجش آراء و افكار.

I. Ebrahimzadeh 19

تقسیم بندی انواع تحقیق

تحقيق پيمايشي به سه دسته تقسيم مي شود:: به منظور گردآوري داده ها در بارة يك مقطعي

يا چند صفت در يك مقطع زماني ) مثال�� در يك روز، يك هقته، ماه يا سال(

: به منظور گردآوري داده ها در طول طوليزمانهاي مختلف.

: به منظور گردآوري داده ها در بارة روش دلفياتفاق نظر يك جمع صاحب نظر در مورد يك

موضوع خاص از طريق رتبه بندي درجة اهميت آن

I. Ebrahimzadeh 20

معرفي فرايند تحقيق

فرايند تحقيق از ديدگاهاي متفاوت شاملموارد متنوعي است. بنابراين، نمي توان ديدگاه مشخصي را به عنوان الگو معرفي

كرد. 5به روند نماهاي متفاوت در خانة

كتاب توجه كنيد. 11 و 10، 9صفحات شما كدام يك از آنها را ترجيح مي دهيد؟

داليل ترجيح خودرا بيان كنيد.

I. Ebrahimzadeh 21

معرفي فرايند تحقيق:ترجيح ما ديدگاه چرخه اي است. زيرا:در اين ديدگاه تحقيق فرايندي است( دوري يا چرخه ايcyclical)( پايان ناپذيرnever- ending)قابل بررسي مجددباز گشت پذير به نقطة آغازهاي متفاوت با قابليت ورود به چرخه از هر نقطه اي كه

بخواهيد.

I. Ebrahimzadeh 22

فرايند تحقيق

I. Ebrahimzadeh 23

اي تحقيقفرايند چرخه

I. Ebrahimzadeh 24

تعريف تحقيق

صرف نظر از اين انواع كه ازديدگاههاي متفاوت بيان شدند

تحقيق فرايندي است برنامه ريزي شده، هوشيارانه،

و قابل (systematic)نظام مند اعتماد براي يافتن حقايق يا

.فهم عميق مسايل

I. Ebrahimzadeh 25

چرا تحقيق؟

درك خود وانگيزه هاي خود در انجامدادن تحقيق بسيار مهم است.

:در بارة داليل خود فكر كنيد چرا وچگونه وارد اين موضوع

شديد؟

I. Ebrahimzadeh 26

چرا تحقيق؟ طرفدار كدام طرز تفكر هستيد؟ چه نتايجي مورد انتظار

شماست؟ مي خواهيد دنيا را تغيير دهيد يا

دنياي خودتان را؟( عمل گراpragmatist هستيد يا )

(؟idealistآرمان گرا )

I. Ebrahimzadeh 27

بديع يا اصيل بودن تحقيق يعني چه؟

طرحهاي تحقيقاتي به ويژه انهايي كهبراي گرفتن مدرك دانشگاهي انجام مي شوند بايد كامال� يا تا حدي اصيل و بديع

باشند.اصيل بودن يعني چه؟ از كجا مي توان به اصيل بودن يك طرح

پي برد؟

I. Ebrahimzadeh 28

نقش حقيقت، قدرت و ارزش در تحقيق

تحقيق در علوم انساني هميشه يك� عيني نيست كه توسط فعاليت كامال�

يك عالم صرفا� به عنوان نظاره گر پديده ها همانند علوم طبيعي انجام

مي گيرد. با اينكه بيطرفي در جريان و گزارش

نتايج تحقيق بسيارمهم است تحقيق در علوم انساني به نحو نيرومندي

تحت تاثير انگيزه ها و ارزشهاي محقق قرار مي گيرد.

I. Ebrahimzadeh 29

نقش حقيقت، قدرت و ارزش در تحقيق

تحقيق در علوم انساني در يك زمينةاجتماعي گسترده انجام مي گيرد كه

در آن سياست و قدرت روابط بر روي تحقيق و چگونگي اجرا و

گزارش نتايج آن تا�ثير مي گذارد. يافتن حقيقت« و »قضاوت«

ارزشي« دو فعاليت كامال� مجزا به شمار مي روند كه به هر يك از آنها به طور جداگانه و به ترتيب پرداخته

مي شود.

I. Ebrahimzadeh 30

نقش حقيقت، قدرت و ارزش در تحقيق

واژة »ذهنيت« نيز همواره داراي قدرت كاربرديخاصي در فرايند تحقيق در علوم انساني است.

ذهنيت« قادر است بسياري از فعاليتها و«موضوعاتي را كه بر پاية عقالنيت، منطق وروند

عيني نبوده اند حذف كند. ،اين گونه فعاليتها و موضوعات، به احتمال زياد

ويژگيهايي را تعيين مي كنند كه از سوي افراد متفاوت به طور متفاوت بيان مي شوند.

I. Ebrahimzadeh 31

خالصهدر اين فصل ياد گرفتيد كه:

فعاليتها و كارهاي گوناگون يك محقق درجريان تحقيق كدامها ست.

،فرايند تحقيق داراي يك روند سرراستقابل پيش بيني و حركت خطي نيست.

ايده وتصور روشني از انگيزه هاي خودبراي تحقيق در زمينه هاي مختلف داشته

باشيد. به توانائيهاي خود براي انجام يك پروژة

تحقيق بيشتر مطمئن باشيد

I. Ebrahimzadeh 32

فصل دوم

تحقيق چگونه آغاز می شود؟

I. Ebrahimzadeh 33

انتخاب موضوع

انتخاب موضوع مهمترين تصميم در فرايند تحقيق است. زيرا با آيندة تحصيلي يا كاري و حتي .شغلي شما در ارتباط است

در اين تصميم گيري به چه نكات مهمي بايد توجه كرد؟

I. Ebrahimzadeh 34

چند پيشنهاد براي يافتن موضوع مناسب براي تحقيق

1 كمك گرفتن از ديگران )استادان، مدير .مؤسسه، همكاران، يا افراد خانواده(.

2 مطالعة كارهاي تحقيقي ديگران و .ارتباط دادن آنها با عاليق و انگيزه هاي

ديگر خود.3 فكر كردن به تجارب قبلي و زمينه .

هاي مورد عالقه تان.4.فكر كردن به يك عنوان .

I. Ebrahimzadeh 35

چند پيشنهاد براي يافتن موضوع مناسب براي تحقيق

5 ياد آوري كلمات قصار، واگويه ها وگفته .ها.

6.پي جويي حدس و گمانهاي خود .7 ترسيم شكل، نمودار يا انگاره اي از آنچه .

در ذهن داريد.8 خوب ، حاال شروع كنيد ولي آمادة تغيير .

باشيد.

I. Ebrahimzadeh 36

ترسيم شكل، نمودار يا انگاره اي از .آنچه در ذهن داريد

I. Ebrahimzadeh 37

دوازده نكتة مهم براي به خاطر سپردن

1 چه انتخابهايي داريد؟ .2انگيزة شما چيست؟ .3 ارتباط موضوع با رشتة تحصيلي .

شما4 نمونه هاي قبلي پروژه هاي .

تحقيقي

I. Ebrahimzadeh 38

دوازده نكتة مهم )ادامه(

5 آيا از قواعد وانتظارات مؤسسه .خود آگاهيد؟ اگر شما براي دريافت

درجة داشگاهي تحقيق مي كنيد محدوديتهايي از نظر اتخاب موضوع،

تعداد كلمات، نحوة سازماندهي مطالب و... خواهيد داشت ودر اغلب

موارد انتظار ميرود نوشته هاي خودرا بصورت منظم، پاكيزه و تايپ

شده تحويل دهيد

I. Ebrahimzadeh 39

دوازده نكتة مهم )ادامه(

6گسترةموضوع واندازة عنوان.7 چقدر وقت داريد و چگونه مي خواهيد .

وقت خودرا مديريت كنيد؟8 هزينه هاي تحقيق را چگونه تأمين .

مي كنيد؟9.چه منابعي در دسترس شما قرار دارد .

I. Ebrahimzadeh 40

دوازده نكتة مهم )ادامه(

10 نياز شما به پشتيباني و .حمايت.

11.مسائل دسترسي به امكانات . 12 ميزان آشنائي شما با .

.روشهاي تحقيق

I. Ebrahimzadeh 41

اهميت روش

انتخاب روش، يك كار كليدي درفرايند تحقيق به حساب مي آيد.

بنابراين، نياز داريد تا با كاربردهاي هر يك از روشها و نقاط ضعف

وقوت آنها براي موضوعات متفاوت تحقيق آشنا شويد و مهارتهاي

خودرا در مورد روشها وتكنيكهاي مختلف تحقيق توسعه دهيد.

I. Ebrahimzadeh 42

اهميت روش

روش تحقيق با ماهيت موضوع و نوعشناخت مورد انتظار ارتباط كامل دارد.

بنابراين، آشنائي با انواع شناخت ازديدگاه معرفت شناسي براي محقق

ضروري است.شما چند نوع شناخت مي شناسيد؟

I. Ebrahimzadeh 43

انواع شناخت و رابطة آن با

شناخت حسيروش شناسيشناخت علميشناخت شهوديشناخت عقليشناخت فلسفي شناخت ايحايي يا

وحياني

I. Ebrahimzadeh 44

تعريف شناخت علمي

شناخت علمي مجموعة منظم وسازمان يافتهاز اطالعات ومعلومات در بارة واقعيتهاي خارجي است كه با روش معين وسنجيده، موسوم به روش علمي، به دست مي آيد.

چنين شناختي انسان را قادر به پيش بيني وتنظيم نقشه براي اينده مي كند و مداخلة

اورا در واقعيتهاي خارجي ممكن مي سازد.( شناخت علمي نيازمند تبيينexplanation )

است لذا طرز تفكر يا فلسفة دانشمندان در تجارب علمي آنان دخالت مي كند.

I. Ebrahimzadeh 45

تعريف شناخت فلسفي

استفلسفيدنشناخت فلسفي محصول (.12:1343)هومن،

فلسفيدن حالتي است كه در آن تمام نيروهاي جسمي و روحي انسان براي شناختن اشيا،

امور وپديده ها متمركز مي شود و با بررسي و تبيين انتقادي تمام معلومات خود به صورت يك كل مرتبط به بينش كلي در بارة خود و جهان و رابطة آنها باهم مي رسد. اين بينش كلي همان

جهان بيني يا فلسفة زندگي انسان است.

I. Ebrahimzadeh 46

يافتن كانون موضوع يا نقطةتمركز

پنج سؤال مهم براي تعيين نقطة تمركز و

هدف پروژة تحقيق

I. Ebrahimzadeh 47

يافتن كانون موضوع يا نقطةتمركز

ماهيت واقعيت اجتماعي ياپديدة مورد تحقيق چيست؟

دانش و مدارك موردنياز در موردآن واقعيت اجتماعي يا پديدة مورد مطالعه چگونه و از كجا

ممكن است به دست آيد؟

I. Ebrahimzadeh 48

يافتن كانون موضوع يا نقطةتمركز

موضوع تحقيق با كدام رشته از دانشو معارف بشري ارتباط دارد؟

مسئله يا معماي اصلي چيست؟ يعنيسؤال اصلي تحقيق چيست؟

هدف و منظور اصلي تحقيق چيست؟

I. Ebrahimzadeh 49

سه معماي فكري كه جنبة عمومي دارد

( چرامعماي رشد و توسعه پيدا شد؟(.xوچگونه عامل

معماي مكانيكي )فالن چيز كار مي كند؟ (.چگونه

معماي عل�ي ) عاملx چه دارد؟(.yتاثيري بر عامل

I. Ebrahimzadeh 50

شناسايي سؤالهاي تحقيق

طرح سؤال آشكار ترين نقطةشروع يك پروژة تحقيق است.

سؤاالت در اغلب موارد با اين واژههاي سؤالي آغاز مي شود:

چرا، چگونه، چه كسي، چه چيزي، در چه زماني )كي(

در چه مكاني )كجا(

I. Ebrahimzadeh 51

فرضيه هاي تحقيق

فرضيه ها همان پاسخهايفرضي به سؤاالت تحقيق

است كه محقق از راه حدس منطقي در نظر مي گيرد و در

جريان تحقيق تأييد يا رد مي شوند.

I. Ebrahimzadeh 52

تعريف مفاهيم كليدي، جستارها و زمينه ها

مفاهيم اصلي تحقيق شما كدام اند؟چگونه آنها را عملياتي مي كنيد؟

جستارها يا مسائل اصلي تحقيقشما چيست؟ نقشة موضوعات

اصلي مورد بحث را كه با پروژة شما در ارتباط هستند رسم كنيد.

I. Ebrahimzadeh 53

تعريف مفاهيم كليدي، جستارها و زمينه ها

زمينه هاي(contexts) تحقيق خودرا پيداكنيد. شجره نامه يا

، (genealogy)سويه شناسي متفكران ونظريه پردازان كليدي حوزة تحقيقي خودرا شناسايي

كنيد به طوري كه چگونگي رشد و توسعه ديدگاهها، نظريه ها

وروشهاي مورد نظرتان را روشن سازد

I. Ebrahimzadeh 54

تهيه طرح اوليه يا طرح كلي تحقيق

شما ممكن است ايده هاي خوب وروشني در خصوص مفاهيم

كليدي، مسائل و جستارها و زمينه هاي مرتبط با تحقيق تان داشته باشيد. اما آيا تصوير روشني از

كل پروژة تحقيق هم داريد؟

I. Ebrahimzadeh 55

تهيه طرح اوليه يا طرح كلي تحقيق

موضوع تحقيق خودرا به زبانساده و غير تخصصي و با استفاده

از كلمات و اصطالحات روزمره بيان كنيد.

محقق بايد بتواند آشناهاي نا آشناو همچنين نا آشناهاي آشنا را به

وضوح و روشني معرفي كند.

I. Ebrahimzadeh 56

تهيه طرح اوليه يا طرح كلي تحقيق

سرفصل محتواي رساله يا پاياننامه يا گزارش تحقيق خودرا

بنويسيد. اين نوشته بايد شامل كلية بخشها، فصول و عنوانهاي فرعي با

همة جزئيات باشد. اين كار كمك مي كند تا دريابيد كه

طرح كلي يا پروپوزال شما تا چه حد واقع گرايانه تهيه شده است.

I. Ebrahimzadeh 57

چند نكتة مهم يافتن و انتخاب استاد راهنما چه انتظاراتي از استاد راهنماي

خود داريد؟ويژگيهاي استاد راهنما نظارت وراهنمايي علمي تهية يادداشت روزانه تحقيق

I. Ebrahimzadeh 58

خالصهدر اين فصل ياد گرفتيد كه:

موضوع تحقيق مناسب با تواناييها و انگيزههاي خود انتخاب كنيد.

روي ايده هاي نو و اصيل تمركز كنيد و انها رابه صورت عملياتي و قابل دستيابي بيان كنيد

ايده روشني از معايب و محاسن نوع تحقيقخود داشته باشيد

آمادة اجراي يك كار تحقيقي واقع و معتبرباشيد.

I. Ebrahimzadeh 59

فصل سوم

انديشيدن در بارة روشها

I. Ebrahimzadeh 60

مهارتهاي روزمرة تحقيق

خواندنگوش دادنتماشاكردن انتخاب كردن پرسيدن خالصه كردن

سازمان دادن نوشتن ارائه دادن انديشه بازتاب

دادن

I. Ebrahimzadeh 61

كدام روش بهترين است؟

بهترين روش تحقيق را چه با استفادهاز تجربه وچه از راه منطقي واستدالل

عقلي نمي توان تعيين كرد. روشهاي تحقيق را نمي توان درجه بندي

كرد ويكي را باالتر از ديگري قرار داد. تنها چيزي كه مي توانيم اين است كه

ويژگيهاي خاصي را كه هر يك از روشها يا رويكردها بر پاية آنها استوارند، به

صراحت و روشني بيان كنيم.

I. Ebrahimzadeh 62

كدام روش بهترين )ادامه(است؟

انتخاب بهترين روش صرفا� پرسيدن يكسؤال فني يا عملي در بارة روشها

نيست )مثال� از مصاحبه استفاده كنم يا مشاهده يا پرسشنامه؟(.

ريشه هاي استفاده از اين ابزارهايتحقيق در پاسخ سؤالهاي عامتر فلسفي

نهفته است )مثال� ما واقعيت اجتماعي را چگونه درك مي كنيم و مناسبترين

راه مطالعة آنها كدام است.

I. Ebrahimzadeh 63

كدام روش بهترين )ادامه(است؟

چه نياز داريد يا چه مي خواهيد پيداكنيد؟

عالقه مند به قياس نظام مند و معيارهستيد يا مي خواهيد پديده يا موقعيتي

را با تمام جزئيات آن مطالعه كنيد؟چه مهارتهايي داريد؟ ،ادبيات موضوع را بررسي كرده ايد

محققان ديگربا اين موضوع چگونه برخورد كرده اند؟

I. Ebrahimzadeh 64

كدام روش بهترين )ادامه(است؟

»يك تمايز كليدي ميان »روش(method) »و »روش شناسي (methodology) .

روش« به طور اصولي با نحوة جمع«آوري اطالعات وتنظيم و طبقه بندي

داده ها مربوط است. در حالي كه »روش شناسي« بيشتر معناي

فلسفي دارد و به رويكرد و انگارة (paradigm).پايه اي تحقيق داللت دارد

I. Ebrahimzadeh 65

كدام روش بهترين )ادامه(است؟

بنا بر اين، استفاده از يك روش در داراي مبنا ومنظور كيفيپارادايم

خاصي است وداده هاي آن با داده هاي روشي كه در يك انگاره يا

به كار گرفته مي كميپارادايم شود، بسيار متفاوت خواهد بود.

I. Ebrahimzadeh 66

كدام روش بهترين )ادامه(است؟

:به خاطر داشته باشيدروشهاي متفاوت تحقيق، دانش

متفاوتي در بارة پديدة مورد مطالعه توليد مي كنند.

پس، سؤال » كدام روش بهترين است؟« تنها سؤالي در بارة روش

نيست بلكه يك سؤال گستردة روش شناختي است كه جنبة فلسفي هم

دارد.

منظور ما اين است كه توجه شمارا به مسائل گستردة

فلسفي مرتبط با تحقيق در بارة واقعيت اجتماعي جلب

انجام مي دو طريقاين كار را به .كنيم:دهيم

I. Ebrahimzadeh 68

اول ارائة راهنماييهاي الزم در بارة

اينكه چگونه مي توانيد درك خود را از زير بناي فلسفي

مسائلي كه با تحقيق شماارتباط دارند، بهبود بخشيد.

دومنشان دادن مسائل اصلي كه شما بايد در مراحل ابتدايي طراحي تحقيق به بررسي آنها بپردازيد.

آيا آن پنج سؤال اصلي را كه در باره يافتن نقطة تمركز موضوع مطرح كرديم به خاطر مي

آوريد؟

I. Ebrahimzadeh 70

ماهيت واقعيت اجتماعي ياپديدة مورد تحقيق چيست؟

دانش و مدارك موردنياز درمورد آن واقعيت اجتماعي

يا پديدة مورد مطالعه چگونه و از كجا ممكن است به

دست آيد؟

I. Ebrahimzadeh 71

موضوع تحقيق با كدام رشته از دانش و معارف

بشري ارتباط دارد؟مسئله يا معماي اصلي

چيست؟ يعني سؤال اصلي تحقيق چيست؟هدف و منظور اصلي

تحقيق چيست؟

I. Ebrahimzadeh 72

هدف چيست؟

ميخواهيم بر مبناي اين سؤاالت شمارا بر انگيزانيم تا فرضيه هاي خودتان يا ديگران را در

بارة اينكه دانش ما در بارة آن واقعيت چگونه توليد مي شود،

بررسي و دوباره كشف كنيد.

I. Ebrahimzadeh 73

آيا مي دانيد؟ همة ما نظريه اي در بارة

جهاني كه در آن زندگي مي كنيم، ماهيت انسان و امكان يا عدم امكان شناخت داريم؟

يعني همه ما داراي جهان بيني و نظرية معرفت

شناختي هستيم.

I. Ebrahimzadeh 74

آيا مي دانيد؟ در علوم اجتماعي، اين مسائل طبقه

بندي شده اند. هر كدام از انها هم مي تواند مبنايي براي تعيين انگاره يا

پارادايم تحقيق باشد. تعيين انگاره يا پارادايم از اين جهت

مفيد است كه راهي براي تعيين چهارچوبها و طبقه بندي باورها و

جهان بينيهاي پيچيده به ما نشان مي دهد

I. Ebrahimzadeh 75

اين انگاره هايا پارادايمها كدامها هستند؟

انگارة عمومي كه اغلب محققانتازه كار با آن آشنا هستند همان

است.كم�ي و تحقيق كيفيتحقيق اين انگاره ها رقيب و جايگزين

يكديگرند و عاملي براي هشدار دادن در بارة ماهيت بحث بر انگيز

توليد دانش به شمار مي روند.

I. Ebrahimzadeh 76

كار كرد انگاره ها يا پارادايمها چيست؟

انگاره ها يا پارادايمها: راهبردهايي برايشكستن پيچيدگيهاي دنياي واقعي هستند تا بتوانيم كاركرد آنها را در حالت پيوسته درك

(.1999كنيم )اوكلي، آنها همچنين نوعي فرهنگ عقالني هستند

كه ريشه در نظم اجتماعي و پيوستگيهاي آن دارند. بنابراين، تفاوت اين پارادايمها

مانند تفاوتهاي سادة فني و اجرايي نيست بلكه همانند تفاوتهاي سبكهاي زندگي است.

I. Ebrahimzadeh 77

تحقيق كم�ي يا كيفي؟ راهبردهاي كم�ي يا كيفي تحقيق چهار

چوبهاي اساسي براي تقسيم بندي انواع دانش به دو گروه عمده هستند.

هنوز هم در داخل اين دو گروه عمده بحثهاي زيادي بر سر اين وجود داردكه كدام نوع دانش معتبر است و تحقيق اجتماعي

چگونه بايد صورت گيرد ؟ مشكل اصلي براي همة ما اين است كه

اين بحثها پيچيده اند و اغلب با زبان پيچيده اي هم بيان مي شوند.

I. Ebrahimzadeh 78

دو توصية عملي براي آنهايي كه تازه با اين بحثها آشنا مي شوند

كارتان را با تمركز روي چهار مدل اول:زير آغاز كنيد:

اثبات گرايي ( (positivism، پسا اثبات گرايي(positivism post،) تفسير گرايي( interpretationism ،)انتقاد گرايي( criticism)و پسانوين گرايي (post modernism.)

I. Ebrahimzadeh 79

دو توصية عملي... :به منظور فهم بهتر ارتباط مسائل دوم

گستردة روش شناسي با تحقيق خودتان، به ويژه در مرحلة تهيه طرح تحقيق، به

تفاوتها و تشابه هاي الگو هاي كليدي تحقيق توجه كنيد.

پاسخ به اين سؤاالت شمارا به واكنش وانديشيدن در بارة مسائل روش شناختي

وامي دارد و مسائل را يرايتان روشن ميسازد.

I. Ebrahimzadeh 80

پاسخ به اين سؤاالت شمارا به واكنش و انديشيدن در بارة مسائل

روش شناختي وامي داردهدف اصلي تحقيق شما چيست؟نقش شما در فرايند تحقيق چيست؟عقيدة شما در بارة ماهيت دانش چيست؟ معيار شما براي داوري در مورد كيفيت

تحقيق تان چيست؟ آيا فكر مي كنيد ارزشهاي شما در فرايند

تحقيق تأثير دارد؟

I. Ebrahimzadeh 81

ادامة سؤاالت جايگاه اخالق در تحقيق شما

كجاست؟ براي تنظيم گزارش نهايي

تحقيق از چه لحن، طرز بيان و شيوة نگارشي استفاده

مي كنيد )يا به شما سفارش شده كه استفاده كنيد(؟

I. Ebrahimzadeh 82

ادامة سؤاالت

به نظر خودتان يا استاد، مدير ياهمكارانتان چه موارد يا مسائل

اساسي ديگري نياز داريد در بارة مثال� آيا ابتدا بايد ) تحقيق ياد بگيريد؟

دانش فني الزم را در باره اندازه گيري، طراحي و روشهاي آماري و مقداري يا

رويكردهاي كيفي بياموزيد، يا بايد كل برداشتها و فرضيات موجود خود را در بارة

(ماهيت تحقيق بازنگري كنيد؟

I. Ebrahimzadeh 83

ادامة سؤاالت آيا مي توانيد در تحقيق خود از چند روش بهره

بگيريد؟ مخاطب تحقيق شما كيست؟ نتايج تحقيق شما

براي چه كساني يا مؤسساتي مهم است؟ استاد راهنما، مسؤالن دانشگاه يا مؤسسة محل تحصيل، مديران دولتي، تأمين كنندگان مالي يا

كميتة سياست گذاري، طرفداران يك تفكر خاص ويا جامعة علمي و پژوهشي؟

(1994)گوبا و لينكلن،

I. Ebrahimzadeh 84

خانوادة روش شناختي، رويكردها وتكنيكها

(research families)خانواده تحقيق

:وكم�ي راهبردهاي عمومي تحقيق كيفي

:راهكارهاي ميداني (fieldwork) كتابخانه اي و يا (deskwork) پشت ميزي

I. Ebrahimzadeh 85

خانوادة روش شناختي، رويكردها وتكنيكها

:رويكردهاي تحقيق(research approaches)

تحقيق تجربي (experimental) تحقيق پيمايشي (survey) مطالعة موردي (case study) تحقيق در عمليات (action research)

I. Ebrahimzadeh 86

خانوادة روش شناختي، رويكردها وتكنيكها

:تكنيكهاي تحقيق(research techniques)

مصاحبه(interview) مشاهده(observation) پرسشنامه(questionnaires) تحليل اسناد و مدارك(document

analysis)

I. Ebrahimzadeh 87

دو راهبرد رقيب تحقيق كم�ي پژوهشي تجربي است

كه در آن داده ها به صورت عدد و رقم بيان مي شود.

تحقيق كيفي هم پژوهشي تجربياست كه در آن داده ها از طريق

تجربة مستقيم و بي واسطة پديدة مورد مطالعه توسط محقق همان

گونه كه هست )زنده، قابل لمس و در حال تغيير و تحول( بيان مي شود

I. Ebrahimzadeh 88

دو راهبرد رقيب درسالهاي اخير بحث زيادي در علوم اجتماعي

راجع به مزيتهاي نسبي هر يك از اين دو راهبرد اصلي تحقيق در گرفته است.

اين موضع گيريها از ديدگاه آنهايي كه اين دوراهبرد را كامال� جدا از هم و مبتني بر دو

جهان بيني متفاوت مي دانند تا ديدگاه آنهايي كه از به كار گيري هردو راهبرد در جريان تحقيق دفاع مي كنند گسترش مي

يابد.

I. Ebrahimzadeh 89

تفاوتهاي تحقيق كيفي و كمي

مدلهاي كم�ي جستجوي حقايق و

پديده هاي اجتماعي مشاهدة مداخله گرانه

و كنترل شدهغير شخصي و عيني

مدلهاي كيفي

فهميدن افراد ازديدگاه خود آنان

مشاهدة طبيعي وكنترل نشده

شخصي وذهني

I. Ebrahimzadeh 90

تفاوتهاي تحقيق كيفي و كميمدلهاي كم�ي

،دور از داده هامنظر بيروني

)محقق فقط ناظر بيروني است(

غير جهت دار، مبتنيبر حقيقت سنجي،

كاهش گرا، فرضي، استقرايي

مبتني بر نتايج داده ها

مدلهاي كيفي ،نزديك به داده ها

منظر دروني )محقق خود درون ماجرا ست(

،جهت دار اكتشافيجستجوگر گسترش

گرا، توصيفي، قياسي

مبتني بر پردازشداده ها

I. Ebrahimzadeh 91

تفاوتهاي تحقيق كيفي و كمي

مدلهاي كم�ي داده هاي قابل

اعتماد، پايا و تكرار پذير

يافته هاي قابلتعميم

مطالعة موردهايزياد

جزئي نگرفرض واقعيت ايستا

: 1999اقتباس از : اوكلي)156)

مدلهاي كيفي ،داده هاي واقعي

غني، و عميق يافته هاي غير

قابل تعميم مطالعة موردهاي

فرديكلي نگر فرض واقعيت پويا

I. Ebrahimzadeh 92

شباهتهاي تحقيق كيفي و كمي

هردو مدل اغلب براي آزمون نظريه ها و فرضيه ها به منظور نظريه

آفريني و اكتشاف در يك زمينه كاربرد دارند.

زيرساختهاي فلسفي اين دو راهبردآن گونه كه قضاوتهاي كليشه اي مي

نمايانند لزوما� جدا از يكديگر نيستند.

I. Ebrahimzadeh 93

شباهتهاي تحقيق كيفي و كمي

داده هاي كيفي اغلب شامل داده ) عباراتي مانند هاي كمي هم هست

بيشتر از يا كمتر از فالن اعداد وارقام در واقع نوعي داده هاي كمي هستند(.

راهبردهاي كمي هم )مثال� پژوهشپيمايشي در مقياس بزرگ( ممكن

است شامل داده هاي كيفي باشد كه ازطريق پرسشنامه هاي پاسخ باز

جمع آوري مي شوند.

I. Ebrahimzadeh 94

كار ميداني يا كتابخانه اي؟

از منظر عملياتي تميز بين كار ميداني وكتابخانه اي )پشت ميزي( براي محققان

ممكن است مهمتر و معني دارتراز تفاوت روشهاي كمي و كيفي باشد.

انديشيدن در مورد اين تمايز راهي برايتفكر در بارة راهبردهاي اساسي تحقيق

است كه به گزينش يكي از آنها منتهي مي شود.

I. Ebrahimzadeh 95

كار ميداني يا كتابخانه اي؟

نقش فناوري اطالعات و استفاده از ابزارهاي زير در كدام ارتباطات

گروه طبقه بندي مي شود؟ تلفن ( پست الكترونيكيe-mail)( رايانه هاي شخصي(pc

I. Ebrahimzadeh 96

كار ميداني يا كتابخانه اي؟ نقش فناوري اطالعات و

ارتباطات رايانه هاي دستي و قابل حمل

(laptop)( تار جهان گسترworld wide web)اينترنت آيامي توان گفت كه محقق به كار

ميداني الكترونيكي مي پردازد؟

I. Ebrahimzadeh 97

پيوند راهبردها، رويكردها و تكنيكها در فرايند تحقيق

دو راهبرد، چهار رويكرد و

چهار تكنيك تحقيق را به خاطر مي آوريد؟

آنها چگونه مي توانند باهم پيوند بخورند؟

I. Ebrahimzadeh 98

راهبردها، رويكردها و تكنيكها

و راهكارهاي كيفي و كمي دو راهبرد: پشت ميزي يا كتابخانه اي و ميداني

تحقيق تجربي، تحقيق چهار رويكرد:پيمايشي، مطالعة موردي و تحقيق در

عملياتمصاحبه، چهار تكنيك:

مشاهده،پرسشنامه و تحليل اسناد و مدارك

I. Ebrahimzadeh 99

آياشما راهبردها، رويكردها، وتكنيكهاي ديگري مي شناسيد؟

I. Ebrahimzadeh 100

مي توانند چگونه خانوادة تحقيقباهم پيوند بخورند؟

توجه داشته باشيد اعضاي اين خانوادهبه سادگي از هم جدا نمي شوند.

ممكن است تحقيق در عمليات، مطالعةموردي ياپيمايش در راهبردهاي كيفي

يا كمي، حتي تجربي مورد استفاده قرارگيرد. به همين ترتيب، رويكردهاي تجربي و پيمايشي به عنوان بخشي از راهبردهاي پژوهش ميداني يا كتابخانه

اي به كار مي رود

I. Ebrahimzadeh 101

مي چگونه خانوادة تحقيقتوانند باهم پيوند بخورند؟

بنابراين، راهبردها، رويكردها و تكنيكهايتحقيق نشان دهندة ابعاد فرايند تحقيق هستند و محقق ممكن است از بعدهاي

متفاوت به تركيبي از آنها براي يافتن پاسخ گروه خاصي از سؤاالت روي بياورد.

بررسي اسناد و مدارك، مصاحبه، مشاهده وپرسشنامه مي تواند به عنوان بخشي از كل

راهبردها و رويكردهاي تحقيق مورد استفاده قرار گيرد. امانوع استفاده، هدف و تحليل

نتايج متفاوت خواهد بود.

I. Ebrahimzadeh 102

كدام روش متناسب است؟

»دانستيم سؤال »كدام روش بهترين است؟سؤال درستي نيست.

سؤال »كدام روش متناسب است« چطور؟ سؤال »كدام روش قابل پذيرش است« چطور؟ اين سؤالي است معمول، به ويژه از سوي

محققان تازه كار.طرح اين سؤال در آغاز كار مانند بار كردن »گاري

روش« بدون انديشيدن به »اسب محتوا« است.

I. Ebrahimzadeh 103

كدام روش متناسب )ادامه(است؟

بهترين كار در اين مورد اين است كه چندقدم عقبتر برگرديم و بجاي پرسيدن در بارة روش تحقيق و فنون مورد نياز به

بررسي بيشتر اهداف و سؤاالت تحقيق بپردازيم.

به خاطر داشته باشيم كه نوع سؤال وروش پرسيدن آن، در اين كه نياز به

انجام چه كاري داريم تا به پاسخ قابل اعتمادي برسيم تأثير دارد )پانچ،

1998:245)

I. Ebrahimzadeh 104

تصميم گيري در بارة روش

با توجه به آنچه بحث شد آيا آمادگي داريدبه اين سؤاالت پاسخ كامال� روشني بدهيد؟

تحقيق خودرا چگونه مي خواهيد انجامدهيد؟

راهبرد و رويكرد شما چيست؟ از كدام روش يا فن تحقيق مي خواهيد

استفاده كنيد؟

I. Ebrahimzadeh 105

تصميم گيري در بارة روش اگر هنوز در در ترديد و ابهام هستيد

بايد مطالعةبيشتري در بارة موضوع بكنيد.

اگر ترديد و ابهامي در كار نيست بايدبتوانيد:

مزيتهاي روش يا روشهاي انتخابي خودرا بيان كنيد.

معايب يا محدوديتهاي آن را بر شماريد روش يا روشهايي را كه به عنوان

جايگزين در نظر گرفته ايد معرفي كنيد.

I. Ebrahimzadeh 106

خالصهدر اين فصل ياد گرفتيد كه:

مهارتهاي زيادي از قبل داريد كه درانجام دادن تحقيق به كار مي آيند.

راهبردها، رويكردها وفنون وروشهاي متفاوتي براي اجراي پروژه

هاي تحقيقي در علوم انساني در دسترس شما هستند.

بنابراين، بايد ايدة كامال� روشني دربارة انتخاب روش يا ترجيحات روش

.شناختي خود داشته باشيد

I. Ebrahimzadeh 107

چهارمفصل

تحقيقخواندن برای

I. Ebrahimzadeh 108

چرا می خوانيم؟

ايدههایجديدپيدامیکنيمازکارهایپژوهشگرانديگرآگاه

ميشويمچشماندازخودراگسترشوبهک

دهيممينظمارهايمان

I. Ebrahimzadeh 109

چرا می خوانيم؟ )ادامه(

تجربههایشخصیهرگزبرانيستکافیپژوهشی

برایتوجيهاستداللهایپژوهباعاستممکنمفيدماشی

شوداستماعقايدتغييرث

I. Ebrahimzadeh 110

چرا می خوانيم؟ )ادامه(

اين امکان را می يابيم که به طورمؤثر کارهای ديگران را نقد کنيم.

در بارة روشهای تحقيق و کاربردعملی آنها بيشتر ياد می گيريم.

زمينه هائي از موضوع را كشف ميكنيم كه كسي در بارة آنها پژوهش

نكرده است

،براي پژوهشگر متعهد

خواندن فعاليتي مستمر و گسترده است

I. Ebrahimzadeh 112

خواندن در مراحل گوناگون

:پي بردن به خواندن در گام آغازين پژوهشهاي ديگران، تمر كز بر نظرات خود در

زمينة مورد مطالعه و بررسي ارتباط بين رشته اي موضوع.

:روزآمد كردن خواندن درحين پژوهش اطالعات، شناسائي بهتر زمينة تحقيق و

آشنائي با روشهاي تحقيق. :توجه به تأثير خواندن پس از پايان پژوهش

تحقيق خود در ادبيات موضوع و كسب توانائي به كار گيري ايده هاي خود درپژوهشهاي ديگر

I. Ebrahimzadeh 113

خواندن براي هدفهاي مختلف

موضوعهاي كسب اطالعات در بارة موضوع تحقيق شما.مشابه

روشهاي كسب اطالعات در بارة كه در زمينة مشابه موضوع تحقيق

شما استفاده شده اند. شما. زمينة تحقيقكسب اطالعات در

I. Ebrahimzadeh 114

بررسي پيشينة تحقيق

مشكالتي كه پژوهشگر نوپا را نگران مي كند:

:چگونه مي توانيد از ميان حجم مطالب انبوه اطالعات موجود ودر حال افزايش

مطالب مورد نياز خودرا انتخاب كنيد؟:چگونه مي توانيد از تمام تنوع مطالب

منابعي )يا ييشترين منابع استفاده كنيد؟مثل كتابها، مقاالت، نشريه ها، اسناد و مدارك،

گزارشهاي مختلف، مطالب كنفرانسها و اطالعات موجود در اينترنت(

I. Ebrahimzadeh 115

بررسي پيشينة تحقيق

مشكالتي كه پژوهشگر نوپا را نگرانمي كند:

:در صورتي كه مرزبندي نكردن موضوع موضوع پژوهش به دقت مشخص نشود،

پژوهشگر چگونه مي تواند از خواندن بيش از حد و بي هدف منابع اجتناب كند؟

:چگونه مي توانيد نظرات مغاير ديدگاهها، عقايد و تفسيرهاي مختلف را ارزيابي و نقد كنيد تا راه خود را از بين

آنها پيدا كنيد؟

I. Ebrahimzadeh 116

يك توصية مهم بهداشتي

الزم نيست تمام كارها را يكباره به –انجام دهيد. اگر مي توانيد

ويژه در آغاز تحقيق- به خودتان فرصت دهيد تا تنوع مطالب

موجود در منابع فراوان شما را آشفته و هيجان زده نكند.

I. Ebrahimzadeh 117

راهبرد هاي بنيادي خواندن براي تحقيق

چه چيزي را بخوانيم؟ نشريات)آثار معاصر و كالسيك(كتابها ،

)مجموعه ها، نقدهاي محلي، ملي، بين المللي، پژوهشي، دانشگاهي و عمومي(

)گزارشهايي كه مؤسسات و گزارشات سازمانهاي مختلف منتشر مي كنند(

روزنامه ها و رسانه هاي گروهي(مجالت، برنامه هاي راديويي و تلويزيوني(

نامه ها، يادداشتها و مدارك شخصيديگران.

I. Ebrahimzadeh 118

راهبرد هاي بنيادي خواندن براي تحقيق

منابع خواندني را كجا بيابيم؟ هنوز هم به عنوان بهترين مكان كتابخانه

براي يافتن و مطالعة منابع مطرح است. ،همكاران، دوستان، استاد راهنما

همكالسيها هم مي توانند در يافتن منابع مورد نياز به شما كمك كنند.

مانند انواع پايگاه داده ها( yahoo, ERIC, BIDS, googel, googel print

وساير موتورهاي جستجوگر( به شما اجازه ميدهد تا با استفاده از كليد واژه ها اطالعات مورد نيازتان را پيدا كنيد.

I. Ebrahimzadeh 119

دستيابي به اطالعات در جايي غير از كتابخانه

دسترسي به شبكة جهاني اينترنت : از اين طريق اينترنت را به منبع اطالعات

پژوهشي جذاب تبديل كرده است. اما اين كه تمام كتابخانة جهاني را در اختيار داشته

باشيدگيج كننده و وقت گير به نظرمي رسد. بنابر اين، مطالب اينترنت بايد با

مديريت دقيق طبقه بندي و جستجو شود.

I. Ebrahimzadeh 120

دستيابي به اطالعات در جايي غير از كتابخانه

از اطالعات : دسترسي به شبكة جهاني اينترنت اين طريق اينترنت را به منبع پژوهشي جذاب

تبديل كرده است. اما اين كه تمام كتابخانة جهاني را در اختيار داشته باشيدگيج كننده و وقت گير به

نظرمي رسد. بنابر اين، مطالب اينترنت بايد با مديريت دقيق طبقه بندي و جستجو شود.

آيا براي استفاده از اين منبع عظيم تجربه و آمادگي

الزم را داريد؟احتماال� براي استفادة كامل از تمام امكانات اينترنت احتياج به

.تمرين داريد

I. Ebrahimzadeh 122

جستجوی پيشرفته اگر نمی خواهيد حجمی از اطالعات غير

مفيد سرتان را گرم و وقتتان را تلف کند در جستجوهای خود در سايتها دقت کنيد.

استفاده از ترکيب بندی بولين(boolean) راه حل مفيدی است. بولين يعنی

استفاده از سمبلها و اصطالحانی مانند: and, or, not, and not وقرار دادن کليد

يا ” ” واژه موردنظر در داخل گيومه پرانتز از آمدن اطالعات زايد جلوگيری

, 45)مطالعه دقيق مطالب خانه های می کند. را به شما توصيه می کنيم(47و46

I. Ebrahimzadeh 123

جستجوی پيشرفته

تعدادي دستورالعمل درباره اينكه چگونه به منابع اينترنتي رجوع كنيم،

در اينترنت قابل دسترسي هستند. براي نمونه مي توانيد به سايتهاي

زير مراجعه كنيد.http://www.bedfordstmartins.com/online/http://www.spaceless.com/WWWL/ http://www.itcompany.com/inforetriever/

I. Ebrahimzadeh 124

چطور کتابی را در پنج دقيقه بخوانيم

خواندن لغت به لغت تمام کتابها و منابع موردنياز ممکن است ماهها و حتی سالها طول

بکشد. در نتيجه مجبور هستيد روشی را برای خواندن آنها پيدا کنيد.

کتاب را 27برای کسب مهارت الزم تمرين انجام دهيد. مطمئن باشيد با کمی تمرين در

اين کار مهارت پيدا می کنيد. در صد از يک 25خيلی کم ضرورت دارد بيش از

کتاب را بخوانيد تا بتوانيد نتيجه الزم را بگيريد. در اين مورد بسيار مفيد است(49 و48)خواندن مطالب خانه

I. Ebrahimzadeh 125

خواندن منتقدانه

تجزيه و تحليل نتايج وداليل را تشخيص دهيد وآنها را

تجزيه وتحليل کنيد. از خود بپرسيد نويسنده قصد قبوالندن چه

چيزی را دارد؟از چه داليل و شواهدی استفاده می کند؟.فرضيه های بيان نشده را تشخيص دهيد

I. Ebrahimzadeh 126

خواندن منتقدانه

ارزيابيدرستي داليل وفرضيه ها قابل اطمينان بودن مدارك و

مستنداتمناسب بودن مقايسه ها ومثالها اگر خود شما از متن نتيجه گيري كنيد

به اين نتيجه مي رسيد كه داليل موجود در متن اشتباه است؟

I. Ebrahimzadeh 127

خواندن منتقدانه

ارزيابي كدام يك از داليل داخل متن به داليلي

كه اشتباه مي دانيد شباهت دارد؟ آيا داليل يا فرضيه هاي ارائه شده مي

تواند اصل عمومي محسوب شود؟ آيا داليل به خوبي نتيحه را تأييد مي

كنند؟ اگر چنين نيست مي توانيد داليل روشني در رد آن بيان كنيد؟

I. Ebrahimzadeh 128

خواندن منتقدانه

درستی داليل و فرضيه ها را ارزيابیکنيد.

قابل اطمينان بودن منبع را ارزيابیکنيد.

دنبال مدارک ديگری بر له يا عليه آنباشيد.

نتيجه گيری نهايی شما چيست؟

I. Ebrahimzadeh 129

به خاطر داشته باشيد

اساس تمامي اين مهارتها بر پاية توانايیاستفاده از زبان واضح و صريح قرار دارد.

تسلط بر آئين نگارش و ويرايش شمارا درخواندن و نوشتن انتقادی ياری می کند.

انتقاد در زبان روزمره به معنای حملهشخصی است. اما در اصطالح پژوهشی

خواندن انتقادی, تفکر انتقادی و ارزيابی انتقادی به بررسی سنجيده و حساب شده و

موجه گفته ها ونوشته های ديگران اطالق می شود.

توسعة روشی نظامدار برای تجزيه و تحليلانتقادی بحثهای ديگران مهارت پژوهشی

مهمی است.

I. Ebrahimzadeh 130

خوانندة انتقادي كيست؟

خواننده اي است كه با ارائه نظرات ويافتن پاسخهاي شخصي به آنچه نوشته

شده است، از توضيح ص¶رف فراتر مي رود.

خواننده اي است كه نوشته هاي گوناگونرا به يكديگر ارتباط مي دهد، به تفاوتها و تناقضهاي آنها اشاره مي كند، و بر روي

كمبودهاي آنها انگشت مي گذارد

I. Ebrahimzadeh 131

خوانندة انتقادي كيست؟

خواننده اي است كه تنها به آنچه درظاهر نوشته شده، اهميت نمي دهد.

،خواننده اي است كه تالش مي كندارزش تئوريهايي كه اطالعات موجود در متن را در اختيار ما قرار مي دهد،

آشكار كند و نوشتن و خواندن را تحت الشعاع قرار دهد

I. Ebrahimzadeh 132

خوانندة انتقادي كيست؟

خواننده اي است كه نوشته پژوهشي را بهعنوان قلمرو مورد نظر كه از آن نظرات و

مسائل متنوعي به دست مي آيد، مورد بررسي قرار مي دهد.

خواننده اي است كه نشان مي دهد، از روابطقوي كه در پژوهش وجود دارد، و از اين كه

نويسندگان از كجا آمده اند، آگاهي دارد. خواننده اي است كه از زباني خاص استفاده

مي كند، )نويسندگان ادعا مي كنند، بحث مي كنند، اظهار نظر مي كنند، نتيجه گيري مي كنند، يا با

هم رقابت مي كنند( مي تواند با دقت توضيح دهد يا از نظرات غيرشخصي استفاده كند.

I. Ebrahimzadeh 133

خواندن دربارة روش

بر اهميت درك يدبا به عنوان پژوهشگر روشها و شيوه هاي تحقيق و موضوع

. مطالب بسيار زيادي نيدپژوهش تأكيد كدربارة روشهاي پژوهش منتشر شده است.

متنهاي روش شناختي نشريات دربارة روشها گزارشات اعترافيي در پژوهشهاي ختروش شنا گزارشهاي

منتشر شده

I. Ebrahimzadeh 134

ثبت مطالعات

،صفاتي مثل دقيق و موشكاف بودنخالقيت، انعطاف پذيري، قدرت قانع

كنندگي، و توانايي جمع آوري كمك مالي جزو با ارزشترين صفاتي هستند كه

بايد يك پژوهشگر از آنها برخوردار باشد از ابتداي كار جزئيات مطالعاتتان را

اين جزئيات ممكن است . يادداشت كنيد :شامل موارد زير باشد

I. Ebrahimzadeh 135

ثبت مطالعات

عنوان نوشته، ، نويسنده يا نويسندگانناشر و ، تاريخ انتشار، گزارش يا كتاب

.محل نشر آن ،اگر بخشي از يك كتاب است، عنوان

و شمارة مترجم كتاب ويراستار كتاب، .صفحه هاي آن

اگر صفحه اي از يك نشريه است، عنوان.نشريه، شماره مجله و صفحه ها

اگر يك وب سايت است، تاريخي كه به.اين اطالعات دست يافته ايد

I. Ebrahimzadeh 136

مرور پيشينة تحقيق

،مرور پيشينة تحقيق روشي واضحنظام مند، قابل تجديد براي شناسايي،

ارزيابي و تفسير مطالب ثبت شده توسط پژوهشگران، دانشمندان و متخصصان

(3 : 1998است. )فينك پيشينة تحقيق بسيار مهم است، زيرا

بدون آن نمي توانيد از موضوع پژوهش خودتان و اينكه پيش از آن چه كارهايي و

چگونه انجام شده و مسائل مهم مربوط به . آن اطالعاتي به دست آوريد

I. Ebrahimzadeh 137

مرور پيشينة تحقيق

اختصاص زمان بيشتر به خواندن، نسبت بهجنبه هاي ديگر تحقيق، طبيعي است. بايد

ها سعي كنيد به سرعت درك كاملي از نوشتهپيدا كنيد، وسعت آن را درك كنيد و بخشهاي

را كه به موضوع شما مربوط است يخاصعميقتر درك كنيد. سپس بايد عمال� به پژوهش بپردازيد، اما گاهي نيز بايد برگرديد و مطالب

.را بخوانيد تا همواره روزآمد باشيد

I. Ebrahimzadeh 138

خالصه: با پايان اين فصل شما بايد اهميت حياتي خواندن را به عنوان بخشي از

تحقيق درك كرده باشيد. دربارة اين كه چگونه اطالعات مربوط به

موضوع را بيابيد، اعتماد به نفس بيشتري پيدا كرده باشيد.

متوجه شده باشيد كه خواندن براي تحقيق يكجريان انتخابي است.

به اهميت ثبت دقيق آنچه مي خوانيد پي بردهباشيد.

نسبت به اين كه در جريان مرور ادبيات تحقيق چه مسائلي دخيل هستند، ديدگاه بهتري پيدا

كرده باشيد.

I. Ebrahimzadeh 139

فصل ششم

جمع آوري داده ها

هدف اين فصل آشنا كردن شما با فرآيندهاي ضروري جمع آوري داده ها و راهنمايي براي

انجام دادن اين كار است

I. Ebrahimzadeh 140

جمع آوري داده ها

كل تحقيق شامل جمع آوري و تحليلداده هاست )چه از طريق خواندن، مشاهده، اندازه گيري، پرسيدن يا

تركيبي از اين موارد و يا ديگر راهبردها(.

داده هاي جمع آوري شده ممكن است بهشكل قابل توجهي از لحاظ

ويژگيهاشان متفاوت باشند. براي مثال :

داده ها ممكن است عددي يا اسمي و ياتركيبي از اين دو باشد.

I. Ebrahimzadeh 141

جمع آوري داده ها

داده ها ممكن است »اصيل« باشند بهاين معني كه قبال� هرگز كسي آنها را

.جمع آوري نكرده باشد يا »موجود« داده ها ممكن است شامل پاسخهايي به

پرسشنامه ها، نكات يا ديگر مستندات منتج از مشاهدات يا آزمايشها، اسناد و

يا تمام اين چيزها باشند.مدارك

I. Ebrahimzadeh 142

به كارگيري فنون تحقيق براي جمع آوري داده ها

:استفاده از مواد مكتوب به اسناد عنوان مبناي تحقيق

:پرسش و بحث دربارة مصاحبه ها موضوعات با افراد مورد نظر

:جمع آوري داده ها از طريق مشاهدات تماشا يا شركت كردن در فعاليتها

:جمع آوري اطالعات از پرسشنامه ها طريق سؤاالت مكتوب

I. Ebrahimzadeh 143

مسائل مربوط به دستيابي

هنگامي كه موضوع تحقيق خود را انتخابمي كنيد، بايد مسائل مربوط به دستيابي را در

نظر داشته باشيد. موضوع تحقيق شما ممكن است مستلزم

دستيابي به يك يا تمام موارد زير باشد: اسناد نگهداري شده در كتابخانه ها يا مؤسسات افراد در منزل، محل كار، اجتماعات بزرگتر يا در

اينترنت مؤسسات، مثل شركتهاي خصوصي، مدارس يا

بخشهاي دولتي مديران ارشد سازماني دولتي يا شركتهاي

خصوصي

I. Ebrahimzadeh 144

مواردي براي بررسي پيش از جستجوي دستيابي

دربارة چه كسي و در مورد كدام موضوعمي خواهيد تحقيق كنيد؟

افراد خاص يا ساير مسئوالني كهنيازمند كسب اجازه از آنها هستيد

كدام اند؟ براي تحقيق از موضوعات خود، برحسب

ساعت، روز، هفته يا ماه نيازمند چه ميزان تعهد هستيد؟

آيا هدف شما معقوالنه است؟ آيا مي توانيد مشكالت بالقوة مربوط به

دستيابي را شناسايي كنيد؟

I. Ebrahimzadeh 145

مسايل مربوط به اخالقياتشئون

انجام دادن تحقيق اجتماعي آگاهانه با حفظاصول اخالقي مي بايست يكي از اهداف تمام

محققهاي اجتماعي باشد. مسائل اخالقي معموال� به هنگام گردآوري داده ها به روش

كيفي پيش مي آيد. اين به خاطر ارتباط نزديكتر بين محقق واشخاص مطلع است.

محقق ممكن است از يافتن حقايق كليدياحساس هيجان و در تهية يك گزارش كامل

خوانندگان آن گزارش اما احساس غرور كند، ( ة مورد تحقيقمسئوالن مؤسسبه ويژه )

ممكن است از وارد شدن جزئيات خصوصي در گزارش شوكه شوند.

I. Ebrahimzadeh 146

مسايل مربوط به اخالقياتشئون

اخالقيات تحقيق حكم مي كند كه توافقشما با طرفتان كامال� روشن باشد.

تحقيق اخالقي شامل حصول رضايت آگاهانة آنهايي است كه قصد داريد با آنها مصاحبه كنيد، سؤال بپرسيد يا موادي از

آنها بگيريد. اين موارد حصول توافقهايي راجع به كاربردهاي داده ها، چگونگي

و انتشار آن را نتايج، گزارش آنهاتحليل در برمي گيرد

I. Ebrahimzadeh 147

مسايل مربوط به اخالقياتشئون

مشكالت متداول اخالقي در جريانتحقيق به طورمعمول عبارتند از:

محرمانه بودن اطالعات؛محرمانه بودن نام؛رعايت قانون؛مالحظات حرفه اي يا صنفي

I. Ebrahimzadeh 148

نمونه گيري

گرچه بيشتر افراد كلمات را با »گزينش« و »نمونه گيري«

شيوه هاي پيمايشي مرتبط مي دانند، ليكن هر شيوه اي كه براي انجام پروژه تحقيقي تان اتخاذ كرده

باشيد، ممكن است نمونه گيري در . اجراي آن الزم باشد

I. Ebrahimzadeh 149

نمونه گيري

براي مثال اگر تحقيق شما شامل مشاهدهباشد، قادر نيستيد تا به صورت مداوم تمام افراد مورد نظر را تحت نظر داشته باشيد.

اگر يك مطالعة موردي را انجام مي دهيد، نيازمند انتخاب مورد يا مواردي هستيد كه برروي آنها متمركز خواهيد شد. بنابراين، شيوة شما هرچه باشد مي بايست راجع به

جريانات مرتبط با نمونه گيري و گزينش، بررسي الزم را انجام دهيد

I. Ebrahimzadeh 150

نمونه گيري اگر موضوع و راهبرد تحقيق شما كامال�

برايتان تعيين شده باشد، اين امر به نظر غيرضروري مي رسد. با وجود اين، در

چنين مواردي هنوز هم نيازمند قضاوت راجع به انتخاب تان و مرتبط كردن آن با

ديگر نمونه ها هستيد. اگر هنوز موضوعات يا اهداف پروژة تحقيق تان را مشخص نكرده ايد مي بايست دقيقا� راجع

به چگونگي انتخاب آنها فكر كنيد

I. Ebrahimzadeh 151

نمونه گيريراهبرد هاي نمونه

گيري نمونه گيري احتمالي

:نمونه گيري تصادفي سادهانتخاب به صورت تصادفي

انتخاب:نظاممندنمونه گيري نمونه از طريق تقسيم حجم

جامعه به حجم نمونه و تعيين فاصلة نمونه گيري و انتخاب هر

مورد تا سقف مورد نظر )نامحدود(

I. Ebrahimzadeh 152

نمونه گيرينمونه گيري احتمالي

نمونه از انتخاب : طبقه ا ينمونه گيريميان واحدهاي جامعه كه از نظر صفت

مورد مطالعه گروه بندي شده اند: انتخاب نمونه از نمونه گيري خوشه اي

ميان افراد جامعه كه در دسته هايي خوشه بندي شده اند

انتخاب خوشه ها اي:مرحلهنمونه گيريبه طور تصادفي و نمونه گيري از

خوشه هاي منتخب

I. Ebrahimzadeh 153

نمونه گيري

نمونه گيري غيراحتمالي:نمونه گيري از نمونه گيري راحت

آنهايي كه از همه راحت تر هستند:انتخاب نمونه نمونه گيري داوطلبانه

از ميان افراد ي كه خود داوطلب هستند.

I. Ebrahimzadeh 154

نمونه گيري

نمونه گيري غيراحتمالي :نمونه گيري راحت نمونه گيري سهميه اي

وآسان از ميان گروههايي از جامعه:گزينش دست چين نمونه گيري هدفمند

كردن نمونه مورد نظر از ميان گروه يا يا موارد موردعالقه

:نمونه گيري سهميه اي نمونه گيري ابعادي چند بعدي

I. Ebrahimzadeh 155

نمونه گيري

ديگر انواع نمونه گيري :استفاده از روال نمونه گيري واقعه اي

يا وقايع عادي جاري يا خاص به عنوان مبناي نمونه گيري

:شناخت اين كه نمونه گيري زماني قسمتهاي متفاوت روز، هفته يا سال

ممكن است برجسته باشند.

I. Ebrahimzadeh 156

به كارگيري فنون جمع آوري داده ها

مجموعه اي ازرويكردها فصل سومدر و فنون تحقيق را شناسايي كرديم.

انها كدامها بودند؟تحقيق در عمليات، : چهار رويكرد

مطالعات موردي، آزمايشي و پيمايشي چارچوبهاي كاري جايگزين راجع به كه

تفكر و برنامه ريزي يا طرح ريزي پروژه هاي تحقيقي ارائه مي كنند.

I. Ebrahimzadeh 157

به كارگيري فنون جمع آوري داده ها

ما بر چهار فن بخشدر اين ،يا روش اصلي براي توليد

كه داده متمركز مي شويم عبارتند از:

اسناد، مصاحبه ، مشاهده وپرسش نامه

I. Ebrahimzadeh 158

اسناد تمام پروژه هاي تحقيقي، كم وبيش، از

تحليل اسناد استفاده مي كنند. از محققها انتظار مي رود كه به صورت انتقادي به

خواندن، درك و تحليل نوشته هاي ديگران )چه محققهاي قبلي، حقوقدان ها يا

.سياست گذاران( اقدام كنند ،بعضي پروژه هاي تحقيق، در با وجود اين

جمع آوري داده ها كال� )يا تقريبا� اصلي تمركز كال�( بر اسناد گوناگون است. براي مثال،

آنها ممكن است موارد زير باشند:

I. Ebrahimzadeh 159

اسنادا هدف توليد يك ب كتابخانه اسناد موجود دربر مبناي

در يك خالصة انتقادي از نوشته هاي تحقيقي موجود ؛زمينه

رايانه شامل تحليل قسمت اسناد موجود دربر مبناي داده هاي جمع آوري شدة قبلي؛هعمدة مجموع

موارد آزمايش به منظور راهبرديداشتن يك كانونسياست از تصميمات ي مجموعه خاصهط بومرب

؛گذارياستفاده ازاسناد برايداشتن يك جهت گيري تاريخي

مدارك بر جاي مانده از يك آرشيو يا يك مدارك و .واقعه

I. Ebrahimzadeh 160

منابع اسنادي براي تحقيق

اطالعات دولتي .قانون دولتي .ثبتهاي تاريخي .اسناد رسانه اي .اسناد شخصي اطالعات تطبيقي دربارة ساير

كشورها و خط مشي ها و برنامه هاي بين المللي

I. Ebrahimzadeh 161

مصاحبه روش مصاحبه شامل پرسش يا بحث كردن

موضوعات با افراد است. مصاحبه مي تواند تكنيك بسيار مفيدي براي جمع آوري داده ها باشد

كه با استفاده از تكنيك هايي مثل مشاهده يا .پرسش نامه قابل حصول نيست

مصاحبه اي ناتوراليستي، :مصاحبه ساختار نيافته است زندگينامه اي، عميق، روايتي يا غيرصريح

غيررسمي بر مبناي گفتگو پايه ريزي كه به طورشده است و مثل گفتگو، يك واقعة اجتماعي

.است كه دو نفر در آن دخيل هستند

I. Ebrahimzadeh 162

مصاحبهمصاحبه ممكن : مصاحبة ساختار يافته

است كامال� با توجه به مجموعه اي از سؤاالت كه نيازمند پاسخهاي مشخص و

خاص هستند، ساختار يافته باشد يا ممكن است خيلي نامحدود و گسترده باشد و

شكل يك بحث را به خود بگيرد. در حالت دوم، هدف از مصاحبه ممكن است فقط

موضوع باشد. ورود بهتسهيل گفتگو برايبين هممصاحبه هاي نيمه ساختار يافته

اين دو حالت قرار مي گيرند

I. Ebrahimzadeh 163

مشاهدات

با روش استاندارد براي مشاهدةپيوستاري ميان دو انتخاب سروكار

دارد: قرار گرفتن بين شركت كنندگان و

مشاهدهآنچه تمركز كامل بر مي شود.

ويا ايستادن در كنار و گزارش كردن آنچه مشاهده مي شود.

I. Ebrahimzadeh 164

مشاهدات

دو انتهاي بين راه حلهاي مطلوب درهنگامي كه راه . ولي پيوستار قرار دارند

بهترين و حل مطلوب وجود نداردمفيدترين كار ايجاد نوعي مصالحه بين

. پيوستار استايندو طرف روش مشاهده مستلزم اين است كه

ضبط ومحقق، وقايع مورد نظر را ببيند .و تحليل كند

I. Ebrahimzadeh 165

پرسش نام ه

پرسش نامه يكي از متداولترينتكنيكهاي تحقيق اجتماعي است. ايدة

فرمول بندي سؤاالت به صورت مكتوب و دقيق )براي آنهايي كه عقايد يا تجربه شان براي شما جالب است(

راهبردي روشن براي دستيابي به پاسخ .سؤاالت است

I. Ebrahimzadeh 166

پرسش نامه

انواع پرسشهاي ميداني

مقداريكميت يا اطالعات نوع يامقوله فهرست يا انتخاب چندگانه

I. Ebrahimzadeh 167

پرسش نامه

)سنجش )معيار طرز نگرشدرجه بندي .جدول يا چارخانة تركيبي

I. Ebrahimzadeh 168

پرسش نامه

نكاتي راجع به تنظيم سؤاالت سعي كنيد از طرح سؤاالت مبهم يا غيردقيق

يا پرسشهايي كه نيازمند دانش تخصصي هستند، پرهيز كنيد.

فراموش نكنيد كه سؤاالتي كه پاسخگو برايجواب دادن به آنها نيازمند به خاطر آوردن

وقايع يا احساساتي است كه مدتها قبل روي داده اند، معموال� با دقت كمتري پاسخ داده

.مي شوند

I. Ebrahimzadeh 169

پرسش نامه

دو يا سه سؤال ساده بسيار بهتراز يك سؤال پيچيده است.

سؤاالتي طرح نكنيد كه جوابمشخصي را تداعي مي كنند بلكه

سؤال بايد به گونه اي باشد كه تمام پاسخهاي ممكن را به ذهن تداعي

كند.

I. Ebrahimzadeh 170

پرسش نامه

سعي كنيد خيلي از سؤاالت منفياستفاده نكنيد، گرچه در بعضي موارد،

مثل وقتي كه يك رشته سؤاالت راجع به نگرش مي پرسيد، بهتر است مخلوطي از

سؤاالت منفي و مثبت بپرسيم. به خاطر داشته باشيد كه سؤاالت فرضي

كه مافوق تجربة پاسخگو باشد، بيشتر منجر به پاسخهاي غيردقيق مي شوند.

I. Ebrahimzadeh 171

پرسش نامه

از سؤاالتي كه ممكن است حالتتدافعي ايجاد كند اجتناب كنيد، يا الاقل آنها را زماني مطرح كنيد كه تأثيري در پاسخهاي بعدي نداشته باشند ) مثال� در

آخر پرسش نامه(. از سؤاالتي كه حدي بر پاسخ آنها

.نيست اجتناب كنيد

I. Ebrahimzadeh 172

تحليل پرسش نامه

داده های پرسشنامه ممکن است کمی ياکيفیباشد با وجود اين پرسشنامه ها بيشتر داده

های کمی برای تحليل فراهم می آورند. در اصل پرسشنامه برای جمع آوری داده های

مستقل و مجزا طراحی می شوند) اعداد يا کلماتی که می توان آنها راگد گذاری و به

صورت عددی نمایش داد(. تحليل کمی را می توان در سطوح مختلف

انجام داد.

I. Ebrahimzadeh 173

خالصه:با مطالعه اين فصل شما بايد بتوانيد به مشكالت دستيابي به منابع و افراد و مسائل

اخالقي مربوط به اين زمينه آگاهي يابيد. نحوه انتخاب نمونه و موضوعات تحقيق را

بدانيد. درك بهتري از روشهاي مختلف استفاده از

مدارك، مشاهده، پرسشنامه و مشاركت در پروژه هاي تحقيقي به دست آ وريد.

محاسن ومحدوديتهاي روشهاي مختلفجمع آوري داده ها را بدانيد.

آمادگي الزم را براي مواجهه با فراز ونشيبهاي مراحل جمع آوري داده ها كسب كنيد.

فصل هفتم

هاتحليل داده

I. Ebrahimzadeh 175

سازماندهيفصل

:اين فصل با مباحث زير سازماندهي شده است شكل داده هاي شما : وضعيتي كه داده هاي تحقيقي شما در

آن قرار دارند، و امكاناتي كه براي تحليل در اختيار داريد. ماهيت داده ها : داده هاي تحقيقي چه هستند، مفهوم اعداد و

كلمات چيست؟.سازماندهي داده ها: كدگذاري و خالصه كردن داده هاي خام تحليل رايانه اي: استفاده از بسته هاي نرم افزاري با

داده هاي كمي و كيفي..فرآيند تحليل: انديشيدن به تحليل و ريختن طرحي براي آن .تحليل اسناد: ربط دادن يادداشتها به موضوع تحقيق تحليل مصاحبه ها: ربط دادن مطالب مصاحبه به موضوع

تحقيق..تحليل مشاهدات: ربط دادن مشاهدات به موضوع تحقيق.تحليل پرسش نامه ها: ربط دادن پاسخ به موضوع تحقيقتفسير: درك نتايج تحليلها و ارتباط دادن آنها به يكديگر.

I. Ebrahimzadeh 176

داده ها شكل

ي نامنظمداده هايادداشتهاي متفرقه كاغذ پاره ها سبدي از مطالب بريده

شدهپوشه هاي خالي يا متورم نقل قولهاي با شتاب

نوشته شده نقل قولهايي كه نيمي از

آنها به خاطر سپرده شده كاغذپوشهاي كهنه يادداشتهاي ناخوانا

داده هاي منظمدفتر يادداشتهاي مرتب فيشهاي برگه ها مجموعه اي از پاسخنامه ها پوشه اي كه براساس رنگ

رمزگذاري شده ،نوارهاي رونوشت شده

يا نام گذاري شده تصويرهاي نشان داده

شده )مشخص شده( تصوير يا طرح واضح

پايگاه اطالعاتي كامپيوتر

I. Ebrahimzadeh 177

كجا و با چه چيز تحليل كنيم؟

سؤاالت زير را در نظر بگيريد:

1 آيا ترجيح مي دهيد كارتان را روي .ميز انجام دهيد يا روي صندلي

دسته دار؟2 آيا دوست داريد كارتان را روي .

زمين پخش كنيد يا به ديوار بچسبانيد؟

I. Ebrahimzadeh 178

كجا و با چه چيز تحليل كنيم؟

آيا دوست داريد با قلم و كاغذ كار كنيد يا .مستقيما� با رايانه؟

4 آيا تجزيه و تحليل شما به زمان زيادي .نياز دارد يا مي توانيد آن را در زمانهاي

كوتاه انجام دهيد يا از هر دو روش استفاده كنيد؟

5 آيا مي توانيد تجزيه و تحليل خود را در .يك مكان انجام دهيد يا بايد از امكانات

پراكنده استفاده كنيد؟

I. Ebrahimzadeh 179

ماهيت هاداده

ايد احتماال� به آوري كردههايي كه جمعدادهشكلهاي متعددي هستند؛ هرچند كه ترجيحا� ممكن است تحقيق جالب و معتبري را تنها

با يك شكل داده انجام دهيم.هايتان، بهتر است درباره ماهيت داده

اي كه داريد، منشأ آنها و اينكه مقدار داده اند بينديشيدچطور توليد شده

I. Ebrahimzadeh 180

ماهيت )ادامه(هادادهتقسيم كمي / كيفي

كمي هاي ها، دادهدر ميان انواع گوناگون داده )يعني كلمات( را اساسا� كيفي)يعني اعداد( و

توان متمايز كرد. اين تمايز داراي تأثير ميهاست؛ همچنين اي بر چگونگي تحليل دادهعمدهها و روالهاي گوناگون علوم ها، سليقهسنت

كند.اجتماعي را منعكس ميهايي از هر دو نوع را در مطمئن باشيد كه نمونه

هايتان داريد، گرچه ممكن است يكي از ميان داده.تر باشدآنها برجسته

I. Ebrahimzadeh 181

منابع داده ها

اي را از كجا وبا چه ابزاري چه نوع دادهايد؟بدست آورده

پاسخنامهيادداشتهاي موارد خواندني ،

اي، گزارشها يا دستنويسمصاحبهمواد يا ايهاي رايانهپايگاههاي داده

اينترنتيتصاويري از مدارك

I. Ebrahimzadeh 182

منابع داده ها

يادداشتها يا مشاهدات از نوارويديويي

ارزيابي از رفتارنمودار، نقشه، جدول يا طرحعكس گزارشهايي از يادداشت روزانة

تحقيقشكلهاي ديگري از اطالعات

I. Ebrahimzadeh 183

سازماندهي هاداده

فكر كنيد كه تا چه حد نياز داريد حجماطالعات خود را كاهش دهيد تا بتوانيد در مورد اطالعات در فضايي كه براي

باشد بحث و تجزيه و شما مهيا مي تحليل كنيد

ها و نه دقت يا واقعي نه شكل دادهبودن آنها ذاتا� بهتر نيست - هر كدام

هاي خاص بايست بر مبناي مقياسميخودش ارزيابي، تحليل و استفاده شود.

I. Ebrahimzadeh 184

سازماندهي هاداده

نمي توانيد تمام پرسشنامه ها يا ايد تمام يادداشتهايي كه برداشته

كنار هم قرار دهيد و بگوييد اين يا رسالة من است. تحقيقگزارش

چون بسيار طوالني و خسته كننده است و احتماال� نتيجة قابل قبولي

دهد. بنابراين، كار تحليل هم نميايد آوري كردههايي كه جمعداده

شامل دو فرآيند كامال� مرتبط است.

I. Ebrahimzadeh 185

سازماندهي هاداده

هايتان به طوري كه سازماندهي دادهبتوانيد آنها را دقيق و مفيد گزارش

دهيد.هاي سازماندهي تحليل مجموعة داده

وسيلة خالصه كردن آن و توجه شده، بهكنيد از اهميت به چيزهايي كه فكر مي

برخوردار هستند

I. Ebrahimzadeh 186

تكنيكهايي براي هاسازماندهي داده

اي كه طي آن مرحله :رمزگذاريها رمز براي عناوين يا گروهي از داده

گردد.تعيين مياي كه طي آن مرحله:نويسيحاشيه

به مواد نوشتاري )يا حتي ديداري و شنيداري(، يادداشت و يا شرحي

.گردداضافه مي

I. Ebrahimzadeh 187

تكنيكهايي براي هاسازماندهي داده

زماني كه طرحي تحليلي در ذهن : گذاري نام خود داريد و يا در حال بسط طرحي هستيد، به دنبال مطالبي مانند مصاحبه يا مدارك سياسي

بندي شده يا و يا متون و گزارشات طبقهرويد )به عنوان مثال كلمات واژگان خاص مي

گرا«(. اين كار«، »درون »مادر«، »محافظهتوانند شما را به سوي تحليل اسامي مي

بيشتري سوق دهند

I. Ebrahimzadeh 188

تكنيكهايي براي هاسازماندهي داده

فرايندي اساسي در مديريت بر :انتخابها است كه از طريق آن عناوين داده

جالب، مهم، غيرطبيعي و نمونه انتخاب شوند تا مباحث شما را به تصوير مي

كشند.اي كه در آن بيش از آنكه مرحله: خالصه

يك يا چند نمونه از حجم بيشتري از اطالعات را انتخاب نماييد، مجاز به تهية

نسخة خالصه شده، دقيق و اجمالي از .سري كامل اطالعات هستيد

I. Ebrahimzadeh 189

توجه داشته باشيدكليه اين فنون ممكن است براي

هاي كمي و كيفي با دادهافزارهاي موجود استفاده از نرم

و يا به شكل دستي استفاده .شود

انجام دادن يك پروژه تحقيقي فرصت عالي براي يادگيري و كار

اي فراهم افزارهاي رايانهبا نرميادگيري آنها به زيرا .كندمي

، بدون هيچ دادة وريصورت صواقعي يا هدف واقعي مشكلتر

.است

I. Ebrahimzadeh 190

نرم افزارهايي براي تحليلهاي كمي

افزاري در علوم متداولترين بستة نرم است. با وجود SPSSانساني احتماال�

هاي نرم افزاري ديگري مثل اين بستهMINITAB.و ... نيز وجود دارد

SPSSهاي سازد تا داده شما را قادر ميها وارد خام را وارد كنيد، و وقتي داده

شدند آنها را تعديل و شناسايي كنيد و دامنة وسيعي از تحليلهاي سادة آماري و چند متغيري را برروي آنها انجام دهيد

I. Ebrahimzadeh 191

نرم افزارهايي براي ييفتحليلهاي ك

هاي شما در آغاز و در اصل كيفي اگر دادهباشند انتخاب يك بستة نرم افزاري براي

ت.سازماندهي و تحليل آنها آسان نيسATLAS, The Ethnograph QSR NUD * ISTها در آشناترين نرم افزارها براي مديريت داده

(، CAQDAS )و ESRCاند. پروژة تحقيق كيفي ضروريسايت كليدي براي اطالعات و دانش

ي كه براي تسهيل تحليل هايافزارراجع به نرم .كند است ارائه ميساخته شدههاي كيفي داده

I. Ebrahimzadeh 192

فرايند تحليلچيست؟

كنيد:چه برداشتي مير يزاز كلمات

مفهوم تجزيه و تحليل

تبيينتوضيح

فهم و دركنظريه

همراه با مترادفها و اين كلمات عبارتهاي مربوط، در قلب فرآيند

.تحليل قرار دارند

I. Ebrahimzadeh 193

فرايند تحليلچيست؟

مفاهيم عقايد كلي يا مجرد هستند كه برايچگونگي تفكر ما راجع به موضوعات يا

موارد خاص از اهميت برخوردارند.ها فرضياتي هستند كه چيزي را نظريه

دهند.توضيح مي توضيحات عباراتي هستند كه دربارة

دهند.چگونگي امور به ما آگاهي مي درك، همان فهم ما از مفهوم چيزي مانند

تحقيق است.

I. Ebrahimzadeh 194

تحليل اسناد اسناد فقط منعكس كنندة واقعيت اجتماعي

هايي از وقايع نيست بلكه سازندة و نسخهآنها نيز هست. جستجو براي »مفهوم«

ليكن با محققهايي كه مهم استاسناد كنند.»ترديد« را نيز اعمال مي

هايي امروزه اسناد را به عنوان واسطهكنند كه از طريق آن قدرت تلقي مي

توان عرضه كرد. اجتماعي را مياي كه در آن اسناد برحسب زمينة فرهنگي

.شونداند بررسي مينوشته شده

I. Ebrahimzadeh 195

تحليل اسناد

كنيد براي هر سندي كه تحليل مي:سؤاالت زير را از خود بپرسيد

مؤلفين چه كساني هستند؟موقعيت آنها چيست؟رويه و مشي آنها چيست؟ در كجا و چه زماني اين سند تهيه شده

است؟به چه دليل اين سند تهيه شده است؟چگونه و براي چه كسي تهيه شده؟

I. Ebrahimzadeh 196

تحليل اسناد

اي تهيه شده؟در چه زمينههاي اصلي آن كدام است؟فرضيه اين سند چه حرفي براي گفتن دارد و چه چيزهايي

گويد؟را نميشود؟اين بحث چگونه عرضه ميتا چه حد مباحث آن قانع كننده خواهد بود؟اي اين سند با سندهاي قبلي ارتباط تا چه اندازه

دارد؟ تا چه اندازه اين سند با سندهاي بعدي ارتباط خواهد

داشت؟و منابع ديگر چه حرفي براي گفتن دربارة آن دارند؟

I. Ebrahimzadeh 197

تحليل اسناد

بنابراين تحليل اسناد از طريق خالصهشود كردن اجزايي از هر سند انجام مي

كه ما آن را مهم يا مناسب ارزيابي ها در بندي اين يافتهايم و با گروهكرده

كنار يكديگر به نتيجة جديدي از بررسي يابيم.اسناد دست مي

I. Ebrahimzadeh 198

تحليل هامصاحبه

شناس گالسر و استراوس دو جامعهروش. ارائه شد1960 نخستين بار در دهة كهامريكايي

هاي نوشتهاين نظريه شامل كدگذاري دستآوري شده ـ هاي جمعمصاحبه ـ و يا ديگر داده

برحسب مفاهيم كليدي است كه در اصل در .اندطول خود¶ كار ظهور پيدا كرده

هاي نوشته بررسي و آزمايش دستروشسؤال به سؤال و مقايسة به صورت مصاحبه

پاسخها با سؤاالت خاص ارائه شده توسط يك قابل اين روش .طيف از مصاحبه شوندگان

قياس با شيوة كلي براي تحليل اسنادي است كه .در بخش قبلي مطرح شد

I. Ebrahimzadeh 199

تحليل هامصاحبه

اي«روش »فرضيه پايه نخستين مرحله كدگذاري باز :

تحليل:يافتن ارتباط كدگذاري محوري

بنديهاي مشخص شدهبين طبقه:تحول يك الگو كدگذاري نظري

و يك قالب شرطي.

I. Ebrahimzadeh 200

تحليل هامصاحبه

بينشهاي كد گذاري نظريدر روشاستنتاجي و استقرايي بارها

تفسيرهاي خود ، و مي شوندبررسي استخراجي اطالعات ه بباتوجه را

. همچنان كه فراتر مي زنند حدس نهايي تحليلي الگوهاي مي روند

ند.وشمي پديدار

I. Ebrahimzadeh 201

تحليل مشاهدات

اند، هاي گوناگوني كه ارائه شدهبر مبناي نمونهتوان راجع به تحليل مشاهدات نكاتي كليدي را مي

در تحقيق علوم اجتماعي به شرح زير ارائه كرد: شكلهاي كمي شدة مشاهده به راحتي به شكلهاي

شوند ها تبديل ميآوري و تحليل دادهمعمولي جمعكه موارد خاص را در نمودار يا جدول بسيار خوب

دهند.نشان ميهاي مشاهده هم به آوري و تحليل دادهجمع

صورت ترتيبي و هم به صورت موازي انجام گيرد.مي

مشاهده بيشتر همراه با ديگر روشها به كار.شودگرفته مي

I. Ebrahimzadeh 202

تحليل مشاهدات

هاي راجع به تحليل دادهمهمنكتة يكهم گزينشي آنها مشاهده اين است كه

. در عين حال، ندستهو هم جانبدارانه اين براي تمام تحقيقهاي اجتماعي

صحت دارد. و جانبدارانه بودن در تحقيق يگزينش

گريز ناپذير است و خوب است كه در گزارش خود به آن اذعان كنيد.

I. Ebrahimzadeh 203

تحليل نامهپرسش

ها نامهآوري شده توسط پرسشهاي جمعداده .ممكن است كمي يا كيفي باشند

هاي ها بيشتر دادهنامه با وجود اين، پرسشآورند. اين بدان كمي را براي تحليل فراهم مي

سبب است كه پرسشنامه در اصل براي هاي اطالعاتي مستقل و مجزا آوري دادهجمع

توان آنها را كدگذاري و )اعداد يا كلماتي كه مي .اندبه صورت اعداد نمايش داد( طراحي شده

I. Ebrahimzadeh 204

تحليل نامهپرسش

برخي ضوابط اصولي مربوط بهها در پرسشنامه:ادهد كدگذاري

كدها بايد كامال� متمايز از يكديگر 1.باشند.

. كدها بايد دقيق و جامع باشند. 2 . كدها بايد در سراسر نوشته يكدست 3

باشند

I. Ebrahimzadeh 205

مراحل پنچگانه :كدگذاري

تشكيل چهارچوب براي سؤالهايي كهاند و سؤالهايي كه از قبل كدبندي شده

اند.از قبل كدبندي نشده ساختن كتابچه كد و دستورات

كدگذاريكدبندي پرسشنامهانتقال اطالعات به رايانهبررسي و پاكسازي اطالعات

I. Ebrahimzadeh 206

سطوح مختلف تجزيه و تحليل پرسشنامه

واستفاده از تكنيكهاي آماري آمار توصيفی

فراوانی متغيرها, ميانگينها و دامنهتغييرات

برای داده های اسمی و توصيفینسبتها, درصدها, قسمتها

برای داده های فاصله ای و نسبی اندازه گيری گرايشات مرکزی

ميانگين, ميانه, نمااندازه گيری شاخصهای پراکندگی

دامنه تغييرات, انحراف معيار

I. Ebrahimzadeh 207

سطوح مختلف تجزيه و تحليل پرسشنامه واستفاده

از تكنيكهاي آماريآمار استنباطي

هايتان و نتايج برآورد كردن اهميت يافتهدست آمدهبه

نسبتهاي ساده جدول متقاطع يا روابط علت و معلولي بين

دو متغيرتحليل چند متغيري

مطالعه ارتباط بين چند متغير

I. Ebrahimzadeh 208

چند نكتة بهداشتي

ضمن حفظ ديدگاه خود، مواظب باشيد نظر.تان با آنچه در منابع آمده است مخلوط نشودشخصي

وقت داشته باشيد و بتوانيد يكي دو هفته در كار اگر خود فاصله بيندازيد و سپس به آن بازگرديد و تجزيه و

تان تحليل خود را بازنگري كنيد، حتما� براي تحقيق مفيد خواهد بود

رويد، الزم است ضمن همچنانكه در تحقيق پيش ميتفكيك نظر خود با نظر ديگران به سنجش بخشهاي

مشابه نيز بپردازيد حال كه هيچ درك كلي و جامعي از جهان در ميان

اي متفاوت تفسير نيست و هر كس آن را به شيوهكند، چه اشكالي دارد كه ما نيز نظر متفاوت مي

خودمان را داشته باشيم.

I. Ebrahimzadeh 209

خالصه

شما بايد بتوانيد:درس اين درپايان اطالعات گوناگون و نوع تجزيه و تحليلي مناسب

و مرتبط با موضوع را بدانيد. با فرايندهاي در هم آميخته نظارت بر اطالعات و

تحليل و تفسير آن دسته از اطالعاتي كه در درك آشنا شويد.مطالب گردآوري شده دخيل هستند

رويكردهاي گوناگوني كه ممكن است نسبت بهها، تجزيه و تحليل مدارك گردآوري شده، مصاحبه

ها داشته باشند را بدانيد.ها و پرسشنامهمشاهدهپذيري، پايايي توانايي سنجيدن معناداري، تعميم

دست آوريد.هايتان را بهو اعتبار تحقيق و يافته

فصل هشتم

نگارش

I. Ebrahimzadeh 211

هدفهاي اين فصل

مطلبي را هرچه سريعتر بنويسيد، بتوانيد دوباره آن را بخوانيد و در آن تجديد نظر

كنيد. .مفهوم نوشتة انتقادي را درك كنيدنويسيد، دربارة افرادي كه براي ايشان مي

و همچنين نحوة بيان و سبكهاي گوناگون نگارش آگاهي بيشتري پيدا كنيد.

برداشتي دقيق و روشن از ساختار وسازماندهي گزارش يارسالة تحقيقي

خود داشته باشيد.

I. Ebrahimzadeh 212

مقدمه

.كار تحقيق بدون نگارش چندان معنايي نداردمسلما� راههاي ارتباطي ديگري براي عرضة

هاي آن وجود دارد كه مهمترين تحقيق و يافتهآنها ارائة شفاهي است، ليكن نگارش جزء به

اي در اغلب العادهجزء آنها اهميت فوقهاي تحقيقي دارد. گزارش تحقيقي، زمينهنامه يا رساله، مقاالت، متون آموزشي و پايان

مقاالت همايشي راههاي اصلي برقراري ارتباط ميان محققين با ديگر گروههاي

مند در مكانها و زمانهاي گوناگون استعالقه

I. Ebrahimzadeh 213

مقدمه

اي اساسي، بلكه نگارش نه تنها مرحلهبخشي مستمر از مراحل تحقيق است

كه بايد بالفاصله پس از آغاز پروژة تحقيقي شروع شود و تا پايان تحقيق و

.بعد از آن ادامه يابداند از ترغيب عبارتاهداف اين فصل

محقق به نگارش منظم از همان آغاز كار، شناسايي مهارتها و مسائل مختلف

در نگارش، و ايجاد اعتماد به نفس و غلبه بر نگرانيهاي معمول در نگارش.

I. Ebrahimzadeh 214

و نويستهية پيش آنبازنويسي

اي است كه كل نوشتن آينهفلسفة تحقيق تا حدي در آن

.نمايان است دانشجويان تمايل دارند ضوابط

هاي خالق را در مربوط به نوشتهنگارش خود به كار گيرند، چيزي

كه جايگاهي در نگارش تحقيق ندارند.

I. Ebrahimzadeh 215

و نويستهية پيشآنبازنويسي

تحقيق بايد زودتر شروع گزارشنگارش شود و به شكل يك وظيفة مستمر دربيايد.

اي انجام داد. به توان چرخهنگارش را مينويس بخش يا فصلي را عبارتي، پيش

نويسيد، سپس به بخشهاي ديگر ميگرديد و يك يا چند رويد و مجددا� بازميمي

كنيدبار نسخة اوليه را بازنويسي مي

I. Ebrahimzadeh 216

طفره رفتن را بشناسيم و خود را .از آن خالص كنيم

،چنانچه ندانيد چگونه يا چه چيزي بنويسيديا اصال� تمايلي به نوشتن نداشته باشيد،

كنيد؟ براي هر يك از ما پيش چه مياست كه كاغذي روبروي خود گذاشته آمده

ايم تا چيزي يا مقابل صفحة رايانه نشستهبنويسيم، اما با بهانه قراردادن مواردي كه

آمده يا مواردي غير از كتاب112در خانة ايم شروع به نوشتن كنيم.آنها نتوانسته

I. Ebrahimzadeh 217

طفره رفتن را بشناسيم و خود را .از آن خالص كنيم

پيشنهاد ما اين است كه دراين موارد ازآيد پا افتاده كه به نظرتان ميهر چيز پيش

برخي كتاب 113شروع كنيد. در خانة توصية 20بخش در نكات كمكي و آرامش

عملي براي غلبه بر طفره رفتن ذكر شده آنهارا با دقت بخوانيد و به كار است.

ببريد

I. Ebrahimzadeh 218

چگونه بحث كنيم؟

دهندة هر گزارش يا رساله عناصر تشكيلتحقيقي در حكم استخوانهاي جدا جداي

آن هستند. تلفيق آنها به منظور ايجاد اي موفق و استحكام و در نتيجه مباحثه

مؤثر مستلزم چهار عامل است: يك يا چند * زمينه * نظم و ترتيب * مايهدرون

پيوستگي*

I. Ebrahimzadeh 219

چگونه نقد كنيم؟

هاي دانشگاهي هاي حاكم بر نوشتهانگيزهاند از:عبارت

اي خاص، پذيرش آن، موافقت با نظريهدفاع از آن يا اثبات آن،

پيشنهاد يا ارائة يك نظرية جديد ، تصديق اين كه نظرية حاضر امتيازهايي

ن نياز به آهاي كيفي دارد اما برخي جنبهتقويت دارد،

آن به منظور بيانارائة مجدد يك نظريه يا توضيح بهتري عرضه يااينكه تفسير جديد

كند،

I. Ebrahimzadeh 220

چگونه نقد كنيم؟ چند هدف براي نقد كردن:

د كردن يا نپذيرفتن يك نظريه يا اثر فردي ر�ديگر به

دليل داشتن نقطة ضعف، نامربوط بودن، ديگر ويا دادن نظمي انسجام مناسب نداشتن

،به نظريه انطباق دو نظريه كه با مراجعه به برخي

آنها كه »ژرفتر« بررسي« ياقبلياصول »ممكن است از دو نوع متفاوت به نظر برسند،

مان در اعتراف به نادرست بودن نظر قبلي)تيلور رويارويي با داليل و شواهد جديد.

1989 :67)

I. Ebrahimzadeh 221

چگونه نقد كنيم؟

تحقيق انتقاد به معني مزخرف تلقي كردن و نوشته هاي ديگران نيست.

ارزشيابي است. پس بايد دقيق، نوعي نقد. باشد و منصفانه موجه،حساب شده

تر و نقد وارد شدن در تحقيق گستردهمباحثه با افرادي است كه هرگز آنها را

ايد.نديده استفاده از منابع، واكنش نسبت به آنها و

انعكاس كتبي اين واكنش در اصل نگارش منتقدانه است.

I. Ebrahimzadeh 222

چه چيزي را نقد كنيم

هاي توان نقد كرد: فرضيه هر كاري را ميبنيادي، استداللها، روشها، صحت اطالعات

.آوري شده، و تفسير اطالعاتجمع جايي كه احساس كنيد نظرية ديگران موافق

توانيد تحقيق خود با نظرية شما نيست، ميرا در جهت ارزيابي و نقد ديگران پيش ببريد.

عيب و نقص كار تحقيقاتي هرگز كامل يا بيتوان آن را به نيست، چرا كه هميشه مي

شكلي بهتر يا متفاوت ارائه كرد. با شركت توانيد تحقيقات و در بحث انتقادي، مي

آگاهي آينده را بهبود بخشيد.

I. Ebrahimzadeh 223

كارگيري منابعبه از طيف وسيع منابع، تنها بايد از آنهايي

استفاده كنيد كه مربوط به موضوع تحقيق شما باشند و به روشن شدن مطلب كمك

كنند. در نتيجه، ممكن است از منابع انتخاب اي استفاده كنيد تا: شده

اي را براي كار تحقيقي خود بسازيد زمينهدهندة افكار و اعمال موجود باشد، كه نشان

و انتخابي شمااي از روش نمونه كنندة آن باشد,توجيه

ها و تفسيرهاي شما را تأييد كند يا به يافته مقايسه آنها بپردازد.

I. Ebrahimzadeh 224

تثبيت استدالل يكي از موارد مهم در نوشتن گزارش تحقيق

. بنابراين، است تفسير و استداللهاي خود تثبيت و مراقب باشيد كه آنها شما كنيدكنترل رامنابع

را كنترل نكنند. اين شما هستيد كه بايد مطالب را خالصه و بين آنها پيوستگي ايجاد كنيد،

ترتيب معرفي منابع را تعيين و دربارة آنهافكركنيد، تصميم بگيريد كه چه چيزهاي ديگري بيفزاييد و چگونه بحث و استدالل خود را پيش

ببريد. اين عمل مستلزم مشخص كردن و تثبيت نظر و

و استدالل خودتان در ابتداي گزارش يا رساله اصلي در سراسر كار، و تمحفظ آن به عنوان

اشارة مجدد به آن در جاهاي الزم و ارزشيابي عميقتر آن است.

I. Ebrahimzadeh 225

بازگشت به ادبيات تحقيق

طرح كردن نظر و استدالل خود، الزم است در به بحث دربارة تحقيقات قبلي بپردازيد.

بخشهايي از اين تحقيقات را در بخش ادبيات توانيد آنها را با ايد اكنون ميتحقيق آورده

نتايج تحقيق خودتان بسنجيد. شايد مايل باشيد در اين مرحله افكار و نقد اولية خود را مجددا�

ارزيابي كنيد.تمامي مراحل نقد، همانند بايد توجه داشت

وري و ُديا اي طور كلي، چرخهمراحل تحقيق بهتكراري است.

وقفة تحقيق يعني وارد شدن در يك دور¶ بيارزيابي و ارزيابي مجدد.

I. Ebrahimzadeh 226

سبك و نحوة بيان

در نوشتن گزارش تحقيق دو چيز بايد:رعايت شود

نحوة بيان و سبك دهندة حال و هواي خود محقق نشان نحوة بيان

و ماجراي همان تحقيق است، چيزي كه احتماال� شود.در جريان كار بازتر مي

شود به چگونگي نوشتن كار مربوط ميسبكتحقيق، كه ممكن است با مقتضيات خوانندگان،

با تمايالت خود شما يا با تلفيقي از هر دوي آنها شكل پذيرد.

I. Ebrahimzadeh 227

سبك و نحوة بيان

طرفانه يا بي گزارش تحقيق بايدنگارش براي بيشتر باشد. اين سبكغيرشخصي

و برداشت داردتحقيقات شكل استاندارد هاي ما را، درست يا نادرست، از پديده

دهد. عيني دنياي خارج نشان ميوواسطهنوشتن به صورت اول شخص بي

آور و ذهني است. اينكه اول شخصي، تعهدبريد، به بكار شخص يا سوم شخص را به

موضوع، سياست، هدف و خوانندگان شما .بستگي دارد

I. Ebrahimzadeh 228

سبك و نحوة بيان

عامل مهم ديگري كه بايد در نگارشنحوة گزارش تحقيق در نظر داشت

شما با در واقع .واقعيت است بياننوشتن اين گزارش به واقعيت

دهيدمورد مطالعه شكل مي كتاب را هم توصيه 119مطالعه مطالب خانة

مي كنيم

I. Ebrahimzadeh 229

نگارش بدون تبعيض

صرف نظر از هر گونه مقررات رسمي، انتظاركلي اين است كه نوشته عاري از تبعيض باشد.

كمترين فايدة اين كار جلوگيري از رنجش خوانندگان است.

ممكن است مؤسسه يا كارفرماي شمادستورالعمل يا رهنمودي در اين زمينه به شما

بدهدكند كه طوري اصول اخالقي ايجاب مي

بنويسيم كه كسي يا گروهي لطمه نبيند و از ميدان خارج نشود. جنسيت، سن، نژاد، مذهب،

تواناييهاي جسمي و ذهني يا نوع تمايالت يك نبايد بر نوشتة ما تأثير بگذارند.سياسي هيچ

I. Ebrahimzadeh 230

نكات مهم ديگر در نگارش گزارش

انسجامداشتن يدستوررعايت نكات ،

شيوه نامه نگارشگذاري و قطهن كاربرد جدول، نمودار و

تصويرهاي ديگر هراسهاغلبه بر

I. Ebrahimzadeh 231

مراجع يا كتابنامه

پرسش ديگري كه ممكن است درنگارش تحقيق با آن روبرو شويد

توانيد يك يا ميآاين است كه كتابنامه براي آن بدهيد يا فقط

مراجع كافي است. در عمل، اختالف بسيار ناچيز است:

I. Ebrahimzadeh 232

مراجع يا كتابنامه

شامل جزئيات كتابها، مقاالت، مراجع گزارشات و كارهاي ديگري است كه مستقيما� درگزارش يا رساله به آنها

ايد. اشاره كردهشامل جزئيات تمام يا منتخبي از كتابنامه

كتابها، مقاالت، گزارشات و كارهاي مربوط ديگر است كه در جريان تحقيق به

اما در نوشتة خود از ايدآنها مراجعه كردهايد.آنها استفاده نكرده

I. Ebrahimzadeh 233

انسجامهانوشته

صرف نظر از اينكه براي چه كسينويسيد، سبك و سازمان نوشته بايد مي

منسجم و يكدست باشد. در جاهايا فصول مختلف رسالهتغيير سبك

به هر منظوري كه باشد، معموال� خواننده را از آن پرهيز بايدكند و در نتيجه گيج مي

كرد.صورت سوم چنانچه گزارش يا رساله را به

ايد، تبديل شخص و به سبكي رسمي نوشته وغير رسميناگهاني آن به اول شخص

عاقالنه نخواهد بود.

I. Ebrahimzadeh 234

هايي دربارة راهنماييگذاريدستور و نشانه

سعي كنيد از جمالت طوالني اجتنابشود كه هاي بلند سبب ميورزيد. جمله

خواهيد بگوييد، در فراموش كنيد چه ميهاي كوتاهتر و حالي كه با يك رشته جمله

توانيد بحث را با روشي بهتر قوي ميپيش ببريد.

اي بپرهيزيد. از پاراگرافهاي يك جملهپاراگرافها بايد شامل تعدادي جمله با يك

موضوع باشند و سپس منتهي به پاراگراف بعدي شوند كه بحث را تغيير

دهد.مي

I. Ebrahimzadeh 235

هايي دربارة راهنماييگذاريدستور و نشانه

هاي از دادن مطالب به صورت فهرستاي در متن بپرهيزيد. طوالني ضميمه

نوشتة شما بايد به صورت متني روان وفصيح خوانده شود، نه به صورت يك

تلخيص. اگر هم به فهرستهايي احتياج اي طور جداگانهداريد، شايد بهتر باشد به

از متن در جدولها يا تصويرها قرار گيرند.

I. Ebrahimzadeh 236

هايي دربارة راهنماييگذاريدستور و نشانه

در ابتداي جمالت از كلمات ”ربطي“ مانند”اما“، ”و“ يا ”زيرا“ استفاده نكنيد. اين

طور عادي بايد براي ربط بندهاي كلمات به.درون جمله به كار گرفته شوند

طور گذاري معيار را ياد بگيريد و بهنشانهكامل از آنها استفاده كنيد، شامل دو نقطه ):(، نقطه ويرگول )؛(، ويرگول ),( و نقطه

.).(قول در قول )» «( و عالمت نقلعالمت نقل

قول )’ ‘( را درست به كار ببريد.نقل

I. Ebrahimzadeh 237

كاربرد جدول، نمودار و تصويرهاي ديگر

استفاده از جداول، نمودارها و ديگرتصاوير توضيحي در گزارش يا رسالة

تحقيقي ايدة خوبي است، مشروط بر اينكه مربوط به موضوع و از لحاظ

حقوقي مجاز باشند. دهنده، توانند توضيحين تصاوير ميا

دهنده و تأييدكنندة تفكيك كننده، بسط نگارش باشند.

I. Ebrahimzadeh 238

موارد استفاده از تصوير )جدول، نمودار و تصويرهاي

ديگر(توان به جاي بخش قابل ميگاهي

توجهي از متن )يك پاراگراف يا بيشتر( تصوير گذاشت. در اين حالت

ديگر خود متن الزم نيست. يا نمودار استفاده كنيد تصوير ازجايي

كه توضيح باشد اي كنندة نكتهبيانكه ا چيزي غير از تصوير بيا توجيه آن

.نباشدعملي

I. Ebrahimzadeh 239

موارد استفاده از تصوير )جدول، نمودار و تصويرهاي

ديگر( تصويرها بخشي ضروري از بحث و

دهند.استدالل شما را تشكيل ميتك تصويرها ارجاع در متن به تك

دهيد. اگر ارجاع ندهيد، دليلي براي مراجعة خواننده به آنها وجود

نخواهد داشت.

I. Ebrahimzadeh 240

موارد استفاده از تصوير )جدول، نمودار و تصويرهاي ديگر(

در اغلب موارد، بهتر است تصاويرتفكيك شوند و در سراسر متن، نزديك

شود، محلي كه به آنها اشاره ميپراكنده شوند.

اگر آنها را يكجا در انتهاي بخشها يافصلها يا در ضميمه جمع كنيد احتمال

دارد خوانندگان كمتر به آنها مراجعه كنند.

I. Ebrahimzadeh 241

موارد استفاده از تصوير )جدول، نمودار و تصويرهاي

ديگر(طور طبيعي، بار اصلي در يك به

گزارش تحقيقي بر دوش متن است. تصويرهاي پراكنده در سطح متن

نقش كمكي دارند. آثاري كه به علت زياد بودن تصوير

شود خسته آنها گم ميمتن در اند.كننده

I. Ebrahimzadeh 242

موارد استفاده از تصوير )جدول، نمودار و تصويرهاي ديگر(

تنها زماني از تصوير استفادهكنيد كه واضح و بدون ابهام باشد

داراي ي كهتصاوير يادتان باشد مجاز هستند يانحصارانتشارحق

به استفاده از آنها نيستيد

I. Ebrahimzadeh 243

كاربرد جدول، نمودار و تصويرهاي ديگر

چنانچه به چاپگر رنگي دسترسيتوانيد به تأثير و داشته باشيد، مي

وضوح اين تصويرها بيفزاييد.اي هاي رايانهبسياري از برنامه

سازي تسهيالتي براي جدولدارند.

I. Ebrahimzadeh 244

آيا چيزي كه براي من تازگي دارد اصيل هم هست؟

پاسخ به اين سؤال مثبت است. تا وقتي كه تحقيق شخص ديگري

را با همان منابع، روش، برداري و چارچوب تحليلي نمونه

ايد ـ موقعيتي كه رونويسي نكردهتقريبا� غيرقابل تصور است مگر

اينكه آگاهانه انجام شود ـ تحقيق شما تا حدي اصيل است.

I. Ebrahimzadeh 245

آيا چيزي كه براي من تازگي دارد اصيل هم

هست؟ ممكن است روش، چارچوب تحليلي ومنابع يكساني به كار برده باشيد و به

گيري مشابهي نيز رسيده باشيد، نتيجههاي متفاوت.اما با انتخاب نمونه

اين تحقيق باز هم اصيل است زيرا ايد.كار بردهاي متفاوت در آن بهنمونه

،همچنين زماني كه تحقيق به تأييدانكار يا اصالح نتايج مطالعات قبلي

.پردازد همچنان ارزشمند استمي

I. Ebrahimzadeh 246

آيا چيزي كه براي من تازگي دارد اصيل هم

هست؟ ممكن است روش، چارچوب تحليلي و منابع

گيري يكساني به كار برده باشيد و به نتيجهمشابهي نيز رسيده باشيد، اما با انتخاب

هاي متفاوت. اين تحقيق باز هم نمونهاي متفاوت در آن اصيل است زيرا نمونه

ايد. همچنين زماني كه تحقيق به كار بردهبهتأييد، انكار يا اصالح نتايج مطالعات قبلي

پردازد همچنان ارزشمند است. مي

I. Ebrahimzadeh 247

آيا چيزي كه براي من تازگي دارد اصيل هم

هست؟ در تحقيقات اصالت و ابتكار تنها

مهم است، زيرا در اين مرحلة دكتريمرحله است كه شخص به دنبال ثبت ابتكار يا اختراعي است كه بتواند او

را مشهور سازد.همطور كه در فصل اول همان

گفتيم، تحقيق كامال� بديع بسيار استثنايي است. بنابراين، نگران

.گزارش خودرا بنويسيدنباشيد و

I. Ebrahimzadeh 248

چگونه بر نظر مغايربا خورد كنيم؟

محقق، دير يا زود، و به احتمال زياد زود، ملزم بهرويارويي با نظر مغاير است، چرا كه تحقيق اصوال� با مغايرت يا ناسازگاري

سروكار دارد.كنيم تا دنياي خود را بهتر تحقيق مي

بفهميم. در غير اين صورت به وكاملتر.پرداختيمتحقيق نمي

،اين احتمال وجود دارد كه استنباطهايمان دست كم تا حدي، با برداشت ديگران مغاير

باشد.

I. Ebrahimzadeh 249

چگونه بر نظر مغايربا خورد كنيم؟

اند. روشهاي تحقيقي نيز مؤيد اين موضوعبه بيان ساده، استراتژي مناسب براي

شناخته شدن به عنوان يك محقق مخالفت هاي موجود است.با يافته

براي بررسي يا ارزيابي شماوقتي تحقيق ، به احتمال قرار مي گيرددر اختيار ديگران

زياد نظرهاي متفاوتي دربارة منابع، روش، . ابراز مي كنندها ها، و تفسير يافتهيافته

I. Ebrahimzadeh 250

چگونه بر نظر مغايربا خورد كنيم؟

با يك فرد خود شماحتي اگر ، باز هم اين اتفاق كنيدمشورت ديگر

ممكن است رخ دهد، زيرا اين مشاوران دهند معموال� ابتدا نظر مخالف مي

هستند.آن پذيرشوخواهاننظر يا كساني كه البته، نظر افراد صاحب

اند از نزديك بر كار شما نظارت داشتهمعتبرتر است

I. Ebrahimzadeh 251

چگونه بر نظر مغايربا خورد كنيم؟

توانيد به اين نظرهاي مخالف چنانچه نميپاسخ دهيد، احتماال� بهترين روش براي حل

فرصتي براي اين مسئله آن است كه آن را كار خود به حساب آوريد.بهبود

تان شما در جريان مطالعه براي تحقيقچونبه انواع نظرهاي موافق و مخالف برخورد

اين است تا ي فرصتاين موقعيت نيزايد، كردهگزارش نظرهاي گوناگون را، در بازنويسي

تحقيق خود بگنجانيد.

I. Ebrahimzadeh 252

چگونه بر نظر مغايربا خورد كنيم؟

هر چه ميزان نظرات ارائه شده به شمابه هنگام نگارش بيشتر باشد، احتماال�

گزارش يا رسالة بهتري خواهيد داشت، زيرا مجبور خواهيد بود تا به بسياري پرسشها بپردازيد و از اين طريق از بروز مسائل اجتماعي بعد از تكميل

تحقيق جلوگيري كنيد. بنابراين، از نظر مغاير بايد استقبال

كرد، مورد بررسي قرار داد و به آن .پاسخ گفت

فصل نهم

خاتمه دادن

I. Ebrahimzadeh 254

هدفهاي فصل

با خواندن اين فصل بايد: اهميت تمام كردن پروژة وبه ارزش

تحقيقي كه بدان مشغوليد پي ببريد. به كنترلهاي الزم براي آماده كردن

نسخة نهايي گزارش يا رساله پي ببريد.

I. Ebrahimzadeh 255

هدفهاي فصل

از محاسن و معايب اطالعات مقدماتيپيش از متن( و ضمائم آگاه باشيد. صفحات )

از قبل بدانيد كه در مرحلة ارزيابي گزارش يارساله چه اتفاقي ممكن است بيفتد.

از امكانات عرضة نتايج كارتان و همچنينادامه دادن به تحقيق، چنانچه مايل باشيد،

آگاه باشيد

I. Ebrahimzadeh 256

چگونه به تحقيق خود خاتمه دهيم؟ تمام كردن كار ممكن است به اندازة

شروع آن مشكل باشد.يد و فكرهستگرا فردي كمالآيا شما

كنيد كه كارهاي زياد ديگري همچنان مي ؟باقي است

كمك به شما براي اتمام هدف اين فصل پروژه تحقيقي است. فرض ما اين است

كه تحقيق شما مخاطباني دارد و اين مخاطبان غالبا� دانشگاهياني هستند كه نظرشان در تعيين اعتبار كار شما مؤثر

است.

I. Ebrahimzadeh 257

چگونه به تحقيق خود خاتمه دهيم؟

علتهاي قابل خواهيد كار را تمام كنيد؟ آيا مي اجتناب و غيرقابل اجتناب براي تمام نكردن

كدامند؟پروژة تحقيقاتي در زمان مقرر:كنترل نسخة ماقبل آخر و نسخة نهايي

چگونه صورت مي گيردنهايي كارآيا ديباچه و ضمائم الزم است؟ها: افزوده :آيا ديگران دربارة گزارش يا مراحل ارزيابي

رسالة شما نظري خواهند داد؟

I. Ebrahimzadeh 258

خواهيد كار را آيا ميتمام كنيد؟

هميشه داليلي براي تمام نكردن و تحويلندادن گزارش يا رساله هست.

كنيد.اين داليل توجهاگر شك داريد، به داليل ممكن است برايتان برخي از آنها

و برخي ديگر غيرمعمول و تازهيمعمول.باشند

I. Ebrahimzadeh 259

خواهيد كار را آيا ميتمام كنيد؟

براي تحويل ندادن گزارش يا رساله هاييعلت ام خراب شده ديسك سخت رايانه موعدسر

است.بامن حاضر نيست ( كارفرمااداره ما )1.

كند.همراهيمادرم به تازگي فوت كرده است.2.كنم افرادي كه از ايشان اطالعات كسب مي3.

تمايل به صحبتهاي بيشتري با من دارند.افرادي كه از ايشان اطالعات كسب 4.

كنند.كردم ديگر همكاري نميمي

I. Ebrahimzadeh 260

خواهيد كار را آيا ميتمام كنيد؟

ر س براي تحويل ندادن گزارش يا رساله هاييعلتموعد

موعد مقرر را فراموش كردم.1.

استهنوز تمام نشده كه كارهاي ديگري دارم2.

ها اعصاب مرا خرد كرده بنداناهو رر ترافيك شه3..است

ام. البد در ادارة پست گم شده آن را گم كرده4.است.

م.ه ا كار پيدا كردتازه5.

I. Ebrahimzadeh 261

خواهيد كار را آيا ميتمام كنيد؟

براي تحويل ندادن گزارش يا رساله در موعد هاييعلت :مقرر

. هنوز كافي نيستآنچه انجام داده ام1.

حالم خيلي خوب نيست.2.

ديگر اعضاي گروه تحقيقاتي هنوز كارشان را تمام 3..اندنكرده

.خواهم ازدواج كنممي4.

شوم.دار مي دارم بچه5.

ام.اطالعات كافي به دست نياورده 6.

I. Ebrahimzadeh 262

چگونه با عوامل تأخير مقابله كنيم؟

برخي از علتها ناشي از بحرانهاي غيرقابل ماكنترل زندگي و در نتيجه خارج از كنترل

هستند.اند به شرط آنكه از برخي علتها قابل اجتناب

زمان كافي براي كنيد،ريزي قبل برنامه و به طور يدريگ بانجام دادن كارها در نظر

جدي آن را رعايت كرده باشيد. برخي نيز در حالتي بين اين دو هستند: هم

ناپذير. قابل اجتناب و هم اجتناب

I. Ebrahimzadeh 263

خواهيد كار را آيا ميتمام كنيد؟

تها عل هر يك از اين اكنون فكر كنيد؟از چه نوع بوده است

قابل اجتنابناپذيراجتناببدشانسي؟ از اين امر براي آماده كردن تحقيق

گيريد؟اي ميخود چه نتيجه

I. Ebrahimzadeh 264

چگونه با عوامل تأخير مقابله كنيم؟

تان در اين كنيد مرور تجاربيا فكر ميآ؟زمينه ممكن است مفيد واقع شود

ريزي از پيام اصلي اين است كه برنامه پيش يك ضرورت است.

اگر نتوانيد كار خود را مطابق برنامه پيشببريد، بهانه پيدا نكنيد داليل آنرا بررسي

كنيد. زمان از دست رفته را تا حد ممكن جبران

كنيد خودرا براي پايان دادن به كار آماده سازيد.

I. Ebrahimzadeh 265

نسخة به رانسخة ماقبل آخرچگونه تبديل كنيمنهايي

مطالبي را كه براي تحقيق خود )گزارش ياآن را ممكن است چند بار،نويسيد رساله( مي

تجديد نظر و بازنويسي كنيد. اي است كه در آن نسخة در واقع، اين مرحله

كنيد و اصالحات ماقبل آخر را بررسي مي صحافي وضروري يا مطلوب را، قبل از تكثير

دهيد. ، انجام مي آننسخة نهايي و تحويل

I. Ebrahimzadeh 266

به رانسخة ماقبل آخرچگونه تبديل كنيمنسخة نهايي

اي از نكات الزم براي اين كار فهرست ساده:شوددر اين بخش عرضه مي

1 آيا عنوان، نام خودتان، تاريخ و اطالعات .ايد.الزم ديگر را روي صفحة عنوان نوشته

2 آيا تمام صفحات پشت سر هم .اند؟گذاري شدهشماره

3درپي . آيا تمام فصلها و بخشها پياند؟گذاري شدهشماره

I. Ebrahimzadeh 267

نسخة به رانسخة ماقبل آخرچگونه تبديل كنيمنهايي

4 آيا اشتباهات دستوري و اماليي را كنترل .ايد؟ كرده

5ها و، در صورت لزوم، فاصلة بين . آيا حاشيهسطرها رعايت شده است؟

6 آيا در متن به تمام منابع فهرست شده در .است؟ نامه اشاره شده مراجع يا كتاب

7 آيا جزئيات كامل هر منبع را در كتابنامه .ايد؟ داده

8ايد؟ . آيا ضوابط فني نگارش را اعمال كرده

I. Ebrahimzadeh 268

نسخة به رانسخة ماقبل آخرچگونه تبديل كنيمنهايي

قبل از نهايي كردن گزارش خود موارد زير را كنترل كنيد:

مربوط به پايان مقررات رعايت نامه يا گزارش تحقيق

صفحة عنوانموارد مندج درفهرست مطالب

I. Ebrahimzadeh 269

نسخة به رانسخة ماقبل آخرچگونه تبديل كنيمنهايي

پيشگفتار پيشگفتار بخشي است كه خارج از

گيرد و به قسمت اصلي متن قرار ميهمين دليل نبايد در آن مطلبي را

عنوان كرد كه به محتواي متن اصلي چيزي بيفزايد.

هنامتقديمها عمدتا� به سليقة شخصي نامهتقديم

اند.مربوط

I. Ebrahimzadeh 270

نسخة به رانسخة ماقبل آخرچگونه تبديل كنيمنهايي

چكيدهاي موجز از پروژة وظيفة چكيده دادن خالصه

تحقيقي يا به عبارتي از متن پروژه، چگونگي هاي اصلي آن است. چكيدة انجام آن و يافته

مطلوب نبايد بيش از يك صفحه باشد كه معموال� . واژه است300 تا 200بين

ها«يي كه ياد بدون ترديد، در بين تمام »افزودهكرديم چكيده مفيدترين آنها است.

سفارش دهندة يا چكيده را ممكن است دانشگاهبه صورت اداري و تجاري مديرانيا و تحقيق

د.ن»خالصة اجرايي« درخواست كرده باش »توان معادل تقريبي ميرا »خالصة اجرايي

.براي چكيده در نظر گرفت

I. Ebrahimzadeh 271

به رانسخة ماقبل آخرچگونه تبديل كنيمنسخة نهايي

ها«يي بدون ترديد، در بين تمام »افزودهكه ياد كرديم چكيده مفيدترين آنها است.

يا چكيده را ممكن است دانشگاه مديرانيا و سفارش دهندة تحقيق

»خالصة به صورت اداري و تجاري د.ناجرايي« درخواست كرده باش

»توان معادل ميرا »خالصة اجرايي.تقريبي براي چكيده در نظر گرفت

I. Ebrahimzadeh 272

نسخة به رانسخة ماقبل آخرچگونه تبديل كنيمنهايي

پيوستها مطالبي است كه اغلب پيوست يا ضميمه

در انتهاي محققان براي آوردن آنها شوند. شان وسوسه ميگزارش يا رساله

اين مطالب احتماال� مواردي نظير كپيها، رونوشتهاي ها و پرسشنامهنامه

مصاحبات، خالصة موارد مطالعه شده، برداري از اسناد سازماني و غيره نسخه

شوند.را شامل مي

I. Ebrahimzadeh 273

نسخة به رانسخة ماقبل آخرچگونه تبديل كنيمنهايي

پيوستها ها خود پيوستغالبا� افراد براي ديدن

اندازند و در نتيجه را به زحمت نميپيوستهايي كه با دقت بسيار فراهم

ماند.ايد، ناديده و ناخوانده ميآورده بنابراين، دقت كنيد كه تمام اين

پيوستها يا ضمايم خالصه و كوتاه د. نباش

I. Ebrahimzadeh 274

نسخة به رانسخة ماقبل آخرچگونه تبديل كنيمنهايي

پيوستها اگر مجبور به گنجاندن برخي مطالب

ا پيوستها هستيد، يدر بخش ضمايم بهتر است فكر كنيد و ببينيد آيا

را در متن اصلي يا اينكه هاتوان آنميدر انتهاي هر بخش يا فصلي كه به آن

يا همه را يك ؟داشود قرار دمربوط ميدر انتهاي گزارش يا رساله بايد جا

؟بياوريد

I. Ebrahimzadeh 275

مراحل ارزيابي

چنانچه تحقيق شما زمينة دانشگاهي داشتهنامة شما را يك يا چند باشد، رساله يا پايان

هر ام ارزيابيكنند. نظاستاد ارزيابي ميكند، فرق مييسازمان با ديگردانشگاه يا

بنابراين الزم است كه اين نكته را در نظر بگيريد.

ضوابطي كه بر اساس آن قضاوت صورت .گيرد ممكن است متفاوت باشند، ليكن مي

مراحل كار همان است كه در مورد كارهاي شود.دانشگاهي انجام مي

I. Ebrahimzadeh 276

مراحل ارزيابي

اند از:مسائل عمومي مربوط به اين مرحله عبارت كار در چه زمان و موقعيتي به دست طرف مقابل

رسد؟مي ،وظايف استاد راهنما، ارزياب، سرپرست، مشاور

همكاران، پشتيبان مالي يا ناشران احتمالي چيست؟اند؟اي با مراحل ارزيابي مرتبطچه رويدادهاي ويژه با انتقاد، برگشت به منظور تجديد نظر يا رد شدن

آييد؟كارتان چگونه كنار مي

I. Ebrahimzadeh 277

مراحل ارزيابي

ارزيابيهاي متداول دانشگاهي كارهاي دانشگاهي معموال� سطح كيفيت

است. بنابراين:باالتر يا ارزيابي شما بيشتر توسط ارزشيابان

شود تا اعضاي مي خارجي انجام داوران كنيد دانشگاهي كه خود در آن كار مي

داخلي(. يا داوران)ارزشيابان خواهد استاد راهنماي شما دخالت كمتري

.داشت

I. Ebrahimzadeh 278

مراحل ارزيابي

شويد تا براساس كار خودتان ارزيابي ميبراساس كار كسان ديگري كه به همين منظور

اند. مطالعه كردهاي در جريان ارزيابي مجبور به شركت در جلسه

عرضه كردن كار خود و پاسخ به سؤاالت دفاع و هستيد. داوران

كارتان به منظور انجام برخي ممكن استاصالحات برگردانده شود.

I. Ebrahimzadeh 279

دفاعكارهايي كه قبل از بايد انجام داد

وجو كنيد و بيابيد چه كساني قرار است پرسشان چيست؛ آنجا باشند، عاليق و سوابق

،نحوة عرضة نتايج تحقيق خود را تمرين كنيدو در صورت امكان از وسايل كمكي صوتي و

نيز استفاده به ويژه از پاور پوئنتتصويريكنيد.

I. Ebrahimzadeh 280

بايد دفاعكارهايي كه قبل از انجام داد

گزارش يا رسالة خود را چندين و چند باربخوانيد تا بتوانيد به سرعت به هر جاي

آن برگرديد و به پرسشها پاسخ دهيد. گويي به سؤاالت را با يك دوست يا پاسخ

همكار، دوستانه يا جدي تمرين كنيد. سؤاالتي تهيه كنيد كه مايليد از شما

.بپرسند

I. Ebrahimzadeh 281

دفاعكارهايي كه قبل از بايد انجام داد

لذت ببريد و از دفاعسعي كنيد از جلسة گرچه ممكن است برداري كنيد. آن بهره

آور است. فكر كنيد اين كار اضطراب به خاطر داشته باشيد كه شما خود نيز

بيش از و مقياسي براي كنترل داريدهر فرد ديگري دربارة تحقيق خود

آگاهي داريد.

I. Ebrahimzadeh 282

دفاعكارهايي كه قبل از بايد انجام داد

در فاصلة بين اتمام گزارش يا رسالهعرضة آن در جريان دفاع ياو زمان

باشيد كه در زمينة تحقيق شما چه اتفاقاتي رخ داده و سعي كنيد

.تان به روز باشد اطالعات آمادة دفاع از كارتان و پيشرفت آن باشيد

و، در عين حال، محدوديتها و نواقص آن را نيز بشناسيد

I. Ebrahimzadeh 283

واكنش نسبت به نقد

احتمال دارد ابتدا قدري مأيوس شويد اما پس از مسلط شدن بر

خود بكوشيد: .نقد را با روي باز بپذيريد صحت و مفهوم ضمني نقد را براي

تحقيق خود ارزيابي كنيد.

I. Ebrahimzadeh 284

واكنش نسبت به نقد

ديگري و اثرهاينقد را با واكنشها وجود آورده است كه كارتان بهمقايسه كنيد.

تان را در هاي تحقيقراهبردها يا يافتهصورت لزوم اصالح كنيد.

پاسخي سنجيده به نقد بدهيد

I. Ebrahimzadeh 285

پايان كار

احتماال� دو پش از دفاع و پايان كار احساس خواهيد داشت:

احساس آرامش و آسايش، انگار وزنةتان برداشته شده هاي سنگيني از شانه

است، ايد ديگر، احساس اينكه چيزي گم كردهو

وجود آمده كه به تان به و خألي در زندگي نحوي نياز به پركردن آن داريد

I. Ebrahimzadeh 286

در حال حاضر پس چه كنم؟

آخرين توصية ارائه شده در اين اشتغال به تحقيق بيشتر مورد

است. در محافل تحقيقاتي :گويد اي وجود دارد كه مي لطيفه

رسد هر تحقيقي به اين نتيجه مي كه »بايد تحقيق بيشتري بشود.«

I. Ebrahimzadeh 287

حال كه چنين است

شروع برگرديد. خوب، به نقطة را 6مارپيچ تحقيق خانة چنانچه

قبول داشته باشيد، اكنون بايد تان را بتوانيد مجددا� كار تحقيقي

شروع كنيد، با اين فرق كه نقطة شروع متفاوت خواهد بود.

براي همة شما آرزوي موفقيت درتحصيل،كار و

عيسي ابراهيم زادهزندگي دارم

Title

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Vivamus et magna. Fusce sed sem sed magna suscipit egestas.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Vivamus et magna. Fusce sed sem sed magna suscipit egestas.